kontaktÖrler - yildiz elektrİkyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... ·...

22
KONTAKTÖRLER KONTAKTÖRLER

Upload: others

Post on 13-Mar-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Page 2: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

Güç KontaktörleriGüç Kontaktörleri ‹Ç‹NDEK‹LER

FC06MFC09M

FC09DFC12DFC18D

TS EN 60947-4-1IEC 60947-4-1EN 60947-4-1

Montaj pozisyonu : Ön yüz afla¤› hariçRak›m : 2000 m (max)Ba¤›l Nem : %50 (40oC) , %90 (20oC)Çevre s›cakl›¤› : -5oC ile + 40oC aras›Kirlilik derecesi : III

Güç KontaktörleriÖzelliklerKullanım Sınıflarına Göre Kontaktör SeçimiKontaktörün Kullanım SınıflarıElektriksel Ömüre Göre Kontaktör SeçimiKontaktör Arızaları ve EtkileriBağlantı KesitleriTeknik TabloTeknik ResimlerSipariş Kodları

Kompanzasyon KontaktörleriÖzelliklerÇalışma PrensibiTeknik TabloSipariş KodlarıTeknik Resimler

Tristör Anahtarlamalı Kompanzasyon KontaktörÖzelliklerTeknik TabloTeknik Resimler

Yüksek Akım KontaktörleriÖzellikleriTeknik TabloBağlantı ŞemasıSipariş KodlarıTeknik Resimler

FC25DFC32D

FC40DFC50DFC65D

Tristör Anahtarlamal› KontaktörlerTristör Anahtarlamal› Kontaktörler

Yüksek Ak›m KontaktörleriYüksek Ak›m Kontaktörleri

FC12DK

FC18DK

FC25DK

FC32DK

FC65DK

FC95DK

FC150DK

FCT15K - FCT30K - FCT50K

EC300 ... EC2500

FC80DFC95D

FC115DFC150D

FC220DFC260DFC300D

FC475DFC580DFC650DFC750D

Kompanzasyon KontaktörleriKompanzasyon Kontaktörleri

111334458

1112121212131314141616171718191920

FC400D

Page 3: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

Kontaktörler, baflta elektrik motorlar›olmak üzere; kompanzasyon, ›s›tma gibielektrik tesislerinin kablo ile uzaktankumanda edilmelerine imkan sa¤larlar.Termik röleler ile kullan›ld›¤›nda isecihazlar› ve tesisleri afl›r› yük ak›mlar›nakarfl› korurlar.Federal kontaktörleri uluslararas› IEC60947-4-1, TS EN60947-4-1standardlar›na ve ’ye uygun olarakimal edilir. Ana ve yard›mc› kontaklar ilebobin ve yard›mc› kontak bloklar› kolaycatak›l›p ç›kart›labilir. FC tipi kontaktörlerüç uçlu bobine sahiptir. Böylece birba¤lant› esnekli¤i sa¤lanm›flt›r.Kontaktörlerin bobinleri, anma bobingeriliminin 0,8 ila 1,1 kat› aras›ndagüvenle kumanda edilebilir. -5°C ile+55°C aras›ndaki ortam s›cakl›klar›ndatam verimle çal›fl›r. Kontaktörlerin rayamontaj edilebilme imkan› tesis esnas›ndabüyük kolayl›klar sa¤lar. Malzeme yap›lar›itibariyle 1000V’ luk gerilime dayanabilir.

Kontaktörün bafll›ca özellikleri:1- Kontaktör, herhangi bir bozulmayaveya kaynamaya maruz kalmadan yüksekak›m de¤erlerini tafl›mal›d›r. Bu dakontaklar›n (kontak yüzey teknolojisi ilekaynak teknolojisi) kalitesine ba¤l›d›r.Özellikle AC-3 s›n›f›nda ve kondansatörkumandas›nda kontaktör seçimi çokönemlidir.2- Kontaktör kapal› iken, kontaklarüzerinden akan ak›m ›s›nmaya nedenolur. Bu ›s›nma standardlardas›n›rland›r›lm›flt›r. IEC 60947-4-1’ e göresürekli termik ak›m (Ith) 8 saat boyuncaana kontaklardan geçirildi¤inde kontaktörterminallerindeki maksimum ›s› art›fl›65K’y› aflmamal›d›r.3- Kontaktör ak›m› keserken, birbirindenayr›lan kontaklar aras›nda elektrik ark›oluflturur. Ark, termik etki sonucu kontakmalzemesinden kopan elektron ve iyonak›m›d›r. Ark s›cakl›¤› binlerce dereceyeulafl›r ki, bu da kesme hücreleri vekontaklar›n yap›m›nda kullan›lan metalve yal›tkanlar›n tafl›yabilece¤i s›cakl›¤›nçok üzerindedir. Bunun için ark mümkünoldu¤unca çabuk sona ermelidir. Buamaçla kontaktörlerde seperatörkullan›lmaktad›r.

Kabul edilebilir sürekli termik ak›m Ith:Kabul edilebilir termik ak›m, IEC 60947-4-1’e göre yap›lan s›cakl›k art›fl testindekullan›lacak test ak›m›n›n en büyükde¤eridir. Bu test 8 saat süre boyuncaPVC yal›t›ml› bak›r iletkenler üzerindenkontaktör terminallerine ak›m uygulamas›esas›na dayan›r. Bu durumda kontaktörterminallerindeki s›cakl›k de¤iflimi (ΔQ)65 K’yi aflmamal›d›r.

Kapama kapasitesi:Kapama kapasitesi, kontaktörünkontaklar›n›n hasar görmedenkapayabilece¤i ak›m de¤eridir. Güçfaktörü ve kapaman›n s›kl›¤› kapama

kapasitesine etkide bulunan faktörlerdir.IEC60947-4-1’ de AC3 kullan›m s›n›f› için;le max. motor çal›flma ak›m› ise; kapamakapasitesi=10 x le olmal›d›r.

Kesme kapasitesi:Kesme kapasitesi; kontaktör kontaklar›n›nve ark söndürme hücrelerinin zarargörmeden baflar›yla kesilebilece¤i ak›mde¤eridir. Gerilim de¤eri yükseldikçekesme kapasitesi düflme gösterir. IEC60947-4-1’de AC3 kullan›m s›n›f› için; lemax. motor çal›flma ak›m ise; Kesmekapasitesi = 8 x le olmal›d›r.

Mekanik ömür:Kontaktörün ana kutuplar›ndan ak›mgeçirmeksizin sadece bobini beslenerek,herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmeksizin yap›labilecek maksimumkapama+açma say›s› kontaktörünmekanik dayan›m›n› belirler.

Elektriksel ömür:Elektriki dayan›m; kontaktörünkutuplar›ndan yük ak›m› geçerken,herhangi bir bak›m ifllemi gerektirmeksizin yap›labilecek maksimumkapama+açma say›s›d›r. Elektrikidayan›m çeflitli kullan›m s›n›flar› içinbelirlenen tipik devreler üzerinde yap›lantestlerin sonucunda belirlenir.

AC1: Omik yükler,kapanan ak›m=kesilen ak›m=Ie

AC3: Sincap kafesli asenkron motorlar,kapanan ak›m = 6 Ie (Yolverme)kesilen ak›m = Ie (Ie=In)

AC4: Sincap kafesli veya bilezikliasenkron motorun kesikli çal›flmas› veak›mla frenleme uygulamalar›,kapanan ak›m = kesilen ak›m = 6 Ie.

Kullan›m S›n›flar›na Göre KontaktörSeçimiKontaktör seçiminin en önemlinoktalardan birisi, yükü iyi anlayabilmekve ani yük karakteristik büyüklüklerini iyitespit edebilmektir.Önemli seçim parametreleri:‹flletme gerilimi (Ue), ‹flletme ak›m› (le),Bobin gerilimi, Kesilecek ak›m (lc),Kullanma s›n›f›, çal›flma türü ve kontakömrüdür.

Motorlar için kontaktör seçimi:Motorlar için kontaktör seçiminde önemliseçim parametreleri;- Çal›flma gerilimi (Ue),- Motor çal›fl›rken ki kesme ak›m› =‹flletme ak›m› (le),- Motor kalk›fl ak›m› (lc=m x le),- Kalk›fl s›kl›¤› (K),- Operasyon say›s›d›r.

a. Kafesli asenkron motorlar:Motor anma gücü (kW), iflletme gerilimive motor çal›flma tipi (sürekli, kesintili,

k›sa süreli vs.) dikkate al›n›r. Özellikleyüksek çevre s›cakl›klar› veya artt›r›lm›flgüvenlik, tehlikeli bölge gibi sebeplerdendüflük güçte çal›flt›r›lan motorlar içinkontaktör seçimi yaparken, motor çal›flmaak›m› dikkate al›nmal›d›r.

b. Bilezikli asenkron motorlar:Stator ve rotor devresi için ayr› ayr› seçimyap›l›r. Stator kontaktörünün seçimi Ithtermik ak›m›na göre yap›l›r. Rotordevresindeki seçim için önemli kriterlerise; iflletim durumu (kalk›fl, ayarlama),yal›t›m (topraklama var veya yok),uygulama türü (ara kontaktör veya sonkontaktör) dür.

c. AC Motorlara yol vermede kontaktörseçimi:Do¤rudan yol vermede; AC3 kullanmakategorisinde ve motor nominal gücünegöre seçim yap›l›r. Yüksüz halde y›ld›z -üçgen yol vermelerde y›ld›zkontaktöründen, motor nominal ak›m›nyaklafl›k 1/3’ü geçece¤inden, y›ld›zkontaktörü; AC3 kullanma kategorisinegöre nominal motor gücün 1/3’üde¤erinde seçilir. Enerji ve üçgenkontaktörü, motor sarg›lar› ile seri ba¤l›oldu¤undan iflletme esnas›nda bukontaktörlerden motor sarg› ak›m› geçer.Onun için bu kontaktörler AC3kategorisine göre motor nominal gücün1/ ’ü yani 0,58 kat› de¤erinde seçilir.Yük alt›nda yol alan motorlara y›ld›z -üçgen yol vermede bütün kontaktörlerAC3 kullanma kategorisine göre ve motornominal gücün 1/ ’ü yani 0,58 kat›de¤erinde seçilir.

d. DC Ak›m için kontaktör seçimi:Do¤ru ak›mda ark›n söndürülmesialternatif ak›ma göre daha zordur. Seçimiflleminde yükün zaman sabiti L/R en azyük gerilimi ve ak›m› kadar önemli birbüyüklüktür. Zaman sabiti (L/R) yaklafl›kolarak endüktif olmayan yüklerde 1 ms,flönt motorlarda 7,5 ms, seri motorlarda10 ms, elektrom›knat›slarda ise 300ms’dir. Endüktif DC yükü anahtarlamadaönemli parametreler; gerilim, yük türü(omik veya endüktif) ve anahtarlamas›kl›¤›d›r.

e. Omik yükler:Devreye al›p-ç›karmak için omik yükleren sorunsuz yüklerdir, çünkü kontaktörüzerinden yaln›zca anma ak›m› geçer.Kapama ak›m› kesme ak›m›na eflittir.Anahtarlama s›kl›¤› artt›kça ortaya ç›kacak›s›n›n daha fazla olaca¤› göz önündebulundurulmal› ve AC1’ e göre seçilenkontaktörlerin anma ak›m› daha düflükkabul edilerek hesaplama yap›lmal›d›r.Genellikle tek fazl› olan ›s›t›c› devreleribeslerken kullan›lan 3 fazl› kontaktörlerin2 veya 3 kutbu seri hale getirilir. ‹ki kutupseri ise anma çal›flma ak›m› 1,6xIe, 3kutup seri ise 2xIe olarak hesaplanmal›d›r.

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

12/1

Page 4: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

f. Kompanzasyon uygulamalar›:Kondansatörler ba¤land›klar› devrelerde devreye sokulma an›ndayüksek frekansl› (1...5kHz) ve yüksek de¤erli geçici ak›mlaraneden olur. Tek bir kondansatörün veya bir kondansatör grubuiçindeki bir kapasitörün anahtarlanmas› birbirinden farkl› özelliklergösterir. Kondansatör gruplar›ndaki kademeli devreye almaifllemi kontaktör için çok daha zordur. Çünkü kondansatörgruplar›ndaki kondansatörler kademeli olarak devreye al›n›rkenbataryan›n çekim ak›m›ndan baflka paralel kondansatör aras›ndabir dolafl›m ak›m› oluflur ve kontaktörü zorlar. Bu yüzdenkompanzasyon uygulamalar› için özel kontaktörler vekombinasyonlar gelifltirilmifltir. Gereken durumlarda ak›m›s›n›rlamak için flok bobini kullan›l›r. Üç fazl› kondansatörlerinkumandas› için gelifltirilen kontaktörler kalk›flta ak›m›n de¤erinis›n›rlayan, s›n›rlama dirençli geçifl kontak bloklar› ile tasarlanm›flt›r.

g. Ayd›nlatma tesisi uygulamalar›:Ayd›nlatma uygulamalar›nda zaman zaman oluflabilen darbegerilim ve ak›mlar kontaktörü zorlayabilir. Seçim için tip davran›flve kapama-kesme çal›flmas› aç›s›ndan s›n›fland›r›lm›flt›r.Ayd›nlatma devrelerinde kontaktör seçimi yaparken ampül tipi,ba¤lant›, kompanzasyon olup olmad›¤›, devreye alma ve çal›flt›rmaak›m› ve güç faktörü önemli noktalard›r. Flamanl› lambalardakontaktör, kapama s›ras›nda lamba anma ak›m›n›n 15 kat›nakadar yüklenirken kesme ak›m› anma ak›m›na eflittir. Deflarj vefluoresan lambalarda ise kompanzasyon yap›l›p yap›lmad›¤› çokönemlidir. Yüksek bas›nçl› civa buharl› lambalarda ön ›s›tmasüresince (yaklafl›k 5 dakika) iflletme ak›m›n›n iki kat› bir ak›msöz konusudur. Halojen lambalarda ve sodyum buharl› lambalardaise bu rejim süresi yaklafl›k 10 dakikad›r.

12/2

Kafesli asenkron motorlara yol vermedekontaktör seçimi

Ana kontaktör ak›m› = IeDo¤rudanyol verme

Normaly›ld›z-üçgenyol verme

Empedans ileyol verme

Ototransformatörleyol verme

Ana kontaktör : 0,58 IeÜçgen kontaktörü : 0,58 IeY›ld›z kontaktörü : 0,58 IeGeçifl kontaktörü : 0,30 Ie

Ana kontaktör : IeKalk›fl kontaktörü : 0,7 Ie

Ana kontaktör : IeTrafo kontaktörü : IeY›ld›z kontaktörü : 0,5 Ie

Sincap kafesli asenkron motorlara do¤rudan yolvermede kontaktör seçimi:

FC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC12DFC18DFC25DFC25DFC32DFC40DFC50DFC65DFC80DFC95DFC115DFC150DFC220DFC260DFC260DFC300D

Trifaze 380/400V

kW In (A)

0,37 0,55 0,75 1,1 1,5 2,2

3 4

5,5 7,5

91115

18,522303745557590

110132160

1,03 1,6

2 2,6 3,5

5 6,6 8,511,515,518,5

22303744607285

105138170205245300

Termik röleayar sahas›

(A)

1 - 1,61,25 - 21,6 - 2,5

2,5 -42,8 - 4

4,5 - 6,35,5 - 87 - 10

9 - 12,514 - 2017 - 2220 - 2523 - 3230 - 4037 - 5055 - 7063 - 80

75 - 10595 - 125

100 - 160125 - 200200 - 315200 - 315250 - 400

Uygun FEDERALKontaktör

Sincap kafesli asenkron motorlara Y›ld›z-Üçgen yolvermede kontaktör seçimi :

380/400V

7,5 91115

18,522303745557590

110132160200220

15,518,5

22303744607285

105138170205245300370408

kW In (A)

7-109-12,511-1614-2020-2523-3230-4038-5048-5757-6663-80

75-105100-160100-160125-200200-315200-315

Termik röleayar sahas›

(A) Hat Y›ld›zÜçgen

FC12DFC12DFC12DFC18DFC18DFC32DFC50DFC50DFC50DFC65DFC80DFC150DFC150DFC220DFC220DFC260DFC260D

FC12DFC12DFC12DFC18DFC18DFC32DFC40DFC50DFC50DFC65DFC80DFC150DFC150DFC220DFC220DFC260DFC260D

FC09DFC09DFC09DFC09DFC09DFC18DFC25DFC32DFC32DFC50DFC50DFC80DFC80DFC150DFC150DFC220DFC220D

Uygun FEDERAL Kontaktör

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Page 5: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/3

Kontaktörün kullan›m s›n›flar›:

Kullanma s›n›f›n›n do¤ru tespit edilmesive bu s›n›fa uygun olarak seçimyap›lmas›, kontaktörün sa¤l›kl›çal›flabilmesi için en önemli noktad›r.Uygulamada karfl›lafl›lan bir çok ar›zan›nsebebi kontaktörlerin kullanma s›n›f›nagöre do¤ru seçim yap›lmamas›d›r.

AC1 s›n›f›:Güç faktörü en az 0,95 olan alternatifak›m yüklerini kapsar. Buna en yayg›nörnek olarak ›s›tma uygulamalar›gösterilebilir.

AC3 s›n›f›:En yayg›n uygulama s›n›f›d›r. Yol ald›ktansonra, çal›flmakta iken devre d›fl› b›rak›lankafesli asenkron motorlar›n›kapsamaktad›r. Kapama an›nda,kontaktör kontaklar›ndan motorun anmaak›m›n›n 5...7 kat› olan motor kalk›fl ak›m›geçer. Açma an›nda, kontaktör, motorunçekti¤i anma ak›m›n› kesecektir. O andakontaktör kutuplar› aras›ndaki gerilimnominal gerilimin %20’ si kadard›r. Bukolay bir kesme durumudur. Bu s›n›faörnek olarak makinalardaki tüm standartsincap kafesli motorlar ve ek olarakbilezikli asenkron motorlar›n statoru vestator kumandas›, asansörler, yürüyenmerdivenler, konveyörler, pompalar,vantilatörler, kar›flt›r›c›lar, klima cihazlar›,so¤utucular, vanalar gösterilebilir.

AC4 s›n›f›:Kafesli veya bilezikli motorlar›n kesikçal›flma ve ters ak›mla frenlemeuygulamalar› ile ilgilidir. Kontaktör,motorun anma ak›m›n›n 5...7 kat› olan yolalma ak›m›nda açar ve kapat›r. Düflükh›zda kesme zor flartlarda gerçekleflir.Örnek uygulamalar, bask› makineleri, telve kablo makineleri, kesik çal›flmal› tak›mtezgahlar›, metalurji, kald›rma,elektrovanalar, kavramalar s›ralanabilir.

Ak›mcinsi

Alternatifak›m

Kullanmakategorisi

AC - 1

AC - 3

AC - 4

AC - 6b

Endüktif olmayan veya çok az endüktif olan yükler, direnç ocaklar›

Kullan›m yeri

a. IEC 60947-4-1’e göre kontaktör kullan›m s›n›flar›:

Sincap kafesli motorlar; yol verme, motor çal›fl›rken durdurma

Sincap kafesli motorlar; yol verme, yön de¤iflmeli çal›flma, ad›ml› çal›flma

Kondansatör gruplar›n›n anahtarlanmas›

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

AC - 5a Elektrik deflarj lambas› kontrol düzenlerinin anahtarlanmas›

fiekil-1 Elektriksel ömüre göre kontaktör seçimi (Ue≤440 V AC - 3 s›n›f› için) 50 Hz’ iflletme gerilimine göre güçler (kW)

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1,5

12 3 4 5 6 7 8 9 10 12 15 20 25 30 40 50 60 70 80 90 100

Kesilen Ak›m (A)

Mily

on

Açm

a-K

apam

a

FC

09D

FC

12D

FC

18D

FC

25D

FC

32D

FC

40D

FC

50D

FC

65D

FC

80D

FC1

15D

FC

06M

FC

09M

FC

90D

FC

150D

120 150 200 250

FC

220D

FC

260D

FC

300D

300 400 500 600

FC

400D

FC

750D

FC

475D

FC

580D

FC

650D

Page 6: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/4

Kontaktör ar›zalar› ve etkileri:Kontaktörler kataloglarda verilen teknikverilere uygun olarak kullan›lmad›¤› veyabesleme flebekesinde hatalar meydanageldi¤i takdirde, ar›zalar söz konusuolabilir.

Kontaktörlerin olas› devre d›fl› kalmanedenleri:Genel olarak kontaktörler asl›nda kolaykolay ar›za yapmayan cihazlard›r. Seçimdo¤ru yap›ld›ysa ve iflletme flartlar› bozukde¤ilse, bir kontaktör milyonlarca kezgüvenli bir flekilde açma-kapamayapabilir. Afla¤›da, kontaktörlerde en s›kkarfl›lafl›lan ar›zalar ile bu ar›zalar›nnedenleri ve çözümleri verilmifltir.- Kumanda (bobin) devresi kablolar›n›nafl›r› uzun olmas› baz› sorunlara yolaçabilir. Uzun kablolar boyunca gerilimdüflümünün büyük olmas› kapamay›zorlaflt›r›rken, afl›r› büyük kesitli kablokapasitans› ise açmaya engel oluflturur.Kumanda kablosu tavsiye edilende¤erden uzun oluyorsa daha büyük birboyutta kontaktör kullanmak, daha düflükbobin gerilimi kullanmak veya bobineparalel bir direnç veya endüktifempedans ba¤lamak tavsiye edilir.

- Kontaktör içerisinde kir veya yabanc›parçac›klar›n olmas›, zorlu atmosferkoflullar› ve korozyon, özellikle uzaktankumanda ile kontaktörün kapanmas›ifllemini engelleyebilir. Böyle bir hata ilekarfl›lafl›ld›¤›nda kir ve toza karfl› kuvvetlibir temiz hava ak›m› ile kontaktörtemizlenmeli, muhafaza daha kapal› vekorunakl› hale getirilmeli, devre kontroledilmeli, iletkenli¤i bozucu bir etken varsabertaraf edilmelidir.- Kontaktör bobini düflük veya yüksekgerilim sonucunda yanabilir. fiebekegeriliminin çok dalgaland›¤› durumlardavoltaj regülatörü kullan›lmas› gereklidir.Ayr›ca hava aral›¤›ndaki toz ve yabanc›cisimler de bunu kolaylaflt›r›r. Bobinyanmas›yla karfl›lafl›ld›¤›nda önce gerilimve frekans kontrol edilmeli, kararl› birkumanda gerilimi sa¤lanmal›d›r.- Kapasitif etkiden baflka açmay›engelleyen bir baflka olayda kontaklar›nyap›flmas›d›r. Bu yap›flman›n sebebi;yüksek ak›mda anahtarlama, k›sa devreveya y›ld›z-üçgen geçiflindeki hataolabilir. Bir k›sa devre oluflmuflsa öncek›sa devrenin sebebi bulunmal›d›r.- Kontaktörün gürültülü çal›flmas›nasebep olan olaylar ise hava aral›¤›nda

toz vb. yabanc› parçac›klar›n bulunmas›,nüve yüzeyinin uzun süre çal›flmaktanyenilmifl olmas›,uygun olmayan gerilimve frekanst›r. Bunlar› engellemek içinnüve yüzeyinin temiz kalmas› sa¤lanmal›ve gerekirse gerilim ve frekansa görebobin de¤iflikli¤i yap›lmal›d›r.

Bobin de¤ifltirme:Kontaktörün iki yan›nda bulunan vidalar›sökerek, üst parçalar› ay›r›p, alt k›sm›ndakalan bobini yuvas›ndan çekip alarakyerine yeni bobin tak›l›r. Üst parça yerineyerlefltirilerek kontaktör kapat›l›r. Ancakmontaj esnas›nda yay›n yerine oturmas›nadikkat edilmelidir.

Açma ak›m›na ba¤l› kontak ömrü:Belli bir flalt cihaz›ndaki kontak erimekayb›, genel olarak açma ak›m›na ba¤l›d›rve kontak ömürleri diyagramlarla verilir.Kontaktörlerin en büyük kullan›m alan›motorlar›n iflletilmesidir. Motorlar›n farkl›iflletme türleri IEC 60947-4-1’des›n›fland›r›lm›flt›r.

Ba¤lant› kesitleri:

1...4

1...4

1...2,5

2...6

2...10

1...2,5

2...10

1...2,5

2,5...25

1...2,5

4...50

4...95

4...185

1...6

1...6

1...2,5

1,5...6

1,5...6

1...2,5

1,5...10

1...2,5

2,5...25

1...2,5

4...50

4...95

4...185

1...4 + 1...4

1...4 + 1...4

1...2,5 + 1...2,5

1,5...6 + 1,5...6

1,5...6 + 1,5...6

1...2,5 + 1...2,5

4...10 + 4...10

1...2,5 + 1...2,5

2,5...16 + 2,5...16

1...2,5 + 1...2,5

4...35 + 4...35

4...50 + 4...50

4...95 + 4...95

1...6 + 1...6

1...6 + 1...6

1...2,5 + 1...2,5

1,5...6 + 1,5...6

1,5...6 + 1,5...6

1...2,5 + 1...2,5

2,5...10 + 2,5...10

1...2,5 + 1...2,5

4...16 + 4...16

1...2,5 + 1...2,5

16...35 + 16...35

16...50 + 16...50

4...95 + 4...95

8

8

8

10

10

8

12

8

8

Min. ve max.ba¤lant› kesitleri

(mm2)

FC 09D

FC12D

FC18D

FC25D

FC32D

FC40DFC50DFC65DFC80D

FC95DFC115DFC150DFC220DFC260DFC300D

mm2 mm2 mm2 mm2 mm

Anakontak

Yard›mc›kontak

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

—FC400DFC475DFC580DFC650DFC750D

— — — —

———— —

40

44

2

— 38

Page 7: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/5

Tip

Kullan›m s›n›f› : AC3Ie max Ue< 440 VKullan›m s›n›f› : AC1Ie max A

A

Motorkontrolü

3 ~ AC3

Yol verme

Durdurma

220 / 230 V kW

380 / 400 V kW

415 V kW

500 V kW

660 / 690 V kW

Anma yal›t›m gerilimi - Ui (a.c.) 50-60 Hz V

Anma darbe dayan›m gerilimi - Uimp kV

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

FC09M FC09D

40 °C

55 °C

Yard›mc› kontak say›s›

NA : Normalde aç›k konkak NK : Normalde kapal› kontak

A¤›rl›k gr.

Bobin güç sarfiyat› (tutmada) W

Kolayca de¤ifltirilebilen bobinler

FCC-D2 FCC-D4FCC-D0

Yard›mc› kontak bloklar› (Öne Montaj)1. rakam NA kontak say›s›2. rakam NK kontak say›s›

FCB-F20FCB-F02FCB-F11

FCB-F40FCB-F31FCB-F22FCB-F13FCB-F04

Yard›mc› kontak bloklar› (Yana Montaj)1. rakam NA kontak say›s›2. rakam NK kontak say›s›

FCAB-F11FCAB-F20FCAB-F02

Mekanik Kilit

Kutup bafl›na güç kay›plar›

Max. - min. s›kma torku

W

Nm

FC06M

6

16

630

6

1,5

2,2

2,2

3

3

9

12

0,16

1 NAveya 1 NK

2

0,16

1-1,5

50

80

750

8

15

22

25

30

33

70

FC50D

70

1,14

8

4,50

3,5-4,5

Anma ak›m› AC 5A A

9

16

630

6

2,2

4

4

4

4

12

12

0,16

2

0,30

1-1,5

1 NAveya 1 NK

9

25

750

6

2,2

4

4

5,5

5,5

12

20

0,33

2

0,25

1-1,5

1 NAveya 1 NK

FC12D

12

25

750

6

3

5,5

5,5

7,5

7,5

16

20

0,33

2

0,45

1-1,5

1 NAveya 1 NK

FC18D

18

32

750

6

4

7,5

9

10

10

25

26

0,345

2

1,00

1-1,5

1 NAveya 1 NK

FC25D

25

40

750

8

5,5

11

11

15

15

35

32

0,52

2,7

1,00

1,2-2

1 NAveya 1 NK

32

50

FC32D

750

8

7,5

15

15

18,5

18,5

45

44

0,55

2,7

1,30

1,2-2

1 NAveya 1 NK

40

60

750

8

11

18,5

22

22

30

55

FC40D

55

1,14

8

2,00

3,5-4,5

1 NA+ 1 NK

1 NA+ 1 NK

Page 8: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/6

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

FCB-F20FCB-F02FCB-F11

FCB-F40FCB-F31FCB-F22FCB-F13FCB-F04

FCAB-F11FCAB-F20FCAB-F02

8D-CCF6D-CCF FCC-D10

115

200

1000

8

30

55

59

75

80

140

FC115D

180

2,4

4,5

7,00

6-10

150

200

1000

8

40

75

80

90

100

180

FC150D

180

2,4

4,5

11,50

6-10

220

300

1000

8

60

110

116

132

160

FC220D

260

7,4

20

15,00

10-14

-

260

300

1000

8

80

140

140

180

200

FC260D

260

7,4

20

21,00

10-14

-

300

350

1000

8

90

160

160

200

250

FC300D

300

7,4

20

27,00

10-14

-

400

FC400D

600

500

1000

8

110

200

200

230

300

-

20

27,00

10-14

16

750

FC750D

650

470

400

220

400

8

1000

800

1000

-

24

27,00

10-14

22

65

80

750

8

18,5

30

37

37

37

80

FC65D

70

1,14

8

6,50

3,5-4,5

1 NA+ 1 NK

80

125

750

8

22

37

45

55

45

100

FC80D

100

1,38

5,5

8,00

6-10

1 NA+ 1 NK

95

125

750

8

25

45

45

55

45

115

FC95D

100

1,38

5,5

11,50

6-10

1 NA+ 1 NK

FC475D FC580D FC650D

475 580 650

530

410

355

200355

8

1000

850

950

-

24

27,00

10-14

22

470

360

315

180315

8

1000

850

750

-

24

27,00

10-14

22

375

290

250

140250

8

1000

600

650

-

24

27,00

10-14

22

FCC-D12

- - - - ----- -

Page 9: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/7

R N

Monofaze motorlar

Trifaze motorlar

Monofaze motorlar

1,82,753,54,46,1

8,711,513,514,520

2732353952

647585103113

126134150170182

195203240260295

325356420425450

472483520578595

626700800826900

94898099011001150

11801250———

——

kW HP 240 VA

kW HP 220-240 VA

380 VA

415 VA

440 VA

500 VA

660 VA

1000 VA

220 VA

0,370,550,751,11,5

1,82,2344,4

5,25,5677,5

0,50,7511,52

2,53456

77,58910

3,95,26,69,612,7

15,718,624,329,634,7

39,842,244,549,554,4

3,64,86,18,811,7

14,417,122,227,131,8

36,538,740,845,450

0,370,550,751,11,5

2,233,745,5

7,59101115

18,522253033

3740455155

5963758090

100110129132140

147150160180185

200220250257280

295300315335355

375400425445450

175500

0,50,7511,52

3455,57,5

101213,51520

2530354045

5054607075

8085100110125

136150175180190

200205220245250

270300340350380

400410430450480

500545580600610

645680

1,031,622,63,5

56,67,78,511,5

15,518,5202230

3744526068

72798598105

112117138147170

188205242245260

273280300333342

370408460475510

546565584620636

670710760790800

850900

——22,53,5

56,57,58,411

1417—2128

3540475560

66718090100

105115135138165

182200230240250

260270280320325

340385425450475

500510535550580

610650690730740

780820

0,991,361,682,373,06

4,425,777,17,910,4

13,716,9—20,126,5

32,83945,351,558

6467768390

97109125131146

162178209215227

236246256289295

321353401412450

473481505518549

575611650680690

730780

11,211,522,6

3,855,96,59

1213,91518,423

28,53339,44550

5560657580

8589105112129

143156184187200

207210220254263

281310360365400

416420445472500

527540574595608

645680

0,60,91,11,52

2,83,84,44,96,6

8,910,611,51417,3

21,325,430,334,639

4244495761

6669828698

107118135140145

152159170190200

215235274280305

320325337355370

395410445455460

485515

0,40,60,7511,3

1,92,533,34,5

677,5912

14,517202325

2830333840

4345535765

7178859095

100102115135138

150160200203220

227230239250262

273288302317320

335350

Trifaze motorlar

R TS N

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Page 10: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/8

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Tip

FC 09D

FC12D

FC18D

80

80

86

46

46

46

74.5

74.5

74.5

Tip

FC40D

FC50D

FC65D

FC80D

FC95D

115

115

115

127

127

b

75

75

75

75

75

c

128

128

128

128

128

Tip

FC115D

FC150D

a

134,5

134,5

b

90

90

c

150

150

48.5

34.5

b

Tip

FC25D

FC32D

94

99

57

57

84

84

42.5

40

b

48.5

a

c

b

105.

5

30

40

c

a79

b

c

139

197.

5

44 a

c

b

c

Tip

FC220D

FC260D

FC300D

a b c

177

177

177

140

140

140

235

235

235

Tip

FC06M

FC09M

57

57

45.5

45.5

58

58

b

c

a

a

c

c

a

a

c

a

c

a b c

a b cAC DC

AC DC

AC DC

AC DC

a b c

114

114

120

130

130

a

c

AC DC

a

172

172

172

183

183

AC DC

Page 11: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/9

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

b

a

c

b

a

66,5

240,

7

c

a

a

b b

58,3

240,

7

Tip

FC475D

FC580D

FC650D

FC750D

a b c

298

298

298

298

229

229

229

229

210

210

210

210

Tip

FC400D

a

298.7

b

205.7

c

185.5

Page 12: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

FC150D Öne MontajYard›mc› Kontak Blo¤u:

122

75

90

75

FC40D / FC65D / FC95D Öne MontajYard›mc› Kontak Blo¤u:

72,5

150

75

40

FC25D / FC32D Öne MontajYard›mc› Kontak Blo¤u:

57

40

131-136

35

FC12D / FC18D Öne MontajYard›mc› Kontak Blo¤u:

46

34.5

117-122

35

12/10

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Mekanik Kilit Yana Tak›lan Kontak Blo¤u

15

55

13

71

MekanikKilit

Yard›mc›Kontak

Yard›mc›Kontak

Yard›mc›Kontak

Yard›mc›Kontak

Yard›mc›Kontak

Yard›mc›Kontak

Page 13: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/11

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

AC

24V

A5

42V

D5

440V

U5

Bobin gerilimleri :FC09 ... FC95 Kontaktör Bobini:Kontaktörlerin bobin gerilimlerini afla¤›daki tabloya göreveriniz.

Örnek1: 220 V, 50/60 Hz bobin gerilim için; K5.

Örnek2: AC3 s›n›f› 32 A, nor malde kapal›, bobin gerilim 48 V 50/60 Hz olan kontaktöriçin: FC - 32DO1 E5.

Örnek3: AC3 s›n›f› 95 A, nor malde 3 kapal› ve 1 aç›k yard›mc› kontakl›, bobin gerilim220 V 50/60 Hz olan kontaktör ihtiyac› içFC - 95D11K5 + FCB-F02 (Kontaktör ile 1 adet FCB - F02 kontak blo¤u yeterliolacakt›r.)

(1) ilk rakam normalde aç›k (NA) kontak say›s›n›,ikinci rakam normalde kapal› (NK) kontaksay›s›n› gösterir.Örnek;

11 = 1 NA + 1 NK(2) M : Mini kontaktör D : Standart kontaktör

DK : Kompanzasyon kontaktörü

Kontaktör tip kodlar›n tan›mlar› :

FC - 50 D 11 K5

Bobin gerilim de¤eriYard›mc› kontak say›s› (1)Kontaktör tipi (2)Anma ak›m› (AC-3)

Federal kontaktör

(Örnek kontaktör tipi)

48V

E5

110V

H5

220V

K5

380V

S5

240V

R5

415V

T5

FC09D...FC32DFC40D...FC95D

8DD-MK000-00018DD-MK000-0002

Tip Siparifl kodu

Mekanik kilit siparifl kodlar› :

Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

AC-3 Ie(A)

FC06M

FC09M

FC09D

FC12D

FC18D

FC25D

FC32D

FC40D

FC50D

FC65D

FC80D

FC95D

6

9

9

12

18

25

32

40

50

65

80

95

2.2

4

4

5,5

7,5

11

15

18,5

22

30

37

45

kW 400 V Standart yard›mc›kontak

1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA1 NK1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

1 NA + 1 NK

Siparifl koduTip

FC115D

FC150D

FC220D

FC260D

FC300D

115

150

220

260

300

55

75

110

140

160

-

-

-

-

-

FC06M22* 6 2.2 2 NA + 2 NK 9DM -K3 223-0006FCB-F20FCB-F11FCB-F02FCB-F40FCB-F31FCB-F22FCB-F13FCB-F04

8DD-A0020-00008DD-A0011-00008DD-A0002-00008DD-A0040-00008DD-A0031-00008DD-A0022-00008DD-A0013-00008DD-A0004-0000

Üste Tak›lanTip

Siparifl kodu

Yard›mc› kontak bloklar› siparifl kodlar›:

FC09 DFC12 DFC18 DFC25 DFC32 DFC40 DFC50 DFC65 DFC80 DFC95 DFC115 DFC150 DFC200 DFC260 DFC300 D

8DD-0000-00098DD-0000-00128DD-0000-00188DD-0000-00258DD-0000-00328DD-0000-00408DD-0000-00508DD-0000-00658DD-0000-00808DD-0000-00958DD-0000-01158DD-0000-01508DD-0000-02008DD-0000-02608DD-0000-0300

Tip Siparifl kodu

Yedek ana kontak tak›mlar› sipariflkodlar›:

FCC-D2FCC-D4FCC-D6FCC-D8FCC-D10

Tip Siparifl kodu

Yedek bobin siparifl kodlar›:

Bobin çal›flma gerilimini belirtir

FCAB-F11FCAB-F20FCAB-F02

8DD-B0011-00008DD-B0020-00008DD-B0002-0000

Yana Tak›lanTip

Siparifl kodu

230V

N5

500V

V5

FC400 D 8DD-0000-0400FC475 D 8DD-0000-0475

FC400D 400 200 -

FC750D 750 400 -

0400

0750

FC475D 475 250 - 0475

FC580D 580 315 - 0580

FC650D 650 355 - 0650

FCC-D12 70

FC580 D 8DD-0000-0580FC650 D 8DD-0000-0650FC750 D 8DD-0000-0750

FC115 ... FC750 Kontaktör Bobini (Elektronik Kontrol Devreli):

100-250V AC

IEC standartlar›na göre bobinlerBobin geriliminin %85’inde kontaktörü kapatabilmelidir.Bobin geriliminin %30 - %70 aras›nda kontaktörü açt›rabilmelidir.

Bobin gerilimini seçerken ifl saatlerindeki gerilim düflümleri ile geceleri gerilimyükselmeleri göz önüne al›nmal›d›r.

DC A6 U6E6 H6 K6

Page 14: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/12

Devre fiemas› :

fiekil-2 FC12DK / FC18DK / FC25DK / FC32DK fiekil-3 FC65DK / FC95DK

(R)

L1 L2 L3

T1 T2 T3

A1

A2

Direnç(R)

33

34

13

14(R)

L1 L2 L3

T1 T2 T3

A1

A2

Direnç(R)

33

34

21

22

21

22

Kompanzasyon Kontaktörleri:Kompanzasyon kontaktörleri kondansatöranahtarlamas› için tasarlanm›fl olup, özeltasar›mlar› sayesinde kompanzasyondevrelerinde emniyetle kullan›labilir.Kontaktörler, sahip olduklar› ak›ms›n›rlay›c› kontak bloklar› sayesindekondansatörlerin kalk›fl ak›mlar›n›s›n›rland›r›r. Böylece gerekkondansatörlerin gerekse devre koruyucucihazlar›n ömrü uzar.FEDERAL kompanzasyon kontaktörlerininnormal kontaktörlerden tek fark› kontaktörüzerinde ana kontaklara paralel ba¤lananak›m s›n›rlay›c› dirençlere sahip geçiflblo¤u olmas›d›r.

Kompanzasyon kontaktörününkullan›m sebepleri:Bilindi¤i gibi kondansatörler ilk devreyeal›nma an›nda 1 ile15 kHz aras›ndayüksek frekans ve anma ak›m›n›n onlarcakat›na ç›kabilen, çok k›sa süreli yüksekak›mlara sebep olurlar. Bu ak›mlar›s›n›rlamak için kondansatörün ba¤land›¤›her üç faza da endüktans (flok bobini)ilave edilebilir. Ancak pratik olarak buifllem zor oldu¤u için sadece bu amaçiçin dizayn edilen kompanzasyonkontaktörleri kullan›l›r. Bu sayedekontaktörün ömrü normal kontaktöre göre%100 artacakt›r. Örnek vermek gerekirsenormal kontaktörlerin maksimum yükte

elektriksel ömürleri 100.000 ise,kompanzasyon kontaktörlerinin ömrü200.000’dir.

Çal›flma prensibi:Kompanzasyon kontaktörlerin çal›flmaprensibi flöyledir. Kontaktör bobinienerjilendi¤i zaman, ilk olarak geçiflblo¤unun kontaklar› kapan›r.Kondansatörün ilk kalk›fl ak›m› bukontaklar›n üzerinden geçtikten ortalama3,5 ms sonra geçifl blo¤unun kontaklar›aç›l›r ve kondansatörlerin nominal ak›m›n›ana kontaklar tafl›r.

29

50

8

25

43

80

72

125

Kontaktör tipi

Kullan›m s›n›f› AC-6bIemax Ue ≤ 415 VAnma ›s›l ak›m› (Ith)

A 101

200

15

32

23

40

10

20

630

8

200.000

1NA + 1NK

0,60

3

5

630

6

200.000

1NA + 1NK

0,39

15

30

630

8

200.000

2NA + 1NK

1,36

30

50

630

8

200.000

2NA + 1NK

1,58

Anma yal›t›m gerilimi

Anma darbe dayan›m gerilimi

Elektriksel ömür (açma-kapama)

Yard›mc› kontak say›s›

A¤›rl›k

Anmakondansatörgücü (kVAr)Q ≤ 40°C

220/240 V

380/415 V

V

kV

kg

40

70

630

8

200.000

1NA veya 1NK

2,65

6

10

630

6

200.000

1NA + 1NK

0,40

7

15

630

8

200.000

1NA + 1NK

0,58

FC32DK KD56CFKD21CF FC95DK FC150DKFC18DK FC25DK

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

A

Kutup bafl›na güç kay›plar›

Max. - min. s›kma torku

W

Nm 1,2-21-1,5 3,5-4,5 6-10 6-101-1,5 1,2-2

1,300,45 6,50 11,50 11,501,00 1,00

Bobin güç sarfiyat› W 2,72 8 5,5 4,52 2,7

Page 15: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

Kompanzasyon kontaktörlerinin siparifl kodlar› :

AC-6b Ie(A)FC12DK

FC18DKFC25DKFC32DKFC65DKFC95DK

FC-150DK

81523294972

101

51015203050

70

kVAr 400 V Standart yard›mc›kontak1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK1 NA + 1 NK2 NA + 1 NK2 NA + 1 NK

1 NA1 NK

Siparifl koduTip

Kompanzasyon direnç blo¤uKompanzasyon blo¤u

udokflirapiSpiT

Kompanzasyon kontaktörü aksesuarlar› siparifl kodlar› :

12/13

FC150DK

230-

250

122

75

90

75

FC65DK / FC95DK

72,5

200-

210

150

75

40

FC25DK / FC32DK

57

40

140-

150

131-136

35

FC12DK / FC18DK

46

34.5

130-

140

117-122

35

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

KompanzasyonBlo¤u

KompanzasyonBlo¤u

KompanzasyonBlo¤u

KompanzasyonBlo¤u

Page 16: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/14

fiekil-4: Bir kompanzasyon kondansatörünün kompanzasyonkontaktörü ile devreye al›nmas› an›

I

t

fiekil-5: Ayn› kondansatörün yar›iletken kontaktörle devreyeal›nmas› s›ras›nda kondansatör üzerindeki gerilim ve ak›m dalgaflekilleri

I

t

fiekil-6 : Kompanzasyon kontaktörü ile anahtarlama yap›lan birkompanzasyon kondansatörünün üzerinden geçen ak›mlargörülmektedir.

I

t

Elektrik yüklerini devreye al›p ç›kartmadamekanik kontaktörler yerine güçelektroni¤i elemanlar›n›n kullan›m›teknolojinin ilerlemesi ile daha fazlakullan›m alan› bulmaktad›r. Tristöranahtarl› kompanzasyon kontaktörü ileçok h›zl› açma kapama yap›labilir.Böylece kademenin bir periyotluk süreiçinde devreye girip ç›kmas› sa¤lan›r.Özelikle otomotiv, ka¤›t, ambalaj, g›da,tekstil, cam ve çimento sektöründekullan›lan: punto kaynak makinas›, limanvinç, kaynak makinalar›, asansör, matkap,elektrik ark f›r›nlar›, darbeli yükler,indüksiyon ocaklar› gibi çok h›zl› devreyegirip ç›kan büyük güçlü yüklerin h›zl›

kompanzasyonu yap›labilmektedir.Geliflen teknoloji ile birlikte güç elektroni¤ianahtarlama elemanlar›n›n ak›m vegerilim kapasiteleri artmakta fiyatlar› iseucuzlamaktad›r. Afla¤›da da belirtildi¤igibi yar›iletkenlerle yap›lananahtarlaman›n mekanik anahtarlamakarfl›s›nda önemli üstünlükleri vardır.

Yar›iletken anahtarlama yapman›navantajlar› :·Hareketli parça içermezler·Anahtarlama an›nda ark oluflmaz·Afl›nma olmaz·Kontrol taraf›nda indüktans bulunmaz·Sessizdir

·Elektromanyetik parazit oluflturmaz·Yüksek anahtarlama h›z›na sahiptir·Güvenirli¤i yüksektir·Uzun ömürlüdür·fiok ve titreflimlere dayan›kl›d›r·Faz aç›s› s›f›r iken anahtarlama yapmakmümkündür·Yüksek girifl ç›k›fl izolasyonuna sahiptir· Kademeler gerilimin s›f›r geçifl an›ndadevreye al›nd›¤›ndan kontaktörlüsistemlerde oluflan ark olay› meydanagelmez·Ayn› sistemden beslenen elektronikcihazlarda anahtarlama an›nda meydanagelen geçici darbeler, ani pikler,bozulmalar, parazitler meydana gelmez.

fiekil-4’de de görülece¤i gibi devreye girme esnas›ndakondansatörün çekti¤i afl›r› ak›m›n tepe de¤eri nominal ak›m›ntepe de¤erinin yaklafl›k olarak 5 kat› civarlar›ndad›r.

Yar› iletken kontaktörle yap›lan anahtarlama iflleminde isefiekil 5’de de görülece¤i gibi afl›r› ak›m oluflmamaktad›r.

fiekil-6’da görülen ak›m darbeleri baflka bir kondansatöründevreye girmesiyle meydana gelen parazitlerdir. Baflka birkondansatör devreye girerken çekti¤i harmonikli ak›m, kendisineparalel olarak devrede olan kondansatörlerden de çekilece¤iiçin bu tür parazitlerin oluflmas› kaç›n›lmazd›r. Kompanzasyonsistemindeki yar›iletken kontaktörle anahtarlanan kondansatörlerindevreye girmesi s›ras›nda, kendisi üzerinden bir afl›r› ak›mgeçmeyece¤i gibi, fiekil 6’da görüldü¤ü gibi kendisine paralelbaflka kondansatörler üzerinde de parazit oluflmayacakt›r.

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Page 17: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/15

L1

L2

L3

fiekil-9 Tristör anahtarl› kompanzasyon sisteminde bir kademeyeait ba¤lant› flemas›

fiekil-7

fiekil-8

fiekil-7’de bir kondansatörün kompanzasyon kontaktörü iledevreye al›nmas› an›nda çekti¤i ak›m dalga flekli görülmektedir.Burada ak›m darbelerinin arka arkaya parazit oluflturacak flekildetekrarlanmas› kontaktörün kontaklar›n›n birbirine yap›flmas›an›nda oluflan mekanik titreflimlerden kaynaklanmaktad›r. Ak›mdarbelerinin nominal ak›m›n10 kat›ndan daha fazla oldu¤uflekilden de görülebilir.

fiekil-8’de tristör anahtarlamal› kompanzasyon kontaktörü ileanahtarlanan bir kondansatörün devreye girifl an›nda kaydedilmiflak›m dalga flekilleri verilmifltir. Görülece¤i gibi devreye girmean›nda hiçbir afl›r› ak›m oluflmamaktad›r. Yaklafl›k 3 periyotkadar süren ak›mdaki dalgalanma devreye ba¤l› olan harmonikfiltresi nedeniyle oluflan geçici bir durumdur. Bu flekilde devreyeal›nan bir kondansatörün kendi üzerinden afl›r› ak›mlar geçmedi¤igibi, kendisine paralel olan kondansatörlerin üzerinde de birparazitlik oluflmayacakt›r.

Not: Harmonik filtre reaktörü veya filtresiz kompanzasyonsistemlerinde ak›m s›n›rlay›c› reaktör kullan›lmas›, koruma içinise süper flink NH sigorta kullan›lmas› zorunludur.

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

Page 18: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/16

FCT15K-FCT30K

100

92,4

90 70,8

70

55,6

2020 12,6 79,6 51,7

65

8,6

135,

2

143,

9

1L1 3L2 5L3

2T1 4T2 6T3

Çal›flma gerilimi UnTepe gerilimiAnma ak›m›Tepe ak›m› (t=10 msn)Çal›flma s›cakl›¤›Depolama s›cakl›¤›Reaksiyon süresi maxKontrol gerilimiKontrol ak›m›Anma kondansatör gücüSiparifl Kodu

400120015320-5 ... + 55-40 ...+10010220 V AC, 12- 24 V DC-AC22109DE-K3003-0015

400120030450-5 ... + 55-40 ...+10010220 V AC, 12- 24 V DC-AC22209DE-K3003-0030

VVAA

°C°Cms

mAkVAr

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

107

FCT15K FCT30K FCT50K

400120050450-5 ... + 55-40 ...+10010220 V AC, 12- 24 V DC-AC22309DE-K3003-0050

51,779,612,6 8,6

135

124,3

20 20

38,5 38,5

65

70,8

KontrolKlemensi

KontrolKlemensi

KontrolKlemensi

KontrolKlemensi

KontrolKlemensi

KontrolKlemensi

Page 19: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/17

Federal Yüksek Ak›m Kontaktörleri:Omik, endüktif ve kapasitif AC ile DCdevrelerinde, flebeke-jeneratör enversörsistemlerinde güvenle kullan›l›r.Kontaktörler TS EN 60947-4-1standard›na uygundur. Normal olarak 3kutuplu olan kontaktörler, siparifl üzerine1,2 ve 4 kutuplu olarak da imaledilmektedir. Federal kontaktörleri DCak›m›n› kesmek için dizayn edilmifltir.DC'de ark söndürme olay› AC'ye nazarandaha zor oldu¤u için, Federal kontaktörleriAC devrelerinde de emniyetli ve uzunömürlü olarak kullan›labilir. Teknikde¤erler tablosunda muhtelif kullan›ms›n›flar› ve gerilimler için kontaktörlerinseçimi gösterilmifltir.

Avantajlar›:- Ark kontaklar› oldu¤undan, demeraj vekesme ak›mlar›nda ana kontaklar tahripolmaz.- Büyük ark seperatörleri, manyetik üflemeve özel kontak sistemi sayesinde kompaktkontaktörlerin dayanmad›¤› a¤›r flartlardaemniyetle kullan›labilir.- Yüksek frekanslarda bobin nüvesinin›s›nmas› önlenmifltir. Bu özelli¤indendolay› indüksiyon ocaklar›nda kullan›maelverifllidir.- Kontaktör devrede iken gürültü yapmaz.- Güç sarfiyat› çok azd›r.- Gerilim dalgalanmalar›ndan etkilenmez.- Yeteri kadar yard›mc› kontak mevcuttur.(‹stenirse yard›mc› kontak say›s›artt›r›labilir.)- Yedek parça sorunu yoktur.- Elektriksel kilitleme yan›nda istendi¤indemekanik kilitleme olana¤› da vard›r.- Bu avantajlar›n yan› s›ra ekonomikolmas› da bir avantaj teflkil eder.- Çift kontakl› olduklar› için yüksekelektriksel ömürleri vard›r.

Bobin devresi:AC kumanda besleme gerilimi, bir köprüdiyotla DC'ye çevrilerek kontaktörbobinine uygulanmaktad›r. Ba¤lant›flemas›ndan da görülece¤i gibi, bafllamabutonu AC devresine, durdurma butonuve termik röle açma konta¤› ise DCdevresine konmufltur. Gerilimdalgalanmalar›ndan etkilenerek kontaktöraçmaz. Mesela, kumanda beslemegerilimi (Us) 220V olan bir flebekedekontaktörün açmas› için gerilimin 55V'un(0.25xUs) alt›na düflmesi gerekir.Kontaktör ilk devreye girerken en fazla4A, devrede iken en fazla 180 mA ak›mçekmektedir. Buradan da anlafl›yaca¤›gibi Federal kontaktörlerinin güç sarfiyat›çok azd›r. Bobin devresinde nüvesaçlar›n›n kirlenmesi veyapaslanmas›ndan dolay› kontaktörün sesç›karmas› kesinlikle sözkonusu de¤ildir.

Kontak sistemi:Kontaktörün ana devresinde ark ve anakontaklar› mevcuttur. Kapamadurumunda öncelikle ark kontaklar›devreyi kapat›r ve meydana gelebileceknominal ak›m üzerindeki ani yol vermeak›mlar›n› bu kontak üzerine al›r. Dahasonra ana kontaklar kapanarak tam temassa¤lanm›fl olur. Bu kapama düzenisayesinde ana kontaklar›n birbirineçarparak tahrip olmas› ve oluflacakarklardan dolay› afl›nmas› önlenmifltir.Açma durumunda, bobin gerilimi kesilirkesilmez yay kuvveti ile öncelikle anakontaklar, arkas›ndan da ark kontaklar›aç›l›r. Böylece meydana gelebilecekarkdan dolay›, ana kontaklar tahrip olmaz.

Yard›mc› kontaklar:Kontaktör üzerinde 4 aç›k, 4 kapal›yard›mc› kontak vard›r. Bunlardan 2 aç›k

ve 2 kapal› kontak, bobin devresindekullan›lm›flt›r. Di¤er 4 kontak (2 aç›k, 2kapal›) ise yedek olarak bulunmaktad›r.‹stenirse bunlara 2 aç›k, 2 kapal› kontakdaha ilave edilebilmektedir.

Ark seperatörleri:Kontaktördeki elektromanyetik üfleme ile,açma esnas›nda meydana gelen ark, arkseperatörleri içine do¤ru itilir ve seperatöriçindeki ark bölücüleri, ark› bölerek ark›nsönmesini temin ederler. Dolay›s›ylakontaktörler, ark seperatörleri tak›lmadangerilim alt›nda kesinlikle aç›l›pkapanmamal›d›r.

AC ve DC devrelerinde ba¤lant›flekilleri:AC ve de¤iflik DC gerilimleri içinkontaktörlerin ba¤lant› flekli fiekil-10’dagösterilmifltir. Ancak AC ve DCkontaktörlerinde açma yay› ebad› vemesafesi farkl›d›r. Siparifllerde bu hususgöz önüne al›nmal›d›r. Elektromanyetiküflemenin ark› seperatörler içine itebilmesiiçin, kontaktöre enerji daimaseperatörlerin bulundu¤u üstterminallerden girilmelidir.

660 V 3 ~ 220 V –

440 V – 660 V –

R S T N P(N) N(P)

P(N) N(P)P(N) N(P)

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

fiekil-10

Page 20: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/18

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

NA (10A)

NK (10A)

Çekmede

Tutmada

Tip

Kullan›m s›n›f› (Ith)Ie max

Kutup say›s› *

Kompanzasyon devrelerinde

Anma yal›t›m gerilimi

Motor kontrolü için(Sincap kafesli motorlar)

3 ~ AC3

Yard›mc› kontaklar

Bobin güç sarfiyat›

Mekanik ömür

220 / 230 V

380 / 400 V

500 V

380 / 400 V

Ui

Us (AC)

Us (DC)

xUs

AC1 ≤ 40°C A

Ad.

kW

kW

kW

kVAr

~ V

~ V

– V

~ V

Ad

Ad

W

W

Operasyon

300

1,2,3,4

75

132

180

150

690

24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

24, 48, 110, 220, 240, 380, 415

0,72 - 1,1

2

2

800

26

50000

EC 300

1250

1,2,3

370

630

740

450

690

2

2

880

35

50000

EC 1250

1600

1,2,3

470

790

960

525

690

2

2

880

35

50000

EC 1600

800

1,2,3,4

200

335

450

300

690

2

2

800

26

50000

EC 800

400

1,2,3,4

110

200

257

200

690

2

2

800

26

50000

EC 400

630

1,2,3,4

160

280

355

250

690

2

2

800

26

50000

EC 630

2000

1,2,3

580

980

1190

655

690

4

4

1760

70

50000

EC 2000 EC 2500

Bobin gerilimi çal›flma aral›¤›

Bobin gerilimi

2500

1,2,3

730

1230

1490

820

690

4

4

1760

70

50000

Us: Kumanda besleme gerilimi.* Yüksek Ak›m Kontaktörleri standart olarak 3 kutuplu üretilmektedir.

Anma darbe dayan›m gerilimi kV 8 8 8 8 8 8 8 8

En

Boy

Yükseklik

Boyutlar

A¤›rl›k

mm

mm

mm

kg

245

462

370

28,6

245

577

370

44,2

245

577

370

44,8

245

462

370

30,4

245

462

370

29,2

245

462

370

29,8

500

710

370

88,4

500

710

370

89,6

Kutup bafl›na güç kay›plar› W 6 11 26 42 52 85 80 125

Page 21: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/19

Kontaktörlerin siparifl kodlar› :

AC-3 Ie (A)

EC 300EC 400EC 630EC 800EC 1250EC 1600EC 2000EC 2500

3004006308001250160020002500

1322002803256307909801230

kW 400 V Stadart yard›mc› kontak

4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK4 NA + 4 NK

Siparifl koduTip

: Kutup say›s›. (1, 2, 3, 4 gibi)

ACDC

110 VH5H6

220 VK5K6

380 VS5S6

415 VT5T6

240 VR5R6

Bobin gerilimleri :

Ba¤lant› flemas› :

- : S›ra klemensleri - VRN=220 V için R1=(2200±%5)Ω-75W- Stop butonunu flemadaki gibi DC devresine koyunuz, aksi halde açmada bir gecikme olacakt›r.- 5 ve 6 no'lu klemensler test için k›sa devre edilmifltir. Kullan›c› bu hususa dikkat etmeli ve flemaya göre ba¤lant› yapmal›d›r.

Mekanik kilitleme ba¤lant› flemas›:

660

fiekil-12

fiekil-11

e01 : 6A sigortae02 : 5A sigortae2 : Termik röle konta¤› (Kullan›c› iste¤ine ba¤l›)

: Kullan›c›n›n yapaca¤› ba¤lant›lar (Stop düzene¤i)R : Gerilim bölücü direnç (2200 Ω - 75 W)KD : Köprü diyotK : Bobin

3

K

K4

K

K

R

5A

5

1

N

2

6

Kapama I

Açma 0

K

R43

4484

83

3

4

71

72

32

31

KD

e02

95

961

2

e2

e01

Yard›mc› Kontak Blo¤u Ba¤lant› fiemas›

e02 3

5

112

11 23 31

24 32

43

44

51

52

63

64

71

72

83

84

4 R

K

Klemens Ba¤lant› fiemas›

1 2 3 4 5 6

e2

Nötr FazON OFF

4

3

95

96

2

1

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

24 VA5A6

48 VE5E6

Page 22: KONTAKTÖRLER - YILDIZ ELEKTRİKyildiz-elektrik.com/catalog/5573db5f-7bb3-4fa7-af3c-7f6... · 2015-06-27 · Kontaktörler, baflta elektrik motorlar› olmak üzere; kompanzasyon,

12/20

KONTAKTÖRLERKONTAKTÖRLER

EC1250 - EC1600 Tip:

Enerji girifli

Ø12.5

14

44

550

14

145

Montajdeli¤i

Montajdeli¤i

86 25

Ø12.5

308

Separatörler

EC2000 - EC2500 Tip:

Enerji girifli

Ø12.5

14

44

550

14

145

Montajdeli¤i

Montajdeli¤i

86 25

Ø12.5

308

Separatörler

642

130

25

Montajplakas›

15

Separatörler

Enerji girifli

Ø12.5

14

65

170

14

145

Montajdeli¤i

Montajdeli¤i

40 25

435

Ø12.5

EC300-EC400-EC630-EC800 Tip:

100 mm.(min)

138

370

245

100 mm.(min)

500

370

100 mm.(min)

180