klikoni kËtu - media printmediaprint.al/uploads/books/udhezues-metodik-angl-589.pdf · 8 test i...

KLIKONI KËTU

www.mediaprint.al

Udhëzues metodik Gjuha angleze 5, 8, 9Teksti mësimor Gjuha angleze 5, 8, 9 është hartuar nga: Prof. Dr. Gëzim Hadaj

Prof. Dr. Gëzim Hadaj

Autor: Prof. Dr. Gëzim Hadaj

Redaktore:

Dizajni:

Kopertina :

Elona Çali

Mirela Ndrita

ISBN: 978-99956-93-32-9Botimi i parë: 2011

Titulli: Udhëzues metodik Gjuha angleze 5, 8, 9

Shtypi: Mediaprint

©

Të gjitha të drejtat e autorit lidhur me këtë botim janë ekskluzivisht te zotëruara/rezervuara nga Shtëpia Botuese “Mediaprint” sh.p.k..Ndalohet çdo prodhim, riprodhim, shitje, rishitje, shpërndarje, kopjim, fotokopjim, përkthim, përshtatje, huapërdorje, shfrytëzim dhe/ose çdo formë tjetër qarkullimi tregtar, si dhe çdo veprim cënues me çfarëdo lloj mjeti apo apo forme, pjesërisht dhe/ose tërësisht, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese

Ky botim, në tërësi dhe/ose në pjesë të tij, ndalohet të transmetohet dhe/ose përhapet në çdo lloj forme dhe/ose mjet elektronik, mekanik, regjistrues dhe/ose tjetër, të ruhet, depozitohet ose përdoret në sisteme ku mund të cënohen të drejtat e autorit, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese “Mediaprint” sh.p.k..Çdo cënim i të drejtave të autorit passjell përgjegjësi sipas legjislacionit në fuqi.

Kontaktet:www.mediaprint.alShtëpia Botuese Sektori i Shpërndarjes dhe Marketingut: Shtypshkronja:Kutia Postare 7467 - Tiranë Tel.: 04 4500605

Cel.: 069 40 50 380Tel.: 04 2258 156 Cel.: 069 40 44 441Cel.: 069 20 79 021Cel.: 069 40 44 443 Cel.: 069 40 20 201

[email protected] [email protected] [email protected]

Komente dhe sugjerime janë të mirëpritura në email: [email protected]

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

“Mediaprint” sh.p.k.

S H T Ë P I A B O T U E S E

Tel.: 04 4500605

VisiDesign

Drejtoi botimin: Anila Bisha

3

Përmbajtja

Faqe UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 5

PLANI KALENDARIK 5

1. Revision I. English Sounds 8 2. Unit 1. A or An? 8 3. Unit 2. Cardinal numbers 10 4. Unit 3. Present Continuous Tense 12 5. Unit 4. Plural Nouns 14 6. Unit 5. Demonstratives 15 7. Revision II. 16 8. Test 1 17 9. Unit 6. Present continuous 18

10. Unit 7. Possessive 19 11. Unit 8. Where?Prepositions of Location 21 12. Unit 9. Possessive Nouns 22 13. Unit 10. There is.../ There are...How Many? 23 14. Revision III 24 15. Test 2 25 16. Unit 11. Simple Present Tense 27 17. Unit 12. Simple Present tense.Telling Time 28 18. Unit 13. Imperatives 29 19. Unit 14. Present Simple 30 20 Unit 15. Can Have to 30 21. Revision IV 31 22. Test 3 32

UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 8 PLANI KALENDARIK 34

1. Unit 1. On the first day of school 38 2. Unit 2. The ant and the grasshopper 39 3. Unit 3. A friend in need is a friend indeed 40 4. Unit 4. Childhood. Used to..... 42 5. Unit 5. Mother Teresa 44 6. Unit 6. Don’t count the chickens before they’re hatched 46 7. Unit 7. Who is going to pay? 48

4

8. Unit 8. The lion, the rabbit, the snake and the mouse 49 9. Test 1 51

10. Unit 9. Animals in danger 54 11. Unit 10. Byron in Albania 55 12. Unit 11. To be on time 57 13. Unit 12. Wag the Dog 59 14. Unit 13. Those difficult requests 61 15. Test 2 63 16. Unit 14 – 17 65

UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 9 PLANI KALENDARIK 69

1. Revision I 74 2. Unit 1. Niagara Falls 75 3. Unit 2. Devil’s Tower 76 4. Unit 3. Donald Trump Interview 76 5. Unit 4. We can do without TV 77 6. Unit 5. Teenagers 79 7. Revision II. Sworn Virgins 80 8. Test 1 81 9. Unit 6. The V-sign 83

10. Unit 7. Benjamin Franklin 84 11. Unit 8. «I have a Dream», by Martin Luther King, Jr. 85 12. Unit 9. Melting pots and mosaics 86 13. Unit 10. Traditional vs. Modern 87 14. Revision III. John Belushi, Getting Married 88 15. Unit 11. The Story of Narcissus 89 16. Unit 12. Europe’s Day 90 17. Unit 13. Galileo and the Tower of Pisa 91 18. Unit 14. The Robin, Weather Forcaster 92 19. Unit 15. Marin Barleti 93 20 Revision IV. Education and Schools 94

5

UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 5

Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar: • 70 orё mёsimi • 15 njёsitё e reja mësimore (Units) X 4 orё = 15 x 4 = 60 orё. • 4 Units (mёsimet e pёrsёritjes) X 1 orё secila = 4 orë • 60+4 orё = 64 • 70 – 64 = 6 orё në dispozicion të mësuesit

PLANI KALENDARIK

Nr Kapitulli Tema Material mësimor

1 Revision I English Sounds Libri i nxënësit faqe 4-116

2 Unit 1 A or An? Libri i nxënësit faqe 17-21 Workbook faqe 4-8

3 Unit 2 Cardinal numbers. Adresses. What’s your name?

Libri i nxënësit faqe 22-27 Workbook faqe 9-14

4 Unit 3 Present Continuous Tense Libri i nxënësit f. 28-33 Workbook faqe 12-14

5 Unit 4 Plural Nouns Libri i nxënësit faqe 34-38 Workbook faqe 15-17

6 Unit 5 Demonstratives Libri i nxënësit f. 3943 Workbook f. 18-20

7 Revision II Units 1-5 Libri i nxënësit f. 47 8 Test I Ushtrime Libri i mësuesit

9 Unit 6 Present continuous Questions Negatives

Libri i nxënësit f. 48-51 Workbook f.21-23

10 Unit 7 Possessive Adjectives Colors

Libri i nxënësit f. 52-58 Workbook f..2 273

11 Unit 8 Where? Prepositions of Location

Libri i nxënësit f. 5961 Workbook2830

12 Unit 9 Possessive Nouns Possessive Adjectives


13 Unit 10 There is.../ There are... How Many?


14 Revision III Test 2 Unit 6-10 Libri i nxënësit f.73-77

Libri mësuesit

6

15 Unit 11 Simple Present Tense Libri i nxënësit f. 78-82 Workbook f.37-39

16 Unit 12 Simple Present tense Telling Time


17 Unit 13 Imperatives Libri i nxënësit f. 88-91 Workbook f.43-46

18 Unit 14 Present Simple Present Continuous Object pronouns


19 Unit 15 Can Have to

Libri i nxënësit f.98-102 Workbook f.50-52

20 Revision Units 11-15 Libri i nxënësit f. 103-104 19 Test III Ushtrime Libri mësuesit

Shënimi 1:

Udhëzimet e hollësishme metodike për shpjegimin e lëndës së re të çdo njësie mësimore si edhe mënyrën, radhën dhe planifikimin e ushtrimeve në këtë udhëzues metodik, mësuesi mund t’i shfrytëzojë për hartimin e ditarit të vet. Rekomandohen aq ditarë, sa janë njësi mësimore në planin mësimor të çdo klase.

Shënimi 2:

Në librin e mësuesit janë përfshirë gjithashtu tre teste, bashkë me zgjidhjet e tyre. Ato janë planifikuar pas orëve të përsëritjes, një herë në pesë mësime. Rekomandohet që mësuesi t’i fotokopjojë ato dhe në një orë të veçantë tua shpërndajë nxënësve dhe të zhvillojë me ta detyrën e kontrollit.

7

* * *

Me kёtё libër mund tё punohet me tё dy nivelet e nxёnёsve: me ata qё kanё bёrё

anglisht nё klasёn e tretё dhe tё katёrt dhe me ata qё e fillojnё anglishten pёr herё tё parё. Libri ёshtё i ndarё nё tri pjesё me nga pesё njёsi mёsimore dhe me katёr pёrsёritje

tё shpёrndara njё nё fillim, dy nё mes dhe njё nё fund tё librit. Tabela e lёndёs nё fillim tё librit mund tё shёrbente si orientim pёr tё hartuar planin kalendarik. Tё pesёmbёdhjetё njёsitё e reja mёsimore (Units) do tё zhvillohen me nga katёr orё secila, d.m.th. 15 x 4 = 60 orё. Duke shtuar kёtu edhe katёr mёsimet e pёrsёritjes me nga njё orё secila, bёjnё 64 orё gjithёsej. Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar 70 orё mёsimi, d.m.th. 70 – 64 = 6 orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit. Nё orёt e mёsimeve tё pёrsёritjes janё pёrfshirё mё shumё ushtrime, qё do tё thotё se ato ndoshta nuk mund tё zgjidhen dot brenda njё ore të vetme mёsimore. Në këtë rast ato mund tё shfrytёzoheshin nga mёsuesi si material ndihmёs pёr orёt qё ai ka nё dispozicion.

Nё librin e nxёnёsit dhe nё fletoren e punёs janё pёrfshirё ushtrime qё mbulojnё tё gjithё komponentёt e pёrvetёsimit tё anglishtes duke filluar nga dёgjim-kuptimi, tё folurit, shkrimi dhe leximi. Ka ushtrime tё tjera tё larmishme qё nxisin punёn e pavarur dhe mendimin krijues tё nxёnёsit. Materiali mёsimor, ilustrimet dhe figurat pasqyrojnё veçoritё e moshёs dhe i bёjnё jehonё problemeve tё adoleshencёs sё hershme. Bashkё me aspektet gjuhёsore, ato e njohin nxёnёsin edhe me faktorёt jashtёgjuhёsorё tё kulturës dhe mentalitetit anglo-sakson. Pёr tё nxitur punёn e pavarur tё nxёnёsit janё hartuar 37 ushtrime me përgjigje, tё vendosura me pёrmbysje nё fund tё secilit ushtrim.

Mёsuesi nё asnjё rast nuk do tё caktojё orё tё veçantё pёr tё shpjeguar çёshtjet gramatikore. Kur hasen, ato do tё trajtohen vetёm nё funksion tё zbёrthimit tё copёs dhe jo si gramatikё pёr hir tё gramatikёs. Nё trajtimin e çёshtjeve gramatikore ёshtё pasur parasysh shqipfolёsi dhe vёshtirёsitё fonetike dhe gramatike qё paraqet gjuha angleze pёr nxёnёsin shqiptar. Nё kёtё kuptim libri i anglishtes pёr klasёn e pestё ndihet qё ёshtё njё tekst me fytyrёsi shqiptare. Nuk ёshtё pёrdorur nё asnjё rast gjuha shqipe. Kuptimet e fjalёve jepen tё gjitha nёpёrmjet ilustrimeve. Megjithatё njёherё nё tre katёr mёsime nxёnёsi duhet tё plotёsojё njё listё personale me fjalorin e anglishtes qё ka pёrvetёsuar dhe duhet ta pёrkthejё atё vetё nё gjuhёn shqipe.

8

Revision I (2 orё)

Libri nxёnёsit (faqe 4-16)

Mësimi i pёrsёritjes e vё theksin nё aspektin fonetik tё gjuhёs. Kёtu rimerren dhe nguliten tingujt e gjuhёs angleze, zanoret, bashkёtingёlloret, diftongjet dhe triftongjet, tingujt e gjatё dhe tё shkurtёr dhe theksi. Nё njё klasё me nxёnёs mё tё pёrparuar vihet theksi te fjala e ilustruar. Nxёnёsit duhet tё bёjnё lidhjen midis aspektit fonetik dhe atij semantik duke pёrvetёsuar kёto fjalё me figura: a leaf, a pig, a tree, a fish, a shoe, a bull, the moon, a book, a goose, a foot, a pen, a hat, a hen, a bag, an egg, an apple, a star, a cup, a glass, the sun, a car, a horse, a dog, a ball, a box, a door, a clock, a girl, a bird, a skirt, a shirt, a snake, a cow, a fly, a cloud, a pipe, a house, a boat, a boy, a coat, a coin, a road, a toy, a deer, a bear, an ear, a pear, a beard, a flower, a lion, a fire, a ship, a shoe, a fish, a chick, a giraffe, a teacher, a jug, a page, a horse, a tree, a house, a dress, a hand, a riffle, a wolf, a mouth, a watch, a window, a duckling, si dhe numёrorёt : one, three, five, six, eight. Nё faqen 14 dhe 16 janё katёr fjalё dyrrokёshe: a giraffe, a teacher, a window dhe a duckling. Me to mund tё punohet pёr theksin e fortё dhe tё dobёt tё fjalёs. Këto fjalë mësuesi mund t’i përdorë për t’i dhënë gjallëri klasës. Në fillim mësuesi i shqipton ato saktë duke vënë në dukje theksin e fortë dhe atë të dobët brenda secilës fjalë. Ose e shoqëron shqiptimin e fjalëve dy rrokëshe duke i përplasur duar: më fort për rrokjen e theksuar dhe më lehtë për rrokjen e patheksuar, brenda të njëjtës fjalë dhe kërkon që nxënësit ta shoqërojnë mësuesin duke përplasur duart dhe duke i përsëritur fjalët pas tij. Unit 1 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 17-21 dhe fletorja e punës (Workbook) faqe 4-8. Gramatika: nyja e pashquar (indefinite article) a dhe an. Fonetika: Pronouncing linked sounds, (ushtrimi III, faqe 19).

Mësimi mund të fillohej me fjalët e reja, kuptohet ato nuk duhet të përkthehen në shqip. Nxënësit mbajnë librat hapur, mësuesi tregon figurat e ushtrimit I, në faqen 16 dhe lexon fjalët bashkë me nyjet e pashquara (a dhe an). Ka rëndësi që të shtatë fjalët, që ilustrohen me figura: a clock; a bag; a girl; a teacher; a school, a boy, a chair, të lexohen pa krijuar ndonjë pauzë midis nyjes së pashquar dhe fjalës që vijon, në mënyrë që nxënësi të mos krijojë idenë e gabuar se ato janë dy fjalë të ndara.

9

Gjashtë fjalët që pasojnë në ushtrimin numër II, bashkë me ilustrimet përkatëse, ngulisin shprehi tё përdorimit të nyjes së pashquar, për fjalët që fillojnë me zanore. Përsëri mësuesi i lexon fjalët me zë të lartë dhe kërkon që nxënësit t’i pёrsërisin pas tij. Gjithsesi, mësuesi ka metodikën e vet të shpjegimit, por këtu mund të këshillohej që ai të fillojë dhe të aktivizojë nxënësit me radhë që ata t’i shqiptojnë saktë fjalët e këtyre dy ushtrimeve. Ushtrimi numër tre në faqen 19 mund të zhvillohej ne formë diktimi. Pasi mësuesi i ka lexuar disa herë me zë të lartë të 15 fjalët, dhe ka kërkuar nga nxënësit që ata t’i përsërisin pas tij, ai pastaj mund të krijojë një pauzë dhe të kërkojë prej tyre që ta plotësojnë me shkrim këtë ushtrim duke vendosur në vendet bosh nyjën e pashquar (a dhe an). Ushtrimi IV është i tipit Mix and Match. Ai synon që nxënësi të ngulisë përdorimin e nyjeve joshquese: a dhe an. Pasi bëhet leximi me zë të lartë nga mësuesi i fjalëve: (a dog, a cat, an eagle; a hen, an egg, an apple; an orange, an umbrella), duke treguar figurat, dhe nxënësit i përsërisin pas tij, pastaj nxënësve ju kërkohet që të bëjnë plotësimet me shkrim të vendeve bosh, poshtë të tetë figurave. Edhe ushtrimi V, është i tipit: Mix and Match. Nxënësi, në mënyrë të pavarur do të vendosë shigjetat për të bërë lidhjet e 15 fjalëve që janë vendosur në dy kolona, me figurat përkatëse. Pastaj nxënësit i lexojnë fjalët e vendosura në formë liste, duke treguar shigjetat që janë drejtuar te figurat. Edhe pse jemi ende në mësimin e parë, alfabeti duhet mësuar për të përvetësuar fjalët e reja dhe më vonë për të bërë pyetje. Është e këshillueshme që mësuesi të ketë mjete ilustrimi për të gjithë 80 figurat që janë vendosur në mësimin e përsëritjes së parë nga faqja 4 deri në faqen 16, të librit të nxënësit. Në librin e nxënësit figurat janë vendosur për të ilustruar zanoret, bashkëtingëlloret dhe diftongjet e anglishtes, ndërsa qëllimi i këtij ushtrimi tani është të ngulisë alfabetin nga a-ja deri te z-ja. Ushtrimi duhet të ndjekë këtë renditje: tingujt të rreshtuar në krahun e djathtë, ndërsa fjalët që fillojnë me këta tinguj, do të merren nga fjalët që janë hasur deri tani nëpërmjet figurave të ilustruara. Mësuesi thotë: “A as in “apple”, dhe nxënësit përsërisin në kor pas mësuesit: “A as in “apple”. Mësuesi: Repeat after me (Model the idea of repeating after me, thus giving the students a new class instruction that they will understand in the future.) • A as in “apele” • B as in “ bosk”; bag; bull; ball; box; bird; boat; boy; bear; beard; • C as in “car”; cat; cup; clock; cow; cloud; coin; coat; • D as in “dog”; door; deer; dress; duck; duckling; desk; • E as in “egg” • F as in “fish”; foot; fly; five; fire; flower; • G as in “goose”; glass; girl; • H as in “house” hat; horse; hand; • I as in “iron”; “insect”; idiot; • J as in “jug” • K as in “kind” • L as in “leaf”; lion; • M as in “moon”; mouth;

10

• N as in “night” • O as in “orange” • P as in “pig”; pen; plate; pipe; pear; page; • Q as in “question” • R as in “road”; rifle; ruler; rubber; • S as in “six”; sun; skirt; snake; • T as in “tree”; toy; teacher; • U as in “unique”; • V as in “video”; • W as in “wolf”; watch; window; • X as in “xerox”; • Y as in “yes”; • Z as in “zebra”;

Ushtrimi VI dhe VII, pёrdoren pёr tё pёrvetёsuar ritmin dhe rimёn. Ushtrimi VII kёshillohet tё mёsohet pёrmendёsh nga nxёnёsi dhe tё recitohet nё kor nё klasё. Tё shkruhen fjalёt bashkё me nyjet poshtё figurave (ushtrimi IV). Ushtrimi V synon tё ngulisё figurёn me semantikёn e fjalёs. Ndёrsa pesё faqet nё Workbook mund tё jepen detyrё shtёpie ose tё punohen nё klasё, nё vartёsi tё nivelit tё nxёnёsve dhe tё kohёs nё dispozicion tё mёsuesit.

UNIT 2 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 22-27 dhe Fletoria e punёs faqe 9-11. Çёshtjet mёsimore: Tё dhёna personale Prezantimi Numrat rendorё Adresat dhe numrat e telefonave What is it? Spelling names aloud. Synimi i mёsimit ёshtё tё zhvillojё tё folurit nёpёrmjet mikrodialogëve si edhe punёn krijuese tё nxёnёsit. Shprehjet e mësuara vendosen nё tё tjera situata ligjёrimore tё ngjashme. Shkrimi: nxёnёsi duhet tё shkruajё nё anglisht informacionin pёr vete dhe pёr shokёt nё formёn e njё pyetёsori apo interviste. Teacher: Repeat after me (What’s your name?/ What’s your address?/ What’s your phone number?/Where are you from?)

11

Ngulitet shprehja: “repeating after me” duke i udhëzuar nxënësit që kjo shprehje do të përdoret shpesh në mësimet e ardhshme. Nxënësit, apo nxënësi: (Përsërisin shprehjen bashkë me mësuesin). Në fletoret e tyre, ose në libër me laps, nxënësit plotësojnë emrin, adresën dhe numrin e telefonit, siç tregojnë figurat në fund të faqes 22 (libri i nxënësit). Pas kësaj ata e kanë më të lehtë për të plotësuar ushtrimin që vijon në fillim të faqes 23. Për këtë ushtrim nxënësve ju lihet koha e mjaftueshme që ta plotësojnë me të dhënat personale. Mësuesi kalon nga njëra bankë te tjetra duke i ndihmuar nxënësit konkretisht, për ta plotësuar ushtrimin pa gabime. Ushtrimi II është interaktiv dhe përbën një rast konkret të aktivizimit të të gjithë klasës. Te përgjigjet e katër pyetjeve (What’s your name?/ What’s your address?/ What’s your phone number?/ Where are you from?) duhet bërë kujdes te leximi i numrave të telefonave. Tashmë nxënësit kanë mësuar të numërojnë deri në dhjetë. Numrat e telefonave do të lexohen një nga një ndërsa (0) do të lexohet (ou). Ushtrimi III nxit mendimin krijues dhe iniciativën e nxënësve për të folur anglisht. Secili prej tyre do të luajë rolin e një gazetari intervistues duke bërë pyetje tё thjeshta në anglisht. Për këtë ushtrim nxënësit vendosen nga dy, dhe pastaj ndërrojnë rolet. Mësuesi shkon dhe i kontrollon grupet kur ata janë duke folur anglisht. Çiftet mund të dalin para klasës dhe ta zhvillojnë atje dialogun që kanë përgatitur. Edhe ushtrimi V është i tipit interaktiv dhe zhvillon mendimin krijues dhe të folurit. Në çifte dyshe nxënësit prezantojnë vetveten. Ushtrimi VI ёshtё vazhdimi i intervistave dhe prezantimeve në anglisht. Ai shërben si një rast i mirë që nxënësit të njohin njëri-tjetrin, të mësojnë emrat dhe mbiemrat e tyre dhe sidomos të mësojnё gërmëzimin (spelling) Teacher: Please write your name. (sipas modelit të ushtrimit VI, ose plotësohet me emrat konkretë të shokëve të klasës). Teacher: Please write your name. (Mësuesi e shoqëron fjalinë e anglishtes me gjeste, duke plotësuar emrin e vet: My last name is…, my first name is….., pastaj u bën të njëjtat pyetje nxënësve duke shkruar emrat e tyre në listë. Pastaj nxënësit plotёsojnë listën në faqen 24.) Ushtrimi VIII është i tipit dialog dhe synon të ngulisë gërmëzimin (spelling) dhe alfabetin që ata tashmё e kanë ndeshur, por nuk e kanë përvetësuar plotësisht, në faqen 21. Teacher: My name is D-R-I-T-A-N. (Model spelling your name.). What is your name? (Gesture to a student) Student(s): My name is Mimoza. M-I-M-O-Z-A Mësuesi e zhvillon këtë mësim me të gjithë nxënësit e klasës. Nëse ndonjë nxënës bën gabime, atëherë mësuesi e vendos dorën te veshi i tij si një shenjë që tregon se nxënësi duhet ta përsërisë edhe një herë përgjigjen e tij dhe ia thotë ai përgjigjen e saktë, te cilën duhej të kishte dhënë nxënësi. Mёsimi 2, pёrmban gjithashtu pesё ushtrime të tipit: Memory game. Dy nё faqen 25 (libri nxёnёsit) dhe tre nё faqen 9 dhe 10 tё fletores sё punёs.

12

Në faqen 25, të librit të nxënësit për të ngulitur fjalorin përsëriten 20 fjalë me ilustrime: bottle, bus, plate, cup, pot, button, train, box, hat, clock, doll, elephant, zebra, apple, eagle, orange, cat, dog, airplane. Nxёnësi duhet t’i shkruajë fjalët poshtë figurave përkatëse. Kuptimi i fjalëve ngulitet sa nëpërmet figurave ilustruese aq edhe me lojën e tipit gjëegjëzë, që zhvillon mendimin krijues tё nxёnёsit. P. sh.: It isn’t an elephant. It isn’t a zebra. It isn’t an eagle. It isn’t a a cat. What is it? (It is a dog.) Fonetika: do tё vihet theksi tek intonacionin i fjalisё duke imituar mёsuesin, sidomos gjatё inskenimit tё dialogjeve nga nxёnёsi, si dhe nё ritmin e frazёs nё ushtrimin 1, faqe 9, tё fletores sё punёs. Ky ushtrim kёshillohet tё recitohet nё kor dhe tё mёsohet pёrmendёsh.

Unit 3 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 28-33 dhe Fletorja e punёs faqe12-14 Çёshtjet mёsimore: Present continuous tense To be Personal pronouns Yes/ no questions

Pёrshkrimi i aktiviteteve tё pёrditshme. Identifikimi i veprimeve qё ndodhin tani, bashkё me ilustrimet pёrkatёse: (cook, knit, play, explain, swim, eat, watch, listen, shout, drink, cook, read, study, sleep). Tё folurit: vёnia nё skenё e pesё mikrodialogjeve nё faqen 30. Fonetika: vihet theksi nё intonacionin ngritёs te fjalitё pyetёse dhe tek intonacioni zbritёs te fjalitё dёftore. Shkrimi: ka disa ushtrime me plotёsim fjalish, duke e vёnё foljen nё kllapa nё present continuos tense. Ushtrimet e tjera me plotёsim nё fletoren e punёs mund tё bёhen nё klasё ose tё jepen si detyrё shtёpie. Pёr herё tё parё nё faqen 14 tё fletores sё punёs del njё ushtrim me pёrkthim nё shqip. Njёsitё gjuhёsore të pёrvetёsuara nxёnёsi duhet t’ju gjejё ekuivalentin pёrkthimor nё gjuhёn shqipe. Ushtrimi duhet tё zhvillohet nё mёnyrё tё pavaruar nga nxёnёsi nёn mbikqyrjen e mёsuesit. Mёsuesi bёn gjithashtu qortimin e gabimeve nё shqip. Në ushtrimin I (faqe 28) What is he/ she doing?, nëpërmjet ilustrimeve demonstrohen 11 veprime: (walking, running, writing, smiling, crying, sitting down, drawing, standing up, playing, sleeping, singing). Duke u mbështetur te figurat, nxënësi i pёrvetёson kuptimet e këtyre foljeve. Pasi mësuesi e ka shpjeguar mësimin dy herë, dhe ka kërkuar

13

që nxënësit, duke parë ilustrimet, të përsërisin fjalitё pas mësuesit, ai pastaj kërkon që ata të flasin anglisht duke parë figurat. Dhe në një etapë më të lartë të përvetësimit të këtij mësimi, mësuesi ju thotё nxënёsve që t’i mbulojnë të 12 fjalitё në fund të faqes 28 dhe të flasin anglisht duke parё figurat në ato faqe: She’s smiling, etj. Ilustrimi në faqen 29 jep idenë e një pallati me disa familje në apartamente të ndryshme. Kjo ide jepet nga porta e hyrjes në ballë të ndërtesës. Nga dritaret duken njerëz në apartamente e tyre që kryejnë veprime të ndryshme. Në fillim fjalitë i plotëson mësuesi, duke folur anglisht, ndërsa nxënësit i përsërisin veprimet sipas shqiptimit të mësuesit. Pasi janë ngulitur këto njohuri nga nxënësit, mësuesi ju kërkon atyre që të bëjnë plotësimet e duhura në tekst. Në ushtrimin III, faqe 30, jepen 5 figura që ilustrojnë veprimet: shouting, speaking, crying, singing, dhe reading. Ushtrimi është i tipin mikrodialog dhe kërkon që nxënësi të mësojë të bëjë pyetje dhe të përgjigjet : Yes, he is. No, he is not. Ushtrimi IV, (po aty) përsërit veprimet, duke u mbështetur tek ilustrimet si edhe përemrat vetorë të vetës së tretë njëjës: she/he dhe zgjedhimin e foljes: “to be” në vetën e tretë njëjёs, (is), sipas modelit të dhënë. Nxënësi duhet të plotësojë 7 fjali. Ushtrimi V, në fillim të faqes 31, nëpërmjet figurave të tjera, përsërit shtatё folje që tregojnë veprime të cilat zhvillohen tani, para syve tanë. Foljet që përshkruajnë këto veprime janë dhënё në ushtrim. Nxënësit i kërkohet t’i plotësojnë fjalitë me përemrat vetorë të vetës sё tretë (he/ she) dhe foljes: (to be). Ushtimi VI, (po aty), bën të kundërtën. Jepen përemrat vetorë të vetës së tretë njëjës (he/she) si edhe zgjedhimi i foljes (to be) në vetën e tretë njëjës dhe nxënësit i kërkohet vetёm të vendosё foljet që pёrshkruhen në këto figura. Ushtrimi VII, faqe 32, nxënësi duhet të bëjë plotësimin e 10 fjalive të cilat përshkruajnë 10 veprimet e ilustruara me figura. Në ushtrimin IX, faqe 33, nxënësit i kërkohet që të shkruajë poshtë figurave foljet tё cilat përshkruajnë këto veprimtari. Ushtrime të tjera plotësuese të këtij tipi hasen në fletoren e ushtrimeve . Përveç kësaj, në këtë mësim del për herë të parë një tip i ri ushtrimi. Siç është përmendur, gjuha shqipe nuk është përdoruar në asnjë rast tjetër gjatë shpegimit të mësimeve, madje as në shpjegimin e fjalorit. Tani për herё tё parë, në formё pёrsëritjeje dhe kontrolli tё njohurive, jepet një listë me 20 fjalë, e tipit fjalorth, me fjalë të cilat nxënësi i ka përvetësuar tashmë nëpërmjet figurave të ndryshme. Atij i kërkohet që në mënyrë të pavaruar, si detyrё shtëpie, të gjejё ekulivalentet e tyre përkthimorë në gjuhën shqipe.

14

Unit 4 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 34-38 dhe Fletorja e punёs faqe15-17 Çёshtjet mёsimore: Shumёsi i emrave Numërorёt themelorё: 10 deri nё 20.

How many? Fonetika: ritmi dhe rima do tё nguliten nёpёrmjet dy ushtrimeve: ushtrimi IV, faqe 17 nё fletoren e punës dhe dhe ushtrimi IX nё librin e nxёnёsit. Kёshillohet qё tё dy kёta ushtrime tё lexohen dhe recitohen individualisht dhe nё kor. Zhvillimi i tё folurit do tё ushtrohet nёpёrmjet dialogut nё faqen 157, ushtrimi II, fletorja e punёs. Shkrimi: Ka ushtrime tё bollshme me plotёsim fjalish dhe me kthimin e emrave nga numri njёjёs nё numrin shumёs. Disa nga kёto ushtrime mund tё zhvillohen nё mёnyrё tё pavaruar si detyrё shtёpie apo klase. Ushtrimet e tjera tё shkrimit synojnё tё ngulisin ortografinё e numёrorёve themelorё deri nё njёzetë. Ushtrimi I, faqe 34, fillon sipas parimit nga e lehta, te e vështira. Fillohet me emrat që e bëjnë shumësin duke shtuar vetëm një (-s). Po ashtu edhe tek ushtrimi II. Siç shihet nuk shpjegohen rregulla gramatikore, për të mos e rënduar nxënësin. Ai vetë, nëpërmjet praktikës duhet të dalë në përfundime logjike mbi rregullat e formimit të shumësit të emrave. Në ushtrimin III, nxënësi mësohet se si të bëjë shumёsin e emrave që mbarojnë me (-y) dhe paraprihen nga një bashkëtingëllore. Në ushtrimin IV, faqe 35, nxënësi duhet të bëjë dallimin e fjalёve që janë në njëjës, nga ato që janё në numrin shumёs. Përsëri kuptimi i fjalëve ilustrohet me figura. Po në atë faqe, ushtrimi V bën një përsëritje të numrorëve themelorë nga 1 deri në 10, veçse tani nxënësit i kërkohet që t’i shkruajё me shkronja këta numra. Në ushtrimin VI, shtohen edhe 10 numra të tjera të rinj, nga 10 deri në 20. Nxënësi duhet tё mёsojë se si t’i shqiptojë dhe t’i shkruajë numrat nga 10 deri 20. Ushtrimi IX në faqen 37 bën përsëritjen e numrave nëpërmjet një poeme të gjatë por të lehtë për t’u përvetësuar nga nxënësi. Poema shërben për të ‘thyer gjuhën’ (tongue twister). Nëpërmjet përsëritjes së vazhdueshme nxënësi do të thotë 80 fjali anglisht. Poema mund të recitohet gjithashtu nga 10 nxënës njëherazi. I pari fillon me fjalinë (Ten green bottles hanging on the wall deri te nine green bottles....), pastaj fillon nxënësi i dytë, e kështu me radhë. Në faqen 38, jepen dy ushtrime: ushtrimi X, bën edhe një herë përsëritjen e shumësit të emrave, të cilët përsëri jepen me ilustrime, ndërsa ushtrimi XI, ngulit shprehjen: “How many....?”

15

Edhe fletorja e punës për mësimin 4 ka ushtrime që ngulisin numrat dhe shumësin e emrave. Këto ushtrime mund të zhvillohen në klasë ose të jepen si detyrë shtëpie. Ka edhe dy ushtrime të tjera interesante. Njëri dialog, dhe tjetri: sing a song. Unit 5 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 39-43 dhe Fletorja e punёs faqe 18-20 Çёshtjet mёsimore; Pёremerat dёftorё: this-these; that-those

What is this… What are these? Dёgjimi dhe reagimi i saktё ndaj pyetjeve rreth veprimeve tё ndryshme. Kthimi i fjalive dёftore nё pyetёse; Are those good apples? Fonetika: emfaza (shih fjalёt e shkruara me shkronja kursive (italike) nё dialogun I, faqe 39, libri i nxёnёsit.) Zhvillimi i tё folurit dhe mendimit krijues. Ushtrimi II, libri i nxёnёsit ka katёr dialogje. Pёr herё tё dytё del ushtrimi me pёrkthim nё gjuhёn shqipe, faqe 20, Workbook. Nxёnёsi duhet tё shkruajё fjalёt dhe shprehjet qё kanё dalё gjatё pesё mёsimeve tё para dhe t’i pёrkthejё ato nё gjuhёn shqipe. Nxёnёs tё ndryshёm mund tё shkruajnё fjalё dhe shprehje tё reja tё ndryshme nga njёri-tjetri.

Përemrat dëftorë: this, that, these, those. Në fillim mësuesi e lexon me ngadalë dialogun në fillim të faqes 39 (ushtrimi I). Pastaj ai e lexon përsëri duke kërkuar që nxënësit t’i përsërisin fjalitë e dialogut pas mësuesit. Për herën e tretë bëhet ndarja e pjesëve të dialogut dhe caktohen dy nxënësit më të mirë që ta lexojnë. Mund të pyeten edhe dy tre çifte të tjerë që të bëjnë të njëjtën gjë. Pastaj me libra hapur dialogu mund të interpretohet. Pas ushtrimeve të vazhdueshme mund të ketë nxënës të përparuar që ta interpretojnё dialogun pa e lexuar në libёr, por duke patur një “sufler” që t’ju kujtojë fjalën e parë të pjesës. Ushtrimi II, ka tetë ilustrime. Nxënësit i kërkohet që t’i kthejë fjalitë nga numri njëjёs në shumës. Në faqen 40, ushtrimi III, ka 7 figura që ilustrojnë dialogët. Në fillim fjalitë e këtyre dialogëve lexohen nga mësuesi, dhe nxënësit i përsërisin me zë të lartë. Në etapën e dytë bëhet plotësimi i fjalëve që mungojnë. Pastaj dialogjet mund të interpretohen nga nxënësit duke u ndarë në çifte. Mësuesi kalon nga banka në bankё për t’i dëgjuar, në fund bëhet interpretimi para klasës, duke filluar me çiftet e nxënësve më të mirё.

16

Ushtrimi IV, synon të ngulisë te nxënësi fjalinë mohore dhe përdorimin e shkurtimeve. Fjalitë ilustrohen me 7 figura, nxënësi duhet t’i kthejë fjalitë dëftore në mohore dhe t’i shkruajë ato poshtë secilës figurë. Ushtrimi V, të 7 fjalitë dëftore që ilustrohen me figura duhet të kthehen në fjali pyetëse sipas modelit të dhënë. Në faqen 42, tek ushtrimi VI, nxënësi duhet të japë përgjigje të shkurtra tё tipit: “Yes, it is”. Ushtrimi VII. Bën përsëritjen e fjalëve nëpërmjet figurave. Qëllimi i ushtrimit është të ngulisë te nxënësi drejtshkrimin e fjalёve të anglishtes.

Revision II

Libri i nxёnёsit faqe 44-47

Ushtrimi I, faqe 44, dhe ushtrimi IV, faqe 45-46, duhet tё vihen nё skenё ose tё lexohen me ritmin dhe intonacionin e duhur. Ushtrimi IV, do tё zhvillohet nё formё dialogu duke u mbёshtetur te figurat ilustruese qё shoqёrojnё veprimet qё pёrmenden nё dialogjet. Ushtrimi VIII, në faqen 43, zhvillon mendimin krijues të nxënësit. Me anën e katër figurave ilustrohen 4 dialogë. Nxënësit pasi bëjnë zëvendësimet e duhura në vendet bosh, lexojnë dialogët dhe pastaj fillojnë t’i “vënë ato në skenё.” Përveç ushtrimeve te fletorja e punës, të cilat ngulisin njohuritë e fituara në librin e nxënësit, atje ka një ushtrim që i jep dorë të lirë nxënësit. Nxënësi duhet ta plotësojë listën në faqen 20, me fjalё dhe shprehje që ai ka mёsuar deri tani dhe t’i përkthejë ato në gjuhën shqipe. Nxënësit mund të shkruajnë fjalë dhe shprehje të ndryshme nga njëri tjetri, sipas vështirësive që kanë hasur. Mësuesi duhet të bëjë korrigjimin e drejtshkrimit shqip, pasi nxënësit t’i kenë plotësuar listat. Test 1 Pas pesë mësimeve mund të bëhet një: “Placement test”, për të parë ecurinë e çdo nxënësi. Megjithatë kjo varet nga mësuesi, si ta gjykojë ai, duke pasur parasysh gjithashtu nivelin e njohurive të përvetësuara deri tani nga nxënësi.

17

TEST 1

Student ’s name................

I. Answer these questions: 1. What’s your name? ____________________ 2. What’s your address? ____________________ 3. What’s your phone number? _________________ 4. Where are you from? ________________

II. Form the plural of these words:

1. hat ________ 2. book ________ 3. tree ________ 4. ruler ________ 5. letter ________ 6. shoe ________ 7. room ________ 8. train ________ 9. cup ________ 10. house ________

III. Form the plural of these words:

1. party ________ 2. city ________ 3. lady ________ 4. puppy ________ 5. bunny ________ 6. cherry ________ 7. library ________ 8. fly ________ 9. baby ________ 10. family ________

IV. Write the numbers from 1 to 10. 1. ________ 2. ________ 3. ________ 4. ________ 5. ________ 6. ________ 7. ________ 8. ________ 9. ________ 10. ________

V. Write the numbers from 10 to 20. 1. ________ 2. ________ 3. ________ 4. ________ 5. ________ 6. ________ 7. ________ 8. ________ 9. ________ 10. ________

Vetëvlerësimi: 01 - 10: Niveli fillestar 11 - 20: Niveli nën mesatar 21 - 30: Niveli mesatar 31 - 40: Niveli mbi mesatar 41 - 50: Nivel i përparuar

18

Unit 6 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 48-51 dhe Fletorja e punёs faqe 21-23 Çёshtjet mёsimore: Fjalitё pyetёse dhe mohore nё present contionuous.

What is the boy doing? Is he laughing? Fonetikё: intonacioni me ngritje dhe me zbritje. Zhvillimi i tё folurit: Shih dialogët nё faqen 49, libri i nxёnёsit, dhe pyetje –pёrgjigjet me ilustrime nё fletoren e punёs faqe 21-22. Shkrimi: Ushtrimet e ndryshme me plotёsim fjalish sipas ilustrimeve qё i shoqёrojnё nё tё dy librat. Disa prej tyre mund tё zhvillohen si detyrё shtёpie apo klase. Shkurtimet (contractions). Ushtrimi I shërben si model për shpjegimin e lëndës së re. Pa qenë e nevojshme t’ju shpjegohet nxënësve gramatike, ata duke parë figurën dhe ndërtimin e fjalisë model, duhet të formojnë fjali të reja duke përshkruar veprimet që ilustrohen me figurat në vazhdim. Nguliten dy shprehi: Mënyra e formimit të fjalive pyetëse dhe mohore në present continuous tense. Në ushtrimin II jepen gjashtë aktivitete të ilustruara me figura: (eating; standing, sitting, walking, playing, running). Fjalitë që shpjegojnë të gjashtë figurat janë ndërtuar qëllimisht në formë mikro-dialogjesh, në mënyrë që nxënësit të ndajnë rolet, t’i lexojnë dhe të bëjnë plotësimet e vendeve bosh, duke u mbështetur tek ilustrimet. Ushtrimi shërben si një rast i mirë i zhvillimit të mendimit kritik dhe metodës interaktive. Pasi ka kaluar kjo etapë e plotësimit të vendeve bosh, e punës individuale dhe e leximit me zë të lartë, nxënësit mund t’i ‘luajnë’ këto role, duke u ndarë në çifte, ndërsa mësuesi i kontrollon bankë për bankë, dhe pastaj fton në dërrasën e zezë “aktorët’ më të mirë për t’i ‘luajtur’ pjesët e tyre. Ushtrimi III (Make your own dialogue) faqe 49, shpjegon gjashtë veprime: (pulling, eating, drinking, pushing, writing, reading). Secili prej këtyre gjashtë aktiviteve ilustrohet me figurë dhe me dialog. Pasi bëjnë plotësimet e dialogëve në mënyrë të pavarur, nxënësit me ndihmën e mësuesit, i lexojnë dialogët me zë të lartë dhe me role të ndara. Pastaj ata i mёsojnë pjesët dhe i interpretojnë para klasës, duke i mbajtur librat hapur për t’i parë figurat. Edhe ushtrimi IV, në fund të faqes 49: “Practice the dialogue”, duhet të shpjegohet dhe të interpretohet në të njëjtën mënyrë. E njëjta metodë duhet përdorur për të punuar të katër ushtrimet në faqen 50 dhe 51, për të ngulitur shprehitë e përdorimit të fjalive pyetëse dhe mohore në Present continuous tense. Në fletoren e punës në faqen deri në faqen 23, rimerren të njëjtat konstrukte gramatikore, të ilustruara me 16 figurë dhe me mikro-dialogë. Këto plotësime mund të bëhen në klasë ose të jepen si detyrë shtëpie.

19

Unit 7 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 52-58 dhe Fletorja e punёs faqe 24-27. Çёshtjet mёsimore:

Possessive adjectives Ngjyrat Pjesёt e trupit dhe tё fytyrёs Fonetikё: pёrvetёsimi i ritmit me anёn e ushtrimit V, faqe 26 fletore e punёs. Ushtrimi mund tё pёrdoret edhe pёr tё pёrvetёsuar format e shkurtra tё foljes to be. Pёrshkrimi i veprimeve tё pёrditshme tё familjes Cama faqe 25, fletore e punёs. To be: short answers Ortografi: lojё nё formёn e fjalёkryqit pёr tё shkruar saktё ngjyrat. Ushtrimi IX, faqe 58 libri i nxёnёsit. Zhvillimi i tё folurit: VII, faqe 57, libri i nxёnёsit, dialogje me figura ilustruese. Plotёsimi i pemёs sё familjes nё faqen 26 tё fletores sё punёs pёr tё ngulitur fjalёt e reja dhe sidomos pёremrin vetor: his/her. Ushtrimet e tjera me shkrim mund te jepen detyrё shtёpie ose tё zgjidhen nё klasё. Ushtrimi I, faqe 52. Për herë të parë del në libër një tekst i plotë leximi me një gjuhë të thjeshtë dhe me fjalë dhe shprehje të cilat nxënësit i kanë përvetësuar tashmë. Edhe pse është një pjesë leximi, ajo ka një figurë që ilustron përmbajtjen leksikore të tekstit. Nxënësit identifikojnë pjesëtarët e familjes, dhe e vënë theksin sidomos te mbiemrat pronorë: (his/ her/ their). Në një etapë të mëvonshme, nëse copa përvetësohet mirë, mund të ketë nxënës që ta përshkruajnë këtë familje duke u mbështetur në figurën ilustruese. Ose në bazë të analogjisë të flasin për familjen e tyre. Në ushtrimin II nxënësit mësojnë fjalët: (hair, eye, ear, nose, lip, mouth). Në fillim nxënësi bën plotësimet në figurë, duke vendosur fjalët që emërtojnë pjesët e fytyrës. Pastaj ata në formë pantomime, tregojnë me gisht pjesët e fytyrёs duke përdorur pёremrat: (his/ her/ my). Nё ushtrimi III: (This is my body), nxënësit mësojnë fjalët e reja: (knee, foot, head, nose, leg, arm, hand). Pasi fjalët shqiptohen saktë nga mësuesi, duke treguar me gisht pjesët e trupit, ai kërkon që nxënësit ta imitojnë dhe t’i përsёrisin fjalët pas tij. Në etapën e dytë të mësimit, nxënësit duhet të plotësojnë figurën duke i shkruar fjalët pranë shigjetave treguese. Në fund nxënësit dalin me radhё para klasës dhe duke përdorur mbiemrin pronor: my. Ushtrimi IV, në faqen 53-54 ka 12 figura që ilustrojnë pjesëtarët e familjes. Në vendet bosh nxënësi duhet t’i plotësojë me his ose her. Ndërsa në ushtrimin V, në faqen 55, nxënësit duhet të kthejnë përemrat vetorë në pronorë, për të ngulitur shprehi të përdorimit të: my, your, his, her. Përsëri në faqen 56, ushtrimi VI, ngulit shprehi të përdorimit të përemrave pronorë, veçse këtu nxënësit hasin edhe përemra vetorë.

20

Përgjigjet e ushtrimit janë dhënё të përmbysura, në mënyrë që nxënësit nëse punojnë në mënyrë të pavarur, të jenё në gjendje të bëjnë vetёvlerësimin e punës së tyre. Po në atë faqe, Ushtrimi VII prezanton mbiemrat dhe sidomos ngjyrat: (green, old, yellow, blue, orange). Nxënësi duhet të bëjë plotësimet në fund të figurave duke shkruar mbiemrat përkatës. Në faqen 57 janë 11 figura që ilustrojnë veprime të ndryshme: (brushing, cleaning, feeding, fixing (car), painting, reading, washing window). Nxënësi duhet t’i shkruajë fjalitë poshtë secilёs figurë. Të 10 fjalët që emërtojnë objekte me ngjyra të ndryshme, tek ushtrimi IX, faqe 58, janë ilustruar me figura. Nxënësi duhet t’i plotësojë vendet bosh duke dhënë drejtshkrimin e saktë të mbiemrave. Ushtrimi është i tipit lojë argëtuese ose fjalëkryq. Përgjigjet janë dhënë në formë të përmbysuar në mënyrë që nxënësi të bëjë vetëvlerësimin e punës së tij. Përemrat pronorë ngulitet më tej nëpërmjet ushtrimeve të fletores së punës nga faqa 24 deri 26. Atje, ushtrimi I, përmban shprehjen: “Are you busy?” Në përgjigje të saj nxënësi duhet të bëjë plotësimet poshtë secilës figurë. Pas këtyre plotësimeve, nxënësit ndahen në çifte dhe pyesin njërit tjetrin: “Are you busy? Dhe tjetri përgjigjet sipas fjalive poshtë figurave. Ushtrimi II, në faqen 25 (fletore e punёs) nëpërmjet dialogut ngulit intonacionin ngritës dhe zbritës. Ky dialog duhet të praktikohet nga të gjithë nxënësit, deri sa secili të pёrvetësojë intonacionin e duhur. Ushtrimi III, ngulit shprehi të leximit. Figura paraqet një pallat me disa apartamente. Secila familje kryen një aktivitet të cilin duhet ta përshkruajë nxënësi, pasi të bëhet përputhja e copës së leximit me aktivitetet që kryhen nga secila familje që tregohet në figurë. Ushtrimi IV, po në atë faqe, përsërit pjesët e trupit të cilat janë përvetësuar tashmë nga nxënësit. Në faqen 26, ushtrimi V është i tipit: Nursery rhyme. Do të përdoret kryesisht për të thyer gjuhën dhe për të praktikuar intonacionin. Në ushtrimin VI, nxënësi duhet të plotësojë pemёn e familjes, duke vendosur fjalët që tregojnë pjesëtarët e familjes. Në ushtrimin VII, faqe 27, nxënësit duhet të plotësojnë fjalitë me përemrat pronorë: her, his, their, its. Ata mund të punojnë në mënyrë të pavarur dhe pastaj të kontrollojnë rezultatet e tyre me përgjigjet në fund të ushtrimit, të cilat janë dhënë në formë të përmbysur. Në listën fjalëve, në fund të faqes 27, nxënësi duhet të bëjë përkthimin i tyre në gjuhën shqipe. Mësuesi bën korrigjimin në fletoret e nxënësve.

21

Unit 8 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 59-61 dhe Fletorja e punёs faqe 28-30.

• Preposition of location: (in, on, under, behind, beside, in front of, near, next to) Kuptimi i parafjalёve nё asnjё mёnyrё nuk duhet tё bёhet duke ju dhёnё nxёnёsve ekuivalentёt e tyre pёrkthimorё nё gjuhёn shqipe por duhet tё shpjegohet vetёm nёpёrmjet figurave. Nё ushtrimin I, me libra hapur nxёnёsi pёrsёrisin disa herё pas mёsuesit, fjalitё qё i pёrmbajnё kёto parafjalё dhe ndjekin ilustrimet pёrkatёse nё figurё. Duke përsëritur pyetjen “Where is the cat/ dog/ basket/ ball/ telephone?” dhe duke ndjekur figurat përkatëse, nxënësi do të ngulisë shprehi të përdorimit të parafjalëve: on dhe under. Kёshtu veprohet edhe me ushtrimin II, “Magician and the rabbit”. Nё fazёn e dytё nxёnёsit mbulojnё me njё copё letёr fjalitё dhe duke parё vetёm figurat, ju pёrgjigjen pyetjeve tё mёsuesit: Where is the rabbit? E njёjta rrugё ndiqet edhe pёr ushtrimin III, i cili ka tetë figura. Përveç parafjalëve “on” dhe “under” që u përvetësuan në ushtrimin e mësipërm, këtu shtohet edhe përdorimi i parafjalëve të tjera: (in, in front of, behind, under, between, next to/ near). Në ushtrimin III,”Where is.....?”, nëpërmjet katër figurave nguliten shprehi të përdorimit të parafjalëve: (on, behind, in front of, near). Ushtrimi IV, rimerr edhe një herë figurat e: “Magician and the rabbit”. Nxënësi duhet të bëjnë plotësimin e fjalive me parafjalët e duhura. Ushtrimi V, në faqen 61, shërben për nxitjen e punës së pavarur dhe të mendimit krijues të nxënësve. Me metodën pyetje-përgjigje nxënësi duhet të plotësojë 4 çifte fjalish të ilustruara me figurat përkatëse. Në ushtrimin II, në faqen 29, nxënësi duhet të vendosë parafjalët në vendet bosh, duke u bazuar te figurat ilustruese për secilin shembull. Ushtrimi mund të punohet nga nxënësit në klasë në mënyrë të pavarur ose të jepet si detyrë shtëpie. Zgjidhja e ushtrimeve jepet në fund të faqes në formë të përmbysur. Shkalla e vёshtirёsisё rritet nё vartёsi tё renditjes sё ushtrimeve, qё do tё thotё se nё ushtrimin IV, nxёnёsi do tё punojё nё mёnyrё tё pavarur duke bёrё plotёsimin e parafjalёve nё fjali, gjithmonё duke u mbёshtetur nё figurat e ushtrimit numёr III. Ushtrimi V ёshtё mё i vёshtirё se ka tё bёjё me shkrimin e fjalive poshtё figurave. Tё njёjtёn natyrё kanё edhe ushtrimet I dhe II nё fletoren e punёs, faqe 28 dhe 29. Si gjithmonё, pёrgjigjet janё dhёnё tё pёrmbysura nё fund tё çdo ushtrimi. Ushtrimi III, nё faqen 30 ёshtё argёtues pёr nxёnёsin. Nxёnёsi duhet ta deshifrojё ortografinё e fjalёs duke u bazuar nё figurat pёrkatёse.

22

Unit 9 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 62-67 dhe Fletorja e punёs faqe 31 –33.

• Possessive nouns/ adjectives Nё fillim zbёrthehet kuptimi i fjalive nёpёrmjet ilustrimeve. Nuk pёrdoret gjuha shqipe. Nxёnёsit, duke ndjekur figurat, persёrisin nё kor shqiptimin e fjalive, duke imituar mёsuesin. Ushtrimi përmban 8 fjali të ilustruara me figura. Pasi të përvetësohet shqiptimi dhe kuptimi i tyre nga nxënësit, ata duhet të bëjnë komentin apo përshkrimin e figurave në anglisht për të ushtruar të folurit. Ushtrimi II, “Tell me about....”, faqe 63, pas shpjegimit dhe pёrsёritjes nga nxёnёsit, mund tё zhvillohet nё formё dialogu. Qëllimi i ushtrimit është të mësojnë nxënësit përdorimin e të kundërtave: (large-small) etj. Nё fillim dialogu vihet nё skenё nga mёsuesi dhe nxёnёsi mё i mirё i klasёs pastaj klasa mund tё ndahen nё çifte. Edhe ushtrimet III dhe IV do tё zhvillohen nё formё dialogu, duke ju dhёnё mundёsi tё gjithё nxёnёsve tё aktivizohen dhe tё flasin. Ushtrimi III ngulit te nxënësi shprehi të përdorimit të rasës gjinore: (possesive nouns and adjectives). Këto shprehi nguliten nëpërmjet 8 mikro-dialogjeve të ilustruara me 6 figurat përkatёse. Ushtrimi IV, në faqen 65, përmban 12 pyetje të cilave nxënësit duhet t’u përgjigjen duke shikuar figurat përkatëse. Faqja 66 përmban tre ushtrime interaktive. Ushtrimi i parë kërkon që nxënësi të bëjë plotësimet e figurave me mbiemrat përkatës.Ushtrimi tjetër është i tipit lojë. Nxënësi duhet të shkruajë zanoret e fjalёve. Çelësi i zgjidhjes së këtij ushtrimi jepet i përmbysur. Dhe tek ushtrimi i fundit në të njëjtën faqe: (Mix and match), nxënësi duhet të gjejё të kundërtat. Pjesa e fundit e ushtrimit IV, zhvillon komponentin e shkrimit. Ky mund tё jepet si detyrё nё klasё ose nё shtёpi. Ndёrsa ushtrimi V, synon tё ngulisё ortografinё dhe zhvillohet nё formё loje. Rekomandohet qё pёrgjigja e ushtrimit tё mbulohet me njё copё letёr dhe tё hapet vetёm sa pёr tё verifikuar saktёsinё e zgjidhjes sё ushtrimit. Po nё tё njёjtёn faqe ushtrimi VI, Mix and match, zhvillohet nё mёnyrё tё pavarur pastaj verifikohet zgjidhja e ushtrimit. Nё faqen 67, ushtrimi VII, synon tё zhvillojё tё folurin e nxёnёsve. Duke u mbёshtetur te figurat, nxёnёsit ndahen nё dyshe dhe bisedojnё. Pastaj fillon procesi i shkrimit dhe i plotёsimit tё boshllёqeve. Shkrimi mund tё jepet edhe si detyrё shtёpie. Nё fletoren e punёs nё faqen 31 ushtrimi I ёshtё i tipit “dialog”, ndёrsa ushtrimi II ёshtё me plotёsim. Ushtrimet III dhe VI janё ushtrime pёrkthimi nё gjuhёn shqipe. Ato e ndihmojnё nxёnёsin tё gjejё barasvlerёsin kuptimor tё fjalёve tё anglishtes. Ushtrimi IV, ёshtё fonetik dhe synon tё ngulisё elementёt prozodik, intonacionin e fjalisё dёftore dhe pyetёse. Ushtrimi i fundit VII ёshtё i tipit quiz dhe mund tё shfrytёzohet si detyrё kontrolli.

23

Unit 10 (4 orё)


There is…./There are…../ How many…? Si tё gjitha njёsitё e tjera mёsimore edhe kjo do tё zhvillohen nё dy javё ose nё katёr orё gjithёsej. Bashkё me fletoren e punёs, njёsia mёsimore 10 pёrmban 13 ushtrime. Ushtrimi I ёshtё gojor. Ai shёrben pёr ta aktivizuar klasёn. E shprehur ndryshe, ky ushtrim zhvillon të folurit (Oral class): sa gishta ka dora, sa banka dhe sa nxënës janë në klasë etj. Nё ushtrimin II nxёnёsit numёrojnё elementёt qё pёrmban figura, shkruajё fjalёt poshtё figurave dhe ju pёrgjigjen pyetjeve. Ky ushtrim mund tё zhvillohet nё fomёn e dialogut duke i ndarё nxёnёsit nё çifte. Këshillohet që para se nxënësit t’ju përgjigjen pyetjeve, ata duhet të bëjnë numërimin e figurave me zë të lartë. Nё formё dialogu do tё zhvillohet edhe ushtrimi III, nё faqen 69. Janë pesë dialogje të ilustruara me figurat përkatëse. Para se të japë përgjigjen e pyetjeve, nxënësi duhet të bëjë plotësimet e fjalive me numrat që mungojnë. Përsëri numërimi i objekteve të figurave duhet të bëhet me zë të lartë. Ushtrimi IV po në atë faqe, ngulit shprehi të përdorimit të parafjalëve. Janë dhёnё 8 figura që ilustrojnë përdorimin e parafjafjalëve. Në fillim nxënësit bëjnë plotёsimet e vendeve bosh në fjali pastaj i lexojne dhe i mësojnë ato. Tek ushtrimi V nё fillim bёhen plotёsimet e fjalive, dhe pastaj figurat shpjegohen nё formё pyetje-pёrgjigje. Ushtrimi V, dhe VI nё faqet 70 dhe 71 ngulisin shprehet: (there is… is there). Nё fillim bёhet shpjegimi i fjalive nga mёsuesi pastaj zhvillohen pyetje-pёrgjigjet, nё formё dialogu. Ato bёhen nga vetё nxёnёsit tё ndarё nё çifte. Ushtrimi riddle ёshtё i tipit gjёegjёzё dhe mёsohet pёrmendёsh. Nё fletoren e punёs ushtrimi I nё fillim bёhet mё gojё, duke u mbёshtetur te figurat pёrkatёse, pastaj bёhet plotёsimi me shkrim i fjalive. Plotёsimi i boshllёqeve mund tё jepet si detyrё shtёpie apo klase, pasi tё jetё zhvilluar mё parё mё gojё nё klasё. Po aty, ushtrimi II, zhvillohet pёr tё aktivizuar tё gjithё klasёn. Ai zhvillohet nё kor. Ushtrimi III, zhvillohet nё fomё dialogu, duke i çiftosur nxёnёsit. Ushtrimet IV dhe V janё krijuese. Ato zhvillojnё imagjinatёn dhe tё folurit e nxёnёsve. Ushtrimi VI, pasi zhvillohet nga mёsuesi sё bashku me nxёnёsit punohet nё mёnyrё individuale nga secili nxёnёs, pastaj bёhet qortimi i gabimeve nga mёsuesi. Ky ushtrim mund tё jepet si detyrё shtёpie pasi ёshtё zhvilluar nё fillim me gojё nё klasё.

24

Revision III (1 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 73-77.

Me pёrjashtim tё ushtrimeve I dhe IV, qё duhet tё zhvillohet nga mёsuesi me tё gjithё klasёn, tё pestё ushtrimet e tjera tё pёrsёritjes mund tё zhvillohen nё fomё quiz-i pёr tё matur nivelin e pёrvetёsmit tё njohurive nga nxёnёsi, pёr tё pesё njёsitё mёsimore pararendёse. Megjithatё mёnyra e zhvillimit tё mёsimit tё pёrsёritjes varet nga niveli i nxёnёsve, nga iniciativa dhe imagjinata e mёsuesit. Ky quiz mund t’i paraprijë detyrës së kontrollit, e cila do të zhvillohet në mësimin e ardhshëm.

25

TEST 2 Student’s name............

I. Use : my, your, his, her for the following words in parenthesis. Example: (He) brother is here. His brother is here.

1. (she) coat is big. _________________________ 2. (The man) car is clean. ____________________ 3. (My father car) is red.______________________ 4. (Mary) aunt is here. _______________________ 5. (you and moza) books are here. _________________ 6. (You and Lura) eyes are blue. ____________________ 7. (I) ruler is long. __________________________

II. Find the right word.

Example: That’/ Jane. What/’s ........her ... job?

1. That/’s Mr. Smith. I think ........... a teacher. 2. That’s Peter. What/’s ............. job? 3. That/’s Helen. I think..... a nurse. 4. That’/s Mrs Jones. What/’s .......... job? 5. Tim and Tom? I think ............. are detectives. 6. That/’s Bob and Tom. What/’s ......... job? 7. Julie and I? I think.......... are doctors. 8. Hello! What/’s ............. name? 9. The neighbors? I think............ bus drivers.

III. Game. The vowels have been removed from the following words. Try to

guess what each word is, write the answer. 1. b-g 2. n-w 3. l–d 4. r-ch 5. t-ll 6. th-n 7. sh-rt 8. d-ff-c-lt

IV. How many?

1. How many fingers have you on one hand? 2. How many fingers have you on two hands? 3. How many windows are there in this room? 4. How many students are there in this room? 5. How many boys are there in your class? 6. How many girls are there in your class? 7. How many legs have three chairs? 8. How many people are there in your family?

26

V. Mix and match. tall difficult young short heavy/ fat quiet new small/ little married cheap handsome ugly beautiful/pretty poor large/ big ugly noisy/loud single expensive old easy thin rich old

VI. Fill in the gaps with appropriate numbers. Example: one, two, ....three...four, five.

1. six, seven,.........., nine, ten 2. eleven, ............, thirteen, forteen, fifteen 3. sixteen, seventeen, ............., twenty 4. twenty one, twenty two, twenty three, twenty four, ........... 5. ten, twenty, thirty, ..........., fifty


27

Unit 11 (4 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 78-82 dhe Fletorja e punёs faqe 37-39

• Simple present tense. Me kёtё njёsi mёsimore fillon pjesa e tretё dhe e fundit e librit. Bashkё me fletoren e punёs, Unit 11 ka 16 ushtrime gjithёsej pёr dy javё. Ushtrimi I, nё fillim zhvillohet me gojё pastaj nxёnёsit bёjnё plotёsimet e fjalive duke punuar nё mёnyrё individuale. Qortimi i gabimeve bёhet nga mёsuesi duke kaluar nga banka nё bankё. Pastaj bёhet njё korrigjim, apo plotёsim i tё nёntё fjalive nё dёrrasёn e zezё. Qëllimi i këtij ushtrimi është që nxënësi të ngulisë dallimin e zgjedhimit të foljes (to have ) në vetën e tretë njëjës (has) (’/s), si dhe formën e saj të shkurtuar, për ta dalluar nga shkurtimi tjetër i njëjtë i foljes (to be) në vetën e tretë njëjës (‘/s). Ushtrimi II pёrsёri zhvillohet nё tё njёjtёn mёnyrё. Nё fillim nё formё kolektive me tё gjithё klasёn, pastaj nxёnёsit bёjnё plotёsimet me shkrim nё mёnyrё individuale. Qëllimi i ushtrimit është t’i bëjë nxënёsit të ndërgjegjshëm në dallimin e vetёs së parë nga veta e tretë e foljes, ose më shkurt, t’i kthjejnë të dhjeta këto fjali nga veta e tretë në vetën e parë, duke bërë ndryshimet e kryefjalës dhe kallёzuesit. Ushtrim i III, ёshtё mё i lehtё. Ai synon tё ngulisё ortografinё e foljeve nё vetёn e tretё. Janë gjithsej 7 folje në paskajore (infinitive): (study, write, live, come, know, cry, go) të cilat nxënësi duhet t’i shkruajë në vetën e tretë. Ushtrimet IV, V dhe VI, zhvillohet nё fillim nё formё kolektive nga mёsuesi. Pastaj me to, nxёnёsi punon ose nё mёnyrё inividuale ose mёsuesi mund t’i ndajё nxёnёsit pёr tё punuar nё grupe. Qëllimi i ushtrimit IV, është t’i ushtrojë nxënësit në përdorimin e fjalive mohore. Ushtrimi përmban 7 fjali në dëftore dhe nxënësve ju kërkohet që t’i kthejnë ato në fjali mohore, duke përdorur format e shkurtra. Ushtrimi V, ka kërkesë të ndryshme. Të shtatë fjalitë dëftore duhen kthyer në fjali pyetëse. Në fillim mësuesi lexon me zë të lartë fjalitë dëftore, duke kërkuar që nxënësit t’i përsërisin pas tij. Pastaj dy ose tre nxënës të mirë i lexojnë përsëri me zë të lartë të gjitha fjalitë. Mё tej mësuesi i kthen fjalitë dëftore në fjali pyetëse, duke kërkuar që nxënësit t’i përsërisin fjalitë e zgjidhura nga ai. Tani mësuesi mund t’ju caktojë një kohë në dispozicion të nxënësve për t’i shkruar fjalitë pyetëse në hapësirat boshe të librit. Ndërkohë mësuesi kalon nga njeri nxënës te tjetri për t’i ndihmuar ose për t’i korrigjuar. Ushtrimi VI, i rikthehet përsëri ngulitjes së shprehive për të shndërruar fjalitë dëftore në fjali mohore dhe në përdorimin e shkurtimeve. Fjalitë përmbajnë këto folje: (go, goes, study, like, live, do, eat, has) Ushtrimi VII, ka tё bёjё me rendin e gjymtyrёve tё fjalisё. Nё fillim ai zgjidhet nё formё kolektive, pasi nxёnёsve ju ёshtё lёnё njё kohё pёr t’u menduar, pastaj ata mund t’i shkruajne fjalitё sipas renditjes sё saktё tё gjymtyrëve. Ushtrimi VIII, zhvillohet me gojё. Pastaj ai mund tё jepet edhe si detyrё klase apo shtёpie. Qëllimi i këtij ushtrimi është rendi i gjymtyrëve tё fjalisë , sidomos vendi i ndajfoljes në

28

fjali. Janë përdorur këto ndajfolje: sometimes, usually, always, never, generally, seldom, often). Mё pas nxënësit duhet t’i rishkruajnë fjalitë në hapësirat boshe të ushtrimit. Ushtrimi IX, nёpёrmjet ilustrimeve synon tё shtojё fjalorin e nxёnёsve. Pasi ushtrimi ёshtё zgjidhur dhe shpjeguar njёherё nga mёsuesi, fjalёt poshtё figurave mund tё mbulohen me njё copё letёr dhe nxёnёsi tё bёjё identifikimin e figurёs mё fjalёn pёrkatёse nё gjuhёn angleze. Ushtrimi X dhe XI janё tё tipit lojё, gjёegjёza dhe duhet tё mёsohet pёmendёsh nga nxёnёsit. Nё fletoren e ushtrimeve nuk ёshtё e thёnё qё nё tё gjashtё ushtrimet e kёsaj njёsie tё ndiqet radha e tyre kronologjike sipas numrave. Ushtrimi I, p.sh, mund tё lihet nё fund, para ushtrimit VI, dhe tё fillohet me ushtrimet II, dhe V. Ushtrimi II dhe IV, janë vendosur gabimisht te ky mësim. Ato duhet spostuar në mësimin pasardhës, ose te njësia mësimore 12, sepse nxënësit nuk e kanë mësuar ende se si të tregojnë kohën. Unit 12 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 83-87 dhe Fletorja e punёs faqe 40-42

• Simple present tense/ telling time. Kjo njёsi bashkё me fletoren e punёs ka 14 ushtrime gjithsej. Ushtrimi I, do tё zhvillohet me gojё nga mёsuesi nё bashkёpunim me nxёnёsit si mёsim i ri, pastaj nё njё fazё mё të pёrparuar nxёnёsit do ta zhvillojnё atё nё fomё quiz-i, duke bёrё plotёsimet nё fjalitё pёrkatёse. Ushtrimi numёr II, ёshtё i tipit vizatim. Nxёnёsit do tregojnё orёn duke vizatuar akrepat nё fushёn e orës siç tregohet nё figurat e ndryshme. Rekomandohet qё pas ushtrimit II tё zhvillohet ushtrimi VI, pastaj ushtrimi III, ushtrimi gjёegjёzё, dhe nё fund ushtrimi V, qё ka tё bёjё me vendosjen e rendit tё saktё tё gjymtyrёve tё fjalisё. Ky ushtrim, pasi tё zgjidhet sё bashku me klasёn, mund tё jepet si detyrё shtёpie. Me pёrjashtim tё ushtrimit tё fundit nё faqen 42 tё fletores sё punёs, i cili detyrimisht do tё zhvillohet nё mёnyrё individuale nga nxёnёsi, nё shtёpi apo nё klasё, tё gjithё ushtrimet e tjera nga I deri nё IV do tё zhvillohen nё fillim me gojё dhe pastaj me shkrim nga nxёnёsi. Siç u përmend në komentin e mësipërm, këtij mësimi i përkasin edhe dy faqe të fletores së punës, ushtrimi II dhe IV, faqe 38-39 të cilat janë vendosur gabimisht në njësinë mësimore 11. Ky ushtrim do të zhvillohet në form dialogu, duke i ndarë nxënësit në çifte dyshe . Në fillim do të zhvillohet ushtrimi me gojë dhe pastaj me shkrim, duke bërë plotësimet e nevojshme në fletoren e punës. Në fund të faqes 42 të fletores së punёs jepet përsëri ushtrimi “Personal vocabulary list”. Në këtë ushtrim, siç e kemi përmendur, çdo nxënës shkruan ato fjalë dhe shprehje që janë interesante për të dhe që ai do qё t’ju gjejë ekuivalentin e tyre përkthimor në gjuhën shqipe. Mësuesi duhet të kontrollojë saktësinë e përkthimit të nxënësve si edhe drejtshkrimin në gjuhën shqipe.

29

Unit 13 (4 orё)


• Imperatives. Bashkё me fletoren e punёs janё 14 ushtrime gjithsej. Ushtrimi I zhvillohet nё formё aktrimi, duke shoqёruar fjalёt me lёvizjet. Mёsuesi thotё fjalitё urdhёrore, ndёrsa njё nxёnёs bёn demonstrimin e tyre. Pastaj tё njёjtat veprime kryhen disa herë nga nxёnёsit e tjerё. Njëri nxënës jep urdhërat, ndërsa tjetri kryen veprimet. Ushtrimi II, përmban 7 foto, dhe te kërkesa e ushtrimit janë dhënë 7 fjali urdhërore. Në fillim nxënësit duke i patur librat hapur, shikojnë figurat dhe përsërisin pas mësuesit të gjitha fjalitë urdhërore: (stand up, sit down, point to the door, go to the door, knock on the door, put on your shoe, open the window, etj). Pastaj bëhet lidhja e fjalive me figura ose më mirë fjalitë urdhërore shkruhen poshtë secilës figurë. Ky ushtrim e gjallëron shumë klasën. Ai duhet zhvilluar me çifte dyshe, dhe duhet t’ju krijohet mundësia të gjithë nxënësve që t’i ushtrojnë këto komanda. Pastaj zhvillohet nё kor ushtrimi III, listen and repeat. Ky ushtrim zhvillohet si njё orё fiskulture. Mёsuesi jep komandat dhe nxёnёsit bёjnё lёvizjet trupore. Ky ushtrim e gjallёron sё tepёrmi orёn e mёsimit dhe shton interesin e nxёnёsve. Rekomandohet qё kjo poezi tё mёsohet pёrmendёsh nga nxёnёsit duke i vёnё rёndёsi tё veçantё intonacionit. Ushtrimi IV zhvillohet nё formё dialogu. Ushtrimi V bёn lidhjen midis figurave dhe kuptimit tё mbiemrave. Ai bёhet me shkrim nё klasё. Ushtrimet VI, VII dhe VIII zhvillohen nё fillim nё formё dialogu, pastaj bёhen plotёsimet. Ndёrsa ushtrimi i fundit gjёegjёzё mёsohet pёrmendёsh. Nё fletoren e punёs ushtrimet I dhe II nё fillim bёhen me gojё kolektivisht dhe pastaj me shkrim nё mёnyrё individuale. Ato mund tё zhvillohen edhe nё fomё dialogu: njё nxёnёs jep shembullin me fjali pohore, tjetri me fjali mohore. Ushtrimi III, nё fillim zgjidhet, apo shpjegohet me gojё, pastaj nxёnёsit vihen tё bёjnё plotёsimet me shkrim. Ushtrimi IV, zhvillohet nё formё loje me pantomimё. Njё nxёnёs jep urdhёrin dhe tjetri bёn veprimet me pantomimё. Ushtrimi V, zhvillohet nё formё quiz-i, pastaj mёsuesi bёn qortimin e gabimeve individuale dhe mё vonё ushtrimi zhvillohet nё mёnyrё kolektive.

30

Unit 14 (4 orё)


• Present simple/ present continuous/ object pronouns Mësimi fillon me një copë leximi. Në fillim copa lexohet nga mësuesi. Nxënësit i mbajnë librat mbyllur. Pastaj, me libra hapur, mësuesi komenton të katër figurat që tregojnë stinët e vitit. Në etapën e tretë, nxënësit i kanë librat hapur dhe ndjekin leximin e mësuesit. Pastaj pjesa fillon të lexohet nga dy ose tre nxënës që kanë shqiptim të mirë. Ushtrimi II, në fillim zgjidhet me gojë nga mësuesi. Nxënësit i mbajnë librat hapur dhe ndjekin përshkrimin e të katër figurave të këtij ushtrimi. Mё tej nxënësve ju lihet kohë që të bëjnë plotësimet e nevojshme të fjalive duke i shkruar foljet në kllapa në: simple present ose në: present continuous. Përgjigjet e ushtrimit janë dhënë të çelsi, në formë të përmbysur, në fund të këtij ushtrimi, në mënyrë që nxënësit t’i kontrollojnë përgjigjet e tyre. Pas këtij plotësimi, nxënësit fillojnë t’i lexojnë fjalitë me zë të lartë, për të përmirësuar shqiptimin e fjalëve dhe intonacionin e fjalisë. Në vartësi të përvojës së mësuesit ose iniciativës së tij, ai ndoshta mund ta fillonte këtë njësi mësimore me ushtrimin III, choose the right verb, nё faqen 93. Ky ёshtё ushtrim i tipit quiz. Ushtrimi I, reading, mund tё lihet pёr nё fund nё javёn e dytё, nё orёn e tretё apo tё katёrt. Pas ushtrimit III, mund tё zhvillohej ushtrimi II. Megjithatё shkalla e vёshtirёsisё sё ushtrimeve varet nga niveli i klasёs. Pastaj mund tё zhvillohej ushtrimi VI, nё faqen 97, ku nxёnёsi tё bёjё identifikimin e figurave me fjalitё pёrkatёse. Ushtrimi VII, gjёagjёzё ёshtё i tipit lojё dhe rekomandohet tё mёsohet pёrmendёsh, duke i vёnё rёndёsi intonacionit tё fjalive. Ushtrimet V dhe II, mund tё alternohen me pesё ushtrimet nё fletoren e punёs. Gjithsesi ushtrimi I dhe V duhet tё jepen si detyrё shtёpie apo klase. Ushtrimet II dhe III do tё zhvillohen me gojё dhe me shkrim, ndёrsa ushtrimin IV do tё zhvillohet si dialog.

Unit 15 (4 orё)


Can/ have to Bashkё me fletoren e punёs janё 10 ushtrime gjithsej. Ushtrimi I nё fillim do tё shpjegohet nga mёsuesi duke u imituar nga klasa, mё tej ai mund tё punohet nga nxёnёsit nё çifte. Ky ushtrim përmban 14 figura të cilat ilustrojnë përdorimin e foljes modale (can dhe can not). Pastaj nxënësit duhet të mbulojnë teksten poshtë figurave dhe të bëjnë pyetje dhe përgjigje me can dhe can not, duke komentuar secilën nga të 14 figurat. Kjo mënyrë zhvillon të folurit e nxënësve, ndihmon në aktivizimin e tyre dhe

31

gjallëron orën e mësimit. Ushtrimet III dhe IV nё fillim bёhen me gojё nё mёnyrё kolektive me tё gjithё klasёn pastaj zhvillohen me shkrim nё mёnyrё individuale. Nё fund mёsuesi bёn qortimin e gabimeve, duke shkuar nga banka nё bankё. Ushtrim V bёhet me çifte, njё djalё dhe njё vajzё. Ushtrimi VII, pёrshkrimi i objekteve tё klasёs zhvillohet nё mёnyrё kolektive. Ushtrimi VIII bёhet nё formё interviste. Nё fletoren e punёs ushtrimi I ёshtё i tipit quiz, ndёrsa ushtrimi II, zhvillohet me shkrim.

Revision IV (1 orё)

Libri i nxёnёsit faqe 103-107

Kjo ёshtё pёrsёritja pёrmbyllёse dhe ka 11 ushtrime gjithsej. Nuk ёshtё e thёnё qё tё gjitha ushtrimet tё zhvillohen brenda njё ore mёsimi. Mёsuesi ka edhe orё tё tjera nё dispozicion dhe mund t’i pёrdorё kёto ushtrime si material plotёsues. Ushtrimi I dhe IX mund tё jenё mё tё vёshtirё dhe lihen nё fund. Renditja e ushtrimeve tё tjera varet nga niveli i klasёs dhe iniciativa e mёsuesit. Përveç vlerësimit të nxënësve gjatë kontrollit të dijes, dhe ndoshta pas çdo quiz-i, mësuesi mund të zhvillojë një detyrë kontrolli pas përsëritjes IV. Detyra që vijon është Testi 3.

32

TEST 3 Student’/s name...........

I. Be or have?

Example: It ....is.... very hot. 1. There .... a big swimming pool. 2. I ..... breakfast at 7. 3. I .... at 11. 4. He.... a shower in the morning. 5. You... right. Bledi is Albanian.

II. Change these sentences to questions.

Example: They have relatives in Italy. Do they have relatives in Italy?

1. They have a nice house..................................... 2. Genti has blond hair.......................................... 3. Eva has long hair............................................... 4. The children have free time now........................ 5. You have a big family. ......................................

III. Choose the right verb.

Example: The package is ready. Please... .... take.... to the post office. (take/ takes)

1. In the future, please......... your letters airmail. (send/ sending) 2. It’/s cold in here! Please............ open the window. (never/ don’/t/) 3. Excuse me, where’/s the travel agency?............. straight for two blocks.

(Go/ Going to) 4. Please................ in here. (no smoking/don’/ smoke/ no smoke) 5. Please............. for me after school! We can walk home together. (wait/ to

wait) IV. Change these sentences to questions. Use contractions.

Example: They go to school every day. They don’t go to school every day.

1. He goes to school every day..................................................... 2. You study very hard.................................................................. 3. We live in Durrës...................................................................... 4. Plarent has a girlfriend............................................................. 5. The children do their homework..............................................

V. Choose the right answer of the verb: to go; to be.

Example: Moza .....is.... a thin girl. 1. The children........... happy. 2. Alba and Beni .......... good students. 3. Martin........... a very good singer. 4. Silvana and I............. brother and sister. 5. Beni ........... a big boy.

33

VI. Change these sentences to the negative. Example: Close the door. Don’t close the door.

1. Please talk........................ 2. Write on this paper.................... 3. Open the window........................... 4. Go outside.................................... 5. Please smoke. ..............................

VII. Change these sentences to the affirmative.

Example: Please don’/t open the door. Open the door. 1. Don’/t speak Albanian.......................... 2. Don’/t come in.................................... 3. Please don’/t turn off the light............................ 4. Don’/t give the book to him................................. 5. Don’/t tell your mother........................................

VIII. Use don’/t or let’/s

Example: Elda is at home tonight. Let’/s call her. 1. That’/s a secret........... tell anyone. 2. I’/m tired. ..........stay at home. 3. It’/s cold.............. close the window. 4. The weather is nice............... go for a walk. 5. Grandma doesn’/t like dogs. Please.............. bring one home.

IX. Fill in the gaps. Use present simple or simple continuous.

Example: He’/s at his hotel now. He........... (have).......is having........ his breakfast in the dining-room.

1. He ............(drink) a cup of coffee, and......... 2. .....he ...........(read)......a newspaper. 3. Mondi’/s always very busy. He ........ (play) the piano regularly. 4. He.............. (practise) for four hours every day. 5. He.............. (go) to bed late.

X. Complete the following with the present simple or continuous.

Example: I .... (to play) ...........play football every Saturday. 1. Drita ......... (to cook)....... in the kitchen now. 2. Drita ..........(to cook) for her grandfather on Saturdays. 3. Beni............ (to love) Lura. 4. What ........... (you/do)? I’/m sleeping. 5. I........ (to learn) English at school


34


Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar:

• 3 orë në javë.

• Të 13 njësitë e reja mësimore (Units) X 5 orё secila= 13 x 5 = 65

• 4 mёsime pёrsёritjeje x 3 orё secila (4x3= 12).

• 65 + 12= 77 orë.

• 3 teste X një orë (77+3=80).

• 4 orë punën e pavarur e nxënësve në internet ( 80+ 4= 84 orё gjithsej.

• (90 – 84 = 6) orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit. Shfrytëzohet materiali nga faqa 95-114, në fund të Librit të nxënësit: Texts for reading and talking.

PLANI KALENDARIK

Kapitulli Tema Gramatika Libri Nxënësit Workbook

Unit 1 Revision I

On the First Day of School

Present Simple Faqe 3-7 Faqe 3-6

Unit 2 The Ant and The Grashopper

The Present Continuous Faqe 8-12 Faqe 7-10

Unit 3 A friend in need is a friend indeed Expressing Past Time Faqe 13-17 Faqe 11-14

Unit 4 Childhood Used to Faqe 18- 22 Faqe 15-18

Unit 5 Mother Teresa The Past Continuous Faqe 23-28 Faqe 19-22

Unit 6 Don’t count the chickens before they are hatched

The Future Tense Faqe 29-33 Faqe 2326

Unit 7 Who is going to pay? Going to + infinitive Faqe 34-39 Faqe 27-30

Unit 8

Revision II

The lion, the rabbit, the snake and the mouse

Adjectives, comparatives and superlatives

Faqe 40-44 Faqe31-34

35

Unit 9 Test 1 ushtrime Libri i mësuesit

Unit 10 Animals in danger The Present Perfect Faqe 46- 50 Faqe 35-38

Unit 11 Byron in Albania The Past Perfect Faqe 51-55 Faqe 39-42

Unit 12 To be on time Present & past perfect continuous Faqe 56-60 Faqe 43-46

Unit 13 “Wag the dog” The Passive Voice Faqe 61-65 Faqe 47-50

Unit 14 Revision III

Those difficult requests

Modal auxiliaries Faqe 66-70 Faqe 51-54

Unit 15 Test 2 Ushtrime Libri i Mësuesit

Unit 16 I’ll teach him a lesson First Conditional Faqe 71-75 Faqe 55-58

Unit 17 If all the seas were one sea Second Conditional Faqe 77-80 Faqe 55-58

Unit 18 You should have called

the police Third Conditional Faqe 81-84 Faqe 55-58

Unit 19 Revision III

Telephoning someopne

Phrasal verbs Faqe 85 -91 Faqe 59-62

Unit 20 Punë e pavarur në internet

Mother Teresa

Byron in Albania Etj.

Texts for reading and talking

Faqe 95-114

Shënimi 1: Udhëzimet e hollësishme metodike për shpjegimin e lëndës së re të çdo njësie mësimore si edhe mënyrën, radhën dhe planifikimin e ushtrimeve në këtë udhëzues metodik, mësuesi mund t’i shfrytëzojë për hartimin e ditarit të vet. Rekomandohen aq ditare sa janë njësi mësimore në planin mësimor të çdo klase. Shënimi 2: Në librin e mësuesit janë përfshirë gjithashtu tre teste, bashkë me zgjidhjet e tyre. Ato janë planifikuar pas orëve të përsëritjes, një herë në pesë mësime. Rekomandohet që mësuesi t’i fotokopjojë ato dhe në një orë të veçantë tua shpërndajë nxënësve dhe të zhvillojë me ta detyrën e kontrollit.

36

* * * Libri anglishtja pёr klasёn e tetё (English 8) ka disa vite që është në përdorim, kёshtu qё mёsuesi tashmё e ka eksperimentuar atё me nxёnёsit e vet. Pa dashur të ndikojmë në mënyrën e planifikimit të materialit didaktik në çdo njësi mësimore të librit të nxënësit dhe fletores së punës (Workbook), si edhe në përvojën e fituar, përbërjes dhe nivelit të klasës, ne po japim vetëm disa rekomandime duke e venë theksin kryesisht te zgjidhja e disa ushtrimeve për t’ia lehtësuar punën mësuesit. Libri ёshtё i ndarё nё tri pjesё. Pjesa e parë fillon me përsëritje dhe vazhdon deri të mësimi VII. Pastaj vjen mësimi i dytë i përsëritjes (Unit VIII). Pas kësaj përsëritjeje mund të zhvillohet një detyrë kontrolli: Test I. Pjesa e dytë e librit fillon nga mësimi Unit IX deri te Unit XII. Me fjalë të tjera, pjesa e dytë përmban katër mësime (Unit IX, X, XI dhe XII) Në fund të këtyre katër mësimeve është planifikuar përsëritja e dytë: Unit XIII dhe menjëherë pas kësaj përsëritjeje mund të zhvillohet detyra e dytë e kontrollit: Test II. Pjesa e tretë e librit është lënë qëllimisht më skematike. Këtu përfshihen vetëm tre mësime: Unit XIV, XI dhe XVI. Edhe çështjet gramatikore që trajtohen në këta tre mësime janë të pakta. Trajtohet përciptazi kushtorja dhe frazeologjia. Në pjesën e tretë të librit, mësuesi dhe nxënёsi kanë dorë të lirë. Këtu do të rritet puna e pavaruar e nxënësve. Në këtë udhëzues metodik janë përfshirë tri tema të rëndësishme me të cilat nxënësit do të punojnë në mënyrë të pavaruar. Do t’i mbrojnë këto punime para klasës dhe do t’i ruajnë ato në arkivat e tyre elektronike. Pas këtyre tre mësimeve të pjesës së tretë të librit ka një orë tjetër përsëritjeje. Detyrën e tretë e kontrollit (Test III) është mirë që ta përgatisë vetë mësuesi nga materialet dhe ushtrimet e bollshme që përmbajnë të dy librat. Ose mësuesi mund të mjaftohej me vlerësimin e performancës së punëve të katër punëve të pavaruara që nxënësit do t’i mbrojnë para klasës. Një mënyrë tjetër për të vlerësuar performancën e fundvitit për secilin nxënës, është që t’ju caktohet atyre si punë e pavarur përgatitja për të 20 faqet e shtojcës në fund të librit të nxënësit me titull: Texts for reading and talking. Kjo punë e pavarur mund të kontrollohej si një lloj provimi me gojë, ngaqë tekstet janë të pajisura me aparat metodik, me fjalor dhe pyetje kuptimore. Libri ёshtё i pajisur edhe me njё tabelё pёr zgjedhimin e foljeve tё parregullta tё cilat pasohen nga njё kolonё me pёrkthimin e tyre nё gjuhёn shqipe. Tabela e foljeve tё parregullta duhet pёrdorur vetёm si material referues apo konsultues. Për anglishten e klasës së tetë dhe të klasës së nëntë, programi i Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës ka planifikuar 3 orë në javë. Tabela e lёndёs (Contents) nё libёr mund t’i shёrbente mësuesit si orientim pёr tё hartuar planin e tij kalendarik. Tё katёrmbёdhjetё njёsitё e reja mёsimore (Units) do tё zhvillohen me nga pesё orё secila, dmth 13 x 5 = 65 orё. Shto kёtu edhe katёr mёsimet e pёrsёritjes me nga tri orё secila bёjnё (4x3=12). Pra, 65+12=77 orë të njësive mësimore plus 3 teste nga një orë (77+3=80). Duhet të shtojmë edhe katër orë për punën e pavarur të nxënësve në internet, temat e të cilave u përmendën më sipër, bëjnë 80+4=84 orё gjithsej. Nga 90 orë gjithsej për të gjithë vitin shkollor, të parashikuar në programin e Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs, 6 orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit, d.m.th. (90 – 84 = 6).

37

Për këto orë në dispozicion, mësuesi dhe nxënësit kanë një material të bollshëm në shtojcën në fund të librit të nxënësit. Qëllimisht nё orёt e mёsimeve tё pёrsёritjes janё pёrfshirё mё shumё ushtrime, qё do tё thotё se ato janë më se të mjaftueshme për të mbuluar tri orë mësimi secila. Pёrveç kёtyre ushtrimeve tё shumta libri pёrmban gjithashtu njё shtojcё me 20 lexime jashtёklase tё cilat janё tё pajisuara me fjalor, ilustrime dhe me pyetje kuptimore pёr secilёn pjesё. Kёto pjesё nga faqa 95 deri nё faqen 114, bashkё me ushtrimet qё mund tё mbeten pa u zgjidhur nga mёsimet e pёrsёritjes, si dhe pjesët e tjera të leximit të shpërdara në të 13 njësitë mësimore, mёsuesi mund t’i pёrdorё pёr 6 orёt qё ka nё dispozicion ose mund t’i pёrdorё ato si stimul pёr nxёnёsit mё tё dalluar. Siç tregon titulli i kësaj ndarjeje: Texts for reading and talking, (copa për lexim jashtëklase dhe për të zhvilluar të folurin), mësuesi mund t’i përdorë këto pjesë për të rritur punën e pavarur të nxënësve dhe për të zhvilluar të folurin. Tё gjitha ushtrimet e aparatit metodik tё 20 mёsimeve, bashkё me pёrsёritjet, janё renditur kronologjikisht sipas vёshtirёsive, kёshtu qё mёsuesi, nёse e shikon tё arsyeshme, mund tё ruajё tё njёjtёn renditje gjatё zhvillimit tё orёve tё mёsimit apo tё hartimit tё planit tё tij kalendarik, ose ai mund t’i rigrupojё ato sipas dёshirёs sё vet, kёrkesave apo nivelit tё klasёs. Në këtë udhëzues metodik (libri i mësuesit) për anglishten e klasës së tetë, janë përfshirë gjithashtu dy teste: Testi I, pas Unit VIII; Testi II pas Unit XIII, ndërsa Testi III, pas Unit XVII, i lihet në dorë të mësuesit. Të dy testet janë pajisur me zgjidhjen e ushtrimeve. Në këtë udhëzues metodik janë parashikuar gjithashtu katër punë të pavaruara të nxënësve në internet. Eshtë e këshillueshme që këto punë të pavaruara të planifikohen për pjesën e tretë të librit, duke filluar nga mësimi XIV deri në mësimin XVI. Mësuesi mund të planifikojë një temë në secilin mësim, psh., informacioni në internet për Nënë Terezën duhet të jepet si detyrë në mësimin XIV, tema e dytë, për: endangered spicies, në mësimin XV, dhe tema e fundit e punës së pavarur; Byron’s letters to his mother, të planifikohet në mësimin XVI. Ja tematika e këtyre tri detyrave: 1. Search the internet and find more information on Mother Teresa. Share your

findings with your class mates next lesson. 2. Search the internet and find more information on: “endangered spices”. Share

your findings with your classmates next lesson. 3. Search the internet and find more information on “Byron’s Letters to his

mother”. Share your findings with your classmates next lesson. 4. Search the internet and find more information on the movie: “Wag the Dog”.

Share your findings with your classmates next lesson. Nё librin e nxёnёsit dhe nё fletoren e punёs janё pёrfshirё ushtrime qё mbulojnё tё gjithё komponentёt e pёrvetёsimit tё anglishtes duke filluar nga dёgjim-kuptimi, tё folurit, shkrimi dhe leximi. Ka ushtrime tё tjera tё larmishme qё nxisin punёn e pavarur dhe mendimin krijues tё nxёnёsit. Materiali mёsimor, ilustrimet dhe figurat paqyrojnё veçoritё e moshёs dhe i bёjnё jehonё problemeve tё adoleshencёs. Bashkё me aspektet gjuhёsore ato e njohin nxёnёsin edhe me faktorёt jashtёgjuhёsorё tё kulturёs dhe qytetёrimit anglo-sakson. Megjithatё, me pjese tё tilla si : on the first day of school; Mother Teresa; who is going to pay; Byron in Albania; wag the dog; childhood; dhe to be on time libri dallohet edhe pёr njё fizionomi shqiptare ngaqё i drejtohet nxёnёsit shqiptar qё mёson gjuhёn angleze.

38

Unit 1 On the first day of school

Libri i nxënësit, faqe 3- 7 dhe Fletore e punës (Workbook), faqe 3-6

Synimi i këtij mësimi është të ngulisë shprehi të përdomit të Present Simple, si dhe të freskojë shprehi të të folurit të nxënësve. Mësimi fillon me një tekst të shkurtër të ditës së parë të fillimit të vitit të ri shkollor. Mësuesi lexon me zë të lartë tekstin, i shpjegon fjalët në kontekst, ndërsa nxënësit e ndjekin leximin e tij duke i mbajtur librat hapur. Tekstin e ri mund ta lexojnë dy-tre nxënës me shqiptim të mirë. Pastaj nxënësit i mbyllin librat dhe mësuesi i drejton klasës gjashtë pyetjet në fund të pjesës të cilat masin nivelin e dëgjim-kuptimit të brendisë së copës nga nxënësit. Ushtrimi II, phonetics, faqe 3, libri i nxënësit, në fillim lexohet nga mësuesi, pastaj përsëritet nga disa nxënës duke e vënë theksin tek intonacioni zbritës i fjalive. Duke ndjekur parimin didaktik nga e lehta te e vështira, mësuesi mund të punojë me nxënësit ushtimin IV: Which happened first?, në faqen 5, libri i nxënësit. Përkufizimet e fjalorit, në faqen 7, jepen në anglisht. Mësuesi mund ta kontrollojë përvetësimin e fjalorit, duke caktuar nxënës me shqiptim të mirë që të lexojnë përkufizimet, ndërsa nxënësit e tjerë, me libra mbyllur, duhet të gjejnë fjalët që ju korrespondojnë këtyre përkufizimeve. Ky ushtrim mund të kombinohej me ushtrimin VIII, faqe 5-6, në fletoren e nxënësit (Workbook). Nxënësve ju kërkohet që të përputhin figurat e ilustruara me fjalët e duhura. Nxënësi e shkruan fjalën poshtë secilës figurë. Në një etapë më të mëvonshme zhvillohen ushtrimet e leximit. Lexohet dhe shpjegohet ushtrimi IX, faqe 6, libri i nxënësit. Pasi të jetë lexuar dhe shpjeguar kjo copë leximi, nxënësve mund t’ju drejtohen të shtatë pyetjet në fillim të faqes 7. Ky ushtrim mund të kombinohej me ushtrimin XI. Time for fun. Ushtrimet që ngulisin shprehi të shkrimit zhvillohen në etapën e fundit. Këto ushtrime shkrimi mund të zhvillohen në klasë: ushtrimi VII, faqe 4, fletore e nxënësit (Workbook), ushtrimi IX, po aty, ushtrimi XI, XII, faqe 5, po aty. Ushtrimet e tjera të fletores së nxënësit janë më të lehta dhe mund të jepen si detyrë shtëpie. E përsërisim, nuk duhet të ketë orë të veçantë gramatike. Gramatika në këtë mësim shpjegohet në formë dialogu, me metodën induktive: nga shembujt te rregullat. Zgjidhjet: Zgjidhja e ushtrimit IV: sipas radhës së veprimeve është kjo: 8; 2; 7; 4; 10; 6; 9; 5; 3; ose: I do my homework; I eat dinner; I read a book; I kiss Mom and Dad good night; I brush my teeth; I undress and put on my pyjamas; I get into bed; I turn off the light; I fall asleep; I begin to dream. Zgjidhja e ushtrimit V, faqe 5, po aty. Nxënësit duhet t’i shkruajnë shprehjet poshtë secilës figurë, sipas kësaj renditjeje të figurave: ride to school; brush my hair; brush my teeth; turn off the light; get into bed; have breakfast dhe do my homework. Zgjidhja e ushtrimit VI, po aty: 1. hear; 2. leave; 3. speaks; 4. look at; 5. count; 6. cut; 7. copies; 8. help; 9. draws; 10. follow; 11. understand.

39

Ushtrimi VIII, faqe 6, libri i nxënësit kërkon që nxënësi të vendosë në 15 fjali, shtatë ndajfole: always, usually; often; sometimes; seldom; rarely, never. Secili nxënës ka mënyrën e vet origjinale të vendosjes së këtyre ndajfoljeve në fjalitë që vijojnë.

Unit 2 The ant and the grasshopper

Libri i nxënësit faqe 8-12 dhe Fletore e punës (Workbook) faqe 7-10.

Mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Mësuesi kalon bankë për bankë për të kontrolluar detyrat e shtëpisë: ushtrimet I-VI, faqe 3-4 fletore e nxënësit (Workbook). Pastaj bëhet kontrolli frontal i këtyre detyrave. Nxënësit i mbajnë librat hapur dhe një nga nxënësit që nuk ka bërë gabime, ose mësuesi, lexojnë variantet e sakta dhe klasa e ndjek leximin duke bërë korrigjimet e nevojshme. Shpjegimi i lëndës së re fillon me mësimin: The ant and the grasshooper. Nxënësit i mbajnë librat mbyllur ndërsa mësuesi tregon përmbajtjen e copës me fjalët e tij. Pastaj nxënësit hapin librat dhe mësuesi e lexon pjesën me zë të lartë dhe i shpjegon fjalët në kontekst, ndërsa nxënësit ndjekin leximin e tij. Pastaj dy-tre nxënës e rilexojnë copën. Ushtrimi II, phonetics, mund të zhvillohet menjëherë pas shpjegimit të copës: The ant and the grasshopper, duke i lënë pesë pyetjet kuptimore për orën e ardhshme. Nëse ka kohë të mjaftueshme, mësuesi mund ta gjallërojë orën e mësimit duke zhvilluar ushtrimin me pantomimë: ushtrimi II faqe 7, fletore e nxënësit. Pasi lexohet dhe shoqërohen me gjeste të pesëmbëdhjetë situatat, mësuesi e ndan klasën në çifte dyshe dhe ata punojnë së bashku. Pastaj në mënyrë vullnetare grupet dalin para klasës, flasin dhe i shoqërojnë veprimet me gjeste. Në ushtrimin IV, faqe 9-10, libri i nxënësit, shprehja: drop by, shpjegohet nëpërmjet dialogut. Nxënësit ndahen në çifte dyshe dhe punojnë njëkohësisht. Mësuesi i kontrollon duke kaluar nga njëri grup te tjetri, ndërsa grupet më të dalluara mund t’i luajnë rolet e tyre para klasës. Për ushtrimin V dhe VI faqe 10-11, krijohen grupe treshe dhe veprohet në të njëjtën mënyrë. Dialogu IX, synon të zhvillojë të folurit dhe mendimin krijues të nxënësit. Rrjeshti 1 dhe 8 mund të zëvendësohen me disa alternativa duke krijuar dialogje të tjera të ngjashëm. Në të njëjtën mënyrë duhet të zhvillohet dialogu tjetër nr. VI, faqe 9, në fletoren e punës (Workbook). Te zhvillimi i shprehive të të folurit të nxënësve, mund të përfshihej edhe ushtrimi IX, faqe 10, Workbook. Ushtrimi XII. Vocabulary, mund të zhvillohet si një: Mix and Match, disa nxënës me shqiptim të mirë lexojnë përkufizimet, klasa i ka librat mbyllur, ndërsa nxënësit e tjerë duhet të përgjigjen dhe të gjejnë fjalët të cilat përkojnë me këto përkufizime. Ky ushtrim mund të kombinohet me ushtrimin VII, faqe 9-10 fletore e punës (Workbook).

40

Nxënësi duhet t’i shkruajë fjalët poshtë secilës figurë ilustruese. Në zgjerimin e fjalorit të nxënësit bën pjesë gjithashtu ushtrimi i tipit multiple choice, ushtrimi V, faqe 8-9 fletore e punës (Workbook) Pasi lexohet dhe shpjegohet nga mësuesi, ushtrimi duhet të plotësohet nga nxënësi në mënyrë të pavarur. Pas kësaj mund të lexohet humori, ushtrimi X. Për ta kuptuar humorin, duhet që fjalia: “Look our for the catussssssssss! Të lexohet në atë mënyrë që të krijojë përshtypjes se balonat e fryrë me ajër mund të shfryhen po u përplasën mbi gjembat e kaktuseve. Në fletoren e punës janë edhe tre ushtrime të tjera për ngulitjen e shprehive të shkrimit: ushtrimi 3 dhe 4 faqe 7-8 dhe ushtrimi VIII faqe 10. Dy nga këta ushtime nxënësit mund t’i zgjidhin në klasë nën drejtimin e mësuesit dhe tjetri të jepet si detyrë shtëpie. Zgjidhjet: Zgjidhja e ushtrimit VII. Mix and Match, libri nxënësit, po aty.

1. h; 2. g; 3. c; 4. f; 5. b; 6. a; 7. d; 8. e. Zgjidhja e ushtrimit VIII. Group the sentences, faqe 11, po aty. Duhet të tregohet kujdes për pyetjen 3. Arrangements for the future. Në këtë grup mund të përfshihen këto aktivitete:

• I’m going to Italy this June. • I’m playing football with Dritan today. • They’re selling their house. • I’m looking for a new job. • She’s moving to the US in June. • They’re leaving on Saturday.

Unit 3 A friend in need is a friend indeed

Faqe 13-17 libri i nxënësit dhe Fletore e punës faqe 11-14 (Workbook)

Mësimi fillon me kontrollin idividual dhe frontal të detyrës së shtëpisë nga fletorja e punës (Workbook). Pastaj kalohet në kontrollin e dijes. Mësuesi e thotë përmbajtjen e mësimit të ri, me fjalët e tij, ndërsa nxënësit i mbajnë librat mbyllur. Pastaj nxënësit hapin librat dhe ndjekin leximin e copës nga mësuesi, i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Më tej pyeten dy-tre nxënës që ta rilexojnë pjesën. Nxënësit lexojnë me zë të lartë copën: A friend in need is a friend indeed. Në fund mësuesi i pyet nxënësit që t’u përgjigjen pyetjeve kuptimore të copës. Në një etapë të mëvonshme mund të grupoheshin ushtrimet që ngulisin shprehi të të folurit të nxënësve. Këtu mund të përfshiheshin: Dialogu IV, në faqen 12 të fletores së punës (Workbook), i cili nxit gjithashtu mendimin krijues të nxënësit, sepse atij i kërkohet që ta rikrijojë dialogun në situata të tjera të ngjashme. Edhe pyetjet e

41

ushtrimit X, faqe 14, po aty, ndihmojnë në zhvillimin e të folurit. Këtu mund të futet edhe ushtrimi I i fonetikës, faqe 13, i cili ndihmon në ngulitjen e ritmit dhe intonacionit të fjalisë. Siç thotë kërkesa e ushtrimit, nxënësit duhet t’i lexojnë me zë të lartë të gjitha fjalitë e ushtrimit duke i kushtuar kujdes ritmit. Ushtrimet për zgjerimin e fjalorit të nxënësve mund të grupoheshin në një seancë të veçantë: Ushtrimi V, në faqen 12-13 të fletores së nxënësit është më i lehtë dhe duhet të zhvillohet i pari. Nxënësve ju kërkohet që të shkruajnë fjalët poshtë secilës figurë ilustruese. Edhe lista me 24 folje të parregullta në ushtrimin IX, faqe 13-14, mund të përfshihej këtu. Ushtrimi më i vështirë është ai i fjalëve të reja të copës, përkufizimet e të cilave janë dhënë në anglisht. Ushtrimi XIII, faqe 17, libri i nxënësit. Mësuesi cakton dy-tre nxënës që t’i lexojnë këto përkufizime me zë të lartë ndërkohë që klasa i ka librat mbyllur. Prej nxënësve kërkohet që të gjejnë fjalët që ju përgjigjen këtyre përkufizimeve. Ndër ushtrimet që ngulisin shprehi gramatikore, mund të përfshiheshin, bashkë me zgjidhjet e tyre: Ushtrimi IV, faqe 14 libri i nxënësit dhe ushtrimi VI dhe VII, faqe 15, po aty. Dy janë ushtrimet që ngulisin shprehi të leximit: Ushtrimi i humorit: XI: For Fun në faqen 16-17 të librit të nxënësit dhe ushtrimi XII. Reading në faqen 17, po aty. Në fillim këto duhet të lexohen dhe shpjegohen nga mësuesi, pastaj të rilexohen nga nxënësit. Më i lehti nga ushtrimet që ngulisin shprehi të të shkruarit është ushtrimi III, në faqen 11-12 të fletores së nxënësit. Ky duhet të zhvillohet në klasë në fillim, pastaj të zhvillohen ushtrimet e këtij tipi: ushtrimi VII dhe VIII, faqe 13, po aty, ndërsa ushtrimi X, në faqen 16 të librit të nxënësit, mund të jepet si detyrë shtëpie. Zgjidhjet: Ushtrimi IV:

1. calls, called 2. ask, asket 3. cook, cooked 4. wait, waited 5. plant, planted

Ushtrimi VI: 1. are traveling 2. runs out; gets up; hides 3. throws 4. comes up; sniffs 5. Holes 6. thinks; is dead; walks away

Ushtrimi VII: 1. takes; didn’t take 2. explain; didn’t explain 3. have; didn’t have 4. go; didn’t go

42

Unit 4 Childhood. Used to.....

Faqe 18-22 dhe Faqe 15-18 fletore e punës (Workbook)

Mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Në kontrollin frontal, nxënësit i mbajnë fletoret e punës apo librin e nxënësit hapur dhe ndjekin korrigjimin e detyrave. Po në mënyrë frontale jepen përgjigjet e pyetjeve të mësuesit për të vlerësuar dëgjim-kuptimin e copës: A friend in need is a friend indeed. Pasi mësuesi bën prezantimin me gojë të pjesës, nxënësit e dëgjojnë dhe i mbajnë librat mbyllur. Pastaj mësuesi e lexon pjesën me zë të lartë dhe shpjegon fjalët në kontekst, nxënësit e ndjekin leximin e mësuesit me librat hapur. Pjesa përmban katër pjesë të cilat do të rilexohen dhe interpretohen nga katër nxënës të ndryshëm: A, B, C, dhe D. Në orën e zhvillimit të të folurit të nxënësve, fillohet me ushtrimet gojore më të lehta. Ushtrimi VI dhe VII, faqe 20, libri i nxënësit. Ushtrimi VII kërkon që nxënësit të përdorin pantomimën dhe gjestet për të shoqëruar 13 veprimet e ndryshme. Në këtë grup futen edhe dialogu IV, faqe 16, fletore e nxënësit (Workbook), i cili ndihmon në zhvillimin e mendimit krijues të nxënësit, sepse kërkon që ai të krijojë dialogë të ngjashme. Ushtrimet gramatikore që ngulisin shprehjen “used to....” janë: Ushtrimi I, faqe 15, fletore e punës (Workbook). Tek ushtrimet e zgjerimit të fjalorit të nxënësit bëjnë pjesë: Ushtrimi i lehtë në faqen 16-17: Testing your vocabulary. Jobs at home, i cili i kërkon nxënësit që të shkruajë të trembëdhjetë fjalët poshtë secilës figurë ilustruese. Ushtrimi XIV, faqe 22, në librin e nxënësit, është më i vështirë. Mësuesi cakton dy-tre nxënës që kanë shqiptim të mirë, të cilët lexojnë përkufizimet në gjuhën angleze të fjalëve, ndërsa nxënësit i mbajnë librat mbyllur dhe duhet të gjejnë fjalët korresponduese të këtyre përkufizimeve. Në librin e nxënësit në faqen 21 janë dy ushtrime që ngulisin shprehi të leximit: ushtrimi XI “For Fun” dhe ushtrimi XII “Reading”. Ato në fillim shpjegohen nga mësuesi, pastaj punohen nga nxënësit. Për të matur nivelin e përvetësimit të përmbajtjes së kësaj cope leximi, janë hartuar 7 pyetje. Mënyra se si nxënësit ju përgjigjen këtyre pyetjeve, tregon se sa ata e kanë kuptuar pjesën e leximit. Të mos harrojmë se në libër qëllimisht janë përfshirë 20 copa leximi, të shoqëruara me aparat metodik, me fjalor dhe me pyetje kuptimore. Kur klasa ka nxënës të përparuar, mësuesi mund t’ju caktojë atyre nga një copë leximi si detyrë shtëpie shtesë, ose si lexime jashtë-klase. Ushtrimi VI në faqen 18 të fletores së punës, mund të jepej si detyrë shtëpie. Ka edhe ushtrime të tjerë që nuk janë planifikuar. Ato mund të zhvillohen si ushtrime klase, nëse mësuesi ka kohë të lirë në dispozicion.

43

Zgjidhjet: Ushtrimi është i tipit “Mix and Match” dhe ka këto përgjigje. Përgjigjet e ushtrimit I, faqe 15 (Workbook):

1. d; 2. b; 3. f; 4. a; 5. g; 6. i; 7. j; 8. h; 9. e; 10. c. Ushtrimi III, faqe 15, po aty; Ushtrimi VI, faqe 18, po aty. Ushtrimi VIII, faqe 21, libri i nxënësit me këto përgjigje: 1. comes; 2. don/’t have; 3. eat; 4. comes; 5. send; 6. have fun; 7. am not; 8. aren’t happy. Ushtrimi VI, faqe 25, libri nxënësit 1. John was reading the newspaper when his wife came home. 2. Ana was walking in the park yesterday afternoon, when she saw Landi. 3. I was playing golf on Sunday morning, when it began to rain. 4. Landi was studying yesterday when his brother called him. 5. We were watching TV last night when the doorbell rang.

Ushtrimi X, po aty,faqe 27 had; woke up; sat up; heard; came; became; heard; saw; held out; walked; picked me up; flapped; flew into; couldn’t see; was; told; showed; put; dreamt. Ushtrimi XI, faqe 27, po aty.

1. was flying over/ happened 2. was working/ began to rain 3. were you going/ saw 4. went/ had/ called 5. finished/ was waiting 6. were playing/ saw 7. saw/ put 8. was correcting/rang 9. was leaving/ stopped 10. wanted/ didn’t have 11. did you last opened 12. was/ didn’t like 13. was playing/ was doing 14. was playing/ was doing

Fletore e punës (Workbook) Ushtrimi I, faqe 19 1. was eating 2. was eating/ came. 3. came/ was eating 4. was sleeping 5. was sleeping/ rang 6. rang/ was sleeeping 7. walk/ was walking/ saw 8. saw/ was standing/ was holding/ waved/ saw

Ushtrimi II, po aty 1. What were you doing..... 2.What was she wearing...... 3. Was it raining ..... 4. where were you living.......

Ushtrimi IV, faqe 20, po aty 1. sat down/ was painting 2. caught/ was cooking 3. was running/ collided 4. was holding/ dropped 5. was sitting/ stung

Ushtrimi VI, faqe 20, po aty 1. was making phone calls 2. was waiting 3. was making 4. was sitting 5. was playing

44

Unit 5 Mother Teresa

Faqe 23-28 libri i nxënësit dhe Faqe 19-22 fletore e punës (Workbook)

Mësimi fillon me kontrollin idividual dhe frontal të detyrës së shtëpisë. Kontrollohet ushtrimi VI në faqen 18, të fletores së punës ose çdo ushtrim tjetër që mësuesi ka dhënë si detyrë shtëpie. Rilexohet nga disa nxënës ushtrimi XII “Reading” në librin e nxënësit, faqe 21. Për të vlerësuar lexim-kuptimin e copës, mësuesi i drejton klasës të shtatë pyetjet kuptimore në fund të ushtrimit XII. Si kontroll individual i dijes mund të pyetet edhe ushtrimi XIV “Vocabulary”, në librin e nxënësit. Dy-tre nxënës të mirë lexojnë me zë të lartë përkufizimet e fjalëve në anglisht. Të gjithë nxënësit e tjerë i mbajnë librat mbyllur dhe gjejnë fjalët që u përgjigjen këtyre përkufizimeve. Nxënësit e mirë që i gjejnë të gjithë fjalët që ju korrespondojnë këtyre përkufizimeve, vlerësohen me nota të mira. Unit V, Mother Teresa, fillon me prezantimin e pjesës me gojë nga mësuesi. Nxënësit e ndjekin shpjegimin e mësuesit me libra mbyllur. Pastaj ata hapin librat dhe ndjekin leximin e copës nga mësuesi i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Pastaj dy nxënës e rilexojnë pjesën. Praktikohet intonacioni zbritës i fjalive të ushtrimit II: Practice the following for rhythm. Një orë tjetër e veçantë mund të organizohet për zhvillimin e shprehive të të folurit. Fillohet me ushtrimin II, faqe 19-20, fletore e nxënësit (Workbook). Ushtrimi tjetër me të njëjtën natyrë është dialogu IV, faqe 20-21, po aty. Ky dialog zhvillon mendimin krijues të nxënësve pasi ata e aplikojnë atë në situata të tjera të ngjashme. Edhe ushtrimi VIII, faqe 26, libri i nxënësit ndihmon në zhvillimin e të folurit. Nxënësit e shoqërojnë të folurit me gjeste, lëvizje dhe pantomimë. Ushtrimi e gjallëron klasën, rrit vëmendjen në mësim, dhe zhvillon shprehi të komunikimit para audiencës, duke luftuar ndrojtjen. Ushtrimi IX, faqe 22, fletore e punës (Workbook) mund të grupohej gjithashtu në këtë seancë mësimore. Në ushtrimet për ngulitjen e shprehive gramatikore mund të grupoheshin: Ushtrimi XI faqe 27, libri i nxënësit. Ushtrimi I, faqe 19, fletore e punës (Workbook), dhe ushtrimi III, Grammar faqe 23-24 libri i nxënësit. Ushtrimet që ndihmojnë në zgjerimin e fjalorit të nxënësit janë: ushtrimi VIII, faqe 23-24,. Në këtë ushtrim nxënësit duhet të shkruajnë fjalët poshtë secilës figurë korresponduese. Punohet edhe ushtrimi XIV, Vocabulary, faqe 28 në librin e nxënësit. Në fillim lexohen me zë të lartë fjalët bashkë me përkufizimet e tyre. Orën që vjen ato pyeten gojarisht. Për të thyer monotoninë e orës së mësimit, këtyre ushtrimeve mund t’ju bashkëngjiteshin ushtrimet IX, faqe 28 dhe XII dhe XIII, në faqen 28 të librit të nxënësit. Në ushtrimet për zhvillimin e shprehive të të shkruarit bëjnë pjesë: Ushtrimi III, faqe 23-24, libri nxënësit, ushtrimi V, faqe 24-25, po aty, ushtrimi II, faqe 19, libri i nxënësit, dhe ushtrimi IV, po aty. Ndërsa ushtrimi V dhe VI, në faqen 20 të fletores së punës, (Workbook), mund të jepej si detyrë shtëpie.

45

Zgjidhjet: Ushtrimi I, faqe19, fletorja e nxënësit (Workbook)

1. was eating 2. was eating/ came 3. came/ was eating 4. was sleeping 5. was sleeping/ rang 6. rang/ was sleeping 7. began/was walking/ saw 8. saw/was standing/was holding/

waved/saw Ushtrimi II, po aty.

1. What were you doing at 11 o’clock? 2. What was she wearing yesterday? 3. Was it raining when you went out? 4. Wher were you living in 2003?

Ushtrimi IV, faqe 20, po aty. 1. He sat on a chair while I was painting it. 2. His hair caught fire when he was cooking chips. 3. As he was running for the bus he collided with a lamppost. 4. When he was holding a beautiful vase, he suddenly dropped it. 5. He was sitting in the garden when a wasp stung him on the nose.

Ushtrimi V, pa aty. 1. He was wearing a jacket. 2. He was smoking a pipe. 3. He was carrying a bag. 4. He was carrying an umbrella. 5. He was going to the dentist. 6. He was wearing a hat.

Ushtrimi VI, po aty. 1. The phone went on ringing all evening. 2. I was waiting in the raing for half an hour. 3. I was making sandwitches all afternoon. 4. I was sitting in the traffic for two hours. 5. My neighbor was playing loud music all night.

Ushtrimi IV, libri i nxënësit, faqe 24. 1. At 4:15 I was waiting for the bus. 2. At At 8:00 Ana was eating breakfast. 3. At 8;30 Andi was watching a movie. 4. At 10:30 we were dinking coffee. 5. At 3:00 Bob and Susan were playing tennis.

Ushtrimi VI, faqe 25, po aty. 1. was reading/ came home 2. was walking/saw 3. was playing golf/ began to rain 4. was studying/ called 5. wewe watching/ rang

Ushtrimi XI, faqe 27, po aty. 1. was flying/ happened 2. was working/began to rain 3. were going/saw 4. went/ had/ called

46

5. finished/ was waiting 6. were playing/saw 7. saw/put 8. was correcting/ rang 9. was leaving/ stopped 10. wanted/ didn’t have 11. did you open 12. was/ did not like 13. was plying/ was doing 14. was playing/ was doing

Unit 6 Don’t count the chickens before they’re hatched.

Faqe 29-33 dhe Fletore e punës faqe 23-26.

Ora e mësimit fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Kontrollohen ushtrimet V dhe VI, nga fletorja e punës, në faqen 20, ose çdo detyrë tjetër që mund të ketë planifikuar mësuesi. Në kontrollin e dijes përfshihen pesë pyetjet kuptimore në fund të pjesës, faqe 23. Ushtrimi IX, faqe 26-27 dhe ushtrimi XIV, faqe 28, libri i nxënësit, mund të pyeten gjatë kontrollit të njohurive të nxënësve. I pari për të përmirësuar leximin dhe i dyti për të matur nivelin e përvetësimit të fjalorit. Dihet tashmë ecuria e këtij ushtrimi. Klasa i mban librat mbyllur, ndërsa dy nxënës të mirë lexojnë përkufizimet e fjalëve dhe pyesin shokët për të gjetur fjalët që ju përgjigjen këtyre përkufizimeve. Ky ushtrim mund të pyetet duke e ndarë klasën në çifte, dhe nxënësit pyesin njëri-tjetrin, duke i shkëmbyer rolet. Lënda e re fillon me prezantimin me gojë të përmbajtjes së copës nga mësuesi. Nxënësit i mbajnë librat mbyllur. Pastaj nxënësit i hapin librat dhe ndjekin leximin e mësuesit, i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Pastaj dy-tre nxënës bëjnë rileximin e copës. Zhvillohet ushtrimi II. Phonetics, faqe 29, për të ngulitur shprehi të intonacioni ngritës. Në fillim fjalitë e këtij ushtrimi i lexon mësuesi me intonacionin e saktë, pastaj ai kërkon që ushtrimi të rilexohet nga disa nxënës të mirë. Për variacion, dhe nëse ka kohë të mjaftueshme para se të përfundojë ora e mësimit, mësuesi mund t’u japë nxënësve ushtrimin II. Mix and Match, në faqen 23, të fletores së punës. Në një orë, për ngulitjen e shprehive të folurit të nxënësve, mund të zgjidheshin këto ushtrime: ushtrimi IV, mix and Match, në faqen 30, libri i nxënësit, mund të zhvillohet në formë dialogu. Nxënësit ndahen në grupe dyshe dhe luajnë pjesët e tyre, pastaj ndërrojnë rolet. Siç shihet, ushtrimi është i zgjidhur për ta lehtësuar punën e tyre. Grupet më të mira dalin para klasës dhe mundohen t’i thonë pjesët e tyre, duke i mbajtur librat hapur. Pastaj mund të zhvillohej ushtrimi VII, dialogue, faqe 25, fletore e punës (Workbook). Në një nivel më të avancuar, nxënësit bëjnë zëvendësimet e duhura, për të rikrijuar dialogët e tyre origjinalë. Përveç zhvillimit të të folurit, dhe përmirësimit të intonacionit të nxënësve, ushtrimi synon gjithashtu të zhvillojnë mendimin e tyre krijues. Edhe ushtrimi II, faqe 23 dhe ushtrimi IV, faqe 24, fletore e punës (Workbook) mund të përfshiheshin këtu. Po ashtu edhe ushtrimi X, faqe 32, libri i nxënësit.

47

Ushtrimet e gramatikës duhet të grupohen dhe të zhvillohen pas ushtrimeve të zhvillimit të të folurit. Ndër to mund të grupoheshin: ushtrimi V, faqe 30, libri i nxënësit, ushtrimi VI, po aty. Ushtrimi VII, faqe 30-31: Words that sound the same; Ushtrimi VIII, IX dhe X faqe 31, po aty. Edhe ushtrimi V, faqe 24 dhe ushtrimi VI, faqe 25 në fletoren e punës i përkasin kësaj kategorie. Për zhvillimin e shprehive të leximit mund të shfrytëzoheshin këto ushtrime: Ushtrimi XII, For Fun, faqe 32-33 libri i nxënësit dhe ushtrimi XIII. Reading, faqe 33, po aty. Ushtrimi I, faqe 23, fletore e punës, dhe ushtrimi VII, Testing your vocabulary ngulisin shprehi të shkrimit dhe ortografisë. Këto mund të jepeshin si detyrë shtëpie. Të mos harrojmë copat e leximit në fund të librit. Janë planifikuar 20 copa leximi, me pyetje kuptimore dhe me fjalor, megjithatë kjo varet nga niveli i nxënësve dhe iniciativa e mësuesit. Zgjidhjet: Ushtrimi II, faqe 23, fletore e punës

1. a; 2. j; 3. g; 4.c; 5. h; 6. i; 7. b; 8. f; 9. e; 10. d Ushtrimi IV, Opposite adjectives, faqe 24, po aty.

1. d; 2. i; 3. m; 4.g; 5. k; 6. o; 7. a; 8. e; 9. j; 10. b; 11. n; 12. f; 13. h; 14. i; 15. l Ushtrimi VI, faqe 30-31, libri i nxënësit write-right eye-I knows-nose hour-our meet-meat Ushtrimi X, faqe 32, libri i nxënësit

1. won’t it? 2. will it? 3. won’t she? 4. will you? 5. won’t he? 6. won’t they? 7. won’t it? 8. will they? 9. won’t I? 10. will they?

48

Unit 7 Who is going to pay?

Faqe 34- 39, libri i nxënësit dhe Faqe 27-30 fletore e punës (Workbook)

Si zakonisht mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Në mënyrë frontale, mësuesi i drejton klasës pyetjet në fund të pjesës, faqe 29. Nëse e shikon të arsyeshme, mësuesi mund të pyesë disa nxënës që ta rilexojnë pjesën. Ndoshta ndonjë nxënës i mirë mund ta thotë ngjarjen me fjalët e veta. Në mënyrë frontale pyetet edhe fjalori në faqen 33. Një nxënës lexon përkufizimet e fjalëve, ndërsa të tjerët duke i mbajtur librat mbyllur, gjejnë fjalët që ju korrespondojnë këtyre përkufizimeve. Mësimi i ri fillon me tregimin e përmbajtjes së copës nga mësuesi. Nxënësit e dëgjojnë mësuesin, me libra mbyllur. Pastaj mësuesi e lexon pjesën ndërsa nxënësit e ndjekin leximin e tij, me libra hapur. Pyeten dy nxënës ta rilexojnë copën. Mund të praktikohej intonacioni dhe ritmi i fjalive që përmban ushtrimi II “Phonetics”. Ora që vijon i kushtohet ushtrimeve që ngulisin shprehi të të folurit të nxënësve: Ushtrimi IV, Practice the following, faqe 35, libri i nxënësit; ushtrimi VIII, Dialogue, i cili zhvillon njëkohësisht shprehi të të folurit dhe mendimin krijues të nxënësve; dhe ushtrimi IV, Mix and Match, ushtrimi V, Will or Going to?, faqe 28, dhe ushtrimi VII, faqe 28-29, fletore e punës (Workbook). Njohurit gramatikore përforcohen nëpërmjet këtyre ushtrimeve: ushtrimi V, faqe 35-36, libri i nxënësit. Ushtrimi V, faqe 35-36, po aty. Ushtrimi VI dhe VII, faqe 36, po aty. Ushtrimet IX, X, XI dhe XII faqe 37-38, po aty. Dhe ushtrimi VI, faqe 28, fletore e nxënësit. Në ushtrimet që zhvillojnë shprehi të leximit të nxënësve, mund të planifikoheshin: ushtrimet XIII dhe XIV, libri nxënësit faqe 38 dhe ndonjë pjesë tjetër leximi, në fund të librit, e cila mund të jepej edhe si detyrë shtëpie. Aspektet më të vështira të nxënit janë ato që ngulisin shprehi të shkrimit. Këto janë ushtrime që mësuesi mund të planifikojë, duke filluar nga ushtrimi më i lehtë tek ai më i vështirë: Testing your vocabulary, në faqen 30, fletore e nxënësit, ushtrimet IX dhe X, faqe 29, po aty, ushtrimi XIII, faqe 30, po aty. Dhe të gjithë ushtrimet nga faqja 36 deri në faqen 38, të librit të nxënësit. Ushtrimi XI, faqe 29, Learn the poem by heart, në fletoren e punës, mund të jepej si detyrë shtëpie bashkë me ushtrimin XV, në faqen 39 të librit të nxënësit. Zgjidhjet: Ushtrimi VI, faqe 36, libri i nxënësit.

1. When are you going to visit me again? 2. What are you going to wear to the party? 3. What time is Tom going to call you tonight? 4. How long are your friends going to stay here? 5. What time are you going to get up tomorrow?

49

Ushtrimi X, faqe 37, po aty. 1. isn’t he? 2. aren’t we? 3. aren’t we? 4. isn’t she? 5 is she? 6. isn’t it? 7. aren’t you? 8. is it? 9. is there?

Ushtrimi II. Mix and Match, faqe 27, fletore e punës. 1.f; 2. b; 3. c; 4.i; 5. h; 6.e; 7. d; 8. a; 9.g.

Ushtrimi IV, faqe 28, po aty. 1. g; 2. c; 3. d; 4. e; 5. b; 6. f; 7. a

Ushtrimi V, faqe 28, po aty. Ushtrimi VI, faqe 28, fletore e punës.

changing rom; swimming pool; main studio; leisure center; dance hall Ushtrimi VII, faqe 28-29, fletore e punës

1. f; 2. i; 3. b; 4.a; 5. e; 6. c; 7. g; 8. h; 9. d; 10. j Ushtrimi VIII, faqe 29, po aty. afraid, alive, alone, also, another, any more, answer phone, anyway, anywhere, arrive

Ushtrimi XIII, Missing verbs 1. open; 2. fly, (do të ishte më e arsyeshme që folja: fly të zëvendësohej me foljen: drive); 3. phone; 4. watch; 5. learn; 6. smoke; 7. carry; 8.sit down; 9. wash; 10. ask; 11. play; 12. eat

Unit 8. The lion, the rabbit, the snake and the mouse

Faqe 40-45, libri i nxënësit dhe faqe 31-34, fletore e punës (Workbook).

Në qoftë se poema në faqen 29, të fletores së punës është dhënë si detyrë shtëpie, atëherë mësimi mund të fillojë me dy ose tre lexime me zë të lartë të saj, pastaj nxënësit dalin me radhë në dërrasën e zezë dhe e recitojnë atë. Bëhet kujdes që nxënësit të japin ritmin dhe intonacionin e duhur. Pastaj pyetet detyra tjetër e shtëpisë: Ushtrimi XV. Vocabulary në faqen 39 të librit të nxënësit. Si gjithmonë caktohen dy ose tre nxënës i mirë të cilët i lexojnë përkufizimet e fjalëve në anglisht, ndërsa të tjerët i kanë librat mbyllur dhe me dëgjim, duhet të gjejnë fjalët që ju korrespondojnë këtyre përkufizimeve. Në hapin e tretë të kontrollit të dijes, nxënësit duhet t’ju përgjigjen pyetjeve në fund të copës, faqe 40, libri i nxënësit. Mësimi i ri fillon me tregimin e përmbajtjes së pjesës nga mësuesi. Nxënësit ndjekin fjalën e mësuesit dhe i mbajnë librat mbyllur. Pastaj, ata hapin librat dhe ndjekin

50

leximin e copës nga mësuesi i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Bëhet edhe një rilexim nga tre nxënës, sipas paragrafëve. Në etapën tjetër të mësimit punohet për të ngulitur shprehitë e të folurit të nxënësve. Punohen këto ushtrime: ushtrimi IV, Dialogue, në faqen 32 të fletores së punës. Ushtrim që përveç shprehive të të folurit, synon që të zhvillojë gjithashtu mendimin krijues të nxënësve, duke i nxitur ata të krijojnë dialogë të ngjashëm me shprehjet që janë dhënë në ushtrim. Në të njëjtën mënyrë do të praktikohet edhe dialogu tjetër në librin e nxënësit faqe 44 , ushtrimi IX. Edhe ushtrimet fonetike, nr. III, në faqen 40 të librit të nxënësit dhe ushtrimi I, faqe 31 te fletore e punës, mund të përfshiheshin këtu. Shprehitë gramatikore, për të përsëritur shkallët e krahasimit të mbiemrit, do të nguliten nëpërmjet këtyre ushtrimeve: ushtrimi II, faqe 31, fletore e punës, ushtrimi X, faqe 44, libri i nxënësit, ushtrimi VIII, faqe 43, po aty. Në ngulitjen e shprehive të leximit ndihmojnë ushtrimet: XI dhe XII, faqe 45, libri i nxënësit dhe ndonjë pjesë tjetër leximi nga shtojca në fund të librit, e cila ose mund të zhvillohej në klasë, ose mund të jepej si detyrë shtëpie. Për komponentin e shkrimit të gjuhës, mund të grupoheshin këto ushtrime: ushtrimi V, VI, dhe VII nga faqja 41 deri në faqen 43 të librit të nxënësit dhe ushtrimet III, V dhe VII, në faqet 31-33 të fletores së punës. Detyrë shtëpie, sipas nivelit të nxënësve, mund të jepeshin ushtrimi VIII, në faqen 33-34 të fletores së punës dhe ushtrimi XIII, faqe 45, libri i nxënësit ose siç e përmendëm më sipër, kur nxënësit janë të përparuar, mund t’u jepej një pjesë leximi nga shtojca në fund të librit.

51

TEST 1 Student’s name..............

I. Write the past of these verbs. 1. get .......................... 2. eat .......................... 3. pay .......................... 4. try .......................... 5. make ....................... 6. give .......................... 7. leave.......................... 8. arrive .......................... 9. see .......................... 10. go .......................... 11. hear .......................... 12. find .......................... 13. buy ..........................

II. Write the correct tag questions.

1. They’ll be here, ..........................? 2. It won’t rain tonight, ..........................? 3. He’ll call you again, ..........................? 4. She’ll have a good time, ..........................? 5. It will be expensive, ..........................? 6. The children won’t fight, ..........................? 7. We’ll be on time, ..........................? 8. I will pass this class, ..........................? 9. It’ll be an easy test, ..........................? 10. She will wait for us, ..........................?

III. Mix and Match. ● I’d love a cup of tea. ● Of course. I’ll call him now. ● What is Besnik studying? ● We’re going to spend it in Greece. ● What are you doing over the ● No, I’ll give them to you now. summer? ● Can you call him back? ● She’ll be fifteen next birthday. ● What do you think the weather ● The forecast is sunny. will be like tomorrow? ● Don’t forget to give me your keys. ● I’ll make some. ● Have you decided what to do? ● Yes, I’m going to sell. ● How much more have you got to do? ● Too much. I’ll never get it finished. ● How old is Eni? ● Medicine. He’s going to be a doctor. ● Is Ana happy in her new job? ● No, she isn’t going to resign.

IV. Put the sentences in the correct order.

1. newspapers/ read/ always/ He/ the ......................................................

2. car/ washes/ He/ the/ sometimes .....................................................

3. lunch/ big/ has/ always/ He/ a .......................................................

4. walk/ long/ the/ for/ takes/ He/ usually/ dog/ a

52

....................................................... 5. often/ TV/ film/ an/ watches/ He/ old/ on

...................................................... 6. snooze/ He/ has/ afternoon/ occasionally/ a

.............................................. 7. the/ He/ window/ often/ of/ out/ looks

.............................................. V. Past simple or Past Continuous?

Put the verbs in brackets in the correct tense. 1. The plane (fly) over Italy when the accident (happen) 2. Jill (work) in the garden when it (begin) to rain. 3. Where you (go) yesterday when I (see) you? 4. Fred (go) home and (have) a shower before he (call) his sister. 5. Henry (finish) his newspaper while he (wait) for the bus. 6. They (play) with the dog, when I (see) them. 7. When Frank (see) the policeman, he (put) the pen back. 8. The teacher (correct) tests when the postman (ring) the bell. 9. The man (leave) the shop when the policeman (stop) him. 10. I (want) to buy some bread yesterday, but the shopkeeper not (have) any.

Përgjigjet:

Ushtrimi I 1. got; 2. ate; 3. paid; 4. tried; 5. made; 6. gave; 7. left; 8. arrived; 9. saw; 10. went; 11. heard; 12. found; 13. bought

Ushtrimi II 1. won’t they; 2. will i? 3. won’t he?/ 4. won’t she?; 5. Won’t it?; 6. wll they?; 7. won’t we?; 8. won’t I? ; 10. won’t she?

Ushtrimi III 1. f; 2. i; 3. b; 4.a; 5. e; 6. c; 7. g; 8. h; 9. d; 10. j

Ushtrimi IV 1. He always reads the newspaper. 2. He sometimes washes the car 3. He always has a big lunch. 4. He usually takes the dog for a long walk. 5. He often watches an old film on TV 6. He occasionally has a snooze in afternoon. 7. He often looks out of the window.

53

Ushtrimi V 1. was flying/ happened 2. was working/began to rain 3. were going/saw 4. went/ had/ called 5. finished/ was waiting 6. were playing/saw 7. saw/put 8. was correcting/ rang 9. was leaving/ stopped 10. wanted/ didn’t have

Përveç kontrolleve simultan (quiz) që mësuesi organizon herë pas here, nga orët që ka në dispozicioni, po ta gjykojë të dobishme ai mund të organizojë tri-katër teste të shpërndara gjatë vitit. Testi i parë mund të zhvillohej pas përsëritjes së parë, i cili mund të quhej: placement test, me anën e të cilit mësuesi mat nivelin e anglishtes të nxënësve të vet, sidomos në rastet kur ai nuk merr klasën në vazhdimësi, ose kur ai jep mësim për herë të parë me këta nxënës. Testi i dytë do të zhvillohet pas përsëritjes së dytë ose mësimit të VIII, testi i tretë pas mësimit XIII, dhe testi i fundvitit pas mësimit XVII. Pasi nxënësit ta kenë përfunduar testin, mësuesi ju jep zgjidhjet në copa letre të gatshme, një për secilin nxënës. Nxënësi krahason zgjidhjet e veta me ato që janë të sakta dhe bën një vetëvlerësim, duke plotësuar një tabelë e cila bën klasifikimin e nivelit të nxënësit. Korrigjimi i testit bëhet në fillim të mësimit të ardhshëm, në vend të etapës së korrigjimit të detyrave apo kontrollit të dijes, para se mësuesi të fillojë shpjegimin e lëndës së re. Vetëvlerësimi: 01 - 10: Niveli fillestar 11 - 20: Niveli nën mesatar 21 - 30: Niveli mesatar 31 - 40: Niveli mbi mesatar 41 - 50: Nivel i përparuar

54

Unit 9 Animals in danger

Faqe 46-50, libri i nxënësit dhe Faqe 35-38 fletore e punës (Workbook).

Lënda e re fillon me shpjegimin e përmbajtes së copës nga mësuesi, ndërkohë që nxënësit i kanë librat mbyllur. Pastaj nxënësit hapin librat dhe ndjekin leximin e mësuesit i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nëse ka kohë të mjaftueshme, mësuesi zhvillon ushtrimin III “Phonetics”, duke e vënë theksin te ritmit dhe theksi i fjalisë, me dy rrokje të theksuara në fillim dhe në fund të fjalisë dhe dy rrokjet e mesit të patheksuara. Në etapën e Spoken English apo Oral Class mund të zgjidheshin këto ushtrime per t’u bërë me nxënësit: Ushtrimet X, XI, XII në faqen 49, libri i nxënësit dhe II, III në faqen 35-36 në fletoren e nxënësit, dhe ushtrimin VII , faqe 36-37 po aty. Dhe ushtrimi X. Describing places, faqe 38, fletore e punës. Sipas shkallës së vështirësisë tani është mirë të zhvillohen ushtrimet gramatikore duke filluar me ushtrimin V, faqe 47, libri i nxënësit, ushtrimin I, faqe 35, fletore e punës, ushtrimin IV, faqe 36, po aty, dhe ushtrimi IX, faqe 38, po aty. Pastaj vijnë ushtrimet e lexim-kuptimit: Ushtrimet XIII dhe XIV, faqe 49, libri i nxënësit. Në etapën e fundit zhvillohen ushtrimet e shkrimit duke filluar me ushtrimin VIII “Testing your vocabulary”, në faqen 37-38, fletore e punës. Ushtrimi V, faqe 36, po aty. Ushtrimi VII, faqe 48, libri i nxënësit, si dhe ushtrimi XVI, faqe 50, po aty mund të jepen si detyrë shtëpie. Përgjigjet. Ushtrimi V, faqe 47, libri i nxënësit. 1. gone; 2.been/been; 3. been; 4. gone; 5. been; 6. been; 7. gone Ushtrimi VI, faqe 48, po aty. 1. have finished; 2. has flown; 3. have known; 4. has been; 5. have learnt; 6. have been; 7. has finished; 8. has been; 9. has been Uhstrimi 48, faqe 48, po aty. 1. hasn’t finished; 2. never met; 3. never been; 4. has not been; 5. haven’t come; 6. haven’t finished; 7. never gone; 8. haven’t called. Ushtrimi VIII “Match who said what”, faqe 48, libri i nxënësit:

1. What’s on today? __ cinemagoer 2. Open the textbooks at page 30.__ teacher 3. Will you kindly show me the way to the nearest hotel? __stranger 4. I’d like to see the meny card. __ dinner at the restaurant

55

5. Open your mouth please. Open wide. __ dentist 6. How much does this cost? How much is this shirt? How much? __buyer at a

shop 7. Sorry I’m late. May I come in? __student who is late for the lesson 8. Tickets, please. __ticket collector

Ushtrimi IX. Faqe 49, po aty 1. has begun/has taken; 2. has not finished; 3. have just come back; 4. have told; 5. gone out

Ushtrimi II, faqe 35, fletore e punës 1. c; 2. a; 3. b; 4. f; 5. i; 6. g; 7. d; 8. e; 9. j; 10. h

Ushtrimi V, faqe 36, po aty Renditja e foljeve sipas radhës së fjalive: called; spoken; met; finished; arrived; spent; found; had; cut; bought

Ushtrimi V, faqe 36-37, fletore e punës. 1.c; 2. a; 3. d; 4. h; 5. f; 6. b; 7. e; 8. g

Unit 10 Byron in Albania

Faqe 51-55 libri i nxënësit dhe faqe 39-42, fletore e punës

Ora e mësimit fillon me kontrollin frontal dhe individual të detyrave të shtëpisë. Nëse mësuesi nuk ka dhënë detyra të tjera, atëhere ai kontrollon zgjidhjen e ushtrimit VII, faqe 48, libri i nxënësit, si dhe ushtrimi XVI, faqe 50. Eshtë shpjeguar tashmë disa herë mënyra e kontrollit të fjalorit anglisht-anglisht. Kontrolli i dijes mund të fillojë me një rilexim i pjesës “Animals in danger” nga nxënësit, pastaj mësuesi do t’u drejtojë nxënësve pyetjet kuptimore në fund të kësaj pjese. Mund të zhvillohet gjithashtu ushtrimi II “Phonetics”, duke e vënë theksin te ritmi i fjalive dhe dy rrokjet e theksuara, në fillim dhe në fund të fjalive. Shpjegimi i lëndës së re fillon me tregimin e pjesës nga mësuesi, kur nxënësit i kanë librat mbyllur, pastaj ata hapin librat dhe ndjekin leximin e mësuesit i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nxënësit praktikohen në dhënien e ritmit ngritës dhe zbritës në fjalitë që përmban ushtrimi II “Phonetics”, faqe 52, libri i nxënësit. Nxënësit ndahen në grupe të vogla dhe praktikojnë dialogun IV, në faqen 40, fletore e punës. I kushtohet kujdes zhvillimit të mendimit krijues të nxënësve dhe zhvillimit të shprehive të të folurit të tyre. Diskutimi në faqen 42, të fletores së nxënësit, do të kërkojë shumë kohë. Duhet të marrin pjesë aktive të gjithë nxënësit. Klasa mund të ndahet në grupe me nga 4-6 nxënës në vartësi të numrit të nxënësve të klasës. Pasi ata

56

të punojnë në mënyrë të pavarur, nën kontrollin e mësuesit, ata mund të vijnë dhe të konkurojnë para klasës, se cili grup e interpreton dialogun më mirë. Të bollshme janë edhe ushtrimet e gramatikës në librin e nxënësit: ushtrimi IV, faqe 52, ushtrimi VI, VII dhe VIII faqe 53, po aty dhe ushtrimi IX, faqe 54, po aty. Ka ende ushtrime të këtij lloji në fletoren e nxënësit: ushtrimi I, faqe 39, ushtrimi III, V dhe VI në faqen 40-41, fletore e nxënësit. Ushtrimi X dhe XI, mund të përdoren për zhvillimin e shprehive të lexim-kuptimit, bashkë me ndonjë pjesë tjetër nga shtojca në fund të librit. Si detyrë shtëpie përveç pyetjeve kuptimore në fund të mësimit të ri, dhe fjalorit anglisht-anglisht në ushtrimin XII faqe 55, libri i nxënësit, mund të jepet edhe ushtrimi II. Opposite verbs, faqe 39, fletore e punës. Zgjidhjet: Ushtrimi I, faqe 39, fletore e punës

1. A: Did you see/was/ had not sen B: haven’t seen

2. A: is/ haven’t seen B: is/haven’t seen

3. A: Did you get B: got/had already made A: was B: had/ were eating/ stopped by/ invited/had already eaten/ was not hungry

4. A: did you do B: had already seen/ went

Ushtrimi II, faqe 39, po aty. 1. f; 2. k; 3. i; 4. m; 5. l; 6.a; 7. j; 8. d; 9. b; 10. g; 11. c; 12. n; 13.h; 14. o; 15. e.

Ushtrimi III, faqe 40, po aty. had been/ hadn’t gone to bed/ had been/ had left/ had I left.

Ushtrimi V. Faqe 40, po aty. 1. have already finished 2. had already fnished 3. had already started 4. has already started 5. had already left

Ushtrimi VI, faqe 40-41, po aty. 1. was studying 2. had finished 3. was washing 4. had already washed/ was putting them away

Ushtrimi VIII, faqe 41, po aty. 1. had saved/bought 2. had dried/was putting them away 3. after I had looked both ways/ pulled out 4. had played/ went into

Ushtrii IX, faqe 42, po aty. 1. had just gone 2. had stopped 3. had forgotten 4. had not seen her for ages 5. had just cleaned it 6. had already eaten

57

Ushtrimi V. Faqe 52-53, libri i nxënësit. 1. b; 2. a; 3. a; 4. b

Ushtrimi VII, faqe 53, po aty. 1. had left; 2. have finished; 3. have eaten; 4. had ordered; 5. have made; 6. had told; 7. had had; 8. has started; 9. have turned

Ushtrimi VIII, faqe 53, po aty. 1. was studying; 2. had finished; 3. was washing; 4. had already washed, was putting them away.

Ushtrimi IX, faqe 54, po aty. happened/decided/ were waiting/realized/ had forgotten/ was/ hurried/ rang/ were working/ heard/ found/ drove/ met/ did not have/ had said/ run/ got/ were sitting/saw/ started

Unit 11 To be on time

Libri i nxënësit faqe 56-60 dhe fletore e punës faqe 43-46.

Mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë, ndërsa kontrolli individual i dijes do të fillojë me rileximin e pjesës “Byron in Albania”, para se mësuesi t’ju drejtojë nxënësve pyetjet në fund të kësaj pjese të cilat vlerësojnë përvetësimin e mësimit nga nxënësit. Ushtrimi XII, në faqe 55, kontrollohet në këtë mënyrë: Caktohen dy nxënës që të lexojnë përkufizimet e fjalëve në anglisht, ndërsa të tjerët me dëgjim, duhet të gjejnë fjalët që u korrespondojnë këtyre përkufizimeve. Mësimi i ri fillon me tregimin e pjesës nga mësuesi, nxënësit dëgjojnë anglishten e mësuesit, duke i pasur librat mbyllur. Pastaj ata hapin librat dhe ndjekin leximin e pjesës nga mësuesi dhe shpjegimin e fjalëve të reja në kontekst. Pjesa rilexohet nga dy-tre nxënës. Nxënësit mund të ushtrohen në intonacionin zbritës dhe ngritës të fjalive që përmban ushtrimi II, i fonetikës, faqe 57. Etapa tjetër e mësimit i kushtohet ushtrimeve që zhvillojnë të folurit e nxënësve. Këtu mund të përfshiheshin: ushtrimi IV, faqe 57, ushtrimi IX, faqe 58-59, libri i nxënësit. Dialogu III, faqe 43-44, fletore e punës. Nuk duhen harruar dy synimet e këtij dialogu, zhvillimi i të folurit dhe mendimit krijues të nxënësve. Edhe dy ushtrimet e tipit Mix and Match, ushtrimi IV, dhe V, faqe 44, fletore e punës, mund të ndihmojnë në zhvillimin e shprehive të të folurit të nxënësve.

58

Ushtrimet që ngulisin shprehi gramatikore në këtë mësim janë: ushtrimi V, faqe 57-58, ushtrimi VI, VII dhe VIII faqe 58 dhe ushtrimi X, faqe 59, libri i nxënësit. Tre mund të ishin ushtrimet që mësuesi i shfrytëzon për komponentin e lexim-kuptimit: Ushtrimi XI “Reading” faqe 59, ushtrimi XIII “For Fun”, faqe 59-60, libri i nxënësit dhe një pjesë leximi të zgjedhur nga shtojca në fund të librit. Meqenëse ushtrimi XI, faqe 59, libri i nxënësit, ka tetë pyetje kuptimore ose pjesa e leximit, që mund të caktohet nga shtojca në fund të librit, ka fjalor dhe pyetje kuptimore, atëherë mësuesi mund të japë njërën prej këtyre pjesëve të leximit, si detyrë shtëpie, përveç ushtrimit I “Questions for discussion”, faqe 57, dhe ushtrimit XIV, faqe 60, që edhe këto janë pjesë e detyrës së shtëpisë. Zgjidhjet e ushtrimeve: Ushtrimi II, faqe 43, fletore e punës

1. f; 2. d; 3. h; 4. g; 5. a; 6. c; 7. b; 8. j; 9. i; 10. e Ushtrimi IV, faqe 44, po aty.

1. i; 2. c; 3. h; 4. b; 5. e; 6. a; 7. f; 8. d; 9. g Ushtrimi V, faqe 44 po aty

1. e; 2. i; 3. a; 4. b; 5. c; 6. g; 7. h; 8. d; 9. f Ushtrimi VII, faqe 46, po aty.

1. d; 2. i; 3. g; 4. h; 5. b; 6. e; 7. f; 8u. C; 9. a; 10. j

Libri i nxënësit Ushtrimi V, faqe 57-58

1. have been walking; 2. has ben working; 3. have read; 4. have walked; 5. have been reading

Ushtrimi VI, faqe 58, po aty. 1. had been driving too fast; 2. had been crying; 3. had been plying with fire; 4. was standing under a tree

Ushtrimi VII, faqe 58, po aty. 1. is watching/ has been watching 2. is waiting/ has been waiting 3. are doing/have been doing 4. are talking/ have been talking 5. St. 1: am sitting; St. 2. am working

Ushtrimi VIII, faqe 58, po aty Format e pasakta, që duhen prishur:

12. We’ve lived; 13. I’ve always liked; 14. have worked; 15. I’ve been forgetting; 16. He’s been writing; 17. I’ve played; 18. been winning; 19. been seen/ ‘ve looked

59

Ushtrimi IX, faqe 58-59, po aty. had been working; had not looking forward to; had been dealing with; had been waiting for ages; had read;

Ushtrimi X, faqe 59, po aty. 1. had been playing tennis/ had not won 2. had been walking 2. had been watching it 4. had stopped smoking/ was smoking 5. has been aching 6. was lying/ had bought it/ had been reading

Unit 12 Wag the Dog

Libri i nxënësit faqe 61-65 dhe fletore e punës faqe 47- 50

Ora e mësimit mund të fillojë me korrigjimin frontal të detyrave të shtëpisë. Në qoftë se mësuesi ka dhënë për detyrë shtëpie një pjesë leximi, siç u rekomandua në mësimin e mëparshëm, atëherë fillohet me pyetjet frontale mbi pjesën. Nxënësit ju përgjigjen pyetjeve. Copa e dhënë për detyrë shtëpie edhe mund të lexohet nga disa nxënës me zë të lartë. Ose ora mund të fillojë me pyetjet kuptimore të mësimit XI. To be on time. Nëse klasa është e prapambetur, kjo copë mund të rilexohet nga disa nxënës për të përmirësuar shqiptimin e tyre. Nëse klasa ka nxënës shumë të përparuar në anglisht, atëherë atyre mund t’ju kërkohet që ta thonë përmbajtjen e pjesës së leximit me fjalët e tyre. Në vijim të kontrollit të dijes, mësuesi si zakonisht, verifikon përvetësimin e fjalorit nga ana e nxënësve, me metodën të cilën e kemi përsëritur disa herë. Nëse ka kohë të mjaftueshme para mbarimit të orës së mësimit, nxënësit mund të praktikojnë intonacionin ngritës të fjalive që përmban ushtrimi II i fonetikës, në faqen 61. Në një etapë të dytë mund të zhvillohen ushtrimet që përforcojnë shprehi të zhvillimit të të folurit të nxënësve. Këtu mund të grupoheshin këto ushtrime në fletoren e punës së nxënësit: ushtrimi VI “dialogue”, faqe 48, i cili synon gjithashtu të zhvillojë mendimin krijues të tyre, ushtrimi II “Opposite adjectives”, faqe 47; ushtrimi IV, faqe 48; ushtrimi VII, faqe 49. Për të ngulitur shprehitë gramatikore mund të zhvilloheshin këto ushtrime nga libri i nxënësit: ushtrimi IV, V dhe VIII në faqen 62-63. Pas këtyre ushtrimeve rekomandohen ushtrimet e lexim-kuptimi: Ushtrimi IX “For Fun”, faqe 63, libri i nxënësit, ushtrimi X “Reading” faqe 64, po aty, dhe ndoshta një pjesë tjetër leximi nga shtojca në fund të librit. Ushtrimet që ngulisin shprehi të të shkruarit janë: ushtrimi III, faqe 47-48, ushtrimi IX faqe 49-50 te fletore e punës dhe ushtrimi VI, faqe 63 te libri i nxënësit.

60

Zgjidhjet: Ushtrimi II, opposite adjectives, faqe 47, fletore e punës.

1. f; 2. l; 3. o; 4. m; 5. c; 6. i; 7. a; 8. k; 9. g; 10. b; 11. e; 12. n; 13. h; 14. d; 15. j Ushtrimi IV, faqe 48, po aty.

1. b; 2. e; 3. f; 4. i; 5. g; 6. a; 7. h; 8. d; 9. j; 10. c Ushtrimi V, faqe 48, po aty.

1. The film may be banned. 2. The machine hadn’t been used for ages. 3. The new drug was being tested. 4. The situation had been under control. 5. Nancy was offered a pay increase. 6. The mistakes need to be corrected.

Ushtrimi VII, faqe 49, po aty. 1. a; 2. e; 3. j; 4. c; 5. b; 6. f; 7. g; 8. d; 9. h; 10. i

Ushtrimi VIII, faqe 49, po aty. 1. being used; 2. working; 3. to be treated; 4. to give up; 5. to be invited to; 6. on being taken seriously

Libri i nxënësit Ushtrimi IV, faqe 62.

1. are made; 2. must not be left; 3. was built; 4. will be finished; 5. will be repaired; 6. are made of; 7. have been finished

Ushtrimi V, faqe 62-63, po aty. 1. was being cooked; 2. “Red Sunset” was painted; 3. were you interested in; 4. had been finished; 5. should be taken; 6. is going to be performed; 7. will be spoken; 8. are going to be prepared by

Ushtrimi VI, faqe 63, po aty. 1. This room is cleaned every day. 2. Glass is made from sand. 3. Stamps are sold at a post office. 4. Football is played in most countries. 5. This machine is not used very often. 6. What is this machine used for? 7. How often is the room cleaned?

Ushtrimi VII, faqe 63, po aty. 1. These houses were built about 50 years ago.

61

2. Ana’s bicycle was stolen last week. 3. When was television invented? 4. How was the window broken? 5. Why was the letter sent to the wrong address?

Ushtrimi VIII, faqe 63, po aty. 1. The boy bought the newspaper. 2. Many students attended the lecture. 3. Everyone heard the sound. 4. We are not allowed to smoke in the cinema. 5. John did the work.

Unit 13 Those difficult requests.

Libri i nxënësit faqe 66-70 dhefletore e punës faqe 51-54.

Mësuesi u thotë nxënësve ta rilexojnë pjesën “Wag the dog” me zë të lartë dhe pastaj u drejton pyetjet në fund të kësaj pjese. Nuk duhet harruar edhe ushtrimi XI, faqe 63-64, i cili kontrollon nivelin e përvetësimit të fjalëve të reja nga nxënësit. Mësim i ri fillon me tregimin e përmbajtjes së pjesës “Those difficult request”, nga mësuesi. Nxënësit ndjekin anglishten e mësuesit me libra mbyllur. Pastaj ata hapin librat dhe ndjekin leximin dhe shpjegimin e fjalëve të reja nga mësuesi. Pastaj pyeten dy-tre nxënës që të bëjnë përforcimin e mësimit, duke e rilexuar pjesën e re. Në një seancë tjetër mësimore mund të zgjidhen ushtrimet që zhvillojnë shprehi të të folurit të nxënësve: ushtrimi V, ushtrimi VI, faqe 67, ushtrimi VII, faqe 67-68, ushtrimi XII, faqe 69, libri i nxënësit. Në fletoren e punës: ushtrimi I, faqe 51, ushtrimi II, faqe 51-52 ; ushtrimi III, faqe 52, ushtrimi VII, faqe 53, ushtrimi IX, faqe 54. Siç shihet numri i ushtrimeve që zhvillojnë të folurit, në këtë mësim, është i madh dhe mund të kërkojë më shumë se një orë mësimi. I takon mësuesit që të planifikojë kohën dhe disa prej tyre t’i zhvillojë në një orë tjetër. Në ushtrimet që zhvillojnë shprehi të shkrimit të gjuhës janë: ushtrimi IV, faqe 67, ushtrimi VIII dhe X, faqe 68, ushtrimi XI, faqe 68-69, libri i nxënësit. Dhe ushtrimi V dhe VI, faqe 52-53, fletore e nxënësit. Përveç pyetjeve kuptimore të pjesës, dhe ushtrimit të fjalorit në faqen 70, mësuesi mund të japë si detyrë shtëpie ushtrimin XIII dhe XIV, faqe 67, libri i nxënësit. Zgjidhjet: Ushtrimi IV, faqe 66, libri i nxënësit.

1. can’t come; 2. can speak; 3. can’t hear; 4. can’t find; 5. can see

62

Ushtrim V, faqe 67, po aty. 1. can I use; 2. may I use; 3. can I watch; 4. may I borrow; 5. can I make; 6. may I sit down; 7. can I play

Ushtrimi VIII, faqe 68, po aty. 1. have to wear; 2. have to take; 3. has to read; 4. have to speak; 5. has to travel; 6. have to hit

Ushtrimi X, faqe 68, po aty. 1. (e) asking permission 2. (b) giving an order 3. (a) asking for advice 4. (f) inviting 5. (j) offering help 6. (c) making a suggestion 7. (d) refusing permission 8. (i) making a request 9. (h) expressing a wish

Ushtrimi XI, faqe 68-69, po aty. 1. should watch the ball; 2. should go to bed; 3. should brush your teeth; 4. should visit; 5. shoud wear seat belts; 6. shoul read it

Në fletoren e ushtrimeve: Ushtrimi V, faqe 52.

1. didn’t have to ; 2. don’t have to; 3. doesn’t have to; 4. didn’t have to; 5. don’t have to

63

TEST 2 Student’s name...............

I. Say what the speaker is doing. After each sentence write one of the following phrases.

(a)asking for advice; b) giving an order; c) making a suggestion; d) refusing permission; e) asking permission; f) inviting; g) offering food; h) expressing a wish; i) making a request; j) offering help.

1. Will you have a piece of cake? ................................... 2. May I sit down? ................................... 3. You must report to me every day. ................................... 4. What jobs should I apply for? ................................... 5. Would you like to spend a day with us? ................................... 6. Shall I do the washing up? ................................... 7. Shall we sit outside? ................................... 8. I’m sorry. You can’t park here. ................................... 9. Could you fill in this form? ................................... 10. We really must have a nice big party. ...................................

II. Write the comparative form of the words in brackets. 1. Sport is (interesting) than politics. 2. Can’t you think of anything................. (intelligent) to say? 3. Well, the place looks.............. (clean) now. 4. You need to draw it................... (carefully). 5. The weather is getting................ (bad). 6. The program will be shown at ................ (late) date. 7. The mobile phone would be a ............... (useful) present. 8. I’ll try to finish the job.............. (soon) 9. It was ............. (busy) than usual in town today. 10. Moza looks............... (thin) than she did.

III. Mix and Match. ● Has everyone been informed ● from the car park ● Everything possible is beng ● of the latest changes? ● The project was completed ● village near here. ● Have all the rooms been ● you more than a week ago. ● The bottles are filled before the labes ● done to find the children. ● The car was stolen ● on time. ● He was forced to resign after ● are put on. ● The tickets were posted to ● the company made a huge loss. ● The books are printed ● booked yet? ● It was filmed in an old ● by a subcontractor.

IV. Write down the opposite of each words in A by choosing the words from B.

A B to stop _____ to take to laught_____ to turn off

64

to open_____ to dislike to come_____ to borrow to work_____ to depart to bring_____ to start to learn_____ to answer to lend_____ to push to turn on_____ to close to ask_____ to teach to like_____ to cry to sell_____ to play to pull_____ to go to sit down_____ to buy to arrive_____ to stand up

V. Put the verbs in the past perfect.

I felt really tired when I took the train to work yesterday because my wife and I (1. be)......................... to a party the evening before. We (2. go, not).................. to bed until after one. I (3. have, be) ...................... on the train long when I had a bit of a shock. I suddenly realized that I (4. leave)...................my wallet at home. Then I began to wonder. (5. leave)....................... it in the office the day before. I just couldn’t remember. I wanted to go back to bed. I felt awful.

Pergjigjet: Ushtrimi I

1. (g) offfering fond 2. (e) asking permission 3. (b) giving an orden 4. (a) asking for advice 5. (f) inviting 6. (j) offering help 7. (c) making a sugjestion 8. (d) refusing permission 9. (i) making a request 10. (h) expressing a wish

Ushtrimi II 1. more interesting; 2. more intellegent; 3.cleaner; 4. more carefully; 5. worse; 6. later; 7. more useful; 8. sooner; 9. busier; 10 thinner

Ushtrimi III 1. b; 2. e; 3. f; 4. i; 5. g; 6. a; 7. h; 8. d; 9. j; 10. c

Ushtrimi IV 1. f; 2. k; 3. i; 4. m; 5. l; 6.a; 7. j; 8. d; 9. b; 10. g; 11. c; 12. n; 13.h; 14. o; 15. e.

Ushtrimi V. Put the verbs in the past perfect 1.had been; 2. hadn’t gone to bed; 3. had been; 4. had left; 5. had I left it

Vetëvlerësimi Nivelet: 01 - 10: fillestar 11 - 20: nën mesatar 21 - 30: mesatar 31 - 40: mbi mesatar 41 - 50: i përparuar

65

Units 14- 17

Libri nxënësit faqe 71-91dhe fletore e punës, faqe 55-62.

Këto tre mësime bashkë me përsëritjen e fundit Unit XVII, përbëjnë pjesën përmbyllëse të librit. Mësuesi duhet t’i kombinojë këto pjesë me ushtrimet e leximit dhe të fjalorit në shtojcën nga faqja 95-114. Gjatë kësaj periudhe mësuesi duhet të planifikojë dhe të hartojë Testin III dhe katër detyrat në internet sipas temave të përmendura më sipër. Për të katër pjesët (Unit XIV, I’ll teach him a lesson!; Unit XV. If all the seas were one sea; Unit XVI. “You should have called the police” si dhe mësimi i fundit i përsëritjes: Unit XVII. Telephoning someone) duhet të ndiqet e njëjta metodë mësimore. Tekstet lexohen dhe shpjegohen nga mësuesi dhe ndiqen nga nxënësit me libra hapur. Rilexohen nga nxënësit. Ushtrimet e aparatit metodik zhvillohen sipas kësaj radhe: Nxënësit ju përgjigjen pyetjeve të dëgjim –kuptimit; ata imitojnë dhe praktikohen me ritmin e ushtrimeve fonetike; pastaj zgjidhen ushtrimet që zhvillojnë të folurit e nxënësve, ushtrimet e gramatikës, ato të leximit dhe në fund ushtrimet e humorit. Edhe kontrolli i detyrave të shtëpisë, si gjithmonë bëhet në dy forma: individuale dhe frontale. Në kontrollin e dijes, para se të fillojë shpjegimi i copës së re për secilin mësim, përfshihen të njëjtit tip ushtrimesh. Pyeten fjalët e reja në formë Mix and Match. Nxënësit pyesin njëri –tjetrin për të bërë lidhjen e përkufizimeve të fjalëve me fjalët korresponduese në anglisht. Ata duhet t’ju përgjigjen pyetjeve kuptimore në fund të secilës pjesë. Ndërsa poemën në mësimin XV ata duhet ta mësojnë përmendësh dhe të dinë ta recitojnë para klasës me ritmin dhe intonacionin e duhur.

Zgjidhjet.

Unit XIV, I’ll teach him a lesson! Ushtrimi V, faqe 72-73, libri i nxënësit.

1. a; 2. e; 3. d; 4. b; 5. c Ushtrimi VI, faqe 73, po aty.

1. studies/will pass; 2. has/will speak; 3. go to bed/ will feel better; 4. helps/will get

Ushtrimi VII, faqe 73, po aty. 1. it rains/ will carry; 2. sleep late/wll not be; 3. have/will bring/ 4. goes away/ will write; 5. will miss you/ go away; 6. will stop/want to cross; 7. will be hungry/ do not eat; 8. will you hel. Asks

Ushtrimi V, faqe 78, pa aty. 1. went uphill/ would get; 2. had/ would come to see you; 3. came/would take; 4. spread/ would come; 5. got/ could see

Ushtimi XII, faqe 88-89, po aty. 1. have been waiting; 2. had been waiting; 3. had been working/ worked; 4. had seen; 5. had cried

66

Fletore punës (Workbook). Ushtrimi I, faqe 55.

1. h; 2. g; 3. c; 4. f; 5. j; 6. d; 7. i; 8. a; 9. e; 10. b Ushtrimi II, faqe 55, po aty.

1. g; 2. l; 3. n; 4. h; 5. a; 6. j; 7. o; 8. b; 9. f; 10. m; 11. c; 12. i; 13. d; 14. k; 15. e Ushtrimi VI, faqe 56-57, po aty.

1. b; 2.h; 3. e; 4. a; 5. i; 6. d; 7. g; 8. c; 9. f; 10. j Ushtrimi I, faqe 59, po aty.

1. h; 2. d; 3. f; 4. a; 5. c; 6. e; 7. b; 8. g Ushtrimi III, faqe 59-60, po aty.

1. a; 2. f; 3. e; 4. d; 5. b; 6. g; 7. c; 8. i; 9. h. Mësuesi mund të planifikojë katër orë mësimi të plota për punën e pavarur të nxënësve në internet. Ora e mësimit për katër temat e punës së pavarur të nxënësve në internet mund të organizohej në këtë mënyrë: mësuesi u jep temën. Ata përgatisin materialin e temës, e përvetësojnë atë dhe vijnë para klasës për ta mbrojtur në gjuhën angleze. Nëse ekziston mundësia, ata mund ta bëjnë mbrojtjen me power point. Nxënësit i ruajnë punët e tyre në arkivën e tyre elektronike. Katër temat e punës së pavarur: 1. Search the internet and find more information on Mother Teresa. Share your

findings with your class mates next lesson. 2. Search the internet and find more information on “endangered spices”. Share

your findings with your classmates next lesson. 3. Search the internet and find more information on “Byron’s Letters to his

mother”. Share your findings with your classmates next lesson. 4. Search the internet and find more information on the movie “Wag the Dog”.

Share your findings with your classmates next lesson. Në qoftë se mësuesi nuk i ka shfrytëzuar të gjitha pjesët e leximit jashtë klase gjatë vitit shkollor, atëherë ai mund të planifikojë orë të vecanta për t’i zhvillur ato në fund të vitit. Sasia e orëve që mund të planifikohet për këto lexime jashtëklase, varet nga koha që ka në dispozicion mësuesi si dhe nga niveli i përvetësimit të anglishtes nga nxënësit. Në pjesën e fundit të këtij udhëzuesi metodik, i kemi rigrupuar të gjitha ushtrimet e të dy librave, ushtrimet e librit të e nxënësit dhe fletores së punës, sipas komponentëve kryesorë të përvetësimit të anglishtes, në mënyrë që mësuesi të bëjë ndarjen dhe planifikimin e tyre për çdo njësi mësimore duke u mbështetur në përvojën dhe metodën e tij të mësimdhënies. Ushtrimet fonetike Ushtrimet fonetike zёnё gjithmonё vendin e dytё nё aparatin metodik tё tekstit. Ato vijnё menjёherё pas ushtrimeve dёgjim-kuptim nё fund tё secilёs pjesё. Nё ushtrimet fonetike mёsuesi duhet t’ju kushtojё vёmendje tё veçantё theksit tё fjalёs, intonacionit dhe muzikalitetit tё fjalisё. Kёto ushtrime ndihmojnё nё aktivizimin e nxёnёsve dhe gjallёrimin e atmosferёs sё mёsimit. Nё tё dy librat, bashkё me fletoren e punёs, janё 21 ushtrime fonetike gjithsej. Ato janё nё faqet: 3 (II); 8 (II); 13 (II); 18 (II); 23 (II);

67

29 (II); 30 (II);34 (II); 40 (II);47 (II); 52 (II); 57 (II); 61 (II); 66 (II); 72 (II); 77 (II); 81 (II); 85 (II) dhe nё fletoren e punёs: 7 (I); 11 (I) dhe 31. Fjalor i ilustruar (illustrated vocabulary) Pёrveç shpjegimit tё kuptimit tё fjalёve tё reja me pёrkufizimin apo perifrazimin nё gjuhёn angleze, nё tё dy librat e klasёs sё tetё janё pёrfshirё shumё ilustrime dhe figura qё bёjnё lidhjen e kuptimit tё fjalёs mё figurёn pёrkatёse. Pёrveç ngulitjes sё kuptimit tё fjalёs, synimi kёtyre ilustrimeve ёshtё tё zhvillojё shijet estetike dhe punёn e pavarur individuale tё nxёnёsit kur ai i shkruan kuptimet e fjalёve poshtё figurave. Ushtrime tё kёtij lloji janё nё faqet: 5-6 (XIII); 9-10 (VIII); 12-13 (V); 16-17 (V); 21-22 (VIII); 25-26 (VIII); 30 (XII); 33-34 (VIII); 37-38 (VIII); 41 (VII); 44-45 (VI); 49-50 (IX); 53-54 (VIII); 57 (VIII); 60-61 (VI). Ushtrime krijuese dhe gjuha e folur (oral class) Bashkё me synimin kryesor pёr tё zhvilluar shprehitё e komunikimit nё gjuhёn angleze nё situata tё ndryshme ligjёrimore, kёto ushtrime tё tipit dialog, synojnё gjithashtu tё nxisin iniciativën dhe mendimin krijues duke i rikonstruktuar dialogët nё situata tё ndryshme me zёvendёsim fjalish dhe idesh siç sugjerohet nё kёrkesat e kёtij ushtrimi: Make your own dialogue. Janё rreth 32 ushtrime tё kёtij lloji, tё cilat pёrveç renditjes sё librit, mёsuesi mund t’i planifikojё dhe ri-rendisё ato sipas pёrvojёs sё vet njёvjeçare qё ka fituar nё eksperimentimin e kёsaj metode. Ushtrimet krijuese tё gjuhёs sё folur janё nё kёto faqe: f. 5 (VII); f. 6 (VIII); f. 9 (IV dhe V); f. 11 (IX); f. 16 (IX); f. 19 (IV); f. 26 (VIII); f. 32 (X); f. 35 (IV); f. 36 (VIII); f. 44 (IX); f. 49 (X dhe XI); f. 57 (IV); f. 68 (IX dhe X); f. 69 (XII); f. 78 (VIII); dhe nё fletoren e punёs nё faqet: f. 7 (II); f. 9 (IV); f. 12 (IV); f. 16 (IV); f. 20 (VII); f. 25 (VII); f. 32 (IV); f. 35 (III); f. 43 (III); f. 48 (VI); f. 51 (II); f. 55 (III); dhe f. 60 (V). Humori Humori synon ta çlodhё dhe ta argёtojё nxёnёsin. Ushtrimet Time for fun (koha pёr humor) e rrisin interesin e nxёnёsit pёr gjuhёn. Pjesёt e humorit kanё parasysh veçoritё e moshёs dhe janё kryesisht clean humor ose classroom humor. Kёto pjesё humoristike mund tё klasifikoheshin si ushtrime leximi, si ushtrime pёr zhvillimin e tё folurit ose si ushtrime pёr tё zhvilluar punёn e pavarur tё nxёnёsit. Mёsuesi mund tё ndjekё renditjen e tyre tё zakonshme nё tekst ose mund t’i planifikojё ato kur ta shohё ai tё arsyeshme, pёr tё thyer monotoninё e klasёs dhe pёr ta gjallёruar orёn e mёsimit. Ka 17 pjesё tё tilla humoristike afёrsisht njё nё çdo njё njёsi mёsimore (unit), ndёrsa nё mёsimet e pёrsёritjes janё planifikuar fjalёkryqe. Pjesёt Time for fun janё vendosur nё kёto faqe: f. 7 (VI); f. 12 (X); f. 16 (X); f. 21 (X); f. 28 (XII); f. 32 (XII); f. 69 (XIII); f. 73 (IX); f. 79 (X); f. 83 (VIII); f. 90 (XVII). Ushtrime tё tipit “lojё”. Ushtrimet e tipit mix and match duhet tё zhvillohen si lojё ose si punё e pavarur nё klasё apo nё shtёpi. Ka reth 24 ushtrime tё kёtij lloji dhe ato, me pak pёrjashtime, janё vendosur kryesisht ne fletoren e punёs. Nё workbook ato janё nё kёto faqe: f. 15 (I); f. 24 (IV); f. 26 (IX); f. 26 (IX); f. 27 (II); f. 28 (IV, VI dhe VII); f. 35 (VII); f. 39 (II); f. 43 (II); f. 44 (V); f. 46 (VII dhe IX); f. 47 (II, IV dhe VII); f. 55 (II); f. 59 (III) dhe nё librin e nxёnёsit nё faqet f. 11 (VII); f. 30 (IV); f. 48 (IV); f. 48 (VIII); f. 72 (V) dhe f. 88 (X).

68

Ushtrimet e Gramatikës Mёsuesi nё asnjё rast nuk do tё caktojё orё tё veçantё pёr tё shpjeguar çёshtjet gramatikore. Kur hasen, ato do tё trajtohen vetёm nё funksion tё zbёrthimit tё pjesёs dhe jo tё bёhet gramatikё pёr hir tё gramatikёs. Shpjegimet e shkurtra gramatikore ngjajnё mё shumё me shёnime pёr tё sqaruar kuptimin e pjesёs (Notes to the text), prandaj edhe shembujt ilustrues me tё cilёt shpjegohen fenomenet gramatikore, janë nxjerrё nga copa. Nё aparatin metodik tё copёs ka ushtrime tё veçanta pёr tё ngulitur dukuritё gramatikore qё hasen nё text. Nё trajtimin e çёshtjeve gramatikore ёshtё pasur parasysh shqipfolёsi dhe vёshtirёsitё fonetike dhe gramatike qё paraqit gjuha angleze pёr nxёnёsin shqiptar. Nё kёtё kuptim libri anglishtja pёr klasё e tetё ndihet qё ёshtё hartuar kryesisht pёr shqipfolёsin qё mёson anglisht. Temat gramatikore qё dalin nё copat e pёrfshira nё tekst kanё kёtё renditje: present tense ; the present continuous; expressing past time; used to; the past continuous ; the future tense; going to + infinitive; revision of adjectives, comparative and superlative; the present perfect; present and past perfect; the passive voice; revision of modal verbs; first conditional; second conditional; third conditional; revision of phrasal verbs. Leximi (Reading) Këto lloje ushtrimesh leximi synojnё tё rrisin punёn e pavarur tё nxёnёsit. Siç u përmend, leximet janё pajisur me fjalor, me ilustrime dhe me pyetje kuptimore pёr secilёn copё. Si tё tilla ato mund tё shёrbejnё edhe si ushtrime pёr tё zhvilluar tё folurit, prandaj edhe nё fund tё librit shtojca me ushtrimet e leximit ёshtё titulluar: Texts for reading and talking Pёrveç kёtyre 20 copave nё fund tё librit, pёr rritur punёn e pavarur ose pёr orёt qё mёsuesi ka nё dispozicion, mund tё pёrdoren pjesёt e tjera tё lexim-kuptimit nё libёr janё vendosur nё kёto faqe: f. 6 (IV); f. 12 (VI); f. 17 (XII); f. 21 (XII); f. 28 (XIII);f. 33 (XIII); f. 38 (XIV); f. 45 (XII); f. 49 (XIV); f. 55 (XI); f. 59 (XI); f. 64 (X); f. 69 (XIV); f. 74 (X); f. 79 (XI); f. 84 (IX); dhe f. 90 (XVII). Shkrimi (writing) Tё dy librat e anglishtes pёr klasёn e tetё, libri i nxёnёsit dhe ai i ushtrimeve, pёrmbajnё shumё ushtrime qё zhvillojnё komponentin e shkrimit. Ato mund tё zhvillohen nё klasё ose tё jepen si detyrё shtёpie. Ushtrimet e shkrimit janё nё kёto faqe: nё librin e nxёnёsit: f. 5 (IV, V); f. 14 (IV); f. 15 (VII); f. 16 (X); f. 18 (I); f. 19 (V); f. 24 (IV); f. 25 (V); f. 27 ( X); f. 30 (V, VI); f. 19 (V); f. 24 (IV); f. 25 (V); f. 27 (X); f. 30 (V, VI); f. 31 (VII, VIII, IX); f. 32 (X); f. 35 (V); f. 36 (VI, VII); f. 37 (IX, X, XII); f. 47 (V); f. 48 (VI, VII); f. 49 (XI); 52 (IV); f. 53 (VI, VII, VIII); f. 54 (IX); f. 57 (V); f. 58 (VI, VII, IX); f. 59 (X); f. 62 (IV, V); f. 63 (VI, VII); f. 67 (IV); f. 68 (VIII, X); f. 73 (VI); f. 78 (VII); f. 79 (VII); f. 82 (IV); f. 83 (V); f. 86 (V, VI); f. 87 (VIII); f. 88 (X, XII); f. 89 (XIV, XV, XVI) dhe nё fletoren e punёs nё faqet: f. 3 (I, II, III, IV); f. 4. (V, VI, VII, VIII, IX); f. 5 (IX, XI, XII); f. 7 (I, III); f. 8 (IV, V); f. 10 (VIII); f. 11 (II, III); f. 13 (VII, VIII, IX); f. 15 ((III); f. 18 (V); f. 19 (I, II); f. 23 (III); f. 24 (V); f. 26 (VI); f. 27 (III); f. 30 (XII); f. 31 (I, III); f. 32 (V); f. 33 (VII); f. 36 (IV, V); f. 38 (IX); f. 39 (I); f. 40 (III, IV, V); f. 42 (IX); f. 46 (VIII); f. 47 (III); f. 49 (VIII); f. 52 (IV, V); f. 53 (V); f. 56 (VIII); f. 57 (VIII); f. 58 (IX); f. 59 (II); f. 60 (IV) dhe f. 62 (VII).

69


Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar:

• 3 orë javore ose 90 orё mësimi.

• 15 njёsitё e reja mësimore (Units) X 5 orё secila= 15 x 5 = 75 orё.

• 4 mёsime pёrsёritjeje X 2 orё secila = 8 orё

• 75+8= 81 orё gjithёsej.

• 90 – 81 = 9 orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit. Këto 9 orë do të shfrytëzohen për tre testet e parashikuar në librin e mesuesit, si edhe për orët e punës së pavarur të nxënësve në internet. Shih: tematikën e planifikuar në mënyrë të hollësishme në udhëzuesin metodik që vijon.

Nr Kapitulli Tema Libri i

Nxënësit Workbook

Revision I

What people use English for? Oral English Faqe 4-9

Unit 1 Niagara Falls Gender Faqe 10-14 Faqe 4-6

Unit 2 Devil’s Tower The Past Contiuous and the Past Simple Faqe 15-19 Faqe 7-9

Unit 3 Donald Trump Interview Imperative “do” Faqe 20-25 Faqe 10-12

Unit 4 We can do without TV

The Present Perfect and the Past Perfect Continuous

Faqe 26-30 Faqe 13- 15

Unit 5 Teenagers Emphatic “do” Faqe 3135 Faqe 16-17

Revision II

Sworn Virgins Units 1-5 Faqe 36-39

Test 6 The V-Singn The Passive Faqe 40-44 Faqe 18-20

Unit 7 Benjamin Franklin Past Continuous, Passive Faqe 45-49 Faqe 21-23

70

Unit 8 “I Have a dream” Martin Luther King, Jr.

Prediction: Will Faqe 50-54 Faqe 24-26

Unit 9 Melting Pots and Mosaics

Will., would, shall, should Faqe 55-59 Faqe 27- 29

Unit 10 Traditional vs Modern Must/ Have to... Faqe 60-64 Faqe 30-32

Revision III

John Belushi, Getting married Units 6-10 Faqe 65-68

Test 2 Units 6-10 Ushtrime Libri i mësuesit

Unit 11 Narcissus Reflexive pronouns Faqe 69-73 Faqe 33-35

Unit12 Europe’s Day Phrasal verbs Faqe 74-78 Faqe 36-38

Unit 13 Galileo and the Tower of Pisa

Conditional sentences Faqe 79-83 Faqe 39-41

Unit 14 The Robbin. Weather Forecaster Conditional ‘if” Faqe 84-88 Faqe 42-44

Unit 15 Marin Barleti The by-phrase Faqe 89-93 Faqe 45-47

Revision IV

Education and Schools Units 11-15 Faqe 94-98

Test 3 Units 11-15 ushtrime Libri i mësuesit

Shënimi1: Udhëzimet e hollësishme metodike për shpjegimin e lëndës së re të çdo njësie mësimore si edhe mënyrën, radhën dhe planifikimin e ushtrimeve në këtë udhëzues metodik, mësuesi mund t’i shfrytëzojë për hartimin e ditarit të vet. Rekomandohen aq ditare, sa janë njësi mësimore në planin mësimor të çdo klase. Shënimi 2: Në librin e mësuesit janë përfshirë gjithashtu tre teste, bashkë me zgjidhjet e tyre. Ato janë planifikuar pas orëve të përsëritjes, një herë në pesë mësime. Rekomandohet që mësuesi t’i fotokopjojë ato dhe në një orë të veçantë tua shpërndajë nxënësve dhe të zhvillojë me ta detyrën e kontrollit.

71

* * * Libri ёshtё konceptuar si mbyllja e ciklit tё arsimit 9 vjeçar. Pas 5 apo 7 vitesh tё pёrvetёsimit tё gjuhës, nxёnёsi mendohet tё jetё nё gjendje tё komunikojë dhe tё kuptojë pjesё tё shkruara me ndihmёn e fjalorit. Kjo do tё thotё se ёshtё pasur parasysh qё ata nxёnёs qё nuk do tё vazhdojnё mё tej sistemin shkollor, tё kenё njohuri praktike tё mjaftueshme nё gjuhёn angleze. Libri ёshtё i ndarё nё tri pjesё me nga pesё njёsi mësimore dhe me katёr pёrsёritje tё shpërndara: njё nё fillim, dy nё mes dhe njё nё fund tё librit. Libri ёshtё i pajisur gjithashtu me çelësin e zgjidhjes sё ushtrimeve (Key). Ministria e Arsimit dhe Shkencës ka planifikuar 3 orë javore në programin e anglishtes së klasës së nëntë. Tabela e lёndёs (Contents) nё libёr mund tё shёrbej si orientim pёr tё hartuar planin kalendarik. Tё pesёmbёdhjetё njёsitё e reja mësimore (Units) do tё zhvillohen me nga pesё orё secila, d.m.th 15 x 5 = 75 orё. Shto kёtu edhe katёr mёsimet e pёrsёritjes me nga dy orё secila (4x2= 8) bёjnё 75+8= 81 orё gjithёsej. Në program janë parashikuar 90 orё mёsimi, d.m.th. 90 – 81 = 9 orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit. Këshillohet që këto orë në dipozicion të mësuesit mund të përdoren për të rritur punën e pavarur të nxënësve sidomos ushtrimi i fundit i aparatit metodik të çdo mësimi që ka këtë kërkesë: Follow-up activity. Search the internet and find more information on…….. Share your findings with your classmates next lesson. Tё gjitha ushtrimet e aparatit metodik tё mёsimeve, bashkё me pёrsёritjet, janё renditur kronologjikisht sipas vёshtirёsisё, kёshtu qё mёsuesi, nёse e shikon tё arsyeshme, mund ta ruajё tё njёjtën renditje gjatё zhvillimit tё orёve tё mёsimit apo tё hartimit tё planit tё tij kalendarik, ose mund t’i rigrupojё ato sipas dёshirёs sё tij, kёrkesave dhe nivelit tё klasёs. Nё orёt e mёsimeve tё pёrsёritjes janё pёfshirё mё shumё ushtrime, qё do tё thotё se ato nuk mund tё zgjidhen dot brenda njё ore mёsimore dhe mund tё shfrytёzoheshin nga mёsuesi si material ndihmёs pёr 9 orёt qё ai ka nё dizpozicion. Nё librin e nxёnёsit dhe nё fletoren e punёs janё pёrfshirё ushtrime qё mbulojnё tё gjithё komponentёt e pёrvetёsimit tё anglishtes, duke filluar nga dёgjim-kuptimi, tё folurit, shkrimi dhe leximi. Fonetika: Kёto tipe ushtrimesh janё vendosur gjithmonё nё vendin e dytё tё aparatit metodik, menjёherё pas pyetjeve dёgjim-kuptim tё copёs. Me to synohet qё tё ngulitet te nxёnёsi shqiptimi i saktё i fjalёs, theksi dhe ritimi. Ka 19 ushtrime tё tilla tё shpёrndara nё kёto faqe: 5; 11; 16; 21; 27; 32; 37; 41; 46; 51; 56; 75; 80; 85; 90; 95. Gramatika. Nё asnjё rast mёsuesi nuk do tё caktojё orё tё veçantё pёr tё shpjeguar çёshtjet gramatikore. Kur haset, gramatika do tё trajtohet vetёm nё funksion tё zbёrthimit tё copёs dhe jo gramatikё pёr hir tё gramatikёs. Mёsuesi nuk duhet ta shpjegojё gramatikёn nё formёn e saj tradicionale, duke ju dhёnё nxёnёsve shpjegime teorike. Pёrkundrazi ato çёshtje gramatikore qё pёrfshihen nё libёr jepen kryesisht nё ndihmё tё zbёrthimit tё kuptimit tё pjesёs, nё formёn e njё ushtrimi tё tipit: Notes to the text. Nё trajtimin e çёshtjeve gramatikore ёshtё patur parasysh shqipfolёsi dhe vёshtirёsitё fonetike dhe gramatike qё paraqit gjuha angleze pёr nxёnёsin shqiptar. Nё kёtё kuptim, libri anglishtja pёr klasёn e nёntё ndihet qё ёshtё njё tekst me fytyrё shqiptare.

72

Edhe ushtrimet qё pasojnё kanё pёr qёllim qё tё ngulisin kёto veçori. Kёto janё çёshtjet gramatikore qё dalin nё tё gjithё njёsitё mёsimore (units) dhe qё duhet tё shpjegohen, si: Notes to the text: gender (faqe 11); past continuous; past simple (16); imperative Do ( f. 21); present perfect/past perfect continuous (f. 28); emphatic Do (f. 32); passive (f. 42); past continuous passive (f. 46); prediction: Will (f. 50); will, would, shall, should (f. 56); must/ have to (f. 61); past perfect (f. 66); reflexive pronouns (f. 70); phrasal verbs (f. 75); conditionals type 2; if- conditional (f. 84); by-phrase (f. 90); infinitive + to (f. 95). Puna e pavarur Nё ushtrimet e punёs sё pavarur interesante janё ato tё tipit (brain teaser) dhe ato tё internetit. Ka edhe ushtrime tё tjera tё larmishme qё nxisin punёn e pavarur dhe mendimin krijues tё nxёnёsit. Nё fillim tё çdo ore mёsimi nxёnёsi do tё sjellё nё klasё materiale tё reja tё nxjerra nga interneti sipas tematikёs qё rekomandohet nё fund tё çdo pjese mёsimore. Siç u përmend më lart, ky ёshtё gjithmonё ushtrimi i fundit i aparatit metodik dhe ka kёtё kёrkesё: “share your findings with your classmates next lesson”. Kjo do tё thotё se ky ushtrim mund tё shёrbejё si detyrё shtёpie apo si punё e pavarur. Nxёnёsi do tё sjellё nё klasё 15 detyra tё tilla me materiale tё reja tё nxjera nga interneti. Me ato nxёnёsi mund tё krijojё njё dosje (file) tё veçantё, ndёrsa mёsuesi mund tё krijojё njё file pёr punёn nё grup, ose me tё gjithё klasёn mund tё organizojё, kur ka mundёsi, mёsime demonstruese me powerpoint me punimet e nxёnёsve. Ato mund tё ruhen nё arkivёn e shkollёs ose nё faqen e internetit tё shkollёs, kur shkolla ka njё tё tillё. Temat e punёs sё pavaruar janё: English speaking countries (faqe 9); Niagara Falls (f. 14); Indian Americans (f. 19); Donald Trump (f. 25); entertainment, leisure, outside class activities (f. 35); independence (f. 39); Albanian sworn virgins (f. 44); signs and symbols (f. 49); Benjamin Franklin (f. 49); Martin Luther King (f. (f. 54); emigration (f. 59); Euro star (f. 64); Belushi brothers (f. 68); Greek mythology (f. 73); European Union, Albanian accession to EU (f. 78); leaning tower of Pisa; Galileo Galilei (f. 84); superstitions (f. 88); Scanderbeg (f. 93); Millennium development goals (f. 98). Gjuha e folur (oral class). Kёtu pёrshihen ushtrimet e tipit dёgjim-kuptim; ato qё ndihmojnё nё zhvillimin e tё folurit; dialogjet etj. Kёto tipe ushtrimesh ndihmojnё shumё nё gjallёrimin e orёs sё mёsimit dhe nё thyerjen e monotonisё. Mёsuesi do tё shёrbejё si udhёheqёs i klasёs. Ka 19 ushtrime tё tilla nё tё gjithё librin: f. 5, III, IV; faqe 7-8 VII, VIII; f. 16 V; f. 22 V; f. 25 XII; f. 33 VI; f. 37. IV; f. 42 V; f. 46 V; f. 57 VII; f. 61 V; f. 63 X; f. 71 VI; f. 76 V; f. 77 VII; f. 87 XI; f. 97 VII. Fjalori (Vocabulary). Katёr tipe ushtrimesh pёr pёrvetёsimin e fjalёve tё reja. Ushtrimet e tipit lojё dhe argёtim. Nё tё dy librat ka katёr tipe ushtrimesh tё cilat mёsuesi i përdor si preliminary vocabulary, ushtrime qё e vёnё theksin vetёm te theksi i fjalёs pa u shpjeguar ende semantika e fjalёs sё re. Tipi i dytё i ushtrimeve tё fjalorit ёshtё dhёnia e barazvlerёsve tё shqipes pёr fjalёt e reja, ose nёpёrmjet pёrkthimit. Tipi i tretё i ushtrimeve jep nё kolonë në të djathtë shpjegimin, ose perifrazimin e kuptimit tё fjalёve nё gjuhёn angleze, veçse fjalёt nё

73

kolonёn e majtё nuk pёrputhen sipas renditjes sё kuptimeve tё tyre nё kolonёn e djathtё. Kёshtuqё ushtrimi ngjason mё shumё me tipin e ushtrimeve mix and match. Me anёn e shigjetave nxёnёsi duhet tё bёjё pёrputhjen e shpjegimit tё fjalёve nё gjuhёn angleze, tё vendosura në kolonёn e djathtё, me fjalёt ne kolonёn e majtё. Ndёrsa pёr tipin e katёrt tё ushtrimeve me fjalёt e reja apo me ushtrimet qё synojnё zgjerimin e fjalorit, nxёnёsi duhet tё bёjё dallimin nё kuptimet e homonimeve, tё fjalёve qё shkruhen dhe shqiptohen njёlloj, por qё kanё kuptime krejt tё ndryshme. Ky lloj ushtrimi shoqёrohen me ilustrime dhe me shembuj. Ai bёn pjesё gjithashtu nё tipin e ushtrimeve me shkrim, ngaqё nxёnёsi duhet tё bёjё dallimin e kuptimeve tё homonimeve nё kontekstin gjuhёsor, duke i pёrkthyer fjalitё e anglishtes nё gjuhёn shqipe. Nё zgjerimin e fjalorit bёjnё pjesё edhe ushtrimet e tipit fjalёkryq. Ato mund tё zgjidhen sipas renditjes nё mёsimet pёrkatёse ose mёsuesi mund t’i organizojё ato ndryshe nё orё tё veçanta. Ka katёr ushtrime fjalёkryqi (crosswords). Ato janё zakonisht nё mёsimet e pёrsёritjes nё faqet: 6 (V); 38 (VI); 66 (IV) dhe 96 (IV). Ka shtatё ushtrime të tipit pyetёsor (questionnaire) nё faqet: 24 (X dhe XI); 33 (VII); 44 (IX); 52 (VII); 86 VIII); 92 (IX). Kёtu bёjnё pjesё edhe ushtrimet e tipit Mix and match dhe quiz, tё cilёt janё tё shumta nё numёr: f. 7 (IX); f. 8 (XI); f. 12 (VI); f. 17 (VI); f. 18 (IX); f. 23 (VII); f. 28 (VII); f. 29 ( VII); f. 34 ( IX); f. 38 (VI); f. 44 (X); f. 48 (IX); f. 53 (VIII); f. 57 (VIII); f. 63 (XII); f. 68 (XI); f. 73 (XI); f. 86 ( VI6I); f. 91 (XI). Dhe nё fletoren e punёs: f. 8 (IV); f. 10 (I); f. 11 (IV); f. 66 (IV) dhe f. 96 (IV). Ndёrsa ushtrimet lojё pёr drejtshkrimin (spelling game) nё fletoren punёs janё nё faqet: 4, 8, 11, 17, 20, 23, 30, 45 dhe nё librin e nxёnёsit nё faqen 8. Ushtrime krijuese (brain teasers). Ka 11 ushtrime tё tilla. Pasi i ka zgjidhur nxёnёsi duke dhёnё njё variant tё vetin, ai mund ta kontrollojё zgjidhjen e tyre tё saktё nё Key. Ato janё nё faqet: f. 14 (IX); f. 19 (XI); f. 30 (XI); f. 35 (XII); f. 43 (IX); f. 48 (X); f. 53 (IX); f. 59 (XII); f. 63 (X); f. 72 (V); f. 97 (VIII). Komponenti i shkrimit. Pёrveç ushtrimeve qё zhvillojnё shkrimin, kёtu bёjnё pjesё edhe ushtrimet e pёrkthimit me shkrim, fjalori i ilustruar ku nxёnёsi duhet tё shkruajё fjalёt poshtё ilustrimeve pёrkatёse apo pёrkthimet nga anglishtja nё shqip. Nё librin e nxёnёsit ato janё nё faqet: f. 9 (VII); f. 39 (X) dhe nё fletoren e punёs: f. 5-6 ((IV); f. 9 (VI); f. 11-12 (V); f. 14-15 (IV); f. 17 (IV); f. 23 (V); f. 26 (V); f. 32 (V); f. 37 (III dhe IV); f. 44 (V). Ndёrsa ushtrimet e pёrkthimit janё nё faqet: f. 11 (III); f. 13 (VII); f. 14 (VIII); f. 18 (X); f. 43 (VI); f. 45 –47 (VI); f. 48 (VIII); f. 53 (XI); f. 59 (X); f. 77 (VIII); f. 81 (VI); f. 95 (XI) dhe nё fletoren e punёs: f. 17 (III); f. 18 (II); f. 21 (I); f. 24 (II); f. 27 (I); f. 35 ((IV); f. 37 (VI); f. 40 (VI). Kulturё dhe qytetёrim. Materiali mёsimor, ilustrimet dhe figurat paqyrojnё veçoritё e moshёs dhe i bёjnё jehonё probleve tё adoleshencёs. Bashkё me aspektet gjuhёsore ato e njohin nxёnësin edhe me faktorёt jashtёgjuhёsorё tё kulturёs dhe qytetёrimit anglo-sakson. Pёrveç njohurive mbi historinё dhe qytetёrimin anglo-saksion qё jepen nёpёrmjet copave tё zgjedhura dhe leximeve, libri pёrmban gjithashtu disa ushtrime interesante mbi origjinën e fjalёve dhe shprehjeve tё anglishtes (word history). Ato mund tё pёrdoren

74

si lexime dhe si ritregim nga nxёnёsit. Ato janё tё shoqёruara me ilustrime mbresёlёnёse: f. 5. Raining cats and dog; f. 8 don’t look a gift horse in the mouth; f. 10 once in a blue moon; f. 14 the early bird catches the worm; f. 16 ins and outs; f. 19 keep your fingers crossed; f. 22 drive someone up the wall; f. 26 cast pearls before swine; f. 29 crying over spilt milk f. 31 a leopard’s spots; f. 35 Achilles heel; f. 37 a bird in the hand is worth two in the bush; f. 40 a frog in the throat; f. 42 bless you; f. 46 to crack a nut with a sledgehammer. Revision I

( libri i nxënësit faqe 4-9) Duke mos dashur të ndrydhet iniciativa e mësuesit si edhe përvoja e tij disavjeçare e mësimdhënies, e sidomos përvoja me librin e klasës së 9, mund të sugjerohej që përsëritja të fillohej me ushtrimin XII, fjalor i ilustruar për të përvetësuar kuptimin e fjalëve të reja. Pastaj të kalohej në ushtrimin VI, faqe 6 ku është dhënë fjalori i përkthyer në shqip. Në këtë ushtrim duhet t’i kushtohet kujdes shqiptimit dhe theksit të fjalëve. Pastaj mund të fillohej zbërthimi i tekstit, duke patur të gjithë vëmendjen te shqiptimi i saktë i fjalëve dhe intonacioni i fjalisë. Nëse mësuesi e merr për herë të parë klasën e nëntë dhe nuk e njeh përbërjen heterogjene të klasës, sidomos nivelet e ndryshme të zotërimit të anglishtes, atëherë ai duhet të ecë me hapin e një nxënësi mesatar në mënyrë që mësuesin ta ndjekë e gjithë klasa. Pas përpunimit të hollësishëm të tekstit, mësuesi mat nivelin e përvetësimit të copës nga nxënësi duke ju drejtuar atyre pyetjet në fund të copës të saposhpjeguar. Pas kësaj nxemje paraprake, duhet të fillojë spoken English, ose të bëhet zhvillimi i të folurit. Përsëri mësuesi tani mat nivelin e të folurit të nxënësve të tij. Nxënësit ndahen në grupe me nga pesë vetë dhe udhëzohen se si duhet të punojnë për të debatuar në gjuhën angleze gjatë zgjidhjes së ushtrimit numër III, faqe 5. Të pesta përgjigjet e gatshme të nxënësve që janë përfshirë në këtë ushtrim mund të shërbejnë si modele për të nxitur frymën e debatit. Për të zhvilluar ushtrimin numër katër mund të përdoret harta si dhe figurat e faqes 5., si edhe pyetjet në fillim të faqes 6. Edhe ushtrimi numër VII, është hartuar për të zhvilluar të folurin. Nxënësit ndahen në çifte dyshe, ndajnë pjesët dhe vënë në skenë dialogun, bisedojnë duke i bërë pyetje njëri-tjetrit dhe duke ju përgjigjur pyetjeve që janë përfshirë në këtë ushtrim. Pastaj ata ndërrojnë rolet dhe vazhdojnë përsëri bashkëbisedimin. Klasa bie në qetësi kur jepet ushtrimi për të gjetur të kundërtat e këtyre mbiemrave (ushtrimi IX faqe 7). Pasi nxënësit kanë punuar në mënyrë individuale për zgjidhjen e këtij ushtrimi, mësuesi i drejtohet klasës për ta zgjidhur këtë ushtrim në mënyrë kolektive. Edhe ushtrimi VIII do të zgjidhet me të gjithë klasën njëherazi. Ora e mësimit mund të përfundonte me ushtrimin XIII, Time for fun, dhe ushtrimet e tjera të jepen si detyrë shtëpie. Ushtrimi V, fjalëkryqi në faqen 6, ushtrimi X, Game, dhe Ushtrimi XIV Follow-up activity, ku nxënësit i kërkohet të përdorë internetin për të gjetur më shumë informacion për vendet anglisht-folëse, si edhe materiale

75

ilustruese. Për ata nxënës që do të sjellin informacion shtesë dhe që do të dinë se si ta shfrytëzojnë internetin për qëllime mësimore, mësuesi duhet t’i inkurajojë duke ju dhënë bonus ose nota shtesë. Duke patur parasysh kufizimin e kohës, ne kemi lënë jashtë ushtrimin e fonetikës, numër II, faqe 5. Nëse premton koha ky ushtrim mund të zhvillohet në orën tjetër të anglishtes ose të mbahet rezervë. Po kështu mund të veprohej me ushtrimin XI, Mix and match, i cili mund të shërbejë si përsëritje e fjalorit, veçse në këtë rast kuptimi i fjalëve nuk jepet shqip, por në anglisht. Unit 1 Niagara Falls

Libri nxënësit faqe 10-14 dhe Fletorja e punës faqe 4-6.

Mësimi fillon me kontrollin e dijes ose më saktë me ushtrimet që janë dhënë si detyrë shtëpie nga ora e përsëritjes. Për shpjegimin e mësimit të ri mund të veprohej në këtë mënyrë: Të shpjegohen fjalët e reja, ose lexim-përkthimi i tyre në ushtrimin numër IV, faqe 11. Pastaj të vazhdohej përsëri me ushtrimin VII, faqe 13, i cili përmban fjalë që shkruhen njëlloj, por kanë kuptime të ndryshme. Pas kësaj nxemje, mund të fillojë shpjegimi i pjesës dhe nxënësit u përgjigjen pyetjeve kuptimore në fund të pjesës të cilat matin përvetësimin e kuptimit nga nxënësit. Ka mësues, që para se ta bëjnë shpjegimin e copës me libra hapur, e lexojnë një herë copën, kur nxënësit i kanë librat mbyllur, dhe pastaj bëjnë një lexim të dytë të hollësishëm me libra hapur. Ushtrimi: Time for fun, mund të lexohej dy herë dhe pastaj t’ju kërkohet nxënësve që ta ritregojnë me fjalët e tyre. Ushtrimi IX, Brain teaser, faqe 14 mund të jepet si detyrë shtëpie. Nxënësit duhet të sjellin në klasë një paragraf shtojcë të kësaj ngjarjeje. Ushtrimin VI, Mix and match, në faqen 12, nxënësit mund ta marrin si detyrë shtëpie. Edhe ushtrimi XI, Follow up activity, si gjithmonë jepet detyrë shtëpie, për të nxitur punën e pavarur të nxënësve. Ushtrimi V, faqe 12 mund të zhvillohet në klasë me të gjithë nxënësit. Po ashtu edhe ushtrimi VII. Poshtë shembujve të këtij ushtrimi është lënë një vijë bosh. Nëse premton koha, në këto boshllëqe mund të bëhet përkthimi i fjalive në gjuhën shqipe. Mësuesi ju jep udhëzime nxënësve se si të përkthejnë. Ata duhet të japin kuptimin e fjalisë anglisht në një shqipe sa më të kuptueshme dhe idiomatike, dhe të mos bëjnë një përkthim fjalë për fjalë. Ushtrimet në fletoren e punës zhvillohen në këtë mënyrë: Në fillim nxënësit bëjnë identifikimin e fjalëve me figurat, duke i shkruar fjalët poshtë secilës figure (ushtrimi IV, faqe 5 dhe 6). Për të zgjeruar fjalorin e tyre, është dhënë ushtrimi III, Word history. Nxënësit kuptojnë etimologjinë e shprehjes: It’/s raining cats and dogs. Ushtrimi I dhe II zhvillohet me të gjithë nxënësit në klasë. Ushtrimi II, është si një fjalëkryq. Nxënësit i kërkohet të japë përkthimin e këtyre fjalëve në gjuhën shqipe. Në formë të përmbysur, në fund të këtij ushtrimi, jepet çelësi i zgjidhjes.

76

Unit 2 Devil’s Tower

Faqe 15- 19, libri i nxënësit dhe faqe 7-9 fletorja e punës.

Shpjegimi i lëndës së re duhet të fillojë me pjesën «Close encounters». Copa lexohet nga mësuesi ndërsa nxënësit e ndjekin atë me libra hapur. Fjalët dhe shprehjet e panjohura shpjegohen në kontekst. Mësuesi mund të bëjë edhe një lexim të dytë të pjesës, pastaj lexojnë nxënësit me shqiptim më të mire, duke e ndarë pjesën sipas paragrafëve. Për të matur nivelin e të kuptuarit të copës nga nxënësit, mësuesi mund t’ju drejtojë pyetjet që janë në fund të kësaj pjese, megjithatë ka mësues që parapëlqejnë që këto pyetje të bëhen në kontrollin e dijes në mësimin pasardhës. Pas shpjegimit të pjesës mund të kalohej tek ushtrimi II dhe V, në faqen 16. Të dy këta ushtrime mësuesi i shfrytëzon për të zhvillluar të folurit e nxënësve (Spoken English) dhe të intonacionit të fjalisë (Phonetics). Ushtrimet VII dhe VIII ngulisin shprehi gramatikore. Bëhet dallimi në përdorimin e simple past dhe past continuous. Vetëm pasi nxënësit të jenë ushtruar në përdorimin praktik të këtyre kohëve të foljes, mund të kalohet në konkluzione gramatikore: të lexohet ushtrimi III, Grammar në faqen 16. Ushtrimet e zgjerimit të fjalorit, ushtrimi IV në faqen 16 dhe ushtrimi X në faqen 18 mund të zhvillohen sëbashku. Ushtrimi IX quiz, faqe 18, kërkon një seancë të veçantë mësimore. Anekdota Time for fun, ushtrimi XII, mund të lexohet me zë të lartë dhe të ritregohet nga disa nxënës. Ushtrimi VI (Mix and match, faqe 17), ushtrimi XI (Brain teaser: What should I do, faqe 19), dhe po në atë faqe, ushtrimi XIII (Follow up activity) mund të jepen si detyrë shtëpie.

Unit 3 Donald Trump Interview

Libri i nxënësit faqe 20-25 dhe Fletorja e punës faqe 10-12.

Shpjegimi i mësimit: Donal Trump Interview” fillon me leximin me zë të lartë të copës nga mësuesi. Nxënësit i mbajnë librat mbyllur. Pastaj mund të bëhet një lexim i dytë me libra hapur. Leximi i tretë bëhet pasi klasa është ndarë në çifte dyshe dhe nxënësit luajnë, njëri rolin e Donaldit dhe tjetri atë të intervistuesit. Në faqet 21 -22, ushtrimi II, Phonetics, ushtrimi III dhe Vocabulary, kanë për synim ngulitjen e shprehive të intonacionit dhe theksave të anglishtes si dhe ndihmojnë në zhvillimin e të folurit të nxënësve. Këto ushtrime bashkë me ushtrimin V dhe VI në faqen 22 mund të zhvillohen ose të planifikohen në një orë të vecantë për zhvillimin e shprehive të të folurit (Spoken

77

English). Përsëri klasa ndahet dhe nxënësit punojnë në grupe dhe në fund të kohës që cakton mësuesi, përgjegjesit e grupeve dërgojnë para klasës nga dy përfaqësues për t’i interpretuar ushtrimet. Ndarja e klasës në grupe bëhet duke zbatuar disa parime: në secilin grup duhet të bëhet kombinimi i nxënësve të mirë me ata më të dobët. Të mbahet parasysh gjithashtu gjinia, shenja e horoskopit, krahina nga vijnë prindërit, etj. Gjithçka varet nga iniciativa e mësuesit dhe përbërja e klasës. Ushtrimi VIII faqe 23-24 rekomandohet të zhvillohet me të gjithë klasën dhe me gojë, ndërsa ushtrimi IX në faqen 24 mund të jepet si detyrë shtëpie ose në qoftë se shkolla ka kompjuter në klasë ose laborator gjuhësor, atëherë ushtrimi kopjohet dhe bëhet spellchecking para klasës. Nxënësit në fillim do të kopjojnë në fletoret e tyre të gjitha fjalët që kompjuteri ka nënvizuar me të kuqe, fjalët që kanë drejtshkrim të gabuar, pastaj duke përdorur programin e kompjuterit, klikohet në fillim te tools, pastaj zgjidhet gjuha English (U. S.) dhe fjalët korrigjohen një nga një. Ndërkohë mësuesi mund të shkojë akoma më tej. Pasi nxënësit të kenë bërë korrigjimet në variantin anglisht, mësuesi ju kërkon atyre ta përkthejnë këtë pasazh në gjuhën shqipe dhe secili punon në kompjuter me Tools, language, Albanian dhe bën korrigjimet e duhura të ortografisë së shqipes. Kjo bëhet më shumë për t’i mësuar ata që sa herë që të përkthejnë diçka nga anglishtja në shqip, të mos e dorëzojnë përkthimin e tyre pa e verifikuar më parë me korrektorin gjuhësor të shqipes në kompjuter. Edhe ushtrimet X, XI dhe XII në faqet 24 dhe 25 ndihmojnë në zhvillimin e mendimit krijues, punës së pavarur dhe të folurit e nxënësve. Rekomandohet që ato të zhvillohen me të gjithë klasën. Dy ushtrimet e tjera në faqen 25 (“Donald Trump: Big Philistine”, dhe “Skipping school”) janë humor dhe pasi nxënësit ta kenë kuptuar përmbajtjen dhe sensin e humorit, atyre ju kërkohet që t’i ritregojnë ato me fjalët e tyre. Ushtrimi VII në faqen 23 dhe, si zakonisht, ushtrimi XIV (puna me internetin) për të gjetur materiale shtesë për Donald Trumpin, do të jepen si detyrë shtëpie. Të pestë ushtrimet në Workbook nga faqa 10 deri në12 kanë një natyrë shlodhëse dhe janë të tipit lojë. Këto mësuesi është i lirë t’i përdorë për të thyer monotoninë e mësimit, t’i zhvillojë si detyrë klase ose si detyrë shtëpie. Ushtrimet janë pajisur me zgjidhje të dhëna në formë të përmbysur. Unit 4 We can do without TV

Libri nxënësit faqe 26-30 Fletore e punës faqe 13-15.

Mësimi fillon me kontrollin frontal dhe individual të detyrave të shtëpisë. Workbook faqe 13-15, Ushtrimi VII në faqen 23 dhe si zakonisht ushtrimi XIV, puna me internetin, për të gjetur materiale shtesë për Donald Trumpin, do të jepen si detyrë shtëpie. Në qoftë se klasa ka laborator të gjuhës së huaj, ose ka projektor, nxënësit mund t’i demonstrojnë detyrat që kanë përgatitur në internet bashkë me ilustrime përkatëse dhe t’i mbrojnë në

78

anglisht punimet e tyre. Nxënësit mund t’i ruajnë në formë albumi, të gjitha punimet e tyre nga interneti për secilin mësim, në formë elektronike ose të printuara. Për t’i nxitur këta nxënës, mësuesi duhet t’u japë kredite apo nota shtesë. Kontrolli frontal i dijeve bëhet me anën e ushtrimit VII në faqen 21. Mësuesi ose një nxënës i dalluar e lexon përkufizimin e fjalës në anglisht, ndërsa të tjerët duhet të gjejnë fjalën korresponduese të këtij përkufizimi në gjuhën angleze. Kontrolli i dijes bëhet me anën e pyetjeve kuptimore në fund të pjesës, faqe 21. Në kontrollin e dijes mund të pyetet ushtrimi II (Word history), të ritregohet, ndërsa te ushtrimi IV nxënësi duhet të gjejë të kundërtat. Për variacion, mësuesi mund ta fillojë shpjegimin e lëndës së re: “We can do without TV” me fjalorin e ilustruar në Workbook, ushtrimi V, faqe 14-15. Pastaj, para se të fillojë shpjegimi i lëndës së re, mësuesi ju bën nxënësve pyetje të tilla si: How many hours a day do you spend in front of TV? When do you usually watch TV? Have you ever spent a day without TV? What did you do instead? What do you usually do in your free time? Pas këtyre pyetjeve mësuesi mund t’ju tregojë, ose t’ju lexojë pjesën ndërsa nxënësit i mbajnë librat mbyllur. Pastaj fillon leximi i pjesës dhe nxënësit e ndjekin leximin me libra hapur. Fjalët e reja shpjegohen në kontekst. Caktohen katër nxënës me shqiptim të mirë të lexojë secili nga një paragraf të pjesës. Të gjashtë pyetjet kuptimore të pjesës do të kontrollohen në mësimin pasardhës. Për të përforcuar shpjegimin e pjesës duhet bërë ushtrimi VI në faqen 28 i cili kontrollon nivelin e të kuptuarit të lëndës. Ushtrimi II, fonetikë, në faqen 27 dhe ushtrimi V në faqen 28 do të zhvillohen së bashku. Ato ngulisin shprehi të intonacionit dhe të përdorimit të lidhësave: since dhe for. Në ushtrimet IX dhe X në faqen 30, nxënësit në fillim duhet të bëjnë plotësimet e hapësirave bosh, pastaj duhet të ndahen dy nga dy, t’i lexojnë dhe t’i interpretojnë pjesët. Më tej ata mund t’i shkëmbejnë rolet. Dhe në formë vullnetare ata mund të dalin para klasës dhe me libra hapur të interpretojnë rolet e tyre. Për të aktivizuar sa më shumë nxënës, mësuesi i nxjerr ata dy nga dy para klasës. Ushtrimi XII në faqen 30: pasi mësuesi ta ketë lexuar dhe shpjeguar pjesën, mund t’ju lërë pak kohë nxënësve ta përsërisin atë dhe të vijnë para klasës ta thonë me fjalët e tyre. Ushtrimi IV, në Workbook, duhet të shpjegohet nga mësuesi. Ai ka të bëjë me zgjerimin e fjalorit të nxënësve dhe sidomos me shtimin e njohurive të tyre për kulturën dhe qytetërimin anglo-sakson. Ushtrimi VI dhe VIII, në librin e nxënësit dhe ushtrimet I, II dhe III te Workbook, mund të jepen detyrë shtëpie, ose mund të zhvillohen në orën e fundit. Detyrë shtëpie, si gjithmonë, do të jetë ushtrimi VII, faqe 29 dhe ushtrimi XIII, faqe 30.

79

Unit 5 Teenagers

Faqe 31-35 libri nxënësit Fletore e punës 16-17, Workbook.

Ora e mësimit fillon si zakonisht me kontrollin e detyrave të shtëpisë. Kotrollohet ushtrimi VI dhe VIII, në librin e nxënësit dhe ushtrimet I, II dhe III te Workbook, dhe si gjithmonë ushtrimi VII, faqe 29 dhe ushtrimi XIII, faqe 30. Në fillim bëhet kontrolli individual për çdo nxënës dhe pastaj kontrolli frontal. Inkurajohen nxënësit që kanë sjellë material shtesë nga interneti për aktivitetet dhe hobin e nxënësve. Mësuesi ju drejton nxënësve të gjashtë pyetjet, në fillim të faqes 26, të cilat masin nivelin e përvetësimit të pjesës. Me gojë mund të pyetet edhe ushtrimi VII, faqe 29. Mësuesi ose një nxënës me shqiptim të mirë e lexon ose jep përkufizimin e fjalëve në gjuhën angleze ndërsa të tjerët duhet të gjejnë fjalën që i korrespondon këtij përkufizimi. Para se të fillojë shpjegimi i lëndës së re, si variacion mësuesi mund të fillojë mësimin me ushtrimin quiz, numër VII, faqe 33. Secili nxënës punon në mënyrë të pavarur dhe pastaj kontrollon rezultatet e veta, duke i krahasuar me përgjigjet në faqen 72. Pastaj rezultatet e tyre diskutohen me të gjithë klasën në mënyrë frontale. Edhe ushtrimet II dhe III mund të përdoren si nxemje. I pari për të ngulitur theksin dhe ritmin e fjalëve ndërsa i dyti për të vënë në dukje emfazën e fjalisë. Lexohen vetëm shembujt që janë në tekst. Pa dashur të ndërhyjmë në përvojën e fituar tashmë nga mësuesi, i cili e ka eksperimentuar tekstin tashmë për disa vjet me radhë, ne do të sugjeronim që copa të shpjegohej pasi është bërë kjo nxemje e klasës, dhe nxënësit janë gati për një material pak më të vështirë. Pjesën e re Teenagers, e lexon mësuesi ndërsa nxënësit e ndjekin leximin e tij duke i mbajtur librat hapur. Shpjegimi i fjalëve të reja bëhet në kontekst. Pasi e ka shpjeguar copën, mësuesi kërkon që dy ose tre nxënës ta përsërisin leximin e saj. Ushtrimi V përmban pesë mikro dialogë të cilat mund të interpretohen nga e gjithë klasa, pasi mësuesi e ka ndarë nxënësit në çifte dyshe. Pastaj nxënësit dalin para klasës dhe interpretojnë dialogët duke e vënë theksin te pjesëza « do ». Për variacion mund të kalohet tek ushtrimi III, faqe 17, në Workbook. Fjalët të cilat shkruhen njëlloj por kanë kuptime të ndryshme ose shqiptime të ndryshme edhe në këtë ushtrim janë përkthyer në gjuhën shqipe. Nxënësit i kërkohet të përkthejnë në shqip fjalitë ku hasen këto fjalë. Qëllimi i ushtrimit është t’ju mësojnë nxënësve teknikën e përkthimit nga anglishtja në gjuhën shqipe, duke i kushtuar kujdes dhënies së idesë apo kuptimit të fjalisë në një shqipe idiomatike dhe jo të bëhet një përkthim i fjalëpërfjalshëm. Mësuesi bën gjithashtu korrigjimet e përkthimit të tyre në shqip. Ushtrimi VI në faqen 33, përdoret në orën e Spoken English. Të 11 pyetjet që përmban ky ushtrim ose mund t’ju drejtohen të gjithë klasës, ose nxënësit mund të punojnë të ndarë në grupe dhe pastaj rezultatet e punës së tyre mund t’i demonstrojnë para klasës. Bashkë me këtë ushtrim mund të zhvilloheshin edhe ushtrimet X dhe XI në faqen 35.

80

Ushtrimi XIII, Time for fun, në faqen 35, pasi të lexohet nga mësuesi dhe nga disa nxënës, duhet që të ritregohet prej tyre. Ushtrimi VII në faqen 34 duhet të shpjegohet nga mësuesi dhe pastaj të lexohet nga nxënësit. Ushtrimi IX, faqe 34, ushtrimi XII dhe IV faqe 35 dhe ndoshta dy ushtrime në workbook I dhe IV mund të jepen si detyrë shtëpie. Këto dy të fundit mund të zhvillohen në klasë si ta gjykojë mësuesi. Revision II Sworn Virgins

Faqe 34-39, libri i nxënësit. Ky mësim mund të fillojë me ushtrimin X, Illustrated vocabulary. Nxënësit duhet t’i shkruajnë fjalitë e anglishtes poshtë secilës figurë ilustruese. Pastaj bëhet korrigjimi i detyrave të mësimit pesë: Teenagers. Mësuesi i drejton klasës pesë pyetjet në fund të faqes 31, të cilat masin nivelin e dëgjim-kuptimit të nxënësve. Pastaj kontrollohet zgjidhja e ushtrimit IX, faqe 34, ushtrimit XII dhe IV faqe 35 dhe në qoftë se mësuesi i ka dhënë si detyrë shtëpie, kontrollohet gjithashtu zgjidhja e dy ushtrimeve në Workbook I dhe IV. Mësimi Sworn virgins kërkon kujdes. Ai duhet të lexohet paragraf pas paragrafi nga mësuesi duke shpjeguar në kontekst fjalët e reja. Pastaj duhet që nxënësit të bëjnë leximin e copës, kuptohet të ndarë në paragrafe, për t’u dhënë mundësi më shumë nxënësve që të përmirësojnë shqiptimin. Fjalëkryqi në faqen 38, ushtrimi V, mund të zgjidhet në klasë. Ju lihet kohë nxënësve të punojnë në mënyrë të pavarur, pastaj bëhet zgjidhja kolektive. Zgjidhja e saktë e fjalëkryqit jepet në faqen 103. Me të njëjtën mënyrë do të zgjidhet edhe ushtrimi VI , po në atë faqe. Ju lihet kohë nxënësve që të bëjnë përputhjen e përkufizimeve me fjalët përkatëse, duke i lidhur ato me shigjeta. Pastaj një nxënës lexon me zë të lartë përkufizimet, ndërsa të tjerët duhet të përgjigjen duke dhënë fjalët përkatëse. Ushtrimi i fundit, Follow up activity, jepet detyrë shtëpie. Pas kësaj mësuesi mund të planifikojë një orë detyrë kontrolli të veçantë. Rekomandohet, nëse mësuesi ka përvojë në organizimin e një ore të veçantë për korrigjimin e testeve, që në këtë orë ai duhet të bëjë ndreqjen e gabimeve të nxënësve. Mund të veprohet në këtë mënyrë: Pasi mësuesi i ka korrigjuar detyrat dhe ka mbajtur shënimet përkatëse me gabimet tipike të klasës dhe me gabimet individuale për çdo nxënës, ai ju shpërndan nxënësve detyrat e korrigjuara, së bashku me përgjigjet e sakta. Fleta e printuar me përgjigjet e sakta fotokopjohet në aq kopje sa janë nxënës në klasë. Fleta përmban gjithashtu një tabelë vetëvlerësimi të cilën duhet ta plotësojë vetë nxënësi, pasi ka bërë krahasimin e rezultateve të tij, me përgjigjet e sakta të çelësit të zgjidhjes së ushtrimeve. Më pas ai duhet të bëjë vetëvlerësimin. Tabela duhet të plotësohet me laps në mënyrë që nxënësit t’i krijohet mundësia ta zgjidhë detyrën disa herë, deri sa të rrisë performancën e tij. Me ndarjet e saj në fillestar, nën mesatar dhe mesatar, tabela e ndihmon nxënësin të përcaktojë nivelin e vet të përvetësimit të anglishtes dhe se sa punë i duhet atij për të arritur nivelin e dëshiruar.

81

TEST 1 Student’s name………..........

I. Translate the following masculine and feminine nouns into Albanian widower____________ widow __________ sir _________________ madam __________ gentleman ___________ lady ____________ lord ________________ lady ____________ horse _______________ mare____________ hero _______________ heroine __________ drake ______________ duck ____________ bull ________________ cow _____________ cock________________ hen _____________ duke _______________ duchese __________ gander ______________ goose ____________

II. Rewrite the following, making making all nouns and pronouns feminine. As the (boy) ____________ was walking along, (he) ____________ sees a (horse) ____________ with a (man) ____________ on its back. (He)____________ asks the (man) ____________ if (his) ____________ (son) ____________ has left home yet. The (man) ____________ says that the (boy) ____________ has stayed at home because (he) ___________ Is expecting (his) ____________ (uncle) ____________ and (grandfather) ____________ to come to see (him)____________ . The (boy’s)____________ (uncle) ____________ is an (actor) ____________ and (his) ____________ (grandfather) ____________ is the (manager) ____________ of the theater. Just then the (policeman) ____________ comes up and asks the (boy) ____________if (he) ____________has seen a (bull) ____________ wandering down the road. The (boy) ____________says (he) ____________ has seen nothing but a (cock), _________ two (drakes) ____________and a (gander), ____________ which (he) ___________thinks belong to the (gentleman) ____________who lives at the big house, (Lord) ___________ Wembley’s (brother-in-law). ____________ The (policeman) ____________says that if his) ____________ (brother-in-law) ____________is keeping house for all those children (he) ____________is a (hero). ____________

III. Matching quiz

Opposite adjectives tight rough far shallow easy right rigat outside wide difficult wrong sad full narrow

82

happy loose inside near soft left djep hard smooth empty

Vetëvlerësimi: 01 - 10: Niveli fillestar 11 - 20: Niveli nën mesatar 21 - 30: Niveli mesatar 31 - 40: Niveli mbi mesatar 41 - 50: Nivel i përparuar Rezultati i provimit tregon nivelin tuaj të njohurive në gjuhën angleze. Mos u dëshpëroni! Punoni me laps dhe gomë. Bëjeni provimin deri sa të përmirësoni rezultatin, ose punoni në mënyrë të pavarur. Motivimi i të rinjve për të rritur nivelin e përvetësimit të anglishtes është i shumë i lartë. Mund të ndiqni edhe ndonjë kurs të përshpejtuar të anglishtes për të plotësuar mangësitë.

83

Unit 6 The V-sign

Libri i nxënësit , faqe 40-44 dhe Workbook, faqe 18-20.

Bëhet kontrolli i detyrave të shtëpisë. Ushtrimi i fundit: Follow up activity është dhënë detyrë shtëpie. Nxënësit që kanë punuar në internet sjellin dhe demonstrojnë para klasës materialet që kanë përgatitur. Mësuesi bën vlerësimin me notë për këta nxënës të dalluar. Mund të ribëhet ushtrimi VI, në faqen 38. Një nxënës jep përkufizimet e fjalëve, ndërsa të tjerët përgjigjen duke dhënë fjalët që iu përgjigjen këtyre përkufizimeve. Mund të bëhet vlerësim me notë edhe për këtë ushtrim. Për ta gjallëruar klasën dhe për të nxitur interesin e nxënësve për orën e mësimit, mësuesi mund ta fillonte shpjegimin e lëndës jo duke shpjeguar pjesën, por duke zhvilluar ushtrimin IV faqe 20 te Workbook. Në fillim ushtrimi lexohet dhe shpjegohet, pastaj u lihet kohë e lirë nxënësve që të shikojnë fatin e tyre ose të shokut të bankës duke “lexuar” pëllëmbën e dorës. Pas kësaj nxemjeje, mësuesi mund të fillojë shpjegimin e lëndës së re: The V-sign. Mësuesi e lexon pjesën dhe i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Pastaj kërkon që pjesën ta lexojnë me paragrafë, disa nxënës me radhë. Në një orë të veçantë zhvillohet Spoken English. Në këtë orë zgjidhet ushtrimi V faqe 42. Nxënësit ndahen në çifte dyshe. Bashkëbisedimi i tyre kryhet për të gjitha 10 pyetje – përgjigjet. Mësuesi i kontrollon duke kaluar nga banka në bankë. Pastaj çiftet demonstrojnë bisedat e tyre me zë të lartë para klasës. Mund të dalin disa çifte për të biseduar para klasës, në qoftë se premton koha. Do të ishte një kombinim i mirë që pas këtij aktivizimi të të gjithë nxënësve, të zhvillohej një ushtrim i një natyre tjetër: Ushtrimi II në faqet 18-19 te Workbook. Nxënësit duhet të përkthejnë në shqip 10 fjali të cilat përmbajnë homonime. Në fillim lexohet fjalitë në anglisht dhe pastaj nxënësve u lihet kohë që t’i përkthejnë në shqip. Mësuesi kontrollon përkthimin e tyre dhe mund të organizohet një diskutim se cili nxënës ka dhënë variantin më të saktë në gjuhën shqipe. Ushtrimi VII, në faqen 43, pasi të lexohet dhe të shpjegohet nga mësuesi dhe të lexohet nga disa nxënës, ju kërkohet nxënësve që ta ritregojnë me fjalët e tyre. Ushtrimi VI, po në atë faqe, mund të punohet në klasë si një lloj fjalëkryqi. Ky ushtrim synon t’i ushtrojë nxënësit në rendin e saktë të gjymtyrëve të fjalisë në gjuhën angleze. Ushtrimet I dhe III në Workbook mund të kombinohen së bashku. Njëri ka të bëjë me ngulitjen e shprehive gramatikore, përdorimin e trajtës pësore, ndërsa tjetri ka të bëjë me kulturën dhe qytetërimin anglo-sakson. Ka disa mundësi për detyra shtëpie. Janë dy ushtrime për t’u punuar në internet: shenjat dhe simbolet dhe kuptimet e tyre dhe tjetri për Harvey Smith dhe dy interpretime të shenjës V-sign. Dy ushtrimet e tjera që mund të jepeshin si detyrë shtëpie janë: Ushtrimi VI dhe X, faqe 43-44, ushtrimi V faqe 20 në Workbook.

84

Unit 7 Benjamin Franklin

Libri nxënësit, faqe 45-49 dhe Workbook faqe 21-23.

Si zakonisht, ora e mësimit fillon me kontrollin e detyrave të shtëpisë: dy detyra nga interneti (shenjat, simbolet dhe kuptimet e tyre dhe tjetri për Harvey Smith) dhe dy interpretime të shenjës V-sign. Nxënësit e dalluar demonstrojnë para klasës punimet e tyre të pavarura dhe vlerësohen me notë. Dy ushtrimet e tjera që mund t’u ketë dhënë mësuesi janë: Ushtrimi VI dhe X, faqe 43-44, ushtrimi V faqe 20 në Workbook. Megjithatë kjo varet nga përvoja dhe iniciativa e mësuesit. Mund të bëhet përsëritja e fjalëve të reja nga mësimi i kaluar, ushtrimi X faqe 44. Një nxënës jep përkufizimet e fjalëve, duke i lexuar ato nga libri, ndërsa nxënësit e tjerë duhet të gjejnë fjalët që u përkasin këtyre përkufizimeve. Në kontrollin e dijeve bëjnë pjesë edhe përgjigjet e pyetjeve kuptimore të tekstit në fillim të faqes 41. Shpjegimi i lëndës së re (Benjamin Franklin) bëhet nga mësuesi i cili e lexon pjesën me zë të lartë dhe i shpjegon fjalët në kontekst. Nxënësit e ndjekin duke i mbajtur librat hapur. Pastaj leximi i copës bëhet nga disa nxënës. Në vijim të këtij shpjegimi mund të kalohet te shprehjet frazeologjike dhe thëniet në fund të pjesës. Ato lexohet dhe shpjegohen nga mësuesi dhe nxënësve u kërkohet të gjejnë variantet e tyre përkthimorë në gjuhën shqipe dhe t’i shkruajnë ato në hapësirat boshe. Në një orë të veçantë për zhvillimin e shprehive të të folurit (Spoken English)mund të planifikohet ushtrimi V faqe 46-47. Pasi komentohen me të gjithë klasën dy modelet e zgjidhura të këtij ushtrimi, mësuesi i ndan nxënësit në çifte dhe u kërkon që të praktikojnë mikro-dialogjet për të 20 pyetjet e ushtrimit. Pastaj mësuesi mund t’i nxjerrë para klasës grupet më të mira, për të dhënë variantet e tyre. Në orën e zhvillimit të të folurit, mund të përfshiheshin edhe ushtrimet III dhe V, faqe 22 -23 te Workbook. Të dy ushtrimet janë të llojit Mix and Match. I pari bën lidhjen midis fillimit dhe mbylljes së letrave të ndryshme, ndërsa i dyti bën lidhjen e fjalëve me ilustrimet. Nxënësit duhet t’i shkruajnë fjalët në fund të secilës figurë. Edhe ushtrimi VII në faqet 47-48 mund të futej në këtë seancë mësimore. Në faqen 105 jepet zgjidhja e këtij ushtrimi. Nxënësit mund ta kenë të vështirë për të bërë dallimin midis fjalëve të variantit britanik, nga ato të variantit amerikan. Ushtrimet XI dhe XII mund të grupohen së bashku. Në fillim punohet me ushtrimin XII i cili duhet të ritregohet më pas nga nxënësit dhe pastaj zhvillohet ushtrimi XI që ka të bëjë me sistemin e vlerësimit amerikan. Nxënësit duhet të mësojnë vlerësimin me notë sipas sistemit numerik dhe ta krahasojnë atë me sistemin e vlerësimin alfabetik. Ushtrimet që ngulisin shprehi të të shkruarit janë më të vështirë dhe duhet të planifikohen për t’u zhvilluar në orët e fundit. Të tilla ushtrime në këtë tekst janë: ushtrimi I në Workbook në faqet 21-22, për të cilin nxënësit duhet të bëjnë dallimet në homonimet e anglishtes dhe të japin me shkrim përkthimin e fjalive ku hasen këto homonime. Pastaj diskutohet me të gjithë nxënësit se cili prej tyre ka dhënë variantin më të saktë në gjuhën

85

shqipe. Me shkrim duhet plotësuar edhe ushtrimi VI në faqen 47 të librit të nxënësit. Ky ushtrim synon të ngulisë shprehi të përdorimit të formave pësore të foljes. Detyrë shtëpie mund të jepet ushtrimi IV, faqe 23 në Workbook si dhe ushtrimet VIII dhe XIII, në faqet 48-49. Ushtrimi i fundit kërkon që nxënësit të punojnë në internet dhe të sjellin në klasë informacione plotësuese për Benjamin Franklin. Unit 8 «I have a Dream», by Martin Luther King, Jr.

Libri i nxënësit faqe 50-54 dhe Workbook faqe 24-26.

Mësimi fillon me kontrollin individual të detyrave të shtëpisë, pastaj bëhet kontrolli frontal. Nxënësit bëjnë demonstrimet e punimeve të tyre nga interneti: materiale për Benjamin Franklin. Në qoftë se mësuesi e ka parë të arsyeshme dhe ka dhënë si detyrë shtëpie ushtrimin IV, faqe 23 në Workbook apo ushtrimet VIII dhe XIII në faqet 48-49, atëherë ai bën kontrollin e tyre individual dhe frontal. Në etapën e dytë të mësimit, atë të kontrollit individual të dijes, mësuesi mat nivelin e përvetësimit të kuptimit të pjesës nëpërmjet pesë pyetjeve në fillim të faqes 46, dhe pastaj të pyetet ushtrimi IX faqe 48. Një nxënës lexon përkufizimet e fjalëve të ushtrimit dhe e gjithë klasa aktivizohet për të gjetur fjalët korresponduese të këtyre përkufizimeve. Nëse ka nxënës që mund t’i japin të gjitha përgjigjet në mënyrë të saktë, atëherë ata vlerësohen me notë. Shpjegimi i lëndës së re bëhet nga mësuesi i cili e lexon tekstin me zë të lartë dhe bën shpjegimin e fjalëve në kontekst. Nxënësit e ndjekin leximin e mësuesit duke i mbajtur librat hapur. Më pas mësuesi cakton disa nxënës me shqiptim të mirë që ta rilexojnë pjesën duke i caktuar nga një paragraf secilit. Nëse ka kohë të mjaftueshme, para se të mbarojë ora e mësimit, mund të bëhet një ushtrim më i lehtë. Mund të zhvillohet ushtrimi VI faqe 26 në Workbook, kërkesa e të cilit është të bëhet lidhja e fjalëve me figurat. Ushtrimi i përket rubrikës së kulturës dhe qytetërimit anglo-sakson. Në orën e dytë mund të punohen ushtrime që kanë për qëllim zgjerimin e fjalorit të tyre. Të tillë janë ushtrimi II në faqen 24-25 në workbook dhe ushtrimi VIII në faqen 53 të librit të nxënësit. Ushtrimi i parë ka të bëjë me dallimin midis fjalëve homonimike. Nxënësi duhet të gjejë variantet përkthimore të fjalive në të cilat janë përdorur këto homonime. Në një seancë tjetër mësimore mund të planifikoheshin këto ushtrime: ushtrimi VII, research, read and speak, faqe 53; ushtrimi I, Workbook, që është i llojit multiple choice dhe ushtrimi V, në faqen 52. Ushtrimet X, XI dhe XII mund të kombinohen së bashku. Ushtrimi XII është “time for fun” i cili duhet të lexohet, shpjegohet dhe të ritregohet me radhë nga nxënësit, ndërsa dy të tjerët X dhe XI, janë ushtrime plotësimi dhe mund të kryhen si detyrë klase.

86

Mund të planifikohet edhe një seancë tjetër mësimore: ushtrimi VI fjalor i ilustruar në faqen 26 të Workbook. Nxënësit kombinojnë figurat me fjalët të cilat duhet t’i shkruajnë në vendet bosh. Pastaj mund të bëhej ushtrimi II, III dhe IV në faqet 24-26 te Workbook. Ushtrimi II, kërkon të përkthehen fjalitë që përmbajnë çifte homonimike. Ushtrimi V në Workbook duhet të shpjegohet dhe të ritregohet nga nxënësit. Detyrë shtëpie jepet ushtrimi VIII, Mix and Match, faqe 53 dhe ushtrimi XIII, faqe 54. Nxënësit duhet të punojnë në internet dhe të sjellin në klasë, në orën tjetër të mësimit, materiale plotësuese, ilustrime dhe incizimin në anglisht të fjalimit të Martin Luther Kingut.

Unit 9 Melting pots and mosaics

Libri i nxënësit faqe 55-59 dhe Workbook faqe 27-29.

Mësimi fillon me kontrollin individual të detyrave të shtëpisë. Në qoftë se ndonjë nxënës ose mësuesi ka nxjerrë nga interneti fjalimin e Martin Luther King, ky fjalim dëgjohet nga nxënësit duke vënë theksin te ritmi dhe intonacioni i fjalisë, ose ftohen nxënësit që kanë sjellë materiale të tjera shtesë për Martin Luter Kingun t’i demonstrojnë ato para klasës. Punimet më të mira të nxënësve mësuesi i vlerëson me notë. Në kontrolllin e dijes, në formë frontale, zgjidhet me të gjithë klasën ushtrimi VIII, Mix and Match. Një nxënës lexon përkufizimet e fjalëve ndërsa të tjerët japin fjalën gjegjëse. Në qoftë se ka nxënës që është në gjendje të bashkojë përkufizimet me fjalët përkatëse, ai/ajo vlerësohet me notë. Këtu kontrollohet dhe përvetësimi i pjesës nga nxënësit, duke ju drejtuar atyre 5 pyetjet në fillim të faqes 51. Shpjegimi i mësimit të ri është i lehtë. Mësimi është i shkurtër dhe interesant. Në fillim mësuesi lexon pjesën me zë të lartë dhe i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nxënësit e ndjekin leximin e tij duke i patur librat hapur. Pastaj mësuesi cakton dy-tre nxënës që ta rilexojnë copën. Me qënë se kjo pjesë është e shkurtër ajo duhet të plotësohet me ushtrimin IX faqe 58. Për shpjegimin e këtij ushtrimi mësuesi vepron në të njëjtën mënyrë si me tekstin. Në qoftë se ka kohë të mjaftueshme para përfundimit të orës së mësimit, mësuesi mund të mbajë rezervë ushtrimin VI, në faqen 57, por është më e këshillueshme që ky ushtrim të përdoret si një nxemje orën që vjen. Në një orë të veçantë organizohet oral class dhe zgjidhen ushtrimet V, VI, dhe VII. Këto ushtrime nxisin iniciativën, mendimin krijues dhe ndihmojnë në zhvillimin e të folurit të nxënësve. Ndërsa ushtrimet që zhvillojnë shprehi të shkrimit dhe të ortografisë janë më të vështira, prandaj ato zankonisht zhvillohen në seancën e fundit mësimore. Këto ushtrime në librin e nxënësit dhe në fletoren e punës mund të grupoheshin në këtë mënyrë: Ushtrimi V, faqe 57, ushtrimi X faqe 59 dhe II, III dhe IV Workbook faqe 24-26.

87

Ushtrimi XIII në faqen 59 të librit të nxënësit dhe ushtrimi V në Workbook, faqe 26, përdoren për argëtim dhe zhvillimin e të folurit. Ato lexohen dhe shpjegohen nga mësuesi dhe më pas nxënësit duhet t’i ritregojnë me fjalët e tyre. Këtu mund të përfshihej edhe ushtrimi II, i fonetikës faqe 56. Si detyrë shtëpie mësuesi mund të japë ushtrimin VIII, Mix and match, në faqen 58, dhe ushtrimin XIII në faqen 59, i cili duhet të kryhet si punë e pavarur e nxënësve në internet.

Unit 10 Traditional vs. Modern

Libri i nxënësit faqe 60-64 Fletore e punës (Workbook) faqe 27-29

Mësimi fillon me korrigjimin individual të detyrave të shtëpisë. Mësuesi kontrollon detyrat e çdo nxënësi. Ushtrimin VIII, Mix and Match, në faqen 58 dhe ushtrimin XIII në faqen 59, nxënësit i kanë kryer si punë e pavarur në internet. Ushtrimi VIII mund të kontrollohet edhe në formë frontale. Mësuesi cakton një nxënës të mirë të lexojë me zë të lartë përkufizimet e fjalëve, ndërsa nxënësit e tjerë, me libra hapur, ndjekin korrigjimin frontal të kësaj detyre. Nxënësit që japin të gjitha përgjigjet e sakta të bashkimit të përkufizimeve të fjalëve me fjalët korresponduese, mund të vlerësohen me notë nga mësuesi. Kështu mund të veprohet edhe me ushtrimin e punës së pavarur. Nxënësit që kanë punuar në internet dhe kanë sjellë materiale plotësuese, mund t’i demonstrojnë ato para klasës dhe mund të vlerësohen me notë. Këto materiale duhet të bëhen pjesë përbërëse e albumeve personale të nxënësve të dalluar dhe mund të shërbejnë si forma nxitëse për të gjithë klasën. Kjo nxitje e punës së pavarur të nxënësve ka shumë rëndësi, sepse klasa e nëntë e mbyll ciklin e parë të studimeve dhe pas shtatë vitesh të përvetësimit të anglishtes, nxënësi duhet të ketë ngulitur shprehi të pavarura për të qenë në gjendje të marrë informacion dhe ta shfrytëzojë anglishten për qëllime utilitare në jetë. Shpjegimi i lëndës së re fillon me pjesën “Traditional vs. Modern”. Mësuesi e lexon pjesën me zë të lartë, dhe i shpjegon fjalët e reja në kontekst, ndërsa nxënësit e ndjekin shpjegimin duke i patur librat hapur. Më pas mësuesi mund të pyesë disa nxënës për ta rilexuar pjesën në mënyrë që të nguliten shprehi të shqiptimit dhe intonacionit të saktë. Ne orën që vjen mësuesi mund të kryejë ushtrimet që zhvillojnë të folurit e nxënësve si p.sh. ushtrimin V, faqe 61, libri i nxënësit. Në fillim klasën e drejton mësuesi, ndërsa nxënësit i mbajnë librat mbyllur dhe mbështeten kryesisht te dëgjim-kuptimi, për të dhënë përgjigjet e tyre. Pastaj i njëjti ushtrim zhvillohet edhe një herë tjetër nga vetë nxënësit, të cilët i kanë ndarë rolet, madje kanë marrë përsipër rolin drejtues të mësuesit. Ky ushtrim mund të kombinohet me ushtrimin X në faqen 63. Në fillim ushtrimin e lexon mësuesi me zë të lartë, pastaj e lexojnë disa nxënës dhe në fund caktohen 7 nxënës që të thonë nga një kuriozitet të këtij ushtrimi. Ushtrimi V, fjalor i

88

ilustruar, faqe 32 në Workbook, që kërkon vendosjen e fjalëve poshtë figurave, mund t’i bashkëlidhej kësaj ore mësimi. Edhe ushtrimi IX, faqe 63 në librin e nxënësit, i takon zhvillimit të të folurit, ndaj mund të planifikohej në këtë orë mësimi. Për ngulitjen e shprehive gramatikore, sidomos të dallimit midis must dhe have to, duhet të planifikohen këto ushtrime në një orë të veçantë: Ushtrimi VI, VII dhe VIII në faqen 62 te libri i nxënësit dhe ushtrimi I në faqen 30 në Workbook. Një orë tjetër mësimore mund të organizohej për ngulitjen e shprehive të lexim-kuptimit të nxënësve. Ndër këto ushtrime mund të planifikoheshin: ushtrimi XII, faqe 64 në librin e nxënësit dhe ushtrimet III dhe IV në faqen 31 në Workbook. Ushtrimi i IV, ka të bëjë me rritjen e njohurive mbi kulturën dhe qytetërimit anglo-sakson dhe pasi të punohet në klasë, ai mund të ritregohet nga nxënësit. Ushtrimet që mbeten, nëse ka kohë të mjaftueshme, mund të kombinoheshin në këtë mënyrë: Ushtrimi i humorit XIII, faqe 64, lexohet dhe ritregohet. Ai mund të kombinohej me ushtrimin II, të fonetikës në faqen 61 dhe me ushtrimin e tipit lojë, ushtrimi II në Workbook, faqe 30. Si zakonisht sugjerohet që dy ushtrime të mbeten për detyrë shtëpie: ushtrimi XI, faqe 63 te libri i nxënësit dhe ushtrimi XIV faqe 64, po aty. Kërkesa e këtij të fundit, është: të gjendet në internet informacion plotësues për eurostar.

Revision III John Belushi, Getting Married

Libri i nxënësit faqe 65-67 Fillohet me kontrollin individual dhe frontal të dy detyrave të shtëpisë. Ushtrimi XI, faqe 63 dhe ushtrimi XIV faqe 64. Në ushtrimin e parë caktohet një nxënës të lexojë përkufizimet e fjalëve ndërsa të tjerët japin fjalët korresponduese të këtyre përkufizimeve. Nxënësit e dalluar që kanë dhënë të gjitha përgjigjet e sakta, mund të vlerësohen me nota të mira. Kështu veprohet edhe me ushtrimin e dytë. Ata nxënës që kanë sjellë informacion plotësues nga interneti dhe janë në gjendje që punimet e tyre t’i demonstrojnë dhe t’i mbrojnë para klasës, vlerësohen gjithashtu me nota të mira. Për të matur dëgjim-kuptimin e pjesës Traditional vs Modern, nxënësve ju drejtohen 6 pyetjet në fund të faqes 60. Fillohet me shpjegimin e pjesës John Belushi - Getting married. Fjalët shpjegohen në kontekst. Pyeten dy nxënës që të bëjnë rileximin e copës. Për të thyer monotoninë, kryhet ushtrimi VI, faqe 66, i tipit fjalëkryq. Pastaj zgjidhet ushtrimi gramatikor V, faqe 67 Put in tenses, dhe në fund nxënësit zhvillojnë ushtrimin VI, Reading comprehension në faqen 67-68. Ushtrimi XI, Mix and Match, jepet detyrë shtëpie. Pas kësaj përsëritjeje rekomandohet të zhvillohet një detyrë kontrolli. Detyra e kontrollit që vijon duhet të fotokopjohet dhe t’u jepet nxënësve për ta zhvilluar në klasë. Për ta bërë më të lehtë korrigjimin e detyrës numër dy, po japim çelësin e zgjidhjes së ushtrimeve.

89

Unit 11 The Story of Narcissus

Libri nxënësit faqe 60-73 Faqe 33-35 në Workbook.

Bëhet korrigjimi individual dhe frontal i detyrave të shtëpisë. Korrigjohet ushtrimi XI, Mix and Match, faqe 68. Caktohet një nxënës të lexojë përkufizimet e fjalëve, ndërsa klasa duhet të gjejë variantet korresponduese, ose fjalët që ju përgjigjen këtyre përkufizimeve. Nxënësit që i japin të gjitha përgjigjet në mënyrë të saktë, vlerësohen me notë. Nëse mësuesi ka përvojë në organizimin e një ore të veçantë për korrigjimin e testeve, rekomandohet që ai në këtë orë duhet të bëjë ndreqjen e gabimeve të nxënësve. Mund të veprohet në këtë mënyrë: Pasi mësuesi ka korrigjuar detyrat dhe ka mbajtur shënimet përkatëse me gabimet tipike të klasës dhe me gabimet individuale për çdo nxënës, ai u shpërndan nxënësve detyrat e korrigjuara, së bashku me përgjigjet e sakta. Fleta e printuar me përgjigjet e sakta fotokopjohet në aq kopje sa janë nxënës në klasë. Fleta përmban gjithashtu një tabelë vetëvlerësimi të cilën duhet ta plotësojë nxënësi, pasi ka bërë krahasimin e rezultateve të tij, me përgjigjet e sakta të çelësit të zgjidhjes së ushtrimeve dhe më pas ai duhet të bëjë vetëvlerësimin. Tabela duhet të plotësohet me laps, në mënyrë që nxënësit t’i krijohet mundësia ta zgjidhë detyrën disa here, deri sa ta rrisë performancën e vet. Me ndarjet e saj në fillestar, nën mesatar dhe mesatar, tabela e ndihmon nxënësin të përcaktojë nivelin e vet të përvetësimit të anglishtes dhe sa punë i duhet atij për të arritur nivelin e dëshiruar. Pas kësaj ore të organizuar posacërisht për vetëvlerësimin e nivelit të anglishtes, duke u bazuar në testin që ka kryer nxënësi, mësuesi mund të fillojë shpjegimin e mësimit të ri “The story of Narcissus”. Si zakonsisht shpjegimi i pjesës bëhet nga mësuesi i cili e lexon atë me zë të lartë dhe bën shpjegimin e fjalëve të reja në kontekst. Caktohen dy-tre nxënës që ta rilexojnë pjesën për të përmirësuar shqiptimin dhe intonacionin e tyre. Ora e dytë synon në zhvillimin e shprehive të të folurit të nxënësve. Grupohen këto ushtrime: Ushtrimi VI, faqe 71, i cili parashikon 10 situata ligjërimore, ku nxënësve u kërkohet të flasin duke u mbështetur në modelin e dhënë. Ushtrimi IV, Opinion survey, faqe 70, ku në fillim secili nxënës punon në mënyrë individuale, duke plotësuar pyetësorin dhe pastaj ushtrimi diskutohet në mënyrë kolektive me të gjithë klasën. Po në këtë orë mësimi mund të planifikohej edhe ushtrimi X, faqe 72 ”Do you know that kissing?”. Ky ushtrim e gjallëron së tepërmi klasën, rrit interesin e nxënësve dhe ndihmon të mbajturit mend. Rekomandohet që të 14 kuriozitetet për kissing të ndahen midis nxënësve, t’u lihet atyre kohë që t’i mbajnë mend dhe pastaj secili të vijë para klasës dhe të thotë pjesën e vet në anglisht. Pas kësaj ore për zhvillimin e të folurit, i vjen radha ushtrimeve gramatikore: ushtrimit VII, faqe 71, ushtrimit VIII, faqe 72 dhe ushtrimit IX, faqe 72 dhe ushtrimit I, faqe 33

90

në Workbook. Për zhvillimin e këtyre ushtrimeve, nxënësve ju lihet pak kohë në dispozicion, më pas fillon zgjidhja e tyre në formë frontale me të gjithë klasën. Tani e kanë radhën ushtrimet e leximit. Këtu mund të grupoheshin: ushtrimi III, faqe 33-34 dhe ushtrimi V, faqe 35, në Workbook. Ky i fundit pasi të lexohet nga mësuesi, dhe fjalët e reja të shpjegohen në kontekst, do t’u kërkohet nxënësve ta lexojnë disa herë në heshtje dhe pastaj ta ritregojnë me fjalët e tyre. Ky është ushtrim që i përket kulturë-qytetërimit anglo-sakson. Ushtrimet e tipit lojë, argëtim dhe humor lihen për orën e fundit. Ato janë: Ushtrimi XII, Time for Fun, Luciano Pavarotti: Kiss of God, i cili pasi të lexohet dhe të shpjegohet nga mësuesi duhet të ritregohet nga nxënësit. Ushtrimi II, game, faqe 33 dhe ushtrimi IV, faqe 34 në workbook, i cili ka të bëjë me ortografinë dhe drejtshkrimin e anglishtes. Nxënësit duhet t’i përkthejnë fjalitë që përmbajnë homonime. Mësuesi duhet të bëjë korrigjimet përkatëse dhe t’i nxisë nxënësit për të dalluar dhe vlerësuar përkthimin idiomatik dhe të saktë për secilën fjali në gjuhën shqipe. Si detyrë shtëpie mund të jepej ushtrimi XI, faqe 73 dhe ushtrimi XIII “Follow-up activity” në librin e nxënësve. Unit 12 Europe’s Day

Faqe 74-78 libri i nxënësit dhe Në Workbook faqe 36-38.

Mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Kontrollohet zgjidhja e ushtrimit XI, faqe 73 në librin e nxënësit. Caktohet një nxënës i mirë që të lexojë me zë të lartë përkufizimet e fjalëve, ndërsa të tjerët duhet të gjejnë fjalët që u korrespondojnë këtyre përkufizimeve. Nxënësit që japin të gjithë përgjigjet në mënyrë të saktë, mund të vlerësohen me notë. Thirren nxënësit që kanë sjellë materiale shtesë nga interneti për mitologjinë greke -”Greek Mythology”. Këta nxënës vlerësohen me notë dhe punimet e tyre ruhen në formë albumesh. Me anë te 5 pyetjeve në fund të faqes 69, mësuesi mat nivelin e përvetësimit të përmbajtjes së pjesës nga nxënësit. Fillon shpjegimi i pjesës “Europe’s Day”. Mësuesi lexon tekstin me zë të lartë dhe shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nxënësit e ndjekin leximin e tij me libra hapur. Më pas caktohen tre-katër nxënës për të bërë rileximin e pjesës, për të përmirësuar shqiptimin dhe intonacionin e tyre. Ora që vjen duhet t’i kushtohet zhvillimit të folurit të nxënësve. Në këtë orë grupohen këto ushtrime:

91

Ushtrimi V, faqe 76. Ky ushtrim zhvillon të folurit dhe pantomimën. Ushtrimi VIII në faqen 77, të librit të nxënësit, ushtrimi VIII, faqe 77-76 që përmban 8 situata ligjërimore dhe ushtrimi IX faqe 78, po aty. Në Workbook janë ushtrimet II dhe III, faqe 36-37. Ushtrimi VI, në faqen 76, është gramatikor dhe synon në ngulitjen e shprehive të përdorimit të parafjalëve. Ushtrimit është i natyrës “multiple choice”. Ky ushtrim mund të zhvillohet bashkë me ushtrimin IV “Word history” në faqen 37 të Workbook, i cili pasi të shpjegohet, mund të pyeten nxënësit për ta ritreguar. Në këtë orë mund të zhvillohen edhe ushtrimet e shkrimit dhe të përkthimit: ushtrimi VI faqe 37-38 në Workbook. Pasi nxënësit t’i kenë përkthyer në gjuhën shqipe fjalitë të cilat përmbajnë fjalë homonimike, ata mund të diskutojnë se cili prej tyre ka dhënë variantin më të saktë në shqip. Për orën tjetër nxënësit mund t’ju jepet detyrë shtëpie ato ushtrime që kanë mbetur pa u zhvilluar, si edhe ushtrimi X në faqen 78, i cili kërkon që nxënësit të punojnë në internet dhe të sjellin në klasë materiale shtesë për European Union dhe futjen e Shqipërisë në këtë bashkim.

Unit 13. Galileo and the Tower of Pisa

Faqe 79-83 në librin e nxënësit dhe fletore e punës (Workbook) faqe 39-41.

Mësimi fillon me kontrollin individual dhe frontal të detyrave të shtëpisë. Nxënësit e dalluar demonstrojnë materialet që kanë gjetur në internet mbi Bashkimin Europian dhe integrimin e Shqipërisë në këtë Bashkim. Nxënësit që kanë punuar më mirë vlerësohen me notë. Mësuesi i drejton klasës së pestë pyetjet në fillim të faqes 75, të cilat masin nivelin e përvetësimit të mësimit të kaluar. Mësimi i ri “Galileo and the Tower of Pisa” lexohet me zë të lartë nga mësuesi dhe ai shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nxënësit e ndjekin shpjegimin e mësimit duke i mbajtur librat hapur. Nëse mësuesi ka kujtesë të mirë dhe zotërim të lartë të gjuhës angleze, para se të bëjë leximin e pjesës dhe shpjegimin e fjalëve të reja, duhet t’ua tregojë nxënësve përmbajtjen e copës me fjalët e tij, ndërkohë që ata i kanë librat mbyllur. Si zakonisht ora në vijim rezervohet për ushtrimet që zhvillojnë shprehitë e të folurit të nxënësve. Në këtë orë “Spoken English ose Oral class”, mund të grupoheshin këto ushtrime: ushtrimi I dhe II në faqen 39 të Workbook. Rekomandohet që poema e Kipling-ut me titull “If” , pasi të lexohet dhe të shpjegohet nga mësuesi dhe të rilexohet nga disa nxënës, të mësohet përmendësh nga nxënësit dhe të recitohet me intonacionin e saktë. Kjo strofë do të jepet si detyrë shtëpie për t’u mësuar përmendësh. Po në këtë rubrikë këtë herë do të fusim ushtrimin e humorit nr. IX “Time for Fun”, faqe 83. Në ushtrimet e gramatikës, për të ngulitur shprehi të përdorimit të fjalisë kushtore, mund të përfshiheshin : ushtrimi V, në faqen 81 të librit të nxënësit dhe ushtrimi IV, në faqen 40 të fletores së punës (workbook). Pas ushtrimeve gramatikore duhet të

92

zhvillohen ato të lexim-kuptimit; ushtrimi VII “Reading comprehension”, faqe 82, libri i nxënësit. Meqenëse kjo pjesë leximi ka pak vështirësi, rekomandohet që ajo të punohet nga mësuesi dhe më pas pjesa të lexohet nga nxënësit. Qëllimisht në të janë përfshirë shembuj me fjali kushtore të cilat spikatin ngaqë janë nënvijëzuar. Në një etapë më të lartë duhet të zhvillohen ushtrimet që ngulisin shprehi të shkrimit. Ndër to mund të përfshiheshin: ushtrimi V, faqe 40 dhe ushtrimi VI, faqe 40-41, fletore e punës. Në ushtrimin e fundit nxënësit duhet të përkthejnë fjalitë që përmbajnë çifte homonimike dhe pastaj në formë konkursi ata nxjerrin dy a tre variantet më të mira të përkthyera. Po në këtë etapë nxënësit duhet ta përkthejnë poemën e Kiplingut me fjalët e tyre, në vendin bosh poshtë kësaj strofe. Detyrë shtëpie, siç u tha më lart, do të jepet për t’u mësuar përmendësh strofa me titull « If » e Kiplingut, dhe ushtrimi X, Follow-up activity për të cilin nxënësit duhet të punojnë në internet dhe të përgatisin materiale për “Leaning Tower of Pisa” ose për “Galileo Galilein”.

Unit 14 The Robin, Weather Forcaster

Libri i nxënësit faqe 84-88, dhe Fletorja e punës (Workbook), faqe 42-44.

Për të bërë nxemjen e klasës, mësuesi ju kërkon nxënësve të hapin librat në faqen 81, libri i nxënësit dhe në fillim e lexon vetë vjershën e Kiplingut. Ndërsa nxënësit e ndjekin leximin e tij duke i mbajtur librat hapur. Pyeten edhe dy-tre nxënës të bëjnë leximin e poemës, pastaj fillon recitimi i saj me radhë nga nxënësit e ndryshëm. Vihet theksi te ritmi, intonacioni dhe pauzat. Pas kësaj mund t’u kërkohet nxënësve të ritregojnë ushtrimin e tipit humor “Time for Fun”, në faqen 83. Në fund nxënësit që kanë gjetur materiale shtesë për Galileo Galileun dhe Leaning Tower of Pisa, duhet të dalin para klasës të demonstrojnë dhe të mbrojnë punimet e tyre dhe t’i ruajnë ato në albumin personal. E gjithë kjo mund të zgjasë shumë dhe ndoshta nuk do të mbetet kohë e mjaftueshme për shpjegimin e mësimit të ri. Sidoqoftë mësuesi e fillon me leximin me zë të lartë të copës dhe i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Ju kërkon dy-tre nxënësve të mirë ta rilexojnë pjesën. Ora në vijim i kushtohet zhvillimit të folurit të nxënësve. Këtu mund të përfshiheshin këto ushtrime që zhvillojnë të folurit e tyre: ushtrimi IX dhe X në faqen 87, libri i nxënësit. Ky i fundit përmban 10 situata ligjërimore të cilat nxënësit duhet t’i demonstrojnë me të folur dhe me pantomimë. Këtu duhet të përfshihet edhe ushtrimi VIII “Telepathy or Coincidence?” në faqen 86-87 të librit të nxënësit. Nxënësve duhet t’ju lihet pak kohë që të bëjnë renditjen logjike të ngjarjeve që përfshihen në këtë ushtrim. Po ashtu, nëse ka kohë të mjaftueshme, mësuesi mund të zhvillojë

93

ushtrimin fonetik II, në faqen 85 të librit të nxënësit. Të tetë fjalitë duhen përsëritur nga nxënësit për të ngulitur intonacionin ngritës. Në ushtrimet që ngulisin shprehi gramatikore përfshihen: ushtrimi XII, faqe 88, libri i nxënësit dhe ushtrimi IV, faqe 43, fletore e punës (Workbook). Pas kësaj etape duhen zhvilluar ushtrimet që ngulisin shprehi të lexim-kuptimit. Ndër to janë: ushtrimi II faqe 42 fletore e punës (Workbook), ushtrimi V, faqe 85-86 dhe ushtrimi X faqe 87, libri i nxënësit. Në ushtrimet e shkrimit dhe ortografisë mund të grupoheshin: ushtrimi VI, faqe 86 libri i nxënësit dhe ushtrimet III, IV dhe V në fletoren e punës (Workbook). Për mësimin e ardhshëm mësuesi do të planifikojë vetëm një detyrë shtëpie: nxënësit duhet të gjejnë materiale në internet për gati 37 paragjykime. Para se t’ju caktojë këtë detyrë, ai duhet t’i lexojë dhe përkthejë të 37 fjalitë dhe t’i udhëzojë nxënësit se si dhe ku duhet ta kërkojnë informacionin e duhur ose ai mund t’i ndajë këto tema midis nxënësve.

Unit 15 Marin Barleti

Libri i nxënësit faqe 89-93 dhe Fletore e punës (Workbook) faqe 45-47.

Para se të fillojë shpjegimi i lëndës së re, bëhet nxehja nëpërmjet demonstrimit të punës së pavarur të nxënësve dhe materialeve që ata kanë përgatitur nga interneti për të 37 llojet e paragjykimeve të botës anglo-saksone. Punimet më interesante vlerësohen me notë dhe nxënësit inkurajohen t’i ruajnë këto punime në albumet e tyre elektronike. Mësimi i ri “Marin Barleti” fillon me leximin me zë të lartë të pjesës nga mësuesi i cili i shpjegon fjalët e reja në kontekst. Nxënësit e ndjekin leximin e tij me libra hapur. Pastaj mësuesi cakton gjashtë nxënës që t’i rilexojnë të gjashtë paragrafët që përmban pjesa. Ora që vjen organizohet për të ngulitur te nxënësit shprehi të të folurit. Në këtë orë mund të përfshihen këto ushtrime: bashkëbisedimi në ushtrimin VII faqe 91. Pasi nxënësit të kenë plotësuar vendet bosh me parafjalën e duhur, mësuesi i ndan ata në çifte, një vajzë dhe një djalë, dhe u kërkon që ata të luajnë rolet e tyre. Ndërsa më të dalluarit vijnë para klasës për t’i interpretuar ato. Po në këtë orë mësimore mund të zhvillohet ushtrimi interesant IX “Test yourself”, në faqen 92. Rezultatet e këtij testimi nxënësi i kontrollon me përgjigjet në faqen 109. Ushtrimi tregon disa tipare të karakterit të nxënësit. Ora tjetër mësimore mund t’i kushtohej ushtrimeve gramatikore. Në këtë rast ngulitjet përdorimi i by-phrase. Këtu mund të planifikoheshin këto ushtrime: ushtrimi VIII faqe 91, libri i nxënësit, ushtrimi X, po aty, ushtrimi III, faqe 46 dhe ushtrimet VI dhe VII faqe 47, në fletoren e punës (Workbook) Në ushtrimet e shkrimit dhe ortografisë do të përfshiheshin: ushtrimi II faqe 45, në fletoren e punës (Workbook), ushtrimi IX “Mix and Match”, faqe 91, libri i nxënësit dhe poema e Longfellow. Pasi lexohet poema dhe shpjegohet nga mësuesi, rilexohet

94

nga disa nxënës. Më pas u kërkohet atyre që ta përkthejnë në gjuhën shqipe, në vendet bosh përbri poemës. Për të thyer monotoninë, mësuesi mund të lexojë dhe shpjegojë ushtrimin XIII “Time for Fun”, dhe t’u kërkojë nxënësve që ta ritregojnë humorin me fjalët e tyre. Për detyrë shtëpie mësuesi u jep nxënësve të mësojnë poemën për Skënderbeun nga Longfellow. Nxënësit duhet ta mësojnë atë përmendësh dhe të kërkojnë në internet përkthimin e Nolit në gjuhën shqipe për këtë poemë. Nxënësve të zellshëm dhe të apasionuar mund t’ju kërkohet që t’i mësojnë përmendësh të dy variantet e kësaj poeme në anglisht dhe në shqip. Detyra e dytë e shtëpisë është të kërkojnë në internet informacion shtesë në anglisht për Skënderbeun.

Revision IV Education and Schools

Faqe 94-98 libri i nxënesit. Mësimi fillon me leximin e poemës në anglisht dhe shqip. Pastaj bëhet recitimi me radhë për të dy variantet e saj. Tregohet kujdes për ritmin dhe intonacionin. Ftohen nxënësit të demonstrojnë materialet që kanë gjetur në internet për Skënderbeun. Ata i demonstrojnë këto punime dhe i ruajnë ato në skedarin (file) e tyre elektronik. Punimet më të mira vlerësohen me notë. Pastaj nxënësve u drejtohen pesë pyetjet për Marin Barletin në fillim të faqes 90, për të kontrolluar nivelin e përvetësimit të pjesës nga nxënësit. Lexohet pjesa “Education and School”, ku flitet për objektivat e arsimit dhe shkollës shqiptare. Mësuesi e lexon pjesën me zë të lartë dhe shpjegon fjalët e reja në konteks. Ai u kërkon disa nxënësve që ta rilexojnë me zë të lartë pjesën. Për shlodhje, mësuesi i fton nxënësit që të zgjidhin fjalëkryqin VI në faqen 96 të librit të nxënësit. Fjalëkryqi synon përvetësimin e formave të parregullta të foljeve. Rezulatet e tyre nxënësit i verifikojnë me zgjidhjen e saktë të fjalëkryqit në faqen 109. Më pas zgjidhet ushtrimi VII në faqen 97 dhe në fund punohet ushtrimi IX “Time for Fun” në faqen 98. Pasi të shpjegohet ushtrimi, nxënësve ju kërkohet që ta ritregojnë atë me fjalët e tyre. Detyrë shtëpie jepet ushtrimi X “Follow-up activity”, i cili ju kërkon nxënësve që të punojnë në internet për të gjetur material plotësues për objektivat e zhvillimit të mijëvjeçarit.

klikoni kËtu - media printmediaprint.al/uploads/books/udhezues-metodik-angl-589.pdf · 8 test i...

Documents