แนวคด ความเชอ อารยธรรม

ญปน

JAPAN

การแบงยคทางประวตศาสตรของญปน

ยคโบราณ

1 ยคหน

2 ยคโจมง

3 ยคยะโยอ

ยคกลาง

1 ยคโคะฟง

2 ยคอะซกะ

3 ยคนาระ

4 ยคเฮอง

5 ยคคะมะกระ

6 ยคมโระมะจ

7 ยคอะซจโมโมะยะมะ

8 ยคเอโดะ

ยคใหม

1 ยคเมจ

2 ยคไทโชและโชวะ

ยคโบราณ

สนนษฐานวามนษยมาอาศยในญปนครงแรกตงแตยคหนเกา หลงจาก

นนยคโจมง กเรมตนขนเมอประมาณ 1,000 ปกอนครสตศกราช ผคน

ดารงชวตอยดวยการลาสตว มการพฒนาวธการลาสตวโดยใชคนธนและ

ลกธน ตลอดจนมการผลตภาชนะเครองปนดนเผาใสอาหารและเกบรกษา

อาหาร คาวาโจมงในภาษาญปนแปลวาลายเชอกซงมาจาก

ลวดลายเชอกบนภาชนะในยคนนท

คนพบในชวงแรก

นอกจากนผคนในยคโจมนยงสรางกระทอมอาศยอยโดยขดหลมปกเสาลง

ไปในพนดนและใชหญามงหลงคา เรยกวา “ทะเทะอะนะ” ในทพกอาศย

หนงหลงสามารถอยอาศยไดประมาณ 4-8 คน โดยมกจะอาศยอยบรเวณ

เดยวกนประมาณ 10 หลง

ยคเรมอารยธรรมญปนยคโคะฮง ซงตงชอตามสสานทนยมสราง ค.ศ. 300-593 เปน

ยคทญปนเรมมการปกครองแบบราชวงศ พระพทธศาสนาได

เขามาจากคาบสมทรเกาหลสหมเกาะญปน หลงจากนนไดรบ

อทธพลจากจนเปนหลก ในยคนมผคนจากจนอพยพเขามาอยท

ญปน ทางานรบใชราชสานก

ผอพยพเขามามทงชางกอสราง

ชางโลหะ ชางทอผา ทาใหได

รบเทคนค พรอม ๆ กบ

วฒนธรรมซงเจรญกวา

ยคนาระ ค.ศ. 710 – 794 เปนยคแรกทมการกอตวเปน

อาณาจกรทเขมแขง มการปกครองอยางมระบบใหเหนไดอยาง

ชดเจน โดยการนาระบอบการปกครองมาจากจนแผนดนใหญ

ในยคนาระเรมพบการเขยนวรรณกรรม เชน โคจก และ นฮง

โชะก

ยคเฮอง ค.ศ. 794 - 1185 ถอไดวาเปนยคทองของญปน

เนองจากเปนยคสมยทวฒนธรรมของญปนเองเรมพฒนาขน สง

ทเหนไดอยางชดมากทสดคอ การประดษฐตวอกษรฮระงะนะ

ซงทาใหเกดวรรณกรรมเชน การแตงนวนยายเรองนทานเกนจ

ซงเปนนยายทบรรยายเกยวกบการใชชวต การปกครองของ

ตระกลฟจวะระ

ยคศกดนายคคะมะกระ ค.ศ. 1185 - 1333 ยคศกดนาญปนเรมตนจากการทผปกครองทางการทหารคอ โชกน เรมมอานาจขน มการปกครองแบบศกดนา แตรฐบาลคะมะกระกไมสามารถปกครองทงประเทศได เพราะมพวกราชวงศยงคงมอานาจอยในเขตตะวนตก รฐบาลคะมะกระสามารถตอตานการรกรานของจกรวรรดมองโกล โดยมภยธรรมชาต (พาย) ซงทาใหกองทพมองโกลประสบความเสยหาย

ยคมโระมาจ ค.ศ. 1336 - 1568 อะชคะงะ โยะชมทส ไดปราบปราม

ชนชนปกครองลงอยางราบคาบ และตงรฐบาลโชกนขนทเกยวโต

ปกครองญปนเปนเวลาสองศตวรรษ อนเปนชวงเวลาทวฒนธรรมของ

ชนชนนกรบไดกลนวฒนธรรมของชนชนปกครอง

มเหตการณทโชกน ตองการความมนคงในอานาจ จงออกคาสงใหโอรส

ของพระจกรพรรดองคกอนไปเขาพธบวชตลอดชวต เชงกโกมาร พระ

ราชโอรสจงตองไปบวชเณรขณะทยงเลก

โดยไดรบสมญาวา อกคว แตดวยจตใจทบรสทธ จงไมมความเคยดแคนโชกน (ซงไดชงอานาจจกรพรรดอนชอบธรรมไปจากอกคว) นอกจากน โชกนโยชมทสและอกควยงเปนมตรทดตอกนในเวลาตอมาดวย

ยคนเปนยคทเศรษฐกจเจรญรงเรองมาก เนองจากทาการคากบ

จนสมยหมง ดานวฒนธรรม ลทธเซนเปนสวนเพมเตมใหกบ

วฒนธรรมของชนชนปกครองและชนชนนกรบ ซงเหนรปแบบ

ไดจากตาหนกทอง (Kinkaku)และตาหนกเงน (Ginkaku) การ

ละครโน เคยวเงน และการตอเพลง พธชงชา การจดดอกไม ก

เรมมรากฐานมาจากยคน พวกฝรง เชน ชาตโปรตเกส และ

สเปนกไดนาอาวธปนยาวและศาสนาครสตเขามาเผยแพร

• ยคเอโดะ ค.ศ. 1603 - ค.ศ. 1868 ในยคเอโดะนยงมการเรมตนการใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบประเทศญปนอกดวย และเปดประเทศดวยสนธสญญาสมพนธไมตรกบสหรฐอเมรกา และประเทศตะวนตกอน ๆ ซงสนธสญญาเหลานทาใหญปนประสบปญหาทงทางเศรษฐกจและการเมอง

ตนศตวรรษท 18 เปนยคทวฒนธรรมของราษฎรเจรญจนถง

ทสด มศนยกลางอยทเกยวโต โอซากา เอกลกษณคอละคร

หน ละครคาบขและหตถกรรมตาง ๆ มศลปนกาเนดจาก

ราษฎรสามญมากมาย เชน นกเขยน Ihara Saikaku นกแตง

บทละครหน ละครคาบข Chikamatsu Monzaemon

การศกษาและวชาการกเจรญรงเรอง ชนชนนกรบเลาเรยน

ปรชญาของขงจอและหลกคาสอน จจอ (Chu Hsi) ซงเปน

ปรชญาพนฐานทคาจนการปกครองของรฐบาลโทะคงะวะ

การศกษาเกยวกบญปนและดตช (ฮอลนดา) เจรญรงเรองมการ

เปดโรงเรยนตามหวเมองตาง ๆ เพอลกหลานของชนชนนกรบ

ราษฎรกนยมสงลกหลานเรยนเชนกน

ยคใหม (ตงแต ค.ศ. 1868)

ในยคเมจ รฐบาลใหมภายใตการปกครองของสมเดจพระจกรพรรดเมจ

ไดยายฐานอานาจมายงเอโดะ เปลยนชอเมองหลวงเปนโตเกยว มการ

เปลยนแปลงระบบการปกครองตามแบบตะวนตก เชน บงคบใช

รฐธรรมนญใน ค.ศ. 1900 และกอตงสภานตบญญตแหงชาตโดยใช

ระบบสองสภา นอกจากนยงรบเอาวทยาการจากตะวนตกและทาใหม

ความกาวหนาทางอตสาหกรรมเปนอยางมาก

• จกรวรรดญปนเรมมความขดแยงทางทหารกบประเทศขางเคยงเมอพยายาม

ขยายอาณาเขต หลงจากทไดชยชนะในสงครามจน-ญปน (ค.ศ. 1894-1895)

และสงครามรสเซย-ญปน (ค.ศ. 1904-1905)

• WWI ญปนซงอยฝายไตรภาค ผชนะ สามารถขยายอาณาเขตตอไปอก ญปน

ดาเนนนโยบายนโดยการครอบครองแมนจเรยใน ค.ศ. 1931 (พ.ศ. 2474) และ

เมอถกนานาชาตประณามในการครอบครองดนแดนน ญปนกลาออกจาก

สนนบาตชาต ญปนลงนามในสนธสญญาตอตานองคการคอมมวนสตสากลกบ

นาซเยอรมน และเขารวมกบฝายอกษะในป ค.ศ. 1941

• ในยคสงครามโลกครงทสอง ญปนเปดฉากสงครามในแถบเอเชยแปซฟก

(สงครามมหาเอเชยบรพา) ในวนท 7 ธนวาคม ค.ศ. 1941 โดยการโจมตฐาน

ทพเรอสหรฐอเมรกาทอาวเพรล และยกพลเขามายงเอเชยตะวนออกเฉยงใต

• แตหลงจากทญปนพายแพใหแกสหรฐอเมรกาในการรบทางนาในมหาสมทร

แปซฟกหลงจากยทธนาวแหงมดเวย (ค.ศ. 1942) ญปนกตกเปนฝายเสยเปรยบ

มากขนเรอย ๆ จนเมอโดนทงระเบดปรมาณของสหรฐอเมรกา ทเมองฮโรชมา

และนางาซาก (ในวนท 6 และ 9 สงหาคม ค.ศ. 1945 ตามลาดบ) ญปนจง

ประกาศยอมแพอยางไมมเงอนไขในวนท 15 สงหาคม

• สหรฐอเมรกาไดสงพลเอกดกลาส แมกอารเธอรเขามาควบคมญปนตงแตหลงสงครามจบ ใน ค.ศ. 1947 ญปนเรมใชรฐธรรมนญฉบบใหมซงเนนเรองประชาธปไตยอสระ การควบคมญปนของฝายสมพนธมตรสนสดเมอมการลงนามในสนธสญญาซานฟรานซสโกใน ค.ศ. 1956 และญปนไดเปนสมาชกสหประชาชาตในปเดยวกน

• หลงจากสงคราม ญปนสามารถพฒนาทางเศรษฐกจดวยอตราการเจรญเตบโตทสงมากจนกลายเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบตน ๆ ของโลก

ลกษณะเดนของวฒนธรรมญปน

• เปนวฒนธรรมทหลากหลาย ผสมผสานแบบดงเดมและแบบใหม เปดรบวฒนธรรมตางชาตโดยไมสญเสยเอกลกษณของตน

• มความเปนเอกภาพ ชาวญปนคดถงกลมองคกรทสงกดหรอประเทศชาตมากกวาตวบคคล

• มการดดแปลงวฒนธรรมชาตอนใหเปนแบบญปน เชน นาตวอกษรคนจมาใชเปนตวอกษรญปน การรบศาสนาพทธเขามา

• ใหความสาคญกบรปธรรมมากกวานามธรรม เนนวธการมากกวาหลกการ

• มความเปนหนงเดยวกบธรรมชาต มความรสกรนรมยตอธรรมชาต ใหความสงเกตใกลชดธรรมชาต

การเมองการปกครอง

• ญปนมรปแบบการปกครองเปนประชาธปไตยแบบมรฐสภา องคจกรพรรดมพระ

ราชอานาจเทาทรฐธรรมนญแหงญปนใหไว องคจกรพรรดมฐานะททรงเปนผนา

ในทางพธการ รฐธรรมนญจงบญญตวา ทรงเปน "สญลกษณแหงประเทศและ

แหงความสามคคของชนในรฐ" สมเดจพระจกรพรรดพระองคปจจบน คอ

จกรพรรดอะกฮโตะ สวนรชทายาทคอมกฎราชกมารนะรฮโตะ

• พรรคเสรประชาธปไตยเปนพรรครฐบาลมาโดยตลอดตงแตกอตงพรรคใน ค.ศ. 1955 จน

ในป ค.ศ. 2009 พรรคประชาธปไตยญปนชนะการเลอกตง จงทาใหพรรคเสรประชาธปไตย

เสยตาแหนงพรรครฐบาลซงครองมายาวนานกวา 54 ป

• ปจจบนพรรคเสรประชาธปไตย มชยชนะในการเลอกตงอกครงเมอวนท 26 ธนวาคม ค.ศ.

2012 และไดนายชนโซ อะเบะ เปนนายกรฐมนตรสมยท 2

• ระบบกฎหมายของญปนไดรบอทธพลทางประวตศาสตรจากกฎหมายของจน และม

พฒนาการเฉพาะตวในยคเอโดะ ตงแตกลางศรสตศตวรรษท 18 เปนตนมา ไดมการ

วางรากฐานระบบตลาการในญปนขนานใหญโดยใชระบบซวลลอวของยโรป โดยเฉพาะ

ของฝรงเศสและเยอรมน เปนตนแบบ

• หลง WWII ญปนไดรบความบอบชาจากสงครามเปนอยางมาก แตก

สามารถฟนตวไดอยางรวดเรวเพราะปจจยหลายอยาง เชน การ

แทรกแซงของรฐบาล แรงงานทถกและมคณภาพ อตราการออมและ

การลงทนทสง ในชวงระหวาง ค.ศ. 1957-1977 เปนชวงทเศรษฐกจ

ญปนเตบโตอยางมาก โดยไดรบการชวยเหลอทางเศรษฐกจจาก

สหรฐอเมรกา

เศรษฐกจ

• ศาสนาในญปนถกผสมผสานจนทาใหพธกรรมทางศาสนานนมความหลากหลาย เชน พอแมพาลกไปศาลเจาชนโตเพอทาพธชจ-โกะ-ซน แตงงานในโบสถครสต จดงานศพแบบพทธ และบชาบรรพบรษแบบขงจอ

ศาสนา

• ศลปะดงเดมของญปนมทงงานฝมอ เชน อเกะบะนะ (การจดดอกไม),

โอรงาม (การพบกระดาษ), อกโยะ-เอะ (ภาพพมพ) เครองเคลอบ

เครองปนดนเผา การแสดง เชน คะบก บนระก ระกโงะ และประเพณ

ตาง ๆ เชน การละเลน พธชงชา ศลปะการตอส สถาปตยกรรม การจด

สวน ดาบ และอาหาร

วฒนธรรม

• หลงจากการปฏรปเมจ กฬาตะวนตกกเรมเขามาในญปนและ

แพรหลายไปทวประเทศดวยระบบการศกษา ในญปน กฬานบเปน

กจกรรมยามวางทดตอสขภาพ ชวยพฒนาวนย การเคารพกฎกตกา

และชวยสงสมนาใจนกกฬา ชาวญปนทกวยใหความสนใจกบกฬาทง

ในฐานะผชมและผเลนกฬา ซโมเปนกฬาประจาชาตของญปน ศลปะ

ปองกนตวของญปน เชน ยโด คาราเต และเคนโด

กฬา

• ชาวญปนกนขาวเปนอาหารหลก อาหารญปนทมชอเสยงไดแก ซช

เทมประ สกยาก ยากโทรและโซบะ อาหารหลายอยางดดแปลงจาก

อาหารตางประเทศ เชน ทงคตส ราเมง และแกงกะหรญปน อาหาร

ญปนไดรบความนยมในตางประเทศเพราะเปนอาหารทดตอสขภาพ

จากการสารวจในป 2006 มรานอาหารญปนกวา 20,000 แหงทวโลก

อาหาร

ความสมพนธกบประเทศไทย

• ประเทศญปนและไทยมความสมพนธมายาวนานกวา 600 ป

สถาปนาความสมพนธทางการทตในวนท 26 กนยายน พ.ศ.

2430 ความรวมมอระหวางกนของทงสองประเทศครอบคลม

ทงในดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม และวฒนธรรม

arigatōIt means “thank you.” All these characters are in hiragana.