MỤCLỤCLỜINÓIĐẦULỜITÁCGIẢI.LỊCHSỬCÂYNHOVÀRƯỢUVANGII.CÁCHLÀMRƯỢUVANGTRUYỀNTHỐNGIII.CÔNGNGHIỆPRƯỢUVANGTRÊNTHẾGIỚIIV.CÁCQUỐCGIATRỒNGNHOVÀLÀMRƯỢUCHÍNHCỦA

THẾGIỚIV.CÁCLOẠIRƯỢUVANGNỔITIẾNGTRÊNTHẾGIỚIVI.RƯỢUVANGVÀSỨCKHỎEVII.CÁCHTHỬNẾMVÀPHỤCVỤRƯỢUVANGVIII.CÁCHPHÂNBIỆTRƯỢUVANGTHẬT,GIẢVÀTỔCHỨC

HẦMRƯỢUIX.LỰACHỌNRƯỢUVÀĐỒĂNCHOHỢPKHẨUVỊX.CÁCMÙIĐẶCTRƯNGCỦARƯỢUVANGXI.TẢNMẠNVỀRƯỢUVANGPHỤLỤC1.CHUYÊNGIANẾMTHỬRƯỢUVANGPHỤLỤC2.RƯỢUCHAMPAGNEPHỤLỤC3.GIỚITHIỆUCHÂNDUNGTÀILIỆUTHAMKHẢO

LỜINÓIĐẦUEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Chúngtôixintrântrọnggiớithiệutậpsáchnhỏvề“Vănhóarượuvang”củaThS.TôViệt,chuyêngiacaocấpvềvănhóarượuvang,thànhviêntổchức thử nếm rượu vangQuốc tế (ASI).Trong thời gian vừa qua, anh đãdànhrấtnhiều tâmhuyếtchoviệcquảngbávănhóarượuvangởnước ta,gópphầntăngcườnggiaolưuvănhóa,vănhóaẩmthựcvàkinhtếcủaViệtNamvớithếgiớitrongthờiđạihộinhậpkinhtếkhuvựcvàquốctế.

AnhViệtđãđượcnhiềunơimờiđếngiảngdạynhữngkiếnthứcvềcâynho,côngnghệsảnxuấtrượuvangtruyềnthốngcủaChâuÂu,phongcáchphụcvụrượuvangtạinhàhàng,kháchsạn,quánbar…nhưtạicáctrungtâmđào tạo, cáchệ thốngnhàhàng,khách sạndanh tiếngởViệtNamđểgópphầntạorasảnphẩmẩmthựcvàdulịchhoànchỉnh,cùngvớinhữnggiátrịtruyềnthốngcủavănhóaViệtNam,thuhútngàycàngnhiềudukháchquốctếđếnvớinướcta.

Cuốn sách nhỏ, nhưng quy nạp nhiều kiến thức tích lũy từ quá trìnhthamgiatrựctiếpnghiêncứuvềvănhóarượuvangởPháp,Anh,Italia…,cùngnhiềuhìnhảnhminhhọasinhđộng,hyvọngsẽmanglạinhiềuthôngtinhữuíchvànguồncảmhứngchotấtcảnhữngaiquantâmđếnrượuvang.

Xintrântrọnggiớithiệuvớiđôngđảobạnđọc.Tiếnsĩ:TrầnVăn

BanKinhtếTrungương

LỜITÁCGIẢThựcra,vănhóarượuđãcótừlâutrongtổngthểvănhóaẩmthựcdân

tộc. Tuy nhiên, về rượu vang thì còn ít người sành biết trong cảm thụ,thưởngthức.Trongquá trìnhhộinhậpkinh tếquốc tếvàbùngnổdu lịch,dòngkháchnướcngoàivàođầu tư, làmănvàđidu lịchởViệtNamngàycàngtăng.Dođó,việcnângcaokiếnthứcvềvănhóarượuvangcùngmộtloạtcácngànhkinh tếdịchvụnhư:du lịch,nhàhàng,kháchsạn,phụcvụhànhkhách,hàngkhông,đườngsắt,đườngthủy…vàbảnthânngườiphụcvụchodukháchbiếtthưởngngoạnrượuvanglàrấtcầnthiết.

Saunhiềunămcôngtácởnướcngoàitronglĩnhvựcvănhóarượuvang,tôimuốn dành tất cả tâm huyết củamình để giới thiệu với độc giả trongnước về vấn đề này. Tôi đã có một quá trình làm việc lâu dài ở Pháp,Monaco và Anh, tại các khách sạn nổi tiếng như “Grand Hotel du CapFerrat”,“LeChateauduDomaineSaint-Martin”,“Belles-Rives”,“MonteCarloBeach”,tổhợpkháchsạnHotelduVincủaôngGérardBasset,chuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂunăm1996,thứnhìthếgiớinăm1992và2004.

Làthànhviênliênđoànthửnếmrượuvangquốctế(ASI),tôiđãgiảngdạyvềvănhóa rượuvangởnhiềunước.TạiViệtNam, tôi đượcvinhdựthamgiagiảngvềvănhóarượuvangởĐạihọcĐàLạt,ĐạihọcBáchkhoaHàNội,ĐạihọcBáchkhoaTP.HồChíMinh,TrườngDulịch-KháchsạnHoaSữaHàNội,TrườngCôngnghiệpThựcphẩmthànhphốHồChíMinh,BộNgoạigiao,tậpđoànkháchsạnAccord-SofitelởHàNội,thànhphốHồChíMinhvàĐàLạt,đoàntiếpviênhãnghàngkhôngQuốcgiaViệtNam,công ty Nông sản - Thực phẩm - Thương mại Đà Lạt, trong khuôn khổchươngtrìnhvănhóarượuvang(FPSViệtNam)dotôilàmgiámđốctrong2năm2004và2005.Cáckhóahọcđã thựcsựmanglạicáckiếnthứccầnthiếtvànhữngđiềulýthúvềlịchsửcâynhovàrượuvang,cáchlàmrượuvang,cácvùngrượuvangnổitiếngtrênthếgiới,rượuvangvàsứckhỏe,vànhấtlàkỹnăngthửnếmvàphụcvụrượuvang.

Tôiđặcbiệt trân trọngcámơncácđồngnghiệpnhưôngG.Vaccarini(Italia),chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiớinăm1978,HiệphộiChuyêngiathử nếm rượu vang quốc tế (ASI),HộiAdaly thành phốMontpellier,HộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-Roussillon,ôngbàNguyễnVănLuật-ĐinhThuHườngvàcôngtyThiênLinhWine&Spirits,côngtyTNHHNôngsảnThựcphẩm-ThươngmạiĐàLạt,ôngYouriKorsakovvàcôngtyAple,ôngĐỗVĩnhBảo vàTrườngCông nghiệpThực phẩm thành phốHồChí

Minh,ôngSylvainBournigaultvàcôngtyLesCelliersd’Asie,bàNgôThịHiếu Thảo và cơ quan SopexaViệtNam, bà Béatrice Tauziède và phòngthươngmạiĐạisứquánPháptạiViệtNam,cácbạnphóngviênbáochívàtruyềnhìnhMinhDiệu,BíchDiệp,PhươngAnh,LanAnh,KimDung,KimHoa,ThuHuyền,LanHương,VânNga,TuyếtMai,QuangTâm,NgọcBảo…đãdành cho tôi sự giúp đỡquýbáu trong thời gian giảngdạy tạiViệtNamvàxuấtbảncuốnsáchnày.

Là lần đầu tiên xuất bản bằng tiếngViệt, nên cuốn sách không tránhkhỏinhữngsơsuất,mongđượcbạnđọcgópýkiến,phêbình.Chúngtôixinchânthànhcámơn.

TôViệt

I.LỊCHSỬCÂYNHOVÀRƯỢUVANG

1.LịchsửcâynhoCâynhothuộcvềhọcâyleo(Ampelidacé).Tấtcảcácloạicâynhođể

ănhoặclàmrượuđềuthuộchọnhoVitis.Cógần40loạinhoVitistrênthếgiới, các loại quan trọng nhất làVitis vinifera hay họ nho vitisChâuÂu,VitisLabrusca,VitisRupestri…lànhữnghọnhoởChâuMỹ.

Trong mỗi họ nho lại chia ra nhiều giống như: giống Merlot, giốngChardonnay,giốngCarrignan,giốngGamay…Mộtsốgiốngnhovừacóthểdùngđểăn,vừalàmrượunhưgiốngChasselas,giốngMuscat,giốngItalia.Cácgiốngkhácchủyếuđểlàmrượu.Việcphânđịnhgiốngnhodựatheocáctiêuchuẩnnhư:màusắccủamầmnho,màusắcquả,hìnhdạngláhaymứcđộtonhỏcủachùmnho.

Đểcóthểduytrìlâudàichấtlượngnho,ngườitachiếtcâychứkhônggieohạt,nhấtlàtừkhicónạnrệprễnho(phyloxera).Cáchghép:ghépmầmcâybệnhvàogốccâyVitisLabruscacủaMỹlàgiốngnhocósứcđềkhángmạnhkhôngbịrệpphyloxeratấncông.Hiệnnay,trênthếgiớicóhơn6.000giốngnhochocácloạinhokhácnhauvề:hươngvị,màusắcvàmứcđộto

nhỏcủachùmquả.ỞPhápcókhoảng50loạinhochínhdùngđểsảnxuấtrượuvang.Các

dòng nho vỏ đỏ được trồng nhiều nhất là Carrignan, Grenache, Merlot,Cabernet Sauvignon, Syrah, Gamay, Cabernet Franc, Pinot Noir… Cácgiống nho vỏ trắng là Ugni Blanc, Chardonnay, Sauvignon, Semillon,Chenin,Colombard,Riesling…

Tuynhiên,khi làmrượuvang,người tacó thểphốihợpmộtsốgiốngnhotheotỷlệnhấtđịnh(thườnglàbíquyếtriêngcủatừngnhàsảnxuất)đểlàmranhữngloạivangđặcbiệt,vídụnhưvangvùngBordeaux,Languedoc-Rousssillon,CôtesdeProvencehoặcrượuchampagne.

Hiện trên thếgiới cókhoảng8 triệuhađất trồngnho.Diện tích trồngnhoởPhápvàItaliađứngthứhaitrênthếgiớisauTâyBanNha,nhưngPháplạiđứngđầuthếgiớivềsảnlượngrượuvang.

2.Lịchsửrượuvang.Rượuvanglàmộtsảnphẩmnguyênchấtthuđượctừsựlênmenrượu

toànphầnhoặcmộtphầntừnhotươiépranước,hoặctừhỗnhợpnướcnhovàbãnhoépranước.TừđiểncủaViệnHànlâmẨmthựcPháphoànchỉnhđịnhnghĩarượuvangnhưsau:“Làmộtchấtlỏngsinhđộng,rượuvangcóthểmangbệnh,cóthểgiàvàchết”.

Câynhocó thểđượccoi làmột trongnhững loàicây lâuđờinhất thếgiới.Ngườitatìmthấyvếttíchcủacâynhotrongnhiềuvùngkhácnhautrênthếgiới, trướccảkhicónhữngvết tíchcủangườicổđại.Thờikỳđó,nhocònlàloàicâyhoangdã.PhầnlớncácnhànghiêncứunhấttríchorằngcâynhocónguồngốctừTiểuÁ(bánđảoCriméehiệnnay),nhưngkhôngaibiếtđược rượu nho đã được người Tiểu Á làm ra như thế nào? Theo truyềnthuyết,mộtôngvuaxứBaTưđãvôtìnhđểquêncácchùmnhotrongmộtvạisành,trênnắpcóđềchữ“Độcdược”.Mộtbàvợkếcủavua,vìbịruồngbỏ,đãquyếtđịnhtựkếtliễuđờimình.Bàtìmrachiếcvạisànhnóitrênvàlấynướcnhorauống,lầmtưởngđólàđộcdược…Rượuvangđãrađờinhưvậytheotruyềnthuyết.

Khoảng2000nămtrướcCôngnguyên, rượunhođãcómặtởAiCập.TrongKinhThánh,rượuvangđượcnhắcđếnhơn500lần.Sauđó,ngườiAiCậpđãdạychongườiHyLạpcáchtrồngnho.RồingườiHyLạplạitruyềnnghềchongườiLaMã,ngườiLaMãchongườiGaulois.NhưngtheongườiHy Lạp thì không phải người Ai Cập đã truyền nghề cho họ mà là thầnDionysos,chúatểHyLạpcủarượuvang.

Đếnthếkỷthứ6trướcCôngnguyên,câynhoxuấthiệnởvùngĐịaTrungHảithuộc nước Pháp bây giờ.Người Gaulois tỏ ra lànhữnghọctròxuấtsắccủangườiLaMã.Chínhhọđãnghĩ ra việc nuôi rượutrong thùng gỗ. Diện tíchtrồngnhoởxứGaulepháttriểnnhanhchóngvàrượuvangcủangườiGauloisrấtđược người La Mã ưachuộng.

Đến thời Trung Cổ,nhà thờ giữ một vai tròquan trọng trong việc mởrộngdiệntíchtrồngnhovàcách làmrượuvang, lýdolà họ sử dụng nhiều rượuvang trong các buổi lễthánh.Cáctusĩpháthoangrồi trồng nho xung quanhcácnhà thờvà tuviện.Cũng trong thờiTrungCổ, rượuvangcủaPhápđãđượcxuấtsangAnh,Bỉ,HàLan,LuxembourgvàcácnuớcBắcÂu.

Năm 1864 xuất hiện nạn rệp rễ nho (phyloxera) ở miền Trung nướcPháp(Languedoc).Sựxuấthiệncủaloạirệpnàyhoàntoànngẫunhiên,khingườiPhápđưavào trồng thửcácgiốngnhomớicủaMỹ.Trongvòng20năm,loạirệpnàyđãtànphátoànbộcácvùngtrồngnhocủaPháp.NhưngcũngchínhcácgiốngnhoVitisLabruscacủaMỹđãcứunềnnôngnghiệptrồngnhocủaPhápbằngcáchghépcácmầmnhobệnhcủaPhápvàocácgốccâymangtừMỹvề.

Năm 1935, Viện kiểm chứng quốc gia về sản phẩm rượu vang chấtlượng cao (INAO)được thành lập.Chođến nay, nhiều nước trên thế giớivẫncoi INAOlàngườiđảmbảocho rượuvangPhápgiữđượcphẩmchấtcaonhờcácquyđịnhngặtnghèo.

Cũngtừđầuthếkỷthứ20,rượuvangkhôngnhữngchỉlàmộtđồuốngnhư những đồ uống khác mà đã trở thành một chủ đề văn hóa như vănchương,âmnhạchayhộihọa.KhắpnơiởPháp,ởChâuÂu,ChâuMỹhay

ChâuÚc,cácbuổi tọađàmvềvănhóarượuvangngàycàng thuhútđượcthínhgiả.

Cáchđây20năm,cácấnphẩmvềrượuvanghầunhưkhôngcó trongcáchiệusáchởViệtNamthìnayđãthấybán.Vìthế,cácchủtiệmăn,kháchsạnhoặc làcácchủnhàăn,kháchsạn trong tương laiphảiđặcbiệtchúý:càngngàycàngcónhiềuthựckháchmuốnmạnđàmvớicácbạnvềvănhóarượuvang,đừngnên làmchohọ thấtvọng.Vănhóarượuvang,cũngnhưvănchươngvàâmnhạc,đangđidầnvàocuộcsốngvănhóaởViệtNam.Dùlàchủtiệmănhaynhânviênphụcvụbìnhthường,cácbạnphảihiểurõsảnphẩmmà các bạn trưngbàyhay rao bán.Thựckhách của các bạn sẽ thấtvọngbiếtchừngnàotrongvòngmấyphútđồnghồ,chỉbởimộtchủtiệmănhaynhânviênphụcvụ,vìthiếuhiểubiếtvềvănhóarượuvang,đãkhônglýgiảiđượcrượuvangkhácvớinhữngloạiđồuốngkhácởchỗnào,vàvôhìnhchungđãcoithựckháchcủamìnhnhưnhữngngườikémhiểubiết.

II.CÁCHLÀMRƯỢUVANGTRUYỀNTHỐNG

1.ThànhphầncủaquảnhoNhogồmcó4phần:cuống,vỏ,thịtvàhạt1.1.CuốngnhoCuốngnho làcầunốigiữanhovà thâncâycũngnhư lácây,giúpcho

quảnhođạtđượclượngđườngcaotrongquátrìnhlánhohấpthụtianắngmặttrời.Khibạnnhấmnhápcuốngnho,bạncócảmgiácđắngchátkhóchịuởlưỡi.Đólàchấtchát,chấtnàyrấtquantrọngvìnósẽcóvaitròtrongviệcsảnxuấtrượucóchấtlượng,cũngnhưgiúpchoviệcbảoquảnvangđượclâudài.Tiếpđólàchấtchua,chấtnàycũnggiữvaitròquantrọngvìnóđảmbảochorượuvangcótínhtươimát.Cuốngnhocònchứachấtxơvàcáctốchấthóahọckhácnhưmuốikhoángvàvitamin.

1.2.VỏvàthịtnhoVỏnhođượcphủbởi1lớpphấnvàlôngmịn,đảmbảochonướckhông

thấmvào thịtnho,đồng thờigiữ lạicácchất lênmendogióvàcôn trùngđem lại. Trong vỏ nho có các chất chỉ thịmàu như:Anthocyanes đối với

rượuvangđỏvàFlavoinesđốivớirượuvangtrắng.CábiệtcómộtvàiloạinhomangtốchấtchỉthịmàungaytrongthịtnhonhưlàloạiPoulsard.Khitaépnhođỏ, bakhảnăngcó thểxảy ra: ta sẽ có rượuvang trắngnếu tađểnướcnhotáchvỏlênmen.Nếutachovỏvànướcnhocùnglênmen,saumộtthờigiansẽthuđượcrượuvangđỏ.Trongquátrìnhrượulênmen,tacóthểthuđượcrượuvanghồngnếutabiếtngừngquátrìnhtiếpxúcgiữavỏnhovànướcnhosaumôtthờigianngắn.Đốivớimộtsốgiốngnho,hươngvịcủanhonằmngaytrongvỏ(Muscat,Chardonnay).Mỗimộtgiốngnhocóhươngvịvàđặcthùriêng,nhưngđộđậmnhạtcủahươngvịđócòntùythuộcvàonhiềuyếutốkhácnhưchấtđấtvànămthuhoạch.

Thịt nho là phần quan trọng nhất của quả nho, gồm 70 - 80% nước.Trongmộtlítnướcnhoépcótừ100-300gđường.Trongnướcnhoépcòncócácloạiaxítchua,muốikhoángvàcácloạivitamin.

1.3.HạtnhoNếuaiđãcódịpcắnvỡhạtnhohẳnsẽnhănmặtvìvịđắng.Quảthật,

hạtnhorấtđắngnhưngcũngchứanhiềuchấtdầu.Đểthamkhảo,cứtrong225lítnướcnho,tathuđượcsốlượnghạtnhođủđểsảnxuấtmộtlítdầuhạtnho.Dầu hạt nho dùng để trộn xà lách hay còn được sử dụng trong côngnghiệpmỹphẩmvàđượcbán rấtđắt tiền.Cũngvì thế, trongquá trìnhépnướcnhophảihếtsứcchúýđểhạtnhokhôngbịdậpvỡ.

2.Cácgiốngnholàmrượuchủyếu.Cómộtmốiliênhệchặtchẽgiữacácgiốngnholàmrượuvangvàrượu

vangcủatừngvùngsảnxuất.2.1.Cácgiốngnhođỏ.1.1.Merlot: cho ra các loại rượu đậmmàu,

khátròntrịa,ngậybéovớicáchươngvịhoaquả,lámụcvàdathuộc,vịchátkhôngnhiều.

1.2.CabernetFranc:rượucóhươngvịthơmvớitínhchấthoaquảvàvịhơingaingáicủacỏướt,chấtchátmạnhhơngiốngMerlot.

1.3. Cabernet Sauvignon: rượu có mùi rấtthơm, khi có tuổi sẽ trở nên vừamạnhmẽ vừamềmmỏng,chấtchátnhiềunhưngquýphái.Đâylà giống nho chính của các vùng rượu vang cóchất lượng tuyệt hảo Médoc Vàgraves(Bordeaux).

1.4.Grenache:chocácloạirượuthơmngon,đậmmàu, tròn trịa, ít chua, độ cồn cao. Giốngnho chủ yếu ở vùng Côtes du Rhône vàChateauneuf-du-Pape,nhưngcũngrấtphổbiếnởvùngLanguedoc-Roussillon.

1.5.Carrignan:chocácloạirượuđậmmàu,ítthơm,nhiềuchấtchát.Sẽrấttốtnếuphốihợpvớicácgiốngnhobéovànhiềuhươngvị.

1.6. Cinsault: màunhạt, nhiều vị hoa, quýphái, mềm mại, ít chấtchát, không giữ đượclâu. Đây là giống nhođược sử dụng nhiều đểlàm rượu hồng và rượuđỏmới(VinsPrimeurs).

1.7Mourvedre:chonhữngkếtquảrấttốtởvùng Bandol. Vang cómàu rất đậm, độ sánhcao và giàu chất chát. Vang đươc nuôi trongthùnggỗsồi tới18 tháng,có thểgiữđược rấtlâu,chỉnênđemrauốngsau3-5năm.Khiđó,hương vị rượu sẽ đạt đếnmức tuyệt đỉnh: cómùicỏhoangdã,mùicamthảo,mùihồi,mùigiavịvàdathuộc.

1.8.Syrah:khicòntrẻ,rượucómùihoaquả(nhấtlàhoaViolette);giữachừngxuânsẽcómùihạttiêuvàdathuộc.Vangđậmvàgiàuchấtchát,ítbịoxyhóa.

1.9.PinotNoir:vanggiàuhươngvị,chuyểnkhánhanhtừmùihoaquảsangmùidalôngthú.Đượcsửdụngtronghỗnhợprượuchampagnevàvangsủi.

1.10. Gamay: thường được sử dụng làmrượuBeaujolaismới,cómùithơmcủachuốivàhoaquảtươinhưanhđàovàdâutây.Nếuđượcủ lâu sẽ cho các loại vangđậmgiữđược2 - 3năm.

1.11. Tannat: vang rất đậm màu, rất chát,phải đợi vài nămmới dịu đi. Giống nho chínhtrongrượuMadiranvùngTây-Nam.

1.12.CôthayMalbechayAuxerrois:vangđậmvàgiàuchấtchát.Giống

nhochínhtrongrượuCahorsvùngTây-Nam.

1.13. Duras: giống nho chính làm rượuGaillac,mùivịthơm,rượukháđậm.

1.14.Négrette:giốngnhochínhcủarượuCôtesduFrontonnais,rượuđậm,cómùidâutây.

1.15. Braquet (Folle Noire): giống nho chính làm rượu Bellet cạnh

thànhphốNicemiềnNamnướcPháp.

1.16. Grolleau: giống nho phụ trợ ở vùngAnjou,SaumurvàTouraine,sửdụngnhiềutrongvangsủi.

1.17. PinotMeunier: vang tinh tế, nhiều chấtliệuhoaquả.

1.18.Mondeuse:vangmạnh,nhiềuhươngvị.

1.19.Poulsard:vangmàuđỏnhạt,nhẹnhàng,duyêndáng.

1.20.Tibouren:chủyếu dùng làm rượuhồng,hươngvịhoaquảtinhtế.

1.21.Trousseau: vang đậmmàu, có độ cồnvà độ chát cao, thường được trộn lẫn với dòngnhoPoulsard.

2.2.Cácgiốngnhotrắng.2.1.Aligoté:vangtrắngnhẹ,ítchấtchua,nênsửdụngnhanh.

2.2.Chardonnay: vang làm từ gống nho này thường rất hài hòa giữachấtchua,chấtbéovàchấtngọt,đểđược lâu,nhưngsản lượng thuhoạch

khôngcao.

2.3. Chasselas: vang nhẹ, nhiều hương vịnhưngítchua,nêndùngngaysaukhiđóngchai.

2.4. Chenin blanc: dùng làm vang khô hayvangngọt, khi còn trẻhơikhóuốngvìđộchuacao.

2.5.Clairette:vangcómùihạnhnhânvàđộcồncao.

2.6. Colombart: vang có nhiều vị hoa, vịchuatươngđốicao.

2.7. Gewurztraminer: vang đậm màu, độcồn, độ sánh cao, hương vị đặc biệt (hoa hồng,giavị:quế,hạttiêu…).

2.8.Folleblanche:vangcóđộcònthấp,tươimát.

2.9. Gros và Petit Manseng: vang có độ chua cao nhưng không gắt,hươngvịđặcbiệt(hoaquảnhiệtđới),trồngchủyếuởvùngĐôngPyrénée.

2.10.Macabéo:vangnhiềuvịhoaquảvàđộcồn cao, có thể sử dụng làm vang thường hoặcvangsủi.

2.11.Marsanne:vangtrắngnhẹ,tinhtế.

2.12Mauzac:vangchấtlượngcao,giàuhươngvị.

2.13.Muscadelle:thườngdùngtronghỗnhợpSauvignon-Sémillon.

2.14.Muscadet:trồngsátbờbiểnĐạiTâyDương,vangthơmmát,cóvịmặnmòicủabiển.

2.15.Muscat:vangkhô,dịuhoặcngọt,cóvịnho,mậtongvàgiavị.

2.16.PinotBlanc:vang thôhơnvang làm từgiốngChardonnay,dùngnhiềutrongvangkhôvàvangsủi.

2.17.PinotGris:vangđậm,độcồncao,nhiềukhidùnglàmvangngọt.

2.18.Riesling:vangtrắngtươimát,nhiềuhươngvị,nhấtlàmùihoavàkhoángchất.

2.19. Roussane:vang tinh tế, quýphái,giữđượclâu.

2.20.Roussette hay còn gọi làAltesse: vang vùng Savoie, có thể làm

vangkhôhayvangdịu

2.21. Sauvignon Blanc: giống nho vươnggiả,đượctrồngkhắpnơi trênthếgiới,hươngvịhoaquảvàớtngọt.

2.22. Savagnin: vang vùng Jura, sánh đậm,giữđượclâu.

2.23.Sémillon:giốngnhovươnggiả, thườngtrộnvớiSauvignonblancđểlàmrượuBordeauxtrắng.

2.24. Sylvaner: vang có độ chua cao, khô,nhiềuhươngvịchanh,bưởi

2.25.UgniBlanc:vangcónhiềuươngvịhoaquả,đồngthờilạicónhiềuchấtchua-béo.

2.26. Vermentino hay còn gọi là Rolle: vang rất thơm, nhưng có xu

hướngchuyểnsangmùirượubịoxyhóanếuthuhoạchnhomuộn.

2.27.Viognier:vangtrắngtinhtế,quýphái,cóthểgiữđượclâuvàcàngđểlâucàngtănggiátrị.

3.LàmrượuvangĐây là quá trình

chuyển hóa nước nhothành rượu. Cần khoảngtừ 1,3 - 1,5kg nho tươiđể thu được 1 lít rượuvang.Cácgiai đoạn chủyếu trong quá trình sảnxuất rượu là: táchcuốngnho khỏi chùm nho, épnước nho, ủ nho và lênmen. Tùy theo ý muốncủa nhà sản xuất rượu,muốn thu được rượuvangđỏ,hồnghay trắngmà các công đoạn sản

xuấtsẽkhácnhau.Giốngnholàmrượucũngảnhhưởngđếnloạirượuthuđược.

Giaiđoạn lênmen rượu,giaiđoạnchủyếucủaquá trình làmrượu, làmộtquátrìnhtựnhiên, trongđóđườngcóởnhochuyểnhóathànhcồndotácđộngcủavikhuẩnvàchấtlênmencósẵntrongvỏnho.Rượutrongquátrình lênmen sẽ thải ra khí CO2. Chính loại khí này trong các chai rượuchampagnesẽlàmbậtnútchaivàlàmrượuchampagnesủibọttrôngrấthấpdẫn.

Rượuvangđỏchỉcóthể làmtừnhođỏ, trongkhi đó rượu vang trắngcóthểlàmtừnhođỏhaynho trắng. Rượu vanghồng, làm từnhođỏ, cóthể làm từ hai phươngthức sau: để chovỏnhotiếp xúc với nước nhotrongmộtthờigianngắnsau khi ép để thu đượcmàuhồngđậm(RosédeSaigné)hoặcépthẳngnhođỏvàtùytheomứcđiềuchỉnhđộépmàthuđượcmàuhồngnhưý(RosédePresse).Saukhiép,nướcnhođượclọccặn,chothêmmộtlượngnhỏkhísulfuađểdiệtkhuẩnvàđượcnuôitrongthùnginoxhoặcthùngbêtôngtrángsơnthựcphẩm(Epoxy)haythùnggỗsồi.Thờigiannuôitrongthùnggỗdonhàsảnxuấttínhtoántùytheotínhchấtcủagiốngnho.Mộtthờigiansau,vangđượcrútrakhỏithùng,lọcvàđóngchaitrướckhiđemrabánchongườitiêudùng.

3.1.CáchlàmrượuvangđỏNhođỏđượchái,đưavềxưởnghoặcnhàmáyrồiđượcépnhẹđểlàm

bậthạtnhokhỏiquảnho.Sauđó,ngườitatăngđộépđểthuđượcnướcnhovàbãnho.Nho saukhiđượcép sẽ chuyểnquakhâu táchcuốngnhokhỏichùmnho.Côngđoạn này cómụcđích tránh cho cuốngnho tiếp xúc vớinướcnhovàlàmchorượucómùingaingáicủacỏướt.Nướcnhovàbãnhongaysauđóđượcđưavàocácbồnchứalớnbằnginoxhoặcbêtôngquétsơnthựcphẩm(Epoxy).Rượutrongbồnsẽlênmentừ4-10ngày.

Trongkhoảngthờigianđó,chấtmàuvàchấtchát(tanin)sẽhòalẫnvàohỗnhợp lỏnggồmnướcnhovàbãnho.Người tacó thể thuđượcrượucómàusắcvàđộcháttheoýmuốntùytheothờigianủnhotrongthùngchứa.

Nói chung là các loạirượuvangđỏdanhtiếngthường được ủ lâu hơncác loại rượu khác. Saukhi nho đã được ủ theothờigiandonhàsảnxuấttính toán, rượu sẽ đượcrút ra khỏi thùng chứatheo nguyên tắc từ tính:chất lỏng (rượu) sẽ tựtách ra khỏi các thànhphầnnặngkhácnhư:hạt

nho,cuốngnho,vỏnho.Nước rút đầu đó đượcgọi là vang giọt. Hỗnhợp còn lại của thùngchứa sẽ được đem ra éplại để có được vang éprấtđậmmàuvàgiàuchấtchát.Nóichung,ngườitathườngtrộnlẫnvanggiọtvà vang ép trước hoặcsau khi đưa vang vàonuôitrongthùnggỗ.Giaiđoạnnàyđượcđánhdấu

bởimộtquá trình lênmen lần thứhai, kết quả là chất chua trongvang sẽgiảmđi.

3.2.CáchlàmrượuvangtrắngRượu vang trắng khác rượu vang đỏ nhờ công đoạn ép nho, theo đó

ngườitakhôngđểchonướcnhoéptiếpxúcvớivỏnho.Saukhitáchhạtnhokhỏiquảnho,ngườitasẽépnhongaylậptứcnhằmtránhkhôngchonướcnhoéptiếpxúcnhiềuvớivỏnho.Tínhđặcthùcủarượuvangtrắngsẽthểhiệnquasựtươimát,đôikhigắtdịu,nhờvàođộaxitchuatươngđốicao.Cũngvìđểgiữchorượuvangtrắngcónhiềuaxitchua,ngườitathườngépnhoởnhiệtđộthấp.

3.3.CáchlàmrượuvanghồngRượuvanghồngđượcsảnxuấtnhưrượuvangđỏ,nhưngthờigiantiếp

xúcgiữavỏnhovànướcnhođượctínhtoánsaochothuđượcđộmàusẫm

(RosédeSaigné)hoặcépmạnh trực tiếp để thuđượchỗnhợpphơnphớthồng(RosédePresse).

3.4. Cách làm rượuchampagne

Nhođược lựakỹvàháibằngtaytrướckỳthuhoạch ít ngày để tránhcho nho không bị chínquá,sauđóđượcépngayđể tránhchovỏ tiếpxúcvới nước nho. Tiếp đó,nho được ủ ở nhiệt độthấpđểgiữtínhchấthoaquả tươi mát. Kết thúcquá trình ủ chua, nhođược rút khỏi bình chứainox, lọc chất cặn bằngcách cho lòng trắngtrứng hoặc chất keo cávào trong rượu, sau đóđược pha lẫn nhau tùytheoýmuốncủachuyêngialàmrượuđểgiữđượcvịgiatruyềncủanhàsảnxuất từ thế hệ này sangthếhệkhác.

Tiếp đó rượu đượcđưarađóngchai,chuyêngia làm rượu cho thêmvào hỗn hợp rượu sirôđường và chất lên mengọilàLiqueurdeTirage.Chaichampagnesẽđượcđóng nút rồi để lên những kệ gỗ (pupitre) hoặc sắt (Giropalette), cổ chaiquay xuống dưới và được nuôimột thời gian để tạo bọt. Chuyên gia làmrượumỗituầnsẽquaychai45độchocặnlắngxuốngđáycổchai.Khicặnđãxuốnghết,chuyêngialàmrượusẽnhúngcổchaivàomộtchấtlỏngđông

lạnhđểcặnđóngbăng,sauđónhờsứcépcủakhíCO2đẩyvọtcặnrangoài sau khimở nút chai.Rượuthay thếphần rượuvàcặnbịmấtđượcgọilàLiqueurd’Expédition,gồmhỗnhợprượulâuđờivàsirôđường. Chai champagne đượcđóng nút lại lần thứ hai và nuôithêm tronghầm rượu ít lâu trướckhiđưaradánnhãnvàtiêuthụ.

III.CÔNGNGHIỆPRƯỢUVANGTRÊNTHẾGIỚI

1.LiênminhChâuÂu(15nướctrướckhimởrộng)Sản lượng thuhoạchnhonăm2004đạt177 triệuhectolit, tăng8%so

vớinăm2003và2001(đềuđạtsảnlượng163triệuhectolit).Năm2002lànămcósảnlượngthấpnhất,chỉđạt158triệuhectolit.

Sauđâylàsảnlượngthuhoạchnhonăm2004tínhtheotừngnước:-Pháp58triệuhectolit,-Italia52triệuhectolit,-Đức10,5triệuhectolit,-BồĐàoNha7,5triệuhectolit,-HyLạp4,2triệuhectolit.Riêngsảnlượngthuhoạchnhonăm2004củaTâyBanNha,dobịnạn

sâu rầy,đãgiảm7%sovớinăm2003, tuynhiênvẫnđạt44 triệuhectolit.SảnlượngthuhoạchnhocủaHungarynăm2004tăng26%sovớinăm2003,đạt4,8triệuhectolit,đứngtrêncảHyLạp.

2.ItaliaVụthuhoạchnhonăm2004ở Italiađã tốthơnnhiềusovớidựđoán.

Cuốitháng10/2004,LiênđoàncácnhàsảnxuấtrượuvangvàViệnnghiêncứuCôngnghiệpThựcphẩmItalianhất tríđưarasố liệu52triệuhectolit,tăng18%sovớinăm2003.Trái lại,chất lượngnhovụ thuhoạch2004sẽkémhơnvụthuhoạch2003chútít.

TrêntoànItalia,sảnlượngthuhoạchnhoởtấtcảcácvùngđềutăngsovới năm 2003: vùng Piémont tăng 33%, vùng Toscane tăng 25%, vùngOmbrietăng21%,vùngVénétietăng20%.Vớisảnlượng8,8triệuhectolit,vùngVénétieđãtrởthànhvùngsảnxuấtrượulớnnhấtItalia.

3.2004,nămlàmrượutuyệtvờiởThụySĩ

TheoBộNôngnghiệpLiênbangThụySĩ(OFAG),sảnlượngthuhoạchnhonăm2004ởThụySĩđạt116triệulít,tăng18,9triệulítsovớinăm2003.Tuy nhiên, so với sản lượng thu hoạch 10 năm trước đây, sản lượng thuhoạchnhonăm2004đãbịgiảm1,5triệulít.

Nếu như năm2002 được đánh dấu là nămđầu tiênThụySĩ sản xuấtnhiềurượuvangđỏhơnvang trắng,xuhướngnàyngàycàngbiểuhiện rõtrongnăm2004với60,5 triệu lít vangđỏ sovới55,4 triệu lít vang trắng.ĐâylàkếtquảcủaviệcrượuvangThụySĩphảichuyểnhướngđểđốiphóvớisựcạnhtranhcủanướcngoài,cũngnhưđểđápứngnhucầutrongnướcvềvangđỏngàycàngcao.

Từnăm2002,diệntíchtrồngnhotrắngnhưgiốngChasselaschẳnghạnđãgiảmđi325ha,trongkhiđódiệntíchtrồngnhođỏtăng247ha.

Năm2004cònđượccoi lànămlàmrượutuyệtvờiởThụySĩdođiềukiệnthờitiết,khíhậulýtưởngvàotháng9,thờiđiểmthuhoạchnhoởcácvùngValais,Chablais,LavauxvàmộtphầnvùngTessin.

4.RượuvangMỹcủngcốvịtrítrêntrườngquốctếTheoViện nghiên cứu rượuMỹ, việc trồng nho vô tội vạ vào những

năm1990ởMỹnhằmđápứngnhucầutiêuthụrượuvangngàymộttăngđãđưa lại hậuquả là rượuvangđược sảnxuấtngàycàngnhiều trongnhữngnămgầnđây.Đểthuhútngườitiêudùng,cácnhàsảnxuấtrượuvangMỹđãtìmtòi,nghiêncứuđưarabánnhiều loại rượuvangtươngđốirẻ tiền.Kếtquả là thị trường rượuvangmới này đã tăng5%về sản lượng trong năm2003,đạt2,37tỷlít,còngiátrịkimngạchtăng2,3%,đạt21,6tỷđôla.

TronglĩnhvựcrượuvangchấtlượngcaomàvùngCaliforniacungcấpđến90%sảnlượng,nướcMỹcòncủngcốđượcchỗđứngtrêntrườngquốctế.Hiệnnay,Mỹđứngthứ4thếgiớivềsảnlượngrượuvangsauPháp,ItaliavàTâyBanNha,chiếm7%sảnlượngrượuvangtoànthếgiới.

Tronghainăm2002và2003,xuấtkhẩurượuvangMỹđãtăng17%vềkimngạchxuấtkhẩu,đạt643triệuđôla,tăng29%vềsànlượng,đạt96triệugalông(1galôngbằng3,785lít).RượuvangMỹđangtrànmạnhvàocácthịtrườngAnh,Canada,HàLan,ĐứcvàNhậtBản.

5.NgườiAnhngàycàngdùngnhiềurượuvangMức tiêu thụ rượu vang tính theo đầu người không ngừng tăng lên ở

Anh,từ14lít/ngườinăm1998đãtănglênđến16,6lít/ngườinăm2003.

Cùngthờigianđó,mứctiêuthụbiatínhtheođầungườiđãgiảmtrungbình3%hàngnăm.

TheobáocáocủahãngnghiêncứusốliệuDatamonitor,xuhướngnàysẽđượckhẳngđịnhrõnăm2008vớimứctiêuthụtínhtheođầungười19,3lít/năm.DùsaoAnhcũngchỉđứngthứ5trênthếgiớivềmứctiêuthụrượuvang tính theo đầu người năm 2003 sau Pháp (48,5lít/người), Italia (47,5lít/người),ĐứcvàTâyBanNha.

ViệcngườitiêudùngAnhchuyểntừuốngbiasanguốngrượuvangđãảnhhưởngkhôngnhỏđếncôngnghiệpbia.Nhiều tiệmbánbia“Pubs”đãmấtkháchdongườiAnhchuyểnmạnhtừuốngbiasanguốngrượuvangởnhàhayởtiệmăn.Vìthế,nhiềutiệmbánbiaởAnhchyểnsangbánđồănvàrượuvangvớitêngọimới“GastroPubs”.

6.ThịtrườngrượuvangTrungQuốcvàthếgiớiThịtrườngrượuvangthếgiớiđangcónhiềubiếnđộngvàphảichuyển

hướngmạnh để có thể đáp ứng được những yêu cầumới của người tiêudùng.

TheonhữngsốliệudocôngtyImpactDatabankcungcấp,trongkhoảngtừ10-12nămtới,mứctiêuthụrượuvangtrênthếgiớisẽdaođộngquanhmứctiêuthụhiệnnay(2004).Tuynhiên,việcchiasẻthịtrườngrượuvangquốctếsẽngàycàngbấtlợichocácnướcsảnxuấtrượuchínhnhưPhápvàItalia.Nhữngsốliệunóitrêncũngchỉrõrằng,nếunhưnăm1975,chỉriêngPhápvàItaliađãchiếm50%thịtrườngrượuvangthếgiới,vịtríbáchủnàysẽtụtxuốngcòn25%từnayđến2010.Mộtthayđổilớnnữalàmặcdùsốngườitiêuthụrượuvangtănglên,sốlượngrượuvangtiêuthụtínhtheođầungười lạigiảmđi.Chẳnghạn,năm2002,số lượngrượuvang tiêu thụ tínhtheođầungười trên toàn thếgiới giảmxuống còn3,5 lít/người sovới 3,9lít/ngườinăm1995.ỞPháp, trongkhoảng thờigian từ1990đến2002, sốlượngrượuvangtiêuthụtínhtheođầungườiđãgiảmtừ73lítxuốngcòn56lít.

LiênminhChâuÂugiữvịtríthốngsoáitrênthịtrườngrượuvangquốctế:diện tích trồngnhocủacácnước thànhviên trongLiênminhChâuÂuchiếm45%diện tích trồngnho trên thếgiới;LiênminhChâuÂusảnxuất60%sảnlượngrượuvangvàchiếm70%sốlượngrượuvangxuấtkhẩutrêntoànthếgiới.Hiệnnay,ngaycảthịtrườngnộiđịacủaLiênminhChâuÂucũngbịxáođộng.Từnăm1994đếnnăm1996, số lượng rượuvangnhậpkhẩuvàoLiênminhChâuÂutừcácnướcthứbađãtănggấpđôi.BanướcxuấtkhẩunhiềurượunhấtsangLiênminhChâuÂulàBulgaria,Hungaryvà

Rumania.CácnướckhácnhưMỹ,Chile,Argentina,NamPhivàAustraliacũngrasứcquảngbávàthâmnhậpthịtrườngChâuÂubằngcácchínhsáchchấtlượngvàgiácảphảichăng.Tấtnhiên,nướcPhápvẫnlànướcsảnxuấtrượuvanglớnnhấtthếgiớivớisảnlượnghàngnămchiếmgần20%tổngsảnlượngthếgiới.Nhưngtừ1998-2003,mứctiêuthụrượuvangtínhtheođầungườiởPhápđãgiảm15%,cộngthêmhiệuquảnạntẩychayhànghóaPhápởMỹsaukhixảyrachiếntranhIraq(doPhápchốnglạiviệcMỹxâmlượcIraq),đãkhiếnMỹtrởthànhnướcxuấtkhẩurượuvanglớnthứtưtrênthếgiới sauPháp, ItaliavàTâyBanNha,đồng thời là cườngquốc sốmộtvềkimngạchxuấtkhẩurượuvang.

ỞTrungQuốc,mức tiêu thụ rượu vang hàng nămđượcước tính vàokhoảngtừ300đến600triệulít.ConsốnàythấpsovớimứctiêuthụrượuvanghàngnămởPháp.Nếutínhtheođầungười,mỗingườiTrungQuốctiêuthụvẻnvẹncó0,5lít/năm.PhầnlớnrượuvangtiêuthụởTrungQuốcđượcsảnxuấttrongnước.RượuvangTrungQuốcđượcnhiềungườinướcngoàibiếtđếnnhấtlàrượu“Vạnlýtrườngthành-GreatWall”.

Theo một báo cáo của Bộ Nông nghiệp Canada, mặc dù lượng rượuvangtiêuthụhàngnămtínhtheođầungườiởTrungQuốcthấp,thịtrườngrượu vang ởTrungQuốc có rất nhiều triển vọng, bởi vì nếu cách đây 10năm,hầunhưkhôngngườiTrungQuốcnàouốngrượuvangthìnayđãcómộtsốngườiuốngrượuvangtrongcácthànhphốlớn.HaithịtrườngrượuvanglớnnhấtlàBắcKinhvàThượngHải.Rakhỏicácthànhphốlớn,ngườiTrungQuốcrấtítkhiuốngrượuvang,nhấtlàvangngoại,mộtphầnvìthiếuhiểubiếtvềvănhóarượuvang,mộtphầndogiánhậpkhẩurượuvangngoạivàoTrungQuốckhácao.

Trên thực tế, rượuvangTrungQuốcđược sảnxuất từcácvùng trồngnhotrongnước,sauđóphatrộnvớinhữngsảnphẩmnhậpbằngthùnglớn(Container)từnướcngoài.Cácsảnphẩmphatrộnnàydĩnhiênchấtlượngtồi.Một chai rượuvangnội loại thường thườngđượcbánvới giá 30 - 40nhândântệ,tươngđương3-4euros.Thịtrườngrượuvangcaocấpvẫnbịchiphốigầnnhư100%bởicácsảnphẩmngoạiquốc,nhấtlàrượuPháp.

Người Trung Quốc thường uống rượu vang vào các dịp lễ, Tết chứkhônguốngthườngxuyêntrongcácbữaănnhưởChâuÂu.Hơnthế,phầnlớnngườitiêudùngrượuvangởTrungQuốcchúýnhiềuhơnđếnmốiquanhệtươngtácgiữa“rượuvàsứckhoẻ”hơnlàđếnhươngvịrượu.

Rõrànglàcầnphảicóthờigianđểquảngbávănhóarượuvangtrongmộtquốcgiamàtuyệtđạibộphậndânchúngkhôngcókháiniệmgìvềsảnphẩmnày.NhưngnhữngtiếnbộvềvănhóarượuvangởTrungQuốctrongmấynămgầnđâyrấtlàđángkể.Nhiềucôngtynướcngoài,nhấtlàPhápvà

HồngKông, đã chú ý đầu tư vào công nghiệp sản xuất rượu vang TrungQuốc.Ngànhcôngnghiệptrẻtuổinàycómứctăngtrưởnghàngnămtừ12-15%.Hiện có khoảng 190.000ha đất trồng nho ở các tỉnh TrườngGiang,GiangTây,HánĐông,LưuĐôngvàVânNam.Mộtvài thươnghiệurượunổi tiếnghiệnnayởTrungQuốc (thường là các sảnphẩmhợp tácPháp -Trung):Dynasty,GreatWall,DragonSealvàImperialCourt.

Điềuđángnóinữalànếunhưchỉcó2%sảnphẩmrượuCognacđượctiêuthụởPháp,sảnphẩmđặcbiệt,niềmtựhàodântộccủangườiPhápnàyđượcdànhchoxuấtkhẩu tới98%.SốlượngrượuCognacnhậpvàoTrungQuốc hàng năm trị giá khoảng 1.200 triệu nhân dân tệ, tương đương 200triệueuros.

7.NgườiNamTriềuTiêncóxuhướngchuyểntừrượumạnhsangrượuvang

RượuvangđượcnhậpmạnhvàoNamTriềuTiêntrongnhữngnămgầnđây.NgàycàngcónhiềungườiNamTriềuTiênkhámphávàmếnmộrượuvang Pháp, nhất là rượu vang có tiếng. Loại rượu này chiếm tới 50% thịtrường rượu vang ngoại nhập vào Nam Triều Tiên. Năm 2003, đất nước“Buổimai yên tĩnh”nàyđãnhậpkhẩu tới 46 triệuđô la rượuvangngoại(khoảng37triệueuros),tăng55%sovớinăm2002.

6 thángđầunăm2004,kimngạchnhậpkhẩu rượuvangởNamTriềuTiêntăng44%,trongkhiđórượuCognacgiảm52%vàrượuWhiskygiảm27%.Rượuvangnhậpkhẩuđượcbánnhiềuởcácthànhphốlớn,kháchhàngchínhlàcáctầnglớptrunglưu.

Cácquánbánvangly,cáchầmrượu,cáccâulạcbộnhữngngườimuốntìmhiểuvănhóarượuvang,cácchươngtrìnhphátthanh,truyềnhìnhvàcácthôngtinvềrượuvangquaInternetngàycàngthuhútđượcđôngđảongườiNamTriềuTiênởđộtuổi25-35.Ítnhiềuchịutácđộngcủa“nghịchlýPháp-FrenchParadox”vềảnhhưởngtốtcủarượuvangđốivớisứckhỏe,cácbạntrẻởlứatuổinàycóxuhướngchuyểnmạnhtừrượuWhisky,rượuCognacvàcácloạirượumạnhkhácsangrượuvang.Việcmuavàmangrượuvangvềsửdụngtronggiađìnhcũngbắtđầutrởnênphổbiến,songsongvớiviệcdùngrượuvangtrongcáctiệmăn,kháchsạn.

ÔngHanKwanKyu,TùyviênthươngmạicủapháiđoànkinhtếPháptại Seoul cho biết: “85% số rượu nhập khẩu vàoNamTriềuTiên là rượuPháp;cácnướcMỹ,Chile,AustraliavàNamPhichianhausố15%cònlại.Tuynhiên,nướcPhápcũngcầnphảihếtsứcchúýđểgiữđượcvịtríđộctôn

này.Năm2003,rượuChilenhậpvàoNamTriềuTiênđãtăng148%vàrượuAustraliatăng125%”.

TâyBanNha vàĐức cũng đẩymạnh xuất khẩu rượu vang vàoNamTriềuTiên.KếtquảlàgiátrịkimngạchxuấtkhẩucủarượuPhápvàoNamTriềuTiênđãgiảmđitừ49,5%trongnăm2003xuốngcòn44,7%trongsáuthángđầunăm2004.NhiềucôngtyNamTriềuTiênlớnnhưcôngtyLotteđangbáncácsảnphẩmrượuvangđóngchaitừPhápnhưnglạimangthươnghiệucủachínhngaycôngtyLotteởNamTriềuTiên.Tráivớicácloạirượucótêntuổi,rượuvangPhápchấtlượngtrungbìnhvàtrungbìnhkháthườngkhóbánhơnrượuvangcácnướckhác,vìgiá thànhcaohơnvàngười tiêudùngkhótiếpcậncácloạinhãn,máccũngnhưcácvùngtrồngnhođadạngởPháp,nếunhưkhôngđược trangbịcáckiến thứccơbảnvềvănhóa rượuvang.

Nhữngnămgầnđây,nhờcáccốgắngvềthôngtin,quảngbávàcácbuổithửnếmrượuPháp,cácnhàsảnxuấtrượuvangvùngAlsace,vùngCotesduRhône và vùng Languedoc - Roussillon đã bắt đầu đột phá được vào thịtrườngvốnbịrượuBordeaux,BourgognevàBeaujolaislũngđoạnnày.

8.RượuBourgognelạiđượcưachuộngtrởlạiởNhậtBản

Từnăm1990đếnnăm1998,rượuvangvùngBourgogne(Pháp)đãthâmnhậprấtmạnhvàothịtrườngNhậtBản,khiếnthịtrườngnàybịbãohòamấtkhoảngmấynăm.

Quảthế,từ1999-2001,nhậpkhẩurượuvangBourgognevàoNhậtBảnchỉtănglênchútít.Tiếpđó,kinhtếNhậtBảnlạitrảiquamộtthờikỳtươngđốikhókhăntừ2002-đầu2003,làmxuhướngnàychữnglại.Từnửacuối2003đếnnay,rượuBourgognelạiđượcưachuộngtrởlạidokinhtếkhálên.Trongnăm2003, rượuBourgongenhậpvàoNhậtBảnđã tăng28%về sốlượngvà39%vềgiá trịkimngạch.Nhưngđó thực ramớichỉ làbảndạođầu:6thángđầu2004,nhậpkhẩurượuBourgognevàoNhậtđãtănggấpđôisovớicùngthờikỳnàynăm2003vàđạtdoanhsố38triệueuros,gầnbằngdoanhsốcủanhữngthờikỳhoàngkim1990-1998.

9.RượutrắngcấttừvangđầutiêncủaPhápTháng6/2004,ỦybanliênlạccácnhàsảnxuấtrượuArmagnacrathông

báovềviệcViệnkiểmchứngquốcgiacácsảnphẩmcónguồngốc,xuấtxứđượcxácđịnh(INAO)đãchophépsảnxuất“rượutrắng”,thứrượuđầutiên

chưngcất từnướcnhonhưnglạikhôngquagiaiđoạnnuôi trongthùnggỗsồinhưrượuCognacvàrượuArmagnac.

Thứ“nước sống”mớiđượcchophépnàynhằmvàonhữngđối tượngtiêuthụrượutrắngchấtlượngcaolúckhaivị,cóđáhoặcdùng“sếc”,hoặcuốngvớicáhunkhói,ganbéo,cácmóntrángmiệnghoặcnhâmnhicuốibữaăn.

Tráivới rượuArmagnac truyền thống, thứ“nướcsống” lâuđờinhấtởPhápnhưnglạiđangxuốngdốctừnhiềunămnaycảởPhápvànướcngoài,“rượu trắng”, với giá bán lẻ khoảng 25 euros, sau khi chưng cất, sẽ đượcnuôi3thángtrongthùngsắtkhônggỉ(inox)chứkhôngquagiaiđoạnnuôitrong thùnggỗsồi.ÔngSébastienLacroix, tổnggiámđốcỦyban liên lạccácnhàsảnxuấtrượuvùngArmagnactinrằng“cácnhàlàmrượuArmagnachyvọngsẽbánđược50.000chai“rượutrắng”trongnăm2005”.

Hiệnnay,hàngnămvùngArmagnacsảnxuất từ6 -8 triệuchai rượuArmagnac,bánra6triệuchaitrongtổngsốgần70triệuchaitíchtrữtrongkho,trongsốđó45%đượcxuấtkhẩusang132nướctrêntoànthếgiới.

IV.CÁCQUỐCGIATRỒNGNHOVÀLÀMRƯỢUCHÍNHCỦATHẾGIỚI

1.Pháp

TừBắcxuốngNam,toànnướcPhápcócácvùngtrồngnhovàlàmrượuchínhsauđây:

1.1ChampagneVớikhoảng30.000ha,chiếm2%diệntíchtrồngnhotoànquốc,đâylà

vùngtrồngnhoởtậncùngcựcBắcnướcPháp,trảidàitrêncácvùnghànhchính:Marne(hơn22.000ha),Aisne(2.000ha),Aube(gần6.000ha)vàtrênđịabànvàixãvùngHaute-MarnevàSeineetMarne(trêndưới40ha).Cácgiốngnhochínhđểlàmrượuởđâylàhardonnay(30%),PinotNoir(30%)vàPinotMeunier(40%).Đấtđaivùngnàyrấtcằncỗi,từđávôiởvùngMarneđếnđávôiphacátởvùngAube,bắtbuộcrễcâynhophảiănsâuvàolòngđấtnhiềukhiđến20mđểtìmnướcvàcáckhoángchấtcầnthiết.Người taphânbiệtcác loại rượuchampagnenhưchampagnekhôngtuổi (Brutssans

année hay còn gọi làchampagne SA) đếnchampagne có tuổi(Millésimés),champagnekỷniệmcácsựkiệnđángghi nhớ (CuvéeSpéciale), champagnetrắng (Blanc de Blancs,chỉ làm từ giống nhoChardonnay),champagne hỗn hợp(Blanc de Noirs),champagne chất lượngđặcbiệtcao(GrandCru),champagnehồngvàvangnổ vùng Champagne(Crémants).

Đặc biệt vùngChampagnecònsảnxuấtcácloạirượuvangkhôngsủi bọt như vang đỏ vàhồngở địa phậnRiceys, vang trắng ở địa phậnBouzy, Sillery,Mareuil…Các thương hiệu champagne nổi tiếng: Bollinger, Krug, Ruinart, VeuveCliquot,Moet-Chandon,Laurent-Perrier…

1.2.AlsaceVùng trồng nho này, với diện tích khoảng 15.000ha, nằm trên những

sườnđồidốchoặcthoai thoải,ởđộcaotừ200-450m.Đâylàvùngtrồngnhokéodàikhoảng100km,dọctheosôngVosgesvàthunglũngsôngRhin.Chất đất và độ cao đã ảnh hưởng không ít đến chất lượng rượu vang củavùngAlsace,từrượuvangkhôđếnrượuvangdịuvàrượuvangngọtđậm,vớiđặcđiểmlàtínhkhoángchấtcao.

VùngAlsace lạichia thành3vùng rượuvangcóchất lượngcaođượcnhànướcbảohành (AOC):vangAlsacechất lượngcao,vangAlsacechấtlượngđặcbiệt (GrandCru)vàvangnổAlsace (Crémantd’Alsace).Tấtcảcác loại rượuvangnàyđềumang têncácdòngnho làmrachúng.7giốngnhotrắngđượctrồngvàsảnxuấtrarượuvangởvùngAlsacelà:Chasselas,Gewurztraminer, Muscat, Pinot Blanc, Pinotgris, Riesling và Sylvaner.GiốngnhođỏduynhấtđuợctrồngvàlàmrượuởđâylàgiốngPinotNoir,từgiốngnàycóthểlàmrượuhồngvàrượuđỏ.

Nói đến rượu vangvùng Alsace, ta khôngthể quên rượu vang làmtừ nho thu hoạch muộn(VendangesTardives)vàrượuvanglàmtừnhobịnấm quý tộc tấn công(Sélection de GrainsNobles). Đây là mộtgiống nấm có tên khoahọcBotrytiscinerea.Dứtkhoát, bạn không thểkhông thử nếm vàthưởng thức loại rượuđặcbiệtnày,vínhưmộtcô gái với cơ thể mềmmại, uyển chuyển, sắcđẹp mặn mà, sâu sắc,đồng thời lại tinh tế đếnmứcbấtkỳai cũngphảisiêulòng.

1.3.Jura,SavoievàBugey

Đây là những vùngtrồng nho và làm rượutương đối nhỏ ở Pháp(Jura: 1700ha, Savoie:2000ha, Bugey: 450ha).Vùng trồngnhoJurakéodàikhoảng80km,vớichiều rộng6km,ởđộcaotrungbìnhkhoảng300m,đấtđávôivàđávôiphacát.Vùngnàylạichialàm4 vùng rượu vang có chất lượng cao (AOC) là: Côtes du Jura, Arbois,Château -ChalonvàÉtoile.Rượuvangnổi tiếngnhấtởđây là rượuvangvàng(vinJaune)đượclàmtừgiốngnhoSavagninhaycòngọilànhoNaturé.Rượuvangvàngđượcnuôi trong thùnggỗ6năm3 tháng,khôngđổ thêmrượukhácvào,vìthếtrongthùngrượusẽhìnhthànhmộtlớpmàngbảovệchorượukhỏibịlãohóa,nhưngcũngđemlạichorượunhữnghươngvịđặcbiệtnhưmùihạtdẻtươi.MộtsảnphẩmđặcbiệtkháccủavùngJuralàrượuvangcôđặc(VindePaille),cònquýhiếmhơncảrượuvangvàng,vìđólàmộttinhchấtmàkhiuốngvàohươngvịsẽcònđọngmãirấtlâunơicuốnghọng.

Ngoài giốngSavagnin, ở vùng Juracòn có giốngChardonnayhay còngọilàMelon d’Arbois dùngđể sản xuất rượu vangkhô truyền thống. Rượuvang đỏ vùng Jura đượclàm từ các giống nhoPinot Noir, Poulsard vàTrousseau.

KhácvớivùngJura,phần lớn các ruộng nhocủa vùng Savoie nằmtrên những sườn núihoặc đồi bị sạt lở ở độcao tới 500m. Khí hậuvùngnàyrấtkhắcnghiệt,với nhiệt độ chênh lệchgiữa mùa đông và mùahètới300Cvàđộẩmrấtcao.

Vùngnày cũng chialàm4vùngnhocóchấtlượngcao(AOC):vangSavoie,RoussettedeSavoie,SeysselvàCrépy.GiốngnhođịaphươngRoussettedeSavoieđemlạirượuvang tròn trịa,mềmmạivàmùigiavịhơicaynơicuốnghọng;giốngnhoJacquère cho những sản phẩm nhẹ nhàng với bọt sủi lăn tăn; giống nhoRoussannehaycòngọilàBergeron,làgiốngnhochonhữngsảnphẩmrượuvangcótiếngnhấtởvùngSavoie.Cuốicùng,giốngnhoChasselaschosảnphẩmkhônhưngđầytínhchấthoaquả.Vềrượuvangđỏ,phảikểđếncácgiốngnhoPinotNoir,GamayvàMondeuse,mộtgiốngnhođịaphươngchonhữngsảnphẩmrượuvangcóhươngvịhoaquảvàchấtchátcao,bảoquảnđượclâudài.MộttrongnhữngthươnghiệunổitiếngởvùngSavoie:Perriervàcáccontrai(VinsPerrier&Fils).

Cuối cùng, vùngBugey là vùng trồng nhonhỏnhất nằm trên địa bànhànhchínhtỉnhAin.Vùngnàychỉsảnxuấtcác loạirượuvangchất lượngcao do địa phương bảo hành (AOVDQS).Đặc sản địa phương vùng này:rượuvanglàmtừcácdòngnhoCerdonvàMontagnieu.

1.4.LoireValley(ValléedelaLoire)

Đâylàvùngtrồngnhorộnglớn(75.000ha)nằmdọctheocácdòngsônglớnvàcácnhánhnhỏcủachúngtrongvùngchâuthổLoireValley.Vùngnàysảnxuất ra2.500.000hectolit rượuvanghàngnăm, trongđó55% làvangtrắng,24%làvangđỏ,14%làvanghồngvà7%làvangsủi.Cóđến55loạirượuvang chất lượng cao (AOC)và 13 loại vang vùng (VDQS), phân bổtrong4địadanhchínhlà:vùngNantesvớirượuvangtrứdanh“Muscadet”:13.000ha; vùng Anjou và Saumur: Anjou (3000ha), Saumur (1300ha),Saumur Champigny (1200ha), Coteaux du Layon (1600ha)…; vùngTouraine:Bourgueil(1200ha),Saint-NicolasdeBourgueil(850ha)vàvùngtrung tâm (Centre): Sancerre (2300ha), Pouilly - Fumé (900ha), Reuilly(130ha)... Các giống nho trắng chủ yếu: Chenin, Sauvignon Blanc,Chasselas,Muscadet vàChardonnay.Cácgiốngnhođỏ chính:PinotNoir,CabernetFranc,Gamay,CabernetSauvignon,GrolleauvàPineaud’Aunis.Các thương hiệu nổi tiếng: Langlois Château, Henri Bourgeois, Mellot,ThierryRedde…

1.5.VùngBordeauxĐây là một trong

những vùng trồng nholớnnhấtthếgiới,vớihơn105.000ha và 57 địadanh có chất lượng caođượcnhànướcbảohành(AOC). Chỉ tính riêngcáclâuđàinổitiếng,địadanhMédoc có 60 rượuvang được xếp hạngtrong bảng phân loại1855, địa danh Saint -Emilioncó11rượuvangđược xếp ngoại hạng và63 rượuhạngnhất trongbảng phân loại 1955vùng Saint - Emilion,chưa kể đến các lâu đàivùngPomerolvàGraves.

Phía Bắc, Médoc làmộtvùngtiếngtămlừnglẫyvớicácđịadanh:Pauillac,Margaux,Listrac,Moulis,SaintJulien,Saint-Estephe. Phía Nam, các địa danh “người tám lạng kẻ nửa cân” Pessac -

Leognan và các vùng làm rượu ngọt nổi tiếng: Cerons, Sauternes, BarsactrênbờtráicủasôngGaronne,Sainte-Croix-du-MontvàLoupiactrênbờphải.Một vài thươnghiệunổi tiếng:Château laRame (Saint -Croixdu -Mont), Maison Malet - Roquefort (Saint- Emilion), Château Dassaut,ChâteaulaCouspaude,ChâteauGrandMayne…

CácgiốngnhoSauvignonBlancvàSémillonlàhaigiốngnhochínhlàmrượutrắng,vớicácgiốngphụtrợlàMuscadelle,MerlotBlanc,Colombard,MauzacvàOndenc.Cácgiốngnholàmrượuđỏchính:CabernetSauvignon,CabernetFranc,Merlot,MalbecvàPetitVerdot.

1.6.VùngTâyNamVùng Tây Nam

(13.000ha, với 10 loạirượu vang chất lượngcao (AOC) và 7 loạirượu vang địa phương(VDQS) làmột vùng cócác giống nho làm rượuchủ yếu của vùngBordeaux như: CabernetSauvignon, Merlot,CabernetFranc,Malbec.Tuynhiên,vùngnàycòncó các giống nho truyềnthống địa phương như:Arrufiac, Courbu, Petitvà Gros Manseng(trắng), Fer Servadou,JuranconNoir(đỏ).

1.7.VùngBourgogneTuy chỉ cómột diện tích trồng nho tương đối nhỏ (24.000ha), đây là

vùngtrồngnho,làmrượunổitiếngnhấtsauBordeaux.TừBắcxuốngNam,tacóvùngonnevớihaiđịadanhChablisvàIrancy,tiếpđólàvùngCôtesdeBeaunevớicácđịadanhnổitiếngMeursaultvàPulignylànhữngrượuvangtrắngnổitiếngnhấtcủaPháp.

Phía dưới nữa là địa danh Pouilly - Fuissé và tận cùng của vùngBourgognelàđịadanhBeaujolaislàmtanhớđếnnhữngcuộc“chénthùchéntạc” với bạn bè thân hữu quanh ly rượu vangmới (Beaujolais Nouveau),cùngđĩađồnhậuxúcxích-phomátrấtđặctrưngchovùngnày.

Mộttínhđặcthùnữacủa vùng Bourgogne làchỉ có hai giống nhochính làm rượu:Chardonnay (trắng) vàPinot Noir (đỏ). Ở đây,giống nho Pinot Noirchiếm tới 70%diện tíchtrồng nho và đem lạiniềm kiêu hãnh chongườidânxứBourgognevì những rượu vang đỏlừng danh thế giới nhưRomanée - Conti, LaTâchevàRichebourg.

ĐịadanhYonnenổitiếng với rượu Chablisđược chia làm 4 nhánh:Chablis chất lượng lừngdanh (Grand Cru),Chablis chất lượng sốmột (Premier Cru),Chablis chất lượng cao(Chablis)vàChablisnhỏ(Petit Chablis). VùngYonne còn có địa danhIrancysảnxuấtvangđỏtừgiốngnhoPinotNoir.

Địa danh Côtes d’Or nằm giữa trung tâm vùng Bourgogne, gồm rấtnhiềudoanhnghiệpsảnxuấtrượuvangcóchấtlượngđặcbiệtcaotừgiốngnhoPinotNoir(vangđỏ)vàChardonnay(vangtrắng).

VùngCôtedeNuitsvớirượuvangđỏlừngdanhtừgiốngnhoPinotNoirvớicáctêntuổiNuits-Saint-Georges,Vosne-Romanée,Romanée-Conti,Chambolle-Musigny…

VùngCôtedeBeaunecódiệntíchlớngấpđôiđịadanhCôtedeNuits,địadanhnàynổitiếngvớicáctêntuổigắnliềnvớivangtrắngnhưMeursaultvà Montrachet. Một trong những thương hiệu nổi tiếng: ChansonPère&Fils…

Côte Chalonnaise là vùng đệm giữa vùng Côte de Beaune và vùngMâconnais,vớicácđặctínhcủavùngCôtedeBeaune:cùngchấtđất,giốngnhovàtruyềnthốnglàmrượu.

VùngMâconnais:sảnxuấtrượuvangcótínhchấttiêudùngđạichúng.VùngBeaujolaissảnxuấtrượuvangcótínhchấtquảngđạiquầnchúng

nhất,giốngnhoGamaypháthuyđượchết thếmạnhcủanóởvùngđấtđáhoacươngnày.Rượuvangđỏởđâycómàusắcđậmđà,đầyhươngvịdâutâyvàhoaViolette.

1.8.VùngCôtesduRhôneVới75.000haruộngnho,26vùngcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh

(AOC), vùng Côtes du Rhône là vùng sản xuất rượu vang có chất lượngđứnghàngthứhaiởPhápsauvùngBordeaux.

Phía Bắc, vùng nàyrất hẹp, ruộng nho nằmdọc theo các sườn đồitrôngrasôngRhône.Đấtđá hoa cương, khí hậulụcđịaônhòa,nổi tiếngvới các địa danh Côte -Rôtie,Condrieu,Château-Grillet, Saint - Joseph,Cornas, Saint - Peray,Hermitage và Crozes -Hermitage.

Giống nho đỏ duynhất được trồng ở vùngnày là giống Syrah.Cácgiốngnho trắngchủyếuởđây:Viognier làgiốngnhoduynhấtđểsảnxuấtrượu Condrieu, tiếp đếnlà các giống nho trắngMarsannevàRoussanne.Sát với phíaNam, ta cóthể thưởng thức rượuvang trắng làm từ cácdòng nho Muscat vàClairette.

Nam Rhône: phíaNam thànhphốMontelimar, đồngbằng trải rộng, các ruộngnho tập trungtrêncácsườnđồicaotrungbìnhvàthấp.KhíhậuởđâymangtínhchấtĐịaTrung Hải, với gió nóng và khô từ tháng 5 đến tháng 9, còn gọi là gióMistral.CácgiốngnhođỏchínhởmiềnNamCôtesduRhônelà:Grenache,Syrah, Mourvedre, Carrignan, Cinsault. Các giống nho trắng chính là:Grenache Blanche, Roussanne, Marsanne, Viognier, Clairette vàBourboulenc.VùngNamRhônerấttựhàovề5địadanhrượuvangcóchấtlượng đặc biệt cao: Châteauneuf du Pape, Gigondas, Tavel, Lirac,Vacqueyras,và2địadanhsảnxuấtvangngọttựnhiên(vindouxnaturel)làMuscat deBeaumes - de -Venise vàRasteau.Ngoài ra, vùngnày còn có

những địa danh nổi tiếng khác nhưCôtes duRhôneVillages, Côteaux deTricastin,Côtes duVentoux,Côtes duVivarais,Côtes duLuberon…Mộttrong những thương hiệu nổi tiếng của vùng là Château Saint - Estèved’UchauxvàCavedeTainl’Hermitage.

1.9.VùngLanguedoc-RoussillonVới hơn 4 triệu

hectolit vang hàng năm,vùng Languedoc -Roussillon sản xuất ra70% sản lượng vangvùng của cả nước Pháp,vớikhoảng60 loạivangkhác nhau. Cộng với40.000hanhovà13 loạivang chất lượng cao(AOC), toàn bộ vùngLanguedoc - Roussillonchiếm tới 40%diện tíchtrồng nho của cả nướcPháp.Đâylàvùngmàtacóthểtìmthấytấtcảcácgiốngnho trồng trênđấtPháp, trừ vùng Alsace.Cũng nhờ cố gắng rấtcao của các nhà trồngnho và làm rượu trẻ tuổi mà từ hơn chục năm nay, rượu vang vùngLanguedoc - Roussillon ngày càng có chất lượng và phong phú về chủngloại. Rượu chủ yếu ở vùngLanguedoc -Roussillon là vang đỏ, sau đó làvangtrắngvàvanghồng.Cácđịadanhnổitiếngởđâylà:MasdeDaumasGassac,CanetValette,DomainePechRome,DomaineBrial,ChâteauPech-Redon, Pic Saint - Loup…Giáp với TâyBanNha, các loại vang ngọt tựnhiên Banyuls,Maury và Riversaltes không khỏi nhắc ta nhớ đến nhữngbuổithửxìgàhoặcnếmchocolatesđầyhươngvịnhữngmiềnđấtlạ.

1.10.VùngProvenceĐốingượcvớinhữngvùngtrồngnhovàsảnxuấtrượukháccủaPháp,

vùngProvencelàmộtvùnglàmrượutrẻtuổikhôngcónhữngtêntuổilừngdanh nhưChâteauLatour hayRomanée -Conti, trừ địa danhBandol, vớitínhchấtđặcthùcủađấtđai,khíhậuvàgiốngnho(Mouvedre)đãgâydựngnêntêntuổicủamìnhnhưmộttrongnhữngrượuvangđỏnổitiếngcủaPháp.

Cácdòngnhođỏđể làmrượuvangđỏvà rượuvanghồng:Grenache,Cinsault,Syrah,Tibouren,Mouvedre,CarrignanvàCabernetSauvignon.

Cácdòngnhođể làmrượuvangtrắng:Clairette,UgniBlanc,RollevàSémillon.

Với 19.160ha ruộng nho và sản lượng dưới 55 hectolit/ ha, vùngProvencerấttựhàovớicácđịadanhđangđượcnóiđếnnhiềunhưđịadanhBellet cạnh thành phốNice với các loại vang trắng và đỏ rất hợp với cácmónănmiềnNamĐịaTrungHải,địadanhCassisgầnthànhphốMarseillenổi tiếng với vang trắng và món súp cá Bouillabaisse, địa danh Palette(20ha)vớicácgiađìnhRougiervàMeyreuil,địadanhBandolvớiChâteaudePibarnon,DomainedelaVivonne,DomainedelaLaidièrevànhiềuđịadanhCôtesdeProvencekhácđanglên:ClosCibonne,DomainedeTriennes,ChâteauEstoublon,ChâteauBas,DomainedeGavoty,ChâteaudeBeaupré,ChâteauMaime,lesValentines…

1.11.VùngCorseVùngđảonàyítnhiềucóxuhướngdùngngônngữItaliatrongviệcgọi

tên các dòng nho địa phương như Nieluccio, Vermentinu, Genovese,Biancolella,Sciacarello,nhưngcũngcóảnhhưởngtừvùngProvencevớicácdòngnhoGrenache,CinsaultvàCarrignan.Nămđịadanhcầnđượcghinhớở đảo Corse là: Calvi, Côteaux duCapCorse, Figari, Porto - Vecchio vàSartène.Thêmvàođólà2địadanhcóchấtlượngđặcbiệtcao:AjacciovàPatrimonio.

2.ItaliaItalia là một trong

nhữngquốcgiacótruyềnthống lâu đời về rượuvang,nhiềutácphẩmvănhọcđãnóiđếnrượuvangở Italia từ thế kỷ thứ batrước Công nguyên. Đâycũnglàcườngquốcrượuvang nhất nhì thế giớicùng với Pháp(908.000ha trồng nho,với sản lượng dao độngtừ 54 - 62 triệuhectolit/năm vàmức tiêuthụ tính theo đầu người55 lít/năm). Toàn Italiacó20vùngsảnxuấtrượuvang, với hơn 400 giốngnho địa phương. Rượuvang Italia về đại thểđượcchialàm4loại:

- Rượu vang bàn(Vino da Tavola). Quyđịnh về rượu vang bàntươngđốilỏnglẻo,chophépnhàsảnxuấtrượucóquyềnlàmgầnnhưbấtcứnhữnggìhọmuốn(phathêmcácthứnướchoaquảlênmenhoặcđườngvàorượunhưmộtsốloạiđãnhậpvàoViệtNamhoặckhôngcầnphảituânthủcácquyđịnhvềtỷlệcácgiốngnhotrongrượu).

-Rượuvangvùng(IndicazioneGeographicaTipica-IGT).Cácnhàsảnxuấtrượuphảituânthủnhữngquyđịnhvềcácgiốngnholàmrượu,nhưngkhôngcầnphảiápdụngcácquyđịnhkhácvềphươngpháplàmrượuvàsảnlượngthuhoạch.Năm2001,cókhoảng116nhãnrượuvangvùngđượcđăngkýởItalia.

-Rượuvangcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh (DenominazionediOrigineControllata-DOC).

QuyđịnhnàytươngđươngvớiquyđịnhAOCởPháp,nghĩalàcácnhàtrồngnhophải tuân thủvùngsảnxuất,giốngnho làmrượu,sản lượng thuhoạchnho, cách trồngnhovà làm rượu, cũngnhư lậpcácBangiámkhảođịnhkỳđểxácđịnhxemrượucóđạttiêuchuẩnDOCkhông.Đếncuốinăm2001,cókhoảng296rượuDOCởItalia.

- Rượu vang chất lượng tuyệt hảo (Denominazione di OrigineControllata Garantita - DOCG). Đây là thứ hạng rượu cao nhất ở Italia,tươngđươngvớirượuGrandsCrus(chấtlượngtuyệtvời)ởPháphayrượuDOC (Denominacion Origen Calificada) của Tây Ban Nha. Thường cácchuyêngiathửnếmrượunhậnbiếttươngđốidễdàngcácloạirượuDOCGcủaItalia,bởivìrượunàytinhtế,thanhcao,sangtrọng.Sauđâylà23loạirượuvangchấtlượngtuyệthảođượccôngnhậnởItalianăm2001:

+ Vùng Piémont: Barolo, Barbaresco, Moscato d’Asti, Brachettod’Acqui,Gattinara,Gavi,Ghemme.

+VùngLombardie:Franciacorta,ValtellinaSuperiore,+VùngVénétie:BardolinoSuperiore,ReciotodiSoave,+VùngFrioul-Vénétie-Julienne:Ramandolo,+VùngEmilie-Romagne:AlbanadiRomagna,+VùngToscane:BrunellodiMontalcino,Carmignano,Chianti,Chianti

Classico,VernacciadiSanGemignano,VinoNobilediMontepulciano,+VùngOmbrie:SagrantinodiMontefalco,TorgianoRossoRiserva,+VùngCampanie:Taurasi,+ĐảoSardaigne:VermentinodiGallura.TừBắcxuốngNam,Italiatrảidàitrên1.200kmvớiđịahìnhvôcùngđa

dạng,mỗiđịaphươngđềucótruyềnthốngsảnxuấtrượuvangriêngvàcácgiốngnhoriêng,trừmộtsốgiốngnhoquốctếmàchủyếulàcácgiốngnhoPháp.

VùngPiémontnằmởphíaTây -Bắc làvùng trồngnho làm rượunổitiếngnhấtItalia,với7 loạirượuvangchất lượngtuyệthảo(DOCG)và43loại có nguồn gốc xuất xứ được xác định (DOC).Một số giống nho địaphươngnổitiếngcủaItalianhưgiốngNebbiolotỏrarấtthíchhợpvớichấtđấtvùngđồiLanghevàMonferratovàcũngchínhgiốngnhonàychorađờihai sảnphẩmDOCGnổi tiếng Italiavà thếgiới:DOCGBarolovàDOCGBarbaresco.HaigiốngnhođỏkhácđangđượcquantâmlàgiốngBarberavàgiốngDolcetto, rất thànhcôngởvùngAlbavàAsti.Trongcácgiốngnhotrắng,phảikểđếngiốngCortese,giốngArneisshaygiốngMuscathạtnhỏlàgiốngnhocótrongrượuvangsủiAsti(AstiSpumante).

NằmởtrungtâmItalia,với27.000ha,vùngLombardiesảnxuấtcácloạivang rẻ tiền, khôngđược người địa phươngưa chuộng, trừ rượuvang sủiSpumantetươimát.Tuynhiên,cầnphảinóithêmlàhàngnămcótới6triệuchairượuNebbianocủavùngLombardieđượcxuấtsangThụySĩ.

VùngthunglũngAoste,nằmlọt trongnhữnghẻmnúiphíaTây-Bắc,với600ha,đượcbiếtđếnnhưnhữngsảnphẩmrượuvangđịaphươngnhằmthỏamãntínhhiếukỳcủakháchdulịch.

Vùng Ligurie, với 500ha, sản xuất chủ yếu vang trắng đến từ 5 làngtrồng nho, đánh cá (Cinque Terre) cạnh thành phố La Spezia. Nho ở đâyđượctrồngtrênnhữngsườnnúichênhvênhtrôngrabiển.

VùngTrentinHauteAdige,với11.100havàkhíhậulụcđịalạnhvàkhô,sảnxuấtcácloạivangtrắngtươimát,nhiềutínhkhoángchất.

Sát biên giới Áo và Slovenia, vùng Frioul - Vénétie - Juliene, với12.300ha,sảnxuấtnhiềurượuvangtrắngnổitiếngItaliavàthếgiới,vídụnhư rượuTocaiFriulano.RượuvùngFrioul tươimát,hươngvị thơmngátmùihoaquả,nhưngthườngkhônggiữđượclâu.

Kếbên,vùngVénétierộnglớnvới35.400ha(sảnxuấtkhoảng225triệuchaihàngnăm,gồmcácloạivangđỏDOCBardolinovàValpolicella,vangtrắngSoave,chưakểđếnrượuvangđỏAmaronenổitiếngtừngđượcquảng

bátrongphim“Bầycừuimtiếng”vàrượuDOCGRecioto.PhíaNamvùngVénétie,vùngEmilieRomagnevới rượuvangsủinổi

tiếngLambrusco,sảnxuấttới700.000hectolithàngnăm,trongđó75%rượuvangđỏ.

Vùng Toscane, với 68.000ha, sản xuất tới 33% sản lượng rượu vangtoànItalia,trongđó85%vangđỏ.GiốngnhođỏSangioveseđãđemlạivinhquang không chỉ cho rượu Chianti mà còn cho rượu Vino Nobile diMontepulcianovàBrunellodiMontalcino.VùngToscanecònnổitiếngvớicác loại rượu làm từ cácgiốngnhoBordeauxnhưCabernetSauvignonvàMerlot(rượuTignanellovàSassicaia).

Tuynhiên,vùngToscanedanhbấthưtruyềnkhônglàmchúngta lãngquêncácvùngtrồngnho,làmrượukháccủaItalianhưvùngLatiumvớicácrượu vang trắng nổi tiếng Frascati (các giống nho Trebbiano, MalvasiaVàgreco)rấtđượcthịdânRomaưachuộng,rượuMarino,cũnglàmtừcácgiốngnhonhư rượuFrascati, rượuCastelliRomani, rượuEst!Est!Est!diMontefiasconemà truyền thuyết kể lại rằng cómột cố đạo–tửu đồ ngườiĐức,trênđườnghànhhươngđếnRomanăm1100,đãyêucầungườiđầytớcủamìnhđitrướcmởđườngvớinhiệmvụghilạibằngphấnchữ“Est”,cónghĩa là “vang ngon (Vinum Est Bonum)” trước cửa những quán ăn bánrượungon.KhiđếnđịaphậnMontefiascone,quámêrượuởđây,ngườiđầytớđãghitới3chữ“Est”trêncửatiệmăn,từđótrởthànhhuyềnthoạirượuEst!Est!Est!DiMontefiascone.

Vùng Campanie cũng có một huyền thoại khác liên quan đến rượuLacrymaChristi delVesuvio.Chuyệnkể rằngquỷSaTăngkhibị đuổi rakhỏi ThiênĐường đã ăn cắpmộtmảnh TrờiXanh chạy trốn xuống vịnhNaples.VìthếmàthànhphốNaplesvàvùngphụcậnthườngbịgọilà“Thiênđườngcủaquỷdữ”.Chúa Jesus, trongmột lầnxuống trầngian,đứng trênsườnnúilửaVésuve,đãnhỏnướcmắtthươngxótchongườitrầngianphảichịucảnhngang trái.NơinhữnggiọtnướcmắtchúaJesusnhỏxuống trênsườnnúi,mọc lênxanh tốtnhữngvườnnho.Từđó, rượu làmtừnhomọctrênnúiVesuveđượcgọilà“rượunướcmắtChúa”.

3.TâyBanNhaTâyBanNhalàmộttrongnhữngnướccódiệntíchtrồngnholớnnhất

trênthếgiới(1,1triệuha),nhưngchỉđứngthứ3thếgiớivềsảnlượngrượuvang,sauPhápvàItalia.Lýdolàvìkhíhậukhắcnghiệt,đấtđaicằncỗinênsảnlượngnhorấtthấp,chỉkhoảng31hectolit/ha,trongkhiởPhápsảnlượngnàylêntới60hectolit/ha.Tuynhiên,từnăm1995,BộNôngnghiệpTâyBan

Nhađãchophépnhữngnhàtrồngnhođượctướinướckhiruộngnhobịkhôhạn,nhằmgiúpchosảnlượngthuhoạchđượcnângcao.

Ngoàimôt số nhà sản xuất lớn nhưTorres hay các tập đoàn lớn nhưCordoniu, cácvùng trồngnho thườngbị chia năm sẻbẩybởi cácnhà sảnxuấtnhỏ.Bêncạnhđócòncórấtnhiềuhợptácxã.Mỗivùngsảnxuấtđềucócáchộiđồngđiềuhànhnhằmđảmbảochất lượng rượuvangdovùngsảnxuấtra.

ỞTâyBanNha,mặcdùrượuvangbànchiếmđasố,bạncũngcóthểtìmthấy nhữngmặt hàng rượu vang vô cùng phong phú, từ rượu vang trắngdùngđểuốngngayđếncácrượuvangđỏdanhtiếngvùngRioja,rượuvanghồngvùngNavarre, rượuvangđỏnhẹvùngValdepenashayrượuvangnổvùngCatalogne.

Rượu vangTâyBanNha với nhãnDO (Denominacion deOrigen) cótiêu chuẩn tương đương với các loại rượu vang chất lượng cao của Pháp(AOC).

Đốivớivangđỏ,bạnthườngthấy4loạisauđây:-Loại“Garantiadeorigen” là loạivang trẻ,khôngquaquá trìnhnuôi

trongthùnggỗsồivàthườngđượcuốngngaytrongnămđầuhoặcnămtnứ

haisaukhiđóngchai.-Loại“VinodeCrianza”làloạiđượcnuôi2nămtrongchaivàthùnggỗ

sồi,vớiítnhất6thángtrongthùnggỗsồi.-Loại“VinodeReserva”làloạirượuđượcnuôiítnhất3nămtrongchai

vàtrongthùnggỗsồi,vớiítnhất1nămtrongthùnggỗsồi.-Loại“GranReserva”đượcnuôiítnhất5nămtrongchaivàtrongthùng

gỗsồi,vớiítnhất2nămtrongthùnggỗsồi.TừvựngrượuvangTâyBanNhaBodega:đểchỉmộthầmrượu,mộtnơilàmrượuhaymộtnhàsảnxuất.Cava:đểchỉvangnổlàmtheophươngphápcổtruyền.ConsejoRegulador:hộiđồngđiềuhành.Cosecha:mùathuhoạch.Tinto:đỏ;Vinotinto:vangđỏ.Generoso:vangngọtdùngvớimóntrángmiệng.Theomộtđạoluậtbanhànhnăm1972, toànTâyBanNhacó12vùng

trồng nho và sản xuất rượu vang, đó là các vùng Galice, Estremadure,Andalousie, Baleares, Canaries, Aragon, Catalogne, Andalousie, Levant,AltoEbro,Cantabrie,Centre,Douro.

Cácvùngtrồngnholớnkểtrênlạichiarathànhnhiềuvùngnhỏ;trongcácvùngnhỏnổitiếngphảikểđếnvùngRioja,PrioratovàPenedes(thuộcvùnglớnCatalogne),RiberadelDuero,Valdepenas,GalicevàJerez.

TâyBanNhacó1.250giốngnho,nhưngchỉcó200giốngđượcdùngđểsảnxuấtrượuvangvàtrongsố200giốngđóchỉcókhoảng50giốngđượcdùngnhiềunhất.NếunhưTâyBanNharấtnổi tiếngvớirượuvangđỏthìmộtgiốngnhotrắng,giốngAiren,lạilàgiốngnhođượctrồngnhiềunhấtvới450.000ha,sauđólàgiốngViurahaycòngọilàMacabéo,đượcdùngnhiềuđểsảnxuấtrượuvangnổ.Có4giốngnhochínhđượcdùngđểsảnxuấtrượuvang đỏ ở Tây Ban Nha là: Grenache (Garnacha) với 170.000ha, giốngMourvedre (Monastrel) với hơn100.000ha, giốngBobal với 100.000havàgiốngCarrignan.Tuynhiên,giốngnhođịaphươngnổitiếngđượckhôiphụclại sau nạn rệp rễ nho (phyloxera) là giống Tempranillo đang ngày càngđượcpháttriển,chiếmkhoảng33.000ha.Gầnđây,nhiềunhàtrồngnhoTâyBanNhađãthànhcôngtrongviệctrồngởTâyBanNhacácgiốngnhoPhápnhưCabernetSauvignon,CabernetFranc,PinotNoir,Chardonnay,Riesling.

4.BồĐàoNhaVới 260.000ha

ruộngnho,hàngnămBồĐào Nha sản xuấtkhoảng 7 triệu hectolitrượu vang, trong đó 3triệulítvangtrắngVinhoVerde, 650.000 hectolitrượu Porto và 250.000hectolit rượu Madère.Mức tiêu thụ rượu vangtính theo đầu người: 50lít/năm.

Cácgiốngnhotrắngchủ yếu: Alvarinho,Arinto,Avesso,Barcelo,Boal, Loureiro,Malvasia,Sercial…

Các giống nho đỏchủ yếu: Boga de Curo,Moreto, Tinta Amarela,Tinta Francisca, TintaRoziz, Tinto Cao,Touriga Francesa,Touriga Nacional,VerdelhoTinto…

Từnăm1990,BồĐàoNhaquiđịnhthứhạngrượuvangtheohìnhmẫuAOCcủaPháp:ngoài15vùngsảnxuấtrượucónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh DOC (Denominacao de Origen Controlada), còn có 30 vùng IPR(IndicacaodeProveniencaRegulamentada)tươngđươngvớirượuđượcsảnxuấttrongnhữngvùngđượcquyđịnhcủaLiênminhChâuÂu(VQPRD).

Sauđâylà15vùngsảnxuấtrượuvangchấtlượngcaocủaBồĐàoNha:-Alentejo,-Algarve,-Bairada,-Bucelas,

-Carcavelos,-Colares,-Dao,-Douro,-Estremadure,-Lafoes,-Madere,-Pinhel,-Ribatejo,-Setubal,-VinhosVerdes.Trongphạmvibàiviếtnày,tôichỉgiớithiệusâuvềrượuPortolàloại

rượuBồĐàoNhabánphổbiếnởViệtNam.Theoluật,nhàlàmrượucóthểsửdụngđến35giốngnhokhácnhauđể

làmrượuPorto.Trong thực tế,chỉcó5 loại thườngđượcsửdụngnhất là:Touriga Nacional, Touriga Francesa, Tinto Cao, Tinta Roziz và TintaBarroca.

4.1.PortoRuby: là loạiPortorẻ tiềnnhất,đượctrộntừnhiềuhỗnhợpvangPortonuôitrongcácthùngbêtônghoặcgỗsồitừ2-3nămtrướckhiđóng chai. Chúng ta cũng có thể gặp loại Ruby Reserve hoặc VintageCharacter,vớiđặcđiểmlàrượuđậmhơnvàcũngđượcnuôilâuhơntrongthùngbêtônghoặcgỗsồi(3-4năm)trướckhiđóngchai.

4.2.Porto trắng: làmtừhỗnhợpcácgiốngnhotrắngđượcnuôi trongthùnginoxhoặcgỗsồitừ2-3năm.

4.3.Tawny:PortochấtlượngcaohơnloạiRuby,thườngđượcnuôitừ3-5nămtrongthùnggỗsồiBồĐàoNha(vìngườiBồĐàoNhachorằnggỗsồicủahọítchấtchát(tanin)hơngỗsồicủaPháp).

4.4.AgedTawny: làm từ hỗn hợp các rượu Porto lâu năm. Ngoài thịtrường,tathườngthấyghitrênnhãnchai4loạiTawnycaotuổi:10năm,20năm,30nămvàtrên40năm.NgườiAnhlàngườisànhrượuTawnycaotuổinhất,họthườnguốngsaubữaăn.NgườiPhápuốngkhaivị,cònngườiBồĐàoNhauốngvớiđá.

4.5.Colheita:Tawnytrongnhữngnămrấttốtđểlàmrượu,đượcnuôiít

nhất7nămtrongthùnggỗsồi.Trênnhãnchaibắtbuộccónămthuhoạchnhovànămđóngchai.

4.6.Vintage:Portothuầntúytừmộtvụthuhoạchnho,khôngphatrộnvới các vụ khác. Rượu được nuôi 2 - 3 năm trong thùng gỗ sồi rồi đượcquyếtđịnhcóđủtiêuchuẩnVintagehaykhôngtrướckhiđóngchai.Rượutốt,cóthểgiữđượctừ20-30năm,nhưngkhiđemraphụcvụkháchphảithậntrọngvì làrượukhônglọccặn(nếucóthể,dùngvảimànsạchlọcvàchuyểnrabìnhthủy).

4.7.LateBottledVintage(LBV):nhữnglôPortobịloạitrongquátrìnhlựarượuVintage,sauđóđượcnuôitừ4-6nămtrongthùnggỗsồitrướckhiđóngchai.Cóthểđượclọccặnhaykhông.

CácthươnghiệuPortonổitiếng:-Ferreira,QuintadoPorto10nămtuổi,-Fonseca,Tawnycaotuổi,-QuintadoNoval,LBV,-Taylor,Tawnies20nămtuổi,-Niepoort.

5.ĐứcKhôngnhữngởViệtNammà trên thế giới cũng rất ít người biết đến

rượuvangĐức,bởi:-RượuvangĐứcchủyếuđượctiêuthụtrongnước,- Số ít rượu ngon dành cho xuất khẩu rấtmắc tiền, domức sống của

ngườiĐứccao.-Việcphânloại,đọcvàhiểunhãnchairượuĐứccũngrấtphứctạp,do

đólàmnảnngườitiêudùng.

Tuy nhiên, với 105.000ha trồng nho, với sản lượng 12.000.000hectolit/năm vàmức tiêu thụ tính theo đầu người 23,7 lít/năm, nướcĐứcđứnghàng thứ6 trên thếgiớivànhiềuchaivang trắngcủaĐứcđượcxếphạngtrongsốnhữngloạirượuvangtrắngnổitiếngnhấtthếgiới(vídụnhưrượuJohannisberg).

CácgiốngnhotrắngchủyếuởĐứclàMuller-Thurgau(làgiốngnholai giữa giống Riesling và giống Sylvaner), Riesling, Silvaner, Kerner vàRulander…3giốngnhođỏchủyếulàSpatburgunder(PinotNoir),KlevnervàPortugierser.

NướcĐứcđượcchialàm13vùngtrồngnho:- Vùng Ahr, chủ yếu sản xuất rượu vang đỏ từ các giống nho

Spatburgunder,KlevnervàPortugierser,

-VùngMosel-Saar-Ruwer,chủyếuvangtrắngcótínhchấthoaquảtươimát,

-VùngMitelrhein:vangtrắngđậm,-VùngRheigau:vùngnàysảnxuấtnhiềurượuRieslingcótêntuổi,-VùngNahe,-VùngRheinhessen,cảvangtrắngvàvangđỏ,-VùngRheinpfalz:nhiềuloạivangtrắngvàđỏrấtđadạng,-VùngHessischeBergstrasse:vùngtrồngnhonhỏnhấtnướcĐức,-Vùng Franken: các chai rượu vang ở vùng này có dạng dẹt, như bi

đôngnước,-VùngWurttemberg,-VùngBaden,-VùngSaale-Unstrut,-VùngSaschsen.CáchphânloạirượuvangĐức-DeutscherTafelwein:rượuvangbàn.-DeutscherLandwein:rượuvangvùng.- Qualitatswein bestimmter Anbaugebiete (QbA): rượu vang trong

nhữngvùngtrồngnhođượcxácđịnh,tươngđươngtiêuchuẩnVQPRDcủaLiên minh Châu Âu (Vins de Qualité Produits dans des RégionsDéterminées).Nhàsảnxuấtphảiđápứngcáctiêuchuẩnvềgiốngnholàmrượu,nhưngcóthểphathêmđườngchorượubớtchua.

-QualitatsweinmitPradikat(QmP):đâylàloạirượuvangcóchấtlượngcao,tươngđươngloạiAOCcủaPháp.

Các loại rượuQmP lại được xếphạng tùy theođộđườngnguyênthủycótrongnho

-LoạiKabinettlàloạikhô,nhẹvàcũngrẻtiềnnhất,cótừ7-9độcồn(7-9%).

- Loại Spatlese, nửa khô, thường được nuôi 3 năm trong thùng Inoxhoặcgỗsồi.

-LoạiAuslese,cólượngđườngcao,làmtừnhorấtchín(surmaturé).

- Loại Beerenauslese, rất ngọt, thậm chí gần như rượu mùi (VinsLiquoreux).Rượunàyđượclàmtừnhobịnấmquýtộctấncông(nhưrượuSauternescủaPháp),vìthếhiếmvàđắt.

-LoạiTrockenbeerenauslese,làmtừnhochínhéoquắtlạitrêncây,đầymùimậtvàsápong.Đâycũnglàmộttrongnhữngloạirượuquýhiếmtrênthếgiới,nhưkiểu rượu làm từnhophơi trên thảmrơm(vindepaille)củavùngJuravàCôtesduRhône(Pháp).

-LoạiEiswein,làmtừnhothuhoạchmuộngiữamùaĐông(15/01hàngnăm,khinhiệtđộxuốngdưới13độâm).Rấtmắctiền.

Mộtsốthươnghiệunổitiếng:-WeingutBercher-Burkheim,Baden,Weissburgunder,QmPSpatlese

1999,-Niersteiner-Pettental,Rheinhessen,Riesling,QmPKabinett,2001,-LouisGuntrum,Rheinhessen,Riesling,QmPAuslese,1976,-JoachimHeger,Baden,Spatburgunder,QbA“Trocken”,2000.

6.ÁoNước Áo có

60.000ha đất trồng nhotrong đó hơnmột nửa ởHạ Áo và 21.000ha ởvùngBurgenland.

Vùng trồng nho ởthủ đô Vienne chỉ có740ha, chiếm hơn 1%diện tích trồng nho cảnước.

Sảnlượnghàngnămlà 2.800.000 hectolit,mức tiêu thụ tính theođầungười35lít/năm.

Tuy xuất khẩu mỗinăm khoảng 250.000hectolit, Áo vẫn phảinhập khẩu hàng năm

500.000hectolit,chủyếulàtừItalia.CáchphânloạirượuvangÁochủyếudựatrêncáchphânloạicủaĐức,

nghĩalàngoàivangcónguồngốcxuấtxứđuợcxácđịnh(Qualitatswein)còncóvangđịaphương(Spitzenwein)vàvangbàn(Tischwein).

Cácgiốngnhotrắngchính:-Gruner-Veltlinerchiếm35,5%diệntíchtrồngnho.Giốngnhonàycó

mặtởHạÁo,BurgenlandvàVienne.-Muller-Thurgau,9%diệntíchtrồngnho.-Welschrisling,8,2%diệntíchtrồngnho- Ngoài ra, còn có các giống Sylvaner, Gewurztraminer, Neuburger,

Rotgifler,Rulander,ScheurebevàZierfandlher.Cácgiốngnhođỏ:Portugieser,PinotNoir,BlauWildbacher,Cabernet

Sauvignon,CabernetFranc,Merlot,Nebbiolo,Syrah.Cácvùngtrồngnhochính:-Weinviertel,nằmởphíaBắc thủđôVienne.Hai lãnhđịađượcnhắc

đếnnhiềulàRetzvàFalkenstein.-Vienne.Các ruộng nho trong chính nội thànhVienne càng làm cho

thành phố có sức mê hoặc. Cũng như vùng Beaujolais của Pháp, vùngViennesảnxuấtloại“rượumới”cótênlà“Heurige”,tươimátvànhiềutínhchấthoaquảdùngthaychonướcgiảikhát trongmùahè.Các lãnhđịanổitiếngvềrượumớilàGrinzling,Kahlenberg,Nussdorf,SieveringvàWeiden.

-VùngThermenregion,nằmởphíaNamthủđôVienne,xungquanh2thànhphốBadenvàGumpoldskierchen.Ngoài các loạivang trắngmànổibậtnhấtlàvangGumpolskierchenertừ2dòngnhoRotgipflervàZierfandler,vùngnàycònsảnxuấtvangđỏtừcácdòngnhoPortugieser,PinotNoirvàCabernetSauvignon.

-VùngBurgenland,19.215ha,nằmsátbiêngiớiHungary,xungquanhhồlớnNeusiedler.Khíhậuvùngnàyrấtthíchhợpchosựpháttriểncủanấmquýtộc(Botrytiscinérea).VùngnàynổitiếngvớiloạirượungọtAusbruchlàmtừcácdòngnhoRiesling,Muller-Thurgau,GrunerveltlinervàMuscatOttonel.

-VùngWachau,vớidiệntích1.350ha,nằmtrêncácngọnđồiphíaNamsôngDanube,phíaTâythủđôVienne,đượccoilàvùngsảnxuấtrượuvangtrắngngonnhấtÁo.BạncóthểtìmthấyởvùngnàycácchaivangtuyệtvờiSchluck,từnhotrắngSylvaner,haycácchaiGrunerveltlinervàRieslingcủa

cáchầmrượuJosepfJamek,F.PichlervàHutter.-VùngKamptal-Donauland,vớicácloạivangtrắngtươngđốingontừ

cácdòngnhoRieslingvàGrunerveltliner.- Vùng Donauland - Carnuntum, sản xuất cả vang trắng và vang đỏ,

nhưngvangđỏvùngnàyđượcbiếtđếnnhiềuhơnlàvangtrắng.-VùngSteiermark, 3.582ha, rất nổi tiếngvớimột loại vanghồngđặc

biệtcó tên là“Schilcher”.Rượunày làm từnhođỏBlauWildbacher, tươimát,vịchuathậmchíhơigắt,hiếmvàđắtvìnhoBlauWildbacherchosảnlượngthấp,đồngthờirấtnhạycảmvớisâubệnh.

7.ThụySĩThụySĩ là nướcTrungÂu có diện tích trồng nho tương đối nhỏ, chỉ

khoảng15.000ha,sảnlượnghàngnăm1.276.000hectolit,xuấtkhẩu13.000hectolit/năm, chủ yếu là sang Anh và Đức, nhập khẩu 1.817.000hectolit/năm,chủyếutừItalia,mứctiêuthụtínhtheođầungười41,3lít/năm.

Côngviệctrồng,chămsócvàthuhoạchnhoởThụySỉrấtvấtvảdođịahìnhđồinúiphứctạp,nhiềunơivàomùathuhoạchnhongườitaphảibắcgiàngiáohoặcdùngtờiđểháinho.ThụySĩcũnglànướcTrungÂucócácruộngnhocaonhấtthếgiới,ởđộcao1.100m(vùngValais).

Cácgiốngnhotrắngchủyếu:Chasselas(76%diệntíchtrồngnhotrắngởThụySĩ),Sylvaner(tênđịa phương là Rhin,11,5%), Pinotgris (2%),Chardonnay (1,8%),PetiteArvine (1,5%),Marsanne (tên địaphương là Ermitage,1,4%),Amigne (0,75%),Riesling(0,70%),Muller- Thurgau (tên địaphương là Riesling -Sylvaner,0,60%)…

Các giống nho đỏchủ yếu: Pinot Noir

(61,5%), Gamay(35,5%),Humagne,Cornalin,CabernetSauvignon,CabernetFranc,Merlot,Nebbiolo,Syrah…

Cácvùngtrồngnhochủyếu:Suisse romande (vùng nói tiếng Pháp), 11.000ha. Đây cũng là vùng

trồngrauvàcâyănquảcungcấpchotoànquốc:măngtây,dâutây,phúcbồntử,lê,táo…

“Fendant” là tênmôt loại rượu trắng từdòngnhoChasselas, rất thơm,rấtkhô,dưvịkéodài,nhiềutínhchấthoaquả.

“Dôle” là tên một loại rượu đỏ với 51% nho Pinot noir, 49% nhoGamay.

“Goron”làtênloạirượuhạnghaicủa“Dôle”,chấtlượngcũngkémhơn.“LaMarque”và“LeCoquempey”làtênhailoạirượulàmtừnhoPetite

Arvine.“Perlan” là tên một loại rượu sản xuất ở hạt Genève, từ dòng nho

Chasselas. Rượu này có chút bọt tăm nhưng không phải là rượu vang sủi(VinMousseux).

Suisse alémanique (vùng nói tiếng Đức), 2.500ha. Dòng nho đỏ duynhấttrồngởvùngnàylàPinotNoir.TrongcácdòngnhotrắngnhưMuller-Thurgau,Pinotgris,GewurztraminervàRiesling,dòngMuller-Thurgauchokếtquảkhảquannhất.

SuisseItaliennehaylàvùngTessin,1.000ha.ĐâylàvùngtrồngnhonổitiếngnhấtcủaThụySĩ.“Nostrano”lànhãnmácmộtloạivangbànphatrộngiữacácdòngnhođịaphương,“Vitis”lànhãnmáccácloạivangchấtlượngcaotừdòngnhoMerlotcóđộcồntừ12%trởlên.“Vitis”cũnglàmộttrongnhữngloạivangđỏngonnhấtởThụySĩ.

Ngoài 3 vùng trồng nho lớn kể trên, còn cómột vùng trồng nho nhỏkhoảngvàitrămhabêncạnhhồNeuchatelvàhồMurat.Haidòngnhotrắngởvùngnày làChardonnayvàChasselas, nhưngđặc sản địa phương lại làrượu“ŒildePerdrix”,mộtloạivangphớthồngphasắcvàngtừdòngnhoPinotNoir.

8.HungaryRượuvangHungary,nhấtlàrượungọtTokaj,đãnổitiếngtừthếkỷthứ

15vớicácbíquyếtchữabệnhgia truyền.KhôngphảivôcớmàvuaPháp

Louisthứ14đãgọirượuTokajlà“vangcủacácHoàngđếvàHoàngđếcủacácloạirượuvang”.

Địa hình nướcHungary là một đồngbằnglớnvớivàirặngnúicao trung bình 1.000m.Khíhậu lụcđịavớimùahèdài,nóngvàkhô,mùađông lạnh và ẩm ướt.Nho rất thích hợp vớichấtđấtnúilửaquanhhồBalaton và vùng ĐôngBắc (Tokaj và Eger).70% sản lượng rượuvang Hungary là vangtrắng. Các giống nhotrắng địa phương nổitiếng là Furmint,Harslevelu, Szurkebarat(Pinotgris), Olaszrizlingvà Léanyka. Các giốngnho trắng quốc tế nổitiếng là Chardonnay, Riesling và Muscat. Bên cạnh các giống nho địaphương đỏ như Kéfrankos, Kadarka, Kisburgundi, Nagyburgundy (PinotNoir) vàKékoporto, phải kể đến các giống nho đỏ quốc tế nhưCabernetSauvignonvàMerlot.

ToànHungarycó7vùngtrồngnholớnvớidiệntíchgần150.000ha:- Vùng núi Mecsek, kéo dài từ Tây Nam (Pecs) lên Đông Bắc

(Szekszard).VùngnàynổitiếngvớicácloạirượuvangWalschrieslingtrắngcủaPecsvàSzekszard, rượuvangđỏNemesKadar từdòngnhoKadarka,nhấtlàcácloạivangđỏCabernetSauvignonvàMerlot.

-VùngđồngbằngtrungtâmgiữahaiconsôngDanubevàTisza,vớisảnlượng hàng năm khoảng 200.000 - 300.000 hectolit rượu vang trắng, nổitiếngvớiloạiKecskemetiLéanykavàcácloạirượumạnhchưngcấttừnho.Tuy nhiên, hai huyệnHajos - Vaskuti và Csongrad còn sản xuất các loạivangđỏtừnhoKadarka.

-VùnghồBalaton:cácloạirượuvangtrắngsảnxuấtởvùnghồBalatonđượcxemnhưlànhữngloạivangtrắngngonnhấtHungary.Cóthểkểđến

rượuvang trắngKeknyelu trồng trênđáBazanphíaBắchồBalaton, rượuSzurkebaratcủavùngBadacsonyihayrượuMuskotalycủaxãBoglari,rượuOlaszrizlingcủaxãCsopakivàrượuEzerjocủaxãBalatonfuredi.

-VùngSopron,sátbiêngiớiÁo,nổitiếngvớicácloạivangđỏlàmtừnhoKefrankos,CabernetSauvignon,MerlotvàPinotNoir.

-VùngMatralja,cáchthủđôBudapest80kmvềphíaĐông-Bắc.Cácruộng nho dưới và trên sườn núiMatra cũng như xung quanh thành phốGyongyoscungcấpchủyếucácloạivangtrắngtừcácdòngnhoChasselas,Chardonnay,SauvignonBlanc,MuskotalyvàSzurkebarat.

-VùngEger,nằmdướichânrặngnúiBukk,cáchMatralja30kmvềphíaĐông-Bắc.RấtnổitiếngvớirượuvangđỏEgriBikaver“Máubò”làmtừhỗn hợp nho Kefrankos, Cabernet Sauvignon và Kekoporto và rượu EgriKadarka,màuđỏ sẫm,giàu chất chát, có thểgiữđược lâu.Ngoài hai loạivangđỏnóitrên,dukháchcóthểthửnếmvangtrắngEgriLeanykavàvangtrắngMuscat.

-VùngTokaj,nằmcạnhbiêngiớiUkraine,dọctheosôngBodrog.RượuTokaj là “linh hồn” của rượu vang Hungary, là “quốc hồn” của dân tộcHungary. Đây là một vùng giàu vào bậc nhất Hungary, với 5.000ha nhoMuscat,FurmintvàHarslevelu.Vàomùathuhoạch,cácchùmnhobịnấmquýtộctấncôngđượcháikỹlưỡngbằngtayvàđượcđểriêngtrongcácgiỏcầnxé25kg,đượctínhnhưmộtđơnvịđolường1puttonyos.Tùytheosốlượngcácgiỏnhobịnấmquý tộc tấncôngđượcpha trộnvào136 lítnhochín bình thường mà ta thấy trên các chai rượu Tokaj có ghi từ 3 - 6puttonyos.Nhữngnămđặcbiệtthuậnlợi,vùngTokajcóquyềnsảnxuấtraloạiTokajEszencia,với650grđường/lít,đặcsánhnhưmậtongvàtấtnhiênlà…rấtmắctiền.

TấtcảcácloạirượuTokajtừ3-5puttonyoscóthểgiữđượctừ20-30năm,loại6puttonyosvàEszenciacóthểgiữđượctới150-200năm.

9.BulgariaVới 110.000ha đất trồng nho, Bulgaria sản xuất ra 4.000.000 hectolit

rượuvang/nămvàđứng thứnăm trong số cácnướcxuất khẩunhiều rượuvangnhấttrênthếgiới.

SovớihệthốngđolườngtiêuchuẩnchấtlượngcủaPháp,Bulgariacókhoảng27loạirượuvangcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh(Controliran).Rượu vang có chất lượng đặc biệt cao (Reserve) là những loại rượu vangnuôitrongthùnggỗsồi(2nămđốivớirượuvangtrắng,3nămđốivớirượu

vangđỏ).Nhữngnămgầnđây,

rượuvangBulgariangàycàng có uy tín doBulgaria đã mạnh dạnđưavào trồng cácgiốngnho quốc tế và cải tiếntrang thiết bị trồng nhovà các trang thiết bị sảnxuất rượu cũng như chútrọng đến chất lượng vàgiáthànhsảnphẩm.

Có 4 giống nho đỏđịa phương nổi tiếnglà:

-Mavrud, được chủyếu trồng ở miền NamBulgaria, xung quanhthànhphốAsenovgrad.CácloạirượuđượcsảnxuấttừnhoMavrudcómàusắcđậmđặc,nhiềuchấtchát,mùimậnđenvàgiavị.

-Gamza (thực ra làgiốngKadarkacủaHungary),được trồngnhiềuởmiềnBắc,nhất làxungquanhthànhphốSuhindol.Rượuđượcsảnxuất từnhoGamzathườngđậmđặc,nhiềuchấtchát,cóthểgiữlâu.

-Pamidlàloạinhochorarượuvangđỏbìnhthườngvàtươimát.-Melnikchosảnxuấtravangđỏcómàurấtđậm,rấtchát,nênđểmột

thờigiantrướckhidùng.Tuynhiên, cácnướcnhậpkhẩu rượuvang củaBulgaria đều cho rằng

BulgariathànhcônghơnvớicácdòngnhoquốctếnhưCabernetSauvignon,Merlot (đỏ) và Chardonnay, Riesling (trắng). Bulgaria trồng tới 18.000hanhoCabernetSauvignon.Tổngsốdiện tích trồngnhoCabernetSauvignonvànhoMerlotchiếmđến3/4diệntíchtrồngnhođỏởBulgaria.

Trong số các dòng nho trắng địa phương, phổ biến nhất là dòng nhoRkatziteli, cónguồngốc từGéorgie.Bulgariacũng rất thànhcôngvới cácdòng nho trắng quốc tế như Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling,Gewurtztraminer…tạicácvùngtrồngnhovenbiểnĐennhưPreslav,NoviPaza,KhanKrum…

10.RumaniaVang Rumania đã

nổitiếngtừthếkỷthứ3trướcCôngnguyêndướicái tên vang xứ Dacie.Đến thời Trung cổ,Rumania bán rượu vangsang Nga, Ba Lan vàItalia. Dưới thờiCeaucescu, các ruộngnho ở các vùng đồi núiđược khôi phục lại vàchất lượng vangRumaniađượcnângcao.Hiện nay, Rumania làmột trong 10 nước sảnxuất rượu vang lớn nhấttrên thế giới, với250.000hađấttrồngnho,chia ra làm 8 vùng lớn,với50loạirượuvangcónguồn gốc xuất xứ được xác định(V.S.O). Sản lượng vang hàng năm củaRumaniavàokhoảng10.000.000hectolit.

-VùngđồiMurfatlar,với rượungọtMuscatdeMurfatlar,đượccoi làmộttrongnhữngloạirượutrángmiệngngonnhấtRumania,vớiđộcồn16-18, hương hoa cam và vịmật ong.VùngMurfatlar còn sản xuất các loạivangtrắngtừcácdòngnhoChardonnay,MuscatOttonel,Pinotgris;cácloạivangđỏtừcácdòngnhoCabernetSauvignonvàPinotNoir.

- Vùng Dealul Mare, với các loại rượu vang trắng từ các dòng nhoSauvignon Blanc, Riesling, Feteasca Regala, Muscat Ottonel và các loạivangđỏtừcácdòngnhoPinotNoir,CabernetSauvignonvàFeteascaNegra.

-VùngCotnari,cạnhbiêngiớiMoldavie,nổitiếngvớirượuvangtrắngngọtCotnaritừdòngnhoFurmint.RượunàycóthểlàmtừnhobịnấmquýtộctấncônghoặcđượcnuôitrênthảmrơmnhưkiểurượungọtVindePaillecủa vùng Jura (Pháp). Các dòng nho khác: Feteasca Alba, Tamaiioasa(trắng),Merlot,CabernetSauvignon(đỏ).

-VùngDragasani,vớirượuvangtrắngnổitiếngDragasanitừdòngnhoMuscat Ottonel. Các dòng nho khác: Sauvignon Blanc, Riesling (trắng);

CabernetSauvignon,FeteascaNegra,PinotNoir(đỏ).-VùngTirnave.Sảnphẩmchủyếucủavùngnày làvang trắng từcác

dòngnhoSauvignonBlanc,Pinotgris,Riesling,GewurtztraminervàMuscatOttonel.Rượuvangtrắngnổitiếngnhấtởđâycótênlà“ViênngọctraicủaTirnave-Perla”từdòngnhoFeteascaAlba.

-VùngVrancea,làvùngtrồngnholớnnhấtRumania,vớicácđịadanhCotesti (vangđỏMerlotvàPinotNoir),Nicoresti (vangđỏFeteascaNegravàMerlot),Odobesti(vangtrắngFeteascaAlbavàMuscatOttonel).

-VùngBanat,nổitiếngvớirượuvangđỏtừdòngnhoKadarka.-VùngchâuthổsôngDanube,chủyếulàvangbànvàvangđịaphương.

11.HyLạpLà đất nước tràn

ngập ánh nắng mặt trời,với đất đá vôi hoặc đấtđá núi lửa, dường nhưHy Lạp hội tụ đủ cácđiềukiệncầnthiếtđểsảnxuất ra rượu vang chấtlượngcao.

Tuy nhiên, với165.000hađất trồngnhovà sản lượng hàng nămkhoảng 4.800.000-5.000.000 hectolit, HyLạpkhôngcónhiềurượuvang ngon và vẫn phảinhập khẩu 63.000hectolit/năm, trong khiđó vang xuất khẩu chỉđạt 43.000 hectolit/năm.Mức tiêu thụ tính theođầu người ở Hy Lạpkhoảng25lít/năm.

Từthờixaxưa,HyLạpđãxuấtkhẩurượuvangsangnhiềunướcvenbờĐịaTrungHải.Đến thờiTrung cổ, rượu ngọt đảoSamos vẫn được nhiềuquốcgiayêuthích.Bảnthântừ“rượuvang”cũngcónguồngốctừtiếngHy

Lạp“Oenos”.SaukhiHyLạpgiànhđượcđộclập(1830),ngànhtrồngnho,làmrượuởHyLạppháttriểnrấtnhanh.

HyLạpcókhoảng300giốngnhođịaphương.Cácgiốngnhođỏchính:Agiorgitiko,Limnio,Mandelaria,Xinomavro…Cácgiốngnhotrắngchính:Assyrtiko,Rhoditis,Savatiano,Robola,Debina,Athiri,Muscat…

CáchphânloạirượuvangHyLạp:-Vangbàn:Epitrapezeosoenos,-Vangvùng:Topikosoenos,-Vanglàmtheophươngpháptruyềnthống:OnomasiakataParadise,-Vangcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh:chiaralàm2loại:+Vangkhô:OPAP(OnomasiasProlefsisAnoterisPiotisas),+Vangngọt:OPE(OnomasiasProlefsisElenchomenis)từcácdòngnho

Muscat.Rượu“Retsina”làmộtloạirượuvangtrắnghoặchồnglàmtừdòngnho

Savatiano.Khirượuđanglênmen,người tachonhựathôngAlepvào làmcho rượuổnđịnhvà chịuđượcnhiệt độ cao.Sauđó ít lâu, rượuđược rútkhỏibồnchứa,lọcvàđóngchai.

CácvùngtrồngnhochínhcủaHyLạp:-VùngPeloponnese:60.000ha,đượcchiathành3địadanh:+Néméa,rấtnổitiếngvớicácloạirượu“MáulựcsĩHercule”và“Sưtử

thànhNémée”,+Mantinia,+Patras,nổitiếngvớirượungọtđỏ“MavrodaphnedePatras”vàrượu

ngọttrắng“MuscatdePatras”.-Vùngtrungtâm,30.000ha,nổitiếngvớirượu“Retsina”.- VùngMacédoine và Thrace, 15.000ha, nổi tiếng với rượu vang đỏ

“Naoussa”từdòngnhoXynomavro.-VùngđảoIoniennes,8.600ha.-VùngThessalie,8.500ha.-VùngEpire,1.000ha.-VùngCyclades,5.000ha,nổitiếngvớivangtrắngđảoSantorin.

-VùngRhodes,nổitiếngvớirượutrắngngọt“MuscatdeRhodes”.-VùngđảoCrète,32.000ha,nổitiếngvớirượu“Arkanes”trắngtừdòng

nhoVilana,rượu“Dafnes”và“Sitia”đỏtừdòngnhoLiatiko.-VùngđảoCrète,32.000ha,nổitiếngvớirượu“Arkanes”trắngtừdòng

nhoVilana,rượu“Dafnes”và“Sitia”đỏtừdòngnhoLiatiko.

12.MỹVớikhoảng210.000hađất trồngnhovà23.300.000hectolitrượuvang

đượcsảnxuấtrahàngnăm,Mỹlàmộttrong4nướcđứnghàngđầuthếgiớivềcôngnghiệprượuvang.

NhođượctrồngnhiềunhấtởbangCalifornia,nhưngmộtsốbangkháccũng trồngnhovàsảnxuất rượu,nhưbangNewYork,bangIllinois,bangOhio,bangOrégon…

Lịch sử rượuvangbangCaliforniabắtđầunăm1769,khimộtchacốngườiTâyBanNhatênlàJuniperoSerramởnhàtruyềnđạoởthịtrấnSanDiego.Nhođượctrồngxungquanhxứđạođểlàmrượulễ(VindeMesse).Nhữngnămsauđó,diệntíchtrồngnhođượcmởrộngđểcungcấprượulễchocácxứđạolâncậnSantaBarbara,Sonoma,Monterey,YerbaBuena,saunàytrởthànhSanFrancisco,thủphủbangCalifornia.

Chođếnnăm1821lànămMexicogiànhđượcđộclập,cácchacốgiữđộcquyềnvềtrồngnho,làmrượuởCalifornia.Từnhữngnăm1848,vớicơnsốtđàovànglàsựxuấthiệncủangườiPhápnhậpcưvớicácgiốngnhovùng

Bordeaux,côngnghiệprượuvangởCaliforniađãpháttriểnnhẩyvọt.Ngàynay, với 190.000ha đất trồng nho, California sản xuất tới 90% sản lượngrượu vang toàn nước Mỹ. Rượu vang Mỹ chất lượng cao (AmericanViticulturalAreas-AVA)cóthểcoinganghàngvớirượuAOCcủaPháp.ToànnướcMỹcó66AVA,vớiquyđịnhmuốnđạttiêuchuẩnAVAphảicótới85%nho làmrượuđến từvùngsảnxuấtđượcquyđịnh.Muốn lấy tênnhođặtchorượuthìtrongthànhphầncủarượuphảicótừ75%nhođótrởlên.

Nóichung,khíhậubangCalifornianóng,nhiềukhingộpthởvàomùahè,nhấtlàtrongcácthunglũngnằmkẹpgiữarặngnúiSierraNevadaởphíaĐôngvàsamạcMohavephíaĐông-Nam.Rượuvangtrongcácthunglũngnàycóđộcồncao,nhưngthiếutươimát.ĐặcbiệtcácruộngnhotrồngtrêncácsườnnúicủarặngSierracóthểchocácmẻrượutốt,nhờkhíhậutươngđốimátmẻ.

CácruộngnhonằmtrongcácthunglũngcạnhbờbiểnTháiBìnhDươngđượchưởngsươngmùbuổisángvàmặttrờichiều,vìthếrượuvangởđâyđượccoilàrượungonnhất.VùngNapaValley,với30.000ha,nổitiếngvớigiốngnhođỏCabernetSauvignonvàZinfandelởcácđịaphậnStagsLeap,RutherfordvàHowellMountain,còngiốngnhotrắngChardonnaylạithíchhợpvớiđộcaovùngnúiMountVeeder.

ĐịaphậnMendocino,vớiảnhhưởngcủakhíhậubiển,đượcnhiềunhàsảnxuấtrượuchampagnecủaPhápđầutưđểlàmrượuvangsủitừcácgiốngnhoPinotNoir vàChardonnay.Xa hơnvề phíaĐông, địa phậnClearlaketrồng nhiều giống Cabernet Sauvignon, Zinfandel, Chardonnay vàSauvignonBlanc(còngọilàgiốngFuméBlanc).

Vùng Sonoma nổi tiếng với các địa phận Alexander Valley và DryCreekValleychuyênsảnxuấtrượuvangđỏchấtlượngcaotừcácgiốngnhoCabernet Sauvignon, Merlot và Zinfandel. Giữa vùng Sonoma, địa phậnGreenValleyvàLosCarneros,nhờcókhíhậumátmẻ,sảnxuấtrượutrắngtừgiốngnhoChardonnayvàrượuđỏtừgiốngPinotNoir.

Ngoài bang California, hai bang khác ở vùng Tây - Bắc là bangWashingtonvàOregoncũngnổi tiếngvới các rượuvang trắng làm từcácgiốngnhoChardonnayvàRiesling,cácrượuvangđỏlàmtừcácgiốngnhoPinotNoir,MerlotvàCabernetSauvignon.

SátbờbiểnĐạiTâyDương,bangNewYorknổitiếngvớicácgiốngnhođịaphươngnhưAuroravàSeyvalBlanc(trắng)hoặcBacoNoirvàMaréchalFoch(đỏ).

Mộtsốthươnghiệunổitiếng:

-Beringer,cuvéeStoneCellarstừgiốngnhoCabernetSauvignon,-Ridge,cuvéeLyttonSprings,từgiốngnhoZinfandel,-AuBonClimat,cuvéeMountCarmel,từgiốngnhoChardonnay,-RobertMondavi,cuvéeTwinOaks,từgiốngnhoZinfandel,-Stag’sLeap,CuvéeCask23,từgiốngnhoCabernetSauvignon.

***Năm2002,nềnkinhtếCaliforniathuđượctừnghềtrồngnho,làmrượu

45,4tỷđôla,tăng40%trong4năm,tứctrungbình10%mỗinăm.TheocácsốliệudoViệnnghiêncứurượuvangvàHộinhữngnhàtrồng

nho,làmrượuCaliforniađưara,mặcdùcósựcạnhtranhgiữacácnướcvàrượu nho được sản xuất quá nhiều, trong năm 2002, rượu nho vẫn là sảnphẩmnôngnghiệpthànhcôngnhấtởCalifornia,thuhúttớihơn200.000laođộng.

ChủtịchViệnnghiêncứurượuCalifornia,ôngRobertKochtuyênbố:“Mặcdùgặprấtnhiềukhókhăndosựcạnhtranhgaygắttrênthếgiới,cácvấnđềthươngmạivànôngnghiệp,cộngthêmthuếmávàcácluậtlệngàycàngkhekhắt,côngnghiệprượuvangvẫnpháttriểnmạnhvàgópphầnđángkểvàosựnăngđộngkinhtếcủaCalifornia”.

Năm2002,có207.550nhâncôngchínhlàmviệctrongngànhsảnxuấtrượuởCalifornia,vớitổngsốlươngchưatínhthuếlà7,6tỷđôla.Hơnthế,nhànướcvàbangCaliforniacònthulợitrêncáckhoảnthuếkhóavềrượu(1tỷđôlatrongnăm1998,1,9tỷđôlatrongnăm2002chobangCalifornia,3,7tỷđôlatrongnăm2002chongânsáchliênbang).

CácvùngtrồngnhoởCaliforniacũngthuhúttới14,8triệulượtkháchdulịch,thulợi1,3tỷUSD.

Californialàvùngsảnxuấtrượuvanglớnthứ4trênthếgiới,sauPháp,Italia và Tây Ban Nha. Năm 2003, kim ngạch xuất khẩu rượu vangCaliforniađạt643triệuđôla(537triệuđôlanăm1998).

Mỹđứngđầuthếgiớivềtiêuthụrượuvangnăm2008TheomộtbáocáocủaviệnnghiêncứuđặcbiệtAnhISRW/DGR,được

côngbốngày27/01/2005ởParis,năm2008,nướcPhápsẽtụtxuốnghàngthứbasauMỹvàItaliavềmứctiêuthụrượuvang.

Năm 2008, với mức tiêu thụ rượu vang là 27,66 triệu hectolit, tăng28,6%sovớinăm2003,Mỹsẽtrởthànhnướctiêuthụrượuvanglớnnhất

thế giới, vượt Italia chút đỉnh (27,24 triệu hectolit, tăng 2,4% so với năm2003),cònPhápsẽtụtxuốnghàngthứ3,với26,93triệuhectolit,giảm7,4%sovớinăm2003.

Trongsố10nướcđứngđầuthếgiớivềmứctiêuthụrượuvang,Phápsẽgiảm7,4%,TâyBanNhagiảm10,2%,BồĐàoNhagiảm9,1%,Argentinagiảm4,7%.Ngược lại,mức tiêu thụrượuvang tăngmạnhởĐức(28,6%),Anh(15,7%)vàNamPhi(21,1%).

Mỹ,Anh vàĐức sẽ chiếmđến 3/4mức tăng trưởng về tiêu thụ rượuvangtrênthếgiới(6,4%)từnayđếnnăm2008.

Năm2008, ba nước nói trên sẽ tiêu thụ tới 38,7%mức tiêu thụ rượuvang thường (không tính rượu vang sủi) trên thế giới so với 25,4% năm2003,tứclàtănggần9triệuhectolit.Lầnđầutiêntronglịchsử,Phápcũngsẽmấtvịtríbáchủvềmứctiêuthụrượuvangtínhtheođầungười.Italiasẽtrở thành nước đứng đầu trong lĩnh vực này với 60,2 lít/người so với 58lít/ngườiởPháp(giảm9,7%sovớinăm2003).

Thịtrườngrượuvangquốctếsẽđạtđến100tỷđôla,tươngđươngvớithị trườngmỹphẩm.Tuynhiên, thị trường rượumạnhvẫngiữvị trí hàngđầuvới150tỷđôla,trongđó60%đượcthựchiệnởChâuÁ.

Sauđâylàdựđoánmứctiêuthụrượuvangcủa10nướcđứngđầuthếgiớinăm2008(tínhtheotriệuhectolit):

13.CanadaCanada có khoảng 20.000ha đất trồng nho, trong đó 2/3 nằm ở bang

Ontario,sốcònlạinằmởhaibangColombieBritaniquevàNouvelleEcosse.NhođượctrồngtrênquimôlớnởCanadatừnhữngnăm1811,nhưngdo

điềukiệnkhíhậukhắcnghiệt,chủyếucácgiốngnhođượctrồnglàdòngnhoVitisLabrusca(nhodại)chứkhôngphảilànhoVitisVinifera(nhođãđượcthuần hóa) và nho trắng chứ không phải là nho đỏ. Tuy nhiên, khí hậuCanadalạilàkhíhậulýtưởngchoviệcthuhoạchnhotrêntuyếtvàviệcsảnxuấtrượuvangtừnhothuhoạchtrêntuyết(VindeGlace-IceWine).

Muốn được công nhận là rượu có nguồn gốc xuất xứ được xác địnhVQA(VintnersQualityAlliance),thìcảbavùngtrồngnhocủaCanadađềuphải đápứng các tiêu chuẩn sau: trong rượuphải có100%cácgiốngnhođượcphéptrồng,và100%nhophảiđượcthuhoạchởngaychínhcácvùngđượcluậtphápchophép.

Các giống nho trắng chủ yếu: Vidal, Chardonnay, Riesling, CheninBlanc,PinotBlanc,Gewurztraminer.

Các giống nho đỏ chủ yếu: Pinot Noir, Merlot, Cabernet Sauvignon,CabernetFranc,MaréchalFoch(laigiữaPinotNoirvàGamay)vàChaunac.

Cácvùngtrồngnhochính:+ Colombie Britanique, được chia thành 2 vùng là Okanagan Valley

(6.500ha)vàSimilkameenValley.+Ontario.Phầnlớnsố13.000hanhoởvùngnàynằmởbánđảoNiagara

vàđượchưởngkhíhậuônhòadosựđiềutiếtcủacáchồlớn.ĐâycũnglànơitậptrungcácnhàsảnxuấtdanhtiếngnhấtCanadanhư:

+StoneyRidge,vớirượuChardonnayvàRiesling,+HillebrandEstates,vớirượuChardonnay,RieslingvàVidalthuhoạch

muộn,+ Inniskillin, với các rượu Chardonnay, Riesling, Gewurztraminer

(trắng),MaréchalFoch,Merlot,CabernetSauvignonvàPinotNoir(đỏ).+HenryofPelham:Chardonnay,Riesling,Merlot.

+CaveSpring:Chardonnay,Riesling.+ChâteaudesCharmes:Chardonnay,Riesling,IceWine…-NouvelleEcosse,chỉcómộtítruộngnho,khôngcógìđặcbiệt.Rượuvangtừnhothuhoạchtrêntuyếtthựcrađượckhámphámộtcách

hếtsức tìnhcờvàonăm1794bởicácnhàsảnxuấtvùngFranconie(Đức),sau đó quy trình sản xuất này được du nhập vào Canada. Nho được thuhoạchvàobanđêm,thườnglàvàocuốithánggiêng,khinhiệtđộngoàitrờitụtxuống-130C,sauđóđượcépngay.Bởitrongnhocóchứađến80%nướcnênphầnnướcđóngbăngsẽbịloạibỏ,chỉcònlạinướcnhocôđặc.Kếtquảthuđượclàloạirượuvangcónồngđộcồntươngđốithấp,đặcsánhnhưmậtong,cómùiđàovàmơ,vớidưvịkéodàivớimùivỏcamvàgỗtrắcbáchdiệp. Các dòng nho dùng làm rượu Ice Wine là: Vidal, Riesling vàGewurztraminer.Vớikhoảng20nhàsảnxuấtrượuIcewine,vùngOntariolàvùngsảnxuấtrượuIcewinelớnnhấtvàdanhtiếngnhấtthếgiới.Năm1991,12rượuIceWinecủaOntariothamgiacuộcthiquốctếrượuvangIntervinvàcả12chaiđềuđoạthuânchươngvàng.

14.ArgentinaĐầuthếkỷthứ16,khingườiTâyBanNhađếnArgentinatìmvàng,họ

đãđưanhovàotrồngởnướcnày,nhưngnghềtrồngnho,làmrượuchỉthựcsựđượcmởmangtừ thếkỷ thứ19vớisựnhậpcưồạtvàoArgentinacủangườiTâyBanNhavàngườiItalia.Với200.000hatrồngnho,ArgentinalànướcsảnxuấtrượuvanglớnnhấtởNamMỹ(12triệuhectolitnăm2003)vàđứngthứ5trênthếgiới,sauPháp,Italia,Mỹ,TâyBanNhavàĐức,vớimứctiêuthụtínhtheođầungười38lít/năm.

Tuynhiên,rượuvangArgentinalạikhôngđượcnổitiếngnhưnướclánggiềngChile,lýdobởivìgầnnhưtoànbộsảnlượngrượusảnxuấtrađượctiêudùngtrongnướcvàvốnđầutưvàongànhcôngnghiệprượuvangkhôngđược mạnh như ở Chile. Từ những năm 1930, các nhà sản xuất rượu ởArgentinađãtỏralưutâmhơnđếnviệclàmrượucóchấtlượngnhằmbáncho tầng lớp tư sản đô thị mới và xuất khẩu. Cũng từ đó, rượu vangArgentina với giá thành hạ và chất lượng cao, đã dễ dàng tìm được thịtrườngngoàinước.

CácvùngtrồngnhocủaArgentina trảidài trên1.700kmtừBắcxuốngNam,gồm:

-VùngMendoza,nằmphíatâyrặngnúiAndeshùngvĩ.VùngMendozasảnxuất70%sảnlượngrượuvangtoànArgentina.Giốngnhođỏthànhcông

nhất ở đây là giốngMalbec, thường đượctrồng xen với giốngBarbera hay giốngCabernet Sauvignon.Bên cạnh 3 giống nhochủ yếu đó, ta cũngthường gặp các giốngkhác như giống Criolla,Cereza(làcácgiốngnhođịa phương), Merlot,Tempranillo, Syrah,Grenache, Pinot Noir,Nebiollo, CabernetFranc…

CácgiốngnhotrắngchủyếuởvùngMendozalà: Chenin, SauvignonBlanc, Semillon, UgniBlanc, Torontes, PedroXimenez...

- Vùng San Juan.Khí hậu vùng này nónghơn, vì thế phải tướinướcchocácruộngnho.Vùng này sản xuất 22%sản lượng rượu vangtoàn Argentina, chủ yếulà vang trắng có độ cồncao.

-VùngRioNegrovàNeuquen,nằmởphíaNamtỉnhMendoza,khíhậutươngđốiônhòa,sảnxuấtvangđỏnhẹ,vangtrắngtươimátvàvangsủi.

-VùngRiojavàCatamarca,khíhậukhônóng,sảnxuấtrượuthô,cóđộcồncao.

HiệnnayArgentinađangphát triển sảnxuất rượuvang cónguồngốcxuấtxứđượcnhànướcbảohànhnhưkiểuAOCcủaPháp.

Mộtsốthươnghiệunổitiếng:- Etchart, sản phẩm được biết đến nhất của thương hiệu này là rượu

trắngkhôtừgiốngnhoTorontes,cóhươngvịrấtthơm.EtchartcũngcótiếngvớirượuvangđỏlàmtừcácgiốngnhoMalbecvàCabernetSauvignon.

- Finca Flichman, nổi tiếng với vang đỏ làm từ giống CabernetSauvignon.

-Catena,nổitiếngvớivangtrắnglàmtừgiốngChardonnay…

15.ChileVới 104.000ha trồng nho, Chile sản xuất ra khoảng 6,5 triệu hectolit

rượuvanghàngnăm,vóimứctiêuthụtínhtheođầungười15lít/năm.Lịchsửnghềtrồngnho,làmrượuởChilebắtđầutừthếkỷthứ16,khi

ngườiTâyBanNhađưanhovàotrồngởxứnày.CùngvớisựpháttriểncủađạoThiênchúaởChile,côngnghiệp rượuvangphát triểnnhanhvàmạnhđếnmứctrởthànhmộtmốiđedọachochínhrượuTâyBanNha,vìthếvuaTâyBanNhaPhilippeIIrasắclệnhcấmtrồngnhovàxuấtkhẩurượuChile,nhưngkhông thànhcông.Đến thếkỷ thứ18,Chileđã trở thànhmột trongnhữngnướcxuấtkhẩurượuvangrẻtiềnlàmtừcácgiốngnhoPais,MissionvàMoscatel.Sangthếkỷthứ19,mộtsốđiềnchủngườiChiletìmcáchđưacácgiốngnhoPhápnhưCabernetSauvignon,Merlot,PinotNoir,Malbec,SauvignonBlanc,Chardonnay,SémillonvàRieslingvàoChile.Cácgiốngnhonàyđãpháttriểnnhanhchóngtrongmộtmôitrườngthuậnlợi;cùngthờigian này, các vùng trồng nho ở Pháp và Châu Âu bị nạn rệp rễ nhoPhyloxeratànphánặngnề.

Nửađầuthếkỷthứ20,vớimứctiêuthụrượuvangtrongnộiđịangàycàngcao,diện tích trồngnhoởChileđã lênđến100.000ha.Trước tệnạnnghiện rượungàycàngphát triển,chínhphủChilephảibanhànhcácbiệnphápcấmkhôngchomởrộngcácvùng trồngnho.Nhữngbiệnphápcứngrắnnàyđãlàmgiảmmứctiêuthụrượuvangtrongnước,cộngvớinạnkhủnghoảngthừarượutrênthếgiớivàonhữngnăm1960đãkhiếnchínhphủChilephảihủybỏcácbiệnphápcấmđoánrượuvàonăm1974vàđềnbùchonôngdânnhổ45%diệntíchtrồngnhođểsửdụngvàocácmụcđíchnôngnghiệpkhác.

Thấy trước tiềmnăng to lớncủaChile,năm1978,nhà trồngnho, làmrượuTâyBanNhanổitiếngMiguelTorrèsđãđầutưvàocôngnghiệprượuvang Chile, tiếp gót ông là những nhà đầu tưMỹ và Pháp. Từ 1990 đến2000, diện tích trồng nhođã vượt quá 100.000ha và xuất khẩu rượuvangChileranướcngoàiđãtănglêngấp6lần.

Các giống nho đỏ chủ yếu: Cabernet Sauvignon, Merlot, Carmenère,

Pais.Cácgiốngnhotrắng

chủ yếu: Chardonnay,Sauvignon Blanc,Riesling,Gewurtraminer.

Các vùng trồng nhochính: Aconcagua,Casablanca, Maipo(3.000ha),Rapel,Curico(10.000ha), Maule, IatavàBio-Bio.

4 loại rượu vangChile dành cho xuấtkhẩulà:

- Loại thường: 1nămnuôitrongthùnggỗsồi,

- Loại đặc biệt(Special): 2 năm trongthùnggỗsồi,

- Loại đặc biệt(Special): 2 năm trongthùnggỗsồi,

- Loại “tuyệt đỉnh(Gran Vino)”: 6 nămhoặc hơn nữa trongthùnggỗsồi.

Mộtsốthươnghiệunổitiếng:-VinaErrazuriz:Merlot,CabernetSauvignon,Chardonnay-LosBoldos:SauvignonBlanc,Chardonnay-Cousino-Macul:CabernetSauvignon-CasaLapostolle:Chardonnay-Valdivieso:Malbec.

16.AustraliaNghề trồng nho ởAustralia chắc chắn làmột trong những nghề phát

triểnnhanhnhấtthếgiới:diệntíchtrồngnhođãtừ59.000hanăm1990tănglênđếnhơn140.000hahiệnnay,vớisảnlượngtrên8triệuhectolit/nămvàmứctiêuthụtínhtheođầungười20,4lít/năm.

Tấtnhiên,lịchsửnghềtrồngnhoởAustraliatươngđốihiệnđại:đầuthếkỷthứ19,ngườinhậpcư,thươnggiavàcácchủđồnđiềnởAustraliađãđưacácgiốngnhoChâuÂuvàotrồngởchâulụcnày.Từnăm1820,nhođãđượctrồngnhiềuởbangNamNouvelle-Galles;tiếpđó,năm1829,ởmiềnTâynướcAustralia,nhờnhàthựcvậthọcThomasWaterns;ởbangVictoria,nhờviệcpháthiệnracácmỏvàng;cuốicùng,ởmiềnNamnướcAustralianhờdân Italia nhập cư. Cho đến khi xuất hiện nạn rệp rễ nho Phyloxera năm1877,bangVictoriađãlànơicungcấprượuchínhchotoànnướcAustralia.Nhữngnămtiếptheo,vùngmiềnNam,dokhôngbịrệpPhyloxeratấncông,

lạibiếtphát triểnhệthốngkênhtưới tiêutrongthunglũngMurrayvàxuấtkhẩurượuvangphacồnsangAnh,nênđãđạtđượcnhữngtiếnbộvượtbậc.Đếnnăm1930,sảnlượngnhovùngmiềnNamnướcAustraliađãchiếmđến75%sảnlượngnhotoànquốc.RượuvangAustraliaxuấtkhẩusangAnhđãgiữvịtríbáchủtrongsuốtthờikỳ1927-1939,trêncảrượuvangPháp.

NhữngnămsauChiếntranhthếgiớilầnthứhai,donhucầutiêuthụvềrượuvangtrongnưóctănglênrấtmạnh,donhữngtiếnbộkhoahọckỹthuậttrong trồng nho, làm rượu và do sự phát triển của hệ thống các cửa hàngchuyênmôn, cáchầm rượuvà cácCâu lạcbộnhữngngườihâmmộ rượuvang,diệntíchtrồngnhovàsảnlượngrượuởAustraliacũngtănglênnhanhchóng.Nhữngnăm1980,80%sảnlượngrượulàrượucóchấtlượngtrungbình,đượcbánlẻhoặclàrượubịch“bag-in-box”.

Từ 1985 đến 2000, diện tích trồng nho “quý tộc”, tức các giống nhonhậptừPháp,đãtăngtừ1/3lên2/3tổngdiệntíchtrồngnho,trongkhiđórượucóchấtlươngtrungbìnhđãgiảmtừ80%xuống60%.

MộttrongnhữngvấnđềcấpbáchđặtrachonềnnôngnghiệptrồngnhoAustralia là khí hậu quá nóng và khô, do vậy việc tưới tiêu là không thểtránh khỏi. Vùng Riverland nằm giữa bang Victoria và miền Nam nướcAustraliachẳnghạncókhíhậuđặcbiệt thiêuđốt,nhưngnhờcáchệthốngkênhrạchtướitiêunênđãsảnxuấtđến60%sảnlượngquốcgiavangbánlẻvàvangbịch.Tấtnhiên,cácloạirượuvangchất lượngcaođềuđếntừcácvùngcókhíhậutươngđốimátmẻ:vùngMargaretRiverởmiềnTâynướcAustralia, vùng Coonawarra vàAdelaideHils ởmiềnNamAustralia, hayvùngYarraValleytrongbangVictoria.

Vùng trồng nho có khí hậu khắc nghiệt nhất, vùngTâyAustralia, với4.453ha,chỉchiếm3%tổngsảnlượngquốcgia.Cácgiốngnhođỏtrồngởđây là Cabernet Sauvignon, Pinot Noir; các giống nho trắng là Riesling,SauvignonBlancvàChardonnay.

VùngNamAustralianằmgiữabangVictoriavàTâyAustralia,sảnxuấtđến46%sản lượngquốcgianhờrượuvangchất lượng trungbìnhcủađịadanhRiverland.NhưngNamAustraliacònnổi tiếngnhờ rượuRieslingvàCabernetSauvignonởđịadanhClareValley.ĐịadanhBarossaValleynổitiếngvớigiốngnhoSyrah(Shiraztheotiếngđịaphương).ĐịadanhAdelaideHillsnổi tiếngvớicácgiốngSauvignonBlanc,ChardonnayvàPinotNoir.ĐịadanhMcLarenValenổitiếngvớicácgiốngnhođỏSyrahvàCabernetSauvignon. Địa danh Coonawarra nổi tiếng không những bởi giống nhoCabernetSauvignonmà cònbởi cấu tạođất gồmmột lớpđất đỏ trênmộttầngđávôi.

VùngNamNouvelle-GalleslàmộttrongnhữngvùngtrồngnhovàsảnxuấtrượulâuđờivàquantrọngnhấtnướcAustralia.Ngaytừnăm1852,địadanhHunterValley,nơiôngtổcủanghềtrồngnhoAustralialàJamesBusbycómộtđồnđiền,đãsảnxuấttới270.000lít/năm.Ruộngnhocònđượctrồngnhiềuquanhcác thànhphốMudgee,CowravàYoung,cũngnhư trongcácthunglũngnằmgiữahaiconsôngMurrumbidgeevàMurray.

NhođượctrồngnhiềuởbangVictoriacuốinhữngnăm1840,chủyếuởcácđịadanhMelbourne,YarraValleyvàGeelong.Cùngvớiviệcpháthiệnracácmỏvàngởbangnàynăm1851,diệntíchtrồngnhođãtănglênnhanhchóng.Hiệnnay,bangVictoriasảnxuấttới17%sảnlượngquốcgia.

Chủ yếu rượu vangAustralia được tiêu thụ trong nước, nhưng nhữngnămgần đây, vangAustralia xuất khẩu đã chiếm tới 25% tổng sản lượngquốcgia.CácnướcnhậprượuAustraliaquantrọngnhấtlà:Anh,ThụyĐiển,Đức, Ireland, Mỹ, New Zealand, Canada, Nhật Bản, Na Uy, Thụy Sĩ vàHồngKông.

MộtsốthươnghiệuAustralianổitiếng:-Penfolds,nhấtlàrượuLagrangeHermitage,từgiốngnhoShiraz,-WolfBlass-YellowLabel-CabernetSauvignon,-Wynns-Cabernet-Shiraz,-Henschke-AbbotPrayer1997,-D’Arenberg-TheDeadArm1999,-EileenHardy-Shiraz1998,-JimBarry-TheArmagh1998.

17.NewZealandTrongsốcácnướcsảnxuấtrượuvang“mới”,rượuvangNewZealand

nổitrộinhờchấtlượngcao.VớivịtrícáchxađườngchítuyếnNamvàkhíhậu ôn hòa, New Zealand tập hợp được các điều kiện thuận lợi cho việctrồngvàsảnxuấtcácgiốngnhotrắngtươimát(70%sảnlượngquốcgialàvangtrắng).Trongcảnướccó12.000hatrồngnhovớisảnlượng12.538.000hectolit/năm và lượng vang tiêu thụ tính theo đầu người 16 lít/năm. CácgiốngnhođỏchủyếuởNewZealandlà:PinotNoir,Cabernet-Sauvignonvà Merlot, các giống nho trắng chủ yếu là: Sauvignon Blanc, Riesling,ChardonnayvàMuller-Thurgau.

LịchsửnghềtrồngnhoởNewZealandbắtđầunăm1819,khilinhmục

đạo Tin lành SamuelMarsden đưa nho vàotrồng trên đảo. NhưngngườiNewZealand vốnthích dùng bia, nên đếncuối thế kỷ thứ 19 sảnlượng rượu vang toànNew Zealand cũng chỉđủ cung cấp 25% nhucầu tiêu dùng trongnước, số 75% còn lạiphải nhập từ bên ngoài,chủ yếu từ Australia.ViệcbinhlínhMỹđổbộvào New Zealand trongChiếntranhthếgiớiIIđãkhiến nhu cầu tiêu thụrượu vang trong nướctăng mạnh. Các giốngnho Mỹ được đưa vàotrồng đại trà ở NewZealand (cho đến năm1960, giống nho MỹIsabellavẫnlàgiốngnhochính) nhằm đạt sảnlượngthuhoạchcao.Chỉtừ những năm 1970,NewZealandmới có kếhoạchđưacácgiốngnhoChâu Âu vào thay dầncác giống nhoMỹvà chuyểndần từ sản xuất rượuvang chất lượng trungbìnhsangrượuvangchất lượngcao.Chođếnnăm2000,mặcdùdiệntíchtrồngnhotăngmỗinămkhoảng1.000ha,rượuvangnhậptừnướcngoàivẫnchiếmtới42%tổngsảnlượngtiêuthụrượuvangtrongnước.

Các vùng trồng nho chủ yếu ở New Zealand: Aukland, Gisborne,Hawkes Bay,Wairarapa,Martinborough (đảo Bắc), Nelson,Marlborough,Waipara,CanterburyvàGibbstonValley(đảoNam).

Mộtsốthươnghiệurượunổitiếng:-VillaMaria-SauvignonBlanc2003vàMerlot/Cabernet-Sauvignon-

1998

-VillaMaria-SauvignonBlanc2003vàMerlot/Cabernet-Sauvignon-1998

-VillaMaria-SauvignonBlanc2003vàMerlot/Cabernet-Sauvignon-1998

-KimCrawford-Tane1998-Goldwater-Cabernet-Sauvignon/Merlot1998

18.NamPhiNgaytừkhingườiHàLanđếnđôhộNamPhivàothếkỷthứ17,họđã

đưanhovàotrồngởxứnày.NamPhinằmởvĩtuyến35độNam,cókhíhậulụcđịanóngvàkhô,nhưngcácvùngvenbiểnlạicókhíhậutươngđốiônhòanhưcácnướcvenbờbiểnĐịaTrungHải.

Những ruộng nhođầu tiên được trồng ởNam Phi năm 1654, mẻnho đầu tiên được thuhoạch và ép ngày02/02/1659.

Ngày nay, Nam Phicó 117.000ha trồng nhovới sản lượng khoảng 7triệu hectolit/năm, đứngthứ10thếgiới,vớimứctiêu thụ tính theo đầungười 10 lít/năm. Cácgiống nho làm rượu ởNam Phi chủ yếu đượcnhập từ Châu Âu, trừgiống nho địa phươngnổi tiếng Pinotage đượclai tạo giữa giốngCinsaultvàPinotNoir.Rượuvangtrắngchiếmgần90%sảnlượngrượucủacảnước,trongđórượuvangtrắnglàmtừgiốngnhoChenin(tênđịaphươnglà Stein) đã chiếm tới 30%. Các giống nho trắng làm rượu khác làChardonnay,Colombard, Riesling và SauvignonBlanc. Các giống nho đỏlàmrượuchủyếulàPinotage,Cinsault(tênđịaphươnglàHermitage),Pinot

Noir,SyrahvàCabernetSauvignon.CácvùngtrồngnhonổitiếngcủaNamPhiđềunằmdọctheobờbiển,ít

khixabiểntới100km.VùngnằmxanhấtvềphíaBắclàvùngNothernCape,dọc theosôngOrange,sảnxuất15%sản lượngrượuvangtoànquốc.TiếpđếnvùngOlifantsRiverchuyênsảnxuấtnhodùngđểchưngcấtrượumạnh.Vùng Piketberg, sản xuất rượu ngọt tự nhiên, chủ yếu là rượu đỏ. VùngSwarland vàTulbagh, nhờ các cố gắng củamột hầm rượu có tiếng tên làSwarlandCoopérative,đãtạodựngđượctêntuổitừítlâunay.

PhíaNamvùngSwarlandlàvùngPaarl,chiếm20%diệntíchtrồngnhocủacảnước.ĐisâutheohướngTây-Nam,tađếnvùngDurbanvillevàmộtvùngtuynhỏnhưngđãtừngnổitiếngnhấtNamPhilàvùngConstantia.TiếpvềphíaĐông-NamlàvùngStellenboschvớicác loại rượuđỏdanh tiếnglàm từcácgiốngnhoPinotage,MerlotvàCabernetSauvignon.XahơnvềphíaĐông là vùng trồngnhonhỏFranschhoekhay còngọi là “khungườiPháp”,vớicácloạivangtrắngnổitiếnglàmtừcácgiốngnhoChardonnay,SémillonvàSauvignonBlancvàcácloạirượuvangđỏđanglên.BêncạnhđólàvùngWorcesterchiếm22%sảnlượngrượutoànquốc.Vùngkếbên,Robertson,cókhíhậukhô,nóngkhiếnchoviệctướinướclàđiềukhôngthểtránhkhỏi…

Mộtsốthươnghiệurượunổitiếng:-Edonia,-Warwich,-ConstantiaUtsig,-BouchardFinlayson,-NeilEllis.

19.NhậtBảnCácbạnđừngvộicười.Đúngvậy,đấtnướcmặttrờimọckhôngchỉsản

xuấtrượusakêmàcònsảnxuấtrượuvang.NhữngruộngnhođầutiênxuấthiệnởNhậtBảnvàothếkỷthứ12,nhưngphảiđếnthếkỷ17,dướitriềuvuaEdo,ngànhsảnxuấtrượuvangởNhậtBảnmớithựcsựpháttriểnvớigiốngnhotrắngđịaphươngnổitiếng“Koshu”.

Năm1877,haichuyêngiaNhậtđượccửsangBordeaux(Pháp)đểhọccách làm rượu theo kiểuChâuÂu.Khi về nước, họ đã tổ chứchầm rượu“hoànhtráng”đầutiênởNhật.Hầmrượunàysauđóđãtrởthànhbảotàngrượu.

Các vùng trồng nhocủaNhậtnằmrảiráctrêncácđảoHokkaidoởphíaBắc và Kyushu ở phíaNam, nhưng tập trungtrên đảo chính Honshu,vùng Yamanashi. Khíhậunóng ẩmmưanhiềuđã khiến các chuyên giaNhậtchọncácgiốngnhochín sớm, trước tháng 9hàng năm để tránh cáccơn mưa lớn rất có hạichovụthuhoạchnho.

Cácgiốngnhotrắngchính là Koshu (địaphương), Sémillon,Chardonnay, Muller -Thurgau và Riesling.CácgiốngnhođỏchínhlàCabernetSauvignon,MerlotvàCampbell’searly.

MộtvàithươnghiệuNhậtnổitiếng:

ChâteauMercian,Suntory,Polaire,Mann’s.

Chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiớinăm1995,ôngShyniaTasaki,đanglàmhết sứcmình để rượuvangvùngYamanashi được côngnhận là rượuvangcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnhđầutiênởNhật.

20.TrungQuốcTheonhữngsốliệugầnđây,toànTrungQuốccó240.000hatrồngnho

ănvànholàmrượu,sảnxuấtrakhoảng5,2triệuhectolit(đứnghàngthứ11trênthếgiới),vớimứctiêuthụtínhtheođầungười0,33lít/năm.Tuynhiên,vớisốdân1,3tỷngười,dùhiệnnayTrungQuốcmớichỉtiêuthụ400triệuchaivanghàngnăm,đâylàmộtthịtrườngcótiềmnăngrấtlớn,bởinhữngngườiuốngrượuvangtươngđốithườngxuyênchỉchiếm5%tổngsốdân.

LịchsửrượuvangTrungQuốcđãcótừtrướcthờinhàHán,khivuaHánCao tổcửmộtđoànsứgiảđivềphíaTây,vàođịaphậnmộtquốcgiamàthầndânlàmrượutừnhovàthườngxuyênsửdụngthứđồuốngcócồnnày.Đoàn sứ giả nước Hán thuật lại rằng các nhà giầu ở xứ Wan chứa tới300.000lítrượuvangtronghầmrượu,nhữngthứrượutốtcóthểgiữđượchơn10năm…

Những năm gần đây, nhằm hạn chếmức tiêu thụ rượumạnh, nhất làrượu gạo, chính phủTrungQuốc đã khuyến khích phát triển công nghiệprượuvangvà nhiều công ty liên doanh, nhất là các công tyPháp -TrunghoặcĐức-Trungđãđầutưmạnhvàongànhnày.BáochíTrungQuốccũngnóinhiềuđếntácdụngtíchcựccủarượuvangđốivớisứckhỏe,nhấtlàrượuvangđỏ.

RượuvangnộiđịaTrungQuốcthườngđượclàmtừnholàmrượutrộnlẫnvớinhoăntráivànướccốtnhorẻtiềnnhậptừnướcngoàivớikhốilượnglớn. Rượu vang chất lượng cao thường được nhập từ nước ngoài, nhất làPháp,Italia,Australia,ChilevàTâyBanNha.

Người Trung Quốcđặc biệt chú trọng đếngiá cả khi mua rượuvangngoại: họ cho rằngrượucàngmắccàngquý,nhất làkhi tặng,biếuai.Họthườngsửdụngrượuvang trongcácdịp lễ tếthoặc khi bạn bè bù khúhơn là trong các bữa ăngia đình. Nói chung,quảng đại người tiêudùng Trung Quốc quantâm đến các khía cạnhrượu vang và sức khỏehơn là đến hương vịrượu.Vìthế,cầnphảicóthờigianđểtạo“vịrượuvang” trong một quốcgia chưa từng có mộtchuyên gia thử nếm vàphục vụ rượu được đàotạotheotrườngpháichínhthống(ChâuÂu).

CácthươnghiệurượuvangTrungQuốcnổitiếng:

GreatWall,nhàsảnxuấtrượuvangcótêntuổinhấtTrungQuốc,cósảnlượng50.000tấnnho/nămtừ7giốngnhokhácnhau,xuấtkhẩutới50%sảnphẩmsangnhiềunướckhácnhautrênthếgiới.DragonSeal,liêndoanhvớihãngrượuPernod-RicardcủaPháp,cósảnlượngkhoảng10.000tấnnho/năm.Changyu,nhàsảnxuấtlớnnhấtTrungQuốcvàChâuÁ,vớisảnlượng80.000 tấn nho/năm.Sản phẩmcủa công tyChangyuđược xuất khẩusangMỹ,Bỉ,HàLan,NamTriềuTiên,Malaysia,Singapore,TháiLanvànhiềunướckháctrênthếgiới.Huadong, có sản lượng 60.000 tấn nho/năm, chú trọng đầu tư nghiêncứu sản xuất vang trắng, nổi tiếng với vang làm từ giống nhoChardonnay.Loulan,côngtynhỏvớisảnlượng5.000tấnnho/năm,nhưngrấtquantâm đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm và thường xuyên mờichuyêngianướcngoài,nhấtlàPhápvàođàotạotạichỗ.LoulancũnglàmộttrongnhữngcôngtyTrungQuốcđầutiênđưanămthuhoạchnholên nhãn chai, nổi tiếng với rượu Cabernet Sauvignon (đỏ) vàSauvignonBlanc(trắng).

21.ViệtNamCóthểnóingườitiênphongtronglĩnhvựcmớimẻnàylàanhNguyễn

VănViệt,tổnggiámđốccôngtyLadofoods(vangĐàLạt).Đólànăm1999.ĐượcmờithamgiamộtHộichợquốctếrượuvangở

Italia,anhViệtđãnảyramộtýnghĩtáobạo:“TạisaomìnhkhôngthểlàmrượuvangởViệtNam?”.

Trởvềnước,anhViệtbắttayvàolàmrượuvangvớinhữngtrangthiếtbịcònquánghèonàncủanhàmáyvangĐàLạt.Cũngcầnnóithêmlàtừsaunăm1975 cho đến năm1999, nhàmáy vangĐàLạt chỉ sản xuất rượu từnướchoaquảlênmen.

Mẻrượuvangđầutiên,làmtừhỗnhợpnướcnhovàdâutây,đãnhanhchóngchiếmđượccảmtìnhcủangườitiêudùngtrongnước.Vớisảnlượng50.000lítrượuvangtrongnhữngnămđầu,hiệnnaynhàmáyvangĐàLạtđãsảnxuấtrakhoảng1,5triệulítvang(2004).

RượuvangĐàLạtđượcchia làm3 loại:vang trắng,vangđỏvàvangsủi.Theođánhgiácủangườitiêudùngtrongnước,vangsủiĐàLạtđượccoi

làmộttrongnhữngvangngonnhấtViệtNam.

Vang đỏ Đà Lạt lạiđượcchiathành3loại:1loạidànhchongười tiêudùng trong nước, 1 loạidành cho xuất khẩu(Export) và 1 loại đặcbiệt(Superior)đượcnuôi24thángtrongbồninox.Sắp đến, nhà máy vangĐà Lạt sẽ nhập khẩuthùng gỗ sồi để nuôirượulâudài.

NhođểlàmvangĐàLạt là giống Cardinal,được trồng nhiều ở cáctỉnh miền Trung (NinhThuận, Bình Thuận…).Sau khi thu hoạch, nhosẽ được chuyển lên ĐàLạtđểép,ủmenvàlàmrượu.

CôngtyLadofoods,ngoàivangĐàLạt,cònsảnxuấtrượungọttừhoaquả(Liqueur)vàhạtđiều.Côngtycómộtđộingũbánbuôn,bánlẻtuychưathậtsựlànhnghề,nhưnghiệndiệnởhầuhếtcáctỉnh,thànhtrongphạmvicảnước.Hiệnnay,côngtyđangtrồngthíđiểm5hacácgiốngnhoquốctếnhưCabernet Sauvignon,Merlot, Syrah (đỏ),Chardonnay và SauvignonBlanc(trắng).Mục tiêu của Ladofoods trong những năm đến là tăng sản lượngvanglên5 triệu lít/nămvàxuấtkhẩusangmộtsốnướckhuvựcnhưNhậtBản,NamTriềuTiên,Malaysia(hiệnđangnhậpkhoảng100.000chaivangĐàLạt/năm).Đặcbiệt,cómộtViệtkiềuởThụySĩnhậpmỗinămkhoảngvàingànchainhằmcungcấpchocácnhàhàngChâuÁtạinướcnày.

TrăntrởlớnnhấtcủaanhNguyễnVănViệtlàlàmsaođưađượcthươnghiệuvangĐàLạtlênmáybayVietnamAirlinestrênnhữngchặngbayquốctế.Quảvậy, có lẽVietnamAirlines làhãnghàngkhôngduynhất trên thếgiớikhôngđưathươnghiệuquốcgiavàodanhsáchrượutrênmáybay.Vídụthìrấtnhiều,tôichỉxinnêuraởđâycáctrườnghợpđiểnhìnhnhất:AirFrancesửdụngvangPhápvàcóôngOlivierPoussier,Chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiới2000làmcốvấnvềrượu,LufthansasửdụngvangĐức,Malev

sửdụngvangHung,UnitedAirlinessửdụngvangMỹvàcóôngFrostDouglàcốvấnvềrượu,BritishAirwayssửdụngvangsủiNyetimber,vangtrắngChapelHils,vangđỏChapelDownđềusảnxuấttạiAnh…

SaucôngtyLadofoodsvàvangĐàLạt,phảikểđếnnhữngcốgắngcủaanhNguyễnVăn,ChủtịchHộiđồngquảntrịcôngtyliêndoanhViệt-ĐứcVan-GrescótrụsởởthịxãBảoLộc.Van-Gresđãkýhợpđồngthuêtrong50 năm52ha đất ởBìnhThuận năm2004 để trồng 23 giống nhoĐức vàquốc tế như Muler - Thurgau, Riesling, Sauvignon Blanc, Chardonnay,Spatburgunder, Cabernet Sauvignon,Merlot…Trong khi chờ đợimẻ nhođầutiên(phảimấttừ2-3nămsaukhitrồng),Van-GresđãxâydựngmộtnhàmáyrượuhiệnđạivớitoànbộtrangthiếtbịđưatừĐứcsang.Đầunăm2005,Van-GresđãnhậpvàđóngchaiởViệtNam2loạirượuchấtlượngtươngđốicao:RieslingnhậptừĐứcvàMerlotnhậptừChile.Khichínhthứcsửdụngnhothuhoạchtrêncácruộngnhocủamình,Van-Gressẽđưamộtphầnrượuvàonuôitrongthùnggổsồidùngchonhucầutrongnướcvàxuấtkhẩu.

Trongtươnglai,Van-Gressẽlàmộttrongnhữngcôngtycótiềmnănglớn ởViệtNam: nhàmáy sản xuất rượu vang với trang thiết bị hiện đại,chuyêngia làmrượucóchuyênmôncao,cácgiốngnho làmrượuđạt tiêuchuẩnquốctế,khôngbịlệthuộchoặclệthuộcrấtítvàonguồnnhothumuatừnôngdânbênngoài…

MộtsốcôngtykhácnhưThanhBìnhcũnghợptácvớinhàlàmrượunổitiếngJean-PierreMoueixcủavùngBordeauxđểtrồngthíđiểm1,5haởBảoLộc,côngtyAgriparkvới1,5haởĐàLạt,nhưngvớivốnđầutưvàquymônhỏhơnnhiềusovớiLadofoodsvàVan-Gres.

V.CÁCLOẠIRƯỢUVANGNỔITIẾNGTRÊNTHẾGIỚI

1.DanhmụcrượuvangBordeauxdanhtiếng1855:đãlỗithờinhưngkhôngaibắtbẻđược

Danh mục rượu Bordeaux nổi tiếng 1855 do chính Hoàng đế PhápNapoléon III đề nghị các thương gia buôn bán rượu vùng Bordeaux bìnhchọnvàlậpratạitriểnlãmtoàncầu1855ởParisvàvẫncòncógiátrịchođếnngàynay.

Danhsáchnàytừtrướcđếnnayvẫnđượccoilàmộtcôngtrìnhthếkỷ,một công trình cógiá trị lịch sử, ghi nhận sựphânhạngcủa61 loại rượuvangđỏvà26loạirượuvangtrắngngọtdanhtiếngvùngBordeaux.

Thời đó, các doanh nhân buôn bán rượu của phòng thương mạiBordeauxbìnhchọnthứhạngrượutrêntiêuchuẩngiábánrượutrongmộtthờigianlâudài,bởivìgiábánrượulàmộttrongnhữngtiêuchíkhôngaicóthểbắtbẻđượcvềchấtlượngcủarượu.3loạirượuhàngđầuđượcbìnhchọntrongsố61loạirượucótêntrongdanhmụcrượu1855nằmởvùngMédoc,đólàcác lâuđài:ChâteauLatour,ChâteauLafitte-RothschildvàChâteauMargaux, 1ởvùngGraves làChâteauHaut -Brion.Tuynhiên,một cuộccáchmạngnhỏđãxảyravàonăm1973,khiChâteauMouton-Rothschild,chỉđượcxếphạngnhìnăm1855,đãđượcmờilênđứngnganghàng4bậcđànanhsốmộtvàonăm1973.

Danhmục1855lựachọnrượutheotêncáclâuđàisảnxuất,cónghĩalàcácthươnghiệu,chứkhôngdựatheotênvùngtrồngnhohaydiệntíchtrồngnho.Từnăm1855đếnnay,nhiềulâuđàiđãtăngdiệntíchtrồngnhovàcũngthaythầyđổichủnhiềulần.ThựctrạngngànhtrồngnhovàsảnxuấtrượuởPháp thờinaycũngkhácxa sovới thếkỷ thứ19.Nhưng, tựu trung,danhmụcrượu1855vẫngiữnguyêngiátrị,nhấtlànhữnggìliênquanđến5loạirượu hàng đầu. Cái khác đi là nhiều loại rượu có thứ hạng thấp hơn nhưChâteauLéoville-LasCases,ChâteauDucru-Beaucaillou,ChâteauPichon-ComtesseLongueville hoặc thậm chí cảChâteauLynch -Bages là rượuđượcxếphàngthứ5,hạngcuốicùngtrongdanhmụcrượu1855,hiệnđangđượcbánvớigiánghiêngngửacácloạirượuhàngđầu.

1.1.SauđâylàtoànbộdanhmụcxếphạngvangBordeaux1855

Rượuvangđỏ:Thứnhất(PremiersCrus)ChâteauLafitePauillacChâteauMargauxMargauxChâteauLatourPauillacChâteauHaut-BrionPessac(Graves)ChâteauMoutonRothschildPauillacThứnhì(DeuxièmesCrus)ChâteauRausan-SéglaMargauxChâteauRauzan-GassiesMargauxChâteauLéoville-Las-CasesSt.JulienChâteauLéoville-PoyferréSt.JulienChâteauLéoville-BartonSt.JulienChâteauDurfort-VivensMargauxChâteauLascombesMargauxChâteaugruaud-LaroseStJulienChâteauBrane-CantenacCantenac-MargauxChâteauPichon-LonguevillePauillacChâteauPichon-Longueville,ComtessedeLalandePauillacChâteauDucru-BeaucaillouStjulienChâteauCos-D’EstournelStEstèpheChâteauMontroseStEstèpheThứba(TroisièmesCrus)ChâteauGiscoursLabarde-MargauxChâteauKirwanCantenac-MargauxChâteaud’IssanCantenac-MargauxChâteauLagrangeSt.JulienChâteauLangoaSt.Julien

ChâteauMalescot-Saint-ExupéryMargauxChâteauCantenac-BrownCantenac-MargauxChâteauPalmerCantenac-MargauxChâteauLa-LaguneCantenac-MargauxChâteauDesmirailMargauxChâteauFerrièreMargauxChâteauCalon-SégurStEstèpheChâteauMarquisd’Alesme-BeckerMargauxChâteauBoyd-CantenacMargauxThứtư(QuatrièmesCrus)ChâteauSaint-Pierre-BontempsSt.JulienChâteauSaint-Pierre-SevaistreSt.JulienChâteauBranaireSt.JulienChâteauTalbotSt.JulienChâteauDuhart-Milon-RotschildPauillacChâteauPougetCantenac-MargauxChâteauLaTour-CarnetStLaurentChâteauLafont-RochetStEstèpheChâteauBeychevelleStJulienChâteauPrieuré-LichineCantenec-MargauxChâteauMarquisdeTermeMargauxThứnăm(CinquièmesCrus)ChâteauPontet-CanetPauillacChâteauBatailleyPauillacChâteaugrand-Puy-LacostePauillacChâteaugrand-Puy-DucassePauillacChâteauHaut-BatailleyPauillacChâteauLynch-BagesPauillac

ChâteauLynch-MoussasPauillacChâteauDauzac-LynchLabarde-MargauxChâteauMouton -d’Armailhacq (maintenantMouton -Baronne -

Philippe)PauillacChâteauduTertreArsac-MargauxChâteauHaut-Bages-LibéralPauillacChâteauPédesciauxPauillacChâteauBelgraveStLaurentChâteauCamensacStLaurentChâteauCos-LaboryStEstèpheChâteauClerc-MilonPauillacChâteauCroizet-BagesPauillacChâteauCantemerleMacauRượuvangtrắngngọt:Thượnghảohạng(PremierCrusupérieur)ChâteauYquemSauternesThứnhất(PremiersCrus)Châteaulatour-BlancheBommesChâteauLafaurie-PeyragueyBommesChâteauClosBommesChâteauHaut-PeyragueyBommesChâteauRayne-VigneauBommesChâteauSuduirautPreignacChâteauCoutetBarsacChâteauClimensBarsacChâteauGuiraudSauternesChâteauRieussecFarguesChâteauRabaud-PromisBommesChâteauSigalas-RabaudBommes

Thứnhì(DeuxièmesCrus)ChâteauMyratBarsacChâteauDoisy-DaëneBarsacChâteauDoisy-DubrocaBarsacChâteauDoisy-VédrinesBarsacChâteauRabaud-PromisBommesChâteauArcheSauternesChâteauFilhotSauternesChâteauBroustetBarsacChâteauNairacBarsacChâteauCaillouBarsacChâteauSuauBarsacChâteauMallePreignacChâteauRomerFarguesChâteauRomer-du-HayotFarguesChâteauLamothe-DespujolsSauternesChâteauLamothe-GuignardSauternes1.2.Xếphạng1955rượuvangvùngSaint-Emilion

1.3.CácloạirượuvangnổitiếngnhấtvùngPomerolTrên thực tế, không có xếp hạng chính thức. Tuy nhiên, giới chuyên

mônmặc nhiên thừa nhậnmột số lãnh địa nổi tiếng sau (xếp theo thứ tựABCchứkhôngphảitheogiátrịthươngmại).

1.4.XếphạngrượuvangdanhtiếngvùngGravesvàPessac-Leognan

1.5.Mộtsốtêntuổihảohạnga.ChâteauLafite-Rothschild:Rượuvanghàihòanhấttrongsốcác

rượuvangvùngAOCPauillacNhữngngười khôngmấy amhiểu về rượuChâteauLafit -Rothschild

thườngbịthấtvọngkhithửnếmloạirượunày.Lýdohoặcvìrượubịuốngquá sớm,khi chưađến tuổi sungmãn,hoặcvìngườiuốngcảm thấy rượunàysangnhưmộtôngthầydòngvừađẹptraivừakhắckhổ.

Quảvậy,đểcóthểđánhgiáđúngmứcChâteauLafite-Rothschildcần

phảiđợiítnhấttừ10-20nămsaukhirượuđượcđóngchai.LãnhđịaLafite -Rothschild cóhơn100hanho, chủyếu làgiốngnho

CabernetSauvignon(75%),vớisảnlượngkhoảng250.000chai/năm.RượuChâteauLafite-Rothschildcómàusắcđậmđà,hươngvịthanhcaocủahoaViolette,mùiquảchínmọng,mùithoangthoảnggỗtrầmvàgiavịphươngĐông,uốngvàorồiquênchết.

Rượu Château Lafite - Rothschild đã được nhà thơ La Mã nổi tiếngAusonenóiđến từnhữngnăm325sauCôngnguyên.CácdanhnhânkhácnhưvuaPhápLouisXV,HồngygiáochủRichelieuvàbàhoàngPompadourđềukhôngngớtlờicangợi.Cáchđây20năm,mộtchairượuChâteauLafite-RothschilddoĐại sứMỹThomas Jeffersonmuanăm1787đãđượcbánđấugiátạinhàtổchứcbánđấugiáChristie’svớigiá160.000euros.

b.ChâteauHaut-Brion:ÔnghoàngcủarượuvùngAOCGravesKhiđếnvùngngoạiôthànhphốBordeaux,địaphậnPessac,dukháchít

khiđểýđếnnhữngruộngnhoẩnhiệnquacáckhubiệtthựlúpxúp.Vậymàđólà46haruộngnhocủaChâteauHaut-Brion,đứngthứnhấttrongDanhmục1855cácrượuvangdanhtiếngBordeaux.

ChâteauHaut-Brionrađờinăm1525,từsựxeduyêngiữacôcongáirượucủaôngthịtrưởngthànhphốnhỏLibournevớiôngJeandePontac,dânbiểu thànhphốBordeaux.Con traihọ,ôngArnauddePontac,đãmởrộngdiện tích trồng nho vàmởmột quán bán đồ ăn với rượu Château Haut -BrionởLondon(Anh).Chỉítlâusau,quán“Pontace”đãtrởthànhtụđiểmcủagiớiquýtộcvàtríthứcthờiđó,vídụnhưnhàtriếthọcAnhJohnLocke.Năm1787,ĐạisứMỹtạiPháp,ôngThomasJefferson,đãđánhgiáChâteauHaut - Brion ngang hàng với các Château Lafite - Rothschild, ChâteauLatourvàChâteauMargaux,đềuđứng thứnhất trongDanhmục1855cácrượuvangdanhtiếngBordeaux.

Các giống nho chính trồng ở đây:Cabernet Sauvignon (45%),Merlot(37%)vàCabernetFranc(18%).

c.RượuRomanée-Conti:ĐắtnhưvàngLãnh địaRomanée -Conti (vùngBourgogne), ngoài rượuRomanée -

Conti“danhbấthưtruyền”,cònsảnsinhracác“kỳquanrượuvang”khácnhư rượu Echezeaux, Grands Echezeaux, Romanée Saint - Vivant,RichebourgvàLaTâche.

Lãnh địa 24,85ha này thuộc quyền sở hữu của gia đình Aubert deVilaine, gồm vùng sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ được xác định AOCRomanée-Conti(1,8ha,4.000-6.000chai/năm),AOCLaTâche(6,10ha),

AOCRichebourg,AOCRomanéeSaint -Vivant,AOCGrandsEchezeauxvàAOCEchezeaux.ToànbộlãnhđịaRomanée-Contisảnxuấtrakhoảng94.000chairượu/năm.Nhưngnếubạncóýđồmua1chaiRomanée-Contivìmộtlýdonàođóthìphải:

-LiênhệngayvớicácĐạilýđộcquyềncủaRomanée-Conti1nămtrướckhirượuđượcđóngchai.-Bạnlàchủcác tiệmănhoặckháchsạncótên tuổihoặclàcácchính

khách,danhnhân,minhtinhmànbạc,siêusaobóngđá…-Mua1thùng12chai,trongđóchỉcó1chaiRomanée-Contivà11chairượukhác:2LaTâche,2RomanéeSaint- Vivant, 2 Richebourg, 2 Grands Echezeaux và 3 Echezeaux. Giá 1

thùnghỗnhợpnhưvậygiákhoảng2.000-4.000euros,đắtnhưvàng!d. Rượu Château Cheval - Blanc: Tên tuổi lớn của vùng Saint -

EmilionRượu Château Cheval Blanc, một trong những tên tuổi lớn của vùng

Saint - Emilion, không những nổi danh vì chất lượng caomà còn vìmộtngoạilệkhác:thànhphầncủarượuchứatới58%giốngnhoCabernetFrancvà42%giốngnhoMerlot,trongkhitấtcảcáclâuđàikhácởvùngnàyđềucótỷlệnhoMerlotcaohơn50%.

Với36haruộngnho,ChâteauChevalBlancsảnxuấtrakhoảng200.000chairượuvang/năm:rượuvangChâteauChevalBlanctròntrịa,sóngsánh,thơmngon,xứngđángđượcphụcvụtrongcácđạitiệc.

e.RượuCôte-RôtievàgiađìnhMarcelGuigalMarcel Guigal vẫn thường tự hào rằng vì những cố gắng cải tạo các

ruộngnhovùngAOCCôte -Rôtie củaôngmàvùngAOCnày thoátkhỏi“Họatuyệtchủng”?Nếubạnđọcbănkhoăntựhỏivìsao,MarcelGuigalgiảithích:“Tôikhôngthểnàochấpnhậnýtưởngtheođóvùngtrồngnhocólịchsử2.500nămnàychếtdầnchếtmòn”.

Quảcóthế,vàonhữngnăm1960,MarcelGuigalđãbỏrakhôngíttiềncủađểcảitạocácruộngbậcthangtrồngnhoSyrahvàViognierởđây.Trong2 thập niên,MarcelGuigal đã trở thànhmột siêu sao làm rượu kiêm bánrượu(Négociant-Éleveur)củavùngphíaBắcCôtesduRhône.

Nhữngnhãnhiệu thươngphẩmnổi tiếngnhấtcủagiađìnhGuigal tậptrungởvùng sảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnhAOCCôte -Rôtie, cạnh thành phố nhỏ Ampuis: đó là rượu “La Mouline”, rượu “La

Landonne”,rượu“LaTurque”vàrượu“LaDoriane”.Rượu“LaMouline”(3.600-6.000chai/năm)đếntừcácruộngnho“Cô

gái tócvàng-CôteBlonde”.ThànhphầnchủyếucủarượuLaMouline làgiốngnhoSyrah,phavớitừ8-12%giốngnhoViognier(làmộtgiốngnhotrắng).Rượunàyvừachátvừamềm,vớicáchươngvịquảlýđen,hạttiêuvàmùikhói,cóthểgiữđược20năm.

Rượu“LaLandonne”,100%giốngnhoSyrah,đếntừcácruộngnho“Côgáitócnâu-CôteBrune”.RượuLaLandonneđậmđà,nhiềuchấtchát,chỉnênkhuitừ7-10nămsaukhirượuđượcđóngchaivàcóthểgiữđượctừ20-40năm.

Rượu“LaTurque”(7.000-8.000chai/năm)làhìnhảnhphốihợpgiữarượuLaMouline và rượuLaLandonne.Thành phần của rượu chủ yếu làgiốngnhoSyrah,phathêmtừ5-7%giốngnhoViognier.Rượunàycósứcmêhoặctuyệtvời,nhưngkhônggiữđượclâu:từ10-15năm.

Rượu“LaDoriane”làvangtrắnglàmtừgiốngnhoViognier,sảnlượng10.000chai/năm.Khuimộtchairượunày,chúngtasẽngấtngâytrướcâmhưởng dạt dào của các hương vịmơ, táo, đào, hoa keo, chanh, bưởi,mậtong…Rượu trôi vàomiệng nõn nà, ngậy béo, thơm tho, một khoái cảmtuyệtvời!

f.Pétrus,“Hoàngđếrượuvang”vùngBordeauxNếu có ai hỏi rằng trong số các loại rượu vang danh tiếng vùng

Bordeaux,cóloạinàokhôngđượcxếpvàodanhmục1855thìchắckhôngítngườisẽnóirằngđólàrượuPétrus(nhiềungười,khôngbiếtvôtìnhhayhữuý,đãchothêmchữ“lâuđài-Château”vàotênrượu,nhưngđúngratênrượuchỉlà“Pétrus”,mộcmạc,chântình!

SovớicácrượuBordeauxnổitiếngkhác,Pétruslàmộtngoạilệởchỗđây là rượucónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh(AOC)vùngPomerolvàcũng chưa từng được xếp hạng trong danhmục 1855. Pétrus được nhữngngườiMỹgiàucóbiếtđếntừđầuthếkỷ20,nhưngphảiđếnsauđạichiếnthếgiớilầnthứhaimớitrởnêncótêntuổi.Năm1964,giađìnhJean-PierreMoueix,mộtthươnggiabuônbángiasúcvàcácsảnphẩmtừsữa,đãmualạilãnh địa Pétrus. Gia đìnhMoueix lại có sáng kiến tuyệt vời là biếu rượuPétruschocốTổngthốngMỹKennedytrongnhữngtốitiếptântrọngthểtạinhàtrắng.Từđó,rượuPétrustrởthànhthứrượukhôngthểthiếutrongcácyếntiệclinhđình,vươnggiả.

Pétrus,với11,5hađấttrồngnho,cũnghếtsứcđặcbiệtởchỗcácruộngnho của lãnh địa này nằm trênmột tầng đất sét xanh và đất pha chất sắt

(Crassedefer)rấtdầy.Nhođượctrồngvớimậtđộ6.500gốctrên1ha,vớisản lượng trungbìnhcủa toàn lãnhđịa45.000chai rượuvang/năm.ThànhphầnrượuPétrusgồm95%giốngnhoMerlotvà5%CabernetFranc.

Nhođượctỉa lávàháibớtquảvàomùahè,sauđóđượcháikỹlưỡngbằngtaytrongmùathuhoạch.Cáchlàmrượucũngrấtđặcbiệt,cóxuhướngthủcông, lỗi thời theocáchsuynghĩcủanhữngngườicấp tiến:nhoháiởmỗithửaruộngđượcđưavàoủvàchờlênmentrongtừngbồnchứabêtôngquétsơnthựcphẩmriêngrẽ.Sauđó,nướcnhođãlênmenđượcđưavàocácthùnggỗsồimớivàđượcnuôitừ20-22thángtrướckhiđemrađóngchai.

g. Château Yquem: Minh tinh màn bạc của rượu ngọt vùngSauternes

Năm 1787, Đại sứ Mỹ Thomas Jefferson (sau này trở thành Tổngthống),trongmộtchuyếnđithămthúcácvùngtrồngnhocủaPháp,đãdừnglạiởBordeaux,thửnếmrượuChâteauYquemvàkhenngợithứrượungọtmàu hổ phách trời cho này như là một kiệt tác nghệ thuật của vùngBordeaux.

Đượcđánhgiálàrượungoạihạngtrongdanhmục1855cácrượuvangnổi tiếngBordeaux, rượungọtChâteauYquemthựcsựđángđượckínhnểbởi sự lựa chọn kỹ càng đếnmức tuyệt đối nho bị nấmquý tộc tấn công(BotrytisCinéréa).

Thậtvậy,vàomùathuhoạchnho,mỗigốcnhoởlãnhđịaYquemđượcháiđiháilạibằngtayđến5lần,đòihỏinhiềucônglaođộngvàchínhvìvậymàgiáthànhrượucũngrấtcao.

Tùytheonămthuhoạchnhotốthayxấu,mỗinămchỉcótừ10-80%sản lượngnho thuhoạchở lãnhđịaYquemđượcđưaraủmen, làmrượu.Mỗigốcnhocũngchỉchođược1cốcrượungọtYquem.Saukhiép,nướcnhosẽđượcủvàcholênmentrongnhữngđiềukiệnvệsinh,kỹthuậtngặtnghèovà sauđóđượcnuôi trong thùnggỗ sồi36 tháng sovới từ18 -24thángởcác lâuđài lâncận.Đểgiữuytín thươnghiệu,nhữngnămcựckỳyếukémnhưnăm1992,ChâteauYquemđãkhôngchorađờisảnphẩm.

h.ChâteauMargaux:KhôngtiềnkhoánghậuChâteauMargauxlàloạirượuvangdanhtiếngBordeauxduynhấtmang

ngaychínhtênvùngsảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh:AOCMargaux.

Ngaytừthếkỷthứ13,rượucủaChâteauMargauxđãđượccoilàngonhơnhẳncácrượukháccùngnằmtrongvùngsảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnhAOCMargaux.

LâuđàiMargauxhiệnnay,vớikiếntrúckiểuHyLạpcổvớirấtnhiềubậc tam cấp, được xây dựng đầu thế kỷ thứ 19 trên nền lâu đài cũ kiểuGothic. Kiến trúc sư là ông Louis Combe, học trò của ôngVictor Louis,ngườiđãcócôngxâyNhàhátlớnthànhphốBordeaux.

ChủlâuđàiMargauxlàgiađìnhMentzelopoulos.Giađìnhnàysởhữu78haruộngnho,sảnxuấtrakhoảng390.000chairượuvang/năm.Cácgiốngnhochínhởđây:CabernetSauvignon(75%),Merlot(20%),CabernetFranc(2,5%)vàPetitVerdot(2,5%).

Rượuđànem(Deuxièmevin)củaChâteauMargauxcótên“Biệtthựđỏ-PavillonRouge”,cũng làmột thứvangvừađậmđà, lịch lãm,vừaduyêndáng,thanhtao.

Ngoài vang đỏ,ChâteauMargaux còn có 12ha nho SauvignonBlanc,sảnxuấtravangtrắngcótên“Biệtthựtrắng-PavillonBlanc”,chỉđượcxếphạngrượuBordeauxthường(AOCBordeaux).

i.LâuđàiMouton-RothschildvàbátướcPhilippedeRothschildBá tước Philippe de Rothschild không những nổi tiếng vì ông là chủ

81haruộngnhovùngsảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnhPauillac(AOCPauillac),màcònvìôngđãcảganđứngraquảnlýlâuđàiMouton-Rothschild (thứ nhất trong Danh mục 1855 các rượu vang danh tiếngBordeaux)vàonăm1922,khiôngmới20tuổi,cũngnhưđưara3sángkiếnlàmbiếnđổicơbảnChâteauMouton-Rothschild.

Sáng kiến thứ nhất: nếu như trước năm 1922, các nhà sản xuất rượuvùng Bordeaux thường bán ngay nước nho đã ủmen saumùa thu hoạchtrong những thùng gỗ nhỏ cho các thương gia buôn bán rượu, để rồi cácthươnggianàytựxoayxởđóngchaiởđâuđóthìtùy.Vìlýdođómàrượucủa1lâuđàithườngđượcbánchonhiềuthươnggiakhácnhau,vàtùytheosự lèo lái của các thương gia nàymà sản phẩm đóng chai giữa người nọngườikiacósựkhácnhautuycùngtừmộtxuấtxứmàra.BátướcPhilippedeRothschildđãlàmmộtcuộccáchmạngnhỏkhiôngchođóngchaingaytạilâuđàiMouton-Rothschild.Từđótrởvềsau,việcđóngchaiởngayLâuđàiđượccoilàmộtbảođảmnguồngốcxuấtxứ.

Sáng kiến thứ hai: vào những năm 1930, khi bá tước Philippe deRothschildcho rađời rượuđànem(Deuxièmevin)củaChâteauMouton-Rothschild tên làMouton - Cadet, ông đã gặp nhiều thất bại. Thế nhưngngàynayMouton-Cadetđãtrởthànhmộtthươnghiệucógiátrịcao.

Sángkiếnthứba: từnăm1945,bátướcPhilippedeRothschildđãyêucầucáchọasĩ lớnvẽcácnhãnchaiChâteauMouton -Rothschild.Mộtsố

danhhọanhưPicasso,Miro,Warhol,Bacon…đãhưởngứnglời thỉnhcầunày.ÔngcũnglàmộttrongnhữngnhàsảnxuấtrượuđầutiênởvùngMédocmởbảo tàng rượuvangvà tổchứcchodukháchđến thamquan.Suốthaithậpniên50-60,ôngđãrasứcđấutranh,thuyếtphụcđểsửađổidanhmục1855 các rượu vang Bordeaux danh tiếng. Kết quả là năm 1973 ChâteauMouton-Rothschildđãđượcnângtừthứnhì lênthứnhất trongdanhmục1855.

j.HầmrượuTainL’Hermitage22,RoutedeLarnage-BP3-26603Tain-l’HermitageCedexTel:+33(0)475082087-Fax:+33(0)475071516Website:www.cavedetain.comE-mail:export@cavedetain.comTổnggiámđốc:JulieCamposTrợlýxuấtkhẩu:ValérieDuronHầmrượuCavedeTainđượcthànhlậpnăm1933vớigiámđốcđầutiên

làôngLouisGambertdeLoche.Hiệnnayhầmrượucó370thànhviênlàcácnhà trồngnho,với tổngdiện tích1.140hanho, trongđó1.000hacónguồngốc xuất xứ được xác định (AOC). Mỗi năm hầm rượu sản xuất 50.000hectolitrượu,trongđó85%làrượuvangđỏvà15%làvangtrắng.

Rượuvangcủachúngtôilàsảnphẩmđếntừcácngọnđồi,từcácđồngbằng,từnhữngcơnmưa,từánhmặttrời,nóitómlạilàtừnhữngvùngđấtđặcthùcótínhtruyềnthống(Terroirs).Cáchđâyhàngtrămnăm,chúngtôicónhậnxétlàgiốngnhoSyrahrấtthíchhợpvớithổnhưỡngvàkhíhậuđịaphương.Vìthế,chúngtôiđanglàmtănggiátrịcủagiốngnhonàybằngcáchsảnxuấtracácloạirượuvangđầytínhchấthoaquả,tràntrềhươnggiavị,đậmđàmàquyếnrũ,tếnhịmàsâusắc.RấtnhiềungườichorằngchúngtôilàmộttrongnhữnghầmrượuhàngđầuởPháp,điềuđốivớichúngtôivừalàphần thưởngvừa là sự thách thức: chúng tôiphảibiếthoàn thiệnmìnhđểkhôngngừng tiếnbộ.Chúng tôikhôngcó lýdo tồn tạigìkhácngoàiviệcthỏamãnnhucầucủanhữngngườihamthíchrượuvangbằngcáchcungcấpchohọtừnhữngloạivangsangtrọng,thanhlịch,quýphái,mangđậmtínhđịaphươngtrongmộtcuộcthửnếmđặcbiệt,chođếnloạivangdândãmêhoặcbạnngaytừlầnuốngđầutiên.

Nghệ thuật rượu vang vùng bắc sông Rhône là nghề nghiệp và niềmđammêcủachúngtôi.

-Chúng tôi làmộthầmrượuhiệnđại,nhưngvẫn trung thànhvớicác

truyềnthốnglâuđời,-Tấtcảcácloạirượuvangchúngtôisảnxuấtđềuđếntừcácruộngnho

củahầmrượuTainl’Hermitage;chúngtôilànhữngnhàsảnxuấtchứkhôngphảilànhữngnhàbuônbánrượu,

-Cácruộngnhocủachúngtôiđềuđượcphânloại,đánhgiá,xếphạngtừthấplêncao.Khithuhoạchnho,mỗilônhocũngđượccácchuyêngialàmrượuphânhạng,ủvàtheodõiriêng.

-Chúngtôilàmộtcơcấu,cótổchứcvềmặtluậtphápvàtàichính,vìthếcótínhổnđịnh,vữngchắc:cácbạncóthểlàmănlâudàivớichúngtôi.

HầmrượuTainl’Hermitagekhôngngừngđầutưvàotrangthiếtbị,đồngthờikếthợpcáctruyềnthốngtốtnhấtvớicácmáymóchiệnđạinhất:

-Chúngtôicó5máyépnhoruộtcaosu,-Hơn2.000thùngnuôirượunhỏbằnggỗsồiPháp,đượcthaythếsau5

năm,-Mộthầmrượuvớinhữngthùnggỗsồinuôirượulớncódungtích150

hectolit,-Haihầmnuôirượubằngthépkhôngrỉ,vớihệthốngđiềuhòanhiệtđộ

vàmáytựđộngnhấnchìmlớpvỏbãnhotrongthờigianủ,-Mộthầmrượutruyềnthốngbằngbêtông,dungtíchnhỏ,-Mộtmáylọcrượu,-Mộtxưởngđóngchaihiệnđại.Chúng tôi sảnxuất5 loạivangAOC:Hermitage,Crozes -Hermitage,

Cornas,Saint-Joseph,Saint-Peray,và2loạivangvùngtừnhoSyrah(đỏ)vànhoMarsanne(trắng).

2.VegaSicilia,rượuvangTâyBanNhanổitiếngRượuvangdanh tiếngTâyBanNhaVegaSicilia có tênbắtnguồn từ

việcgiađìnhSantosSiciliamuađấttrồngnhoởvùngnày.Tiếpđó,vàonăm1864,giađìnhEloyLecandayChavesmualạinhữngruộngtrồngnhonóitrênvàquyếtđịnhnhổcácgiốngnhođịaphươngTâyBanNhavàtrồngthayvàođócácgiốngnhovùngBordeaux.

RượuVegaSiciliađãthànhcôngrựcrỡ,bởivìkhôngnhữngnólàthứrượunhàđộctàiFrancoyêuthíchmàcònlàmộttrongnhữngthứrượumắctiềnnhấtởTâyBanNha,khoảng100euros/chai.ThànhphầncủarượuVega

Sicilia,trừmộtvàingoạilệ,đượcgiữnguyêntừtrướcđếngiờ:60%từgiốngnhoTempranillo, 25% từgiốngCabernetSauvignon, 9% từgiốngMerlot,còn lại là các giống Malbec và Albillo. Sản lượng thu hoạch thấp (20hectolit/ha),thuhoạchbằngtay,nuôirượutheophươngphápthủcông…đóchính lànhữngyếu tố thànhcôngcủarượuVegaSicilia.Saukhi lênmen,rượuđượcđưavàonuôitrongthùnggỗsồitừ6-7năm,tiếpđóđượcđóngchaikhôngquagiaiđoạnlọccặnvàđượcnuôitiếptronghầmrượutừ1-4nămnữa.Kếtquảlà1chairượuVegaSiciliachỉcóthểđếnđượctayngườitiêudùng10nămsauvụthuhoạchnho.

Nếubạncómaymắnmuađược1trongsố60.000chaiVegaSiciliaxuấtrakhỏihầmrượuhàngnăm,bạnsẽđượcthưởngthứcmộtthứrượuvangđỏđặcbiệtvẫncòngiữhươngvịhoaquả,nhưngchủyếulàmùigiavịvàthuốclásợivàng,vớiđộchuatươngđốicao,cóthểlàmnhữngngườichưaquenvớivịcủarượuTâyBanNhathấtvọng.

Cũng như các rượu Bordeaux nổi tiếng, người anh em sinh đôi kémphẩmchấthơnVegaSiciliamộtchútlàrượuValbuena,cũngđượcsảnxuấtratừ180hanhotrồngtronglãnhđịaVegaSicilia.

3.LãnhđịaClosCibonne-TibourenvùngProvenceĐịa chỉ: Chemin des Vignes - Route de la Cibonne (cách trung tâm

thànhphố2km)-83220LePradet(Provence)Điệnthoại:00334942170550033494217055-Fax:003349408

1344E-mail:contact@clos-cibonne.comWebsite:www.clos-cibonne.comDiệntíchtrồngnho:13haGiốngnho:TibourenSảnlượngrượuvangđỏ:25%Sảnlượngrượuvanghồng:75%Chủlãnhđịa:ÔngClaudeDeforgesLãnh địaCibonne làmột trong 14 thành viên của “Câu lạc bộ những

lãnhđịacóphẩmcấpcao(CrusClassés)vùngProvence”.Lịch sửcủaCâu lạcbộkhépkínnày,một trongnhữngphiênbảncủa

Xếphạng1855các lâuđàiBordeauxdanh tiếngbắtđầu từnăm1947,khi

mộtnhómchuyêngiacủaViệnkiểmchứngquốcgiacácsảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh(INAO)chọn23lãnhđịavùngProvencetheocáctiêuchíngặtnghèovềthổnhưỡng,tiếngtămvàsựuyênbáctrongnghệthuậttrồngnho,làmrượucủacácchủsởhữu.

Năm1955,vớiquyếtđịnhngày20/07/1955củaBộNôngnghiệpPháp,23lãnhđịanóitrênđượcchínhthứccôngnhậnlànhững“lãnhđịacóphẩmcấpcao-CrusClassé”.

Riêng rượuvang vùngProvence chỉ được côngnhận là rượuvang cónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh(AOC)từnăm1977.

Cùngvớinhữngthăngtrầmcủalịchsử,nhiềulãnhđịađãtựnguyệnrútrakhỏidanhsách1955dochấtlượngsảnphẩmsuygiảm.Hiệnnay,chínhthức chỉ còn14 lãnhđịa tích cưc thamgia cáchoạtđộngcủa “câu lạcbộnhữnglãnhđịacóphẩmấpcaovùngProvence-ClubdesCrusClassésdesCôtesdeProvence”,trongđócólãnhđịaClosCibonne.

ĐâycũnglàlãnhđịaduynhấtchỉtrồngdòngnhoTibourenlàdòngnhoquýtộcnhưngkhánhạycảmvớicác loạisâubệnhcủanho,vì thếđòihỏinhiềucôngchămsóc.

Vàomùathuhoạch,nhoTibourenđượcháibằngtay,sauđóđượcépvàủmentrongnhữngthùnggỗsồilớn.Lãnhđịacómộthệthốngdâychuyềnđóngvàdánnhãnchaitạichỗ,đảmbảotínhxácthựccủanhữngsảnphẩmđộcnhấtvônhịkhôngnhữngởvùngProvencemàtrêntoànnướcPháp.

VI.RƯỢUVANGVÀSỨCKHỎEThờigiangầnđây,córấtnhiều tranh luậnvềảnhhưởngcủarượunói

chungvàrượuvangnóiriêngđốivớisứckhỏe.Trongphạmvibàiviếtnày,tôichỉđềcậpđếnkhíacạnhcólợicủaviệcdùngrượuvangđiềuđộ.

1.DùngrượuvangđỏđiềuđộsẽtránhđượclãohóaTheo một nghiên cứu mới được công bố của tạp chí khoa học “tự

nhiên”,việcsửdụngrượuvangđỏcómứcđộchophépconngườikéodàituổithọ.Kếtluậnnàydựatrênmộtnghiêncứukhoahọcvềvikhuẩn,theođócácvikhuẩnnàyđãkéodàiđượctuổithọnhờvàotốchấtresveratrolvàpolyphénol có trong rượu vang đỏ. Tác dụng của tố chất resveratrol cũngtươngtựnhưviệclạmdụngcácchấtdinhdưỡng.TheoBácsĩSinclairvàcácđồng nghiệp của ông ta ở trường y tếHavard củaMỹ, việc sử dụng chấtresveratrolchophéptăngenzymeSIR2đượccoilàtốchấtlàmtrẻhóavàổnđịnhANDtrongcơthể.TheotờNewYorkTimes,bácsĩLeonardGuarantecủahọcviệnkỹthuậtMassachussetsđãtuyênbốrằngnếuconngườicũngcónhữngphảnứngtươngtựnhưvikhuẩnđốivớitốchấtresverratrolthìtuổithọcủahọsẽđượctănglên30%.Nhưvậy,ôngLeonardGuarantechorằngmột người ở tuổi 50, nếu sử dụng thường xuyên chất resveratrol có trongrượuvangđỏsẽtăngtuổithọ10năm.

2.Rượuvangcólợichotim?Đúngnhưvậy!Ngày21/1/2004,trảlờicâuhỏitrựctiếptrênđàitruyềnhình5củaChâu

Âu:“Cóđúnglàdùngrượuvangsẽcólợichotimkhông?”,bácsĩđượcmờidự chương trình này đã trả lời: “Đúng như vậy!”. Ông ta cũng đã minhchứng rõ ràng rằngcáccông trìnhnghiêncứukhoahọcvềbệnhdi truyềnđềukết luận làviệc sửdụng rượuvangđỏđiềuđộ (1 -3 ly/ngày)có tácdụngrấttốtđốivớibệnhtimmạch.Nghiêncứukhoahọcchothấytỷlệbệnhtimmạchởcácđốitượnguốngrượuvangđiềuđộ,thườngxuyênthấphơnsovớicácđốitượngkhôngbaogiờuốngrượuvang.Hiệntượngnàyđượclýgiải bởi trong rượu vang đỏ có các chất chống lão hóa và chất chát. Tuynhiên,tácdụngtíchcựcnàychỉcóởrượuvangđỏmàkhôngcótrongrượumạnh.

3.Rượuvangchốngvitrùng?Một nghiên cứu khoa họcmới đây ởMỹ đã nhấnmạnh rằng, không

dùngrượuvangtrongcácbữaăncóthểảnhhưởngbấtlợiđếnsứckhỏe.MộtnhómnhànghiêncứuMỹđãchứngminhrằnguốngrượuvangcólợitrongviệc chống lại cácvi trùng lỵ ghêgớmnhưSalmonelles trongdạdày.Đểminhhọachoýtưởngnày,cácnhànghiêncứunóitrênđãlàm2dạdàynhântạo, sau đó đổ vào đó thức ăn, dịch vị nhân tạo và vi trùng Salmonelles.Trongdạdàynhântạođầutiên,họđổrượuvang,còntrongdạdàynhântạothứhai,họđổnướcnho.Sau120phút,trongdạdàynhântạocóchứahỗnhợp thức ăn và rượu vang, vi trùngSalmonelles đã bị tiêu diệt.Ở dạ dàynhântạocóchứahỗnhợpthứcănvànướcnho,chúngvẫncòntồntại.Hiệuquả chống vi khuẩn gây hại ở rượu vang lớn hơn các loại rượu khác, bởitrongrượuvangcónhiềuaxitchuacótácdụngdiệtkhuẩn,trongkhitrongcácloạirượukhácchỉcócồn,dễbayhơivàthoáihóa.

4. Rượu vang và gỗ sồi, liên minh vững chắc chốngbệnhungthư?

Việc nuôi rượu vang trong thùng gỗ sồi không chỉ đem lại hương vịthơmngonmàcònđem lạinhiều lợi íchkhác.Nếukhông tiếpxúcvớigỗrượuvangsẽkhôngcócác tốchấtacutissiminAlàmột tốchấtchốngcáckhối u ác rất hiệu nghiệm.Một nhómcác nhà khoa họcPhápởHọc việnnghiêncứuHóasinhvùngPessacdoôngStéphaneQuideauhướngdẫnđãcông bố công trình khoa học này trong tạp chí quốc tế “AngewandteChimic”củaĐức.TốchấtacutissiminAsẽngănchặnsựpháttriểncủacácuácbằngcáchbaovâyrấtcóhiệuquảtếbàogâybệnh.Trongbìnhthínghiệmvôtrùng,tốchấtacutissimincóhiệuquảgấp250lầnmộtloạithuốcchốngungthưđangđượcsửdụng,thuốcÉtopisodeVP16.

VII.CÁCHTHỬNẾMVÀPHỤCVỤRƯỢUVANG

1.ThửnếmrượuvangMột khi bạn đã biết

uống và thưởng thức rượuvang thì tức là bạn đã cómột bước tiến đến quátrình thử nếm rượu vang.Thửnếmrượutrướchết làphân tích những cảm giácbạn nhận được khi nếmrượuvangrồisauđólàsựdiễnđạtnhữngcảmxúcđóbằngnhững từngữcụ thể,chính xác và thích hợp.Thử nếm rượu vang, haynói khác đi là phân giảinhững cảmquan chophépbạn đánh giá chất lượngcủa rượu vang và tìm ra những nhược điểm, nếu có. Thử nếm rượu vangđượcchiaralàm3giaiđoạn,nhờ3giácquanchính:mắt,mũivàmiệng.

1.1.QuansátbằngmắtRượutronghayđục,áorượu(RobeduVin)córựcrỡhayxỉntối,màu

sắcáođậmhaynhạt,đườngruacủaáorượucómàugì?Đốivớirượuvangnổhayrượuchampagne,cầnquansátxembọtrượucónhiềukhông,cómịnkhông?

1.2.NgửibằngmũiGiaiđoạnnàyrấtquantrọng.Bướcđầu,bạnngửirượubấtđộngtrong

ly.Sauđó,bạnlắc lychorượutrongly tiếpxúcnhiềuhơnvớikhíoxyvàpháthuyđượchếthươngvịcủanó.Dímũivào ly,hítmạnhđểcảmnhậnnhữnghươngvịđó.Nếucần,bạncóthểlặpđilặplạiđộngtácnày.Tiếpđólàgiaiđoạnđánhgiá sựđậmđặchaynhạtnhẽocủahươngvị, chất lượnghươngvịvàxuấtxứcủahươngvịđó.Nóichungcáchươngvịcótrongrượu

đượcchiathànhcácnhómmùi:1.2.1.Mùiquả:chuối,cam,chanh,bưởi,ổi,táo,đào,lê,anhđào,chanh

leo,dứa,xoài,dâutây,nhođen…1.2.2.Mùihoa:hoahồng,hoalan,hoađàogai,hoađoạn,hoaviolette…1.2.3.Mùicỏ,mùirêu:cỏmớicắt,ớtxanh,rongrêu,rơmrạướt…1.2.4.Mùihóachất:dấmchua,rượuhảhơi,rượucồnmạnh…1.2.5.Mùigiavị:hạttiêu,ớtbột,cà-ri,hồi,quế,vani…1.2.6.Mùidathú:dathuộc,lôngthúkhôhoặcướt,mùixạhương,mùi

chồncáo…1.2.7.Mùicácchấtrang,chấtcháy:càphê,caramencháy,Chocolates,

bánhmìnướng…1.2.8.Mùinhựacây:thông,tùng,trắc…1.3.NếmbằngmiệngĐâylàgiaiđoạncuối,chophépxácđịnhchínhxác“hươngvịrượu”và

sựhàihòagiữa3yếutốcấuthànhcủarượuvang:chấtchua(acidité),chấtngọt-chấtbéo(moelleux)vàchấtchát(tanin).Giaiđoạnnếmbằngmiệnglạichiarathành3giaiđoạnnhỏ:

1.3.1.Bắtđầunếm:chophépbạncảmnhậncácvịngọt,mặn,chua,chát,cũngnhưcáccảmgiácđắng,cayhayđộcồncao.

1.3.2.Nếm,1.3.3.Saunếm:phântíchhươngvịxemcóhàihòahaykhóchịuvàthời

gianhươngvịđọnglạiởtrongmiệng.

2.LàmphiếuthửnếmrượuvangPhiếuthửnếmrượuvang(FichedeDegustation)Ngày,nơimuarượu:Date,lieuRượuthửnếm:VindégustéTênrượu:DénominationVùngsảnxuất:RégionGiốngnho:CépageMắtnhìn:ExamenvisuelMũingửi:Examenolfactif

Miệng nếm: Examengustatif

Kết luận: Conclusiongénérale

Sự hòa hợp giữa rượuvà món ăn: Accords metsetvins

Rượu phục vụ ở nhiệtđộ sau: Température deservice.

-Vang đỏ danh tiếng:15-170C;

- Vang đỏ mới: 13-150C;

-Vanghồng:10-110C;- Vang trắng danh

tiếng:12-140C;- Vang trắng nhẹ: 9-

110C;

-Champagne:7-80C.

3.Phụcvụrượuởbànnhưthếnào?3.1.Đốivớicácloạirượuvangkhôngsủibọt(VinTranquille)- Cắt một đường xung quanh cổ chai dưới ngấn thứ hai (chai không

đượcxoaychuyển,chỉxoaymũidao).-Sửdụngdụngcụchuyêngiathửnếmrượuvang.Đặtmũixoắnnhọn

vàotimnútchai,vặnnhẹnhàng,chúýkhôngchomũixoắnchọcxuyênquanútchai.

-Rútnhẹnhàngbằngđònbẩy,khinútchaiđãgầnrahết,khẽnghiêngnútchai,rútnhẹnhàngbằngngóncáivàngóntrỏchokhôngkhívàotừtừ,tránhtiếngkêuđộtngộtlàmphiềnkháchvàrượucóthểbắnrangoài.

-Ngửinútchaixemcóvấnđềgìkhông,sauđórótmộtchútralyvàýtứkhẽnghiêngngườiđểthửrượu.

-Rótrượuvangchongườigọirượuthử,sauđóphụcvụtheotrậttựngôithứ (phụnữcó tuổi,phụnữ trẻ,đànôngcó tuổi…cuốicùng làngườigọirượu).

3.2.ĐốivớirượuchampagnevàrượuvangnổĐể nguyên chai

champagne trong xô đá,ngón cái tay trái giữnútchai, tay phải xoay dâybảohiểm.Xoaynútchaitừ từ, ngón cái tay tráiluôngiữnútchai.

- Khi nắp chai gầnbật ra, khẽ nghiêng nútchai để không khí tiếpxúc với rượu, tránh đểnút chai bắn vọt ra gâytiếng nổ, kinh động đếnkháchănvàrượusẽbắnvọtrangoài.

-Phụcvụtheotrậttựngôithứ.

4.Phụcvụrượuvangởnhàhàngvàquánbar4.1.Côngtácchuẩnbị-Sửdụngkhayđểvậnchuyểnly,cốc.-Chuẩnbịlytheosốlượngvàchủngloạirượukháchđặt:lynàovang

nấy,vangđỏvới lylớn,vangtrắngvới lynhỏ,vangdanhtiếngvới lyđặcbiệt,đồngthờilấytấtcảnhữnglykhôngcầnthiếtrakhỏibànăn.

-Đặtsẵnởbànnhỏbêncạnhmộtlykhácvớilycủakháchđểthửnếm,mộtđĩanhỏđểđựngnútchai,mộtkhănnhỏbằngvảihoặcgiấyđể laucổchai.

4.2.Lấyrượutừhầmrượulênnhưthếnào?-Lựalẵngđựngrượuchắcchắnvàthíchhợpvớidángchaiđểphụcvụ

rượucóhiệuquả.-Vàohầmrượu,đặtchairượuởvịtrínằmngangvàolẵng,lẵngchuyển

độngnhưngchairượuthìbấtđộng.4.3.Giớithiệuvớikhách.

-Trangtrọngnângchairượuhoặclẵngrượugiớithiệuvớikháchởvịtrísaochokháchkhôngphảixoayngườiđểnhìnrõnhãnchai.

-Bằngmộtgiọngrõràng,mạchlạc,thôngbáochokháchtênrượu,vùngsảnxuất,nămlàmrượuvàtênnhàlàmrượuhoặcbánrượu.

4.4.Mởrượunhưthếnào?-Chairượuphảiđượcgiữcốđịnhtronggiaiđoạnnày.-Đặtchai rượu lênbànnhỏởvị trí lựa trướcsaochobạnkhôngphải

loayhoaydịchchuyểnchairượu.-Dùngdaomởnút chuyêndụng của chuyêngia thửnếmvàphụcvụ

rượuđểcắtnútthiếcbảovệdướingấnthứhaicủacổchai.-Lau sạchphầncổchai lộ thiênbằngkhănvảihaykhăngiấynhỏđã

chuẩnbịsẵntrongtúiáo.-Đặtmũixoắnvàogiữatimnútbấc,ấnnhẹvàxoay,hếtsứcchúýsao

chomũixoắnkhôngchọcthủngnútbấc.-Rútnútchainhẹnhàng,taytráigiữcổchai,ngóntrỏtayphảiđặttrên

đònbẩylàmđiểmtựa,khinútchaigầnrahết,khẽnghiêngnútchaiđểkhôngkhí vào từ từ, tránhgây tiếng động làmphiền đến khách ăn.Rút nút chaikhỏimũixoắn,tiếnhànhkiểmtrabằngmũirồiđặtnútchaivàođĩanhỏđãchuẩnbịtrước.

-Lausạchcổchailầnnữa.-Nhẹnhàng,lịchsựrótmộtchútrượuralyđãchuẩnbịsẵnởbànnhỏ

bêncạnh,khẽxoayngườiđểthửnếm.4.5.Phụcvụrượunhưthếnào?-Tránhkhôngcầmlycủakháchđểrótchokhách thử(vì thếphải tập

luyệnsaochokhirótrượukhôngrótrangoài).-Giớithiệunútchai,rótmộtchútchokháchgọirượuthử,nếucầncó

thểhỏixemkháchcóhàilòngvềrượukhông?-Sauđó,rótchotấtcảnhữngkháchcómặtởbànăntheotrậttựngôi

thứ,cuốicùngmớirótlạichokháchthửrượu.-Nguyêntắcphụcvụrượu:rượutrắngrót1/3ly,rượuđỏ1/2ly,tuyệt

đốikhôngrótđầyly.-Nếucóđiềukiện,nênđểchairượuởbànnhỏbêncạnh.-Saumỗilầnrótchokhách,chúýlausạchcổchaiđểrượukhôngrớtra

bàn.-Saukhikiểmtralạilầncuốixemcóthiếusótgìkhông,thudọntấtcả

nhữnggìkhôngcầnthiếtkhỏibànnhỏvàđểmắtphụcvụchokháchđượcvuilòng.

5.Nhânviên tiếp thịvàphụcvụrượu trongcác tiệmăn,kháchsạnlớn

HàNộicũngnhưnhiều thànhphố lớnkhác trên thếgiới, có rấtnhiềunhàhàng,kháchsạnÂu-Álớn.Làmviệctronglĩnhvựcnhàhàng-kháchsạnrấtthúvị,nhưngcũngđòihỏinghiệpvụkỹthuậtcao.

Phụcvụrượuvanglàmộtnghềmangtínhnghệthuật.Mộttrongnhữngưuđiểmcủanghềnàylàkhôngbaogiờthấtnghiệpvìaiaicũngcónhucầuănuống.

Nhânviên tiếp thị rượuvangcónhiệmvụphụcvụđồuốnghoặcbánrượuvớimụcđíchlàmhàilòngkhách,thulợinhuậnchocôngty,đồngthờitạochomìnhmứclươngcao.

Mụcđíchcủacôngtylàgì?Mụcđíchcủacôngtylàlợinhuận,từđócóthểtrảlươngvàtăngthunhậpchocácthànhviêncủacôngty.Chínhvìvậycácemphảibiếtcáchlàmchocácsảnphẩmcủacôngtybánchạy.Đểtănglợinhuậnchocôngtyvàthunhậpchochínhbảnthânmình,cầnphảitraudồinghiệpvụđểtrởthànhmộtnhânviêntiếpthị,kinhdoanhgiỏi.

Trongcáctiệmăn,kháchsạnlớn,nhânviêntiếpthịlàngườihướngdẫnkháchlựarượuchophùhợpvớicácmónănkháchđãchọn,sauđómởrượuvàphụcvụkhách.Ởcôngty,nhânviêntiếpthịcónhiệmvụ:

-Lauchùi,dọndẹp,sắpđặtquầyhàng,-Đónkhách,giớithiệucácmặthàngrượu,-Khuyênkháchchọnrượu,-Đảmbảochấtlượngphụcvụởshowroom.-Phảicótrínhớtốtvàluônluônhọchỏiđểcóthểdiễntảtứcthìmột

danhsáchrượuphongphú,đadạng.Kháchsạn,nhàhàngvàshowroomlànơimàsựgiaotiếpgiữangườivới

ngườirấtquantrọng.Nguyêntắcvàngtrongnghềcủachúngta:kháchhànglàthượngđế,nhưngkhôngphảivìthếmàkháchhàngcóquyềnquyếtđịnhtấtcả.

Lịchsự,nhãnhặn,cókiếnthứcvềrượuvang,đồngphụcchỉnhtề,saymênghềnghiệp, tôntrọngnộiquykỷluậtcủacôngty,đi làmđúnggiờlàquytắcvàngcủamộtnhânviêntiếpthịgiỏi.

Nhânviêntiếpthịcũnglàngườirấtnhạycảm,cóthểđoánnhậnkhẩuvịvànhữnggìthựckháchchờđợiởtiệmăn,kháchsạncủamình.Emcũnglàngườiđilấyrượu,mởrượuvàphụcvụrượuởnhiệtđộtốiưu.Chínhvìvậymàngoàiphầnlươngchính,emsẽcóthêmmộtkhoảnphụcấpđángkểtùytheosốlượngrượubánra.Nhânviêntiếpthịgiỏiluôncósứclôicuốnđốivớithựckháchvàtửukhách.

Tấtnhiên,khôngphảilàtiệmăn,kháchsạnnàocũngcókhảnăngthuênhânviêntiếpthịrượu.Tathườnggặpemtrongcáctiệmăn,kháchsạndanhtiếngvàcáchầmrượu.Cácsiêuthịlớnvàcáctiệmbánđồgiavị,ẩmthựccaocấpcũngthườngxuyêncónhucầumờinhânviêntiếpthịrượuđếnphụcvụvàquảngbávănhóaẩmthực.Kiếnthứccủanhânviêntiếpthịrượugiỏicũng rất đắt khách ở nước ngoài (ở Châu Á, phải kể đến Nhật Bản,Singapore,HồngKôngvàẤnĐộlànhữngnướccóđầutưrấtlớnvàoviệcđàotạovănhóarượuvang).

Mộtnhânviên tiếp thị rượuvanggiỏicầnđược trangbịnhữnggì?Vịgiác làcơquan làmviệcchủyếucủaem.Emluônphải rèn luyệnđểpháttriển các kỹ năng về vị giác và khứu giác củamình.Cũng như tất cả cácnhânviênphụcvụkhácởtiệmăn,kháchsạn,emthườngphảithứckhuya,dậysớmvàlàmrấtnhiềugiờtrongngày.Nhưngemvẫnluônluôncótháiđộhòanhã,ưuáivớikháchăn,bởivìtrangphụclàmviệccũngnhưphongđộgiao tiếpcủaemlàbộmặtcủakháchsạn, tiệmăncũngnhưcông tynhậpkhẩurượu.Nếuemnóiđượcmộttrongbangoạingữ(Anh,Pháp,Nhật…)thìđólàmộtưuthếđángkể.

Việc tuyểnchọnnhânviên tiếp thị rượuvangkhácôngphu:họcviênphải cókiến thức tinh thông, cóđộngcơ thúcđẩyvàphảiquamộtkỳ sáthạch với ban giám khảo gồmBan giám đốc và các trưởng phòng có liênquan.Vìthế,tathấycácđốitượngđượctuyểnchọnthườngcótrìnhđộhọcvấnhếtcấpIIhoặcIII,hoặccókinhnghiệmlàmviệclâunăm,hoặccóniềmđammê,bởirượulàmộttrong3thứđammêcủaconngười:kim,tửu,sắc.Mộtkhinhânviêntiếpthịcóbiểuhiệngắnbóvớicôngty,banlãnhđạosẽtạomọiđiềukiệnchoemnângcaonănglựcchuyênmônvàtrìnhđộngoạingữ.Đó cũng chính là công cụ giúp các em tăng thu nhập, có được cuộcsốngcánhânvàtậpthểhàihòa,giúpíchchogiađìnhvàxãhội.

VIII.CÁCHPHÂNBIỆTRƯỢUVANGTHẬT,GIẢVÀTỔCHỨCHẦMRƯỢU

1.Cáchphânbiệtrượuvangthật,giảHiệnnay,trênthịtrườngViệtNamcórấtnhiềurượuvangmangnhãn

hiệuBordeaux.Đểcóthểphânbiệtđượcđâulàrượuthật,đâulàrượugiả,tacóthểchúýđếnmộtsốđặcđiểmsau:

-Cũngnhưnútthiếcbảovệ,nhãnchaivangthậtđượcdánbằngmáyvàbằngkeodáncôngnghiệpnênnhãnmịnmàng,tươngđốidễbócnếunuôivỏchaivàonướcnóng,trongkhinhãncácchaivanggiảđượcdánbằngkeodánchấtlượngtồinênnhãnchaikhôngđượcmịn,lạiđượcdánrấtchắc,khibạnlấynhãnchaikhỏivỏchairấthaybịrách.

-Nhãnchai:vìngườiViệtNamcho rằngđã làBordeaux thìcàng lâunămcàngquýnêncácnhà làm rượugiảđã lợidụngyếu tốnàyđể in cácnhãnchaiBordeauxvớinămđóngchaitừ1993-1997.Điềucầnphảibiết,đâylànhữngchaiBordeauxhếtsứcbìnhthường.ỞPháp,thờihạnsửdụngđốivớiBordeauxtrắngloạinàytừ2-3năm,rượuđỏtừ4-5nămlàtốiđatrongnhữngđiềukiệnbảoquản tốiưu (hầmrượu ítánhsáng,nhiệtđộổnđịnh thườngxuyên từ13 -150C,độẩmkhôngkhí từ65 -75độ).Dođó,rượu vang Bordeaux không tên tuổi thuộc những năm sản xuất này, nếukhôngphảilàgiảthìcũngđãhỏng,trởthành“dấmchua”.

-Cácnhàlàmrượugiảdokiếnthứccóhạnnênnhiềukhinhầmlẫngiữacácgiốngnho làm rượu.Lỗi thườnggặp là trên cả rượuvangđỏvàvangtrắng đều ghi các giống nho làm rượu giống nhau: Cabernet Sauvignon,Cabernet Franc vàMerlot. Trong thực tế, đây là các giống nho dùng làmrượu vang Bordeaux đỏ, còn rượu Bordeaux trắng làm từ các dòng nhoSauvignonBlancvàSémillon.

-MộtlỗithườnggặpkháclàtrênmộtsốnhãnchaiBordeauxgiảcóđềchữ“miseenbouteilleparAOC1993”,cónghĩalàđóngchaibởiAOCnăm1993. Thực ra AOC là chữ viết tắt tiếng Pháp “Appellation d’OrigineControlée”cónghĩalàsảnphẩmcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh,thayvìphảiviết“miseenbouteilleauChateauouenDomaine”(cónghĩalàđóngchai tại lâu đài hay lãnh địa - nơi sản xuất rượu vang). Bản thân chữBordeauxđãcónghĩalàAOCrồi.

-Kiểudángchai:tấtcảcácchaiBordeauxđỏvàtrắngkhôđềucómàuxanhlácâyphơnphớt(đểhạnchếánhsáng)vàđáychailõm.Cácchairượungọt(Sauternes,Loupiac,Sainte-Croix-du-Mont...)cómàutrắngvàđáychailõm.

-Màusắcrượu:khiđưachairaánhsáng,đốivớirượuvangtrắng,nếulànhữngnăm1993,ítnhấtrượuphảicómàuvàngsẫmhoặcmàuhổphách.Đốivớirượuvangđỏ,rượusẽcómàuhồngngọchoặcmàungóitươi.Cũngcó thể thấy trongmột sốchai rượuvangđỏmột chút cặnởđáychai (nếurượuthựcsựđượcgiữlâunăm).

-Nútthiếcbảovệ:nếulàvangBordeauxthật,bạncóthểxoaynútthiếcdễdàngvìnútthiếcđượcđóngbằngmáy,trongkhiởcácchaivanggiảnútthiếcđượcđóngbằngtay,nhiềukhilạidánthêmcồnnênkhóxoaychuyểnxungquanhcổchai.

2.CáchtổchứchầmrượuHầmrượutốtcầnđượcđàosâutronglòngđấtđểcóđượccácđiềukiện

sau:- Ítánhsáng,bởivìánhsángsẽ làmcho rượuchóngbịgià, tức là sự

chuyểnhóacủarượusẽxảyranhanhhơn.- Độ ẩm cao (65 -

75%), vì nếu không khítrong hầm quá khô, nútbấc sẽ teo đi, quá trìnhtrao đổi khí sẽ nhiềuhơn, cũng làm cho rượuchóngbịgià.

- Nhiệt độ thấp vàổnđịnh(13-150C).Nếunhiệtđộquácaothìrượuchóng bị già. Nhiệt độchênh lệch giữa mùađông và mùa hè trongnămkhôngnênvượtquá5-70C.

-Hầmrượukhôngbịảnhhưởngnhiềubởitiếngồnvàđộrungcủasàn.CửahầmrượuluônquayrahướngBắc,cửathônggiórahướngNamđể

khôngkhímátluônluânchuyểntronghầm.Nếubạnkhôngcóđiềukiệnlàmhầmrượudướilòngđất thìnênsửdụngmáyđiềuhòanhiệtđộhaytủmátchuyêndụngđểbảoquảnrượukiểu“EurosCave”.

Nóichungsànhầmrượunên rảimột lớpcátmỏng, trên lớpcátđó làmộtlớpđádămđểhútẩmvàgiữchosànluônđượckhôráo.Trongtrườnghợpkhôngkhítronghầmrượuquákhôthìbạncóthểthỉnhthoảngtướinướctrênsàn.ĐólàởChâuÂu,cònởViệtNamđộẩmtrongkhôngkhíthườngxuyêncaonêncóthểkhôngcầnthiếtphảilàmnhưvậy.

Phảirấtchúýđểtronghầmrượunóichungvàkhuvựcbảoquảnrượunóiriêngkhôngcócácloạithựcphẩmhayhóachấtnặngmùinhưhành,tỏi,sơn,véc-ni,xăngdầu,hóachấttẩyrửa…

Giákệđểrượu:nênsửdụngkệbằnggạchthô,gạchxỉhaycácchấtliệuxâydựngnhẹvàthôngthoáng.Tránhsửdụnggỗvánépvìvánépthườngđãđượcxửlýchốngmối,mọtbằnghóachất,dễảnhhưởngđếnmùirượu(mùinútchai).

Rượubaogiờcũngđểởvịtrínằmngangtrêngiá,đểrượuluôntiếpxúcvớinútbấcvàsựtraođổikhíoxyvớimôitrườngbênngoàiđượcdễdànghơn.

Sốlượngvàchủngloạirượucầntồntrữ:haitrườnghợpcóthểxảyra:- Thứ nhất, bạn xây

dựngmột hầm rượu chonhucầucánhânvớisứctiêu thụ khoảng 3 chai/tuần, trong đó có 2 chaiuống hàng ngày, còn 1chai cho những dịp tiếpkhách.Nhưvậy,bạncầncó thường xuyên tronghầmkhoảng150chaicácloại gồm: 100 chai rượuvới thờihạnsửdụng2-4 năm (tất cả các loạirượu thông dụng, từvang địa phương (VDP)đếnvangcónguồngốcxuấtxứđượcxácđịnh(AOC),50chaivớithờihạnsử dụng từ 5 - 10 năm (là các loại rượu có tên tuổi của Bordeaux,Bourgogne, Côtes du Rhone, Languedoc - Roussillon, Provence, Italia,California,Chile,Australia…).

-Thứhai,làhầmrượusưutập.Trongtrườnghợpnày,thườngngườitatìmmuanhữngloạirượucótên tuổiđểcóthểbảoquảnđượclâudài.Đốivới các loại rượuBordeaux, nên chọn các địa danh Pauillac,Margaux, StEstèphe, St Julien,Graves và St Emilion…Đối với rượuBourgogne, nênchọn các địa danh Puligny - Montrachet, Montrachet, Volnay, Pommard,NuitsStGeorges…Sốlượngrượutồntrữtùythuộcvàokhảnăngtàichínhvàsựđammêsưutậpcủatừngngười.ỞcácnướcChâuÂu,ngườitacoiđólàmộtdạngđầutư.Giámộtchairượusau2-3nămcóthểtăng5-10%,nhưngsau10-15năm,giácóthểtăng100-150%hoặccaohơnnữa.

IX.LỰARƯỢUVÀĐỒĂNCHOHỢPKHẨUVỊ

Với tư cách mộtchuyêngia quốc tế rượuvangđãlàmviệc15nămtrong các cửa hàngchuyên môn và cáckhách sạn 4 sao Luxe ởAnh, Pháp và Monaco,đãlậpdanhsáchrượuvàđào tạo các chuyên giathử nếm rượu cho nhiềukháchsạnlớnvàvừa,tôivẫn không ngừng khámpháracáccôngthứclựarượuvàđồ ănmới.Nếunhư chođếnnay tôi đã thửhàngngàn chai rượukhácnhauvàđãnếmcũnghàngtrămthứđồăncủacácnướckhácnhautrênthếgiới,tôiphảithừanhậnrằngsựlựachọngiữarượuvàđồuốnghoàntoànmangdấuấncánhân.Tuynhiên,xuhướngchungvẫndựatrênsựphântíchgiữahươngvịvàsựhàihòacủacácnguyênliệu trongmộtmónănđể lựarượuchohợpkhẩuvị.

Cần tránhpha trộnquánhiều loại rượu trongmộtbữaăn, trừcácbữachiêuđãiđặcbiệtthịnhsoạnhoặccácbữaănkéodài.Nguyêntắcchunglàkhôngnêndùngquá3loạirượutrongmộtbữaăn.

Kinhnghiệmchothấytanêndùng:-Rượuvangtrắngkhôtrướcrượuvangtrắngđậm,-Tiếpđếnrượuvanghồng,-Rượuvangđỏnhẹtrướcvangđỏđậm,-Vangđỏíttuổitrướcvangđỏlâunăm.Nguyêntắcnàyrấtđơngiản:khôngđểkháchănphảinuốitiếcrượuđã

dùngtrướcđó,nhưngcũngkhôngphảilànguyêntắcbấtdibấtdịch.ChẳnghạnbạncóthểphụcvụmộtchairượuBeaujolaisđỏmớiđầytínhchấthoaquảvàítchấtchát(tanin)trướcmộtchairượutrắngBordeauxvùngPessac-Léognanmạnhmẽvềtínhcách.Tấtcảtùythuộcvàorượumạnhhaynhẹvà

sựnhạycảmcủachuyêngiathửnếm.Cũngnhưđạiđasốchorằngkhôngcógì hợp vớimón gan vịt hoặc ngỗng béo hơn là rượu ngọt Sauternes vùngBordeaux,mộtsốítchuyêngiachorằngganbéosẽcònngonhơnnữanếuđược dùng với rượuGerwurtraminer vùngAlsace hay rượu Jurancon ngọtvùngPyrénée.

Tôicũngmuốnnhấnmạnhởđâyrằngsựphốihợpgiữarượuvàmónăncũngkhókhănkhôngkémgìviệcchọnvợgảchồng:cócặpkhôngởđượcvớinhau,cócặpôngănchảbàănnem,cócặpôngchằngbàchuộc,cócặptươngđốihòahợp,nhưnghiếmkhitagặpnhữngcặpsaynhaunhưđiếuđổtừlúc“tìnhtrongnhưđã,mặtngoàicòne”đếnlúcđầubạcrănglong.

Mộtphốihợplýtưởnggiữarượuvàđồănnghĩalàgiữathứnàyvàthứkiacómốiquanhệtươngtác,vínhư“traiquântửgáithuyềnquyên”hoặc“trai tài gái sắc” cùng tôn vẻ đẹp và sự thôngminh của nhau lên.Nhưngkhôngđượcquênrằngmỗingười,mỗidân tộcđềucóbảnsắcriêngvàsựphốihợpgiữarượuvớimónănđềuítnhiềumangdấuấncánhânhaydântộc.

1.CácmónănkhônghợptínàovớirượuMaythay,cácmónnàykhôngnhiềulắm,vídụnhư:-Tỏi(hànhtâytrongmộtchừngmựcnàođó),-Cámòi,-Cácloạirauxàlách,-Trứnggà,vịt,ngan,ngỗng,cút,-Quảchua:chanh,bưởi,sấu,me,bứa,cóc,-Cácmónănquácaylàmcholưỡimấtcảmgiác.Trongtrườnghợpnày,

tốtnhấtlàdùngbiahơi,-Cácmónăntrộnnhiềugiấmchuahoặcmùtạccay.Trongtrườnghợpnày,nêndùngnướckhoáng.

2.CácmónăníthợpvớivangđỏTrongthựctế,mộtsốmónănkhônghợplắmvớichấtchátcủavangđỏ:-Xàlách,tôm,cua,cá,-Cátríchtrộndầu,

-Ganbéo,-Cácmónmỳnấuhoặcxào,-Cácmónmỳnấuhoặcxào,-Cácmónănngọtnóichung.

3.CácmónkhaivịĐốivớicácloạiđồnhắmkhaivịnhưlạcrang,hộtđiều,hạtdẻvàhạnh

nhân,sẽvôíchnếubạnkhuimộtchairượucótiếng.Nênđểdànhchairượuđóchobữaăn.

Đểkhaivị,bạncóthểdùngrượuchampagne,rượuvangnổvùngLoireValleynhưCrémentLangloisChâteau,rượuvangnổvùngBourgognenhưCrémantdeBourgogne,hayrượuvangnổvùngLanguedoc-RoussillonnhưCrémantdeLimoux.BạncũngcóthểdùngvangnổcủaItalianhưProseccohaycủaTâyBanNhanhưCavaFreixenet.Nếubạnmuốndùngrượuvangtrắng rẻ tiền hơn thì bạn có thể dùng rượu vang trắng khô Alsace nhưMuscat,SylvanerhoặcRiesling.PhụnữcóthểdùngKir(vangtrắngAligotévớirượungọtCassis)hayKirvươnggiả(KirRoyal)phatừrượungọtCassisvớivangnổhoặcchampagnerẻtiền.

4.Xúp,cháo,phở-Xúp,cháo,phởloãng,ítcay:vangtrắng,hồnghoặcvangđỏnhẹ,- Xúp, phở đặc: Beaujolais đỏ, Côtes de Provence hồng và đỏ, Loire

Valleyđỏ,ValpolicellaItalia…

5.Trứng-Trứngrán:vangtrắngAlsace,-Trứngránhành,khoaitây:vangđỏcùngBeaujolaishoặcLoireValley,-Trứngxàonấm:vangđỏcácvùngBourgogne,Bordeaux,Cahorshoặc

vùngLanguedoc-Rousillon.

6.Cácmónănkhaivị-Măngtây(Asparagus):đốivớiloạiraunày,thíchhợpnhấtlàMuscat

khôvùngAlsace, sauđó làSauvignonBlanchoặcCheninBlanccủavùng

LoireValley (Pháp) hay SauvignonBlanc củaNewZealand vàAustralia.Bạncũngcó thể thửmăng tâyvới rượuPinotBlanchoặcPinotGrisvùngmiềnBắcItaliahoặcSauvignonBlanccủaNamPhi.

- A-ti-sô (Artichokes): nên dùng rượu khô không qua giai đoạn nuôitrongthùnggỗsồinhưrượuSylvanervàrượuPinottrắngvùngAlsace,rượuAligotévùngBourgogne,rượuApremontvùngSavoiehayrượuSauvignonBlancvùngLoireValley.

-Càtímxàotỏivàhúngquế:dùngrượuSauvignontrắng.Nếulàcàtímxàothịtlợnthìbạncóthểdùngrượuhồnghoặccácloạirượuđỏnhẹlàmtừcác giống nho Grenache hoặc Gamay (Pháp), Carmenère (Chile) hoặcTempranillo(Argentine).

-Quảbơtrộndầugiấm:RượuSauvignonBlanc,MuscadethoặcAligoté-Trứngcátầm(caviar):vodka,champagne-Nấmrơmsống:Beaujolaisđỏ,Anjouđỏ- Gan béo: Meursault trắng (Bourgogne), Montbazillac, Jurancon,

CoteauxduLayon,Bonnezeaux,PinotGris,Gewurtraminer,Sauternes-Pizza:vanghồnghoặcvangđỏnhẹ-Thịtheo látmỏnghunkhói:vangđỏvùngBeaujolaishoặcCôtesdu

Rhône.vùngmiềnBắcItaliahoặcSauvignonBlanccủaNamPhi.- A-ti-sô (Artichokes): nên dùng rượu khô không qua giai đoạn nuôi

trongthùnggỗsồinhưrượuSylvanervàrượuPinottrắngvùngAlsace,rượuAligotévùngBourgogne,rượuApremontvùngSavoiehayrượuSauvignonBlancvùngLoireValley.

-Càtímxàotỏivàhúngquế:dùngrượuSauvignontrắng.Nếulàcàtímxàothịtlợnthìbạncóthểdùngrượuhồnghoặccácloạirượuđỏnhẹlàmtừcác giống nho Grenache hoặc Gamay (Pháp), Carmenère (Chile) hoặcTempranillo(Argentine).

-Quảbơtrộndầugiấm:RượuSauvignonBlanc,MuscadethoặcAligoté-Trứngcátầm(caviar):vodka,champagne-Nấmrơmsống:Beaujolaisđỏ,Anjouđỏ- Gan béo: Meursault trắng (Bourgogne), Montbazillac, Jurancon,

CoteauxduLayon,Bonnezeaux,PinotGris,Gewurtraminer,Sauternes-Pizza:vanghồnghoặcvangđỏnhẹ-Thịtheo látmỏnghunkhói:vangđỏvùngBeaujolaishoặcCôtesdu

Rhône.

7.Cácmónrau-Nóichung,ítcómónraunàothậthợpvớirượu,tachỉcóthểcốgắng

chochúngcùng“tồntạihòabình”.- Súp lơ, xu hào, raumuống, rau cải...: vang đỏ nhẹ Beaujolais hoặc

vangđỏnhẹvùngLoireValley.-Khoai tây, khoai sọ…: vang đỏ tương đối đậm,Côtes de Provence,

CôtesduRhône,Languedoc-Roussillon.-Càchuanhồithịt:CôtesdeProvenceđỏ,ValpolicelleItalia,PinotNoir

Australia.-Nấmxàothịt:vangđỏSaint-Emilion(Bordeaux),Corbières,Saint-

Chinian(Languedoc-Roussillon),CôtesdeProvence,CôtesduRhône.

8.Rượuvàcácmónthịt- Thịt lợn caramen: vang đỏ tương đối đậm, ít chất chát như Lirac,

Vacqueyras (Rhône), Faugères (Languedoc - Roussillon), Montepulciano,Nerod’Avola(Italia),Pinotage(NamPhi).

-Lợnsữaquay:vangđỏnhẹ,Beaujolais,Anjou,CoteauxduTricastin- Bê: vang trắng đậm như Chablis Grand Cru (Bourgogne), Graves

(Bordeaux),hoặcvangđỏnhẹ.-Giacầm:vangtrắngđậmhoặcvangđỏnhẹ,trừvịt,ngan,ngỗngquay

(trongtrườnghợpnày,dùngvangđỏđậmBordeaux,Bandol,Cahors).-Bòbíttết:hợpvớimónnàynhấtlàrượuvangđỏvùngCôtesduRhône

nhưStJoseph,Hermitage,CornashayCôte-Rôtie.BạncũngcóthểdùngrượuItalianhưValpolicellahayChianti

hoặcrượuAustraliahoặcrượuCaliforniađỏ.-Bòsốtvang:hợpnhấtlàrượuvangđỏvùngBourgogne(Pháp).Nênđể

dànhchairượumắctiềnlúcdùngmónănđó(bạnkhôngcầndùngloạirượumắctiềnlàmsốtvang).

-BònấukiểuNga(Stronganoff):nêndùngrượuvangđỏvùngCôtesduRhône như Lirac, Vacqueyras, Gigondas, rượu vang đỏ vùng Côtes deProvencehayrượuvangđỏvùngLanguedoc-Roussillon.

-Bò nấu kiểuHungary (Goulash): dùng rượu vang đỏHung như loạimáu bò (Eger Bikaver) hoặc rượu vang đỏ làm từ giống nho địa phươngKadarka.

-Bòbíttếttẩmhạttiêu:dùngrượuvangđỏvùngCôtesduRhône,rượuCôtesdeProvence,rượuLanguedoc

-Roussillon,hoặcrượulàmtừgiốngnhoShiraz(Australia),hoặcrượulàmtừgiốngnhoPinotage(NamPhi).

-BòxayTartare:rượuhồngTavelCôtesduRhône,rượuhồngCôtesdeProvencehoặcLanguedoc -Roussillon,hoặcSancerređỏ (PinotNoir) củavùngLoireValley.

-Bòtrộnxàlách:vangđỏnhẹ,ítchấtchátnhưvangvùngLoireValleytừ các giống nho Pinot Noir và Cabernet Franc, vùng Bourgogne từ cácgiống nho Pinot Noir và Gamay, rượu Montepulciano của Italia, rượuArgentinetừcácgiốngnhoTempranillovàBonarda.

9.HảisảnNóichung,cácloạirượuvangtrắngkhôrấthợpvớiđồhảisản,nhưng

mộtsốmónsốtchuangọtkèmtheolạiđòihỏitaphảidùngđếnrượuvangtrắngđậmhoặcrượuhồng.Vídụ:

-Mựcxào:vanghồngProvencehoặcLanguedoc-Roussillon.-Sò,nghêunướng:vangBourgognetrắng,vanghồng.- Tôm: vang trắng khô Muscadet, Sylvaner, Riesling, Entre - deux -

Mers,Aligoté,Savoie.- Tôm hùm: Sauvignon Blanc, Chenin (Pháp), Soave, Pinot Grigio

(Italia).- Cá sông:Muscadet, Sancèrre, Pouily - Fumé, Entre - deux -Mers,

Graves-Cábiển:Graves,ChablisGrandCru,Hermitage,Chateauneuf - du -

Pape,Cassis,Bandol.

10.ThịtrừngĐặcđiểmcủacácloạithịtnàylàcómùihôi,phảilàmkỹ.Thịtrừngrất

hợp với vang đỏ đậm đặc, hương vị quý phái như Côtes de Nuits(Bourgogne), Pomerol, Pauillac (Bordeaux), Hermitage (Rhône), Barolo

(Italia),Penfolds(Australia)…

11.Cácmóntrángmiệng-Kem:nướckhoáng.-Bánhgatô:champagnedịu(Demi-Sec)hoặcnửangọt(Doux).-Chèthậpcẩm,chèbàcốt:CoteauxduLayon,Jurancon,Sainte-Croix

-du-Mont.- Xà lát hoa quả: Muscat d’Alsace, Gewurtraminer thu hoạch muộn,

Montbazillac,Moscatod’Asti(Italia),Moscatel(TâyBanNha).- Kẹo lạc, mè xửng: rượu ngọt tự nhiên (Banyuls, Maury), Porto,

Macvin(Jura).

X.CÁCMÙIĐẶCTRƯNGCỦARƯỢUVANG

1.Táo(Pomme-Apple)Mùi táo là mùi rất đặc trưng

cho nhiều loại rượu trắng của cácvùngtrồngnhoởPháp,nhưngnếumùi táoquánhiều thì lại làkhiếmkhuyết.Tùytheocácgiốngnhovàchất lượng nho mà hương vị táochỉ thoang thoảng hay rất đậm.MaxLeglise phân biệt rõmùi táovàng (Golden) rất dễ nhận trongcácloạirượutrắngmớihoặcđangtrong giai đoạn lênmen.Mùi nàythườnggặp trong rượu trắngvùngSavoie,rượuMuscadethoặcnhiềurượutừdòngnhoChardonnaytrênthế giới. Mùi táo nữ hoàng(Rainette), thanh lịch hơn, thườngthấy trong các loại champagne làm từ dòng nho PinotMeunier, trong cácrượuChablisthượnghạng,trongrượuMeursaultvàtrongmộtsốrượutrắngvùngBordeaux.Tráilại,mùitáoủngtrongrượuthườnglàdấuhiệucảnhbáorượuđãbịlãohóa.

Mùi táo cũng thường gặp trong các rượu trắng vùng Bắc Rhône nhưCrozes-HermitagevàCondrieu.GiốngnhoMauzacởvùngGaillac,Cheninhoặc Pineau de Loire ở vùng Loire Valley đều ít nhiều có vị táo vàngGolden.

2.Lê(Poire-Pear)Câylê,xuấtxứtừnhữngkhurừngChâuÂu,đãđượctrồngtrongvườn

từthờicổxưa.Ngàynaycóđến1.500giốnglê,thịttrắng,tươimát,giòntan,ngọt lừ, tan biến trongmiệng, tuyệt đỉnh vớimùi vani chẳng hạn.Mùi lêcũngrấtđặcbiệt,vừanhẹnhàngvừathanhtao.Trongnhiềuloạivangtrắng

ngọtdanh tiếngvùngLoireValley,takhôngthểquênhươngvịhàihòagiữavị lêvàvịmơ.Vị lêcòn thấytrongcácrượungọtvùngBordeaux,trongmộtsốrượutrắngBourgognenổi tiếng từ dòng nho Chardonnayvà nhất là trong rượu champagneBlancdeBlancs(Chardonnay).

3.Nấm(Chanpignon-Mushroom)Mốiquanhệgiữarượuvangvàmùi

nấm là điều tất nhiên, bởi các chất lênmenhaynóikhácđilànấmđãgópphầntíchcựctrongviệcchuyểnhóanướcnhothành rượu. Tuy nhiên, không nên lầmlẫn giữa mùi nấm thanh tao, thoangthoảng ấy với mùi ẩm mốc khó chịu.Mùi ẩmmốc này thường do các thùngnuôi rượukhôngđược tẩy rửakỹ, hoặclà kết quả của nấm xám khi thu hoạchnho.

4.Chanh(Citron-Lemon)Chanh là loại quả được dùng nhiều

trong y học, trang trí bàn ăn và sử dụngtrong cácmón ăn.Mùi chanh làmộtmùirất tế nhị, nhưng hay bị lãng quên trongcác cuộc thử nếm. Thế mà nó lại là mùiđặc trưngchonhiều rượu trắngcủaPháp,Australia, California và New Zealand từdòng nho Sauvignon trắng. Mùi chanhcũng phổ biến trong các rượu champagnekhôngtuổi(SA).

Mùi chanh có trong rượu RieslingvùngAlsace.Trongrượu Sauternes và các rượu Alsace chọn

lựakỹcàng(SelectiondeGrainsNobles),tacócảmgiácnhưđólàmùimứtchanhtrộnlẫnvớimậtongvàhoaquảnhiệtđới.

5.AnhĐào(Cerise-Cherry)Mùi anhđào thườngxuất hiện

sau khi rượu đã được đóng chaikhoảng 1 năm, không phải là mùichủ đạo nhưng bao giờ cũng đemlạitínhcáchsangtrọng,quyềnquý,nhấtlàkhicóthêmcácmùinhođenhay dâu tây trong các chai rượuBourgogne vùng Côtes de Nuits.Loại anh đào hoang dã Griotte rất

đặctrưngchohươngvịrượuvùngChambertin,bởithếmàmộttrongnhữngrượuvangdanhtiếngởđâymangngaytênGriotte-Chambertin.TrongcácrượuPortotrẻthuộcnhữngnămlàmrượuđặcbiệtthuậnlợi(Vintage),cũngnhưtrongrượuCahorsvàMadiranthuộcvùngTây-NamnướcPháp,mùianhđàochínnuột(burlatbienmure)rấtrõ.

6.Mơ(Abricot-Appicot)Mơxuất hiệnởTrungQuốcở

trạng thái hoang dại, sau đó đượcngười Ảrập đem về trồng ở cácnướcquanhbờbiểnĐịaTrungHải.Mùimơ thật thanh tao, sang trọng,quý phái. Khi mới chín thì thoangthoảng, chín nuột trên cây thì mờimọc,khêugợi,chínkhôrồivẫngiữnguyên hương vị ngọt ngào, đậmmàkhôngthô,béomàkhôngngấy.Ta thường gặp vị mơ trong rượuCondrieutừdòngnhoViognier,haytrong các rượu ngọt Bordeaux nhưSauternes,Barsac,Cerons,Sainte-Croix-du-MontvàLoupiac.TạiLoireValley,vịmơtiềmẩntrongrượungọtQuartsdeChaume.

7.VảiThiều(Lichi-Lychee)VảithiềuđượctrồngnhiềuởTrungQuốc,ẤnĐộ,ViệtNamvàĐông

Nam Á. Trong rượu vang, mùi vải thiều thường gặp nhất với giống nhoGewurztraminervùngAlsace,đặcbiệtvớirượuGewurztraminerchọn

kỹ (selectiondegrains nobles) hay thuhoạchmuộn(vendanges tardives).PhốihợpvớimùihoahồngcósẵntrongrượuGewurztraminer,mùi vải thiều tạo nênmột bản hòa tấu tuyệt vời mà các nốtnhạc là âm hưởng của mùi hoa quả:những năm nắng nóng, mùi quả thậtnhiều, còn khi trời mát mẻ, mùi hoachiếmưuthế.

8.Dưabở(Melon-Melon)Dưa

bở, cũngnhư bíđỏ,làmộtloạicâyleocónguồngốctừChâuÁ,sauđóđượcđưavềtrồngtạinhànghỉcủacác Giáo Hoàng ở Cantaluppo, gần Rome(Italia),vìthếmàthànhtêndưaCantalouprấtđượcngười sànhănmếnmộ.Dưabở làmộttặngvậtquýcủathiênnhiênvàomùahè,với

màuvàngnhạthoặcđậmtùytheođộchín,vớimùithơmnồngnàn,càngăncàngđỡkhátvàkhoẻngườira.Mùidưabởthườnggặptrongcácloạirượungọt củaÁo làm từ các giống nhoWelschriesling vàBouvier, trong rượuChardonnaycủaAustraliavàthỉnhthoảngtrongcácrượuChardonnaymiềnNamnướcPháp.

9.NhoMuscat(Muscat-Muscat)Ngoàivịthanhngọt,nhoMuscatcómùiphatrộngiữahạtraumùi,hoa

hồngleovàquế.CácdòngnhoMuscatchínhlà:Muscattrắng,Muscathồnghay còn gọi là “Muscat chùm nhỏ - Muscat à petits grains”, MuscadellethườngđượctrộnlẫnvớicácdòngSemillonvàSauvignonởvùngTâyNam,haydòngnhoAleaticoởItalia,tuylànhođỏnhưngkhángọtvàđầyhươngvịthơmngon.

NhoMuscatkhôngchỉnổitiếngởvùngAlsacemàcònrấtthànhcôngởAustraliacũngnhưởÁo.MùinhoMuscat,nhưEricVerdierkhẳngđịnh,còncó trongmột số lô rượuMontrachet, nhất là ở địa danh “khấp khểnh nhưrăngchó-endentsdechien”.

10.Dứa(Ananas-Pineapple)Dứa có nguồngốc từBrazil, vị ngọt, thơm, có thể dùng ăn tươi hoặc

xào,nấuvới thứcăn,rấtcó lợichotiêuhóa,chẳngthếmàcácchuyêngiathửnếmrượuthườngdùngdứasaunhữngbuổiyếntiệclinhđìnhhoặcthửnếmmệtmỏi.

Mùidứatươithườngcótrongrượutrẻ.Mùidứachínnứtnẻcó trongrượungọt.Mùinàycóđượcdotácđộngcủanấm quý tộcBotrytis Cinerea trên nhoSémillon.

Mùi dứa trong rượu Riesling haypha vói mùi chanh, còn trong rượuGewurztraminer thì lẫn vói mùi vảithiều.

Ta cũng gặp mùi dứa trong cácrượuvangdanh tiếngvùngBourgogne,trongnhữngnămnắngnóng,hay trongrượu Chardonnay ở Australia và

California.

11.Bưởi(Pamplemousse-Grapefruit)CónguồngốctừMalaysia,bưởilàloạichanhlớnnhất.Khilaivớicam

tasẽcóPomeloshayGrapefruits.Chuadôndốt,ítđắng,bưởithườngđượcăntrướckhidùngcơmnhằmkíchthíchtiêuhóa.

Nếuaitinhýmộtchútsẽthấytrong vị bưởi có chút mùi lưuhuỳnh,mùinàyrấtdễnhậntrongcácchaivang trắng trẻ, tươimát,nhiềuchấtchua.Mùibưởithườnggặp trongrượuRiesling;nócũngđể lạidấuấnđậmnét trong rượuSancerre và Pouilly - Fume (nhoSauvignon vùng Loire Valley),hay rượu Sauvignon của NewZealandvàCalifornia.

12.Cam(Orange-Orange)XuấtxứtừTrungQuốcvàẤnĐộ,camđãđượcVascodeGamađưavề

BồĐàoNha.Màu cam vàng rực trên các

quầyhàngởcácchợChâuÂutrongcácmùađônggiábuốtlàmcholòngta ấm lại, cũng như nước cam vắttươi mát, bổ, đầy vitamin đã trởthành một thứ đồ uống quốc tếkhông thể thiếu. Nước hoa camcũngđược sửdụng rất nhiều trongcôngnghệlàmbánhngọt.

Nếunhưmùi cam ít gặp trongrượuđỏthìnóthểhiệnkhárõtrongrượuSauternes từdòngnhoSémillonbịnấmquý tộc tấncông.RượungọtMuscatSaint JeandeMinervois, trongnhữngnămcónhiều ánhnắngmặttrời và rượuMuseumcủanhà làm rượuYalumba (Australia) cũng thườngxuyêncóhươngvịvỏcam.

13.Chuối(Banane-Banana)XuấtxứtừChâuÁ,đượcngườiẤnĐộcoilà“tráicấmđịađàng”như

ngườiThiênChúaGiáovớitráitáo,chuốiđượctrồngởkhắpnơi.Mùichuối,gần giống nhưmùi kẹo hơi chua, thường gặp trong các rượu trắng và đỏ“mới-VinsdePrimeur”.

Mùichuốiđược tạo rakhi làmrượuởnhiệtđộthấp,trongbồnkín,khôngcósựtiếpxúcvớikhíoxyvàvì thế quá trình tạo khí CO2 rấtnhiều.Rượuvangmangvị“chuối”thường không giữ được lâu, mùichuối cũng chóng bay hơi, nhưngkhi còn “mới”, rượu này rất đượcưachuộng.

Không chỉ có trong các loạirượu “mới”, nhiều giống nho cũng ít nhiều mang hưong vị này: Gamay,Syrah,Chardonnay.Vìthế,tacũngkhôngnênngạcnhiênkhithấyvịchuốitrongcácrượuMaconđỏ,trắngvànhấtlàtrongrượuBeaujolaisvàGamay

deTouraine(LoireValley).

14.Quảcoing(Coing-Quince)Quả coing có nguồn gốc ở

thành phố Cydon trên đảo Crète(HyLạp).Khi còn xanh quả coingrấtchát,nhưngkhichín tỏa ramùithơm nhẹ đầy sức quyến rũ. Mùiquảcoingthườnggặptrongcácloạirượu ngọt và rượu mùi có từ 10năm tuổi trở lên như Vouvray,MontlouisvàCoteauxduLayon từ

dòngnhoChenin.Những rượunày thườngcómùihoakeo,nhochín,hoaTilleul,hạnhnhânvàquảcoing.Ngoàira,mùiquảcoingcũngrấtđặctrưngcho rượu Sauternes cao tuổi, rượu Pinot Gris thu hoạch muộn của vùngAlsace, rượu làm từnhođể chínkhôvànho thuhoạch trên tuyết (VindeGlace)rấtnổitiếngcủaĐức.

15.Dâutây(Fraise-Strawberry)Trong rượu vang ta thường

thấymùidâutâytươimớiháitrongrượu hồng (Tavel, Lirac) và rượuđỏ mới, cũng như trong rượuSaumur Champigny, cùng vớimùiphúc bồn tử (Framboise).Mùi dâutâyrấtchín,nẫunuột,mùimứtdâutây, làmột thứmùi thanh cao haygặp trong rượu Porto và rượuBanyuls, nhưng cũng không hiếmtrong các rượu đỏ cổ truyền vùngBourgogne(CotesdeNuits,Nuits-Saint-GeorgesvàMorey-Saint-Denis),vùngBordeaux(Saint-Julien)vàrượuItalia.

16.Phúcbồntử(Framboise-Raspberry)Phúcbồntử,vốntrongtrạngtháicâybụihoangdã,đãđượcthuầnhóa

vàtrồngtrongvườn.

Đây là mùi sơ khai cótrongnhiềuloạirượuđỏmới.Trongcácrượucaotuổi,mùiphúcbồntửsẽphốihợpcùngmùi nho đen tạo nên nhữngâmhưởngtuyệtvời.

Ở vùng Bourgogne, mùiphúc bồn tử được coi là thứmùiđặctrưngchoEchezeaux.Trong rượu Bordeaux, mùinày do dòng nho CabernetFranc đem lại. Chính vì thế

màmùinàycónhiều trong rượuBourgueilvàChinon.RượuCôte -RôtievùngCôtesduRhônecũngcómùiphúcbồntử.Saucùng,đâycũnglàmùiđặc trưng cho rượu Cabernet Sauvignon vùng Toscane (Italia) và rượuZinfandelvùngCalifornia.

17.Đào(Peche-Peach)Các nhà thực vật học cho rằng đào có

nguồn gốc từ Trung Quốc là nơi những cánhđào phai đã làm không biết bao nghệ sĩ phảicầmbútvẽnênnhững tácphẩm tuyệtvời.Từthờicổxưađếnnay,ởTrungQuốc,hoahồngvàhoađàobaogiờcũngđượccoilàbiểutượngcủasắcđẹpvàtuổitrẻ.

Mùi đào, cũng như mùi hoa Violette, lànhữngmùiquýphái,ítgặp.MùiđàolàmtaliêntưởngđếnrượutrắngPessac-Leognanmềmmại,uyểnchuyển.RượutrắnglãnhđịaChevaliernổitiếngtrênthếgiớivìmùiđàotrắngthanhkhiếtphalẫnmùiVerveine.TrongCôtesduRhône,giốngnhoMarsanneđưamùiđàovàorượuHermitage.TrongLoireValley,mùinàycótrongrượuSavennières.ỞvùngChampagne,mùinàycótrongrượuchampagneLouisRoedererCristal.MùiđàocòncótrongrượungọtSaussignac,trongrượuGewurztraminernholựakỹvànhothuhoạchmuộn.BênItalia,mùiđàocótrongrượuMoscatod’AstivàrượuPassitodiPantellerialàmtừdòngnhoMuscat.

18.Nhochua(Groseille-Redcunant)Quảnhochuađượccácnhàthựcvậthọcxếpvàodòngnhođen(Cassis),

tuy mùi vị của hai loại quả này hoàntoànkhácnhau.

MùicủaquảnhochuathanhvàmáthơnquảCassis.

Mùi quả nho chua thường gặptrong rượu làm từ nho Cot (Malbec)vùng Loire Valley và nho Auxerrois(Malbec)vùngCahors.

19. Nho đen (Cassis -Blackcunant)

Từ nước quả nho đen ta thuđượcmộtloạirượumùinổitiếngởthành phố Dijon và mứt quả nhođencũngkhôngkémphầnnổitiếng.Khi thử nếm, mùi nho đen là mùiđặc trưngchonhochínkỹvàđượclựa tốt.Màusắcđậmđặccủa rượuvangđỏcũnglàmộttiêuchínóilênnhiều khả năng trong rượu sẽ cómùinhođen.Mùinhođennồngnàn

đầytínhchấthoaquảtrongrượuvangđỏcũngkhácmùimầmnhođenđượcvònátrấtđặctrưngchorượuvangtrắnglàmtừdòngnhoSauvignon.

MùinhođencónhiềutrongrượuvangđỏBourgognetừdòngnhoPinotNoirtrồngtrênđấtđávôi.Mùinàyrấtổnđịnh,thanhlịchmàkhônglộliễu.

TrongrượuvangđỏBordeaux,mùinhođencótrongrượuMédoc.Khicòn trẻ, rượu Margaux cũng mang mùi nho đen tươi mát. Trong rượuPauillac,mùi nho đen quyệnvớimùi hoa violette tạo nên hươngvị khiếnnhiềuđệtửcủathầnBacchusđắmsay.

20.Việtquất(Myrtille-Billerry)CũngnhưquảsimtímởViệtNam,quảviệtquất,haycòngọilàquảnho

rừngcórấtnhiềuởcácvùngđồilúpxúpởChâuÂu.ỞPháp,quảviệtquấtcónhiềutrongrặngnúiAlpes,ởvùngJura,vùngAuvergnevàvùngVosges.Lúcchín,quảviệtquấtcómàu tímxanh,ngoàivỏphơnphớtmột lớpbụiphấntrắng.

Mùi việt quất khó đoán nhận hơnnhiềusovớimùidâutằmhoặcnhođen.

Nóichung,mùiviệtquấtthườngcótrong rượu Bordeaux từ dòng nhoCabernet Sauvignon vùng Médoc vàPessac - Léognan. Mùi này cũng cótrong rượu Bandol từ dòng nhoMouvedre, trong rượu Crozes -Hermitagevà rượuCornasvùngCôtesdu Rhône, cũng như trong rượuAustralia từ dòng nho Syrah, trongrượuChilevàrượuCalifornia.

21. Dâu tằm (Mure -Blackberry)

Không nên lầm lẫn giữa dâutằm còn gọi là dâu hoang dại vớiquảmâmxôi (cáo rất thích ăn loạiquảnày).

Mùi dâu tằm khá giống mùidâu tây, nho đen và nho chua(Groseille),vớichúthơihướnghạttiêuhoặcmùidalôngthú.

Mùidâutằmcónhiềutrongcácloại vang đỏ làm từ các dòng nhoSyrah,Tannat,Malbec,NégrettevàCabernetSauvignontrồngtrênmộtsốthổnhưỡngnhấtđịnh.Âmhưởngcủamùidâu tằm rất đậmnét trong rượuCôteRôtie và các rượuAustralia nổitiếngtừdòngnhoSyrah.

Mùidâutằmcũngýhợptâmđầuvớimùigỗsồinếumùigỗsồikhôngnặngquá.

22.Hoakeo(Acacia-Acacia)Hoakeocómùithơmđặcbiệt,gầnnhưngọtngào,đầynữtính.Mùihoakeorấtđặc trưngchocác rượuvùngBourgogne từdòngnho

Chardonnay nhưChablis,Macon trắng và Puligny -Montrachet.Mùi hoa

keo cũng thường gặp trong cácrượu trắng Australia vàCalifornia.

Nồng nàn trong rượuHermitage làm từ giống nhoMarsanne, mùi hoa keo nằmtrongmột tổng thểhàihòagiữamùi mật ong, mùi mứt cam vàhoa đoạn (tilleul) trong rượungọtSauternes.

TrongrượuAnjouvàTourainenhưVouvrayvàMontlouis,mùihoakeoquyệnchặtmùihạnhnhânvàhạtdẻtươi.

23.Hoahồng(Rose-Rose)“Phải là tửuđồmớicó thểhiểungônngữ

củarượuvangvàhoahồng“thisĩvànhàtoánhọcBa Tư nổi tiếngKhay am từng nói. HiểunômnatheotiếngViệtlà“tửusắctươngliên”.

Cầncóítnhất3tấncánhhoahồngBulgaryhoặcmiềnTrungnướcPhápđểsảnxuấtra1kgtinh chất hoa hồng dùng trong công nghiệpnướchoa.

Đốivớivangđỏ,mùihoahồngthườnggặptrong các loại rượu nổi tiếng cao tuổi. Chẳnghạn như các rượu lừng danh Pauillac vàMargauxvốnlàniềmkiêuhãnhcủangườidân

ởđâyvớicácmùihoahồng,hoatím(Violette)vàhoađuôidiều(Iris).Ở vùng Bourgogne, rượu Clos des Mouches nổi danh bởi mùi hạnh

nhân,hoahồng,anhđàovàdâutây.Mùi hoa hồng cũng có trong rượuGerwurztraminer, trong rượu vang

Áo, và nhất là trong rượu ngọt nổi tiếng thế giới từ dòng nho Muscat:MuscatBeaumes-de-Venise(CôtesduRhône).

24.Hoatím(Violette-Violet)Mùi hoa tím, vừamạnh vừa kín đáo, làmột trong những thứmùi dễ

nhậntrongrượuvang.

Mùi này có trong rượuRomanée- Conti và Musigny(Bourgogne); Pauillac, Margaux,SaintJulien,SaintEstèphe và phần nào kín đáohơn trong rượu Pomerol(Bordeaux);Chinon(LoireValley).RượuBarbarescocủaItaliacàngđểlâuthìmùihoatímcàngnồngnàn.

Nhữngnămnhiểuánhnắng, tacũngcóthểgặpmùihoatímtrongrượuCondrieuvàChâteauGrillet(CôtesduRhône)từgiốngnhoViognier.

25.Đàogai(Aubépine-Hawhonn)Đào gai thuộc về họ đào, lê tuy

sống trong trạng thái nửa hoang dại.Trongchúngtaítailạikhôngđểýđếnmùi đào gai đọng đầy những khoảngkhôngtrànngậpánhnắngđầuxuân.

Mùiđàogaicógìđógợimùihạnhnhânhaymùihồi5cánhChâuÁ.Mùiđào gai thường gặp trong rượu vangtrắng từdòngnhoChardonnay, nhất làrượu Chablis, Montrachet và trongnhiều loại rượu champagne. Đây cũnglàmùithườnggặptrongcácrượuvangtrắng Australia và California từ dòngnhoChardonnay.

Cábiệt,mộtsốloạivangđỏcũngcómùiđàogainhưrượuChambertinvàrượuEchezeaux(Bourgogne).

26.Hoađoạn(Tilleul-Linden)Câyđoạncànhláxumxuê,thườngđượcgọilà“câychèChâuÂu”với

nhiềucôngdụngydược,nởhoavàotháng6hoặctháng7.Hoađoạnchóngnở,chóngtàn,nhưngaiđãngửimộtlầnthìchắcsẽkhôngthểnàoquênmùihươngnồngnàn,thanhtaoấy.

Mùihoađoạncũng lại rấtngọtngào,vì thếhoađoạn thườngđượcso

sánhvớihoakeovàmùimậtong.

CácloạivangtrắngAnjou,từdòngnhoChenin,rấtđặctrưngchohươngvịhoađoạn,thỉnhthoảngcóphachútmùihoakeo.ĐólàrượuQuarts-de-Chaume,rượuSavennieresvàrượuSavennières-Coulée-de-Serrant.

Ở vùng Bordeaux,mùi hoađoạnquyệnvớimùihoakeovàmật ong trong rượu Sauternes,nhưngcũngcóhơihướng trongcác loại vang trắng mà thànhphầnnhoSauvignonlàchính.Ởvùng Alsace, mùi hoa đoạn cótrongrượuRiesling,hòavớimùihoa keo và hoa cam, cũng nhưtrong rượu Muscat. Ở vùngSavoie,giốngnhoJacquèrechocácloạivangtrắngvớimùihoađoạnvàmùicỏngái.ỞHungary cógiốngnho tên là “Harslevelu”, cónghĩa là “lá câyđoạn”.Giống nho này chomột loại rượu trắng ngọt, béo và đậm đặc vớihươnghoađoạn.

27. Mầm cây nho đen (Bourgeon de Cassis -BlackcunantBud)

Nếubạncódịpgặptrênđườngmộtcâynhođenthìhãydừngchốclátđểvònátmộtmầm nho đen non giữa hai ngón tay. Cáimùingaingáituyệtvờiấygợichobạnnhớlạimùi câybuishaycâyValériane.Trongcác rượu vang trắng dòngSauvignon,mùinày rất đặc trưng, nhưng cũng nên phânbiệtgiữacáimùithanhtaotrộnlẫnítnhiềuvịngọtấyvớimùingaingáikhóchịucủacáimàtagọilà“mùinướcđáimèo”.

Mùimầmcâynhođencónhiều trongrượu trắng Pessac - Léognan, ít hơn chútđỉnh trongrượuEntre -Deux-Mers.Mùinày cũng có trong rượu “Pavillon Blanc”củaChâteauMargaux.

Ờ vùng LoireValley, ta gặpmùi nho

đen trong các rượu Sancerre và Pouilly - Fumé, nhưngmùi này cũng cónhiềutrongrượutrắngCaliforniavàNewZealandtừdòngnhoSauvignon.

28.Mùiớtxanhngọt(Poivron-GreenPeppe)Ớtngọt làmột loạiớtquả tocómàu

xanh hay đỏ tươi khi chín, ngọt dôn dốtchứkhôngcay.

Cũng nên phân biệt mùi ớt ngọt vớimùi cỏ ngái do việc lựa nho không đượckỹ,đểlẫnnhiềunhoxanhđemlại.

Mùiớtngọtđặc trưngchonhiều loạirượu đỏ từ dòngCabernet Franc và dòngCabernet Sauvignon. Lẽ tất nhiên là mùi

này có nhiều trong các rượu Bordeaux và Loire Valley trẻ, nhưng cũngkhông hiếm gặp trong các rượu California, Australia và New Zealand từdòngnhoCabenetSauvignon.

ỞvùngBordeaux,mùiớtngọtthanhtaocótrongrượuGravesvàPessac-LeognannơimàthànhphầnnhoCabernetFranctrongrượuchiếmđasố,nhưngcũngcótrongrượuMedoc,nhấtlànăm1986làmộtnămrấttốtchogiống nho Cabernet Sauvignon. Các rượu vang đỏ Chinon, Bourgueil vàTouraineđềuítnhiềutiềmẩnmùinày.

29.Mậtong(Miel-Honey)Trongkinh thánh,mậtongvàrượuvang là

biểu tượng của giàu sang phú quý và niềm vuisống.Nhưngtrongthựctế,rượuvangtrắngcũngthườngđượcphathêmmậtongtrướckhiủmennhư rượu Mulsum của người La Mã hay rượuOinomélicủangườiHyLạp.

Mùi mật ong luôn được gắn với mùi hoa(hoakeo)hoặcmùiquả(quảmơchínkhô).Hỗnhợpmùiđókhákỳlạ,nólàmộtcáigìgiữamùihoavàmùisápong,thậmchícócảmùidalôngthú.

Mùimậtongcónhiềutrongcácloạirượutrắngngọthoặcrượumùilàmtừ nho bị nấm quý tộc tấn công (botrytis cinerea) hoặc nho chín muộn

(vendanges tardives). Ví dụ như rượu Sauternes, Barsac, Montbazillac,Jurancon, Quarts - de - Chaume và các loại rượu ngọt Alsace, Đức, Áo,Canada…

Các loại rượu trắng lừng danh vùng Bourgogne như Montrachet,MersaultvàCorton-Charlemagnecũngítnhiềumanghươngvịmậtong.

30.Nhựathông(Pin-Pipe)“Mùi nhựa thông là một mùi

hănghắcnhưngkhôngphảilàkhôngtinhtế.Tathườnggặpmùinàytrongcác loại rượu đỏ làm từ nho trồngtrênđấtphacát,nhấtlàvùngMédoc.Phải là những chuyên gia giàu kinhnghiệmmớicóthểpháthiệnvàđánhgiá cao thứ mùi tinh tế này” Max

Léglise,mộtchuyêngiathửnếmrượuPhápnổitiếng,nhậnđịnh.Mùinhựathôngsẽrấttuyệtvờinếukèmtheonólàmùicácloạithảocỏ

miền Nam Châu Âu như Thym (húng tây), Laurier (nguyệt quế), thìa là(Anis).Ta thườnggặpmùi nhựa thông trongnhiều loại rượu từdòngnhoCabernet -Sauvignon,nhưngmùinàycũngcó trong rượuBandol từdòngnhoMourvèdrehayrượuđảoCorse.

ỞItalia,tagặpmùinhựathôngtrongrượuValtelina,trongrượuChiantiClassicohayrượuToscanelàmtừnhoCabernet-Sauvignon.

MộtloạirượuHyLạpvừanổitiếngvừađạichúng,rượuRetsina,đượcphathêmnhựathôngAleptrongquátrìnhlênmen,sauđóphầnnhựakhôngtanđọngxuốngđáysẽđượcrútrakhinhàlàmrượulọccặn.

31.Mùigỗtùng(Cèdre-Cedan)HẳnaitrongchúngtacũngbiếtđếncâytùngLiban,nổitiếngđếnmức

trởthànhbiểutượngquốcgia.Ngườianhemcủanó,câytùngAtlasởMa-rốc,cóthểđạtđếnđộcao50mtrongvùngnúiAtlas.Giốngtùngđượcnhậpvà trồng nhiều ởChâuÂuhiện nay là giống tùng có lámàu xanh da trờibàngbạc,cótênkhoahọclà“Glauca”.

Mùigỗtùngcótácdụngchốngmối!Mùinàykhágiốngmùivỏcâybútchìkhitagọtbútchì.Mùigỗtùnglàmùiquốctế,đặctrưngchodòngnhoCabernet - Sauvignon. Trong rượu vang đỏ nổi tiếng Château Lafite

Rothschild,mùigỗtùngkhônglấnátcáchươngvịkhácmàhòanhậpvớicáchươngvịkhácđểtrở thànhmột tổngthểhàihòata thườnggọi là“chùmhương-Bouquet”.

32. Hạnh nhân (Amande -Almond)

Quả hạnhnhân đã đượcbiết đến từgần4.000nămnay.Mùi tinhdầu hạnh nhân có được nhờ việc chưngcấthộthạnhnhânđắngvàcácloạiquảcóhộtkhácnhưđào,mận,anhđào…

Hạnhnhânđắngcómộtmùiđặcbiệtnanánhưmùicồndáncôngnghiệp,mùi

sirô Orgeat haymùi Nitrobenzène.Mùi này cũng khá giốngmùi bột dẻohạnhnhânhoặcmùi “Marzipan” lànhânbộthạnhnhân trongbánhnướngGalettedesRois.

Trongcácrượuvangđỏ trẻ,mùihạnhnhânchuyểnhóa theodạngmàcácchuyêngiathửnếmgọilà“mùihột”chưngcất,quyệnvớimùithảomộc.

Mùi này có nhiều trong các loại vang đỏ làm từ dòng nho CabernetFranc và Cabernet Sauvignon, dù là rượu Chinon vùng Loire Valley hayrượuvangBordeaux.

Trongvang trắng,mùihạnhnhâncó trong rượuChampagneBlancdeBlancs, trong rượuChablis (Bourgogne) và trong rượuCalifornia từ dòngnhoChardonnay.

Thỉnhthoảng,tacóthểgặpmùihạnhnhântrongrượuvangđỏGevrey-Chambertin(Bourgogne),trongmộtsốrượuvangđỏItaliavàcóhơihướngtrongrượuTâyBanNhaFinodeJérez.

33.Mậnsấykhô(Pruneau-Prune)Saukhithuhoạch,mậnđượcđưavàolòsấyđểrồisauđónhữngtúimận

sấyAgennổitiếngvớihươngvịngọtngàođượcchuyểnđikhắpnướcPhápvàtrêntoànthếgiới.

Mùimậnsấykhôcónhiềutrongcácrượuvangđỏcaotuổivàtrongcác

loại rượupha thêm rượumạnh trướchoặc trongquá trình lênmen (Porto,Maury,Banyuls).Mùimậnsấykhômạnhvànồngnànhơnmùimậnchín;mùinàytạochotacảmgiácrằngrượusẽtrởnênmạnhmẽvàquyếnrũhơn.

Mùimận chín cónhiều trong các loạivang đỏ làm từ dòng nho Grenache,Carrignan và Auxerrois, giống nho làmrượuCahors.Nhìnchung,mùimậnchínlàbiểu tượng của mùi nho rất chín trongnhữngloạirượuvangcóđộđặcsánhvàđộcồncao, sảnxuất trongnhững năm có nhiều ánh nắng mặt trời.ĐiềunàylýgiảitạisaomùimậnchíncónhiềutrongrượuvangđỏCaliforniavàrượuAustralia làmtừdòngnhoSyrah.RiêngtrongrượuCahors,đólàmộttổngthểcácmùimậnnấuchín,nghiềnnhừvàmứtquảmận.RượuChateauneuf-du-Pape(CôtesduRhône)vàrượuCorbièrescũngcóthểcómùimậnchín.NhưngduynhấtchỉcórượuChâteauLatour(Pauillac), trongnhữngnămđặcbiệt thuận lợinhưnăm1959,mớitạochotacảmgiácmùimậnchínởmứcđộtuyệtđỉnh.

34.Quảócchó(Noix-Walnut)Câyócchó(noyer)đượcngườiLaMãđưađitrồngkhắpcácnướcChâu

Âutheodấuchâncácđoànquânchinhphạt.Gỗcâyócchóđượcdùngđónggiường,tủ,bàn,ghế,cònquảcâyócchó, trônggiốngnhưmộttrái timthunhỏ,thựcsựlàmộtkiệttáctronggiớithựcvật.

Quảócchócórấtnhiềuchấtdinhdưỡng.Cảkhiđãkhô,mùivịnguyênthủycủaquảócchóvẫnkhôngbịmấtđi.Từquảócchósấykhôtacóthểthuđượcdầuócchóđượcsửdụngrấtnhiềutrongxàláchtrộndầugiấm.

Rượu vang vàng vùng Jura vàrượu Château - Châlon là nhữngminhchứnghùnghồnchomùiquảócchó.Rượuvangvàng, được làmvớigiống nho Savagnin (hay còn gọi làNaturé) tại 4 xã của vùng Jura, đòihỏinhữngđiềukiệnđặcbiệtnhưchấtđất, hướng ruộng nho (quay về phíaNam để tránh gió lạnh) và nhất làcách làm rượu kiên trì: rượu phải

nuôimất6nămtrongthùng,khôngchothêmrượumới,dướimộtlớpmàng

đặcbiệtdovikhuẩntạonên(laFleur)bảovệkhôngchorượutiếpxúcvớikhôngkhívàđưalạichorượumùiquảócchórấtđặctrưng.Mộtkhiđãđượcđóngvàochaicũngđặcbiệtvìchỉchứa62cl,rượunàycóthểgiữđược100nămmàvẫngiữnguyênhươngvị.

ChúngtacũngcóthểtìmlạihươngvịnàyởmiềnNamTâyBanNha,trong loại rượu nổi tiếng Xérès hay còn gọi là Sherry theo cách gọi củangườiAnh.KhácvớirượuChâteau-Châlon,rượuXérèsthườngcóđộcồncao hơn và mang nhiều khoáng chất. Ngoài ra, các loại rượu vang trắngCaliforniavàAustraliakhôngđưathêmkhísunfuricđểkhửtrùng,cũngnhưrượuJohannisbergcủaĐứcvàrượuMadèrecủaBồĐàoNhacóthểcómùiquảócchó.

35.Nấmđen(Truffe-Truffle)Loại nấm mọc chìm dưới

mặt đất này, vốn được coi là“viên kim cương” của văn hóaẩmthựcPháp,cóthểănsốnghaynấuchín,rấthợpvớimộtsốcây,nhất làcâysồi.Cóhai loại,nấmđen được ưa chuộng hơn cả lànấm trắng, thường có ở vùngPiémont thuộc Italia, và “nấmđenPérigord”,khôngchỉmọcởvùngnàymàcòncómặtởnhiềunơikhác.Tuynhiên,chỉởvùngPérigordnấmđenmớicóhươngvịđặc thù.“Rượungon,nấm tuyệt”mộtcâu thànhngữPháp từngnói.Mùinấmđen thườnggắnvớirượuđểlâunăm.VớinhữngrượuBordeauxnổitiếngtừdòngnhoMerlotnhưởcácđịadanhPomerolvàSaintEmilion,mùinấmđenngựtrịnhưmộthoàngđế:đólàsựthậtđốivớicácrượudanhbấthưtruyềnPétrusvàChâteauTrotanoy.Mùi nấmđen cũng có trongmột vài rượu nổi tiếngvùngMédocvàPessac-Leognan(năm1966chẳnghạn).

ỞvùngBourgogne,mùinấmđencótrongrượuLaTâchevàởmộtmứcđộthấphơntrongnhữngrượuPommard,MusignyvàClosdeVougeotcaotuổi.MùinấmđenquyệnvớimùigiavịcủarượuChateauneuf-du-PapevàmùiquảđỏcủarượuGigondas.Cũngkhôngphảilàhiếmnếubạngặpmùinày với rượuCahors làmột trong những vùng sản xuất nấm đen lớn củaPháp.MùinấmđencònnồngnànhơnnữavớirượuBarolovàrượuBrunellodeMontalcinolàhailoạirượunổitiếngcủaItalia.

36.Hạtdẻnướng(NoiselteGrillée-RoastedHazelnut)Mùi hạt dẻ nướng vừa thơm vừa ngậy

béothườnggặptrongcácrượuvangtrắngtừdòngnhoChardonnaynhư rượuMeursault,trongcácrượuChampagnecaotuổi,nhấtlàrượuChampagneBlancdeBlancs.Cácrượuvang trắng California nổi tiếng từ dòngChardonnay, cũng như các vang trắngArgentinatrồngtrêncaonguyênđềucómùi

hạtdẻnướng.Trong Loire Valley, mùi hạt dẻ nướng có trong rượu Montlouis và

Vouvray.TrongCôtesduRhône,rượuCrozes-HermitagevàSaintPérayítnhiềucómùinày.TrongvùngJura,mùihạtdẻnướngvàmùiquảócchórấtđặctrưngchorượuChâteau-Châlonnổitiếng.SangđếnTâyBanNha,rượuJérezAmontilladocũngnồngnànmùihạtdẻnướng.

37.Mùibánhmìcháy(PainGrillé-ToastedBread)Khi bạn nướng bánh mì cho bữa ăn sáng,

hẳnbạnchúýđếnđộnướng, từmàuvàng rộmđếnmàucháynâuđen.Khibạnđưamiếngbánhmì nướng vàomiệng, bạn sẽ có cảm giác giòntanvớinhữnghươngvịkhenkhétmàvẫntuyệtvờidướilớpbơvàngóngmịnmàngvàlớpmứtquảngọtngào,cùnglycàphêbốchơinghingút.Mộtkhoảngkhắctuyệtvời,hyhữutrướckhibắtđầumộtngàylàmviệcmới.

MùibánhmìcháyvàmùibơtươithườnggặptrongcácrượuvangtrắngBourgogne nổi tiếng, cũng như trong rượu vang trắng California vàAustralia.Trong rượuChampagnecao tuổi,mùibánhmìnướng thườngđikèmvớimùicàphêcháy.

Nóichung,mùinàythườngcótrongrượuvangtrắng,nhưngnhiềukhibạncũnggặptrongmộtsốrượuvangđỏlàmtừnhoCabernet-Sauvignonvànuôitrongthùnggỗsồimới.

38.Mùi hạnh nhân cháy (Amande Grillée - RoasredAlmonds)

Mùihạnhnhâncháylàmộtmùithườnggặpkhibạnthửnếmrượuvangtrắng. Trong số những rượu vang trắngBourgogne nổi tiếng, phải kể đếnrượuMeursault,Chassagne-Montrachet,Corton-CharlemagnevàChablis.

TrongrượuChampagne,mùihạnhnhâncháythườngdoviệcnuôirượutrong thùng gỗ sồi mới đem lại. Ở California (Napa Valley) và Australia(HunterValley), các rượuvang trắng từdòngnhoChardonnay ítnhiềucómùihạnhnhâncháy.

Mùinàycũngcó trong rượuCrépy (Savoie),Château -Grillet (RhôneValley), Muscadet và Vouvray (Loire Valley). Rượu Soave, một trongnhữngrượuvangtrắngkhônổitiếngnhấtItalia,đượcbiếtđếnnhưmộtbiểutượngcủamùihạnhnhâncháytrongvangtrắng.

39.Mùicamthảo(Régline-Licorice)Cam thảo, còn được gọi là “gỗ

mềm” hoặc “rễ ngọt”, có nguồn gốc từĐông-NamChâuÂuvàTiểuÁ.Từrễcamthảongườitachiếtxuấtratinhdầucam thảo, dùng nhiều trong bánh kẹo.Chẳng hạn ở Pháp, có kẹo “Zan” và

“Cachous”dùngvịcamthảo.Tùy theo chất đất mà vị chát của các dòng nho Merlot, Cabernet -

Sauvignon,PinotNoirhoặcMourvèdresẽphốihợpcùngmùigỗsồiđểtạoramùicamthảo.Mùinàynhiềuhayítcòntùythuộcvàođộđốtcủathùnggỗsồi.TathườnggặpmùicamthảotrongnhiềuloạiBordeaux.ỞBourgogne,mùinàycótrongrượuGevrey-ChambertinvàClosdeVougeot.

TrongCôtesduRhônevàvùngProvence,mùicamthảocótrongrượuHermitage,Chateauneuf-du-PapevàBandol.

NhưngcólẽchỉtrongrượuPortomùicamthảomớipháthuyđượchếttínhưuviệt.

40.Mùivani(Vanille-Vanilla)Câyvani làmột loại phong lan có nguồngốc từMexico.Từ cây này

ngườitathuđượcquảvanicóhìnhđũa,mùirấtthơm,đượctoànthếgiớiưachuộng.

Người taháikhiquảvanicònxanh,đắngvàkhôngcómùivị, sauđóđemphơihoặcsấykhô.Hươngvịvanisẽthànhhìnhtronggiaiđoạnnày.

Bạn sẽ gặp mùi vani trong các rượu nuôitrong thùnggỗ sồi,bởi từ thớgỗ sẽ tiết rachấtvani.Mùivanilàmtăngđộquyếnrũcủacácloạivangtrắngvàđỏmộtkhicácloạirượunàycóđộđậm,sánhcao.Tuynhiên,mùivanicũngcóthểcótrongcácloạirượukhôngquagiaiđoạnnuôitrong thùng gỗ sồi. Theo chuyên gia làm rượuPháp nổi tiếng Emile Peynaud “cần phải tôntrọngsựhàihòagiữacácyếutốtrongrượuvang,mùivanikhôngđượclấnátcácmùikhác,khôngđược thay thế các mùi khác để trở thành cả“chùmhương”.

41.Mùinụđinhhương(CloudeGirofle-Clove)CâyđinhhươngcónguồngốctừẤnĐộ.Nụ

đinhhươngđãđượcchưngcấtởTrungQuốc từ3.000nămtrướcCôngnguyênlấytinhchấtdùngđểgâymêkhinhổrăng.

Mùi nụ đinh hương, mùi quế, mùi hồi màchúng ta thườnggặp trongmộtsố rượuvangđỏdanh tiếng không ngừng đưa chúng ta từ ngạcnhiên này sang sửng sốt khác: rượuHermitage,Chateauneuf-du-Pape, rượu vùng Roussillon vàrượuvangTâyBanNha,vớinhữnghươnggiavịđãnóiởtrên,còncóthêmmùihạttiêuvàmùigừngởmứcđộkhácnhau.

MùinụđinhhươngcòncótrongmộtsốrượuvangtrắngnổitiếngvùngBordeauxvàrượuSauternes.TrongrượungọtvàrượumùiJurancon,mùitửđinh hương quyện với mùi quế, còn trong rượu Gerwurztraminer, từ“gewurz”theotiếngAlsacecónghĩalà“giavị”,nóikhácđilàsựliêntưởngđếnmùitửđinhhương.

42.Mùiquế(Canelle-Cinnamon)Quế là một loại vỏ cây bóc ra từ cây quế Siri Lanca (Cinnamonum

zeylanicum) và cây quế Trung Quốc (Cinnamonum cassia). Mùi quế SiriLancathơmhơnmùiquếTrungQuốc.Nóichung,ítnhiềumùiquếcótrongrượuvanglàdoviệcnuôirượutrongthùnggỗsồiđemlại.

TrongrượuvangđỏBordeaux,mùiquếcótrongrượuSaintEmilionvà

rượuPomerolvìhailoạirượunàychủyếulàmtừdòng nhoMerlot là dòng nho có xu hướng tạomùi quế khi ta nuôi rượu lâu năm. Ở vùngBorgogne,mùinàycótrongrượuAloxe-CortonvàrượuGevrey-Chambertin.RượuvùngCôtesdu Rhône và rượu Australia làm từ dòng nhoSyrahcũngcónhiềumùiquế.

Trong rượuvang trắng, tahaygặpmùiquếvới rượu Corton - Charlemagne (Bourgogne),rượuTokayPinotGris và rượuGewurztraminer(Alsace), rượu Jurancon ngọt, và nhất là rượuSauternes(Bordeaux).

43.Mùihạttiêu(Poivre-Pepper)Mùi hạt tiêu có trong hầu hết các loại rượu

vangđỏsảnxuấtởcácvùngnhiềuánhnắngmặttrời, nhưngmùi này rất khó nhận biết bởi trongthựctếnótếnhịvàítcayhơnbạntưởng.Dùsaođinữa,khimùihạttiêuquyệnvớimùiquảđỏ,nósẽtrởnêncaynóngvàdễnhậnbiếthơn.

Mùihạttiêunóichotabiếtbaođiềubíẩnvềnămlàmrượu,dòngnholàmrượuvàthổnhưỡngnơitrồngnho.MùihạttiêuthườngxuyêncótrongcácdòngnhoSyrah,CabernetFrancvàCabernetSauvignon, tuy không lấn át hẳn các hương vị

khác.Mỗi dòng nho đỏ vùngBordeaux có biểu hiện khác nhau vềmùi hạt

tiêu:nếunhưmùinàysinhđộngvàlàmnổitrộitínhchấthoaquảcủadòngnhoMerlot,rượuPessac-Leognanphốihợptuyệtvờigiữachấtlượngquảvà tínhchấtmềmmại, caynóngcủahạt tiêu.Trong rượuMédoc,mùihạttiêuhòaquyệnvớimùidâutây,mùinhođenvàmùivanidoviệcnuôirượutrongthùnggỗsồiđemlại.

MùihạttiêucótrongrượuPommard(Bourgogne),Côte-Rôtie,Saint-JosephvàChateauneufduPape.MùinàykhôngthiếutrongrượuRiojacủaTâyBanNha,trongrượuBarolovàBarbarescocủaItalia,trongrượuSyrahAustraliavàrượuCabernet-SauvignoncủaMỹ.

44.Nghệtây,nghệhương(Safran-Saffnon)Cây nghệ hương, có tên khoa học là Crocus

sativus,caotừ15-25cm.Hoanghệhươngcómàutímnhạt,nởvàotháng9,nhụyhoamàuvàng.Khiphơinhụyhoa,tathuđượcbộtnghệgọibằngtiếngẢrập là “Sahafara”, có nghĩa là màu vàng. Cứ70.000bônghoanghệhươngthìthuđược1kgbộtnghệ khô, hay từ 6 - 20kg bột nghệ/ha, một sảnlượng vô cùng thấp, nhưng lại đòi hỏi rất nhiềucông lao động.Bột nghệ hương là loại gia vị đắtnhấtthếgiới,vìthếrấthaybịlàmgiả.

Mùi bột nghệ hương có trong rượuGerwurztraminer và Tokay Pinot Gris thu hoạchmuộn(VendangesTardives)hoặclựatrongsốnhobịnấmquýtộctấncông(SélectiondeGrainsNobles).Mùibộtnghệhươngcũngphổbiến trongrượuSauternesvàrượuTokaj (Hungary) làmtừdòngnhoFurmint.

45.Mùidathú(Cuin-Leather)Từ da thuộc bắt nguồn từ tiếng Latin

Corinum,cónghĩalàdathúđượcthuộckỹ.Mùi da thuộc của từng loại động vật rấtkhácnhau tùy theođó làda lợn,dabò,datrâu hay da cá sấu và nhựa cây dùng đểthuộcda(nhựasồi,nhựathông,nhựatùng,nhựabạchdương…).

Sau khi thuộc, da sẽ có mùi vừa hôihámvừaquyếnrũ.MùidathuộcđượcnhữngngườihâmmộyêuthíchnhấtlàmùiNga.

Nhìn chung,muốn có đượcmùi da thuộc, rượu phải được nuôi tronghầm từ 15 - 20 năm.Mùi này đặc biệt duyên dáng khi nho được trồng ởnhữngvùngthổnhưỡngđặcbiệtvànămthuhoạchnhotốt.Thỉnhthoảng,tacũngcó thểgặpmùida thuộcởnhững rượuvangđỏ trẻ làm từdòngnhoCabernet-Sauvignon.

46.Mùituyếnxạ(Musc-Musk)

Mùi này do tuyến xạ củamột loài thúchân guốc nhỏ ở Châu Á tiết ra vào mùasinhsản.Mùixạ,rấtmạnhvàcôđặc,chỉtrởnênhấpdẫnmộtkhixạđượcphacựcloãng.Xạ được sử dụng nhiều trong công nghiệpnướchoa.

Trongquátrìnhthửnếmrượu,cũngnênphân biệt giữa mùi “xạ” với mùi “nhoMuscat”,bởimùixạđượcphânloạivớimùiđộngvật,mộtcáigìgiữamùihổphách,mùi thịt sốngvàmùida lông thúrừng.

Mùixạthườngcótrongrượuvangđỏcaotuổi,kèmtheonólàmùinấmđen(Truffe).

Đối với rượu Bourgogne, ta có thể phân biệt mùi xạ trong rượu LaTâche và rượu La Grande - Rue, đều được làm trong địa danh Vosne -Romanée,nhưngrõnétnhấtvẫnlàrượuCôtedeBeaunevàCôtedeBeaunehảohạng(1erCru).

ĐốivớirượuBordeaux,cólẽdòngnhoMerlotmangnhiềumùixạhơncả.MùixạcũngcótrongrượuAustralialàmtheophươngphápcổtruyền,từdòngnhoShiraz.

47.Mùibơ(Beune-Butter)Bơlàsảnphẩmthuđượctừvángsữa(85%)

vànước(15%).Trongrượuvang,mùibơlàmùilênmendocácvikhuẩnvẫnđangchuyểnhóaaxitmaliquethànhaxitlactique.

Rượuvangtrắngtrẻvàngậybéothườngcómùibơtươi.Khirượucótuổi,kèmtheomùibơlàcácmùihạnhnhân,hạtdẻvàbánhmìcháy.

MùibơtươilàmộtphầnmáuthịtcủadòngnhoChardonnay,vìthếmùinày có trong các rượu Meursault, Chassagne - Montrachet, Puligny -Montrachet và Chablis thượng hảo hạngVaudésir.Mùi bơ cũng có trongrượu champagne cao tuổi, nhất là rượu Blanc de Blancs, và trong rượuCaliforniavàAustralia,từdòngnhoChardonnay.

48.Mùicàphê(Café-Coffee)

Theotruyềnthuyết,cáctínđồHồigiáotrongsamạcYêmennhậnthấybầydêcủahọ có những biểu hiện vui vẻ khác thườngsaukhiănmộtloạiquảnhỏmàuđỏ.Họbènlấyquảđóraănthửthìthấytinhthầnphấnchấn hẳn lên. Nhưng phải mãi về sau nàyconngườimớikhámpháraviệcrangxaycàphêđểcóđượcchất“vàngđen”màchúngtanhâmnhisángsáng.

CàphêcónguồngốctừEtiopia,nhưngsauđóđượcđưasangtrồngđạitràởnhiềunướcTrungvàNamMỹ,cũngnhưcácnướcnhiệtđới.Hailoạicàphêchủyếu làCoffeaArabicavàCoffeaCanephora,haycòngọi làcàphêRobusta.Hoacàphêcómùithơmnhưhoanhài,quảcàphêcómàuđỏ,hộtchialàmhaiphần.Khiranghộtcàphê,chúngtasẽthuđượcsảnphẩmcóhươngvịtuyệtvờichứađến850tốchấtkhácnhau.Trongrượuvang,mùicàphê thườngdoviệcnuôi rượu trong thùnggỗ sồivớiđộđốtkhácnhauđemlại.MùicàphêcónhiềutrongrượuvangđỏCôtedeNuits(Bourgogne)vàíthơnchútđỉnhtrongrượuPomerolvàSaintEmilion(Bordeaux).NhữngrượuvangtrắngnổitiếngvàrượuchampagnecaotuổitừdòngChardonnaycũngthườngcómùicàphê.

49. Mùi Chocolate đen (Chocolat noin - DarkChocolate)

Tên quả cacao có nguồn gốc từ tiếng thổdânChâuMỹ(Cacauatl).MangtừChâuMỹvề,quảcacaođãnhanhchóngchiếmđượccảmtìnhcủacácvươngtriềuChâuÂuvàothếkỷthứ17.Chocolatesthuđượctừquảcacao,cómùihănghắcvàđắng.Saukhi đượcủ, sấykhô, rangvànghiền thành bột, chocolates sẽ được trộn vớiđường và có hương vị ngọt ngào khi tan trong

miệng.Trongchocolatescóhơn550hươngvịkhácnhau.MùiChocolatestrong

rượuvangdoquátrìnhnuôirượutrongthùnggỗsồicóđộđốtcaođemlại.Mùinàyvừamạnhvừatinhtế,kèmtheođólàcácmùigỗsồi,càphê,mậnsấykhô.MùichocolatesbiểuhiệnrấtrõrệttrongcácrượuPomerol,Saint-Emilion,Saint-JulienvàSaint-Estèphe(Bordeaux).MùinàycũngcótrongrượuCôte deNuits (Bourgogne) và các rượu Porto (BồĐàoNha) những

nămnhotốt.

50.Mùibộtnở(Levure-Yeast)Mùibộtnởtrongrượuvangdonhữngvikhuẩnlênmenđemlại.Thông

thường,nhữngvikhuẩnlớn,saukhihoànthànhsứmệnhcủachúnglàlàmchorượulênmen,sẽđượcrútravàloạibỏkhinhàlàmrượuchắtlọcrượu.Cònlạilànhữngvikhuẩnnhỏ,đượcgiữlạivìchúngtiếptụctạomùivàchấtbéochorượuvang.

PhươngphápnóitrênđượcápdụngđốivớirượuMuscadetdeSèvre-et-Maine, nhưngngày càng trở nên phổbiến đối với rượu trắngBordeaux,rượuChile,rượuAustraliavàrượuCaliforniatừdòngnhoChardonnay.

51.Mùikhói(NoteFumée-Smoked)Mùikhóinóichungdùngđểchỉđịnhnhữngmùikhitađốtgỗhoặcnhựa

cây. Mùi này phần lớn liên quan đến thổ nhưỡng, chẳng hạn như rượuPouilly - Fumé, từ dòngnhoSauvignon, còn có tên địa phương là “BlancFumé-nhotrắngcómùikhói”.Trongvídụkểtrên,bạncóthểhiểulàmùicủanhohaysắcvỏ.

Mùi khói cũng có trong nhiều loại vang trắng và vang đỏ Bordeaux,trongcácrượuvangđỏCaliforniatừdòngnhoCabernet-Sauvignon,trongrượuvanghồngđảoCorse,trongrượuvangThụySĩtừdòngnhoGamayhaythậmchícảtrongrượuvangđỏAlsacetừdòngnhoPinotNoir.

52.Mùicỏmớicắt(FoinCoufé-CutHay)Phầnlớncácloạirượuvangđỏđềutrải

quagiaiđoạnchuyểntiếp,khimùiquảnhạtdầnvàmùicỏmớicắttrộilên,nhấtlàkhirượu đã khá cao tuổi. Mùi cỏ mới cắtkhôngphải làmộtkhiếmkhuyếtcủa rượuvang, bởi nhiều rượu Saint - Emilion cómùi cỏ ướt rất tinh tế, khi hòa quyện vớimùiquảsẽtạonênnhữngâmhưởngtuyệt

vời,nhưtrườnghợpcủarượuChâteauFigeac(xếploạihảohạngBtrongxếphạngrượuSaint-Emilion)hayrượuVegaSiciliacủaTâyBanNha.

53.Mùiđườngcháy(Caramel-Caramel)Trong tiếng Pháp, caramel vừa có nghĩa là

mùi đường cháy, vừa có nghĩa là màu đườngcháy,ngảtừvàngsangđen.

Thựcra,từ“caramel”bắtnguồntừtiếngTâyBanNha“caramelo”,cónghĩalà:mía.

Mùiđườngcháylàmộttrongnhữngtiêuchícủarượuvangchấtlượngcao:rượuPomerolvàSaint-EmiliontừdòngnhoMerlotkhôngchỉcómùiđườngcháymàmùinàycònphốihợptuyệtvờivớimùibơmặn.Hỗnhợpnàycóđượcnhờviệcnuôirượutrongthùnggỗsồicóđộđốtvừaphải.

Cũng nên phân biệt mùi đường cháy vừa với mùi đường cháy khét,thường có trong các rượu vang quá tuổi, đang trong giai đoạn xuống dốckhôngphanh.Trongtrườnghợpnày,biểuhiệnkèmtheolàrượucómàunâusẫm.Rượuquátuổichỉcòngiữlạimùiđườngcháyvàmùimậnsấykhô,cáchươngvịkháchoàntoànbiếnmất.

54.Mùihúngtây(Thym-Thyme)Húngtâylàmộtloạicỏgiavịmọcrấtnhiềuở

miềnNamChâuÂuvàcácnướcvenbờĐịaTrungHải.Từthờixaxưa,húngtâyđãđượcsửdụngnhưcỏgiavịvàcỏthuốc.

Trongthửnếm,mùihúngtâythườngđượccácchuyêngiamiêutảnhưlàmùi“thảomộcvùngđồinúi” hay “cỏ gia vị miền Provence”. Nếu bạn đãtừngđếnmiềnProvence-Côted’Azur-Corse,saumộttuầnnghỉngơingoàibãibiền,mộthômnàođóbạnnảyraýđịnhthayđổikhôngkhí,lấyxeđilênnúithìbạnsẽkhôngthểnàoquêncáihươngvịsaynồng,ngấtngâycủacỏhoađồngnội.Thiênnhiêntuyệtvờilàthế!Ngườitanóirằngrượuởđịaphươngnàothườngmanghơithởcủathiênnhiênnơiđó,nhưrượuChateauneuf-du-Papecómùinguyệtquế, rượuProvence,CorsevàCorbièreschởnặngmùihúng tâyvà thìa là.Nhiềukhi,lắcmộtlylớnrượuvangđỏvùngLanguedoc-Roussillon,tacócảmgiácnhưtronglyrượulàcảmộtkhônggianxaođộng,vớinhữngbụihúngtây,CistevàRomarinđangnởhoathơmngát.

55.Mít(Jockfruit)Có nguồn gốc từ Ấn Độ, được trồng

rộngrãiởcácxứnhiệtđới.Quảchíncómùithơmngọt ngào, dai dẳngvàngậybéo.Cóthể thấy mùi mít chín trong một số rượuAustralia và California từ dòng nhoChardonnay.

56.Raumùi(Coriandrum)VốnmọchoangởvùngĐịaTrungHảivàTiểuÁ.Hiệnnayđượctrồng

phổbiếnởnhiềunướcvenĐịaTrungHải,TrungÁ,ẤnĐộ,ViệtNam.Mùilàloạicâyđượctrồnglâuđờitrênthếgiớiđểlàmraugiavịvàlàmthuốc,cónơicònđượctrồngtrênquymôlớnvàcất tinhdầuchocôngnghiệpnướchoa.Cóthểgặphươngvịnàytrongmộtsốrượucủanhữngvùngcónhiềuánhnắngmặttrời.

57.Sảchanh(CymbopogonCitratus)Cỏ gia vị thơm mùi chanh, thường mọc

thành bụi dầy, có đốt ngắn ở gốc. Sả chanhđượctrồngtừrấtlâuđờiởcácnướcĐôngNamÁvàẤnĐộ,sauđópháttriểnrộngrakhắpcácvùngnhiệtđớivàcácnướcchâuPhi,ChâuMỹ.Sảchanhlàcâycótinhdầutronglá,đượcdùnglàmcỏgiavịvàlàmthuốc.Ngườitasửdụnglá,bẹlávàthânđểdùngướpnấuthựcphẩm(thịt,cá).Lásảdùngnấunướcgộiđầuchosạchgầu,trơn tóc, tạomùi thơm. Tinh dầu sả cũng là nguồn nguyên liệu cho côngnghiệphươngliệu,chocôngnghiệpthựcphẩmvànướcuống.Mùisả,cũngnhư mùi hoa quả nhiệt đới, thường gặp trong rượu Australia, California,Chile…

58.Vả(Ficus)Vả phân bố nhiều ở các nước ven bờĐịa TrungHải, ẤnĐộ, Trung

Quốc, Việt Nam…Cây ưa sáng và ẩm, thường mọc ven sông, suối, khenước…Quảphứcto,xếpdầyđặctrêncành,hìnhcầudẹt,khichínmầuđỏthẫm,giữacókeothơm,dùngchếrượuhoặclàmmứthoặcsấylàmquảkhô.

Mùi vả thường có trong một số loại rượuLanguedoc-Roussillon,Provence,CorsevàItalialâunăm.

59. Bạch đàn chanh(EucalyptusCitriodora)

Có nguồn gốc từ Australia, hiện đượctrồngởnhiềunơi trênthếgiới.Câyưasáng,chịukhôhạn.Tinhdầuthơmchiếttừládùngđểsảnxuấtxàphòngthơm,làmbánhkẹovàthuốcsáttrùng.MùibạchđànchanhthườngcótrongmộtsốrượuAustraliavàrượuSiciliatừdòngnhoNerod’Avola.

XII.TẢNMẠNVỀRƯỢUVANG

1.RượuvangvàcácminhtinhmànbạcHơnlúcnàohết,tàitửđiệnảnhGérardDepardieu(Pháp)chútâmđầutư

vàorượuvang.Hìnhảnhminhtinhmànbạckiêmnhàtrồngnho,làmrượucủaanhđượcnóiđếnlầnđầutiênnăm1989,khianhbỏtiềnramuaLâuđàiTignéởvùngLoireValley.ThiênhạđàmtiếurằngGérardDepardieuđãbỏrahơn2triệueurosđểmualại80hađấttrồngnhocủalâuđàinày,vớisảnlượnghàngnăm450.000chai,bántrongcácsiêuthịvớigiátừ5-8eurosmộtchai.

Depardieuchốibaybiến rằnganhkhôngđược lợi,dùchỉmộtxunhỏtrongcôngchuyệnlàmănnày.Bạnanh,ôngJeanBardet,chủmộttiệmănnổitiếngởthànhphốTours,trầmtrồthánphục:“Gérardkhônglàmchuyệnđóvìtiền.Anhchẳngviệcgìphảiđầutưvàobấtđộngsản.Bạncứthửtặnganhmột chai vangvàmột đĩa đồnhậuxem, anh sẽ ngất ngưởng say sưa,rạngngờitỏasáng”.

Khôngchỉđammêrượungon,gáiđẹpvàcácvùngtrồngnhonổitiếng,Depardieucòncó tàibuônbán.Thần tài thựcsựđãmỉmcườivớianhkhianhgặpôngBernardMagrez,vốnxuất thân làchủmột tiệmcưanhỏ, tầmthường, nhưng nay đã đứng đầumột cơ nghiệp với vốn làm ăn 190 triệueuros.Hômđólàngày05/10/2001,ôngchủhãngrượuWilliamPittersđangtìmkiếmmột têntuổi lừngdanhđểbanphướcchomẻrượuvangđầutiêncủaôngtại lâuđàiPapeClément(Bordeaux).Depardieuvàcôbạngáicủaanh,nữminhtinhmànbạcCaroleBouquet,đãkhôngchútngầnngạiđứngralàmngườiđỡđầu.Thiênhạnóirằnghọđã“phảilòng”nhaungaytừcáiliếcmắtđầutiên.Magrezkhẳngđịnh:“Tìnhbạncủachúngtôivôcùngbềnchặt.Cứ cách hai ngày chúng tôi lại gọi điện cho nhaumột lần”. Đối với ôngMagrez,Depardieulàhiệnthâncủangườibạnthâncùngchunglưngvốnđãchếtnăm1987.ĐólàôngJean-BaptisteDoumeng,mộtnhàkinhdoanhcócảmtìnhvớiĐảngcộngsảnPháp,vàvìthếtừngđượcmệnhdanhlà“nhàtỷphúđỏ”.

Trongmột lúc tâm tình,Magrez thổ lộ “AnhDepardieu cũng có tínhcáchnhưanhDoumeng,đãquyết là làmbằngđược”.Mớivừaquennhauđược ít lâu, ôngMagrez đã đề nghị giúpDepardieu xuất khẩu rượu sangNga,nơicôngtyWilliamPitterscónhiềumốiquanhệ làmănlớn.Không

chậmmộtgiây,DepardieuđãbaysangMạcTưKhoađểquảngbáchorượucủaanh.Cuốinăm2001,haingườiquyếtđịnhlậpcôngtychung,lấytênlà“Chìakhóathổnhưỡng”vànémvàođómỗingười380.000euros.Mụctiêu:sảnxuấtcácmẻrượucaocấpvớisốlượngnhỏgiọt(VinsdeGarage).Nhodùngcholôrượuđặcbiệtnàyđượctrồngởvàikhoảnhnhỏ,sảnlượngthuhoạchthấpvàđượcnuôirấtkỳcôngtrongthùnggỗsồi.Kếtquả:4.000chai,vớigiágần80eurosmộtchai.

Vàrồi,cứnhưtrongchuyệnthầntiên,tiềnbỏralạiđẻratiền!Vớicáigiátươngđốicắtcổnhưvậy,Depardieuvẫnmếchlòngkhingườitiêudùnggọirượucủaanhlà“rượuđắtnhưvàng”.Anhkhiêmnhườnggọiđólà“rượuvangnổitiếng”.Tuynhiên,nhữngbướcchậpchữngvàođờicủaDepardieutrong làngrượudanhbấthư truyềnkhông tránhkhỏicácchướngngạivật.Cuốinăm2002,DepardieuvàMagrezbịtừchốikhôngchogianhậpcâulạcbộcácnhàsảnxuấtrượudanhtiếngbờphảiBordeaux.Câulạcbộnàycókhoảng100 thànhviên chủ các lâuđài danhnổinhưcồn.Lýdo làvì cácthành viên của Câu lạc bộ này ngại “tiếng dữ” của hai vị Depardieu -Magrez.Sựvụnàykhônghề làmnhụtchíhainhàđạiphú,họ lại tiếp tụccùngCaroleBouquetđầutưvàomộtlâuđàiởLussac-Saint-Emilioncũngở Bordeaux. Ở nước ngoài, họ chung tiền mua đất ở Tây Ban Nha,Argentina,Ma-rốcvàAlgeria,nơihọlàmănchungvới tỷphúđịaphươngRafikKhalifa(hiệnđangbịtruynãvìbiểnthủcôngquỹ).

GiữaMagrezvàDepardieu, tráchnhiệmđượcphânđịnh rõ ràng: ôngchủhãngWilliamPitterslođàmphánvàlàmrượu,cònGérardDepardieu,minhtinhmànbạc,sẽlomặtquảngcáo.VídụnhưởMa-rốc,rượuvanghọlàm chung, nhưng trên nhãn chai chỉ có tên của Gérard Depardieu, “nhàtrồngnho,làmrượuởMeknès”.Củađángtội,nhiềukhiGérardDepardieucũng biết khoamôimúamép để có thểmua được vàiha ruộng nho. ÔngManuelDiaz,ThịtrưởngcộngsảnxãAniane,tỉnhHérault,vùngLanguedoc-Roussillon,nhớlại.Mộttốimùathu2002,khitừnơilàmviệctrởvề,máyđiện thoại nhà của ông đã ghi lại một tin nhắn: “Xin chào, tôi là GérardDepardieu”.MinhtinhmànbạcghéquaAnianetrướckhiđidựmộtbuổihátkịchởthànhphốMontpelliergầnđó.

AiđóhẳnđãkểlạivớiDepardieurằngcáixãtíhonvớivàinhàtrồngnholàmrượunhãiranhnàyđãdámtừchốikhôngbánchoanhchàngkhổnglồMondavi,nhàtrồngnho,làmrượuvùngCalifornia(Mỹ)80haruộngnho.Mấyhômsau,DepardieumờiôngDiazđếndùngcơmởnhàhàngLorèze,một trong những tiệm ăn nổi tiếngởMontpellier.Minh tinhmànbạc bộcbạchnỗilòng.ÔngDiazkểlạirằngDepardieuđãthaothaobấttuyệtvề“nỗiđammêcủaanhvớirượuvang,vềlịchsửxãAnianevàtỉnhHérault, lòng

khâmphụccủaanhtrướcsứcđềkhángcủaAnianeđốimặtvớichàngkhổnglồMondavi”.Trongmộtlúccaohứng,minhtinhmànbạccònvỗvaiôngxãtrưởng và nói “ông là Astérix, còn tôi là Obélix” (hai anh hùng dân tộcGaulloischốngngoạixâm,ObélixcũngdochínhDepardieuthủvaitrênmànảnh).Ngụýcủabàiviếtnày:vịminhtinhmànbạccủachúngtahiệnđanglàchủcủa7hađấttrồngnhotrongxã.

2. Bộ trưởng ngoại giao Tây Ban Nha và rượuBordeaux.

Tháng1nămnay,LiênđoàncácnhàsảnxuấtrượuvangTâyBanNhađã ra thông cáo tráchBộ trưởngNgoạiGiao TâyBanNhaMichelAngelMoratinosquáđềcaorượuvangBordeauxPhápvàngỏýsẵnsàngcungcấpchovịBộ trưởng lỡmiệng lỡmiệng trên tấtcảnhững loại rượuvangTâyBanNhacótronghầmrượucủaliênđoànđểgiúpôngnắmrõhơnvănhóarượuvangTâyBanNha.

“NhậnrằngmìnhíthiểubiếtvềrượuvangTâyBanNhađãlàmộtđiềuđánghổthẹnđốivớimộtđạisứTâyBanNhaởnướcngoài,nhưngmộtvịBộtrưởngNgoạiGiaođiquáđàđếnnỗinhậnrằngmìnhhiểubiếtvềrượuBordeauxnhiềuhơnthìquảlàđiềukhôngthểchấpnhậnđượcđốivớingànhsảnxuấtrượuvangTâyBanNha”.

TổngThưkýLiênđoàn,ôngPauRoca,trongmộtbàitrảlờiphỏngvấntrên thời báo kinh tế “Expansion” nhấn mạnh rằng “ông Bộ trưởngMoratinosphảinhanhchóngtìmhiểuvềcácloạirượuvangTâyBanNhacótêntuổivàchúngtôisẵnsàngcungcấptấtcảcácloạirượuvangchúngtôicó,cũngnhưmờiôngBộtrưởngthamdựtấtcảcácbuổithửnếmrượudoliênđoàntổchức”.

ÔngMoratinos,ngườirấtcócảmtìnhvớivănminhPhápcũngnhưcómốiquanhệhuyếtthốngvớivùngtrồngnho,làmrượuBordeauxcủaPháp,đã tuyênbố trongmột bài phỏngvấn trướcđóvài ngày củabáoTâyBanNha“ElPais”rằng“rượuGin-Tonicgiúpôngthưgiãn,nhưngôngthựcsựđammêrượuvangđỏ”và“tronglĩnhvựcnày,ôngbiếtvềrượuBordeauxkỹnhất”.

3.GiớithiệuvềcácgiảiRuinartchuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂuvàchuyêngiarượu trẻgiỏinhấtnướcPháp

TheobàMichèleChantôme-Astrome,Giámđốcquanhệquốctếcủanhà sảnxuất rượuchampagnedanh tiếngRuinart, cácgiải thưởngnàybắtnguồntừsựmongmuốn,nóiđúnghơnlànhucầulàmsaochonghềchuyêngiathửnếmrượuvangtrởnênhấpdẫnhơn,làmtrẻhóavànăngđộnghóađộingũchuyêngia thửnếmrượuvangquốcgiavàquốc tế.NhàsảnxuấtrượuchampagneRuinartluôngầngũiđộingũchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvang,quanđiểmnhấtquáncủanhàsảnxuấtRuinartlàkhôngbaogiờđưachampagneRuinartvàobán trongcácsiêu thị; trái lại,champagneRuinartluônđượcưutiênbántrongcáchầmrượuvàcáctiệmănnổitiếnglànhững nơi dứt khoát phải có chuyên gia thử nếm và phục vụ rượu. GiảiRuinartdànhchocácchuyêngiatrẻdưới26tuổiđượctổchứclầnđầutiênnăm 1979 ở Pháp, đúng vào dịp kỷ niệm 250 năm ngày sáng lập hãngchampagneRuinart.

GiảiRuinartChâuÂuđượctổchứclầnđầutiênnăm1988ởThụySĩ,vớisựthamgiacủacácchuyêngiarượuvangđếntừ13nướcChâuÂu.

GiảiRuinartChâuÂukhácvớicácgiảithưởngvềrượukhácởchỗnóthực sự gắn với nghề thử nếm và phục vụ rượu, ở chỗ nó thúc đẩy cácchuyêngiavềrượuở30nướcChâuÂu(tấtnhiênlàcósựphốihợpchặtchẽcủacácHộiChuyêngiathửnếmrượuquốcgia).TrongnhữngnướcchưacóHộiChuyêngiathửnếmrượu,hãngRuinartđãtạoranhữngđiềukiệncầnthiết giúp các Hôị này chào đời. Theo quan điểm của ông GiuseppeVaccarini,cựuChủtịchHộiChuyêngiathửnếmrượuvangquốctế(ASI),cácthísinhthamgiacácgiảiRuinartphảicóquốctịchnhữngnướcmàhọđại diện, bởi ông cho rằngđó là cách tốt nhất để khuyếnkhích phát triểnngànhthửnếmrượuvangởtừngquốcgia,nhưngkhôngvìthếmàphủnhậntàinăngvàsựđónggóptíchcựccủacácchuyêngianướcngoàitrongviệcgiảngdạy,đàotạođộingũchuyêngianướcsởtại.

Tronghơn20nămtồntại,cácgiảiRuinartởPhápvàChâuÂuđãthuhútđượchơn10.000chuyêngia thửnếmrượuđến từnhiềunước trên thếgiới.Đóthựcsựlàbứctranhtoàncảnhvềnghềchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvang.Điềuđócũngchứngminhrằngnghềchuyêngiathửnếmrượuđang ngày càng phát triển và được đa dạng hóa, trẻ hóa, năng động hóa,chuyênmônhóa.Chúngtađangsốngtrongmộtthờiđạimàtrongmọilĩnhvựcxãhộiđềuđòihỏisựchuyênmônhóacao.Nghềchuyêngia thửnếmrượu làmột nghề phục vụ, vì thế càng đòi hỏi các phẩm chất cao đẹp vàtráchnhiệmnặngnề.Hơnaihết,chuyêngiathửnếmrượuphảicócátínhrõrệt,yêunghề,yêuđời,đammêrượuvang,hamhọchỏi,dễtiếpxúc,nhânái,hómhỉnh…đểcóthểlàmvuilòngkháchđến,vừalòngkháchđi.

Nhữngnămgầnđây,cónhiềuchuyêngiađoạtgiảiRuinartChâuÂulà

côngdâncácnướcBắcÂulànhữngnướckhôngcótruyềnthốngrượuvangmàcótruyềnthốngvềbiavàrượumạnhnhưThụyĐiển,HàLan,Bỉ,ĐanMạch…Hơnthế,đólànhữngnướcmàhệthốngtruyềnthông,quảngbávềrượu vang rất hạn chế. Vì thế, việc chuyên gia thử nếm rượu ThụyĐiểnMikaelSoderstromđoạtgiảinhấtRuinartChâuÂunăm1990đãtạoramộtcúsốcđiệntrongnhữngnướckhôngcótruyềnthốngrượuvang.Từđótrởvềsau,chínhngaytrongcácnướcBắcÂuđãcónhữngtiếnbộđángkểvềVănhóarượuvangvànghềchuyêngiathửnếmrượutạicácnướcnàyđãcónhữngbướcpháttriểnvượtbậc.Năm2004,mộtchuyêngiaThụyĐiểnkhác,ông Andreas Larsson cũng lại đoạt giải nhất. Điều đó chứng minh rằngchuyêngiamộtnướcmà thị trường tiêu thụcónhiềuchủng loại rượu trênthếgiớisẽcómộtlợithếrấtcănbản:độnglựcphụvàkỹnăngthửnếmdễdàng,thôngthoánghơn.

Năm 2001, một phụ nữ trẻ, chị Giovana Rappali đoạt giải RuinartchuyêngiarượutrẻgiỏinhấtnướcPháp.Trướcđó,vàonăm1980vànăm1993 cũng có hai phụ nữ khác đoạt giải này.Đó là những dấu hiệu đángmừng.Nhưngcũngkhôngnênquênrằngnghềchuyêngiathửnếmvàphụcvụ rượu có nhữngmặt hạn chế đối với phụ nữ, cho dù thời nay người takhôngcònchuyểntrực tiếprượutừ thùngtônôvàochai trướckhiđemraphục vụ khách ở các tiệm ăn, nghề này vẫn đòi hỏi nhiều về sức khỏe:chuyểncácthùngrượutừhầmrượulêntiệmăn,chuyểnrượutừbênngoàixuốnghầmrượu,xếpchailêngiáđểrượu…Nhấtlàgiờgiấclàmviệccủanghềtiệmăn-kháchsạnthườngítthíchhợpvớichứcnănglàmvợ,làmmẹcủaphụnữ.Tất cảnhữngyếu tốđókhiếncácbạngái thấyngầnngạikhichọnnghềnày.Tuynhiên,phải thấy rằngcó rấtnhiềuphụnữ thànhcôngtrongnghề,họtrở thànhnhữngchuyêngia thửnếmrượugiỏivàkháchăncũngrấtkhoáiđượchọphụcvụ.Khoahọcđãchứngminhrằngphụnữnhạycảmhơnsovớinamgiớitrongviệcxácđịnhvàghinhớcácloạihươngvịkhácnhauvàcónhữngnăngkhiếubẩmsinhvềthửnếmrượuvang.TrongnhiềucuộcthichuyêngiarượutrẻgiỏinhấtnướcPháp,phụnữchiếmđến1/3 số thí sinh. Phụ nữ chiếm đa số trongHội Chuyên gia thử nếm rượuThụyĐiểnvàcũnglạimộtphụnữđoạtgiảichuyêngiathửnếmrượugiỏinhấtnướcNganăm2002.

Phụlục1

1.Chuyêngiathửnếmvàphụcvụrượutrongcáctiệmăn,kháchsạnlớn

Trongcáctiệmăn,kháchsạnlớn,chuyêngiathửnếmvàphụcvụrượulàngườithửnếmvàhướngdẫnkháchlựarượuchophùhợpvớicácmónănkháchđãchọn.Chuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuphảicótrínhớtốtđểcóthểdiễntảtứcthìmộtdanhsáchrượuphongphú,đadạng.Chuyêngiathửnếmvàphụcvụrượucũnglàngườirấtnhạycảm,cóthểđoánnhậnkhẩuvịvànhữnggìthựckháchchờđợiởtiệmăn,kháchsạncủamình.Anhcũnglàngườiđilấyrượu,mởrượuvàphụcvụrượuởnhiệtđộtốiưu.

Tronghầmrượu,chuyêngiathửnếmvàphụcvụrượulàngườicầmcânnẩymựctuyệtđối.Anhlàngườiđặtmuacácchủngloạirượuphùhợpvớiđặctínhcácmónăntrongtiệmănhaykháchsạncủamình.Anhluônphảihọchỏiđểthườngxuyênnắmbắtđượccáctràolưuẩmthực,cácgiốngnholàmrượu,cácvùng trồngnhovàcácnhàsảnxuất rượu.Bởi thế,anhphảithườngxuyênđi thamquancácvùngtrồngnho, làmrượuvàtraođổikinhnghiệm với các đồng nghiệp cũng như các chuyên gia làm rượu(Oenologue).

Khirượuđượcgiao,chínhanhlàngườitrựctiếpđứngranhận,kiểmtrachủngloại,sốlượng,nhãnchaivàbaobìđónggói.Anhđưarượuvàohầm,sắpxếpvà luônđểmắtsaochonhiệtđộ tronghầmrượuthườngxuyênổnđịnh(13-150C).Đâylàmộtnhiệmvụthườngxuyên,hàngngày,nhưngrấtquantrọngvìnhiềuloạirượucógiátrịđặcbiệtcảvềvậtchấtvàtìnhcảm.

Tấtnhiên,khôngphảilàtiệmăn,kháchsạnnàocũngcókhảnăngthuêchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượu.Tathườnggặpanhtrongcáctiệmăn,kháchsạndanhtiếngvàcáchầmrượu.Cácsiêuthịlớnvàcáctiệmbánđồgiavị,ẩmthựccaocấpcũngthườngxuyêncónhucầumờichuyêngiathửnếmrượuđến truyềnđạtkiến thức,kinhnghiệmvàquảngbávănhóaẩmthực.Kiến thức của chuyên gia thử nếm rượu cũng rất đắt khách ở nướcngoài(ởChâuÁ,phảikểđếnNhậtBản,Singapore,HồngKôngvàẤnĐộlànhữngnướccóđầutưrấtlớnvàoviệcđàotạochuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvang).

Mộtchuyêngia thửnếmvàphụcvụrượuvanggiỏicầnđượctrangbị

nhữnggì?Vịgiáclàcơquanlàmviệcchủyếucủaanh.Anhluônphảirènluyệnđểpháttriểncáckỹnăngvềvịgiácvàkhứugiáccủamình.Cũngnhưtất cả các nhân viên phục vụ khác ở tiệm ăn, khách sạn, anh thường phảithứckhuya,dậysớmvàlàmrấtnhiềugiờtrongngày.Nhưnganhvẫnluônluôncótháiđộhòanhã,ưuáivớikháchăn,bởivìtrangphụclàmviệccũngnhưphongđộgiaotiếpcủaanhlàbộmặtcủakháchsạn,tiệmăn.Nếuanhnóiđượchai,bangoạingữ(Anh,Pháp,Nhật…)thìđólàmộtưuthếđángkể.

Cóhaicáchđểtrởthànhchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvang:saukhiđãđượcđàotạocơbảnởtrườngTrunghọcDulịch-Kháchsạn,bạnhọcthêm một năm chuyên về thử nếm và phục vụ rượu (MC: MentioncomplémentairedeSommellerie),hoặcsaukhiđãcómộtquátrìnhlàmviệctừ3-5năm,bạnhọctiếphainămđểlấybằngchuyênnghiệpvềthửnếmvàphục vụ rượu (BP: Brevet professionnel de Sommellerie). Vì thế, kinhnghiệmnghề nghiệp trong nghề thử nếmvà phục vụ rượu rất quan trọng.Muốntrởthànhmộtchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượugiỏi,cầnphảicó10nămcôngtácđểcóđượckinhnghiệmcầnthiết.

-Bằngcơbảnvềthửnếmvàphụcvụrượuvang(MCdeSommellerie):tiếp nhận học sinh đã có bằng đủ tiêu chuẩn hành nghề (Certificatd’ApptitudeProfessionnelle:CAP),bằngchuyênmônKháchsạn- tiệmăn(Brevetd’EtudesProfessionnelles:BEP),bằngtốtnghiệpTrunghọckỹthuậtkháchsạn-tiệmăn.Thờigianđàotạolà1năm,khôngchỉđơnthuầnlàlýthuyếtmàcònđượckếthợpvớicácgiaiđoạnthựctậpởcáckháchsạn,tiệmănlớnvàcácchuyếndãngoạiởcácvùngtrồngnho,làmrượuởPhápvàthếgiới.Mộtlớpđàotạochuyêngiathửnếmvàphụcvụrượucótừ8-15họcviên.

Việctuyểnchọnkhácôngphu:họcviênphảicókiếnthứctinhthông,cóđộngcơthúcđẩyvàphảiquamộtkỳsáthạchvớibangiámkhảogồmcácchuyêngiacótêntuổitrongnghề.Vìthế,tathấycácđốitượngđượctuyểnchọnthườngcótrìnhđộhọcvấnsaulớp12hoặc2nămđầuđạihọc.

- Bằng chuyên nghiệp về thử nếm và phục vụ rượu (BP deSommellerie):thờigianđàotạo2nămsaukhiđãcóbằngcơbảnvềthửnếmvàphụcvụrượu(MCdeSommellerie)hoặccácbằngCAP,BEPvềkháchsạn,tiệmănvàbarvà2nămkinhnghiệmlàmviệc.Đặcbiệt,nhữnghọcviênđãcó5nămlàmviệcởkháchsạn,tiệmănởnhữngcươngvịquảnlý,lãnhđạocũngcóthểghitêntheohọclấybằngchuyênnghiệpvềthửnếmvàphụcvụrượu.

2.Cáccuộcthi2.1. Cuộc thi chuyên gia thử nếm và phục vụ rượu giỏi nhất thế giới

đượcHộiChuyêngiathửnếmrượuquốctế(AssociationdelaSommellerieInternationale:ASI)tổchứclầnđầutiênnăm1969ởBruxelles(Bỉ).6cuộcthigầnđâynhấtđãthuhúthơn150thísinhđếntừkhắpnơitrênthếgiới.Đểcó thể thamgia cuộc thi này, các thí sinh thườngđoạt giải nhất trong cáccuộcthithửnếmrượuquốcgia.Năm2004,anhEnricoBernadongườiItalia,chuyêngiatrưởngvềrượuởkháchsạnGeorgesV(Paris)đãđoạtgiảinhấtởAthènes(HyLạp).

Danhsáchnhữngchuyêngiađoạtgiảinhấtcáccuộc thiquốc tếvềthửnếmvàphụcvụrượutừ1969đếnnay

-ArmandMelkonian(Pháp)năm1969ởBruxelles(Bỉ)-PieroSattanino(Italia)năm1971ởMilan(Italia)-GiuseppeVaccarini(Italia)năm1978ởLisbonne(BồĐàoNha)-Jean-LucPouteau(Pháp)năm1983ởBruxelles(Bỉ)-Jean-ClaudeJambon(Pháp)năm1986ởVenise(Italia)-SergeDubs(Pháp)năm1989ởParis(Pháp)-PhilippeFaure-Brac(Pháp)năm1992ởRiodeJaneiro(Brazil)-ShinyaTasaki(NhậtBản)năm1995ởTokyo(NhậtBản)-MarkusDelMonego(Đức)năm1998ởVienne(Áo)-OlivierPoussier(Pháp)năm2000ởMontréal(Canada)-EnricoBernado(Italia)năm2004ởAthènes(HyLạp)2.2. Cuộc thi chuyên gia thử nếm rượu giỏi nhất ChâuÂu được tiến

hành 2 nămmột lần.Cuộc thi này do hãng sản xuất rượu champagne nổitiếngRuinarttàitrợ,dođócòncótêngọilàgiảiRuinartChâuÂu(TrophéeRuinart).Từnăm1988đếnnay,nhữngchuyêngiađoạtgiảinhấttrongcáccuộcthinàylà:

-SergeDubs(Pháp)năm1988,-MikaelSoderstrom(ThụyĐiển)năm1990,-BerndKreis(Đức)năm1992,-EricBeaumart(Pháp)năm1994,-GérardBasset(Anh)năm1996,

-EricDuret(Pháp)năm1998,-FrankThomas(Pháp)năm2000,-EnricoBernado(Italia)năm2002,-AndreasLarsson(ThụyĐiển)năm2004

3.CuộcthirượuvangquốctếStarwinelầnthứhai(23-27/02/2005)ởPhiladelphia(Mỹ)

CuộcthirượuvangquốctếStarwinelầnthứhaiđãđượctổchứctừngày23-27tháng2năm2005ởkháchsạnRitzCarlton,thànhphốPhiladelphia(Mỹ)vớisựthamgiacủa2.000chủngloạirượuvangđếntừ30nướctrênthếgiới.

Trong3ngàythi,60chuyêngiarượuvanghàngđầuthếgiớimànhiềungườilàthạcsĩrượuvang(MasterofWine,danhhiệutươngđươngtiếnsĩkhoahọc,hiệntrênthếgiớichỉcóhơn100ngườicóbằngnày)đãthửnếmvàbìnhchọntrongsố2.000chủngloạirượuvangnóitrênracáchuychươngđồng, huy chương bạc và huy chương vàng. Trong số hơn 100 chai rượuđoạthuychươngvàng, lại thửnếmvàbìnhchọnra14chairượuđoạtgiảiđặcbiệt(BestofClass/TopGold)trongnăm2005.

Ông Tô Việt,chuyêngia quốc tế rượuvang, thành viên HộiChuyên gia thử nếmrượu quốc tế (ASI),thành viên Hội Chuyêngia thử nếm rượu Pháp(UDSF), đãđượcban tổchức mời tham gia bangiám khảo cuộc thi vớitư cách chuyêngia rượugốcViệtNam.

Hội trường Starwine 2005, trong tối chiêu đãi bế mạc trọng thể27/02/2005,đãnhiệtliệtvỗtaykhiôngTôViệtđượcmờilênbụcdanhdựnhậngiải thưởng“PioneerAward”dànhchochuyêngiacócôngđónggópnhiềunhấtvàonhữngcốgắngquảngbávănhóarượuvangcủaHộiChuyêngiathửnếmrượuquốctếởViệtNamnóiriêngvàChâuÁnóichung.

3chuyêngiađoạtgiảikháclà:

-ÔngSergeDubs,Chủ tịchHộiChuyêngia thửnếmrượuPháp,Giải“LifetimeAchievementAward”, vì những thành tích to lớn trong văn hóarượuvangvàphongcáchchuẩnmựctrongcuộcsốngvàcôngtác(ôngSergeDubs là chuyên gia rượu giỏi nhấtChâuÂu năm1988, giỏi nhất thế giớinăm1989).

-ÔngPaulBrunet,giải“EducationAward”,vìnhữngcốgắnggiảngdạyvàđàotạokhôngmệtmỏitừnăm1966lànămôngđoạtdanhhiệuchuyêngiarượugiỏinhấtnướcPhápchođếnnaylàlúcôngđãvềhưu.

-ÔngGiuseppeVaccarini,Giải “MentorAward”,vìnhữngcốnghiếnchonềnvănhóarượuvangthếgiớitrongcáccươngvịchuyêngiarượugiỏinhấtthếgiới1978,ChủtịchHộiChuyêngiathửnếmrượuquốctế(ASI)chođếncuốinăm2004vàhiệnnaylàgiámđốccâulạcbộchuyêngiathửnếmrượulànhnghềcủaASI.

Sau đây là danh sách những rượu đoạt giải đặc biệt (Best ofClass/TopGold)2005:

Pháp:4giảiđặcbiệt,-ChâteauAymerich2002,CôtesduRoussillonVillages,Assemblage,- Puligny - Montrachet Premier Cru Les Combettes 2002, Antonin

Rodet,Chardonnay,- Château Croix de Labrie 2000, Saint Emilion Grand Cru, Puzio

Lesage,Merlot,-ChâteauValendreau2001,Thunevin,Assemblage.Mỹ:4giảiđặcbiệt:-GeyserPeak,SauvignonBlanc2004,-HedgesFamilyEstate,CabernetSauvignon2001,Reserve,-KuletoEstate,NapaValley,Zinfandel2002,-SantaBarbaraWinery,

LafondVineyard,SauvignonBlancLateHarvest2001.Italia:3giảiđặcbiệt:-TerrediPoggio2002Muraia,Assemblage.-GiordaminoTeresiodiGiordaminoMarco2000,Nebbiolo,-Poliziano2000Asionone,VinoNobilediMontepulciano,Sangiovese.Australia:2giảiđặcbiệt:-LaughingMagpie,d’Arenberg2003,Syrah,MacLarenVale,

- De BortoliWines, Sémillon, non - vintage, BlackNoble, NouvellesGallesduSud.

NewZealand:1giảiđặcbiệt:- Craggy Range 2003, Pinot Noir, Te Muna Range Vineyard,

Martinborough.

4. Cuộc thi rượu vang Châu Âu lần thứ 9 ở Venice(Italia)

Từngày6-9/01/2005,tạithànhphốVenice(Italia)đãdiễnracuộcthirượuvangChâuÂulầnthứ9vớichủđề“vangdanhtiếngBordeaux”.160chairượuvangBordeauxdanhtiếngvớinămthuhoạchnho2000đãthamgiacuộcthinhãnchaihoàntoànđượcgiấukínnày.

Bangiámkhảocuộcthigồm32chuyêngiahàngđầuthếgiớiđếntừ11nước:Đức,Áo,Bỉ,Pháp(PhilippeFaure-Brac,Chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiới1992vàOlivierPoussier,Chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiới2000),Italia,Luxembourg,HàLan,BồĐàoNha,Anh,ThụySĩvàMỹ.Chủ tịchHộiđồnggiámkhảolàôngFrancoisMoss(Pháp).

Kếtquảcuộcthithậtbấtngờ:khôngmộtloạirượudanhtiếngđượcxếphạng trongdanhmục1855nàocómặt trênbụcdanhdự.ChâteauLynch-Bages (Pauillac,5èmeCruClassé1855)cũngchỉđứnghàng thứnăm, sauChâteau Pavie, Saint Emilion Grand Cru, Château La Mondotte, SaintEmilionGrandCru,Château PapeClément, Pessac - Léognan vàChâteauMonbousquet,SaintEmilionGrandCru.

Rượu Pétrus, từng được coi là “Hoàng đế của tất cả các loại rượuBordeaux”,chỉđứnghàng thứ13,ChâteauMargaux thứ18,ChevalBlancthứ19,Mouton-Rothschildthứ39,ChâteauLatourthứ60,ChâteauHaut-Brionthứ80vàLafite-Rothschildthứ90.

Phụlục2

RƯỢUCHAMPAGNENăm2004, tổngsốrượuchampagneđượcbánra trên toàn thếgiớiđã

vượt quá 300 triệu chai, tăng 4% so với năm2003, gấp 2 lần so với năm1982(147triệuchai)vàgấp3lầnsovớinăm1974.

Theocácsốliệumớinhất,sốlượngrượuchampagnebánraliêntụctăngtừ 100 năm nay. Trong 50 năm trở lại đây, mỗi năm số lượng rượuchampagne bán ra ở Pháp tăng 1,5% và 2,3% cho xuất khẩu. Nhiều nhànghiêncứuthịtrườngkhôngkhỏiđặtracâuhỏiđếnmộtngàynàođóliệucócònđủrượuchampagneđểbán,kèmtheođósẽlànạnđầucơtíchtrữvàgiácảtăngvọtkhôngkiểmsoátnổi.

Rượuchampagnecómộtlợithếcănbảnsovớicácđốithủcủanónhưrượu vang sủi Pháp, Tây Ban Nha (Cava), Italia (Prosecco), Australia,Argentinavànhiềunướckhác,vìkhôngcómột thứ rượunàocó thểcạnhtranhvớirượuchampagne:bọtsủi tươimát, thanhtao,hươngvịvừabíẩnvừaquýphái(mùibơ,bánhmìcháy…),dángvẻvừaxênhxangvừathanhlịch…

Rõrànglàchất lượngtuyệtvờicủarượuchampagneđãgópphầnvàothànhcôngthươngmại,nhưngbêncạnhđóphảikểđếnnhiềuyếutốkhác:

-YếutốthànhcôngthứnhấtlàvùngChampagnecónhiềunhàsảnxuấtvàthươnghiệulớn,khôngchỉcósứcmạnhtàichínhmàcòncócácýtưởngtáobạovềquảngcáovàtìmkiếmthịtrường.

- Yếu tố thành công thứ hai là nhãn hiệu Champagne là nhãn hiệuthươngphẩmđộcnhấtvônhịtrênthếgiới.Nhãnchaichampagnechỉcómộtdòngduynhất: rượuchampagne, sauđó là tên thươnghiệunhưBollinger,Roderer,Ruinart,Taittinger,VeuveCliquot…rấtdễchongườitiêudùnglựachọn.

- Yếu tố thành công thứ ba: rượu champagne là loại rượu khó làm,nhưnglạirấtdễuống.Hơnthế,rượuchampagneđồngnghĩavớilễlạtlongtrọng:sinhnhật,cướihỏi,chiêuđãi,đóngiaothừa…Đâyđúnglàloạirượu“vôtửubấtthànhlễ”khôngnhữngchỉởChâuÂumàcònởChâuÁvàkhắpnơi trên thếgiới.HoàngđếPhápNapoléon từngnói: “Tôikhông thể sống

thiếurượuchampagne.Rượunàyđánguốngkhi thắngtrậnvàcũngkhôngthểthiếukhithua(đểgiảisầu)”.

-YếutốthànhcôngthứtưlàcácnhàsảnxuấtrượuvùngChampagnerấtthậntrọng.Mặcdùnhucầutiêuthụrượuchampagnerấtcao,họvẫnkhôngmởrộngdiệntíchtrồngnho.Với30.000hatrồngnhotruyềnthốngtừtrướcđếnnay,họtàtàsảnxuất,cấttrữvàcungcấprượuchampagnechothươngtrường.

Nhưvậy,năm2004đượccoi lànăm“thịnh”củavùngChampagne,cảvềphươngdiệnthuhoạchnhocũngnhưbánrượu.Sảnlượngnhothuhoạchđượcluậtđịnhlà14tấn/ha,nhưngởvùngCôtesdeBlancslànơitrồngnhiềugiốngnhoChardonnay,cónhàsảnxuất,nếukhôngchấphành luật,có thểthuhoạchtừ30-40tấn/ha.

Phụlục3

GIỚITHIỆUCHÂNDUNGEnricoBernado,Chuyêngiathửnếmrượugiỏinhấtthếgiới2004.EnricoBernado,ngườiđoạtgiảinhấtcuộcthiChuyêngiathửnếmrượu

quốc tế ngày 12/10/2004 ở thủ đôAthènes (HyLạp) được đào tạo để trởthành chuyên gia nấu bếp trước khi tự khámphá ra thiên hướng thử nếmrượu của anh nhờ một chuyến đi dã ngoại tại vùng trồng nho, làm rượuAlsace(Pháp)hơn10nămvềtrước.

Sauchuyếnđinày,Enricogiải thích: “Đoànchúng tôi15người,gồmcácchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvàcácchuyêngianấubếp,nhưngtôi làngườiduynhất tìmramộtchai rượuGewurtraminer1995 thuhoạchmuộn (Vendanges tardives: VT) trong buổi thử nếm mù (Dégustation àl’Aveugle)”.

Trưởng đoàn, ông Giuseppe Vaccarini, Chủ tịch Hội Chuyên gia thửnếm rượu quốc tế (ASI) rất khen ngợi và nói ông sẽ hết sức giúp đỡ đểEnricotrởthànhmộtchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượugiỏimặcdùanhđangđượcđàotạođểtrởthànhchuyêngialàmbếp.

Năm 1995, ông Giuseppe Vaccarini mời Enrico tham dự cuộc thiChuyêngiathửnếmrượugiỏinhấtthếgiớiởTokyo(NhậtBản).EnricocảmthấyđammênghềmớinàyvàbắtđầutheohọctạitrườngđàotạochuyêngiathửnếmvàphụcvụrượucủaôngVaccariniởMilan(Italia).

Tuynhiên,anhlạivàonghềbằngcácchuyếnđithựctậplàmbếpởcáctiệmăndanhtiếngTroisGros(Roanne-Pháp)vàGrandHotel(Stockholm-ThụyĐiển).SaukhikếtthúcnghĩavụquânsựởItalia,anhquyếtđịnhsangPhápđểtrởthànhchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượu.

“Banđầu,tôilàmcácnhiệmvụcủangườigiúpviệcchuyêngiathửnếmrượu:rửavàlauchùily,lauchùikhayvàxôbạc,đưarượutừhầmlênchochuyêngiathửnếmrượuphụcvụkhách.Tôiítcódịptiếpxúcvớikháchăn,bởivìtôinóitiếngPhápchưađượctrôichảylắm”.

TríthôngminhvàsựhiếuhọcđãkhiếnEnricotiếnbộrấtnhanhtrongnghềnghiệp.TừvaitròngườigiúpviệcchuyêngiathửnếmrượuởtiệmănLaPoularde(Montrand-les-Bains-Pháp),anhđãnhanhchóngtrởthành

chuyên gia thử nếm rượu ở tiệm ăn LaMirande (Avignon - Pháp). Năm1999, anh trở thànhmột trong những chuyên gia trưởng về rượu trẻ nhấttrongcáctiệmăn-kháchsạn2saoMichelintrongnướcPhápkhianhnhậnlàmviệcchotiệmănLeClosdelaVioletteởAixenProvence.

Theo anh, đây là một giai đoạn hết sức quan trọng, một bước ngoặttrongcuộcđờichuyêngiathửnếmrượucủaanh.“Thờiđó,tôicònrấttrẻ.Trởthànhchuyêngiatrưởngvềrượuvàlãnhđạonhữngchuyêngiathửnếmnhiêù tuổi hơn tôi đã khiến tôi có một bản lĩnh vững vàng và một kinhnghiệmnghềnghiệpphongphú”.

Tháng3năm2000,anhđượccửlàmchuyêngiatrưởngvềrượuởkháchsạndanhtiếngGeorgesVởParis.Lúcấy,anhmới23tuổi.

“Thờigianđầu, tôi phải cốgắng rất nhiềuvì khách sạnGeorgesV làmộtkháchsạncótiếng,điềulệlàmviệcrấtkhekhắt,đòihỏimỗinhânviênphảicốgắngđếnmứctốiđa.Nhưngrồimọichuyệnđềuổnthỏa,bởivìcácđồngnghiệpcủatôirấtthoảimái,dễchịu,khiếntôihòanhậpdễdàng”.

Làm việc trong một khách sạn danh tiếng, Enrico vẫn giữ những kỷniệmkhóquênvềchuyếnđicủaanhsangNhậtBảnnăm1995vàcàngquyếttâmđoạtgiảitrongcáccuộcthichuyêngiathửnếmrượuquốctế.

ÔngDidierleCalvez,TổnggiámđốckháchsạnGeorgesVvàôngEricBeaumard, Giám đốc nhà hàng, chuyên gia rượu giỏi nhất ChâuÂu năm1994,hết sứcgiúpđỡđểEnricođạtđượcmục tiêu cao cả ấy.Trongnăm2003,EnricođượckháchsạnGeorgesVtạođiềukiệnchosangHyLạp5lầnđểtìmhiểuvềrượuvangvàvănhóaẩmthựcởđây.

Tuynhiên,việcchuẩnbịchocuộcthithếgiới2004đãảnhhưởngkhôngítđếnsứckhỏecủaEnrico.Chỉtrongvòng2tuầnlễtrướccuộcthi,anhđãsụtmất7ký.

Khiđượchỏi theoanhđâu làgiaiđoạnkhónhất củacuộc thi,Enricocho rằng đó không phải là vòng chung kếtmà là giai đoạn trước đó, giaiđoạnphụcvụrượuởbàncủakhách.“Giaiđoạnnàyrấttếnhịvìbangiámkhảođặtchúng tôi trước tìnhhuốngphải tìmramộtchai rượucómùinútchai,nhưnglạiđượcđóngnútlạilầnthứhaivớimộtnútchaibằngchấtdẻo.Yêucầucủabangiámkhảolàcácchuyêngiaphảiđưarượutừchaivàobìnhthủy trước khi phục vụ khách. Rất nhiều chuyên gia đã bị loại trong giaiđoạnnàyvìkhôngpháthiệnrarượucómùinútchai”.

Trở thành chuyêngia thửnếm rượugiỏi nhất thếgiới không làmchoEnricotựcaotựđại.Anhnói:“Tôilàmviệctrongmộtkháchsạnnổitiếngnhấtthếgiớivàhômnaytôitrởthànhchuyêngiathửnếmrượugiỏinhấtthế

giới.Thànhcôngcủatôilàvìchúngtôiđãgặpcơduyên”.

1.GiớithiệuvềcácgiảiRuinartchuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂuvàchuyêngiarượu trẻgiỏinhấtnướcPháp

TheobàMichèleChantôme-Astrome,giámđốcquanhệquốctếcủanhàsảnxuấtrượuchampagnedanhtiếngRuinart,cácgiảithưởngnàybắtnguồntừsựmongmuốn,nóiđúnghơnlànhucầulàmsaochonghềchuyêngiathửnếmrượuvangtrởnênhấpdẫnhơn,làmtrẻhóavànăngđộnghóađộingũchuyên gia thử nếm rượu vang quốc gia và quốc tế. Nhà sản xuất rượuchampagneRuinart luôn gần gũi đội ngũ chuyên gia thử nếm và phục vụrượuvang,quanđiểmnhấtquáncủanhàsảnxuấtRuinartlàkhôngbaogiờđưa champagne Ruinart vào bán trong các siêu thị; trái lại, champagneRuinartluônđượcưutiênbántrongcáchầmrượuvàcáctiệmănnổitiếnglànhữngnơidứtkhoátphảicóchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượu.

Giải Ruinart dànhcho các chuyên gia trẻdưới 26 tuổi được tổchức lần đầu tiên năm1979 ở Pháp, đúng vàodịp kỷ niệm 250 nămngày sáng lập hãngchampagneRuinart.

Giải Ruinart ChâuÂuđượctổchứclầnđầutiên năm 1988 ở ThụySĩ, với sự tham gia củacác chuyên gia rượuvangđếntừ13nướcChâuÂu.

GiảiRuinartChâuÂukhácvớicácgiảithưởngvềrượukhácởchỗnóthực sự gắn với nghề thử nếm và phục vụ rượu, ở chỗ nó thúc đẩy cácchuyêngiavềrượuở30nướcChâuÂu(tấtnhiênlàcósựphốihợpchặtchẽcủacácHộiChuyêngiathửnếmrượuquốcgia).TrongnhữngnướcchưacóHộiChuyêngiathửnếmrượu,hãngRuinartđãtạoranhữngđiềukiệncầnthiết giúp các hội này chào đời. Theo quan điểm của ông GiuseppeVaccarini,cựuchủtịchHộiChuyêngia thửnếmrượuvangquốctế(ASI),cácthísinhthamgiacácgiảiRuinartphảicóquốctịchnhữngnướcmàhọđại diện, bởi ông cho rằngđó là cách tốt nhất đẻ khuyếnkhích phát triển

ngànhthửnếmrượuvangởtừngquốcgia,nhưngkhôngvìthếmàphủnhậntàinăngvàsựđónggóptíchcựccủacácchuyêngianướcngoàitrongviệcgiảngdạy,đàotạođộingũchuyêngianướcsởtại.

Tronghơn20nămtồntại,cácgiảiRuinartởPhápvàChâuÂuđãthuhútđượchơn10.000chuyêngia thửnếmrượuđến từnhiềunước trên thếgiới.Đóthựcsựlàbứctranhtoàncảnhvềnghềchuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuvang.Điềuđócũngchứngminhrằngnghềchuyêngiathửnếmrượuđang ngày càng phát triển và được đa dạng hóa, trẻ hóa, năng động hóa,chuyênmônhóa.Chúngtađangsốngtrongmộtthờiđạimàtrongmọilĩnhvựcxãhộiđềuđòihỏisựchuyênmônhóacao.Nghềchuyêngia thửnếmrượu làmột nghề phục vụ, vì thế càng đòi hỏi các phẩm chất cao đẹp vàtráchnhiệmnặngnề.Hơnaihết,chuyêngiathửnếmrượuphảicócátínhrõrệt,yêunghề,yêuđời,đammêrượuvang,hamhọchỏi,dễtiếpxúc,nhânái,hómhỉnh…đểcóthểlàmvuilòngkháchđến,vừalòngkháchđi.

Nhữngnămgầnđây,cónhiềuchuyêngiađoạtgiảiRuinartChâuÂulàcôngdâncácnướcBắcÂulànhữngnướckhôngcótruyềnthốngrượuvangmàcótruyềnthốngvềbiavàrượumạnhnhưThụyĐiển,HàLan,Bỉ,ĐanMạch…Hơnthế,đólànhữngnướcmàhệthốngtruyềnthông,quảngbávềrượu vang rất hạn chế. Vì thế, việc chuyên gia thử nếm rượu ThụyĐiểnMikaelSoderstromđoạtgiảinhấtRuinartChâuÂunăm1990đãtạoramộtcúsốcđiệntrongnhữngnướckhôngcótruyềnthốngrượuvang.Từđótrởvềsau,chínhngaytrongcácnướcBắcÂuđãcónhữngtiếnbộđángkểvềVănhóarượuvangvànghềchuyêngiathửnếmrượutạicácnướcnàyđãcónhữngbướcpháttriểnvượtbậc.Năm2004,mộtchuyêngiaThụyĐiểnkhác,ông Andreas Larsson cũng lại đoạt giải nhất. Điều đó chứng minh rằngchuyêngiamộtnướcmà thị trường tiêu thụcónhiềuchủng loại rượu trênthếgiớisẽcómộtlợithếrấtcănbản:độnglựcphụvàkỹnăngthửnếmdễdàng,thôngthoánghơn.

Năm 2001, một phụ nữ trẻ, chị Giovana Rappali đoạt giải RuinartchuyêngiarượutrẻgiỏinhấtnướcPháp.Trướcđó,vàonăm1980vànăm1993 cũng có hai phụ nữ khác đoạt giải này.Đó là những dấu hiệu đángmừng.Nhưngcũngkhôngnênquênrằngnghềchuyêngiathửnếmvàphụcvụ rượu có nhữngmặt hạn chế đối với phụ nữ, cho dù thời nay người takhôngcònchuyểntrực tiếprượutừ thùngtônôvàochai trướckhiđemraphục vụ khách ở các tiệm ăn, nghề này vẫn đòi hỏi nhiều về sức khỏe:chuyểncácthùngrượutừhầmrượulêntiệmăn,chuyểnrượutừbênngoàixuốnghầmrượu,xếpchailêngiáđểrượu…Nhấtlàgiờgiấclàmviệccủanghềtiệmăn-kháchsạnthườngítthíchhợpvớichứcnănglàmvợ,làmmẹcủaphụnữ.Tất cảnhữngyếu tốđókhiếncácbạngái thấyngầnngạikhi

chọnnghềnày.Tuynhiên,phải thấy rằngcó rấtnhiềuphụnữ thànhcôngtrongnghề,họtrở thànhnhữngchuyêngia thửnếmrượugiỏivàkháchăncũngrấtkhoáiđượchọphụcvụ.Khoahọcđãchứngminhrằngphụnữnhạycảmhơnsovớinamgiớitrongviệcxácđịnhvàghinhớcácloạihươngvịkhácnhauvàcónhữngnăngkhiếubẩmsinhvềthửnếmrượuvang.TrongnhiềucuộcthichuyêngiarượutrẻgiỏinhấtnướcPháp,phụnữchiếmđến1/3 số thí sinh. Phụ nữ chiếm đa số trongHội Chuyên gia thử nếm rượuThụyĐiểnvàcũnglạimộtphụnữđoạtgiảichuyêngiathửnếmrượugiỏinhấtnướcNganăm2002.DanhsáchchuyêngiarượugiỏinhấtnướcPháptừnăm1961-2004

Danhsáchchuyêngiarượutrẻdưới26tuổigiỏinhấtnướcPháptừnăm1979-2001

2. Giải vô địch bóng đá thế giới 2006 và rượu vangĐức.

ViệnrượuvangquốcgiaĐức(DWI)đãkýhợpđồngđộcquyềnvềviệcbánrượuvangtrongthờigiandiễnraCúpbóngđáthếgiới2006ởĐứcvớiLiênđoànbóngđáquốctế(FIFA).

Hợpđồngnàyquiđịnhchỉcó rượuvangĐứcđượcbán trongcácsânvậnđộnghayởnhữngnơisẽdiễnracácsựkiệndoỦybantổchứcCúpthếgiớiquyđịnh.Ngượclại,hãngsảnxuấtbiaMỹBudweiserđượctoànquyềnbánbiaBudweiser trongcácsânvậnđộngnơi sẽdiễn racác trậnđấucủaCúpthếgiới2006.

3.HìnhảnhrượuvangPhápởnướcngoàiHãngsảnxuất rượuvangMỹGallovừakýmộthợpđồngvớicông ty

rượuTaillancótrụsởởvùngBordeaux(Pháp)nhằmkinhdoanhrượuCôtesduRhône2003vớinhãnchaicótên”CầuquathànhphốAvignon”.CâycầunóitrênvừalàmộtditíchlịchsửvừalàtênmộtbàihátchotrẻemrấtnổitiếngởPhápvàcònđượcbiếtđếnởnướcngoài,nhấtlàMỹ.HãngGallođãphảiđầutưđến5triệuđôlaMỹđểmualạibảnquyềntừthànhphốAvignonvàđểquảngcáocho6triệuchairượucótên“CầuquathànhphốAvignon”sẽđượcđưarabántrongnăm2005tại1.500cửahàngchuyênmônvà800

tiệmănởMỹ,vớigiá15đôla/chai.

HãngGallocũngkhôngngầnngạikhoácchochairượucótên“Chiếcxeđạp đỏ”, vốn do hợp tác xã sản xuất rượu Sieur d’Arques ở thành phốLimoux(vùngLanguedoc-Roussillon-Pháp)xuấtsangMỹ,nhãnchaivớihìnhảnhmộtnôngdânPhápvớichiếcmũnồitruyềnthốngđangđixeđạp,chạylontonphíasaulàconchóngậmtrongmõmmộtchiếcbánhmì,vớigiá10đôlaMỹ/chai.

Theo Liên đoàn các nhà xuất khẩu rượu vang và rượu mạnh Pháp(FEVS),khôngchỉcáccôngtyMỹchútrọngđầutưvàomộtngànhđãđemlại đến 7,81 tỷ euros cho cán cân thươngmạiPháp,mà các công ty nướcngoàikhác, ví dụnhưcông tyHàLanDirkzwaser, cũngvừa trở thànhcổđộngviên thiểu số cùngvớigiađìnhMAU trongvốncốđịnh của lâuđàiCantenac-Brown,mộttrongnhữnglâuđài lâuđờivànổi tiếngnhấtvùngBordeaux.Trước đó ít lâu, cũnghãngDirkzwaser đã cùnggia đìnhMAUhùnvốnmualạilâuđàiPreuillac.

4.Bãrượuchampagnedùngđểsảnxuấtđiện“sạch”Tháng 01/2005, bộ công nghiệp Pháp đã chọn dự án sản xuất điện

“sạch”từbãrượuchampagne.Dựánnàyđượcchọntrongsố15dựán“nănglượngtáisinh”vàsẽđượctriểnkhaivàonăm2007.

Tổng cộng các nhà máy sản xuất rượu mạnh ở các vùng rượuChampagne,BordeauxvàLuberonsẽbánhơn300.000mêgaoátđiện/nămchocôngtyđiệnlựcquốcgiaPháp(EDF)thôngquacôngtyEBV,chuyênsảnxuấtđiệntừcácphếthảithựcvật.

Ông Thierry Pousse, phụ trách phát triển của công ty EBV, cho rằng“đâylàthửnghiệmsảnxuấtđiệntừbãrượuđầutiênởPháp”,trongkhiđóphươngphápnàyđãđược thựchiện thànhcôngởArgentina. ItaliavàTâyBanNhadùnghạtôliu,cònMalaysiadùngtrấuđểsảnxuấtđiện“sạch”.

Ông Jean - Marie Keene, tổng giám đốc hãng rượu mạnh Goyard ởMareuil-sur-Ay(Marne-Champagne),đượcthànhlậptừnăm1911vàlàmột trong những hãng lớn nhất chuyên sử dụng nho vùngChampagne đểlàmrượumạnh,chorằngđâylàphươngántốiưuđểthanhlýcácphếthảitừnho.Ôngnói: “Năm2004,chúng tôiđãphải thanh lý tới113.000 tấnphếthảitừnhobằngcácbiệnphápkhác:bánlạichocôngnghiệpmỹphẩm,côngnghiệpdượcphẩm,dùnglàmnhiênliệuhoặcbánrẻđểnuôigiasúchoặclàmphânbón”.

ÔngKeenethừanhậnrằngviệcchuyênchởcácphếthảiđếnnơitiêuthụ

khiếncôngtyôngchẳnglờilãilàbao.Tráilại,ôngPoussechorằng“đâylàmộtsựhợptáctrêncơsởhaibêncùngcólợi.Côngtychúngtôitrảtiềnmuabãrượuvàthuêđấtlàmnhàmáyđiện,cònnhàmáyrượutrảtiềnkhíđốtvàtiếtkiệmđượcphívậntải”.

Đúngvậy,hợpđồngkývớicôngtyEBVquyđịnhhãngGoyardchỉphảichothuêmộtkhoảnhđấtđểđặtmộtnhàmáyđiệnnhỏ.Bãrượusẽđượcđốtđểtạokhímêtan,từkhímêtansẽsảnxuấtrađiệnvànhiệtlượng.

Điệnsẽđượcbánlạichocôngtyđiệnlựcquốcgiavớigiácaogấpđôigiáthôngthường,vìđólà“điệnsạch”.

Nhiệtlượngsảnxuấttừbãrượusẽđápứngtừ80-85%nhucầuvềnhiệtcủanhàmáyrượuGoyard.

5.MộtsốbàiviếtvàtrảlờiphỏngvấncủaôngTôViệtÔngTôViệt-liênđoànchuyêngianếmthửrượuPháp“Cóvănhóatrongẩmthựccũnglàcáchđểhộinhập”

(06:53’10/12/2004(GMT+7)NgườiViễnXứ)KIMNGÂNthựchiện

TheođềnghịcủaôngGiuseppeVaccarini,chủtịchhiệpHộiChuyêngianếmthửrượuquốctế(ASI),chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiới1978vàhộinhữngngười bạnĐàLạt của thànhphốMontpellier (Adaly); ôngTôViệt(ngườiPhápgốcViệt),thànhviêncủaLiênđoànchuyêngianếmthửrượuPháp(USDF)vớicươngvịlàTùyviênAdalyvàgiámđốcchươngtrìnhvănhóa rượu vangViệtNam (PFSCViệtNam)doChínhphủPháp tài trợ, đãsangViệtNamđảmnhậnviệcđàotạochuyêngiathửnếmvàphụcvụrượuởViệtNam.ChúngtôiđãgặpvàtraođổivớiôngTôViệtvềnộidungchươngtrình,xingiớithiệuvớibạnđọc.

•PV.Xinôngchobiếtđôichútvềbảnthân?ÔngTôViệt:TôisốnglâunămởPhápvàởMonoco,lấyvợngườiViệt

vàcũngthườngxuyênvềViệtNam.TôimaymắnđượclàmhọctròcủaôngFrank Thomas (Pháp), chuyên gia rượu giỏi nhất ChâuÂu năm 2000; đãtừnglàmviệcởnhiềukháchsạn4saoLuxeởPháp.CũngđãcóthờigiansangAnhlàmviệcvớitậpđoànkháchsạnHotelduVincủachuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂu1996,nhìthếgiới1992và2004-GerardBasset.

•ChươngtrìnhlàmviệccủaônglầnnàyởViệtNambaogồmnhữngnộidunggì?

TôisangViệtNamvớitưcáchlàgiámđốcchươngtrìnhvănhóarượuvangdoChínhphủPháptàitrợvớisựhợptáccủanhiềutrườngđạihọccủaHàNội,TPHCM,ĐàLạt,dựđịnhmỗinămsẽkéodài6tháng,nămnaysẽtừ10/2004 -02/2005.Chúng tôi sẽđảmnhậnviệcđào tạochuyêngia thửnếm và phục vụ rượu ở Việt Nam. Đi cùng tôi còn có một đội ngũ cácchuyêngiathuộchàngquốctế:ôngGiuseppeVaccarini(Italia),chuyêngiarượugiỏinhấtthếgiớinăm1978;ôngGerardBasset(Anh),chuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂu1996,thứnhìthếgiới1992và2004;ôngThomas(Pháp),chuyên gia rượu giỏi nhất Châu Âu 2000; bà bác sĩ Anna Owhadi -Richatdson(Pháp),chuyêngiavềrượuvàsứckhoẻ.

•TạisaohiệphộivàcánhânônglạichọnViệtNamlànơiđếncungcấpnhữngkiếnthứchiểubiếtvềvănhoárượuvang?

Tấtnhiên,ViệtNamkhôngphảilàđấtnướccótruyềnthốngsảnxuấtvàtiêu thụ rượuvang, song lại làđấtnướccó rấtnhiều tiềmnăng.Thứnhất,ViệtNamlàmộtquốcgiađôngdân,vìthếsứctiêuthụrấtlớn.Thídụnhưnước Nhật thì 10 năm trước tính theo bình quân đầu người tiêu thụ mộtlượngrượurấtít(chưađến0,5lít/năm),naythìđãlênđến2,8lít/người/năm.Thứhai,làtuylượngrượuvangtiêuthụhàngnămkhôngnhiềulắmsovớibiavàcácloạirượumạnh,nhưngViệtNamkhônglạlẫmvớirượuvangbởiảnhhưởngkháđậmnét củavănhoáChâuÂu,ChâuMỹ,nhất làvănhóaPháp.Thứba, là trongthờihiệnđại,khôngchỉyêucầucủaquá trìnhgiaolưu,hộinhập,đòihỏiphảicónhiềuhiểubiếthơnvềcácnềnvănhoákhácmàkhinềnkinh tếphát triển,mứcsốngđượcnângcao,nhucầucủacuộcsốngcũngngàycàngđadạngvàphongphúhơn.Ngườitakhôngchỉmuốnmặcđẹphơn,ănngonhơnmàtrìnhđộvănhoácảtrongănuốngcũngđặtracấpthiếthơn.Thứtư,ViệtNamđanglànướcrấtcótiềmnăngtrongthuhútkháchdulịchquốctế.Nhiềukháchsạncaocấp,nhàhàngđượcxâydựng,khách quốc tế nhiều khi rất khó tính, đòi hỏi sự phục vụ phảimang tínhchuyênnghiệpvàđạtchuẩnquốctế…Thậtralýdocórấtnhiều,nhưngvớitôicònmộtlýdocánhânnữalàtôimuốnđượcmangkiếnthức,hiểubiếtvàsứclựccủamìnhvềphụcvụquêhương.

•NhữngchuyêngiađạtđếntrìnhđộnhưôngởPhápcóđôngkhông,thưaông?

Hiệphộinếm,thửrượuvangởPhápđượcthànhlậpnăm1968,suốttừđó đến nay số chuyên gia được đào tạo về lĩnh vực này là khoảng 4.000người.Chỉởnhữngthànhphốlớnmớicótrườngvàcókhoachuyênngànhđào tạovề rượu,người ta lại chọn ramỗinămchỉmột số ít các sinhviênkhông chỉ cónăngkhiếumàphải cả lòng saymênghềnghiệpđểđào tạochuyêngiathửnếmrượu.CònởNhậtthìsốlượngchuyêngiavềnghềnày

phát triển khá nhanh, tuy mới hình thành từ 10 năm nay, nhưng con sốchuyêngiađượcđàotạođãvàokhoảng8.000người.

•VậycònởViệtNamtheođánhgiácủaông,cácchuyêngiathử,nếmrượuhiệnnaycónhiềukhông?

Theotôibiếtthìsốchuyêngiavềthử,nếmrượuởViệtNamkháít,cóthểđếm trênđầungón tay.Như con số tôi nắmđược là khoảng20ngườiđượcđàotạovềchuyênngànhrượuvang,vềsảnphẩmlênmenởcácnướcChâuÂu(Pháp,Đức),chủyếuhọtậptrungởHàNộivàTPHCM,cáctỉnhkhôngcómấy.

•Ôngcóthểchobiếtvềnhữngnộidungchínhcủakhóahọcvềvănhóarượuvang?

Chúngtôiđãlênchươngtrìnhđàotạongắnhạn34giờ,sẽcungcấpchohọcviêncáckiếnthứcvề:cácgiốngnhochính,cácvùngtrồngnhocủaPhápvà thế giới; hương vị rượu; từ vựng về nếm rượu; phương pháp đánh giárượutốt,xấu;lựachọnvàmuarượu;chọnmónănvàrượusaochohợpkhẩuvị;cáchthưởngthứcrượuvangvàcácloạirượukhác(uốngcómứcđộđểcólợichosứckhoẻ);vănhoáphụcvụrượuởbar,tiệmănvàkháchsạn.

•Cácđốitượngđượcthamdựkhóahọc?Chúngtôiđãvàđangđàotạochocánbộcaocấpcủangànhngoạigiao,

thươngmại,ngânhàng, tàichính,dulịch,hàngkhông,đườngthủy;nhữngngườiphụcvụtạicácnhàhàng,kháchsạn;nhữngngườilàmviệctạicácnhàmáyrượu,bia,cửahàng,đạilýbánrượu,biavàtấtcảnhữngaiquantâm.NgườidựđếnkếtthúckhoáhọcsẽđượccấpchứngchỉcủahiệpHộiChuyêngiathửnếmrượuvangquốctếASI.

•Xincámơnvàchúcông thànhcôngmỹmãn trongnhữngngàyởViệtNam.

Nóichuyệnxaquêquanhchénrượu(10:29’07/02/2005(GMT+7)NgườiViễnXứ)

TÔVIỆT(Pháp)(Chuyêngiathửnếm-HiệphộithửnếmrượuQuốctế)Tốiqua,saugầnmườinăm,mớilạicótuyếtrơiởNice.Lúcđầu,tôinửatinnửangờ,nhưngmớichỉkịpvàobếpphalycàphê,

ngoảnh ra lan can đã thấy tuyết bay tơi tả ngoài trời, như một đàn ongtrắng.Tuyếtơi,đẹplắm!Thủabéthơ,tôithườngtrèolêncâyđạicổthụcuốisânđọctruyệncổtíchPhầnLanvàmơmộtngàynàođóđượcsangxứsởcủatuyết,ngồitrênxedonhữngcontuầnlộckéo,hoặcbênmộtlòsưởirưc

hồng,mặcchobãotuyếtgầmrúngoàitrời.Nhưnghoatuyếtđẹpcũngnhưmộtngườiđànbàkhótính.Chỉcó thể

nhìnxa,khẽđộngvào là tanbiến,mongmanh.Hơn thế,nhữngbuổimưatuyếtthếnày,cònlàmgìđượcngoàimờimấyôngbạnvàngđếnnhàchơi,khuimộtchaivangngonuốngnhâmnhivớiphomát,xúcxích,hoặcgiảnếucuối tháng hết tiền thì cũng bày ra bàn vài hột lạc rang, dăm ba quả dưachuộtmuối. So với ớViệtNam, uống rượu trắng “sếch” với vài quả cóchoặc chuối xanh, ngồi bệt ở vỉa hè, lòngđườngnhưmấy anhđạp xích lôhoặcchởxeHonda“ôm”thìthếnàyvẫncònsangchán.

Ừ, thếmàcũngchỉmấyngàynữalàđãTếtrồi.CáikhôngkhígầnkềngàyTếtnómớilạlàmsao,nólânglâng,xaoxuyến,bồihồi,nhưtìnhcảmcủamộtnàngdâumới,nửamuốnvềnhàchồng,nửamuốnởlạinhàmẹđẻ.TếtcủangườiViệtthahươngthấmbuồn,nhấtlàđốivớinhữngkẻởđộtuổihờhữngngoài40,chưađến50nhưtụichúngtôi.NhómsinhviênViệtnamởNicecòncógìđểvui thú(tụhọpbạnbè trongkhuhọcxá,sinhviênnữlàmnộm,bánh chưng, sinhviênnam trang trí, chuẩnbị rượu, bia…).Tôicầmđiệnthoạigọichoôngbạncốtri(vẫnbịvợtôinóinửađùanửathậtlà“mộttrongnhữngđệtửtrungthànhcủathầnBacchus”).

Nóiđếnrượu,bia,dântộcnàocũngnhưnhau,“phitửubấtthànhlễ”.Đãlàlễthìkhôngthểthiếurượu,tahaytâycũngvậy.Nhưnggiữatavàtâylạicónhiềusựkhácnhaucănbản,cảvềrượuvàcáchuống.Ngườiphươngtây,khicóđiềukiện,thườnguốngrượutạibàn,trảikhăntrắngmuốt,ngàykhôngsao,tốiphảithắpđènnếnsángtrưng.Ly,cốccũngphảilàđồthứdữ,khôngphalêthìcũngthủytinhloạisangnhưRiedel(Áo)haySchott(Đức).“Rượutrẻ”,mạnhmẽthìrótrabìnhthủytrướcmộthaitiếngđểhươngvịrượuthêmthơm ngát, cơ thể rượu được thư giãn, mịnmàng, xênh xang, êm ái nhưnhungnhưlụa,uốngđếnđâuđãđờiđếnđó.Rượulâunămnhiềukhicũngđượcrótrabìnhthủyđểtránhkhôngchocặnrượuđitheodòngchảyvàocốcbạnhiền.Những rượu lâunămmà sựcânbằng sinh tháimongmanhnhưtrứngđểđầuđẳng thìđược thận trọng,nângniuđưavào lẵng rót rượuvàđượcmởnútvớitấtcảsựcẩntrọngnhưtanângđỡbốmẹgià,rồikhẽkhàngrótchobèbạn,ngườithânnhưthể“giọtrượu-giọtvàng”.Ngườiuốngrượucầmlysoiratrướcđèn,trìumến,nângniu,đắmsaynhưthểđanggiảiymộtcôgáiđẹp.Nhữnglờibìnhphẩmvềrượucũngthậtlà“tửusắctươngliên”(rượuvàsắcđẹpkhôngthểtáchrời);nàolà“gươngmặtthuỳmị,hàohoa,phong nhã”, “cơ thể mảnhmai hoặc tròn trịa, duyên dáng, đầy nữ tính”,“chândàiquýphái”,“nướcmắtnhưmưa”,“mẫncảm,đầysứcquyếnrũ”…Đấy thực sự lànhữngngôn từchuyênmôncủaTâyvề rượudịch ra tiếngViệt,tôimànóiláotôi…chết(!)

Người Việt mình uống đơn giản hơn nhiều, rượu trắng thường uốngbằngbáthaylyuốngnước,sanghơnthìlyuốngrượuWhisky(Tumbler)haylyuốngrượukhaivịhaytrángmiệng.Tựutrungcũngchỉvìdânmìnhcònnghèo,ítcóđiềukiệntrangbịtronggiađìnhnhữngthứvẫncònbịcoilà“xaxỉphẩm”ấy.

Vẫnchuyệnrượuvang.NgườiTâyphươngdùngrượukhánhiềutrongmộtbữaăndịptếtNoelhayđầunămmới.Chỉ tínhriêngrượuvanghọđãdùngchampagneđầubữa,tiếpđếnlàrượuvangngọtnhưSauternes,Sainte-Croix-du-Mont,JuranconhoăcMontbazillacvớimónganngỗnghoặcvịtbéo,cácloạirượutrắngrượutrắngkhôvớicácmónxàlát,súpvàsòhuyết.Họtiếptụcdùngrượuvangtrắngkhôhoặcđậmvớicácmóntôm,cá,sauđólàrượuvangđỏnhẹ(Bourgogne)vớimónthịtgàtâyhầmhạtdẻ.CácmónthịtbỏlòhoặcthịtrừngbaogiờcũngđikèmmộtvàichaivangđỏBordeauxtrứdanhnhưPauillac,Saint-JulienhoặcSaint-Estèphe.Cùngvớimóntrángmiệng,hoặchọquaytrởlạidùngrượuSauternes,hoặcrượuchampagnedịu(champagnedemi-sec),hoặcrượungọttựnhiên(vinDouxNaturel).Nhữngkẻnôlệcủaxìgàbaogiờcũngkết thúcbữaăntấtniênbằngmột lyrượurumcaotuổihoặcmộtlyCognacVSOP(VerySpecialOldPale)hoặcXO(ExtraOld).NgườiViệtmìnhgiảntiệnhơnnhiều,nhàsanguốngWhisky,Cognachoặcgầnđâyhơnlàrượuvang,nhàtầmtầmhoặcnghèochăngnữacũngvàichairượutrắng,nhưngthườnglàuốngtừđầuđếncuốibữa.

Nóivềrượutrắng:mấyôngbạnViệtkiềucủatôiởNiceTếtnàocũngnhămnhekiếmchút“mộctồn”,khôngphảiăntrongTết,sợxui,màănragiêngđểgiảihạn.Bàntínhvớinhauđãmấynămmàcóbaogiờthựchiệnđượcđâu.Ôngbạnthânnhấtcủatôi,đâucóhọhàngdâymơrễmágìvớicựu hoàngBảoĐại, năm nào cũng nhờmua tậnViệtNammấy lít “cồn”chính hiệu làng Vân. Anh thường hỏi tôi: “Việt, mày có biết tại sao thịt“cầy”khôngcócáichất“cồn”vàolà“vứt”?”.Thấytôingơngẩn,anhcười:“Ấybởithịtchóítnhiềucóvịhôihám,tanhtưởi.VínhưanhNgaăntrứngcá tầmmàkhông sửdụng rượuvodkađểcho tiêucái chất tanh, chấtbéo,chấtmỡ, chất nhờn của trứng cá tầm”. Vợ tôi ngồi cạnh, từ nãy đến giờkhôngnóicâunào,bậtcười,lêntiếng:“Gớm,cácôngnóighêghêlà,liệucóaicòndámăntrứngcátầmvớithịtchónữa?”.Chỉchờcóthế,anhbạntôigiảnggiải:“Đànbàcácchịđầuócchimsẻ,chẳngkểlàmgì.Thịtchó,vớicáihôihámcủanó,cũngnhưngườiđànbàởtuổi40,bànàochẳnghôihám,khóchịu?Nhưngchínhcáihôihámởngườiđànbà“tứtuần”ấylạiquyếnrũđànônghơn làcáccômười tám,đôimươi”.Vợ tôingượngđỏmặt,đánhtrốnglảng:“Thôi,đểemvàobếplàmchocácbácítđồxàonữa”.Anhbạntôi rungđùikhoái chí, vỗ tayđánhđétmột cái: “Việt,mày thấy chưa, tụimìnhởxứngườicảmấychụcnămnay,nhưngvănhóaẩmthựcViệtNam

vẫncònsâusắclắm.Màcôvợmàycũngtinhýđáođể.Thôi,bữanàotaophải thếtvợchồngchúmàymộtchaiSaintEmilionChâteauChevalBlanc(*)1989lànămgiađìnhchúmàytaongộ”.Anhngồiđếnquánửađêm,gọilàđểmừng“tuyếtmới”vàđón“giaothừatrướcTết”.Haianhemuốnghết4chaivangthìanhđứngdậy,ômhônvợtôithắmthiết,rồivề.Chỉtộinghiệpvợ tôi, thương chồngmệt, chưa kịp đón giao thừa đã phải quét dọn tưngbừngđếngần2giờsáng.

Khôngbiếtởquêhương,nhữngngười thâncủa tôiđang làmgìvàcónhớđếnnhữngngườiconởphươngxakhông?Cònchúngtôithìdẫuởnơinào trên trái đất, dẫu bận bịumấy thì cũng luôn nhớ về họ, nhất là trongnhữngngàyTếtnày.

T.V(Nice-nhữngngàygiápTếtẤtDậu2005)

6. Bài phát biểu tại hội thảo rượu vang Bordeaux,ThànhphốHồChíMinh,31/05/2005

Hômnay,tôirấtvinhdựđượcthuyếttrìnhvềrượuvangBordeauxvàsẽcố gắng trong vòng 2 buổi cùng anhĐỗVĩnhBảo, chuyên gia làm rượuđượcđàotaotạiPháp,vénlênphầnnàobứcmànbímậtbaotrùmsảnphẩmvốnđượccoilà“cựckỳhuyềnảo,lunglinhnhưngcũnghếtsứcphứctạp”này.

NhàthơLaMãnổitiếngAusone(thếkỷthứIVsauCôngnguyên)từngnói:“TôitựhàovềcácruộngnhovùngBordeauxhơnlàcáctácphẩmnghệthuậtcủatôi”.Tạisaonhưvậy?BởiAusonechorằngrượuvangBordeauxlànghệthuật,làconđườngngắnnhấtđưangườiđếnvớingười.

Nhà vănMỹ nổi tiếng Ernest Hemingway lại nói: “rượu vang là sảnphẩmvănminhnhất thếgiới”,bởi theoông,xungquanh ly rượu,cácnhàngoạigiaotìmhiểunhaukỹhơnđểsauđóđấukhẩuvớinhauíthơn.

Rượuvangtạora3sựđồngcảm:đồngcảmvớiđấttrồngnho,đồngcảmvớichínhmìnhkhitauốngrượuvàđồngcảmvớinhữngngườikháckhitanóichuyệnvềrượuvang.

MộtchairượuvangBordeauxngonlàkếtquảcủamộtnămnhà trồngnhovấtvả:đólànụcườicủacôgáiháinho,mồhôitầmtãcủangườithợépnho,tìnhyêuvànỗlựccủachuyêngialàmrượuđểhoànthànhkiệttác.Tấtcả tinhhoacủaconngườiđượctruyềnvàorượuvang:canđảm,niềmvui,lòngtin,tínhkiêntrì,tìnhyêu,sựlạcquan…Tấtcảtinhhoacủathiênnhiêncũngđượcđưavàorượuvang:sứcmạnh,ánhsáng,màusắc,hơiấm,nhữngđiềubíẩn…Rượuvang,đólàsựchuyểnhóatừvậtchấtsangtinhthầnmàta

thấyrấtrõquathànhcốcthuỷtinh.MộtchairượuvangBordeauxngon,cũngnhưhộihọa,vănchươngvà

âmnhạc,phảixuấtpháttừtìnhcảmtựnhiêncủaconngười,màđãlàcảmxúcthìkhôngthểépbuôchoặclừađảođược.MộtchairượuvangBordeauxngonthểhiệntìnhcảmnộitâmcủangườilàmranó.Chínhvìnólàtìnhcảmcủaconngườinênnócó thể layđộng,cảmhóaconngườivàcóđược tácdụng giáo dục thầm lặng, tự nhiên.Cũng nhưmột bản nhạc hay,một tácphẩmnghệthuậttuyệtvời,mộtchaivangBordeauxthượnghảohạngcóthểthầmlặngảnhhưởngđếnngườitiêuthụ,cảmhóađượcngườitiêuthụ.Cáimàcácnghệsĩgọilà“hồn”.

ChẳngthếmànhàthơCharlesBaudelairecủaPhápđãngấtngưởngsaysưatrướcvẻhoànthiện,hoànmỹấynhưtrướcmộtthựcthểsống,mộtCONNGƯỜI.“Trongmỗichairượuvangcómộtlinhhồn,vàtốitối,linhhồncahát”.

Xincámơnsựchúýcủatấtcảcácbạn.7.ChuyêngianếmvangquốctếTôViệtVangcũngcó...linhhồn!

(20/08/200502:29GMT+7NgườiLaođộngchủnhật)Chuyêngia thửnếm

vang quốc tế Tô Việt(phải) tại lễ trao giảiPionnier Award tạiPhiladelphia-Mỹ

Từ tình cờ đam mêđếntrởthànhchuyêngia,anhTôViệt,ngườiPhápgốc Việt, đã bộc bạchtình yêu đối với thú taonhã là thử nếm nhữngchai vang ở đẳng cấpchuyên gia quốc tế củaanh

• Phóng viên: Tạisao anh lại chọn cáinghề “chơi cũng lắmcôngphu”này?

•AnhTôViệt:Tôivốnhay thíchhộihèvàđãcóýđịnh tìmhiểuvềvangtừkhicòntrẻ.Tôithúvịvới2câuthơcủathisĩPhápthếkỷ19CharlesBeaudelaire: “Trongmỗi chai rượu vang cómột linh hồn.Đêmđêm, linhhồnđónhảymúa”.LúcmớisangPháp, tôihọcCôngphápquốc tế.Tronglớp,cácbạntôiđềulàconcáicủacácluậtsưvàbácsĩgiàucó.Giađìnhcácbạnthườngcóhầmrượulớn.Tôicócảmgiáctôiđãmêtìmhiểuvềvangtừlâulắmrồinênkhiđượctiếpxúcvớinó,tôinhưbịcuốnhút,muốnđiđếncùng.Tôi theohọckhóađàotạochuyêngia thửnếmvangtrongmộtnăm.Khóahọcdạychủyếuvềlýthuyếtnêntôitựmàymòkhámpháthêm.

Năm2000,tôitheohọcthầyFrancThomas-chuyêngiathửnếmvanggiỏinhấtChâuÂu.Đượchọcthầygiỏicộngvớiđammê,linhcảmmáchbảotôilàtôiđãđiđúnghướng.

•Trênthếgiớihiệncóbaonhiêuchuyêngiathửnếmvang?•KhôngcóthốngkêchínhthứcnhưngởPhápcókhoảng4.000,trong

đósốngườiđượcđàotạokhôngnhiều.TuysinhsauđẻmuộnnhưngNhậtBảncóđến8.000chuyêngia...

•Muốnđượccôngnhậnlàchuyêngiathửnếmvangquốctếcầncótiêuchuẩngì?

• Trước hết phải cómặt trongmột số cuộc thử nếm vang quốc tế.ỞPháp tương đối có nhiều cuộc như vậy nhưng nổi tiếng là ở Maçon,Strasbourg;ởBỉlàBruxelles;ItaliacóVenice...Ngoàiraphảithamgiacáccuộcthỉnhgiảng,viếtsáchvềvănhóavang.Quantrọnghơnlàphảicótêntuổiởnướcsởtại.

•Trong3bíquyếtđểtrởthànhmộtchuyêngia,“ngửi”đóngvaitrònhưthếnào?

•Ngoàivịgiácvàxúcgiác,khứugiácđóngvaitròđặcbiệtquantrọngtrongkhâuthẩmđịnhvang.Mộtchuyêngiagiỏicóthể“ngửi”đượcđếnvàitrămhươngvịkhácnhau,cònthườngthườngkhoảngtừ10-20hươngvị.Mỗi giống nhođềumangdấu ấn của từng vùng.Loại rượuNero d’AvolamanghươngvịnúilửarấtđặctrưngcủađảoSicile-Italia.GiốngnhoMerlotcủaBordeaux,Pháplạicóhươngvịđấtsétphasắtrấtkhóquên.ChỉriênggiốngnhoGewurztraminerởvùngAlsaceđãmangđến750hươngvịkhácnhau.

•Vàonhiềucửahàngmuavang, tôi thườngđượckhuyênmua loạicàng lâunămuốngcàngngon.Cónhữngchaigiákhoảng100.000đến200.000đồngnhưngđềucómácAOC.Đánhgiánhưvậyđúnghaysai?

•NgườiViệtNam nhận thức về vang còn khámơ hồ.Nói đến vang

Pháp thì họ chỉ coi vang Bordeaux và phải có mác AOC (Appellationd’OrigineControlée)mớilàvangchínhcống.Nóichung,vangcómácAOCthường có chất lượng cao được Cơ quan Kiểm nghiệm quốc gia (INAO)chứng nhận.Nhưng ở Pháp còn có rất nhiều loại vang “khét tiếng” tranhhùng với vang Bordeaux mà không cần mác AOC. Mỗi chai vang xuấtxưởngvùngMasdeDaumasGassaccũngcógiáđến120euros(khoảnghơn2 triệuđồng). Italia có loạiSassicaianổi tiếng toàn thếgiớivớigiá cả rấtcao.KháiniệmvangcàngđểlâucàngtốtchỉđúngvớiloạiGrandCru.VangChâteauLatour,mộttrong5loạivangBordeauxnổitiếngnhất,phảiđểtừ25-50nămuốngmới“phê”.Cóthểđểkhoảngtừ5-10năm, tùy thuộcvàonămđóngchaicũngnhưđộngoncủanho.Thôngthường,thờigiansửdụngchovangtrắngtừ2-3năm,cònvangđỏtừ3-5nămkểtừkhiđóngchai.

•ĐangyênấmởPháp,saoanhlạiquayvềquêhương?•TronghuyếtquảncủatôivẫntuônchảydòngmáuViệt.Tôichorằng

tàicủatôiởPhápchẳnglàgì, trongkhiđónếuvềViệtNamtôi làmđượcnhiềuviệchơn.Kểtừkhi trở lạiViệtNamnăm2003, tôiđã tổchứcđượcnhiềucuộchội thảoở thànhphốHồChíMinhvàHàNội.Thamgia thỉnhgiảngởmộtsốtrườngđạihọcnhưBáchkhoaThànhphốHồChíMinh,Caođẳng Công nghệ thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Du lịch -Kháchsạn.Sắptới,tôisẽchoracuốntừđiểnvềtừvựngvangvàsáchhướngdẫnvềnhậpkhẩuvang.

• Cảm tưởng của anh khi nhận phần thưởng Pionnier Awards tạiPhiladelphia-Mỹ?

•Rấttựhào,vìtôilàngườiViệtNamduynhấttrởthànhchuyêngiathửnếmvangquốctế.

Tríchngang:ThạcsĩTôViệtsinhnăm1958tạiHàNội,quốctịchPháp:

-ThànhviênHộiThửnếmvangquốctế(ASI),thànhviênHộiThửnếmvangPháp.Giải thưởngPionnierAwarddànhchongườicónhiềucốgắngquảngbávănhóavangởViệtNamnóiriêngvàChâuÁnóichungtạicuộcthiquốctếvangStarwinelầnthứhainăm2005tạiPhiladelphia(Mỹ).

-GiámđốcchươngtrìnhđàotạochuyêngiathửnếmvangViệtNamdoHộiThửnếmvangquốc tế,HộiNhữngngười bạnĐàLạt (Adaly) và hộiđồnghànhchínhvungLanguedoc-Roussillontàitrợ;cốvấnxuấtnhậpkhẩuvàđàotạochocáccôngty:ThiênLinhWine&Spirits,LesCliersd’Asie,WareHouse,cáctậpđoànkháchsạnAccordvàSixSens.

BíchDiệpthựchiện

8.Chuyêngiaquốctếrượuvang-TôViệt“TôitrởvềViệtNamvìdòngmáuViệt”

(08:44’29/08/2005(GMT+7)NgườiViễnXứ)MinhDiệu

Sinh năm 1958 tạiHà Nội, năm 1984, TôViệt thiđậuhọcbổngvềCông pháp quốc tế vàtheo học tại đại họcNice.ThànhphốNice làcửa ngõ biên giới giữaPháp và Italia cũng lànơi giao nhau của hainền văn hoá rượu vanglầu đời nhất Châu Âu.Cáiduyên,cáimaymắnvà sự đam mê đã đưachân Tô Việt trở thànhmộttrongnhữngchuyêngianếmrượuvanghàngđầuthếgiớihiệnnay.

TừDuyênnợvàsựđammê.Nhữngngàyhọc,Việttheochâncácbạnđếnnhữnghầmrượunổitiếng

ởPháp,nhữngcánhđồngnho,nhữngnơisảnxuấtrượunhưcómộtsứchútmãnhliệtvớiViệt.

“Nhưngtừđammêđểtrởthànhmộtchuyêngiavềnếmthửrượuvanglàcảmộtquátrìnhmàymò,họchỏivàtíchluỹkinhnghiệmcánhânvànhấtlàphảiđượcđàotạocơbản”,anhViệtnhớlại.NgườithựcsựkhơidậyđammêvềrượuvangtronganhchínhlàôngFrankThomas,chuyêngiarượugiỏinhấtChâuÂunăm2000.Saumột thờigian làmviệc,ÔngFrankThomassớmpháthiện ranhữngnăngkhiếubẩmsinh,khảnăngkỳ lạcủaTôViệtnêngiới thiệuViệtvớiôngGérardBasset,mộtchuyêngiagiỏinhấtChâuÂunăm1996, thứnhì thếgiớinăm1992và2004, lúcđóđang là chủ tậpđoànkháchsạnrượuvangởAnhquốc.MộtnămlàmviệcvớiởAnhdướisựdìudắtcủachuyêngiahàngđầuthếgiới,TôViệtđãkhámphárarấtnhiềuđiềumớilạtrong“Vănhoárượuvang”.Anhbảo:“AnhQuốccũnglàvùngđấtphìnhiêucho tấtcả trào lưuvănhoárượuvang trên thếgiới.Ởxứsởnày,vốnlàmộtquốcgiađachủng,mỗingườitrongcáchthưởngthứcrượuvang,Whiskyhayvodkađềucốgắngtìmvềvớibảnthểcủachínhmình.Tôi

biếtthửvàthưởngthứcrượuvangcũnglàtìmđếnnhâncáchphươngĐông.ĐólàcáiChân,Thiện,Mỹ”.

ĐếnchuyêngiahàngđầuTôViệtđãnếmhàngngànloạirượuvang,cónhữngloạirượuđắt,quý

khôngthểchỉmuađượcbằngtiềnmàchínhbằngcáitâm,cáihồncủangườibiếtthưởngthức.Việtbảo:“Nếunhưaicũngcóthểngửivàcảmnhậnđượcvàichụcmùivịthôngthườngthìchuyêngianếmthửrượuphảilàmộtnghệsỹ,mộtnhàvăn,mộtnhạcsỹ,mộthọasỹvànhiềuhơnthếbởiđểnếmvàthưởngthứcrượulànắmbắt“cáihồn”củarượuvàmiêutảcáihồnđóbằngnhữngtừngữvừacụthể,chínhxác,vừatrừutượng,baybướm,hoanhỉ,siêuphàm…”NhữngthángngàylưulạctậnHungaryhayRumaniađểtìmhiểuvềvănhoárượuvang,Việtđãđượcăn,đượcngủgiữanhữngcánhđồngnhobạtngànhaylênrừng,lênnúitìmhiểutừngcáiriêng,nétđặctrưngcủamỗivùng trồng nho để “cảm” được rượu và vì thếmới nhập vào “hồn rượu”.Điều thú vị nhất là anh đã được đi nhiều nơi, đến nhiều vùng, không chỉthưởng thức được những loại rượu vang đắt nhất thế giới như Pétrus,Château Latour, Château Lafitte Rothschild, Romanée - Conti (Pháp),Pingus,ValBuena,VegasSicilia(TâyBanNha),TokajExcencia(Hungary)mà còn biết đến cả những loại rượu hiếm hoi như rượu hồng Hatten(Indonesia), rượu Château Merciar (Nhật Bản), Rượu Mehico, rượu TháiLan,ẤnĐộ,ThổNhĩKỳ…

Điđếnđâu,dừngchânởquốcgia,địaphươngnào,TôViệtcũng tìmhiểurõnétđặctrưngcủatừngloạirượuvàanhrútrađượcnhữngnhậnxét,triếtlýsâusắctừnhữnglyrượu.Anhchobiết:“MùivịrượuvangmangđậmdấuấncủacácloạihoaquảChâuÂu,ChâuMỹhayChâuÚc,thườngkhôngcóởChâuÁ,vìthếmộtngườiChâuÁmiêutảcácmùivịrượuthườnggặprấtnhiềukhókhăn.ViệtNamcũngnhưphầnlớncácnướcChâuÁhầunhưkhôngcóvănhoárượuvangmàchỉcóvănhoárượugạo(ViệtNam,TrungQuốc,Lào,Campuchia…)hoặcrượuSake(NhậtBản).Cũnglàrượunhưngđólàrượuủtừmenchứkhôngphảitừchưngcất”.Đểtrởthànhmộtchuyêngia nếm thử rượuvang, theoViệt cần có cácyếu tố: đammê, năngkhiếubẩm sinh, thâm niên nghề nghiệp và lòng tin. Anh nói: “Muốn trở thànhchuyêngianếmthửrượugiỏicầnphảinếmrấtnhiều,khôngngạikhó,ngạikhổvàsẳnsàngđixađểthămthúcácvườnnho,chịuhysinhvềtiềnbạcđểcóthểcậpnhậtnhữngthôngtinmớinhấtvànếmnhữngloạirượuhiếmhoinhất.Ngườitacóthểtiếcvìmuamộtmónđồđắtnhưngsẽkhôngtiếckhimuamộtchairượuđắtđểđãibạnhiền…Mọicáiđềuphảitrảgiávàkhôngai có thể thành côngmàkhôngvấpngãmột vài lần”.Theo anh,một chairượuvangngonphảiđượccảmnhậnbằngcácgiácquanthôngquabagiai

đoạnsau:Kiểmtrabằngmắt:phảiquansátmàusắc,sắcthái,độtrongsuốtvàđộánhcủa rượu.Kiểm trabằngkhứugiác: cảmnhậnhương thơmcủarượubằngcáchngửirượuxemđólàmùicủatráicâyhayhoacỏđồngnội.Cuốicùnglàkiểmtrabằngvịgiác:phảiphânbiệtđượccácvịkhácnhaucủarượunhưđộlantoả,độsánh,độcồn.Rượuvangngonphảitổnghợphàihoánhiềuvịkhácnhauchủyếulàvịchua,ngọtvàchát.Anhvívon:“Rượuvangngonnhưmộtcôgáiđẹpnênkhithưởngthứcphảibiếtnângniu.Rượucũngcóđờisốngnhưngườiđẹp…Khirượuđạtđếnđộtuyệtđỉnhcũngnhưmộtphụnữđạtđếnđộchíncủatàivàsắc…”

LàmộttrongnhữngchuyêngiahàngđầuthếgiớivànhấtlàngườiChâuÁ hiếm hoi trong làng nếm thử rượu vang nhưngTôViệt khiêm tốn bảo:“Trìnhđộcủatôicũngchỉlàhànghọctròvìcònphảihọchỏinhiều.Rượuvanglàmộtthựcthểlunglinhluônbiếnđộng,đòihỏimỗichuyêngiathửnếmphảithườngxuyêntraudồinghiệpvụchuyênmôn,khônglúcnàođựơctựcaotựđại,thoảmãnlàtựgiếtchếtmình”.

DòngmáuViệttronghuyếtquảnTôViệt tâmsự: “Thị trường rượuvangViệtNamphát triển rấtmạnh

trong2-3nămgầnđâydomứcsốngngườidânđượcnângcao,dokháchdulịchvàonhiềuvàítnhiềucũngdocảảnhhưởngcủaVănhóaPháp.NgườiViệtNamsửdụngchủyếucácloạivangcóchấtlượngtrungbìnhvàgiátiềnhợpvóimứcthunhậpcủamình.TrongtiềmthứccủangườiViệt,đãlàrượuvangPháp thìphải làvangBordeaux, tuyBordeauxcũngchỉ làmột trongnhiềuvùngtrồngnho…Xuấtpháttừnhậnthứcmơhồnhưvậynêntrìnhđộthưởngthứcvangcủađạiđasốvẫndừngởmứcđộuốngchocókhôngkhí,uống như uống rượumạnh, uống 100%.Một anh bạnViệt kiều, chủmộttiệmăncótêntuổiởHàNộikểvớitôi:“Nhiềulúctớđaulònglắmcậuạ.Hômvừa rồi có5 thanhniênvàoăn,đòi chủquánđemra loại rượuvangmắctiềnnhất.LẽdĩnhiênlàtớđưaragiớithiệusảnphẩmBarolocủanhàsảnxuất lừngdanhAntinori.Họ lấy liềnmột lúc4chai,giámỗichai250USD.Nhưnghọuốngnhưuốngnướclãhoặcbiahơi,toàn“dô,dô,100%”.MộtsảnphẩmvănhóanhưrượuBarololẽraphảiđượcnângniu,trântrọng,uốngnhâmnhi.Nóivậyđểbiếtcậucòncórấtnhiềuviệcphảilàm”.

VàTôViệtquyếtđịnhvềViệtNamLúcmớivềViệtNam,nhiềubạnbèthâncủatôichântìnhgópý,khuyên

nênquaylạiPhápvìhọchorằngcuộcsốngởquêmìnhcònnghèokhólắm.Thậmchícóngườicònnóithẳng:“Cậuởbênấyđangyênấm,lươnglàm6thángcũngđủsốngcảnăm,tộigìvềđâyđểlàmviệcgìcũngnhưhúcđầuvàobứctườngđá?Ởbênấynhàcửađànghoàng,vềbênnàytứcốvôthân…

Quảlà thờigianđầuthấysựmấtmátkhálớn:vợchồngphảixanhau, tốnkémvề kinh tế vì phần lớn vémáy bay đi về giữaPháp vàViệtNamdomìnhtựloliệu,phongthổkhônghợpvìmìnhđãsốngquálâubênPháp…Nhưngsuyđitínhlạithìthấychẳngđâuhơnnơimìnhđãsinhravàlớnlên,vớinhữngsắcmầugợilạituổithiếuthời,conđườngmìnhthườngđi,bóngdángngườicongáiđầutiênmìnhyêu,rồibèbạn,giađình,mùihoaphonglan trongmảnh vườn nhỏ nhà bên cạnh, tiếng đàn dương cầm trong hẻmphố…Nhưnghơncảvẫnlàtiếngnóitựđáylòng:bênPháp,dùcógiỏi,mìnhcũng chỉ làmột chuyên gia trong hàng ngàn chuyên gia khác, còn ởViệtNam,mình có thể giúp được rất nhiều trong việc quảng bá văn hóa rượuvang”.“ĐếnnaycôngviệccủaanhtạiViệtNamlàgì?”Tôihỏi.TôViệtchobiết:“TôivềViệtNamvớitưcáchlàGiámđốcchươngtrìnhvănhoárượuvangdoChínhphủPháptàitrợvớisựhợptáccủanhiềutrườngđạihọcởHàNội,thànhphốHồChíMinh,ĐàLạt.Tôiđangđàotạochocánbộcaocấpcủangànhngoạigiao,thươngmại,ngânhàng,tàichính,dulịch,hàngkhông,đườngthuỷ,nhữngchuyêngiaphụcvụtạicácnhàhàng,kháchsạn,chủđạilýbánrượubiavàbấtkỳaiquantâmđếnvănhoárượuvang.Ngườidựkhoáhọcđếnkhikết thúcsẽđượccấpchứngchỉcủaHiệpHộiChuyêngia thửnếmrượuvangquốctếASI.Tuynhiên,điềutôimuốnlàmlạixuấtpháttừsâuthẳmtráitim:tôimuốnmangnhữnghiểubiết,kiếnthứcvàsứclựccủamìnhđểphụcvụchoquêhương.Aicũngcónguồncộiđểquayvề”.

M.DChuyêngiarượuquốctếTôViệt•Sinhnăm1958,tạiHàNội•Tốtnghiệpkhoá11-ĐạihọcNgoạigiao

năm1981.•ThạcsỹCôngphápquốctếtạiđạihọcNice(Pháp).• Thạc sỹLuật vàKinh tế các nước đang phát triển tạiĐại họcNice

(Pháp).•ChứngchỉChuyêngiathửnếmRượuvangtạiTrườngTrunghọcDu

lịch-KháchsạnNice(Pháp).•ThànhviênHộithửnếmRượuvangquốctế(ASI)•ThànhviênHộithửnếmrượuPháp(USDF),•Giải“PioneerAward”dànhchongườicónhiềucốgắngquảngbáVăn

hóarượuvangởViệtNamnóiriêngvàChâuÁnóichungtạicuộcthiquốctếRượuvangStarwinelầnthứhai(23-27/02/2005)ởPhiladelphia(Mỹ)

•GiámđốcChươngtrìnhđàotạoChuyêngia thửnếmrượuvangViệtNam(PFSViệtNam)2004-2005doHội thửnếmrượuvangquốctế,HộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-RoussillonvàHộinhữngngườibạnĐà

Lạt(Adaly)thànhphốMontpellier(Pháp)tàitrợ.•GiảngviênliênkếtcủacáctrườngĐạihọcBáchkhoaHàNội,Đạihọc

Bách khoa thành phốHồChíMinh, trường Cao đẳng Công nghiệp ThựcphẩmThànhphốHồChíMinh, trườngĐạihọcĐàLạt, trườngtư thụcDulịch-KháchsạnHoaSữaHàNội.

• Cố vấn xuất nhập khẩu và đào tạo cho các công ty “Les Celliersd’Asie”, “Ware House”, “Arowines”, “Ladofoods”, “Dalatfoods”, “VanGres”,cáctậpđoànkháchsạn“Accord”và“SixSens”ViệtNam.

•Tùyviênphápngữ“Vìsựpháttriểnlâudài”củaHộinhữngngườibạnĐàLạt(Adaly)thànhphốMontpellier(Pháp).

Bàiphátbiểutạihộithảorượuchampagne,HàNội,24/11/2005Rượuvangnóichungvà rượuchampagnenói riêng, từ trưócđếnnay,

luônluônlàmộtchủđềđượcmọingườithíchthúmạnđàmnhưmộtchủđềgắnliềnvớihộihọa,vănchương,âmnhạc,ngoạigiao,quânsựvàpháiđẹp.

Trongmộtbữaăntạimộttiệmănsangtrọng,ởbấtcứđâu,sựcómặtcủamộtchaichampagnetrênbàntiệcbaogiờcũnglàmộtsựkiệnđángghinhớ:nútchaibậtnổnhưtiếngcườitrongtrẻocủathiếunữdậythì,vịgiácvàkhứugiáctachỉvừacảmnhậnthấymùivịtuyệtvời,quyếnrũcủahươngthìthịgiácđãnonêvớimàusắcrựcrỡcủanhãnchai,vẻlunglinhhuyềnảocủachất lỏng trongchai, nétmảnhmai củadòngbọt sủi lăn tănvà sauđónổtungnhưmộtchùmpháohoa,nhấtlàchuyểnđộngtừdướilêntrêncủabọtrượulàmtaliêntưởngđếnnhữngvuithúcủacuộcđờinhưmộtdòngsôngtrôivềvôtận.Thínhgiáccũngdỏngtailắngnghetiếngnútchainổbốpvuivẻhaythởdàingaongán.

NóiđếnrượuchampagnetrongmộtbuổiHội thảonhưngàyhômnay,tôikhônghềcóthamvọngtruyềnbámộtkiếnthứcuyênthâmmànhằmtraođổithôngtin,giảithíchvàlàmchotấtcảmọingườihiểuđược:

-Lịchsửrượuchampagnevàcáchnhậnbiếtmộtchairượungonquacáctốchấthươngvịvàsựcấuthànhcủarượu.

-Lựarượuchampagnechocácmónăn-Chiasẻniềmvuisống…Trướccả tôngiáo, rượuvangnóichungvà rượuchampagnenói riêng

mang lạichongười tacảmthứcvềmột tình trạngsiêu thoáthaymộtviễntưởnggiảithoátkhỏisựhạnhẹpcủakiếpnhânsinh.

NgườiPhápchorằngrượuchampagnelàbiểuhiệnrõnétnhấtcủatựdo

-bìnhđẳng-bácái,vìnókhônglàđặcquyềnđặclợicủamộtgiaicấpnàomà của chung tất cả mọi người. Trong công chuyện làm ăn, ly rượuchampagnedễdàngthaythếmộttáchcàphê,vìnósẽlàmchocâuchuyệntrởnênhấpdẫn.Nósẽxoádầnmọitrởngạivàlàmchocácquanđiểmđốinghịchtrởnêngầnnhauhơn.

Rượuchampagnecònlàcầunốicủacácdântộc.NếunhưĐôđốcHảiquânNelsoncủaAnhtừngnói“phảicămthùngườiPhápnhưcămthùquỷdữ”, ông lại là người vô cùng thích uống rượu champagne. Uống rượuchampagnecũnglàcáchđểchứngtỏchongườikhácthấyđẳngcấpxãhộicủamình.“Hãynóichotôibiếtbạnănuốnggì,tôisẽnóibạnthuộcđẳngcấpnàotrongxãhội”,câungạnngữnàylúcnàocũngđúngvìnếubạngọimộtchaichampagnetrongmộttiệmănthìđiềuđóchứngtỏsựthànhcôngtrênthươngtrườnghoặcđịavịxãhộicủabạn.ĐócũnglàmộtnétrấtđặctrưngcủavănhóaphươngTây.

Rượuchampagnelàcánhcửacủamộngmơvàniểmhoanlạckhôngbaogiờ dứt.Nhiều khi trong khi sử dụng rượu champagne, bạn sẽ tình cờ trởthànhnhàvănhaynhàthơvớinhữngýtưởngtáobạobồngbềnhtrongđầunhưnhữngđámmâytrắngxốp.

Uốngtoànrượuchampagnetrongmộtbữaăncólợithếlàbạnsẽkhôngphảiphatrộncácloạirượu,vìthếđầuócsẽtỉnhtáo,cơthểnhẹnhàng.

Rượuchampagnecóthểcoilàloạirượuvangduynhấtcóthểphụcvụvớitấtcảcácmónăntrênbàntiệcvìnórấthàihòavớicácmùivịvàchấtliệukhácnhau.

Rượu champagne đem đến cho khách sành ăn niềm hân hoan, cuồngnhiệtvànhữngkhoảnhkhắchiếmhoicủasựtraođổivàchiasẻ.

Đốivớivănnghệsỹ,rượuchampagnelànguồncảmhứng,làmộtnhântốkhôngthểthiếucủahộihèvàvănhóa.

Uống rượu, trong bất kể tình huống nào, phải là những khoảnh khắctuyệtvời trongnhưpha lêcủaniềmhạnhphúcchiasẻcùngbèbạn.Rượuchampagneuốngcómứcđộsẽ làngườibạnđồnghành thân tín luônsánhbước cùng ta trên những nẻo đường củamột chủ nghĩa hoan lạc tinh xảonhưngkhôngvìthếmàtáchrờivớiđờithường.

Nếunhưngàyxưaphụnữuốngrượuphảivụngtrộm,uốngrồiđỏmặtlên, ý tứ nhìn người yêu hay chồng vớimột ánhmắt chứa chan bao điềumuốnnói thì ngày nay các cô gái trẻ không cònphải giấu giếmkhi uốngrượuvàcũngkhônghềđỏmặtngượngngùngkhinhìnvàomắtngườiyêu.Điềuđóchứng tỏxãhộiđãcómộtcáchnhìnnhậnkhoandung,độ lượng

hơnđốivớiphụnữ.MộtcôbạnnhàbáoPháptừngnóivớitôi“VớirượuWhisky,cậukhông

thểchinhphụcđượcphụnữ,nhưngvớirượuchampagnethìđiềuđótrởnênđơngiản”.

Rượuchampagnecósứcquyếnrũvớinhiềulợithế:nóđưalạiniềmvui,làmchobuổimạnđàmtrởnênnáonhiệt,người thuyết trình trởnên tự tinhơn,lạcquanhơn,choángngợptronghạnhphúcvàniềmvuisống.

Rượuchampagnecũngđượcnóiđếnnhiềunhưlàhìnhảnhcủanhữngtìnhyêuvụngtrộm.Nhưngrượuchampagnecũnglàngườibạnđồnghànhcủanhững cặp tìnhnhân, nhữngđôi vợ chồng thủy chungnhưnhất, cùngchiasẻnhữnggiâyphúttuyệtvờicủanămđầumớicưới.Nếutrongtìnhyêucónhữngphútsónggióthìrượuchampagnesẽlàtốchấthòagiảikhôngthểthaythếđược.

Rượuchampagnelàrượucủahoanlạc,nhưngcũnglàrượuđểgiảisầu.Nếubạnthấtbạitrongtìnhyêuhaytrênthươngtrường,rượuchampagnesẽgiúpbạnquênđinhữngmặccảm,tâmtư,giúpbạnvữngtinhơnvàsẵnsàngvượtquanhữngkhókhăn,thửtháchđểtìmđếnmộttươnglaitươisáng.Đầuthếkỷ20,tiêuchítuyểnchọnkỵbinhtrongmộtsốtrungđoànkỵbinhtinhnhuệcủaPháplàtrong3giờđồnghồcáctânbinhcựckỳkhỏemạnhphảivượtmộtquãngđường30kmvới3conngựabấtkham,làmtìnhvới3côgáilàngchơivàuốnghết3chairượuchampagne.TiêuchínàyởkỵbinhAnhcònkhóhơnnữavìquãngđườngphảivượtqualà30kmvà48km.

Sau khi về đích, chàng tân binh hân hoan hát bài “Ta uống rượuchampagnevìngựa,vìphụnữvànhữngkẻkhuấtphụcđượcnhữngsinhvậtcứngđầucứngcổnày.Quânchủngkỵbinhmuônnăm!”.

CốThủtướngAnhWinstonChurchilltừngđặttênrượuchampagnePolRogercho1conngựacủaông.TổngthốngMỹGeraldFordchỉuốngrượuCalifornia vớimột ngoại lệ rượunướcngoài duynhất là rượu champagnePháp.

Rượuchampagnecómộtmalựchuyềnbí:nókíchđộngcôngchúngvàtạoraảotưởnglàsựhoànthànhtấtyếucủamộtgiấcmơrấtlâukhôngthựchiệnđược.Nóvừalàvậtthểvừalàphivậtthể.Nólàsựchuyểnhóatừvậtchấtsangtinhthầnmàtathấyrấtrõquathànhcốcthuỷtinh.

LouisPasteurchorằngtriếtlýtrongmộtchairượuchampagnecònhơntấtcảsáchvởtrênthếgiới.CònMaxJacobthìquảquyếtrằngtiếngrìràocủabọtrượuchampagnekhichạmvàothànhcốcthủytinhgiốngnhưtiếngsóngrubờcát.

Vìthế,trước,trongvàcảkhikếtthúchộithảonày,mongcácbạnhãymởlòngđónnhậnhìnhảnhđầythơmộngcủarượuchampagne,HoàngđếcủarượuvangvàHoàngđếcủađànbàđẹp,nhưmộtkhobáucủatâmhồn,vớinhữngđammê,dằnvặt,khổđauvàkhátkhaotìnhyêucuộcsống.

Xincámơnsựchúýcủatấtcảcácbạn.

HàNội,ngày24/11/2005.

TôViệt.TôViệt-duyênnợ,đammêvàthànhcông

BáoCuoihoiNet-MụcChândungDoanhnhânMột cách tình cờ tôi

biếtđếncôngtycủaanhvàkhiliênhệvớianhquađiệnthoại tôi đã hình dung đóphải làmột con người thậtlịch lãm. Nhưng giọng nóitrầmấmvàlịchthiệpấylạimangđếnmộtcảmgiácgầngũi lạ lùng. Sự hiếu kỳtrong tôicàng tăngkhibiếtanh là người rất nổi tiếngtạiđấtnướcViệtNamxinhđẹpnày.Bắtđầutừsựtòmòđếnkhâmphục,ngưỡngmộ,đólànhữnggìtôicóthểnóisaubuổigặpgỡvớianh.Tôiđãđứngđợivàđithangmáycùnganhsongtôikhôngthểnghĩđólàanh.Vàđếnkhibiếtchắclàthếthìtôiđãkhôngkhỏithốtlêntiếngkêungạcnhiên.Anhkhácxavớinhữnggìtôihìnhdung,bìnhdịvàmộcmạc,nhưngcáisựthânmậtvẫnmãihồnhậunhưtựnhiênphảilàthế.

Nếubạn làngườiamhiểuvề rượuvang,hẳnbạnphảibiếtđếnnhữngdòng vang Pháp, Italia, Tây Ban Nha hay Hungari…, và sẽ biết đến anhtrongthếgiớicủanhữngchuyêngiathửnếmrượuvang.ĐólàTôViệt-mộtchuyêngiangườiPhápgốcViệthàngđầu thếgiới trong lĩnhvực thửnếmrượuvang.Gắn liềnvới tên tuổicủamộtTôViệt thànhdanhngay tạiquêhương là nước Pháp hào hoa, phong nhã ấy làmột người thoạt nhìn “hếtsức” bình thường.Không chau chuốt bề ngoài nhưvẻ tráng lệ vốn dĩ củaPháp,khôngcầukỳ,kiểucáchnhưcái“danh”anhđangcó,khôngtựphụ,khôngkiêuhãnhvớinhữnggìanhđãtrảiqua…,đólàtấtcảnhữnggìđẹpđẽ

đếnkhôngtưởngmàtôicảmnhậnđượctừconngườianhtoátra.Ngườitacóthểbiếtnhiềuvềanhvớinhữngthôngtinsátthựcchonhữngthànhcôngtrênkhắpnẻođườngthếgiớianhđãđiqua,bấtkỳnơiđâubướcchânanhđặtđến,cóthểlàChâuÂu,ChâuÁhaymộtchâulụcnàođó…,sựchàođónnồngnhiệtcủanhữngngườidântrồngnho,sảnxuấtrượu,haycácnhàchứctrách,giớichuyêngia…luônlàsựthểhiệnniềmtinyêuvàmếnmộanhsâusắc.TôViệtđángđượcnhậnnhữngtìnhcảmchânthànhnhưthếchotấtcảnhữnggìanhđãnỗlựccốnghiếntronglĩnhvựctruyềnbánềnvănhóarượuvangnày.Song,sẽcómộtđiềuítaingờrằngcáithútaonhãđólạiđượcấpủ,nuôidưỡngtừkhianhcònrấttrẻvàcũnglạitừnhữngcâuthơđầyhìnhảnhsinhđộngcủamộtthisĩngườiPhápthếkỷthứ19“Trongmỗichairượuvang có một linh hồn. Đêm đêm, linh hồn đó nhảy múa” (CharlesBeaudelaire).26 tuổi, thiđậuhọcbổngCôngphápquốc tếvà theohọc tạiđạihọcNice(Pháp)vàcáiduyênnợđãthậtkhéođưaanhđếnvớivùngđấtlàcửangõbiêngiớigiữaPhápvàItalia-nơigiaonhaucủahainềnvănhóarượuvanglâuđờinhấtcủaChâuÂu.Vàcáiduyênấycũngmộtlầnnữalạikhéo sắpđặt để anhđượcgặpgỡvới chuyêngia rượugiỏi nhấtChâuÂunăm2000-ôngFrankThomas-ngườiđãkhơidậysựđammêvềrượuvangtronganh.Cáikhaokhátcủatuổitrẻ,cáisứcmạnhtuổithanhniên,cáiđammêcủangườiamhiểu,cáinăngkhiếubẩmsinhcủamộtthiêntài,thêmcáiduyênnợvớivangđãlôicuốnanhvàocáithếgiớithanhtaovàquýtộcđó-mộtsứccuốnkhôngthểcưỡng.

Sựdìudắtcủachuyêngiahàngđầuthếgiớicùngnhữngnỗlựctựthâncaođộđãgiúpanhkhámphávôvànnhữngđiềumớilạtrong“vănhóarượuvang”.Đinhiều,hiểunhiều,biếtnhiều,TôViệtđãnhanhchóng trở thành“hợpthể”củamộtnghệsỹdanhtiếngvớicáihồncủamộtnhàvăn,mộtnhạcsỹvàmộthọasỹ.Chínhđiềukỳdiệuđóđãgiúpanhcóthểnắmbắtđược“cáihồn”tinhtúycủarượuvàthểhiệnnóbằngngônngữcủamộttiếtchếnghệthuậtđầyhoanhỉ,trừutượng,vàsiêuphàmsonglạihếtsứccụthểvàchínhxác.

Trước sựngạcnhiên củađồngnghiệp, củangười dânnướcPháp, củabạnbètrêntoànthếgiới,củanhữngaiđãtừnggắnbócùnganhtrongnhữngngàytháng“rongruổi”vớivănhóarượuvang,anhđãquayvềđấtmẹvớiniềmmongướccháybỏngđượctruyềnbánétvănhóađộcđáonày.“Rượuvanglàmộtthựcthểlunglinhbiếnđộng,mỗichairượusẽẩnchứamộtlinhhồn”-hiểuđượcđiềuđómớithấyđểbiếtthưởngthứcthôicũngkhôngphảilàchuyệnđơngiản.Mangtấtcảnhữnggìđãdàycôngvunđắpbaonămqua,bỏlạisaulưngnhữngthúvuisumvầycùnggiađình,nhữngkhoảnchiphíkhổnglồmỗilầnđilạigiữahaiquêhươngPháp,Việt,anhđãquayvềnơichônraucắtrốn,quayvềvớinhữnghoàiniệmtuổithiếuthời,vớibóngdáng

ngườicongáiđầutiên,vớimảnhvườntỏahươngphonglanthơmngàongạtcủanhàbên…Đólàquyếtđịnhcủaanh-mộtchuyêngiahàngđầuthếgiới,ngườiChâuÁhiếmhoi,ngườiViệtNamduynhấttronglàngnếmthửrượuvangquốctếđượcnhậngiảithưởngcaoquýPionnierAwardtạiPhiladelphia(Mỹ),mộtthạcsỹCôngphápquốctế,mộtthạcsỹLuậtvàkinhtếcácnướcđangpháttriển…Tôikhôngthểkểhếtnhữngcái“danh”anhđanggánhtrênvai,dườngnhưnóquánặngvớimộtconngườiViệtNambénhỏtrongtầmvócquốc tế, song lại quá lớn trongniềm tự tôndân tộc - đó là anh -mộtngười sinhnăm1958, chảy tronghuyếtquảndòngmáuViệtđểbiết trongsâuthẳmtráitimlàmongmuốncốnghiếnchoquêhươngđấtnước,đểbiếtrằng“Aicũngcónguồncộiđểquayvề”./.

PhươngAnhNângcaochấtlượngrượuvangViệtNamlêntầmquốctế

(13:49’06/12/2005(GMT+7)NgườiViễnXứ)MinhDiệu-ThùyMai

Chuyên gia Việt kiều Tô Việt đang trình bày về cảm quan và chấtlượngrượuvangtạilớphọc

Sáng ngày05.12.2005, Công ty CổPhần Thực Phẩm LâmĐồng đã phối hợp vớiông Tô Việt, Việt kiềuPháp - chuyên gia caocấp rượu vang thế giới,Giám đốc chương trìnhvăn hóa rượu vang ViệtNam tổ chức hội thảochuyên đề mang tên“Cảmquan vàđánhgiávềchấtlượngrượuvangViệtNam”.

Saubuổihộithảonàylàmộtkhóabồidưỡngvàđàotạongắnhạnkéodài ba ngày (từ thứ hai 05/12 đến thứ tư 07/12/2005) nhằm bổ sung kiếnthức, bồi dưỡng những nghiệp vụ chuyênmôn sâu về văn hóa rượu vangcũng như những cách thức trong việc tuyển lựa chất lượng giống nho vànhữngyếu tốkhácnhằm tìmcáchnângchất lượng rượuvang trongnước,đặcbiệtlàrượuvangĐàLạtlêntầmquốctế.

AnhPhạmHữuHà,nhânviênphòngtổnghợpcôngtyCổPhầnThựcPhẩmLâmĐồngchobiết:đâylàlầnđầutiêncôngtyđãmờimộtchuyêngiangườiViệtcóquátrìnhcôngtáclâunămtạinướcngoài,cókinhnghiệmvàbềdàyvềrượuvangđếngiảngdạyvàchiasẻkinhnghiệmtrong lĩnhvựccảmquanvàvănhóarượuvang.

40thànhviênđãtheohọcvàsaukhóahọcnàyhọchínhlànhữngngườitruyền đạt và hướng dẫn trực tiếp lại cho công nhân của nhàmáy, nhữngngườitrựctiếpthamgiavàoquátrìnhsảnxuấtvàchếbiếnrượuvang.

Đượcbiết,hiệntạicókhoảng100côngnhânđanglàmviệctạicácbộphậnsảnxuấtvàchếbiếncủacôngty.CũngtheoanhHà,hiệntạisảnphẩmrượuvangcủacôngtyngoàiviệcphânphối trongnướccũngxuấtkhẩuđimộtsốnướckhácnhưNhậtBản,HànQuốc,MalaysiavàCampuchia.

Trongtươnglai,côngtydựkiếnsẽđẩymạnhviệcxuấtkhẩusảnphẩmđinướcngoàivàdựkiếnsẽtiếnhànhmởrộngthịphầnxuấtkhẩunày.

Trong hướng phát triển của mình, Công ty cổ phần thực phẩm LâmĐồngsẽchútrọngviệcxuấtkhẩurượuvangĐàLạtsangcácnướcnhấtlànhữngnướccóđôngngườiViệtsinhsống.

Trênthếgiớihiệnnaycókhoảng8triệuhađấttrồngnhođềlàmrượuvang.TạiViệtNam,rượuvangĐàLạtđangtừngbướckhẳngđịnhuytín,thươnghiệucủamìnhvàđượcnhiềunướcnhất làcộngđồngngườiViệtởnướcngoàiưachuộngnhưtạiNhật,Malaysia…

TheochuyêngiaTôViệt,vănhoárượuởViệtNamđãcótừlâutrongtổngthểvănhoáẩmthựccủadântộcnhưngrượuvangcònítngườibiếtcảmthụvà thưởng thức.Trongquá trìnhhộinhậpquốc tếvàbùngnổdu lịch,kháchnướcngoài,Việtkiềuvềnướcđầutư,làmănngàycàngđôngnênviệcnângcaokiếnthứcvềvănhoárượuvangcùngcácdịchvụvềdulịch,nhàhàng,kháchsạnrấtcầnthiết..

M.D-T.MHộithảorượuchampagnevàAlsacetạiHàNội

CuoihoiNet9h00ngày15/12/2005tạiTrungtâmthểthaovănhóa-65QuánSứ-Hà

NộisẽdiễnrahộithảorượuchampagnevàAlsace.ĐâylàmộttrongnhữnghộithảovềrượuchampagneđượctổchứcthườngniêntạiViệtNamnhằmtruyềnbánềnvănhóarượu.HộithảođượctổchứcvớisựcómặtcủacôngtyThiênLinhWinevàchuyêngiahàngđầuthếgiớitronglĩnhvựcthửnếmrượuvang-TôViệt.Tạihộithảolầnnày,ôngTôViệt(giámđốcđàotạovà

quanhệquốctế,chuyêngiaquốc tế rượu vang, thànhviênHiệphộithửnếmrượuvang quốc tế…) sẽ có bàiphát biểu về lịch sử rượuchampagne và cách nhậnbiết một chai rượu hảohạng, cũng như việc lựachampagnechocácmónănphùhợp…

Thực chất, văn hóarượuđãcótừlâuđờitrongtổng thể nền văn hóa ẩmthựcởViệtnam,songvềrượuvangthìítngườisànhtrongcảthưởngthứcvà cảm thụ.Vì vậy, có thể coiHội thảo về rượu champagne làmột trongnhững hoạt động thiết thực nhất thu hút sự tham gia đông đảo của mọingười.TạibuổiHộithảotấtcảmọingườiđềucócơhộilắngnghe,giaolưu,traođổivớicácchuyêngiahàngđầuthếgiớitronglĩnhvựcthửnếmrượuvang.

NgườiPháp luôn tựhào rằng“Khôngcó rượuchampagnengoàinướcPháp” đủ để thấy rượu vang nói chung và champagne nói riêng được tônvinhthếnàotạiPháp-mộtđấtnướcđứngđầuthếgiớivềsảnlượngrượuvanghàngnăm,dùdiệntíchtrồngnhotạiPhápchỉđứngthứhaithếgiớisauTâyBanNha.TạiPháprượuchampagneđượccoilàbiểutượngcủatựdo-bìnhđẳng-bácái,bởinókhôngđặcquyền,đặclợichobấtkỳmộtgiaicấpnào…Vàkhôngchỉ cóPháp,ởkhắpmọinơi trên thếgiới,nơinàocó sựhiệndiệncủathứchấtlỏngmêhoặcđó,nơiđócósựsángtạođếnbấttận.

Rượuvang,champagne -những thứcuốngquý tộc - luôn luôn làmộtchủđềmạnđàmđầyngẫuhứngvàthivịnhưmọichủđềnghệthuậtkhác,bởi vốn dĩ uống rượu cũng là cảmột nghệ thuật và cái nghệ thuật chínhthốngnàyluônmangđếnchoconngườimộtcảmgiácbìnhan,ấmáp.Mọicâuchuyệnsẽtrởnênhấpdẫnhơnnếucósựgópmặtcủamộtlychampagne,vàmọikhoảngcách,mọitrởngạisẽbịxóabỏ,nhữngquanđiểmđốinghịchvìthếcũngxíchlạigầnnhauhơn.

Hơn thế nữa, uống champagne là cách chứng tỏ cho người khác biếtđẳngcấpxãhộicủabạn,cũngnhưsựamhiểucủabạnvềnétvănhóađộcđáonày.

Hội thảo hứa hẹnmang lại nhiều điều thú vị, không chỉ đơn giản về

champagne,vềvùngđấttrồngnhoAlsace…PhươngAnh.

HướngtớivănhóaẩmthựcPháp17:17’15/12/2005(GMT+7)NgườiViễnXứ

NhịHàNhữnghiểubiếtlýthú,tinhtế,

đa dạng và phong phú bất ngờ vềhailoạirượuvangkhaivịnổitiếngcó xuất xứ từ Pháp: rượu vangAlsace và rượu champagne, đãđượcôngTôViệt(ViệtkiềuPháp)-một Chuyên gia về rượu trình bàytại 65 Quán Sứ - Hà Nội sáng15/12/2005. Hội thảo dành cho tấtcảnhữngnhànhậpkhẩu,phânphốirượu,nhữngngườiphụcvụrượutạicác nhà hàng, khách sạn và nhữngai yêu thích ẩm thực Pháp.Có thểnói, tất cả những người tham dựHội thảo trên đã gặp nhau ở niềmđam mê về rượu cũng như mongmuốnđượcbổibổnhữngkiếnthứcquýgiávềvănhoáẩmthựcPháp.

Năm2005,lầnđầutiêncáchộithảovềrượukhaivịkiểuPhápnhưtrênđượctổchứctạiViệtNam(2lầntạithànhphốHồChíMinhvà2lầntạiHàNội)đưalạinhữngthôngtinbổíchchongườiquantâm.Đượcbiết,đâylàmột chương trìnhmiễn phí hoàn toàn, nằm trong khuôn khổ của các hoạtđộnggiớithiệunềnvănhoáẩmthựcPháprathếgiớicủacơquanpháttriểncácsảnphẩmNôngnghiệpvàCôngnghiệp thựcphẩmPháp(Sopexa).HàNộivà thànhphốHồChíMinhlà2 trong31thànhphốthuộc21quốcgiatrêntoànthếgiớithamgia“LễhộirượukhaivịkiểuPháp”-mộtsángkiếnđộcđáocủaSopexanhằmquảngbácácsảnphẩmnôngnghiệp.

N.HKỷniệmxưa“Nghemưanơinàylạinhớmưaxa...”

(16:08’26/12/2005(GMT+7)NgườiViễnxứ)

TôViệt(ViệtkiềuPháp)(Chuyêngianếmthửrượuvangquốctế)ChuyếnxeThànhBưởixuấtpháttừthànhphốHồChíMinhhồi18giờ

ngàychủnhậtđưatôilênthànhphốĐàLạt.Theolịchtrình,tôisẽlêngiảngvềcảmquanrượuvangởnhàmáyrượuvangĐàLạttrong3ngày,từ05/12-07/12/2005.

Đâykhôngphải là lầnđầu tiên tôi lêngiảngởĐàLạt.Từ2nămnay,trongkhuônkhổnhữnghoạtđộnggiảngdạyvềvănhóarượuvangcủatôiởViệtNam,tôithườngxuyêntổchứccáckhóađàotạovàcácbuổithửnếmrượuvangvớikháchsạnSofitelPalaceĐàLạt.

Tuynhiên,mỗilầnlênĐàLạtthếnày,ítnhiềuđềucónhữngcảmgiácthươngnhớbângkhuâng.

ĐàLạtgợichotôinhiềukỷniệmvềmộtvùngxứlạtôiđangsống,vùngAlpes-MaritimescủaPháp.Cũngnhữngconđườngngoằnngoèotrênnúi,nhữngđồithôngngútngànvàđâyđóthấpthoángquacâylánhữngngôibiệtthựnhỏmangnétkiếntrúcChâuÂu.KhôngphảingẫunhiênmàngườiPhápthời thuộc địa gọi thành phố này là xứ “ThụySĩ nhỏ” củaViệtNam, vớinhữngliêntưởngđếnkhíhậumátlành,núiđồi,rừngcây,hồnước.

XechúngtôibịkẹttrongThànhphốHồChíMinhhơnmộttiếngđồnghồdodânchúngđổranhữngnơicôngcộngnhằmtheodõivàcổđộngchotrậnchungkếtbóngđákhuvựcViêtNam-TháiLan.Dẫukhôngphảilàmộtfan bóng đá, tôi như cũng hòa chung vào cơn sốt của dòng nguời bất tậnđang nhích từng bước trên các trục phố chính của thành phố.Vào nhữngngàynhư thếnày,mới thấysựkẹtxeởThànhphốHồChíMinh thậtghêgớm,chẳngkémgìParishaytrêncácxalộmùahèởChâuÂu.

XerađếnBiênHòathìtrờilácđácmưa.Mộtngườibạnlữhànhchotôibiết năm naymưamuộn.Hai luồng pha đèn chiếumột khoảng sáng nhạtnhòatrướcmũixe,nhữnggiọtmưabụibayxiênnganglúcdậpdồn,khithưthả. Hàng quán bên đường thưa thớt, thảng hoặc một vài chiếc xe chạyngượcchiềuvớinhữngkhuônmặtmệtmỏivìthiếungủcủahànhkháchtrênxelàmtôichạnhlòngnghĩđếnquênhà,vẫncònnghèokhólắm.

Trongnhữngđêmmưathếnày,kỷniệmtuổithơdồndậpvề,tíutíttrongđầunhưnhữngbầyongnhỏ.Thủaấy,giađìnhtôi5ngườisốngtrongmộtcănphòngnhỏkhoảng20m2ởphốThợNhuộm-HàNội.Cảnhàngủtrênmộtchiếcgiườngđôikhainồngmùinướcđáiđứaem traimới lên3 tuổi.Giữanhàlàđườngmángnướcchocả2khốinhà,vìthếmỗikhimưato,bốmẹ tôiphảimangchậu tochậunhỏ rahứngnướcmưadột,cảnhànhưcóchiếntranh.

Cáigiườngđôiđộcnhấtấynằmcạnhcửasổ trông ra sân.Tôivừasợvừa thích thú ngắm những bọt nước sủi tăm trong sân qua ánh sáng củanhữngtiachớp.Saumộttiếngsétkhủngkhiếplàmrungcửa,cậuemútcủatôiòakhóc,vừaômchặtlấymẹvừangâythơnói:anhViệtnằmngoàicùng,thếnếusétđánhvàoanhthìlàmsao?Thươnganh!Thươnganh!

Nămlên8tuổi,tôiđisơtán.Hànhtrangchỉ2bộquầnáoxanhvàconcánhựamầuđỏBordeauxlàthứđồchơixaxỉbốtôimuachotrongmộtlầnđicôngtácởLiênXô.Cũnglầnđầutiêntôithấynhữngcơnmưađầuhè,xốixả.Đangđêmmàcảnhànaonứcdậylấyđơmđihôicátràntừaocáhợptácxãlênđườnglàng.Tôinínthởnhìncôhàngxómhọclớp7vénquầnđixúccá.Tuylàgáinhàquêmàđùicôtrắngquá,nõnnà.Chúngtôimêmảiđuổitheo những chú cá rô đang ra sức rạch qua đường làng lát gạch.Vô tình,cùng thò tayvàođơmbắtcá, tay tôichạmvào tay thônnữ.Côrụt tay lại,khônghiểucôcóđỏmặtlênkhông,nhưngtôinhớrấtrõánhmắtcôlấplánhquanhữnggiọtmưa,làmchohồntôilênmây.Trongnhiềunămtrời,côthônnữấylàthầntượngcủatôi,làmốitìnhđầuthầmkíncủatôi,chođếnkhitôirờinôngthônvềthànhphố.

Thờigianthấmthoáttrôi.Rồicácemtôilớnlên,bốmẹgiàđi.Tôilưulạc du học sang trời Tây, lòng vẫn đau đáu nhớ về những kỷ niệm thânthươngnơiquênhà.DùlàtrờimưaởPháp,ởĐức,ởAnhhayMỹ,tôiđềucónhững liên tưởngđếncáccơnmưaởViệtNam.Đếnnỗinhiềukhivàocuốiđông,lặnlộimặcáogióđiraphốđểcảmnhậncáilơnphơncủacơngiólạnhvànhữnggiọtmưabụimặnmòivevuốtmá…Chiếcxevẫnlầmlũirũmưa đi.Mưa ơi, vô tình hay hữu ý, những cơnmưa thi vị giúp cho conđườngdàihơnhayngắnlạitùytheotâmtưởngcủakháchlữhành…

Chiềunay,trênconđườngnhỏngoằnngoèo,cũngnhữngđồithôngnhonhỏ,cũngcáilạnhbuốtthịtda,tôilạinhớvềĐàLạt,nhớvềcơnmưamuộnởSàiGòn,nhớvềnhữngkỷniệmcủaquêhươngmột thời luônnhoinhóitrongtim…

Alpes-Maritimes-nhữngngàycuốinăm2005-T.VThưphươngxaĐêmtấtniênởNice

(11:26’04/01/2006(GMT+7)NguoiVienXu)TôViệt(ViệtkiềuPháp)

“Ok,tốinayanhvàhaiđứanhỏsẽlênnhàNicolasđóngiaothừa.EmđãgọiđiệnchoMichel,haivợchồngnósẽghéquađónanhvào7giờ15”.Vợtôi,vẫnvẻtấttảthườngngày,tuyđãlấy1tuầnphépđểcóthểgầngũichồng

connhiềuhơntrongquãngthờigian tôi trở lạiPháp,vừađẩymáyhútbụiquanhphòngkháchvừanói.Tôivốnbiếtvợkhôngthíchđiđườngnúingoằnngoèo,vìhaybịsayôtô,nhưngvẫncốnàinỉ:“Thôi,emcốlênchútxíu,cảnămchỉcómộtngày”.Đứacontraicũnghùa theobố:“Đúngthế,nếumẹkhôngđithìbạngáiconcũngởnhàluôn”.

Dùđã làmáp lựcđến thế,haibốconchúngtôivẫnkhônglaychuyểnđượctìnhthế.Dọndẹpnhàcửaxongxuôi,vợtôirútcuốn“Cánhđồngbấttận”màcôbạngáiphóngviênNgườiViễnXứtặngtrướckhitôivềPháp,thoảimái ngả người trên ghế canapé và chỉ loáng sau đã bị hút hồn theonhữngnhânvậttrongtruyện.Lắcđầuchánnản,contraitôivàobuồnglấyrachiếc chăn lennhẹ tôimangvề trongmột đợt đi công tácởAnh, đắp lênngườimẹ.Nólàmthếchobõghét,vìtôibiếtvợtôikhôngthíchchiếcchănnày,nóiđắpvàothườngbịngứa.Nhưngcôấyvẫnthảnnhiênnhưkhôngcóchuyên gì xảy ra.Hai bố con đành chịu trận, gọi điện khẳng định lại vớiNiclolaslàsẽlên3ngườiđóntấtniênchứkhôngphảilà4.Cậubạntôilùngbùng câu gì không rõ trong điện thoại, vẻ không được hài lòng cho lắm.Nicolasrấtmuốnvợtôilênnúi,vìhaigiađìnhquenbiếtnhauhơn10nămnay,từthủahaiđứachúngtôisốngchếtcónhautrongnhữngcuộcđuathểthaochạyviệtdã,marathonhaytrèonúi.

BiếtđemgìlênnhàNicolasđây?Suyđitínhlại,tôichọntrongđốngđồmangởViệtNamvềmộtgóimứtgừng,mộtgóikẹolạc, ítbòkhô,gọi làcủaítlòngnhiều.

AnhbạnNicolascủatôi,vốnsinhraởGuadeloupe,mộttỉnhhảingoạicủaPháptrongbiểnCaraibes,rấtthíchxàiđồănChâuÁ.Tôicònnhớ,mộilần đi Guadelouupe về, thế nàoNicolas cũngmang cho tôi vài chai rượuRhum“cấttạinhà-faitmain”,anhnhấnmạnhvàochữ“faitmain”nhưkiểumộtanhnôngdânchânđấtmắttoétcậycụcđemmộtbìnhrượuđấtnungnútláchuốirathànhphốtặngngườithânvàtựhàokhoe:“Rượunàybunónhàemchọnkỹtừnghạtthóc,chưngcấtlấynướcđầutiên,lạicòncấtcônghạthổ9thángmườingày,mangnặngđẻđaughêgớmlắmbácạ”.

Loxongkhoảnkhaivịvàtrángmiệngrồi,tôixuốnghầmrượuchọnvàichaithếtbạn(vàcảtựthưởngchomình).

Xanhàđãvài tháng, tôikhôngcó thờigianngóngàngđếncái“vườncấm”nhonhỏcủatôi.Khuvườnđịađàngnàychỉrộngkhoảng4mvuông,nhưngtôicũngkhéoxếpđượcvàitrămchairượu,kỷniệmcủanhữnglầnđithử nếm khắp nơi trên thế giới. Thôi thì đủ cả rượu Pháp, TâyBanNha,Italia,Australia,Anh,Đức,ThụySĩ,Algeria,Ma-rốc,NamPhi…Đốivớitôi,mỗimộtchairượucómộtcuộcđờiriêng,mộttìnhcảmriêng,mộtlinh

hồnriêng,mộtnétvănhóariêng,muônmàumuônvẻ…Mỗikhivào“cáithếgiớicủariêngtôiấy”,tôiởlạihànggiờ,sayđắmtrongcáikhônggianmờmờảoảo,nửatốinửasángquakhungcửatòvòrộngchừng15cm.Tôitưởngnhưnghethấymỗichairượurìrầmcahát,kểlạichotôinhữnggìđãxảyratrongthờigiantôivắngnhà,nhữngvuibuồnchúngđãtrảiqua,nhữngđổithaymàchúngcảmnhậnđượcvềthờitiết,khíhậu,ánhsáng,vềnhữngtianắngbanmai,nhữngvìsaolelói,cảnhữngđêmtrăngrờirợikhiếncâylábênngoàikhungcửatòvòcũngnhưsángrựclên,tràntrềsứcsống.Tôihítcănglồngngựccáikhôngkhíhơitùhãmđượmmùiẩmmốcvàphảngphấthươngrượu,cáiphầnbayhơitinhtúy,phầncủacácthiênthần“lapartdesAnges”đó,nhưhíthươngcủavợhoặcmộttìnhnhânlâulắmrồikhônggặp.Tôisờlênnhữngnhãnchaixùxìhaytrơnlángvàtưởngtượngđólàlàndamềmmạicủaphụnữhaymộtanhlựcđiềnsuốtngàybánmặtchođất,bánlưngcho trời.Nàynhé, chai rượuMuffalarđến từRumaniavẫncònnồnghươngcôgáinôngdânvùngnúiCarpates.ChaiIceWine(rượutừnhothuhoạch trên tuyết)đến từCanadamanghơi thởnóngrựccủa lũsóisăn tìmhươuCariboutrênbăngtuyếttháng1…

Lầnlữamãi,cuốicùngtôicũngchọnđược1chaivangtrắngSavoievàhaichaivangđỏvùngProvence,niênhiệu2001.

Michelvàvợđếnđónchúngtôirấtđúnggiờ.Đêmtấtniên,lạithêmcáilạnh30Ckhiếntrờinhưcaothêm,môngmênh,vớimuônvànvìtinhtú.Conđườnglênnúithậtđẹp,lượnlờgiữacâylávànhữngngôibiệtthựlấplánhánhđèntrangtrícủacáccâythông,tựnhiênhaynhântạo.Mộtcơnmưanhỏchợt đến, chợt đi, chỉ đủ lángmặt đường và lòng chúng tôimềm lại, vớinhữngxúccảmlẫnlộnnửavuinửabuồn.Vuivìsắpđượcđónnăm“BínhTuất”,buồnvìsắpphảilybiệtnăm“ẤtDậu”.

Hồibatôicònsống,vẫnkểrằngcứmỗigiaothừa,cậuemtraiútcủatôithườnghỏibagiaothừalàgì?“Làlúcgiaonhaucủanămcũvànămmới”.“Thếnămcũvànămmớigiaonhauvàolúcnàovàởđâuhởba?”.

Bagiảithíchrằngnămcũvànămmớigiaonhauvào12giờđêm,vàởbấtcứđâu, trongmỗigiađình,mỗi thànhphố,mỗiquốcgia trên thếgiới.Cậuemtraitôilèlưỡi,nói:“Khiếp,thếgiaothừacònnhanhhơncảmáybayphảnlựccủaMỹà”.

Xalắmrồinhữngkỷniệmêmđềmấy.Vàcuộcsốngvẫntrôi.Nicolasvàlũnhỏratậncửađónchúngtôi.CongáianhtênLaura,còncontraitênJérémy.Laura11tuổi,Jérémy14.

Lâukhônggặp,tôithấyLauralớnbổnglên,cònJérémyđãcódángdấpcủamộtthanhniêntuyvẫncòngiữnhiềutínhcáchhồnnhiêncủathiếuniên.

Cảnhàvồnvãđưachúngtôivàophòngkhách.VợNicolas,Sophie,bậntíutíttrongbếp.Khiđượchỏichịsẽđãikháchnhữnggì,chịcườihiềnhậu,nói:“Ganbéo,cáhồihunkhói,thịtbòbỏlò,cònmóntrángmiệnglàkem”.

Chúng tôi ngồi hàn huyên bên lò sưởi rực hồng, nhâm nhi rượuchampagne với bánhmì, trứng cá tầm và phomátKiri. Sophie là bác sỹchuyênvềthểthao,chịmớichuyểnphòngmạchtừNicelênSainteBlaisetừhơnmộtthángnayvàtỏrarấthàilòngvìphòngmạchmớicủachịchỉcáchnhàhơncâysố.

Bữaănkéodàikhálâu,vìtheophongtụcphươngTây,mọithànhviêntronggiađìnhvàbèbạnsẽđóngiaothừangaytạibàntiệc.ChaivangtrắngSavoie tuyệt vời với món cá hồi. Nicolas mở một chai vang ngọtMontbazillacđểdùngvớimónganbéo.Mónbòbỏ lò,cònhơirỉmáu,rấthợpvớihaichaivangđỏtôimanglên.

Mảitròchuyện,chợtchúngtôinghethấynhiềutiếngnổlớn,liêntiếp.Tôichạyrasân.Cảmộtvùngnúinonsángrựclêndướiánhpháobôngvàpháohoa.Thúvịnhất lànhàai trongxómcònđốtcảmột tràngpháo tép,chắcmuaởmộttiệmtạphóaChâuÁtrongphố.

Chủ và khách hôn nhau, nói những lời chúcmừng chomột nămmới2006hạnhphúc,sứckhỏevàthànhđạt.

Khichúngtôixuốngnúi,đườngchântrờiphíabiểnĐịaTrungHảiđãcórángphớthồng,báohiệumộtngàymớibắtđầu.XinchúcmừngnămmớimẹvàcácemởViệtNam!

Đêm31/12/2005-T.VNhữngngàytrênđảoSicile

07:27’12/01/2006(GMT+7)NguoiVienXuTôViệt(Pháp)

03.01.2006TôibaytừNicebằngmáybaycủaAlitalia,MacDonaldDouglasMD-

80, 2 động cơ phản lực, thường đượcmệnh danh là taxi bay vì chở đượcnhiều khách và điều khiển dễ dàng.Trên đườngbăng, chiếcmáybay nàygiốngnhư1concálóckhổnglồ,khôngbiếttrêntrờisẽrasao?

Bay1giờ30phútthìđếnRome,sauđóchuyểnmáybayđểđiPalermo.PhicôngItalialáimáybaynhưláixeđuaFerrari,chạynhanh,ngoặtgấp

làmnhiềukhiđứngtimhànhkhách.

ChiêuđãiviêntỉnhkhônóitiếngItaliadùbạncóbiếthaykhông.NgườisoátvéởcửarasânbayFiucimino(Rome)rấthàihước,thấytôi

làngườingoạiquốc,anhkiểmtrahộchiếurồi…vờđưachocôgáiSicilexinhđẹpđứngbêncạnhtôitrướckhicườirấttươivàxinlỗi,cũngbằngtiếngItalia.

TiếngAnh:nếucóbạnđọcnàođóphảnánhtrênVietnamExpressDailyrằngtrìnhđộtiếngAnhcủanhânviêntiếpthịVietnamAirlineslàkhôngthểchấpnhậnđượcthì tôisẽlấylàmsungsướngđượcnghethứtiếngAnhđóhơnlànghechiêuđãiviênhàngkhôngAlitalianói(tấtnhiên,tôikhôngvơđũacảnắm,cónhữngtiếpviênnóirấtgiỏi).

RờisânbayRome,máybaybaydọcbờbiển,ởđộcaotươngđốithấp,vìthếtôicóthểquansátthấycácthànhphốlunglinhánhđiệnnhưnhữngchuỗingọctraiđeocổ.

ĐếnPalermo11giờ30tối,chậm40phútsovớidựkiến.Sânbaysátbiển,mộtbênlànhữngváchnúidựngđứng.Vàophòngchờ

lấyhànhlý,tôithấtvọngvìmãikhôngthấydâychuyềnchuyểnđộng.Đếnkhihànhlýchạyrathìmọingườichenlấnxôđẩyđểlấychonhanh,chẳngkhácgìcảnhlấyhànhlýởNộiBàihayTânSơnNhất.

Hải quan sân bay đứng sẵn với chó nghiệp vụ ngửi va ly tìm thuốcphiện.Tôiliêntưởngđếnphim“Bốgià”vàgiađìnhCorleonne.

Vừakéovalyrađếncửa,đãthấycảgiađìnhViệtkiềuTrầnThịHằng,GiuseppeGiusto,Salvatore,Danielarađón.GiuseppeGiusto,50tuổi,chồngHằng,làmnghềkiểmlâm.Hằng,33tuổi,sangItaliatừnăm1995,làmbácsĩchâm cứu ở thị trấn Alcamo, cạnh Palermo. Salvatore, 5 tuổi, con traiGiuseppevàHằng.EmgáiSalvatorelàDaniela,4tuổi.

Đêm,cảnhàănmìgói,uống rượuNerod’Avola+Merlot.Chai rượutươngđốingon,nhưngvìquámệtsauchuyếnđidàinêntôichỉmongbữaănchóngxongđểđánhrăngđingủ.

Ngủtrongphòngtụinhỏ,2giường,2máyvitính,sạchsẽvàngănnắp.ĐêmSicilekhálạnhnênngủngon,chỉthứcdậylúc8giờsáng,tuynhiênrấttiếnbộlàkhôngphảinhờaiđánhthức.

Lẳng lặng đi tắm, đánh răng, rửamặt.Mặc quần áo xongxuôi thì vợchồngHằngcũngthứcgiấc.Giuseppephacàphê,cònHằngxuốngphốmuabánhmì.

Càphê rất ngon, nhưngđặcđếnmứcngườiViệtmìnhgọi là “càphêcắmtăm”.KhiHằngdịchcâunóiđùanàycủatôichoGiuseppenghe,anhrất

khoáivàéptôiuốngthêmmộttáchnữa.ChúngtôirờithịtrấnAlcamolúc9giờsáng.Cùngđivớichúngtôicó

thêm2ngườibạnItalialàGiuseppe“pépé”,vìôngđãnghỉhưu,vàcôTecla,phụtráchkinhdoanhcủamộthãngrượuởPalermo.

RakhỏiAlcamođã thấynhữngruộngnhomênhmôngnằmsátđườngquốclộhaytrênnhữngsườnđồithoaithoải.Sicilecókhoảng150.000hađấttrồng nho, lớn hơn cả vùng Bordeaux của Pháp tuy diện tích đảo chỉ có25.708kmvuông.

CảnhquanSicilerấtđadạng.Nếunhưdảiđồngbằngvenbiểnkháxanhtốtvớinhững ruộng rau,nhữngvườncâyănquảvàđồngcỏ thìvùngcaonguyên (từ độ cao 350m trênmực nước biển) lại khá cằn cỗi, với nhữngruộngnhovàvườnôliu,đâyđótrênsườnđồimộttrangtrạibỏkhông,hoặcmộtxưởnglàmrượuđãđóngcửa.Chúngtôidừnglạithamquanmộtpháođàicổhoangtàn,xiêuvẹođãtừnhiềuthếkỷnay,nghegióhúquatừngkẽđávànhớvềcốnhạcsĩTrịnhCôngSơnvớibàihát“hỏiđárêuphongbaonhiêutuổiđời?”.Nhiềuthếhệđãquađitrênmảnhđấtnày,nhưngsỏiđávẫntrơgancùngnhậtnguyệt.

ChúngtôiđếnlãnhđịaMonteOlympohồi10giờsáng.Lãnhđịanàycó800hađấttrồngnho.CácgiốngnhotrắngđịaphươngnổitiếnglàCataratto,Greanico,GrillovàInsolia.CácgiốngnhođỏđịaphươnglàNerod’Avolavà Nerello Mascalese. Lãnh địa có một số giống nho quốc tế nhưChardonnay(trắng),CabernetSauvignon,MerlotvàSyrah(đỏ).

Xưởng làmrượuđược trangbịnhữngmáymóchiệnđạinhất thếgiớicủaPhápvàItalia.Hầmnuôirượucó1.000thùnggổsồinhậptừSlovénie.Saukhiđithămcácruộngnhovàhưởngcáithúđượclộibìbõmtrongbùn,trongcáilạnh100C,chúngtôiquaylạithửnếm:

-MộtchaiGreanico,nhiềutínhchấthoaquảtươimát;-MộtchaiGrillo+Chardonnay,vừacótínhkhoángchấtcủadòngnho

Grillo,vừađậmđà,tròntrịavớidấuấnrõrệtcủadòngnhoChardonnay;-MộtchaiNerod’Avola,manghươngvịhoaquả,mùiđánúilửavàgia

vịthảomộcvùngđồinúi;-MộtchaiNerod’Avola+Syrahtinhtế,rấthợpvớiphụnữ;-Vàcuốicùng,1chaiLuxustuyệtvời,làsựphốihợpcủa5dòngnho

CabernetSauvignon,Merlot,Syrah,Nerod’AvolavàPetitVerdot.Niềmhânhoanấycònđượctiếptụctrongtiệmănngonnhấtcủathịtrấn

Sambucca, với những món ăn rất đặc trưng của đảo Sicile và món mì

Spaghetti “al Dente - giòn sần sật” của Italia. Bữa ăn kết thúc lúc 3 giờchiều,vớitách“càphêcắmtăm”đậmđặcđếnmứccóthểquậtngãbấtcứthanhniênnàonếungườiđóchưacógìlótdạ.

Cơnmưanúiậpđếntiễnchúngtôiracửa.Conđườngxuốngnúinhòetrongmộttấmmànnướctrắngxóa,nhưnghaichiếcgạtnước,dùđãlàmviệchếtcôngxuất,vẫnkhôngxóađượcnhữngdưâmcủa tìnhbạnViệtNam-Italiatrongsâuthẳmtráitim.

05.01.2006Sáng,dậy từ7giờ30nhưngvẫnnán lạigiườngthêmchútnữađể tận

hưởngcái cảmgiác thúvị củacuộc sống trongmột thị trấnnhỏkhôngcótiếng ồn.Qua khung cửa sổ trông sang dãy phố đối diện, tôi thấymột cônàngdậysớmđangđứngtrênbancôngnhìnraphố.Cáicảmgiácấythậtdễchịu làmsao:mộtvẻđẹp rấtphụnữvà tươi tắn,mộtchấmsángnhỏ lunglinh sưởi ấmchođời trongbuổimai se lạnh.Tôikhôngkhỏibật cườikhinghĩrằngphụnữcũngcólúcbamáusáucơn,làmchongaycảnhữnganhhùnghảohánnhấtcũngphảikiềngmặt.Ítnhấtlàlúcnày,tôithấylòngmìnhấmlên,mọimặccảm,muộnphiền,vấtvả,nhọcnhằncủacuộcsốngnayđâymaiđóbiếnmất,vàquyếtđịnhtungchănnhỏmdậyđểkhôngphímộtngàytuyệtvờinhưthế.

GiuseppevàHằnghômnaydậysớmhơntôi(chắctạihômquađingủsớm).Giuseppe làm cho tôimột lyCappuccino vàmột ly Expresso “cắmtăm”,Hằngtranhthủxuốngdướiphốmuabánhmìănsáng.GiuseppekhôngdùngExpresso,nóivớitôirằngbụngdạanhsángnayhơilủngcủng.

TrongkhiđợimộtngườibạnSicileđếnđicùng,tôitranhthủvàomạng.PhươngAnh,phóngviênbáoCướiHỏiNetgửibàiviếtvềrượuchampagnenhờmìnhxemhộ.Côbénàyquảlàmộthiệntượngđộcđáo,rấtchămchútìmhiểuvềrượuvangvàcónhữngbàiviếtmangtínhchuyênmôntươngđốisắcsảo.

9giờsáng,Giuseppe“pépé”đến,chúngtôikhởihànhđithămmộthầmrượuởMarsalamangtênhầmrượuMathia.Côngtytưvấnvềtấtcảcácvấnđề liênquanđến rượuvangvớimột phòng thí nghiệmnằmcạnhbãi biểnMarsala và đầu tư có chiều sâu vào 20ha nho,mua ở những vùng tươngđươngvớikháiniệm“Terroir”củaPháp,dùchỉlàvangvùng(IGT).

GiámđốchầmrượuMathia,anhGaspareVinci,cònrấttrẻ,rấtđammêvềrượu.Anhđượcđào tạovề làmrượuởMarsala,nhưngcũngnhưtấtcảcác chuyên gia rượu Italia nổi tiếng khác, anh tu nghiệp 5 năm tại vùngPiemontlàcáinôisảnsinhracácthiêntàivềthửnếmvàlàmrượu.

Đứngtừphíabiển,tôicócảmgiáctấmbiểnđồnginphùhiệucủahầmrượuhơikỳquái,vớihìnhhai chúkhuyểnđựcđang say sưahoan lạcvớimộtnàngkhuyểncáicảtừphíatrướcvàphíasau.Nhưngtôitựnhủ:cóthểlắmchứ,ngườiViệtNammìnhchảnói:xựcnhưcẩu,hỗnnhưcẩu,vậythìloạnnhưcẩucógì là lạ,nhất là trongnhữnglúcsaysưabí tỉvới thứchấtlỏngtuyệtvờinày?Tuynhiên,khitiếnlạigần,tôimớirõđólàhìnhchạmhaiconsưtửđựcđangvồxémộtcontrâurừnglựclưỡng.ĐượchỏitạisaohầmrượuMathialạichọnbiểutượngnóitrên,anhGasparecườivàtrảlờitôirằnghìnhtượngsưtửcắnxétrâurừnglàhìnhảnhmạnhgắnliềnvớilịchsửdân tộcLaMã,vốnđammêcáccuộcđấugiữanô lệvà thúdữ,hoặc trâurừngvà thúdữtrongcácđấu trường.Vảlại, theoanh,rượuvangcủahầmrượuMathiamạnhđếnmứccóthểquậtngãbấtcứtửuđồlựclưỡngnào.Đólàchưanóiđếnkhíacạnhnghềnghiệptrongthờibuổinày,muốncạnhtranhđượcvớicácđối thủkháccầnphảihếtsứchùnhmạnh,nhưbeo,nhưcọp,nhưsưtử.

ChúngtôicùngthửnếmmộtchaiGrillo,mộtchaiInsolia(2dòngnhotrắngđặctrưngcủaSicilia)vàmộtchaiGrillo-Chardonnay.Quảthậtrượurấtngon,nhưngđểcóthểđèbẹpđượcmọiđốithủvớirượunàythìtôichưatinlắm.Dùsaosựliêntưởngcũngrấtthúvị,nónóilênthamvọngcủamộtgiámđốctrẻđầynhiệthuyết.

AnhGaspare cũngmời tôi thử nếmmột chaiNero d’Avola,một chaiNerod’Avola -CabernetSauvignonvàmột chaiNerod’Avolanuôi trongthùnggỗsồi.

CũngcầnnóithêmlàđảoSiciliakhôngcótruyềnthốnglàmrượuNerod’Avolatrongthùnggỗsồi,vìcácchuyêngiaItaliachorằnggiốngnhonàykhôngchịuđượcgỗsồi;hơnthế,khinuôitrongthùnggỗsồi,rượusẽmấtđitínhchấthoaquả tươimát.AnhGaspare rấtkhoáikhi tôiđưa racácnhậnxét,đánhgiávềrượuvang,vànóianhrấthânhạnhđượcđóntiếpchuyêngiarượu người ChâuÁ đầu tiên đến hầm rượuMathia, đồng thời bày tỏ vớichúngtôinguyệnvọngcủacácnhàlàmrượuđảoSiciliamuốnhợptáclâudàivớiViệtNamtronglĩnhvựcnày.

Thửrượuxong,chúngtôilênxeđithămcácruộngnhoChardonnayvàGrillocủalãnhđịaMathia.Cácruộngnhonàycókhichỉnằmcáchbờbiển10 -15m,vì thếcác luốngnho luônđượcnhững làngióbiểnmặnmòivevuốtcảmùađônglẫnmùahè,đemlạicáihươngvịcómộtkhônghailàmùii-ốt.

Đểcóthểvàothămcácruộngnho,xechúngtôichạydọcbờbiển,quavùnglàmmuối.Gasparegiảithíchchotôirằngnếunhưnướcbiểncómàu

xanhthìnướcruộngmuốicómàuphớtđỏvìhàmlượngmuốitrongnướcrấtlớn.

SaukhithămcácruộngnhovàđượcGasparethuyếttrìnhrấtsaysưavềthổnhưỡng,khíhậuvàcáchlàmrượuởhầmrượuMathia,cụthểđếntừngchitiếtnhỏ,chúngtôiđiăntrưatrongthànhcổMarsala.Tiệmănbìnhdân,bànghếmộcmạc,songđồănrấtngonvàrấtđặctrưng(bạchtuộcxào,tômhùmnấumìống).Ôngchủtựmangtômcá(vẫncòngiẫyđànhđạchdodânchàivừamớiđánhbắttừvịnhbiểnlên)rachokháchchọn,saukhinấuxonglạitựtayphụcvụchokháchđểtỏlòngquýmếntheophongtụcSicilia.

DongườidânđảoSiciliaăntrưarấtmuộn(2-3giờchiều)nênsaukhiuốngcàphê,chúng tôivộivãđưaHằngvềphòngmạchvìchịcóhẹnvớikhách đến châm cứu, còn tôi đi tiếp với Giuseppe Giusto và Giuseppe“pépé”.Buổichiềuhômấy,chúngtôithămcơsởsảnxuấtđồchuyêndụngnhàhàng-kháchsạnVeratcủaanhVitoAmodeo,sauđóchạyxedạoquanhthànhphốAlcamo.Trênmộttrụcchínhcủathànhphố,tôibuộtmiệng“CâyBaobáp”.Giuseppe“pepe”nhìntôicườivànói“KhôngphảicâyBaobápđâu, vì Bao bápmọc ở châu Phi, còn đây là cây Erythria của Sicilia, rấtgiốngcâyBaobáp”.

Chạychừng15phút,chúngtôivàothị trấnCastellammarevàlênđỉnhcaonhất,nơicómộttiệmănnổitiếngnằmchênhvênhtrênváchnúi,dướichânlàvịnhbiểnsâuthămthẳm.TrongvịnhcóbènuôicáhợptácvớiNhậtBản(cáthu).

Giuseppe“pépé”kểvớitôirằng,nămngoái,trongmộtlầnbiểnđộng,bècábịvỡkhiếnmộtsốcáthuthoátđượcrangoài.Tuynhiên,dokhôngquenvớicuộcsốngtựdonênnhiềuconlạiquanhquẩnvàobờkiếmmồivànhiềungườidânởAlcamo,trongđócóGiuseppeGiusto,đãdùnglaođâmcábắtđượcvàiconnặngđến400kg.

06.01.2006LàngàylễnênGiuseppevàHằngdậymuộn.Hẹnvớivàingườibạnđi

uốngcàphêtrongmộtquánBarởAlcamo.Hằngmuốntôithửmộtloạibánhngọtvớinhânlàmtừsữacừu.Chầnchừgiâylát,tôigọimộtchiếc,thấyrấtngon.Hơnthế,tôithấyaivàobarcũnggọimộtchiếcbánhnày,uốngvớicàphê Cappuccino hoặc Expresso. Thấy tôi có vẻ thòm thèm, Giuseppe gọithêmmộtchiếcnữa.Tôilàmravẻtừchối,nhưngkhianhđưathìănngay.Ngontuyệt!

Đi tham quan một hầm rượu (Paradoxo) với Giovanni, phụ trách vềnôngnghiệpcủatiểubangSicilia.

Người phụ trách hầm rượu Paradoxo còn trẻ, rất có cảm tình, tênSalvatoréGiuffrida.LãnhđịaParadoxocó120hanho,vớinhàmáyrấthiệnđại,sảnlượng1.000.000chai/năm.

Ngoàicácgiốngnhođịaphương,Paradoxocòntrồngnhiềugiốngnhoquốc tế như Cabernet Sauvignon, Merlot, Petit Verdot, Syrah (đỏ).Chardonnay,Viognier (trắng).Saukhi thửnếm, tôinóivớiSalvatore rằnganh rất thành công với các giống nho Petit Verdot, Syrah và Merlot.SalvatorerấtthíchthúvànóinếucódịpanhsẽgửisangViệtNamchotôivàichainiênhiệu2005,vẫncònnuôitrongbồninox.

TrênđườngtừlãnhđịaParadoxovềthànhphố,Giovannimờichúngtôivàothămtrangtrạicủagiađìnhanh(bỏhoang,chỉcómộtcôngnhânởtrongngôinhànhỏbêncạnhđểtrôngnomvàlàmvườn).Trangtrạirấtrộng,kiếntrúckiểuthếkỷ18(saucánhcổngsắtlàcảmộtquầnthểkhépkín,vớisângạch ở chính giữa, đối diện với cổng là nhà chính với ban công trông ravườn,haibênlàdãynhàphụđểmáymócnôngnghiệp).Giovannirấthăngháivàonhàphụ,thaybộcompleđangmặcbằngmộtbộquầnáobảohộlaođộng,đi ủng cao su ravườnhái cho chúng tôi cả chụcký chanhvàquýt.QuýtởđảoSicilerấtđậmđà.

Chiềutối,tôisangphòngmạchcủaHằngngồiviếtlách.Khôngcócảmhứng lắm nên giết thời giờ bắng cách lênmạng tìm các hình ảnh về đảoSicile.

07.01.2006Thứbảy,cácnơiđềunghỉnênôngEligioAsta,ChủtịchLiênhiệpcác

doanhnghiệp vừa và nhỏở Italia, đồng thời là chủmột hãngbán xe ô tôCitroencủaPhápởtỉnhTrapanihẹntôivàGiuseppeđiănsáng.TrênđườngđigặpGiuseppeCorso,chủhãnglàmđồgỗCorsocủatỉnhTrapani.Ngoàicáchoạtđộngvềđồgỗ,Giuseppecòncóruộngnhovàmỗinămanhđặtlàmkhoảngvàichụcngànchainhưlàquàbiếucủacôngty.Uốngcàphêvàănsángxong,GiuseppeCorsomờichúngtôivềnhà,đíchthânxuốnghầmrượulấy12chai,tặngtôi6chai,nhữngngườikhác2chai.

Chiều,tranhthủlàmviệctrongphòngmạchcủaHằngvìcómạng.Tối,điăncùngHằng,GiuseppeGiusto,EligioAstavàvợlàchịMaria

Asta,VitoAmodeovàvợlàchịFrancescaAmodeoởtiệmăntrênnúi.Đồănrấtngon,nhưngquánhiềumónlàmchoGiuseppeGiustophảihaibalầncảnkhôngchoVitoAmadeogọithêmmón.Kếtthúcbữaăn,chủquánđemra3chairượumạnh,rasứcnàichúngtôicùnguống.KếtquảlàtôilănquayrangủtrongxetrênđườngvềAlcamo.Khôngbiếttôicóngáynhưbòrốnghaykhông,nhưngkhivềđếnnhà,tôicứđểnguyêncảquầnáo,chỉkịptháogiầy

vàtất,nằmvậtxuốnggiườngngủmộtmạchđến8giờsánghômsau.08.01.2006Đánh răng rửamặt xong, vàobếp, đã thấyHằngđangdọndẹp.Nghe

HằngkểlạilàcảnhómcònngồinánlạinhàHằngđến3giờsángđểchờlênmạngxemmộtvụxìcăngđanliênquanđếncongáimộtnhânvậtquantrọngtrongchínhquyềnđịaphương,ngheđâucáchìnhảnhkhỏa thâncủacôbịnhântìnhđưalênmạngnhưvụĐinhThoại-YếnVyhồinào.TôinhớmộtcôbạnnhàbáophànnànvớitôirằngởViệtNambâygiờquanhđiquẩnlạichỉthấydânchúngháohứctìmđọctrênbáocácmụccướp,giết,hiếp.ThìngayởSicilelànơicótruyềnthốngvănminhHyLạp-LaMãtừhàngngànnămnay,nhữngngườibạnmớicủatôi,trithứcđầyngười,cònkhôngthoátkhỏinhữnghammuốntầmthườngnhưvậy.

9giờ30,mộtnhómcácnhàsảnxuấtrượuđếngặpchúngtôiđểbànvềchươngtrìnhhợptáctrongtươnglai.Họtỏrarấtquantâmđếnviệctôigiúphọquảngbávănhóavàcác sảnphẩm rượuvangđảoSiciliaởViệtNam.Hiền,emgáiHằng,xuốngphốmualênmộthộpbánhngọt.Tôiănliền3cái,vìcũngnhưmọisáng,GiuseppeGiustoépuốngđến3 lycàphêExpresso“cắmtăm”làmtôichóngmặt,nhứcđầuvàruộtnonruộtgiàsôisụcbiểutìnhđòimiếngcơmmanháo.

Chiều,tiếptụclàmviệctrongphòngmạch.Tòanhàquárộng,khôngđểsưởinêncó lẽbịcảmlạnh, thấyngườigâygây.Tốikhôngmuốnăncơm,nhưngHiền vàHằng nài nỉmãi nên lên nhà ăn súp.Được cái hoa quả ởSicilerấtsẵnnênHiềnvắtmộtlônướccamchoGiuseppevàtôi.Côbéthậtchuđáo.

LầnđầutiênkểtừhômtôisangSicile,đingủtừ8giờ30.09.01.2006NgàycuốicùngởSicile.Tôidậytừsớmtắmrửavàchuẩnbịhànhlý.

Lúcđimang ítđồ,vậymàkhivề tayxáchnáchmangvìGiuseppeCorsotặng6chai,GaspareVincitặng3chai,GiovanniMaggiotặng1chaiLuxus.Hiềnlạicònchạyxuốngphốmuacho2ổbánhmìkẹpxúcxích,nóilàđểtôiăn trong lúc chờmáy bay ở Rome (máy bay đến Rome lúc 2 giờ chiều,nhưng tôiphảiđợiđến5giờhơnmớicómáybayđiNice)và1hộpbánhngọt,“quàđặcbiệtcủaSicilechochịấyvàcháuNam”.

TrênđườngrasânbayFalcone,GiuseppetranhthủđưatôiđithămChủtịchphòngthươngmạivàcôngnghiệpSicile,ôngGiuseppePace.Ôngnàycòntrẻ,rấtvuitính,cứbắttôiphảiđemvềNice2chaiMarsalavà1đốngsáchvởbằngtiếngItalia,tuytôiđãgiảithíchrằngtôichỉbậpbẹđượcchút

ít.Vàophònglàmthủtụclênmáybay,Hằnggiữhaitúixáchởngoàivìsợ

rằngkháchđông,ngườilàmthủtụcbaysẽgâykhódễ.Quảthế,khicônàythấyôngkháchđứngtrướctôicó2túixáchtothìcứnhấtđịnhđòicân,làmôngnàyphảichuyểnbớtmộtítđồchovợ.Điềutôingạinhấtlà6chairượuđểtrongvalykhôngbiếtcóbịvỡkhông,củamộtđồngcôngmộtnén.

Máybay rađườngbăng, tăng tốc rồinhẹnhàng rờimặtđất.Phíabênphảilàbiểnxanhthămthẳm,cònphíabêntráilànhữngngọnđồithoaithoảinhưnhữngphụnữđểngực trần, với hoa cúcdại vàngnhưmắt ai thươngnhớ.

Sicileơi,tạmbiệt!ThưphươngxaTếtViệtvàcànhđàoởNice

07:42’17/01/2006(GMT+7)NguoiVienXuTôViệt(Pháp)

Yann, anh ban người Pháp cómột thời gian cùng làm việc với tôi ởCôngquốcMonaco,gọiđiệnhỏi xemvợchồng tôi có tổ chứcănuốnggìtrongdịpTếtBínhTuấtsắpđến.

Lẽtấtnhiên,từhainămnay,nămnàoYanncũngđếncùngcôbạngáiSophie,khôngđúngTếtvìbậnviệcthìcũngchỉmộtvàingàysauđó.Đặcbiệt, Yann là một trong những người bạn Pháp hiếm hoi rất khoái bánhchưng,nênnămnàovợtôicũngđặtxômravàichiếc,vừađểchồngconănchothoảimái,vừađểđãikháchcủachồng.

ĐồđónTết,haivợchồngtôiđãlotàmtạm.BánhchưngđặtđámsinhviênViệtNamtrườngĐạihọcVănkhoaNice,măng,miến,mộcnhĩ,đợtvềViệtNamdạyhọcvừarồi,tôimangsangcảmộtvalycódư,giòchảmuaởcửahàngtạphóangườiViệt.ChỉcònthiếucànhđàovàchậuquấtthìdùởxứngườimìnhvẫncóthểhưởngtrămphầntrămTếtViệtNam.Vuihơnnữalàthờitiếtdườngnhưcũngchiềulòngngười,mấyhômtrướcvừalạnhvừacótuyếtthìtừsángnay,trờichỉcònhơiselạnh.

Chợt tôinhớmấyhôm trước,khi chạyxequamôt chỗngoặt trênnúicáchnhàtụitôikhoảngnămmươicâysố,trênđườngđiPuget-Thénier,cómôtbãihoangvớivàicâyđàodạiđang trổhoarấtđẹp.TôiướmthửxemYanncóđồngýquanhàđón tôicùng lênnúiđể làmcáiviệckhôngđượcđường hoàng cho lắm là xin thiên nhiênmột cành nhỏ đón xuân. Khôngngầnngại,Yann lấy ngay xe hơi xuốngNice.Vừamới vào phòngkhách,

Yannđãhỏingay“Việtơi, tụimìnhcó thểghévàođâuuốngchútcàphêtrướckhihành sựđượckhông?”. “Lẽ tấtnhiên, tụimìnhcócảbuổi chiềunayđể làmchuyệnđómà”.Làmột chuyêngia rượu trẻhamhọchỏi, khicùnglàmvớitôiởkháchsạn4saoLuxeGrandHotelduCapFerrat,mỗikỳnghỉphép,haiđứatừngngaodukhắpnơitrênđấtPháp,thămthúcácvùngtrồngnho,làmrượuvàcũngtừngcónhữngkỷniệmuốngrượuvang“lênbờxuốngruộng”khibàxã tôivàcôbạngáicủaYannbậnviệckhông thểđicùng.

Tôi lấy áokhoác, rồi hai thằngchúng tôi raxe, nổmáy,nhằmhướngPuget - Thénier. Yann cầm lái, tôi ngồi bên. Rời thành phố, bắt đầu vàođườngnúingoằnngoèo,chiếcxenhưtrôiđi trongthờigian, trongkhoảngkhôngbátngátnhữngrừngcuốiđông trơ trụi.Đâyđóđiểmxuyếtmộtvàikhómcâythaylá,vàngrựctrongánhchiềutà.Chạyđượcchừngnửatiếng,chúngtôiquyếtđịnhdừngxelạinghỉtrongmộtlàngnhỏvenđường,nhânthểghévàoquánuống càphê.Chủquán,một người đànôngxấpxỉ nămmươi,vồnvãđónkháchvớitấtcảnhữnggìchânchấtcủamộtngười“nhàphê”quenđóndânthànhphốlênleonúi.

HỡinhữngaichưatừngmộtlầnghévàonhữngquánnhỏtrongmộtlànghẻolánhtrênđấtPháp.Nhữngquánnàythựcsựcóhồn.Tahãythửtưởngtượngmộtngôinhàbằngđá,tườngdầygầnmộtthước,vớivòmtrầnthấpmànhữngaicaotogầnhaithướcnhưanhbạnYanncủatôikhôngcẩnthậncúigậpngườithìcóthểvỡđầusứttránnhưchơi.Bànghếtrongnhàbằnggỗsếnhoặcgỗsồi,mặtghếhoặcbànđềunhẵnbóngvìnhiềuthếhệtronglàngvàcảkháchquađườngđãngồilênhoặcđặttaylênđó.Giữanhàlàmộtlòsưởilớn, trênbệđể cácvỏ chai rượuvang rỗnghoặc rượumạnh,kỷniệmcủanhữngsựkiệnđángghinhớ.Cạnhlòsưởilàmộtthùngrượuvangrỗngbằnggỗsồi, trênmặtbàycácdụngcụmởrượumànhiềucáiđãhàngtrămnămtuổi.Thấytôiđiđilạilạingắmnghíakhôngbiếtchánnhữngthứđồmởrượunày,ôngchủquánkhẽkhànggợichuyện.Biếtchúngtôilàchuyêngiathửnếmrượuchuyênnghiệp,ôngcaohứnghẳnlên,kểchochúngtôivềxuấtxứcủanhữngđồgiabảođó.

Thìrakhôngphảithứdụngcụmởrượuhoengỉnàocũngtầmthường.Lầnđầutiên,tôiđượcbiếtrằngnhữngngườiđầutiênphátminhradụngcụmởrượulàngườiAnh.Lúcđầu,đólàmộtdụngcụhìnhchữT, lưỡixoắnbằngthép,nhưngtaycầmcóthểbằnggỗhaymộtkhúcthâncâynho(phảichăngđểnângcaotínhnghệthuật?).MãivềsaunàydụngcụmởrượuhìnhchữTmớiđượccảitiếnthànhdaomởrượunhưbâygiờ.Ôngchủquáncòntựhàokhoetrongsốđồmởrượuđượctrưngbày,cóthứđồcổtrịgiángangmộtchairượuvangPétruslàloạirượuvangBordeauxmắctiềnnhất.Vẻbí

hiểm,ôngnháymắtvớitôirồihạgiọng“Ôngcóbiếttạisaotôilạiđểchúngở chỗ tranh tối tranh sáng thế không?”. Chừng thấy tôi chậm trả lời, ônggiảnggiải“Sựgiápgiớigiữaánhsángvàbóng tốibaogiờcũnggợisự tòmò, ví nhưmột kẻ nói nửa nạc nửamỡ, người đàn bà nửa đứng đắn nửaphongtình.Nhưngthôi,bởicácônglàngườisànhrượu,tôixinthếtcácôngmộtsảnphẩmcâynhàlávườngọilàđểlàmquen”.

Ông cao giọng gọi “Claire ơi!”.Một giọng phụ nữ du dương đáp lại“Thưacha,conđây!”.Rồinhưtừmộtkhoảnghưvônàođó,cóthểtừtrongbếpđira,cóthểtừhầmrượuđilên,mộtthiếunữmườitámđôimươi.Trongkhoảngmộtgiây,cảYannvàtôinhưbịhúthồnbởicáiluồngsánghuyềnbíấy.Cô gái vào, như đem vào phòng cái ánh sáng huyền ảo lung linh củakhoảngtrờixanhsắptắtnắngbênngoàivàmùihănghăngcủathảmlámụcmùađông.Côdongdỏngcao,mặcquầnbò,phủrangoàilàmộtchiếcáolenmàuxanhdatrời,làntócvàngóngảchảymượttrênđôivaigầynhỏ.Mặtcôđỏhồngmàunắng,rõramộtthônnữtiếpxúcnhiềuvớithiênnhiên.Mắtcôlónglánhsắcnâuphaxanhlácây,cáinhìnchămchúvàmẫncảm.Đôichânnhỏxinhbógọntrongđôigiàydathúlótlôngbêntrongvớinhữngdâytuaruabênngoài,loạigiàycủathổdândađỏChâuMỹ.

Côkhẽlướtqua,nhưthểkhôngđểýđếnchúngtôi.Ôngchủquánhảhêngắmcôcongáixinhđẹpcủaôngnhưmộtanhhàtiệnngắmngọcngàchâubáu.“Clairenày,conxuốnghầmrượulấychochavàhaiôngkháchđâychaiVouvray1989củanhàlàmrượuHuet.Xingiớithiệuđểhaiôngrõ,nhàlàmrượutrứdanhHuetvùngLoireValleycóhọvớigiađìnhtôi,vìthếtôimớidámthưalàhầurượuhaiôngsảnphẩmcâynhàlávườn”.“Vâng,thưacha”.Tiếngbướcchânnhẹnhàngrờixa.Chừngvàiphútsau,côgáiquaylênvớimộtchairượungọtmàuvànghổphách.“Thưacha,concóphảichuyểnrượurabìnhthủykhôngạ?”.“Congáiyêucủachaơi,chuyểnđứtđuôirachứlị.Conphảinhớrằngchairượunàyđãcó15nămtuổi,khôngthểtránhđượccócặn dưới đáy”. “Vâng, nếu hai ông đây cho phép”.Yann nhanh nhẩu nóingay“Xincôcứ tựnhiên”.Côgáiquayvàobar lấy ramộtbình thủy tinhtròncaocổ,dùngdaomởrượucắtmộtđườngxungquanhcổchai,sauđóchậmrãibỏphầnnútthiếcđãđượccắtvàomộtđĩađựngtáchnhỏbêncạnh,nhẹnhàngấnmũixoắnvào timnútbấc,dùngđònbẩy lấynútbấc ramộtcáchthànhthạo,nhưthểsuốtđờicôchỉlàmchuyệnđó.Côxinphépchúngtôirótmộtchútrượuraly,khẽnghiêngngườithửnếm,rồibằngmộtđộngtácquảquyết,đưabình thủyhướngraphíacửasổvàchuyểnrượutừchaivàobình.Yannvàtôiimlặngngắmnhữngđộngtácchuẩnxáccủacongáiôngchủquán,khôngkhỏi thánphục.Trongánhnắngchiềuhômvàngrựcrọivàophòngquakhungcửa, tôicócảmgiácnhưcôgái làhiện thâncủadòngchảyvàngóngấy…

Mãitrôitheodòngsuynghĩ,tôichợtgiậtthótngườikhiYannnói“Việt,màyngủhaysao,đãgầnsáugiờchiều,thôimìnhthanhtoánrồicònđilấycànhđàođểcònkịpvềNicetrướckhitrờitốihẳn”.

Chúngtôiđứngdậytrảtiền,nhưngôngchủquánnhấtđịnhchỉlấytiềncà phê. “Hai ông uống rượu cùng tôi để lấy hên cho côClaire vừa trúngtuyểnhoahậuvùngnày”.YannvàtôichẳngbiếtlàmgìhơnlàcámơnôngchủquánvàchúccôClairegặpnhiềumaymắn trongnhữngvòng thihoahậuquốcgiavàquốctế.

MãitậntámgiờtốiYannvàtôimớivềđếnNice.Tếtnày,trongcănhộcủachúngtôi,cómộtcànhđàonhỏcứsángmãilênnhữngđốmđỏnhưgợilạimộtkỷniệmkhóquên,đâuđó,quamộtchỗquẹonơihẻmnúi.

T.VTếtthahươngnày,aitỉnhaisay?

TôViệt(Pháp)Giữđúnglờihứa,nhưmọinăm,mấyngàytrướcTếtViệtNam,tôighé

quasiêuthịPromoAsiamua1hộpmứtvà2chiếcbánhchưngchoanhbạnthânGuyMeulnart,chủlãnhđịaClosBernarde,mộtvùngsảnxuấtrượucónguồn gốc xuất xứ được xác định ở vùngProvence, cách thành phốNicekhoảng100km.

Siêuthịkháđôngngười,chủyếulàngườiViệtNam,TrungQuốc,Lào,CampuchiavàomuasắmTết,nhưngcũngcócảmộtvàicặpvợchồng trẻngườiPháp, chồngđẩyxenôi,vợxách lànđi chợ.CôbébánhàngngườiCampuchiagốcTrungQuốc,nhưngnói tiếngViệtNamrấtgiỏivìcómộtthờigiandàisốngởSàiGòn.CôgiúptôichọnhaichiếcbánhchưnglàmởMarseille,vìtheocô,“bánhchưngMarseilledềnhơnlàbánhchưngđặtchịLanởNice”.

Mọinăm,vợtôivẫnthườngđặtchịLan,vìthếtôilấythử2chiếcbánhchưngMarseillexemcógìkhác.Đingangquaquầyđồhộp,tôilấythêm1hộpkiệu,1hộpvảithiềuvà1chairượumạnhMeikeilucủaTrungQuốc.ThườngthìtôivẫnmangvàichairượunếpTừSơn(BắcNinh)vềNicelàmquàchobèbạn,nhưngkhônghiểusaođợtnàygấpgápquánênrađếnsânbayNộiBàimớingãngửangười,khônglàmthếnàovớtvátlạinỗiđaukhổngànđờiđó.Ngườitađimộtngàyđàng,họcmộtsàngkhôn,còntôiđiđóđiđâykhánhiềumàđầuócvẫnquênquênnhớnhớ.

Ái chà, đúng như cô bán hàng giới thiệu, chuẩn bị cho Tết có khác,trongsiêu thịcóđủcảmăng,miến,mộcnhĩ,nấmhương,bánhđanem, ládong,gạonếp,đậuxanh,bánh,mứt,kẹohộplớnhộpnhỏnhậptừViệtNam

vàTháiLan,bánhchưng,bánhtét,giò,chả....MộtvàiViệtKiềucónhàtrênnúicònmangcảcànhđàoxuốngbán.

Tôilânlakhoảngnửatiếngtrongsiêuthị.Dùđãrấtcốgắng,lacàtrongcáccửahàngkhôngphải làcái thúcủagiớimàyrâu,càngkhôngphảicủatôi.Họachănglàlacàtrongcáccửahàngbánrượuhaytrongcáchầmrượutranhtốitranhsáng.Cũngxinbậtmíởđâylàcảmgiácấycũnggiônggiốngcảmgiáccủaanhtraitơmớiyêulầnđầu,anhtalênchíntầngmâythếnàotrongvòngtayngườiyêuthìkhoáicảmtộtđỉnhcủatôikhinhìnthấychiếcthùngtônôtronghầmrượucũngkhônghơnkhôngkém.

Xe chạy từNice đếnLeLucmất khoảng 1 giờ.Xa lộA8 đường tốt,ngàythườnglạiítngườinêntôichạy45phútđãđếnđoạnrẽvàonhàGuy.Từđây,cònphảilấymộtconđườngnhỏchạygiữarừng,dàikhoảng700m.

LãnhđịaClosBernardecókhoảng80ha,trongđó50hatrồngnho,gồmcác dòng Grenache, Syrah, Cinsault, Mourvedre (đỏ) và Grenache Blanc,Rolle,Viognier,Clairette(trắng).Đấtrấtnghèonàn,chủyếulàđấtcát,sỏitrênmộttầngđávôi,nằmởđộcao150msovớimựcnướcbiển.Toànbộcácruộngnhocủa lãnhđịaClosBernardebịbaobọcbởicáckhu rừngsồivàrừngcâylúpxúprấtđặctrưngchovùngĐịaTrungHải.

Tôi dừng xe giữa rừng, không dằn lòng được trướcmột vẻ đẹp thiênnhiêntuyệtvờinhưthế.Bâygiờhãycònlàmùađông.Conđườngnhỏphủđầy lámục kêu lạo xạo dướimỗi bước chân.Rừng sồi vươn những cànhkhẳngkhiu trụi lá trênnền trờixanhxámmàuchì,bồngbềnhnhữngđámmâytrắngđục.Khônggiantĩnhlặngđếnmứctôichỉnghethấytiếnglávỡvụndướichân.Cáilạnh,sắcvàkhô,nhưcứavàodathịt.

Đúngnhưdựđoán,xe tôichạyvào trongsân,chỉcóconchóBillcaolớnlôngxùvuivẻvẫyđuôirađón.Guycònmêmảivớicôngviệctrêncánhđồng nho. Tháng giêng là tháng tỉa cành. Jacqueline, cô bạn gái của anh,đangđiphốmuasắm.

TôirútđiệnthoạidiđộnggọiGuy.Anhlậpcậpbỏtấtcảđồlềvàothùngxe,chạyngayvềđóntôi.

Guyvẫnnhưthế,mặcdù tôixaNiceđãgần5 tháng.Dongdỏngcao,đeokínhcận, trônganhgiốngmộtnhàkhoahọc làmviệc trongphòng thínghiệm hơn làmột nhà trồng nho, cho dù anh có là ông chủ lãnh địa đichăngnữa.

Guymờitôivàovănphòng.Anhnóisơquavềvụthuhoạchnho2005,nhữngvuibuồntỉnhlẻ.Sauđó,chúngtôicùngđithămhầmnuôirượubằngbê-tôngquétsơnthựcphẩm(Epoxy),lênphòngthínghiệmcủaanhthửvài

loạirượuđangnuôi,cảđỏvàtrắng,sauđóvàophòngthửnếm,“khuvườncấm”chỉdànhchonhữngbạnbèthânthiếtvànhữngkháchđặcbiệt.

ChúngtôimêlytrongnhữnglyrượuClosBernarde2003trắnglàmtừnhoGrenacheBlancvàRolle,nhữnglyClosBernarde2000và2001đỏlàmtừnhoGrenacheđỏ,SyrahvàMourvedre.RượucủalãnhđịaClosBernardeđặcbiệtởchỗGuynuôi1nămtrongthùngbêtông,sauđóđóngchaivànuôiítnhất2nămnữatronghầmrượutrướckhiđembán.Kếtquảlànhữngdòngrượuhoàntoàntựnhiên,khôngchịuảnhhưởngcủagỗsồi,nhưngđậmđặc,đầytínhchấthoaquảkhicòntrẻ;đượcnuôimộtthờigiantronghầmrượusẽtrởnênđadạng,phứctạp,muônhìnhmuônvẻ,nhưmột“bàntaysắttrongchiếcgăngnhung”.

Thửnếmxongthìđãkhoảnggần1giờchiều.GuymờitôiởlạiăntrưavàgọiđiệnchoJacqueline,nhắncômuavềítđồnguội.

Trongkhichờđợi,chúngtôixuốngkhunhàởvốndànhchocôngnhânvàomùa thuhoạchnho.Guygiữ lại3phòng làmnhànghỉmùahèvànơitiếpkhách“thântình,suồngsã”,nghĩalànhữngngườianhkhôngmuốnmờiratiệmăn.

Ngôi nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa rừng sồi và cánh đồng nho.Nhữngcánhcửasổsơnmàuxanhdatrời.Ngóiốngmàuđỏ,nhưtấtcảnhữngngôinhàdungdịkháccủavùngProvence.

Mộtkhómhồnggaitrướccánhcửagỗ.Quakhungcửakính,chúngtôithấymộtkhoảngtrờixámxịtvầnvũnhữngđámmâytrĩunước.Juanthởdàinói “từnăm2001đếngiờ, trông thì cóvẻghêgớm lắm,nhưng thực tế làmưa chỉ lất phất vài ngày, khôngđủ nước chonho, vì thế sản lươngnăm2005chẳnghạnthấphơncảnăm2004”.

TôibỏrabànmấymónquàchoGuyvàbạngáicủaanh:1chiếccàvạtlụatơtằm,1chiếckhănlụachoJacqueline,2chiếcbánhchưng,1hộpmứt,1hộpkiệu,1hộpvải thiều,1chai rượuMeikei lu.Guynói: “Thằngnàyđược,vẫnkhôngquênrượumạnhsaubữaăn.ChỉbuồnlàkhôngphảirượuViệtNam,nhưng tao tha thứchomàyvìngườiViệtNamvàngườiTrungQuốccóchungcáiTết”.TôigiúpGuybầydao,nĩa,bátlênbàn,cắtbánhmìchovàolẵng,vừakịpJacquelinevềđếnnơi.

Chịvẫnthế,xinhđẹp,dịudàng,mẫncảm,đôimắttomàuxanhlácâyvớiđồngtửphachútánhvàng,máitócbạchkimngảsangmàuvàngsậm,“màucủamùađông”nhưchịthườnghàihướcphatrò.Cănphòngchưađủấmnênsaukhicởiáomăng-tô,Jacquelinechothêmmộtkhúcgỗtovàolòsưởi.Củicháynổláchtách,tungrangoàinhữngđốmnhỏnhưsao.Mùikhóinhựa thông thơmdễ chịu.Bữa ăn trưa cóxà lách trộndầugiấm,bánhmì

giămbôngvàcơmvớithịtgàquayJacquelinemuatrênđườngvề.GuylấychotôithửmộtchaiClosBernardeđỏ1999.Rượungontuyệt,màusắcđậmđặc,chấtcháttuychưahoàntoànnhuầnnhuyễnxonglạitạochotacảmgiácvềmộtdưvịkéodài,ngònngọt,nồngnànmùigiavịphươngĐôngnhưquế,vanivàhạttiêu,mùinấmhươngvàdalôngthú.Khitôinóinhữngnhậnxétđó,Guycườivànói“NhưngdứtkhoátkhôngphảilàmùilôngchúchóBillvừađinhởnngoàiđồngvềnày”.

Bill,từnãygiờvẫnnằmdướigầmbàn,vộinhổmlênvàkêuưử.Billlàdòngchóchăncừucaogần1mvànặngkhoảng70ký.Billcóbộlôngdầyvàdài,chelấpcảhaiconmắt.Tuycaotonhưvậynhưnggiốngchónàylạirấthiền.Thủaxaxưa,khichósóivẫncòntrongnhữngcánhrừngởChâuÂu,giốngchóSaintBernardnàylàtrợthủđắclựccủanhữngngườichăncừu,nókhôngnhữngbảovệcừumàbảovệluôncảtrẻnhỏchốnglạichósói.

Chúngtôiănxongthìđãkhoảng3giờchiều.TronglúcJacquelinephacàphê,Guyvàtôingảngườitrênghếphôtơi,tậnhưởngmỗingười1lytorượuMeikei lumà tôi cốvớtvát với anhbạn thân ấy rằngvề cơbảnnókhôngkhácgìrượuquốclủiViệtNam.Guycườicười,nóisựkhácnhaucórấtnhiều,nhưngtốtnhấtlàanhđểyênchođếnkhihếtTếtViêtNamsẽgọitôilênnhàanhlầnnữađểtrịtôivềcáitội“treođầudêbánthịtchó”.

“À,màtrờisắpmưato,thôimàyởđâyvớitụitao,sángsớmmaihãyvềNice.NếusợvợthìđểtaogọichoOanhOanh”.

QuảnhưlờiGuynói,nhữnggiọtmưađầutiênbắtđầurơitrênmáinhàlộpbộp,hắtcảvàokhungcửakính.Gióđẩytungcánhcửaravào,làmcănphòngtrànngậpmùiláẩmmục.Guynhấpmộtngụmrượu,mơmàngnhìnvòmcâylayđộngquakhungcửakính“CuộcđờithậttuyệtphảikhôngViệt,nhấtlàtrongmộtngôinhànhỏgiữarừngnhưthếnày,vớinhữngngườibạn,cùng chia sẻ một chai vang”. Jacqueline cũng đồng tình “Vua Henri IVchẳngtừngnói:rượungonbếpkhéolàthiênđườngtrênmặtđấtlàgì”.

Tôikhôngnóigì,mơmàngtrongmộttrạngtháibồngbềnh,khôngtỉnhkhôngsay,nhưngvôcùngdễchịu.Ngoàitrời,giótạtmưanhưđưađẩyáoxiêmmột nàng tiên nữ.Đêmnay, trên những thửa ruộng nho và trên conđườngnhỏtrongrừnglấploángnhữngvũngnướcmưa,sẽcónhữngthầndê(Satyre) say sưa cuồng nhiệt trongmột vũ điệumê hồn cùng những nàngtiên,haynóiđúnghơnlànhữnghồnnholảlướt.

T.V-Đêm24/01/2006ChuyêngiarượuvangTôViệt:vangsẽmãilàmốitìnhđầucủatôi

ThuHuyền(thựchiện)

BàitrongTạpchíýtưởngSảnphẩm,số52-53,tháng1-2/2006.•Sinhnăm1958,tạiHàNội•Tốtnghiệpkhoá11ĐạihọcNgoạigiaonăm1981.•ThạcsỹCôngphápquốctếtạiĐạihọcNice(Pháp).• Thạc sỹLuật vàKinh tế các nước đang phát triển tạiĐại họcNice

(Pháp).•ChứngchỉChuyêngia thửnếmrượuvang tạiTrườngTrunghọcDu

lịch-KháchsạnNice(Pháp).•ThànhviênHộithửnếmrượuvangquốctế(ASI)•ThànhviênHộithửnếmrượuPháp(USDF)•Giải“PioneerAward”dànhchongườicónhiềucốgắngquảngbávăn

hóarượuvangởViệtNamnóiriêngvàChâuÁnóichungtạicuộcthiquốctếrượuvangStarwinelầnthứhai(23-27/02/2005)ởPhiladelphia(Mỹ)

•Giámđốcchương trìnhđào tạoChuyêngia thửnếmrượuvangViệtNam(PFSViệtNam)2004-2005doHộithửnếmRượuvangquốctế,HộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-RoussillonvàHộinhữngngườibạnĐàLạt(Adaly)thànhphốMontpellier(Pháp)tàitrợ.

•GiảngviênliênkếtcủacáctrườngĐạihọcBáchkhoaHàNội,ĐạihọcBáchkhoaThành phốHồChíMinh, trườngCao đẳngCôngnghiệpThựcphẩmThànhphốHồChíMinh, trườngĐạihọcĐàLạt, trườngtư thụcDulịch-KháchsạnHoaSữaHàNội.

MặcdùđãđịnhcưtạiPháptrên20năm,nhưngđốivớigiớisànhrượuvangởViệtNam,anhnổitiếngchẳngkémmộtminhtinhmànbạc!Họkháorằng,anhcómộtcáimũi thínhđặcbiệt,phânbiệtđượcđến30mùi trongmộtlyrượuvang!ĐólàchàngViệtkiềuPháp,ThạcsĩTôViệt-ngườiViệtNamđầutiêntrởthànhchuyêngianếmrượuvangđẳngcấpthếgiới.Sựtòmò,hiếukỳvàngưỡngmộđãkhiếntôikhôngthểcưỡnglạiýmuốnviếtvềanh.Dịpđầuxuânnày,tôiđãđượcchátvớianhquamạng,khámpháanhnhưlầnđầutiênkhámphámộtchairượuvangdanhtiếngvậy!

•Chàoanh!Niềmđammêrượuvangởanhbắtđầutừkhinàovậy?Th.sTôViệt:Cũngkhôngbiếtchínhxáctừkhinàonữa.Cònnhỏ,mình

thườnghaylụclọixemnhữngbộsưutậpsáchnướcngoàicủabố,trongđócónhiềuhìnhảnhcácnềnvănhóathếgiớivàcócảvănhóarượuvang.Kháiniệm ban đầu củamình về rượu vang rất sơ khai, chỉ là ấn tượng về cácchùmnhochínmọng,cáccánhđồngnhoxanhrờirợimùahè,vàngrựcmùa

thu,cáchầmrượutranhtốitranhsáng,vẻđẹpthiênthầncủacáccôgáiháinho.Lớnlên,điduhọcởPháp,đượctiếpcậnvớihainềnvănhóarượuvanglớnlàPhápvàItaliadomìnhhọcởĐạihọcNice,cửangõbiêngiớigiữahainước,mìnhcàngcảmthấycáiduyênnợấyđãcótừlâulắmtrongtâmtưởngrồi.

•Phảichăng,vìhọcởNicenênanhđãđượchiểuhơnvềrượuvang?Th.sTôViệt:Hồiấy,bọnmìnhhaycónhữngbuổidãngoạitạicácvùng

trồngnho, làmrượucủaPháp,đặcbiệthơnlànhữngtốisaysưatrongcáchầmrượugiađình,đểcảmnhận“hồn” rượu trongánhsángmờmờảoảocủacâybạchlạpvàánhmắtlonglanhcủanữchủnhân.KỷniệmđángnhớnhấtlàkhimộtcôbạngáilỡvachairượuquýChevalBlanc1983vàothànhhầm và anh bạn thân nhất củamình đã thè lưỡi liếm ngay trên tường cáidòngchảyxênhxangmàungóiđótrướckhinóchạmđất.Nhưnghiểuvangthậtsựthìmãiđếnsaunày,khimìnhgặpcácchuyêngiarượuvangquốctế!

•Nhữngngườithầyấyhẳnđãgiúpanhrấtnhiềutrongnghềnếmrượuđặcbiệtnày?

Th.sTôViệt:Người thầyđầu tiêncủamình làFrankThomas,chuyêngiađứngthứnhấtChâuÂunăm2000.Theothầy,nhượcđiểmlớnnhấtcủacácchuyêngiarượungườiViệtlàluôninđậmtrongtâmtrínhữnghươngvịthânquennhưmùiphởbuổisáng,mùichuanồngcủamăng,miến,mộcnhĩ,bánhđanem,mùitanhcủatôm,cua,ốc,hếnngoàichợ.Trongkhirượuvanglàmộtsảnphẩmtruyền thốngcủaChâuÂu.Thầycũngnói rằngnghề thửnếmrượuvangđòihỏirấtnhiềunỗlựcvềthểchất,trítuệđểtạochomìnhmộtsựtinhthôngđếnmứcchỉcầnnhìnmộtbứcảnhvệtinhcũngcóthểnóiđượcvùngtrồngnhođóởđâu,hoặcchỉngửivànếmthôicũngđãnóiđượcđólàgiốngnhogì,trồngởkhuvựcnào,đóngchainămnào.NgườithầythứhaicủamìnhlàGérardBasset,chuyêngiarượuđứngthứnhấtChâuÂunăm1996, thứ nhì thế giới 1992 và 2004, có những liên tưởng táo bạo hơn:chuyêngiathửnếmrượucầncósựđammê,vàsựđammêđóphảithườngxuyên,nhưkhôngkhí,thứcănvànướcuốngvậy.

•Anhcó thểbậtmívềnăngkhiếuhay tốchấtđặcbiệt trongviệcnếmrượucủamìnhkhông?

Th.s TôViệt: À, chắc do bốmẹ “đẻ nhầm ngày nhầm giờ” thì phải!MìnhtuổiTuất(1958),cóthểvìthếmàcócáimũithính...nhưcẩuchăng?Saulànỗlựchọchỏi,côngphulắmchứ.Phảithửnếmhàngtrăm,hàngngànloạirượutrongmộtnăm,mìnhmớicóthểnóiđượcmộtcâumànhiềungườicho là vớ vẩn: rượunày uốngđược!Rượunàyngon!Rượunày nhạt nhưnướcốc!.

•Anhcònnhớ lầnđầutiênnhấprượuvangchứ?Vàđếngiờ,cảmxúcvềvangcủaanhlàgì?

Th.sTôViệt:Này,bênđócóphảilàtửuđồcủavangkhôngmàhỏikỹthế?Thúthực,chỉlàmộtsựvôcảm,nhàbáoà,dùlàrượuđắttiền!Mìnhđãnghĩ như bất cứmột ngườiViệtNamnào khác: chua chua, chát chát, thàuống nước hoa quả hay uống bia còn thú vị hơn! Sau nàymới biết, rượuvangcũngnhưmốitìnhđầu,lúcđầuthấyhồihộplắm,nhưngcàngtìmhiểuthìcàngsaymê.Cáichuachuachátchátấycànguốngcàngsay.Rượuchỉngonkhitahiểutườngtậnvềnó.

•Vậy,cókhinàoanhgặpsựcốkhinếmrượukhông?Vídụlàphánđoánnhầmlẫnchẳnghạn?

Th.sTôViệt:Sựcốấyà?Cóchứ!Lànhữngkhibịcảmcúmchẳnghạn,hoặckhibịxáođộngmạnhvề tinh thần.Nhưngkhông thểnhầm lẫn rượuvangđỏvớirượuvangtrắngđược,vìnhìnlàbiếtmà.

•Anhcóthểchobiếtđặctrưngcủarượuvangcácvùngkhông?Th.sTôViệt:Dễợt!YnhưthầybóiđoánrằngtruyệnKiềucómùison

phấn...VídụnhưrượuChabliscómùivỏsò(cảvùngnàynằmtrênmộttầngtrầmtíchvỏsò),rượuPomerolcómùigỉsắt,rượuSancerrecómùiđálửa,rượuNerod’AvolacủaItaliacómùinhamthạch,rượuXerezcủaTâyBanNhacómùii-ốt…

•Vừarồi,vềnướcvớivaitròlàgiámđốcchươngtrìnhquảngbávănhoárượuvangởViệtNam,vậy,anhcóthểchobiếtquavềsựpháttriểncủachươngtrìnhnàyvàdựđịnhsắptớicủamình?

Th.s Tô Việt: Dự án này bắt đầu cuối năm 2004, khi ông GiuseppeVaccarini,ChủtịchHộithửnếmrượuvangquốctếvàoViệtNamđểtổchứccác buổi hội thảo và thử nếm rượu.Năm2005, chương trình này tiếp tụcthựchiệnvớiCơquanpháttriểncácsảnphẩmnôngnghiệpxuấtkhẩuPháp(Sopexa). Hiện mình làm việc với Sopexa và Hội đồng hành chính vùngLanguedoc-Roussillonvềchươngtrìnhcụthểnăm2006ởViệtNam.Nhiềukhảnăngcácđốitáckhácsẽthamgiachươngtrìnhnày.

•Liệu20nămnữa,cụgiàTôViệtsẽởhẳnViệtNamkhôngnhỉ?Vàsángsáng taycầm lyrượuvangsánhđỏ,khàkhà thưởng thức,nhâmnhi?

NhiềungườikhuyênhãycốlàmviệcởnướcngoàiđirồiannhànhưởngtuổigiàởViệtNam.Nhưngmìnhđangởđộtuổicóthểlàmviệcvàgiúpíchđượcnhiềunhấtchođấtnước,nhưmộtdòngsôngkhôngngừngnghỉđemphùsabồiđắpchođời, thì tạisaolạiphảiđợiđếntuổigià?Ướcvọnglớn

nhấtlàmìnhgiúpđượccácnhàmáysảnxuấtrượuvangtrongnướccảitiếnchấtlượngsảnphẩm,đưarượuvangViệtNamlênngangtầmquốctế.

•Mộtchúttòmò!TôViệtơi,hồinhỏanhlàcậubénhưthếnào?Mộtcậubénhútnhát,nhưngrấtthíchđọcsách,rấttòmò,đãmuốnlàm

cáigì là làmchokỳđược, thíchngắmcảnhvàmiênmanvớicácướcmơ.Những đặc tính này giúp chomình rất nhiều trong nghiệp thử nếm rượuvang:tòmò,hamhiểubiết,đammê,cũngnhưđịnhhìnhchomìnhvềcảmquanvớirượuvang:biếtcảmnhận,phântíchvàlýgiảinhữnghươngvị.

SinhviênViệtNamăntếtởNice,Pháp15:38’30/01/2006(GMT+7)NVX

ViệtHươngChâu(Pháp)Nămnay,theolệthường,sinhviênViệtNamduhọctạiNicebiểuquyết

tổchứcTếtởkhuhọcxáJeanMedecin.Đâylàmôtkhuhọcxánằmtrênđồi.Từsảnhtiếp tân,chúngtôicó thểnhìn thấyvịnh“Các thiên thần”vàbiểnĐịaTrungHải.

Mấyhômnay, trờimưasuốt.Khôngphải lànhữngcơnmưaàoạtchỉmộtlúctạnh,màlànhữngcơnmưadaidẳng,đìuhiutrongmộtbầutrờimàuxámchì,vớinhữngđámmâytrĩunước.Ởkhuhọcxátrênđồicaonày,vàonhữngchiềumưa,chúngtôicócảmgiácnhưsốngtrongmộtcâuchuyệncổtích, vớimây và bụi nước bồng bềnh lãng đãng ngang người, bay cả vàosảnhđợi.

Ởmộtkhíacạnhnàođó,cơnmưanàygợinhớlạinhữngcơnmưaxuânởViệtNam,chỉkhácởchỗkhíhậubênnàyđỡẩmướthơn,khôngcóhiệntượng“tườngchẩynước”nhưởquênhà.Dùsaođinữathìđốivớiđámduhọc sinh chúng tôi, khung cảnh nên thơ của khu học xá cũng không làmchúng tôi nguôi ngoai được nỗi nhớ quê hương, thứ tình cảm nhiều khikhôngnóiđượcnênlời,nhưcảnhbiệtlytrongthơThâmTâm:

ĐưangườitakhôngđưasangsôngSaocótiếngsóngởtronglòng?Nắngchiềukhôngthắm,khôngvàngvọtSaođầyhoànghôntrongmắttrong?Tôimêmảingắmnhữngconsóngbạcđầunhưmộtđànngựahoangphi

nướcđạivàobờvịnh“Cácthiênthần”,rồilạirútraxa,títtắp.Phía bên kia, sauĐịaTrungHải, sauĐạiTâyDương, sauTháiBình

Dương,cómộtdảiđấthìnhchữS.Quêhươngtôiđó.Giờnày,đãlàđêmmồngMột.Chúngtôibênnàymớichỉlàtrưa.Dobậnthicử,tôiđượcmiễnkhôngthamgiacôngtácchuẩnbị,chỉbị

“sai”đichợLiberationmuamộtcànhđào.Lẽdĩnhiên là tôikhông thểđimộtmình,vìquảthậttôirấtđoảngtrongviệcmuabán.Cảsángthứbảy30Tết,tôigạgẫmbốmẹtôiđicùngđểchọncànhđào.Đangmảimêvớicuốnsáchôngđangviếtvềrượuvang,bốtôitừchối.Mẹtôimiễncưỡngnhậnlờisaugiâyphútđắnđo.Tôibiếtmẹchẳngtừchốitôiđiềugì,thậtđúnglàlòngmẹyêuconnhưtrờinhưbiển.

Mẹ mua cho tôi một cành đào nhỏ, giá 8 euros, nhưng rất đẹp, vớinhữngnụhồngchúmchím.Sovớicànhđàobốtôi“chôm”ởPuget-Théniertuầntrướcthìkhôngđược“hoànhtráng”bằng,nhưngthôi,mỗingườimỗicảnh,tôikhôngcóđủcanđảmnàibốláixeđưalênnúiháiđàolầnnữa.

11giờtrưa,đixebuýtvớicôbạngáihọccùnglớp,chúngtôi lênkhuhọcxáJeanMedecin,tayxáchnáchmangnàolàrượuvang,nàolàcànhđào,nàolàhộpcác-tôngđựngbát,đũalỉnhkỉnh.

Cácsinhviênnữđượcphâncônglàmcôngtáctiếptân,dịudàng,tươinhưhoa,đónchúngtôitừcổng.Cácbạnchỉchochúngtôichỗngồiđãđượcghisốthứtựtừđêmhômtrước.Hôitrườngđượctranghoàngrấtlộnglẫy,chăngđèn,kếthoa,vớilácờđỏsaovàngtreochínhgiữasảnh,haibênlàđôicâuđối.DướilácờTổQuốclàbanthờvớiđầyđủbàivịvàcácđồcúnglễ.

SaubàiphátbiểucủaanhDuy,ChủtịchhộisinhviênViệtNamduhọcởNice,mộtbạntraiđượccửlênđốtpháo.Dưâmcủanhữngtiếngnổchátchúavàmùidiêmtiêucònphảngphất,chúng tôiđứngdậynângcốcchúcmừngsinhviên,nhữngkẻthahươngvàgiađình,bèbạncònlạiởViệtNammột năm mới tốt lành. Trên bàn, tùy hứng, chúng tôi có thể chọn rượuchampagne,vang trắnghoặcvangđỏ.MấytaysinhviênnghịchngợmcủaViệnđạihọcKỹthuật(IUT)cònmangtớicảmấythùngbiaHàNội,nóilàđểdànhchotrậnđấubóngđágiaohữuđầunămgiữasinhviênViệtNamvàsinhviênkhunộitrúJeanMedecin.

Mónănđầuđượcbưngra:bánhcuốnnhân thịtmàcácbạnThảo,Hà,ThủyvàThuHàđãđặttấtcảtìnhyêuđấtnướcvàođótrongchiềuthứbảy.Tiếpđếnlàmónnộmđuđủvớithịtbòkhô.Saulyrượuđầutiên,câuchuyệnđãnổnhưpháorang.Aimuốnuốngrượunữanào?Tấtcảđámcontraiđềugiơtaykhôngsótmộtai,kểcảnhữngngườingàythườngkhônguốngrượu.Đánguốngquáđichứ,cảnămchỉcómộtngàyvuivẻ, tụbạnhưthếnày!SaumỗimộtlytheođúngphongcáchsinhviênViệtNam,nghĩalà100%,cócậunàocònhéttướnglên:“Tauốnglynàychotìnhyêu,chosựnghiệp,

chongười thânvàmongrằngsẽcónhiềudịptrongnămnhưthếnàyđể…uống”.Tấtcảcùngphálêncườivuivẻ.

Cácmónănkháclầnlượtđượcbầyrabàn:bánhchưng,giòlụa,giòbì,canhmăng,miếnxào,nem,thịtlợnquay,thịtgàluộcvớimấyđĩanhỏmuốitiêuvàláchanh.

Trướcmón trángmiệng,pháinữ túm tụm lại trongmộtgócphòngđểbầumột…hoahậusinhviênViệtNamtạiNice.Ngoàinhữngtiêuchíbìnhthườngnhưchiềucao,cânnặng,sốđo…hoahậutươnglaicònphảiđápứngmộttiêuchíđặcbiệtnữalà…lãngtửvàcótửulượngkhôngkémgiớimàyrâu.Saumộthồithảoluận,chịemnhấttríbầuThuHiền,côsinhviênĐàLạtxinh đẹp, giỏi giang, nhưng cũng rất chịu chơi, uống bia không kém gìnhữngsinhviênbợmnhậunhấtởNice.Chỉtrong15phút,ThuHiềnđãbị“pháiyếu”lộtphăngbộáodàiViệtNam,thayvàođólàmộtbộváyáoxanhlácâyvớinhữngchùmnhobằngkimtuyếnđiểmxuyếtđâyđó.Cácbạnnữkhôngquênđặttrênđầu“nữthần”củaruộngnhovàrượuvangchiếcvươngmiệnkếtbằngdâygai,vớinhữngchùmnhochínmọngmuavộiởsiêuthị.

ThuHiền,vớisựgiúpđỡcủamộtbạngáinữa, luồn láchquacácbàntiệcvớimộtbình rượu3 lít,đổvàomiệngcácchàngsinhviên tranhnhaunhậnânhuệcủangườiđẹptớimứcrượusặccảlênmũilênmiệng!Đãchuẩnbịtừtrước,côbạngáiđicùngHiềncómộtchiếckhănvải,sẵnsànglaucằmchonhữngđấngnamnhiquásaysưa.

Sau bữa ăn, tất cả các bạn sinh viên nữ trong những tà áo dài truyềnthốngViệtNamravườnchụpchungmộttấmảnhkỷniệm.Mưavẫnnặnghạt, nhưng đâu đây, có tiếngmùa xuân về trong cây lá và hương đấtmẹtrongtừngmiếngbánhchưngmớiluộcđêmqua,béongậythịtbachỉ,nhuầnnhuyễnnhânđỗxanhvànồngnànmùinếpmớiquênhà.

AidámbảoTếtsinhviênlàkhổ?Nice,chiều29/01/2006

V.H.CGương mặt nữ doanh nhân việt nam. Tại hội chợ rượu vang

Vinisud(Pháp).TôViệt(Pháp)

19/02:QuachịAnnaOhwadi-Richardson,mộtbácsĩđãnghỉhưu,ChủtịchHội nhữngngười bạnĐàLạt theovết chânYersin (Adaly) của thànhphốMontpellier,tôiđượcbiếtcóvàinhànhậpkhẩurượuViệtNamsẽsangdựhộichợrượuvangVinisud(Montpellier)từ20-22/02/2006.

Vào trangWeb củaHội chợVinisud, tôi thấy tênVõThị ThuHồng,giámđốcchinhánhThànhphốHồChíMinhcủacông tynhậpkhẩu rượuvang trực tiếpvangPhápVàng (LesCelliersd’Asie)vàĐinhThuHường,giámđốcđiềuhànhcôngtyThiênLinhWine&Spirits,HàNội.

Đếnphútchót,chịĐinhThuHườngbậnviệccôngtynênkhôngsangđược. Tôi thực tình tiếc cho chị vì Vinisud làmột sự kiện chỉ kém quantrọnghơnhộichợrượuvangVinexpoBordeauxchútít.

TôibiếtVõThịThuHồngtừnăm2004vàrấtcócảmtìnhvớicôbédễthươnggốcHuếnày.Hơnnữa,đã lâukhônggặpgỡhànhuyênvớingườiViệt,tôiquyếtđịnhđidựhộichợVinisud,chẳnggìcũngmộtcôngđôiviệc:thửnếmcácsảnphẩmrượuvangmớivàhỏithămHồngnhữngtintứcsốtdẻonhấtởquênhà.

Sángchủnhật19/02,tôirabếnxebuýttrướccửanhàđợilấychuyếnxesố23làxesẽchạyquagaNice,rồitừđólấytàuđiMontpellier.Bếnxebuýtvắngtanh,mộtônggiàuểoảiđạpxetrongphố,nhữngđámmâyxámvầnvũtrongbầutrời.NghenóitrongngàysẽcómưalớnởNice.

Xeđếntrễ20phút,tôiđãtínhgọiđiệnthoạivềnhànhờcontraiđưaraga.Vừarútđiệnthoạirabấmsốmáybànthìxesố23ràtới.Trênxechỉcólácđácvàingười:mộtphụnữđứngtuổivớichiếclànmâyđichợ;mộtcặpvợchồnggià,mỗingườikẹpchặttrongđùimộttúidanhỏ,mắtláoliêndòxétchungquanh,đầyvẻnghingại,nhưthểtrongxecókẻcắprìnhmò;mộtcôbéchừng14-15tuổiđangmảimênghenhạctừchiếcmáyMP3nhỏxíumàu trắng bạc đeo lủng lẳng trước ngực, chân gõ nhịp dưới sàn xe; mộtthanhniêndađencaotođangrụtcổngủthiêmthiếptrongchiếcáoblusonởhàngghếcuối,cóvẻnhưmộtbảovệtrởvềnhàsaugiờgácđêmmệtnhọc.

Cảbáctàicũngcóvẻthấtthần,lơđễnhngótrânngoàicửasổkhitôihỏimuavéxebuýt.Bằngmộtđộng tácmáymóc,bác taxếp tiền lẻvàongănkéo,bấmsốđểchiếcvétựđộngtòirakhỏiổvé,tâmhồnvẫnđểđâuđâu.Tôitựhỏikhôngbiếtbáctacónhìnđườngkhilái?

Đếnga, tôikhôngphảichờ lâu,cũngchỉcóvàingườiđứngxếphàngmuavé.

TôihàilòngvìlấyđượctàuchạythẳngtừNicexuốngMontpellierchứkhôngphảiđổitàuởMarseille.Tàuchạyđượcmộtlúcthìtrờimưato.Cùngvớinhữngtiếngđộngláchcáchđềuđềucủabánhxetrênđườngraylàtiếngmưarơilộpbộptrênnóctoavàtiếngràorạtvivukhixakhigầncủadòngnướcchạyxiêntrêncửakính,tùytheochiềugió.

Tôithiuthiungủtrongmộtcảmgiácêmáidễchịu.

TàuđếngaMontpellierlúc14giờ50,chậmhơn20phútsovớidựkiến.Từlúcnào,trờiđãsángbừnglênvànắngvàngrựcrỡnhưchưatừngthấybaogiờ.ChỉtộinghiệpôngRobertAmalric,giámđốckhuvựcChâuÁcủacơquanxuấtkhẩucácsảnphẩmnôngnghiệp(SeptimanieExport)củavùngLanguedoc-Roussillonphảichờtôikhálâu.

Saukhichàohỏinhauvàtraođổidanhthiếp,chúngtôilênxevềkháchsạnMercureAntigonelànơihaiđoànViệtNamvàTrungQuốcở.

ÔngAmalricnóisơquavềnhữngdựđịnhtrongnăm2006củacơquanSeptimanie Export ởChâuÁ, trong đó có những nỗ lực hợp tác vớiViệtNamtrongviệcxuất -nhậpkhẩucácsảnphẩmnôngnghiệp.ÔngđãsangViệtNamnăm2004, khi còn là giámđốcSeptimanieExport ởBắcKinh.ĐượchỏiôngđãđinhữngđâuởViệtnam,ôngcườivànói:“TôichỉcómộttuầnởViệtNamnênđâucóđiđượcnhiều,chỉđithamquanvịnhHạLongvàmột số danh lam thắng cảnh ởHàNội.Đất nước của các bạn rất đẹp,nhưngấntượngnhấtcủatôivềHàNộilànhưngdòngxeôtô,xemáyđinhưmắccửi,đếnnỗitôikhôngdámđiquađường.Vảlại,cácphốởHàNộicóquáítđènxanhđènđỏ;khiđènđãđỏrồivẫncònnhiềuxemáycốtìnhvượtẩu.Luậtởbênnàyrấtcoitrọngngườiquađường,đãcóđènđỏhoặckhicóngườiđibộquađườnglàmọiphươngtiệncơgiớiđềuphảidừnglại”.

ÔngnóiđếnđóthìcôhướngdẫnviêncủađoànChâuÁ,mộtcôgáitrẻngườiNhậtlấychồngPhápvàđãởMontpellier7năm,đếnnóinhỏvớitôirằngđãđếngiờđoànphảilênxeđithămhầmrượucủatuviệnValmagne.TôivộixinlỗiôngAmalric,ralễtânlấychìakhóaphòngvàlênphòngtôiởtầng3.

Tắmrửavộivàngtrongvòng15phút,tôilộnxuốngsảnhđợi.VõThuHồngđãởđó,nhỏnhắn,dễthương.

Hồng nói với tôi rằng em rất có cảm tình với người dânở thành phốMontpellier, rằnghọ rất nhiệt tìnhgiúpđỡngười nướcngoài và cảmgiácđầu tiên của emvề thành phố này là “cái gì cũng sạch sẽ, ngăn nắp, quyhoạchđâurađấy,vàtoátlêntínhthẩmmỹvàvănhóa”.

Trên xe, Hồng tíu tít khoe với tôi rằng emmang sangmột va li đầynhững loạimắmvàđồănđặc sảnHuếchocôemgáiđanghọc tiến sĩ vềToánởParis,đồngthờingạcnhiênhỏitôi“Ủa,màemkhôngthấyhảiquanbênnàykhámđồchicả.Nếukhámthìemngượngquáđimấtvìtrongva-litoànlàgói,bọcvớichai,lọlỉnhkỉnhđủkiểu”.

RồiHồngmởmáyảnhkỹthuậtsốrakhoevớitôihàngchụckiểuảnhem chụp trong hai ngày thứ sáu 17/02 và thứ bảy 18/02.Cô bé rất có ấntượngvớichuyếnđithămvùngCamargues,đượcthamquannhữngngôinhà

nôngdântườngđấtquétvôitrắng,máitranh(tấtnhiênlànhàbảotàng).“Anhbiếtkhông,tốithứbẩytụiemđượcmờiăncơmởnhàmộtcặpvợ

chồngngườiPháp,trồngnho,làmrượu,nhưngthíchnhấtlàhọđãtừngsangvàrấtcócảmtìnhvớiViệtNam.Nhàcủahọtonhưmộttòalâuđài,vàrượuvangthìngontuyệt.Chỉtiếclàtốiđóembịmệtnêndùngcơmđượcrấtít”.

Tôi như cũng vui lâyniềm vui rất con trẻ củaHồng.

Xe đến tu việnValmagne khoảng 5 giờchiều.

Tuviệnnằmdướichânmột ngọn đồi nhỏ, giữanhữngruộng nho trơ gốc. Hàngbầy quạ đen xao xác baylượn giữa những hàng câyngô đồng hàng trăm nămtuổi, như trong một câuchuyệncổ tích.Bênbờao,dướiánhhoànghôn,mộtchúvịttrờiđứnglặngtrongmộtchậuhoabằngđákhối,cácchúkháctrênbờchâncochânduỗingắmmặtnướcbíẩn,âmu.TôitưởngnhưsốnglạithờiTrungcổ,vớinhữngtusĩmặcáodàiđenkhắckhổ,vừađitrênnhữnglốiđirảisỏivừalầntrànghạt,cànglàmtăngthêmvẻhuyềnbícủachốnlinhthiêng.

Tu việnValmagne,một trong những tu viện đẹp nhất nước Pháp củadòngtuCisteaux,đượcxâydựngnăm1139.NhàthờlớncủatuviệnvớikiếntrúckiểugôtíchcủacácnhàthờlớnvùngphíaBắcnướcPháp,dài83m,cao24m,chỉthuakémnhàthờĐứcBàParisvềchiềucao.

Năm1789,vớicuộcCáchmạngPháp,nhữngtusĩcuốicùngcủatuviệnValmagnebịnhữngnôngdânvũtrangtruyđuổi,thưviệnbịđốtcháycùngvớinhữngtranhảnhnghệ thuậtvôgiá,bànghếđồđạcbịchiếmdụnglàmcủariêng.NhànướccáchmạngbánlạituviệnnhưmộttàisảnquốcgiachogiađìnhôngGranier.Nhàtrồngnhonàyđãsửdụngtuviệnnhưmộthầmrượu khổng lồ,mà ngày nay du khách vẫn còn có thể chiêm ngưỡng cácthùngrượubằnggỗsồichứađượcđếnhàngtrămngànlít,dướicácvòmđákhổnglồcủanhàthờlớn.

Sau tu việnValmagne, chúng tôi đượcmời đi ăn tối ở nhà hàng “Le

Prana”,nằmtrênmộtdoiđấttrông ra vịnh Thau. VịnhThau rất nổi tiếng với việcnuôihảisảnnhântạo,nhấtlàsò điệp. Bữa cơm rất ngon,cóganbéo,sòđiệpnướng,cáCabillaud sốt kem béo trộncơm. Chủ quán đem ra đãikhách rượu vang trắngDomainePuech-Hauttừhaidòng nho Marsanne -Roussanne, và rượu vang đỏcũng cùng một lãnh địa, từcác dòng nho Grenache -SyrahvàMourvedre.

Đêmnay,ngồitrongmộttiệmăntrôngrabiển,nơicóhàng ngàn đốm sáng nhỏnhấp nháy như sao sa, cùngvới những người bạn Pháp,Canada, Nhật, Ấn Độ vàTrung Quốc, tôi và Hồngcùngngấtngâytrongmenrượusaynồng.Chúngtôicảmnhậnrõràngrằng,cũngnhưmộtbảnnhạchay,mộttácphẩmnghệthuậttuyệtvời,mộtbữaănngonvớinhữngchaivangPuech-Hautthượnghảohạngcóthểthầmlặngảnh hưởng đến người tiêu thụ, cảm hóa được người tiêu thụ. Cáimà cácnghệsĩgọilà“hồn”.

Trongtiệmăn“LePrana”ChẳngthếmànhàthơCharlesBaudelairecủaPhápđãngấtngưởngsay

sưatrướcvẻhoànthiện,hoànmỹấynhưtrướcmộtthựcthểsống,mộtCONNGƯỜI.“Trongmỗichairượuvangcómộtlinhhồn,vàtốitối,linhhồncahát”.

11giờtối,chúngtôilênxevềlạikháchsạnMercureAntigone.Xechạyngaysátbờbiển.Nhữngconsóngnhỏánhlântinhdạtdàoxôbờcátvàxalắmngoàikhơi,cóánhđèncủamộtchiếcthuyềncâunhưmắtnàngtiêncánhấpnháy,mờichào.

20/02.Xeđếnkháchsạnđónchúngtôitừ9giờ.Hộichợkhaimạcvào10giờ.TôinónglòngmuốnthamgiabuổihọpbáocủaôngGeorgesFreche,

ChủtịchHộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-Roussillon.Nghe nói hoa hậu

Pháp 2005 AlexandraRosenfeld, gốc vùngLanguedoc - Roussillon,sẽ đến dự buổi họp báonàytheolờimờicủabantổchứchộichợ.

Cửa vào hội chợchậtnhưnêmcối.Chúngtôi đang đứng chờ saumộthàngngườidàidằngdặc thì một người trongđoàn bỗng thốt lên “Ôhay, sao mình lại đứng

xếphàngởđây,cửanàydànhchonhữngngườichưacóthẻravàocơmà,cònbọnmìnhaicũngđãcóthẻ”.

Quả làcửaphíabênkia,dànhchonhữngngườiđã làm thẻ,vắnghơnđếnmấylần.Chúngtôinhanhchóngvàosaukhibảovệdùngmáyscanmãsốthẻ.

Vìtôiphảilênphònghọpbáo,tôivàHồngchiataynhau.Phònghọpbáođượctổchứcrấtchuđáo,cókhoảng10máyvitínhvới

mạnginternetchophóngviênlàmviệc,2máyfaxvà1máyphotocopy.3nữtiếpviênxinhđẹpvớinụcườithườngtrựcluônmiệnghỏiphóngviêncócầngì không để họ phục vụ, nào là cà phê, bánh ngọt, nước hoa quả, nướckhoáng,nàolàphotocopyhayfaxgiùmbàivở.

Tôitranhthủchạylênngắmbànchủtọa:quảlàngoàicùngbênphảicótênAlexandraRosenfeld.TôiquyếtphảichụpmộtbứcảnhcủacôHoahậunàyđểgửichoNgườiViễnXứ.

10giờ15phút,cótiếngồnàongoàicửarồimộtnhómphóngviênnhiếpảnhùavàophòng,phíasauhọlàhoahậuPháp2005,rựcrỡ,trẻtrung.CácquanchứccủaHộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-Roussillontheosátgót.

Trongvòng5phút,flashmáyảnhnháyliêntục.Biếtmìnhkhôngchenlấnnổitrongđámphóngviênđượctrangbịnhữngkỹthuậttântiếnnhấtkia,tôi imlặngchờthờivớichiếcmáyCanonkỹthuậtsốcậucontrai thảihồicho,vìtheolớptrẻngàynay,loại3,2triệupixelsđãtrởnênquálỗithời.

ÔngGeorgesFreche,ChủtịchHộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-Roussillonđọc lời khaimạc.Lợi dụng lúcđámphóngviênkia đổxôđếnchụpảnhcậncảnhôngGeorgesFreche,tôilenlénnhíchđếngầnhàngghếđầu,chớpđược2kiểuảnhhoahậuPháp2005.TuymớithamgiangàyđầuVinisud2006mà tôicảmthấynhưđãmãnnguyệnđượcmộtnửarồi.Baongười khácphảimất tiềnmà chắcgì đãđượcđứnggầnnàngđến thế, chỉcáchchừng5m.

Trong lúc trênphòng họp báo, hoa hậuPháp 2005 là trung tâmđiểm của mọi sự chú ýthì trong hội chợ, VõThu Hồng cũng là Hoahậu một ngày của đoànChâu Á khi phóng viênbáo địa phương MidiLibre đã có một cuộcphỏng vấn chớp nhoángvớiemvềcảmtưởngcủangườiViệtNamvàChâuÁ nói chung với thứ đồ

uống này. Võ ThuHồng nói “ỞViệt Nam, chúng tôi bắt đầu uống rượuvang,nhưngchủyếurượuvangvẫnđượcdùnglàmquàtặngsinhnhậthayuốngtrongcácdịplễTết”.

Sáng sớm hôm sau, câu nói này của em đã xuất hiện trong báoMidiLibrevàcònđượcnhiềutờbáokhácđănglại.Xuốngănsáng,tôicẩnthậnlấyởchỗtiếptânmộttờMidiLibre,địnhdànhchoHồngmộtbấtngờnhonhỏ.Khôngngờkhiemxuốngchờxe,đãcócảmộtđámfanNhậtBảnvàTrungQuốcchenlấn,xôđẩynhauđếnnhìnmặtcôgáisôngHương.Khôngkémgìmộtchínhtrịgianổitiếnghaymộtminhtinhmànbạc.Tôitiunghỉunhưchócụptai,nhéttờbáovàotrongcặp.

Cảngàyhômđó,chúngtôibậnrộnvớinhữngcuộcthửnếmliênmiêntrong13phònghộichợrộngmênhmông.Tôinhậnthấyngàycàngcónhiềuphụnữlàgiámđốchaygiữcácvịtríquantrọngtrongcáchãngsảnxuấtvànhập khẩu rượu lớn, và phải công nhậnmột điều là dung nhan, trí thôngminh, cách ứng xử khéo léo của chị em đã gópmột phần không nhỏ vàothànhcôngcủacôngty.Mãiđếntối,trongbuổichiêuđãidoHộiđồnghànhchínhvùngLanguedoc-Roussillontổchức,tôimớigặplạiHồngvàđưalạiemtờbáo.Hồngcóvẻngạcnhiênvàbẽnlẽnhỏitôi“Anhơi,lúchọphỏng

vấn,embốirốiquánênnóiđại,khônghiểumọingườiởnhàkhiđọcbáocócườiemkhông?”.Cóthểcườivìcâutrảlờihơi…lạchậusovớithựctrạngsửdụngrượuvangởViệtNam,nhưngtựhàolắmchứ,vìemlàngườiChâuÁduynhất,lạilàphụnữ,đượctrảlờiphỏngvấn.

21/02.Saumộtngàylêmònchânquacácquầythửnếm,tốiđó,khivềkháchsạn,tôivàHồngquyếtđịnhđiăncơmViệtNam.

Hồnghỏilễtânkháchsạnvàđượchọđưachocuốnhướngdẫnkháchdulịch.Tuynhiên,vìđãđếnMontpelliernhiềulầnnêntôimangmángnhớrằngtrongkhuđibộgầnkháchsạnMercureAntigonecómộtvàinhàhàngViệtNamvàTrungQuốc.

Hồngkhôngmuốnđibộmàmuốnlấytàuđiện,songcuốicùngtôicũngthuyếtphụcđượccôbéđibộraquảngtrườngAntigone.

Đichừng15phút,chúngtôigặpmộttiệmănTrungQuốccótên“Thuốcphiệnđen”.TôinóiđùavớiHồng:“AnhcứtưởngchỉởViệtNammớicóchuyệnhútchíchthuốcphiện,khôngngờởxứsởvănminhnàycũngcó”.

Chủ tiệm làmộtphụnữ trẻngườiTrungQuốc, cònngườiphụcvụ làmộtthanhniêngốcLào,bốmẹsangPhápnăm1978.

Chúngtôivừangồiyênchỗthìtrờiđổmưa.Mộtcơnmưanhỏ,nhưchỉđủ lángchomặthè thêmbóng,chocây lá thêmxanh.Quaôcửa tiệmăn,chúngtôithấymộtkhoảngtốingoàihèvớinhữngbóngláthôngrunrẩy.

“Nàyanh,tạisaobênxứnàylắmthôngnhưvậy,ởphốnàychỗnàoemcũngthấythông?”.

Tạisao,ừnhỉ,tạisao?TôigiảithíchchoHồngrằngngườiPháprấtchútrọngđếnviệctrồngcùngmộtloạicâytrongmộtkhuphố,nhiềukhitrongcảmộtthànhphố,cólẽđểtạothuậnlợichoviệcgâygiống,chămnom,vàcũngđểdễxửlýkhicâyngãbệnh.

Chúngtôigọihaibátxúp,sauđóăncơmvớithịtbòxàonấmhươngvàthịtgàcà-ri.Khiđangăn,tôisựcnhớrarằngởPhápcũngđangồnãvụmấyconchimtrờichếtvìcúmH5N1.

Hồngkểchotôivềcôngviệccủaem,vềgiađìnhemởHuế,vềngườibạntraisắpsangvớiemởParisđểrồilạicùngvềViệtNamtrênmộtchuyếnbay.

Tôicườivànói“Tìnhyêutrongthờibuổi@phơiphớithật,chắpcánhchotấtcảcáclứađôi”.

Hồngphảncônglạingay“Anhchỉđượccáihayđùa,nhưngcólẽvìanh

hayđùamàanhgiữđượctuổitrẻ”.Lúcracửa,đingangchiếcgươnglớn,tôilénnhìntrộmmìnhtrongđó.

Đuôimắttôiđãcónhữngnếpnhăn,vàtóctrênđỉnhđầuđãhóigầnhết.Phụnữ,vôtìnhhayhữuý,cónhữnglờikhentuyệtvờinhưvậy!ChúngtôichiataynhautrướccửakháchsạnMercureAntigone.Khitôihỏiemcónhữngdựđịnhgìtrongnhữngngàyđến,emsôinổinói:

“EmsẽđithamquanBordeauxvớinhữnglâuđàirượuvangnổitiếng,thamquanAmsterdamvớinhữngkênhđàođãtrởnênbấttửvớibàihátcủaca sĩ JacquesBrel, và nếu như nướcAnhmở cửa hơn nữa với những quiđịnhcủaCôngướcSchengenvềtựdođilạithìdứtkhoátlàemsẽbaysangLondonđểthơthẩndọcsôngThameshaytrongcôngviênHydePark”.

“Nhưngemsợđinướcngoàinhiềuquá rồi lại thấy thươngchongườiViệtNammình,mớithấyrằngdântộcmìnhcònkémxacácnướckhác”.

Hồng cười, mắt sáng rỡ. Qua ánh mắt em, tôi thấy rõ hạnh phúc lànhữngcuộcgặpgỡkỳthú,lànhữngướcmongchomộtngàymaisánglạnhơnởquênhà,nơichưaphảitấtcảmọicáiđềuđãhoànhảo;nhưngnếunhưở những xứ sở vănminh hiện đại nhất Châu Âumà ta còn tìm ra nhiềukhiếmkhuyếtthìliệucóthểcócáigìhoànhảotrênđời?

Nice,tối07/03/2006.Thamkhảo:

HộichợrượuvangquốctếVinisud2006TôViệt,Chuyêngiaquốctếrượuvang.Hộichợquốctếrượuvangvàrượumạnhcácnướcven

ĐịaTrungHảilầnthứ7đãđượctổchứcởthànhphốMontpellier(Pháp)vàocácngày20-21và22/2/2006.

Nếunhưtronglịchsử,vùngĐịaTrungHảitừnglàcáinôivănhóarượuvangcủanhânloạithìvaitròđóvẫnđượcduytrìchođếntậnhômnay.Năm2004, các nước ven bờĐịaTrungHải sản xuất ra 138 triệu hectolit rượuvang,chiếm50%sảnlượngtoànthếgiới.

Vàothờiđiểmmàsựcạnhtranhtrênthếgiớitronglĩnhvựcsảnxuấtvàkinhdoanhrượuvangrấtkhốcliệt,hộichợquốctếrượuvangvàrượumạnhVinisudlànơigiớithiệuchocácnhànhậpkhẩuđếntừcácquốcgiatrênthếgiới hình ảnh rượu vang vùng Địa Trung Hải, mềm mại, tròn trĩnh, đầyhươngvịmặnmòicủabiểnvàánhnắngmặttrời.Đâycũnglànơicácnhàsảnxuấtvànhậpkhẩugặpgỡ,traođổikinhnghiệm,thửnếm,lựachọnsảnphẩmvàkýkếtcáchợpđồngxuấtnhậpkhẩu.

Mởrộng thị trườngxuấtkhẩusangcácquốcgiakhác trên thếgiớivàđóntiếpngàycàngnhiềukháchthamquan,đólàmụctiêuhàngđầucủabantổchứchộichợrượuvangquốctếnày.

Tuy làmột trong những sự kiện quốc tế lớn trong năm 2006,Ban tổchứchộichợđãhếtsứccốgắnghạnchếsốlượngcácgianhàngthamgiahộichợđểđảmbảotínhchấtvừachuyênmônvừathânhữu“câynhàlávườn”củasựkiện.Sốlượngcácgianhàngvìthếđượcấnđịnhlà1.500,trongđócácgianhàngcủavùngLanguedoc -Roussillonchiếmphần lớnnhất (741gianhàng),vùngCôtesduRhône(319gianhàng),vùngTâyNam(111gianhàng), vùngProvencevàđảoCorse (101gianhàng).Cácvùng trồngnho,làm rượu khác của Pháp như Bordeaux, Bourgogne, Champagne, Alsace,LoireValleyvàJura-Savoiekhôngcóđạidiệnthamgia,dokhôngnằmvenbờĐịaTrungHải.

CácnhàsảnxuấtrượuvangcủaTâyBanNha(102gianhàng),Italia(81gianhàng)đãchứngtỏquyếttâmthâmnhậpmạnhhơnvàothịtrườngrượuvangthếgiới.Bêncạnhđó,sựcómặtcủanhiềunhàsảnxuấtrượuvangđếntừBồĐàoNha,ThổNhĩKỳ,Algeria,Tunisia,Ma-rốccũngnóilênhộinhậpkinhtếthếgiớilàxuthếtấtyếucủathờiđại.

Đượctổchức2nămmộtlầnởthànhphốMontpelliernhưhộichợrượuvang quốc tế Vinexpo ở Bordeaux, năm nay Vinisud hy vọng đón nhậnkhoảng32.500lượtkhách,đượcchiathànhcácnhómlớn.Theocácsốliệunăm2004,tỷlệgiữacácnhómnhưsau:41%làcácnhànhậpkhẩu,buônbánrượu,7%làcácnhàphụtráchvềmuabánchocáctậpđoànsiêuthịlớn,25%làcácđạilýbánbuôn,bánlẻ,17%làcácchuyêngiatrongcáclĩnhvựcnhàhàng,kháchsạn…

Nămnay,ngoàicácđoànkháchđếntừcácvùngcủanướcPháp,trọngtâmcủaVinisud2006sẽnhằmvàocácđạidiệnđếntừNhậtBản,NamTriềuTiên,Singapore,ĐàiLoan,TrungQuốc,ẤnĐộ,ViệtNam, cácnướcvenbiểnBaltic,Nga,Mỹ,Brésil…

Cũngnhưcácnămtrước,CungđạihộiĐịaTrungHảisẽđượcdànhchocácbuổi thửnếmdoHiệphộicácchuyêngia làmrượucủaPháp tổchức.Mỗinhàsảnxuất thamgiaHộichợVinisud2006sẽgửiđếnCungđạihộicác loại rượu vang ngon nhất của họ nhằm tạo điều kiện cho khách thamquanthửnếmvàlựachọnsảnphẩmtrongnhữngđiềukiệntốiưu.

Tạicácgianhàng,nhiềuchủđềvềthửnếmrượuvangđãđượcđềcậpđến:thửnếmmù,thửnếmtheoniênhiệu,thửnếmtheodòngnho,sựkếthợpgiữarượuvangvàcácmónăn,sựkếthợpgiữarượuvangvàphomát,giữarượuvangvàganbéo,giữarượuvangvàchocolates,giữarượuvangvàcác

mónănChâuÁ…Hộichợbếmạcchiềutốingày22/02/2006.

TÀILIỆUTHAMKHẢO1.LeVin et lesVins auRestaurant, PaulBrunet,EditionsBPI, Paris,

1999,258trang.2.ClassementdesMeilleursVinsdeFrance2004,Bettane&Desseauve,

EditiondelaRevuedeVindeFrance,2003,671trang.3. Sommelier, Profession d’Avenir, Association de la Sommellerie

Internationale,1998,109trang.4.TheWineList2003,MatthiewJukes,Londres,2003.5.Windows on theWorld completeWine Course, Kevin Zraly, Dell

Publishing,NewYork,1987,185trang.6.Johnson,HughHowtoenjoyWine,NewYork:SimonandSchuster,1985,120trang.7.JohnsonHugh,NouvelAtlasMondialduVin,Paris:Laffont,1994,320trang.8.LarousseEncyclopediaofWine,Paris:Larousse,1994,608trang.9. Larousse “Les Vins”, Dictionnaire de la Vigne et du Vin, Paris,

Larousse,1998,336trang.10.“VinsetVignoblesdeFrance”,Larousse-Bordas,leSavourClub,

1997,640trang.11.TomStevenson,ThenewSotheby’sWineEncyclopedia,Londres:

Sotheby,1997,600trang.12.Casamayor,Pierre,l’ÉcoledelaDégustation,Paris:Hachette,1998,

280trang.13.LaRevuedeVindeFrance2003-2004-2005.14.l’AmateurdeBordeaux2003-2004-2005.

TráchnhiệmxuấtbảnChịutráchnhiệmxuấtbản:Giámđốc-TổngBiêntập:TS.PHÙNGLANHƯƠNGBiêntập:ĐỖTHANHTHÙYSốXuấtbản:1371-2014/CXB/02-30/BKHNISBN:978-604-938-148-5Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com