la haggadáh

22
BENDICIÓN FINAL DE LA HAGGADÁH DE PASCUA 102 LA HAGGADÁH ACORDE A LA COSTUMBRE DE LOS JUDÍOS HISPANO-PORTUGUESES Editado y traducido del hebreo al inglés por DAVID DE SOLA POOL Ministro de la Congregación Shearith Israel en la ciudad de Nueva York © 1947 * * Publicado por el Union of Sephardic Congregations, “Prayers for the Festivals,” New York, 5723 - 1963. Traducción al español por David Ramírez; Monterrey, 5771 - 2011. This copy is not intended for mass distribution or sale.

Upload: dramirezg

Post on 23-Dec-2015

32 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Este es la traducción al castellano de la Hagaddah para la celebración de la Pascua de Cenceñas, acorde a la traducción del hebreo por el Rev. David de Sola Pool, de bendicha memoria, quien fuera el rabino de la Congregación Hispano-Portuguesa Sheartih Israel, en la ciudad de Nueva York.El documento se puede imprimir y insertarle grapas en medio para hacer el librito, y así hacer partícipes a los comensales de habla hispana.

TRANSCRIPT

Page 1: La Haggadáh

BEN

DIC

IÓN

FIN

AL

DE

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

102

LAH

AG

GA

H

AC

OR

DE

A L

A C

OST

UM

BR

E D

E LO

S JU

DÍO

S H

ISPA

NO

-PO

RTU

GU

ESES

Edita

do y

trad

ucid

o de

l heb

reo

al in

glés

por

DA

VID

DE

SOLA

PO

OL

Min

istro

de

la C

ongr

egac

ión

Shea

rith

Isra

el

en la

ciu

dad

de N

ueva

Yor

k

© 1

947*

* Pub

licad

o po

r el U

nion

of S

epha

rdic

Con

greg

atio

ns, “

Pray

ers f

or th

e Fe

stiv

als,”

New

Yor

k, 5

723

- 196

3.

Trad

ucci

ón a

l esp

añol

por

Dav

id R

amíre

z; M

onte

rrey

, 577

1 - 2

011.

Thi

s cop

y is

not

inte

nded

for m

ass

dist

ribut

ion

or sa

le.

Page 2: La Haggadáh

BEN

DIC

IÓN

FIN

AL

DE

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

101

Part

icip

en d

e la

cua

rta,

y ú

ltim

a, c

opa

de v

ino

mie

ntra

s se

recl

ina,

y re

cite

lo si

guie

nte

BEN

DIC

IÓN

DES

PUÉS

DE

TOM

AR

VIN

O

B

endi

cho

sois

Vos

, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

Gob

erna

dor

del

univ

erso

, por

la v

id, p

or la

fru

ta d

e és

ta, y

todo

pro

duct

o de

l ca

mpo

, por

la

buen

a y

ampl

ia t

ierr

a de

nue

stro

des

eo l

a cu

al

Vos

esc

ogis

teis

y d

iste

is c

omo

here

ncia

par

a V

uest

ro p

uebl

o Is

rael

par

a qu

e co

ma

de su

frut

o y

disf

rute

su a

bund

anci

a.

T

en p

ieda

d, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

con

todo

s no

sotro

s Is

rael

V

uest

ro p

uebl

o, c

on J

erus

alén

Vue

stra

ciu

dad

y Si

ón la

mor

ada

de

Vue

stra

gl

oria

, en

V

uest

ro

alta

r y

Vue

stro

Te

mpl

o.

Rec

onst

ruye

a J

erus

alén

la

Ciu

dad

Sant

a rá

pido

en

nues

tros

días

. Tr

áeno

s pr

onto

allá

, y

dano

s fe

licid

ad a

hí,

para

que

po

dam

os d

isfr

utar

lo

buen

o de

ella

y B

ende

cir

a V

os e

n es

e lu

gar c

on sa

ntid

ad y

pur

eza.

D

adno

s fe

licid

ad,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, en

est

e dí

a (d

elde

scan

so d

e Sh

abbá

t y)

del

Fes

tival

de

Pasc

ua d

e C

ence

ñas,

este

día

de

fest

ival

de

sant

a co

nvoc

ació

n. P

or q

ue V

os s

ois

buen

o y

Vos

hac

éis

bond

ad a

todo

mun

do. B

endi

cho

sois

Vos

, A

don-

ai, p

or e

sa ti

erra

y p

or e

l fru

to d

e la

vid

. __

____

____

____

__

La H

agga

dáh,

la c

omid

a, la

s ben

dici

ones

y lo

s him

nos h

an si

do

com

plet

ados

ya.

Per

o m

ucho

s tie

nen

la tr

adic

ión

de p

erm

anec

er e

n la

m

esa

para

can

tar l

os si

guie

ntes

him

nos y

vill

anci

cos p

ara

los n

iños

.

Page 3: La Haggadáh

HIM

NO

S D

E A

LAB

AN

ZA

100

I rra

dian

do e

n la

boc

a de

l S

onan

tes l

abio

s del

A

rdie

ntes

pal

abra

s de

A la

banz

a en

volv

ente

C

oro

s de

Isra

el

R e

cto

Vos

sois

exa

ltado

. I n

ocen

te p

or si

empr

e O

s ben

deci

rá.

B e

llísi

mos

can

tos d

e V

uest

ra sa

ntid

adC

ons

agra

da d

e V

uest

ra e

xulta

ción

. A

tien

den

para

a V

os b

ende

cir.

Ya

que

toda

Vue

stra

obr

a de

be d

e ca

ntar

os a

laba

nzas

, A

don-

ai

nues

tro D

io’,

Dio

s de

nue

stro

s pa

dres

, ex

ulta

ndo

Vue

stra

glo

ria,

preg

onán

dole

a V

os e

n al

aban

za y

ado

ránd

ole

triun

fant

emen

te e

n la

s pa

labr

as d

e lo

s sa

lmos

de

alab

anza

de

Dav

id h

ijo d

Jes

é, V

uest

ro

sier

vo u

ngid

o.

A

sí q

ue, a

laba

do s

eáis

Vos

nue

stro

Gob

erna

dor

para

sie

mpr

e, D

io’

nues

tro R

ey, g

rand

e y

sant

o en

el c

ielo

y e

n la

tier

ra. Y

a qu

e a

Vos

, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

Dio

’ de

nues

tros p

adre

s, pa

ra si

empr

e co

ncie

rne

el c

anto

y a

laba

nza,

ado

raci

ón y

sal

mo.

A V

os, D

ios

de g

rand

ezas

y

pode

r. A

Vos

, sa

nto

Dio

s, co

ncie

rne

sant

idad

, al

aban

za y

glo

ria,

bend

ició

n y

acci

ón d

e gr

acia

s. D

e et

erni

dad

a et

erni

dad

Vos

sois

Dio

s.

BEN

DIC

IÓN

QU

E C

IER

RA

LO

S H

IMN

OS

Q

ue t

odas

Vue

stra

s ob

ras,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, y

que

Vue

stro

s si

ervo

s pi

ados

os y

dev

otos

que

cum

plen

Vue

stra

vo

lunt

ad y

Vue

stro

pue

blo

la c

asa

de I

srae

l, to

dos

junt

os O

s al

aben

en

ntic

o al

egre

, da

ndo

grac

ias,

bend

icio

nes

y al

aban

zas

de a

dora

ción

a V

uest

ra g

loria

. Ya

que

es b

ueno

dar

gr

acia

s al

Vos

y a

grad

able

can

tar a

laba

nzas

a V

uest

ro n

ombr

e;

por

que

Vos

soi

s D

ios

de e

tern

idad

a e

tern

idad

. Ben

dich

o so

is

Vos

, G

ober

nado

r di

vino

ado

rado

en

him

nos

de a

laba

nza.

A

mén

.

KID

DU

SH D

E PA

SCU

A

T H

E

H A

G A

D Á

H

La c

omid

a ce

rem

onia

l de

Pasc

ua c

omie

nza

con

el c

anta

r de

1. E

L K

IDD

USH

DU

RA

NT

E L

A S

EM

AN

A

(PR

OC

LAM

AN

DO

LA

SA

NTI

DA

DD

EL F

ESTI

VA

L)

Para

el K

iddu

sh d

e la

vís

pera

de

Shab

bát o

r en

la n

oche

del

Sha

bbát

ve

a pá

gina

s 62

y 6

3. D

uran

te l

a se

man

a se

can

ta c

omo

sigu

e po

r un

der,

de p

ie, c

on la

pri

mer

a co

pa d

e vi

no e

n su

man

o de

rech

a.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

Uni

vers

o, C

read

or

de la

frut

a de

la v

id.

Ben

dich

o so

is V

os,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r de

l un

iver

so,

quie

n no

s ha

béis

esc

ogid

o de

ent

re to

dos

los

pueb

los

y no

s ap

artó

de

entre

to

das l

as n

acio

nes a

l san

tific

arno

s con

Vue

stro

s man

dam

ient

os. V

os h

abéi

s da

do c

on a

mor

, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

los

fest

ival

es d

e re

goci

je y

los

pe

riodo

s fe

stiv

os p

ara

nues

tra f

elic

idad

. En

tre e

llos

esta

ést

e fe

stiv

al d

e ce

nceñ

as,

un d

ía f

estiv

o de

san

ta c

onvo

caci

ón,

la t

empo

rada

de

nues

tra

liber

ació

n. E

s un

a re

unió

n sa

nta

conc

edid

a co

n am

or, r

ecor

dand

o nu

estra

sa

lida

de E

gipt

o.

D

e en

tre

todo

s lo

s pu

eblo

s V

os

habé

is

esco

gido

no

s pa

ra

sant

ifica

rnos

, y V

os h

abéi

s da

do n

os l

a he

renc

ia d

e V

uest

ros

sant

os

fest

ival

es e

n al

egría

y f

elic

idad

. B

endi

cho

sois

Vos

, A

don-

ai q

uien

sa

ntifi

ca Is

rael

y lo

s fes

tival

es.

En la

s pri

mer

as d

os n

oche

s de

la P

ascu

a se

aña

de

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o, q

ue

Vos

hab

éis d

ado

nos v

ida

y su

sten

to, y

nos

traj

o a

está

tem

pora

da fe

liz.

Con

tinúe

la H

agga

dá e

n la

pág

ina

64.

61

Page 4: La Haggadáh

KID

DU

SH D

E PA

SCU

A

62

1. E

L K

IDD

USH

EN

LA

VÍS

PER

A D

EL

SH

AB

T

(PR

OC

LAM

AN

DO

LA

SA

NTI

DA

DD

EL S

HA

BB

ÁT

Y E

L FE

STIV

AL)

Se c

anta

com

o si

gue

por e

l Líd

er, d

e pi

e, c

on la

pri

mer

a co

pade

vin

o es

su m

ano

dere

cha.

«

Fue

en l

e se

xto

día

cuan

do l

os c

ielo

s y

la t

ierr

a y

todo

en

ello

s fu

eron

com

plet

ados

. Y D

ios

habí

a te

rmin

ado

para

el s

éptim

o dí

a Su

ob

ra e

l cua

l Él h

abía

hec

ho, y

Él d

esca

nsó

en e

l sép

timo

día

de to

da S

u ob

ra la

cua

l Él h

abía

hec

ho. E

nton

ces

Dio

s be

ndijo

el s

éptim

o dí

a y

lo

sant

ificó

, por

que

desd

e en

tonc

es É

l des

cans

ó de

toda

Su

obra

la c

ual

Él h

abía

cre

ado

para

que

func

iona

ra d

e ah

í en

adel

ante

B

endi

cho

sois

V

os,

Ado

n-ai

nu

estro

D

io’,

Gob

erna

dor

del

Uni

vers

o, C

read

or d

e la

frut

a de

la v

id.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

quie

n ha

béis

esc

ogid

o no

s de

ent

re to

dos

los

pueb

los

y no

s ap

artó

de

entre

toda

s la

s na

cion

es a

l san

tific

arno

s co

n V

uest

ros

man

dam

ient

os.

Vos

hab

éis

dado

con

am

or, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

los

Sába

dos

para

de

scan

so, l

os fe

stiv

ales

de

rego

cije

y lo

s per

iodo

s fes

tivos

par

a nu

estra

fe

licid

ad. E

ntre

ello

s es

ta é

ste

fest

ival

de

cenc

eñas

, un

día

fest

ivo

de

sant

a co

nvoc

ació

n, la

tem

pora

da d

e nu

estra

libe

raci

ón. E

s un

a re

unió

n sa

nta

conc

edid

a co

n am

or, r

ecor

dand

o nu

estra

salid

a de

Egi

pto.

De

entre

to

dos

los

pueb

los

Vos

ha

béis

es

cogi

do

nos

para

sa

ntifi

carn

os, y

Vos

hab

éis

dado

nos

la

here

ncia

de

Vue

stro

s sa

ntos

fe

stiv

ales

en

aleg

ría y

fel

icid

ad.

Ben

dich

o so

is V

os,

Ado

n-ai

qui

en

sant

ifica

Isra

el y

los f

estiv

ales

.

En la

pri

mer

a no

che

de P

ascu

a, a

ñada

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

que

Vos

hab

éis

dado

nos

vid

a y

sust

ento

, y n

os tr

ajo

a es

tá te

mpo

rada

fe

liz.

Con

tinue

la H

agga

dáh

en la

pág

ina

64.

HIM

NO

S D

E A

LAB

AN

ZA

99

ÉL N

OS

RED

IMIÓ

DE

EGIP

TO

Y

aún

así

, nue

stra

boc

a lle

na c

on c

ántic

os c

omo

el m

ar n

unca

sile

ncio

so,

nues

tra l

engu

a se

ani

ma

en c

anto

com

o ol

as t

umul

tuos

as,

nues

tros

labi

os

vibr

ante

s co

n al

aban

za t

al y

com

o el

exp

ansi

vo f

irmam

ento

, nu

estro

s oj

os

brill

ando

com

o el

sol

y la

luna

, nue

stra

s m

anos

ext

endi

das

com

o pa

rvad

as d

e ág

uila

s en

el

ciel

o, y

nue

stro

s pi

es t

an á

gile

s co

mo

cier

vos,

no p

odría

mos

of

rece

rle u

na b

endi

ción

y a

laba

nza

prop

ia,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’ y

Rey

, ni

co

mo

sólo

una

de

las

mar

avill

osas

y p

rovi

denc

iale

s m

unifi

cenc

ias

sinn

úmer

o e

infin

itas

que

Vos

nos

hab

éis

otor

gado

, com

o a

nues

tros

padr

es d

e an

taño

. De

Egip

to V

os n

os re

dim

iste

is, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

y no

s sal

vast

eis d

e la

cas

a de

es

clav

os.

En

ham

bre

Vos

no

s ha

béis

al

imen

tado

, en

ab

unda

ncia

no

s su

sten

tast

e. V

os n

os h

abéi

s sa

lvad

o de

la e

spad

a, li

brán

dono

s de

la p

estil

enci

a y

de e

nfer

med

ades

dol

oros

as s

in p

rece

dent

e. H

asta

aho

ra V

uest

ro a

mor

m

iser

icor

dios

o ha

sid

o nu

estra

ayu

da y

Vue

stro

tie

rno

amor

nun

ca n

os h

a fa

llado

.

ASÍ

QU

E C

AN

TAM

OS

ALA

BA

NZA

S A

DIO

S

A

sí q

ue la

leng

ua q

ue V

os h

abéi

s pu

esto

en

nues

tras

boca

s, si

, el c

uerp

o qu

e V

os h

abéi

s do

tado

, y e

l alm

a es

pirit

ual q

ue V

os h

abéi

s so

plad

o de

ntro

de

nos,

todo

s ju

ntos

Os

bend

icen

y a

laba

n, n

uest

ro G

ober

nado

r di

vino

, y

cant

a al

aban

zas

Vue

stra

s et

erna

men

te. S

i, to

da b

oca

Os

dará

ala

banz

a, to

da le

ngua

O

s gl

orifi

cará

, tod

o oj

o O

s m

irará

, tod

a ro

dilla

se

post

rará

a V

os, y

todo

lo q

ue

se y

ergu

e O

s har

á re

vere

ncia

. Tod

o co

razó

n O

s rev

eren

ciar

á y

lo m

ás p

rofu

ndo

de n

uest

ro se

r can

tará

a V

os a

laba

nzas

, inc

luso

cua

ndo

el sa

lmis

ta c

ante

,

«Tod

os m

is h

ueso

s dirá

n, S

eñor

, qui

én e

s com

o V

os

Que

libe

ra e

l afli

gido

de

uno

más

fuer

te q

ue é

l, El

afli

gido

y e

l nec

esita

do d

e un

o qu

e le

roba

El ll

anto

del

afli

gido

Vos

oís

,

Vos

esc

uchá

is e

l lla

nto

del p

obre

, y lo

salv

áis.

«Can

te p

ara

aleg

ría e

n el

Ado

n-ai

, O v

osot

ros l

os ju

stos

, Su

ala

banz

a es

pro

pia

para

el r

ecto

Page 5: La Haggadáh

HIM

NO

S D

E A

LAB

AN

ZA

98 Qui

en n

os re

cord

ó en

nue

stra

sole

dad,

Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,

Y n

os re

scat

ó de

aqu

ello

s que

nos

opr

imie

ron;

Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,Q

uien

da

alim

ento

a to

da c

arne

, Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,D

ad g

raci

as a

l Dio

s de

los c

ielo

s;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre.

NIS

HM

ATH

EL C

UID

AD

O A

MO

RO

SO Y

VIG

ILA

NTE

DE

DIO

S

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, el

alm

a de

toda

cos

a vi

vien

te o

s ben

deci

rá,

El

esp

íritu

de

toda

car

ne si

empr

e O

s ala

be y

exa

lte, n

uest

ro

Rey

. D

e et

erni

dad

a et

erni

dad

Vos

sois

Dio

s. A

parte

de

Vos

no

tene

mos

a o

tro R

ey y

Lib

erad

or,

Sa

lvad

or, R

eden

tor,

Res

cata

dor,

quie

n no

s res

pond

e co

n am

oros

o

so

corr

o

En c

ada

mom

ento

de

trist

eza

y tri

bula

ción

,

Nin

gún

otro

rey

para

soco

rro

y pe

rman

enci

a te

nem

os e

xcep

to a

Vos

. D

ios d

el p

rinci

pio,

Dio

s del

fina

l,

Dio

s de

todo

lo q

ue e

xist

e, S

eñor

de

todo

lo q

ue n

ace,

Vos

sois

exa

ltado

en

todo

him

no d

e al

aban

za.

Con

am

or V

os g

uias

teis

Vue

stro

mun

do,

C

on a

mor

sens

ible

a e

llos q

ue V

os h

abéi

s cre

ado.

O

Ado

n-ai

, en

Vue

stro

cui

dado

sigi

loso

Vos

no

os d

a su

eño

ni d

orm

ís;

Vos

leva

ntái

s a lo

s que

due

rmen

,

Sacu

dién

dolo

s de

su su

eño

prof

undo

. V

os c

urái

s al e

nfer

mo,

Vos

ace

lerá

is a

l mue

rto.

V

os a

brís

ojo

s cie

gos,

V

os h

acéi

s al e

ncor

vado

cam

inar

rect

o.

Vos

cau

sáis

al m

udo

habl

ar,

D

ando

pal

abra

s a lo

s que

tien

en lo

s lab

ios s

ella

dos.

Así

que

a V

os, y

sólo

a V

os, d

amos

gra

cias

y a

laba

nzas

.

KID

DU

SH D

E PA

SCU

A

63

1. E

L K

IDD

USH

EN

LA

VÍS

PER

A D

UR

AN

TE

EL

CIE

RR

E D

EL

SH

AB

T(P

RO

CLA

MA

ND

O L

A S

AN

TID

AD

DEL

FES

TIV

AL)

Se c

anta

com

o si

gue

por e

l Líd

er, d

e pi

e, c

on la

pri

mer

a co

pade

vin

o es

su m

ano

dere

cha.

Ben

dich

o so

is V

os, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

Gob

erna

dor

del U

nive

rso,

C

read

or d

e la

frut

a de

la v

id.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

quie

n ha

béis

esc

ogid

o no

s de

ent

re to

dos

los

pueb

los

y no

s ap

artó

de

entre

toda

s la

s na

cion

es a

l san

tific

arno

s co

n V

uest

ros

man

dam

ient

os.

Vos

hab

éis

dado

con

am

or,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, lo

s fe

stiv

ales

de

rego

cije

y lo

s pe

riodo

s fe

stiv

os p

ara

nues

tra fe

licid

ad. E

ntre

ello

s es

ta

éste

fes

tival

de

cenc

eñas

, un

día

fes

tivo

de s

anta

con

voca

ción

, la

te

mpo

rada

de

nues

tra li

bera

ción

. Es

una

reun

ión

sant

a co

nced

ida

con

amor

, rec

orda

ndo

nues

tra sa

lida

de E

gipt

o.

D

e en

tre

todo

s lo

s pu

eblo

s V

os

habé

is

esco

gido

no

s pa

ra

sant

ifica

rnos

, y V

os h

abéi

s da

do n

os l

a he

renc

ia d

e V

uest

ros

sant

os

fest

ival

es e

n al

egría

y f

elic

idad

. B

endi

cho

sois

Vos

, A

don-

ai q

uien

sa

ntifi

ca Is

rael

y lo

s fes

tival

es.

La c

opa

se p

one

en la

mes

a y

los d

edos

se p

onen

ant

ela

luz d

e un

a ve

la tr

enza

da p

ara

darl

e so

mbr

a y

sent

ir e

l cal

or d

ela

llam

a, m

ient

ras u

no d

ice

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

Cre

ador

de

la lu

z de

fueg

o.

La c

opa

es re

tom

ada

de n

uevo

.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o.

Vos

hac

éis

dist

inci

ón e

ntre

los

sag

rado

y l

o la

ico,

luz

y o

scur

idad

, Is

rael

y o

tros

pueb

los,

el s

éptim

o dí

a y

los

seis

día

s de

des

cans

o. V

os

habé

is

he

cho

d

istin

ción

e

ntre

l

a

sant

idad

d

e

Sha

bbat

Page 6: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

64 y la

san

tidad

del

fest

ival

, inc

luso

si V

os h

abéi

s sa

ntifi

cado

el s

éptim

o dí

a so

bre

enci

ma

de lo

s se

is d

ías

de tr

abaj

o, y

hab

éis

pues

to a

parte

y

sant

ifica

do a

Vue

stro

pue

blo

Isra

el p

or m

edio

de

Vue

stra

san

tidad

. B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

qui

en h

ace

una

dist

inci

ón e

ntre

los g

rado

s de

sant

idad

. En

la p

rim

eras

dos

noc

hes d

e la

Pas

cua,

aña

da

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

que

Vos

hab

éis

dado

nos

vid

a y

sust

ento

, y n

os tr

ajo

a es

ta te

mpo

rada

fe

líz.

____

____

____

____

____

____

____

____

____

_

C

ada

uno

de lo

s pre

sent

es, h

ombr

e, m

ujer

, o m

enor

es d

e ed

ad, t

oma

su p

rim

era

copa

de

vino

(o

vino

de

pasa

s),

mie

ntra

s se

rec

lina

haci

a la

izq

uier

da e

n un

a re

pres

enta

ción

an

tigua

de

liber

tad.

2. L

AV

AD

O D

E M

AN

OS

D

espu

és d

e el

lo, e

n pr

epar

ació

n pa

ra s

umer

gir

el a

pio,

lave

las

man

os, p

ero

sin

reci

tar

la b

endi

ción

aco

stum

brad

a. 3. E

L A

PRE

RIT

IVO

DE

API

O

E

l Líd

er s

umer

ge e

l api

o (o

lech

uga,

ber

ro, e

ndib

ia, p

erifo

llo o

cua

lqui

er o

tra

hier

ba

amar

ga d

e sa

bor)

en

agua

sala

da o

vin

agre

, y d

a a

cada

uno

de

los p

rese

ntes

una

peq

ueña

pi

eza

(men

or a

la c

antid

ad d

e un

a ac

eitu

na) p

ara

com

er c

omo

aper

itivo

, des

pués

de

deci

r la

sigu

ient

e be

ndic

ión.

Ben

dich

o so

is V

os,

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r de

l un

iver

so, C

read

or d

e la

frut

a de

la ti

erra

.

4. R

OM

PIE

ND

O L

A M

ASS

ÁH

DE

EN

ME

DIO

El L

íder

de

la H

agga

dáh

ento

nces

rom

pe e

n do

s la

mita

d de

una

de

las

tres

Mas

sot,

pone

la

mita

d m

ás p

eque

ña e

ntre

la

mas

sáh

supe

rior

e i

nfer

ior,

envu

elve

la

mita

d m

ás

gran

de y

con

tra

nqui

lidad

la

pone

por

un

lado

par

a el

uso

del

Afik

omen

o p

ostr

e. L

os

niño

s jó

vene

s so

n al

enta

dos

para

bus

car

y en

cont

rar

la p

ieza

que

ha

sido

esc

ondi

da d

e vi

sta.

EL G

RA

N H

ALÉ

L 97 A

Él q

ue e

n en

tend

imie

nto

hizo

los c

ielo

s;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

A

Él q

ue e

spar

ció

la ti

erra

sobr

e la

s agu

as;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

A É

l que

hiz

o la

s gra

ndes

lum

inar

ias;

Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,La

luna

y la

s est

rella

s par

a el

dom

inio

de

la n

oche

; Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,A

Él q

ue fl

agel

ó a

Egip

to c

on su

s prim

ogén

itos,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Y É

l sac

ó a

Isra

el d

e en

tre e

llos,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Con

man

o fu

erte

y b

razo

ext

endi

do;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

A

Él q

ue p

artió

el M

ar R

ojo

por l

a m

itad,

Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,Y

traj

o a

Isra

el p

or e

n m

edio

de

él,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Pero

der

rocó

al F

araó

n y

sus h

uest

es e

n el

Mar

Roj

o;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

A É

l que

gui

ó a

Su p

uebl

o po

r med

io d

el d

esie

rto;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

A É

l que

flag

eló

gran

des r

eyes

, Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,Y

dio

mue

rte a

reye

s pod

eros

os,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Sihó

n re

y de

los A

mor

itas,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Y O

g re

y de

Bas

hán,

Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,

Y d

io su

s tie

rras

com

o he

renc

ia,

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre,

Y h

eren

cia

para

Isra

el S

u si

ervo

; Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,

Page 7: La Haggadáh

EL G

RA

N H

ALÉ

L 96

POR

ESO

DÉM

OSL

E G

RA

CIA

S A

ÉL

Yo

daré

gra

cias

ant

e V

os y

a qu

e V

os m

e ha

béis

resp

ondi

do,

Y

lleg

ado

a se

r mi s

alva

ción

. La

pie

dra

que

los c

onst

ruct

ores

rech

azar

on

Ll

egó

a se

r pie

dra

angu

lar.

Del

Ado

n-ai

est

o ha

lleg

ado

a pa

sar;

Es

mar

avill

oso

ante

nue

stro

s ojo

s. És

te e

s el d

ía q

ue e

l Ado

n-ai

ha

desi

gnad

o;

A

legr

émon

os y

seam

os fe

lices

en

ello

. A

don-

ai, t

e ro

gam

os, s

álva

nos.

A

don-

ai, O

s rog

amos

, pro

spér

anos

. B

endi

cho

eres

tu q

uien

vie

ne e

n el

nom

bre

del A

don-

ai;

N

osot

ros t

e be

ndec

imos

des

de la

s Cas

a de

l Ado

n-ai

. El

Ado

n-ai

es D

ios y

nos

ha

dado

luz.

H

asta

los m

ism

os c

uern

os d

el a

ltar

A

dorn

ad la

pro

cesi

ón fe

stiv

a co

n ra

mos

de

mirt

o, (c

anta

ndo)

«V

os so

is m

i Dio

s y d

aré

grac

ias a

nte

Vos

, M

i Dio

s, Y

o O

s exu

ltaré

. D

ad g

raci

as a

l Ado

n-ai

por

que

Él e

s bue

no,

Ya

que

su m

iser

icor

dia

dura

par

a si

empr

e.»

EL G

RA

N H

ALÉ

L EN

ALA

BA

NZA

A D

IOS

(KI L

EOLÁ

M H

ASD

Ó)

Salm

o 13

6 D

ad g

raci

as a

l Ado

n-ai

por

que

Él e

s bue

no;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre.

Dad

gra

cias

al D

ios d

e di

oses

; Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e.D

ad g

raci

as a

l Señ

or d

e se

ñore

s;

Ya q

ue S

u m

iser

icor

dia

perd

ura

para

siem

pre.

A

Él q

uien

sólo

real

iza

gran

des m

arav

illas

; Ya

que

Su

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra si

empr

e,

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

65

5. L

A N

AR

RA

CIÓ

N (H

AG

GA

H) C

OM

IEN

ZA

R

emue

va d

el p

lato

del

Sed

er e

l hue

vo y

el h

ueso

de

cord

ero,

y le

vant

e el

pla

to c

on la

s m

assó

th p

ara

que

todo

mun

do p

ueda

ver

lo y

la a

tenc

ión

de lo

s ni

ños

en p

artic

ular

pue

da

ser p

rocu

rada

, mie

ntra

s la

sigu

ient

e de

clar

ació

n se

hac

e

Con

tem

plen

y m

irad

el p

an d

e af

licci

ón

Q

ue n

uest

ros p

adre

s en

tierr

a de

Egi

pto

com

iese

n.

Perm

itid

a to

dos e

n ha

mbr

una

veni

r Pe

rmiti

d a

todo

s en

cele

brac

ión

recu

rrir

La

nue

stra

Pas

cua

de C

ence

ñas l

iber

ta.

Que

todo

Isra

el e

ste

año

aún

erra

nte

Pued

a lle

gar a

tier

ra d

e Is

rael

en

año

entra

nte

Y

al m

onte

y a

ltar d

e Si

ón a

scie

nda.

Que

aqu

ello

s en

este

año

los a

ún p

reso

s Es

te a

ño v

enid

ero

rom

pan

sus g

rille

tes p

rest

os

Y li

berta

d so

bre

el m

undo

des

cien

da.

MA

H N

ISH

TAN

H

(LA

S C

UA

TRO

PR

EGU

NTA

S)

¡QU

É TA

N IN

USU

ALE

S SO

N L

OS

PRO

CED

IMIE

NTO

S EN

LA

CO

MID

A!

¡Qué

tan

dife

rent

e es

est

a no

che

de la

s otra

s noc

hes!

En

las

otra

s no

ches

no

sum

ergi

mos

nue

stra

hie

rbas

ni

una

sola

vez

; ¿po

rqué

en

esta

noc

he la

s sum

ergi

mos

dos

vec

es?

E

n la

s ot

ras

noch

es c

omem

os p

an l

euda

do y

cen

ceño

; ¿p

orqu

é en

est

a no

che

sólo

com

emos

pan

cen

ceño

?

Page 8: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

66 E

n to

das

las

otra

s no

ches

com

emos

hie

rbas

de

cual

quie

r es

peci

e;

en

esta

no

che,

¿p

orqu

é co

mem

os

solo

hi

erba

s am

arga

s?

E

n to

das

las

otra

s no

ches

com

emos

y b

ebem

os y

a se

a se

ntad

os o

rec

linad

os;

¿por

qué

en e

sta

noch

e no

s re

clin

amos

to

dos?

El p

lato

pas

cual

se p

one

en la

pes

a ju

nto

con

las m

assó

th a

l des

cubi

erto

.

LA R

ESPU

ESTA

ES

DA

DA

EN L

A H

ISTO

RIA

«

Escl

avos

fui

mos

al

Fara

ón e

n Eg

ipto

»; p

ero

el A

don-

ai

nues

tro

Dio

’nos

sa

co

de

ahí

«con

m

ano

fuer

te

y br

azo

exte

ndid

o».

Si e

l Sa

nto

Uno

, be

ndic

ho s

ea É

l, no

hub

iera

sa

cado

a n

uest

ros

padr

es f

uera

de

Egip

to,

ento

nces

nos

otro

s, nu

estro

s hi

jos

y lo

s hi

jos

de n

uest

ros

hijo

s es

tuvi

éram

os

toda

vía

escl

aviz

ados

al

Fara

ón e

n Eg

ipto

. A

sí q

ue,

fuim

os

todo

s sa

bios

, to

dos

con

prof

undo

en

tend

imie

nto,

to

dos

vers

ados

en

la T

oráh

, est

aría

mos

toda

vía

oblig

ados

el c

onta

r la

hist

oria

del

éxo

do d

esde

Egi

pto;

y m

ient

ras

más

uno

pie

nsa

en

la h

isto

ria d

e és

te é

xodo

más

gra

nde

es su

mer

ito.

HA

LÉL

95

DIO

S N

OS

LIB

ERA

DE

NU

ESTR

OS

ENEM

IGO

S

En m

edio

de

mis

apu

ros l

lam

é al

Señ

or;

Él

me

resp

ondi

ó co

n lib

erac

ión.

El

Ado

n-ai

est

á co

nmig

o, y

o no

tem

eré;

¿Qué

es l

o qu

e pu

ede

hace

rme

el h

ombr

e?

El A

don-

ai e

stá

conm

igo

com

o m

i ayu

dant

e,

A

sí v

eré

vict

oria

sobr

e aq

uello

s que

me

odia

n.

Es m

ejor

con

fiar e

n el

Ado

n-ai

Que

fiar

se d

el h

ombr

e.

Es m

ejor

con

fiar e

n el

Ado

n-ai

Que

fiar

se d

e pr

ínci

pe.

Las n

acio

nes t

odas

junt

as m

e ac

osan

por

todo

s lad

os;

En

el n

ombr

e de

l Ado

n-ai

cie

rtam

ente

las c

erce

né.

Ella

s me

tení

an si

tiado

, si,

ello

s me

rode

aban

;

En e

l nom

bre

del A

don-

ai c

ierta

men

te la

s cer

cené

. M

e di

eron

gol

pe d

olor

oso

para

que

pue

da c

aer,

Pe

ro e

l Ado

n-ai

me

apoy

ó.

El A

don-

ai fu

e m

i fue

rza

y cá

ntic

o,

Él fu

e m

i sal

vaci

ón.

Escu

chad

, cán

tico

aleg

re d

e vi

ctor

ia e

n la

s tie

ndas

de

los j

usto

s –

«La

man

o di

estra

del

Ado

n-ai

hac

e co

n va

lent

ía.

La m

ano

dies

tra d

el A

don-

ai e

s exa

ltada

, La

man

o di

estra

del

Ado

n-ai

hac

e co

n va

lent

ía.»

N

o m

oriré

, per

o vi

viré

Y d

ecla

raré

las o

bras

del

Ado

n-ai

. A

unqu

e el

Ado

n-ai

me

haya

cas

tigad

o,

Él

no

me

ha e

ntre

gado

a la

mue

rte.

Ábr

eme

las p

uerta

s de

la ju

stic

ia,

Y

o en

traré

por

ella

s par

a al

abar

al A

don-

ai.

Ésta

es l

a pu

erta

del

Ado

n-ai

,

Los j

usto

s ent

rará

n po

r ella

.

Page 9: La Haggadáh

HA

LÉL

94

ASÍ

QU

E U

NA

AC

CIÓ

N D

E G

RA

CIA

S SE

DEB

E R

EALI

ZAR

¿Q

ué p

uedo

yo

dar a

l Ado

n-ai

Po

r tod

os S

us b

enef

icio

s hac

ia m

i?

Yo

leva

ntar

é la

cop

a de

la sa

lvac

ión,

Y p

rocl

amar

é el

nom

bre

del A

don-

ai.

Cum

pliré

mis

pro

mes

as a

Ado

n-ai

;

¡Ser

ía e

n pr

esen

cia

de to

do S

u pu

eblo

! D

olor

oso

es a

nte

los o

jos d

el A

don-

ai

La

mue

rte d

e su

s pia

doso

s sie

rvos

. Te

pid

o, O

Ado

n-ai

, ya

que

soy

Vue

stro

sier

vo,

Y

o, V

uest

ro si

ervo

, hijo

de

la h

echu

ra d

e V

uest

ra m

ano;

Vos

hab

éis s

olta

do m

is a

tadu

ras.

A V

os o

frec

eré

sacr

ifici

o de

acc

ión

de g

raci

as,

Y

llam

aré

el n

ombr

e de

l Ado

n-ai

. M

is p

rom

esas

al A

don-

ai c

umpl

iré,

¡S

ería

en

pres

enci

a de

todo

s Su

pueb

lo,

En la

s cor

tes d

e la

Cas

a de

l Ado

n-ai

,

En m

edio

de

vos,

O Je

rusa

lén!

A

lelu

ya –

Ala

ben

al S

eñor

. Sa

lmo

117

ALA

BEN

A D

IOS

Ala

ben

al A

don-

ai, t

odas

las n

acio

nes,

Ex

álte

nlo,

todo

pue

blo.

Po

r que

gra

n en

Su

mis

eric

ordi

a ha

cia

nos,

Y

la fi

delid

ad d

el A

don-

ai e

s par

a si

empr

e.

A

lelu

ya –

Ala

ben

al S

eñor

. Sa

lmo

118

Den

gra

cias

al A

don-

ai p

or q

ue É

l es b

ueno

, Ya

que

su m

iser

icor

dia

dura

par

a si

empr

e.

Perm

ita a

Isra

el d

ecir

–Ya

que

su m

iser

icor

dia

dura

par

a si

empr

e.Pe

rmita

la c

asa

de A

arón

dec

ir –

Ya q

ue su

mis

eric

ordi

a du

ra p

ara

siem

pre.

Pe

rmita

n a

los q

ue re

vere

ncia

n al

Ado

n-ai

dec

ir –

Ya q

ue su

mis

eric

ordi

a du

ra p

ara

siem

pre.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

67

MO

LA

RES

PUES

TA P

UED

E SE

R E

LAB

OR

AD

A

Suce

de q

ue u

na v

ez e

n la

Tie

rra

de I

srae

l, m

as d

e m

il oc

hoci

ento

s añ

os a

trás,

que

mie

ntra

s R

ibbí

Elié

zer,

Rib

bí J

oshu

ah, R

ibbí

Ele

azar

be

n A

zary

áh, R

ibbí

Aqi

bá y

Rib

bí T

arfó

n se

recl

inab

an e

n de

rred

or d

e su

mes

a de

Pas

cua

en B

ené

Bar

aq, d

iscu

tían

el é

xodo

des

de E

gipt

o to

da l

a no

che,

has

ta q

ue s

us d

iscí

pulo

s vi

nier

on a

ello

s y

dije

ron,

«M

aest

ros,

el t

iem

po h

a lle

gado

par

a re

cita

r la

She

má’

de

los

rezo

s m

atut

inos

».

BEN

ZOM

Á S

UG

IER

E PO

R Q

LA H

AG

GA

HES

REC

ITA

DA

DU

RA

NTE

LA

NO

CH

E

D

ijo R

ibbí

Ele

azar

ben

Aza

ryáh

, «A

quí e

stoy

com

o un

hom

bre

de

sent

enta

año

s, y

sólo

hoy

por

med

io d

e la

inte

rpre

taci

ón d

e B

en Z

omá

he a

dqui

rido

un e

nten

dim

ient

o de

por

qué

el é

xodo

des

de E

gipt

o de

be

ser r

econ

tado

en

la n

oche

. El L

ibro

de

Deu

tero

nom

io d

ice,

‘Sie

te d

ías

com

eréi

s pa

n ce

nceñ

o, e

l pa

n de

la

aflic

ción

... p

ara

que

podá

is

reco

rdar

el d

ía d

e tu

par

tida

de la

tier

ra d

e Eg

ipto

todo

s lo

s dí

as d

e tu

vi

da’.

‘Los

día

s de

vue

stra

vid

a’ p

uede

que

sig

nifiq

ue s

olo

los

días

; ‘to

dos

los

días

de

vues

tra v

ida’

seg

uro

incl

uye

la n

oche

y e

l día

’. Lo

s sa

bios

aña

dier

on;

ello

s di

jero

n, «

los

días

de

vues

tra v

ida»

sig

nific

a to

dos

los

día

de v

uest

ra v

ida

en e

sta

tierr

a; «

todo

s lo

s dí

as d

e vu

estra

vi

da»

tam

bién

incl

uye

los d

ías d

el M

esía

s.

LA D

ISC

USI

ÓN

DE

LA T

OR

ÁH

QU

E SI

GU

E SE

INTR

OD

UC

E C

ON

UN

A B

END

ICIÓ

N

B

endi

cho

sea

el D

ios

infin

ito q

ue h

a da

do l

a To

ráh

a su

pue

blo

Isra

el. ¡

Ben

dich

o se

a Él

!

PAR

ALE

LOS

VER

SOS

BÍB

LIC

OS

SUG

IER

EN C

UA

TRO

D

IFER

ENTE

S A

CTI

TUD

ES E

NTR

E LO

S N

IÑO

S

D

e c

uatro

hi

jos

la

Torá

h h

abla

el

sabi

o,

el

esc

éptic

o,el

s

impl

e,

y

aqu

el

que

n

o

sabe

q

ue p

uede

pr

egun

tar.

Page 10: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

68

I. El

SA

BIO

«

Cua

ndo

vues

tro h

ijo f

uera

a p

regu

ntar

en

el t

iem

po v

enid

ero,

dic

iend

o,

‘¿Q

ué e

s lo

que

sig

nific

a lo

s te

stim

onio

s y

los

esta

tuto

s y

las

orde

nanz

as q

ue

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’ te

ha m

anda

do?’

», im

parte

a e

ste

preg

unta

dor s

abio

toda

s la

s le

yes

de la

Pas

cua

hast

a el

últi

mo

deta

lle d

el A

fikom

an fi

nal,

que

a au

nque

és

te c

oncl

uye

la c

omid

a no

hac

e te

rmin

ar la

cel

ebra

ción

.

II. E

L ES

CÉP

TIC

O

«

Y l

lega

rá e

l dí

a cu

ando

tu

hijo

te

diga

, ‘¿Q

ué e

s és

te s

ervi

ció

tuyo

?’. .

. «T

uyo»

, ¡y

no s

uyo!

Él s

e ha

exc

luid

o, y

a p

esar

de

no m

enci

onar

a D

ios

el

pare

ce h

aber

le n

egad

o. P

uede

s m

ofar

te d

e él

de

la m

ism

a m

aner

a y

así

resp

onde

r, ci

tand

o, «

Y v

os d

iréis

a v

uest

ro h

ijo e

n es

e dí

a, d

icie

ndo,

es p

or q

ue

por a

quel

lo q

ue e

l Ado

n-ai

me

hizo

cua

ndo

salí

de E

gipt

o». «

Me

hizo

», y

no

a él

, por

que

si h

ubie

se e

stad

o al

lí él

no

hubi

era

sido

redi

mid

o.

III.

EL S

IMPL

E

«

Y s

erá

que

en e

l tie

mpo

ven

ider

o vu

estro

hijo

os

preg

unta

rá,

dici

endo

, ‘¿

Qué

es e

sto?

’, vo

s res

pond

eréi

s a é

l, ‘C

on m

ano

fuer

te e

l Ado

n-ai

nos

sacó

de

Egip

to d

e la

cas

a de

esc

lavo

s’.»

– U

na r

espu

esta

sim

ple

para

un

preg

unta

dor

sim

ple.

IV. E

L N

IÑO

QU

E N

O P

UED

E PR

EGU

NTA

R

«

Vos

diré

is a

vue

stro

hijo

en

ese

día,

dic

iend

o, e

s po

r lo

que

el A

don-

ai h

izo

por m

i cua

ndo

salí

de E

gipt

o. .

.,» –

incl

uso

si v

uest

ro h

ijo n

o pr

egun

te.

CU

AN

DO

LA

HIS

TOR

IA D

E PA

SCU

A D

EBE

SER

CO

NTA

DA

«

Y v

os d

iréis

a v

uest

ro h

ijo».

¿A

caso

nos

apr

esur

arem

os e

n el

mis

mís

imo

prim

er m

es p

ara

reco

ntar

la h

isto

ria d

el é

xodo

? N

o, p

or q

ue la

Esc

ritur

a di

ce,

«Vos

diré

is a

vue

stro

hijo

en

ese

día»

. ¿En

tonc

es n

os a

pres

urar

emos

en

deci

r la

hist

oria

mie

ntra

s es

toda

vía

día?

No,

ya

que

la E

scrit

ura

cont

inua

, «di

cien

do,

por

esto

» i.e

. en

la n

oche

cua

ndo

esto

, es

deci

r, cu

ando

el

pan

cenc

eño

con

hier

bas a

mar

gas e

stén

ant

e ti.

HA

LÉL

93

Que

el A

don-

ai te

aum

ente

,

A ti

y a

tus h

ijos.

Ben

dich

o er

es tú

del

Ado

n-ai

,

El C

read

or d

e lo

s cie

los y

la ti

erra

. Lo

s cie

los s

on c

ielo

s del

Ado

n-ai

,

Pero

la ti

erra

Él h

a da

do a

los h

ijos d

el h

ombr

e.

Los m

uerto

s no

alab

an a

l Ado

n-ai

,

Ni t

ampo

co lo

s que

se c

alla

n.

Pero

nos

otro

s ben

deci

rem

os a

l Señ

or

D

e ah

ora

en a

dela

nte

y po

r sie

mpr

e.

Ale

luya

– A

labe

n al

Señ

or. Sa

lmo

116

DIO

S R

EDIM

E D

E LA

AFL

ICC

IÓN

Y

o am

o al

Ado

n-ai

por

que

Él e

scuc

ha

M

i voz

en

mis

supl

icas

. Po

r que

Él h

a in

clin

ado

Su o

ído

a m

í,

Yo

Le in

voca

ré to

dos m

is d

ías.

Las p

enas

de

la m

uerte

me

envu

elve

n,

La

ago

nía

del s

epul

cro

me

ha a

trapa

do,

Tr

ibul

ació

n y

trist

eza

vini

eron

a m

í, Pe

ro y

o in

voqu

é el

nom

bre

del A

don-

ai

«A

don-

ai, O

s sup

lico,

libe

ra m

i vid

a.»

Llen

o de

gra

cia

es e

l Ado

n-ai

y tr

ata

con

just

icia

;

Nue

stro

Dio

s es m

iser

icor

dios

o.

El A

don-

ai p

rote

ge a

l sim

ple;

Me

han

sum

ido

pero

Él m

e sa

lvó.

R

egre

sa, O

alm

a m

ía, a

vue

stra

tran

quili

dad,

Ya

que

el S

eñor

os h

a tra

tado

con

mun

ifice

ncia

. Y

a qu

e Él

ha

salv

ado

mi v

ida

de la

mue

rte,

M

is o

jos d

e la

s lág

rimas

,

Y m

i pie

de

tropi

ezo.

A

ún a

sí c

amin

aré

ante

el A

don-

ai

En

la ti

erra

de

los v

ivos

. Tu

ve fe

aún

cua

ndo

dije

,

«Ten

go g

ran

aflic

ción

Sólo

en

mi i

nqui

etud

dije

,

«El h

ombr

e to

do e

s déb

il.»

Page 11: La Haggadáh

HA

LÉL

92

El se

rvic

io d

el re

zo c

ontin

ua c

on e

l

13. L

A F

INA

LIZ

AC

IÓN

DE

L H

AL

ÉL

Sa

lmo

115

CO

NFI

AN

ZA E

N D

IOS

No

ha n

osot

ros,

O A

don-

ai, n

o a

noso

tro

Pe

ro p

ara

Vos

dar

os g

loria

Por V

uest

ra m

iser

icor

dia

y V

uest

ra v

erda

d.

Por q

ué la

s nac

ione

s tie

nen

que

deci

r

«¿D

ónde

, aho

ra, e

stá

su D

ios?

»,

Cua

ndo

nues

tro D

ios e

stá

en e

l cie

lo;

Él

ha

hech

o to

do lo

que

Él d

esea

. Su

s ído

los s

on d

e pl

ata

y or

o,

La

obr

a de

man

os h

uman

as.

Tien

en b

oca

pero

no

habl

an;

Ti

enen

ojo

s per

o no

ven

; Ti

enen

oíd

os p

ero

no o

yen;

Tien

en p

ies p

ero

no c

amin

an;

N

o ha

cen

soni

do c

on su

gar

gant

a.

Com

o el

los s

on lo

s que

los h

acen

,

Y to

do m

undo

con

fía e

n el

los.

Isra

el, c

onfía

vos

en

el A

don-

ai

--

Él e

s su

ayud

a y

escu

do.

Cas

a de

Aar

ón, c

onfía

en

el A

don-

ai,

--

Él e

s su

ayud

a y

escu

do.

Vos

que

reve

renc

iáis

el A

don-

ai, c

onfíe

n en

el A

don-

ai,

--

Él e

s su

ayud

a y

escu

do.

LA B

END

ICIÓ

N D

E D

IOS

Y L

OS

BEN

DEC

IDO

S

El A

don-

ai n

os h

a m

ante

nido

en

men

te, É

l ben

deci

rá,

Él

ben

deci

rá la

cas

a de

Isra

el,

Él

ben

deci

rá la

cas

a de

Aar

ón.

Él b

ende

cirá

aqu

ello

s que

reve

renc

ian

al A

don-

ai,

Ta

nto

el h

umild

e co

mo

el g

rand

e.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

69

ASÍ

LA

HIS

TOR

IA C

OM

IEN

ZA

E

n el

prin

cipi

o nu

estro

s an

cest

ros

eran

idól

atra

s; p

ero

ahor

a el

Dio

s in

finito

nos

ha

traid

o pa

ra S

u se

rvic

io. P

or q

ue a

sí e

stá

rela

tado

en

el

Libr

o de

Jos

hua;

«Y

Jos

hua

dijo

a to

do e

l pue

blo,

así

dijo

el A

don-

ai,

el D

ios d

e Is

rael

, ‘En

el o

tro la

do d

el R

ío É

ufra

tes t

us p

adre

s hab

itaro

n an

tigua

men

te, T

eráh

el p

adre

de

Abr

aham

y e

l pad

re d

e N

ahor

, y e

llos

sirv

iero

n a

otro

s dio

ses.

Pero

Yo

tom

é a

tu p

adre

Abr

ahám

de

más

allá

de

l Río

, y lo

gui

é ha

cia

la ti

erra

de

Can

aan,

y m

ultip

liqué

si s

imie

nte

a tra

vés

de h

aber

le o

torg

ado

a Is

aac.

A I

saac

Le

di a

Jac

ob y

Esa

ú. A

Es

aú L

e di

por

her

enci

a el

Mon

te S

eir,

pero

Jac

ob y

sus

hijo

s ba

jaro

n a

Egip

to.’»

DIO

S C

UM

PLE

SU P

RO

MES

A

B

endi

cho

sea

Dio

’, be

ndic

ho se

a Él

, qui

en c

umpl

e Su

pro

mes

a a

Isra

el.

E

l San

to U

no, b

endi

cho

sea

Él, t

enía

en

men

te e

l día

des

tinad

o pa

ra c

umpl

ir Su

pal

abra

que

le h

abía

pro

met

ido

a A

brah

ám n

uest

ro p

adre

en

el c

onve

nio

del

sacr

ifici

o cu

ando

«Él

le d

ijo a

Abr

aham

, ten

por

seg

uro

que

vues

tra s

imie

nte

será

n ex

tranj

eros

en

una

tierr

a qu

e no

es

de e

llos,

y qu

e el

los

serv

irán

allí

y se

rán

aflig

idos

por

cua

troci

ento

s añ

os.

Pero

tam

bién

ten

en

men

te

que

la

naci

ón a

la

que

serv

irán

Yo

la j

uzga

ré,

y de

spué

s de

est

o sa

ldrá

n co

n gr

an

rique

za».

LA H

ISTO

RIA

SE

REP

ITE

A S

Í MIS

MA

Cub

re la

s mas

sóth

, lev

anta

la c

opa

de v

ino,

pe

ro n

o to

mes

de

ella

, y d

í

É

sta

prom

esa

hech

a a

nues

tros

padr

es s

e m

antie

ne c

ierta

par

a no

sotro

s ta

mbi

én p

or t

odas

las

gen

erac

ione

s. N

o só

lo u

no s

e ha

le

vant

ado

en c

ontra

nue

stra

, per

o en

cad

a ge

nera

ción

hay

los

que

se

leva

ntan

en

nues

tra c

ontra

par

a de

stru

irnos

; pe

ro e

l Sa

nto

Uno

, be

ndic

ho se

a Él

, nos

resc

ata

de su

man

o.

Page 12: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

70

Pon

la c

opa

en la

mes

a y

desc

ubre

las m

assó

th

¿FU

EEG

IPTO

EL

PELI

GR

O M

ÁS

GR

AN

DE

QU

E IS

RA

EL H

AY

A V

IVID

O?

Ense

ña y

difu

nde

que

Labá

n el

ara

meo

pud

o ha

ber h

echo

una

des

trucc

ión

más

gr

ande

que

el F

araó

n hu

bies

e pl

anea

do. C

ompa

ra lo

que

bus

caba

hac

er a

Jac

ob

nues

tro p

adre

. Mie

ntra

s que

el d

ecre

to d

el F

araó

n am

enaz

aba

a lo

s niñ

os re

cién

na

cido

s, La

bán

pudo

hab

er d

estru

ido

a nu

estro

pad

re, y

así

a to

dos n

osot

ros s

us

desc

endi

ente

s ha

sta

este

día

. Y

a qu

e el

ver

so B

íblic

o pu

ede

ser

leíd

o, «

El

aram

eo e

stab

a em

peña

do e

n de

stru

ir a

Jaco

b m

i pad

re».

LOS

RA

BIN

OS

ELA

BO

RA

N C

UA

TRO

VER

SOS

BÍB

LIC

OS

(DEU

TER

ON

OM

IO 2

6, 5

-8) R

ECO

RD

AN

DO

EG

IPTO

I. U

N V

ERSO

DEL

CU

AL

SA

CA

MO

S C

ON

SUEL

O

«EL

AR

AM

EO E

STA

BA

EM

PEÑ

AD

O E

N D

ESTR

UIR

A J

AC

OB

MI

PAD

RE,

Q

UIE

N,

SIN

EM

BA

RG

O,

BA

JÓ A

EG

IPTO

, Y

VIA

JAR

ON

ALL

Í EN

NU

MER

OS

POC

OS,

Y A

LLÍ

LLEG

AR

ON

A S

ER U

NA

NA

CIÓ

N, G

RA

ND

ES Y

PO

DER

OSO

S, Y

N

UM

ERO

SOS»

.

«ÉL

BA

JÓ A

EG

IPTO

» –

bajo

coa

cció

n di

vina

.

«Y V

IAJA

RO

N A

LLÍ»

– p

alab

ras q

ue e

nseñ

an q

ue Ja

cob

bajó

a E

gipt

o no

par

a as

enta

rse,

per

o só

lo ll

egar

de

paso

por

un

tiem

po. P

or q

ue s

e en

cuen

tra d

icho

de

los

hijo

s de

Jac

ob,

«Y l

e di

jero

n al

Far

aón,

a v

iaja

r en

la

tierr

a he

mos

ve

nido

, ya

que

no h

ay p

asto

s pa

ra l

os r

ebañ

os d

e vu

estro

s si

ervo

s po

rque

la

ham

brun

a en

dur

a en

la ti

erra

de

Can

aan.

Así

que

aho

ra p

erm

ite a

tus

sier

vos

mor

ar e

n la

tier

ra d

e G

oshe

n».

«PO

CO

S EN

MER

– co

mo

fue

dich

o po

r Moi

sés

a Is

rael

, «Pe

ro c

on s

ólo

sete

nta

alm

as v

uest

ro p

adre

baj

ó a

Egip

to, p

ero

ahor

a el

Ado

n-ai

vue

stro

Dio

’ lo

s ha

torn

ado

com

o la

s est

rella

s de

los c

ielo

en

mul

titud

».

«Y A

LLÍ L

LEG

AR

ON

A S

ER U

NA

NA

CIÓ

– en

seña

ndo

que

Isra

el ll

egó

a se

r un

pue

blo

dist

intiv

o.

«GR

AN

DES

Y F

UER

TES»

– c

omo

está

rela

tado

en

el L

ibro

del

Éxo

do, «

Y lo

s hi

jos

de

Isra

el

fuer

on

fecu

ndos

y

aum

enta

ron

abun

dant

emen

te,

y se

m

ultip

licar

on y

lleg

aron

a se

r gra

ndes

y fu

erte

s, y

la ti

erra

fue

llena

con

ello

s».

HA

LÉL

91 E

l Ado

n-ai

dar

á fu

erza

a S

u pu

eblo

,

El

Ado

n-ai

ben

deci

rá a

Su

pueb

lo c

on p

az.

Y

a qu

e Él

ha

satis

fech

o el

alm

a de

seos

a,

Y h

a lle

nado

al a

lma

ham

brie

nta

con

bien

.

Da

grac

ias a

l Ado

n-ai

ya

que

Él e

s bue

no,

Y

a qu

e Su

bon

dad

perd

ura

para

siem

pre.

» D

espu

és d

e la

sigu

ient

e be

ndic

ión,

la te

rcer

a co

pa d

e vi

no

se b

ebe

mie

ntra

s se

recl

ina.

«Lev

anta

ré m

i cop

a de

salv

ació

n Y

pro

clam

aré

el n

ombr

e de

el A

don-

ai.»

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

Cre

ador

del

frut

o de

la v

id.

La c

uart

a co

pa se

llen

a.

La H

agga

dáh

se a

brió

con

una

invi

taci

ón p

ara

todo

s aqu

ello

s que

tien

en h

ambr

e o

sed

o tie

nen

nece

sida

des.

Entr

e lo

s in

vita

dos

espe

rado

s si

empr

e se

cue

nta

el p

rofe

ta E

lías

que

nunc

a m

urió

. Com

o un

sím

bolo

de

la h

ospi

talid

ad tr

adic

iona

l en

esta

Pas

cua

«noc

he d

e pr

otec

ción

», u

na p

uert

a se

man

tuvo

abi

erta

dur

ante

tod

a la

cer

emon

ia.

Ahor

a qu

e la

no

che

ha tr

ansc

urri

do, l

a co

mid

a ha

term

inad

o, y

ya

no s

e es

pera

n in

vita

dos;

la p

uert

a qu

e se

ha

man

teni

do a

bier

ta s

e ci

erra

, per

o no

ant

es d

e qu

e Is

rael

cru

elm

ente

per

segu

ido

– co

mo

en c

ada

époc

a de

lib

erta

d en

tre

los

hom

bres

– i

nvoq

ue e

l ca

stig

o de

Dio

s en

aq

uello

s que

sust

ituye

ron

la li

bert

ad c

on e

scla

vitu

d, a

mor

con

odi

o, ju

stic

ia c

on v

iole

ncia

. Re

cord

ando

el

llant

o de

l sa

lmis

ta c

uand

o lo

s pa

gano

s «d

esac

raliz

aron

Vue

stro

san

to

Tem

plo,

torn

ó a

Jeru

salé

n en

des

troz

o, d

io lo

s cu

erpo

s in

erte

s de

Vue

stro

s si

ervo

s pa

ra

serv

ir c

omo

com

ida

para

los

páj

aros

de

los

ciel

os.

. .

y de

rram

aron

su

sang

re c

omo

agua

», e

llos h

acen

eco

a la

s pal

abra

s ant

igua

s de

EL R

EPR

OC

HE

DEL

SA

LMIS

TA E

N C

ON

TRA

DE

TAN

ATR

OZ

DES

PIED

AD

«Der

ram

a V

uest

ra ir

a ha

cia

las n

acio

nes

que

nos O

s con

ocen

, Y

a lo

s rei

nos q

ue n

o lla

man

V

uest

ro n

ombr

e,

Ya

que

han

cons

umid

o a

Jaco

b Y

des

echo

su m

orad

a.»

Page 13: La Haggadáh

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

90

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

bend

iga

el a

nfitr

ión

de e

sta

mes

a (c

on

su e

spos

a e

hijo

s y

todo

su

hoga

r.) Q

ue é

l se

a da

do h

onor

en

este

m

undo

y e

l mun

do v

enid

ero.

__

____

____

____

___

Que

el

Todo

Mis

eric

ordi

oso

nos

pres

erve

en

vida

y n

os

juzg

ue m

erec

edor

es d

e ve

r el T

empl

o re

cons

truir,

la v

enid

a de

l M

esía

s, y

la v

ida

en e

l mun

do v

enid

ero.

«

Él q

ue e

s un

a to

rre

de fu

erza

da

liber

tad

a Su

rey

y m

uest

ra

bond

ad a

Su

ungi

do, a

Dav

id y

su

sim

ient

e pa

ra s

iem

pre.

Aún

lo

s le

onci

llos

pued

an e

star

falto

s y

tene

r ham

bre,

per

o aq

uello

s qu

e bu

scan

al

Ado

n-ai

no

care

cerá

n de

bie

n al

guno

. He

sido

jo

ven,

y a

hora

soy

vie

jo;

pero

nun

ca h

e vi

sto

al j

usto

tan

de

sam

para

do q

ue s

u si

mie

nte

teng

a qu

e m

endi

gar

por

pan.

To

do e

l tie

mpo

él p

rest

a ay

uda

y m

uest

ra b

onda

d, y

su si

mie

nte

es u

na b

endi

ción

C

on

lo

que

hem

os

com

ido

sea

sufic

ient

e pa

ra

esta

r co

nten

tos.

Con

lo q

ue h

emos

beb

ido,

que

sea

para

salu

d. C

on lo

qu

e ha

sob

rado

, que

pue

da b

ende

cir

a ot

ros,

incl

uso

si d

e di

jo

de E

lisha

que

«el

dis

puso

com

ida

ente

ello

s y

ello

s co

mie

ron

y so

bró

acor

de a

la p

alab

ra d

el S

eñor

«

Ben

dich

o so

is v

os d

el S

eñor

, El

Cre

ador

del

cie

lo y

la ti

erra

.

B

endi

cho

sea

el h

ombr

e qu

ien

conf

ía e

n el

Ado

n-ai

,

Y

el A

don-

ai e

s su

conf

ianz

a.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

71

«Y N

UM

ERO

SOS»

– t

al y

com

o el

pro

feta

Eze

quie

l de

clar

a, «

Abu

ndan

te

com

o el

cre

cim

ient

o de

l cam

po Y

o os

he

hech

o, y

vos

otro

s hab

éis l

lega

do a

ser

num

eros

os y

gra

ndes

. . .»

II. U

N V

ERSO

ILU

STR

AN

DO

LA

OPR

ESIÓ

N D

E IS

RA

EL

«

Y L

OS

EGIP

CIO

S N

OS

TRA

TAR

ON

MA

L, Y

NO

S O

PRIM

IER

ON

, Y

PUES

IER

ON

SO

BR

E N

OS

DU

RA

SER

VID

UM

BR

E.»

«Y

LO

S EG

IPC

IOS

NO

S TR

ATA

RO

N M

AL»

–ta

l y

com

o el

Far

aón

dice

en

el te

xto

Bíb

lico,

«V

enid

, vam

os a

trat

arle

s con

ast

ucia

, a n

o se

r qu

e el

los

aum

ente

s aú

n m

ás, y

pue

da s

er q

ue c

uand

o su

ceda

la g

uerr

a el

los

se a

ñada

s a

nues

tros

enem

igos

, pel

een

en c

ontra

nue

stra

y s

alga

n de

la ti

erra

«Y N

OS

OPR

IMIE

RO

– ta

l y

com

o el

sig

uien

te v

erso

Bíb

lico

rela

ta,

«Así

los

egi

pcio

s pu

sier

on m

ayor

dom

os s

obre

ello

s pa

ra q

ue

los

oprim

iera

n co

n su

s ca

rgas

; y

cons

truye

ron

Pith

om y

Raa

mse

s co

mo

ciud

ades

alm

acén

par

a el

Far

aón.

» «Y

PU

SIER

ON

SO

BR

E N

OS

DU

RA

SER

VID

UM

BR

E» –

un

vers

o B

íblic

o de

spué

s de

clar

a, «

Y E

gipt

o hi

zo q

ue l

os h

ijos

de I

srae

l si

rvie

sen

con

muc

has p

enas

III.

UN

VER

SO

R

ECO

RD

AN

DO

L

OS

P

ESA

RES

Q

UE

S

UPE

RA

RO

N

«

ASI

QU

E LL

OR

AM

OS

AN

TE E

L A

DO

N-A

I, EL

DIO

’ D

E N

UES

TRO

S PA

DR

ES, Y

EL

AD

ON

-AI E

SCU

CH

Ó N

UES

TRA

VO

Z, Y

VIO

NU

ESTR

A

AFL

ICC

IÓN

, Y N

UES

TRA

PEN

A Y

NU

ESTR

A O

PRES

IÓN

«

ASI

QU

E LL

OR

AM

OS

AN

TE E

L A

DO

N-A

I, EL

DIO

’ D

E N

UES

TRO

S PA

DR

ES»

– El

ver

so e

n Éx

odo

recu

enta

, «Y

lleg

ó a

suce

der e

n el

cur

so

de m

ucho

s dí

as q

ue e

l re

y de

Egi

pto

mur

ió, y

los

hijo

s de

Isr

ael

se

quej

aron

deb

ido

a su

ser

vidu

mbr

e y

llora

ron,

y s

u lla

nto

de s

u se

rvid

umbr

e lle

gó a

Dio

s.»

Page 14: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

72

«Y E

L A

DO

N-A

I ES

CU

CH

Ó N

UES

TRA

VO

Z» –

com

o el

sig

uien

te

vers

o no

s di

ce,

«Y D

ios

escu

chó

nues

tros

gem

idos

, ya

que

Dio

s re

cord

ó Su

con

veni

o co

n A

brah

ám, c

on Is

aac

y co

n Ja

cob.

»

«Y

ÉL

VIO

N

UES

TRA

A

FFLI

CC

IÓN

» –

Ésta

fr

ase

sugi

ere

la

sepa

raci

ón f

orza

da e

ntre

mar

ido

y m

ujer

baj

o la

per

secu

ción

del

Fa

raón

. «Y

Dio

s vi

o lo

s hi

jos

de Is

rael

y D

ios

asin

tió c

onoc

imie

nto

de

ello

s.» «Y N

UES

TRA

CA

RG

– Es

to re

cuer

da e

l aho

gam

ient

o de

los

niño

s va

rone

s, co

mo

dice

, «y

el F

araó

n en

carg

o a

toda

su

gent

e di

cien

do,

‘Cad

a hi

jo q

ue n

azca

tu lo

s tir

arás

en

el N

ilo, a

unqu

e to

da h

ija p

odrá

s m

ante

ner c

on v

ida.

’»

«Y N

UES

TRA

OPR

ESIÓ

– co

mo

la B

iblia

dic

e, «

Y a

hora

, mira

d,

la p

rote

sta

de lo

s hi

jos

de Is

rael

Me

ha ll

egad

o, y

tam

bién

he

vist

o la

op

resi

ón c

on la

cua

l los

egi

pcio

s los

est

án o

prim

iend

o.»

IV. U

N V

ERSO

DE

TRIU

NFO

«Y

EL

AD

ON

-AI

NO

S SA

DE

EGIP

TO,

CO

N M

AN

O F

UER

TE Y

B

RA

ZO E

XTE

ND

IDO

, Y

CO

N G

RA

N R

EVEL

AC

IÓN

, Y

SEÑ

ALE

S, Y

PO

RTE

NTO

S.»

«Y E

L A

DO

N-A

I NO

S SA

DE

EGIP

TO»

– no

con

áng

el, n

o co

n se

raf,

con

con

men

saje

ro,

pero

Él

mis

mo,

en

Su g

loria

, el

San

to U

no,

bend

icho

sea

Él.

Por

que

de é

sta

man

era

la E

scrit

ura

regi

stra

las

pa

labr

as d

e D

ios,

«Y p

asar

é po

r la

tierr

a de

Egi

pto

en e

sa n

oche

, y Y

o in

fling

iré a

todo

s los

prim

ogén

itos d

e la

tier

ra d

e Eg

ipto

des

de h

ombr

e ha

sta

best

ia, y

en

cont

ra d

e to

dos

los

dios

es d

e Eg

ipto

Yo

ejec

utar

é m

is ju

icio

s. Y

o so

y, e

l Ado

n-ai

»

«

Y Yo

pas

aré

por

la t

ierr

a de

Egi

pto

en e

sa n

oche

» –

Yo

y no

án

gel;

«

y

Yo

inf

ligir

é

a

todo

s l

os

pri

mog

énito

s d

e

latie

rra

de

Egi

pto»

Y

o

y

no

Ser

af;

«en

c

ontr

a d

e to

dos

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

89

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

nos g

uíe

rect

os a

nue

stra

tier

ra.

Q

ue e

l Tod

o M

iser

icor

dios

o no

s ot

orgu

e un

a cu

ra p

erfe

cta,

la

cur

a de

l cue

rpo

y la

cur

a de

l esp

íritu

.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

nos a

bra

Su m

ano

abun

dant

e.

Q

ue e

l Tod

o M

iser

icor

dios

o be

ndig

a a

cada

uno

de

noso

tros

con

Su g

ran

nom

bre.

Que

él n

os b

endi

ga ju

ntos

con

ben

dici

ón

perf

ecta

, así

com

o nu

estro

s an

cest

ros

Abr

ahám

, Isa

ac y

Jac

ob

fuer

on b

ende

cido

s co

n to

da m

aner

a de

ben

dici

ón. Q

ue e

ste

sea

Su v

olun

tad

divi

na, y

per

míta

nos d

ecir,

Am

én.

Q

ue e

l Tod

o M

iser

icor

dios

o im

plan

te e

n nu

estro

cor

azón

Su

Torá

h y

el a

mor

de

Él p

ara

que

no p

eque

mos

.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

cum

pla

de u

na v

ez p

or to

das l

os

dese

os d

e nu

estro

cor

azón

.__

____

____

____

_

En e

l Sha

bbát

aña

da

Q

ue e

l To

do M

iser

icor

dios

o en

Su

tiem

po p

ropi

cio

nos

caus

e he

reda

r el

mun

do q

ue s

erá

del t

odo

sí b

ueno

, y e

l rep

oso

de la

vid

a et

erna

.__

____

____

____

_

Bend

icio

nes p

ara

un in

vita

do.

Q

ue e

l To

do M

iser

icor

dios

o be

ndig

a es

ta m

esa

en l

a cu

al h

emos

co

mid

o y

la a

dere

ce c

on lo

s m

anja

res

más

sel

ecto

s de

la ti

erra

. Que

és

ta s

ea u

na m

esa

tan

hosp

itala

ria c

omo

la d

e nu

estro

pad

re A

brah

ám

en d

onde

tod

o m

undo

que

ten

ía h

ambr

e po

día

com

er y

tod

o m

undo

qu

e te

nía

sed

podí

a be

ber.

Page 15: La Haggadáh

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

88

ALA

BA

NZA

A L

A M

UN

IFIC

ENC

IA D

E D

IOS

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

Dio

s po

r si

empr

e nu

estro

Pad

re,

nues

tro R

ey,

nues

tro S

ober

ano,

nu

estro

Cre

ador

, nu

estro

Red

ento

r. Sa

nto

uno

de J

acob

, V

os s

ois

nues

tro S

anto

uno

. Pas

tor d

e Is

rael

, Vos

soi

s nu

estro

Pas

tor.

Vos

soi

s nu

estro

Rey

, bue

no y

hac

iend

o bi

en a

todo

s. A

ún s

i día

con

día

Vos

ha

béis

hec

ho b

ien

y ha

ced

bien

a n

os, p

ara

que

Vos

pod

áis

cont

inua

r ha

cien

do e

l bie

n a

nos

para

sie

mpr

e. A

ún s

i hab

éis

trata

do n

os y

nos

tra

táis

con

mun

ifice

ncia

, que

Vos

pod

áis

cont

inua

r ot

orgá

ndon

os lo

s be

nefic

ios

de V

uest

ra m

unifi

cenc

ia, V

uest

ro f

avor

sal

vado

r, am

ado

y se

nsib

le y

todo

lo b

ueno

, y n

unca

nos

dej

es s

aber

que

es

esta

r fal

to d

e al

go b

ueno

.

REZ

OS

DE

TOD

O C

OR

AZÓ

N

A

laba

do se

a el

Tod

o M

iser

icor

dios

o en

trona

do e

n gl

oria

.

Ala

bado

sea

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

en lo

s cie

los y

en

la ti

erra

.

Ala

bado

sea

el

Todo

M

iser

icor

dios

o en

tre

nos

por

toda

s la

s ge

nera

cion

es.

G

lorif

icad

o se

a el

Tod

o M

iser

icor

dios

o en

tre n

os p

or t

oda

la

eter

nida

d.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

leva

nte

la fu

erza

de

Su p

uebl

o.

Q

ue e

l Tod

o M

iser

icor

dios

o ot

orgu

e qu

e to

das

nues

tras

nece

sida

des

sean

sup

lidas

con

hon

or y

no

con

ofen

sa, l

egal

men

te y

no

en v

iola

ción

de

la

ley,

con

hol

gura

y n

o co

n pe

nuria

, en

abu

ndan

cia

y no

con

es

case

z.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

nos o

torg

ue p

az e

ntre

nos

otro

s.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

nos

enví

e be

ndic

ione

s y

éxito

a to

das

las o

bras

de

nues

tras m

anos

.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

pros

pere

nue

stro

s cam

inos

.

Que

el T

odo

Mis

eric

ordi

oso

rom

pa rá

pida

men

te e

l yug

o de

nue

stro

s op

reso

res s

obre

nue

stro

s cue

llos.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

73 los d

iose

s de

Egip

to Y

o ej

ecut

aré

mis

juic

ios»

– Y

o y

no m

ensa

jero

; «So

y Yo

el

Adon

-ai»

– Y

o y

no o

tro.

«CO

N M

AN

O F

UER

TE»

– És

ta f

rase

se

cons

ider

a qu

e al

ude

a la

pla

ga d

el

gana

do,

com

o fu

e di

cho

al F

araó

n, «

Mira

d, l

a m

ano

de A

don-

ai e

star

á en

co

ntra

de

vues

tro g

anad

o qu

e se

enc

uent

ra e

n el

cam

po,

en c

ontra

de

los

caba

llos,

los

asno

s, lo

s ca

mel

los,

las

man

adas

, y

los

reba

ños,

una

plag

a de

ga

nado

muy

dol

oros

a.»

«Y C

ON

BR

AZO

EX

TEN

DID

– pa

labr

as q

ue a

lude

n a

la e

spad

a, ta

l y c

omo

el

vers

o de

Cró

nica

s, «S

u es

pada

se

dese

nvai

nó e

n su

man

o, e

xten

dido

en

cont

ra

Jeru

salé

n.»

«Y C

ON

GR

AN

REV

ELA

CIÓ

– És

ta e

s la

rev

elac

ión

de la

Pre

senc

ia D

ivin

a pa

ra I

srae

l, co

mo

está

dic

ho e

n D

eute

rono

mio

, «¿

O a

caso

Dio

s se

ha

aven

tura

do v

enir

a sa

car u

na n

ació

n pa

ra S

í de

otra

nac

ión,

con

per

ipec

ias,

con

seña

les

y po

rtent

os, c

on b

atal

la, y

con

man

o fu

erte

y b

razo

ext

endi

do, y

con

gr

an re

vela

ción

, com

o to

do lo

que

el A

don-

ai tu

Dio

s hiz

o po

r ti e

n Eg

ipto

ant

e tu

s ojo

s?»

«Y S

EÑA

LES»

– E

sto

sugi

ere

que

la v

ara

de M

oisé

s de

l cua

l se

dice

, «Y

vos

, M

oisé

s, to

mar

éis v

uest

ra m

ano

en e

sta

vara

con

la c

ual v

os h

aréi

s las

seña

les.»

«Y P

OR

TEN

TOS»

– É

sta

fras

e al

ude

a la

pla

ga d

e sa

ngre

, com

o su

gerid

o po

r el

ver

so d

el p

rofe

ta J

oel,

«Yo

pond

ré m

is p

orte

ntos

en

el c

ielo

, san

gre

y fu

ego

y pi

lare

s de

hum

o.»

I NTR

OD

UC

CIÓ

N A

LA

REC

ITA

CIÓ

N D

E LA

S PL

AG

AS

LEY

END

O U

N S

IGN

IFIC

AD

O N

UM

ÉRIC

O E

N C

AD

A P

ALA

BR

A

Una

num

erac

ión

suge

rida

a pa

rtir d

e la

s pal

abra

s del

text

o: –

«Y

el S

eñor

nos

sacó

de

Egip

to c

on»

«M

ano.

» «F

uerte

.» –

dos

pal

abra

s,

«B

razo

.» «

Exte

ndid

o.»

– do

s pal

abra

s,

«G

ran.

» «R

evel

ació

n.»

– do

s pal

abra

s,

«S

eñal

es.»

– u

n pl

ural

, i.e

. dos

,

«P

orte

ntos

.» –

un

plur

al, i

.e. d

os; c

on to

dos,

diez

.

Page 16: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

74 É

stas

fuer

on la

s die

z pl

agas

que

el S

anto

Uno

, ben

dich

o se

a Él

, tra

jo

a lo

s egi

pcio

s en

Egip

to: –

Con

form

e ca

da p

laga

y p

alab

ra d

el si

guie

nte

mne

mot

écni

co e

s men

cion

ado,

un

a go

ta d

e vi

no d

e re

goci

jo e

s reb

ajad

a de

la

copa

en

seña

l de

pena

por

el s

ufri

mie

nto

de lo

s egi

pcio

s.

S

angr

e, r

anas

, mos

quito

s, en

jam

bres

de

mos

cas,

plag

a de

gan

ado,

fu

rúnc

ulos

, gr

aniz

o,

lang

osta

s, os

curid

ad,

y la

fla

gela

ción

de

l pr

imog

énito

.

R

ibbí

Ieu

dáh

hizo

su

s in

icia

les

hebr

eas

en

un

mne

mot

écni

co

acró

stic

o, D

etsa

‘h H

adas

B’a

hab,

par

a as

í im

prim

ir su

ord

en y

evi

tar

men

cion

arla

s por

nom

bre.

UN

AC

ERTI

JO C

ON

CER

NIE

NTE

A L

AS

PLA

GA

S

R

ibbí

Jos

é el

Gal

ileo

preg

untó

cóm

o pu

ede

uno

trata

r de

dem

ostra

r qu

e la

s si

guie

ntes

die

z pl

agas

en

Egip

to m

ism

o fu

eron

cin

cuen

ta e

n el

M

ar R

ojo.

De

una

de la

s pl

agas

en

Egip

to s

e di

ce, «

Los

adiv

inos

le

dije

ron

al F

araó

n es

el d

edo

de D

ios,»

mie

ntra

s qu

e en

el M

ar R

ojo

se

dice

, «E

Isra

el v

io la

man

o fu

erte

la c

ual e

l Ado

n-ai

mos

tró e

n co

ntra

de

Egi

pto,

y e

l pue

blo

reve

renc

ió a

l Ado

n-ai

y c

reye

ron

en e

l Ado

n-ai

y

Su s

irvie

nte

Moi

sés.»

Si u

n de

do d

e D

ios

en E

gipt

o ca

usó

las

diez

pl

agas

, ent

once

s pu

edes

asu

mir

que

toda

la m

ano

de D

ios

en e

l Mar

R

ojo

pudo

hab

er c

ausa

do c

incu

enta

pla

gas.

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

87

Dur

ante

el S

habb

át a

ñade

BEN

DIC

IÓN

DEL

SH

AB

T

A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

por m

edio

de

Vue

stra

gra

cia

dano

s vi

gor c

on

Vue

stro

s m

anda

mie

ntos

, y

entre

ello

s és

te g

ran

y sa

nto

sépt

imo

día

Shab

bát.

Ya

que

es g

rand

e y

sant

o dí

a da

do p

or V

os.

Perm

íteno

s de

scan

sar

en é

l se

rena

men

te a

cord

e a

las

inst

anci

as o

rden

adas

por

V

uest

ra v

olun

tad.

Que

en

él n

o ha

ya tr

iste

za n

i trib

ulac

ión

en n

uest

ro

día

de d

esca

nso.

Que

nos

otro

s en

nue

stro

tie

mpo

vea

mos

a S

ión

reco

nfor

tado

, ya

que

Vos

sois

el D

ios d

e co

nsue

lo.

____

____

____

___

REZ

O D

EL F

ESTI

VA

L

N

uest

ro D

io’,

Dio

’ de

nues

tros p

adre

s, en

est

e dí

a de

l fe

stiv

al d

e pa

n ce

nceñ

o,fe

stiv

al d

e la

s se

man

as,

fest

ival

de

las

caba

ñas,

octa

vo d

ía d

el

cier

re d

el fe

stiv

al,

este

día

fes

tivo1 d

e sa

nta

conv

ocac

ión,

que

ven

ga a

nte

Vos

nue

stro

re

cuer

do y

de

nues

tros

padr

es,

la m

emor

ia d

e Je

rusa

lén

Vue

stra

ci

udad

, de

l M

esía

s hi

jo d

e D

avid

Vue

stro

sie

rvo,

y t

odo

vues

tro

pueb

lo d

e la

cas

a de

Isr

ael.

Que

ést

e re

cuer

do v

enga

ant

e V

os y

en

tern

ura,

gra

cia

y m

iser

icor

dia

pued

a se

r es

cuch

ada

y ac

epta

da c

on

favo

r de

Vos

, tra

yénd

onos

libe

rtad

y fe

licid

ad. M

uést

rano

s en

ést

e dí

a V

uest

ra m

iser

icor

dia

y ot

órga

nos

rede

nció

n. A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

recu

érda

nos

en e

ste

día

para

bie

n. A

cord

aros

de

noso

tros

este

día

par

a be

ndic

ión

y pr

esér

vano

s par

a un

a vi

da d

e fe

licid

ad. C

on la

pro

mes

a de

la

re

denc

ión

y m

iser

icor

dia

mué

stra

nos

grac

ia

com

pasi

va

y te

n se

nsib

le p

ieda

d co

n no

s y

sálv

anos

. N

uest

ros

ojos

est

án l

evan

tado

s ha

cia

Vos

, y V

os so

is u

n D

ios y

Rey

gen

til y

mis

eric

ordi

oso.

Ben

dich

o so

is V

os, A

don-

ai q

uien

en

Vue

stra

mer

ced

reco

nstru

iréis

a

Jeru

salé

n. A

mén

.

1En

los d

ías i

nter

med

ios l

a pa

labr

a «f

estiv

o» se

om

ite.

Page 17: La Haggadáh

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

86 y

la T

oráh

, por

Vue

stro

con

veni

o se

llado

en

nues

tra c

arne

, y

por h

acer

nos s

aber

los p

rece

ptos

de

Vue

stra

vol

unta

d. N

osot

ros

Os

agra

dece

mos

tam

bién

por

la

vida

y l

a co

mid

a, s

í, po

r la

s vi

anda

s da

dora

s de

vid

a co

n la

s cu

ales

Vos

nos

man

tené

is e

n V

uest

ro c

uida

do p

rovi

denc

ial.

P

or to

das

esta

s be

ndic

ione

s, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

noso

tros

Os

dam

os g

raci

as a

cord

e a

Vue

stra

s pa

labr

as, «

Vos

com

eréi

s y

esta

réis

sat

isfe

chos

, y b

endi

ce a

l A

don-

ai v

uest

ro D

io’

por

la

buen

a tie

rra

que

Él o

s ha

dad

o.»

Ben

dich

o so

is V

os, A

don-

ai,

por e

sa ti

erra

y p

or n

uest

ro su

sten

to.

REZ

OS

POR

ISR

AEL

Y S

IÓN

A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

ten

com

pasi

ón d

e no

sotro

s y

todo

Is

rael

Vue

stro

pue

blo,

de

Jeru

salé

n V

uest

ra c

iuda

d y

del M

onte

Si

ón la

mor

ada

de V

uest

ra g

loria

, y e

n el

gra

n y

sant

o Te

mpl

o lla

mad

o po

r V

uest

ro n

ombr

e. N

uest

ro P

adre

, sé

Vos

nue

stro

Pa

stor

. Su

stén

tano

s, ap

óyan

os

y pr

ovee

po

r nu

estra

s ne

cesi

dade

s, y

dano

s un

ces

e rá

pido

a to

das

nues

tras

trist

ezas

. A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

que

no t

enga

mos

que

nec

esita

r de

re

galo

s o

pres

tam

os d

e m

anos

de

carn

e y

sang

re (

ya q

ue s

u re

galo

usu

alm

ente

es

mez

quin

o y

lleno

de

hum

illac

ión)

, per

o só

lo d

e V

uest

ra m

ano

tan

gene

rosa

y li

bera

l, ta

n m

unifi

cent

e y

abie

rta. A

si p

ara

que

no n

os p

onga

n en

ver

güen

za y

a se

aho

ra o

de

spué

s.

P

ront

o en

nue

stro

s día

s res

taur

a en

su m

orad

a la

sobe

raní

a de

la

cas

a de

Dav

id V

uest

ro u

ngid

o.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

75

RIB

BÍE

LEA

ZAR

CU

ENTA

EX

TRA

VA

GA

NTE

200

R

ibbí

Ele

azar

dijo

, de

la m

ism

a m

aner

a un

o pu

ede

dem

ostra

r que

cad

a pl

aga

la c

ual e

l San

to U

no, b

endi

cho

sea

Él, t

rajo

a E

gipt

o pa

ra lo

s eg

ipci

os f

uero

n cu

atro

vec

es m

ás e

n ca

ráct

er. P

or q

ue s

e en

cuen

tra d

icho

en

los

Salm

os, «

Él

envi

ó en

con

tra d

e lo

s eg

ipci

os e

n Su

enc

endi

dos

enoj

o, i

ra,

indi

gnac

ión,

m

oles

tia y

env

ío d

e m

ensa

jero

s de

l m

al.»

Aco

rde

a es

ta i

nter

pret

ació

n ca

da

plag

a de

scen

dió

con

ira (

1),

indi

gnac

ión

(2),

mol

estia

(3)

, y

enví

o de

los

m

ensa

jero

s de

l mal

(4).

Si lo

s eg

ipci

os e

n Eg

ipto

fues

en a

fligi

dos

por e

l ded

o de

Dio

s, en

tonc

es d

iez

plag

as c

uádr

uple

s la

s ha

ce c

uare

nta,

de

toda

la m

ano

de

Dio

s en

el M

ar R

ojo

hubi

eran

sido

dos

cien

tos l

as q

ue h

ubie

ran

sufr

ido.

RIB

BÍA

QIB

Á D

E SI

MIL

AR

MA

NER

A C

UEN

TA 2

50

D

ijo e

l Rib

bí A

qibá

, sie

mpr

e y

cuan

do m

uest

res

de m

aner

a si

mila

r que

cad

a pl

aga

que

el S

anto

Uno

, ben

dich

o se

a Él

, tra

jo e

n Eg

ipto

a lo

s eg

ipci

os, f

uese

ci

nco

vece

s m

ás e

n ca

ráct

er.

Inte

rpre

ta e

l m

ism

o ve

rso

de S

alm

os p

ara

que

diga

, «É

l en

vió

en c

ontra

de

los

egip

cios

Su

ence

ndid

os e

nojo

(1)

, ira

(2)

, in

dign

ació

n (3

), m

oles

tia (

4) y

el

enví

o de

los

men

saje

ros

del

mal

Si l

os

egip

cios

en

Egip

to f

uera

n af

ligid

os p

or e

l de

do d

e D

ios

con

diez

pla

gas

quin

tupl

icad

as h

acié

ndol

as c

incu

enta

, ent

once

s co

n to

da la

man

o de

Dio

s en

el

Mar

Roj

o el

los h

ubie

ran

sufr

ido

dos c

ient

os y

cin

cuen

ta p

laga

s.

UN

A L

ETA

NÍA

DE

GR

AC

IAS

EN C

RES

CEN

DO

DA

YY

E’N

U(L

o hu

biér

amos

con

side

rado

sufic

ient

e)

¡C

uánt

as la

s señ

ales

de

grac

ias,

una

tras o

tra,

el S

eñor

nos

ha

conf

erid

o!

Si D

ios d

e Eg

ipto

saca

do n

os h

ubie

ra

Y

sin

juic

io a

sus h

orda

s no

traje

ra,

D

AY

YE’

NU

Si É

l con

juic

io a

sus h

orda

s tra

jera

Y su

s mís

eros

dio

ses n

o de

shic

iera

,

DA

YY

E’U

N

Page 18: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

76 Si É

l a su

s mís

eros

dio

ses d

eshi

cier

a

Y si

n m

atar

al h

ijo m

ayor

no

hubi

era,

D

AY

YE’

NU

Si só

lo É

l mat

ar a

l hijo

may

or h

ubie

ra

Y

Egi

pto

sin

dar r

egal

os p

erm

anec

iera

,

DA

YY

E’N

U

Si só

lo É

l a E

gipt

o da

ndo

rega

los d

ejar

a

Y e

l mar

anc

ho si

n pa

rtir h

olga

ra,

D

AY

YE’

NU

Si só

lo É

l la

mar

cua

l par

ed d

ejar

a

Y p

or e

n m

edio

seco

no

nos g

uiar

a,

DA

YY

E’N

U

Si só

lo É

l por

en

med

io se

co n

os g

uiar

a

Y a

Egi

pto

en m

edio

del

mar

no

ahog

ara,

DA

YY

E’N

U

Si só

lo É

l a E

gipt

o en

med

io d

el m

ar a

hoga

ra

Y

nue

stra

s nec

esid

ades

en

el d

esie

rto n

o lle

nara

, D

AY

YE’

NU

Si só

lo É

l en

el d

esie

rto la

s nec

esid

ades

llen

ara

Y

el m

aná

baja

ndo

del c

ielo

no

llovi

era,

DA

YY

E’N

U

Si só

lo m

aná

llovi

endo

del

cie

lo d

iera

Y e

l Sha

bbát

de

desc

anso

no

cono

cier

a,

D

AY

YE’

NU

Si só

lo E

l Sha

bbát

de

desc

anso

nos

die

ra

Y

al S

inái

sin

su g

uía

no n

os ll

evar

a,

DA

YY

E’N

U

Si É

l sól

o al

Sin

ái c

on su

guí

a no

s tra

jera

Y S

u Le

y de

sde

lo m

ás a

lto n

o re

vela

ra,

D

AY

YE’

NU

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

85

El L

íder

repi

te

Ben

dich

o se

a Él

de

cuya

m

unifi

cenc

ia h

emos

com

ido

y po

r m

edio

de

su b

onda

d ab

unda

nte

vivi

mos

.

Ben

dich

o se

a Él

, ben

dich

o se

a Su

no

mbr

e, y

ben

dich

o el

pen

sam

ient

o de

Él

por

siem

pre

así.

El L

íder

repi

te

Ben

dich

o se

a nu

estro

Dio

’ de

cuya

m

unifi

cenc

ia h

emos

com

ido

y po

r m

edio

de

su b

onda

d ab

unda

nte

vivi

mos

.

Ben

dich

o se

a Él

, ben

dich

o se

a Su

no

mbr

e, y

ben

dich

o el

pen

sam

ient

o de

Él

por

siem

pre

así.

Si m

enos

de

tres

var

ones

han

com

ido

junt

os, l

as

Gra

cias

com

ienz

an a

quí

DIO

S N

OS

SOST

IEN

E

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o.

Vos

nos

dai

s com

ida

mas

allá

de

nues

tros e

sfue

rzos

. Vos

pro

veéi

s par

a no

s m

as a

llá d

e nu

estro

s m

érito

s. V

os o

s de

sbor

das

con

Vue

stra

m

unifi

cenc

ia s

obre

nos

otro

s. V

os n

os s

oste

néis

y a

l mun

do e

nter

o co

n vu

estra

bon

dad

mun

ifice

nte.

«V

os d

ais

com

ida

a to

da c

arne

, ya

que

Vue

stra

mis

eric

ordi

a pe

rdur

a pa

ra s

iem

pre.

» V

uest

ra g

ran

bond

ad

nunc

a no

s ha

fal

lado

. Q

ue n

uest

ro s

uste

nto

nunc

a no

s fa

lle,

ya q

ue

Vue

stra

mes

a es

tá p

uest

a pa

ra to

dos.

En V

uest

ro g

ran

y tie

rno

amor

V

os p

rove

íste

is c

omid

a y

sust

ento

sus

tanc

ioso

s pa

ra t

odas

Vue

stra

s cr

iatu

ras

que

Vos

hab

éis

crea

do. V

erda

dera

men

te s

e en

cuen

tra d

icho

, «V

os a

bris

teis

Vue

stra

man

o y

satis

ficis

teis

todo

ser

viv

o co

n V

uest

ro

favo

r.» B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

qui

en p

rove

e co

mid

a pa

ra t

odo

mun

do.

NO

SOTR

OS

DA

MO

S G

RA

CIA

S

N

osot

ros

Os

agra

dece

mos

, A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

por

la b

uena

y

ampl

ia t

ierr

a de

nue

stro

des

eo l

a cu

al V

os d

iste

is a

nue

stro

s pa

dres

pa

ra h

ered

ar. N

osot

ros O

s agr

adec

emos

que

Vos

sa

cast

eis

nos

d

ela

t

ierr

a

de

E

gipt

o

y

nos

r

edim

o

de

la

c

asa

d

ees

clav

os.

N

osot

ros

O

s

agr

adec

emos

por

la

alia

nza

Page 19: La Haggadáh

GR

AC

IAS

DES

PUÉS

DE

LA C

OM

IDA

84

12. B

IRK

AT

H H

AM

AZ

ÓN

L

AS

GR

AC

IAS

DE

SPU

ÉS

DE

LA

CO

MID

ALa

s Gra

cias

pue

den

ser p

rece

dida

s por

el c

anto

En

Kel

ohei

’nu

(pág

ina

295)

o e

l sig

uien

te S

alm

o.

Salm

o 12

6 SA

LMO

DE

LA R

EDEN

CIÓ

N D

E SI

ÓN

UN

CA

NTO

DEL

PER

EGR

INO

Cua

ndo

el A

don-

ai tr

ajo

de v

uelta

aqu

ello

s que

regr

esar

on a

Sió

n,

Es

tába

mos

com

o en

un

sueñ

o.

Ento

nces

nue

stra

boc

a se

llen

ó de

risa

,

Y n

uest

ra le

ngua

de

canc

ión

de a

legr

ía.

En

tonc

es d

ijero

n el

los e

ntre

las n

acio

nes,

«E

l Ado

n-ai

ha

forja

do g

rand

es c

osas

par

a el

los»

. Sí

, el A

don-

ai h

a fo

rjado

gra

ndes

cos

as p

ara

nos;

Ale

gres

fuim

os.

Seño

r, re

torn

a nu

estro

cau

tiver

io

co

mo

arro

yos a

tier

ra á

rida.

A

quel

los q

ue si

embr

an e

n lla

nto

Se

gará

n en

ale

gría

. A

unqu

e él

siga

ade

lant

e llo

rand

o a

quie

n ca

rga

la se

mill

a de

l rec

uerd

o,

C

on c

ántic

o de

ale

gría

regr

esar

á, tr

ayen

do c

onsi

go su

cos

echa

.

Cua

ndo

de tr

es a

nue

ve v

aron

es h

an

com

ido

junt

os, e

l Líd

er d

e G

raci

as

com

ienz

a

Le b

ende

cire

mos

nos

los q

ue h

emos

co

mid

o de

su m

unifi

cenc

ia.

Los c

omen

sale

s pre

sent

es re

spon

den

B

endi

cho

sea

Él d

e cu

ya

mun

ifice

ncia

hem

os c

omid

o y

a tra

vés

de su

bon

dad

vivi

mos

.

Don

de h

ayan

com

ido

junt

os d

iez o

más

va

rone

s, el

Líd

er d

e G

raci

asC

omie

nza

Le b

ende

cim

os a

nue

stro

Dio

s de

cuya

m

unifi

cenc

ia h

emos

com

ido.

Lo

s com

ensa

les p

rese

ntes

resp

onde

n

B

endi

cho

sea

nues

tro D

ios d

e cu

ya

mun

ifice

ncia

hem

os c

omid

o y

a tra

vés

de su

bon

dad

gene

rosa

viv

imos

.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

77 Si É

l sól

o la

Tor

áh n

os d

iera

Y a

Isra

el la

tier

ra n

o no

s gui

ara,

DA

YY

E’N

U

Si É

l sól

o a

Isra

el la

tier

ra n

os g

uiar

a

Y a

hí S

u sa

ntua

rio n

o co

nstru

yera

,

D

AY

YE’

NU

– Lo

hub

iéra

mos

con

side

rado

sufic

ient

e.

¡Q

ué t

an m

últip

le, q

ue t

an d

esm

edid

a, e

nton

ces,

es l

a bo

ndad

del

in

finito

Dio

s ha

cia

noso

tros!

Él

nos

sacó

de

Egip

to,

y so

bre

los

egip

cios

y su

s dio

ses É

l tra

jo ju

icio

s. Él

tom

ó de

sus r

ique

zas y

flag

eló

al p

rimog

énito

. Él p

artió

el M

ar R

ojo,

nos

gui

ó a

travé

s de

él e

n le

cho

seco

, ah

ogó

nues

tros

enem

igos

, sa

tisfiz

o nu

estra

s ne

cesi

dade

s po

r cu

aren

ta a

ños

en e

l des

ierto

, dio

nos

man

ná p

or c

omid

a y

el S

habb

át

de d

esca

nso,

traj

o no

s al M

onte

Sin

ái, d

io n

os la

Tor

áh, g

uió

nos h

acia

la

Tie

rra

de Is

rael

, y c

onst

ruyó

nos

el T

empl

o es

cogi

do p

ara

expi

ació

n de

todo

s nue

stro

s pec

ados

.

TRES

CO

SAS

ESC

ENC

IALE

S PA

RA

LA

CO

MID

A P

ASC

UA

L

R

abbá

n G

amlie

l el v

iejo

sol

ía d

ecir,

aqu

él q

ue n

o ha

exp

licad

o lo

s si

guie

ntes

tres

ele

men

tos d

e la

com

ida

no h

a cu

mpl

ido

con

su d

eber

de

la H

agga

dáh

PESÁ

H–

EL C

OR

DER

O P

ASC

UA

L.M

ASS

ÁH

–EL

PA

N C

ENC

EÑO

.M

AR

OR

–H

IER

BA

S A

MA

RG

AS.

Page 20: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

78

I. PE

SÁH

– E

L C

OR

DE

RO

PA

SCU

AL

Apun

te a

l hue

so d

el c

orde

ro (d

e pe

sah)

y d

iga

E

l co

rder

o de

Pas

cua

el c

ual

nues

tros

padr

es c

omie

ron

siem

pre

y cu

ando

el

Tem

plo

esta

ba e

n pi

e --

¿qu

é es

lo

que

sign

ifica

? Fu

e po

r que

el S

anto

Uno

, ben

dich

o se

a Él

, pas

ó po

r en

cim

a de

las

cas

as d

e nu

estro

s pa

dres

en

Egip

to c

uand

o lo

s eg

ipci

os fu

eron

flag

elad

os, c

omo

se e

ncue

ntra

dic

ho e

n el

ver

so

Bíb

lico,

«Y

tú d

irás,

‘Es

el s

acrif

icio

de

Pasc

ua p

ara

el A

don-

ai, q

uien

pas

ó so

bre

las

casa

s de

los

hijo

s de

Isr

ael e

n Eg

ipto

cu

ando

Él c

astig

ó a

Egip

to y

libr

ó nu

estra

s ca

sas’

. Y e

l pue

blo

incl

inó

la c

abez

a y

alab

aron

II. M

ASS

ÁH

– P

AN

CE

NC

O

Leva

nte

y m

uest

ra la

mas

sáh

supe

rior

É

ste

pan

cenc

eño

el c

ual n

osot

ros c

omem

os --

¿qu

é es

lo q

ue

sign

ifica

? Po

r que

no

hubo

tiem

po p

ara

que

ferm

enta

ra la

mas

a de

nue

stro

s an

cest

ros

en E

gipt

o an

te e

l sup

rem

o R

ey d

e re

yes,

el S

anto

Uno

, be

ndic

ho s

ea É

l, se

rev

eló

a Sí

mis

mo

y lo

s re

dim

o a

todo

s. A

sí q

ue s

e en

cuen

tra d

icho

en

la B

iblia

, «Y

la

mas

a qu

e tra

jero

n co

n el

los

de E

gipt

o la

coc

iero

n en

torta

s de

pa

n ce

nceñ

o, y

a qu

e no

hab

ía f

erm

enta

do,

debi

do a

que

sa

liero

n ap

resu

rado

s de

Egi

pto

y no

pod

ían

dem

orar

se,

ni s

e ha

bían

pre

para

do p

ara

ello

s nin

guna

via

nda.

»

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

83

8. L

AS

HIE

RB

AS

AM

AR

GA

S U

n pe

queñ

o ap

eriti

vo d

e rá

bano

pic

ante

, ap

io o

lec

huga

, un

tada

de

haro

tset

h, s

e le

s da

a c

ada

uno

de lo

s co

men

sale

s y

se c

ome

desp

ués

de d

ecir

la

sigu

ient

e be

ndic

ión.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

quie

n no

s ha

béis

san

tific

ado

con

Vue

stro

s m

anda

mie

ntos

y n

os h

abéi

s or

dena

do e

l com

er h

ierb

as a

mar

gas.

9. E

L E

MPA

RE

DA

DO

DE

HIL

ÉL

La

mas

sáh

infe

rior

se d

ivid

e, y

en

cada

por

ción

se le

pon

e hi

erba

s am

arga

s, a

vece

s su

mer

gido

s en

har

otse

th,

toda

la

cual

se

com

e en

una

pos

ició

n re

clin

ada

desp

ués d

e de

cir l

a si

guie

nte

decl

arac

ión.

R

ecue

rden

est

a pr

actic

a de

Hilé

l el

vie

jo q

uien

pon

ía j

unta

s un

a pi

eza

del

cord

ero

pasc

ual,

pan

cenc

eño

y hi

erba

s am

arga

s pa

ra

com

erla

s jun

tas c

omo

una,

par

a cu

mpl

ir ex

acta

men

te la

s pal

abra

s de

la

orde

n B

íblic

a, «

Ello

s co

mer

án d

e la

ofr

enda

pas

cual

junt

o co

n el

pan

ce

nceñ

o y

las h

ierb

as a

mar

gas.»

10. L

A C

OM

IDA

La

com

ida

sigu

e de

spué

s de

lo

ante

rior

. N

ada

asad

o a

las

bras

as e

s in

clui

do.

11. E

L A

FIK

OM

AN

D

espu

és d

e la

com

ida,

el

Líde

r de

la

Hag

gadá

h to

ma

el A

fikom

an,

(una

po

rció

n de

la

mas

sáh

de e

n m

edio

que

ha

sido

cui

dado

sam

ente

gua

rdad

a ap

arte

), y

les

da c

ada

uno

una

piez

a pa

ra c

omer

en

posi

ción

rec

linad

a. E

sto,

co

nsum

ido

en m

emor

ia d

el c

orde

ro p

ascu

al, e

s la

com

ida

final

de

la n

oche

.

L

a te

rcer

a co

pa d

e vi

no s

e lle

na,

las

man

os s

on l

avad

as d

espu

és d

e la

co

mid

a y

todo

s se

cong

rega

n pa

ra d

ecir

Gra

cias

des

pués

de

la c

omid

a.

Page 21: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

82

Ent

once

s du

rant

e la

Pas

cua

mie

ntra

s pa

rtici

pand

o de

las

ofre

ndas

tra

ídas

hac

ia V

uest

ro a

ltar

en S

ión

y cu

mpl

iend

o V

uest

ra s

olic

itud

cant

arem

os a

Vos

cán

tico

de a

laba

nza

nuev

o to

cant

e a

nues

tra

rede

nció

n y

liber

ació

n de

nue

stra

s alm

as. B

endi

cho

sois

Vos

, O A

don-

ai, R

eden

tor d

e Is

rael

.

Tom

e la

segu

nda

copa

de

vino

mie

ntra

s est

é re

clin

ándo

se e

n su

lado

izqu

ierd

o.

6. L

AV

AD

O D

E M

AN

OS

En p

repa

raci

ón p

ara

la c

omid

a to

do m

undo

lave

sus m

anos

y

reci

te la

sigu

ient

e be

ndic

ión.

B

endi

cho

sois

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o,

quie

n ha

béis

sant

ifica

do n

os c

on V

uest

ros m

anda

mie

ntos

y n

os o

rden

ó co

ncer

nien

te a

lim

piar

se la

s man

os.

7. H

AM

OSS

Í L

A B

EN

DIC

IÓN

DE

LA

MA

SSÁ

H

U

na p

ieza

de

la m

assá

h su

peri

or s

e la

da

ahor

a a

cada

uno

de

los

com

ensa

les,

y en

tonc

es u

na p

ieza

de

la m

assá

h de

en

med

io. S

alte

e am

bas,

recl

ínes

e, y

cóm

ase

amba

s pie

zas d

espu

és d

e la

s dos

sigu

ient

es b

endi

cion

es.

B

endi

cho

seái

s Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r del

uni

vers

o qu

ien

trae

pan

de la

tier

ra.

Ben

dich

o se

áis

Vos

, Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r de

l uni

vers

o,

quie

n no

s ha

béis

san

tific

ado

con

vues

tros

man

dam

ient

os y

nos

hab

éis

orde

nado

el c

omer

el p

an c

ence

ño.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

79

III.

MA

RO

R –

HIE

RB

AS

AM

AR

GA

S

Leva

nte

y m

uest

re la

s hie

rbas

am

arga

s (m

aror

) y d

iga

É

stas

hie

rbas

am

arga

s la

s cu

ales

com

emos

-- ¿

qué

es lo

que

si

gnifi

can?

Es

por

que

los

egip

cios

am

arga

ron

la v

ida

de

nues

tros

padr

es e

n Eg

ipto

, tal

y c

ómo

dich

o en

la

Bib

lia, «

Y

ello

s am

arga

ron

sus

vida

s co

n du

ra s

ervi

dum

bre

de a

rgam

asa

y la

drill

o, c

on t

odo

tipo

de t

raba

jo d

e ca

mpo

, y

con

toda

la

serv

idum

bre

la c

ual l

os h

icie

ron

serv

ir co

n rig

or.»

EL M

ENSA

JE IM

PER

ECED

ERO

DE

ESTA

NO

CH

E

E

n ca

da g

ener

ació

n un

o de

be d

e ve

rse

a sí

mis

mo

com

o si

hu

bies

e sa

lido

de E

gipt

o, a

cord

e al

man

dam

ient

o B

íblic

o, «

Y

vos d

iréis

a v

uest

ro h

ijo e

n es

e dí

a, d

icie

ndo,

es p

or a

quel

lo q

ue

el A

don-

ai m

e hi

zo c

uand

o sa

lí de

Egi

pto.

» Po

r que

no

fuer

on

sólo

nue

stro

s pa

dres

a q

uien

el

Sant

o U

no,

bend

icho

sea

Él,

redi

mió

, pe

ro t

ambi

én t

odos

nos

otro

s qu

ien

Él r

edim

ió c

on

ello

s, co

mo

se e

ncue

ntra

dic

ho, «

Y a

nos

otro

s Él

nos

sac

ó de

ah

í par

a qu

e Él

pud

iera

gui

arno

s y

darn

os la

tier

ra la

cua

l Él

juró

a n

uest

ros p

adre

s.»

LA C

AU

SA D

E N

UES

TRO

AG

RA

DEC

IMIE

NTO

Cub

re la

mas

sáh

y le

vant

e la

cop

a y

proc

lam

a

A

que

e

s

nues

tro

ale

gre

de

ber

el

a

laba

r e

nca

nto

y a

grad

ecer

co

n a

laba

nza,

g

lorif

icar

y

e

nsal

zarle

Page 22: La Haggadáh

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

80 quie

n fo

rjó

toda

s es

tas

mar

avill

as

para

nu

estro

s pa

dres

y

para

no

sotro

s. Él

nos

sac

ó de

la e

scla

vitu

d a

la li

berta

d, d

el s

omet

imie

nto

a la

rede

nció

n, d

e la

tris

teza

a la

ale

gría

, del

luto

a la

fest

ivid

ad, y

de

la

oscu

ridad

a la

gra

n lu

z. P

erm

ítano

s en

tonc

es c

anta

r ant

e Él

, Hal

eluy

áh

– A

laba

do se

áis S

eñor

. Po

nga

la c

opa

en la

mes

a y

ento

ne lo

s dos

pri

mer

os S

alm

os d

el H

alél

, los

cu

ales

era

n ca

ntad

os a

ntig

uam

ente

en

el T

empl

o du

rant

e el

sacr

ifici

opa

scua

l.

HA

LÉL-

- SA

LMO

S D

E A

LAB

AN

ZA

Salm

o 11

3 D

IOS

RED

IME

AL

HU

MIL

DE

Hal

eluy

áh –

Ala

bad

vos a

l Señ

or.

Ala

ben,

vos

sirv

ient

es d

el A

don-

ai,

A

labe

n el

nom

bre

del A

don-

ai.

Que

el n

ombr

e de

l Ado

n-ai

sea

bend

icho

Des

de a

hora

y si

empr

e.

Des

de q

ue e

l sol

se le

vant

e ha

sta

que

se m

eta,

Ala

bado

sea

el n

ombr

e de

l Ado

n-ai

Su

prem

o po

r enc

ima

de to

das l

as n

acio

nes e

s el A

don-

ai

Su

glo

ria e

stá

arrib

a de

los c

ielo

s. Q

uién

es c

omo

el A

don-

ai n

uest

ro D

io’,

En

trona

do e

n ex

alta

ción

, Q

uien

mira

tant

o al

cie

lo c

omo

la ti

erra

, Q

uien

leva

nta

al p

obre

del

pol

vo,

Y

ergu

e al

nec

esita

do d

esde

la p

ila d

e ce

niza

s, Pa

ra p

oner

lo c

on p

rínci

pes,

C

on p

rínci

pes d

e su

pue

blo,

Q

uien

hac

e qu

e la

s est

érile

s hab

iten

en su

cas

a

Com

o un

a m

adre

glo

riosa

en

cria

tura

s. H

alel

uyáh

– A

laba

d vo

s al S

eñor

.

LA H

AG

GA

H D

E PA

SCU

A

81

Salm

o 11

4 ÉL

NO

S R

EDIM

IÓ D

E EG

IPTO

Cua

ndo

Isra

el sa

lió d

e Eg

ipto

,

La c

asa

de Ja

cob

de u

n pu

eblo

de

leng

ua e

xtra

ña,

Judá

h vi

no a

ser S

u sa

ntua

rio,

Is

rael

Su

dom

inio

. El

mar

se m

antu

vo y

se fu

e,

El

Jord

án se

regr

esó.

La

s mon

taña

s sal

taro

n co

mo

carn

eros

,

Los m

onte

s com

o co

rder

os.

¿Qué

es l

o qu

e te

aqu

eja,

O m

ar, q

ue v

os h

uís,

Jo

rdan

, que

vos

regr

esái

s, V

osot

ras l

as m

onta

ñas q

ue sa

ltan

com

o ca

rner

os,

U

sted

es m

onte

s com

o co

rder

os?

Tiem

blen

, vos

tier

ra, a

nte

la p

rese

ncia

del

Señ

or,

A

nte

la p

rese

ncia

del

Dio

s de

Jaco

b,

Qui

en to

rna

la ro

ca e

n un

a pi

scin

a de

agu

a,

El

ped

erna

l en

una

fuen

te d

e ag

ua.

(El S

alm

o de

Hal

él se

com

plet

an a

l ter

min

ar la

s Gra

cias

des

pués

de

la c

omid

a.)

LA N

AR

RA

TIV

A D

E LA

PA

SCU

A C

ON

CLU

YE

CO

NU

N R

EZO

PA

RA

LA

RED

ENC

IÓN

DE

ISR

AEL

Leva

nte

la c

opa

de v

ino

y di

ga

B

endi

cho

sois

Vos

, el

Ado

n-ai

nue

stro

Dio

’, G

ober

nado

r de

l un

iver

so, q

uien

hab

éis

redi

mid

o no

s y

redi

mid

o a

nues

tros

padr

es d

e Eg

ipto

, y

nos

trajo

a e

sta

noch

e pa

ra c

omer

el

pan

cenc

eño

y la

s hi

erba

s am

arga

s. ¡A

ún a

sí, A

don-

ai n

uest

ro D

io’

y D

io’

de n

uest

ros

padr

es,

guía

nos,

rego

cijá

ndon

os c

onst

ruye

ndo

Sión

ciu

dad

Vue

stra

pa

ra

Vue

stro

se

rvic

io,

para

ot

ros

días

fe

stiv

os

y fe

stiv

ales

de

pe

regr

inar

– q

ue e

stos

nos

lleg

uen

en p

az!