jaga prasasn karyabidhi 2060 bhag 1

72
kl/R5]b – ! lnvt -/lhi6]«zg_ kfl/t ;DaGwL sfo{ljlw crn ;DklQsf] vl/b laqmL jf s'g} Joxf]/fn] xs x:tfGt/0f ubf{ jf aGwsL tyf bfgas; lnFbf lbFbf jf sfg"gdf Joj:yf eP afdf]lhd ;DalGwt kIfx¿aLr ul/g] lnvtx¿ sfg"gL dfGotf k'¥ofpg jf s'g} lnvtnfO{ sfg"gL ¿kdf k|dfl0ft u/fpg /lhi6/df dfnkf]t sfof{nodf btf{ ug]{ sfdnfO{ /lhi6]«zg elgG5 . != /lhi6]«zg ;DaGwL sfg"gL Joj:yf M !=! dfnkf]t P]g, @)#$ -;+zf]wg;lxt_ bkmf * -!_ – n] Joj:yf u/]cg';f/ lnvtsf] /lhi6]«zg ug]{ sfd dfnkf]t sfof{nog] ug]{5 eGg] Joj:yf /x]sf] 5 . !=@ d'n'sL P]g /lhi6]«zgsf] dxnM ! g+= wd{k'qsf] lnvt, crn ;DklQ ePsfsf] dfg' 5'l§Psfsf] jf dfg' hf]l8Psf] lnvt / c? u}/crn ;DklQsf] b]xfodf n]lvPadf]lhdsf] lnvt ubf{ u/fpFbf /lhi6]«zg u/fpg'k5{ eGg] Joj:yf /x]sf] 5 . laqmL u/L jf c? s'g} lsl;dn] cfˆgf] xs 5f]l8lbPsf] lnvt h'g;'s} lsl;dsf] aGwsL td;'s ef]u jf b[li6aGwssf] nv ;f/]sf] td;'s z]ifkl5sf] as;kq ;§fk§fsf] lnvt c+zj08fsf] lnvt !=# d'n'sL P]g, /lhi6]«zg dxnM # g+= o;} dxnsf] ! gDa/ adf]lhd /lhi6]«zg u/fO/xg' gkg]{ lnvt klg /lhi6]«zg u/fpg' x'G5 . o; adf]lhd s;}n] /lhi6]«zg u/fpg cfPdf /lhi6]«zg ug]{ c8\8fn] klg o;} dxn adf]lhdsf] l/t k'¥ofO{ /lhi6]«zg ul/lbg'k5{ eGg] Joj:yf /x]sf] 5 . !=$ /lhi6]«zg ubf{ Wofg lbg'kg]{ cGo s]xL sfg"gL Joj:yfx¿ M !=$=! /lhi6]«zg ubf{ d'n'sL P]g, cbfntL aGbf]a:t, /lhi6]«zg, n]gb]g Jojxf/, sfuh hfFr, c+zj08f, b08;hfo, u'7Lsf], :qL c+zwgsf]

Upload: prabindra

Post on 18-Jan-2016

231 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Land Administration

TRANSCRIPT

Page 1: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/R5]b – !

lnvt -/lhi6]«zg_ kfl/t ;DaGwL sfo{ljlw crn ;DklQsf] vl/b laqmL jf s'g} Joxf]/fn] xs x:tfGt/0f ubf{ jf aGwsL tyf bfgas; lnFbf lbFbf jf sfg"gdf Joj:yf eP afdf]lhd ;DalGwt kIfx¿aLr ul/g] lnvtx¿ sfg"gL dfGotf k'¥ofpg jf s'g} lnvtnfO{ sfg"gL ¿kdf k|dfl0ft u/fpg /lhi6/df dfnkf]t sfof{nodf btf{ ug]{ sfdnfO{ /lhi6]«zg elgG5 .

!= /lhi6]«zg ;DaGwL sfg"gL Joj:yf M

!=! dfnkf]t P]g, @)#$ -;+zf]wg;lxt_ bkmf * -!_ – n] Joj:yf u/]cg';f/ lnvtsf] /lhi6]«zg ug]{ sfd dfnkf]t sfof{nog] ug]{5 eGg] Joj:yf /x]sf] 5 .

!=@ d'n'sL P]g /lhi6]«zgsf] dxnM ! g+= wd{k'qsf] lnvt, crn ;DklQ ePsfsf] dfg' 5'l§Psfsf] jf dfg' hf]l8Psf] lnvt / c? u}/crn ;DklQsf] b]xfodf n]lvPadf]lhdsf] lnvt ubf{ u/fpFbf /lhi6]«zg u/fpg'k5{ eGg] Joj:yf /x]sf] 5 .

• laqmL u/L jf c? s'g} lsl;dn] cfˆgf] xs 5f]l8lbPsf] lnvt

• h'g;'s} lsl;dsf] aGwsL td;'s

• ef]u jf b[li6aGwssf] nv ;f/]sf] td;'s

• z]ifkl5sf] as;kq

• ;§fk§fsf] lnvt

• c+zj08fsf] lnvt

!=# d'n'sL P]g, /lhi6]«zg dxnM # g+= o;} dxnsf] ! gDa/ adf]lhd /lhi6]«zg u/fO/xg' gkg]{ lnvt klg /lhi6]«zg u/fpg' x'G5 . o; adf]lhd s;}n] /lhi6]«zg u/fpg cfPdf /lhi6]«zg ug]{ c8\8fn] klg o;} dxn adf]lhdsf] l/t k'¥ofO{ /lhi6]«zg ul/lbg'k5{ eGg] Joj:yf /x]sf] 5 .

!=$ /lhi6]«zg ubf{ Wofg lbg'kg]{ cGo s]xL sfg"gL Joj:yfx¿ M

!=$=! /lhi6]«zg ubf{ d'n'sL P]g, cbfntL aGbf]a:t, /lhi6]«zg, n]gb]g Jojxf/, sfuh hfFr, c+zj08f, b08;hfo, u'7Lsf], :qL c+zwgsf]

Page 2: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

dxn / e"ld ;DaGwL P]g, @)@! sf] bkmf @^-!_ sf] Joj:yfnfO{ Wofg lbg'k5{ .

!=$=@ dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf *-@_ adf]lhd kfl/t x'g] lnvtdf y}nL c+s sfod ubf{ / dfnkf]t lgodfjnL, @)#^ sf] lgod % -v_ cg';f/sf] ;ldltn] lgwf{/0f u/]cg';f/ d"NofÍg sd gx'g] u/L sfod ug'{kg]{ Joj:yfnfO{ Wofg lbg'kb{5 .

!=$=# /lhi6]«zg z'Ns jf cGo ;]jf z'Ns x/]s jif{sf] cfly{s P]gn] lgwf{/0f u/]cg';f/ dfnkf]t sfof{noaf6 c;'n ug'{kb{5 .

!=% /lhi6]«zg ubf{ y}nL c+s v'nfpg' kg]{ ;a} lnvtdf tf]lsPsf] Go"gtd d"NoeGbf sd gx'g] u/L d"No v'nfpg'kb{5 .

@= /lhi6]«zg x'g] lnvtx¿sf] k|sf/ M

@=! d'n'sL P]gsf] n]gb]g Jojxf/sf] dxncg';f/ kfl/t x'g] lnvtsf] ;DaGwdf b]xfoadf]lhd juL{s/0f ul/Psf] 5 M

-s_ /flhgfdf

-v_ ;§fk§fsf] lnvt

-u_ 5f]8kq lnvt

-3_ ef]uaGwsL

-ª_ b[li6aGwsL

-r_ nvaGwsL

-5_ skfnL td;'s

@=@ d'n'sL P]g M bfgas;sf] dxn;“u ;DalGwt lnvtx¿ M

-s_ xfn}sf] as;kq

-v_ z]ifkl5sf] as;kq

-u_ bfgkq

-3_ ci6nf]x -;Dk"0f{ ;DklQ_ sf] z]=j= lnvt

@=# c+lzof/x¿ aLrdf c+zj08fsf] dxnadf]lhd kfl/t x'g] lnvtx¿ M

-s_ c+zj08fsf] lnvt

-v_ c+z a'em]sf] e/kfO{

Page 3: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-u_ c+z 5f]8kq

-3_ dfgf] 5'l§Psf] lnvt

-ª_ dfgf] hf]l8Psf] lnvt

@=$ d'n'sL P]g, wd{k'qsf] dxncg';f/ kfl/t x'g] lnvt M

@=$=! wd{k'qsf] lnvt

@=$=@ wd{k'qLsf] lnvt

@=% d'n'sL P]g, /lhi6]«zg # g+= ;“u ;DalGwt lnvtx¿ M

o;df pNn]lvt Joj:yfcg';f/ kfl/t ug'{kg]{ egL tf]lsPsf] lnvtafx]ssf cGo lnvtx¿ kb{5 .

#= /lhi6]«zg kfl/t ubf{ k]z ug'{kg]{ k|df0f sfuhx¿ M

#=! lng]÷lbg]sf] ;+o'Qm lgj]bg

#=@ :jlhNnfsf] eP @ k|lt, a]lhNnf / u'7Lsf] eP # k|lt, c+zj08f eP @ k|lt / c+lzof/ cg';f/ yk u/L l/tk"j{s lnvt ===============!

#=# ;Ssn hUufwgL k|df0fk"hf{ ===========================================!

#=$ rfn' jif{sf] dfnkf]t a'emfPsf] /l;b ================================!

#=% a]lhNnfsf] lnvtdf rfn' jif{sf] /l;b geP ut jif{sf] /l;b / :yfgLo lgsfosf] gfpFdf rfn' jif{sf] dfnkf]t a/fa/sf] /sd bflvnf u/]sf] 8«fˆ6 .

#=^ zx/L If]qsf] 3/hUufsf] xsdf 3/sf] d"No lgwf{/0f u/]sf] d"NofÍg;lxtsf] :yfgLo lgsfosf] km's'jfkq .

#=& lng]lbg]sf] gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkL .

#=* lng]sf] ;fydf :jfldTj k|fKt ug{ nfu]sf] hUuf afx]s gful/stf g+= pNn]v ePsf] csf]{ k"hf{ jf ljZj;gLo k|df0f k]z ePdf tTsfn gful/stf geP klg x'g]5 .

#=( gfjfnsn] lng] lbg]df hGd btf{ k|df0fkq / lktfsf] gful/stfsf] k|ltlnlk .

#=!) sf]bfn]÷lj6f}/L÷3/38]/L hUufsf] xsdf tLgk':t] k|dfl0ft ;lxt rf}xbL sfod ePsf] :yfgLo lgsfosf] l;kmfl/; .

#=!! 3/af6f] v'n]sf] :yfgLo lgsfosf] kq . -gu/ If]qsf] xsdf_ .

Page 4: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

#=!!-s_ u|fdL0f If]qsf] 3/sf] d"No :yfgLo lgsfosf] kq adf]lhd x'g]5 .

#=!@ ljb]zL gful/sn] xs x:tfGt/0f ug]{df hUuf /x]sf] :yfgLo lgsfo / lghsf] a;f]af; /x]sf] d'n'ssf] :yfgLo lgsfoaf6 kmf]6f];lxt /fvL k|dfl0ft u/]sf] l;kmfl/; .

#=!# a}+s, ljQ, sDkgL, ;+3;+:yfsf] aGwsL lnvt kfl/t ubf{ ;+:yfsf] kq k|df0fkq, kfgsf8{ sDkgL rfn' gePdf cfGtl/s /fh:j / btf{ ug]{ sfof{nosf] l;kmfl/; .

$= lnvt -/lhi6]«zg_df v'nfpg'kg]{ s'/fx¿ M

lnvt kfl/t ug{ b]xfosf ljj/0fx¿ v'nfO{ kfl/t x'g] df=kf]=sf= df lng]÷lbg]n] lgj]bg lbg'k5{ .

$=! lng] lbg]sf] tLgk':t] ljj/0f

$=@ lsQfsf6 x'g]df tkm{

$=# lhNnf, dxfgu/kflnsf, pkdxfgu/kflnsf, gu/kflnsf jf ufpF ljsf; ;ldltsf] gfd, j8f, l;6 g+=, lsQf g+=, If]qkmn -c+s cIf/ v'nfpg ldNg]df b'a}_

$=$ If]qkmn v'nfpFbf :yfgLo gfk cg';f/ v'nfpg'k5{

$=% :jfldTj x:tfGt/0f x'g] gfkL gePsf] hUufsf] rf/ lsNnf, gfkL ePsf]df rf/ lsNnfdf ls=g+= lsl;d, df]xL eP df]xLsf] gfd clgjfo{ v'nfpg]

$=^ lng]lbg]sf] xbaGbLeGbf a9L hUuf 5}g egL ;xL5fk u/fpg]

$=& PseGbf a9L lsQf hUufsf] :jfldTj x:tfGt/0f x'g]df k|To]ssf] 5'§f5'§} d"No / zL/ Joxf]/fdf Psd'i6 d"No clgjfo{ n]Vg]

$=* w]/} lsQf :jfldTj x:tfGt/0f x'g] ePdf k|To]ssf] 5'§f5'§} If]qkmn n]vL cGtdf hf]8 hDdf ug'{k5{

$=( n]gb]g x'g] hUuf cfjfbL, 38]/L s] xf] v'nfpg'k5{ / ;f] hUufdf kLr ;8s, sRrL ;8s, uf]/]6f], 3f]8]6f] jf af6f] g} gePsf] / 3/ ePsf]df 3/sf] ljj/0f :ki6 x'g'k5{ .

$=!) kfl/t x'g] lnvt sxfF tof/ u/]sf] 7fpF / n]gb]gsf] Joxf]/f klg v'nfpg' k5{ .

Page 5: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

$=!! lnvt kfl/t ug{ k]z ePsf] b/vf:t kmf/fddf lng]lbg]n] x:tfIf/ ug'{k5{ .

$=!@ dfly pNn]lvt s'/fx¿ v'nfpg] bfloTj lng]÷lbg] ;fIfL a:g] tyf sfg"g Joj;foLsf] x'g]5 . t;y{, ;a} k|ltdf Joxf]/f km/s gkf/L lnvt tof/ ug'{k5{ . km/s k/]df jf unt lnvt tof/ u/]df o:tf] lnvt tof/ ug]{ AolQm jf n]vfk9L Joj;foLnfO{ sfg"g adf]lhd sf/jfxL ug'{k5{ .

$=!# crn ;DklQsf] v/Lb laqmL jf s'g} Joxf]/fn] xs x:tfGt/0f x'g] lnvtsf] nflu ;a} Joxf]/f hgfpg ldNg] u/L /lhi6]«zg kmf/fdsf] th'{df ul/Psf] 5 .

$=!$ /lhi6]«zg kmf/fd ;DalGwt df=kf]=sf=df tf]lsPsf] lgsfoaf6 tf]lsPsf] d"No a'emfO{ k|fKt ug{ ;lsG5 . dfnkf]t sfof{nox¿af6 k|fKt x'g] /lhi6]«zg kmf/fd k|lt ! sf] d"No ?= !).– tf]lsPsf] 5 .

%= lnvt -/lhi6]«zg_ kfl/t ug]{ sfo{ljlwM

lnvt /lhi6]«zg ug{ lng]lbg] cfˆgf] kfnf]df a:g] jf lnvt kfl/t ug{ sfof{non] sf/jfxL cl3 a9fPsf] Joxf]/f /lhi6]«zg kmfF6sf] /lhi6/ kmfF6df hgfO{ l;nl;n]jf/ gDa/ lbg] sfo{nfO{ 6f]sg elgG5 . 6f]sg gDa/ cg';f/ k|fyldstf lgwf{/0f u/L lnvt kfl/t ubf{ qmd};Fu lnvt kfl/t ug{ ;lhnf] x'G5 .

%=! 6f]sg lbg] M kfl/tsf] nflu lnvt sfof{nodf k]z ePkl5, lnvt kfl/t ubf{ v'nfpg'kg]{ s'/fx¿ v'nfPsf] 5÷5}g Plsg u/L v'nfpg afFsL eP v'nfpg nufO{ 6f]sg lstfadf btf{ u/L 6f]sg lbg'k5{ . cfjZos sfuhx¿ k]z gePdf÷k]z ug{ gdfg] lnvt lkmtf{ ug]{ . lkmtf{ lng gdfg] sf/0f vf]nL tTsfn lnvt kfl/t ul/lbg] clwsf/Ln] b/kL7 u/L lbg'k5{ . 6f]sg lbg] sfd o;ksf/ ;DkGg ug'{k5{ .

%=!=! 6f]sg lbg] sfo{ /lhi6]«zg kmfF6df tf]lsPsf] gf=;'=n] ug'{kb{5 .

%=!=@ 6f]sg lbFbf x/]s lbgsf] 5'§f5'§} ljj/0f /fVg'k5{ .

%=!=# sfof{no aGb x'g'eGbf @ 306f cufl8;Dd 6f]sg lbg'k5{ .

%=!=$ 6f]sg lbFbf df]7÷/f]Ssf clgjfo{ le8]sf] x'g'kb{5 .

%=!=% 6f]sg lstfa / /lhi6]«zg btf{ lstfa b}lgs le8fpg'k5{ .

Page 6: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

%=@ df]7÷/f]Ssf le8fpg] M df]7 le8fpg] eGgfn] kfl/t ug{ k]z ePsf] hUufwgL k|df0fk"hf{ / sfof{nodf ePsf] >]:tf 7Ls 5÷5}g x]g]{ / To;}u/L lnvt kfl/t x'g] crn ;DklQ s'g} lgsfoaf6 :jfldTj x:tfGt/0f ug{ gkfpg] u/L /f]Ssf 5÷5}g x]g]{ sfo{nfO{ a'emfpF5 .

%=@=! df]7 le8fpg] / 7Ls 5÷5}g x]g]{ bfloTj ;DalGwt df]7 kmfF6df sfd ug]{ vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] x'g]5 . df]7 le8fpFbf q'l6 ePdf le8fpg] kmfF6jfnfnfO{ sf/jfxL x'g]5 .

%=@=@ df]7 le8fpFbf ;DalGwt sd{rf/Ln] k"hf{ / >]:tfsf] ljj/0f ;a} 7Ls b'?:t 5 5}g Plsg u/L 7Ls b]lvP lnvtdf 7]nL g+=, kfgf g+=, lsQf g+= c+s cIf/df n]vL k|i6 ;xL u/L gfd;d]t n]vL df]7 le8\5 egL k|dfl0ft ug'{k5{ .

%=@=# df]7 le8fPkl5 ;f] >]:tf t'?Gt km]nf kg]{ u/L ;+s]t u/L /fVg'k5{ . o;af6 bf=vf= ug{ jf k'gM x]g{ l56f] x'G5 .

%=@=$ df]7 7Ls 5 egL k|dfl0ft e} cfPkl5 ;DalGwt /f]Ssf x]g]{ kmfF6jfnf sd{rf/Ln] /f]Ssf 5, 5}g j0ff{g'qmdcg';f/sf] /f]Ssf /lhi6/df le8fpg'k5{ . a]lhNnf /f]Ssf klg x]g{ 5'6fpg x'Fb}g . uf]Zjf/f /f]Ssf /x]sf] sfof{nodf uf]Zjf/f /f]Ssf x]g{ e'Ng x'Fb}g .

%=@=% kfl/t x'g] 3/hUuf /f]Ssf gePsf] Plsg ePkl5 lnvtdf lsQf g+= -c+s cIf/df_ :ki6 n]vL ;xL5fk u/L /f]Ssf gePsf] k|dfl0ft ug'{k5{ / k|dfl0ft ug]{sf] gfd, y/ k|i6 n]Vg'k5{ .

%=@=^ /f]Ssf 5 5}g x]g]{ / /f]Ssfsf] ljj/0f cWofjlws ug]{ sfd /f]Ssfsf] nflu tf]lsPsf] vl/bf/sf] jf /f]Ssf x]g]{ sd{rf/Lsf] x'g]5 . /f]Ssf /x]sf]df 5}g egL k|dfl0ft ePdf sfg"gadf]lhdsf] sf/jfxL lghnfO{ g} x'g]5 .

%=@=& df]7÷/f]Ssf le8fpg] jf x]g]{ sfo{ lnvt k|fKt ePkl5 k|fyldstf qmd cg';f/ tTsfn} ;DalGwt kmfF6sf tf]lsPsf sd{rf/Ln] ug'{k5{ .

%=# ;gfvt u/fpg] M /lhi6]«zg kfl/t ug'{cl3 lbg]lng] / lbg] lng] AolQm log} x'g\ egL lrgfpg] ;fIfLx¿n] sfof{nosf tf]lsPsf sd{rf/Lsf] /f]xj/df ;xL5fk ug]{ sfo{ g} ;gfvt xf] . df]7 /f]Ssf le8L cfPkl5 kfl/t x'g] lnvtdf lng] lbg] / ;fIfLsf] ;gfvt u/fpg'k5{ . ;gfvt ;xL5fk u/fpg] sfd /lhi6]«zg

Page 7: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kmfF6sf] gf=;'= jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] cfˆgf] /f]xj/df u/fO{ ;xL5fk ;d]t ug'{k5{ .

%=#=! ;gfvt u/fpg] qmddf lng] lbg] b'a}sf] lnvtdf pNn]v ePsf] ;a} Joxf]/f hfFrL /ftf] d;Ln] ;+s]t ug'{k5{ .

%=#=@ ;gfvt u/fpFbf ;+/Ifs ;fIfLx¿ cfjZos kg]{df ;f] 5 5}g x]/L gePdf /fVg nufpg'k5{ .

%=#=# zx/LIf]qsf] >]:tfdf ePsf] 3/kftfn ePsf] Joxf]/f lnvtaf6 b]lvPdf gfkL zfvfaf6 :ynut lg/LIf0f u/fO{ kftfn ePsf] eP >]:tf ;'wf/ u/L ;gfvt u/fpg'k5{ .

%=#=$ lsQfsf6 ubf{ g/36L jf g/a9L ePdf >]:tf ;'wf/ u/L dfnkf]t c;"n ug{' kg]{df c;"n u/L dfq ;gfvt u/fpg'k5{ . Psk6s lsQfsf6 ePsf]df g/36L g/a9Ldf >]:tf -;fljs bftfsf] :jLs[lt a]u/ If]qkmn_ ;'wf/ ug{ ;lsFb}g .

%=#=% ;gfvt u/fpFbf lnvtdf yk36 s]/d]6 ePsf]df :jfldTj x:tfGt/0f ug]{sf] ;xL5fk u/fO{ ;gfvt u/fpg'k5{ .

%=#=^ u'7L clwg:y hUufsf] lnvt Psk|lt yk cfjZos kg]{ / k'hf/L dxGtn] s't a'em]sf] e/kfO{ k]z ePsf]df u'7L c8\8fsf] :jLs[lt k]z ePsf] x'g'kb{5 .

%=#=& ;gfvt u/fpFbf sfuhsf] afofFtkm{ @ hgf ;fIfL / n]vs ;fIfLsf] gfd, y/, 7]ufgf :ki6 n]vL x:tfIf/ u/]sf] x'g'k5{ . sfg"g Joj;foL jf n]vfk9L Joj;foLn] n]v]sf] lnvtdf k|df0fkq gDa/ klg v'nfpg clgjfo{ 5 . sxfFaf6 k|df0fkq kfPsf] ;f] klg v'nfpg'k5{ .

%=#=* kxf8L lhNnfsf] lnvt kfl/t ubf{ cfnL sfGnf s6fpg x'Fb}g .

%=#=( lnvt;fy /xg] 5fofF k|ltx¿df /lhi6]«zg kmfF6sf] vl/bf/ jf ;DalGwt sd{rf/Ln] ?h' u/L clwsf/ k|fKt AolQmaf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ .

%=#=!) lsQfsf6 ug'{ gkg]{ eP lng] lbg]af6 ;gfvt u/L z'Ns a'emfpgf;fy p;}lbg lnvt kfl/t ul/g]5 . lsQfsf6 ug'{ kg]{df gfkL zfvfaf6 lsQfsf6 e} lnvt lkmtf{ ePkl5 :ynut lg/LIf0f jf 3/af6f] x]g'{ kg]{df ;f] x]g]{ lgsfoaf6 x]/L lnvt k|fKt ePkl5 kfl/t x'g]5 .

%=#=!! lnvt;fy ;+nUg sfuhx¿sf] kl~hsf /fVg' kg]{5 .

Page 8: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

^= 8f]/af6 lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw M ^=! sfg"gL Joj:yf M d'n'sL P]g, /lhi6]«zgsf] !! g+= adf]lhd 3/df u}

lnvt /lhi6]«zg u/fpg dfu ePdf b]xfosf] k|s[of k'/f u/L 3/df g} u} /lhi6]«zg kfl/t u/L lbg'k5{ .

^=@ 8f]/ v6fpg]÷kfl/t ug]{ sfo{ljlw M ^=@=! 8f]/ v6fpg dfu ePsf] lnvt hfFr u/L 6f]sg nufO{ bkmf #

cg';f/sf Joxf]/f :ki6 eP df]7÷/f]Ssf le8fpg] . df]7 /f]Ssf bkmf %=@ cg';f/ u/L le8fpg] .

^=@=@ df]7÷/f]Ssf le8]kl5 sd{rf/L v6fpg dfnkf]t clws[t;dIf k]z u/L clws[tn] gf=;'= / vl/bf/ :t/sf] u/L @ hgf sd{rf/L v6fpg] .

^=@=# 8f]/ hfg] sd{rf/Ln] sfof{nodf ;gfvt u/fpFbf ckgfpg'kg]{ bkmf %=$ sf] ;Dk"0f{ k|lqmof ckgfO{ lng]lbg]nfO{ kl/0ffd;d]t ;DemfO{ b'a} d~h'/ ePdf lnvtdf ;gfvt u/fO{, lnvt kfl/t 8f]/af6 ePsf] Joxf]/f k|dfl0ft u/L sfof{nodf k]z ug'{k5{ .

^=@=$ lsQfsf6 ug'{kg]{df 8f]/ hfg]n] g} lsQfsf6 u/fP/ dfq sfof{nodf k]z ug'{k5{ .

^=@=% 8f]/ v6fpFbf k|To]s lnvtsf] tf]lsPsf] 8f]/ b:t'/ c;"n u/L 8f]/ v6fpg'k5{ . 8f]/df lnvt ;gfvt u/]kl5 cfly{s P]gn] lgwf{/0f u/]sf] /lhi6]«zg z'Ns c;"n u/L e/kfO{ lbP/ /sd a'emL NofO{ sfof{nodf bflvn ug'{k5{ .

^=@=^ 8f]/df lnvt ;gfvt ubf{ ;Dk"0f{ Joxf]/f 5fglag u/L lbg] lng] Plsg u/]/ dfq ;gfvt u/fpg] ;Dk"0f{ lhDd]jf/L 8f]/df hfg] sd{rf/Lsf] x'G5 . t;y{, lnvt kfl/t ubf{ ckgfpg'kg]{ dfly bkmf $ / % sf] k|s[of ;ts{tfk"j{s ckgfO{ Plsg u/]/ dfq sfof{nodf lnvt kfl/tsf nflu k|ltj]bg;fy k]z ug'{kb{5 .

^=@=& k|ltj]bg;fy k]z u/]sf] lnvt /lhi6]«zg btf{ lstfadf btf{ u/L 8f]/af6 …;gfvt e} cfPsf]Ú eGg] s}lkmot /lhi6]«zg ug]{ /lhi6/ / lnvtdf n]vL lnvt kfl/t ul/lbg'kb{5 .

&= lng]lbg]n] Wofg lbg'kg]{ s'/fx¿ M

sfof{no lnvt kfl/t ug]{ ;fIfLsf] ¿kdf dfq ePsf]n] sfof{nodf kfl/tsf] nflu b/vf:t ug'{ cufj} lng] lbg]n] b]xfosf] Joxf]/f Plsg ug'{ clgjfo{ x'G5 M

Page 9: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

&=! :jfldTj x:tfGt/0f x'g] jf :jfldTj k|fKt ug]{ hUufsf] k|df0fk"hf{ / gS;fcg';f/ lkmN8 ldn] gldn]sf] Plsg ug]{ .

&=@ lkmN8df gS;f cg';f/sf] If]qkmn k"/f 5 5}g a'em\g] .

&=# hUufsf] ef]u ;DaGwdf :ki6 x'g] .

&=$ ;8s, af6f] ;DaGwdf gS;f / lkmN8af/] :ki6 ug]{ .

&=% lng]lbg] d"No ;DaGwdf :jo+ lng] lbg]n] g} Plsg ug]{ .

&=^ /f]Ssf tyf hUuf lvrnf] af/]df :jo+ lng] lbg] :ki6 x'g] .

&=& /}s/, u'7L clwg:t cflb hUufsf] k|sf/af/]df Plsg ug]{ .

&=* c+lzof/ xsjfnf df]xLsf] ;DaGwdf a'emL lnvtdf ;fIfL /fVg'kg]{ cj:yfdf lnvt kfl/t ubf{ g} ;fIfL /fVg] Joj:yf ug]{ .

&=( 3/÷6x/f ePsf]df ;f] :jfldTj x:tfGt/0f x'g] ePdf lnvtdf v'nfpg' kg]{ .

&=!) lnvt /lhi6]«zg e};s]kl5 ;+zf]wg ug{ gldNg] x'Fbf kfl/t x'g' cufj} :jfldTj k|fKt ug]{n] ;f] crn ;DklQsf] sfg"gL x}l;ot ;DaGwdf Plsg u/L dfq kfl/t ug'{k5{ .

&=!! pNn]lvt ;a} a'Fbfx¿ sfof{nodf ;j{;fwf/0fn] b]Vg] / a'em\g] u/L ;"rgf kf6L agfO{ /fVg'kb{5 .

*= a]lhNnf, a]Onfsfsf] lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw M Ps lhNnfdf /x]sf] crn ;DklQsf] lnvt csf]{ lhNnfdf jf a]Onfsfdf

kfl/t ug]{ sfo{nfO{ a]lhNnf jf a]Onfsf lnvt kfl/t elgG5 . tf]lsPsf] b:t'/df yk b:t'/ a'emfO{ h'g;'s} df=kf]=sf=n] o:tf] lnvt kfl/t ug]{5 t/ sf7df8f}+ pkTosfdf o; lsl;dsf] lnvt kfl/t ubf{ ;DalGwt sfof{no;Fu df]7÷/f]Ssf cflbsf] Joxf]/f 6]lnkmf]gaf6 a'emL kfl/t ug{ afwf gb]lvPdf Joxf]/f hgfO{ kfl/t ul/lbg'k5{ .

*=! d'n'sL P]g, /lhi6]«zgsf] @* g+= cg';f/ sfg"g adf]lhdsf] lnvt /lhi6]«zg u/fO{ dfUg cfPdf a]Onfsfsf] eP klg To:tf] lnvt kfl/t ul/lbg' k5{ .

*=@ a]Onfsfsf] lnvt kfl/t ubf{ yk Ps k|lt lnvt cfjZos k5{ . kfl/t ePsf] slDtdf ef]lnkN6 ;DalGwt lhNnfdf x'nfs dfkm{t lnvt k7fpg'k5{ . lnvt k7fpg] sfo{ /lhi6]«zg kmfF6sf] vl/bf/ / gf=;'=n] ug'{k5{ .

Page 10: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

*=# a]lhNnfsf] lnvt kfl/t ePkl5 kfl/t ePsf] lsQf k"hf{df uf]n u/L ;+s]t ug'{k5{ . s}lkmotdf lnvt kfl/t ePsf] sfof{no / ldlt n]vL k|dfl0ft ug'{k5{ .

*=$ cfly{s P]gn] lgwf{l/t /lhi6]«zg z'Ns / yk b:t'/ ;d]t cz'n ug'{k5{ .

*=% d"NofÍg ;DaGwdf km/s k/]df bf=vf= ubf{ c;'n ug{ ;lsg] egL ;gfvt u/fpg'k5{ . of] sfo{ /lhi6]«zg kmfF6sf] vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ug'{k5{ .

*=^ a]lhNnfsf] lnvt ;DalGwt sfof{nodf k|fKt x'gf;fy df]7sf vl/bf/n] t'?Gt >]:tfdf hgfO{ tfd]nLdf ;'/lIft /fVg k7fpg'k5{ .

*=& ;/f]sf/jfnfn] bf=vf= dfu ug{ cfPkl5 bf=vf= u/L >]:tf k"hf{ tof/ ug'{k5{ .

(= ;+3;+:yfsf] gfddf jf gfdaf6 lnvt kfl/t ubf{ ckgfpg] sfo{ljlw M k|rlnt sfg"g adf]lhd :yflkt ;+3;+:yf jf sDkgLsf] gfddf jf tL

;+3;+:yf jf sDkgLsf] gfdaf6 lnvt kfl/t ubf{ b]xfosf] k|s[ofx¿ ckgfpg'k5{ .

(=! ;+3, ;+:yf jf sDkgL btf{ ePsf] k|df0fkq k]z x'g'k5{ .

(=@ ;+3, ;+:yf jf sDkgLsf] k|ltlglw clVtof/gfdf / 5fk;lxt pkl:yt x'g'k5{ .

(=# ;+3, ;+:yf jf sDkgLsf] ljwfgcg';f/sf] ;+rfns ;ldltsf] lg0f{osf] k|ltlnlk k]z u/fO{ k|ltlglwaf6 lnvt kf; u/fpg'k5{ .

(=$ g]kfn ;/sf/sf] :jfldTjdf /x]sf] ;+3 jf ;+:yfn] xs 5f]8\bf g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lng'k5{ .

(=% ;+3 ;+:yf jf sDkgLn] cfos/ k|df0fkq k|fKt u/]sf] / lgwf{l/t ;dodf gjLs/0f u/]sf] kfgsf8{ x'g'k5{ .

(=^ sfg"g adf]lhd s/ a'emfpg'kg]{ ;+:yfn] k|df0fkq gjLs/0f u/]sf] x'g'k5{ .

!)= lzIf0f ;+:yfsf] gfddf lnvt kfl/t ubf{ ckgfpg] sfo{ljlwM lzIf0f ;+:yfsf] gfddf lnvt kfl/t ubf{ b]xfosf s'/fx¿df Wofg lbg'k5{ M

!)=! lzIf0f ;+:yfsf] gfddf lnvt kfl/t ug{ ;f] lzIf0f ;+:yf :jLs[t k|fKt x'g'k5{ .

Page 11: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

!)=@ ;/sf/L ljBfnon] g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lagf xs x:tfGt/0f ug{ ;Sb}g .

!)=# ;/sf/L ljBfno xf] egL lhNnf lzIff sfof{non] k|dfl0ft u/]sf]df afx]s lghL ljBfnox¿nfO{ cfly{s P]gn] lgwf{/0f u/]sf] /lhi6]«zg z'Ns nfU5 .

!)=$ ljZjljBfnosf] xsdf ;f] ljZjljBfno P]g adf]lhd /lhi6]«zg z'Ns 5'6 x'g] Joj:yf u/]sf]df afx]s z'Ns nfU5 .

!)=% t/ s'g} klg ljZjljBfno;Fu ;DaGwg k|fKt z}lIfs ;+:yfsf] xsdf /lhi6]«zg z'Ns 5'6 x'Fb}g .

!)=^ lzIf0f ;+:yfsf] xsdf ;f] ;+:yfsf] clVtof/L / 5fk;lxt k|ltlglw pkl:yt e} lnvt kf; u/fpg kfpF5 .

!)=& sfg"g adf]lhd s/ 5'6 gePsf lzIf0f ;+:yfn] s/ r'Qmfsf] k|df0fkq klg k]z ug'{k5{ .

!)=* ;xsf/L P]g, @)$( adf]lhd ul7t ;xsf/L ;+:yfx¿n] /lhi6]«zg z'Ns 5'6 kfpg] Joj:yf 5 .

!!= pBf]usf] gfp“df jf pBf]usf] gfp“af6 lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw M

k|rlnt sfg"g adf]lhd :yfkgf ePsf] pBf]ux¿sf] gfpFdf jf gfpFaf6 lnvt kfl/t ubf{ b]xfosf] k|lqmof ckgfpg'k5{ .

!!=! lnvt kfl/t x'g] pBf]u btf{ ePsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk k]z ug]{

!!=@ ;DalGwt pBf]usf] ljwfgcg';f/sf] ;+rfns ;ldltsf] lg0f{osf] k|ltlnlk, lnvt kfl/t ug]{ clVtof/gfdf / pBf]usf] 5fk;d]t lnO{ k|ltlglw pkl:yt x'g] .

!!=# g]kfn ;/sf/sf] :jfldTj /x]sf] pBf]usf] xsdf g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lagf :jfldTj x:tfGt/0f jf C0f lnP lbPsf] lnvt kfl/t x'g] 5}g .

!!=$ ;DalGwt pBf]usf] cfos/ btf{ ePsf] / k|df0fkq gjLs/0f ePsf] x'g'kg]{ .

!@= /lhi6]«zg k|of]hgsf] nflu hUufsf] Go"gtd d"No le8fpg] sfo{ljlwM

!@=! dfnkf]t sfof{nox¿af6 kfl/t x'g] lnvtx¿df y}nL c+s sfod ug]{ k|of]hgsf] nflu Go"gtd d"No lgwf{/0f ug{ dfnkf]t P]g, @)#$ sf]

Page 12: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

bkmf *-@_ / dfnkf]t lgodfjnL @)#^ sf] lgod % v -!_ df ;ldltsf] Joj:yf u/]sf] 5 . o; ;ldltn] lgwf{/0f u/]sf] d"No g} kfl/t x'g] lnvtdf sfod x'g] Go"gtd d"No x'G5 . ;ldltn] lgwf{/0f u/]sf] d"NoeGbf sd x'g] u/L y}nL c+s sfod ug]{ clwsf/ dfnkf]t sfof{nonfO{ 5}g .

!@=@ /lhi6]«zg kfl/t x'g] lnvtdf y}nL c+s pNn]v ePeGbf sd 5 5}g egL Go"gtd d"No le8fpg] bfloTj ;DalGwt dfnkf]t sfof{nosf] /lhi6]«zg kmfF6sf] sfo{ ;Dkfbg ug{ tf]lsPsf] vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] x'G5 .

!@=# lnvtdf Go"gtd d"No le8fPkl5 d"No 7Ls 5 egL ;xL u/L k|i6 gfd, y/ ;d]t n]Vg'k5{ .

!#= /lhi6]«zg z'Ns c;'n ug]{ sd{rf/Ln] Wofg lbg'kg]{ s'/fx¿

!#=! /lhi6]«zg z'Ns c;'n ug]{ bfloTj ;DalGwt dfnkf]t sfof{nosf /lhi6]«zg kmfF6sf sd{rf/Lsf] x'G5 . c;'n ePsf] z'Ns b}lgs ¿kdf ;f]xL lbg n]vf kmfF6df a'emfpg'k5{ .

!#=@ z'Ns c;'n ubf{ lnvtdf sfod ePsf] y}nL c+s cIf/df ;d]t n]v]sf] 5 5}g geP b'a}df n]vfpg'k5{ .

!#=# z'Ns slt nfUg] Plsg u/L lgwf{l/t /l;baf6 dfq c;'n ug'{k5{ .

!#=$ ;/sf/L sfof{no / g]kfn ;/sf/sf] :jfldTj ePsf] ;+:yf jf /fhb"tfjf; afx]s c?;Fu r]s glng] / gub g} c;"n ug'{k5{ .

!#=% z'Ns c;'n ul/;s]kl5 lnvtdf c;"n u/]sf] /sd c+s cIf/df n]vL /l;b gDa/ ;d]t n]Vg'k5{ .

!#=^ z'Ns c;'n ug]{ sd{rf/Ln] gfd, y/ k|i6 n]vL ;xL5fk ug'{k5{ .

!#=& /l;b /2 ePdf jf yk36, s]/d]6 ePdf t'?Gt sfof{no k|d'v jf lnvt kfl/t ug]{ kbflwsf/Laf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ .

!#=* b}lgs c;'n ePsf] /fh:jsf] l6kf]6 agfO{ sfof{no k|d'v jf clws[taf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ .

!#=( c;'n ePsf] /fh:j tyf ;]jf z'Nsx¿ k|To]s lbgsf] ef]lnkN6 a}+s bflvnf u/L ef}r/ n]vf kmfF6df ;'/lIft /fVg'k5{ . a}+s bflvnf ePsf] l6kf]6 klg sfof{no k|d'vaf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ .

Page 13: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

!#=!) c;'nL /sd gubL /l;bdf pNn]v ePcg';f/sf] /sd lnvtdf tf]lsPsf] :yfgdf pNn]v ug'{k5{ .

!#=!! /fh:j 5'6 kfPsf] lnvt eP ;f] Joxf]/f lnvtdf hgfpg'k5{ .

!#=!@ c;'n ePsf] /fh:jsf] dfl;s tyf jflif{s ljj/0f clgjfo{ ¿kdf lgwf{l/t ;doleq ljefudf k7fpg'k5{ .

!$= /lhi6]«zg kfl/t ug]{ kbflwsf/Ln] Wofglbg'kg]{ s'/fx¿ M

!$=! d'n'sL P]g, /lhi6]«zgsf] !) g+= cg';f/ lnvt kfl/t ubf{ ;DalGwt kmfF6jfnf, gfoa ;'Aaf, clws[t jf sfof{no k|d'vn] b:tvt ug'{kg]{ Joj:yf 5 . clws[t jf sfof{no k|d'v tTsfn sfof{nodf pkl:yt gePdf gfoa ;'Aaf jf kmfF6jfnfn] aflx/ hgfP/ kfl/t ug{ ;S5 . t/ @ hgf clws[t ePsf] lhNnfdf tf]lsPsf] clws[tn] g} kf; ug'{k5{ . geP sf/0f hgfP/ gfoa ;'Aafn] kf; ug'{k5{ . gfoa ;'Aaf gePdf bhf{ k'u]sf cGo sd{rf/Ln] sfg"g adf]lhd lnvt kfl/t ug{ x'G5 .

!$=@ lgwf{l/t ;a} sfo{ljlw k"/f e} kfl/tsf] nflu k|:t't ePsf] lnvtsf] kl/0ffd lng] lbg] b'a}nfO{ lnvt kfl/t x'g' cufj} ;Demfpg'k5{ . oL ;a} k|s[of k"/f ePkl5 lng]lbg]n] d~h'/ u/]df kfl/t u/L lbg'k5{ .

!$=# lnvt kfl/t ug]{ kbflwsf/Ln] sfg"gn] lgwf{/0f u/]sf] k|lqmofx¿ k"/f eP gePsf] Plsg u/L dfq kfl/t ug'{kg]{ x'G5 .

!$=$ lnvt kfl/t ePkl5 kfl/t ePsf] k"hf{ / clws[t jf/]z eP jf/]zgfdf / kfl/t lsQfdf /ftf] d;Ln] uf]nf] nufO{ kfl/t ePsf] ;+s]t ug'{k5{ .

!$=% lnvt kfl/t ePkl5 z'Ns / lnvt;fy /xg] k|df0fx¿ k|dfl0ft ug'{k5{ .

!$=^ c:j:y tyf j[4x¿nfO{ k|fyldstf lbO{ lnvt kfl/t ug'{k5{ .

!$=& /sd kfpg] lnvtdf kfP gkfPsf] ;Demfpg kg]{ cj:yfsf] AolQmnfO{ /fd|f];Fu ;Demfpg] / gkfPsf] eP kfl/t ePkl5 bfaL gnfUg] s'/f klg ;Demfpg' k5{ .

!$=* 6f]sg lbg] cj:yfdf jf ;a} sfo{ljlw k"/f e} kfl/t ug]{ cj:yfdf lnvt kfl/t ug]{ kbflwsf/Ln] kfl/t ug{ gkg]{ sf/0f b]v]df sf/0f vf]nL ;/f]sf/jfnfnfO{ lkmtf{ hfg cg'/f]w ug{k5{ . cg'/f]w ubf{

Page 14: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

gdfg]df d'n'sL P]g cbfntL aGbf]a:tsf] @& g+= adf]lhd b/kL6 u/L clen]v /fVg'k5{ .

!$=( clws[t jf/]zgfdf k|fKt AolQm g} wgL e} hUuf lng kfpg] 5}g .

!%= /lhi6]«zg ubf{ ckgfpg'kg]{ ljljw sfo{ljlwM

/lhi6]«zg kfl/t ug]{ ;Gbe{df sfof{non] ckgfpg' kg]{ jf ckgfpg ;Sg] b]xfosf sfo{ljlwx¿ klg 5g\ M

!%=! cbfntL aGbf]a:tsf] &! v / /lhi6]«zgsf] !! s adf]lhd d's// ePsf] clws[t jf/]zn] hUufjfnfsf] tkm{af6 lnvt ug{ ;S5 . lnvt ubf{ jf/]znfO{ ;gfvt u/fpg'k5{ . clws[t jf/]z em'7f 7x/] jf ab/ ePsf] /x]5 eg] gLh clws[t jf/]; g} lhDd]jf/ x'g] Joxf]/f ;gfvtdf pNn]v u/fpg'k5{ . of] sfd gf=;'= jf vl/bf/n] ug]{5g .

!%=@ clws[t jf/]z ;Ssn g} k]z x'g'k5{ . hUuf afFsL /x]sf] cj:yfdf kfl/t ePsf] lsQf /2 u/L lnvt kfl/t ug]{ kbflwsf/Ln] k|dfl0ft u/L lkmtf{ lbg'k5{ . 5fofFk|lt sfof{nodf /fVg'k5{ .

!%=# gfafnssf] tkm{af6 as;kq lbg] lnvt kfl/t ug'{ x'Fb}g . ;+/Ifs /fvL gfafnssf] gfddf crn ;DklQ v/Lb laqmL ug{ x'G5 .

!%=$ /fhb"tfjf; jf jfl0fHob"tfjf;sf gfddf g]kfn ;/sf/sf] :jLs[ltlagf lnvt kf; ug{ x'Fb}g .

!%=% 3/sf] tNnf sf]7f, s]xL lx;fsf] klg lnvt kfl/t ug{ ;lsG5 . df]lxofgLsf] hUufdf ag]sf] 3/ ;f] df]xLn] a]rlavg÷bfgas; ug{ kfpF5 .

!%=^ kz'klt If]qsf] hUufsf] xs, x:tfGt/0f ubf{ kz'klt If]q ljsf; sf]ifsf] :jLs[lt lng'k5{ . :jLs[lt lng] sfd x:tfGt/0f ug]{sf] x'g]5 .

!%=& lsQfaf6 ePsf]df lnvt kfl/t eP d;L eg]{, kfl/t geP ;f]xL Joxf]/f vf]nL ef]lnkN6} gfkL zfvfnfO{ cfb]z lbg'k5{ . of] sfd /lhi6]«zg kmfF6sf] gf=;'= / vl/bf/n] ug'{k5{ .

!%=* ;gfvt u/fO{ z'Ns c;'n e};s]sf] cj:yfdf lnvt kfl/t gePdf lnvt / z'Ns lkmtf{ a'emfO{ btf{ lstfadf hgfO{ clws[taf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ . /l;b eg] lvrL clws[taf6 k|dfl0ft u/fO{ n]vfk/LIf0fsf] nflu ;'/lIft /fVg'k5{ . of] sfd /sd c;'n ug]{ sd{rf/Lsf] x'g]5 .

Page 15: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

!%=( kfl/t ePsf] lnvt /lhi6]«zgsf] qmd ldnfP/ Psk|lt /lhi6]«zg kmfF6df /fvL cfjZostfg';f/ tfd]nLdf a'emfpg'k5{ . Psk|lt kfl/t x'gf;fy df]7df a'emfpg'k5{ . tfd]nLdf a'emfpg] sfd / df]7df a'emfpg] sfd /lhi6]«zg kmfF6sf] kmfF6jfnfn] lkog dfkm{t ;Dkfbg ug'{k5{ .

!%=!) /lhi6]«zg z'Ns c;'n ubf{ k|of]u x'g] /l;bsf] x/]s dfnkf]t sfof{nox¿df /l;b lgoGq0f vftf /fVg' clgjfo{ 5 . /l;b lgoGq0f vftf d'tflas /l;b jf cws§L eP gePsf] lg/LIf0f ug]{ jf dftxt sd{rf/Laf6 tLg tLg dlxgfdf lg/LIf0f u/fpg] sfd sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

!%=!! /l;b lgoGq0f vftf ;+ro pknAwL -:6f]/_ kmfF6 x]g]{ vl/bf/n] /fVg'k5{ .

!%=!@ ufpAnssf] hUuf /lhi6]«zg kfl/t ubf{ lkmN8a's ptf/, rf}xbL tf]s]sf] 3/sf] d"No;lxtsf] :yfgLo lgsfosf] l;kmfl/; k]z ug{' kg]{5 .

!^= z]ifkl5sf] as;kq ab/ ug]{ sfo{ljlw M

d'n'sL P]g, bfg as;kqsf] dxn @ g+= cg';f/ z]ifkl5sf] as;kq lbg]n] h'g;'s} avt ab/ ug{;Sg] Joj:yf 5 . z]=a= lnvt ab/ ug{ lgDg k|lqmof k"/f ug'{k5{ M

!^=! cfˆgf] Onfsfsf] jf kfl/t ePsf] sfof{nodf lgj]bg ug'{k5{ .

!^=@ lgj]bg jfkt ?= %.– b:t'/ a'emfpg'k5{ .

!^=# sfof{nodf /x]sf] lnvtsf] kL7df ab/ ePsf] Joxf]/f hgfO{ k|dfl0ft ug'{k5{ .

!^=$ ab/ ePkl5 lgj]bsnfO{ ;f]sf] hfgsf/L lnlvt ¿kdf lbg'k5{ .

!^=% ab/ ePkl5 & lbgleq kfpg]nfO{ sfof{non] clgjfo{ ¿kdf lnlvt hfgsf/L u/fpg'k5{ .

!^=^ z]=a= ab/ ug]{ / hfgsf/L u/fpg] sfo{ /lhi6]«zg tfd]nL kmfF6sf] sfo{ ;Dkfbg ug]{ vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] x'g]5 . ab/ ePsf] Joxf]/f clws[taf6 k|dfl0ft u/fpg'k5{ .

!^=& lnvt ab/ ug]{ sfo{ l/t k'¥ofO{ lgj]bg k/]s} lbg ;DkGg ug'{k5{ .

Page 16: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

!&= lgb]{zg tyf cg'udg ug]{ M

!&=! /lhi6]«zg kmfF6n] ;Dkfbg ug]{ dfly ljleGg k|s/0fdf pNn]v ePsf] sfo{ljlw ckgfP÷gckgfPsf] ;DaGwdf ;do–;dodf sfof{no k|d'vn] kmfF6sf] lg/LIf0f ug]{, cfjZos s'/fx¿sf] lgb]{zg lbg] / sfo{ljlw kfngf gug]{ sd{rf/LnfO{ ;r]t u/fpg] jf ljefuLo sf/jfxL;d]t ug{ ;lsG5 .

!&=@ a]nfavt txaLn 7Ls /x] g/x]sf] sfof{no k|d'vn] 58\s] hfFr ug{ ;S5 jf cfkm" dftxtsf] clws[tnfO{ hfFr ug{ nufpg ;S5 .

!&=# c;'n ePsf] /fhZj 7Ls;Fu a}+s bflvnf eP gePsf] hfFr ug]{ / n]vfsf] ljj/0f 7Ls 5 5}g, lgwf{l/t 9fFrf cg';f/ clen]v /fv] g/fv]sf], x]/L g/fv]sf] b]lvP /fVg nufpg] bfloTj sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

!&=$ x/]s dlxgfsf] ! ut] /fhZjsf] ljj/0f tof/ u/L ljefudf k7fpg] st{Jo n]vfsf] sfd ug]{ sd{rf/L tyf sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

!&=% ;]jfu|fxL tyf sd{rf/L aLrsf] ;DaGw ;'dw'/ /fVg sfof{no k|d'v ;hu /xg'kb{5 . ;do–;dodf cfjZos lgb]{zg lbg] / hgu'gf;fx¿ lg/fs/0f ug]{ Joj:yf ldnfpg' kb{5 .

!*= hUuf k|zf;g lgb]{lzsf @)%* adf]lhd x'g] M

lnvt /lhi6]«zg ;DaGwL cGo s'/fx¿ k|rlnt sfg"g Pj+ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf @)%* adf]lhd x'g]5 .

!(= /lhi6]«zg kmf/fd ;DaGwL Joj:yf M

e"ld;'wf/ tyf Joj:yfkg ljefuaf6 :jLs[lt lnO{ /lhi6]«zg kmf/fd 5kfO{ ug]{ ljleGg lgsfox¿n] ljefun] lbPsf] gd"gf kmf/fd adf]lhd laqmL ljt/0f ug'{kg]{5 .

Page 17: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1
Page 18: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/R5]b – @

gfd;f/L ;DaGwL sfo{ljlw sfodL hUufwgL k/nf]s e} lghn] :jfldTj k|fKt ubf{sf] cfwf/ tyf :jfldTj k|flKtsf] ;|f]t adf]lhd sfg"gn] tf]s]sf] ck'tfnL vfg OR5's c+lzof/ tyf xsbf/df :jfldTj x:tfGt/0f ug]{ sfd g} gfd;f/L xf] .

!= gfd;f/Lsf] k|s[lt M !=! k}t[s ;DklQsf] gfd;f/L

!=@ :qL c+zwgsf] gfd;f/L

!=# ljb]zL gful/snfO{ k/]sf] ck'tfnLsf] gfd;f/L

!=$ a]kQ] gfd;f/L

!=% bf];|f] ljjfx u/]sL dlxnfsf] ;DklQsf] gfd;f/L

!=^ ljljw

@= gfd;f/L ;DaGwL k|d'v sfg"gx¿ M @=! dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf * -!_

@=@ d'n'sL P]g, ck'tfnLsf] dxn

@=# P]=P]= :qL c+zwgsf], dxn

@=$ P]=P]= cbnsf], # g+=

@=% P]=P]= hUuf khgLsf], @-s_ g+=

@=^ P]=P]= wd{k'qsf], dxn

@=& P]=P]= u'7Lsf], dxn

@=* k|df0f P]g, @)#! sf bkmf

@=( gfd;f/L ul/lbg' kg]{ u/L lgwf{l/t cGo k|rlnt P]g / lgodx¿

#= gfd;f/L dfu ubf{ lgj]bgdf v'nfpg'kg]{ s'/f M #=! dfubfaL -lgj]bg_ df v'nfpg'kg]{ s'/f M #=!=! hUuf /x]sf] dfnkf]t sfof{nodf sfof{no k|d'vnfO{ ;Djf]wg

u/L lgj]bg ug'{kg]{ .

#=!=@ d[ts hUufwgL slxn] k/nf]s jf a]kQf ePsf] jf bf];|f] ljjfx u/]sf] xf] v'nfpg] .

Page 19: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

#=!=# gfd;f/L dfu ePsf] hUuf d[tsnfO{ s] s;/L :jfldTj k|fKt ePsf] xf] v'nfpg] .

#=!=$ d[tssf xs vfg] xsbf/ s] gftfsf sf] sf] x'g\ gftf / gfd k|i6 v'nfpg] .

#=!=% klt÷kTgL jf 5f]/f÷5f]/L afx]s cGodf gfd;f/L x'g]df :ki6 k':tfjf/L v'n]sf] l;kmfl/; k]z x'g'kg]{ .

#=!=^ lgj]bssf] # k':tf;lxt jtgdf uf=lj=;=÷g=kf=, jf8{g+=, Ans g+= ;lxt Dofb hf/L ug'{kbf{ tfd]n x'g;Sg] u/L jtg pNn]v u/fpg] .

#=!=& lgj]bs cfkm}+n] lgj]bg n]v]sf] jf cGo AolQm jf n]vfk9L Joj;foL jf sfg"g Joj;foL s;n] n]v]sf] xf] pNn]v u/fpg] . n]vfk9L Joj;foL jf sfg"g Joj;foLn] n]v]sf] eP afofF lsgf/df Joj;foLsf] gfd, Joj;fo k|df0fkq gDa/ / k|df0fkq hf/L ug]{ c8\8fsf] gfd ;d]t pNn]v x'g'kg]{ .

#=@ lgj]bg;fy ;+nUg /xg'kg]{ k|df0f sfuhftx¿ M #=@=! d[tssf gfdsf] ;Ssn hUufwgL k|df0fk"hf{ . #=@=@ rfn' cf=j=sf] dfnkf]t a'emfPsf] /l;b . #=@=# d[To' btf{ k|df0fkq . #=@=$ d[ts;Fusf] gftf k|dfl0ft k|ltlnlk jf gftf v'n]sf] l;kmfl/; . #=@=% :yfoL a;f]af; /x]sf] g=kf= If]q eP jf8{ ;ldlt / uf=lj=;=

If]q eP uf=lj=;= sfof{noaf6 d[tssf ;a} xsbf/sf] gftf pNn]v ePsf] / gfd;f/L ug'{kg]{ hUufsf] k"0f{ ljj/0f;d]t pNn]v u/L gfd;f/L ul/lbg' eGg] ;DalGwt dfnkf]t sfof{nosf] gfddf ePsf] ls6fgL l;kmfl/; .

#=@=^ ;a} xsbf/sf] g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk . #=@=& gfafnssf] gfddf gfd;f/L ug'{kg]{ eP hGd btf{ k|df0fkqsf]

k|ltlnlk / afa'sf] gful/stfsf] k|ltlnlk . #=@=* :yfoL atg kl/jt{g ePsf] eP a;fO{ ;/fO{sf] k|df0fkqsf]

k|ltlnlk . #=@=( k]z ePsf Ps csf]{ k|df0fdf s'g} ljj/0f km/s k/]sf] eP

:yfoL a;f]af; /x]sf] uf=lj=;=÷g=kf= sf] km/s ljj/0f Ps} xf] eGg] k|dfl0ft l;kmfl/; .

Page 20: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

#=@=!) a]kQf ePsf]df !@ jif{b]lv a]kQf ePsf] xf] eGg] k|df0f lgj]bs :jo+n] k|dfl0ft u/fpg'kg]{ .

#=@=!! bf];|f] ljjfx ePsf]df pknAw eP ljjfx btf{, geP j8f ;ldlt jf uf=lj=;=sf] l;kmfl/; .

$= sfof{non] ckgfpg] sfo{ljlw M $=! dfly bkmf #=! / #=@ adf]lhdsf] lgj]bg;lxt k|df0f ;+nUg e} cfPdf

c+u k'u] gk'u]sf] x]/L k|f/lDes c+u k'uL sf/jfxL ug'{kg]{ cj:yfsf] b]lvP sfof{nosf] ;f]wk'5 zfvfdf a:g] gf=;'= :t/sf] sd{rf/L jf dfnkf]t clws[tn] tf]s nufO{ tf]s cf]bz ePsf] lgj]bg d'n btf{ u/L gfd;f/L zfvfdf a'emfpg] .

$=@ tf]s cfb]z e} gfd;f/L zfvfdf k|fKt lgj]bg sfuh k|df0fnfO{ ldl;nsf] ¿k lbO of] lgj]bg o; sfdsf] nflu k]z u/]sf] xf] lgj]bgdf pNn]lvt Joxf]/f / k|:t't k|df0f em'7\7f 7x/] k|rlnt sfg"gadf]lhd b08 hl/jfgf lauf];d]t ;x'Fnf a'emfpFnf eGg] :ki6 ¿kdf a'lemg] x:tlnlvt ;gfvt lgj]bsnfO{ u/fO{ ;f] ;gfvtsf] Joxf]/f dtnj kl/0ffd ;DemfO{ 7Ls 5 eg] ;gfvt u/fpg] vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] ;xL gfd ;d]t n]vL sDtLdf gf=;'= :t/af6 ;gfvt k|dfl0ft u/fO{ /fVg] . 5fofFk|lt k|df0fx¿ k]z ePsf]df kmfF6jfnf vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ;Ssn;Fu ?h' u/L ;xL ug]{ .

$=# lgj]bg ;gfvt e} ;s]sf] ldl;nnfO{ rfn' jif{sf] btf{ 8fo/L lstfadf btf{ u/L ldl;n g+= sfod u/L lgj]bsnfO{ ldl;n btf{ g+= pknAw u/fO{ ldl;n kmfF6jfnf vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] lhDdf lng] .

$=$ lgj]bssf] dfu lgj]bg u/]sf] jf k|:t't hUufwgL k|df0fk"hf{ adf]lhd sfof{nosf] >]:tf sfod 5 5}g le8fpg ;DalGwt df]7 zfvfdf k7fpg] / b'?:t kfOP >]:tfdf ld=g+=÷cf=j= lgj]bssf] gfd / zfvfsf] ldl;ndf df]7 le8]sf] Joxf]/f hgfO{ df]7 zfvfsf] vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ;xL u/L ;f]xL Joxf]/f ldl;n ;+nUg lgj]bgsf] kL7df >]:tf le8]sf] Joxf]/f hgfO{ ldl;n /f]Ssf zfvfdf /f]Ssf 5 5}g x]g{ /f]Ssf kmfF6df k7fpg] . df]7 /f]Ssf Ps} kmfF6af6 x'g]df b'a}sf] Joxf]/f pk/f]Qm adf]lhd hgfpg] .

Page 21: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

$=% lgj]bg dfu ePsf] jf k]z ePsf] hUufwgL k|df0fk"hf{ adf]lhdsf] hUuf s'g} Joxf]/fn] /f]Ssf /x] g/x]sf] x]/L /f]Ssf geP dfq /f]Ssf gePsf] Joxf]/f df]7 le8]s} 7fpF 5]p5fp le8fO{ /f]Ssf x]g]{ vl/bf/ jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] gfd;lxt ;xL5fk ;d]t ug]{ .

$=^ k|ltlnlk hUufwgL k|df0fk"hf{ ;+nUg /fvL gfd;f/L dfu eP ;Dej eP;Dd ;fFw;Flwof/ :yfgLo eb|enfbdLsf] /f]xj/df xsef]usf] ljifodf :ynut ;/hldg u/L u/fO{ ldl;n ;fd]n /fVg] .

$=& hUufwgL !@ jif{ jf ;f]eGbf a9L ;dob]lv a]kQf e} xsbf/n] gfd;f/L dfu u/]sf]df pkTosfsf] xsdf b}lgs uf]/vfkqdf / cGo lhNnfx¿sf] xsdf :yfgLo klqsf ;fy} hUuf /x]sf] :yfgLo uf=lj=;=÷g=kf= hUufwgL a;f]af; u/]sf] :yfgLo uf=lj=;=÷g=kf=, lhNnf cbfnt, lhNnf ljsf; ;ldlt, lhNnf k|zf;g sfof{no, e"ld;'wf/ sfof{no ;d]tdf #% lbgsf] ;fj{hlgs ;"rgf k|sfl;t u/L d'r'Nsf ldl;n ;+nUg ug]{ .

$=* bf];|f] ljjfx u/]sL dlxnfsf] gfddf sfod /x]sf] hUuf klxnfsf] klt jf lghsf xsbf/n] gfd;f/L dfu e} cfPdf slxn] / sf];Fu bf];|f] ljjfx u/]sf] xf] lgj]bs;Fu v'nfO{ Dofb hf/L u/L a'emL cl3Nnf] klttkm{sf] k}t[s ;DklQ b]lvPdf dfuadf]lhd sf/jfxL cl3 a9fpg] .

$=( ljb]zL gful/snfO{ ck'tfnL k/]sf]df gfd;f/L sf/jfxL ubf{ :ynut ;/hldg / #% lbg] ;fj{hlgs ;"rgf k|sflzt ug]{ .

$=!) ljb]zL gful/snfO{ ck'tfnL k/]df xs 5f8\bf lg0f{odf g} ;f] Joxf]/f v'nfO{ /fhZj c;'n ug'{k5{ . lnvt kfl/t ul//xg' kb}{g .

%= sfof{noaf6 lg0f{o ubf{ Wofg k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ M %=! sfodL hUufwgLsf] d[To' ePsf] k|df0f k'u] gk'u]sf] . %=@ k]z ePsf] hUufwgL k|df0fk"hf{ / d[To' btf{ k|df0fkqdf d[ts

hUufwgLsf] gfd tLgk':tf jtg gf=k|=g+= le8\5 le8\b}g . %=# gftf k|dfl0ft / l;kmfl/;df gftf / gfd le8\5 le8\b}g . %=$ lgj]bs P]gn] tf]s]sf] k':tfjf/L leqsf] xsbf/ xf] xf]Og / lgj]bseGbf

sfg"gn] tf]s]sf] k|fyldstf qmddf cl3Nnf] xsbf/ afFsL 5g\ 5}gg\ . %=% gfd;f/L dfu ePsf] hUuf lghL u'7L dxGTofO{ u'7L jf ;flas

adf]lhd >]:tf k"hf{df sfod ePsf] s}lkmot Joxf]/f sfod ub}{ hfg'kg]{ ljifo .

Page 22: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

%=^ P]gn] tf]s]sf] Dofb leqsf] lgj]bg xf] xf]Og, b:t'/ a'emL lng'kg]{ xf] xf]Og .

%=& gfd;f/L ug'{kg]{ PseGbf a9L xsbf/ ePsf]df s'g} xsbf/n] ;dfg cGo xsbf/nfO{ cfkm" ck'tfnL gvfg] egL d~h'/L lbPsf] eP /Ltk"j{s d~h'/Lgfdf k]z u/L ;gfvt eP gePsf] Plsg u/L xs 5f8]sf] sfuhdf ;gfvt u/fpg'k5{ .

dfly pNn]lvt Joxf]/f 5fglag ug]{ sfo{ gfd;f/L kmfF6sf vl/bf/ / gf=;'= jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ug'{k5{ .

%=* ck'tfnL ;DaGwdf ljjfb e} w]/} xsjfnf sfod ePdf xs sfod u/L Nofpg ;'gfpg] . o:tf] ;'gfPsf]df >]:tfdf Joxf]/f hgfpg nufpg' kb{5 . ;f] Joxf]/f lg0f{o ubf{ g} af]Ng' kb{5 .

^= ljljw M ^=! g]kfn ;/sf/df ck'tfnL hfg] M b]xfosf] cj:yfdf ck'tfnL g]kfn

;/sf/df hfG5 M ^=!=! xsjfnfn] ck'tfnL gvfPdf dg]{sf] ;but u/L afFsL /x]sf]

;DklQ ;fx' eP ;fx'n] / ;fx' g} geP ;a} / ;fx' lt/L a9\tf eP ;f] a9\tf ePhlQ ;DklQ . -d'n'sL P]g ck'tfnLsf] !^ g+=_

^=!=@ s'g} u[x:yL g]kfn clw/fHoleq d¥of] / lghsf] xsjfnf 5}gg\ eg] lghsf] gfdsf] ;DklQ, o;/L ck'tfnL kg]{ cj:yf ePdf ;DklQ /x]sf] 7fpFsf] lhdLbf/ tfn'sbf/ / lghx¿ geP lghx¿sf] bfdsfd ug]{ AolQmn] ;f] s'/fsf] To:tf] ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfn] klg lhldbf/ tfn'sbf/ jf bfdsfd ug]{ AolQm / sDtLdf b'O{hgf :yfgLo enfb\dL ;fIfL /fvL dg]{sf] wgdfn tfobft u/L ;f] tfobftLsf] Psk|lt d'r'Nsf;lxt ;f] s'/fsf] hfx]/L glhssf] lhNnf k|zf;g sfof{nodf k7fpg' kb{5 . ;f] adf]lhdsf] hfx]/L cfPdf lhNnf k|zf;g sfof{non] klg ;f] dg]{ dflg; kmnfgf 7fpFsf] xf] eGg] kQf nfu] dg]{sf xsjfnfsf gfpFdf tLg dlxg] Dofb k7fO{ Dofbleq cfP bzf}b lnO{ P]gsf] l/t k'¥ofO{ lghnfO{ a'emfO{ lbg] / Dofbleq xsjfnf sf]xL cfPg jf kQf nfu]g eg] Tof] ck'tfnL g]kfn ;/sf/sf] x'g] x'Fbf o:tf] Joxf]/f

Page 23: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 n]vL cfPdf To:tf] ;DklQsf] gfd;f/L g]kfn ;/sf/sf] gfddf ug'{kb{5 . -d'n'sL P]g ck'tfnLsf] !& g+=_

^=!=# l/t k'¥ofO{ 5f]8]sL jf j]Zof ePsL, dfOtLsf 3/df cfO{ a;]sL jf a]Un} 3/ t'NofO{ dfOtLn] vfg nfpg lbO{ kfn]sL 5f]/f5f]/L gePsL :jf:gL dflg; d/L eg] p;sf] hf] ePsf] ;DklQ dfOtLn] g} vfg kfpF5g\ . ;f] adf]lhd dfOtLn] gkfn]sf] jf dfOtLdf ga;]sf]df To:tf] :jf:gL dflg; d/]kl5 p;sf] ;DklQ g]kfn ;/sf/sf] x'G5 . -d'n'sL P]g ck'tfnLsf] !$ g+=_

^=!=$ s'g} ljb]zL gful/snfO{ ck'tfnL k¥of] jf c+z k|fKt ePsf]df ;f] ;DklQ s'g} g]kfnL gful/snfO{ laqmL u/L jf c? s'g} Joxf]/fn] xs 5f]8L lbPsf]df afx]s To:tf] ;DklQ lghsf] gfddf btf{ u/]df jf cfo:tf vfPdf ;f] ab/ e} g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ x'G5 . -d'n'sL P]g ck'tfnLsf] # g+=_

^=@ ;/sf/L d7 kfPsf dxGtsf] ck'tfnL M dxGTofO{ kfPkl5 cfh{g u/]sf] crn ;DklQ lgh d/]kl5 lghsf xsjfnfsf gfpFdf gfd;f/L ug{ ldNb}g . To:tf] ;DklQ d7sf] x'g] x'Fbf d7sf] gfddf gfd;f/L ul/lbg'k5{ .

^=# s'g} e]ifwf/L g]kfn clw/fHoleq d¥of] eg] To;sf] wgdfg hf] 5 p;sf] jfl/; eP p;}nfO{ lbg'k5{, geP h'g e]ifsf] ck'tfnL h'g e]ifsf] dxGtn] lng' eGg] sfg"gL Joj:yf ePsf] 5, p;n] tL dg]{sf] e]if cg';f/ ;b\ut u/L vfg kfpF5g\ . ;f] dg]{sf] wg ;DklQ geP klg h'g e]ifsf] xf] p;} e]ifsf] ck'tfnL vfg]n] ;b\ut u/fpg' k5{ .

^=$ ;+o'Qm btf{jfnf dWo] s'g} btf{jfnf k/nf]s ePdfM ;+o'Qm btf{jfnf dWo]sf s'g} btf{jfnfsf] d[To' ePdf d[To' x'g] btf{jfnfsf xsjfnfsf gfpFdf gfd;f/L u/L hLljt btf{jfnf / d[tssf xsjfnfsf gfpFdf ;+o'Qm >]:tf sfod u/L xs lx:;f 36La9L x'g] ePdf ;f] ;d]t pNn]v ug'{k5{ .

^=% lghL u'7L hUufsf] gfd;f/L M lghL u'7L hUufsf] gfd;f/L ubf{ ;f] u'7L kfl/jfl/s, AolQmut, lghL jf ;fd"lxs s] xf] a'emL :ynut ;/hldg, ;fj{hlgs ;"rgf k|sfzg u/L lghL AolQmut u'7L b]lvPdf d'n'sL P]g

Page 24: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

ck'tfnLsf] @ g+= adf]lhd u/L cIfosf]if bflvn u/L /}tfgL gePsf] eP ;fljs adf]lhd lghL u'7Lsf] s}lkmot >]:tf k"hf{df sfod x'g] u/L gfd;f/L ul/lbg] .

^=^ wd{k'q jf wd{k'qLn] ck'tfnL kfpg]M wd{k'q jf wd{k'qL 5f]/f jf 5f]/L ;/x x'g] x'Fbf lghx¿n] ;f]xL adf]lhd ck'tfnL vfg kfpF5g\ . wd{k'q ab/ ePsf] /x]5 eg] ab/ ePsf] wd{k'q / wd{k'qLn] wd{k'q /fVg]sf] ck'tfnL kfpFb}g . lghn] cfˆg} afa'k§Lsf] ck'tfnL kfpF5 . -d'n'sL P]g wd{k'qsf] bkmf # / ( 3_

^=& gfkL gePsf] hUufsf] gfd;f/L M ;Ldf ljjfbsf] jf cGo sf/0fn] gfkL x'g 5'6 ePsf] If]qsf] hUuf / ufpF Ans If]qsf] ;fljs btf{sf] hUuf gfkL afFsL x'g afFsL /x]sf] /x]5 eg] To:tf] hUuf xsjfnfsf gfddf gfd;f/L u/L nutdf s}lkmot hgfO{ ;f]sf] hfgsf/L dfnkf]t c;'n ug]{ k|of]hgfy{ ;DalGwt uf=lj=;=÷g=kf=nfO{ hfgsf/L u/fpg'k5{ .

^=* gfd;f/L lgj]bgdf dfly ljleGg k|s/0fdf pNn]v ePsf ljlw k"/f ePkl5 p;}lbg kmfF6af6 lg0f{osf] nflu k]z ug'{k5{ / gf=;'=n] cfˆgf] /fo;fy k|:t't u/L lg0f{o ug]{ kbflwsf/Ln] d'gfl;a eP cfˆgf] lg0f{o lbg'k5{ . lg0f{o ug{ g;lsg] eP sf/0f vf]nL lkmtf{ ug'{k5{ . lg0f{o e} cfPkl5 kl~hsf tof/ u/L k|dfl0ft u/fO{ 8fo/L nut s§f u/L lg0f{o sfof{Gjogsf] nflu df]7 kmfF6df a'emfO{ lbg'k5{ . df]7 kmfF6n] ldl;n k|fKt x'gf;fy bf=vf= ug]{ sfo{ p;} lbg ;DkGg ug{k5{ . b08 hl/jfgf a'emfpg kg]{df a'emfP ga'emfPsf] x]/L bf=vf=sf] nflu clws[t ;dIf k]z u/L >]:tf k|dfl0ft ePkl5 k"hf{ ;DalGwtnfO{ a'emfO{ lg0f{o sfof{Gjog ePsf] & lbgleq ldl;n tfd]nL kmfF6df a'emfO{ lbg] .

^=( gfd;f/L ;DaGwL cGo Joj:yf k|rlnt sfg"g tyf hUuf k|zf;g lgb]{lzsf @)%* adf]lhd x'g]5 .

Page 25: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/R5]b – #

bflvn vf/]h ;DaGwL sfo{ljlw

#=! bflvn vf/]h eg]sf] s] xf] <

;fdfGotof sfg"gåf/f lgwf{l/t >]:tfdf Pp6fsf] gfddf /x]sf] jf bl/Psf] hUuf jf 3/hUufsf] xs csf{sf] gfpFdf ;fg]{ jf bg]{ sfdnfO{ bflvn vf/]h elgG5 . o;/L sfg"gåf/f lgwf{l/t s'g} k|lqmof jf Joxf]/fn] crn ;DklQsf] xs x:tfGt/0f ePkl5 xs 6'6\g]sf] gfdsf] hUuf hldg jf 3/hUuf lghsf] >]:tfdf vf/]h u/L lng]sf] jf kfpg]sf] jf xs k|fKt ug]{sf] jf xs ;/L hfg]sf] >]:tfdf bflvn ul/G5 . oxL sfd sf/jfxLnfO{ hUuf k|zf;gdf bflvn vf/]hsf] ;+1f lbOPsf] 5 .

#=@ bflvn vf/]h ;DaGwL ljBdfg sfg"gL Joj:yf M

bflvn vf/]h ug]{ sfo{sf nflu lgDg sfg"gL Joj:yf ljBdfg /x]sf 5g\ M

– dfnkf]t P]g, @)#$

– dfnkf]t lgodfjnL, @)#^

– e"ld ;DaGwL P]g, @)@!

– e"ld ;DaGwL lgodx¿, @)@!

– hUuf k|flKt P]g, @)#$

– a}+s tyf ljlQo ;+:yf ;DjlGw P]g, @)^# – sDkgL P]g, @)%# – gu/ ljsf; P]g, @)$% – ;xsf/L P]g, @)$* – d'n'sL P]g, hUuf khgLsf] dxnsf] @ g+= / @ s g+=, – bflvn vf/]h ul/lbg'kg]{ u/L lgwf{l/t cGo k|rlnt P]g ;DalGwt lgodx¿ .

#=# bflvn vf/]h ;DaGwL cj:yf jf k|s[ltx¿ M sfof{nodf s'g} avtdf / ;fdfGotof lnvt kfl/t ePsf] ldltn] #% lbg

gfl3;s]sf] cj:yfsf] xs 5f8\g] u/L ePsf] s'g} sfo{ jf cGo s'g} ;/sf/L

Page 26: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

lgsfo jf cbfnt jf ;+3 ;+:yfdf ePsf sfg"g ;Ddt sfd sf/jfxLsf lg0f{o jf cfb]z cflb Joxf]/fnfO{ sfof{Gjog ug]{ qmddf sfof{noleq ul/g] Pp6f c7f]6 jf cfb]z jf lg0f{osf] sfof{Gjog o; cGt/ut k5{ / o;df ;fdfGotof lgDg k|s[ltsf bflvn vf/]h kb{5g\ M

-s_ xs 5f]8]sf] s'g} Joxf]/fsf] kfl/t lnvt . -v_ cbfntsf] km};nf tyf ldnfkq . -u_ sfg"gåf/f :yflkt s'g} a}+s, ljQLo ;+:yf jf ;+3 ;+:yfåf/f ePsf]

lnnfd laqmL jf lnnfd . -3_ e"ld ;DaGwL P]g, @)@! adf]lhd e"ld;'wf/ sfof{noaf6 lg0f{o e}

cfPsf] . -ª_ g]kfn ;/sf/sf] lg0f{o . -r_ k|rlnt P]g, lgod, gLlt / lgb]{zgn] Joj:yf u/] adf]lhd . #=#=! kmf“6jfnfn] ug'{kg]{ sfo{x¿ M lnvt kfl/t ;DaGwL sfd sf/jfxL ug]{ kmfF6jfnfn] Psk|lt kfl/t

lnvt tTsfn lnvt a'emfpg] /lhi6/df r9fO{ df]7sf ;DalGwt kmfF6jfnfnfO{ a'emfpg'k5{ . lnvt k|fKt ePkl5 kmfF6jfnfn] ;+ej eP;Dd ;f]xL lbg bf=vf= ug'{k5{ . bf=vf= ubf{ b]xfosf] k|s[of ckgfpg' k5{ M

-s_ lbg]sf] jf C0fLsf] btf{ >]:tfdf /=g+=, ldlt, lnvtsf] k|sf/ Pj+ hUufsf] Joxf]/f v'nfO{ lnvt cg';f/ s:sf] s'g 7]nL g+=, kfgf g+=, df uPsf] xf] lgwf{l/t :yfgdf s}lkmot n]vL k'5f/df b:tvt / ldlt;d]t n]vL k|dfl0ft u/fO{ /fVg'k5{ .

-v_ lng] jf kfpg]sf] jf wgLsf] gfpFdf sfod x'g] >]:tfsf] lgwf{l/t :yfgdf dfly -s_ df eg] adf]lhd /=g+=, ldlt, lnvt, j8f g+=, lsQf g+= cflb v'\Ng] u/L Joxf]/f n]vL ;f] Joxf]/fsf] k'5f/df cfkm"n] :ki6 a'lemg] ;xL -b:tvt / gfd_ u/L k"/} ldlt n]Vg'k5{ . ;f] adf]lhd hUufwgL k|df0fk"hf{ tof/ ubf{ >]:tf adf]lhd b'?:t ¿kdf tof/ ug]{ / ;a}eGbf afofF lsgf/df /x]sf] dxndf /=g+=, ldlt / lnvtsf] ljifo pNn]v ug'{k5{ .

Page 27: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-u_ wgLsf] gfpFdf o;cl3 g} ;f] uf=lj=;= jf g=kf=leq >]:tf alg;s]sf] eP ;f]xL >]:tfdf dfly -s_ / -v_ df eg] adf]lhd r9fO{ ;f]sf] k"hf{ dfuL To;}df r9fpg]

-3_ bf=vf= ul/;s]kl5 bf=vf= l6kf]6 lstfadf /fd|/L r9fpg] / cfkm"n] klg b:tvt ug]{ .

-ª_ lsQf kmf]8 e} s]xL dfq vf/]h x'g]df afFsL /xg] hUufsf] ljj/0f qmdzM r9fpg] clws[taf6 k|dfl0ft ePkl5 >]:tf Jojl:yt u/L /fVg] / k"hf{ Pj+ lnvt ;DalGwt AolQmnfO{ a'em\g]sf] :yfgdf ;xL5fk u/fO{ a'emfpg] .

-r_ k"hf{÷>]:tfdf k|df0f ;+s]t pNn]lvt dxndf lnvt tyf lg0f{osf] lsl;d / ldlt :ki6 pNn]v ug'{k5{ .

-5_ cGo s'/fx¿ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd ug]{ . #=#=@ >]:tf k"hf{ k|dfl0ft ug]{ clws[tn] ug'{kg]{ sfo{x¿ M -s_ dfly k|s/0f g+= #=#=! -s_ df Joj:yf eP adf]lhd eP

u/]sf] 5 5}g lnvt ;d]t /fvL ?h' ug]{ . -v_ vf/]h x'g] lsQfdf /ftf] d;Ln] uf]nf] nufO{ ;f] lsQfsf] >]:tf

k"hf{sf] k+lQmdf /ftf]n] sf6\g] . -u_ >]:tfdf vf/]h ePsf] Joxf]/f / bflvn ePsf] Joxf]/f k"/f /

:ki6 5 5}g x]/L geP tTsfn k"/f u/fO{ k|dfl0ft ul/lbg] . -3_ >]:tf k"hf{ k|dfl0ft ug]{ dxndf :ki6 ¿kdf b:tvt u/L k"/}

ldlt n]Vg] . #=#=# gfd;f/Lsf] lg0f{o adf]lhdsf] bf=vf= -!_ bf=vf= ubf{ kmfF6jfnfn] c? s'/fx¿ dfly #=#=! df pNn]v u/]

adf]lhd l/t c+u k'¥ofO{ ug]{ . -@_ >]:tf k"hf{ k|dfl0ft ug]{ clws[tn] lg0f{o Joxf]/f / >]:tf k"hf{

?h' u/L dfly #=#=@ df pNn]v u/] adf]lhd ug]{ . #=$ bflvn vf/]h ul/bf ckgfpg'kg]{ sfo{ljlw M #=$=! k'/fgf] lnvt cg';f/sf] bf=vf= -s_ ;f]xL sfof{nodf kfl/t ePsf] ldltn] #% lbgleqsf] kfl/t lnvt

cg';f/sf] bflvn vf/]h afx]s cGo bflvn vf/]h u/fO{ dfUg] lgj]bsn] lgDgcg';f/ sfuhft k]z ug'{kg]{5 .

Page 28: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-!_ Joxf]/f :ki6 v'n]sf] l/tk"j{ssf] lgj]bg -sfg"g jf lgb]{lzsfn] s'g} 9fFrf tf]s]sf] eP ;f] adf]lhdsf] lgj]bg_,

-@_ lgj]bssf] gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,

-#_ kfl/t lnvtsf] k|ltlnlk,

-$_ cfjZostf cg';f/ :yfgLo lgsfosf] ls6fgL l;kmfl/;,

-%_ rfn" jif{;Ddsf] dfnkf]t c;'n ePsf] k|df0f,

-^_ z]ifkl5sf] as;kq cg';f/sf] dfu eP z]=j= lbg] k/nf]s ePsf] eGg] l/tk"j{ssf] d[To' btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk . AolQmut 36gf btf{ P]g, @)## nfu" x'g' cl3sf] eP :yfgLo lgsfosf] ls6fgL l;kmfl/z,

-&_ cfjZostf cg';f/ d[ts / lgj]bs aLrsf] gftf ;DaGwdf Joxf]/f :ki6 v'n]sf] gftf k|dfl0ft k|df0fkqsf] k|ltlnlk,

-*_ kfl/t z]ifkl5sf] as;kqdf s'g} zt{ pNn]v ePsf] eP ;f] zt{ k"/f ePsf] 5 5}g < Plsg ug'{kg]{ ePdf cfjZostf cg';f/ tt\;DaGwL s'g} sfuh k|df0f tyf :yfgLo lgsfosf] ls6fgL l;kmfl/z,

-(_ sfg"g Pj+ lgb]{lzsfn] tf]s]sf s'/fx¿,

-!)_ cGo cfjZos sfuhft, k|df0fx¿ .

-v_ d"nbtf{af6 btf{ e} bf=vf= kmf“6df lgj]bg sfuhftx¿ k|fKt x'g cfPkl5 kmf“6jfnfn] ug'{kg]{ s'/fx¿ M

-!_ lgj]bg d"nbtf{df l/tk'j{s btf{ ePsf] 5 5}g geP t'?Gt btf{ u/fpg] .

-@_ d'2f 8fo/L lstfadf btf{ ug]{ / ;f]kl5 cfˆgf] kmfF6df /x]sf] ;xfos 8fo/Ldf btf{ u/L ldl;n v8f ug]{ / kl~hsf ;d]t agfpg] .

-#_ lgj]bgdf l/tk"j{s ;gfvt u/fO{ tf]lsPsf] gf=;'=;Fu k|dfl0ft u/fpg] .

-$_ df]7df lnvt adf]lhd hUuf AolQmsf gfpFdf btf{ k|dfl0ft 5 5}g < le8fpg k7fpg] . df]7 le8fpg] sd{rf/Ln] ;DalGwt hUufsf] ljj/0f / C0fLsf] ljj/0f :ki6;Fu x]/L le8] ;f]xL

Page 29: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

adf]lhd / gle8]df, gle8]sf] Joxf]/f v'nfO{ ldl;n kmfF6df k7fO{lbg' kb{5 .

-%_ z]ifkl5sf] as;kqsf] gftfaf6 lgj]bg k/]sf] eP To:tf] lnvt ;b/ ab/ s] 5 le8fpg] .

-^_ d'n'sL P]gdf ;ftf}+ ;+zf]wg -@)#$ kf}if @&_ x'g' cl3 3/;f/df xbd'lgsf] lnvt ePsf] hUufsf] bflvn vf/]h ug{ dfu ePsf]df lgh jf lgh k/nf]s ePsf] eP lghsf xsjfnf, ;f] ;d]t gePdf jf km]nf gk/]df lnvtdf pNn]v ePsf ;fIfL :yfgLo ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsf a'em\g] / o:tf lnlvt ;2], lst]{tkm{ klg cfjZos b[li6 k'¥ofpg' kb{5 .

-&_ ;f] kfl/t lnvt tfd]nL zfvfdf /x]sf] lnvt;Fu 7Ls b'?:t ¿kdf le8\5 ls le8\b}g ;f] le8fpg] . ;b/ jf ab/ klg x]g]{ .

-*_ s'g} Joxf]/fn] /f]Ssf 5 5}g, /f]Ssf le8fpg] /f]Ssf /x]5 eg] bf=vf= x'g g;Sg] x'Fbf hfgsf/L u/fpg] .

-(_ gfkL x'g'cl3sf] kfl/t lnvtsf] dfu ePsf] eP lnvtsf] rf/ lsNnf / hUufsf] rf/ lsNnf le8\5 le8\b}g . ;Ldfgfdf lsQf hUufsf] lkmN8a's ptf/ gfkL zfvfaf6 dufO{ le8fpg] .

-!)_ Go"gtd d"No le8fpg' kg]{df Go"gtd d"No clgjfo{ le8fpg] .

-!!_ ;fljssf] nutdWo] rf/ lsNnf dfq pNn]v u/L ePsf] lnvtdf gfkLdf Psd'i6 gfkL e} 5'6\ofpg' kg]{ x'g cfPdf s'g lsQf stf tkm{sf] hUuf xf] ;f] v'nfpg nufpg] .

-!@_ k|rlnt sfg"gn] yk a'em\g'kg]{ s'g} Joxf]/f b]lvg cfPdf s] s:tf] sf/0f k/L s] s'g s'/f a'em\g' kg]{ xf] ;DalGwt clws[t jf sfof{no k|d'v;Fu cfb]z u/fO{ ;f] cg';f/ ug]{ .

-!#_ d'n'sL P]g, @)@) df ;ftf}+ ;+zf]wg -@)#$ k'if @&_ x'g'eGbf cufl8 ePsf] 3/;f/sf] xbd'lgsf] lnvt ?= !)) eGbf sdsf] k]z ePsf]df ;4] sLt]{tkm{ ljz]if b[li6 k'¥ofpg'k5{ .

-u_ lg0f{o lbg] clws[tn] ljrf/ k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ M

lgj]bg dfu bfaL :jtGq ¿kdf k'li6 x'g cfP gcfPsf] x]/L le8fO{ lg0f{o ug]{ clws[tn] lg0f{o ubf{ ljrf/ k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ M

Page 30: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-!_ dfly -v_ df pNn]v ePsf s'/fx¿ kmfF6jfnfaf6 ePsf] 5 5}g, geP k'gM sf/jfxL k"/f ug{ nufpg] .

-@_ d'n'sL P]g ;ftf}+ ;+zf]wg x'g' k"j{sf] lnvtdf C0fLn] ljjfb u/L d~h'/ gu/]df ;DalGwt cbfntaf6 xs sfod u/L Nofpg ;'gfOlbg] .

-#_ ;ftf}+ ;+zf]wg x'g'k"j{ kfl/t ePsf]df lnvtdf pNn]v ePsf] lsQf / If]qkmn km/s kg{ uPsf]df jf tkm{ pNn]v gePsf]df dfu bfjLdf C0fL d~h'/ eP bflvn vf/]h ul/lbg] / d~h'/L gePsf]df tkm{ v'nfO{ Nofpg jf xs sfod u/fO{ Nofpg ;'gfOlbg'k5{ .

-$_ ;a} sfo{ljlw k"/f ePsf] / k|df0fn] k'li6 u/]sf] eP lgj]bg dfu adf]lhd lg0f{o ul/lbg] .

-3_ ?h' ug]{, le8fpg] / sfo{ljlw k"/f ug'{kg]{ sfo{sf nflu cfkm"n] le8fPsf] jf ?h' jf sfo{ljlw k"/f u/]sf] s'/fdf lhDd]jf/ /xg] sd{rf/L M

-!_ df]7 btf{ >]:tf le8fpg] . ?h' ug]{ s'/fdf To;/L le8fPsf] jf ?h' u/]sf] sd{rf/L .

-@_ tf]dnL kmfF6df /x]sf] lnvt ?h' /x]sf] jf ;b/÷ab/ /x]sf] ;DaGwdf le8fPsf] jf ?h' u/]sf] sd{rf/L .

-#_ ;fljs nut le8fPsf] jf ?h' u/]sf] s'/fdf ;f] sfd u/]sf] sd{rf/L .

-$_ /f]Ssf /x]sf] jf g/x]sf] le8fO{ k|dfl0ft u/]sf] s'/fdf ;f] sfo{ u/]sf] sd{rf/L .

-%_ Go"gtd d"NofÍg le8fPsf] jf k|dfl0ft ul/lbPsf] s'/fdf ;f] sfo{ u/]sf] sd{rf/L .

-^_ lg0f{o unt ePsf]df ;+nUg ;a} sd{rf/Lx¿ .

-ª_ lg0f{o ug]{ clws[tn] lg0f{o ul/lbP kl5 kmfF6jfnf sd{rf/Ln] ug'{ kg]{ s'/fx¿M

-!_ ldl;n kmfondf /x]sf] ;Dk"0f{ sfuhftx¿sf] tfobftL kmf/fd tof/ u/L k|dfl0ft u/fpg] .

Page 31: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-@_ s'g} b:t'/ /sd c;'n ug'{ kg]{ s'/fdf ;DalGwt kmfF6 -n]vf_nfO{ hfgsf/L lbO{ lgj]bsaf6 c;"n ug]{ / ;f] sf] k|df0f ldl;n ;+nUg /fVg]

-#_ s'g} lgsfo jf zfvf jf kmfF6nfO{ hfgsf/L lbg' kg]{ s'/fdf s] ug'{ kg]{ xf] ;f] s'/f v'nfO{ kq k7fpg] .

-$_ s'g} kIf÷ljkIfnfO{ hgfp÷ hfgsf/L lbg' kg]{df ;f] hgfp jf hfgsf/L k7fpg] / l/t k"j{s tfd]n u/fpg] / ;f] sf] k|df0f ldl;n ;+nUg /fVg] .

-%_ k'g/fj]bg ug{ kfpg] u/L ePsf] lg0f{odf To:sf] hgfp ;DalGwt kIfnfO{ lbg Dofb tfd]n u/fpg] / tfd]nL k|lt ldl;ndf ;+nUg ug]{ .

-^_ c? s'g} sfo{ ug'{ kg]{ u/L lg0f{o ePsf]df ;f] s'/f k'/f ug]{ .

-&_ h'g Aoxf]/fn] lg0f{o ePsf] xf] ;f] sf] ;+lIfKt Joxf]/f lg0f{o btf{÷/fo lstfjdf ;f]xL lbg r9fO{ lg0f{o ug]{ clwsf/Lsf] b:tvt u/fpg] .

-*_ lglj{jfb lg0f{o e} sfof{Gjogdf hfg] eP sfof{Gjog ug]{ kmfF6df a'emfpg] /lhi6/df r9fO{ d'n 8fo/L, ;xfos 8fo/L b'a}df Joxf]/f hgfO{ nut s§f ug]{ / tfd]nLdf j'emfpg' kg]{ eP ;f]xL /lhi6/df r9fO{ tfd]nL zfvfdf a'emfO{ lbg] / sfof{Gjogsf qmddf df]7df a'emfpg' kg]{ eP ;f] kmfF6jfnfnfO{ a'emfO{ j'em\g]sf] gfd, ;xL / ldlt n]vfO{ clen]v cBfjlws u/L /fVg] .

-(_ pk/f]Qm afx]s ug'{ kg]{ cfjZos cGo s'/fx¿ ug]{ .

-r_ kfl/t lnvtsf qmddf lgDg cj:yf b]lvg cfPdf hUuf k|zf;g lgb]{lzsf @)%* / pko'{Qm a'+bfx¿sf] k|s[of k'/f u/L ug'{ kb{5 .

-!_ lsQf If]qkmn pNn]v ePsf] t/ ;f] lsQfsf] dWo] dfq elg tkm{ pNn]v geO{ kfl/t ePsf] lnvtsf] bflvn vfl/h ug{ dfu ePsf],

-@_ lsQf g+=, l;6=g+= gS;f g+ cflb km/s kf/L kfl/t ePsf],

-#_ cfnL sfGnf s§L u/]sf] If]qkmn /fvL kfl/t ePsf],

-$_ >]:tf k"hf{df If]qkmn km/s k/]sf],

-%_ a]lhNnf kfl/t lnvt clen]vdf k|fKt gePsf] jf k|fKt ePsf]df :ki6 a'lemg] cj:yf g/x]sf]

-^_ gfkL x'Fbf uf=lj=;= jf gu/kflnsfsf] gfd km/s k/]sf],

Page 32: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-&_ btf{ afFsL hUufsf] ;d]t lnvt kfl/t ePsf],

-*_ >]:tf k|dfl0ft gePsf] t/ k"hf{ dfq k|dfl0ft ePsf] lsQf hUuf kfl/t ePsf] .

-(_ /f]Ssf ePsf] hUuf a]lhNnfaf6 kfl/t eO{ cfPsf] .

-!)_ ;§fk§f eO{ cfPsf] hUuf kfl/t x'gf;fy s'g} Ps kIfsf] xsdf bflvn vfl/h eO{ uPsf]df csf]{ kIfaf6 /lhi6«]zgsf] dxn adf]lhd sf/jfxL rNg cfPsf],

-!!_ Pp6} lsQf hUuf ljleGg AolQmnfO{ dWo] u/L kfl/t ePsf],

-!@_ Pp6} hUuf bf]xf]/f] kg]{ u/L kfl/t ePsf] .

#=$=@ cbfntsf] km};nf jf ldnfkq adf]lhd bflvn vfl/hM

-s_ cbfntsf] km};nf jf ldnfkq adf]lhd bflvn vf/]h ubf{ b]xfo jdf]lhdsf] k|s[of ckgfO{ ug'{k5{ M

-c_ ;DjlGwt AolQmn] l/tk"j{ssf] lgj]bg lbg' kg]{ / ;f] lb+bf lgj]bg ;fy b]xfosf sfuhftx¿ ;+nUg x'g' kb{5 .

-!_ km};nf jf ldnfkqsf] k|dfl0ft k|ltlnlk,

-@_ km};nf jf ldnfkqsf] hgfp kq,

-#_ lgj]bssf] g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk÷ljb]zL eP xs sfod u/fO{ g]kfnL gful/snfO{ ljqmL ug]{ k|df0fx¿ cbnsf] dxn cg';f/,

-$_ lgj]bs gfafns÷gfaflnsf eP hGd btf{ / afa'sf] gf=k|=sf] k|ltlnlk÷afa' gx'g]n] afa' g]kfnL gful/s ePsf] ls6fgL k|df0f ;lxt cfdfsf] gf=k|=sf] k|ltlnlk÷afa' cfdf b'j}sf] g]kfnL gfu/Lstfsf] k|df0fkq gx'g]sf] xsdf afa' g]kfnL gful/s xf] eGg] ls6fgL s'g} k|df0f ;lxtsf] cGo s'g} lgs6td ;+/Ifssf] gf=k|=sf] k|ltlnlk,

-%_ c+zj08fsf] km};nf cg';f/ eP j08f d'r'Nsfsf] k|dfl0ft k|ltlnlk / rng k"hL{ ;Ssn},

-^_ lnnfdaf6 k|fKt ePsf] eP lnnfd d'r'Nsfsf] k|dfl0ft k|ltlnlk,

Page 33: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-&_ km};nf jf ldnfkq adf]lhd hUuf kfpg] ;DalGwt AolQm k/nf]s eO{ lghsf] xsbf/af6 gfd;f/L ;d]tsf] bflvn vf/]h dfu ePsf]df gfd;f/L zLif{sdf lglb{i6 k|df0fx¿,

-*_ cfjZostf cg';f/ btf{jfnfaf6} bflvn vf/]h dfu ePsf]df hUufwgL k|df0fk"hf{ ;Ssn},

-(_ rfn' jif{ ;Ddsf] dfnkf]t a'emfPsf] /l;bsf] k|ltlnlk,

-!)_ cGo cfjZos sfuh k|df0fx¿ -tf]lslbPsf k|df0fx¿_,

-!!_ cGo k|rlnt sfg"g / hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* n] Joj:yf u/]sf] sfuh k|df0fx¿ .

-v_ lgj]bg kg{ cfPkl5 kmfF6jfnfn] -;f] sfo{sf nflu tf]lslbPsf] sd{rf/Ln]_ ug'{kg]{ s'/fx¿M

-!_ d'n'sL P]g b08, ;hfosf] $@ g+= / $$ g+ adf]lhd Dofbleq 5 5}g x]/L le8fO{ cGo k|df0fx¿ ?h' u/L tf]s cfb]zsf nflu tf]lsPsf] clws[t jf gf=;'= ;dIf k7fpg] .

-@_ tf]s nfuL d'n btf{ e} cfPkl5 d'n 8fo/L lstfadf btf{ u/L cfkm"n] j'emL NofO{ kmfF6df /xg] ;xfos btf{ lstfadf btf{ug]{ .

-#_ tfobftL kmf/fd jgfO{ qmd;+Vof r9fpg] .

-$_ ;gfvt u/fpg] / tf]lsPsf] gf=;'= ;Fu ;gfvt k|dfl0ft u/fpg] .

-%_ cfb]z u/fpg' kg]{ s'/fdf cfb]z;L6df n]vL ;DalGwt clws[t ;Fu cfb]z u/fpg] .

-^_ s;}nfO{ j'em\g' kg]{ ePdf Dofb÷;"rgf Otnfogfdf k7fpg] .

-&_ km};nf÷ldnfkq adf]lhdsf] lsQf hUufsf] btf{ >]:tf le8fpg k7fpg] .

-*_ /f]Ssf 5 5}g le8fpg k7fpg] .

-(_ s'g} kfl/t lnvt ;DaGwL eP To:tf] lnvt ;d]t clen]vdf le8fpg] .

-!)_ s;}nfO{ j'em]sf] s'/fdf Dofb÷;"rgf l/tk"j{s tfd]nL eP gePsf] x]/L le8fO{ l/t k"j{s u/fpg] / ;f] sf] k|lt ldl;n÷kmfOn ;fy /fVg] .

Page 34: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-!!_ s'g} b:t'/ nfUg] eP s] slt nfUg] xf] /lhi6]«zg kmfF6÷n]vf kmfF6af6 le8fpg k7fO{ ;f] sf] ljj/0f k|fKt ug]{ .

-!@_ lsQf kmf]8 u/fpg' kg]{ eP km};nf jf ldnfkq adf]lhd ug{ ;DalGwt gfkL zfvfdf k7fO{ ;f] adf]lhd lsQfsf6 eO{ cfP, gcfPsf] ?h' ug]{ .

-!#_ cGo a'em\g' v'nfpg' kg]{ s'/fx¿ j'em\g] / v'nfpg nufpg] .

-!$_ km};nf jf ldnfkq adf]lhd bflvn vf/]h dfu ePsf]df lgDg cj:yfx¿ b]lvg cfPdf pk/f]Qm k|lqmofx¿, k|rlnt sfg"g Pj+ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd ug'{ kb{5 .

-s_ lghL u'7Lsf] hUuf bflvn vf/]h x'g] u/L ldnfkq jf km};nf eO{ cfPsf],

-v_ Psfsf gfddf btf{ /x]sf] hUuf lghsf] pkl:ytL g} geO{ csf{n] ldnfkq u/fPsf],

-u_ km};nf jf ldnfkq ePsf] ldltn] k|rlnt sfg"g4f/f lgwf{l/t Dofbleq dfubfjL gk/]sf],

-3_ gfkL x'g' cl3 g} cbfntdf d'2f k/L kl5 ePsf] km};nf jf ldnfkq,

-ª_ Pp6} hUufsf] ;DaGwdf ljleGg AolQmx¿ jfbL k|ltjfbL eO{ z'? cbfntdf d'2f k/L ;f] cbfntaf6 ePsf km};nf dWo] s'g} s'g} jfbL k|ltjfbLx¿sf] dfq k'g/fj]bg k/L ldnfkq ePsf]df z'? txsf] cbfntdf ePsf] km};nf eGbf aflx/ uO{ k'g/fj]bg txdf ldnfkq ePsf]df To:tf] cj:yfsf] ldnfkq adf]lhd bf=vf=,

-r_ km};nf÷ldnfkq adf]lhd kfpg] hUuf s'g} Joxf]/fn] cs}{sf gfpFdf btf{ k|dfl0ft /xg uPsf],

-5_ km};nf ldnfkq adf]lhd hUufsf] uf=lj=;=÷g=kf=÷j8f= g+=÷lsQf g+=÷If]qkmn km/s k/]sf],

-h_ km};nf÷ldnfkqdf s;–s;n] s'g stf kfpg] elg tkm{ gv'n]sf] .

Page 35: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-em_ klxn] ePsf] km};nf÷j08f d'r'Nsf÷ldnfkq jdf]lhdsf] hUuf kl5 cfPsf] ef}lts kl/jt{g h:t} af6f], ;8s, 3/ ag]sf] cj:yfsf] hUufsf] bflvn vf/]h,

-`_ bflvn vf/]h ;DaGwL dfnkf]t sfof{nosf] lg0f{odf k'g/fj]bg k/L cbfntn] lgb]{zg lbPsf] cj:yf,

-6_ km};nf÷ldnfkqn] hUuf Pp6fsf] 3/ cs}{sf] 7x/ ePsf] jf ldnfkq ePsf]df hUufsf] bf=vf= / 3/sf] Joxf]/f pNn]v ug]{ Aoxf]/f,

-7_ km};nf jf ldnfkq adf]lhdsf s'g} Joxf]/fdf km};nf jf ldnfkqdf ;a} kIf pkl:yt eO{ csf]{ Aoxf]/faf6 bflvn vf/]h u/fO{ lbg lgj]bg k]z u/L ;gfvt ug{ d~h'/ ug{ dfu ePsf],

-8_ cbfntaf6 ePsf] gS;f adf]lhd gfkL gS;fdf ldnfg u/L lsQfsf6 u/fO{ bflvn vf/]h ug{ dfu ePsf] .

-u_ lg0f{o k|s[of / lg0f{o ug]{ clwsf/Ln] lg0f{o ubf{ ug'{kg]{ s'/fx¿M

-!_ kmfF6jfnfaf6 pTyfg e} qmdzM lghdfly gf=;'=, clws[taf6 ls6fgL /fo ;fy lg0f{o lbg] clws[t ;dIf k]z ug]{ .

-@_ lg0f{o k|lqmofdf ;+nUg /xg] tf]lsPsf gf=;'= / clws[tn] dfly pNn]v eP adf]lhd eP gePsf] ?h' u/L le8fO{ ls6fgL /fo ;fy lg0f{o ug]{ clws[t ;dIf k]z ug]{ tyf lg0f{o ug]{ clws[tn] ;f] adf]lhd ?h' u/L k|lqmof k'/f ePsf] eP lg0f{o ul/lbg] .

-#_ tkm{ ls6fg ge} xfn hUufjfnf a'em\bf d~h'/L glbPdf cbfntaf6 tkm{ ls6fg u/L Nofpg ;'gfO{ lbg] .

-$_ btf{ >]:tf gle8]df / xfn btf{jfnfn] d~h'/L gu/]df cbfntaf6 xs sfod u/fO{ Nofpg ;'gfO{lbg] .

-%_ pk/f]Qm adf]lhdsf s'g} ljjfb gb]lvP / ljj/0fx¿ le8]df lg0f{o u/Llbg] .

-3_ lg0f{o ePkl5 kmf“6jfnfn] ug'{kg]{ sfo{M

o; ;DaGwdf kmfF6jfnfn] dfly k|s/0f #=$=! -ª_ df pNn]v eP cg';f/ g} ug]{ .

Page 36: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

#=$=# e"ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o cg';f/ bflvn vf/]h M

o; cGtu{t b'O{ k|s[ltsf bflvn vf/]h kb{5g\ .

-!_ df]xL / hUufjfnf aLrsf] jfF8kmfF8 cyf{t\ e"ld ;DaGwL P]g, @)@! sf] bkmf @^-5_ adf]lhd x'g] bflvn vf/]h .

-@_ ;f] P]gsf] cGo Joj:yf adf]lhd x'g] bflvn vf/]h .

-s_ bkmf @^ 5 jdf]lhd x'g] bflvn vf/]hdf ckgfpg' kg]{ sfo{ljlwM

-c_ bflvn vf/]h u/fO{ dfUg cfpg]n] l/t k"j{ssf] lgj]bg ;fy b]xfosf sfuh k|df0fx¿ k]z ug'{ kb{5M

-!_ g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk .

-@_ hUufwgLsf] xsdf rfn' jif{ ;Ddsf] dfnkf]t a'emfPsf] /l;bsf] k|ltlnlk .

-#_ hUufjfnfsf] hUufwgL k|df0fk"hf{sf] ;Ssn k|lt .

-$_ e"ld;'wf/ sfof{noaf6 ePsf] lg0f{osf] k|dfl0ft k|ltlnlk / ;a} ljj/0f v'n]sf] kq -e"ld ;DaGwL P]g, @)@! ;+zf]wg ;lxt adf]lhd_ .

-%_ tt\;DaGwL cGo cfjZos s'/fx¿ eP ;f]xL adf]lhd .

-cf_ lgj]bg kg{cfPkl5 kmf“6jfnfn] ug'{kg]{ s'/fx¿M

-!_ lgj]bg / ;+nUg sfuh k|df0fx¿ ?h' ug]{ .

-@_ l/tk"j{s eP lglb{i6 :yfgdf tf]s cfb]z ug{sf nflu k7fpg] .

-#_ tf]s cfb]z ePkl5 d"nbtf{df btf{ u/fpg] / d"n btf{ e} cfPkl5 d"n 8fo/L lstfadf btf{ u/L cfkm"n] j'emL cfˆgf] kmfF6df /xg] ;xfos btf{ lstfadf btf{ ug]{

-$_ tfobftL kmf/fd eg]{, lgj]bgdf ;gfvt u/fpg], tf]lsPsf] gf=;'= af6 k|dfl0ft u/fpg], k|df0f ?h' ug]{ .

-%_ df]7 -btf{ >]:tf_ le8fpg] h;df e"ld;'wf/sf] lg0f{o adf]lhd hUufjfnf / df]xLsf] gfd y/ jtg, hUufsf] ljj/0f :ki6 v'nfpg] .

-^_ /f]Ssf 5, 5}g le8fpg] .

Page 37: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-&_ df]7, /f]Ssf, tfd]nL, /lhi6«]zg cflb le8fpg] qmddf Pp6f lglZrt 9fFrfsf] kmf/fd agfO{ To;df le8fpg nufpg] .

-*_ hUuf lsQf kmf]8 x'g] cj:yfdf lg0f{odf pNn]v eP adf]lhd km/s gkg]{ u/L lsQfsf6sf nflu gfkL zfvfdf n]vL k7fpg] .

-(_ lsQfkmf]8 e} cfP kl5 k'gM ?h' u/L 6'+lug] cj:yfsf] eP lg0f{osf nflu ;a} Joxf]/f v'nfO{ /fo ;fy qmdzM gf=;'= clws[t x'+b} clGtd lg0f{o lbg] clws[t ;dIf k'¥ofpg] .

-O_ o; k|s[ltsf] bflvn vf/]hdf cfpg ;Sg] s]xL yk ;d:ofx¿ lgDg adf]lhd x'g ;Sb5g\ . ctM b]xfosf] cj:yf cfPdf pk/f]Qm k|s[of, k|rlnt sfg"g / hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd ug'{ kb{5M

-!_ afF8kmfF8 x'g] hUufsf] If]qkmn gS;fdf 36a9 x'g ;Sb5 .

-@_ sd ePdf e"ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o adf]lhd ubf{ sd ePsf] ljj/0f gfkLaf6 k|fKt u/L >]:tf k"hf{df ;d]t hgfpg' kg]{ .

-#_ If]qkmn a9L ePdf a9L If]qkmn >]:tf k"hf{df sfod u/L ;s]kl5 dfq e'ld;'wf/ sfof{nosf] pko'{Qm lg0f{o sfof{Gjog ug'{ kg]{ .

-$_ a9L If]qkmn sfod ubf{ ;+zf]wg v08 cGtu{tsf] sfo{ljlw / k|s[of k'/f u/]kl5 dfq ;'wf/ u/L e"ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o sfof{Gjog ug]{ .

-%_ e'ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o cfb]z Joxf]/f adf]lhd bflvn vf/]h ug]{ qmddf s'g} s'/f :ki6 gePdf jf gle8]df ;DalGwt sfof{no;Fu kqfrf/ u/L :ki6 eO{ sfo{ km5\of}{6 ug'{ kb{5 .

-O{_ lg0f{o ug]{ clwsf/Ln] lg0f{o ubf{ ljrf/ k'¥ofpg' kg]{ s/fx¿M

-!_ dfly -c_ / -cf_ adf]lhdsf s'/fx¿ 7Ls b'?:t 5 5}g, geP ;f] k'/f ug{ nufpg] .

-@_ dfly -c_ / -cf_ df pNn]v ePsf ;a} Joxf]/f / sfuhftx¿ 7Ls b?:t 5g\ eGg] nfu]df lg0f{osf jvt -;f]xL lbg_ cfjZostf cg';f/ df]7, /f]Ssf le8fPsf] gle8fPsf] x]g]{ .

-#_ lsQf kmf]8 ePsf]df ;f] Joxf]/f ;d]t / df]7 Pj+ /f]Ssf ?h' e} km/s gb]lvP e'=;'=af6 lg0f{o e} cfP adf]lhd hUufjfnf, hUuf

Page 38: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

/ df]xLsf] ljj/0f ldnfg ePsf] / slx+ st}af6 /f]Ssf g/x]sf] eP dfnkf]t c;'n u/fO{ p;} lbg bf=vf lg0f{o ul/lbg] .

-$_ df]xLn] bf=vf= u/L nu]sf]df bf=vf k"j{sf] dfnkf]t ;DaGwLt h=w= af6} c;'n pk/ ug{ ;DalGwt lgsfonfO{ n]vL k7fpg] Joj:yf ug]{ .

-p_ lg0f{o sfof{Gjog ug]{ qmddf kmf“6jfnfn] ug'{kg]{ s'/fx¿M

-!_ dfly -O{_ adf]lhd lg0f{o e} /fo k'l:tsfdf rl9;s]kl5 kmfOn ;+nUg sfuhftx¿sf] tfobftL ljj/0f tof/ u/L ldl;n ;+nUg ljleGg sfuhftx¿ k|dfl0ft ug'{ kg]{ cj:yfsf sfd s'/fdf k|dfl0ft u/L u/fO{ sfg"g jdf]lhdsf] ;]jf b:t'/ cflb c;'n u/fO{ sfof{Gjogsf nflu df]7 kmfF6df k7fpg] .

-@_ ;DalGwt sfof{no Pj+ csf]{ s'g} kIfnfO{ hgfp lbg' kg]{ cj:yfsf] eP ;f] sfof{Gjogdf k7fpg' cl3 g} hfgsf/L k7fpg] .

-#_ lg0f{o e} ;s]kl5 sfof{Gjogsf nflu k7fpg] s'/fdf pko'{Qm k|s[of k'/f u/L k7fpg' kg]{ ;Dk"0f{ lhDd]jf/L ;DalGwt kmfF6jfnf s} x'g]5 .

-$_ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd ug'{ kg]{ s'/fx¿ / dfly #=$=!-s_ / -v_ adf]lhd ug'{ kg]{ cj:yfsf] eP ;f] ;d]t ug]{ .

-pm_ hUufwgL dfqsf] lgj]bg k/L af“8kmf“8 e} cfPsf]dfM

-!_ e"ld ;DaGwL P]g, @)@! adf]lhd e"ld;'wf/ sfof{noaf6 lg0f{o ;lxtsf] hfgsf/L cfPsf]df hUufwgL dfqsf] lgj]bg k/L sf/jfxL ubf{ hUufwgLsf] kfpg] efu -k'/} lsQf jf lsQf sf6 ug'{ kg]{_ eP klg lghsf] >]:tfaf6 k|s[ofut ¿kdf sfod ubf{ df]xLn] kfpg] efu ;d]tsf] lg0f{o ug]{ / df]xLn] dfu ug{ cfPdf lghsf gfddf >]:tf agfpg] u/L ;f] hUufwgLsf] >]:tfdf s}lkmot n]vL k|dfl0ft u/fO{ /fVg] / hUufwgLsf xsdf df]xLsf] gfd s6fpg] .

-@_ df]xLn] e"ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o cg';f/ cfˆgf] dfu lng gcfpFbf;Dd hUufwgL gx'g] x'Fbf cl3Nnf] hUufwgL sfod /x];Dd hUufsf] dfnkf]t÷e"lds/ cl3Nnf] hUufwgLaf6} c;'n ug{ nufpg] .

Page 39: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-v_ e"ld ;DaGwL P]g, @)@! sf cGo Joj:yf adf]lhd x'g] bflvn vf/]h M

o; ;DaGwL bflvn vf/]hu/L kfpg lgj]bg dfu ePdf b]xfo adf]lhd ug'{ kb{5 .

-!_ lgj]bg lng], k|df0f ;+nUg /fVg] s'/fx¿ dfly k|s/0f g+= #=$=#-s_ -cf_ df pNn]v eP adf]lhd g} x'g]5 .

-@_ kmfF6jfnfn] ug]{ sfd s'/fx¿ dfly k|s/0f #=$=# -s_ -cf_ df pNn]v u/] adf]lhd g} x'g]5 .

-#_ lg0f{o ug]{ clws[tn] ug]{ s'/fx¿ dfly k|s/0f #=$=# -s_ -O{_ df pNn]v u/] adf]lhd g} x'g]5 .

-$_ lg0f{o ul/;s]kl5 kmfF6jfnfn] ug'{kg]{ s'/fx¿ dfly k|s/0f #=$=#-s_ -p_ df elgP adf]lhd g} ug]{ .

-%_ lg0f{osf] k|s[lt adf]lhd s]xL yk s'/fsf] ljj/0f lng' kg]{ jf le8fpg' kg]{ jf j'em\g' kg]{ eP ;f] ;d]t j'em\g] .

-^_ btf{ afFsL hUuf k|fKt ul/Psf] / ;f]xL hUuf laqmL ljt/0f ePsf] /x]5 eg] To:tf] hUufsf] bflvn vf/]hsf nflu e"ld;'wf/ sfof{noaf6 n]vL cfPsf]df ;f] hUufsf] btf{sf nflu sfof{nodf s] s:tf] sf/jfxL rn]sf] 5 jf 5}g s'g} ljjfb >[hgf ePsf] 5 5}g x]/L le8fO{ eP ;f] ;DaGwdf ;DalGwt sfof{nodf v'nfO{ k7fO{ To:tf]df sfof{noaf6 k|fKt Joxf]/f ;d]tnfO{ ljrf/ u/L hUuf btf{sf nflu cfjZos sfuh k|df0f k]z ug{ nufO{ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd sfo{ljlw k'/f u/L sf/jfxL lsgf/f ug]{ .

-&_ e"ld ;DaGwL P]g, @)@! sf] bkmf @! adf]lhd bflvn vf/]h ubf{ ;f] P]gsf] bkmf @# adf]lhd hUuf axfnL kfPsf] jf a'emfpg' kg]{ df]nsf] k"/f /sd r'Qmf gu/];Dd h'g kl5 x'G5 ;f] ldltn] !) jif{;Dd xs x:tfGt/0f ug{ gkfpg] u/L >]:tf / k"hf{df Joxf]/f hgfO{ bflvn vf/]h ul/lbg' k5{ .

-*_ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd k"/f ug'{kg]{ cGo sfo{ljlw ;d]t k"/f ug'{ kg]{5 .

#=$=$ g]kfn ;/sf/ -d+=k=_ sf] lg0f{o cg';f/ bflvn vf/]h -lnnfd ;d]t_M

g]kfn ;/sf/sf] gfpFdf btf{ /x]sf] hUuf s'g} AolQm jf ;+:yfsf gfpFdf bflvn vf/]h, btf{ ul/lbg elg g]kfn ;/sf/af6 lg0f{o ePdf g]kfn ;/sf/sf] gfddf /x]sf] >]:tf vf/]h u/L kfpg]sf gfpFdf >]:tf v8f u/Llbg' k5{ .

Page 40: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-s_ o;/L bflvn vf/]h ubf{ kmf“6jfnfn] b]xfosf s'/fx¿ k'/f ug'{k5{M -!_ ;DalGwt AolQmsf] lgj]bg dfu, ;+:yf eP cflwsfl/s k|df0fx¿ .

-@_ lg0f{osf] k|ltlnlk, l/tk"j{ssf] kq .

-#_ s'g} b:t'/ lng'kg]{ xf] jf xf]Og, lg0f{osf] Joxf]/f .

-$_ lsQfkmf]8 ug{ k7fpg' kg]{ xf] jf xf]Og .

-%_ s] s:tf] zt{ pNn]v ug'{ kg]{5 .

-^_ s'g} cjlw pNn]v ug'{ kg]{ 5 ls 5}g .

-&_ ;a} sfo{ljlw k'/f ePkl5 lg0f{osf nflu ;a} Joxf]/f v'nfO{ cfkm"eGbf dflyNnf] tx gf=;'= / lg0f{o lbg] clws[t ;dIf k]z ug]{ .

-*_ lg0f{o e};s]kl5 kmfF6jfnfn] dflysf k|s/0fx?df Joj:yf eP adf]lhd ug'{ kb{5 .

-(_ lg0f{o sfof{Gjog ug{ tf]lsPsf] sd{rf/Ln] dflysf k|s/0fx¿df Joj:yf eP adf]lhd sfof{Gjog ug'{ kb{5 .

#=$=%=a}+s ljlQo ;+:yf jf ;xsf/L ;+:yfsf] cg'/f]wdf bf=vf=M o; cGtu{t $ k|s[ltsf lnnfd x'g ;S5g\ .

-s_ s'g} AolQmn] lnnfd ;sf/ u/]sf] .

-v_ lnnfd ug]{ a+}s jf ;+:yfn] :jo+ ;sf/ u/]sf] .

-u_ j}+s jf ;+:yfn] ;sf/ u/L k'gM sfg"g adf]lhd lnnfn ljqmL u/]sf] .

-3_ a}+s jf ;+:yfn] ;sf/ u/L k'gM ;fljs C0fL -hUufwgL_ nfO{ g} lkmtf{ ug]{ lg0f{o u/]sf] .

#=$=^ pko'{Qm h'g;'s} k|s[ltsf lnnfdsf] bf=vf sf nflu n]vL cfPdf bf=vf= ug]{ sfo{ljlwM

-!_ bf=vf= sfnflu n]vL k7fpg] a}+s jf ;+:yfn] ug'{ kg]{ s'/fx¿ -s_ ;a} Joxf]/f v'n]sf] cflwsfl/s kq / k"hL{

-v_ lnnfn ;DaGwL sf/jfxL h:t} ;"rgf k|sfzg, AolQmn] hfgsf/L kfPsf], lnvtsf] ;Ssn k|lt÷k|ltlnlk, a}+s jf ;+:yfsf] s'g} ;ldltn] lg0f{o u/]sf] eP ;f] lg0f{osf] k|ltlnlk, btf{ k|df0fkq÷sf/f]jf/ ug]{ Ohfhtkq, s/ c;'nLsf] k|df0fkq /f]Ssf /fv]sf] eP ;f] /f]Ssf km's'jf ug]{ kq cflb jf k|dfl0ft k|ltlnlk, sf/jfxL ug{ cfPsf] sd{rf/Lsf] b:tvtsf] gd"gfsf] ;Ssn} kq .

Page 41: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-@_ ;DjlGwt kmf“6jfnfn] ug'{ kg]{ s'/fx¿M -!_ kq d"n btf{df btf{ 5 5}g . -@_ kq ;fysf sfuhftx¿ l/tk"j{ssf 5g\ 5}gg\ x]/L le8fpg] . -#_ d"n 8fo/Ldf btf{ u/fpg], ;xfos btf{ lstfadf btf{ u/fpg] . -$_ tfobftL kmf/fd tof/ ug]{ gDa/ r9fpg] . -^_ b:t'/ nfUg]df /lhi6]«zg kmfF6 jf n]vf zfvfaf6 Go"gtd d"NofÍg

jf b:t'/ b/ k|ltzt le8fpg] . -&_ ;a} le8L cfPsf]df / s'g} hl6ntf b]vf gk/]df lg0f{o tkm{

sf/jfxL cuf8L a9fpg] . -#_ lg0f{o ug]{ clws[tn] ug'{ kg]{ s'/fx¿M -s_ dfly k|s/0f -@_ adf]lhd u/] le8fPsf] 5 5}g < geP cljnDa

k'/f ug{ u/fpg ;DalGwt kmfF6jfnfnfO{ cfb]z ug]{ . -v_ ;a} ?h' e} cfO{;s]sf] / l/t k'u]sf] eP ;Dej eP To;} lbg

geP ef]lnkN6 / ;DjlGwt kIfnfO{ lglZrt ;do lbO{ ;f] lbg lg0f{o ul/lbg] .

-u_ bf=vf= ul/lbg jfwf x'g] cj:yf b]lvPdf ;f]xL sf/0f / Joxf]/f pNn]v u/L lg0f{o lbg] jf gk'u sfuhftx¿ jf Joxf]/f k]z u/fpg' kg]{ eP ;f] hfgsf/L u/fO{ k]z u/fpg] / k|s[of k'¥ofO{ lg0f{o ul/lbg] .

-$_ lg0f{o ePkl5 kmf“6jfnfn] ug'{ kg]{ sfo{M -s_ s'g} b:t'/ nfUg] eP c;'n ug{ ;DalGwt n]vf zfvfdf k7fpg] . -v_ s;}nfO{ hfgsf/L k7fpg' kg]{ cj:yfsf] eP To:tf] hfgsf/L lbg] . -u_ lg0f{o cg';f/ bf=vf= sf nflu df]7 kmfF6df jf tfd]nL zfvfdf

k7fpg'kg]{ eP d"n btf{ / ;xfos lstfadf lg0f{osf] Joxf]/f hgfO{ nut s§f u/L j'emfpg] /lhi6/df r9fO{ ;xL u/fO{ a'emfO{ lbg] .

-3_ tfobftL kmf/fddf ;a} ?h' u/L ;xL u/L k|dfl0ft ;d]t u/fpg] . -%_ lg0f{o sfof{Gjog ug]{ kmf“6jfnfn] ug'{ kg]{ s'/fM df]7 kmfF6sf kmfF6jfnfn] lg0f{o ePsf] Joxf]/f adf]lhd ;+ej eP;Dd

p;} lbg >]:tf k"hf{ tof/ ug]{ / ldl;n & lbg leq clen]v zfvf jf tfd]nL zfvfdf a'emfO{lbg] .

#=$=& bflvn vf/]h ;DaGwL kg{ cfpg] cGo s'/fx¿M sfof{nodf o; ;DaGwL lgDg k|s[ltsf sf/jfxL u/L kfpg lgj]bg dfu x'g

;S5g\ . o;/L lgj]bg kg{ cfPdf ;f] sfd sf/jfxLsf ;DaGwdf lgj]bsn]

Page 42: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

k]z ug'{ kg]{ s'/fx¿, sfof{no leq ;DalGwt kmfF6jfnf sd{rf/Ln] ug'{ kg]{ s'/fx¿, lg0f{o lbg] clws[tn] ug'{ kg]{ s'/fx¿ cflb ;a} Joxf]/f dfly bkmf bkmfdf pNn]v ul/ adf]lhd x'G5g\ .

-!_ hUuf k|fKtL P]g, @)#$ adf]lhd bflvn vf/]h . -@_ dfnkf]t lgodfjnL, @)#^ adf]lhd nut s§f . -#_ xs ;kmf x'g] 7x/L sfof{noaf6 ePsf] lg0f{o jf ldnfkq jf cbfntsf]

km};nf jf ldnfkq adf]lhd x'g] bflvn vf/]h . -$_ dfnkf]t afFsLdf ePsf] lnnfd . -%_ ;fljs jfnfsf] gfpFdf sfg"g adf]lhd hUuf lkmtf{ ePsf] bflvn vf/]h . -^_ c8\8f cbfntsf] lg0f{o jf km};nf jf ldnfkq adf]lhd /fhu'7L

cGtu{tsf] hUufsf] bflvn vf/]h . -&_ u'7L clwg:y hUufnfO{ /}tfg gDa/L ul/+bf dfu ul/g] bflvn vf/]h . -*_ s'g} sfof{no jf sDkgL jf ;+3 jf ;+:yf ufleO{ dfu x'g cfpg] bflvn

vf/]h . -(_ k|fO{e]6 sDkgLsf] gfdsf] ;DklQ klAns sDkgLdf x'g] bflvn vf/]h . #=$=*= bflvn vf/]h x'g g;Sg] cj:yfx¿M b]xfosf k|s[ltsf ljifox¿df hUufsf] bflvn vf/]h x'g ;Sg] 5}gM -!_ lghL u'7L hUuf nf]k ug]{ u/L e} cfPsf] ldnfkq . -@_ d7 dxGt / e]ifwf/Ln] u'7Lsf] dxn -d'n'sL P]g_ / u'7L ;+:yfg P]g,

@)## sf] Joj:yf ljkl/t s'g} Joxf]/fn] xs x:tfGt/0f u/]sf] hUufsf] bflvn vf/]h .

-#_ s'g} sfof{no jf ;+3 ;+:yfn] cl3 g} /f]Ssf /fv]sf] hUuf kl5sf ldltdf s'g} sfof{no jf lgsfon] /f]Ssf /fvL ;f] kl5Nnf] /f]Ssf /fVg]n] lnnfd ljqmL u/L dfu x'g cfPsf] bflvn vf/]hdf cl3 /f]Ssf /fVg] lgsfo jf ;+:yfn] km's'jf gu/];Dd jf :jLs[lt glbP;Dd .

-$_ s/f/ adf]lhd dfu x'g cfPsf] bflvn vf/]h . -%_ cbnsf] dxn -d'n'sL P]g_ / cGo k|rlnt sfg"g adf]lhd afx]s

ljb]zLsf] gfpFdf dfu ePsf] bflvn vf/]h .

#=$=( b:t'/M bflvn vf/]h ;DaGwL sfd sf/jfxLdf nfUg] b:t'/ k|rlnt cfly{s P]g, b08

;hfosf] dxn, hUuf khgLsf] dxn, /lhi6]«zgsf] dxn cflb sfg"g4f/f

Page 43: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

lgwf{l/t b/ cg';f/ nfUg] b:t'/ clgjfo{ c;'n ug'{ kg]{ bfloTj ;DalGwt kmfF6jfnfsf] x'G5 .

#=$=!)= bflvn vf/]hsf] lg0f{o k|s[ofM bflvn vf/]h ;DaGwL ljifodf k/]sf lgj]bg pk/ lg0f{o k|s[ofdf ;f]df

tf]lsPsf sd{rf/Lx¿n] b]xfo adf]lhd ug'{ kb{5 .

-!_ k/]sf lgj]bg ;gfvt u/fpg] / ;gfvt k|dfl0ft ug]{ sfd kmfF6jfnf / gf=;'=af6 ug'{ kg]{5 .

-@_ dfly x/]s bkmf bkmfdf pNn]v eP cg';f/sf sfo{ljlw k'/f ePkl5 kmfF6jfnfn] oyf;So l56f] ;a} ljj/0f v'nfO{ gf=;'= sxfF k]z ug]{ / gf=;'=n] ;d]t /fd|/L ?h' u/L cfkm"n] b]v]sf] Joxf]/fsf] /fo ;lxt dflyNnf] txdf k]z ug'{ kb{5 .

-#_ kmfF6jfnf jf gf=;'= s'g} sd{rf/LnfO{ sfd sf/jfxLsf qmddf s'g} Aoxf]/f låljwf ePdf tTsfn} dflyNnf] txaf6 lgb]{zg÷lgsfzf lnO{ ;f] adf]lhd sf/jfxLsf] 6'+uf] nufpg k]z ug'{ k5{ .

#=$=!!= bflvn vf/]h ug]{ sfo{sf nflu tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ug'{ kg]{ cGo sfd sf/jfxLx¿ / lhDd]jf/L M

bflvn vf/]h ;DaGwL lg0f{o eO{ sfof{Gjog ubf{ b]xfosf sfd sf/jfxLx¿ ;d]t u/L ljj/0f cWofjlws /fVg' kg]{5 .

-!_ lnvt ab/ ePsf] ;DaGwdf ;DalGwt lnvtdf ab/sf] Joxf]/f hgfpg' kg]{5 .

-@_ df]7 kmfF6df sfo{/t sd{rf/Ln] dfly bkmf bkmfdf pNn]v eP adf]lhd bflvn vf/]hsf] lg0f{o sfof{Gjog / l6kf]6 lstfasf] Joj:yf .

-#_ cw'/f] sfuh k]z u/fPsf], Psfsf] hUufdf csf{sf] hUufdf le8fO{ jf /f]Ssf /x]sf] hUuf /f]Ssf 5}g elg x'g uPsf] bflvn vf/]hsf] lg0f{o / k|rlnt sfg"g4f/f lgwf{l/t b/ adf]lhd lng'kg]{ b:t'/ glnO{ /fh:j nf]k u/]sf] s'/fdf To; sfo{df ;+nUg /xg], le8fpg], 5'6fpg], c;'n gug]{, ghgfpg] / ?h' gug]{ sd{rf/L lhDd]jf/ /xg]5g\ .

#=$=!@= bflvn vf/]h u/fO{ dfUg]sf] st{Jo / bfloTjM bflvn vf/]h u/fO{ cfpg] AolQm, jf ;]jfu|fxLn] sfof{noaf6 cfkm"n] lng

rfx]sf] ;]jf jf sfo{sf nflu cfkm"n] k]z ug'{ kg]{ lgj]bg Pj+ sfuh k|df0fx¿

Page 44: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

/ lkmN8 ;DaGwL sfo{df hlt l56f], z'4, oyfy{ / l/tk"j{s k]z ug{ jf h'6fpg jf ;+sng ug{ ;S5g\ Tolt g} l56f] sf/jfxL cufl8 j9\g] x'Fbf k|rlnt sfg"g / o; sfo{ljlw adf]lhd ;DalGwt lgj]bs jf ;]jfu|xLaf6 x'g' kg]{ s'/fdf lgh g} lhDd]jf/ /xG5g\ .

#=$=!# lgj]bg dfu pk/sf] sf/jfxL / lg0f{o lbg] ;do lgwf{/0fM sfof{nodf lgj]bg btf{ ePkl5 To; pk/sf] sf/jfxL / lg0f{o lbg nfUg]

;dosf] k|s[lt b]xfo adf]lhd x'g]5M

-!_ l/t k"j{ssf] lgj]bg k]z ePsf] / k]z ug'{ kg]{ sfuhftx¿ ;a} ;+nUg /x]sf] cj:yfsf] sf/jfxL le8fpg' kg]{ ?h' ug'{ kg]{ s'/fx¿ le8]sf] / ?h' ePs} lbgdf jf ;f] lbg gEofP To;sf] ef]lnkN6 6'+uf] nufOg]5 .

-@_ l/tk"j{ssf] lgj]bg / lgj]bsn] k]z ug'{kg]{ ;Dk"0f{ k|df0f k]z e} sfof{nodf btf{ ePsf]df ;f] ;DaGwL cGo sfo{ljlw k'/f u/L lg0f{o lbg' kg]{ sfd s'/fdf ;f] k|s[of k'/f ePsf] lbg tyf ;f] lbg gEofP To;sf] ef]lnkN6 .

-#_ kIf ljkIf e} sf/jfxL rNg uPsf]df k|rlnt sfg"gL Joj:yf / pk/f]Qm bkmf bkmfdf pNn]lvt sfo{ljlw cg';f/sf] k|s[of k'/f ePkl5 .

#=$=!$ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd x'g]M dfly bkmf bkmfdf pNn]v u/] afx]s k|rlnt sfg"g, hUuf k|zf;g lgb]{lzsf,

@)%* / ;do ;dodf ljefuaf6 ePsf] gLltut kl/kq adf]lhd x'g]5 .

#=$=!% ph'/L ;'Gg] clwsf/LM bflvn vf/]h ;DaGwL sfd sf/jfxLsf] xsdf ph'/L ;'Gg] clwsf/L b]xfo

adf]lhd x'g]5M

-!_ kmfF6jfnf / gf=;'=n] ug'{ kg]{ sfd sf/jfxLsf] xsdf dfnkf]t clws[t jf sfof{no k|d'v .

-@_ dfnkf]t clws[tsf] xsdf ;DalGwt sfof{no k|d'v .

-#_ sfof{no k|d'v pk/sf] ph'/L ;'Gg] clwsf/Lsf xsdf e"ld ;'wf/ tyf Joj:yfkg ljefu / e"ld ;'wf/ tyf Joj:yf dGqfno .

Page 45: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/Rr]b –$

/f]Ssf ;DaGwL sfo{ljlw $=! -s_ /f]Ssf eg]sf] s] xf] < ;fdfGotof /f]Ssf zAbn] s'g} s'/fsf] /f]sfj6, x6s, k|ltaGw, :yug, lgif]w

jf oyfl:ylt eGg] a'lemG5 . hUuf k|zf;gdf k|o'Qm /f]Ssf zJbn] s;}sf] xs :jfldTjdf /x]sf] crn ;DklQ cf+lzs jf k"0f{ ¿kdf las|L Joaxf/ jf xs x:tfGt/0fsf ;a} k|s[ofnfO{ /f]sL >]:tfdf ;fljs adf]lhd jf oyfl:yltdf /fVg] sfdnfO{ hgfp5 .

$=! -v_ /f]Ssf k"hL{ eg]sf] s] xf] < sfg"gdf pNn]lvt /f]Ssf k"hL{ eGgfn] s;}sf] gfpFdf btf{ jf xs :jfldTjdf

/x]sf] crn ;DklQsf] rng jf las|L Joaxf/ jf pkef]uaf6 alGrt ug{ u/fpg jf ;fljs adf]lhd jf oyfl:yltdf /fVg c8\8f cbfntaf6 lbOg] cfb]znfO{ ;Demg' kb{5 .

hUuf hldgsf] >]:tf dfnkf]t sfof{nodf /xg] x'Fbf /f]Ssf ;DaGwL sfd dfnkf]t sfof{nosf] cleGg sfo{ leq kb{5 / sfof{noaf6 ;Dkfbg x'g] clwsf+z sfd sf/jfxLx¿df /f]Ssf ;DaGwL sfo{sf] k|ToIf ;DaGw /x]sf] x'G5 .

$=@ /f]Ssf ;DaGwL ljBdfg sfg"gL Joa:yfM crn ;DklQ /f]Ssf /fVg] k|of]hgsf nflu xfn lgDg sfg"gL Aoj:yf ljBdfg

/x]sf] 5 M -s_ dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf * v . -v_ d'nsL P]g, cbfntL aGbf]a:tsf] !&! s g+ . -u_ d'n'sL P]g, hdfgL ug]{sf] $ g+= . -3_ d'n'sL P]g, hUuf ldRg]sf] ( g+= . -ª_ ;DalGwt laifout P]g adf]lhd tt\ tt\ lgsfoaf6 x'g] /f]Ssf . -r_ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* . $=# /f]Ssfsf] k|s[ltM /f]Ssf /fVg] k|of]hgdf lgDg adf]lhdsf /f]Ssfsf k|s[ltx¿ 5gM -s_ hUufwgLsf] ljj/0f cyf{t\ hUufjfnfsf] gfd, y/ jtg, afa' afh] jf klt

;;'/fsf] gfd cflb ljj/0f :ki6 v'n]sf] / hUufsf] ljj/0f cyf{t\ hUuf /x]sf] uf=lj=;=÷g=kf=, j8f g+=, lstf g+, If]qkmn cflb ljj/0fx¿ :ki6 v'n]sf] /f]Ssf .

Page 46: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-v_ hUufwgLsf] ljj/0f v'n]sf] t/ hUufsf] ljj/0f gv'n]sf] /f]Ssf . -u_ hUufwgLsf] gfd;Dd v'n]sf] cGo ljj/0f gv'n]sf] /f]Ssf . -3_ uf]Zj/f /f]Ssf cyf{t s'g} klg ljj/0f gv'n]sf] /f]Ssf . gf]6M /f]Ssf ;DaGwL sfd sf/jfxLsf] ;DaGwdf uf]Zjf/f /f]Ssf eGgfn] z'?

gfkL k"j{b]lv of ;f] kZrft klg ljj/0f :ki6 gv'n]sf] jf hUufjfnf jf hUufsf] s]xL ljj/0f;Fu v'n]sf jf AolQmsf] gfd dfq pNn]v e} /f]Ssf hlgPsf]nfO{ a'emfpg]5 .

$=$ /f]Ssf x]g'{ kg]{ cj:yfM dfnkf]t sfof{noaf6 ;Dkfbg x'g] b]xfocg';f/sf sfd sf/jfxLdf clgjfo{

¿kdf /f]Ssf le8fpg' kb{5 . -s_ /lhi6«]zg kfl/tsf nflu k]z x'g cfPsf] crn ;DklQ pNn]v ePsf]

;a} k|s[ltsf lnvtx¿ -a]lhNnfsf ;d]t_ -v_ d[tssf] gfdaf6 xsbf/sf gfddf x'g] gfd;f/Lsf] sf/jfxLdf . -u_ dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf &-#_ adf]lhdsf ;+zf]wg ;DaGwL sf/jfxLdf . -3_ hUufwgL k|df0fk"hf{ x/fO{ jf cGo Joxf]/fn] >]:tfsf] k|dfl0ft k|ltlnlk lbg'

kbf{ . -ª_ latf{, /}s/, :jfjf;L 3/ hUuf nufot ;a} k|s[ltsf hUuf btf{ ;DaGwL

sf/jfxLdf . -r_ c8\8f, cbfnt, ;+3 ;+:yfg / ljlQo ;+:yfaf6 ePsf] lnnfd ;sf/

adf]lhd ;fljs btf{jfnfaf6 :jfldTj bflvn vf/]h ubf{ . -5_ clwu|x0f nufotsf sfg"gL k|s[ofaf6 s'g} 3/hUufsf] bflvn vf/]h ubf{ . -h_ s'g} c8\8f cbfntaf6 ePsf] clGtd lg0f{o, km};nf jf cfb]z ldnfkq

cflb sfof{Gjog ug'{ kbf{ . -em_ s'g} ;/sf/L lgsfoaf6 >]:tfut l:ylt dfu ePsf] cj:yfdf tYout

k"0f{ ljj/0f pknAw u/fpg] ;Gbe{df . -~f_ ljQLo sf/f]jf/ ug{ kfpg] u/L sfg"g4f/f :yflkt s'g} ;+:yf, ;+3 jf

ljQLo ;+:yfx¿n] lwtf] lnO{ nufgL ug]{ sfd sf/jfxLsf ;Gbe{df . -6_ cGo . $=% /f]Ssf /fVg n]vL k7fpg] lgsfox¿M ;fdfGotof b]xfosf c8\8f jf cbfntaf6 dfnkf]t sfof{nodf /f]Ssf /fVg

n]vL k7fpg] Aoj:yf 5 .

Page 47: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-s_ dfnkf]t sfof{no :jo+n] lkm/fb lnO{ lg0f{o lbg' kg]{ laifo jf sfof{non] /f]Ssf /fVg cTofaZos b]v]sf] cj:yfdf dfnkf]t sfof{no :jo+ .

-v_ s'g} ;/sf/L c8\8f jf cbfnt . -u_ sfg"g adf]lhd :yflkt a}+s, ljQLo ;+:yfaf6 tyf ;/sf/L ;+:yfaf6 . -3_ lzIf0f ;+:yf / ;/sf/L :jfldTj ePsf] ;+3 ;+:yf . -ª_ af]nkq jf 7]Ssf k§f;Fu ;DalGwt laifodf :yfgLo lgsfo . -r_ k|rlnt s'g} sfg"gn] /f]Ssf /fVg n]vL k7fpg kfpg] u/L Aoj:yf ePsf

s'g} lgsfo . :yfgLo k|zf;g nufotsf sfof{nox¿af6 /f]Ssf /fVg' jf k'ms'jf ug'{ elg

:ki6 ¿kdf n]vL cfPdf ;f]xL cg';f/ ug'{ kb{5 . AolQmut b[li6aGws / ef]uaGws lnvt kfl/t eP adf]lhdsf 3/ hUuf /f]Ssf ug'{ kb{5 .

$=^ /f]Ssf /fVg n]vL k7fp“bf Wofg k'¥ofpg' kg]{ s'/fx¿M s;}sf] hUuf jf 3/ hUuf /f]Ssf /fVg dfnkf]t sfof{nodf n]vL k7fpFbf

;fdfGotof lgDg s'/fx¿ v'nfO{ k7fpg' kb{5 . -s_ h'g lsQf hUuf jf 3/ hUuf /f]Ssf /fVg' kg]{ xf] ;f] lsQf hUufsf

hUufjfnfsf] ljj/0f / To:tf] hUufsf] ljj/0f s'g k|of]hgsf nflu /f]Ssf /fVg' kg]{ xf] ;f] ljj/0f v'n]sf] ;DjlGwt dfnkf]t sfof{nosf gfpFdf kq jf k"hL{ -/f]Ssf k"hL{_ .

-v_ s'g} lsQf hUufsf] xsdf hUufjfnf jf hUufsf] ljj/0f v'Ng g;s]sf] cj:yf eO{ /f]Ssf /fVg' kg]{ ePdf vf; s;sf] gfdaf6 /f]Ssf /xg' kg]{ xf] :ki6 v'n]sf] ljj/0f .

$=& /f]Ssf kq k|fKt ePkl5 sfof{non] ug'{ kg]{ sfo{M sfof{nodf s'g} lgsfoaf6 /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] kq k|fKt x'gf;fy lgDg

adf]lhd sfd sf/jfxL ug'{ kb{5 . -s_ /f]Ssf kq k|fKt ePkl5 clws[t jf -;f]wk'5_ kmfF6df tf]lsPsf gf=;'=

af6 k=;+=, r=g+=, ldlt, ;lx5fk, ;+:yfsf] 5fk cfjZos kg]{ cGo ljj/0f k'u] gk'u]sf] x]/L k'u]sf] eP tf]s cfb]z u/L lghnfO{ sfo{ ;DkGg x'Fbf;Ddsf] ;a} hfgsf/L lbO{ d"n btf{ kmfF6df k7fpg] .

-v_ x'nfsaf6 k|fKt x'g cfPsf] kqsf] xsdf To:tf] kq k|fKt x'gf;fy kqsf] Joxf]/f / k|s[lt x]/L ;f]xL adf]lhd dfly -s_ df pNn]v u/] adf]lhd clws[t jf -;f]wk'5_ kmfF6df tf]lsPsf] gf=;'=n] tf]s cfb]z ul/lbg' kb{5 .

Page 48: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-u_ tfn's dGqfno jf laefu jf lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 cfjZos sf/jfxLsf nflu elg kq jf kq / cfb]z ;lxtsf] lgj]bg k|fKt x'g cfPsf]df To:tf] kqsf] xsdf ;d]t dfly -s_ df pNn]v u/] adf]lhd tf]s cfb]z ul/lbg' kg]{5 .

$=* /f]Ssf /fVbf kmf“6jfnfn] k'/f ug'{ kg]{ sfo{ljlw / /f]Ssf /fVg] tl/sfM sfof{non] /f]Ssf /fVg] s|ddf /f]Ssf sfo{sf nflu tf]lsPsf] sd{rf/Ln] lgDg

s'/fx¿ ug'{ kb{5 . $=*=! kq4f/f /f]Ssf /fVg] laifodfM

-s_ /f]Ssfkq btf{ ug]{M /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] kq d"n btf{ lstfadf btf{ ul/Psf] 5 5}g x]/L gePdf t'?Gt u/fO{ Nofpg] jf Nofpg nufpg] .

-v_ df]7 le8fpg]M /f]Ssf kqdf /x]sf] 3/hUuf ;DaGwL ljj/0f ?h' ug{ df]7 le8fpg df]7 kmfF6df k7fO{ df]7 kmfF6af6 ;f] kqdf df]7 7]nL g+, kfgf g+=, hUufwgL / hUufsf] ljj/0f pNn]v eP gePsf] x]g]{ .

-u_ /f]Ssf /fVg]M -!_ kqdf pNn]lvt ljj/0f;Fu >]:tf le8L df]7 kmfF6af6 k|fKt

ePkl5 kq adf]lhd ;DalGwt lhNnf g=kf=÷uf=lj=;=sf] hUufwgLsf] gfdsf] klxnf] a0f{ cg';f/sf] /f]Ssf /lhi6/df pNn]lvt 3/ hUuf a0ff{+g's|ddf /f]Ssf /lhi6/df pNn]lvt ;a} ljj/0f r9fO{ tf]lsPsf] sd{rf/Laf6 k"a{ /f]Ssf eP gePsf] x]/L le8fO{ /f]Ssf gePsf] k|dfl0ft u/L ;DalGwt lgsfonfO{ hfgsf/L k7fpg] sfo{ ;DalGwt /f]Ssf kmfF6sf] sfo{ x]g]{ u/L tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] x'g]5 .

-@_ gfdsf] a0f{s|d 5'6\ofp+bf k'?if hUufwgL cuf8Lsf] cfb/ ;"rssf ¿kdf pNn]lvt …>LÚ / dlxnf hUufwgLsf xsdf …>LdtLÚ d';ndfg ;d'bfosf] gfddf cuf8Lsf] …df]xDdbÚ tyf ls|lZrog tyf c+u|]h kl/jf/sf] cuf8Lsf] …;/Ú x6fO{ ;f] kl5sf] klxnf] cIf/nfO{ g} gfd dfGg] . /f]Ssf / k'ms'jf ubf{ hUufwgL k|df0fk"hf{df o:tf] cfb/;"rs jfSo sfod b]lvP z'4tfsf] nflu gfdsf] a0ff{g's|d / cfb/;"rs a0f{ ;d]t x]/L le8fO{ Plsg ug'{ kb{5 .

-#_ kfl/t lnvt adf]lhd /f]Ssf /fVbf ;f]xL kfl/t lnvtdf g} /f]Ssf Joxf]/f hgfO{ k|dfl0ft u/L lbg] u/]sf]df ;f] lnvtsf] b]a|] tkm{ lz/df /f]Ssfsf] Joxf]/f n]vL ;f]xL ljj/0f dfly pNn]v eP

Page 49: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

cg';f/ /f]Ssf /lhi6/df sfod u/L k|dfl0ft ug{ tf]lsPsf] sd{rf/Laf6 k|dfl0ft u/fpg' kb{5 .

-$_ PseGbf a9L hUufwgLsf] ;+o'Qm gfddf sfod /x]sf] 3/ hUuf /f]Ssf /fVg n]vL cfPdf >]:tf k"hf{df tkm{ sfod ePsf]df /f]Ssf /fVg' kg]{ 3/ hUufwgLsf] a0f{s|ddf /f]Ssf /fvL >]:tf k"hf{sf] s}lkmotdf ;d]t /f]Ssf /x]sf] Joxf]/f hgfO{ /fVg' kb{5 .

-%_ hdLg / hldg tNnf Psfsf] / ;f] eGbf dflyNnf] tNnf km/s km/s AolQmsf] :jfldTjdf sfod /x]sf] 3/sf] s'g} tnf jf sf]7f dfq /f]Ssf /fVbf /f]Ssf /lhi6/df hdLgsf] ljj/0f;Dd v'nfO{ h'g tNnf jf sf]7f /f]Ssf /fVg' kg]{ xf] ;f] tNnf jf sf]7f wgLsf] a0f{s|ddf g} /f]Ssf /fVg' kb{5 .

-3_ /f]Ssf le8fpg]M /f]Ssf kqdf pNn]v ePsf] Pj+ df]7af6 k|fKt ljj/0f le8]df ;f] hUuf o; cl3 slx st}af6 /f]Ssf hlgPsf] 5 5}g /f]Ssf clen]v x]/L le8fO{ /f]Ssf gePdf /f]Ssf /flvlbg] . t/ o; cl3 g} /f]Ssf /x]sf] 5 eg] kl5Nnf] /f]Ssf g/fVg] jf ghgfpg] .

-ª_ /f]Ssf /fVg gldn]df ;DalGwt cbfnt jf sfof{nonfO{ hfgsf/L k7fpg]M /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf]df /f]Ssf kq adf]lhd df]7df ljj/0f le8]g jf o; cl3 g} /f]Ssf e};s]sf] /x]5 eg] To;/L gle8]sf] Joxf]/f jf cl3 g} /f]Ssf eO{;s]sf] Joxf]/f v'nfO{ ;DalGwt cbfnt jf sfof{nonfO{ hfgsf/L k7fO{lbg' kg]{5 .

-r_ c:ki6 Joxf]/f :ki6 ug]{M /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] Joxf]/f c:ki6 eof] eg] ;DalGwt cbfnt jf sfof{no jf a}+s jf ;+3 ;+:yfnfO{ c:ki6 ePsf] s'/fsf ;DaGwdf n]vL k7fO{ Plsg ug'{ kb{5 .

-5_ /f]Ssf kqnfO{ k|fyldstf lbg]M sfof{nodf /f]Ssf kq k|fKt x'gf;fy k|fyldstf lbO{ sf/jfxL ug]{ . ;s];Dd p;}lbg tt\;DaGwL sfd sf/jfxLsf] 6'+uf] nufpg] .

-h_ /f]Ssf /x]sf] hfgsf/L lbg]M /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] kq ;a} lt/af6 lel8;s]sf] / bf]xf]/f] /f]Ssf gePsf] eP hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* sf] bkmf @&) / @&* adf]lhd u/L /f]Ssf /flvPsf] hfgsf/L ;DalGwt cbfnt jf sfof{nonfO{ lbg] .

-em_ /f]Ssf lstfadf /f]Ssf /x]sf] laifo v'nfpg]M /f]Ssf lstfadf /f]Ssf hgfp+bf /f]Ssf /x]sf] ldlt, hUufsf] ljj/0f hUufjfnfsf] ljj/0f, /f]Ssf /fVg] lgsfo kqsf] r=g+=, ldlt / /f]Ssf /x]sf] sf/0f :ki6 v'nfpg' kb{5 .

Page 50: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-~f_ /f]Ssf /x]sf] Joxf]/f df]7df hgfpg]M hUuf jf 3/hUuf /f]Ssf /x]sf] Joxf]/f hUufwgLsf] >]:tfdf hgfpg k7fO{ df]7 kmfF6n] hlgPsf] Joxf]/f k|fKt u/]kl5 dfq kmfOlnË ug'{ k5{ .

$=*=@ lnvt4f/f /f]Ssf /fVg]M AolQmut b[li6aGwsL jf ef]uaGwsL jf nvaGwsL kfl/t ePsf] ePdf To:tf] kfl/t k|fKt x'gf ;fy $=*=! adf]lhd /f]Ssf /fvL hfgsf/L k7fpg] .

$=( /f]Ssf ;DaGwL sfdsf] lhDd]jf/L, sfo{ ;Dkfbg ug]{ ;do / lgb]{zg ;DaGwdfM -s_ /f]Ssf / k'ms'jf ;DaGwdf k|fKt kqdf tf]s nufpg] lhDd]jf/L ;DalGwt

-;f]wk'5_ zfvfdf tf]lsPsf gf=;'=sf] x'g] / ;f] sfd t'?Gt x'g]5 . -v_ /f]Ssf / k'ms'jf ljj/0f /lhi6/df k|dfl0ft ug]{ lhDd]jf/L /lhi6]«zg

zfvfdf sfo{/t gf=;'=sf] x'g]5 / ;f] sfd t'?Gt x'g]5 . -u_ /f]Ssf / k'ms'jf kq a'lem lhDdf lng] sfd ;f] adf]lhd ;'/lIft ¿kdf

k|fKt kq /fVg], ljj/0f ldn] gldn]sf] x]/L /lhi6/df sfod ug]{ sfd /f]Ssf kmfF6df sfd ug{ tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] x'g]5 / ;f] sfd ;f]xL lbg jf ;f] lbg gEofP ef]lnkN6;Dddf ;DkGg ug'{ kg]{5 .

-3_ /f]Ssf /fVg] jf km's'jf ug{] sfdsf ;DaGwdf cfkm}n] ug'{ kg]{ jf clws[t, sfof{no k|d'vaf6 lgb]{zg lng' kg]{ sfd ef]lnkN6;Dddf sfo{ ;DkGg ug'{ k5{ .

-ª_ /f]Ssf zfvfsf] ;fdfGo lgoGq0f lgb]{zg ug]{ sfd sfof{no k|d'vn] jf sfof{nosf k|d'vn] tf]s]sf] clws[tn] ug]{5 .

-r_ /f]Ssf ePsf] 3/hUuf /f]Ssf 5}g elg le8fPsf] sf/0faf6 lnvt kf; nufot cGo sfdsf/jfxLx¿ q'l6k"0f{ x'g uPdf le8fpg] kmfF6jfnf lhDd]jf/ x'g]5 .

-5_ /f]Ssf le8fpFbf ;f]xL sfof{nodf kfl/t x'g] lnvtnfO{ klxnf] k|fyldstf lbO{ le8fpg] / df]7 lel8 cfPdf ;a} /f]Ssf /fVg' kg]{ sfd ;f]xL lbg sfo{ km5\of}{6 ug]{ .

-h_ klxn] /f]Ssf /fvL k'ms'jfsf] nflu n]vL cfPsf kqsf] sfd / kfl/t lnvtaf6 /f]Ssf ePsf]df ;f] lnvt s§f e} k'ms'jfsf] nflu n]vL cfPdf ;f]xL lbg jf ef]lnkN6;Dddf sfo{ km5\of}{6 ug]{ .

$=!) /f]Ssf /fVg] sd{rf/Ln] /f]Ssf /fVbf ug'{ kg]{ yk cfGtl/s sfdsf/jfxLx¿M -s_ /f]Ssf lstfa tof/ ug]{M /f]Ssf ;DaGwL sfd ug]{ sd{rf/Ln] hUuf

k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* sf] bkmf g+= @^$ adf]lhd /f]Ssf lstfa 7Ls b'?:t cj:yfdf /fVg' kb{5 .

Page 51: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-v_ a]lhNnfsf] /f]Ssf nut agfpg]M a]lhNnfsf] /f]Ssf lstfa agfpFbf c~rn cg';f/ tof/ u/L k|To]s c~rnsf] a0f{fg's|d / dfly -!_ df pNn]v u/]adf]lhd 7Ls b'?:t cj:yfdf /fVg'kg]{5 .

-u_ /f]Ssf kq kmfOn ug]{ / gDa/ lbg]M /f]Ssf kq / lnvt adf]lhd /f]Ssf /fVbf hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* sf] bkmf g+= @&^, @&& / @&* sf] k|s[of k'/f u/L 7Ls b'?:t cj:yfdf /fVg' k5{ .

-3_ /f]Ssf lstfa / kmfOln· /fVg] tl/sfM /f]Ssf kqnfO{ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf adf]lhd kmfOndf gDa/ lbg] / /f]Ssf lstfadf hgfpg] sfo{ 7Ls b'?:t agfO{ To:tf kmfOn / lstfa ;'/lIft Aojl:yt / tTsfn km]nf kfg{ ;lsg] cj:yfdf ldnfO{ /fVg'k5{ .

-ª_ /f]Ssf lstfasf] gd"gf / yk /f]Ssf lstfa v8f ug]{ s'/fx¿ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* sf] bkmf @*% / @** adf]lhd ug'{ kb{5 .

$=!! /f]Ssf /fVg gldNg] jf /xg g;Sg] cj:yfx¿M sfof{non] b]xfosf cj:yfsf laifodf /f]Ssf /fVg gldNg] x'Fbf /f]Ssf ;DaGwL

sfo{ ug{ tf]lsPsf] sd{rf/Ln] /f]Ssf ;DaGwL sfd sf/jfxL ubf{ laz]if Wofg k'¥ofpg' kb{5 .

-s_ Pp6f sfof{no jf lgsfo jf sfg"g4f/f :yflkt a}+s, ljQLo ;+:yf jf ;+3 ;+:yfn] /f]Ssf /flv;s]sf] hUuf jf 3/hUuf k'gM csf]{ lgsfo jf sfof{non] /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf]df bf]xf]/f] /f]Ssf /fVg jf /f]Ssf ug{ ldNb}g .

-v_ /f]Ssf /fvL kfpF egL s'g} klg AolQmsf] lgj]bg dfu ePsf]df dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf * -v_ sf] cj:yf x]/L cfb]z u/]sf]df afx]s cGo k|s[ltsf lgj]bgdf /f]Ssf /flvb}g .

-u_ uf=lj=;= jf gu/kflnsf÷lh=lj=;=n] dfnkf]t P]g, @)#$ sf] bkmf ( v-#_ adf]lhd cfˆgf] cfly{s sf/f]jf/sf] l;nl;nfdf n]vL k7fPsf] afx]s cGo cj:yfdf /f]Ssf /fVg ldNb}g .

-3_ :yfgLo k|zf;g nufotsf sfof{nox¿af6 /f]Ssf /fVg' elg :ki6 ¿kdf ls6fgL ;fy pNn]v gu/L sfg"g adf]lhd ug'{ jf cfjZos sf/jfxL ug'{ jf o:t} Joxf]/f pNn]v u/L k7fPsf] Joxf]/faf6 /f]Ssf /fVg ldNb}g .

-ª_ s;}sf] df}lvs cfb]zdf /f]Ssf /fVg ldNb}g .

Page 52: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-r_ s'g} cbfntdf d'2f kl//x]sf] t/ cbfntn] /f]Ssf ug{ cfb]z glbPsf]df kIf jf lakIfn] d'2f kl//x]sf] Joxf]/f pNn]v u/L /f]Ssf ul/ kfpF elg d'2fsf] k|df0f /fvL lgj]bg lbPdf ;d]t /f]Ssf /fVg ldNb}g .

-5_ /f]Ssf /fVg gldNg] elg hfgsf/L k7fPsf] cj:yfdf /f]Ssf /fVg' x'Fb}g . -h_ sfg"gn] /f]Ssf /fVg n]vL k7fpg ;Sg] lgsfo, sfof{no, cbfnt, a}+s,

;+3 jf ;+:yf afx]s cGo s'g} klg sfof{no jf ;+3 ;+:yf, AolQmut jf ;fd"lxs lghL kmd{, pBf]u, Joa;flos sfof{nosf] lgj]bg kq jf cg'/f]wdf /f]Ssf /fVg x'b}g .

-em_ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* n] Aoj:yf u/]sf cGo cj:yfx¿ . -`_ btf{ x'g afFls /x]sf hUufsf ;DaGwdf /f]Ssf /fVg ldNb}g . -6_ ;+o'Qm btf{sf] hUuf Pshgfsf] gfdaf6 tkm{ v'nfO{ /f]Ssf dfu

ePsf]df . -7_ s;}sf] rn ;DklQsf] /f]Ssf /fVg n]vL cfPsf]df . $=!@ /f]Ssf k'ms'jf x'g] cj:yfx¿M b]xfosf cj:yfdf /f]Ssf /x]sf hUuf jf 3/hUuf k'ms'jf x'g ;S5g\ . -s_ h'g lgsfo jf sfof{non] /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] xf] ;f]xL lgsfo jf

sfof{nosf] kqaf6 . -v_ s'g} lgsfo jf sfof{non] /f]Ssf /fVg n]vL k7fO{ /f]Ssf /x]sf]df To:tf]

/f]Ssf cbfntsf] cfb]z jf lg0f{oaf6 ab/ ePdf . -u_ b[li6aGws ef]uaGwsL k|rlnt sfg"g adf]lhd /f]Ssf k'ms'jf x'g] u/L

ls6fgL Aoj:yf . -3_ k|rlnt sfg"g adf]lhd /f]Ssf km's'jf x'g] u/L ls6fgL Joj:yf . $=!# /f]Ssf k'ms'jf ubf{sf] sfo{ljlwM /f]Ssf /x]sf] hUuf jf 3/hUuf k'ms'jf ubf{ tf]lsPsf] sd{rf/L jf kmfF6jfnfn]

b]xfosf] k|s[of -sfo{ljlw_ k'/f u/L k'ms'jf hgfpg' kb{5 . $=!#=! h'g lgsfo jf sfof{non] /f]Ssf /fv]sf] xf] ;f]xL lgsfo jf sfof{non]

k'ms'jf n]vL k7fPsf] cj:yfdf M -s_ k'ms'jf ul/lbg n]vL k7fPsf] kq s'g} tl/sfn] sfof{nodf k|fKt x'g

cfPdf tTsfn} clws[t jf ;f]wk'5 zfvfdf /x]sf] gf=;'=af6 tf]s nufO{ d"nbtf{df btf{ u/fpg] .

-v_ kq btf{ e} cfPkl5 kqdf k'ms'jf kq n]vL k7fpg] sfof{nosf] gfd, 7]ufgf, b:tvt ug]{sf] ;lx5fk, sfof{nosf] 5fk /fd|/L ?h' ug]{ ,

Page 53: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-u_ k'ms'jf kqsf] Joxf]/f /f]Ssf /x]sf] Joxf]/f;Fu le8fO{, gle8]df To;}lbg gle8]sf] Joxf]/f v'nfO{ ;DalGwt sfof{nonfO{ ;f]wgL u/L kq k7fpg] .

-3_ /f]Ssf /x]sf] Joxf]/f / k'ms'jf kqsf] Joxf]/f Pj+ ljj/0f le8]df ;s];Dd ;f]xL lbg / gEofPdf dfq ef]lnkN6 k'ms'jf hgfpg] .

$=!#=@ klxnf /f]Ssf /fVg] lgsfo vf/]h e} To;/L vf/]h ePsf] lgsfosf] sfd -lhDd]jf/L_ csf]{ lgsfon] u/]sf] cj:yf /x] ePdf ;f] s'/fsf] cfwf/ ;lxt Joxf]/f vf]nL cfPdf To;/L xfn lhDd]jf/L jxg ug{ tf]lsPsf] lgsfosf] cfb]z jf kqsf] cfwf/df dfly $=!#=! sf] k|s[of adf]lhd k'ms'jf ul/lbg] .

$=!#=# cbfntsf] cfb]z jf lg0f{o adf]lhd /f]Ssf ab/ ePdf k'ms'jf hgfp“bf ckgfpg' kg]{ sfo{ljlwM

s'g} sfof{no jf lgsfosf] kq adf]lhd /f]Ssf /x]sf]df To:tf] /f]Ssf lj?4 ;DalGwt hUufjfnfn] d'2f rnfO{ cbfntsf] cfb]z jf lg0f{o adf]lhd /f]Ssf ab/ e} ;f] /f]Ssf k'ms'jfsf nflu ;DjlGwt hUufjfnf jf AolQm -xsjfnf_ ;d]t sf] lgj]bg kg{ cfPdf sfof{non] b]xfosf] sfo{ljlw ckgfO{ k'ms'jf ug'{ kb{5 .

-s_ To:tf] hUufjfnf jf AolQmn] Joxf]/f v'nfO{ lgj]bg lbg' kg]{ / lgj]bg ;fy lgDg k|df0fx¿ ;+nUg x'g'kb{5 .

♦ hUufwgL k|df0fk"hf{sf] k|ltlnlk, ♦ cbfntsf] km};nf jf cfb]zsf] k|dfl0ft k|ltlnlk -;'?b]lv k'g/fj]bg tx;Fu

jf l/6 If]qaf6 ab/ ePsf] eP_ ;f] lg0f{o jf cfb]zsf] k|dfl0ft k|ltlnlk, ♦ lgj]bssf] g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk, ♦ rfn' aif{;Dd dfnkf]t a'emfPsf] /l;bsf] k|ltlnlk .

-v_ a'+bf g+=-!_ adf]lhd lgj]bg kg{ cfPdf clws[t jf tf]lsPsf] gf=;'=af6 tf]s cfb]z u/fO{ d"n btf{df btf{ ePkl5 /f]Ssf kmfF6sf kmfF6jfnfn] lgj]bg ?h' u/L le8fpg] .

-u_ lg0f{o km};nf jf cfb]zsf ;DaGwdf låljwf eO{ cbfntdf s'g} s'/f :ki6 x'g cfjZos b]lvPdf a'emL Joxf]/f k|fKt ug'{kb{5 .

-3_ k'g/fj]bg ug{ kfpg] u/L km};nf, lg0f{o jf cfb]z ePsf]df To:tf] km};nf, lg0f{o jf cfb]z adf]lhd k'g/fj]bg k/]sf] 5 5}g, k'g/fj]bg k/]sf]df clGtd 7x/ geP;Dd sf/jfxL d'ntaL /fVg] / k'g/fj]bg ug{ kfpg] cjlw gf3]sf] eP cbfntaf6 ;f] hfgsf/L k|fKt u/L k'ms'jf ;DaGwL sf/jfxL 6'+Uofpg ;a} Joxf]/f v'nfO{ cfk'meGbf dflyNnf] txdf

Page 54: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

k]z u/L dflyNnf] txn] cfˆgf] /fo ;lxt s|dzM lg0f{o ug]{ clws[t;Dd k]z ug'{ kb{5 .

-ª_ lg0f{o ug]{ clws[tn] ;a} Joxf]/f ?h' u/L u/fO{ cbfntsf] km};nf jf lg0f{o jf cfb]z adf]lhd k'ms'jf ul/lbg] .

-r_ k'ms'jf x'g] u/L lg0f{o ePkl5 /f]Ssfdf sfd ug]{ sd{rf/L jf kmfF6jfnfn] ;DalGwt /f]Ssf clen]v -/f]Ssf lstfa / /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] kq_ df Joxf]/f hgfO{ k'ms'jf ePsf] Joxf]/f v'nfO{ /f]Ssf /fVg n]lv k7fPsf] lgsfonfO{ hfgsf/L lbg] .

$=!#=$kfl/t b[li6aGwsL, ef]uaGwsL jf nvaGwsL lnvt km/kmf/s e} x'g] k'ms'jfM o:tf] cj:yfsf] k'ms'jfdf ;DaGwLt sd{rf/L jf kmfF6jfnfn] b]xfosf] sfo{ljlw

ckgfO{ /f]Ssf /x]sf] hUuf jf 3/ hUuf k'ms'jf ul/lbg' kb{5 . -!_ kfl/t b[li6aGwsL, ef]uaGwsL jf nvaGwsL lnvt kfl/t sxfF ePsf]

xf] Joxf]/f x]/L ;f]xL adf]lhd k'ms'jf hgfO{ ;DaGwLt lgsfo jf sfof{nonfO{ hfgsf/L k7fO{ lbg] .

-@_ k'ms'jf kqsf] pko'{Qm kfl/t ;fydf lnvt s§fsf nflu k]z ePsf]df lnvt s§f ePsf] gePsf] x]/L le8fO{ km§f ePsf]df ;f] kq / km§f ePsf] Joxf]/f adf]lhd km's'jf hgfO{ hfgsf/L k7fO{lbg] .

-#_ dfly a'+bf g+=-!_ / -@_ adf]lhd k'ms'jf ubf{ kfl/t lnvt / kq k|fKt ePsf]df ;f] kqsf] Joxf]/f / /f]Ssf /fVbfsf] Joxf]/f le8fO{ le8]df dfq k'ms'jf hgfpg], gle8]df c:ki6 ePsf s'/fx¿ :ki6 u/L k7fpg dflysf bkmfx¿df pNn]v eP adf]lhd n]lv k7fpg' k5{ .

$=!$ /f]Ssf k'ms'jf ug]{ s|ddf lg0f{o ug]{ clws[tn] Wofg k'¥ofpg' kg]{ sfd s'/fx¿M $=!$=! clws[tn] ug]{ sfd s'/fM -s_ pk/f]Qm adf]lhd /f]Ssf k'ms'jf ;DaGwL lg0f{o ubf{ / k'ms'jfsf] Joxf]/f

k|dfl0ft ubf{ k'ms'jf ubf{sf] sfo{ljlw cGtu{t pNn]v ePsf] Joxf]/f adf]lhd eP gePsf s'/fx¿ /fd|/L ?h' u/L k'ms'jf k|dfl0ft ul/lbg' kb{5 .

-v_ k'ms'jfsf] hfgsf/L lbg] s|ddf /f]Ssf /x]sf] / k'ms'jf x'g] Joxf]/f ?h' u/L hfgsf/L lbg] kqdf b:tvt jf k|dfl0ft ug'{ kb{5 .

$=!$=@ /f]Ssf km's'jf ug]{ s|ddf ;DjlGwt kmf“6jfnfn] ug'{ kg]{ sfd s'/fx¿M k'ms'jf ul/Psf] kq, /f]Ssf /x]sf] kq / k'ms'jf ul/Psf] hfgsf/Lsf] kq

l;nl;nfa4 ¿kdf Aojl:yt u/L /fVg] .

Page 55: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

$=!% clen]v le8fpg] /f]Ssf /fVg] / k'ms'jf ug]{ sfo{ ubf{sf] lhDd]jf/LM /f]Ssfsf] clen]v, df]7, >]:tf / cGo s'g} clen]v le8fpg] sd{rf/Lsf]

lhDd]jf/L lgDg adf]lhd /xG5 . -s_ s'g} hUuf jf 3/hUuf /f]Ssf /fVbf / To:tf] /f]Ssf k'ms'jf ubf{ ;d]t

ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw, hgfpg' kg]{ Joxf]/f, /fVg' kg]{ clen]v, hfgsf/L lbg] sfd s'/f k|dfl0ft u/fpg] sfd s'/f cflb ;d]tdf ;DalGwt kmfF6jfnf -/f]Ssf ;DaGwL sfo{df tf]lsPsf] sd{rf/L_ s} k"0f{ hjfkmb]xL / lhDd]jf/L /xg]5 .

-v_ df]7sf] >]:tf Joxf]/f, tfd]nL kmfF6df /xg] kfl/t lnvtsf ;DaGwdf / cGo ljj/0f le8fpg] s|ddf h'g h'g k|of]hgdf h'g h'g txsf jf h'g h'g kmfF6df sfo{/t kmfF6jfnf / sd{rf/Laf6 sfd sf/jfxL ePsf] xf] tL tL sd{rf/L g} k"0f{ hjfkmb]xL / lhDd]jf/ /xg]5g\ .

-u_ dfly o; kl/R5]b cGtu{t pNn]v eP adf]lhdsf] sfd sf/jfxL ug]{ s|ddf ;f] sfo{sf nflu tf]lsPsf] sd{rf/L -h'g;'s} txsf]_ -5f]6f] ;dosf nflu cg'kl:yt, h:t} @÷$ lbgsf] sfh jf labfdf a;]sf] jf ;f]lx lbgdf klg s]xL ;dosf nflu jflx/ uPsf] cj:yf_ /xg] sf/0fn] sfd rnfpgsf nflu csf]{ sd{rf/L v6fpg] sfo{ ubf{ clgjfo{ ¿kdf sfof{no k|d'vn] tf]Sg] / To;/L tf]Sbf s'g txsf] sd{rf/LnfO{ slxn] / s'g ;dob]lv slxn] / s'g ;do;Dd lghnfO{ tf]s]sf] xf] /lhi6/df :ki6 Joxf]/fsf] cfb]z u/L k|dfl0ft u/L /fVg] / o;nfO{ a/a'emf/ydf ;d]t /fVg] .

$=!^ /f]Ssf Joj:yfkg ;DjGwdf ;DalGwt kmf“6jfnfn] ug'{ kg]{ cGo sfd sf/jfxLx¿M

-s_ ;a} k|sf/sf /f]Ssf nut 7Ls b'?:t cj:yfdf /fVg' kb{5 . -v_ ;flasaf6 xfn lstfadf /f]Ssf ljj/0f ;fg]{ sfo{df To;/L ;fg]{

sd{rf/Lsf] hjfkmb]xL / lhDd]jf/L /xg]5 . -u_ ;fljs xfn /f]Ssf nut tf]lsPsf] sd{rf/Laf6 ?h' u/fpg' kb{5 . -3_ ;fljsaf6 xfn /f]Ssf lstfadf ;f/]kl5 ;fljs nut ;'/lIft /fVg' kb{5 . -ª_ /f]Ssf le8fpFbf / hgfpFbf :ki6 Joxf]/f pNn]v ug'{ k5{ . $=!& /f]Ssf ;DaGwL cGo sfd sf/jfxLM /f]Ssf kmfF6df jf /f]Ssf ;DaGwL sfd sf/jfxLdf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] ug'{ kg]{

cGo sfd sf/jfxLx¿ lgDg adf]lhd /x]sf 5g\M

Page 56: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-s_ /f]Ssf nutaf6 s;}sf] gfd /f]Ssf lstfadf b]lvP lghsf] ;DklQ /f]Ssf /x]sf] xf] xf]O{g /f]Ssf kqaf6 Plsg ug'{ k5{ .

-v_ /f]Ssf /x]sf] s'g} crn ;DklQsf] s'g} Joxf]/f ;+zf]wg ug{ sf/jfxL rnfO{ ;+zf]wg ;DaGwL s'g} lg0f{o ePsf] s'/f /f]Ssf kmfF6df hfgsf/L k|fKt ePdf /f]Ssf /fVg] sfof{nonfO{ tTsfn hfgsf/L u/fpg' kb{5 .

-u_ s'g} crn ;DklQ /f]Ssf /lx/x]sf] t/ ;f] ;DaGwdf /f]Ssf /fVg n]vL k7fPsf] kq km]nf gk/]df ;f] lgsfonfO{ a'emL kqsf] k|ltlnlk k7fO{ lbg / /f]Ssf oyfat\ /lx/x]sf] jf k'ms'jf e};s]sf] xf] hfgsf/L k|fKt ePdf t'?Gt To:sf] clen]v ldnfg ug'{ k5{ .

-3_ /f]Ssf k'ms'jf u/L k'gM /f]Ssf /fVg' kg]{ eP h'g sfdsf] nflu /f]Ssf k'ms'jf ul/Psf] xf] ;f] sfo{ ;dfKt x'Fbf klxnf] /f]Ssfsf] nut s§f u/L xfnjfnfsf] gfd / lsQfsf] If]qkmn v'nfO{ /f]Ssf hgfpg' kb{5 .

$=!* /f]Ssf ;DaGwL s'g} lg0f{osf] lhDd]jf/LM /f]Ssf k'ms'jf ;DaGwdf ePsf s'g} lg0f{osf xsdf kmfF6jfnfn] ug]{ u/L

tf]lsPsf] sfdsf] xsdf lgh / cGodf ;f] lg0f{odf ;+nUg /x]sf ;a} sd{rf/Lx¿ lhDd]jf/ /xg] 5g\ .

$=!( /f]Ssf ;DaGwL cGo s'/fx¿ M /f]Ssf ;DaGwL cGo s'/fx¿ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd x'g]5 .

Page 57: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/R5]b–%

hUufwgLsf] gfd, y/, jtg cflb ;+zf]wg ;DaGwL sfo{ljlw

hUufjfnfsf] gfpFdf hUuf btf{ ubf{ jf hUufsf] vl/b las|Lsf] sf/f]jf/ ubf{sf cj:yfdf hUufjfnfsf] gfd, y/, jtg nufotsf ljj/0fsf] ;fy} hUufsf] ljj/0fdf laleGg sf/0fn] km/s jf bf]xf]/f kg{ ;Sb5 . o:tf] cj:yfdf km/s k/]sf] Joxf]/f ;Rofpg] sfo{nfO{ ;+zf]wg elgG5 . o:tf] ;+zf]wg ug]{ sfo{nfO{ a'+bfut ¿kdf oxfF pNn]v ul/Psf] 5 . %=! ;+zf]wg ;DaGwL sfg"gL Joa:yfM hUufjfnfsf] gfd, y/, jtg, pd]/ jf lghsf]

afa', afh], klt jf ;;'/fsf] gfd, y/ jf hUufsf] lsQf gDa/ If]qkmn jf lsl;d km/s k/]df jf bf]xf]/f btf{ x'g uPsf]df dfnkf]t sfof{non] cfjZos hf+ra'em u/L ;f] s'/f ;RofO{ btf{ sfod ug{ ;Sg] dfnkf]t P]g, @)#$ -;+zf]wg ;lxt_ sf] bkmf &-#_ df sfg"gL Aoj:yf ePsf] 5 .

%=@ ;+zf]wgsf k|s[ltx¿M hUufwgLsf] gfpFdf hUuf btf{ lstfa -df]7_ v8f ubf{ hUufwgLsf] gfd, y/ jtg nufot hUufsf] ljj/0f km/s kg{ ;Sb5 . ;+zf]wgsf k|s[ltx¿nfO{ klxrfg u/]kl5dfq sfo{ljlwsf] jf/]df :ki6 x'g ;lsg] ePsf]n] ;+zf]wg dfu e} cfpg] ;+efljt ;d:ofx¿nfO{ b]xfo adf]lhd auL{s/0f ul/Psf] 5 .

-s_ hUufwgLsf] gfddf cfsf/, O{sf/ cflb km/s k/]sf] . -v_ hUufwgLsf] k'/} gfd km/s k/]sf] . -u_ hUuffwgLsf] gful/stf gDa/ / ldlt km/s k/]sf] . -3_ hUufwgLsf] afa'÷afh]÷klt ÷;;'/fsf] gfd km/s k/]sf] . -ª_ hUufwgLsf] jtg km/s k/]sf] . -r_ hUufsf] If]qkmn km/s k/]sf] . -5_ Pp6} hUuf b'O{ jf b'O{ eGbf a9L AolQmsf] gfpFdf bf]xf]/f] btf{ ePsf] . -h_ hUuf btf{ >]:tfdf df]xLsf] gfd km/s k/]sf] . -em_ hUufsf] lsl;d, v08, ju{ cflb km/s k/]sf] . -~f_ hUufsf] jf8{ g+, lsQf g+= km/s k/]sf] . -6_ lnvtdf wgLsf] jf hUufsf] ljj/0f km/s k/]sf] . -7_ lsQf sf6 ubf{ lsQf g+= km/s k/]sf] cflb .

Page 58: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

%=# ;+zf]wgsf nflu lgj]bg lbg' kg]{M hUufwgLsf] gfd, y/, jtg nufot hUufsf] ljj/0f km/s k/]sf]df ;f] ;RofO{ kfpg hUufwgLn] ;DalGwt lhNnfsf] dfnkf]t sfof{nodf cfˆgf] ;a'b k|df0f ;fy} /fvL lgj]bg ug'{ kb{5 .

%=$= lgj]bgdf v'nfpg' kg]{ s'/fx¿M ;+zf]wgsf] dfu bfjL ;lxt dfnkf]t sfof{nodf lgj]bg lb+bf lgj]bsn] lgDg Joxf]/f :ki6;Fu lgj]bgdf v'nfPsf] x'g' kb{5 .

-s_ s] Joxf]/f s] s;/L km/s k/]sf] xf] < To;sf] sf/0f pNn]v x'g' kg]{ . -v_ km/s k/]sf] Joxf]/f ;+zf]wg ug{ ldNg] k|df0f–sfuh pNn]v ug]{ . -u_ lgj]bssf] gfd, y/ jtg / # k':t] k|i6 v'nfPsf] x'g' kg]{ . -3_ ?= %÷–sf] l6s6 6fF; ug'{ kg]{ . %=% lgj]bg ;fy ;+nUg x'g' kg]{ k|df0f sfuhx¿M hUufwgLsf] gfd, y/ jtg tyf

hUufsf] ljj/0f km/s k/]sf]df ;+zf]wgsf] nflu ;DalGwt dfnkf]t sfof{nodf lgj]bg lb+bf b]xfodf pNn]v ePsf k|df0f sfuhx¿ ;+nUg ug'{ kb{5 .

-s_ ;Ssn hUufwgL btf{ k|df0fk"hf{ . -v_ rfn' cf=j=sf] dfnkf]t a'emfPsf] /l;b . -u_ gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk jf gfjfns eP hGd btf{ k|df0fkq

/ afa'sf] eP afa'sf], geP cfdfsf] gful/stfsf] k|ltlnlk . -3_ ;DalGwt a;f]jf; u/]sf] :yfgLo lgsfosf] ls6fgL l;kmfl/; . :yfgLo

lgsfon] l;kmfl/; lbPg elg k|df0f ;lxt lgj]bg kg{ cfPdf sfof{non] cfjZos k|df0f c8\8fs} tkm{af6 klg a'lemlbg' kb{5 .

-ª_ km};nf ldnfkq jf lnvtsf] cfwf/df >]:tf sfod ePsf] eP ;f] km};nf ldnfkq / lnvtsf] k|dfl0ft k|ltlnlk .

-r_ cGo ;DalGwt k|df0f eP ;f] . %=^ ;+zf]wgsf] nflu lgj]bg k/]kl5 sfof{non] ckgfpg] sfo{ljlwM dfnkf]t

sfof{nodf lgj]bsaf6 kg{ cfPsf] ;+zf]wg ;DaGwL lgj]bg pk/ b]xfosf] sfo{ k|s[of ckgfO{ sfo{ljlw k'/f ug'{ kb{5 .

-s_ l/tk"j{ssf] lgj]bg 5 of 5}g < k]z x'g' kg]{ k|df0f sfuhftx¿ 5g\ of 5}gg\ < ;f] x]/L tf]lsPsf] clws[t sd{rf/L jf ;f]wk'5 kmfF6sf] gfoa ;'Jjfaf6 tf]s nufpg' kb{5 .

-v_ tf]s nfu]sf] lgj]bg sfof{non] d"n btf{ kmfF6df btf{ ug'{ kb{5 . -u_ d"n btf{ lstfadf lgj]bg btf{ u/]kl5 ;DalGwt btf{ kmfF6df a:g]

sd{rf/Ln] ;DaGwLt ;+zf]wg x]g]{ kmfF6jfnf vl/bf/nfO{ pQm lgj]bg lkog dfkm{t a'emfO{ lbg' kb{5 .

-3_ kmfF6df lgj]bg k|fKt ePkl5 ;DalGwt kmfF6jfnf vl/bf/n] ldl;n btf{ lstfadf btf{ ug]{, ;gfvt u/fpg], tf]lsPsf] sd{rf/Laf6 ;gfvt

Page 59: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

k|dfl0ft u/fpg] / ldl;ndf kl~hsf agfO{ ldl;n v8f ug'{ kb{5 . lkog dfkm{t df]7 / /f]Ssf le8fpg k7fpg] / df]7 / /f]Ssf x]g]{ sd{rf/Ln] t'?Gt df]7 / /f]Ssf le8fO{ lkog dfkm{t ;+zf]wg kmfF6df k7fpg] .

-ª_ ldl;n v8f ePkl5 ;+zf]wg dfusf] laifodf s] s:tf] sfo{ljlw ckgfO{ sf/jfxL cuf8L a9fpg' kb{5 eGg] s'/f ;+zf]wg dfusf] k|s[lt cg';f/ sf/jfxL ug'{ kg]{ x'G5 .

-r_ lnvt k|df0f le8fpg' kg]{ eP tfd]nL k|lt;Fu le8fpg lkog dfkm{t k7fpg] / tfd]nL kmfF6jfnfn] tfd]nL;Fu le8fO{ t'?Gt kmfF6df a'emfO{ lbg] .

-5_ ;+zf]wg ;DaGwL lg0f{o ug'{ k"j{ ;+zf]wg ;DaGwL k|s[ltsf] cfwf/df 5'§f5'§} sfo{ljlw ckgfO{ x]g'{ kg]{ x'gfn] b]xfo adf]lhd jlu{s/0f ul/Psf] 5M

-s_ sfof{nos} clen]v cflb le8fpFbf km/s k/]sf] Joxf]/f ;+zf]wg ug{ ;lsg] cj:yfsf ;fdfGo k|s[ltsf ;+zf]wg .

-v_ sfof{nosf] clen]vsf] cfwf/df km/s k/]sf] Joxf]/f ;+zf]wg ug{ g;lsg] yk k|df0f / k|s[of k'/f u/L lg0f{o ug'{ kg]{ hl6n k|s[ltsf ;+zf]wg .

-h_ ;fdfGo k|s[ltsf ;+zf]wgx¿ t'?Gt} lg0f{o k|s[ofdf nfg ;lsg] jf g;lsg] eGg] s'/f tf]lsPsf] kmfF6jfnf vl/bf/ / gf=;'=n] ;+o'Qm ¿kdf sfuh k|df0fsf] cfwf/df 5'6\ofpg' kb{5 . t'?Gt lg0f{o k|s[ofdf nfg ;lsg] b]lvPdf lg0f{osf] nflu l6Kk0fL p7fpg] / /fo ;fy lg0f{o ug]{ clws[t ;dIf k]z ug'{ kb{5 .

-em_ ldl;n kl~hsf agfpg] bfloTj ;DalGwt kmfF6jfnfsf] x'G5 . kmfF6jfnfn] kl~hsf gagfO{ k]z u/]sf] s'g} klg ldl;ndf clws[t sd{rf/Ln] s'g} klg cfb]z lg0f{o gug]{ . u/] ;DalGwt clws[t sd{rf/L hjfkmb]xL x'g]5 .

-~f_ hl6n k|s[ltsf ;+zf]wg dfu ;DaGwdf eg] clws[tsf] cfb]z u/fO{ lgDg k|s[of k'/f u/fpg] lhDd]jf/L kmfF6jfnf vl/bf/ / gf=;'=sf] x'G5 .

♦ xsbfjL ;DaGwL #% lbg] ;fj{hlgs ;"rgf k|sflzt ug]{ . ♦ :yfgLo hgk|ltlglwsf] /f]xj/df ;fFw, ;lwof/ ;d]t /flv

:ynut ;h{ldg ug]{ . ♦ b'u{d kxf8L lhNnfx¿ / ;b/d'sfdaf6 w]/} 6f9fsf ljs6

uf=lj=;=x¿df sfof{noaf6 :ynut ;h{ldg ug{ c8\8faf6

Page 60: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

sd{rf/L v6fpg g;lsg] cj:yf k/]df :yfgLoaf6 e} cfPsf] l;kmfl/;nfO{ g} :ynut ;h{ldg dfGg] .

♦ 8f]/af6 cfPsf] k|To]s ;h{ldg, v6L cfPsf] 8f]/n] k|ltj]bg ;fy sfof{nodf k]z ug'{ kg]{ / To:tf] ;h{ldg 8f]/af6 e} cfPsf] s}lkmot n]vL clws[t sd{rf/L jf tf]lsPsf] sd{rf/Ln] k|dfl0ft u/L ldl;n ;+nUg ug'{ kb{5 .

gf]6M o:tf] ;"rgf sf7df08f} pkTosfsf] xsdf uf]/vfkq / zx/L If]qsf] xsdf :yfgLo kq klqsfdf k|sflzt ug'{sf] ;fy} k|d'v :yfgx¿df l/tk"j{s 6fF; u/]sf] x'g' kb{5 .

♦ s'g} AolQm, lgsfo jf c8\8f, cbfnt a'em\g' kg]{ eP ;f] a'em\g] . -6_ k]z ePsf] dfu lgj]bg pk/ k'¥ofpg' kg]{ cfGtl/s sfo{ k|s[of k'/f

u/]kl5 kmfF6jfnf vl/bf/ / gf=;'=n] l6Kk0fL p7fO{ cfˆgf] /fo ;fy lg0f{o ug]{ clwsf/L ;dIf k|:t't ug'{ kb{5 .

-7_ ;+zf]wgsf] nflu k]z ePsf] ldl;ndf dfu lgj]bg cg';f/ lg0fo ug{ ldNg] jf gldNg] s] xf] < lg0f{o ug]{ clwsf/Ln] k|df0f sfuhx¿ x]/L pko'Qm lg0f{o ug'{ kb{5 .

-8_ lg0f{o ug]{ clwsf/Ln] lg0f{osf] 5f]6s/L Joxf]/f /fo lstfadf n]vL cfˆgf] ;lx5fk ug]{ / l6Kk0fLdf sf/0f vf]nL lg0f{o ug'{ kb{5 .

-9_ lg0f{o ePkl5 8fo/L nut s§f ug]{ / ldl;n lg0f{o sfof{Gjogsf nflu df]7 kmfF6df lkog dfkm{t a'emfpg] lhDd]jf/L ;DalGwt kmfF6jfnf vl/bf/sf] x'g]5 .

%=& lg0f{o ubf{ Wofg k'¥ofpg' kg]{ s'/fx¿M hUufjfnf / hUufsf] ljj/0f ;+zf]wg ubf{ Psfsf] hUuf csf]{df hfg ;Sg] e} xs clwsf/df g} c;/ kg{ ;Sg] ePsf]n] ;+zf]wg dfusf] k|s[lt x]/L lg0f{odf k'Ug' kb{5 . t;y{ lg0f{o ug]{ clwsf/Ln] b]xfo adf]lhd Wofg k'¥ofO{ lg0f{o ubf{ unt lg0f{o x'g ;Sg] ;Defjgf sd /xG5 .

-s_ hUufwgLsf] gfd, y/df ;fdfGo cfsf/, O{sf/ cflb ;+zf]wg ug'{ kg]{ /x]5 eg] df]7, /f]Ssf, le8fO{ cGo Joxf]/faf6 xs clwsf/df c;/ gkg]{ b]lvP tTsfn} lg0f{o ul/ lbg' kb{5 .

-v_ hUufwgLsf] k'/} gfd, y/ km/s k/]sf]df eg] oyfy{ s] xf] < s;/L gfd, km/s k/]sf] xf] < xs clwsf/df c;/ kg]{ gkg]{ eGg] ;DaGwdf #% lbg] xsbfjL ;DaGwL ;fj{hlgs ;"rgf / :ynut ;h{ldg ;d]tsf] sfo{ljlw k'¥ofP/ dfq lg0f{odf k'Ug' kb{5 .

Page 61: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-u_ hUufwgLsf] gful/stf gDa/ / ldlt km/s k/]sf]df ;DalGwt lhNnf k|zf;g sfof{nodf a'emL Plsg ug'{ kg]{ x'G5 . t;y{ o:tf] cj:yfdf lhNnf k|zf;gdf a'em\g' kb{5 .

-3_ hUufwgLsf] afa'÷afh]÷klt ;;'/f km/s k/]sf]df sfof{nosf] clen]v x]/L afa'÷afh]÷klt÷;;'/f ;+zf]wg ug'{ kg]{ eP lghx¿sf] gful/stfsf] k|ltlnlk ;+nUg u/fpg] . lajfx btf{ eP ;f] ;+nUg u/fpg] . cGo To:t} k|sf/sf] k|df0f sfuh ;d]t x]/L lg0f{odf k'Ug' kb{5 .

-ª_ hUufwgLsf] jtg km/s k/]sf]df gful/stf / :yfgLo l;kmfl/;sf] cfwf/df ;+zf]wgsf] lg0f{o ug'{ kb{5 .

-r_ hUufsf] g=kf=÷uf=lj=;=÷l;6 g+= ÷ls=g+= km/s k/]sf]df lkmN8a's Kn6 /lhi6/, lnvt cflb sfof{nosf] clen]v le8fO{ ;+zf]wgsf] lg0f{o ug'{ kb{5 .

-5_ Pp6f If]qkmn n]Vg' kg]{ csf]{ n]lvg uPsf] eGg] sfof{nosf] df]7, ;fljs >]:tf, lkmN8 a's, lnvt cflbaf6 b]lvPdf t'?Gt ;Rofpg ;lsG5 .

-h_ gS;f cg';f/ If]qkmn sfod gePsf] eGg] dfu bfaL ePsf]df lgDg k|s[of ckgfpg' kb{5 .

!_ gS;fdf If]qkmn 6«fon r]s u/L k|ltj]bg k]z ug{ gfkL zfvfnfO{ n]lv k7fpg] .

@_ gflk zfvfaf6 k|ltj]bg k|fKt ePkl5 lgDg Joxf]/f x]g]{ . ;Ssn gS;faf6 6«fon r]s u/]sf] xf] jf xf]O{g < Psk6s lsQfsf6 ePsf] xf] jf xf]Og < rf/}lt/ ;+lwof/sf] hUuf k'U5 jf k'Ub}g < ;f] x]g{ nufpg] . -em_ Psk6s lsQfsf6 gePsf] ;Ssn gS;faf6 6«fon r]s ubf{ If]qkmn

a9L ePdf e"ld k|zf;g P]g nfu' ePsf] lhNnfdf ;f]xL ldltb]lv c? lhNnfdf dfnkf]t P]g nfu' ePsf] ;fnb]lvsf] dfnkf]t c;'n ug]{ u/L If]qkmn ;+zf]wg ug{ x'G5 .

-~f_ Psk6s lsQfsf6 ePsf] xsdf eg] ;fljs hUufwgLn] d~h'/L gu/];Dd If]qkmn a9fpg x'Fb}g . o:tf] hUufwgLn] d~h'/L u/]df lgodfg';f/ nfUg] /lhi6«]zg b:t'/ ;d]t c;'n ug]{ ug'{ kb{5 .

-6_ bf]xf]/f] btf{ ePsf]df s] s;/L bf]xf]/f] btf{ ePsf] xf] < sfof{nosf] df]7, lnvt, lkmN8 a's, Kn6 /lhi6/ cflb le8fpg] / ;DalGwt AolQm ;d]t a'emL k|df0f sfuhsf] cfwf/df bf]xf]/f] >]:tf ;Rofpg] lg0f{o ug'{ kb{5 .

-7_ btf{ >]:tfdf df]xLsf] gfd km/s k/]sf]df s] s;/L km/s k/]sf] xf] < e"ld;'wf/ sfof{nodf a'emL ;f]xL adf]lhdsf] ;+zf]wgsf] lg0f{o ug'{ kb{5 .

Page 62: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

-8_ lsl;d kl/at{g u/L kfpFg dfu bfaL k/]sf]df k|flalws k|ltj]bg gfkL zfvfaf6 lng'sf] ;fy} lkmN8 lg/LIf0f ;d]t ug'{ kb{5 .

-9_ lnvtdf C0fL÷wgLsf] ljj/0f jf hUufsf] ljj/0f km/s k/]sf]df lnvt ;Rofpg ldNb}g .

-0f_ lsQfsf6 km/s k/]sf]df eg] gfkL zfvfsf] k|ltj]bg lnO{ ;fljs lsQfsf6 ab/ ug]{ cfb]z u/L k'gM lsQfsf6 ug]{ cfb]z ug'{ kb{5 .

-t_ /f]Ssf ePsf] hUufsf] /f]Ssf /fVg] lgsfosf] :jLs[lt a]u/ s'g} klg Joxf]/f ;+zf]wg ug{ ldNb}g . t;y{ /f]Ssf /x]sf] cj:yfdf /f]Ssf /fVg] lgsfosf] :jLs[tL lng clgjfo{ x'G5 .

-y_ gfk gS;f ug{ 5'6 x'g uPsf]df / hUufsf] jf:tlas l:ylt / gfkL gS;fdf Ps¿ktf gePsf] cj:yfdf afx]s btf{ >]:tf cg'¿k gfkL gS;fdf ;+zf]wg ug'{ kg]{ ePdf gS;fdf cfjZos ;+zf]wg ug{ dfnkf]t sfof{non] gfkL zfvfnfO{ cfb]z ug{ ;Sb5 / To:tf] cfb]z k|fKt ePkl5 gfkL zfvfn] klg cfjZos ;+zf]wg u/L lbg' kb{5 .

-b_ clws[t jf/];gfdf jf ;fwf/0f jf/];gfdfdf h];'s} eP klg sfg"g adf]lhd jf/]; e} lgj]bg btf{ ePkl5 jf/];gfdfsf] sf/0faf6 dfq lg0f{o ug{ /f]Sg x'b}g . k|df0fsf] d"NofÍg / ljZn]if0fsf] cfwf/df lg0f{o ug]{ ug'{ kb{5 .

-w_ afa' afh]sf] gfpF 9fF6L as;kqsf] lnvt kfl/t u/] kl5 afa' afh] ;;'/f cflb ;+zf]wg dfu x'g ;Sb5 . o:tf]df /fhZj r'xfj6 x'g ;Sg] ePsf]n] ;+zf]wg ubf{ /fhZj c;'n ug'{ kg]{ b]lvP /fhZj c;'n ug]{ u/L lg0f{o ug'{ kb{5 .

%=* hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd x'g]M ;+zf]wg ;DaGwL cGo s'/fx¿ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* df Aoj:yf eP adf]lhd x'g]5 .

%=( lg0f{o ubf{ nfUg] ;doM lg0f{o ubf{ nfUg] ;do ;+zf]wgsf] k|s[lt x]/L dfq lgwf{/0f ug{ ;lsG5 . t;y{ k|s[lt cg';f/ nfUg ;Sg] ;do o; k|sf/ 5 .

-s_ sfof{nosf] clen]vaf6 ;'wf/ x'g;Sg] k|s[ltsf s]zx¿ lgj]bg k/]s} lbgdf . -v_ gfkLsf] k|ltj]bg cfjZos kg]{ s]zdf – gfkLsf] k|ltj]bg k|fKt ePkl5 . -u_ xsbfaL ;DaGwL ;"rgf, :ynut ;h{ldg, :yfgLo lgsfo, c8\8f,

cbfnt cflb a'em\g' kg]{ ePdf – k|s[of k'/f ePkl5 . %=!) ;+zf]wgsf] lg0f{o ug]{M a'lemPsf] k|s[of / k]z ePsf] k|df0faf6 ca yk k|df0f

a'emL /xg gkg]{ ePdf lgj]bssf] dfu adf]lhd ;+zf]wgsf] lg0f{o dfnkf]t sfof{nosf] clws[t sd{rf/Laf6 u/fpg' kb{5 . k|s[of k'u]sf] 5 t/ ;+zf]wgaf6

Page 63: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

pgfp AolQmsf] xs clwsf/df c;/ k5{ eGg] lg0f{o lbg] clwsf/LnfO{ nfu]df ;f]xL adf]lhd lg0f{o u/L lg0f{osf] hfgsf/L lgj]bsnfO{ lbg' kb{5 .

%=!! ;+zf]wgsf] lg0f{o sfof{GjogM ;+zf]wgsf] lg0f{o sfof{Gjog ubf{ b]xfo adf]lhd ug'{ kb{5 .

-s_ lg0f{o ldl;n ;DalGwt kmfF6jfnfn] df]7 kmfF6nfO{ a'emfpg] / df]7jfnfn] klg a'lemlbg] .

-v_ ;+zf]wg ePsf] Joxf]/fsf] s}lkmot df]7, >]:tf / ;DalGwt AolQmsf] k"hf{df n]vL cfkm'n] ;d]t ;xL u/L clws[taf6 k|dfl0ft u/fpg] sfd t'?Gt ug]{ .

-u_ ;+zf]wg ePsf] Joxf]/f bf=vf=l6kf]6df ;d]t r9fO{ kmfF6jfnf / clws[tn] k|dfl0ft ug]{ .

-3_ ;DalGwt AolQmnfO{ bf=vf=l6kf]6df ;xL u/fO{ k"hf{ ;DalGwt AolQmnfO{ a'emfpg] .

-ª_ lg0f{o ldl;n sfof{Gjog ePkl5 tfd]nL kmfF6df a'emfpg] / ;f] a'emfPsf] clen]v df]7 kmfF6df ;'/lIft ;fy /fVg] .

%=!@ lg0f{o sfof{Gjogsf] bfloTjM lg0f{o sfof{Gjog ug]{ bfloTj df]7 kmfF6df a:g] vl/bf/ / clws[t sd{rf/Lsf] x'g]5 .

%=!# ;+zf]wg x'g g;Sg] s'/fx¿M AolQmsf] xs clwsf/df c;/ kg]{ u/L hUufwgL jf hUufsf] ljj/0f ;+zf]wg x'g ;Sb}g . ;/sf/L÷;fj{hlgs, k|s[ltsf] hUuf AolQmsf] gfpFdf sfod ug]{ u/L ;+zf]wg x'g ;Sb}g .

%=!$ 3/kftfn hgfpg]M g=kf=If]q / ;b/d'sfd /x]sf] uf=lj=;=sf] xsdf gfkL zfvfsf] k|ltj]bgsf] cfwf/df 3/ kftfn hgfpg] cGo u|fdL0f If]qsf] xsdf :yflgo lgsfosf] l;kmfl/;df 3/ kftfn hgfpg] ug'{ kb{5 .

%=!% lnvt u/L lnPsf] hUufdf 3/ hgfpg]M gfkL kl5 ag]sf 3/ gS;f >]:tfaf6 gb]lvg] ePsf]n] lnvt x'g' cuf8L 3/ xf] jf kl5 ;DalGwt hUufjfnfn] agfPsf] 3/ s] xf] < Plsg u/]/ dfq 3/ hgfpg' kb{5 . lnvt x'g' cufl8sf] 3/ lnvtdf pNn]v 5}g eg] To:tf] 3/ Cl0fs} x'g] ePsf]n] To:tf]df 3/ hgfpg x'b}g .

%=!^ ;]jf z'Ns a'emfpg' kg]{M sfof{noaf6 ;+zf]wg ug]{ lg0f{o ePkl5 cfly{s P]g adf]lhd nfUg] ;]jf z'Ns ;DalGwt lgj]bsaf6 c;'n u/]kl5 dfq lg0f{o sfof{Gjogsf] nflu ldl;n ;DalGwt kmfF6df a'emfpg' kb{5 . sfof{no :jo+n] u/]sf] lg0f{odf eg] ;]jf z'Ns nfUb}g .

%=!& k|df0f k'¥ofpg' kg]{M ;+zf]wg dfu ubf{ cfjZos k|df0f sfuh k'¥ofpg] bfloTj ;DalGwt lgj]bssf] x'g]5 .

Page 64: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

kl/R5]b–^

lnvt tyf ldl;n Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ljlw dfnkf]t sfof{no hgtfsf] crn ;DklQsf] clen]v /fVg] c8\8f ePsf]n] dfnkf]t sfof{nosf] cfˆg} k|sf/sf] 5'§} klxrfg 5 . cTolws a9L hg;Dks{ x'g] c8\8f ePsf] sf/0fn] ubf{ sfo{ af]emklg TolQs} w]/} 5 . sfof{noaf6 v8f ul/g] clen]vx¿nfO{ Aojl:yt ug{ ;lsPg eg] To;sf] gsf/fTds c;/ hg;fwf/0fdf kg{ hfG5 . t;y{ sfof{nodf /xg] lnvt tyf ldl;nx¿nfO{ Aojl:yt u/L ;'/lIft ;fy /fVg] / vf]h]sf] a]nfdf kfpg ;Sg] u/L Aojl:yt u/L /fVg' sfof{nosf] bfloTj x'g cfpF5 . ^=! ldl;n btf{ ug]{M sfof{nodf kg{ cfPsf] lgj]bg clwsf/ k|fKt clwsf/Laf6

tf]s nflu d"n btf{ eO{ kmfF6df k|fKt ePkl5 ldl;n btf{ lstfadf btf{ ug]{ sfd ;DalGwt kmfF6df tf]lsPsf] sd{rf/Laf6 x'G5 . ldl;n btf{ ePkl5 dfq ldl;n pk/ cGo sf/jfxL cuf8L a9fpg' kb{5 .

^=@ ldl;n btf{ gu/L sf/jfxL gug]{M ldl;n btf{ gu/L sf/jfxL ubf{ kl5 lg0f{o, ldl;n vf]hL ubf{ km]nf gkg]{ / To;af6 cfjZos sfd lng g;Sg] ePsf]n] ldl;n btf{ gu/L lg0f{o, sf/jfxL ug{ x'b}g .

^=# ldl;n kl~hsf agfpg' kg]{M ldl;ndf kl~hsf agfpg] bfloTj ;DalGwt kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] x'G5 . kl~hsf gagfO{ ldl;n To;} /fVbf ldl;n k|df0f sfuhx¿ dfl;g gfl;g ;Sg], ablgotk"0f{ tl/sfn] sfuhx¿ lemsL lbg] x'g ;S5 . To;sf/0f ldl;n kl~hsf clgjfo{ ¿kdf agfpg' kb{5 .

^=$ ldl;nsf] ;+/If0f M v8f ePsf] ldl;n lg0f{o eP/ sfof{Gjogsf] nflu df]7 kmfF6df ga'emfP;Dd ldl;nsf] ;+/If0f ug]{ bfloTj ;DjlGwt kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] x'G5 .

^=% rfn' ldl;n a/a'emf/y ug'{ kg]{M rfn' ldl;n kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] cbnL abnL x'Fbf xfn ;fljs sd{rf/Ln] 8fo/L lstfasf] cfwf/df a/–a'emf/y ug'{ kb{5 .

^=^ 8fo/L ldl;n lhDd]jf/L ;fg]{M cfly{s aif{ ;dfKt ePkl5 ut ;fnsf] ldl;n gofF cfly{s aif{sf] gofF 8fo/L lstfadf lhDd]jf/L ;fg'{ kb{5 . ;f] ;fg]{ lhDd]jf/L ;DalGwt kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] x'g]5 .

^=& lg/LIf0f, lgoGq0f / lgb]{zg lbg]M ldl;n 8fo/L ;'/lIft /fv], g/fv]sf], /fd|f];Fu a/a'emf/y u/] gu/]sf], cf=a= ;dfKt ePkl5 lg0f{o x'g afFsL ldl;n lhDd]jf/L ;f/] g;f/]sf], lg0f{o ldl;n sfof{Gjogsf] nflu ;DalGwt df]7 kmfF6df a'emfP ga'emfPsf], tfd]nL kmfF6df a'emfP ga'emfPsf] lg/LIf0f / lgb]{zg ug]{ sfd sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

Page 65: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

^=* sfof{Gjog ePsf] ldl;n tfd]nLdf a'emfpg]M lg0f{o eO{ cfPsf] k|To]s ldl;n lg0f{o sfof{Gjog ePkl5 & lbgleq tfd]nL kmfF6df a'emfO{ ;f] sf] e/kfO{ /fVg] sfd df]7 kmfF6df a:g] kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] x'g]5 .

^=( tfd]nLdf ldl;n btf{ ug'{ kg]{M k|To]s kmfF6af6 a'emfpg NofPsf tfd]nL ldl;n tfd]nL kmfF6df cnu cnu btf{ lstfadf btf{ u/L ;'/lIft ;fy /fVg] sfd tfd]nL zfvfdf vl6Psf] sd{rf/Lsf] x'g]5 . bfloTj leq /xL sfd u/] gu/]sf] /]vb]v ug]{, gu/]sf] eP ug{ nufpg] sfd sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

^=!) x/fpg], dfl;g], gfl;g]af6 ;'/lIft /fVg' kg]{M tfd]nL, ldl;nx¿sf] gSsn lb+bf k|df0fsf] nflu c8\8f, cbfntdf k7fpFbf ;f] sf] clen]v /fvL dfq gSsn lbg], nut /fvL dfu ePsf] c8\8fdf ldl;n k7fpg], lkmtf{ k|fKt ePkl5 /flvPsf] nut s§f ug]{, sfdx¿sf] cltl/Qm x/fpg], dfl;g] , gfl;g], sfdaf6 ;'/lIft /fVg] sfd ;DalGwt kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] bfloTj x'g]5 .

^=!! ldl;n x/fPdf dfl;Pdf x'g] b08 ;hfoM ldl;n x/fpg], rf]g]{, df:g], gf:g]nfO{ d'n'sL P]g cbfntL aGbf]a:tL @# g+= adf]lhdsf] sf/jfxL / b08 hl/jfgf x'g]5 .

^=!@ lnvt btf{ ug'{ kg]{M kfl/t x'g cfPsf] k|To]s lnvt /lhi6«]zg btf{ lstfadf btf{ u/L ldl;n ldnfP/ k|To]s lbgsf] cnu–cnu kmfO{lnË u/L /fVg] bfloTj ;DalGwt /lhi6«]zg zfvfdf tf]lsPsf] kmfF6jfnf sd{rf/Lsf] x'G5 .

^=!# lnvt tfd]nLdf a'emfpg kg]{M kfl/t lnvtx¿ /lhi6]«zg btf{ lstfasf] cfwf/df /lhi6]«zg zfvfdf vl6Psf] kmfF6jfnf sd{rf/Ln] tfd]nL kmfF6sf] kmfF6jfnfnfO{ a'emfpg' kg]{ / a'em\g' kg]{ st{Jo x'G5 .

^=!$ lnvt ;'/lIft ;fy /fVg' kg]{M lnvtdf yk36 x'g ;Sg] jf s]/d]6 x'g ;Sg] ePsf]n] ;f] af6 arfpg / ;8\g p8\gaf6 arfpg] pkfox¿ canDag u/L /fVg] k|yd bfloTj tfd]nLdf a:g] kmfF6jfnfsf] x'g]5 . cfjZos ;|f]t ;fwgsf] Aoj:yf eg] ;DalGwt sfof{no k|d'vn] h'6fO{ lbg' kb{5 .

^=!% jfOl08· ug]{M lnvtx¿ ;'/lIft /fVg' kg]{ slxNo} g;8fpg] sfuhdf kb{5g\ . t;y{ ;se/ >f]t, ;fwgn] EofP;Dd lnvtx¿ 7]nL agfO{ jfOl08Ë u/L /fVg' kb{5 / o;/L jfOl08Ë ubf{ k|df0f sfuh 5'6fpg' x'b}g . jfOl08Ë ug{ >f]t ;fwg gh'6]sf] cj:yfdf kf]sf agfO{ /fVg] ug'{ kb{5 .

^=!^ jflx/L JolQmnfO{ lbg gx'g]M lg0f{o ePsf] jf gePsf] h'g;'s} cj:yfsf] xf];\ sfof{nodf btf{ eO;s]sf ldl;n tyf lnvt sfuhx¿ s'g} klg xfntdf jflx/L AolQmnfO{ lbg' x'b}+g . sf/jfxLsf] l;nl;nfdf cf]xf]/ bf]xf]/ ubf{ sd{rf/L cfkm} jf sfof{nosf] lkog dfkm{t ug'{ kb{5 .

Page 66: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

^=!& btf{ 8fo/L lstfa Joal:yt ug]{M k|To]s cfly{s aif{sf] btf{ lstfa, rnfgL lstfa, ldl;n btf{ lstfa / /lhi6«]zg btf{ lstfanfO{ tfd]nL zfvfdf Aojl:yt tl/sfn] /fVg] / /fVg nufpg] sfd ;DalGwt kmfF6jfnfx¿ / sfof{no k|d'vsf] x'g]5 .

^=!* tfd]nL zfvfsf] sd{rf/Lsf] Joa:yfM tfd]nLdf a:g] sd{rf/L ;se/ tfd]nLdf ?rL ePsf], clen]v Aoj:yfkg ;DaGwdf a'em]sf], :yfgLo AolQmnfO{ kmfF6jfnfsf] ¿kdf /fVg j]z x'G5 .

^=!( btf{ lstfax¿ k|dfl0ft u/L /fVg]M k|To]s btf{ lstfa cf=a=;dfKt ePkl5 / /lhi6«]zg btf{ lstfa k|To]s lbgsf] cnu cnu k|dfl0ft u/L /fVg] sfd clws[t sd{rf/Lsf] x'g]5 .

^=@) a/a'emf/ysf] clen]v /fVg]M sfof{noaf6 lg0f{o ePsf] ldl;n sfuh x/fPdf jf km]nf gk/]df s'g sd{rf/Lsf] nfk/jfxLn] x/fof] eGg] kQf nufpg ldl;n v8f x'Fbfb]lv tfd]nLdf a'emfpFbf;Ddsf] / sd{rf/Lx¿ cbnL÷abnL x'Fbfsf] cj:yfsf] a/a'emf/ysf] clen]v ;'/lIft /fVg] sfo{ ;DalGwt sfof{nosf] k|zf;g kmfF6df tf]lsPsf] sd{rf/Lsf] / sfof{no k|d'vsf] ;+o'Qm bfloTj leq kb{5 .

^=@! a/a'emf/y ge} /dfgf glbg]M s'g} klg sd{rf/Lsf] ;?jf jf cjsf; x'Fbf ldl;n nufot lhG;L, gubL ;fdfgx¿sf] a/a'emf/y /fd|f];Fu geP;Dd /dfgf lbg x'Fb}g . lbPdf sfof{no k|d'v lhDd]jf/ x'g]5 .

^=@@ ldl;n x/fpg] k|j[lQsf] cGt ug'{ kg]{M sfof{noaf6 lg0f{o ePsf ldl;n sfuhx¿ x/fpg] k|j[ltnfO{ cGt ug{ sfof{nodf sfo{/t ;Dk"0f{ sd{rf/Lsf] bfloTj leq kg]{ ePsf]n] OdfGbf/Lk"j{s cfˆgf] st{Jo k'/f u/L ldl;n x/fpg] k|j[lQsf] cGt ug]{ k|of; ug'{ k|To]s sd{rf/Lsf] bfloTj x'g]5 .

^=@# a/a'emf/ysf] cs0f{ jfOl08· u/L /fVg]M sd{rf/Lx¿sf] ;?jf, jf cbnL÷abnL e} a/a'emf/y x'Fbfsf] x/]s aif{sf] cs0f{ e/kfO{ l;nl;nf ldnfO{ a's jfOl08Ë u/L /fVg] sfd ;DalGwt sfof{nosf] k|zf;g zfvfdf a:g] sd{rf/L / sfof{no k|d'vsf] bfloTj x'g]5 .

^=@$ cs0f{ gePsf] a/a'emf/y dfGo gx'g]M k|To]s a/a'emf/ysf] cs0f{ gagfO{ k'/} kmfF6 a'emL lnFP eGg] h:tf] a/a'emf/y dfGo x'Fb}g . t;y{ k|To]s sfuhsf] ljj/0f ;lxt cs0f{ agfO{ a/a'emf/y ug]{ / s8fO{sf ;fy nfu' ug]{ sfd k|zf;g kmfF6df a:g] sd{rf/Lsf] x'g]5 .

^=@% btf{ clen]v ;'/lIft /fVg]M dfnkf]t sfof{non] cfˆgf] 98\8f leqsf] ;Dk"0f{ ldl;n sfuhsf] ;fy} lnvtx¿sf] btf{ clen]v ;'/lIft ;fy /fVg' kb{5 .

&= ljljw &=! aflemPdf ug]{M k|:t't sfo{ lalwdf pNn]v ePsf s'/fx¿ k|rlnt P]g, lgod

tyf lgb]{lzsf;Fu aflemg uPdf aflemPsf] xb;Dd :jtM lg:s[o x'g]5 .

Page 67: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

hUuf k|zf;g sfo{ljlw, @)^)

efu – !

sfo{ljlw lgdf{0f sfo{bn

!= k|=df=c= ?b| k|;fb zdf{ – ;b:o

@= zf=c= v8=u axfb'/ u'?Ë – ;b:o

#= zf=c= s]bf/ s'df/ l;njfn – ;b:o

;xof]uLx¿

!= s=c= slj/fh clwsf/L

@= 6f=gf=;'= c?0f axfb'/ vqL

#= ;=s=c= 1fg]Gb| hf]zL

Page 68: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

ljifo–;"rL kl/R5]b – !

lnvt -/lhi6]«zg_ kfl/t ;DaGwL sfo{ljlw != /lhi6«]zg ;DaGwL sfg"gL Joj:yf ! @= /lhi6]«zg x'g] lnvtx¿sf] k|sf/ @ @=! d'n'sL P]g, n]gb]g Jojxf/;Fu ;DaalGwt lnvt @=@ d'n'sL P]g, bfgas;sf] dxn;Fu ;DalGwt lnvt @=# d'n'sL P]g, c+lzof/x¿ aLrdf c+z a08fsf] dxn adf]lhs kfl/t x'g] lnvt @=$ d'n'sL P]g, wd{k'qsf] dxn cg';f/ kfl/t x'g] lnvt @=% d'n'sL P]g, /lhi6«]zg # g+=;Fu ;DalGwt lnvt #= /lhi6]«zg kfl/t ubf{ k]z ug'{kg]{ k|df0f sfuhx¿ # $= lnvt -/lhi6]«zg_df v'nfpg' kg]{ s'/fx¿ $ %= lnvt -/lhi6]«g_ kfl/t ug]{ sfo{ljlw % ^= 8f]/af6 lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw * &= lng]lbg]n] Wofg lbg'kg]{ s'/fx¿ * *= a]lhNnf, a]Onfsfsf] lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw ( (= ;+3;+:yfsf] gfddf jf gfdaf6 lnvt kfl/t ubf{ ckgfpg] sfo{ljlw !) !)= lzIf0f ;+:yfsf] gfddf lnvt kfl/t ubf{ ckgfpg] sfo{ljlw !) !!= pBf]usf] gfpFdf jf pBf]usf] gfpFaf6 lnvt kfl/t ug]{ sfo{ljlw !! !@= /lhi6«zg k|of]hgsf] nflu hUufsf] Go"gtd d"No le8fpg] sfo{ljlw !! !#= /lhi6]«zg z'Ns c;"n ug]{ sd{rf/Ln] Wofg lbg'kg]{ s'/fx¿ !@ !$= /lhi6]«zg kfl/t ug]{ kbflwsf/Ln] Wofg lbg'kg]{ s'/fx¿ !# !%= /lhi6]«zg ubf{ ckgfpg'kg]{ ljljw sfo{ljlw !$ !^= z]ifkl5sf] as;kq ab/ ug]{ sfo{ljlw !% !&= lgb]{zg tyf cg'udg ug]{ !^ !*= hUuf k|zf;g lgb]{lzsf @)%* adf]lhd x'g] !^ !(= /lhi6«]zg kmf/fd ;DaGwL Joj:yf !^

kl/R5]b – @ gfd;f/L ;DaGwL sfo{ljlw

!= gfd;f/Lsf] k|s[lt !& @= gfd;f/L ;DaGwL k|d'v sfg"gx¿ !& #= gfd;f/L dfu ubf{ lgj]bgdf v'nfpg'kg]{ s'/f !& #=! dfubfjL -lgj]bg_df v'nfpg'kg]{ s'/f

Page 69: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

#=@ lgj]bg;fy ;+nUg /xg'kg]{ k|df0f sfuhftx¿ $= sfof{non] ckgfpg] sfo{ljlw @) %= sfof{noaf6 lg0f{o ubf{ Wofg k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ @! ^= ljljw @@

kl/R5]b – # bflvn vf/]h ;DaGwL sfo{ljlw

#=! bflvn vf/]h eg]sf] s] xf] < @% #=@ bflvn vf/]h ;DaGwL ljBdfg sfg"gL Joj:yf @% #=# bflvn vf/]h ;DaGwL cj:yf jf k|s[ltx¿ @% #=#=! kmfF6jfnfn] ug'{kg]{ sfo{x¿ @^ #=#=@ >]:tf k"hf{ k|dfl0ft ug]{ clws[tn] ug'{kg]{ sfo{x¿ @& #=#=# gfd;f/Lsf] lg0f{o adf]lhdsf] bf=vf= @& #=$ bflvn vf/]h ul/Fbf ckgfpg'kg]{ sfo{ljlw @* #=$=! k'/fgf] lnvt cg';f/sf] bf=vf= @* #=$=@ cbfntsf] km};nf jf ldnfkq adf]lhs bflvn vfl/h #@ #=$=# e"ld;'wf/ sfof{nosf] lg0f{o cg';f/ bflvn vf/]h #^ #=$=$ g]kfn ;/sf/ -d+=k=_sf] lg0f{o cg';f/ bflvn vf/]h - lnnfd ;d]t_ #( #=$=% a}+s ljQLo ;+:yf jf ;xsf/L ;+:yfsf] bf=vf= $) #=$=^ bkmf #=$=% ;DaGwL bf=vf= sfo{ljlw $) #=$=& bflvn vf/]h ;DaGwL kg{ cfpg] cGo s'/fx¿ $! #=$=* bflvn vf/]h x'g g;Sg] cj:yfx¿ $@ #=$=( b:t'/ $@ #=$=!) bflvn vf/]hsf] lg0f{o k|s[of $# #=$=!! bflvn vf/]h ug]{ sd{rf/Ln] ug'{kg]{ cGo sfd sf/jfxLx¿ / lhDd]jf/L $# #=$=!@ bflvn vf/]h u/fO{ dfUg]sf] st{Jo / bfloTj $# #=$=!# lgj]bg dfu pk/sf] sf/jfxL / lg0f{o lbg] ;do lgwf{/0f $$ #=$=!$ hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd x'g] $$ #=$=!% ph'/L ;'Gg] clwsf/L $$

kl/R5]b – $ /f]Ssf ;DaGwL sfo{ljlw

$=!-s_ /f]Ssf eg]sf] s] xf] < $% $=!-v_ /f]Ssf k"hL{ eg]sf] s] xf] < $% $=@ /f]Ssf ;DaGwL ljBdfg sfg"gL Joj:yf $% $=# /f]Ssfsf] k|s[lt $%

Page 70: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

$=$ /f]Ssf x]g'{kg]{ cj:yf $^ $=% /f]Ssf /fVg n]vL k7fpg] lgsfox¿ $^ $=^ /f]Ssf /fVg n]vL k7fpFbf Wofg k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ $& $=& /f]Ssfkq k|fKt ePkl5 sfof{non] ug'{kg]{ sfo{ $& $=* /f]Ssf /fVbf kmfF6jfnfn] k"/f ug'{kg]{ sfo{ljlw / /f]Ssf /fVg] tl/sf $* $=*=! kqåf/f /f]Ssf /fVg] ljifodf $( $=*=@ lnvtåf/f /f]Ssf /fVg] %) $=( /f]Ssf ;DaGwL sfdsf] lhDd]jf/L, sfo{ ;Dkfbg ug]{ ;do / lgb]{zg ;DaGwdf %) $=!) /f]Ssf /fVg] sd{rf/Ln] /f]Ssf /fVbf ug'{kg]{ yk cfGtl/s sfdsf/jfxLx¿ %) $=!! /f]Ssf /fVg gldNg] jf /xg g;Sg] cj:yfx¿ %! $=!@ /f]Ssf km's'jf x'g] cj:yfx¿ %@ $=!# /f]Ssf km's'jf ubf{sf] sfo{ljlw %@ $=!#=! ;DalGwt lgosfn] k7fPsf] cj:yfdf km's'jf %@ $=!#=@ /f]Ssf /fVg] lgsfo vf/]h ePsf] cj:yfsf] km's'jf %# $=!#=# cbfntsf] cfb]z jf lg0f{o adf]lhd /f]Ssf km's'jf %# $=!#=$kfl/t b[li6aGwsL ef]uaGbsL nvaGws lnvt km/skmf/saf6 x'g] km's'jf %$ $=!$ /f]Ssf km's'jf ug]{ qmddf lg0f{o ug]{ clws[tn] Wofg k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ %$ $=!% clen]v le8fpg]sf] lhDd]jf/L %% $=!^ /f]Ssf Joj:yfkg ;DaGwL sf/jfxL %% $=!& /f]Ssf ;DaGwL cGo sfd sf/jfxL %% $=!* /f]Ssf ;DaGwL lg0f{osf] lhDd]jf/L %^ $=!( /f]Ssf ;DaGwL cGo s'/fx¿ %^

kl/R5]b – % hUufwgLsf] gfd, y/, jtg cflb ;+zf]wg ;DaGwL sfo{ljlw

%=! ;+zf]wg ;DaGwL sfg"gL Joj:yf %& %=@ ;+zf]wgsf k|s[ltx¿ %& %=# ;+zf]wgsf nflu lgj]bg lbg'kg]{ %* %=$ lgj]bgdf v'nfpg' kg]{ s'/fx¿ %* %=% lgj]bg;fy ;+nUg x'g'kg]{ k|df0f sfuhx¿ %* %=^ ;+zf]wgsf] nflu lgj]bg k/]kl5 sfof{non] ckgfpg] sfo{ljlw %* %=& lg0f{o ubf{ Wofg k'¥ofpg'kg]{ s'/fx¿ ^) %=* hUuf k|zf;g lgb]{lzsf, @)%* adf]lhd x'g] ^@ %=( lg0f{o ubf{ nfUg] ;do ^@ %=!) ;+zf]wgsf] lg0f{o ug]{ ^# %=!! ;+zf]wgsf] lg0f{o sfof{Gjog ^#

Page 71: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1

%=!@ lg0f{o sfof{Gjogsf] bfloTj ^# %=!# ;+zf]wg x'g g;Sg] s'/fx¿ ^# %=!$ 3/kftfn hgfpg] ^# %=!% lnvt u/L lnPsf] hUufdf 3/ hgfpg] ^# %=!^ ;]jf z'Ns a'emfpg'kg]{ ^# %=!& k|df0f k'¥ofpg'kg]{ &#

kl/R5]b – ^ lnvt tyf ldl;n Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ljlw

^=! ldl;n btf{ ug]{ ^$ ^=@ ldl;n btf{ gu/L sf/jfxL gug]{ ^$ ^=# ldl;n kl~hsf agfpg'kg]{ ^$ ^=$ ldl;nsf] ;+/If0f ^$ ^=% rfn' ldl;n a/a'emf/y ug'{kg]{ ^$ ^=^ 8fo/L ldl;n lhDd]jf/L ;fg]{ ^$ ^=& lg/LIf0f, lgoGq0f / lgb]{zg lbg] ^$ ^=* sfof{Gjog ePsf] ldl;n tfd]nLdf a'emfpg] ^% ^=( tfd]nLdf ldl;n btf{ ug'{kg]{ ^% ^=!) x/fpg], dfl;g], gfl;g]af6 ;'/lIft /fVg'kg]{ ^% ^=!! ldl;n x/fPdf dfl;Pdf x'g] b08 ;hfo ^% ^=!@ lnvt btf{ ug'{kg]{ ^% ^=!# lnvt tfd]nLdf a'emfpg'kg]{ ^% ^=!$ lnvt ;'/lIft;fy /fVg'kg]{ ^% ^=!% jfOl08Ë ug]{ ^% ^=!^ jflx/L AolQmnfO{ lbg gx'g] ^% ^=!& btf{ 8fo/L lstfa Jojl:yt ug]{ ^^ ^=!* tfd]nL zfvfsf] sd{rf/Lsf] Joj:yf ^^ ^=!( btf{ lstfax¿ k|dfl0ft u/L /fVg] ^^ ^=@) a/a'emf/ysf] clen]v /fVg] ^^ ^=@! a/a'emf/y ge} /dfgf glbg] ^^ ^=@@ ldl;n x/fpg] k|j[ltsf] cGt ug'{kg]{ ^^ ^=@# a/a'emf/ysf] cs0f{ afOl08Ë u/L /fVg] ^^ ^=@$ cs0f{ gePsf] a/a'emf/y dfGo gx'g] ^^ ^=@% btf{ clen]v ;'/lIft /fVg] ^^ &= ljljw ^^ &=! aflemPdf ug]{ ^^

Page 72: Jaga Prasasn Karyabidhi 2060 Bhag 1