kanser nedir tarama yöntemleri nelerdir?bursaobm.ogm.gov.tr/lists/haberler/attachments/203/kanser...

34
KANSER NEDIR? TARAMA YÖNTEMLERI NELERDIR? BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ KANSER ŞUBE DR.AYŞE AKAN

Upload: lamthuy

Post on 25-Jul-2019

231 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

KANSER NEDIR?

TARAMA YÖNTEMLERI

NELERDIR?

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

KANSER ŞUBE

DR.AYŞE AKAN

2005’DEN 2030’A DÜNYADA

KANSER

7 milyon ölüm 17 milyon

11 milyon yeni vaka 27 milyon

25 milyon kanserli kişi sayısı 75 milyon

TÜRKİYE’DE ÖLÜM NEDENLERİ,2009

ERKEK KADIN TOPLAM

KARDİOVASKÜLER 36,2 44,4 39,9

KANSER 24,4 16,0 20,7

SOLUNUM 10,1 7,4 8,9

METABOLİK

HASTALIKLAR 4,8 8,3 6,4

İNTOKSİKASYON

VEYA TRAVMA 4,9 2,8 4,0

DİĞER 19,6 21,0 20,2

KANSER NEDİR?

Kelime anlamı olarak kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz olarak bölünüp çoğalmasıyla beliren kötü urlara denir.

Genel anlamda ise; hücrelerin kontrolsüz çoğalmaya başlaması nedeniyle organizmada ortaya çıkan her türlü bulgu ve belirtiler ile bunların klinik sonuçlarına KANSER adı verilir.

KANSERIN RISK FAKTÖRLERI NELERDIR?

Radyasyon

Sigara, alkol

Sağlıksız beslenme

Fiziksel aktivite azlığı

UV ışınlar

Biyolojik risk faktörleri ( yaş,cinsiyet,ırk vb. )

Çevresel risk faktörleri ( Asbest, radon, hava

kirliliği vb. )

ALKOL; 5%

DİĞER; 12%

ŞİŞMANLIK;

13%

ENFEKSİYO

N; 15% TÜTÜN; 27%

BESLENME;

28%

KANSER NEDENLERİ VE

ÇEVRESELLİK

ALKOL

DİĞER

ŞİŞMANLIK

ENFEKSİYON

TÜTÜN

BESLENME

KADINLARDA EN SIK GÖRÜLEN

KANSER TÜRLERİ

Meme kanseri

Rahim-yumurtalık Kanseri

Mide-bağırsak Kanseri

Akciğer Kanseri

2,9

3

3,3

4,5

4,6

5,4

5,5

6,9

9,1

24

0 5 10 15 20 25 30

Pankreas

Beyin, sinir Sistemi

Uterus Serviksi

Over

Trekea,Bronş,Akciğe

r

Uterus Korpusu

Mide

Tiroid

Kolorektal

Meme

kadın

Tüm Yaş Gruplarındaki Kadınlarda En Sık Görülen Bazı

Kanserlerin Bu Grup İçindeki Yüzde Dağılımları (Bursa, 2009)

BURSA’DA KADINLARDA EN SIK GÖRÜLEN

KANSERLER

ERKEKLERDE EN SIK GÖRÜLEN

KANSER TÜRLERİ

Akciğer Kanseri

Prostat Kanseri

Mide-bağırsak Kanseri

Deri Kanserleri

1,9

1,9

2,4

2,5

3,6

6,2

7

8

10,3

28,9

0 5 10 15 20 25 30 35

Beyin, sinir Sistemi

Böbrek

Pankreas

Non-Hodgkin

Lenfoma

Larinks

Mesane

Mide

Kolorektal

Prostat

Trekea,Bronş,Akciğe

r

erkek

Tüm Yaş Gruplarındaki Erkeklerde En Sık Görülen Bazı

Kanserlerin Bu Grup İçindeki Yüzde Dağılımları (Bursa, 2009)

BURSA’DA ERKEKLERDE EN SIK

GÖRÜLEN KANSERLER

KANSER BELIRTILERI NELERDIR?

Açıklanamayan kilo kaybı

Ateş

Halsizlik

Ağrı

Memede veya vücutta hissedilen kitleler

Cilt değişiklikleri

Kanama

Dışkılama veya idrar yapma alışkanlığında değişiklik

Öksürük ve horlama

Ben ve siğillerdeki değişiklikler

AÇıKLANAMAYAN KILO KAYBI

Birçok kanserin; özellikle

mide, pankreas, yemek

borusu (ösefagus) kanseri ve

akciğer kanseri gibi; ilk

belirtisi açıklanamayan kilo

kaybıdır.

Ateş: Kanserde sıklıkla görülür fakat genelde

ileri evre kanserler ile birliktedir. Kan kanseri ve

lenf bezi tümörlerinde ise başlangıç belirtisi

olarak ortaya çıkabilir.

Halsizlik: Kan kanseri veya kansızlığa neden

olabilen mide veya kalın bağırsak kanseri gibi

kanserlerde erken ortaya çıkabilir. Halsizlik

kanserin seyrini tahmin etme konusunda önemli

bir bulgudur.

AĞRI

Kemik veya

testis tümörlerinde ilk

belirti olabilir ama

genelde ileri evre

kanserlerin bir

belirtisidir.

MEMEDE VEYA VÜCUTTA HISSEDILEN

KITLELER

Özellikle meme, testis, lenf

bezi veya yumuşak doku

tümörleri cilt altında bir

yumru veya şişlik ile

hissedilebilir.

Cilt değişiklikleri: Cilt

tümörleri haricinde iç organ

tümörlerinde de görülebilir.

Bazı kanserlerde sarılık,

ciltte koyulaşma veya ciltte

kızarıklık görülebilir.

Ben ve siğillerdeki değişiklikler:

Vücudumuzda yıllardır mevcut olan bir

ben veya siğilde şekil, boyut veya renkte

yeni ortaya çıkan bir değişiklik

durumunda hemen bir doktora müracaat

edilmelidir. Zira melanom denilen cilt

tümörlerinde erken teşhis ile tedavi şansı

artmaktadır.

Kanama: Olağan dışı kanama birçok

kanserde erken veya geç dönemde ortaya

çıkabilir. Balgamda kan görülmesi

akciğer, dışkıda kan görülmesi kalın

bağırsak, idrarda kan görülmesi idrar

torbası (mesane), zamansız vajinal

kanama ise rahim veya rahim ağzı

(serviks) kanserinin belirtisi olabilir.

Dışkılama veya idrar yapma

alışkanlığında değişiklik: Uzun süreli

kabızlık, ishal veya dışkı boyutunda

değişiklik kalın bağırsak kanserinin ilk

belirtisi olabilir.İdrar yaparken sancı,

idrarda kan görülmesi veya idrar yapma

sıklığının değişmesi prostat veya idrar

torbası (mesane) kanserinin ilk belirtileri

olabilir.

Öksürük ve horlama: İnatçı ve

geçmeyen öksürük akciğer kanserinin

horlama ise gırtlak (larinks) kanserinin

ilk belirtileri olabilir.

KANSERDE ERKEN TEŞHISIN ÖNEMI

Türkiye'de her yıl yaklaşık 175 bin kişiye

kanser teşhisi konuluyor.

Hayatın her alanında var olan kanserojen

maddeler; insanları ister istemez

korkutuyor ve tedbirli yaşamaya

yöneltiyor.

Ancak unutulmamalıdır ki, kanser;

erken teşhis edildiğinde tedavi

edilebilen bir hastalıktır.

MEME KANSERİ

Meme kanseri kadınlarda en sık

görülen kanser türüdür. Ülkemizde

yaşam boyu her 8 kadından 1 i

meme kanseri tanısı almaktadır.

Erken dönemde tespit edildiği

durumlarda meme kanserinin

iyileşme şansı %98’dir.

MEME KANSERİNİ NASIL ANLARIM?

Meme yapısı veya şeklinde değişme varsa

Meme derisinde portakal kabuğu görünümü

varsa

Meme üzerindeki damarlar belirginleşmişse

Meme başında içe gömülme varsa

Meme başında veya etrafında kızarıklık varsa

Meme başında akıntı varsa

Koltuk altında şişlik varsa

Muayenede elinize sert kitle geliyorsa

MEME KANSERINDE ERKEN TEŞHIS

İÇIN NE YAPMALıYıZ?

Kendi kendine meme

muayenesi: 20 yaşından sonra her kadın her

ayın aynı günü kendi kendine

meme muayenesi yapmalıdır.

Mamografi:

40 yaşından itibaren tüm

kadınlar; herhangi bir

şikayeti, risk faktörü veya

ailede meme kanseri olmasa

bile 2 yılda 1 mamografi

çektirmelidir.

KALIN BAĞIRSAK KANSERİ

Kalın barsağın polip ve kanserleri çoğu kez iyice büyüyene kadar belirti vermezler. Ancak tarama programları ile saptamak mümkündür.

Barsak Kanserinin;

Barsak alışkanlığında değişiklikler olması (kabızlık veya ishal)

Büyük abdestte kan görülmesi

Büyük abdestin yapılamaması, gaz çıkarılamaması

Hızlı kilo kaybı ve yorgunluk hissi olması gibi belirtileri olabilir.

KALıN BARSAK KANSERINDE ERKEN

TEŞHIS IÇIN NE YAPMALıYıZ?

50-70 yaş arası kadın ve erkeklere 2 yılda 1 kez dışkıda gizli kan testi yapılır.

Dışkıda gizli kan testinizi aile hekimlerinizde yaptırabilirsiniz.

10 yılda 1 ise kolonoskopi yapılır.

RAHİMAĞZI KANSERİ

Rahim ağzı kanserleri oldukça sık görülür.

Genellikle 40 yaşın üzerinde ortaya çıkmakla

beraber rahim ağzı kanserlerinin en önemli

nedenlerinden biri olan HPV (Human Papilloma

Virüs) enfeksiyonları ve siğilleri daha genç yaş

(30 yaş civarı) kadınlarda görülebilir.

RAHIMAĞZı KANSERINDE ERKEN

TEŞHIS İÇIN NE YAPMALıYıZ?

30-65 yaş aralığındaki kadınların 5 yılda 1 yaptırılan smear testi ve HPV DNA testi ile rahim ağzı kanserinden korunması mümkündür.

K.E.T.E.M. (KANSER ERKEN TEŞHIS TARAMA VE EĞITIM MERKEZI)

Digital Mamografi

Servikal Smear ve HPV DNA testi

Dışkıda Gizli Kan Testi

Günümüzde kanser erken teşhis

edildiğinde tedavi edilebilen bir

hastalık olarak

değerlendirilmektedir.

En önemli şartlardan biri de düzenli

sağlık kontrollerinin ihmal

edilmemesi.

KANSER OLMAMAK İÇİN NE

YAPMALIYIZ..?

DÜZENLİ BESLENİN

FAST FOOD VE KATKI MADDELERİNDEN

UZAK DURUN

SPOR YAPIN,DÜZENLİ YÜRÜYÜŞ YAPIN

BOL SU İÇİN

HERGÜN 15 DAKİKA GÜNEŞE ÇIKIN

GÜZEL DÜŞÜNÜN

İYİ DOSTLUKLAR KURUN

VE SON OLARAK..

KANSER

TARAMALARINIZI

YAPTIRIN..!!!

Unutmayın

erken teşhis

hayat kurtarır

!

ÜCRETSİZ KANSER TARAMANIZI

YAPTIRIN !!!

K.E.T.E.M. OSMANGAZİ DÖNE OCAK KETEM

ADRES: MURADİYE KÜLLİYESİ İÇİNDE.

TEL: 0224 225 33 88-99

YILDIRIM KETEM

ADRES:ANKARA YOLU CAD.ÇINAR ÖNÜ MAHALLESİ YILDIRIM TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ İÇİNDE.

TEL: O224 366 3355