kmfu'g @)&! ;/:jtl prr df=lj= n]n] uf=lj=;=,nlntk'/ k|ltj]bg...
TRANSCRIPT
lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{no nlntk'/åf/f cfof]lht
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd
-@( kmfu'g @)&! ;/:jtL pRr df=lj= n]n] uf=lj=;=,nlntk'/_
k|ltj]bg @)&!
k|ltj]bg tof/ ug]{M–
;+of]hs
clg?4 dx{hg
;"rgf tYofÍ tyf k|sfzg clws[t
;b:o
;fljqL jhufO{
art tyf ;fv kl/rns
laifo;'rL
!_ k[i7d"dL
@_ p4]Zo
#_ ljlw
$_ cg';"rL
%_ ;d:ofsf] syg
^_ ;Ldfx?
&_ pknJwLx?
*_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd u'gf;f / ;Djf]wg
(_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf emns -kmf]6fx?_
!)_ lgu{d cledt-Exit Poll_ jf6 cfPsf ;'emfjx?
!)_ gful/s k|ltj]bg kq-Citizen Report Card_ sf] ;d:of / ;'emfp
!@_ cg';"rLx?
k[i7e"ldM
dfgj ;Eotf ;+u} lg0f{o k|lqmof / To;sf] sfof{Gjog k|lqmof Pj+ ;f]sf] nflu g} zf;g eGg]
s'/fsf] yfngL ePsf] xf] . ;/sf/ eg]sf] zf;gsf] cf}krfl/s kfq x'g\ . c? kfq ;/sf/sf] txdf
e/ kb{5 . jt{dfg ;Gbe{df zf;g / ;'zf;g eg] b'O{j6f zJb ljsf; ;flxTodf lgs} g} rrf{
x'g] ub{5 . xfd|f] ;dfhdf v/fjsf] d'Vo sf/s tTjsf] ?kdf s'zf;g klg rrf{df cfO /x]sf x'g\
. tyfkL z';f;g klg k|jn eP/ cfPsf] 5 . cGt/f{li6«o bftf tyf bft[ ;+3 ;+:yfaf6 C0f tyf
;xof]u ug{ z'zf;gnfO{ d'Vo sl8sf] ?kdf x]g]{ ul/G5 .
z';f;gdf d"Vot lgDg lnlvt * j6f ljz]iftfx? x'g] ub{5 .
!= hjfkmnb]lxtf
@= lhDd]jf/L
#= kf/bzL{tf
$= ;xeflutf
%= ;xdltpGd'v
^= sfg'g ;Ddt
&= ;dtf / ;dfj]zL
*= k|efjsf/L / lgk"0f{tf
dflysf * j6f z';f;gsf ljz]iftfn] s'g} klg ;+:yfnfO{ k|hftflGqs, ;]jf k|jfx, sfg'g ;Ddt /
e|i6frf/ d'Qm agfpg' g} xf] .
ty;{ hgtfsf] lgtfGt lgs6td ;DjGw /x]sf] :yfgLo lgsfosf] nflu z';f;g sfod ug'{
ckl/xfo{ g} 5 .
:yfgLo lgsfoaf6 k|bfg ul/g] ;]jf ;'ljwfx? ;]jfu|fxL dfem plrt 9+un] k'u]sf] 5 ls 5}g
To;sf] dfkgsf] sl8 klg dflysf z';f;gsf] j'+bfn] g} lgwf{/0f ub{5 . ltg} cf7 ljz]iftfsf]
;}4flGts kIfdf 6]s]/ z';f;g sfod ug{ ul/g] Pp6f ljlw xf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd .
jf:tjdf :yfgLo lgsfo / To:tf] ;Djfbaf6 hgtfnfO{ b]z ljsf;sf] k|lqmofdf /rgfTds
k|ltlglwTj u/fO{ kf/bzL{tfsf] dfWodaf6 :yfgLo lgsfosf] ljsf; lgdf{0f sfo{ / ;]jf k|jfxnfO{
u'0f:t/Lo / k|efjsf/L a;fpg lhDd]jf/Lsf] ;+:sf/ agfpgsf] nflu lhNnf ljsf; ;ldlt
nlntk'/n] @)^# ;fn b]lv lg/Gt/ ?kdf ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd ub}{ cfO/x]sf] s'/f
;j{ljlbt}5 .
p2]ZoM–
o; k|sf/sf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdn] b]xfo jdf]lhdsf] p2]Zo k|fKt x'g] nIo /fv]sf] 5 .
-s_ ;]jfu|fxL / ;]jfk|bfos ljrsf] vf8n sd ug{ ;xof]u ldNg] .
-v_ ;]jfu|fxL / ;]jfk|bfos ljrsf] c;dembf/L tyf ;dGjosf] sldsf] vf8nnfO{ cToflws
dfqfdf Go"g u/L of]hgf th'{df b]lv sfof{Gjog, cg'udg, d"Nof+sg ;Dd g} ;dGjo
;xeflu Pj+ ;dembf/Lsf] ;fy} kf/blz{tf / hjfkmb]lxtf, lhDd]jf/Lsf] jf]w u/fpg] 5 .
-u_ ljutdf ePsf lqmofsnfkaf6 kf7 l;sL cfufdL lbgdf x'g] lqmofsnfk tyf of]hgf
sfo{qmddf sdL sdhf]/L cToGt Go"g x''g]5 .
-3_ ;]jfu|fxLaf6 ;]jfk|bfosf] gLlt sfo{qmd tyf of]hgfsf] ;'z'lrt x''g]5 .
-ª_ cGt/lqmof Pj+ ;'g'jfO{af6 Ps cfk;sf] j}dg:o Pj+ z+sf pkz+sfsf] 3]/f tf]8\g] / k'gM
;'d'w'/ d}qL k"j{s sfo{ ug{ ;lsg] 5 .
-r_ z';f;g sfo{d ug{ ;xof]u k'Ug]5 .
-5_ :yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%%, tt\ ;DjGwL lgodfjnL @)%^ / z';f;g P]g @)^$
;d]tnfO{ dWogh/ /fvL dGqfno4f/f ul/g] Go"gtd zt{ tyf sfo{;Dkfbg d"Nof+sg -
MCPM_ dfkb08 k'/f ug{ d4t k'Ug] 5 .
ljlwM–
;+:yfsf] z;f;g sfod ug{sf] nflu lhDd]jf/L, hjfkmb]lxtf Pj+ kf/blz{tf sfod ul/g] o;
k|sf/sf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf] ljleGg tl/sf x'G5 . tyfkL o; lh=lj=;=sfof{noaf6
ul/g] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf] ljlw lgDg a'+bf4f/f cleJoQm ug{ ;lsG5 .
!_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf] nflu ;DjlGwt ;/f]sf/jfnf ;dIf clu|d kqfrf/ ug]{ .
@_ !% lbg cufl8 gful/s k|ltj]bg kq-Citizi Report Card_ ljlw ckgfO{ ;d:of /
z'emfj ;+sng ug]{ tyf lgu{d cledt -Exit Poll_ ljlwjf6 ;'emfj ;+sng ug]{
#_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf] jf/] sfo{qmd :yndf hfgsf/L ;lxt sfo{qmd ;+rfng .
$_ :yf=lj=c=Ho"sf] cWoIftfdf cf}krfl/s sfo{qmd ;+rfng .
%_ :jfut dGtJo Pj+ cf}lrTo dfly k|sfz .
^_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf cfrf/ ;+lxtf jf/] hfgsf/L .
&_ ;xeflux?sf] nflu cfkmgf lh1f;f, k|Zg, c;Gt'li6x?, ;Nnfx, ;'emfjsf] nflu km\nf]/
cf]kg .
*_ cfPsf lh1f;fx? k|lt ;DjlGwt ljifout sfof{nosf k|ltlglwjf6 ;Djf]wg .
(_ To; kZrft cfPsf lh1f;f, k|Zgx?sf] pQ/ ;lxt :yf=lj=c=4f/f dGtJo ;lxt ;ef
lj;h{g.
lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{no nlntk'/åf/f cfof]lht
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd
-@( kmfu'g @)&! ;/:jtL pRr df=lj= n]n] uf=lj=;=,nlntk'/_
k|ltj]bg @)&!
k|ltj]bg tof/ ug]{M–
;+of]hs
clg?4 dx{hg
;"rgf tYofÍ tyf k|sfzg clws[t
;b:o
;fljqL jhufO{
art tyf ;fv kl/rns
cg';'rL
!_ ;"rgf tyf kqfrf/
@_ pkl:ylt
#_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd
$_ sfo{qmdsf] cfrf/ ;+lxtf
%_ sfo{qmdsf] kmf]6f]x?
^_ lgu{d cledt-Exit Poll_ / gful/s k|ltj]bg kq- Citizen Report Card_ jf6 cfPsf k|ltj]bgX?
&_ ;dfrf/
*_ pkl:yt tyf lg0f{o
(_ ljifout sfof{nox? / uf=lj=;=x?nfO{ kqfrf/
;d:of sygM–
;]jf k|bfo / ;]jfu|fxL ljrdf ;dGjo tyf ;+rf/sf] e"ldsf cToGt cfjZos 5 . lh=lj=;=af6
k|bfg ul/g] ;]jf;'ljwf Pj+ of]hgfx? ;]jfu|fxLsf] dfudf cfwfl/t x'g] x'G5 t ;]jfu|fxL ;Dd
;"rgfsf] cefjn] sltko sfo{qmdx? sfo{Gjog x'g kfp+b}g . ;"rgf tyf ;+rf/sf] ;fy}
;dGjosf] e"ldsfsf] cfjZostfnfO{ dWogu/ /fvL kf/blz{tfsf] dxTj tyf hjfkmb]xLtfnfO{ jf]w
u/fpg klg ;fj{hlgs ;'g'jfOsf] dxTjk"0f{ e"ldsf /xg] ub{5 .
t;y{ hgtf, ;]jfu|fxL / ;]jfk|bfo Pj+ ;Dk"0f{ ;/f]sf/ kIf ljrdf /x]sf] ;"rgf ;+rf/sf] ;Dk|]if0f
tyf ;dGjosf] cefjnfO{ Go"lgs/0f ug{ cToGt dxTk"0f{ /x]sf] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdsf]
d'Vo ;d:of b]xfo jdf]lhd /x]sf] 5 .
Ö nlntk'/ lhNnfsf] ef}uf]lns tyf /fhg}lts ljefhgsf] sf/0fn] ;j} If]q tyf txsf
hgtfx? ;fd' Ps jif{df ul/g] x'+bf ltg j6f ;fj{hlgs ;'g'jfO{n] kof{Kt ;"rgf tyf
;+rf/ ;+k|]if0f ug{ . sl7gfO{ /x]sf] 5 .
Ö s] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmddf hgtfn] /fv]sf ck]Iff k'/fug{ lh=lj=;=af6 dfq ;+ej
5 <
Ö /fhwfgL glhssf] lhNnf tyf cToGt b'u{d :yfg;Dd /x]sf] o; lhNnfsf ck]Iff l;Ëf]
lhNnf ljsf;sf] jh]6 tyf sfo{qmd Go"g x'g] ePsf]n] dfu k'/f ug{ cToGt sl7gfO{ 5 .
;Ldfx?M
-!_ lhNnfsf] ef}uf]lns tyf /fhg}lts jgfj6n] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd jif{sf] ltg
k6sn] dfq ;d]6\g g;lsg] b]lvG5 . ;fy} Tof] eGbf a9L ug{ klg cfly{s ef/ kg]{ b]lvG5
.
-@_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd :yn ;Dd k'Ug ;]jfu|fxL tyf ;/f]sf/jfnfx?nfO{ w]/} 6f9f
kg]{ ePaf6 pkl:ylt ;xeflux?sf] ;+Vof ;f]r] eGbf ;w} Go"g b]lvG5 .
-#_ ;]jfu|fxLx?sf] ck]Iff w]/} x'g] ePaf6 ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmddf k|s6 ePsf dfu k"/f
ug{ sl7gfO{ ePsf] 5 .
pknJwLx?M
-!_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdn] ljutdf eP u/]sf sfo{qmdx?sf] n]vfhf]vfsf] ;fy} sld
sdhf]/Lx?sf] jf/]df ;d]t ;]jfu|fxL tyf ;/f]sf/jfnfsf] ljrdf g} cGt/lqmof eO{
5nkmn x'g] ePaf6 ljutsf] t'ngfdf cfufdL jif{df u/Lg] sfo{qmdnfO{ ;sf/fTds ?kn]
sfof{Gjogdf Nofpg ;lsG5 .
-@_ o; k|sf/sf] sfo{qmdn] sld sdhf]/LnfO{ Go"g u/L sfd sf/jfxLx? kf/bzL{ k"j{s k|:t't
ug{ ;xof]u k'u]sf] 5 .
-#_ ;]jfu|fxL tyf ;/f]sf/jfnfx?sf] c;Gt'li6, lh1f;f, k|Zg, ;Nnfx, ;'emfjx? ;]jfk|bfodf
k|i6 Pj+ lgw{Ss ;+u /fVg] ePsf]n] lt b'O{ ljrsf] c;dembf/LnfO{ Go"lgs/0f ug{ ;xof]u
k'u]sf] 5 .
-$_ P]g, lgodfjnLn] lglb{i6 u/]sf Joj:yfnfO{ sfof{Gjog ug{ o:tf] k|sf/sf] ;fj{hlgs
;'g'jfO{ sfo{qmdaf6 ;xof]u ldNb5 .
-%_ of]hgf th'{df k|s[of tyf sfof{GjognfO{ j:t'k/s agfpg ;xof]u k'u]sf] 5 .
-^_ lhlj;sf] cfkmgf] sfo{qmdx? sfo{:yn ;Dddf g} k'uL ;fj{hlgs ug]{ cj;/ k|fKt ePsf]
5 .
-&_ nlIft ju{sf cfjZostf tyf ;d:ofsf] klxrfg ug{ d2t ldNg'sf] ;fy} of]hgf th'{df
sfof{Gjog ;d]tnfO{ ;Djf]wg ug{ cj;/ k|fKt ePsf] 5 .
-*_ Go"gtd zt{ tyf sfo{;Dkfbg d"Nof+sg -MCPM_ n] tf]s]sf] dfkb08 k"/f ug{ ;xof]u
ldn]sf] 5 .
lhNnf ljsf; ;ldlt nlntk'/af6 ldlt @)&! ;fn kmfu'g @( ut] ! g= lg{jfrg If]qsf ;j}
uf=lj=;= / # g+ lgjf{rg If]qsf 7]rf] uflj;sf] ;xeflutfdf n]n] uf=lj=;=sf] ;/:jtL pRr
df=lj=df lhNnf ljsf; ;ldlt nlntk'/sf :yfgLo ljsf; clwsf/L >L kz'klt kf]v/]nHo"sf]
cWoIftfdf tyf ;xfos k|d'v lhNnf clwsf/L >L xf]dgfy yklnofHo"sf] k|d'v cfltYotfdf
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd ;';DkGg eof] . sfo{qmddf ljifout sfo{nosf k|ltlglw Pj+ k|d'vHo"
/ /fhg}lts bnsf k|ltlglwHo"x?sf] pkl:ylt /x]sf] lyof] . pQm sfo{qmddf lhNnf ljsf;
;ldltsf of]hgf cg'udg tyf k|zf;lso clws[t >L cRo't/fh /]UdLjf6 sfo{qmddf pkl:yt
dxfg'efjx?nfO{ :jfut ub}{ sfo{qmdsf] p4]Zo dfly k|sfz kfg'{ ePsf] lyof] .
sfo{qmd ;+rfns jrt tyf ;fv kl/rfns ;fljqL jhufO{jf6 sfo{qmddf kfngf ug'{ kg]{ *
j6f cfrf/ ;+lxtf k9]/ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmddf ;xeflux?af6 lh1f;f÷;Nnfx tyf
;'emfjsf] nflu km\nf]/ cf]kg ul/Psf] lyof] . km\nf]/ cf]kg ug'{ cufl8 jfnjflnsf tyf dlxnf
jrfp cleofgsf tkm{jf6 lgu{d cledt -Exit Poll_ / gful/s k|ltj]bg kq -Citizen Report
Card_ ljlwjf6 ;+sng ul/Psf k|ltj]bg k9]/ ;'gfpg' eof] . km\nf]/ cf]kg k5f8L u'gf;f ;+sng
tyf ;Djf]wgdf ;xlhs/0f jfnjflnsf tyf dlxnf jrfp cleofg gfds ;+:yfsf] tkm{jf6
e/t j8fnjf6 ug'{ ePsf] lyof] . b]xfo jdf]lhdsf ;xeflux?af6 b]xfo jdf]lhdsf ;Nnfx,
;'emfj, u'gf';f tyf lh1f;fx?nfO{ ;f/ ?kdf k|:t't ul/Psf] 5 .
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmd
2071 kmfu'g 29 ut] z'qmaf/ n]n] ;/:jtL pRr df=lj=
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmddf cfPsf ;'emfj, ;Nnfx / tyf k|lts[ofx?
!= d's'Gb k|;fb k/fh'nL , uf=lj=; ;lrj uf]l6v]n
sfof{nox?sf] qmd};+u u'gf;fx? ;Djf]wg ug'{ x'g cg'/f]w 5 .
@ u+uf/fd yfkf
n]n] ;]jf s]Gb|df h]=6L=P /flvG5 ls /flvb}g <
xl/ k/fh'nL, lhNnf s[lif ljsf; sfof{nosf] tkm{jf6 ;Djf]wg
n]n] ;]jf s]Gb| xf]Og, ;Dks{ s]Gb| xf] o; ;Dks{ s]Gb| x]g{] k|fljlws cWoogsf] nflu bfª
hfg' ePsf] 5 . of] u'gf;fsf]] ;Djf]bg ug{] 5f} .
# u0f]z b'nfn
ljBdfg ;+/rgf kl/jt{g ug{ lh=lj=;n] s] of]hgf NofPsf] 5 of]hgfsf]
;jfndf .
;'zf;gsf nflu ul/g] sfo{qmd Tool vfln b]vfpgsf nflu dfq ePsf] 5 .
blntsf] ;]jf ;'ljwfsf nflu ;DjlGwt If]qn] Wofg lbg kg]{ <
-uf=lj=;=, lh=lj=; cGo sfof{no_.
$= ;ld{nf lznjfn, j8f gfu/Ls d~r n]n] #
lhlj;sf] gful/s j8f kq :k:6 b]lv+b}g .
% pdf tfdfª MgNn'
gful/s j8fkq clgjfo{ elgG5, t/ gNn' uf=lj=; gful/s j8f kq slxn];DDf x'G5 <
:yfgLo ljsf; clwsf/L÷uf=lj=; ;lrj ;Djf]wg
gNn' uf=lj=;=df !% lbgleqdf gful/s j8fkq /flvg] Joj:yf x'g]5 .
^=ld; nfdf
nlntk'/ lhNnf ljsf; ;ldltn] ljkQ Joj:yfkgsf] af/]df s] s] sfo{qmd u5{ <
:yfgLo ljsf; clwsf/L, >Lkz'klt kf]v/]njf6 ;+jf]wg
ljkQ Jojj:yfkgsf] af/]df ljleGg sfo{qmd /x]sf 5g . lhNnf ljsf; ;ldltsf]
sfof{nodf cfpg' ePdf sfo{qmdfsf] af/]df hfgsf/L u/fpg]5f} .
& /fh' l3ld/], z+v'
uf=lj=; =;lrj uf=lj=; df e]l6b}gg\ uf=lj=;df ;lrj slxn]b]lv pkl:ylt x'G5g <
Pp6f ;lrjn] % 7fp+df sfd ug'{ k/]sf] 5 o;sf] cy{ s] xf] . o;n] ubf{ sfd 5Ng
;lhnf] ePsf] 5 .
ODF u/]sf] ;lrjnfO{ dfq k'?:sf/ lbPsf]n] c?sf] d'NofÍsg gePsf] h:tf] 5 .
lh=lj=;jf6 s/ c;'Ng] b'?kof]u ePsf] 5 .
;DktLljj/0f cg';Gwfg xf]; .
sd{rf/Ljf6 sfd l9nf] ePsf] 5 vfgkfP kl5 dfq sfd x'G5 s] xf] <
lh=lj=;sf] Sofgl6gdf klg e|i6frf/ ePsf] 5 .
lh=lj=;sf] vfhf c8/ ug]{ $ j6f /]i6'/]G6 5 hxf+ hf+8 vfP/ $) xhf/sf] ljn n]lvG5 <
z+v'sf] jf6f]df klg ei6frf/ ePsf] 5 . Toxf+ OlGhlgo/x?sf] xft 5 .
of]hgf jf+8\kmf+8df blno efuj08f ePsf]n] hgtf df/df k/]sf] 5 .
uf=lj=;=nfO{ g=kf jgfP/ s/ c;'Ng] sfd ePsfn] hgtf df/df kf/]sf 5g\ .
:yfgLo ljsf; clwsf/L, kz'ktL kf]v/]njf6 ;Djf]wg
Pp6f uf=lj=; ;lrjn] @–# j6f uf=lj=; x]l//xg' kg{] afWotf ePsf] sf/0fn] uf=lj=;
;lrjx? e]6 gx'g ;S5 . uf=lj=; ;lrjx?sf] ;+Vof sd ePsf] sf/0fn] cK7f¥of/f]
ePsf] 5 .
lhNnf ljsf; ;ldltsf] sfof{noaf6 ;+rfng x'g] of]hgsf] ;+Vofdf j[l4 ePsf] 5
k|fljlwssf] ;+Vof sd ePsf] sf/0fn] ubf{ ;dodf sfd x'g ;s]sf] 5}g . k|fljlwssf]
;+Vof a9fpg k|of; ePsf] 5 .
ODF 3f]if0ffsf] ;lrjnfO{ k'/:sf/ ;DjGwdf uf=lj=; sf] g]t[Tj ug{] uf=lj=; ;lrj k|d'v
xf] uf=lj=;sf] ;lrjnfO{ u/]kl5 uf=lj=; ;a}nfO{ u/] ;/x xf] / uf=lj=; sf ;a}
:yfgLonfO ug{ ;lsb}g . uf=lj=;=nfO{ ! nfv lbPsf] 5 .
Onfsf cg';f/ of]hgf afF8kmFf8 ePsf] 5 . blno efuaG8f cg';f/ of]hgf afF8kmf8
ePsf] 5}g . j8f:t/af6 j8f gful/s d+r x'b} of]hgfx? afF8kmFf8 ePsf] x'G5 .
*=Hof]lt gu/sf]6L
uf=lj=; sf] ;r]tgf s]Gb|df :6]zg/L vfhf vr{sf] /sd slxn] cfFp5 <
( ;'/]z tfdfª
n]n] uf=lj=;df cj}wflgs ?kdf vfgL slxn] ;Dd rln/xG5 < jg ljgf; ePsf] 5 .
jg hf]ufpg kb{5 eGg] n]n]sf] Ps hgf JolQmnfO{ y'gfdf /fv]sf] 5 lsg <
Psn dlxnf ;'/Iff sf]if lgodfjln @)&) cg';f/ :yfgLo lgsfon] ;'/Iff eQf Psn
dlxnfnfO{ lsg glbPsf] <
Ps gf/fo0f sfkm\n], uf=lj=;= ;lrjjf6 ;Djf]wg
xfdLn] lgb]{lzsf cg';f/ g} eQf lbPsf 5f} .
!) z'/]z tfdfª
:yfgLo lgsfo :f|f]t kl/rfng tyf Joj:yfkg sfo{ljlw @)^(cg';f/ pkef]Qmf ;ldltn]
ef/L pks/0f k|of]u gug]{] elg pNn]v ePsf] / clVtof/ b'?kof]u cfof]un] klg
;f]lxs'/fnfOP hf]8 lbPsf] 5 . t/ lsg sfo{Gjogdf gcfPsf] <
:yfgLo ljsf; clwsf/L, >L kz'klt kf]v/]njf6 ;Djf]wg
blnt ckfË nufotsf] ;"rs tof/ kfb{5f} To;kl5 ;dfg'kflts ?kn] x'G5 .
ljkb Joj:yfkgsf] jh]6 tyf sfo{qmd /flvPsf] 5 . Ps nfvsf] b/n] 5'6\ofPsf] 5 hfg]
ljlQs} uf=lj=; ;lrj dfkm{t t'?Gt x'g] 5 .
uf=lj=;= ;lrjsf] b/jGbL sd 5 g=kf=df clws[t :t/sf] b/jlGb ePsfn] Joj:yfkg
x'g ;do nfUb5 .
e|i6frf/sf] ;jfndf ;j} sd{rf/Lsf] ljj/0f xfdL ;+u 5 ;DjlGwt lgsfon] dfu u/]df
xfdL pknJw u/fpg] 5f}+ .
$) xhf/sf] /]i6'/]G6df vfPsf] eGg] clkml;on ljn e/kfO{ 5}g\ of] xfjfbf/L s'/f xf] .
clkml;on k};f b'?kof]u x'+b}g . s;}n] JolQmut ?kdf vfPsf] eP p;sf] JolQmut s'/f
xf] .
sfd ;dodf gx'g] eGg] s'/f jh]6sf] cfsf/ j9]sf] 5 . k|fljlws sd ePsfn] d'NofÍg
l9nf] x'g uPsf] xf] .
of]hgfx? /fhg}lts ?kdf efuj08f ePsf] 5}g\ Onfsfjf6 cfPsf of]hgfx? !$ r/0f
kf/ u/L kl/ifb\df cfp+5g\ .
l6sfe}/jsf] vfgL jGb x'G5 b]ljrf}/df EIA e};s]sf] 5 . :6s ;fdfg 9'Ëf, lul§ c;f/
d;fGt ;DdnfO{ vf]n]sf] xf] . c;f/kl5 vfgL jGb eO{ b]ljrf}/df :yfgfGt/0f x'G5 .
Psn dlxnfsf] ;jfndf lgb]{lzsfn] Psn elg JofVof w]/} k|s[ltsf] ePtf klg eQfsf]
;jfndf @j6f k|fjwfg dfq 5 Tof] eg]sf] ljwjf dlxnf / ^) jif{ k'u]sf] dlxnf ;f]lx
cg';f/ ljt/0f ePsf] 5 .
pks/0fsf] ;jfndf l7s} xf] t/ ufp+df o"jf tyf sfd ug]{ hgzlQm gePsf]n]
pks/0fsf] k|of]u ePsf] 5 . k|d'v lhNnf O{lGhlgo/sf] cWooIftfdf sldl6 jg]sf] 5
To;sf] l;kmfl/;df dfq pks/0f k|of]u x'G5 .
!! hgs jxfb'/ 3nfg
;f]ljtf k/fh'nLsf] kfnfdf vr{ * nfv *( xhf/ dfq b]lvof] c? /sd s] eof] <
!@ u+uf s]=;L=, 7]rf] *
@ jif{ cufl8 vfg]kfgLsf] cWoIf x'+bf sfd ug{ ;lhnf] lyof] . clxn] *) k|ltzt
/fv]/ s;/L sfd ug]{ sfd ug{ sl7g 5 .
!# ;fu/dfg >]i7 M rfkfufp+
ufpF :t/Lo zflGt ;ldltsf] sfd s]xL eO{/x]sf] 5}g <zflGt ;ldlt ;lqmo
kfl/g' cfjZos 5 ls 5}g <
e'jg rGb >]i7 , sf=p= vf= kf=nL= k|d'vjf6 ;Djf]wg
pkef]Qmfn] @) k|ltzt j]xf]g{ kb{5 . vftfdf ! k|ltzt dfq hDdf ug'{ kb{5 .
Go"x'5] dx{hg , g]=s=kf= Pdfcf]jflb ;Djf]wg
of]hgf jf+8kmf+8df blno efuj08fsf] s'/f gj'lem k|Zg cfP h:tf] nfUof] of] !$ r/0f
kf/ u/]/ of]hgf cfPsf 5g .
led;]g l3ld/], g]kfnL s+fu|]; ;Djf]wg
blno efuj08f rflx+ ;Dej g} 5}g . ljsf;sf] ;jfndf ;xof]u g} ePsf] 5 . c? s'g}
s;}sf] :jfy{df rflx+ xfd|f] emu8f x'G5 . of]hgfdf ;xdltg} 5 .
8f= ljgf]b b]jsf]6f, lhNnf jg clws[t ;Djf]wg
9'Íf vfgLsf] ;jfndf ;d:of 5 . r'g 9''ufsf] vfgL dfq ;+rfng cg'dlt 5 . c? s'g}
klg cg'dlt 5}g . 9'+uf vfgL /f]Sg kg]{]{ dfu cfPdf xfdLn] clgoldt ?kdf s+flx klg
;+rfng ug{ lb+O{b}g .
jg jflx/sf] If]qdf ;+rfng u/]df jg sfof{non] /f]Sg ;ls+b}g
jg hf]ufpg kb{5 eGg]nfO{ h]ndf /fv]sf] hfgsf/L dnfO{ 5}{g .
;Djf]wg ub} ;xfos k|d'v lhNnf clwsf/L, >L xf]dgfy yklnof lh=k|=sf=
clxn] ;'zf;g P]gdf g} kf/blz{tf sfod ug{ kg]{ 5 .
k|sf]k Go"lgs/0f sfo{qmd x/]s :yfgLo lgsfon] ug'[{ kg]{ 5 eGg] lgb]{lzsfdf g} 5 .
ph'/Lsf] gfddf ph'/L geO cflwsfl/s?kn] cfly{s lxgfldgfsf] jf/]df lh=k|=sf=df klg
ph'/L lbg ;lsG5 . ph'/L 5fgljg x'G5 .
Pp6f JolQm ljhojxfb'/ eGg] y'g]sf] jf/] k|Zg clear ePg clxn]sf] nf]stfGqLs
Joj:yfdf ljgf sf/0f y'Gg ldNb}g .
ufp+ :t/Lo zflGt ;ldlt lqmoflznsf nflu g} u7g ePsf] xf] o;}sf] nflu Budget
cfPsf] xf] ] budget geP klg lqmoflzn x'g kb{5 .
/fdrGb| jg clws[jf6 ;+jf]wg
jg If]qdf vfgL ;+rfng ePsf ;fd'bflos jgnfO{ vfgL ;+rfn gug{ lgb]{zg
ul/Psf] 5 .
!$ d's'Gb k/fh'nL uf=lj=; ;lrj
g=kf=3f]if0ff ePsf]n] blIf0fL e]udf Pj+ ;Dks{ s]Gb|df lh=lj=; ;fg{ ufp+ kl/ifbn]
dfu u/]sf] 5 .
;Djf]wg Pj+ ;dfkg :yfgLo ljsf; clwsf/LM >L kz'klt kf]v/]n
zflGt ;ldltsf] cled'lv s/0fsf nflu @) xhf/ /sd cfPsf] xf] . zflGt ;ldlt ;lqmo
x'g h?/L 5 .
lh=lj=; ;fg]{ s'/fdf lh=lj=;df s'/fsfgL x'G5 . g]kfn ;/sf/nfO{ xfdL ;f]Wg] 5f} .
;fj{hlgs ;'g'jfO{ sfo{qmdjf^ lhlj;df ePsf ;'wf/sf sfo{x?
cfuGt's sIfsf] Joj:yf
;DjlGwt sfo{sIfsf] ;fO{g jf]*{sf] Joj:yf
sfo{sIfsf] gDj/sf] Joj:yf
gfu/Ls j*f kqsf] Joj:yf
e'O{tnfnfO{ ckf~\d}qL jgfPsf]
web – site df ;"rgf k|jfx
of]hgf th'{df k|lqmofnfO{ Jojl:yt u/L jh]^ l;ln~ tf]sL sfo{Gjogdf NofPsf] .
u'gf;f] ;'Gg] clwsf/Lsf] Joj:yf
u'gf;f jS;sf] Joj:yf
kfgLsf] Joj:yf
;fj{hgLs ;'g'jfO{sf] ensx?
-;Djf]wg ug'{ x'+b} k|d'v cltly ;xfos k|d'v lhNnf clwsf/L xf]dgfy yklnofHo",_
-lh!;f /
k|Zgx?sf]
;Djf]wg ug'{ x'+b}
:yfgLo ljsf;
clw/L kz'klt
kf]v/]nHo"_
-lh!;f / k|Zgx?sf] ;Djf]wg ug'{ x'+b} *f=ljgf]b k|= b]jsf]^f lhNnf jg clws[tHo"_
-sfo{qmdsf] pb]Zodfly k|sfz tyf :jfut dGtJo lb+b} of]=c= tyf k|=c= cRo't/fh /]UdLHo"_
-;Djf]wg ug'{ x'+b} /fhg}lts bnx?sf] tkm{jf^ g]kfnL sf+u|;sf led;]g l#ld/]Ho"_
-;Djf]wg ug'{ x'+b} /fhg}lts bnx?sf] tkm{jf^ Plss[t g]skf dfcf]jfbLsf Gx"%] dx{hgHo"_
-;Djf]wg ug'{ x'+b} uf]l^v]n uf=lj=;sf ;lrj >L d's'Gb k/fh'nLHo"_
-;Djf]wg ug'{ x'+b} gNn' uf=lj=;sf ;lrj >L Psgf/fo)f sfkm\n]Ho"_
;xefuLx? cfkm\gf lh!f;f /fVb}
;xefuLx? cfkm\gf lh!f;f /fVb}
;xefuLx? cfkm\gf lh!f;f /fVb}
;xefuLx? cfkm\gf lh!f;f /fVb}
;xefuLx? cfkm\gf lh!f;f /fVb}
;xefuLx?sf] u'gf;f, k|Zgtyf lh!F;f ;'Gb} sfof{no k|d'v tyf /fhg}lts bnsf k|ltlglwx?
;xefuLx?sf] u'gf;f, k|Zgtyf lh!F;f ;'Gb} sfof{no k|d'v tyf /fhg}lts bnsf k|ltlglwx?
-k|Zg,lh!f;f,u'gf;f tyf cledt ;+ungdf ;xlhs/)f e/t j*fn, k|ltj]bg k|Zt't ub}{ rGb|jnL /Dt]n
-jfnjfnLsf tyf dlxnf jrfp cleofgsf tkm{jf^
sfo{qmddf ;xeflu dxfg'efjx?