khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/angi_devshih/himi10... · web viewИон ба...

76
1. Урвалын хурдыг ихэсгээд урвалын эцэст найрлага тоо хэмжээгээ хадгалан үлддэг бодисыг катализатор гэнэ. Катализатор хэрэглэн урвалыг хурдасгах үзэгдлийг катализ гэнэ. 2. Тэнцвэрийн нөхцөлд орших системд гаднаас ямар нэг хүчээр үйлчлэхэд химийн тэнцвэр уг үйлчлэлийг бууруулах чиглэлд шилжиж, тэнцвэр дахин тогтоно. 3. Концентрац, даралт, температур, 4. H 2хий +3N 2хий =2HN 3хий 5. Электролит, Электролит биш 6. Электролиз 7. 2,91г Cu, 0,075г Sn, 0.015гZn 8. CaCO 3хат CaO хат +CO 2хий 9. Барилгын материал үйлдвэрлэх, бохирдлыг бууруулах 10. Байгуулалтын томьёог зөв илэрхийлвэл 1оноо, 6 гэж тодорхойлбол 1 оноо 11. Хүчилтөрөгчгүй орчинд ургамалын ялзрал, өвсөн тэжээлтэн амьтны ходоод, намаг дотор ургамалын ялзрал 12. CH 4хий + О 2хий = СО 2хий + Н 2 О хий 13. Гомологийн 14. Алкен 15. 1,45гр 16. А- С 2 Н 4 , В- С 2 Н 6 17. Спирт, Карбонхүчил, 18. А – СН 3 СНО, В. – СН 3 СООН 19. 69,56% 10-р ангийн анги дэвших шалгалтын сонгох хэлбэрийн даалгавар I ХЭСЭГ№14 Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр 1.Натрийн гидроксид, хүхрийн хүчлийн уусмалыг холиход 14,2 гр натрийн сульфат үссэн. Урвалд натрийн гидроксид хэдэн грамм зарцуулагдсан бэ? А. 8 гр Б. 4 гр В. 16 гр Г. 32 гр Бодисын цэвэршлийг үнэлэх арга 2. Х бодис нь бага зэргийн бохирдолтой байв. Энэ бодисын хайлах цэг нь 80-90 0 С байв. Х цэвэр бодисын хайлах цэг ямар утгатай байх вэ? А. 90 0 -110 0 Б. 80 0- 100 0 В. 80 0 -аас бага Г. Тодорхой хэлэх боломжгүй

Upload: others

Post on 13-Feb-2020

72 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

1. Урвалын хурдыг ихэсгээд урвалын эцэст найрлага тоо хэмжээгээ хадгалан үлддэг бодисыг катализатор гэнэ. Катализатор хэрэглэн урвалыг хурдасгах үзэгдлийг катализ гэнэ.2. Тэнцвэрийн нөхцөлд орших системд гаднаас ямар нэг хүчээр үйлчлэхэд химийн тэнцвэр уг үйлчлэлийг бууруулах чиглэлд шилжиж, тэнцвэр дахин тогтоно.3. Концентрац, даралт, температур, 4. H2хий+3N2хий=2HN3хий

5. Электролит, Электролит биш 6. Электролиз 7. 2,91г Cu, 0,075г Sn, 0.015гZn8. CaCO3хат CaOхат +CO2хий

9. Барилгын материал үйлдвэрлэх, бохирдлыг бууруулах10. Байгуулалтын томьёог зөв илэрхийлвэл 1оноо, 6 гэж тодорхойлбол 1

оноо11. Хүчилтөрөгчгүй орчинд ургамалын ялзрал, өвсөн тэжээлтэн амьтны ходоод, намаг дотор ургамалын ялзрал12. CH4хий + О2хий = СО2хий + Н2О хий

13. Гомологийн 14. Алкен 15. 1,45гр16. А- С2Н4, В- С2Н6

17. Спирт, Карбонхүчил, 18. А – СН3СНО, В. – СН3СООН19. 69,56%

10-р ангийн анги дэвших шалгалтын сонгох хэлбэрийн даалгавар I ХЭСЭГ№14

Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр1.Натрийн гидроксид, хүхрийн хүчлийн уусмалыг холиход 14,2 гр натрийн сульфат үссэн. Урвалд натрийн гидроксид хэдэн грамм зарцуулагдсан бэ?А. 8 гр Б. 4 гр В. 16 гр Г. 32 гр

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх арга2. Х бодис нь бага зэргийн бохирдолтой байв. Энэ бодисын хайлах цэг нь 80-900С байв. Х цэвэр бодисын хайлах цэг ямар утгатай байх вэ? А. 900-1100 Б. 800-1000 В. 800-аас бага Г. Тодорхой хэлэх боломжгүй3. Мэргэжлийн хяналтын лабораторид Х,Ү хоёр үл мэдэгдэх бодисыг таньж тогтоох хүсэлт иржээ. Судлаач энэ 2 бодисын цаасан хромотограммыг буулгажээ. Х,Ү ямар бодис вэ?

Х Ү R S T

Page 2: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. Х бодис R,S–ийг агуулна. Б. Х бодис S, Т-ийг агуулна. В. Ү бодис R,S-ийг агуулна Г. Ү бодис S,Т-ийг агуулна

Давс гарган авах арга4. Уусдаггүй давс гарган авах аргыг олно уу?А. Шүүх арга Б. Талстжуулах арга В. Ууршуулах арга Г.Бүгд 5.Хүчил суурийг титрлэх аргаар 3,40 гр калийн хлорид гарган авчээ. Давсыг дахин талстжуулан цэвэрлэсний дараа 3,29 гр масстай болсон бол гарган авсан анхны давсны цэвэршлийн зэргийг тооцоолно уу?А. 96,8% Б. 94,5% В. 103,3% Г. 80,9%

Ион ба хийг таних арга6. Сульфат ионыг барийн сульфатын цагаан өнгөтэй тундас үүсгэдэгээр нь таньдаг. Сульфат ионыг танихад ямар урвалж хэрэглэх вэ?А. H2SO4 Б. Ba(OH)2 B.BaSO4 Г. BaCl2

Химийн урвалын хурд7. Химийн урвалд катализатор хэрэглэхэд өөрчлөгдөхгүй хэмжигдэхүүн аль нь вэ?А. Урвалын хурд Б. Бүтээгдэхүүний найрлага В. Эх бодисын концентраци Г. Идэвхжлийн энерги8.Нэгэн урвал 30 секунд хугацаанд явж 60 см3 эгэлхүүнтэй устөрөгч ялгаруулжээ.Урвал ямар хурдтай явсан бэ?А. 0,5 Б. 3.0 В.1.5 Г.2.0

Эргэх ба химимйн тэнцвэр9. Дараах химийн тэнцвэр тогтсон системд Pt катализатор нэмжээ. Тэнцвэр хаашаа шилжих вэ?N2(х) + 3 H2(х) = 2NH3(х)

А. Эх бодис үүсэх чиглэлд Б. Шулуун урвалын чиглэлд В. Буцах урвалын чиглэлд Г. Тэнцвэр шилжихгүй10. С(х) + CO2(х) = 2CO2(х) ⌂H0=120 кЖ.моль-1 урвалд химийн тэнцвэрт оршиж байв. Ямар нөхцөлд урвал эх бодис үүсэх чиглэл рүү шилжих вэ? А. Системд гаднаам дулаан өгөх Б. Системийн эглэхүүнийг багасгах В. Системд катализатор нэмэх Г. Системд 1 моль СО нэмэх

Цахилгаан хими11.Зөвхөн электролит агуулсан жагсаалтыг сонгоно уу?А. Кальцийн хлоридын уусмал, нэрсэн ус, хөнгөнцагаанБ. Хуурай кальцийн хлорид, тарианы ус, хөнгөнцагааны оксидВ. Натрийн бромидын уусмал, нуурын ус, хүхрийн хүчилГ. Хуурай натрийн бромид, давстай цай, зэс(II) –ийн уусмал12. Гальваны болон электролитийн хэлхээний ялгааг зөв илэрхийлсэн өгүүлбэрийг сонгоно уу?А. Электролитийн болон гальваны хэлхээнд хоёуланд нь цахилган гүйдэл үүсгэнэ.Б. Электролитийн болон гальваны хэлхээнд хоёуланд нь цахилган гүйдэл хэрэглэгдэнэ.В. Гальваны хэлхээнд цахилган гүйдэл үүснэ. Электролитийн хэлхээнд цахилгаан гүйдэл хэрэглэгдэнэ.Г. Электролитийн хэлхээнд цахилган гүйдэл үүснэ. Гальваны хэлхээнд цахилгаан гүйдэл хэрэглэгдэнэ.

Page 3: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

13. Зэсийн (II) –ийн хлоридын уусмалын,хайлмалын электролизийн бүтээгдэхүүнийг тодорхойлно уу?А. Хайлмалын электролиз: Cu, Cl2. Уусмалын электролиз Н2,О2

Б. Хайлмалын электролиз: Cu2+,Cl- Уусмалын электролиз H+, OH-

В. Хайлмалын электролиз: Cu2+,Cl- Уусмалын электролиз Cu, OH- О2

Г. Хайлмалын электролиз: Cu, Cl2. Уусмалын электролиз Cu, Cl2.

Металл ба хайлш14. Зарим металлын оксидуудыг халаах замаар металлыг гарган авдаг. Ямар металлыг оксидыг нь халаах замаар гарган авдаг вэ?А. Кальцийн оксид Б. Зэсийн оксид В. Цайрын оксид Г. Мөнгөний оксид15. Хөнгөнцагааны оксидоос ямар аргаар хөнгөнцагааныг гарган авдаг вэ?А.Электролизоор Б. Нүүрстөрөгчтэй цуг халаах В. Халаах Г. Нүүрстөрөгчийн (II) –ийн оксидтой халаахКарбонат16.Кальцийн карбонат дахь кальцийн массын хувь хэд вэ?А. 12% Б. 40% В. 8% Г. 100%17. Шүдний оо үйлдвэрлэхэд шохойн чулууг нэмдгийн учир юу вэ?А. Саармаг орчин үүсгэх. Б. Суурилаг орчин үүсгэх В. Хүчиллэг орчин үүсгэх Г. Бактерийг устгах18. Давсны хүчлийн 25 мл уусмал дээр 2 гр кальцийн карбонат нэмж бүрэн урвалд оруулжээ. Давсны хүчлийн уусмалын молийн концентрацийг олно уу?А. 0,02 моль Б. 0,04 моль В. 1,6 моль Г. 0,8 моль19. Цементийн найрлагад үндсэн түүхий эд болох шохойн чулуу хэдэн хувь байдаг вэ?А. 50% Б. 50%-аас их В. 50%-60% Г. 60-66%Хүхэр 20. Зэсийн сульфидын тундас ямар өнгөтэй вэ?А. Цагаан Б. Хар В. Шар Г. Цэнхэр21. 1s22s22p63s23p6 гэсэн электронт бүтэцтэй ионы химийн тэмдгийг заана уу?А. P5+ Б. Mg2+ В. F- Г. S2-

Шатамхай түлшний эх үүсвэр, байгалийн хий22.Тодорхой хэмжээтэй түлшийг хүчилтөрөгчтэй шатаахад ялгарсан дулааныг ....................гэнэ.А. Шаталтын дулаан Б. Түлшний шаталтын энерги В. Дулаан ялгаруулах чадвар23. Стандарт даралт температурт 60% устөрөгч, 40% метанаас тогтсон 0,5м3

түлшийг шатаахад ялгаруулах дулааныг тооцоолж зөв хариуг дугуйлана уу?А. 2925кЖ Б. 7175 кЖ В. 9000 кЖ Г. 18000 кЖНүүрсустөрөгч24. Пропений томьёог сонгоно уу?А. С3Н6 Б. С3Н8 В. С3Н4 Г. С3Н7

25. Алкений нүүрсустөрөгчдийг ямар урвалж бодис ашиглан таних вэ?А. Бромын ус Б. Хүхрийн хүчил В. Мөнгөн толины урвал Г. Этанол26. Дараах крекингээр ямар алкен үүсэх вэ?Октан С4Н10 + ...........А. С4Н10 Б. С4Н8 В. С4Н6 Г. С3Н8

27. СН3С(CH3)(CH3)CH2CH3 өгөгдсөн нэгдлийг нэрлэнэ үү?

Page 4: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. 3,3 диметил бутан Б. 3,4 диметил бутан В. 2,2 диметил бутан Г. 2,3 диметил бутан

Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл28. Аль функциональ бүлэг карбон хүчил байх вэ?А. Формиль- СОН Б. Оксо- СО В. Гидрокси- ОН Г. Карбокси- СООН29. Этанолын шатах урвалын коэффициентүүдийн нийлбэр хэд вэ? А. 4 Б. 8 В. 7 Г. 9 30. Нэгэн органик нэгдэл дэх нүүрстөрөгч, устөрөгч, хүчилтөрөгчийн массын хувь харгалзан 62,04%, 10,41%, 27,55% байдаг. Энэ нэгдлийн молийн масс М=116,16 г.моль-1 байна. Энэ нэгдлийн томьёог олно уу?А. С3Н6О Б. С6Н12О2 В. С3Н8О Г. С4Н6О31. C5H10O2 томьёотой карбон хүчил байгууллын ямар изомер үүсгэх вэ? I. Байрлалын II. Салбарлалтын III.Функциональ бүлгийн А. I,II Б.II,III В.I,III Г.I,II,IIIII Хэсэг Задгай даалгаварБодисын тоо хэмжээ ба стехиометр32. 27 гр ус хэдэн моль болох вэ? \2 оноо\.........................................................................................................................33.Никотин нь тамхины найрлагад ордог мансууруулах үйлчилгээтэй органик бодис юм. Никотины молекул 7,402 г С , 0,871г Н, 1,727 г N гэсэн найрлагатай , молекул масс нь 162,3 гр бол молекул томьёог олоорой. \2 оноо\Бодисын цэвэршлийг үнэлэх34. Өнгөтэй 4 бодисыг шүүлтүүрийн цаасны эхлэх шугам дээр дусааж, спиртийн усан уусмалд байрлуулав. Өнгөт бодис А - с улаан, хөх, ногоон өнгийн будагч бодисыг тус тус гарган авчээ. Гарган авсан хроматограмыг зурагт үзүүллээ. А бодисын бүрэлдэхүүнийг тодорхойлно уу.

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................А улаан хөх ногоон

Давс гарган авах35. Бүтээгдэхүүний гарцыг тодорхойлох томьёог бичнэ үү? \ 2 оноо\............................................................................................................36. Дараах давсуудыг усанд уусдаг, үл уусдаг аль нь болохыг тогтооно уу? NaCl, PbSO4, CaCO3, Zn(NO3)2

37. Зургийг ажиглаад талстжуулах аргаар давс гарган авах ажлын дарааллыг бичнэ үү?

Page 5: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Ион ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис нь дөлний өнгийг тоосгон улаан өнгөөр буддаг.Сулруулсан давсны хүчлийн уусмалыг нэмэхэд хий ялгарсан бөгөөд СО2

хий болохыг таньжээ.А нэгдэл ямар ямар катион, анион агуулсан бэ? \2 оноо\

Химийн урвалын хурд39. Химийн урвалын хурдад нөлөөлөх хүчин зүйлсүүдийг нэрлэнэ үү? \ 2 оноо\1...................................................2................................................................3..............................................4....................................................

40. CaCO3(хат) + 2HCl(уус) = CaCl2(уус) + H2O(ш) + CO2(х) гэсэн урвалын хурдад нөлөөлөхгүй хүчин зүйлсийг нэрлэнэ үү? \ 2 оноо\..............................................................................................................................................................41. Урвалын хурд температураас хамаарч ихэсдэгийн үндсэн шалтгаан юу вэ? \ 2 оноо\..............................................................................................................................................

Эргэх ба химийн тэнцвэр42. Аммиакийг Габерийн процессоор гарган авдаг бөгөөд N2(x)+3H2(x) = 2NH3(x)

урвал явагддаг. Ямар хүчин зүйлийн нөлөө нь аммиакийн гарцад нөлөөлөхгүй вэ? \ 2 оноо\......................................................................................................................................................................43. 4 моль метаны хүчил 6 моль этанолтой урвалд орж тэнцвэр тогтсоны дараа 3 моль НСООС2Н5 үүссэн байв. \ 1оноо\

HCOOH(ш) + C2H5OH(ш) = HCOOС2Н5 (ш) + H2O(ш) Өгсөн урвалын тэнцвэрийн тогтмолыг олоорой.44. Аммиакийг устөрөгч азотын харилцан үйлчлэх буюу Габерийн процессоор үйлдвэрт гарган авдаг. N2(x)+3H2(x) = 2NH3(x)

Дээрх урвал нь эргэх урвал юм. Аммиак үүсэх урвал ба задрах урвал харилцан эсрэг зүгт адилхан хурдтай явагддаг. Энэ үеийг тэнцвэр гэдэг. \1 оноо\А. Эргэх урвалыг тодорхойлно уу?

Цахилгаан хими45. Дараах урвал аяндаа явагдах эсэхийг тогтооно уу? \2 оноо\1. Sn(хат) + Pb2+

(уус) = Sn2+(уус) + Pb(хат)

2. Al3+(уус)+ Ni(хат)=Al(хат) + Ni2+

(уус)

46. Уусмалд мөнгө / Ag+ \ болон зэсийн /Cu2+ / ионууд нэгэн зэрэг агуулагдаж байв. Электролизоор аль нь түрүүлж катод дээр ангижрах вэ? Хагас урвалын тэгшитгэлийг бичиж шалтгааныг тайлбарлаарай. \ 2 оноо\

Металл ба халш

Page 6: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

47. Алтыг гоёл чимэглэлийн эд зүйл хийхэд хэрэглэдэг. Алтыг яагаад гоёл чимэглэл хийхэд хэрэглэдэг вэ? Шалтгааныг тайлбарлана уу?

Карбонат48. Барийн карбонатыг халааж задлахад хангалттай өндөр температур

шаардагддаг. Барийн карбонат ба задралын бүтээгдэхүүн болох барийн оксид ямар өнгөтэй вэ? Задарлын тэгшитгэлийг бичээрэй. \2 оноо\49. Кальцийн карбонат дахь нүүрстөрөгчийн эзлэх хувийг бодож олоорой. \2 оноо\

Хүхэр50. 8,8 гр төмрийн сульфидийг илүүдэл давсны хүчлийн уусмалаар үйлчлэхэд стандарт даралт, температурт хичнээн литр устөрөгчийн сульфид үүсэх вэ?

Шатамхай түлшний эх үүсвэр, байгалийн хий

51. Түлшийг шатаахад химийн энерги нь гол төлөв .............................................энергид шилжинэ. \2 оноо\52. Этаны \ С2Н6\ шаталтын дулаан 47,8 кЖ .г -1 бол 1 моль этан бүрэн шатахад ямар хэмжээний дулаан ялгаруулах вэ? \ 2 оноо\Нүүрсустөрөгчид 53. Дараах өгүүлбэрүүдийн дутуу хэсгийг бөглөнө үү? \1 оноо\1. Пропан ба этан нь нэг а\.....................................................гишүүд юм.2. Ханасан нүүрсустөрөгч нь б\...............................................урвалд орохгүй.54. Дараах нэрэнд тохирсон бүтцийг дүрсэлнэ үү? \1 оноо\1. Проп-1-ен 2. 2,2 диметилбутан55. Дараах өгүүлбэрийг гүйцээхдээ өгөгдсөн үгнүүдээс сонгоорой. \2 оноо\Үүнд: гомолог, нэгдэх, нүүрсустөрөгчид, СnH2n+2 , СnH2n, халалцах, нэгдэх, ханасан , ханаагүй, хоёрчийн холбоо Алканы а\....................................эгнээний б\....................... нь в\.....................................ерөнхий томьёотой. Алканууд нь г\................................... нүүрсустөрөгчид бөгөөд д\...........................урвалд ордог.56. Дараах нэгдлүүдийг ИЮПАК нэршлээр нэрлэнэ үү?а. Б. В. Г.

ОНХүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл57. Спирт нь найрлагандаа ..................функциональ бүлэг агуулсан, ................................ерөнхий томьёотой органик нэгдэл юм . \2 оноо\58. Дараах нэгдлүүдийг зөв харгалзуулна уу? \2 оноо\1. Шоргоолжны хүчил а. С2Н5СООН2. Пропионы хүчил б. НСООН3. Цууны хүчил в. С3Н7СООН4. Тосны хүчил г. СН3СООН59. Этаны хүчлийг лабораторид этанолыг хүчиллэг орчинд хүчтэй исэлдүүлэгч калийн перманганатаар исэлдүүлэх, үйлдвэрт этанолын энзимийн нөлөөгөөр явагдах ферментациар тус тус гарган авдаг. Эдгээр урвалын тэгшитгэлүүдийг бичнэ үү? \2 оноо\ТүлхүүрД\Д хАРИУ АВАХ ОНОО1 A 1

Page 7: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

2 Г 13 Г 14 Г 15 А 16 Г 17 Б 18 А 19 Г 110 Г 111 В 112 В 113 Г 114 Б 115 А 116 Б 117 Б 118 Г 119 Г 120 Б 121 Г 122 Б 123 Г 124 А 125 А 126 Б 127 В 128 Г 129 Г 1

30 Б 131 Б 132 1,5 моль 233 С10Н14N2 гаргасан бол 2 оноо, С5Н7N гэж гаргасан бол 1

оноо өгнө2

34 А бодис нь хөх болон ногоон өнгийн будаг агуулсан байна

2

35 Бүтээгдэхүүний гарц= туршилтын масс*100% / онолын масс

1

36 Уусдаг давс: NaCl, Zn(NO3)2 Уусдаггүй давс: PbSO4, CaCO3

1

37 Ууршуулна - хөргөнө - талстжуулна 238 СаСО3 = СаО + СО2

Катион: кальцийн ион Са2+, Анион: карбонат ион СО3

2-

2

39 Температур, концентраци, гадаргуугийн талбай, катализатор

2

40 Даралт 241 Молекулын мөргөлдөлтийн давтамж нэмэгдэнэ. 2

Page 8: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

42 Урвалд ороогүй азот ба устөрөгчийг дахин эргэлтэд оруулах

2

43 Кт=3 144 Бүтээгдэхүүн нь эх бодис, эх бодис нь бүтээгдэхүүн

бодис үүсгэн харилцан эсрэг чиглэлд зэрэгцэн явагддаг урвалыг эргэх урвал гэнэ.

1

45 1.Аяндаа явагдана 2. Аяндаа явагдахгүй 246 Ag+ ион буюу мөнгө түрүүлж исэлдэнэ

Ag+(уус) + 1e- Ag (хат)

2

47 Алт идэвхгүй, коррозид орохгүй, зэвэрэхгүй 248 Барийн карбонат, барийн оксид хоёулаа цагаан

өнгөтэй.ВаСО3 = ВаО + СО2

2

49 100 гр -------------- 100%12гр--------------------Х% Х= 12%

2

50 2,48 л 251 Дулааны энергид 252 23,9 кЖ\г.моль 253 А. Гомологи эгнээний Б. нэгдэх 254 1.СН2=СН-СН3 2. СН3-С(CH3)2-CH2-CH3 255 А. Гомологи б. Нүүрсустөрөгчид в. CnH2n+2 г.

Ханасан д. Халалцах 2

56 А. 2 метил бутан Б. Бут-1-ен В. 3 метил бут-1-ен Г. Бутан-1-ол

2

57 ОН, CnH2n+1ОН 258 1б,2а, 3г, 4 в 259 5 C2H5OH + 4 KMnO4 + 6H2SO4 = 5 CH3COOH + 4 MnSO4

+2 K2SO4+11H2OC2H5OH +O2= CH3COOH +H2O

2

10 анги сонгох даалгавар №151.Химийн судалгааны арга 1.1 Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Чадвар 1. 1.12 л хий хэдэн моль болох вэ ? А. 0.5 моль В. 2моль С. 0.05 моль D.0.1 моль 1.2 Бодисын цэвэршилт Чадвар2. Хромотографын арга нь бодисын ямар физик шинжид үндэслэгдсэн бэ ? А. Хайлах цэг В. өнгө С. нягт D.шингээгдэх Хэрэглээ 3. Нэгэн бодис бага зэргийн бохирдолтой байв.Энэ бодисын хайлах цэг 800 - 900 .Цэвэр бодисын хайлах цэг ямар утгатай байх вэ? А. 900 - 1100 В. 800 - 900 С. . 800 - бага D. тодорхой хэлэх боломжгүй 1.3 Давс гарган авах мэдлэг ойлголт 4. Дараах давснуудаас алиныг нь тундасжуулах аргаар гарган авах вэ? А. K2SО4 В. Na2SO4 С. AgCl D. NaNO3

хэрэглээ 5. Судлаач 4.6 гр давс гарган авахаар титрлэлт хийжээ.Гарц нь 94.5% байсан бол туршилтаар хэдэн гр давс гарган авсан бэ?

Page 9: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. 4.34г В. 43.4г С. . 0.434г D. 434г 1.4 Ион ба хийг таних чадвар6. 5. Нэгэн нэгдлийг шинжлэхэд дөлний өнгийг шараар будаж,мөнгөний нитрат нэмэхэд цагаан өнгийн тундас бууж байсан бол энэ ямар нэгдэл вэ? А. НCl В. Na2S С. K2S D. NaCl 2. Физик хими 2.1 Химийн урвалын хурд мэдлэг ойлголт 7. Kатализатор хэрэглэхэд аль хэмжигдэхүүн өөрчлөгдөхгүй вэ? А.урвалын хурд В.бүтээгдэхүүний найрлага С.эх бодисын концентрац D. идэвхжлийн энерги Чадвар 8. Нэгэн урвалаар 20 секундийн хугацаанд 40 см3 устөрөгч ялгарсан бол урвалын хурдыг тооцно уу? А. 2 В. 1.5 С. 3 D. 1 2.2 Химийн урвалын тэнцвэр чадвар 9. C (X)+ CO2 (X) = 2CO(X) урвалын энтальпи 120 кЖ моль -1 урвалын тэнцвэрийг эх бодис үүсэх чиглэлд шилжүүлэхэд аль нөхцөлийг өөрчлөх вэ? А.гаднаас дулаан өгөх В. Эзэлхүүнийг багасгах С.катализатор нэмэх D. 1моль СО нэмэх Хэрэглээ10. 2.3 Цахилгаан хими мэдлэг ойлголт 11. Натри хлорын хайлмалын электролизоор анод дээр ямар бодис ялгарах вэ? А. Cl2 В. Na С. O2 D. NaOH Чадвар 12. Ямар металлуудаар гальваны хэлхээ угсарвал илүү хүчдэл үүсэх вэ ? А. Хром-мөнгө В.төмөр-хром С.төмөр-никель D.цайр-зэс 13. Натрийн хлорын уусмалын электролизоор анод дээр 2.24 л хий ялгарсан бол хэдэн моль давс задарсан бэ? А. 2 В. 1.5 С. 3 D. 1 3. Органик биш хими 3.1 Металл ба хайлш мэдлэг ойлголт14.Аль нь усанд уусдаг металл вэ? А. Al В. Na С. Cu D. Zn

хэрэглээ15.Ямар металлыг гарган авахдаа оксидыг нь нүүрстөрөгчөөр ангижруулж гарган авах вэ? А. Al В. Na С. Cu D. К 3.2 Карбонат мэдлэг ойлголт16 . Аль нь шохойн чулууны үндсэн найрлагыг бүрдүүлдэг нэгдэл вэ? А. Ca(OH)2 В. CaO С. CaCO3 D. CaSO4 Чадвар17. Кальцийн карбонатын хэдэн хувийг кальци эзлэх вэ? А. 48% В. 60% С. 40% D. 50%

Page 10: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Хэрэглээ18. 0.1 моль кальцийн карбонатыг задлахад хэдэн литр хий ялгарах вэ? А. 22.4 л В. 11.2л С. 2.24 л D. 44.8 л

19. 50% СаСО3 , 40% MgCO3 , 10% бусад хольц агуулсан эрдсийн нэр олно уу? А.гөлтгөнө В.элс С.доломит D.шавар Мэдлэг ойлголт20. Аль нэгдэлд хүхрийн исэлдэхүүн хэм -2 байна вэ? А. CaS В. SO2 С. SO3 D. H2S хэрэглээ21. 60% хүчилтөрөгч агуулсан оксидын томьёог олно уу? А. CaО В. SO2 С. SO3 D. Na2О 4. Органик хими 4.1 Түлшний эх үүсвэр мэдлэг ойлголт 22. Нефть нь аль ангилалд хамаарах вэ? А.Нэгдэл В.элемент С.холимог D. цэвэр бодис чадвар 23. Түлшний гүйцэт шаталтаар ямар оксид үүсэх вэ? А.нүүрсхүчлийн хий,ус В.угаарын хий,ус С. Хүхрийн оксид D.азотын оксид 4.1 Нүүрс-Устөрөгчид мэдлэг ойлголт24. Дараах нүүрстөрөгчийн аль нь СnH2n ерөнхий томьёонд захирагдах вэ? А. С3Н8 В. С3Н8 С С3Н8 D. С3Н8 Чадвар 25. Н3С-СН2-СH2-С(CH3)=СН2 нэгдлийг нэрлэнэ үү? А. 3 метил пентан В. 2 метил пентeн-1 С 3 метил пентeн D. 3 метил пентен-2 26. Аль нь изомер нэгдлүүд вэ? чадвар А. Пропан,бутан В. Бутен-1,Бутен-2 С.этан,этен D.спирт,альдегид хэрэглээ27. СnН2n+2 ерөнхий томьёоны n=5 байх үеийн нэр ба томёог бичнэ үү? А. Пропан, С3Н8 В С5Н8 пентин С. С5Н12 пентан D. С5Н8 пентен 4.3 Хүчилтөрөгчтэй органик нэгдлүүд Мэдлэг ойлголт 28. Гидроксиль бүлэг агуулсан органик нэгдлийг ..................................... гэнэ. А. Карбон хүчил В.Альдегид С. Спирт D. Кетон 29. Аль нь анги хоорондын изомер биш вэ? ЧадварА. Карбон хүчил,Нийлмэл эфир В.Альдегид,кетон С. Спирт,энгийн эфир D. Спирт,кетон Хэрэглээ 30. Спирт,карбон хүчлийн урвалаар ямар нэгдэл үүсэх вэ? А. Нийлмэл эфир В.Альдегид С.,Энгийн эфир D.кетон

Page 11: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Задгай даалгавар 1.Химийн судалгааны арга 1.1 Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Мэдлэг ойлголт 1. 0.5 моль усны массыг тооцно уу? a) Томьёо бичнэ үү b) Массыг тооцно уу хэрэглээ 2. Аммонын нитратыг дулааны задралд оруулахад азотын оксид ба ус үүснэ.NH4NO3(хат) ⟶ N2O(х)+2H2O(ш)

a) Аммонийн нитратын молийн массыг ол. b) 1.6 г аммонийн нитратын тоо хэмжээг олно уу. c) Аммонийн нитратаас үүсэх N2O хийн хэвийн нөхцөл дэх эзлэхүүнийг олно уу.

1.2 Бодисын цэвэршилт Чадвар3. Батаад М захиа ирсэн бөгөөд өөрт байгаа 3 өнгийн балны хроматограмыг буулгажээ.

1. М захиаг хэд дугаартай бэхээр бичсэн бэ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Аль бэх нь их хольцтой вэ? 3. Бүх бэхэнд агуулагдах бодисын тоог бичнэ үү. Цаасан хроматографын туршилтыг шүүлтүүрийн цаас, эфирийн уусгагч ашиглан явуулжээ.1. Туршилтанд ямар тогтвортой фаз ашигласан вэ?. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Туршилтын хөдөлгөөнтэй фазыг нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .1.3 Давс гарган авах мэдлэг ойлголт4. Лабораторт уусдаггүй давсыг дараах аргаар гарган авдаг.BaCI2 + Na2SO4 →BaSO4 + 2NaCI1. Энэ урвалаар үүссэн уусдаггүй давсыг нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Энэ давсыг уусмалаас нь ямар аргаар салгах вэ? BaCI2 нь дөлний өнгийг ямар өнгөөр буддаг вэ?5 . Өгөгдсөн зургийг ашиглан даалгавар гүйцэтгэнэ үү. чадвар

1. Х бодисын химийн томьёог бичнэ үү.

Page 12: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

. . . . . . . . . . . . . . . . . . …………………………………………………………………………….2. Y үсгээр тэмдэглэгдсэн шилэн савыг нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . ………………………………………………………………………………………. 3. Энэ туршилтыг гүйцэтгэх дарааллыг төлөвлөнө үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . чадвар 6. Хэмжээст колбонд урьдчилан бэлтгэсэн натрийн сульфатын уусмалаас 30 мл хийж титрлэлт явуулахад 0.1N хүчлийн уусмалаас 24 мл зарцуулагдсан болно.1. Бэлтгэсэн уусмалын нормаль концентрацийг тооцоолно уу.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Ажлын уусмалыг нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .3. Титрлэлт явуулах аргачлалыг бичнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.4 Ион ба хийг таних хэрэглээ 7. Хуурай дээж B шинжлэхдээ дээжийг усанд уусгаад үүссэн уусмалд барийн нитратын уусмал нэмэхэд цагаан өнгөтэй тунадас үүсгэсэн, мөн дөлний өнгийг ногоон өнгөөр буддаг. Уусмалд натрийн гидроксидын уусмал нэмэхэд цэнхэр өнгийн тунадас үүссэн болно.1. B  нэгдлийг нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. B  нэгдлийн байгуулалтыг томьёог дүрсэлнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .3. В  нэгдэл натрийн гидроксидтой урвалд орох ионы хураангуй тэгшитгэлийг бичнэ үү 2. Физик хими 2.1 Химийн урвалын хурд 8. Дараах даалгаврыг гүйцэтгэнэ үү. чадварЦайрын үрэл илүүдэл хүхрийн хүчилтэй харилцан үйлчлэх урвалын хурдыг шинжлэн судлах ажлыг сурагч доорх багаж хэрэгслийг ашиглан хийжээ.Цайр + хүхрийн хүчил → цайрын сульфат + устөрөгч

a. Урвал явагдахад ямар өөрчлөлт гарах вэ? i. Цайрын үрлийн масс.............................................................................................................................. ii. Шилэн саван дахь цайрын сульфатын концентраци.............................................................................................................................. б.Туршилтын үр дүнг сурагч дараах хүснэгтээр илэрхийлжээ.

Хугацаа, минут 0 10 20 30 40 50 60Устөрөгчийн эзлэхүүн, см3 0 24 39 48 53 55 55

Хүснэгтийг ашиглан устөрөгчийн эзлэхүүн хугацаанаас хамаарах график байгуулна уу.

Page 13: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Устөрөгчийн эзэлхүүн, см3 Хугацаа, минут

в. График ашиглан урвал явагдсанаас 25 минутын дараа устөрөгчийн эзлэхүүн хэд байх вэ?Устөрөгчийн эзлэхүүн .............................................................................................9.10.  2.2 Химийн урвалын тэнцвэр хэрэглээ11 . 10.Тус бүр 3 моль А болон В бодисуудыг холиход А хий + B хий 2C хий

гэсэн урвал явагджээ.Тэнцвэр тогтсон системд даралтыг 2 дахин ихэсгэхэд бүтээгдэхүүний гарц нэмэгдэх үү. Тооцоогоор батална уу [ 2 ] чадвар12. . Дараах илэрхийллийг үнэн худал аль нь болохыг тодорхойлоорой. А.Химийн тэнцвэр тогтсоны дараа урвал явагдахгүй зогсдог. ............................... Б.Химийн тэнцвэр тогтсон системд катализатор нөлөөлдөг. ............................. В.Химийн тэнцвэр тогтсон системд эх ба бүтээгдэхүүн бодисын тоо хэмжээ тэнцүү байна. ................................................

13.

2.3 Цахилгаан хими чадвар 14. Электролизын үед анод дээр үүсэх хлорыг шүлтийн халуун уусмал дундуур нэвтрүүлэв.a) Энэ үед хлор – 1 ба +5 исэлдэхүйн хэмтэй 2 нэгдэл үүсгэдэг бол урвалаар үүсэх бүтээгдэхүүнийг тодорхойлж урвалын тэгшитгэлийг гүйцээж бичнэ үү?

а) Дээрхи тэгшитгэлийг гүйцээнэ үү

Page 14: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

b) Энэ урвалын исэлдүүлэгч ба ангижруулагчийг тогтооно уу15

3. Органик биш хими3.1 Металл ба хайлш мэдлэг ойлголт16. Төмрийг гаргаж авах үйлдвэрт 200 кг 30% Fe3O4 агуулан Соронзон гүүрийг ашиглажээ.

a) Нүүрстөрөгч (II)-ийн оксидоор Fe3O4 оксидыг ангижруулах урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү. b) Соронзон гүрийн найрлага дахь төмрийн оксидын тоо хэмжээг олно уу. c) Соронзон гүрээс 80%-ийн гарцтайгаар төмөр гаргаж авсан бол үүссэн төмрийн массыг ол.

3.1 Карбонат чадвар17. Барилгын ажилд ашиглах шохойн чулууны найрлага дахь кальцийн карбонатын агууламжийг тодорхойлохын тулд түүнийг давсны хүчлээр титрлэдэг. Шохойн чулуунд агуулагдах бусад хольц давсны хүчилтэй урвалд ордоггүйa) Урвалын болон ионы тэгшитгэлийг бичнэ үү. Урвалын тэгшигтгэл Ионы тэгшитгэлb) Урвалаас үүсэх нүүрсхүчлийн хийг илүүдэл шохойн усны уусмал дундуур нэвтрүүлэхэд явагдах урвалын тэгшитгэл бичнэ үү. Хэрэглээ 18. Далайн усанд агаараас нүүрсхүчлийн хий ууссанаар кальцийн карбонат тунадасжиж далайн хясааны ясан бүрхүүлийн найрлагыг бүрдүүлдэг. Шохойн чулуу нь байгальд өргөн тархсан барилгын материалын үндсэн түүхий эд юм.1. Нүүрсхүчлийн молекул дах химийн холбоог нэрлэнэ үү.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Урвалыг гүйцээж бичиж, тэнцүүлнэ үү.CO2 + Ca(OH)2 → . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3. 224 дм3 эзэлүүнтэй нүүрсхүчлийн хийг шохойн усанд дундуур нэвтрүүлжээ. Үүссэн тунадасны массыг тооцоолно уу.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1 Хүхэр хэрэглээ

19.. Нэгэн нэгдлийн молекулын масс 34н.н . Энэ нэгдэл 0.44 гр устөрөгч,6.92гр хүхэр

агуулдаг бол томьёог ол.

а.Элементүүдийн харьцааг олох ..........................................................................................

б.Тохирох томьёог бичих....................................................................................................

4. Органик хими

4.1 Түлшний эх үүсвэр хэрэглээ

20. Түүхий нефтийг боловсруулж олон төрлийн нүүрсустөрөгчдийг гарган авдаг.

Page 15: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

a. Түүхий нефтийг боловсруулахад явагддаг физик, химийн хувирлаас нэрлэнэ үү.

Физик хувирал.............................................

Хими хувирал................................................

21.Түүхий нефтийн нэрлэгийн фракцуудыг дүрсэлжээ. чадвар

a. Бензин, дизелийн аль нь илүү дулаан үүсгэн шатах вэ?

…………………………………………………….

b. Бутан ба пропан үүсэх нэрлэгийн дугаарыг бичнэ үү.

…………………………………………………….

…………………………………………………….

c. Бутаны дегидрогенжих урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү.

…………………………………………………….

…………………………………………………….

 

4.2 Нүүрс-Устөрөгчид чадвар

22. Бодисын томёьонд үндэслэн дараах даалгаврыг гүйцээнэ үү.

H2С=HС(CH3)-СH2-СH3

a) Энэ бодисыг олон улсын нэршлээр нэрлэнэ үү.

b) Энэ бодисын хлорт устөрөгчтэй харилцан үйлчлэх урвалын тэгшитгэл бичнэ үү

Page 16: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

23. I CH3 – CH = CH2), чадвар

II (H3C – CH2 – CH3),

III (CH3 – CH2 - OH)

a) Эдгээр бодисын ангилалыг тодорхойлно уу. Нэрийг бичнэ үү

I ........................................................ I…………………………………………..

II ........................................................ II ……………………………………………

III ........................................................ III………………………………………………

24.Дараах урвалын тэгшитгэлийг гүйцээж бичээд урвалын төрлийг тодорхойлно уу.

хэрэглээ

Урвалын тэгшитгэл Үүсэх нэгдэл Урвалын төрөл

H3C – CH = CH2 + HBr →

H3C – CH2 – CH3 + Cl2 →

c) Эдгээр бодисуудыг буцлах температурын ихсэх дарааллаар байршуулна уу.

……………………………………………………...................................................................................

хэрэглээ

25. C2H4 + HCI → C2H5CI органик урвал ашиглан даалгавараа гүйцэтгэнэ үү.

1. Бүтээгдэхүүн бодисыг нэрлэнэ үү.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Органик урвалын төрлийг бичнэ үү.

4.3 Хүчилтөрөгчтэй органик нэгдэл

  чадвар

Page 17: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

26.Түүхий эд нь байгальд элбэг бөгөөд нөхөн сэргээгдэж байдаг, гарц арвинтай органик бодис нь бутанол юм.

a. Бутанолын молекулын томьёог бичнэ үү.

…………………………………………………….

…………………………………………………….

b. Байгуулалтын хураангуй ,дэлгэрэнгүй томьёог бичнэ үү .

…………………………………………………….

…………………………………………………….

с Бутанолын шатах урвалын тэгшитгэлийг гүйцээж бичээд тэнцүүлнэ үү.

? + O2  → CO2  + ?. . .

…………………………………………………….

…………………………………………………….

27.. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. C2H4 + HCI → C2H5CI органик урвал ашиглан даалгавараа гүйцэтгэнэ үү.

1. Бүтээгдэхүүн бодисыг нэрлэнэ үү.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Органик урвалын төрлийг бичнэ үү.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Урвалын механизмыг нэрлэнэ үү.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. C2H5CI нэгдлийн бүтцийн холбоосон томьёогоор дүрсэлнэ үү.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. 402 грамм усанд 98 грамм хүхрийн хүчил уусгажээ. Үүссэн уусмалын нягт 1.4г/мл болно.

1.Уусмалын процентийн концентрацийг тооцоолно уу.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Хүхрийн хүчлийн эквивалент массыг тооцоолно уу.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Уусмалын эзэлхүүнийг тооцоолно уу

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Уусмалын нормаль концентрацийг тооцоолно уу

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. 0.2N 500мл калийн нитрат(KNO3) –ын уусмал бордоо болгон ашигладаг.

1. Калийн нитратын эквивалент массыг тооцоолно уу.

Page 18: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Ууссан бодисын массыг тооцоолно уу.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Энэ давс дөлний өнгийг ямар өнгөөр буддаг вэ?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Давс гарган авах

a. Өгөгдсөн давсуудаас усанд уусдаггүй гурван бодисын томьёоны доогуур зурна уу.

KCl, AgCl, PbSO4, MgSO4, BaSO4, NaNO3, AgNO3

b. Дээрх нэгдлүүдээс ашиглан AgCl гарган авах урвалын тэгшитгэл бичнэ үү.

.....................................................................................................................................

c. AgCl гарган авах зорилгоор 7.45 г KCl агуулсан уусмал авсан бөгөөд үүссэн AgCl-ийн тунадсыг шүүж хатаагаад жигнэхэд 14 грамм байсан бол урвалын гарцыг тооцоолно уу.

......................................................................................................................................

5. Урвалын хурдад нөлөөлөх хүчин зүйл

ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН X АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН ТЕСТ№16

СОНГОХ ДААЛГАВАР (даалгаварын тоо-30, даалгавар бүр 1 оноотой, нийт оноо-30)

Мэдлэг, ойлголт

Давс гарган авах арга

1.Карбонатыг хүчлээр задлах урвалаар лабораторт давс гарган авдаг. Энэ аргад тохирох урвалын тэгшитгэлийг сонгоно уу? /1оноо/А. Zn +2HCl= ZnCl2 + H2 В. ZnO +2HCl= ZnCl2 + H2O С.K2CO3+2HCl=2KCl+ H2O+CO2

D. KOH+HCl=KCl+ H2OХимийн урвалын хурд2.Урвалд орж буй эх бодисын концентрацийг ихэсгэвэл химийн урвалын хурд хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? А. багасна В. Ихэснэ C. өөрчлөгдөхгүй D. ихэснэ, багасна

Цахилгаан хими

3.Цахилгаан химийн урвал нь ямар урвалын төрөлд хамаарах вэ?/1оноо/

А. Исэлдэн ангижрах урвал В. Задрах урвал С. Солилцох урвал D. Нэгдэх урвал

Металл ба хайлш

4.Идэвх багатай металлуудын карбонат задарч металлын оксид ба нүүрсхүчлийн хий үүсгэдэг. Эдгээрт ямар металлууд хамрагдах вэ? /1оноо/

MeCO3 MeO+CO2

Page 19: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. K B. Ca C. Na D. Ag

Карбонат

5.Кальцийн карбонат дахь кальцийн массын хувь хэд вэ? /1оноо/А. 12% B. 8% C. 40% D. 100%

6. NaHCO3 = Na2CO3 + CO2 + H2O энэ ямар урвалын төрөл вэ?

A. нэгдэх В. Халах С. Задрах D. солилцох

Шатамхий түлшний эх үүсвэр, байгалийн хий7.Байгалийн хий нь газрын гүнд оршдог өнгө, үнэргүй, хялбар дөл авалцдаг хийн холимог юм. Байгалийн хийн найрлагын 80-90 орчим хувийг ямар бодис эзлэх вэ?А. Метан В. Этан С. Пропан D. БутанНүүрсустөрөгчид 8.Дараах нүүрсустөрөгчдөөс алкины эгнээний нүүрсустөрчийн томъёог ол. \1 оноо\А. CnH2n+2 B. CnH2n C. CnH2n-2 D. CnH2n+1Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл9.Спиртын функциональ бүлгийг олно уу.\1оноо\А. – CHO В. – COH С. – COOH D. – OH

2. Чадвар Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр

10.Бодисын жижиг хэсгийн тоо хэмжээг олох томьёог сонгоно уу? /1оноо/

А. n= B. N= n*NA C. N= D. NA =

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх11.Ямар ус эмчилгээний чанар бүхий хольцтойд тооцогдох вэ? /1оноо/A. борооны ус B. Далайн ус C. Рашаан D. Нэрсэн ус Ион ба хийг таних арга12.Дөлийг шар өнгөтэй болгодог, цагаан өнгийн талст бодисыг концентрацитай халуун хүчлээр үйлчлэхэд усанд сайн уусч хүчил үүсгэдэг хий ялгарна. Энэ хийг манганы хүчлийн калийн давстай харилцан үйлчлүүлэхэд үүсдэг шар ногоон хий нь натрийн шүлтэнд шингээгддэг бол анхны бодисыг олно уу?/1оноо/A. KCl B. NaCl C. CaCl2 D. Na3PO4Химийн урвалын хурд13.CaCO3+2HCl=CaCl2+CO2+ H2O урвалын хүчлийн концентраци 20 сек тутамд 0,05моль\л ээр буурч байгаа бол урвалын хурд ямар байх вэ?А. 2.5 моль\л сек В. 0.25 моль\л сек C. 0.025 моль\л сек D. 0.0025 моль\л сек Эргэх урвал ба химийн тэнцвэрУрвалын тэнцвэрт байгаа 2NH3 3 H2 +N2 kж-моль урвалын тэнцвэрийг баруун чиглэл шилжүүлэхийн тулд ямар хүчин зүйлийг өөрчлөх вэ? /1оноо/А. Температурыг бууруулах B. Температурыг ихэсгэх

Page 20: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

C. Устөрөгчийн концентрацийг ихэсгэх D. Азотын концентрацийг ихэсгэх

Цахилгаан хими

14.Манганы исэлдэхүйн хэм аль эгнээний бодисуудад өсөх дарааллаар байрласан байгааг тогтооно уу?/1оноо/А. КMnO4 , K2MnO4,Mn2O3 B. MnSO4 , MnO ,MnCl2

C. MnO2 , K2MnO4, KMnO4 D. КMnO4 , MnO2,MnSO4

15.Ямар элементийн атомд протоны тоо нь электроны тооноос их байна вэ?A. K0 B. K+ C. S -2 D. H+

Карбонат

16. NaHCO3 = Na2CO3 + CO2 + H2O энэ ямар урвалын төрөл вэ? /1оноо/А. Исэлдэн ангижрах В. Халалцах С. Задрах D. Нэгдэх

17. Гөлтгөний / CaSO4*2H2O / найрлагад хүчилтөрөгч хэдэн хувийг эзэлдэг вэ?

А. 40% B. 35,6% C. 67,2% D. 55,8%

Шатамхий түлшний эх үүсвэр, байгалийн хий

18. Нүүрсийг хийжүүлэхэд голлон үүсэх шатамхай хийн холимгийг сонгоно уу ? А. H2, CO2 , CH4 B. N2, CO2 , CH4C.H2O, O2 ,CO2 D.H2, NO2 , CH4Нүүрсустөрөгч19.Алкены эгнээний 4 – р нүүрстөрөгч бүхий нүүрсустөрөгчийн томьёо ба нэрийг зөв илэрхийлсэн хувилбарыг олно уу?А. С4Н8 бутан В. С4Н8 бутен С. С4Н10 бутан D. С4Н10 бутен20.Дараах томьёог нэрлэнэ үү? Н3С – СН(CHOH) – СН = СН – СН3 А. 4 метил пент–3- ен В. гекс–2-ен С. 4 метил пент–2–ен D. 2метил пент–4-енХүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл21. 2 метил бутан 1 – ол нэгдлийн томьёог олно уу? А. Н3С – СН2 - СН(OH) – СН3 B. Н3С – (OH)СН(CH3) – СН3 C. Н3С –CH2 - СН(CH3) – СН2OH D. Н3С – СН2 – CH2 – СН2OH

3.Хэрэглээ

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх22. Талхны гурил хөөлгөж исгэхэд ямар урвал явагдахад ямар хий ялгарах вэ? /1оноо/А. Исэлдэх устөрөгч В. Исэлдэх нүүрсхүчлийн хий С. Задрах,цууны хүчил D. задрах нүүрсхүчлийн хий

Давс гарган авах арга

Page 21: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

23. ..........томъёо бүхий бодисын усан уусмалд давсны хүчлийг нэмж халаахад усанд уусдаггүй цагаан тунадас үүснэ. Цэгийн оронд ямар бодис байж болох вэ?А. Pb(NO3 )2 B. Ca(NO3 )2 C. AgNO3 D. Cu(NO3 )2 Эргэх урвал ба химийн тэнцвэр

24. Дараах химийн тэнцвэр тогтсон системд Рt катализатор нэмжээ. Тэнцвэр хаашаа шилжих вэ? N2(х)+ 3H2(х) ↔2NH3(х)

/1оноо/A.Эх бодис үүсэх чиглэлд B.Шулуун урвалын чиглэлдC.Буцах урвалын чиглэлд D.Тэнцвэр шилжихгүй

Металл ба хайлш

25. Дараах металлуудаас цахилгаан дулааныг хамгийн сайн дамжуулдаг металл аль нь вэ?

/1оноо/А. Хөнгөнцагаан В. Мөнгө С. Зэс D. Натри Карбонат

26. Эрт дээр үеэс хөдөө аж ахуйд шохойн чулууг шатааж гарган авсан түүхий шохойг үржил шимгүй хүчиллэг болж бохирдсон хөрсийг саармагжуулж шим тэжээлтэй хөрс болгоход хэрэглэсээр ирсэн. Дараах нэгдлүүдээс түүхий шохойн томьёог олно уу. /1оноо/

А. CaSO4 В. CaCl2 С. Ca(HCO3)2 D. CaO

27. Натрийн нитрат дахь натрийн массын хувь хэд вэ? /1оноо/

А. 11% В. 13% С. 23% D. 27% Хүхэр

28. Хүхрийн ямар шинж чанарт нь үндэслэн хамуу өвчнийг үүсгэгч хамууны хачгийг устгах тосон түрхлэг, хөдөө аж ахуйн хортон шавьж устгахад хэрэглэдэг вэ? /1оноо/А.Ангижруулагч В. Бактери устгах С. Исэлдүүлэгч D. Усанд уусдаггүйНүүрсустөрөгч29. Гагнуурын хий гэж нэрлэгдэх ханаагүй нүүрустөрөгч аль нь вэ? /1оноо/А.Ацетилен В. Метан С. Бутан D. Октан Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл30. Олон атомт спиртийн гол төлөөлөгч глицеринг юунд хэрэглэдэг вэ? /1оноо/А. Ахуйн хэрэглээнд В. Гоо сайханд С. Хүнсэнд D. Эмнэлэгт

Page 22: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

ХИМИ- X АНГИ

СОНГОХ ДААЛГАВАР ХАРИУ

Дугаар Зөв хариу

Оноо Дугаар Зөв хариу

Оноо

1 C 1 16 C 1

2 B 1 17 D 1

3 A 1 18 A 1

4 B 1 19 B 1

5 C 1 20 C 1

6 C 1 21 C 1

7 A 1 22 D 1

8 C 1 23 C 1

9 D 1 24 D 1

10 A 1 25 B 1

11 C 1 26 D 1

12 B 1 27 D 1

13 B 1 28 B 1

14 C 1 29 A 1

15 B 1 30 B 1

30

ЗАДГАЙ ДААЛГАВАР Хариу

№ Зөв хариу Оноо1 6.02*1023 ширхэг молекул агуулагдана. 2

2 ОН ион агуулна.1

3 306 → 233,06 → Х Х= 0.23 гр натри

1

4 А. CH4 + 2O2 = CO2 + 2H2O метаны найрлагад устөрөгч оролцдог тул илүү дулаан ялгарна. Б. C + O2 = CO2

2

5 7 изомер 26 А. 2 Б. 4 27 206 → 160

6.18 → Х Х= 4.8 гр бром4.8 гр → 100%

1

1

Page 23: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

3.12гр → Х Х= 65%8 А туршилт – 900С

Б туршилт – 600С 29 Н ≤ 0 учир экзотерм урвал болно. Иймээс температурыг

багасгах хэрэгтэй.2

10 BaCl2 + H2SO4 = BaSO4 + 2HClBa+2 + SO4-2 = BaSO4↓

2

11 2SO2 + 2CaCO3 + O2 = 2CaSO4 + 2CO2 128 тн → 2001тн → Х Х= 1.56тн

2

12 А. CH3CH2CH2CH3 жирийн бутан Б. CH3CH(CH3)CH3 2 метил пропан

3

13

,

2

14 n = m/Mr n= 175.5/58.5 = 3мольM = n/V M = 3моль/3л = 1моль*л-1

2

15 А – AgClNaCl + AgNO3 = AgCl↓ + NaNO3

2

16 V = C2 –C1/ t2 – t1 = 40-24/40-30 = 0.6 217 A зураг төвийн атомуудтай мөргөлдөхгүй учирурвал удаан

явагдана. Б зураг жижиг хэсгүүд нь мөргөлдөх магадлал их тул урвал хурдан явагдана.

2

18 Температурыг ихэсгэх 119 Даралтыг багасгах 120 А. K+ : Cu+2 +2e- →Cu0 A- : 2Cl- -2e- →Cl20

CuCl2 → Cu0 + Cl202

21 А. Бат бэх, гялтганадаг, үнэт метаал Б. Металлууд нэгдэж хайлш үүсгэдэг тул илүү бат бэх.

2

22 CaCO3 → CaO + CO2 223 32 гр → 88

32гр → Х Х= 88 гр FeS 2

24 16 гр → 22.4л8 гр → Х Х= 11.2л СО2

2

25 Жирийн бутан - 00С 2 метил пропан – 100С

2

26 2СН2 = СН2 → ( - СН2 – СН2 - )n 227 3C2H5OH + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 → 2Cr2(SO4)3 + 3CH3COOH + 2K2SO4

+11H2O 2

28 Эмпирик томьёо – С3Н6О116/58 = 2 Молекулын томьёо - (С3Н6О)2 = С6Н12О2 – гексаны хүчил

2

Нийт 50

X АНГИЙН ХИМИЙН ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН ДААЛГАВАР№17

Page 24: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

I ХЭСЭГ.СОНГОХ ДААЛГАВАР1-р хэсэг 35 даалагавартай. Даалгавар тус бүр 1 оноотой.БОДИСЫН ТОО ХЭМЖЭЭ Мэдлэг ойлголт – 1 Чадвар – 1 Хэрэглээ – 1 1.1моль бодист хичнээн тооны жижиг хэсэг агуулагдах вэ? А. 6.02 * 10-23 мольB. 6.02 * 10-23 моль-1

C. 6.02 * 1023 моль-1

D. 1 г• моль -1

2. 3.01* 1023 ш атом агуулсан хлор хэдэн моль болохыг тооцоолно уу? А. 3 мольB. 2 мольC. 6. мольD. 1 моль 3.100 мл эзэлхүүнтэй физиологийн уусмалд 0.9 г натрийн хлорид агуулагддаг бол уусмалын массын концентрацийг бодож олно уу? А. 3 г• л-1

B. 2 г• л-1

C. 6. г• л-1

D. 9 г• л-1

БОДИСЫН ЦЭВЭРШЛИЙГ ҮНЭЛЭХ АРГА Мэдлэг ойлголт – 1 Чадвар – 1 Хэрэглээ – 1 4.Аливаа химийн бодис бохирдолтой байхын хирээр түүний хайлах цэг цэвэр бодисынхоос ..............тодорхой температурын хязгаарт хайлна.А. Бага B. их C. ижил D. илүү 5.Хүнсний нэмэлт будагч бодисыг................гэж тэмдэгэлэнэ.А. Е 100 -199 B. Е 200 -299C. Е 300 -399D. Е 400 -499ДАВС ГАРГАН АВАХ АРГА Мэдлэг ойлголт – 1 Чадвар – 2 Хэрэглээ – 2

6. Өнгөтэй 4 бодисыг шүүлтүүрийн цаасны эхлэх шугам дээр дусааж, спиртийн усан уусмалд байрлуулав. Өнгөт бодис А - с улаан, хөх, ногоон өнгийн будагч бодисыг тус тус гарган авчээ. Гарган авсан хроматограмыг зурагт үзүүллээ. А бодисын бүрэлдэхүүнийг тодорхойлно уу.

A. Зөвхөн улаан ба хөхB. Зөвхөн хөх ба ногоонC. Зөвхөн улаан ба ногоонD. Зөвхөн улаан E. Улаан, хөх ба ногоон А улаан хөх ногоон7. Лабораторт уусдаг давс гарган авах боломжтой аргыг сонгоно уу.

Page 25: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. NaCI(уус.) + HNO3(уус.) → NaNO3(уус.) + HCI(уус.)

В. Na2O(хат.) + H2SO4(уус.) → Na2SO4(уус.) + H2O(ш) C. Na2CO3(уус.) + 2HCI(уус.) → 2NaCI(уус.) + H2O(ш) + CO2(х)

D. CuO(хат.) + H2SO4(уус.) →CuSO4(уус.) + H2O(ш) 8. Химийн лабораторид суурийн оксидыг хүчилд уусгах урвалаар давс гарган авах аргыг сонгоно уу.

A. Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2

B. CuO + 2HCl → CuCl2 + H2O C. NaOH + HCl → NaCl + H2O D. Na2CO3 + HCl → 2NaCl + H2O + CO2

9. Лабораторт устөрөгч ба хлорыг гарган авах аргыг тодорхойлно уу.I. Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2

II. CH4 + H2O → CO + H2

III. MnO2 + 4HCI → MnCI2 + 2H2O + CI2

IV. 2NaCI + 2H2O→ электролиз Cl2 + H2 + 2NaOH A. I ба III B. I ба IV C. II ба III D. II ба IY

10. Туршилтад хэрэглэх шаардлагатай 20 мл хүчлийн эзэлхүүнийг хэмжихэд ямар багажийг сонгох вэ?А. 25 мл -ийн брюткаB. 50 мл -ийн хэмжээст цилиндрС. 5 мл -ийн пипеткаD. 100 мл -ийн шувтан колбо11. Онолын хувьд сурагч давс гарган авах 4 аргыг төлөвлөжээ. Үүнд:I. 2K + H2SO4 → K2SO4 + H2

II. NaOH + HCI → NaCI + H2OIII. 2KI + Pb(NO3)2 → PbI2 + 2KNO3

IV.MgSO4 + 2HCI → MgCI2 + H2SO4

Лабораторид давс гарган авахад тохиромжтой хоёр аргын дугаарыг сонгоно уу.A. I ба II B. I ба IIIC.II ба III D. III ба IV ИОН БА ХИЙГ ТАНИХ АРГА Мэдлэг ойлголт – 2 Чадвар – 1 Хэрэглээ – 2 12. Нэгэн өнгөгүй уусмалд дүрсэн нихром утсыг дөлөнд барихад дөлийг шараар будсан бол уусмалд ямар металлын ион агуулагдаж байсан бэ? A. Ca+2 B. Cu+2 C. K+ D. Na+

13. Натрийн гидроксидын уусмалаар үйлчлэхэд цэнхэр өнгийн тунадас үүсгэдэг нэгдлийн нэрийг сонгоно уу.A.зэсийн нитрат B.хөнгөнцагааны хлорид C.цайрын нитрат D.төмөр (II)-ийн хлорид14. Аль хоёр бодисын харилцан үйлчлэл Ba2+ + SO4

2- →BaSO4↓ гэсэн ионы хураангуй тэгшитгэлээр илэрхийлэгдэх вэ?А.Бари ба хүхрийн хүчлийн уусмал B.Барийн карбонат ба хүхрийн хүчил уусмалC.Барийн оксид ба хүхрийн хүчлийн уусмал

Page 26: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

D.Барийн хлорид ба хүхрийн хүчлийн уусмал15. Карбонат, сульфат, төмрийн (III) ионыг ямар нэгдлийн усан уусмалаар үйлчилж таних вэ?A. Ba2+, Ba2+, Cl- B. H+, Ba2+, OH-

C. H+, Mg2+, OH- D. Ca+2 , Ba+2 , SO-2

4

16. Хлорид, бромид, иодид ионыг ямар бодисоор таньж болох вэ?A. H2SO4

B. BaCl2

C. AgNO3 D. NaOH ХИМИЙН УРВАЛЫН ХУРД Мэдлэг ойлголт – 1 Чадвар – 2 Хэрэглээ – 2 17. . Урвалын туршид дараах өөрчлөлтүүд явагдана. 1.Температур өснө 2. Хий ялгарна Энэ урвалын хурдыг хэмжихэд аль багажийг ашиглах вэ?A. Жин ба бюреткаB. Жин ба хийн тариурC. Хийн тариур ба бюреткаD. Хийн тариур ба хугацаа хэмжигч

18. Сурагч Бат хуруу шилэнд 10 см3 устөрөгчийн хлоридын уусмал хийж дээр нь магнийн тууз хийж үр дүнг хүснэгтэд тэмдэглэжээ. Урвал ямар хугацаанд явагдаж дууссан бэ? Хугацаа мин 0 1 2 3 4 5 6 7 8Ялгарсан хийн экэлхүүн см3

0 10 25 35 38 42 45 45 45

A.8 мин B.6 мин C. 7 мин D.5 мин

19. Диаграммыг ажиглан катализатортай явагдах шулуун урвалын идэвхжлийн энергийг тодорхойлно уу.

A. 50 кЖB.100 кЖ C.125 кЖ

Page 27: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

D.175 кЖ

20. Концентрацийг нэмэгдүүлэхэд химийн урвалын хурд ихэсдэг шалтгааныг тайлбарлана уу?

А.Мөргөлдөлтийн давтамж ихэсэж урвалын хурд нэмэгдэнэ. В. Жижиг хэсгийн тоо нэмэгдэж урвалын хурд ихэснэ.С. Мөргөлдөлтийн давтамж багасаж урвалын хурд нэмэгдэнэ D. Жижиг хэсгийн тоо нэмэгдснээр ашигтай мөргөлдөлтийн давтамж ихэсэж урвалын хурд өсдөг.

21. Химийн урвалд дараах хүчин зүйлсийг өөрчлөхөд түүний хурд яагаад өөрчлөгдөж буй шалтгааныг олж харгалзуулж зурна уу.

Химийн урвалын хурдад нөлөөлөх хүчин зүйл Хурд өөрчлөгдөж буй шалтгаан

I. Эх бодисын жижиг хэсгийн тоог ихэсгэх

a. Мөргөлдөлтийн тоо багасах учраас

II. Температурыг ихэсгэх b. Концентраци нэмэгдэх учраас

III. Талст бодисыг нунтаглах c. Шүргэлцлийн талбай ихэссэнээр тухайн бодист агуулагдах нийт жижиг хэсгийн тоо ихсэх учраас

d. Хангалтгүй энергитэй жижиг хэсгийн тоо нэмэгдэх учраас

e. Идэвхтэй буюу хангалттай энергитэй жижиг хэсгийн тоо ихсэх учраас

f. Шүргэлцлийн талбай ихэссэнээр химийн урвалд орох жижиг хэсгийн тоо нэмэгддэг учраас (Нийт жижиг хэсгийн тоо өөрчлөгдөхгүй)

A. I b, II e, III c B. I b, II d, III a C. I g, II a, III dD. I b, II e, III fЭРГЭХ УРВАЛ ХИМИЙН ТЭНЦВЭР Мэдлэг ойлголт – 2 Чадвар – 2 Хэрэглээ – 2

22. 2SO2(х) + O2 (х) 2SO3(х) + Q бүтээгдэхүүн бодис үүсэх чиглэлд шилжүүлэхийн тулд даралт, температурыг хэрхэн өөрчлөх вэ?

Даралт температур

А ихэсгэнэ ихэсгэнэ

B ихэсгэнэ бууруулна

C бууруулна ихэсгэнэ

D бууруулна бууруулна

Page 28: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

23. Химийн тэнцвэрт даралт нөлөөлөхгүй урвалыг сонгоно уу.А. СО2(х) + C(хат.) 2СО(х)

B. 2SO2(х) + O2 (х) 2SO3(х)

C. N2O(х) 2NO2 (х)

D. 2SO2(х) + O2(х) 2SO3(х)

24. A(х) + 2B(х) → C(х) урвалд В бодисын концентрацийг 2 дахин ихэсгэхэд урвалын хурд хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?

A B C D

2 дахин өснө 4 дахин буурна 4 дахин өснө 2 дахин буурна

25.Аммиакийн үйлдвэрлэлийн нөхцөл нь:

26.N2(х) +3H2(х) 2NH3(x)+Q урвалын орчны температурыг нэмэгдүүлэхэд тэнцвэр шилжих чиглэлийг сонгоно уу.А. Бүтээгдэхүүн бодис үүсэх чиглэлд шилжинэB. Эх бодис үүсэх чиглэлд шилжинэ C. баруун тийш шилжинэ D. экзотерм урвалын чиглэлд шилжинэ

27. Урвалын энергийн диаграммыг ашиглан a, b, c утгыг зөв харгалзуулна уу.

1. Буцах урвалын идэвхжлийн энерги

2. Урвалын энтальпийн өөрчлөлт

3. Шулуун урвалын идэвхжлийн энергиA. 1b, 2a, 3cB. 1a, 2c, 3bC. 1c, 2b, 3a D. 1c, 2а, 3b

Катализатор Даралт Температур

A Pt 250 -300 атм 5000C

B Ni 50 -100 атм 5000C

C Cu 350 -400 атм 5000C

D Fe 150 -200 атм 5000C

Page 29: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

ЦАХИЛГААН ХИМИ Мэдлэг ойлголт – 2 Чадвар – 1 Хэрэглээ – 1

28. Хүснэгтэд 3 үеийн элементүүдийн цахилгаан дамжуулах чанарыг үзүүлэвЭлемент Na Mg Al Si S

Цахилгаан дамжуулалт,

0.218 0.224 0.380 2 x 10-10 1.10-23

Аль нотолгоо нь үнэн бэ?a. Натри, магни, хөнгөнцагаан нь металлын талст тортой учир цахилгааныг сайн дамжуулдаг.b. Цахиур ба хүхэр молекулын талст тортой учир цахилгаан дамжуулахгүй.c. Цахиур ба хүхэрт сул чөлөөтэй электрон ба цэнэг дамжуулах ион байхгүй тул цахилгаан дамжуулахгүйA. a, bB. a, cC. a, b, cD. b, c29. I-IV саванд буй усан уусмалын аль нь цахилгааныг сайн дамжуулах вэ?I сав: Хлор (VII)-ын хүчлийн уусмал II сав: Цианы хүчлийн уусмалIII сав: Нүүрсний хүчлийн уусмал IV сав: Цууны хүчлийн уусмалA. I B. I, IIIC. I, IVD. IV 30.Зэсийн II хлоридын усан уусмалын электролизын бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу?

Катод АнодA H2 O2

B Cu Cl2C H2 Cl2D Cu O2

31.Натрийн сульфатын усан уусмалын электролизийн бүтээгдэхүүнийг сонгоно уу? Катод Анод

A H2 O2

B Na SC H2 SD Na O2

МЕТАЛЛ БА ХАЙЛШ Мэдлэг ойлголт – 1 Чадвар – 1 32.Аль тохиолдолд химийн урвал явагдах вэ? A. Fe + MgSO4

B. Fe + Na2CO3

C. Fe + FeCl2D. Fe + AgNO3

33. 1S2 2S2 2P6 3S2 3P6 гэсэн элекронт бүтэцтэй ионы тэмдэгийг заана уу? A. P+5

B. Mg+2

C. F-

Page 30: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

D. S-2

КАРБОНАТ Чадвар – 1 Хэрэглээ – 1 34.Мөнгөний карбонатын задрах урвал аль нь зөв бэ?A. Ag2CO3 = Ag + O2 + CO2

B. Ag2CO3 = Ag2 O + CO2

C. Ag2CO3 = Ag + CO2

D. Ag2CO3 = Ag2 O + CO2 + O2

35.Шүдний оог үйлдвэрлэхэд шохойн чулууг нэмдгийн шалтгаан юу вэ? A.Саармаг орчин үүсгэх B. Хүчиллэг орчин үүсгэх C. Суурилаг орчин үүсгэх D. Бактерийг устгах

II ХЭСЭГ.СОНГОХ ЗАДГАЙ ДААЛГАВАР II хэсэг 12 даалгавартай.Нийт 25 оноотой.БОДИСЫН ТОО ХЭМЖЭЭ Задлах – 2 Үнэлэх – 1 1.Массын концентрацийн томъёо нь: .......................................байна. [ 1 ]2. Молийн концентрацийн томъёо нь: .......................................байна. [ 1 ]3. 7.1г хлор хий хэдэн моль болохыг тооцоолно уу? [ 1 ]БОДИСЫН ЦЭВЭРШЛИЙГ ҮНЭЛЭХ АРГА Задлах – 1 Үнэлэх – 1 4. Өнгөтэй 4 бодисыг шүүлтүүрийн цаасны эхлэх шугам дээр дусааж, спиртийн усан уусмалд байрлуулав. Өнгөт бодис А - с улаан, хөх, ногоон өнгийн будагч бодисыг тус тус гарган авчээ. Гарган авсан хроматограмыг зурагт үзүүллээ. А бодисын бүрэлдэхүүнийг тодорхойлно уу.

А улаан хөх ногоонА. Хроматограмийн зураглал буулгахад хөдөлгөөнтэй фазаар ..........................-г ашигласан. [ 1 ]Б.тогтвортой фазаар ............................г ашигласан. [ 1 ]5. Эзэлхүүний анализ (титрлэлт) явуулахад хэрэглэгдэх багаж, сав суулгыг сонгоно уу.

A. Бюретка E. Хуруу шил [ 2 ]B. Штатив F. Пипетка C. Хуруу шилний хавчаар G. ЮүлүүрD. Хэмжээст колбо H. ХямсааДАВС ГАРГАХ АРГА Задлах – 1 Үнэлэх – 1 6. ДАВС + ХҮЧИЛ = ШИНЭ ДАВС + ШИНЭ ХҮЧИЛ схемийн дагуу урвалын тэгшитгэл бичиж үүссэн нэгдлүүдийг нэрлээрэй. [ 2 ]……………………………………………………………………………………………………………..

Page 31: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

7. Өгөгдсөн хүснэгтийг нөхөж бичээрэй. [ 2 ]Давсны нэр Томъёо Үүсгэсэн хүчил Хэрэглээ

Магнийн сульфат H2SO4

(NH4)2SO4 Бордоо

ИОН БА ХИЙГ ТАНИХ Задлах – 1 Үнэлэх – 1 8. Үүсэх тунадасны томъёог тохирох нүдэнд нь нөхөж бичээрэй. [ 2 ]

Br - I - SO4-2 CI- OH-

Ag+

Ba+2

Fe+3 9.Уусдаг болон уусдаггүй нэгдлүүдийн агуулсан холимог байв.Холимог руу халуун ус нэмж шүүхэд цагаан А ,ногоон өнгөтэй В уусмал тус тус үүсэв.Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис нь дөлний өнгийг тоосгон улаан өнгөөр буддаг.Сулруулсан давсны хүчлийн уусмалыг нэмэхэд хий ялгарсан бөгөөд CO2 болохыг таньжээ. А. А нэгдэл ямар катион агуулсан бэ? Катионы томъёо бинэ үү? [ 1 ].................................................................................................... Б.Сурагч CO2 болохыг хэрхэн таньсан бэ? Урвалын тэгшитгэл бичээрэй. [ 1 ]........................................................................................................... В.А нэгдлийг нэрлэнэ үү? .......................................................................................................... [ 1 ] НҮҮРСУСТӨРӨГЧ Задлах – 2 Үнэлэх – 1

10. СnН2n+2 гэсэн ерөнхий томьёонд захирагдах нүүрсустөрөгчид:

А. Ямар нүүрсустөрөчид байх вэ? ...................................................................................................................... [ 1 ] Б.Гомологийн 5-р гишүүний томъёо бичиж нэрлэнэ үү?.................................................................................................................... [ 1 ] В.Бичсэн молекулын изомерээс 2-г бичиж нэрлэнэ үү?.................................................................................................................... [ 2 ]11.Дараах алкений томъёог бичнэ үү? А. Гексен – 2 .................................................................... [ 1 ] Б.2,3 – ди метил бутен -1 ..................................................................... [ 1 ]12. Хүснэгтийг нөхөөрэй. [ 3 ]

Үзүүлэлт Алкан Алкен

Ерөнхий томъёо

Химийн холбоо

Урвалын идэвх

Бромын усны өнгийг арилгах эсэх

Page 32: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Калийн пермангатын уусмалын өнгийг арилгах эсэх

Гол хэрэглээ

ДААЛГАВРЫН ЗӨВ ХАРИУ

I хэсэг

№ Хариу № Хариу1 C 18 B2 B 19 B3 D 20 D4 A 21 A5 A 22 B6 E 23 C7 B 24 C8 B 25 D9 A 26 A10 A 27 C11 B 28 C12 D 29 B13 A 30 B14 D 31 A15 B 32 D16 C 33 C17 D 34 D

35 C

II ХЭСЭГ

Даалгаврын зөв хариу

1R = нэгж нь: г∙л-1

2

М = , нэгж нь: моль ∙л-1

3N = = = 0.1 моль

4 А.спиртийн усан уусмал 4 Б. Шүүлтүүрийн цаас 5 A,b,d,f,g 6 ДАВС + ХҮЧИЛ = ШИНЭ ДАВС + ШИНЭ ХҮЧИЛ гэсэн схемийн дагуу урвалын

тэгшитгэл А.зөв бичиж тэнцүүлсэн бол – 1 оноо Б.үүссэн нэгдлүүдийг нэрлэсэн бол – 1 оноо

Page 33: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

7 Давсны нэр Томъёо Үүсгэсэн

хүчил Хэрэглээ

Магнийн сульфат MgSO4 H2SO4 Эм

Аммоний сулвфат (NH4)2SO4 H2SO4 Бордоо

8 Br - I - SO4-2 CI- OH-

Ag+ + + +

Ba+2 +

Fe+3 +

9 А.Ca+2

Б.сүүн цагаан тунадас буусанВ.Ca(OH)2 гэж бичсэн бол тус бүр 1 оноо

А.алкан Б.С5Н12

В. CH3-CH2-CH2-CH2-CH3 пентан CH3-CH2-CH2(CH3)-CH3 2 метил бутан гэх мэт

11

A. CH3-CH2-CH2-CH=CH-CH3 - гексен -2Б.CH2=C(CH3)-CH(CH3)-CH3 - 2,3 – ди метил бутен -1

12 Үзүүлэлт Алкан Алкен Ерөнхий томъёо CnH2n+2 CnH2n

Химийн холбоо C-C C=CУрвалын идэвх Идэвхгүй Идэвхтэй

Бромын усны өнгийг арилгах эсэх Урвалд орохгүй Бромыг нэгдүүлнэ.Калийн пермангатын уусмалын

өнгийг арилгах эсэхУрвалд орохгүй Урвалд орно.

Гол хэрэглээ Түлш Полимер болон бусад органик

нэгдлийг гаргахад

10 р ангийн анги дэвших шалгалтын сэдэв №18Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Мэдлэг ойлголт (1)1. Химийн бодисын тоо хэмжээ, Авогадрогийн тогтмол, жижиг хэсгийн тооны хамаарал дараах томьёогоор илэрхийлэгдэнэ?

А. N= n* NA В. n= С. NA= 6.02*1023 моль-1 D. n=

2. Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр хэрэглээ (2)Химийн урвалын тэгшитгэл дэх стехиометрийн коэффицтентийн харьцааг юу гэх вэ?А. Стехиометрийн харьцаа В. Стехиометр С. Стехиометрийн коэффициент D. Бүгд зөв

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Чадвар (1)

Page 34: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

3. Х бодис бага зэргийн бохирдолтой байв.Энэ бодисын хайлах цэг 89-90oC байв.Х цэвэр бодисын хайлах цэг ямар утгатай байх вэ?А.90oC - 110oC В. 80oC -90oC С.80oC бага D. Тодорхой хэлэх боломжгүй.Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Хэрэглээ (1) 4. М бодис болон 1,2,3 бодисуудын Хроматограммыг буулгажээ. Эдгээр бодисууд цэвэр ба холимогийг ялгана уу? А. М бодис цэвэр бодис, 1,2,3- холимог бодисВ. М бодис 3 бодисоос тогтсон холимог, 1,2,3- цэвэр бодисС. М бодис 2 бодисоос тогтсон холимог, 1,2,3- холимог бодис D. М бодис холимог бодисоос тогтсон, 1,2,3- холимог Давс гарган авах Мэдлэг ойлголт (1 )5. Хүчил – суурийн титрлэх аргаар уусдаг давс гарган авах арга хэдэн үе шаттай явагддаг вэ?А. 2 B. 4 С. 3 D. 5

Давс гарган авах Хэрэглээ(1 )6. Уусмалаас ууссан бодисын талст үүсгэх замаар холимгийг ялгаж салгах аргыг..... арга гэдэг А. Нэрэх B. Ууршуулах C.Талсжуулах D. Бүгд зөв

Page 35: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Ион ба хийг таних арга Чадвар (1 )7. Катионууд нь дөлний өнгийг содон өнгөөр буддаг . Дараах катионуудыг дөлний өнгөтэй нь зөв холбосон өгөгдлийг сонгоно уу.

А. 1д,2г,3б,4в,5а B. 1a,2д,3б,4в,5г C. 1д,2б,3а,4в,5г D. 1г,2а,3б,4в,5а 8. Тунадас буухгүй бол катионы дөлний өнгийг юугаар таних вэ?А. Дөлний өнгөөр В. Шар өнгийн тунадас С. Тунадас буухгүй D. Цагаан тунадас Химийн урвалын хурд Мэдлэг ойлголт (1 )9. химийн урвалын хурдыг нэгж хугацаанд урвалд орж байгаа бодисын ............ өөрчлөлтөөр хэмждэг.А. Концентраци В. ХурдС. Даралт D. ЭзэлхүүнХимийн урвалын хурд Чадвар (1 )10. 2 SO2 + O2 = 2SO3 гэсэн урвалын концентрацийг 3 дахин ихэсгэвэл. Урвалын хурд хэд дахин ихсэх вэ?А. 3 В. 9 С. 6 D. 2Химийн тэнцвэр Хэрэглээ (1 )11. Дараах химийн тэнцвэр тогтсон системд А бодисын концентрацийг ихэсгэвэл. Тэнцвэр хаашаа шилжих вэ? А+ В = C+ D А. Эх бодис үүсэх чиглэлд В. Шулуун урвалын чиглэлд С. Буцах урвалын чиглэлд D. Тэнцвэр шилжихгүй.Химийн тэнцвэр Чадвар (1 )12. .......... н оролцоотой явагдаж байгаа урвалыг катализ гэнэА. Концентраци В. Катализатор С. Даралт D. температур Цахилгаан хими Мэдлэг ойлголт (1 )13. Зөвхөн электролит биш агуулсан жагсаалтыг сонгоно уу? А. Кальцийн хлродын уусмал, нэрсэн ус, хөнгөнцагаан В. Хуурай кальцийн хлорид, тарианы ус, хөнгөнцагааны оксид С. Натрийн бромидын уусмал, нуурын ус, хүхрийн хүчил D. Нэрсэн ус, Сахарын уусмал, Шингэн парафин Цахилгаан хими Чадвар (2 )14.Химийн урвалын үед ялгарч эсвэл шингээгдэж буй дулааныг ......... гэнэ.А. Урвалын энергийн илрэл В. Урвалын халаалтын илрэл

В

ГД

1. Бари 2. Натри 3. Лити 4. Кальци 5. Стронци

Page 36: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

С. Урвалын дулааны илрэл С. Урвалын температурын илрэл15. Натрийн гидроксидын усан уусмалын электролизоор анод дээр 2,8 л хүчил төрөгч хэвийн нөхцөлд ялгарчээ. Катод дээр хэдэн литр устөрөгч ялгарсан бэ?А. 5.6 мл В. 2,8 л С. 5.6 л D. 2,8 млМеталл ба хайлш Мэдлэг ойлголт (1)16.Зарим металлын оксидуудыг халаах замаар металлыг гарган авдаг. Ямар металлын оксидыг нь халаах замаар гарган авдаг вэ?А. Кальцийн оксид В. Зэсийн оксид С. Цайрын оксид D. мөнгөний ои ксид Металл ба хайлш Хэрэглээ ( 1 )17. хөгжмийн зэмсэг, гал тогооны хэрэгсэл хийхэд хэрэглэдэг хайлшийн төрөл аль нь вэ? А. Гууль B. Гагнуурын хайлш C. Зэвэрдэггүй ган D. Нүүрстөрөгчийн агуулга өндөртэй ганКарбонат Мэдлэг ойлголт (1)18. хөдөө аж ахуйд жилийн дөрвөн улиралд ургац авахын тулд хүлэмжинд ногоо тарьдаг бөгөөд хүлэмжийн хөрсөнд ....... нэмж бэлтгэдэг. А. Шохойн чулуу В.түүхий шохой С. Шохойн ус D. аль нь ч бишКарбонат Хэрэглээ (2)19. Шохойн чулуун дутагдалтай тал аль нь вэ?А. Хүчилд тэсвэртэй В. Хүчилд тэсвэргүй С. Бордоо болгон ашигладаг D.Аль нь ч биш20. Шүдний оог үйлдвэрлэхэд шохойн чулууг нэмдэгийн учир юу вэ? А. Саармаг орчин үүсгэх В. Суурилаг орчинг үүсгэх С. Хүчиллэг орчин үүсгэх D.Аль нь ч бишХүхэр Мэдлэг ойлголт (1)21. Хүхэр (IV)-ийн оксидын хүнсэнд агуулагдах агууламж 200-500 мкг.мл-1болоход бүтээгдэхүүнд тааламжгүй амт үүсдэг. Хүхрийн (IV)-ийн оксидын хүнсний нөөшлөгчийн Е код аль нь вэ? А. E220 В. E221 С. E222 D.E223 Хүхэр Хэрэглээ (1)22. Байгалийн болон хүний оюу ухааны хүчээр гаргаж авсан эрчим хүчний эх үүсвэр болдог бодис,материалыг .............. гэнэ. А. Түлш В. Мод С. Нүүрстөрөгч D.Аль нь ч бишШатамхай түлшний эх үүсвэр Мэдлэг ойлголт (1)23.Байгалийн хийн 90 орчим хувийг метан ойролцоогоор 10 орчим хувийг ямар нүүрсустөрөгч эзлэдэг вэ? А. Метан В.Этан С. Пропан D. Бутан Шатамхай түлшний эх үүсвэр Чадвар (1)24.Нүүрустөрөгч дотор С5-аас эхлэн ямар төлөвт оршдог вэ?А. Хий В. Шингэн С. Хатуу D. Kонденсаци Нүүрсустөрөгч Мэдлэг ойлголт (1)25.Эдгээрээс аль нь этанолыг ферментациар гарган авах урвал вэ?

А. CH3CHO CH3CH2OH

Page 37: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

B. CH2 =CH2+ H2O CH3CH2OH

C. CH3CH3 CH3CHOH

D. C6 H12O6 2C2H5OH + 2CO2

Нүүрсустөрөгч Чадвар (2)26. OH CH3-CH-CH2- CH2-CH3 нэгдлийг нэрлэнэ үү.

CH3 А. 2-метил пентан- 2-ол В. 4- метилпентан-4-oл С. 2- этил пентанол-2-oл D. 2- метилбутан -3-oл 27. Дараах процессуудаас аль нь фермантаци биш вэ?А. Дарс исгэх В. Монгол архи нэрэх С. Талх D. Шар айраг үйлдвэрлэх

Хүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Мэдлэг ойлголт (1)28. С5Н10О2 томьёотой карбон хүчил байгууллын ямар изомер үүсгэх вэ?I.Байрлалын II.Салбарлалтын III.Функциональ бүлгийн А. I ба II В. II ба III С. I ба III D. I,II,III Хүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Чадвар (1)29. Өгөгдсөн карбон хүчлийг нэрлэнэ үү? OСН3- CH- CH- CH2- C

CH3 CH3 OH

A. 3 -метилпропаны хүчил В. 3,4- диметилпентаны хүчил С.2,3- ди метил Бутаны хүчил D. Пропаны хүчил Хүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Хэрэглээ (1)30. дараах томьёонуудаас пропанолын томьёог олно уу? А.CH3OH B. C3H7OH C. C4H9OH D. C2H5OH

Задгай даалгавар.Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Мэдлэг ойлголт (2 )1. Хэдэн моль ус 9.03∙1023 ширхэг молекул агуулах вэ? 1оноо .........................................................................................................................................2. 4 моль ус хэдэн грамм масстай вэ? 1оноо....................................................................................................................Хэрэглээ: 3. Нэгэн нэхмэлийн комдани шар өнгийн будагч бодисыг шинээр гарган авчээ. Энэ бодис 75.95%С, 17.72%N, 6.33%Н агуулдаг бөгөөд молийн масс нь 240 г.моль-1 бол будагч бодисын молекулын томьёог тогтооно уу. [ 2 оноо]........................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 38: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Чадвар (1)

4. Оюунд нэгэн захиа, гурван янзын хөх өнгийн бэх өгчээ. Тэрээр захиа(М)-г аль бэх (1,2,3)-ээр бичсэнийг тогтоох даалгавар гүйцэтгэн, зурагт үзүүлсэн хроматограммыг ашиглан дараах асуултуудад хариулна уу? [1 оноо]

А. Ямар бэх нь нэг өнгөт бодис агуулсан бэ? ...........................................................................................................Б.Ямар бэх нь хамгийн олон өнгөт бодис агуулсан байна вэ? .........................................................................................................5. Дараах өгүүлбэрийг сайтар уншаад тохирох үгийг цэгийн оронд нөхөж бичнэ үү. [2]Уусдаг давсыг ................ аргаар ялгаж салгадаг бол уусдаггүй давсыг ............. аргаар ялгаж салгадаг. Шатамхай түлшний эх үүсвэр. Мэдлэг ойлголт (1) 6. Метаны шатах урвалын дулааныг стандарт нөхцөлд туршилтаар тодорхойлоход -890.2 кЖ ∙ моль-1 бол хичнээн кЖ дулаан ялгарах вэ? [ 2 оноо]..............................................................................................................................Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл Мэдлэг ойлголт (1)7.Этаны хүчилд хордвол ямар шинж тэмдэг илрэх вэ? [2]........................................................................................................................... Давс гарган авах Чадвар (2)8. Уусдаг болон уусдаггүй давс агуулсан холимог байв.Холимог руу халуун ус нэмж шүүхэд цагаан өнгөтэй хатуу А, ногоон өнгөтэй В уусмал тус тус үүсэв.Сурагч ямар нэгдэл болохыг танихаар дараах туршилтийг хийв.Цагаан өнгэтэй хатуу А бодис нь дөлний өнгийг тоосгон улаанаар буддаг. Сулруулсан давсны хүчлийн уусмал нэмэхэд хий ялгарсан бөгөөд СО2 хий болохыг таньжээ. [2]А. А нэгдэл ямар катион , анион агуулсан бэ?.......................................................................................................................В.Сурагч СО2 хийг хэрхэн таньсан бэ? Урвалын тэгшитгэл бичээрэй....................................................................................................................................Химийн урвалын хурд Чадвар (1)9. Доорх хүснэгтийн мэдээлэлтэй танилцаад урвал хэдэн минутад зогссон болохыг тогтоож тайлбарлана уу. [2]Хугацаа минут

0 1 1.5 2 3.5 4.5 5 5.5 6

Устөрөгчийн эзлэхүүн

0 14 20 25 36 39 40 40 40

............................................................................................................................................

........................................................................................................................................... Химийн тэнцвэр Чадвар (1)

Page 39: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

10. 2 моль метан дээр 12 моль хлор хийг нэмжээ. Тэнцвэр тогтсоны дараа урвалын холимогт 1.4 моль хий байдалтай СH3Cl мөн устөрөгчийн хлорид хий байдалтай агуулагдаж байв. А. Урвалын тэгшитгэлийг бичээрэй Б.Эх бодисын даралтыг 2 дахин ихэсгэвэл тэнцвэр хаашаа чиглэх вэ? ...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Карбонат Чадвар (1)11. Шохойн чулууг 850 -1100oC температурт халаахад түүхий шохой , нүүрсхүчлийн хий үүснэ. Явагдах урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү. [ 2 ]......................................................................................................................................................- түүхий шохойг хөргөөд усанд уусгахад идэмхий, өнгөгүй шохойн ус үүсэх урвалын тэгшитгэлийг бич.................................................................................................................................................Нүүрсустөрөгч Чадвар (2 )

12. Нэгэн бодисд массын хувиар 55% нь нүүрстөрөгч, 20% нь устөрөгчөөс тогтсон бодисын хялбар томьёог тогтоо.

a) Бодисын молекул томьёог олно уу.

…………………………………………………….

13. 2,3-метилпентан , 2-метилгепт-3-ен тохирох изомерийг бичнэ үү? [2 ]..................................................................................................................................Ион ба хийг таних Хэрэглээ (1 ) 14. Сульфид ионыг давсны хүчлийн оролцоотой калийн перманганатын уусмал нэмэхэд өнгөгүй болдог шинжээр нь таньдаг. Энэ урвалын тэгшитгэлийг гүйцээж бичиж тэнцүүл.Na2SO3(уус) + KMnO4(уус) + HCl(уус)

Химийн урвалын хурд Хэрэглээ ( 2 )15. Урвалын хурдны температурын коэффициент 2 бөгөөд 30°С -60°С температурыг нэмэгдүүлэхэд урвалын хурд хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? [2]

Эргэх ба химийн тэнцвэр Хэрэглээ (2 )16. Дараах илэрхийллийг үнэн худал аль нь болохыг тодорхойлоорой.А.Химийн тэнцвэр тогтсоны дараа урвал явагдахгүй зогсдог. ...............................Б.Химийн тэнцвэр тогтсон системд катализатор нөлөөлдөг. .............................В.Химийн тэнцвэр тогтсон системд эх ба бүтээгдэхүүн бодисын тоо хэмжээ тэнцүү байна. ................................................17. Дараах өгүүлбэрийг сайтар уншаад тохирох үгийг нөхөж бичнэ үү? [ 2 ]

Page 40: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Аммиакийн үйлдвэрлэлийг 500oC , 150-200 атм даралттай ................... катализатор хэрэглэн явуулдаг.Цахилгаан хими Хэрэглээ (1 )18. I. H2CO3 II. Na3PO4 III. C6H12O6 (глюкоз) гэсэн нэгдлүүдийн усан уусмалыг электролит, электролит биш гэсэн 2 хэсэгт ангилна уу [ 2 ]

...................................................................................................................................Металл ба хайлш Хэрэглээ (1 )

19. Коррозиос хамгаалах аргуудын идэвхитэй металлаар бүрэх, идэвхгүй металлаар бүрэх 2-ын ялгааг тайлбарлана уу? .............................................

...........................................................................................................................

.............................................................

Карбонат Хэрэглээ (1) 20.Хөрс, усны бохирдолыг бууруулах ямар ямар арга байдаг вэ? Нэрлэж тайлбарлана уу? ....................................................................................................................................Хүхэр Хэрэглээ (1 )21. Америкийн химич Герман Фреш 1894 онд газрын гүнээс хүхрийг гарган авах аргыг анх нээсэн.Түүний аргыг юу гэж нэрлэдэг вэ? ...........................................................................................................................................

Нүүрсустөрөгч Хэрэглэгээ ( 2 )22. 10 г этанолыг шатаахад 1367 кЖ дулаан ялгардаг бол шатах урвалын дулааны илрэл(∆H° )ийг бодож олно уу? [ 2 ]..................................................................................................................23. Бут-1eн ба пент-1-ены төлөв байдлыг тус тусад бичнэ үү. [ 2 ]....................................Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл Хэрэглэгээ ( 2 )24.Бутаны хүчил хэдэн изомер үүсгэх вэ? А.Бүтцийг хураангуй дэлгэмэл томьёогоор бичнэ үү? [ 2 ].....................................................................................................................................................................................................................................................................................25. Метаны хүчил, этаны хүчил пропаны хүчлийн буцлах цэг өсөх дарааллаар байруулна уу?........................................................................................................................................................................................................................................................................................Хариулт

Zn2+ O2

Page 41: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Задгай даалгавар хариу:

1. n= = 9,03*1023* = 1,5 моль 1 оноо

2. m= n*M= 4моль* =72 гр 1 оноо

3. X:Y:Z

: : үүнээс харьцааг олно. 6.33; 1.27; 6.33/ 1.27

5 : 1 : 5 С5 N1 Н5 хялбар томьёотой

n= = = 3 моль болно. Жинхэнэ томьёо : С15 N5 Н15

4. Нэг өнгөт бодис агуулсан нь 1,3Хамгийн олон бтодис агуулсан нь М,25. Уусдаггүй давсыг шүүх аргаар ялгаж салгадаг бол Уусдаг давсыг талсжуулах аргаар ялгаж салгана.

6. А. CH4 + 2O2 = CO2 + 2H2O * = 55.1Ж*г-1

7. Ханиалгах, амьсгаа боогдох, амьсгалынэ замын хүнд хэлбэрийн цочролд орох, нүд улайх, загатнах8. А нэгдэл нь CaCO3 байсан дөлний өнгийн тоосгон улаанаар буддаг гэдэг нь Ca+2 катион байсан. Үүссэн нүүрсхүчлийн хий гэсэн учираас CO3 -2 анион агуулсан нэгдэл байжээ.Үүссэн CO2-ийг шохойн усан дундуур нэвтрүүлж таньдаг ба цагаан өнгийн тунадас үүснэ. CO2

+ Ca(OH)2 = CaCO3 + H2O9. Урвал нь 5 минутад явагдаж дууссан. Хүснэгтээс харахад 5 минут, 5.5 минут, 6 минут тус бүр 40 см3 устөрөгч ялгарсан ба ялгарсан устөрөгчийн хийн эзлэхүүний утга тогмол болсон учир урвал 5 минутад зогссон гэж үзнэ.10. CH4+ Cl2= CH3Cl+ HCl Даралтыг ихэсгэхэд химийн тэнцвэр хийн эзлэхүүн бага талруу шилждэг.Иймээс даралтыг 2 дахин ихэсгэхэд бүтээгдэхүүн бодис ба бүтээгдэхүүний гарц 2 дахин ихэснэ. 11. CaCO3 CaO + CO2

CaO+ H2O Ca(OH)2

1 A 16 9A 24 B2A 17 A 10B 25 3D 18 A 11B 26 A4B 19 B 12B 27 B5C 20 13D 286C 21 A 14C 29 B7A 22 A 15C 30 B8A 23 B

Page 42: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

12. СН4

13. Н3С-CH2-CH-CH2-CH3 Н3С-CH-CH2=CH2-СН2-СН2- CH3

СН3 CH3 CH3

14. 5Na2SO3(уус) + 2KMnO4(уус) + 6HCl(уу) 5Na2SO4(уус) + 2HCl(уус) + 2MnCl + 3H2O

15. А. Mg + H2SO4 = MgSO4 + H2 Б. Ялгарсан устөрөгчийн хийн эзлэхүүнээр урвалын хурдыг хэмжинэ.

16. Төмөр каталтизатор ашиглан явуулдаг.

17. Өөр металлууд идэвхийн эгнээнд бие биенээсээ хол байрлах тусам гальваны хэлхээнд илүү их хүчдэл ялгаруулна. Өөрөөр хэлбэл натри ба никель нь бие биеэсээ илүү хол байрласан байдаг.18. Электролит Н2СО3, Na3PO4 Электролит биш- С6Н12О6

19. Идэвхтэй металлаар бүрсэн тохиолдолд зэврэхээс хамгаалдаг, идэвхгүй металлаар бүрсэн тохиолдолд хамгаалалтын давхраа байхгүй болоход төмөр шууд исэлдэж эхэлдэг.20.21. Фрешийн арга гэнэ.

22. C2H5OH + 3O2= 2CO2 +3H2O 297.17 кЖ23. Бут-1-ен- хий, пент-1-ен- шингэн24. О CH3-CH2-CH2-C-OH бутаны хүчил О СH3-CH-CH2- С-OH 2 метил пропаны хүчил CH3 О CH3-CH2-C- О -CH3 метилпропаноат

25. Метан- 101 Этан- 118

10-р ангийн химийн хичээлийн анги дэвших шалгалтын даалгавар-19

Бүлэг 1 .Химийн судалгааны аргаСонгох даалгавар:1.Калийн гидроксид,хүхрийн хүчлийн уусмалыг холиход 17,4 гр калийн сульфат үүссэн.Урвалд калийн гидроксид хэдэн моль зарцуулагдсан бэ?а.0,2 моль б.1моль в.2 моль г.0,22.Сульфат ионыг барийн сульфатын цагаан өнгөтэй тунадас үүсгэдэгээр нь таньдаг.Сульфат ионыг танихад ямар урвалж хэрэглэх вэ?

Page 43: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

а.H2CO3 б.Ba(OH)2 в.BaSO4 г.BaCl23.Загасны худалдаачид загасаа шинэхэн хэвээр байлгахын тулд мөсөнд ямар бодис холих вэ?а.KCl б.NaCl в.Na2CO3 Г.NaHCO3

4.Дараах давснаас уусдаггүй давсыг олно уу.а.NaCl б.NH4Cl в.Na2SO4 г.BaSO4

5.Суурилаг давс + хүчил = Давс + хий + усӨгөгдсөн бүдүүвч ямар давс гарган авахад тохирох вэ?а.уусдаг цэвэр давс б.уусдаггүй цэвэр давс 6. Дөлний өнгийг шараар будаж,мөнгөний нитратын уусмал нэмэхэд цагаан өнгийн тунадас үүсдэг бол ямар давс вэ?а.NaI б.NaBr в.NaCl г.Na2S Задгай даалгавар:1.Агаарын хийн найрлагын 21% нь хүчилтөрөгч байдаг.100 кпа даралт 250С температурт 1л агаарын найрлага дахь хүчилтөрөгчийн моль ба массыг ол. 2. 4 гр металл Ca-г давсны хүчилтэй урвалд оруулжээ.Ялгарсан хийн эзлэхүүн,массыг стандарт даралт температурт тооцоолон бодно уу.3.Ямар шинжтэй будагч бодис хроматографийн цаасан дундуур хамгийн их зай туулах вэ?4.Дараах давсуудыг гарган авахад тохиромжтой арга, эх бодисыг нэрлэнэ үү.а.PbCrO4 б.CuCl25.Зэсийн сульфат гарган авахад ямар бодисыг эх бодисоор сонгох вэ?6.Дараах давсуудыг усанд уусдаг,үл уусдаг давсаар нь ангилан бич.1.NaCl 2.PbSO4 3.Zn(NO3)2 4.CaCO3 5.FeSO4 6.K2SO4 7.AgCl7.А нэгдэл дөлний өнгийг ногооноор буддаг ба сулруулсан давсны хүчлийн уусмал нэмэхэд хий ялгарчээ.Ялгарсан хийг шохойн усан дундуур нэвтрүүлэхэд сүүн цагаан өнгийн тунадас үүссэн бол ямар нэгдэл вэ?

Бүлэг 2:Химийн урвалСонгох даалгавар:1. Химийн урвалд катализатор хэрэглэхэд өөрчлөгдөхгүй хэмжигдэхүүн аль нь вэ?а урвалын хурд б.эх бодисын концентраци в.бүтээгдэхүүний найрлага2. Цайрыг давсны хүчлээр үйлчлэхэд 5 минутын турш 40 см3 устөрөгч үүссэн бол дундаж хурдыг ол. а. 8 см3.мин -1 б. 0.125 см3.мин -1 в. 2см3.мин –

3. Электролитийн хэлхээнд химийн бодисыг задалж элемент, химийн нэгдлийг гарган авах урвалыг............................гэнэ.а.эндотерм б. экзотерм в. электролиз 4. А2хий+ B2хий= 2AB хий+ Q системийг баруун тал руу шилжүүлэхийн тулд а. Т0 бууруулах б. даралт бууруулах в. эзлэхүүн ихэсгэх 5. Зэсийн сульфатын уусмал дундуур цахилгаан гүйдэл нэвтрүүлэхэд катод дээр ямар бодис ялгарах вэ?а. Н2 б. О2 в. Си 6. КОН усан уусмалын электролизоор стандарт нөхцөлд катод дээр 4 моль устөрөгч ялгарчээ. Анод дээр хэдэн моль ямар бодис ялгарах вэ? а. 2 моль О2 б. 2м Н2 в. 1м К7. NаСI – ийн хайлмалын электролизоор ямар ион исэлдэх вэ? а. Н2 б.CI2 в. О 2

Задгай даалгавар1.Ижил хэмжээний магнийг а\15% б\5 %-ийн хүхрийн хүчлээр үйлчилж урвалыг туршжээ. Аль нь илүү хурдтай явагдах вэ? Тайлбарла.2. Me + 2HCI=MeCI2 +H2 урвалын хурд ихэсгэх 3 аргыг санал болгоно уу.

Page 44: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

3. Хүний биед яагаад энзим байдаг вэ?4. Битүү саванд 2SO2хий + Oхий= 2SO3хий тэнцвэр тогтсон систем байв. 2 цагийн дараа шулуун ба буцах урвалын хурд хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? 5 ............................нь идэвхжилийн энергийг бууруулж урвалыг хурдасгахаас биш бүтээгдэхүүний гарцыг өөрчилж тэнцвэрийг шилжүүлдэггүй. 6.Тодорхой даралт температурт катализаторийн нөлөөгөөр аммиак гарган авах урвалыг ........................процесс гэнэ. 7. Snхат+ Pb2+

уус= Sn2+уус +Pb хат урвал аяндаа явагдах эсэхийг тогтоо.

8. Уусмалд Ag+ болон Cu2+ионууд нэгэн зэрэг агуулагдаж байна. Аль нь түрүүлж катод дээр ангижрах вэ? Хагас урвалын тэгшитгэл бич.

Бүлэг 3:Органик биш бодис Сонгох даалгавар:1.Хөнгөнцагааны оксидоос ямар аргаар хөнгөнцагааныг гарган авдаг вэ?а. Электролизоор б. нүүрстөрөгчтэй хамт халаах в. халаах 2. Металлын оксидоос аль эгнээ нь нүүрстөрөгчөөр ангижрахгүй вэ? а. K2O, MgO, CaO б. ZnO, CuO, FeO в. Na2O, PbO, CuO3. Кальцийн карбонат дахь кальцийн массын хувь хэд вэ? а. 12% б. 40 % в. 8 %4.Барийн карбонатыг халааж задлахад ямар өнгөтэй оксид үүсгэх вэ?а. Ногоон б. цагаан в. шар5. Шүдний оо үйлдвэрлэхэд шохойн чулуу нэмдэг учир нь юу вэ? а.саармаг орчин үүсгэх б.суурилаг орчин үүсгэх в.бактер устгах6.Цагаан өнгөтэй барийн нитрат задрахад улаан хүрэн өнгөтэй азотын хэдэн валенттай оксид үүсэх вэ?а.N2O5 б.NO в.NO2

7 .3316S изотопын атомын цөм дэх нейтроны тоог ол.

а.16 б.17 в.338.Музейд байгаа зарим зургууд удах тусмаа харладаг нь устөрөгчийн сульфидээс болдог ажээ.Энэ зураг ямар металл агуулсан будгаар зурагдсан бэ?а.Pb ба Cd б.Cd ба Cu в.Cu ба PbЗадгай даалгавар1.Хөнгөнцагаан 1) дулаан сайн дамжуулдаг 2) нягт багатай 3) гадаргууд нь оксидын бүрхүүл үүсэж,коррозоос хамгаалдаг чанартай.Хөнгөнцагаан савыг хоол хийх хүнс хадгалах зорилгоор хэрэглэдгийн шалтгаан нь аль шинжид үндэслэсэн бэ?2.Шохойн чулуу ба доломитийн алинд нь кальцийн карбонатын агуулга их байх вэ? 3. Дулааны цахилгаан станцын утаан дахь хий байдалтай хүхрийн оксидыг зайлуулахгүй бол ямар сөрөг нөлөө үзүүлэхийг зурагла.4 .8,8 гр төмрийн сульфидийг илүүдэл давсны хүчлийн уусмалаар үйлчлэхэд стандарт даралт температурт хичнээн литр устөрөгчийн сульфид үүсэх вэ?

Бүлэг 4:Органик бодисСонгох даалгавар:1.Нефть химийн бодисын ямар ангилалд хамаарах вэ?а.элемент б.химийн нэгдэл в.химийн холимог2.CH4ХИЙ+2O2ХИЙ=CO2ХИЙ+2H2Oшин ∆Н = - 890,2 кж 1г метаны шатах үеийн ялгарах дулааныг ол.а. 890,2 кж б.55,1 кж в.- 890,2 кж 3.Органик нэгдлийн химийн болон физикийн шинж чанар нь ..............маш их хамаардаг.а.халагч бүлгээс б.функциональ бүлгээс в.хэлхээний уртаас4. C2Н2 + CI2 →A бодис +H2 → Б бодис А ба Б бодисыг нэрлэ.

Page 45: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

а. А этен, Б дихлорт этан б. А дихлорт этен, Б дихлорт этан в. А этен, Б этан 5.Ямар урвалд ханасан нүүрсустөрөгчид ордоггүй вэ?а.нэгдэх б.шатах в.халалцах6.Таны амьдралд хэрэглэдэг бодисуудаас ямар нь ханасан нүүрсустөрөгчийг илүү агуулах вэ?а.бензин б.резин в.саван7.Глицеринийг этанолоос ямар урвалжаар ялган таних вэ? а.H2O б.Na в.NaOH г.Cu(OH)2

8. C2H5OH CI2 + Na → X бодисыг тодорхойла. C2H5ONa б. C2H6 в. NaOH 9. CH3---CH2---C H ---CH---CH3 а. 3 метил пентан 2 ол │ │ б. 3 метил пентан 4 ол в. 3 этил бутан 2 ол CH3 OH

Задгай даалгавар1. Нефтийн хийн түлш нь гол төлөв пропан ба бутаны холимог байдлаар хэрэглэгддэг. Яагаад бутан пропанаас өндөр температурт буцалдаг вэ?2. 1г лааг (C25H52) шатаахад стандарт нөхцөлд хэдэн л хүчилтөрөгч зарцуулагдах вэ?3. Бутаныг савлаж гэр ахуйд хийн түлшинд өргөн хэрэглэдэг. Бутаны шатах урвалын тэгшитгэл бич. 4. Пропан ба пропены аль нь бромын устай урвалд орох вэ? Урвалын тэгшитгэл бичиж үндэслэлээ тайлбарла. 5. Нэгэн алкены молийн масс 84 гр.моль-1 бол молекул томьёог тодорхойл.6. Дараах крекенгээр ямар алкен үүсэх вэ? Октан → С4H10 + ?Бутан → C2H6 + ?7. Метан хүчил натрийн гидроксидтой урвалд орох уу. Тийм бол урвалын тэгшитгэл бич. 8. Этан хүчил сул хүчиллэг шинжтэй. Шалтгааныг тайлбарла. 9. 0,5 моль бензойны хүчлийг шатаахад хэвийн нөхцөлд хэдэн л нүүрсхүчлийн хий үүсэх вэ?

Бүлэг 1. Химийн судалгааны арга. Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4 5 6Зөв хариулт а б б г а в

Задгай даалгавар

Оноо 2 2 2 1 1 2 2Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7

Зөв хариулт

0,008 моль

0,27 гр

2,48 см3

0,2 гр

Уусах чанар их, адсорбцлах чанар бага

Тунадасжих Pb(NO3)2+Na2CrO4

Оксидыг хүчлээр үйлчлэх CuO+HCI

CuCO3

ба H2SO4

шин

Уусдаг- 1.3.5.6Үл уусдаг2.4.7

BaCO3

Page 46: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

13 даалгавар 18 оноо 22.4%

Бүлэг 2. Химийн урвал Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7Зөв хариулт в а в а в а б

Задгай даалгавар

Оноо 2 2 2 2 1 1 2 2Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7 8

1. 15 % . Урвалын хурд концентрациас шууд хамааралтай2. HCI концентраци нэмэгдүүлэх, тохирох катализатор нэмэх, металл жижиглэх3. Организм дахь ихэнх химийн урвал энзимийн ( биокатализатор) оролцоотой явагдана.4. Тэнцвэрт хугацаа хамаарахгүй учир хурд өөрчлөгдөхгүй5. Катализатор6. Габерийн7. Аяндаа явагдана. Учир нь цагаантугалга хартугалгаас идэвхитэй8. Мөнгө. Яагаад гэвэл зэсээс идэвхигүй

15 даалгавар 21 оноо 25.9%

Анги 10 Бүлэг 3 Органик хими Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7 8Зөв хариулт б а б б б в б в

Задгай даалгаварОноо 2 2 2 2Даалгавар 1 2 3 4

1. 3-р шинж2. Шохойн чулуу3. Хүчлийн бороог үүсгэх ба улмаар хөрсний бохирдол, ургамалд сөргөөр нөлөөлөх утга харуулсан зураглал хийнэ. 4. 2.48 см3 H2S 12 даалгавар 16 оноо 20.7%

Анги 10 Бүлэг 4 . Органик хими Сонгох даалгавар

Оноо 1 1 1 1 1 1 1 1 1Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7 8 9Зөв хариулт в б б б а а г а а

Задгай даалгавар

Page 47: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Оноо 2 2 1 1 2 2 2 2 2Даалгавар 1 2 3 4 5 6 7 8 9

1. Гомолог эгнээний дагуу хайлах буцлах температур ихэснэ.2. 1.76 cm3

3. C3H8 + 5O2 = 3CO2+ 4H2O4. Алкан нэгдүүлэх урвалд орохгүй, алкен орно. C3H6 + Br2 = C3H6Br2

5. CnH2n+2 14n=84 n=6 C6H12 гексен6. C4H8 бутен, C2H4 этилен7. HCOOH + NaOH = HCOONa + H2O8. Этан хүчил усан уусмалдаа ихэнх нь молекул хэлбэртэй, цөөн тооны ион үүсгэдэг тул универсаль индикаторт улаан өнгө өгдөг сул хүчиллэг шинжтэй.9. 78,2 л 18 даалгавар 25 оноо 31.0 %Нийт. 58 даалгавар 80 оноо 100 % 10 р ангийн анги дэвших шалгалтын сэдэв.№20

Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Мэдлэг ойлголт (1)1. Ижил нөхцөлд ижил тооны жижиг хэсэг агуулсан аий төлөвтэй бодисын эзлэхүүн нь ижил байна. Үүнийг................................ гэнэ. А. Авогадрагын хууль В. Хийн хууль С. Масс үйлчлэлийн хууль D .Атом Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Чадвар (1)2. А бодис бага зэргийн бохирдолтой байх үедээ 65-69oC температурт хайлдаг. А бодисыг цэвэршүүлээд хайлуулахад бодисын хайлах цэг ямар утгатай байх вэ?А.69 oC- дээш В.65oC-69oC С.64 oC бага D. Тодорхой хэлэх боломжгүй.Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Хэрэглээ(1)3. Сурагчид А,В хоёр үл мэдэгдэх бодисыг таньж тогтоохын тулд 2 бодисын цаасан хроматограммыг буулгажээ.А,В ямар бодис вэ?А. А бодис B,D-ийг агуулна. В. А бодис C,D-ийг агуулна

Page 48: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

С.В бодис A,C-ийг агуулна. D. В бодис E, D-ийг агуулна.

* * * * * *

А B C D E

Давс гарган авах Мэдлэг ойлголт (1 )4. Дараах давснуудын алиныг нь талсжуулах аргаар цэвэрлэх боломжтой вэ ? А NaNO3 B. AgCl c. PbS D. CaCO3 Давс гарган авах Хэрэглээ(1 )5.Натрийн гидроксид хүхрийн хүчлийн усан уусмалыг холиход 14.2 г натрийн сульфатын давс үүссэн. Урвалд натрийн гидроксид хэдэн грамм зарцуулагдах вэ? А. 8 гр В. 4 гр С. 16 гр D. 80 гр Ион ба хийг таних арга Чадвар (1 )6. Устөрөгч хийг хэрхэн таних вэ? А. Агаарын хүчилтөрөгчтэй урвалд орж хүчтэй тэсрэх чимээ гардаг В. Цогшсон зомгол асна С. Булингар үүснэ. D. Өвөрмөц үнэртэй ногоон шар өнгийн хий

Химийн урвалын хурд Мэдлэг ойлголт (1 )7. Устай урвалд орж өөрөө шатаж маш эрчимтэй урвалд ордог элемент юу вэ? А. Ca B. Ba C O2 D. Na Химийн урвалын хурд Чадвар (1 )8. Нэгэн урвал 40 секунтын хугацаанд явж 80 см3 эзлэхүүнтэй устөрөгч ялгаруулжээ.Урвал ямар хурдтай явагдсан вэ?А. 0.02 В. 0.5 С. 1 D. 2 Химийн тэнцвэр Хэрэглээ (1 )9. Дараах химийн тэнцвэр тогтсон системд катализаторыг нөлөөлөх үү ? Нөлөөлдөг бол тэнцвэр хаашаа шилжих вэ ? N2 хий+ 3H2хий = 2NH3хий

А. Нөлөөлнө Эх бодис үүсэх чиглэлд В. Бага зэрэг нөлөөлнө Шулуун урвалын чиглэлд С. Нөлөөлнө Буцах урвалын чиглэлд D. Нөлөөлөхгүй Химийн тэнцвэр Чадвар (1 )10. 2А (Хий)+B(Хий)=2C(Хий) гэсэн тэнцвэр тогтсон систем дэх бодисуудын концентраци [A]=1 моль/л, [В]=2 моль/л, [С]=4 моль/л, байв. Тэнцвэр тогтохоос өмнө [A]=b моль/л,-ийг тооцоолно уу А. 1 моль/л В . 10 моль/л С. 5 моль/л D. 1 моль/л

Цахилгаан хими Мэдлэг ойлголт (1 )11. Уусмал ба хаймал байдалдаа цахилгаан гүйдэл дамжуулдаг бодисыг ......................... гэнэ. А. Электролит В. Электролит биш С. Цаилгаан тусгаарлагч D. Ион Цахилгаан хими Чадвар (2 )12. хром-мөнгөний, төмөр- хромын, төмөр-никель гэсэн гальваны хэлхээнээс аль нь хамгийн их хүчдэл үүсгэх вэ ? А. хром-мөнгөний, В. төмөр- хромын, С. төмөр-никель D. Бүгд ижил хүчдэл үүсгэнэ. 13.Зэс (II)-ийн хлоридын уусмалын,хайлмалын электролизийн бүтээгдэхүүнийг тодорхойлно уу?А. Хайлмалын электролиз Cu,CI2 : Уусмалын электролиз Н2,О2

Page 49: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

B. Хайлмалын электролиз Cu+2,CI2 : Уусмалын электролиз Н+,О2C. Хайлмалын электролиз Cu+2,CI- : Уусмалын электролиз Cu, OН,О2D. Хайлмалын электролиз Cu,CI2: Уусмалын электролиз Cu,CI2

Металл ба хайлш Мэдлэг ойлголт (1)14. Хамгийн идэвхитэй металлыг нэрлэ А. К В. Са C. Na D. Pt Металл ба хайлш Хэрэглээ ( 1 )15. Хүйтэн устай харилцан үйлчилж металлын гидроксид ба устөрөгч хийг үүсгэх металлуудыг олоорой. А. H2-оос хойш байрлах бүх металл В. Цайр ба төмөр С. Кали натри кальци D. Бүх металлууд Карбонат Мэдлэг ойлголт (1)16. Шохойн чулууны томъёог бич А. Ca CO3 B.CaCO3* MgCO3 C. CaCO3 Ca (OH)2

Карбонат Чадвар (1)17. Байгалийн хий нь газрын гүнд оршдог өнгө, үнэргүй, хялбар дөл авалцдаг хийн холимог юм. Байгалийн хийн найрлагын 80-90 орчим хувийг эзэлдэг хийг нэрлэнэ үү? А. Этан B.пропан C. метан D. устөрөгч

Карбонат Хэрэглээ (1)18. Цементийн найрлаганд үндсэн түүхий эд болох шохойн чулуу хэдэн хувийг нь эзлэдэг бэ? А. 60-66% В. 90% С. 40-50% D. 25% Карбонат Хэрэглээ (1) 19. Шүдний оог үйлдвэрлэхэд шохойн чулууг нэмдэгийн учир юу вэ? А. Саармаг орчин үүсгэх В. Суурилаг орчинг үүсгэх С. Хүчиллэг орчин үүсгэх D.Аль нь ч бишХүхэр Мэдлэг ойлголт (1)20. Хоёр пи холбоо агуулсан молекул аль нь вэ ? А. Н2S B. FeS C. SO2 D. SO3

Хүхэр Хэрэглээ (1)21. Хүхрийн байгалийн ба нийлэг каучиктай хольж S-S холбоо бүхий ямар материал гарган авдаг вэ ? А. Хамууны хачгийг устгах тосон түрхлэг В. Бат бөх резин С. Хүхрийн хүчлийн үйлдвэр D. Шүдэнзний үйлдвэр Шатамхай түлшний эх үүсвэр Мэдлэг ойлголт (1) 22. Нүүрсустөрөгч дотор С1-C4 хүртэл ямар төлөвт оршдог вэ? А. Хий В. Шингэн С. Хатуу D. Kонденсаци Шатамхай түлшний эх үүсвэр Чадвар (1)23. Байгалийн болон хүний оюу ухааны хүчээр гаргаж авсан эрчим хүчний эх үүсвэр болдог бодис,материалыг .............. гэнэ. А. Түлш В. Мод С. Нүүрстөрөгч D.Аль нь ч биш

Нүүрсустөрөгч Мэдлэг ойлголт (1)24. Найрлагандаа нүүрстөрөгч ба устөрөгч агуулсан, дан холбоотой, задгай хэлхээтэй нүүрсустөрөгчдийг...................... гэнэ. А. Алкен В. Алкан С. Алкадиен D. Алкин Нүүрсустөрөгч Чадвар (1)25. C2 H5 нэгдлийг нэрлэнэ үү. CH3-CH2- CH-CH- СН2 OH

CH3

Page 50: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. 3- метил, 2 этилпентанoл-1 В.3- метилпентанoл 1 С.3- этилбутан-2-oл D. 2- этил 3 метилпентанoл -1Нүүрсустөрөгч Чадвар (1) 26. 2 метилгексен-3-ийн томъёо аль нь вэ? А. CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3

B. CH3-C=CH-CH2-CH2-CH3 D. CH3-CH-CH=CH-CH2-CH3

CH3 CH3

C. CH3-CH-CH2-CH=CH-CH3

CH3

Нүүрсустөрөгч Хэрэглээ (1)27. Дараах процессуудаас аль нь фермантаци биш вэ?А. Дарс исгэх В. Монгол архи нэрэх С. Тараг бүрэх D. Хоормог хийх

Хүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Мэдлэг ойлголт (1)28. С5Н10О2томьёотой карбон хүчил байгууллын ямар изомер үүсгэх вэ?1.Байрлалын 2.Салбарлалтын 3.Функциональ бүлгийн А. 1ба 2 В. 2 ба 3 С. 1ба 3 D. 1ба 2,3 Хүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Чадвар (1)29. Өгөгдсөн спиртыг нэрлэнэ үү? СН3-CH-OH A. 1-метилпропанол В.1-метилэтанол 1

CH3 С. Бутанол D. Пропаны хүчилХүчилтөрөгч агуулcан органик нэгдэл Хэрэглээ (1)30. Бромын ус ба калийн перманганатын усан уусмалын өнгийг өөрчилдөггүй нүүрсустөрөгчидыг сонгоно уу? А. Алкан В. Алкин С. Алкен Д. Алкадиен Задгай даалгавар Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Мэдлэг ойлголт (1 )1.Нэгэн нүүрсустөрөгч найрлагандаа 83,72% нүүрстөрөгч, 16.28% хүчилтөрөгч түүний уурын устөрөгчтэй харцуулсан нягт нь 43 бол нүүрсустөрөгчийн жинхэнэ томъеог ол ............................................................. 1 оноо Хэрэглээ: 7. Тус нүүрсустөрөгчийн молекул массыг ол. [ 1 оноо]..........................................................................................................

Бодисын тоо хэмжээ ба стехиометр Хэрэглээ (1)8. Габерийн процессоор аммиакийг гарган авдаг N2хий+3H2хий =2NH3хий гэсэн урвалаар 20 моль азот хэдэн моль устөрөгч авах хэрэгтэй вэ?

Бодисын цэвэршлийг үнэлэх Чадвар (1)

9. Сурагч Бат өгсөн М холимогийг хроматографийн аргаар судлажээ.Тэрээр М холимог,түүнд агуулагдаж болзошгүй А,В,С цэвэр бодисуудын хроматограммыг буулган авчээ.Хроматограммыг ашиглан дараах асуултанд хариулна уу. [1 оноо]

Page 51: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

А. М холимог нь хэдэн бодисоос тогтсон бэ?...........................................................................................................Б. М холимогт А,В,С бодисууд агуулагдаж байна уу? Хариултаа тайлбарлана уу?.........................................................................................................Давс гарган авах Мэдлэг ойлголт (1)10. Уусмалаас ууссан бодисыг талс үүсгэх замаар холимогыг ялгаж салгах аргыг ...................... арга гэнэ [ 1ОНОО ] Давс гарган авах Мэдлэг ойлголт (1)11. Дөлний өнгийг шараар буддаг катион бол ................ юм. Давс гарган авах Чадвар (1)12. Давсны хүчлийг натрийн гидроксидоор титрлэж давс гарган авах үед явагдах урвалын тэгшитгэл бичиж тэнцүүл. [ 2 оноо ]......................................................................................Ион ба хийг таних Хэрэглээ (1 )13. Дараах өгүүлбэрийг гүйцээж бичнэ үү? [ 2 оноо ] Шохойн усан дундуур нэвтрүүлэхэд сүүн цагаан тунадас үүсгэдэг хий бол .................................. хий юм. Химийн урвалын хурд Чадвар (1)14.Доорх хүснэгтийн мэдээлэлтэй танилцаад урвал хэдэн минутад зогссон болохыг тогтоож тайлбарлана уу. [2 оноо]Хугацаа минут

0 1 1.5 2 3 3.5 4 4.5 5 6 7

Устөрөгчийн эзлэхүүн

0 14 20 25 36 39 40 42 44 44 44

............................................................................................................Химийн урвалын хурд Хэрэглээ ( 2 )9. Химийн урвалын хурдад катализатор хэрхэн нөлөөлөхийг бичнэ үү . [2 оноо]а.Химийн урвалын хурдад катализаторын нөлөөг бичнэ үү ..................................................б.Яагаад үйлдвэрлэлд катализатор хэрэглэх нь чухал вэ?..................................... 10. Устөрөгч хлортой харилцан үйлчлэх урвал 5 секунт явагддаг 0.5 моль устөрөгчийн хлорид үүсгэдэг бол урвалын хурдыг олно уу? [2 оноо ] Химийн тэнцвэр Чадвар (1)11. А+B=C+D гэсэн урвалд тэнцвэр тогтсон үед А. А бодисын концентрацийг ихэсгэвэл тэнцвэрийн систем хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? ................................................................................ [1оноо] Б. А бодисын концентрацийг ихэсгэвэл тэнцвэрийн систем хэрхэн өөрчлөгдөх вэ? ................................................................. [1оноо] Эргэх ба химийн тэнцвэр Хэрэглээ (2 ) 12. Аммиак гарган авах урвал хийн төлөвт явагддаг тул химийн тэнцвэрийг аммиак үүсгэх чиглэлд шилжүүлэхийн тулд системийн даралтыг.....................шаардлагатай. [1 оноо] 13. Бордоонд аммонийн ион агуулагдаж байгааг хэрхэн таних вэ? [1 оноо] Цахилгаан хими Чадвар (1 )14. Концентрацитай давсний хүчлийн уусмалын электролизийн үр дүнд бал чулуун электродын катод дээр шатамхай өнгөгүй хий үүсэж харин анод дээр шар ногоон өнгийн хурц үнэртэй хий үүснэ .Дараах даалгаврыг гүйцэтгээрэй. [ 2 ]а.Катодын ангижрах урвал ................................................................. б. Анодын исэлдэх урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү......................................................................................................15. Цахилгаан хими Хэрэглээ (1 ) Натри ба никелийн, кадми ба никелийн аккумуляторт үүсэх хүчдэл ижил байх уу? Яагаад? [ 2 ]

Page 52: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

...................................................................................................................................Металл ба хайлш Хэрэглээ (1 ) 16. Хүдрээс металлыг ялган гарган авах үе шатуудыг бич [2 оноо]

Карбонат Чадвар (1) 17. Шохойн чулууг 850 -1100oC температурт халаахад түүхий шохой , нүүрсхүчлийн хий үүснэ. Явагдах урвалын тэгшитгэлийг бичнэ үү. [ 2 ] Карбонат Хэрэглээ (1) 18. Түүхий шохойноос шохойн ус үүсэх, шохойн уснаас кальцын карбонат үүсэх процессыг урвалын тэгшитгэлээр илэрхийл. ......................................................................................................................... [ 2 оноо] Хүхэр Хэрэглээ (1 )19. Хүхрийн IV оксид өвөрмөц хурц үнэртэй, өнгөгүй усанд сайн уусдаг хий, исэлдүүлэгч чанартай учир хүчтэй цайруулагч үйлчилгээ үзүүлдэг. Энэ шинжийг нь ашиглан ......................үйлдвэрт цайруулагчаар хэрэглэдэг. [ 2 оноо]Шатамхай түлшний эх үүсвэр. Мэдлэг ойлголт (1) 20. Шатамхай түлшийг агаарын хүчилтөрөгчтэй шатаахад ...................ба .......... үүсгэнэ. [ 2оноо] Шатамхай түлшний эх үүсвэр байгалийн хий. Хэрэглээ (1) 21. Метанаас синтезийн хий гаргах үндсэн урвалын тэгшитгэл бич........................................................................................Нүүрсустөрөгч Чадвар (2 )22. А. С5-тай алканы байгууллын дэлгэмэл ба хураангуй томьёог бичнэ үү, [1оноо ]б.Алкан, алкений бүтэц байгууллын ялгаа нь химийн идэвхид нөлөөлөх үү? [1оноо]..............................................................................................................................23. Дараах нүүрсустөрөгчидын томьёог бичнэ үү [1оноо] 3-метилпентан , 2-метилгекс-3-ен ..................................................................................................................................Нүүрсустөрөгч Хэрэглээ ( 2 )24. Бутанол-1 нь -890 С хайлж, 1180 С буцалдаг өнгөгүй шингэн спирт [ 2оноо] А. Бүтцийн хураангуй ба дэлгэмэл томъёо бичээрэй В. Гидротацийн урвалаар гарган авах урвалын тэгшитгэл бичнэ үү? 25. Алкений гомологийн эхний гишүүн этен тамхины утаа, түлшний шаталт зэргээс хүрээлэн буй орчинд ялгарч байдаг. Агаарт их хэмжээний этен хий агуулагдаж байвал ямар сөрөг нөлөө үзүүлэх вэ? [ 2оноо] .............................................................................................. Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл Мэдлэг ойлголт (1)26. Спиртийн ерөнхий томъёо болон функцианаль бүлгийг бичнэ үү? .................................................................................... Хүчилтөрөгч агуулсан органик нэгдэл Хэрэглээ (2)27. Спирт исэлдэж альдегид үүсэх урвалын тэгшитгэл бичнэ үү? ...............................................................................28. Нэгэн органик нэгдэл дэх нүүрстөрөгч 62,04%, устөрөгч 10.41%, хүчилтөрөгч 27,55% тус тус массын хувийг эзэлдэг. Энэхүү нэгдлийн молекулын томьёог олж молекул массыг олно уу? [ 2оноо]

Хариулт

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

A B A A A D D D C A A D A C A C A A C B A A B D D B C B A

Байгалийн хүдэр

Page 53: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

Задгай даалгавар хариу:

1. X:Y

. : үүнээс харьцааг олно. 6,97:16,28/ 6,97

1 :2 СН2 хялбар томьёотой Мr=2*43=86

n= = = 6 моль болно. Жинхэнэ томьёо : С6Н12

Молекул масс нь = 12*6+1*12=84

2. Урвалын стехиометрийн харьцаа нь n(N2): n(Н2) = 1:3 байна.

n(Н2) = 20 мольN2 * =60 моль H2

3. А. Хроматограмм дээрх өнгө бүр цэвэр бодисыг илэрхийлэх учраас М холимогийн хувьд 3 толбо ажиглагдаж байгаа нь 3 бодисоос тогтсон болохыг харуулна.Б. М холимог нь А ба С өнгөт нэгдлийг агуулсан, харин В нэгдлийг агуулаагүй болно.4. Талсжуулах 5. Натри 6. А. HCI + NaOH = NaCI + H2O 7. Нүүрсхүчлийн хий 8. 5 минутанд 9. А. Катализатор нь урвалын идэвхжлийн энерги багатай өөр замаар явагдах нөхцөлийг бүрдүүлж өгдөг тул урвалын хурд ихэсдэг. Б. Үйлдвэрлэлийн хугацааг хурдасгах зорилгоор катилзатор ашиглах шаардлагатай.10.

11. А. А бодисын конценрацийг ихэсгэвэл тэнцвэр баруун тийш буюу шулуун урвалын зүг шилжинэ. Б. А бодисын конценрацийг багасвал тэнцвэр зүүн тийш буюу буцах урвалын зүг шилжинэ.12. Даралтыг ихэсгэх шаардлагатай

13. Аммоны ион нь усанд уусдаг ба халаахад аммиакийн өвөрмөц хурц үнэр ялгарч аммиакийн хий ялгарна.

14. А. .Катодын ангижрах урвал 2H+(уус)+2е- H0

2(хий)

Б. Анодын исэлдэх урвал 2CI-(уус) CI2(хий +2е -

15. Өөр металлууд идэвхийн эгнээнд бие биенээсээ хол байрлах тусам гальваны хэлхээнд илүү их хүчдэл ялгаруулна. Өөрөөр хэлбэл натри ба никель нь бие биеэсээ илүү хол байрласан байдаг.16.

17. CaCO3 CaO + CO2

18. CaOуус + H2Oш = Ca(OH)2уус

Ca(OH)2уус+CO2 хий=CaCO3 хат + H2Oш

19. Хүхрийн IV оксид өвөрмөц хурц үнэртэй, өнгөгүй усанд сайн уусдаг хий,

Байгалийн хүдэрр

Олборлосон

хүдэр

Баяжмал Хольцтой металл

Цэвэр металл

Page 54: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

исэлдүүлэгч чанартай учир хүчтэй цайруулагч үйлчилгээ үзүүлдэг. Энэ шинжийг нь ашиглан цаасны үйлдвэрт цайруулагчаар хэрэглэдэг20. CO2 ба H2O21. CH4хий+ H2Oш t kat H2хий+CO2

22. Хураангуй томьёо C5H12 CH3-CH2-CH2-CH2-CH3 23. СH3- CH2- CH-CH2-CH3 3 метилпентан

CH3

CH3-CH-CH=CH-CH2-CH3 2-метилгексен-3 CH3

24. А. C4H9OH CH3-CH2-CH2-CH2-OHБ. C4H8+HOH=C4H9OH25. Мэдрэл хордох, нүд сохрох аюул үүсэхээс гадна шатах тэсрэх аюултай 26. CnH2n+1OH27. RCH2OH [O] RCHOСпирт исэлдэх альдегид

28.

. : : . : үүнээс харьцааг олно. 5.17:10.41:1.72 /1.72

3 : 6 : 1 С3Н6О томьёотой Мr=12*3+1*6+16 =70

10 ангийн анги дэвших даалгавар №21Бодисын тоо хэмжээ 1. Бодисын тоо хэмжээний нэгж ийг сонгоно уу? А. Грамм B. Моль с.Литр d.г/моль 2. 20грамм кальци хэдэн моль вэ? A. 1моль B. 0.5 моль С. 2моль D.1.5моль 3. NaOH –н молийн массыг ол. А. 20г/моль B. 40г/моль С. 10г/моль D. 5г/моль 4. 2моль ус 1.2 1024 ш ..... агуулна. A.атом b.молекул c.ион d. эгэл бөөмс5. 0.5моль калийн бромид 3.01 1023ш ......... 3.01 1023ш ..агуулна. 6. 1моль зэс 6.02 1023ш .................агуулна. A.атом b.молекул c.ион d. эгэл бөөмс Бодисын цэвэршлийг үнэлэх арга 1. Дараах бодисын аль нь цэвэр вэ? А. Агаар B. Нэрмэл ус C.. Гууль D.Монет 2. Холимог бодис .................................. буцалдаг. a. Тодорхой температурт b. Температурын хязгаарт c. хязгааргүй 3. Цэвэр ус ......... ...........................хөлддөг.a. 0 b. 10 c. 20 d.30 4. Давстай уснаас давсыг яаж ялгах вэ? A.шүүх b.ууршуулах c. соронз d.нэрэх 5.Хялгастай сүүг ямар аргаар цэвэрлэх вэ? ? A.шүүх b.ууршуулах c. соронз d.нэрэх

6.Хроматографи аргын chromos гэдэг үг ямарутгатай вэ? A. будаг b.өнгө c. шүүх d.улаан шар 7. Монгол архийг ямар аргаар гаргах вэ? A.шүүх b.ууршуулах c. соронз d.нэрэх Давс гарган авах 1.Дараах нэгдлүүдээс аль нь давс вэ? А. NaOH b. KCl C. CaO d. H2SO4

2. Давсны хүчлийг металл цайртай урвалд орох урвалын тэгшитгэл аль нь вэ? A. 2HCl+Zn= ZnCl2+H2 b. HCl+ZnO=ZnCl2+H2O C. HCl+Pb= PbCl2+H2 D. 2HCl+Zn(OH)2 =ZnCl2+H2O 3. Хүчил суурийн титрлэх аргаар уусдаг давс гаргах арга нь хэдэн шаттай вэ? A. 1 b.2 c.3 d.44. Бидний хэрэглэдэг давсыг юугаар баяжуулдаг вэ? a. Цайр в. Бром c. Иод D. Зэс 5. Хоолны давсны томъёо аль вэ? a. NaNO3 b. NaCl c. KCl d. Na2SO4

Page 55: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

.6 Хүчил шүлтийн хооронд явагдах урвалыг юу гэж нэрлэдэг вэ? a. Задрах b. шатах c. саармагжих d. исэлдэх7. KCl+AgNo3= ...................ямар тунадас үүсэх вэ? a. AgCl b. AgNO3 c. AgBr D. 8. 2.08грамм BaCl2 агуулсан уусмалд хүхрийн хүчлийн уусмал хийхэд хэдэн грамм ямар тунадас үүсэх вэ? A.23.3 b. 46.6 c. 2.33 d. 4.66 Ион ба Хийг таних арга1. CO2 хий агаараас хэд дахин хүнд вэ?A.2 b.3 c. 1.5 d. 42. Хлор ямар өнгөтэй хий вэ? А.өнгөгүй b. улаан c. шар ногоон d. ногоон3. Натрийн ион ямар цэнэгтэй вэ?A. Нэмэх в. Хасах c. Цэнэггүй4. Нүүрсхүчлийн хийг шохойн усан дундуур нэвтрүүлж кальцийн карбонат гаргах урвалын тэгшитгэлийг бичнэүү?А. CO2+CaCO3+H2O=Ca(HCO3)2 b. Ca(HCO3)2 =CaCO3+CO2+H2Oc. CO2+Ca(OH)2= CaCO3+H2O d. 2Ca+O2=2CaO5.Cульфат ионыг барийн сульфатын цагаан өнгөтэй тунадас үүсгэдгээр нь таньдаг . Сульфат ионыг танихад ямар урвалж хэрэглэх вэ?a. H2SO4 b. Ba(oH)2 c. BaSO4 D. BaCl26. Катион ............саармаг атом болно.a. Электроныг авч b. Электроныг алдаж c.нейтроныг авч d. Протоныг алдаж7. Нүүрсустөрөгчийн молекулын найрлагад 85.7% c , 14.29% H агуулагдана. 1л энэ хий 1.25г масстай бол түүний молекул масс ,томъёог ол. A. 42 , C3H6 b. 28 C2H4, c. 16,CH4 d. 26 , C2H2

Химийн увалын хурд. Химийн урвалын хурд гэж юу вэ?A. Нэгж хугацаанд урвалд орсон бодисын массын хэмжээB. Нэгж хугацаанд урвалд орсон бодисын эзэлхүүний хэмжээc. Нэгж хугацаанд урвалд орсон бодисын эквивалентын хэмжээd Нэгж хугацаанд урвалд орсон бодисын тоо хэмжээ30. Металл кали устай урвалд орох урвал ямар хурдтай явагдах вэ?A. Маш эрчимтэй в.Дунд зэргийн c. маш удаан 31. A+B=C урвалд авсан A бодисын концентраци 0.80 моль /л байснаа урвал явагдаж эхэлснээс хойш 20минут өнгөрсний дараа 0.78моль/л болсон бол урвалын хурдыг ол.A. 0.01 моль/л мин b. 0.001 моль/л мин c. . 0.1 моль/л мин d. 0.002 моль/л мин 32.Нэгэн урвалын температурын коэффициент 3бол 80C температурт явагдаж байгаа энэ урвалын хурдыг 81 дахин удаашруулахын тулд температурыг хэдэн хэм хүртэл бууруулах вэ?A. 20C В.30С С. 40С D. 50C33. A(хатуу)+2B(хий)=3C(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бич. A.Ʊ=k AB 2 b. Ʊ=C2 c. Ʊ=kB2 d.Ʊ=k C2

34. 2NH3(хий)=N2(хий)+3H2(хий) гэсэн урвалын хурдыг масс үйлчлэлийн хуулиар илэрхийлэн бич. A. Ʊ= N2 H2

3 b. Ʊ= KN2 H2 3 c. Ʊ= NH32 d. . Ʊ= kNH3

2 35. 2A+B=A2B урвалын Bбодисын концентрацийг 2дахин багасгахад урвалын хурд хэд дахин Өөрчлөгдөх вэ?a. 4дахин ихсэх b. 2дахин багасах c. 4дахин багасах d. 2дахин ихсэх36. 10% -ийн давсны хүчлийн уусмалтай тасалгааны температурт доорхи бодисуудаас аль нь хурдан урвалд орох вэ?a. Цайр үрлээр B. Цайр том хэсгээр C. Цайр зэс бүрхэвчтэй D. Цайр нунтгаар 37. Доорхи факторуудаас аль нь уусмал дахь урвалын хурдад нөлөө үзүүлэхгүй вэ?A. Бодисын концентраци b. Хэрэглэгдэх катализатор C.Хэрэглэгдэх удаашруулагч ингибитор D. Урвалын савны эзлэхүүн

Химийн тэнцвэр38.Эцсээ хүртэл явагддаг урвалыг ямар урвал гэж нэрлэдэг вэ?A. Эргэх b. үл эргэх c. шууд d. урвуу39. Химийн тэнцвэр гэж юу вэ?A. Урвалд орсон ба урвалаас үүссэн бодисын масс тэнцүү болохВ. Урвалд орсон ба урвалаас үүссэн бодисын эзэлхүүн тэнцүү болох C. Шууд ба урвуу урвалын бүтээгдэхүүн тэнцүү болохD. Шууд ба урвуу урвалын хурд тэнцүү болох40.1 эзэлхүүн нэг хий 3 эзэлхүүн нөгөө хийтэй урвалд орж 2 эзэлхүүн өөр хий үүсэх урвалын явагдаж байгаа орчны даралтыг багасгавал тэнцвэр ямар урвалын чиглэлд шилжих вэ?a. Шууд b. Урвууc.тэнцүү d. Алин ч байж болно.41. 1 эзэлхүүн нэг хий 3 эзэлхүүн нөгөө хийтэй урвалд орж 2 эзэлхүүн өөр хий үүсэх урвалын явагдаж байгаа орчны даралтыг ихэсгэвэл тэнцвэр ямар урвалын чиглэлд шилжих вэ?a. Шууд b. Урвууc.тэнцүү d. Алин ч байж болно.42 . Температурыг нэмэгдүүлэхэд экзотерм урвалын хурд яах чиглэлд тэнцвэр шилжих вэ?a. Ихсэх b. Багасах c . Аль ч чиглэлд d.шилжихгүй

Page 56: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

43.Шууд урвалд орж байгаа бодисыг нэмж хийхэд шууд урвалын хурд ямар чиглэлд шилжих вэ? A. ихсэх b.багасах c. аль ч чиглэлд d.шилжихгүй 44. Химийн тэнцвэр ямар чиглэлд шилжих вэ? A. Температур өөрчлөгдөхөд b. Концентраци өөрчлөгдөхөд c. Даралт өөрчлөгдөхөд d.Аль чнөхцөл өөрчлөгдөхөд45 2HCl=H2+Cl2-Q Урвалын тэнцвэрийг шилжүүлэхийн тулд A. Холимгийг хутгах B.Даралт ихэсгэх C Катализатор хэрэглэх D.Температур бууруулах 46. 2SO2+O2=2SO3 гэсэн химийн тэнцвэрт байгаа урвалд SO2=1моль /л , O2= 1.6моль /л ,SO3= 1.8моль/л байв. Энэ урвалын тэнцвэрийн тогтмолыг ол. A.1 b.2 c.3 d.4 47. Тэнцвэр тогтохоос өмнө SO2 –н концентрацийг ол. A.1 b.2 c.3 d.2.8 48. Тэнцвэр тогтохоос өмнө O2 –н концентрацийг ол. A.1 b.2 c.3 d.2.5 Электролиз49. Электролиз гэж юу вэ? А. Ион үүсгэн задрах урвал b. Ионуудын нэгдэх урвал c.Цахилгаан гүйдэл үүсгэх урвал d. Цахилгаан гүйдлийн нөлөөгөөр явагдах урвал50. Электролизер гэж юу вэ? А. Цахилгаан үүсгэгч багаж b. Цахилгаан дамжуулагч c. Цахилгаан багаж d. Электролиз явуулах багаж51. Электролизын анод ямар цэнэгтэй байх вэ?А. Эерэг b. Сөрөг c. Аль аль нь d. Алин ч биш52. . Электролизын катод ямар цэнэгтэй байх вэ?А. Эерэг b. Сөрөг c. Аль аль нь d. Алин ч биш53. Электролизын үед анод дээр ямар процесс явагдах вэ?А. Исэлдэх b. Ангижрах c. Исэлдэх ба ангижрах d. Явагдахгүй54. Калийн хлоридын 10%-ийн 262 г масстай уусмал дундуур 18 А гүйдлийг 1цагийн турш нэвтрүүлээд электролизийг зогссжээ. Дараах мэдээллийг тооцоондоо ашиглан даалгаврыг гүйцэтгэ. Бодисын томъёо KCl Cl2 H2 KOH

Бодисын молийн масс(Mг/моль)

74.5 71 2 56

Бодисын эквивалент масс (г/эквмоль)

74.5 35.5 1 56

55. Электролизод зарцуулсан цэнэгийн хэмжээг Килокулоноор илэрхийл . a.45 b.55 c.65 d.7556. Хэрэв гүйдлийн гарц 90%бол анод дээр ялгарсан хлорын массыг олно уу.a21.b.23 c.25 d.2757. Үүссэн уусмалын массыг ол. A.240 b.230 c.200 d.210 Металлууд 58. Металл элементүүд атомын гадаад давхраандаа хичнээн электрон байрлах вэ?A.Гурваас цөөн b.Гурваас олон c . Гурваас долоо d.Найм 59. 4грамм кальци хүчилтөрөгчтэй урвалд оржээ.Хэдэн грамм оксид үүсэх вэ?A.5.6 b.1.12 c.2.24 d.560. Зэс цайрын хайлшийг юу гэж нэрлэдэг вэ?A. Ган b.Ширэм c.Гууль d.Хүрэл61. 3.54г мөнгөний зэстэй хайлшийг 23.9мл 31.5% (g =1.17г/мл) азотын хүчлийн шингэрүүлсэн уусмалд бүрэн уусгав. Илүүдэл азотын хүчлийг саармагжуулахад 14.3мл 1.4 моль/л концентрацитай барийн гидроксидын уусмал зарцуулагдсан бол металлыг уусгахад шаардагдах азотын хүчлийн молийн тоог ол.a. 0.1 b. 0.2 c.0.3 d.0.462. Хайлш дахь мөнгөний эзлэх хувийг ол.a.45% b. 50% c. 60% d. 70%. Нүүрстөрөгч63. CaCO3 дахь нүүрстөрөгчийн эзлэх хувийг ол.A.11% b.12% c.48% d.69% 64. Давсны хүчлийн 25мл уусмал дээр 2г кальцийн карбонат нэмж бүрэн урвалд оруулжээ. Давсны хүчлийн молийн концентрацийг ол. A. 16моль /л b.1.6моль/л c.4моль/л d.40моль/л65. Ca→CaO→Ca(OH)2→CaCO3→Ca(HCO3).............................................................................5тэгшитгэл бич . 5оноо66. S→SO2→SO3→H2SO4→Na2SO4→BaSO4..........................................................................................5тэгшитгэл Шатдаг түлш67.Байгалийн хийн 80-90%-г ямар хий эзлэх бэ ? а. C2H6 b.CH4 c.C3H8 d. C4H10

68.Чулуун нүүрсний хэдэн хувь нүүрстөрөгч агуулах вэ?a. 40% b. 60% c. 80% d. 20%69. Нефть ямар өнгөтэй вэ?a. Саарал в. хар c. хөх d. өнгөгүй 70. Нефть нэрлэгэ юун дээр үндэслэх вэ?a. Нүүрстөрөгчийн тоо b.буцлах температурын ялгаа c. .хайлах температурын ялгаа d. нягт71. Метан ,этан , пропан , бутаныг ямар түлш гэх вэ?a.хатуу түлш b.шингэн түлш c.хийн түлш d.биотүлш72.Нүүрсийг насжилтаас нь хамааруулан хэд ангилах вэ?

Page 57: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/Himi10... · Web viewИон ба хийг таних арга 38. Цагаан өнгөтэй хатуу А бодис

a.2 b.3 c.4 d.5 73. Нефтийн ихэнхийг ямар нүүрсустөрөгч эзлэх вэ?a.C2-C4 b. .C12-C14 c.C15-C18 d.C5-C18

74. Байгалийн ордоос олборлосон нефтийг ямар нефть гэх вэ?a. нефтийн фракци b.түүхий нефть c.боловсруулсан нефть d. сайжруулсан нефть Алкан75. Алканы эгнээний нүүрсустөрөгч ямар ерөнхий томъёонд захирагдах вэ?a.CnH2n b. CnH2n-2 c. CnH2n+2 d. CnH2n-2

77. C2H6 дахь нүүрстөрөгчийн эзлэх хувийг ол. a. 60% b.80% c.90% d.20%78. Аль нь изомер бодисууд вэ ?a.этан ба этилен b.пропен ба циклопропан c.пентан ба 2метил бутан d.бензол ба толуол79. Гомолог бодисуудыг заана уу?a.Метан ба декан b.октен ба октадиен c.гексин ба циклогексан d.орто –ксилол ба1,4 диметил бензол80. Нэгэн нүүрсустөрөгч дэх устөрөгчийн массын хувь 15.79%, түүний агаартай харьцуулсан нягт 3.93 бол энэ ямар нэгдэл байсан бэ?a.Октан b.Гексан c.Октен d.Гексен81. 1моль спиртийн бүрэн шаталтаар хэвийн нөхцөлд 22.4 л нүүрсхүчлийн хий үүссэн бол ямар спирт байсан бэ? A.бутанол b.Метанол c.Пропанол d.Этанол82. 7.4г масстай нэг атомт ханасан спирт металл натритай урвалд орж 1.12л устөрөгч хэвийн нөхцөлд ялгаруулсан бол спиртийн молекулын томъёог тодорхойлно уу?a. CH3OH b. . C2H5OH c.C4H9OH d. C3H7OH 83. Биотүлшийг юунаас гарган авдаг вэ? Карбон хүчилa.амьтан b.ургамал c.нүүрс d.нефть84. Ногоо даршлахад ямар хүчил хэрэгтэй вэ?a.Шоргоолжны хүчил b.Цууны хүчил c.Пропойны хүчил d.Тосны хүчил85. 7.4г нэг суурьт ханасан карбон хүчлийг саармагжуулахад 40% 10мл (g= 1.4г/мл ) KOH зарцуулагдсан бол хүчлийн томъёог ол. A.Пропионы хүчил b.Цууны хүчил c.Шоргоолжны хүчил d.Тосны хүчил 86. Аль нь синтезийн полимер вэ?a.ноос b.мах c.хуванцар d.үс