Kursus pengurusan harta

keluarga islam siri

2020

HIBAH & HADIAH:

HUKUM, PROSEDUR & PENGALAMAN DI MALAYSIA

EN. MOHD FAIZ BIN ADNANPEGUAM SYARIE & PERUNDANGAN KELUARGA

FAIZ ADNAN & ASSOCIATES

PERBALAHAN KELUARGA

WARIS ATAU INSAN TERSAYANG

HIDUP TIDAK TERBELA

HARTA MENJADI SIA-SIA

WARIS TIDAK AMANAH

KERUGIAN KEPADA NEGARA

KESAN TIDAK

MERANCANG HARTA

PUSAKA

INSTRUMEN PENGURUSAN HARTA

DALAM ISLAM

SEDEKAHWAKAF

FARAID

WASIATHIBAH

HIBAH

“Suatu akad yang memusatkan kepada

pemberian milik seseorang akan hartanya

kepada orang lain pada masa hidupnya

tanpa ada tukar ganti” (Fiqh As-Sunnah

Karangan Syed Sabiq Jilid 3 Halaman 534)

Surah al-Nisa’4:4Surah al-Baqarah2:177Surah Al-Asyura42:49Surah Ibrahim 14: 39Surah Ali Imran 3:8Surah al-Maidah 5:2

KONSEP: HUKUM DAN PENSYARIATAN HIBAH

6

Ainun Bt. Arifin v Maria Bt. Arifin & Ors

• Hak yang dituntut dari harta pusaka itu ialah hadiah mengikut hukumsyarak kerana telah sempurna rukun dan syarat hadiah tersebutkepada plaintif.

• Hadiah telah dituntut oleh Plaintif dan telah sempurna rukun dansyaratnya kepada Ainun bt Arifin dan Normalina bt Adam cumaserahan hadiah belum dapat disempurnakan kepada penerimahadiah.

• Oleh hal yang demikian, dalam pentadbiran pusaka si mati, hartayang dijadikan hadiah itu hendaklah diturun milik kepada penerimahadiah sebagai harta yang telah dihadiahkan oleh si mati semasahidupnya kepada plaintif.

PUNCA BIDANGKUASA MAHKAMAH SYARIAH

Tiada peruntukan khusus

Senarai 2, Jadual Kesembilan Perlembagaan Persekutuan

Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1993 (Akta 505)

Mahkamah Tinggi Syariah:*mendengar dan memutuskan

tindakan & prosidingberhubungan wasiat atau alangsemasa marad-al-maut, alang

semasa hidup, atau penyelesaianyang dibuat tanpa balasan.

Hanya boleh dicabar ataudipertikaikan dari sudut sahnyamengikut hukum syarak atau adawaris yang tidak bersetuju dengankandungan hibah itu selepaskematian pemberi hibah.

APLIKASI HIBAH DI MAHKAMAH SYARIAH

KES

KESAHAN HIBAH

PERTIKAIAN KADAR HIBAH

PENARIKAN BALIK HIBAH

PEMBERI

PENERIMA

Berakal, baligh, matang & cerdik(rusyd)

Kamsiah Yusof

lwn Latifah Yusof &

3 Yang Lain JH27

BHG

HH & Ors v HS

[2019] 3 ShLR 11

ISU: HIBAH MARADHUL MAUT

Mard al-Maut = penyakityang membawa maut, atauberkemungkinan tinggimembawa maut,mempunyai tanda penyakitserius. HUKUM :

• Sah jika penerima hibahadalah satu-satunya warisyang ada.

• jika ada waris lain, tidaksah tanpa persetujuanmereka

• Hutang si matibanyak=tidak sah

Kes Abdul Walid bin Dato Hj Abdul Rahim GulamRasool Shaikh & Ors lwn Syariah Bibi binti IbrahimMysoory & Ors 2 MLJ 211.

“Mahkamah telah berpuashati bahawa elemenmarad-almaut telah dipenuhi dan dibuktikan olehperayu. Mahkamah putuskan pindah milik saham simati ketika marad al-maut tidak sah”

RUKUN 2. Harta Yang Dihibahkan (Al-Mawhub)

RUKUN-RUKUN HIBAH

Bernilai

Pemilikanpemberi

hibah

Wujud

Harta tidakbercampur/berkongsi

Halal

Perkara 857 Majallah al-Ahkam al-‘Adliyyah

Keizinan pemberi hibah selepas pemberian hibah

sah dengan syarat mempunyai jaminan hutang

terlangsai (insurans atau takaful (MRTT/MRTA)).

2 kaedah pemilikan harta:- Milk al-Tam.

- Pemilik bebas untuk melakukan tasarruf ke atas harta yang dimilikinya

- Milk Al-Naqis. - Hak berkenaan adalah terbatas dan bergantung kepada syarat-

syarat tertentu

Pandangan fuqaha: Mazhab Maliki dan Hanafi:- Pemberi hibah harus meminta izin

pemilik harta jika mahu menghibahkanharta yang bukan miliknya secara mutlak.

ISU: HIBAH RUMAH YANG MASIH DALAM HUTANG BANK/HARTA GADAIAN

ISU: HIBAH RUMAH YANG MASIH DALAM HUTANG BANK/HARTA GADAIAN

TETAPI

sekiranya masih

berhutang?

Dalam Kitab Kifayatul Akhyar:

“Tidak boleh menghibahkan barang

yang sedang dalam gadaian tidak

boleh pada anjing kulit binatang yang

belum disamak…”

Manakala dalam Kitab Al-Mughni

Muhtaj ila Ma’rifati Maani Al-Faz

Al-Minhaj :

“Tidak memiliki akan benda yang

dihibah itu melainkan dengan izin

daripada yang memberinya”

Contoh Kes

Kes Raihanah Mohd Ali lwn Kamarudin

“Mahkamah menolak permohonan plaintif

untuk mengesahkan hibah yang dibuat

terhadap harta dalam cagaran

perbendaharaan negara malaysia atas alasan

tiada keterangan yang menunjukkan telah

diperolehi dari pihak tersebut bagi

membolehkan harta tersebut dihibahkan.”

Oleh itu, jika ada keizinan hibah adalah sah.

ISU: HIBAH RUMAH YANG MASIH DALAM HUTANG BANK/HARTA GADAIAN

Bagi rumah yang masih lagi terikat denganhutang bank, adakah ia milik si pemberi hibah?Ataupun sebenarnya ia adalah milik bank yangmemberikan pinjaman? Boleh hibah tak?

• mazhab Syafi’e, dan Hanbali=tidak sah kerana pemilikan tidaksempurna (milk al-naqis).

• mazhab Hanafi danMaliki=masih dibolehkandengan syarat mendapatkebenaran pemilik hartatersebut. (izin)

• Mestilah dilindungi dengan Mortgage ReducingTerm Takaful (MRTT)/ Mortgage Reducing TermAssurance (MRTA) secara penuh. MRTT adalahjaminan kita kepada pihak bank sekiranyaberlaku apa-apa kepada kita, hutang rumahtersebut akan diselesaikan.

• Kes: Yati Suraya lwn Supiah Bintti AbuMahkamah telah membenarkan hibah hartabercagar walaupun tanpa izin daripada pemeganggadaian dengan syarat hartanah bercagar tersebutdilindungi sepenuhnya oleh takaful /insuran.

Lafaz ijab dan kabul merupakan lafaz atau perbuatan yang membawa makna pemberian dan penerimaan hibah.

Maliki & Syafie= qabul mestilah diambil kira dalammenentukan keesahan hibah.

Hanafi menganggap ijab sahaja memadai.

Selagi barang belum diterima oleh penerima hibah, hibahdikira belum berkuatkuasa.

RUKUN-RUKUN HIBAH

RUKUN 3: Lafaz Ijab dan Qabul (Sighah)

SYARAT SAH IJAB DAN QABUL DALAM HIBAH

1. IJAB & QABUL

hendaklah bersambung,

TIDAK diselangi satu

tempoh yg lama.

2. Hibah hendaklah tidakdikaitkan dengan sesuatu

syarat

3. Hibah hendaklah tidakdikaitkan dengan sesuatu

tempoh tertentu

KEPERLUAN QABD DALAM HIBAH

• Qabd bermaksud tindakanpenerima hibah untukmenerima serahan memegangdan menguasai barang yangdiberi oleh penghibah danmenjadikan barang itu hartamiliknya.

• Majallah al-Ahkam al-AdliyahFasal 837:

“Hibah berlaku dan sah denganijab dan qabul dan ia menjadisempurna dengan qabd”

Contoh kes:

Amirul Syafiq Mohd Noor Ezanie & 1 org lagi lawan Razali bin Samsudin & 1 org lagi (Jld 42 BHG 1 JH 1437) 29-Mahkamah Rayuan Syariah Wilayah Persekutuan

“Surat ikatan hibah yang dibuat oleh simati kepada Perayu 1&2 yang ketika itumasing-masing berumur 15&13 tahun dansi mati selalu berpesan akan pindah milikhartanah tersebut apabila masing-masingberumur 18 tahun. Walaupun hasil diambiloleh si mati, qabd dikira berlaku denganizin pemberi”.

*Kes lain: Rosmah Binti Suly & SeorangYang Lain Lwn Ismail Bin Mohamad &Seorang Yang Lain [JH 32/2, Jun 2011,223]

CARA QABD

Harta Alih

Mengambil, memindah, mengasing harta tersebut

dengan harta yang lain.

Harta tak Alih

Mengosongkan harta itu(takhliah), menguasasinya,

melakukan transaksi terhadap

harta tersebut.

Rujuk : Raudhah al-Talibin Juzuk 4 hal. 438.

*takhliah – adalah suatu gambaran atau tindakan dimana penghibahmelepaskan haknya pada harta yang dihibah itu kepada penerima hibah tersebut

KONSEP ‘UMRA DAN RUQBA

‘UMRA

Pemberian semasa tempoh hayatpenerima faedah hibah dengan syaratharta tersebut dipulangkan kepadapemberi Hibah SELEPAS kematianpenerima hibah.

JUMHUR FUQAHA: Hibah tersebutsah namun syarat ‘umra terbataldan tidak diguna pakai.

IMAM MALIK, YAHYA BIN SAID, AL-QASIM : Akad dan syarat ‘umraadalah harus dan hibah ‘umramerupakan pemberian manfaatharta sahaja.

“Aku hibahkan rumah ituuntuk kamu sementara akuatau kamu hidup. Kalau akumati, rumah itu jadi pusakauntuk waris aku. Kalau kamumati dulu, rumah itu jadimilik aku kembali”

KONSEP ‘UMRA DAN RUQBA

RUQBA

Hibah dengan syarat apabila berlakukematian salah seorang daripada pemberiatau penerima hibah, yang hidup akanmemiliki harta tersebut.

QAWL JADID (PANDANGAN YANG LEBIH TEPATMENURUT AL-NAWAWI) + Pandangan Mazhab HanbaliSah dan memberi kesan kepada pindah milik mawhubkepada penerima = syarat ruqba adalah batal dandianggap tiada.

“Aku hibahkan rumah itukepada kamu. Tetapi kamuakan dapat rumah itu lepasaku mati. Kalau kamu matidulu, rumah itu jadi rumahaku, bukan milik waris kamu.”

Isu: Perbezaan mazhab dalam isu hibah

Pendapat pertama: Jumhur fuqaha & Imam al-Syafi’i

Pendapat kedua: Imam Malik, Yahyabin Sa‘id, al-Qasim bin Muhammad

dan alLayth

Pendapat ketiga: antaranya Imam Ahmad, Imam Malik, Imam al-Shafi‘i

(qawl qadimnya)

Pendapat pertama: Mazhab al-Shafi‘I (Qawl Qadim & Qawl Jadid)

Pendapat kedua: Menurutpandangan fuqaha Maliki dan

Hanafi

HIBAH UMRA

HIBAH RUQBA

Hibah Umra: Pendapat Pertama Hibah Umra: Pendapat kedua

Hibah Umra: Pendapat ketiga

Jabir r.a. berkata umra yang diharuskan adalah apabila seseorang berkata, “Ia(mawhub) untukmu dan ahli warismu”. Adapun jika dia berkata, “Ia untukmuselama mana kamu hidup”, maka hendaklah ia dikembalikan kepada pemilik

asalnya”.

Seperti pendapat pertama namun jika pemberi hibah tidak menyatakan bahawaharta yang dihibahkan akan menjadi milik waris penerima hibah, maka harta yang

dihibahkan akan akan kembali kepada pemberi hibah.

Harta tersebut hendaklah dikembalikan kepada penghibah atauahli warisnya selepas tempoh tersebut.

Tempoh pemilikan harta adalah sehingga kematian ahli warispenerima jika penghibah menyatakan umra tersebut juga untuk

keturunan atau waris penerima hibah.

Harta yang dihibahkan hendaklah dikembalikan kepada penghibahatau warisnya setelah penerima hibah meninggal dunia.

Akad dan syarat umra adalah harus dan hibah umra merupakanpemberian manfaat harta sahaja.

Hibah sah, syarat umra terbatal dan tidak boleh diguna pakai.

Harta menjadi hak milik penerima hibah sepenuhnya, bolehdiwarisi dan tidak dikembalikan kepada pemberi hibah

selama- lamanya. (Imam al-Syafi’I dalam al-Rabi’)

“Sesiapa sahaja yang diberikan umra kepadanya, maka iamenjadi milik orang yang diberi itu untuk selama-lamanya,

kerana orang yang memberi itu telah melakukan satupemberian yang boleh diwarisi” (riwayat Jabir r.a )

- Qawl qadim: Kontrak batal. - Qawl jadid (al-Nawawi dan mazhab Hanbali): Kontrak sah dan memberi kesan kepada pindah milikmawhub kepada penerima namun syarat ruqbaadalah batal. Harta hibah menjadi milik penerima hibah selamahayatnya dan menjadi harta pusaka selepas kematiansi penerima hibah.- Imam al-Syafi’i (melalui al-Umm): Laranganmelakukan hibah ruqba dan umra.- Imam Malik: Rasulullah SAW tidak akan memberiperingatan jika kesan kontrak umra dan ruqba hanyasekadar memindah milikkan manfaat harta kepadapenerima dan penghibah akan mendapat semulaharta tersebut.

- Kontrak yang tidak sah dan adalah batal.

- Pemilikan hibah ini berkait dengan sesuatu yang bahaya.

- Mereka juga bersandarkan kepada hadis RasulullahSAW yang mengharuskan umra dan membatalkanruqba, namun menurut Imam Ahmad, hadis tersebuttidak diketahui.

- Al-Kasani:

- Pemilikan dengan syarat kematian salah seorangdaripada pihak yang terbabit = gharar.

- Pandangan Imam al-Syafi’i (melalui al-Umm) samaseperti pendapat pertama

Hibah Ruqba: Pendapat kedua

Hibah Ruqba: Pendapat pertama

Kes: Rafizah Binti Ab Karim vKamar Bin Ab Karim dan EmpatDefendan Yang Lain- Ibunya menghibahkan

hartanya dengan syarat hartaitu diberikan kepadapenerima hibah setelahibunya meninggal.

- Hakim merujuk kepada MajlisPenasihat SuruhanjayaSyariah Sekuriti yangmengharuskan hibah ruqbadilakukan dalam pelaksanaanborang akuan hibah bagihibah akaun orang Islam(akaun tabung unit amanah).

- Keputusan: Hibah sah.

Kes: Salmah Binti Osman vCIMB Islamic Trustee- Penerima hibah meninggal

dunia sebelum pemberihibah.

- Jumhur fuqaha: Hibah adalahsah namun syarat batal.

- Penghujahan hakim: Hartahibah dikira harta penerimahibah walaupun si penerimahibah meninggal sebelumpemberi hibah.

Kes Salmah Binti Osman v CIMB Islamic Trustee

• Isu : - Sah atau tidak hibah Ruqba kepada Pemohon sahaja selepassalah seorang penerima hibah meninggal dunia ?

• KEPUTUSAN MAHKAMAH:

• Hibah umra’ ruqba sah tapi syarat batal.

• Guna pakai jumhur fuqaha, tak harus hibah yang mensyaratkanpemilikan akan datang. Harta sepenuhnya menjadi milik waris-warisMinah dan tidak dikembalikan kepada Som (pemberi hibah).

• Harta dikira harta wasiat.

• Hakim tidak batalkan syarat secara langsung tetapi masihmengambil kira syarat dengan memutuskan ia sebagai harta wasiatkerana syarat pemberian harta selepas kematian penerima hibah.

KESIMPULAN HIBAH RUQBA

1. Harus hibah ruqba kerana maslahat umat manusia.

2. Satu inisiatif supaya pemberi hibah tidak hilanghaknya

3. Sah syarat hibah sekiranya akad tersebut dipersetujuidan diterima secara sukarela oleh kedua-dua belahpihak yang berakad.

TIDAK DIHADKAN kepadasekumpulan orang tertentu.

KADAR pemberian hibahadalah TIDAK TERHAD

BOLEH MENENTUKAN SENDIRIkepada SIAPA harta dan JUMLAH hendak diagihkan.

KEISTIMEWAAN HIBAH

HIBAH AMANAH

Pemberian hartaatas dasar kasihsayang kepada

seseorang tanpabalasan.

Harta hibah diberi dan diterima semasa hayat

kedua-kedua pihak; Penghibah dan

Penerima Hibah

Harta hibah dipegangoleh Pemegang Amanah

untuk suatu tempohsebelum diserahkan

kepada penerima hibahsepenuhnya

Merupakan kacukan antara Hibah + Amanah

Surah an-Nisa’ 4:58

Terjemahan: Sesungguhnya Allah menyuruh kamu supaya menyerahkan segala jenis amanah

kepada ahlinya (yang berhak menerimanya)

Surah al-Anfal 8:27

Terjemahan: Wahai orang-orang yang beriman! Jangan kamu mengkhianati Allah dan Rasul-Nya

dan jangan kamu mengkhianati amanah-amanah kamu, sedangkan kamu mengetahui

Kitab al-Fiqh al-Manhaji• Hibah amanah dalam Islam hanya wujud dalam kes hibah kepada yang

bukan mukallaf seperti kanak-kanak ataupun orang gila• Seseorang perlu menerima hibah tersebut dan secara tidak langsung

mentadbir dan menguruskan harta tersebut sebagai pemegang amanah

Seksyen 2 Akta Umur Majoriti 1971.• Seseorang dianggap dewasa = umur 18 tahun.• Harta tersebut akan dipindahkan apabila umur dewasa.• Pemegang amanah akan bebas daripada tugasnya menguruskan dan

mentadbir harta amanah setelah mereka dewasa.

HIBAH AMANAH

Menjaga kepentingan harta pemberihibah jika berlaku kematian

penerima hibah dengan meletakkansyarat penyerahan harta hanyaboleh dibuat selepas kematian

pemberi.

KEPERLUAN HIBAH AMenjaga kebajikan

pemberi hibah. Harta yang dihibahkanmasih boleh dinikmati.

NAH

Menjaga kepentingan penerimahibah terutama anak-anak yangmasih kecil.

Kebajikan anak-anak terjagasetelah kematian pemberi hibah.

KEPERLUAN HIBAH AMANAH

Isu: Pelaksanaan hibah tertakluk kepada kematian peserta

Perintah Pengesahan Hibahyang diberikan oleh mahkamahsyariah:• ijtihad hakim• hujah para peguam• pendapat fuqaha’ yang

muktabar.

Aplikasi hibah ruqba:

- Suruhanjaya Sekuriti: akaun

bersama (semenjak 2003)

- Akta Perkhidmatan

Kewangan Islam 2013 :

hibah takaful

Takaful:

- Manfaat takaful menjadi hak milik

penama (benefisiari di bawah hibah

bersyarat) mengikut peratusan yang

diberikan.

- Manfaat ini bukan sebahagian

daripada harta pusaka peserta takaful.

Hibah bersyarat adalah tidaksah.

• Bercanggah dengankehendak dan sifat akad

hibah.

Tidak kanun atauundang-undangkhusus

PANDANGAN FUQAHA

.

Al-Bahuti

- Hibah bersyarat berkuat kuasa selepas kematianpemberi hibah, menyerupai konsep wasiat

- Tertakluk kepada hukum wasiat.

Mazhab Hanbali dan Maliki:

- Penerimaan barang merupakan syarat sah hibah. - Hibah itu terbatal apabila berlaku kematian salah

satu dari dua pihak sebelum penyerahan barang.

- Abu Hanifah dan Syafie:

- Hibah itu terbatal apabila berlaku kematiansalah satu dari dua pihak sebelum penyerahanbarang.

Mazhab Syafie:

- Hibah itu terbatal apabila berlaku kematian salah satudari dua pihak sebelum penyerahan barang.

Imam Abu Hanifah & Muhammad ibn al-Hassan (Haydar t.th.)

- Dianggap sebagai hibah ruqba. - Pemberian hak milik sesuatu harta

kepada orang lain yang berlaku selepaskematiannya merupakan hibah ruqba .

Wan Zanariah bt Wan Ahmad lwn Zaidi Bt Endut @ Abdullah

Hibah bersyarat :

• Pemberian hibah yang dilakukanberkuat kuasa selepas kematian

• Harta hibah akan diuruskanbersama pemberi hibah

• Penerima hibah semasa hayatpemberi hibah.

Rokiah bt Abdul Manap lwn NurulIzzah bt Hamzah

- Pemberi hibah, Hamzah Talibmenghibahkan 1/2 bahagian hartanyakepada isteri & anak dengan syaratakuan hibah berkuat kuasa selepaskematiannya. - Mahkamah Tinggi SyariahSeremban telah memutuskan bahawahibah yang dibuat tersebut sah.

PENARIKAN BALIK HIBAH

Sesuatu hibah yang telahsempurna rukunnya akanberkuatkuasa serta merta dantidak boleh ditarik balik. Iniberdasarkan sabda RasululllahS.A.W bahawasanya:

“Tidak halal bagi seoranglelaki memberikan sesuatupemberian ataumenganugerahkan sesuatukemudian dia memintanyasemula kecuali si bapameminta semula apa yang diberikan kepada anaknya”.

PENARIKAN BALIK HIBAH

MAZHAB MALIKI

BAPA

(HARUS)

Syarat: harta yang dihibahmasih menjadi milik anakdan tidak terikat dengan

hak orang lain

IBU

(HARUS)

Jika masih kecil & kematianbapa dilarang. Walaupun hartadihibahkan sebelum kematian.

Hukum menyamai sedekah.

HUKUM PENARIKAN HARTA HIBAH

MAZHAB SHAFIE & HANBALI

Harus ke atas bapa, datuk, ibu, nenek-Walaupun berlainan agama.

Surah Yusuf, ayat 38

3rd Muzakarah Fiqh & International Fiqh Conference (3rd MFIFC) Shah Alam, 15 November 2017

MAZHAB HANAFI:

Makruh menarik balik tetapi boleh memfasakhkan hibah, kecuali hibah yg dibuat dengan balasan.

MAZHAB MALIKI:

Boleh berlaku dengan semata-mata ijab dan qabul dan hibah tersebut mengikat dengan penyerahan danpenerimaan barang (al-qabd). Pemberi hibah tidak boleh menarik balik selepas itu, kecuali hibah yang dibuat oleh

bapa kepada anaknya selama mana harta itu tidak ada kaitan dengan orang lain.

Jika sesuatu hibah itu diberikan kepada orang yang tiada kaitan dengan pemberi hibah, hibah tersebut tidak bolehditarik balik (Perkara 896 Majallah Al-Ahkam Al-Adliyyah)

(RUSNADEWI ABDUL RASHID & NOOR INAYAH YAAKUB) [2010] 1 ShLR xiv

KAFFARAH

PENARIKAN BALIK

HIBAH

Memberi makan

untuk 10 orang

fakir miskin.

Atau menyediakan

pakaian untuk 10

orang fakir miskin.

Berpuasa

selama 3 hari.

BANK NEGARA MALAYSIA HIBAH POLICY(S 9.2 & 9.3)

PENARIKAN BALIK HIBAH 01

02

Salmiah bt Che Hat –lwn- Zakaria

bin Hashim, Jld XIV Bhg 1 JH

(1422H/Jun 2001)79.

Bapa boleh tarik bali hibah ygmasih dalam milikan anaksahaja.

Eshah bt Abdul Rahman

lwn Azuhar bin Ismail

Ibu angkat tidak berkuasamenarik balik hibah yang sah.

HIBAH AMANAH TERMS &

CONDITIONS(NO. 23)

APPLIKASI DALAM INDUSTRI

Maps

42

PINDAH MILIK DAN PEMBATALAN HIBAH HARTANAH

DALAM KANUN TANAH NEGARA

Tanah biasadirundingkan peguam.

Tanah Rizab Melayudirundingkanpentadbir tanah.

Tidak boleh

ditarik balik

setelah

dimajukan / alami

pertambahan

kekal

!!

Rosinah Binti Abdul Majid & Azmi bin Abdul Majid v Norsiah binti Yob & Noraini Binti Yob Frasa ‘pelaksanaan undang-undang’ dalam

pengecualian (4)(b) S. 340 KTN meliputiundang-undang Islam.

HIBAH & KANAK-KANAK

An-Nu’man bin Basyir ra meriwayatkan: Bapaku memberi sedekahkepadaku sebahagian daripada hartanya. Lalu ibuku berkata: “Aku tidaksuka dengan pemberian ini sehingga engkau persaksikan kepadaRasulullah SAW tentang sedekahnya kepadaku. Lalu Rasulullah SAWbertanya: “Adakah engkau beri kepada semua anakmu pemberianseumpama itu?” Jawabnya: “Tidak.” Sabda Rasulullah SAW:

اتقوا الله واعدلوا في أولادكم

“Bertakwalah kepada Allah dan hendaklah berlaku adil terhadap anak-anakmu” Lalu bapaku mengambil balik pemberian itu.

Dalil

HIBAH KEPADA SEBAHAGIAN ANAK SAHAJA

Hanafi, Maliki dan Syafie

Harus amakan

bahagian anak lelaki

& perempuan.

Makruh melebihkanbahagian 1 anakdaripada yg lain.

Mazhab Hanbali &Muhammad bin Hassan al-Shayban

Mengikut kadarfaraid 2:1

Muhammad bin Awang & Lain-lain lwn. Awang bin Deraman & Lain- lain [2001] XIV(II) JH 165,

Hibah sah walaupunsebahagian anak tidakmendapat hibah

PENERIMA HIBAH KANAK-KANAK

KANAK-KANAK

BAWAH 18 TAHUN

Tidak layak hibah. Boleh lantik pemegang

amanah. Harta hibah akan

dipindahkan kepadakanak-akanak setelahberumur umur 18 tahun.

Re Ismail bin Rentah,Raja Musa Ag J

Tiada pindah milikdianggap gift mortis causa, wasiat bukanhibah.

PENJAGA SAH MENGIKUT:

• Akta Kanak-Kanak 2001• Akta Penjagaan Budak 1961 • Akta Pendaftaran Pengangkatan

1952

Melalui surat ikatan / wasiat(Perintah Mahkamah)

LANTIKAN

SURAT KUASA WAKIL (POWER OF ATTORNEY)

& DEKLARASI HIBAH

1

2

3

Surat KUASA WAKIL

Dokumen perlantikan wakil kuasa;

Pemilik harta melantik wakil untukmenguruskan harta-hartanya

Tertakluk : Seksyen 3, 4, 5 & 6

Akta Surat Kuasa Wakil 1949

Kuasa wakil : pindah milik harta, tandatangan perjanjian jual beli, perjanjian sewa beli, memohonpengeluaran wang di bank, penutupanakaun & membuat pelaburan

Bersamaan konsep Wakalah

Muqayyad (2 orang saksi)

Terpakai untuk semua harta

termasuk bercagar.

Surah al Kahfi Ayat 20; Surah Yusof Ayat 55;

Chitra Claire Pillai

Joseph Sandra v. Noel

John Bernatt (2016) 2

CLJ 78

Hanizah Binti Sulaiman vs Abdul Kadir Bin Sulaiman & Anors [2018] MLJU 467

DEKLARSI HIBAH AS-SALIHIN TRUSTEE BHD

1 2

3 4

Deklarasi Hibah: Dokumen pemberian hartayang berkuasa kuasa semasahayat penghibah .

Apabila penghibah meninggal dunia, harta bukanlagi harta pusaka penghibah & pindah milik hartahibah tersebut, tidak perlu melalui proses pentadbiran pusaka.

As- Salihin Trustee BHD menawarkanDeklarasi Hibah bersama Surat KuasaWakil.

Memudahkan transaksi harta hibahmengunakan Surat Kuasa Wakil tanpamelalui proses mahkamah untukmendapatkan Surat Kuasa Mentadbiratau Geran Probet atau permohonan sijilFaraid.

51

HIBAH AMANAH TERMS AND CONDITIONS NO.7

REQUIRED DOCUMENT HIBAH AMANAH - A COPY OF POWER OF ATTORNEY

DEPOSITOR NOMINATE TH AS ITS POWER OF ATTORNEY

PROSEDUR HIBAH DI MALAYSIA

Saya menerimahibah ____ sayaserta mengambil

milikan

• Hartanah• Tunai• Saham• Kenderaan• Harta-harta lain

Saya hibah sertamenyerahkan

milikan harta inikepada kamu dansaya izinkan kamumengambil milikan

QABULASETIJAB

PENERIMAPENGHIBAH

SAH HIBAHNYA SAKSI 1 & SAKSI 2

LANGKAH 1 : SEMPURNA RUKUN HIBAH

PENERIMAPEMEGANG

AMANAHPENGHIBAH

SETUJU MELANTIK

PEMEGANG AMANAH DAN MELETAKKAN

SYARAT

MELETAKAN SYARAT RUQBA &

UMRA

SYARAT DI MAKTUB DALAM

SURAT IKATAN AMANAH

SKIM PEMBAHAGIAN

ASET

ASET

SETUJU MELANTIK PEMEGANG

AMANAH

LANGKAH 2 : SURAT IKATAN AMANAH

CARTA ALIRAN PROSES HIBAH AMANAH

Terima permohonanPenyemakan skim

pembahagian, syarat dan pembatalan

Matikan setem dandaftar aset hibah

Pemegang amanahsebagai tuan punya aset

hibah

Kematian penghibah mengikut syarat umra

Kematian penerima mengikut syarat

ruqba

PROSEDUR PENGURUSAN HIBAH DAN HIBAH AMANAH DI PEJABAT TANAH

• Borang 14A+Surat ikatandokumen

• Bawa geran• Resit cukai tanah

• Bayar cukai taksiran di Lembaga Hasil

• matikan setem• daftar di Pejabat Tanah

• Proses untuk hibah amanah(minimum 6 bulan)

• Proses untuk hibah (kurangdaripada sebulan)

PRODUK HIBAH BERDASARKAN INSTITUSI

57

CADANGAN

Pengamal undang-undang : Pekadengan situasi

masyarakat

Hakim Mahkamah: Hendaklah lebihterbuka dengan

pelbagai isu yang timbul. (Hukum dan

prosedur)

Masyarakat:Memahami konseppengurusan harta

dengan lebihmendalam beserta

alternatif instrumenyang dibenarkan oleh

Hukum Syarak. (penerangan secara

berterusan)

Dewan UndanganNegeri (Legislatif): Setiap negeri perlumewujudkan satu

Akta/Enakmen/Kaedahhibah orang Islam

secara khusus, kemasdan seragam

59

KESIMPULAN

Alternatif kepada perancanganharta seseorang

Perlu berpengetahuan & memahami konsep, prosedur,

dan kesan hibah.

1

Menggunakan pilihan yang Islam tawarkan = menepati keperluan

& realiti semasa

2 3

Hibah perlu dibuat oleh pihakprofesional atau organisasi =

memudahkan.Harta yang diusahakan tidak

akan menjadi bahanpertelingkahan

Jangan jadikan proses perundangan dan prosedur

yang rumit sebagai kekangan.

4

5

6

x-0

THAT’S ALL

THANK YOU!

CANCELCLOSE