kttmdv dhcn-

1

1

MÔN KẾ TOÁN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ

2

MỤC TIÊU MÔN HỌC� Trang bị những kiến thức chuyên môn

chủ yếu về kế toán tài chính doanh nghiệp thương mại, dịch vụ và xây dựng.

� Giúp sinh viên nắm bắt nghiệp vụ kếtoán ở mức độ chuyên sâu phù hợp với chuyên ngành đào tạo, kết thúc học phần này sinh viên có khả năng vận dụng thành thạo nghiệp vụ kế toán liên quan đến kếtoán doanh nghiệp thương mại, dịch vụ, xây dựng.

3

KẾT CẤU MÔN HỌC

Chương 1: Tổng quan về doanh nghiệp thương mại DV

Chương 2: Kế toán tiền và các khoản tương đương tiềnChương 3: Kế toán mua bán hàng hóa trong nước

Chương 4: Kế toán xuất nhập khẩuChương 5: Kế toán hoạt động kinh doanh dịch vụ

Chương 6: Kế toán doanh nghiệp xây dựngChương 7: Kế toán tài sản cố định

Chương 8: Kế toán CPKD, CP thuế TNDN và XĐ KQKD

Chương 9: Báo cáo tài chính4

YÊU CẦU MÔN HỌC

�Sinh viên phải tham dự từ 80% thời gian trở lên�Hoàn thành các bài tập cơ bản, chủ động và có thái độ nghiêm túc trong học tập

�Tham gia kiểm tra giữa học phần mới được dự thi (tự luận)

�Thi cuối khóa (trắc nghiệm)

5

TÀI LIỆU THAM KHẢO�� Sách, giáo trình chính:[1] TS. Trần Phước và tập thể tác giả, Kế toán thương mại dịch vụ, Nhà xuất bản Tài Chính, 2009 �� Tài liệu tham khảo:

[1] Kế toán tài chính - Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM, Nhà Xuất Bản Thống Kê, 2006[2] Kế toán thương mại – Hà Xuân Thạch, Nhà Xuất Bản Thống Kê, 2005[3] Kế Toán Thương Mại, Trần Phú Giang, Nhà Xuất Bản Thống Kê, 2005[4] Luật Kế toán, Nhà xuất bản Tài chính, 2005.[5] Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam , Nhà xuất bản Tài chính, 2006. [6] Chế độ kế toán doanh nghiệp, Bộ Tài Chính, 2006�� Khác

[1]. Hệ thống các thông tư hướng dẫn các chuẩn mực kế toán do BộTài Chính ban hành2]. Các thông tư hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp và thuếGTGT do Bộ Tài Chính hoặc Tổng cục thuế ban hành 6

CHÖÔNG 1

TOÅNG QUAN VEÀDOANH NGHIEÄP

THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

2

7

MUÏC TIEÂU CHÖÔNG 1

Sau khi nghieân cöùu chöông naøy, ngöôøi hoïc seõ:- Hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm rieâng bieät cuûa DNTM- Bieát ñöôïc phöông phaùp toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong DNTM nhö:

+ Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn;+ Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn;+ Toå chöùc vaän duïng hình thöùc keá toaùn & soå keá toaùn;+ Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä baùo caùo keá toaùn.

8

C1: TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

1.1 ÑAËC ÑIEÅM DOANH THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ1.1.1 Caùc khaùi nieäm

- Hoaït ñoäng kinh doanh thöông maïi laø hoaït ñoäng löu thoâng phaân phoái haøng hoaù treân thò tröôøng buoân baùn cuûa töøng quoác gia rieâng bieät hoaëc giöõa caùc QG vôùi nhau

- Kinh doanh dòch vuï laø ngaønh kinh doanh saûn phaåm voâ hình, chaát löôïng khoù ñaùnh giaù vì chòu nhieàu yeáu toá taùc ñoäng töø ngöôøi baùn, ngöôøi mua vaø thôøi ñieåm chuyeån giao dòch vuï ñoù.

9

1.1.2 Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi – dòch vuï- Ñoái töôïng kinh doanh thöông maïi laø caùc loaïi haøng

hoaù phaân theo töøng ngaønh nhö noâng, laâm, thuûy, haûi saûn; haøng coâng ngheä phaåm tieâu duøng; vaät tö thieát bò; thöïc phaåm cheá bieán; löông thöïc.

- Hoaït ñoäng dòch vuï raát ña daïng toàn taïi döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau nhö dòch vuï thöông maïi, dòch vuï trong hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaåu, du lòch, tö vaán, ñaàu tö, baûo hieåm, vaän taûi…Trong giaùo trình, taùc giaû xin giôùi thieäu 3 lónh vöïc: nhaø haøng khaùch saïn, kinh doanh du lòch, vaän taûi.

C1: TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

10

C1:TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI DÒCH VUÏ

1.1.3 Ñaëc ñieåm DN thöông maïi dòch vuï1.1.3.1 Ñaëc ñieåm veà löu chuyeån haøng hoùa

- Löu chuyeån haøng hoùa bao goàm ba khaâu: Mua vaøo, döï tröõ vaø baùn ra.

- Quaù trình saûn xuaát vaø tieâu thuï caùc saûn phaåm dòch vuï thöôøng dieãn ra ñoàng thôøi ngay cuøng moät ñòa ñieåm neân cung – caàu dòch vuïkhoâng theå taùch rôøi nhau maø phaûi ñöôïc tieán haønh ñoàng thôøi.

11

C1: TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ

1.1.3.2 Ñaëc ñieåm veà vieäc tính giaùHaøng hoaù trong doanh nghieäp thöông maïi ñöôïc xaùc

ñònh theo giaù mua thöïc teá ôû töøng khaâu kinh doanh:- - Trong khaâu mua: Giaù mua thöïc teá bao goàm giaù thanh

toaùn vôùi ngöôøi baùn (+) Chi phí thu mua (+) Caùc khoaûn thueá khoâng ñöôïc hoaøn laïi (-) Caùc khoaûn giaûm giaù, haøng mua traû laïi, chieát khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng (neáu coù).- Trong khaâu döï tröõ (thôøi ñieåm nhaäp kho): Trò giaù voán haøng hoaù nhaäp kho bao goàm giaù thanh toaùn vôùi ngöôøi baùn (+) Chi phí thu mua (+) Caùc khoaûn thueá khoâng ñöôïc hoaøn laïi (-) Caùc khoaûn giaûm giaù, haøng mua traû laïi, chieát khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng (neáu coù).

12

C1: TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ

1.1.3.2 Ñaëc ñieåm veà vieäc tính giaù- Trong khaâu baùn:

+ Trò giaù voán cuûa haøng hoaù tieâu thuï aùp duïng moät trong 4 phöông phaùp xuất kho: FIFO, LIFO, BQGQ, THÖÏC TEÁ ĐÍCH DANH.

+ Trò giaù voán cuûa dòch vuï cung caáp cuõng chính laø giaù thaønh cuûa saûn phaåm dòch vuï.

3

13

C1: TOÅNG QUAN VEÀ DN THÖÔNG MAÏI - DÒCH VUÏ.

1.2. Toå chöùc coâng vieäc keá toaùn trong DN thöông maïi dòch vuïNoäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong DN ñöôïc toå chöùc nhö sau:- Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn;- Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn;- Toå chöùc vaän duïng hình thöùc keá toaùn & soå keátoaùn;- Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä baùo caùo keá toaùn.

14

1.2.1. TOÅ CHÖÙC VAÄN DUÏNG CHEÁ ÑOÄ CHÖÙNG TÖØ KEÁ TOAÙN1.2.1.1. Nhöõng qui ñònh veà cheá ñoä chöùng töø keá toaùn- Chöùng töø keá toaùn ban haønh theo Cheá ñoä keá toaùn DN QÑ15/2006/QÑ-BTC ngaøy 20/3/06 hay QÑ 48/2006/QÑ-BTC ngaøy 14/09/06, gồm 5 chỉ tieâu:

+ Chæ tieâu lao ñoäng tieàn löông;+ Chæ tieâu haøng toàn kho;+ Chæ tieâu baùn haøng;+ Chæ tieâu tieàn teä;+ Chæ tieâu TSCÑ.

- Chöùng töø keá toaùn ban haønh theo caùc vaên baûn phaùp luaät khaùc như: + VB hươ�ng daãn luaät thueá GTGT coù caùc maãu quy ñònh veà HÑ GTGT, HÑBH thoâng thöôøng, PXKKVCNB

+ VB höôùng daãn luaät LÑ coù caùc maãu nhö giaáy chöùng nhaän nghæoám höôûng BHXH, DS ngöôøi nghæ höôûng trôï caáp oám ñau…

15

1.2.1.2. Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn- Vaän duïng heä thoáng bieåu maãu chöùng töø keá toaùn:

+ Ñ/v chöùng töø baét buoäc: ñôn vò khoâng ñöôïc töïyù ñieàu chænh maãu bieåu. VD: phieáu thu, phieáu chi, hoùa ñôn GTGT,…

+ Ñ/c chöùng töø keá toaùn höôùng daãn: ñôn vò coùtheå theâm, bôùt theo ñaëc thuø quaûn lyù cuûa mình nhöng phaûi ñaûm baûo caùc noäi dung chuû yeáu cuûa chöùng töø quy ñònh. VD: Giaáy ñeà nghò taïm öùng, phieáu xuaát vaät tö theo haïn möùc,…Baûng 1.1:

16

1.2.1.2. Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn

- Laäp chöùng töø keá toaùn:+ Chöùng töø keá toaùn chæ laäp 1 laàn cho 1 nghieäp

vuï kinh teá phaùt sinh.+ Noäi dung chöùng töø keá toaùn phaûi ñaày ñuû caùc

chæ tieâu, roõ raøng, trung thöïc+ Chöùng töø keá toaùn phaûi ñöôïc laäp ñuû soá lieân

theo quy ñònh cho moãi chöùng töø.+ Caùc chöùng töø keá toaùn ñöôïc laäp baèng maùy vi

tính phaûi ñaûm baûo noäi dung quy ñònh cho chöùng töøkeá toaùn.

17


- Kyù chöùng töø keá toaùn:+ Moïi chöùng töø keá toaùn phaûi coù ñuû chöõ kyù theo

chöùc danh quy ñònh treân chöùng töø môùi coù giaù trò thöïc hieän

+ Chöùng töø ñieän töû phaûi coù chöõ kyù ñieän töû theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.

+ Chöõ kyù cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu DN, cuûa keá toaùn tröôûng vaø daáu ñoùng treân chöùng töø phaûi phuø hôïp vôùi maãu daáu vaø chöõ kyù coøn giaù trò ñaõ ñaêng kyù taïi ngaân haøng.

18


- Trình töï luaân chuyeån vaø kieåm tra chöùng töø keátoaùn:

+ Laäp, tieáp nhaän, xöû lyù chöùng töø keá toaùn+ Keá toaùn vieân, keá toaùn tröôûng kieåm tra vaø kyù

chöùng töø keá toaùn hoaëc trình giaùm ñoác DN kyù duyeät+ Phaân loaïi, saép xeáp chöùng töø keá toaùn, ñònh

khoaûn vaø ghi soå keá toaùn;+ Löu tröõ, baûo quaûn chöùng töø keá toaùn.

4

19

1.2.2. TOÅ CHÖÙC VAÄN DUÏNG HEÄ THOÁNG TAØI KHOAÛN KEÁ TOAÙN

1.2.2.1. Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Vieät NamCoù 2 HTTK keá toaùn:

– Daønh cho DN coù quy moâ lôùn: aùp duïng HTTK ban haønh theo QÑ 15/2006/QÑ-BTC, ngaøy20/3/2006 cuûa BTC.

– Daønh cho DN coù quy moâ nhoû vaø vöøa: aùp duïngHTTK ban haønh theo QÑ 48/2006/QÑ-BTC, ngaøy14/9/2006 cuûa BTC.

20

1.2.2.2. Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keátoaùn

Khi xaây döïng HTTK keá toaùn cho ñôn vò, keá toaùn caàn phaûi:– Döïa vaøo qui moâ veà voán vaø nguoàn lao ñoäng trong DN ñeå löïa choïn HTTK cho phuø hôïp.– Töø HTTK DN seõ aùp duïng, keá toaùn tieán haønh löïa choïn TK naøo seõ ñöôïc DN söû duïng. – Töø soá löôïng TK söû duïng ñaõ choïn löïa, keá toaùn tieán haønh thieát keá chi tieát HTTK cho ñôn vò.

21

1.2.3. TOÅ CHÖÙC VAÄN DUÏNG HEÄ THOÁNG SOÅ KEÁ TOAÙN VAØ HÌNH THÖÙC KEÁTOAÙNTheo höôùng daãn cuûa Cheá ñoä keá toaùn hieän haønh thì DN coù theå toå chöùc heäthoáng soå keá toaùn theo 1 trong 5 hình thöùc keá toaùn nhö sau: -Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung (Sô ñoà 1.1):Sô ñoà 1.1: Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc Nhaät kyù chung:

Chöùng töø keá toaùn

Soå Nhaätkyù ñaëcbieät

Soå Nhaät kyù chungSoå, Theû keátoaùn chi tieát

Soå caùi

Baûng caân ñoáisoá phaùt sinh

Baûng Toånghôïp chi tieát

Ghi chuù:

+ Ghi haøng ngaøy

+ Ghi cuoái kyø

+ Quan heä kieåm tra ñoáichieáu

Baùo caùo taøi chính22

Sô ñoà 1.2: Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc Nhaät kyùsoå caùi

Soå quyõSoå/theû keátoaùn chi tieát

Baûng toånghôïp chi tieát

Nhaät kyù Soå caùi

Baùo caùo taøi chính


Baûngtoång hôïpchöùng töøkeá toaùncuøng loaïi

Ghi chuù:

+ Ghi haøng ngaøy

+ Ghi cuoái kyø


23

Sô ñoà 1.3: Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc Chöùng töø ghi soå



Soå ñaêng kyùchöùng töø ghi

soå

Soå quyõ

Soå/Theû keátoaùn chi tieát

Chöùng töø ghi soå

Soå caùiBaûng toånghôïp chi tieát

Baûng caânñoái phaùt sinh

Baûng toånghôïp chöùng töøcuøng loaïi

Ghi chuù:

+ Ghi haøng ngaøy

+ Ghi cuoái kyø


24

Sô ñoà 1.4: Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc Nhaät kyù -Chöùng töø

Chöùng töø keá toaùnvaø caùc Baûng phaân

boå

Nhaät kyù chöùng töøBaûngkeâ

Soå/Theûkeá toaùnchi tieát

Soå caùi


Baûngtoång hôïpchi tieát Ghi chuù:

+ Ghi haøng ngaøy+ Ghi cuoái kyø+ Quan heä kieåm trañoái chieáu

5

25

Sô ñoà 1.5: Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc treân maùy vi tính


Baûng toång hôïpchöùng töø keá toaùn

cuøng loaïi

Soå keá toaùn:- Soå toång hôïp- Soå chi tieátPhaàn meàm

keá toaùn

Maùy vi tính - Baùo caùo taøi chính- Baùo caùo quaûn trò

Ghi chuù:

+ Ghi haøng ngaøy

+ Ghi cuoái kyø

+ Quan heä kieåm tra ñoái chieáu26

1.4.2. Toå chöùc vaän duïng heä thoáng soå keá toaùn vaøhình thöùc keá toaùn Baûng 1.4: Danh muïc soå keá toaùn:

27

1.2.4. TOÅ CHÖÙC THÖÏC HIEÄN CHEÁ ÑOÄ BCTC

1.2.4.1. Caùc heä thoáng baùo caùo ñoái vôùi keátoaùn taøi chính doanh nghieäp

BCTC goàm coù 4 maãu:– Baûng caân ñoái keá toaùn;– Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh;– Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä;– Baûng thuyeát minh BCTC.

28

Heä thoángBCTC

Baùo caùo taøi chínhgiöõa nieân ñoä

Baùo caùo taøi chínhnaêm

Daïng ñaày ñuû

Daïng toùm löôïc

Ngoaïi leä

Coâng ty meï/taäp ñoaøn: BCTC hôïp nhaát.

Ñôn vò keá toaùn caáptreân/caáp döôùi tröïcthuoäc coâng ty nhaønöôùc: BCTC toåàng hôïp.

29

1.2.4.2. Toå chöùc thöïc hieän cheá ñoä BCTC– Heä thoáng BCTC naêm:+ AÙp duïng cho taát caû caùc doanh nghieäp.– Coâng ty meï vaø taäp ñoaøn laäp theâm BCTC hôïpnhaát.– Heä thoáng BCTC giöõa nieân ñoä aùp duïng ñoáivôùi: + DN nhaø nöôùc.+ DN nieâm yeát treân thò tröôøng chöùng khoaùn. + Vaø caùc DN khaùc khi töï nguyeän laäp BCTC giöõa nieân ñoä (BCTC quyù). 30

6

31

CHÖÔNG 2

KEÁ TOAÙN TIEÀN VAØ CAÙC KHOAÛN TÖÔNG ÑÖÔNG

TIEÀN

32

MỤC TIÊU CHƯƠNG 2

Sau khi nghiên cứu Chương 2, sinh viên có những kiến thức về khái niệm, nguyên tắc và phương pháp hạch toán đối với tiền và các khoản tương đương tiền. Đặc biệt sinh viên sẽ hiểu rõ kỹ thuật hạch toán các khoản tiền liên quan đến ngoại tệ.

33

2.1.1 Các khái niệm

�Tiền là tài sản của doanh nghiệp tồn tại dưới hình

thái giá trị bao gồm tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân

hàng (tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc, kim khí quý, đá quý), tiền đang chuyển và các khoản tiền

gửi không kỳ hạn.

� Các khoản tương đương tiền là các khoản đầu tư

ngắn hạn (không quá 3 tháng), có khả năng chuyển

đổi dễ dàng thành một lượng tiền xác định và không có nhiều rủi ro trong chuyển đổi thành tiền

34

2.1.2. Nhiệm vụ kế toán

� Phản ánh kịp thời các khoản thu, chi vốn bằng tiền. Thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu số liệu thường xuyên với thủ quỹ để bảo đảm giám sát chặt chẽ.

� Tổ chức thực hiện các quy định về chứng từ, thủ tục hạch toán.

� Thông qua việc ghi chép, kế toán có thể thực hiện chức năng kiểm soát và phát hiện các trường hợp chi tiêu lãng phí, sai chế độ, phát hiện các chênh lệch, xác định nguyên nhân và kiến nghị biện pháp xử lý chênh lệch.

35

2.1.3. Nguyên tắc hạch toán

� Kế toán tiền sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất là VNĐ.

� Các doanh nghiệp có sử dụng ngoại tệ trong hoạt động SXKD phải quy đổi ngoại tệ ra đồng VN theo tỷ giá giao dịch bình quân liên ngân hàng do ngân hàng NNVN công bố hoặc tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ để ghi sổ kế toán. Đồng thời phải hạch toán chi tiết ngoại tệ trên TK007 (TK ngoài bảng CĐKT)

� Vàng, bạc, đá quý phản ánh ở TK vốn bằng tiền chỉ áp dụng cho các doanh nghiệp không có chức năng KD vàng, bạc, đá quý. Khi tính giá xuất của vàng, bạc, đá quý và ngoại tệ có thể áp dụng một trong các PP sau: Bình quân gia quyền, nhập trước-xuất trước, nhập sau-xuất trước, giá thực tế đích danh.

36

2.2.1 Chứng từ kế toánChứng từ sử dụng để hạch toán tiền mặt tại quỹ:

� Chứng từ gốc:- Hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng- Giấy đề nghị tạm ứng (03-TT)-Thanh toán tạm ứng (04-TT)- Bảng thanh toán tiền lương (02-LĐTL)- Hợp đồng- Biên lai thu tiền (05-TT)- Bảng kê vàng bạc, đá quý (06-TT)- Bảng kiểm kê quỹ (07a-TT, 07b-TT)� Chứng từ dùng để ghi sổ: Phiếu thu (01-TT), phiếu chi (02-TT)

7

37

2.2.2.1. Đối với hình thức kế toán nhật ký chung

Đối với hình thức kế toán nhật ký chung gồm các sổ: nhật ký chung, nhật ký đặc biệt, nhật ký thu tiền, sổ cái, sổ quỹ.

2.2.2 Sổ sách kế toán

Sử

dụng NKĐB

chi

Chứng từ gốc

Sổ quỹ(Thủ quỹ)

NKC Sổ cái

TK111

TKKhông sử

dụng NKĐB

NK thu tiền

NK chi tiền

Sổ cái

Phiếu

thu

Phiếu

TK111

TK

38


2.2.2.2. Đối với hình thức kế toán nhật ký sổ cái

Đối với hình thức Nhật ký Sổ cái gồm: Sổ Nhật ký Sổ cái, sổ quỹ.

Quy trình chung ghi sổ kế toán

Chứng từ gốc


Nhật ký Sổ cáiTK111

TK112

TK

39


2.2.2.3. Đối với hình thức kế toán nhật ký chứng từ

Đối với hình thức NKCT gồm: sổ nhật ký chứng từ số 1, bảng kê số 1, sổ cái.


Chứng từ gốc

Bảng kêsố 1

NKCTsố 1

Phiếu

thu

Phiếu

chi

Sổ cáiTK111

TK112

TK

40


2.2.2.4. Đối với hình thức kế toán chứng từ ghi sổ

Đối với hình thức CTGS gồm: sổ CTGS, sổ cái, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, sổ quỹ


Chứng từ gốc


Sổ cáiTK111

TK112

TK

CTGS

41


2.2.2.5. Đối với hình thức kế toán trên máy vi tính


Chứng từ gốc

Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng

loại

Sổ cái

TK111

TK112

TK

Phần mềm kế toán

Máy vi tính

42

2.2.3. Tài khoản sử dụngKế toán tổng hợp sử dụng tài khoản 111” tiền mặt “ để phản ánh số hiện có và tình hình thu chi tiền mặt tại quỹ

Tài khoản 111-“Tiền mặt” gồm có 3 tài khoản cấp 2:- Tài khoản 1111 – “Tiền Việt Nam - Tài khoản 1112 – “Tiền ngoại tệ- Tài khoản 1113 – “Vàng, bạc, đá quý, kim khí quý”

8

43

TK111-Tiền mặt

SDCK: Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng bạc, đá quý tồn quỹ

Tổng số phát sinh CóTổng số phát sinh Nợ

-Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng bạc, đá quý xuất quỹ

- Số tiền mặt thiếu ở quỹphát hiện khi kiểm kê

SDĐK:Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng bạc, đá quý tồn quỹ

- Các khoản tiền mặt, ngân phiếu, ngoại tệ, vàng, bạc, đá quý nhập quỹ- Số tiền mặt thừa ở quỹ phát hiện khi kiểm kê

44

311,315,331,333,334,341,342

133

621,627,623,635,641,642,811

(2b)

(2c)

511(1a)

3331

711(1b)

131,141

112

(1c)

(1d)

TK111 – Tiền mặt

152, 153, 211, 212

(2a)

2.2.4. Phương pháp hạch toán2.2.4.1. Phương pháp hạch toán tiền mặt tại quỹ là đồng VN

45

TK111 – Tiền mặt

338(1e)

144,244(1f)

121,128,221,222,228(1g)

334, 338

(3a)338 (3381)

(2d)

144,244(2e)

138 (1381)(3b)

46

2.2.4. Phương pháp hạch toán2.2.4.2. PP hạch toán tiền mặt tại quỹ là ngoại tệa. Một số khái niệm� Ngoại tệ: là đơn vị tiền tệ khác với đơn vị tiền tệ kế toán của một doanh nghiệp.

� Đơn vị tiền tệ kế toán: là đơn vị tiền tệ được sử dụng chính thức trong việc ghi sổ kế toán và lập BCTC.

� Tỷ giá hối đoái: là TG trao đổi giữa hai đơn vị tiền tệ.�Chênh lệch TGHĐ: là CL phát sinh từ việc trao đổi

thực tế hoặc quy đổi của cùng một số lượng ngoại tệ sang đơn vị tiền tệ kế toán theo các TGHĐ khác nhau.

� TGHĐ cuối kỳ: là TGHĐ sử dụng tại ngày lập bảng CĐKT

� TG thực tế: là TGHĐ mua bán thực tế bình quân liên NH do NHNNVN công bố tại thời điểm FSNV.

� TG hạch toán: là TG được sử dụng ổn định trong một kỳ kế toán.

47

Các nguyên tắc hạch toán các khoản tiền liên quan ngoại tệ:

* Nguyên tắc 1: TK thuộc vật tư, hàng hoá, TSCĐ, dthu, CP, bên Nợ các TK vốn bằng tiền, bên Nợ các khoản phải thu, bên Có các TK phải trả, các khoản thuế phải nộp, khi FSNV liên quan đến ngoại tệ… thì phải ghi sổ theo TGTT lúc FSNV.

* Nguyên tắc 2: Bên Có các TK vốn bằng tiền thì phải ghi sổ theo TGTT lúc xuất ngoại tệ.

* Nguyên tắc 3: Bên Có các TK phải thu, bên Nợ TK phải trả thì phải ghi sổ theo TGTT lúc ghi sổ kế toán.

48

VD: Taïi phoøng keá toaùn Cty An Phuù, trích moät soánghieäp vuï lieân quan ñeán ngoaïi teä trong thaùng 5/n nhö sau:- Soá dö ñaàu thaùng cuûa moät soá taøi khoaûn:

+ TK1112: 15.200.000ñ (1.000USD)+ TK1122: 38.000.000ñ (2.500USD)+ TK131: 30.400.000ñ (2.000USD) dö Nôï cuûa

Cty A+ TK331: 45.600.000ñ (3.000USD) dö Coù cuûa

Cty B- Soá phaùt sinh trong thaùng:

9

49

(1) Ngaøy 2/5 thu tieàn cuûa Cty A 1.000USD, TGTT 15.250ñ/USD nhaäp quyõ ngoaïi teä maët.(2) Ngaøy 3/5 nhaäp khaåu cuûa Cty B NVLC, chöa thanh toaùn giaù CIF 5.000USD. Thueá nhaäp khaåu phaûi noäp 10%, thueá GTGT nhaäp khaåu phaûi noäp 10%, TGTT 15.300ñ/USD.(3) Ngaøy 4/5, baùn 1.200USD ngoaïi teä maët thu tieàn VNÑ veà nhaäp quyõ, TGTT 15.300ñ/USD.(4) Ngaøy 10/5 duøng TM VNÑ taïi quyõ mua 2.000USD vaø göûi vaøo TK TGNH, TGTT 15.400ñ/USD.(5) Ngaøy 18/5 traû nôï cuõ vaø 1 phaàn nôï môùi cho Cty B baèng TGNH ngoaïi teä 4.000USD, TGTT 15.400ñ/USD 50

Y/c: Tính giaù nhaäp hay xuaát ngoaïi teä, ñoàng thôøi ñònh khoaûn caùc NVKT treân, bieát Cty söû duïng TGTT vaø TGTT xuaát ngoaïi teä tính theo phöông phaùp FIFO, haïch toaùn HTK theo PPKKTX, noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø.

51

2.2.4. Phương pháp hạch toán2.2.4.2. Phương pháp hạch toán tiền mặt tại quỹ là ngoại tệ

b. Phương pháp hạch toánb1. Trường hợp DN sử dụng tỷ giá thực tế (TGTT)

� Nếu DN đang trong quá trình hoạt động SXKD (kể cả XDCB chưa hoàn thành)

52

�Sơ đồ hạch toán ngoại tệ (sử dụng TGTT) Doanh nghiệp đang trong quá trình hoạt động SXKD

511131

(1a)

1112

(1b)

331 152,153,156

(2b) (2a)

515 635 515 635

Lãi LỗLãi Lỗ

53

VD: Ngaøy 2/10 DN baùn 500 caùi aùo sô mi nam, ñôn giaù 2USD/caùi, chöa thu tieàn cuûa ngöôøi mua (TGTT 15.000ñ/USD).Ngaøy 10/10, DN thu tieàn baùn haøng cuûa ngaøy 2/10. TGTT 15.200ñ/USD.

54

b. Phương pháp hạch toánb1. Trường hợp DN sử dụng tỷ giá thực tế(TGTT)

� Nếu DN trong quá trình XDCB chưa hoàn thành (chưa phát sinh DT, CP)

Phương pháp tương tự như trên nhưng nếu lãi CLTG liên quan đến ngoại tệ thì hạch toán vào bên có TK413, ngược lại nếu lỗ thì hạch toán vào bên nợ TK413

10

55

�Sơ đồ hạch toán ngoại tệ (sử dụng TGTT) Doanh nghiệp đang trong quá trình XDCB

chưa hoàn thành

1112 331 152,153,156…

(2) (1)

413

Lỗ Lãi

56

b. Phương pháp hạch toánb2. Trường hợp DN sử dụng tỷ giá hạch toán (TGHT)

�Ghi chú: Hiện nay Bộ Tài Chính không đề cập đến TGHT, vì vậy phương pháp hạch toán ở phần này chỉ để tham khảo

57

Ñieàu chænh tyû giaù vaøo cuoái kyø caùc taøi khoaûn coù lieânquan ñeán ngoaïi teä goàm: voán baèng tieàn, nôï phaûithu, nôï phaûi traû theo tyû giaù thöïc teá bình quaân lieânngaân haøng taïi ngaøy laäp baùo caùo taøi chính naêm.

(1) Khi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goácngoaïi teä:

- Neáu phaùt sinh laõi CLTG:Nôï TK 1112, 1122, 131, 136, 138, 311, 315, 331

341, 342,…Coù 413

- Neáu phaùt sinh loã CLTGNôï TK 413

Coù TK 1112, 1122, 131, 138, 311, 315, 331 341, 342,…

58

Ñieàu chænh tyû giaù vaøo cuoái kyø caùc taøi khoaûn coù lieân quanñeán ngoaïi teä goàm: voán baèng tieàn, nôï phaûi thu, nôï phaûi traûtheo tyû giaù thöïc teá bình quaân lieân ngaân haøng taïi ngaøy laäpbaùo caùo taøi chính naêm.

(2) Xöû lyù cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi cuoái naêmBuø tröø giöõa toång phaùt sinh nôï TK 413 vaø phaùt sinh coù TK 413 keát chuyeån vaøo chi phí taøi chính (neáu loã), doanh thuhoaït ñoäng taøi chính (neáu laõi)

- (2a) Keát chuyeån laõi CLTGNôï TK 413

Coù TK 515- (2b) K/c loã CLTG

Nôï TK 635Coù TK 413

59

VD: Tại Cty TNHH Bình Minh phát sinh một số nghiệp vụ liên quan đến ngoại tệ trong tháng 12/n như sau:- Số dư đầu tháng của một số tài khoản:

+ TK1112: 15.200.000đ (1.000USD)+ TK1122: 38.000.000đ (2.500USD)+ TK131: 30.400.000đ (2.000USD) (Dư nợ

của Cty A)+ TK331: 45.600.000đ (3.000USD) (Dư có

của Cty B)- Số phát sinh trong tháng:

60

(1) Ngày 2/12 thu tiền của Cty A 1.000USD, TGTT 15.250, nhập quỹ ngoại tệ mặt.(2) Ngày 3/12 nhập khẩu của Cty B NVL chính, chưa thanh toán giá CIF 5.000USD. Thuế NK phải nộp 10%, thuế GTGT nhập khẩu phải nộp 10%, TGTT 15.300.(3) Ngày 4/12, bán 1.200USD ngoại tệ mặt thu tiền VNĐ về nhập quỹ, TGTT 15.300.(4) Ngày 10/12 dùng TM VNĐ tại quỹ mua 2.000USD và gửi vào TK TGNH, TGTT 15.400.(5) Ngày 18/12 trả nợ cũ và một phần nợ mới cho Cty B bằng TGNH ngoại tệ 4.000USD, TGTT 15.400.

11

61

(6) Điều chỉnh chênh lệch tỷ giá cuối năm tài chính. Biết TGTT ngày 31/12: 15.500.YC: Định khoản các nghiệp vụ kinh tế trên. Cho biết TGTT xuất ngoại tệ DN tính theo PP FIFO, hạch toán HTK theo PPKKTX, nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.

62

2.2.4.2. Phương pháp hạch toán tiền mặt tại quỹ là vàng bạc, đá quý

� Giá nhập được ghi sổ theo giá mua thực tế

� Giá xuất có thể tính theo 1 trong bốn PP: BQGQ, NT-XT, NS-XT, thực tế đích danh

� Phương pháp hạch toán

63

111 (1113)111, 112

(1)

338, 344(2)

131

338, 344(4)

144,244(5)

(3)

515 635

(6)

515 635

331

Sơ đồ hạch toán tiền mặt tại quỹ là vàng bạc, đá quý

64

2.3.1. Chứng từ kế toán� Chứng từ sử dụng: GBC, GBN, bảng sao kê

� Chứng từ gốc: UNT, UNC, LCT…

2.3.2. Sổ sách kế toán

� Đối với hình thức nhật ký chung gồm các sổ: NKC, NK đặc biệt, NK thu tiền, NK chi tiền, sổ cái, sổ quỹ.� Đối với hình thức nhật ký chứng từ gồm: sổ

NK chứng từ số 1, bảng kê số 1, sổ cái.

� Đối với hình thức chứng từ ghi sổ gồm: sổ chứng từ ghi sổ, sổ cái, sổ quỹ.� Đối với hình thức kế toán trên máy vi tính.

65

2.3.3. Tài khoản sử dụng� Tài khoản sử dụng: TK112 “TGNH” để

theo dõi số hiện có và tình hình biến động

tăng, giảm TGNH của DN.

TK 112 có 3 TK cấp 2:

- TK1121: Tiền Việt Nam

- TK1122: Ngoaïi tệ

- TK1123: Vàng, bạc, kim khí quý, đá quý

66

2.3.3. Tài khoản sử dụng�Kết cấu và nội dung phản ánh của TK112

TK112 “TGNH”

SDCK: Số tiền gửi tại ngân hàng cuối kỳ

Tổng số phát sinh CóTổng số phát sinh Nợ

- Các khoản tiền gửi được rút ra

- Chênh lệch giảm tỷ giá do đánh giá lại số dư ngoại tệ cuối kỳ

SDĐK: Số tiền gửi tại ngân hàng đầu kỳ

- Các khoản tiền gửi vào ngân hàng- Chênh lệch tăng tỷ giá do đánh giá lại số dư ngoại tệ cuối kỳ

12

67

2.3.4. Phương pháp hạch toánSơ đồ hạch toán TGNH

152,153,156,211…

121,128,221,222,228

(2c)

(2d)

111(1a)

113(1b)

131

144,244

(1c)

(1d)

TK112 – TGNH 111

(2a)

411(1e)

(2b)

311,315,331,333,338

68

2.3.4. Phương pháp hạch toánSơ đồ hạch toán TGNH

144,244

138 (1381)

(3b)

511,515,711(1f)

515(1g)

338 (3381)(3a)

TK112 – TGNH

(2e)

69 70

71 72

13

73

CHÖÔNG 3

KEÁ TOAÙN MUA BAÙN HAØNG HOÙA

TRONG NÖÔÙC

74

MỤC TIÊU CHƯƠNG 3Sau khi nghiên cứu chương này, sinh viên sẽ:- Hiểu được thế nào là hoạt động thương mại, nắm được quy trình luân chuyển hàng hoá, các phương thức tiêu thụ hàng hoá và hành vi của thương nhân trong hoạt động thương mại.- Hiểu được vai trò, nhiệm vụ và nguyên tắc của kế toán mua bán hàng hoá trong DN.- Có kỹ năng thực hiện công việc kế toán trong hoạt động thương mại.

75

3.1. KHAÙI NIEÄM – NGUYEÂN TAÉC

3.1.1 Khaùi nieämHoaït ñoäng mua baùn haøng hoaù trong

nöôùc laø hoaït ñoäng noäi thöông trong töøng quoác gia nhaèm thöïc hieän quaù trình löu chuyeån haøng hoùa töø nôi saûn xuaát ñeán nôi tieâu duøng hoă3c tiê�p tu 3c sa ̉n xuâ �t.

76

3.1.2. Nguyeân taéc- Haøng hoaù mua vaøo phaûi haïch toaùn rieâng

trò giaù haøng hoaù nhaäp kho vaø chi phí mua haøng phaùt sinh trong kyø.

- Haøng hoaù xuaát kho phaûi tuaân thuûnguyeân taéc nhaát quaùn trong keá toaùn.

- Doanh thu ñöôïc ghi nhaän phaûi ñaûm baûo nguyeân taéc phuø hôïp vôùi chi phí ñaõ taïo neân doanh thu ñoù.

3.1. KHAÙI NIEÄM – NGUYEÂN TAÉC

77

3.2 NHIEÄM VUÏ CUÛA KEÁ TOAÙN MUA BAÙN HAØNG HOAÙTRONG NÖÔÙC- Tuaân thuû caùc nguyeân taéc keá toaùn trong haïch toaùn quaù trình

löu chuyeån haøng hoaù.- Phaûn aùnh ñuùng trò giaù voán cuûa haøng hoaù nhaäp kho.- Ghi cheùp vaø phaûn aùnh kòp thôøi tình hình bieán ñoäng haøng

hoaù cuûa DN veà maët giaù trò vaø hieän vaät.- Ghi nhaän kòp thôøi doanh thu phaùt sinh trong kyø ñoàng thôøi

theo doõi chaët cheõ caùc tröôøng hôïp ñöôïc ghi nhaän laøm giaûm doanh thu.

- Theo doõi phaûn aùnh chi phí mua haøng phaùt sinh trong kyø vaølöïa choïn tieâu thöùc phuø hôïp ñeå phaân boå CP mua haøng cho haøng baùn ra cuûa töøng kyø.

- Thöïc hieän vieäc laäp döï phoøng ñ/v nhöõng haøng hoaù coù giaùgoác > giaù trò thuaàn coù theå thöïc hieän ñöôïc vaøo cuoái nieân ñoäkeá toaùn.

78

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.1. Khaùi nieäm

Mua haøng laø giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình löu chuyeån haøng hoaù, laø chieác caàu noái töø SX ñeán tieâu duøng.

Thoâng qua caùc phöông thöùc mua haøng bao goàm:

- Mua haøng tröïc tieáp: ngöôøi mua tröïc tieáp giao dòch mua vaø nhaän haøng taïi beân baùn.

- Mua haøng theo phöông thöùc chuyeån haøng: ngöôøi mua seõ ñaët haøng vôùi ngöôøi baùn trong ñoùthoaû thuaän thôøi gian, ñòa ñieåm giao haøng. Beân baùn seõ thöïc hieän giao cho beân mua.

14

79

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.2. Nguyeân taéc tính giaù

1. Trò giaù haøng nhaäp kho:Trò giaù thöïc teá nhaäp haøng hoaù = Giaù mua ghi treân hoaù ñôn – caùc khoaûn giaûm tröø2. Chi phí mua haøng bao gồm: - Chi phí vaän chuyeån boác dôû haøng hoùa- Chi phí baûo quaûn haøng hoùa- Chi phí thueâ kho baõi- Dòch vuï phí vaø leä phí- Khoaûn hao huït töï nhieân trong ñònh möùc.

80

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.3. Ñieàu kieän ghi nhaän

- Chæ ghi nhaän vaøo TK156 “haøng hoùa” ñoái vôùi nhöõng haøng hoùa coù löu chuyeån qua kho.- Khoâng haïch toaùn vaøo TK156 tröôøng hôïp haøng mua veà duøng cho hoaït ñoäng SXKD.- Keá toaùn haøng hoaù phaûi theo doõi chi tieát theo töøng kho, töøng loaïi, nhoùm, thöù haøng hoaù.- TH haøng veà tröôùc nhöng chöa coù ctöø keá toaùn nhaäp kho theo giaù taïm tính. Khi nhaän ñöôïc ctöø, keátoaùn thöïc hieän ñieàu chænh giaù taïm tính theo giaùthöïc teá.

81

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.3. Ñieàu kieän ghi nhaän

- TH chöùng töø mua haøng veà tröôùc ñeán cuoái kyøhaøng vaãn chöa veà kho hoaëc haøng ñaõ veà nhöng chöa kieåm nhaän nhaäp kho keá toaùn ghi vaøo khoaûn muïc haøng mua treân ñöôøng ñi.- CP mua haøng laø toaøn boä CP phaùt sinh lq ñeán haøng hoaù toàn kho ñaàu kyø vaø haøng hoaù nhaäp kho trong kyø. Do ñoù cuoái kyø keá toaùn phaûi thöïc hieän phaân boå chi phí naøy cho soá haøng ñaõ tieâu thuï.

82

* Công thức phân bổ chi phí mua hàng

CP mua haøng PB cho haøng baùn ra

CP mua haønglq ñeán haøngtoàn kho ÑK +

CP mua haøng FS trong kyø

Trò giaù (SL…) cuûa haøng hieän coøn cuoái kyø+ Trò giaù (SL) ñaõ xuaát baùn xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø

=

Trò giaù (SL) cuûa soá haøng ñaõ xuaát baùn XÑ tieâu thuï trong kyøx

Tuøy theo tieâu thöùc phaân boå maø thay theá trò giaù mua thaønh soá löôïng, troïng löôïng, doanh soá…

83

4.5. KEÁ TOAÙN HAØNG HOÙA

CP thu mua lieân quan ñeán haøng hoùa toàn kho cuoái kyø

=

CP mua lq ñeán HTK ñaàu kyø

+

CP mua lq ñeán HTK trong kyø

-

CP mua lq ñeán HTK cuoái kyø

Chuù yù: Haøng hoùa hieän coøn cuoái kyø goàm: haøng hoùa toàn trong kho (1561), haøng hoùa göûi ñi baùn chöa xaùc ñònh tieâu thuï vaøo cuoái kyø (157) vaø haøng hoùa ñaõ mua nhöng ñang coøn ñang ñi treân ñöôøng (151)

84

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.4. Chöùng töø keá toaùn

- Hoùa ñôn hoaëc HÑ kieâm phieáu xuaát kho- Bieân baûn kieåm nghieäm haøng hoùa- Phieáu giao nhaän haøng hoùa- Phieáu nhaäp kho haøng hoùa

15

85

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.5. Soå keá toaùn

- Soå toång hôïp (tuøy thuô 3c hình thöùc keá toaùn)- Soå chi tieát:

+ Soå chi tieát vaät lieäu saûn phaåm haøng hoùa+ Theû kho

3.3.6. Taøi khoaûn söû duïngTK156 coù 3 TK caáp 2:

- TK1561-Giaù mua haøng hoùa- TK1562-Chi phí thu mua haøng hoùa- TK1567-Haøng hoùa baát ñoäng saûn

TK151-Haøng mua ñang ñi ñöôøngTK611-Mua haøng hoaù

86

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ

SDCK: Trò giaù thöï teá haøng hoùa toàn kho cuoái kyø

Tổng số phaùt sinh CoùTổng số phaùt sinh Nợ

- Trò giaù thöïc teá HH xuaát kho- Caùc khoaûn giaûm giaù hay chieát khaáu

SDĐK: Trò giaù thöïc teá haøng hoùa toàn kho ñaâu kyø- Trò giaù haøng hoùa mua theo HÑ nhaäp kho - Trò giaù HH thueâ ngoaøi GC cheá bieán hoaøn thaønh nhaäp laïi kho- Trò giaù HH phaùt hieän thöøa khi KK- Trò giaù HH tieâu thuï nhaäp laïi kho do ngöôøi mua traû laïi- Trò giaù HH nhaän voán goùp

TK1561-Giaù mua haøng hoùaTK1561-Giaù mua haøng hoùa

87

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ3.3.7. Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû

yeáuSô ñoà 3.1 – Keá toaùn haøng mua trong nöôùc

111,112,331

133

157

632

1561(1) Mua haøng trong nöôùc NK

(2) HM göûi ñi baùn hoaëc baùn thaúng khoâng qua kho

88

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.2- Keá toaùn haøng mua veà NK nhöng

chöa coù HÑ331

1561

133

(3) NK theo giaù taïm tính

(4b) Nhaäp boå sung do giaù t. tính < giaù t.teá

(4a) Ñ/c do giaù taïm tính >giaù thuïc teá nhaäp

89


Bao bì luaân chuyeån ñi keøm tính giaù rieâng:Nôï TK153Nôï TK133

Coù TK111,112,331,…Khi xuaát baùn keá toaùn phaân boå bao bì luaân chuyeån vaøo CPBH.

90

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM Toaøn Thaéng aùp duïng phöông phaùp

KKTX, haïch toaùn thueá GTGT theo PP khaùu tröø, trong kyø coù caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh sau:

1. Chi TGNH 50.000.000ñ cho Cty A&A ñeå öùng tröôùc mua haøng hoaù X.

2. Soá haøng hoaù thöïc nhaäp 2.000 SPX giaù chöa thueá100.000ñ/SP, thueá GTGT 10%.Bao bì luaân chuyeån ñi keøm tính giaù rieâng chöa thueá 2.000ñ/SP, thueáGTGT 10%.Cty ñaõ thanh toaùn vay NH ngaân haøng thanh toaùn toaøn boä nôï cho ngöôøi baùn sau khi tröø ñi khoaûn ñaõ öùng tröôùc.

16

91

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.3- Keá toaùn haøng mua ñaõ nhaän ñöôïc hoùa ñôn

nhöng cuoái thaùng haøng chöa veà nhaäp kho

(5a) ghi nhaän giaù trò haøng mua treân ñöôøng ñi

(5b) K/c trò giaù haøng mua ñaõ veà kho, göûi thaúng ñi baùn hoaëc baùn thaúng

111,112,331 151 155,157,632

133

92

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM Tröôøng Thònh aùp duïng PPKKTX, noäp thueá

GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø, trong kyø coù tình hình nhö sau:

1. Mua 5.000 SPA cuûa Cty TM Trieàu An, giaù mua chöa thueá100.000ñ/SP, thueá GTGT 10%. Hai Cty thoáng nhaát duøng tieàn kyù quyõ daøi haïn cuûa Cty TM Tröôøng Thònh 100.000.000ñ tröø vaøo tieàn haøng, soá coøn laïi thanh toaùn baèng TGNH. Haøng hoùa treân ñöôïc xuaát thaúng göûi ñi baùn 1.000 SP, baùn tröïc tieáp giao tay ba 1.000SP, soá coøn laïi NK haøng hoùa Cty.

2. Mua 2.000SPB cuûa Cty Phuù An, giaù mua chöa thueá120.000ñ/SP thueá GTGT khaáu tröø 10% thanh toaùn baèng TGNH. Soá haøng naøy ñeán cuoái thaùng vaãn chöa veà kho Cty.

3. Nhaän ñöôïc 1.000SPA ñaõ mua töø thaùng tröôùc nhöng chöa veà NK, thaùng naøy Cty chuyeån thaúng baùn cho Cty Hoaøng An giaù mua chöa thueá 100.000ñ/SP thueá GTGT khaáu tröø10%.

93


Sô ñoà 3.4-Keá toaùn caùc khoaûn chieát khaáu thanh toaùn ñöôïc höôûng

111,112,3311561

133

515

(6) Caùc khoaûn giaûm tröø FS khi mua haøng hoaù

(7) Chieát khaáu thanh toaùn ñöôïc höôûng khi mua haøng

94

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM Trung Tín aùp duïng PPKKTX noäp thueá

GTGT theo PP khaáu tröø, trong thaùng coù tình hình nhö sau:

1. Mua 5.000 SPY cuûa Cty Toaøn Thaéng, giaù mua chöa thueá 100.000ñ/SP, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn. Soá haøng treân ñöôïc nhaäp kho 3.000SP, soá coøn laïi göûi ñi baùn cho Cty Phuù An. Sau ñoù, Cty nhaän ñöôïc hoài baùo cuûa Cty Phuù An soá haøng göûi ñi baùn coù 1.000SP sai quy caùch. Cty ñaõ ñöôïc Cty Toaøn Thaéng chaáp nhaän giaûm giaù cho soá haøng naøy laø 10%.Cty ñaõ chi TGNH traû nôï cho NB sau khi tröø ñi khoaûn giaûm giaù.

95

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï (tt)2. Mua 10.000 SP cuûa Cty A&A nhaäp kho, giaù mua

chöa thueá 90.000ñ/SP, thueá GTGT khaáu tröø 10% chöa thanh toaùn cho NB. Sau ñoù Cty chi TGNH thanh toaùn cho NB sau khi tröø ñi CKTM 2%

3. Nhaän ñöôïc 2.000 SP mua töø thaùng tröôùc cuûa Cty Thanh An, giaù mua chöa thueá 100.000ñ/SP, thueáGTGT 10% Cty chöa thanh toaùn. Theo bieân baûn nhaäp kho coù 100SP keùm phaåm chaát Cty ñaõ traû laïi soáhaøng treân cho Cty Thanh An vaø chi TGNH thanh toaùn toaøn boä soá nôï naøy

96

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.5-Keá toaùn haøng hoaù ñem ñi gia coâng

1561

111,112,331

1561154

(8a) xuaát HH ñem gia coâng

(8b) CPFS thueâ ngoaøi GC

(8c) nhaäp haøng sau gia coâng

17

97

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM X xuaát 1.000SP ñem gia coâng,

giaù xuaát kho cuûa SPX laø 120.000ñ/sp. Phí gia coâng 10.000ñ/sp, thueá GTGT khaáu tröø 10% ñöôïc thanh toaùn baèng TGNH. Coâng vieäc gia coâng hoaøn thaønh, DN nhaäp kho SP sau gia coâng.

98

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSơ đồ 3.6-Kế toaùn haøng thieáu so vôùi hoaù ñôn

1561

133

1381

111,112,331

1388,111,334

632

(9a): haøng mua thieáu chöa

xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân

(9b)Xöû lyù haøng thieáu

99

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM Tröôøng An aùp duïng PPKKTX, haïch toaùn thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø trong thaùng coù tình hình nhö sau:1. Nhaäp kho soá haøng mua töø thaùng tröôùc bao goàm 2.000sp, giaù chöa thueá 90.000ñ/sp. Soá thöïc nhaän 1.980sp, soá haøng thieáu chöa roõ nguyeân nhaân.2. Mua haøng K goàm 3.000lít, giaù mua chöa thueá50.000ñ/lít, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn. Khi haøng veà kho theo bieân baûn giao nhaän, soá thöïc nhaäp 2.800lít, soá haøng thieáu chöa roõ nguyeân nhaân. Bieát raèng hao huït trong ñònh möùc 2%.

100

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.7-Keá toaùn haøng thöøa so vôùi hoùa ñôn

1561

133

1561

111,112,331

(a) Nhaäp haøng theo hoùa ñôn

3381

133

1561

111,112,331

(c) Xuaát haøng thöøa

traû laïi cho NB

(d) Mua haøng thöøa

(b) Nhaäp kho haøng thöøa

101

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙVí duï: Cty TM Tröôøng phaùt aùp duïng PPKKTX,

haïch toaùn thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø coù tình hình trong thaùng nhö sau:1. Mua 2.000sp cuûa Cty C&c giaù mua chöa thueá 200.000ñ/sp thueá GTGT khaáu tröø 10%, bao bì ñi keøm tính giaù rieâng 2.000ñ/sp, thueáGTGT 10% chöa thanh toaùn NB. Khi HH veàNK, theo bieân baûn giao nhaän soá haøng thöïc nhaäp 2.100sp haøng thöøa chöa roõ nguyeân nhaân. DN haïch toaùn giöõ hoä soá haøng treân. Sau ñoù, NB ñoàng yù baùn luoân cho Cty soá haøng thöøa.

102

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙ2. Mua 1.000sp cuûa Cty An Phuù giaù chöa thueá

150.000ñ/sp, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn. Theo bieân baûn nhaäp kho soá haøng thöïc nhaäp 1.050sp soá haøng thöøa chöa roõ nguyeân nhaân DN nhaäp kho luoân soá haøng thöøa. Sau ñoù, ñöôïc bieát soá haøng thöøa do ngöôøi baùn xuaát nhaàm vaø ñoàng yù baùn luoân cho Cty. Cty chi TGNH traû nôï cho ngöôøi baùn.

18

103

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.8-Keá toaùn haøng mua laø BÑS

111,112,331

2171567

(14) Chi mua hh BÑS ñaàu tö

(15) Chuyeån BÑS ñ.tö thaønh

hh BÑS ñ.tö

133

2147

104

3.3 KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOAÙSô ñoà 3.9-Keá toaùn söûa chöõa, naâng caáp BÑS

1567

111,112,331

1567154

(16a) xuaát HH BÑS ñem caûi taïo, naâng caáp

(16b) CP caûi taïo naâng caáp FS

(16c) HH BÑS ñ.tö sau khi caûi

taïo, naâng caáp hoaøn thaønh nhaäp kho

105


�Phương pha�p kieåm keâ ñònh kyø151,156,157

111,112,331,…

111,112,331,…611

(1) ÑK KC trò giaù toàn ñaàu kyø

(2) Trò giaù haøng mua trong kyø

(3) Caùc khoaûn giaûm tröø phaùt sinh khi mua haøng

133

133

151,156,157,632

(4) CK XÑ vaø KC trò giaù haøng hoaù toàn cuoái kyø

106

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.1. Khaùi nieäm

Baùn haøng laø quaù trình luaân chuyeån haøng hoùa, keát thuùc giai ñoan naøy haøng hoùa seõ ñöôïc luaân chuyeån ñeán ngöôøi tieâu duøng ñeán caùc ñôn vò saûn xuaát ñeå tieáp tuïc saûn xuaát.

Caùc phöông thöùc tieâu thuï:+ Baùn buoân

- Baùn haøng qua kho- Baùn buoân vaän chuyeån thaúng

+ Baùn leû+ Baùn haøng qua ñaïi lyù+ Baùn traû chaäm, traû goùp

107

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA

3.4.2. Nguyeân taéc - Keá toaùn baùn haøng tuaân thuû chuaån möïc soá 14

“Doanh thu vaø thu nhaäp khaùc’- Dthu ñöôïc xaùc ñònh theo giaù trò hôïp lyù cuûa caùc

khoaûn ñaõ thu hoaëc seõ thu tröø (-) caùc khoaûn CKTM, GGHB, HBBTL.

- Khi haøng hoaù ñöôïc trao ñoåi ñeå laáy haøng hoaù töông töï veà baûn chaát vaø giaù trò thì vieäc trao ñoåi ñoù khoâng ñöôïc coi laø giao dòch taïo ra doanh thu.

- Khi haøng hoaù ñöôïc trao ñoåi ñeå laáy haøng hoaù khoâng töông töï thì vieäc trao ñoåi ñoù ñöôïc coi laø giao dòch taïo ra doanh thu.

108

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.3. Ñieàu kieän ghi nhaän doanh thu

Doanh thu chæ ñöôïc ghi nhaän khi thoûa maõn caùc ñieàu kieän sau:

- DN ñaõ chuyeån giao phaàn lôùn ruûi ro vaø lôïi ích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu saûn phaåm hoaëc haøng hoaù cho ngöôøi mua.

- Doanh nghieäp khoâng coøn naém quyeàn quaûn lyù HH- Doanh thu ñöôïc xaùc ñònh töông ñoái chaéc chaén- DN thu ñöôïc hoaëc seõ thu ñöôïc lôïi ích kinh teá töø vieäc

baùn haøng.- Xaùc ñònh ñöôïc chi phí lieân quan ñeán giao dòch baùn

haøng.

19

109

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.3. Ñieàu kieän ghi nhaän doanh thu (tt)

Nguyeân taéc ghi nhaän:- Ñoái vôùi haøng hoùa thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø laø giaù khoâng bao goàm thueá GTGT.- Tröôøng hôïp DN coù doanh thu baèng ngoaïi teä phaûi quy ñoåi ra ñoàng VN theo TGTT taïi thôøi ñieåm phaùt sinh nghieäp vuï.- Ñoái vôùi haøng hoùa khoâng thuoäc ñoái töôïng chòu thueáGTGT hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp laø toång giaù thanh toaùn bao goàm caû thueá GTGT.- Ñoái vôùi haøng hoùa thuoäc ñoái töôïng chòu thueá TTÑB hoaëc thueá xuaát khaåu laø toång giaù thanh toaùn bao goàm caû thueáTTÑB vaø thueá xuaát khaåu.

110


Nguyeân taéc ghi nhaän:- TH DN laø ñôn vò nhaän gia coâng saûn

phaåm, chæ ñöôïc phaûn aùnh vaøo dthu khoaûn phígia coâng ñöôïc höôûng, khoâng bao goàm trò giaùvaät tö haøng hoaù nhaän gia coâng.

- Ñ/v haøng hoaù nhaän baùn ñaïi lyù, kyù göûi theo phöông thöùc baùn ñuùng giaù höôûng hoa hoàng thì haïch toaùn vaøo dthu khoaûn hoa hoàng ñöôïc höôûng.

111


Nguyeân taéc ghi nhaän:- Khi baùn haøng theo phöông thöùc traû chaäm, traû goùp

DN ghi nhaän dthu theo giaù baùn traû ngay, laõi traû chaäm phaân boå daàn vaøo dthu HÑTC theo thôøi haïn traû chaäm phuøhôïp vôùi thôøi ñieåm ghi nhaän dthu.

- Caùc khoaûn giaûm dthu ñöôïc theo doõi vaø haïch toaùn rieâng.

- TH ñeán cuoái kyø soá haøng ñaõ baùn vaãn chöa ñöôïc beân mua nhaän, trò giaù soá haøng naøy khoâng ñöôïc ghi nhaän laødthu maø xem nhö ngöôøi mua öùng tröôùc ñöôïc haïch toaùn vaøo beân coù TK131. Khi haøng ñaõ giao cho beân baùn, keátoaùn ghi nhaän soá haøng ñaõ giao vaø keát chuyeån dthu töông öùng.

112

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.4. Chöùng töø söû duïng

- Hoaù ñôn GTGT- Baûng keâ haøng göûi ñi baùn ñaõ tieâu thuï- Baùo caùo baùn haøng- Giaáy noäp tieàn- Chöùng töø thanh toaùn: P.thu, GBC, LCC…- PXK, PXKKVCNB

113

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.5. Soå saùch keá toaùn

- Soå toång hôïp taøi khoaûn doanh thu- Soå chi tieát taøi khoaûn doanh thu

3.4.6. Taøi khoaûn söû duïngTK511 goàm caùc TK caáp 2:

- TK5111- Doanh thu baùn haøng hoaù- TK5112- Doanh thu baùn caùc thaønh

phaåm- TK5113- Doanh thu cung caáp dòch vuï- TK5114- Doanh thu trôï caáp, trôï giaù 114



- Doanh thu baùn saûn phaåm, haøng hoaù, BÑS ñaàu tö cuûa DN thöïc hieän trong kyø keá toaùn

-- Số thueá TTÑB, thueá XK phaûi noäp -- Số thueá GTGT phaûi noäp cuûa DN tính theo phöông phaùp tröïc tieáp- - Dthu haøng bò traû laïi, giaûm giaù haøng baùn, CKTM KC cuoái kyø- KC doanh thu thuaàn vaøo TK

XÑKQKD

-

TK511-Doanh thu baùn haøng cung caáp dòch vuï

20

115

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙATK512 – Doanh thu baùn haøng noäi boä: goàm caùc TK caáp 2

- TK5121- Doanh thu baùn haøng hoaù- TK5122- Doanh thu baùn caùc thaønh

phaåm- TK5123- Doanh thu cung caáp dòch vuï

116



- Toång doanh thu baùn haøng noäi boä phaùt sinh trong kyø

-- Trò giaù haøng baùn bò traû laïi, khoaûn giaûm giaù haøng baùn -- Số thueá TTDÑ phaûi noäp -- Soá thueá GTGT theo PP tröïc tieáp phaûi noäp -- KC doanh thu baùn haøng noäi boä vaøo TK911

-

TK512-Doanh thu baùn haøng noäi boä

117



- KC giaù voán haøng ñaõ göûi ñi baùn nhöng chöa xaùc ñònh tieâu thuï- Hoaøn nhaäp döï phoøng giaûm giaù HTK (CL giöõa soá döïphoøng phaûi laäp naêm nay < soáñaõ laäp naêm tröôùc)- KC GVHB ñaõ xuaát baùn vaøo beân Nôï TK911

ù-- Trò giaù voán haøng ñaõ baùn trong kyø-- Soá trích laäp döï phoøng giaûm giaù HTK (Cheânh leäch giöõa soádöï phoøng phaûi laäp naêm nay > soá ñaõ laäp naêm tröôùc chöa söûduïng heát.

-

TK632-Giaù voán haøng baùn

118

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.7. Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû

yeáu3.4.7.1. Tröôøng hôïp DN aùp duïng PPKKTX a. Keá toaùn nghieäp vuï baùn buoân haøng hoùa- Baùn haøng qua kho:

1. Phöông thöùc tieâu thuï tröïc tieáp

119


1561

511

632

(1a) xuaát HH tieâu thuï tröïc tieáp

(1b) D.thu tieâu thuï tröïc tieáp

111,112,131…

3331

Sô ñoà- Keá toaùn haøng hoùa thoâng qua kho

120


Ví duï: Cty X aùp duïng PPKKTX, haïch toaùn thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø. Trong kyø xuaát baùn tröïc tieáp cho Cty K 2.000sp, giaù chöa thueá 130.000ñ/sp, thueáGTGT 10%. Phöông thöùc thanh toaùn tröø vaøo khoaûn kyù quyõ ngaén haïn cuûa Cty K 100.000.000ñ, soá coøn laïi thu baèng TGNH. Trò giaù xuaát kho 100.000ñ/sp

21

121

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA2. Phöông thöùc chuyeån haøng

157

511

632

(2b) Haøng göûi ñi baùn XÑ tieâu thuï

(2c) D.thu tieâu thuï haøng hoùa

111,112,131…

3331

1561

(2a) xuaát haøng göûi ñi baùn

(2d) Haøng bò töø choái mua hoaøn traû kho

122


Ví duï: Cty TM Tröôøng Sôn aùp duïng PPKKTX, noäp thueá GTGT theo PP khaáu tröø, trong kyøxuaát 2.000sp göûi ñi baùn cho Cty ABC, giaùxuaát kho 80.000ñ/sp, giaù baùn chöa thueá120.000ñ/sp, thueá GTGT khaáu tröø 10%. Soáhaøng treân ñöôïc giao ñeán kho Cty ABC. Cty ABC chæ chaáp nhaän thanh toaùn 1.800sp soácoøn laïi thu hoài nhaäp kho.

123

- Baùn buoân vaän chuyeån thaúng1. Phöông thöùc baùn buoân vaän chuyeån thaúng coù tham gia thanh toaùn

157

133

632

(1b) Soá haøng göûi ñi baùn XÑ tieâu thuï

632

111,112,331

(1a) Mua haøng chuyeån thaéng göûi ñi baùn

111,112,131…(1c) Mua HH baùn thaúng giao tay ba

511

3331

(1d) Doanh thu tieâuthuï

124

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAVí duï: Cty TM C&C aùp duïng PPKKTX, noäp

thueá GTGT theo PP khaáu tröø. Trong kyø coùtình hình nhö sau: 1. Cty mua 3.000sp, giaù mua chöa thueá150.000ñ/sp thueá GTGT 10%, chöa thanh toaùn cho NB. Soá haøng treân ñöôïc chuyeån thaúng göûi ñi baùn cho Cty X, giaù baùn chöa thueá 200.000ñ/sp thueá GTGT 10%, Cty X ñaõ chaáp nhaän thanh toaùn.

125

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA2. Cty mua 4.000sp giaù mua chöa thueá120.000ñ/sp thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho ngöôøi baùn. Soá haøng treân ñöôïc baùn thaúng giao tay ba cho khaùch haøng Y giaù chöa thueá 150.000ñ/sp thueá GTGT 10%, Cty Y ñaõ thanh toaùn toaøn boä tieàn haøng baèng TGNH.

126

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA2. Phöông thöùc baùn buoân vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia thanh toaùn

111,112,131… 641

(2b) Chi phí moâi giôùi phaùt sinh

511

(2a) Khoản hoa hồng được hưởng

133

22

127

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAb. Keá toaùn nghieäp vuï baùn leû haøng hoùa

111,112,331…

632

(2) Phaûn aùnh trò giaù voán haøng tieâu thuï

511

(1) Caên cöù baùo caùo baùn haøng

3331

156

128

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAVí duï: Nhaän ñöôïc baùo caùo baùn haøng cuûa Cöûa

haøng baùn leû tröïc thuoäc Cty. Soá haøng baùn ra 1.200sp giaù baùn chöa thueá 150.000ñ/sp, thueáGTGT khaáu tröø 10%. Maäu dòch vieân ñaõ noäp soá tieàn maët 195.000.000ñ, soá tieàn coøn thieáu DN buoäc maäu dòch vieân phaûi boài thöôøng, soátieàn naøy chöa thu. Giaù voán cuûa soá haøng naøy laø 110.000ñ/sp.

129

c. Phöông thöùc tieâu thuï qua ñaïi lyù:Sô ñoà: Keá toaùn baùn haøng qua ñaïi lyù (taïi ñôn vò göûi)

157

133

632

(c) Soá haøng göûi ñaïi lyù ñaõ tieâu thuï

111,112,331

(a) Xuaát haøng göûi ñaïi lyù

111,112, …511

3331

(d) Doanh thu soá haøng ñaïi lyù ñaõ tieâuthuï

1561

(b) Soá haøng mua veà göûi thaúng cho ñaïi lyù

641

133

(e) Chi hoa hoàng cho ñaïi lyù

130

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙASô ñoà: Taïi caùc ñaïi lyù

003

(a) Nhaän haøng kyù göûi caên cöù vaøo HÑ ghi (d)Xuaát kho soá haøng ñaõ tieâu thuï

331511

(c) Xuaát hoaù ñôn vaø noäp tieàn cho beân

kyù göûi khi ñi hoa hoàng ñöôïc höôûng

3331

111,112

111,112,131

(b) Khi baùn haøng kyù göûi ghi nhaän khoaûn phaûi traû cho beân kyù göûi

(b)

131

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙASô ñoà: Keá toaùn baùn haøng qua ñaïi lyù (taïi caùc ñôn vò laøm ñaïi

lyù)331511

(b) Noäp tieàn veà cho Cty vaø ghi nhaän

Dthu khoaûn hoa hoàng ñöôïc höôûng

3331

111,112

111,112

(a) Thu tieàn baùn haøng vaø ghi nhaän

khoaûn phaûi traû cho Cty göûi haøng

132

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAVí du: Cty TM Phuù Thònh xuaát 5.000sp giaù xuaát kho 70.000ñ/sp göûi cho ñaïi lyù baùn ñuùng giaù, giaùbaùn chöa thueá 100.000ñ/sp thueá GTGT 10%. Hoa hoàng chi cho ñaïi lyù 5% treân giaù chöa thueá. Ñeán cuoái thaùng, ñaïi lyù thoâng baùo baùn ñöôïc 4.500 sp, noäp tieàn veà cho Cty baèng TGNH sau khi tröø ñi hoa hoàng ñöôïc höôûng.

23

133

d. Phöông thöùc baùn traû chaäm, traû goùpSô ñoà: Keá toaùn baùn haøng traû chaäm

1561

157

632

(1) Ghi nhaän giaù voán soá haøng xuaát kho

hoaëc soá haøng göûi ñi baùn traû chaämï

511

3331

3387515(4) KC phaân boå soá laõi traû chaäm

töøng kyø

131 111,112

(2) Ghi nhaän dthu

haøng baùn traû chaäm

(3) Thu nôï töøng kyø

134


Ví duï: Cty TM X aùp duïng PPKKTX, haïch toaùn thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröøtrong kyø coù baùn traû chaäm 3.000sp, giaù baùn traûngay chöa thueá 120.000ñ/sp, thueá GTGT 10% thôøi gian traû chaäm 6 thaùng, laõi traû chaäm 1%/thaùng treân toång nôï phaûi traû. Sau ñoù, DN ñaõ thu nôï thaùng ñaàu tieân baèng TGNH.

135

e. Một số trường hợp tiêu thụ khác* Trao đổi hàng hoá

131 151,153,156

(2) Ghi nhaän trò giaù haøng hoùa mua vaøo

511

(1) Doanh thu phaùt sinh do baùn haøng hoùa

(3a) Chi BS do trò giaù haøng mua

vaøo > trò giaù haøng baùn ra

1561

3331 133

111,112 111,112

(3a) Thu khoaûn CL do trò giaù haøng

Mua vaøo < trò giaù haøng baùn ra

632

(4) Ghi nhaän giaù voán136

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAVí duï: DN TMX aùp duïng PPKKTX, noäp thueáGTGT theo PPKT tieán haønh trao ñoåi 3.000sp A coù giaù xuaát kho 100.000ñ/sp, giaù thoûa thuaän trao ñoåi 140.000ñ/sp ñeå laáy 1.500sp B vôùi giaù 280.000ñ/sp. Tuy nhieân, beân ñoái taùc khoâng ñuû haøng neân chæ giao cho DN 1.200sp. Hôïp ñoàng treân ñöôïc thanh lyù beân ñoái taùc ñaõ thanh toaùn khoaûn cheânh leäch cho Cty baèng TGNH. Caû hai haøng hoùa treân ñeàu coù thueákhaáu tröø GTGT 10%.

137

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA* Tröôøng hôïp traû löông cho ngöôøi lao ñoäng

baèng haøng hoùa

334

632

(2) Trò giaù voán haøng hoùa xuaát traû löông

512

(1) Caên cöù baùo caùo baùn haøng

3331 156

138

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA* Tröôøng hôïp baùn noäi boä(1) Ñôn vò caáp treân söû duïng HÑ GTGT

+ Ñôn vò caáp treân ghi nhaän

136,111,112

632

(a) Toång trò giaù xuaát kho haøng hoùa

giao cho ñôn vò tröïc thuoäc

512

(b) Ñôn vò caáp treân ghi nhaän doanh

thu

3331

156

24

139

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA+ Ñôn vò tröïc thuoäc ghi nhaän:

131,111,112

336,111,112

(a) Haøng hoùa do caáp treân giao

511

(c) Ñôn vò tröïc thuoäc ghi nhaän doanh thu HHBR

3331

632156

133

(b) ÑV tröïc thuoäc xuaát HHBR

ghi nhaän giaù voán

140

(2) Ñôn vò caáp treân söû duïng PXKKVCNB+ Ñôn vò caáp treân + Ñôn vò tröïc thuoäc

512

3331

632

131,111,112

336(a) CC PXKKVCNB ghi nhaän trò

giaù HHNK

(b) Ñôn vò tröïc thuoäc baùn HH cho ÑVCT laäp HÑ GTGT vaø ghi nhaän

156

133

(c)CC HÑGTGT HBNB do caáp treân giao, soá thueá GTGT ÑV ñöôïc k.tröø

512

3331

632

136,111,112

156(a) ÑVCT xuaát

haøng cho ÑVTT

(b) CC soá haøng BR taïi ÑVTT theo

baûng keâ, ÑVCT laäp HÑGTGT phaûn aùnh haøng tieâu thuï noäi boä

157

(c) ÑVCT ghi

nhaän giaù voán

141

* Tröôøng hôïp söû duïng HH ñeå phuïc vuï kinh doanh, khuyeán maõi, bieáu taëng

+ Söû duïng HH phuïc vuï cho KD + Söû duïng HH ñeå bieáu taëng

512

3331

632

641

156

(b) Ghi nhaän giaù voán

(a) Ghi nhaän doanh thu

512

3331

431

Söû duïng quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi

142

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.7.2. Caùc khoaûn giaûm tröø doanh thu

(1) Chieát khaáu thöông maïiSô ñoà: Keá toaùn chieát khaáu thöông maïi

521

3331

511

(1b) KC khoaûn CKTM vaøo cuoái kyø

111,112,131

(1a) Khoaûn CKTM DN cho khaùch haøng höôûng

143


(2) Giaûm giaù haøng baùnSô ñoà: Keá toaùn giaûm giaù haøng baùn

532

3331

511

(2b) KC khoaûn giaûm giaùñeå xaùc ñònh dthu thuaàn

111,112,131

(2a) Khi DN baùn giaûm giaù cho DN mua

144


(3) Haøng baùn bò traû laïiSô ñoà: Keá toaùn haøng baùn bò traû laïi

531

3331

511

(3b) KC khoaûn haøng baùn bò traû laïi vaøo cuoái kyø

111,112,131

(3a) Ghi nhaän dthu haøng baùn bò traû laïi

632 156

(3c) Thu hoài soá HBBTL ñöa veà nhaäp kho

25

145


(4) Thueá TTÑB, XK, GTGTSô ñoà keá toaùn:

3331

3332

511

(4a) Thueá GTGT tröïc tieáp phaûi noäp

3333

(4a) Thueá TTÑB phaûi noäp

(4a) Thueá XK phaûi noäp

146

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA3.4.7.3. Keá toaùn laäp döï phoøng giaûm giaù haøng hoùa

Sô ñoà keá toaùn:

159 632

(1a)

159

(1b)

(1a) Tröôøng hôïp soá dö taøi khoaûn döï phoøng cuûa nieân ñoä tröôùc < soá caàn laäp döï phoøng cuoái nieân ñoä naøy DN phaûi laäp boå sung khoaûn cheânh leäch thieáu.(1b) Tröôøng hôïp soá dö taøi khoaûn döï phoøng cuûa nieân ñoä tröôùc > soá caàn laäp döï phoøng cuoái nieân ñoä naøy DN phaûi hoaøn nhaäp khoaûn cheânh leäch thöøa.

147

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAVí duï: Cty TM Ñaïi Toaøn Thaéng aùp duïng

PPKKTX, noäp thueá GTGT theo PPKT, xuaát kho theo PP Fifo. Phaân boå chi phí mua haøng cho haøng baùn ra theo soá löôïng saûn phaåm.(1) Trong thaùng 4 naêm 200x coù tình hình nhösau:A. SDÑK cuûa moät soá taøi khoaûn:TK156 (1561): 190.000.000ñ (2.000x95.000)TK1562 : 8.000.000ñTK151 : 90.000.000ñ (1.000x90.000)

148

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙAB. Trong thaùng coù caùc NVKTFS nhö sau:(2) N1: Cty mua 2.000sp cuûa Cty Phuù An, giaùmua chöa thueá 100.000ñ/sp, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho NB. Sau ñoù, Cty ñaõ chi TGNH thanh toaùn nôï cho NB sau khi tröø ñi CKTM 2%. CPVC bao goàm thueá GTGT 5% 3.150.000ñ thanh toaùn baèng khoaûn taïm öùng.(3) N2: Xuaát 3.000sp göûi ñaïi lyù (ñaïi lyù baùn ñuùng giaù höôûng hoa hoàng). Giaù baùn chöa thueá qui ñònh cho ñaïi lyù laø 140.000ñ/sp, thueáGTGT 10%, hoa hoàng ñaïi lyù ñöôïc höôûng 5% treân giaù chöa thueá.

149

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA(4) N4: Cty mua 5.000sp cuûa Cty Tröôøng Thònh, giaù chöa thueá 96.000ñ/sp, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho NB. Soá SP treân ñöôïc xuaát thaúng göûi ñi baùn 1.500sp cho Cty Phan Anh, soá coøn laïi nhaäp kho Cty. Tuy nhieân, soá haøng nhaäp kho coù50sp keùm phaåm chaát Cty xuaát kho traû cho NB. Giaùbaùn cho Cty Phan Anh 145.000ñ/sp, thueá GTGT 10%.(5) N6: Soá haøng göûi ñi baùn nhaän ñöôïc hoài baùo cuûa Cty Phan Anh coù 100 sp sai qui caùch Cty Phan Anh chæ chaáp nhaän 1.400sp soá coøn laïi thu hoài veà kho Cty trong ngaøy 6/4. 150

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA(6) N10: Xuaát baùn tröïc tieáp taïi kho Cty 2.500sp, giaù baùn chöa thueá 140.000ñ/sp, thueá GTGT 10% khaùch haøng chöa thanh toaùn. Theo thoûa thuaän khaùch haøng thanh toaùn trong voøng 10 ngaøy keå töøngaøy mua haøng seõ ñöôïc höôûng chieát khaáu thanh toaùn 1% treân toång nôï.(7) N13: Nhaäp soá haøng mua thaùng tröôùc, soá thöïc nhaäp 1.100sp, haøng thöøa chöa roõ nguyeân nhaân. Coâng ty nhaäp kho luoân soá haøng thöøa.(8) N18: Ñöôïc bieát soá haøng thöøa mua ngaøy 13 do ngöôøi baùn xuaát nhaàm vaø ñoàng yù baùn luoân cho DN tieàn chöa thanh toaùn.

26

151

3.4. KEÁ TOAÙN TIEÂU THUÏ HAØNG HOÙA(9) N24: Mua 4.000sp, giaù chöa thueá 94.000ñ/sp, thueá GTGT 10% chöa thanh toaùn cho NB. CPVC soá haøng treân veà kho laø 4.200.000ñ bao goàm thueáGTGT 5% thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng.(10) N28: Xuaát baùn traû chaäm 3.500sp, giaù baùn traûngay chöa thueá 140.000ñ/sp, thueá GTGT 10%, thôøi gian traû chaäm 6 thaùng, laõi traû chaäm 1%/thaùng treân toång nôï.(11) N30: Ñöôïc hoài baùo soá haøng göûi ñaïi lyù tieâu thuïñöôïc 2.500sp. Ñaïi lyù ñaõ noäp tieàn vaøo taøi khoaûn Cty sau khi tröø ñi hoa hoàng ñöôïc höôûng.

152

N632/C1562

CP mua haøng PBcho haøng baùn ra

CP mua haøng toàn ÑK +

CP mua haøng FS trong kyø

Soá löôïng cuûa soáhaøng toàn cuoái kyø

Soá löôïng ñaõ xuaát baùn XÑ tieâu thuï trong kyø

+=

Soá löôïng soá haøng ñaõ xuaát baùn XÑ tieâu thuï trong kyøx

153 154

155 156

27

157

CHÖÔNG 4

KEÁ TOAÙN XUAÁT NHAÄP KHAÅU

158

MUÏC TIEÂU Sau khi nghieân cöùu chöông 4, sinh vieân seõ thu nhaän ñöôïc nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng sau:- Hieåu ñöôïc caùc khaùi nieäm, nguyeân taéc keá toaùn lieân quan ñeán caùc nghieäp vuï xuaát khaåu, nhaäp khaåu tröïc tieáp, xuaát khaåu nhaäp khaåu uûy thaùc, nhaän xuaát nhaäp khaåu uûy thaùc.- Thöïc hieän ñöôïc caùc coâng vieäc keá toaùn lieân quan ñeán XNK tröïc tieáp vaø XNK uûy thaùc.- Caùc kyõ naêng thöïc hieän vaø ñaùnh giaù ñöôïc caùc coâng vieäc keá toaùn nhö toå chöùc vaän duïng chöùng töø keá toaùn, taøi khoaûn keá toaùn, soå keá toaùn trong DN coù phaùt sinh nghieäp vuï XNK tröïc tieáp, XNK uûy thaùc, nhaän XNK uûy thaùc.

159

4.1. Khaùi nieäm, nguyeân taéc

4.1.1. Caùc khaùi nieäm:

- Xuaát khaåu: laø vieäc ñöa haøng hoùa ra khoûi laõnh thoåVN hoaëc ñöa vaøo khu vöïc ñaëc bieät naèm treân laõnh thoå VN ñöôïc coi laø khu vöïc haûi quan rieâng theo qui ñònh cuûa phaùp luaät.

- Nhaäp khaåu: laø vieäc haøng hoùa ñöôïc ñöa vaøo laõnh thoåVN töø nöôùc ngoaøi hoaëc töø khu vöïc ñaëc bieät naèm treân laõnh thoå VN ñöôïc coi laø khu vöïc haûi quan rieâng theo qui ñònh cuûa phaùp luaät.

160


4.1.1. Caùc khaùi nieäm:- Xuaát nhaäp khaåu tröïc tieáp: laø hoaït ñoäng

XNK maø theo ñoù beân baùn vaø beân mua quan heätröïc tieáp vôùi nhau ñeå baøn baïc thoûa thuaän veà haøng hoùa, giaù caû vaø caùc ñieàu kieän giao nhaän khaùc.

- Xuaát nhaäp khaåu uûy thaùc: laø hoaït ñoäng XNK maø beân mua vaø beân baùn khoâng quan heä tröïc tieáp vôùi nhau phaûi nhôø qua 1 ñôn vò trung gian hoaït ñoäng chuyeân nghieäp trong lónh vöïc XNK ñeå XNK hoä. Thoâng thöôøng, beân nhôø XNK goïi laø beân giao uûy thaùc XNK, beân XNK hoä goïi laø beân nhaän uûy thaùc XNK.

161


4.1.2. Nguyeân taéc haïch toaùn XNKa. Ñoái vôùi haøng hoùa xuaát khaåu- Giaù NK cuûa haøng XK ñöôïc ghi nhaän theo

giaù goác laø giaù thöïc teá mua vaøo hoaëc giaù thaønh SX, cheá bieán thöïc teá cuûa HHNK.

- Giaù XK cuûa HHXK ñöôïc ñaùnh giaù theo 1 trong caùc PP Fifo, Lifo, BQGQ, thöïc teá ñích danh.

- Giaù baùn haøng XK laø giaù thöïc teá ghi treân hoùa ñôn (giaù CIF, FOB…)

162


b. Ñoái vôùi haøng hoùa nhaäp khaåu- Giaù mua cuûa HHNK laø giaù mua thöïc teá ghi treân hoùa ñôn + Caùc khoaûn thueá khoâng ñöôïc hoaøn laïi + CP mua cuûa HH (CPVC, thueâ kho baõi, leä phí haûi quan…)4.2. Caùc phöông thöùc giao haøng (Xem SGK)4.3. Caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá- Phöông thöùc tín duïng chöùng töø (documentary credit-D/C) - Phöông thöùc nhôø thu (collection of payment)- Phöông thöùc chuyeån tieàn (remittance):- Phöông thöùc ghi soå (collection of payment )

28

163

4.4. KEÁ TOAÙN XUAÁT NHAÄP KHAÅU TRÖÏC TIEÁP

4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.1.1. Thuû tuïc xuaát khaåu

- Kyù hôïp ñoàng kinh teá vaø phuï luïc hôïp ñoàng (neáu coù)- Y/c beân nhaäp môû L/C (neáu thanh toaùn theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø). - Xin giaáy pheùp XK loâ haøng- Thueâ phöông tieän vaän taûi (neáu hôïp ñoàng coù quy ñònh)- Laäp hoaù ñôn thöông maïi vaø baûng keâ chi tieát ñoùng goùi- Xin hoaù ñôn laõnh söï- Xin giaáy chöùng nhaän xuaát xöù- Giaáy chöùng nhaän phaåm chaát vaø troïng löôïng- Giaáy chöùng nhaän kieåm dòch veä sinh- Hoà sô haûi quan ñoái vôùi haøng hoaù XK- Giao nhaän haøng hoaù vôùi taøu 164


4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.1.1. Thuû tuïc xuaát khaåu

- Mua baûo hieåm (neáu coù)- Laäp thuû tuïc thanh toaùn

4.4.1.2. Chöùng töø xuaát khaåu- Hoái phieáu thöông maïi (neáu coù)- Vaän ñôn ñöôøng bieån- Ñôn hoaëc giaáy chöùng nhaän baûo hieåm- Hoaù ñôn thöông maïi- Giaáy chöùng nhaän phaåm chaát haøng hoaù- Giaáy chöùng nhaän troïng/khoái löôïng- Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù haøng hoaù- Phieáu ñoùng goùi haøng hoaù- Giaáy kieåm dòch thöïc vaät

165


4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.1.3. Thuû tuïc nhaäp khaåu

- Kyù keát hôïp ñoàng kinh teá vaø phuï luïc hôïp ñoàng (neáu coù);- Môû L/C: Neáu hôïp ñoàng quy ñònh traû tieàn baèng L/C thìngöôøi NK phaûi laøm ñôn xin môû L/C ñöa ñeán NH ngoaïi thöông, thg môû L/C neáu hôïp ñoàng khoâng quy ñònh thì phuïthuoäc vaøo thôøi haïn giao haøng;- Giaáy xin môû tín duïng khoaûn NK, keøm theo baûn sao hôïp ñoàng göûi ñeán NH ngoaïi thöông cuøng vôùi 2 UNC: moät xin môû L/C, moät thanh toaùn phí NH. Tröôøng hôïp ñôn vò khoâng coù soá dö taøi khoaûn ngoaïi teä thì phaûi laøm hôïp ñoàng tín duïng xin vay ngoaïi teä kyù quyõ môû L/C;

166


4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.1.3. Thuû tuïc nhaäp khaåu

- Thueâ phöông tieän vaän taûi, mua baûo hieåm (neáu mua theo giaù FOB);- Giao nhaän haøng hoaù NK;- Kieåm tra haøng nhaäp khaåu;- Laøm thuû tuïc khai baùo haûi quan, ñoùng thueá NK;- Hoà sô haûi quan ñoái vôùi haøng hoaù NK;- Thanh toaùn cho nhaø cung caáp.

167


4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.1.4. Chöùng töø nhaäp khaåu

- Hoaù ñôn thöông maïi;- Vaän ñôn;- Chöùng nhaän ñoùng goùi;- Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù;- Chöùng töø baûo hieåm;- Chöùng nhaän phaåm chaát;- Tôø khai haûi quan;- Boä chöùng töø thanh toaùn- Boä chöùng töø vaän taûi.v.v… 168


4.4.1 Thuû tuïc vaø chöùng töø xuaát nhaäp khaåu4.4.2. Taøi khoaûn söû duïng

-TK156 (1561)-Giaù mua haøng hoùa- TK156 (1562)-Chi phí mua haøng hoùa- TK632-Giaù voán haøng baùn- TK511-Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï

4.4.3. Phöông phaùp haïch toaùn4.4.3.1. Xuaát khaåu tröïc tieáp

29

169


Sô ñoà-Keá toaùn xuaát khaåu tröïc tieáp

156

331

157

(1) XK HH chuyeån ra beán caûng ñeå giao haøng

632133

(2) Haøng XK ñöôïc mua theo phöông thöùc VC thaúng

(3b)Haøng XK XÑ tieâu thuï ghi nhaän giaù voán

170


Sô ñoà-Keá toaùn xuaát khaåu tröïc tieáp333 511

(5) Thueá XK phaûi noäp

641111,112,131

133

(3a) Doanh thu XK (4) Caùc phí toån giao nhaän haøng XK

131 (Theo TGGS) 112 (theo TGTT)

(6) Nhaän GBC cuûa NH veà khoaûn tieàn haøng ñaõ baùn

515 (CL laõi) 635 (CL loã)

171

Ví duï: Taïi Cty CP Höng Thònh, trích moät soá nghieäp vuï lieân quan ñeán XNK nhö sau:1. Ngaøy 10/07, xuaát kho loâ haøng trò giaù 12.000.000ñchuyeån ra beán caûng ñeå chuaån bò XK vôùi giaù baùn laø1.000USD, chöa thu tieàn, thueá suaát XK 2%/trò giaùhaøng XK, TGGD thöïc teá 17.000VNÑ/USD. Ngay trong ngaøy 10/07 ñaõ hoaøn thaønh vieäc giao haøng.2. CP chuyeån haøng ra caûng 800.000ñ chöa bao goàm thueá GTGT, bieát thueá suaát thueá GTGT10% ñöôïc chi baèng TM, Cty noäp thueá XK baèng TGNH.3. Ngaøy 20/07, nhaän ñöôïc GBC cuûa NH veà loâ haøng ñaõ XK ngaøy 10/07, TGGDTT 17.200VNÑ/USD.Y/C: Haõy ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï treân

172

4.4.3.2. Keá toaùn nhaäp khaåuSô ñoà-Keá toaùn NK tröïc tieáp

111,112144

(1) Kyù quyõ môû L/C

3333

311

(3) DN vay ngoaïi teä cuûa NH ñeåmôû L/C thì chuyeån tieàn vaøo taøi khoaûn kyù quyõ

(7) Caùc CP giaùm ñònh haûi quan, thueâ kho, phí NH…

515 635

Coù TK007

(2) DN mua ngoaïi teä ñeåkyù quyõ môû L/C

331 151,156,157

515 635

(8) Nhaän GBC cuûa NH veàkhoaûn tieàn traû cho beân baùn baèng tieàn kyù quyõ

(4) Haøng veà caûng DN seõ môû tôø khai NK, caên cöù ctöøNK, ghi

(5) Thueá NK phaûi noäp

133 33312(6a) Thueá GTGT

haøng NK theo PPKT

(6b) Thueá GTGT

haøng NK theo PPTT111,112

133

173

Ví duï: 1. Ngaøy 05/08, NK loâ haøng trò giaù 2.000USD,

chöa traû tieàn, TS NK 3%/trò giaù haøng NK, TS GTGT 10%, TGGDTT 17.300 VNÑ/USD. Ngay trong ngaøy 10/07, ñaõ hoaøn thaønh vieäc giao haøng.

2. Chi phí chöùng töø 400.000ñ, phí VC 1.000.000ñ chöa bao goàm thueá GTGT, bieát Ts=10% ñöôïc chi baèng TM, Cty noäp thueá NK vaøthueá GTGT baèng TGNH

3. Ngaøy 20/08, thanh toaùn tieàn mua haøng treân vaø nhaän ñöôïc GBN cuûa NH, TGGDTT 17.400VNÑ/USD

YC: Haõy ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï treân174

4.5. KEÁ TOAÙN UÛY THAÙC XUAÁT NHAÄP KHAÅU4.5.1. Thuû tuïc, chöùng töø

* Thuû tuïc xuaát (nhaäp) khaåu uûy thaùcXuaát (nhaäp) khaåu uûy thaùc laø hoaït ñoäng DN nhôøñôn vò khaùc XNK hoä haøng hoùa. Do ñoù, beân giao uûy thaùc vaø beân nhaän uûy thaùc phaûi kyù hôïp ñoàng uûy thaùc xuaát (nhaäp) khaåu.* Chöùng töø keá toaùn xuaát khaåu- Hôïp ñoàng uûy thaùc XK- PXKKVCNB (neáu coù)- HÑ GTGT cuûa beân uûy thaùc giao cho beân nhaän uûy thaùc

30

175

4.5. KEÁ TOAÙN UÛY THAÙC XUAÁT NHAÄP KHAÅU- HÑ GTGT veà hoa hoàng uûy thaùc cuûa beân nhaän uûy thaùc giao cho beân uûy thaùc.- Hoùa ñôn thöông maïi (Invoice)- Tôø khai haøng hoùa xuaát khaåu- Baûn thanh lyù hôïp ñoàng v.v…* Chöùng töø keá toaùn nhaäp khaåu- Hôïp ñoàng uûy thaùc NK- HÑ GTGT veà hoa hoàng uûy thaùc - PXKKVCNB- Hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông- Hoùa ñôn thöông maïi- Tôø khai haûi quan v.v…. 176

4.5. KEÁ TOAÙN UÛY THAÙC XUAÁT NHAÄP KHAÅU4.5.2. Taøi khoaûn söû duïng- TK156-Haøng hoùa- TK131-Phaûi thu khaùch haøng- TK138-Phaûi thu khaùc- TK338-Caùc khoaûn phaûi traû, phaûi noäp khaùc- TK331-Phaûi traû ngöôøi baùn- TK511-Doanh thu- TK632-Giaù voán haøng baùn

177

4.5. KEÁ TOAÙN UÛY THAÙC XUAÁT NHAÄP KHAÅU4.5.3. Phöông phaùp haïch toaùn

4.5.3.1. Keá toaùn xuaát khaåu uûy thaùc- Keá toaùn taïi ñôn vò giao uûy thaùc xuaát khaåu

178

Sô ñoà-Keá toaùn xuaát khaåu uûy thaùc (taïi ñôn vò giao uûy thaùc)155,156

3388

157

(2.3) Traû tieàn noäp hoä caùc loaïi thueá cho ñôn vò nhaän UTXK

133

(1) Khi giao haøng cho ñôn vò nhaän UTXK, caên cöù caùc c.töø

632

131

641

3388

111,112

(2.1) Khi ñôn vò nhaän UTXK ñaõ XK haøng cho NM, ghi GV haøng XK

3333 511

(2.2) Dthu haøng XK

uûy thaùc(2.3) Thueá XK beân nhaän

UTXK noäp hoä vaøo NSNN

(2.3) Khi ñ.vò nhaän UTXK ñaõ

noäp hoä thueá XK vaøo NSNN

111,112

131

(2.4) Soá tieàn phaûi traû cho ñvi nhaän UTXK veà caùc khoaûn ñaõ chi hoä lquan ñeán haøng UTXK

(3) Phí UTXK phaûi traûcho ñvi nhaän UTXK

(4) Buø tröø khoaûn tieàn phaûi thu veà haøng XK vôùi khoaûn phaûi traû ñôn vò nhaän UTXK, caên cöù caùc chöùng töø lieân quan

(5) Khi nhaän soá tieàn baùn haøng UTXK coøn laïi sau khi ñaõ tröøphí UTXK vaø caùc khoaûn do ñôn vò nhaän UT chi hoä

179

Sô ñoà-Keá toaùn xuaát khaåu uûy thaùc (taïi ñôn vò nhaän uûy thaùc)111,112

003

1388

131 UTXK511

331UTXK

(2.1) Soá tieàn haøng UTXKphai thu hoä cho beân giao UTXK

3388 331 UTXK 131NN 111,112

33311

131UTXK

138

111,112

(1) Khi nhaän haøng cuûa ñôn vò UTXK

(4) Chi hoä cho beân UTXK (Phí NH, phí giaùm ñònh haûi quan, CPVC…)

(6) Noäp hoä thueá XK cho ñôn vò UTXK

(2.2) Thueá XK phaûi noäp hoä cho beân giao UTXK

(5) Thu hoä TH cho beân UTXK

(3) Doanh thu phí UTXK

(8) Khi chuyeån traû cho ñôn vò UTXK soá tieàn haøng coøn laïi sau khi ñaõ tröø phí UTXK vaø caùc khoaûn chi hoä

(7) Khi ñôn vò UTXK thanh toaùn buø tröø phí UTXK vaøcaùc khoaûn chi hoä

(7) Khi ñôn vò UTXK thanh toaùn buø tröø phí UTXK vaøcaùc khoaûn chi hoä

(2.1)

180

VD: Kế toán hoạt động UTXK tại đơn vị nhận UTXK. Đối với đơn vị nhận UTXK có các nghiệp vụ kinh tế phát sinh như sau:1. Nhận hàng của đơn vị giao UT, số tiền 300.000.000đ2. Số tiền hàng phải thu hộ đơn vị giao UT là 540.000.000đ3. Thuế XK phải nộp hộ cho bên giao UT là 27.000.000đ4. Chuyển TGNH nộp thuế XK cho đơn vị được giao UT, số tiền 27.000.000đ.

31

181

5. Phí NH chi hộ cho bên UT bằng TGNH 1.100.000đ.6. Phí UTXK 3.300.000đ, trong đó thuế GTGT tính trên phí UTXK là 10%7. Bù trừ công nợ với bên UTXK, số tiền 31.400.000đ8. Chuyển TGNH trả cho đơn vị UT số tiền hàng còn lại là 508.600.000đ.Y/c: Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh

182

VD: Kế toán hoạt động UTXK tại đơn vị UTXK, trong kỳ có các NVKTFS như sau:

1. Nhập kho thành phẩm theo giá thành thực tế 500.000.000đ

2. Xuất kho giao hàng cho đơn vị nhận UT, trị giá hàng xuất kho 400.000.000đ

3. Doanh thu hàng XKUT đã xác định tiêu thụ trị giá lô hàng xuất khẩu là 640.000.000đ

3. Bộ phận kinh doanh báo hỏng một công cụ, dụng cụ ở kỳ thứ 5, biết rằng công cụ, dụng cụ này thuộc loại phân bổ 6 kỳ, trị giá ban đầu là 12.000.000đ, phế liệu bán thu bằng TM là 1.000.000đ.

183

5. Tiền lương phải trả cho nhân viên bộ phận kinh doanh là 30.000.000đ, ở bộ phận QLDN là 10.000.000đ6. Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo tỷ lệ quy định tính vào chi phí có liên quan kể cả phần trừ lương của CB CNV.7. Khấu hao trang thiết bị dùng ở bộ phận bán hàng là 6.000.000đ, thiết bị quản lý dùng cho bộ phận văn phòng doanh nghiệp là 4.000.000đ8. Dịch vụ mua ngoài chưa thanh toán cho khách hàng theo hoá đơn gồm 10% thuế GTGT là 8.800.000đ, phân bổ cho bộ phận kinh doanh là 6.000.000đ và bộ phận QLDN là 2.000.000đ

184

9. Thuế xuất khẩu phải nộp theo lô hàng XK là 32.000.000đ10. Đơn vị nhận UT gửi chứng từ và thông báo đã nộp hộ thuế XK số tiền 32.000.000đ11. Phí NH đơn vị nhận UT đã chi hộ cho DN là 3.000.000đ, thuế GTGT là 10%.12. Phí UTXK phải trả cho đơn vị nhận UT là 6.600.000đ gồm 10% thuế GTGT.13. Bù trừ khoản tiền phải thu về hàng xuất khẩu và khoản phải trả đơn vị nhận UTXK14. Giấy báo có nhận số tiền bán hàng UTXK còn lại sau khi đã bù trừ công nợ.Y/c: Định khoản các NVKTFS

185

Ví duï: Taïi Cty A (ñôn vò giao uyû thaùc) vaø Cty B (ñôn vò nhaän uyû thaùc) coù tình hình kinh doanh haøng XK vôùi thueá suaát thueá GTGT theo PPKT laø 0%, keátoaùn haøng toàn kho theo PPKKTX.1. Cty A göûi haøng nhôø Cty B XKUT, giaù xuaát kho 50.000.000ñ, giaù baùn 6.000USD/FOB.HCM, haøng coøn chôø taïi caûng, Cty B ñaõ nhaän haøng. TGGD: 16.050VND/USD.2. Cty B chi TM 1.000.000ñ ñeå laøm thuû tuïc XK, ruùt TGNH 500.000ñ ñeå noäp thueá XK thay cho Cty A. Haøng ñaõ giao cho khaùch, tieàn chöa thu. TGTT luùc giao dòch: 16.100VNÑ/USD.

186

3. Cty B nhaän ñöôïc giaáy baùo ngaân haøng veà xuaát uyû thaùc cuûa NV1:- Thu tieàn khaùch haøng: 6.000USD- Tröø phí NH: 50.USD, thueá GTGT tính cho Cty B.- Ghi taêng TGNH Cty B:5.945USD. TGTT luùc giao dòch: 16.090VNÑ/USD4. Cty B vaø Cty A ñoái chieáu coâng nôï vaø thanh lyù hôïp ñoàng:- Cty B chuyeån ngoaïi teä 5.945USD baèng TGNH do Cty A, sau khi tröø phí NH. Cty B xuaát laïi hoaù ñôn chi phí cho Cty A.- Cty A thanh toaùn laïi tieàn chi phí xuaát khaåu cho Cty B laø1.500.000ñ vaø tieàn hoa hoàng UT xuaát 20USD quy ra ñoàng VN, TGGD: 16.020VNÑ/USD, thueá GTGT hoa hoàng 10%. Taát caû chuyeån xong baèng TGNH

32

187

4.5.3.2. Keá toaùn uûy thaùc nhaäp khaåu* Kế toán tại đơn vị giao UTNK

188

4.5.3.2. Keá toaùn uûy thaùc nhaäp khaåu

4.5.3.2.1 Khaùi nieämNhaäp khaåu uûy thaùc laø moät trong nhöõng

phöông thöùc kinh doanh, trong ñoù doanh nghieäp kinh doanh khoâng ñöùng ra tröïc tieáp ñaøm phaùn, kyù keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông maø thoâng qua moät ñôn vò nhaäp khaåu coù kinh nghieäm trong lónh vöïc naøy kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng ngoaïi thöông thay cho mình

189

4.5.3.2. Keá toaùn uûy thaùc nhaäp khaåu* Kế toán tại đơn vị giao UTNK

190

Sô ñoà-Keá toaùn nhaäp khaåu uûy thaùc (taïi ñôn vò giao uûy thaùc)

331

(1) Traû trước 1 khoản tiền UTMH theo h.đồng UTNK cho đv nhận UTNK mở LC

152,156,211 133111,112

(2.1.1a) Đvị nhận UTNK nộp hộ caùc khoaûn thueá vaøo NSNN

(2.2) Phí UTNK phaûi traû ñôn vò nhaän UT

(2.3) Soá tieàn phaûi traû ñvò nhaän UTNK caùc khoaûn chi hoä cho hoaït ñoäng nhaän UTNK

(4.1) Khi nhaän haøng, caên cöùPXKKVCNB cuûa ñv nhaän UTNK, keá toaùn pa giaù trò haøng NKUT theo giaù ñaõ coù thueá GTGT haøng NK

632

(4.2.1) HH UTNK coøn toàn kho

(4.2.2) HH UTNK ñaõ xuaát baùn

(3) Khi traû tieàn cho ñvò nhaän UTNK veà soá tieàn haøng coøn laïi, tieàn thueá NK, GTGT,TTÑB (nueá nhôø ñvò nhaän UT noäp hoävaøo NSNN) phí UTNK vaø caùc khoaûn chi hoä

(2.1.1b) neáu ñvò nhaän UTNK laøm thuû tuïc keâ khai thueá nhöng ñvò UT töï noäp thueá vaøo NSNN thì giaù trò haøng NK ñöôïc pa nhöbuùt toaùn taïi ñieåm a. Khi noäp caùc khoaûn thueá vaøo NSNN

191

4.5.3.2. Keá toaùn uûy thaùc nhaäp khaåu* Keá toaùn taïi ñôn vò nhaän UTNK

192

4.5.3.2. Keá toaùn uûy thaùc nhaäp khaåu* Keá toaùn taïi ñôn vò nhaän UTNKSô ñoà-Keá toaùn xuaát khaåu uûy thaùc (taïi ñôn vò giao uûy thaùc)

111,112 144131

(1) Khi nhaän cuûa ñôn vò UTNK 1 khoaûn tieàn mua haøng traû tröôùc ñeå môû L/C

(2) Khi chuyeån tieàn hoaëc vay NH ñeå kyù quyõ môû LC

33

193

151,156331NN

331UTNK

(3.1) Tröôøng hôïp nhaän haøng cuûa nöôùc ngoaøi khoâng nhaäp kho chuyeån giao thaúng cho ñvò UTNK

(3.1) Soá tieàn haøng UTNK phaûi thanh toaùn hoä vôùi NB cho beân giao UT

3333

3331(3.3) Thueá GTGT haøng NK phaûi noäp hoä cho

ñvò UTNK

3333

3331,3332


(3.2) Thueá NK phaûi noäp hoä cho ñvò UTNK


131

(3.4) Khi traû haøng cho ñv UTNK, cc HÑGTGT xuaát traûhaøng vaø caùc ctöølieân quan

194

131511

3331

111,112

111,112 3331,3332,3333

(8) Noäp hoä thueá NK, thueá GTGT haøng NK, thueá TTÑB vaøo NSNN, caùc ctöø lieân quan

(5) Ñ/vôùi caùc khoaûn chi hoä cho ñvò UTNK lieân quan ñeán hoaït ñoäng nhaän UTNK (PhíNH, phí giaùm ñònh haûi quan, chi thueâ kho…)

(6) Khi ñvò UTNK chuyeån traû heát soá tieàn haøng NK, tieàn thueáNK,GTGT haøng NK,TTÑB (neáu ñvò UT nhôø noäp hoä vaøo NSNN caùc khoaûn thueánaøy) vaø caùc khoaûn chi hoä cho hoaït ñoäng NKUT, phí UTNK, cc vaøo caùc ctöø lieân quan

(9) Ñvò nhaän UTNK laøm thuû tuïc noäp thueáNK, ñvò UTNK töï noäp caùc khoaûn thueá naøy vaøo NSNN, phaûn aùnh soá tieàn ñvò UTNK ñaõ noäp vaøo NSNN

112,144 331

(7) Khi thanh toaùn hoä tieàn haøng NK vôùi ngöôøi baùn cho ñvò UTNK, cc caùc ctöø lieân quan

(4) Ñ/v phí UTNK vaøthueá GTGT tính treân phí UTNK, cc vaøo HÑGTGT vaø caùc ctöø lieân quan, keá toaùn phaûn aùnh dthu phí UTNK

195

VD: Tại DN Công có một vài số liệu sau liên quan đến quá trình nhận UTNK cho DN Vạn Hưng:

1. Khách hàng A ứng trước tiền mua hàng bằng chuyển khoản là 500.000.000đ.

2. Nhận trước tiền hàng của bên UTNK 600.000.000đ bằng chuyển khoản.

3. Mua 10.000USD mặt, tỷ giá lúc phát sinh nghiệp vụ là 15.890đ/USD.

4. Chuyển khoản cho ngân hàng để mở L/C 50.000USD. Tỷ giá giao dịch 15.900đ/USD. Tỷ giá xuất ngoại tệ 15.850đ/USD.

196

5. Nhập kho một số hàng hoá theo hợp đồng NKUT với trị giá ghi nhận trên hoá đơn thương mại là 100.000USD. Thuế suất thuế NK là 20%, thuế suất thuế TTĐB đối với hàng nhập khẩu là 50% và thuế suất thuế GTGT hàng nhập khẩu là 10%. Giá tính thuế hàng NK là giá ghi nhận trên hoá đơn thương mại. Tỷ giá giao dịch 15.900đ/USD.

6. Xuất kho hàng hoá giao cho bên UTNK kèm theo hoá đơn thuế GTGT là 10%.

7. Giao hoá đơn GTGT phí NKUT là 2% trên tổng số tiền phải thanh toán theo hoá đơn thương mại cho bên nước ngoài, tỷ giá thực tế lúc phát sinh nghiệp vụ là 15.900đ/USD, thuế GTGT 10%, giao cho bên UTNK.

197

8. Chi 40.000.000đ bằng tiền mặt, thuế GTGT 10%, trả hộ cho bên UTNK về các chi phí có liên quan đến lô hàng UTNK.

9. Nhận được chứng từ ngân hàng thông báo đã chuyển khoản 50.000USD thanh toán tiền hàng cho bên bán từ tài khoản ký quỹ mở L/C.

10. Chuyển khoản thanh toán toàn bộ tiền thuế liên quan đến lô hàng NKUT vào NSNN.

11. Nhận được GBC của ngân hàng về toàn bộ số tiền thanh toán của bên UTNK.

12. Chuyển khoản thanh toán hết số tiền hàng còn lại cho nhà XK. Tỷ giá xuất ngoại tệ 15.910đ/USD.

Y/c: Định khoản các nghiệp vụ phát sinh198

34

199

CHÖÔNG 5

KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH DÒCH VUÏ

200

MUÏC TIEÂU CHÖÔNG 5

Sau khi nghieân cöùu chöông 5, sinh vieân seõ:- Hieåu ñöôïc khaùi nieäm, nguyeân taéc keá toaùn trong hoaït ñoäng kinh doanh trong lónh vöïc nhaø haøng, khaùch saïn, du lòch, vaän taûi.- Coù kyõ naêng haïch toaùn moät soá nghieäp vuï chuû yeáu lieân quan ñeán keá toaùn kinh doanh dòch vuï bao goàm: hoaït ñoäng kinh doanh nhaø haøng, hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn, hoaït ñoäng kinh doanh du lòch, vaän taûi.

201

C 5: KẾ TOÁN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH DỊCH VỤ

5.1. Kế toán kinh doanh nhà hàng

5.2. Kế toán kinh doanh khách sạn

5.3. Kế toán hoạt động kinh doanh du lịch

202

5.1. KẾ TOÁN KINH DOANH NHÀ HÀNG5.1.1. Khái niệm, nguyên tắc và nhiệm vụ kế toán5.1.1.1. Khái niệm: Hoạt động KD nhà hàng là hoạt động SX và tiêu thụ ngay SP ăn uống. Chu kì chế biến trong hoạt động nhà hàng thường ngắn không cóSPDDCK.

Đặc điểm của hoạt động kinh doanh nhà hàng

- Sản phẩm SX theo y/c của khách hàng.

- Hoạt động KD vừa SX chế biến vừa tiêu thụ SP chế biến ra và vừa có yếu tố phục vụ trong quá trình tiêu thụ.- Vì chu kỳ SX ngắn, thường không có SPDDCK nên thường không áp dụng các PP đánh giá SPDD.

203

5.1. KẾ TOÁN KINH DOANH NHÀ HÀNG

Đặc điểm của hoạt động kinh doanh nhà hàng

- NVL dùng trong chế biến có thể xuất dùng từ kho nhưng thông thường được mua và đưa vào chế biến ngay.

- Sản phẩm KD của nhà hàng gồm có 2 dạng: sản phẩm chế biến (thức ăn,…) và sản phẩm mua sẵn (bia, nước ngọt, bánh,…)

204


5.1.1.2. Nguyên tắc

- Hàng hoá mua vào được tính theo nguyên tắc giá gốc.

- Kế toán hàng hoá tồn kho tuân thủ theo chuẩn mực số 2 “Hàng tồn kho”.

- Hàng hoá mua vào phải hạch toán riêng trị giá hàng hoá nhập kho và CP mua hàng phát sinh trong kỳ. Cuối kỳ căn cứ vào số hàng đã tiêu thụ DN sử dụng các tiêu thức phù hợp để phân bổ CP mua hàng cho hàng bán ra.

- Hàng hoá xuất kho phải tuân thủ nguyên tắc nhất quán trong kế toán.

35

205


5.1.1.2. Nguyên tắc

- Doanh thu được ghi nhận phải đảm bảo nguyên tắc phù hợp với chi phí đã tạo ra doanh thu đó.

- Hạch toán doanh thu, chi phí và lợi nhuận riêng cho hàng hoá tự chế biến và hàng hoá mua sẵn.

5.1.1.3. Nhiệm vụ kế toán

- Tuân thủ các nguyên tắc kế toán trong hạch toán quá trình lưu chuyển hàng hoá.- Phản ánh đúng trị giá vốn của hàng hoá nhập kho.

- Ghi chép và phản ánh kịp thời tình hình biến động hàng hoá của DN về mặt giá trị và hiện vật.

206


5.1.1.3. Nhiệm vụ kế toán

- Ghi nhận kịp thời doanh thu phát sinh trong kỳ đồng thời theo dõi chặt chẽ các trường hợp được ghi nhận làm giảm doanh thu.

- Theo dõi phản ánh chi phí mua hàng phát sinh trong kỳ và lựa chọn tiêu thức phù hợp để phân bổ chi phí mua hàng cho hàng bán ra của từng kỳ.

207

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm

5.1.2.1. Khaùi nieämMua haøng laø giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình löu chuyeån

haøng hoaù, laø chieác caàu noái töø SX ñeán tieâu duøng.Thoâng qua caùc phöông thöùc mua haøng bao goàm: - Mua haøng tröïc tieáp: ngöôøi mua tröïc tieáp giao dòch

mua vaø nhaän haøng taïi beân baùn.- Mua haøng theo phöông thöùc traû chaäm, traû goùp- Mua haøng theo phöông thöùc ñaët haøng

Ñoái vôùi kinh doanh nhaø haøng, haøng hoaù mua saün ñeå baùn (Röôïu, bia, nöôùc ngot,…) ñöôïc toå chöùc baùn leû cho khaùch haøng tieâu thuï ngay.

208

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm5.1.2.2 Nguyeân taéc tính giaù

a. Haøng hoùa mua vaøo ñöôïc ghi nhaän theo giaù thöïc teá vaø ñöôïc taùch rieâng thaønh 2 nhoùm:1. Trò giaù haøng nhaäp kho:Trò giaù thöïc teá nhaäp haøng hoaù = Giaù mua ghi treân hoaù ñôn – caùc khoaûn giaûm tröø2. Chi phí mua haøng bao gồm: - Chi phí vaän chuyeån boác dôû haøng hoùa- Chi phí baûo quaûn haøng hoùa- Chi phí thueâ kho baõi- Khoaûn hao huït töï nhieân trong ñònh möùc.

209

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåmb. Nhaø haøng khoâng coù SPDD cuoái kyø neân toaøn boä chi phí

phaùt sinh ñeàu ñöôïc coi laø chi phí thöïc teá ñeå tính giaùthaønh saûn phaåm cheá bieán.

- Giaù thaønh caùc saûn phaåm cheá bieán laø saûn phaåm deã daøng nhaän daïng, thöôøng ñöôïc tính giaù thaønh theo phöông phaùp ñònh möùc:

Tyû leä giaù thaønh thöïc teá so vôùi giaù thaønh ñònh möùc

Toång giaù thaønh thöïc teá

Toång giaù thaønh ñònh möùc=

Giaù thaønh thöïc teá cuûa töøng moùn = Tyû leä giaùthaønh thöïc teá so vôùi giaù thaønh ñònh möùc x giaùthaønh ñònh möùc cuûa töøng moùn

210

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm5.1.2.3. Chöùng töø sử dụng

- Hoa ùñơn GTGT, PNK, PXK- Bieân baûn kieåm keâ, bieân baûn kieåm nhaän vaät tö- Baûng chaám coâng, baûng thanh toaùn tieàn löông- Baûng trích KHTSCÑ, baûng phaân boå CCDC- Phieáu thu, phieáu chi.

36

211

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm5.1.2.4. Soå keá toaùn

- Soå toång hôïp (tuøy thuoäc hình thöùc keá toaùn)- Soå chi tieát:

+ Soå chi tieát vaät lieäu saûn phaåm haøng hoùa+ Soå chi phí SXKD

5.1.2.5. Taøi khoaûn söû duïng* Theo phöông phaùp KKTX

- TK152- NVL: Taøi khoaûn naøy duøng ñeå theo doõi tình hình nhaäp, xuaát NVL cheá bieán moùn aên (Gaø, caù, vòt…)

- TK156- Haøng hoùa: Taøi khoaûn naøy duøng ñeå theo doõi tình hình nhaäp, xuaát haøng hoaù mua veà ñeå baùn (Röôïu, bia, nöôùc ngoït,…). Söû duïng 2 TK caáp 2:

+ TK1561-Giaù mua haøng hoùa + TK1562- Chi phí mua haøng hoaù 212

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm

- TK621-CP NVLTT: TK naøy duøng ñeå phaûn aùnh CP NVL ñöa vaøo cheá bieán moùn aên.- TK622-CP NCTT: TK naøy duøng ñeå taäp hôïp chi phí tieàn löông, tieàn phuï caáp vaø caùc khoaûn trích theo löông cuûa boä phaän tröïc tieáp cheá bieán moùn aên.- TK627-CP SXC: TK naøy duøng ñeå taäp hôïp caùc chi phí giaùn tieáp lieân quan ñeán vieäc cheá bieán moùn aên.- TK154- CP SXKDDD* Theo phöông phaùp KKÑK- TK611- Giaù mua- TK631-Chi phí SX

213

5.1.2. Keá toaùn mua haøng vaø cheá bieán saûn phaåm5.1.2.6. Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinha. Theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân

111,112,331 152 621621 154

133

(1) Mua NVL nhaäp kho(2.1) Xuaát NVL ñem vaøo cheá bieán

(2.2) Mua NVL veà ñem vaøo cheá bieán ngay

(7.1) Cuoái kyø KC CP NVLTT ñeå tính giaùthaønh SP

214

334 622 154

338

627334

338

(3.1) TL phaûi traû cho boä phaân tröïc tieáp cheábieán

(4.1) Trích BHXH,YT,KPCÑ,BHTN cuûa CNTT cheá bieán

(7.2) Cuoái kyø KC CP NCTT ñeå tính giaù thaønh SP

(7.3) Cuoái kyø KC CP SXC ñeå tính giaù thaønh SP

(3.2) TL phaûi traû cho boä phaân vaø NVQLPX

(4.2) Trích BHXH,YT,KPCÑ,BHTN cuûa boä phaän QLPX

215

627214,142,242

111,112,331

(5) Phaân boå chi phí traû tröôùc, KHTSCÑ duøng cho boä phaän nhaø beáp

133

(6) Caùc khoaûn CP traû baèng tieàn söûduïng ôû boä phaän beáp (tieàn gas, ÑN..)

b. Theo phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø (Xem SGK)216

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm5.1.3.1. Caùc phöông thöùc tieâu thuï- Phöông thöùc tieâu thuï tröïc tieáp- Phöông thöùc baùn veù- Phöông thöùc ñôn ñaët haøng- Phöông thöùc giao haøng vaø thu tieàn taän nhaø5.1.3.2. Nguyeân taéc haïch toaùnKeá toaùn caàn theo doõi rieâng KQHÑKD rieâng cho töøng loai haøng (haøng mua saün, haøng cheá bieán), theo doõi CP rieâng cho töøng loaïi doanh thu hoaëc taäp hôïp chung roài phaân boå cho dthu töøng loaïi

37

217

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm

Tyû leä phaân boåToång chi phí baùn haøng

Toång doanh thu thöïc teá=

CPBH phaân boå cho töøng loaïi = Dthu töøng loaïi x tyû leä phaân boå

218

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm5.1.3.3. Chöùng töø söû duïng

- HÑ GTGT, hoaù ñôn baùn haøng- Phieáu thu

5.1.3.4. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp (tuyø theo hình thöùc keá toaùn)- Soå chi tieát doanh thu

5.1.3.5. Taøi khoaûn söû duïng TK511 goàm 4 TK caáp 2:5111,5112,5113,5114TK512 goàm 3 TK caáp 2: 5121,5122,5123TK632

219

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm5.1.3.6. Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh

(1) Keá toaùn nhaän ñöôïc tieàn vaø b/c baùn haøng töø nhaân vieânN632

C1561N111,112,131

C511C3331

(2) Cho khaùch haøng höôûng chieát khâ �u thöông maïiN521N3331

C111,112,131220

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm(3) Tröôøng hôïp giaûm giaù haøng baùnN532N3331

C111,112,131(4) Tröôøng hôïp haøng baùn bò traû laïiN1561

C632N531N3331

C111,112,131

221

5.1.3. Keá toaùn tieâu thuï saûn phaåm

(5) Cuoái kyø keát chuyeån ñieàu chænh giaûm doanh thuN5113

C521C531C532

222

�VD: Tại DN kinh doanh TM nhà hàng khách sạn Tân Hải Hà có các số liệu liên quan đến hoạt động của nhà hàng Sao Biển được kế toán theo dõi và tập hợp lại trong các tài liệu sau:* Tài liệu 1: SDĐK của một số tài khoản:- TK152: 18.000.000đ

+ Bộ phận chế biến: 8.000.000đ+ Bộ phận kho dự trữ: 10.000.000đ

- TK111: 100.000.000đ* Tài liệu 2: Trong kỳ có các NVKTFS như sau:1. Xuất kho số NVL dự trữ ở bộ phận chế biến sang để chế biến

38

223

2. Mua nguyên liệu từ chợ về giao trực tiếp cho bộ phận chế biến 12.000.000đ, thanh toán bằng tiền mặt.3. Xuất kho nguyên liệu cho bộ phận chế biến từ kho dự trữ 8.000.000đ.4. Tiền công phải trả cho bộ phận chế biến là 10.000.000đ, bộ phận QLDN của nhà hàng 10.000.000đ.5. Trích BHXH, BHYT, KPCĐ, BHTN theo tỷ lệ quy định tính vào chi phí có liên quan kể cả phần trừ lương.6. Nộp TM vào TGNH 80.000.000đ 224

7. Các CP liên quan đến quá trình chế biến: Nhiên liệu mua dùng chưa trả tiền 700.000đ, thuế GTGT 10%. Công cụ xuất dùng thuộc loại phân bổ một lần 200.000đ. Phân bổ chi phí công cụ ở các kỳ trước cho kỳ này 600.000đ. KHTSCĐHH 1.500.000đ. Các chi phí thanh toán bằng TM là 500.000đ.8. Chi phí quản lý nhà hàng gồm chi phí công cụ, dụng cụ sử dụng 1 lần 500.000đ, dịch vụ mua ngoài chưa thanh toán là 600.000đ. Chi phí khác thanh toán bằng TM là 2.000.000đ.

225

9. Cuối kỳ kiểm kê NVL tồn ở bộ phận chế biến là 1.400.000đ. Các món ăn bộ phận chế biến đã thực hiện hoàn thành: Vịt quay Bắc Kinh 160 con, giá thành định mức cho 1 con vịt quay Bắc Kinh là 150.000đ/con. Mực nướng sa tế 60kg, giá thành định mức là 100.000đ/kg. Lẩu thái 100 lẩu, giá thành định mức là 120.000đ/lẩu.10. Các món ăn chế biến xong là phục vụ cho khách hàng và thu ngay bằng TM. Đơn giá bán chưa có 10% thuế GTGT món vịt quay Bắc Kinh làđ/ 300.000đ/con, mực nướng sa tế 150.000đ/kg, lẩu thái 200.000đ/lẩu.

Y/c: Tính Z tự chế biến trong kỳ. XD9KQKD trong kỳ của nhà hàng Sao Biển.

226

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN

5.2.1. Khaùi nieäm, nguyeân taéc, nhieäm vuï5.2.1.1. Khaùi nieäm

Hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn hoaït ñoäng nhaèm muïc ñích sinh lôøi baèng vieäc cung caáp caùc dòch vuï cho thueâ phoøng nghæ, keát hôïp vôùi dòch vuï aên uoáng, vui chôi giaûi trí, baùn haøng vaø caùc dòch vuï khaùc cho khaùch

Hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn goàm:- Hoaït ñoäng kinh doanh: nhaø haøng, quaày bar, shop baùn

haøng löu nieäm- Hoaït ñoäng phuïc vuï: cho thueâ phoøng nghæ, dòch vuï ñi keøm

nhö giaët uûi, karaoke, massage, vuõ tröôøng…

227


Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn- Hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn chuû yeáu cung caáp dòch vuï ôû cho khaùch. - Chi phí dòch vuï cho thueâ phoøng khaùch saïn coù theå coù chi phí CPDDCK vì khaùch haøng ôûqua thaùng sau vaø chöa thanh toaùn tieàn.CPDDCK = Soá ngaøy thöïc teá khaùch ñaõ ôû x chi phí ñònh möùc ngaøy, ñeâm phoøng khaùch ñaõ ôûTrong hoaït ñoäng kinh doanh khaùch saïn thìchi phí chung chieám tyû troïng lôùn hôn so vôùi CPNVLTT vaø CPNCTT. 228

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.1.2. Nguyeân taécKeá toaùn taäp hôïp doanh thu, chi phí chi tieát cho töøng loaïi hoaït ñoäng, keå caû chi phí cho töøng loaïi phoøng cho thueâ ñeå phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù.5.2.1.3. Nhieäm vuï keá toaùnTuaân thuû caùc nguyeân taéc keá toaùn trong haïch toaùn quaù trình luaân chuyeån haøng hoaù, chaáp haønh ñuùng caùc cheá ñoä taøi chính vaø chöùng töøsoå saùch keá toaùn theo quy ñònh.

39

229

5.2.KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.2. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh

dòch vuï5.2.2.1. Khaùi nieäm- Chi phí saûn xuaát bao goàm ba yeáu toá chi phí: chi phí nguyeân

vaät lieäu tröïc tieáp SX, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp SX, vaø chi phí SX chung.* CP NVLTT là CP NVL trang bị cho phoøng ngủ ñeå khaùch löu truù söû duïng nhö : xaø boâng, daàu goäi, thuoác taåy, kem đánh răng…. * CP nhân công trực tiếp: là CP tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp phải trả và các khoản trích theo lương BHXH, BHYT, KPCĐ, BHTN của nhân viên phục vụ phòng.* CP SXC: là các khoản chi phí phục vụ và quản lý quá trình thực hiện các dịch vụ.

230


5.2.2.2. Nguyeân taéc haïch toaùn a. Phöông phaùp tính giaù thaønh dòch vuï* Phöông phaùp giaûn ñôn

Áp dụng đối với:+ Khách sạn có quy mô nhỏ chỉ có một loại buồng khi đó đối tượng hạch toán chi phí phùhợp với đối tượng tính giá thành là dịch vụ kinh doanh buồng.+ Hoặc khách sạn có quy mô vừa, lớn có nhiều loại buồng nhưng đối tượng tập hợp chi phí làtừng loại buồng và đối tượng tính giá thành cũng là từng loại buồng.

231


• Phöông phaùp giaûn ñôn

Toång giaùthaønh dòch vuïñaõ hoaøn thaønh

= CP dòch vuï DDÑK

CP phaùt sinh trong kyø

+ - CP dòch vuï DDCK

Giaù thaønh ñôn vò caùc dòch vuï =

Toång giaù thaønh dòch vuï

Khoái löôïng dòch vuï

232

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN* Phöông phaùp heä soá

Aùp duïng ñ/v nhöõng khaùch saïn coù quy moâ vöøa hoaëc lôùn coùnhieàu loaïi buoàngTheo phöông phaùp naøy tröôùc heát phaûi caên cöù vaøo heä soáquy ñoåi. Theo coâng thöùc:

Q = Qi x HiTrong ñoù: - Q: Toång khoái löôïng SP dòch vuï quy ñoåi

- Qi: Khoái löôïng SP dòch vuï i- Hi: Heä soá quy ñoåi cuûa SP dòch vuï i

- Tính giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm chuaån:

Giaù thaønh saûn phaåm chuaån =

Toång giaù thaønh dòch vu cuøng loaiï

Toång khoái löôïng SP quy ñoåi

233


- Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò dòch vuï i:Z ñôn vò saûn phaåm I = Z ñôn vò saûn phaåm chuaån x HiVD : Khaùch saïn A coù 3 loaïi buoàng: loaïi 1, loaïi 2, loaïi 3.

Toång chi phí cuûa dòch vuï kinh doanh buoàng taïu KS A laø272.000.000ñ. Giaû söû khoâng coù CPDDÑK. Khoái löôïng dòch vuï ñaõ cung caáp cho khaùch vaø heä soá quy ñoåi cuûa töøng loaïi buoàng:Loaïi buoàng Qi (Ngaøy-buoàng) Heä soá HiLoaïi 1 400 1,5Loaïi 2 600 1,0Loaïi 3 200 0,8YC: Tính giaù thaønh ñôn vò cho töøng loaïi buoàng 234


* Phöông phaùp tyû leäLaø phöông phaùp tính giaù thaønh ñöôïc aùp duïng

trong tröôøng hôïp ñoái töôïng haïch toaùn CP laønhoùm SP dòch vuï coøn ñoái töôïng tính giaùthaønh laø töøng SP dòch vuï, trong tröôøng hôïp DN khoâng xaây döïng ñöôïc caùc heä soá chi phí.

Tyû leä =Toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm dòch vu

Toång giaù thaønh k.hoaïch (ÑM) nhoùm dòch vu

40

235

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏNToång giaù thaønh vaø giaù thaønh ñôn vò cuûa töøng loaïi dòch

vuï ñöôïc xaùc ñònh:Toång giaù thaønh thöïc teá dòch vuï i = Toång giaù thaønh keá

hoaïch dòch vuï i x Tyû leäVD: Khaùch saïn B cung caáp 3 loaïi buoàng cho khaùch: loaïi 1, loaïi 2, loai 3. Toång chi phí thöïc teá phaùt sinh trong kyø lieân quan ñeán caû 3 loaïi buoàng noùi treân laø 101.000.000ñ. Khoái löôïng dòch vuï ñaõ cung caáp cho khaùch vaø giaù thaønh ñôn vò keáhoaïch cuûa töøng loaïi buoàng nhö sau:

Loaïi buoàng Qi (Ngaøy-buoàng) Zdvkh (ñ/Ngaøy-buoàng)Loaïi 1 600 80.000Loaïi 2 500 60.000Loaïi 3 550 40.000YC: Tính giaù thaønh ñôn vò cho töøng loaïi buoàng

236


b. Phöông phaùp haïch toaùnTuyø theo ñaëc ñieåm vaø yeâu caàu haïch toaùn maøDN coù theå söû duïng PP haïch toaùn HTK theo PP KKTX hay PP KKÑK.

237


5.2.2.3. Chöùng töø söû duïng- Phieáu xuaát kho- Baûng phaân boå chi phí NVL- Hoùa ñôn GTGT, hoùa ñôn baùn haøng- Baûng löông, baûng chaám coâng- Baûng phaân boå chi phí tieàn löông-Baûng trích noäp caùc khoaûn theo löông- Baûng phaân boå khaáu hao TSCÑ

238


5.2.2.4. Sổ sách sử dụng- Sổ chi phí SXKD- Các sổ kế toán chi tiết liên quan khác- Sổ cái TK621, 622, 6275.2.2.5. Tài khoản sử dụng- TK621-CP NVL trực tiếp- TK622-CP NC trực tiếp- TK627-CP SXC- TK154-CP SXKDDD

239

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.2.6. Phương pháp hạch toán

111,112,331 152 621621 154

133

(1a) Mua NVL nhaäp kho (1b) Xuaát VL duøng tröïc tieáp vaøo vieäc thöïc hieän caùc dòch vuï

(2) Mua NVL duøng tröïc tieáp cho caùc dòch vuï

(9a) Cuoái kyø KC CP NVLTT ñeå tính giaùthaønh caùc dòch vuï

240

334 622 154

3382,3383,3384,3389

627334

3382,3383,3384,3389

(3) TL phaûi traû cho boäphaân tröïc tieáp phuïc vuïcaùc dòch vuï

(4) Trích BHXH,YT,KPCÑ,BHTN

cuûa boä phaän TT phuïc vuï caùc d.vuï

(9b) Cuoái kyø KC CP NCTT ñeå tính giaù thaønh caùc d.vuï

(9c) Cuoái kyø KC CP SXC ñeå tính giaù thaønh caùc d.vuï

(5) TL phaûi traû cho boä phaän giaùn tieáp taïo ra caùc dòch vuï

(6) Trích BHXH,YT,KPCÑ,BHTN cuûa boä phaän giaùn tieáp taïo ra caùc d.vuï

41

241

627153,214

111,112,331

(7) Xuaát kho CCDC, KHTSCÑ duøng ôû caùc boä phaän

133

(8) Caùc khoaûn CP traû baèng tieàn söûduïng ôû caùc boä phaän (tieàn gas, ÑN..)

242

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.3. Keá toaùn doanh thu cung caáp dòch vuï5.2.3.1. Khaùi nieäm

Doanh thu laø toång giaù trò caùc lôïi ích kinh teá DN thu ñöôïc trong kyø keá toaùn, phaùt sinh töø caùc hoaït ñoäng SX, KD thoâng thöôøng cuûa DN, goùp phaàn laøm taêng voán CSH.

Doanh thu dòch vuï laø toång giaù trò ñöôïc thöïc hieän do cung caáp dòch vuï cho khaùch haøng trong kyø.

Doanh thu thuaàn laø soá cheânh leäch giöõa dthu cung caáp dòch vuï vôùi caùc khoaûn CKTM , GGHB, dthu baùn haøng bò traû laïi.

243

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.3.2. Chöùng töø keá toaùn- Ñôn ñaët haøng;- Hôïp ñoàng kinh teá;- Hoùa ñôn GTGT, hoùa ñôn baùn haøng;- Baûng keâ haøng göûi baùn ñaõ tieâu thuï;- Caùc chöùng töø thanh toaùn phieáu thu, giaáy baùo ngaân haøng,…5.2.3.3. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp- Soå chi tieát doanh thu vaø chi phí

244

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.3.4. Taøi khoaûn söû duïng- TK5113-Doanh thu cung caáp dòch vuï

TK5113-Doanh thu cung caáp dòch vuï

-Thueá tieâu thuï ñaëc bieät-Thueá GTGT theo PP tröïc tieáp

- Chieát khaáu thöông maïi

- Giaûm giaù haøng baùn

- Doanh thu haøng baùn bò traû laïi

- Doanh thu cung caáp dòch vuï thöïc hieän trong kyø

245

5.2. KEÁ TOAÙN KINH DOANH KHAÙCH SAÏN5.2.3.5. Phöông phaùp haïch toaùn5.2.3.5. Phöông phaùp haïch toaùn5.2.3.5. Phöông phaùp haïch toaùn

632154

511

3331

111,112,131 521,531,532

3331

521,531,532

(1) Haøng ngaøy, ccöù vaøo ctöø lquan, paù GV vaø dthu

(1) Haøng ngaøy, ccöù vaøo ctöø lquan, paù GV vaø dthu

(2) Trong kyø, FS caùc khoaûn CKTM,GGHB,HBBTL

(3) Cuoái kyø, KC caùc khoaûn CKTM,GGHB,DTHBTL

246

5.3. KEÁ TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH DU LÒCH

5.3.1.Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaøtính giaù thaønh dòch vuï

a. Noäi dung chi phí tröïc tieáp tính vaøo gía thaønh töøng dòch vuï

Caùc chi phí tính tröïc tieáp vaøo gía thaønh cuûa töøng loaïi dòch vuï, khoâng tính vaøo CPQLDN. Neáu ñoù laø CP NVLTT thì haïch toùan vaøo TK 621, tieàn coâng tröïc tieáp haïch toùan vaøo TK 622, caùc chi phí coøn laïi trong quaù trình taïo ra dòch vuï haïch toaùn vaøo TK 627.

42

247

5.3. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh du lòch5.3.1. Keá toaùn taäp hôïp CPSX vaø tính giaù thaønh dòch vuï

* Kinh doanh höôùng daãn du lòch+ Tieàn traû cho caùc khoûan aên, uoáng, nguû, tieàn thueâ

phöông tieän ñi lai, veù ño,ø phaø, tieàn veù vaøo cöûaï caùc di tích, danh lam thaéng caûnh…tính vaøo chi phí vaät lieäu tröïc tieáp.

+ Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân höôùng daãn du lòch tính vaøo chi phí nhaân coâng tröïc tieáp.

+ Chi phí tröïc tieáp khaùc nhö coâng taùc phí cuûa höôùng daãn vieân, chi phí giao dòch kyù keát hôïp ñoàng du lòch, hoa hoàng moâi giôùi…tính vaøo CPSXC.

248

5.3. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh du lòch5.3.1. Keá toaùn taäp hôïp CPSX vaø tính giaù thaønh dòch vuï* Kinh doanh vaän chuyeån du lòch

+ Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp nhö nhieân lieäu, daàu moû vaøcaùc phuï tuøng thay theá khaùc

+ Chi phí tieàn coâng tröïc tieáp nhö tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân laùi xe vaø phuï laùi xe, caùc khoaûn phuï caáp tính vaøo löông

+ Caùc chi phí tính vaøo CPSXC nhö:- Khaáu hao phöôngtieän vaän taûi- Trích tröôùc chi phí voû ruoät xe- Chi phí söûa chöõa phöông tieän VC- Leä phí giao thoâng- Tieàn mua baûo hieåm xe- Moät soá chi phí khaùc nhö thieät haïi do

ñuïng xe vaø caùc khoaûn boài thöôøng thieät haïi…

249

5.3. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh du lòch

b. Noäi dung chi phí quaûn lyù doanh nghieäpChi phí quaûn lyù doanh nghieäp ôû caùc ñôn vò kinh doanh du lòch laø chi phí quaûn lyù haønh chính vaø nhöõng chi phí coù tính chaát chung trong toaøn ñôn vò, bao goàm:

- Chi phí duy trì boä maùy quaûn lyù cuûa DN nhö tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông nhö BHXH, BHYT, KPCÑ cuûa nhaân vieân quaûn lyù DN (nhaân vieân caùc phoøng ban, ban giaùm ñoác, baûo veä DN,…), caùc khoaûn phuï caáp tính vaøo löông

- Chi phí coâng cuï duïng cuï duøng chung cho DN- KHTSCÑ duøng chung cho doanh nghieäp- Chi phí söûa chöõa TSCÑ duøng chung cho DN- Chi phí veà tuyeân truyeàn quaûng caùo, giôùi thieäu SP- Chi phí noäp caáp treân- Chi phí dòch vuï mua ngoaøi nhö ñieän, nöôùc, ñieän

thoaïi, fax,…- Chi phí chung khaùc nhö giao teá,…

250

5.3. Keá toaùn hoaït ñoäng kinh doanh du lòch

5.3.2. Keá toaùn doanh thu, chi phí baùn haøng, chi phíQLDN vaø keát quaû kinh doanh

Töông töï nhö caùc hoaït ñoäng dòch vuï khaùc

251 252

43

253

CHÖÔNG 6

KEÁ TOAÙN DOANH NGHIEÄPXAÂY DÖÏNG

254

Muïc tieâu

Cung caáp ngöôøi hoïc:- Hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm keá toaùn cuûa DN xaây döïng- Kyõ naêng haïch toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh saûn phaåm xaây döïng.- Ñaùnh giaù ñöôïc moät caùch hôïp lyù doanh thu hôïp ñoàng xaây döïng trong töøng tröôøng hôïp.- Xaùc ñònh ñuùng cheânh leäch giöõa thueá vaø keá toaùn ñeåtính chi phí thueá thu nhaäp doanh nghieäp.

255

6.1. KHAÙI NIEÄM, ÑAËC ÑIEÅM HOAÏT ÑOÄNG XAÂY DÖÏNG

6.1.1. Khaùi nieämHoaït ñoäng xaây döïng bao goàm laäp quy

hoaïch, laäp DA ñaàu tö XD coâng trình, khaûo saùt, thieát keá XD coâng trình, thi coâng, giaùm saùt thi coâng XD coâng trình…vaø caùc hoaït ñoäng khaùc lieân quan ñeán XD coâng trình.

Coâng trình xaây döïng laø SP ñöôïc taïo thaønh bôûi söùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi. Coâng trình XD bao goàm coâng trình XD coâng coäng, nhaøôû, coâng trình coâng nghieäp, giao thoâng, thuûy lôïi, naêng löôïng vaø caùc coâng trình khaùc

256


6.1.2. Ñaëc ñieåm - Saûn phaåm xaây laép ñöôïc tieâu thuï theo giaù döï

toaùn hoaëc giaù thoaû thuaän vôùi chuû ñaàu tö töø tröôùc. Saûn phaåm xaây laép coá ñònh taïi nôi saûn xuaát, coøn caùc ñieàu kieän saûn xuaát phaûi di chuyeån theo ñòa ñieåm ñaët saûn phaåm.

- Toå chöùc saûn xuaát trong caùc doanh nghieäp xaây laép ôû nöôùc ta hieän nay phoå bieán theo phöông thöùc “khoaùn goïn” caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình, khoái löôïng hoaëc coâng vieäc cho caùc ñôn vò trong noäi boä doanh nghieäp (ñoäi, xí nghieäp …). Trong giaùkhoaùn goïn, khoâng chæ coù tieàn löông coøn coù ñuû caùc chi phí vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï thi coâng, chi phíchung cuûa boä phaän nhaän khoaùn.

257


6.1.2. Ñaëc ñieåm- Chi phí ñöôïc phaân tích theo töøng khoaûn muïc,

töøng haïng muïc coâng trình, töøng coâng trình cuï theå. Qua ñoù thöôøng xuyeân so saùnh, kieåm tra vieäc thöïc hieän döï toaùn chi phí.

- Ñoái töôïng haïch toaùn chi phí laø caùc coâng trình, haïng muïc coâng trình, caùc ñôn ñaët haøng, caùc giai ñoaïn haïng muïc hay nhoùm haïng muïc.

- Giaù thaønh coâng trình laép ñaët thieát bò khoâng bao goàm giaù trò baûn thaân thieát bò do chuû ñaàu tö ñöa vaøo ñeå laép ñaët.

- Gía thaønh coâng taùc xaây döïng vaø laép ñaët keát caáu bao goàm giaù trò vaät keát caáu vaø giaù trò thieát bò keøm theo nhö caùc thieát bò veä sinh, thoâng gioù, söôûi aám, ñieàu hoøa nhieät ñoä, thieát bò truyeàn daãn…

258

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.1. Keá toaùn taäp hôïp chi phí xaây döïng

CPXD laø toaøn boä caùc chi phí phaùt sinh trong lónh vöïc hoaït ñoäng XD. CPSX trong Doanh nghieäp XD goàm:- CP NVLTT: Giaù trò thöïc teá cuûa nguyeân lieäu, vaät lieäu söû duïng tröïc tieáp cho SXXD.- CP NCTT: Tieàn löông, tieàn phuï caáp, tieàn aên cuûa coâng nhaân XD.- CP söû duïng maùy thi coâng: CP vaät lieäu, coâng cuï ñoàduøng, chi phí nhaân vieân vaän haønh maùy, chi phí khaáu hao maùy…phaùt sinh lieân quan ñeán vieäc söû duïng maùy thi coâng caùc coâng trình.- CPSXC: Bao goàm caùc chi phí phaùt sinh taïi toå, ñoäi SXXD ngoaøi caùc khoaûn muïc chi phí treân.

44

259

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.1.1. Keá toaùn CP NVLTT

a. Khaùi nieäm: CP veà caùc loaïi NVL duøng tröïc tieáp cho quaù trình xaây döïng coâng trình.b. Taøi khoaûn söû duïng:

TK621: CP NVLTT- Giaù trò NVL xuaát duøng cho XD coâng trình- Giaù trò NVL mua vaøo khoâng qua nhaäp kho ñöa ngay vaøo XDCT- Giaù trò NVL ñươ3c quyeát toaùn töø caùc toå, ñoäi thi coâng ñöôïc giao khoaùn noäi boä

- Giaù trò NVL söû duïng khoâng heát nhaäp laïi kho hoaëc ñeå laïi coâng trình.

- Keát chuyeån CP NVL söû duïng tröïc tieáp cho XDCT ñeå tính giaùthaønh SP xaây döïng.

260

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD

6.2.1.1. Keá toaùn CP NVLTT

c. Chöùng töø söû duïng- Phieáu xuaát kho- Hoùa ñôn GTGT- Giaáy ñeà nghò taïm öùng.d. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp: tuøy hình thöùc keá toaùn- Soå chi tieát

261


6.2.1.1. Keá toaùn CP NVLTT

e. Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh(1) Xuaát kho NVL duøng cho coâng trình theo giaù thöïc teá

Nôï TK621Coù TK152

(2) Mua NVL khoâng qua nhaäp kho ñöa ngay vaøo SXNôï TK621Nôï TK133

Coù TK111,112,331 262


6.2.1.1. Keá toaùn CP NVLTT(3) Taïm öùng chi phí xaây döïng giao khoaùn cho caùc toå, ñoäi thi coâng


(4) Quyeát toaùn taïm öùng chi phí thi coâng ôû phaïm vi toå, ñoäi thi coâng

Nôï TK621Nôï TK133

Coù TK141

263


(5) NVL söû duïng khoâng heát nhaäp laïi khoNôï TK152

Coù TK621(6) Keát chuyeån CP NVLTT ñeå tính giaù thaønh SP


264

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.1.2. Keá toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

a. Khaùi nieäm: CPNCTT laø tieàn löông, tieàn coâng, caùc khoaûn phaûi traû khaùc vaø caùc khoaûn trích theo löông maø DN phaûi chòu tính cho ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp xaây döïng coâng trình.

b. Taøi khoaûn söû duïng:

TK622: CP NCTT- Tieàn löông, tieàn coâng vaøcaùc khoaûn phaûi traû tính cho soá coâng nhaân tröïc tieáp thi coâng coâng trình

- Keát chuyeån CP NCTT ñeåtính giaù thaønh coâng trình.

45

265


6.2.1.2. Keá toaùn chi phí nhaân coâng tröïc tieápc. Chöùng töø söû duïng- Baûng chaám coâng- Baûng thanh toaùn tieàn löông- Baûng thanh toaùn tieàn thöôûng- Baûng phaân boå tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông- Giaáy ñeà nghò ñi coâng taùc- Quyeát ñònh naâng löông

266


d. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp: tuøy hình thöùc keá toaùn- Soå chi tieáte. Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh

TK334

TK141

TK335

TK622 TK154(1) Tính löông vaø caùc khoaûn khaùc phaûi traû cho CNXD

(2) Quyeát toaùn taïm öùng chi phí nhaân coâng ñeå thöïc hieän khoaùn XD

(3) Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp cuûa CNSXXD

(4) KC CPNCTT ñeåtính giaù thaønh SP

267

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.1.3. Keá toaùn chi phí maùy thi coâng

a. Khaùi nieäm: laø bieåu hieän baèng tieàn cuûa toaøn boä hao phíveà söû duïng xe, maùy thi coâng phuïc vuï tröïc tieáp cho XDCT.b. Taøi khoaûn söû duïng:TK623-Chi phí söû duïng maùy thi coâng ñeå haïch toaùn chi phísöû duïng xe, maùy thi coâng phaùt sinh trong kyø.

TK623: CP söû duïng maùy thi coâng- Caùc CP lieân quan ñeán MTC (CPNVL cho maùy hoaït ñoäng, CP tieàn löông vaøcaùc khoaûn tieàn löông vaø caùc khoaûn phuï caáp löông, tieàn coâng cuûa CNTT ñieàu khieån maùy, CP baûo döôõng,…

- Keát chuyeån CP SDMTC ñeåtính giaù thaønh saûn phaåm xaây döïng

268

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XDTK623 coù 6 TK caáp 2:- TK6231: CPNC duøng ñeå phaûn aùnh löông chính, löông phuï, phuï caáp löông phaûi traû cho CNTT ñieàu khieån xe, MTC, phuïc vuï MTC.- TK6232: CP vaät lieäu duøng ñeå phaûn aùnh chi phí nhieân lieäu (xaêng, daàu, môõ…), vaät lieäu khaùc phuïc vuï xe, MTC.- TK6233: CP duïng cuï SX duøng ñeå phaûn aùnh CCDC lao ñoäng lieân quan tôùi hoaït ñoäng cuûa xe, MTC.- TK6234: CP khaáu hao MTC - TK6237: CP dòch vuï mua ngoaøi- TK6238: CP baèng tieàn khaùc

269


c. Chöùng töø söû duïng- Baûng thanh toaùn löông- Baûng phaân boå löông- Phieáu xuaát kho- Baûng phaân boå chi phí traû tröôùc- Baûng phaân boå KHTSCÑ- Hoùa ñôn mua ngoaøi- Phieáu chi, GBN cuûa NH

270


d. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp: tuøy hình thöùc keá toaùn- Soå chi tieáte. Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh- Nê �u DN co � đơn vi3 trư3c thuô 3c haïch toaùn rieâng thư3c hiê 3n cung câ �p di3ch vu 3 ma�y thi coâng* Haïch toaùn taïi ñôn vò tröïc thuoäc

46

271


TK lieân quan TK621,622,627 TK154 TK632

(1) Taäp hôïp CPFS lieân quan ñeán vieäc cung caáp DV MTC

(2) Toång hôïp CPSX xaùc ñònh giaù thaønh dòch vuï MTC

(3a) Xaùc ñònh giaù trò dòch vuï cung caáp noäi boä

TK512

TK3331

TK136

(3b) Doanh thu cung caáp dòch vuï noäi boä

* Haïch toaùn taïi ñôn vò tröïc thuoäc

272


Taïi ñôn vò nhaän dòch vuï maùy thi coâng

TK623

TK1331

Giaù trò dòch vuï MTC nhaän cung caáp töø caùc ñôn vò tröïc thuoäc, coù haïch toaùn rieâng

TK336

273

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XDTröôøng hôïp khoâng coù ñôn vò haïch toaùn phuï thuoäc haïch toaùn rieâng, thöïc hieän CCDV MTC-DN tröïc tieáp thöïc hieän

TK 334 TK335 TK623

(2) Tieàn löông, tieàn coâng vaø caùc khoaûn khaùc phaûi traûcho coâng nhaân söû duïng MTC

(1) Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp cuûa coâng nhaân söû duïng MTC

TK214

TK153,142

(3) KH TSCÑ söû duïng ôû boä phaän MTC

(4) Xuaát CCDC, phaân boå chi phí CCDC söû duïng ôû boäphaän MTC

274


TK152,111,112,331…

TK111,112,331

TK623

(5) Chi phí nhieân lieäu, vaät lieäu xuaát kho hoaëc mua vaøo söû duïng ngay cho MTC

TK133

TK335

(6) Caùc chi phí dòch vuï mua ngoaøi khaùc söû duïng ôû boä phaän MTC

(7) Trích tröôùc chi phí söõa chöõa lôùn MT C

(8) Trích tröôùc chi phí söõa chöõa lôùn MT C

TK154

(9) KC CP söûduïng MTC ñeåtính giaù thaønh xaây döïng

275


6.2.1.4. Keá toaùn chi phí SXCa. Khaùi nieäm: CPSXC laø caùc CP phaùt sinh ôû ñoäi, boä phaän SX ngoaøi caùc CPSX tröïc tieáp, chi phíNVLTT, CPNCTT vaø CP söû duïng MTC. CP SXC goàm:- CP nhaân vieân phaân xöôûng: CP veà tieàn löông vaøcaùc khoaûn trích theo löông cuûa CNXD, nhaân vieân söû duïng MTC vaø nhaân vieân quaûn lyù ñoäi thi coâng.- CP vaät lieäu goàm giaù trò NVL duøng ñeå söûa chöõa, baûo döôõng TSCÑ.- Caùc CP CCDC,…ôû ñoäi XD 276


6.2.1.4. Keá toaùn chi phí SXC- CP KHTSCÑ söû duïng taïi ñoäi XD- CP dòch vuï mua ngoaøi nhö: CP ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi söû duïng cho SX vaø quaûn lyù ôû ñoäi XD.- Caùc CP khaùc baèng tieànb. Taøi khoaûn söû duïng

47

277


6.2.1.4. Keá toaùn chi phí SXCb. Taøi khoaûn söû duïng

TK627: CP saûn xuaát chung- Caùc CP SXC phaùt sinh trong kyø

- Caùc khoaûn giaûm CPSXC

- CP SXC coá ñònh khoâng phaân boå ñöôïc ghi nhaän vaøo GVHB trong kyø do möùc SP thöïc teá SX ra thaáp hôn coâng suaát bình thöôøng.

- Keát chuyeån CP SXC vaøo beân Nôï TK154 278


TK627: CP SXC coù 6 TK caáp 2:- TK6271-CP nhaân vieân PX- TK6272-CP vaät lieäu- TK6273-CP duïng cuï SX- TK6274-CP KHTSCÑ- TK6277-CP dòch vuï mua ngoaøi- TK6278-CP baèng tieàn khaùc

279


c. Chöùng töø söû duïng- Baûng phaân boå tieàn löông- PXK (VL, CCDC)- Baûng phaân boå chi phí traû tröôùc- Baûng phaân boå KH TSCÑ- Hoùa ñôn mua haøng hoùa, dòch vuï mua ngoaøi- PC, GBN cuûa NH- Caùc chöùng töø khaùc lieân quan

280


d. Soå keá toaùn- Soå toång hôïp: tuøy hình thöùc keá toaùn- Soå chi tieáte. Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh

281

TK334

TK338

TK152,153

TK627(1) Tieàn löông, caùc khoaûn phuï caáp, tieàn aên giöõa ca cuûa NVQL ñoäi XD

(2) Trích BHXH,YT,CÑ,TN theo tyû leä % quy ñònh treân tieàn löông phaûi traû cho CNTT xaây laép, nhaân vieân quaûn lyù ñoäi

(3) CP NVL, CCDC (100%) xuaát duøng cho ñoäi XD

TK214

(4) Trích KH TSCÑ saûn xuaát thuoäc ñoäi XD

282

TK142,242

TK111,112,331

TK335

TK627(5) PB CP traû tröôùc ngaén haïn vaø daøi haïn cho ñoäi XD

(6) Trích tröôùc CP baûo haønh CTXD, SC lôùn TSCÑ

TK133

TK1413

(7) CP thöïc teá FS lq ñeán baûo haønh CT, SC lôùn TSCÑ

(8) CP ÑN, ñieän thoaïi thuoäc ñoäi XD

(9) TÖÙ XD giao khoaùn noäi boä

(10) Quyeát toaùn tieàn TÖveà KLXD baøn giao ñaõ ñöôïc duyeät

TK154

(11) KC CPSXC ñeå tính GT SPXD

48

283

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XDa. Taøi khoaûn söû duïng

TK154: CP saûn xuaát KDDD

SDÑK:

- CP NVLTT, CPNCTT, CP söû duïng MTC, CP SXC phaùt sinh trong kyø.

- Giaù thaønh XD cuûa nhaøthaàu phuï hoaøn thaønh baøn giao cho nhaø thaàu chính chöa ñöôïc XÑ tieâu thuïtrong kyø keá toaùn.

- Gía thaønh SPXD hoaøn thaønh ñaõ baøn giao

- Trò giaù pheá lieäu thu hoài, giaùtrò SP hoûng khoâng söûa chöõa ñöôïc…

284


6.2.1.5. Kê � toaùn toång hôïp CPSXa. Taøi khoaûn söû duïngTK154-CPSXKDDD coù 4 TK caáp 2:- TK1541-Xaây laép- TK1542-Saûn phaåm khaùc- TK1543-Dòch vuï- TK1544-Chi phí baûo haønh xaây laépb. Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu

285

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.1.5. Keá toaùn tô �ng hôïp chi phí saûn xuaát

(1) KC CP NVLTT, CP NCTT, CP söû duïng MTC, CPSXCNôï TK154

Coù TK621Coù TK622Coù TK623Coù TK627

(2) Neáu DN laø nhaø thaàu chính, khi nhaän khoái löôïng coâng vieäc baøn giao töø nhaø thaàu phuï, caên cöù vaøo bieân baûn baøn giao:


Coù TK331 286

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD(3) Vaät lieäu thöøa söû duïng khoâng heát taïi coâng

trình nhaäp laïi kho:Nôï TK152

Coù TK154(4) Vaät lieäu, CCDC thu hoài töø coâng trình baùn

thu baèng TM:Nôï TK111

Coù TK3331Coù TK154

287


(5) Baøn giao coâng trình hoaøn thaønh cho khaùch haøng, giaù trò coâng trình hoaøn thaønh töông öùng vôùi doanh thu thöïc hieän trong kyø


6.2.1.6. Keá toaùn thieät haïi trong xaây döïngThieät haïi trong XD cô baûn chuû yeáu laø do xaây döïng sai thieát keá phaûi ñaäp boû vaø xaây laïi hoaëc do caùc söïcoá kyõ thuaät baát ngôø.

288


TK154 TK152

TK111

TK138,334

TK632

(1) Giaù trò vaät lieäu, pheálieäu thu hoài nhaäp kho

(2) Pheá lieäu thu hoài baùn thu baèng tieàn maët

(3) Giaù trò thieät haïi baét boài thöôøng hoaëc tröø löông ngöôøi lieân quan

(4) Giaù trò thieät haïi DN phaûi chòu tính vaøo giaù voán

49

289

6.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP XD6.2.2. Tính giaù thaønh saûn phaåm xaây döïngTrong XD caàn phaân bieät caùc loaïi giaù thaønh:- Giaù thaønh döï toaùn: laø toång caùc chi phí döï toaùn ñeå hoaøn thaønh khoái löôïng XDCT. Giaù thaønh döï toaùn ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc ñònh möùc, quy ñònh cuûa nhaø nöôùc vaø khung giaù quy ñònh aùp duïng theo töøng vuøng laõnh thoå.- Gía thaønh keá hoaïch: laø Z ñöôïc xñ xuaát phaùt töø nhöõng ñk cuï theå ôû 1 DNXD nhaát ñònh treân cô sôû bieän phaùp thi coâng, caùc ñònh möùc vaø ñôn giaù aùp duïng trong DN.- Giaù thaønh thöïc teá: Phaûn aùnh toaøn boä caùc chi phí thöïc teáñeå hoaøn thaønh baøn giao KLXD maø DN ñaõ nhaän thaàu.

290


6.2.2.1. Phöông phaùp ñaùnh giaù SPDDPhöông phaùp ñaùnh gía SPDD tuyø thuoäc vaøo HÑXD, lieân quan ñeán ñieàu khoaûn thanh toaùn, ñöôïc kyù keát giöõa beân giao thaàu vaø beân nhaän thaàu.- Neáu HÑXD quy ñònh thanh toaùn theo tieán ñoä keá hoaïch thì CPSXDDCK laø giaù trò cuûa khoái löôïng XD chöa hoaøn thaønh hoaëc ñaõ hoaøn thaønh nhöng chöa baøn giao tính ñeán cuoái kyø döïa treân tyû leä hoaøn thaønh do doanh nghieäp töï xaùc ñònh.- Neáu HÑXD quy ñònh thanh toaùn theo khoái löôïng coâng vieäc hoaøn thaønh thì CPSXDDCK laø toaøn boä CPSX ñaõ boûra cho khoái löôïng coâng vieäc chöa ñöôïc nghieäm thu.

291


6.2.2.2. Phöông phaùp tính giaù thaønh SPXDa. Phöông phaùp giaûn ñôn- PP naøy phuø hôïp cho tröôøng hôïp ñoái töôïng tính giaù thaønh laø khoái löôïng XD thuoäc töøng coâng trình, töøng HMCT hoaøn thaønh.- Noäi dung PP: Caên cöù vaøo CPDDÑK, CPFS taäp hôïp ñöôïc trong kyø vaø KQ ñaùnh giaù SPDDCK naøy, keá toaùn tính Z theo coâng thöùc:

Giaù thaønh CT hay HMCT =

CPSX

DDÑK

CPSX phaùt sinh trong kyø

+ -CPSX

DDCK-

CPSX

DDCK- CP loaïi

tröø khoûi Z 292


6.2.2.2. Phöông phaùp tính giaù thaønh SPXDb. Phöông phaùp ñôn ñaët haøng- PP naøy phuø hôïp cho tröôøng hôïp ñoái töôïng tính giaù thaønh laø töøng coâng trình, töøng HMCT hoaøn thaønh.- Noäi dung phöông phaùp: Khi baét ñaàu thöïc hieän thi coâng moãi ÑÑH ñöôïc môû 1 phieáu tính Z. CPXD ñöôïc taäp hôïp rieâng cho töøng ÑÑH. Trong kyø, khi ÑÑH naøo hoaøn thaønh, keá toaùn seõ toång hôïp CPFS ñeå tính Z ÑÑH ñoù. Ñeán CK, ÑÑH naøo chöa hoaøn thaønh thì toaøn boä CPFS treân töøng ÑÑH töø ñaàu ñeán thôøi ñieåm ñoù laø CPSXDDCK.

293


6.2.2.2. Phöông phaùp tính giaù thaønh SPXDc. Tính giaù thaønh theo ñònh möùc- PP naøy aùp duïng trong tröôøng hôïp DNXD thöïc hieän PP keá toaùn CPSX vaø tính Z SP theo ñònh möùc.- Noäi dung PP:

+ Caên cöù vaøo ñònh möùc kinh teá kyõ thuaät hieän haønh vaødöï toaùn CP ñöôïc duyeät ñeå tính Z ñònh möùc cuûa SP.

+ Toå chöùc haïch toaùn rieâng bieät soá CPSXXD thöïc teáphuø hôïp vôùi ñònh möùc vaø soá CPSXXD cheânh leäch thoaùt ly ñònh möùc.

+ Khi coù söï thay ñoåi ñònh möùc kinh teá, kyõ thuaät caàn kòp thôøi tính toaùn laïi giaù thaønh ñònh möùc vaø XÑ soá CL CPXD do thay ñoåi ñònh möùc cuûa soá SP ñang SXDDCK tröôùc.

294


6.2.2.2. Phöông phaùp tính giaù thaønh SPXDc. Tính giaù thaønh theo ñònh möùc

+ Treân cô sôû Z ñònh möùc, soá CPXD cheânh leäch thoaùt ly ñònh möùc ñaõ ñöôïc taäp hôïp rieâng vaø soácheânh leäch do thay ñoåi ñònh möùc ñeå tính Z thöïc teáSPXD hoaøn thaønh trong kyø theo coâng thöùc:

Giaù thaønh thöïc teá SPXD =

Giaùthaønh ñònh möùc

Cheânh leäch do thay ñoåi ñònh möùc

±±Cheânh leäch do thoaùt ly ñònh möùc

±

50

295


6.2.2.2. Phöông phaùp tính giaù thaønh SPXDd. Phöông phaùp haïch toaùn

(1) Neáu SPXD ñaõ hoaøn thaønh thuû tuïc baøn giao cho khaùch haøng hoaëc baøn giao cho nhaø thaàu chính:


(2) Neáu SPXD hoaøn thaønh chôø tieâu thuï hoaëc SPHT chöa baøn giao:

Nôï TK155Coù TK154 296


6.2.3. Baûo haønh coâng trình XD* Khi haïch toaùn CPFS thöïc teá lq ñeán coâng trình, keá toaùn phaûi xaùc ñònh möùc trích laäp döï phoøng phaûi traû veà chi phíbaûo haønh coâng trình XD:


* Neáu DN khoâng coù boä phaän baûo haønh rieâng- Khi FS CP lieân quan ñeán baûo haønh coâng trình:

Nôï TK621,622,627Nôï TK133

Coù TK111,112,153,214,331,…- Cuoái kyø KC CPBHCT

Nôï TK154Coù TK621,622,627

297


- Khi baøn giao CT ñaõ baûo haønh xongNôï TK352-Döï phoøng phaûi traûNôï TK641-Neáu laäp DP thieáu

Coù TK154- Heát haïn BHCT nhöng CT khoâng phaûi baûo haønh hoaëc CPBHCT < CPTLDP phaûi traû, hoaøn nhaäp soá DP coøn laïi:


298


6.2.3. Baûo haønh coâng trình XD* Neáu DN coù boä phaän baûo haønh rieâng

- DN xaùc ñònh soá tieàn phaûi traû cho boä phaän baûo haønh coâng trình


Coù TK336- Heát haïn BHCT nhöng CT khoâng phaûi baûo haønh hoaëc CPBHCT<CPTLDPPT, keá toaùn hoaøn nhaäp soá döï phoøng coøn laïi


299

6.3. KEÁ TOAÙN DOANH THU HÔÏP ÑOÀNG XD

6.3.1. Doanh thu hôïp ñoàng XD (SGK)6.3.2. Haïch toaùn doanh thu HÑXDa. Nhaø thaàu ñöôïc thanh toaùn theo tieán ñoä keá hoaïch

Keá toaùn caên cöù vaøo chöùng töø phaûn aùnh doanh thu töông öùng vôùi phaàn coâng vieäc ñaõ hoaøn thaønh (khoâng phaûi HÑ) do nhaø thaàu töï xaùc ñònh:


Caên cöù vaøo HÑ ñöôïc laäp theo tieán ñoä keá hoaïch ñeå phaûn aùnh soá tieàn khaùch haøng phaûi traû theo tieán ñoä keá hoaïch ñaõ ghi trong hôïp ñoàng 300

6.3. KEÁ TOAÙN DOANH THU HÔÏP ÑOÀNG XDNôï TK131

Coù TK337Coù TK3331

- Khi nhaän ñöôïc tieàn do khaùch haøng traû, hoaëc nhaän tieàn khaùch haøng öùng tröôùc:

Nôï TK111,112…Coù TK131

b. Nhaø thaàu thanh toaùn theo khoái löôïng thöïc hieän- Keá toaùn phaûi laäp hoùa ñôn treân cô sôû phaàn coâng vieäc ñaõ hoaøn thaønh ñöôïc khaùch haøng xaùc nhaän, caên cöù vaøo hoùa ñôn ghi:

51

301

6.3. KEÁ TOAÙN DOANH THU HÔÏP ÑOÀNG XD- Keá toaùn phaûi laäp hoùa ñôn treân cô sôû phaàn

coâng vieäc ñaõ hoaøn thaønh ñöôïc khaùch haøng xaùc nhaän, caên cöù vaøo hoùa ñôn ghi:

Nôï TK111,112,131Coù TK3331Coù TK511

- Khoaûn tieàn thöôûng thu ñöôïc töø khaùch haøng traûphuï theâm cho nhaø thaàu khi thöïc hieän hôïp ñoàng ñaït hoaëc vöôït moät soá chæ tieâu cuï theå ñaõ ñöôïc ghi trong hôïp ñoàng:

302

6.3. KEÁ TOAÙN DOANH THU HÔÏP ÑOÀNG XD

Khoaûn boài thöôøng thu ñöôïc töø khaùch haøng hay beân khaùc ñeå buø ñaép cho caùc CP khoâng bao goàm trong GTHÑ.

Nôï TK111,112,131Coù TK3331Coù TK511

- Khi nhaän ñöôïc tieàn thanh toaùn khoái löôïng coâng trình hoaøn thaønh hoaëc khoaûn öùng tröôùc töø khaùch haøng

Nôï TK111,112…Coù TK131

303 304

305 306

52

307

Chöông 7

KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN

COÁ ÑÒNH

308

Muïc tieâu Chöông 7

Sau khi nghiên cứu xong chương 7, sinh viên sẽ có được những kiến thức và kỹ năng sau:

- Các khái niệm về TSCĐ và phân biệt được TSCĐ với các khoản đầu tư dài hạn.

- Nhận biết nguyên tắc, điều kiện và phương pháp ghi nhận TSCĐ. Các vấn đề liên quan sau khi ghi nhận ban đầu của TSCĐ.

- Có kỹ năng hạch toán được tình hình biến động của TSCĐ; các vấn đề liên quan đến khấu hao TSCĐ.

309

7.1. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH (TSCÑ) HÖÕU HÌNH

7.1.1. Khaùi nieäm

Taøi saûn coá ñònh höõu hình laø nhöõng taøi saûn coù

hình thaùi vaät chaát do doanh nghieäp naém giöõ ñeå

söû duïng cho hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh phuø

hôïp vôùi tieâu chuaån ghi nhaän TSCÑ höõu hình.

310

7.1.2. Tieâu chuaån ghi nhaän

Boán tieâu chuaån ghi nhận TSCĐ hữu hình:(1) Chaéc chaén thu ñöôïc lôïi ích kinh teá trong

töông lai töø vieäc söû duïng taøi saûn ñoù;(2) Nguyeân giaù taøi saûn phaûi ñöôïc xaùc ñònh

moät caùch ñaùng tin caäy;(3) Thôøi gian söû duïng öôùc tính treân 1 naêm;(4) Coù ñuû tieâu chuaån giaù trò theo quy ñònh

hieän haønh.

311

7.1.3. Caùc nguyeân taéc tính giaù TSCÑ höõu hình

TSCÑ höõu hình mua saém:

Nguyeân giaù goàm:

- Giaù mua (tröø caùc khoaûn ñöôïc chieát khaáuthöông maïi, giaûm giaù),- Caùc khoaûn thueá (khoâng bao goàm caùckhoaûn thueá ñöôïc hoaøn laïi)- Caùc chi phí lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc ñöataøi saûn vaøo traïng thaùi saün saøng söû duïng.

312


TSCÑ höõu hình do ñaàu tö xaây döïng cô baûntheo phöông thöùc giao thaàu: Nguyeân giaù goàm:

- Giaù quyeát toaùn coâng trình ñaàu tö xaây döïng,- Caùc chi phí lieân quan tröïc tieáp khaùc- Leä phí tröôùc baï (neáu coù).

53

313


TSCÑ höõu hình mua traû chaäm:

- Nguyeân giaù TSCÑ ñoù ñöôïc phaûn aùnh theogiaù mua traû ngay taïi thôøi ñieåm mua.- Khoaûn cheânh leäch giöõa giaù mua traû chaäm vaøgiaù mua traû tieàn ngay ñöôïc haïch toaùn vaøo chi phí theo kyø haïn thanh toaùn, tröø khi soá cheânhleäch ñoù ñöôïc tính vaøo nguyeân giaù TSCÑ höõuhình (voán hoùa) theo quy ñònh cuûa Chuaån möïc“Chi phí ñi vay”.

314


TSCÑ höõu hình töï xaây döïng hoaëc töï cheá:Nguyeân giaù gồm:

- Giaù thaønh thöïc teá cuûa TSCÑ töï xaây döïng hoaëc töï cheá

- Chi phí laép ñaët, chaïy thöû

Tröôøng hôïp doanh nghieäp duøng saûn phaåm do mình saûnxuaát ra ñeå chuyeån thaønh TSCÑ:

Nguyeân giaù gồm:

- Chi phí saûn xuaát saûn phaåm

- Caùc chi phí tröïc tieáp lieân quan ñeán vieäc ñöa TSCÑ vaøotraïng thaùi saün saøng söû duïng.

315


TSCÑ höõu hình mua döôùi hình thöùc trao ñoåi:

Nguyeân giaù TSCÑ höõu hình mua döôùi hình thöùctrao ñoåi vôùi moät TSCÑ höõu hình khoâng töông töïhoaëc taøi saûn khaùc ñöôïc xaùc ñònh:- Theo giaù trò hôïp lyù cuûa TSCÑ höõu hình nhaän veà, - Hoaëc giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn ñem trao ñoåi, saukhi ñieàu chænh caùc khoaûn tieàn hoaëc töông ñöôngtieàn traû theâm hoaëc thu veà.

316

7.1. KEÁ TOAÙN TSCÑ HÖÕU HÌNH7.1.4. Chöùng töø keá toaùn

- Hoùa ñôn GTGT, hoùa ñôn baùn haøng;- Phieáu chi, UNC;- Hôïp ñoàng kinh teá;- Bieân baûn giao nhaän TSCÑ;- Bieân baûn thanh lyù TSCÑ;- Theû TSCÑ;- Bieân baûn ñaùnh giaù laïi TSCÑ;

317

7.1. KEÁ TOAÙN TSCÑ HÖÕU HÌNH7.1.5. Soå keá toaùn

- Hình thực kế toán nhật ký chung - Hình thực kế toán nhật ký-sổ cái - Hình thực kế toán chứng từ ghi sổ- Hình thực kế toán nhật ký chứng từ- Hình thực kế toán trên máy vi tính

318

7.1. KEÁ TOAÙN TSCÑ HÖÕU HÌNH

7.1.6. Taøi khoaûn söû duïngTK211 coù caùc TK caáp 2:

- TK2111: Nhaø cöûa, vaät kieán truùc;- TK2112: Maùy moùc, thieát bò;-TK2113: Phöông tieän vaän taûi, truyeàn daãn;- TK2114: Thieát bò, duïng cuï quaûn lyù;- TK2115: Caây laâu naêm, suùc vaät laøm vieäc vaø

cho saûn phaåm;- TK2118: TSCÑ khaùc

54

319

5.1. KEÁ TOAÙN TSCÑ HÖÕU HÌNH7.1.7. Phöông phaùp haïch toaùn7.1.7.1. Phöông phaùp haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuûyeáu veà taêng TSCÑ

211

241

133

111,112,331…Mua TSCĐ vaø caùc khoaûn CP

tröôùc khi söû duïng TSCÑ

TSCĐ phải qua quá trìnhlắp đặt lâu dài, FS nhiều CP

Đưa TS vàosử dụng

320

7.1. KEÁ TOAÙN TSCÑ HÖÕU HÌNH�Mua TSCĐ từ nước ngoaøi:

(2)(4)

(1)211111,112,331

3333

133(3)

33312

411 414,441

TSCĐ mua từ các quỹ chuyên dùng

321


VD: Mua 1 TSCĐHH từ nước ngoài, giá mua tính theo TGTT là 100.000.000 và chưa thanh toán tiền cho NB. Thuế NK phải nộp theo thuế suất 10%, thuế GTGT NK phải nộp theo thuế suất 5%. CP trước khi sử dụng được trả bằng TM là 2.000.000. TSCĐ này được mua sắm từ quỹ đầu tư phát triển.

322

(2) Trường hợp TSCĐ hữu hình theo phương thức trảchậm, trả góp:

Nợ TK 211 - Gía mua trả ngayNợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừNợ TK 142/242 – Chi phí trả trước dài hạn

Có TK 331 – Tổng giá thanh toán

- Khi mua TSCĐ hữu hình theo phương thức trả chậm, trả góp và đưa về sử dụng ngay cho SXKD, ghi:


Nợ TK 331 Có các TK 111, 112

Đ�nh kỳ, thanh toán ti�n cho ng��i bán, ghi:

323

Đ�nh kỳ, tính vào chi phí theo s� lãi tr� chm, tr� góp ph�i tr� ca t�ng kỳ, ghi:

Nợ TK 635Có TK 242

VD: Mua trả góp 1 thiết bị sản xuất, với giá trả ngay

chưa bao gồm thuế GTGT 880.000.000, thuế suấtthuế GTGT 10%. Tổng số tiền phải trả cho nhà cungcấp trong 3 năm là 1.168.000.000. Định kỳ mỗi

tháng, DN đã chuyển TGNH thanh toán cho nhàcung cấp, bắt đầu từ tháng này

324

(3) Trường hợp doanh nghiệp được tài trợ, biếu, tặng TSCĐ hữu hình

Các chi phí liên quan trực tiếp đến TSCĐ hữu hình được tài trợ, biếu, tặng tính vào nguyên giá, ghi:

N� TK 211 - TSCĐ h�u hìnhCó TK 711 – Thu nhp khácCó TK3331

N� TK 211 - TSCĐ h�u hìnhN� TK133

Có các TK 111, 112, 331, …

55

325

(4) Khi sử dụng SP do DN tự chế tạo để chuyển thành TSCĐHH sử dụng cho hoạt động SXKD

Nợ TK632Có TK155,154

Đồng thời ghi tăng TSCĐHH:Nợ TK211

Có TK512CP lắp đặt, chạy thử ,… liên quan đến TSCĐHH

Nợ TK211Có TK111,112,331,…

326

(5) Trường hợp TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi tương tự:

Nợ TK 211 - TSCĐ nhận về (GTCL TS mang trao đổi)Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ

Có TK 211 - TSCĐ hữu hình mang trao đổi

VD: Đem 1 máy photocopy Ricoh có nguyên giá45.000.000, đã khấu hao 40% đổi lấy một máyphotocopy Toshiba với hình thức trao đổi tương tự

327

(6) TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi với TSCĐ hữu hình không tương tự

Nợ TK 811 – Chi phí khác Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ (Giá trị đã khấu hao)

Có TK 211 - TSCĐ hữu hình (Nguyên giá)

- Khi giao TSCĐ hữu hình cho bên trao đổi, ghi:

- Đồng thời ghi tăng thu nhập do trao đổi, ghi:

Nợ TK 131 – Phải thu của khách hàng Có TK 711 – Thu nhập khác Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (TK 33311)

328

Nợ TK 211 - TSCĐ hữu hình Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (1332)

Có TK 131 – Phải thu khách hàng

- Khi nhận được TSCĐ hữu hình do trao đổi, ghi:

- Trường hợp phải thu thêm tiền do giá trị của TSCĐ đưađi trao đối lớn hơn giá trị giá trị của TSCĐ nhận đượcdo trao đổi;

Nợ các TK 111, 112 (Số tiền thu thêm)Có TK 131 – Phải thu của khách hàng

- Trường hợp phải trả tiền thêm do giá trị hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi nhỏ hơn giá trị hợp lý của TSCĐ nhậnđược do trao đổi

Nợ TK 131 – Phải thu của khách hàngCó các TK 111, 112,…

329

VD: Thực hiện hợp đồng trao đổi thiết bị sản xuất A có nguyên giá 1.150.000, đã khấu hao 40% đểlấy 1 thiết bị sản xuất B về DN, giá trị hợp lý củathiết bị A được 2 bên chấp thuận là 770.000 baogồm thuế GTGT 10% và giá trị của thiết bị B nhận về có giá chưa thuế 720.000, thuế suấtthuế GTGT 10%. Phần chênh lệch 2 bên thanhtoán bằng TGNH

330

(7) Trường hợp mua TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiếntrúc gắn liền với quyền sử dụng đất, đưa vào sử dụngngay cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, ghi:

Nợ TK 211 - TSCĐ hữu hình (chi tiết nhà cửa, vật kiến trúc)Nợ TK 213 - TSCĐ vô hình (chi tiết quyền sử dụng đất)Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có)

Có các TK 111, 112, 331,…

56

331

(8) CP phát sinh sau khi ghi nhận ban đầu liên quan đến TSCĐHH như sửa chữa, cải tạo, nâng cấp:- Khi ghi nhận ban đầu liên quan đến TSCĐHH như sửa chữa, cải tạo, nâng cấp:

Nợ TK241

Nợ TK133Có TK111,112,152,331,…

- Khi công việc sửa chữa, cải tạo, nâng cấp TSCĐ hoàn thành đưa vào sử dụng, nếu đủ đk để ghi tăng TSCĐ:

Nợ TK211

Có TK241 332

-Nếu không đủ điều kiện vốn hóa:

Nợ TK627,641,642 (Nếu giá trị nhỏ)Nợ TK242 (Nếu giá trị lớn phải phân bổ nhiều lần)

Có TK241

(9) Đ/v TSCĐHH tự XD hoặc tự chế, các CP không hợp lý như NVL lãng phí, các CP khác sử dụng vượt quá mức bình thường không được tính vào NG TSCĐ

Nợ TK111,138,334-Phần bồi thường của các tổ chức cá nhân

Nợ TK632Có TK241-XDCB DD (nếu tự XD)

Có TK154 (nếu tự chế)

333

(10) Khi DN nhận được TSCĐ do đơn vị cấp trên giaoNợ TK 211

Có TK 411-Giá trị còn lạiCó TK 214

Các CPFS trước khi sử dụng không tính vào NG mà được hạch toán vào CPSXKD

VD: Nhận 1 TSCĐ do cấp trên cấp có NG 50.000, đã khấu hao 15%. Chi phí tiếp nhận trả bằng tiền mặt 5.000

334

(11) Khi DN nhận vốn góp liên doanh TSCĐHH, căn cứ vào BB do hội đồng liên doanh

Nợ TK211Có TK411

(12) Khi công tác XDCB hoàn thành, bàn giao đưa TSCĐ vào sử dụng cho SXKD

Nợ TK211Có TK241

335

(13) TH đầu tư, mua sắm TSCĐ bằng quỹ phúc lợi, khi hoàn thành đưa vào sử dụng cho hoạt động VH, phúc lợi

Nợ TK211Có TK111,112,331,341

Đồng thời kết chuyển giảm quỹ phúc lợiNợ TK4312

Có TK4313

336

7.1.7.2. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu về giảm TSCĐ

B1. Ghi giảm TSCĐ đã nhượng bán:

Nợ TK 214 – Giá trị đã hao mònNợ TK 811 – Chi phí khác (Giá trị còn lại)

Có TK 211 - TSCĐ hữu hình (Nguyên giá)

B2. Số thu về nhượng bán TSCĐ,

Nợ các TK 111, 112, 131,…Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (Nếu có)Có TK 711 – Thu nhập khác

(1) Khi nhượng bán TSCĐ

57

337

B3. Các chi phí phát sinh do nhượng bán TSCĐ đượcphán ánh

Nợ TK 811 – Chi phí khácNợ TK133 – thuế GTGT

Có TK 111,112,331,….

(2) Khi TSCĐ giảm do thanh lýB1. Ghi giảm TSCĐ: tương tự như nhượng bán TSCĐ. Nếu TSCĐ đã khấu hao đủ

Nợ TK214Có TK211

B2. Các khoản chi phí phát sinh khi thanh lý:Nợ TK811Nợ TK133

Có TK111,112 338

B3. Khoản thu được do thanh lý TSCĐ:- Nếu thu được phế liệu, phụ tùng nhập kho:

Nợ TK152Có TK711

- Nếu thu bằng tiền do bán phế liệu, phụ tùng:Nợ TK111,112

Có TK711Có TK3331

339

VD: Thanh lý 1 TSCĐ có nguyên giá 600.000, đã khấu hao 90%. Giá trị thanh lý thu hồi được đã bán thu bằng TGNH 55.000 bao gồm thuếGTGT 10%. Chi phí thanh lý bao gồm:

- Phí dịch vụ môi giới trả bằng tiền gửi NH bao gồm thuế GTGT 10% là 6.600

- Công đập phá, di dời trả bằng tiền mặt : 1.000- Công cụ xuất dùng trị giá : 500

340

(3) Khi chuyển TSCĐ cho các đơn vị trực thuộc sẽ ghi:

Nợ TK136Nợ TK214

Có TK211,213(4) Khi kiểm kê phát hiện có TSCĐ thiếu chưa XĐ được nguyên nhân:


Có TK211

341

- Sau đó căn cứ vào quyết định xử lý phần giá trị còn lại


Có TK1381(5) Khi chuyển TSCĐ thành CCDC(a) Nếu TSCĐ có giá trị còn lại nhỏ thì tính hết vào CP của đối tượng sử dụng trong kỳ kế toán

Nợ TK623,627,641,642Nợ TK214

Có TK211 342

b) Nếu TSCĐ có giá trị còn lại lớn thì phải chuyển thành CP trả trước để phân bổ dần vào CP của các đối tượng sử dụng

Nợ TK142,242Nợ TK214

Có TK211- Sau đó phân bổ dần vào CP của các đối tượng sử dụng

Nợ TK623,627,641,642Có TK142,242

(6) Trường hợp nhượng bán TSCĐ HH dùng vào hoạt động văn háo, phúc lợi

58

343

- Căn cứ biên bản giao nhận TSCĐ để ghi giảm

TSCĐ nhượng bán:Nợ TK431 (4313)Nợ TK214

Có TK211- Đồng thời phản ánh số thu về nhượng bán TSCĐ

Nợ TK111,112Có TK431 (4312)Có TK3331

- Phản ánh số chi nhượng bán TSCĐNợ TK431 (4312)

Có TK111,112 344

7.2. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH VOÂ HÌNH

7.2.1. Khaùi nieämTSCÑ voâ hình laø taøi saûn khoâng coù hình thaùivaät chaát; xaùc ñònh ñöôïc giaù trò; do doanhnghieäp naém giöõ, söû duïng trong SXKD, cungcaáp dòch vuï hoaëc cho caùc ñoái töôïng khaùc thueâphuø hôïp vôùi tieâu chuaån ghi nhaän TSCÑ voâhình.

345

7.2.2. Tieâu chuaån ghi nhaänMoät taøi saûn ñöôïc ghi nhaän laø TSCÑ voâ hình phaûithoûa maõn ñoàng thôøi:+ Ñònh nghóa veà TSCÑ voâ hình; vaø+ 4 tieâu chuaån ghi nhaän sau:(1) Chaéc chaén thu ñöôïc lôïi ích kinh teá trong töônglai töø vieäc söû duïng taøi saûn ñoù;(2) Nguyeân giaù phaûi ñöôïc xaùc ñònh moät caùch ñaùngtin caäy;(3) Thôøi gian söû duïng öôùc tính treân 1 naêm;(4) Coù ñuû giaù trò theo quy ñònh hieän haønh.


346

7.2.3. Caùc nguyeân taéc tính giaù vaø phöông phaùp haïch

toaùn töông töï nhö TSCÑ höõu hình.

7.2.4. Chöùng töø keá toaùn

7.2.6. Taøi khoaûn söû duïng

Taøi khoaûn 213 - TSCÑ voâ hình

7.2.7. Phöông phaùp haïch toaùn


347

7.3. KEÁ TOAÙN KHAÁU HAO TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH 7.3.1. Caùc khaùi nieäm- Khaáu hao laø söï phaân boå moät caùch coù heä thoáng giaù trò phaûi khaáu hao cuûa TSCÑ trong suoát thôøi gian söû duïng höõu ích cuûa taøi saûn ñoù.- Giaù trò phaûi khaáu hao laø nguyeân giaù cuûa TSCÑ höõu hình ghi treân baùo caùo taøi chính, tröø (-) giaù trò thanh lyùöôùc tính cuûa taøi saûn ñoù.- Thôøi gian söû duïng höõu ích laø thôøi gian maø TSCÑ phaùt huy ñöôïc taùc duïng cho saûn xuaát, kinh doanh.- Giaù trò thanh lyù laø giaù trò öôùc tính thu ñöôïc khi heát thôøi gian söû duïng höõu ích cuûa taøi saûn, sau khi tröø chi phíthanh lyù öôùc tính.

348

7.3.2. Caùc phöông phaùp khaáu hao- Phöông phaùp khaáu hao ñöôøng thaúng:- Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö giaûm daàn; - Phöông phaùp khaáu hao theo soá löôïng saûn phaåm.

7.3. KEÁ TOAÙN KHAÁU HAO TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH

59

349

12

Möùc trích khaáu hao trungbình haøng naêm

=Möùc trích haáuhao trung bìnhhaøng thaùng

Thôøi gian söû duïng

Nguyeân giaù TSCÑ=

Möùc trích khaáuhao trung bìnhhaøng naêm cuûa

TSCÑ

a. Phöông phaùp khaáu hao ñöôøng thaúng


350


Tyû leä khaáuhao

nhanhxGiaù trò coøn laïi

cuûa TSCÑ=Möùc trích khaáuhao haøng naêmcuûa TSCÑ

Heä soá ñieàuchænhx

Tyû leä khaáu hao TSCÑtheo phöông phaùp

ñöôøng thaúng=Tyû leä khaáu hao

nhanh (%)

2,5T > 6 naêm2,04 < T < hoaëc = 6 naêm1,5T < hoaëc = 4 naêm

Heä soá ñieàu chænhThôøi gian söû duïng TSCÑ- Heä soá ñieàu chænh

b. Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö giaûm daàn

351


Möùc trích khaáuhao bình quaântính cho 1 ñônvò saûn phaåm

x

Soá löôïng saûnphaåm saûnxuaát trongthaùng(naêm)

=

Möùc tríchkhaáu haotrong thaùng(naêm) cuûaTSCÑ

Saûn löôïng theo coângsuaát thieát keá

Nguyeân giaù TSCÑ

=

Möùc trích khaáu haobình quaân tínhcho 1 ñôn vò saûn

phaåm

c. Phöông phaùp khaáu hao theo soá löôïng saûn phaåm

352

7.3. KEÁ TOAÙN KHAÁU HAO TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH7.3.3. Chöùng töø keá toaùn- Baûng tính khaáu hao- Baûng phaân boå khaáu hao7.3.4. Soå keá toaùn- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính

353

7.3.5. Taøi khoaûn söû duïng

TK 214 “Hao moøn TSCÑ”7.3.6. Phöông phaùp haïch toaùn

214 623,627,641,642…

(1) Trích khaáu hao haøng thaùng


(2a) Möùc KHTSCÑ giaûm so vôùi soá ñaõ trích trong naêm, soá cheânh leäch khaáu hao giaûm

(2b) Möùc KHTSCÑ taêng so vôùi soá ñaõ trích trong naêm,

soá cheânh leäch khaáu hao taêng

354


(3) Neáu DN phaûi noäp khaáu hao do nhaø nöôùc hoaëc caáp treân seõ ghi:

Nôï TK411Coù TK111,112,336

(4) Ñ/v TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng söï nghieäp, döï aùn khi tính hao moøn vaøo thôøi ñieåm cuoái naêm TC


(5) Ñ/v TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng phuùc lôïi, khi tính hao moøn vaøo thôøi ñieåm cuoái naêm TC

Nôï TK431 (4313)Coù TK214

60

355

7.4. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH

7.4.1. Khaùi nieämThueâ taøi chính laø thueâ taøi saûn maø beân chothueâ coù söï chuyeån giao phaàn lôùn ruûi ro vaø lôïiích gaén lieàn vôùi quyeàn sôû höõu taøi saûn cho beânthueâ. Quyeàn sôû höõu taøi saûn coù theå chuyeångiao vaøo cuoái thôøi haïn thueâ.7.4.2. Tieâu chuaån ghi nhaän

- Ñeå ñöôïc coi laø thueâ taøi chính khi hôïp ñoàng thueâ thoûa maõn ít nhaát 1 trong 5 ñieàu kieän:

356


1. Beân cho thueâ chuyeån giao quyeàn sôû höõu TS chobeân thueâ khi heát thôøi haïn thueâ;

2. Taïi thôøi ñieåm khôûi ñaàu thueâ TS, beân thueâ coùquyeàn löïa choïn mua laïi TS thueâ vôùi möùc giaùöôùc tính thaáp hôn giaù trò hôïp lyù vaøo cuoái thôøihaïn thueâ;

3. Thôøi haïn thueâ toái thieåu phaûi chieám phaàn lôùn thôøi gian söû duïng kinh teá cuûa TS cho duø khoâng coù söïchuyeån giao quyeàn sôû höõu;

357

4. Taïi thôøi ñieåm khôûi ñaàu thueâ, giaù trò hieän taïi cuûakhoaûn thanh toaùn tieàn thueâ toái thieåu chieám phaànlôùn (töông ñöông) giaù trò hôïp lyù cuûa TS thueâ;

5. TS thueâ thuoäc loaïi chuyeân duøng maø chæ coù beân

thueâ coù khaû naêng söû duïng khoâng caàn coù söï thayñoåi, söûa chöõa lôùn naøo.


358

7.4. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH- Hôïp ñoàng thueâ TS cuõng ñöôïc coi laø hôïp ñoàng thueâ taøichính neáu thoûa maõn ít nhaát moät trong ba (3) tröôøng hôïpsau:a. Neáu beân thueâ huûy hôïp ñoàng vaø ñeàn buø toån thaát phaùtsinh lieân quan ñeán vieäc huûy hôïp ñoàng cho beân cho thueâ;b. Thu nhaäp hoaëc toån thaát do söï thay ñoåi giaù trò hôïp lyùcuûa giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn thueâ gaén vôùi beân thueâ;c. Beân thueâ coù khaû naêng tieáp tuïc thueâ laïi TS sau khi heáthaïn hôïp ñoàng thueâ vôùi tieàn thueâ thaáp hôn giaù thueâ thòtröôøng.

359


7.4.3. Caùc nguyeân taéc haïch toaùn veà TSCÑ thueâ taøi chính

(1) Taïi thôøi ñieåm nhaän TS thueâ, beân thueâ ghi nhaän giaù tròTS thueâ taøi chính vaø nôï goác phaûi traû baèng vôùi giaù trò hôïplyù cuûa TS thueâ.

Neáu giaù trò hôïp lyù cuûa TS thueâ > giaù trò hieän taïi cuûa khoaûnthanh toaùn tieàn thueâ toái thieåu => ghi theo giaù trò hieän taïi

cuûa khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ toái thieåu.

360


7.4.3. Caùc nguyeân taéc haïch toaùn veà TSCÑ thueâ taøi chính

- Tröôøng hôïp trong hôïp ñoàng thueâ ghi roõ soá nôï goác phaûi

traû baèng giaù trò hôïp lyù TS thueâ thì TS thueâ vaø nôï phaûi traû

ñöôïc ghi theo cuøng giaù trò naøy.

- Giaù trò hôïp lyù hoaëc giaù trò hieän taïi cuûa khoaûn thanh toaùn

tieàn thueâ toái thieåu ghi nhaän giaù trò TS thueâ taøi chính laø giaù

chöa coù thueá GTGT.

61

361

7.4. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH(2) Caùc chi phí tröïc tieáp phaùt sinh ban ñaàu lieân quan ñeánhoaït ñoäng thueâ taøi chính ñöôïc tính vaøo nguyeân giaù cuûa taøisaûn thueâ.(3) Khoaûn thanh toaùn tieàn thueâ taøi saûn thueâ taøi chính phaûiñöôïc chia ra thaønh chi phí taøi chính vaø khoaûn phaûi traû nôïgoác töøng kyø. Tröôøng hôïp soá thueá GTGT do beân cho thueâ ñaõ traû khimua TSCÑ maø beân thueâ phaûi hoaøn laïi thì soá tieàn laõi phaûitraû goàm caû soá laõi tính treân soá thueá GTGT maø beân thueâchöa traû cho beân cho thueâ.

362

7.4. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH(4) Beân thueâ coù traùch nhieäm tính, trích khaáu haoTSCÑ vaøo chi phí saûn xuaát, kinh doanh theo ñònhkyø.Neáu khoâng chaéc chaén beân thueâ seõ coù quyeàn sôûhöõu TS khi heát haïn hôïp ñoàng thueâ thì TS thueâ seõñöôïc khaáu hao theo thôøi haïn thueâ.(5) Tröôøng hôïp laõi thueâ taøi chính ñuû ñieàu kieänñöôïc voán hoùa vaøo giaù trò taøi saûn dôû dang thì thöïchieän theo chuaån möïc “chi phí ñi vay”.

363


7.4.4. Chöùng töø keá toaùn - Caùc hoùa ñôn- Phieáu chi, UNC- HÑKT- Bieân baûn giao nhaän TSCÑ7.4.5. Soå keá toaùn7.4.6. Taøi khoaûn söû duïngTaøi khoaûn 212 – TSCÑ thueâ taøi chính

364

7.4. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN COÁ ÑÒNH THUEÂ TAØI CHÍNH7.4.7. Phöông phaùp haïch toaùn

342

244

111,112142

(2) Khi chi tiê�n öùng tröôùc khoaûn tieàn thueâ TC, kyù quyõ ñaûm baûo vieäc thueâ TS

(1) Khi FS caùc CP tröïc tieáp ban ñaàu lq ñeán TS thueâ TC tröôùc khi nhaän TS thueâ nhö: ñaøm phaùn, kyù keát hôïp ñoàng

365

7.4.7. Phöông phaùp haïch toaùn

(3) Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû veà thueâ TC xaùc ñònh theo giaù muachöa thueá GTGT maø beân cho thueâ ñaõ traû khi mua TSCÑ ñeå cho thueâ

3.1. Khi nhaän TSCÑ thueâ TC keá toaùn caên cöù vaøo hôïp ñoàng thueâ TS vaø caùc ctöø coù lq phaûn aùnh

212342

315

(3.1) Khi nhaän TSCÑ thueâ TC


366


� (3.2) Chi phí tröïc tieáp ban ñaàu lq ñeán hoaït ñoäng thueâ TC ñöôïc ghi nhaän vaøo NG TSCÑ thueâ TC

212142

111,112

(a) Chi phí traû tröôùc

(b) Soá CP tröïc tieáp lq ñeán hoaït ñoäng thueâ FS khi nhaän TS thueâ TC

62

367

(3.3) Cuoái nieân ñoä keá toaùn, xaùc ñònh soá nôï goác thueâ taøichính ñeán haïn traû trong nieân ñoä keá toaùn tieáp theo

342315

(3.3)


368

(3.4) Ñònh kyø, nhaän ñöôïc hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ taøi chính

(3.4.1) Tröôøng hôïp TSCÑ thueâ taøi chính thuoäc ñoái töôïng chòu thueáGTGT theo PP khaáu tröø

� - Khi xuaát tieàn traû nôï goác, tieàn laõi thueâ vaø thueá GTGT cho ñôn vòthueâ:

635

315

133

(laõi)

(thueá GTGT)

111,112

(nôï goác)


369

- Khi nhaän hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ TS nhöng DN chöathanh toaùn, caên cöù vaøo hoaù ñôn phaûn aùnh:

635315

133

(laõi)

(thueáGTGT)


370

(3.4.2) Tröôøng hôïp TSCÑ thueâ taøi chính thuoäc ñoái töôïngchòu thueá GTGT theo PP tröïc tieáp

- Khi thanh toaùn caên cöù vaøo hoaù ñôn phaûn aùnh:

635

315

623,627,641..

(laõi)

(thueá GTGT)

111,112

(nôï goác)


371


- Khi nhaän hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ TS nhöng DN chöa thanh toaùn:

635315

623,627,641,642

(laõi)

(thueáGTGT)

372

(4) Tröôøng hôïp nôï goác phaûi traû veà thueâ TC xaùc ñònh theo giaù mua coùthueá GTGT maø beân cho thueâ ñaõ traû khi mua TSCÑ ñeå cho thueâ:

(4.1) Khi nhaän TSCÑ thueâ TC beân ñi thueâ nhaän nôï caû soá thueá GTGT do beân cho thueâ ñaõ traû khi mua TSCÑ ñeå cho thueâ maø beân thueâ phaûi hoaøn traû laïi cho beân cho thueâ, keá toaùn caên cöù vaøo hôïp ñoàng thueâ TC vaø caùc ctöø lieân quan

212342

315 138

2.000

200

1980

220


63

373


(4.2) Chi phí tröïc tieáp ban ñaàu ñöôïc ghi nhaän vaøo NG TSCÑ thueâ TC:

212142

111,112

(a) Chi phí traû tröôùc

(b) Soá CP tröïc tieáp lq ñeán hoaït ñoäng thueâ TC khi nhaän TS thueâ TC

374

(4.3) Cuoái nieân ñoä keá toaùn, caên cöù vaøo hôp ñoàng thueâ TC ïxaùc ñònh soá nôï goác thueâ taøi chính ñeánhaïn traû trong nieân ñoä keá toaùn tieáp theo

342315

(4.3)


375

(4.4) Ñònh kyø, nhaän ñöôïc hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ TC:

� (4.4.1) Khi chi tieàn traû nôï goác vaø tieàn laõi thueâ TS cho ñôn vò cho thueâ:

635

315

(laõi)

(Nôï goác phaûi traûgoàm caûthueá

GTGT)

111,112


376

(4.4.2) Caên cöù vaøo hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ phaûn aùnh soáthueá GTGT phaûi thanh toaùn cho beân cho thueâ :

133

627,641,642

(a)Thueá GTGT tínhtheo PP khaáu tröø

138

(b)Thueá GTGT tínhtheo PP tröïc tieáp


377


(4.4.3) Khi nhaän hoùa ñôn thanh toaùn tieàn thueâ TS nhöng DN chöa thanh toaùn:

635315

(laõi)

378


(5) Khi traû phí cam keát söû duïng voán phaûi traûcho beân cho thueâ TS:

111,112635

64

379

(6) Ñònh kyø, trích khaáu hao TSCÑ thueâ taøichính vaøo CPSXKD

623,627,641,..

214(2142)

(6)


380

(7) Khi traû laïi TSCÑ thueâ taøi chính theo quy ñònhcuûa hôïp ñoàng thueâ cho beân cho thueâ

2142212

(7)


381

(8) Tröôøng hôïp trong hôïp ñoàng thueâ taøi saûn quy ñònh beân ñithueâ chæ thueâ heát moät phaàn giaù trò taøi saûn, sau ñoù mua laïithì khi nhaän chuyeån giao quyeàn sôû höõu taøi saûn keá toaùn ghi:

� Khi chuyeån töø taøi saûn thueâ taøi chính sang taøi saûn thuoäc sôûhöõu

211212

(8a)


382

�Soá tieàn traû khi mua laïi TSCÑ thueâ taøi chính

211111,112

(8b)


383

�Ñoàng thôøi chuyeån giaù trò hao moøn

21422141

(8c)


384

(9) Keá toaùn giao dòch baùn vaø thueâ laïi TS laø thueâ taøi chính(9.1) Tröôøng hôïp giao dòch baùn vaø thueâ laïi vôùi giaù baùn taøi saûn cao

hôn giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ(9.1.1) Khi hoaøn taát thuû tuïc baùn TS, caên cöù vaøo hoaù ñôn vaø caùc

chöùng töø lieân quan

111,112,131711(giaù trò coøn laïi)

3387

3331

(cheâch leäch giaù baùn lôùnhôn giaù trò coøn laïi)

(thueá GTGT)


65

385

�Ñoàng thôøi, ghi giaûm TSCÑ

811

214

(giaù trò coønlaïi)

(hao moøn)

211


386


(9.1.2) Caùc buùt toaùn ghi nhaän TS thueâ vaø nôï phaûi traûveà thueâ TC, traû tieàn thueâ töøng kyø thöïc hieän gioáng nhö ñaõ trình baøy ôû treân.

(9.1.3) Ñònh kyø, keá toaùn trích KHTSCÑ thueâ TC vaøo CPSXKD:

627,641,6422142

387

�Ñònh kyø, keát chuyeån cheânh leäch lôùn hôn giöõa giaù baùnvaø giaù trò coøn laïi cuûa TSCÑ baùn vaø thueâ laïi ghi giaûm CPSXKD

3387623,627,641,..


388

(9.2) Tröôøng hôïp giao dòch baùn vaø thueâ laïi vôùi giaù thaáp hôn giaù tròcoøn laïi cuûa TSCÑ

(9.2.1) Khi hoaøn taát thuû tuïc baùn TS, caên cöù vaøo hoaù ñôn vaø chöùng töø lieân quan

111,112,131711(giaù trò coøn laïi)

3331

(thueá GTGT)


389

�Ñoàng thôøi ghi giaûm TSCÑ

211(giaù baùn TS)

811

242

214

(cheâch leäch giaù baùn nhoûhôn giaù trò coøn laïi)

(hao moøn)


390

(9.2.2) Caùc buùt toaùn ghi nhaän TS thueâ vaø nôï phaûi traû veà thueâ TC, traûtieàn thueâ töøng kyø tính vaø trích khaáu hao TSCÑ thueâ TC gioáng nhöñaõ trình baøy ôû treân.

(9.2.3) Ñònh kyø, KC soá cheânh leäch nhoû hôn giöõa giaù baùn vaø giaù trò coønlaïi cuûa TSCÑ baùn vaø thueâ laïi ghi taêng CPSXKD trong kyø

623,627,641,…242


66

391

CHÖÔNG 8KEÁ TOAÙN CHI PHÍ KINH DOANH

CHI PHÍ THUEÁ THU NHAÄP DOANH NGHIEÄP VAØ XAÙC ÑÒNH KEÁT QUAÛ KINH DOANH

392

MUÏC TIEÂU

Sau khi nghieân cöùu chöông 8, sinh vieân seõ naém ñöôïc caùc khaùi nieäm, nguyeân taéc, phöông phaùp tính vaø haïch toaùn veà caùc khoaûn chi phí kinh doanh ñeåtaïo ra doanh thu goàm: giaù voán haøng baùn, chi phítaøi chính, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp vaø chi phí thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Ñaëc bieät hieåu bieát ñöôïc cô sôû tính thueá, ñoái töôïng chòu thueá TNDN hieän haønh vaø thueá TNDN hoaõn laïi.

393

8.1.1. Chöùng töø- Phieáu xuaát kho; - Baûng toång hôïp NXT- Baûng phaân boå giaù voán- Caùc chöùng töø keá toaùn khaùc coù lieân quan8.1.2. Soå keá toaùn- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính 39

3

8.1. KEÁ TOAÙN GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN

394


8.1.3. Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 632, khoâng coù soá dö cuoái kyø.

TK 632 "Giaù voán haøng baùn“

- Trò giaù voán cuûa thaønh phaåm ñaõ ñöôïc xaùc ñònh laø tieâu thuïtrong kyø

-Trò giaù voán cuûa thaønh phaåm SX xong nhaäp kho vaø dòch vuïñaõ hoaøn thaønh (KKÑK)

-Hoaøn nhaäp DP giaûm giaùñaàu tö chöùng khoaùn

- Cuoái kyø keá toaùn KC toaøn boä CPTC vaø caùc khoaûn loã

- KC CPHÑTC phaùt sinh trong kyø ñeå xaùc ñònh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh

Toång soá phaùt sinh nôï Toång soá phaùt sinh coù

39539

5

Sô ñoà 8.1: Moät soá phöông phaùp haïch toaùn keá toaùn giaùvoán haøng baùn (Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân):

TK 632 - Giaù voán haøng baùn

154, 155

154

152, 153, 156, 138

241, 154

155(1)

(4a)

(4b)

(4c)

(4d)

(3)

159

159(4d)

911(5)

8.1. KEÁ TOAÙN GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙNMoät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu

396

�Sô ñoà 8.2: Moät soá phöông phaùp haïch toaùn keá toaùn giaù voán haøng baùn (Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø):

396

154, 155, 156, 157

631 ...

155, 156, 157(1)

(2)

(3)

911

(4)

632


67

397

8.2.1. Chöùng töø- Phieáu tính laõi

- HÑ baùn haøng, HÑ GTGT- Caùc chöùng töø khaùc coù lieân quan8.2.2. Soå keá toaùn

- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính

397

8.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TAØI CHÍNH

398

8.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TAØI CHÍNH8.2.3. Taøi khoaûn söû duïng: �Taøi khoaûn 635 – “ Chi phí hoaït ñoäng taøi chính”

- Caùc CP cuûa HÑTC

- Caùc khoaûn loã do thanh lyù caùc khoaûn ÑTNH

- Caùc khoaûn loã veà CLTG ngoaïi teäFS thöïc teá

- Khoaûn loã FS khi baùn ngoaïi teä

- DP giaûm giaù ñaàu tö chöùng khoaùn

- CP ñaát chuyeån nhöôïng, cho thueâ CSHT ñöôïc XÑ laø tieâu thuï

-Hoaøn nhaäp DP giaûm giaù ñaàu töchöùng khoaùn

- Cuoái kyø keá toaùn KC toaøn boäCPTC vaø caùc khoaûn loã

- KC CPHÑTC phaùt sinh trong kyø ñeå xaùc ñònh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh


399

�Sô ñoà 8.3: Keá toaùn chi phí hoaït ñoäng taøi chính

399

TK 635 - Chi phí hoaït ñoäng taøi chính111, 112, 141,...

111, 112, 341, ...

129, 229

111, 112, 131

911(1a, 1c, 1d)

(1b)

(1e)

(1f)

(1h)

(2a)

1112, 1122

8.2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ TAØI CHÍNH

8.2.4. Moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu

400

8.3.1. Chöùng töø- Baûng löông, baûng phaân boå tieàn löông- PXK vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï,…, baûng phaân boåvaät lieäu, coâng cuï duïng cuï;- Baûng phaân boå chi phí traû tröôùc, chi phí chôø keát chuyeån;- Baûng phaân boå khaáu hao TSCÑ;- Hoùa ñôn GTGT/ HÑ baùn haøng phuïc vuï cho coâng vieäc baùn haøng.

400

8.3. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ BAÙN HAØNG

401

8.3.2. Soå keá toaùn- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính


402

8.3.3. Taøi khoaûn söû duïng: TK 641 “Chi phí baùn haøng”

- Caùc chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán quaù trình baùn saûn phaåm, haøng hoùa, cung caáp dòch vuï.

- Caùc khoaûn ghi giaûm chi phí baùn haøng (neáu coù)

- KC chi phí baùn haøng phaùt sinh trong kyø ñeå xaùc ñònh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh



68

403

�Sô ñoà 8.4: Moät soá phöông phaùp haïch toaùn keátoaùn chi phí baùn haøng:

403

153, 142, 242

TK 641

338

152

214

111, 112(1a)

(1b)

(1c)

(1d)

(1e)

(1f)

(2a)

111, 112, 331, ...

352(2b)

133

911(2c)

334



404

8.4.1. Chöùng töø- Baûng löông, baûng phaân boå tieàn löông- PXK vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï,…, baûng phaân boå vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï;- Baûng phaân boå chi phí traû tröôùc, chi phí chôøkeát chuyeån;- Baûng phaân boå khaáu hao TSCÑ;- Hoùa ñôn GTGT/ HÑ baùn haøng phuïc vuï cho coâng vieäc quaûn lyù doanh nghieäp.

404

8.4. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP

405

8.4.2. Soå keá toaùn - Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính


406

8.4.3. Taøi khoaûn söû duïng:� TK 642 “Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp”


- Taäp hôïp chi phí quaûn lyùdoanh nghieäp thöïc teá phaùt sinh trong kyø

- Caùc khoaûn ghi giaûm chi phí quaûn lyù (neáu coù)

- KC chi phí quaûn lyù doanh nghieäp phaùt sinh trong kyøñeå xaùc ñònh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh


407

�Sô ñoà 8.5: Moät soá phöông phaùp haïch toaùn keátoaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp

407

334

338

152, 111, 112, 331, ...

153, 142, 242, ...

111, 112, 1388(1a)

(1b)

(1c)

(1d)

(1f), (1i)

(2a)

111, 112, 331, ...

352(2b)

133

133

TK 642

911(2c)



408

8.5.1. Khái niệm, phương pháp tính8.5.1.1. Khái niệm

Thuế thu nhập hiện hành là số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp (hoặc thu hồi được) tính trên thu nhập chịu thuế và thuếsuất thuế thu nhập doanh nghiệp của năm hiện hành.

8.5.1.2. Phương pháp tính:

Thuế thu nhập hiện hành=Thu nhập chịu thuế (theo Luật thuế TNDN)xThuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành

408

8.5. KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DN HIỆN HÀNH

69

409


VD: Năm 2007 Cty A&A có lợi nhuận kế toán: 100.000.000đ. Biết trong năm 2007, Cty có trích chi phí sửa chữa lớn TSCĐ 10.000.000đ.

YC: Tính chi phí thuế TNDN hiện hành

410

8.5.2. Chöùng töø keá toaùn- Ca�c tơL khai thueá taïm noäp/ quyeát toaùn thueá

TNDN haøng naêm- Thoâng baùo thueá vaø bieân lai noäp thueá- Caùc chöùng töø keá toaùn coù lieân quan khaùc

410


411

8.5.3. Soå keá toaùn vaø hình thöùc ghi soå- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù soå caùi- Hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chöùng töø- Hình thöùc keá toaùn chöùng töø ghi soå- Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính


412

8.5.4. Taøi khoaûn söû duïng Tài khoản 8211 – Chi phí thuế TNDN hiện hành


- Thueá TNDN phaûi noäp tính vaøo CP thueá TNDN hieän haønh phaùt sinh trong naêm

- Thueá TNDN cuûa caùc naêm tröôùc phaûi noäp boå sung do phaùt hieän sai soùt khoâng troïng yeáu cuûa caùc naêm tröôùc ñöôïc ghi taêng CP thueáTNDN hieän haønh cuûa naêm hieän taïi

- Soá thueá TNDN thöïc teá phaûi noäp trong naêm < soá thueá TN taïm phaûi noäp ñöôïc giaûm tröøvaøo CP thueá TNDNHH ñaõ ghi nhaän trong naêm;- Soá thueá TNDN phaûi noäp ñöôïc ghi giaûm do phaùt hieän sai soùt khoâng troïng yeáu cuûa caùc naêm tröôùc ñöôïc ghi giaûm CP thueá TNDNHH trong naêm hieän taïi- KC chi phí thueá TNDNHH vaøo beân Nôï TK911 ñeå xaùc ñònh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh

41341

3

3334 8211 3334

(2a), (2b)

911

(1a), (1b), (1c)

(1d) (2c)911

8.5.5. Một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếuSơ đồ 8.6: Một số nghiệp vụ chủ yếu liên quan chi phíthuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành:

8.5. KÊ � TOA �N THUÊ � THU NHÂ 3P DN HIÊ 3N HA LNH

414


7.1.5. Một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu

(1) Kế toán FS tăng CP thuế TNDN hiện hành(1a) Hàng quý, khi XĐ thuế TNDN tạm phải nộp theo quy định của luật thuế TNDN, kế toán PA số thuế TNDN tạm phải nộp nhà nước vào CP thuế TNDN hiện hành:

Nợ TK8211Có TK3334

- Khi nộp thuế TNDN vào NSNN Nợ TK3334

Có TK111,112

70

415


(1b) Cuối năm tài chính, căn cứ vào số thuế TNDN thực tế phải nộp:- Nếu số thuế TNDN thực tế phải nộp trong năm > số thuế TNDN tạm phải nộp, kế toán pa bổ sung số thuế TNDN còn phải nộp:



Có TK111,112 416


(1c) TH phát hiện sai sót không trọng yếu của các năm trước lq đến khoản thuế TNDN của các năm trước, DN được hạch toán tăng (hoặc giảm) số thuế TNDN phải nộp của các năm trước vào CP thuế TNDN HH của năm phát hiện sai sót.- TH thuế TNDN HH của các năm trước phải nộp bổ sung do phát hiện sai sót không trọng yếu của các năm trước được ghi tăng CP thuế TNDNHH của năm hiện tại:



Có TK111,112

417


(1d) Cuối kỳ kế toán, KC CP thuế TNDN HH, nếu TK8211 có số FS Nợ < SFS Có, thì số chênh lệch ghi:


418


(2) Kế toán FS giảm CP thuế TNDN HH(2a) Cuối năm TC, căn cứ vào số thuế TNDN thực tế phải nộp:Nếu số thuế TNDN thực tế phải nộp trong năm < số thuế TNDN tạm phải nộp, thì số chênh lệch kế toán ghi giảm CP số thuế TNDN HH:


419


(2b) TH số thuế TNDN phải nộp được ghi giảm do phát hiện sai sót không trọng yếu của các năm trước được ghi giảm CP thuế TNDN HH trong năm hiện tại:


(2c) Cuối kỳ kế toán, KC CP thuế TNDN HH, nếu TK8211 có số FS Nợ > SFS Có, thì số chênh lệch ghi:


420

8.6.1. Các khái niệm, cở sở và phương pháp tính tài sản thuế TNDN hoãn lại

�Tài sản thuế thu nhập hoãn lại là thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ được hoàn lại trong tương lai tính trên các khoản.

�M�t là Chênh lệch tạm thời được khấu trừ, hai là Giá trị được khấu trừ chuyển sang các năm sau của các khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng và ba là Giá trị được khấu trừ chuyển sang các năm sau của các khoản ưu đãi thuế chưa sửdụng.

8.6. KEÁ TOAÙN TAØI SAÛN THUEÁ THU NHAÄP HOAÕN LAÏI

71

421

8.6.1.1. Tài sản thuế TN hoãn lại phát sinh từ chênh

lệch tạm thời được khấu trừ

a. Khái niệm

� Chênh lệch tạm thời là khoản chênh lệch giữa giá

trị ghi sổ của các khoản mục tài sản hay nợ phải trả

trong Bảng cân đối kế toán với cơ sở tính thuế thu

nhập của các khoản mục này.

� Chênh lệch tạm thời được khấu trừ hoặc chênh

lệch tạm thời phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.


422

b. Cơ sở xác định chênh lệch tạm thời được khấu trừ

(1) Chi phí trích trước:- Trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ;- Trích trước chi phí lãi vay trả sau - dài hạn (gồm cảlãi trái phiếu trả).

(2) Chi phí khấu hao TSCĐ theo kế toán lớn hơn theo thuế:

(3) Các khoản dự phòng phải trả:

- Bảo hành sản phẩm;- Tái cơ cấu doanh nghiệp;- Các hợp đồng có rủi ro lớn;- Khác.


423

Taøi saûn thueá thu nhaäp hoaõn laïi tính treân cheânh leäch taïm thôøi ñöôïc khaáu tröø

=Cheânh leäch

taïm thôøi ñöôïc

khaáu tröø

x Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp

hieän haønh


c. Phöông phaùp xaùc ñònh taøi saûn thueá thu nhaäp hoaõn laïi töø cheân h leäch taïm thôøi ñöôïc khaáu tröø

424

8.6.1.2. Tài sản thuế TNDN hoãn lại phát sinh từ giá

trị được khấu trừ chuyển sang các năm sau của các

khoản lỗ tính thuế chưa sử dụng

a. C� s� xác đ�nh giá tr� đ��c kh�u tr� chuy�n sang

các năm sau ca các kho�n l� tính thu� ch�a s!

d"ng:

Cuối năm tài chính, căn cứ vào số lỗ hoạt động kinh

doanh được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế các năm

tiếp sau theo quy định chuyển lỗ của luật thuế TNDN.


425

b. Ph��ng pháp xác đ�nh tài s�n thu�thu nhp hoãn l#i phát sinh t� các kho�n l� ch�a s! d"ng

Taøi saûn thueá thu nhaäp hoaõn laïi tính treân caùc khoaûn loã tính thueá chöa söû

duïng

= Giaù trò ñöôïc khaáu tröø vaøo caùc naêm tieáp sau cuûa caùc khoaûn loã tính thueá chöa söû

duïng

xThueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp hieän haønh


426

8.6.1.3. Tài sản thuế TNDN hoãn lại phát sinh từ các

khoản ưu đãi thuế chưa sử dụng

a. Cơ sở xác định giá trị các khoản ưu đãi thuế chưa sử

dụng

b. Phương pháp xác định giá trị tài sản thuế thu nhập

hoãn lại phát sinh từ các khoản ưu đãi thuế chưa sử

dụng:Taøi saûn thueá thu

nhaäp hoaõn laïi tính treân caùc khoaûn öu ñaõi thueá chöa söû

duïng

=

Giaù trò ñöôïc khaáu tröø cuûa caùc khoaûn öu ñaõi thueá chöa

söû duïng

x

Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp hieän haønh


72

427

8.6.2. Chứng từ8.6.3 Sổ kế toán 8.6.4 Tài khoản sử dụng

Tài khoản 8212 – Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại

Tài khoản 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại


428

�Sơ đồ 7.1:243

243(1)

(3)

8212



429

8.7.1. Khái niệm, phương pháp tính

Thuế thu nhập hoãn lại phải trả là thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ phải nộp trong tương lai tính trên các khoản

chênh lệch tạm thời phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm hiện hành.

- Phương pháp tính:

Thueá thu nhaäp hoaõn laïi phaûi traû

=

Toång cheânh leäch taïm thôøi chòu thueá phaùt sinh trong

naêm

x

Thueá suaát thueáthu nhaäp doanh

nghieäp hieän haønh

8.7. KEÁ TOAÙN THUEÁ THU NHAÄP HOAÕN LAÏI PHAÛI TRAÛ

430

8.7.2. Chứng từ8.7.3. Sổ kế toán sử dụng

8.7.4. Tài khoản sử dụng

Tài khoản 347 – “Thuế thu nhập hoãn lại phải trả”

8.7. KEÁ TOAÙN THUEÁ THU NHAÄP HOAÕN LAÏI PHAÛI TRAÛ

431

S� đ$ 8.7: Tóm tắt sơ đồ hạch toán chi phí thuế thu nhập lại (TNHL):

PSNôï 8212>PSCoù 8212

8212 243347

Giaûm CP thueáTNHL do

TSPsinh>TSH.nhaäp

Giaûm CP thueá thu nhaäp hoaõn laïi (TNHL)do

PTraû thueá TNHLPsinh< PTraûthueá TNHLH.nhaäp

Taêng CP thueáTNHL do

PTPsinh>PTH.Nnaäp

Taêng CP thueá thu nhaäp hoaõn laïi (TNHL)do

TS theáu TNHLPsinh< TS thueá TNHLH.nhaäp

911

PSNôï 8212<PSCoù 8212

8.7. KEÁ TOAÙN THUEÁ THU NHAÄP HOAÕN LAÏI PHAÛI TRAÛ8.7.5. Moät soá ngheäp vuï kinh teá phaaùt sinh chuû yeáu

432

8.8.1. Khái niệmKết quả hoạt động kinh doanh của doanh

nghiệp bao gồm kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và kết quả thu nhập khác.

8.8.2. Chứng từ8.8.3. Sổ kế toán:8.8.4. Kết cấu của TK 911TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh

8.8. KEÁ TOAÙN XAÙC ÑÒNH KEÁT QUAÛ KINH DOANH

73

433

�Sơ đồ số 8.8: Một số nghiệp vụ chủ yếu liên quan đến xác định kết quả kinh doanh:

TK 911 511, 512

515, 711

632

635, 811

641

642

8211

8212

421

8212

(2)

(4) (3)

(5) (6b)

(6a)(9b)

(7)

(8)421

(9a)

(1)

8.8. KEÁ TOAÙN XAÙC ÑÒNH KEÁT QUAÛ KINH DOANH


434

CHƯƠNG 9

BÁO CÁO TÀI CHÍNH

435

Biết thiết lập: �Bảng cân đối kế toán, �Báo cáo kết quả hoạt động kinh

doanh, �Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và�Thuyết minh báo cáo tài chính.

MỤC TIÊU

436

9.1.1. Nguyên tắc lập và trình bày báo cáo tài chính

Việc lập và trình bày báo cáo tài chính phải tuân thủ sáu (06) nguyên tắc:

a. Hoạt động liên tục;

b. Cơ sở dồn tích;

c. Nhất quán;

d. Trọng yếu và tập hợp;

e. Bù trừ;

f. Có thể so sánh.

9.1. MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH

437

9.1.2. Noäi dung cuûa heä thoáng baùo caùo taøi chínhBáo cáo tài chính quy định cho các doanh nghiệp

bao gồm 4 biểu mẫu báo cáo:

- Baûng caân ñoái keá toaùn Maãu soá B 01 –DN- Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng

kinh doanh Maãu soá B 02 -DN

- Baùo caùo Löu chuyeån tieàn teä Maãu soá B 03 -DN- Thuyeát minh baùo caùo taøi

chính Maãu soá B 09 -DN


438

9.1.3. Traùch nhieäm, thôøi haïn noäp baùo caùo taøi chính- Trách nhiệm lập báo cáo tài chính

(1) Tất cả các doanh nghiệp thuộc các ngành, các thành phần kinh tế đều phải lập và trình bày báo cáo tài chính năm.

(2) Đối với doanh nghiệp Nhà nước, các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán còn phải lập báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ.

(3) Công ty mẹ và tập đoàn phải lập báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ và báo cáo tài chính hợp nhất vào cuối kỳ kế toán năm theo quy định.


74

439

-Thời hạn nộp báo cáo tài chính

-a) Thời hạn nộp báo cáo tài chính quý:

- Đơn vị kế toán phải nộp báo cáo tài chính quý

chậm nhất là 20 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế

toán quý; đối với Tổng công ty nhà nước chậm

nhất là 45 ngày;

- Đơn vị kế toán trực thuộc Tổng công ty nhà nước

nộp báo cáo tài chính quý cho Tổng công ty theo

thời hạn do Tổng công ty quy định.


9.1.3. Traùch nhieäm, thôøi haïn noäp baùo caùo taøi chính

440

b) Thời hạn nộp báo cáo tài chính năm:

- Đơn vị kế toán phải nộp báo cáo tài chính năm

chậm nhất là 30 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế

toán năm; đối với Tổng công ty nhà nước chậm

nhất là 90 ngày;

-Đơn vị kế toán trực thuộc Tổng công ty nhà nước

nộp báo cáo tài chính năm cho Tổng công ty theo

thời hạn do Tổng công ty quy định.

+ Đối với các loại doanh nghiệp khác


441

CAÙC LOAÏIDOANH NGHIEÄP

Thôøi haïn laäp baùo caùo

Nôi nhaän baùo caùoCô quan taøichính(1)

Cuïc Thueá(2)

Cô quan Thoáng keâ

DN caáp treân(3)

Cô quan ñaêng kyùkinh doanh

1. Doanh nghieäp Nhaø nöôùc

Quyù, Naêm

x x x x x

2. DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi

Naêm x x x x x

3. Caùc loaïi doanh nghieäp khaùc

Naêm x x x x


9.1.4. Nôi nhaän baùo caùo taøi chính

442

�Nội dung và phương pháp tính, ghi các chỉtiêu trong Bảng cân đối kế toán: (xem mẫu B01 – DN Bảng cân đối kế toán)

9.2. BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN

443

� Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh làbáo cáo tài chính tổng hợp, phản ánh tổng quát tình hình và kết quả kinh doanh trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp.

(Xem Mẫu số B 02 – DN)

9.3.1. Nguồn gốc số liệu để lập báo cáo:

9.3.2. Nội dung và phương pháp lập các chỉtiêu trong báo cáo Kết quả hoạt động kinh

doanh:

9.3. BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH

444


9.4.1. Bản chất và ý nghĩa của Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: � Lưu chuyển tiền tệ là báo cáo tài chính tổng hợp phản ánh việc hình thành và sử dụng lượng tiền phát sinh trong kỳ báo cáo của doanh nghiệp. � Dựa vào báo cáo Lưu chuyển tiền tệ, người sử dụng có thể đánh giá được khả năng tạo ra tiền, sự biến động tài sản thuần của doanh nghiệp, khả năng thanh toán của doanh nghiệp và dự đoán

được luồng tiền trong kỳ tiếp theo.

9.4.2. Nguyên tắc lập và trình bày Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

9.4. LAÄP BAÙO CAÙO LÖU CHUYEÅN TIEÀN TEÄ

75

445


1- Bản chất và ý nghĩa của Thuyết minh báo cáo tài chính:

Thuyết minh báo cáo tài chính là một bộ phận hợp

thành không thể tách rời của báo cáo tài chính của doanh nghiệp, được lập để giải thích và bổ sung

thông tin về tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh, tình hình tài chính của doanh nghiệp trong

kỳ báo cáo mà các báo cáo tài chính khác không

thể trình bày rõ ràng và chi tiết được.

9.5. LAÄP BAÛNG THUYEÁT MINH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH

446

2- Nội dung của Thuyết minh báo cáo tài chính:

Thuyết minh báo cáo tài chính trình bày khái quát đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp: nội dung một số chế độ kế toán được doanh nghiệp lựa chọn để áp dụng; tình hình và lý do biến động của một số đối tượng tài sản và nguồn vốn quan trọng; phân tích một số chỉ tiêu tài chính chủ yếu và các kiến nghị của doanh nghiệp.


447

3- Cơ sở lập Thuyết minh báo cáo tài chính:

Thuyết minh báo cáo tài chính được lập căn cứvào số liệu trong:

- Các sổ kế toán kỳ báo cáo; - Bảng cân đối kế toán kỳ báo cáo, Báo cáo Kết

quả hoạt động kinh doanh kỳ báo cáo, - Thuyết minh báo cáo tài chính kỳ trước, năm trước.

- Căn cứ vào tình hình thực tế của doanh nghiệp và các tài liệu liên quan khác.


kttmdv dhcn-

Documents