jaragaytum tigran
TRANSCRIPT
ՃառագայթումRadiation
Ճառագայթում, ներթափանցող, ճառագայթում ռադիացիոն
, պաշտպանություն պաշտպանություն ռադիոակտիվ
, և ռենտգենյան ճառագայթումից, նուկլիդներ ռադիոնուկլիդներ և
:այլն
, Այս եզրերի բազմազանությունը որոնք որոշ չափով կրկնում են
, միմյանց հաճախ բերում են ոչ միանշանակ հասկացության ու
:մեկնաբանման
Որոշ աբստրակտացմամբ կարելի , է ասել որ ճառագայթումը երևույթ, է որը տեղի է ունենւմ
, ռադիոակտիվ տարրերում , միջուկային ռեակտորներում
ատոմային զենքի կիրառման, ժամանակ որի ընթացքում
արձակվում են մասնիկներ և , բազմազան ճառագայթներ ինչի
արդյունքում առաջանում են մարդու վրա ազդող վնասակար և
:վտանգավոր գործոններ
, Հետևաբար իոնացնող ճառագայթումը
ռադիոակտիվ տարրերում ընթացող
ֆիզիկաքիմիական պրոցեսների կողմերից
: մեկն է Ներթափանցող ճառագայթումը կարելի է
հասկանալ ինչպես իոնացնող ճառագյթման
, խոցող գործոն որը առաջանում է օրինակ՝
միջուկային ռեակտորի : պայթյունի ժամանակ Իոնացնող ճառագայթումը
ցանակցա ծ , ճառագայթ է որը առաջ է բերում
, միջավայրի իոնացում` այսինքն միջավայրում
( ինչպես և մարդու) օրգանիզմում էլէկտրական
, հոսանքի առաջացում որը բերում է բջիջների
, քայքայմանը արյան բաղադրության
, փոփոխմանը այրվածքների և այլ ծանր
:հետևանքների
, Ռադիոակտիվությունը նոր երևույթ չէ և կապել նրա առկայությունը ատոմային էլեկտրակայանների կառուցման կամ
միջուկային զենքի ստեղծման հետ՝ :սխալ է
, Այն գոյություն է ունեցել երկրի վրա շատ ավելի վաղ քան կյանք է: ` 20 առաջացել Տիեզերքի առաջացման պահից արդեն միլիարդ
, : տարի ճառագայթումը անընդհատ տարածվում է տիեզերքում , , Շատերը զարմանում են պարզելով որ մարդը նույնպես որոշ
: , չափով ռադիոակտիվ է Մարդու մկաններում ոսկորներում և մի շարք այլ հյուսվածքներում կան ռադիոակտիվ նյութերի
: միկրոսկոպիկ բաժիններ Քանի որ ճառագայթման հիմնական չափաբաժինը ազգաբնակչությունը ստանում է ճառագայթման
, բնական աղբյուրներից նրանց մեծ մասից խուսափել :պարզապես անհնար է
Քիմիական բոլոր տարրերի միջուկները կազմում են մի, “ ”: խումբ որը կոչվում է նուկլիդներ Նուկլիդների
, ` մեծամասնությունը անկայուն են այսինքն նրանք : անընդհատ վերածվում են այլ նուկլիդների Օրինակ
-238- ուրանիում ի ատոմը ժամանակ առ ժամանակ 2 2 (ճառագայթում է պրոտոն և նեյտրոն α ) մասնիկ և
-234- : վերածվում է Թորիում ի Բայց թորիումը իր հերթին , անկայուն մասնիկ է և քայքայման շղթան վերջանում է
: միայն կապարի կայուն նուկլիդով Նուկլիդի ինքնակամ , քայքայումը կոչվում է ռադիոակտիվ քայքայում իսկ
` : այդպիսի նուկլիդը ռադիոնուկլիդ Ամեն քայքայման , ժաանակ անջատվում է էներգիա որն էլ արձակվում է
: , ճառագայնթման տեսքով Այս պատճառով կարելի է ասել որ , 2 միջուկի մասնիկներ արձակելը որը բաղկացած է
2 , նեյտրոնից և պրոտոնից α : ճառագայթում է Էլեկտրոններ արձակելը β : ճառագայթում է Որոշ դեպքերում առաջանում է
նույնպես γ : ճառագայթում Ռադիոնուկլիդների առաջացումը , և տարածումը բերում է օդի հողի և ջրի ռադիոակտիվ
, աղտոտման ինչը պահանջում է վերջիններիս պարունակության անընդհատ հսկողություն և չեզոքացման
:միջոցներ
ՀԱՍԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՆՈՒԿԼԻԴՆԵՐԻ ԵՒ ՌԱԴԻՈՆՈՒԿԼԻԴՆԵՐԻ ՄԱՍԻ
Ճ առագայթման տեսակները
: Միջուկի փոխարկումն այլ միջուկի կարող է ուղեկցվել էլեկտրոնի արձակմամբ β- , Պատմականորեն այդ ռեակցիան կոչվել է տրոհում իսկ ճառագայթումը՝
β- : β- , ճառագայթում մասնիկի ինքնությունը պարզել է Բեկերելը որը ուսումնասիրելով , , մագնիսական դաշտում նրա շեղումը ցույց տվեց որ այն մեծ արագությամբ շարժվող
:էլեկտրոն է , , Առաջին հայացքից զարմանալի է թե միջուկն ինչպես կարող է էլեկտրոն արձակել
: , եթե միջուկում էլեկտրոններ չկան Սակայն պարզվում է որ որոշակի պայմաններում , : միջուկի ներսում նեյտրոնը տրոհվում է պրոտոնի էլեկտրոնի և հականետրինոյի
: Վերջիններս դուրս են թռչում միջուկից Այս տրոհումը տեղի է ունենում մեծ թվով : նեյտրոններ պարունակող միջուկներում Հականեյտրինոն չեզոք տարրական
, , :մասնիկ է հետևաբար այն ունի ներթափանցման մեծ ունակություն β- Բնության մեջ ճառագայթման հաճախ հանդիպող ռեակցիա է ածխածն իզոտոպի
.վերածումը ազոտի
Որտեղ :հատանեյտրինոն է α- β- , Ծանր ռադիոակտիվ միջուկերը տրոհվում են՝ ճառագայթելով կամ մասնիկ
: α- 4- , հերթագայելով միմյանց Ամեն մի տրոհում զանգվածային թիվը փոքրացնում է ով2- , β- 1- : կարգածիվը՝ ով իսկ տրոհումը կարգաթիվը մեծացնում է ով Այդ ռեակցիաների
, շարքը շարունակվում է այնքան մինչև ստացվում է կապարի կամ բիսմուտի որևէ : : կայուն իզոտոպ Այդպիսի շարքերն անվանում են ռադիոակտիվ ընտանիքներ
Նրանցից մեկը սկսվում - ից և ավարտվում -ով:
-Բետա ճառագայթում
α- β- , Երբ միջուկները ճառագայթում են կամ մասնիկներ նրանց մոտ հաճախ : , մնում է էներգիայի ավելցուկ Ատոմի համեմատությամբ ասում են որ
:միջուկը գտնվում է որոշակի կյանքի տևողությամբ գրգռված վիճակում : Որոշ ժամանակ անց գրգռված միջուկը ճառագայթում է Այդ
. ճառագայթումը հայտնագործվել է ֆրանսիացի ֆիզիկոս Պ Վիլարդի 1900 . γ- : կողմից թ և կոչվել ճառագայթում Ուսումնասիրությունները ցույց, γ- λ տվեցին որ ճառագայթները կարճ՝ ալիքի երկարությամբ
: γ-էլեկտրամագնիսական ալիքներ են Ռենտգենյան ճառագայթների նման ճառագայթները նույնպես բյուրեղային ցանցի վրա դիֆրակցիա երևույթ են
:առաջացնում γ- , , ճառագայթները ունենալով ալիքի փոքր երկարություն հստակորեն
: γ- դրսևորում են մասնիկային հատկություններ ճառագայթմանը բնորոշ է , γ-մեծծ ներթափացման ընդունակությունը որը կախված է ինչպես
, : քվանտների էներգիայից այնպես էլ կլանող միջավայրի տեսակից5 γ- 10 36 Օրինակ՝ ՄԷՎ էներգիայով քվանտների հոսքը անգամ փոքրանում է
, 4,7 սմ հաստությամբ բետոնի շերտով կամ սմ հաստությամբ կապարի : γ- շերտով անցնելիս ճառագայթման հետևանքով չի փոխվում ոչ միջուկի
, լիցքը և ոչ է զանգվածը այն գրգռված վիճակից անցնում է հիմնական:վիճակ
, Դրա հետ մեկտեղ կան ռադիոակտի տրոհումներ որոնց ընթացքում β- γ- :ճառագայթվում են մասնիկներ և քվանտներ
-Գամմա ճառագայթում
Ճառագայթման արտաքին աղբյուրները (0.3 / ) Տիեզերական ճառագայթմամբ ստեղծվող ռադիոակտիվ ֆոնը մԶվտ տարին
(0.65 / ) կազմում է մարդու ստացած ողջ արտաքին ճառագայթման մԶվտ տարին կեսից- : , փոքր ինչ քիչ Երկրի վրա գոյություն չունի այնպիսի տեղ որտեղ չներթափանցեն
: , տիեզերական ճառագայթները Պետք է նշել որ բևեռները ճառագայթվում են ավելի, : շատ քան հասարակածը Սա կապված է երկրի մագնիսական դաշտի առկայության, հետ որի ուժագծերը մտնում և դուրս են գալի : ս բևեռներում Այնուամենայնիվ ավելի
, մեծ դեր է խաղում այն թե որտեղ է : գտնվում մարդը Որքան բարձր է մարդ ծովի, , մակարդակից այնքան մեծ է ճառագայթման աստիճանը քանզի օդային շերտի
հաստությունը և խտությունը բարձրանալու հետ նվազում է և թուլանում են : ` պաշտպանիչ ունակությունները Այսինքն ծովի մակարդակի վրա ապրողը ստանում
0.3 , 4000 1.7 է տարեկան մԶվտ իսկ մետր բարձրության վրա ճառագայթումը արդեն : 12 , , մԶվտ է կմ բարձրության վրա տիեզերական ճառագայթների հաշվին
25 : ճառագայթման մակարդակը աճում է երկրայինից անգամ Ինքնաթիռների 10 2400 : անձնակազմը ստանում է մկԶվտ չափաբաժին կմ անցնելիս Այստեղ
, : նշանակություն ունի ոչ միայն թռիչքի տևողությունը այլև բարձրությունը Երկրային` 0.35 / , ռադիացիան միջինում մԶվտ տարին հիմանականում ճառագայթվում է այն
, -40, -87, օգտակար հանածոներից որոնք պարունակում են կալիում ռուբիդիում-238 -234: ուրանիում և թորիում Բնականաբար երկրային ռադիոակտիվությունը
, 0.3 - 0.5 / ամենուրեք նույնը չէ այն տատանվում է միջինում մԶվտ տարին: , սահմաններում Գոյություն ունեն վայրեր որտեղ այս ցուցանիշը բազմաթիվ
:անգամներ մեծ է
2/3- , Բանկչության ներքին ճառագայթման ը գալիս է օդի ջրի և սննդի հետ : օրգանիզմ ներթափանցած ռադիոակտիվ նյութերից Միջինում մարդ 180 / 40- , սատնում է մկԶվտ տարին կալիում ի հաշվին որը մարսվում է
: կենսագործունեության համար անհրաժեշտ կալիումի հետ միասին-210- -210- Պոլոնիու ի և Կապար ի նուկլիդները խտացված են ձկան և այլ , , ծովային կենդանիների մեջ և այս պատճառով նրանք ովքեր շատ են
օգտագործում ծովի պարգևներ , ը ստանում են ներքին ճառագայթման : , համեմատաբաև բարձր չափաբաժիներ Հյուսիսում ապրողները ովքեր
, օգտագործում են եղջերուի միս նույնպես ստանում են բարձր ներքին, ճառագայթում քանի որ եղջերուի սնունդ հանդիսացող բուսականություն ը
: իր մեջ պարունակում է պոլոնիումի և կապարի իզոտոպներ , Գիտնականները հաստատել են որ բնական ճառագայթման աղբյուրներից
` ամենակշռավորը հանդիսանում է ռադիոակտիվ ռադոն գազը դա , , 7.5 :անտեսանելի գազ է որը չունի ոչ հոտ ոչ համ և անգամ ծանր է օդից
2 ` -220 -222: Բնության մեջ ռադոնը հանդիպում է տեսակով ռադոն և ռադոն , Ճառագայթման հիմական մասը գալիս է ոչ թե հենց ռադոնից այլ նրա
: քայքայման արգասիք հանդիսցող նյութերից Մարդիկ ճառագայթվում են : օդի հետ օրգանիզմ ներթափանցած ռադիոնուկլիդներից Ռադոնը
, արձակվում է երկրակեղևից համարյա թե ամենուրեք և այդ պատճառով ` ճառագայթման մեծ մասը մարդը ստանում է գտնվելով շենքի առաջին
, : հարկերում չօդափոխվող սենյակում Գազը շենք է ներթափանցում : 8 հատակի միջով Ռադոնի խտությունը փակ սենյակում սովորաբար
, : անգամ մեծ է քան փողոցում Փայտը և աղյուսը արտանետում են գազի , փոքր քանակություններ իսկ երկաթը և գրանիտը շատ ավելի մեծ
:քանակություններ
Բնակչության ներքին ճառագայթումը
: Կավահողերը չափազանց ռադիոակտիվ են ` Շատ ռադիոակտիվ են արտադրության որոշ թափոններ
օրինակ կարմիր կավից աղյուսը կամ ածխի այրումից : առաջացած մրի փոշին Ռադոնի բնակարան ներթափանցելու
: , այլ ճանապարհներից են ջուրը և բնական գազը Պետք է հիշել , որ հում ջրում ռադոնը ավել է պարունակվում իսկ եռման
: , ժամանակ այն գոլորշու հետ հեռանում է Այս պատճառով հիմնական վտանգ է ներկայացնում ռադոնի ներշնչելը գոլորշու
հետ միա : սին Ամենից հաճախ սա տեղի է ունենում տաք ջրով: , լողանալիս Նույնպիսի վտանգ է ներկայացնում ռադոնը հողի
, տակ խառնվելով բնական գազի հետ որը հետագայում , այրվում է բնակարաններում բազմաթիվ ջեռուցիչ
:սարքավորումներում Լավ օդափոխման բացակայության, դեպքում ռադոնի խտությունը կարող է հասնել վտանգավոր
: , արժեքների Նույնպես չի կարելի մոռանալ որ քարածխի , այրման ժամանակ ածխի զգալի բաղադրիչներ վերածվում են
, : մրի որտեղ կենտրոնացած են շատ ռադիոակտիվ նյութեր, , , Մուրը օդում տարածվելով բերում է օդի մարդու լրացուցիչ
: ճառագայթման Աշխարհի բոլոր վառարաններից և , բուխարիներից օդ է արտանետվում նույն քանակի մուր որքան
: էլեկտրակայաններից Վերջին տասնամյակների ընթացքում մարդը եռանդուն զբաղվում է միջուկային ֆիզիկայի
, խնդիրներով ստեղծել է հարյուրավոր արհեստական, ռադիոնուկլիդներ սովորել է օգտագործել ատոմի
` հնարավորությունները բազմաթիվ բնագավառներում, , բժշկությունում էներգետիկայում բազմաթիվ
, , սարքավորումներում ընդերքաբանությունում ռազմական : արտադրությունում և այլն
, Այս ամենը պարզ է որ բերում է մարդու լրացուցիչ: , ճառագայթման Սովորաբար չափաբաժինները մեծ չեն բայց
, պատահում է երբ արհեստական աղբյուրները հազարավոր անգամներ գերազանցում են բնակարանների
: ինտենսիվությունը Ռադոակտիվության կիրառման հետ կապված բժշկական պրոցեդուրաները և բուժման
եղանակները հանդիսանում են մարդածին ճառագայթման : ` աղբյուրներից հիմականը Օրինակ ատամների
0.03 ռենտգենոգրաֆիայի ժամանակ մարդը ստանում է Զվտ : տեղային միանգամյա ճառագայթում Ստամոքսի
` 0.3 : ռենտգենոգրաֆիայի ժամանակ Զվտ Ատոմային պայթյունները նույնպես իրենց դերն են խաղում մարդու
: լրացուցիչ ճառագայթման գործում Փորձարկումներից առաջացած ռադիոակտիվ տեղումները մթնոլորտում ` տարածվում են ողջ երկրագնդով մեկ ավելացնելով
: աղտոտվածության մակարդակը Փորձարկումները անց են 2 `կացվել ժամանակահատվածներում 1954-1958` երբ
, - պայթյունները իրագործում էին Մեծ Բրիտանիան ԱՄՆ ն և- :ԽՍՀՄ ը
1961-1962` , ավելի նշանակալի Պայթյունները հիմնականում անց - - : էին կացնում ԱՄՆ ն և ԽՍՀՄ ը Ընդհանուր առմամբ
միջուկային զենքի փորձարկումներ մթնոլորտում ` ` 193, ` 142, ` 45, իրականացվել է Չինաստան ԽՍՀՄ Ֆրանսիա
` 22, ` 21 : ԱՄՆ Մեծ Բրիտանիա անգամ1980 թվականից հետո մթնոլորտում փորձարկումները
, գործնականում դադարեցին բայց ստորգետնյաները : , շարունակվում են մինչ օրս Միջուկային էներգետիկան
սակայն և փոքր դեր է խաղում ռադիոակտիվ աղտոտման, :գործում հանդիսանում է բազմաթիվ վեճերի աղբյուր
, Եթե միջուկային սարքավորումները սարքին են և աշխատում են նորմալ : , ապա նրանց արտանետումները փոքր են Պարզ է որ միջուկային
ռեակտորից ստացած ճառագայթման չափաբաժինը կախված է : - , հեռավորությունից և ժամանակից Որքան հեռու է մարդ ԱԷԿ ից այնքան
: , փոքր է ստացած չափաբաժինը Սա կախված է նարանից որ մթնոլորտ արտանետվող ռադիոնուկլիդների մեծամասնությունը շատ արագ
: , քայքայվում է և հետևաբար ունեն միայն տեղային նշանակություն Իհարկե , գոյություն ունեն երկարակյաց ռադիոնուկլիդներ որոնք կարող են տարածվել ողջ երկրագնդով մեկ և պահպանել իրենց գոյությունը
: գործնականորեն հավերժ Ռադիոակտիվ աղտոտման այլ աղբյուրներ են : հանդիսանում հանքերը և հարստացնող գործարանները Ուրանի ` “ ”, հարստացման ընթացքում առաջանում են բազմաթիվ թափոններ պոչեր
: որոնք պահպանում են իրենց գոյությունը միլիոնավոր տարիներ Սրանք են : բնակչության ճառագայթման հիմնական երկարակյաց աղբյուրը Որպես
, եզրակացություն կարելի է ասել որ միջուկային էներգետիկայից ստացած ճառագայթումը հիմնականում կազմում է բնական աղբյուրներից ստացած 2%- :ճառագայթման ից քիչ մասը
Էլեկտրամագնիսական ճառագայթումների սանդղակ
Էլեկտրամագնիսական ալիքների երկարությունները փոփոխվում են չափազանց : , լայն տիրույթում Կան էլեկտրամագնիսական ալիքներ որոնց ալիքի
, երկարությունը հազարավոր կլիոմետրերի կարգի է և կան էլեկտրամագնիսական, 10ալիքներ որոնց ալիքի երկարությունը -12 :մ կարգի է
Լույսի էլեկտրամագնիսական բնույթի պարզաբանումը թույլ տվեց բոլոր տիպի էլեկտրամագնիսական ճառագայթները դասակարգել և միավորել
: էլեկրամագնիսական ալիքների սանդղակում Էլեկտրամագնիսական ալիքները , , ընդունված է բաժանել ցածրհաճախային ճառագայթման ռադիոալիքների
, , ինֆրակարմիր ճառագայթման տեսանելի լույսի ուլտրամանուշակագույն, - : ճառագայթման ռենտգենյան ճառագայթման և գամմա ճառագայթման
Ճառագայթումների սանդղակի տարբեր տիրույթների սահմանները շատ : պայմանական են Վակուումում ցանկացած ալիքի երկարություն ունեցող
300.000 / :էլեկտրամագնիսական ճառագայթում տարածվում է կմ վ արագությամբ Տարբեր ալիքի երկարությամբ ճառագայթումները միմյանցից տարբերվում են
( իրենց ստացման եղանակով անտենայի, , ճառագայթում ջերմային ճառագայթում
, ) ատոմի միջուկի ճառագայթում և այլն և : գրանցման մեթոդով Ճառագայթումները
միյանցից տարբերվում են նաև նյութի մեջ : կլանվելու տեսակետից Օրինակ՝ կարճալիք
( -ճառագայթները ռենտգենյան և գամմա) ճառագայթում թույլ են կլանվում
, , միջավայրերում ինֆրակարմիր ալիքները , ընկնելով մարդու մարմնի վրա տաքացնում են
, այն իսկ ուլտրամանուշակագույն ալիքները :կարմրացնում են մարդու մաշկը
, Էլեկտրամագնիսական ալիքների կլանման անդրադարձման և այլ հատկություններն
էապես կախված են նրանց ալիքի:երկարությունից
Ցածր հաճախայինճառագայթում
, Սրանք էլեկտրամագնիսական ալիքներ են որոնք գրգռված են մեծ ինդուկտիվությամբ և
: էլեկտրաունակությամբ սարքերում` 50 Օրինակ Հց հաճախությամբ
փոփոխական հոսանքի գեներատորում , ստեղծվում են մ երկարությամբ ալիքներ
որոնք գործնականորեն չեն ճառագայթվում : և արագորեն մարում են
Տեսանելի լույսը էլեկտրամագնիսական սանդղակում
զբաղեցնում է չափազանց նեղ, տիրույթ նրա ալիքի երկարությունը
7,610փոփոխվում է -7 ( ) մ կարմիր լույս 3,810մինչև -7 ( ): մ մանուշակագույն լույս
3-Շիկացման լամպի էներգիայի միայն4%- , ը վերածվում լույսի մնացածը
վերածվում է ինֆրակարմիր:ճառագայթի
Տեսանելի լույս
ճառագայթահարում
, ճառագայթահարումը բժշկության մեջ կանխարգելիչ կամ բուժիչ : նպատակով ճառագայթային էներգիայի ազդեցությունը օրգանիզմի վրա
, ` Ճառագայթահարումը հաճախ կիրառվում է ֆիզոտերապիայում օրինակ ` , արևային Ճառագայթահարումը օրգանիզմի կոփման
` անդրամանուշակագույն ճառագայթներով Ճառագայթահարումը ռախիտի կանխարգելման և բուժմանմ ենթքկարմիր ճառագայթներով
` : Ճառագայթահարում ջերմային ազդեցության համար ևն Ճառագայթահարումը առանձնահատուկ նշանակություն ունի
ճառագայթաբուժության և ռենտգենաբանական հետազոությունների:ժամանակ
Յուրաքանչյուր Ճառագայթահարում անհետևանք չէ օրգանիզմի համար և բուժիչ նպատակով պետք է կիրառվի միայն բուժաշխատողների
: հսկողությամբ Ֆիզոթերապևտիկ բուժարարողությունների ժամանակ ` Ճառագայթահարումը կիրառելիս խստորեն չափավորվում է ըստ հիվանդի
: զգացողության կամ չափիչ սարքերի ցուցմունքների Ռենտգենաբանական հետազոտությունների հետ կապված Ճառագայթահարումը անշան է և
անվտանգության տեխնիկայի կանոնները պահպանելիս չի կարող : առաջացնել անցանկալի հետևանքներ Ճառագայթաբուժության մեջ
` Ճառագայթահարումը իրականացվում է խստորեն որոշելով յուրաքանչյուր :կոնկետ դեպքի համար անհրաժեշտ չափաքանակը
Հատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել առանց հսկողության կատարվող, ` : Ճառագայթահարմանը օրինակ արևի լոգանքների դեպքում Դրանք պետք
` է ընդունել մեծ զգուշությամբ անպայման հետևելով մասնագետների, խորհոըրդներին այլապես կարող են առաջանալ ծանր այրվացքներ և
:արևահարություն
ճառագայթահարում
Ճառագայթային
հիվանդություն
Ճառագայթային հաիվանդությունը օրգանիզմի վրա ինոնացնող : ճառագայթման ազդեցության հետևանքով առաջացող հիվանդություն է
Կարող է առաջանալ ամբողջ մարմնի կամ նրա մեծ մասի արտաքին , ընդհանուր ճառագայթահարման ինչպես նաև օրգանիզմ
: ներթափանցած ռադիոակտիվ նյութերի ազդեցության հետևանքով, , Վերջիններս ընկնելով օրրգանիզմ կարող են կուտակվել
հյուսվածքներում ու օրգաններում և ստեղծել մշտական : ճառագայթահարման օջախներ
Սուր ճառագայթումը առաջացնում է իոնացնող ճառագայթների մեծ չափաքանակների միանվագ կամ մի շարք հաջորդական, ազդեցությունների իսկ խռոնկ ը փոքր չափաքանակների տևական
: ազեցության հետևանքով Հիվանդության սուր ձևը կարող է նկատվել ` ռազմական իրավիճակներում հակառակորդի կողմից ատոմային զենք
, կիրառելիս իսկ խաղաղ պայմաններում իոնացնող ճառագայթման աղբոյւրներ օգտագործող ձեռնարկություններում կամ ԳՀ
: հիմանրկներում տեղի ունեցող վթարների ժամանակ Խռոնիկ ճառգայթահարությունը կարող է առաջանալ ռադիոակտիվ նյութեի և
` իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ աշխատելիս աշխատանքի պահպանության ու տեխնիկայի անվտանգության կանոները խախտելու
: հետևանքով
Ճառագայթահարության ձևերը և կլինիկական դրսևորումները պայմանավորված են ճառագայթահարման բնույթով և
, չափաքանակներով բոլոր ձևերի համար ընդհանուր են օրգանիզմի : օրգանների ու համակարգերի ֆունկցիաների խանգարումները
Ախտահարվում են կենտրոնակն նյարդայն արյունաստեղծման արյան , շրջանառության ստամոքս աղիկային համակարգերը նկատվում
, , էօրգանիզմի ընդհանուր թունավորում որը դրսևորվում է թուլությամբ, , : գլխացավերով քնի խանգարմաբ սրտխառնոցով
, Սուր ճառագայթահարումը ընթանում է չորս փուլով առաջնային, , : հակազդեցության գախտնի բուռն և վերականգման
Ճառագայթահարումից անմիջապես հետո առաջնային հակազդեցության , , փուլում նկատվում են գրգռված կամ անտարբեր վիճակ թուլություն
, , , , գլխապտույտ սրտխառնոց ծանր դեպքերում փսխում լուծ ախորժակի, : կորուստ քնի խագարում Ավելի ծանր դեպքերում հնարավոր է
: գիտակցության ժամանակավոր կորուստ Անոթազարկը և զարկերակային : ճնշումը դառնում են անկայուն Արյան մեջ ի հայտ են գալիս արյան
:լեյկոցիտների փոփոխված ձևեր
, Բոլոր նշված երևույթները մի քանի ժամ անց կարող են անհետանալ որից , հետո սկսվում է հիվանդության գաղտնի շրջանը հիվանդի ընդհանուր
, , վիճակը լավանում է մի քանի օրից մինջև երկու երեք շաբաթ սկսում է , , բուռն շրջանը որքան ծանր է իվանդության ընթացքը այնդքան կարճ է
, , գաղտնի շրջանը կարող է տևել մի քանի ժամ համեմատաբար մեկ չափաքանակներով ճառագայթահարման հետևանքով առաջացած
հիավնդության բուռն շրջանը սկսում է ընդհանուր վիճակի կտրուկ, : վատացման ջերմաստիճանի կտրուկ բարձրացումով Նկատվում են
: փսխում լուծ և երբեմն արյունախառը Լնդերի և լորձաթաղանթների, , արյունահոսություն խոցոտումների առաջացմամբ ենթամաշկային, ` : արյունազեղումներ երկուսից երեք շաբաթ հետո մազաթափություն
, Առաջանում են սակավարյունությունև և նյարդային խանգարումներ կտրուկ ընկնումէ օրգանիզմի դիմադրողականությունը վարակիչ
, հիվանդությունների հարուցիչների հանդեպ բարեհաջող ընթացքի և : ժամանակին բուժվելուց հետո սկվում է վերականգման փուլը Հիվանդի
, վիճակը աստիճանաբար լավանում է կանունավորվում է ջերմաստիճանը անհետանում են կենտրոնակնա նյարդոյին համակարգի խանգարման
, , ախտանշանները վերականգնվում է արյան բնականոն կազմը բուժումը : իրականացվում է հիվանդանոցում Սուր ճառագայթումից հետո երբեմն
, , , դիտվում է մնացորդային երևույթներ թուլություն արագ հոգնելիություն, գլխացավեր թույլ արտահայտված սակավարյունություն և
:նախատրամադրվածություն վարակիչ հիվանդությունների հանդեպ , Քրոնիկ ճառագայթահարումը խորանոմ է դանդաղ կաող է տևել
, , տարիներ խրոնիկ ճառագայթահարման դադարացումը որոշ դեպքերում : կարող է զգալիորեն լավացնել հիվանդի վիճակը Ուստի խրոնիկ ընթացքի
, բուժումը պետք է սկսել իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ :հիվանդի շփումը դադարեցնելուց հետո
, Կանխարգելման նպատակով անհրաժեշտ է կարգավորել իոնացնող , ճառագայթման աղբյուրների ոլորտում աշխատողների և
ռենտգենաբանական հետազոտությունների ենթարկվողների, պաշպանությունը խտորեն պահպանել անվտանգության տեխնիկայի և
, աշխատանքի պահպանության կանոնները ճառագայթային հիգենիաի:պահանջները
Իոնացնող ճառագայթման աղբյուրների հետ
աշխատողները ընդունվելիս ենթարկվում են
, բժշկական քննության` հետագայում կանոնավոր
կերպով բժշկական զննման , և դիսպանսերացման
նրանց համար սահմանվում են կրատ աշխատանքային, օր երկարացված
արձակուրդմ , աշխատավարձի հավելում
կենսաթոշակային ապահովման զեղչ
: պայմաններ Ռադիոակտիվ , նյութերի հետ աշխատելիս
անհրաժեշտ է հատուկ, հագուստ դիմակ և
:ձեռնոցներ