jesusagllaskarunakunaima ruraskakunata …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka...

120
HECHOS 1:1 1 HECHOS 1:7 JESUS AGLLASKA RUNAKUNA IMA RURASKAKUNATA SAN LUCASMI WILLA Santu Ispirituta, Jesús kachamungapa willaskamanda 1 Nukapa kuiaska Teófilo: Nuka ñugpata willaraiaskapi, Jesús tukui ima ruraska i iachachiska, kallariuramandata pai imaura suma luarma sikankama willarkaiki. 2 Manara suma luarma sikaspalla, sug runakunata agllaspa kacharka, paimanda Alli Willaita willaspa purin ga pa. Nis paka, Santu Ispi ri tu wa mi iacha chirkakunata imasa rurangapa kagta. 3 Ña wañuskauramanda kaugsarispaka, chusku chunga punchami ikuti ikuti kawarirkakunata, pai sutipa kaugsa riska kagta allilla iachangapakuna. Chi punchakuna, Taita Dius imasa suma mandakuskasina iachachikurka. 4 Chara pai agllaska runakunawanta kaspa, Jesuska nir kakunata: —Ñami willarkai ki chita: nuka pa Taita, kikinpa Santu Ispirituta karangapami nirka. Paita kachamunkama, Jeru salén pui blupi suian gi chi. Mana mai ma pas ri na kun gi chi. 5 Iaku lla wa mi Juan baug ti sarka. Kam kunakar, mai lla punchakuna ialiuramanda, Santu Ispirituwami baugti sai tukungapa kangichi. Suma luarma, Jesús sikaskamanda 6 Pai kuna ikuti tanda riska kas ka pi, Jesusta tapur ka kuna: —Taita waugki, ¿kai punchakunachu kuankangi, nukan chi Israelmanda runakuna ikuti kai alpapi mandangapa? 7 Chiura, Jesuska ainirka:

Upload: others

Post on 09-Oct-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 1:1 1 HECHOS 1:7

JESUS AGLLASKA RUNAKUNA IMARURASKAKUNATASAN LUCASMI WILLA

Santu Ispi ri tuta, Jesús kacha mungapa willaska manda1 Nuka pa kuiaska Teófilo:Nuka ñugpata willa raias kapi, Jesús tukui ima ruraska i

iacha chiska, kalla ri ura manda ta pai ima ura suma luarmasikan kama willarkaiki. 2 Manara suma luarma sikaspa lla,sug runa kunata agllaspa kacharka, pai manda Alli Willaitawillaspa purin ga pa. Nis paka, Santu Ispi ri tu wa mi iacha chir ka kunata imasa ruran ga pa kagta.

3 Ña wañuska ura manda kaug sa ris paka, chusku chungapunchami ikuti ikuti kawa rir ka kunata, pai sutipa kaugsa riska kagta alli lla iachan ga pa kuna. Chi puncha kuna, TaitaDius imasa suma manda kus ka sina iacha chi kurka.

4 Chara pai agllaska runa kuna wan ta kaspa, Jesuska nir ka kunata:

—Ñami willarkai ki chita: nuka pa Taita, kikinpa SantuIspi ri tuta karan ga pa mi nirka. Paita kacha mun kama, Jeru salén pui blupi suian gi chi. Mana mai ma pas ri na kun gi chi. 5 Iaku lla wa mi Juan baug ti sarka. Kam kunakar, mai lla puncha kuna iali ura manda, Santu Ispi ri tu wa mi baug ti sai tukun ga pa kan gi chi.

Suma luarma, Jesús sikaska manda6 Pai kuna ikuti tanda riska kas ka pi, Jesusta tapur ka

kuna:—Taita waugki, ¿kai puncha kuna chu kuan kangi, nukan

chi Israel manda runa kuna ikuti kai alpapi mandan ga pa?7 Chi ura, Jesuska ainirka:

Page 2: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 1:8 2 HECHOS 1:14—Kam kuna mana iachan ga pa kan gi chi chu, ima ura,

ima puncha nuka pa Taita chasa ruran ga pa kagta. Pai lla miiachá, ima puncha chasa tukug samun ga pa kagta. 8 Kam kunapa sungupi Santu Ispí ritu iai kug samu uraka, paipaiapa iachai ta mi chaskin ga pa kan gi chi. Chi iachai waka,kai Jeru sa lenpi, Judea i Sama ria alpa kuna pi i tukui karusuiu pas mi nuka manda willag rin ga pa kan gi chi.

9 Chasa nis paka, pai kuna kawa na kug lla pi, Jesús sumaluarma sikai kalla rirka. Puiu ukupi chinga rig rirka. Manamas pai kunata kawa rirka.

10 Jesús suma luarma sika kus kata kawa na ku uraka,diulpilla iskai runa sina rigcha kuna iura katanga chura ris ka kuna pai kuna saia na kus kata kawa rig samur ka kunata.Chi runa kunaka nir ka kuna:

11 —Galilea manda runa kuna, ¿imapatak awa sinamakawa na kun gi chilla? Pai Jesús ña suma luarma sikaska,ikutimi samun ga pa ka; imasa mi kam kuna sikai kawarkan gi chi: chasa lla ta.

12 Chasa uias paka, chi runa kunaka chi Olivos suti luma manda Jeru sa lenma kutir ka kuna. (Chi luma manda Jeru sa lenma manan cha karumi ka; imasa mi warda punchalisin siaska ka purin ga pa: chilla karumi ka.) 13 Jeru sa lenma chaiag ris paka, kida ri diru wasima iai kuspa, chiawa ladu ukuma sikar ka kuna. Chipi tanda ridu pura kar ka kunami Pedro, Juan, San tiago, Andrés, Felipe, Tomás,Bar to lomé, Mateo, Alfeopa wam bra suti Santiago, Simónsuti kananeo runa kuna wa purig pura i Judas suti sugSantiagopa wam bra.* 14 Tukui pai kuna, sug lla iuiai waTaita Diusta mañaspa kar ka kuna, mana kunga rispa lla.Sug warmi kuna pas mi pai kuna wa sug lla pi kar ka kuna.Jesuspa mama María i Jesuspa waugkindi kuna pas mi chipikar ka kuna.* 1:13 u waugki.

Page 3: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 1:15 3 HECHOS 1:24Matías suti runata, Jesus manda willa dur kan ga pa agllaska

kuna manda15 Chi puncha kuna, mai patsa iskai chunga runa kunami

chi ukupi sug lla pi kar ka kuna. Tukui kuna chasa ka uraka,Pedroka, chaugpipi saia rispa, kasa mi nirka:

16-17 —Taita kuna i mama kuna, uia mui chi. Judas man-daka, atun taita David, Santu Ispi ri tu wa ñugpa mandalibrupi willa ra iaskaka, imasa nis ka sina mi tukug samurka.Chi Judaska, nukan chi pura mi karka. Nukan chi sina lla ta,pai pas agllaska mi karka, Jesus manda willa dur kan ga pa.Chi Judas mi, Jesusta katuspa, apig kunata pusaspa kawa chig rirka. 18 Chasa Jesusta katus paka, alpa sik randirka.Nis paka, chi alpapi urai singa urmaspa, tugiarkasi, chun chu llu kuna llugsigta. 19 Chasa iacha ris ka ura mandaka,Jeru sa lenpi tukui kaug sa na kugmi chi alpata pai kunaparimai wa suti chir ka kuna Akél dama —. (Chi ni raianmi“Iawar alpa”.)

20 —Chi Judas mandaka, Salmos suti librupi kasa mi willa raiá:Paipa wasi sitai tuku chu,ñi pipas mana chipi kaug san ga pa.Paipa trabaju sakis ka taka, sug apichu.21 Chasa willa raiaska mandaka, kuna ura nukan chi ta michaia ku, sug runa agllan ga pa. Iaia Jesús nukan chi wa ka ura, sug kaipi kag kuna pas mi nukan chi wa puri dur kar ka kuna. 22 Iaia Jesusta Juan baug ti saska ura manda ta, paisuma luarma sika ura pas mi chi runa kuna pas nukan chi wasug lla pi kar ka kuna. Chi runa pura taka, sug lla ta aglla sun chi, paipas Jesús kaugsa ris kata nukan chi wa willa dur kan ga pa.

23 Pedro chasa ni ura, pai kikin pura iskai runa kunataagllar ka kuna. Sug runa suti karka José Bar sabás. Paitanir ka kuna: “Alli José”. Sugka, Matiasmi suti karka. 24 Chi

Page 4: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 1:25 4 HECHOS 2:7iskandi kunata agllas paka, Taita Diusta mañaspa, nir ka kuna:

—Taitiku, kammi kangi tukui kunapa sunguta rigsig.Chi manda, nukan chita kawa chii: kai iskandi kuna man-daka, pitatak agllan kangi, 25 Jesus manda willa dur kan ga pa; paika, Judaspa kuinta tukun ga pa. Chi Judas, Jesustakatuspa mi, pai manda willa dur kas kata sakispa, wañuspa,maima paita chaia kuska ma rirka.

26 Taita Diusta chasa mañas paka, suirti pi mi maskar ka kuna. Chi uraka, Matias manda mi llug sirka. Chi ura lla, pai taka cha iarka, chunga sug Jesús kikin agllas ka kuna wa sug lla pi tukun ga pa.

2Santu Ispí ritu samuska manda

1 Pentecostés suti atun puncha chaia mu ura, Jesus watukui tukuska runa kuna, sug lla pi tanda riska kar ka kuna.2 Diulpilla, chi uku pi tia na kuska suiu, suma luar manda sin chi waira puku kug sina mi uia rig samurka. 3 Chi ura, pukanina sindi sina mi kawa rig samurka. Nis paka, tukui kunapauma awa ladu sug sug tia rig samurka. 4 Santu Ispi ri tumitukui kuna pa sungupi iai kug samurka. Chi ura, Santu Ispí ritu imasa iuia chis ka sina mana iachaska rimai kuna wapasrimai kalla rir ka kuna.

5 Chi puncha kuna, tukui alpa nig manda Jeru sa lenmachaiaska kar ka kuna Taita Dius wa suma iuiaspa kaug sagjudiu kuna. 6 Chi sin chi uia ris kata uias paka, iapa achka kuna, Jesus wa tukus ka kuna kida ri diru wasima tanda rig rir ka kuna. Chi pika, tukui alpa manda pai kunaparimaita uiaspa, mana iachar ka kuna, ima manda chasatukug samugta. 7 Iapa mancha rispa ujna rispa, rima ri na kurka, kasa nispa:

Page 5: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 2:8 5 HECHOS 2:16—Kai tukui rima na kug, ¿mana chu Gali lea alpa manda

runa kuna kan kuna? 8 Nig pika, ¿imasa manda tak tukuinukan chi, sug rigcha sug rigcha uchulla ka ura manda tarimai kunata alli lla uia na kun chi? 9 Kaipi kan chimi Partiasuti pui blu kuna manda runa kuna; sug kunaka Media manda kuna; ikuti sug kunaka Elam alpa nig manda, Meso po ta mia nig manda, Judea nig manda, Kapa do sia nig manda,Ponto nig manda, Asia alpa suiu nig manda, 10 Fri jia nig manda, Panfilia nig manda i Ejipto nig manda. Libia alpa iSirene sug ladu nig manda kuna pas mi kan chi. Roma pui blu nig manda kaipi kaug sa na kug pas mi kan chi. 11 Chi tukui kuna mandaka, sug kunaka sutipa judiu mi kan chi. Sug kunaka, judiu kuna imasa iacha chis kata rurag kuna mi kan chi. Chasa lla ta sug kunaka, Kreta i Ara bia alpa kuna nig manda mi kan chi. Mai nig manda kuna kaspa pas, nukan chikikinpa rimai wa tukui ima Taita Dius iapa suma ruras katawilla na kus ka ta mi uia na kun chi.

12 Ñi ima ura pas mana kawas ka sina uias ka sina kag manda, tukui kuna, iapa ujna rispa, pari juma tapu ri na kurka, kasa nispa:

—¿Ima manda sik chasa pasa ri ku?13 Ikuti sug kunaka, unzaspa ni na kurka:—Iapa machaska kunami rima nakú.

San Pedro imasa rimaska manda14 Chi ura Pedroka, pai pura chunga sug Jesús agllas ka

kuna wa sug lla pi saia rispa, sin chi rimag samur ka kunata,kasa nispa:

—Uiamui chi, judiu kuna i tukui kai Jeru sa lenpi kag kuna.Rinri alli lla churamui chi uia wan ga pa. Kasa mi riman ga pa kai ki chita. 15 ¿Ima pa tak iuia na kun gi chi, nukan chimachaska kagta kuna? Kai tuku chara tutata, las nuibi lla michara ka. 16 Joel suti Santu Ispi ri tu wa rimag, kai puncha kuna manda kasa mi ñugpa manda ta willaska karka:

Page 6: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 2:17 6 HECHOS 2:2317 Taita Dius ni kumi:“Tukurii puncha kuna ña chaia ku ura,tukui nig manda runa kunapa sunguma nuka pa Ispi ri tu ta

mi karan ga pa kani.Chi uraka kam kunapa kari i warmi wam bra kuna,Santu Ispí ritu iuia chis ka ta mi willan ga pa kan kuna.Kam kunapa musu kuna,muskui ukupi sina ima pasa rin ga pa kas kata kawanga pa mi

kan kuna.Ruku kuna pas, muskui ukupi sina chasa lla ta mi kawan ga pa

kan kuna.18 Chi puncha kuna,kari i warmi nuka manda alli lla rurag kuna ta mipai kunapa sunguma nuka pa Ispi ri tuta karan ga pa kani.Chi ura pai kunaka,Santu Ispí ritu iuia chis ka ta mi willan ga pa kan kuna.19 Awa ladu, tukui ima pas ujna rigta rigcha kunami kawa

chig samun ga pa kani.Kai alpa luar pipas, iawar wa, nina wa i puiu wa kawa chig

samunga pa mi kani nuka atun kagta.20 Indi tutaianga pa mi ka;killa pas, iawar sina mi tukun ga pa ka,atun Taita Diuspa atun pun cha chaia mun ga pa ka ura.Chi tukurii punchaka,tukui suma alli lla kas ka ta mi kawa chin ga pa ka.21 Mai kan pas atun Taita Diusta mañag kunaka kispi chiimi

tukun ga pa kan kuna”.22 —Kam kuna Israel manda runa kuna, kai ta pas uia

wai chi. Naza ret manda Jesusta Taita Diuspa iachai ta mikaraska karka, kam kunapa ñawipi ujna chigta mana ima ura pas kawas ka sina ruran ga pa. Chasa waka, pai JesúsTaita Dius agllaska kag ta mi kam kunata kawa chirka. Chi taka, kam kikin kuna alli lla mi iachan gi chi. 23 Taita Dius,

Page 7: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 2:24 7 HECHOS 2:31ñugpa manda ta imasa iuia kus ka sina mi sakirka, pai Jesúskam kuna wa kan ga pa. Chi ura kam kunaka, mana alli runa kunapa maki pi mi kuarkan gi chi, kruspi klabaspa wañu chin ga pa. 24 Wañu chigpi pas, paita mana pudirkachu,wañui chari rin ga pa. Wañui chari kus kata, Taita Diuskikinmi paita kaug sa chig samurka. 25 Chasa lla ta mi ñugpa manda taita Davidpas, pai Jesus manda kasa willarka:Atun Taita Diusta nuka pa ñugpa ladu ima ura pas mi kawa

kuni.Pai, nuka pa alli ladu lla mi ka;chasaka, nuka ñi imata mana mancha rispa lla kan ga pa.26 Chi manda, nukata iapa allimi iuia chi wa ku.Suma alli iuia chii wa mi nuka rima kuni.Kasapas. Nuka pa kuir pu wañus paka, kun tin tu lla mi sama

kun ga pa kani,27 nuka pa almata wañus ka kuna wa kas kapi mana saki puan

ga pa kag manda.Chasa lla ta, nuka kamballa kag manda,mana saki wan kangichu,nuka pa kuir pu ismun ga pa.28 Iacha chi warkangimi imasa ruraspa kaug san ga pa kagta.Kam nuka wa kag manda, iapa suma allimi iuia chi riwá.

29 —Taita kuna i mama kuna, nuka sutipa mi ñugpa manda taita David manda kasa nii ki chita. Pai wañus paka,pambaimi tukurka. Pamba raias kapi kas ka taka, nukan chichara mi kawan chi. 30 Chasa kag pi pas, pai David, SantuIspi ri tu wa rimag mi karka. Pai taka, Taita Dius jurarka,kasa nispa:Sutipa mi niiki:kamba sug wambra ta mi kuan ga pa kani,kam imasa manda kus ka sina atun mandag kan ga pa.31 Chasa mi David, ñugpa iachaspa, willarka, Cristo kaugsa rin ga pa kagta, mana wañus ka kuna wa kas kapi Taita Dius

Page 8: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 2:32 8 HECHOS 2:39

sakin ga pa, paipa kuir pu ta pas mana ismun ga pa sakin ga pakagta.

32 —Pai Jesus ta mi Taita Dius kaug sa chirka. Chasa kawas paka, nukan chi tukui pai manda willag kuna mi kan chi.33 Pai Jesus taka, Taita Dius atun ia chispa, kikinpa alli ladu mi tia ri chig rirka. Chi pika, ima sa mi Taita Dius niska karka:chasa Jesusta Santu Ispi ri tuta kuarka. Chi mandaka kikinJesuska, nukan chi pagma chi Santu Ispi ri tuta kacha murka.Chi ta mi kam kuna pas kuna ura kawa na kun gi chi i uia na kun gi chi.

34 —Kikin David wañus paka, paipa kuir pu manara sumaluarma rinchu. David lla ta ta mi kasa nirka:Atun Taita Diusmi nuka pa iaiata nirka:“Nuka pa alli ladu tia rii,35 nuka tukui kamta mana munag kunata apag rispa,kamba chaki saru diru ukuma churan kama”.

36 —Chi manda, Israel manda tukui runa kuna, kasaiachai chi: pai Jesusta kam kuna kruspi kla ba chis kata,sutipa mi Taita Dius atun ia chirka, tukui kunapa iaia Cristoni raian ga pa.

37 Chasa uias paka, chipi kag kuna sungu nanagta llaki rir ka kuna. Nis paka, Pedrota i pai pura Jesús kikin agllas ka kunata tapur ka kuna:

—Ni wai chi, taita waugki kuna: ¿imatak nukan chi rura sun chi?

38 Chi ura, Pedroka ainirka:—Kam kuna panda ris ka kunata sakispa, Taita Dius wa

tukui chi. Jesu cristopa suti wa baug ti sa rii chi. Chasaka,kam kunapa panda rii kunata pasin siaskami tukun kan gi chi. Chi wanka, Santu Ispi ri tu ta mi chaskin kan gi chi.39 Chasa lla ta mi Taita Dius nirka, kam kunata, kam kunapawam bra kunata i karupi kaug sag kuna ta pas karan ga pakagta. Tukui kuna ta mi nukan chipa atun Taita Dius ni:

Page 9: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 2:40 9 HECHOS 2:47

“Nuka tukui kaias ka kuna ta mi Santu Ispi ri tuta karan ga pa kani”.

40 Sug rigcha sug rigcha rimas pa mi Pedro, Jesus mandawilla kurka. Kasa pas mi iuia chi kurka, nispa:

—Kai mana alli lla iuiag kuna wa mana sug lla pi kan gi chi.41 Pedro ima rimas kata suma uiag kuna baug ti sai tukur

ka kuna. Chi punchalla, sug kimsa waranga runa kunamiJesus wa kas ka kuna wa sug lla pi tukur ka kuna.

42 Chi ura manda tukui baug ti sa ris ka kuna, Jesús agllas ka kuna ima iacha chi na kus kata uiaspa rura na kurka, ñiima mana sakispa lla. Sug lla iuiai pi mi kaug sa na kurka,Jesús imasa ruran ga pa nis ka sina tanda rispa, tanda sug lla pi mikuspa. Chasa lla ta, Taita Diusta mañaspa rimaspa mi kaug sa na kurka.

Imasa musuglla Jesus wa suma iuia rispa kaug sa na kuska manda

43 Chi ura kuna Jesús agllas ka kunaka, achka sumag llamana ima ura pas kawa ris ka sina ta mi rura na kurka. Tukuichasa kawag kuna, iapa mancha rispa mi ujna ri na kurka.

44 Jesu cristo wa tukui suma iuiag kunaka, sug lla iuiai wakaug sa na kurka. Pai kuna tukui ima iukaska, tukui kunap ami ni raiarka. 45 Alpa u ima pas iukag kunaka, katus pa michura na kurka, minis ti na kuska manda tukui kuna aida ri na kun ga pa. 46 Tukui puncha kuna, Dius pa atun wasipi sug llaiuiai wa mi tanda ri na kurka. Wasi suiu pas mi iai kuspa puri na kurka, Jesús nis ka sina tanda sug lla pi mikuspa. Tukuisug lla pi tanda rispa mikuspa kar ka kuna, suma kun tin ta rispa, ñi pi wa pas mana atun ia chi rispa lla. 47 Taita Dius ta mi ni na kurka: “Kam, iapa suma atun mi kangi”. Jeru sa lenpi kaug sag kunaka, tukui kunami pai kunata sumag lla kawa na kurka. Tukui puncha kuna, atun Taita Diuskaachka kuna ta mi kaia kurka. Chasaka Jesus wa tukus ka kuna, tukui puncha kunami mas achka mira na kurka.

Page 10: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 3:1 10 HECHOS 3:123

Sug runa mana purig ambi riska manda1 Su ura chaugpi chisima pun cha, Taita Diusta risa diru

ura ña tuku kug manda, Pedro i Juan ri na kurka Diuspa atunwasima. 2 Chi pun gu pi tia kurka sug runa, tiag sa mus ka ura manda ta mana purin ga pa pudig. Chi runata tukui pun cha kuna apa rispa apa dur kar ka kuna, Diuspa atun wasipi iapasuma suti pungu suiu tia ri chig rin ga pa. Chi pungupi, tukuiukuma iaiku na kus kata kulki mañaspa tia ku dur karka.3 Chi runaka, Pedro i Juan ña ukuma iaiku na kus kata kawas paka, kulki mañar ka kunata. 4 Chi ura Pedroka, Juanwapaita alli lla kawaspa, —Kawa mu wai— nirka.

5 Chi runaka, alli lla kawar ka kunata, “Kara wanga pa mikan kuna” iuia rispa. 6 Chi ura, Pedroka nirka:

—Kulki ñi kuri mana iuka ni chu. Nuka ima iukas katakara sa ki. Nazaret manda Jesu cristo wa mi niiki: ata rispapuri rii—. 7 Chasa nis paka, alli ladu makita apispa mi ata ri chirka.

Atari chig lla pi, chaki kuna i ñudu kuna alli lla tukug samur ka kuna. 8 Chi uraka, saltaspa saia rirka. Purii mi kalla rirka. Nis paka, saltaspa kalpaspa, Taita Diusta kuiaspa,Diuspa atun wasi ukuma pai kuna wa iai kug rirka.

9 Tukui chipi kag kuna, chi Taita Diusta kuiaspa puri kus kata kawas paka, 10 rigsir ka kuna: “Pai mi ka chi mana purin ga pa pudig, Diuspa atun wasipi iapa suma suti pungu suiukulki mañaspa tia ku dur”. Chasa paita pasa ris kata kawas paka, tukui kuna iapa mancha rispa ujna rir ka kuna.

11 Chi ambi riska runa, Diuspa atun wasi ukupi, Sa-lomonpa kan chapi Pedro i Juanta apispa cha ri kurka.Chipi kag tukui runa kuna, iapa ujna rispa, kalpa kai lla iag rir ka kuna. 12 Pai kunata kawas paka, Pedroka kasa mi nirka:

—Kam kuna Israel manda taita kuna, ¿imapatak kairunata nukan chi wan ta ujna rispa kawa na kun gi chi?

Page 11: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 3:13 11 HECHOS 3:21Nukan chipa iachai wa ñi nukan chipa risai wa mana kairuna purig tukug samurkachu. 13 Nukan chipa Abra ham,Isaak i Jakob ñug pa manda taita kunapa Taita Dius mi paipawam bra Jesusta sumag lla atun ia chig samurka. Pai ta mikam kuna wañu chin ga pa kuarkan gi chi. Pila tos paitakacha rin ga pa muna ku ura, kam kunaka nirkan gi chimi:“Mana kacha ri kui”. 14 Pai tukui suma alli lla ruragtawabutispa, mañarkan gi chimi, sug runa wañu chi durtakacha rin ga pa. 15 Pai tukui kunata kaug sai karag ta mi wañu chin ga pa: “Ari” nirkan gi chi.

—Chasa kagpi pas, Taita Diuska paita kaug sa chirkami.Chasa sutipa kawaspa mi nukan chi pai manda willag kunakan chi. 16 Jesus wa suma iuiag manda mi kai kam kunakawaska i rigsiska runata alia chispa wapu ia chig samurka.Chasa suma iuiag manda mi tukui kam kunapa ñawipi alia chiska tukug samurka.

17 —Ñami iachani, taita kuna: kam kuna i kam kunapataita kuna, pi Jesús kagta mana alli lla iachas pa lla mi paitawañu chin ga pa: “Ari” nirkan gi chi. 18 Chi wanka, imasaTaita Dius, ñugpata tukui paipa Ispi ri tu wa rimag kuna wa pai agllaska Cristo manda willaska: imasa willa raias ka sina mi paita pasa rig samurka. 19 Chi manda kam kuna,panda ris ka kunata sakispa, Taita Dius wa tukug samui chi.Chasaka, kam kunapa panda rii kuna pasin sia riimi tukun kan gi chi. 20 Nig pika Taita Dius kikin, pai agllaska Jesus ta mi kacha munga, alli lla iuia chii puncha kuna kam kunatatukun ga pa. Taita Dius ñugpa manda ta mi ni raiarka,pai Jesusta kam kuna manda kacha mun ga pa. 21 Paitachaia kumi, suma luarpi chara kan ga pa, Taita Dius tukuiimasa kas ka sina sumag lla churan kama. Chasa mi TaitaDius, paipa Ispi ri tu wa alli rimag kuna wa ñugpa manda tawillarka.

Page 12: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 3:22 12 HECHOS 4:222 —Pai Jesus manda, ñugpa manda taita Moiseska sutipa

mi kasa rimarka:Atun Taita Dius kikinmi ni:“Kam kikin pura mandaSantu Ispi ri tu wa sug rimag mi llugsin ga pa ka”.Paika, nuka sina mi kan ga pa ka.Pai tukui ima rima kus kata suma uian gi chi.23 Mai kan chi rimagta mana uiag kunaka,Israel manda llugsi chispa,puchukaimi tukun ga pa kan kuna.

24 —Tukui Santu Ispi ri tu wa rimag kuna, Samuel rimaska ura manda ta, kai puncha kuna imasa pasa rin ga pa kas ka taka timpumi willa raiarka. 25 Kam kuna, chi ñugpa mandarimag kunapa wam bra kunapa kati wam bra kuna mi kan gi chi. Kam kuna manda mi Taita Dius, kam kunapa ñugpa manda taita kuna wa alli lla iuia rirka. Abra hamta kasa minirka:Tukui alpa manda runa kuna pas mikamba wam brapa wam brapa sug kati wam bra mandanuka pa iapa kuiaska ka puan ga pa kan kuna.

26 —Taita Diuska, pai kikinpa wam brata kaug sa chispa,kam kuna pag ma mi ñugpa kacha murka; chasaka, tukuikam kuna panda rii kuna sakig pika, paipa iapa kuiaska kan ga pa kuna.

4Judíu taita pura tanda riska kas kapi, Pedro i Juan kaska

manda1 Pedro i Juan chi runa kunata chara rima na kug lla pika,

iaia sasir duti kuna, Diuspa atun wasipi kawag taita i sadu seo suti taita kuna ka chima chaiag rir ka kuna. 2 Pe dro i Juaniacha chi na kurka, Jesús kaugsa riska manda, tukui wañus ka kuna pas kaugsa rin ga pa kag ta kuna. Chi taita kuna, manachasa iuiaspa mi iapa rabia wa piña rispa chaiag rir ka kuna.

Page 13: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 4:3 13 HECHOS 4:133 Pedro i Juanta apis paka, ña chisi kag manda, kaiandi kamakar silpi chu rag rir ka kunata. 4 Pedro chasa rimas kata uiag kunaka, achka runa kuna Jesus wa suma iuia rir ka kuna. Ñapichka waranga sina mirar ka kuna.

5 Kaiandika, judiu kunata man dag taita kuna, Moisés imanis kata iacha chig taita kuna i sug taita kuna pas, chi Jeru sa lenpi tanda rig rir ka kuna. 6 Chipi kar ka kuna iaia sasir duti, Anás suti, Kai fás, Juan, Ale jandro i tukui chi iaia sasir dutipa kag kuna pas. 7 Chasa tanda riska ka uraka, Pedroi Juanta chaia chig rispa, chaugpipi saia chispa, tapu chiikalla rir ka kuna:

—¿Pitak kam kunata kacha murka, u pipa iachai watakkam kuna chasa rura na kun gi chi?

8 Chi ura Pedroka, Santu Ispi ri tu wa iuiaipi junda kaspa,kasa mi nirka:

—Israel manda runa kunapa taita kuna, 9 kam kunakanukan chita kaian gi chi, kai runa manda tapu chin ga pa,imasa pai ambi riska tukug samugta. 10 Tukui kam kunata itukui Israel manda runa kunata kasa mi nii ki chita: Naza ret manda Jesu cristo wa mi kai runa kam kunapa ñawipi ambi riska saia ku. Pai Jesus ta mi kam kuna kruspi kla ba chirkan gi chi. Pai wañus ka taka, Taita Dius mi kaug sa chig samurka.11 Kasa mi ñugpa manda librupi willa raiá:Wasichigkuna wabutiska rumi,wasita charig mi tukug samurka.Chasallata, pai Jesusta kam kuna wabu tiska, tukui kunapaiaia mi tukug samuska ka. 12 Kai alpapi manima tian chu ñisug mai kan pas nukan chipa pan da rii kunata kispi chin ga pa. Jesús sapa lla ta mi Taita Dius kacha murka, nukan chitakispi chin ga pa.

13 Chi ura chi taita kunaka, Pedro i Juan mana man-chaspa lla rima na kus kata uiaspa, ianga runa kuna manaiachag kuna kagta iachag samuspa, iapa ujna rir ka kuna.

Page 14: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 4:14 14 HECHOS 4:23Jesus wa purig kuna kaska kag ta mi iuia rir ka kuna. 14 Chiambi riska runa pas, pai kuna kas kapi saia kurka. Chasakawas paka, mana iachar ka kuna ima pai kunata ninga.

15 Pedro i Juanta kanchama llug si chir ka kuna. Nis paka,kikin pura tapu ri na kurka, 16 kasa nispa:

—¿Imatak chi runa kunata rura sun chi? Jeru sa lenpitukui kaug sag kuna mi ña iachan kuna, pai kuna sug manaima ura pas kawas ka sina ta ruragta kuna. Chita, nukan chimana piña rii pudin ga pa kan chi chu. 17 Sug kuna chasaruraska manda mana uian ga paka, kasa mancha chispa ni sun chi: “Kuna ura manda, ñi pi ta pas mana Jesus mandawilla na kun gi chi”.

18 Chi taita kuna chasa iuia rispa, Pedro i Juanta ikutikaiar ka kuna. Kasa mancha chispa mi nir ka kunata:

—Kuna ura mandaka, mana mas Jesus manda rimaspaiacha chispa purin gi chi.

19 Chasa uiaspa, Pedro i Juanka ainir ka kuna:—¿Imasatak iuia na kun gi chi? Diuspa ñawipi, ¿alli llachu

ka, kam kunata uian ga pa; u Taita Diustachu uia sun chi?20 Nukan chi taka chaia kumi, imasa kawaska i uias katawillaspa purin ga pa.

21-22 Chi ura, ikuti mancha chispa, kacha rir ka kuna. Chiruna mana ima ura pas kawas ka sina wa ambi riska, chuskuchunga wata iali mi iukarka. Chasa ambi riska mandaka,tukui runa kuna Taita Dius ta iapa suma atun kagta ni na kurka. Chi manda chi taita kuna, Pedro i Juanta ñi imapanda riipas mana tarir ka kuna, asutin ga pa.

Jesus wa suma iuiag kuna, Taita Diusta ima mañaska kuna manda

23 Pai kunaka, ña kacha rii tukus paka, kikin pura kuna pagma rir ka kuna. Chaiag ris paka, chi iaia sasir duti kunai sug taita kuna pas pai kunata imasa mancha chispa llugsi

Page 15: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 4:24 15 HECHOS 4:31chiska manda willag rir ka kuna. 24 Chasa uias paka tukui kuna, sug lla iuiai wa Taita Diusta rimar ka kuna, kasa nispa:

—Tukui mandu iug Tai tiku, sug luar, kai alpa luar ilamar iaku kunata, tukui mi kam rurarkangi. 25 Kammi[Santu Ispi ri tu wa] nukan chipa ñugpa manda taita Davidkam manda alli lla ruragta kasa rima chirkangi:¿Imapatak mana judíu kag kuna kapa rispa killa chi ri nakú?¿Imapatak iangalla ima pas ruran ga pa iuia ri nakú?26 Kai alpapi atun mandag kunai pai kunapa kati mandag kuna,suglla iuiai wa mi tanda rir ka kuna,atun Taita Diustai pai agllaska Cristota wabu tin ga pa.

27 —Chasa ñugpa manda ta willa raiaskaka, sutipa mitukug samurka. Kai atun pui blupi, Hero des i PonsioPila tos, judíu i mana judíu kag kuna wa mi tanda rir ka kuna, kamba tukui pi alli wam bra Jesusta kam agllas katawabutin ga pa. 28 Chasa, kam tukui imasa ñugpa manda taruran ga pa ni raias ka taka, chi taita kuna mi rurar ka kuna.

29 —Kunauraka, Tai tiku, pai kuna ima man cha chis ka kunata kawa mui. Nukan chi kamba lutrin sina kunataiachai ta kara mui, kamba rimaita mana man chas pa llawillaspa purin ga pa. 30 Chasa lla ta kara mui, kamba iapaiachai wa ungug kunata ambispa, ima kuna pas kawa chispa,kamba tukuipi alli wam bra Jesus wa tukui mana ima ura pas kawas ka sina pas ruran ga pa.

31 Chasa Taita Diusta mañai puchu ka ura, chi wasi ukupitanda ris ka kuna pika kuiu rig sa murka. Chi ura tukui chipikag kuna, Santu Ispi ri tu wa iuiaipi jundami tukug samur ka kuna. Chi ura manda, Diuspa Rimaita mas sin chimirimaspa mana man chas pa lla purii kalla rir ka kuna.

Tukui ima iukaska, tukui kunapa ni raiaska manda

Page 16: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 4:32 16 HECHOS 5:432 Jesus wa tukuska kuna, iapa achka kuna kaspa pas,

tukui kunami sug lla iuiai wa kar ka kuna. Ñi pipas mana ni na kurkachu: “Kai, nuka pa mi ka”. Tukui ima iukas ka pas,tukui kunap ami ni raiarka.

33 Iaia Jesús kikin agllas ka kuna, paipa iapa iachai wa mipai manda willa na kurka, kaugsa riska kagta. Tukui Jesus wa tukus ka kunaka, Taita Diuspa sumag lla iuia chii wa mikaug sa na kurka.

34 Jesus wa tukuska pura kuna mandaka, ñi mai kan ta pasmana ñi ima pisir ka kunatachu. Mai kan pas alpa u wasiiukas ka kunaka, iachar ka kuna mi katunga. 35 Nis paka, chikatuska kulkita apaspa, Jesús agllas ka kuna ta mi iachar ka kuna kuag ringa. Chas kis paka, tukui imasa minis tis ka sinakaras pa mi richidur kar ka kuna. 36 Chi pre alpa manda sugruna, José suti, Levi pa pura kuna manda, pai kuna wa kaug sa kurka. Chi runata, Jesús agllas ka kuna suti chiska kar ka kuna Ber nabé. (Chi ni raianmi “Sumag lla iuia chig”.) 37 Chirunaka, alpa iukas kata katus paka, kulkita apaspa, Jesúsagllas ka kunata kuag rirka.

5Ananías warmindi panda riska kuna manda

1 Chi ura kuna Ananías suti runa pas, warmindi Safira wa pai kuna alpa iukas kata katur ka kuna. 2 Chi runaka,alpa katus kata chaugpi kulkimi pakalla waka chi rirka.Warmindipas, alli lla mi iacharka. Sug chaugpi kulki kas ka taka Jesús agllas ka kunata kuag rirka, “Tukui kulki katus ka ta mi kua na kui ki chita” llullaspa.

3 Chi ura Pedroka, Ananiasta nirka:—¿Ima wan tak iaia kuku, kamba iuiaipi iai kurka, Santu

Ispi ri tuta llulla chin ga pa? Chi alpa katuska kulkita, chaug pi mi pakalla waka chi rirkangi. 4 Alpata manara katu ura,¿mana chu kamba karka? Chasa lla ta katuska ura manda,

Page 17: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 5:5 17 HECHOS 5:13chi kulki, ¿mana chu kamba karka? Nig pika, ¿imapatakchasa iuia ringi llulla chig samun ga pa? Mana runa puratallulla chi kungichu. Taita Dius ta mi llulla kungi.

5 Chasa uias paka, Ananías wañus ka mi urmag samurka.Pai wañus kata iachag samug kuna, tukui kuna iapa mimancha rig sa mur ka kuna. 6 Nigpi sug musu kuna chi ukupitia na kugka, saia rispa, kuir puta maitur ka kuna. Maitus pa ka, paita apar ka kuna pamban ga pa.

7 Mai kimsa ura pikar, Ananiaspa warmika iai kug samurka, imasa pasa ris kata mana iachaspa lla. 8 Chaiag ri uraka, Pedroka paita tapurka:

—Willa wai: ¿kai manda llachu alpata katurkan gi chi?Chi ura ainirka:—Sutipa, chi manda lla mi katur kan chi.9 Chi ura, Pedroka nirka:—¿Imapatak iuia rirkan gi chi, atun Taita Diuspa Ispi ri

tuta llulla chin ga pa? Uiamui. Kamba kusata pamban ga pa apag kuna, kancha lla pi mi samu nakú. Kuna uraka, kam ta pas mi apan ga pa kan kuna, pamban ga pa.

10 Chasa nig lla pi, chi warmipas Pedropa chaki kuna lla pi wañuska urmag samurka. Musu kuna, iai kus paka, timwañus ka ta mi tarir ka kuna. Nis paka, chasa lla ta llugsi chispa, apar ka kuna. Kusa pamba raiaska ladu lla pi pai ta pas pambag rir ka kuna. 11 Chi ura tukui Jesus wa tukus ka kunaka, iapa mancha rir ka kuna. Chasa lla ta ima pasa ris kata iachag kuna pas, tukui kunami mancha rir ka kuna.

Jesús agllaska kuna, achka mana ima ura pas kawas ka sinaruraska kuna manda

12 Chi puncha kuna Jesús ag llas ka kuna, Jeru sa lenpi kaug sa na kug pa ñawipi achka mana ima ura pas kawas ka sinasuma ruraspa mi kar ka kuna. Tukui Jesus wa tukus ka kuna,Diuspa atun wasipi, Salo monpa suti atun pungu ladu lla pi mi tanda ri dur kar ka kuna. 13 Chi pui blupi kaug sa na

Page 18: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 5:14 18 HECHOS 5:23kugka, pai kunata iapa mi kuiar ka kuna. Pai kunata kuias pa pas, sug kuna mancha na kus pa mi pai kuna wa sug lla pimanara tukur ka kuna. 14 Chasa kag pi pas, tukui puncha kuna, kari i warmi kuna, Iaia Jesus wa suma iuia rispa, pai wa mas miraspa mi ri na kurka.

15 Jesús agllaska kuna iapa suma rura na kus katakawaspa, chi pui blu pi kaug sa na kugka, ungug kunata wasi kuna manda chakanapi llugsi chispa, kalli suiu chura durkar ka kuna; chasaka, Pedro iali ku ura, pai pa sum bra lla ta pas chaskis paka ambi rin ga pa. 16 Jeru salén ladu kunapikaug sa na kug pas, chasa lla ta achka ungug kunata i kukuwaira iai kus ka kuna ta pas chima lla tata apa dur kar ka kuna.Chi ura, tukui kuna mi aliaska tukug samu dur kar ka kuna.

Judíu taita kuna, Jesús agllas ka kunata mana alli lla ruraska kuna manda

17 Chasa kawas paka, iaia sa sir duti i sadu seo suti pai wa purig kuna ka, mana alli lla iuiai wa rabia rispa, 18 Jesúsagllas ka kunata api chispa, kar silpi churar ka kunata. 19 Chi ura lla atun Taita Diuspa anjil ka, tuta rispa, wichka raiaskapun gu kunata paskaspa, pai kunata chi manda llugsi chig rir ka kunata. Llugsi chis paka, nir ka kunata:

20 —Rii chi. Diuspa atun wasi uku pi runa kunata manaman chas pa lla willag rii chi, kasa nispa: “Jesu cristo, sugrigcha musu kaug sai ta mi apa murka”.

21 Chasa uias paka, kaiandi tutata Diuspa atun wasiukupi iai kug rispa, iacha chii mi kalla rir ka kuna.

Chi tutata lla tata, iaia sasir duti i pai wa purig kuna,Israel manda tukui taita kuna wa tanda rig rir ka kuna. Ñatanda ris ka kuna ka uraka, alwasil kunata kar silma kachar ka kuna, Jesús agllas ka kunata pusan ga pa. 22 Chima chaiag ris paka, chi alwa sil kuna manima pai kunata tarig rir ka kuna. Nis paka, iaia sasir du ti pagma kutir ka kuna willan ga pa. 23 Kasasi nir ka kuna:

Page 19: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 5:24 19 HECHOS 5:30—Chi kar sil pungu kuna suma wichkas ka ta mi tarig rir

kan chi. Sul da du kuna pas, tukui pungu kuna ta mi kawa na kurka. Nukan chi pungu kunata paska uraka, ñi pipas chiukupi mana kar ka kuna chu.

24 Chasa uias paka, Diuspa atun wasipi kawag taita i iaiasasir duti kuna, iapa mancha rispa, tapu ri na kurka:

—Chi kunawa, ¿imasik pasa ringa?25 Chasa tapu ri na kug lla pi, sug runaka pai kuna pagma

chaiag rirka, kasa nispa:—Kam kuna kar silpi churaska runa kunaka, kaska lla mi

Diuspa atun wasi ukupi iacha chi nakú.26 Chasa uias paka, Diuspa atun wasipi kawag taitaka

alwasil kuna wa rir ka kuna, Jesús agllas ka kunata pusan ga pa. Achka uia na kugta kawaspa mi mancha rispa, kasa nir ka kuna: “¡Amalai nukan chita rumi wa piantra kuna!”. Chi man da mi mana ima pas pai kunata ruras pa lla pusar ka kuna.

27 Chasa pusaspa, chi taita kuna tanda riska kas kapi iaiku chig rir ka kuna. Chi pika iaia sasir duti, Jesús agllas ka kunata nirka:

28 —¿Mana chu uiarkan gi chi nukan chi nis kata: “Manamas chi Jesus manda iacha chispa puri na kun gi chi”? Kam kunaka, uianga taka, Jeru sa lenpi tukui runa kaug sa na kus ka ta mi iacha chispa upa sina puri na kun gi chi. Kam kunamuna na kun gi chimi, nukan chita jucha chispa, chi runatanukan chi wañu chigta.

29 Chi ura, Pedro i pai pura Jesús agllas ka kunaka ainir ka kuna:

—Nukan chita chaia kumi, Taita Dius imasa pai nis katauian ga pa, mai tuku runa kuna uia ri na kug pi pas. 30 Nukan chipa ñugpa manda taita kunapa Taita Diusmi Jesusta kaug sa chirka. Pai Jesus manda mi kam kuna mañarkan gi chi,kruspi klabas ka kuna wa warku chispa wañu chin ga pa.

Page 20: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 5:31 20 HECHOS 5:3831 Taita Diuska, paita kaug sa chis paka, suma luarpi atun ia chispa, kikinpa alli ladumi tia ri chig rirka, tukui kunapaiaia mandag i kispi chig kan ga pa; chasaka, Israel mandaruna kuna tukui panda rii kunata sakis ka kunata panda rii kuna pasin siai tukun ga pa.

32 —Nukan chika, chasa alli lla kawaspa mi pai Jesus manda willag kuna kan chi. Santu Ispi ri tu pas mi pai mandatukuipi alli lla willag ka. Taita Dius, paita suma uiag kuna ta mi Santu Ispi ri tuta karamú.

33 Chasa Jesús agllas ka kunata uias paka, chi taita kuna,iapa rabia rispa, wañu chinga pa mi muna na kurka. 34 Chasaiuia na kugpi pas, pai pura kuna tiarka Gamaliel suti sug fari seo. Chi runa, Moisés ima nis kata iacha chig taita mi karka.Paita, tukui runa kuna sumag lla kuias pa mi uia dur kar ka kuna. Chi runaka, saia rispa, nirka:

—Kai runa kunata sug mana unai lla kanchama llugsi chii chi—. Llugsi chi uraka, chipi kaska taita kunata nirka— 35 Kam kuna Israel manda taita kuna, chi runa kunatamanara ima pas ruraspa lla, alli lla iuia rin gi chi. 36 Kasaiuia rii chi: unai ña ka; Teudás suti runa sik atun ia chi ri kurka, kasa nispa: “Taita Dius kacha muska mi kani”. Chi ura kuna, sug chusku patsa runa kuna sik pai wa tukur ka kuna. Paita wañu chi uraka, tukui chi paita kati raiag kuna,sugma sugma rispa, puchuka rir ka kuna.

37 —Chi ura manda, ikuti kasa pas mi tukug samurka: runa kuna mai tuku kaug sa na kus kata iachan ga pa tapu chi na ku ura, Judas suti Gali lea manda runami chasa lla ta atun tuku kurka. Paipas, achka runa kuna ta mi kaiaspa puri chi kurka.Pai ta pas mi wañu chir ka kuna. Chi ura tukui pai wa kag kuna pas, sug sinama sug sinama rispa mi puchuka rir ka kuna.

38 —Chi mandami kam kunata kuna ura nii ki chita: chiruna kunata ianga kawai chi. Ñi ima pas pai kunata manarurai chi. Pai kuna imasa ianga runa kunapa iuiai lla wa

Page 21: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 5:39 21 HECHOS 6:3kagpi kuna, pai kuna pas chasa lla ta mi puchuka ringa kuna.39 Ikuti pai kuna imasa Taita Diuspa iuiai wa rura na kug pika, kam kunaka mana puchukai pudin ga pa kan gi chi chu.¡Ujala lla pas kam kuna wa Taita Dius rabia rig samuchu!

Chasa uias paka, tukui chi taita kunaka Gamaliel rimas kata sug lla iuiai iuia rir ka kuna. 40 Chi ura manda, Jesúsagllas ka kunata kaias paka, asuti chispa, nir ka kunata:

—Mana mas Jesus manda rima na kun gi chi—. Chasa nis paka, kacha rir ka kunata.

41 Jesús agllaska kunaka, chi taita kuna pag manda llugsis paka, kun tin ta rispa rir ka kuna, kasa nispa: “Jesus mandanukan chi nanai wa llakii pasar kan chi. Chi manda mi iapaalli iuia chii wa ri na kun chi”. 42 Chi ura manda, antis masmana sakispa lla, tukui puncha kuna, Diuspa atun wasiukupi i sug wasi kuna pipas Jesu cristo manda mas rimaspai iacha chispa purii kalla rir ka kuna.

6Kanchis aidag kunata agllaska kuna manda

1 Chi puncha kuna, Jesus wa tukus ka kuna miraspa miras pa mi ri na kurka. Chi ura griego suti rimai wa kag kuna, he breo suti wa rimag kuna manda piña chi rii kalla rir ka kuna,kasa nispa:

—Tukui puncha kuna, mikui kara na ku ura, nukan chi purapa sapalla kidaska warmi kuna manima sumag llachaski na kunchu.

2 Chasa uias paka, chunga iskai Jesús kikin agllas ka kunaka, pai wa tukui tukus ka kunata tanda chispa, nir ka kuna:

—Mana char alli ka, nukan chi Dius pa Rimaita willa na kunga taka, mikui kara na kus kapi unaia na kun ga pa. 3 Chi manda, taita kuna i mama kuna, kam kikin pura kawas pa, kan chis runa kunata mas kai chi, mikui i ima kuna pas

Page 22: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 6:4 22 HECHOS 6:10kawag tian ga pa. Pai kuna ka chu kuna tukuipi alli runa kuna, achka iachag kuna, Santu Ispi ri tupa iuiaita iukag kuna. 4 Chasa tukug samug pika, nukan chika Taita Diustamañaimi apa na ku sun chi. Paipa Rimaita mana sakispa lla mi iacha chi na ku sun chi.

5 Chasa uias paka, tukui kuna sug lla iuiaimi tukur ka kuna. Nis paka, Esteban suti Santu Ispi ri tupa iuiaitaiukag ta mi agllar ka kuna. Paika, Iaia Jesus lla wa mi sumaiuia kurka. Chasa lla ta, Felipe, Prókoro, Nikanor, Timón,Parmenas i Niko lás suti runa kuna ta mi agllar ka kuna.Chi Niko lás, Antio kia pui blu manda mi karka. Ñugpatajudiu kuna imasa iacha chi na kus kata uiaspa mi pai kuna watukuska karka.

6 Chi agllaska runa kuna taka Jesús kikin agllas ka kunapañawima pusar ka kuna. Chi ura pai kunaka, umapi makichuraspa, chi runa kuna manda Taita Diusta mañar ka kuna.

7 Chi puncha kuna, Diuspa Rimai ta mas achka kunamiuia na kurka. Chi Rimaita uiaspa, Jesus wa tukus ka kunamasmi Jeru sa lenpi mira na kurka. Achka sasir duti kuna pas mi, Jesus manda rimaita uiaspa, pai Jesus wa suma iuia rir ka kuna.

Estebanta apiska kuna manda8 Estebanka, Taita Diuspa suma kuiaska mi karka. Taita

Diuspa iapa iachai wa runa kunapa ñawipi asku rinti ujna chinga sina mana ima ura pas kawas ka kuna ta mi rura kurka.9 Sug runa kuna, Este ban wa piña chi rii kalla rir ka kuna. Chiruna kunaka kar ka kunami randiska kas ka kunata kacha riska suti tanda ri diru wasi manda. Sug kunaka kar ka kunasi Sirene alpa manda i Ale jan dría pui blu manda; sug kunaka, Silisia i Asia alpa kuna nig manda. 10 Chi runa kuna Estebanwa piña chi ri na ku uraka, paika Santu Ispí ritukaraska iachai wa mi iapa suma rima kurka. Chi wanka chiruna kuna, paipa rimaita mana ainii alli ka pur ka kunata.

Page 23: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 6:11 23 HECHOS 7:3

11 Chi mandami pai kuna, pakalla sug runa kunata kulkikarar ka kuna, Esteban manda llullaspa, sutipa kag sina kasanin ga pa:

—Chi runata uiar kan chimi, Moises manda i Taita Dius manda jiru rima kugta.

12 Chasakunawaka, chipi kag kunata, Moisés ima nis kataiacha chig taita kunata i sug taita kuna ta pas Esteban mandamana alli lla tukuipi rimar ka kuna. Nis paka, Este ban kaska ma chaiag rir ka kuna. Paita apis paka, judíu taita kunatanda riska kaska ma mi apar ka kuna. 13 Nis paka, pai mandawillan ga pa sug runa kunata chaia chig rir ka kuna. Chi runa kunaka, Este ban manda llu llaspa, kasa mi nir ka kuna:

—Kai runa, kai Diuspa lla kaska wasi manda i Moisésima ruran ga pa willa raiaska manda ima ura pas mi kami ri kunlla. 14 Pai rima kus ka taka, nukan chi uiar kan chimi:“Chi Nazaret manda Jesús, kai Diuspa atun wasita puchu kan ga pasi ka”. Kasa pas mi uiar kan chi: “Chi Jesús iacha chir ka si: Moisés ima nukan chita ruran ga pa nis katasakispa, sug rigcha si rura sun chi”.

15 Chi taita kuna i tukui chipi tia na kug kunata, Este-banpa ñawika sug anjilpa ñawi sina mi kawa rig samur ka kunata.

7Esteban kispi rin ga pa rimariska manda

1 Chi ura iaia sasir dutika, Este banta tapurka:—Kam manda rima nakú; chika, ¿sutipachu ka?2 Chi ura, Estebanka ainirka:—Taita kuna, uia wai chi. Nukan chipa ñugpa manda atun

taita, Abra ham suti, chara Meso po ta mia suti alpapi kaug sa ku ura, manara Arán pui blupi kaug sa kugpita, nukan chipa suma atun Taita Diuska paita kawa rirka, 3 kasanispa: “Kamba alpa kunata i tukui kamba pura kunata kai

Page 24: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:4 24 HECHOS 7:9manda sakispa, rii. Nuka, sug mas suma alpa mi kawa chi sa ki”.

4 —Chasa uiaspa Abra hamka, chi Kaldea alpa mandallugsispa, Arán pui bluma rirka kaug san ga pa. Chi man-daka, paipa taita wañu ura, kai alpapi kam kuna kuna urakaug sa na kuska ma chaiag samurka. 5 Kai alpapi kaug sa kugpi pas, Taita Dius manara paita ima alpapas kararka, ñimai chaki churanga pag lla pas. Nii lla kar nirkami: “Sutipa mi kai alpata kara sa ki, kam wañu uraka, kamba wam brapawam bra kuna kaug san ga pa kuna”. Taita Dius chasa ni ura, Abra hampa warmi mana ra mi ñi sug wam bra iukaskakarka.

6 —Kasa pas mi Taita Diuska nirka: “Kamba wam brapawam bra kuna, sug karu alpa pi mi kaug sag rin ga pa kan kuna. Chi pika chi nig manda runa kunami, chusku patsawata pai kunata mana llakispa lla tra baja chin ga pa kan kunata. 7 Chi ura mandaka, chi alpa manda runa kunatatrabaja chi puag kuna taka, nuka mi randi chi pun ga pa kani.Chasa pasa riska ura manda mi kam ba wam brapa wam bra kuna, chi nig manda llugsi muspa, kai alpa lla pita kungu ri wag samun ga pa kan kuna”.

8 —Taita Diuska, Abra hamwa iuia rispa, paita nirkami,kari wam bra kunata marka churan ga pa; chasaka, TaitaDiuspa lla kagta ni raian ga pa. Chi manda mi Abra ham,Isaak suti paipa wam bra pusag puncha iukag samus katachasa rurarka. Chasa lla ta mi Isaak, paipa wam bra Jakobtarurarka. Paipa chunga iskai kari wam bra kuna ta pas, Jakobchasa lla ta rurarka. Chi runa kuna mi kar ka kuna nukan chiIsrael manda kunapa ñugpa manda achala taita kuna.

9 —Iachanchimi, chi Jakobpa wam bra kunaka, Josésuti waug kin di wa mana alli lla iuiai wa rabia iukaspa,paita katugta kuna, Ejip to suti alpama ri na kuska apan ga pa. Chasa pai katui tukugpi pas, Taita Diuska mana

Page 25: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:10 25 HECHOS 7:19sakirka. 10 Chi wanka, tukui llakii wa kas ka ta pas mi kispi chirka. Suma iachaimi paita kararka. Chasa lla ta, Ejiptopiiaia mandagpa ñugpa ladu José ka ura, Taita Diuska chimandagta iuia chirka, Josewa sumag lla kan ga pa. Chimandag kikinmi Joseta chu rarka, Ejiptopi tukui kaug sa na kus kata i paipa wasi manda kuna wan ta pas mandag kan ga pa.

11 —Chi ura mandaka, iapa iarkai iapa llakii wa mi chiEjipto suiu tukurka, chasa lla ta Kanaán alpa suiu pas. Chi ura nukan chipa ñugpa manda taita kuna manami tari na kurka ima mikun ga pa. 12 Ja kob ka iachag samurkami, Ejip to pi trigu mikui iukagta kuna. Chasa iachas paka, paipawam bra kunata u nukan chipa ñugpa manda taita kuna nis kata, pai kuna ta mi kacharka, musug lla chima rin ga pa.

13 —Pai kuna ña iskaima Ejip to ma ri uraka, Joseka paipawaug kin di kuna ta mi rigsi chi rirka. Chi ura mandaka, chialpapi iaia mandag pas iachag samurkami, José pipa wam bra kagta. 14 Nis paka, José kacharka, taitandi Jakobta itukui pai pura kunata pusag rin ga pa. Pai pura kuna, kan chis chunga pichka runa kuna mi kar ka kuna. 15 Chasa manda mi Jakob, Ejiptopi kaug sai kalla rig rirka. Chi pi miwañurka. Nukan chipa ñugpa manda taita kuna pas, chi lla pi ta mi wañur ka kuna. 16 Pai kuna wañu uraka, Sikem sutipui blu ma mi apar ka kuna, pamban ga pa. Chi pi mi ñugpa ta Abra ham, Amorpa wam bra kunata sug piti alpa kulki warandiska tiarka, chipi wañus ka kunata pamban ga pa.

17 —Abra hamta Taita Dius imasa nis ka sina tukug samun ga pa ña chaia ku uraka, Jakobpa wam bra kunapa kati wam bra kuna, Ejiptopi iapa miraspa miraspa mi ri na kurka.18 Ejiptopi Jose manda ña kunga riska ka uraka, sug iaiaman dag mi mandai kalla rirka. 19 Chi man dag ka, nukan chipa ñugpa manda kunata llulla chispa, mana llakis pa lla mi trabaja chii kalla rir ka kunata. Nis paka, tukui taita kuna

Page 26: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:20 26 HECHOS 7:28ta mi nirka, kari wam bra tias ka kuna taka sitan ga pa, iapamira na kug manda.

20 —Chi ura kunaka, Moisesmi tiag samurka. Paika,Diuspa ñawipi suma mi kawa rirka. Paipa atun kunaka,kimsa killa mi wasi ukupi paka lla wiña chi na kurka. 21 Paitasitag rii chaia uraka, kikin iaia mandagpa sipas warmi wam brami, sitas kata tarispa, pai pagma aparka. Chi ura manda,pai kikinpa wam bra ta sina mi wiña chirka. 22 Chi wankaMoisés, tukui Ejipto manda iachai kuna ta mi iachai kurka.Chasaka, tukuipi iacha suma rimag, alli iuiag pagta mitukurka.

23 —Ña chusku chunga wata iuka ura, Moiseska iuia rirkami, pai kikinpa Israel manda runa kuna pag ma chaiag rin ga pa. 24 Chipi chaiag ri uraka, sug Ejipto manda runa,Israel manda sug runata kaspi wa mana llakispa lla pia kurka. Chasa kawaspa, Moiseska, chi Israel manda runatamichaspa, chi Ejipto manda ta wañugta piag rirka. Chasa mi randi chi purka. 25 Chasa rura kuspa, kasa mi iuia kurka:“Israel manda runa kuna iachag samunga pa mi kan kuna:‘Kai Moi ses manda mi Taita Dius nukan chita kispi chig samun ga pa ka’.” Moi sés chasa iuia kugpi pas, Israel manda kunaka manami iuia na kurka, paika kispi chig kan ga pakagta.

26 —Chi kaiandi, Israel manda iskai runa kuna maka na kus ka ta mi Moisés tarig rirka. Tarig ris paka, pasin sia chispa mi nirka: “Kam kuna, waugkindi kuna mi kan gi chi. ¿Ima pa tak rabia chi ri na kuspa maka na kun gi chi?”.

27 —Chi pai pura maka na kui kalla rigka, Moisesta tan-gaspa, nirka: “¿Pitak kamta mandag chu rarka; chasaka,nukan chita jus ti sian ga pa? 28 Imasa mi kaina Ejip to mandarunata wañu chir kan gi: chasa lla tachar nuka ta pas wañu chi wan ga pa muna kungi”.

Page 27: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:29 27 HECHOS 7:3729 —Chasa uiaspa, Moiseska miti kurka. Madián suti

alpama cha iag ris paka, chi luar manda ajinu sina mi kaug sa kurka. Chi pika, sug warmi mi tarirka. Pai wa kaspa, iskaiwam brami iukar ka kuna.

30 —Chusku chunga wata pika, Moisés, Sinaí suti chusasitaska alpa pi puri kug rirka. Chi pika sug anjil, nina sindisacha rupa kus ka sina mi kawa rirka. 31 Chasa rupa kus katakawas paka, Moisés iapa ujna rig samurka. Nis paka, kai lla iaspa rirka, mas alli lla kawan ga pa. Chi ura, atun TaitaDiuspa rimai mi uia rirka, kasa nispa: 32 “Nuka mi kanikamba ñugpa manda taita kunapa Dius. Abra ham, Isaaki Jakobpa Taita Dius mi kani”.

—Chasa uias paka Moisés, iapa mancha rispa chugchu rirka. Kawan ga papas, mana pudi kurka. 33 Chi ura, atunTaita Diuska nirka mi: “Kamba chakipi chura ra ias ka kunata surku rii. Kam saru kuska alpaka, nuka pa lla mi ka.34 Nuka pa runa kuna Ejipto alpapi iapa llakii iukas ka kuna ta mi kawa kuni. Pai kuna iapa llakii wa waka na kus ka ta pas mi uia kuni. Chi manda mi urai ku murkani, pai kunata kispi chin ga pa. Nukami niiki: samui. Uia wai. Kam ta mi Ejip toma kachan ga pa kaiki”.

35 —Chi Moises ta mi Israel manda runa kuna wabutiskakarka. “¿Pitak kamta mandag churarka; chasaka, nukan chita justi sian ga pa?” niska karka. Chi Moisesmi TaitaDius, mandag i kispi chig chu rarka, paipa anjilwa ninasacha rupa kus kapi kawa chispa. 36 Chi Moi ses mi Israel manda runa kunata Ejip to manda llugsi chig rirka. Chi Ejip to manda llugsi chig rispa, Puka Kucha suti atun iaku pi miiali chir ka kunata. Nis paka, chusa sitas ka alpapi chuskuchunga wata mi puri chir ka kunata. Chi puri na kus kapi, ñiima ura pas mana kawas ka sina ta mi kawa chir ka kunata.

37 —Chi Moisesllatata mi Israel manda runa kunata nirka:“Taita Dius kikin mi ni, kam kikin pura manda Santu Ispi ri

Page 28: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:38 28 HECHOS 7:43tu wa sug rimag mi llug sin ga pa ka. Paika, nuka sina mi kan ga pa ka”.

38 —Chi Moisesllatata mi Israel manda tukui runa kuna wa chusa sitaska alpapi sug lla pi karka. Taita Diuspa anjil pas mi pai wa karka. Chi anjil, Sinaí awa lumapi paita inukan chipa ñugpa manda taita kuna ta pas mi rimarka. ChiMoi ses mi Taita Diuspa kaug sai karag rimai kunata uiaspachas kirka; chasaka pai pas, nukan chita karag samun ga pa.

39 —Chi Moises ta mi nukan chipa ñugpa manda taita kuna mana uian ga pa munar ka kuna. Paita wabu tispa, ni na kurkami: “Tukui kuna, Ejip toma kuti sun chi”. 40 Moisésmana pai kuna wa kag manda, Aarón sutita nir ka kuna: “ChiMoisés nukan chita Ejipto alpa manda llugsi chi mus kata,nukan chi mana iachan chi chu ima tukugta. Chi manda,sug dius kuna rurai, nukan chita ñugpan ga pa”. 41 Chipuncha kuna mi uchulla wagra sina kawa ri pai kunapa diusni raian ga pa rurar ka kuna. Nis paka, animal kunata wañu chispa rupa chispa, chi ianga dius ta mi kungu rispa muchar ka kuna. Chi pai kikin kunapa maki wa ruras kata kawas paka, iapa mi kun tin ta rir ka kuna.

42 —Chi manda Taita Diuska, pai kuna pag manda anchu rirka. Pai kunata sakirka, awa manda istrilla kunata diusnispa, kungu ri chu kuna. Chi manda mi Santu Ispi ri tu warimag ñugpa manda librupi willarka, kasa nispa:Kam kuna Israel manda kuna,chi chusku chunga wata chusa sitaska alpapi puri na ku ura,¿nukatachu animal kunata wañu chispa rupa chispa kungu

ri warkan gi chi?Manima.43 Molok suti ianga diuspa linsu wasi ta mi apa rispa puri na

kurkan gi chi.Chasa lla ta, Refán suti ianga diuspa istrilla sina kawa ris ka

ta pas mi puri chirkan gi chi.

Page 29: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:44 29 HECHOS 7:51Chi imajin kunata kam kikin kunapa maki wa ruras ka kuna

ta mi muchar kan gi chi, dius nispa.Chi mandami nuka,kam kunata llugsi chispa,Babi lo nia suti sug ladu alpa ma kachan ga pa kai ki chita.

44 Kasa pas mi Esteban nir ka kunata:—Chi chusa sitaska alpapi, nukan chipa ñugpa manda

taita kuna, sug linsu wasimi puri chi na kurka. Chi wasi pika, Taita Dius pai kuna wa kag ta mi ni raiarka. Chi wasi manda, Taita Dius, Moisesta niska karka: “Imasa mi kaiwasita kawa chiiki: chasa lla ta mi wasi chi puan kangi”.45 Chi wasi taka, nukan chipa ñugpa manda taita kuna ta miMoisés sakirka. Chi wasita kai alpa ma mi chaia chig samur ka kuna. Josué suti taita kai suiu ñugpata kaug sa na kus katapuchuka ku uraka, chi linsu wasi pai kuna wa tiarka. Chisug runa kunata, Taita Dius mi kai alpa manda llugsi chirkanukan chipa ñugpa manda taita kunapa ñawipi. Chi linsuwasi, David suti atun mandag kaug san kama mi tiarka.

46 —Pai Davidta, Taita Dius suma kuiarka. Pai Davidkamuna kurka, suma wasi wasi chi pun ga pa; chi pika, JakobpaTaita Dius kag samun ga pa. 47 Chasa muna kug pipas, paikamanima; paipa wam bra Salomón sutimi wasi chi purka.48 Wasi chi pugpi pas, runa ruraska wasi kuna pika, tukui manda mas atun Taita Dius mana chi pika kaug sanchu. Chi manda mi Santu Ispi ri tu wa rimagka ñugpa manda librupikasa willarka:49 Atun Taita Diuska, kasa mi ni:“Sug luar, nuka mandan ga pa tia ri dirumi ni raiá.Alpaka, nuka pa chaki saru diru mi ka.Nigpika, ¿imasa wasitak muna na kun gi chi saia chi puan ga

pa?¿Mai kantak nuka sama diru ka puanga?50 ¿Mana chu tukui, nuka kikin ruraska ka?”.

51 Kasa pas mi Esteban nir ka kunata:

Page 30: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 7:52 30 HECHOS 7:60—Kam kuna, ima ura pas upa sina mi karkan gi chi. Mana

Taita Diusta rigsig sina, mana rinri uiag sina i mana sungu iug sina mi kan gi chi. Kam kunapa ñugpa manda taita kuna sina, kam kuna pas chasa lla ta mi kan gi chi. Ima ura pasSantu Ispi ri tuta mana munan gi chi chu. 52 Kam kunapañugpa manda taita kuna, Santu Ispi ri tu wa rimag kunata,¿mai kan kunatatak mana llaki chispa wañu chir ka kuna?Chi rimag kunaka willaska mi kar ka kuna, alli iuiag Cristosamun ga pa kagta. Chi alli iuiag runa ña samu uraka, kam kunaka api chispa mi wañu chii nirkan gi chi. 53 Taita Diusima ruran ga pa nis ka taka kam kunapa ñugpa manda kunataanjil kuna wa mi willarka. Chasa willag pi pas, Taita Diusimasa munas ka ta mana ruran gi chi chu.

Estebanta wañu chiska kuna manda54 Chasa uiaspa, chi taita kunaka, iapa rabia rispa, kiru

kuna pas uia rigta muku rir ka kuna, Estebanta wañu chin ga pa nispa. 55 Paika, Santu Ispi ri tupa iuiaita iukaspa,sug luarma Taita Dius iapa suma punchalla kas katasikawarka. Chasa lla ta, Taita Diuspa alli ladu Jesús saia kugtasi kawarka. 56 Chasa kawas paka, nirka:

—Kawai chi. Suma luar, pas kas ka mi ka. Runa TukuskaJesus ka, Taita Diuspa alli ladu saia kug ta mi kawa kuni.

57 Chasa rimag lla pi, tukui kuna, rinri tapa rispa, sin chikapa ris paka, sug lla sina kalpar ka kuna, paita apin ga pa.58 Nis paka, chi pui blu manda paita llugsi chir ka kuna, rumi wa piaspa wañu chig rin ga pa. Esteban manda kuntra willag kuna, manara rumi wa piai kalla rispa lla, kata ri diru kunataSaulo suti musuta mingag rir ka kuna. 59 Chasa Este bantarumi wa pia na ku uraka, paika Iaia Jesusta nirka:

—Taitiku, nuka pa ispi ri tuta kam ta mi mingaiki—. 60 Nis paka, kungu rispa, sin chi kapa rirka, kasa nispa— Tai tiku,pai kuna kai mana suma rura was ka kuna manda, pai kunatamana ima pas iuia ri puangi—. Chasa nis paka, wañurka.

Page 31: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 8:1 31 HECHOS 8:98

Jesus wa tukuska kunata, Saulo puchukan ga pa muna kug manda

1 Saulopas niska karka: “Este ban taka wañu chiimichaiá”.

Chi puncha lla tata, Jeru sa lenpi Jesus wa tukus ka kunatapuchukan ga pa iuiai wa wasi wasi maskai kalla rir ka kuna.Chi manda tukui Jesus wa tukus ka kunaka, Judea i Sama riasuti alpa suiu miti kui kalla rir ka kuna. Chi wanka Jesúskikin agllaska runa kuna, sapa lla mi Jeru sa lenpi kidar ka kuna. 2 Taita Dius wa alli iuia rispa kag runa kunaka,iapa wakaspa, Esteban wañus kata pambar ka kuna. 3 IkutiSauloka, Jesus wa tukus ka kunata puchukan ga pa iuiai lla wa mi puri kurka. Wasi wasi iai kuspa, kari i warmi kunataaliuspa llugsi chispa, kar silpi chura chi kurka.

Samaria alpapi, Alli Willaita willaska kuna manda4 Jerusalen manda llugsig kuna, tukui pi mi Diuspa Ri-

maita willaspa purii kalla rir ka kuna. 5 Chi ura Feli peka,Sama ria suti alpapi chaiag rispa, sug pui blupi rimai kalla rirka, Jesús, Taita Dius agllaska Cristo kagta willaspa.6 Chasa uias paka achka kuna, sug lla sina tukuspa, imaFelipe rima kus kata alli lla uiai kalla rir ka kuna, ñi pipasmana kawas ka sina rura kug manda. 7 Chi ura kuna kukuwaira kuna, achka kuna pag manda kapa rispa llugsi chiitukur ka kuna. Sug kuna kuiu ringa pag lla pas mana pudis ka kunata, chasa lla ta mana chaki wa purin ga pa pudis ka kuna ta pas, achka kuna ta mi alia chispa sakir ka kuna. 8 Tukuichasa kawas ka kuna, iapa alli iuia chii wa kun tin ta rir ka kuna.

9 Chipi tiarka sug runa, Simón suti. Chi runa, ña unai manda ta chi pui blupi paipa mana alli iuiai wa ruraspakaug sa kurka. Kikinlla ni kurka: “Nuka, tukui kuna mandamas iapa iacha mi kani”. Chasaka, tukui chipi kaug sa na

Page 32: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 8:10 32 HECHOS 8:21kus kata ujna chispasi kaug sa kurka. 10 Paita man cha ris ka sinasi suma iuia na kurka. Atun taita kuna pas pai manda ni na kurka: “Paimi Taita Diuspa iapa iachai wa suma rura ku”.11 Ña unai manda ta paipa mana alli iuiai wa tukui kunataujna chispa chari kurka.

12 Chasapi kaug sa na kuspa pas, Felipe Jesu cristo mandai Diuspa suma mandaita willag samus kata uias paka, Jesus wa suma iuia rir ka kuna. Nis paka, kari i warmi baug ti sa rii tukur ka kuna. 13 Kikin Simon pas mi, Jesu cristo mandauias paka, suma iuia rig samurka. Baug ti sa rii tukus paka,Felipewa purii kalla rirka. Felipe ima ura pas mana kawas ka sina rura kus kata kawaspa, iapa ujna rispa kawa kurka.

14 Chi ura mandaka, Jesús kikin agllaska runa kuna Jeru sa lenpi kas ka ma iacha rig samurka, Sama ria manda runa kunapas Diuspa Rimaita suma uia na kugta. Chasa iacha rig samu uraka, Pedro i Juanta chi pui bluma kachar ka kuna.15-16 Chi Sama ria manda kuna, mana ra Santu Ispi ri tutachaskiska kar ka kuna. Iaia Jesuspa suti lla wa mi baug ti sa riska kar ka kuna. Chasa kag manda, Pedro i Juanka, chaiag rispa, Taita Dius ta mi mañar ka kuna, Santu Ispi ri tu lla tatapai kuna wa tukug samuchu. 17 Nis paka, umapi maki churar ka kunata. Chasa wa, Santu Ispi ri tu ta mi chas kir ka kuna.

18 Simonka kawarka, pai kuna maki chura ura, Santu Ispi ri tuta chas kigta kuna. Chasa kawas paka, pai kunata kulkimuna chispa, 19 nirka:

—Nuka ta pas chasa lla ta iachai kara wai chi; chi wanka,nuka mai kan ta pas maki churaspa, Santu Ispi ri tuta karaipudin ga pa.

20 Pedroka ainirka:—Kamba chi kulki kam kikin wan ta mi puchuka rin ga

pa kan gi chi. Taita Dius kikin paipa Ispi ri tuta karan ga pakacha mus kata, ¿kamba kulki wachu muna kungi randin ga pa? 21 Kamka, kai nukan chi suma rura na kus kapi mana

Page 33: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 8:22-23 33 HECHOS 8:31

pudingichu chapu rin ga pa. Diuspa ñawipi, kam mana alli lla iuiai wa mi kangi. 22-23 Kawa kuikimi, kam nukan chitallaki rispa kawa kugta. Kam kikin mana alli lla ruras ka kunawatas ka sina mi chari nakú. Chasapaka, chi panda rii kunatasakispa, atun Taita Diusta nii: “Nuka imasa umapi manaalli lla iuia kus kata pasin sia wai”.

24 Chi ura, Simón ainirka:—Atun Taita Diusta nuka manda maña puai chi, nukata

imasa ni was ka sina mana pasa ri wachu.25 Chi Jesús agllas ka kuna, Iaia Jesus manda Suma Ri-

maita chi pui blupi willas paka, Sama ria alpapi sug achkapui blu kuna ta pas willaspa ialir ka kuna, Jeru sa lenma kuti na kuspa.

Etiopía alpa manda runa, Jesus wa tukuska manda26 Felipetaka, atun Taita Diuspa anjil nirka:—Ata rispa, alli maki sinama rii. Jeru sa len manda Gaza

suti pui bluma ñambita rii—. (Chi ñambi, chusa sitaskaalpa lla ta mi ri raiá.)

27 Chi ura Felipe, ata rispa, rirka. Chi ñambi pika, Etiopíasuti alpa manda sug runa wa tupa na kurka. Chi runa karkaKandase suti atun mandag warmipa aidag, kulkita waka chig. Jeru sa lenma riska karka, Taita Diusta kungu rin ga pa.28 Kikin pa alpama kuti kus paka, kaba llu aliu diru augtupitia kuspa, Isaías suti Santu Ispi ri tu wa ñugpa manda rimagima willa raias kata kawa kurka. 29 Felipewa chi runa watupa na ku ura, Santu Ispi ri tuka paita nirka:

—Chi augtuma kai lla iag rii.30 Chi ura Felipe, kalpa kai lla iag rispa, uiarka chi runa

imasa uia ri kus kata. Nis paka, tapurka:—Chi kawakus kata, ¿iachan gi chu ima ni raiagta?31 Chi ura, chi runaka ainirka:

Page 34: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 8:32 34 HECHOS 8:39—Ñi pipas mana iacha chi wan kuna chu. Nig pika,

¿imasatak nuka iachasa?—. Nis paka, Felipeta mañarka—Dius manda sika mui, sug lla pi nuka wa tia rin ga pa.

32 Nigpika, kasa willa ra ias ka ta chu chi runa kawa kurka:Imasa mi ubija, wañu chii tukun ga pa apa na ku urai milma rutun ga pa ka ura,mana kaparí:chasa lla ta mi paika, wañu chii tukun ga pa apa na ku ura,mana ñi ima rima rirka.33 Justi sia kunaka, paita wabu tispa, mana uiaspa lla mi

wañu chir ka kuna.Pai musu kagpita, kaug sai ta mi anchu chi pur ka kuna.Chi mandami wam bra, mana paita tiapú.

34 Chasa kawaspa willa ura, chi runaka Felipeta tapurka:—Dius manda willa wai: chi rimag, ¿kikin mandachu

chasa rimarka; u sug mandachu nirka?35 Chasa willa raias kata kawas paka, Felipe chi ura lla

Jesus manda willaspa, iacha chii kalla rirka.36 Chasa ñambi ri na kuska pika, iaku tias kapi chaiag rir

ka kuna. Chi ura, chi runaka nirka:—Kaipi iakumi tia. ¿Mana chu nuka ta pas pudi rintra

baug ti sa wan ga pa?[ 37 Chi ura, Felipe nirka:—Jesu cristo wa kam suma iuia riska kag pika, baug ti sa

riimi pudingi.Chi ura, chi runaka ainirka:—Suma mi iuia kuni, Jesu cristo sutipa Taita Diuspa wam

bra kagta—.] 38 Chasa nis paka, nirka— Augtuta saia chii.Saia chi ura, iskandi kuna iakuma urai kus paka, chi

mandag runa taka Felipe baug ti sarka.39 Iskandi kuna iaku manda llugsi ura, atun Taita Diuspa

Ispi ri tu wa diulpilla Felipeta aisaspa aparka. Chi mandagruna, paita mana mas kawarka. Chi runaka, iapa suma

Page 35: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 8:40 35 HECHOS 9:6

kun tin tu lla paipa ñambi rii kalla rirka. 40 Felipeka, Azotosuti pui blupi kawa rig rirka. Chi man daka, pui blu kuna suiupurispa, Jesus manda Alli Willaita willaspa ialirka, Sesareasuti pui bluma chaian kama.

9Saulo, Jesus wa tukuska manda

1 Chi ura kunaka Saulo, Iaia Jesus wa tukus ka kunatawañu chispa puchukan ga pa iuiai lla wa mi puri kurka. Chasaiuia ris paka, iaia sasir duti iskribiska karta mañag rirka,2 Damasko suti pui blu judiu kuna tukui tanda ri diru wasi kunapi iai kui pudin ga pa; chi kuna pika, mai kan kari iwarmi kuna Iaia Jesus wa tukus ka kunata tarispa, apispa,Jeru sa lenma wataspa apan ga pa. 3 Chasa mañas paka,ñambi ri kuska pi, ñalla Damaskoma chaiag rin ga pa ka ura, diulpilla awa nig manda paita puncha ia chig samurka.4 Puncha ia chig lla pi, Sauloka alpapi urmag sa murka. Chi uraka, paita rimai uia rig samurka, kasa nispa:

—Saulo, Saulo, ¿imapatak puchu ka wan ga pa iuiai lla wapuri kungi?

5 Chi ura, Saulo tapurka:—Kam Taitiku, ¿pitak kangi?Chasa tapu ura, chi rimagka ainig samurka:—Nukami kani Jesús. Nuka kikin ta mi puchuka wan ga pa

iuiai lla wa puri kungi.[ 6 Chasa uias paka, Saulo, di man chai chugchuspa,

tapurka:—Taitiku, ¿imatak nuka ruran ga pa muna kungi?Chi ura, Iaia Jesuska ainirka:]—Atarispa rii. Chi pui bluma iai kug rii. Chi pi mi kamta

ninga kuna, ima ruran ga pa chaiagta.

Page 36: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 9:7 36 HECHOS 9:177 Saulo wa sug lla pi ri na kugka, rimaita uiar ka kuna.

Kawaika, ñi pi ta pas mana kawar ka kuna. Chi manda, iapamancha riska kar ka kuna.

8 Sauloka, alpa manda atari uraka, ñi ima mana ñawikawan ga pa pudirka. Nig pika, paita maki manda apispa,Damaskoma pusar ka kuna. 9 Kimsa punchami chipi karka,mana ñawi kawan ga pa pudi. Chi puncha kuna, ñi imamana mikus pa lla upiaspa lla mi karka.

10 Chi pui blu lla pita kaug sa kurka Jesus wa tukuska runa,Ananías suti. Chi runa taka Iaia Jesús, muskui ukupi sinakawa rispa, nirka:

—Ananías.—Kaipi mi kani, Taitiku— ai nirka.11 Chi ura, Iaia Jesuska nirka:—Atarispa, Derecho suti ñam bi ma rii. Judaspa wasima

chaiag rii. Chi pika, Tarso pui blu manda sug runa Saulo suti mi kanga. Chi runa pas, kuna ura Taita Dius ta mi maña ku.12 Ananías suti runa iai kuspa, maki churag ta mi muskuiuku pi sina kawarka, ikuti kawai pudin ga pa.

13 Chasa uiaspa Ananiaska, Iaia Jesusta nirka:—Taitiku, achka kuna ta mi chi runa manda uiaska kani,

Jeru sa lenpi kam manda lla iuia rispa kag kunata puchukan ga pa muna kugta. 14 Chi runaka, kuna ura iaia sasir duti kuna kacha muskasi samu ku, kaipi tukui kamwa suma iuia rispa kag kunata apis paka, wataspa apan ga pa.

15 Iaia Jesuska nirka:—Kamka riilla. Paita, nukami agllarkani, mana judíu

kas ka kunata, pai kunapa mandag kunata i Israel mandaruna kuna ta pas nuka manda willa puan ga pa. 16 Nukamipaita kawa chin ga pa kani, imasa pai kikin, nuka mandaiapa llakii kuna iukan ga pa kagta.

17 Chasa uiaspa Ananiaska, Saulo kaska ma mi rirka.Chipi iai kug ris paka, Saulota maki churaspa, nirka:

Page 37: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 9:18 37 HECHOS 9:25—Waugki, Iaia Jesús, kam kikin ta ñambipi samu kus kata

kawa rirka; pai Jesus lla ta ta mi nuka ta kacha mu warka, kamikuti kawai pudin ga pa. Chasa lla ta, Santu Ispi ri tupa iuiai ta mi chaskin ga pa kangi.

18 Chasa nig lla pika, Saulota ñawi wichka raiaska manda mi mapa kuna sina urmag samurka. Chi ura, ikuti alli llakawai pudirka. Nis paka, ata rispa, baug ti sa rirka. 19 Miku uraka, ikuti animu pas chaiag samurka.

Saulo, Alli Willaita willai kalla riska mandaChi ura manda Saulo, Jesus wa tukus ka kuna Damaskopi

kaug sa na kugwa sug puncha kunami chi siarka. 20 Chipuncha kuna, judiu kuna tanda ri diru wasi kunapi Jesus manda willai kalla rirka, kasa nispa:

—Jesús, Taita Diuspa wam bra mi ka.21 Tukui paita uiag kuna, ujna rispa, ni na kurka:—Kai, ¿mana chu ka Jeru sa lenpi Jesus wa tukus ka kunata

puchukan ga pa muna kug? Pai kikinsi kaima samurka,Jesus wa tukus ka kunata wataspa, iaia sasir duti kuna pagmaapan ga pa.

22 Sauloka, mana manchaspa lla, ñugpa manda librupiimasa willa ra ias ka sina iacha chi kurka, Jesús, Taita Diusagllaska Cristo kagta. Chasa iacha chi kuska manda, Damas kopi kaug sag judiu kuna, paipa rimaita ainin ga pa manapudir ka kuna.

Judiu kuna paita wañu chin ga pa, Saulo kispiska manda23 Achka puncha kuna iali ura, chi judiu kuna, sug lla iuiai

tukuspa, rima na kurka, Saulota wañu chin ga pa. 24 Punchai tuta, chi pui blu manda llugsi diru pungu kunapi cha paspasaia na kurka, paita apispa wañu chin ga pa. Chi taka, Sauloiachag samurka. 25 Chasa iachas paka, sug tuta Jesus watukuska runa kuna, paita atun saparu pi junda chispa, pui

Page 38: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 9:26 38 HECHOS 9:33blu kincha awa nig manda alpama urai ku chi mur ka kuna.Chasa pika, wañui kispirka.

Jeru salén pui blupi, Saulo kag riska manda26 Jeru salén pui bluma chaiag ris paka, Saulo muna kurka,

Jesus wa tukus ka kuna wa sug lla pi kan ga pa. Chasa muna kug pipas, tukui kuna pai ta mancha na kurka. Saulo mani ma Jesus wa tukuska kagta iuia na kurka. 27 Chasa iuia na kugpi pas, Bernabeka, Saulo pagma chaiag ris paka, Jesúskikin agllas ka kuna pagma pusarka. Pai kuna pag ma chaia chig ris paka, willarka imasa Saulo, Damaskoma ñambipiri ku ura, Iaia Jesús kawa rispa, paita rimagta; chasa lla taDamaskopi mana man chas pa lla Jesus manda willa kugta.

28 Chi ura mandaka Saulo, chi Jesus wa tukus ka kuna waJeru sa lenpi purii kalla rirka. Chi pika, mana manchaspa lla mi Iaia Jesus manda willai puri kurka. 29 Paika, judiu kuna griego rimai wa rima na kuska wa sin chi sug rigchasug rigcha Jesus manda rima na kurka. Chi mandaka, chiruna kuna iuia ri na kurka, paita wañu chin ga pa. 30 Chasaiachag samuspa, Jesus wa tukus ka kunaka paita pusar ka kuna Sesarea pui bluma. Chi mandaka, Tarso pui blumapaita kachar ka kuna.

31 Chi ura kuna, Judea, Gali lea i Sama ria alpa kuna suiu,Jesus wa tukus ka kuna sumag lla kaug sa na kurka, mana pi ta pas man chas pa lla. Pai kikin pura mas alli suma iuiai iuia chi na kurka. Atun Taita Diusta suma manchaspa kuia na kurka. Santu Ispí ritu pai kunata sumag lla iuia chiska wamasmi mira na kurka.

Eneas suti runa ambii tukuska manda32 Chi kama Pedroka, Jesus wa tukus ka kunata kawaspa

puri kurka. Puri kuska pika, Lida suti pui bluma chaiag rirka, chipi kaug sa na kus ka ta pas kawan ga pa. 33 Chi pika,Eneas suti sug runa wa tupa na kurka. Chi runa, mana kuir

Page 39: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 9:34 39 HECHOS 9:41pu kuiu rin ga pa pudi, pusag wata ungug siri kurka. 34 Chiruna taka, Pedro nirka:

—Jesu cristomi kamta ambi ku. Ata rispa saia rii. Kampuñu diruta alli chii.

Chasa nig lla pi, Eneas ata rispa saia rirka. 35 Chasa kawas paka, Lida i Sarón pui blu kuna manda tukui runa kuna IaiaJesus wa mi tukur ka kuna.

Dorkas suti warmi ikuti kaugsa riska manda36 Jope suti pui blu pika tiarka Jesus wa tukuska sug

warmi. Chi warmi suti karka Tabita u Dorkas. (Chi ni raianmi taruka.) Iapa alli lla ruraspa, tukui minis tidu kunata aidaspa kaug sag warmimi karka. 37 Chi warmika,Lida pui blupi Pedro ka ura, sin chi ungui iukaspa, wañurka.Paita arma chiska ura mandaka, awa ladu wasi atun ukupiiali chispa churag rir ka kuna.

38 Jope manda Lida pui bluma mana iapa karu rin ga pakanchu. Jesus wa tukuska Jopepi kaug sa na kugka, alli lla mi iachar ka kuna, Pedro Lidapi kagta. Chi mandaka,iskai runa kunata Lidama kachar ka kuna, “Utkalla Jopemasamuchu” nin ga pa.

39 Chaiag rispa willag rir ka kuna. Chi ura Pedroka, chiruna kuna wa rirka. Jopema chaia chig ris paka, paita pusar ka kuna wañuska kaska ma. Chi ukupi iai kug ri uraka, tukuichipi kag sapalla kidaska warmi kuna wakaspa kalla rir ka kuna, Dorkas kaug sa ura kikin ruraska i katanga iuka chis ka kunata kawa chin ga pa. 40 Pedroka, tukui kunatakanchama llugsi chirka. Llugsi chis paka, kungu rispa, TaitaDiusta mañarka. Mañaska ura mandaka, chi warmi wañus kata kawaspa, nirka:

—Tabita, atarii.Chi ura lla, ñawi kawag samurka. Pedrota kawas paka,

ata rispa, tia rirka. 41 Chi ura Pedroka, maki manda apispa,saia chirka. Nis paka, Jesus wa tukus ka kunata i chi warmi

Page 40: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 9:42 40 HECHOS 10:7

kunata kaiaspa, kaug sa kag ta mi kawa chig samurka. 42 Cha sa pasa riskaka, Jope pui blupi tukui kaug sa na kuska pag pi mi iacha rig samurka. Chi manda, achka kunami Iaia Jesus wa tukug samur ka kuna. 43 Chi ura manda Pedro, achkapuncha kuna chi pui blupi chisiarka, Simón suti wagra karajujuspa kurti dur pagpi.

10Kornelio suti suldadu kunata mandag, Jesus wa tukuska

manda1 Sesarea pui blupi tiarka sug mana judíu runa, Kor ne

lio suti. Pai, Italia manda suti sul da du kunata mandag mikarka. 2 Taita Diusta suma kuiaspa man chag mi karka,chasa lla ta paipa wasipi tukui kag kuna pas. Achka kulki wajudíu minis tidu kunata aida dur mi karka. Tukui puncha kuna, Taita Diusta maña dur karka. 3 Chi runa taka, sugchaugpi chisima ka ura, Taita Diuspa anjil, muskui ukupi sina diulpilla iai kuspa, alli lla kawa rirka. Chi anjilka, paitanirka:

—Kornelio.4 Chasa kawas paka, Kornelio iapa mancha rig samurka.

Nis paka, tapurka:—Kam taitaka, ¿imatak muna kungi?Chi ura, anjilka ainirka:—Taita Dius, kam ima maña kus ka ta mi uiarka. Chasa

lla ta, iapa minis tidu kunata kulki kara kus ka ta mi kawarka.5 Kuna uraka, kamba runa kunata kachai Jope pui bluma,Simón Pedro suti runata pusag rin ga pa. 6 Chi runa, sugSimón suti wagra kara jujuspa kurti durpa wasi pi mi ka.Chi Simonpa wasi, lamar iaku pata lla pi mi saia ku.

7 Chi anjil rig lla pi, Kornelioka, iskai paipa lutrin kunatai sug sul dadu Taita Dius wa iuia rig paipa iapa kuiaska kag

Page 41: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 10:8 41 HECHOS 10:19

ta mi kaiarka. 8 Chi runa kuna taka tukui ima anjil rimas kata willaspa, Jope pui bluma kacharka.

9 Kaiandika, chi runa kuna Jopema kai lla ia na kug ri ura,Pe dro ka, ña chaugpuncha sina ka ura, wasi awa ladu truja sinama sikarka, Taita Diusta mañan ga pa. 10 Pai taka iarkaiapirka. Mikui muna kurka mikun ga pa. Mikui ianu na kun kama, paita muskui ukupi sina kawa rig samurka, 11 sugluar paskaska kagta. Chi pika, sug atun linsu sina tukuichusku punta kunata wataska urai ku mu kug sina kawa rirka. 12 Lin su uku pika, sug rigcha sug rigcha chuskuchaki iug sachuku manda animal kuna, kuli bra kuna i pisku kuna tiagtasi kawa rirka. 13 Chi uraka, Pedrota rimai uia rig samurka:

—Atarispa wañu chii, mai kan ta pas kam mikun ga pa.14 Pedroka ainirka:—Taitiku, nuka mana muna ni chu. Nuka, ñi ima ura pas

chi mapa sina ni raias ka kunata mana mikuska ka ni chu.15 Ikuti chi rimaika uia rig sa murka:—Kikin Taita Dius mi kasa ni: “Mai llas ka sina mi kan

kuna”. Chi manda mi niiki: kam mana iuia kui, chara mapa sina kagta.

16 Kimsa biaji chasa lla ta chasa lla ta kawa chispa rimag samurka. Chi ura mandaka linsu, awa sinama tukui wasikarka.

17 Chasa kawas paka, Pedro iapa iuia rii kalla rirka: “Chikawa ri waska, ¿ima sik ni raiá?”. Chasa iuia ri kun kama,Kornelio kachas ka kunaka, Simonpa wasi manda tapuspatapuspa, wasi pungu ma chaiag rir ka kuna. 18 Chipi chaiag ris paka, tapur ka kuna:

—Simón Pedro, ¿kaipichu kaugsá?19 Pedro chara imasa kawaska manda iuia ku ura, Santu

Ispi ri tuka paita nirka:

Page 42: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 10:20 42 HECHOS 10:29

—Kimsa runa kunami kamta mas ka nakú. 20 Nuka kacha muska mi kan kuna. Chi manda urai kuspa, pai kuna wariilla, mana man chas pa lla.

21 Chi ura Pedroka, urai kuspa, chi runa kunata nirka:—Nukami kani kam kuna mas ka na kuska. ¿Imapatak

samu na kun gi chi?22 Chi ura ainir ka kuna:—Kornelio suti sul da du kunata mandagmi nukan chita

kacha murka. Pai runa, alli iuiag, Taita Diusta sumakuiaspa manchag mi ka. Paita, tukui judiu kunami munan kuna. Pai taka, Taita Diuspa tukuipi alli anjilsi nirka:“Kachai Pedrota pusag rin ga pa, samu chu. Samu uraka,uian kangimi imasa mi rimag samú”.

23 Chasa uias paka, Pedroka iai ku chir ka kunata, pusadamaña chin ga pa.

Kaiandika, pai kuna wa rirka. Jope manda Jesus wa sugtukus ka kuna pas, sug lla pi rir ka kuna. 24 Sug kaiandika,Sesarea pui bluma chaiag rir ka kuna. Chi pika Kornelio,paipa pura kuna wa chaia na ku di ruwa tanda chispa, paipawasipi suia na kurka. 25 Chi wasima Pedro ña chaiag ri ku uraka, Kornelio tupan ga pa rirka. Tupa na kus paka, paitakungu rirka. 26 Pedroka atari chirka, kasa nispa:

—Saiarii. Nuka pas, kam sina ianga runa mi kani.27 Chi ura manda, pai wa rima na kuspa, wasi ukuma iai

kug rir ka kuna. Chi pika, achka runa kuna tanda riska kas ka kunata kawaspa, 28 Pedroka nir ka kunata:

—Kam kuna alli lla mi iachan gi chi: nukan chi judiu kunata michan mi, sug kuna wa ianga rima na kun ga pa, piurpai kunapa wasima iai kug rin ga pa. Chasa kagpi pas, TaitaDius kikinmi willa warka, mana pi ta pas mapa sina kagtakawan ga pa. 29 Chi manda mi, kam kuna pusa mu wan ga pa chaiag rig lla pi, mana ñi ima piña rispa lla samur kani.

Page 43: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 10:30 43 HECHOS 10:38Chasa manda mi iachan ga pa munani: ¿imapatak kaia wa na kun gi chi?

30 Chi ura, Kornelioka ainirka:—Kasa ura lla tata, ña chusku pun cha mi tukú; kai nuka

pa wasi uku pi mi karkani. Mana mikuspa lla, chisima TaitaDius ta mi maña kur kani. Nig pika diulpilla sug runa, pun cha katanga chura riska mi kawa ri wag samurka. 31 Chirunaka ni warkami: “Kornelio, Taita Dius, kam ima maña kus ka ta mi uiarka. Chasa lla ta, iapa minis tidu kunatakulki kara kus ka ta mi kawarka. 32 Kuna uraka, kamba runa kunata kachai Jope pui bluma, Simón Pedro suti runatapusag rin ga pa. Pai runa, sug Simón suti wagra karajujuspa kurti durpa wasi pi mi ka. Chi Simon pa wasi, lamariaku pata lla pi mi ka”.

33 —Anjil rima wag lla pi mi kachar ka ni, kamta maskag rin ga pa. Kam, alli lla mi rurarkangi, nuka wa samun ga pa.Kuna ura, tukui kuna mi kan chi Diuspa ñawipi. Muna na kun chi mi, tukui ima atun Taita Dius kamta nis kata uian ga pa.

34 Chi ura, Pedroka nirka:—Kuna ura nuka sutipa mi iachani, Taita Diuspa ñawipi,

tukui kuna sug rigcha sug rigcha mana tiagta. 35 Mai kanruna kunapas Taita Diusta suma kuiaspa man chai wa iuia rispa alli lla rurag kunata, chi runa kuna ta mi sutipa sumag lla kawá.

36 —Taita Dius, ñugpa manda achala taita Israelpa wam bra kunapa kati wam bra kunata Jesu cristo wa mi rimag samurka, runa kuna pai wa sumag lla kaug sai tian ga pa. PaiJesús, tukui kunapa iaia mi ka. 37 Kam kuna, alli lla mi iachan gi chi, Gali lea alpa suiu, nis paka Judea alpa suiupas imasapasa ri kus kata, Juan willaspa baug ti saspa puri kus ka ura manda ta. 38 Iachan gi chimi, imasa kikin Jesús, Nazaret pui blu manda kaspa, Taita Diusta Santu Ispi ri tu wa chaskig samugta; chasaka, tukui alli lla pudin ga pa. Taita Dius pai

Page 44: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 10:39 44 HECHOS 10:48wa kag manda, alli lla ruraspa mi puri kurka. Mai kanta iaiakuku wa pagta ris ka ta pas anchu chispa mi puri kurka.

39 —Nukan chika, Judea alpa suiu i Jeru salén pui blupitukui ima Jesús suma ruras kata kawaspa, sutipa willag kuna mi kan chi. Pai ta ka, kruspi klabaspa mi wañu chir ka kuna. 40 Paita chasa wañu chig pi kuna pas, Taita Diuskakimsa pun cha pika ikuti mi kaug sa chirka. Nis paka sakirka,nukan chita ikuti kawa rig samun ga pa. 41 Tukui runa kunata mana kawa rirkachu. Nukan chi lla ta mi kawa rig samurka. Nukan chi ta mi Taita Dius ñugpa man da taagllarka, chasa kawas kata willag kuna kan ga pa. Nukan chikar, Jesús ña wañuska kaugsa riska ura manda ta pai wamikuspa upiaspa mi kar kan chi. 42 Chi ura manda paika,nukan chi ta mi kacha murka, tukui runa kunata kasa willan ga pa: pai Jesus ta mi Taita Dius churarka, tukui kaug sa iwañus ka kunata justi sian ga pa. 43 Pai manda mi Santu Ispi ri tu wa tukui ñugpata rimag kuna willaska ni raiarka, kasanispa: “Mai kan pai wa suma iuia rig kuna, pai kuna panda ris ka kunata pasin siaimi tukun ga pa kan kuna”.

44 Pedro rima kug lla pi mi kikin Santu Ispí ritu, tukui kas ka kunapa sungupi iai kug samurka. 45 Jesus wa tukuskajudiu kuna Pedro wa chaiag ris ka kunaka, chi mana judíukag kuna pas Santu Ispi ri tuta chaskigta kawaspa, iapa ujna rir ka kuna. 46 Chi runa kuna, mana iachaska rimai kuna warima na kus kata i Taita Diusta iapa suma kagta ni na kus katauiaspa mi chasa ujna rir ka kuna.

Chi ura manda, Pedroka nirka:47 —Kai runa kunapas, Santu Ispi ri tuta ñami chaskir

ka kuna, nukan chi sina lla tata. Nig pika, ¿ima manda takmanara baug ti sa ringa kuna?—. 48 Chasa nispa, nirka—Jesu cristopa suti wa baug ti sa rii chi.

Chi ura manda chipi kag kuna, Pedrota mañar ka kuna,pai kuna wa sug puncha kuna chisian ga pa.

Page 45: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 11:1 45 HECHOS 11:1011

Jerusalenpi Jesus wa tukuska kunata, Pedro willag riska manda

1 Jesús kikin agllas ka kuna ta i Judeapi kaug sag Jesus watukus ka kunata iacha rig sa murka: mana judíu kag kuna pas,Diuspa Rimaita suma mi uiar ka kuna. 2 Pedro ikuti Jeru sa lenma chaiag ri uraka, Jesus wa tukuska sug judiu kunamana muna na kurka, pai kunapa ñugpa manda kuna imaruran ga pa iacha chis kata sakin ga pa. Chi manda mi, paitapiñaspa, 3 nir ka kuna:

—¿Imapatak mana judíu kag kunata chaia kug ringi?¿Imapatak pai kuna wa sug lla pi miku kug ringi?

4 Chi ura Pedroka, pai ima pasas kata suiu manda ta willaikalla rirka, kasa nispa:

5 —Nuka Jope suti kaska pui blupi Taita Diusta maña ku ura ka, muskui ukupi sina kasa mi kawar kani. Sug atunlinsu sina tukui chusku punta kunata wataska, awa mandanuka kaska ma mi urai ku mu kurka. 6 Alli lla mi kawarkani.Chi uku pika, sug rigcha sug rigcha chusku chaki iug sachu ku manda animal kuna, kuli bra kuna i pisku kuna tiag ta mikawarka ni. 7 Chasa kawa ku uraka, kasa rimaimi uia ri wag samurka: “Pedro, ata rispa wañu chii, mai kan ta pas kammikun ga pa”.

8 —Nukaka ainirkani: “Tai tiku, nuka mana muna ni chu.Nuka, ñi ima ura pas chi mapa sina ni raias ka kunata manamikuska ka ni chu”.

9 —Chi suma luar manda rimaika, ikuti uia ri wag samurka: “Kikin Taita Dius mi kasa ni: ‘Mai llas ka sina mikan kuna’. Chi manda mi niiki: kam mana iuia kui, charamapa sina kagta”.

10 —Kimsa biaji chasa lla ta chasa lla ta kawa chispa rima wag samurka. Chi ura mandaka chi linsu, awa sinama tukui wa sikarka.

Page 46: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 11:11 46 HECHOS 11:1911 —Chi ura lla tata, kimsa runa kuna Sesarea manda

kachas ka kunami nuka kaska wasima chaiag rir ka kuna,maska wag rin ga pa. 12 Chi ura, Santu Ispi ri tuka ni warkami:“Pai kuna wa riilla, mana manchaspa lla”. Sugta nukan chiwaug kindi kuna kaipi kag kuna pas mi nuka wa rir ka kuna.Chasa Sesa reama chaiag ris paka, chi runa kunata kachagpawasipi iai kug rir kan chi. 13 Chi ura chi runaka, kasa minukan chita willai kalla rirka: “Sug anjil nuka pa wasipi saia kug ta mi kawarkani. Chi anjilka ni warka: ‘Kamba runa kunata kachai Jope pui bluma, Simón Pedro suti runatapusag rin ga pa. 14 Pai runa mi rimag samun ga pa ka, kami tukui wasipi kag kuna imasa kispi rin ga pa kagta kuna’.”

15 —Nuka chasa uiaspa, rimai kalla ri uraka, Santu Ispi ri tumi pai kunapa sungupi iai kug samurka; imasa miñugpata nukan chi pagma samuska karka: chasa lla ta.16 Iaia Jesús imasa nukan chita nis kata chi ura mi iuia ri wag samurka. Kasa mi niska karka: “Juan, iaku lla wa mi baug ti sarka. Ikuti kam kunaka, Santu Ispi ri tu wa mi baug ti saitukun ga pa kan gi chi”. 17 Nigpi, imasa mi nukan chi Iaia Jesu cristo manda suma iuias ka kunata, Taita Dius paipa Ispi ri tuta karag sa murka: chasa lla ta mi pai kuna ta pas kararka.Nig pika nuka, ¿ima tak kani, Taita Dius kikin muna kus kata: “Mana” nin ga pa?

18 Chasa uiaspa, Pedrota piñaspa kag kunaka, upallaspa,Taita Diusta nir ka kuna:

—Kam, iapa suma atun mi kan gi—. Kasa pas mi nir ka kuna— Sutipa mi Taita Dius, mana judíu kag kuna ta paskará; chasaka pai kuna, panda rii kunata sakispa, manapuchuka ri diru suma kaug sai ta iukan ga pa.

Antio kia pui blupi Jesus wa tukuska kuna manda19 Estebanta judiu kuna wañu chiska ura manda, tukui

Jesus wa tuku na kus kata wañu chin ga pa maskai kalla rir ka kuna. Chi manda sug kuna, Fenisia i Chipre suti alpa

Page 47: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 11:20 47 HECHOS 11:28kunama miti kur ka kuna. Sug kunaka, Antio kia suti pui blu ma mi chaiag rir ka kuna. Mai ma pas chaiag ris paka,judíu kag kuna lla ta mi Jesus manda willa na kurka. 20 Ikutisug kunaka, Antio kiama chaiag ris paka, mana judíu kag kuna ta pas mi rimaspa, Iaia Jesus manda willai kalla rir ka kuna. Chi runa kuna, Chipre manda i Sirene pui blu manda mi kar ka kuna. 21 Chi runa kunaka, atun Taita Diuspaiapa iachaita iukaspa mi Jesus manda suma willa na kurka.Chasa uias paka, achka runa kunami, ñugpa manda iuiai kunata sakispa, Iaia Jesus wa suma iuia rir ka kuna.

22 Jerusalenpi Jesus wa tukuska runa kunata chasa iacha rig sa murka. Chi ura, Bernabe ta mi chi Antio kiama kachar ka kuna. 23-24 Pai runaka karkami iapa alli, tukuipi Jesus wasuma iuiag. Santu Ispi ri tupa iuiai ta mi iukarka. Paika, chipui bluma musug lla chaiag rispa, kawarka imasa Taita Diuspai kunata sumag lla kawaska kagta. Chi manda mi paikasumag lla kun tin ta rirka. Nis paka, tukui pai kuna ta mi sumaiuia chispa nirka:

—Iaia Jesusta mana sakin gi chi. Pai lla wa iuia rispa kaug san gi chi—. Chi puncha kunaka, iapa achka runa kunamiIaia Jesus wa tukug samur ka kuna.

25 Chi ura manda Bernabeka, Tarso pui bluma rirka,Saulota mas kan ga pa. 26 Chipi tarig ris paka, Antio kia ma mi paita pusarka. Chipi chaiag ris paka, sug intiru wata miJesus wa tukus ka kuna wa chisiag rir ka kuna. Achka kuna ta mi Jesus manda iacha chir ka kuna. Chi Antio kia pui blu pi miJesu cristo wa tukus ka kunata musug lla suti chii kalla rir ka kuna: “cristiano”.

27 Chi puncha kuna Santu Ispi ri tu wa sug rimag kuna,Jeru sa len manda chi pui bluma chaiag rir ka kuna. 28 Chipichaiag rig pura sug, Agabo sutika, tukui kuna uia na kus kapisaia rispa, Santu Ispi ri tu wa mi rimarka, kasa nispa:

Page 48: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 11:29 48 HECHOS 12:6—Tukui alpa pi mi iapa iarkai tukug samun ga pa ka—.

(Imasa willas ka sina mi nis paka tukug samurka, Klaudiosuti Romapi iaia mandag ka ura.)

29 Chasa willas kata uias paka, Jesus wa tukus ka kunakanir ka kuna:

—Manara iarkai chaiagpi, nukan chi kulki kacha sun chi,Judeapi kaug sag Jesus wa tukus ka kuna manda. Imasapudis ka sina, tukui kuna karan ga pa kacha sun chi.

30 Chasa mi rurar ka kuna. Chi kulki tanda chis paka,Bernabeta i Saulota kachar ka kuna, pai kuna, Judea alpamarispa, Jesus wa tukuska iacha taita kunata kuag rin ga pa.

12Santiago wañu chii i Pedro karsil manda kispi chii tukuska

manda1 Chi puncha kuna, mandag Hero deska Jeru sa lenpi Jesus

wa tukus ka kunata puchukan ga pa iuiai wa api chii kalla rirka. 2 Juan pa waugki Santiago suti ta mi ispada wa wañu chir ka kuna. 3 Chasa Hero des rurag manda, judiu kunakaajai kun tin ta rig samur ka kuna. Chi manda, Pedro ta pas mi api chirka. Tan da mana liba dura wa miku diru puncha kunami paita apir ka kuna. 4 Paita api chis paka, kar sil pi mi chu ra chirka. Chi kar sil pika, chusku chusku sul da du kuna truka rispa truka rispa mi kawa na kurka. Hero des iuia kurka, paskua atun pun cha iali ura, Pedrota llugsi chispa,judiu kunata kawa chin ga pa, manara wañu chispa lla.

5 Pedro kar silpi kas kata, sul da du kuna alli lla kawa na kurka. Ikuti Jesus wa tukus ka kunaka, iapa mi Taita Diustamaña na kurka, Hero despa maki manda kispi chii tukun ga pa.

6 Hero des kaiandi judiu kunata kawa chin ga pa iuia ku ura, chi tutaka Pedro, iskai sul da du kuna pagma kadina kuna wa wataska puñu kurka. Sug sul da du kunaka, kar sil

Page 49: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 12:7 49 HECHOS 12:15pungupi saia na kurka. 7 Chi uraka diulpilla atun Taita Dius pa anjil, kar silpi kawa rig samurka. Chi ura, tukuipi puncha iag samurka. Chi anjilka, Pedrota taka chispa rigcha chirka,kasa nispa:

—Utka atarii.Chasa nig lla pi, kadina kunaka Pedropa maki manda

urmar ka kuna. 8 Chi ura, chi anjilka nirka:—Chumbilli rii. Chaki kunapi chura ri diru ta pas chura rii.Pedro chasa rura uraka, nirka:—Kamba kata ri diru katangata kata rispa, kati wai.9 Chi ura lla Pedro, anjilta kati chispa, llugsirka, an-

jil chasa sutipa kagta mana iuia kuspa lla. Iuia kurka:“Muskuichar musku kuni”. 10 Uku ladu kawag sul da du kunata ialir ka kuna. Ikuti sug pungupi kawa na kus ka ta pas mi ialir ka kuna. Kanchama llugsin ga pa iru pungumachaiag ri ura, chi pungu pas mi kikin lla paska rirka.

Llugsispa, sug kallima chaiag ri ura, chi anjil, Pedrotasapalla sakirka. 11 Chi ura Pedroka, muskui manda rigcha rig sina tukuspa, ni rirka: “Kuna urami iachani, atun TaitaDiuska paipa anjilta kacha mu wagta, Hero despa maki manda i tukui judiu kuna imasa jiru rura wan ga pa iuia na kus ka ta pas kispi chi wan ga pa”. 12 Chasa iuia ris paka, Maríasuti Juan Marcospa mama pag ma mi rirka. Achka runa kuna, chipi tanda riska kar ka kuna, Taita Diusta mañaspa.13 Chipi chaiag ris paka, kancha nig manda punguta taka chirka. Chi ura sug sipas, Rode sutika, kai lla iag rirkakawan ga pa. 14 Pedropa rimaita uias paka, iapa kun tin ta rispa, mana punguta pas kaspa lla, kalpalla rispa, ukupi kag kunata willag rirka:

—Pedromi pungupi saia ku.15 Sug kunaka ainir ka kuna:—Uma tuntia riska mi kangi.—Sutipa mi uiarkani— chi sipaska nirka.

Page 50: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 12:16 50 HECHOS 12:23Chasa ni kugpi pas, nir ka kuna:—Pedro mana kangachu. Paipa anjil lla mi kan ga pa ka.16 “Pedroka mana char ka” ni na kun kamaka, paika

punguta mas sin chi mi taka chi kurka. Punguta pas ka uraka, Pedrota kawas paka, iapa ujna rir ka kuna. 17 Paika,maki wa kawa chispa, upalla chir ka kunata. Nis paka,willarka imasa atun Taita Dius kar sil manda llugsi chiskakagta. Kasa pas mi nirka:

—Santiagota i waugki kunata chasa willa puag rii chi—.Chasa rimas paka, llugsispa, sug sinama rirka.

18 Pakari uraka, sul da du kuna, kawag rispa, mana iachar ka kuna Pedro ima tukugta. Chi manda, pai pura iapa man-cha rir ka kuna. 19 Hero deska kacharka, Pedrota maskag rin ga pa. Mana mai pipas tari rig manda, chi sul da du kawag kunata tapu chis paka, wañu chi chir ka kunata.

Mandag Hero des imasa wañuska mandaChi ura mandaka Hero des, Judea manda llugsispa,

Sesarea pui bluma kaug san ga pa rirka. 20 Chi pika, Tiroi Sidón suti pui blu kuna manda runa kuna wa iapa rabia rirka. Chi runa kuna, Hero des manda kuska alpa manda mi tukui mikui kuna chaski na kurka. Chi manda mi iuia rir ka kuna, Hero des pagma rin ga pa. Hero des kaug saska machaiag ris paka, Blasto suti kati mandagta sumag lla rimar ka kuna. Rima uraka, chi runa, Hero desta maña pug rirka,Tiro i Sidon manda runa kuna wa pasin sia chi ri na kun ga pa.21 Hero des wa rima na kun ga pa niska pun cha chaia uraka,pai Hero deska, iapa ujna chinga sina kawa ri suma ia chiskakatanga chura rispa, paipa suma mandadirupi tia rispa, pai kunata rimai kalla rirka. 22 Chasa uias paka, chi runa kunakapa rii kalla rir ka kuna:

—Kai rimag, runa mana kanchu. Dius mi ka.23 Pai kuna chasa kapa rig lla pi, atun Taita Diuspa anjilka

Hero desta sug ungui kacha murka, Taita Diusta pai atun

Page 51: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 12:24 51 HECHOS 13:5

ia chinga taka, pai kikin lla atun ia chi rispa kag manda. Chiungui chaia muska wa mi wañurka, kaug sapita kuru kunamikui tukuspa.

24 Iaia Jesus manda willaskaka, mas sug nigta sug nigtaiacha rig sa murka. Chasa willas kata suma iuia rig kuna,masmi miraspa rir ka kuna. 25 Bernabé i Sauloka, kulkitaJeru sa lenpi sakig ris paka, chi manda Juan Marcostapusaspa, ikuti kutir ka kuna Antio kia pui bluma.

SAN PABLO, DIUSPA RIMAITA WILLASPAPURII KALLARISKAMANDA13

Bernabé i Saulo, Chipre alpapi kaska manda1 Antio kia pui blupi Jesus wa tukus ka kuna pura, sug

kuna kar ka kuna Santu Ispi ri tu wa rimag kuna; sug kunaka,Diuspa Rimaita iacha chig kuna. Chi runa kuna suti kar ka kuna: Bernabé, Simón (paita, Iana ni dur kar ka kuna),Sirene suti pui blu manda Lusio, atun mandag Hero des wa wiñaska Manaén suti i Saulo. 2 Tukui chi runa kuna,sug lla pi kar ka kuna, mana mikuspa lla, atun Taita Diustamañaspa i iapa suma atun kagta nispa. Chi ura, Santu Ispi ri tumi iuia chig samurka:

—Nukami Bernabé i Saulota agllar kani, pai kunakatukui kunata willaspa purin ga pa. Chi manda, pai kunatakacha mu wai chi.

3 Chi ura, mana mikuspa lla, pai kuna manda Taita Diustamañaspa, maki churar ka kuna. Nis paka, kachar ka kunata.

4 Chi ura Bernabé i Sauloka, imasa Santu Ispí ritu kachas ka sina Seleusia suti lamar iaku pata ma mi rir ka kuna.Chi mandaka, barku pi mi rir ka kuna Chipre suti islama.5 Salamina suti pata ma mi chaiag rir ka kuna. Chi pika,judiu kuna tanda ri diru wasi kunapi Diuspa Rimaita willai

Page 52: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:6 52 HECHOS 13:14mi kalla rig rir ka kuna. Juan Marcos, pai kuna wa sug lla piaidaspa ri kurka.

6 Chi alpa suiu puri na kuspa, Pafos suti pui bluma chaiag rir ka kuna. Chi pika, sug judíu runa, Bar jesús sutitatarig rir ka kuna. Chi runa, mana alli iacha karka. Tukui kunata llulla chispa mi kaug sa kurka, “Nukami Santu Ispi ri tu wa rima dur kani” nispa. 7 Chi iachaka, chi alpa pimandag Serjio Paulo suti wa sumag lla kaug sa kurka. Chimandag runa karkami iapa iuiai iug. Diuspa Rimaita uian ga pa muna kuspa, kacharka, Bernabé i Saulota pusan ga pa. 8 Ikuti chi iachaka, pai kuna wa mana alli lla tukuspa,mandag taka ni kurka:

—Imasa pai kuna willa na kus ka ta mana uia sun chi —.(Iacha kag manda, suti ka pur ka kuna ta Elimas. Elimas ni raianmi iacha.)

9 Sauloka (Pablopas suti), Santu Ispi ri tu wa iuiaipi jundakaspa, iachata suma kawaspa, 10 nirka:

—Kam kangimi iapa llulla. Iaia kuku sina iapa mana alli lla iuiag mi kangi. Tukui alli lla iuia na kugwa kun tra mikangi. ¿Imapatak Taita Diuspa Rimai kunata wabutispapan da chi kungilla? 11 Kuna urami atun Taita Dius, pai rabia riska kamta kawa chin ga pa ka. Achka pun cha kuna mi indipuncha ia chi kus kata mana kawai pudin ga pa kangi.

Chasa nig lla pi, chi iachata ñawi tutaiag samurka.Chasaka, mana kawai pudig samurka. Nis paka mas ka kurka, sug runa maki manda aisaspa pusan ga pa. 12 Chasakawas paka, chi mandag runa, iapa ujna rispa, Iaia Jesus manda imasa iacha chi kus kata suma iuia rirka.

Pablo i Bernabé, Pisidia alpapi kaska manda13 Pablo i pai wa purig kunaka, chi Pafos iaku pata manda

barkupi llugsispa, Panfilia alpapi Perje suti pui blumachaiag rir ka kuna. Chima chaiag ri uraka, Juan Marcos, pai kunata sakispa, Jeru sa lenma kutirka. 14 Pai kunaka, Perje

Page 53: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:15 53 HECHOS 13:22

pui blu manda llugsispa, Pisidia alpapi Antio kia suti pui bluma chaiag rir ka kuna. Chi pika, warda puncha chaia ura,judiu kuna tanda ri diru wasima iai kug rispa, tia rig rir ka kuna. 15 Moi sés ima ruran ga pa ni raias ka kuna i Santu Ispi ri tu wa imasa willa ra ias ka kunata uia chis paka, chipi taitakag kuna Pablo i Ber na beta mañar ka kuna, kasa nispa:

—Taita waugki kuna, kam kuna, ima rimaita kaipi kag kunata iuia chin ga pa muna na kus paka, kuna ura rimai chi.

16 Chi ura Pabloka, ata rispa, maki wa upalla chispa, nirka:—Tukui Israel manda taita kuna i mama kuna i Taita

Diusta suma kuiaspa manchag kuna pas, kasa uia wai chi.17 —Nukan chi Israel manda runa kunapa Taita Dius,

ñugpa manda taita kunata agllaspa, sumag lla kawarka,achka miran ga pa kuna, pai kuna Ejipto alpapi ialig kuna sinalla kaug sa na kun kama. Nis paka, paipa iapa iachai wa mi chi manda llugsi chir ka kunata. 18 Chasa llugsi chis paka, chusa sitaska alpapi mai chusku chunga wata pai kuna mana alli lla rura na kug pi pas, mana sitarkachu.

19 —Pai kuna Kanaán alpama chaiag ri uraka, Taita Dius,kan chis atun pui blupi kaug sa na kus kata tukui kunatapuchukarka. Chi alpa ta ka nukan chipa ñugpa manda kuna ta kararka. 20 Sug chusku patsa pichka chunga wata ña iali ura manda, alli iachag justi sia kuna ta mi churarka, Samuelsuti Santu Ispi ri tu wa rimag tiag samun kama. 21 Samuelpai kuna wa ka ura, pai kunaka mañai kalla rir ka kuna, sugatun mandag tiachu. Chi ura Taita Dius, ñugpa manda taitaBen ja minpa iawar manda kaska Sis suti runapa wam braSaul suti ta mi agllarka. Paika, chusku chunga wata mi atunmandag karka. 22 Chi ura manda, Saul mana alli lla rura kug manda, kichus paka, David ta mi churarka, atun mandagkan ga pa. Pai David manda mi Taita Dius kikin, Samuelwarimarka, kasa nispa:Isaipa wam bra Davidmi nuka munas ka sina runa ka puá.

Page 54: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:23 54 HECHOS 13:31Paimi tukui nuka imasa munas ka sina rura puan ga pa ka.

23 —Davidpa wam bra kunapa kati wam bra kuna manda mi sug runa samurka, Israel manda runa kunata kispi chin ga pa. Chasa mi Taita Dius, David manda niska karka. Chisamuska runa suti kan mi Jesús.

24 —Jesús manara kawa rin kama, Juan Bau tis taka tukuiIsrael manda runa kunata kaia kurka: “Panda rii kunatasakispa, baug ti sa rii chi”. 25 Juan ña wañu chii tukun ga pa ka uraka, nirkami: “Nuka mana ka ni chu kam kunaimasa nuka manda iuia na kus ka sina. Nuka pa katika, sugmisamun ga pa ka. Paita nuka mana pudi ni chu, kungu rispa,paipa chaki kunapi chura raiaska watas kata paska punga pag lla pas”.

26 —Taita kuna i mama kuna, ñugpa manda taita Abra hampa wam brapa kati wam bra kuna i Taita Diusta sumakuiaspa manchag kuna pas, chi kispi chii manda willaika,tukui kam kuna manda mi willa raiá. 27 Jeru sa lenpi kaug sag kuna i pai kunapa taita kuna pas manima rigsir ka kunaJesús pi kagta. Tukui warda puncha kuna Santu Ispi ri tu wa rimag kuna willas ka kunata uiaspa pas, mana iachar ka kuna ima ni raiagta. Chi manda mi Jesusta mana rigsispa llawañu chi chir ka kuna. Chasa waka, imasa chi ñugpa mandalibrupi willa raias ka sina mi tukug samurka. 28 Jesusta wañu chin ga pa muna na ku ura, ñi ima panda rii mana tarir ka kuna. Chasa kagpi pas, man dag Pila tosta rabia wa mañar ka kuna, paita wañu chin ga pa. 29 Pai kikin Jesus manda tukuiimasa ñugpa manda librupi willa raias ka sina tukug samu uraka, kruspi klaba raiaska manda urai ku chispa, pam bar ka kuna. 30 Chasa wañus kata, Taita Dius kikinmi paita kaug sa chig samurka. 31 Chi ura mandaka, Gali lea alpa manda Jeru sa lenma pai wa sug lla pi puri na kuska kag kunata achkabiaji mi kawa rig samurka. Chi tukui kawag kuna mi kuna ura runa kunata pai manda willa nakú.

Page 55: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:32 55 HECHOS 13:4132 —Nukan chipas, kasa mi kam kunata willa na kun chi:

Taita Dius imasa mi nukan chipa ñugpa manda achala taita kunata nirka, pai ruran ga pa: 33 chika, kuna urami tukug samurka, Jesús kikin kaugsa riska. Chasa lla ta mi willa raiá,iskaima Salmopi kasa nispa:Kam, nuka pa wam bra mi kangi.Nukami kuna puncha kaug sai karaiki.34 Kasa pas mi ni raiá:Nuka imasa mi Davidta niska karkani:chasa sutipa mi alli lla ruran ga pa kani.Chasa niska, kasa mi ni raiá: Jesús wañuska kas kata kaug sa chirka, paipa kuir pu mana ismun ga pa; chasaka, mana maswañun ga pa. 35 Chi manda mi ikuti sug Salmo pi pas kasawilla raiá:Mana sakin ga pa kangichu,kamba tukuipi iapa alli wam brapa kuir pu ismun ga pa.36 Davidka, Taita Dius imasa nis ka sina alli lla ruraspa kaug sa kuspa pas, paika wañurkami. Nis paka, paipa ñugpa manda taita kuna wa mi sug lla pi pambar ka kuna. Paipa kuir pu pas mi sug kuna sina lla tata ismurka. 37 Ikuti Taita Diuskaug sa chiskaka, paipa kuir pu manima wañuspa ismun ga pa kanchu.

38 —Chi manda, taita kuna i mama kuna, kasa uia wai chi.Pai Jesus manda mi kam kunapa panda rii kunata pasin siaitukun ga pa kan gi chi. Tukui ima Moisés ruran ga pa ni raiaska wa mana pasin siai tiag pi pas, 39 Jesus wa suma iuia ris ka waka tukui mana panda rigmi ni raian gi chi. 40 Chi manda, alli lla iuia rin gi chi. ¡Ujala lla pas kam kuna ta SantuIspi ri tu wa rimag kuna nis ka sina tukug samuchu!41 Uia wai chi, unzaspa rima dur kuna.Mancha rispa mi puchuka rin ga pa kan gi chi.Nukaka, kam kuna kawa na ku ura,mana ima ura pas kawas ka sina mi ruran ga pa kani.

Page 56: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:42 56 HECHOS 13:47Chasa ruras kata sug kuna willagpi kunaka,kam kuna mana char iuia rintran gi chi chasa kagta.

42 Pai kuna chi rimai kunata puchu kaspa, tanda ri diruwasi manda llugsi na ku uraka, pai kunata mañar ka kuna,kasa nispa:

—Ikuti sug warda puncha chaia ura samun gi chi, mas chirimai kuna lla tata nukan chita willan ga pa.

43 Chi manda llugsispa ri na kus ka pi, achka judiu kuna imana judíu pai kuna iacha chis kata rurag kuna pas, Pablo iBernabewa sug lla pi ri na kurka. Chi runa kunata rimaspaiuia chi na kurka, Taita Diusta suma kuiaspa kaug san ga pa,mana kunga rispa lla.

44 Warda puncha ikuti chaia ura ka, ñalla tukui chi pui blupi kaug sag kuna tanda rir ka kuna, Diuspa Rimaita uian ga pa. 45 Sug judiu kunaka, chi tuku achka runa chipi tanda ris ka kunata kawaspa, mana alli lla iuia rispa, rabia rir ka kuna. Pablota kamispa, nii kalla rir ka kuna:

—Chasa mana kanchu. Kam llulla kungimi.46 Pablo i Bernabeka, mana man cha rispa lla nir ka

kunata:—Nukan chita chaia kumi, ñugpa kam judiu kunata

Diuspa Rimaita willag samun ga pa. Kam kunaka, chirimaita wabutispa, mana munan gi chi chu uian ga pa. Manapuchuka ri diru suma kaug sai ta pas mi kam kuna wabuti na kun gi chi. Kuna ura mandaka, mana judíu kag kuna ta minukan chi Diuspa Suma Rimaita willag rin ga pa kan chi.

47 —Chasa lla ta mi atun Taita Dius nukan chita mingarka,kasa nispa:Mana judiu kunapa iuiai kuna ta puncha ia chig mi ka puan ga

pa kangi;chasaka, kai alpa suiu kaug sa na kus kata willan ga pa,kispi ri chu kuna.

Page 57: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 13:48 57 HECHOS 14:348 Chasa uias paka, mana judíu kag kuna pas, kun tin ta

rispa, nir ka kuna:—Diuspa Rimaika, iapa suma mi nukan chita uia rirka—

. Mana puchuka ri diru suma kaug saita iukan ga pa agllaitukus ka kunami Iaia Jesus wa suma iuia rir ka kuna. 49 Tukuichi alpapi, Iaia Jesus manda willai alli lla mi iacha ri kurka.

50 Pablo i Bernabé rima na kus kata mana uian ga pamunag judiu kunaka, Taita Dius manda iuia rispa chipi kaug sag mama kunata i chi pui blupi kaska taita kuna ta pas iuia chig rir ka kuna, kasa nispa:

—Pablo i Bernabeta kai manda imasa pipas llugsi chi puai chi.

Chasa mañaska waka, llugsi chin ga pa pudir ka kuna.51 Pablo i Ber nabeka, llugsispa ri na kus kapi, pai kunapachakipi alpa lluta ris kata chabsir ka kuna; chasa waka kawa chin ga pa chi manda runa kuna iapa pan da riska kagta kuna.Nis paka, Iko nio suti pui bluma rir ka kuna. 52 Antio kia pui blupi kaug sag Jesus wa tukus ka kuna, Santu Ispi ri tu waiuiaipi junda kaspa, iapa suma alli iuiai wa kun tin ta rir ka kuna.

14Pablo i Bernabé, Ikonio pui blupi kaska manda

1 Ikonio pui blupi chaiag ris pa, Pablo i Bernabeka judiu kuna tanda ri diru wasipi iai kug rir ka kuna. Chipi tukuisuma rima uraka, achka judiu kuna Iaia Jesus wa suma iuia rir ka kuna. Mana judíu kag kuna pas, achka kunami pai watukug samur ka kuna. 2 Ikuti Jesus wa mana iuia na kug judiu kunaka, mana judíu kag kunata ni na kurka:

—Pablo i Bernabé, mana alli lla iacha chi na kunchu.3 Unaimi chi pui blupi chisiar ka kuna. Iaia Jesus wa iuia

rispa, mana manchaspa lla mi pai manda willa na kurka.Iaia Jesús kikinmi pai kunata kara murka, ima ura pas mana

Page 58: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 14:4 58 HECHOS 14:13kawas ka sina ruraspa kawa chin ga pa; chasa waka, pai kunaTaita Diuspa suma kuiai manda rima na kuska sutipa kagtaiachan ga pa. 4 Chi wanka, chi pui blupi kaug sag kunakaiskaima tukur ka kuna; sug kuna, Jesús agllas ka kuna wa;ikuti sug kunaka, mana Jesus wa iuia na kuska judiu kuna wa.5 Chi mana Jesus wa iuia na kug judiu kunaka, mana judíukag kuna wa i chi pui blupi kaska taita kuna wa sug lla sinaiuia rir ka kuna, kasa nispa:

—Pablo i Bernabeta chaia kumi, kamispa, rumi wa pi-aspa wañu chin ga pa.

6 Chasa iachaspa, pai kunaka miti kur ka kuna Likaoniasuti alpama. Chi alpapi chaiag ris paka, Listra i Derbesuti pui blu kunapi i chi suiu 7 Cristo manda Alli Willaitawillaspa purig rir ka kuna.

Listra pui blupi, Pablota rumi wa piaska kuna manda8 Listra pui blu pika tiarka sug runa, tiag samuska ura

manda ta mana chaki kuiu chin ga pa pudig. Manima ima ura pas saia riska karka. Chi ungugka, Pablo ima rima kus kata uiaspa, chi ladu lla pi tia kurka, 9 kasa iuia rispa: “ChiJesus wa mi alia chi wan ga pa ka”. Chasa iuia kus kata kawas paka, 10 Pabloka sin chi rimaspa nirka:

—Kamba chaki wa alli lla saia rii.Chasa nig lla pi, chi runa sal taspa saia rirka. Nis paka,

purii kalla rirka.11 Pablo ima ruras kata tukui kawag kunaka, Likaonia

manda kunapa rimai wa kapa rii kalla rir ka kuna, kasa nispa:—Nukan chi pagma dius kunami urai ku mur ka kuna, runa

kuna sina tukuspa—. 12 Bernabe manda ni na kurka: “Zeusiaia diuschar ka”. Pablo rimai wa kag manda, pai manda ni na kurka: “Ermes diuschar ka”.

13 Chi pui bluma iaiku diru pun gupi tiarka Zeusta iuia ri diru wasi. Chi uraka Zeusta kungu rig sasir dutika, wagra kunata tugtu kuna llaugtu chispa, apaspa, tukui chipi kag

Page 59: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 14:14 59 HECHOS 14:20kuna wa muna na kurka, wagra kunata wañu chispa rupa chin ga pa; chasaka, Pablo i Bernabeta dius ta sina kungu rin ga pa. 14 Chi Jesús agllas ka kunaka, chasa kawaspa iachas paka, iapa llakii tukur ka kunata. Chi manda, kikin kunapakatanga kunata lliki chi rir ka kuna. Nis paka, pai kuna kas ka pi chaugpi rispa chaugpi rispa rir ka kuna, kasa kapa rispa:

15 —Waugki kuna, ¿imapatak chasa rura na kun gi chi?Nukan chi pas, kam kuna sina ianga runa kuna mi kan chi.Kam kunata kai Alli Willaita willanga pa mi samur kan chi,kam kuna kai ianga kawa riska rurai kunata sakispa, sutipakaug sa Taita Dius tiaska wa tukug samun ga pa kuna. Paimika sug luarta, kai alpa luarta i lamar iakuta rurag. Tukuiima chi kunapi tias ka kuna pas, pai lla ta ta mi ruraska ka.16 Ñugpa taka, tukui runa kuna ta mi sakiska karka, kikin kunapa imasa iuia ris ka sina kaug san ga pa. 17 Chasa kaug san ga pa sakispa pas, paika alli lla ruraspa mi kawa chi durkarka, pai suma kaug sag kagta. Tamia kacha mu dur; chasa lla ta, tarpus ka kuna wiña chispa suma pallai kara mu dur;chasaka nukan chi, mikuspa, alli iuia chii lla wa kaug sa na kun ga pa.

18 Chasa iuia chi na kugpi pas, mana muna na kurka uian ga pa. Muna na kurkami chi wagra kunata wañu chispa, rupa chispa, diusta sina kungu ringa pag lla.

19 Chi puncha kuna, Antio kia i Iko nio pui blu kuna mandajudiu kuna chi Listra pui bluma chaiag rir ka kuna. Chaiag ris paka, Listra manda runa kunata imasa rimaspa pas iuia chir ka kunata, Pablota rumi wa piaspa wañu chin ga pa. Chasapias paka, iuia na kurka: “Wañu chir kan chimi”. Chasa iuia na kus paka, paita aliuspa, pui blu manan cha karu lla pi sitag rir ka kuna. 20 Jesus wa tukus ka kunaka, kati chispa, Pablokas kapi chaiag rispa muiu chir ka kuna. Chi ura paika, alli lla tukuspa, ata rirka. Nis paka, ikuti pui bluma iai kug rir ka kuna. Kaiandika, Ber na bewa llugsispa, Derbe suti pui

Page 60: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 14:21 60 HECHOS 14:28bluma rir ka kuna. Chipi chaiag ris paka, 21 Alli Willaitawillai kalla rir ka kuna. Chasa uias paka, achka runa kunaJesus wa tukug samur ka kuna.

Chi mandaka, Listra, Ikonio i Antio kiama kutir ka kuna.22 Chi pui blu kuna pika Jesus wa tukus ka kunata sumarimaspa, nir ka kunata:

—Iaia Jesus wa alli lla iuia ri na kuspa lla kan gi chi, manasakis pa lla—. Kasa pas mi nir ka kunata— Nukan chita chaia kumi, achka llakii iukan ga pa, Dius suma manda kus kapimanara iai kug rin kama.

23 Chi pui blu kunapi Iaia Jesus wa tukus ka kuna mandaagllar ka kuna, mai kan pas iacha taita kuna kan ga pa. Manamikuspa lla Taita Dius ta mañaspa chisiar ka kuna. Nis paka,chi agllas ka kuna manda maña pur ka kunata, kasa nispa:

—Iaia Jesús, kai kamwa iuia ri na kugta sumag lla kuiaspakawa puangi.

Pablo i Bernabé, Siria alpapi Antio kia pui bluma kutis ka kuna manda

24 Pisidia alpa suiu ialis paka, Pan filia alpama chaiag rir ka kuna. 25 Chi alpa pika, Perje pui blupi Iaia Jesus mandaAlli Willai ta mi willai kalla rir ka kuna. Nis paka, Atalia sutilamar iaku patama rir ka kuna. Chi mandaka, barkupi iai kuspa, Antio kia pui bluma kutir ka kuna. 26 Chi pui blu manda pai kuna mana ra llugsig lla pi, chipi Jesus wa tukus ka kuna pai kuna manda Taita Diusta mañaska kar ka kuna,paipa kuiai wa sumag lla kawa puachu. Ña tukui puchukas paka, chima lla tata kutir ka kuna. 27 Chipi chaiag ris paka,Jesus wa tukus ka kunata sug lla pi kan ga pa tanda chig rir ka kuna. Nis paka willar ka kuna, tukui imasa Taita Dius pai kuna wa suma rurag ta kuna. Kasa pas mi willar ka kuna:

—Mana judíu kag kuna ta pas mi Taita Dius agllarka, Jesus wa suma iuia rin ga pa.

28 Unaimi chi Jesus wa tukus ka kuna wa chisiar ka kuna.

Page 61: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 15:1 61 HECHOS 15:515

Jerusalenpi, Jesus wa tukuska kunapa taita kuna tanda riska kuna manda

1 Antio kiapi Pablo i Bernabé chisia na ku ura, sug runa kuna Judea alpa manda chi pui blu ma chaiag rir ka kuna.Chi pika, Jesus wa tukus ka kunata iacha chii kalla rir ka kuna,kasa nispa:

—Kam kuna, Moisés imasa nis ka sina mana marka chura chi rig pika, mana kispi riskami ni raian kan gi chi.

2 Pablo i Bernabeka, chasa iacha chi na kus kata uias paka,sin chi nir ka kunata:

—Mana alli lla kanchu—. Chi manda mi pai kuna wa piña chi ri na kui tiarka.

Chi mandaka chipi Jesus wa tukus ka kuna, Pablo i Bern-abeta i kikin pura manda sug kuna ta pas agllar ka kuna, Jeru sa lenma rin ga pa; chi pika, Jesús kikin agllas ka kuna wa iiacha taita kuna wapas chasa iacha chi na kuska manda rima na kun ga pa.

3 Antio kiapi Jesus wa iuia na kug kachai tukus ka kunaka,Fenisia i Sama ria suti alpa suiu ialig rir ka kuna, chi alpasuiu Jesus wa tukus ka kunata willaspa imasa mana judíukag kuna pas Taita Dius wa tukuska kagta kuna. Tukui chiuiag kuna pas, kun tin ta rispa uiar ka kuna.

4 Pai kuna Jeru sa lenma chaiag ri uraka, Jesus wa tukus ka kuna, pai agllas ka kuna i iacha taita kuna pas sumag lla michaskir ka kuna. Chi ura, Pablo i Bernabeka willar ka kuna,tukui imasa Taita Dius pai kuna wa ruraska manda. 5 Chasauias paka, sug fari seo kuna Jesus wa ña tukuska kag kunaka,saia rispa nir ka kuna:

—Chi mana judíu Jesus wa tukus ka kuna taka chaia kuminin ga pa, judiu kunapa marka chura chi ri chu kuna i Moisésimasa nis ka sina ruraspa kaug sa chu kuna.

Page 62: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 15:6 62 HECHOS 15:146 Chasa uiaspa, Jesús agllas ka kuna i iacha taita kunaka

tanda rir ka kuna, chi rima na kuska manda alli lla iuia rin ga pa. 7 Ña unai rima na ku ura, Pedroka saia rispa nirka:

—Taita waugki kuna, ñami iachan gi chi: Taita Dius, ñaunai mi kam kikin pura manda nukata aglla warka, manajudíu kag kuna pas, Alli Willaita uia waspa, Jesus wa sumaiuia rin ga pa. 8 Taita Dius tukui kunapa iuiaita rigsig, SantuIspi ri tuta nukan chita karaska kagmi chasa lla ta pai kuna ta pas kararka; chasaka, pai kuna ta pas chaskiska kagta kawa chin ga pa. 9 Pai kuna Jesus wa suma iuia ris ka kuna man da mi pai kuna ta pas pan da rii kunata pasin siarka. Chasa wa mi kawa chirka, pai kuna wa i nukan chi wa mana sug rigchasug rigcha kag ta kuna. 10 Chasa kag mandaka, ¿imapatakkuna uraka Taita Dius ima ruraska manda mana alli lla rima na kun gi chi? Ñi nukan chipa ñugpa manda taita kuna ñinukan chipas mana pudi na kur kan chi chu, Moisés tukuiima nis kata ruraspa kaug san ga pa. Kuna uraka chi Jesus wa tukus ka kuna taka, ¿imapatak chi mana pudinga sinamandai kunata apari chig sina ruran ga pa muna na kun gi chi? 11 Kasa mi suma iuian chi: Iaia Jesús nukan chita iapasuma kuiaska manda lla mi nukan chi kispi chi riska kan chi.Chasa lla ta mi chi mana judíu kag kuna pas kispi chi riskakan kuna.

12 Chasa uias paka tukui chipi kag kuna, ñi ima manaainispa lla, upa lla mi tia na kurka. Bernabé i Pablo imasawilla na kus ka ta mi uiai kalla rir ka kuna. Pai kuna willa na kurka imasa, mana judíu kag kuna pagpi, ñi ima ura pasmana kawas ka sina Taita Dius pai kuna wa ruragta.

13 Pai kuna ña rimai puchuka ura, Santiagoka nirka:—Taita waugki kuna, uiamui chi. 14 Simón Pedromi

nukan chita willa ku, imasa mi Taita Dius, sug mana judíukag kuna ta pas agllai kalla rirka, paipa runa kuna tukun ga

Page 63: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 15:15 63 HECHOS 15:22

pa. 15 Chasa lla ta mi Santu Ispi ri tu wa ñugpa manda rimag kuna willar ka kuna, kasa nispa:16 Chi ura mandami nuka,kuti muspa, Davidpa wasi urmas kata ikuti sumag lla saia

chig sina rurag samusa.Chi waglli chiska wasitaikutimi saia chig sina rurasa.17 Chasa waka kawa ringami,tukui puchuska runa kunapasatun Taita Diusta maska na kun gapa kagta kuna.Chasa lla ta, tukui nuka ag llas ka mana judíu kag kuna passamunga pa mi kan kuna,paita maskan ga pa.18 Atun Taita Diusmipaipa rimaita mana ialin ga pa ni.Imasa mi ñugpa manda ta willaska karka:chasa mi tukun ga pa ka.

19 Kasa pas mi Santiago nirka:—Chi mandami nuka pa iuiaipi ni ni: mana judíu kag

kuna Taita Dius wa tukus ka kunata mana ni sun chi, Moisésimasa sakis kata rura chu kuna. 20 Kasalla ni sun chi: “Iangadius ni raias ka kunata kama riku karaska aichata manamiku chu kuna; mapa sina mi ni raiá. Kari warmi wa manapanda ri chu kuna. Sipiska wañu chis ka kunapa aicha tamana miku chu kuna. Iawar ta pas mana upia chu kuna”.21 Moisés ima nis kata iacha chig kunaka, tukui pui blusuiumi ñugpa manda ta tia. Chi willa raias ka taka judiu kunatanda ri diru wasi kunapi tukui warda pun cha kunami willa nakú.

22 Chasa uiaspa, Jesús agllas ka kuna, iacha taita kuna pasi Jesus wa tukui tukus ka kunaka iuia rig sa mur ka kuna, pai kuna pura manda iskai runa kunata agllaspa, Pablo i Ber nabewa Antio kia pui bluma kachan ga pa. Chi manda, Judas

Page 64: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 15:23 64 HECHOS 15:31Bar sabás i Silas suti kuna ta mi agllar ka kuna, pai kuna taita kuna kag manda.

23 Chi runa kuna wa, kasa willa raiaska karta ta mi kachar ka kuna:

“Kam taita kuna i mama kuna, mana judíu kag kuna,Antio kia pui blupi i Siria i Silisia alpa kuna suiu kaug sag kunata, nukan chi Jesús agllas ka kuna i iacha taita kunami, ‘Puangi’ nin chi.

24 “Kaipi mi iacha rig samurka, kai manda sug runa kuna nukan chi mana kachas ka kuna kam kuna pag marig ta kuna. Pai kunapa rimai waka kam kunata man cha chispa i tun tia chispa sakir ka kuna. 25 Chi manda mi tukui nukan chika, sug lla iuiai wa tukus pa, alli llaiuia rir kan chi, nukan chi pura manda iskai runa kunataagllaspa, kam kuna pag ma kachan ga pa. Nukan chipaiapa kuiaska Ber nabé i Pablo wa mi sug lla pi kacha na kun chi. 26 Pai kuna, wañuita mana man chas pa lla mimai pi pas purin kuna, nukan chipa Iaia Jesu cristo mandawillaspa. 27 Chasa iuia ris pa mi Judas i Silasta kam kuna pag ma sug lla pi kacha na kun chi, pai kuna tukui mandakam kunata alli lla willag rin ga pa.

28 “Santu Ispi ri tumi nukan chita iuia chirka, kasa nin ga pa: kai minis tis ka kuna lla ta kam kuna ruran ga pa:29 ianga dius ni ra ias ka kunata kama ri ku karaska aichatamana mikun ga pa; iawarta mana upian ga pa; sipiskawañu chis ka kunapa aicha ta pas mana mikun ga pa; kariwarmi wa mana panda rin ga pa. Nukan chi ima rimas kata alli lla uias paka, alli lla ruras pa mi kaug san kan gi chi. Kipa kama”.30 Chi kachai tukus ka kunaka, Antio kiama chaiag rispa,

tukui Jesus wa tukuska chipi kaug sa na kus kata sug lla pitanda chispa, chi kartata kuar ka kuna. 31 Chi kartata kawas paka, tukui kuna chi sumag lla iuia chii wa mi iapa kun tin

Page 65: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 15:32 65 HECHOS 15:41

ta rir ka kuna. 32 Judas i Silaspas, Santu Ispi ri tu wa rimag kuna kaspa, chi Jesus wa tukus ka kunata sumag lla rimaspa,animu chir ka kuna, kasa nispa:

—Ñi ima ura pas mana Jesusta kunga rin gi chi.33 Pai kuna, achka puncha kuna chipi chisiar ka kuna.

Chi ura manda chi Jesus wa tukus ka kunaka, sumag lla mi“Pai Siñur” nispa, kun tin tu lla kachar ka kuna pai kunatakachas ka kuna pagma. [ 34 Silaska iuia rirka, mas puncha kuna chipi chisian ga pa. Chasaka, Judas lla mi Jeru sa lenmakutirka.] 35 Pablo i Bernabepas, chi Antio kia pui blupisug puncha kuna chisiar ka kuna. Pai kuna, miraspa, achka kuna tukuspa, Iaia Jesus manda Alli Willaita willaspa iacha chispa mi kar ka kuna.

DIUSPA RIMAITA WILLASPA, PABLOPARISMA PURISKAMANDABernabé, Pablo pag manda sugma riska manda

36 Sug puncha kuna iali ura, Pabloka Bernabeta nirka:—Iaia Jesus manda Alli Willaita tukui pui blu kunapi

willas ka kunama ikuti ri sun chi, pai wa tukus ka kuna imasakas kata ikuti kawan ga pa.

37 Bernabé chi ura muna kurka, Juan Marcosta pai kuna wa sug lla pi pusan ga pa. 38 Chi Marcos, ñugpata Panfiliaalpapi pai kunata sakispa, mana mas pai kuna wa rin ga pa munaska karka, Alli Willaita willan ga pa. Chasa kag manda, Pablo taka iuia rirka, mana Marcos wa sug lla pipurin ga pa. 39 Pai pura piña chi na kurka. Chi manda mi chi ura manda mana sug lla pi purir ka kuna. Ber nabé, Marcostapusaspa, barkupi iai kuspa, Chipre alpama rir ka kuna.40 Ikuti Pabloka, Silasta agllarka. Jesus wa tukus ka kunapai kuna manda atun Taita Diusta mañaska ura manda, chi manda llugsir ka kuna. 41 Siria i Silisia alpa kuna suiu, Jesus wa tukus ka kunata suma iuia chispa purig rir ka kuna.

Page 66: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 16:1 66 HECHOS 16:9

16Pablo, Timoteota pai wa purin ga pa agllaska manda

1 Derbe pui bluta ialispa, Lis tra pui bluma chaiag rir ka kuna. Chi pika, Timoteo suti runa wa tari na kurka. Chiruna, Jesus wa tukuska karka. Paipa mama, judia mi karka,Jesus wa suma iuiag. Taitandika, mana judiu mi karka.2 Listra i Ikonio pui blu kunapi kaug sag Jesus wa tukus ka kuna, Timoteo manda sumag lla mi rima na kurka. 3 Pablokamuna kur kami, Timoteoka nuka wa purig ri chu. Tukuijudiu kuna chi suiu kaug sag kuna iachar ka kuna, chi runapataita mana judíu kagta. Chi manda Pabloka, judiu kunapamarka Timoteota chura chirka; chasaka, judiu kuna sumag lla alli lla iuiai wa kawa na kun ga pa.

4 Tukui pui blu kunapi iali na kuspa, Jesus wa tukus ka kunata willar ka kuna, imasa Jesús kikin agllas ka kuna iiacha taita kuna Jeru sa lenpi rimagta kuna, mana judiu kuna imasa kaug san ga pa chaiagta. 5 Chasaka Jesus watukus ka kuna, tukui puncha kunami mas suma iuiai apar ka kuna. Chi wa mi mas miraspa miraspa rir ka kuna.

Masedonia alpa manda runa, muskui ukupi Pablota kawa riska manda

6 Santu Ispí ritu mana Pablota sakirka, Asia alpa suiuDiuspa Rimai ta willag rin ga pa. Chi manda, Fri jia i Galasiasuti alpa kunapi ialir ka kuna. 7 Misia suti alpama chaiag ris paka, Bitinia suti alpama ialin ga pa muna na kurka. Chasamuna na kugpi pas, Jesuspa Ispi ri tuka mana sakir ka kunata,chima iai kun ga pa. 8 Chi manda, Misia pi ialispa, Troas sutilamar iaku patama chaiag rir ka kuna.

9 Chi pika sug tuta puñu kuspa, Pabloka muskurka,Masedonia suti alpa manda sug runa saia kugta. Chirunaka, mañaspa, Pablota nirka:

Page 67: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 16:10 67 HECHOS 16:16—Kai Masedonia alpama iali mui. Nukan chita aidag

samui.10 Pablo muskui ukupi chasa kawas ka waka iuia rir kan

chi: “Taita Dius, nukan chita sutipa mi kaia ku, Masedonia manda runa kunata Alli Willaita willag rin ga pa”. Chasa manda alli chi rir kan chi, chima rin ga pa. 11 Barkupi iai kus paka, diri chu mi rir kan chi Samotrasia suti isla ma.Kaiandika, Neápolis suti pata ma chaiag rir kan chi. 12 Chi mandaka, chaki wa rir kan chi Fili pos suti pui bluma. Chipui blu kan mi Roma manda kuna mandadiru. Chi Filipospui blu, Masedonia alpa suiu manda mas atun mi ka. Mai llapun cha kuna mi chipi chisiar kan chi.

13 Chi pui blu mandaka, sug warda puncha chaia ura, iakupata pata mi purin ga pa rir kan chi, iuias pa: judíu runa kunatanda ri diru chu tarin chi; chi pika, Taita Dius manda iuia rin ga pa. Chi pi mi tia rig rir kan chi. Nis paka, Alli Willai tawar mi kuna tanda ris ka kunata willai kalla rir kan chi. 14 Sugpai pura, Lidia suti, Tiatira suti pui blu manda chipi karka,suma puka tila katu dur, Taita Diusta suma man chai waiuia rispa kaug sa dur. Pai warmi Pablota uia ku uraka, atunTaita Dius suma iuiaita kararka, imasa willa kus kata alli lla chaskin ga pa. 15 Chasaka, tukui pai pura kuna chi wasi manda baug ti sa rir ka kuna. Nis paka, nukan chita mañaspa,nirka:

—Nuka Iaia Jesus wa sutipa tukuska kagta iuia was paka,samui chi. Nuka pa wasipi chisiag samui chi—. Chi manda mi nukan chita chaiarka, chipi kida rin ga pa.

Karsilta kawag runa, Jesus wa tukuska manda16 Chi ura manda, kasa mi pasa rirka. Nukan chi Taita

Diusta rima diruma ri na kus kapi, sug lutrin sina sipas wa mitupa na kur kan chi. Chi sipas, kuku waira iai kus ka mi karka.Chasaka, ima pas mana iacha ris ka ta mi willa dur karka. Chiwillai kuna waka iapa achka kulkimi paipa mandag kuna

Page 68: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 16:17 68 HECHOS 16:26

manda rura dur karka. 17 Chi sipaska, Pablota i nukan chitakati chi raiarka, kasa kapa rispa:

—Kai runa kuna kan kunami tukui manda mas atun TaitaDiuspa lutrin sina kuna. Pai kuna mi kam kunata willan ga pakan kuna, imasa kispi rin ga pa kagta kuna.

18 Achka puncha kunami chasa lla ta kapa rispa kapa rispakati chi raiarka. Chi manda Pabloka, rabia rispa, tigra rispa,kuku wairata nirka:

—Jesu cristopa suti wa mi niiki: “Kai sipas manda llugsii”.Chasa rimag lla pi, llugsirka.19 Chi sipasta mandag kunaka, chasa kawaspa, nir ka

kuna:—Kuna ura manda, nukan chi mana maschar kulki chaski

sun chi —. Chasa rima ris paka, Pablota i Silasta apispa,atun kallima apar ka kuna justi sia kuna kaska ma. 20 Justi sia kunapa ñawipi saia chis paka, nir ka kuna:

—Kai judíu runa kuna kaspa, nukan chipa pui bluta iapa mi killa chispa puri nakú. 21 Sug rigcha iuiai kuna ta mi iacha chi nakú. Nukan chita mana chaia kunchu, Roma mandakaspa, pai kuna iacha chis kata iachai kuspa ruran ga pa.

22 Chi ura tukui chipi kag kuna, Pablota i Silasta piñaspakamispa apar ka kuna. Justi sia kuna pas nir ka kuna:

—Pai kunata katanga anchu chispa, kaspi chag lla waasutii chi—. 23 Achka asutis paka, kar silpi wich kar ka kuna.Kar silpi kawag taka nir ka kuna— Pai kunata alli lla kawangi—. 24 Chasa uiaspa, chi kawag ka mas ukuma pai kunatawich kag rirka. Chi pika, pai kunapa chaki kunata kabildu sina kaspi utkupi churaspa, wataspa sakirka.

25 Chaugpi tutaka Pablo i Silas, Taita Diusta suma kan-taspa iuia ri na kurka. Sug kuna kar sil lla pita kag kuna pas,kanta na kus kata uia na kurka. 26 Diulpillakar, alpa iapasin chi kuiu rig samurka. Kar sil saia kuska rumi kuna pas,chug chu rig ta mi kuiu rig samurka. Chasa ka ura, tukui

Page 69: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 16:27 69 HECHOS 16:37pungu paska rir ka kuna. Kadi na kunapas, tukui kar silpi kag kunapa maki kuna manda urmar ka kunata.

27 Karsilta kawag, rigcha rispa, tukui pungu kuna paska raias kata kawas paka, iuia rirka: “Kar silpi kag kuna, tukui kuna char miti ku war ka kuna”. Chasa iuia ris paka, diman-chai ispada aisarka, wañu chi rin ga pa. 28 Pabloka, sin chikapa rirka, kasa nispa:

—Mana imapas rura ri kui. Tukui kuna mi kaipi kan chi.29 Chi ura karsilta kawag, pun cha ia chi diru mañaspa,

Pablo i Silas pagma kalpalla chaiag rirka. Di man chaichugchuspa, pai kunata kungu rig rirka. 30 Kanchama llugsi chis paka, tapurka:

—Taita waugki kuna, ¿imatak nuka rurasa, kispi riskakan ga pa?

31 Chi ura, pai kunaka ainir ka kuna:—Iaia Jesus wa suma iuia ris pa mi kispi riska kan kangi,

kam i kam ba wasipi kaug sa na kus ka kuna pas—. 32 Chi ura, paita i wasipi tukui kag kunata Iaia Jesus manda AlliWillaita willag rir ka kuna.

33 Chi ura lla tata, chara tuta kag lla pi, chi kar siltakawagka, Pablo i Silaspa asutii tukuska nana na kus katamai llaspa ambirka. Chi wasi lla pita tukui kaug sag kunabaug ti sa rir ka kuna. 34 Nis paka, atun ukuma pusaspa,mikui karar ka kunata. Pai i wasipi tukui kag kuna, TaitaDius wa suma iuia rispa, iapa kun tin tu lla tukur ka kuna.

35 Tutata justi sia kuna, alwasil kunata kachar ka kuna, kar silta kawagta nin ga pa:

—Chi runa kunata kacha rii.36 Chi ura chi kawag, Pablota nirka:—Justi sia kuna ni war ka kunasi, kam kunata kacha rin ga

pa. Chi manda mi niiki: mana manchaspa lla rii chi.37 Pabloka, alwasil kunata nirka:

Page 70: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 16:38 70 HECHOS 17:4—Nukan chi Roma manda runa kuna kagpi pas, chi justi

sia kuna, nukan chita mana ima manda pas tapu chispa lla mi tukui kunapa ñawipi asutir ka kuna. Nis paka, kar sil pi mi nukan chita wich ka chir ka kuna. Kuna uraka, ¿ima pa takpaka lla nukan chita llugsi chin ga pa muna nakú? Kikin kunasamu chu kuna, nukan chita llugsi chin ga pa.

38 Imasa uias ka sina alwasil kuna, justi sia kunata willag rir ka kuna. Pai kunaka, Roma manda runa kuna kagta uias paka, iapasi mancha rir ka kuna. 39 Kikin justi sia kuna, kar silpi chaiag ris paka, Pablo i Silas ta: —Pasin sia wai— nig rir ka kuna. Pai kunata llugsi chis paka, sumag lla mañar ka kuna— Kai pui blu manda llugsi puai chi.

40 Karsil manda llugsispa, Pablo i Silaska Lidiapa wasimarir ka kuna. Chi pika, Jesus wa tukus ka kunata kawaspa, nir ka kunata:

—Mana llakispa manchaspa kai chi—. Chasa nis paka—Kaia kama— nispa, rir ka kuna.

17Tesalónika pui blupi, judiu kuna killachi na kuska manda

1 Anfípolis i Apolonia suti pui blu kunata ialig ris paka,Tesalónika suti pui bluma chaiag rir ka kuna. Chi pika, judiu kuna tan da ri diru wasi tiarka. 2 Imasa mi Pablo kustum briiukarka: chasa mi kada warda puncha chi wasima iai ku durkarka. Kimsa warda pun cha kuna, ñugpa manda librupiwilla raiaska manda chipi judiu kuna wa rima na kui tiarka.3 Suma willaspa iacha chi kurka, kasa nispa:

—Taita Dius agllaska Cristo ta mi chaiarka, llakii wawañui pasan ga pa; nis paka, pai kikin ikuti kaugsa rig samun ga pa—. Kasa pas mi ni kurka— Chi Jesus manda nuka kam kunata willa kuskaka, paimi Taita Dius agllaska Cristo ka.

4 Chi ura sug judiu kuna, Jesus wa suma iuia rispa, Pabloi Silas wa tukur ka kuna. Mana judíu kag pura, iapa achka

Page 71: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 17:5 71 HECHOS 17:12Taita Dius wa iuiag kuna i mama warmi kuna pas chasa lla taJesus wa suma iuia rir ka kuna. 5 Ikuti mana Jesus wa iuiagjudiu kunaka, mana chasa munaspa, pai kuna wa rabia rir ka kuna. Nis paka, ñi ima mana rurai iukaska runa kuna ta mitanda chir ka kuna. Chi kuna taka kachar ka kuna, kalli suiukapa rispa killa chispa puri na kun ga pa. Jasón suti runapawasi ma mi chaiag rir ka kuna, Pablo i Silasta maskaspa, chimana alli runa kuna pagma apan ga pa. 6 Pai kunata manataris paka, Jasonta i Jesus wa sug tukus ka kuna wan ta mialiuspa, chi pui blupi tiaska taita kuna pagma apar ka kuna,kasa kapa rispa:

—Kai runa kuna mi kan kuna tukui alpa suiu mana sumarimai kuna wa waglli chispa purig kuna. Kuna ura, ña kai ma mi chaiag sa mur ka kuna. 7 Kai Jasonpa wasi pi mikida riska kan kuna. Tukui pai kuna mi, Roma manda iaiamandag imasa niskapa kuntra rimaspa, nin kuna: “Sugatun mandagmi tia, Jesús suti”.

8 Chasa kapa ri uraka, chi taita kunata i tukui uiag kunatamana suma uia rir ka kunata. 9 Chi ura chi taita kunaka,Jasonta i pai wa kag kunata manara kacha rispa lla, kulkimañar ka kuna, mana mas chasa ruran ga pa.

Berea pui blupi, Pablo i Silas kag riska manda10 Jesus wa tukus ka kunaka, chi tutalla Pablo i Silasta

kachar ka kuna Berea suti pui bluma. Chima chaiag ris paka,judiu kuna tanda ri diru wasima iai kug rir ka kuna. 11 Chijudiu kunaka, Tesalónika pui blupi kaug sa na kuska mandamas alli iuiai wa mi kar ka kuna. Pablo imasa willa kus kata uiaspa, iapa sumag lla chaskir ka kuna. Tukui puncha kuna, ñugpa manda librupi willa raias kapi sumag lla kawa na kurka: ¿sutipachu Pablo rimaska chasa ni raiá? 12 Chi wanka achka judiu kuna, Iaia Jesus wa suma iuia rir ka kuna;mana judíu kag kuna pas, achka mama warmi kuna i kari kuna pas.

Page 72: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 17:13 72 HECHOS 17:2013 Tesaloni ka manda mana Jesus wa iuiag judiu kunaka,

Berea pui blu pipas Diuspa Rimaita Pablo willa kugta iachag samur ka kuna. Chasa iachag samus paka, chi pui blu machaiag rir ka kuna, chipi kaug sa na kus kata panda chispai killa chispa purin ga pa. 14 Chi ura lla Jesus wa tukus ka kunaka, Pablota pusar ka kuna lamar iaku patama chaian kama. Silas i Timoteo, chi Be rea pui blupi chisiar ka kuna.15 Pablo wa rig kunaka, Atenas suti atun pui bluma chaiag rir ka kuna. Pai kuna ña kuti na ku uraka, Pabloka nir ka kunata:

—Silas i Timoteota ni puangi, utka lla samu chu kuna,nuka wa sug lla pi kan ga pa.

Atenas pui blupi, Pablo kaska manda16 Atenas pui blupi Silas i Timo teota suia kun kama, chi

pui blupi Pablo kawarka, achka pai kunapa dius kuna sinaiukagta kuna. Chi manda, paita iapa llakii chaiag samurka.17 Judiu kuna tanda ri diru wasima iai kus paka, judiu kuna wai Taita Dius wa iuiag mana judíu kag kuna wa pari juma Jesus manda sin chi rima na kurka. Chasa lla ta atun kalli nigta sug kuna wapas tukui puncha rima na kurka. 18 Iacha Epi kú reoi Estoikos suti kuna wa iachai kug kuna wa pas mi Pablo chasa lla ta rima na kurka. Pablo ni kurka:

—Jesús wañuskaka kaug sa rirkami. Chasa lla ta mi nukan chi pas, tukui wañus ka kuna kaugsa rin ga pa kan chi.

Chasa nig manda, pai pura tapu ri na kurka:—¿Imasatak kai iapa rima dur rima ku?Ikuti sug kunaka, mana iachas pa lla ni na kurka:—Paika, mai nig manda sug dius kuna manda willa kug

sina mi uiarí.19 Chi manda, Pablota mañar ka kuna, Areópago suti atun

tanda ri diru wasima rin ga pa, kasa nispa:—Munantran chi, kam sug rig cha iacha chi kus kata

iachan ga pa. 20 Sutipa mi nukan chi ñi ima ura pas mana

Page 73: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 17:21 73 HECHOS 17:29uias kata kam rima kungi. Chi manda mi munan chi, kamwilla kuska ima ni raias kata iachan ga pa—. 21 Atenas pui blu manda tukui kag kuna i sug nig manda chaiag ris ka kunachipi kaug sa na kug pas munan kuna, kuna ura ima pasa ri kuska lla wa rimaspa i uiaspa chisia na kun ga pa.

22 Chi wasima chaiag ris paka, Pabloka, tukui kunapachaugpipi saia rispa, kasa mi nirka:

—Atenas manda kam taita kuna, nuka kawai ki chi ta midius kuna wa iapa suma iuiai wa kagta kuna. 23 Nuka kam kunapa pui blupi puri kuspa, kam kunapa dius sina imajin kuna ta mi kawa kurkani. Sug altar pi mi tarirkani kasa willa raias kata: “Sug mana rigsiska dius manda”. Chi Dius ta mikam kuna mana rig sispa lla kungu rin gi chi. Chi Dius man da mi nuka willan ga pa samu kuni.

24 —Chi Diusmi kai alpa i chipi tukui ima tiaska rurarka.Pai chasa ruras paka, sug luarpi i kai alpa luarpi iaiamandag kaspa, runa kuna saia chiska paita iuia ri diru wasi kunapi mana kaug sanchu. 25 Runa kunapa maki wa ruras ka taka, paika ñi ima mana minis tinchu. Chasa lla ta, manapaita ñi ima pas pisinchu. Pai kikinmi nukan chita karamúkaug sai, samai kachan ga pa i tukui ima minis tiska.

26 —Pai Taita Diusmi, sug lla runa manda lla miraspa, kaitukui alpapi runa kuna tian chi. Manara runa kunata wiña chispa lla, ñami niska karka, mai tuku wata kuna i maipichaias kapi pai kuna kaug san ga pa kagta; 27 chasaka, kikin kuna Taita Diusta maskan ga pa; chi wanka, mana kawa kug sina kas pa pas, paita iuia rispa tarin ga pa.

—Sutipa mi Taita Dius tukui nukan chi manda mana karu lla pi ka. 28 Pai manda mi kaug san chi. Pai man da mi purin chi. Pai manda mi tian chi. Chasa lla ta mi kam pura mandasug iachag kuna pas nir ka kuna: “Nukan chipas, sug lla TaitaDius wiña chiska mi kan chi”. 29 Sutipa mi nukan chi, TaitaDius wiña chiska kaspa, mana iukan chi iuia ringa: Taita

Page 74: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 17:30 74 HECHOS 18:3Dius kan chu runapa iachai iuiai wa kurita u kul ki ta urumita suma ruraska kag sina.

30 —Kam kuna ñugpata mana pai ta rigsispa lla ima ruras ka kuna ta, Taita Dius munanmi kunga rin ga pa. Ikutikuna uraka, tukui alpapi kaug sa na kus ka ta mi rima ku,kasa nispa: “Panda rii kunata sakispa, nuka wa samui chi”.31 Kikin Taita Diuska ñami iachá, ima puncha kai alpa manda tukui runa kunata jus ti sian ga pa chaiagta. Paikikinmi sug runata agllarka, imasa chaias ka sina jus ti siairuran ga pa. Chi runa wañus kata kaug sa chispa mi tukui kunata kawa chirka, sutipa pai chasa jus ti siai ruran ga pakagta.

32 Wañus kata kaug sa chiska manda rimas kata uias paka,sug kuna iapa asir ka kuna. Ikuti sug kunaka nir ka kuna:

—Kam rima kus kataka ikuti su ura mi uia sun chi.33 Chasa rimai puchukas paka, Pablo, pai kuna pag manda

llugsispa rirka. 34 Chasa kagpi pas, sug kuna, pai watukuspa, ima willas kata suma iuia rir ka kuna. Chi sumaiuia rig pura manda, Areopagopi kag kuna pura Dionisio suti mi karka. Dáma ris suti warmi i sug kuna pas, Iaia Jesus wasuma iuia rig samur ka kuna.

18Korinto pui blupi, Pablo kag riska manda

1 Chi ura manda Pabloka, Ate nas pui blu manda llug sis pa,Korinto suti pui bluma chaiag rirka. 2 Chi pika tari rirka sugjudíu, Akila suti. Pai karka Ponto suti alpa manda. Klaudiosuti iaia man dag, paipa iachai wa ña churaska karka, tukuijudíu Roma pui blupi kaug sa na kug chi manda llugsin ga pa.Chi manda mi Akila, Pris kila suti kikinpa warmi wa manaraunai Ita lia alpa manda llugsispa, Korin toma chaiag riskakar ka kuna. Pabloka, pai kuna wa mi tari na kurka. 3 Akilawarmindi, tulda linsu sira dur kuna mi karka. Pablo pas,

Page 75: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 18:4 75 HECHOS 18:10

chasa lla ta rurag kaspa, pai kuna wa sug lla pi trabajaspakaug sai kalla rirka. 4 Tukui warda puncha kunaka, judiu kuna tanda ri diru wasi ma iai kuspa, chipi kag kuna wa pari juma aini chi ri na kuspa kar ka kuna. Pabloka muna kurka,judiu kuna i mana judíu kag kunata pai rima kuska wa alli lla iuia chin ga pa.

5 Silas i Timoteo, Masedonia alpa manda chaiag ri uraka, Pabloka mana trabajaspa lla kalla rirka, judiu kunataDiuspa Rimaita willaspa iacha chiilla. Pai kunata willa kurka, Jesús sutipa Taita Dius agllaska Cristo kagta. 6 Ikutipai kunaka, Pablota mana suma rimai wa kamii wan ta aini na kurka. Chi manda Pabloka, kikinpa katangata chab-sispa, pai kunata nirka:

—Kam kikin kunapa mana alli lla rurai kuna lla wa mi dil tudupa wañun ga pa kan gi chi. Nuka waka mana llaki ri na kun gi chi. Kuna ura mandaka, mana judíu kag kuna pag ma mi rin ga pa kani, pai kunata iacha chin ga pa.

7 Chi manda llugsispa, Tisio Justo suti runa pagma chaiag rirka. Chi runaka karka Taita Dius wa suma iuiag. Paipawasi, judiu kuna tanda ri diru wasi ladu lla pi mi karka.8 Chi tanda ri diru wasi manda taita, Krispo suti, paipawasipi tukui kaug sa na kug pas mi Iaia Jesus wa sumaiuia rir ka kuna. Chasa lla ta Korinto manda achka runa kunapas, Pablo ima willa kus kata uiaspa, Iaia Jesus watukug samuspa, baug ti sa rir ka kuna.

9 Sug tuta Iaia Jesuska, muskui ukupi sina Pablota kawa rig sa murka, kasa nispa:

—Mana manchaspa lla nuka manda willangi, mana upal-laspa lla. 10 Nukaka, kamwa mi kan ga pa kani. Chi manda,ñi pipas mana kamta ima jiru ruran ga pa pudin ga pa kan kuna chu. Kai pui blupi achka runa kunami nuka wa tukun ga pa kan kuna.

Page 76: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 18:11 76 HECHOS 18:1811 Chi mandami Pablo, Diuspa Rimaita iacha chispa, chi

pui blupi sug wata sugta killa chisiarka.12 Galión suti runa chi Akaia alpata mandag ka ura, judiu

kunaka, sug lla sina tukuspa, Pablota apir ka kuna. Nis paka,chi mandag pagma apaspa, 13 nir ka kuna:

—Kai runa iacha chispa mi puri ku, Taita Diusta imasanukan chipa ñugpa manda ruran ga pa willa ra ias ka sinatanukan chi kunga rin ga pa. Sug rigcha iuiai kuna wa mi iacha chispa puri ku.

14 Pablo ña ainin ga pa ka ura, Galionka judiu kunatanirka:

—Kam judiu kuna, kai runa ima mana alli llata ruragkagpi u mai kanta wañu chiska kag pika, alli char kantra,nuka kam kunata uian ga pa. 15 Ikuti kai runa sug rig charimai u sug runa kuna manda iacha chi kugpi, u imasa kam kunapa ñugpa manda librupi willa raias ka sina mana iacha chi kug pika, kam kikin pura iachai chi. Nukaka mana muna ni chu, chi kunata justi siai ruran ga pa.

16 Chasa nis paka, chi judiu kuna ta wasi manda llugsi chirka. 17 Chi ura tukui mana judíu kag kunaka, Sóstenessuti judiu kuna tanda ri diru wasi manda taitata apir ka kuna.Mandag Galionpa wasi pungu ladu lla pi mi paita makaikalla rir ka kuna. Chi mandag taka ñi ima mana iuia chirka.

18 Chi ura manda Pabloka, achka puncha kunami chi pui blupi chi siarka. Chasa chisias paka, Jesus wa tukus ka kunata: “Sug puncha kama” nispa, barkuma iai kug rirka,Siria alpama rin ga pa. Akila i Priskilapas, pai wa sug lla pirir ka kuna. Manara barkuma iai kug rispa lla, Senkrea sutipatama chaiag rispa, Pabloka tukui agchata kuchuspa aspi chi rirka. Chasaka, Taita Diusta pai kikin imasa nis ka sina mi rurarka.

Siria alpama, Pablo kutiska manda

Page 77: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 18:19 77 HECHOS 18:2719 Efeso suti pui bluma chaiag ris paka, Akila warmindita

chipi sakis pa, judiu kuna tanda ri diru wasi ma iai kug rispa,pai kuna wa sug lla pi rima na kui kalla rirka. 20 Chi judiu kuna, Pablota maña na kurka mas sug puncha kuna chipipai kuna wa kan ga pa. Pabloka mana munarka. 21 “Sugpuncha kama” nispa, pai kunata nirka:

—Nukan chipa Taitiku lisin sia kua wag pika, ima ura pasikutimi kam kuna wa samusa —. Chasa nis paka, Efeso manda lamar iakupi ikuti rirka Sesarea pui bluma. 22 Chipichaiag ris paka, ñambi apispa, Jeru sa lenma chaiag rirka.Chi pika, Jesus wa tukus ka kunata: “Puangi” nig rir ka kunata. Chi mandaka, Antio kia pui bluma rirka. 23 Achkapuncha kuna chipi kas paka, llugsirka. Nis paka, Galisia iFri jia alpa kunapi Jesus wa tukus ka kunata kawaspa, sumaiuia chispa ialirka.

DIUSPA RIMAITA WILLASPA, PABLOKIMSAMA PURISKAMANDAEfeso puiblupi, Apolos kaskamanda

24 Chi kama, Apolos suti judíu runa mi, Alejandría pui blu manda kaspa, Efeso pui bluma chaiag rirka. Chi runa,ñugpa manda librupi willa raias ka kunata alli lla iachaspa,suma mi iacha chi dur karka. 25 Iaia Jesús ima iacha chis kata iachas paka, pai tukui iachas ka ta mi Jesus manda alli lla rimaspa iacha chi dur karka. Chasa kagpi pas, Juan iaku wa baug ti saska manda lla mi iacharka. 26 Efesoma chaiag ris paka, judiu kuna tanda ri diru wasipi mana manchaspa lla mi willai kalla rirka. Paita uias paka, Priskila i Akilaka,sapa lla ta pusaspa, Taita Dius imasa kaug san ga pa nis katamas alli lla mi iacha chii kalla rir ka kuna.

27 Chi ura mandaka chi Apolos, Akaia suti alpama rin ga pa iuia kurka. Chi ura Jesus wa tukus ka kunaka, paita nir ka kuna:

Page 78: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 18:28 78 HECHOS 19:6—Iapa allilla mi ka—. Chasa nis paka, Akaia alpapi kaug

sag Jesus wa suma iuia rig kunata iskri bispa kachar ka kuna,kasa nispa— Paita sumag lla chaski puan gi chi.

Apolos chipi chaiag rig mandaka, Jesus wa suma iuia rig kuna manda iapa alli tukug samurka, Taita Dius pai kunataiapa kuiaska manda. 28 Tukui kunapa ñawipi, judiu kunatamana manchaspa lla ni kurka:

—Ñugpa manda librupi willa ra ias ka kunata, kam kunamanara alli lla iachai kurkan gi chi chu—. Chi willa raiaskakawa chispa, ni kurka, Jesús sutipa Taita Dius agllaskaCristo kagta.

19Efeso pui blupi, Pablo kag riska manda

1 Korinto pui blupi Apolos kan kama, Pabloka, sachu kuialispa, Efeso pui bluma chaiag rirka. Chipi chaiag ris paka,Jesus wa sug tukus ka kunata tarig rispa, 2 tapurka:

—Kam kuna, Jesus wa suma iuia rig samu ura, ¿Santu Ispi ri tutachu chaskirkan gi chi?

Pai kunaka ainir ka kuna:—Mana iachan chi chu, Santu Ispí ritu tiagta.3 Chi ura, Pabloka tapurka:—Nigpika, ¿ima iuia rispatak baug ti sa riska kan gi chi?Chi ura ainir ka kuna:—Juan iacha chis kata iuia rispa mi baug ti sa rii tukuska

kan chi.4 Chi ura, Pabloka nirka:—Panda ris ka kunata sakig kuna ta mi Juan iaku wa baug ti

sarka, tukui runa kunata kasa nispa: “Nuka pa kati samun ga pa kag ta mi iukan gi chi suma iuia ringa”. Chika, Jesus manda mi ni raiá.

5 Chasa uias paka, Iaia Jesuspa suti wa mi baug ti sa rir ka kuna. 6 Pa blo pai kunata maki chura uraka, Santu Ispí ritu

Page 79: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 19:7 79 HECHOS 19:15pai kunapa sungupi iai kug samurka. Iai kug samug lla pi,mana iachaska rimai kuna wa pas mi rimai kalla rir ka kuna.Chasa lla ta, Santu Ispí ritu iuia chi kus ka ta mi willai kalla rir ka kuna. 7 Chi kuna, mai chunga iskai runa kuna mi kar ka kuna.

8 Pabloka, chi pui blupi judiu kuna tanda ri diru wasimaiai kuspa, kimsa killa mi mana manchaspa lla chipi iacha chi kurka. Taita Dius imasa suma manda kuska manda chipikag kuna wa rima na kurka. Pabloka muna kurka, pai kunatapai rima kuska wa alli lla iuia chin ga pa. 9 Ikuti sug kunaka,paita uianga taka, rinri tapa rispa, tukui kunapa ñawipi IaiaJesus manda iacha chi kus kata wabutir ka kuna. Chasa kag manda, Pabloka pai wa tukus ka kuna wan ta anchu rirka.Nis paka, tukui puncha kuna Tirano suti runapa iacha chi diru wasipi iacha chii kalla rirka. 10 Iskai wata mi chipiiacha chi kurka. Chi wanka, judiu kuna i mana judíu kag kuna pas, chi Asia alpa suiu kaug sag kuna, tukui nig manda mi pudir ka kuna, Iaia Jesus manda rimaita uian ga pa kuna.

11 Taita Diuska, iapa ima ura pas mana kawas ka sinaPablo wa mi rura dur karka. 12 Pablopa ima pañuilu ukatanga chura ri diru kas kata ungug kuna pagma apa durkar ka kuna, ambi rin ga pa. Chi wanka, ungug kunapa kuir puta llam kag lla pi mi ima ungui kuna pas alia dur kar ka kunata. Chasa lla ta rura ura, kuku waira kuna pas miti ku dur kar ka kuna.

13 Chasa kawaspa, sug judiu kuna sin chi kuna sina am-bispa puri dur kunaka, Iaia Jesuspa suti wa rimai kalla rir ka kuna, kuku waira wa kas ka kunata kasa nispa:

—Pablo willa kuska Jesuspa suti wa mi niiki: llugsii chi—. 14 Es keva suti iaia sasir dutipa kan chis wam bra kuna michasa rura na kurka.

15 Chi kuku wairaka, pai kunata kasa ainirka:

Page 80: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 19:16 80 HECHOS 19:24—Jesusta i chi Pablo pi kagta, nuka rigsi nimi. Ikuti kam

kuna taka mana rigsii ki chitachu. ¿Pi kuna char kan gi chi?—. 16 Chasa nis paka, chi kuku waira iug runa, tukui kan chis kunata saltaspa, apir ka kunata. Piai richir ka kunata. Lisia chispa lla tan saki uraka, iukar ka kuna chi wasi manda miti kunga kuna.

17 Chasa pasa ris kata iachas paka, Efeso pui blupi tukuijudiu kuna i mana judíu kag kuna iapa mancha rir ka kuna.Chasa waka, Iaia Jesús masmi atun ia chii tukug samurka.18 Iaia Jesus wa achka suma iuia rig kuna pas, pai kuna imañugpata mana alli lla ruras ka kuna manda tukui kunapañawipi willa rig rir ka kuna. 19 Chasa lla ta achka jiru iacha kuna, pai kunapa libru kunata sug lla pi tanda chispa, tukui kunapa ñawipi rupa chir ka kuna. Chi rupa chiska libru kunaka karkasi pichka chunga waranga bali kulki sina.20 Chasapi, Iaia Jesuspa iapa iachai wa pai manda AlliWillaita tukuipi iacha rig samurka. Chi willaita suma iuia rig kuna, mas miraspa mi rir ka kuna.

21 Chasa pasa riska ura manda, Pablo taka iuiai chaiarka,Mase do nia i Akaia alpa kunapi ialispa, Jeru sa lenma chaiag rin ga pa. Kasa pas mi nirka:

—Chi mandaka iukanimi, Roma atun pui bluma ringa—. 22 Chasa nis paka, iskai paita aidaspa kati raiag kunata,Timoteo i Erasto suti kunata, Masedonia alpama ñugpakachar ka kunata. Pai kikinka, mas achka puncha kunamichi Asia alpapi unaiarka.

Efeso pui blupi killachi na kuska manda23 Chi puncha kuna Efeso pui blu pi, iapa achka runa kuna,

pai pura sin chi rima na kuspa killa chi na kurka, Iaia Jesus manda iuia chii kuna wa pai kunata manima sumag manda.24 Tukui runa kuna wa killa chi dur, Demetriomi suti karka.Chi runa, kulkita rura dur mi karka Arte misa suti iangamama diuspa uchu llita iglisia sina ruras kata wal ka ri diru.

Page 81: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 19:25 81 HECHOS 19:33Pai wa rurag kuna pas, achka kulkimi wakana ri dur kar ka kuna. 25 Paika, chi runa kunata i tukui chasa rurag kuna ta pas sug lla pi tanda chispa, nir ka kunata:

—Kam waugki kuna iachan gi chimi: kai nukan chipa tra ba ju wa mi sumag lla kaug san chi. 26 Alli lla mi kawan gi chi i iachan gi chi: kai Efesopi i ñalla tukui Asia alpapi,chi Pablo, iapa achka kuna ta mi llulla chispa, sug rigchaiuia chig samurka, kasa nispa: “Chi runa kuna ruras kaka,mana dius kuna kanchu. Ianga mi kan kuna”. 27 Tukui kunachasa iuia rigpi kunaka, nukan chi kulkita tra ba jaskakañi imapa mana bali char tukug samuntra. Nukan chipaArtemisa atun mama diusta iuia ri diru wasi ta pas charwabu tii tukuntra. Kunan kama kai Asiapi i tukui alpa pipas,Arte mi sa ta mi chara kungu rin kuna. Kuna ura mandaka,tukui kunami Pablopa kaug sa sakin ga pa kan kuna.

28 Chasa uias paka chipi kag kunaka, iapa rabia rispa,kapa rii kalla rir ka kuna:

—Tukui Efesopi kaug sag kunapa Artemisa, atun mamadius mi kangi.

29 Chi mandami chi pui blupi tukui kaug sa na kug, tuntia rig samuspa, pai kunapa tanda ri diru wasima upa kuna sinakalpa iai kug rir ka kuna. Masedonia alpa manda Gaio iAristarko suti Pablo wa purig kunata apispa mi iaiku chig rir ka kuna. 30 Pablo muna kurka, chi tuku achka runa kunatarimag rin ga pa. Chasa muna kug pipas, pai wa tukus ka kunaka mana sakir ka kuna. 31 Asia alpapi sug mandag taita kuna pas, Pablopa rigsidu kuna kaspa, kachar ka kuna, paitamañan ga pa, chi wasima mana iaiku kuchu.

32 Chi wasi ukupi kag pura, iapa tuntia chi na kurka. Sugsug rigcha, sug sug rigcha mi kapa rispa rima na kurka.Ñalla tukui kunata mana iacha ri kurka, imapa sug lla pi tan da riska kagta kuna. 33 Chi uraka chi tanda ris ka kunapachaugpi manda sug judiu kunaka, Alejandro suti runata

Page 82: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 19:34 82 HECHOS 19:41iuia chispa, ñugpa ladu tan gaspa apar ka kuna, pai tukui kunata riman ga pa. Chi ura Ale jan dro, chipi kag kunatamaki wa kawa chispa upalla chin ga pa muna kurka. 34 Tukuichipi kag kunaka, Ale jan dro judíu kagta iachaspa, sug lla sina tukuspa, iskai ura sina kapa ri na kurka, kasa nispa:

—Tukui Efeso pui blupi kaug sag kunapa Artemisa, atunmama dius mi kangi.

35 Chipi mandagpa iskribin ga pa aidagka, tukui kunatarimaspa upalla chis paka, kasa mi nirka:

—Kam Efeso manda kag kuna, ¿mana chu tukui kunaiachan kuna: nukan chi Efeso manda kuna iukan chi mi,Artemisa atun mama dius ta iuia ri diru wasita i kikinpa ima jin awa luar nig manda urmas kata mana ima pas pasa rin ga pa kawanga? 36 ¿Pitak nin ga pa ka, mana chasa kagta?Chi manda, kam kunata chaia kumi, upalla kan ga pa. Manaima pas rurai chi, mana alli lla iuia rispa lla. 37 Kaima pusa muska runa kunaka mana kan kuna chu nukan chipa mamadiusta iuia ri diru wasipi sisai kuna sina ñi paita kami dur kuna sina. 38 Deme trio i pai wa sug lla pi kag kunaka pipakuntra ima willan ga pa iukagpi kunaka, chi manda mi justi siai rurag kuna tia. Chi pi mi pari juma ima manda pas rima na kun ga pa tiag pika, justi siata riman kan gi chi. 39 Kam kuna rima na kus kapi mana alli lla tukug pika, mañan kan gi chimi, tukui kuna tanda rispa, alli lla rima na kun ga pa.40 Kuna puncha ima pasa ris ka taka, mandag kuna sutipa mi pudin kuna nukan chi manda iuianga kuna: “Man dai tawabu tispa mi sug rigcha rura nakú”. Kuna ura pasa ris kata,nukan chi mana pudin ga pa kan chi chu riman ga pa, kai tukuachka runa kuna killa chi na kuska manda.

41 Chasa nis paka, tukui kunata llugsi chirka.20

Masedonia i Gresia alpa kunama, Pablo ikuti riska manda

Page 83: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 20:1 83 HECHOS 20:101 Chi killa chi na kui ña iali ura, Pabloka, Jesus wa tukus

ka kunata kaiaspa, suma iuia chir ka kunata. “Sug puncha kama” nis paka, Masedonia alpama rirka. 2 Chi alpapichaiag rispa, Jesus wa tukus ka kuna chipi kaug sa na kus kataunai rimaspa, suma iuia chir ka kunata. Nis paka, Gresiasuti alpa ma rirka. 3 Chi pika, kimsa killa mi kag rirka. Chi manda Siria alpa ma iakupi rin ga pa ka ura, alli lla iachag samurka, judiu kuna paita wañu chin ga pa muna na kugta.Chi ura nirka:

—Masedonia alpa ta mi chaki wa kutin ga pa kani —.4 Pablo wa ri na kurka Berea pui blu manda Pirro pa wam braSopater suti, Tesa lónika pui blu manda Aristarko i Segundosuti kuna, Derbe pui blu manda Gaio i Timoteo; Asia alpa manda Tíkiko i Trófimo suti runa kuna pas mi sug lla pi ri na kurka. 5 Chi runa kuna, ñug paspa, Troas pui blupi nukan chita suiag rir ka kuna. 6 Nukan chika, mana liba dura watanda miku diru puncha kuna iali chispa, Fili pos pui blu manda iakupi llug sir kan chi. Pichka puncha pika Troas pui bluma chaiag rispa, chi sug kuna wa tari na kur kan chi. Chi pika, kan chis punchami chisiar kan chi.

Troas pui blupi, Pablo kaska manda7 Simana kalla rii puncha u du min guka, tukui kuna sug

lla pi tan da rir kan chi, Iaia Jesús imasa nis ka sina tanda sug lla pi mikun ga pa. Chi ura Pabloka, kaiandi rin ga pa iuia kuspa, chaugpi tuta kama mi iacha chirka. 8 Awa ladu ukupitukui nukan chi kaska pika, achka sira lam pa ra kunamisindi na kurka. 9 Sug musu, Eutiko suti, bin ta na pi mi tia kurka. Chi musu, Pablo tuta unai rima kus kata uia kus paka, di puñui sin gu kuspa, chi kimsa pisu awa man da ta miurmarka. Pai alpama urmaska wañus ka ta mi atari chig rir kan chi. 10 Pablo pas, urai kuspa, chi musuta aisaspa, marka rispa, nirka:

—Mana llaki na kui chi. Kaug sa mi ka.

Page 84: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 20:11 84 HECHOS 20:2011 Chasa nis paka, ikuti sikaspa, Jesús imasa nis ka sina

tanda pitispa mikurka. Mikus paka, ikuti iacha chii kalla rirka, ñalla paka rin kama. Nis paka, rirka. 12 Chi wañuskamusu taka kaug sa mi apar ka kuna. Chi wanka tukui kuna,alli iuia chii wa kun tin ta rir ka kuna.

Mileto pui bluma, Pablo riska manda13 Nukan chika, Pablota ñug pas pa, Aso suti pui bluma

iakupi rir kan chi, chipi pai wa tupa na kug rin ga pa, paiimasa nis ka sina. Paika, chaki wa ñambi chima ri kurka.14 Sutipa mi chi pui blupi ikuti sug lla pi tukur kan chi. Nis paka, paita barku lla pita pusaspa, Mitilene suti pata machaiag rir kan chi. 15 Kaian dika, iakupi ikuti rispa, Kío sutialpa ladu lla pi mi ialir kan chi. Sug kaian dika, chi iaku sugladu chimba rispa, Samos sutipi saia rig rir kan chi. Ikutisug punchamaka, Mileto sutima chaiag rir kan chi. 16 Pabloiuia riska karka, Efeso pui bluta mana iai kuspa lla ialin ga pa;chasaka, chi Asia alpapi mana iapa una ian ga pa. Pai muna kurkami, utka lla Jeru sa lenma chaiag rin ga pa; chasaka,Pente cos tés atun puncha chipi iali chig rin ga pa.

Efeso manda Jesus wa tukus ka kuna pura iacha taita kunata,Pablo rimaska manda

17 Mileto pui blu mandaka Efeso pui bluma kacharka,Jesus wa tukus ka kuna pura iacha taita kunata kaian ga pa.18 Pai kuna Efeso manda ña chaiag ri uraka, kasa mi nir ka kunata:

—Kam kuna ñami iachan gi chi, nuka kai Asia alpamachaia muska ura manda ta, tukui puncha kuna imasa kam kuna wa sumag lla kaska kagta. 19 Nuka, mana iapa atuntukus pa lla, Iaia Jesús imasa ni was ka sina mi ruraspa kani.Judiu kuna nukata mana alli lla rura wan ga pa muna na kug manda mi llakispa wakaspa puri kuni. 20 Iachan gi chimi,nuka ñi ima pipas mana sakispa lla, kam kunata sumag llarimaspa aidaspa kagta. Tukui kunapa ñawi pi, kam kunapa

Page 85: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 20:21 85 HECHOS 20:29wasi kunapi pas mi rimaspa iacha chispa karkani. 21 Judiu kunata i mana judíu kag kuna ta pas mi rima kurkani, kasanispa: “Tukui panda ris ka kunata sakis pa, Taita Dius watigrai chi. Chasa lla ta, nukan chipa Iaia Jesus wa suma iuia rii chi”.

22 —Kuna uraka, Santu Ispí ritu wata waspa apa wa kug sina mi Jeru sa lenma ri kuni. Chi pika mana iacha ni chu,ima nukata pasa ri wan ga pa kagta. 23 Kai lla mi iachani:tukui pui blu kunama chaiag ris kapi, Santu Ispi ri tu waiuiag kuna mi kasa willa wa nakú: sug runa kuna suia wa na kun si, nukata maki wata waspa, kar sil pi chura waspa,llakii pasa chi wan ga pa. 24 Chasa kagpi pas, nuka kikinpakaug sai manda mana llaki wanchu. Kasa lla mi nuka muna ni: nukata imasa mi ruran ga pa chaia wa ku: chasa miima pipas ruran ga pa munani. Chi wanka, imasa mi IaiaJesús, nukata minga warka, Taita Diuspa suma kuiai mandawillaita willaspa purin ga pa: chi kuna ta mi ruran ga pamunani.

25 —Kasapas. Kam kuna pag pi mi puri kurkani, Taita Diusimasa suma manda kuska manda willaspa. Nuka iacha nimi, kuna ura mandaka kam kuna manima ikuti kawa wan ga pa kagta kuna. 26 Chi manda mi nuka kuna puncha alli lla rimai ki chita: mai kan pas nuka iacha chis kata mana alli lla rurag manda Taita Dius justi siai rurag pika, nuka wakamana llaki ri na kun gi chi. 27 Tukui Taita Dius ima munas ka ta mi willarkai ki chita, ñi ima mana pakaspa lla. 28 Kamkikin kuna, suma iuia ri puan gi chi. Chasa lla ta, tukui kam kuna wa sug lla pi Jesus wa iuia rig kunata suma kawa puan gi chi. Kam kunata, Santu Ispí ritu churarka, pai kunata sumakawag taita kuna sina kan ga pa. Jesus wa tukui tukus ka kuna, maipi kaska pi pas, kikin Iaia Jesuspa iawarwa randis ka sina mi ni raian chi.

29 —Nuka kasa mi iachani: imasa mi mana alli sachaalku kuna, ubija kuna pagma iai kuspa, mana sakispa lla

Page 86: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 20:30 86 HECHOS 20:38puchukan kuna: chasa lla ta mi, nuka riska ura mandaka, sugrigcha iuia chig kuna, kam kuna wa iai kuspa, Jesus wa sumaiuia ri na kus kata waglli chin ga pa samun ga pa kan kuna.30 Kam kikin pura pas mi sug kuna, sug rigcha iacha chispapurin ga pa kan kuna. Chasaka Jesus wa suma iuiag kuna pas,tun tia chii tukuspa, pai kunata kati chinga pa mi kan kuna.31 Chi manda, rigcha ris ka sinalla kan gi chi, kasa iuia rispa:nukaka, tukui kam kuna manda kimsa wata tuta i punchamana samaspa lla wakaspa mi suma iuia chirkai ki chita.

32 —Kuna ura, Taita Dius ta mi kam kuna manda maña pui ki chita, paipa suma kuiai manda Suma Rimai wa kam kunata kawa puachu; chi Rimaita tukui suma uiag kuna,wiña chis ka sina kan ga pa. Chasaka, paipalla kag kuna wa,kikin Taita Dius suma luarpi karan ga pa ni ra ias kata tukui kuna chaskig rin ga pa.

33 —Nuka mana muna rirka ni chu ñi pipa kulki, ñi pipakuri ñi pipa katanga. 34 Kam kikin kuna, alli lla mi iachan gi chi: nuka kikinpa maki wa mi tra ba jarka ni, nuka i nuka wa purig kuna manda ima minis ti ris ka kuna pas iukan ga pa.35 Chasa ruras paka, tukui pi mi iacha chispa kawa chi rirkai ki chita: chasaka, kam kuna pas iukan gi chimi, chasa tra ba jaspa, minis tis ka kuna ta pas aidanga. Iaia Jesús kasa rimas kata iuia rii chi: “Mai kan karagka, chaskig kuna manda pasmas alli iuia chii wa kun tin tu lla mi tukug samú”.

36 Chasa rimas paka, Pablo i tukui chipi kag kunaka,kungu rispa, Taita Diusta pai pura manda mañai kalla rir ka kuna. 37 Chi ura tukui kuna, iapa wakaspa, paita ugllaspamuchar ka kuna. 38 “Nukata mana ikuti kawa wan ga pa kan gi chi chu” niska manda mi tukui kuna iapa llaki rir ka kuna.Nis paka, Pablo wa rir ka kuna barku saia kuska ma.

21Jerusalenma, Pablo riska manda

Page 87: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 21:1 87 HECHOS 21:91 Pai kunata sakis paka, bar kupi diri chumi rir kan chi, Kos

suti alpama chaiagta. Kaian dika, Rodas suti alpama rir kan chi. Chi mandaka, Pátara suti ma chaiag rir kan chi. 2 Chi pika, ikuti sug barku Fenisia suti alpama chimban ga pa ri kus kata tarig rir kan chi. Chi barkupi iai kus paka, chi pui blu manda llugsir kan chi. 3 Iali na kus paka, Chipre alpatakawar kan chi. Chi alpata lluki sina ma sakis paka, Siriaalpama rir kan chi. Tiro suti patapi saia rig rir kan chi. Chibarkupi ima apa na kus kata iukar ka kunami chipi sakinga.Chi manda mi nukan chi pas barku manda urai kur kan chi.

4 Chipika, Jesus wa tukus ka kuna wa kawa na kur kan chi.Kan chis punchami pai kuna wa chisiar kan chi. Pai kuna,Santu Ispi ri tu wa Pablota iuia chi na kurka, kasa nispa:

—Mana Jerusalenma ri kui.5 Chasa iuia chi na kugpi pas, chi pun cha kuna iali uraka,

nukan chi chi manda llugsir kan chi. Tukui nukan chi waiuiag kuna, warmindi i wam bra kuna wan ta pui blu mandallugsispa, nukan chita sakig rir ka kuna. Iaku pata pika tukui kuna, kungu rispa, Taita Diusta tukui kuna manda maña na kur kan chi. 6 Nis paka, pari juma: “Sug puncha kama” ni na kuspa, barkupi ikuti iai kur kan chi. Pai kuna, wasima kutiikalla rir ka kuna.

7 Nukan chika, chi Tiro pui blu manda Tolemaida suti pui bluma chaiag rir kan chi. Chi pika, iakupi purii puchukar kan chi. Chi pui blu pika, Jesus wa tukus ka kuna ta: “¿Alli llachu ka puan gi chi?” nispa, sug lla puncha pai kuna wa kar kan chi. 8 Kaiandika, Sesarea pui bluma rir kan chi. Chipichaiag ris paka, Felipe suti Diuspa Rimaita willa dur pagmaiai kug rir kan chi. Jeru sa lenpi Jesus wa tukus ka kuna pura manda kan chis runa kuna ñugpa agllaska mi karka. Paipawasi pi mi kida rir kan chi. 9 Pai, chusku manara kasa raskawarmi wam bra kunami iukarka. Chi warmi kunaka, SantuIspi ri tu wa rimag kuna mi kar ka kuna.

Page 88: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 21:10 88 HECHOS 21:1910 Nukan chi ña achka puncha kuna chipi ka uraka, Agabo

suti Santu Ispi ri tu wa rimagmi Judea alpa manda chaiag rirka. 11 Chi runaka, nukan chi kas kapi iai kug rirka.Pablopa siñi durta aisaspa, pai kikinpa chaki maki wan tawata rispa, nirka:

—Kasa mi Santu Ispí ritu ni: “Kai siñi dur iukagta, kasa mi judiu kuna Jeru sa lenpi watan ga pa kan kuna. Nis paka,mana judíu kag kunapa maki pi mi paita iali chig rin ga pakan kuna”.

12 Chasa uias paka, nukan chi i chipi kaug sag kuna pas,Pablota maimi ni na kur kan chi:

—Mana Jerusalenma ri kui.13 Chi ura, Pabloka ainirka:—¿Imapatak kam kuna wakaspa llaki chi wa na kun gi chi?

Nukaka suia ku nimi, Jeru sa lenpi wataskalla kan ga pa:mana. Muna ku nimi, Iaia Jesus manda wañu chiipas tukun ga pa.

14 Chasa uiaspa, mana paita sug rigcha iuia chin ga papudis paka, tukui kuna upalla saki rir kan chi, kasa nispa:

—Nukan chipa Taitiku imasa munas ka sina tuku puachu.15 Chi puncha kuna ialiska ura manda, ima kuna minis ti

riska alli chi ris paka, Jeru sa lenma rir kan chi. 16 Sesarea manda Jesus wa sug tukus ka kuna pas, nukan chi wa sug lla pi rir ka kuna Chipre alpa manda Mna són suti ña unai wata kuna Jesus wa suma iuiag pagma. Paipa wasi pi mi kida rig rir kan chi.

Santiagowa Pablowa rima na kuska manda17 Nukan chi ña Jeru sa lenma chaiag ri uraka, Jesus wa

tukus ka kuna iapa kun tin ta rispa mi nukan chita chaskir ka kuna. 18 Kaian di Pabloka, nukan chi wa sug lla pi tukuspa,Santiago pagma chaiag rir kan chi. Jesus wa tukus ka kuna pura tukui iacha taita kuna pas mi chipi tanda rig rir ka kuna.19 Pa bloka: “¿Alli llachu ka puan gi chi?” nispa, suiu manda

Page 89: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 21:20 89 HECHOS 21:25ta mi willai kalla rirka, Taita Diuspa tukui munai manajudíu kag kuna pagpi imasa pai wa tukug samuska manda.

20 Chasa uiaspa, chipi kag kunaka Taita Diusta nir ka kuna:

—Kam, iapa suma atun mi kangi—. Nis paka, Pablotanir ka kuna — Kam taita waugkika iachan gimi, mai tukuwaranga waranga judiu kuna Iaia Jesus wa suma iuia rig samugta kuna. Tukui pai kuna, Moisés imasa ruran ga pani raias kata mana sakispa lla mi rura nakú. 21 Pai kunaka,kam manda kasa iacha chi kus katasi uiar ka kuna: judiu kuna sug alpa kunapi kaug sa na kus kata iacha chi kun gisi,Moisés ima ruran ga pa ni raias kata sakin ga pa; chasa lla ta, kam kunapa kari wam bra kunata mana judiu kunapamarka chura chin ga pa ñi ñugpa manda kuna iacha chis ka kuna wa mana ruraspa kaug san ga pa. 22 Pai kuna chasauiaska mandaka, nukan chika, ¿ima tak ni sun chi? Pai kunaiachanga pa mi kan kuna kam kaipi chaia mugta. 23 Chi manda, kasa rurai. Nukan chi pura chusku runa kuna mimuna nakú, imasa pai kuna Taita Diusta: “Kasa mi rurasa”nis kata ruran ga pa. 24 Pai kunata pusaspa, imasa ruran ga pa willa raias ka sina Diuspa ñawipi pai kuna wa sug lla pi mai lla rig rii chi. Nis paka, ufrinda rupa chin ga pa paga pungi.Chasa lla ta, agcha kuchu chispa aspi chi rin ga pa paga pungi.Chasa waka, tukui judiu kuna iachanga kunami, kam mandauias ka kuna manima sutipa kagta. Chasa pika kawa chin kangimi, Moi sés ima ni raias kata kampas rurag kagta.

25 —Kasapas. Mana judíu runa kuna Iaia Jesus wa sumaiuia rig kuna taka ña mi kasa nispa kachar kan chi: “Iangadius ni raias ka kuna ta kama riku karaska aicha ta manamikun gi chi. Iawarta mana upian gi chi. Sipiska wañu chis ka kunapa aichata mana mikun gi chi. Kari warmi wa manapanda rin gi chi”.

Diuspa atun wasipi, Pablota apis ka kuna manda

Page 90: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 21:26 90 HECHOS 21:3226 Chasa sug kaiandi, Pablo, chi chusku runa kunata

pusaspa, imasa ruran ga pa willa raias ka sina Diuspa ñawipimai lla rig rir ka kuna. Chasa ruras paka, Diuspa atun wasiukuma iai kurka, willan ga pa: ima punchami pai kuna mai lla rin ga pa puchuka rin ga pa ka; chi punchaka, tukui pai kuna manda ufrindata rupa chig rin ga pa.

27 Ña chi kan chis puncha ialin ga pa ka ura, Asia alpa manda samuska judiu kunaka, Pablota Dius pa atun wasiukupi rigsig sa mur ka kuna. Paita rigsig samus paka, tukuichipi kag kunata kapa rispa, iapa sin chi uia rig samur ka kuna. Pablota sumag lla apis paka, 28 kapa rii kalla rir ka kuna:

—Israel manda runa kuna, aida wag samui chi. Kai mi kachi runa, tukui alpapi nukan chi kikin kuna manda, Moiséstukui ima ruran ga pa ni raiaska manda i kai Diuspa atunwasi manda kuntra rimaspa purig. Sutipa mi nii ki chita:kasa pas mi rurarka: mana judíu kag kuna ta pas mi kaiDiuspa atun wasi ukuma iai ku chirka. Chasa mana alli llaruras ka waka, kai Taita Diuspa lla kaska wasi ta mi mapaia chig sa murka —. 29 Mas ñugpaka, Efeso pui blu mandaTrófimo suti mana judíu Pablo wa sug lla pi kallipi puri na kug tasi kawaska kar ka kuna. Chasa kawas pasi ianga iuia na kurka, Pablo chi runata Diuspa atun wasi ukuma iaiku chi dur kagta.

30 Tukui chi pui blupi kag kuna, iapa sin chi uia ri na kurka.Chi man da mi tukui nig manda kalpalla sug lla pi chaiag rir ka kuna. Pablota apis paka, Diuspa atun wasi uku mandaaliuspa, kanchama llugsi chir ka kuna. Llugsi chig lla pi, chiwasi pungu kunata lim wichkar ka kuna.

31 Pablota ña wañu chin ga pa iuiai wa chari na ku uraka,Roma manda sul da du kunata mandag pag pi iacha rig rirka,tukui Jeru sa lenpi kag kuna ajai uia ri na kugta. 32 Chasauianga lla wa, chi man dag ka, sul da du kunata i kapi tan

Page 91: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 21:33 91 HECHOS 21:40kunata tanda chispa, chi achka runa kuna pag ma kalpallarir ka kuna. Chi man dag sul da du kuna wa ri na kugta kawas paka, Pablota piag kuna sakir ka kuna. 33 Chi ura mandagka,Pablo pagma chaiag rispa, paita api chispa, nirka, iskaikadi na kuna wa wata chu kuna. Nis paka, chipi kag kunatatapurka:

—Kai runa, ¿pitak ka? ¿Imatak rura kurka?34 Chi ura lla sug sug rigcha, sug sug rigcha kapa ri na

kurka. Chi tuku achka uia ri na kug manda, chi man dagkañi ima pas mana pudirka iachan ga pa. Chi manda, sul da du kunata nirka:

—Kai runata apai chi kam kuna ka diruma.35 Chi wasi iskalirama chaiag ri ura, sul da du kunaka iukar

ka kuna, Pablota markaspa sika chinga kuna, judiu kunatangaspa kati chi na kug manda. 36 Chi tukui kati raiag kuna,sin chi kapa rispa ni na kurka:

—Wañu chii chi.Jerusalenpi kag kunapa ñawipi, Pablo kispi rin ga pa rima

riska manda37 Sul da du kuna ka diruma pun gupi iaiku chin ga pa ka

ura, Pabloka pai kunata mandagta nirka:—¿Pudi rinchu riman ga pa?Chi mandagka tapurka:—¿Pudingichu griego rimai? 38 ¿Mana chu kam kangi

kai mana unai puncha kuna chi Ejipto manda nukan chitakilla chii rurag runa? ¿Mana chu sug chusku warangawañu chig runa kunata chusa sitaska alpama pusarkangi?

39 Chi ura, Pabloka ainirka:—Nuka, judíu runa mi kani. Sili sia alpapi, chi Tarso iapa

uia riska pui blu manda mi kani. Dius man da mi mañaiki:saki wai, kai tukui runa kunata nuka riman ga pa.

40 Chi mandag “Aja” ni ura, Pabloka, chi iskalira awa ladusaia rispa, maki wa upallai chi nig sina kawa chirka. Tukui

Page 92: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 22:1 92 HECHOS 22:8kuna upallag samu ura, paika, hebreo rimai wa rimaspa, niikalla rirka:

221 —Taita kuna, uia wai chi. Nuka kikin kispi rin ga pa kas

ka ta mi willai ki chita.2 Hebreo rimai wa uias paka, chipi kag kuna masmi

upallar ka kuna. Chi ura Pabloka, kasa mi nir ka kunata:3 —Nuka, Silisia alpapi, Tarso pui blupi tiag samuska

judíu runa mi kani. Kai Jeru sa lenpi, taita Gama liel iacha chi kuska wa mi wiñag samurkani. Pai wa, tukui imasanukan chipa ñugpa manda taita kuna ima ruran ga pa ni raias kata iachai kus pa mi ata rirkani. Chi manda, tukui kam kuna kuna puncha kaipi kag kuna sina mi, nuka pas TaitaDius imasa nis kata alli lla ruraspa kani.

4 —Ñugpata nuka kikinpas, Jesus manda Alli Willaitamana munaspa, kari i warmi Jesus wa iuiag kunata apispa,wataspa, kar silma chura chispa mi wañu chi chii wan takarkani. 5 Iaia sasir duti i judíu taita kuna, tukui pai kuna pas nuka manda chasa lla ta mi willan ga pa pudin kuna. Pai kunami, Damas kopi judíu kaug sa na kuska manda kartaiskribispa, kacha war ka kuna. Chi karta wa mi Damas komari kurkani, mai kan Jesus wa tukus ka kunata kadina wawataspa, kai Jeru sa lenma apa mun ga pa; chasa waka, pai kuna justi siai tukun ga pa kuna.

6 —Nuka ñambi ri kus kapi, ñalla Damaskoma chaiag rin ga pa ka ura ka, chaugpuncha sina ka ura, di ul pi llaawa nig manda ajai sin chi pun cha ia chii wa mi nuka pamuiugta tuku wag samurka. 7 Chi wanka, alpa ma mi ur-markani. Chi ura, sug rimaika uia ri wag samurka, kasanispa: “Saulo, Saulo, ¿imapatak puchu ka wan ga pa iuiai lla wa puri kungi?”.

8 —Nukaka tapurkani: “Kam Tai tiku, ¿pitak kangi?”.

Page 93: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 22:9 93 HECHOS 22:18—Chasa tapu ura, aini wag samurka: “Nuka mi kani

Nazaret manda Jesús. Nuka kikin ta mi puchuka wan ga paiuiai lla wa puri kungi”.

9 —Nuka wa sug lla pi ri na kugka, chasa puncha ia chi kus kata kawas pa pas, chi rima wa kug taka mani ma uiar ka kuna. 10 Chi ura, nuka tapur kani: “Tai tiku, nukaka, ¿ima tak iukani ruranga?”.

—Chi ura, Iaia Jesuska aini warka: “Ata rispa,Damaskoma rii. Chi pi mi kamta ninga kuna, ima ruran ga pa kagta”.

11 —Chi sin chi puncha ia chii wa ñawi tutaia chiimitukurkani. Chi manda chi nuka wa purig kunaka, maki manda cha rispa, Damaskoma chaia chi wag rir ka kuna.

12 —Chi pui blupi kaug sa kurka Ananías suti Moisés tukuiima ni raias ka sina alli lla rurag runa. Judiu kuna tukui chipikaug sag kuna pas, pai manda iapa suma rima dur kar ka kuna. 13 Chi runaka, nuka kaska ma chaiag rispa, ni warka:“Waugki Saulo, ñawi wa kawai”.

—Chasa ni wag lla pi, nuka, paita kawan ga pa pudirkani.14 —Chi ura, chi runaka ni warka: “Nukan chipa ñugpa

manda taita kunapa Taita Dius mi kamta agllarka, paiimasa muna kus kata kam iachan ga pa; chi wanka, tukui kuna manda pas mas alli runata kam kawan ga pa; chasa lla ta, pai Jesús rimas kata uian ga pa. 15 Kam kikin ka,tukui runa kunata ima pai manda kawaska i uias kata willag mi kan kangi. 16 Kuna uraka, ¿imatak suia kungi? Ata rispa, baug ti sa rii; chasaka, Iaia Jesus manda iuia rispa,kam panda ris ka kunata pasin siai tukun ga pa”. Chasa miAnanías ni warka.

17 —Nuka Jerusalenma ku tis ka ura mandaka, Diuspaatun wasi pi maña kuspa, muskui ukupi sina 18 Iaia Jesus ta mi kawag sa mur ka ni. Paika, nukata kasa mi ni warka:“Utka lla kai Jeru sa len manda llug sispa rii. Kai pui blupi

Page 94: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 22:19 94 HECHOS 22:26kaug sag kuna, kam nuka manda ima willa kus kata manimauian ga pa kan kuna chu”.

19 —Nukaka ainirkanimi: “Tai tiku, pai kuna alli lla mi iachan kuna, nuka tanda ri diru wasi kunapi iai kuspa,kamwa suma iuia rig kunata kar silpi chura chispa i asuti chispa puri kugta. 20 Kam manda willag Este banta wañu chi na ku ura, nuka kikin pas mi, chipi kaspa, wañu chi kug sina ruraspa karkani. Nuka kikin mi chi wañu chi na kugpakata ri diru kunata kawa pug karkani”.

21 —Nuka chasa nigpi pas, Iaia Jesuska ni warka: “Ri kuikai manda. Karu mi kachan ga pa kaiki, mana judiu kuna pagma”.

Sul da du kunata mandagwa Pablowa rima na kuska manda22 Pablo chasa rima kun kama, chipi kag kunaka upalla

uia na kurka. Mana judiu kuna manda rimagta uias paka,tukui kuna, sin chi kapa rispa, nii kalla rir ka kuna:

—Chi mana alli lla iuiagta wañu chii. Chiins mana kaug sa kuchu —. 23 Chasa kapa rispa, rabia wa kikin kunapakata ri diru kunata awama bula chispa, alpa wairapi sita na kurka.

24 Chasa kawas paka, chi man dagka sul da du kunatanirka:

—Kam kuna ka diruma chi runata iaiku chispa, mana lla kis pa lla asutii chi, pai kikin willa rin kama: ima manda mipaita chasa kapa ri nakú.

25 Ña asutin ga pa wataska chari na ku ura, Pabloka chipisaia kuska kapitanta tapurka:

—Kam kunapa willa raias kapi, ¿alli llachu ka, Roma manda runata asu tin ga pa, manara ima pas tapu chispa lla?

26 Chasa uiaspa chi kapitanka, man dag pagma iai kuspa,willag rirka:

—Chi runa, Roma mandasi ka. Mana char chaia ku, paitaasutin ga pa.

Page 95: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 22:27 95 HECHOS 23:327 Chasa willa ura, chi mandagka, Pablo pagma iai kuspa,

paita tapurka:—Ni wai: ¿sutipachu kam Roma manda kangi?Chi ura, Pablo ainirka:—Sutipa mi chasa kani.28 Chi ura, chi mandagka nirka:—Nukaka, achka kulkimi iukar ka ni paganga, chi Roma

manda runa tukun ga pa.Pabloka ainirka:—Nukaka, nuka pa taita kuna man da mi Roma manda

kani.29 Chasa kag manda, paita asu tin ga pa kag kuna mana asu

tis pa lla anchu rir ka kuna. Chi man dag pas, Roma mandarunata kadi na wa wata chiska kagta iachas paka, iapa mimancha rirka.

Judíu taita kuna sug lla pi tandariska kas kapi, Pablo kaska manda

30 Kaiandi, chi mandagka muna kurka suma iachan ga pa: ima man da mi judiu kuna, Pablo manda mana alli llarima nakú. Chi manda, Pablota kacha ris paka, iaia sasir du ti kuna i tukui judíu taita kuna taka nirka, sug lla pi tanda ri chu kuna. Nis paka, Pablota pusaspa, chi tukui tanda ris ka kunapi chaia chig rirka.

231 Chi tukui taita kunata alli lla kawaspa, Pabloka nirka:—Taita kuna, nuka, Diuspa ñawi pi kuna puncha kama

suma alli lla iuiai wa mi kaug sa kuni.2 Chasa ni ura, Ananías suti iaia sasir dutika Pablopa ladu

lla pi saia na kus kata nirka:—Chi runata simipi piai chi.3 Pabloka ainirka:—Kam ta mi Taita Dius pian ga pa ka. Kam, mana suma

llun chiska wasi ta iura ia chis ka sina mi kangi. Kam tia

Page 96: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 23:4 96 HECHOS 23:10kungimi, Moisés imasa ni raias kapi iachaspa, justi siai rura wan ga pa. Nig pika, ¿imapatak imasa justi siai rurai ni raias ka sina mana alli lla ruraspa pia chi wa kungi?

4 Pablopa ladu lla pi saia na kugka, paita nir ka kuna:—¿Chasachu Taita Dius ag llas ka iaia sasir dutita, kam

kami kungi?5 Chi ura, Pablo ainirka:—Taita kuna, nuka mana iachar ka ni chu, pai iaia sasir

duti kagta. Ñugpa manda librupi willa raiaska pi, kasa mi ni raiá: “Kamba alpa pi man dagta mana kamingi”.

6 Chipi tanda rig pura, sug kuna sadu seo; ikuti sug kunaka, fari seo kar ka kuna. Chasa iachaspa, Pabloka kapa rirka:

—Taita kuna, nuka pas fari seo mi kani. Fari seo kunapawam bra mi kani. Iacha nimi, wañus ka kuna ikuti kaugsa rin ga pa kagta kuna; chi manda mi nuka suma iuiai wa kaug sani. Chi mandachar justi siai tukun ga pa pusa mu warkan gi chi.

7 Chasa nig manda, fari seo kuna wa i sadu seo kuna wa pari juma rabia chi na kug sina aini chi ri na kurka. Chasa mandachipi kag kuna, iskaima tukur ka kuna. 8 Sadu seo kunaiacha chi dur kuna mi kan kuna: wañus ka kuna mana mas si kaugsa rin ga pa kan kuna. Chasa lla ta, anjil kuna i manakawa rig kaug sag kuna mana tiag ta mi iacha chin kuna. Ikutifari seo kunaka nin kunami: sadu seo kuna mana tianchu nis kata tianmi. 9 Chasaka, iapa uia rii chaiag sa murka. Chi urafari seo pura manda sug iacha chig taita kunaka, ata rispa,rabia wa kapa rir ka kuna:

—Kai runata ñi ima panda riska mana tarir kan chi chu.Nukan chi, ¿ima tak iacha sun chi? Mai kan ispí ritu u anjil paschar paita chasa rimag samurka.

10 Chasa tukui tanda rig purami mas sin chi kapa rispaaini chi ri na kurka. Chasa kawaspa, sul da du kuna ta

Page 97: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 23:11 97 HECHOS 23:17mandagka, mancha rispa, iuia kurka: “Pablota, ¡ujala lla paspiti piti rura chu kuna!”. Chasa iapa uia ri na kug manda, sul da du kunata nirka:

—Chi runa kunapa chaugpi manda Pablota llugsi chii chi.Nis paka, kam kuna ka diruma ikuti pusai chi.

Judiu kuna, Pablota wañu chin ga pa iuia ris ka kuna manda11 Chi tuta Iaia Jesuska, Pablota muskuipi kawa rig

samurka, kasa nispa:—Mana mancha kui. Imasa mi kai Jeru sa lenpi nuka

manda willar kangi: chasa lla ta mi kamta chaian ga pa ka,Roma pipas nuka manda willag rin ga pa.

12 Kaiandi paka ri ura, sug judiu kuna, Diuspa ñawipijuraspa, sug lla iuiai wa rima ri na kurka, kasa nispa:

—Pablota manara wañu chin kamaka, ñi ima upiai ñimikui mana mikun ga pa kan chi chu—. 13 Chusku chungaiali runa kunami chasa iuiai wa rima na kurka. 14 Chi runa kunaka, iaia sasir duti kuna i judíu taita kuna pagma chaiag rispa, nir ka kuna— Nukan chi, Diuspa ñawi pi mi jurar kan chi, Pablota manara wañu chin kama, ñi ima mikui pasmana amullin ga pa. 15 Chi mandaka, kasa rura sun chi: kam kuna, tukui taita kuna wa sug lla pi tanda rispa, chi sul da du kunata mandagta mañag rin gi chi, Pablota kaia pusa mu chu kuna kam kuna pagma; chasaka, paita mas alli lla tapu chin ga pa. Nukan chika, alli chi rispa mi ka sun chi. Pablomanara kam kuna pagma chaia mugpi, ñambi lla pi mi wañu chin ga pa kan chi.

16 Pablopa panipa wam braka, pai kuna chasa rima ri na kus kata alli lla iachas paka, sul da du kuna ka diruma rirka,Pablota tukui willag rin ga pa. 17 Chasa uiaspa Pabloka, sugkapitanta kaiaspa, nirka:

—Kai musuta kamba mandag pag ma pusa puai. Pai, imawillag sa munga pa mi suia ku.

Page 98: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 23:18 98 HECHOS 23:2618 Chi ura chi kapitan, mandag pag ma chi musuta

pusaspa, nig rirka:—Chi karsilpi kaska Pablo, kaia waspa, maña warkami,

kai musu ta kam bagma pusa mun ga pa. Kam ta ima charwillan ga pa ka.

19 Chi ura chi mandagka, musuta maki manda apispa,sug sinama sapa lla pusaspa, tapu chirka:

—¿Imatak willa wan ga pa kangi?20 Chi ura, chi musu ainirka:—Judiu kuna, suglla iuiai wasi rima na kurka, kamta kasa

mañag samun ga pa: kaia, Pablota judíu taita kuna pagmapusan ga pa; chaia chig ris paka, paita mas alli lla tapu chin ga pa. 21 Pai kuna chasa nig samugpi pas, mana pai kunatauia kungi. Chusku chunga iali runa kuna si pakalla chapan ga pa kan kuna, ñambipi paita wañu chin ga pa. Pai kuna,Diuspa ñawipisi jurar ka kuna, Pablota manara wañu chin kama, ñi ima upiai ñi mikui mana mikun ga pa. Kuna ura,alli chi riskasi suia nakú, kam imasa ainis kata iachan ga pa.

22 Chasa willa ura, chi mandagka musuta kacharka, kasanispa:

—Kam kaipi ima willa was kata ñi pi ta pas mana willa kungi.

Atun mandag Felix pagma Pablota kachaska manda23 Chasa nis paka, iskai kapitan kunata kaiaspa, nirka:—Chaki wa rin ga pa iskai patsa sul da du kunata kaian gi

chi. Kaba llupi rin ga pa kan chis chunga kuna ta i iskai patsalansa iukag kuna ta pas alli chin gi chi, kunantuta las nuibiSesa rea pui bluma rin ga pa. 24 Cha sa lla ta, sug kaballu kunaPablo manda pas alli chi chu kuna; chasaka, atun mandagFelix pagma alli lla kawa ri chaiag rin ga pa.

25 Chasa nis paka, sug karta iskri birka, kasa nispa:26 “Nuka, Klaudio Lisias, kam atun mandag Felix ta mi

niiki: ‘¿Alli llachu ka puangi?’.

Page 99: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 23:27 99 HECHOS 23:3527 “Kai runata, judiu kuna apispa, ña wañu chin ga

pa chari na kus ka ta mi nukaka, pai Roma manda kagtaiachaspa, nuka pa sul da du kuna wa michaspa kispi chig rirkani. 28 Nis paka, ima manda paita wañu chin ga parima na kus kata iachan ga pa, judiu pura manda taita kuna pag ma mi paita pusarkani. 29 Chi pika, nuka mana tarir ka ni chu, ñi ima justi siai willa raias kapi panda rig kag sina wañu chii tukun ga pa u kar silpi churai tukun ga pacha iagta. Pai kuna pa ñugpa manda kuna willa raiaskasakis kapi mana chasa lla ta rura kus ka manda lla si wañu chin ga pa muna na kurka. 30 Paita wañu chin ga pa suia na kug ta iachag sa mus ka lla wa mi pai ta kam bagma kachar kaiki. Pai manda mana alli kagta willa na kus ka ta pas mikaiar kani, pai kuna ima nin ga pa kas kata kam kikin pañawipi willag ri chu kuna.

“Kaia kama mi niiki”.31 Chi sul da du kunaka, imasa nis ka sina tuta wan

ta Pablota pusar ka kuna Antípatris suti pui blu ma.32 Kaiandika chaki wa ri na kug sul da du kunaka, pai kunaka di ru ma kutir ka kuna, kaballupi ri na kug lla wa Pablotasakispa. 33 Chi kunaka, Sesarea pui bluma chaiag rispa,atun mandag Felixta karta kachas kata kuag rir ka kuna.Pablo ta pas chipi sakir ka kuna.

34 Chi kartata kawas paka, chi mandagka Pablotatapurka:

—Kam, ¿mai kan alpa manda tak kangi?Chi ura, Pablo ainirka:—Silisia manda mi kani.35 Chasa uias paka, nirka:—Kam manda mana alli kagta willag kuna chaiag samu

ura mi kamta uia sa ki—. Chasa nis paka, kacharka, Hero despa atun wasipi chari na kun ga pa.

Page 100: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 24:1 100 HECHOS 24:924

Atun mandag Felixpa ñawipi, Pablo kispi rin ga pa rimariska manda

1 Pichka punchapika, iaia sasir duti Ananías, sug judíutaita kuna pas i Tértulo suti pai kuna manda rimag chipichaiag rir ka kuna. Nis paka, mandag Fe lix ta Pablo mandawillai kalla rir ka kuna. 2 Pablota Felixpa ñawi ma chaia chig ri ura, Tertuloka, pai manda willaspa, kasa mi ai las ti maikalla rirka:

—Iapa atun mandag Félix, kam sumag lla kawaska manda mi nukan chi suma alli lla kaugsa nakun chi. Kam alli lla iuia riska manda mi kai alpapi kaug sag kuna manda kamimasa kawas ka sina wa suma tukurka. 3 Nukan chi chasamai pi pas suma chaskispa, tukui manda kamta iapa mi “PaiSiñur” nin chi.

4 —Kuna ura, nuka mana iapa una ia chin ga pa, kai lla mimañaiki: kamba suma pasin sia iukaspa, sug mana unai lla uia wai. 5 Kaipi saia ku chi runaka; ialig ungui churag sina mi rura ku. Tukui judiu kuna kaug sa na kuska pi mi sugrigcha sug rigcha iuia chispa puri ku, iapa killa chi na kugta.Pai, chi Nazaret pui blu manda runa wa iuia rig kunapa iaiatukus ka mi puri ku. 6 Jeru sa lenpi Diuspa atun wasi ta pasianga wasi ta sina mi mapaia chin ga pa muna kurka. Chasa manda mi paita apir kan chi, [nukan chita imasa ni raias ka sina justi siai ruran ga pa. 7 Chi ura Lisias suti mandagka,chaiag rispa, nukan chipa maki manda rabia wa mi paitakichug rirka. Chasa kichus paka, nukan chita nirkami,kamba ñawipi pai manda mana alli kagta willag sa mun ga pa.] 8 Kam kikin, paita tapu chispa mi iacha puan kangi,tukui nukan chi pai manda willa na kus kaka sutipa kagta.

9 Judiu kuna chipi kag kuna pas nir ka kuna:—Tértulo ima willa kuska, chasa mi ka.

Page 101: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 24:10 101 HECHOS 24:1810 Chi atun mandagka Pablota maki wa riman ga pa kawa

chi uraka, Pabloka rimai kalla rirka, kasa nispa:—Nuka iachanimi, achka wata kuna kam sutipa kai

alpapi sumag lla kawaspa, justi siai rurag kagta. Chi manda mi nukaka, mana man chaspa lla, kam kikinpa ñawipi kis pi rin ga pa iuiani. 11 Kam pudi puan kangimi, pi ta pas tapu chispa, kasa iacha puan ga pa: nukaka, chunga iskai puncha lla mi Jeru sa lenma chaiag riska karkani. Chimaka riska mikarkani, Taita Diusta kungu rig rin ga pa. 12 Ñi mai kanwapiña chi na kus kata ñi runa kunata sug rigcha sug rigchaiuia chi kus kata mana tari war ka kuna chu. Ñi Diuspa atunwasi uku pi, ñi judiu kuna tanda ri diru wasi kunapi ñi pui blu ñambi kunapi mana mai pipas chasa rura kus kata tari war ka kuna chu. 13 Kuna ura nuka manda ima jucha chi was ka kuna sutipa kag sina mana kawa chin ga pa pudin ga pakan kuna chu.

14 —Nigpika, nuka kasa mi willa riiki. Chi Jesus wa iuiag kuna mana alli lla kag sina pai kuna nigpi kuna pas, nukaka,chi Jesus wa suma iuiaspa, nukan chipa ñugpa manda taita kunapa Taita Dius manda alli lla rurag mi kani. Chasa, tukuiima Moisés willa raiaska manda i Santu Ispi ri tu wa rimag kuna ima willa ra ias ka kuna manda pas suma iuiaspa rurag mi kani. 15 Imasa mi kai kikin runa kuna, Taita Dius wa iuian kuna: nuka pas chasa lla ta mi iuiani, alli lla i mana alli llarurag wañus ka kuna ta pas kaugsa rii tian ga pa kagta. 16 Chi manda mi nuka munani, Diuspa ñawipi i runa kunapa ñawi pipas ima ura pas sumag lla alli lla iuiai wa kaug san ga pa.

17 —Unai wata kunapi mi ikuti nuka pa alpama kulkitanda chis ka kuna wa chaiag rirkani, mana iukag kunatakaran ga pa; chasa lla ta, Taita Diusta kama riku saki pun ga pa. 18 Nuka chasa rura ku uraka, Asia manda sug judiu kunaDiuspa atun wasi pi mi kawa war ka kuna. Chi pika, nukaDiuspa ñawipi mai lla ris ka sina mi tukuska karkani. Iapa

Page 102: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 24:19 102 HECHOS 24:26achka kuna wa mana karka ni chu. Ñi pi wapas mana uia ri kurka ni chu. 19 Chi Asia manda kuna mi iukan kuna, kambañawipi nuka manda willag samunga kuna, nuka mana alli lla imapi ruraska kagpi. 20 Chasa lla ta, imasa mi judíu taita kuna tanda riska kas ka kunapi nuka ka ura, mana alli lla imaruraska kagta kawa war ka kuna: kaipi kag kuna, chasa lla takamta willa chu kuna. 21 Kasa lla mi, pai kunapa chaug pipisaia rispa, kapa rir ka ni: “Wañus ka kuna ikuti mi kaugsa rin ga pa kan kuna; chi manda mi nuka suma iuiani. Chi manda char kuna ura justi siai tukun ga pa pusa mu war kan gi chi”.

22 Atun mandag Felixka, Jesus wa tukus ka kuna imasakas ka kuna manda alli lla iachaspa, chipi kag kunata nirka:

—Lisias suti sul da du kunata man dag chaia mu ura mikam kuna ima ni na kuskaka alli lla tapu chispa iacha rig samunga—. Chasa nis paka, chi rima na kuska manda su ura kama sakirka.

23 Chi wa, sug kati mandagta kacharka, Pablota manawataspa lla wichkan ga pa, kasa nispa:

—Mai kan pai pura ima minis tiska saki pun ga pa samugpi kunaka, ianga kawangi.

24 Sug puncha kuna iali ura, Félix warmindi Drusila suti wa ikuti Pablo pagma chaiag rir ka kuna. Chi warmika, judia mi karka. Chaiag ris paka, Pablota pusan ga pa kacharka.Chaia chig ri ura, Pabloka Jesu cristo manda willai kalla rirkapai imasa iuia kus ka sina. 25 Nii kalla rirka imasa alli llaruraspa kaug san ga pa chaiagta, kikin mana alli lla iuias ka kunata sakin ga pa; nis paka, imasa Taita Dius justi siairuran ga pa kagta.

Felixka, chasa uias paka, iapa man cha rirka. Nis paka,Pablota nirka:

—Kuna ura, upalla ri puai. Nuka luar iuka urami ikutikaia sa ki.

26 Chi ura mandaka, Félix iuia kurka: “Pablo kulki kara wan tra, nuka kacha rin ga pa”. Chasa iuia kus pa mi paita

Page 103: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 24:27 103 HECHOS 25:8ikuti ikuti kaia kurka, pai wa rima na kun ga pa. 27 Iskaiwata iali ura, Félix, atun man dag kaska manda llugsirka.Paipa kuin taka, Porsio Festo suti runa mi atun mandagtukurka. Felixka, judiu kunata kun tin ta chin ga pa iuia rispa mi Pablota kar silpi sakirka.

25Atun mandag Festo kas kapi, Pablo kaska manda

1 Festoka, atun mandag tukus paka, kimsa punchapiSesa rea pui blu manda rirka Jeru sa len ma. 2 Chipi chaiag ri uraka, iaia sasir duti kuna i sug judíu taita kuna pas, Pablo manda mana alli lla ruraska kagta willai kalla rir ka kuna.3 Kasa mi mañar ka kuna:

—Pablota Jerusalenma chaia chi mun ga pa kacha puai—. Chasa mañas paka, iuia na kurka, Pablota Jeru sa lenmañambi pusa na kus kapi, paita wañu chin ga pa.

4 Chi ura, Festoka ainirka:—Pablo, Sesarea pui blu pi mi wichka raiá. Nuka kikinmi

chima utka lla rin ga pa kani. 5 Chi manda kam kikin purataita kuna, nuka wa mi chima ri sun chi. Pai ima mana alli llaruraska kag pika, chi pi mi nukata willa wan kan gi chi.

6 Mai pusag u chunga punchalla unaiaspa, Festo, Jeru sa len manda Sesarea pui bluma kutirka. Chaiag riska sugkaiandilla, pai, mandag tia ri dirupi tia rispa, Pablota pusan ga pa kacharka. 7 Ña Pablo chipi chaiag ri ura, Jeru sa len manda cha iag riska judiu kunaka paita muiugta saia rig rir ka kuna. Achka mana alli lla ruraska kagta pai manda willaikalla rir ka kuna. Chasa willa na kuspa pas, mana pudir ka kuna, sutipa kas kata ñi ima pipas tarin ga pa.

8 Pabloka, kikin kispi rin ga pa, kasa mi aini kurka:—Nuka, judiu kunapa ima ruran ga pa ni raiaska manda,

Dius pa atun wasi manda, ñi Romapi iaia man dag manda ñiima pipas mana alli lla mana ruraska ka ni chu.

Page 104: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 25:9 104 HECHOS 25:169 Festoka, judiu kunata kun tin ta chin ga pa iuia rispa,

Pablo ta tapurka:—¿Jerusalenma rin ga pachu munan gi; chi pika, nuka

kamta tukui tapu chin ga pa?10 Chi ura, Pabloka ainirka:—Kaipi mi kani Roma manda iaia mandagpa mandadiru

ukupi. Kai lla pi mi tapu chi wai iukangi. Kam kikin pas alli lla mi iachangi, nuka, judiu kunata ñi ima pipas mana jirururaska kagta. 11 Sutipa nuka wañu chinga sina panda riiiukag pika, iuka nimi wañu chii tukunga. Ikuti pai kuna ñiima nuka manda willaska mana sutipa kag pika, kam manapudin gi chu, nukata pai kunapa makima iali chi wanga. Chi manda mañai ki mi: Romapi iaia mandag pag ma kacha wai.

12 Pablo chasa ni ura, Festoka, pai ta alli lla iuia chig kuna wa rima na kuspa, nirka:

—Iaia mandag pagma rin ga pa mañarkangi. Pai pag ma mi rin ga pa kangi.

Atun mandag Agripa, Pablowa kaska manda13 Sug puncha kuna ialiska ura man daka, sug alpata atun

mandag, Agripa suti, Berenise suti paipa war mi wa Sesareapui bluma chaiag rir ka kuna, Festota: “Puangi” nin ga pa.14 Pai kuna ña achka puncha kuna chipi chisia na ku ura,Festoka chi atun mandagta Pablo manda willarka, kasanispa:

—Kaipi mi ka sug runa, Félix kar silpi sakiska. 15 NukaJeru sa lenpi kag ri uraka, iaia sasir duti kuna i sug judíutaita kuna pas, chi runa manda willa waspa, maña wa na kurka, justi siaspa wañu chin ga pa. 16 Nukaka, pai kunataainirkani: “Roma manda manda kuska alpa kunapi kasaruranga pa mi ni raiá: mai kan runa manda pas mana alliruraska kagta willa ura, chi runa manara willag kunapañawipi kispi chi rin ga pa willa rig pika, manara paita wañu chin ga pa pudi rinchu”.

Page 105: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 25:17 105 HECHOS 25:2617 —Chi manda, pai kuna nuka pag ma chaiag samu uraka,

nuka, mana unaia chispa lla, kaiandi man dag tia ri dirupi tia rispa, kachar ka ni, chi runata pusag rin ga pa. 18 Chaia chi mu ura, pai manda willa was ka kunaka, nuka ima iuia kus ka sina mana rimar ka kuna chu. 19 Kasa lla mi willa wa na kurka:pai kikin kuna ima iuia na kuska manda i sug wañuska Jesússuti manda. Pabloka ni kurka mi, chi Jesuska ikuti kaug sa riska kagta. 20 Nuka chasa willa na kus kata uias paka, manaiacha ri warka ima ruranga. Chi manda, Pablota tapurkani:“¿Jeru sa lenma rin ga pachu munangi; chi pika, nuka kamtatukui tapu chin ga pa?”. 21 Chi ura, Pabloka maña warkami:“Nukata Romapi iaia mandag pag ma kacha wai, pai tapu chi wa chu”. Chi manda mi paita kachar ka ni, kar silpi churan ga pa, ima ura iaia mandag pagma kachan ga pa chaian kama.

22 Chasa uiaspa, Agripaka Fes tota nirka:—Nukikin pas mi munantrani, chi runata uian ga pa.Chi ura, Festo ainirka:—Kaiami paita uia sun chi.23 Kaiandi, Agripa Berenise wan ta, sul da du kunata

mandag kuna i chi pui blupi mas atun taita kuna pas, Festomandadiru atun uku ma iapa sumag lla chura riska iai kug rir ka kuna. Chi ura, Festoka kacharka, Pablota pusag rin ga pa. 24 Nis paka, Pablo ña iai kug ri ura, nirka:

—Atun mandag Agripa i tukui nukan chi wa kaipi kag kuna pas, kai runata kawai chi. Pai manda, Jeru sa lenpii kai Sesarea pipas, tukui judiu kuna mi kapa rispa maña wa na kurka, paita wañu chin ga pa. 25 Ikuti nukaka manaka wag sa mu ni chu, ñi ima pipas jiru ruraska manda,paita wañu chin ga pa chaia kugta. Paika, nukata maña warkami: “Romapi iaia man dag pagma kacha wai, pai tapu chi wachu”. Nigpi, chi manda mi iuia ri warka, chi mandag pagma paita kachan ga pa. 26 Nuka, pai manda mana ima pas alli lla iacha ni chu, iaia mandag pagma willai kachan

Page 106: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 25:27 106 HECHOS 26:7ga pa. Chi manda mi kam atun mandag Agri papa ñawi ma i tukui kaipi kag kuna wa paita pusa mun ga pa kachani;chasaka, kam paita tapu chi pua ura, nuka pai manda imasauias kata willai kachan ga pa. 27 Nukata mana alli lla chaia wa kun chu, mai kan kar silpi kas kata kachan ga pa, pai imaruras kata mana willaspa lla.

26Atun mandag Agripa kas kapi, Pablo kispi rin ga pa rimariska

manda1 Chasa ni ura, Agripaka Pa blota nirka:—Kuna urami pudingi, kam ki kin manda alli lla imasa

chaias ka sina rima rin ga pa.Chi ura Pabloka, maki atari chispa, nii kalla rirka:2-3 —Atun mandag Agripa, kam alli lla mi iachangi, tukui

nukan chi judiu kuna pura imasa kustum bri iukas ka kuna manda i nukan chi kikin pura ima manda rima na kuska manda pas. Chi manda mi nukata iapa alli iuia chiwá,kamba ñawipi judiu kuna tukui ima nukata jucha chispa ni wa na kuska manda rima rin ga pa. Nukami mañaiki: manarabia rispa lla uia wai.

4 —Tukui judiu kuna alli lla mi iachan kuna, nuka imasauchulla man da ta nuka pa alpapi i Jeru sa lenpi kaug sagta.5 Nuka, musu ka ura manda ta mi fari seo kani. Judiu pura manda pas fari seo kunaka, Taita Dius ima ruran ga pa nis kata mas alli lla rurag kuna mi kan chi. Chi ta pas mi judiu kuna nuka manda alli lla iachan kuna. Pai kuna, munas paka, pudin kunami, nuka manda chasa lla ta willanga kuna.

6 —Kuna uraka, Taita Dius nukan chipa ñugpa mandataita kunata pai agllaska Cristota kacha mun ga pa nis katanuka suma iuiag manda mi justi siai rura wan ga pa muna nakú. 7 Nukan chipa chunga iskai ñugpa manda atun taita kunapa wam bra kunapa wam bra kuna wa puncha i tuta

Page 107: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 26:8 107 HECHOS 26:15Taita Diusta kungu rispa iuia rispa mi suia na kun chi, TaitaDius imasa nis kata pai kikin rurag samun ga pa. Nuka chasaiuia rispa suia kug manda mi judiu kunaka mana alli lla kagtanispa jucha chi wa nakú. 8 Kam kunaka, ¿imapatak iuia na kun gi chi, Taita Dius, wañus ka kunata kaug sa chin ga pamana pudigta?

9 —Ñugpata nuka pas, mana iachaspa, iuiarkani: “Chaia wa kumi, chi Nazaret pui blu manda Jesus wa tukus ka kunata mana llakispa lla jiru pai kunata ruran ga pa”. 10 Cha sa mi Jeru sa lenpi rurarkani. Taita Dius manda lla sumag llakaug sag kunata, achka kuna ta mi kar silpi chura chirkani.Iaia sasir duti kunata chasa ruran ga pa mañaspa mi chasarura kurkani. Chi Jesus wa tukus ka kunata wañu chi na ku ura, nuka pas chasa lla ta iuiai wa mi pai kuna wa karkani.11 Judiu kuna tukui tanda ri diru wasi ukuma iai kuspa,achka biajimi Jesus wa suma iuiag kunata asuti chirkani;chasaka, Jesusta kunga rin ga pa kuna. Iapa rabia wa mi pai kunata kalpa chi dur karkani. Sug alpa kunapi kaug sa na kuska pagma pas mi chaiag ri dur karkani, Jesus wa tukus ka kunata apin ga pa.

12 —Nuka chasa lla ta ruran ga pa iuiai wa mi Damasko pui bluma ri kur ka ni. Iaia sasir duti kuna iskri biska karta kua waska wa mi chasa lla ta apin ga pa ri kurkani. 13 Ñambi ri kus ka pika, chaugpuncha di ulpi lla mi awa nig manda indi manda pas mas sin chi sindi puncha ia chi wag samurka.Chi puncha ia chii, nukata i nuka wa ri na kus ka ta mi muiu chig samurka. 14 Tukui kunami alpama urmar kan chi. Chi uraka, hebreo rimai wa uia ri wag samurka, kasa nispa:“Saulo, Saulo, ¿imapatak puchu ka wan ga pa iuiai lla wa puri kungi? Imasa mi wagrata tawi na wa taka ura, tawinataaitaspa, nana chirí: chasa lla ta mi kam kikin rura ri kungi”.

15 —Chi ura, nuka tapurkani: “Kam Tai tiku, ¿pitakkangi?”.

Page 108: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 26:16 108 HECHOS 26:23—Chasa tapu ura, Iaia Jesuska aini warka: “Nuka mi

kani Jesús. Nuka kikin ta mi puchuka wan ga pa iuiai lla wa puri kungi. 16 Chasa kag pi pas, ata rispa saia rii. Kasa manda mi kamta agllaspa kawa riiki: nuka ima nis kata uia waspa ruran ga pa; chasa lla ta, nuka kikin manda kam imakawaska i kuna ura manda kam ima kawan ga pa kas katakawaspa willaspa purin ga pa. 17 Nuka kikin mi judiu kuna manda i mana judíu kag kuna manda pas kispi chi sa ki. Pai kuna pagma kacha sa kimi, 18 pai kuna pas, amsa pi sina kaug sa na kug manda Taita Diuspa suma iuiaita apispa, puncha ia chig sina wa sumag lla kaug san ga pa kuna; chi wanka, iaiakuku wa mana alli kaug saita sakispa, Taita Dius wa tukug samun ga pa kuna. Chasa nuka wa suma iuia ris paka, panda rii kunata pasin siaimi tukun ga pa kan kuna; chasa pika,tukui nuka mandalla sumag lla kaug sag kuna wa Taita Diusnis kata chaskin ga pa”.

19 —Atun mandag Agripa, Iaia Jesús chasa suma luar manda kawa ri wa ura manda taka, pai tukui imasa ni was ka sina mi nuka suma uiaspa rurani. 20 Damasko pui blu pi mi kalla rirkani; nis paka, Jeru sa lenpi i Judea alpa suiu; nis paka, mana judíu kag kuna pagpi pas mi willaspa purirkani,pai kuna panda ris ka kunata sakispa, Taita Dius wa tigran ga pa; chi wanka, mana alli lla rurai kunata sakispa, alli rurai kuna wa kaug san ga pa.

21 —Chasa kag mandami judiu kunaka, Diuspa atunwasi ukupi api waspa, muna na kurka wañu chi wan ga pa.22 Chasa kagpi pas, Taita Dius kispi chi wag manda mi kunan kama atun kunata i uchulla kunata willai apa kuni. Moisési Santu Ispi ri tu wa rimag kuna ñugpa manda willar ka kunaima tukug samun ga pa kagta; chi lla ta ta mi nuka pas willa kuni. 23 Ñugpa manda ta mi pai kuna willaska kar ka kuna,Taita Dius agllaska Cristoka, iapa llakii nanai iukaspa,wañu chii tukun ga pa kagta. “Paika, tukui wañus ka kuna

Page 109: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 26:24 109 HECHOS 26:32manda ñugpa mi kaugsa rin ga pa ka. Chi ura mandaka,pai manda willaimi tian ga pa ka; judíu i mana judíu kag kunapa iuiai kunata suma puncha ia chiimi tian ga pa ka”.

24 Pablo kispi rin ga pa iuiai wa chasa rima ku uraka,Festoka paita kapa rirka, nispa:

—Kam, upa mi tukurkangi. Iapa iachai ku kuspa mikamba uma tuntia rirkangi.

25 Pabloka ainirka:—Atun mandag Festo, nuka mana upaiaska ka ni chu.

Alli lla iuiai pi mi nuka, sutipa kas kata rima na kui ki chita.26 Pai atun man dag Agri pa pas, tukuimi chi kunata alli llaiachá. Nuka mana iuia ni chu, chasa pasa ris kata, pai manaiachagta. Paka lla pi chasa mana pasa rirkachu. Chasa kag manda mi nuka, paipa ñawipi mana man chas pa lla rimani.27 Atun man dag Agripa, Santu Ispi ri tu wa ñugpa mandarimag kuna imasa willas ka kunata, ¿mana chu suma iuian gi? Iacha nimi, kampas chita suma iuiagta.

28 Chi ura Agripaka, Pablota ainirka:—Mailla mandami nuka ta pas Jesu cristo wa tukus ka kuna

wa kan ga pa iuia chi wangi.29 Chasa aini ura, Pabloka nirka:—¡Chasa Taita Dius muna puan tra! Mai lla manda u

achka manda ima pas, kam lla pas mana; ¡ama lai kunapuncha kaipi tukui kag kuna pas, nuka sina iuiantran gi chi!Nuka kai kadina kuna wa watas ka sinaka, mana.

30 Pablo chasa ni uraka, atun man dag Agripa, atunmandag Festo, Berenise i tukui chipi tia na kug kuna pas saia rir ka kuna. 31 Ri na kus ka pika, kikin pura rima ri na kurka,kasa nispa:

—Chi runata ñi ima pipas mana chaia kurkachu, wañu chii tukun ga pa ñi kar silpi kan ga pa.

32 Chasa rima ri na kus kapi, Agri paka Festota nirka:

Page 110: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 27:1 110 HECHOS 27:9—Iaia mandag pagma kachai tukun ga pa mana

mañanmi, alli karkami, paita kacha rin ga pa.27

Roma atun pui bluma, Pablo kachai tukuska manda1 Nukan chita Italia suti alpa ma rin ga pa ña chaia ura,

Pablota i sug kuna kar silpi kas ka kuna ta pas Augustasuti bata llunpa kapitan Julio suti ta mi min gar ka kuna.2 Chasaka, nukan chita chaiarkami, Adramitio suti mandabarkupi iai kun ga pa. Chi barku, Asia alpapi iaku pata patasugpi sugpi iai kuspa rin ga pa karka. Mase donia alpa iTesalónika pui blu manda Aris tarko suti runa pas mi nukan chi wa sug lla pi rir kan chi. 3 Sug kaian dika, Sidón pata ma mi chaiag rir kan chi. Chi pika kapitan Julio ka, suma llaki rispa, Pablota sakirka, paipa rigsidu kuna pagma rin ga pa,ima minis tis ka kuna paita kara chu kuna.

4 Chi manda nukan chi, llugsispa, iakupi ri na ku uraka, sin chi waira sug sinama tanga na kug manda, mu ius pa, Chiprealpa mana waira tiaska ladu ta mi ialir kan chi. 5 Sili sia iPanfilia alpa kuna pata pata lamar iakupi ialis paka, Lisiasuti alpapi Mira suti ma mi chaiag rir kan chi.

6 Chipi kapitanka, Alejandria manda Italiama ri kuskabarku ta mi tarirka. Chi ma mi nukan chita iali chirka.7 Achka puncha kuna waira arkag manda, iapa alli mandarispa, Gnido suti sug ladu chimba chaiag rir kan chi. Iapasin chi waira kug manda, mana chima pudir kan chi iai kug rin ga pa. Chi wanka, Salmón suti pui bluta karu manda llakawaspa ialispa, Kreta alpa mana waira tiaska ladu ta mirir kan chi. 8 Waira arkag manda, iapa alli manda rispa, AlliSaia ri diru suti pata ma mi chaiag rir kan chi. Chi pata mandaLasea suti pui bluma mana iapa karu kanchu.

9 Iapa waira arkai tukuspa, iapa unaiaspa mi ri na kur kan chi. Atun tamia mi ña chaia mun ga pa karka. Chi manda mi

Page 111: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 27:10 111 HECHOS 27:17ña mana alli karka, iakupi rin ga pa. Chi manda Pabloka,chipi kag kunata iuia chi kurka, kasa nispa:

10 —Taita kuna, mana alli pasan ga sina mi kawa ri wa ku.Kai bar kupi ima apa na kuska, kikin bar ku i nukan chi kikin kuna pas pudin chimi puchuka ringa kuna.

11 Sul da du kunata mandagka, Pablo chasa ni kus katamana munarka uian ga pa. Barkupi pusag i chi barku duiñu lla ta mi chi mandag munarka uian ga pa. 12 Chi patapitamia puncha kuna iali chin ga paka, manima kawa rir ka kunata, alli lla kan ga pa kag sina. Chi manda mi ñalla tukui kuna ni na kurka:

—Kai manda llugsi sun chi. Pudi rin tra pash, Fenise sutipatapi chaiag rispa, tamia puncha kuna chi pi iali chin ga pa—. Chi pui blupi, Kreta alpapi kaspa, tamia puncha kunamana iapa chima sin chi waira piag ri diru karka.

Lamarpi asku rinti sin chi waira piaska manda13 Masama rin ga pa muna na kus ka sinama waira samug

manda, pai kunaka iuia rir ka kuna: “Alli mi ka, chima rin ga pa”. Nis paka, bar kuta saia chi diruta aisaspa, Kretaalpa pata pata rii kalla rir kan chi. 14 Mai lla ri na kug lla pika, iapa sin chi waira, di ulpi lla chi alpa nig manda ata rirka. 15 Chi wanka, bar kuta sug sinama tangai kalla rirka.Waira imasa apa kus kata mana sin chia chin ga pa pudi rirka chu. Chi wanka, apai tukur kan chi masa ma tanga kuska ma. 16 Kauda suti uchu lla isla waira pia kuska wasa laduiali na kus paka, kispi chi diru uchu lla kanua ta nukan chipabarku aliu kus kata iapa mana alli pasaspa mi pudir kan chi,apispa bar kuma iai ku chin ga pa. 17 Chita iaiku chis paka,barku muiugta was ka kuna wa watar ka kuna, mana paki rin ga pa. Nis paka, Sirte suti iakupi piña kuna tias ka wa manataka rig rin ga pa, bar kuta puri chi diru lin suta urai ku chispa,sakir ka kuna; chasa lla, masa ma pas waira wa apai tukun ga pa.

Page 112: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 27:18 112 HECHOS 27:2918 Sug kaiandi mas sin chi waira chaia mug manda,

barkupi ima apa na kus kata iakuma sitai kalla rir ka kuna.19 Kimsa punchama ri na kuspa, barkuta shamaia chin ga paka, kikin kunapa maki wa chi uku pi ima tias kata sitar ka kuna. 20 Iapa achka puncha kunami indi ñi istri lla kunamana kawa rirka. Iapa man chan ga sina iaku, nukan chitasin chi pia kurka. Chasa pika, mana iuia na kur kan chi:“Kaug sa mi llugsi sun chi”.

21 Ña achka puncha kunami mana mikuska kar kan chi.Chi manda Pabloka, chipi kag kunapa chaugpipi saia rispa,nirka:

—Taita kuna, ¿mana chu nuka ni kurka ni: “Kreta alpa manda mana llugsi sun chi”? Chasaka, mana mi kasa llakii wa kan chi. 22 Kuna uraka, kasa mi nii ki chita: sin chi sunguiuia ri sun chi. Kam kikin pura manda ñi pipas mana wañun ga pa kan gi chi chu. Kai barku lla mi puchuka rin ga pa ka.23 Nuka, Taita Diuspa mi kani. Paipa lutrin sina mi kani. Chi manda mi sug anjil pai kacha muskaka, kunantuta kawa ri warka. 24 Kasa mi ni warka: “Mana mancha kui. Iukangimi,Roma pi iaia mandagpa ñawima chaiag ringa. Kam manda mi tukui kamwa ri na kus ka ta pas Taita Dius wañui ta kispi chin ga pa ka”. 25 Chi manda mi nini: taita kuna, manaman cha na kui chi. Taita Dius lla wa mi nukaka suma iuiani.Paipa anjil imasa willa was ka sina, chasa mi tukun ga pa ka.26 Iukan chi mi, sug isla alpama imasa pas chaiag ringa.

27 Ña chunga chusku puncha i tuta kuna waira lla wa apaituku na kus paka, Adriátiko suti lamar iaku pi iali na kur kan chi. Ña chaugpi tuta kanga sina ura, barkuta pusa na kug taka rigchar ka kunata, ña sug alpa ma chaia na kug rig sina.28 Tupu diru kacha ri uraka, sug chunga tupu sina mi jundukarka. Chi manda mai lla karulla riska pika, ikuti tupu diru kacha rir ka kuna. Chi pika, kan chis tupulla ña tukug samurka. 29 Iaku uku piñapi taka rin ga pa man chaspa,

Page 113: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 27:30 113 HECHOS 27:40barkuta saia chi diru chusku llasa iru kuna ta mi barku wasaladu kacha rir ka kuna, saia chin ga pa. Chasa kacha ris paka,asku rin ti mi iuia na kurka: “¡Amalai utka paka ri puan tra!”.

30 Barkuta pusag kunaka, alpa ma miti kun ga pa iuiai wauchu lla kanuata iakuma urai ku chii kalla rir ka kuna, kasallullaspa:

—Barku ñugpa ladu saia chi diru iru kuna ta mi iakumaurai ku chin ga pa kan chi.

31 Pabloka, kapitanta sul da du kuna wan ta kasa mi nirka:—Kai nukan chita pusag kuna rig pi kunaka, kam kunaka

wañuita mana kispi rin ga pa kan gi chi chu.32 Chasa ni ura sul da du kunaka, chi uchulla kanuata cha

ri raiaska was ka kunata kuchuspa, urma chir ka kuna.33 Pakarii suia na kun kama, Pabloka tukui kunata nirka:—Mai lla pas mikui chi. Ña chunga chusku punchami,

suiaspa, mana mikuspa lla kan gi chi. 34 Chi manda mi nii ki chita: mai lla pas mikui chi; chasaka, mas wapulla tukun ga pa. Kam kikin kunapa uma manda ñi sug agcha manakichui tukun ga pa kan gi chi chu.

35 Chasa nis paka, sug tanda apispa, tukui kunapa ñawipi“Pai Siñur” Taita Diusta nispa, tandata chaugpispa, mikui mi kalla rirka. 36 Chasa kawas paka, tukui kunata alli iuia chig samur ka kunata. Chi ura, pai kuna pas mikui kalla rir ka kuna. 37 Chi barkupi, iskai patsa kan chis chunga sugta kunami kar kan chi. 38 Ña sagsagta mikus paka, trigutaiakuma sitar ka kuna, barkuta shamaia chin ga pa.

Barku puchuka riska manda39 Ña pakari uraka, mana iacha rir ka kunata mai kan

alpama chaia na kug rigta. Chi barku manda sug suma plaia mi kawar kan chi. Chasa kawas paka, barkuta pusag kunaiuia rir ka kuna: “Pudin tran chi pash, chi plaiama barku tachaia chig rin ga pa”. 40 Chasa iuia ris paka, barkuta saia chi diru iru kunata kacha rispa, iaku ukuma urma chir ka

Page 114: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 27:41 114 HECHOS 28:4kuna. Barkuta kaima chima pusag pala kuna wata raias ka kunata paskar ka kuna, mana muru chu lla rin ga pa. Ñugpaladu puri chi diru linsuta awa ma churar ka kuna; chi linsu waka, waira tangaspa, alpa ma chaia chig rin ga pa. 41 Ña kai lla ri na kus ka pika, iskandi ladu iaku jundu chaug pi pikaawalla ñutu alpa tias ka pi mi pamba rig rirka. Chi ura chibarku ñugpa ladu, pamba ris paka, urai singa kasilla kidag sa murka. Ikuti kati ladu taka, iapa sin chi iaku pia kug rispa,paki chii mi kalla rirka.

42 Chasa tukug samug manda, sul da du kunaka nir ka kuna:

—Kaipi prisu apa na kus kata, tukui kuna ta mi wañu chiichaia ku. Mana kag pika, iakupi waitaspa mi miti kunga kuna.

43 Ikuti pai kunata kapitanka, Pablota kispi chin ga paiuiaspa, nirka:

—Chasa mana chaiachu—. Kasa pas mi nirka— Waitan ga pa pudig kunaka, ñugpa iakuma sal tai chi, tustama llugsin ga pa. 44 Ikuti mana pudig kunaka, barku manda paki riskatabla kunapi u ima pipas wangu rispa llugsii chi.

Chasapi mi tukui kuna alpama kaug sa llugsir kan chi.28

Malta alpapi, Pablo kaska manda1 Chasa kispi riska ura man da, iachag samur kan chi mi

chi alpa, Malta suti kagta. 2 Chi alpapi kaug sag kunaka,tukui nukan chita iapa alli lla mi chas kir ka kuna. Tamia waiapa chiri kag manda, achka nina churaspa mi nukan chitakunun ga pa kaiar ka kuna. 3 Pablo chamisa tanda chispa, chininapi sita ku ura, sug kani dur kuli braka, nina rupa kuska nig manda miti ku kuspa, paipa maki pi mi saltaspa wangu rirka. 4 Makipi chasa wangu ris kata kawas paka, chipi kaug sa na kug kikin pura nir ka kuna:

Page 115: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 28:5 115 HECHOS 28:14—Kai runaka, wañu chi durchar ka. Iaku manda kispigpi

pas, jus ti siag dius mi kawa ku. Chi manda mi wañun ga paka.

5 Pabloka, chi kulibrata ninama chabsi rispa sitarka. Ñiima pas mana paita tukurka. 6 Chipi kawa na kugka, iuiaspasuia na kurka: “Maki pungingami; diulpi lla mi wañuskaurmanga”. Ña unai suia na kus paka, kawar ka kuna ñi imamana tukugta. Chi ura, sug rigcha iuia rispa, nir ka kuna:

—Kai, diuschar ka.7 Mana iapa karu lla pi kaug sa kurka chi alpata mandag,

Publio suti. Chi runapa wasipi kimsa pun cha mi iapasumag lla kar kan chi. 8 Chi mandagpa taita, iapa rupai wai iawar iali chii wa mi siri kurka. Chasa iachas paka, Pablokaungug pag ma rirka. Nis paka, Taita Diusta maña puspa,umapi maki churaspa, alia chirka. 9 Chasa iacha ri ura,chi alpapi kaug sa na kug, tukui ungug kunata Pablo pagmapusar ka kuna, “Ambi puai” mañan ga pa. 10 Tukui ambi rig kunaka, nukan chita sumag lla mi: “Pai Siñur” nir ka kuna.Nukan chi ña chi alpa manda llugsi na ku ura, nukan chitatukui ima minis tiska mi karar ka kuna.

Romama, Pablo riska manda11 Kimsa killa iali uraka, nukan chita chaiarkami, sug

barku Kás tor i Pólux suti dius kunapa ima jin tias kapi iai kun ga pa. Chi bar ku, Ale jan dría pui blu manda chaiag rispa,tamia puncha kuna kag manda, chi Malta alpa lla pita chi siaska karka. 12 Chi barkupi llug sis paka, Sira kusa sutipatama chaiag rir kan chi. Chi pika, kimsa pun cha mi kar kan chi. 13 Chi manda llugsis paka, alpa pata pata ialispa,Rejio sutima chaiag rir kan chi. Kaian dika, alli maki nig manda suma waira chaiag samurka. Chi waira waka sugkaiandi Puteoli suti ma mi chaiag rir kan chi. 14 Chi pika,Jesus wa tukus ka kuna wa mi kawa na kur kan chi. Pai kunaka,nukan chita mañar ka kuna:

Page 116: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 28:15 116 HECHOS 28:21—Kai lla pi nukan chi wa chisiai chi sug kan chis puncha—.

Chi manda, chaki wa Romama rir kan chi.15 Romapi kaug sag Jesus wa tukus ka kunaka, nukan chi

chaia na kugta iachaspa, Foro de Apio i Kim sa Tabirna suti kunama llug sir ka kuna, nukan chita tupan ga pa. Chi runa kunata kawaspa, Pabloka, Taita Diusta “Pai Siñur” nispa,alli iuia chii wa mi tukug samurka.

16 Nukan chi ña Romama chaiag ri ura, kapitanka Pablotasakirka, sug wasipi sul da du kawa kun ga pa.

Romapi, Pablo kaska manda17 Kimsa puncha iali ura, Pa blo ka chipi judiu kuna kaug

sa na kus ka pura taita kuna ta mi kaiarka. Pai kuna ña tanda riska ka uraka, nirka:

—Taita kuna, nuka, nukan chipa runa kunata ñi imapijiru mana ruraska ka ni chu. Chasa lla ta, nukan chipañugpa manda taita kuna imasa willa raiaska manda sug rig cha ñi ima mana iacha chiska ka ni chu. Chasa kagpi pas,nukata Jeru sa lenpi kar silpi chari waspa, Roma manda taita kunapa maki ma mi Sesareama kacha war ka kuna. 18 Chitaita kunaka, nukata tukui tapu chi waspa, mana tari war ka kuna chu nuka ima jiru ruraska kagta, wañu chii tukun ga pa. Chi manda mi kacha ri wan ga pa muna na kurka.19 Judiu kuna iapa jucha chi wa na kug manda mi iukarkanimañanga: “Kacha wai, Romapi iaia mandagpa ñawipi tapu chi wa chu kuna”. Chasa mañas pa pas, nuka pa waugki judiu kuna manda kuntra mana ima pipas riman ga pa ka ni chu.20 Chi manda mi kaiarkai ki chita, kam kuna wa kawa na kuspawillan ga pa. Tukui Israel manda runa kuna wa Taita Diusagllaska Cristota suia kug manda mi nuka kaipi kasa kadina wa chari wa nakú.

21 Chi uraka ainir ka kuna:—Nukan chi, Judea alpa manda ñi ima kartapi kam

manda mana iachar kan chi chu. Chasa lla ta nukan chi pura

Page 117: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 28:22 117 HECHOS 28:27chaia mus paka, ñi mai kan pas kam manda ñi ima manaalli lla ruraska manda mana willan kuna chu. 22 Ikuti kam sina chi Jesus wa iuia rig kuna mandaka iacha ri kumi tukuipikuntra sinalla rima na kugta. Chi manda mi munan chi, kamima iuia kugta iachan ga pa.

23 Chipika iuia rir ka kuna, ima puncha tukui kuna tanda rispa rima na kun ga pa. Chi puncha chaia uraka, achkajudiu kuna Pablo kaska ma tanda rig rir ka kuna. Chi urapaika, tutata manda ta kalla rirka, chisiagta Taita Diusimasa sumag lla manda kuska manda willan ga pa. ImasaMoisés niska wa i Santu Ispi ri tu wa ñugpa manda rimag kuna willaska wa Jesus manda iuia chi kurka.

24 Chipi uiag pura sug kunaka, Pablo ima rima kus katasuma uiag samur ka kuna. Ikuti sug kunaka mana munar ka kuna. 25 Chasaka, sug lla sina mana iuia rispa lla llug sir ka kuna. Llugsi na ku ura, Pabloka kasa mi nirka:

—Isaías suti runa wa Santu Ispí ritu, kam kunapa ñugpa manda taita kunata alli lla mi rimarka, 26 kasa nispa:Kai alpapi kaug sa na kus kata nig rii:“Rinri wa uiaspa pas, mana uiag sina mi tukun kan gi chi.Ñawi wa kawaspa pas, mana kawag sina mi tukun kan gi chi”.27 Kai runa kunapa iuiai,iana tutapi kag sina mi tukug samur ka kuna.Rinri tapa ris ka sina mi tukug samur ka kuna.Ñawi wichkas ka sina mi tukug samur ka kuna.Chasaka pai kuna,mana ñawi wa kawag sina,mana rinri wa uiag sina,mana iuiai iukag sina mi tukun ga pa kan kuna.Mana munan kuna,nuka wa tigramun ga pa.Tigramugpika,nukami ambintrani kunata.

Page 118: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

HECHOS 28:28 118 HECHOS 28:3128 —Chi manda, kasa iachai chi: Taita Dius, mana judíu

kag kuna pag ma mi kacharka, pai imasa kispi chin ga pakaska manda willan ga pa. Pai kunami alli lla uian ga pa kan kuna.

29 Pablo chasa ni ura, judiu kunaka, kikin pura iapa rima rispa aini chi ri na kuspa, llugsir ka kuna.

30 Pabloka, iskai intiru wata mi pai paga kuska wasipichisiarka. Tukui pai pagma chaiag ris ka kunata suma michaski kurka. 31 Taita Dius imasa sumag lla manda kuska manda willaspa, Iaia Jesu cristo manda iacha chispa karka,mana man chas pa lla. Pai ima iacha chi kus kata, ñi pi manapudir ka kuna chu nin ga pa:

—Ama chasa rura kui.

Page 119: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

119

Kaipimi Taita Dius RimakuNew Testament in Inga

copyright © 2009 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: IngaTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Inga

© 2009, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just foruse with those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-08-06

Page 120: JESUSAGLLASKARUNAKUNAIMA RURASKAKUNATA …ura,sugkaipikag kuna pas minukan chi wapuri durkar ka kuna. 22IaiaJesustaJuanbaug ti saska ura manda ta, pai sumaluarmasika ura pas michiruna

120PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Feb 2021 from source files dated 10 Feb20217cb53c42-7354-5f68-b71b-5115a92bd97a