Kakayahang Sosyolingguwistiko
SPEAKINGDell Hymes
S-settings at Scene
lugar at oras ng usapan; naglalarawan sa kalikasan ng sitwasyon ng pag-uusap
P -participants
mga taong sangkot sa usapan: ang nagsasalita at ang kinakausap
E - ends
layunin at mithiin ng usapan gayundin ang maaaring bunga ng pag-uusap
A – act sequence
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari habang nagaganap ang pag-uusap
K - keyspangkalahatang tono o paraan ng pagsasalita: pormal
o di pormal ang takbo ng usapan
I - instrumentalities
anyo at estilong ginagamit sa pag-uusap: pasalita, pasulat, harapan, kasama rin ang uri ng wikang gamit
N-norms
kaangkupan at kaakmaan ng usapan ng isang sitwasyon
G-genre
uri ng pananalita na nakalahad mula sa isang sitwasyon: nagsasalaysay, nakikipagtalo, o
nagmamatuwid
KAKAYAHANGPRAGMATIK
Mabubuhat mo baang kahon na iyan?
Hindi mo naipasa angtakdang aralin?
Okay lang, ayosnaman.
Bakit ka nag-iingay?
Hindi ako ang may kasalanan niyan.
PRAGMATIKS• gamit ng wika sa mga kontekstong
panlipunan at kung paano lumilikha at nakauunawa ng kahulugan ang tao sa
pamamagitan ng wika. (Yule, 1996)
PRAGMATIKS
• Pagpaparating ng mensaheng ninanais –kasama ang lahat ng iba pang kahulugan –
sa anumang kontekstong sosyo-kultural.(Fraser, 2010)
PRAGMATIKS
• Tumutukoy sa kaalaman kung paanonaiuugnay ang wika sa sitwasyon na
pinaggagamitan nito.(Chomsky)
PRAGMATIKS• Ayon kay Badayos at mga kasama (2010),
ang pragmatiks ay kinapapalooban ngtatlong pangkalahatang kakayahan sa
komunikasyon:
PRAGMATIKS
1. Ang gamit ng wika sa iba’tibang layunin;
PRAGMATIKS2. Paghiram o pagbago ng wikang
gagamitin batay sa kinakailangan o inaasahan ng tagapakinig at/o
sitwasyon;
PRAGMATIKS
3. Paggamit ng tuntunin sa isangtalastasan at mga naratibong
dulog.
PRAGMATIKSSA
KOMUNIKASYON
KAKAYAHANGPRAGMATIK