kaskada dolnej wisły – niezbędna czy bezużyteczna?. babiński.pdf · 2017. 3. 22. · + 3...
TRANSCRIPT
-
Kaskada Dolnej Wisły – niezbędna czy bezużyteczna?
Zygmunt Babiński
Michał Habel Katedra Rewitalizacji Dróg Wodnych UKW
w Bydgoszczy
Urząd Marszałkowski w Toruniu
Warsztaty terenowe na statku Wanda na trasie Grudziądz-Bałtyk
8.09.2016
Problemy:
1. Uwarunkowania środowiskowe procesów rzecznych.
2. Co będzie jeśli nic nie będziemy robili, tzw. opcja „O”?
3. Czy jest możliwa renaturyzacja koryta Wisły?
4. Wariant optymalny – kontynuacja KDW.
5. Wnioski
-
Wpływ człowieka na systemy rzeczne (pośredni, niezależny)
Efekt:
- wzrost dynamiki odpływu
- wzrost energii (erozja)
- wzrost dostawy rumowiska
Rzeka meandrująca
Rzeka roztokowa
(anastomozująca)
Wpływ człowieka bezpośredni (wały przeciwpowodziowe, regulacja koryta, budowa zapór) Solina
Włocławek
urbanizacja wyrąb lasów - uprawa roli
-
Uwarunkowania środowiskowe procesów korytowych - zagrożenia
Reżim rzeczny Rumowisko wleczone
Czynniki hydrologiczne
Czynniki niehydrologicznie
Zjawiska
lodowe Budowa geologiczna
Progi
Powódź 2010 Susza 2015
Stany wody Toruń 1956-2011
SW
Zbiornik Włocławski - 1982
Toruń - 1979
Wyszogród - 1982
Warszawa
Włocławek
Klimat (P, tp)
-
Problem zagospodarowania równiny zalewowej („Natura 2000”)
Ren poniżej Strasburga
Wisła
pod
Solcem
Kujaw.
17.08.15
-
Zbiornik Włocławski
2. Opcja „0”
Aktualny stan
zagospodarowania
E40
Śluza Smolice
Ujście Wisły
E-70 E-40
E-30
Warszawa
417 km
Odcinek uregulowany
600 km
1
1
2
2
3
3
4
5
6 6
5
7
7
-
Wariant 1 tzw. opcja „0”
Erozyjne dno koryta Wisły do
Bałtyku do 2100 roku (a Natura 2000?)
Erozyjne (kamienisto-gliniasto-ilaste) dno koryta Wisły poniżej zapory we Włocławku
-
3. Czy jest możliwa renaturyzacja lub
rewitalizacja koryta Wisły? Warunek: system rzeczny musi być ujednolicony (ale nie kaskada)
Założenia renaturyzacji
1. Czy ma być koryto rzeki meandrującej (naturalne) czy
2. roztokowo – anastomozujące (antropogeniczne)
Wariant niemożliwy
do przeprowadzenia
2. Warunki: Likwidacja:
- zbiorników,
- regulacji koryta
- wałów przeciwpowodziowych,
- zabudowy hydrotechnicznej
Efekty: powodzie, susze, wysiedlenie
z obszaru dna doliny, gospodarka? itd.
Założenia rewitalizacji
1. Ograniczenie wezbrań (tylko wały przeciwpowodziowe)
2. Renowacja i kontynuacja regulacji koryta
3. W obydwu przypadkach nie zostaną wyeliminowane
powodzie i susze, co przy narastających zmianach
klimatu będzie się pogłębiało
1. Obecna ekologia
nie pozwala na
prawidłowe
funkcjonowanie
„Natura 2000”
2. XIX w. regulacja koryta
dolnego odcinka Wisły
służy tylko transportowi
wodnemu i turystyce
Musi być usunięta zapora we Włocławku
W Zbiorniku Włocławskim, w wieloleciu 1971-2005,
zostało zakumulowane około 43 mln ton (31 mln m3)
osadów pochodzących z zawiesiny m.in.. As (arsen) – 472
ton, Ba (bar) – 14112 ton, Cd (kadm) – 237 ton, Co (kobalt)
– 420 ton, Cr (chrom) – 2818 ton, Cu (miedź) – 1466 ton,
Ni (nikiel) – 739 ton, Pb (ołów) – 1658 ton, Zn (cynk) –
13477 ton, Sr (stront) – 3127 ton, V (wanad) – 762 ton.
-
Śródlądowe drogi wodne w Polsce oraz główne zbiorniki retencyjne na tle wybranych
obszarów Natura2000.
Stan obecny
Kaskada Wisły
-
Kaskada Wisły
Dęb
lin
W2 W3
W1
Nar
ew
Pil
ica
W1
+ 3 stopnie wodne = 10,5 mld zł – 12lat
+ 4 stopnie wodne = 14,0 mld zł – 16 lat
7 stopni wodnych = 24,5 mld zł – 28 lat
Łącznie:
- koszt 49,0 mld zł
- czas budowy – 56 lat
Założenia:
Koszt 1 = 3,5 mld zł
Budowa 4 lata
-
Kaskada Dolnej Wisły
Zbiornik
Powódź maj/czerwiec 2010
Strefa rewitalizacji
II stopień wodny poniżej Zbiornika Włocławskiego
Zapora czołowa Zbiornika Włocławskiego
-
2. Czy ma służyć człowiekowi (gospodarce, środowisku)!
Pytanie:
1. Czy Wisła ma ulegać dalszej
degradacji strasząc
powodziami, służąc
tylko „wybranym”
ludziom?
1. Wyeliminowanie powodzi/susz
2. Transport wodny
3. Turystyka i rekreacja
4. Energetyka wodna
5. Zasoby wodne (nawadnianie)
6. Zatrudnienie ok. 20 tys. pracowników
1. Mała użyteczność gospodarcza
2. Zagrożenie powodziowe/susze
3. Niekorzystne zmiany środowiska 1
2
3 4
5
Rzeka „zdziczała”?
Kaskada?
1
Niekorzystne zmiany
środowiska !!!
-
Dziękuję za uwagę
CRDW
Dziękuję za uwagę
Bydgoszcz