keputusan menteri pertanian republik indonesia...
TRANSCRIPT
KEPUTUSAN MENTERI PERTANIAN REPUBLIK INDONESIA
NOMOR 472/Kpts/RC.040/6/2018
TENTANG
LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL
DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA
MENTERI PERTANIAN REPUBLIK INDONESIA,
Menimbang : a. bahwa berdasarkan Pasal 8 ayat (2) Peraturan Menteri
Pertanian Nomor 18/Permentan/RC.040/4/2018
tentang Pedoman Pengembangan Kawasan Pertanian
Berbasis Korporasi Petani, lokasi kawasan pertanian
nasional ditetapkan oleh Menteri;
b. bahwa kawasan pertanian nasional dikembangkan
untuk komoditas prioritas sub sektor tanaman
pangan, hortikultura, perkebunan, dan peternakan
sesuai dengan arah dan kebijakan Kementerian
Pertanian;
c. bahwa berdasarkan pertimbangan sebagaimana
dimaksud dalam huruf a dan huruf b, perlu
menetapkan Keputusan Menteri Pertanian tentang
Lokasi Kawasan Pertanian Nasional;
Mengingat : 1. Undang-Undang Nomor 12 Tahun 1992 tentang
Sistem Budidaya Tanaman (Lembaran Negara
Republik Indonesia Tahun 1992 Nomor 46, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 3478);
2. Undang-Undang Nomor 25 Tahun 2004 tentang
Sistem Perencanaan Pembangunan Nasional
(Lembaran Negara Republik Indonesia Tahun 2004
Nomor 104, Tambahan Lembaran Negara Republik
Indonesia Nomor 4421);
- 2 -
3. Undang-Undang Nomor 33 Tahun 2004 tentang
Perimbangan Keuangan antara Pemerintah Pusat dan
Daerah (Lembaran Negara Republik Indonesia Tahun
2004 Nomor 126, Tambahan Lembaran Negara
Republik Indonesia Nomor 4438);
4. Undang-Undang Nomor 17 Tahun 2007 tentang
Rencana Pembangunan Jangka Panjang Nasional
Tahun 2005-2025 (Lembaran Negara Republik
Indonesia Tahun 2007 Nomor 33, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 4700);
5. Undang-Undang Nomor 26 Tahun 2007 tentang
Penataan Ruang (Lembaran Negara Republik Indonesia
Tahun 2007 Nomor 68, Tambahan Lembaran Negara
Republik Indonesia Nomor 4725);
6. Undang-Undang Nomor 43 Tahun 2008 tentang
Wilayah Negara (Lembaran Negara Republik Indonesia
Tahun 2008 Nomor 177, Tambahan Lembaran Negara
Republik Indonesia Nomor 4925);
7. Undang-Undang Nomor 18 Tahun 2009 tentang
Peternakan dan Kesehatan Hewan (Lembaran Negara
Republik Indonesia Tahun 2014 Nomor 84, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 5015)
sebagaimana telah diubah dengan Undang-Undang
Nomor 41 Tahun 2014 tentang Perubahan atas
Undang-Undang Nomor 18 Tahun 2009 tentang
Peternakan dan Kesehatan Hewan (Lembaran Negara
Republik Indonesia Tahun 2014 Nomor 338,
Tambahan Lembaran Negara Republik Indonesia
Nomor 5619);
8. Undang-Undang Nomor 41 Tahun 2009 tentang
Perlindungan Lahan Pertanian Pangan Berkelanjutan
(Lembaran Negara Republik Indonesia Tahun 2009
Nomor 149, Tambahan Lembaran Negara Republik
Indonesia Nomor 5068);
- 3 -
9. Undang-Undang Nomor 13 Tahun 2010 tentang
Hortikultura (Lembaran Negara Republik Indonesia
Tahun 2010 Nomor 132, Tambahan Lembaran Negara
Republik Indonesia Nomor 5170);
10. Undang-Undang Nomor 19 Tahun 2013 tentang
Perlindungan dan Pemberdayaan Petani (Lembaran
Negara Republik Indonesia Tahun 2013 Nomor 131,
Tambahan Lembaran Negara Republik Indonesia
Nomor 5433);
11. Undang-Undang Nomor 23 Tahun 2014 tentang
Pemerintahan Daerah (Lembaran Negara Republik
Indonesia Tahun 2014 Nomor 244, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 5587)
sebagaimana telah beberapa kali diubah terakhir
dengan Undang-Undang Nomor 9 Tahun 2015 tentang
Perubahan Kedua atas Undang-Undang Nomor 23
Tahun 2014 tentang Pemerintahan Daerah (Lembaran
Negara Republik Indonesia Tahun 2015 Nomor 58,
Tambahan Lembaran Negara Republik Indonesia
Nomor 5679);
12. Undang-Undang Nomor 39 Tahun 2014 tentang
Perkebunan (Lembaran Negara Republik Indonesia
Tahun 2014 Nomor 308, Tambahan Lembaran Negara
Republik Indonesia Nomor 5613);
13. Peraturan Pemerintah Nomor 26 Tahun 2008 tentang
Rencana Tata Ruang Wilayah Nasional (Lembaran
Negara Republik Indonesia Tahun 2008 Nomor 48,
Tambahan Lembaran Negara Republik Indonesia
Nomor 4833);
14. Peraturan Pemerintah Nomor 18 Tahun 2010 tentang
Usaha Budidaya Tanaman (Lembaran Negara Republik
Indonesia Tahun 2010 Nomor 24, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 5106);
- 4 -
15. Peraturan Pemerintah Nomor 48 Tahun 2011 tentang
Sumber Daya Genetik Hewan dan Perbibitan Ternak
(Lembaran Negara Republik Indonesia Tahun 2011
Nomor 123, Tambahan Lembaran Negara Republik
Indonesia Nomor 5260);
16. Peraturan Pemerintah Nomor 41 Tahun 2012 tentang
Alat dan Mesin Peternakan dan Kesehatan Hewan
(Lembaran Negara Republik Indonesia Tahun 2012
Nomor 72, Tambahan Lembaran Negara Republik
Indonesia Nomor 5296);
17. Peraturan Pemerintah Nomor 17 Tahun 2017 tentang
Sinkronisasi Proses Perencanaan dan Penganggaran
Pembangunan Nasional (Lembaran Negara Republik
Indonesia Tahun 2017 Nomor 105, Tambahan
Lembaran Negara Republik Indonesia Nomor 6056);
18. Peraturan Presiden Nomor 7 Tahun 2015 tentang
Organisasi Kementerian Negara (Lembaran Negara
Republik Indonesia Tahun 2015 Nomor 8);
19. Peraturan Presiden Nomor 45 Tahun 2015 tentang
Kementerian Pertanian (Lembaran Negara Republik
Indonesia Tahun 2015 Nomor 85);
20. Peraturan Presiden Nomor 9 Tahun 2016 tentang
Percepatan Pelaksanaan Kebijakan Satu Peta pada
Tingkat Ketelitian Peta Skala 1:50.000; (Lembaran
Negara Republik Indonesia Tahun 2016 Nomor 28);
21. Peraturan Menteri Pertanian Nomor 41/Permentan/
OT.140/9/2009 tentang Kriteria Teknis Kawasan
Peruntukan Pertanian;
22. Peraturan Menteri Pertanian Nomor 43/Permentan/
OT.010/8/2015 tentang Organisasi dan Tata Kerja
Kementerian Pertanian (Berita Negara Republik
Indonesia Tahun 2015 Nomor 1243);
23. Peraturan Menteri Pertanian Nomor 08/Permentan/
KB.400/2/2016 tentang Pedoman Perencanaan
Perkebunan Berbasis Spasial (Berita Negara Republik
Indonesia Tahun 2016 Nomor 250);
- 5 -
24. Peraturan Menteri Pertanian Nomor 09/Permentan/
RC.020/3/2016 tentang Rencana Strategis
Kementerian Pertanian Tahun 2015-2019
sebagaimana telah diubah dengan Peraturan Menteri
Pertanian Nomor 42/Permentan/RC.020/11/2017
tentang Perubahan atas Peraturan Menteri Pertanian
Nomor 09/Permentan/RC.020/3/2016 tentang
Rencana Strategis Kementerian Pertanian Tahun
2015-2019;
25. Peraturan Menteri Pertanian Nomor 18/Permentan/
RC.040/4/2018 tentang Pedoman Pengembangan
Kawasan Pertanian Berbasis Korporasi Petani (Berita
Negara Republik Indonesia Tahun 2018 Nomor 559);
MEMUTUSKAN:
Menetapkan :
KESATU : Lokasi Kawasan Pertanian Nasional tercantum dalam
Lampiran yang merupakan bagian tidak terpisahkan dari
Keputusan Menteri ini.
KEDUA : Lokasi Kawasan Pertanian Nasional sebagaimana dimaksud
dalam diktum KESATU dikembangkan untuk komoditas
prioritas nasional tanaman pangan, hortikultura,
perkebunan, dan peternakan.
KETIGA : Lokasi Kawasan Pertanian Nasional sebagaimana dimaksud
dalam diktum KEDUA, untuk komoditas prioritas:
a. tanaman pangan antara lain padi, jagung, kedelai, dan
ubi kayu;
b. hortikultura antara lain aneka cabai, bawang merah,
bawang putih, jeruk, pisang, manggis, mangga, dan
durian.
c. perkebunan antara lain tebu, kopi, teh, kakao, jambu
mete, cengkeh, pala, lada, kelapa sawit, karet, dan
kelapa; dan
d. peternakan antara lain sapi potong, sapi perah,
kerbau, kambing, domba, itik, ayam buras, dan babi.
- 6 -
KEEMPAT : Lokasi Kawasan Pertanian Nasional sebagaimana dimaksud
dalam diktum KEDUA dikembangkan melalui penguatan
aspek:
a. perencanaan program, kegiatan, dan anggaran;
b. pelaksanaan;
c. pemantauan; dan
d. evaluasi dan pelaporan,
sesuai dengan Pedoman Pengembangan Kawasan Pertanian
Berbasis Korporasi Petani dan Petunjuk Teknis.
KELIMA : Direktur Jenderal yang mempunyai tugas dan fungsi di
bidang tanaman pangan, hortikultura, perkebunan, dan
peternakan setiap tahun menetapkan lokasi prioritas
kawasan pertanian berbasis korporasi petani.
KEENAM : Penetapan lokasi prioritas kawasan pertanian berbasis
korporasi petani sebagaimana dimaksud dalam diktum
KELIMA dilakukan dengan mempertimbangkan usulan dari
bupati/wali kota melalui gubernur.
KETUJUH : Lokasi prioritas kawasan pertanian berbasis korporasi
petani sebagaimana dimaksud dalam diktum KELIMA
menjadi acuan dalam merencanakan keterpaduan program,
kegiatan, dan anggaran.
KEDELAPAN : Direktur Jenderal yang mempunyai tugas dan fungsi di
bidang tanaman pangan, hortikultura, perkebunan,
peternakan serta prasarana dan sarana pertanian
mengalokasikan sebagian besar anggaran belanja barang
non operasional pada Lokasi Kawasan Pertanian Nasional
sebagaimana dimaksud dalam diktum KESATU.
KESEMBILAN : Dalam hal untuk pengembangan dan perluasan kawasan
pertanian serta pengembangan komoditas sesuai dengan
potensi wilayah, Direktur Jenderal yang mempunyai tugas
dan fungsi di bidang tanaman pangan, hortikultura,
perkebunan, peternakan serta prasarana dan sarana
pertanian dapat mengalokasikan anggaran di luar Lokasi
Kawasan Pertanian Nasional sebagaimana dimaksud dalam
diktum KESATU.
- 7 -
KESEPULUH : Pada saat Keputusan Menteri ini mulai berlaku, Keputusan
Menteri Pertanian Nomor 830/Kpts/RC.040/12/2016
tentang Lokasi Pengembangan Kawasan Pertanian
Nasional, dicabut dan dinyatakan tidak berlaku.
KESEBELAS : Keputusan Menteri ini mulai berlaku pada tanggal
ditetapkan.
Ditetapkan di Jakarta
pada tanggal 28 Juni 2018
MENTERI PERTANIAN
REPUBLIK INDONESIA,
AMRAN SULAIMAN
Salinan Keputusan Menteri ini disampaikan kepada Yth.:
1. Menteri Dalam Negeri;
2. Menteri Perencanaan Pembangunan Nasional/Kepala Badan
Perencanaan Pembangunan Nasional;
3. Gubernur, Bupati/Wali kota seluruh Indonesia;
4. Pejabat Tinggi Madya Lingkup Kementerian Pertanian;
5. Kepala perangkat daerah provinsi yang menyelenggarakan urusan
pemerintahan di bidang pertanian seluruh Indonesia; dan
6. Kepala perangkat daerah kabupaten/kota yang menyelenggarakan
urusan pemerintahan di bidang pertanian seluruh Indonesia.
- 8 -
LAMPIRAN
KEPUTUSAN MENTERI PERTANIAN
REPUBLIK INDONESIA
NOMOR 472/Kpts/RC.040/6/2018
TENTANG
LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL
A. LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL KOMODITAS PRIORITAS
TANAMAN PANGAN
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
1. Padi 1. Aceh 1. 1. Aceh Barat 2. Aceh Barat Daya 3. Aceh Jaya
4. Aceh Selatan 5. Gayo Lues 6. Nagan Raya
7. Aceh Tenggara
2. 1. Aceh Besar
2. Pidie 3. Pidei Jaya
3. 1. Aceh Tamiang 2. Aceh Timur 3. Aceh Utara
4. Bireuen
4. 1. Simeulue
2. Sumatera Utara 1. 1. Asahan 2. Batu Bara
3. Deli Serdang 4. Labuhan Batu 5. Labuhan Batu Utara
6. Langkat 7. Serdang Bedagai
8. Simalungun
2. 1. Gunung Sitoli
2. Nias 3. Nias Barat 4. Nias Selatan
5. Nias Utara
3. 1. Humbang
Hasundutan 2. Tapanuli Tengah 3. Tapanuli Utara
4. Toba Samosir
4. 1. Mandailing Natal
2. Padang Lawas Utara 3. Tapanuli Selatan
3. Riau 1. 1. Indragiri Hilir 2. Indragiri Hulu 3. Kuantan Singingi
- 9 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. 1. Bengkalis
2. Rokan Hilir 3. Rokan Hulu
3. 1. Kampar 2. Siak
4. 1. Kepulauan Meranti 2. Pelalawan
4. Jambi 1. 1. Bungo 2. Tebo
2. 1. Kerinci 2. Kota Sungai Penuh
3. 1. Merangin 2. Sarolangun
4. 1. Tanjung Jabung
Barat 2. Tanjung Jabung
Timur
5. Sumatera Barat 1. 1. Agam
2. Lima Puluh Kota 3. Tanah Datar
2. 1. Dharmasraya
2. Pesisir Selatan 3. Solok Selatan
3. 1. Padang Pariaman 2. Sijunjung
3. Solok
4. 1. Pasaman 2. Pasaman Barat
6. Sumatera Selatan
1. 1. Banyuasin 2. Musi Banyuasin
2. 1. Empat Lawang 2. Lahat
3. Muara Enim
3. 1. Musi Rawas
4. 1. Ogan Ilir 2. Ogan Komering Ulu
Timur
5. 1. Ogan Komering Ilir
6. 1. Ogan Komering Ulu Selatan
7. Lampung 1. 1. Lampung Barat 2. Pesisir Barat
2. 1. Lampung Selatan 2. Kota Metro
3. 1. Lampung Tengah
4. 1. Lampung Timur
5. 1. Lampung Utara 2. Tulang Bawang
Barat
3. Way Kanan
6. 1. Mesuji
2. Tulang Bawang
7. 1. Pesawaran
- 10 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Pringsewu
3. Tanggamus
8. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Selatan
2. Kaur 3. Seluma
2. 1. Bengkulu Tengah 2. Kepahiang 3. Lebong
4. Rejang Lebong
3. 1. Bengkulu Utara
2. Mukomuko
9. Bangka Belitung 1. 1. Bangka Selatan
10. Jawa Barat 1. 1. Bandung 2. Bandung Barat
3. Sumedang
2. 1. Bekasi
2. Cirebon 3. Indramayu 4. Karawang
5. Purwakarta 6. Subang
3. 1. Bogor 2. Cianjur 3. Sukabumi
4. 1. Ciamis 2. Kota Banjar
3. Pangandaran
5. 1. Garut
2. Kota Tasikmalaya 3. Tasikmalaya
6. 1. Kuningan 2. Majalengka
11. Jawa Tengah 1. 1. Blora 2. Demak 3. Grobogan
4. Pati
2. 1. Boyolali
2. Karanganyar 3. Klaten 4. Sragen
5. Sukoharjo 6. Wonogiri
3. 1. Brebes 2. Pemalang 3. Tegal
4. Pekalongan
4. 1. Cilacap
2. Kebumen 3. Purworejo
5. 1. Temanggung
12. DI Yogyakarta 1. 1. Bantul
2. Gunung Kidul 3. Kulon Progo
- 11 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
4. Sleman
13. Jawa Timur 1. 1. Bangkalan 2. Pamekasan
3. Sampang 4. Sumenep
2. 1. Banyuwangi
3. 1. Blitar
2. Trenggalek 3. Tulungagung
4. 1. Bojonegoro 2. Lamongan 3. Gresik
4. Tuban
5. 1. Bondowoso
2. Probolinggo 3. Situbondo
6. 1. Jember 2. Lumajang
7. 1. Jombang 2. Kediri 3. Mojokerto
4. Nganjuk
8. 1. Madiun
2. Magetan 3. Ngawi
9. 1. Malang
10. 1. Pacitan 2. Ponorogo
11. 1. Pasuruan 2. Sidoarjo
14. Banten 1. 1. Kota Serang 2. Serang
3. Tangerang
2. 1. Lebak
2. Pandeglang
15. Bali 1. 1. Badung
2. Kota Denpasar
2. 1. Bangli
3. 1. Buleleng
4. 1. Gianyar
2. Klungkung 3. Tabanan
5. 1. Jembarana
6. 1. Karangasem
16. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Dompu 2. Bima
2. 1. Kota Mataram 2. Lombok Barat 3. Lombok Tengah
4. Lombok Timur 5. Lombok Utara
3. 1. Sumbawa 2. Sumbawa Barat
- 12 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
17. Nusa Tenggara
Timur
1. 1. Manggarai
2. Mangarai Barat 3. Mangarai Timur
4. Nagekeo 5. Ngada
2. 1. Rote Ndao
3. 1. Sumba Barat 2. Sumba Barat Daya
3. Sumba Tengah 4. Sumba Timur
18. Kalimantan Barat
1. 1. Kapuas Hulu
2. 1. Kubu Raya
3. 1. Sambas
4. 1. Sanggau
19. Kalimantan Tengah
1. 1. Barito Selatan 2. Barito Timur
3. Barito Utara
2. 1. Kapuas
2. Pulang Pisau
3. 1. Katingan
4. 1. Kotawaringin Barat 2. Lamandau
3. Sukamara
5. 1. Kotawaringin Timur 2. Seruyan
20. Kalimantan Selatan
1. 1. Balangan 2. Hulu Sungai
Selatan 3. Hulu Sungai Tengah
4. Hulu Sungai Utara 5. Tabalong 6. Tapin
2. 1. Banjar 2. Barito Kuala
3. Tanah Laut
3. 1. Kotabaru
4. 1. Tanah Bumbu
21. Kalimantan
Timur
1. 1. Kutai Kartanegara
2. 1. Paser 2. Penajam Paser
Utara
22. Kalimantan
Utara
1. 1. Nunukan
2. 1. Bulungan
23. Sulawesi Utara 1. 1. Bolaang Mongondow
2. Bolaang Mongondow Utara
3. Kota Kotamobagu
2. 1. Minahasa Selatan 2. Minahasa
24. Sulawesi Selatan
1. 1. Barru 2. Maros
3. Pangkajene Kepulauan
- 13 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. 1. Bone
2. Soppeng 3. Wajo
3. 1. Gowa 2. Takalar
4. 1. Bulukumba
5. 1. Luwu
2. Luwu Timur 3. Luwu Utara
6. 1. Pinrang 2. Sidenreng Rappang
7. 1. Sinjai
25. Sulawesi Tengah
1. 1. Banggai 2. Morowali
3. Morowali Utara
2. 1. Buol
2. Parigi Moutong 3. Tolitoli
3. 1. Donggala 2. Poso 3. Sigi
26. Sulawesi Tenggara
1. 1. Konawe 2. Konawe Selatan
3. Bombana
2. 1. Kolaka Timur
2. Kolaka 3. Kolaka Utara
27. Gorontalo 1. 1. Boalemo 2. Gorontalo
2. 1. Pohuwato
3. 1. Gorontalo Utara
28. Sulawesi Barat 1. 1. Polewali Mandar 2. Mamasa 3. Majene
2. 1. Mamuju 2. Mamuju Tengah
3. Mamuju Utara
29. Maluku 1. 1. Buru
2. 1. Maluku Tengah 2. Seram Bagian Barat
3. Seram Bagian Timur
30. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Timur
2. Halmahera Selatan 3. Halmahera Tengah
2. 1. Helmahera Utara
2. Halmahera Barat
31. Papu Barat 1. 1. Manokwari
32. Papua 1. 1. Merauke
2. Jagung 1. Aceh 1. 1. Aceh Selatan 2. Aceh Tenggara 3. Gayo Lues
2. 1. Aceh Tamiang 2. Aceh Timur
- 14 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Aceh Utara
2. Sumatera Utara 1. 1. Binjai 2. Dairi
3. Karo 4. Pakpak Bharat
2. 1. Labuhan Batu Selatan
3. 1. Tapanuli Selatan
3. Sumatera Barat 1. 1. Agam
2. Lima Puluh Kota 3. Tanah Datar
2. 1. Pesisir Selatan 2. Solok Selatan
4. Riau 1. 1. Pelalawan
5. Jambi 1. 1. Kerinci 2. Merangin
2. 1. Muaro Jambi 2. Tanjung Jabung
Timur
6. Sumatera
Selatan
1. 1. Banyuasin
2. 1. Ogan Komering Ulu 2. Ogan Komering Ulur
Timur
7. Lampung 1. 1. Lampung Selatan
2. 1. Lampung Tengah
3. 1. Lampung Timur
4. 1. Lampung Utara
5. 1. Pesawaran
2. Pringsewu
8. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Selatan
9. Jawa Barat 1. 1. Bandung 2. Bandung Barat
2. 1. Ciamis 2. Tasikmalaya 3. Garut
3. 1. Cianjur 2. Sukabumi
4. 1. Indramayu
5. 1. Majalengka
6. 1. Purwakarta
7. 1. Sumedang
10. Jawa Tengah 1. 1. Blora
2. Rembang
2. 1. Brebes 2. Tegal
3. 1. Demak 2. Grobogan
3. Sragen
4. 1. Kendal
5. 1. Pati
6. 1. Wonogiri
11. DI Yogyakarta 1. 1. Sleman 2. Bantul
- 15 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Kulon Progo
12. Jawa Timur 1. 1. Bangkalan 2. Pamekasan
3. Sampang 4. Sumenep
2. 1. Banyuwangi
3. 1. Blitar
2. Trenggalek 3. Tulungagung
4. 1. Gresik 2. Lamongan 3. Tuban
5. 1. Jember 2. Lumajang
6. 1. Jombang 2. Kediri
3. Mojokerto
7. 1. Madiun
2. Magetan 3. Ngawi
8. 1. Malang
9. 1. Nganjuk
10. 1. Pacitan 2. Ponorogo
11. 1. Situbondo
13. Banten 1. 1. Pandeglang 2. Lebak
2. 1. Serang
14. Bali 1. 1. Karangasem
2. 1. Buleleng
15. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Lombok Utara 2. Lombok Timur 3. Lombok Barat
2. 1. Sumbawa 2. Sumbawa Barat
3. 1. Dompu 2. Bima
16. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Belu 2. Kupang
3. Malaka 4. Timor Tengah
Selatan
5. Timor Tengah Utara
2. 1. Flores Timur
2. Lembata 3. Sikka
3. 1. Nagekeo
17. Kalimantan
Barat
1. 1. Bengkayang
18. Kalimantan Tengah
1. 1. Lamandau 2. Kotawaringin Barat
3. Sukamara
2. 1. Kotawaringin Timur
- 16 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Seruyan
19. Kalimantan Selatan
1. 1. Tanah Laut
2. 1. Kotabaru
20. Kalimantan Timur
1. 1. Berau
21. Sulawesi Utara 1. 1. Bolaang Mongondow 2. Bolaang Mongondow
Utara 3. Bolaang Mongondow
Timur 4. Bolaang Mongondow
Selatan
2. 1. Minahasa 2. Minahasa Selatan
3. Minahasa Utara 4. Minahasa Tenggara 5. Kota Tomohon
22. Sulawesi Selatan
1. 1. Luwu Utara 2. Luwu Timur
3. Luwu 4. Kota Palopo
2. 1. Bantaeng 2. Bulukumba 3. Jeneponto
3. 1. Bone
23. Sulawesi Tengah
1. 1. Banggai 2. Tojo Una Una
2. 1. Buol
2. Parigi Moutong
3. 1. Poso
2. Sigi
24. Sulawesi
Tenggara
1. 1. Bombana
2. Konawe Selatan 3. Kota Kendari
2. 1. Buton 2. Buton Utara 3. Kota Baubau
4. Muna 5. Muna Barat
3. 1. Kolaka 2. Kolaka Timur 3. Kolaka Utara
25. Gorontalo 1. 1. Boalemo 2. Gorontalo
2. 1. Pohuwato
3. 1. Gorontalo Utara
4. 1. Bone Bolango
26. Sulawesi Barat 1. 1. Mamuju 2. Mamuju Tengah 3. Mamuju Utara
2. 1. Polewali Mandar 2. Mamasa
3. Majene
- 17 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
27. Maluku 1. 1. Maluku Barat Daya
2. Maluku Tenggara Barat
28. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Utara 2. Halmahera Barat
2. 1. Halmahera Selatan
29. Papua 1. 1. Merauke
3. Kedelai 1. Aceh 1. 1. Aceh Utara
2. Sumatera Utara 1. 1. Padang Lawas
2. Tapanuli Selatan 3. Tapanuli Utara
3. Sumatera Barat 2. 1. Pasaman 2. Pasaman Barat 3. Agam
3. 1. Tanah Datar 2. Sijunjung
4. 1. Pesisir Selatan
4. Jambi 1. 1. Tanjung Jabung
Timur
2. 1. Tebo
2. Bungo 3. Kerinci
4. Merangin 5. Sarolangun
5. Sumatera
Selatan
1. 1. Ogan Komering Ulu
2. Ogan Komering Ilir 3. Muara Enim
4. Ogan Komering Ulu Selatan
5. Ogan Komering Ulu
Timur 6. Ogan Ilir
2. 1. Lahat 2. Musi Rawas 3. Musi Banyuasin
6. Bengkulu 1. 1. Mukomuko
2. 1. Lebong
3. 1. Kepahiang
2. Bengkulu Tengah
4. 1. Bengkulu Selatan 2. Kaur
7. Lampung 1. 1. Lampung Selatan 2. Lampung Timur
3. Lampung Tengah 4. Pesawaran
8. Jawa Barat 1. 1. Sukabumi 2. Cianjur 3. Bandung
4. Garut 5. Tasikmalaya
6. Sumedang 7. Bandung Barat
2. 1. Karawang
- 18 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
9. Jawa Tengah 1. 1. Cilacap
2. Kebumen 3. Banyumas
2. 1. Pemalang 2. Purbalingga
3. Banjarnegara
3. 1. Blora 2. Boyolali
3. Demak 4. Kudus
5. Sragen 6. Grobogan 7. Rembang
4. 1. Klaten
5. 1. Wonogiri
10. Jawa Timur 1. 1. Ponorogo
2. 1. Lamongan
3. 1. Malang
2. Pasuruan 3. Blitar
4. 1. Situbondo
2. Banyuwangi
5. 1. Bangkalan
6. 1. Sumenep
11. DI Yogyakarta 1. 1. Gunung Kidul
2. 1. Kulon Progo
12. Banten 1. 1. Pandeglang 2. Lebak
13. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Lombok Barat 2. Lombok Tengah 3. Lombok Timur
4. Sumbawa 5. Sumabawa Barat 6. Bima
7. Dompu
14. Nusa Tenggara
Timur
1. 1. Kupang
2. 1. Sumba Barat Daya
15. Kalimantan
Selatan
1. 1. Kota Baru
2. Tanah Laut 3. Tanah Bumbu
2. 1. Tapin 2. Banjar
3. 1. Balangan 2. Tabalong
16. Sulawesi Utara 1. 1. Kepulauan Talaud
2. 1. Minahasa
2. Minahasa Tenggara
3. 1. Bolaang Mongondow
Utara 2. Bolaang Mongondow
Selatan
3. Bolaang Mongondow Timur
- 19 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
17. Sulawesi
Selatan
1. 1. Bone
18. Gorontalo 1. 1. Pohuwato
19. Sulawesi Barat 1. 1. Mamuju 2. Majene
3. Mamuju Utara 4. Polewali Mandar 5. Mamuju Tengah
20. Sulawesi Tengah
1. 1. Banggai 2. Morowali Utara
2. 1. Parigi Moutoung 2. Sigi
4. Ubi Kayu 1. Sumatera Utara 1. 1. Deli Serdang 2. Serdang Bedagai
2. 1. Simalungun
2. Lampung 1. 1. Lampung Timur
2. Lampung Tengah
2. 1. Lampung Utara
2. Way Kanan
3. 1. Tulang Bawang
2. Tulang Bawang Barat
3. Jawa Barat 1. 1. Sukabumi
2. 1. Garut 2. Tasikmalaya
3. 1. Sumedang
4. Jawa Tengah 1. 1. Banjarnegara
2. 1. Wonogiri
3. 1. Pati 2. Jepara
5. DI Yogyakarta 1. 1. Gunung Kidul
6. Jawa Timur 1. 2. Pacitan
2. 1. Ponorogo 2. Trenggalek
7. Sulawesi Selatan
1. 1. Gowa 2. Jeneponto
B. LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL KOMODITAS PRIORITAS
HORTIKULTURA
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
1.
Cabai 1. Aceh 1. 1. Aceh Besar
2. Pidie
2. 1. Aceh Timur 2. Aceh Tengah
3. Bener Meriah
3. 1. Simeuleu
2. Sumatera Utara 1. 1. Deli Serdang 2. Karo
3. Simalungun
- 20 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
4. Batu Bara
2. 1. Tapanulis Selatan 2. Tapanuli Utara
3. Sumatera Barat 1. 1. Agam 2. Lima Puluh Kota
3. Tanah Datar 4. Pasaman Barat
2. 1. Solok 2. Pesisir Selatan 3. Solok Selatan
4. Riau 1. 1. Kampar 2. Rokan Hulu
3. Siak 4. Kota Pekanbaru
2. 1. Kota Dumai
3. 1. Indragiri Hulu
5. Kepulauan riau 1. 1. Bintan 2. Lingga
3. Kota Batam 4. Kepulauan
Anambas
6. Jambi 1. 1. Tanjung Jabung Barat
2. Tanjung Jabung Timur
3. Muaro Jambi
2. 1. Sarolangun 2. Kerinci
3. Merangin
3. 1. Tebo
7. Sumatera Selatan
1. 1. Ogan Komering Ulu 2. Ogan Komering Ulu
Selatan
2. 1. Musi Rawas 2. Musi Rawas Utara
3. 1. Ogan Komering Ilir 2. Banyuasin
8. Lampung 1. 1. Lampung Selatan 2. Pesawaran
3. Pringsewu
2. 1. Lampung Barat
2. Tanggamus
3. 1. Lampung Timur
2. Lampung Tengah 3. Lampung Utara
4. 1. Mesuji 2. Tulang Bawang
Barat
3. Way Kanan
5. 1. Pesisir Barat
9. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Utara 2. Mukomuko
3. Bengkulu Selatan
- 21 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
4. Kaur
2. 1. Rejang Lebong 2. Kepahiang
10. Bangka Belitung 3. 1. Belitung
4. 1. Bangka Barat
2. Bangka Tengah 3. Bangka
11. Jawa Barat 1. 1. Bogor 2. Sukabumi
3. Cianjur
2. 1. Subang
2. Sumedang
3. 1. Bandung 2. Garut
3. Tasikmalaya 4. Ciamis
5. Bandung Barat 6. Pangandaran
4. 1. Cirebon 2. Kuningan 3. Indramayu
4. Majalengka
12. Jawa Tengah 1. 1. Semarang
2. Demak 3. Grobogan 4. Kudus
2. 1. Batang 2. Pemalang
3. 1. Rembang 2. Blora
4. 1. Purbalingga 2. Banjarnegara
3. Wonosobo 4. Temanggung 5. Magelang
6. Purworejo 7. Kebumen
5. 1. Sragen 2. Karanganyar 3. Wonogiri
4. Klaten
13. DI Yogyakarta 1. 1. Bantul
2. Gunung Kidul 3. Sleman 4. Kulon Progo
14. Jawa Timur
5. Pacitan
1. 1. Gresik 2. Lamongan 3. Tuban
2. 1. Bondowoso 2. Probolinggo
3. Pasuruan 4. Lumajang
- 22 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. 1. Situbondo
2. Banyuwangi 3. Malang
4. 1. Kediri 2. Blitar
5. 3. Sumenep
15. Banten 1. 1. Pandeglang
2. Lebak 3. Tangerang 4. Serang
16. Kalimantan Barat
1. 1. Sambas 2. Kota Singkawang
3. Bengkayang 4. Landak
2. 1. Sanggau 2. Mempawah 3. Sekadau
3. 1. Kapuas Hulu
4. 1. Ketapang 2. Melawi
5. 1. Kubu Raya
2. Kayong Utara
17. Kalimantan
Tengah
1. 1. Kapuas
2. Gunung Mas 3. Palangkaraya
4. Barito Utara
2. 1. Kotawaringin Barat
3. 1. Barito Timur
4. 1. Pulang Pisau
2. Katingan 3. Kotawaringin Timur
18. Kalimantan Selatan
1. 1. Banjar 2. Tanah Laut
2. 1. Tapin
2. Hulu Sungai Selatan
3. Hulu Sungai Tengah 4. Barito Kuala
3. 1. Tabalong 2. Hulu Sungai Utara
4. 1. Tanah Bumbu
2. Kota Banjarbaru
19. Kalimantan
Timur
1. 1. Paser
2. Penajam Paser Utara
2. 1. Kutai Timur 2. Kutai Kartanegara
20. Kalimantan Utara
1. 1. Nunukan
2. 1. Bulungan
2. Kota Tarakan
21. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa 2. Minahasa Utara
3. Kota Tomohon
- 23 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. 1. Minahasa Selatan
2. Bolaang Mongondow Timur
22. Sulawesi Tengah
1. 1. Donggala 2. Kota Palu
3. Sigi 4. Parigi Moutong 5. Tolitoli
2. 1. Tojo Una Una
23. Sulawesi
Selatan
1. 1. Pinrang
2. 1. Gowa 2. Maros
3. Sinjai 4. Bulukumba 5. Bantaeng
6. Jeneponto 7. Takalar
3. 1. Wajo 2. Bone
3. Soppeng
4. 1. Luwu Utara
5. 1. Enrekang 2. Kota Palopo
24. Sulawesi Tenggara
1. 1. Buton
2. 1. Kolaka
2. Kolaka Utara
3. 1. Konawe Selatan 2. Konawe
4. 3. Kolaka Timur 4. Bombana
25. Sulawesi Barat 1. 1. Majene 2. Polewali Mandar
3. Mamasa
2. 1. Mamuju
2. Mamuju Utara 3. Mamuju Tengah
26. Gorontalo 1. 1. Gorontalo 2. Boalemo 3. Pohuwato
4. Bone Bolango 5. Gorontalo Utara
27. Bali 1. 1. Buleleng 2. Tabanan 3. Klungkung
4. Gianyar 5. Bangli
6. Karangasem
28. Nusa Tenggara
Barat
1. 1. Lombok Barat
2. Lombok Tengah 3. Lombok Timur 4. Lombok Utara
5. Kota Mataram
2. 1. Sumbawa
- 24 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Sumbawa Barat
3. Dompu
29. Nusa Tenggara
Timur
1. 1. Kupang
2. Rote Ndao 3. Belu
2. 1. Timor Tengah Selatan
2. Flores Timur
3. Lembata 4. Manggarai
5. Manggarai Barat 6. Manggarai Timur
3. 1. Sumba Timur 2. Sumba Barat 3. Sumba Barat Daya
4. Sumba Tengah
30. Maluku 1. 1. Maluku Tengah
2. Seram Bagian Barat 3. Kota Ambon 4. Seram Bagian Timur
2. 1. Maluku Tenggara Barat
2. Pulau Buru 3. Kepulauan Aru 4. Maluku Tenggara
31. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Selatan 2. Halmahera Barat
3. Halmahera Timur
2. 1. Pulau Morotai
2. Kota Ternate 3. Kota Tidore
Kepulauan
32. Papua 1. 1. Biak Numfor 2. Merauke
3. Jayawijaya 4. Mimika
5. Kota Jayapura 6. Keerom
33. Papua Barat 1. 1. Manokwari 2. Sorong 3. Tambrauw
4. Teluk Wondama 5. Manokwari Selatan
2. Bawang Merah
1. Aceh 1. 1. Aceh Besar 2. Pidie 3. Pidie Jaya
4. Simeuleu
2. 1. Bener Meriah
2. Aceh Tengah 3. Aceh Utara 4. Aceh Timur
5. Aceh Tenggara
2. Sumatera Utara 1. 1. Simalungun
- 25 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Serdang Bedagai
3. Asahan 4. Batu Bara
5. Kota Tebing Tinggi 6. Labuhanbatu Utara
2. 1. Samosir 2. Humbang
Hasundutan
3. Pakpak Bharat
3. 1. Karo
2. Deli Serdang
4. 1. Toba Samosir
2. Tapanuli Utara
5. 1. Mandailing Natal 2. Padang Lawas
6. 1. Tapanuli Selatan 2. Kota Padang
Sidempuan 3. Padang Lawas Utara
7. 1. Gunung Sitoli 2. Nias
3. Sumatera Barat 1. 1. Agam 2. Tanah Datar 3. Padang Pariaman
2. 1. Solok 2. Solok Selatan
3. Pesisir Selatan
4. Riau 1. 1. Kampar
2. Kota Pekanbaru 3. Siak 4. Kota Dumai
5. Kepualauan Riau
1. 1. Bintan 2. Karimun
3. Natuna 4. Lingga
5. Kota Batam
6. Jambi 1. 1. Kerinci 2. Sungai Penuh
3. Merangin
2. 1. Muaro Jambi
2. Kota Jambi 3. Tanjung Jabung
Barat 4. Tanjung Jabung
Timur
5. Batanghari 6. Sarolangun
3. 1. Bungo 2. Tebo
7. Sumatera Selatan
1. 1. Ogan Komering Ulu 2. Ogan Komering Ulu
Timur
- 26 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Muara Enim
4. Kota Pagar Alam
2. 1. Musi Rawas
2. Musi Rawas Utara 3. Kota Lubuk Linggau
3. 1. Ogan Komering Ilir 2. Banyuasin
8. Lampung 1. 1. Lampung Selatan 2. Lampung Tengah 3. Lampung Timur
4. Tulang Bawang 5. Kota Metro
2. 1. Tanggamus 2. Pringsewu 3. Lampung Barat
4. Pesisir Barat
9. Bengkulu 1. 1. Kepahiang
2. Rejang Lebong 3. Mukomuko
2. 1. Kaur 2. Bengkulu Selatan
10. Bangka Belitung 1. 1. Bangka Tengah
11. Jawa Barat 1. 1. Cianjur
2. Sukabumi 3. Bandung 4. Bandung Barat
5. Sumedang
2. 1. Garut
2. Majalengka 3. Tasikmalaya 4. Kuningan
3. 1. Cirebon 2. Indramayu
12. Jawa Tengah 1. 1. Brebes 2. Pekalongan
3. Batang 4. Tegal 5. Kendal
6. Pemalang 7. Purbalingga
2. 1. Demak 2. Grobogan
3. Pati 4. Kudus 5. Rembang
6. Blora 7. Jepara
3. 1. Banjarnegara 2. Magelang 3. Temanggung
4. Wonosobo 5. Semarang
4. 1. Boyolali
- 27 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Sragen
3. Karanganyar 4. Wonogiri
5. Sukoharjo 6. Klaten
5. 1. Cilacap 2. Kebumen 3. Purworejo
13. DI Yogyakarta 1. 1. Bantul 2. Sleman
3. Gunung Kidul 4. Kulon Progo
14. Jawa Timur 1. 1. Sumenep 2. Pamekasan
2. 1. Bojonegoro
2. Nganjuk 3. Malang
4. Lumajang 5. Kediri
3. 1. Probolinggo 2. Bondowoso 3. Banyuwangi
15. Banten 1. 1. Serang 2. Pandeglang
3. Tangerang
16. Kalimantan
Barat
1. 1. Bengkayang
2. Kubu Raya 3. Sambas 4. Kota Pontianak
5. Kota Singkawang 6. Mempawah
7. Landak
2. 1. Sanggau 2. Sintang
3. Kapuas Hulu 4. Ketapang
17. Kalimantan Tengah
1. 1. Kapuas 2. Kotawaringin Timur
3. Kotawaringin Barat 4. Kota Palangka Raya 5. Seruyan
6. Pulang Pisau
2. 1. Gunung Mas
2. Barito Timur 3. Barito Utara 4. Murung Raya
18. Kalimantan Selatan
1. 1. Tapin 2. Hulu Sungai
Selatan 3. Tanah Laut 4. Tabalong
19. Kalimantan Timur
1. 1. Paser 2. Berau
- 28 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Kutai Kartanegara
4. Samarinda 5. Kota Balikpapan
6. Penajam Paser Utara
20. Kalimantan Utara
1. 1. Nunukan 2. Bulungan 3. Kota Tarakan
21. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa 2. Minahasa Selatan
2. 1. Kepulauan Sangihe 2. Kepulauan Talaud
22. Sulawesi Tengah
1. 1. Donggala 2. Sigi 3. Kota Palu
4. Poso 5. Parigi Moutong
2. 1. Banggai
23. Sulawesi
Selatan
1. 1. Pinrang
2. Enrekang 3. Kota Palopo
2. 1. Gowa 2. Bone 3. Maros
4. Jeneponto 5. Takalar
6. Sinjai 7. Bantaeng 8. Soppeng
24. Sulawesi Tenggara
1. 1. Kolaka Utara 2. Kolaka Timur
3. Bombana
2. 1. Buton Selatan
2. Buton 3. Wakatobi 4. Buton Utara
25. Sulawesi Barat 1. 1. Majene 2. Mamuju
3. Mamasa 4. Polewali Mandar
26. Gorontalo 1. 1. Gorontalo 2. Boalemo 3. Pohuwato
27. Maluku 1. 1. Maluku Tengah 2. Seram Bagian Barat
3. Kota Ambon 4. Buru
2. 1. Maluku Tenggara 2. Maluku Tenggara
Barat
3. Maluku Barat Daya
28. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Selatan
2. Kota Tidore
- 29 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
Kepulauan
3. Pulau Morotai 4. Halmahera Barat
5. Halmahera Timur 6. Kota Ternate 7. Halmahera Utara
29. Bali 1. 1. Buleleng 2. Karangasem
3. Bangli 4. Tabanan 5. Denpasar
6. Badung 7. Gianyar
30. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Lombok Timur 2. Lombok Utara
3. Kota Mataram
2. 4. Sumbawa 5. Bima
6. Sumbawa Barat 7. Dompu
31. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Kupang 2. Rote Ndao
3. Belu 4. Malaka 5. Timor Tengah Utara
6. Sumba Timur 7. Sumba Barat 8. Sumba Barat Daya
2. 1. Manggarai 2. Manggarai Barat
3. Lembata 4. Sikka
5. Flores Timur 6. Ngada 7. Sabu Raijua
8. Manggarai Timur 9. Nagekeo 10. Ende
32. Papua 1. 1. Merauke 2. Jayawijaya
3. Nabire 4. Keerom
33. Papua Barat 1. 1. Tambrauw 2. Teluk Bintuni 3. Sorong
3 Bawang Putih
1. Aceh 1. 1. Bener Meriah 2. Gayo Lues
3. Aceh Tengah
2. Sumatera Utara 1. 1. Simalungun
2. Dairi 3. Samosir 4. Humbang
Hasundutan
- 30 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
5. Pakpak Bharat
6. Karo
2. 1. Tapanuli Utara
2. Mandailing Natal 3. Toba Samosir
4. Tapanuli Selatan
3. Sumatera Barat 1. 1. Solok 2. Agam
3. Tanah Datar
4. Jambi 1. 1. Kerinci
2. Merangin
5. Sumatera
Selatan
1. 1. Ogan Komering Ulu
Selatan 2. Muara Enim 3. Pagar Alam
6. Lampung 1. 1. Lampung Barat 2. Tanggamus
7. Bengkulu 1. 1. Kepahiang 2. Rejang Lebong
8. Jawa Barat 1. 1. Cianjur 2. Sukabumi
3. Bandung 4. Bandung Barat 5. Sumedang
2. 1. Garut 2. Majalengka
3. Tasikmalaya 4. Kuningan
9. Jawa Tengah 1. 1. Brebes 2. Pekalongan 3. Batang
4. Tegal 5. Kendal
6. Pemalang 7. Purbalingga
2. 1. Kudus 2. Banjarnegara 3. Magelang
4. Temanggung 5. Wonosobo 6. Semarang
7. Blora
3. 1. Boyolali
2. Karanganyar 3. Wonogiri
4. Klaten
10. Jawa Timur 1. 1. Magetan 2. Malang
3. Lumajang 4. Mojokerto
5. Kota Batu
2. 1. Probolinggo
2. Bondowoso
- 31 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Banyuwangi
4. Situbondo
11. Bali 1. 1. Tabanan
2. Bangli 3. Buleleng
12. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Lombok Timur 2. Sumbawa 3. Bima
13. Nus Tenggara Timur
1. 1. Belu 2. Malaka
3. Timor Tengah Utara 4. Sumba Timur
5. Sumba Barat 6. Sumba Barat Daya 7. Timor Tengah
Selatan
2. 1. Manggarai
2. Mangarai Barat 3. Sikka 4. Ngada
5. Manggarai Timur 6. Ende
14. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa 2. Minahasa Selatan
15. Sulawesi Selatan
1. 1. Pinrang 2. Enrekang 3. Barru
2. 1. Gowa 2. Bone
3. Jeneponto 4. Sinjai
5. Bantaeng 6. Pangkajene
Kepulauan
16. Sulawesi Tengah
1. 1. Sigi 2. Banggai
3. Donggala 4. Poso 5. Parigi Moutong
17. Maluku 1. 1. Buru Selatan
18. Papua 1. 1. Lanny Jaya
2. 1. Pegunungan Arfak
4 Jeruk 1. Aceh 1. 1. Bener Meriah
2. Sumatera Utara 2. 1. Karo
2. Simalungun
3. Sumatera Barat 3. 1. Agam
2. Lima Puluh Kota 3. Solok Selatan 4. Solok
4. Jambi
5. Kerinci
4. 1. Muaro Jambi
5. Bengkulu 2. Rejang Lebong
- 32 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
6. Sumatera
Selatan
5. 1. Ogan Komering Ulu
7. Riau 2. Kampar
8. Bangka Belitung 6. 1. Bangka Tengah
9. Lampung 7. 1. Mesuji
2. Lampung Selatan
10. Jawa Barat 8. 1. Garut
2. Bandung Barat
11. Jawa Tengah 3. Cilacap
12. Jawa Timur 9. 1. Banyuwangi 2. Tuban
3. Lumajang 4. Malang
5. Ponorogo 6. Magetan
13. Bali 10. 1. Bangli 2. Buleleng
14. Nusa Tengara
Timur
11. 1. Timor Tengah
Selatan
15. Kalimantan
Barat
12. 1. Sambas
16. Kalimantan
Selatan
13. 1. Barito Kuala
17. Kalimantan
Timur
14. 1. Kutai Timur
18. Sulawesi Barat 15. 1. Mamuju Utara
19. Sulawesi Tenggara
16. 1. Buton
20. Sulawesi Selatan
17. 1. Kepulauan Selayar
5 Pisang 1. Sumatera Utara 1. 1. Deli Serdang 2. Langkat
2. Sumatera Barat 2. 1. Pasaman Barat 2. Pariaman
3. Lampung 3. 1. Tanggamus
2. Lampung Selatan 3. Lampung Barat
4. Pesawaran
4. Jawa Barat 4. 1. Cianjur
2. Sukabumi
5. 1. Ciamis 2. Pangandaran
5. Jawa Tengah 3. Cilacap
6. 1. Purbalingga 2. Banyumas
7. 1. Wonogiri 2. Grobogan
6. DI Yogyakarta 8. 1. Gunung Kidul
2. Bantul
7. Jawa Timur 9. 1. Blitar 2. Malang
3. Lumajang
- 33 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
8. Bali 4. Buleleng
9. Nusa Tenggara Barat
10. 1. Dompu
10. Nusa Tenggara Timur
2. Ngada 3. Ende
11. Kalimantan Timur
11. 1. Kutai Timur
12. Kalimantan Utara
2. Nunukan
13. Kalimantan Selatan
12. 1. Banjar
14. Sulawesi Utara 13. 1. Minahasa Utara
15. Sulawesi
Selatan
14. 1. Bone
16. Maluku Utara 15. 1. Halmahera Barat
6 Mangga 1. Lampung 1. 1. Lampung Utara
2. Jawa Barat 2. 1. Cirebon
2. Indramayu 3. Majalengka 4. Kuningan
3. Jawa Tengah 3. 1. Rembang 2. Blora
3. Jepara 4. Pemalang
4. DI Yogyakarta 4. 1. Gunung Kidul 2. Wonogiri
5. Jawa Timur 5. 1. Probolinggo 2. Pasuruan 3. Gresik
6. Bali 6. 1. Buleleng 2. Karangasem
7. Nusa Tenggara Barat
7. 1. Sumbawa 2. Lombok Barat
3. Dompu 4. Bima
8. Nusa Tengara Timur
8. 1. Belu 2. Sikka
9. Sulawesi
Tengah
9. 1. Parigi Moutong
10. Sulawesi
Selatan
10. 1. Bantaeng
2. Takalar 3. Jeneponto
7 Manggis 1. Jawa Barat 1. 1. Tasikmalaya 2. Ciamis 3. Bogor
4. Sukabumi
2. 1. Purwakarta
2. Sumedang 3. Subang
2. Jawa Tengah 3. 1. Purworejo 2. Cilacap
3. DI Yogyakarta 3. Kulon Progo
4. Sumatera Barat 4. 1. Lima Puluh Kota
- 34 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Agam
3. Solok Selatan 4. Tanah Datar
5. Padang Pariaman 6. Sijunjung 7. Pesisir Selatan
5. Jambi 8. Kerinci
6. Jawa Timur 5. 1. Trenggalek
2. Ponorogo
6. 1. Banyuwangi
7. Bali 2. Tabanan
8. Nusa Tengara Barat
3. Lombok Barat 4. Lombok Tengah
9. Riau 7. 1. Kampar
2. Indragiri Hilir 3. Rokan Hulu
4. Siak
10. Sumatera
Selatan
8. 1. Ogan Komering Ulu
Timur 2. Lahat
11. Lampung 3. Tanggamus
12. Banten 9. 1. Pandeglang 2. Lebak
13. Sulawesi Barat 10. 1. Polewali Mandar
14. Sulawesi
Selatan
2. Tana Toraja
3. Bantaeng
8. Durian 1. Banten 1. 1. Lebak
2. Pandeglang
2. Jawa Barat 3. Bogor
4. Majalengka
3. Jawa Tengah 2. 1. Purbalingga
2. Banjarnegara
4. DI Yogyakarta 3. Gunung Kidul
4. Kulon Progo
5. Jawa Tengah 3. 1. Jepara
2. Semarang 3. Kendal
6. Jawa Timur 4. 1. Trenggalek
2. Ponorogo 3. Blitar
4. Magetan
7. Nusa Tengara
Barat
5. 1. Lombok Barat
2. Bima
8. Banga Belitung 6. 1. Bangka
9. Sumatera Selatan
2. Ogan Komering Ulu 3. Ogan Komering Ilir
10. Jambi 4. Muaro Jambi
11. Riau 7. 1. Kampar
12. Kepulauan Riau 2. Lingga
13. Sumatera Utara 8. 1. Dairi
2. Batu Bara
14. Kalimantan
Utara
9. 1. Nunukan
2. Bulungan
- 35 -
No Komoditas Provinsi Kawasan Kabupaten
15. Lampung 10. 1. Lampung Timur
2. Lampung Barat
16. Kalimantan
Barat
11. 1. Sanggau
17. Sulawesi
Selatan
12. 1. Palopo
2. Luwu Utara 3. Soppeng
C. LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL KOMODITAS PRIORITAS
PERKEBUNAN
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
1. Tebu 1. Aceh 1. 1. Aceh Tengah
2. Bener Meriah
2. Sumatera Selatan 1. 1. Ogan Komering Ulu Timur
2. 1. Ogan Komering Ilir
3. 1. Ogan Ilir
2. Musi Banyuasin
3. Lampung 1. 1. Way Kanan
2. 1. Lampung Utara
3. 1. Lampung Tengah
4. 1. Tulang Bawang Barat
4. DI. Yogyakarta 1. 1. Sleman
2. Bantul
3. Gunung Kidul
5. Jawa Tengah 1. 1. Kudus
2. Jepara
3. Demak
2. 1. Pati
3. 1 Rembang
4. 1. Grobogan
2. Blora
5. 1. Wonogiri
2. Karanganyar
3. Sukoharjo
4. Klaten
5. Boyolali
6. 1. Sragen
7. 1. Pekalongan
2. Batang
8. 1. Tegal
2. Brebes 3. Pemalang
9. 1. Purworejo
6. Jawa Timur 1. 1. Gresik
2. Sidoarjo
2. 1. Jombang
- 36 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
3. 1. Bondowoso
4. 1. Situbondo
5. 1. Banyuwangi
6. 1. Jember
7. 1. Pasuruan
8. 1. Probolinggo
9. 1. Lumajang
10. 1. Kediri
11. 1 Tulungagung
12. 1. Nganjuk
13. 1. Madiun
2. Ngawi
14. 1. Bojonegoro
2. Tuban
3. Lamongan
15. 1. Malang
16. 1. Blitar
17. 1. Mojokerto
7. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Dompu
2. Bima
8. Sulawesi Selatan 1. 1. Gowa
2. Takalar
3. Jeneponto
2. 1. Bone
2. Wajo
3. Soppeng
9. Gorontalo 1. 1. Gorontalo
2. Boalemo
10. Jawa Barat 1. 1. Cirebon
2. Kuningan
3. Indramayu
2. 1. Majalengka
11. Bali 1. 1. Buleleng
2. Jembrana
3. Karangasem
12. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Sumba Timur
13. Sulawesi Tenggara
1. 1. Bombana
2. Konawe Selatan
2. 1. Muna
2. Muna Barat
14. Sumatera Utara 1. 1. Langkat
2. 1. Humbang Hasundutan
2. Kopi 1. Aceh 1. 1. Aceh Tengah
2. Bener Meriah
3. Gayo Lues
2. Sumatera Utara 1. 1. Toba Samosir
- 37 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
2. 1. Humbang
Hasundutan
3. 1. Dairi
2. Karo
3. Sumatera Barat 1. 1. Solok Selatan
2. Solok
4. Jambi 1. 1. Kerinci
5. Sumatera Selatan 1. 1. Empat Lawang
2. 1. Lahat
2. Pagar Alam
3. 1. Ogan Komering Ulu Selatan
4. 1. Muara Enim
6. Bengkulu 1. 1. Kepahiang
2. Rejang Lebong
7. Lampung 1. 1. Tanggamus
2. 1. Lampung Barat
2. Pesisir Barat
3. 1. Way kanan
2. Lampung Utara
8. Jawa Barat 1. 1. Bandung
2. 1. Garut
3. 1. Sumedang
4. 1. Kuningan
5. 1. Tasikmalaya
9. Jawa Tengah 1. 1. Temanggung
2. Magelang
2. 1. Wonosobo
3. 1. Semarang
4. 1. Jepara
10. Jawa Timur 1. 1. Bondowoso
2. 1. Malang
11. Bali 1. 1. Buleleng
2. 1. Badung
3. 1. Bangli
4. 1. Tabanan
12. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Dompu
2. 1. Bima
13. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Manggarai Timur
2. Manggarai
2. 1. Ngada
3. 1. Manggarai Barat
4. 1. Ende
5. 1. Alor
14. Sulawesi Utara 1. 1. Kotamobagu
2. 1. Minahasa
15. Sulawesi Selatan 1. 1. Sinjai
2. 1. Bantaeng
- 38 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
3. 1. Jeneponto
4. 1. Enrekang
5. 1. Tana Toraja
2. Toraja Utara
16. Papua 1. 1. Jayawijaya
2. 1. Tolikara
3. 1. Yahukimo
4. 1. Lanijaya
5. 1. Dogiyai
6. 1. Paniai
7. 1. Deiyai
3. Teh 1. Jawa Barat 1. 1. Tasikmalaya
2. 1. Sukabumi
3. 1. Bandung Barat
4. 1. Purwakarta
5. 1. Garut
6. 1. Cianjur
7. 1. Bandung
2. DI. Yogyakarta 1. 1. Kulonprogo
4. Kakao 1. Aceh 1. 1. Pidie
2. Pidie Jaya
2. 1. Aceh Tenggara
2. Aceh Timur
2. Sumatera Barat 1. 1. Pasaman
2. Pasaman Barat
3. Padang Pariaman
3. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Utara
2. 1. Kepahiang
4. Lampung 1. 1. Pesawaran
2. 1. Lampung Timur
5. DI. Yogyakarta 1. 1. Gunung Kidul
6. Banten 1. 1. Lebak
2. Pandeglang
7. Bali 1. 1. Jembrana
8. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Sikka
2. Flores Timur
2. 1. Ende
3. 1. Alor
4. 1. Sumba Barat Daya
9. Kalimantan Timur 1. 1. Kutai Timur
2. 1. Berau
10. Sulawesi Utara 1. 1. Bolaang Mongondow
2. Bolaang Mongondow Utara
11. Sulawesi Tengah 1. 1. Banggai
2. 1. Poso
2. Parigi Moutong
3. 1. Sigi
- 39 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Donggala
4. 1. Toli-Toli
12. Sulawesi Selatan 1. 1. Bone
2. Soppeng
3. Wajo
2. 1. Luwu Timur
2. Luwu Utara
3. Luwu
3. 1. Bulukumba
13. Sulawesi
Tenggara
1. 1. Muna
2. Muna Barat
2. 1. Bombana
2. Konawe Selatan
3. 1. Buton
2. Buton Utara
4. 1. Konawe Kepulauan
5. 1. Kolaka Utara
2. Kolaka Timur
3. Kolaka
4. Konawe
14. Gorontalo 1. 1. Boalemo
15. Sulawesi Barat 1. 1. Mamasa
2. Polewali Mandar
3. Majene
2. 1. Mamuju Tengah
2. Mamuju
16. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Selatan
17. Papua Barat 1. 1. Sorong
2. 1. Sorong Selatan
3. 1. Manokwari
4. 1. Manokwari Selatan
18. Papua 1. 1. Jayapura
2. 1. Keerom
19. Kalimantan
Tengah
1. 1. Barito Utara
5. Jambu Mete 1. Bali 1. 1. Karangasem
2. Nusa Tenggara Barat
1. 1. Bima
2. Dompu
3. Nusa Tenggara
Timur
1. 1. Lembata
2. 1. Sikka
3. 1. Alor
4. 1. Timor Tengah Utara
5. 1. Belu
6. 1. Sumba Timur
7. 1. Sumba Barat Daya
8. 1. Malaka
9. 1. Flores Timur
- 40 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
4. Sulawesi Tenggara 1. 1. Muna
2. 1. Buton
3. 1. Buton Tengah
4. 1. Bombana
5. Maluku Utara 1. 1. Kepulauan Sula
6. Lada 1. Sumatera Selatan 1. 1. Ogan Komering Ulu
Selatan
2. 1. Empat Lawang
3. 1. Ogan Komering Ulu
Timur
2. Lampung 1. 1. Lampung Timur
2. 1. Lampung Utara
3. 1. Way Kanan
4. 1. Tanggamus
3. Bangka Belitung 1. 1. Bangka Barat
2. Bangka Selatan
2. 1. Belitung
4. Kalimantan Barat 1. 1. Sambas
2. 1. Bengkayang
3. 1. Sanggau
4. 1. Sintang
5. 1. Kubu Raya
6. 1. Mempawah
7. 1. Sekadau
5. Kalimantan Timur 1. 1. Kutai Kartanegara
2. 1. Penajam Paser Utara
3. 1. Berau
6. Sulawesi Selatan 1. 1. Sinjai
2. 1. Luwu Timur
3. 1. Enrekang
4. 1. Bone
5. 1. Luwu Utara
6. 1. Luwu
7. 1. Wajo
8. 1. Bulukumba
7. Sulawesi Tenggara 1. 1. Konawe
2. Konawe Selatan
2. 1. Kolaka
2. Kolaka Timur
8. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Manggarai Barat
2. 1. Ende
7. Cengkeh 1. Bali 1. 1. Tabanan
2. Buleleng
3. Jembrana
2. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Manggarai
2. Manggarai Timur
3. Ngada
- 41 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
4. Manggarai Barat
3. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa Tenggara
2. Minahasa Selatan
2. 1. Minahasa
2. Minahasa Utara
3. 1. Bolaang Mongondow
2. Bolaang Mongondow Timur
4. Sulawesi Tengah 1. 1. Toli-Toli
2. 1. Bangkai Kepulauan
3. 1. Parigi Moutong
4. 1. Donggala
5. Sulawesi Selatan 1. 1. Luwu
2. Luwu Utara
2. 1. Sinjai
2. Bulukumba
3. Bantaeng
3. 1. Wajo
2. Bone
6. Sulawesi Tenggara 1. 1. Kolaka
2. Kolaka Utara
3. Kolaka Timur
7. Maluku 1. 1. Maluku Tengah
2. 1. Buru Selatan
3. 1. Buru
4. 1. Seram Bagian Barat
8. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Utara
2. 1. Halmahera Timur
3. 1. Hamahera Barat
8. Pala 1. Aceh 1. 1. Aceh Selatan
2. Aceh Barat Daya
2. Sulawesi Utara 1. 1. Kep. Siau
Tagulandang Biaro 2. Kep. Sangihe
3. Kep. Talaud
2. 1. Kota Bitung
2. Minahasa Utara
3. Maluku 1. 1. Maluku Tengah
2. 1. Seram Bagian Timur
3. 1. Seram Bagian Barat
4. 1. Buru Selatan 2. Buru
4. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Tengah
2. 1. Halmahera Utara
3. 1. Halmahera Selatan
5. Papua Barat 1. 1. Kaimana
2. 1. Fak-Fak
6. Sulawesi Selatan 1. 1. Selayar
2. 1. Bone
- 42 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Soppeng 3. Wajo
3. 1. Luwu
7. Nusa Tenggara Timur
1. 1. Alor
2. 1. Flores Timur
9. Kelapa Sawit 1. Aceh 1. 1. Nagan raya
2. 1. Aceh Singkil
2. Sumatera Barat 1. 1. Pasaman Barat
2. 1. Dharmasraya
3. 1. Solok Selatan
4. 1. Pesisir Selatan
3. Riau 1. 1. Bengkalis
2. 1. Kota Dumai
3. 1. Rokan Hilir
4. 1. Rokan Hulu
5. 1. Kampar
6. 1. Siak
7. 1. Pelalawan
4. Sumatera Selatan 1. 1. Muara Enim
2. 1. Ogan Komering Ilir
3. 1. Musi Banyuasin
4. 1. Banyuasin
5. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Utara
2. 1. Muko-Muko
3. 1. Bengkulu Tengah
4. 1. Seluma
5. 1. Bengkulu Selatan
6. 1. Kaur
6. Kalimantan Tengah
1. 1. Kotawaringin Barat
2. 1. Kotawaringin Timur
7. Kalimantan Selatan
1. 1. Tanah Bumbu
2. 1. Tanah Laut
3. 1. Kotabaru
8. Kalimantan Timur 1. 1. Kutai Timur
2. 1. Kutai Kartanegara
3. 1. Paser
4. 1. Penajem Paser Utara
9. Papua Barat 1. 1. Sorong
2. 1. Teluk Bintuni
3. 1. Manokwari
10. Karet 1. Aceh 1. 1. Aceh Barat
2. 1. Aceh Timur
3. 1. Aceh Tamiang
2. Riau 1. 1. Kuantan Singingi
2. 1. Kampar
3. 1. Rokan Hilir
- 43 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
4. 1. Rokan Hulu
5. 1. Bengkalis
3. Sumatera Barat 1. 1. Pasaman
2. 1. Sijunjung
3. 1. Solok Selatan
4. 1. Dharmasraya
4. Jambi 1. 1. Batanghari
2. Muaro Jambi
2. 1. Tebo
3. 1. Merangin
2. Sarolangun
5. Sumatera Selatan 1. 1. Musi Rawas Utara
2. Musi Rawas
2. 1. Musi Banyuasin
3. 1. Ogan Komering Ilir
4. 1. Muara Enim
2. Penukal Abab
Lematang Ilir
5. 1. Banyuasin
6. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Utara
2. 1. Muko-Muko
3. 1. Bengkulu Tengah
4. 1. Bengkulu Selatan
7. Lampung 1. 1. Mesuji
2. 1. Lampung Tengah
8. Kalimantan
Selatan
1. 1. Hulu Sungai Selatan
2. 1. Tapin
3. 1. Banjar
4. 1. Balangan
2. Tabalong
5. 1. Hulu Sungai Tengah
9. Kalimantan Timur 1. 1. Kutai Kartanegara
10. Papua 1. 1. Merauke
2. 1. Mappi
11. Kalimantan Tengah
1. 1. Pulang Pisau
2. 1. Gunung Mas
3. 1. Katingan
11. Kelapa 1. Aceh 1. 1. Aceh Utara
2. Bireun
2. 1. Aceh Besar
2. Sumatera Barat 1. 1. Padang Pariaman
2. 1. Lima Puluh Kota
3. 1. Pesisir Selatan
3. Riau 1. 1. Indragiri Hilir
4. Jambi 1. 1. Tanjung Jabung Barat
5. Lampung 1. 1. Lampung Selatan
6. Jawa Barat 1. 1. Sukabumi
- 44 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
2. 1. Tasikmalaya
3. 1. Pangandaran
7. Jawa Tengah 1. 1. Cilacap
2. Banyumas
2. 1. Kebumen
2. Purworejo
8. DI.Yogyakarta 1. 1. Gunung Kidul
9. Banten 1. 1. Lebak 2. Pandeglang
10. Nusa Tenggara
Timur
1. 1. Kupang
11. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa Selatan
2. Minahasa
2. 1. Minahasa Tenggara
3. 1. Minahasa Utara
4. 1. Bolaang Mongondow
12. Sulawesi Tengah 1. 1. Donggala
2. 1. Tojo Una-una
13. Sulawesi
Tenggara
1. 1. Bombana
14. Gorontalo 1. 1. Gorontalo
2. 1. Pohuwato
15. Maluku 1. 1. Maluku Tenggara
2. 1. Kepulauan Aru
16. Maluku Utara 1. 1. Kepulauan Morotai
2. 1. Halmahera Utara
17. Papua Barat 1. 1. Raja Ampat
18. Papua 1. 1. Sarmi
2. 1. Jayapura
3. 1. Biak Numfor
4. 1. Supiori
5. 1. Nabire
6. 1. Mimika
D. LOKASI KAWASAN PERTANIAN NASIONAL KOMODITAS PRIORITAS
PETERNAKAN
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
1. Sapi Potong 1. Aceh 1. 1. Aceh Timur
2. Aceh Tamiang
2. 1. Aceh Besar
3. 1. Aceh Utara
2. Bener Meriah
2. Sumatera Utara 1. 1. Asahan
2. Batu Bara
2. 1. Simalungun
3. 1. Deli Serdang
2. Serdang Bedagai
- 45 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
4. 1. Langkat
5. 1. Labuhan Batu Utara
3. Sumatera Barat 1. 1. Pesisir Selatan
2. 1. Solok
2. Dharmasraya
3. 1. Pasaman Barat
4. Riau 1. 1. Kuantan Singingi
2. 1. Indragiri Hulu
3. 1. Pelalawan
4. 1. Siak
5. 1. Kampar
6. 1. Rokan Hulu
2. Rokan Hilir
5. Jambi 1. 1. Merangin
2. 1. Sarolangun
3. 1. Tebo
2. Bungo
6. Sumatera Selatan 1. 1. Lahat
2. 1. Musi Banyuasin
2. Banyuasin
7. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Utara
2. Mukomuko
2. 1. Kaur
2. Bengkulu Tengah
8. Lampung 1. 1. Lampung Selatan
2. Lampung Timur
3. Pesawaran
2. 1. Lampung Tengah
3. 1. Tulang Bawang Barat
2. Way Kanan
9. Bangka Belitung 1. 1. Bangka Tengah
2. 1. Bangka Barat
10. Kepulauan Riau 1. 1. Bintan
11. Jawa Barat 1. 1. Sukabumi
2. 1. Tasikmalaya
2. 1. Kuningan
3. 1. Majalengka
4. 1. Sumedang
5. 1. Purwakarta
2. Subang
3. Karawang
6. 1. Cianjur
12. Jawa Tengah 1. 1. Kebumen
2. 1. Magelang
3. 1. Klaten
2. Karanganyar
3. Sragen
4. 1. Grobogan
2. Pati
- 46 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
3. Rembang
4. Blora
13. DI Yogyakarta 1. 1. Gunung Kidul
2. 1. Kulon Progo
14. JawaTimur 1. 1. Probolinggo
2. Kota Probolinggo
2. 1. Magetan
2. Ngawi
3. 1. Bojonegoro
2. Tuban
4. 1. Bangkalan
2. Sampang
5. 1. Pamekasan
2. Sumenep
6. 1. Nganjuk
7. 1. Lamongan
15. Banten 1. 1. Tangerang
16. Bali 1. 1. Badung
2. Buleleng
2. 1. Klungkung
2. Karangasem
17. Nusa Tenggara
Barat 1. 1. Lombok Tengah
2. Lombok Timur
2. 1. Dompu
2. Bima
3 1. Sumbawa Barat
2. Sumbawa
18. Nusa Tenggara
Timur 1. 1. Sumba Timur
2. 1. Kupang
3. 1. Timor Tengah Selatan
2. Timor Tengah Utara
4. 1. Belu
5. 1. Rote Ndao
6. 1. Ngada
19. Kalimantan
Barat 1. 1. Sambas
2. 1. Sanggau
2. Ketapang
3. 1. Bengkayang
20. Kalimantan
Tengah 1. 1. Kota Waringin Barat
2. 1. Kapuas
2. Pulang Pisau
21. Kalimantan
Selatan 1. 1. Tanah Laut
2. 1. Kota Baru
2. Banjar
3. 1. Barito Kuala
- 47 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
22. Kalimantan
Timur
1. 1. Paser
2. Penajam Paser Utara
2. 1. Kutai Kartanegara
3. 1. Kutai Timur
4. 1. Berau
23. Kalimantan
Utara 1. 1. Nunukan
2. 1. Bulungan
2. Tarakan
24. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa
2. 1. Minahasa Selatan
3. 1. Bolaang Mongondow
25. Sulawesi Tengah 1. 1. Banggai
2. 1. Morowali
2. Morowali Utara
3. 1. Poso
4. 1. Donggala
2. Sigi
5. 1. Buol
6. 1. Parigi Moutong
7. 1. Tojo Una-Una
26. Sulawesi Selatan 1. 1. Bulukumba
2. Sinjai
2. 1. Gowa
3. 1. Bone
4. 1. Pangkajene
Kepulauan
2. Barru
5. 1. Sidendreng Rappang
2. Wajo
6. 1. Pinrang
7. 1. Maros
27. Sulawesi
Tenggara 1. 1. Muna
2. 1. Kolaka
3. 1. Bombana
4. 1. Konawe
2. Konawe Utara
3. Konawe Selatan
28. Gorontalo 1. 1. Bone Bolango
2. 1. Boalemo
29. Sulawesi Barat 1 1. Polewali Mandar
2 1. Mamuju
30. Maluku 1 1. Maluku Tengah
2 1. Buru
31. Maluku Utara 1 1. Halmahera Timur
2 1. Halmahera Utara
32. Papua Barat 1 1. Fakfak
2 1. Sorong
- 48 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
3. 1. Tambrauw
2. Monokwari Selatan
33. Papua 1. 1. Merauke
2. 1. Keerom
3. 1. Nabire
2. Sapi Perah 1. Sumatera Utara 1. 1. Karo
2. Sumatera Barat 1. 1. Tanah Datar
2. Kota Padang Panjang
3. Kota Bukit Tinggi
3. Jawa Barat 1. 1. Bogor
2. 1. Bandung
2. Bandung Barat
4. Jawa Tengah 1. 1. Boyolali
2. 1. Semarang
2. Kota Semarang
5. DI Yogyakarta 1. 1. Sleman
6. JawaTimur 1. 1. Tulungagung
2. Blitar
2. 1. Malang
2. Kota Batu
3. 1. Pasuruan
7. Sulawesi Selatan 1. 1. Enrekang
3. Itik 1. Aceh 1. 1. Nagan Raya
2. Sumatera Utara 1. 1. Mandailing Natal
3. Sumatera Barat 1. 1. Payakumbuh
4. Jawa Barat 1. 1. Indramayu
5. Jawa Tengah 1. 1. Cilacap
2. 1. Sukoharjo
3. 1. Kota Pekalongan
2. Pekalongan
6. JawaTimur 4. 1. Mojokerto
7. Kalimantan
Selatan 1. 1. Hulu Sungai Selatan
2. Hulu Sungai Tengah
4. Ayam Buras 1. Sumatera Barat 1. 1. Lima Puluh Kota
2. 1. Kota Pariaman
2. Jambi 1. 1. Tanjung Jabung
Timur
3. Bengkulu 1. 1. Seluma
4. Jawa Tengah 1. 1. Temanggung
5. JawaTimur 1. 1. Banyuwangi
6. Nusa Tenggara
Barat
1. 1. Lombok Barat
7. Kalimantan Barat 1. 1. Kubu Raya
8. Kalimantan Timur 1. 1. Samarinda
9. Sulawesi Selatan 1. 1. Bantaeng
5. Babi 1. Sumatera Utara 1. 1. Tapanuli Tengah
2. Tapanuli Utara
2. 1. Deli Serdang
- 49 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
2. Kepulauan Riau 1. 1. Kota Batam
3. Bali 1. 1. Gianyar
4. Nusa Tenggara
Timur 1. 1. Flores Timur
2. Sikka
3. Ende
5. Kalimantan Barat 1. 1. Sintang
2. Sekadau
2. 1. Landak
2. Mempawah
6. Kalimantan
Tengah 1. 1. Gunung Mas
7. Kalimantan Timur 1. 1. Kutai Barat
8. Sulawesi Utara 1. 1. Minahasa Utara
9. Sulawesi Barat 1. 1. Mamasa
10. Papua Barat 1. 1. Manokwari
11. Papua 1. 1. Jayawijaya
6. Domba 1. Jawa Barat 1. 1. Garut
2. Ciamis
2. 1. Cirebon
2. Jawa Tengah 1. 1. Banjarnegara
2. 1. Wonosobo
2. Tegal
3. JawaTimur 1. 1. Jember
2. Bondowoso
7. Kambing 1. Aceh 1. 1. Pidie
2. Jambi 1. 1. Muaro Jambi
3. Sumatera Selatan 1. 1. Musi Rawas
2. 1. Ogan Komering Ulu
Selatan
3. 1. Banyuasin
4. Lampung 1. 1. Lampung Barat
2. Tanggamus
3. Lampung Utara
4. Pringsewu
5. Jawa Tengah 1. 1. Banyumas
2. Purbalingga
2. 1. Purworejo
3. 1. Wonogiri
4. 1. Batang
6. DI Yogyakarta 1. 1. Bantul
7. JawaTimur 1. 1. Pacitan
2. Ponorogo
3. Trenggalek
2. 1. Lumajang
3. 1. Jombang
8. Banten 1. 1. Kota Serang
9. Bali 1. 1. Tabanan
10. Sulawesi Tengah 1. 1. Kota Palu
11. Gorontalo 1. 1. Gorontalo
- 50 -
No Komoditi Provinsi Kawasan Kabupaten
12. Maluku 1. 1. Maluku Barat Daya
13. Maluku Utara 1. 1. Halmahera Selatan
8. Kerbau 1. Aceh 1. 1. Simeulue
2. 1. Aceh Tengah
2. Aceh Barat
2. Sumatera Utara 1. 1. Toba Samosir
2. Samosir
3. Dairi
3. Sumatera Barat 1. 1. Sijunjung
2. 1. Padang Pariaman
2. Agam
3. 1. Solok Selatan
4. Sumatera Selatan 1. 1. Ogan Komering Ilir
2. 1. Muara Enim
5. Bengkulu 1. 1. Bengkulu Selatan
6. Lampung 1. 1. Tulang Bawang
7. Banten 1. 1. Pandeglang
2. Lebak
3. Serang
8. Jawa Tengah 1. 1. Kendal
2. 1. Pemalang
2. Brebes
3. 1. Demak
2. Kudus
3. Jepara
9. Nusa Tenggara
Timur 1. 1. Manggarai Barat
10.Kalimantan
Selatan 1. 1. Hulu Sungai Utara
11.Sulawesi Selatan 1. 1. Tana Toraja
2. Toraja Utara
MENTERI PERTANIAN
REPUBLIK INDONESIA,
AMRAN SULAIMAN