KOSTAMUS - КОСТОМУКША 14.9.2013

PainopaikkaKajaanin Kirjapaino

KuvatSamu PuuronenKainuun Sanomien arkistoJaakko Repo Paavo KeränenSanteri TorvinenMartti Juntunen

TaittoSamu Puuronen Место издательстваКajaanin Kirjapaino

ФотографииСаму ПууроненАрхив Кайнуун СаноматЯакко РепоПааво КеряненСантери ТорвиненМартти Юнтунен

ВерсткаСаму Пууронен

ISBN 978-952-6685-14-4

Kostamus-rakennusurakka oli ennen muuta presidentti Urho Kekkosen aktiivisen ja määrätietoisen toiminnan tulos. Presidentti Kekkosen ja Neuvostoliiton ministerineuvoston puheenjohtajan, pääministeri Aleksei Kosyginin luottamukseen perustuva yhteistyö sinetöitiin 14.9.1978, jolloin päämiehet muurasivat Kostamuksen vuoriteol-

lisuuskombinaatin peruskiven.

Muuraustilaisuudessa Urho Kekkonen mainitsi muun muassa: ” Kostamus on mittavin Suomen ja Neuvosto-liiton välillä tähän asti käynnistetyistä yhteistyöhankkeista… Kostamuksessa tulee parhaimmillaan olemaan

samanaikaisesti työssä yli 4 000 henkeä… suunnittelutyössä on mukana Suomessa noin 300 arkkitehtiä, insinöö-riä, teknikkoa ja piirtäjää... ”. Kostamus-urakassa suomalaisen työn ja materiaalin osuus oli yli 90 prosenttia.

Kuva: Neuvostoliiton ministerineuvoston puheenjohtaja (pääministeri) Aleksei Kosygin ja Suomen tasavallan presidentti Urho Kekkonen muurasivat peruskiveen. Tulkkina toimi Aleksei Gvishiani.

Строительный проект «Костомукшка», в первую очередь, был результатом активной, многолетней и целеустремленной работы президента Урхо Кекконена. Сотрудничество, основанное на взаимном

доверии президентa Кекконенa и председателя совета министров Советского Союза, премьер-министра Алексея Косыгина, было запечатлено заложением первого камня горно-обогатительного

комбината Костомукши 14 сентября 1978 года.На торжественном мероприятии Урхо Кекконен, в том числе, отметил: ”Костомукша – это

самый крупномасштабный проект среди запущенных по сей день проектов сотрудничества между Финляндией и Советским Союзом... В самом разгаре работ в Костомукше будет занято одновременно

до 4000 человек… К проектным работам в Финляндии привлечено около 300 архитекторов, инженеров, техников и чертежников...”. В проекте строительства Костомукши доля работ и

материальных поставок из Финляндии составила более 90 %.Ha фотографии председатель совета министров СССР Алексей Косыгин (премьер-министр)

и президент Финляндской республики Урхо Кекконен первыми прикладывают раствор к фундаментному камню. Переводчиком работает Алексей Гвишиани.

Kostamuksen urakka allekirjoitettiin Moskovassa presidentti Urho Kekkosen val-tiovierailun yhteydessä 17.5.1977. Tilaisuuteen osallistuivat suomalais-neuvosto-liittolaisen talouskomission edustajat. Urakkasopimuksen allekirjoittajina olivat

hankkeen tilaajan, Neuvostoliiton ulkomaankauppayhtymän V/O Prommashim-portin puolesta ulkomaankauppaministeri Nikolai Patolitshev ja Suomen puolel-

ta urakoitsijan edustajana Finn Stroi -yhtymän puheenjohtaja Kauko Rastas.

Kostamuksen kaupungin ja vuoriteollisuuskombinaatin rakentaminen keskelle asumatonta korpea käynnistyi nopeasti. Kymmenen vuoden aikana Kosta-

muksen projektissa työskenteli keskimäärin 3 000 suomalaista, joista puolet oli kainuulaisia. Kaupungin ja kombinaatin rakentaminen sujui joutuisasti, ilman

suuria ongelmia ja katkoksia. Vuonna 1983 kaupunkiin oli muuttanut jo 30 000 ihmistä, jotka edustivat sataa kansallisuutta. Samana vuonna Kostamus sai

kaupunkioikeudet.

Контракт на строительство Костомукши был подписан в Кремле 17 мая 1977 года во время официального визита президента

Кекконена. В церемонии подписания участвовали представители финляндско-советской экономической комиссии. В качестве лиц,

подписавших контракт по проекту, со стороны советского заказчика - Внешнеторгового объединения «Проммашимпорт» - выступил министр

внешней торговли Николай Патоличев, а с финляндской стороны председатель подрядной организации - объединения «Финн Строй» -

Кауко Растас. К производству строительных работ как города Костомукши, так и горно-обогатительного комбината посреди необитаемой тайги

приступили быстро. За 10 лет проект «Костомукша» занял в среднем 3000 финнов, половина из которых – жители Кайнуу. Строительство

города и комбината шло быстро, без больших проблем или задержек производства. К 1983-му году в город поселилось уже 30000 жителей, представителей 100 национальностей, и Костомукше был присвоен

статус города.

Urakan aikana pahin takaisku koettiin 20.3.1980, kun lähellä Kostamusta aamuvarhain kainuulaisia työntekijöitä kuljettanut linja-auto törmäsi pysäköityyn kuorma-autoon.

Törmäyksessä kuoli 10 ja loukkaantui 33 ihmistä. Pakkasta oli lähes 30 astetta, aurinko nousi suoraan edestä. Tie oli liukas ja auton ikkunat huurussa.

Suomi-Venäjä - Seuran organisoima muistomerkki liikenneonnettomuudessa menehtyneille paljastettiin 20. maaliskuuta 2006 lähellä onnettomuuspaikkaa.

Во время строительства самую серьезную неудачу пережили 20 марта 1980 года ранним утром, когда финский автобус, перевозивший рабочих из Кайнуу, недалеко от Костомукши врезался в припаркованный грузовик. В столкновении погибло 10

человек и 33 были ранены.На улице стоял почти 30-градусный мороз и ослепляющее восходящее солнце.

Вдобавок дорога была скользкая и стекла в машине запотевшие.Памятник погибшим в дорожно-транспортной аварии был возведен 20 марта

2006 года вблизи места происшествия, учредителем его было общества дружбы Финляндия-Россия.

Kostamuksen 30-vuotisjuhlien suomalaiset vieraat tutustuivat muun muassa kouluun numero 1, jossa opiskellaan ahkerasti Suomen kieltä.

Финские гости праздника 30-летия ознакомились в том числе с школой

номер 1, в которой усердно изучается финский язык.

Vuonna 2013 Kostamus juhli lukuisissa tilaisuuksissa kaupungin 30-vuotista historiaa. Pääjuhla pidettiin 14.9., jolloin tuli kuluneeksi 35 vuotta kombinaatin peruskiven muuraamisesta. Suuressa

kansanjuhlassa paljastettiin Aleksei Kosyginin ja Urho Kekkosen näköispatsas. Mukana oli politiikan ja talouden vaikuttajia, rakentajia ja kansalaisjärjestöjen edustajia.

Город Костомукша отпраздновал свою 30-летнюю историю в 2013 году проведением

многочисленных торжественных мероприятий. Главный праздник состоялся 14 сентября, в день заложения первого камня горно-обогатительного комбината 35 лет тому назад. На большом народном празднике был открыт памятник Урхо Кекконену и Алексею Косыгину.

Участие принимали влиятельные лица политической и экономической жизни, строители и представители общественных организаций.

Kostamus on rakennettu Vienan Karjalan laulumaille, ja kansanperinnettä vaalitaan edelleen.

Костомукша построена на земле рунопевцев Беломорской Карелии. В Беломорской Карелии чтят традиции.

Kostamuksen väestö on suhteellisen nuorta. Nuoret ovat ylpeitä kaupungistaan ja heidät pyritään myös työllistämään kaupungissa. Kaivosyhtiö ja kaupungin hallinto ovat kehittäneet alueelle amma-tillista koulutusta ja yliopistojen sivutoimipisteitä. Kaupunkiin perustetaan jatkuvasti uusia yrityksiä

ja palvelulaitoksia, myös kansainväliset yritykset ovat löytäneet Kostamuksen.

Kuvassa Kostamuksen koululaiset ovat ryhmittyneet ryhdikkäästi Suomen ja Venäjän lippujen sekä värikkäiden viirien ja ilmapallojen kanssa muistomerkin ympärille.

Население Костомукши относительно молодое. Молодежь гордится своим городом, и город старается занять ее в родном городе. Развитием в регионе профессионально-технического

образования и филиалов вузов занимаются горно-обогатительное предприятие и муниципальные власти совместно. В городе учреждаются новые фирмы и сервисные

компании. Свою дорогу в Костомукшу нашли, в том числе, и международные предприятия.В фотографии вокруг памятника cгруппировались статно с флагами Финляндии и России,

красочными вымпелами и воздушными шариками школьники.

Kulttuuriyhteistyö ja kulttuurimatkailu Kainuun ja Kostamuksen välillä on ollut aina vilkasta.Juhlatilaisuuteen toi tervehdyksen kainuulainen puhallinorkesteri johtajanaan Timo Toivonen.

Сотрудничество между Кайнуу и Костомукшей в сфере культуры и культурного туризма всегда было оживленным. На торжестве гостей приветствовал духовой оркестр из Кайнуу

под руководством Тимо Тойвонен.

Muistomerkki on Venäjän kuvanveistäjäliiton puheenjohtajan Andrei Kovaltshukin (keskellä) käsialaa.Muistomerkki symbolisoi yhteistyötä, joka on jatkunut Kainuun ja Kostamuksen välillä vilkkaana. Myös

muistomerkki on yhteistyöhanke, johon Karjalan puolelta osallistuivat Karjalan tasavallan kulttuuriministeriö ja Kostamuksen kaupunki ja Suomen puolelta Kainuun liitto, UKK –Seura ja Suomi-Venäjä-Seura.

Памятник представляет собой творчество председателя Союза скульпторов РФ Андрея Ковальчука (в центре). Памятник символизирует активно продолжающееся сотрудничество между Кайнуу и

Костомукшей. Сам по себе памятник является проектом сотрудничества, в осуществлении которого с карельской стороны участвовали министерство культуры республики Карелия и муниципальное

образование Костомукши, с финской стороны Союз коммун Кайнуу, Общество Урхо Калева Кекконена и Общество дружбы Финляндия-Россия.

Kostamuksen ja Kainuun rajaviranomaisten yhteistyö on toiminut kiitettävästi, mikä on turvannut joustavan ja turvallisen rajaliikenteen Vartiuksessa. Juhlaan osallistui myös Kainuun rajavartioston delegaatio johtajanaan eversti Ismo Kurki. Kuvassa he ovat yhdessä kostamuslaisten kollegojen kans-

sa. Vasemmalla kuvaamassa tulkki Arja Tuurala.

Сотрудничество между пограничниками Кайнуу и Костомукши всегда было отличным, тем самым обеспечивая бесперебойные и безопасные пересечения государственной границы

через пункт пропуска Вартиус-Люття. В торжестве участие приняла и делегация Пограничного отряда по району Кайнуу во главе с полковником Исмо Курки. В фотографии

они вместе с костомукшскими коллегами. Слева фотографию снимает переводчик АрьяТуурала.

Muistomerkki herätti heti paljastuttuaan suurta ihastusta yleisön keskuudessa, koska se esittäävaltiopäämiehet elävinä ja luonnollisina. Muistomerkki hankittiin suomalais-venäläisenä yhteistyönä, jossa

Kainuun liitolla, UKK-seuralla ja Suomi-Venäjä- Seuralla oli merkittävä rooli.Juhlaan osallistui Suomesta noin 300 henkeä.

Muistomerkin graniittisen jalustan valmisti Sorvikivi Oy Savitaipaleelta.

В церемонии открытия памятника восхищение публики вызвало то, что государственные деятели изображены как живыe и очень похожи на самих себя. Памятник был создан в

финляндско-российском сотрудничестве, в котором значительную роль сыграли Союз коммун Кайнуу, Общество Урхо Калева Кекконена и Общество дружбы Финляндия-Россия.

Из Финляндии на торжественное открытие памятника приехало приблизительно 300 человек.

Гранитный пьедестал памятника производства АО Сорвикиви из Савитайпале.

Vasemmalla on Kostamuksen teollisuuskombinaatin ensimmäinen pääjohtaja Nikolai Jersov, joka toimi vuorite-ollisuuslaitoksen johtajana pari vuosikymmentä. Hänen aikanaan tehtaan tuotanto nousi uusiin ennätyksiin.

Vuonna 2013 Kostamuksen kombinaatti tuotti yli 10 miljoonaa tonnia rautapellettejä, joista yli puolet toimitet-tiin rautateitse Vartiuksen kautta Kokkolan Ykspihlajan satamaan ja sieltä maailmalle. Pellettejä kuljetetaan myös Raahen Rautaruukin tehtaalle. Oikealla on Kainuun liiton aluekehityspäällikkö Paavo Keränen, jolla on

pitkäaikainen kokemus Kostamuksen kaupungin yhteistyöhankkeissa.

Слева первый генеральный директор горно-обогатительного комбината Николай Ершов, служивший руководителем комбината в течение двух десятилетий. Под его руководством производство

комбината достигло новых рекордов. В 2013 году объем производства железорудных окатышей ГОКа составило свыше 10 миллионов тонн,

более половины из которого шло на экспорт с доставкой по железной дороге через КПП Вартиус Люття и порт Юкспихлая г.Коккола на мировой рынок. Окатыши поставляют также и на завод

Раутаруукки в г.Раахе. Справа начальник регионального развития Союза коммун Кайнуу Пааво Керянен, имеющий

длительный опыт совместной работы по проектам сотрудничества с администрацией города Костомукши.

Suomesta juhlaan osallistui julkisten organisaatioiden, poliittisten järjestöjen, yritysten ja kansa-laisjärjestöjen edustajia. Vasemmalla Sotkamon kunnanjohtaja Petri Kauppinen, Suomi-Venäjä -

Seuran pääsihteeri Merja Hannus, Suomi-Venäjä - Seuran puheenjohtaja Heikki Talvitie, Kainuun Edun toimitusjohtaja Antti Toivanen, kansanedustaja Paula Lehtomäki, Venäjän kunniakonsuli

Pauli Saapunki ja Oulun kaupunginhallituksen puheenjohtaja Riikka Moilanen.

Из Финляндии в юбилее участвовали представители государственных и муниципальных структур, политических организаций, предприятий и общественных организаций. Слева

руководитель муниципалитета Соткамо Петри Кауппинен, генеральный секретарь Общества дружбы Финляндия-Россия Мерья Ханнус, председатель Общества дружбы

Финляндия-Россия Хейкки Талвитие, директор «Кайнуун Эту» Антти Тойванен, депутат парламента Финляндии Паула Лехтомяки, почетный консул России Паули Саапунки,

председатель муниципального правления Оулу Риикка Мойланен.

Pääjuhla Kulttuuritalolla kokosi salin täyteen suomalais-venäläisiä vieraita seuraamaan monipuolista ohjelmaa. Kostamuksen kaupungin laajasta ja korkeatasoisesta kulttuuritarjonnasta saatiin juhlassa edustava kuva.

Tilaisuuteen toivat tervehdyksen (vasemmalta) Finn Stroin pääluottamusmies Oiva Suutari, vuoriteollisuus-kombinaatin ensimmäinen pääjohtaja Nikolai Jersov, Suomi-Venäjä - Seuran puheenjohtaja Heikki Talvitie ja

Venäjän kaupallinen edustaja Suomessa Valeri Shljamin.

Главный праздник в Дворце Культуры собрал полный зал российских и финских гостей, для которых была подготовлена многосторонняя программа - представительный показ обширной и высококлассной

культурной жизни Костомукши.

Свое приветствие участникам юбилея привезли (начиная слева) главное доверенное лицо рабочих фирмы Финн Строй Ойва Суутари, первый генеральный директор горно-обогатительного комбината

Николай Ершов, председатель Общества дружбы Финляндия-Россия Хейкки Талвитие и торговый представитель РФ в Финляндии Валерий Шлямин.

Eduskunnan Venäjä-työryhmän puheenjohtaja, kansanedustaja Jouko Skinnari (vasemmalla), Venäjän federaation ylähuoneen edustaja Valentina Pivnenko, Kainuun maakuntavaltuuston puheenjohtaja, kansanedustaja Pentti Kettunen ja Karjalan tasavallan parlamentin puhemies

Aleksandr Seljanin.

Председатель парламентской рабочей группы по вопросам сотрудничества с Россией, депутат парламента Йоуко Скиннари (слева), представитель верхней палаты Федерального

Собрания РФ Валентина Пивненко, председатель Регионального совета Кайнуу, депутат парламента Пентти Кеттунен, первый вице-спикер Законодательного собрания Республики

Карелия Александр Селянин.

Kantele-yhtye Petroskoista osoitti, että Karjalan tasavallassa elää tänäkin päivänä kalevalaiseen perinteeseen nojautuva kansanmusiikin harrastus.

Ансамбль «Кантеле» из Петрозаводска показал, что в Республике Карелии жив и сегодня интерес к народной музыке, опирающейся на калевальскую традицию.

Kostamuksessa nuorten harrastustoiminta on aktiivista ja monipuolista. Nuorten musiikin ja tanssin harrastajaryhmän taitavat ja värikkäät esitykset saivat juhlassa raikuvat aplodit.

Молодежь в Костомукше занимается художественной самодеятельностью активно и многосторонне.

Умелые и красочные выступления молодежной любительской группы музыки и танца на вечере вызвали звонкие аплодисменты.

Kutsuvieraiden juhla huipentui bankettiin. Tarjolla oli perivenäläiseen tapaan monipuolisesti erilaisia herkkuja seisovassa pöy-dässä (venäjäksi шведский стол ruotsalainen pöytä). Venäläinen vieraanvaraisuus kohotti entisestään juhlan tunnelmaa.

Завершением торжественного праздника был банкет для приглашенных гостей. По истинно русскому обычаю для угощения гостей были предложены разнообразные деликатесы. ”Шведский стол,” накрытый изобилием блюд,

подчеркивал русское гостеприимство, добавившее радостной атмосферы и без того удавшемуся празднику.

Patsaan paljastusjuhla oli osa Kostamuksen kaupungin 30-vuotisjuhlavuotta. Kuvassa Kainuun liiton delegaatio luo-vuttaa kainuulaisen taiteilija Leo Karsikkaan pronssivaluun valmistaman Silta-teoksen. Vasemmalla Kostamuksen

kaupunkipiirin johtaja Aleksandr Lohno, tulkki Roman Gokkoev, maakuntavaltuuston puheenjohtaja Pentti Kettunen, maakuntajohtaja Pentti Malinen ja maakuntahallituksen puheenjohtaja Timo Korhonen.

Торжественный праздник был частью 30-летнего юбилейного года города Костомукши. На фотографии делегация Регионального союза коммун Кайнуу вручает литое из бронзы произведение художника Лео

Карсикас «Мост». Слева глава Муниципального образования «Костомукша» Александр Лохно, переводчик Роман Гоккоев, председатель регионального совета Кайнуу Пентти Кеттунен, глава Регионального союза

коммун Кайнуу Пентти Малинен и председатель регионального правления Тимо Корхонен.

Vasemmalla Barents Link Center (BLC), joka toimii raja-alueyhteistyöntukipisteenä. Se rakennettiin yhteistyössä Kainuun liiton ja

Kostamuksen kaupungin sekä paikallisten yritysten kanssa. Kohdettarahoitettiin EU:n Euregio Karelia Naapuruusohjelmasta. BLC tarjoaa neu-vottelutiloja ja muita palveluja yrityksille, kunnille ja kansalaisjärjestöille,

jotka kehittävät yhteistyötä yli rajan.

Kostamus on tänä päivänä vireä yritysystävällinen kaupunki, jossa toimii merkittäviä kansainvälisiä yrityksiä. Suurimpia niistä ovat autojen johdin-sarjoja valmistava PKC Group ja Ikean tytäryritys Swedwood, joka sahaa

puutavaraa. Uusia yrityksiä perustetaan kaupunkiin vilkkaasti.

Matkailu on kehittyvä toimiala Kostamuksessa ja sen ympäristössä.Kansainvälinen matkailu Vartiuksen kautta lisääntyy koko ajan. Tähän

luovat hyvät edellytykset alueen rikas kulttuurihistoria ja koskematon erä-maaluonto. Matkailupalveluja kehitetään kansainvälisen turismin tarpeisiin.

Слева здание «Баренц Линк Центр» (БЛЦ), функционирующий в качестве базы приграничного сотрудничества. Он был построен

в сотрудничестве с Региональным Союзом коммун Кайнуу, городом Костомукша и местными предприятиями. Проект был

софинансирован фондом программы приграничного сотрудничества «Евро-регион Карелия». БЛЦ предлагает помещения для

проведения переговоров и прочие услуги предприятиям, коммунам и общественным организациям, занятым проектами развития

трансграничного сотрудничества. Костомукша сегодня – это оживленный город, благодатный

для предпринимателей, в котором работают влиятельные на международном рынке компании. Среди самых крупных – PKC

Group, производитель электропроводки и жгутов для автомобилей, и дочерняя компания концерна IKEA Swedwood, производитель

пиломатериалов. Новые предприятия активно учреждаются в городе. Сфера туризма развивается в Костомукше и ее окрестностях.

Международный туризм через пункт пропуска Вартиус-Люття растет. Хорошие предпосылки для этого создают богатое культурное

наследие и нетронутая таежная природа региона. Туристические услуги разрабатываются с учетом требований международного

туризма.

Viime vuosina Kostamuksen palvelurakenne on monipuolistunut, erityisesti nykyaikaisia kauppakeskuksia on noussut eri puolille kaupunkia. Kaupoissa

palvellaan usein suomen kielellä ja pankkikortti on yleisesti käytössä.Myös länsimaisia kulutustarvikkeita on laajasti myytävänä.

Kostamuksessa jatkuu vilkas asuntorakentaminen, minkä avulla pyritään houkuttelemaan alueelle uusia työntekijöitä laajenevan yritystoiminnan ja

palvelujen tarpeisiin.

За последние годы структура сферы услуг в Костомукше стала многосторонней, в особенности, современные торговые центры появились в разных частях города. Обслуживают в магазинах

часто на финском языке и оплата банковской картой становится общепринятой.

В продаже имеется широкий ассортимент потребительских товаров западного производства.

В Костомукше продолжается оживленное жилищное строительство, с помощью которого пытаются привлечь в город новых работников

для нужд расширяющейся предпринимательской деятельности и сервисной отрасли.

KAINUUN LIITTO

Региональный союз коммун Кайнуу