jaarverslag nederlands studenten orkest 2016-min (2.2 mb)
TRANSCRIPT
StichtingHetNederlandsStudentenOrkestOpgericht6augustus1952
Jaarverslag2016
Secretariaat:Postbus11131,2301ECLeiden
Girorekening:1520
www.nso.nl
2
INHOUDSOPGAVEVOORWOORD 3ALGEMEEN 4ARTISTIEK 4CONCERTEN 4PROGRAMMA 4COMMISSIEVANTOEZICHT 4BESCHERMHEEREN-VROUWE 4BESTUUR 5DEELNEMERS 6DIRIGENTBASWIEGERS 6SOLISTARTHURJUSSEN 7OPDRACHTCOMPONISTTREVORGRAHL 8PROGRAMMATOELICHTING 12ONDERSTEUNING 16COMITÉSVANAANBEVELING 16AMSTERDAM 16EINDHOVEN 16ENSCHEDE 16GRONINGEN 16LEEUWARDEN 16LEIDEN 16MAASTRICHT 17NIJMEGEN 17ROTTERDAM 17SOMEREN 17UTRECHT 17NEDERLANDSSTUDENTENORKEST2016 21VOORBEREIDING 21TOURNEE 24AFWIKKELING 26
VOORWOORD
Juni2016
Vooru ligthet jaarverslagvanhetNederlandsStudentenOrkest2016.Eenkorte samenvattingvan
eengeweldigprojectwaarinwijalsbestuurveelgeleerdenbeleefdhebben.
Een jaargeledenhebbenwijallezevenbeslotenons levenvooreenhalf jaarvolledigtewijdenaan
éénvandebijzondersteorkestendieerzijn.HetiseenkansombestuurvanhetNSOtedoenenwij
zijnerdanooksamenvolvoorgegaan.
Het is erg belangrijk dat er initiatieven als het NSO blijven voortbestaan voor de Nederlandse
muziekwereldenvoorhetstudentenleven.Ditisdeperiodewaariniemandmisschienwelopdetop
vanzijnmuzikalekunnenisenooknogvoldoendevrijheidheeftomeenmaanddaarhelemaalinop
tegaan.
Ikbenergblijdathetookditjaarweerisgeluktomeenprachtigresultaatneertezetten,zowelop
muzikaal als organisatorisch vlak.De combinatie vandirigent, solist en componistwasuitzonderlijk
goed.Defijnesamenwerkingtussenhenonderling,hetbestuurendeorkestledenwasuniek.Ookhet
programmawaserggeslaagdenzeergeschiktomjeeenmaandlanginvasttekunnenbijten.
Ondanks de tegenvallende fondsensteunen, die door de gevolgen van de economische crisis weer
minderkondenbestedenditjaar,ishetgoedomtemerkendatiedereenhetbelangvaneenstichting
alsdeonzeblijftinzien.Desteunenvansponsorenenuniversiteiten,maarookdebezoekersaantallen
warenabsoluutbemoedigendenhoopgevendvooreenmooietoekomstvanhetorkest.
MetveelvertrouwengeefikhetstokjeoveraanmijnopvolgerNicolienVerburgenhaarbestuur,die
samenhet lustrumjaar 2017 totweer eennieuwhoogtepunt inde geschiedenis vanhetNSOgaan
maken.Daarmeeneemiksamenmetmijnbestuurafscheidvaneenfantastischjaaralsbestuur,wij
zijnNSO-fanvoorhetleven!
NamenshetbestuurvanNSO2016,
AniekSchuitemaker
VoorzitterNSO2016
ALGEMEEN
ARTISTIEKDirigent BasWiegers
Soliste ArthurJussen
Opdrachtcomponist TrevorGrahl
CONCERTEN
Datum Zaal Stad Aanvang
Zaterdag6februari2016 DeRuchte Someren 20:30uur
Zondag7februari2016 StadsschouwburgDeHarmonie Leeuwarden 19:30uur
Maandag8februari2016 Muziekcentrum Enschede 20:15uur
Dinsdag9februari2016 TivoliVredenburg Utrecht 20:15uur
Woensdag10februari2016 DeOosterpoort Groningen 20:15uur
Donderdag11februari2016 Stadsgehoorzaal Leiden 20:15uur
Vrijdag12februari2016 Muziekgebouw Eindhoven 20:15uur
Zaterdag13februari2016 DeVereeniging Nijmegen 20:15uur
Zondag14februari2016 TheateraanhetVrijthof Maastricht 15:30uur
Maandag15februari2016 DeDoelen Rotterdam 20:15uur
Dinsdag16februari2016 HetKoninklijkConcertgebouw Amsterdam 20:15uur
Donderdag18februari2016ConservatorioProfésionalde
MusicaGetafe 18:00uur
Zaterdag20februari2016 BasilicaPontificiadeSanMiguel Madrid 18:00uur
PROGRAMMAClaudeDebussy GénéralLavine(ork.LucBrewaeys)
TrevorGrahl ScreenMemories
MauriceRavel Pianoconcertvoordelinkerhand
BélaBartók Concertvoororkest
Toegift:TheA-TeamThemeTune(arr.HugoBouma)
COMMISSIEVANTOEZICHTDrs.B.A.Datema
LeoSamama
NynkeJansen
BESCHERMHEERen-VROUWEHunneHooghedenPrinsMauritsenPrinsesMarilènevanOranje-Nassau,vanVollenhoven
BESTUURAniekSchuitemaker Voorzitter Geneeskunde+Klarinet
HildeGroot Secretaris Geneeskunde
RogierStrijbis Penningmeester Geneeskunde
RubenvanderVen Acquisiteur Rechtsgeleerdheid
MargotKok Persvoorlichter Toerisme
MirthevanPopering Orkestchef ComparativeCulturalAnalysisSvenCornetsdeGroot Buitenlandcoördinator TechnischeWiskunde
DEELNEMERS
DIRIGENTBASWIEGERSBasWiegers (1974) studeerdeaande conservatoriavanAmsterdamenFreiburg.Na een succesvolle carrière als violist heeft hij zichalsdirigentontwikkeldmetdezelfdebredemuzikalefascinatieenondogmatischeblikdiehemalsviolistkenmerkt.
Hij was gastdirigent bij vele ensembles en orkesten
met een breed repertoire. Hij dirigeerde onder
andere het Rotterdams Philharmonisch Orkest,
Holland Symfonia, het Residentie Orkest, het
Nederlands Philharmonisch Orkest, Asko|Schönberg, Klangforum Wien, het Nieuw Ensemble en
Slagwerk Den Haag. Meermaals trad hij op als assistent-dirigent van Het Koninklijk
Concertgebouworkest.NaastprofessionelegezelschappenheeftWiegersjarenlanghetNederlandsJeugd
StrijkorkestenhetRicciottiEnsemblegeleid.
Het werken met studenten ervaart Wiegers heel anders dan met professionele gezelschappen; het
verschil tussen de eerste repetitie en het concert is enorm. Het is hard werken, maar de beloning
hiervoor is navenant, aldus Wiegers. Het hele traject is voor hem een gigantisch spannende
ontdekkingsreis,waarinveeltijdisomdiepopdemuziekintegaan.
Voor zijn debuut met het NSO heeft Wiegers de vrijheid gekregen om een zowel uitdagend als
toegankelijksymfonischprogrammasamentestellen.Ophetresultaat ishijergtrots:deverschillende
stukken vormeneen ijzersterk geheel,waarin iedere speler aanbodkomt.Bartók zoekt vrijheidop in
plaats vanorganisatieenditbetekentdat jeeenbepaaldeordemoet loslaten, aldusWiegers.Ophet
podium gebeurt dat ook - je bent wekenlang bezig met het scheppen van orde, om dit tijdens de
concertenuiteindelijklostekunnenlaten.Pasdanklinktermuziek.
1991-1997HoofdvakvioolaanhetConservatoriumvanAmsterdambijJohannesLeertouwer
1997-1999VervolgtvioolstudiebijPeterBruntenstudeertorkestdirectiebijRolandKieft
1999OntvangtKersjesvandeGroenekanBeursvoorviolisten
2000-2005StartvervolgstudievioolaandeHochschulefürMusikFreiburgbijRainerKussmaul,dirigeert
hetRicciottiEnsembleenbeginttrio7090metpianisteNoraMulderentrombonistKoenKaptijn.
2006 -2008Dirigentenartistiek leidervanhetNJSOenEnsembleMAE.Brengtdebuut-cdBétonArméuit,metkamermuziekvanIannisXenakis.
2009 - 2011 Assistent-dirigent van o.a. Mariss Jansons, Reinbert de Leeuw, Oliver Knussen en Peter
Eötvös. Ontvangt in 2009 deMomentum van het Fonds Podiumkunsten voor het vinden van nieuwe
wegen om de moderne concertervaring te verrijken en krijgt de beurs van het Kersjes Fonds voor
dirigentenuitgereikt.
7
SOLISTARTHURJUSSEN
Ondanks zijn jonge leeftijd heeft deveelbelovende pianist Arthur Jussen(1996) al flink wat ervaringopgebouwd in het internationaleconcertcircuit,alssolistmaarookalsduo met zijn broer Lucas Jussen(1993). Op zijn 10e al soleerde hijsamen met Lucas met de RadioKamer Filharmonie en Jaap vanZwedeninHetConcertgebouw.Nu,9jaar later, soleerthijmethetNSO inde10mooistezalenvanNederland.
Naast orkestrale concerten geeft
Arthur ook regelmatig recitals, vaak
samenmetLucas,waarbijzijprogramma’sspelenwaarinsolowerkenenduowerkenwordenafgewisseld.
SamenspeeldenzijinzoweldeMeesterpianistenalsdeRobecoseriesvanHetConcertgebouwengaven
zijdiverseconcertenopuitnodigingvandevoormaligekoninginBeatrix.
In 2010 tekenden Lucas en Arthur een platendeal met Deutsche Grammophon. Hun debuut cd met
werken van Beethoven verwierf platinastatus en ze sleepten er bovendien de Edison Klassiek
Publieksprijs mee in de wacht. Na een succesvolle Schubertopname (gouden status) wijdden ze hun
derdecdJeuxaanFransepianomuziek,metwerkenvanFauré,RavelenPoulenc.Inoktober2015werd
hunvierdecduitgebracht,waaropzijMozartspianoconcertenKV365enKV242spelenmetdeAcademy
ofStMartinintheFields,gedirigeerddoorSirNevilleMarriner.
Op dit moment studeert Arthur bij Jan Wijn aan het Conservatorium van Amsterdam. Hij heeft erg
uitgekekennaardezetournee,tijdenswelkehijmeteengrootorkestvolleeftijdgenotenoppadis.Ravel
vormteenuitdaging,wantwatdoejemetjerechterhand?Gajeeropzitten,pakjedevleugelvastvoor
debalansofspeeljestiekemtocheennootjemetrechts?Deoplettendekijkerzalhetzien!
EerstepianolessenvanLenyBettman
DaarnalesvanMariaJoãoPires,JanWijnenTonHartsuiker.
2004-EersteprijsbijhetNationaalConcoursvandeStichtingJongMuziektalent
2011-ConcertgebouwYoungTalentAwardenEdisonKlassiekLuisterprijs
2013-PublieksprijsvanFestspieleMecklenburg-Vorpommern
2013-WereldpremièrevanTogethervanTheoLoevendie,speciaalvoorLucasenArthurgeschreven.
InternationaletoursdoorEuropaennaarJapan,ChinaenZuid-Korea,zowelsoloalsmetveel
gerenommeerdeorkesten.
PlatencontractbijDeutscheGrammophon:in2015de4ecduitgebracht.
8
OPDRACHTCOMPONISTTREVORGRAHL
TrevorGrahl(1984)groeideopineenkleinstadjeinOntario,Canada.Voor het NSO schreef hij ScreenMemories, een werk waarin hij
klinkende vragen stelt over de
menselijke herinnering. Uitgangspunt
hierbijiszijneigenherinnering—aan
muziek die hij ooit heeft gehoord of
aanmomentenengebeurtenissendie
hijaldannietechtheeftervaren.Alin
zijn vroegste herinneringen is een
fascinatie voor muziek geworteld,
aldus Grahl. De muziek van zijn
kindertijd bestond uit de blikkerige
klank van het traditionele vioolspel inOttawaValley, de valse akkoorden van een katholiek koor, het
fermegeluidvanfanfaresopstraatennatuurlijkdehyperactievemuziekvantekenfilmsoptelevisie.
Hijontdektealvroegdathijzulkegeluidenookzelfkonmaken.Eenmaalopdeuniversiteitbesloothijdie
behoefte centraal te stellen in zijn studies. Grahl studeerde in Montreal, San Diego en ten slotte in
Amsterdam,bijRichardAyres.In2010wonhijeersteprijzenbijdeMcGill-CBCcompositioncompetition
in Montreal en Young Composers Meeting in Apeldoorn. Inmiddels wordt zijn muziek uitgevoerd in
China,CanadaeninheelEuropa.
MomenteelrichtTrevorzichopeenprocesdatterugvoertnaarzijneerste‘ontmoetingen’metmuziek.
Hij componeert muziek waarbij andere muziek het uitgangspunt is. Met behulp van verwijzingen,
toespelingenenhetvrijelijk(her)scheppenvanmuziekbrengthijgelaagdheidaanengeefthijvormaan
deroldieherinneringenenemotiesspelenwanneerwenaarmuziekluisteren.
9
GRAFISCHONTWERPEREDUARDUSLEE
Ieder jaarweerkiesthetNSOeennieuwegrafischontwerperdiedat jaaralhetbeeldmateriaalmagontwerpen.DitjaarwasdatEduardusLee.
Eduardus isaleenaantal jarenverbondenaanhetNSOals fotograaf.Naastzijnwerkalszodanig ishij
eenbevlogenmusicusendirigent.EduardusstaatvoorhetjongeVignolleEnsemble,wathijsamenmet
onderanderenonzeorkestchefMirtheheeftopgezet.
Het thema van het NSO in 2016 was VRIJ, ofwel vrijheid. Eduardus speelde hierop in door dit te
visualiseren met een glasplaat waar Arthur Jussen en een aantal orkestleden doorheen braken; de
vrijheidtegemoet!
10
ORKESTLEDENViool1LenaLefringhausen(CM)Viool,HKUUtrechtsConservatorium
HesterBartelsman GameStudies,UniversiteitvanAmsterdam
LottedeBoer Geneeskunde,VrijeUniversiteitAmsterdam
JessieBrunner Neuroscience,VrijeUniversiteitAmsterdam
SvenCornetsdeGroot TechnischeWiskunde,TechnischeUniversiteitDelft
EliseKlaasen Psychologie,RadboudUniversiteitNijmegen
RubenKuijpers Voeding&Gezondheid,WageningenUniversity
MirthevanPopering ComparativeCulturalAnalysis,UniversiteitvanAmsterdam
LeonvanderSande Biologie,UniversiteitvanAmsterdam
MaartjeSchrauwen Vrij
RogierStrijbis Geneeskunde,UniversiteitUtrecht
MonetTwisk Wiskunde,UniversiteitvanAmsterdam
RubenvanderVen Rechtsgeleerdheid,UniversiteitvanAmsterdam
Viool2FemkeHempel(AV) Psychologie,UniversiteitLeiden
AlanBazaz Farmacie,UniversiteitUtrecht
JuliaDhert PoliticologieenKunstgeschiedenis,UniversiteitvanAmsterdam
MartGreuell Natuurkunde,RadboudUniversiteitNijmegen
HildeGroot Geneeskunde,RijksuniversiteitGroningen
AmbaKlapwijk Compositie,KoninklijkConservatoriumDenHaag
MargotKok Toerisme&Recreatie,NHTVinternationaalhogeronderwijsBreda
EvaMeijboom EngelseTaal-enLetterkunde,UniversiteitUtrecht
LilyMinco Psychologie,UniversiteitvanAmsterdam
CharlottePerrick Rechtsgeleerdheid,UniversiteitUtrecht
EvaWoelders Geneeskunde,RijksuniversiteitGroningen
SarahZernitz InternationalLandandWaterManagement,WageningenUniversity
AltvioolLiselotBlomaard(AV) VooropleidingAltviool,ConservatoriumvanAmsterdam
KardelenBuruk Altviool,KoninklijkConservatoriumDenHaag
RodoNijhoff AardwetenschappenenMuziekwetenschap,UvA,VUAmsterdam
AnniekReinhold Geneeskunde,UniversiteitvanAmsterdam
AnnaleenvanNoordenneGeneeskunde,VrijeUniversiteitAmsterdam
ChannaRidderbos Vrij
SophiaRoennecke Psychologie,RijksuniversiteitGroningen
NoahStunt PedagogischeWetenschappen,UniversiteitLeiden
AnnelotteUittenbogaard Graphicdesign,ArtEZhogeschoolvoordekunstenAlienevanderVeen OnderzoekeraanhetCWI,AfgestudeerdaandeRijksuniversiteitGroningen
AmbervanderVeer Vrij
PhilipVenema Vrij
CelloDominiqueBos(AV) Bedrijfskundeencello,UniversiteitvanAmsterdam
DierickAartsen Muziekwetenschappen,UniversiteitvanAmsterdam
MyrtheBoshart EvenementenOrganisatie,Noorderpoort
ErikDansen KunstmatigeIntelligentie,RijksuniversiteitGroningen
LotteHondebrink Nederlands,UniversiteitLeiden
AnnaKosters CivieleTechniek,TechnischeUniversiteitDelft
TimvanderKruk Natuurkunde,RadboudUniversiteitNijmegen
JoepvanLit AfrikaanseTalenenCulturenenInternationaleBetrekkingenenOrganisaties,
UniversiteitLeiden
JannekeWitvliet Psychobiologie,UniversiteitvanAmsterdam
TammoZijlker TechnischeNatuur-enWiskunde,TechnischeUniversiteitDelft
11
ContrabasCodyTakacs(AV) Contrabas,KoninklijkConservatoriumDenHaag
PierreBalda Contrabas(jazz),ConservatoriumvanAmsterdam
DanielCarias Contrabas,KoninklijkConservatoriumDenHaag
CamielJansen Musicus,ConservatoriumvanAmsterdam
EdithKobus TechnischeBedrijfskunde,RijksuniversiteitGroningen
MaartjeKoch Geneeskunde,VrijeUniversiteitAmsterdam
PaulienvanMourik AviationOperationsOfficer,Scheepvaart&TransportCollegeRotterdam
AronTeunissen FuturePlanetStudies,UniversiteitvanAmsterdam
FluitEmiliaAntcliff Fluit,KoninklijkConservatoriumDenHaag
SebastiaanDulfer Geneeskunde,RijksuniversiteitGroningen
PiccoloCarlosAñez Fluit,ConservatoriumvanAmsterdam
HoboBridieBloor Hobo,ConservatoriumVanAmsterdam,RoyalNorthernCollegeofMusic
RobertvanVorstenboschChemistryenForensicScience,VU,UvAAmsterdam
AlthoboSofiaTorgal Hobo,KoninklijkConservatoriumDenHaag
KlarinetAniekSchuitemaker GeneeskundeenKlarinet,VUAmsterdam,ConservatoriumvanAmsterdam
OdaNuij ArcheologieenKlarinet,UniversiteitLeiden,ConservatoriumvanAmsterdam
BasklarinetAlwinFarahani Rechtsgeleerdheid,UniversiteitLeiden
EsklarinetRobLammers ScheikundeenLifeScience&Technology,RijksuniversiteitGroningen
FagotBenZelinsky Fagot,KoninklijkConservatorium
EmmadeBakker Fagot,SchoolofArts-ConservatoriumGent
ContrafagotQuintenHendriks LogisticsEngineering,RotterdamMainportUniversity
HoornJosephBetts UrbanDevelopment,ErasmusUniversiteitRotterdam
AnnaHuijnen Bestuurskunde,RadboudUniversiteitNijmegen
MichelleScheltinga Hoorn,PrinsClausConservatorium
StijnJanssen Natuur-enSterrenkunde,RadboudUniversiteitNijmegen
TrompetSanderBeens Trompet,PrinsClausConservatorium
SebastiaanHaverkate AardwetenschappenenTrompet,UniversiteitUtrecht,Hogeschoolvoorde
KunstenUtrecht
ChristiaanPost ChemistryandPhysics:Nanomaterials,UniversiteitUtrecht
TromboneHugoBoom Rechtsgeleerdheid,UniversiteitUtrecht
12
MeronVermaas ComputationeleNeurowetenschap,Radboud
UniversiteitNijmegen
AlexvanAbeelen Jazztrombone,FontysConservatoriumTilburg
BastromboneNickPrince Bastrombone,KoninklijkConservatoriumDen
Haag
BerendvanGurp Scholier
MáquezCarlos Bastrombone,KoninklijkConservatoriumDen
Haag
TubaJoachimBouwmeester Vrij
HarpAnnoesvanderZande HarpenBestuurskunde,Koninklijk
ConservatoriumDenHaag,UniversiteitLeiden
MarieNilsen Harp,ConservatoriumvanAmsterdam
PaukenJarickBruinsma Klassiekslagwerk,PrinsClausConservatorium
SlagwerkPieterDijkstra BiomedischeWetenschappen,MaastrichtUniversity
DaviddeGoede Wijsbegeerte,UniversiteitLeiden
GijsdeJonge VooropleidingKlassiekSlagwerk,KoninklijkConservatoriumDenHaag
JurgenKlein Afgestudeerd,UniversiteitTwente
MichelZanders Directie,ConservatoriumvanAmsterdam
PROGRAMMATOELICHTING…”GénéralLavine”—eccentric(uitPréludes,boek2no.6)(1913)ClaudeDebussy(ork.LucBrewaeys,1959-2015)
“Ikprobeerietsandersteschrijven—jezouhetrealiteitenkunnennoemen—hetgeendoorimbecielen
‘impressionisme’wordtgenoemd,eentermdiemetdegrootsteonnauwkeurigheidwordtgebezigd,met
namedoorcritici.”
Dit schreef Claude Debussy in 1908 in een brief aan zijn uitgever, waarin hij zich duidelijk wilde
distantiëren van de vage en structuurloze bijsmaak die de term impressionisme had. Echter, devergelijkingmetdestromingvandezelfdenaamindebeeldendekunstligtvoordehand:hetgaatniet
meer over de persoonlijke emoties van de kunstenaar, maar over een objectieve realiteit, een
momentopnamevanvaakalledaagseonderwerpen.Datdemuziek,net alsbijvoorbeelddeberoemde
waterlelies van Monet, vaak een dromerig, diffuus karakter heeft, is hierbij kennelijk alleen een
bijkomstigheid.
De“realiteiten”vanDebussywarenookslechtséénvandeveleontwikkelingendiedemuziekindejaren
1910 doormaakte. In hetzelfde jaar dat hij zijn Préludes voltooide ging bijvoorbeeld ook in ParijsStravinsky’s Sacre du Printemps in première — een combinatie van Russische volksmuziek met de
modernste compositietechnieken. Het jaar ervoor schreef Schönberg inWenen het duistere, atonale
Pierrot lunaire, waarin hij objectiviteit en realisme definitief van zich afzette. Tegelijkertijd kwamen
vanuit Amerika de ragtime en de blues overgewaaid en had het Parijse publiek op de
wereldtentoonstellingvan1889voorheteerstJavanesegamelanmuziekgehoord.Aldezeverschillende
13
invloedenwaren onderdeel van demuzikale realiteit enwerden daaromdoorDebussy in zijnmuziek
gebruikt.
DePréludes, tweeboeken van elk 12 korte stukken voor solo piano, zijn in hundiversiteit een goedeillustratie van al deze verschillende invloeden — sommige vrolijk en jazzy, sommige ingetogen en
poëtisch. Bijzonder verder is het gebruik van de vaak intrigerende titels: Debussy plaatst ze in de
partituurachteraandestukken,voorafgegaandoor“…”,alsofhijwilzeggen: luisternoueerstmaaren
bedenk daarna pas waar demuziek over gaat. Dus, wat horen we? Een welhaast komischemelodie,
“dans le style et le mouvement d’un Cake-Walk” (een variant op ragtime), die steeds onderbroken
wordt, zichdooralles laat afleiden,enmaarniet vandegrondkomt. Inde tweedehelft vanhet stuk
klinkenerenkelnogkortefragmentenvanhetthema,waarnahetabruptenbijnapotsierlijkeindigt.Wat
blijkt? In1910trader inParijseenAmerikaanseclownop,“General”EdwardLavine,dieonderandere
koorddanste, piano speelde met zijn tenen en in duel ging met zichzelf. En plotseling is het heel
makkelijk geworden om in alle muzikale interrupties de komische, excentrieke acties van deze
circusklanttehoren,dieDebussyzorealistischheeftwetenteschilderen.
TrevorGrahlScreenMemoriesEendiepe,levendigeherinneringaanwatjenooitmeemaakte–endietochechtvoelt.Zeovervaltonze
gedachten,hoealledaagsook,opderaarsteenmeestonverwachtemomenten.Eenschaal ijsklontjes;
een uitdovende lamp; de staart van een vogel in je mond; zulke herinneringen, zo voelen we, zijn
geladenmet… iets.Herinneringenaaneenvrijheiddieweooitkenden,plotselingvanonsafgenomen;
aanthuis;aanvrede–wezijnerzekervandatzeinonsbestaan.Maar–inwelkevorm?En:ishetecht
ietsdatweonsherinneren?Ofspeelterietsandersopdeachtergrond?
Enmuziek?Hoevaakspeeltmuzikale‘graffiti’onbedoeldeenrolinonzeherinneringen,enwieofwatis
daarvoor verantwoordelijk? Zijnwe zelf verantwoordelijk enwerkt ons geheugen niet goed? Kan het
‘verkeerd’werken,ofweetonsonderbewustewelbeter,een spoorvankruimelsachterlatenddatwe
geachtwordentevolgen,waarheendanook?
Toen ik aan deze reis begon, was het een enorm dominant 13-akkoord dat zich allereerst aan me
opdrong.Hetschreeuwdeenschuurde,enramdezichalseentrein ineenscherzo,enwaszwaar.Het
verdronk het scherzo bijna en verzadigde het met Pollock-achtige kleurspetters. Het doet het orkest
langzaamaan een gekte opbouwen, dan ontspannen, misschien even een bad nemend, om zich te
reinigen,metzingendewalvissenindebadkuip.Ikweetnietwanneerofwaarditspecialemomentzich
aanmevoordeed,ofzelfswathetbetekent,maardoorhetzichtelatenmanifesterenbenikerzekervan
enigbegriptekrijgenvanwatzichonderdeoppervlakteafspeelt.
Detitelverwijstnaar ietsanders:het iseenknipoognaardemuzikaaloverdadigefilm-soundscapesuit
dejaren’50en’60.Ongetwijfeldonbewustebronnenvanruwmateriaalvolmomentendie,hoewelniet
explicietwaargenomen,eenspannendeverwantschapmeteendiepgevoelprijsgeven.–TrevorGrahlMauriceRavel(1875-1937)Pianoconcertvoordelinkerhand(1930)
Aanhetbeginvaneenveelbelovendepianocarrièrenaarhetoostfrontwordengestuurdenvervolgensje
rechterarmverliezendooreenRussischekogel.DitoverkwamdeOostenrijksepianistPaulWittgenstein
aan het begin van de EersteWereldoorlog. Doorzettingsvermogen was hem echter met de paplepel
ingegoten:zijnvaderKarlwasvancafémuzikantopgeklommentotgrootindustrieelinstaalenwapensen
waséénvanderijkstemannenvanEuropa.
Zodoendebesloothijhetbestevandesituatietemakenenzichtoeteleggenoppianospelenmetalleen
zijn linkerhand. Hij bewerkte bestaand (tweehandig) pianorepertoire, maar was door voornoemd
familiefortuinookindegelegenheidtothetgevenvancompositieopdrachtenaanveelvandegrootste
componistenvanzijntijd.OnderandereProkofiev,BrittenenRichardStraussschrevennieuwemuziek
voor zijn unieke “instrument”. Opvallend is overigens dat Wittgenstein zelf een uitgesproken
14
conservatievesmaakhadenzodoendeveelvandevoorhemgeschrevenwerkenweigerdeuittevoeren
—eenbijdragevanHindemithuit1929werdzelfspasin2002inzijnarchieventeruggevonden.
VerreweghetbekendstestukuitditrepertoireisechterhetConcertopourlamaingauchevanRavel.Decomponist was eigenlijk bezig met zijn “andere” pianoconcert (voor twee handen, in G) toen
Wittgensteins opdracht binnenkwam, maar was meteen gefascineerd door de extra uitdaging en
voltooidebeidestukkenongeveertegelijkertijd.OokmetditwerkhadWittgensteinaanvankelijkmoeite.
EntoenbijdepremièrebleekdathijdepartituurnaareigensmaakhadaangepastwasRavel,eeuwige
perfectionist,nogjarenlangslechtoverhemtespreken.
Ondankshet feitdathetConcert inGenhetConcertvoorde linkerhandvrijwel tegelijkontstonden, ishetcontrasttussenbeidestukkenbijzondergroot.Ravelbeschreefdetweedealsvolgt:
“Ineenwerkvandergelijkeaardishetvanhetgrootstebelangdatdetextuurnietdeindrukwektlichter
tezijndaneenstuk,geschrevenvoortweehanden.Omdezelfderedenhebikteruggegrepenopeenstijl
diedichterligtbijdievandetraditionele,plechtigeresoloconcerten.”
WaarhetConcertinGeenopgeruimde,licht-klassiekesfeerademtdiebijnaaanMozartdoetdenken,is
hetConcertvoordelinkerhandeenstukdramatischerinopzet,volendonkergeorkestreerd.(Hierzitook
nogeensubtielewoordspelingin:hetLatijnsewoordvoor“links”issinister,enhetFransewoordgauchebetekentook“tactloos”of“onhandig”.)Bovendienzithetstukvolmet invloedenuitde jazz,dieRavel
hadopgepikttijdenseenreisdoordeVS,enkelejarendaarvoor.
Het(eendelige)stukbegintindeondersteregionenvanhetorkest,opdelossesnarenvandecontrabas,
alsofdezenognietklaarwasmetstemmen.Decontrafagotzethiernaalseerstedemelodiein,gevolgd
doorhoornenbasklarinet.Langzaamaanwordenalleregistersopengetrokkentothetheleorkestspeelt,
endan—stilte—depianometzijneerstestatement.OpvallendishoevirtuoosRavelgedurendehethele
stukmelodieenbegeleidingweetaftewisselen,zodathetklinktalsofer“gewoon”tweehandenaanhet
spelenzijn.
Naeentweede,verstildesolo-episodebreektdetweedehelftvanhetstukaan.Ditsnelleredeeliseen
duister-komischemarsmetduidelijkejazz-invloeden,zowelindeharmonieënalsdeinstrumentatie-let
bijvoorbeeld op de trombonesolo! Wanneer deze muziek een hoogtepunt heeft bereikt volgt een
tweede, zeer virtuoze cadens (hoe past het in één hand?) waar langzaamaan het orkest weer
binnenkomt.Eenkorte,explosieveherinneringaandemarsbrengtvervolgenshetstukteneinde.
BélaBartók(1881-1945)Concertvoororkest,Sz.116(1943)
Toen Bartók in 1940 het steeds fascistischer wordende Hongarije verruilde voor de vrijheid van de
VerenigdeStaten,dachthijdatzijncarrièrealscomponistvoorbijwas.Hijvoeldezichernooithelemaal
thuisenhoewelhijwelwerkvondalspianistenmusicoloogwas zijneigenmuziek “aandeoverkant”
totaalonbekend.Bovendienbegonzijngezondheidhemindesteektelaten;in1944werderuiteindelijk
leukemiebijhemvastgesteld,waaraanhijeenjaarlaterzouoverlijden.
OpaandringenvanBartóks landgenotenSzigetienReinerbrachtdedirigentvandeBostonSymphony,
SergeKoussevitsky,hemin1943eenbezoekinhetziekenhuis.Wetendedatdecomponistondanksalles
te trots was om liefdadigheid aan te nemen gaf Koussevitsky hem een compositieopdracht. De
verwachtingwasnooitdatBartókdezenog zouvoltooien,maardedirigenthooptedathetvoorschot
van$500hemenzijnfamiliewatsteunkongeven.DeopdrachtgafBartókechterzoveelzelfvertrouwen,
dat hij vervolgens binnen twee maanden zijn Concert voor orkest voltooide. De première van het
opvallendvitalestuk,eenjaarlater,waseendoorslaandsucces.
Concertvoororkest -eentegenstrijdigetitel.Hetstukheeftdebezetting, lengte,endiepgangvaneensymfonie, duswaaromheet het geen symfonie?Het geheim zit in demanierwaaropBartókmet alle
verschillende instrumenten omspringt. Iedereen in het orkest krijgt zijn eigen moment voor het
voetlicht;elkeinstrumentgroepisafwisselendsolistenbegeleider.Allespelersmoetenvoorditstukdus
ookvansolistischkaliberzijn.
15
Bartókmatigdetevenszijncomponeerstijl;waarzijn latereEuropesewerkenvaakmoeilijktoegankelijk
waren, kwam hij het Amerikaanse publiek iets meer tegemoet. De volksmuziek uit Hongarije en de
Balkan,eenrodedraaddooralzijnwerk,isnooitverweg.
I.Introduzione(Andantenontroppo)Bartókgebruiktditdeelomveelvandeideeëndiehijindeanderedelengebruiktteintroduceren.Ook
krijgenveelvandeinstrumentenvanhetorkestalvasthun“concertante”introductie,alsofdecomponist
aanhetuitprobereniswathetorkestallemaalinhuisheeft.
II.Giuocodellecoppie(Allegrettoscherzando)Heteerstevandetwee“tussenspelen”heet,vertaald,Spelvandeparen-enhetwordtalsnelduidelijkwaarom. Een tweetal blazers speelt telkens een solo: achtereenvolgens fagotten, hobo’s, klarinetten,
fluitenentrompetten.Naeeningetogenkoperkoraalkeerthet“parenspel”terug,maarnubemoeiende
andereblazerszicherookmee.Hetdeeleindigtopdezelfdemanieralshetbegint,meteensolovande
kleinetrom.
III.Elegia(Andantenontroppo)Het “emotionele hart” van het stuk laat horen hoe Bartók zich in Amerika moet hebben gevoeld:
verlaten, ontheemd, verzwakt. Het deel begint in wat de componist “nachtmuziek” noemde:
mysterieuze,kleinefiguurtjestegeneenduistereachtergrond.Plotselingvolgtereenuitbarstingvanhet
hele orkest met materiaal uit het eerste deel, waarna de nachtmuziek lijkt terug te keren, ditmaal
vergezelddooreensolovandealtviolen.Eentweedeuitbarsting,endangaatdefinitiefhet lichtweer
uit.
IV.Intermezzointerrotto(Allegretto)Dit“Onderbrokenintermezzo”bestaatuittweevolksmuziek-achtigemelodieën:deeersteopgewekt,de
tweede romantisch. Plotseling komt hier dwars doorheen een klarinet met een onbehouwen
marsmuziekje, dat beantwoord wordt door onbeleefde geluiden en geschater. Dit herhaalt zich
vervolgens, totdemuziekvanhetbegin terugkeert,“alsofernietsgebeurd is,maarwel ietsdroevigerdaneerst.”Deonderbrekingisvermoedelijkeenparodieophetpopulaire“DagehichzuMaxim”uitLéhar’sopera
DieLustigeWitwe.Demeningenzijnechterverdeeld.Eenalternatieveinterpretatiewijstopeenthema
uit de Zevende symfonie van Shostakovich als Bartóks lijdend voorwerp - een bombastisch werk dat
tijdens de oorlog ook regelmatig op de Amerikaanse radio te horen was. Verbitterd, dat zijn eigen
muziekonbekendbleefmaarhijjuistdítdeuntjenietmeeruitzijnhoofdkreeg,beslootBartókhetinzijn
eigenstukeensgoedbelachelijktemaken.
V.Finale(Pesante-Presto)Eenhoornsignaalluidthetslotdeelin,waarnadestrijkerseensoortwervelwindinzetten,diegaandeweg
doorhetheleorkestwordtovergenomen.Duidelijk is overal de invloed vande volksmuziek tehoren.
Plotselingkrijgenwedantochnogeenstaaltjevandeintellectuele,strengeBartók:eenfuga!Wanneer
hij écht allemogelijkhedenvanhet themaheeft verkendhorenwenogeenklein stukjenachtmuziek,
maarvervolgenswervelthetgeheeldoortotaaneentriomfantelijk,kolossaaleinde.
Door:HugoBouma(Debussy,RavelenBartók)enTrevorGrahl(Grahl)
16
ONDERSTEUNING
COMITÉSVANAANBEVELING
AmsterdamMr.E.E.vanderLaan,BurgemeestervanAmsterdam
Prof.dr.V.Subramaniam,RectormagnificusVrijeUniversiteitAmsterdam
Prof.dr.D.C.vandenBoom,RectormagnificusUniversiteitvanAmsterdam
Mw.J.vanderWijk,DirecteurvanhetConservatoriumvanAmsterdam
Prof.mr.dr.M.J.Cohen,VoorzitterRaadvanToezichtStichtingvoorVluchteling-StudentenUAF
Mr.S.A.Reinink,AlgemeendirecteurHetConcertgebouwN.V.
Dhr.F.vanHouten,CEOenvoorzitterRaadvanBestuurPhilips
EindhovenDhr.RobvanGijzel,BurgemeestervanEindhoven
Prof.dr.ir.F.P.T.Baaijens,RectormagnificusTechnischeUniversiteitEindhoven
Mw.NienkeMeijer,VoorzitterCollegevanBestuurFontysHogescholen
Dr.J.J.Keyzer,VoorzitterRaadvanBestuurStichtingDiagnostiekvoorU
Mr.G.R.C.Dierick,CEONXPNederland
Ir.J.J.deJong,CEOPhilipsBenelux
Dhr.W.A.J.M.Vringer,DirecteurMuziekgebouwEindhoven
Dr.ir.R.deGroot,VoorzitterAcademischGenootschap
EnschedeMw.W.H.Maij,GedeputeerdeprovincieOverijssel
Dr.G.O.vanVeldhuizen,BurgemeestervanEnschede
Dhr.J.Hatenboer,WethouderCultuurGemeenteEnschede
Prof.dr.H.Brinksma,RectormagnificusUniversiteitTwente
Dhr.H.P.J.vanMeijl,Algemeendirecteura.i.OrkestvanhetOosten
Dhr.CarlWittrock,Componist,dirigentvanhetTwentsJeugdSymfonieOrkestenApolloGoor
Mr.H.C.vanderSijs
GroningenDhr.PeterdenOudsten,BurgemeestervanGroningen
Prof.dr.E.Sterken,RectormagnificusRijksuniversiteitGroningen
Drs.H.J.Pijlman,VoorzitterCollegevanBestuurHanzehogeschoolGroningen
Mr.J.F.M.Aartsen,VoorzitterRaadvanBestuurUniversitairMedischCentrumGroningen
Drs.S.Y.Leistra,PartnerBoer&Croon
Drs.G.G.Wiarda,Oud-dirigentGroningerStudentenOrkestMiraenvoorzitterNSO1966
Mw.JosienLeCoultre,Viooldocente
LeeuwardenDhr.J.A.Jorritsma,CommissarisvandeKoningindeprovincieFryslân
Drs.Ferd.J.M.Crone,BurgemeestervanLeeuwarden
Prof.dr.J.deVries,DecaanUniversityGroningen/CampusFryslân
Prof.dr.F.Zwarts,Oud-bestuurderUniversityCampusFryslân
Drs.W.Smink,VoorzitterCollegevanBestuurNHLHogeschool
Drs.K.W.vanderHoek,VicevoorzittercollegevanbestuurStendenHogeschool
Mr.A.C.H.I.Oostvogel,DirecteurStadsschouwburgDeHarmonieLeeuwarden
Dhr.W.Wieling,VoorzitterKoninklijkeVerenigingDeFriescheElfSteden
LeidenDrs.HenriJ.J.Lenferink,BurgemeestervanLeidenDrs.J.B.Waaijer,BurgemeestervanOegstgeestProf.mr.CarelStolker,RectormagnificusenvoorzitterCollegevanBestuurUniversiteitLeidenProf.ir.KarelLuyben,RectormagnificusTUDelftProf.dr.DouweD.Breimer,Oud-rectormagnificusUniversiteitLeiden
17
Prof.dr.PancrasC.W.Hogendoorn,DecaanfaculteitGeneeskundeUniversiteitLeidenenlidRaadvanBestuurLeidsUniversitairMedischCentrum
MaastrichtMw.J.M.Penn-teStrake,BurgemeestervanMaastricht
Prof.dr.LucSoete,RectormagnificusMaastrichtUniversity
Drs.L.J.H.M.BransBrabant,VicevoorzittervandeRaadvanBestuurvanhetAcademischZiekenhuis
Maastricht
Drs.J.Rademakers,DirecteurConservatoriumMaastricht
Dhr.H.Haeghens,DirecteurTheateraanhetVrijthof
Mw.M.Douwes,Relatiemanagerphilharmoniezuidnederland
NijmegenDrs.H.M.F.Bruls,BurgemeestervanNijmegen
Drs.MariaMartens,LidvandeEersteKamer
Prof.dr.G.J.M.Meijer,VoorzitterCollegevanBestuurRadboudUniversiteitNijmegen
Prof.dr.ir.A.P.J.Mol,RectorMagnificusenvicevoorzitterRaadvanBestuurWageningenUniversity
Prof.mr.S.C.J.J.Kortmann,HoogleraarBurgerlijkrechtenoud-rectormagnificusRadboudUniversiteit
Mr.E.M.d’Hondt,VoorzitterNijmeegseStichtingvoorKamermuziek
Ir.R.M.Noppeney,GlobalDirectorWaterProducts&Innovation;RoyalHaskoningDHV
RotterdamIng.A.Aboutaleb,BurgemeestervanRotterdam
Prof.dr.H.A.P.Pols,RectormagnificusErasmusUniversiteitRotterdam
Mw.PaulineF.M.vanderMeerMohr,Oud-voorzitterCollegevanBestuurErasmusUniversiteit
Rotterdam
Mr.I.W.Opstelten,Oud-burgemeestervanRotterdam
Dhr.YannickNézet-Séguin,Dirigent
SomerenDhr.A.P.M.Veltman,BurgemeestervanSomeren
Mr.H.G.Vos,BurgemeestervanAsten
Drs.I.vanNieuwenhuijsen,RectorVarendonck-College
Ing.J.G.J.R.vandenInghMBA,DirectievoorzitterRabobankPeellandZuid
Mw.M.Haerkens-deLau,PresidentMuziekverenigingSomerensLust
Dhr.H.A.J.vanderLoo,VoorzitterNationaalMuseumKlok&PeelinAsten
Dhr.J.M.J.Vinkenvleugel,VoorzittercommissieTheaterenFilmDeRuchte
UtrechtLuitenant-generaalM.C.deKruif,CommandantLandstrijdkrachtenMr.J.H.C.vanZanen,BurgemeestervanUtrechtProf.dr.G.J.vanderZwaan,RectormagnificusUniversiteitUtrechtDhr.J.BogerdMBA,VoorzitterCollegevanBestuurHogeschoolUtrechtDhr.J.Schillings,DirecteurHKUConservatoriumvanUtrechtMw.M.vanMerriënboer,DirecteurParnassosCultuurcentrum
Dhr.F.P.M.Vreeke,DirecteurTivoliVredenburg
PLAATSELIJKECOMITÉSAmsterdamPlaatselijkcomitéUlrikeWeller–Aussems
ArianeZwiers
RobertWeller
JacobvanderVlugt
LiesbethDeiters–Boot
ColetvanderVen
StudentencomitéLaraDirven
JessieBrunner
RobinJansen
EvaScheltema
EindhovenPlaatselijkcomitéCeciliavanderZeeuw–deBoer
OlgaBierensdeHaan
AnsVerdonck
RoelienvanHaersmaBuma–Boschvan
Rosenthal
AiméevanDobben–Rodenburg
StudentencomitéSabineJongerius
AnoekdeJonge
EnschedePlaatselijkcomitéTinekeGrootenboer
ClaartjeRoks
EliseBrugma–Alessie
AnnemarieHomans–Jonker
MaryvanHeek
StudentencomitéJanWillemRensink
MyrteWennen
GroningenPlaatselijkcomitéLynetteVos
Gerrit-JanvandeBraak
KlaasvanderLingen
StudentencomitéLuukvanDijk
TobiasvanHaaften
JuliaSpee
CharlotteTruijens
LauravandeBraak
MachteldGriffioen
LeeuwardenPlaatselijkcomitéGeartdeVries
FrancineHoogslag–Bienfait
AlbertSikkema
JetvanLeeuwen
MarliseVroom
MeindertdeKoning
StudentencomitéSanderPrins
DouweSomsen
CuunKoek
MartKoek
LeidenPlaatselijkcomitéSaskiaBaatenburgdeJong–Telling
FrankBrunnekreeft
MarjoleinBrunnekreeft–Siemens
ArnaudHauer
BastiaanVinkenburg
MaaikeVinkenburg–vanSlooten
StudentencomitéOzairAbawi
SimonevanDijk
LiekeKooij
JoepvanLit
NoahStunt
MaastrichtPlaatselijkcomitéPatriciaStoot
AnnelienDuits
FloorvanOppenraaij
RebeccaZuketto
SylvieHoubiers
StudentencomitéSariTollenaar
AngeliqueHollands
FrankNelissen
NijmegenPlaatselijkcomitéLaurentMostart
RoelSchutgens
HenrietteHonée
AlySpelde
PietvanKalmthout
TinekeMeijs
StudentencomitéRobvanNeck
ChielVerhoeff
19
GuusvanderHam
RikkoNoordman
SophieMerkelbach
RotterdamPlaatselijkcomitéMaxOosterhuis
PetraDrop–Frets
KatinkaKamerman
StudentencomitéOlasejiAkinrogrunde
SanneWientjes
AnnetteZwinderman
SomerenPlaatselijkcomitéBernadetteRaymakers–vandenHeuvel
MiekeStorms
JanPeters
LudySchakenraad–Beuvens
UtrechtPlaatselijkcomitéInekeBrunt
LiesbethBlankhart
JannekeOuwerkerk
PieterBasSchrieken
StudentencomitéTjitskeBos
LiekeBrakkee
BregjeKoomen
RenetteKwakkenbos
FransienWoltjer
FINANCIELEONDERSTEUNINGBedrijvenVIRe-CareSolutions
ABNAMROMeesPiersonRotterdam
Loyens&Loeff
DeBrauwBlackstoneWestbroek
UitzendbureaudeWerkstudent
RijksuniversiteitGroningen/CampusFryslân
HoesErrogas
CHDR
CPO
BureauKetel
Klok&PeelMuseum
BurghoutsBedrijven
CroweHorwathAcountancy&Belastingadvies
LiQit
ApotheekGroesbeek
FondsenVSBfonds
StichtingEliseMathildeFonds
Jansen-tenCateStichting
StichtingSanssouci
FondsPodiumkunsten
UtrechtsUniversiteitsfonds
P.W.Janssen’sFriescheStichting
GemeenteRotterdam
StichtingBevorderingvanVolkskracht
FentenervanVlissingenFonds
Mr.AugustFentenervanVlissingenFonds
VanCappellenStichting
Fonds1818
KunstraadGroningen
StichtingElisabethStrouven
GemeenteMaastricht
ErasmusTrustfonds
UniversiteitsfondsDelft
UniversiteitenUniversiteitvanAmsterdam
VrijeUniversiteit
ErasmusUniversiteitRotterdam
RadboudUniversiteitNijmegen
RijksuniversiteitGroningen
TechnischeUniversiteitDelft
TechnischeUniversiteitEindhoven
UniversiteitLeiden
UniversiteitMaastricht
UniversiteitTwente
UniversiteitUtrecht
WageningenUniversity
UniversityCampusFryslân
BijzonderConcertShell
LGSonic
GemeenteNijmegen
MATERIËLEONDERSTEUNINGDeBrauwBlackstoneWestbroek
StichtingMuziekhuisUtrecht
OadReizen
NationaalMuziekinstrumentenFonds
BakkerijvanEijk,Someren
PustjensPercussionProducts
‘DeHoof’Groepsaccomodaties
KoninklijkConcertgebouworkest
RadioFilharmonischOrkest
ConservatoriumvanAmsterdam
JeugdOrkestNederland
UtrechtschStudentenConcert
NationaalJeugdOrkest
BartholomeusGasthuis
BudgetTie
20
Tympro
EduardusLee-FineArtPhotography
TheStorySupplierMediaProductions
Flyerman
ExterionMedia
Brava
Drukwerkdeal
PoppenhuisPopeye’s
HotelDeGoudfazant
CaféVrijdag,Amsterdam
YogaCello
TopvormTwente
XiomFood&Events
CateringSomerenSimondeWinter
MickBerghout
SimonLemaire
LaurensvanOs
BloemenEnschede:VillaChocoladeUtrecht:BanketbakkerijBlom
Groningen:FinanceSolutionsLeiden:BloemenhuisDuivenvorden
Nijmegen:PotsierlijkBloemen
Maastricht:DeVerwondering,LeSalonardAmsterdam:IvyFlowers
LunchesLeeuwarden:StendenHogeschoolLeeuwardenEnschede:UniversiteitTwenteGroningen:RijksuniversiteitGroningenLeiden:UniversiteitLeidenEindhoven:NXPSemiconductors
Nijmegen:ABNAMRORijkvanNijmegen
Maastricht:MaastrichtUniversitairMedisch
Centrum
Rotterdam:ErasmusUniversiteit
Amsterdam:UniversiteitvanAmsterdam
NafeestenGroningen:RijksuniversiteitGroningenRotterdam:Loyens&LoeffAmsterdam:UitzendburodeWerkstudent
ARTISTIEKEONDERSTEUNINGAlgemeenBasWiegers
TrevorGrahl
ArthurJussen
PimCuijpersassistent-dirigentLenaLefringhausenauditiecommissieHenkVeldtauditiecommissieNielsMeliefsteauditiecommissieHugoBoumatoegift,programmatoelichtingen
DeLangeArtistManagement
RepetitorenHermanDraaisma
JérômeFruchart
PetravanderHeide
AnnadenHerder
SebastiaanKemner
RikKnarren
RobvanderLaar
JeanetteLandré
ChrisLeenders
NielsMeliefste
RaymondMunnecom
GustavoNúñez
JohanOlof
ArnoPiters
BasPollard
PeterStotijn
DimitervanTchernookov
SanderTeepen
DeStichtingVriendenvanhetNSOMatthijsLamberts
JanWouterBrunings
FrankBrunnekreeft
AnnekeMarsman
ReinoutdeBoer
LangetermijncommissieLútsendeVries
ThijsvandenEnden
Oud-bestuurdersvanhetNSO
Sommige
studenten
hebben
eenwereldreis
nodigom
zichzelfteleren
kennen.
NEDERLANDSSTUDENTENORKEST2016
Voorbereiding
BestuursvormingBegin januari 2015 werd ik gevraagd als voorzitter van NSO. Na een paar dagen nadenken, de
financiënbekijkenenpratenmetdeuniversiteitbeslootikdezekanstegrijpen.Helaaskoniknietde
heletourneevanhetNSO2015meespeleninhetorkestomdatiknogmijnbachelormoesthalen.Wel
konikeenpaardageninvallenvoordeeersteklarinettistdieprecieseenpaarrepetitiesmoestmissen
enbenikmeegeweestnaarDublin,waarhebikgoedrondgekekenwieergeschiktwarenvoormijn
bestuur.Nadetourneebenikgelijkbegonnenmethetvragenvanbestuursleden.Naeenpaardagen
zeiRogieralseerste jaenwasereenbegin.Hildewildemeteen,maarhadtoestemmingnodigvan
haar universiteit in verbandmet haar promotietraject.Dit heeft even geduurd. In de tussentijd zei
Mirthejaenzowarenwenaeentijdjealmetz’nvieren.Helaaskonnietiedereendebenodigdetijd
vrijmakendiehetbestuurvraagt,waardoorerhelaasookeenpaarmensenmoestenweigeren.Sven
enRubenkwamenvlaknaelkaarbijhetbestuurenuiteindelijkwerdookMargotgevraagd.Zijliepop
datmomentstageinRome,maargelukkigwasdezeavonturiermeteenenthousiast!Uiteindelijkhad
ikmijnbestuureindmeicompleetenkondenweonszelfop3 junibekendmakendoormiddelvan
eenludiekfilmpje.Degeografischespreidingwasditjaargoed;drieuitAmsterdam,éénuitUtrecht,
één uit Breda, één uit Groningen en één uit Den Haag. De spreiding over de verschillende
studentenorkestwasdaarentegenietsmindergoed:éénuithetUSConcert,éénuitMira,éénuithet
VignolleEnsembleenhetCrea-orkestenmaarliefstvijfvandezevenbestuursledenspeelden inhet
Sweelinckorkest.Dit heeft niet voorproblemengezorgd voordewerving van studentenuit andere
steden.Dithadwellichttemakenmethetfeitdatsommigebestuursledenvroegerzelfverspreiddoor
het land woonden en er een goede vertegenwoordiging vanuit ons bestuur was binnen het
JeugdorkestNederlandeneerdereNSOedities.
ProgrammakeuzeDitjaarwerdervoorheteersteennieuwbeleidgebruiktvoordeprogrammakeuze.Uitvoorgaande
jaren was gebleken dat het programma vaak erg laat bekend is, waardoor het niet mee kan in
brochures van zalen en het vragen van grote solisten niet meer haalbaar was. Daarom heb ik als
voorzitter in februarial samenmetBasWiegershetprogramma inelkaargezet.Doorhemenmijn
voorganger Clara Besselinkwas Trevor Grahl gevraagd als componist. Daarnaast wildenwe allebei
graag Bartóks Concert voor orkest op het programma zetten. Ook was er na eerder contact met
ArthurJussendoorhetvorigebestuurnogsteedsdewensomeensmethemsamentegaanwerken.
Baskendehemgoed,mededoordatzehetzelfdemanagementhebben,envroeghemeenlijstjemet
optionele pianoconcerten te sturen. Hieruit kozen we het Concert voor de linkerhand van Ravel,
rekeninghoudendmetdejuistebezetting, lengte,moeilijkheidsgraadensamenhangmetdeandere
werken.Metdezedriewerkenlageraleenprachtig,dochietwatkortprogramma.Hetwasdewens
vanBasomvoordeopdrachtcompositienogeenkortepreludeteprogrammeren,zodathetconcert
nietmodern,maar juist toegankelijk zou beginnen. Luc Brewaeys bewerkte alle pianopreludes van
DebussyvoororkestenviaBasboodLuconsaandepartiturenbeschikbaartestellenvoorhetNSO.
Zozouhetonsgeenextrarechtenkosten.VandepreludeskozenweuiteindelijkGénéralLavineals
vrolijke opening waarna het programma compleet was. Het programma was ideaal van lengte,
grofwegtweekeer45minuten,enheerlijkomtespelen.DaarnaasthaddenwemetArthureensuper
publiekstrekkertepakken!InoverlegmetdeLangeTermijncommissieisbeslotenditbeleidzovoort
tezetten,aangezienhetgoedbeviel.
OrkestbezoekenenconstitutieborrelAl voor de zomer heeft het bestuur diverse studentenorkesten bezochtmet aankondiging van het
programma,dirigentensolist.Ditomtezorgendatgeënthousiasmeerdestudentenmetdeplanning
vanhunstudierekeningkondenhoudenmethetNSO.Indemaandenseptemberenoktoberwerden
veleorkesten(nogmaals)bezochtmetpromotiemateriaalvoordetourneemaandendetailsoverde
audities.ZoheefthetNSOeengezichtgekregenvoorstudentenuitdestudentenorkesten.
22
Op2oktober vondde constitutieborrel plaats in caféDe Stadsgenoot inUtrecht.Voordezeborrel
waren, naast onze ouders en beste vrienden, alle studentenorkestbesturen en bestuursleden van
voorgaandeNSObesturenuitgenodigd.Deopkomstwasoverweldigendenhetwaseenzeergezellige
avond.DepedelwascellistTimvanderKruk,dieallegastenoptraditionelewijzevoorsteldeaanhet
bestuur. Zowasergelijk contactmetalleverschillende studentenorkestbesturen inNederland.Het
zorgdevooreenprettigesamenwerkingtussenNSObestuurenandereorkestbesturengedurendede
rest van het jaar. Ook heeft het NSO bestuur aan deze avond zeven wandelende takken
overgehouden,welkehelaasgeenaltelanglevenbeschorenwaren.
ComitébezoekenencomitéconferentieNa de zomer is het bestuur op bezoek geweest bij alle plaatselijke comités. Grotendeels was het
bestuurcompleetenditwerddoordecomitéledenzeergewaardeerd.Bij iederbezoekwachtteons
eenwarmonthaal.Hetwasinspirerendvoordebestuursledenomtemerkendatzoveelmensenzo
enthousiastvoorhetNSOwildewerken.Deverschillendemaniervanwerkenenorganisatietussende
comitésvielonsop.Sommige ledendedenhetal jarenenhaddendusveelervaring, terwijlandere
comitéleden zoekende waren naar de juiste manier om alles te regelen. Voorafgaand aan de
Projectlanceringorganiseerdenwijdit jaareencomitéconferentie, zoalsdatdoorbestuur2014ook
was gedaan. Hier konden comités en studentencomités elkaar ontmoeten en van elkaar leren. Dit
werd zeer gewaardeerd door de aanwezige comités. Voornamelijk voor de studentencomités, die
vaakvansamenstellingwisselen, ishetgoedomzo’nbijeenkomsttehebben.Hetzouookgoedzijn
alszijdebeschikkingkrijgenovereenbeknoptdraaiboekmetrichtlijnenvoorhunbezigheden.
SamenwerkingNationaalMuziekinstrumentenFondsHetNSOistrotsdatdesamenwerkingmethetNationaalMuziekinstrumentenFondsisdoorgezetin
2016. In2011isdezesamenwerkingtotstandgekomenonder invloedvandirigentPeterBiloen.Hij
was teleurgesteld indekwaliteit vande instrumentenvan sommige studenten,dekwaliteit zoude
student tegenwerken in hetmusiceren. Resultaat was dat het NSO in 2011 ruim 15 instrumenten
tweemaanden lang ter beschikking had voor studenten uit het orkest. In 2016 kreeg het orkest 9
strijkinstrumenten en een basklarinet te leen. Hierdoor was de orkestklank net weer iets mooier.
TegenoverhetleverenvandezeinstrumentenstondexposureaanhetgrotepubliekvanhetNSO.Zo
werdhetNMFopdewebsitegenoemd,werdindeprogrammaboekjeseenadvertentiegeplaatsten
wasereenNMFbalieopgezetbijeenaantalconcerten.Dezesamenwerkingisgeëvalueerdendoor
beidepartijenalspositiefervaren.
SponsoringSponsoring indecultuursector is indeze tijdnietdegemakkelijkstezaak,maar lijkt sindsvorig jaar
aantetrekken.Alsinds2008moethetNSOzichreddenzonder(meerjarige)hoofdsponsor.Hierdoor
ontbreekteen stabielebasisomop tebouwen.Meteengoedesponsorpropositieenhetprachtige
programmaboekje van NSO 2015 zijn de AQ en VZ in het najaar bij diverse bedrijven op bezoek
geweest.NagenoegallesponsorenvanNSO2015wildenin2016graagweermeedoen,waaronderde
landelijke sponsor VIR e-care solutions. Een afspraak met DUWO (studentenhuisvesting) beloofde
veel, maar meer dan kaartafname werd het uiteindelijk toch niet. Daarnaast zijn er dit jaar veel
kamermuziekavonden georganiseerd in verschillende
steden.Door te spelenbij verschillendeRotary clubsen
door belangrijke contacten uit te nodigen zijn er
verschillende sponsoren gevonden afgelopen jaar. Een
grote nieuwe sponsor was Shell, die het Bijzonder
Concert steunde. HetMuziekhuis waar sinds eind 2014
het bestuurskantoor gevestigd was heeft aan het eind
van het jaar aangegeven omwille van de financiën te
willen stoppen met het aanbieden van kantoorruimte.
AangeziendezelocatietekostbaarisvoorhetNSO,ishet
zaakzosnelmogelijkvervangenderuimtetevinden.
EducatieOmdat financiering niet gemakkelijk is voor een project als de NSO tourneemoet er creatief met
financiering worden omgegaan. Met initiatieven op educatiegebied is het mogelijk om klassen
23
kinderen bij het orkest te betrekken. Dit zorgt voorwat inkomsten en hopelijk voor (toekomstig)
publiek. Dit jaar isereenextrabrainstormgehoudenoverhoehetNSO ietskanbetekenenophet
gebied van educatie. De repetitie op de woensdagmiddag in Groningen was openbaar voor
basisschoolkinderen en bij het concert op de zondagmiddag inMaastricht waren speciale boekjes
voor kinderen te verkrijgen met opdrachtjes erin. Verschillende basisscholen hebben dit jaar
repetitiesvanhetNSObijgewoondinSomerenentijdensdetourneeisereenmiddelbareschoolnaar
hetconcertinEnschedekomenluisteren.Naafloopvanderepetitieswasereenmeet&greetmetde
orkestleden waarbij de leerlingen de kans kregen om een instrument te bespelen. Door het
educatieproject probeert het NSO klassieke muziek onder de aandacht te brengen van het jonge
publiek.
AuditiesOmhetorkesttevormenwerdbeginnovember2015eenauditierondegehoudenwaarinstudenten
de mogelijkheid kregen voor te spelen voor dirigent en bestuur. Deze auditieronde bestond uit 4
auditiedagen verspreid door Nederland. Voorafgaand hieraan vonden begin oktober de
concertmeestersauditiesplaats.Lena,onzeconcertmeester,konhierdoorookbijdeandereaudities
aanwezig zijn.Door landelijkepromotieonder studentenvoordeaudities inGroningen,Utrechten
Amsterdamwerden de audities goed bezocht. Deze landelijke promotie bestond onder andere uit
bezoek van het bestuur aan alle grote studentenorkesten en uit flyer/poster campagnes op de
Nederlandseuniversiteiten.Nadeselectiewashetorkestnarondeéénal zeergoedgevuld.Opde
tweedeauditieronde indecember kwamenweer veel auditantenaf.Daardoorwashetorkest,met
behulpvaneenpaarinvallers,goedgevuldbijhetrepetitieweekend.Uiteindelijkwashetorkesteind
januari helemaal compleet. De plekken die de meeste aandacht vergden waren dit jaar de
contrabassen,hetslagwerkendetrombones.
ProjectlanceringDe Projectlancering (voorheen Culturelemiddag) van NSO 2016was op 21 november 2015 in het
Bartholomeus Gasthuis in Utrecht. Tijdens deze middag werd de tournee van NSO 2016
gepresenteerdaanledenvanplaatselijkecomités,ledenvandeCommissievanToezicht,familieleden
vanhetbestuur,oud-bestuursleden,delustrumcommissieenoverigebetrokkenen.Deopkomstwas
zeergoed.
Naontvangstineenborrelzaalwasereenpresentatieineenanderezaal.Ikopendealsvoorzitterde
presentatie met een welkomstwoordje, een uitleg van de middag en het voorstellen van mijn
bestuursleden. Hierna speelden de heren van het bestuur een trio en werd Bas, de dirigent,
voorgestelddoormiddelvaneengrappigfilmpje.Hijgafeentoelichtingophetprogramma,waterg
leukeenleerzaamwas.HiernakwamereenfilmpjeeninterviewmetTrevor,decomponist,waarinhij
vanallesuitlegdeover zijn stukScreenMemories.OokArthur Jussenwasaanwezigen speelde,na
eenleukvraaggesprek,desterrenvandehemel.Verderwarenertweevluchtelingstudentenvanhet
UAFomhunverhaaltevertellen.HetUAF,hetgoededoeldathetNSOsteunt,enhetthemaVrijheid
slotennatuurlijkprachtigopelkaaraan.Ditwerdhiernogeensmooigeïllustreerdtegendeactuele
realiteit van de vluchtelingenproblematiek. Het publiek was erg
enthousiastendemiddagwerdafgeslotenmeteengezelligeborrel.
ExtrapromotieInoverlegmetdeStichtingVrienden,deCommissievanToezichtende
LangeTermijnCommissiewerdbeslotenomditjaarextrageldtesteken
inpromotie.Ditmetdegedachtedatmeerpromotiemeerpubliekzou
opleverenhetzichzelfduszouterugverdienen.Dezeextrapromotieis
op verschillende manieren ingevuld. Er zijn een aantal A0-posters
verspreidopverschillendeNS-stations,voormeerbekendheid.Eriseen
commercialgemaaktomviaverschillendekanalenuittekunnenzenden
ener iseenmini-documentairegemaaktmethetoogopde toekomst.
Doormiddel vandezedocukan richtingnieuwpubliek,maarook voor
potentielesponsoreneenprachtigbeeldgeschetstwordenvanwathet
NSO nou eigenlijk is en doet. Daarnaast is de docu een mooie
herinnering voor de orkestleden. Ruben Peeters, met zijn bedrijf The
StorySupplier,verzorgdevooronsdecommercialendocumentaire.
24
RepetitieweekendDeaangenomenorkestledenontmoettenelkaarvoorheteerstophetrepetitieweekendindecember
2016. Het repetitieweekend vond plaats in groepsaccommodatie ‘DeHoof’ in Someren. Tijdens dit
repetitieweekendiseronderleidingvanBasWiegerstweedagenintensiefgerepeteerdenonderling
kennisgemaakt. Bas begon zeer gericht, voortvarend en gedreven te repeteren en alle stukken
werden grondig onder handen genomen. Het orkestmaakte tijdens hetweekend nog geen kennis
metsolistArthurJussen,diewerdvervangendoorTijmenVeltman.TrevorGrahlkwamwellangsin
SomerenenScreenMemoriesklonkvoorheteerst.Ondermeereengeweldigetrombonesolovielop.
HetNSObestuurvan2015bereiddeeenheerlijkeavondmaaltijdenzorgdevooreenwaardigeerste
feest indekeldervandeHoof.FotograafEduardusLeemaaktefoto’stijdensderepetitieenzorgde
voor pasfoto’s van de orkestleden voor op de site van het NSO en een groepsfoto. Het
repetitieweekendbeloofdeveelgoedsvoordetourneeinfebruari,zowelartistiekalssociaal.Erwas
ook triest nieuws: Luc Brewaeys, de arrangeur van de prelude, overleed vlak voor het weekend.
HierdoorwashetextrabijzonderomGénéralLavinetespelen.
Beschermheeren-vrouweVlak voor de tournee kwam het goede nieuws dat Hunne
Hoogheden Prins Maurits en Prinses Marilène van Oranje-
Nassau, van Vollenhoven de nieuwe beschermheer en –
vrouwevanhetNSOwildenworden.Hierzijnweergblijmee
en trots op. Het werd na jaren weer hoog tijd voor wat
bescherming. Als klap op de vuurpijl waren zij samen
aanwezigbijhetconcertinAmsterdam.
Tournee
ThemaIn de afgelopen jaren werd het thema vaak gebaseerd op het programma. Ook wij doken in de
verhalenvanRavelenBartók.Onderwelkeomstandighedencomponeerdenzijhunstukken?Maurice
Ravel schreef zijn Pianoconcert voor de linkerhand voor deOostenrijkse pianist PaulWittgenstein.
Deze man was tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn rechterarm verloren. Ondanks deze grote
beperking liet hij zich de vrijheid niet ontnemen concertpianist te blijven. Hij gaf verschillende
componistendeopdrachtstukkenvoorzijnlinkerhandteschrijven,zoookRavel.BélaBartókwerdop
zijnoudedaggeteisterddoorbeperkingen.Al in1933werdzijnmuziekverbodeninDuitslanden in
1940vluchttehijvanuitHongarijenaardeVerenigdeStaten.Hiervoeldehijzichhelemaalnietthuis,
hijverdiendegeengeldmeerenkreeg leukemie.Zijnvriendenwildenhemhelpenenregeldeneen
compositieopdrachtvooreennieuwwerkvoororkest.Eengoudenzet,wantBartókleefdehelemaal
op. Zijn gezondheid werd beter, hij voelde zich vrolijker en verdiende eindelijk weer wat geld. Hij
werdletterlijkbevrijdvanzijnzorgenenkreegdevrijheidtotcomponerenterug.Vrijheidisprachtig,
maarhetzounietbestaanzonderhettegengesteldewoordonvrijheid.Enhelaaswasdezebeperking
vanvrijheidmomenteelookheelactueel.VluchtelingenoverspoelenEuropaopzoeknaareenleven
in vrijheid en anderzijds wordt onze eigen vrijheid beperkt door aanslagen en de daaruit
voortvloeiendeangst.Maarwaarinervarenmensenvaakvrijheid? Inmuziek!HetBijzonderConcert
dit jaar is dan ook speciaal voor vluchtelingen, zodat dezemiddag een lichtpuntje in hun donkere
dagenkanzijn.Decombinatievanhetprogrammaendehuidigeactualiteitenbrachtonsdusalsnel
tothetkiezenvanhetthema:vrijheid.
RepetitieperiodeOp28januari2016verzameldehetorkestzichvoorNSOVrijinDeHoofteSomeren.Innegendagen
studeerdehetorkesthetrepertoirein.Hetterreinwasindeaanloopnaardestartdoorhetbestuur
voorbereidopdezetiendagen.Naasthetzorgvuldiginrichtenvanderepetitieruimtewasernatuurlijk
lichtengeluidverzorgdvoorinde‘bar’en‘kelder’.
Derepetitiesverliepengoed.BasWiegerswaszeerstiptenhetbestuurhielddebegin-eneindtijdvan
derepetitiesooknauwindegaten.Baswerktevlotenintensief,waardoorderepetitiesvaakeerder
konden stoppen, na goed en hard werken. Naast tutti repetities vonden er ook repetities plaats
25
waarinblazersenstrijkersapartrepeteerdenenrepetitieswaarinallesectiesapartrepeteerden,dit
alles onder leiding van repetitoren uit de grote beroepsorkesten als het Koninklijk Concertgebouw
Orkest en het Rotterdams Filharmonisch Orkest. Voor de gescheiden repetities werd ook gebruik
gemaaktvoorderuimtesinSCCDeRuchte.
Woensdag3 februarivond ’smiddagsdetraditionelestuntplaats.Hetorkest trok ineenstoetmet
veeltoetersenbelleneneenautometJooperinnaarhetgemeentehuis inhetdorp.Daarwaseen
warmonthaal van burgemeester Veltmanmet koffie, thee en koekjes. De burgemeester sprak het
orkestmetmooiewoordentoe.Ditjaarbleekhetorkestextrafanatiekmetmuziekmaken,dansenen
vooralstickersplakkeninSomeren.Naafloopkwamereenambtenaaropbezoekmethetdwingende
verzoek de stickers weer weg te halen, waarna het orkest voor het eerst een anti-stunt moest
ondernemen.Naafloopwarendestickersweerweg,opeenpaarnanatuurlijk,enwasdegemeente
weertevreden.
SimondeWinterverzorgdeweergeweldigemaaltijden.Dekwaliteitendiversiteitvooreengroepvan
90muzikantenwasongelooflijk.OmdatSimonalvanaf2009decateringvoorhetNSOverzorgdeging
hetgemakkelijk.SimonhadookdirectcontactmetbeheerdersEstherenMarkHikspoors.Hetbestuur
konzichgeenbeterekokwensen!
Indefeestruimtes,de ‘bar’ende ‘kelder’werdendefeestjesgeorganiseerddooroudbesturenvan
hetNSOencollegabesturenvanstudentenorkesten.Daarbijvondereenbroersenzussentapavond
plaatswaarbroersenzussenvandebestuursledenhettappenvoorhunrekeningnamen.Ditwaseen
vandehoogtepuntenquafeestjesditjaar.
Nanegendagenintensiefrepeterenwashetorkestklaargestoomdvoordebinnenlandtournee.
BinnenlandtourneeOpzaterdag6 februariwasdepremièrevanhetNSO2016 ineenuitverkochteRuchte inSomeren.
Hetpodiumwaseigenlijkteklein,maarzoalsiederjaarwerddaareenmouwaangepast.Hetwaseen
prachtig concert en het publiekwas zeer enthousiast over het niveau en programma van dit jaar.
Iedere dag groeide het orkestspel en samenspel, het niveau bleef elke dag weer stijgen. De
podiumrepetities vooraf aan de concerten waren nuttige repetities om elke dag weer wat
gedetailleerdepuntjesopdeitezetten.Detoegift,hetthemavanTheA-Team,sloegzeergoedaan
bijhetpubliekenookdeactswerdenelkconcertuitgebreiderenovertuigender.
Over het algemeen waren de zalen erg goed gevuld. De uitschieters waren Someren, Leiden en
Amsterdam,die allemaal, op eenenkele stoel na, uitverkochtwaren. In al deze stedenwaren veel
bedrijvenengroepenkomenluisteren.Ookwashet(studenten)comitéinLeidenintopvormditjaar,
waardoordekaartverkoopalseenspeerging.Ondanksdekrokusvakantieendecarnavalwarenook
deconcerten inhetzuidenvanhet landgoedbezocht.Ookwarendekersversebeschermheeren–
vrouweaanwezig inAmsterdam.Zijwarenontzettendenthousiastoverhetorkest.Wat leukomer
zulkebetrokkenmensenbijtehebbengekregenditjaar!
In Rotterdamwerd doorOmroepMax een geluidsregistratie gemaakt van het concert en Radio 4
zond het concert die avond live uit. Daarbij maakte de Story Supplier van Ruben Peeters een
registratiemetzescamera’s.PimCuijpers,deassistentvanBasWiegers,hadderegieenstuurdehet
camerawerk.Ditleverdeprachtigebeeldenop.
De steun van de plaatselijke comités en studentencomités is onmisbaar gebleken. In iedere stad
wachttehetorkesteenwarmonthaal.Vanafde lunchwasallesgeregeld;vervoernaardezaal,een
maaltijdeneenbedbijeengastgezin,eendrankjeindepauzeennatuurlijkeenspetterendnafeest.
WolfgangDit jaarheefthetNSOvoorheteerstsamengewerkt
metWolfgang.Eenappwaarmeehetpubliekviahun
telefoon live mee kan lezen met een speciale
toelichting. Deze app werd bestuurd door een
orkestlid dat tijdens Bartók niet meespeelde. De
reacties vanuit de zaal waren overwegend positief,
voornamelijk van de minder doorgewinterde
concertbezoeker, waarvoor de app ook vooral
bedoeld was. Gemiddeld maakte ruim 15% van de
bezoekersgebruikvandeapp.
26
BijzonderConcertvoorvluchtelingenDansen,tranenenblijegezichten.Op13februari2016werdvoorruim1000menseneenbijzonderen
uniek concert georganiseerd. In samenwerking met Shell, LG Sonic en verschillende
vluchtelingorganisatieswerd een uniek concert georganiseerd voor ruim 1000 vluchtelingen uit de
omgevingvanNijmegen.Juistineentijdwaarindevluchtelingenproblematiekaandeordevandedag
is,verdienendezemensenaandachtenvrijheiddoormuziek.
MetbussenwerdvoorvervoernaardezaalgezorgdvanafvluchtelingenkampHeumensoord.Erwerd
een heldere link gelegd tussen deNederlandse en deArabische cultuur.Majed Saraydeen, een uit
Syriëafkomstigevluchteling,voerdesamenmethetNSOeenwerkuitvoorNeyenorkest.DeNeyis
een Syrische fluit. In SyriëwasMajed dirigent van een groot orkest, componist én solist. Voor het
BijzonderConcertheefthijzijneigenstukgearrangeerd.
HetNSOtradnietalleenmetMajedop,maarookmetdeSyrischezangerenindeArabischewereld
zeer bekende Mohamad Bash, die speciaal voor het Bijzonder Concert naar Nederland vloog. Hij
speeldemethetNSOtweebekendeArabischepopnummers (Rah InsakienAnaAlmoshtaq).Bijhet
horenvandezemuziekhieldmenigeenindezaalhetnietdroog.Hetwasontroerendomtezienhoe
fijndemensenhet vondenomzoietsherkenbaar tehoren.HuldeookvoorMohamedBashdiedit
concert belangeloos gegeven heeft. Het moet niet niks zijn om mensen van je eigen volk in zo’n
meelijwekkendesituatietezien.
DoloresLeeuwin,bekendvanhetKlokhuisenhetSinterklaasjournaal, zouhetconcertpresenteren,
maar ging een dag eerder helaas door haar rug. Collega presentatrice Evelien Bosch heeft de
presentatie gelukkig overgenomen. De
samenwerkingvoorafmetDoloresverliep fijnenzij
is zekergeschiktomeenkomendBijzonderConcert
tepresenteren.
Dedoelstellingvanhetconcertwasklassiekemuziek
toegankelijk maken voor een publiek dat
normaalgesprokennietindeconcertzaalkankomen.
Hetwaseenmiddagwaarhetenthousiasmevande
orkestledenendespontane reactievanhetpubliek
zorgden voor een onvergetelijke, muzikale middag.
Ookdemediavielditop,wanterstondeneenpaar
mooie artikelen in de krant en ook op de lokale
televisiewerdenweuitgezonden.
BuitenlandtourneeNahetconcertinhetconcertgebouwopdinsdagavond16februarireisdehetorkestafnaarMadrid.
Met tweegrotebussenenaanhanger vertrokhetNSOom1.00uur ‘s nachts.Naeen reis vaneen
nachteneendagkwamhetorkestaaninMadrid.Deorkestledensliepenineenprachtighostelinde
uitgaanswijk.ErwerdenverschillendeconcertengegevenophetconservatoriumvanGetafe,opeen
grote school in Madrid en in de Basilica San Miguel in het oude centrum. Voorafgaand aan de
concertenmaaktendekoperblazersmethunensemblepromotieenwerdervolopgeflyerd,watvoor
zeergoedgevuldezalenzorgde.Ookdekinderenopdeschoolvondenhetprachtig.BasWiegers,die
met een Colombiaanse vriend vloeiend Spaans spreekt, presenteerde het concert, waardoor de
kinderenerooknogveel vanhebbenkunnen leren.Naafloopvanhet concertwerdergevoetbald
metdekinderenophetpleintjeindeSpaansezon.Datmomentzorgdevooreenvolkomentevreden
sfeer.Elkeavondwasereenkroeggeregeldomsamentekomenvooreenbiertjeenomdeverhalen
uittewisselenvandedag.DebuitenlandtourneewaseenfantastischeafsluitingvanNSO2016!
AfwikkelingFinancieelVoordefinanciëleresultatenencijfersvanhetprojectNSO2016verwijsikugraagnaarhetfinanciële
jaarverslag,opgestelddoorpenningmeester2016,RogierStrijbis.
Bezoekersaantallen
27
Dit jaar heeft het NSO bijna 9000 bezoekers mogen verwelkomen in Nederland. Hiermee is een
stijgende lijn zichtbaar tenopzicht van2015 (rondde7700bezoekers),2014 (6937)en2013 (7000
bezoekers),waarweergtevredenmeezijn.Hiermeeisookdeinvesteringinpromotieterugverdiend.
Eenpaarmogelijkeverklaringenvoordestijgendeaantallenzijnmakkelijktenoemen:ArthurJussen
waseengrotepubliekstrekker,er ismeergeïnvesteerdinpromotie,wehadden11concertzalendie
allen een redelijke grote capaciteit hebben en er ismeer tijd gestoken in hetwerven van groepen
voordeverschillendeconcerten.Hopelijkkanhetvolgendebestuurdezetendensvoortzetten!
ReünieDereünievondplaatsopvrijdag25maartinUtrecht.Wehaddenervoorgekozendereünievrijsnel
nadetourneetelatenplaatsvinden.Ditomdatwemerktendatiedereenelkaargraagsnelweerwilde
zien en omdat in voorgaande jaren de opkomstmatig bleek als er te veel tijd overheen ging.We
gingenmetz’nallenuitetenbijeenpannenkoekenrestaurantaandegracht inUtrecht,waarnawe
naardeonsbekendeStadsgenootgingenvooreengoedeborrel.Deopkomstwasgoedenhetwas
eenerggezelligeavond!WijalsbestuurhaddenvanhetorkestalsbedankjeeenechteIbericohamuit
Madridgekregen,welkewedezeavondeensflinkonderhandenhebbengenomen.Genoeghamvoor
iedereen!
StichtingVriendenOok dit jaar is er tijdens de concerttournee weer hard gewerkt door de leden van het NSO om
donateurs te werven voor het NSO met een resultaat van 65 nieuwe donateurs. Deze donateurs
wordenbeheerddoordeStichtingvriendenvanhetNSO.Destichtingheeftalsdoelstellingomeen
reserveoptebouwendiehetNSOeenjaar langkanlatendraaienintijdenvanfinanciëlenood. Er
was dit jaar goed contact met de Stichting Vrienden en ook met de CvT en de Lange Termijn
Commissieiserfijnoverleggeweest.BelangrijketakenvoordeStichtingVriendenzijnopditmoment
hetopzettenvaneenvernieuwdewebsite,hetvindenvaneennieuw, jongbestuurslidenhet laten
makenvaneennieuwebanner.
GoedeDoelenMet een statuten wijziging in 2011 is het aan het NSO voorbehouden de giften in de vioolkisten
volledigtoetekennenaanhetgoeddoelStichtingUAFvoorvluchtelingstudenten.Metingangvandit
jaarsteunthetNSOAngovoorgehandicaptenstudentennietmeer,omdathetcontactmethenwat
minderwasenomdat twee fondenwat veel is voorde relatief lagedonatie.Dit jaar is er rondde
4691,05euroopgehaaldmetdecollecteindevioolkisten.