jezuieten nr 52 · 2018-08-01 · jezuïeten .52 winter 2017 jezuïeten .52 winter 2017 6 7...
TRANSCRIPT
nr. 5
2 | w
inte
r 20
17A
fgif
teka
ntoo
r 300
0 Le
uven
1 *
Erke
nnin
gsnu
mm
er P
0045
83
Jezuïeten
2
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
3
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
Colofon
Jezuïeten is een uitgave van de regio European Low
Countries van de Sociëteit
van Jezus.H
et verschijnt viermaal per jaar en is
bedoeld voor familieleden, vrienden,
weldoeners en geïntereseerden.
Giften:
Het blad is in principe gratis.
Giften zijn altijd w
elkom.
Vermeldt a.u.b. uw
postadres.
Voor Nederland:
Stichting St. Claverbond, H
eyendaalseweg 290
6525 SM N
ijmegen
IBAN
: NL85IN
GB 0000 828 228
BIC: ING
BNL2A
Voor Vlaanderenvzw
Sint-Jan Berchmanssem
inarie Koninginnelaan 1411030 BRU
SSELIBA
N: BE02 4352 0547 1140
BIC: KREDBEBB
Mededeling: tijdschrift Jezuïeten
Redactie:W
ard Biemans SJ, G
uido Dierickx SJ,
Walter Fabri SJ, Eduard Kim
man SJ
en Carola Lexmond-Kiepe
Adres voor N
ederland:Carola Lexm
ond-Kiepep/
a Heyendaalsew
eg 2906525 SM
Nijm
egeninfo.elc@
jezuieten.orgtel. 024-3529152/
3529154 A
dres voor Vlaanderen:W
alter Fabri SJKoninginnelan 141 1030 BRU
SSELw
tel: 02.20 50 158
Abonnem
entenadministratie:
Voor Nederland:
lexmond.elc@
jezuieten.org
Voor Vlaanderen:m
arc.vannieuwenhove@
jesuits.net
ISSN 0167-2967
Verantwoordelijk uitgever:
Jan Stuyt SJ Prinsstraat 17B-2000 A
ntwerpen
België
Op de voorpagina:
regionale overste Johan Verschueren tijdens een eucharistie - viering in G
uinee.
INH
OU
DSO
PGA
VE
WER
ELDW
IJD
– Enkele impressies uit C
onakry, Guinee – Johan Verschueren ...... 3
O
nderwijs in G
uinee – Eduard Kimm
an SJ ..............................4
AC
TUA
LITEITEN – Priesterw
ijding Wouter B
lesgraaf SJ .....................6
JRS/
USA
ontvangt de Anne Frank A
ward ..............................
7 Sint-M
ichielsbeweging huist in voorm
alig jezuïetenhuis Kortrijk
Tine De Leeuw
en Geert G
oethals pr. ....................................8
WER
ELDW
IJD
– Waarheid in tijden van internet. Ervaringsbericht van een
internetpastor – Nikolaas Sintobin SJ ...................................
10
KO
RTE B
ERIC
HTEN
....................................................13
WER
ELDW
IJD
– Een Wereldw
ijd Gebedsnetw
erk – Frédéric Fornos SJ ............18
IN D
E VER
REK
IJK
ER – 4
00
jaar jezuïeten in Nijm
egen – Jos Bakkers ...........20
BOEK
EN – Jan Lam
brecht SJ – In Search of Meaning ........................
21
TENTO
ON
STELLING
– Islam – D
it is ook onze geschiedenis –Walter Fabri SJ .....22
IN M
EMO
RIA
M – Robert H
ermans SJ; Tom
Linthorst SJ; Ad M
erks SJ; A
ntoon Ploem SJ ..................................................23
JEZUÏET IN
OPLEID
ING
– Noviciaat B
irmingham
– Dries van den A
kker SJ .......26
AC
TIVITEITEN
........................................................ 27
VOO
RWO
ORD
In de donkere dagen van december besteedt dit num
mer van
Jezuïeten aandacht aan Afrika en aan internet. Regionale overste Johan Verschueren SJ en Eduard Kim
man SJ bezochten
enkele onderwijsprojecten in G
uinee en Ivoorkust. In het artikel ‘W
aarheid in tijden van internet’ gaat Nikolaas Sintobin SJ in op
de dynamieken van het w
orld wide w
eb en hoe paus Franciscus hierop inspeelt. D
ries van den Akker bericht vanuit het noviciaat in Birmingham
, w
aar mom
enteel vijf jongemannen w
onen om zich te verdiepen
in het religieuze leven binnen de jezuïetenorde. Vanuit N
ijmegen w
ordt teruggeblikt op een jezuïetenpresentie van 400 jaar. In Kortrijk is het de Sint-M
ichielsbeweging die in een
voormalig jezuïetenpand de vriendschap m
et Christus concreet vorm
geeft door vriendschap met jongeren en m
et mensen in
nood. En in de Verenigde Staten is aan de Jesuit Refugee Service
de Anne Frank Award uitgereikt. H
et zijn enkele voorbeelden van sam
enwerking die zijn vruchten afw
erpt. D
e redactie van dit blad wenst u een zalig Kerstfeest.
Dit dunbevolkte W
est-Afrikaanse land is een tradi-
tioneel moslim
land. Via handelsroutes vanuit het N
oorden (het huidige Mali) kw
am de islam
reeds in de achtste eeuw
de savannegebieden van West-
Afrika binnen en is vandaag erg zichtbaar aan-
wezig (elk dorp heeft er zijn m
oskee). Offi
cieel is ruim
negentig procent van de bevolking moslim
, m
et slechts vier procent christenen (katholicisme
en protestantisme). M
aar het is evenzeer duidelijk dat
de oude
animistische
geloofsovertuigingen en praktijken nog sterk spelen. In het zuiden van G
uinee – de zogenoemde Région Forestière van
N’Zérékoré (regenw
oud) - is de islam veel m
inder aanw
ezig in de dorpen, en is het christendom veel
prominenter aanw
ezig en ook welkom
. De m
eeste katholieke priesters kom
en uit dit zuidelijke gebied. Zo ook pater H
yacinthe Loua SJ, de provinciaal van de Franstalige W
est-Afrikaanse jezuïetenprovincie
(AO
C). N
ochtans zijn er nauwelijks jezuïeten in G
ui-nee en zijn er ook slechts drie bisdom
men (in een
gebied dat ongeveer zo groot is als Frankrijk). De
jezuïeten van AO
C zijn verspreid over dertien (!) lan-
den, met grotere concentraties in Tsjaad, K
ameroen
en Ivoorkust. Pater Eduard K
imm
an en ikzelf arriveerden op 26 oktober in de hoofdstad C
onakry. En ondertussen zakten w
e na een erg lange tocht van duizend kilo-m
eter door het oerwoud m
et een 4x4 naar de zui-delijke stad N
’Zérékoré. We ontm
oetten reeds twee
van de drie Guinese bisschoppen, en beiden vragen
om ondersteuning vanuit de jezuïetenorde op het
vlak van onderwijs. Ze w
illen dat we onderw
ijs orga-niseren en de studentenpastoraal aan de (staats)universiteiten zouden uitvinden. G
uinee komt van
heel ver op dat vlak en blijkt erg achter te staan qua onderw
ijsorganisatie en qua kwaliteit van onder-
wijs. N
aar verluidt zou dit te wijten te zijn aan het
strakke comm
unistische regime in de jaren van de
koude oorlog toen alle katholieke congregaties en buitenlandse priesters het land w
erden uitgezet en scholen w
erden genationaliseerd. Dit heeft veel
stuk gemaakt, zodat w
e de indruk krijgen dat er terug van onderuit m
oet opgebouwd w
orden, vaak vanuit het niet. En van de islam
moet er op dat
vlak niets verwacht w
orden. Integendeel het strakke w
ahabisme m
aakt hier zijn opwachting en baart
onrust.O
ndertussen heeft de Sociëteit van Jezus in 2016 een privaat w
eeshuis met aanpalende schooltjes
overgenomen van een Italiaanse w
eldoener in de kuststreek tw
eehonderd kilometer ten noorden van
Conakry om
er een heus polyvalent educatief cen-trum
van te maken (lagere school, college, techni-
sche hogere landbouwschool). Vier jezuïeten streken
er ondertussen neer. We w
aren aangenaam verrast
door hun apostolische geestdrift en hun intellectu-ele en praktische kw
aliteiten. Deze erg jonge jezu-
ieten zijn allen ‘buitenlanders’ afkomstig uit Tsjaad,
Kam
eroen of Ivoorkust. Er is ook een oudere maar
nog erg vitale Spanjaard bij die nu overste is. In N
’Zérékoré wordt ons een privaat college aange-
boden door de bisschop. De provinciaal van A
OC
houdt dit nog in onderscheiding. D
it soort aanbie-dingen zijn apostolisch aantrekkelijk m
aar vaak ook niet evident: kostelijk, en er m
oet een dan ook een com
munauteit
opgericht w
orden m
et geschikte
mensen, terw
ijl we in deze streek al w
el aanwezig
zijn met het A
frikaanse ‘Foi et Joie’ netwerk (de A
fri-kaanse pendant van het Latijns-A
merikaanse ‘Fe y
Alegría’, G
eloof en Vreugde). Vóór w
e doorreizen naar Abidjan (hoofdstad van
Ivoorkust, het Zuidelijke buurland), gaan we het
‘dorp’ van pater provinciaal bezoeken (4-5 novem-
ber). We hebben nu al begrepen dat dit een onver-
getelijke ervaring zal worden.
Johan Verschueren SJ
Enkele impressies
uit Conakry, Guinee.
WERELD
WIJ
D
Johan Verschueren SJ
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
45
Met de regionale overste Johan Verschueren bezoch-
ten we onze m
edebroeders in Guinee en Ivoorkust.
Net als het aantal christenen, neem
t ook het aan-tal religieuzen in deze landen voortdurend toe. H
et noviciaat voor de Franstaligen staat in K
ameroen.
In Guinee zou 80%
van de bevolking moslim
zijn, in de Ivoorkust ca 40%
. Gesluierde vrouw
en zijn een zeldzaam
heid. Voor hoe lang nog? Vanuit Saoedi-A
rabië wordt er veel steun gegeven aan een hervor-
ming in een puriteinse, w
ahabitische richting.
BasisscholenIn G
uinee heb ik vier basisscholen in verschillende streken bezocht. Vier m
uren, een dak erop, school-banken van ruw
hout, ramen om
licht door te laten. G
las zit er niet in. De leerkrachten m
aken gebruik van bord en krijtje. D
e leerstof wordt gedicteerd,
want boeken zijn schaars. O
nderwijs w
ordt er gege-ven in het Frans en de kinderen leren dus schrijven, vervoegen en ontleden in het Frans: di du do da dé dè dê, être &
avoir, de passé simple, enzovoort. Zou
zo een Frans dorpsschooltje eruit gezien hebben, een eeuw
geleden? De onderw
ijzer vraagt me even
‘mee te helpen’ m
et het corrigeren van de eerste 5 cijfers die de kinderen op kleine leitjes hebben gekalkt. D
e ‘4’ staat er soms in spiegelbeeld. Ik cor-
rigeer het, maar het kind blijft hardnekkig zijn ‘4’
andersom schrijven.
Frans is er de officiële taal, ook al zijn er w
ijd ver-spreide regionale talen, zoals Susu, het Fula of Peul, en het M
alinke, die ook in de nabuurlanden worden
gesproken. Guinee telt ongeveer 15 m
iljoen inwo-
ners. Het Peul w
ordt door misschien 3 m
iljoen Peul in G
uinee maar ook nog eens door 40 m
iljoen Peul in ongeveer tien landen gesproken: het zijn nom
a-
den die door ontbossing en door ontginning stuk-ken van hun traditionele gebieden voor hun kuddes kw
ijt raken en in de steden als dagloners terecht kom
en. Op een w
arme nam
iddag, in Soubanet, w
aar de jezuïeten een weeshuis en een basisschool
leiden, liep ik naar het strand om te zw
emm
en, toen een van de jongens m
ij vroeg om m
ee te mogen
en een ander zich erbij aansloot. De eerste zei dat
hij een Gherzi, zoals hij zei, w
as, dus uit de regio van de regenw
ouden, waar M
alinke wordt gespro-
ken; de ander was een Peul. Ze verstonden elkaars
taal niet en dus spraken ze een prachtig Frans met
elkaar. Met Indonesië in m
ijn achterhoofd vraag ik m
e steeds af of hoe lang dit nog zo zal gaan. Maar
Malinke-isatie, bijvoorbeeld, is al eens tevergeefs
geprobeerd door de eerste president van Guinee.
Opvanghuis
Ik noemde al de jezuïeten in Soubanet, aan de
kust, een paar uur van de hoofdstad Conakry. Een
initiatief van een Italiaans echtpaar om daar een
opvanghuis voor zwerfkinderen neer te zetten. W
ees-kinderen vind je niet gauw
in Afrika, w
ant de familie
zorgt ervoor. Maar in de grote steden lopen verstoten
kinderen rond. Dat kunnen buitenechtelijke kinde-
ren zijn; dat kan een albino-kind zijn; het kan met
aids te maken hebben. Ze zijn som
s brutaler dan een kind dat thuis opgroeit. Een m
aand per jaar gaan de kinderen, zo m
ogelijk, op vakantie bij hun familie. Ze
merken dat vader of m
oeder er niet meer op rekende
dat het kind nog in leven zou zijn. Zo worden een
twintigtal kinderen opgevangen. Ze gaan naar een
school waar in totaal 355 kinderen zijn. D
ie school-kinderen kom
en ’s avonds soms lezen en huisw
erk m
aken in het opvanghuis, waar elektriciteit w
ordt
opgewekt door zonnepanelen. O
ok ’s ochtends in de kapel zijn ze te vinden, w
aar een van de paters de M
is leest, met Tafsir, het Peulse jongetje, als brave
misdienaar. A
lle Peuls zijn moslim
. Ook hij. A
l wil
hij graag gedoopt worden, m
aar zijn ouders houden het tegen. W
e inventariseren de verlangens: een kin-derkliniekje, uitbreiding voor de school, boeken. W
e reizen terug naar C
onakry. De dag erna, ruim
850 kilom
eter landinwaarts naar N
zéré Koré, de tweede
stad van het land. Zetel van een bisschop, waar w
e enkele dagen logeren. H
et weekeinde brengen w
e door in Takoleta, het geboortedorp van provinciaal H
yacinthe Loua. Matthieu Loua, landelijk directeur
van Caritas, is de gastheer. Een m
aaltijd in het fami-
liehuis, een bezoek aan het graf van de ouders, een w
andeling naar het beschermde w
oud. Overal han-
den schudden. En overal bouwplannen: een klaslo-
kaal, een kapel, een bibliotheek. Kranten zoek ik
tevergeefs. De bisschop vraagt steun voor een m
id-delbare school, die in 1961 net als alle katholieke scholen toentertijd genationaliseerd w
as, maar door
een later regime teruggegeven. M
aar wat is een
lycée zonder boeken, zonder een practicum, zonder
sportaccomm
odatie? De regering doet niets aan
opvoeding en onderwijs. Er zijn geen subsidies. H
et schoolgeld m
oet alles dragen. Wat w
eten ze eigen-lijk als ze hun bac, hun eindexam
en op zak hebben?
Boarding schoolD
e jezuïeten mikken vooralsnog niet op secundair
onderwijs m
aar op een vernieuwing van prim
air onderw
ijs. Etienne Mborong SJ, vier jaar geleden
gewijd, uit K
ameroen, w
erkte eerst in N’D
jamena,
Tsjaad, als directeur van Foi et Joie. Nu heeft hij
zes kilometer buiten de stad, in Sam
oé, een soort boarding school opgezet voor door de w
eek, waar
de kinderen in een leeromgeving kunnen opgroeien,
niet te ver van hun geboortehuis. De fam
ilie blijft dichtbij. H
et geluk spat er van af. Goed onderw
ijs is zo fundam
enteel. Guinee heeft enorm
e bauxiet-reserves. C
hinese bedrijven gaan dat exploiteren en exporteren. C
hinese wegenbouw
ers hebben een tracé uitgezet voor de verbinding m
et de Ivoorkust. Een im
mens project. In w
iens voordeel eigenlijk? De
huidige verbinding is een zandpad, waarover Johan
Verschueren, de provinciaal Hyacinthe Loua en ik
gehobbeld hebben naar Abidjan, Ivoorkust. D
orpe-lingen w
eigeren uit hun huis te gaan, als dat in de w
eg staat. Sociale spanningen genoeg. Zolang het onderw
ijs niet ontwikkeld w
ordt, is ieder econo-m
isch project slechts in het voordeel van enkelen.
Eduard Kimm
an SJ
Onderw
ijs in Guinee
Aan het begin van de 20
ste eeuw w
oonden er ongeveer 200 miljoen m
ensen in Afrika.
Aan het einde van die eeuw
een miljard. A
frika is nu een continent van jongeren. Bijna een derde tot de helft van de bevolking zou dus naar school m
oeten gaan. Maar er zijn
te weinig scholen. C
onakry is een grote, stoffige havenstad en tevens de hoofdstad van
Guinee. Een m
iljoenenstad. Wegen m
et veel gaten erin, een treinstation dat voornamelijk
als goederenstation wordt gebruikt; het interstedelijke vervoer is in handen van taxi’s en
busjes; af en toe een fietser. Niet alleen in de stad, m
aar overal in het land wordt gevoet-
bald. Sportterreinen zijn er nauwelijks, m
aar een kaal getrapt hoekje van een marktplein
is al voldoende.
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
67
ACTUA
LITEITEN
Priesterwijding
Wouter Blesgraaf SJ
In het vorige numm
er van ‘Jezuïeten’ maakten
we m
elding van de priesterwijding van W
ou-ter Blesgraaf SJ. H
ier volgt een nadere ken-nism
aking met W
outer en een fragment uit
de homilie van kardinaal D
e Kesel.
Wouter is in 2006 ingetreden in het noviciaat van
de jezuïeten in Birmingham
, waar ook Britse en Ierse
kandidaten intreden. Een puur Engelstalige omge-
ving. Wouter w
as toen 24 jaar oud. Samen m
et twee
broers groeide hij op in een warm
katholiek gezin in
het N
ederlandse O
isterwijk
(Noord-Brabant).
Zijn wetenschappelijke interesse bestendigde zich
en een universitaire masteropleiding volgde aan
de toenmalige K
atholieke Universiteit N
ijmegen:
hij haalde er een master in sociale geografie. Zijn
studietijd was ook een tijd van sociale inzet en
van geloofsverdieping. Onm
iddellijk na zijn uni-versitaire opleiding trad W
outer in. De keuze voor
het religieuze leven, viel niet uit de lucht. Wouter
is altijd diepgelovig geweest en zijn verlangen om
Jezus C
hristus zo nabij mogelijk te volgen w
erd met
de jaren sterker en uitgesprokener. Zijn keuze voor de jezuïetenorde kw
am er nadat hij begrepen had
dat geloofsverdieping, sociale inzet en wetenschap-
pelijke studie perfect konden samengaan in de Soci-
eteit van Jezus. In zijn preek legde kardinaal D
e Kesel een verbin-ding m
et het priesterschap en de evangelielezing over de graankorrel (Joh. 12, 24-26). Een fragm
ent hieruit: ‘Teken zijn, naar H
em verw
ijzen, in zijn naam
handelen, het is zo een mooie roeping. M
aar ook zo delicaat. Verw
ijzen maar nooit de zaak naar je
eigen hand zetten. Ik moet kleiner w
orden en Hij
groter, zoals Johannes de Doper al zei. D
e dienaar m
oet weten dat H
ij nooit boven zijn Heer zal staan.
De hoeksteen w
aarvan sprake is ook de steen die door de bouw
lieden werd verw
orpen. Vergeten we
het niet: Christus heeft het hogepriesterschap ver-
worven door zijn liefde tot het uiterste. G
een groter liefde dan H
ij die zijn leven geeft voor zijn vrienden. D
at horen we ook in het evangelie vandaag: je zult
als gezondene van Jezus alleen werkzaam
zijn zoals
Hij, als een graankorrel die in de aarde sterft. A
ls diegene die zichzelf durft te riskeren en te verliezen. A
lleen de liefde is het hart van ieder vruchtbaar apostolaat. D
at verlangen om niet voor je zelf alleen
te leven, om je in te zetten voor anderen, leeft al
langer in jou, Wouter. Je hebt het al van thuis uit
meegekregen. H
et heeft vaste en concrete vorm
gekregen binnen de Sociëteit van Jezus. Het is zo
een belangrijke zending die je vandaag ontvangt en w
aartoe je voor heel je leven gewijd w
ordt: men-
sen in deze tijd helpen God op het spoor te kom
en, daarin alleen m
aar verwijzing zijn naar Jezus zelf en
zijn evangelie, als een woord van leven, een licht op
onze levensweg. Laten zien hoe G
od de macht van
zijn liefde ook toont juist daar waar de m
ens het m
eest broos en kwetsbaar is. Zoals de A
rkgemeen-
schappen dat zo tastbaar beleven. Vergeet nooit het w
oord dat we vandaag in het evangelie horen: “W
il iem
and Mij dienen dan m
oet hij Mij volgen; w
aar Ik ben, daar zal ook m
ijn dienaar zijn”.’ N
a de wijding w
erd Wouter toegezongen door
enkele van zijn medebroeders. Er w
as tevens een quiz, sam
engesteld door broer Roel en schoonzus Bernadette, w
aarbij de aanwezigen op treffende
wijze konden raden naar enkele typische karakte-
ristieken van Wouter. D
e hele middag w
as zo een harm
onieus samenzijn van W
outers familie, vrien-
den en medebroeders.
Ward B
iemans SJ
JRS/USA ontvangt de
Anne Frank Award
De am
bassadeur van Nederland in de Ver-
enigde Staten reikte de Anne Frank A
ward
uit aan de Am
erikaanse afdeling van de JRS, de Vluchtelingendienst van de jezuïeten, aan m
issie-directeur Leo O'D
onovan SJ en uitvoe-rend directeur D
avid Robinson.
Op 14 septem
ber jl. werd de Jesuit Refugee Ser-
vice/U
SA door de am
bassade van het Koninkrijk der N
ederlanden erkend met de A
nne Frank Aw
ard. D
e prijs wordt uitgereikt aan een A
merikaans per-
soon of organisatie die blijk heeft gegeven van een oeuvre
dat onverdraagzaam
heid, antisem
itisme,
racisme of discrim
inatie bestrijdt en tegelijkertijd de vrijheid en gelijke rechten eerbiedigt.JRS w
ordt geprezen voor haar werk ter verbetering
van de toegang tot onderwijs voor vluchtelingen en
anderen die getroffen zijn door oorlog en conflictsi-tuaties. JRS zet zich in voor gezinnen en kinderen in bestaande program
ma's voor prim
air, secundair en tertiair onderw
ijs, maar w
erkt ook aan een betere toegang tot opleidingsprogram
ma's voor vluchtelin-
genkinderen, jongeren en volwassenen. D
e onder-w
ijsprogramm
a's van de JRS bevatten ook belang-rijke
elementen
zoals aanvullende
programm
a's
voor ouders en gezinnen, lerarenopleidingen en taalvaardigheden. JRS biedt m
omenteel onderw
ijs-activiteiten aan in 42 landen. JRS biedt onderw
ijs aan vluchtelingen en ontheem
den, ongeacht ras, etnische afkom
st of geloofsovertuiging.Senator Patrick Leahy (D
emocraten-Verm
ont) leidde de uitreiking in en zei: ‘W
e moeten opstaan, w
e moe-
ten ons uitspreken voor vluchtelingen,’ en bedankte JRS/
USA
daarvoor. Am
bassadeur Henne Schuw
er die de prijs uitreikte, m
erkte op dat Anne Frank als
vluchteling zelf het belang van onderwijs begreep
als hoop voor de toekomst.
De prijs w
erd uitgereikt door staatssecretaris Made-
leine Albright en w
erd namens JRS/
USA
aanvaard door m
issie-directeur pater Leo O'D
onovan. In zijn reactie citeerde pater O
'Donovan een passage uit
het dagboek van Anne Frank: “Iedereen heeft in
zichzelf een stukje goed nieuws. H
et goede nieuws
is dat je niet weet hoe gew
eldig je kunt zijn! Hoeveel
je kunt liefhebben! Wat je kunt bereiken! En w
at je m
ogelijkheden zijn.”‘D
it is, denk ik, de boodschap van Anne Frank, als
vluchteling, aan de vluchtelingen van de wereld van
vandaag - onze vluchtelingen’, aldus pater O' D
ono-van. ‘D
e focus van JRS op onderwijs is een uitdruk-
king van onze missie om
de waardigheid van iedere
mens te erkennen, of zoals A
nne het zo treffend ver-w
oordde: ons “stukje goed nieuws”.’ D
e JRS/U
SA is
zeer vereerd deze onderscheiding te in ontvangst te nem
en en bedankt de ambassade van het Konink-rijk der N
ederlanden, in alle bescheidenheid, om
in A
nne Franks naam te
worden erkend.
Bron: JRS N
oord-Am
erika
Am
bassadeur Henne
Schuwer (links) na de
uitreiking van de Anne
Frank Aw
ard aan pater Leo O
’Donovan SJ en
uitvoerend directeur David
Robinson (rechts). (FO
TO: JRS U
SA)
FOTO: PHILIP DEBRUYNE SJ
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
98
Hoe het begon
‘Geef jonge m
ensen alle kansen’ staat centraal in de Sint-M
ichielsbeweging. N
et dat hebben de Vlaamse
jezuïeten gedaan in 1993. Toen de kerk en het grote huis in Kortrijk vrijkw
amen, hebben ze het hele com
-plex in erfpacht gegeven voor een nieuw
project. De
jonge diocesane priesters Noël Bonte (+) en G
eert G
oethals hadden de droom om
‘iets’ voor jongeren te doen. D
at ‘iets’ bestaat in 2018 vijfentwintig jaar
en groeit en bloeit nog altijd. De hoofddoelstelling
was - en is nog steeds - om
bronplaatsen te creëren w
aar jonge mensen het geloof kunnen leren ken-
nen, vieren en beleven. Een jongere in nood zou nooit zonder hulp w
eggestuurd worden. Pr. N
oël en pr. G
eert hebben vanaf het begin twee aan tw
ee gew
erkt en dit wordt nog steeds gedaan.
De oprichting van de Sint-M
ichielsbeweging is geïn-
spireerd door de Nieuw
e Bewegingen in de Kerk,
die Noël leerde kennen tijdens zijn studies in Rom
e.
Daarnaast is het leven van de heilige D
on Bosco, die jonge m
ensen optilde en hun talenten liet open-bloeien, een grote inspiratiebron. O
ok abdijen inspi-reerden. Voorafgaand aan de oprichting w
erden er jongerenw
eekends in abdijen georganiseerd. Het
altaar in de kerk in Kortrijk is een boomstam
uit W
estvleteren. De naam
van de Beweging gaat terug
op de naam van de kerk: de Sint-M
ichielskerk. De
oprichting gebeurde in overleg met de bisschop van
Brugge en met ondersteuning van pr. G
uy Algoet.
In 2000 werd een volgende gem
eenschap opge-richt in W
aregem en de jaren erna in Izegem
, Brug-ge, O
osterzele en Gent. Een initiatief in Leuven is
op vraag van jongeren gestart in september 2017.
Helaas w
erd pr. Noël in 2014 ernstig ziek en over-
leed hij op 15 januari 2016. Naar aanleiding van
zijn ziekte is er een Dagelijks Bestuur opgericht m
et pr. G
eert Goethals, Tine D
e Leeuw, pr. Lode Van-
deputte, Katrien Stryckers en Low
ie De Spiegeleer.
VisieD
e visie van de beginjaren blijft zoals bij de aan-vang: ‘D
e vriendschap met C
hristus is ons hart, de vriendschappen m
et jongeren en met m
ensen in nood zijn onze longen.’ D
e vriendschap met C
hris-tus is het hart dat leven geeft aan het gebed en de liturgie, aan de geloofsbegeleiding en de vorm
ing. D
e longen voorzien het hart van zuurstof. Zoals het hart en de longen elkaar nodig hebben, zo horen de vriendschap m
et Christus en de vriendschap m
et jongeren en m
et mensen in nood sam
en. Het huis
in Kortrijk waar kerk en klooster in elkaar overlopen,
leent zich hier uitstekend toe. We zijn heel dank-
baar dat we op deze site onze projecten kunnen
uitbouwen. A
ls Nieuw
e Beweging w
erken we sam
en m
et de territoriale en diocesane pastoraal en met
verschillende christelijke en burgerlijke organisaties. W
e kiezen voor eenvoud in denken en doen.
Concreet in Kortrijk O
p zaterdagavond is er een jongerenviering om 19u.
Dit is een belangrijke sam
enkomst van de gem
een-schap. Jongeren engageren zich voor m
uziek en zang, zetten zich in als m
isdienaar of lector, verzor-gen het onthaal. N
a de viering is er ontmoeting in
het huis. Regelmatig zijn er ontspannende activi-
teiten o.a. zwem
men, bow
len, culinaire avond. We
nemen deel aan activiteiten in de stad o.a. Levens-
loop, Sinksenfeesten. In het huis w
onen steeds een tiental jongeren tus-sen 18 en 30 jaar. Ze w
erken of studeren en engage-ren zich om
gedurende een jaar meer thuis te kom
en in het christelijk geloof. M
aandelijks hebben ze een persoonlijk geloofsgesprek. O
p woensdag kom
en ze sam
en voor een maaltijd, viering of gebed m
et liederen uit Taizé. A
ansluitend is er ontmoeting,
geloofsvorming en ontspanning. O
ok jongeren die niet in het huis w
onen, sluiten hierbij aan. Dit is een
periode in hun leven en we stim
uleren hen om door
te groeien: om een diplom
a te behalen, werk te zoe-
ken, een levenskeuze te maken. W
e voorzien enkele kam
ers in huis voor jongeren in nood. Mom
enteel w
onen er enkele oorlogsvluchtelingen. D
e jongeren van Kortrijk sluiten vriendschap met
de jongeren van de andere gemeenschappen en
ontmoeten elkaar op de jongerenw
eekends, ‘Zeuge-feesten’, Feest van de Bew
eging e.a. Er zijn jaarlijks tw
ee tienerkampen en een gezinsw
eekend. Het pro-
ject Look@Life richt zich tot klasgroepen en scholen
voor een getuigenis van christelijk leven vandaag.
De vriendschap m
et mensen in nood krijgt in Kort-
rijk vorm in enkele projecten:
1. Het O
nthaalhuis Emm
anuel biedt onthaal en ondersteuning aan gezinnen m
et een zeer geringe of geen uitkering. H
et gaat om
een groot aantal vluchtelingengezinnen. We
kunnen samenw
erken met partners die ons
voedseloverschotten bezorgen.
2. We bouw
en nu een garage om tot Potpourri,
onze sociale winkel m
et koffiehoek, w
aar we
de mensen m
et nog meer w
aardigheid kunnen ontvangen. Ze kiezen er als klanten zelf hun producten aan de hand van een puntensysteem
.
3. Op zaterdagnam
iddag worden kinderen van
zes tot twaalf jaar door jongeren begeleid in de
Vredesklas. We helpen bij hun huisw
erk, we eten
en spelen samen. In de vakanties gaan w
e op uitstap.
4. In Dream
worden jongeren van tw
aalf tot achttien ondersteund in vakken w
aarmee ze het
moeilijker hebben. Ze kunnen er gebruik m
aken van com
puter en printer en vinden er een rustige plaats om
voor school te werken.
5. In Future helpen we jonge m
ensen van 18 tot 30 jaar te bouw
en aan hun toekomst door
begeleiding en ondersteuning in studies, werk,
huisvesting.
6. Nieuw
e erkende oorlogsvluchtelingen krijgen m
et Porta Aperta een huurcontract aangeboden
voor een woning op de private huurm
arkt. Buddygezinnen gaan in vriendschap m
et hen op w
eg. Zo begeleiden we nu negen gezinnen
(waarvan zes in Kortrijk) en negen jonge
mensen.
We zijn heel dankbaar dat w
e op deze plaats onze roeping m
ogen waarm
aken om C
hristus na te vol-gen en in zijn spoor m
ensen in nood mogen optillen,
in vriendschap.
Tine De Leeuw
, algemene coördinator
Geert G
oethals, verantwoordelijke priester
Sint-Michielsbew
eging huist in voormalig
jezuïetenhuis Kortrijk
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
1011
In deze bijdrage schets ik eerst zes dynamieken
van de digitale omgeving. Vervolgens onder-
zoek ik de praxis van een topcomm
unicator. Ten slotte noem
ik vier criteria voor waarheids-
productie in onze gedigitaliseerde samenleving.
I. Zes dynamieken van de internet-
omgeving
Horizontale com
municatiestructuur
In het internet staat ieder op gelijk niveau. Digitale
comm
unicatie is horizontaal. Ieder kan publiceren, reageren en delen. Internet staat w
ars van hiërar-chie. H
et verdraagt geen censuur. Zo ben ik beheerder van de Facebook-pagina van de V
ideo van de Paus, deel van het officiële Vaticaanse
comm
unicatienetwerk. D
e enige voorwaarde om
beheerder te w
orden was dat ik nooit een com
-m
entaar zou verwijderen. O
nheuse comm
entaren dienen gecorrigeerd te w
orden door andere surfers, m
iddels door hen zelf toegevoegde comm
entaren. D
e surfer verlangt betrokken te worden in het digi-
tale comm
unicatiegebeuren. De inhoud dient op
zo’n wijze aangeboden te w
orden dat zij niet pre-tendeert de uit de hem
el neergedaalde definitieve w
aarheid te zijn. W
aar vroeger
de publieke
opinie voornam
elijk gevorm
d werd door professionals verbonden aan
structuren met een duidelijke identiteit, gebeurt
dit nu door jan en alleman. Tegelijk is er een toe-
nemende professionele productie van inhouden die
bewust m
anipulatief of vervalsend zijn.D
it oneindig brede aanbod aan informatie van
divers allooi verklaart dat we inzake feitelijkheid in
een heel paradoxale situatie terecht gekomen zijn.
De w
aarheid zegeviert en tegelijk zijn we in het post
waarheid tijdperk beland.
Surfer is de baasH
oeveel manipulatie er ook is op het internet, uit-
eindelijk is het de surfer die klikt. Hij kiest w
at hij w
aar, hoelang en wanneer leest, bekijkt of beluis-
tert. Als w
ebmaster kan je hooguit proberen de sur-
WERELD
WIJ
D
fer naar je website te lokken.
Concreet, het is aan de digitale inhoudleverancier
om zich aan te passen aan de surfer. H
et machtsar-
gument w
erkt hier niet. Het preekstoelm
odel heeft afgedaan in de digitale om
geving. Het subject kom
t centraal te staan in de w
ording van de waarheid.
Personalisering in oceaan van anonimiteit
Op het internet is anonim
iteit troef. Op het inter-
net kan je dan ook bijna systematisch w
it én zwart
lezen, horen of zien. Ook binnen de christelijke
wereld. W
ie heeft gelijk?Tegenover deze anonim
iteit en dus de onbetrouw-
baarheid van de inhoud staat een trend naar per-sonalisering. H
et getuigenis-genre alsook de story-telling w
orden alsmaar belangrijker. In beide staat
de persoonlijke ervaring centraal. De sociale m
edia spelen hier een belangrijke rol. Franciscus heeft op Tw
itter meer dan 35 m
iljoen volgers. De O
sservatore Rom
ano, de officiële krant van het Vaticaan, enkele
tienduizenden. Dit zegt iets over de uitzonderlijke
populariteit van de Paus. Maar het geldt ruim
er. Institutionele accounts hebben gezicht noch stem
, terw
ijl de surfer daar net naar verlangt. Sociale m
edia maar ook persoonlijke w
ebsites zoals blogs kunnen w
erken als een filter. Mensen lezen
of bekijken wat die bepaalde m
an of vrouw publi-
ceert of aanbeveelt. Dit artikel of die video w
ordt geloofw
aardig omdat het tot bij m
ij komt via die
welbepaalde, gekende persoon.
Paradoxaal genoeg versterkt dus de anonimiteit
van het internet de personele, subjectieve kleuring van de w
aarheid.
Eigen literair genreD
e digitale
omgeving
heeft eigen
wetten
wat
be treft de vorm w
aarin de inhoud dient te worden
aangeboden.ð
Bijdragen op het internet dienen doorgaans kort en bondig te zijn. Je m
oet de lezer meteen pak-
ken en helder en duidelijk je boodschap over-brengen. D
it verklaart waarom
de visuele dimen-
sie zo belangrijk is. Video kent een ex ponentïele
groei op het internet. Een tweet of een facebook-
bericht zonder aantrekkelijke foto wordt niet
opgemerkt.
ð Verm
its de surfer normaliter m
aar korte tijd op je w
ebstek vertoeft verwacht hij geen syste-
matische en exhaustieve behandeling van een
thema.
ð Ten slotte, de digitale om
geving verlangt voort-durende verandering. D
e levensduur van veel w
ebsites en a fortiori van afzonderlijke inhou-den is kort. Internet eist daarom
doorlopende creativiteit en vernieuw
ing.
Gew
eld op internetInternet is een m
ensengebeuren. Er bestaat dus ook veel gew
eld op het web. O
ok in de christelijke, katholieke digitale w
ereld. In het bijzonder vanuit kleine, behoudsgezinde groepen die vaak erg m
ili-tant aanw
ezig zijn op het internet. D
igitale comm
unicatie heeft een ontremm
ende w
erking. Dit leidt vaak tot ontluisterende digitale
producties en
impulsieve
interacties. Vervelend
gevolg hiervan is dat mainstream
gelovigen de nei-ging hebben om
zichzelf te censureren.
TransparantieIn de digitale om
geving vieren manipulatie en ano-
nimiteit hoogtij. Tegelijkertijd is er een tegenover-
gestelde dynamiek richting transparantie. Steeds
minder blijft verborgen in een om
geving waar zo
goed als alles wordt geregistreerd. In het bijzonder
bij publieke persoonlijkheden wordt de levensge-
schiedenis tot in de kleinste details onderzocht en op het publieke forum
geworpen.
Het nodigt uit tot transparantie en integriteit.
II. Com
municatietechniek van paus
Franciscus D
e blijvende populariteit van paus Franciscus heeft veel te m
aken met zijn com
municatietechniek. D
eze sluit naadloos aan bij w
at de nieuwe m
edia vragen.
Franciscus is een mensenm
ens Paus Franciscus houdt van m
ensen. Als hij rondrijdt
op het St-Pietersplein maakt hij oogcontact m
et individuele m
ensen. In het vliegtuig beantwoordt
hij niet alleen vragen van journalisten. Hij groet hen
ook een voor een en toont zich geïnteresseerd. Het
resultaat is dat veel mensen op hun beurt van hem
gaan houden. A
ls je van iemand houdt, dan krijgt
wat die persoon zegt bijzondere betekenis. D
an ga je dat zo interpreteren dat het een opbouw
ende betekenis krijgt. Vind je die niet, dan ga je er discreet over zw
ijgen.
Woord en daad vallen sam
en D
e boodschap van Franciscus gaat over eenvoud, nederigheid, nabijheid, zorg voor de m
insten, enz. H
ij spreekt en schrijft erover. Maar hij doet het ook.
Zijn eerste publieke woorden na zijn verkiezing
waren B
uonasera. Daarna boog hij, de nieuw
e paus, om
de zegen van het volk te vragen. Hij verkiest te
wonen in het eenvoudige Santa M
arta, eerder dan in het m
ooie apostolische paleis. Zijn eerste bezoek buiten Rom
e was aan vluchtelingen in Lam
pedusa. H
ij omhelst verm
inkte mensen, enz.
Inclusieve benaderingVan Franciscus kan je niet zeggen dat hij progres-sief is. H
ij praat mensen niet naar de m
ond. Toch luisteren m
ensen graag naar hem. W
aarom?
• O
ok gewone m
ensen verstaan Franciscus. Eerder dan dure w
oorden gebruikt hij beelden, grappen en herkenbare voorbeelden. Francis-cus lijkt w
el te spreken in tweets. D
oordat je m
akkelijk oneliners kan puren uit zijn toespra-ken, geeft hij journalisten niet alleen gesneden brood. H
ij snijdt het ook zélf. •
Franciscus ontvangt dagelijks beroemdheden.
Maar hij luncht ook m
et daklozen of spreekt m
et gewone Vlaam
se jongeren. Niem
and is te m
in voor Franciscus.•
Ruimer, Franciscus richt zich niet enkel tot
katholieken of christenen. Hij richt zich vaak
tot alle mensen van goede w
il en heeft het over de uitdagingen voor de m
ensheid.•
In ethische dossiers is Franciscus strak in de leer. Tegelijk is er zijn system
atische aandacht voor barm
hartigheid waarbij hij niet aarzelt
om zichzelf in vraag te stellen – denk aan zijn
beroemde W
ie ben ik om te oordelen.
ZelfrelativeringH
et laatste kenmerk lijkt m
e het meest typische voor
paus Franciscus. Hij deinst er niet voor terug zichzelf
en de katholieke traditie te relativeren. In interviews
Waarheid in tijden van internet
Ervaringsbericht van een internetpastor
KO
RTE BERICHTEN
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
13
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
12
zegt hij dat hij somm
ige zaken niet weet. Bekend
is zijn uitspraak in La Repubblica in 2013 dat hij gelooft in G
od, niet in een katholieke God.
Dit versterkt de geloofw
aardigheid van zijn dis-cours. D
eze zelfrelativering lijkt me niets anders dan
een erkennen dat wat gebeurt binnen de K
atholieke Kerk gebeurt doorheen m
ensen en dus getekend is door beperktheid.
III. Vier criteria voor w
aarheid in digitaal tijdperk
Relationeel en personeel karakter van waarheid
We krijgen info binnen via netw
erken en beseffen dat deze geproduceerd w
ordt door mensen. D
e identiteit van deze personen alsook de kw
aliteit van de relatie die w
e met hen onderhouden w
ordt belangrijker. W
aarheid functioneert minder als een
objectief gegeven. In de plaats daarvan wordt w
aar-heid m
eer een personele, relationele dynamiek.
Het w
ie neemt het over van het w
at.
Criterium van incarnatie
Metafysische w
aarheid heeft voor de meesten afge-
daan. Waarheid m
oet je kunnen zien, horen en voe-len. D
it geldt in nog sterker mate voor de digitale
omgeving.
Somm
ige sectoren van informatie- en opiniepro-
ductie hebben een verbijsterend post truth gehalte verw
orven. Toch blijft voor mensen de verifieerbare
feitelijkheid de toetssteen. Incarnatie, het samen-
komen van w
oord, beeld en feitelijkheid, blijft een doorslaggevend w
aarheidscriterium.
Voor de digitale omgeving betekent dit dat het
belangrijk is dat zij geen parallelle wereld w
ordt. D
e uitdaging, ook voor christenen, is om system
a-tisch bruggen te slaan die de digitale en fysieke w
erkelijkheid verbinden.
Waarheid als onaffe, interactieve dynam
iekD
e gedigitaliseerde mens verlangt dat zijn stem
w
ordt gehoord en gelooft niet langer in een defi-nitief, alom
vattend antwoord. H
et besef groeit dat het m
ysterie wel degelijk bestaat en dat de w
aar-heid zich niet laat opsluiten in m
enselijke waar-
heidsuitspraken. Vandaar dat het mensendiscours
gaten mag vertonen. H
et dient een antwoord te zijn
waarm
ee je in dialoog kan treden.
Waarheid is opbouw
endH
et is maar als w
aarheid gepaard gaat met respect
en mildheid, dat zij een springplank kan w
orden naar m
eer menselijkheid. Zeg w
at je te zeggen hebt. M
aar op zo’n manier dat het ook ontvankelijk is
voor andersdenkenden. Een polemisch of spottend
discours brengt weinig zoden aan de dijk.
Nikolaas Sintobin SJ
Webm
aster van websites als biddenonderw
eg.org, ignatiaansbidden.org, verderkijken.org, inalledingen.org
AM
STERDAM
Xaveriushuis Bart Beckers heeft onze com
munauteit verlaten om
zijn laatste vorm
ingsjaar in Australië te doen. *
Ben Frie w
erd op 1 oktober rector van de Krijtberg-
kerk. Bovendien is hij minister van het huis. D
aar-naast blijft hij hoofdredacteur bij Ignis W
ebmaga-
zine en algemeen overste van de Zusters van het H
. H
art in Rosmalen en N
ijmegen. *
Toon Suffys is al een w
eek in Am
sterdam gew
eest en was ook bij
de overdracht van het oude team naar het nieuw
e. M
aar tijdens de verhuizing voelde hij hoe zijn rech-terheup totaal niet m
eer mee w
ilde. Hij w
achtte tw
ee maanden in H
everlee op een heupoperatie. O
p 26 oktober kreeg hij een heupprothese en is nu begonnen aan tw
ee maanden revalidatie. H
ij hoopt tegen Kerstm
is de nieuwe uitdaging in A
msterdam
aan te vatten. G
regory Brenninkmeijer vervangt
hem in het pastoraat. *
Het Platform
Ignatiaanse Spiritualiteit heeft tw
ee nieuwe stafleden: H
ilde Van Linden voor het w
erkveld Geestelijke O
efenin-gen/
gemeenschappelijke onderscheiding, w
aar zij zal sam
enwerken m
et Bart van Emm
erik; en Rick Tim
merm
ans, die met N
ikolaas Sintobin in het inter-netpastoraat zal sam
enwerken. *
Ward Biem
ans is in novem
ber begonnen met het verzorgen van een
cursus Schriftlezing Oude Testam
ent voor priester-studenten van vier bisdom
men: U
trecht, Rotterdam,
Breda en Groningen-Leeuw
arden. * D
e vakantie is al w
eer achter de rug. Peter Peelen, pastoor in W
est-Friesland, schreef over de zijne het volgende: ‘D
aar ik gek ben op treinen mocht ik de lange trein-
reis maken van M
oskou naar Peking met de Trans
Siberië Expres. Een geweldige ervaring! Een van de
hoogtepunten was een bezoek aan de kerk die is
gebouwd op de plek w
aar de tsaar met zijn gezin is
vermoord in Jekaterinenburg. Zeer indrukw
ekkend! En natuurlijk m
ocht ik aan het eind een bezoek bren-gen aan de Verboden Stad en de M
uur beklimm
en…’
AN
TWERPEN
Romero-Loyola
Bij de viering van de nieuwe SJ-regio European Low
C
ountries (ELC) op 26 augustus w
aren verscheide-ne buitenlandse m
edebroeders in Romero te gast:
Victor Assouad, assistent voor W
est-Europa en het N
abije Oosten en anderen. In de w
eek van 11 sep-tem
ber was Victor A
ssouad opnieuw in ons huis
om verscheidene huizen, zow
el in Nederland als in
Vlaanderen te bezoeken. Op 14 septem
ber moch-
ten we drie A
merikaanse gasten ontvangen: Father
Peter Magnum
, plebaan van de kathedraal van Shreveport (Louisiana), en tw
ee van zijn parochia-nen. D
eze kerk heeft de heilige Jan Berchmans als
patroon. Einde vorig jaar werd zijn hart als reliek een
tijdlang in de kathedraal opgesteld. Het drietal w
as nu naar België gekom
en om een bezoek te brengen
aan het geboortehuis van de heilige in Diest. *
Bij de opening van het academ
iejaar van de Universi-
teit Antw
erpen (25 september) is Johan Vanhoutte
voorgegaan in een sobere en inspirerende viering in de kathedraal. *
Op zaterdag 30 septem
ber had hier de dag voor de ouders van jezuïeten plaats. Elf ouders en tw
ee zussen waren van de partij. W
iggert M
olenaar zorgde ervoor dat alles in goede banen w
erd geleid. ’s Morgens vierden w
e eucharistie in de Ignatiuskapel van de U
niversitaire Parochie. Als
nieuwgew
ijde priester ging Wouter Blesgraaf daar-
in voor. Na de m
iddag bezocht het gezelschap het Ruusbroecgenootschap. In de leeszaal van de biblio-theek w
erd door Guido de Baere een schets gebo-
den van de geschiedenis en de huidige onderzoeks-activiteiten van het genootschap. *
Van 13 tot 19 oktober trok Johan Verschueren naar het H
einrich Pesch H
aus in Ludwigshafen om
er de Conferentie
van de Europese Provinciaals en die van het Nabije
Oosten bij te w
onen. En op 26 oktober is hij samen
met Eduard K
imm
an naar West-A
frika vertrokken. G
edurende een maand zal hij er enkele landen (G
ui-née C
onakry, Ivoorkust, Tsjaad en Kam
eroen) van de W
est-Afrikaanse provincie bezoeken om
hen bij te staan in het organiseren van hun econom
aat en hun financiën. *
Gedurende een tw
eetal weken
heeft Guido D
ierickx zijn onderzoeks- en vakantie-activiteiten gecom
bineerd tijdens een reis naar de VS. *
Jan Stuyt is in de laatste week van oktober
naar Loyola getrokken voor een samenkom
st van de JRS. Intussen is Theo van D
runen zich duchtig aan het inw
erken in het economaat van de ELC
. O
nlangs telde zijn agenda 76 items en dat blijft zo
tot vandaag: wat bovenaan w
ordt geschrapt, komt
er onderaan weer bij.
KORTE BERICH
TEN
Paus Franciscus beantwoordt vragen van journalisten in het vliegtuig
15
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
14
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
15
Luc van den Steen, de zus van pater Fivez en de jongere broer van Flor U
yttersprot. * En dan het
andere gezicht van ons huis. Tussen 20 en 30 augus-tus w
erd er naarstig gewerkt ter voorbereiding van
de wijding van W
outer Blesgraaf op 9 september.
Keuken en personeel gaven dan ook het beste van hun kunnen. Van 8 tot 12 septem
ber was pater Vic-
tor Assouad, assistent voor W
est-Europa, hier op bezoek. *
Daar tussen door spelen de ongem
ak-ken van nog valide huisgenoten. O
p 24 augustus onderging onze overste Fons Sw
innen zijn tweede
cataract operatie en nu ziet hij in perspectief wat
we allem
aal uitsteken. Juist nu hij naar Nederland
moest verhuizen kon Toon Suffys een heupoperatie
niet langer uitstellen. Ondertussen loopt ook M
arc Van N
ieuwenhoven krom
van een geknelde zenuw
tussen een van de lage rugwervels. Beide operaties
zullen eind oktober gebeuren. * O
p 16 september
kwam
André Rosier (m
isschien definitief) terug uit C
ongo en hij doorloopt nu alle procedures van een volledige revisie. *
Op 29 septem
ber vierden we
dan zoals men zegt feestelijk m
et ieders genodig-den onze jubilarissen: Roger Lenaers en Bernard Verkissen, 75 jaar sociëteit, W
im Vandeputte, 70
jaar sociëteit, André Rosier en Paul Van Looy, 60
jaar sociëteit, Herm
an-Jozef Castelein, A
ndré Cnoc-
kaert, Peter van Gool en Paul Verdeyen, 50 jaar
priesterschap. Ten slotte Raf Dew
eer, 50 jaar laat-ste geloften. *
Van 16 tot 20 oktober hielden we
onze jaarlijkse huisretraite onder leiding van Wim
Beuken, m
et werkelijk verhelderende exegetische
inleidingen, waaruit ieder m
aar moest kiezen w
at hem
paste. * Een anekdote om
af te sluiten. Jan Erkens m
ist regelmatig spullen op zijn kam
er of in huis. Bril kw
ijt! De com
munauteit helpt veertien
dagen zoeken zonder resultaat. Een medebroeder,
die even regelmatig w
el eens verstrooid is, begint slecht te zien. N
aar de oogarts. Deze roept uit: ‘M
aar jongen, dat is uw
bril niet!’
HEV
ERLEEFavre
Favre wordt steeds N
ederlandser. Niet alleen is na
het vertrek van Marc Lindeijer naar M
echelen een andere N
ederlander, Jos Moons, in het Leuvense
zijn intrek komen nem
en, maar ook hebben w
e een
tenis van keizer Tiberius te vinden zit diep in de aderen van deze geleerde jezuïet. M
aar toch is hij, tevreden gesteld m
et plaveien die wat gelijken op
een Romeinse heirbaan, naar bed gegaan. *
Wal-
ter Devos, de econoom
die zich al tientallen jaren in stilte w
egcijfert, geeft nu meer taken door aan
het jonge economaat in A
ntwerpen. D
e boekhou-ding van M
issieprocuur en Hubeje – ten dienste van
de ontwikkelingslanden – bleef hij voorlopig trouw
beheren na het pensioenvertrek van Jean D
equan-ter, de vorige boekhouder. M
aar onze Walter neem
t ook heel w
at ander verborgen dienstwerk en zorg-
verlening onverpoosd ter harte. * A
urel Brys SJ, w
erd weer eens in Brussel opgem
erkt. Jaarlijks komt
deze stoere missionaris, w
erkzaam in Indië, voor
een drietal maanden naar België. H
ier neemt hij
tal van initiatieven om fondsen te verzam
elen voor de vele behoeften van de expansieve Ranchi jezu-ietenprovincie. A
urel organiseerde zo onder meer
een geslaagde ‘Indië-dag’ in de Oude A
bdij van D
rongen. Eind november is hij teruggevlogen naar
de Lievensmissie ginds in het oostelijk halfrond. *
Tot tevredenheid van onze m
inister liep de Arrupe
residentie ondertussen elke maand w
eer lustig vol m
et gasten uit verre en nabije landen.
HEV
ERLEEJezuïetenhuis
Leven en sterven liggen in ons huis heel dicht bij elkaar. O
nze comm
unauteit heeft weer tw
ee mede-
broeders overgedragen in de handen van de Heer.
Op 19 septem
ber stierf toch nog vrij onverwacht
Toon Ploem. Tijdens zijn uitvaart kregen w
e een ont-roerend getuigenis van een blinde vrouw
, voorgele-zen door een vriendin. In O
verpelt was zij een klein
buurmeisje van de grote Toon, die zij bew
onderde als haar idool. O
ok Marcel, de broer van Toon, gaf
een indringend getuigenis dat eindigde met een
sterk gedicht van Pessoa. * O
p 12 oktober overleed Robert H
ermans na een lange m
oeizame levens-
periode. Tijdens zijn uitvaart hield Monseigneur
Nzala, bisschop van Popokabaka, hier op bezoek,
een ‘korte’ afscheidsrede en hij besprenkelde en bew
ierookte de kist van Bob. * H
ierbij voegen w
e de overleden familieleden van onze m
edebroe-ders: G
eneviève Misselijn, de schoonzus van pater
gevierd. Frans Dem
eyer kwam
zelfs driemaal aan de
beurt. Zijn jubileum van 70 jaar jezuïet w
erd eerst in onze gem
eenschap gevierd met fam
ilie en vrienden. Frans is al vele jaren pastoor van de bew
oners van het rusthuis C
apenberg. Zijn jubileum w
erd daar, na de eucharistie, m
et brio, veel volk, muziek en zang
in de cafetaria gevierd. Ten slotte hebben we Frans
ook nog in de bloemetjes gezet voor zijn 90 jaar.
Theo Fonteyn sloot de reeks vieringen af met zijn
80ste verjaardag. Een groot evenement w
erd het in de buurt van de Londenstraat. Theo had een kleine honderd
mensen
uitgenodigd rond
welgevulde
tafels in een restaurant, gevestigd in het vroegere 'kot', de plaats w
aar havenarbeiders elke morgen
werk kw
amen zoeken. Een orkestje, liedjes en een
operazanger gaven sfeer. * In het voorbije jaar
heeft Capenberg 27 overlijdens gekend telkens m
et een verzorgde eucharistie herdacht. Zo ook M
arc De
la Marche. Zijn zus en schoonbroer uit N
ederland w
aren daarbij present. We bew
aren dankbaar het houten kruisje m
et de naam van M
arc.
BRU
SSELArrupe
De redactie van dit eervol tijdschrift w
il de huiskro-nieken uiterlijk tegen A
llerheiligen. Dit zijn de dagen
waarop onze overste, pater H
ugo Carm
eliet, samen
met andere huisgenoten, naar de begraafplaats van
Groot-Bijgaarden trekt. Bij het plaatselijke bloem
en-m
eisje kiezen zij zich de mooist-ogende chrysanten
uit. Die potten verankeren zij dan aan de voet van de
laatste rustplaats van een dertigtal medebroeders.
Dat jaarlijkse ritueel sluiten zij, naar staand gebruik,
af met het nuttigen van een lokaal brouw
sel. * ‘D
e w
inter is komende.’ D
at constateerde pater Charles
Verhezen, onze tuinier, toen temperaturen zakten
en een ijzige wind de bladeren opjoeg. Snel w
erden geranium
s, struik- en knolgewassen sam
en met ove-
rig kwetsbaar groeisel in een beschuttende plaats
met glazen dak ondergebracht. W
e kregen er dus een ‘W
intertuin’ of ‘Orangerie’ bij, in de schaduw
van de Koninklijke Serres te Laken. Voordien had C
harles in de tuin een bedolven antiek pad bloot-gelegd. D
e plaatselijke archeoloog, Jos Janssens, betreurt dat m
en hier niet dieper heeft gegraven. D
e dorst ooit een geldpot vol denariën met beel-
BIRM
ING
HAM
Manresa H
ouse
De nieuw
ste bijdrage in deze korte berichten komt
niet uit de eigen regio, maar van de andere kant van
het water. In het noviciaat in Birm
ingham w
onen m
omenteel tw
ee leden van onze regio. Dries van
den Akker is in de zom
er uit Delft overgekom
en en heeft zich m
eteen goed geïntegreerd. De novi-
cen horen allerhande over heiligen en de Schrift en de bibliotheek w
ordt grondig onder handen genom
en. Die krijgt stilaan een m
ooie nieuwe
organisatie. Dries heeft zijn handen ook vol m
et zijn aanw
ezigheid aan de New
man U
niversity en de vele m
ensen die op bezoek komen voor geestelijke
begeleiding. * H
et andere lid van onze regio is een tw
eedejaarsnovice. Hij is één van de tw
ee overgeble-ven tw
eedejaars (van de zes aan het begin). Binnen-kort gaat hij naar Preston (N
oord-Engeland) voor een experim
ent in de Arkgem
eenschap. * Zoals
elk jaar is september een m
oment van veel veran-
dering. Christopher Brolly (BRI), Stephen N
oon (BRI) en Teo A
vram (H
IB) hebben hun geloften afgelegd en zijn begonnen aan hun studies in respectievelijk Parijs en tw
eemaal Toronto. Een derde w
as op dat m
oment al begonnen aan zijn studies in C
hicago en legt zijn geloften binnenkort af. Er zijn ook drie nieuw
e novicen begonnen aan hun eerste jaar, drie w
etenschappers. Een mooie afw
isseling voor de tw
eedejaars die allebei literatuurhistorici zijn.Last but not least: Sim
on Bishop (BRI) is aange-steld als nieuw
e novicemeester. Kevin Fox (BRI) is
interim-socius.
BO
ECHO
UT
Xaverius in Capenberg Bert Rosseels w
as al lid van onze gemeenschap en
nu zijn we blij dat hij onze overste is. Zijn zending
in het parochiewerk van Turnhout gaat verder m
aar w
e hebben hem een paar keren per w
eek onder ons. N
aast een afwezige overste w
as er ook een afwe-
zige minister, M
arc Van Nieuw
enhove. Maanden-
lang liep hij voorover gebogen met een w
andelstok. H
ij onderging dan in Gasthuisberg m
et succes een ernstige operatie aan de ruggenw
ervels en wandelt
nu weer vrij en blij rond. *
Wij hebben veel feesten
17
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
16
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
17
nu dan werkelijkheid zal w
orden. Wij kijken ernaar
uit. * In de afgelopen periode hebben w
ij ook weer
van een aantal huisgenoten afscheid genomen. D
e heer Lam
, broeder Petrus Kluijtm
ans FSC en pater
Jacques Keyzer woonden al een tijdlang op onze
PG-afdeling. Broeder H
arrie Maessen SSS w
as al een lange tijd ernstig ziek. M
aar onze medebroeder A
d M
erks stierf tamelijk onverw
acht. Bij het schrijven van dit bericht hebben w
ij pas Allerzielen gevierd.
Jan Bentvelzen ging voor. In zijn preek zei hij ons, dat w
ij Allerzielen als feest kunnen vieren, om
dat w
ij geloven dat onze God een G
od van levenden is, die ons vasthoudt in zijn hand, ook al w
eten wij
niet precies hoe. Wij hebben dat feest gevierd, en
daarbij de 22 huisgenoten herdacht die gedurende het afgelopen jaar overleden zijn; één derde van het totale aantal bew
oners van ons huis. Maar w
ij w
eten ons inderdaad gesterkt door het geloof dat Jan verw
oordde, en gedenken onze huisgenoten in dankbaarheid voor w
at zij voor velen mochten
betekenen.
de rug. Ten gevolge daarvan was het een zom
er zonder barbecue, zeer tot de teleurstelling van som
-m
igen (hoewel niet allen). Een laatste grote klus
van de bouw (er zijn nog voldoende kleine klusjes)
leverde ons echter een bijzondere culinaire situatie op. Er m
oest een nieuwe vloerbedekking w
orden aangebracht in de gang die het w
oongedeelte van ons huis verbindt m
et het gebouw w
aar de keuken en de refter zich bevinden. Een etm
aal lang kon die gang niet betreden w
orden. Hoe m
oesten we eten,
terwijl de refter en de keuken onbereikbaar w
aren? Keuken en H
uishoudelijke Dienst hebben dat pro-
bleem voor ons opgelost m
et de creativiteit die we
van hen gewend zijn. W
e hebben twee ontbijten, en
een avondmaaltijd in de aula van het hoofdgebouw
genuttigd, terw
ijl de normaal w
arme m
iddagmaal-
tijd werd vervangen door een groots koud buffet.
Ook in de aula. En een sm
akelijke afwisseling van
de (ook altijd smakelijk) m
eer gebruikelijke warm
e m
iddagmaaltijd. *
Ook ongebruikelijk – en zelfs
eenmalig – w
as het meem
aken van de ‘oplossing’ van onze provincie in onze nieuw
e regio. Daar denkt
ieder zo het zijne van. Maar het w
erd gemarkeerd
door een mooie bijeenkom
st in Antw
erpen, waar een
aantal van onze huisgenoten aan deel kon nemen
en getuigen waren van het afleggen van hun laatste
geloften door Ward Biem
ans en Wiggert M
olenaar. Kort daarna vond de viering m
et de priesterwijding
van Wouter Blesgraaf plaats in H
everlee, waar ook
een delegatie van ons huis aan deelnam. *
Thuis nam
na de zomer het leven z’n gew
one loop. Op de
filmm
iddagen vervolgden wij onze reis m
et Abra-
ham K
uyper. De gedichtenclub kom
t regelmatig
samen. Er is een groepje dat w
ekelijks reflecteert op het evangelie van de kom
ende zondag. De zangm
id-dagen w
erden na de zomer w
eer hervat, en ook de schilder- en boetseerochtenden. W
ij vierden jubilea (van Jan Bentvelzen, Paul Sm
its en Jan Vossen) en verjaardagen. Er w
erden nieuwe huisgenoten ver-
welkom
d, soms voor de periode van een revalidatie,
soms als nieuw
e vaste bewoners van ons huis. Bin-
nenkort zal die laatste groep worden verrijkt m
et een nieuw
e ‘categorie’ bewoners: Begin decem
ber zal een groep zusters van de congregatie van het H
eilig Hart vanuit het Bernadetteklooster in Ros-
malen intrek gaan nem
en in ons huis. Daarm
ee zal een verandering in de sam
enstelling van ons huis plaatsvinden, die zich al een tijdje aankondigt m
aar
de contemplatieve slaap die sinds het sluiten van
Kerk & W
ereld over Leliëndaal was neergedaald,
wel
definitief doorbroken.
Hetzelfde
geldt voor
onze eenzijdige muzikale voorkeuren. O
ok die wor-
den dagelijks overstemd door de m
eest recente hits. Kortom
, we leven voortaan in een m
ulticulturele, gedifferencieerde en bovendien geregionaliseerde biotoop. Ja, zonder het goed en w
el te beseffen behoren w
e niet langer tot een ‘provincie’ maar tot
een ‘regio’. We zijn dus gegroeid w
ant een regio is groter dan een provincie. Zullen w
e ooit leren groeien in m
inder worden? *
Hij hoorde w
el niet langer tot onze com
munauteit, m
aar zijn geest was
nog zichtbaar en tastbaar aanwezig. Jij, lezer, hebt
allicht al geraden dat ik Marc D
e la Marche bedoel.
De druk bijgew
oonde uitvaart in ons huis in Hever-
lee, was een tastbaar teken van M
arcs uitstraling. W
ij missen hem
onder meer in ons ‘dw
arsverband’ w
aar de tien kleine negertjes van weleer tot tw
ee herleid zijn. *
Wonderen zijn de w
ereld niet uit. Frans M
istiaen is na zeven maanden hospitaal, w
eer thuis. H
ij is meteen begonnen aan de hoognodige
herstellingswerken.
NIJM
EGEN
Aqua Viva
In het kwartaal dat door dit stukje beschreven
wordt, is er heel veel gebeurd op bestuurlijk vlak. In
de vorige aflevering van Jezuïeten werd al verm
eld dat de aandacht van het bestuur na alle bouw
kwes-
ties nu meer op de interne organisatie gericht kon
gaan worden. D
at is gebeurd en heeft – gelukkig – snel vruchten voortgebracht. H
et organisatiebureau dat ons huis doorlichtte is na een paar w
eken al m
et een degelijk advies gekomen, en leverde ons
bovendien mensen aan die ons in het m
anagement
van ons huis gaan helpen. Wim
Hutten is in septem
-ber aan de slag gegaan als directeur ad interim
, en Sara van Baarle als ad interim
-zorgmanager. Zij
zijn voortvarend aan de slag gegaan, en de resul-taten zijn ernaar. H
et bestuur wordt geholpen om
te preciseren hoe het voorgenom
en beleid vlees en bloed kan w
orden in het concrete werk van ons
huis. En onze medew
erkers kunnen dat werk m
et m
eer vertrouwen in de toekom
st doen. * H
et is w
at lastiger om dat vertrouw
en op te brengen in ons klim
aat. We hebben een w
at rare zomer achter
heuse novice mogen ontvangen, Thom
as Klein. D
it kleurt ook de gesprekken in huis op tw
eeërlei wijze
meer N
ederlands. Allereerst kom
t er zo meer typisch
‘Hollands’ jargon binnen. D
aarnaast is een populair en regelm
atig terugkerend gespreksonderwerp de
integratiebelevenissen van deze mannen, die nog
niet eerder in België hadden gewoond. *
Er wordt
natuurlijk ook gewerkt. W
alter Ceyssens’ aanstel-
ling als geestelijk directeur aan het interdiocesane sem
inarie is een grote eer en betekent een nieuw
veld waarop hij zijn geestelijke bekw
aamheid in de
praktijk kan brengen, naast zijn gewone jongeren-
en begeleidingspastoraal. Ook ontstaan er steeds
meer openingen in de contacten bij Lerkeveld. Jos
Moons heeft zijn w
erk bij de universitaire parochie voortvarend ter hand genom
en en staat tevens met
één been in de theologische wereld, onder m
eer door zijn w
erk aan de faculteit. Ten tijde van dit schrijven heeft hij juist zijn proefschrift afgerond. W
ie het wil lezen, m
oet bereid zijn om stevig door
te pakken omdat het zo’n 300 bladzijden telt.
Theo Brebels heeft een grote vinger in de pap bij de grootschalige vernieuw
ingswerkzaam
heden in het gebouw
, in het bijzonder de elektriciteit. Om
even lucht te scheppen is hij enkele dagen in de Voer-streek gaan stappen. Philip D
ebruyne verwelkom
de dan w
eer een groep leerlingen uit Haifa op uitw
is-seling in een Brusselse Vlaam
se katholieke dialoog-school. Tolken, fotograferen, bruggen slaan en nog veel m
eer deed hij, en het resultaat mocht er zijn.
September w
as ook de tijd van de priesterwijding
van Wouter Blesgraaf. Zow
el de wijdingsm
is zelf als de receptie en het feestm
aal waren hoogtepunten
voor allen in huis. En Thomas K
lein? Hij leert ijverig
Frans, wijsbegeerte en theologie, en is actief in de
catechese. Zeker door de vele avondactiviteiten is het geen w
onder dat de comm
unauteit meer ad
dispersionem is dan vorig jaar.
MECH
ELENLeliëndaal
Eindelijk, ja eindelijk zijn veertien niet-begeleide vluchtelingen tussen tw
aalf en zeventien jaar bij ons aanbeland. Vier m
eisjes, tien jongens: Afgha-
nen, Eritreeërs,
Soedanezen en
Srilankanen. Zij
studeren allen aan Mechelse scholen. M
et hen is
Online adventsretraite 2017
‘Uit G
od geboren’
Dagelijkse gebedsm
ail. Inschrijven op: w
ww
.ignatiaansbidden.org
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
1819
Een Wereld-
wijd G
ebeds-netw
erkH
et W
ereldwijde
Gebedsnetw
erk van
de paus (Apostolaat van het gebed) is
aanwezig in 89 landen m
et bijna 35 mil-
joen katholieken. In dit artikel licht de internationale directeur van dit netw
erk, Frédéric Fornos SJ de bedoeling en de uitw
erking van dit netwerk toe.
‘Als individu zijn w
ij dikwijls geneigd onverschillig
te zijn voor andermans leed. W
ij zijn verzadigd van ontstellend nieuw
s en beelden die ons over het leed van m
ensen vertellen en wij voelen tegelijk heel
ons onvermogen er iets aan te doen. W
at te doen om
ons door deze spiraal van angst en onmacht
niet te laten opslorpen? Allereerst kunnen w
ij in de gem
eenschap van de Kerk op aarde en in de hem
el bidden. Verwaarlozen w
ij de kracht van het gebed van zo veel m
ensen niet!’ (Paus Franciscus, Vastenboodschap 2015, nr. 3.)In een tijd van ‘globalisering van onverschilligheid’ nodigt paus Franciscus ons uit om
te bidden en onszelf te m
obiliseren voor de grote uitdagingen in de w
ereld van vandaag. Elke maand vertrouw
t hij ons een uitdaging voor de m
ensheid en voor de zending van de Kerk toe, die hem
vanuit zijn univer-
sele blikveld zorgen baren. Deze zending zou niet
mogelijk zijn w
anneer die niet zo dicht mogelijk zou
zijn bij het hart van Jezus, die ons uit de cultuur van onverschilligheid haalt om
te komen tot een cultuur
van verwelkom
ing. Daarom
zijn de gebeds-intenties van de paus voor ons de sleutel voor ons gebed en voor onze zending. H
et is zeven jaar geleden, dat de voormalige A
lge-m
ene overste Adolfo N
icolás besloot om het A
pos-tolaat van het G
ebed te vernieuwen. N
a 170 jaar begon de geest van het begin uit te doven. H
oewel
er nog altijd talloze groepen waren in veel landen
raakte het Apostolaat in onbruik. H
et was zaak om
de oorspronkelijke intentie van het A
postolaat van het G
ebed opnieuw te ontdekken en een nieuw
e taal te vinden om
te beantwoorden aan de behoef-
ten van mensen van vandaag. D
it leidde tot een nieuw
e formulering van onze m
issie, die werd gepre-
senteerd in een document dat w
erd goedgekeurd door paus Franciscus in 2014: ‘O
p weg m
et Jezus in A
postolische Beschikbaarheid’.Een eerste project van het W
ereldwijde G
ebeds-netw
erk dat in 2015 werd gelanceerd is de V
ideo van de Paus, w
aarin hij zijn maandelijkse gebeds-
intentie toelicht in het Spaans, vertaald in negen talen, inclusief A
rabisch, Chinees en N
ederlands. 15 dagen na de lancering van de eerste video over interreligieuze dialoog hadden w
e 4,5 miljoen kij-
kers via het interne Vaticaanse netwerk. W
e had-den naar schatting 400 m
iljoen kijkers via andere w
ebsites, waarbij de 520 tijdschriften en televisie-
stations (waaronder C
NN
, Huffi
ngton Post, El País, enz.) niet zijn m
eegerekend. We hebben ook vele
positieve comm
entaren (99,3%) ontvangen van
christenen en mensen m
et een andere religie.’
Nederland en Vlaanderen
Voor Nederland en Vlaanderen is N
ikolaas Sintobin SJ directeur van het W
ereldwijde G
ebedsnetwerk
van de paus. Zijn ervaringen zijn als volgt: ‘Enige tijd geleden kreeg ik deze bijkom
ende zen-ding. Verm
its het Gebedsnetw
erk van de Paus sterk de digitale tour op is gegaan, sluit dit goed aan bij m
ijn taak als internetpastor. In de Lage Lan-den proberen w
e een bescheiden maar reële bij-
drage te leveren aan dit gebedsnetwerk. Binnen de
grote digitale omgeving van de K
atholieke Kerk in Vlaanderen (w
ww
.kerknet.be) hebben we een m
icro-site: w
ww
.biddenmetdepaus.org. D
e maandelijkse
gebedsintentie wordt er gepubliceerd, alsook een
comm
entaar dat telkens geschreven wordt door
Ludwig Van H
eucke SJ. Er is ook de gebedsvideo van de paus, in tien talen. O
orspronkelijk was voorzien dat de tiende taal het
Latijn zou zijn. Enig lobbywerk heeft de bevoegde
autoriteiten ervan kunnen overtuigen om uitein-
delijk te kiezen voor het Nederlands. Je kan deze
schitterende video’s bekijken op ww
w.devideovan-
depaus.org en ook op YouTube via het kanaal De
video van de Paus. Deze m
aandelijkse video wordt
eveneens verspreid via Facebook, Twitter en Insta-
gram. D
e vertaling van het Spaanse tekstmateriaal
hiervoor gebeurt door Wiggert M
olenaar SJ.Tot slot is er een m
aandelijkse radio-uitzending op Radio M
aria Nederland. D
aar geef ik een uur lang com
mentaar op de m
aandelijkse gebedsintentie van de paus en sluit ik af m
et een korte gebedstijd rond dit them
a.H
et Wereldw
ijde Gebedsnetw
erk van de Paus leek een stille dood te sterven. H
et dynamism
e en de creativiteit van de nieuw
e directeur, Frédéric Fornos SJ, heeft gem
aakt dat zowel de Paus als de Sociëteit
er opnieuw zijn gaan in geloven. Er is nog w
erk aan de w
inkel, in het bijzonder in Europa. Ik denk echter dat w
e van een hergeboorte van het oude Aposto-
laat van het gebed mogen spreken en dat het een
mooie toekom
st wacht.’
Vertaling: Ward B
iemans SJ
Meer info: w
ww
.biddenmetdepaus.org
WERELD
WIJ
D
Frédéric Fornos SJ met paus Franciscus.
FOTO: CNS/POOL VIA REUTERS
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
2021
In 1616 kwam
vanuit Kortrijk de Haarlem
se jezuïet A
ugustijn Blomm
aert naar Nijm
egen, de oudste stad van N
ederland en tevens de geboortestad van Petrus C
anisius, de eerste Nederlandse jezuïet.
Blomm
aert stichtte een statie (standplaats) aan de Lage M
arkt. Geleidelijk aan w
erden diverse kleine ruim
ten in de omgeving betrokken. A
angezien de jezuïeten zelf geen koopovereenkom
sten mochten
sluiten werden deze locaties door katholieken aan
hen ter beschikking gesteld. Dit alles geschiedde in
de tijd van de reformatie die voor N
ijmegen in 1591
was begonnen. Sindsdien hadden de katholieken
geen burgerrechten meer. In 1680 kreeg pater D
e Raedt evenw
el toestemm
ing om een pand te huren,
het nu nog bestaande Hof van Xanten of Jezuïeten-
huis. Er waren steeds enkele paters op deze plaats
actief.O
nonderbroken zijn de jezuïeten sinds 1616 in Nij-
megen w
erkzaam gew
eest, dus eveneens in de jaren dat de orde offi
cieel was opgeheven (1773-1814).
Dit kon gebeuren om
dat de paters een hoge leef-tijd m
ochten bereiken en zo deze periode letterlijk overleefd hebben.
Burgerrechten hersteldVanaf 1818, toen de katholieken in hun rechten w
erden hersteld, konden de paters beschikken over een oude kloosterkapel aan de M
olenstraat. In
IN D
E VERREKIJKER
BOEKEN
1821 droegen zij daar officieel de eerste m
is op. In 1840 w
erd deze kerk vergroot. Deze kerk heette
vanaf 1821 Ignatiuskerk. Toen de kerk in de jaren 1890 te klein w
erd voor de groeiende Nijm
eegse katholieke bevolking en zij bij inspectie te bouw
val-lig bleek besloot m
en naast het gebouw een grote
neogotische kerk te bouwen. D
e oude werd daarop
afgebroken waardoor de pastorie kon w
orden uitge-bouw
d en een fraaie tuin aangelegd. In 1925, bij de heiligverklaring van Petrus C
anisius, werd deze
heilige patroon van de kerk.Bij het bom
bardement van 1944 w
erd de kerk ern-stig beschadigd en provisorisch hersteld. In 1960 w
erd de geheel vernieuwde kerk onder pastoor W
im
Drion SJ heropend.
Niet alleen de zielzorg van de parochianen had de
aandacht van de jezuïeten. Ook aan de leerlingen
van de lagere school werd godsdienstonderw
ijs gegeven en het C
anisius College (gym
nasium en
HBS m
et in- en externaat) fungeerde van 1900 tot ca. 1975 als instelling voor voortgezet onderw
ijs voor jongens.Volgend jaar is er dus 200 jaar zielzorg in een heuse eigen jezuïetenkerk, aan de N
ijmeegse M
olenstraat. O
ok daaraan zal veel aandacht worden besteed bij
de Open M
onumentendagen 2018!
Jos Bakkers, archivaris H
. Petrus Canisiuskerk
Jan Lambrecht SJ
In Search of Meaning
De nieuw
testamenticus Jan Lam
brecht heeft een enorm
e bibliografie op zijn naam staan, die te raad-
plegen is via de website van de K
U Leuven. Tot op
hoge leeftijd heeft hij wetenschappelijke boeken en
artikelen gepubliceerd en tijdens zijn emeritaat is hij
als gasthoogleraar werkzaam
geweest aan diverse
buitenlandse universiteiten. N
aar zijn zeggen is hij in 2015, bijna 90 jaar oud, gestopt m
et het publiceren van tijdschriftartikelen en boeken. In plaats daarvan schreef hij in de jaren 2014-2017 negentig korte notities bij recente publi-caties van zijn vakgenoten. A
anvankelijk plaatste hij deze notities online m
aar op verzoek van een M
oldavische uitgeverij heeft hij ze nu in een lijvig boek bij elkaar gezet. D
at boek verdient qua druk-technische verzorging geen schoonheidsprijs m
aar het belangrijkste is dat deze notities, die gem
iddeld ieder ongeveer vijf pagina’s beslaan, nu op een handzam
e manier beschikbaar zijn.
De notities zijn ondergebracht in zeven groepen.
Meer dan de helft (53 stuks) heeft betrekking op de
synoptische evangeliën. Daarnaast zijn er 25 gew
ijd
aan de brieven aan de Romeinen, de Korintiërs en
de Galaten. Een restcategorie telt 12 notities. Ze
zijn allemaal gebaseerd op de G
riekse tekst, die in het boek staat afgedrukt en vergezeld gaat van een vertaling.In deze bespreking focus ik op de gebruikte exe-getische m
ethoden. Lambrecht is een voorstander
van de redactiekritische benadering. Hoew
el de resultaten van deze aanpak vaak een hoog hypo-thetisch gehalte hebben, m
eent hij toch dat juist deze m
ethode een objectief zicht geeft op de inten-tie van de auteur. D
e bedoeling van de schrijver en de betekenis van zijn tekst voor de oorspronkelijke lezers, staan bij Lam
brecht voorop. Dat ook de lezer
een actieve rol speelt in het proces van betekenispro-ductie, w
il hij niet van harte onderschrijven. Behalve aan de diachronie kent hij een ruim
e plaats toe aan synchrone benaderingen, die sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw
zijn opgeko-m
en en nu zo veelvuldig gehanteerd worden dat de
huidige exegese wordt gekenm
erkt door een grote m
ethodische pluraliteit. Binnen deze veelheid kiest Lam
brecht vooral voor analyses die gericht zijn op het blootleggen van de structuur van m
iddelgrote tekstuele eenheden en voor het onderzoek naar de betekenis van w
oorden, zinnen en teksten. Hij is
sterk geïnteresseerd in filologische kwesties, in de
interne logica van een tekst, in de gedachtegang van de auteur en in het verloop van de argum
enta-tie. Steevast gebruikt Lam
brecht in zijn onderzoek de geëigende w
erkinstrumenten, zoals lexica, een
Griekse synopsis en concordanties.
Het boek getuigt van een grote belezenheid en een
bewonderensw
aardige werklust. Lam
brecht volgt nieuw
e publicaties op de voet. In zijn korte noti-ties begint hij steevast m
et een heldere weergave
van het standpunt van de desbetreffende auteur. Vervolgens form
uleert hij zijn eigen kritische vra-gen en opm
erkingen. Elke notitie mondt uit in een
duidelijke conclusie. Met zijn boek laat Lam
brecht zien dat hij nog steeds volop deelneem
t aan het w
etenschappelijke debat. Waarvoor hulde!
Wim
Weren, em
eritus hoogleraar Bijbel -
wetenschappen (N
ieuwe Testam
ent) aan de U
niversiteit van TilburgJan Lam
brecht, In Search of Meaning. C
ollected Notes on the
New
Testament (2014-2017), Balti (M
oldavië): Scholar’s Press, 2017, VI + 557 pp.
400 jaar jezuïeten in Nijm
egenTijdens de O
pen Monum
entendagen (Erfgoeddagen) 2017 werd in de N
ijmeegse Petrus Cani-
siuskerk, sinds 1818 bediend door de jezuïeten, in het bijzonder aandacht geschonken aan het feit dat jezuïeten (ruim
) 400 jaar in Nijm
egen werkzaam
zijn.
priesterkoor St. Petrus Canisiuskerk
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
23
Islam – dit is ook onze
geschiedenisW
egens de recente terreuraanslagen in het buitenland, en ook bij ons, staat de islam
duidelijk in de aandacht. D
e vluchtelingen-stroom
ook naar onze steden en gemeenten
zou de indruk kunnen wekken dat de m
oslim-
aanwezigheid in onze landen een recent feno-
meen is. N
iets is minder w
aar.
In Brussel loopt een tentoonstelling die veel kan verhelderen. D
e monotheïstische godsdiensten van
het Boek, jodendom, christendom
, islam, hebben
een geschiedenis die voor een deel parallel loopt en voor een deel verschilt.D
e tentoonstelling illustreert dit aanschouwelijk.
Op verscheiden plaatsen onderw
eg spreken ‘figu-ren’, m
annen en vrouwen uit de diverse godsdien-
sten, over hun vredevol samenleven m
et elkaar en over hun conflicten vroeger en nu. D
e geschiedenis van het zoekende samenleven
krijgt veel aandacht. De A
rabische-, de Ottom
aan-se- en de koloniale erfenis tot op vandaag, kom
en uitgebreid aan bod.
Niet alleen de grote lijnen van de geschiedenis
krijgen aandacht. Heel concreet w
ordt het als de oorsprong
van dagelijkse
woorden
aangetoond w
ordt, als zoveel musici inspiratie gevonden heb-
ben in thema’s uit de islam
. Hedendaagse kunste-
naars tonen er hun werk: beeldend w
erk, textiel en m
ode, fotografie, videokunst, schilderkunst, dans, het w
ordt getoond in alle verscheidenheid.Sam
engevat: een tentoonstelling die, op het goede ogenblik getoond, kan bijdragen tot groter w
eder-zijds begrijpen.
Walter Fabri SJ
Nog tot 21 januari 2018
in het VanderborghtgebouwSchildknaapstraat 501000 BRU
SSELtegenover de Sint H
ubertusgalerij
IN M
EMO
RIAM
Pater Robert Herm
ans(1929 – 2017)
Robert Herm
ans werd geboren
te Vosselaar op 28 april 1929. N
a de lagere school volgde hij zijn broers naar het college van Turnhout. Tijdens de roepingsre-traite in de retorica viel de beslis-sing: hij zou jezuïet w
orden. N
a drie jaar filosofie vertrok hij in 1956 naar Popokabaka om
de lagere school te leiden en om
les te geven in de norm
aalschool. D
ie opdracht hield meer in dan
les geven. Elke dag diende hij 500 jongens aan het w
erk te zet-ten. N
a dit driejarige interludium
begon hij aan de theologie in H
everlee. N
a zijn theologie in Heverlee,
zijn priesterwijding (10 augustus
1962) en zijn derde proefjaar (1964) vertrok hij terug naar C
ongo om er leraar en directeur
te zijn. In die tijd begon hij zich toe te leggen op het ontw
erpen van tijdsbanden. Tevens begon hij aan een w
oordenboek van de w
erkwoorden in de taal van de
Bayaka en met het verzam
elen van spreekw
oorden, lokale raad-seltjes en m
agische formules.
Bob slaagde erin vele dingen te doen, niet achtereenvolgens m
aar haast gelijktijdig. In de jaren ’70 begonnen de m
oeilijke jaren van het Mobutu-
regime m
et de onrust wekkende
politiek van ‘l’authenticité’. Zijn rechtlijnigheid keerde zich tegen hem
en dwong hem
terug te keren naar België. In het college van Turnhout her-beginnen als leraar vergde een grote m
aar geen onmogelijke
aanpassing. Zijn werkkracht en
vindingrijkheid vonden gestalte in steeds nieuw
e tijdsbanden, in m
aquettes, in het opzetten van tentoonstellingen. O
ndertussen bleef hij steeds beschikbaar voor de com
munauteit en voor apos-
tolische dienstverlening. In 2009 verhuisde hij naar H
everlee. Ook daar w
as zijn ijver niet te tem
peren: kerkprefect, zangleider, subm
inister. En dat ondanks een rugletsel en toene-m
ende artrose. Hij is gestorven
op 12 oktober 2017. ‘De harts-
tocht voor uw huis heeft m
ij ver-teerd.’ D
it psalmvers bovenaan
het overlijdensbericht in de krant tekent Bob ten voeten uit.
Pater Tom Linthorst
(1920-2017)
Tom w
erd op 7 juli geboren in C
olmschate in de gem
eente D
iepenveen. Zijn vader was
industrieel. Na het behalen van
het eindexamen G
ymnasium
A
aan het Canisius C
ollege trad hij in bij de jezuïeten in M
ariën-daal, G
rave, op 7 september
1939. Na de studie filosofie
werd hij surveillant aan het Sint-
Jozefscollege in Aalst in België.
In die tijd kwam
het verzoek uit
Rome om
missionarissen voor
Japan. Na zijn studie theologie
in Maastricht, zijn priesterw
ij-ding in 1951 en zijn tertiaat in Saint Beuno’s in W
ales, gaf Tom
gehoor aan deze oproep en ver-trok in augustus 1953 per schip vanuit G
enua naar Japan.H
et eerste jaar besteedde hij aan de studie van het Japans aan de talenschool van Yokos-uka. H
ij maakte veel w
erk van de taalstudie en bad vanaf het begin het brevier in het Japans. O
ndanks zijn verlangen om
de taal nog wat beter te leren
werd hij door de provinciaal van
Japan, pater Pedro Arrupe, de
latere Generale O
verste, al in 1954 als kapelaan benoem
d in H
agi. Dit w
as de eerste van de vele parochies in het bisdom
H
iroshima, w
aar hij werkzaam
zou zijn in zijn lange leven. In 1957 legde hij de laatste gelof-ten af tegenover zijn provinciaal, pater Pedro A
rrupe.
In Kanón-m
achi, waar hij van
1957 tot 1962 pastoor was,
bouwde hij een nieuw
e kerk en w
as hij actief in het sociale apostolaat. H
et langst was Tom
pastoor in H
osoe, eerst van
TENTO
ON
STELLING
22J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
24
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
25
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
1970 tot 1981 en opnieuw van
1999 tot 2014. In zijn jongere jaren legde hij de bezoeken aan de parochianen per fiets of m
otor af. Hij nam
geen blad voor de m
ond. Hij kende geen
comprom
is, ook niet in zijn contacten m
et pater Arrupe,
maar als puntje bij paaltje kw
am
gehoorzaamde hij en deed w
at van hem
werd verw
acht.H
ij was enige jaren plaatselijke
overste en lid van het consult van de provincie.In 1999 w
as hij voor het laatst op verlof in N
ederland. In zijn parochie bleef hij actief tot hij 94 jaar w
as. Toen nam hij
afscheid en nam zijn intrek in
het bejaardenhuis in Tokyo, ver van de parochies w
aar hij had gew
erkt. Hij voelde zich er
eenzaam.
Na zijn pensionering bleef hij
speciaal verbonden met de m
en-sen in H
osoe. Begin 2016 heeft hij tw
ee beroertes gehad w
aarna hij tot zijn overlijden niet m
eer heeft kunnen com
municeren. O
p 14 augustus stierf hij, na een m
aand kunstmatig gevoed te
zijn. In Hosoe w
erd op 2 septem-
ber een Eucharistieviering ter nagedachtenis gevierd. H
ij werd
97 jaar oud en was lid van de
Japanse provincie sinds 1957.
Broeder Ad M
erks (1932-2017)
Ad w
erd op 6 mei 1932 geboren
in Son en Breugel als een na jongste in een gezin van acht kinderen. Voor zijn intrede w
erkte Ad enige jaren m
ee op de boerderij van zijn vader. In 1950 volgde hij het voorbeeld
van zijn broer Thijs en ging hij als postulant naar M
ariëndaal in G
rave. Op 18 m
aart trad hij als broeder in bij de jezuïeten. N
a zijn geloften werkte A
d enige jaren in M
ariëndaal en in M
aastricht als koster, kleerma-
ker en ziekenbroeder. In 1958 vertrok hij m
et de eerste groep N
ederlandse missionarissen naar
het Nabije O
osten. Onder hen
bevond zich ook de latere Gene-
rale Overste van de O
rde, pater Peter-H
ans Kolvenbach, met w
ie A
d levenslang een vriendschap-pelijk contact zou behouden. A
d werd ziekenbroeder in het
klein-seminarie in G
hazir in Libanon. H
ij zou maar één jaar
in het Nabije O
osten blijven, m
aar het was een belangrijk jaar
voor hem: hij m
aakte kennis met
de internationale Sociëteit van Jezus, hij w
erd in die vreemde
omgeving geconfronteerd m
et zijn eigen beperktheden, hij m
erkte dat hij de steun nodig had van de jongens die aan zijn zorgen w
aren toevertrouwd
en dat hij die steun ook kreeg. D
eze ervaringen hebben zijn leven getekend en hij w
as daar dankbaar voor.
Terug in Nederland w
erkte hij w
eer in Mariëndaal, dit m
aal als m
anuductor, waarbij hij de zorg
had over het huishoudelijk werk
van de novicen, het onderhoud van het gebouw
en uiteindelijk de afw
ikkeling van de sluiting van het noviciaat. N
a verkoop van het gebouw
kwam
Ad in
1966 naar Nijm
egen, waar hij
tot zijn dood zou blijven wonen
en werken. A
anvankelijk werkte
hij op het Canisius C
ollege en later op het Berchm
anianum.
In beide gevallen was hij
beheerder van het gebouw
en coördinator van het per-soneel. H
ij woonde in een
kleine comm
unauteit aan de St. A
nnastraat en toen die com-
munauteit door sterf gevallen te
klein werd,verhuisde hij naar
een woning op het terrein van
het Berchmanianum
en later w
oonde hij een paar jaar in C
atharinahof, het bejaardenhuis van de zusters D
ominicanessen.
In 2013 nam hij zijn intrek in het
Berchmanianum
en verhuisde in 2016 m
ee naar Aqua Viva.
Ad w
as een harde werker,
streng voor zichzelf en streng voor het personeel. H
ij voelde zich verantw
oordelijk voor het gebouw
, kende het ook van zolder tot kelder en w
as dag en nacht beschikbaar. H
ij had oog voor de m
ateriële noden van zijn m
edebroeders en was zeer
behulpzaam. Jarenlang w
as hij een van de onm
isbare steun-pilaren van het kloosterbejaar-denoord.D
e dood kwam
onverwacht,
maar hij w
as niet onvoorbereid. N
a een ziekbed van een week
stierf hij in de namiddag van
2 oktober in huize Aqua Viva.
Pater Antoon Ploem
(1932 – 2017)
Toon Ploem w
erd geboren in O
verpelt op 26 februari 1932, de oudste van vijf. Zijn m
issie-roeping ontstond al rond zijn tw
aalfde jaar toen een Oblaat
kwam
vertellen over de Eskimo’s.
Dat w
as een mijlpaal in zijn
leven. Hij koos voor de A
posto-lische School van Turnhout en trad in septem
ber 1950 in het noviciaat van D
rongen. Na drie
jaar filosofie volgden drie jaar stage, als leraar aan het college van M
banza-Mbom
a in Congo.
Na zijn theologiestudies keerde
hij in 1965 terug naar Mbanza-
Mbom
a. H
et collegewerk lag hem
goed. A
ls leraar en als voetbalcoach w
erd hij op handen gedragen. M
aar vooral voelde hij zich gezonden naar de arm
en en de kleinen. Tijdens het w
eekend trok hij, dikw
ijls te voet, naar de om
liggende dorpen om er de m
is op te dragen zoals hij dat kon: doorspekt m
et spreekwoorden,
met gezangen en hand geklap,
in levendige dialoog met de
kerkgangers. Geen w
onder dat
hij in 1975 vroeg om brousse-
pater te worden. Tw
intig jaar lang, eerst in Lem
fu en nadien in K
imw
enza, heeft hij in brousse-dorpen geleefd. Toon vorm
de christelijke basisgem
eenschap-pen, m
aar saneerde er ook bronnen, bouw
de zaaltjes, een kerk, tw
ee lagere scholen, twee
dispensaria enzovoort. Een ware
broussard is veelzijdig.In 1996 w
erd hij pastoor, eerst in K
intanu, later in Kisantu. In
2008 kwam
hij naar Turnhout en A
ntwerpen voor chirurgische
ingrepen. In juli 2014 kwam
hij definitief terug, eerst naar Brugge, dan naar A
ntwerpen.
Helaas, in januari 2017 w
erd hij geveld door een hersenbloeding. O
nnoemelijk veel heeft hij toen
afgezien. Van de struise, zelf-verzekerde avonturier van G
od bleef alleen een hulpeloos zieke m
ens over. Toen het een beetje beter ging w
erd hij overgebracht naar H
everlee, in de stille hoop dat hij daar opnieuw
de vroe-gere Toon Ploem
zou worden.
Maar nee, hij ging w
eer achter-uit. O
p 19 september is hij
over leden.
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
2726
Noviciaat Birm
inghamO
p 1 augustus verhuisde Dries van den A
kker vanuit D
elft naar het noviciaat in Birmingham
. Taak: de zogeheten ‘Low
countries’ vertegenwoordigen. H
ij is heel hartelijk ontvangen en opgenom
en in het com
muniteitsleven. A
an afwisseling geen gebrek.
Bij aankomst w
aren er negen novicen: drie aan het eind van hun eerste jaar; en zes die op het punt stonden hun tw
eede jaar af te sluiten. Drie van
die zes legden in de naburige parochiekerk hun eerste geloften af. O
ntroerend mom
ent: drie vol-w
assen kerels die in alle eenvoud beloven de rest van leven in arm
oede, kuisheid en gehoorzaamheid
door te brengen in de Sociëteit van Jezus. Intus-sen zijn de oude tw
eedejaars uitgevlogen naar de Verenigde Staten, C
anada, Frankrijk en België om
daar hun studies op te pakken. Het huidige tw
eede jaar bestaat uit tw
ee novicen: een Vlaming en een
Schot, beiden literatuurwetenschappers de ene in
de Nederlandse en de andere in de Engelse lite-
ratuurgeschiedenis. Er zijn drie nieuwe eerstejaars:
een Engelsman, een Ier en een Italiaan; variërend
in leeftijd van 23 tot over de 40. Alles bijeen een
bont gezelschap. Met een uitstekende onderlinge
verstandhouding. Tot het noviciaat behoort van-zelfsprekend dat de kandidaten w
orden ingeleid in het gebedsleven, in de Ignatiaanse spiritualiteit en in de geschiedenis van de jezuïeten. Er w
ordt veel gebeden. Persoonlijk, m
aar ook gezamenlijk. Eens
per week w
isselen zij onderling hun ervaringen uit. O
pvallend is hoe veel het katholieke geloof voor elk betekent. H
oe belangrijk de Kerk is als betrouwbare
wegw
ijzer in de wirw
ar van richtingen en stromin-
gen die onze wereld rijk is. O
p zondag zwerm
en ze
uit naar verschillende plaatsen om er te helpen
bij de liturgie: één in een parochiekerk; twee in de
gevangenis, waar ze na de viering groepsgesprek-
jes hebben met de gedetineerden over de inhoud
van de viering; twee gaan naar de universiteit om
daar de pastor te helpen bij de liturgie. Elke vrijdag heeft ieder een apostolaat. Er is er één die gods-dienstlesjes geeft op een m
iddelbare meisjesschool;
er zijn er twee die vrijw
illigerswerk doen in het zie-
kenhuis; en twee zijn verbonden aan een tehuis
voor zwervers en daklozen. Eens in de m
aand gaat iem
and van het noviciaat een nacht lang waken
in een opvanghuis voor geregistreerde daklozen. O
nlangs namen ze deel aan een gebedsw
eek voor gevangenen. Ze w
erden uitgenodigd workshops te
houden over de Inhoud van het Gebed, Bidden m
et behulp van kunst, en bibliodram
a. Zo kunnen ze de theorie van de instructies en de lessen om
zetten in en toetsen aan de praktijk van geestelijke dienstver-lening. A
fgelopen maand bezochten w
e jezuïeten-com
munauteiten in Edinburgh, Schotland, en in het
noorden van Engeland, waaronder het prestigieuze
Stonyhurstcollege. Overal w
erden ze allerhartelijkst ontvangen en kregen ze inzage hoe de jezuïeten er w
erkten. Zelf organiseerden ze uitgaansdagen, de eerste bracht ons naar Shakespearestad Stratford-upon-A
von; de tweede naar tw
ee landhuizen, waar
in de
vervolgingstijd jezuïeten
een schuilplaats
konden vinden. Somm
ige van die schuilplekken zijn nog te bezichtigen. Kortom
, wil je iets zien van de
wereld, kom
naar het noviciaat.
Dries van den A
kker SJ
JEZUÏET IN
VORM
ING
J e z u ï e t e n n r . 5 2 w i n t e r 2 0 1 7
Novicen op excursie naar Stonyhurst. G
ids is John Twist SJ
ACTIVITEITEN
Bidden m
et kunst en Schrift D
riedaagse ignatiaanse retraite, 4-6 januari 2018
De Bijbel, kunst in vele vorm
en en al wat ons om
ringt kunnen aanleiding zijn tot bidden. W
e lezen in de Schrift, een blijvende levensbron, en w
e brengen een gericht bezoek aan een G
entse kerk of museum
. Vanuit die indrukken krijgen w
ij de kans een eigen gebedsm
ethode te vinden en te beoefenen. Vertrek-kend van w
ie we zijn en w
at we kunnen, vinden w
e een hedendaagse m
anier van bidden. Er wordt tijd
voorzien om m
et potlood en penseel deze gebedsvorm
te ontdekken.D
ata: donderdag 4 januari (11 u.) tot zaterdag 6 januari (16 u.)M
et mogelijke uitbreiding tot zondag 7 januari
waarbij u kunt aansluiten bij het program
ma van
Voedsel voor Onderw
egBegeleiding: W
alter Fabri SJ, stafmedew
erker Oude
Abdij D
rongenK
osten: € 160 (incl. overnachtingen in aparte kamer
met eigen sanitair, begeleiding, m
aaltijden). Deze prijs
mag voor niem
and een belemm
ering zijn. Neem
contact op bij vragen hierom
trent. IBAN
BE11 4478 6306 0148 BIC
KRED
BEBBPlaats: O
ude Abdij D
rongen, Drongenplein 26,
B - 9031 Drongen (G
ent)Info en inschrijven: Inschrijven voor 20 decem
ber via activiteiten@
oudeabdij.be of +32 (0)9 226 52 26
Meditatiew
eekend 26
-28
januari 2018
Dit w
eekend in Am
sterdam is een w
orkshop-achtige invoering in veel verschillende vorm
en van meditatie,
waarbij de uitw
isseling van ervaringen van de deelnem
ers een belangrijk onderdeel vormt. W
e m
aken kennis met stilte-m
editatie, beeld-meditatie en
sacrale dans. We doen een liedm
editatie en een
Schriftmeditatie. A
l deze vormen m
aken deel uit van deze veelkleurige inleiding in de Ignatiaanse w
ijze van bidden. H
et weekend is bedoeld voor beginners.
Geen enkele vaardigheid vooraf is vereist. Enkel het
verlangen om te ervaren w
at mediteren voor u
betekenen kan.D
ata: vrijdag 26 jan., 19.30-21.30 u.; zaterdag 27 jan., 10-17 u.; zondag 28 jan., 10-14 u.Begeleiding: A
ntoinette van Gurp &
Gregory
Brenninkmeijer SJ
Plaats: Ignatiushuis, Beulingstraat 11 Am
sterdamK
osten: € 25,- (te voldoen bij aanvang van het w
eekend)A
anmelden: academ
Avontuur van de stilte - deel 1
Een weekend om
tot stilte te komen en te
(leren) biddenInleiding in ignatiaanse spiritualiteit, 27-29 april 2018
Zoek je een weekend stilte en rust? Verlang je de w
eg te vinden naar jezelf en naar G
od? In de Oude A
bdij van D
rongen gun je jezelf de tijd om stil te vallen en
wat te bidden. Bidden kan helpen om
meer en
intenser te leven; je kan het leren.G
edurende dit weekend zal Ignatius van Loyola onze
leermeester zijn. W
e reiken je verschillende gebeds- en m
editatietechnieken aan, zowel individueel als in
groep. Je gaat op weg m
et je hart, verstand en lichaam
, in stilte of met w
oorden. Je eigen levens-verhaal en de Bijbel zijn het vertrekpunt van jouw
persoonlijk avontuur van de stilte. W
e richten ons tot m
ensen van alle leeftijden, vooral tot hen die weinig
gebedservaring hebben; in het bijzonder tot hen die iets m
eer willen leren over de ignatiaanse gebedstra-
ditie en de onderscheiding van de geesten. D
oelgroep: alle leeftijdenBegeleiding: Renate C
auwels en N
ikolaas Sintobin SJD
ata: van vrijdag 27 april om 19.30 u. (na
avondmaal) tot zondag 29 april 14 u. na het
middageten
Plaats: Oude A
bdij Drongen (bij G
ent). Bereikbaarheid: zie w
ww
.oudeabdij.beK
osten: € 125. Deze prijs m
ag voor niemand een
belemm
ering zijn. Neem
contact op indien nodig. IBA
N BE11 4478 6306 0148 BIC
KRED
BEBBInfo en inschrijven: Info via activiteiten@
oudeabdij.be of telefonisch via +32 9 226 52 26
‘Aan het begin van de 20ste eeuw woonden er ongeveer 200 miljoen mensen in Afrika. Aan het einde van die eeuw een miljard. Afrika is nu een continent van jongeren. Bijna een derde tot de helft van de bevolking zou dus naar school moeten gaan. Maar er zijn te weinig scholen.’
Eduard Kimman SJ
Jezuïeten is een uitgave van de Nederlandse en de Vlaamse provincies van de Sociëteit van Jezus.
Het verschijnt viermaal per jaar en is bedoeld voor familieleden, vrienden, weldoeners en geïnteresseerden. Het blad is in principe gratis. Giften zijn altijd welkom, meer informatie hierover op pag. 2.
nr. 5
2 | w
inte
r 20
17A
fgif
teka
ntoo
r 300
0 Le
uven
1 *
Erke
nnin
gsnu
mm
er P
0045
83
Jezuïeten