lapres wwc fix
TRANSCRIPT
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
1/27
WETTED WALL COLUMN
LEMBAR PENGESAHAN
LAPORAN TUGAS PRAKTIKUM
OPERASI TEKNIK KIMIA II
“ WETTED WALL COLUMN“
GRUP C :
1. Adzhani Razandistawan 1!!1"1""#1 $
%. Sa&'h(awati N)& Mas*)dah 1!!1"1""+" $
T,-ah di,&i/sa dan dis,t)0)i '-,h:
KATA PENGANTAR
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 1
K,a-a La'&at'&i)(
O,&asi T,/ni/ Ki(ia II
Ir. C. Pujiastuti, MT
NIP. 1+2!"!"3 1+44"! % ""1
D's,n P,(i(in5
Ir. Caecilia Puji Astuti,MT
NIP. 1+2!"!"3 1+44"! % ""1
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
2/27
WETTED WALL COLUMN
P)0i s6)/)& ,n6)s)n an0at/an /,ada T)han 6an5 Maha Esa7 atas ,&/at
dan &ah(at8N6a7 s,hin55a ,n6)s)n daat (,n6,-,sai/anLa'&an R,s(i O,&asi
T,/ni/ Ki(ia IIini d,n5an 0)d)- “ W,tt,d Wa-- C'-)(n “.
La'&an R,s(i ini (,&)a/an sa-ah sat) t)5as (ata /)-iah &a/ti/)(
O,&asi T,/ni/ Ki(ia II 6an5 di,&i/an ada s,(,st,& 9I. La'&an ini dis)s)n
,&dasa&/an ,n5a(atan hin55a ,&hit)n5an dan di-,n5/ai d,n5an t,'&i da&i
-it,&at)& s,&ta ,t)n0)/ asist,n ,(i(in5 6an5 di-a/sana/an ada tan55a-
%!Ma&,t %"12 di La'&at'&i)( O,&asi T,/ni/ Ki(ia.
La'&an hasi- &a/ti/)( ini tida/ daat t,&s)s)n s,d,(i/ian &)a tana ant)an ai/ sa&ana7 &asa&ana7 ,(i/i&an7 /&iti/ dan sa&an. O-,h /a&,na it)7 tida/
-)a ,n6)s)n(,n5)a/an t,&i(a /asih /,ada:
1. I) I&. P)0iast)ti7MT s,-a/) K,a-a La'&at'&i)( O,&asi T,/ni/ Ki(ia.
%. I) I&. Ca,i-ia P)0ia Ast)ti7 MT s,-a/) d's,n ,(i(in5.
!. S,-)&)h asist,n d's,n 6an5 t)&)t (,(ant) da-a( ,-a/sanaan &a/ti/)(
;. R,/an < &,/an (ahasiswa 6an5 (,(ant) da-a( (,(,&i/an (as)/an8
(as)/an da-a( &a/ti/)(.
Tida/ ada 5adin5 6an5 ta/ &,ta/7 tida/ ada s,s)at) 6an5 s,()&na7 /,)a-i
6an5 Maha S,()&na. O-,h /a&,na it)7,n6)s)nsan5at (,n6ada&i da-a(
,n6)s)nan -a'&an ini (asih an6a/ /,/)&an5an. Ma/a d,n5an &,ndah hati7
,n6)s)ns,-a-) (,n5ha&a/an /&iti/ dan sa&an7 5)na /,s,()&naan -a'&an ini.
A/hi&n6a ,n6)s)n ,&ha&a ,n6)s)n (,n5ha&a/an s,()a -a'&an &a/ti/)(
6an5 t,-ah dis)s)n ini daat ,&(an=aat a5i /ita s,()a /h)s)sn6a a5i
(ahasiswa >a/)-tas T,/n'-'5i Ind)st&i /h)s)sn6a 0)&)san T,/ni/ Ki(ia.
S)&aa6a7 %! Ma&,t %"12
P,n6)s)n
DAFTAR ISI
L,(a& P,n5,sahan.......................................................................................... 1
Kata P,n5anta&.................................................................................................. %
Da=ta& isi........................................................................................................... !
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 2
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
3/27
WETTED WALL COLUMN
Intisa&i............................................................................................................... ;
BAB I PENDAHLAN.............................................................................. 3
I.1 Lata& ?,-a/an5............................................................................................ 3
I.% T)0)an Pa&/ti/)(........................................................................................ 2
I.! Man=aat P&a/ti/)(...................................................................................... 2
BAB II TIN!AAN PSTAKA.................................................................... #
II.1 S,a&a U()(............................................................................................. #
II.% P,n5,&tian @)(idi=i/asi............................................................................ 4
II.! Si=at ?ahan. 1%
II.! @i't,sa..................................................................................................... 1!
II.; Dia5&a( P&'s,s.......................................................................................... 1!
BAB III PERC"BAAN.................................................................................. 1;
III.1 ?ahan 6an5 di5)na/an.............................................................................. 1;
III.% A-at 6an5 di5)na/an................................................................................. 1;
III.! Ga(a& A-at 6an5 di5)na/an................................................................... 1;
III.; P&'s,d)& P&a/ti/)(.................................................................................. 12
BAB I# HASIL DAN PEMBAHASAN........................................................ 1#
I9.1 Ta,- P,n5a(atan..................................................................................... 1#
I9.% Ta,- @asi- ,&hit)n5an............................................................................ %"
I9.! G&a=i/ dan P,(ahasan............................................................................ %"
BAB # KESIMPLAN DAN SARAN.......................................................... %%
9.1 K,si()-an................................................................................................. %%
9.% Sa&an........................................................................................................... %%
KEPSTAKAAN
APPENDI$
INTISARI
P,&'aan W,tt,d Wa-- C'-)(n ini ,&t)0)an )nt)/ (,n,t)/an ha&5a
/',=isi,n ,&indahan (assa dan anas7 (,(,-a0a&i ,n5a&)h -a0) a-i& )da&a dan
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 3
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
4/27
WETTED WALL COLUMN
ai& t,&hada /',=isi,n ,&indahan (assa dan 0)5a anas. S,&ta )nt)/ (,n5,tah)i
a&a /,&0a a-at w,tt,d wa- '-)(n.
P&'s,d)& 6an5 di-a/)/an da-a( &a/ti/)( ini 6ait) d,n5an (,n5isi tan5/i
,na()n5 atas sa(ai ,n)h dan (,()/a /&an 6an5 ada di awah tan5/i
s,di/it di)/a$7 -a-) ia&/an ,,&aa saat hin55a t,&0adi 'B,&=-'w ada 'nstant
h,ad tan/. S,-an0)tn6a at)& a-i&an ai& ada s)at) t,/anan t,&t,nt) dan )/)& -a0)
a-i&n6a7 a-i&an ai& t,&s,)t ha&)s daat (,(,nt)/ =i-( ai& 6an5 tiis dan (,&ata
ada s,tia dindin5 ia 5,-as tan5/i ,na()n5 ai& 6an5 a-in5 atas ha&)s
s,&in5/a-i diisi d,n5an ai& a5a& t,/anan /'nstan$. S,-an0)tn6a (,n0a-an/an -'w,&
)nt)/ (,n5a-i&/an )da&a /,da-a( ia 5,-as7 i-a /,adaan s)dah (anta st,ad6
stat,$7 at)& -a0) a-i&7 /,()dian a(ati data s,,&ti -a0) a-i& ai&7 -a0) a-i& )da&a7 s)h)
ai& (as)/ dan /,-)a&7 s)h) &)an5an7 t,/anan ,&'(,t,& 7 dia(,t,& ia 5,-as dan
an0an5 ia di(ana t,&0adi /'nta/ )da&a dan ai&.
Da&i &a/ti/)( w,tt,d wa-- '-)(n ini daat disi()-/an s,(a/in ,sa&
h (a/a d,it a-i& ai& dan )da&a s,(a/in ,sa&7 s,(a/in ,sa& ni-ai /',=isi,n
,&indahan (assa /G$ dis,a/an '-,h ai& 6an5 ,&/'nta/ d,n5an )da&a
s,(a/in ,sa&7 dan /a-'& ada ai& s,(a/in (,n)&)n /a&,na s,(a/in ,sa& ai&
,&/'nta/ d,n5an )da&a7 (a/in ,sa& 0)5a t,&0adi ,&indahan anas.
BAB I
PENDAHLAN
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 4
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
5/27
WETTED WALL COLUMN
I.% Latar Bela&a'(
W,tt,d wa-- '-)(n ada-ah /'-'( B,&tia- di(ana t,&0adi ,&indahan (assa
dan anas anta&a d)a =-)ida 6an5 (,n5a-i& di da-a( /'-'(. P&'s,s h)()di=i/asi
(,&)a/an s)at) &'s,s 6an5 daat (,na(ah /ada& ai& da-a( 5as. Da-a( &'s,s
n6a ada d)a a&a 6ait) d,n5an ,(anasan dan tana ,(anasan. P&'s,s
h)(idi=i/asi d,n5an &'s,s d,h)(idi=i/asi (,()n6ai ,&,daan da-a( a&ah
a-i&ann6a. P&'s,s d,h)(idi=i/asi (,&)a/an &'s,s ,n5)&an5an /ada& ai& da-a(
5as. Unt)/ (,(,&,sa& -a0) ,&indahan anas dan (assa di,&-)/an ,nin5/atan -a0) si&/)-asi 'ti(a- da&i ai&an ata) (,('di=i/asi a-at 6an5
(,(,&i/an -)as ,&()/aan 6an5 ,sa& )nt)/ (,nin5/at/an -a0) ,&indahan.
Pada &a/ti/)( ini7 &'s,d)& 6an5 di-a/)/an ada-ah ,&ta(a d,n5an (,n5isi
tan5/i ,na()n5 atas sa(ai ,n)h dan (,()/a /&an 6an5 ada diawah
tan5/i di)/a s,di/it$ 7 -a-) ia&/an ,,&aa saat hin55a t,&0adi 'B,&=-'w ada
'nstan h,ad tan/. S,-an0)tn6a at)& a-i&an ada s)at) t,/anan t,&t,nt) dan )/)&
a-i&ann6a7 a-i&an ai& t,&s,)t ha&)s daat (,(,nt)/ a-i&an =i-( ai& 6an5 tiis dan(,&ata ada s,tia dindin5 ia 5,-as tan5/i ,na()n5 ai& 6an5 a-in5 atas
ha&)s s,&in5/a-i diisi d,n5an ai& a5a& /,tin55iann6a s,-a-) /'nstan$. K,()dian
s,-an0)tn6a (,n0a-an/an -'w,& )nt)/ (,n5a-i&/an )da&a /,da-a( ia 5,-as7
i-a /,adaan st,ad6 stat,7 at)& -a0) a-i&. ?i-a /,adaan s)dah st,ad6 stat,7 a(ati -a0)
a-i& ai&7 -a0) a-i& )da&a7 s)h) ai& (as)/ dan /,-)a&7 s)h) &)an5an7 t,/anan
a&'(,t,&7 dia(,t,& ia 5,-as dan tin55i ia di(ana t,&0adi /'nta/ )da&a dan
ai&. K,()dian7 i-a (,()n5/in/an7 )-an5i )nt)/ Ba&ia,- -a0) a-i& dan )da&a.
Pada &a/ti/)( O,&asi T,/ni/ Ki(ia II ini7 6ait) w,tt,d wa-- '-)(n 6an5
,&t)0)an )nt)/ (,n,nt)/an ha&5a /',=isi,n ,&indahan (asa dan anas s,&ta
)nt)/ (,(,-a0a&i ,n5a&)h -a0) a-i& )da&a dan ai& t,&hada /',=isi,n
,&indahan (assa dan 0)5a anas.
I.) Tujua' Pra&ti&u*
a. Unt)/ (,n,nt)/an ha&5a /',=isi,n ,&indahan (assa dan anas.
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 5
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
6/27
WETTED WALL COLUMN
. Unt)/ (,(,-a0a&i ,n5a&)h -a0) a-i& )ada& dan ai& t,&hada /',=isi,n
,&indahan (assa dan 0)5a anas.
. Unt)/ (,n5,tah)i a&a /,&0a a-at w,tt,d wa-- '-)(n.
I.+ Ma'aat Pra&ti&u*
a. A5a& a&/ti/an daat (,(aha(i &'s,s h)(idi=i/asi dan d,h)(idi=i/asi.
. A5a& (ahasiswa daat (,n5,tah)i =a/t'&8=a/t'& 6an5 (,(,n5a&)hi
da-a( w,tt,d wa-- '-)(n.
. A5a& (ahasiswa daat (,n5,tah)i ha&5a /',=isis,n ,&indahan (assa
dan anas ada =as, 5as.
BAB II
TIN!AAN PSTAKA
II.% Secara *u*
W,tt,d wa-- '-)(n ada-ah /'-'( B,&ti/a- di(ana t,&0adi ,&indahan (assadan anas anta&a d)a =-)ida 6an5 (,n5a-i& di da-a( /'-'(. Cai&an (,n5a-i& da&i
atas /'-'( /,()dian (,(asahi dindin5 /'-'( B,&ti/a- s,dan5/an 5as dia-i&/an
da&i awah /, atas di )sat /'-'(. Pada -aisan tiis film$ anta& ()/a di /'-'(
B,&ti/a-7 ,&indahan (assa dan anas a/an (,nin5/at /a&,na -)as anta& ()/a
interface$ 6an5 t,&,nt)/ -,ih ,sa&. P&'s,s ,&indahan (assa da&i ai&an /,
5as t,&0adi (,-a-)i &'s,s ,n5)aan dan ,sa& ,n)&)nan s)h) (,&)a/an anas
-at,n ,n5)aan.
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 6
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
7/27
WETTED WALL COLUMN
@))n5an anta&a /'('sisi 5as dan s)h) 5as dan ai&an daat di/,tah)i
(,-a-)i si=at t,&('dina(is dan n,&aa (assa dan ,n,&5i. ?,,&aa a&a(,t,&
t,&s,)t ada-ah
1$ T,(,&at)& d&6 )- Td$ a/an (,n,nt)/an s)h) )da&a /,&in5 (as)/ dan
/,-)a& /'-'( s)h) a(i,n'd6 5as$.T,(,&at)& d&6 )- tida/ daat
(,n,nt)/an ,sa&n6a /and)n5an )a ai& da-a( 5as.
%$ T,(,&at)& w,t )- di-a/)/an d,n5an (,n6,-))n5i t,&('(,t,&
(,n55)na/an /aas asah )nt)/ (,n,nt)/an ,sa&n6a ,&indahan (assa
ai&an da&i /aas /, a-i&an 5as hin55a s)h) /'nstan. S)h) /'nstan ini
dis,)t t,(,&at)& w,t )- Tw$.
P,n5)/)&an t,(,&at)& d&6 )- Td$ dan t,(,&at)& w,t )- Tw$
di-a/)/an ada a-i&an in)t dan ')t)t da&i 5as. Data 6an5 di,&'-,h
/,()dian di5)na/an )nt)/ (,n,nt)/an h)(idit6 /,-,(aan$ da&i 5as.
!$ Dew point ada-ah t,(,&at)& )da&a da-a( /'ndisi 0,n)h di(ana )da&a
asah saturated vapor $ ()-ai (,n5,()n saat t,(,&at)& dit)&)n/an dan
()-ai (,(,nt)/ sist,( a()&an.
;$ 9'-)(, s,si=i/ ada-ah B'-)(, )da&a -,(a ,& 1 /5 )da&a /,&in5.
3$ Enta-i (,&)a/an 0)(-ah /a-'& ,n,&5i$ 6an5 di(i-i/i )da&a s,tia sat)an
(assa.
2$ R,-atiB, h)(idit6ada-ah ,&s,ntas, da&i ,&andin5an =&a/si )a d,n5an
=&a/si )da&a asah )a 0,n)h$ ada s)h) dan t,/anan 6an5 sa(a.
#$ K,-,(aan h)(idit6$ (,&)a/an ,&s,ntas, da&i ,&andin5an anta&a
,&at /and)n5an ai& dan ,&at )da&a /,&in5. ?,sa&n6a /,-,(aan daat
dit,nt)/an (,n55)na/an dia5&a( si/'(,t&i/.
An'ni(7 %"13 $
II.) Pe'(ertia' Hu*i-ii&asi
@)(idi=i/asi h)(idi=iati'n “ ,-,(a(a( ata) “,-,n5asan*$ dan
d,h)(idi=i/asi d,h)(idi=iati'n “,n5)&an5an /,-,(a(an $ (,-iat/an
,&indahan ahan anta&a =as, ai& 6an5 ()&ni d,n5an 5as t,ta 6an5 tida/ daat
-a&)t da-a( zat ai& it). O,&asi ini a5a/ -,nih s,d,&hana da&iada as'&si
,n6,&aan$ dan ,-))tan st&iin5$7 /a&,na i-a zat ai& it) t,&di&i da&i sat)
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 7
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
8/27
WETTED WALL COLUMN
/'('n,n sa0a7 (a/a tida/ ada 5&adi,nt /'ns,nt&asi dan taha ,&indahan ada
=as, zat ai& it). Di iha/ -ain7 da-a( ha- ini7 ,&indahan /a-'& dan ,&indahan
(assa sa(a8sa(a (,()n6ai ,&anan ,ntin5 dan sa-in5 (,(,n5a&)hi.
Da-a( ',&asi h)(idi=i/asi7 -,ih8-,ih i-a dit,&a/an ada sist,( )da&a8ai&.
P,&hit)n5an /,t,/ni/an disini iasan6a ia-ah sat)an (assa 5as ,as )a7 di(ana
d,n5an “)a Ba'&$ di(as)d/an ada-ah ,nt)/ 5as da&iada /'('n,n 6an5
0)5a t,&daat s,a5ai zat ai&7 dan “5as 5as$ ada-ah /'('n,n 6an5 han6a
t,&daat da-a( ,nt)/ 5as sa0a.
K,-,(a(a( h)(idit6$ H ia-ah (assa )a 6an5 diawa '-,h sat) sta)an
(assa 5as ,as8)a7 (,n)&)t d,=inisi ini7 /,-,(a(a( han6a ,&5ant)n5 ada
t,/anan a5ian )a dida-a( a()&an i-a t,/anan t'ta- di)at t,ta. Fadi7
t,/anan a5ian )a ada-ah Pa at(7 &asi' ('-a- anta&a )a dan 5as ada 1 at(
ada-ah Pa 18Pa$. Fadi7 /,-,(a(a( ada-ah
H = M A . P A
M B(1− P A)1$
di(ana MA dan M?(asin58(asin5 ada-ah ''t ('-,/)- /'('n,n A dan
/'('n,n ?.
6
H / M A
1
M B+ H / M A
%$
'-,h /a&,na H MA iasan6a /,i- diandin5/an d,n5an 1M?7 6 iasan6a dian55a
,&andin5 -)&)s d,n5an H.
Gas 0,n)h sat)&at,d 5as$ ia-ah 5as di(ana )a ,&ada da-a( /,s,i(an5an
d,n5an zat ai& ada s)at) 5as. T,/anan a5ian )a dida-a( 5as 0,n)h sa(a
d,n5an t,/anan8)a zat ai& ada s)h) 5as. Fi/a Hsada-ah /,-,(a(a( 0,n)h7
dan P*At,/anan )a zat ai&7 (a/a :
Hs M A P ' A
M B(1− P'
A)
!$
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 8
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
9/27
WETTED WALL COLUMN
K,-,(a(an &,-ati= &,-ati= h)(idit6$ H Rdid,=inisi/an s,a5ai &asi' anta&a
t,/anan a5ian )a dan t,/anan )a zat ai& ada s)h) 5as. ?,sa&an ini iasan6a
din6ata/an atas dasa& ,&s,n7 s,hin55a /,-,(a(an 1""H ,&a&ti 5as 0,n)h7
s,dan5 /,-,(a(an "H ,&a&ti 5as ,as8)a. S,s)ai d,=inisi :
H R 1"" P A
P ' A ;$
P,&s,ntas, /,-,(a(an ,&,nta5, h)(idit6$ H A7 ia-ah &asi' /,-,(a(an
n6ata a/t)a-$ t,&hada /,-,(a(an 0,n)h Hs ada s)h) 5as7 0)5a atas dsa&
,&s,n ata)
H A 1"" H
H s=100
P A
1− P A P A /(1− P A)
H A1− P ' A1− P A
3$
P,&s,ntas, /,-,(a(an ada s,tia /,-,(a(an. K,)a-i " ata) 1""H7
s,-a-) -,ih /,i- da&i /,-,(a(an &,-ati=.
Ka-'& -,(a h)(id h,at$ C S ia-ah ,n,&5i /a-'& 6an5 di,&-)/an )nt)/
(,nai//an s)h) 1 - ata) 1 5 5as7 ,s,&ta s,5a-a )a 6an5 di/and)n5n6a7 s,,sa&1"> ata) 1"C. Fadi7
C S C PB+C PA H 2$
Di(ana C PB dan C PA (asin58(asin5 ia-ah /a-'& s,si=i/ 5as dan /a-'&
s,si=i/ )a.
9'-)(, -,(a ha(id B'-)(,$ V H ia-ah B'-)(, t'ta- sat) sat)an (assa 5as
,as )a ,s,&ta s,5a-a )a 6an5 di/and)n5n6a7 ada t,/anan 1 at( dan s)h)
5as. S,s)ai d,n5an h)/)( 5as7 V H da-a( sat)an f ps dih))n5/an d,n5an
/,-,(aan dan s)h) '-,h ,&sa(aan :
V H 359T
492 ( 1 M B + H
M A ) #$
Da-a( ,(&'s,san ahan s,&in5 di,&-)/an )nt)/ (,n,nt)/an )a ai& da-a(
a-i&an 5as. O,&asi ini di/,na- s,a5ai &'s,s h)(idi=i/asi. S,a-i/n6a7 )nt)/
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 9
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
10/27
WETTED WALL COLUMN
(,n5)&an5i )a ai& da-a( a-i&an 5as s,&in5 dis,)t &'s,s d,h)(idi=i/asi. Da-a(
h)(idi=i/asi7 /ada& daat ditn5/at/an d,n5an (,-,wat/an a-i&an 5as di atas ai&an
6an5 /,()dian a/an (,n5)a /, da-a( a-i&an 5as.
P,&indahan /, a-i&an )ta(a ,&-an5s)n5 d,n5an a&a di=)si dan ada
,&atasan int,&=a,$ ,&indahan anas dan (assa 6an5 ,&-an5s)n5 t,&)s
(,n,&)s7 s,dan5/an da-a( d,h)(idi=i/asi di-a/)/an ,n5,()nan /'nd,nsasi$
a&sia- dan )a 6an5 t,&/'nd,nsasi di)an5.
P,n55)naan 6an5 a-in5 -)as da&i &'s,s h)(idi=i/asi dan d,h)(idi=i/asi
(,n6an5/)t s6st,( )da&a ai&. C'nt'h a-in5 s,d,&hana ada-ah ,n5,&in5an adatan asah d,n5an ,n5)&an5an 0)(-ah /and)n5an ai& s,a5ai t)0)an )ta(a
dan d,h)(idi=i/asi a-i&an 5as s,a5ai ,=,/ sa(in5an.
P,(a/aian AC dan ,n5,&in5an 5as 0)5a (,n55)na/an &'s,s h)(idi=i/asi
dan d,h)(idi=i/asi. S,a5ai 'nt'h /and)n5an )a ai& ha&)s dihi-an5/an da&i 5as
/-'& asah7 s,hin55a 5as ini ias di5)na/an ada ,&a-atan a0a )nt)/
(,n5hinda&i /'&'si. D,(i/ian 0)5a ada &'s,s ,()atan asa( s)-=at7 5as 6an5
di5)na/an di/,&in5/an s,,-)( (as)/ /, /'nB,nt'& ,&t,/anan 6ait) d,n5an
0a-an (,-,wati ada ahan 6an5 (,n6,&a ai& d,h6d&atin5 a5,nt$ s,,&ti si-ia
5,-7 asa( s)-=at ,/at7 dan -ain8-ain.
C'nt'h &'s,s h)(idi=i/asi ada-ah ada (,na&a ,ndin5in7 ai& anas
dia-i&/an ,&-awanan a&ah d,n5an (,dia ,ndin5in 6ait) )da&a.
Isti-ah da-a( &'s,s h)(idi=i/asi
1$ K,-,(aan 6ait) (assa )a 6an5 diawa '-,h sat) sat)an (assa 5as ,as
)a7 /a&,na it) h)(idit6 han6a ,&5ant)n5 ada t,/anan a5ian )a di da-a(
a()&an i-a t,/anan t'ta- t,ta.
%$ S)h) '-a asah 6ait) s)h) ada /,adaan t)na/ dan tida/ ,&/,s,ti(an5an
6an5 diaai i-a s)at) (assa /,i- da&i zat ai& di/'nta//an da-a( /,adaan
adiati/ di da-a( a&)s 5as 6an5 /'ntin).
!$ K,-,(aan 0,n)h 6ait) )da&a da-a( )a ai& 6an5 ,&/,s,ti(an5an d,n5an
ai& ada s)h) dan t,/anan t,&t,nt). Da-a( a()&an ini7 t,/anan a&sia- )a
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 10
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
11/27
WETTED WALL COLUMN
ai& da-a( a()&an )da&a8ai& ada-ah sa(a t,/anan )a ai& ()&ni ada
t,(,&at)& t,&nt,nt).
;$ K,-,(aan &,-ati= 6ait) &ati' anta&a t,/anan a5ian dan t,/anan )a zat ai&
ada s)h) 5as. ?,sa&an ini din6ata/an da-a( ,&s,n H$ s,hin55a
/,-,(aan 1""H ,&a&ti 5as 0,n)h s,dan5 /,-,(aan "H ,&a&ti 5as ,as
)a.
3$ Ka-'& -,(a 6ait) ,n,&5i /a-'& 6an5 di,&-)/an )nt)/ (,nai//an s)h) sat)
sat)an (assa ,s,&ta )a 6an5 di/and)n5n6a s,,sa& sat) d,&a0at sat)an
s)h).
2$ Enta-i -,(a ada-ah ,nta-i sat) sat)an (assa 5as dita(ah )a 6an5
t,&/and)n5 di da-a(n6a.
#$ 9'-)(, -,(a ada-ah B'-)(, t'ta- st) sat)an (assa ,as )a ,s,&ta )a
6an5 di/and)n5n6a ada t,/anan 1 at(.
4$ Titi/ ,()n a()&an )da&a8)a ai& ada-ah t,(,&at)& ada saat 5as t,-ah
0,n)h '-,h )a ai&.
II.) Siat Baa'
1. Ai&
Si=at =isi/a Ai& :
a. R)()s ('-,/)- : @%O
. Massa ('-a& : 14."13! 5('-
. D,nsitas dan =as, : ".++4 5(7 ai&an".+% 5(7 adatan
d. Titi/ -,)& : " JC %#!.13 K$ !% >$
,. Titi/ didih : 1"" JC !#!.13 K$ %1% >$
=. P,na(i-an : Cai&an ta/ ?,&wa&na7 Tida/ ,&a)
Si=at Ki(ia Ai& :
a. P,-a&)t 6an5 ai/
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 11
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
12/27
WETTED WALL COLUMN
. M,(i-i/i @ # n,t&a-$
. ?)/an (,&)a/an zat ,n5'/sidasi /)at.
d. L,ih ,&si=at &,d)/t'& da&iada '/sidat'&.
,. R,a/si '/sidasi da&i ai& s,ndi&i daat t,&0adi 0i/a di&,a/si/an d,n5an -'5a(
a-/a-i ata) a-/a-i tanah.
Ca % @%O Ca% % O@8 @%
II.+ Hi/0tesis
P&'s,s W,tt,d Wa-- C'-)(n (,n55)na/an -a0) a-i& )da&a 6an5 ,sa& dan
,&/'nta/ d,n5an ai& a/an (,n0adi/an ai& s)h)n6a nai/ di/a&,na/an adan6a
,&indahan anas.
II.1Dia(ra* Pr0ses
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 12
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
13/27
WETTED WALL COLUMN
BAB III
PERC"BAAN
III.% Baa' 2a'( -i(u'a&a'
a. Ai&
III. ) Alat 2a'( -i(u'a&a'
a. S,&an5/aian a-at W,tt,d Wa-- C'-)(n
. Th,&('(,t,&
. G,-as U/)&
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 13
P,&siaan
P,n5isian Tan5/i
M,()/a K&an
P,n5at)&an A-i&an
M,n5hid)/an ?-'w,&
Catat data
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
14/27
E
H
B
V1 V3
V2
GV5
V4
C
A
V6
T!1
T"1
T!2
T"2
WETTED WALL COLUMN
III.+ Ga*3ar alat 2a'( -i(u'a&a'
Th,&('(,t,& G,-as U/)& E(,&
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 14
T!1B
T"2
V3VV
AG
V5
V4
T!2
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
15/27
WETTED WALL COLUMN
= Aliran air
---------- =Aliran gas
K,t,&an5an 5a(a& :
A /'-'( WWC
? Tan5/i 'B,&=-'w
C Tan5/i =,,d
D P'(a
E Tan5/i ,/sansi )da&a
> O&i=i, )da&a
G O&i=i, ai& @ K'(&,s'&
III.1 Pr0se-ur Pra&ti&u*
1 M,n5isi tan5/i ,na()n5 atas sa(ai ,n)h dan (,()/a /&an 6an5 ada
diawah tan5/i di)/a s,di/it$7 -a-) ia&/an ,,&aa saat hin55a t,&0adi
'B,&=-'w ada 'nstanta h,ad tan/. S,-an0)tn6a at)& a-i&an ada s)at) t,/anan
t,&t,nt) dan )/)& -a0) a-i&n6a7 a-i&an ai& t,&s,)t ha&)s daat (,(,nt)/ =i-(
ai& 6an5 tiis dan (,&ata ada s,tia dindin5 ia 5,-as tan5/i ,na()n5 ai&
6an5 a-in5 atas ha&)s s,&in5/a-i diisi d,n5an ai& a5a& /,tin55iann6a s,-a-)
/'nstan$
% M,n0a-an/an -'w,& )nt)/ (,n5a-i&/an )ada&a /,da-a( ia 5,-as7i-a /,adaan
s)da st,ad6 stat,7 at)& -a0) a-i&
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 15
V6 T"1
E C
H
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
16/27
WETTED WALL COLUMN
! ?i-a /,adaan s)dah st,ad6 stat,7 a(ati -a0) a-i& ai&7 -a0) a-i& )da&a7 s)h) ai& (as)/
dan /,-)a&7 s)h) &)an5an7 t,/anan a&'(,t,&7 dia(,t,& ia 5,-as dan tin55i
ia di(ana t,&0adi /'nta/ )da&a dan ai&
4 K,()dian i-a (,()n5/in/an7 )-an5i )nt)/ Ba&ia,- -a0) ai& dan )da&a.
BAB I#
HASIL DAN PEMBAHASAN
I#.% Ta3el Pe'(a*ata'
Ta3el I#.%.% Kali3rasiPa-a Air
t 3 d,ti/
@ ai&91
(-$
9%
(-$
9!
(-$
9 &ata8
&ata (s$
"7; %# %3 14 %!7!! ;72#
"72 ;! ;" ;3 ;%722 473!
"74 3# 3" 2" 33722 1171!
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 16
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
17/27
WETTED WALL COLUMN
1 #% 3" 24 #" 1;
17% 41 4; #+ 417!! 127%#
0#2 0#4 0#6 0#8 1 1#2 1#4
0
0#01
0#01
0#02
0#02
$%&' ( 0#01& ) 0
R* ( 0#99
Q Air Vs ∆H
+H A,- V. / ,ea- %+H A,- V. /'
∆H (cm)
Q Air (L/detik)
Ga*3ar I#.% Hu3u'(a' a'tara 4 air -e'(a' 5
Da&i 5&a=i/ I9.1 (,n)n0)//an ahwa s,(a/in ,sa& h (a/a s,(a/in
,sa& )-a d,itn6a. Dan h))n5an anta&a h dan d,it da-a( -it,& ,& d,ti/ $(,n5i/)ti ,&sa(aan -ini,& 6 "."1;! 8 "."""3 dan R ".++1%
Ta3el I#.%.)Kali3rasi Pa-a -ara
t 3 d,ti/
@
Uda&a
91
(-$
9%
(-$
9!
(-$
9 &ata8
&ata (s$
"7; 1%" 11" 1%3 1147!! %!72#
"72 1!" 1%3 1!3 1!" %2
"74 13" 12" 1;3 13172# !"7!!
1 14" 1#" 123 1#172# !;7!!
17% 14" %"" 143 1447!! !#72#
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 17
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
18/27
WETTED WALL COLUMN
0 1 2
0
0#01
0#02
0#03
0#04
$%&' ( 0#02& 0#02
R* ( 0#99
Q Udara Vs ∆H
+H U"a-a V. /
,ea- %+H U"a-a V.
/'
∆H (cm)
QUdara (L/detik)
Ga*3ar I#.) Hu3u'(a' a'tara 4 u-ara -e'(a' 6H
Da&i 5&a=i/ I9.% (,n)n0)//an ahwa s,(a/in ,sa& h (a/a s,(a/in
,sa& )-a d,it a-i&ann6a. Dan h))n5an anta&a h dan d,it da-a( -it,& ,&
d,ti/$ (,n5i/)ti ,&sa(aan -ini,& 6 ".""14% "."13+ dan R ".++%#
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 18
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
19/27
WETTED WALL COLUMN
Ta3el I#.%.+ Hasil Pe'(a*ata' Suu
@ Uda&a @ Ai& Tw 1
'
C$ Tw %
'
C$($ ($ 1 % ! ; &ata8&ata 1 % ! ; &ata8&ata
".3
0#433
33
32
32
!%.333
33
32
33
!%.#3
0#632
32
33
32
!%.%333
33
33
33
!!
0#832
33
32
32
!%.%333
33
33
33
!!
132
32
32
32
!%33
33
33
33
!!
1#2
3
2
3
2
3
2
3
2
!%3
3
3
3
3
3
3
3
!!
Td 1'C$ Td %'C$
1 % ! ; &ata8&ata 1 % ! ; &ata8&ata
32 32 32 32 32 31 31 32 31 31#25
32 32 32 32 32 31 31 32 32 31#5
32 32 32 32 32 31 31 32 32 31#5
32 32 32 32 32 31 31 32#5 32#5 31#75
32 32 32 32 32 31 31 32#5 32#5 31#75
Ta3el I#.%.1 Hu3u'(a' a'tara laju alir asil &ali3rasi -e'(a' suu
h ai& h
)d&a
Tw 1
>ᵒ
Tw %
>ᵒTd 1 >ᵒ Td % >ᵒ
".;
".3
+".3 +".+3 4+.2 44.%3
".2 +"."3 +1.; 4+.2 44.#
".4 +"."3 +1.; 4+.2 44.#
1 4+.2 +1.; 4+.2 4+.13
1.% 4+.2 +1.; 4+.2 4+.13
I#.) Ta3el Peritu'(a'
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 19
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
20/27
WETTED WALL COLUMN
Pe'(aru &ece/ata' lui-a tera-a/ &0eisie' /er/i'-aa' *assa 7&G8 -a'
&0eisie' /er/i'-aa' /a'as 7G8
ai& Ls$ )da&a Ls$ /G hG
".""2%%
"."%3
!.2#3223 83!.;;+;
".""+"4 #.1+"421 81";.#1;
"."11+; +.;334%; 81!#.2+#
"."1;4 12.#42++ 8%;;.4"%
"."1#22 %"."!"+2 8%+%.1"+
I#.+ Grai& -a' Pe*3aasa'
0 0#01 0#01 0#01 0#01 0#01 0#02 0#02 0#02
0
5
10
15
20
25
Hubungan antara Q air dan kG
Q Air (L/detik)
kG
Ga*3ar I#.+ u3u'(a' a'tara &0eesie' /er/i'-aa' *assa 7&G8 -a' -e3it
alira' air 4 7L9-eti&8
Da&i 5&a=i/ I9.! (,n)n0)//an (a/in ,sa& d,it a-i& ai& ada /,,atan
)da&a t,ta7 (a/in ,sa& ni-ai /',=isi,n ,&indahan (assan6a. @a- ini dis,a/an
/a&,na a-i&an )da&a t,ta dan a-i&an ai& s,(a/in ,sa& (a/a ai& 6an5 ,&/'nta/
d,n5an )da&a s,(a/in ,sa&.
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 20
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
21/27
WETTED WALL COLUMN
0 0#01 0#01 0#01 0#01 0#01 0#02 0#02 0#02
)350
)300
)250
)200
)150
)100
)50
0
Hubungan antara Q air dan hG
Q Air (L/detik)
hG
Ga*3ar I#.1Hu3u'(a' a'tara &0eisie' /er/i'-aa' /a'as 7G8 -a' -e3it
air 4 7L9-eti&8
Da&i 5&a=i/ I9.; (,n)n0)//an (a/in ,sa& /,,atan d,it ai& ada
/,,atan a-i& )da&a t,ta7 ,&indahan anasn6a s,(a/in (,n)&)n.
BAB #
SIMPLAN DAN SARAN
#.% Si*/ula'
1. S,(a/in ,sa& h (a/a d,it a-i& ai& dan )da&a s,(a/in ,sa&
%. S,(a/in ,sa& ni-ai /',=isi,n ,&indahan (assa /G$ dis,a/an '-,h ai&
6an5 ,&/'nta/ d,n5an )da&a s,(a/in ,sa&.
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 21
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
22/27
WETTED WALL COLUMN
!. Ka-'& ada ai& s,(a/in (,n)&)n /a&,na s,(a/in ,sa& ai& ,&/'nta/
d,n5an )da&a7 (a/in ,sa& 0)5a t,&0adi ,&indahan anas.
#.) Sara'
1. P&a/ti/an s,ai/n6a hati hati da-a( (,()/a sa-)&an )da&a /a&,na ai&
&a/sa ada a&'(,t,& daat /,-)a&7 /a&,na t,/anan )da&a t,&-a-) ,sa&.
%. S,ai/n6a &a/ti/an (,n6ia/an a-at dan (,-a/)/an /a-i&asi t,&-,ih
dah)-).
!. Ai& dida-a( 5a-'n s,ai/n6a 0an5an sa(ai hais7 /a&,na 0i/a hais a/an
(,(,ah/an 5a-'n /a&,na t,/anan )da&a dida-a( 5a-'n.
DAFTAR PSTAKA
An'ni(.%"1;.@)(idi=i/asi dan D,h)(idi=i/asi .
http!!angelfire.com!"#$4!#%!humidifi&asi-dan-dehumidifi&asi! $ dia/s,s
ada tan55a- 14 (a&,t %"12 )/)- 1+."" WI?
An'ni(.%"13.@)(idi=i/asi.
http!!partsomfm'memor'.wordpress.com!"#$(!#(!$(!wetted-wall-column! $
dia/s,s ada tan55a- 14 (a&,t %"12 )/)- 1+.;3 WI?
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 22
http://angelfire.com/2014/06/humidifikasi-dan-dehumidifikasi/http://partsomfmymemory.wordpress.com/2015/05/15/wetted-wall-column/http://partsomfmymemory.wordpress.com/2015/05/15/wetted-wall-column/http://angelfire.com/2014/06/humidifikasi-dan-dehumidifikasi/
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
23/27
WETTED WALL COLUMN
Anwa&7d,d6.%""+.Ki(ia Ana-isa.http!!ded'anwar&imiaanalisa.)logspot.com! $
dia/s,s ada tan55a- 2 (a&,t %"12 )/)- 11.1" WI?
M.a, W.L7 S(ith F.C7 ?a&&i't P.1++!.O,&asi T,/ni/ Ki(ia 0i-id
;.0a/a&ta:,&-an55a
A//e'-i
a. Me'cari Laju Alir Air -a' -ara 748 *l9sec
- Unt)/ ai&
h "7; (
6 "."1;! "."""3
6 "."1;! "7;$ "."""3
"7""2%% -it,&d,ti/
8 Unt)/ )da&a
h "73 (
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 23
http://dedyanwarkimiaanalisa.blogspot.com/http://dedyanwarkimiaanalisa.blogspot.com/
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
24/27
WETTED WALL COLUMN
6"."14%"."13+
"."14% "73$ "."13+
"7"%3 -it,&d,ti/
b. Me'cariar(a& G
−−
−−
−−=
1
%
%
1
1
1
Q
Q-nQ1
1
'
'
' '
' '
'V
*A&
i
i
i
+
ad5,& ,&s 484 P. !#!$
Di(ana:
Unt)/ h )da&a "73 ( 3 (( dan h ai& "7; ( ; ((
Ai& &a/sa 1!72gr
ml x 1000=13600
Kg
m3
P ai& . 5 . h
13600 Kg
m3 1"""
gr
kg x 9,8
m
s2 x 4 mmx
1m
1000mm
3!!1%"
gr
m. s2 x
1 psia
68947,6 gr
m . s2
#7#!%%sia 31.#3 ((@5
;""71;!4 ((@5
P )da&a ;""71;!4 ((@5 #2" ((@5 112"71;!4 ((@5
P? P )da&a #2" 112"71;!4#2" 173%23 at(
PA P ai& #2" ;""71;!4 #2" "73! at(
M ai& "7""2%% -t&d,t 1""" 5&-t& 27%% 5&d,t
MA ?M Ai& 14
M??M Uda&a %+
Pan0an5 /'-'( 1"" ( 1 ( !.%4 =t
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 24
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
25/27
WETTED WALL COLUMN
Dia(,t,& /'-'( 3.! ( "."3! ( ".1# =t
Fa&i < 0a&i /'-'( ".1# =t% "."43 =t
A % & h % !71; "7"43 !7%4 1.#3"42; =t %
c. Me'(itu'( Hu*i-it2
Da&i A,ndi/s # ha-a(an 1"+" MCa,7 1++! 7didaat :
K0l0* atas K0l0* 3a;a
Suu -ara, 0F
P=0,70975 psiax29,92inHg
14,696 psia =1,44499inHg
S)h) /,-)a& ai& T 43O>
P=0 ,66083 psiax29,92 inHg
14,696 psia =1,34539 inHg
PRAKTIKUM OPERASI TEKNIK KIMIA II Page 25
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
26/27
WETTED WALL COLUMN
Prata−rata=1,34539+1 ,34539
2 =1,39519 inHg
y i' =
(1,39519 inHg )(25.4 mmHg1 inHg )796.778 mmHg
=0.044651548
. Me'(itu'(& G
−−
−−
−=
1
%
%
1
1
1
Q
Q-nQ1
1
'
'
' '
' '
'V
*A&
i
i
i
+
k G PA
V =
1
1−0.044651548 ln [( 0.044651548−0.0455181780.044651548−0.017232323 )( 1−0.0172323231−0.045518178 )]
k G PA
V =¿ !.343%#12
V =0,00622
liter
det x1000 gr
liter x3600 det
jam
454 gr
lm x 18
lm
lm!l
=2,740088106 lm!l / jam
k G=( k G PxAV ) x V
P B x A
k G
=3,5852716 x 2,740088106
1,526205102 x1,750864=3,675664933
lm!l
jam . f t
2.atm
Dari Ker' i( . %) al
-
8/15/2019 Lapres Wwc Fix
27/27
WETTED WALL COLUMN
"G=29
l
lm!l x501,429
Bt
l x3,675664933 (0,0296−0,02825)
(88,25−89,6 )
"G( 83!7;;+;
atm , ft -am .tu
o%
Unt)/ (,na&i ha&5a K G dan @G daat (,n55)na/an a&a 6an5 sa(a