kgk.aydin.edu.trkgk.aydin.edu.tr/lms/files/kgk/banka_ders_not.docx · web viewburada dikkat...

549
(KAMU GÖZETİM KURUMU EĞİTİM PROGRAMI) SERMAYE PİYASASI, BANKACILIK, SİGORTACILIK VE ÖZEL EMEKLİLİK MEVZUATI DERSİ BANKACILIK DERS NOTLARI1

Upload: lamthu

Post on 28-Apr-2018

239 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

(KAMU GZETM KURUMU ETM PROGRAMI)

SERMAYE PYASASI, BANKACILIK,

SGORTACILIK VE ZEL EMEKLLK MEVZUATI DERS

BANKACILIK DERS NOTLARI

STANBUL AYDIN NVERSTES -UBAT 2013

NDEKLER

BLM- 1 BANKACILIK KANUNUNUN BAZI HKMLER3

BLM-2 BANKALARIN MUHASEBE UYGULAMALARINA VE BELGELERN25 SAKLANMASINA LKN USUL VE ESASLAR

BLM-3 BANKALARCA YILLIK FAALYET RAPORUNUN HAZIRLANMASINA VE YAYIMLANMASINA LKN USUL VE ESASLAR32

BLM -4 BANKALARCA VE KATILIM BANKALARINCA UYGULANACAK TEKDZEN HESAP PLANI VE FNANSAL TABLOLAR36

BLM- 5 BANKALARIN KONSOLDE FNANSAL TABLOLARININ DZENLENMES213

BLM -6 BANKALARCA KAMUYA AIKLANACAK FNANSAL TABLOLAR LE BUNLARA LKN AIKLAMA VE DPNOTLAR217

BLM- 7 BANKALARIN SSTEMLER257

BLM -8 BANKALARIN ZKAYNAKLARI302

BLM 9 TREV ARALARININ MUHASEBELETRLMES312

BLM- 10 YAPISAL POZSYON328

BLM -11 YABANCI PARA NET GENEL POZSYON/ZKAYNAK STANDART ORANININ BANKALARCA KONSOLDE VE KONSOLDE OLMAYAN BAZDA HESAPLANMASI VE UYGULAMASI331

BLM -12 BANKALARIN KRED LEMLER347

BLM- 13 BANKALARCA KREDLERN VE DER ALACAKLARIN NTELKLERNN BELRLENMES VE BUNLAR N AYRILACAK KARILIKLARA LKN USUL VE ESASLAR359

BLM- 14 BANKALARIN, BRLEME, DEVR, BLNME VE HSSE DEM380

BLM-15 VARLIK YNETM RKETLERNN KURULU VE FAALYET ESASLARI390

BLM 16 FNANSAL HOLDNG RKETLER396

KAYNAKLAR404

BLM-1

BANKACILIK KANUNUNUN BAZI HKMLER

5411 sayl Bankaclk Kanununun 1-5 Maddeleri:

1. MADDE

5411 sayl bankaclk kanunun 19/10/2005te kabul edilmi olup, 01/11/2005te resmi gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Kanunun 1. ksm 1. madde ile balar ve 1. maddesinde ilk olarak kanunun amac dzenlenmitir. 1. maddeye gre kanunun amac;

finansal piyasalarda gven ve istikrarn salanmas,

kredi sisteminin etkin bir ekilde almas,

tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunmasna ilikin usl ve esaslar dzenler.

2. MADDE

Kanunun 2. maddesinde ise hangi kurum ve kurululara bu kanunun uygulanaca dzenlenmitir. Buna gre;

Trkiye'de kurulu mevduat bankalar,

katlm bankalar, kalknma ve yatrm bankalar,

yurt dnda kurulu bu nitelikteki kurulularn Trkiye'deki ubeleri,

finansal holding irketleri,

Trkiye Bankalar Birlii,

Trkiye Katlm Bankalar Birlii,

Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumu,

Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu ve bunlarn faaliyetleri bu kanunun uygulama alanndadr.

Burada dikkat edilmesi gerekli bir durum da zel kanunlarla kurulmu olan bankalarn bu kanununa tabi olup olmayacaktr. Bunlar hakknda da kendi kanunlarnda yer alan hkmler uygulanmakla birlikte bankaclk kanunu hkmleri de uygulama alan bulacaktr.

Bankaclk kanununda hkm bulunmayan hallerde ise genel kanunlar uygulama alan bulacaktr.

3. MADDE

Kanunun 3. Maddesinde bankaclk kanununda kullanlan tanmlarn aklamasna yer verilmitir.

likili Bakan: Babakan veya grevlendirecei Devlet Bakann,

Kurul: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurulunu,

Kurum: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumunu,

Bakan: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurulu Bakann,

Merkez Bankas: Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas Anonim irketini,

Fon: Tasarruf Mevduat Sigorta Fonunu,

Fon Kurulu: Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu Kurulunu,

Fon Bakan: Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu Kurulu Bakann,

Kredi kuruluu: Mevduat bankalarn ve katlm bankalarn,

Kurulu birlikleri: Trkiye Bankalar Birlii ve Trkiye Katlm Bankalar Birliini,

Banka: Mevduat bankalar ve katlm bankalar ile kalknma ve yatrm bankalarn,

Mevduat bankas: Bu Kanuna gre kendi nam ve hesabna mevduat kabul etmek ve kredi kullandrmak esas olmak zere faaliyet gsteren kurulular ile yurt dnda kurulu bu nitelikteki kurulularn Trkiye'deki ubelerini,

Katlm bankas: Bu Kanuna gre zel cari ve katlma hesaplar yoluyla fon toplamak ve kredi kullandrmak esas olmak zere faaliyet gsteren kurulular ile yurt dnda kurulu bu nitelikteki kurulularn Trkiye'deki ubelerini,

Kalknma ve yatrm bankas: Bu Kanuna gre mevduat veya katlm fonu kabul etme dnda; kredi kullandrmak esas olmak zere faaliyet gsteren ve/veya zel kanunlarla kendilerine verilen grevleri yerine getiren kurulular ile yurt dnda kurulu bu nitelikteki kurulularn Trkiye'deki ubelerini,

Finansal holding irketi: lerinden en az bir tanesi bir kredi kuruluu olmak artyla bal ortaklklarnn tm veya ounluu kredi kuruluu veya finansal kurulu olan irketi,

ube: Elektronik ilem cihazlarndan ibaret birimler hari olmak zere, bankalarn baml bir parasn oluturan ve bu kurulularn faaliyetlerinin tamamn veya bir ksmn kendi bana yapan, sabit ya da seyyar brolar gibi her trl iyerini,

Merkez ube: Yurt dnda kurulu bir bankann Trkiye'de at ubeyi, birden fazla ubenin olmas hlinde ise Kuruma bildirilecek ve Kurulca onaylanacak ubeyi,

Fon bankas: Mlga 3182 sayl Bankalar Kanunu, bu Kanunla yrrlkten kaldrlan 4389 sayl Bankalar Kanunu ve bu Kanun uyarnca temett hari ortaklk haklar ile ynetimi ve denetimi Fona intikal eden bankalar ile Fonun ounluk hissesine sahip olduu bankalar,

Finansal kurulu: Kredi kurulular dnda kalan ve sigortaclk, bireysel emeklilik veya sermaye piyasas faaliyetlerinde bulunmak veya bu Kanunda yer alan faaliyet konularndan en az birini yrtmek zere kurulan kurulular ile kalknma ve yatrm bankalar ve finansal holding irketlerini,

Kontrol: Bir tzel kiinin; sermayesinin, asgar yzde ellibirine sahip olma art aranmakszn, ounluuna dorudan veya dolayl olarak sahip olunmas veya bu ounlua sahip olunmamakla birlikte imtiyazl hisselerin elde bulundurulmas veya dier hissedarlarla yaplan anlamalara istinaden oy hakknn ounluu zerinde tasarrufta bulunulmas suretiyle veya herhangi bir suretle ynetim kurulu yelerinin karara esas ounluunu atayabilme ya da grevden alma gcnn elde bulundurulmasn,

Ana ortaklk: Kontrolndeki ortaklklar ile Kurul tarafndan belirlenen usl ve esaslarla tanmlanan ortaklklarn finansal tablolarn kendi nezdinde konsolide eden banka veya finansal holding irketini,

Bal ortaklk: Ana ortakln kontrol altnda faaliyet gsteren ortaklklar,

Nitelikli pay: Bir ortakln sermayesinin veya oy haklarnn dorudan veya dolayl olarak yzde on veya daha fazlasn tekil eden paylar ile bu orann altnda olsa dahi ynetim kurullarna ye belirleme imtiyaz veren paylar,

Hkim ortak: Bir ortakl dorudan ya da dolayl olarak, tek bana veya birlikte kontrol eden gerek veya tzel kiiyi,

Yneticiler: Bankann ynetim kurulu, denetim komitesi ve kredi komitesi bakan ve yeleri ile genel mdr, genel mdr yardmclar ve imza yetkisine sahip mensuplarndan; blge mdrleri, ube mdrleri ve genel mdrlk merkez tekilatnda yer alan blm, ksm, grup ve bunlara edeer isimler altnda faaliyet gsteren birimlerin yneticilerini,

Mevduat: Yazl ya da szl olarak veya herhangi bir ekilde halka duyurulmak suretiyle ivazsz veya bir ivaz karlnda, istendiinde ya da belli bir vadede geri denmek zere kabul edilen paray,

Tasarruf mevduat: Mevduat bankalar nezdinde atrlan, gerek kiilere ait ve mnhasran ek keide edilmesi dnda ticari ilemlere konu olmayan mevduat hesaplarn,

zel cari hesap: Katlm bankalarnda alabilen ve istenildiinde ksmen veya tamamen her an geri ekilebilme zellii tayan ve karlnda hesap sahibine herhangi bir getiri denmeyen fonlarn oluturduu hesaplar,

Katlma hesab: Katlm bankalarna yatrlan fonlarn bu kurumlarca kullandrlmasndan doacak kr veya zarara katlma sonucunu veren, karlnda hesap sahibine nceden belirlenmi herhangi bir getiri denmeyen ve anaparann aynen geri denmesi garanti edilmeyen fonlarn oluturduu hesaplar,

Katlm fonu: Katlm bankalar nezdinde atrlan gerek ve tzel kiilere ait zel cari hesap ve katlma hesaplarnda yer alan paray,

(Deiik: 13/2/2011-6111/142 md.) Destek hizmeti kuruluu: Bankalarn, mevduat veya katlm fonu kabul, nakd, gayrinakd her cins ve surette kredi verme ve bu Kanunun uygulamasnda kredi olarak saylan ilemler dnda kalan faaliyetlerini banka adna gerekletiren; ya da reklamnn yaplmas hari olmak zere mevduat veya katlm fonu kabul dndaki faaliyetlerinden herhangi birinin pazarlanmas da dhil gerekletirilmesinde bankaya yardmc nitelikte hizmet veren kurulular,

Ky bankacl: Bankaclk faaliyetleri, kurulu bulunulan lke harici ile snrl tutulan veya lke genelinde uygulanan ekonomik ve mal mevzuata tbi olmayan ya da kurulu bulunulan lkede yerleik olanlardan mevduat ve fon kabulnn yasakland bankacl olarak tanmlanmtr.

4. MADDE

4. maddede bankalarn hangi konularla uraabilecekleri dzenlenmitir. Ancak burada dier kanunlarda ngrlen faaliyetlerin de yaplabilecei unutulmamaldr. Bu hkme gre bankalar;

a) Mevduat kabul eder.

b) Katlm fonu kabul.

c) Nakd, gayrinakd her cins ve surette kredi verme ilemleri.

d) Nakd ve kayd deme ve fon transferi ilemleri, muhabir bankaclk veya ek hesaplarnn kullanlmas dahil her trl deme ve tahsilat ilemleri.

e) ek ve dier kambiyo senetlerinin itiras ilemleri.

f) Saklama hizmetleri.

g) Kredi kartlar, banka kartlar ve seyahat ekleri gibi deme vastalarnn ihrac ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yrtlmesi ilemleri.

h) Efektif dahil kambiyo ilemleri; para piyasas aralarnn alm ve satm; kymetli maden ve talarn alm, satm veya bunlarn emanete alnmas ilemleri.

i) Ekonomik ve finansal gstergelere, sermaye piyasas aralarna, mala, kymetli madenlere ve dvize dayal; vadeli ilem szlemelerinin, opsiyon szlemelerinin, birden fazla trev arac ieren basit veya karmak yapdaki finansal aralarn alm, satm ve araclk ilemleri.

j) Sermaye piyasas aralarnn alm ve satm ile geri alm veya tekrar satm taahhd ilemleri.

k) Sermaye piyasas aralarnn ihra veya halka arz yoluyla satna araclk ilemleri.

l) Daha nce ihra edilmi olan sermaye piyasas aralarnn araclk maksadyla alm satmnn yrtlmesi ilemleri.

m) Bakalar lehine teminat, garanti ve sair ykmllklerin stlenilmesi ilemleri gibi garanti ileri.

n) Yatrm danmanl ilemleri.

o) Portfy iletmecilii ve ynetimi.

p) Hazine Mstearl ve/veya Merkez Bankas ve kurulu birlikleri nezdinde oluturulan bir szleme kapsamnda stlenilen ykmllkler erevesinde alm satm ilemlerine ilikin piyasa yapcl,

r) Faktring ve forfaiting ilemleri.

s) Bankalar aras piyasada para alm satm ilemlerine araclk

t) Finansal kiralama ilemleri.

u) Sigorta acentelii ve bireysel emeklilik araclk hizmetleri.

v) Kurulca belirlenecek dier faaliyetleriyle ilgilenirler.

Kanunda zel olarak dzenlendii zere, mevduat bankalar katlm fonu kabul ile finansal kiralama ilemleri yapamazlar.

Katlm bankalar da mevduat kabul edemez. Kalknma ve yatrm bankalar ise mevduat ve katlm fonu kabul edemezler.

5. MADDE

Dolayl pay sahipliinin gerek kii ve tzel kiilerde nasl belirlenecei 5. maddede ayr ayr dzenlenmitir. Gerek kiilerde dolayl pay sahiplii tespit edilirken; bir gerek kii ile e ve ocuklarna ve bunlarn snrsz sorumlulukla katldklar ortaklklara veya bu kii veya ortaklklarn ayr ayr veya birlikte kontrol ettikleri ortaklklara ait paylar birlikte dikkate alnr.

Tzel kiilerde dolayl pay sahiplii tespit edilirken ise, bunlara ait paylar ile bunlarn kontrol ettikleri ortaklklara ait paylar birlikte hesaplanr. Bu maddenin uygulanmasn belirleyecek olan BDDKdr.

B- BANKACILIK KANUNUNUN 15-19. MADDELER15. MADDE

Bamsz denetim, deerleme ve derecelendirme kurulularnn yetkilendirme izni 15. maddede dzenlenmitir. Bu hkm 13/02/2011 tarihinde 6111 sayl kanunun 143. maddesiyle deitirilmitir. Yaplan deiiklie gre; bankalarn bamsz denetim faaliyetleri ile BDDK tarafndan zorunlu tutulmas halinde, bankalarn varlklarnn, hak ve ykmllklerinin ya da kredi mterilerinden alnacak teminatlarn deerlemesi ve kendilerinin ya da kredi mterilerinin derecelendirilmesi faaliyetlerini gerekletirecek olan kurulularn yetkilendirilmesine, yetkilerinin geici veya srekli olarak kaldrlmasna BDDK tarafndan karar verilir. Bu maddenin uygulamasna ilikin usl ve esaslar ilgili meslek birliklerinin gr alnarak BDDK tarafndan belirlenir.

16. MADDE

Bankalarn ana szleme deiikliklerinde nasl olacan 16. Madde dzenlemitir. Hkme gre; bankalarn ana szleme deiikliklerinde Kurumun uygun gr aranr. Kurumca uygun grlmeyen deiiklikler genel kurulda karara balanamaz. Kurumun uygun gr alnmakszn yaplan ana szleme deiiklikleri Ticaret Siciline tescil edilemez. Ana szleme deiiklii iin bu Kanun ve ilgili dier mevzuatta ngrlen izin, onay veya olumlu gr bavurular, yetkili mercilerce onbe i gn iinde cevaplandrlr.

Bankalar ana szlemelerini gncel olarak internet sayfalarnda yaynlar. Ana szlemelerin gncelletirilmesi, deiikliklerin gerekletii tarihten itibaren on i gn ierisinde yaplmak zorundadr.

17. MADDE

Sermaye artrmlar 17. maddede dzenlenmitir. 17. madde dzenlemesi gre; sermaye artrmlarnn, her trl muvazaadan ri olarak, ilgili mevzuatla ilve edilmesine izin verilen kaynaklar hari, i kaynaklara bavurulmadan nakden denmesi arttr. Sermaye artrmnn Ticaret Siciline tescil edilmesinde Kurumun uygun gr aranr. Sermayenin mevzuata aykr olarak artrld tespit edilen ksm, zkaynak hesabnda dikkate alnmaz. Bu madde kapsamnda sermaye artrmna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

18. MADDE

Pay edinim ve devirleri 18. maddede dzenlenmitir. 18. madde dzenlemesi gre; bir kiinin, bir bankada dorudan veya dolayl pay sahiplii yoluyla sermayenin yzde onunu ve daha fazlasn temsil eden paylar edinmesi veya bir ortaa ait dorudan veya dolayl paylarn sermayenin yzde on, yzde yirmi, yzde otuz veya yzde ellisini amas sonucunu veren pay edinimleri ile bir ortaa ait paylarn, bu oranlarn altna dmesi sonucunu veren pay devirleri Kurulun iznine tbidir.

Ynetim kuruluna veya denetim komitesine ye belirleme imtiyaz veren paylarn tesisi, devri veya yeni imtiyazl pay ihrac yukardaki oransal snrlara baklmakszn Kurulun iznine tbidir.

Bu izinlerin verilmesinde, bankann devralnan hisselerinin nominal deerinin yzde biri orannda devir paynn devralan tarafndan Fona yatrlmas zorunludur.

Ortak saysnn beten aa dmesine yol aan ilemler ile izin alnmadan yaplan pay devirleri pay defterine kaydolunmaz. Bu hkme aykr olarak pay defterine yaplan kaytlar hkmszdr. Oy hakk edinilmesi ve hisseler zerinde intifa hakk tesisinde de bu hkm uygulanr.

Nitelikli paya sahip olan ortaklarn kurucularda aranan nitelikleri tamas arttr. Kurucularda aranan nitelikleri kaybeden nitelikli paya sahip ortaklar temett dndaki ortaklk haklarndan yararlanamaz. Bu halde, dier ortaklk haklar Kurumun bildirimi zerine Fon tarafndan kullanlr. Bu ortaklar sermayedeki dorudan ve dolayl paylar yzde onun altna dene kadar rhan haklarn kullanamazlar.

Bir bankann sermayesinin yzde on veya daha fazlasna sahip olan tzel kiilerin paylarnn dorudan veya dolayl olarak birinci fkrada belirtilen oranlar veya esaslar dahilinde el deitirmesi, devralacak ortan kurucularda aranan nitelikleri tamas artyla Kurulun iznine tbidir.

Kurulun izni olmadan paylarn devredilmesi hlinde, bu paylara ait temett hari ortaklk haklar Fon tarafndan kullanlr.

Hisseleri borsada ilem gren bankalarn hisselerinin borsadan alnmas ve bir bankann hisselerinin 2004 sayl cra ve flas Kanunu hkmlerine gre icra dairesinden satn alnmas durumunda gerekletirilecek ilemlere ve bu maddenin uygulanmasna dair usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

19. MADDE

Bankalarn birlemesi blnmesi ve hisse deiimi 19. maddede dzenlenmitir. 19. madde dzenlemesine gre; Trkiye'de faaliyette bulunan bankalardan birinin; dier bir veya birka banka veya finansal kurulu ile birlemesi veya btn aktif ve pasifi ile dier hak ve ykmllklerini Trkiye'de faaliyette bulunan dier bir bankaya devretmesi, btn aktif ve pasifleri ile dier hak ve ykmllklerini devir almas veya blnmesi ya da hisse deiimi Kurulun iznine baldr. zin tarihinden itibaren ay iinde ilgili bankalarn yetkili organlarnca karar alnarak gerekli ilemlere geilmedii takdirde, verilen izin geersiz olur. Bankalarn bu Kanun hkmlerine gre birleme, blnme ve devirlerinde 6762 sayl Trk Ticaret Kanunu ile devir veya birlemeye konu bankalarn toplam aktiflerinin sektr iindeki paylarnn yzde yirmiyi gememesi kaydyla 4054 sayl Rekabetin Korunmas Hakknda Kanunun 7, 10 ve 11 inci maddeleri hkmleri uygulanmaz. Birleme veya devir ileminin kesinlemesini mteakip, devredilen kuruluun btn aktif ve pasifleri ile dier hak ve ykmllkleri devralan bankaya geer ve devredilen kuruluun tzel kiilii sona ererek kayd Ticaret Sicilinden silinir.

Bu madde hkmnn uygulanmasna ilikin usl ve esaslar Kurum tarafndan karlacak ynetmelik ile belirlenir.

C- BANKACILIK KANUNUNUN 21-33. MADDELER21. MADDE

zin bavurularnn reddi 21. Madde dzenlenmitir. 21. madde dzenlemesine gre; Bu Kanun hkmleri uyarnca Kuruma yaplan izin bavurular; denetimin etkin bir ekilde ifa edilmesine engel olabilecek nitelikte dorudan veya dolayl herhangi bir ilikinin varl veya izne tbi ilem iin ngrlen koullarn, niteliklerin, yeterliliklerin izin bavurusu esnasnda ya da deerlendirme srecinde salanamamas veya kaybedilmesi hlinde Kurulca reddedilir. Ret kararlar ilgililere gerekeli olarak bildirilir.

22. MADDE

Kanunun 3. ksm 22. madde ile balar ve 3. Ksmn birinci blmnde ynetime ilikin dzenlemeler yer almaktadr.

Kurumsal ynetim ilkelerini dzenleyen 22. Madde hkmne gre; kurumsal ynetime ilikin yap ve sreler ve bunlara ilikin ilkeler Sermaye Piyasas Kurulu ile kurulu birliklerinin de gr alnarak Kurul tarafndan belirlenir.

23. MADDE

23. maddede bankalarn ynetim kurullarnn yaps ele alnmtr. 23. Madde hkmne gre; bankalarn ynetim kurullar genel mdr dahil be kiiden az olamaz. Genel mdr, bulunmad hallerde vekili, ynetim kurulunun doal yesidir. Bu Kanunda genel mdr iin ngrlen artlar, ynetim kurulu yelerinin yardan bir fazlas iin de aranr. Murahhas yelerin genel mdrde aranan artlar tamalar zorunludur. Ynetim kurulu yeliine seilenler ve herhangi bir nedenle boalma hlinde grevlendirilenler, bu maddede aranan artlar tadklarn gsteren belgelerle birlikte yedi i gn ierisinde Kuruma bildirilir. Genel mdrlk ve ynetim kurulu bakanl grevleri ayn kii tarafndan icra edilemez. Ynetim kurulu yelerinin bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fkrasnn (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen artlar tamas gerekir.

Trkiye'de ube amak suretiyle faaliyette bulunan yurt dnda kurulu bankalarn Trkiye'deki ynetim merkezlerinde, ynetim kurulu yetki ve sorumluluklarn tayan, merkez ube mdrnn de dahil olduu en az kiilik bir mdrler kurulu oluturmalar zorunludur. Bu Kanunun uygulanmasnda mdrler kurulu ynetim kurulu hkmnde olup, birinci fkrada belirtilen artlar mdrler kurulu yeleri iin de aranr.

kontrol, risk ynetimi ve i denetim sistemlerinin ilgili mevzuata uygun olarak tesis edilmesi, ilerliinin, uygunluunun ve yeterliliinin salanmas, finansal raporlama sistemlerinin gvence altna alnmas, banka iindeki yetki ve sorumluluklarn belirlenmesi ynetim kurulunun sorumluluundadr.

24. MADDE

24. maddede denetim komitesinin yaps ele alnmtr. 24. Madde hkmne gre; Bankalarn, ynetim kurullarnca ynetim kurulunun denetim ve gzetim faaliyetlerinin yerine getirilmesine yardmc olmak zere denetim komitesi oluturulur. Denetim komitesi en az iki yeden oluur. Denetim komitesi yeleri icra grevi bulunmayan ynetim kurulu yeleri arasndan seilir. Trkiye'de ube olarak faaliyet gsteren bankalarda ise kendisine bal icra mahiyette faaliyet gsteren bir birim bulunmayan mdrler kurulu yelerinden biri grevlendirilir.

Denetim komitesi yelerinin, Kurulca belirlenen niteliklere sahip olmalar arttr. Buna ilikin bilgi ve belgeler atamann yaplmasn mteakiben en ge yedi i gn iinde Kuruma bildirilir.

Denetim komitesi, ynetim kurulu adna bankann i kontrol, risk ynetimi ve i denetim sistemlerinin etkinliini ve yeterliliini, bu sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin bu Kanun ve ilgili dzenlemeler erevesinde ileyiini ve retilen bilgilerin btnln gzetmek, bamsz denetim kurulularnn ynetim kurulu tarafndan seilmesinde gerekli n deerlendirmeleri yapmak, ynetim kurulu tarafndan seilen bamsz denetim kurulularnn faaliyetlerini dzenli olarak izlemek, bu Kanun kapsamnda ana ortaklk niteliindeki kurulularda, konsolide denetime tbi kurulularn i denetim ilevlerinin konsolide olarak srdrlmesini ve egdmn salamakla grevli ve sorumludur.

Denetim komitesi, i kontrol, i denetim ve risk ynetimi sistemleri kapsamnda oluturulan birimlerden ve bamsz denetim kurulularndan; grevlerinin ifasyla ilgili olarak dzenli raporlar almak ve bankann faaliyetlerinin sreklilii ve gven iinde yrtlmesini olumsuz etkileyebilecek hususlar veya mevzuata ve i dzenlemelere aykrlklar bulunmas hlinde bu hususlar ynetim kuruluna bildirmekle ykmldr. Denetim komitesi, alt aylk dnemleri amamak kaydyla icra ettii faaliyetlerin sonular ile bankada alnmas gereken nlemlere, yaplmasna ihtiya duyulan uygulamalara ve bankann faaliyetlerinin gven iinde srdrlmesi bakmndan nemli grd dier hususlara ilikin grlerini ynetim kuruluna bildirmekle ykmldr.

Denetim komitesi, bankann tm birimlerinden, anlamal destek hizmeti kurulular ve bamsz denetim kurulularndan bilgi ve belge almaya, bedeli banka tarafndan karlanmak suretiyle konularnda ihtisas sahibi kiilerden ynetim kurulunun onayna bal olarak danmanlk hizmeti salamaya yetkilidir. Denetim komitesinin grev, yetki ve sorumluluklar ile alma usl ve esaslar ynetim kurulu tarafndan dzenlenir.

25. MADDE

25. maddede bankalarn genel mdr ve yardmclar dzenlenmitir. 25. Madde hkmne gre; Banka genel mdrlerinin hukuk, iktisat, maliye, bankaclk, iletme, kamu ynetimi ve dengi dallarda en az lisans dzeyinde, mhendislik alannda lisans dzeyinde renim grm olanlarn ise belirtilen alanlarda lisansst renim grm olmalar ve bankaclk veya iletmecilik alannda en az on yllk meslek deneyime sahip olmalar arttr.

Genel mdr yardmclarnn en az yedi yllk meslek deneyime sahip ve asgar te ikisinin birinci fkrada belirtilen alanlarda en az lisans dzeyinde renim grm olmas arttr. Baka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve grevleri itibaryla genel mdr yardmcsna denk veya daha st konumlarda icra nitelikte grev yapan dier yneticiler de bu Kanunun genel mdr yardmclarna ilikin hkmlerine tbidir.

Genel mdrle ve yardmclklarna atanacaklarn, bu maddede aranan artlar tadklarn gsteren belgelerle birlikte Kuruma bildirilmesi arttr. Bildirimden itibaren yedi i gn iinde Kurumca olumsuz gr bildirilmemesi durumunda ilgili kiilerin atamalar yaplabilir.

Herhangi bir nedenle grevden ayrlan genel mdr ve yardmclarnn grevden ayrlma nedenleri, ilgili banka ve grevden ayrlan tarafndan yedi i gn iinde Kuruma bildirilir.

Bu madde uygulamasnda, genel mdrn sahip olmas gereken nitelikler ve atanmalarna veya grevden ayrlmalarna ilikin ykmllkler bakmndan, yurt dnda kurulu bankalarn Trkiye'deki merkez ubesi mdr, genel mdr gibi deerlendirilir.

26. MADDE

26. maddede alma ve imza yetkisi yasa dzenlenmitir. 26. madde hkmne gre; Bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fkrasnn (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen artlar tamayan kiiler, bankalarda genel mdr, genel mdr yardmcs veya imza yetkisini haiz grevli olarak altrlamazlar. Bankalar, bu kimselerin imza yetkilerini derhal kaldrmak zorundadrlar.

Kurum denetimleri sonucunda, bu Kanun veya ilgili dier mevzuat hkmlerini ihll ettikleri ve bankann emin bir ekilde almasn tehlikeye drdkleri tespit edilen ve haklarnda kanun kovuturma talep edilen banka mensuplarnn, imza yetkileri Kurul karar ile geici olarak kaldrlr. Bu kimseler, Kurulun izni olmadka imza yetkisini haiz personel olarak hibir bankada altrlamazlar.

27. MADDE

27. maddede yemin ve mal beyan ele alnmtr. 27. madde hkmne gre; Bankalarn ynetim kurulu yeleri ile mdrler kurulu bakan ve yeleri, seilmeleri veya atanmalarndan sonra yerel ticaret mahkemesi huzurunda yemin etmedike greve balayamazlar. Bu kiiler ile genel mdr ve yardmclar ve imza yetkisine sahip mensuplarndan blge mdrleri, ube mdrleri ve genel mdrlk merkez tekilatnda yer alan blm, ksm, grup ve bunlara edeer isimler altnda faaliyet gsteren birimlerin yneticileri 3628 sayl Mal Bildiriminde Bulunulmas, Rvet ve Yolsuzluklarla Mcadele Kanunu hkmlerine tbidirler. Yemin ve mal beyanna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

28. MADDE

28. maddede karar defteri dzenlenmitir. 28. madde hkmne gre; Ynetim kurulu, denetim komitesi ve kredi komitesi ile mdrler kurulu kararlar, aralarnda aklk braklmamak ve satr aralarnda knt olmamak artyla tarih ve numara srasyla 6762 sayl Trk Ticaret Kanununun defterlerle ilgili hkmleri gereince onaylanm mteselsil sayfa numaral ayr birer deftere metnin doruluundan hibir ekilde pheyi davet etmeyecek ekilde gn gnne kaydedilir ve her kararn alt, yeler tarafndan karar tarihinden itibaren en ge bir ay iinde imza olunur. Kurulca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde, yl sonlarnda ciltlettirilmeleri kaydyla karar defterleri yerine yapraklar noterce tasdikli ve mteselsil sra numaral ayr kalamoza kullanlabilir.

29. MADDE

29. maddede bankalarn, maruz kaldklar risklerin izlenmesi, kontrolnn salanmas, faaliyetlerinin kapsam ve yapsyla uyumlu ve deien koullara uygun, tm ube ve konsolidasyona tbi ortaklklarn kapsayan yeterli ve etkin bir i kontrol, risk ynetimi ve i denetim sistemi kurmak ve iletmekle ykml olduu dzenlenmitir.

kontrol, risk ynetimi ve i denetim sistemlerinin kuruluuna, ileyiine, yeterliliine, oluturulacak birimlere, icra edilecek faaliyetlere, st ynetimin grev ve sorumluluklar ile Kuruma yaplacak raporlamalara ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

30. MADDE

30. maddede bankalarn i kontrol sistemi ele alnmtr. 30. Madde hkmne gre; Bankalar, i kontrol sistemi kapsamnda, faaliyetlerinin mevzuata, i dzenlemelerine ve bankaclk teamllerine uygun olarak yrtlmesini, muhasebe ve raporlama sisteminin btnln, gvenilirliini ve bilgilerin zamannda elde edilebilirliini her seviyedeki personeli tarafndan uyulacak ve uygulanacak srekli kontrol faaliyetleri ile salamak, grevlerin fonksiyonel ayrmlarn, yetki ve sorumluluklarn paylamn, fon demelerini, banka ilemlerinin mutabakatn, varlklarn korunmasn ve ykmllklerin kontrol altnda tutulmasn temin etmek, maruz kalnan her trl riskin tannmas, deerlendirilmesi ve ynetimi iin gerekli alt yapy hazrlamak ve yeterli iletiim an oluturmak zorundadr. kontrol faaliyetleri ynetim kuruluna bal olarak alacak i kontrol birimi ve personeli tarafndan yrtlr.

31. MADDE

31. maddede bankalarn risk ynetimi sistemi kapsamnda, risk politikalarn Kurulca belirlenen esaslar erevesinde oluturmak, uygulamak ve raporlamak zorundadr. Risk ynetimi faaliyetleri ynetim kuruluna bal olarak alacak risk ynetimi birimi ve personeli tarafndan yrtmek gibi grevleri vardr.

32. MADDE

32. maddede bankalarn i denetim sisteminin yaps ele alnmtr. 32. Madde hkmne gre; Bankalar btn birim, ube ve konsolidasyona tbi ortaklklarn kapsayan bir i denetim sistemi kurmak zorundadr. Bu erevede, faaliyetlerin mevzuata, ana szlemeye, i dzenlemelere ve bankaclk ilkelerine uygunluu, banka mfettileri tarafndan denetlenir.

denetim faaliyetleri, tarafsz ve bamsz bir ekilde, gerekli meslek zen gsterilerek, yeterli sayda mfetti tarafndan yerine getirilir. Ana ortaklk niteliindeki bankann i denetiminde grev alanlar konsolidasyona tbi ortaklklarda i denetim grevini ifa edebilir. denetimle grevli birimce veya yetkili mfettilerce bu Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci fkras kapsamnda dzenlenecek i denetim raporunun, en az er aylk dnemler itibaryla ve denetim komitesi araclyla ynetim kuruluna tevdii zorunludur.

33. MADDE

06/12/2012 tarihli 6362 sayl kanunun 145. Maddesi ile bankaclk kanununun 33. Maddesi deitirilmitir. Bamsz denetim kurulularnn faaliyetlerine ve yetkilendirilmesine ilikin esaslarn ilgili kurulularn grleri alnarak Kurul tarafndan belirlenmesi art korunmutur. 33. Madde hkmne gre; Kamu Gzetimi, Muhasebe ve Denetim Standartlar Kurumu tarafndan yetkilendirilmi bamsz denetim kurulularndan, 15 inci madde kapsamnda istenilecek ilave artlar Merkez Bankas ve kurulu birliklerinin gr alnarak Kurul tarafndan belirlenir ve bu artlar haiz bamsz denetim kurulularna ilikin liste kamuoyuna aklanr. Kurul, listede yer alan bamsz denetim kurulularnn bu Kanun kapsamndaki bamsz denetim faaliyetlerine ilikin yapaca kalite kontrol ve denetim almalar neticesinde standart ve mevzuata aykrlklar tespit edilenleri geici veya srekli olarak listeden karmaya yetkilidir. Kurul, yapaca kalite kontrol ve denetim almalarnn sonularn Kamu Gzetimi, Muhasebe ve Denetim Standartlar Kurumuna bildirir. Bamsz denetim kurulular, bu Kanun uyarnca yaptklar faaliyetler dolaysyla nc kiilere verdikleri zararlardan sorumludurlar.

Bamsz denetim kurulular denetim esnasnda, bankann varln tehlikeye sokabilecek veya yneticilerin Kanun veya esas szlemeyi ihll etmi olduklarn gsteren hususlar tespit ederse, durumu derhal Kuruma bildirir. Bu bildirim, meslek gizlilik prensiplerinin ve anlamalarnn veya bankaclk srlarna ilikin ykmllklerin ihll edildii anlamna gelmez.

D- BANKACILIK KANUNUNUN 36- 57. MADDELER36. MADDE

13/02/2011 tarihinde 6111 sayl kanunun 145. Maddesi ile 36. Madde deitirilmitir. Yaplan deiiklie gre; bamsz denetim kurulular, verdikleri hizmetlerden doabilecek zararlar karlamak amacyla yurt iinde veya yurt dnda kurulu sigorta irketlerine, Hazine Mstearl tarafndan genel artlar belirlenecek ya da bu artlara uygunluu teyit edilecek sorumluluk sigortas yaptrmakla ykmldrler. Deerleme, derecelendirme ve destek hizmeti kurulular, hizmet verdikleri bankalarca talep edilmesi ya da Kurulca gerekli grlmesi halinde sorumluluk sigortas yaptrrlar.

37. MADDE

37. Maddede muhasebe ve raporlama sistemi dzenlenmitir. Bu madde 06/12/2012 tarihinde 6362 sayl kanunun 145 maddesi ile deitirilmitir. Bankalar, Kamu Gzetimi, Muhasebe ve Denetim Standartlar Kurumunun ve kurulu birliklerinin gr alnmak suretiyle Kurulca belirlenecek usul ve esaslara uygun olarak muhasebe sistemlerinde tek dzeni uygulamak; Kamu Gzetimi, Muhasebe ve Denetim Standartlar Kurumunca yaymlanan muhasebe ve finansal raporlama standartlarna uygun olarak tm ilemlerini gerek mahiyetlerine uygun surette muhasebeletirmek ve finansal raporlarn bilgi edinme ihtiyacn karlayabilecek biim ve ierikte, anlalr, gvenilir ve karlatrlabilir, denetime, analize ve yorumlamaya elverili, zamannda ve doru ekilde dzenlemek zorundadr.

Bankalar, kanun ve yardmc defter ve kaytlarn, ubeleri, yurt ii ve yurt dndaki muhabirleri ile hesap mutabakat salamadan bilanolarn kapatamazlar.

Yaymlanan finansal tablolarn geree aykr olduunun tespiti hlinde Kurul gerekli tedbirleri almaya yetkilidir.

38. MADDE

38. maddede konsolide finansal raporlar dzenlenmitir. Ana ortaklk, finansal durum ve faaliyet sonular hakknda bir btn olarak bilgi vermek amacyla 37 nci maddeye istinaden Kurulca dzenlenen usl ve esaslar erevesinde konsolide finansal raporlar dzenlemek zorundadr. Konsolide finansal rapor kapsamnda bulunan kurulular, kendilerinden konsolide finansal raporlarn dzenlenmesine ilikin olarak istenecek her trl bilgi ve belgeyi ilgili ana ortakla vermekle ykmldr.

39. MADDE

39. maddede finansal raporlarn imzalanmas, sunulmas, iln ve denetimi dzenlenmitir. Bankalar tarafndan hazrlanan finansal raporlardan Kurulca belirlenecek olanlarn, ynetim kurulu bakan, denetim komitesi yeleri, genel mdr ile finansal raporlamadan sorumlu genel mdr yardmcs ve ilgili birim mdr veya bu unvanlara edeer kiiler tarafndan ad, soyad ve unvan belirtilmek suretiyle finansal raporlamaya ilikin dzenlemelere ve muhasebe kaytlarna uygun olduu belirtilerek imzalanmas zorunludur. mza ykmll, Trkiye'de ube amak suretiyle faaliyette bulunan bankalarda mdrler kurulu yelerince yerine getirilir.

Bankalarn genel kurullarna sunaca yllk finansal raporlarn bamsz denetim kurulularnca onaylanmas arttr.

Bankalar, dzenleyecekleri finansal raporlarn, Kurulun belirleyecei usl ve esaslar erevesinde ilgili mercilere sunmak ve iln etmek zorundadrlar.

40. MADDE

40. maddede yllk faaliyet raporu dzenlenmitir. Bankalar, statlerine, ynetim ve organizasyon yaplarna, insan kaynaklarna, faaliyetlerine, finansal durumlarna, ynetimin deerlendirmeleri ve gelecee ynelik beklentilerine ilikin bilgileri, finansal tablolarn, zet ynetim kurulu raporunu ve bamsz denetim raporunu da ieren yllk faaliyet raporu hazrlamak zorundadrlar. Faaliyet raporunun hazrlanmasna, ilgili mercilere bildirilmesine ve kamuya aklanmasna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

41. MADDE

41. maddede sorumluluk dzenlenmitir. Ynetim kurulu, bu Kanunun 37 nci maddesi uyarnca faaliyetlerin muhasebeletirilmesi, finansal tablolarn hazrlanmas, onaylanmas, denetlenmesi, yetkili mercilere sunulmas ve yaymlanmas dhil finansal raporlama sistemini, grev, yetki ve sorumluluklar belirlemek, bilgi sistemlerini yeterli hale getirmek ve uygulamay gzetmekle ykmldr.

42. MADDE

Belgelerin saklanmas 42. Maddede dzenlenmitir. Alnan yazlar ve faaliyetler ile ilgili belgelerin asllar veya bunun mmkn olmad hllerde shhatlerinden pheye mahal vermeyecek kopyalar ve yazlan yazlarn makine ile alnm, tarih ve numara sras verilerek dzenlenecek suretleri, uslleri erevesinde ilgili banka nezdinde on yl sreyle saklanr. Bu belgelerin mikrofilm, mikrofi eklinde veya elektronik, manyetik veya benzeri ortamlarda saklanmalar mmkndr. Bu maddenin uygulanmasna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

43. MADDE

Kanunun 4. Ksmnn st bal olan koruyucu hkmlere ilikin dzenlemeler 43. madde ile balamaktadr. Kanunun 4. Ksmnn 1. Blmnde zkaynaklar ve standart oranlara ilikin dzenlemeler yer almaktadr.

43. maddenin bal koruyucu dzenlemelerdir. Kurul; bankalarn varlklar, alacaklar, zkaynaklar, bor, ykmllk ve taahhtleri, gelir ve giderleri arasndaki ilgi ve dengelerin ve mal bnyeyi etkileyen dier tm unsurlarn ve maruz kalnan risklerin tespiti, tahlili, izlenmesi, llmesi ve deerlendirilmesi amacyla snrlamalar ve standart oranlar da belirlemek suretiyle gerekli dzenlemeleri yapmaya ve bunlar hakknda her trl tedbiri almaya yetkilidir. Bu hkm, 38 inci madde gereince konsolide mal tablo hazrlama ykmll bulunan ana ortaklk iin Kurulca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde konsolide ve konsolide olmayan bazda uygulanr. Bankalar, yaplan dzenlemelere uymak, belirlenen snrlamalar ve standart oranlar konsolide baz da dahil olmak zere hesaplamak, tutturmak ve idame ettirmek ve bunlara ilikin olarak Kurum tarafndan istenen tedbirleri belirlenen sreler iinde almak ve uygulamakla ykmldr.

Kurul, kurumsal ynetim hkmleri ile koruyucu hkmlerin uygulanmasn da dikkate alarak, her bir banka ya da banka grubu iin belirlenen asgar veya azam standart oranlar ve snrlardan farkl daha ihtiyatl bir oran veya snr tesis etmeye veya hesaplama ve bildirim dnemlerini farkllatrmaya veya genel olarak belirlenmemi oran ve snrlar tespit etmeye yetkilidir.

Bu Kanun kapsamnda ngrlen snrlamalara ve standart oranlara ilikin eiklere eriilmesi veya amlarn olumas hlinde, ilgili banka durumu derhal Kuruma bildirmek zorundadr.

44. MADDE

44. maddede denmi sermaye, yedek akeler ve zkaynaklar dzenlenmitir. denmi sermaye, bankalarn fiilen ve her trl muvazaadan ar olarak denmi veya Trkiye'ye ayrlm ve denmi sermayelerinden, bilanoda grlen zararn yedek akelerle karlanamayan ksm dldkten sonra kalan tutardr.

Yedek akeler, bankalarn 6762 sayl Trk Ticaret Kanunu ve ilgili kanunlar ile ana szlemelerine gre

zkaynak, ana sermaye ve katk sermaye toplam ile bu toplamdan sermayeden indirilecek deerlerin dlmesi sonucu bulunacak tutar ifade eder.

Konsolide zkaynak, konsolide esasa gre uygulanacak kredi snrlar ile standart oranlarn hesaplanmasnda bu maddenin nc fkras hkmne gre hesaplanarak dikkate alnr.

Bu maddeye ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

45. MADDE

45. maddede dzenlenen sermaye yeterlilii, bu kanunun uygulanmasnda maruz kalnan riskler nedeniyle oluabilecek zararlara kar yeterli zkaynak bulundurulmas sermaye yeterliliini ifade eder. Bankalar, Kurum tarafndan dzenlenecek ynetmelikte ngrlen usl ve esaslara gre yzde sekiz oranndan az olmamak zere belirlenecek sermaye yeterlilii orann hesaplamak, tutturmak, idame ettirmek ve raporlamak zorundadr.

Bankalarn i sistemleri, aktif ve mal yaplar dikkate alnarak asgar sermaye yeterlilii orann artrmaya, bankalar baznda farkllatrmaya, kayna katlma hesab olan aktiflerin risk arlklarnn belirlenmesinde bu hesaplarn zelliklerini dikkate almak suretiyle dzenleme yapmaya Kurul yetkilidir.

46. MADDE

46. maddede likidite yeterlilii dzenlenmitir. Hkme gre; bankalar, Merkez Bankasnn uygun gr alnmak suretiyle Kurulca belirlenecek usl ve esaslara gre asgar likidite dzeyini hesaplamak, tutturmak, idame ettirmek ve raporlamak zorundadr.

47. MADDE

47. maddede dzenlenen amlarn giderilmesi; bu Kanun ve bu Kanuna istinaden karlan dzenlemelerde yer alan snrlama ve oranlara ilikin amlarn Kurulca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde giderilmesi zorunludur.

zkaynaklarda meydana gelebilecek dler nedeniyle zkaynan belirli bir oran ile ilikilendirilen snrlama ve oranlarda amlarn olumas ve artlarn gerektirmesi hlinde, bu amlar Kurumca belirlenecek bir sre iinde giderilir. Amlarn giderilmesi iin belirlenen sre iinde bu Kanunun idar para cezalarna ilikin hkmleri uygulanmaz.

48. MADDE

4. ksmn 2. Blmnde Krediler ve Risk Gruplar dzenlenmitir. lk olarak 48. Maddede krediler dzenlenmitir. Bankalarca verilen nakd krediler ile teminat mektuplar, kontrgarantiler, kefaletler, aval, ciro, kabul gibi gayrinakd krediler ve bu nitelii haiz taahhtler, satn alnan tahvil ve benzeri sermaye piyasas aralar, tevdiatta bulunmak suretiyle ya da herhangi bir ekil ve surette verilen dnler, varlklarn vadeli satndan doan alacaklar, vadesi gemi nakd krediler, tahakkuk etmekle birlikte tahsil edilmemi faizler, gayrinakd kredilerin nakde tahvil olan bedelleri, ters repo ilemlerinden alacaklar, vadeli ilem ve opsiyon szlemeleri ile benzeri dier szlemeler nedeniyle stlenilen riskler, ortaklk paylar ve Kurulca kredi olarak kabul edilen ilemler izlendikleri hesaba baklmakszn bu Kanun uygulamasnda kredi saylr.

Birinci fkrada belirtilenlere ilve olarak, kalknma ve yatrm bankalarnn finansal kiralama yntemiyle salad finansmanlar ile katlm bankalarnn tanr ve tanmaz mal ve hizmet bedellerinin denmesi suretiyle veya kr ve zarar ortakl yatrmlar, tanmaz, ekipman veya emtia temini veya finansal kiralama, mal karl vesaikin finansman, ortak yatrmlar veya benzer yntemlerle saladklar finansmanlar da bu Kanun uygulamasnda kredi saylr.

49. MADDE

49. maddede risk gruplar dzenlenmitir. Hkme gre; bir gerek kii ile ei ve ocuklar, bunlarn ynetim kurulu yesi veya genel mdr olduklar veya bunlarn ya da bir tzel kiinin birlikte veya tek balarna, dorudan ya da dolayl olarak kontrol ettikleri ya da snrsz sorumlulukla katldklar ortaklklar bir risk grubunu oluturur. Bir banka ile bu bankann nitelikli pay sahipleri, ynetim kurulu yeleri ve genel mdr, bunlarn birlikte veya tek bana, dorudan ya da dolayl olarak kontrol ettikleri ya da bunlarn snrsz sorumlulukla katldklar veya ynetim kurulu yesi ya da genel mdr olduklar ortaklklar bankann dahil olduu risk grubunu oluturur.

Yukarda belirtilen risk gruplarnn belirlenmesinde birlikte kontrol edilen ortaklklar, bu ortaklklarn kontroln birlikte salayan her bir hissedarn risk grubuna dahil edilir.

Bu maddenin uygulanmasnda aralarnda birinin deme glne dmesinin dier bir veya birkann deme glne dmesi sonucunu douracak boyutta kefalet, garanti veya benzeri ilikiler bulunan gerek ve tzel kiiler ilgili risk gruplarna dahil edilir.

Sermayesinin ounluu ayr ayr veya birlikte Hazineye, zelletirme daresi Bakanlna, genel veya katma bteli dairelere ait bankalar; dorudan veya dolayl olarak kontrol ettikleri ortaklklar ile birlikte bir risk grubu oluturur.

Bankalar dndaki kamu iktisadi teebbslerinin veya hisselerinin ounluu zelletirme daresi Bakanlnn elinde bulunan dier kamu kurum ve kurulular, sermaye, ynetim ve denetimlerine hkim olduklar bal ortaklk, itirak ve messeseler ile birlikte bir risk grubu oluturur.

Bu maddenin uygulanmasna, banka ve ortaklklarda ynetim kurulu yesi ve genel mdr olarak grev yapanlar ve velyet altnda olmayan ocuklar bakmndan ayn risk grubuna dahil edilecek gerek ve tzel kiilerin tespitine ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

50. MADDE

Dhil olunan risk grubu ve mensuplara kredi kullandrma koullar 50. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre; bankalar,

a) Ynetim kurulu yelerine, genel mdre, genel mdr yardmclarna ve kredi amaya yetkili mensuplarna; bunlarn e ve velyet altndaki ocuklarna; tek balarna ya da birlikte sermayesinin yzde yirmibe veya fazlasna sahip olduklar ortaklklara,

b) (a) bendinde saylanlar dnda kalan mensuplar ile bunlarn e ve velyeti altndaki ocuklarna,

c) Mensuplarnn kurduu veya bunlar iin kurulan sandk, dernek, sendika veya vakflara,

Her ne ekil ve surette olursa olsun nakd ve gayrinakd kredi veremez, tahvil ya da benzeri menkul kymetlerini satn alamazlar.

Birinci fkra hkmleri, ynetim kurulu yeliklerinde aslen bulunan veya temsilci bulunduran ve banka sermayesinde dorudan veya dolayl olarak nitelikli paya sahip olan gerek kii ortaklar ile tzel kii ortaklar hakknda uygulanmaz.

Bir bankann ortaklklarnn ynetim ve denetim kurullarnda bulunan kimselerin ayn zamanda ilgili bankann mensubu olmas, bu ortaklklarn ilgili banka ile ilem yapmasna engel deildir.

Bankann dhil olduu risk grubunda bulunan gerek ve tzel kiilere kredi kullandrlmas hlinde, gerekli kararlarn ynetim kurulunun ye tam saysnn te iki ounluu ile alnmas ve bunlara salanan kredi koullarnn kredi kullanann lehine dier kii ve gruplara kullandrlanlardan ve piyasa koullarndan farkllk arz etmemesi arttr.

Bir bankann ynetim kurulu yelerine, mensuplar ile bunlarn elerine ve velyet altndaki ocuklarna, aylk net cretleri toplamnn be katn amamak zere verilecek krediler, katn amamak zere ek karnesi veya kredi kart verilmesi suretiyle kullandrlacak krediler ile bu Kanunun 55 inci maddesinin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen menkul kymetler karl kullandrlan krediler birinci ve drdnc fkra hkmlerine tbi deildir.

Banka, bankann risk grubunda yer alan kiilere at kredileri Kuruma dzenli olarak raporlar.

Sonradan bu madde hkmlerine aykr hale gelen kredilerin en ge alt ay iinde tasfiye edilmesi zorunludur.

51. MADDE

51. maddede kredi ama yetkisinin ynetim kuruluna ait olduu dzenlenmitir. Ynetim kurulu; kredi ama, onay verme ve dier idar esaslara ilikin politikalar oluturmak, bunlarn uygulanmasn ve izlenmesini salamak ve gerekli tedbirleri almakla ykmldr.

Ynetim kurulu kredi ama yetkisini Kurulca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde kredi komitesine veya genel mdrle devredebilir. Genel mdrlk kendisine devredilen kredi ama yetkisini dier birimleri, blge mdrlkleri veya ubeleri araclyla da kullanabilir. Kredi komitesinin oluumu ile alma ve karar alma esaslar Kurulca belirlenir. Bu Kanunun kredi snrlarna ilikin hkmlerine tbi olmayan krediler iin kredi ama yetkisi ynetim kurulunca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde devredilebilir.

Kredi ama yetkisini haiz olanlar, kendileri ile e ve velyeti altndaki ocuklarnn veya bunlarla risk grubu oluturan dier gerek ve tzel kiilerin taraf olduu kredi ilemlerine ilikin deerlendirme ve karar verme aamalarnda yer alamaz ve bu hususu yazl olarak yetkililere bildirir.

Kurul, bu madde ve 50. madde hkmlerine aykr olarak kullandrld tespit edilen kredilerin, ilgili bankann zkaynak hesabnda indirim kalemi olarak dikkate alnmasna karar vermeye veya bu krediler tutarnda ilave zkaynak temin edilmesini zorunlu tutmaya yetkilidir.

52. MADDE

Kredilerin izlenmesi 52. Maddede dzenlenmitir. Bankalar, kredileri nedeniyle maruz kalnacak riskleri lmek, kar tarafn mal gcn dzenli olarak analiz etmek ve izlemek, gerekli bilgi ve belgeleri temin etmek ve bunlara ilikin esaslar belirlemek zorundadr. Kredi mterileri bu erevede konsolide ve konsolide olmayan bazda istenilen bilgi ve belgeleri bankalara vermekle ykmldr.

Sermayesinin yarsndan fazlasna genel ve katma bteli dairelerin, kamu iktisadi teebbslerinin, 28.5.1986 tarihli ve 3291 sayl Kanun kapsamna alnan kurulularn sahip olduu kurum ve ortaklklara ve bankalar dnda kalan mterilere alacak kredi ve verilecek kefalet ya da teminatlarn Kurumca belirlenecek tutar gemesi hlinde alnacak hesap durumu belgesi ile eki bilano ve kr ve zarar cetvellerinin genel kabul grm muhasebe ilkelerine uygunluunun Kurumca belirlenecek esaslar dahilinde 1.6.1989 tarihli ve 3568 sayl Kanuna gre ruhsat alm, denetim yetkisine sahip meslek mensuplar tarafndan onaylanmas arttr. Bu maddenin uygulanmasyla ilgili usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

53. MADDE

53. maddede karlk ve teminatlar dzenlenmitir. Bankalar, krediler ve dier alacaklarla ilgili olarak, domu veya domas muhtemel zararlarn karlanmas ve bunlar dnda kalan varlklarn deer azallar iin yeterli dzeyde karlk ayrlmasna, aktiflerin kalitesine ve snflandrlmasna, garantilerin ve teminatlarn alnmasna, bunlarn deerinin ve gvenilirliinin llmesine, takibe alnan kredilerin izlenmesine ve vadesi dolmu kredilerin geri denmesine ilikin politikalar oluturmak ve uygulamak, bunlar dzenli olarak gzden geirmek, tm bu hususlar icra edebilecek gerekli yaplar tesis etmek ve iletmek zorundadr. Bu fkra hkmnn uygulanmasna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

Bu madde uyarnca krediler ve dier alacaklarla ilgili olarak ayrlan zel karlklarn tamam, ayrldklar ylda kurumlar vergisi matrahnn tespitinde gider olarak kabul edilir.

54. MADDE

Kanunun 4. ksmnn 3. blm 54. madde ile balar ve bu blmde snrlamalar dzenlenmektedir. 54. Maddede kredi snrlamalar dzenlenmitir. Bankalarca bir gerek ya da tzel kiiye veya bir risk grubuna kullandrlabilecek kredilerin toplam z kaynaklarn yzde 25ini aamaz. Bu oran, 49 uncu maddenin ikinci fkrasnda tanmlanan risk grubu bakmndan yzde yirmi olarak uygulanr. Kurul, bu oran yzde 25e kadar ykseltmeye veya kanun haddine kadar indirmeye yetkilidir. Bir adi ortakla verilen krediler, sorumluluklar orannda ortaklara kullandrlm saylr.

Bankalarca hkim ortak veya nitelikli pay sahibi olup olmadklarna baklmakszn bankalarn sermayesinin yzde bir ve daha fazla payna sahip olup pay defterine kaytl olan tm ortaklarna ve bunlarla risk grubu oluturan kiilere kullandrlacak kredilerin toplam z kaynaklarnn yzde 50sini aamaz.

Birlikte kontrol edilen ortaklklara kullandrlan krediler, bu ortaklklar birlikte kontrol eden hissedarlarn her birinin ortaklk sermayesinde sahip olduu paylarn, birlikte kontrol ettikleri toplam paya oran lsnde ortakl birlikte kontrol eden her bir hissedarn dhil olduu risk grubuna kullandrlm saylr.

Bir gerek ya da tzel kiiye veya bir risk grubuna zkaynaklarn yzde onu veya daha fazlas orannda kullandrlan krediler byk kredi saylr ve bunlarn toplam zkaynaklarn sekiz katn aamaz.

Bir risk grubuna kullandrlan kredilerin teminatn oluturmak zere ayn risk grubuna dhil gerek veya tzel kiilerden kabul edilen aval, garanti ve kefaletler risk grubuna ait kredi snrlarnn hesabnda dikkate alnmaz.

Gayrinakd krediler, vadeli ilem ve opsiyon szlemeleri ile benzeri dier szlemeler, kabul edilen aval, garanti ve kefaletler, kredi kurulular ve finansal kurulularla gerekletirilen ilemler, Kurulca kabul edilecek lkelerin merkez ynetimleri, merkez bankalar ve bankalar ile yaplan ilemler veya bunlarca karlan ya da denmesi garanti edilen bono, tahvil ve benzeri sermaye piyasas aralar, verilen dier garantiler karl yaplan ilemler kredi snrlarnn hesabnda Kurulca belirlenen esaslar ve oranlar dhilinde dikkate alnr.

Bu madde hkmleri, ana ortaklk bakmndan konsolide esasa gre uygulanr.

55. MADDE

Kredi snrlamalarna tbi olmayan ilemler ise 55. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre;

a) Karl nakit, nakit benzeri kymet ve hesaplar ile kymetli maden olan ilemler.

b) Hazine Mstearl, Merkez Bankas, zelletirme daresi Bakanl ve Toplu Konut daresi Bakanlyla yaplan ilemler ile bu kurumlarca karlan ya da denmesi garanti edilen bono, tahvil ve benzeri menkul kymetler karl yaplan ilemler.

c) Merkez Bankas nezdindeki piyasalarda veya kanunla tekilatlanm dier para piyasalarnda yaplan ilemler.

d) Ayn kiiye ya da ayn risk grubuna yeni kredi tahsisi hlinde daha nce yabanc para cinsinden veya yabanc para ls ile verilen kredilerin, mteakiben tahsis edilen kredinin kullandrlmaya baland tarihteki cari kurdan dikkate alnmas kaydyla ek ve kredi kart kullandrmlar hari, kredilerde kur deiikliklerinin dourduu artlar ile vadesi gemi kredilere tahakkuk ettirilen faiz, kr pay ve dier unsurlar.

e) Her trl sermaye artrmlar dolaysyla bedelsiz edinilen ortaklk paylar ile ortaklk paylarnn herhangi bir fon k gerektirmeyen deer artlar.

f) Kurulca belirlenecek esaslar dhilinde bankalarn kendi aralarndaki ilemler.

g) Kurulca belirlenecek esas ve sreler erevesinde elden karlmas kaydyla halka arza araclk yklenimleri kapsamnda edinilen ortaklk paylar.

h) zkaynak hesabnda indirilecek deer olarak dikkate alnan ilemler.

i) Kurulca belirlenecek dier ilemler 54. Maddede snrlamalar tabi deildir.

56. MADDE

Bir dier snrlama olan ortaklk paylarna ilikin snrlamalar ise 56. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre; bankalarn; kredi kurulular ve finansal kurulular dndaki bir ortaklktaki pay kendi zkaynaklarnn yzde onbeini, bu ortaklklardaki paylarnn toplam tutar ise kendi zkaynaklarnn yzde altmn aamaz.

Bu Kanunun 55 inci maddesinin (e) bendinde belirtilen ilemler, birinci fkrada belirtilen snrlarn hesabnda dikkate alnmaz.

Birinci fkrada zikredilen snrlarn almas hlinde, am tutar zkaynak hesaplamasnda ana sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alnr.

Bankalar, kendilerinde dorudan veya dolayl olarak pay sahibi olan ortaklk ve kurulularda dorudan veya dolayl olarak pay sahibi olamazlar, bunlarn hisse senetlerini rehin olarak kabul edemezler ve karlnda avans veremezler.

57. MADDE

Gayrimenkul ve emtia zerine ilemlere dair snrlamalar da 57. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre,

Bankalarn gayrimenkullerinin net defter deerleri toplam zkaynaklarnn yzde ellisini aamaz. Bu hesaplamada, deerleme veya enflasyon dzeltmesine bal olarak oluan ve gayrimenkul hesabna eklenen deer artlar yzde elli orannda dikkate alnr.

Bankalar, 2499 sayl Sermaye Piyasas Kanunu kapsamnda gayrimenkul ve emtiay esas alan szlemeler ile Kurulca uygun grlecek kymetli madenlerin alm ve satm hari olmak zere ticaret amacyla gayrimenkul ve emtiann alm ve satm ile uraamaz, ipotekli konut finansman kuruluu ve gayrimenkul yatrm ortaklklar hari olmak zere ana faaliyet konusu gayrimenkul ticareti olan ortaklklara katlamazlar.

Katlm bankalar tarafndan gayrimenkul, ekipman veya emtia temini veya finansal kiralama, kr ve zarar ortakl, ortak yatrmlar yoluyla finansman salanmas ve benzer faaliyetler nedeniyle stlenilen ykmllklerden dolay gayrimenkul ve emtia zerine yaplan ilemler, bu madde ile yasaklanan ve snrlanan faaliyetler kapsamnda deerlendirilmez.

Alacaklardan dolay edinilmek zorunda kalnan emtia ve gayrimenkullerin elden karlmasna ilikin usl ve esaslar Kurul tarafndan belirlenir.

E- BANKACILIK KANUNUNUN 60-64. MADDELER60. MADDE

Kanunun beinci ksmnda Mevduata ve Katlm Fonu Toplamaya likin Hkmler dzenlenmitir. Mevduat ve katlm fonu kabul 60. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre; kredi kurulular ile zel kanunlarna gre yetkili olanlar dnda hibir gerek veya tzel kii, aslen veya fer'an meslek edinerek mevduat veya katlm fonu kabul edemez, ticaret unvanlar ve kamuya yapacaklar aklamalar ile iln ve reklamlarnda bu izlenimi yaratacak ifade ve deyimleri kullanamaz.

Karlnda hesap czdan yerine makbuz, katlma belgesi, senet ve benzeri belgelerin verilmesi, alnan paralarn mevduat veya katlm fonu kabul saylmasna engel deildir.

Resm ve zel kurulular ile ortaklklarda, yalnz alanlarna ait olmak zere salk ve sosyal yardm, emeklilik, ihtiyat ve tasarruf salama amalaryla kurulan sandk ve vakflarn mnhasran kendi yelerinden bu amalar iin topladklar paralar ile sigorta irketlerinin ilemleri bu Kanun uygulamasnda mevduat ve katlm fonu kabul saylmaz.

Kalknma ve yatrm bankalarnn kendi mstakrizlerinden, ortak ve ortaklklarndan genel esaslar dhilinde saladklar fonlar ile bankalardan, para piyasalar, sermaye piyasalar ve organize piyasalardan salayacaklar fonlar bu Kanun uygulamasnda mevduat saylmaz.

Trkiye'de kurulan kredi kurulularnn yurt dndaki ubeleri ve ortaklklar, mevduat czdan ve fon toplamaya ilikin evrakn dzenlenmesi ilemlerini faaliyette bulunduklar lkede yapmak zorundadr. Bu ube veya ortaklklar adna hibir ekil ve surette yurt iinde mevduat czdan ve fon toplamaya ilikin evrak dzenlenemez veya verilemez.

Trkiye'de kurulu kredi kurulular, yurt dnda kurulu ortaklklar veya baka banka veya finansal kurulular adna yurt iinde yerleik kiilerden mevduat veya katlm fonu kabul etmek amacyla; evrak ya da czdan bulundurmalar, personel istihdam etmeleri, bu ortaklklar veya baka kredi kuruluu veya finansal kurulular adna toplanacak mevduat ve katlm fonu zerinden personele cret, komisyon, prim ve benzeri adlar altnda para demek veya personele bu kurulularn reklamn yaptrmak suretiyle mterilerini anlan kurululara ynlendirmeleri, bu ve benzeri yntemler kullanarak yurt dnda kurulu kurulular adna mevduat ve katlm fonu kabul etmeleri, bu madde kapsamnda izinsiz mevduat ve katlm fonu kabul saylr.

Kredi kurulular, mevduat hesaplar ile katlm fonu hesaplarn Kurulun gr alnmak suretiyle Merkez Bankasnca tespit edilecek vade ve trlerine gre tasnif etmek, tasarruf mevduat ve gerek kiilere ait katlm fonunu dier hesaplardan ayrmak zorundadrlar.

2499 sayl Sermaye Piyasas Kanunu hkmlerine gre ihra edilen sermaye piyasas aralar hakknda bu madde hkmleri uygulanmaz.

61. MADDE

Mevduatn ve katlm fonunun ekilmesi ise 61. maddede dzenlenmitir. Hkme gre; 4721 sayl Trk Meden Kanununun rehinlere ve hapis hakkna, 818 sayl Borlar Kanununun alacan devir ve temlikine, takasa dair hkmleri ile dier kanunlarn verdii yetkiler ve koyduu ykmllkler sakl kalmak artyla mevduat ve katlm fonu sahiplerine denmesi gereken tutarlar geri alma haklar hibir suretle snrlandrlamaz. Mevduat veya katlma hesab sahipleri ile kredi kurulular arasnda vade ve ihbar sresi hakknda kararlatrlan artlar sakldr. Bu maddenin uygulanmasna ilikin usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

62. MADDE

62. maddede bankalar nezdlerindeki mevduat, katlm fonu, emanet ve alacaklardan hak sahibinin en son talebi, ilemi, herhangi bir yazl talimat tarihinden balayarak on yl iinde aranmayanlarn zamanamna urayaca dzenlenmitir.

Zamanamna urayan her trl mevduat, katlm fonu, emanet ve alacaklar banka tarafndan hak sahibine ulalamamas hlinde, yaplacak iln mteakiben Fona gelir kaydedilir. Bu maddenin uygulanmas ile ilgili usl ve esaslar Kurulca belirlenir.

63. MADDE

63. maddede Mevduatn ve katlm fonunun sigortalanmas dzenlenmitir. Hkme gre; Kredi kurulular nezdindeki tasarruf mevduat ve gerek kiilere ait katlm fonlar, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu tarafndan sigorta edilir.

Kredi kurulular, nezdindeki tasarruf mevduat ve gerek kiilere ait katlm fonlarn, sigortaya tbi ksm zerinden sigorta ettirmek ve bunun zerinden prim demek zorundadr.

Sigortaya tbi olacak tasarruf mevduat ve gerek kiilere ait katlm fonlarnn kapsam ve tutar, Merkez Bankas, Kurul ve Hazine Mstearlnn olumlu gr alnmak suretiyle Fon Kurulu tarafndan belirlenir. Risk esasl sigorta priminin oran, yllk bazda sigortaya tbi tasarruf mevduat ve katlm fonunun binde yirmisini aamaz. Risk esasl sigorta priminin tarifesi, tahsil zaman, ekli ve dier hususlar Kurulun gr alnmak suretiyle Fon Kurulu tarafndan belirlenir.

Kredi kurulularnn iflas hlinde mevduat ve katlm fonu sahipleri, Fonun imtiyazl alacaklarndan ve Devlet ile sosyal gvenlik kurulularnn 6183 sayl Kanun kapsamndaki alacaklarndan sonra gelmek zere sigortaya tbi olmayan ksm iin 2004 sayl cra ve flas Kanununun 206.maddesindeki nc sra anlamnda imtiyazl alacakldrlar.

Kredi kurulularnca Fona denen sigorta primleri kurumlar vergisi matrahnn tespitinde gider olarak kabul edilir.

Faaliyet izni kaldrlan kredi kurulular nezdinde bulunan ve doruluu hibir pheye yer vermeyecek ekilde kantlanan mevduat ve katlm fonunun sigorta kapsamndaki ksm, Fon kaynaklarndan denir.

64. MADDE

Sigorta kapsam dnda kalan mevduat ve katlm fonu ise 64. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre;

a) lgili kredi kuruluunun hkim ortaklar ile bunlarn ana, baba, e ve velyet altndaki ocuklarna ait mevduat ve katlm fonu ile dier hesaplar.

b) lgili kredi kuruluunun ynetim veya mdrler kurulu bakan ve yeleri, genel mdr ve yardmclar ile bunlarn ana, baba, e ve velyet altndaki ocuklarna ait mevduat ve katlm fonu ile dier hesaplar.

c) 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayl Trk Ceza Kanununun 282. maddesindeki sutan kaynaklanan malvarl deerleri kapsamna giren mevduat ve katlm fonu ile dier hesaplar.

d) Kurul tarafndan belirlenen dier mevduat, katlm fonu ve hesaplar sigortaya tabi deildir.

F- BANKACILIK KANUNUNUN 77-78. MADDELER77. MADDE

Kanunun 8. Ksmnda Kalknma ve Yatrm Bankalar ve Finansal Holding irketlerine hangi maddelerin uygulanaca dzenlenmitir. 77. maddesinde ise kalknma ve yatrm bankalarna hangi hkmlerin uygulanaca dzenlenmitir. Kalknma ve yatrm bankalar, bu Kanunun 54, 55, 56, 57, 61, 63, 64, 106 il 129. maddeleri, 130. maddesinin (a) bendi, 131 il 142. maddeleri hari olmak zere dier hkmlerine tbidir.

78. MADDE

78. maddesinde ise Finansal holding irketlerinin kanunun hangi maddelerine tabi olduu dzenlenmitir. Kurul, finansal holding irketlerinin kapsamn belirlemeye ve kurulmasn zorunlu tutmaya; sermaye yeterlilii, i sistemler, konsolide denetim ve denetimin koordinasyonuna ilikin usl ve esaslar belirlemeye yetkilidir. Kurulca belirlenen kapsama girmekle birlikte finansal holding irketi kurmas zorunlu tutulmayan bir grubun tbi olaca hkmleri tespite Kurul yetkilidir.

Finansal holding irketleri hakknda, Kurulca belirlenecek usl ve esaslar erevesinde bu Kanunun 14, 15, 16, 18, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 47, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 78, 93, 95 ve 96 nc madde hkmleri ve bu maddelere ilikin ceza hkmleri uygulanr.

Finansal holding irketleri bakmndan belirlenecek standart oranlar ve snrlamalar ile yaplacak hesaplamalar yalnzca konsolide bazda dikkate alnr.

BLM SORULARI

Bankalar hangi konularla uraabilir?

Dolayl pay sahiplii nasl belirlenir?

Bankalarn ana szleme deiiklikleri ne ekilde olur?

Bankalarda sermaye arttrmnn artlar nelerdir?

Bankalarda pay edinim ve devirleri ne ekilde olur?

Bankalarn birlemesi blnmesi ve hisse deiimi bankaclk kanununda ne ekilde dzenlenmitir?

Bankalarda ynetim kurullarnn yaps nasldr?

kontrol, risk ynetimi ve i denetim sistemlerinin kuruluu bankalarda ne ekildedir?

Bamsz denetim kurulularnn sorumluluk sigortas yaptrmas gerekli midir?

Bankalarda muhasebe ve raporlama sistemi nasldr?

Banka ynetim kurulunun sorumluluu ne ekildedir?

Bankalarda risk gruplar nelerdir?

Bankalarda kredi ama yetkisi kime tannmtr?

Bankalarda Kredi snrlamalar ne ekilde dzenlenmitir?

Bankalarda Mevduat ve katlm fonu kabuln anlatnz.

Kalknma ve Yatrm Bankalar ve Finansal Holding irketlerine bankaclk kanununun hangi maddelerin uygulanacaktr?

BLM-2

BANKALARIN MUHASEBE UYGULAMALARINA VE BELGELERN SAKLANMASINA LKN USUL VE ESASLAR

Bankalarn Muhasebe Uygulamalarna ve Belgelerin Saklanmasna likin Usul ve Esaslar hakknda ynetmelik 01/11/2006 tarihli, 26333 sayl resmi gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Bu Ynetmeliin amac, bankalarn; muhasebe ve raporlama sisteminde effaflk ve tekdzenin salanmas, ilemlerinin kayt dnda kalmasnn nlenmesi, faaliyetlerinin gerek mahiyetlerine uygun olarak salkl ve gvenilir bir biimde muhasebeletirilmesi, konsolide ve konsolide olmayan bazda mali durumlar, mali performanslar ile ynetimin etkinlii hakknda bilgileri ieren finansal tablolarnn zamannda ve doru bir ekilde hazrlanmas, raporlanmas ve yaymlanmasna ve belgelerin saklanmasna ilikin usul ve esaslar dzenlemektir. Ynetmeliin dayana olan maddeler Bankaclk Kanununun 37, 39, 42, 93 ve 95 inci maddeleridir.

Bu ynetmelik ile 22/6/2002 tarihli ve 24793 mkerrer sayl Resm Gazetede yaymlanan Muhasebe Uygulama Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.

TANIMLAR

Ynetmeliin 3. Maddesinde bu ynetmelikte kullanlan kavramlarn aklamalarna yer verilmitir.

a) Banka: Kanunun 3 nc maddesinde tanmlanan bankalar,

b) Kanun: 5411 sayl Bankaclk Kanununu,

c) Kurul: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurulunu,

) Kurum: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumunu,

d) Kurulu birlikleri: Trkiye Bankalar Birlii ve Trkiye Katlm Bankalar Birliini,

e) Trkiye Muhasebe Standard: Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan yrrle konulmu olan Trkiye Muhasebe Standartlar ve Trkiye Finansal Raporlama Standartlar ile bunlara ilikin ek ve yorumlar, ifade eder.

FAALYETLERN MUHASEBELETRLMES, FNANSAL TABLOLAR VE FNANSAL RAPORLAR

Ynetmeliin 2. Blmnde genel olarak Faaliyetlerin Muhasebeletirilmesi, Finansal Tablolar ve Finansal Raporlar dzenlenmitir. lk olarak 4. Madde faaliyetlerin muhasebeletirilmesi dzenlenmitir. Hkme gre; Bankalar, faaliyetlerini bu Ynetmelik ve Kurulca karlacak teblilere gre muhasebeletirir. Faaliyetlerin, 16/1/2005 tarihli ve 25702 sayl Resm Gazetede yaymlanan Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunun 1 sra Nolu Finansal Tablolarn Hazrlanma ve Sunulma Esaslarna likin Kavramsal ereve Hakknda Tebli hkmleri erevesinde Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun olarak muhasebeletirilmesi esastr. Ancak, bal ortaklk, birlikte kontrol edilen ortaklk ve itiraklerin muhasebeletirilmesi ve konsolide finansal tablolar, kamuya aklanacak finansal tablolar ile bunlara ilikin aklama ve dipnotlarn dzenlenmesine ilikin usul ve esaslar Kurulca karlacak tebliler ile belirlenir.

FNANSAL TABLOLAR

Ynetmeliin 5. Maddesinde dzenlenmitir. Hkme gre; bilano (bilano d hesaplarla birlikte), gelir tablosu (kr ve zarar cetveli), zkaynak deiim tablosu ve nakit ak tablosu ile kr datm tablosundan oluur. Finansal tablo dipnot ve aklamalar ile finansal tablolarda yer alan bilgilere ilikin aklayc rapor ve tablolar, finansal tablolarn ayrlmaz paralardr. Bilano ve gelir tablosu, dipnot, aklama ve ekleri ile birlikte temel finansal tablolar oluturur.

BLANO

Ynetmeliin 6. Maddesine gre Bilano, bankann belirli bir tarihteki iktisadi ve mali durumunu yanstan, varlklarn, borlarn ve zkaynaklarn, aktif ve pasif hesaplar eklinde geree uygun ve doru bir biimde gsteren tablodur. Bilanonun aktif blm paraya dnm abukluuna, pasif blm ise deme abukluuna gre dzenlenir.

6/2ye gre, bilano net deer esasna gre hazrlanr. Bu nedenle, bankann aktif ve pasif yapsn dzenleyici nitelikteki hesaplar ilgili bulunduklar kalemlerin altnda birer indirim kalemi olarak gsterilir. Bilanonun aktif ve pasif yapsn yanstan hesaplar kendi aralarnda mahsup edilemez. Bor bakiyesi veren hesaplarn bilanonun aktif blmnde, alacak bakiyesi veren hesaplarn pasif blmnde yer almas salanr.

6/3ye gre, varlklar gelecekteki iktisadi faydalarn kullanma hakknn bankaya ait olmas ve gvenilir bir ekilde llebilen deer veya maliyetinin bulunmas durumunda bilanoda gsterilir. Tutarlar kesin olarak saptanamayan alacaklar iin herhangi bir tahakkuk ilemi yaplamaz. Bu tr alacaklar aktif kalemlere ilikin aklama ve dipnotlarda gsterilir.

6/4ye gre Ykmllkler iktisadi faydalar ieren kaynaklarn banka dna kmasna yol aacak bir edime sahip olunmas ve bu edimin yerine getirilmesi iin gerekli tutarn gvenilir bir ekilde llebilmesi durumunda bilanoda gsterilir.

6/5e gre Tutar kesin olarak saptanamayanlar veya ihtilafa konu olanlar da dahil olmak zere, bankann bilinen ve tutar uygun olarak tahmin edilebilen btn yabanc kaynaklar tespit ve kayt edilerek bilanoda gsterilmelidir.

6/6ye gre, Bilano d hesaplar, bankann aktif ve pasifini birinci derecede ilgilendirmeyen, mterilere salanan gayri nakdi krediler ile ileride bor veya alacak douracak hak ve ykmllkleri, feri zilyetlik altndaki deerleri ve muhasebe disiplini altnda takip edilmek istenen bilgileri izlemek amacyla kullanlan bilano d hesaplar ifade eder.

6/7ye gre Bilano d hesaplarn bakiyeleri, gerek aktif ve pasif deer nitelii tamadndan, bu gruptaki hesaplar bilano ve gelir tablosu hesaplar ile karlatrlmaz.

GELR TABLOSU

Ynetmeliin 7. Maddesine gre gelir tablosu, bankann belirli bir hesap dneminde elde ettii tm haslat ve gelirler ile katland tm maliyet ve giderleri snflandrlm olarak gsteren ve dnem faaliyet sonularn kr veya zarar olarak zetleyen tablodur.

Ynetmeliin 7/2e gre, btn gelir ve giderler, tahakkuk tarihleri itibaryla kayda alnr ve tahakkuk ettikleri hesap dnemine ait gelir tablosunda gsterilir.

Ynetmeliin 7/3e gre, Btn gelirler ve giderler, kaynaklar itibaryla snflandrlr, her gelir grubu ilgili olduu gider grubu ile karlatrlr ve gayrisafi tutarlar zerinden gsterilir. Bir gelir kalemi, tamamen veya ksmen bir gider kalemiyle netletirilmek suretiyle gelir tablosu kapsamndan karlamaz.

Ynetmeliin 7/4e gre Gelirler, varlklardaki arta veya ykmllklerdeki azala bal olarak elde edilebilir iktisadi faydalarda gvenilir bir ekilde llebilen bir art olduunda, gelir tablosunda muhasebeletirilir. Gelirlerin kayda alnmas, varlklardaki art veya ykmllklerdeki azallarla e zamanl olarak gerekletirilir.

Ynetmeliin 7/5e gre Giderler, varlklardaki azal veya ykmllklerdeki arta bal olarak elde edilebilir iktisadi faydalarda gvenilir bir ekilde llebilen bir azal olduunda, gelir tablosunda muhasebeletirilir. Giderlerin muhasebeletirilmesi, ykmllklerdeki art veya varlklardaki azallarla e zamanl olarak gerekletirilir.

Ynetmeliin 7/6e gre Gereklememi gelir ve krlar, gereklemi gibi veya gerekleenler gerek tutarndan fazla veya az gsterilemez. Belirli bir dnem veya dnemlerin, geree uygun faaliyet sonularn gstermek iin, ilgili dnem veya dnemlerin banda veya sonunda doru hesap kesimi ve mutabakat ilemleri yaplmaldr.

Ynetmeliin 7/7e gre Gelir, gider, kr ve zarar kaytlar ile ilgili olarak dzeltme kayd yaplmasnn gerekmesi, ancak, bu kaytlarn nceki dnemlerin finansal tablolarnda dzeltme yaplmasn gerektirecek byklk ve nitelikte olmamas durumunda, yaplan dzeltmeler dnemin gelir tablosunda gsterilir.

NAKT AKI TABLOSU

Ynetmeliin 8. Maddesine gre; nakit ak tablosu, belirli bir muhasebe dneminde bankalarn nakit ve nakit benzeri varlklarnda meydana gelen deiiklikleri ifade eden nakit aklarn (nakit tahsilat ve demelerini), kaynaklar ve kullanm yerleri bakmndan bankaclk faaliyetleri, yatrm faaliyetleri ve finansman faaliyetleri itibaryla snflandrarak gsteren tablodur. Nakit ak tablosu, bankann nakit ve nakde edeer varlk yaratma kabiliyetinin, bunlarn tutarnn, zamanlamasnn ve kesinliinin deerlendirilmesine ynelik finansal bilgileri ierir ve bu tablonun dzenlenmesinde nakit esas benimsenir

ZKAYNAK DEM TABLOSU

Ynetmeliin 9. maddesine gre zkaynak deiim tablosu, ana ve katk sermaye kalemlerinin her birinin dnem ba bakiyesini, dnem iinde sz konusu kalemlerde meydana gelen artlar veya azallar ve dnem sonu kalann ayr ayr gsterecek biimde dzenlenir. Karlatrlabilirlii salamak bakmndan, cari dnem hareketlerinin yan sra nceki dnem hareketleri ayr bir blm eklinde gsterilir.

FNANSAL RAPORLAR

Ynetmeliin 10. Maddesine gre bankalar tarafndan bu Ynetmelik ve ilgili teblilerde belirtilen biim ve ierikte hazrlanan yl sonu bilnosu, yllk gelir, nakit ak, zkaynak deiim, kr datm tablolar, bunlarn aklama ve dipnotlar ve bamsz denetim raporu yl sonu finansal raporunu; ara dnem bilnosu, gelir, nakit ak ve zkaynak deiim tablosu, bunlarn aklama ve dipnotlar ve bamsz denetim raporu ara dnem finansal raporunu oluturur.

YURT DII UBELERE AT FNANSAL TABLOLARIN KONSOLDE EDLMES

Ynetmeliin 3. Blmnde Yurt D ubelere Ait Finansal Tablolarn Konsolide Edilmesi ve Ynetim Kurulunun Sorumluluu dzenlenmitir. lk olarak 11. maddede Yurt d ubelere ait finansal tablolarn konsolide edilmesi dzenlenmitir. Hkme gre; Trkiyede kurulu bulunan bankalarn yurt dndaki ubelerine ait finansal tablolarn bankann yurt iindeki faaliyetlerine ilikin finansal tablolar ile konsolide edilmesi arttr. 2. Fkrada ise Yurt dndaki ubelerin finansal tablolar, bu Ynetmelikte yer alan esaslara uygun olarak dzenlenmemi ise, konsolide finansal tablolarn hazrlanmas srasnda gerekli dzeltmeler yaplarak bu Ynetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygunluk salanr.

11/3e gre; Yurt dndaki ubelerin finansal tablolar farkl muhasebe politikalar benimsenerek dzenlenmi ise, muhasebe politikalarnn neden olduu farkllklar, bu Ynetmelikte belirtilen esaslar erevesinde ortak muhasebe politikalar uygulanarak, konsolide finansal tablolarn hazrlanmas srasnda giderilir. Muhasebe politikalarnn neden olduu farkllklarn tam olarak hesaplanmas imkansz ise, dzeltme ilemi belli varsaym ve tahminlere gre yaplr ve bu varsaym ve tahminler dipnotlarda aklanr.

11/4e gre; Yurt dndaki ubelerin finansal tablolar, banka merkezinin finansal tablolarnn dzenlendii tarih esas alnarak konsolide edilir.

11/5e gre Yurt dndaki ubelerin aktif ve pasif kalemleri "tam konsolidasyon" yntemi uygulanarak konsolide bilanoya alnr. Yurt d ubelerin varlk, kaynak, gelir ve giderlerinin, bilano d hesaplarnn yzde yznn merkezin varlk, kaynak, gelir, giderleriyle ve bilano d hesaplaryla birletirilmesi salanr. Bankann yurt d ubelerinin ve yurt ii birimlerinin aktif ve pasif hesaplar toplanr. Banka merkezi ile yurt d ubelerin birbirlerinden olan alacak ve borlar karlkl indirilir.

11/6a gre Yurt dndaki ubelerin gelir ve giderleri, tmyle konsolide gelir tablosuna alnr. Konsolidasyona alnan yurt ii-yurt d birimler arasndaki ilemlerden doan gelir ve giderler karlkl olarak silinir.

11/7 gre Merkez ve yurt d birimler arasndaki nemli uygulamalar konsolide finansal tablo dipnotlarnda belirtilir ve bu uygulamalarn varlk, kaynak, finansal durum ve kr/zarara olan nemli etkileri aklanr. Yurt d ubelerin bulunduklar lke ve ehirler, aktif ve mevduat byklkleri ve konsolide finansal tablolarn farkl kalemlerinde kullanlan deerleme yntemleri, deer dzeltmelerinde kullanlan yntemler bilano ve kr ve zarar cetvelinin dipnotlarnda aklanmaldr.

YNETM KURULUNUN SORUMLULUU

Ynetmeliin 12. Maddesine gre ynetim kurulu, bu Ynetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak faaliyetlerin muhasebeletirilmesi, finansal tablolarn hazrlanmas, onaylanmas, denetlenmesi, yetkili mercilere sunulmas ve yaymlanmas dhil finansal raporlama sistemini, grev, yetki ve sorumluluklar belirlemek, bilgi sistemlerini yeterli hale getirmek ve uygulamay gzetmekle ykmldr. Bu ykmlle bal olarak ynetim kurulu, muhasebe ve raporlama sistemiyle ilgili olarak; temel politikalarn belirlenmesi, i tanmlarnn, grev, yetki ve sorumluluklarn i ak emasna uygun olarak ak bir ekilde yaplmas, i ve d bilgi ak sisteminin yeterli hale getirilmesi, yetki ve sorumluluklarn ak bir ekilde belirlenmesi ve bununla ilgili uygulamann gzetilmesi hususlarnda gerekli tedbirleri almakla sorumludur.

FNANSAL RAPORLARIN YETKL KLERCE MZALANMASI, SUNUMU VE YAYIMLANMASI

Ynetmeliin 4. Blmnde ilk olarak 13. Maddede Finansal raporlarn yetkili kiilerce imzalanmas dzenlenmitir. 13. Maddeye gre, Trkiyede kurulu bankalarn ynetim kurulu bakan, denetim komitesi yeleri, genel mdr, finansal raporlamadan sorumlu genel mdr yardmcs ve ilgili birim mdr veya bu unvanlara e deer kiiler tarafndan ad, soyad ve unvan belirtilmek suretiyle, bamsz denetim raporu hari olmak zere, biimi Kurulca belirlenecek yl sonu ve ara dnem finansal raporlar, bu raporlarn ekinde yer alan finansal tablolar ile bunlara ilikin aklama ve dipnotlar ile ay sonlar itibaryla dzenlenen finansal tablolar, bu Ynetmelik hkmlerine ve muhasebe kaytlarna uygun olduu belirtilerek imzalanr.

13/2ye gre, imza ykmll, Trkiyede ube amak suretiyle faaliyette bulunan bankalarda mdrler kurulu yelerince yerine getirilir.

14. maddede ise finansal raporlarn sunumu ve yaymlanmas dzenlenmitir. Hkme gre; Bankalar, yl sonu konsolide ve konsolide olmayan finansal raporlar ve 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayl Trk Ticaret Kanununun 347 nci maddesi uyarnca tekil olunan denetiler tarafndan hazrlanan raporu ilgili olduklar yl takip eden Nisan ay sonuna kadar Kuruma ve kurulu birliklerine elektronik ortamda ve matbu olarak tevdi etmek zorundadr.

14/2de ise, Trkiyede ube amak suretiyle faaliyette bulunan bankalar, Trkiyedeki ynetim merkezleri tarafndan dzenlenen ve mdrler kurulu tarafndan imzalanan Trkiyedeki faaliyetlerine ait yl sonu bilnolar ile gelir tablolarn, bunlarn aklama ve dipnotlarn, merkezlerinin bilno ve gelir tablolarn Kuruma ve kurulu birliklerine elektronik ortamda ve matbu olarak tevdi etmek zorundadr.

14/3de Bankalar Mart, Haziran ve Eyll aylar sonu itibaryla dzenleyecekleri konsolide olmayan ara dnem finansal raporlarn krkbe gn iinde, konsolide olanlar ise yetmibe gn iinde Kuruma ve kurulu birliklerine elektronik ortamda ve matbu olarak tevdi etmek zorundadr.

14/4de Bankalar, her ay sonu itibaryla dzenleyecekleri bilno ve gelir tablolarnn birer rneini ve Kurum tarafndan istenen dier ilave bilgi ve aklamalar dnemi izleyen otuz gn iinde Kuruma tevdi etmek zorundadr.

14/5de Bankalar yl sonu konsolide ve konsolide olmayan finansal raporlar ve Trk Ticaret Kanununun 347 nci maddesi uyarnca tekil olunan denetiler tarafndan hazrlanan raporlar ilgili olduklar yl takip eden Nisan ay sonuna kadar Ticaret Sicili Gazetesinde iln eder. Ticaret Sicili Gazetesinde yaplan iln mteakip, yaymlanmak zere yedi gn iinde dipnotsuz olarak yl sonu mal tablolar, bamsz deneti raporu ve Trk Ticaret Kanununun 347 nci maddesi uyarnca tekil olunan denetiler tarafndan hazrlanan rapor Resm Gazeteye gnderilir. Resm Gazetede sz konusu yaymn yapld Ticaret Sicili Gazetesinin tarih ve saysna, yaymlanan bilgilerin internet sayfas belirtilmek suretiyle kurulu birlikleri ile ilgili bankann internet sayfasndan ulalabileceine ilikin ibareye kolaylkla okunabilecek ekilde yer verilir. Bankalar, ilnn yapld Resm Gazetenin tarih ve says ile iln edilen bilgilerin Kuruma gnderilen bilgilerle ayn olduuna ilikin beyanlarn Resm Gazetedeki ilan mteakip yedi gn iinde Kuruma bildirir.

14/6da Kurulu birlikleri kendilerine tevdi edilen her bir bankann yl sonu finansal raporunu en ge bu maddenin beinci fkras kapsamnda Resm Gazetede yaymland tarih itibaryla, ara dnem finansal raporunu ise kendisine tevdi tarihinden itibaren yedi gn iinde internet sayfasnda yaymlamakla ykmldr.

14. maddenin 7. Fkrasnda, Bankalar, yl sonu finansal raporlarn beinci fkra kapsamnda Resm Gazetede yaymland tarih itibaryla, ara dnem finansal raporlarn ise kurulu birlikleri tarafndan kamuya aklandktan sonra kendi internet sayfalarnda yaymlamak ve en az be yl sreyle kullanclarn ulamna ak tutmak zorundadr.

14/8de Kamuya aklanacak finansal raporlarn birinci fkrada belirtilen yetkili mercilere gnderilmesine ve iln edilmesine ilikin olarak arz hllerde bankalara ek sre vermeye Kurum yetkilidir.

14/9da Bankalar, usul ve esaslar Kurumca belirlenecek finansal tablo, rapor ve cetvelleri ihtiva eden gzetim raporlarn Kurulca belirlenecek esaslar erevesinde ve srelerde Kuruma tevdi etmek zorundadr.

TEKDZEN HESAP PLANI VE ZAHNAMES

Ynetmeliin 5. Blmnde Tekdzen hesap plan ve izahnamesi dzenlenmitir. Bankalar tarafndan uygulanacak tekdzen hesap plan ve izahnameleri Kurulca dzenlenir.

Bu Ynetmeliin uygulanmasyla ilgili olarak aklamalar yapmaya Kurum, ilave dzenlemeler yapmaya Kurul yetkilidir.

BELGELERN SAKLANMASI

17. maddede, Bankalarn, mterilerinden ve Resm ya da zel kurum ve kurululardan aldklar mektup, telgraf, elektronik posta mesaj, ilam ve tebligatlar ile dier yazlar ve Bankalarn Sistemleri Hakknda Ynetmelik uyarnca hazrlayacaklar raporlar da dhil olmak zere, faaliyetleri ile ilgili belgelerin asllarn veya mmkn olmad hllerde shhatlerinden pheye mahal vermeyecek kopyalarn ve mterilerine ve Resm ya da zel kurum ve kurululara yazdklar yazlarn makine ile alnm, tarih ve numara sras verilerek dzenlenecek suretlerini istenildiinde ibraz edilebilecek ekilde nezdlerinde on yl sreyle saklamalar zorunludur.

17/2 de, Birinci fkrada belirtilen belgelerin, oluturulacak evrak kayt sisteminde tarih, numara ve konusu belirtilmek suretiyle kaydnn tutulmas zorunludur. Bankalar, dier kanunlar ile getirilen snrlamalar sakl kalmak kaydyla, yasal defterler dndaki belgeleri, Kurumca yaplacak denetimlerde veya istenmesi halinde ibraz edilebilecek ekilde mikrofilm, mikrofi olarak veya elektronik, manyetik veya benzeri ortamlarda saklayabilirler.

ntibak sreci ise geici 1. Madde ile dzenlenmitir. Bu Ynetmelie istinaden karlacak tebliler yrrle girinceye kadar bu Ynetmelikle yrrlkten kaldrlan teblilerin uygulanmasna devam olunur.

Bu Ynetmelik hkmlerini Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumu Bakan yrtr.

BLM SORULARI

Finansal Tablolar nelerden oluur?

Bilano nedir?

Bilano d hesap nedir?

Nakit ak tablosu nedir? Tablonun dzenlenmesinde hangi esas geerlidir?

Yurtd ubelere ait finansal tablolarn konsolide edilmesi hakknda bilgi veriniz.

Ynetim Kurulunun sorumluluu hakknda bilgi veriniz.

Bankalarn belge saklama ykmll hakknda bilgi veriniz.

BLM-3

BANKALARCA YILLIK FAALYET RAPORUNUN HAZIRLANMASINA VE YAYIMLANMASINA LKN USUL VE ESASLAR

Bankalarca Yllk Faaliyet Raporunun Hazrlanmasna ve Yaymlanmasna likin Usul ve Esaslar hakknda ynetmelik 01/11/2006 tarihinde 26333 sayl resmi gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Bu Ynetmelik hkmlerini Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumu Bakan yrtr.

AMA

Bu ynetmeliin amac, banka ortaklarnn, tasarruf sahiplerinin ve dier ilgili kii ve kurulularn bilgilendirilmelerini salamak zere bankalar tarafndan kurumsal ynetim ilkeleri erevesinde, statlerine, ynetim ve organizasyon yaplarna, insan kaynaklarna, faaliyetlerine, finansal durumlarna, ynetimin deerlendirmeleri ve gelecee ynelik beklentilerine ilikin bilgiler ile finansal tablolar, zet ynetim kurulu raporunu ve bamsz denetim raporunu ieren yllk faaliyet raporunun hazrlanmasna ve yaymlanmasna ilikin usl ve esaslar dzenlemektir.

KAPSAM VE DAYANAI

Bu Ynetmelik yabanc dilde yaymlanacaklar da dahil olmak zere bankalarn yllk faaliyet raporlarn kapsar. Bu Ynetmelik, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayl Bankaclk Kanununun 40 ve 93 nc maddesinin drdnc fkrasna dayanlarak hazrlanmtr.

TANIMLAR

a) Banka: Kanunun 3 nc maddesinde tanmlanan bankalar,

b) Finansal tablolar: Bankalarn Muhasebe Uygulamalarna ve Belgelerin Saklanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelikte belirtilen finansal tablolar,

c) Hesap dnemi: Bir takvim yln,

) sistemler: Bankalarn Sistemleri Hakknda Ynetmelikte tanmlanan i sistemleri,

d) Kanun: 5411 sayl Bankaclk Kanununu,

e) Kurul: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurulunu,

f) Kurum: Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumunu,

g) Nitelikli pay: Kanunun 3 nc maddesinde tanmlanan nitelikli pay,

) Yetkili denetim kuruluu: Bankalarda Bamsz Denetim Gerekletirecek Kurulularn Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakknda Ynetmelik uyarnca yetkilendirilen bamsz denetim kuruluunu ifade eder.

YILLIK FAALYET RAPORUNUN HAZIRLANMASI

Ynetmeliin 2. Blmnde ilk olarak 5. maddede yllk faaliyet raporuna ilikin genel esaslar dzenlenmitir. Hkme gre; Bankalarca her hesap dnemi sonu itibaryla dzenlenecek yllk faaliyet raporunda, raporun ait olduu dnem, bankann ticaret unvan ile genel mdrlk ya da merkez adresini, telefon ve faks numaralarn, elektronik site ve elektronik posta adreslerini ieren iletiim bilgileri belirtilir.

5/2de Yllk faaliyet raporunda bankalarn ilgili hesap dnemine ait faaliyetlerinin doru, eksiksiz, geree uygun bir ekilde yanstlmas zorunludur.

Yllk faaliyet raporunun ierii ise 6. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre; Yllk faaliyet raporu, ierii aada belirtilen blmlerden oluur:

Genel bilgileri ihtiva edecek sunu blmnde,

Hesap dnemine ait faaliyet sonularna ilikin zet finansal bilgiler,

Bankann tarihsel geliimi ve hesap dnemi iinde varsa ana szlemesinde yaplan deiiklikler ve nedenleri,

Bankann ortaklk yaps, sermayesinde ve ortaklk yapsnda hesap dnemi iinde meydana gelen deiiklikler, nitelikli paya sahip gerek veya tzel kiilerin unvanlar ve paylarna ilikin bilgiler,

Bankann ynetim kurulu bakan ve yeleri ile genel mdr ve yardmclarnn varsa sahip olduklar paylara ilikin aklamalar,

Ynetim kurulu bakannn ve genel mdrn faaliyet dnemine ilikin deerlendirmeleri ve gelecee ynelik beklentileri,

Personel ve ube saysna, bankann hizmet tr ve faaliyet konularna ilikin aklamalar ve bunlar esas alnarak bankann sektrdeki konumunun deerlendirmesi,

Yeni hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak aratrma gelitirme uygulamalarna ilikin bilgiler verilir.

Ynetime ve kurumsal ynetim uygulamalarna ilikin bilgilerin yer alaca ikinci blmde,

Ynetim kurulu bakan ve yeleri, denetim komitesi yeleri, genel mdr ve yardmclar ile i sistemler kapsamndaki birimlerin yneticilerinin ad ve soyadlar, grev sreleri, sorumlu olduklar alanlar, renim durumlar, mesleki deneyimleri,

Denetilerin grev sreleri ve mesleki deneyimleri,

Kredi komitesi ve Bankalarn Sistemleri Hakknda Ynetmelik uyarnca risk ynetim sistemleri erevesinde ynetim kuruluna bal olan veya ynetim kuruluna yardmc olmak zere kurulmu olan komitelerin faaliyetleri ile bu komitelerde grev alan bakan ve yelerin ad ve soyadlar ile asli grevleri hakknda bilgiler,

Ynetim kurulu ve denetim komitesi ile bu maddenin birinci fkrasnn (b) bendinin nc alt bendinde belirtilen komite yelerinin hesap dnemi iinde yaplan ilgili toplantlara katlmlar hakknda bilgiler,

Genel kurula sunulan zet ynetim kurulu raporu,

nsan kaynaklar uygulamalarna ilikin bilgiler,

Bankann dahil olduu risk grubu ile yapt ilemlere ilikin bilgiler,

Bankalarn Alacaklar Destek Hizmetleri ve Destek Hizmeti Kurulularnn Yetkilendirilmesi Hakknda Ynetmelik uyarnca destek hizmeti alnan faaliyet konular ve hizmetin alnd kii ve kurululara ilikin bilgiler yer alr.

Finansal bilgilerin ve risk ynetimine ilikin deerlendirmelerin verilecei nc blmde,

29/6/1956 tarihli ve 6762 sayl Trk Ticaret Kanununun 347 nci maddesi uyarnca tekil olunan denetiler tarafndan hazrlanan rapor,

Denetim komitesinin i kontrol, i denetim ve risk ynetim sistemlerinin ileyiine ilikin deerlendirmeleri ve hesap dnemi ierisindeki faaliyetleri hakknda bilgiler,

Bamsz denetim raporu,

Finansal tablolar ve blmn sonunda verilmek zere mali bnyeye ilikin bilgiler,

Mali durum, krllk ve bor deme gcne ilikin deerlendirme,

Risk trleri itibaryla uygulanan risk ynetimi politikalarna ilikin bilgiler,

Derecelendirme Kurulularnn Yetkilendirilmesine ve Faaliyetlerine likin Esaslar Hakknda Ynetmelik uyarnca yetkilendirilecek derecelendirme kurulularnca derecelendirme yaplp yaplmad, derecelendirme yaplmas halinde verilen derecelendirme notlar ve ierikleri hakknda bilgi,

Rapor dnemi dahil be yllk dneme ilikin zet finansal bilgiler verilir.

Yllk faaliyet raporunda verilecek ilave bilgiler ise 7. Maddede dzenlenmitir. Konsolide finansal tablo hazrlamakla ykml olan bankalar, hesap dnemine ait konsolide finansal tablolar ve bu tablolardan elde edilecek finansal bilgiler ile konsolide edilen ortaklklara ilikin bilgileri ve konsolide bamsz denetim raporunu yllk faaliyet raporuna drdnc blm olarak eklemek suretiyle yaymlamakla ykmldrler. Bu Ynetmelikte belirlenen usul ve esaslara uyulmak kaydyla yllk faaliyet raporunda ilave bilgiler verilebilir.

YILLIK FAALYET RAPORUNUN SUNUMU VE YAYIMLANMASI

Ynetmeliin 3. Blmnde dzenlenmitir. lk olarak yllk faaliyet raporunun sunumu 8. Maddede dzenlenmitir. Hesap dnemi sonunda hazrlanan ve bu Ynetmeliin 6 nc maddesinde belirtilen bilgiler ile 7 nci maddesinin ikinci fkras kapsamnda verilecek ilave bilgileri ieren yllk faaliyet raporu, bankann ynetim kurulu bakan, denetim komitesi yeleri, genel mdr ile finansal raporlamadan sorumlu genel mdr yardmcs ve ilgili birim mdr veya bu unvanlara edeer kiiler tarafndan ad, soyad ve unvan belirtilmek suretiyle imzalanarak bu Ynetmelikte belirlenen usul ve esaslar erevesinde hazrlandn ihtiva eden beyanlar ve varsa ilave gr ve nerileri ile ynetim kurulunun onayna sunulur.

Ynetim kurulu karar ile genel kurula sunulmas uygun grlen yllk faaliyet raporu bu Ynetmeliin 9 uncu maddesi erevesinde deerlendirilir ve ayn maddenin birinci veya nc fkralar uyarnca verilecek bamsz deneti gr ile birlikte yllk genel kurul toplantsndan en az onbe gn nce ortaklarn incelemesine sunulur.

Yllk faaliyet raporunda yer alan bilgilerin denetlenmesi ise 9. Maddede dzenlenmitir. 1. Fkra hkmne gre; bu Ynetmeliin 8 inci maddesinin ikinci fkras uyarnca genel kurula sunulmas uygun grlen yllk faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin ilgili hesap dnemi sonu itibaryla dzenlenen bamsz denetim raporu ile uyumluluu ve doruluu sz konusu bamsz denetim raporunu dzenleyen yetkili denetim kuruluunca istihdam edilen ayn bamsz denetim ekibinde yer alan bamsz denetilerce denetlenerek Bankalarda Bamsz Denetim Gerekletirecek Kurulularn Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakknda Ynetmeliin 26 nc maddesi erevesinde uygunluk gr verilir.

9/2 de Bu maddenin birinci fkrasna gre yaplan denetimde, yllk faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler ierisinde gerek duruma ilikin yanl ya da eksik beyanda bulunulduunun veya bu Ynetmelikte belirlenen usul ve esaslara uyulmadnn tespit edilmesi halinde, gerekli deiikliklerin ya da dzeltmelerin yaplmas konusunda banka ynetim kuruluna bilgi verilmesi iin, yetkili denetim kuruluunun sorumlu ortak badenetisi tarafndan Bankalarda Bamsz Denetim Gerekletirecek Kurulularn Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakknda Ynetmeliin 25 inci maddesi uyarnca seilen banka denetim komitesi yesi bilgilendirilir.

9/3. fkrada, Yllk faaliyet raporunda bu maddenin ikinci fkras kapsamnda gerekli grlen deiiklik ya da dzeltmelerin yaplmasnn banka ynetim kurulunca uygun grlmemesi halinde bu Ynetmeliin 8 inci maddesinin ikinci fkras uyarnca ortaklarn incelemesine sunulacak yllk faaliyet raporuna ek olarak bu uyumazlk ile ilgili genel kurul yelerinin bilgilendirilmesi iin yetkili denetim kuruluunca gerekeleri aklanarak, Bankalarda Bamsz Denetim Gerekletirecek Kurulularn Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakknda Ynetmeliin 26 nc maddesi erevesinde uyumazlk gr verilir ve bir rnei yedi gn iinde de Kuruma gnderilir.

Yllk faaliyet raporunun yaymlanmas 10. Maddede dzenlenmitir. Hkme gre, bankalar, ilgili hesap dnemine ilikin yllk genel kurul toplantsn mteakiben bu Ynetmeliin 7 nci maddesinin birinci fkras kapsamnda ilave etmekle ykml olduklar bilgiler ile birlikte varsa bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin birinci fkras kapsamndaki uygunluk grn ya da ayn maddenin nc fkras kapsamndaki uyumazlk grn de sunu blmne ekleyerek yllk faaliyet raporunu en ge ilgili hesap dnemi sonunu izleyen yln Mays ay sonuna kadar matbu olarak ve ayrca kendi internet sayfalarnda finansal tablo kullanclar tarafndan kolaylkla ulalabilecek ekilde elektronik ortamda yaymlamakla ykmldrler.

10/2 de genel kurulda ynetim kurulunun dneme ilikin faaliyetlerinin ibra edilmemesi halinde bu durum gerekeleriyle birlikte bu maddenin birinci fkras erevesinde yaymlanacak olan yllk faaliyet raporunun sunu blmnde belirtilir.

10/3. Fkrada, yabanc bankalarn Trkiyedeki ubeleri, genel merkezlerince dzenlenen yllk faaliyet raporunun yeminli tercman onayl Trke evirisine ve bu Ynetmeliin 6 nc maddesinin birinci fkrasnn (a) bendinin (4), (5) ve (6) numaral alt bentleri; birinci fkrasnn (b) bendinin (1), (6), (7) ve (8) numaral alt bentlerinde ve birinci fkrasnn (c) bendinin (2), (3), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaral alt bentlerinde belirtilen bilgiler ile birlikte bu Ynetmeliin 7 nci maddesinin ikinci fkras ve ilgisine gre 9 uncu maddesinin birinci veya nc fkralar kapsamndaki bilgileri de eklemek suretiyle matbu olarak ve ayrca kendi internet sayfalarnda finansal tablo kullanclar tarafndan kolaylkla ulalabilecek ekilde elektronik ortamda yaymlamak ve Kuruma gndermekle ykmldrler.

10/4 de Matbu olarak yaymlanan yllk faaliyet raporunun bir rnei yaymland tarihten itibaren yedi gn iinde Kuruma gnderilir ve ayrca, merkez ve ubelerde isteyenlerin bilgisine sunulmak zere bir sonraki hesap dnemine ilikin yllk faaliyet raporu yaymlanncaya kadar hazr bulundurulur.

10/5de Yllk faaliyet raporlarnn Kuruma gnderilmesine ve yaymlanmasna ilikin olarak arz hllerde bankalara ek sre vermeye Kurum yetkilidir.

BLM SORULARI

Yllk faaliyet raporu ieriinde neler yer alr?

Yllk faaliyet raporu nasl yaymlanr?

Yllk faaliyet raporunda yer alan bilgiler nasl denetlenir?

BLM -4

Bankalarca ve Katlm Bankalarnca Uygulanacak Tekdzen Hesap Plan ve Finansal TABLOLAR

6 Ocak 2007 CUMA - Mkerrer

Resm Gazete

Say : 26415

TEBL

Bankaclk Dzenleme ve Denetleme Kurumundan:

TEKDZEN HESAP PLANI VE ZAHNAMES HAKKINDA TEBL

BRNC BLM

Ama ve Kapsam, Dayanak ve Tanmlar

Ama ve kapsam

MADDE 1-(1)Bu Tebliin amac, bankalar iin muhasebeletirme ve finansal raporlama asndan tekdzeni salama,tek tip bilano ve gelir tablosunun dorudan elde edilmesi, denetim ve gzetim iin gerekli olan bilgilerin dorulanabilir ve denetlenebilir bir ekilde dorudan ve salkl olarak elde edilmesi, ekonominin izlenmesi ve ynlendirilmesi iin yetkili mercilerin ihtiya duyduu bilgilerle, dier istatistik bilgilere dorudan ulalmas, finansal analiz, risk analizi, verimlilik analizi gibi eitli analiz ve yorumla