trang 1

KHUYEcircN CON TRAI NEcircN ĐỌC SAacuteCH MỞ ĐẦU

Bản Nocircm do Nguyễn Văn Sacircm sưu tập phiecircn acircm sơ chuacute vagrave giới thiệu Lecirc Văn Đặng soạn bản UNICODE vagrave viết LỜI CUỐI

Bagravei nầy phiecircn dịch trong saacutech Nocircm Chacircu Tử Gia Huấn Giải Thiacutech Nam Acircm bản in ở becircn Phật Trấn Bảo Hoa Caacutec tagraveng bản do hai nhagrave nho ở Gia Định lagrave Gia Lạc Thị vagrave Kiacutenh Lan Thị phỏng dịch từ saacutech Trung Quốc Như phần nhiều taacutec phẩm khaacutec của Phật Trấn Bản Nocircm Chacircu Tử Gia Huấn khocircng đề năm nhưng chắc chắn lagrave xuất hiện vagraveo cuối thế kỷ XIX Giai đoạn nầy vagrave mấy chục năm đầu thế kỷ kế đoacute saacutech dạy học lagravem người sống sao cho phải đạo necircn thacircn necircn higravenh viết riecircng cho con trai con gaacutei thiệt lagrave nhiều

Hai taacutec giả Gia Lạc Thị vagrave Kiacutenh Lan Thị chưa thấy saacutech vở nagraveo noacutei tới Chuacuteng tocirci ngờ lagrave thuộc nhoacutem Minh Hương magrave nổi tiếng nhứt lagrave Duy Minh Thị như nhiều người đatilde biết

Bagravei Khuyến Nam Đọc Thư khuyecircn con trai necircn chăm học chăm học thigrave ngagravey sau sẽ coacute sự nghiệp được người đời trọng vọng coacute vợ đẹp giagraveu sangkhỏi phải cảnh ra đigravenh lagraveng đứng dựa cột hay vaacutec bổi thui tracircu khi coacute hội hegrave đigravenh đaacutem vagrave dốt naacutet migravenh mẫy chẳng coacute chữ nagraveo như higravenh nộm nang Học hagravenh giỏi giắn cograven biết nghĩa lyacute ứng xử biết điều phaacutei quấy

Bagravei văn nầy chứa đựng một số từ ngữ thagravenh ngữ xưa nhưng tương đối dễ hiểu lời nhẹ nhagraveng lagrave một bagravei học iacutech lợi của bao thế hệ học sinh Trong Nam saacutech giaacuteo khoa trước đacircy đatilde coacute triacutech dẫn chuacuteng tocirci đatilde được học bagravei nầy đacircu độ saacuteu chục năm trước giờ về giagrave cograven nhớ lotildem botildemhellipNVS

[01-14]

Từ ragravey thầy mới dặn dograve 徐143897吲142491

Hễ con học trograve cho biết lễ nghi 係137589斈禮儀 Bacircy ơi chơi aacutec1 lagravem chi 132009喂制惡之 Muốn cho hay chữ học thigrave phải lo 闷咍983389斈時沛 Rừng Nhu biển thaacutenh khocircn dograve 棱儒146935聖坤142491 Beacute magrave khocircng học lớn mograve sao ra 138092麻坤斈136751142976143839156390 Nay nhờ cơm aacuteo mẹ cha 140862169653媄袄吒 Chiacute cocircng đi học mới đagrave khỏi hoang2 至功133886斈它荒

Muốn cho học lấn thế gian 闷斈世间 Thời phải chịu khoacute thaacutec nang3 theo thầy 時沛134782苦槖984344984016柴 Đội ơn cuacutec dục cao dagravey 隊㤙鞠育高133830 Học necircn đẹp mặt nở magravey mẹ cha 斈惵168472158481眉媄吒

1 Chơi aacutec Lo ăn chơi nhiều hơn học hagravenh Nghĩa nầy nay khocircng cograven dugraveng 2 Khỏi hoang traacutenh được hư hỏng 3 Thaacutec nang tuacutei đựng quần aacuteo vagrave saacutech học

trang 2

Học đặng như gấm thecircm hoa 斈邒如錦147000花 Coacute văn coacute chất mới ra con người 文質156390137589131738 [15-30]

Lagravem trai phải biết hổ ngươi 沛虎传 Học sao khỏi dốt khỏi cười mới necircn 斈143839134658唭

Khocircn thời ăn trước ngồi trecircn 坤時咹136101984305

Dại thời ra đứng hai becircn hegrave đigravenh 140861時156390边榎131416 Người khocircn học lấy giữ migravenh 131738坤斈153193㑏164447 Đứa dại bụng trống như higravenh nộm nang 131138140949䏾151536如形㑲155137 Triều đigravenh quyền thưởng tước ban 朝廷權賞爵頒 Cũng nhờ chữ nghĩa bạc vagraveng khoacute mua 供140862983389義泊鐄

Những người giuacutep nước phograve vua 仍131738渃扶149808

Cũng nhờ văn nghệ tranh đua quiacute quờn 拱140862文藝争貴

Nghegraveo magrave biết chữ coacute hơn 983971983389

Giagraveu magrave biết chữ sơn son thiếp vagraveng 139309983389崙山鐄 Beacute thơ eacutep học chẳng magraveng4 138092書押斈139454

Lớn lecircn ra lagraveng vaacutec bổi thui tracircu 136751984257156390廊158647熣 Gẫm trong đạo thaacutenh rất mầu 135438道聖叱牟 Học necircn chữ sĩ như chacircu5 như vagraveng 斈字士如珠如鐄 [31-46] Ở cho tigravenh taacutenh nghiecircm trang 扵情性荘 Trẻ giagrave tocircn trọng xoacutem lagraveng yecircu thương 153143遵重廊夭傷 Phước dầu aacuteo gấm hồi hương 福油153356錦回鄉 Rạng danh cha mẹ như gương trecircn đời 132295名吒媄如156571131136 Đatilde hay thagravenh bại tại trời 㐌咍成敗在136694 Hoagraveng thiecircn đacircu nỡ phụ người đọc thơ 皇天忍負131738讀書 Học necircn gaacutei tốt đợi chờ 斈136916卒 Gắng thocircng kinh sử vợ nhờ thiếu chi 哏通983934史如少之 Thầy đagrave giaacutec lyacute thị phi 它覺是非

Tận tigravenh khuyecircn dạy học thigrave necircn thacircn 盡情勸134202斈時身

4 Khocircng nghe lời kecircu bảo học hagravenh 5 Chacircu baacuteu của quiacute giaacute

trang 3

Học cho biết nghĩa biết nhacircn 斈義仁

Biết trung biết hiếu quỷ thần trọng kinh 忠孝鬼神重驚

Thầy đacircu daacutem saacutenh cao minh 敢136636高明 Việc lagravenh dạy trẻ necircn thiecircn để đời 134202153143編底131136 Trước sau cặn kẽ mọi lời 137360134540几每139825 Lại hỏi dacircn trời coacute phải cugraveng chăng 吏134376民136694固沛共 [47-48] Ragravey thecircm hogravea cốc phong đăng 143897禾榖豐登 Hỷ đề sổ cuacute nguyện tăng thaacutei bigravenh 喜題数句愿增太平

LỜI CUỐI

Bản Nocircm ngắn với 48 cacircu triacutech từ bản ldquoChu Tử Gia Huấn Thiacutech Nam Acircmrdquo ghi lại một trong những bagravei chuacuteng tocirci được học từ thuở nhỏ

bull Caacutec bản khắc in hay cheacutep tay thường coacute iacutet nhiều chỗ sai Bởi khắc trecircn bản gỗ dugrave coacute thấy chữ sai người thợ khắc cũng khocircng tiện sửa lại cứ để vậy magrave in coacute khi chỉ đục bỏ chỗ sai necircn bản in đocirci khi thấy ldquoocirc đenrdquo đacircy đoacute

(c 27) Beacute thơ eacutep học chẳng magraveng 138092書押斈139454

Lớn lecircn ra lagraveng vaacutec bổi thui tracircu 136751984257156390廊158647熣 Phần chỉ acircm甲ldquogiaacuteprdquo của chữ 押ldquoaacuteprdquo khắc sai thagravenh chữ申

Chữ 139454(magraveng) với 巾(bộ cacircn) dugraveng khocircng đuacuteng chỗ (c 36) Hoagraveng thiecircn đacircu tứ phụ người đọc thơ 皇天思負131738讀書

Chữ 思(tứ) khocircng rotilde nghĩa trong cacircu NVS gợi yacute coacute thể chữ 忍 (nhẫn = nỡ)

khắc sai ra chữ 思 皇天忍負131738讀書 Hoagraveng thiecircn đacircu nỡ phụ người đọc thơ

bull Bản Nocircm chỉ coacute 48 cacircu nhưng quaacute nửa số cacircu (25) coacute chữ coacute dấu nhaacutey Coacute chữ viết thường ở chỗ nầy lại coacute dấu nhaacutey ở chỗ khaacutec

Vẫn biết dấu nhaacutey coacute taacutec dụng aacutep đặt acircm iacutet thocircng dụng của chữ tuy nhiecircu coacute nhiều chỗ trường hợp dấu nhaacutey khocircng theo đuacuteng tiecircu chuẩn noacutei trecircn

Sau đacircy lagrave một trường hợp mượn acircm đaacuteng ghi

(baacutec = rộng thocircng suốt) baacutec vaacutec = mang chuyển

bull Nơi phần PHỤ LỤC chuacuteng tocirci cheacutep lại mấy trang trong bản in mong giuacutep người đọc tiện việc tra cứu

Lecirc Văn Đặng

Hải Biecircn cuối thaacuteng Tư năm 2011

PHỤ LỤC

朱子家訓解釋南音 Chu Tử Gia Huấn Giải Thiacutech Nam Acircm

嘉定 Gia Định 嘉樂氏訂明 Gia Lạc Thị điacutenh minh 敬闌氏註義 Kiacutenh Lan Thị chuacute nghĩa 廣盛南151349售 Quảng Thịnh Nam phaacutet thụ

內附 訓女文 教男文 Nội Phụ Huấn Nữ Văn Giaacuteo Nam Văn

粤東佛鎮天寶楼板 Việt Đocircng Phật Trấn Thiecircn Bảo Lacircu Bản 俱南音 Cacircu Nam acircm [cugraveng với chữ Nocircm]

trang 4

[01-30]

[31-48]

trang 5

trang 2

Học đặng như gấm thecircm hoa 斈邒如錦147000花 Coacute văn coacute chất mới ra con người 文質156390137589131738 [15-30]

Lagravem trai phải biết hổ ngươi 沛虎传 Học sao khỏi dốt khỏi cười mới necircn 斈143839134658唭

Khocircn thời ăn trước ngồi trecircn 坤時咹136101984305

Dại thời ra đứng hai becircn hegrave đigravenh 140861時156390边榎131416 Người khocircn học lấy giữ migravenh 131738坤斈153193㑏164447 Đứa dại bụng trống như higravenh nộm nang 131138140949䏾151536如形㑲155137 Triều đigravenh quyền thưởng tước ban 朝廷權賞爵頒 Cũng nhờ chữ nghĩa bạc vagraveng khoacute mua 供140862983389義泊鐄

Những người giuacutep nước phograve vua 仍131738渃扶149808

Cũng nhờ văn nghệ tranh đua quiacute quờn 拱140862文藝争貴

Nghegraveo magrave biết chữ coacute hơn 983971983389

Giagraveu magrave biết chữ sơn son thiếp vagraveng 139309983389崙山鐄 Beacute thơ eacutep học chẳng magraveng4 138092書押斈139454

Lớn lecircn ra lagraveng vaacutec bổi thui tracircu 136751984257156390廊158647熣 Gẫm trong đạo thaacutenh rất mầu 135438道聖叱牟 Học necircn chữ sĩ như chacircu5 như vagraveng 斈字士如珠如鐄 [31-46] Ở cho tigravenh taacutenh nghiecircm trang 扵情性荘 Trẻ giagrave tocircn trọng xoacutem lagraveng yecircu thương 153143遵重廊夭傷 Phước dầu aacuteo gấm hồi hương 福油153356錦回鄉 Rạng danh cha mẹ như gương trecircn đời 132295名吒媄如156571131136 Đatilde hay thagravenh bại tại trời 㐌咍成敗在136694 Hoagraveng thiecircn đacircu nỡ phụ người đọc thơ 皇天忍負131738讀書 Học necircn gaacutei tốt đợi chờ 斈136916卒 Gắng thocircng kinh sử vợ nhờ thiếu chi 哏通983934史如少之 Thầy đagrave giaacutec lyacute thị phi 它覺是非

Tận tigravenh khuyecircn dạy học thigrave necircn thacircn 盡情勸134202斈時身

4 Khocircng nghe lời kecircu bảo học hagravenh 5 Chacircu baacuteu của quiacute giaacute

trang 3

Học cho biết nghĩa biết nhacircn 斈義仁

Biết trung biết hiếu quỷ thần trọng kinh 忠孝鬼神重驚

Thầy đacircu daacutem saacutenh cao minh 敢136636高明 Việc lagravenh dạy trẻ necircn thiecircn để đời 134202153143編底131136 Trước sau cặn kẽ mọi lời 137360134540几每139825 Lại hỏi dacircn trời coacute phải cugraveng chăng 吏134376民136694固沛共 [47-48] Ragravey thecircm hogravea cốc phong đăng 143897禾榖豐登 Hỷ đề sổ cuacute nguyện tăng thaacutei bigravenh 喜題数句愿增太平

LỜI CUỐI

Bản Nocircm ngắn với 48 cacircu triacutech từ bản ldquoChu Tử Gia Huấn Thiacutech Nam Acircmrdquo ghi lại một trong những bagravei chuacuteng tocirci được học từ thuở nhỏ

bull Caacutec bản khắc in hay cheacutep tay thường coacute iacutet nhiều chỗ sai Bởi khắc trecircn bản gỗ dugrave coacute thấy chữ sai người thợ khắc cũng khocircng tiện sửa lại cứ để vậy magrave in coacute khi chỉ đục bỏ chỗ sai necircn bản in đocirci khi thấy ldquoocirc đenrdquo đacircy đoacute

(c 27) Beacute thơ eacutep học chẳng magraveng 138092書押斈139454

Lớn lecircn ra lagraveng vaacutec bổi thui tracircu 136751984257156390廊158647熣 Phần chỉ acircm甲ldquogiaacuteprdquo của chữ 押ldquoaacuteprdquo khắc sai thagravenh chữ申

Chữ 139454(magraveng) với 巾(bộ cacircn) dugraveng khocircng đuacuteng chỗ (c 36) Hoagraveng thiecircn đacircu tứ phụ người đọc thơ 皇天思負131738讀書

Chữ 思(tứ) khocircng rotilde nghĩa trong cacircu NVS gợi yacute coacute thể chữ 忍 (nhẫn = nỡ)

khắc sai ra chữ 思 皇天忍負131738讀書 Hoagraveng thiecircn đacircu nỡ phụ người đọc thơ

bull Bản Nocircm chỉ coacute 48 cacircu nhưng quaacute nửa số cacircu (25) coacute chữ coacute dấu nhaacutey Coacute chữ viết thường ở chỗ nầy lại coacute dấu nhaacutey ở chỗ khaacutec

Vẫn biết dấu nhaacutey coacute taacutec dụng aacutep đặt acircm iacutet thocircng dụng của chữ tuy nhiecircu coacute nhiều chỗ trường hợp dấu nhaacutey khocircng theo đuacuteng tiecircu chuẩn noacutei trecircn

Sau đacircy lagrave một trường hợp mượn acircm đaacuteng ghi

(baacutec = rộng thocircng suốt) baacutec vaacutec = mang chuyển

bull Nơi phần PHỤ LỤC chuacuteng tocirci cheacutep lại mấy trang trong bản in mong giuacutep người đọc tiện việc tra cứu

Lecirc Văn Đặng

Hải Biecircn cuối thaacuteng Tư năm 2011

PHỤ LỤC

朱子家訓解釋南音 Chu Tử Gia Huấn Giải Thiacutech Nam Acircm

嘉定 Gia Định 嘉樂氏訂明 Gia Lạc Thị điacutenh minh 敬闌氏註義 Kiacutenh Lan Thị chuacute nghĩa 廣盛南151349售 Quảng Thịnh Nam phaacutet thụ

內附 訓女文 教男文 Nội Phụ Huấn Nữ Văn Giaacuteo Nam Văn

粤東佛鎮天寶楼板 Việt Đocircng Phật Trấn Thiecircn Bảo Lacircu Bản 俱南音 Cacircu Nam acircm [cugraveng với chữ Nocircm]

trang 4

[01-30]

[31-48]

trang 5

trang 3

Học cho biết nghĩa biết nhacircn 斈義仁

Biết trung biết hiếu quỷ thần trọng kinh 忠孝鬼神重驚

Thầy đacircu daacutem saacutenh cao minh 敢136636高明 Việc lagravenh dạy trẻ necircn thiecircn để đời 134202153143編底131136 Trước sau cặn kẽ mọi lời 137360134540几每139825 Lại hỏi dacircn trời coacute phải cugraveng chăng 吏134376民136694固沛共 [47-48] Ragravey thecircm hogravea cốc phong đăng 143897禾榖豐登 Hỷ đề sổ cuacute nguyện tăng thaacutei bigravenh 喜題数句愿增太平

LỜI CUỐI

Bản Nocircm ngắn với 48 cacircu triacutech từ bản ldquoChu Tử Gia Huấn Thiacutech Nam Acircmrdquo ghi lại một trong những bagravei chuacuteng tocirci được học từ thuở nhỏ

bull Caacutec bản khắc in hay cheacutep tay thường coacute iacutet nhiều chỗ sai Bởi khắc trecircn bản gỗ dugrave coacute thấy chữ sai người thợ khắc cũng khocircng tiện sửa lại cứ để vậy magrave in coacute khi chỉ đục bỏ chỗ sai necircn bản in đocirci khi thấy ldquoocirc đenrdquo đacircy đoacute

(c 27) Beacute thơ eacutep học chẳng magraveng 138092書押斈139454

Lớn lecircn ra lagraveng vaacutec bổi thui tracircu 136751984257156390廊158647熣 Phần chỉ acircm甲ldquogiaacuteprdquo của chữ 押ldquoaacuteprdquo khắc sai thagravenh chữ申

Chữ 139454(magraveng) với 巾(bộ cacircn) dugraveng khocircng đuacuteng chỗ (c 36) Hoagraveng thiecircn đacircu tứ phụ người đọc thơ 皇天思負131738讀書

Chữ 思(tứ) khocircng rotilde nghĩa trong cacircu NVS gợi yacute coacute thể chữ 忍 (nhẫn = nỡ)

khắc sai ra chữ 思 皇天忍負131738讀書 Hoagraveng thiecircn đacircu nỡ phụ người đọc thơ

bull Bản Nocircm chỉ coacute 48 cacircu nhưng quaacute nửa số cacircu (25) coacute chữ coacute dấu nhaacutey Coacute chữ viết thường ở chỗ nầy lại coacute dấu nhaacutey ở chỗ khaacutec

Vẫn biết dấu nhaacutey coacute taacutec dụng aacutep đặt acircm iacutet thocircng dụng của chữ tuy nhiecircu coacute nhiều chỗ trường hợp dấu nhaacutey khocircng theo đuacuteng tiecircu chuẩn noacutei trecircn

Sau đacircy lagrave một trường hợp mượn acircm đaacuteng ghi

(baacutec = rộng thocircng suốt) baacutec vaacutec = mang chuyển

bull Nơi phần PHỤ LỤC chuacuteng tocirci cheacutep lại mấy trang trong bản in mong giuacutep người đọc tiện việc tra cứu

Lecirc Văn Đặng

Hải Biecircn cuối thaacuteng Tư năm 2011

PHỤ LỤC

朱子家訓解釋南音 Chu Tử Gia Huấn Giải Thiacutech Nam Acircm

嘉定 Gia Định 嘉樂氏訂明 Gia Lạc Thị điacutenh minh 敬闌氏註義 Kiacutenh Lan Thị chuacute nghĩa 廣盛南151349售 Quảng Thịnh Nam phaacutet thụ

內附 訓女文 教男文 Nội Phụ Huấn Nữ Văn Giaacuteo Nam Văn

粤東佛鎮天寶楼板 Việt Đocircng Phật Trấn Thiecircn Bảo Lacircu Bản 俱南音 Cacircu Nam acircm [cugraveng với chữ Nocircm]

trang 4

[01-30]

[31-48]

trang 5

PHỤ LỤC

朱子家訓解釋南音 Chu Tử Gia Huấn Giải Thiacutech Nam Acircm

嘉定 Gia Định 嘉樂氏訂明 Gia Lạc Thị điacutenh minh 敬闌氏註義 Kiacutenh Lan Thị chuacute nghĩa 廣盛南151349售 Quảng Thịnh Nam phaacutet thụ

內附 訓女文 教男文 Nội Phụ Huấn Nữ Văn Giaacuteo Nam Văn

粤東佛鎮天寶楼板 Việt Đocircng Phật Trấn Thiecircn Bảo Lacircu Bản 俱南音 Cacircu Nam acircm [cugraveng với chữ Nocircm]

trang 4

[01-30]

[31-48]

trang 5

[01-30]

[31-48]

trang 5