kyÄnÙng -...

KYÄ NÙNG

THUYÏËT TRÒNHMAKING PRESENTATIONS

CÊÍM NANG QUAÃN LYÁ

A DORLING KINDERSLEY BOOKwww.dk.com

Original title: Essential Managers - Making Presentations Copyright © 1998 Dorling Kindersley Limited, London

Text copyright © 1998 Tim HindleVietnamese language copyright © 2006 First News - Tri Viet.

THIS TITLE IS PUBLISHED UNDER EXCLUSIVE LICENCE FROM DORLINGKINDERSLEY LIMITED. THE VIETNAMESE LANGUAGE RIGHTS FOR THIS TITLE AREHELD SOLELY BY FIRST NEWS AND PROTECTED UNDER VIETNAMESE LAW. NOREPRODUCTION, STORAGE IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMISSION IN ANYFORM OR BY ANY MEANS, ELECTRONIC, MECHANICAL, PHOTOCOPYING,RECORDING, OR OTHERWISE IS ALLOWED WITHOUT THE PRIOR WRITTENPERMISSION OF THE COPYRIGHT HOLDER.

CUÖËN SAÁCH NAÂY ÀÛÚÅC XUÊËT BAÃN THEO HÚÅP ÀÖÌNG CHUYÏÍN GIAO BAÃNQUYÏÌN ÀÖÅC QUYÏÌN TIÏËNG VIÏÅT TRÏN TOAÂN THÏË GIÚÁI GIÛÄA TÊÅP ÀOAÂN XUÊËTBAÃN DORLING KINDERSLEY VAÂ FIRST NEWS - TRÑ VIÏÅT. BÊËT CÛÁ SÛÅ SAO CHEÁP,TRÑCH DÊÎN NAÂO KHÖNG ÀÛÚÅC SÛÅ ÀÖÌNG YÁ CUÃA FIRST NEWS VAÂ DORLINGKINDERSLEY ÀÏÌU LAÂ BÊËT HÚÅP PHAÁP VAÂ VI PHAÅM LUÊÅT XUÊËT BAÃN VIÏÅT NAM,LUÊÅT BAÃN QUYÏÌN QUÖËC TÏË VAÂ CÖNG ÛÚÁC BAÃO HÖÅ BAÃN QUYÏÌN SÚÃ HÛÄU TRÑTUÏÅ QUÖËC TÏË.

FFIIRRSSTT NNEEWWSS -- TTRRII VVIIEETT PPUUBBLLIISSHHIINNGG CCOO..,, LLTTDD..11HNguyen Thi Minh Khai St. - Ho Chi Minh City, Vietnam

Tel: 84-8227979 - 8227980 - 8233859 - 8233860Fax: 84-8224560; Email : [email protected]

Web : http://www.firstnews.com.vn

NHAÂ XUÊËT BAÃN TÖÍNG HÚÅP THAÂNH PHÖË HÖÌ CHÑ MINH

KYÄ NÙNGTHUYÏËT TRÒNHMAKING PRESENTATIONS


TIM HINDLE

Biïn dõch : DÛÚNG TRÑ HIÏÍNHiïåu àñnh : NGUYÏÎN VÙN QUÒ (Ph.D.)

FIRST NEWS

Tûå tin vaâo baãn thên 36Phên tñch daáng veã bïn ngoaâi 38Xêy dûång hònh aãnh cú thïí tñch cûåc 40Caãi thiïån gioång noái 42Giaãi toãa traång thaái cùng thùèng 44

Lúâi giúái thiïåu 5

Xaác àõnh muåc tiïu 6Tòm hiïíu vïì cûã toåa 8Xûã lyá caác vêën àïì töí chûác 10Nùæm roä àõa àiïím 14Xaác àõnh roä muåc tiïu 18Thu thêåp taâi liïåu 20Sùæp xïëp caác yá chñnh 22Soaån thaão baâi thuyïët trònh 26Sûã duång caác phûúng tiïånhöî trúå nghe-nhòn 30Thûåc têåp 34

Kiïím soaát sûå cùng thùèngcuãa baãn thên 46Thuyïët trònh möåt caách tûå tin 50Kïët luêån àaåt hiïåu quaã cao 54

TRÒNH BAÂY HIÏÅU QUAÃ

BAÂI THUYÏËT TRÒNH

CHUÊÍN BÕ BUÖÍI

THUYÏËT TRÒNH

CHUÊÍN BÕ VÏÌ HÒNH

THÛÁC VAÂ TÊM LYÁ

3

NÖÅI DUNG

KIÏÍM SOAÁT CÛÃ TOÅA

Xeát àoaán têm traång cuãa cûã toåa 56Xûã lyá caác cêu hoãi 60ÛÁng phoá vúái sûå àöëi nghõch 64Àaánh giaá kyä nùng thuyïët trònhcuãa baãn thên 68

5

LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU

Duâ laâ möåt nhaâ huâng biïån giaâu kinhnghiïåm hay möåt diïîn giaã múái vaâo

nghïì, quyïín saách Kyä nùng thuyïëttrònh naây seä laâ möåt cêím nang böí ñchgiuáp baån hoaân thiïån kyä nùng thuyïëttrònh cuãa baãn thên. Trong quyïín saáchnaây, baån seä tòm thêëy nhûäng phûúngphaáp luyïån têåp hûäu ñch àïí thuyïët trònhthaânh cöng, thöng qua nhûäng hûúángdêîn chi tiïët trong tûâng cöng àoaån, nhûlêåp kïë hoaåch, lûåa choån caác hònh thûác höîtrúå vïì hònh aãnh-êm thanh, xûã lyá nhûängcêu hoãi tûâ cûã toåa... Ngoaâi ra, quyïínsaách coân àûa ra 101 lúâi khuyïn hûäu ñchvaâ quan troång giuáp baån coá àûúåc sûå tûåtin cêìn thiïët àïí xûã lyá hiïåu quaã nhûängvêën àïì trong cöng viïåc haâng ngaây.Phêìn baâi têåp cuöëi saách seä giuáp baån tûåkiïím tra vaâ àaánh giaá sûå tiïën böå cuãa baãnthên qua möîi lêìn thuyïët trònh. Quyïínsaách naây seä laâ möåt cêím nang hûúángdêîn thiïët thûåc cho nhûäng ai àang laâmcöng taác quaãn lyá cuäng nhû nhûäng aiquan têm àïënviïåc thuyïët trònhhiïåu quaã.

6

KYÄ NÙNG THUYÏËT TRÒNH

XAÁC ÀÕNH MUÅC TIÏU

Trûúác khi truyïìn àaåt thöng tin àïënngûúâi nghe, baån cêìn thûåc hiïån

cöng taác chuêín bõ, xaác àõnh àêu laâmuåc tiïu muöën àaåt àûúåc. Têåp trung vaâomuåc tiïu cuãa buöíi thuyïët trònh thöngqua caác cöng àoaån cuãa quaá trònhchuêín bõ seä àaãm baão baâi thuyïët trònhcuãa baån àaåt hiïåu quaã cao nhêët.

MUÅC TIÏU

Trûúác hïët, baån haäy suy nghô nöåi dung vaâ caáchtrònh baây nhû thïë naâo àïí truyïìn àaåt àïën ngûúâinghe möåt caách hiïåu quaã nhêët. Chiïën lûúåc cuãabaån phuå thuöåc vaâo ba yïëu töë: thöng àiïåp muöëngûãi gùæm; ngûúâi nghe vaâ bêìu khöng khñ taåi àõaàiïím thuyïët trònh. Tiïëp theo, haäy kiïím tra laåi muåc àñch cuãa buöíithuyïët trònh vaâ tûå àaánh giaá xem muåc àñch àoáàún giaãn hay quaá phûác taåp. Àöìng thúâi nghô vïìnhûäng àöëi tûúång coá khaã nùng àïën tham dûå,cuäng nhû caách hoå tiïëp nhêån baâi thuyïët trònhcuãa baån. Sau àoá, baån tûå hoãi liïåu àêy coá phaãi laâcaách maâ mònh muöën ngûúâi nghe tiïëp nhêån baâithuyïët trònh khöng. Nïëu khöng, baån cêìn chónhsûãa laåi muåc àñch cuãa buöíi thuyïët trònh.

1 Sau khi viïët xong baâidûå thaão thuyïët trònh,haäy tiïëp tuåc chónhsûãa àïën mûác hoaânthiïån nhêët.

CHUÊÍN BÕ BUÖÍI THUYÏËT TRÒNH

Àïí buöíi thuyïët trònh thaânh cöng, baån phaãi àaãm baão thûåc hiïån

hai cöng àoaån chuêín bõ vaâ têåp luyïån thêåt nghiïm tuác. Nïëu baån

daânh thúâi gian chuêín bõ caâng cêín thêån, thò cú höåi thaânh cöng

caâng cao.

NHÛÄNG ÀIÏÍM CÊÌN NHÚÁ

• Trònh baây àuáng, àún giaãn vaâ àithùèng vaâo vêën àïì.

• Ngûúâi nghe seä àaánh giaá cao caáchtrònh baây thïí hiïån kiïën thûác sêuröång, vaâ àûúåc trònh baây ngùæn goån,suác tñch.

• Thaái àöå tñch cûåc, nhiïåt tònh vaâ löicuöën seä quyïët àõnh sûå thaânh cöngcuãa buöíi thuyïët trònh. Ngûúâi nghethûúâng nhúá àïën nhûäng yïëu töë naâyhún nöåi dung cuãa baâi thuyïët trònh.

7


ÀAÁNH GIAÁ NÙNG LÛÅC

Trûâ phi laâ möåt diïîn viïn àûúåc àaâo taåo, nïëukhöng baån rêët khoá "àoáng kõch" trûúác nhiïìungûúâi khaác. Vò vêåy, töët nhêët baån nïn xaác àõnhcaác ûu àiïím cuãa mònh vaâ têåp trung phaát huy töëiàa chuáng. Vñ duå, nïëu súã hûäu möåt gioång noáitruyïìn caãm vaâ roä raâng, baån haäy xem àoá laâ möåtlúåi thïë; nhû kïí möåt cêu chuyïån nguå ngön haâihûúác, nhûng ngùæn goån vaâ phuâ húåp trong nhûängbuöíi thuyïët trònh nhùçm muåc àñchtaåo sûå thû giaän vaâ hûáng khúãi, sauàoá tiïëp tuåc quay laåi vúái nöåi dungchñnh cuãa baâi thuyïët trònh.

2 Têåp húåp caác yá tûúãngtûúng tûå nhau àïítaåo nïn möåt chuã àïì.

GIAÃM BÚÁT SÛÅ SÚÅ HAÄI

GIAÃI PHAÁP THÛÅC TÏËNHÛÄNG SÚÅ HAÄI THÖNG THÛÚÂNG

Haäy chuêín bõ bùçng caách thuyïët trònh thûã trûúác gûúng, hoùåcngay taåi àõa àiïím thuyïët trònh trûúác khi diïîn ra chñnh thûácnïëu coá thïí. Haäy àïí baâi gúåi yá phaát biïíu trong têìm mùæt cuãabaån vaâ hñt möåt húi thêåt sêu, röìi móm cûúâi trûúác khi cêët gioång.

CÙNG THÙÈNG QUAÁ ÀÖÅ

Baån khöng thïí thû giaän. Baån quïnmêët nhûäng gò àõnh noái vaâ khöng thïíxoay chuyïín àûúåc tònh thïë.

Phaãi baão àaãm nhûäng vêën àïì baån àang trònh baây àûúåc moåingûúâi quan têm, nïëu khöng haäy cùæt boã. Cêìn phaãi taåo ra bêìukhöng khñ söi nöíi, liïn tuåc thay àöíi töëc àöå trònh baây vaâ giûäcaách giao tiïëp bùçng mùæt vúái ngûúâi nghe.

CÛÃ TOÅA KHÖNG TÊÅP TRUNG

Ngûúâi nghe khöng coân hûáng thuá,quan têm vaâ trao àöíi vúái nhau.

Luön toã ra lõch sûå vaâ nhaä nhùån. Nïëu ngûúâi nghe hiïíu biïët vïìlônh vûåc baån àang trònh baây, nïn chiïìu theo yá hoå. Àöëi vúáinhûäng cêu hoãi khoá, baån nïn hûúáng trúã laåi phña ngûúâi àùåt racêu hoãi.

CÛÃ TOÅA “ÀÖËI NGHÕCH”Baån luön bõ ngûúâi khaác ngùæt lúâi vaâcöng kñch bùçng nhûäng cêu hoãi hoácbuáa vaâ khöng mêëy thiïån caãm.

Cêìn traánh sûã duång nhûäng thiïët bõ hiïån àaåi maâ baån chûathaânh thaåo. Ngay trûúác buöíi thuyïët trònh, baån haäy kiïím tralaåi caác thao taác sûã duång cho thuêìn thuåc.

THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ COÁ SÛÅ CÖË

Thiïët bõ höî trúå bõ truåc trùåc, hoùåcbaån quïn caách sûã duång chuángkhiïën baån luáng tuáng.

TRÒNH BAÂY MÖÅT CAÁCH TÛÅ TIN f

Trong buöíi thuyïët trònh, baån haäy sûãduång triïåt àïí nhûäng kyä nùng thaânh

thaåo cuãa mònh. Àiïìu àoá seä giuáp baånkiïím soaát àûúåc têm trñ cuãa mònh khi

àûáng trûúác cûã toåa.


8

3 Àaãm baão möîi ngûúâinghe àïìu thu àûúåcmöåt kïët quaã naâo àoákhi buöíi thuyïët trònhkïët thuác.

4 Haäy luön nhúá mònhàang noái chuyïån vúáicûã toåa, chûá khöngphaãi cûá noái maâ khöngquan têm àïën sûå phaãnhöìi.

ÀAÁNH GIAÁ VÏÌ CÛÃ TOÅA

Àïí coá thïí truyïìn àaåt thöng àiïåp möåt caách hiïåuquaã, baån cêìn lûu yá àïën trònh àöå vùn hoáa vaâquan àiïím cuãa ngûúâi nghe. Àöìng thúâi tñnh túáiphaãn ûáng cuãa ngûúâi nghe trûúác khi baån àõnhàïì cêåp àïën möåt vêën àïì nhaåy caãm, vò àiïìu naâycoá thïí aãnh hûúãng àïën bêìu khöng khñ cuãa buöíithuyïët trònh. Nïëu baån biïët möåt söë cûã toåa coáquan àiïím cûáng rùæn, haäy thêån troång vaâ chó nïulïn nhûäng vêën àïì coân tranh caäi khi trong tay àaäcoá nhûäng chûáng cûá, lêåp luêån töët. Ngoaâi ra, baånnïn nhúá rùçng sûå haâi hûúác khöng àuáng luác àöikhi gêy phaãn caãm. Do àoá baån haäy choån loåc vaâsûã duång nhûäng cêu chuyïån vui, lúâi noái àuâaàuáng luác àïí àem laåi hiïåu quaã cao nhêët.

TÒM HIÏÍU VÏÌ CÛÃ TOÅA

Baån nïn thu thêåp caâng nhiïìu thöng tinvïì nhûäng ngûúâi àïën tham dûå buöíi

thuyïët trònh caâng töët. Baån dûå àõnh múâinhûäng ai? Àöìng nghiïåp cuãa baån chiïëm baonhiïu trong söë cûã toåa àoá? Sau khi nùæm àûúåcthöng tin vïì nhûäng ngûúâi seä àïën tham dûå,baån haäy chónh sûãa baâi thuyïët trònh cuãamònh sao cho phuâ húåp nhùçm mang laåi möåtsûå phaãn höìi tñch cûåc nhêët tûâ ngûúâi nghe.

NHÛÄNG CÊU HOÃI DAÂNH CHO BAÅN

? Söë lûúång ngûúâi nghe dûå kiïën laâbao nhiïu?

? Tuöíi trung bònh laâ bao nhiïu?

? Tyã lïå giûäa nam vaâ nûä?

? Ngûúâi nghe àaä àûúåc thöng baáoàêìy àuã vïì chuã àïì baån àõnh trònhbaây chûa?

? Ngûúâi nghe tûå nguyïån hay àûúåcyïu cêìu àïën tham dûå buöíi thuyïëttrònh?

? Nhûäng àiïím chung cuãa ngûúâinghe laâ gò?

? Nhûäng ngûúâi naây coá àõnh kiïën khöng?

? Trònh àöå vùn hoáa cuãa nhûäng ngûúâinaây?

? Ngûúâi baån quen biïët chiïëm baonhiïu phêìn trùm?

THU THÊÅP THÖNG TIN VÏÌ CÛÃ TOÅA

Nguöìn cung cêëp nhûäng thöng tin vïì cûã toåa laânhûäng ngûúâi töí chûác buöíi thuyïët trònh. Baån coáthïí àïì nghõ ban töí chûác cung cêëp baãn danh saáchcaác àaåi biïíu tham dûå. Trong trûúâng húåp àöëitûúång thuyïët trònh laâ khaách haâng tiïìm nùng, baåncoá thïí tòm hiïíu hoå thöng qua nhûäng ngûúâi quenbiïët trong ngaânh. Coân nïëu laâ möåt cuöåc hoåp cöngcöång, baån nïn tòm thöng tin trïn baáo chñ àõaphûúng àïí coá thïí nùæm roä nhûäng möëi quan têmchñnh cuãa cû dên àõa phûúng. Haäy vêån duång töëtthöng tin àïí baâi thuyïët trònh cuãa baån khöngnhûäng àïì cêåp àïën nhûäng vêën àïì hoå àang quantêm, maâ coân taåo àûúåc möëi àöìng caãm, tûúng àùæc.


ÀIÏÌU CHÓNH BAÂI THUYÏËT TRÒNH THEO QUY MÖ CÛÃ TOÅA

KIÏÍU THUYÏËT TRÒNH PHÛÚNG PHAÁP TIÏËP CÊÅNQUY MÖ CÛÃ TOÅA

Àûúåc xem laâ ñt khi söë lûúång cûãtoåa chûa àïën 15 ngûúâi. Phêìn lúánmoåi ngûúâi àaä coá ñt nhêët möåt lêìntrònh baây trûúác cûã toåa coá quy mönhoã nhû vêåy trong quaá trònh laâmviïåc, hoåc têåp.

CHÑNH THÛÁC

AÁp duång caác quy trònh chñnhthûác cho nhûäng cuöåc hoåp, buöíigiúái thiïåu saãn phêím vúái khaáchhaâng tiïìm nùng vaâ thuyïëttrònh taåi caác cú quan, cöng súã.

• Súám thiïët lêåp giao tiïëpbùçng mùæt vúái tûâng cûã toåa.

• Luön àöëi diïån vúái cûã toåa -àiïìu naây seä giuáp duy trò sûåchuá yá cuãa hoå.

• Trao àöíi hai chiïìu vúái cûãtoåa bùçng caách khuyïënkhñch hoå àùåt cêu hoãi.

• Àïì nghõ tûâng cûã toåa coá yákiïën, nhûng yïu cêìu ngùængoån.

• Àaãm baão têët caã, àùåc biïåtnhûäng ngûúâi ngöìi úã cuöëiphoâng hoåp coá thïí nghe roäbaâi thuyïët trònh cuãa baån.

• Liïn kïët, toám tùæt, nhêën maånhvaâ nhùæc laåi nhûäng yá chñnh.

KHÖNG CHÑNH THÛÁC

Phaá boã khoaãng caách, taåo bêìukhöng khñ thên mêåt, gêìn guäitrong nhûäng buöíi giúái thiïåu saãnphêím múái cho caác nhaâ cungcêëp quen thuöåc hoùåc khi thuyïëttrònh cho caác àöìng nghiïåp.

CHÑNH THÛÁC

AÁp duång caác quy trònh chñnhthûác nhû khi phaát biïíu taåihöåi nghõ hoùåc taåi cuöåc gùåpmùåt khaách haâng haâng nùmcuãa cöng ty.

KHÖNG CHÑNH THÛÁC

Vêån duång nhûäng quy trònhkhöng chñnh thûác khi thamgia trònh baây möåt vêën àïì naâoàoá taåi höåi nghõ.

• Trònh baây chêåm, maåch laåcvaâ roä raâng.

• Nïn trònh baây vêën àïì möåtcaách bao quaát vaâ àún giaãn.Chó ài vaâo chi tiïët nïëuàûúåc yïu cêìu.

SÖË LÛÚÅNG NHIÏÌU

Àûúåc xem laâ nhiïìu khi söë lûúång cûãtoåa trïn 15 ngûúâi. Nïëu baån àaä coákinh nghiïåm, thò viïåc thuyïët trònhtrûúác cûã toåa úã quy mö naây seä dïîdaâng hún.

5 Trong khi thuyïëttrònh, haäy löi cuöënsûå tham gia trûåc tiïëpcuãa caác cûã toåa caângnhiïìu caâng töët.

ÀAÃM BAÃO TÑNH LINH HOAÅT

Quy mö cûã toåa coá aãnh hûúãng rêët lúán àïën kïët cêëubaâi thuyïët trònh. Nïëu cûã toåa àûúåc chia ra tûângnhoám nhoã, diïîn giaã vaâ ngûúâi nghe seä coá rêët nhiïìucú höåi àïí coá thïí giao lûu, trao àöíi thên mêåt. Baåncoá thïí traã lúâi cêu hoãi cuãa ngûúâi nghe möåt caách cuåthïí, hoùåc àïì nghõ ngûúâi nghe cho biïët yá kiïën vïìvêën àïì baån àang trònh baây. Coân àöëi vúái cûã toåa coásöë lûúång lúán, buöíi thuyïët trònh cuãa baån phêìn lúánchó mang tñnh möåt chiïìu. Do àoá, baån cêìn coá möåtcaách tiïëp cêån hoaân toaân khaác. Trong trûúâng húåpnaây, sûå roä raâng, chñnh xaác vaâ dïî hiïíu laâ nhûäng yïëutöë quan troång àïí duy trò sûå chuá yá cuãa ngûúâi nghesuöët buöíi thuyïët trònh.

9


10

6 Nïn quan saát trûúácàõa àiïím töí chûácthuyïët trònh àïí laâmquen vúái khungcaãnh àoá.

7 Xêy dûång lõch trònhcöng viïåc chuêín bõcho ngaây thuyïëttrònh.

SÙÆP XÏËP LÕCH TRÒNH

Ngay tûâ àêìu, baån haäy xem xeátbuöíi thuyïët trònh möåt caáchtöíng thïí. Nïëu àõa àiïím thuyïëttrònh khöng thuöåc àõa phûúngbaån cû truá, cêìn lïn kïë hoaåchcho viïåc ài laåi vaâ ùn nghó trûúác.Trûúác khi buöíi thuyïët trònhdiïîn ra chñnh thûác, baån haäydaânh ra khoaãng 3 tiïëng àïíchuêín bõ sùén saâng vïì ngoaåihònh vaâ têm lyá cho baãn thênmònh. Ngoaâi ra, baån cêìn daânhkhoaãng 1 tiïëng àïí suy xeát kyätoaân böå baâi thuyïët trònh vaâ nïëucoá thïí, haäy thûã têåp thuyïët trònhtaåi àõa àiïím diïîn ra thuyïëttrònh. Chuêín bõ trûúác möåt böåquêìn aáo tûúm têët àïí mùåc vaâongaây höm àoá. Nïëu baån laâ ngûúâiàêìu tiïn phaát biïíu, àûâng quïnkiïím tra caác thiïët trõ höî trúå trûúáckhi bùæt àêìu buöíi thuyïët trònh.

XÛÃ LYÁ CAÁC VÊËN ÀÏÌ TÖÍ CHÛÁC

Cöng taác töí chûác vaâ chuêín bõ chu àaáoseä àaãm baão cho buöíi thuyïët trònh

àaåt hiïåu quaã cao nhêët. Vò vêåy, viïåc lïn kïëhoaåch súám, cêín thêån vaâ thiïët thûåc seä giuápbaån coá nhiïìu thúâi gian hún àïí têåp trunghoaân thiïån baâi thuyïët trònh, àöìng thúâitraánh àûúåc caác vêën àïì coá thïí naãy sinh.

Àõa àiïím coá quy mö vaâkiïën truác nhû thïë naâo?

Àïì nghõ ban töíchûác cung cêëp sú

àöì àõa àiïím.

ÚÃ àoá àaä coá sùénnhûäng trang thiïët

bõ gò?

Cêìn böí sung nhûängthiïët bõ gò?

Ai chõu traáchnhiïåm töí chûácthuyïët trònh?

Di chuyïín bùçngphûúng tiïån gò?

Tòm kiïëm vaâ thuthêåp caác thöng tin

àêìy àuã vaâ chñnh xaác.

Ai giúái thiïåu baån lïnthuyïët trònh?

Àaãm baão ngûúâinaây àaä nùæm roänhûäng thöng tin

vïì baån.

Lïn kïë hoaåch vaâkiïím tra viïåc ài laåi.

Nhûäng ai phaát biïíutrûúác baån?

Tham khaão caáchtrònh baây cuãa hoå,vaâ ruát kinh nghiïåm

hoåc hoãi.

CÖNG TAÁC CHUÊÍN BÕ

ÀÕA ÀIÏÍM

THÚÂI GIAN BIÏÍU

CÊN NHÙÆC NHÛÄNG ÀIÏÍM QUAN TROÅNG

11


LÏN KÏË HOAÅCH ÀI LAÅI

Baån cêìn tñnh toaán kyä lûúängthúâi àiïím khúãi haânh àïí traánhtònh traång àïën muöån vaâkhöng àuã thúâi gian chuêín bõ.Baån haäy tñnh thúâi àiïím coámùåt taåi àõa àiïím thuyïët trònh,cöång thïm thúâi gian ài laåi, vaâsau àoá cöång thïm ñt nhêët 1tiïëng àïí àaãm baão an toaân.Nïëu phaãi di chuyïín xa, bùçngcaác phûúng tiïån maáy bay, taâuhoãa... baån haäy dûå truâ trûúânghúåp phûúng tiïån chêåm trïî, bõtruåc trùåc cöång vúái thúâi gianàïën àõa àiïím thuyïët trònh.Hoùåc nïëu di chuyïín àûúângdaâi, baån cêìn böë trñ thúâi giannghó ngúi vaâ phuåc höìi sûáckhoãe trûúác khi tham dûåthuyïët trònh.

DAÂNH THÚÂI GIAN CHUÊÍN BÕ

Nhûäng baâi thuyïët trònh thaânh cöng nhêët thûúângrêët àún giaãn, suác tñch vaâ coá veã hêìu nhû khöngtöën nhiïìu thúâi gian, cöng sûác chuêín bõ. Thêåt ra,àêy chñnh laâ kïët quaã cuãa möåt quaá trònh chuêínbõ, nghiïn cûáu cöng phu vaâ lao àöång nghiïmtuác. Vñ duå: võ chuã tõch cuãa möåt cöng ty phaãi mêëtnhiïìu tuêìn múái soaån thaão àûúåc möåt baâi töíngkïët baáo caáo hoaåt àöång haâng nùm trûúác caác cöíàöng. Hoùåc möåt chuyïn gia huêën luyïån phaãitöën nhiïìu cöng sûác trong thúâi gian àêìu àïí chónhsûãa phêìn giúái thiïåu trong caác biïn baãn hoåp cuãanhên viïn thûåc têåp. Haäy bùæt tay vaâo cöng taácchuêín bõ ñt nhêët 4 tuêìn trûúác khi buöíi thuyïëttrònh diïîn ra àïí coá àuã thúâi gian hònh thaânh caácyá tûúãng vaâ thu thêåp caác thöng tin tham khaãocêìn thiïët. Khi baån àaä coá kinh nghiïåm, thúâi gianchuêín bõ coá thïí ruát ngùæn hún.

8 Haäy têån duång thúâigian di chuyïín àïíchuêín bõ cöng viïåcthuyïët trònh àûúåcchu àaáo hún.

9 Vúái möîi giúâ àöìnghöì thuyïët trònh, baånhaäy daânh ra 10 giúâàïí chuêín bõ.

Baån cêìn dûå phoâng thúâigian trong trûúâng húåpphûúng tiïån àïën trïî

khöng?

Chuyïën ài mêëtbao lêu?

Baån coá thïí sûãduång thúâi gian naây

àïí laâm möåt söëcöng viïåc khaác.

CAÁC YÏU CÊÌU ÀÙÅT RA CHO VIÏÅC ÀI LAÅI

Buöíi thuyïët trònhdiïîn ra úã àêu?

Baån seä ài bùçng phûúngtiïån gò?

Kïët húåp chuyïën àivúái chuyïën tham

quan àõa àiïím diïînra thuyïët trònh.

Nïëu sûác khoãekhöng àûúåc töët, baåncêìn chuêín bõ möåt söëloaåi thuöëc cêìn thiïët

Baån cêìn àùng kyá trûúácphoâng nghó khöng?

Lïn kïë hoaåch chitiïu húåp lyá.


12

10 Nïn khùèng àõnh laåivúái ban töí chûác vïìcaác chi tiïët liïn quanàïën buöíi thuyïëttrònh bùçng vùn baãn.

11 Nhúá chuá yá àïën trònhàöå chuyïn mön cuãacaác diïîn giaã phaãnbiïån.

XÊY DÛÅNG VAÂ KIÏÍM TRA LÕCH TRÒNH

Àöëi vúái caác diïîn giaã, bao göìm nhûäng ngûúâi coákinh nghiïåm töí chûác rêët khoa hoåc, cuäng àïìuhiïíu roä coá rêët nhiïìu àiïìu cêìn ghi nhúá trûúác khibùæt àêìu thuyïët trònh. Do àoá, cöng viïåc thiïët lêåpmöåt lõch trònh vaâ liïåt kï caác taâi liïåu, phûúngtiïån höî trúå coá thïí cêìn àïën trong buöíi thuyïëttrònh rêët quan troång, khöng keám so vúái cöngviïåc têåp trònh baây baâi thuyïët trònh. Àïí laâm àiïìunaây, trûúác hïët laâ lêåp möåt danh saách caác cöngviïåc cêìn phaãi laâm trong quaá trònh chuêín bõ.Tiïëp àïën kiïím tra kyä danh saách naây vaâ cöë gùængdûå phoâng trûúác nhûäng vêën àïì coá thïí xaãy ra.Nïëu àõa àiïím thuyïët trònh diïîn ra ngoaâi cöngty, baån haäy ghi laåi söë àiïån thoaåi àïí àöìng nghiïåpcoá thïí liïn laåc vúái baån trong trûúâng húåp cêìnthiïët, song cêìn lûu yá thúâi gian baån àang phaátbiïíu àïí hoå khöng laâm phiïìn baån trûúác hoùåctrong thúâi àiïím quan troång naây, trûâ trûúâng húåpthêåt khêín cêëp.

TÛÅ TÖÍ CHÛÁC MÖÅT BUÖÍI THUYÏËT TRÒNH

Trong trûúâng húåp phaãi tûå mònh töí chûác buöíithuyïët trònh, baån haäy lûu yá àïën möåt söë viïåc quantroång cêìn phaãi quyïët àõnh súám. Àoá laâ cöng viïåcliïn quan àïën àõa àiïím, diïîn giaã vaâ quy mö cûãtoåa. Haäy lêåp danh saách caác àõa àiïím coá thïí sûãduång vaâ so saánh chuáng trïn cú súã caác àiïím maånh,àiïím yïëu vïì chi phñ, võ trñ, quy mö vaâ trang thiïëtbõ. Baån haäy choån àõa àiïím phuâ húåp vúái quy möcûã toåa vaâ kiïíu thuyïët trònh, sau àoá chuyïín caácthöng tin naây cho caác diïîn giaã khaác àïí hoå sùæp xïëpbaâi thuyïët trònh cuãa mònh. Ngoaâi ra, baån cêìn dûåphoâng sùén möåt àõa àiïím thay thïë, àïì phoâng khaãnùng vaâo ngaây diïîn ra höåi thaão, àõa àiïím àaä choånxaãy ra sûå cöë. Vúái caác diïîn giaã, baån cêìn xem xeát kyähöì sú cuãa tûâng ngûúâi àïí àaãm baão têët caã àïìu àaåttrònh àöå chuyïn mön cêìn thiïët. Thöng baáo chodiïîn giaã caác thöng tin cêìn thiïët vaâ khùèng àõnh laåivúái hoå caác chi tiïët trûúác buöíi thuyïët trònh. Tûúngtûå nhû vêën àïì àõa àiïím, baån cêìn luön dûå phoângcaác diïîn giaã àïí thay thïë khi cêìn thiïët.


• Cêìn kiïím tra caác àõa àiïím tiïìmnùng xem noá coá phuâ húåp vúái yïucêìu khöng.

• Quy mö cûã toåa coá yá nghôa quyïëtàõnh àöëi vúái viïåc choån lûåa àõa àiïím.

• Cöë gùæng traánh àïí quan àiïím hayàõnh kiïën caá nhên aãnh hûúãng àïënviïåc lûåa choån diïîn giaã.

• Cêìn chuêín bõ danh saách caác diïîngiaã thay thïë trong trûúâng húåpnhûäng ngûúâi àûúåc múâi khöngàïën dûå.

• Cêìn traánh trûúâng húåp caác diïîn giaãganh àua vïì chuyïn mön.

• Caác cêu hoãi hay nhêån xeát cuãa cûãtoåa cêìn phaãi àûúåc thöng qua chuãtoåa trûúác.

• Thöng baáo súám vïì caác chi tiïëtnhû: thúâi gian, àõa àiïím, trònh tûåtiïën haânh vaâ diïîn giaã trònh baây.

13


12 Nghiïn cûáu vaâ tòmhiïíu cûã toåa trûúáckhi gûãi giêëy múâitham dûå.

TÖÍ CHÛÁC MÖÅT BUÖÍI THUYÏËT TRÒNH

THEO NHOÁM

Trong trûúâng húåp töí chûác möåt buöíi thuyïët trònhnhoám, baån cêìn lûu yá thïm möåt söë vêën àïì khaác.Bñ quyïët àûa àïën thaânh cöng cuãa möåt buöíithuyïët trònh nhoám laâ giûä vûäng àûúåc trònh tûåtiïën haânh. Búãi vò buöíi thuyïët trònh rêët dïî rúi vaâotònh traång höîn loaån khi caác diïîn giaã tranh nhauphaát biïíu. Baån haäy thaão luêån trûúác vïì trònh tûåphaát biïíu cuãa caác thaânh viïn vaâ hoaân thaânhsúám chûúng trònh nghõ sûå àïí caác thaânh viïn àïìunùæm àûúåc trònh tûå thuyïët trònh. Do viïåc baám saátchûúng trònh nghõ sûå rêët quan troång, nïn baåncêìn lûåa choån möåt võ chuã toåa coá nhiïìu kinhnghiïåm àïí àiïìu haânh buöíi thuyïët trònh. Vïì diïîn giaã, baån cêìn tòm hiïíu kyä trònh àöå cuãa caácdiïîn giaã àûúåc choån. Àiïìu naây coá yá nghôa rêët quantroång. Búãi vò, nïëu nhûäng ngûúâi naây àïìu coá quanàiïím giöëng nhau, thò phêìn trònh baây cuãa hoå khoátaåo àûúåc nhiïìu yá kiïën thaão luêån söi nöíi. Ngûúåc laåi,nïëu yá kiïën traái ngûúåc nhau, caác diïîn giaã coá thïíphaãn ûáng vúái nhau bùçng thaái àöåàöëi nghõch, tiïu cûåc. Vò thïë, nïëucêìn thiïët, baån haäy sùæp xïëp phêìnhoãi - àaáp giûäa caác diïîn giaã vaâ cûãtoåa vaâo cuöëi buöíi thuyïët trònh.

NHÛÄNG VIÏÅC CÊÌN LAÂM

1. Cung ûáng caác trang thiïët bõ cêìnthiïët, phuâ húåp vúái yïu cêìu cuãanhoám thuyïët trònh.

2. Nïn kiïím tra àïí àaãm baão giûäacaác diïîn giaã khöng coá tû thuâriïng.

3. Gûãi lúâi múâi diïîn giaã vaâ khùèngàõnh súám sûå tham dûå cuãa hoå.

4. Thaão luêån vïì trònh tûå caác baâiphaát biïíu.

5. Xêy dûång möåt thúâi gian biïíuchùåt cheä.

6. Choån ngûúâi nhiïìu kinh nghiïåmvaâo võ trñ chuã toåa.

MÚÂI CÛÃ TOÅA THAM DÛÅ

Trong khi cên nhùæc vïì viïåc nïn múâi nhûäng aiàïën dûå buöíi thuyïët trònh, baån cêìn lûu yá nhûängàiïím sau:• Ai coá lúåi khi nghe àûúåc nhûäng thöng tin taåi

buöíi thuyïët trònh?• Baån muöën ngûúâi nghe hoåc àûúåc gò tûâ buöíi

thuyïët trònh?• Laâm thïë naâo àïí coá àûúåc cûã toåa tiïu biïíu? Lïn kïë hoaåch thöng baáo röång raäi vïì sûå kiïån laâphêìn khöng thïí thiïëu trong quaá trònh chuêín bõ.Sau khi àaä xaác àõnh àûúåc cûã toåa tiïu biïíu, baåncêìn böë trñ àïí caác àöëi tûúång naây xem àûúåc caácthöng baáo vïì buöíi thuyïët trònh, vñ duå coá thïíàùng thöng baáo trong caác êën phêím thûúngmaåi. Ngaây, giúâ vaâ àõa àiïím ghi trong thöng baáophaãi roä raâng. Tiïëp àïën, haäy gûãi giêëy múâi trûåctiïëp àïën nhûäng ngûúâi baån muöën coá mùåt taåibuöíi thuyïët trònh.


14

13 Khöng boã qua bêëtkyâ chi tiïët naâo taåiàõa àiïím thuyïëttrònh, duâ laâ möåt chitiïët rêët nhoã.

14 Xaác àõnh võ trñ cöng tùæc àïí coá thïígiaãm àöå saáng trong phoâng khi sûãduång thiïët bõ höî trúå trûåc quan.

NÙÆM ROÄ ÀÕA ÀIÏÍM

Nïëu coá thïí, baån haäy xem xeát trûúácàõa àiïím àïí tòm ra caách böë trñ phuâ

húåp cho buöíi thuyïët trònh. Nïëu khöng,haäy àïì nghõ ban töí chûác gûãi cho baån súàöì chi tiïët àõa àiïím vaâ caác trang thiïët bõàaä coá sùén. Baån nïn chuá yá xem xeát kyä hïåthöëng aánh saáng, êm thanh, chöî ngöìi vaânguöìn àiïån cung cêëp.

ÀAÁNH GIAÁ ÀÕA ÀIÏÍM

Àõa àiïím quyïët àõnh khöng khñcuãa buöíi thuyïët trònh. Möåt buöíihöåi hoåp thên mêåt trong cùn phoângtraân ngêåp aánh nùæng taåi khuön viïntrûúâng àaåi hoåc seä taåo cho cûã toåa coáàûúåc möåt löëi tû duy khaác xa so vúáibïn trong phoâng hoåp sang troångtaåi möåt khaách saån lúán. Nïëu baån coáthïí àïën xem xeát trûúác àõa àiïímthuyïët trònh, haäy nhúá ghi laåi caângnhiïìu chi tiïët caâng töët, trong àoáchuá yá àïën bêìu khöng khñ vaâ quymö cuãa noá. Haäy xem xeát núi naâyvaâo thúâi àiïím truâng vúái luác baån dûåàõnh trònh baây vaâo ngaây thuyïëttrònh, àïí choån chöî àûáng, caách dichuyïín húåp lyá vúái möi trûúângxung quanh àem laåi hiïåu quaã caonhêët. Àöìng thúâi, baån nïn nhúákiïím tra võ trñ cûãa ra vaâo, öí cùæmàiïån, cöng tùæc àeân vaâ viïåc chuêín bõcaác àöì ùn uöëng nheå (nïëu coá).

e ÀAÁNH GIAÁ CAÁC YÏËU TÖË CÚ BAÃN

Khi àïën xem xeát àõa àiïím thuyïët trònh,baån nïn xaác àõnh xem liïåu coá nhûängvêåt caãn naâo che khuêët têìm mùæt cuãa cûãtoåa khöng. Àöìng thúâi kiïím tra võ trñcûãa ra vaâo, öí àiïån, caác thiïët bõ khaác vaâcöë gùæng caãm nhêån bêìu khöng khñ trongphoâng thuyïët trònh.

Giûä khu vûåc xungquanh cûãa ra vaâo thöng

thoaáng, àaãm baão viïåcvaâo ra dïî daâng

Àïí caác àöì ùnuöëng nheå úã núikhöng gêy mêëttêåp trung cho

buöíi thuyïët trònh

Xaác àõnh öí cùæmàiïån vaâ kiïím tra

tònh traång dêy nöëi

Keáo maân cûãa söí àïí che búát aánhsaáng khi sûã duång thiïët bõ höîtrúå trûåc quan trïn maân aãnh

15


15 Quyïët àõnh súám vïìvõ trñ lùæp àùåt caácthiïët bõ höî trúå trûåcquan.

XEM CAÁC CHI TIÏËT

Khi xem xeát àõa àiïím thuyïët trònh, baån cêìn hïëtsûác chuá troång àïën võ trñ vaâ viïåc ài laåi coá dïî daângkhöng? Àõa àiïím àoá gêìn sên bay, nhaâ ga, haytaâu àiïån ngêìm khöng? Coá nùçm dûúái àûúâng baycuãa möåt sên bay lúán hay kïë bïn möåt nhaâ haângsuöët ngaây öìn aâo khöng? Coá nhûäng àöì vêåt coáthïí haån chïë têìm nhòn cuãa cûã toåa khöng? Coá thïíàiïìu chónh àûúåc nhiïåt àöå trong phoâng khöng?Nïëu coá, baån coá thïí thay àöíi àõa àiïím hay àiïìuchónh laåi têët caã nhûäng chi tiïët àoá, duâ laâ möåt chitiïët nhoã nhêët.

e KIÏÍM TRA ÊM THANH

ÚÃ bêët kyâ àõa àiïím naâo, êm thanh luöncoá vai troâ quan troång. Vò vêåy, khi kiïímtra àõa àiïím thuyïët trònh, baån haäy yïucêìu möåt ngûúâi àûáng taåi möåt söë àiïímkhaác nhau trong phoâng hoåp àïí xem taåiàoá coá thïí nghe roä baån noái khöng. Chuáyá, nïëu phoâng hoåp àöng ngûúâi thò tiïëngnoái caâng khoá truyïìn ài xa hún.

16 Lïn kïë hoaåch àïí baånxuêët hiïån trïn sênkhêëu.

Böë trñ chöî àïí cûã toåacoá thïí àïën lêëy baâi

thuyïët trònh saubuöíi thuyïët trònh

Nhûäng cêy cöåt trongphoâng coá haån chïë têìmnhòn cuãa cûã toåa khöng

Àaãm baão àöå aánhsaáng àêìy àuã khùæp

cùn phoâng

Àaãm baão sênkhêëu àûúåc chiïëu

saáng àuã

Àûáng úã buåc vaâ noáinhû àang thuyïët

trònh

Kiïím tra võ trñngöìi cuöëi phoângcoá nghe roä tiïëng

noái khöng


16

SÙÆP XÏËP CHÖÎ NGÖÌI CHO CÛÃ TOÅA

Viïåc thu xïëp chöî ngöìi cho cûã toåa coá yá nghôa rêëtquan troång, phaãi àaãm baão möåt sûå cên bùçnghúåp lyá. Baån phaãi tñnh àïën yïëu töë tiïån nghi,nhûng khöng nïn vûúåt quaá mûác khiïën cûã toåacoá thïí nguã gêåt dïî daâng trong phoâng hoåp.Ngûúåc laåi, nïëu quaá thiïëu tiïån nghi seä khiïën cûãtoåa thiïëu têåp trung, öìn aâo trong khi baån thuyïëttrònh. Töët nhêët nïn choån ghïë ngöìi cêìn dûångthùèng vaâ cuâng kñch cúä. Nïëu coá thïí, baån haäy böëtrñ nhûäng chiïëc ghïë coá khoaãng caách vûâa àuã àïícûã toåa coá thïí àùåt cùåp hoùåc va-li xuöëng saân. Àùåtghïë nhû thïë naây cuäng seä àïì phoâng möåt söë cûãtoåa rúi vaâo chûáng "súå khöng gian chêåt heåp".Trong trûúâng húåp cûã toåa muöën ghi laåi nhûängàiïìu diïîn giaã thuyïët trònh, baån haäy lûåa choånloaåi ghïë coá tay võn àïí hoå coá thïí àùåt söí lïn vaâghi cheáp. Àïí àaãm baão moåi ngûúâi ngöìi vaâo caácdaäy ghïë haâng àêìu, baån nïn cêët búát caác daäy ghïëphña sau, àöìng thúâi giûä möåt söë ghïë dûå trûädaânh cho nhûäng ngûúâi àïën muöån. Cuöëi cuâng,khi sùæp xïëp chöî ngöìi xong, baån cêìn tuên thuãcaác quy àõnh phoâng chöëng chaáy nöí taåi àõaàiïím thuyïët trònh.

Cûã toåa taåi võ trñnaây khoá quan saát

roä diïîn giaã

Diïîn giaã khoá giao tiïëpbùçng aánh mùæt vúái cûã toåa

Diïîn giaã coá thïíthêëy toaân böå cûã toåa

Ngay caã nhûäng cûãtoåa ngöìi xa nhêëtcuäng coá thïí quan saáttöët diïîn giaã

Têìm nhòn cuãangûúâi ngöìi haângghïë cuöëi phoângrêët keám

Nhûäng chöî ngöìigêìn diïîn giaã coátêìm nhòn húåp lyá

Diïîn giaã coá thïígiao tiïëp bùçngmùæt dïî daâng vúáicaác cûã toåa

e SÚ ÀÖÌ 1

Caác ghïë àûúåc böë trñ theo ba haâng doåc,thùèng, heåp cho pheáp diïîn giaã tiïëp xuácqua aánh mùæt vúái têët caã caác cûã toåa. Tuynhiïn, caách böë trñ naây khöng àaãm baãocho nhûäng ngûúâi ngöìi cuöëi phoâng coátêìm nhòn töët vaâ nghe roä raâng.

e SÚ ÀÖÌ 2

Cuäng cuâng söë lûúång cûã toåa nhû úã sú àöì 1, nhûngcaách böë trñ naây khiïën cûã toåa ngöìi gêìn vúái diïîn giaãhún. Àa söë caác cûã toåa quan saát töët diïîn giaã, cuängnhû nghe thuyïët trònh möåt caách roä raâng. Song diïîngiaã phaãi cöë gùæng hún rêët nhiïìu nïëu muöën thiïët lêåpmöëi quan hïå giao tiïëp bùçng aánh mùæt vúái caác cûã toåa.

e SÚ ÀÖÌ 3

Caách böë trñ hònh baán nguyïåt naây rêët phöí biïën,búãi vò noá àem laåi hiïåu quaã töëi ûu nhêët vïì mùåt êmthanh vaâ têìm nhòn. Diïîn giaã coá thïí giao tiïëpbùçng aánh mùæt vúái têët caã caác cûã toåa. Nhûng nhûúåcàiïím cuãa noá laâ töën nhiïìu khöng gian hún so vúáiSú àöì 1 vaâ 2.

17


KIÏÍM TRA THIÏËT BÕ NGHE-NHÒN

Nïëu coá yá àõnh sûã duång caác thiïët bõ nghe-nhòntrong buöíi thuyïët trònh, baån nïn kiïím tra xemtaåi khaán phoâng àaä coá sùén caác thiïët bõ naây chûavaâ hoaåt àöång coá töët khöng. Haäy têåp laâm quenvúái viïåc sûã duång caác thiïët bõ naây àïí traánh caáctruåc trùåc, hû hoãng xaãy ra khi àang thuyïët trònh.Vúái nhûäng khaán phoâng lúán, cêìn trang bõ caácthiïët bõ phoáng thanh cú baãn bao göìm loa, maáytùng êm vaâ möåt (hoùåc nhiïìu) mi-crö. Nïëu chûacoá, baån haäy tûå mònh mang caác thiïët bõ naây àïën(coá thïí thuï) vaâ chuá yá caác thiïët bõ naây coá cöngsuêët àuã maånh. Cêìn coá möåt maân hònh lúán àïíchiïëu caác hònh aãnh minh hoåa. Kñch cúä maânhònh phaãi phuâ húåp vúái quy mö cuãa khaánphoâng, cuäng nhû àaãm baão nùçm trong têìm nhòncuãa toaân böå caác cûã toåa.

Baån cêìn phaãi sûã duång mi-crönïëu phaãi thuyïët trònh trûúác rêëtnhiïìu cûã toåa hoùåc phaát biïíungoaâi trúâi. Trong trûúâng húåpnaây, baån cêìn tiïën haânh kiïím tratrûúác, àiïìu chónh êm lûúång vaâtiïëng àöång nïìn phuâ húåp. Loaåimi-crö cêìm tay hoùåc àùåt cöë àõnhtrïn buåc thûúâng coá xu hûúánghaån chïë haânh àöång cuãa baån. Doàoá, nïëu phaãi sûã duång caác hònhaãnh minh hoåa, baån nïn choånloaåi mi-crö khöng dêy. Sûã duångloaåi mi-crö gùæn vaâo ngûúâi seägiaãi phoáng caã hai tay khi thuyïëttrònh, nhûng nïn nhúá cêìn phaãiàùåt àuáng võ trñ, nïëu khöngnhûäng êm thanh nhû húi thúã,ho, tiïëng uöëng nûúác, lêåt giúãtrang giêëy cuäng bõ thu êm vaâo.

18 Dûå phoâng möåt söëghïë daânh cho nhûängngûúâi àïën muöån.

17 Baån phaãi thaânh thaåocaác thao taác sûã duånghïå thöëng phoángthanh.

SÛÃ DUÅNG MI-CRÖ

s CÊÌM TAY

Mi-crö cêìm tay cho pheáp baån tûå dodi chuyïín, song haån chïë viïåc sûã duångàöi tay. Do tñnh àa duång cuãa noánïn loaåi naây thûúâng àùåt trïn buåc.

e LOAÅI KEÅP

Gùæn mi-crö lïn aáo vaâ giûä úãmöåt khoaãng caách cöë àõnh sovúái miïång.

Keåp gùænvaâo aáo

Nuát bêåt tùæt


18

19 Xêy dûång baâi thuyïëttrònh dûåa trïn kïët cêëuba hoùåc böën yá chñnh.

20 Coá thïí xen vaâo möåtsöë cêu chuyïån vuiphuâ húåp àïí thu huátsûå chuá yá cuãa caác cûãtoåa.

XAÁC ÀÕNH ROÄ MUÅC TIÏU

Trûúác khi bùæt tay chuêín bõ cho buöíithuyïët trònh, haäy nghô àïën muåc tiïu

maâ baån muöën àaåt àûúåc. Baån muöën baâithuyïët trònh cuãa mònh giuáp ngûúâi nghegiaãi trñ, hay chuyïín taãi nhûäng thöng tinquan troång vaâ khuyïën khñch hoå hùnghaái thùm gia vaâo caác hoaåt àöång nhû möåtphêìn nöåi dung cuãa buöíi thuyïët trònh?

XAÁC ÀÕNH LÖËI DIÏÎN ÀAÅT

Löëi diïîn àaåt vaâ phong caách trònh baây thûúângquyïët àõnh phêìn lúán sûå thaânh cöng cuãa buöíithuyïët trònh. Nïëu muåc tiïu cuãa baån laâ chuyïíntaãi thöng tin, thò cêìn caách tiïëp cêån nhêët quaán,cêëu truác húåp lyá vaâ coá lö-gñc. Khi muöën caác cûãtoåa thû giaän, baån coá thïí löìng vaâo nhûäng cêunoái dñ doãm, nhûäng cêu chuyïån vui... Coân trongtrûúâng húåp baån muöën khuyïën khñch cûã toåatham gia vaâo möåt söë hoaåt àöång naâo àoá, thò baâithuyïët trònh cêìn mang nöåi dung tñch cûåc, àûúåctrònh baây vúái gioång àiïåu haâo hûáng, phêën khñchàïí kñch thñch sûå hûúãng ûáng tûâ phña cûã toåa.

KHUYÏËN KHÑCH SÛÅ PHAÃN HÖÌI

Ai cuäng mong muöën baâi thuyïët trònh cuãa mònhthaânh cöng vaâ àûúåc cûã toåa tiïëp nhêån troån veån.Coá nhiïìu caách thûác hûäu ñch giuáp baån àaåt àûúåcàiïìu naây. Vúái viïåc xêy dûång cêëu truác baâi thuyïëttrònh phuâ húåp theo muåc àñch, baån coá thïíkhuyïën khñch cûã toåa phaãn höìi theo hûúángmong muöën. Vñ duå, nïëu baâi thuyïët trònh cuãabaån chuyïín taãi thöng tin múái, thò baån seä cêìnnhiïìu sûå phaãn höìi tûâ phña cûã toåa. Àïí àaåt àûúåcmuåc àñch naây, baån cêìn thiïët kïë baâi thuyïët trònhsao cho khuyïën khñch sûå toâ moâ vaâ tû duy saángtaåo cuãa cûã toåa.

Giaáo duåc Giaãi trñ Giaãi thñch

x SÛÃ DUÅNG “BA MUÅC TIÏU”

Hêìu hïët caác baâi thuyïët trònh thaânhcöng àïìu phaãi àaåt ba muåc tiïuchñnh yïëu. Thûá nhêët laâ giaáo duåc:cûã toåa seä hoåc àûúåc möåt àiïìu gò àoátûâ baâi thuyïët trònh cuãa baån. Thûáhai laâ giaãi trñ: cûã toåa seä àûúåcthûúãng thûác baâi thuyïët trònh. Cuöëicuâng laâ giaãi thñch: caác vêën àïì trongbaâi thuyïët trònh cêìn trònh baây roäraâng, lö-gic.

19


21 Cöë gùæng trònh baây roäraâng nhûäng khaáiniïåm chñnh khithuyïët trònh.

22 Nïn toám tùæt caác yáchñnh cuãa baån trongmöåt cêu.

VÊÅN DUÅNG KIÏËN THÛÁC

Muåc àñch chñnh khi thuyïët trònh laâ chuyïín taãithöng tin àïën ngûúâi nghe, vaâ sûå nhiïåt huyïëtcuãa baån àöëi vúái chuã àïì trònh baây seä têåp trung vaâduy trò sûå chuá yá cuãa hoå. Vò vêåy, baån haäy sùæp xïëpcaác vêën àïì vaâ thu huát ngûúâi nghe bùçng sûå nhiïåttònh cuãa baãn thên. Nhûäng vêën àïì baån àûa rakeâm theo lêåp luêån chñnh xaác seä coá sûác thuyïëtphuåc maånh meä. Do àoá, khöng cêìn thiïët phaãitrñch dêîn quaá nhiïìu lúâi noái cuãa nhûäng ngûúâinöíi tiïëng khaác. Baån seä giaânh àûúåc loâng tin, sûåthên thiïån cuãa caác cûã toåa, nïëu biïët xûã lyá tinh tïëcaác cêu hoãi, cuäng nhû nùæm roä caác thöng tin cuãacûã toåa àöìng thúâi coá sûå chuêín bõ chu àaáo.

CHOÅN CAÁC VÊËN ÀÏÌ QUAN TROÅNG

Khaã nùng têåp trung liïn tuåc cuãa cûã toåa chó giúáihaån trong khoaãng 45 phuát. Trong khoaãng thúâigian àoá, hoå chó tiïëp thu khoaãng 1/3 nhûäng gòbaån trònh baây vaâ töëi àa laâ baãy khaái niïåm. Vò thïë,baån haäy ruát goån thaânh 3 - 4 vêën àïì quan troångvaâ nhêën maånh nhûäng àiïím naây trong phêìn múã

àêìu, phêìn giûäa vaâ nhùæc laåi chuáng úãphêìn cuöëi. Ngoaâi ra, haäy cöë tòmmöåt tiïu àïì "àinh" dïî nhúá phaãnaánh baâi thuyïët trònh cuãa baån,nhûng khöng ài quaá sêu vaâo chitiïët. Vñ duå, vúái tiïu àïì "Vai troâ cuãaTQM trong BPR", coá thïí möåt söë cûãtoåa àaä biïët baån àõnh trònh baây vïìcaác khaái niïåm cuãa töíng quaãn lyáchêët lûúång (TQM) vaâ taái sùæp xïëpquy trònh kinh doanh(BPR),nhûng phêìn trònh baây quaá khoáhiïíu cuãa baån àaä phaãn taác duång vaâgêy böëi röëi cho nhûäng cûã toåa chûaàûúåc thöng tin àêìy àuã vïì chuã àïìnaây. Baån nïn nhúá, cûã toåa seä trúãnïn cúãi múã vúái baån nïëu hoå hiïíu roäkhaái niïåm vïì chuã àïì baâi thuyïëttrònh cuãa baån.

e CHOÅN CAÁC VÊËN ÀÏÌ CHÑNH

Xaác àõnh roä caác yá tûúãng cuãa baån bùçng caách toám tùætnöåi dung vaâ ghi chuá ngùæn goån caác yá chñnh. Tûå giúáihaån khoaãng 3 - 4 vêën àïì àïí giûä cho thöng àiïåp àúngiaãn vaâ dïî nhúá.

SUY NGHÔ BAN ÀÊÌU

Nhûäng ngûúâi huêën luyïån hiïåu quaã muöën giuáp moåi ngûúâi phaát triïín búãivò vïì lêu daâi hoå biïët rùçng viïåc naây seä giuáp hoå phaát triïín kyä nùng laänhàaåo bïn caånh kyä nùng quaãn lyá. Ngûúâi quaãn lyá chó têåp trung vaâo viïåclaâm thïë naâo àïí moåi viïåc tiïën triïín töët, coân ngûúâi laänh àaåo laåi chuátroång vaâo sûå àöíi múái.Nhûäng ngûúâi laänhàaåo coá möåt quyïìn lúåiroä raâng trong viïåchuêën luyïån vaâ uãynhiïåm nhên viïn búãivò àêy laâ nhûäng caáchthûác maâ thöng quaàoá hoå chuyïín tûâ võ trñmöåt nhaâ quaãn lyásang võ trñ möåt nhaâlaänh àaåo.

Caác àiïím quan troångA. Taåi sao khoáa àaâo taåo naây laåi

cêìn thiïët?B. Nöåi dung àaâo taåo göìm nhûäng

gò?C. Kïët quaã mong muöën sau khoáa

àaâo taåo, vaâ ñch lúåi cuãa noá?


20

23 Khi tiïën haânh nghiïncûáu, thu thêåp taâiliïåu, baån cêìn ghi nhúámuåc tiïu thuyïëttrònh.

24 Haäy thu thêåp têët caãcaác nguöìn thöng tinkhaác nhau àïí coáàûúåc nhûäng taâi liïåuquyá giaá nhêët.

THU THÊÅP TAÂI LIÏÅU

Sûå thaânh cöng cuãa baâi thuyïët trònhphuå thuöåc vaâo cöng taác nghiïn cûáu

kyä lûúäng vaâ saáng taåo trûúác àoá. Hoaåtàöång naây àoâi hoãi sûå àêìu tû khaá nhiïìuthúâi gian vaâ cöng sûác. Baån haäy cöë gùængthu thêåp thöng tin, taâi liïåu tûâ caângnhiïìu nguöìn caâng töët àïí baâi thuyïëttrònh cuãa baån coá sûác thuyïët phuåc hún.

TÒM KIÏËM CAÁC NGUÖÌN TAÂI LIÏÅU

Baån coá thïí bùæt àêìu viïåc nghiïn cûáu bùçng caáchchoån vaâ xem laåi möåt quyïín saách tiïu biïíu vïìchuã àïì baâi thuyïët trònh vaâ phêìn phuå luåc thamkhaão trong saách àïí tòm ra nguöìn taâi liïåu phuâhúåp vaâ coá giaá trõ. Vúái baáo hay taåp chñ, baån coáthïí sûã duång dõch vuå àiïím baáo àïí àûúåc cung cêëpthûúâng xuyïn nhûäng baâi baáo vïì chuã àïì baånquan têm. Ngoaâi ra, baån coá thïí tiïët kiïåm thúâigian khi têån duång caác nguöìn thöng tin sau:• Caác baáo caáo quaãn lyá, taâi liïåu cuãa chñnh phuã

vaâ baáo chñ chuyïn ngaânh;• Gia àònh, baån beâ vaâ caác quan hïå caá nhên;• Bùng video, CD-ROM vaâ Internet.

NGHIÏN CÛÁU TAÂI LIÏÅU MÖÅT CAÁCH HIÏÅU QUAÃ

Trûúác hïët, baån haäy suy nghô thêåt kyä vïì nhûäng ûuàiïím, nhûúåc àiïím cuãa tûâng nguöìn thöng tin maâbaån dûå àõnh sûã duång. Àöìng thúâi phaãi xaác àõnhtñnh chñnh xaác cuãa nhûäng dûä liïåu naây, nïëu laâ trñchdêîn, phaãi ghi nguöìn göëc roä raâng, sau àoá baån múáinghô caách sûã duång chuáng hiïåu quaã nhêët trong baâithuyïët trònh. Ngoaâi ra, baån nïn tham khaão yá kiïëncuãa nhûäng ngûúâi xung quanh, rêët coá thïí hoå seä chobaån nhûäng lúâi khuyïn böí ñch vaâ cung cêëp nhûängtaâi liïåu quyá giaá maâ baån àang cêìn.

e CHOÅN CAÁC YÁ CHÑNH

Khi bùæt àêìu tiïën haânh nghiïn cûáu,luön ghi nhúá trong àêìu 3 - 4 yá chñnh.Nïëu tòm thêëy taâi liïåu liïn quan, baånhaäy sùæp xïëp chuáng thaânh caác höì sú riïngtûúng ûáng vúái möîi yá chñnh, cho àïën khibaån coá àuã thöng tin àïí àiïìn vaâo baâithuyïët trònh.

A. Taåi sao khoáa àaâo taåo naây laåicêìn thiïët?

B. Nöåi dung àaâo taåo göìm nhûänggò?

C. Kïët quaã mong muöën sau khoáaàaâo taåo vaâ lúåi ñch cuãa noá?

21


SÛÃ DUÅNG CÖNG NGHÏÅ MÚÁI

Maång Internet laâ möåt thû viïån àiïån tûã quöëc tïënùçm trïn baân laâm viïåc cuãa baån. Haäy vêån duångthaânh thaåo caác phûúng caách tòm kiïëm àïí thuthêåp caác taâi liïåu tham khaão coá giaá trõ tûâ khotaâng thöng tin khöíng löì trïn Internet. Baån nïnnhúá, möîi ngaây Interneåt coá haâng loaåt àõa chómúái àûúåc thaânh lêåp. Vò thïë, baån nïn thu thêåpnhûäng àõa chó àoá àïí tùng cú höåi tòm kiïëmnhûäng dûä liïåu khi cêìn thiïët. Baån nïn lûu trûä taâiliïåu tham khaão trïn maáy tñnh, thöng qua caácphêìn mïìm sùén coá àûúåc baán trïn thõ trûúânghoùåc àûúåc viïët riïng àïí phuåc vuå cho yïu cêìucuãa baån.

25 Khöng nïn boã qua bêët cûá möåtnguöìn thöng tin tham khaão coá giaá trõnaâo, chó vò lyá do baån khöng biïët àõachó cuãa noá.

e TÊÅN DUÅNG TÖËI ÀA THÚÂI GIAN

Khi àaä vaåch ra hûúáng nghiïn cûáu nhêët àõnh, baån haäy nhanhchoáng tiïën haânh viïåc thu thêåp caác thöng tin liïn quan, ghinhúá nguöìn trñch dêîn vaâ caác àiïím chñnh yïëu cuãa noá. Sau àoábaån haäy tûå hoãi, àêy coá phaãi laâ taâi liïåu múái nhêët vïì chuã àïìthuyïët trònh khöng? Thöng tin àoá coá chñnh xaác khöng? Noá coácung cêëp nguöìn taâi liïåu tham khaão khöng? Baån chó nïn giûälaåi nhûäng taâi liïåu àaáp ûáng àûúåc caác tiïu chñ trïn.

e TÒM KIÏËM TRÏN WEBSITES

Möîi trang web trïn maång Internet àïìulûu trûä möåt khöëi lûúång thöng tin phongphuá vaâ moåi ngûúâi àïìu coá thïí truy cêåp,ghi laåi, in ra vaâ sûã duång nhû taâi liïåutham khaão. Möåt trong nhûäng ûu àiïímchñnh cuãa caách tòm kiïëm naây laâ thöngtin trïn Web àûúåc cêåp nhêåt thûúângxuyïn so vúái thöng tin trïn caác êënphêím in êën.

ÀÖÍI MÚÁI CÖNG TAÁC

NGHIÏN CÛÁU

Haäy múã röång têìm kiïën thûác khibùæt tay vaâo nghiïn cûáu, thu thêåpthöng tin vaâ tû liïåu, àöìng thúâi cöëgùæng tòm ra nhûäng thöng tin múáiàïí cho baâi thuyïët trònh àaåt chêëtlûúång hún. Baån khöng chó dûåavaâo nhûäng tû liïåu cuä, maâ nïn têånduång caác nguöìn thöng tin luönàûúåc cêåp nhêåt trïn maångInternet àïí chuã àïì thuyïët trònhcoá àûúåc nhûäng thöng tin múáinhêët. Àöëi vúái cûã toåa, baâi thuyïëttrònh cuãa baån seä löi cuöën húnnïëu coá tñnh saáng taåo, múái meã vaâàûúåc trònh baây möåt caách khoahoåc. Töët nhêët, baån nïn cung cêëpcaác thöng tin vïì caác sûå kiïån diïînra haâng ngaây vaâ àïì cêåp àïën caáccon söë cú baãn àïí cûã toåa thêëy hoåàang àûúåc tiïëp cêån vúái caác kiïënthûác múái.


22

26 Nïn quyïët àõnh súámvïì söë lûúång caác yáchñnh àûúåc nïutrong baâi thuyïëttrònh.

SÙÆP XÏËP CAÁC YÁ CHÑNH

Trònh tûå sùæp xïëp caác yá chñnh àûúåctrònh baây trong baâi vaâ troång têm

cuãa tûâng yá seä aãnh hûúãng àïën thöng àiïåpbaån muöën chuyïín taãi túái ngûúâi nghe. Vòvêåy, baån haäy sûã duång kïët cêëu thñch húåpnhêët cho baâi thuyïët trònh àïí coá thïíchuyïín taãi nöåi dung thöng àiïåp àïënngûúâi nghe möåt caách hiïåu quaã nhêët.

27 Nïn kïët thuác baâithuyïët trònh bùçngmöåt yá maånh meä vaâtñch cûåc.

CHOÅN LÛÅA KÏËT CÊËU

Coá rêët nhiïìu caách khaác nhau àïí trònh baây bahoùåc böën yá chñnh. Baån coá thïí trònh baây tûâng yávaâ hïët yá naây sang yá khaác, hoùåc theo thûá tûå cùncûá vaâo mûác àöå quan troång cuãa yá, hoùåc theo thúâigian hay bêët kyâ caách naâo àem laåi hiïåu quaã nhêët.Nïëu baån muöën cûã toåa coá êën tûúång nhêët vúái möåtyá naâo àoá, thò haäy trònh baây noá trûúác tiïn vaâ tiïëptheo laâ caác yá höî trúå, hoùåc bêët kyâ yá naâo baån àõnhtrònh baây trûúác. Baån cuäng coá thïí duâng caách trònhbaây löìng gheáp caác yá vúái nhau, nhùçm nïu bêåttêìm quan troång cuãa têët caã caác yá. Cêëu truác trònhbaây baâi thuyïët trònh hiïån àang àûúåc sûã duångphöí biïën nhêët laâ sùæp xïëp yá naây göëi lïn yá kia.Theo caách naây, baån coá thïí àïí yá kiïën trûúác "múã"vaâ sau khi trònh baây xong caác yá kiïën thò quay trúãlaåi yá kiïën naây àïí kïët thuác baâi.

e TRÒNH BAÂY CAÁC YÁ RIÏNG LEÃ

Theo caách naây, caác yá chñnh khöng nhêët thiïët phaãi löìng gheápvaâo nhau, thay vaâo àoá chuáng seä àûúåc trònh baây riïng leã vaâcoá têìm quan troång ngang nhau. Tuy nhiïn, cûã toåa coá thïíhiïíu rùçng yá àûúåc àïì cêåp àêìu tiïn seä laâ yá quan troång hún.

e TRÒNH BAÂY CAÁC YÁ RIÏNG LEÃ

Nïëu coá möåt yá quan troång hún yá coân laåi, baån nïn daânh phêìnnhiïìu thúâi gian àïí trònh baây noá hoaân chónh. Haäy duâng caácyá phuå vaâ höî trúå àïí giaãi thñch, böí sung cho yá chñnh naây.

e GÖËI YÁ

Àêy laâ kïët cêëu àûúåc sûã duång nhiïìunhêët hiïån nay. Theo caách naây, yá thûánhêët seä göëi lïn vaâ phuå thuöåc möåt mûácàöå nhêët àõnh vaâo yá thûá hai. Cuå thïí, yáthûá hai seä trònh baây möåt phêìn àïí giaãithñch cho yá thûá nhêët. Caác yá tiïëp theoàûúåc trònh baây tûúng tûå vaâ nöëi caác yáchñnh laåi vúái nhau khaá chùåt cheä.

1 2 3 4

1 2 3 4

12

34

23


e SÛÃ DUÅNG BIÏÍU TÛÚÅNG

Haäy têåp trung suy nghô khi xêy dûång kïëtcêëu baâi thuyïët trònh. Coá thïí choån caáchònh aãnh quen thuöåc àïí höî trúå cho caác yátûúãng, chùèng haån con meâo thïí hiïån haânhvi theo baãn nùng. Haäy tòm nhûäng àiïímtûúng àöìng giûäa caác yá chñnh vaâ biïíutûúång àïí sûã duång hònh minh hoåa húåp lyávaâ söëng àöång.

SÛÃ DUÅNG HÒNH THÛÁC KÏÍ CHUYÏÅN

Kyä thuêåt cú baãn cuãa hònh thûác naây laâ trònh baâytheo ba phêìn roä rïåt: múã àêìu, nöåi dung vaâ kïëtthuác. Kyä thuêåt naây àûúåc sûã duång phöí biïën nhêëtkhi kïí chuyïån. Àiïìu quan troång laâ cêìn tuên thuãhònh thûác naây khi soaån thaão àïí àaãm baão thaânhcöng cho buöíi thuyïët trònh. Cêu chuyïån seä bùætàêìu bùçng phêìn múã àêìu cuãa baâi thuyïët trònh.Phêìn giûäa cêu chuyïån seä göìm nhûäng chuã àïì vaâyá tûúãng troång têm (baån coá thïí sûã duång bêët kyâkiïíu kïët cêëu naâo àïí àem laåi hiïåu quaã nhêët).Phêìn cuöëi seä göìm kïët luêån, nïu laåi caác chuã àïìchñnh vaâ nïëu cêìn thiïët haäy traã lúâi caác cêu hoãicuãa cûã toåa. Baån haäy nhúá, nïn coá nhûäng dêëuhiïåu roä raâng àïí cûã toåa biïët àûúåc sûå bùæt àêìu vaâkïët thuác cuãa möîi phêìn trong toaân böå buöíithuyïët trònh.

SÙÆP XÏËP CAÁC CÊËU TRUÁC THUYÏËT TRÒNH PHUÂ HÚÅP VÚÁI CAÁC YÁ

ÛÁNG DUÅNG THÛÅC TÏËKIÏÍU KÏËT CÊËU

Kiïíu kïët cêëu naây thûúâng hûäu ñch cho caác baâi thuyïët trònh coátñnh chñnh thûác, nhû buöíi troâ chuyïån coá tñnh giaáo duåc hoùåc caácbaâi giaãng vïì lyá thuyïët quaãn trõ. Nïëu caác cûã toåa ghi laåi nhûängàiïìu trònh baây, diïîn giaã nïn giuáp hoå bùçng caách toám tùæt laåi tûângyá vaâ giúái thiïåu ngùæn goån trûúác khi trònh baây yá tiïëp theo.

TRÒNH BAÂY CAÁC YÁ RIÏNG LEÃ

Caác yá àûúåc trònh baây theo trònh tûåphuâ húåp vúái möåt chuã àïì nhêët àõnh

Kiïíu kïët cêëu naây coá thïí aáp duång trong caác buöíi noái chuyïånvúái caác nhên viïn vïì sûå cêìn thiïët phaãi nêng cêëp dõch vuåkhaách haâng. Kïët cêëu naây mang tñnh nhêën maånh vaâ phuâ húåptrong trûúâng húåp caác cûã toåa àaä coá àêìy àuã thöng tin vïì chuãàïì thuyïët trònh. Àiïìu naây giuáp hoå dïî tiïëp thu caác chi tiïëthún. Khi muöën trònh baây möåt khña caånh khaác trong cuâng chuãàïì, baån aáp duång cêëu truác naây cuäng àem laåi hûäu ñch.

NHÊËN MAÅNH MÖÅT YÁ

YÁ chñnh àûúåc tiïëp nöëi bùçng möåt vaâiyá khaác.

Kiïíu kïët cêëu naây thñch húåp nhêët àöëi vúái nhûäng buöíi noáichuyïån thên mêåt trûúác caác cûã toåa coá quy mö nhoã, nhûnhûäng buöíi höåi hoåp cuãa caác àöìng nghiïåp, nhûäng ngûúâi àaäquen vúái caác vêën àïì trònh baây vaâ coá thïí ngöìi nghe möåt baâithuyïët trònh tûúng àöëi phûác taåp. Caác yá göëi nhau seä khuyïënkhñch cûã toåa tranh luêån vaâ tham gia vaâo buöíi thuyïët trònh.

GÖËI YÁ

Caác yá àûúåc xêy dûång theo kïët cêëugöëi yá vaâ böí sung cho nhau khaá chùåtcheä.


24

PHAÁC THAÃO ÀÏÌ CÛÚNG

Chuêín bõ àïì cûúng phaác thaãonhûäng nöåi dung chñnh tûâ caácthöng tin àõnh trònh baây laâ viïåclaâm rêët hûäu ñch. Àiïìu naây seägiuáp baån nùæm roä cêëu truác baâithuyïët trònh khi bùæt tay vaâo soaånthaão vaâ nhúá laåi nöåi dung khiàang thuyïët trònh. Haäy xaác àõnhba hoùåc böën yá chñnh, vñ duå A, B,C vaâ D, sau möîi yá xaác àõnh tiïëpcaác àïì phuå (1, 2, 3) vaâ tiïëp tuåcvúái caác yá nhoã cuãa caác àïì phuå naâylaâ i), ii), iii)... Khi phaác thaão àïìcûúng, haäy cöë gùæng viïët àúngiaãn sao cho chó cêìn nhòn qua,baån coá thïí àoåc àûúåc.

MÚÃ ÀÊÌU HIÏÅU QUAÃ

Taåo àûúåc êën tûúång töët ngay tûâ bûúác khúãi àêìu coá yánghôa hïët sûác quan troång, trong àoá thaái àöå tñch cûåcvaâ sûå tûå tin laâ möåt trong nhûäng caách töët nhêët àïí gêyêën tûúång töët vúái cûã toåa. Àiïìu naây àöìng nghôa vúáiviïåc baån phaãi chuêín bõ cöng viïåc vaâ têm lyá thêåt töët.Tuy nhiïn, nhûäng diïîn giaã khöng chuyïn nghiïåpthûúâng choån caách viïët möåt hoùåc hai cêu múã àêìu,sau àoá chó nùæm roä caác yá chñnh vaâ trònh baây tûånhiïn. Theo caách naây, hoå seä khöng têåp trung nhiïìuvaâo cêu tûâ trong baãn thaão. Haäy sùæp xïëp àïí coá möåtsûå khúãi àêìu suön seã vaâ hiïåu quaã, giuáp cûã toåa hònhdung sú qua baâi thuyïët trònh, cuäng nhû nhûäng yáchñnh maâ baån seä trònh baây. Baån cuäng coá thïí kïínhûäng cêu chuyïån hoám hónh àïí phaá vúä khoaãngcaách vaâ löi cuöën sûå chuá yá cuãa cûã toåa. Baån lûu yá, mûácàöå têåp trung chuá yá cuãa cûã toåa ngay thúâi àiïím khúãiàêìu khöng cao, vò vêåy töët nhêët baån haäy àïí daânh caácyá quan troång nhêët àïí trònh baây sau khi buöíi thuyïëttrònh bùæt àêìu khoaãng vaâi phuát.

A. Taåi sao phaãi cêìn thiïët àaâo taåo? 1. Nhên viïn àûúåc lúåi tûâ caác khoáa

nêng cao nghiïåp vuå2. Nhên viïn múái seä nùæm àûúåc quy

trònh àuáng nhêët.

B. Caác hoaåt àöång àaâo taåo göìm:1. Nêng cao nghiïåp vuå

i) Kiïím tra trònh àöå kyä nùngii) Thiïëu soát trong kiïën thûác

2. Caác vêën àïì thûåc tïë

C. Kïët quaã mong muöën:1. Nêng cao hiïåu quaã hoaåt àöång2. Nùng suêët gia tùng

Caác yá chñnhàûúåc phêntheo thûá tûåABC

Caác àïì phuåàûúåc àaánh söëthûá tûå

Caác yá nhoã húnàûúåc àaánh söëLa Maä

e PHAÁC THAÃO ÀÏÌ CÛÚNG

Vñ duå trïn laâ möåt àïì cûúng kïët cêëu baâi thuyïët trònh àûúåcphaác thaão sú lûúåc. Baån coá thïí lêëy àïì cûúng naây laâm cú súã vaâmúã röång thïm trïn cú súã chuã àïì thuyïët trònh trong quaá trònhnghiïn cûáu, àöìng thúâi haäy tòm kiïëm thöng tin vaâ chuêín bõcho baâi thuyïët trònh.

e THÚÂI GIAN TÊÅP TRUNG CUÃA

CÛÃ TOÅA

Biïíu àöì trïn biïíu thõ thúâi gian têåptrung chuá yá àiïín hònh cuãa caác cûã toåatrong möåt buöíi thuyïët trònh khoaãng 45phuát. Trong nhûäng phuát àêìu, cûã toåa coásûå têåp trung cao, tuy nhiïn cao nhêëtvaâo khoaãng 10 phuát sau khi buöíithuyïët trònh bùæt àêìu, sau àoá giaãm dêìncho túái phuát thûá 30 - 35 röìi tùng trúãlaåi trong nhûäng phuát cuöëi cuâng cuãabuöíi thuyïët trònh.

Thúâi gian (phuát)

Sûå tê

åp tr

ung

(%)

25


x NHÙÆC LAÅI CAÁC YÁ CHÑNH

Viïåc nhùæc laåi caác yá chñnh coá yá nghôa hïëtsûác quan troång vúái bêët kyâ buöíi thuyïëttrònh naâo. Àïí laâm àiïìu naây, trûúác tiïnbaån nïn cho cûã toåa biïët "danh muåc"caác vêën àïì chñnh cuãa buöíi thuyïët trònh,sau àoá thaão luêån caác vêën àïì naây vaâ kïëtthuác bùçng caách toám tùæt laåi nhûäng àiïìuvûâa trònh baây.

28

LIÏN KÏËT VAÂ TOÁM TÙÆT

Nïn coá nhûäng kñ hiïåu roä raâng trong baâi thuyïëttrònh. Caác yá vaâ chuã àïì phaãi àûúåc sùæp xïëp lö-gñcvaâ nïn àïì cêåp àïën möåt yá múái bùçng caách liïn hïåvaâ phên biïåt roä giûäa caác yá cuä vaâ múái àïí caác cûãtoåa dïî daâng theo doäi. Ngoaâi ra, baån nïn lùængnghe caác diïîn giaã chuyïn nghiïåp thuyïët trònhtrïn caác phûúng tiïån thöng tin vaâ lûu yá nhûängkyä thuêåt hoå sûã duång àïí liïn kïët caác yá, caác chuãàïì vúái nhau, cuäng nhû toám tùæt laåi tûâng yá trûúáckhi chuyïín sang yá múái. Trong thuyïët trònh, viïåcliïn kïët vaâ toám tùæt àoáng vai troâ quan troångkhöng keám caác yá chñnh. Do àoá, baån nïn chuêínbõ cho thêåt töët.

SÛÃ DUÅNG SÛÅ LÙÅP LAÅI

Lùåp laåi thöng tin trong khi thuyïët trònh laâ möåtcaách hûäu hiïåu àïí cuãng cöë caác yá chñnh. Khi xêydûång kïët cêëu baâi thuyïët trònh, baån cêìn sùæp xïëpmöåt söë àiïím lùåp laåi taåi phêìn cuöëi cuãa möîi yáchñnh vaâ úã phêìn kïët luêån. Tuy nhiïn, chó lùåp laåiàún thuêìn caác thöng tin baån àaä trònh baây trûúáclaâ khöng àuã, maâ haäy sûã duång nhûäng tûâ ngûä,caách diïîn àaåt khaác àïí taåo caãm giaác múái meã,nhûng nöåi dung vêîn khöng thay àöíi.

MÖÅT KÏËT THUÁC ÊËN TÛÚÅNG

Phêìn kïët thuác cö àoång, êën tûúång cuäng quantroång khöng keám so vúái phêìn múã àêìu. Àiïìuquan troång laâ phaãi laâm cho cûã toåa biïët baâithuyïët trònh àang dêìn ài vaâo phêìn kïët thuác.Baån haäy sûã duång nhûäng cêu nhû: "Vïì yá cuöëicuâng ..." hoùåc "Àïí kïët luêån" nhùçm thöng baáocho cûã toåa rùçng, baån sùæp toám tùæt laåi nhûäng gòvûâa trònh baây. Chùæc chùæn cûã toåa seä chuá yá têåptrung àïí nùæm bùæt laåi nhûäng àiïìu àaä boã soáttrong baâi thuyïët trònh.

Haäy xaác àõnh roä àiïímkïët thuác vaâ àiïím bùætàêìu cuãa tûâng yá trongkïët cêëu baâi thuyïët

trònh.

29 Khöng nïn choånnhiïìu caách diïîn àaåt,nïëu khöng baån dïîtaåo êën tûúång khöngthêåt.

Nïn cho cûã toåabiïët hoå sùæp nghe

nhûäng gòTrònh baây cuå thïí Nhùæc laåi nhûäng

àiïìu vûâa noái


26

30 Lûu yá, coá sûå khaácbiïåt lúán giûäa viïåcsoaån thaão möåt baâidiïîn vùn vaâ viïåc àoåcbaâi diïîn vùn êëy.

SOAÅN THAÃO BAÂI THUYÏËT TRÒNH

Àïí cûã toåa coá thïí tiïëp nhêån troån veånnöåi dung cuãa baâi thuyïët trònh, baån

cêìn lûu yá àïën ngön ngûä thïí hiïån. Baâithuyïët trònh cêìn àûúåc thïí hiïån theo löëivùn noái tûå nhiïn, truyïìn caãm vaâ phuâhúåp vúái viïåc trònh baây bùçng lúâi noái.

BÙÆT TAY VAÂO SOAÅN THAÃO

Khi cöng viïåc nghiïn cûáu àaä hoaân têët vaâ àïìcûúng thuyïët trònh àaä àûúåc phaác thaão, baån haäysùén saâng bùæt tay vaâo viïåc soaån thaão chi tiïët. Haäycöë gùæng hònh dung ra nhûäng tûâ maâ baån muöëncûã toåa nghe. Daânh thúâi gian tônh lùång àïí suyngêîm vïì nhûäng àiïìu seä viïët vaâ sau àoá bùæt àêìusoaån baãn thaão, trûúác tiïn bùçng caách viïët laåi têëtcaã nhûäng gò baån muöën àûa vaâo. Nïëu baån chûanùæm chùæc caách viïët möåt baâi diïîn vùn, thò bûúácàêìu haäy xaác àõnh sûå khaác biïåt giûäa vùn noái vaâvùn viïët.

31 Cöë gùæng nghô ranhiïìu caách khaácnhau àïí diïîn taã cuângmöåt yá, sau àoá haäychoån caách naâo maâbaån thêëy mònh coáthïí aáp duång möåtcaách tûå nhiïn nhêët.

ÀIÏÌU CHÓNH VÙN VIÏËT PHUÂ HÚÅP VÚÁI VÙN NOÁI

CAÁCH THÏÍ HIÏÅNCÊËU TRUÁC CÊU

Noái: "Töi àang laâm viïåc vúái hïå thöëng kïë toaán... ", Thay vò "Hïå thöëng kïë toaán maâ töi àang laâm laâ... ".

NGÛÄ PHAÁP

Haäy cöë traánh nhûäng cêu àuáng vïìmùåt ngûä phaáp nhûng khi àoåc lïn coáveã cûáng nhùæc. Àïí taåo êën tûúång trûåctiïëp, haäy sûã duång ngöi thûá nhêët, thûáhai (Töi vaâ caác baån) vaâ caác àöång tûâchuã àöång.

Noái: "Caác anh phaãi cöng nhêån nhûäng vêën àïì naây...", Thay vò: "Àiïìu quan troång laâ phaãi cöng nhêån nhûäng vêën àïì naây...".

CUÁ PHAÁP

Luön àùåt nhûäng sûå kiïån quan troånghay thuá võ nhêët lïn àêìu tiïn. Khöngnïn múã àêìu cêu bùçng möåt mïånh àïìphuå hoùåc nhûäng lúâi leä cêìn àïí trongngoùåc àún.

Noái: "Chi phñ thêëp vaâ saãn lûúång tùng - àoá laâ nhûäng àiïìuchuáng ta cêìn phaãi laâm", Thay vò: "Chuáng ta cêìn cùæt giaãm chi phñ vaâ nêng cao saãn lûúång".

Noái: "Àiïìu naây coá thïí taåo sûå khaác biïåt hoaân toaân", Thay vò: "Mùåc duâ àêy laâ nhûäng chi tiïët nhoã, song noá coá thïítaåo sûå khaác biïåt".

27


SÙÆP XÏËP THÖNG TIN

Sau khi hoaân têët baãn thaão àêìu tiïn, baån nïn "goåtgiuäa" laåi thöng tin trong baâi. Àoåc laåi baãn thaãomöåt lûúåt àïí chùæc chùæn rùçng, caác dûä kiïån àûúåc sùæpxïëp theo trêåt tûå ûu tiïn húåp lyá vaâ moåi thöng tincêìn thiïët àïìu àaä àûa vaâo. Ngoaâi ra, haäy thïm vaâonhûäng vñ duå thñch húåp àïí nhêën maånh caác yáchñnh. Cuöëi cuâng, baån haäy xem xeát àïí àûa vaâonhûäng thöng tin coá sûác thu huát vaâ hêëp dêîn àùåcbiïåt àïí tùng tñnh haâi hûúác vaâ thúâi sûå cho baâithuyïët trònh cuãa mònh. Tuy àiïìu naây khöng nhêëtthiïët, nhûng noá seä giuáp cûã toåa dïî chõu hún khilùæng nghe baâi thuyïët trònh cuãa baån.

VIÏËT TÛÅ NHIÏN

Khi caãm thêëy tûå tin vaâ thoaãimaái vïì nhûäng cêu, tûâ àangtrònh baây, tûác laâ baån àang coá sûåkhúãi àêìu töët àeåp baáo hiïåu sûåthaânh cöng cuãa buöíi thuyïëttrònh. Do àoá, khi chuêín bõ baâithuyïët trònh, baån cêìn sûã duångnhûäng cêëu truác cêu àún giaãn.Haäy xem caác cûã toåa giöëng nhûmöåt ngûúâi àang àöëi thoaåi vúáibaån. Àiïìu naây seä giuáp baån taåora bêìu khöng khñ thên mêåt.Nhûäng diïîn giaã thûåc hiïån àûúåcàiïìu naây seä khiïën möîi cûã toåacaãm thêëy nhû diïîn giaã àang noáitrûåc tiïëp vaâ chó duy nhêët vúáimònh. Do àoá, hoå seä giûä àûúåc sûåtêåp trung liïn tuåc vaâo buöíithuyïët trònh. Nïëu baån khöngchùæc chùæn phêìn diïîn thuyïëtàûúåc tûå nhiïn, thò nïn thûãtrûúác vaâ thu bùng, sau àoá nghelaåi vaâ àiïìu chónh nïëu cêìn thiïët.

32 Cên nhùæc thêåt kyänhûäng dûä kiïån baåndûå àõnh àûa vaâo baâithuyïët trònh.

33 Àaãm baão baâi thuyïët trònh coá cêëutruác viïët àún giaãn vaâ dïî hiïíu.

x CAÁC CÊËP ÀÖÅ ÛU TIÏN CUÃA

THÖNG TIN

Trûúác tiïn, baån haäy viïët ra giêëy têët caãcaác yá liïn quan àïën chuã àïì baâi thuyïëttrònh, vaâ xïëp chuáng vaâo möåt trongnhûäng loaåi dûúái àêy.

Phaãi biïët Nïn biïët Biïët thò töët

NÏN VAÂ KHÖNG NÏN

Sûã duång nhûäng cêu àúngiaãn, trûåc tiïëp.Sûã duång àaåi tûâ “töi” vaâ“caác baån”.Sûã duång caác àöång tûâtñch cûåc (chaåy, ài, laâm,sûã duång...).Àiïím xuyïët baâi thuyïëttrònh bùçng caác tñnh tûâ.Chuêín bõ vaâ têåp trònhbaây trûúác àïí traánh saisoát.Àûa vaâo caác vñ duå vaâ sosaánh tûúng àöìng àïíminh hoåa cho caác yá.

Khöng duâng nhûäng biïåtngûä hoùåc ngön ngûäkhöng phuâ húåp.Traánh àûa vaâo caác yákhöng phuâ húåp.Khöng nïn soaån baâithuyïët trònh theo kiïíu“vùn viïët”.Traánh taåo aáp lûåc cho cûãtoåa bùçng caách cung cêëpquaá nhiïìu thöng tin chitiïët.Khöng toã veã kiïíu caáchvúái cûã toåa.Khöng bùæt chûúác ngûúâikhaác, búãi noá coá thïí húåpvúái hoå, nhûng khönghúåp vúái baån.

✔

✔

✔

✔

✔

✗

✗

✗

✗

✗

✗

✔


28

CÖ ÀOÅNG BAÂI THUYÏËT TRÒNH THAÂNH NHÛÄNG GÚÅI YÁ

Nïëu quyïët àõnh choån caáchthuyïët trònh dûåa trïn nhûänggúåi yá ngùæn goån, baån haäy bùætàêìu soaån thaão möåt baãnthuyïët trònh àêìy àuã, göìm têëtcaã caác yá chñnh cuâng caác vñ duåduâng àïí minh hoåa vaâ giaãithñch. Àêy chñnh laâ nöåidung àïí baån cùn cûá vaâo àoáröìi cö àoång thaânh caác doânggúåi yá vaâ sûã duång kyá tûå, söëthûá tûå àïí àaánh söë roä raâng.Caác gúåi yá àïí thuyïët trònh cêìnphaãi ghi möåt caách khoa hoåc,dïî hiïíu, àùåc biïåt laâ bao quaáthïët nöåi dung cêìn trònh baây.

Nïëu quyïët àõnh choån caách thuyïët trònhNïëu quyïët àõnh choån caách thuyïët trònh dûåa trïn nhûäng gúåi yá ngùæn goån,baån haäy bùæt àêìu soaån thaão möåt baãn thuyïët trònh àêìy àuã, göìm têët caã caác yáchñnh cuâng caác vñ duå duâng àïí minh hoåa vaâ giaãi thñch. Àêy chñnh laâ nöåidung àïí baån cùn cûá vaâo àoá röìi cö àoång thaânh caác doâng gúåi yá vaâ sûã duångcaác caác kyá tûå, söë thûá tûå àïí àaánh söë roä raâng, trêåt tûå. Caác gúåi yá àïí thuyïët trònhcêìn phaãi ghi möåt caách khoa hoåc, dïî hiïíu, àùåc biïåt laâ bao khaát hïët nöåi dungcêìn trònh baây.Möåt trong nhûäng nhên töë quyïët àõnh sûå thaânh cöng cuãa buöíi thuyïët trònh,thò thúâi gian coá yá nghôa rêët quan troång. Xeát vïì mùåt truyïìn àaåt nöåi dung,möåt vaâi giêy im lùång trong luác thuyïët trònh cuäng quan troång khöng keám sovúái luác diïîn thuyïët, búãi chuáng mang laåi cho têm trñ cuãa cûã toåa caãm giaáctônh lùång. Vò vêåy, baån haäy cên nhùæc kyä khi soaån thaão baâi bùçng caách àùåtmònh vaâo võ trñ ngûúâi nghe. Duâ trònh baây trïn sú súã möåt baâi phaát biïíuhoaân chónh hoùåc nhûäng yá kiïën ngùæn goån, baån nïn sùæp xïëp àïí coá nhûängkhoaãng im lùång taåi nhûäng thúâi àiïím cêìn thiïët, vñ duå khi muöën nhêën maånhmöåt yá, hoùåc chuyïín tiïëp tûâ yá naây sang yá khaác. Àöìng thúâi khi luyïån têåp, baåncuäng khöng quïn thûåc haânh àiïìu naây. Àêy laâ möåt thoái quen ngùæt nhõptrong luác thuyïët trònh, tuy dïî nhûng rêët khoá thûåc hiïån. Nïëu khöng sûå ngùætnhõp naây seä khiïën buöíi thuyïët trònh trúã nïn rúâi raåc, khöng löi cuöën vaâ keáodaâi thúâi gian.Nïëu quyïët àõnh choån caách thuyïët trònh dûåa trïn nhûäng gúåi yá ngùæn goån,baån haäy bùæt àêìu soaån thaão möåt baãn thuyïët trònh àêìy àuã, göìm têët caã caác yáchñnh cuâng caác vñ duå duâng àïí minh hoåa vaâ giaãi thñch. Àêy chñnh laâ nöåidung àïí baån cù

Coá hai lyá do àïí àaâo taåo:- Nhên viïn àûúåc lúåi tûâ caác

khoáa nêng cao nghiïåp vuå.- Nhên viïn múái seä nùæm

àûúåc quy trònh àuáng nhêët.

1

s VIÏËT BAÃN DÛÅ THAÃO

Sau khi xaác àõnh àûúåckïët cêëu baâi thuyïët trònhvaâ têåp húåp àuã caác thöngtin tû liïåu cêìn thiïët, haäybùæt àêìu viïët möåt baãnthuyïët trònh hoaân chónh,àöìng thúâi chónh sûãa baãnthaão cho àïën khi baånhoaân toaân haâi loâng vúáimaåch vaâ nhõp trong baâi.

s CHUÊÍN BÕ CAÁC GÚÅI YÁ

Liïåt kï ra trïn giêëynhûäng yá chñnh ngùæn goån,cö àoång tûâ baãn dûå thaãoàaä hoaân chónh vaâ àaánhsöë hoùåc kyá tûå sao cho baåndïî nhòn nhêët khi trònhbaây.

NGÙÆT NHÕP TRÒNH BAÂY

Thúâi gian laâ möåt trong nhûäng nhên töë quantroång quyïët àõnh sûå thaânh cöng cuãa buöíithuyïët trònh. Xeát vïì mùåt truyïìn àaåt nöåi dung,möåt vaâi giêy im lùång trong luác thuyïët trònhcuäng quan troång khöng keám so vúái luác diïînthuyïët, búãi chuáng mang laåi cho têm trñ cuãa cûãtoåa caãm giaác tônh lùång. Vò vêåy, baån haäy cênnhùæc kyä khi soaån thaão baâi bùçng caách àùåt mònhvaâo võ trñ ngûúâi nghe. Duâ trònh baây trïn cú súãmöåt baâi phaát biïíu hoaân chónh hoùåc nhûäng yákiïën ngùæn goån, baån vêîn nïn sùæp xïëp àïí coánhûäng khoaãng im lùång taåi nhûäng thúâi àiïím cêìnthiïët, vñ duå khi muöën nhêën maånh möåt yá, hoùåcchuyïín tiïëp tûâ yá naây sang yá khaác. Àöìng thúâi khiluyïån têåp, baån nïn nhúá thûåc haânh àiïìu naây.Àêy laâ möåt thoái quen ngùæt nhõp trong luácthuyïët trònh, tuy dïî nhûng rêët khoá thûåc hiïån.Nïëu khöng, sûå ngùæt nhõp naây seä khiïën buöíithuyïët trònh trúã nïn rúâi raåc, khöng löi cuöën vaâkeáo daâi thúâi gian.

34 Viïët hoùåc in baâi phaátbiïíu trïn möåt mùåtgiêëy vaâ vúái cúä chûäto, roä.

35 Nhúá àaánh söë thûá tûåtrang trong baâithuyïët trònh.

29


SOAÅN THAÃO BAÃN THUYÏËT TRÒNH

Nïëu baån choån caách thuyïëttrònh dûåa trïn baâi viïët àaä soaånsùén, thò haäy xêy dûång cêëu truácbaâi viïët thêåt kyä lûúäng. Sûã duångkiïíu chûä to, caách doâng röångcho dïî àoåc. Àùåt tiïu àïì roäraâng àïí dïî nùæm àûúåc yá chñnh.Sûã duång nhiïìu phûúng phaápkhaác nhau àïí laâm nöíi bêåt caácàoaån cêìn nhêën maånh, chùènghaån tö àêåm hoùåc in nghiïngàoaån àoá. Cuöëi cuâng, in baâithuyïët trònh hoaân chónh ranhiïìu baãn àïí dûå phoâng hoùåcgûãi cho caác cûã toåa.

Xin chaâo quyá võ

Töi tïn laâ John Smithàïën tûâ Phoâng àaâo taåo

Höm nay, töi muöën trao àöíi vúái caácbaån vïì caác vêën àïì trong lônh vûåc àaâotaåo (dûâng vaâi giêy). Cuå thïí, töi seä àïìcêåp àïën 3 vêën àïì sau àêy:

Taåi sao phaãi cêìn thiïët àaâo taåo? Àaâo taåo bao göìm nhûäng vêën àïìgò? Sau àaâo taåo cêìn phaãi àaåt nhûänghiïåu quaã gò?

1

ÀAÂO TAÅO

e SOAÅN THAÃO BAÂI THUYÏËT TRÒNH

Àaánh dêëu nhûäng àiïím cêìn nhêën maånh vaâ ngùæt nhõpngay trïn baãn soaån thaão. Àiïìu naây seä giuáp baån troâ chuyïåntûå nhiïn vaâ tûå tin vúái caác cûã toåa, vaâ laâ nhên töë àaãm baãocho buöíi thuyïët trònh àûúåc thaânh cöng.

e VIÏËT CAÁC GÚÅI YÁ

Viïët nhûäng tûâ vaâ àoaån quan troångtrong baâi thuyïët trònh lïn caác mêíu giêëynhoã. Chó viïët möåt caách cö àoång, ngùængoån nhûng baån coá thïí hiïíu vaâ nùæm roänöåi dung cuãa tûâng yá.

CHUÊÍN BÕ CAÁC MÊÍU GIÊËY GHI CHUÁ

Thay vò liïåt kï ra trïn möåt mùåt giêëy caác yá chñnhtrong baâi thuyïët trònh, baån coá thïí ghi möåt hoùåchai yá chñnh trïn möåt mêíu giêëy nhoã. Àiïìu naây seägiuáp baån traánh hiïån tûúång "àoåc" baâi vaâ coá duångyá "nhùæc nhúã" khi baån quïn mêët caác vêën àïì cêìntrònh baây. Khi nhòn nhûäng mêíu giêëy ghi chuánaây, baån dïî daâng coá xu hûúáng "àöëi thoaåi" vúáicaác cûã toåa hún thay vò "àoåc thuöåc loâng" baâi viïët.Baån lûu yá, cêìn àaánh söë thûá tûå trïn möîi mêíu giêëyvaâ caác vêën àïì maâ baån dûå àõnh trònh baây lêìn lûúåt.Ngoaâi ra, àïí thûåc hiïån töët viïåc chuêín bõ caác mêíugiêëy ghi chuá, baån nïn vêån duång möåt söë kyä nùnghûäu ñch khaác nhû chuêín bõ möåt àïì cûúng cöàoång, ghi laåi caác cêu quan troång hoùåc ghi chuácaác "tûâ khoáa", caác cêu trñch dêîn, mêíu chuyïånvui maâ baån khöng chùæc chùæn nhúá chñnh xaác,hoùåc sûã duång viïët maâu àïí àaánh dêëu nhûängàoaån coá thïí boã ài nhûng khöng aãnh hûúãng àïënthöng àiïåp chñnh cêìn chuyïín taãi trong trûúânghúåp thúâi gian thuyïët trònh khöng àuã. Vñ duå, viïëtnhûäng yá quan troång bùçng mûåc àoã vaâ nhûängàoaån coá thïí boã ài bùçng mûåc xanh.

36 Haäy ghi chuá nhûänggúåi yá trònh baây lïnnhûäng mêíu giêëy vaâàaánh söë thûá tûå cêínthêån.

Tiïu àïì trïntrang 1

Àaánh dêëuchöî ngùæt nhõp

Àaánh söëmöîi trang

Khoaãng tröëngnaây baáo hiïåuchuyïín sangvêën àïì khaác

Sûã duång cúächûä to, roä raâng

Caác àoaånquan troångàûúåc in àêåm,biïíu thõ yánhêën maånh


30

37 Haäy têåp thuyïët trònhcuâng vúái caác thiïët bõhöî trúå nghe-nhòn.

SÛÃ DUÅNG CAÁC PHÛÚNG TIÏÅN HÖÎ TRÚÅ NGHE - NHÒN

Trong nhiïìu trûúâng húåp, caác phûúngtiïån höî trúå nghe-nhòn àoáng vai troâ

trung têm trong buöíi thuyïët trònh, do noácoá khaã nùng minh hoåa roä raâng nhûängkhaái niïåm phûác taåp hún so vúái viïåc trònhbaây bùçng lúâi. Tuy vêåy, baån cuäng nïn cênnhùæc viïåc sûã duång caác phûúng tiïån naâytrong phêìn thuyïët trònh. Nïëu khöng cêìnthiïët thò khöng nïn sûã duång.

SÛÃ DUÅNG CAÁC THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ NGHE - NHÒN

CAÁC LOAÅI THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ

ÀÖÅ PHÛÁC TAÅP THÊËP

Ûu àiïím cuãa caác thiïët bõ kiïíu naây laâ tñnh àún giaãn,coá thïí sûã duång khöng cêìn àiïån nùng. Tuy nhiïn,cöng taác chuêín bõ mêët rêët nhiïìu thúâi gian. Vò thïë,baån nïn hoaân têët chuáng trûúác vaâi ngaây cuãa buöíithuyïët trònh. Loaåi thiïët bõ höî trúå naây coá thïí veätrïn giêëy röìi in ra nhiïìu baãn phên phaát cho caác cûãtoåa àïí laâm tû liïåu chûáng minh cho caác vêën àïì khingûúâi thuyïët trònh nïu ra. Caách naây chó coá thïí aápduång cho caác cûã toåa vúái quy mö nhoã.

ÀÖÅ PHÛÁC TAÅP TRUNG BÒNH

Caác thiïët bõ höî trúå thuöåc nhoám naây àûúåc sûãduång rêët phöí biïën do hiïåu quaã maâ noá àem laåicao vaâ khöng quaá phûác taåp vïì caác thao taác kyäthuêåt. Baån coá thïí lùæp àùåt caác thiïët bõ naây vaâongaây thuyïët trònh, nhûng trûúác àoá nïn hoaân têëtviïåc in êën caác taâi liïåu dûå kiïën seä sûã duång kïët húåpcuâng caác thiïët bõ naây.

ÀÖÅ PHÛÁC TAÅP CAO

Do tñnh nùng kyä thuêåt cao, nïn coá thïí baån phaãicêìn möåt àöåi nguä chuyïn nghiïåp àïí lùæp àùåt vaâ sûãduång caác thiïët bõ höî trúå naây. Hiïåu quaã àem laåicoá thïí rêët cao, nhûng caác thiïët bõ caâng phûác taåpthò nguy cú hû hoãng hay gùåp truåc trùåc caâng lúán.

BAÃN IN ÀÏÍ PHAÁT

Töët nhêët nïn phên phaát caácbaãn in trûúác hoùåc vaâo giúâ giaãilao cuãa buöíi thuyïët trònh, vaâtrong khi thuyïët trònh baånnhúá giaãi thñch àïí cûã toåa hiïíumuåc àñch cuãa caác baãn in naây..

MAÁY CHIÏËU

Haäy sùæp xïëp sùén caácàoaån/hònh minh hoåa coá liïnquan àïën thûá tûå nöåi dung maâbaån trònh baây. Àöìng thúâi, baånhaäy têåp thuyïët trònh cuângmaáy chiïëu trûúác khi thuyïëttrònh chñnh thûác.

VIDEO

Sûã duång thiïët bõ video àïíchiïëu caác hònh aãnh àöång hoùåcthêåm chñ laâ àoaån bùng vïìmöåt diïîn giaã naâo àoá giaãithñch lyá do khöng thïí coá mùåttaåi buöíi thuyïët trònh.

31


CHOÅN LÛÅA CAÁC LOAÅI THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ

Coá nhiïìu loaåi thiïët bõ höî trúå nghe-nhòn rêët phuâhúåp vúái caác kiïíu thuyïët trònh khaác nhau. Trongmöåt söë trûúâng húåp, viïåc sûã duång caác thiïët bõ naâycoá thïí taåo ra khoaãng caách giûäa diïîn giaã vaâ cûãtoåa. Do àoá, baån chó nïn sûã duång chuáng khi cêìnthiïët. Möîi loaåi thiïët bõ seä coá möåt mûác àöå phûáctaåp khaác nhau, vaâ hêìu hïët àïìu cêìn túái àiïån nùngàïí hoaåt àöång. Do thïë, nïëu nguöìn àiïån gùåp truåctrùåc thò coá thïí khöng sûã duång àûúåc. Thêåm chñ,àöëi vúái möåt söë thiïët bõ, baån phaãi nhúâ àïënchuyïn gia thiïët kïë vaâ lùæp àùåt trûúác.

38 Haäy taåm ngûng vaâigiêy trònh baây khi àïìnghõ cûã toåa nhòn lïnnöåi dung hiïín thõtrïn thiïët bõ höî trúå.

VÑ DUÅ

MAÁY CHIÏËU

Àïí minh hoåa caác baãng biïíu,caách töët nhêët laâ baån nïnduâng maáy chiïëu. Chó sûã duångthûúác khi baån muöën cûã toåatêåp trung vaâo möåt biïíu àöìhay möåt con söë nhêët àõnh maâkhöng laâm aãnh hûúãng àïëntêìm nhòn cuãa caác cûã toåa vaâobaãng biïíu àang chiïëu.

THIÏËT BÕ ÀA PHÛÚNG TIÏÅN

Coá thïí sûã duång àôa CD àïíchiïëu caác hònh aãnh àöång vaâêm thanh trïn möåt maân hònhlúán. Hoùåc baån cuäng coá thïíthuï chuyïn gia phêìn mïìmviïët caác phêìn mïìm phuåc vuåcho buöíi thuyïët trònh cuãa baån.

BAÃNG VIÏËT

Nïn sûã duång baãng viïët àïíminh hoåa nhûäng vêën àïì àûúåctrònh baây trong buöíi thuyïëttrònh khöng chñnh thûác vaâ vúáisöë lûúång cûã toåa ñt. Haäy taåoàiïìu kiïån cho caác cûã toåa ngöìihaâng ghïë sau cuâng cuäng nhònroä chûä viïët trïn baãng.

BAÃNG GIÊËY

Haäy veä caác biïíu àöì, àöì thõminh hoåa trïn giêëy cûáng, khöílúán àïí minh hoåa cho caác vêënàïì khi baån trònh baây. Àaánhdêëu caác àiïím quan troång vaâàaãm baão nhûäng ngûúâi ngöìisau cuâng àïìu thêëy roä.

HÏÅ THÖËNG ÊM THANH

Nïëu phaãi phiïn dõch, baånnïn sûã duång hïå thöëng trangthiïët bõ êm thanh cuâng vúái tainghe. Ngoaâi ra, khi diïînthuyïët trûúác cûã toåa coá quymö lúán, mi-crö, tùng êm vaâloa laâ caác thiïët bõ khöng thïíthiïëu.

ÀÖÌ HOÅA TRÏN MAÁY TÑNH

Hiïån nay, maáy tñnh coá nhiïìuphêìn mïìm súã hûäu caác tñnh nùnghiïín thõ àöì hoåa, biïíu àöì hoùåchònh aãnh ba chiïìu trïn maânaãnh. Baån coá thïí sûã duång caác àöìhoåa chuyïín àöång àïí minh hoåasûå biïën àöång cuãa caác biïíu àöì.


32

CÊN NHÙÆC QUY MÖ CÛÃ TOÅA

Möîi thiïët bõ höî trúå nghe-nhònphuâ húåp vúái tûâng quy mö cûã toåakhaác nhau, tuy nhiïn nïëunguöìn lûåc coá haån, thò baån cuängcoá thïí àiïìu chónh caác thiïët bõnaây phuâ húåp vúái quy mö cûã toåakhaác. Vñ duå, trong trûúâng húåp sûãduång àöì hoåa trïn maáy tñnh, àïíkhùæc phuåc nhûúåc àiïím do hònhaãnh khöng àûúåc roä khi phoángto trïn maân aãnh, baån coá thïí incaác baãn àöì hoåa naây phên phaáttrûúác cho caác cûã toåa. Ngoaâi ra,khi thuyïët trònh trûúác cûã toåa coáquy mö lúán, baån nïn sûã duångcaách phoáng hònh minh hoåacuâng möåt luác lïn nhiïìu maânaãnh àùåt nhiïìu núi trong phoâng.

CHUÊÍN BÕ CAÁC THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ

Àïí sûã duång caác thiïët bõ höî trúå nghe-nhòn, baåncêìn chuêín bõ thêåt chu àaáo. Nïëu nhû sûã duångmöåt baãng viïët tûúng àöëi àún giaãn, thò thúâi gianchuêín bõ khaá nhanh, coân àöëi vúái nhûäng thiïët bõàa phûúng tiïån phûác taåp, thò àoâi hoãi cêìn nhiïìuthúâi gian lùæp àùåt, chuêín bõ hún. Nïëu baån khöng coá thúâi gian, hoùåc sûã duångkhöng thaânh thaåo nhûäng thiïët bõ höî trúå phûáctaåp naây, thò haäy nhúâ nhên viïn, àöìng nghiïåphoùåc thuï caác chuyïn gia giuáp àúä. Haäy choån lûåangûúâi tin cêåy vaâ cung cêëp cho hoå nhûäng thöngtin khaái quaát àïí thûåc hiïån cöng viïåc, nhùçmtraánh nhûäng sai soát coá thïí xaãy ra trong buöíithuyïët trònh do kïët húåp khöng ùn yá vúái nhau.

39 Baån nïn àaánh söë thûátûå caác gúåi yá toám tùætàïí traánh nhêìm lêîn.

s TÊÌM NHÒN

CUÃA CÛÃ TOÅA COÁ

QUY MÖ NHOÃ

Trong buöíi thuyïëttrònh vúái cûã toåa coáquy mö nhoã, dongûúâi nghe ngöìigêìn diïîn giaã nïnàïìu nhòn roä caácthöng tin thöngqua caác thiïët bõ höîtrúå trûåc quan.

TÊÌM NHÒN CUÃA CÛÃ TOÅA COÁ

QUY MÖ LÚÁN f

Thöng thûúâng, caác thiïët bõ höî trúåcoá hiïåu quaã vaâ phuâ húåp vúái cûã toåacoá quy mö nhoã thûúâng khöng phaáthuy taác duång töët àöëi vúái cûã toåa coáquy mö lúán vaâ nhûäng ngûúâi ngöìi

xa seä khöng nhòn roä.


• Töëc àöå àoåc caác dûä kiïån trïn maânhònh nhanh hún noái, vò thïë diïîngiaã khöng nïn àoåc quaá to traánhlaâm cûã toåa mêët têåp trung khi nhònlïn maân hinh.

• Rêët coá thïí möåt nûãa cûã toåa nhònlïn maân hònh, nûãa coân laåi seä nhònvaâo baån. Do àoá, baån khöng nïn dichuyïín nhiïìu vò coá thïí che mêëttêìm nhòn cuãa cûã toåa.

• Nïëu àõnh sûã duång laåi caác thiïët bõnaây, baån nïn cêët giûä chuáng cêínthêån cho buöíi diïîn thuyïët lêìn sau.

33


GÊY TAÁC ÀÖÅNG

Thónh thoaãng trong luác thuyïët trònh, nïëu cêìnbaån cuäng nïn böí sung möåt söë yïëu töë trang trñ vaâocaác thiïët bõ höî trúå thò seä khiïën nhûäng thöng tinmuöën chuyïín taãi trúã nïn dïî hiïíu hún vaâ nhûängyá tûúãng trûâu tûúång seä roä raâng hún. Caác thiïët bõhöî trúå cêìn àún giaãn, goån nheå vaâ sûã duång caác yïëutöë trang trñ möåt caách nhêët quaán. Nïn sûã duång caácmaâu àêåm, búãi sûå khaác biïåt giûäa caác maâu nheåkhöng nöíi bêåt, nhêët laâ àöëi vúái nhûäng höåi nghõ coáquy mö lúán. Vñ duå, khi duâng biïíu àöì hònh troânàïí minh hoåa nhûng nïëu sûã duång caác maâu khöngàuã àöå tûúng phaãn thò hiïåu quaã seä khöng cao. Khi sûã duång thiïët bõ video, haäy chiïëu nhûängàoaån daâi àïí minh hoåa vaâ böí sung cho caác yáàûúåc trònh baây, khöng nïn chiïëu nhûäng àoaånngùæn vaâ nhiïìu lêìn vò nhû thïë seä laâm cûã toåa mêëttêåp trung vaâo nhûäng gò baån àang noái.

40 Àöëi vúái nhûäng nöåidung quan troång hoùåckhoá hiïíu, baån nïn sûãduång hònh minh hoåaàïí giuáp cûã toåa dïî nhúávaâ dïî hiïíu.

41 Baån coá thïí viïët caácghi chuá lïn phêìnkhung xung quanhnhûäng nöåi dungchñnh hiïín thõ trïnmaân hònh.

42 Àöëi vúái nhûäng tû liïåu höî trúå nghe nhònkhöng thïí thiïëu trong buöíi thuyïët trònh,baån nïn àem theo caã baãn sao cuãa noá.

LÙÆP RAÁP CAÁC THIÏËT BÕBaån nïn nghiïn cûáu kyä vïìnhûäng vêåt duång coá thïí cêìnàïën khi sûã duång caác thiïët bõhöî trúå nghe - nhòn. Vñ duå:• Buát chó laser duâng àïí chó

lïn caác muåc trïn maân hònh,baãng viïët hoùåc baãng giêëy

• Hai höåp phêën maâu hoùåccaác loaåi buát àaánh dêëu àùåcbiïåt duâng cho baãng viïët

• Chuêín bõ dûå phoângnhiïìu baãng trùæng duângcho nhûäng maáy chiïëu

• Caác baãng giêëy trùæng• Dêy cùæm àiïån• Àôa lûu trûä taâi liïåu vaâ dêy

caáp dûå phoâng cho caácthiïët bõ àa phûúng tiïån.

• Baãn sao bùng video hoùåctaâi liïåu trònh baây trïnmaáy chiïëu

• Böå nùæn àiïån (adapter)

SÛÃ DUÅNG TÖËT CAÁC THIÏËT BÕ HÖÎ TRÚÅ

Trûúác khi bùæt àêìu buöíi thuyïët trònh coá sûã duångkeâm theo caác thiïët bõ höî trúå, baån cêìn nùæm roä caácthao taác sûã duång àïí nêng cao hiïåu quaã thuyïëttrònh. Cho duâ baån khöng thñch sûã duång nhûängthiïët bõ àa phûúng tiïån trong luác thuyïët trònh,hoùåc thêåm chñ phaãi töën tiïìn àïí thuï caác thiïët bõnaây, nhûng vò chêët lûúång buöíi thuyïët trònh, baåncuäng phaãi cöë gùæng thûåc hiïån, kïí caã àöëi vúái quymö cûã toåa coá söë lûúång khöng nhiïìu.Thónh thoaãng, khi thuyïët trònh coá sûã duång caácthiïët bõ coá àöå phûác taåp cao, baån rêët dïî gùåp phaãinhûäng vêën àïì vïì kyä thuêåt. Nïëu baån khöng àuã khaãnùng àïí giaãi quyïët caác vêën àïì naây, thò nïn thuïmöåt ngûúâi àuã chuyïn mön höî trúå baån trong viïåctheo doäi vaâ xûã lyá chuáng. Ngoaâi ra, baån nïn sùénsaâng àïì phoâng trûúâng húåp xêëu coá thïí xaãy ra, bùçngcaách in taâi liïåu phên phaát trûúác, vaâ chuêín bõ tinhthêìn thuyïët trònh khöng coá thiïët bõ höî trúå.


34

43 Thûã thuyïët trònhkhöng nhòn vaâo baãnthaão hoùåc baãn gúåi yáthuyïët trònh, sau àoáàöëi chiïëu laåi xembaån coân thiïëu soátnaâo khöng.

44 Haäy têåp trònh baây roäraâng vúái êm lûúångbònh thûúâng, röìi àïënêm lûúång lúán hún.

THÛÅC TÊÅP

Thûåc têåp laâ khêu thiïët yïëu trong quaátrònh chuêín bõ àïí coá àûúåc möåt buöíi

thuyïët trònh thaânh cöng. Trong quaá trònhthûåc têåp, baån coá thïí ghi chuá, ûúác tñnh thúâigian vaâ chónh sûãa nhûäng sai soát cuãa baâithuyïët trònh. Baån haäy thûåc têåp thuyïët trònhvúái caác thiïët bõ höî trúå maâ baån chñnh thûácsûã duång trong buöíi thuyïët trònh. Haäy lûu yádaânh thúâi gian úã cuöëi buöíi thuyïët trònh àïítraã lúâi caác cêu hoãi cuãa cûã toåa.

TÊÅP TRÒNH BAÂY ROÄ RAÂNG

Viïåc thûåc têåp giuáp baån ghi nhúá caác dûä liïåu vaâtrònh tûå thuyïët trònh. Àêy laâ cú höåi töët nhêët àïíbaån hoaân thiïån baâi thuyïët trònh, àaãm baão nöåidung baån àõnh trònh baây coá sûác thuyïët phuåc vaâchuyïín taãi àûúåc àêìy àuã yá nghôa. Haäy bùæt àêìubùçng caách àoåc toaân böå vùn baãn baâi thuyïëttrònh. Khi caãm thêëy haâi loâng, baån haäy luyïån têåptrûúác gûúng vaâ chuyïín sang sûã duång caác mêíugiêëy "nhùæc nhúã". Lêìn àêìu tiïn, coá thïí baån seäcaãm thêëy cùng thùèng vaâ khöng thoaãi maái.Nhûng sau àoá, baån seä trúã nïn tûå tin vaâ bònhtônh hún. Àêy laâ giai àoaån chuêín bõ töët nhêëtkhi baån àûáng trûúác cûã toåa thêåt sûå vaâ bùæt àêìuthuyïët trònh chñnh thûác.


• Khöng nïn thûåc têåp quaá nhiïìu lêìn.Khi baån tûå tin vúái phêìn trònh baâycuãa mònh, chùæc chùæn cûã toåa seä tintûúãng vaâo baån.

• Thúâi gian thuyïët trònh bao göìmkhoaãng thúâi gian daânh cho caácthuyïët bõ höî trúå nghe-nhòn vaâ traã lúâicaác cêu hoãi cuãa cûã toåa, Vò vêåy, baånhaäy chuá yá àïën àiïìu naây khi thûåc têåp.

• Giaãm dêìn mûác àöå phuå thuöåc vaâovùn baãn sau möîi lêìn thûåc têåp.

• Cêìn chuêín bõ trûúác caác cêu hoãimaâ cûã toåa coá khaã nùng àùåt ra, sauàoá baån têåp traã lúâi caác cêu hoãi naâyvaâ ûúác tñnh thúâi gian cêìn thiïët

LUYÏÅN TÊÅP SÛÅ TÛÅ NHIÏN

Chó àïën khi naâo hoaân toaân thoaát khoãi sûå phuåthuöåc vaâo baâi thuyïët trònh hoùåc caác doâng gúåi yá, thòbaån múái coá thïí bùæt àêìu trònh baây tûå nhiïn àûúåc.Troâ chuyïån möåt caách tûå nhiïn vúái cûã toåa hoaântoaân khaác so vúái thuyïët trònh sau khi àaä luyïån têåp.Tuy nhiïn, àêy khöng phaãi laâ möåt cöng viïåc quaákhoá khùn. Baån haäy cöë gùæng trònh baây möåt caách tûånhiïn, trûúác hïët bùçng viïåc hiïíu biïët cùån keä vïì chuãàïì trònh baây. Nhúâ àoá, baån seä tûå tin hún khi àûathïm vaâo caác chi tiïët hoùåc vñ duå minh hoåa khöngcoá trong baâi thuyïët trònh soaån sùén. Àiïìu naây seägiuáp phêìn trònh baây cuãa baån àûúåc sinh àöång, gúåimúã nhiïìu thöng tin vaâ thu huát cûã toåa hún.

35


45Thûã trònh baây baâithuyïët trònh úã nhiïìutöëc àöå khaác nhau vaâchoån töëc àöå phuâhúåp vúái baån nhêët.

THU NHÊÅN YÁ KIÏËN PHAÃN HÖÌI

Khi baån àaä sùén saâng, haäy thûã thuyïët trònh chomöåt ngûúâi baån hoùåc àöìng nghiïåp nghe vaâ àïìnghõ ngûúâi àoá goáp yá, nhêån xeát, thêåm chñhûúáng dêîn baån chónh sûãa nhûäng àiïím cêìnhoaân thiïån thïm. Baån haäy giaãi thñch roä chongûúâi àoá biïët vïì böëi caãnh vaâ nhûäng thöng tincú baãn cuãa buöíi thuyïët trònh. Àöìng thúâi, haäycöë gùæng khùæc phuåc nhûäng haån chïë khaáchquan khi thuyïët trònh, nhêët laâ chuá yá khoaãngcaách tûâ baån àïën haâng ghïë cûã toåa àêìu tiïn saocho húåp lyá nhùçm kiïím soaát êm lûúång gioångnoái àïí têët caã moåi ngûúâi àïìu nghe roä baån.

s THÛÅC TÊÅP VÚÁI

CÛÃ TOÅA MÊÎU

Têåp trònh baây vúáimöåt ngûúâi baån seägiuáp baån cuãng cöë sûåtûå tin, àöìng thúâiàoán nhêån caác yákiïën àoáng goáp vïìgioång noái, caác cûãchó vaâ àöång taác khithuyïët trònh... Haäyghi nhêån nhûäng yákiïën àoáng goáp àïíchónh sûãa hoaânthiïån hún.

Thïí hiïån nhûängàöång taác bùçng baântay àïí nhêën maånhthöng àiïåp àangtrònh baây

Giaãm dêìn viïåcduâng baãn gúåi yátrong khi luyïån têåpvaâ ghi nhúá caác dûäliïåu

Nhúâ àöìng nghiïåpquan saát àïí phaáthiïån ra nhûäng cûãchó, àöång taác coá thïíkhiïën cûã toåa mêëttêåp trung

Chuá yá ngön ngûähònh thïí cuãa cûãtoåa, xem hoå àanglùæng nghe haykhöng


36

TÛÅ TIN VAÂO BAÃN THÊN

Xêy dûång möåt hònh aãnh tñch cûåc vïìbaãn thên laâ nhên töë hïët sûác quan

troång baão àaãm cho sûå thaânh cöng cuãabuöíi thuyïët trònh. Haäy xaác àõnh vaâ phaáthuy töëi àa nhûäng àiïím maånh cuãa baån.Trong hêìu hïët moåi trûúâng húåp, cûã toåaàïìu mong chúâ buöíi thuyïët trònh thuá võvaâ thaânh cöng khöng keám gò diïîn giaã.

46 Cûã toåa laâ àöìng minhcuãa baån. Hoå muöënhoåc hoãi vaâ nhúâ baåncung cêëp thöng tin.

CHUÊÍN BÕ VÏÌ HÒNH THÛÁC

VAÂ TÊM LYÁ

Chuêín bõ vïì mùåt hònh thûác vaâ têm lyá cuäng laâ yïëu töë quan troång

nhû viïåc chuêín bõ baâi thuyïët trònh. Cuâng vúái nöåi dung thuyïët

trònh, taác phong chuyïn nghiïåp vaâ sûå tûå tin seä quyïët àõnh sûå

thaânh cöng cuãa möåt buöíi thuyïët trònh.

SUY NGHÔ TÑCH CÛÅC

Trong quaá trònh chuêín bõ cuäng nhû ngay trûúác buöíi thuyïët trònh, baån haäy lùåp ài lùåp laåitrong àêìu nhûäng suy nghô tñch cûåc àïí nêng cao sûå tûå tin vaâ giaãm búát nöîi súå haäi vaâ sûå cùngthùèng. Vñ duå, baån haäy thûã lùåp ài lùåp laåi nhûäng cêu sau àêy:

Baâi trònh baây cuãa mònh seä rêët thuá võvò coá nhiïìu yá tûúãng múái, chùæc chùæn

cûã toåa rêët haâi loâng.

Mònh biïët rêët roä vïì chuã àïì naây vaâcûã toåa cuäng seä súám nhêån biïët àiïìu àoá.

Chùæc chùæn cûã toåa seä rêët nhiïåt tònh.Búãi vò mònh àaä chuêín bõ moåi thûá

rêët töët vaâ baâi thuyïët trònh coárêët nhiïìu thöng tin hûäu ñch.

Nhûäng lêìn thûåc têåp cuãa mònh àïìu rêëtsuön seã. Mònh rêët haáo hûác àûúåc nhòn

thêëy phaãn ûáng cuãa cûã toåa.

“ “

““” ”

””

37

CHUÊÍN BÕ VÏÌ HÒNH THÛÁC VAÂ TÊM LYÁ

47 Cûã toåa seä trúã nïnthoaãi maái vaâ cúãi múãhún trûúác thaái àöåvaâ phong caách tûå tincuãa baån.

48 Cho duâ baån àangthuyïët trònh trûúác rêëtnhiïìu ngûúâi, haäy xemàoá nhû möåt nhoámnhoã thên thuöåc.

x HÒNH DUNG SÛÅ THAÂNH CÖNG

Nêng cao sûå tûå tin bùçng caách tûúãng tûúångbaån àang diïîn thuyïët möåt caách hoaân haão,suön seã. Àöìng thúâi, hònh dung àïën sûåchùm chuá vaâ sûå nhiïåt thaânh cuãa cûã toåakhi lùæng nghe baâi thuyïët trònh cuãa baån.

Taác phong nghiïmchónh cuãa diïîn giaãtaåo sûå tûå tin vaâ êëntûúång àöëi vúái cûã toåa

Cûã toåa toã ra thñch thuávaâ rêët têåp trung

Cûã toåa vöî tay hoannghïnh

Do nùæm roä nöåidung thuyïëttrònh nïn diïîngiaã khöng cêìnphuå thuöåc nhiïìuàïën caác mêíugiêëy gúåi yá

HÒNH DUNG SÛÅ THAÂNH CÖNG

Trong quaá trònh chuêín bõ, baån haäy têåp hònhdung sûå thaânh cöng cuãa buöíi thuyïët trònh vúáinhûäng hònh aãnh, hiïåu ûáng tñch cûåc vaâ kïët quaãnhû baån mong àúåi. Àêìu tiïn laâ cûã toåa chaâoàoán sûå xuêët hiïån cuãa baån vúái sûå nhiïåt tònh; sauàoá cûã toåa thïí hiïån sûå hûáng thuá vúái nöåi dungbaâi thuyïët trònh bùçng caách chùm chuá lùæng nghevaâ ghi cheáp nhûäng thöng tin cêìn thiïët, bêåt cûúâithoaãi maái trûúác nhûäng cêu chuyïån haâi hûúác maâbaån kïí vaâ nïu ra nhûäng cêu hoãi coá tñnh xêydûång vaâo cuöëi buöíi thuyïët trònh. Coân baån thòhùng say trònh baây baâi thuyïët trònh, duâng aánhmùæt vaâ cûã chó tûå nhiïn, thên thiïån àïí giao tiïëpvúái cûã toåa vaâ taåo bêìu khöng khñ hoâa àöìng vaâcúãi múã.


38

49 Tûå quan saát trûúácgûúng àïí xem daángveã bïn ngoaâi cuãabaån taåo êën tûúångnhû thïë naâo àöëi vúáingûúâi khaác.

50 Khöng nïn mùåcnhûäng böå quêìn aáokhiïën cûã toåa mêët têåptrung.

PHÊN TÑCH DAÁNG VEÃ BÏN NGOAÂI

TAÅO ÊËN TÛÚÅNG TÖËT ÀEÅP

ÊËn tûúång ban àêìu thûúâng rêët maånh meä vaâ khoáthay àöíi. Khi baån gùåp möåt ngûúâi thò trong àêìuthûúâng nhanh choáng hònh thaânh nhûäng àaánhgiaá vïì ngûúâi àoá, thöng qua caách ùn mùåc vaâ àiàûáng cuãa hoå. Tûúng tûå nhû thïë, khi baån bûúáclïn buåc phaát biïíu, trong àêìu cûã toåa cuäng hònhthaânh nhûäng àaánh giaá vïì baån dûåa trïn nhûängêën tûúång maâ hoå vûâa nhòn thêëy baån. Do àoá,choån lûåa vaâ quyïët àõnh chuyïín taãi hònh aãnhnhû thïë naâo vïì baãn thên mònh àïën cûã toåa quacaái nhòn àêìu tiïn coá yá nghôa hïët sûác quan troång.

Àöi khi taåo àûúåc êën tûúång töëtàêìu tiïn àoáng vai troâ thiïët yïëuàöëi vúái sûå thaânh cöng cuãa baâithuyïët trònh. Do àoá, baån haäychoån trang phuåc phuâ húåp vaâ àiàûáng, trònh baây möåt caách tûå tinàïí taåo möåt êën tûúång àêìu tiïntöët àeåp vúái cûã toåa.


• Nguã möåt giêëc nguã thêåt sêu vaâobuöíi töëi trûúác ngaây diïîn ra buöíithuyïët trònh laâ àiïìu thiïët yïëutrong cöng taác chuêín bõ.

• Lûúåc, baân chaãi, têët saåch, khùn tay, baânlaâ du lõch, àïë loát giêìy laâ nhûäng vêåt duånghûäu ñch nïëu baån ài cöng taác xa nhaâ vaâcoá tham dûå thuyïët trònh. Chuáng seägiuáp baån taåo àûúåc êën tûúång töët.

• Nhúá caâi khuy aáo, keáo khoáa vaâ boã aáovaâo trong quêìn nghiïm chónh trûúáckhi bûúác vaâo phoâng thuyïët trònh.

• Nïëu baån thûúâng àöí möì höi, nïnmùåc thïm möåt chiïëc aáo loát bïntrong àïí thêëm möì höi.

Daáng veã bïn ngoaâi coá aãnh hûúãng rêëtlúán àïën suy nghô cuãa cûã toåa vïì buöíi

thuyïët trònh, song tûå mònh àaánh giaá vïìêën tûúång cuãa baãn thên àöëi vúái cûã toåakhöng phaãi laâ chuyïån dïî daâng. Vò thïë,baån haäy nhúâ baån beâ hay àöìng nghiïåp goápyá vïì daáng veã bïn ngoaâi cuãa mònh àïí àiïìuchónh sao cho phuâ húåp.

TÒM HIÏÍU VÏÌ CÛÃ TOÅA

Baâi thuyïët trònh cuãa baån seä àûúåc cûã toåa àoánnhêån tñch cûåc nïëu hoå caãm thêëy úã baån coá nhiïìuàiïím tûúng àöìng. Do àoá, yá thûác àûúåc caáchnhòn nhêån cuãa cûã toåa vïì hònh aãnh cuãa baån laâàiïìu coá yá nghôa quan troång. Nïëu biïët möåt söëthöng tin vïì cûã toåa, thò khi quyïët àõnh caách taåora êën tûúång töët vúái hoå, baån seä dïî daâng thaânhcöng hún. Haäy nhúá nhûäng kiïíu trang phuåcriïng biïåt coá thïí truyïìn àaåt nhûäng thöng àiïåpkhaác nhau vúái möîi nhoám cûã toåa khaác nhau. Vñduå, möåt giaám àöëc xñ nghiïåp diïîn thuyïët trûúácàöng àaão cöng nhên trong xñ nghiïåp vúái böåcom-lï sang troång thò seä àûúåc nhòn nhêån khaáchùèn so vúái luác öng chó mùåc möåt böå quêìn aáo baãohöå lao àöång bònh thûúâng.

39


PHOÂNG TRAÁNH NHÛÄNG SÚ SUÊËT

Trûúác khi àïën tham dûå buöíi thuyïët trònh, baånnïn kiïím tra böå quêìn aáo cuãa mònh àïí traánhgùåp phaãi nhûäng vêën àïì nhû mùåc khöng vûâa, bõbêín, suát khuy... Nïëu baån cêín thêån hún, hoùåc dothúâi tiïët xêëu coá thïí aãnh hûúãng àïën aáo quêìn, töëtnhêët baån nïn mang theo vaâ mùåc vaâo trûúác khibûúác vaâo phoâng thuyïët trònh. Têët nhiïn, baånphaãi lûúâng trûúác thúâi gian chuêín bõ vaâ taåi àõaàiïím thuyïët trònh coá phoâng thay quêìn aáo.

51 Haäy nhúá boã tay rangoaâi tuái quêìn, tuáiaáo trong khi àangthuyïët trònh.

e HÒNH DAÁNG LUÖÅM THUÖÅM

Nïëu mùåc aáo quêìn luâng thuâng, khöng chónh tïì,cûã toåa seä àaánh giaá baån khöng xem troång buöíithuyïët trònh vaâ caâng khöng phaãi laâ möåt diïîngiaã chuyïn nghiïåp. Ngoaâi ra, daáng veã löi thöicuãa baån seä laâm xao nhaäng sûå chuá yá cuãa cûã toåa.

e HÒNH DAÁNG CHÓNH TÏÌ

Khöng nhêët thiïët luác naâo cuäng mùåc com-lï,nhûng phaãi luön ùn mùåc chónh tïì vaâ tûúmtêët. Cêìn baão àaãm rùçng quêìn aáo luön saåchseä vaâ àûúåc laâ phùèng, giêìy saåch boáng vaâ àêìutoác goån gaâng.

Àêìu toác chaãigoån gaâng

Caâ-vaåt thùætngay ngùæn

AÁo veát àûúåclaâ phùèng vaâ

caâi khuynghiïm

chónh

Àûúâng licuãa quêìn

àûúåc laâthùèng

Giêìy àen saåchboáng vaâ phuâ húåp

vúái aáo quêìn

Àêìu toác buâ xuâ

Caâ-vaåt thùætloãng leão

AÁo sú-mi bõnhùn

ÖËng tay aáoxùæn bïn cao

bïn thêëp

Quêìn röång luângthuâng, luöåm

thuöåm

Kiïíu giaây khöngphuâ húåp vúái aáo

quêìn


40

53 Haäy hoåc caách thûgiaän cú mùåt, bùçngcaách móm cûúâi thêåttûúi.

52 Àaãm baão rùçng ngönngûä cú thïí phaãn aánhnhûäng gò baån àangnoái.

XÊY DÛÅNG HÒNH AÃNH CÚ THÏÍ TÑCH CÛÅC

Giao tiïëp phi ngön ngûä giûäa ngûúâivúái ngûúâi chiïëm 2/3 cuöåc giao tiïëp

thöng thûúâng vaâ àiïìu naây àûúåc thûåchiïån qua cûã chó, neát mùåt hoùåc caác daångngön ngûä cú thïí khaác. Thïí hiïån möåthònh aãnh cú thïí tñch cûåc trûúác hïët bùætàêìu tûâ tû thïë - caách baån giûä khungxûúng cuãa mònh.

PHÊN TÑCH TÛ THÏË

Tû thïë töët nhêët àïí bùæt àêìu baâithuyïët trònh laâ àûáng thùèng, haichên húi múã röång sang hai bïnvaâ troång lûúång cú thïí döìn àïìuxuöëng caã hai chên. Hai caánhtay thaã loãng doåc úã hai bïn thênngûúâi. Tû thïë naây thïí hiïån sûåkhöng goâ boá vaâ chuyïín taãingön ngûä cú thïí trung dung.Tûâ tû thïë naây, baån coá thïí taåo ranhûäng êën tûúång khaác nhau nïëuhiïíu roä nhûäng caách thûác diïînàaåt cuãa nhûäng tû thïë àoá. Vñ duå,húi dûúán ngûúâi vïì phña trûúácseä taåo êën tûúång tñch cûåc vaâ thênthiïån khi muöën löi cuöën vaâàöång viïn cûã toåa. Tuy nhiïn,ngaã ngûúâi vïì phña sau laâ taåo êëntûúång tiïu cûåc vaâ thïí hiïån sûåkhiïu khñch.

s ÀÛÁNG ÀUÁNG TÛ THÏË

Àûáng àuáng caách khöng nhûäng manglaåi nhûäng ñch lúåi thïí chêët, nhû giuápgioång noái roä raâng hún, maâ coân khñchlïå vïì mùåt tinh thêìn vaâ khiïën baån tûåtin hún.

Àêìu ngêíngcao vaâ thùèng

Vai xuöi vaâbùçng

Lûng thùèng

Buång húi colaåi

Caánh tay buöng thoängdoåc hai bïn thên

Möng co lïn

Baân tay àïí thoaãi maái,caác ngoán thaã loãng

Chên àûáng thùèng

Khúáp göëi loãng, khöng cûáng

Baân chên dang ra,caách àïìu nhau

41


55 Àaãm baão toác àûúåcchaãi goån gaâng vaâkhöng ruã xuöëng mùåt.

54 Haäy mang nhûäng àöigiaây thoaãi maái vaâ vûâavùån khi thuyïët trònh.

TÛ THÏË HOAÂN CHÓNH

Caác cú bùæp trïn cú thïí coá chûác nùng giûä chokhung xûúng àûáng thùèng. Khi cú thïí ài àûángàuáng tû thïë, noá seä thïí hiïån yá nghôa: "Töi laâ möåtngûúâi biïët giûä thùng bùçng vaâ tûå tin". Nïëu baånthaã loãng cú bùæp quaá mûác, thò cú thïí seä coá dêëuhiïåu buöng thoäng. Àïí tû thïë àûúåc hoaân chónh,baån haäy têåp àûáng thùèng lûng cho àïën khi caãmthêëy tûå tin vaâ tû thïë naây tröng thêåt tûå nhiïn,thoaãi maái. Àïí àaåt àûúåc vaâ duy trò tû thïë naây,baån coá thïí tûúãng tûúång mònh cao hún nhûängluác bònh thûúâng vaâ cú thïí baån àang àûúåc nheånhaâng dûång thùèng lïn bùçng möåt súåi dêy bùætnguöìn tûâ àónh àêìu xuöëng àïën chên.

Àïí caãi thiïån tû thïë vaâ traánh nhûäng thoái quenxêëu, baån haäy têåp thuyïët trònh trûúác möåt têëmgûúng hay duâng maáy quay phim ghi laåi, sau àoáquan saát vaâ cöë traánh nhûäng cûã chó vö thûác cuãabaãn thên. Nïëu coá thïí, baån nïn nhúâ àöìng nghiïåpxem baån thuyïët trònh vaâ cho yá kiïën vïì nhûäng cûãchó hoùåc tû thïë coá thïí laâm cûã toåa mêët têåp trung.

TRAÁNH NHÛÄNG THOÁI QUEN XÊËU

e MÊËT CÊN BÙÇNG

Àûâng bao giúâ àûáng bùçng möåt chên,hay bùæt cheáo chên. Tû thïë naây thïíhiïån sûå khöng öín àõnh vaâ khöng coáuy thïë. Möåt cú thïí mêët cên bùçng coáthïí laâ biïíu hiïån cuãa möåt trñ oác mêëtcên bùçng.

s CHE KHUÊËT TÊÌM NHÒN

Cêìn traánh thoái quen tûåangûúâi vaâo baãng hay vaâo caácthiïët bõ höî trúå nghe-nhòn khiàang sûã duång chuáng. Chuêínbõ sùén saâng nhûäng thiïët bõnaây vaâ sûã duång que chó àïíkhöng che khuêët têìm nhòncuãa cûã toåa.

Àûáng quay lûng vúái cûãtoåa seä laâm giaãm hiïåuquaã cuãa baâi thuyïët trònh

Baãng bõ che khuêët,haån chïë têìm nhòn cuãacûã toåa

Daáng buöngthoäng taåo

phong caáchkhöng chuyïn

nghiïåp

Khöng giaotiïëp bùçng mùætvúái cûã toåa vòluön nhòn vaâobaãn gúåi yá

Chên bùætcheáo, thïí hiïåntû thïë khöngöín àõnh

Phaát biïíutrong khimùåt cuáixuöëng seägiaãm êm

lûúång gioångnoái


42

56 Nïn laâm thöng gioång,nhû ngêåm viïn keåo baåchaâ trûúác khi bûúác vaâothuyïët trònh.

57 Baån coá thïí têåp yogaàïí gia tùng àöå sêucuãa húi thúã.

CAÃI THIÏÅN GIOÅNG NOÁI

Gioång àiïåu vaâ êm lûúång gioångnoái coá taác àöång àùåc biïåt àïën

baâi thuyïët trònh. Baån cêìn nùæm vûängvaâ kiïím soaát cú chïë hoaåt àöång cuãa cúquan phaát êm àïí àiïìu chónh gioångnoái, vò àêy laâ vêën àïì quan troång goápphêìn quyïët àõnh sûå thaânh cöng cuãabuöíi thuyïët trònh.

ÀIÏÌU CHÓNH GIOÅNG NOÁI

Êm thanh àûúåc phaát ra khi coá khöng khñ àiqua dêy thanh êm laâm chuáng rung lïn. Do àoá,àïí phaát êm roä raâng, àiïìu kiïån àêìu tiïn laâ phaãicung cêëp àuã khöng khñ cho phöíi. Thûåc hiïån baâitêåp àún giaãn úã trang bïn, àïí giuáp baån gia tùnglûúång khöng khñ khi hñt vaâo. Àiïìu kiïån thûá hailaâ cú quan thanh quaãn chûáa caác dêy thanh êm,phaãi hoaåt àöång töët. Trûúác möåt ngaây thuyïëttrònh, baån haäy haån chïë noái àïí thanh quaãn àûúåcnghó ngúi.

HÑT THÚÃ ÀUÁNG CAÁCH

Hñt thúã tûâ tûâ vaâ sêu àïí giatùng lûúång öxy vaâo trong cúthïí, qua àoá giuáp tùng lûúångmaáu lïn naäo. Àiïìu naây seäkhiïën àêìu oác minh mêîn hún,tû duy seä maåch laåc hún khibaån phaát biïíu trûúác àöng àaãocöng chuáng. Tùng lûúång öxyvaâo trong cú thïí tûác cuäng laâmtùng luöìng khñ vaâo caác dêythanh êm, giuáp baån phaát êmroä raâng hún, àöìng thúâi giaãmsûå cùng thùèng vaâ giûä àûúåc sûåàiïìm tônh.

Xûúng sûúân

Nhúâ chuyïín àöång cuãa xûúng sûúân,nïn phöíi nêng lïn vaâ haå xuöëng.

Khi coá khöng khñ ài qua, caác dêythanh êm rung lïn vaâ phaát raêm thanh.

Cú hoaânh nùçm giûäa ngûåc vaâ buång

s CÚ HOAÂNH KHI HÑT THÚÃ

Hoåc caách hñt thúã àïí vêån àöång cúhoaânh seä giuáp ñch rêët nhiïìu cho viïåchö hêëp, àöìng thúâi nêng cao êm vûåcgioång noái.

43


58 Haäy têåp thay àöíi êmàiïåu cuãa möåt söë cêunoái haâng ngaây àïíxem yá nghôa thayàöíi cuãa noá.

SÛÃ DUÅNG ÊM ÀIÏÅU PHUÂ HÚÅP

Àöëi vúái nhiïìu ngön ngûä, sûå khaác biïåt duy nhêëtgiûäa cêu hoãi vaâ cêu khùèng àõnh laâ úã êm àiïåu. Vñduå, cêu khùèng àõnh: "Vùn phoâng giaám àöëc àiïìuhaânh úã phña àùçng kia" coá thïí hiïíu thaânh cêuhoãi nïëu êm àiïåu àûúåc nhêën cao gioång úã cuöëicêu. Cûã toåa cêìn àûúåc hiïíu àuáng nghôa cuãa tûângtûâ. Do àoá, baån haäy cêín troång khi sûã duång êmàiïåu àïí coá thïí chuyïín taãi àuáng thöng àiïåp.

e KIÏÍM SOAÁT HÚI THÚÃ

Muåc àñch cuãa baâi têåp naây laâ àïí thû giaän.Àûáng yïn úã tû thïë cên bùçng, troång lûúång cúthïí döìn àïìu xuöëng hai chên. Tay traái àùåtlïn võ trñ cú hoaânh (nhû hònh trïn), caãmnhêån húi thúã hñt vaâo vaâ thúã ra, àöìng thúâilöìng ngûåc àûúåc nêng lïn, haå xuöëng khi thúã.

s LÙÅP LAÅI

Tiïëp tuåc thúã ra vaâ múãmiïång röång. Lùåp laåi baâitêåp naây trong vaâi lêìn,taåm nghó möåt khoaãngthúâi gian ngùæn giûäanhûäng lêìn hñt thúã.

s THÚÃ RA

Thúã ra hïët qua miïång,àêíy têët caã khöng khñ rakhoãi phöíi khi löìng ngûåchaå xuöëng.

s HÑT VAÂO

Tûâ tûâ hñt sêu vaâo bùçngmuäi, caãm giaác löìngngûåc àang múã röång.Nñn thúã cho àïën chûângnaâo caãm thêëy coân thoaãimaái.

Cú mùåt thû giaän

Àùåt tay lïn võ trñcú hoaânh

Hñt vaâobùçng muäi

Húi ngaã àêìura phña sau

Caãm giaác àûúåc löìng ngûåcnêng lïn vaâ haå xuöëng khihñt vaâo vaâ thúã ra

Thúã ra bùçngmiïång

Löìng ngûåchaå xuöëng

Dang hai chênröång bùçng vai


59 Haäy vûún vai vaâtûúãng tûúång mònhcao hún nhûäng luácbònh thûúâng.

GIAÃI TOÃA TRAÅNG THAÁI CÙNG THÙÈNG

Khi têm lyá àang úã traång thaái cùngthùèng, cú bùæp seä cùng cûáng laåi.

Nguyïn nhên laâ do cú thïí baån àangchuêín bõ cho caác cú bùæp phaãn xaå theo baãnnùng: "chiïën àêëu hay chaåy tröën". Àêy laâsûå lûåa choån cú baãn khi con ngûúâi àöëi mùåtvúái nhûäng khoá khùn, hiïím nguy. Thûåchiïån nhûäng baâi têåp àún giaãn sau àêy coáthïí giaãi toãa traång thaái cùng thùèng naây.

44

e SIÏËT TAY

Duâng tay siïët chùåt möåt quaã boáng caosu nhoã röìi thaã loãng. Lùåp ài lùåp laåinhiïìu lêìn nhû thïë. Baån coá thïí têåp baâitêåp àún giaãn naây vaâo bêët kyâ luác naâo.

s ÀÊÍY CÖÍ

Àïí giaãi toãa sûå cùng cûáng cuãa cöí vaâ àêìu,baån àûa hai baân tay vïì phña sau àêìu,caác ngoán tay àan vaâo nhau vaâ aáp lïngaáy. Ngaã maånh àêìu vïì phña sau vaâoloâng hai baân tay vaâ giûä khoaãng 10giêy, sau àoá trúã vïì võ trñ ban àêìu vaâ lùåplaåi vaâi lêìn tûúng tûå.

Co khuyãu tay vïìphña sau gaáy

Ngaã àêìu vaâoloâng baân tay

Siïët chùåt röìithaã loãng àïílaâm giaãm sûåcùng cûángcuãa baân tay

Hai baân tay àan vaâonhau aáp vaâo gaáy

GIAÃM BÚÁT TRAÅNG THAÁI CÙNG THÙÈNG

Cú bùæp bõ cùng cûáng coá thïí gêy ra nhûäng taácàöång xêëu lïn cú thïí khi baån àang thuyïët trònh.Noá coá thïí laâm hoãng tû thïë cuãa baån, laâm vai baånchuâng xuöëng vaâ tröng coá veã bõ àöång. Àöìngthúâi, àêy cuäng laâ nguyïn nhên laâm thanh quaãnhoaåt àöång khöng töët, khiïën gioång noái cuãa baåncoá veã run run - möåt biïíu hiïån cuãa sûå cùngthùèng. Rúi vaâo traång thaái cùng thùèng, duâ thúâigian ngùæn hay daâi, cuäng àïìu laâm baån mïåt moãivaâ giaãm hiïåu quaã viïåc thuyïët trònh. Baån coá thïítêåp möåt söë baâi têåp àún giaãn sau àêy nhùçm laâmgiaãm sûå cùng cûáng cuãa cú bùæp vaâ àïí kiïím soaáttöët hún cú thïí cuãa mònh.

NHÒN TÛÂ PHÑA SAU

NHÒN TÛÂ PHÑA TRÛÚÁC

45


60 Thónh thoaãng cöëgùæng thû giaän cúbùæp úã tû thïë àûángthùèng, khöng cûãàöång khoaãng 10phuát.

Cuái àêìuxuöëng chaåmvaâo àêìu göëi

Caãm thêëy cöí vaâlûng cùng ra

Nêng àêìu göëichên phaãi lïnchaåm vaâo traán

Duâng tay ghò lêëyöëng chên

Chên traái àïínùçm yïn trïnsaân

Quay àêìusang vai traái

e KEÁO CÙNG CÚ THÏÍ

Ngöìi thùèng trïn ghïë, mùåt cuái xuöëng vaâkeáo àêìu göëi phaãi nêng lïn phña ngûåc saocho chaåm vaâo traán. Hai tay àan vaâo nhauvaâ ghò lêëy öëng chên. Giûä nguyïn tû thïënaây khoaãng 10 giêy, sau àoá lùåp laåi 3 lêìnvúái möîi chên. Àöång taác naây giuáp giaãi toãasûå cùng cûáng úã cöí, lûng vaâ gên khoeo.

LUYÏÅN TÊÅP VÚÁI TÛ THÏË NGÖÌI

Khi àang ngöìi, baån vêîn coá thïí têåp möåt söë àöångtaác àún giaãn àïí giûä cho cú thïí mïìm deão vaâ giaãitoãa sûå cùng cûáng cuãa cú bùæp. Àùåc biïåt, nhûängbaâi têåp naây khöng àoâi hoãi phaãi coá sûác khoãenhêët àõnh vaâ seä àaåt hiïåu quaã töëi àa nïëu baån têåphaâng ngaây. Möîi ngaây, baån nïn daânh thúâi giankeáo cùng cú thïí cuãa mònh trong vaâi phuát àïígiuáp ngùn chùån tònh traång cùng cûáng cú bùæp vaânhûäng triïåu chûáng coá liïn quan àïën àau àêìu,cöí hoùåc lûng.

e KEÁO CÙNG XÛÚNG SÖËNG

Àïí giaãi toãa sûå cùng cûáng úã xûúng söëng vaâ vai dongöìi lêu, baån duâng tay phaãi giûä lêëy phña saubïn traái cuãa ghïë, sau àoá xoay ngûúâi duâng taytraái giûä lêëy bïn phaãi thaânh ghïë. Giûä höng, chênvaâ baân chên hûúáng vïì phña trûúác, quay àêìusang bïn vai traái. Giûä nguyïn tû thïë naây khoaãng10 giêy, sau àoá àöíi bïn vaâ lùåp laåi àöång taác trïn.

Xoay nûãa thêntrïn sang bïnphaãi

Hûúáng muäichên vïì phñatrûúác

Baân tay traáigiûä chùåt bïnphaãi thaânhghïë


46

TRÒNH BAÂY HIÏÅU QUAÃ

BAÂI THUYÏËT TRÒNH

Chòa khoáa cuãa sûå thaânh cöng khi trònh baây baâi thuyïët trònh nùçm

úã chñnh baãn thên baån - àoá laâ sûå tûå nhiïn. Nïëu thiïëu yïëu töë naây,

buöíi thuyïët trònh cuãa baån seä khöng thaânh cöng nhû mong muöën

do moåi thûá àïìu coá veã gûúång eáp, khöng coá sûå thuyïët phuåc.

KIÏÍM SOAÁT SÛÅ CÙNG THÙÈNG CUÃA BAÃN THÊN

61 Haäy liïåt kï nhûängyïëu töë khiïën baåncaãm thêëy cùng thùèngkhi thuyïët trònh.

Hêìu nhû têët caã moåi ngûúâi àïìu caãmthêëy cùng thùèng khi thuyïët trònh

trûúác nhiïìu ngûúâi. Têm lyá cùng thùèngnaây seä khiïën caác hoaåt àöång cuãa baånkhöng àûúåc tûå nhiïn. Do àoá, baån nïnlaâm moåi caách àïí kiïím soaát caãm xuác baãnthên, nhùçm àaåt hiïåu quaã cao nhêët khithuyïët trònh.

NHÊÅN DAÅNG TRAÅNG THAÁI CÙNG THÙÈNG

Àïí giaãi quyïët traång thaái cùng thùèng thêìn kinh,baån cêìn àoaán biïët vaâ xaác àõnh nhûäng triïåuchûáng cùng thùèng thûúâng taác àöång àïën baãnthên mònh. Möåt trong nhûäng triïåu chûángthûúâng gùåp laâ "nön nao trong loâng". Ngoaâi racoân coá caác biïíu hiïån nhû miïång khö, àuöi mùætnhaáy liïn tuåc, tay run, loâng baân tay àöí möì höi,tay vên vï toác hay quêìn aáo, hay möåt söë böåphêån trïn cú thïí trúã nïn cùng cûáng. Tuy triïåuchûáng cùng thùèng úã möîi ngûúâi khaác nhaunhûng phêìn lúán nhûäng ngûúâi rúi vaâo traångthaái cùng thùèng àïìu phaãi gùåp ñt nhêët laâ haitriïåu chûáng kïí trïn.


• Kiïím tra xem caác cöng cuå, thiïët bõhöî trúå nghe - nhòn àaä chuêín bõ sùénsaâng úã àõa àiïím thuyïët trònh chûa.Àiïìu naây seä giuáp baån coá thúâi giantêåp trung chuêín bõ cho baãn thêntrûúác khi bùæt àêìu thuyïët trònh.

• Sûå chuêín bõ kyä lûúäng cho buöíithuyïët trònh seä taåo cho baån caãmgiaác tûå tin rùçng moåi thûá seä diïîn ratheo àuáng dûå kiïën.

• Khöng nïn ùn uöëng quaá nhiïìutrûúác khi thuyïët trònh, búãi noá coáthïí gêy cho baån nhiïìu caãm giaáckhoá chõu.

• Thûåc têåp kyä seä nêng cao cú höåithaânh cöng cho buöíi thuyïët trònh.

47

TRÒNH BAÂY HIÏÅU QUAÃ BAÂI THUYÏËT TRÒNH

63 Haäy nguã möåt giêëcthêåt sêu vaâo àïmtrûúác ngaây thuyïëttrònh. Àiïìu naây seägiuáp baån caãm thêëyphêën chêën tinh thêìnhún.

62 Móm cûúâi thêåt tûå nhiïn. Búãi vò, möåtnuå cûúâi gûúång eáp thûúâng coá veã giaãtaåo vaâ thiïëu sûác thuyïët phuåc.

XOA DÕU SÛÅ CÙNG THÙÈNG THÊÌN KINH

Nïëu muöën buöíi thuyïët trònh hiïåu quaã vaâ coá sûácthuyïët phuåc, têm traång cuãa baån cêìn phaãi thoaãimaái vaâ thû giaän. Ngay caã khi khöng caãm thêëycùng thùèng thò khoaãng 30 phuát trûúác khi thuyïëttrònh, baån vêîn nïn tòm möåt núi yïn tônh, cöëgùæng têåp trung suy nghô vaâ sau àoá thû giaän. Nïëubaån caãm thêëy lo lùæng haäy cöë gùæng suy nghô theochiïìu hûúáng tñch cûåc. Nhûäng suy nghô tñch cûåcseä dêìn dêìn chïë ngûå nhûäng caãm giaác cùng thùèngvaâ höìi höåp cuãa baån.

CHUÊÍN BÕ SÙÉN SAÂNG

Möåt trong nhûäng nguyïn nhên chñnh gêy ratraång thaái cùng thùèng thêìn kinh laâ nöîi lo súå seäcoá nhûäng vêën àïì naãy sinh trong buöíi thuyïëttrònh. Àïí traánh àiïìu naây, baån haäy cöë gùæng giaãmthiïíu khaã nùng xaãy ra nhûäng sûå cöë ngoaâi yámuöën. Haäy bùæt àêìu bùçng viïåc chuêín bõ kyälûúäng. Khi baån nghô ra möåt vêën àïì naâo àoá, haäykiïím tra cêín thêån vaâ ghi chuá laåi. Baån cêìn têåpthoái quen lêåp danh saách nhûäng viïåc cêìn laâmmöîi khi chuêín bõ thuyïët trònh. Sau àêy laâ möåtsöë àiïím baån cêìn lûu yá vaâ kiïím tra kyä:• Àaánh söë trang caác baâi viïët hoùåc mêíu giêëy ghi

gúåi yá phaát biïíu.• Caác thiïët bõ höî trúå nghe-nhòn phaãi coá taác

duång chuyïín taãi thöng tin roä raâng àöëi vúáinhûäng ngûúâi ngöìi úã cuöëi phoâng hoåp.

• Têët caã caác thiïët bõ àiïån baån dûå àõnh sûã duångàïìu hoaåt àöång töët.

• Àõa àiïím vaâ thöng tin vïì buöíi thuyïët trònhcuãa baån àaä àûúåc xaác nhêån vaâ baån àaä lïn lõchthûåc hiïån thñch húåp.

TÛÅ TRÊËN TÔNH BAÃN THÊN

CHUÊÍN BÕTûå nhùæc nhúã mònhchuêín bõ baâi thuyïëttrònh thêåt kyä lûúängàöìng thúâi xem laåicaác ghi chuá cuãa baâithuyïët trònh.

LUYÏåN TÊÅPNhúá laåi thúâi giantêåp thuyïët trònhvaâ nghô vïì nhûängkinh nghiïåm àaäruát àûúåc qua caáclêìn luyïån têåp àoá.

THÛ GIAÄNHaäy thûåc hiïåncaác baâi têåp thûgiaãn khoaãng 5phuát trûúác khibûúác vaâo thuyïëttrònh.


48

64THIÏËT LÊÅP MÖÅT TRÒNH TÛÅ NHÊËT ÀÕNH

Tuên thuã vaâ thûåc hiïån theo möåt trònh tûå naâo àoávaâo trûúác giúâ thuyïët trònh vaâi phuát cuäng coá thïíàem laåi hiïåu quaã rêët lúán. Baån nïn thûåc haânhtrònh tûå naây sau khi àaä hoaân têët caác bûúác chuêínbõ àûúåc trònh baây úã muåc trïn. Trong khoaãnhkhùæc naây, baån nïn thûåc hiïån möåt söë bûúác têåpcú mùåt, têåp hñt thúã vaâ daânh möåt khoaãng thúâigian ngùæn àïí têåp trung suy nghô. Àiïìu naây seägiuáp baån gaåt boã nhûäng lo lùæng, höìi höåp vaâ cùngthùèng. Thêåm chñ, khi thûåc hiïån möåt chuöîi caáchaânh àöång thöng thûúâng trûúác möåt sûå kiïånquan troång cuäng seä giuáp baån giaãi toãa àûúåctraång thaái bêët an cuãa baãn thên. Nhûäng ngûúâimùæc chûáng "súå bay", àaä thêëy àûúåc nhûäng lúåiñch khi hoå thûåc hiïån àiïìu naây khoaãng vaâi phuáttrûúác khi bay.

TÛÅ TRÊËN TÔNH BAÃN THÊN

Trûúác khi lïn thuyïët trònh, baån haäy daânh vaâiphuát àïí thûåc haânh möåt trònh tûå naâo àoá do baånàïì ra nhùçm tûå trêën tônh mònh. Baån haäy tûå nhùæcnhúã mònh nhûäng àiïìu sau àêy:• Hêìu hïët, cûã toåa luön muöën àûúåc nghe möåt

buöíi thuyïët trònh thaânh cöng, trûâ möåt söëngûúâi coá thaái àöå khiïu khñch vò muåc àñch caánhên. Noái caách khaác, phêìn lúán cûã toåa thûúângàûáng vïì phña baån;

• Mùåc duâ hêìu hïët diïîn giaã àïìu caãm thêëy cùngthùèng trûúác khi lïn phaát biïíu, nhûng cûã toåakhöng cho laâ nhû vêåy;

• Baån coá möåt thöng àiïåp àïí chuyïín àïën cûã toåa,coá thïí dûúái daång thöng tin dûä kiïån, nhêånàõnh caá nhên hoùåc caã hai. Vaâ cûã toåa muöënnghe thöng àiïåp naây, nïn hoå àaä boã thúâi gianàïën nghe baån thuyïët trònh. Baån nïn ghi nhúáàiïìu naây àïí nêng cao sûå tûå tin, chöëng laåinhûäng caãm xuác cùng thùèng;

• Baån haäy thêån troång vúái traång thaái tûå tin quaámûác. Búãi vò, àiïìu naây coá thïí khiïën baån toã veãmònh laâ ngûúâi biïët nhiïìu vaâ thöng thûúâng cûãtoåa khöng mêëy thiïån caãm vúái nhûäng kiïíungûúâi naây, mùåc duâ hoå rêët quan têm àïën chuãàïì baån thuyïët trònh.

Trûúác möîi lêìn phaátbiïíu, baån haäy thûåchiïån möåt chuöîi caácàöång taác thû giaännhêët àõnh.

65 Haäy tûúãng tûúång baånàang trònh baây möåtbaâi thuyïët trònh maâmoåi ngûúâi rêët mongàúåi.

66 Têån duång nùng lûúångcuãa baãn thên do traångthaái höìi höåp sinh ra àïítrònh baây baâi thuyïëttrònh thïm söi àöång.


• Bònh tônh, têåp trung laâ àöång lûåctñch cûåc cho buöíi thuyïët trònh cuãabaån.

• Cûã toåa quan têm àïën nhûäng gòbaån noái nhiïìu hún nhûäng caãm xuáccuãa baån.

• Sûå nhiïåt tònh vaâ chên thaânh seägiuáp baån chiïëm àûúåc caãm tònh cuãacûã toåa.

• Möåt baâi têåp luyïån ngùæn coá thïí laâmgiaãm cùng thùèng trûúác khi bûúácvaâo thuyïët trònh.

• Thúâi gian thû giaän vaâi phuát trûúáckhi bùæt àêìu thuyïët trònh seä giuápbaån têåp trung hún.

• Caâng coá nhiïìu cú höåi thuyïëttrònh, baån caâng hoaân thiïån kyänùng cuãa mònh hún.

49


67GIAÃI TOÃA CÙNG THÙÈNG

Trûúác khi bùæt àêìu baâi thuyïët trònh, baån haäydaânh thúâi gian àïí giaãi toãa caãm giaác cùng cûángàang dêìn tñch tuå trïn gûúng mùåt vaâ nûãa trïncuãa cú thïí. Baån coá thïí têåp nhûäng àöång taác àúngiaãn nhû hònh veä dûúái àêy àïí xua tan caãm giaáccùng cûáng cuãa gûúng mùåt. Àiïìu naây seä haån chïëkhaã nùng noái vêëp hoùåc noái lùæp àïí baâi thuyïëttrònh àûúåc trònh baây roä raâng vaâ tröi chaãy hún.Vúái möîi àöång taác, baån nïn lùåp laåi vaâi lêìn choàïën khi gûúng mùåt hoaân toaân àûúåc thû giaän.

Hñt möåt húi thêåt sêu,thû giaän, móm cûúâivaâ tûâ tûâ bùæt àêìuthuyïët trònh.

e NHÙN MÙÅT

Cöë gùæng nhùn mùåt nhû thïíkhuön mùåt bõ neán laåi giûäa cùçmvaâ traán. Baån haäy bùæt àêìu bùçngàöång taác nhñu maây, sau àoá giaänra vaâ lùåp laåi vaâi lêìn nhû thïë.

e NGÊÅM CHÙÅT HAI HAÂM

Nhùæm chùåt hai mùæt, mñm maånhmöi vaâ nhùn mùåt nhû thïí haibïn bõ eáp vaâo. Duy trò àöång taácnaây khoaãng 30 giêy röìi giaän ra.

e MIÏÅNG MÚÃ RÖÅNG

Mùæt vaâ miïång múã röång hïët mûácnhùçm keáo cùng caác cú trïn gûúngmùåt. Lùåp laåi àöång taác naây tûâ 2-3 lêìn.

s BAÂI TÊÅP HÑT

THÚÃ

Nhùæm mùæt laåi, àùåtmöåt tay lïn ngûåc vaâmöåt tay lïn võ trñ cúhoaânh. Hñt vaâo,baån caãm giaác cúhoaânh nêng lïn, sauàoá tûâ tûâ thúã ra. Baånhaäy lùåp laåi baâi têåpnaây trong vaâi lêìn.

GIAÃM THIÏÍU CÙNG THÙÈNG

VAÂO PHUÁT CUÖËI

Nhûäng àöång taác hñt thúã àúngiaãn vaâo nhûäng phuát cuöëi coáthïí giuáp baån kiïím soaát cú thïítöët hún vaâ nhúâ àoá giaãm búáttraång thaái cùng thùèng. Têåptrung vaâo húi thúã coá thïí giuáptêm trñ cuãa baån bònh têm trúã laåivaâ xua tan caác caãm giaác lo lùæng,cùng thùèng. Àïí coá àûúåc àiïìuàoá, baån haäy thûåc hiïån nhûängàöång taác nhû hònh bïn.

Keáo cùng caáccú traán

Hñt vaâobùçng muäi

Caãm giaácnhû ngûåcvêîn nùçmyïn khi hñtvaâo

Caãm thêëy cúhoaânh nêng lïnkhi hñt vaâo

Hai haâm múãröång hïët mûác

Mñm chùåtmöi laåi

Hai mùæt múã to


50

KHÚÃI ÀÊÌU MÖÅT CAÁCH TÛÅ TIN

Cêìn àaãm baão rùçng, baån àûúåc giúái thiïåu vúái cûãtoåa möåt caách êën tûúång. Lúâi giúái thiïåu töët seä taåouy tñn cho baån, àöìng thúâi kñch thñch cûã toåa coácaãm giaác tröng chúâ vaâo nhûäng àiïìu baån sùæptrònh baây. Baån haäy tòm hiïíu ai laâ ngûúâi dêînchûúng trònh vaâ cung cêëp nhûäng thöng tin cêìnthiïët vïì baån cho ngûúâi àoá. Ngoaâi ra, baån coá thïíyïu cêìu ngûúâi àoá giúái thiïåu trònh àöå chuyïnmön cuãa baån àöëi vúái chuã àïì thuyïët trònh. Baånhaäy bùæt àêìu trònh baây phêìn múã àêìu möåt caáchtûå tin, to roä, vúái töëc àöå bònh thûúâng vaâ cöë gùængkhöng nhòn vaâo baâi thuyïët trònh. Àiïìu naây seägiuáp baån xêy dûång khöng khñ tûå tin, cúãi múã vaâlöi cuöën, àöìng thúâi cho pheáp baån giao tiïëpbùçng mùæt vúái cûã toåa. Trûúác tiïn, baån nïn cöëgùæng nhòn bao quaát toaân böå cûã toåa àïí thu huátmoåi ngûúâi chuá yá vaâo baâi thuyïët trònh.

TÖËC ÀÖÅ TRÒNH BAÂY

Trònh baây nhanh hoùåc chêåm seä thu huát sûå chuáyá cuãa cûã toåa, nhûng àûâng nïn tùng hay giaãmtöëc àöå trònh baây maâ khöng coá chuã yá. Ngoaâi ra,baån nïn dûâng möåt vaâi giêy trûúác khi chuyïínsang yá khaác vaâ têån duång nhûäng dõp naây àïí giaotiïëp bùçng mùæt vúái cûã toåa. Àiïìu naây seä giuáp baåncoá cú höåi nùæm bùæt caác phaãn ûáng cuãa hoå àöëi vúáibaâi thuyïët trònh. Trong quaá trònh phaát biïíu,baån haäy noái vúái töëc àöå öín àõnh, chó nhêën gioångkhi baån muöën nïu bêåt nhûäng yá quan troång.

68 Chia baâi thuyïët trònhthaânh nhûäng phêìnnhoã vaâ têåp trungphaát biïíu tröi chaãy,roä raâng.

69

THUYÏËT TRÒNH MÖÅT CAÁCH TÛÅ TIN

Taåm dûâng möåt vaâigiêy trûúác khi baånchuyïín sang yá khaác.

e VÛÚÅT QUA TRAÅNG THAÁI CÙNG

THÙÈNG

Trûúác khi phaát biïíu, baån haäy kiïím traàöå cao cuãa buåc àïí àaãm baão noá vûâa têìmvúái baån. Möåt söë ngûúâi thûúâng giú cao baâiphaát biïíu àïí che giêëu sûå cùng thùèng cuãamònh. Baån haäy têåp thoái quen àïí baâi phaátbiïíu trïn buåc vaâ haån chïë nhòn vaâo àoá.

Caách trònh baây cuäng coá taác àöång rêëtlúán àïën sûå thaânh cöng cuãa baâi

thuyïët trònh. Khi thuyïët trònh, baån cêìnkhúãi àêìu möåt caách maånh meä, êëntûúång, sau àoá sûã duång gioång àiïåu, nhõpàiïåu vaâ ngön ngûä cú thïí möåt caách húåplyá àïí giuáp cûã toåa hiïíu roä hún nhûäng gòbaån àang noái.

Khi phaátbiïíu, khöngnïn giú caobaâi thuyïëttrònh

51


VÊÅN DUÅNG NGÖN NGÛÄ CÚ THÏÍ

Trong möîi khoaãnh khùæc, chuáng ta àïìu gûãi àinhûäng thöng àiïåp khöng lúâi thïí hiïån caãm xuác vaâyá àõnh cuãa mònh. Trong thuyïët trònh cuäng vêåy,chuáng ta coá thïí vêån duång ngön ngûä cú thïí àïíkhùèng àõnh thïm thöng àiïåp muöën chuyïín taãi.Tuy nhiïn, baån nïn lûu yá luön giûä mònh trong tûthïë múã, khöng bùæt cheáo tay hoùåc taåo ra nhûängraâo caãn giûäa baån vaâ cûã toåa. Sûã duång cûã chó cuãabaân tay vúái muåc àñch nhêën maånh, nhûng khönglaåm duång quaá mûác khiïën cûã toåa mêët têåp trung.Nïëu baån àang úã traång thaái thoaãi maái vaâ vêånduång ngön ngûä cú thïí möåt caách tûå nhiïn, thòthöng àiïåp chuyïín taãi seä tùng thïm sûác thuyïëtphuåc àöëi vúái ngûúâi nghe. Àöìng thúâi, baån coá thïígiêëu ài sûå cùng thùèng, höìi höåp cuãa baãn thên.

70 Nïn kïí möåt cêuchuyïån haâi hûúác,phuâ húåp. Àiïìu naâyseä giuáp baån caãmthêëy thoaãi maái.

e PHAÁT BIÏÍU MÖÅT CAÁCH

TÛÅ TIN

Tû thïë naây thïí hiïån diïîn giaãnùæm rêët vûäng chuã àïì thuyïëttrònh vaâ qua àoá taåo àûúåc uythïë vaâ löi cuöën sûå têåp trungcuãa cûã toåa.

e THÏÍ HIÏÅN SÛÅ THÛ THAÁI

Sau khi taåo àûúåc möëi àöìng caãmvúái cûã toåa, diïîn giaã thuyïët trònhrêët thû thaái vaâ cûã toåa chuá têmhún àïën nöåi dung maâ diïîn giaãàang trònh baây.

e CÛÃ CHÓ PHUÂ HÚÅP

Diïîn giaã giú tay lïn nhùçmnhêën maånh nhûäng àiïím quantroång vaâ thu huát toaân böå sûåchuá yá cuãa cûã toåa vaâo baâithuyïët trònh.

Giao tiïëpbùçng aánhmùæt taåo àûúåcmöëi àöìngcaãm vúáingûúâi nghe

Ngön ngûä cúthïí thoaãi maáithïí hiïån sûå tûåtin

AÁo veát khöngcaâi khuy thïíhiïån sûå phoángkhoaáng, söi nöíi

Nhòn baoquaát cûã toåa

Tay giú lïnàïí nhêënmaånh àiïímquan troång


52

HÛÚÁNG NHÒN VAÂO CÛÃ TOÅA f

Haäy nhòn bao quaát toaân böå cûã toåa, àùåc biïåt lûu yá àïënnhûäng ngûúâi ngöìi úã caác haâng ghïë sau cuâng. Trûúác tiïn, baånnïn thiïët lêåp möëi giao tiïëp bùçng mùæt vúái nhûäng ngûúâi coágûúng mùåt thên thiïån, khöng nïn nhòn lûúát qua àêìu cûã toåatrong khi thuyïët trònh.

GIAO TIÏËP BÙÇNG AÁNH MÙÆT

Giao tiïëp bùçng aánh mùæt coá hiïåu quaã rêët töët trongviïåc xêy dûång möëi quan hïå thên mêåt giûäa moåingûúâi vúái nhau. Viïåc taåo bêìu khöng khñ thênthiïån trong buöíi thuyïët trònh laâ rêët quan troång.Baån haäy nhòn bao quaát toaân böå cûã toåa, cöë gùængthu huát sûå chuá yá cuãa nhûäng ngûúâi ngöìi xa buåcphaát biïíu. Thöng thûúâng, nhiïìu diïîn giaã coá xuhûúáng nhòn nhiïìu vaâo mùæt cuãa caác cûã toåa toã raquan têm vaâ hûáng thuá àïën baâi thuyïët trònh, vaâboã qua caác cûã toåa coá thaái àöå trung lêåp hay chöëngàöëi. Baån nïn nhúá, nhûäng ngûúâi caãm thêëy mònhkhöng àûúåc diïîn giaã quan têm àïën thûúâng coá xuhûúáng phaãn ûáng tiïu cûåc nhiïìu hún so vúáinhûäng ngûúâi àûúåc diïîn giaã chuá têm thu huát.

71 Àêìu tiïn, baån haäy thiïët lêåp möëi giaotiïëp bùçng mùæt vúái nhûäng ngûúâi maâbaån caãm thêëy dïî tiïëp xuác nhêët.

72

SÛÃ DUÅNG CÛÃ CHÓ

Têìm nhòn cuãa cûã toåa thay àöíi tuây thuöåc vaâo quymö cûã toåa, do àoá baån cêìn àiïìu chónh cûã chó cuãamònh sao cho phuâ húåp. Vúái söë lûúång cûã toåa coáquy mö lúán, baån phaãi coá nhûäng àöång taác mangtñnh khuïëch trûúng cao múái coá thïí àaåt àûúåchiïåu quaã hònh aãnh töët giöëng nhû hiïåu quaã maânhûäng cûã chó "thöng thûúâng" àûúåc sûã duång úãcûã toåa coá quy mö nhoã mang laåi. Vñ duå, khimuöën duâng cûã chó àïí nhêën maånh: "möåt mùåt...mùåt khaác...", baån haäy duâng cûã chó nhêën vai thayvò duâng khuyãu tay hay cöí tay àïí àaåt hiïåu quaãhònh aãnh phuâ húåp vúái cûã toåa coá söë lûúång lúán.Coá thïí thúâi gian àêìu baån thûåc hiïån khöng àûúåctûå nhiïn, nhûng dêìn dêìn seä trúã thaânh thoái quenvaâ coá sûác thuyïët phuåc cao àöëi vúái cûã toåa.

Giúái haån hûúáng nhòn cuãadiïîn giaã

Hûúáng nhòn têåp trung vaâogûúng mùåt thên thiïån trong söëcaác cûã toåa

Hûúáng nhòn têåp trung vaâo cûãtoåa úã haâng ghïë cuöëi

Hûúáng nhòn têåp trung vaâo cûãtoåa úã giûäa phoâng

Cöë gùæng giao tiïëpbùçng aánh mùæt vúáitûâng cûã toåa khi coá

cú höåi.

CAÁC HÛÚÁNG NHÒN


REÂN LUYÏÅN CAÁC KYÄ NÙNG ÀÙÅC BIÏÅT

Khi trúã thaânh möåt diïîn giaã chuyïn nghiïåp, baåncoá thïí vêån duång nhiïìu kyä nùng ngön ngûä cú thïíàïí taåo ra nhiïìu êën tûúång khaác nhau trong moåilônh vûåc nhû gioång noái, caách ûáng xûã, ngön tûâ...Thöng thûúâng, baån seä vêån duång têët caã caác kyänùng cuâng möåt luác nhùçm thu huát sûå chuá yá cuãacûã toåa. Vñ duå, khi muöën nhêën maånh möåt yá quantroång, baån cêìn sûã duång caác cêu ngùæn goån, suáctñch, àûáng thùèng ngûúâi vaâ cao gioång. Hoùåc khimuöën khúi gúåi sûå toâ moâ, têåp trung cuãa cûã toåa vïìnhûäng àiïìu baån sùæp tiïët löå, thò haäy dûúán ngûúâivïì phña trûúác vaâ haå thêëp gioång xuöëng. Chùæcchùæn cûã toåa seä chùm chuá lùæng nghe, búãi vò cûã chónaây laâ dêëu hiïåu cho biïët baån sùæp chia seã nhûängàiïìu bñ mêåt hoùåc sûå thuá võ naâo àoá. Nhûäng kyänùng naây laâ nhên töë àûa àïën sûå thaânh cöng cuãabêët kyâ diïîn giaã naâo. Vò thïë, baån haäy luyïån têåpthûúâng xuyïn àïí coá thïí sûã duång nhuêìn nhuyïîn,àöìng thúâi choån lûåa vaâ sûã duång chuáng sao chophuâ húåp vúái möîi quy mö cûã toåa. Búãi vò, möåt söëkyä nùng coá thïí phuâ húåp vaâ àaåt hiïåu quaã töët vúáinhoám ngûúâi naây, nhûng laåi khöng coá taác duångvúái nhoám khaác.

NÏN VAÂ KHÖNG NÏN

Sûã duång ngön ngûä àúngiaãn, suác tñch àïí àaãmbaão baâi thuyïët trònh roäraâng, dïî hiïíu.Sûã duång caách giao tiïëpbùçng mùæt àïí thu nhêånsûå phaãn höìi cuãa cûã toåa.Àùåc biïåt, nïn chuá yá àïënngön ngûä cûã chó cuãa hoå,vò noá phaãn ûáng möåtcaách trung thûåc nhêët. Ngùæt nhõp dûát khoaát vaâcoá chuã yá àïí cûã toåa coáthúâi gian chiïm nghiïåmnhûäng gò baån noái.Ûúác lûúång thúâi gianthuyïët trònh, hoùåc xemàöìng höì treo tûúâng(nïëu coá) thay vò cûáchùm chuá vaâo àöìng höìàeo tay cuãa baån.

Khöng nïn xin löîi cûãtoåa vò lyá do baån chûa coánhiïìu kinh nghiïåmthuyïët trònh.Khöng nïn noái luángbuáng hay ngêåp ngûâng.Khöng nïn mêët bònhtônh khi maåch trònh baâybõ giaán àoaån. Khöng nïn xuöëng gioångúã cuöëi cêu, búãi vò àiïìunaây coá yá nghôa nhûäng gòbaån noái khöng chùæcchùæn lùæm. Khöng thuyïët trònh lanman, xa rúâi thöng àiïåpmuöën chuyïín taãi, vò seäkhiïën baån lêîn cûã toåamêët têåp trung.

✔

✔

✔

✗

✗

✗

✗

✔

GIÚÁI HAÅNTHÚÂI GIAN PHAÁT BIÏÍU

73 Haäy têåp thoái quennhùæc laåi caác cêu, yátroång têm trong quaátrònh thuyïët trònh.

74 Haäy maånh daån sûãduång caác cûã chóphoáng khoaáng hoùåcngùæt nhõp daâi.

Haäy thöng baáo trûúác thúâigian dûå kiïën thuyïët trònh àïícûã toåa biïët hoå cêìn têåp trungtrong bao lêu. Vñ duå baån noái:"Chuáng ta chó coá 20 phuát, vòvêåy cho pheáp töi àûúåc àithùèng vaâo vêën àïì..." Sau àoá,baån nhùæc laåi vúái cûã toåa rùçngthúâi gian thuyïët trònh diïîn raàuáng dûå kiïën nhû: "Chuáng tacoân khoaãng 5 phuát nûäa. Vêåyàïí toám tùæt, cho pheáp töi noáirùçng..." Nïn baám saát nöåidung gúåi yá cuãa baâi thuyïëttrònh. Nïëu cûã toåa muöën àùåtcêu hoãi hoùåc toã ra khöngàöìng tònh vúái quan àiïímbaån trònh baây, baån coáthïí noái vúái hoå seätraã lúâi sau vaâ tiïëptuåc thuyïët trònhcho hïët baâi.

53


54

HÛÚÁNG ÀÏËN SÛÅ KÏËT THUÁC

Trong khi thuyïët trònh, baån haäy liïåt kï ra nhûängchó dêîn bùçng ngön tûâ vïì viïåc coân bao nhiïu vêënàïì cêìn trònh baây vaâ khi naâo baâi thuyïët trònh sùæpkïët thuác. Baån coá thïí sûã duång nhûäng cêu noáinhû: "Àêy laâ vêën àïì thûá ba trong söë böën vêën àïìtöi seä trònh baây..." hoùåc "Vaâ bêy giúâ, trûúác khitraã lúâi caác cêu hoãi cuãa quyá võ, töi xin toám tùæt laåinhûäng vêën àïì vûâa nïu...". Bùçng caách thöng baáocho cûã toåa biïët baâi thuyïët trònh sùæp kïët thuác, baåncoá thïí thu huát sûå têåp trung chuá yá cuãa cûã toåatrûúác khi toám lûúåc laåi caác vêën àïì chñnh. Trongphêìn toám lûúåc, baån nïn nhùæc laåi têët caã caác yá vaâsaáng kiïën quan troång àaä àïì cêåp trong baâi thuyïëttrònh, búãi àêy laâ cú höåi cuöëi àïí cûã toåa ghi nhúálaåi nöåi dung baâi thuyïët trònh cuãa baån. Ngoaâi ra,àêy cuäng laâ khoaãng thúâi gian àïí cûã toåa xem xeátvaâ chuêín bõ caác cêu hoãi àùåt ra cho baån.

LÛU LAÅI ÊËN TÛÚÅNG TÖËT ÀEÅP

Chñnh êën tûúång cuöëi cuâng trong têm trñ ngûúâinghe vïì baâi thuyïët trònh seä lûu laåi lêu nhêët, do àoábaån haäy àaãm baão phêìn kïët gêy êën tûúång maånhmeä vaâ coá yá nghôa nhêët. Khi chuêín bõ baâi thuyïëttrònh, baån haäy daânh thúâi gian chónh sûãa vaâ luyïåntêåp nhûäng cêu kïët thuác baâi sao cho gêy êën tûúångnhêët àöëi vúái ngûúâi nghe. Trong phêìn kïët luêån,baån haäy kïët húåp caác kiïíu êm àiïåu, ngùæt nhõp vaâcaác ngön ngûä cú thïí sao cho thöng àiïåp chuyïíntaãi thêëm sêu vaâo têm trñ ngûúâi nghe. Àöìng thúâi,àiïìu naây seä giuáp baån ngaây caâng trúã nïn chuyïnnghiïåp hún trong cöng viïåc thuyïët trònh.

75 Khöng nïn àïí caáchònh aãnh minh hoåahiïín thõ quaá lêu, búãinoá coá thïí khiïën cûãtoåa mêët têåp trung.

76 Khöng nïn vöåi vaângrúâi phoâng khi baån àaähoaân thaânh buöíithuyïët trònh.

77 Luön kïët thuác baâithuyïët trònh bùçngmöåt cêu kïët luêån hayvaâ maånh meä.

KÏËT LUÊÅN ÀAÅT HIÏÅU QUAÃ CAO

Baâi thuyïët trònh àûúåc kïët thuác maånhmeä, êën tûúång laâ rêët quan troång, búãi

vò noá coá taác duång êën àõnh nhûäng suynghô maâ cûã toåa coá àûúåc vïì baâi thuyïëttrònh. Vò thïë, baån haäy àiïím laåi caác yáchñnh vûâa trònh baây nhùçm giuáp cûã toåaghi nhúá roä raâng nhûäng àiïìu àoá.

1. Noái roä vúái cûã toåa söë lûúång caácvêën àïì baån dûå àõnh trònh baây.

2. Àaãm baão thúâi gian thuyïët trònhdiïîn ra àuáng dûå kiïën.

3. Àaánh dêëu nhûäng vêën àïì coá thïíboã hoùåc ruát ngùæn nïëu khöng àuãthúâi gian.

4. Nïëu baån quïn möåt söë yá, thòhaäy lûúát qua luön, khöng nïntrònh baây vaâo cuöëi buöíithuyïët trònh.

NHÛÄNG VIÏÅC CÊÌN LAÂM

55


KÏËT THUÁC MAÅNH MEÄ VAÂ ÊËN TÛÚÅNG

Möåt kïët thuác maånh meä vaâ àaáng nhúá laâ yïëu töëquan troång quyïët àõnh sûå thaânh cöng cuãa baâithuyïët trònh. Baån coá thïí tham khaão nhûäng lúâikhuyïn sau àêy khi thûåc hiïån phêìn kïët thuác baâitrònh baây cuãa mònh: • Toám lûúåc baâi thuyïët trònh trong möåt hoùåc

hai cêu. Khi toám lûúåc, phaãi hïët sûác ngùængoån, búãi vò nhûäng cêu ngùæn vaâ maånh thûúângcoá hiïåu quaã trong viïåc thu huát sûå chuá yá cuãangûúâi nghe.

• Nhêën maånh vaâo caác cuåm tûâ troång têm. Ngùætgioång sau nhûäng tûâ, cuåm tûâ àoá seä tùng thïmsûå quan troång cuãa chuáng. Ngoaâi ra, baåncuäng coá thïí nhêën maånh tûâ "vaâ" khi sùæp àïìcêåp àïën vêën àïì cuöëi cuâng trong baâi.

• Sûã duång àiïåp êm, viïåc lùåp laåi vaâi tûâ coá cuângchûä caái múã àêìu seä khiïën cûã toåa dïî nhúá phêìntoám tùæt hún. Tuy nhiïn, baån chó nïn lùåp laåitöëi àa ba tûâ.

79 Khi chuyïín tûâ phêìnkïët luêån sang phêìntraã lúâi cêu hoãi, baåncoá thïí taåm nghótrong khoaãng thúâigian cho pheáp.

78 Sûã duång àiïåp êm àïítaåo êën tûúång töët khitrònh baây phêìn kïëtluêån.

CHUÊÍN BÕ KÏËT THUÁC

Khi kïët luêån baâi thuyïët trònh, baån cêìn traánh àûara nhûäng yá kiïën coá tñnh chêët voä àoaán. Nïn têåptrung trònh baây nhûäng thöng tin chñnh xaác vaâ àaäàûúåc minh chûáng roä raâng, àöìng thúâi khöng nïnàûa ra nhûäng luêån àiïím thuyïët trònh thiïn vïì yákiïën caá nhên. Phêìn kïët luêån cêìn cùn cûá vaâonhûäng thöng tin àaä trònh baây trong baâi. Nïëusau phêìn thuyïët trònh coá phêìn traã lúâi cêuhoãi cuãa cûã toåa, baån haäy cêín thêån búãi vòàêy coá thïí laâ nguyïn nhên laâm giaãmhiïåu quaã nhûäng cêu kïët thuác baâi thuyïëttrònh vöën àaä àûúåc chuêín bõ kyä lûúäng.Trong trûúâng húåp naây, baån nïn choån caách ghinhêån möåt loaåt caác cêu hoãi cuãa cûã toåa, sau àoá traãlúâi toám lûúåc ngùæn goån, suác tñch vaâ nhùæc laåi caác yáchñnh cuãa baâi thuyïët trònh.

TRÒNH BAÂY PHÊÌN TOÁM TÙÆT f

Trûúác khi toám lûúåc laåi baâi thuyïët trònh, baån haäy bûúác lïnphña trûúác caác thiïët bõ höî trúå nghe-nhòn (nïëu coá) àïí cûã toåanhòn thêëy baån roä hún. Giûä daáng àûáng tûå tin vaâ àûa ranhûäng cêu kïët luêån möåt caách dûát khoaát.

Tay múã ra,thïí hiïån sûånhiïåt tònh


56

THU HUÁT CÛÃ TOÅA

Baån haäy cöë gùæng xeát àoaán têm traång cuãa cûã toåa,àùåc biïåt laâ cùn cûá vaâo nhûäng phaãn ûáng cuãa cûãtoåa àöëi vúái caác diïîn giaã àaä trònh baây trûúác àoá,sau àoá xaác àõnh chiïën lûúåc phuâ húåp àïí chuyïíntaãi thöng àiïåp cuãa baån nhùçm àaåt hiïåu quaã nhêët.Nïëu baån thêëy möåt söë cûã toåa toã ra mêët têåp trunghay uïí oaãi, haäy tòm caách khñch lïå hoå, chùèng haånàùåt cêu hoãi vaâ àïì nghõ moåi ngûúâi traã lúâi bùçngcaách giú tay. Coân àöëi vúái cûã toåa coá thaái àöå thiïëuthên thiïån, baån coá thïí múã àêìu baâi thuyïët trònhbùçng caách noái àuâa hay kïí möåt cêu chuyïån vui,àöìng thúâi cöë gùæng phaát ài nhûäng tñn hiïåu tñchcûåc qua ngön ngûä cú thïí cuãa mònh.


Thöng thûúâng, buöíi thuyïët trònh àûúåc töí chûác laâ vò lúåi ñch cuãa

cûã toåa chûá khöng phaãi vò lúåi ñch cuãa diïîn giaã. Do àoá, baån haäy

chùæc chùæn rùçng mònh biïët caách àoåc àûúåc phaãn ûáng cuãa cûã toåa

cuäng nhû xûã lyá nhûäng phaãn ûáng àoá.

80 Cöë gùæng lùæng nghenhûäng diïîn giaã trònhbaây trûúác àoá caângnhiïìu caâng töët.

81 Haäy àïí cûã toåa biïëtbaån caãm nhêån àûúåccaãm xuác cuãa hoå.

XEÁT ÀOAÁN TÊM TRAÅNG CUÃA CÛÃ TOÅA

Diïîn giaã nïn cöë gùæng àïën àõa àiïímthuyïët trònh súám àïí àaánh giaá têm

traång cuãa cûã toåa. Coá thïí têm traång cuãacûã toåa bõ taác àöång búãi caác phûúng tiïåndi chuyïín, thúâi tiïët, hoaân caãnh khi àïëntham dûå buöíi thuyïët trònh... Ngoaâi ra,diïîn giaã nïn quan saát thaái àöå cuãa moåingûúâi àïí lûåa choån nhûäng phûúng caáchtiïëp cêån àaåt hiïåu quaã nhêët.

57


82 Haäy thu huát cûã toåabùçng caách thûúângxuyïn àûa ra caác cêuhoãi sau nhûäng khoaãngthúâi gian nhêët àõnh.

Thaái àöåbònh thaãn

Hai tay khoanhtrûúác ngûåc taåocaãm giaác ngùncaách, phoâng thuã

Chên bùæt cheáothïí hiïån thaái àöåtiïu cûåc

NHÊÅN BIÏËT NHÛÄNG DÊËU HIÏÅU TÑCH CÛÅC

Baån rêët dïî nhêån biïët nhûäng biïíu hiïån thïí hiïånsûå hûáng thuá cuãa cûã toåa, nhû àïí yá àïën nhûängngûúâi àang móm cûúâi, gêåt àêìu hoùåc dûúánngûúâi vïì phña trûúác vaâ nhòn baån möåt caáchchùm chuá. Neát mùåt cuãa hoå húi nhñu laåi cuäng coáthïí biïíu hiïån sûå têåp trung chuá yá. Nhûäng ngûúâicoá biïíu hiïån nhû vêåy àïìu coá khaã nùng àöìngcaãm, àûáng vïì phña baån. Do àoá, baån haäy cöë gùængthu huát vaâ löi cuöën hoå chuá yá, tham gia vaâophêìn thuyïët trònh cuãa mònh.

s TÛ THÏË TÑCH

CÛÅC

Tû thïë dûúán ngûúâivïì phña trûúác,khuyãu tay chöënglïn àuâi, tay chöëngcùçm thïí hiïånngûúâi nghe àangcên nhùæc vïì vêënàïì diïîn giaã vûâatrònh baây.

e TÛ THÏË TIÏU CÛÅC

Tû thïë lûng tûåa vaâo ghïë, tay khoanh trûúácngûåc vaâ chên bùæt cheáo thïí hiïån sûå phaãnkhaáng àöëi vúái diïîn giaã.

TÒM KIÏËM CAÁC DÊËU HIÏÅU

Trong quaá trònh chuêín bõ, baån haäy chuá yá vaâluyïån têåp viïåc thïí hiïån ngön ngûä cú thïí vaâ vêånduång noá trong khi thuyïët trònh. Vaâ luác àûángtrïn buåc, baån phaãi hoåc caách "àoåc" àûúåc ngönngûä cú thïí cuãa cûã toåa. Baån haäy àïí yá àïën têët caãcaác dêëu hiïåu, búãi vò möîi cûã toåa àïìu coá möåt caáchthïí hiïån khaác nhau. Vñ duå, möåt söë coá thïí dûúánngûúâi vïì phña trûúác khi àùåt ra caác cêu hoãi, trongkhi möåt söë khaác laåi thu mònhtrong ghïë vaâ mùæt nhòn vaâo möåtàiïím naâo àoá nhû àang suynghô àiïìu gò khaác thuá võ hún.

NHÊÅN BIÏËT NHÛÄNG DÊËU HIÏÅU TIÏU CÛÅC

Cûã toåa coá rêët nhiïìu caách khaác nhau àïí biïíu löå sûåkhöng àöìng tònh hay toã thaái àöå thiïëu thên thiïån.Vñ duå, baån haäy àïí yá àïën nhûäng biïíu hiïån nhû cûãtoåa quay sang ngûúâi ngöìi bïn caånh vûâa thò thêìmvûâa liïëc nhòn baån khi àang diïîn thuyïët; nhûängngûúâi khoanh tay trûúác ngûåc vaâ trûåc tiïëp toã thaáiàöå khöng àöìng tònh vúái baån; hay nhûäng ngûúâiàang nhòn lú àïînh lïn trêìn nhaâ hoùåc ra ngoaâicûãa söí vaâ toã ra khöng hûáng thuá vúái phêìn thuyïëttrònh cuãa baån. Tuy nhiïn, baån lûu yá nïëu chó chuáyá àïën möåt dêëu hiïåu àún leã, nhû möåt ngûúâi ngöìibùæt cheáo chên, chûa chùæc nhûäng nhêån àõnh cuãabaån laâ àuáng. Vò vêåy, baån nïn nhòn vaâo toaân caãnhtrûúác khi àûa ra kïët luêån chñnh xaác.

Mùåt húi nhñu laåi thïíhiïån sûå têåp trung

Thên trïn dûúán vïìphña trûúác

Ngoán tay àan vaâonhau, thïí hiïånàang tû duy


58

“ÀOÅC” CAÁC DÊËU HIÏÅU TRÏN GÛÚNG MÙÅT

Àöëi vúái lônh vûåc ngön ngûä cú thïí, khuön mùåt laânúi biïíu löå nhiïìu caãm xuác nhêët. Nïëu àûáng gêìncûã toåa, baån coá thïí nhòn roä nhûäng biïíu hiïån rêëtnhoã trïn gûúng mùåt cuãa hoå, nhû nhûúán maây,aánh mùæt thay àöíi hoùåc nhïëch möi. Baån nïn"àoåc" têët caã nhûäng biïíu hiïån naây kïët húåp töíngthïí vúái nhûäng biïíu hiïån cuãa ngön ngûä cú thïí.Búãi vò, möåt biïíu hiïån àún leã chûa chùæc àaä thïíhiïån chñnh xaác caãm xuác cuãa ngûúâi nghe.

“ÀOÅC” CAÁC CÛÃ CHÓ BÙÇNG TAY

Caác cûã chó bùçng tay seä laâm tùng thïm hiïåu quaãcuãa baâi thuyïët trònh. Thöng qua caác cûã chó naây,diïîn giaã cuäng coá thïí nhêån biïët caãm xuác cuãangûúâi nghe. Àùåc biïåt trong phêìn traã lúâi cêu hoãi,baån haäy chuá yá àïën caác cûã chó bùçng tay cuãanhûäng ngûúâi àùåt ra cêu hoãi. Nïëu khöng nhònthêëy roä nhûäng cûã chó naây, baån coá thïí àïì nghõngûúâi hoãi àûáng lïn vaâ àûa ra cêu hoãi. Möîi cûãchó, hoaåt àöång cuãa möîi con ngûúâi êín chûáa möåtnöåi haâm vùn hoáa maånh meä. Do àoá, baån haäy ghinhúá àiïìu naây khi diïîn giaãi ngön ngûä cûã chó cuãangûúâi khaác. Vñ duå, nïëu möåt ngûúâi àïën tûâ Bùæc Êu"khoa tay muáa chên" rêët maånh meä, coá nhiïìukhaã nùng ngûúâi àoá àang bõ kñch àöång maånh.Tuy nhiïn, baån seä thûúâng bùæt gùåp cûã chó vaâ àiïåuböå naây trong caác cuöåc àöëi thoaåi vúái nhûängngûúâi miïìn Nam chêu Êu nhûng khöng thïíhiïån yá nghôa nhû trïn.

83 Haäy chuá yá xem coácûã toåa naâo khöngtêåp trung àïën phêìnthuyïët trònh cuãa baånkhöng.

e TÛ THÏË TRUNG DUNG

Tû thïë thû thaái quen thuöåc naây biïíuhiïån möåt tû duy múã. Ngûúâi naây vêînchûa thiïn vïì yá kiïën naâo vaâ àang sùénloâng lùæng nghe tiïëp.

Veã mùåt trung dung,thïí hiïån ngûúâi naâychûa àõnh hònh yákiïën

Tay chöëngcùçm thïí hiïånsûå têåp trung

Hai chênbùæt cheáo thïíhiïån sûå trêìmngêm

XÛÃ LYÁ NHÛÄNG TÒNH HUÖËNG BÊËT NGÚÂ

Baån seä xûã lyá nhû thïë naâo nïëu trong luácthuyïët trònh xaãy ra möåt tiïëng nöí lúán? Hoùåccoá möåt cûã toåa bõ tai biïën maåch maáu? Mùåcduâ, khaã nùng xaãy ra nhûäng tònh huöëng naâytrïn thûåc tïë rêët hiïëm, nhûng baån cuäng cêìnchuêín bõ tinh thêìn vaâ dûå phoâng nhûängphûúng caách ûáng phoá, xûã lyá töët nhêët. Vò vêåy,trûúác khi bûúác vaâo thuyïët trònh, baån nïn tòm

hiïíu vaâ kiïím tra võ trñ bêåt tùæt cêìu dao àiïån,löëi thoaát hiïím, núi àïí tuái cûáu thûúng, caáchgoåi cêëp cûáu... Àiïìu naây coá yá nghôa rêët quantroång, búãi vò hiïån nay nhûäng àõa àiïím töíchûác thuyïët trònh thûúâng úã nhûäng toâa nhaâcao têìng, nhûäng núi têåp trung nhiïìu ngûúâiqua laåi nhêët.

59


SÛÃ DUÅNG ÀÖI TAI

Àïí nhêån biïët ngön ngûä cú thïí cuãa cûã toåa, baånkhöng chó nhêët thiïët dûåa vaâo àöi mùæt, maâ coân coáthïí sûã duång àöi tai cuãa mònh. Nhûäng êm thanhsöåt soaåt tûâ phña haâng ghïë sau cuâng, hay tiïëngrêìm rò nhoã to cuãa cûã toåa coá thïí laâ dêëu hiïåu chothêëy hoå khöng hûáng thuá hoùåc khöng hiïíu baâithuyïët trònh cuãa baån. Khi diïîn thuyïët, baånthûúâng boã qua moåi thûá xung quanh àïí têåp trungvaâo baâi thuyïët trònh. Tuy nhiïn, àêy khöng phaãilaâ caách xûã lyá hay, töët nhêët nïëu coá thïí baån nïnchuá yá àïën nhûäng tiïëng àöång phaát ra tûâ cûã toåa.Búãi vò, àêy chñnh laâ dêëu hiïåu quan troång giuápbaån hiïíu àûúåc têm traång cuãa cûã toåa vaâo luác àoá.

CHUÁ YÁ ÀÏËN NHÛÄNG ÀÖI CHÊN

Tû thïë chên cuãa möåt ngûúâi thïí hiïån têm traångcuãa ngûúâi àoá möåt caách trung thûåc nhêët. Vñ duå,nïëu coá möåt cûã toåa ngöìi bùæt cheáo chên, rêët coá thïíngûúâi àoá àang suy nghô vïì nhûäng àiïìu baån vûâanoái. Hai chên àïí saát nhau thïí hiïån sûå àöìng yáhoaân toaân. Thöng thûúâng trong phoâng höåi nghõ,cûã toåa àïìu ngöìi nïn cûã àöång cuãa hoå seä bõ haån chïëvaâ baån chó coá thïí thêëy nhûäng biïíu hiïån naây úãnhûäng ngûúâi ngöìi haâng ghïë àêìu tiïn. Tuy nhiïn,tû thïë chên cuãa nhûäng ngûúâi naây cuäng coá thïígiuáp baån nhêån biïët àûúåc phêìn naâo phaãn ûáng cuãatoaân böå cûã toåa àöëi vúái baâi thuyïët trònh cuãa baån.

CHUÁ YÁ ÀÏËN THOÁI QUEN

Ngön ngûä cú thïí cuãa möîi ngûúâi thûúâng vö tònhböåc löå têm traång thöng qua caác cûã chó nhoã theothoái quen. Vñ duå, nhûäng ngûúâi àeo kñnh thûúângxuyïn coá thoái quen àûa tay lïn chónh goång kñnh.Ngûúâi àeo àöìng höì thûúâng giú tay xem giúâ. Viïåcliïn tuåc nhòn xuöëng àöìng höì thûúâng cho thêëyngûúâi àoá àaä mêët hïët hûáng thuá, thêåm chñ mêët kiïnnhêîn vúái diïîn giaã. Trong khi àoá, thoái quen cùænbuát hoùåc chónh goång kñnh laåi laâ biïíu hiïån cuãa sûåtêåp trung suy nghô. Thöng thûúâng, khi cûã toåangöìi im vaâ khöng coá möåt haânh àöång naâo nhûtrïn, rêët coá thïí hoå àang hoaân toaân bõ thu huát vaâàöìng tònh vúái nhûäng gò diïîn giaã àang trònh baây.

84 Haäy chuá yá khi coánhûäng tiïëng giêåmchên. Búãi vò, àiïìu naâycho thêëy cûã toåa àaämêët hïët kiïn nhêîn.

e TÛ THÏË HAÂO HÛÁNG

Tû thïë naây biïíu löå sûå quan têm hûángthuá cuãa ngûúâi nghe. Thên ngûúâi ngaã vïìphña trûúác, tò cùçm lïn nùæm tay. Àöichên àúä lêëy nûãa thên trïn, tùng cûúângsûå bïìn vûäng cho tû thïë tñch cûåc naây.

Tû thïë tò cùçmlïn nùæm taythïí hiïånngûúâi ngheàang rêëthûáng thuá

Tû thïë cuãaàöi chên thïíhiïån sûå chuá yá

f TÛ THÏË ÀÖÌNG

TÒNH

Hai tay buöng loãng,àöi chên àïí song song,neát mùåt thùèng thùæn vaâcúãi múã. Tû thïë naây chothêëy ngûúâi nghe hoaântoaân àöìng tònh vúáinhûäng gò baån àangthuyïët trònh.

Hûúáng ngûúâivïì phña trûúácbiïíu löå sûåàöìng tònh


60

86 Cho duâ gioång àiïåuhay yá àõnh cuãa ngûúâihoãi thiïëu thiïån chñ,gay gùæt, baån cuäng nïncöë gùæng giûä bònh tônhvaâ taåo sûå ön hoâa.

85 Têåp traã lúâi möåt söëcêu hoãi do baån beâ,àöìng nghiïåp bêët chúåtnïu ra khi luyïån têåpthuyïët trònh.

XÛÃ LYÁ CAÁC CÊU HOÃI

Àaä coá rêët nhiïìu buöíi thuyïët trònhgùåp thêët baåi do diïîn giaã xûã lyá caác

cêu hoãi cuãa cûã toåa khöng thoãa àaáng.Do àoá, trong quaá trònh chuêín bõ baâithuyïët trònh, baån nïn hoåc caách xûã lyácaác cêu hoãi mêîu khoá vaâ rùæc röëi àïí reânluyïån sûå tûå tin khi àûáng trûúác nhûängcêu hoãi cuãa nhûäng cûã toåa "àöëi nghõch".

CHUÊÍN BÕ KYÄ LÛÚÄNG

Bûúác vaâo buöíi thuyïët trònh vúái tinh thêìn sùén saângtraã lúâi caác cêu hoãi cuãa cûã toåa laâ àiïìu rêët quantroång. Chòa khoáa thaânh cöng cho vêën àïì naây laâ úãchöî cöng taác nghiïn cûáu, xêy dûång vaâ soaån baãnthaão phaãi àûúåc tiïën haânh kyä lûúäng. Sau khi hoaântêët baãn dûå thaão, baån haäy àoåc laåi nhiïìu lêìn vaâ lûuyá tòm lúâi giaãi àaáp cho caác vêën àïì chûa àûúåc nhùæcàïën. Sau àoá, baån haäy thûã trònh baây baâi thuyïëttrònh cuãa mònh cho baån beâ hoùåc àöìng nghiïåpnghe vaâ yïu cêìu hoå àùåt cêu hoãi. Haäy cöë gùæng traãlúâi caác cêu hoãi àoá vaâ nïëu cêìn nïn böí sung thïmthöng tin vaâo baâi thuyïët trònh. Tuy nhiïn, baånhaäy lûúâng trûúác moåi khaã nùng, mùåc duâ baâi thuyïëttrònh rêët töët, nhûng ngûúâi nghe vêîn coá thïí àùåt ranhûäng cêu hoãi phûác taåp maâ baån chûa nghô àïën.

LUÖN TOÃ RA TÛÅ TIN

Nïëu möåt baâi thuyïët trònh hiïåu quaã coá thïí bõ phaáhoãng búãi phêìn hoãi - àaáp keám, thò möåt baâi thuyïëttrònh trung bònh laåi coá thïí àïí laåi êën tûúång töët àeåpdo diïîn giaã traã lúâi roä raâng vaâ xuêët sùæc moåi cêu hoãicuãa cûã toåa. Àiïìu naây àùåc biïåt quan troång khi baånphaãi ngöìi xuöëng hoùåc chuyïín àïën möåt võ trñ khaácàïí traã lúâi cêu hoãi. Nïëu coá thïí, baån haäy àûáng lïnàïí traã lúâi vaâ giûä gioång noái àïìu. Àûâng "khoa taymuáa chên" quaá mûác hay coá nhûäng cûã chó khöngphuâ húåp nhû khoanh tay trûúác ngûåc, búãi chuángkhiïën cho baån tröng coá veã bõ àöång vaâ thuã thïë.


• Phêìn hoãi - àaáp cuäng quan troångkhöng keám so vúái phêìn thuyïëttrònh.

• Nghiïn cûáu kyä caác taâi liïåu thuyïëttrònh vaâ thöng tin liïn quan seägiuáp baån lûúâng trûúác caác vêën àïìàûúåc hoãi.

• Hêìu hïët caác cêu hoãi cuãa cûã toåaàïìu coá muåc àñch chung, chûákhöng vò muåc àñch caá nhên.

• Sûå cùng thùèng coá thïí khiïën baånvöåi vaä traã lúâi. Vò thïë, haäy bònh tônhsuy nghô trûúác khi àûa ra cêu traãlúâi.

• Nïëu cêìn, haäy àïì nghõ ngûúâi hoãilaâm roä nghôa cêu hoãi.

• Nïn traã lúâi tûâng cêu hoãi möåt.

61


Nïëu ngûúâi àùåt cêu hoãitoã ra ruåt reâ hay cùngthùèng, baån haäy khenngúåi vaâ khñch lïå hoå.

88

87

Haäy bònh tônh chuyïínnhûäng cêu hoãi coátñnh khiïu khñch trúãlaåi vúái ngûúâi àùåt racêu hoãi àoá.

LUÖN GIÛÄ QUYÏÌN KIÏÍM SOAÁT

Àûâng bao giúâ cho pheáp hai hay nhiïìu ngûúâinoái cuâng möåt luác, nïëu khöng tònh hònh rêët dïîvûúåt ngoaâi têìm kiïím soaát. Baån haäy thöng baáoroä chó coá thïí traã lúâi tûâng cêu hoãi, vñ duå: "Trûúáctiïn, xin àûúåc nghe cêu hoãi cuãa öng X., sau àoátöi seä quay laåi traã lúâi cêu hoãi cuãa baâ Y...". Baåncêìn tónh taáo àïí traánh bõ cuöën vaâo nhûäng cuöåctranh luêån döng daâi vïì möåt khña caånh nhoã naâoàoá trong baâi thuyïët trònh. Nhûng nïëu moåingûúâi quan têm àïën vêën àïì naây, baån nïn àïívaâo cuöëi buöíi thuyïët trònh (nïëucoân thúâi gian) thò haäy tiïëp tuåcthaão luêån.

NHÛÄNG KIÏÍU CÊU HOÃI THÛÚÂNG DUÂNGBaån haäy hoåc caách nhêån biïët nhûäng cêu hoãiàiïín hònh sau àïí coá thïí xûã lyá chuáng möåtcaách hiïåu quaã:• Cêu hoãi toám tùæt: "Toám laåi, nhûäng gò

anh/chõ trònh baây laâ... Töi noái nhû thïë coáàuáng khöng?". Ngûúâi hoãi muöën toám lûúåclaåi nhûäng gò diïîn giaã vûâa trònh baây.

• Cêu hoãi trûåc tiïëp: "Anh/chõ laâm ún cho töibiïët vïì dõch vuå maâ cöng ty cung cêëp úãnûúác X?". Ngûúâi hoãi trûåc tiïëp àïì nghõàûúåc cung cêëp thïm thöng tin.

• Cêu hoãi Töi vaâ cuãa Töi: "Khi meå töi thûãnghiïåm nhûäng gò baån noái, baâ thêëy hoaântoaân ngûúåc laåi. Anh/chõ giaãi thñch àiïìu naây

nhû thïë naâo?". Ngûúâi hoãi duâng kinhnghiïåm caá nhên àïí àùåt cêu hoãi.

• Cêu hoãi gùång: "Laâm thïë naâo maâ anh/chõnoái X, nhûng sau àoá laåi khùng khùng laâY?". Ngûúâi hoãi bùæt bñ nhùçm muåc àñch"àaánh baåi" diïîn giaã.

• Cêu hoãi thiïëu thiïån chñ: "Khi naâo thò cöngty anh/chõ trúã laåi mûác cuãa nùm 1995?".Ngûúâi hoãi coá duång yá khöng töët.

• Cêu hoãi khoe khoang: "Anh/chõ àaä noáichuyïån naây vúái ngûúâi baån thên cuãa töi laâX chûa?". Ngûúâi hoãi muöën chûáng toã khaãnùng gêy aãnh hûúãng cuãa mònh.

ÛÁNG XÛÃ VÚÁI NGÛÚÂI ÀÙÅT CÊU HOÃI

Cêìn nhêån biïët vaâ coá nhûäng caách ûáng xûã phuâhúåp vúái nhûäng kiïíu ngûúâi àùåt cêu hoãi khaácnhau. Ngûúâi hay phö trûúng thûúâng cöë chûángtoã hoå biïët nhiïìu hún baån; coân nhûäng ngûúâi dïîdao àöångå thûúâng voâng vo vaâ rêët ñt khi àùåt cêuhoãi trûåc tiïëp. Möîi kiïíu ngûúâi cêìn coá caách ûángxûã khaác nhau. Chùèng haån, baån haäy gúåi yá chonhûäng ngûúâi dïî dao àöång trúã laåi vêën àïì bùçngcaách noái: "Àoá laâ möåt yá hay, noá àùåt ra cêu hoãivïì..."; vaâ nïn choån caách cû xûã lõch sûå àöëi vúáinhûäng ngûúâi thñch phö trûúng, búãi hoå coá thïígêy phiïìn toaái nïëu bõ kñch àöång.


62

89 Khöng traã lúâi cêu hoãicho möåt ngûúâi, maâcho têët caã moåi ngûúâicoá mùåt taåi àoá.

PHÊN TÑCH CÊU HOÃI

Khi tiïëp nhêån möåt cêu hoãi, baån chó coá möåtkhoaãnh khùæc rêët ngùæn àïí phên tñch baãn chêët cuãanoá. Àoá coá thïí laâ lúâi àïì nghõ baån toám lûúåc laåi baâithuyïët trònh, hay àún giaãn laâ àïì nghõ baån cungcêëp thïm thöng tin, nhûng àïìu êín chûáa nguy cúngûúâi hoãi àang dêîn duå baån sêåp bêîy cuãa hoå. Hoùåccoá khi ngûúâi hoãi chó muöën qua cêu hoãi àïí noáilïn chñnh kiïën cuãa mònh vïì vêën àïì thuyïët trònh;nïëu yá kiïën àoá tñch cûåc vaâ böí sung cho lêåp luêåncuãa baån, thò haäy toã ra lõch sûå vaâ ghi nhêån noá. Coânnïëu yá kiïën àoá khöng phuâ húåp, baån cuäng cêìn caãmún ngûúâi hoãi vaâ chuyïín sang cêu hoãi tiïëp theo.

KEÁO DAÂI THÚÂI GIAN

Nïëu baån gùåp phaãi möåt cêu hoãi khoá, phûác taåp, thòhaäy cöë gùæng giûä bònh tônh vaâ daânh ra möåt chuátthúâi gian àïí suy nghô thêåt kyä, hoùåc àûâng ngaåixem laåi baâi thuyïët trònh cuãa mònh trûúác khi traãlúâi. Coân nïëu baån vêîn kiïím soaát àûúåc buöíi thuyïëttrònh trong khi tòm lúâi giaãi àaáp, thò haäy giaãi thñchroä nguyïn nhên vaâ viïåc laâm cuãa baån àïí cûã toåahiïíu. Hoùåc nïëu cêìn thiïët, baån haäy sûã duång thuãthuêåt trò hoaän, chùèng haån nhû uöëng nûúác, hùænggioång, thêåm chñ lêëy muâi soa àïí lau mùåt... Àiïìunaây seä giuáp baån traánh àûúåc thúâi gian tröëng khichûa tòm àûúåc cêu traã lúâi thñch húåp.


• Haäy cöë gùæng traã lúâi töët caác cêuhoãi cuãa cûã toåa, qua àoá thïí hiïånkiïën thûác röång, sêu vaâ nêng caouy tñn cuãa baån.

• Cûã toåa cêìn àûúåc biïët àêu laâ yákiïën caá nhên cuãa baån vaâ àêu laânhûäng thöng tin àún thuêìn.

• Chuá yá traánh bõ löi keáo vaâo nhûängcuöåc tranh caäi vúái ngûúâi hoãi, mùåcduâ giaã thuyïët cuãa hoå khöng hoaântoaân àûúåc chêëp nhêån.

• Caác cêu hoãi cêìn àûúåc xûã lyá dûåatrïn sûå tön troång vaâ lõch sûå.

• Möåt söë cêu hoãi khoá thûåc sûå vaâ chócoá thïí traã lúâi sau khi àaä nghiïncûáu kyä. Vò vêåy, baån àûâng nïn ngêìnngaåi heån traã lúâi vaâo lêìn sau.

ÛÁNG PHOÁ VÚÁI NHÛÄNG CÊU HOÃI KHÖNG THÏÍ TRAÃ LÚÂI NGAY ÀÛÚÅC

Trong trûúâng húåp gùåp cêu hoãi khoá, baån khöng biïët cêu traã lúâi, hoùåc chó coá thïí nghiïn cûáukyä múái traã lúâi àûúåc, thò haäy cöë gùæng thïí hiïån cho cûã toåa thêëy baån khöng toã ra phúát lúâ cêuhoãi àoá, vaâ haäy maånh daån noái nhûäng cêu nhû:

Hiïån töi khöng coá cêu traã lúâi, nhûng töicoá thïí tra cûáu giuáp öng. Xin vui loâng cho

töi àõa chó, töi seä liïn laåc vúái öng sau.

Töi cêìn suy nghô möåt chuát. Chuáng tacoá thïí trúã laåi cêu hoãi naây vaâo luác cuöëi

buöíi. Xin múâi cêu hoãi tiïëp theo.

Töi khöng chùæc laâ mònh biïët roä cêu traãlúâi. Coá leä, chuáng ta haäy thaão luêån

thïm vïì vêën àïì naây vaâo cuöëibuöíi thuyïët trònh.

Thûåc sûå khöng coá cêu traã lúâi phênàõnh àuáng hoùåc sai roä raâng cho vêën àïì

naây. Song caá nhên töi cho rùçng...

“

““ ””

“”

”

63


90 Chinh phuåc cûã toåabùçng kiïën thûác sêu,röång cuãa mònh.

91 Khöng nïn toã thaái àöåkeã caã vúái ngûúâi nghe.

92 Nïn chuêín bõ sùénmöåt hoùåc hai cêu traãlúâi chi tiïët cho nhûängcêu hoãi chùæc chùæn seäàûúåc nïu ra trongbuöíi thuyïët trònh.

XÛÃ LYÁ NHÛÄNG CÊU HOÃI COÁ DUÅNG YÁ

KHÖNG TÖËT

Baån haäy caãnh giaác vúái nhûäng cêu hoãi àûúåcchuêín bõ sùén nhùçm muåc àñch vaåch ra nhûängàiïím yïëu trong lêåp luêån, nhùçm laâm khoá diïîngiaã vaâ haå thêëp giaá trõ baâi thuyïët trònh. Vúáinhûäng cêu hoãi hêìu nhû khöng liïn quan àïënbaâi thuyïët trònh, rêët coá thïí ngûúâi hoãi chó muöënkhoe khoang kiïën thûác cuãa hoå, song noá cuängcoá thïí haå thêëp uy tñn cuãa baån, khiïën cûã toåa tinrùçng baån khöng hiïíu biïët nhiïìu vïì chuã àïì vûâatrònh baây. Àöëi vúái nhûäng cêu hoãi kiïíu naây, baånhaäy chuêín bõ sùén möåt söë cêu traã lúâi nhû: "Hömnay, töi khöng àõnh àïì cêåp àïën caã khña caånh àoácuãa vêën àïì...", hay: "Àêy laâ vêën àïì hoaân toaântaách biïåt vúái vêën àïì thuyïët trònh vaâ bêy giúâ töikhöng coá thúâi gian àïí thaão luêån noá ...". Nhûängcêu traã lúâi nhû vêåy, tuy coá veã lêín traánh, nhûngseä giaãm búát aáp lûåc lïn baån.

LUÖN TRUNG THÛÅC VÚÁI CÛÃ TOÅA

Thónh thoaãng, baån seä gùåp nhûäng cêu hoãi khoácuãa cûã toåa vaâ khöng traã lúâi àûúåc. Àiïìu naây xaãyra cuäng laâ chuyïån bònh thûúâng, vò vêåy baån haäytoã ra thùèng thùæn vaâ trung thûåc vúái cûã toåa. Nïëubaån khöng nùæm roä thöng tin, dûä kiïån àïí traã lúâicêu hoãi, thò haäy thùèng thùæn thûâa nhêån àiïìu naâyvúái cûã toåa, thay vò cöë gùæng trònh baây voâng vo,traánh neá. Àûâng bao giúâ àaáp laåi cêu hoãi àaåi loaåinhû: "Töi seä àïì cêåp àïën vêën àïì naây úã phêìnsau...". Búãi vò, cûã toåa seä khöng bùçng loâng nïëubaån coá yá àõnh àaánh lûâa hoå, khi úã cuöëi buöíithuyïët trònh baån khöng coá thúâi gian àïí àïì cêåplaåi cêu hoãi àoá, vaâ nhû vêåy uy tñn cuãa baån seä bõgiaãm suát rêët nhiïìu.Haäy thêím àõnh xem cêu traã lúâi thuêìn tuáy laânhûäng thöng tin, sûå kiïån hay liïn quan túái yákiïën caá nhên. Nïëu laâ yá kiïën caá nhên, baån rêët dïîxûã lyá. Coân àöëi vúái cêu hoãi sûå kiïån, mùåc duâ baånkhöng nùæm roä sûå kiïån, nhûng vêîn coá khaã nùngàûa ra cêu traã lúâi húåp lyá dûåa vaâo kinh nghiïåmhay àaánh giaá chuã quan cuãa baãn thên baån.

ÛÁNG KHÊÍU

Khi coá nhûäng cêu hoãi khaá chi tiïëtvïì möåt khña caånh naâo àoá trongbaâi thuyïët trònh, baån cêìn phaãi coácêu traã lúâi tûúng àöëi kyä, cuå thïí.Nïëu cêu hoãi àoá khöng nùçm trongmöëi quan têm chung cuãa caác cûãtoåa, baån haäy àïì nghõ ngûúâi hoãiliïn laåc vúái baån sau khi kïët thuácbuöíi thuyïët trònh. Ngûúåc laåi, nïëubaån caãm thêëy nöåi dung cêu traã lúâicoá ñch cho cûã toåa vaâ baån cuängnùæm chùæc thöng tin, thò coá thïíûáng khêíu möåt baâi thuyïët trònhnhoã, vúái yïu cêìu ngùæn goån, cêëutruác roä raâng vaâ àûúåc trònh baây lûuloaát khöng keám so vúái khi thûåchiïån baâi thuyïët trònh chñnh thûác.


94 Traánh nhòn vaâo mùætcûã toåa quaá lêu, búãiàiïìu naây coá thïí gêycho hoå sûå khoá chõu.

93 Haäy nhúá sûå chöëngàöëi chó nhùçm vaâo yákiïën cuãa baån, chûákhöng nhùçm vaâo baån.

ÛÁNG PHOÁ VÚÁI SÛÅ ÀÖËI NGHÕCH

Baâi thuyïët trònh coá thïí khiïën cûã toåa coánhûäng caãm xuác tñch cûåc maånh meä

hoùåc chöëng àöëi quyïët liïåt vúái diïîn giaã.Àïí ûáng phoá vúái nhûäng trûúâng húåp naây,baån phaãi reân luyïån khaã nùng vûâa ûángphoá hûäu hiïåu vúái nhûäng yá kiïën "àöëinghõch" cöng khai, vûâa xûã lyá töët nhûängyá kiïën àöìng tònh nhûng thêìm lùång.

NHÊÅN BIÏËT NHÛÄNG KEÃ “ÀÖËI NGHÕCH”

Baån nïn hoåc caách nhêån biïët nhûäng ngûúâichuyïn cöë yá phaá röëi caác buöíi thuyïët trònh àïílûåa choån caách àöëi phoá hûäu hiïåu nhêët vúái hoå.Nhûäng keã muöën gêy sûå chuá yá luön tòm caách chïënhaåo baâi thuyïët trònh cuãa diïîn giaã àïí chûáng toãmònh thöng minh hún, trong khi nhûäng ngûúâikhaác coá thïí vö tònh hûúãng ûáng nhûäng kiïíu cêuhoãi chó vò muåc àñch gêy êën tûúång chûá khöng hïìcoá duång yá xêëu àöëi vúái diïîn giaã. Àiïìu gêy phiïìnphûác nhêët cho diïîn giaã chñnh laâ nhûäng keã thñchvùån veåo, hoå khöng àöìng tònh vúái nhûäng gò vûâaàûúåc nghe vaâ toã ra gêy khoá dïî cho diïîn giaã.

Khúãi àêìu baâithuyïët trònh êëntûúång rêët töët

Àaánh rúi baâiphaát biïíuxuöëng saân

Coá ngûúâi kïulïn: "Chuyïånnhaãm nhñ!"

Buöíi thuyïëttrònh trúã nïnhöîn loaån

Thónh thoaãngkïí xen lêînvaâi mêíuchuyïån vui

Taåm ngûng phaát biïíu,uöëng möåt húáp nûúác hoùåcthiïët lêåp laåi möëi quanhïå bùçng caách giao tiïëpbùçng mùæt vúái cûã toåa.Àiïìu naây coá thïí giuápbaån thay àöíi tònh hònh

Toám lûúåc laåicaác vêën àïìvûâa trònh baây

Duâng nhûängvñ duå minhhoåa àïí laâmroä thïm caácvêën àïì àûúåctrònh baây

64

65


95 Nïëu baån trònh baâycaác dûä kiïån, thò haäyàûa ra caác bùçngchûáng thuyïët phuåc.

96 Nïëu baån àang ngöìi thuyïët trònh, haäyàûáng lïn àïí khùèng àõnh uy thïë cuãamònh.

XÛÃ LYÁ NHÛÄNG KEÃ PHAÁ RÖËI

Nhûäng keã phaá röëi thûúâng thïí hiïån úã moåi tònhhuöëng, nhû quêëy röëi diïîn giaã bùçng nhûängnhêån xeát tiïu cûåc hay ngùæt lúâi khi diïîn giaã àangtrònh baây. Àïí xûã lyá nhûäng keã phaá röëi naây, baåncêìn lõch sûå nhûng cuäng nïn kiïn quyïët àuángmûác. Muåc tiïu cuãa baån laâ löi keáo cûã toåa uãng höåmònh. Àêy laâ cöng viïåc khaá tïë nhõ, nhûng nïëubaån khöng xûã lyá töët, coá nguy cú nhûäng keã naâyseä phaá hoãng buöíi thuyïët trònh cuãa baån. Hoùåc sûåphaá röëi seä lêy sang caác cûã toåa khaác coá mùåt taåibuöíi thuyïët trònh. Nïëu coá ngûúâi khaác baác boã nhûäng àiïìu baån vûâatrònh baây, thò haäy traánh tranh caäi vúái ngûúâi àoá,töët nhêët nïn àûa ra caác dûä kiïån, caác bùçng chûángàïí laâm saáng toã vêën àïì àoá. Coân nïëu liïn quanàïën yá kiïën caá nhên, baån haäy trònh baây thùèngthùæn. Àêy laâ buöíi thuyïët trònh cuãa baån, nhûngcuäng nïn àïí cho nhûäng ngûúâi thñch hoãi gùångcoá cú höåi noái lïn chñnh kiïën cuãa hoå.

XÛÃ LYÁ CAÁC BÊËT ÀÖÌNG CUÃA CÛÃ TOÅA

Trong suy nghô cuãa cûã toåa, baån laâ ngûúâi àoángvai troâ hoâa giaãi nïëu caác cûã toåa xaãy ra caác bêëtàöìng nghiïm troång, khiïën buöíi thuyïët trònhphaãi giaán àoaån. Àöëi vúái nhûäng trûúâng húåpnaây, baån haäy cöë gùæng giaãm búát sûå cùng thùèng,àaãm baão vúái moåi ngûúâi ai cuäng coá cú höåi àûúåcphaát biïíu vaâ lêåp laåi trêåt tûå caâng súám caâng töët.Nhùæc moåi ngûúâi nhúá laåi muåc àñch cuãa buöíithuyïët trònh àïí àûa hoå trúã laåi àuáng hûúáng àicuãa baån. Haäy cöë gùæng chûáng toã cho moåi ngûúâithêëy, baån coá khaã nùng kiïím soaát àûúåc tònhhònh. Tuy nhiïn, nïëu moåi chuyïån trúã nïn xêëuài, baån haäy àïì nghõ moåi ngûúâi höî trúå, vñ duå àïìnghõ nhûäng thaânh viïn cuãa ban töí chûác giuáp àúähoùåc chêëm dûát buöíi thuyïët trònh.


• Tûác giêån seä khöng coá lúåi cho baån.

• YÁ kiïën cuãa têët caã moåi ngûúâi àïìuxûáng àaáng àûúåc lùæng nghe, ngaycaã khi baån khöng àöìng tònh vúái yákiïën àoá.

• Nïëu coá àiïím tûúng àöìng naâo giûäabaån vaâ keã phaá röëi thò haäy nhêënmaånh noá.

• Nïn nhùæc laåi thöng àiïåp cuãa mònhvaâo cuöëi buöíi thuyïët trònh.

e KIÏÍM SOAÁT MOÅI TÒNH HUÖËNG

Hònh veä bïn minh hoåa hai chiïìu hûúángdiïîn biïën cuãa buöíi thuyïët trònh - möåt kïëtquaã tiïu cûåc vaâ möåt kïët quaã tñch cûåc. Tuykhúãi àêìu baâi thuyïët trònh coá êën tûúång töët,nhûng do nhûäng keã phaá röëi hoùåc gùåp ruãiro nïn buöíi thuyïët trònh chêëm dûát vúái tònhtraång höîn loaån. Àïí kiïím soaát tònh thïë, baånhaäy cöë gùæng giûä bònh tônh, tûå tin vaâ xûã lyácaác ruãi ro möåt caách kheáo leáo àïí tiïëp tuåccöng viïåc thuyïët trònh. Duy trò sûå têåptrung cuãa cûã toåa seä giuáp baån coá thïí àaåtthaânh cöng trong moåi tònh huöëng.

Toám lûúåc laåi caácyá chñnh cuãa baâithuyïët trònh àïíkïët thuác

Traã lúâi töëtcaác cêu hoãicuãa cûã toåa


66

ÛÁNG PHOÁ VÚÁI NHÛÄNG CÛÃ TOÅA KHÖNG

HÛÚÃNG ÛÁNG

Khi cûã toåa khöng hûúãng ûáng baâi thuyïët trònhkhöng coá nghôa laâ hoå chöëng àöëi. Tuy nhiïn vúáinhiïìu diïîn giaã, thaâ hoå àûúng àêìu vúái nhûängngûúâi chöëng àöëi cöng khai hún laâ gùåp phaãi sûåim lùång khoá hiïíu cuãa cûã toåa. Trong tònh huöëngnaây, diïîn giaã thûúâng suy àoaán nguyïn nhên cûãtoåa khöng toã thaái àöå gò laâ do baâi thuyïët trònhkhöng hïì gêy ra sûå hûáng thuá naâo vaâ têët nhiïnkhöng àem laåi hiïåu quaã töët. Àiïìu naây khönghùèn laâ àuáng, vò coá thïí cûã toåa khöng hûúãng ûángchó do hoå thuöåc kiïíu ngûúâi nhû vêåy. Àöëi vúáibuöíi thuyïët trònh coá chuã toåa, baån khöng cêìn lolùæng vïì àiïìu naây vò chuã toåa coá thïí àïì nghõ cûãtoåa àùåt cêu hoãi, hoùåc àûa ra cêu hoãi cuãa riïngmònh. Nhûng nïëu khöng coá chuã toåa, baån cuängcoá thïí trûåc tiïëp hoãi cûã toåa möåt söë cêu hoãi chungchung àïí khuyïën khñch hoå traã lúâi.

XÛÃ LYÁ CAÁC CÛÃ TOÅA “ÀÖËI NGHÕCH”

Cûã toåa toã thaái àöå àöëi nghõch vúái baâi thuyïët trònhcuãa diïîn giaã coá thïí do nhiïìu nguyïn nhên khaácnhau, vñ duå nhû khöng àöìng tònh vúái nhûängàaánh giaá àûúåc nïu trong baâi thuyïët trònh, bûåcmònh vúái diïîn giaã trûúác àoá hay chó vò hoå phaãingöìi nghe baâi thuyïët trònh cuãa baån trong khimuåc àñch hoå àïën àêy chó muöën nghe baâi thuyïëttrònh cuãa ngûúâi khaác... Möåt thuã thuêåt baån coá thïívêån duång àïí xûã lyá thaái àöå chöëng àöëi cuãa cûã toåalaâ haäy chêëp nhêån noá, àöìng thúâi cöë gùæng xua tanaác caãm cuãa nhûäng ngûúâi chöëng àöëi bùçng thaái àöåchên thaânh vaâ cúãi múã cuãa baån, hoùåc àïì nghõ cûãtoåa coá thaái àöå cöng bùçng vaâ khöng phaán xeát gòtrong khi baån àang thuyïët trònh. Möåt thuã thuêåtkhaác laâ nhúâ möåt söë baån beâ hay àöìng nghiïåp cuãabaån laâm cûã toåa vaâ khai maâo cuöåc thaão luêånbùçng nhûäng cêu hoãi àaä chuêín bõ sùén. Nhûängngûúâi naây cuäng coá thïí àûa ra möåt söë cêu hoãiphûác taåp vaâ baån traã lúâi möåt caách tröi chaãy,maånh meä. Àiïìu naây rêët coá sûác thuyïët phuåc àöëivúái nhûäng cûã toåa khoá chõu àoá.

97 Cöë gùæng tranh thuãmöåt söë àiïím chunggiûäa baån vaâ cûã toåa.

98 Haäy tû vêën chongûúâi hoãi nhûängnguöìn taâi liïåu àïíkhai thaác thöng tin.

99 Haäy taåm dûâng phaátbiïíu àïí àúåi caác cêuhoãi, kïí caã khi chûathêëy ai coá yá àõnh naây.

100 Nïn trung thûåc, nïëukhöng cûã toåa seänhanh choáng nhêån rasûå thiïëu chên thaânhcuãa baån vaâ tûâ àoá uytñn cuãa baån seä bõgiaãm suát.

NHÛÄNG KHAÁC BIÏÅTVÏÌ VÙN HOÁA

Àöi khi cûã toåa coá thaái àöå chöëngàöëi khi diïîn giaã vö tònh mùæc phaãinhûäng sú suêët vïì vùn hoáa. Àöëi vúáingûúâi phûúng Têy, haânh àöångchó bùçng ngoán tay troã nhùçm nhêënmaånh möåt àiïím naâo àoá àûúåcxem laâ bònh thûúâng, nhûng àöëivúái möåt söë ngûúâi chêu AÁ, thòhaânh àöång naây àûúåc xem laâ haânhvi thö löî, xuác phaåm àïën hoå.

67


RUÁT KINH NGHIÏÅM TÛÂ BAÃN THÊN

Àïí xûã lyá hiïåu quaã khi gùåp phaãi nhûäng cêu hoãiphûác taåp hay thaái àöå chöëng àöëi cuãa cûã toåatrong luác thuyïët trònh, diïîn giaã cêìn phaãi reânluyïån, hoåc hoãi möåt söë kyä nùng cêìn thiïët. Baånhaäy ruát kinh nghiïåm tûâ nhûäng sai lêìm cuãa baãnthên, tûâ nhûäng tònh huöëng cuå thïí trong cuöåcsöëng. Baån àaä ûáng phoá nhûäng tònh huöëng xêëunhû thïë naâo? Baån coá suy nghô kyä vïì tònh huöëngàoá trûúác khi ûáng phoá khöng? Àiïìu gò seä xaãy rakhi cûã toåa phaát ra möåt traâng cûúâi chïë giïîunhùçm haå thêëp uy tñn cuãa baån? Giaãi phaáp töëtnhêët àöëi vúái trûúâng húåp naây laâ vêån duång oác haâihûúác cuãa baån, tuyïåt àöëi khöng traã àuäa cûã toåa,nïëu khöng tònh traång seä caâng töìi tïå hún.Nïëu baån biïët baâi thuyïët trònh cuãa mònh coánhiïìu khaã nùng seä kñch àöång sûå chöëng àöëi cuãacûã toåa, haäy cöë gùæng lûúâng trûúác thaái àöå vaâ haânhàöång chöëng àöëi cuãa hoå àïí lûåa choån caách ûángphoá. Ngoaâi ra, baån haäy àïì nghõ caác àöìngnghiïåp, baån beâ àûa ra nhûäng cêu hoãi khoá vaâtêåp traã lúâi cho thêåt suön seã. Kinh nghiïåm caângnhiïìu, baån caâng coá khaã nùng ûáng phoá töët vúáinhûäng tònh huöëng khoá trong khi thuyïët trònh.

101 Thû giaän taåi chöî,nhûng toã ra sùén saâng,haâo hûáng khi trúã laåibaâi thuyïët trònh cuãamònh.

ÛÁNG XÛÃ VÚÁI BAÁO CHÑ

Trong trûúâng húåp baån phaát biïíu taåi nhûäng höåi nghõ lúán hay àaåi diïån cho cöng ty/töí chûáctaåi buöíi hoåp baáo, thò nïn cöë gùæng ûáng xûã vúái giúái baáo chñ möåt caách tûå tin. Traã lúâi caác cêuhoãi möåt caách nheå nhaâng, lõch sûå vaâ thöng minh, àöìng thúâi cêín troång khöng àïí phoáng viïnmúám lúâi cho mònh. Baån coá thïí nhêën maånh möåt söë cêu noái nhû sau:

Quan àiïím cuãa töi àaä àûúåc noái roätrong baâi phaát biïíu. Töi nghô laâ luác naây

khöng coân gò àïí böí sung thïm...

Anh/chõ àaä nïu àûúåc möåt yáquan troång, nhûng caá nhên töi

thò cho rùçng...

Àoá khöng phaãi laâ nhûäng gòtöi àaä noái. Töi xin nhùæc laåinhûäng gò vûâa trònh baây...

Töi àaánh giaá cao nhûäng gò anh/chõàaä trònh baây, song töi caãm thêëy

cêìn nhêën maånh rùçng...

“ “““

” ”””


• Cöë gùæng giûä bònh tônh khi àöëi mùåtvúái thaái àöå chöëng àöëi cuãa cûã toåa.Àiïìu naây seä giuáp baån ngùn chùånàûúåc tònh traång cùng thùèng trongbuöíi thuyïët trònh.

• Chó traã lúâi nhûäng cêu hoãi do cûãtoåa nïu ra, thay vò nhûäng cêu hoãibaån mong muöën àûúåc traã lúâi.

• Cêu traã lúâi cêìn ngùæn goån, nhêët laâkhi baån biïët coá nhiïìu ngûúâi khaáccuäng muöën àùåt cêu hoãi.

• Khöng loaåi trûâ khaã nùng àùçng sausûå chöëng àöëi vaâ phaãn khaáng cuãacûã toåa laâ vò muåc àñch caá nhên.

• Coá thïí têån duång sûå yïn lùång àïíkhñch lïå, àöång viïån cûã toåa àùåt cêuhoãi.


68

ÀAÁNH GIAÁ KYÄ NÙNG THUYÏËT TRÒNH CUÃA BAÃN THÊN

1 Töi daânh ra àuã thúâi gian àïí tiïënhaânh caác cöng viïåc nghiïn cûáuvaâ chuêín bõ möåt caách kyä lûúäng.

1 2 3 4

3 Sau khi luyïån têåp möåt vaâi lêìn,baâi thuyïët trònh vêîn toã ra múáimeã àöëi vúái töi.

1 2 3 4

5 Töi àïën àõa àiïím thuyïët trònhsúám àïí nghe caác baâi phaát biïíutrûúác àoá.

1 2 3 4

2 Töi sùæp xïëp caác tû liïåu theonhûäng yá chñnh cuãa baâi thuyïëttrònh.

1 2 3 4

4 Töi sûã duång caác thiïët bõ àïí höîtrúå hònh aãnh minh hoåa vaâ tùngsûác thuyïët phuåc cho caác yá chñnhtrong baâi thuyïët trònh.

1 2 3 4

6 Ngay khi bùæt àêìu baâi thuyïëttrònh, töi thu huát àûúåc sûå chuá yácuãa cûã toåa.

1 2 3 4

LÛÅA CHOÅN

1. Khöng bao giúâ2. Thónh thoaãng3. Thûúâng xuyïn4. Luön luön

Kyä nùng thuyïët trònh cuãa baån seä ngaây caânghoaân thiïån hún nïëu baån thûúâng xuyïn têåp

luyïån. Haäy xem möîi lêìn thuyïët trònh laâ dõp têåpluyïån cho lêìn thuyïët trònh tiïëp theo. Baån coá thïí tûåmònh àaánh giaá nùng lûåc thuyïët trònh cuãa baãn thênbùçng caách traã lúâi nhûäng cêu hoãi sau. Haäy traã lúâinghiïm tuác vaâ trung thûåc: nïëu cêu traã lúâi cuãa baånlaâ: "Khöng bao giúâ", àaánh dêëu vaâo ö söë "1"; nïëu laâ:"Luön luön", àaánh dêëu ö söë "4"... Sau khi hoaân têët,baån haäy cöång têët caã söë àiïím laåi vaâ xem baãng phêntñch sau àïí biïët àûúåc khaã nùng thuyïët trònh cuãabaån úã mûác àöå naâo. Tûâ àoá, baån coá thïí àaánh giaáchñnh xaác nùng lûåc thûåc sûå cuãa baãn thên vaâ tòmra nhûäng mùåt coân yïëu àïí caãi thiïån chuáng.

69


11 Töi vêîn giûä àûúåc bònh tônh khiûáng xûã vúái nhûäng ngûúâi chöëngàöëi hoùåc gêy rùæc röëi.

1 2 3 4

12 Cêu traã lúâi cuãa töi luön ài thùèngvaâo yá chñnh vaâ giûä àûúåc sûå quantêm cuãa cûã toåa.

1 2 3 4

7 Töi phaát biïíu vúái gioång noái vaânhõp àiïåu phuâ húåp vúái cûã toåa.

1 2 3 4

9 Khi thuyïët trònh, töi coá giao tiïëpbùçng mùæt vúái moåi cûã toåa ngöìi úãcaác võ trñ khaác nhau.

1 2 3 4

8 Töi phaát biïíu lûu loaát vaâ tûå tintrong suöët buöíi thuyïët trònh.

1 2 3 4

10 Baâi thuyïët trònh cuãa töi khiïën cûãtoåa thêëy hûáng thuá vaâ hoå àùåtnhiïìu cêu hoãi.

1 2 3 4

PHÊN TÑCH

Sau khi hoaân thaânh baâi tûå àaánh giaá, haäy töíngkïët söë àiïím coá àûúåc vaâ so saánh vúái baãngphên tñch dûúái àêy. Duâ baån àaä àaåt túái thaânhcöng úã mûác naâo ài nûäa, vêîn luön coá nhûänglônh vûåc cêìn phaãi caãi thiïån thïm. Xaác àõnhnhûäng mùåt coân yïëu, vaâ xem laåi nhûäng phêìnliïn quan trong cuöën saách àïí coá àûúåc nhûänglúâi khuyïn, chó dêîn böí ñch, tûâ àoá tûå mònh taåodûång vaâ reân giuäa caác kyä nùng cêìn thiïët.12-24: Haäy têån duång moåi cú höåi hoåc hoãi tûânhûäng sai lêìm cuãa mònh, daânh nhiïìu thúâigian hún vaâo viïåc chuêín bõ vaâ luyïån têåp chocaác buöíi thuyïët trònh vïì sau.

25 - 36: Nhòn chung baån coá kyä nùng thuyïëttrònh töët, nhûng vêîn coân möåt söë àiïím cêìnàûúåc caãi thiïån.37-48: Baån coá kyä nùngthuyïët trònh töët, nhûngàûâng tûå maän. Tiïëp tuåcchuêín bõ vaâ luyïån têåp kyäcaâng trûúác möîi buöíithuyïët trònh.

In lêìn thûá 1. Söë lûúång 1.000 cuöën, khöí 16 x 24 cm taåi Xñ nghiïåp In CTy Vùn hoáa Phûúng

Nam (160/13 Àöåi Cung, Q.11, TPHCM). Giêëy àùng kyá kïë hoaåch xuêët baãn söë 125-

06/CXB/05-14/THTPHCM ngaây 20/02/2006. In xong vaâ nöåp lûu chiïíu quyá III/2006.

Chõu traách nhiïåm xuêët baãn: TRÊÌN ÀÒNH VIÏÅT

Biïn têåp : Trêìn Thi Anh

Trònh baây : Bñch Vên

Sûãa baãn in : Thi Anh

Thûåc hiïån : First News - Trñ Viïåt

NHAÂ XUÊËT BAÃN TÖÍNG HÚÅP THAÂNH PHÖË HÖÌ CHÑ MINH62 Nguyïîn Thõ Minh Khai – Quêån 1

ÀT: 8225340 – 8296764 – 8221917 – 8223637 – 8296713

TIM HINDLE

KYÄ NÙNG

THUYÏËT TRÒNHMAKING PRESENTATIONS


Biïn dõch : DÛÚNG TRÑ HIÏÍNHiïåu àñnh : NGUYÏÎN VÙN QUÒ (Ph.D.)

FIRST NEWS

kyÄnÙng -...

Documents