- S P U I 2 5

Jaar-verslag2017Academisch-cultureel podium SPUI25

3

1 . INLEIDING

2017 bracht een impuls in mankracht, samenwerkingen, bereik en uitstraling. Het team werd uitgebreid en verhuisde naar een nieuw kantoor. Jongerenredactie SPUI25 in Spe publiceerde voor het eerst in haar geschiedenis een essaybundel en bij De Groene Amsterdammer verscheen een speciale SPUI25-jubileumbijlage. De zaal werd verfraaid, geschilderd en er kwam kunst te hangen. De grote ramen aan het Spui en de website kregen een stijlvol jubileumlogo. Een nieuwe academische partner sloot zich aan en vele nieuwe culturele instellingen wisten SPUI25 te vinden.

Dit alles resulteerde in 266 dynamische en drukbezochte programma’s. Bijna dagelijks betraden academici, schrijvers, journalisten en andere creatieve denkers het podium om voor vele duizenden nieuwsgierige bezoekers de nieuwste bevindingen uit wetenschap en

cultuur te bespreken. In tien jaar tijd is SPUI25 uitgegroeid tot een dynamisch platform met een unieke intellectuele infrastructuur die talloze Amsterdamse en landelijke organisaties met elkaar en het publiek verbindt. Dit resulteert in een hoge mate van interdisciplinaire kennisuitwisseling. Dat is wat SPUI25 definieert: de kruisbestuiving tussen wetenschap en verbeelding, tussen feit en fictie, altijd met een open blik, en met ruimte voor verdieping.

Een jaar in cijfersSPUI25 organiseerde in 2017 met een team van in totaal 3,5 fte maar liefst 266 evenementen voor bijna 24.000 bezoekers op 9 locaties, in samenwerking met 15 officiële partners, ruim 20 uitgeverijen en talrijke andere wetenschappelijke en culturele organisaties. In totaal kregen 660 sprekers het podium. Van hen traden er 63 meer dan

1.

inleiding

2017 was een buitengewoon mooi jaar voor SPUI25, dat in september tien jaar bestond als hét academisch-culturele podium van Amsterdam. De succesvolle jubileumweek was dan ook het absolute hoogtepunt van het jaar. Maar liefst drieduizend bezoekers bezochten de negen bijzondere jubileumprogramma’s: de kroon op tien jaar SPUI25, en bewijs dat SPUI25 anno 2017 vitaler is dan ooit.

inhoud

03 Inleiding

08 - Een jaar in cijfers

10 Over SPUI25

13 Programmering

16 - Programma overzicht

18 Team SPUI25

22 - Sprekers overzicht

24 SPUI25 in Spe

26 10 jaar SPUI25

4 5

1 . INLEIDING1 . INLEIDING

Zoals ieder jaar organiseerden we ook in 2017 weer meerdere literaire evenementen in de Aula van de Universiteit van Amsterdam (de Oude Lutherse Kerk), waaronder de presentaties van de ruchtmakende biografieën van Jan Wolkers en Johan Polak en een avond over de geroemde Japanse schrijver Haruki Murakami. Origineel en urgent: geëngageerde denkersDe publicatie van Oog in oog met Gaia was aanleiding voor een bijzondere avond in de Aula mét en over de befaamde Franse filosoof en wetenschapsantropoloog Bruno Latour. Oog in oog met Gaia beschrijft de klimaatcrisis in al haar facetten. Volgens Latour is de mens toegetreden tot het drama van de geogeschiedenis en dwingt dit ons realistischer te kijken naar de samenhang van wetenschap, religie, politiek en de kunsten. Voor een opvallend jong publiek bepleitte Latour een politisering van de ecologie.SPUI25 verwelkomde in 2017 ook inspirerende niet-Westerse denkers. In maart

gaf de Senegalese filosoof Souleymane Bachir Diagne in SPUI25 de eerste Voltaire-lezing over islamitische filosofie in West-Afrika. De Voltaire-lezing zal jaarlijks een (politiek) thema uit de Franstalige wereld behandelen dat ook relevant is voor het hedendaagse Nederland. In mei sprak de Nigeriaanse auteur en filosoof Sophie Olúwolé in de Singelkerk over de vraag wat het Westen kan leren van Afrikaanse filosofie. Volgens haar hebben veel Afrikaanse intellectuelen door koloniale educatie hun eigen traditionele wijze van denken vervangen door westerse ideeën.

Ook de Canadese cultuursocioloog Michèle Lamont was bij ons te gast. Zij kreeg in november de Erasmusprijs voor haar geëngageerde bijdrage aan het onderzoek naar de relatie tussen kennis, macht en diversiteit. Een week voor de uitreiking van de prestigieuze prijs door koning Willem-Alexander in het paleis op de Dam sprak Lamont in onze Aula. Zij ging met Philomena Essed en Jan Willem Duyvendak in gesprek

eens bij SPUI25 op in 2017. Van de 266 bijeenkomsten waren er 27 besloten en 239 openbaar. Van laatstgenoemde was de voertaal 146 keer Nederlands, 90 keer Engels en 3 keer Frans.

Ruim 24 duizend mensen bezochten de evenementen, maar de programmering kwam onder ogen van een veel groter publiek via de nieuwsbrief (21.844 abonnees), Facebook (8.115 vrienden), Twitter (2.086 volgers) en Instagram (426 volgers).

Partners en samenwerkingenNadat in 2016 het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en Genocidestudies zich bij SPUI25 aansloot als veertiende partner, kwam in 2017 Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) erbij. Dit is het samenwerkingsverband van de faculteiten der Tandheelkunde van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam.

Naast de vijftien vaste partners van SPUI25 is er in 2017 succesvol samengewerkt metzeker twintig uitgeverijen en een keur aan andere wetenschappelijke en cultureleorganisaties, waaronder: onderzoekscentrum ACCESS EUROPE, Amsterdam Dance Event, Duitsland Instituut Amsterdam, Holland Festival, Koninklijk Concertgebouworkest, Rijksmuseum en Singel Uitgeverijen.

Er werd een nieuwe structurele samenwerking aangegaan met het American Book Center, de Amerikaanse boekenzaak aan het Spui, recht tegenover de zaal. Zo wordt SPUI25 steeds meer het podium van het gehele boekenplein. De samenwerking met de Engelstalige zaak bracht een reeks verrassende programma’s ten tonele, The Secrets of Superheroes – over de wetenschap achter de superkrachten uit de popcultuur, en welke superkrachten

voor ons (in de toekomst) realiteit zouden kunnen worden. Een ander voorbeeld is het programma Wonder Women: 25 female innovators, inventors and trailblazers who changed history, over de (onterecht vergeten) vrouwen die een significante invloed op onze geschiedenis hebben gehad. Cultuur en wetenschap tot leven gebracht In de jubileumweek waren er drie grote lezingen, van de Britse auteur Jeanette Winterson, de Wit-Russische techno-criticus Evgeny Morozov en Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk. Maar 2017 telde veel meer hoogtepunten.

Literaire groothedenSPUI25 heeft in tien jaar tijd een loyaal publiek opgebouwd onder het gilde van de literair vertalers. Zeer verheugd waren wij dan ook met de beslissing van het Prins Bernhard Cultuurfonds om de winnaar van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs, de belangrijkste Nederlandse vertalersonderscheiding, te eren met een feestelijke avond in SPUI25. De winnaar van 2017 was Karol Lesman en de nieuwe samenwerking resulteerde in een roerend programma over zijn werk en de Poolse literatuur.

Zeker zo feestelijk was de traditiegetrouwe bekendmaking in juni van de shortlist van de Europese Literatuurprijs, waarvan SPUI25 een van de initiatiefnemers is. Recensenten, schrijvers en lezers spraken gloedvolle laudatio’s uit over de vijf genomineerden.Vijf maanden later stond de winnaar van 2017 op ons podium. De Britse schrijver Max Porter en zijn Nederlandse vertaler Saskia van der Lingen wonnen de Europese Literatuurprijs voor Verdriet is het ding met veren. Porter droeg voor uit zijn debuut en ging op ontwapenende en geestige wijze in gesprek met het publiek over zijn werk.

6 7

1 . INLEIDING1 . INLEIDING

Voor het eerst dit jaar sierden de karakteristieke gele vlaggen van het Amsterdam Dance Event ook SPUI25. Tijdens het vierdaagse evenement, dat bijna 400 duizend bezoekers trekt, organiseerden we een door dj’s en festivalgangers drukbezocht programma over de invloed van muziek op het brein.

28 sept 2007 Nelleke Noordervliet

19 sept 2008 Alberto Manguel

18 sept 2009 Douwe Draaisma

17 sept 2010 Karen Armstrong

23 sept 2011 A.S. Byatt

21 sept 2012 John N. Gray

6 sept 2013 David Van Reybrouck

26 sept 2014 Philipp Blom

18 sept 2015 Stefan Hertmans

23 sept 2016 Teju Cole

15 sept 2017 Jeanette Winterson

De SPUI25-lezingen op een rij

SPUI25-lezing en jubileumprogramma’sDe jaarlijkse SPUI25-lezing vormde in 2017 ook de aftrap van de jubileumweek, met als thema New Frontiers: hoe kunnen wetenschap en de kunsten elkaar helpen bij het opzoeken, oprekken en overgaan van grenzen? Speciaal voor deze gelegenheid kwam de gelauwerde Britse schrijfster Jeanette Winterson (bekend van onder meer Oranges Are Not the Only Fruit en The Passion) naar Amsterdam. In een volle Aula gaf ze de bezielde en toepasselijke lezing Do Robots Read? Art, culture, and the future of being human. Voor de SPUI25 in Spe-jubileumlezing kwam de Wit-Russische denker Evgeny Morozov naar Amsterdam. Hij gaf antwoord op de vraag wat er wordt bedreigd als we grensverleggende technologieën zonder slag of stoot omarmen. Ook heel bijzonder: Marjolijn van Heemstra

voerde in de Rode Zaal van de Brakke Grond de Eenakter over Alexander von Humboldt op die ze speciaal voor het jubileum van SPUI25 schreef. Tenslotte sprak Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk in een volle Westerkerk over de grenzen die hij in zijn werk was tegengekomen.

Reflecterend op het succes van jubileumjaar 2017 en het stevige fundament dat de afgelopen tien jaar is gelegd, beginnen we vol vertrouwen aan het nieuwe jaar, en aan een nieuw decennium._

Barbara Coolen & Nathalie Rijk

over hoe maat schappelijke omstandigheden ongelijkheid en sociale uitsluiting teweegbrengen en hoe gestigmatiseerde groepen hun eigenwaarde bewaken.

Een maand later stond Essed in een voor zover mogelijk nóg vollere Aula, dit keer met Gloria Wekker. Aanleiding was de presentatie van Witte onschuld in samenwerking met Amsterdam University Press, de Nederlandse uitgave van White Innocence. In dit boek, dat veel stof deed opwaaien, onderzoekt hoogleraar Gender en Etniciteit Wekker een centrale paradox in de Nederlandse cultuur, namelijk de passie en agressie die ras oproept, terwijl het bestaan van ras en racisme tegelijkertijd in alle toonaarden wordt ontkend. Zelden heeft een bijeenkomst zoveel en zulk enthousiast publiek op de been gebracht.

Verhitte onderwerpenDat de impact van slavernij en kolonialisme leeft in Nederland bleek ook uit het succes van de reeks Verschuivende perspectieven: de verbeelding van slavernij en kolonialisme. Deze avonden, opgezet met NWO, over de representatie van het Nederlandse koloniale verleden in wetenschap en kunst, waren zo populair dat er in 2018 een extra bijeenkomst wordt georganiseerd ter afsluiting van de reeks.

Naast diversiteit bleef gender in 2017 een populair onderwerp. Maanden voordat verschillende generaties feministen de degens kruisten in de #metoo-discussie, gingen zij in de Aula in gesprek over de karikaturen van feministen in het verleden én nu. Aanleiding voor de geanimeerde gesprekken was de presentatie van Linda Duits’ boek Dolle mythes: een frisse factcheck van feminisme toen en nu. Ook Het wonder daaronder, een avond over de vagina behandelde misverstanden, vooroordelen en mythes, nu over het vrouwelijk geslachtsorgaan. Simone van Saarloos ondervroeg artsen, kunstenaars en

een geëngageerde zaal over het verschil in wetenschappelijke aandacht voor de penis en vagina, en over de hardnekkige sprookjes die erover rondgaan.

Kunst, wetenschap en samenlevingIn 2017 gaven de Akademie van Kunsten en SPUI25 de aftrap aan de reeks KunstKracht: Verbeelding en activisme in een post-truth-tijdperk. Vier avonden gingen kunstenaars met wetenschappers en publiek in gesprek over de kracht van kunst, het belang van politieke verbeelding en de rol die kunst daarbij kan spelen. De reeks voorzag duidelijk in een behoefte en werd uitermate goed bezocht. Daarom wordt in het najaar van 2018 opnieuw een KunstKracht-serie georganiseerd.

De meerwaarde van de kruisbestuiving tussen de wetenschap en de kunsten werd heel inzichtelijk tijdens de interdisciplinaire inspiratieavond Astronauten van de binnenwereld: mapping the experience. Kaartenmakers, neurowetenschappers en kunstenaars gingen met film- en mixed media-maker Maartje Nevejan en elkaar in gesprek over de vraag hoe we gevoelens en ervaringen in kaart kunnen brengen. Geografisch gezien heeft de wereld bijna geen geheimen meer – er zijn vrijwel geen ‘witte plekken’ meer te vinden – maar de binnenwereld, dat wat zich afspeelt in het theater van onze geest, is nog één groot Terra Incognita.

Tijdens de Avond van de Wetenschap in de Aula gaven wetenschappers antwoord op de meest uiteenlopende vragen die zijn voortgekomen uit de Nationale Wetenschapsagenda. Hier werd het eerste exemplaar van het boek Hoe zwaar is licht, met antwoord op 100 dringende vragen aan de wetenschap, in het bijzijn van tientallen betrokken wetenschappers uit heel Nederland aangeboden aan de oud-voorzitters van de Wetenschapsagenda, Beatrice de Graaf en Alexander Rinnooy Kan.

23.372

BEZOEKERS

266

PROGRAMMA'S

660

sprekers

openbaar239

engels

frans

Voertaal

90

146

3

vrouw

sprekers

EEN JAAR IN CIJFERS

man

Aantal bezoekers

Maand

Totalen 2017

Totalen 2016

1.629445 2.447 2.100 1.943 120 2.6102.755 4.243 3.690 1.390

2.074445 4.521 6.621 11.319 11.439 18.2929.376 15.682 21.982 23.372

2.8651.210 4.765 7.245 11.077 11.077 17.0539.657 14.293 19.789 20.872

27

jan feb mar apr mei jun sep okt nov decaug

nederlands

660

380

280

besloten

32.471

volgers

21.844 8.115 2.086 426

21.352 6.580 1.925 0

2017

2016

10 11

2. OVER SPUI25 2. OVER SPUI25

In tien jaar tijd heeft SPUI25 een significante positie verworven als dynamisch podium dat de schatkamer van de wetenschap en cultuur ontsluit voor een breed publiek en actuele onderwerpen weet te duiden en bediscussiëren. SPUI25 vormt de bindende factor tussen talloze wetenschappelijke en culturele partners: de Universiteit van Amsterdam, landelijke wetenschapsorganisaties, onderzoekscentra en culturele instellingen zoals uitgeverijen, boekwinkels en tijdschriften. De programma’s van SPUI25 zijn gratis toegankelijk en bereiken een groot en divers publiek.

Samenwerking met externe partijenIn 2017 is samengewerkt met een keur aan uitgeverijen en culturele instellingen: Atlas Contact, American Book Center, ACCESS EUROPE, Amsterdam Dance Event, Holland Festival, Koninklijk

Concertgebouw Orkest, Huis Marseille, Allard Pierson Museum, Read My World, Frans Hals Museum, SLAA, European Research Council, Uitgeverij Polis, Roma Aeterna, L’Institut Français, Uitgeverij Balans, Uitgeverij Van Oorschot, De Nederlandse Boekengids, Duitsland Instituut Amsterdam, Goethe-Institut Niederlande, Uitgeverij Vantilt, Meertens Instituut, Nijgh & Van Ditmar, Nederlands Letterenfonds, Octavo publicaties, productiebedrijf Een van de jongens, Sonic Acts, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, diverse AUV-alumnikringen, en andere uitgeverijen en wetenschappelijk-culturele organisaties.

Zaal en externe locatiesDe zaal van SPUI25 biedt ruimte aan circa 100 bezoekers en is uniek gelegen aan het Spui. In verband met het tienjarig bestaan kreeg de zaal een opknapbeurt.

2.

over spui25

In 2007 opende het academisch-culturele podium SPUI25 zijn deuren aan het Spui, het karakteristieke boekenplein van Amsterdam. Sindsdien zijn er meer dan tweeduizend evenementen georganiseerd. Gemiddeld vijf keer per week laten wetenschappers, schrijvers, studenten, kunstenaars en journalisten uit binnen- en buitenland hun licht schijnen over onderwerpen die hen bezighouden, inspireren of verontrusten.

Van de 239 openbare programma’s in 2017 hebben er 215 plaatsgevonden in de zaal van SPUI25 en 24 op locatie. Die bijeenkomsten werden georganiseerd in: de Oude Lutherse Kerk (capaciteit 550), Westerkerk (700), Dominicuskerk (400), Singelkerk (350), OBA Theater (260) en in de Brakke Grond (300).

KunstuitleenKunstuitleen Heden heeft het jubileum van SPUI25 gesponsord met bruikleen van kunst voor in de zaal. Met name de tekeningen van ‘de Rups’, het nieuwste strandbeest van Theo Jansen, trok veel aandacht. Vlak voor de jubileumweek werd bekend dat de NASA Theo Janssen had uitgenodigd om te komen praten over de vraag of zijn ‘Rups-constructie’ mogelijk geschikt zou zijn voor expedities op Venus. Een prachtig voorbeeld van hoe kunst en wetenschap elkaar verder kunnen helpen.

Bedrijfsvoering en financiënIn 2017 bedroeg de totale begroting circa 300.000 euro. De Universiteit van Amsterdam droeg daar substantieel aan bij door de zaal van SPUI25 ter beschikking te stellen maar ook door het fourneren van de kantoorhuisvesting en het dragen van een deel van het salaris van de medewerkers. De begroting werd verder gesteund door de jaarlijkse bijdragen van alle partners van SPUI25, en de bijdragen van externe instellingen. Om de lustrumactiviteiten rond het tienjarig bestaan van SPUI25 mogelijk te maken hebben de partners in 2017 een extra bijdrage geleverd. De bedrijfsvoering wordt begeleid door Renee Bakkerus, Hoofd Bedrijfsbureau van de UvA. De financiële administratie wordt gecoördineerd door controller Marieke van der Bergh van de UvA. Zie ook het financiële overzicht op pagina 12.

1. Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA)

2. Amsterdamse Universiteits-Vereniging (AUV)

3. Amsterdam University Press (AUP) 4. Athenaeum Boekhandel5. Bureau Communicatie6. Faculteit der Geesteswetenschappen *7. Faculteit der Maatschappij- en

Gedragswetenschappen8. Faculteit der Natuurwetenschappen,

Wiskunde en Informatica (FNWI) 9. Faculteit der Rechtsgeleerdheid10. Faculteit Economie en Bedrijfskunde11. HvA faculteit Digitale Media & Creatieve

Industrie12. Koninklijke Nederlandse Akademie van

Wetenschappen (KNAW)13. NIOD Instituut voor Oorlogs-,

Holocaust- en Genocidestudies14. NWO-domein Sociale en

Geesteswetenschappen15. Uitgeverij De Bezige Bij

* FGw heeft, gezien het grote aantal programma's, besloten tot een dubbel partnerschap.

Mediapartner: De Groene Amsterdammer _

Partners van SPUI25

In 2017 heeft Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) zich als vijftiende partner aangesloten bij SPUI25. Dit is het samenwerkingsverband van de faculteiten der Tandheelkunde van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam. Voor ACTA is SPUI25 een mooie locatie om een breed geïnteresseerd publiek te bereiken en de samenwerking te vinden met andere academisch-culturele partijen.

ACTA

12 13

2. OVER SPUI25 3. PROGRAMMERING

Dit resulteert in geschakeerde programma’s die verklaren en verrijken, verrassen en bevragen. Waar mogelijk worden thema’s of vragen van meerdere kanten belicht. Bij een academisch onderwerp voegen we een creatief perspectief toe; bij een cultureel evenement vragen we een wetenschapper om mee te praten.

De programma’s van SPUI25 zijn zelden geïsoleerd; zij zijn verbonden aan de actualiteit in de vorm van een nieuw gepubliceerd werk, een belangwekkende hedendaagse discussie of uitkomst van onderzoek. Zo worden maatschappelijke ontwikkelingen geduid en wordt wetenschappelijke kennis toegankelijk gemaakt voor een leergierig publiek. De toon van het debat kenmerkt zich door nieuwsgierigheid en respectvol engagement.In 2017 positioneerde SPUI25 zich weer nadrukkelijk als een Europees podium: de uitreiking van de Europese Literatuurprijs,

waar SPUI25 een van de oprichters van is, vond plaats op ons podium, er werd veelvuldig gediscussieerd over de toekomst en geschiedenis van Europa, en aan alle Europese verkiezingen werd aandacht besteed. Maar er werd ook buiten de grenzen van Europa gekeken: zo was er nadrukkelijk ook aandacht voor hedendaagse en historische verhalen uit Afrika, Azië en de Arabische wereld.

Vaste waardenToen SPUI25 tien jaar geleden van start ging als academisch-cultureel podium waren het primair de literatuur en geesteswetenschappen die zich er roerden. Sindsdien wordt het spectrum uitgebreid met steeds meer disciplines en biotopen. Zo fungeerde ook in 2017 de reeks Bèta in de Binnenstad weer als interdisciplinair discussieplatform. Onderzoekers uit verschillende bètadisciplines laten zich door studenten en publiek bevragen over

3.

Programmering

SPUI25 ontsluit met een grote verscheidenheid aan partners de schatkamers van de wetenschap en de kunsten. De kracht van het bureau ligt in de grote ervaring en creatieve denkkracht om programma’s op te zetten die niet alleen de initiërende partijen inspireren, maar ook een breed publiek aanspreken.

Samenvatting Exploitatie SPUI25 (in € 1) 2016 2017

Baten

Baten partners € 175.666 € 180.793

Overige baten € 42.229 € 39.979

Bijdrage UvA € 52.800 € 55.300

Lustrumbijdragen - € 30.300

Subtotaal baten € 270.695 € 306.372

Lasten

Personele lasten € 217.021 € 227.440

Overige lasten € 37.131 € 39.765

Kosten lustrum - € 30.251

Subtotaal lasten € 254.152 € 297.456

Resultaat € 16.543 € 8.916

Financieel overzicht

14 15 Het programma:

1. Is inhoudelijk van hoge kwaliteit en biedt ruimte voor diepgang

2. Combineert het academische met het culturele (of andersom)

3. Zoekt een origineel en spannend format (presentatie, beeld, audio etc.)

4. Is geen eenrichtingsverkeer (dynamiek op het podium en contact met de zaal)

5. Bevat een gebalanceerde samenstelling van sprekers op basis van discipline, gender, etniciteit, leeftijd

6. Heeft een goede moderator

Gouden Regels SPUI25-programma

3. PROGRAMMERING 3. PROGRAMMERING

ontwikkelingen uit hun onderzoeksveld. In het voorjaar van 2017 was het overkoepelend thema van deze reeks Liefde. En dat ging niet alleen over de liefde zoals we die kennen, maar ook over de relaties tussen sterren, kwantificeerbare liefde, en sexappeal bij mens, dier én moleculen.

Het najaarsthema van de publiekslezingenreeks van de bètafaculteit stond in het teken van water. UvA-wetenschappers en gastsprekers belichtten de bijzondere eigenschappen van water, zijn schoonheid en zowel opwekkende als destructieve kracht. Het ging over water dichtbij huis, in en om de stad, maar ook ver weg in nog onbekende oceanen én op exoplaneten.

Een andere gewaardeerde traditie zijn de Horizon-lezingen. Drie keer per jaar speelt het Koninklijk Concertgebouworkerst (KCO) een verrassend, grensverleggend concert rondom een actueel thema. De woensdag daarvoor organiseert SPUI25 een lezing die aansluit bij dat thema. In 2017 sprak Albert de Booij over de betekenis van muziek volgens Leonard Bernstein, theoretische sterrenkundige Daniel Baumann legde

verbanden tussen muziek en de ordening van het heelal en Spinozaprijswinnaar Henk Barendregt ging in op British Intelligence. Zoals altijd verzorgden muzikanten van het KCO tijdens deze middagen een muzikale introductie.

Nieuwe traditiesIn 2017 werden ook nieuwe tradities geboren. In maart werd de inaugurale Voltaire-lezing gegeven door de Senegalese hoogleraar (islamitische) filosofiegeschiedenis, Souleymane Bachir Diagne. Het Prins Bernhard Cultuurfonds eerde de winnaar van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs met een feestelijke avond in SPUI25. De winnaar van deze voornaamste Nederlandse vertalersonderscheiding ging in 2017 naar Karol Lesman, die uit het Pools vertaald. En voor het eerst organiseerden we voor de winnaar van de prestigieuze Erasmusprijswinnaar een programma in de Aula, waar de Canadese sociologe Michelle Lamont overtuigend beargumenteerde dat gebrek aan diversiteit in de wetenschap ten koste gaat van de creativiteit. Er werden in 2017 verschillende nieuwe reeksen opgezet. Met de Akademie van Kunsten, onderdeel van de KNAW, organiseerden we de reeks KunstKracht: Verbeelding en activisme in een post-truth-tijdperk. Het was zo’n succes dat de reeks een vervolg krijgt in het najaar van 2018. Oudheid en innovatie was het thema van een reeks die in samenwerking met NWO werd opgezet. Aan de hand van de thema’s geld, techniek en religie werd gekeken naar innovatie in de Oudheid én in het heden. Welke invloed heeft de Oudheid op ons dagelijks leven? Samen met deze partner belegden we in het najaar de reeks Verschuivende perspectieven: de verbeelding van slavernij en kolonialisme. Deze avonden

over de representatie van het Nederlandse koloniale verleden in wetenschap en kunst waren buitengewoon populair.

Tijdens het jubileum van SPUI25 werden ook twee eigen, nieuwe reeksen afgetrapt. De Engelstalige reeks Impact: contemporary Asian, African and Arab icons, ideas and inspirations behandelt inspirerende hedendaagse denkers, artiesten en ontwikkelingen in Afrika, Azië en de Arabische wereld. De interdisciplinaire

reeks Onbegrensd is opgezet om intrigerende vragen en thema’s vanuit verschillende disciplines en blikvelden te behandelen. Verschillende perspectieven aan één tafel reflecteren op paradigma’s die op kantelen staan en ontwikkelingen die onze visie op de wereld en onszelf ingrijpend kunnen doen veranderen._

Jan-feb

mar

apr

mei

jun

239 programma's

12.01 European cultural policies abroad: from past to present 12.01 VSB Poëzieprijs op Tournee 14.01 The happiest kids in the world 17.01 Het merk Luther: begaafd theoloog of sluwe populist?

-26.01 Het plastische brein (m/v) 30.01 Visions of Europe: the EU as a global actor 01.02 Spinoza als filosoof van de vrijheid 01.02 The Unanswered Question: De betekenis van muziek volgens

Leonard Bernstein 02.02 The seven secrets of Germany 02.02 Commandant Konijn: over de avonturen van een oorlogscorrespondent 04.02 Different brains, different approaches

07.02 Undeclared wars with Israel. East Germany and the West German far left 10.02 Griekse Winter: documentaire over de impact van de Griekse crisis 13.02 The State of Translation: Het vertolken

van identiteit 15.02 Limits of the human: an evening with Joey Holder 16.02 Tussen patina en vuil: het veranderende uiterlijk van schilderijen 16.02 Wat heeft waarheid in de publieke discussie nog

te betekenen? 17.02 Visual culture and urban space in Iran 21.02 De zwaardjaren: de verbeelding van het westelijk front 1914-1918 21.02 Het Bureau: hoe nu verder? 22.02 Gewond landschap:

de wisselwerking tussen mens en landschap gefotografeerd 24.02 Professor, bestaat God? 27.02 Religie, het nieuwe Grote Verhaal? 28.02 Isabelle Stengers: denken met catastrofes 02.03 What

happened to the Arab Spring? 02.03 Europa en de wereld. Marietje Schaake in gesprek met Felix Klos 03.03 Elementair Uurtje Jubileumeditie: Literatuur 04.03 Hoe zwaar is licht: de Avond van de

Wetenschap 06.03 Nepparlement? Politieke vertegenwoordiging en ongelijkheid in Nederland 06.03 Computerpioniers: het begin van het digitale tijdperk in Nederland 06.03 Van opiniepeiling naar

opinieleiding 08.03 Politiek persoonlijk? 30 jaar diversiteit in de Tweede Kamer 08.03 Verlangen – in welke samenleving willen wij leven? 09.03 Famelab: the Amsterdam heat 10.03

Burgerschapsvorming in het onderwijs. Botsende waarden? 13.03 Playful Mapping in the Digital Age 13.03 Wat gaat 15 maart ons brengen? 14.03 Voltaire-lezing: Souleymane Bachir Diagne over

islamitische filosofie in West-Afrika 14.03 Religieus fanatisme in de oudheid 15.03 From Energy Efficiency to Energy Practices: What approach towards an energy transition? 16.03 Erika Fatland in

gesprek met Pieter Waterdrinker over reizen door de voormalige Sovjet Unie 19.03 Een gekwetste vrouw op ramkoers. In gesprek met Liu Zhenyun 21.03 Margot Dijkgraaf in gesprek met de Franse

schrijver David Foenkinos 21.03 Een middag over het werk van Paul Auster 23.03 Visions of Europe: The EU-Turkey deal one year on 24.03 An evening of poetry and music: Carol Ann Duffy and

John Sampson 24.03 Complexe netwerken 27.03 Wonder Women: 25 female innovators, inventors and trailblazers who changed history 29.03 The Invention of Humanity: Equality and Cultural

Difference in World History 29.03 Elementair Uurtje: Klassieke literatuur 30.03 Akademiehoogleraar Hans Clevers over stamcellen en het eeuwige leven 30.03 Het essay leeft! 03.04 Young

Muslims in the Netherlands: Caught up between school and the mosque? 03.04 Big data, veiligheid & criminaliteit 05.04 Worden sterren geboren met partner of als single? 06.04 The paradox of

social movements 06.04 Kieswijzer levensbeschouwing 07.04 Eindeloos ouderschap 09.04 Photographs of the Apollo Mission and its Astronauts: Documenting the History of Mankind 10.04

Who controls the algorithms? 10.04 Een kwestie van tijd 11.04 Lone Actor Terrorists: A Behavioural Analysis 11.04 Een actuele kijk op het Museum Anatomicum van Frederik Ruysch 13.04

Read My World: Black American Literature 13.04 Europa en het Midden-Oosten. Marietje Schaake in gesprek met Sander van Hoorn en Felix Klos 18.04 1918, 1945, 1989: Winning is only the beginning

-19.04 De draad weer oppakken: hoe ga je om met een schokkende gebeurtenis? 19.04 Kwantificeerbare liefde 20.04 Het vaderpaard / It faderpaard 20.04 De Franse presidentsverkiezingen 2017

21.04 Dolle mythes. Feminisme toen en nu 21.04 Evolueren wij nog? 50 jaar na de naakte aap 24.04 De chronische slachtoffers van pesten 25.04 Nederlands fascisme? 03.05 Elementair

Uurtje: Het Derde Rijk 03.05 Sexappeal. Van dierlijk gedrag tot menselijk verlangen 04.05 De verbeelding van de Holocaust in graphic novels 08.05 Egyptomanie: reizigers en fotografen, 1850-1900

-09.05 The politics of opposition and the future of Europe 10.05 Mysterie & inzicht: Wetenschap en de wil tot begrijpen 10.05 Het beeld van China in de Gouden Eeuw 11.05 De opstand van de

natuur. Een gesprek met Philipp Blom over klimaatverandering 11.05 Europa en de rol van het internet. Marietje Schaake in gesprek met Boris Veldhuijzen van Zanten en Felix Klos 12.05 Het (on)

meetbare brein 12.05 'Het is maandag vandaag': boekpresentatie van Sytske van Koeveringe 15.05 Quo Vadis? Identity, policy and the future of the European Union 17.05 Het Atlantisch gebied en

de Nederlanders in de zeventiende eeuw 17.05 De eeuw van Charlie Chaplin. Het verhaal van een wervelend tijdperk door de lens van een filmicoon 18.05 Transitional Justice, Memory and Histories

Unwanted 18.05 Muziek als medicijn? 19.05 An evening with life entrepreneur Chris Guillebeau 22.05 The Other German Genocide: Namibia 1904-1908 23.05 LGBTI monitor: identity

politics worldwide 23.05 Hoe is het om man te zijn in een gefeminiseerde wereld? 24.05 Sophie Olúwolé. Wat het Westen kan leren van Afrikaanse filosofie 24.05 Masterclass Afrikaanse filosofie:

Sophie Olúwolé in context 24.05 Liefde voor later 29.05 The effectiveness of diversity training 30.05 J.B.W.P. Het leven van Johan Polak 30.05 Academic freedom under threat: the case of

Turkey 31.05 Vertrouwen in de wetenschap? 01.06 Georges Perec in de Pléiade en Privé Domein 06.06 Politieke legitimiteit in crisistijd 07.06 Aantrekkingskracht op moleculair niveau 08.06

Dr Sadighi Annual Lecture: Political and economic development in contemporary Iran 08.06 Mapping Slavery in New York 09.06 Revealing Reality: an afternoon with photographer Andres Serrano

12.06 The Secrets of Superheroes 13.06 Hoe word ik een spion? Inlichtingenwerk in tijden van Trump, twitter en terrorisme 13.06 Keeping calm: de vervroegde Britse verkiezingen 14.06

Solidarity and the future of work 15.06 Hoe zit het nu eigenlijk met het populisme? Een avond met Cas Mudde 15.06 New Directions in the preservation, presentation and research of Film Heritage

15.06 Academic wall paper of bron van informatie? 15.06 Solid Objectives: Hoe kan museumarchitectuur transhistorisch zijn 16.06 Octavia 16.06 Gods huis: Religieuze gebouwen in

ontwikkeling 17.06 SPUI25 presenteert: Proost op de Wetenschap - ‘The best of ’ 19.06 Daten met Arnon Grunberg, de lancering van Hartenjager 19.06 Beschaafd…beschaafder…beschaafdst? Wordt

sep

okt

nov

dec

een beschaving altijd maar beter? 19.06 Lionel Wendt (1900–1944): rediscovering an avant-garde photographer from Ceylon 20.06 Wereldvluchtelingendag 2017 21.06 Legal Documents as Sources

for the History of Muslim Societies 21.06 A conversation with Migrant Journal 22.06 Alles is online, online is alles. De invloed van digitale technologie op leven en literatuur 22.06 Marc Chavannes

en Marietje Schaake in gesprek over Europa en Trump 23.06 70 jaar Holland Festival 27.06 Karakters en maskers: de gezichten van het online zelf 27.06 Jong geleerd is oud gedaan? Over het lerend

vermogen van kinderen 28.06 De Frans-Duitse as: tegenpolen of partners? 28.06 Europese Literatuurprijs 2017: de shortlist 29.06 Complexity and the social 29.06 Wereld van verschil: hoe

kunnen we sociale ongelijkheid verminderen? 30.08 De Afrikaanse droom: over de opkomende middenklasse in Nairobi 07.09 Ode aan Pleidooi voor de rechten van de vrouw 07.09 Europa en

Amsterdam: Marietje Schaake in gesprek met Kajsa Ollongren 08.09 ADS Coffee & Data: Financial Auditing 11.09 Een middag met Jamie Hawkesworth 11.09 The Impossibility of International

Religious Freedom 11.09 Alleen een wonder kan je dragen. Over het sublieme bij Mondriaan 12.09 Cracking the canon - what does the analysis of 4 million university syllabi teach us 13.09 Stand

van de Wetenschap: Autisme van jong tot oud 14.09 No place for a rebel 14.09 Amsterdam German Studies Lectures: Gerd Koenen 15.09 SPUI25-lezing met Jeanette Winterson 15.09

Workshop over het werk van Jeanette Winterson 18.09 Gedroomde Gasten: Redmond O’Hanlon in gesprek met Stephan Sanders 18.09 Lijden en literatuur. Met Freek de Jonge en Oek de Jong 19.09

SPUI25 in Spe-lezing met Evgeny Morozov 19.09 Wat een beeld kan doen: Marlene Dumas en Alfred Schaffer in gesprek met Ernst van Alphen 20.09 IMPACT: Asian, African and Arab icons, ideas and

inspirations 20.09 Onbegrensd: De toekomst van intimiteit 21.09 Eenakter over de gebroeders Von Humboldt 22.09 Changing Frontiers of Fiction and Reality. Orhan Pamuk in gesprek met

Abdelkader Benali 25.09 Murakami en het gespleten leven: een avond voor en door Murakami-fans 25.09 German Elections: The day after 26.09 Vrouwen in het leven van Piet Mondriaan 27.09

Verschuivende perspectieven: de verbeelding van slavernij en kolonialisme 28.09 Contested histories: the meaning of the national past in today’s Poland and Hungary 28.09 The rise and fall of the EU?

Een avond over de wil tot Europese eenwording 29.09 Het verhaal achter Duitsland 02.10 Het Franse seizoen: Chantal Thomas 03.10 Athenaeum presenteert: Steven Nadler in gesprek met Ad Maas

-05.10 Frank Lodeizen: kunstenaar van zijn tijd? 05.10 Achtste Jacob van Lenneplezing: De negentiende eeuw onder de grond 06.10 Blikopener: perspectieven van geëngageerde twintigers 06.10

ADS Coffee & Data: HR Analytics 10.10 Revolutie en het recht: cyberwar 10.10 Anders leren denken via kunst. Liesbeth Bik en Mia You in gesprek met Frans-Willem Korsten 11.10 Ongewoon

water 11.10 Discussion with Helen Nissenbaum: How should we think about obfuscation? 11.10 Bloemlezing: Duitsland in de wereld. Historische en actuele perspectieven 12.10 Tourism in the

Holy Land: Inter-Religious Encounters 13.10 Vrouwelijke seksuele laster & de verdediging van familie-eer in Kaapstad in de 18de eeuw 16.10 After we deconstruct 'religion', then what? 16.10

Gedroomde Gasten: José van Dijck in gesprek met Stephan Sanders 17.10 Verschuivende perspectieven in de verbeelding van slavernij en kolonialisme (deel 2) 17.10 Een avond met Karol Lesman,

winnaar Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2017 18.10 The Multiverse: One Universe or Many? Horizon-lecture by Prof. Baumann 18.10 Turkey, the European Union and the 'Refugee Crisis' 19.10 ADE:

Embodied music: dancing and the brain 19.10 Hoe gaan Nederlandse podia om met bezuinigingen? 20.10 Het litteken van de dood. De biografie van Jan Wolkers 20.10 Democratie tegen Moeder

Aarde!? 21.10 Populism: Between Resentment and Resistance 24.10 Blikwisselingen vanuit een complexe wereld: Privacy met Beate Roessler 24.10 Meedoen, drukken of bezwaar maken?

Groepsdwang binnen het studentencorps 25.10 Water in en om de stad 26.10 De toekomst van seks: Linda Duits in gesprek met Emily Witt 27.10 Migration, Borders, and Citizenship: Ethical and

Political Perspectives 30.10 Mediastrijd om Suriname 01.11 Jeroen de Kloet and Jochen Peter about their research on “Created in China”/robots and children 01.11 Max Porter over ‘Verdriet is het

ding met veren’ 02.11 Balfour’s Shadow. A Century of British Support for Zionism and Israel 03.11 Cyberpunk Technothrillers with Malka Older 03.11 Filmvertoning en Q&A “Smart city – op zoek

naar de slimme burger” 03.11 Het probleem van universele mensenrechten 04.11 “Civilisatie en Technologische Ontwikkelingen” in drie lezingen 06.11 Civilized disdain: a guide to defending our

freedom 07.11 Situating: Jonas Staal en Ahmet Ögüt in gesprek met Kitty Zijlmans 08.11 Waterkracht 09.11 Beyond the Balfour Declaration: navigating everyday life in contemporary Israel/Palestine

-10.11 Het wonder daaronder: een avond over de vagina 14.11 Geesteswetenschappen op de planken 14.11 Nooit gebouwd Amsterdam 15.11 Het empathisch teveel 16.11 Astrid Erll:

Odyssean Travels – A Literary History of Modern Memory 16.11 Data for the Social good 20.11 De techniek achter AsiBot, de literaire robot 21.11 Update Taal 22.11 Blikwisselingen:

Massa-extinctie met Joris Buis en Bertus Tulleners 22.11 Onbekende oceanen 23.11 Knowledge, Power and Diversity. Michèle Lamont, Philomena Essed and Jan Willem Duyvendak in conversation

23.11 What’s next for Spain and Catalonia? 23.11 Joris Luyendijk en Marietje Schaake in gesprek over Europa en handel na Brexit 24.11 Journal Launch: Expanded Field 24.11 Het delen van

waarden: praten met vluchtelingen in Duitsland en Nederland 24.11 De praktijken van kledinglabels 27.11 Een avond met Bruno Latour: Het nieuwe klimaatregime 27.11 Astronauten van de

binnenwereld: mapping the experience 27.11 Oudheid en Innovatie: Geld 28.11 Prospects for US-EU relations under the Trump Administration 28.11 Cesare Beccaria’s Over misdaden en straffen.

Conferentie over Europa, rechten en strafrecht 28.11 Het Franse seizoen: Philippe Besson 30.11 Eenakter over de gebroeders Von Humboldt 30.11 We haten elkaar meer dan de Joden 04.12

Revolutie en het recht: tribunalen 04.12 De poëzie en politiek van porno 06.12 De schoonheid van water 06.12 Uitreiking Volkskrant-IISG Scriptieprijs voor Geschiedenis 2017 12.12 Counter

Narratives: Wendelien van Oldenborgh en Patricia Kaersenhout in gesprek met Bram Ieven 13.12 AMA_irl: Meme Warfare and the Radicalization of Participatory Culture 13.12 Plato's oplossing voor de

planeet 14.12 Beyond Borders 15.12 Gezondheidsapps met bijwerkingen? 18.12 Oudheid en Innovatie: Religie 18.12 Marcel Möring in gesprek met Maarten Asscher 20.12 Alternatief

genezen: conflict en harmonie 21.12 Witte onschuld – Gloria Wekker

PROGRAMMA OVERZICHT

18 19

In 2017 hebben aanzienlijke veranderingen plaatsgevonden binnen het team van SPUI25. Na het vertrek van Maite Karssenberg is sinds februari Marij de Wit programmamaker bij SPUI25.

Om de focus nog meer te kunnen leggen op de inhoud is het programmeerteam uitgebreid en is ook Zahra Runderkamp volledig programmamaker geworden. Zahra vervulde eerder ook deels de functie van projectmedewerker. Daarnaast werd Linde Schuijlenburg, die na haar stage bij SPUI25 kon verlengen, toegevoegd als projectmedewerker.

De functie van Barbara Coolen is in 2017 uitgebreid naar 24 uur, en met het aantreden van Linde Schuijlenburg betekende dit een uitbreiding van het team van 2,7 fte in 2016 naar in totaal 3,5 fte in 2017.

Team SPUI25 in 2017

Nathalie RijkZakelijk leider, 32 uurBarbara CoolenInhoudelijk leider, 24 uurMaite KarssenbergProgrammamaker t/m februari, 24 uur Zahra Runderkamp Programmamaker, 32 uurMarij de WitProgrammamaker (per 1 feb) 24 uurLinde SchuijlenburgProjectmedewerker (per 1 feb) 24 uurEvi RooijakkersStagiaire (januari-juni), 20 uurMaike BrinksmaStagiaire (september-december), 20 uur

Kweekpoel van jong talentIn de jaren is gebleken dat een stage of baan bij SPUI25 een ideale opstap is voor jong talent om zich voor te bereiden op een toekomst in de academisch-culturele sector. Zo werkte Niña Weijers, inmiddels bekend als schrijfster van de

4.

Team SPUI25

Het team van SPUI25 bestaat sinds de oprichting en naast de dagelijkse leiding voornamelijk uit talentvolle twintigers die vol vuur werken aan de toekomst van het podium. Het team wordt ondersteund door het Dagelijks Comité, de Partnerraad en de Redactieraad.

succesvolle debuutroman De consequenties, van 2009 tot 2014 bij SPUI25. Daar presenteerde ze samen met filosofe Simone van Saarloos van oktober 2013 tot voorjaar 2014 de ‘seksistische’ talkshow Weijers & Van Saarloos, met vrouwelijke gasten uit de kunst, cultuur, wetenschap en journalistiek. In haar voetsporen trad Maite Karssenberg die van 2014 tot 2017 werkzaam was bij SPUI25 en inmiddels ook is gedebuteerd met het boek Snijpunt Isfahan en momenteel werkt aan haar tweede boek.

Vaste krachten Zahra Runderkamp en Linde Schuijlenburg zijn ooit begonnen als stagiaire bij SPUI25. In de academische sector hebben de oud-stagiaires Lotte Timmermans (onderwijscoördinator VU), Evi Rooijakkers (interim-directeur Academische Club) en Lotte Stemerding (onderzoeksassistent UvA) goede onderkomens gevonden. Zo verschillend als al die talenten zijn, ze hebben allemaal een belangrijke basis gevonden bij SPUI25.

Dagelijks Comité

Twee leden van de Partnerraad vormen samen met de onafhankelijke voorzitter van de Partnerraad het Dagelijks Comité (DC). Dit is het centrale aanspreekpunt voor de inhoudelijk en zakelijk leider van SPUI25. Het DC fungeert als schakel tussen de UvA, de partners en de buitenwereld (sponsors, nieuwe partners etc.) en helpt de jaarlijkse vergaderingen voor te bereiden.

Dagelijks Comité 2017Marieke de Goede, voorzitterMaarten Asscher, secretarisGerard Nijsten, penningmeester

In verband met zijn vertrek bij Athenaeum Boekhandel zal Maarten Asscher in 2018 aftreden als secretaris van het DC. In de partnerraad van november is besloten dat Koen Hilberdink (KNAW) per 1 januari 2018 zal aantreden als secretaris van het Dagelijks Comité van SPUI25.

Maarten Asscher is een van de medeoprichters van SPUI25. Hij wilde nadrukkelijk dat Athenaeum Boekhandel meer zou zijn dan een alleen een boekwinkel. Hij vond dat universiteit, culturele sector en boekwinkel de krachten konden bundelen en een intellectuele vrijplaats vormen. Met hart en ziel heeft hij zich de afgelopen tien jaar ingezet, zowel in het Dagelijks Comité als in de ondersteuning van de programmering en zelfs regelmatig op het podium. Erelid van de SPUI25-familie.

Maarten Asscher

Partnerraad

De Partnerraad wordt gevormd door een vertegenwoordiger van iedere partner die namens de betreffende instelling bevoegd is te beslissen over de doelstellingen, organisatie en begroting van SPUI25. De Partnerraad overlegt in een halfjaarlijkse vergadering over een activiteiten- en beleidsplan voor SPUI25, een begroting voor het volgend kalenderjaar, de financiële verantwoording over het voorafgaande jaar en andere zaken waarover de zakelijk en/of inhoudelijk leider van SPUI25 de mening van de Partnerraad wenst.

Leden in 2017:Maarten AsscherDirecteur Athenaeum BoekhandelDirk-Jan den BoerDirecteur domein Sociale- en Geesteswetenschappen NWOHans BrugDecaan Faculteit Maatschappij- en GedragswetenschappenHan van DisselDecaan Faculteit Economie en BedrijfskundeMarieke de GoedeVoorzitter PartnerraadAlbert Feilzer Decaan ACTAKoen HilberdinkHoofd Wetenschap en Kunst, KNAWGeleyn MeijerDecaan Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie, HvA

4. TEAM SPUI25 4. TEAM SPUI25

20 21

Gerard NijstenDirecteur Bedrijfsvoering FGwAndré NollkaemperDecaan Faculteit RechtsgeleerdheidHenriëtte van OosterzeeHoofd Bureau CommunicatieFrancien SchuursmaUitgever De Bezige BijPeter van TienderenDecaan Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en InformaticaFrank van VreeDirecteur NIODCarolyn WeverDirecteur Bureau Alumnirelaties en UniversiteitsfondsJan-Peter WissinkDirecteur Amsterdam University Press

Redactieraad

De Redactieraad vormt het inhoudelijke adviesorgaan van SPUI25. Alle partners hebben een of twee vaste leden die ze afvaardigen naar de Redactieraad. De leden onderhouden frequent contact met de programmamakers van SPUI25 over de invulling van de programma’s van de desbetreffende partner.

Leden in 2017:Barbara Boender (NIOD)Eline van Dillen (FNWI)Michiel van der Drift (AUP)Margreet Fogteloo (De Groene Amsterdammer)Mas Fopma (ACTA)Albert Goutbeek (AUV)Marleen Groen (NWO)Bart Groeneveld (FNWI)Maria Hagen (FGw)Rosanne Hartmann (AUP)Martine van der Heuvel (NIOD)Kim Janssen (Bureau Communicatie)Romy Klop (FdR)Karen Kraal (FMG)Marja van der Meer (FEB)Merlijn Olnon (Athenaeum Boekhandel)Marleen Rensen (FGw)

Catharina Schilder (De Bezige Bij)Patricia de Vries (HvA)Geertjan de Vugt (KNAW)

Gastheren en –vrouwen

Voor het publiek en sprekers wordt het gezicht van SPUI25 voor een belangrijk deel bepaald door de gastheren en -vrouwen. Zij verwelkomen de sprekers, registreren de bezoekers bij de deur en ondersteunen de organiserende partijen en sprekers waar nodig in praktische zin. Het overgrote deel van onze gastheren en –vrouwen bestaat uit studenten voor wie dit werk een unieke bijbaan naast hun studie is. De ervaring leert dat sommige van de studenten uit dit team dermate geënthousiasmeerd raken over de programmering dat ze zich aanmelden voor SPUI25 in Spe, de jongerenredactie van SPUI25.

Team in 2017Esther Baar, Myrthe Baars, Mijs Besseling, Maike Brinksma, Duco Burgers, Ernée Derckx, Jochem Jordaan, Julia Kok, Mark Martens, Jasper Meijer, Marije Rijsenbrij, Steffan Oberman, Max Oxenaar, Piter Pals, Mirjam Pieters, Judith Rijsenbrij, Lisa Rijsenbrij, Evi Rooijakkers, Jasmijn Schippers, Lotte Scholten, Lotte Stemerding, Roxane Stormer, Maxime Straatman.

_Vrienden

Door de jaren heen heeft SPUI25 een loyale groep vrienden opgebouwd. De bijdragen van deze vrienden maakten het voor SPUI25 mogelijk om ook in 2017 weer naast de gebruikelijke programmering een aantal bijzondere bijeenkomsten te organiseren en belangwekkende (buitenlandse) sprekers uit te nodigen. SPUI25 maakt voor het afhandelen van haar giften gebruik van de diensten van het Amsterdams Universiteitsfonds (AUF). Het AUF is een aan de UvA gelieerde onafhankelijke stichting met een ANBI-status, waardoor giften fiscaal aftrekbaar zijn._

4. TEAM SPUI25 4. TEAM SPUI25

Roos Abelman Gilbert AchcarNanci Adler Willemijn Aerdts Salem Al QudwaGerard AlbertsAlex AlexievErnst van AlphenRobert van AltenaErna Anema Tasniem Anwar Max ArianAriadne Asimakopoulos Maarten AsscherSaskia Asser David AudretschJelle van BaardewijkTheo BaartSouleymane Bachir DiagneNevena Bajalica Bert BakkerTristan BakxMieke Bal Henk BarendregtBenno BarnardOlivier BarrotPeter BarthelDaniel BaumannThorsten BeckJustine van de Beek Erik van BeekRené van BeekDaan BeekersPersis Bekkering Abdelkader BenaliHadjar Benmiloud Hans BennisJosephine van den Bent Roel Bentz van den BergDavide BeraldoDavid van den BergKlaas Jan van den BergNanda van den Berg Maaike van Berkel Philippe BessonSandjai Bhulai

Léon BuskensJet Bussemaker Martijn van CalmthoutGiselle van Cann Robin CelikatesMarc ChavannesHans CleversJob CohenJavier CorralesAnne Corré Tessa Cram Florian CramerJulia CramerKatherine Cramer David CroninMaurice CrulBen CrumBoukje Cuelenaere Hedy D’Ancona Dorrit van Dalen Robert J. DavidsonEllen Deckwitz Paul DekkerErnée Derkx Marie Deserno Jeff DeutchMark Deuze Ignaas DevischPedram DibazarTofik DibiEls van Diggele José van Dijck Margot Dijkgraaf Nico DijkshoornRoald DijkstraTrude Dijkstra Annelien de Dijn Huub DijstelbloemLucinda Dirven Fabio van DisselEgbert DommeringJan DonJeroen van DongenMarian Donner Gillis DorleijnElse Driehuis

Joyce Goggin Wilma Goossen Johan GoossensAlbert GoutbeekBeatrice de Graaf Sam de GraaffErella Grassiani Cisca Griffioen Frans GrijzenhoutJohn GrinAnneke Groen Michiel van GroesenAstrid Groot Kim de Groot Arnon GrunbergCaroline de Gruyter Chris GuillebeauIdo de HaanKoen HaegensArmèn HakhverdianDaphne Halikiopoulou Boris van der HamJurriën HamerLéon HanssenJaron HarambamJoep de HartDan Hassler-ForestRob van HattumJamie HawkesworthMaarten den HeijerFloris HeijneGert HekmaOlivier HeksterErnst van den HemelAndreas HeppJeffrey C. HerfRianne Hermans Joke Hermes Nathanja van den Heuvel Constant HijzenKoen HilberdinkMyrthe Hilkens Rob van HiltenJoris van HobokenLenneke Hoedemaker Pieter Hoexum

Manuela Kalsky Lex KaperJoe KaraganisFolgert KarsdorpMaite Karssenberg Reza Kartosen-WongTessa Kaufman Marit Keemink Machiel KeestraJos de KeijserFrank KeizerTamara van Kessel Titia Ketelaar Ewoud KieftRobert KieftZeynep Kıvılcım Arjo KlamerJeroen KleijneBennett KleinbergAnnelies Kleinherenbrink Els Kloek Jeroen de KloetWim KloosterJacqueline Klooster Felix KlosGerald KnausSicco de KnechtDaniël KnegtPeter de KnijffRené KoekkoekGerd KoenenFrank KoerselmanSytske van Koeveringe Martijn de KoningLuuc KooijmansGerard KoolschijnEmy Koopman Jochem KootstraAnouk Kootstra Frans-Willem KorstenGerard de KorteHülya Kosar-Altinyelken Gabriël KousbroekAnnieke Kranenberg Robert KriekenMaartje Kroonen

Willem MelchingTom MengerThomas MensinkAnna Menyhért Kees MercksEvelien Mescher Joel MeterAnja Meulenbelt Birgit Meyer Luuk van MiddelaarHans de MoelPaul MoeyesDylan MolenaarManet van Montfrans Rob MooreesChristina Morina Marcel MöringEvgeny MorozovTristan MostertCas MuddeLiza Mügge Gijs MulderWillem J. MulderCan E. MutluSteven NadlerBert NatterGrâce Ndjako Benno NetelenbosMaartje Nevejan Paul NewmanTon NijhuisHelen Nissenbaum Willemijn van Noord Tony NordenAnousha Nzume Redmond O’HanlonAhmet ÖgütWendelien van Oldenborgh Malka Older Kajsa Ollongren Sophie Bósèdé Olúwolé Bart OngeringPieter van OsHuub van OschKatjuscha Otte Martijn den Ouden

Renée Römkens Joyce Roodnat Edo Roos LindgreenDaan RooversTessa Roseboom Martin RosemaMatthias van RossumEva Rovers Maurice Carlos RuffinIte Rümke Ellen Rutten Charlotte Ryan Simone van Saarloos Makiko SadakataBahram SadeghiMarc SalomonIhab SaloulJohn SampsonStephan SandersJoris van SantenHester van Santen Judith Sargentini Frans SarisFederico SaviniMarijn SaxMarietje Schaake Alfred SchafferDaan ScheepersSjeng ScheijenKevin SchilbrackWillem SchinkelPim ScholteDjoeke Schoonenberg Annelies Schulte Nordholt Gijs SchumacherLinde van Schuppen Xandra Schutte Kees SchuytPauline Schuyt Andrew SegraveFrank SeifartAndres SerranoAyelet Shachar Lida Sherafatmand Elizabeth Shove Ton Siedsma

Mehrdad VahabiSofia Vasilopoulou Jabik VeenbaasBoris Veldhuizen van ZantenThomas VerbogtLukas VerburgtRobert VerhoogtOskar VerkaaikIngelies Vermeulen Gerdien Verschoor Pieter VerstraetenLouise Vet Barbara Vis Evelien Visser Jasper VisserDiederik van VleutenArjan VliegenthartKarin Vlietstra Bas van VlijmenJohnny VogelMarcel VonkMarjolijn Voogel Pim de VoogtClaes de VreeseDennis de VriesEllen de Vries Liesbeth de Vries Patricia de Vries Herman VuijsjeMichèle de Waard Michel van de WaartAnne van Wageningen Eric-Jan WagenmakersGeke van der Wal Pieter WaterdrinkerSteven WatsonBart WeberSteffi Weber Arthur der WeduwenMaartje Wegdam Mieke van der Weij Joris WeijdomNiña Weijers Gloria Wekker Natalie Welfens Marc Welters

Luiza Bialasiewicz Vincent BijmanLiesbeth Bik Hannah van Binsbergen Otto BlekerPieter van den BlinkSanne Bloemink Hans BloklandHans BlomOnno BlomPhilipp BlomKasper BockwegFiep van Bodegom Balázs BodóRon BoelsmaYpe de BoerMona de Boer Hidde BoersmaRaf de BontAlbert de BooijRené ten BosKim Bos Antal van den BoschLex BosmanMarjolijn Boterenbrood Frits BotermanHans BoumanThijs BouwknegtHarro BouwmeesterBarbara Braams Tieneke Breemhaar Max van der BreggenAnne Breure Gabriël van den BrinkNina Brochmann Victor BroersJetske Brouwer Petra Brouwer Hans BrugWouter van der BrugEllen de Bruin Tsead BruinjaClaudia Buengeler Joris BuisWiep van BungeLaura Burgers Diederik BurgersdijkCora Burggraaf Brian BurgoonAlice Karen Burridge

André DroogersPaul DucheineCarol Ann Duffy Evert Duintjer TebbensLinda Duits Marlene Dumas Jan Willem DuyvendakGys-Walt van EgdomKlaas van EgmondBram EidhofNico van EijkAstrid Ekelmans Naomi Ellemers Marleen Elshof Astrid Erll Margreet van Es Raymond van EsSarah Eskens Philomena Essed Myriam Everard Willem van EwijkLeonor Faber-Jonker Rolf FalterKarwan Fatah-BlackErika Fatland Jackie FeldmanFernando Fernández-AguayoBarry W. FitzgeraldDavid FoenkinosMargreet Fogteloo Arjen FortuinGiovanna Fossati Thomas FossenGaston FranssenEmma Fraser Willem FrijhoffViktor FrölkeZeynep Gambetti Anthony GardnerKatjana Gattermann Dirk de GeestHarm van der GeestAlex GekkerLaura van Gelder Annemieke Gerrist Lennert GesterkampHilde Geurts Aart de GeusHalleh Ghorashi Paul Gill

Cor HofferRokus HofstedeJoey HolderTorik HolmesSuzanne Holtzer Astrid C. Homan Dienke Hondius Henkjan HoningNiels ’t HooftOscar Jan HooglandSusan van Hooren Sander van HoornRolinde Hoorntje Arend HosmanRineke van Houten Willem HubertsSamuel Hubner CasadoMarli Huijer Dennis HuismanLeontine Hulzink Aldith Hunkar Raphael HunsuckerElizabeth Shakman Hurd Michele Hutchison Florian IdenburgNicole Immler Karel InneméeUbit Iskandar Beste Isleyen Toef Jaeger Fieke Jansen Ingeborg Jansen Yolande Jansen Abel JansmaRadha Jethu-Ramsoedh Shanay JhaveriBoris JoechananovJean-Luc JolyAnne de Jong Erik A. de JongOek de JongSteven Claus de JongFreek de JongeDirk JonkerNynke Jorna Marc JostenNancy Jouwe Hanco JürgensPatricia Kaersenhout Maria Kager

Harm KrugersSanne Kruikemeier Theresa Kuhn Inger Kuin Lisa Kuitert Chandran KukathasAylin Kuryel Niels van der LaanBrigid Laffan Krisztina Lajosi Sybille Lammes Michèle Lamont Michiel de LangeSarah de Lange Maartje Laterveer Bruno LatourBrydie Lear Delphine Lecompte Bente de Leede Mark LeenhoutsJoep LeerssenSusan Legêne Annet Lekkerkerker Karol LesmanSterre Leufkens Bram LevenShantrelle P. Lewis Sabine Lichtenstein Tjitske Lingsma Rifka Lodeizen Matthijs LokNatasja van Loon Jannah Loontjens Geert LovinkMira van der Lubbe Yvette Luhrs Joris LuyendijkAmade M'charek Ad MaasMichel MaasGeoffrey MadgeRina Mae Acosta Karen Maex Sam Maggs Dennis MaikaLiesbeth Mann Peter Jan MargryLieke Marsman Tom van der MeerMaaike Meijer

Fatma Ozgumus Polly Pallister-Wilkins Orhan PamukNiko ParaNiek PasDaphne van der Pas Gustaaf PeekSimone Peek Jochen PeterArjan PetersAndrew PettegreeLorenzo PezzaniTiffany Pham Julie Phillips Simon PhillipsonMark PietersBeatriz Pineda Revilla Patricia Pisters Ronald PlasterkOla Plonska Joost PollmannMaarten PolmanMark PonteJosse Poppinga Max PorterJan PostmaMarja Pruis Maria Claudia Ramirez Tannus Miriam Rasch Nafiesa Rasoelbaks Jan Hindrik RaveslootCordell ReavesJoost ReekRoos Reijbroek Wilma de Rek Marleen Rensen Jelle ReumerKees RibbensDenise de Ridder Matthijs de RidderJulia van Rijn Mijke van Rijn Gerard RijnsdorpDylan van RijsbergenAlexander Rinnooy KanYolanda Rodríguez Pérez Dick RoelofsAukje van Roessel Beate Roessler Peter Romijn

Dirk SijmonsPetra Sijpesteijn Coen SimonRabia Sitabi Sheila Sitalsing Robin te SlaaTaede SmedesJeroen SmitMaartje Smits Guido SnelLukas SnoekMartin SommerSemiha Sözeri Menno SpieringThomas SpijkerboerDesmond SpruijtJonas StaalEwa Stańczyk Gerard SteenClara Stegehuis Janneke Stegeman Patricia Steur Daan StoffelsenEllen Støkken Dahl S.A.M. StolwijkEric StormNico van StraalenChristine Straehle Carlo StrengerSiep StuurmanThijl SunierPeter SwanbornPooyan Tamimi ArabCasper ThomasChantal Thomas Jaap TielbekeJean TillieNathalie Tocci Dimitri TokmetzisJojanneke van der Toorn Petter TörnbergJennifer Tosch Jens van TrichtNevenka Tromp Bertus TullenersGabri van TussenbroekErez TzfadiaOrçun UlusoyGeoffrey UnderhillJannet Vaessen

Ysbrand van der WerfDaan WesselmanKarin Wester Carien Westerveld Thijs WeststeijnNira Wickramasinghe Clara van de Wiel Pieter van der WielenSaskia Wieringa Herman WijffelsCoen WildersKim de Wildt Clancy Wilmott Jeanette Winterson Emily Witt Paul WittemanSasha Witteveen William WoodcoleMarcel WorringAniek van der Woude Nathalie Wouters Sander WoutersenSally Wyatt Özgür YalçınMia You Rob van der ZalmDorien Zandberge Simone Zeefuik Daniël de ZeeuwLiesbeth Zegveld Jonathan ZeitlinLiu ZhenyunMarjoleine Zieck Kitty Zijlmans Carolien van Zoest Dianne Zuidema Frederik Zuiderveen BorgesiusMarcel Zuijderland

SPREKERS OVERZICHT

660 sprekers

2524

SPUI25 in Spe werd in het voorjaar van 2013 in het leven geroepen door Margot Dijkgraaf, de toenmalige directeur van SPUI25. Zij wilde studenten met interesse in het organiseren van academisch-culturele bijeenkomsten de kans te geven bij te dragen aan de programmering van SPUI25. Sindsdien krijgt de jongerenredactie zeker zes keer per jaar de mogelijkheid om programma te organiseren over onderwerpen die hen aanspreken. Het team van SPUI25 staat hen daar inhoudelijk en organisatorisch in bij.

De redactieleden doen ervaring op met het bedenken, organiseren en leiden van bijeenkomsten en debatten. In de afgelopen jaren heeft SPUI25 in Spe keer op keer volle zalen getrokken en zo een jong en divers publiek aan SPUI25 verbonden.

BlikopenerDe SPUI25 in Spe redactie van 2016 wist zich niet alleen te onderscheiden met succesvolle en originele programma’s, maar ook met de publicatie van een eigen boek. In oktober 2017 vierden zij met een feestelijke bijeenkomst in de Dominicuskerk het verschijnen van hun essaybundel Blikopener: perspectieven van geëngageerde twintigers bij Amsterdam University Press. In zes essays verdiepen de studenten zich in vragen die zij eerder in hun programma’s behandelden: Is de mens monogaam? Waarom zijn complottheorieën populair? Moet de macht van multinationals worden begrensd? Hoe beïnvloedt cultuur de bètawetenschap? Helpt het taboe op pedofilie kindermisbruik voorkomen? Het zesde onderwerp, over ortho-rexia - de obsessie met gezond eten – werd als voorpublicatie in De Groene Amsterdammer geplaatst.

Programma’s 2017 De jongerenredactie maakte ook dit jaar weer prachtige programma’s, over onder meer religie, de porno-industrie, het concept ‘tijd’ en over spioneren in een gedigitaliseerde wereld. Naast het programma rondom het verschijnen van hun essaybundel was het hoogtepunt van 2017 de SPUI25 in Spe-jubileumlezing met Evgeny Morozov. De internetcriticus kwam speciaal hiervoor uit Wit-Rusland en met ruim 500 bezoekers was de lezing een groot succes.

Nieuwe redactie Eind 2017 is de jongerenredactie in zijn geheel vernieuwd. Om de continuïteit te waarborgen bleven redactieleden Ernée Derckx en Ramon Creyghton langer aan om de nieuwe redactie in te werken. De nieuwe redactie bestaat sinds december 2017 uit: Jochem Kootstra, Thomas van der Veen, Floor Hoogeboom, Ola Plonska, Sjors Roeters en Charley Boerman._

5.

spui25 in spé

SPUI25 in Spe fungeert sinds 2013 als platform voor bevlogen, breed geïnteresseerd en jong academisch-cultureel programmeertalent. Deze jongerenredactie bestaat uit zes geëngageerde twintigers met uiteenlopende achtergronden en disciplines. Jongeren met scherpe analyses, die weten wat er onder jongvolwassenen speelt en niet bang zijn om te presenteren, te experimenteren en debatten te leiden.

27 feb Religie, het nieuwe Grote Verhaal?10 apr Een kwestie van tijd13 jun Hoe word ik een spion? Inlichtingenwerk in tijden van Trump, twitter en terrorisme19 sep SPUI25 in Spe-lezing met Evgeny Morozov6 okt Blikopener: perspectieven van geëngageerde twintigers4 dec De poëzie en politiek van porno

Programma’s 2017

Charley Boerman Jetske BrouwerRamon Creyghton Ernée DerckxFloor HoogeboomAbel Jansma

Jochem KootstraPiter PalsOla PlonskaSjors RoetersThomas van der Veen

Redactieleden 2017

vlnr vbnb: Sjors Roeters, Thomas van der Veen, Ola Plonska, Charley Boerman, Floor Hoogeboom, Jochem Kootstra

5. SPUI25 IN SPÉ 5. SPUI25 IN SPÉ

26 27

New FrontiersHet thema van het jubileum was New Frontiers. Welke significante ontwikkelingen en wenkende perspectieven wachten ons. Met als onderliggend thema de vraag hoe wetenschap en de kunsten elkaar kunnen helpen bij het opzoeken, oprekken en overgaan van grenzen.

Deze vragen kwamen direct of indirect terug in het diverse programma dat zes dagen besloeg en onder meer bestond uit drie grote lezingen, de aftrap van drie nieuwe reeksen en de opvoering van een speciaal voor SPUI25 geschreven toneelvoorstelling. De 9 programma’s trokken in totaal 2.784 bezoekers.

6.

De succesvolle combinatie van wetenschap en cultuur kenmerkt de identiteit en programmering van SPUI25. Daarom vierden we tijdens de jubileumweek expliciet het samenkomen van beide werelden. Op eigen wijze, exploreren wetenschappers en kunstenaars onontgonnen gebieden. Op zoek naar het ware, het goede en het schone. Van 15 tot en met 22 september vierden we dat SPUI25 al tien jaar de vruchten van deze ontdekkingsreizen voor het voetlicht brengt.

10 jaar SPUI25

Zes dagen feest, opmaat naar een

nieuw decennium

1 . INLEIDING

28

De aftrap vond plaats op vrijdag 15 september in de Aula van de UvA met een wervelende SPUI25-lezing, uitgesproken door de Britse schrijfster Jeanette Winterson. Titel van haar speech: Do Robots Read, art, culture and the future of being human. 'Wat je ophet spel zet, laat zien wat je waarden zijn', stelde Winterson. ‘Op dit moment staat de mens nog vooraan in de voedselketen, en bovenaan in de hiërarchie. Zonder tegenstrevers. Maar hoe lang nog? In de vorm van kunstmatige intelligentie en robotica ontwikkelen we onze eigen tegenstrevers, die potentieel al onze gekoesterde waarden aan zouden kunnen tasten.

Daarmee zetten we niet alleen de toekomst van alle andere diersoorten, van het milieu en van de aarde op het spel, maar ook die van de mensheid zelf. Van wat de mens tot mens maakt.’ Na haar overtuigende pleidooi voor lezen en de kunsten, die zij harder nodig acht dan ooit, ging Winterson met schrijfster en filosofe Simone van Saarloos in gesprek over haar lezing en werk. Waarna, zoals de traditie wil, de avond werd afgesloten met een feestelijke borrel in de zaal van SPUI25. De lezing is in het Nederlands vertaald gepubliceerd in De Groene Amsterdammer van 23 november 2017 (Jaargang 141 / Nr.47).

Op maandag werd de allereerste bijeenkomst van SPUI25 herdacht. Freek de Jonge ging onder leiding van Margot Dijkgraaf in gesprek met Oek de Jong over lijden en literatuur. Ruim tien jaar eerder was Freek de Jonge gast van de pilot-bijeenkomst van SPUI25. Toen ging hij met Kees Fens in gesprek over humor

en literatuur. Later op de avond interviewde Stephan Sanders Redmond O’Hanlon over wat deze schrijver en ontdekkingsreiziger dreef om bepaalde grenzen letterlijk en figuurlijk over te gaan en welke oevers hij nog hoopt te betreden.

Tijdens de eerste gespreksavond van de reeks KunstKracht, gingen kunstenares Marlene Dumas en dichter Alfred Schaffer op dinsdag in de zaal van SPUI25 in gesprek met wetenschapper Ernst van Alphen over de vraag wat beeld kan doen en hoe zij hun relatie ten aanzien van de politiek van beelden zien.

Gelijktijdig werd in de Aula de SPUI25 in Spe-jubileumlezing gegeven door Evgeny Morozov. De Wit-Russische denker fileerde het populaire techno-optimisme en legde uit wat er wordt bedreigd als we grensverleggende technologieën zonder slag of stoot omarmen.

De jubileumweekMaandag

Dinsdag

Lijden en literatuur. Met Freek de Jonge

en Oek de Jong

Gedroomde Gasten: Redmond O’Hanlon in gesprek met Stephan Sanders

SPUI25 in Spe-lezing

met Evgeny Morozov

Kunstkracht met Marlene Dumas

28 29

3130

Woensdag werden twee nieuwe SPUI25-reeksen afgetrapt. De Engelstalige reeks Impact: contemporary Asian, African and Arab icons, ideas and inspirations behandelt inspirerende hedendaagse denkers, artiesten en ontwikkelingen in Afrika, Azië en de Arabische wereld. De eerste aflevering richtte zich op Azië en heette: K-pop, Bollywood and Manga: how Asia is reconquering the West with soft values.

In de eerste editie van de interdisciplinaire reeks Onbegrensd werd vanuit verschillende disciplines en blikvelden gekeken naar de impact van technologie op intimiteit. Hebben we in de toekomst nog behoefte aan een menselijke partner? Of voorzien robotica, AI en VR dan in ons verlangen naar intimiteit, betekenisvolle ervaringen en lichamelijke bevrediging?

22 september was de grote finale van de jubileumweek. Een week na de opening in de Aula aan het Spui, sprak Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk in een volle Westerkerk. Hij memoreerde aan grenzen die hij in zijn werk was tegengekomen en verkende daarna met Abdelkader Benali de veranderende grenzen van fictie en realiteit.

Donderdag was het interne hoogtepunt van de jubileumweek. Boven in het restaurant van Vlaams cultuurhuis de Brakke Grond kwamen alle partners van SPUI25, het team, de redactieraadleden en andere relaties samen voor een feestelijk diner. Daarna voerde Marjolijn van Heemstra in de Rode Zaal van de Brakke Grond de Eenakter op die ze speciaal voor het jubileum van SPUI25 heeft gemaakt over Alexander von Humboldt.

Na afloop volgde een debat over de invloed van de Von Humboldts en het belang van avontuurzin en weetlust in de wetenschap. Daarna werd nog lang en vaak het glas geheven op de magie van de voorstelling en op SPUI25.

Impact: contemporary

Asian, African and Arab icons, ideas and inspirations

Eenakter over de Gebroeders von Humboldt door Marjolijn van Heemstra

Orhan Pamuk in gesprek met

Abdelkader Benali

Onbegrensd: De toekomst van intimiteit

woensdag

donderdag vrijdag

32 33

Speciaal voor het jubileum van SPUI25 schreef schrijfster en theatermaker Marjolijn van Heemstra een eenakter over Alexander von Humboldt. Die voerde zij samen met film- en theatercomponist Roald van Oosten twee keer op in de Rode Zaal van de Brakke Grond.

Tweehonderdvijftig jaar geleden werd Wilhelm von Humboldt geboren, de grondlegger van de universiteit zoals wij die kennen én vormgever van het zogenaamde Bildungsideaal. Zijn twee jaar jongere broer Alexander, bioloog, geograaf en ontdekkingsreiziger, speelde een ongekend grote rol in de ontwikkeling van de natuurwetenschappen. En hij was bepalend voor het beeld van de wereld zoals we dat kennen. Waar de studeerkamergeleerde Wilhelm zijn kennis bij voorkeur uit boeken en zijn bovenkamer haalde, reisde Alexander onverschrokken de wereld rond. In zijn ogen waren boeken ontoereikend. Om de wereld te begrijpen, moest je de natuur voelen en ervaren. Alexander combineerde zijn intellectuele virtuositeit met het oog van een schilder en de gevoelens van een dichter. Zijn wetenschappelijke verhandelingen en reisverslagen bevatten prachtige illustraties en lyrische beschrijvingen. Dit maakte hem een van de eerste pleitbezorgers van het huwelijk tussen de kunsten en de wetenschap.De broers vonden elkaar in de overtuiging

Eenakter over Alexander von Humboldt

De week vóór het jubileum viel er bij de 21 duizend abonnees van De Groene Amsterdammer een speciale SPUI25-jubileumbijlage op de mat over de gebroeders Von Humboldt en hun Bildungsideaal. De negentien pagina’s tellende bijlage, met essays, columns, artikelen en interviews over de broers, hun invloed vandaag de dag en Bildung, werd ook aan de bezoekers van de jubileumweek meegegeven en online beschikbaar gesteld.

Jubileumbijlage

dat kennis moest worden gedeeld en voor iedereen toegankelijk gemaakt. De weg naar nieuwe en grotere ontdekkingen lag immers in het samenkomen van verschillende disciplines en de uitwisseling van kennis en een verscheidenheid aan opvattingen. Dat is waarvoor SPUI25 al tien jaar het podium biedt. Daarom vroegen we schrijfster en theatermaker Marjolijn van Heemstra voor het jubileum een eenakter te maken over Gebroeders von Humboldt en over het belang van weetlust en avontuurzin. Marjolijn van Heemstra en theatercomponist Roald van Oosten namen het publiek mee op reis. Van een schoolplein in Rotterdam Noord waar zeventwintig nationaliteiten gespannen naast elkaar staan, naar de dierentuin van Blijdorp en de toppen van de Andes, om te eindigen in een piepkleine onderzeeër, de bathyscaaf, op het diepste punt van de aarde, de Marianentrog.

Op wonderbaarlijke wijze wist zij 250 jaar te overbruggen en een verband te vinden tussen Alexander von Humboldt en haar voormalige geschiedenisleraar en later PPV-Eerste Kamerlid, Ronald Sörensen, tussen Alexanders heldhaftige voettocht door de Andes en een bommelding op een school in Rotterdam Noord. Wie naar buiten gaat, krijgt met buiten te maken. En onze wildernis is een andere dan die van Von Humboldt.

35

Colofon

Uitgave SPUI25

Adres Spui 25-27, 1012 XM Amsterdam

Teksten Barbara Coolen, Nathalie Rijk

Ontwerp Ape to Zebra, Amsterdam

spui25.nl