jaarverslag stichting lezen 2012 - woord voor woord

JAARVERSLAG

Stichting Lezen

WOORDVOORWOORD,

Leesbevordering:

een verhaal van

kansen geven

Inleiding

Het is de missie van Stichting Lezen brede bevolkingsgroepen het plezier en het nut van lezen te laten ontdekken en beleven om zo hun persoonlijke ontwikkeling en hun maatschappelijke participatie te bevorderen.

Hoe we die missie in 2012 gestalte hebben gegeven, wie onze partners waren en welke prioriteiten we hebben gesteld, leest u in dit jaarverslag.

In september hebben we 10 Jaar Stichting Lezen gevierd. We hebben teruggekeken maar vooral ook vooruit. Het landschap van lezen en boeken is sinds de oprichting van Stichting Lezen veranderd en het blijft veranderen. Stichting Lezen houdt de vinger aan de pols: we blijven bemiddelaars in school, bibliotheek en in de brede sociale omgeving inspireren om jonge mensen de liefde voor het lezen bij te brengen, we zetten in op onderzoek en evaluatie, de projecten in de doorgaande leeslijn worden aan een kritische blik onderworpen en bijgesteld, nieuwe doelgroepen vragen respectvolle aandacht.

Onveranderd blijft het doel van leesbevordering mensen leeservaringen te bieden die hen aanmoedigen om met open ogen en een helder hoofd in het leven te staan. Wie leest, kan een ruimere kijk ontwikkelen op de wereld en het leven om hen heen en vaak ook in één beweging zichzelf beter leren kennen. De stem van auteurs laat je horen wat anderen meemaken, hoe ze leven en denken, wat ze aan gewoontes en waarden hanteren. In het beste geval bewerkt dat bij een lezer op verstandelijk niveau begrijpen en op een emotioneel niveau begrip. Anders gesteld: lezen kan iemands empathische vermogens vergroten. Wie de weg naar de literatuur vindt, geniet tenslotte ook van de kunst van het woord. In die zin is leesbevordering de cultuureducatie van de literatuur.

Bij dit alles blijft de basisvoorwaarde voor graag lezen, kunnen lezen. Het beleven van leesplezier vereist leesvaardigheid en leesvaardigheid wordt gestimuleerd door leesplezier. Dat is alvast één zeer goede reden om met velen in cultuur, onderwijs en sociaal werk, de handen in elkaar te slaan voor de leesbevordering.

Majo de Saedeleer

Inhoud

5

Inleiding — 3

Leesbevorderingsprojecten — 6

Aanspreekpunt — 28

Bibliotheek en onderzoek — 38

Stichting Lezen internationaal — 42

Mensen & cijfers — 48

Leesbevorderings-projecten

Stichting Lezen wil mensen hun leven lang in contact brengen met boeken en verhalen.

Met dat doel werkt Stichting Lezen aan een doorgaande lijn van leesbevorderingsprojecten.Kleine kinderen horen thuis, in de familie, bij de oppas en in de crèche al verhalen en bij voorkeur komen ze ook al vroeg met boeken in contact. Later spelen ook de school en de bibliotheek hun rol. Leerkrachten en bibliotheekmedewerkers kunnen kinderen enthousiast maken voor boeken en hen helpen om zelfstandige lezers te worden. Van volwassen lezers weten we dat ze zich graag laten inspireren door de ervaringen van andere lezers. Stichting Lezen speelt daar op in.

Omdat wij ervan overtuigd zijn dat ‘de gemiddelde lezer’ niet bestaat, richten we ons met onze initiatieven tot diverse doelgroepen en lezersprofielen, van aarzelende lezers (met De Weddenschap bijvoorbeeld) tot overtuigde lezers (met bijvoorbeeld Kinder- en Jeugdjury). Ook als we de zogenaamde ‘kansen-groepen’ aanspreken, doen we dat bij voorkeur via een inclusieve aanpak.

8 woord voor woord, z in voor z in

Boekbaby’s wil ouders ertoe aanzetten samen met hun jonge kinderen van boeken te genieten en de bibliotheek te bezoeken. In de deelnemende gemeenten krijgen jonge gezinnen 2 keer een Boekbaby’s-pakket met boeken en informatie: de eerste keer wan-neer hun kindje 6 maanden oud is, de tweede keer wanneer het 15 maanden oud is.

Hiervoor werkte Stichting Lezen samen met locus, Kind & Gezin, de openbare bibliotheken, de provincies Oost-Vlaanderen en Limburg, talrijke gemeentebesturen, de Christelijke en de Socialistische Mutualiteiten, opvoedings winkels, welzijnsscha-kels, Centra voor Basiseducatie en verenigingen waar armen het woord nemen.

De Boekenboot — meer kansen voor kinderen die opgroeien in een taalarm milieu

De Boekenboot brengt boeken, versjes en liedjes binnen in kwetsbare gezinnen met

baby’s en peuters. Stichting Lezen werkte voor dit project samen met de begeleiders

van deze gezinnen. Dit intensieve Boekbaby’s-traject kon worden gerealiseerd met

de steun van het Fonds van bpost voor Alfabetisering.

Boekbaby’s

“Getting books and other reading materials into every family’s home – especially to provide reading materials for parents and children who cannot afford to buy them – is a monumental and necessary task […]”EU High Level Group of Experts on Literacy-rapport

PRoJEcTEN VooR 0-6→ ontluikende geletterdheid stimuleren

1

www.boekbabys.be

Boekbaby’s

9LEESBEVORDERINGSPROJEC TEN

Van boek naar hoek — werken met boeken in de peuter- en kleuterklas

Van boek naar hoek moedigt het kleuteronderwijs en de kinderopvang aan om te

werken met boeken voor peuters en kleuters. Stichting Lezen en het Gemeenschaps-

onderwijs zorgden in 2012 voor achtergrondinformatie voor begeleiders en ouders,

en voor 550 boekenpakketten.

Boekje Open — boekenhoeken in de kinderdagverblijven van Stad Antwerpen

In 2009 startte de Stad Antwerpen met boekenhoeken in 36 stedelijke kinder-

dag verblijven. De begeleiders wordt vorming aangeboden en ouders krijgen

een knisperboekje voor hun baby en een kartonboekje voor hun peuter mee

naar huis. Stichting Lezen werkte het concept mee uit en zorgde ook in 2012

voor materialen.


In 2012 kregen

10.650 baby’s

en 5.600 peuters in

58 Vlaamse gemeenten

een Boekbaby’s-pakket.

Zo werden 32.500

boeken verspreid!

20.000

Boekbaby’s: een groeiend verhaal van kansen geven.

15.000

10.000

5000

0

2008 2009 2010 2011 2012

2066

Babypakketten Peuterpakketten

8255 829010.960

12.690

240

3720 3570

3950

7270


Voorlezen en Voorleesweek

“De Voorleesweek is ieder jaar bij ons op school een speciale week.Ik zorg dat er overal in de gang boekjes staan en affiches hangen. Zo kunnen de ouders er niet naast kijken. Ik probeer zoveel mogelijk voorleesmomenten in te schakelen tijdens deze week. De kleuters genieten er ieder jaar van!” Juf Kris Brigitta van het Heilig Hartcollege in Wezembeek-Oppem

www.voorlezen.be

Voorlezen – het leukste

kwartiertje van de dag



Ik gebruik www.voorlezen.be voor…

andere2,05%

boekentips71,04%

voorleestips63,39%

agenda van voorleesactiviteiten

14,75%

praktijkvoorbeelden50,55%

info over het Jaar van het voorlezen

31,83%

bijbestellingen van campagnemateriaal

12,84%

In 90 % van de scholen

hangt de Voorleesaffiche.

Meer dan 50% van de leraren

gaat aan de slag met

de boekentips.

Met 27.000 affiches en 242.000 bladwijzers met boekentips konden scholen, kinder-dagverblijven, bibliotheken en boekhandels de Voorleesweek 2012 in de kijker zetten. De campagnewebsite bood achtergrondinformatie en ondersteuning over voorlezen. Prinses Mathilde, Jan Becaus, Cath Luyten en Kürt Rogiers gaven hun steun aan de Voorleesweek en gingen tijdens de campagneweek voorlezen aan kinderen van schippers en foorkramers. Stichting Lezen verzorgde ook een voorleesprogramma tijdens de Kunstendag voor Kinderen op 18 november.

Voor het Jaar van het Voorlezen in 2013 werkte Stichting Lezen

een actieplan uit, gebaseerd op de input van klankbordgroepen met betrokkenen

uit onderwijs, welzijn en sociaal-cultureel werk. Daarnaast stemde Stichting Lezen

regelmatig af met de internationale partners om het plan op het Europese niveau

in te bedden.

Stichting Lezen werkte samen met Kind & Gezin, het Centraal Boekhuis, de Vereniging

van Vlaamse Boekverkopers, CANON Cultuurcel, CultuurNet, LINC, de Gezinsbond,

de mutualiteiten, de openbare bibliotheken, Vernieuwing in de Basisvoorzieningen

voor Jonge Kinderen, Leesweb en de Federatie Centra voor Basiseducatie.


De jaarlijkse Jeugdboekenweek is het grootste kinderboekenfestival in Vlaanderen en wil iedereen tussen 4 en 12 jaar vertrouwd maken met een gevarieerd aanbod aan kinderboeken. In 2012 liep de Jeugdboekenweek van 10 tot 25 maart. Het thema was Dieren. Voor scholen en bibliotheken bood Stichting Lezen een keuzelijst, een website, boekenpakketten, lestips en feestmaterialen aan. Dat gebeurde in samenwerking met locus en de openbare bibliotheken, onderwijs, Boek.be, uitgevers en boekhandels.

Voor de gelegenheid werkten Stichting Lezen en het WWF samen. Het WWF zorgde voor achtergrondinformatie op kindermaat bij titels uit de keuzelijst en verspreidde die lijst met het WWF-ledentijdschrift Panda. Scholen en bibliotheken die materiaal voor de Jeugdboekenweek bestelden, kregen er een WWF-affiche bij.

Met Savab, de vereniging van dierenartsen voor kleine huisdieren, stelde Stichting Lezen een kinderboekenpakket samen. 45 dierenartsen bestelden het pakket en installeerden een (voor)leesplek in hun wachtkamer. Dierenartsenpraktijk Iscavets in Overijse opende zijn leeswachtkamer bij de start van de Jeugdboekenweek. Karrewiet en Radio 1 maakten er een verslag van.

De Jeugdboekenweek “Ik trof zonet bij één van m’n klanten

jullie nieuwste Boekentips-brochure van de Jeugdboekenweek aan, ziet er écht schitterend uit, complimenten!”� Sally van LIBRIDIS

www.jeugdboekenweek.be

Jeugdboekenweek

Jeug

dboe

kenw

eek

is e

en p

roje

ct v

an S

ticht

ing

Lez

en. S

ticht

ing

Lez

en w

ordt

ges

ubsi

diee

rd d

oor d

e V

laam

se o

verh

eid

• ww

w.je

ugdb

oeke

nwee

k.be

• ill

ustr

atie

: Car

ll C

neut

• vo

rmge

ving

: Kri

s Dem

ey •

v.u.

Maj

o de

Sae

dele

er, F

rank

rijk

lei 1

30/4

, 200

0 A

ntw

erpe

n.

Stichting Lezen presenteer t

10 tot 25 maar t 2012

JEUGDBOEKENWEEK

Jeug

dboe

kenw

eek

is e

en p

roje

ct v

an S

ticht

ing

Lez

en. S

ticht

ing

Lez

en w

ordt

ges

ubsi

diee

rd d

oor d

e V

laam

se o

verh

eid

• ww

w.je

ugdb

oeke

nwee

k.be

• ill

ustr

atie

: Car

ll C

neut

• vo

rmge

ving

: Kri

s Dem

ey •

v.u.

Maj

o de

Sae

dele

er, F

rank

rijk

lei 1

30/4

, 200

0 A

ntw

erpe

n.


10 tot 25 maart 2012

JEUGDBOEKENWEEK

Jeug

dboe

kenw

eek

is e

en p

roje

ct v

an S

ticht

ing

Lez

en. S

ticht

ing

Lez

en w

ordt

ges

ubsi

diee

rd d

oor d

e V

laam

se o

verh

eid

• ww

w.je

ugdb

oeke

nwee

k.be

• ill

ustr

atie

: Car

ll C

neut

• vo

rmge

ving

: Kri

s Dem

ey •

v.u.

Maj

o de

Sae

dele

er, F

rank

rijk

lei 1

30/4

, 200

0 A

ntw

erpe

n.


10 tot 25 maar t 2012

JEUGDBOEKENWEEK

PRoJEcTEN VooR 6-12→ leesplezier aanmoedigen

2


100 boekentipsEen redactie van kinderboekenexperts stelde een keuzelijst samen van 100 boeken

over dieren. De keuzelijst verscheen in een geïllustreerde krant met een oplage

van 90.000 exemplaren. Die werd verspreid in scholen, bibliotheken en boekhandels

en onder leden van WWF.

Lestips op maatStichting Lezen zorgde per leeftijdsgroep en moeilijkheidsgraad voor een boeken-

pakket van 6 boeken met bijbehorende lestips. Dankzij een samenwerking met

Boek.be, uitgevers en boekhandelaars konden scholen de boeken voordelig aankopen.

Zo kwamen 9.000 boeken in klassen terecht. De lestips vonden de leraren gratis

op www.jeugdboekenweek.be.

De website van

de Jeugdboekenweek

kende in maart 2012

een recordaantal

bezoeken: 39.064.


6.308 lezers tussen 4 en 16 jaar namen in 2012 deel aan de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen. Ze lazen en beoordeelden per leeftijdsgroep elk 10 boeken. Tijdens een groot lezersfeest in deSingel in Antwerpen zetten zij hun favoriete auteurs in de bloemetjes.

In 2012 coördineerde Stichting Lezen 200 Kinder- en Jeugdjurycentra in 174 gemeenten. Stichting Lezen zorgde voor vorming en omkade-ring van de volwassen vrijwilligers die de plaatse-lijke leesgroepen begeleiden, liet boeken circuleren en verzamelde de stemmen van de juryleden.

www.kjv.be

Begeleiders Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen

Groep 5 en 6 van de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen

Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen“Dank jullie wel voor de hele dag en alle voorbereiding. Het was zoooo goed gedaan allemaal en wij hadden een heerlijk weekend. Het betekent veel voor makers om zo direct in contact te komen met lezers. Dankzij jullie.” Auteur Edward van de Vendel


Meer dan 600 vrijwilligers

in heel Vlaanderen maken

de Kinder- en Jeugdjury mogelijk.

Galgenmeid

Jean-Claude van Rijckeghem& Pat van Beirs


Boeken kiezen Een nominatieteam van 51 vrijwilligers selecteerde per leeftijdsgroep de 10 boeken

die de juryleden lazen. Ze bekeken daarvoor alle Nederlandstalige en vertaalde kinder-

boeken die in 2011 werden uitgegeven. Voor hen, en voor recensenten van kinder-

boeken, organiseerde Stichting Lezen samen met De Leeswelp een vormingsdag.

KJV — ook voor kinderen met een visuele beperking of dyslexie

Voor het eerst konden in 2012 ook kinderen met een visuele beperking of dyslexie

meelezen met de Kinder- en Jeugdjury. Luisterpunt maakte van de boeken

Daisy-versies en groteletter-boeken.

8000

Aantal juryleden per lee�ijdsgroep

6000

4000

2000

0

2010 2011 2012

1270

1303

1558

1436

502239

1093

1288

1780

1438

574

364

1295

1534

1886

1454

581

269

14 – 16 jaar12 – 14 jaar10 – 13 jaar8 – 10 jaar6 – 8 jaar4 – 6 jaar

In aanwezigheid van Minister van Cultuur Joke Schauvliege ontmoetten 53 auteurs en illustratoren 1.436 juryleden en hun begeleiders op het lezersfeest.


Op vraag van de ministers van Cultuur en Onderwijs werkten Boek.be, cANoN Cultuur-cel en Stichting Lezen een parcours met auteursontmoetingen uit voor scholieren op de Antwerpse Boekenbeurs. Het scholenprogramma bestond uit een voortraject in de klas, een belevingstocht op de beurs en een Leescafé voor leerkrachten.

Aan het scholenprogramma namen 4.500 leerlingen uit 96 scholen deel. Het merendeel kwam uit de lagere school, daarnaast deden ook 35 secundaire scholen mee. 100 studenten uit de lerarenopleiding zorgden voor begeleiding. Aan het programma werkten ook 47 auteurs en illustratoren mee.

Scholenprogramma op de Boekenbeurs“Eerlijk gezegd: ik was behoorlijk zenuwachtig vanochtend. Maar het was een hele fijne ervaring. Sommige scholen hadden zich prima voorbereid, YouTube-filmpjes bekeken en enkele kinderen hadden het boek zelfs gelezen. Ik had een edelhertengewei mee- genomen om af en toe eens mee door de lucht te zwaaien en zo de aandacht vast te houden, maar dat bleek gelukkig niet nodig. Ook de jongens die zegden enkel van spanning te houden (naast de fans van Geronimo, De Grijze Jager en Urbanus), luisterden aandachtig. Dat net enkele van deze jongens wat later een boek wilden kopen, raakte me. En maakte me nog eens duidelijk waarom dit soort initiatieven zo waardevol zijn.” Auteur Jef Aerts, die deelnam aan het scholenprogramma voor lager onderwijs



80% van de leerkrachten

is ervan overtuigd dat hun

leerlingen door het scholen-

programma meer zin in lezen

hebben gekregen. 84% van

de auteurs vindt de formule

voor herhaling vatbaar.

Studenten uit de lerarenopleidingen van KAHO Sint-Lieven Sint-Niklaas en KHLim in Hasselt begeleidden de scholieren tijdens het bezoek aan de beurs.


De Leesrace“Ik geef les in een school met veel taalzwakke leerlingen en wil hen

dolgraag leesplezier laten ervaren. Het is misschien voorbarig, maar ik durf te zeggen dat ik nu al resultaat van De Leesrace zie: het is opmerkelijk hoe hun schrijfvaardigheid verbetert. De directie merkt dat ook op. Maar het allerbelangrijkste: de leerlingen zijn supergemotiveerd en grijpen sneller naar een boek.”Rina Penasse, leerkracht Nederlands in Regina Mundi, Genk

www.deleesrace.be

De Leesrace

PRoJEcTEN VooR 12-18→ positieve leeservaringen realiseren

3


Bij het begin van het secundair onderwijs komt lezen onder druk te staan. Om afhaak-gedrag tegen te gaan, lanceerde Stichting Lezen in 2012 een nieuw project: De Leesrace. Leerkrachten dagen hun klas uit om een aantal opdrachten uit te voeren binnen een bepaalde tijd. Slagen de leerlingen hierin, dan levert de leerkracht een tegenprestatie. Alle klassen die meedoen, maken kans op De Leesrace-beker en tal van andere prijzen.

In het schooljaar 2012-2013 vond de eerste editie van De Leesrace plaats. Met de hulp van een denktank van onderwijsspecialisten werd het concept afgestemd op de noden van leerkrachten en leerlingen. Vijf proefscholen gaven Stichting Lezen feedback over de praktijk van het pilootproject.

Stichting Lezen zette voor deze eerste editie vooral in op promotie en bekend-making van het project bij zoveel mogelijk scholen. Er werden promotiepakketten met affiches en folders voor scholen en bibliotheken ontwikkeld, een website en een Facebook-pagina. Berichten werden verspreid via kanalen van partners, zoals VVKso, Klasse en cANoN Cultuurcel. Eind 2012 – met het schooljaar halfweg – waren er al 3.000 leerlingen en 200 leerkrachten geregistreerd.

Een lesuur boekenfuif, een dag lang lesgeven

als Astrid Bryan, een Gangnam-style dansshow,

taart voor de hele klas, een verrassingsact van de

leerkrachten Nederlands, een week geen huiswerk...

Leerkrachten verzinnen de origineelste dingen om

hun leerlingen ervan te overtuigen De Leesrace tot

een goed einde te brengen: www.deleesrace.be/blog.

De winnende klas krijgt de Leesrace-beker mee naar huis.

Eind 2012 – met het schooljaar

halfweg – waren er al 3.000 leerlingen

en 200 leerkrachten geregistreerd.


Er zijn boeken voor iedereen, ook voor jonge mensen ‘die niet graag lezen’. Samen met drie bekende Vlamingen daagt Stichting Lezen vijftienplussers in het technisch- en beroepsonderwijs uit om drie boeken te zoeken en lezen. Dat is méér dan in de leer-plannen voorgeschreven staat. Wie meedoet met de klas, kan een Bekende Vlaming op bezoek krijgen of wordt op andere manieren verwend.

Stichting Lezen ondersteunt de scholen en bibliotheken met een promotie-campagne, een handleiding, nieuwsbrieven, een website en een Facebook-pagina. Ze organiseert ook de prijsuitreiking.

De Weddenschap“Onze bib heeft drie klassen van SILA Westerlo overtuigd om mee

te doen met De Weddenschap. We hebben het lezen van de drie boeken in een creatief project gegoten en tonen alles op onze blog http://dewestelseweddenschap.blogspot.be. De leerlingen beginnen binnenkort aan hun derde boek en we sluiten het project in mei af met enkele workshops. We hopen natuurlijk om kans te maken op de mooie prijzen, maar het meedoen op zich is al zeker de moeite!” Kristien Verboven, bibliotheek Westerlo

www.deweddenschap.be

De Weddenschap

Acteur Bert Verbeke, actrice Lien Van de Kelder en MNM-dj Tom De Cock daagden jongeren uit om drie boeken te lezen.



Top 3 van de meest gelezen boeken

tijdens De Weddenschap 2011-2012

1. De hongerspelen van Suzanne Collins

2. De jongen in de gestreepte pyjama van John Boyne

3. Het Engelenhuis van Dirk Bracke

De Weddenschap: binnenkort ook voor anderstaligen

In 2012 vatte Stichting Lezen gesprekken aan met het Huis van het Nederlands,

de Centra voor Basiseducatie en de Centra voor Volwassenenonderwijs over

De Weddenschap², een variant van De Weddenschap voor anderstalige volwassenen.

In 2013 start in Antwerpen en Brussel een pilootproject.

Inspirerend!

De Weddenschap is gebaseerd op The Six Book Challenge van The Reading Agency,

een Britse leesbevorderingsorganisatie. Daarnaast werkten de ideeën van Reader

Development inspirerend. Sinds 2012 organiseert de Nederlandse Stichting Lezen

ook De Weddenschap.

Voor De Weddenschap 2011-2012 werkte Stichting Lezen

samen met VOCVO/Wablieft, scholen en bibliotheken.

Aan de editie

2011-2012 deden

2.202 leerlingen mee.

1.3.

2.


Stichting Lezen werkte in 2012 mee aan de Vlaams-Nederlandse Diorapthe Jongeren-literatuur Prijs. Deze literaire prijs zet boeken voor jongeren in de kijker en betrekt de jonge lezers bij de stemcampagne. Stichting Lezen zorgde voor de promotie van de prijs in Vlaanderen en voorzag ondersteuning voor het literatuuronderwijs.

De organisatie van de prijs was in handen van Stichting CPNB, Stichting Lezen

Nederland, CJP Vlaanderen, CJP Nederland, het Nederlands Letterenfonds,

de Nederlandse Taalunie, Stichting Dioraphte en Stichting Lezen Vlaanderen.

De Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs“... ‘en haar ogen waren groen en smal als kano’s’ (uit: De beginners van Rebecca Wolf). Een van de eerste beschrijvingen, die me heel het boek zijn bijgebleven...”Jan-Frederik Van Wijmeersch op www.facebook.com/jongerenliteratuur

“Net beginnen lezen in De boodschapper van Markus Zusak. Nog 9 uur tijd vooraleer ik in de les moet zijn...” Sarah Uvin op www.facebook.com/jongerenliteratuur

www.djp2012.org

Jongerenliteratuur



www.djp2012.org

Jongerenliteratuur

1. Beste vertaalde boek

volgens de vakjury.

2. Beste Nederlandstalige boek

volgens de vakjury.

3. Winnaar van de publieksprijs.1. 3.

2.

v.l.n.r. Winnaars Arjen Lubach, Anne-Gine Goemans, Paul Murray en vertaler Dirk-Jan Arensman.


Iedereen Leest wil lezers aanmoedigen om hun leeservaringen met andere lezers te delen. Centraal staan de website www.iedereen leest.be en de Facebook-groep www.iedereenleest.be – wat lees jij? Duizenden volwassen lezers vinden er informatie over boeken en auteurs en wisselen er hun leeservaringen uit.

Iedereen LeestAnnick Van Kenhove – 28 mei om 21:44:

“Ik heb destijds ook erg genoten van Oceaan van een Zee.”Katrin Van de Velde – 29 mei om 10:59:

“Dan raad ik je ook zijn Emmaüs en Zijde aan.”Annick Van Kenhove – 29 mei om 11:23:

“Zijde inderdaad! En nu we toch bezig zijn… nog eentje in dezelfde sfeer: De kleur van de hemel van James Runcie”Lezers wisselen leestips uit op de Facebook-groep

www.iedereenleest.be

www.iedereenleest.be – wat lees jij?

PRoJEcTEN VooR VolWAssENEN→ lezers inspireren

4


Iedereen Leest werkt nauw samen met NMBs. Op Valentijn verdeelde Stichting Lezen in verschillende treinstations een minibundel met kortverhalen, interviews en lees-tips over de liefde. Tijdens de zomer vond er in 4 stations een fotoshoot plaats voor treinreizigers. Zij konden op de foto met hun favoriete boek. Midden december kregen treinreizigers een literair verlanglijstje om hun favoriete cadeauboeken te noteren.

Elke week in MetroStichting Lezen en Metro werken samen aan een wekelijkse boekenpagina in Metro.

De Iedereen Leest-redactie levert boekrecensies en er verschijnt elke week

een interview met een lezende treinreiziger: Betrapt met een boek.

www.iedereenleest.be

is goed voor meer dan 8.500

leestips van lezers voor lezers

en 87.500 bezoeken.

De Facebook-pagina telt

7.400 leden.



Wereldboekendag23 april is Wereldboekendag. Op die dag schenkt Stichting Lezen bibliotheken, boekhandels en scholen een cadeautje. In 2012 was dat een affiche ontworpen door Kris Demey: Wor(l)ds. Die werd verspreid in een oplage van 2.800 exemplaren. Wie leestips of literaire evene-menten zocht, kon terecht op www.wereldboekendag.be.

www.wereldboekendag.be


Auteurslezingen“De afspraken verliepen volledig volgens plan. Poëzie blijft voor

gedetineerden een verrijkende kennismaking. Volgend jaar zal er een poëziewedstrijd georganiseerd worden met als thema Toekomst.”Gevangenis Leuven-Centraal

Met de Auteurslezingen wil Stichting Lezen boeken, auteurs en lezers van alle leef-tijden dichter bij elkaar brengen. Stichting Lezen biedt financiële en inhoudelijke steun aan organisatoren en beheert de lijst van beschikbare literaire auteurs en illustratoren.

Stichting Lezen coördineerde de Auteurslezingen van 2005 tot en met 2012. Eind 2012 bracht Minister van Cultuur Joke Schauvliege de Auteurslezingen onder bij het Vlaams Fonds voor de Letteren om ze beter in te passen in het bestaande subsidie-beleid voor auteurs.

In 2012 vonden er 2.368 lezingen plaats

met de financiële steun van Stichting Lezen.

www.auteurslezingen.be


Gedichtendag, elk jaar op de laatste donderdag van januari, zet scholen, bibliotheken en bedrijven aan om tijd te maken voor poëzie. Samen met Poetry International, de Nederlandse partner, biedt Stichting Lezen omkadering aan iedereen die poëzie in de kijker zet. Het thema van Gedichtendag 2012 was ‘Stroom’.

Out of Office PoetryVoor Gedichtendag 2012 ontwikkelde Stichting Lezen samen met reclamebureau

Leo Burnett Out of Office Poetry. Wie vanuit zijn mailbox een origineel afwezigheids-

bericht wilde sturen, kon daarvoor een gedicht gebruiken van Joke van Leeuwen,

Stijn Vranken, Lies Van Gasse of Ester Naomi Perquin. De Out of Office Poetry

werd op www.gedichtendag.org ruim 11.000 keer bekeken.

GedichtendagbundelElk jaar maakt een Vlaamse of Nederlandse dichter de Gedichtendagbundel.

In 2012 werd die geschreven door Joke van Leeuwen. De bundel, ‘Half in zee’,

stond wekenlang in de top van de bestverkopende boeken. Luisterpunt

maakte de bundel toegankelijk voor personen met een leesbeperking.

Gedichtendag“Een dag waarop poëzie wat extra aandacht krijgt, is nodig. Het is goed dat mensen er op zo’n manier mee geconfronteerd

worden, want je ziet toch dat het genre nog vaak bekeken wordt als een zijbeukje van de rest van de literatuur.”Joke van Leeuwen, in: Metro, 23 januari 2012


De poëzielessen op de website

werden 66.876 keer gedowload.

420 initiatiefnemers registreerden

er hun activiteit.

www.gedichtendag.com — Gedichtendag

Aanspreekpunt

Leesbevordering, hoe doe je dat? Stichting Lezen wil haar kennis over leesbevordering en jeugdliteratuur delen met een breed netwerk van professionele lees- bevorderaars en geïnteresseerde lezers. Daarom geeft Stichting Lezen leesadvies en boekentips, zet ze in op de deskundigheidsbevordering van leerkrachten (in opleiding), bibliotheekmedewerkers en andere bemiddelaars, reflecteert ze op de rol van lezen en literatuur in onze maatschappij en geeft ze het Vlaamse leesbevorderingsbeleid mee vorm.


Boekenzoekerwww.boekenzoeker.org is een website met leestips en -inspiratie voor iedereen tussen 0 en 18 jaar. De kans op een positieve leeservaring is groter als bezoekers een boek vinden dat echt bij hen past. Daarom vinden ze hier tips op basis van hun interesse.

In 2012 vervolledigde Stichting Lezen de Boekenzoeker met een luik voor de allerjongsten.

Stichting Lezen verspreidt leestips voor lezers en professionelen, kinderen en volwassenen, en voor elk lezersprofiel.

In 2012 werd www.boekenzoeker.org 277.999 keer bezocht.

Een bezoeker downloadde gemiddeld 20,87 pagina’s

en bleef gemiddeld 6 minuten en 6 seconden op de site.

www.boekenzoeker.org

Boekenzoeker.org

lEEsADVIEs VooR JoNG EN ouD

120.000


15.000

10.000

5000

0

2008 2009 2010 2011 2012

2066


8255 829010.960

12.690

240

3720 3570

3950

7270

1500

Aantal titels op www.boekenzoeker.org

1125

750

375

0

BZ0+(sinds 2012)

BZ8+(sinds 2009)

BZ12+(sinds 2010)

BZ15+(sinds 2007)

8000


6000

4000

2000

0

2010 2011 2012


andere2,05%

boekentips71,04%

voorleestips63,39%


14,75%



31,83%


12,84%

Collectie 2012: 14.125 titels Werkingsbudget Stichting Lezen

Gebruikers van de bibliotheek van Stichting Lezen

1270

1303

1558

1436

502239

1093

1288

1780

1438

574

364

1295

1534

1886

1454

581

269

1185

117 180

1301

1076

151

621 621

339017,35%

82,65%9412

53,5% 46,5%

1323

Kinder- en jeugdliteratuurLiteratuur en tijdschri�en voor volwassenenMonografieën, naslagwerken, vaktijdschri�en, knipselmappen

Totaal aantal titels Nieuwe titels 2012


StudentenProfessionelen

SubsidiesEigen inkomsten

31a aNSPREEkPuNT

Boekenzoeker 0+: Sara over De slimme kat van Ayano Imai:

“Beste heer/mevrouw die het boek geschreven heeft. Het is een leuk boek

en ik ben fan van u.”

Boekenzoeker 8+: Boekenworm over Smaragd van John Stephens:

“Ik geef je het advies om het boek te lezen, ook al heeft het geen tekeningen! Echt

superspannend, en als je dan naar beneden moet om iets te doen, wil je bijna niet!!!”

Boekenzoeker 12+: Sahara over Girl power van Terence Blacker:

“Hallo, ik moet voor Nederlands op een schooljaar maar drie boeken lezen! En ik heb

al meer boeken gezien die mij interesseren! Jullie denken nu: ‘Amai, wat komt die hier

doen op deze website als ze verschiet dat er haar meer boeken interesseren dan ze

moet lezen!’ Maar voor mij is dat een wonder want ik lees meestal alleen als het moet!

Besluit: ik ga dit boek zeker lezen voor Nederlands maar nu er eerst nog aangeraken!”

Boekenzoeker 15+: Julien over De jongen in de gestreepte pyjama van Johan Boyne:

“Normaal lees ik helemaal niet graag, maar als je mij zo’n goed boek geeft, dan zal ik

nog vaak gaan lezen denk ik.”

Aan www.boekenzoeker.org wordt gewerkt met een Vlaams-Nederlandse redactie per leeftijdsgroep. Steun komt er van Stichting Lezen Nederland en de Nederlandse Taalunie.

Leestips voor kinderenElke week maakt Stichting Lezen een leestip voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Dit ‘Kinderboek van de Week’ wordt gepubliceerd door Ketnet (www.ketnet.be), Vlieg (www.uitmetvlieg.be), Bibnet (www.jeugdbib.be), treinkrant Metro (op de Kids-pagina), Klasse en Bednet. De leestip verschijnt ook op www.boekenzoeker.org en www.kjv.be.

Ook het driemaandelijkse cultuurtijdschrift Amuze (Provincie Antwerpen) en het Triple P-magazine (Provincie Antwerpen, in samenwerking met Kind & Gezin) maken in hun publicaties plaats voor jeugdliteratuurtips van Stichting Lezen. En verder verschijnen op de website van uitgeverij De Boeck maandelijks drie boekentips van Stichting Lezen voor elke graad van het secundair onderwijs.



Boekenzoeker-bladwijzer De Vlieg-actie 2012 van CultuurNet moedigde kinderen aan om in de zomermaanden een bezoek te brengen aan de bibliotheek, het cultuurcentrum of het museum via een grootschalige schattenjacht. Stichting Lezen zorgde voor een dimensie rond boeken en lezen. 40.000 deelnemende kinderen kregen een Boekenzoeker-bladwijzer in hun bibliotheek. Met de bijbehorende wedstrijd vielen 100 boeken te winnen.

Leestips voor volwassenenDe Iedereen Leest-redactie verzorgt sa men met Metro de wekelijkse boeken-rubriek in de krant. Die wil een breed en divers publiek van treinreizigers aan-spreken en heeft oog voor alle genres. De rubriek is wekelijks opgebouwd rond een aantal recensies en een vaste rubriek

‘Betrapt met een boek’: een interview waarin een reiziger vertelt wat hij aan het lezen is.

Bij speciale gelegenheden (Gedichtendag, Voorleesweek, Wereldboekendag) wordt er ruimte gemaakt voor meer uitgebreide achtergrondstukken en interviews.


33a aNSPREEkPuNT

Wie goed op de hoogte is van het boekenaanbod en van interessante kinderen jeugdauteurs kan zijn liefde voor boeken delen met anderen. Stichting Lezen geeft haar kennis door via een website en vorming voor professionelen.

Villa KakelbontWie informatie over jeugdliteratuur zoekt, kan terecht in de virtuele villa van Stichting Lezen: www.villakakelbont.be. De website verzamelt besprekingen van kinderen jeugdboeken, auteurs-portretten, nieuws over kinderen jeugdliteratuur en een blog. In 2012 telde de site 17.091 bezoeken per maand, 3.548 abonnees ontvingen maandelijks het e-zine van Villa Kakelbont.

In 2012 werd een grondige update en

vernieuwing van www.villakakelbont.be

voorbereid. Vanaf 2013 heet de site

www.jeugdliteratuur.org. Nieuw zijn

de handig doorzoekbare lestips.

KENNIs DooRGEVEN oVER JEuGDlITERATuuR

2

www.villakakelbont.be


Stichting Lezen deelt haar kennisVormingen Lerarenopleiding

Stichting Lezen biedt aspirant-leerkrachten vormingssessies jeugdliteratuur aan. Bedoeling is studenten kleuter-, lager of secundair onderwijs vertrouwd te maken met het boekenaanbod en hen te inspireren om met boeken te werken in de klas.

Op het programma staan een voorstelling van Stichting Lezen en haar leesbevorderingsprojecten, een overzicht van het recente boekenaanbod voor kleuters, lager onderwijs of secundair onderwijs, een presentatie door een auteur of illustrator die zijn of haar werk voorstelt. Elke student krijgt een uitgebreide documentatiemap.

In 2012 kwam Stichting Lezen over de vloer in Xios Hasselt, Arteveldehoge-school Gent, KaHo Sint-Lieven Sint-Niklaas, Karel de Grote Hogeschool Antwerpen, Katholieke Hogeschool Kempen en Howest Brugge.

In totaal bereikten we afgelopen jaar zo’n 760 toekomstige leerkrachten, dat is 29% meer dan in 2011. De studiedag aan de Howest in Brugge werd gefinancierd door de Brugse Orde van den Prince.

Gastcolleges en studiedagen

Stichting Lezen verzorgde gastcolleges over leesbevordering voor de studenten Onderwijskunde van de Universiteit Gent, de studenten Informatie- en Bibliotheek-wetenschap van de Universiteit Antwerpen en de studenten Neerlandistiek van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Haar nieuwe project De Leesrace lichtte ze toe aan het Netwerk Vakverantwoor-delijken Nederlands en het Netwerk Schoolbibliothecarissen op vraag van het VVKso. Met Stichting Lezen Nederland presenteerde ze de Gedichtendag-lessuggesties aan een publiek van leerkrachten uit het lager en secundair onderwijs op de Dag van het Literatuuronderwijs.

In samenwerking met locus organiseerde Stichting Lezen in 2012 ‘De Grote Verleiding’ voor bibliothecarissen en bibliotheekmedewerkers. Centraal stonden lezen en identiteitsvorming, leesbevorderingsprojecten en het belang van netwerken. Centrale gast was antropologe Michèle Petit.

KENNIs DooRGEVEN oVER JEuGDlITERATuuR

35a aNSPREEkPuNT

Stichting Lezen wil lerenStichting Lezen steekt ook haar licht op bij anderen. Zo was zij aanwezig bij…

...het Werkcongres van de Vlaamse Auteursvereniging (Antwerpen), het Symposium ‘Helden

en idolen’ (Tilburg), de Donderdag van de Poëzie georganiseerd door Stichting VSB Poëzieprijs

(Utrecht), het Congres Open University of Diversity (Hasselt), het Choke-congres ‘Moeten er

nog boeken zijn?’ (Antwerpen), de lezing ‘Writings and books. History and stories to enhance

rare books collections and to promote reading’ door Adriana Paolini (Antwerpen), de Uni ver -

siteit Antwerpen Taaldag (Antwerpen), de Kellendonklezing door Bart Moeyaert (Nijmegen),

de Leerstoel van Boek.be met Jane Davis, het Platform Literair Middenveld, de Studiedag

Young Adult-literatuur (Gent), de Kinderboekenbeurs in Bologna, het Congres van het Fonds

voor Cultuurmanagement (Antwerpen), de Studiedag Stichting Geschiedenis van de Kinder-

en Jeugdliteratuur in de Koninklijke Bibliotheek (Den Haag), de Annie M.G. Schmidtlezing door

Daan Remmerts-de Vries (Leiden), het Cultuurforum De Warande (Turnhout), de Staten-

Generaal ‘Taal is van Iedereen!’ (Limburg), Tatertaal door het Centrum voor Taal en Onderwijs

(Leuven), de VVBAD-studiereis (Zweden), het VRT-Cultuursalon (Brussel), het Sprookjes-

congres ‘The Fairy Tale Vanguard’ (Gent), het IBBY-Congres (Londen), de Middag van het

Kinderboek met de uitreiking van de Gouden Lijst (Amsterdam), Jeugd XL door LOCUS (Brussel),

de studiedag ‘Een tiener op je bord’ (Antwerpen), het Grimm-filmfestival door Cinema Zuid

(Antwerpen), de Studiedag Cultuureducatoren (Leuven), de Studiedag van de Nederlands-

Vlaamse Werkgroep Onderzoekers Jeugdliteratuur (Gent), het Schoolvak Nederlands (Brugge),

de Lezing ‘Filles et garçons : quelles représentations dans les albums pour la jeunesse?’

door Christian Bruel (Brussel) en de Dag van het Literatuuronderwijs (Rotterdam).

Stichting Lezen geeft adviesIn 2012 zetelden medewerkers van Stichting Lezen in…

... de jury van de Boekenleeuw, de jury van de Boekenpauw, de jury van de Jenny Smelik-IBBY-

prijs, de jury van de Prijs Oost-Vlaanderen voor Kinderliteratuur, de LOCUS-denktank Jeugd-

boekenweek, de Raad van Bestuur van het Taaluniecentrum NVT, de Algemene Vergadering

van de Luisterpuntbibliotheek, het BoekenOverleg, de Commissie Leesbevordering op het

Participatiedecreet, de Externe Adviesgroep Taalstimulering van Kind & Gezin, de Pitgroep

van Vitamine C, de Stuurgroep Wablieft-boeken, de Stuurgroep Sesamproject, de redactie van

De Leeswelp, de redactie van Bookbird, de redactie van Cobra.be, de Stuurgroep Onder zoek

Cultuur in de Spiegel van CANON Cultuurcel, de jury Projecten Innovatiefonds Lerarenopleidingen

van het departement Onderwijs en Vorming, en de Werkgroep Geïntegreerd Letterenbeleid.


Kunnen boeken de wereld veranderen? Waarom is het nodig dat zo-veel mogelijk mensen toegang hebben tot boeken? Is werkelijk alleen het beste goed genoeg? Elk jaar gaat Stichting Lezen over dit soort vragen in gesprek met collega’s uit het culturele en educatieve veld.

Tien jaar Stichting LezenGeen beter moment dan een tienjarig bestaan om een aantal gerenommeerde sprekers aan het woord te laten over hun visie op lezen en leesbevordering. Onder meer Guus Kuijer, Joke Schauvliege, Gerda Dendooven, Ronald Soetaert en Koen Jaspaert gingen in gesprek met 200 gasten tijdens een feestelijk colloquium.

Soirée BarbareHet cultuurlandschap van de 21ste eeuw ziet er anders uit dan voor-heen. De bewoners le ren, lezen en leven anders – zeker de jongsten onder hen. Hoe verhouden we ons hiertoe? Samen met Vitamine C en het Legermu seum organiseerde Stichting Lezen een denken debat-avond voor de cultuureducatievesector rond de essaybundel De Barbaren van Alessandro Baricco – in aan wezigheid van de auteur zelf.

NADENKEN oVER DE MAATscHAPPElIJKE PlEK VAN lEZEN

3

37a aNSPREEkPuNT

Leesbevordering is een zaak van cultuur, onderwijs en welzijn. Daarom neemt Stichting Lezen actief deel aan structureel overleg met verschillende sectoren: onderwijs (o.m. CANON Cultuurcel), cultuureducatie (o.m. Vitamine C), welzijn en opvoedingsonder- steuning (o.m. Kind & Gezin). Binnen de Letterensector neemt Stichting Lezen deel aan het BoekenOverleg.

In het BoekenOverleg bespreken afgevaardigden uit heel de letterensector beleids-kwesties. Voor de Minister van Cultuur is het BoekenOverleg het centrale aanspreekpunt voor de letteren en het boekenvak. Elk jaar organiseert het BoekenOverleg De Staat van het Boek, een studiedag over recente ontwikkelingen in de boekensector.

lEEsBEVoRDERING, BElEID EN oVERlEG

4

De Staat van het Boek trok in 2012 ruim 200 aanwezigen.

Bibliotheeken onderzoek

39

Stichting Lezen baseert haar eigen werking onder meer op de kennis die ze verzamelt in de bibliotheek van Stichting Lezen, bijvoorbeeld om een boekenlijst voor haar projecten samen te stellen of als basis voor de vormingen en studiedagen die ze organiseert. Deze wetenschappelijke bibliotheek omvat een rijke collectie kinderen jeugdboeken maar ook vakliteratuur over leesbevordering en jeugdliteratuur als genre.

De bibliotheek De bibliotheek is er niet alleen voor Stichting Lezen zelf. Ook studenten en professionelen kunnen er terecht met vragen, of het nu gaat om iemand die een masterscriptie schrijft over gendergelijkheid in kinderboeken, een docent die een les voorbereidt over de geschiedenis van de jeugdliteratuur of een recensent die meer wil weten over de stijgende belangstelling voor Young Adult-literatuur. In 2012 behandelde de bibliotheek van Stichting Lezen een 500-tal vragen.

De bibliotheek van Stichting Lezen

DE BIBlIoTHEEK VAN sTIcHTING lEZEN

1

20.000


15.000

10.000

5000

0

2008 2009 2010 2011 2012

2066


8255 829010.960

12.690

240

3720 3570

3950

7270

1500

Aantal titels op www.boekenzoeker.org

1125

750

375

0

BZ0+(sinds 2012)

BZ8+(sinds 2009)

BZ12+(sinds 2010)

BZ15+(sinds 2007)

8000


6000

4000

2000

0

2010 2011 2012


andere2,05%

boekentips71,04%

voorleestips63,39%


14,75%



31,83%


12,84%

Collectie 2012: 14.125 titels Werkingsbudget Stichting Lezen

Gebruikers van de bibliotheek van Stichting Lezen

1270

1303

1558

1436

502239

1093

1288

1780

1438

574

364

1295

1534

1886

1454

581

269

1185

117 180

1301

1076

151

621 621

339017,35%

82,65%9412

53,5% 46,5%

1323

Kinder- en jeugdliteratuurLiteratuur en tijdschri�en voor volwassenenMonografieën, naslagwerken, vaktijdschri�en, knipselmappen

Totaal aantal titels Nieuwe titels 2012


StudentenProfessionelen



De bibliotheek bezoekenStudenten en professionelen die op zoek zijn naar informatie over jeugdliteratuur

of leesbevordering, kunnen de bibliotheek van Stichting Lezen bezoeken op afspraak.

Samenwerking met de ErfgoedbibliotheekOm de 10 jaar brengt Stichting Lezen de jeudliteratuurcollectie over naar de Erfgoed-

bibliotheek Conscience. In 2012 verhuisden er zo 454 kinderen jeugdboeken van

vóór 2000, en 193 Zuid-Afrikaanse kinderboeken. Zo komt er weer plaats vrij voor

recentere titels.

RecensentendagSamen met het tijdschrift De Leeswelp organiseerde de bibliotheek van Stichting

Lezen in 2012 een studiedag voor recensenten en nominatielezers van de Kinder-

en Jeugdjury. Een 70-tal professionelen en vrijwilligers namen deel.

DE BIBlIoTHEEK VAN sTIcHTING lEZEN

41BIBL IOThEEk EN ONDER zOEk

Stichting Lezen verzamelt onderzoek over leesbevordering en jeugdliteratuur. Waar mogelijk, neemt ze zelf ook het initiatief. Daarnaast vindt er elk jaar een evaluatieonderzoek plaats naar één van de eigen leesbevorderingsprojecten. In 2012 lag de focus op de leeftijdsgroep 0 tot 6 jaar.

Voorleespeiling2013 is in heel Europa Jaar van het Voorlezen. Samen met Stichting Lezen Nederland en de Nederlandse Taalunie peilt Stichting Lezen naar de voorleescultuur in Vlaanderen en Nederland. Onderzoeksbureau GfK voerde de eerste meting uit eind 2012, resultaten verschijnen in de loop van 2013.

Boekbaby’s: impact en effectHeeft het project Boekbaby’s invloed op de interactie tussen ouders en kinderen? Gaan gezinnen die deelnemen aan Boekbaby’s vaker naar de biblio-theek? Bereiken de Boekbaby’s-materialen hun doel? Op vraag van Stichting Lezen en het Beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media werkt het Centrum voor Taal en Onderwijs dit onderzoek uit in 2012 en 2013.

De Boekenboot onderzochtGedurende twee jaar financierde het Fonds van bpost voor Alfabetisering De Boekenboot, een nevenproject van Boekbaby’s dat zich richt op kwetsbare gezinnen. In 2012 evalueerde het Fonds het project. Daaruit blijkt dat zowel de begeleiders als de gezinnen zelf veel aan het project hadden: het liet hen het belang van boeken voor jonge kinderen ondervinden.

oNDERZoEK2

Stichting Lezen internationaal

In de hele wereld zijn mensen en organisaties bezorgd om het welzijn en de opvoeding van kinderen. Over de hele wereld zien wij organisaties die zich inzetten voor cultuur en cultuuroverdracht aan ( jonge) mensen. Ook op het specifieke terrein waarop Stichting Lezen zich beweegt, vinden wij bekwame en gedreven partners.

Het rapport van de European High Level Group on Literacy formuleerde nuttige aanbevelingen om de geletterdheid van de Europese bevolking in positieve zin te beïnvloeden. We bespreken die bevindingen in onze contacten met internationale partners en integreren ze in onze eigen projecten.

152

3053

7028

45

24

9

64

413444 35 12 29 4

47

325 67

6463171 77 56 6337762317

21 75 48

20 38 40 55

10 72 15 26 78 69

543 5750 60

58

51 61

27

16 39

33 66 79

32 19

28 68

754131442 18 11

49 747359

22

65

wOORD VOOR wOORD, z IN VOOR z IN44

45STIChT ING LEzEN INTERNaTIONa aL

53 P

ales

tina

54

Per

u 55

Pol

en

56 P

ortu

gal

57

Roem

enië

58

Rus

land

59

Rw

anda

60

Ser

vië

61

Slov

akije

62

Slo

veni

ë 63

Spa

nje

64 T

haila

nd

65 T

sjec

hië

66 T

unes

ië

67

Turk

ije

68 U

rugu

ay

69 V

enez

uela

70

Ve

reni

gde

Ara

bisc

he E

mira

ten

71

Vere

nigd

Kon

inkr

ijk

72

Vere

nigd

e St

aten

73

Za

mbi

ë 74

Zu

id-A

frik

a 75

Zw

eden

76

Zw

itse

rland

1 A

fgha

nist

an

2 A

rgen

tini

ë 3

Arm

enië

4

Aus

tral

ië

5 A

zerb

eidz

jan

6 Be

lgië

7

Boliv

ië

8 Br

azili

ë 9

Cam

bodj

a 10

Ca

nada

11

Ch

ili

12

Chin

a 13

Co

lom

bia

14

Cost

a Ri

ca

15

Cuba

16

Cy

prus

17

D

enem

arke

n 18

Ec

uado

r 19

Eg

ypte

20

Est

land

21

Fi

nlan

d 22

Fra

nkri

jk

23 D

uits

land

24

Gha

na

25 G

riek

enla

nd

26 H

aïti

IBBY

-lan

den

46

Ned

erla

nd

St

icht

ing

Leze

n 71

Ve

reni

gd K

onin

krijk

Book

trus

t 23

D

uits

land

Stift

ung

Lese

n 56

Po

rtug

al

N

atio

nal R

eadi

ng P

lan

76

Zwit

serla

nd

In

stit

ute

for

Child

ren’

s

and

Yout

h M

edia

77

Zu

id-T

irol

Lese

Foru

m

51

Oos

tenr

ijk

Bu

chkl

ub d

er Ju

gend

65

Ts

jech

ië

Co

mpa

ny o

f th

e A

ssoc

iati

on

of

Cze

ch B

ooks

elle

rs

an

d Pu

blis

hers

eu*r

ead

part

ner

s

78

Cura

çao

stIc

htIn

g n

ana

55 P

olen

33

Ital

ië

67

Turk

ije

30 I

ran

61

Slov

akije

79

Mar

okko

56 P

ortu

gal

24 G

hana

lan

den

dIe

dee

lnem

en

aan

het

pIl

oot

pro

ject

Inte

rnat

Iona

le B

IBlI

othe

ek

27

IJsla

nd

28 I

ndia

29

Ind

ones

ië

30 I

ran

31

Ierla

nd

32 I

sraë

l 33

It

alië

34

Jap

an

35 K

orea

(rep

ublie

k)

36 K

oew

eit

37

Kroa

tië

38 L

etla

nd

39 L

iban

on

40 L

itou

wen

41

M

alei

sië

42 M

exic

o 43

M

olda

vië

44 M

ongo

lië

45 N

epal

46

Ned

erla

nd

47

Nie

uw-Z

eela

nd

48 N

oorw

egen

49

Oeg

anda

50

Oek

raïn

e 51

O

oste

nrijk

52

Pak

ista

n

46 wOORD VOOR wOORD, z IN VOOR z IN

sTEuN AAN sTIcHTING NANA

Van 20-28 april werd het NANA-Kinderboekenfestival 2011-2012 gehouden op Curaçao. De auteurs Joke van Leeuwen en Anne Provoost gingen samen met de Curaçaose auteurs en storytellers Roland Colastica, Diana Lebacs, Guineta de Palm en Laura Quast optreden voor schoolkinderen in Teatro Luna Blou, de Bibliotheek en het Curaçaosch Museum. Stichting Lezen steunde dit festival.

NEDERlANDsE PARTNERs

Met Nederland deelt Vlaanderen de taal. Onze Nederlandse partners nemen daarom een speciale positie in binnen de internationale werking van Stichting Lezen. Met haar Nederlandse zusterorganisatie organiseert Stichting Lezen in 2013 de twee-jaarlijkse Scriptieprijs. In 2012 wisselden we ervaringen uit over Boekbaby’s, gaven we samen een lezing over De Weddenschap en bereidden we het Jaar van het Voorlezen voor, onder meer met een Vlaams-Nederlandse voorleespeiling. Voor die peiling kregen beide Stichtingen Lezen de steun van de Nederlandse Taalunie. Steun van de Taalunie krijgen ze ook voor de Vlaams-Nederlandse www.boekenzoeker.org.

Eu*READ www.eu-read.com

Stichting Lezen is stichtend lid van het Europese leesbevorderingsplatform EU*Read. Tweemaal per jaar komt de groep samen voor overleg omtrent onderzoek, projectwerking en beleid. In 2012 stonden de ontwikkelingen met digitale media en de uitwerking van het internationale Jaar van het Voorlezen in 2013 op de agenda.

IBBY www.ibby.com — IBBY-Vlaanderen

IBBY is een internationaal netwerk van kinderboekenspecialisten uit 76 landen. Het wil kinderen – ook in ontwikkelingslanden – toegang geven tot kwaliteitsvolle jeugdliteratuur en de internationale deskundigheid over kinder-literatuur bevorderen. Stichting Lezen is de afgevaardigde voor Vlaanderen.

Landen die lid zijn van IBBY houden elkaar op de hoogte via nieuwsbrieven, ontmoeten elkaar op de Boekenbeurs van Bologna en op een tweejaarlijks congres.

47ST IChT ING LEzEN INTERNaTIONa aL

Tijdens het laatste congres in Londen presenteerde Stichting Lezen haar ervaringenmet De Weddenschap en Boekbaby’s.

Ook binnen Vlaanderen zelf is er een IBBY-werking. IBBY-Vlaanderen werft leden en biedt hen activiteiten aan, zoals een bezoek aan de Kinderboekenbeurs van Montreuil. Verder nomineert IBBY-Vlaanderen auteurs en illustratoren voor belangrijke internatio-nale prijzen: de Hans Christian Andersen Award en de Astrid Lindgren Memorial Award. IBBY-Vlaanderen is ook redactielid van Bookbird, het wetenschappelijke IBBY-tijdschrift.

PIlooTPRoJEcT INTERNATIoNAlE BIBlIoTHEEK – NIEuW VooR 2013!

IBBY-Vlaanderen beseft dat ook in onze regio niet alle kinderen toegang hebben tot kwaliteitsvolle jeugdboeken, in het bijzonder de kinderen voor wie Nederlands niet de eerste taal is. Stichting Lezen startte in 2012 daarom met de voor-bereidingen van een nieuw project dat prentenboeken uit andere culturen inleest in de oorspronkelijke taal en naar het Nederlands vertaalt. Anderstalige leerlingen, nieuwkomer of al langer in België, herkennen hun thuistaal en kunnen hun culturele achtergrond delen met hun klasgenoten. Bij het project hoort een website met lestips.

Mensen & cijfers

49

coMMuNIcATIE

Stichting Lezen is op heel wat plekken terug te vinden met leesinspiratie, projecten en informatie over leesbevordering en jeugdliteratuur. De website www.stichtinglezen.be biedt een overzicht van de werking, daarnaast heeft elk project ook een eigen website met specifieke informatie. Stichting Lezen verstuurt een maan-delijkse nieuwsbrief, is actief op sociale media en onderhoudt verschillende blogs.

BuDGET

Stichting Lezen Vlaanderen is een vzw die in 2002 werd opgericht door de Minister van Cultuur. In 2008 werd ze ondergebracht in het Participatiedecreet. Elk jaar dient Stichting Lezen een geactualiseerde begroting in bij het Agentschap Kunsten & Erfgoed. Die is gebaseerd op de meerjarenbegroting bij het beleidsplan 2012-2015 en wordt gecontroleerd door het Ministerie van Financiën.

Stichting Lezen werkt met een dubbele boekhouding en een externe boekhouder. De boekhouding wordt jaarlijks onderworpen aan de controle van een onafhankelijke bedrijfsrevisor (Ernst & Young). Het werkingsbudget bedroeg in 2012 1.643.801,72 euro.

Werkingsbudget Stichting Lezen

17,35%

82,65%


De eigen inkomsten van Stichting Lezen bedroegen in 2012 17,35% van het totale budget.


MEDEWERKERs IN 2012

Tine Kuypers, Eva Devos, Griet Loix, Els Mannaerts, Els Michielsen, Sofie Noyen,

Majo de Saedeleer, An Stessens, Sarah Van Tilburg, Fieke Van der Gucht, Rune Buerman,

Sofie Dewulf, Tania Van Acker, Simon Bequoye.

AlGEMENE VERGADERING EN RAAD VAN BEsTuuR

Kevin Absillis

Majida Bellal

Chris Boudewijns

Jan Braeckman

Karla De Ceulener

Wim De Mont

Carl De Strycker

Brenda Froyen

Ilke Froyen

Nele Hendrickx

Filip Huysegems

Eva Jacobs

Koen Jaspaert

Vanessa Joosen

Annemie Leysen

Betty Mellaerts

Silvie Moors

Ivo Moyersoen

Jeroen Overstijns

An Renard

Joris Rossie

Ann Schatteman

Claude Scheldeman

Ronald Soetaert

Yvonne Steinberger

Rik Torfs

Jan Van Coillie

Ria Van Daele

Kris Van den Branden

Leen Van Dijck

René Van Loon

Fransien Vandermeersch

Bruno Vanobbergen

Eric Vanthillo

Marc Vanvaeck

Jo Vermeulen

De namen in blauw zijn ook lid van de Raad van Bestuur. In 2012 nam Joris Rossie ontslag

uit de Raad van Bestuur en Luk Verlackt nam ontslag uit de Algemene Vergadering.

DANK AAN DE REDAcTIEs, KlANKBoRDGRoEPEN EN EXTERNE MEDEWERKERs!

Klankbordgroep Boekbaby’s/Boekenboot

Ilona Plichart Eva Jacobs Michèle Van Elslander

Stuurgroep onderzoek Boekbaby’s

Tine Rommens

Herlinde De Vos

Rita De Graeve

Bruno Vanobbergen

Hilde Vandormael

Voorlezen

Redactie boekentips

Frederika Van Wing Ilona Plichart

51mENSEN & C I JfERS

Klankbordgroep Voorleesweek

Hilde Marichal

Els Pauels

Herlinde De Vos

Hester Hulpia

Natalie Sas

An Valckenborghs

Liesbet Van Tendeloo

Dirk Terryn

Said Dnoub

Alida Pierards

Els Moonen

An Lippens

Sofie Teck

Babs Van Tilburg

Vanja De Hertogh

Frederic Vercaemst

Jeugdboekenweek

Redactie boekenpakketten en lestips

Ingrid Antheunis

Hedwige Buys

Sofie Daniëls

Miek Driessen

Joke Gevaert

Katrien Goeman

Ariane Moreels

Stijn De Paepe

Nathalie Serraris

Raf De Smedt

Inge Umans

Veerle Verbruggen

Redactie Jeugdboekenweekkrant

Coosje van der Pol Anne-Marie Tassier Tine Verachten

Kinder- en Jeugdjury

Nominatielezers KJV (2011-2012 en 2012-2013)

Eefje Anthoni

Miche Bekaert

Wendy Benoy

Katrijn Bombeke

Hilde Buysse

Delphine Cattrysse

Jolien Cousyns

Ronny Creygelman

Marjan Daemen

Tine De Vrieze

Ann Debecker

Els Debuyck

Caroline Decadt

Maarten Dupont

Laure Evers

Heidi Galloo

Karin Ghysens

Hilde Goris

Magali Haesendonck

Christel Hoevelinck

Sarah Knaepkens

Sonia Lagappe

Astrid Leyssens

Marja Maassen

Cindy Mergits

Ilse Moens

Maya Perkisas

Nadia Qureshi

Heleen Rijckaert

Roger Riské

Liese Stuer

Anne-Marie Tassier

Katrien Temmerman

Gerda Tersago

Ann Van de Sompel

Ria van de Streek

Marieke Van den Berge

Greta Van Rompaey

Mieja Van Thienen

Kaat Vanacker

Rita Vanderhaegen

Emilie Vanpeteghem

Tine Verachten

Caroline Verbruggen

Frederic Vercaemst

Nancy Vercamer

Simone Verheyen

Severine Verhulst

Karolien Vermeulen

Bert Wastijn


Selectieteams voor de buitenlandse boeken (2011-2012 en 2012-2013)

Stefan Bosmans

Ria de Schepper

Chris D’Hoest

Ann Foulon

Lien Fret

Jaap Friso

Mik Ghys

Karin Kustermans

Jürgen Peeters

Richard Thiel

Ilse Trimborn

Sandra van Bruinisse

Klankbordgroep De Leesrace

Redactie Handleiding voor leerkrachten

Stefanie Kennes

Denktank De Leesrace

Koen Van Geel

Stefanie Kennes

Katrijn Michielsen

Leen De Vroey

Jan Hauman

Wouter Coupé

Ann Schatteman

Proefklassen De Leesrace

Joke Bogaert

Dorine Vandendriessche

Sophie Vandenberghe

Frederick Timmerman

Lut De Lange

Veerle Geldof

Redactie Boekenzoeker.org

Boekenzoeker 0 +

Vanessa Joosen Inge Umans Wilma van der Pennen

Boekenzoeker 8 + en 12 +

Wilma van der Pennen

Mik Ghys

Jaap Friso

Frans Hoes

Lien Fret

Jürgen Peeters

Boekenzoeker 15 +

Ann Schatteman

Ilona Plichart

Johan Eeckhout

Peter Ceulemans

Pieter Vervloet

Cindy Mergits

Brecht Gunst

Ger Van Hoek

Anneke Depuydt

Annelies Vanden Bussche

Bart Van der Straeten

Tom Stessens

Metro-redactie Iedereen Leest

Roel Daenen

Astrid De Bruycker

Sarah De Vos

Steven Van Ammel

Heleen Rijckaert

Dennis Pauwels

Bart Van der Straeten

Kathelijne Lowel

Selm Wenselaers

Sieglinde Vanhaezebrouck

Stefaan Goossens


Commissie Auteurslezingen

Annemie Leysen

Johan Eeckhout

Carl De Strycker

Patrick Lateur

Edith Aerts

Ronald Grossey

Kakelbontblog – rubriek In de vitrine (boekentips)

Mik Ghys

Iris van Germeersch

Sofie Van der Ven

Annick Lion

Magali Haesendonck

Ellen Faes

Stuurgroep Internationale Bibliotheek

Sofie van Sande

Annemie Leysen

Wally de Doncker

Said Dnoub

Eva Jacobs

Patricia Civetti

Simone Janssens

Els Aerts

Djamila Bekkour


DANK AAN AllE PARTNERs VooR DE FIJNE sAMENWERKING!

•Amuze

•Anet(UA)

•AROP

•ABC (Art Basics for Children)

•Auteurs

•Bednet

•BibliotheekPermekeAntwerpen

•Bibnet

•Boek.be

•Boekhandels

•Booktrust,U.K.

•BuchclubderJugend,Oostenrijk

•BUSO Binnenhof

•CANON Cultuurcel

•CasaBlanca

•CentraalBoekhuis

•CentrumvoorTaalenOnderwijs

•ChristelijkeMutualiteiten(*)

•CinemaZuid

•CJP Nederland

•CJP Vlaanderen

•Cobra.be

•CompanyoftheAssociationof

Czech Booksellers and publishers, Tsjechië

•CultuurNetVlaanderen

•DeBoeck

•DeFoyer

•DeLeeswelp

•DeRodeAntraciet

•deSingelAntwerpen

•ErfgoedbibliotheekHendrikConscience

• FederatieCentravoorBasiseducatie

•Fonds van bpost voor Alfabetisering beheerd

door de Koning Boudewijnstichting (*)

•GO! Waasland en Brussel (*)

•Gezinsbond

•HETPALEIS

•HetSchoolvakNederlands

• IBBY

• IBBY-Nederland

• InstituteforChildren’sandYouthMedia,

Zwitserland

• Jekino

• Jeugdfilmfestival(*)

• Jommekeskrant

•KAHO Sint-Lieven Sint-Niklaas

•Ketnet

•KHLim Hasselt

•Kinderopvangendienstonthaalouders

Stad Antwerpen (*)

•Kind&Gezin,Consultatiebureaus

•Kind&Gezin,Inloopteams

•Klasse

• Leesweb

• Legermuseum

• LeoBurnettBrussels

• Leseforum,Zuid-Tirol

•LINC

• Lokalebesturen(*)

•LOCUS en de openbare bibliotheken

• Luisterpunt

•Maks

•McKinseyAntwerpen(*)

•Metro

•MAS

•NationalReadingPlan,Portugal

•NederlandsLetterenfonds

•NederlandseTaalunie(*)


•NMBS (*)

•OverlegBewaarcollectieskinderboeken

(Koninklijke Bibliotheek Nederland)

•Pedic(DiocesaanPedagogisch

Didactisch Centrum)

•Poëziecentrum

•ProvincieAntwerpen(*)

• Savab(SmallAnimalVeterinary

Association Belgium)

• ScoutelAntwerpen

• SocialistischeMutualiteiten(*)

• StichtingCPNB (Collectieve Propaganda

van het Nederlandse Boek)

• StichtingDioraphte

• StichtingLezenNederland

• StichtingNANA

• StichtingPoetryInternational(*)

• StiftungLesen,Duitsland

•Taaluniecentrum

•TriplePMagazine

•Uitgevers

•UniversiteitAntwerpen

•UniversiteitGent

•UniversiteitLeuven

•VAV (Vlaamse Auteursvereniging)

•VitamineC

•VlaamsFondsvoordeLetteren

•VlaamseProvincies(*)

•Vlieg(CultuurNetVlaanderen)

•VVB (Vereniging Vlaamse Boekverkopers)

•VBJK (Vernieuwing in de Basisvoorzieningen

voor Jonge Kinderen)

•VOCVO (Vlaams ondersteuningscentrum

voor het volwassenenonderwijs)

•VRT

•VSKO (Vlaams Secretariaat van

het Katholiek Onderwijs)

•VVKSO (Vlaams Verbond van

het Katholiek Secundair Onderwijs)

•Wablieft

•WWF (World Wide Fund For Nature)

(*) organisaties die ook financieel steunen via sponsoring, projectsubsidies of coproducties.

coloFoN

Stichting Lezen

Frankrijklei 130/4

2000 Antwerpen

www.stichtinglezen.be

[email protected]

++ 32 3 204 10 00

Stichting Lezen wordt gesteund door de Vlaamse overheid

en staat onder Hoge Bescherming van H. K. H. Prinses Mathilde.

Volg ons op Facebook:

Stichting Lezen Vlaanderen

Teken in op onze e-zines:

→ voor algemeen nieuws van Stichting Lezen via www.stichtinglezen.be

→ voor nieuws over jeugdliteratuur via www.jeugdliteratuur.org

Bezoekadres bibliotheek van Stichting Lezen

(enkel na afspraak):

Tabakvest 51

2000 Antwerpen

++ 32 3 201 00 30

Vormgeving: Kris Demey

V.U.: Majo de Saedeleer

Druk: Lithos Printing

Grafieken en foto’s: ©Stichting Lezen,

behalve grafiek p. 11 Marijke Vermeulen, cartoons p. 20 Nicolas Marichal,

foto p. 23 Stichting CPNB, foto p. 36 Vitamine C, foto p. 37 Carol Verstraete,

foto p. 40 Koen Broos.

Wettelijk depotnummer: D/2013/9654/2

Oplage: 800

Bekijk dit jaarverslag online op www.stichtinglezen.be.

ZINVOORZIN.

jaarverslag stichting lezen 2012 - woord voor woord

Documents