Lasaanduidingen

Page 1 of 12

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 2 of 12

1. Normering.

De vroegere norm NBN F01-001 is tegenwoordig vervangen door de euro-norm EN 22553 dewelke gebaseerd is op de ISO-norm ISO 2553.2. Basisvorm van de aanduiding.

Bestaande uit 2 delen: Pijl (steeds schuin); Referentielijn.

3. Vormsymbolen van de meest gebruikte lassen. Enkelvoudige symbolen Gecombineerde symbolen

4. Aanvullende vormsymbolen.

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 3 of 12

5. Aanvullende symbolen voor de lasnaaduitvoering.

6. Plaatsing en stand van de symbolen.

Wanneer een lassymbool aan de kant van de volle lijn genoteerd wordt, dan staat de las ook aan de zijde waar de pijl naartoe wijst.

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 4 of 12

Wanneer we te maken hebben met een tegenlas, dan zal de streeplijn aan de bovenkant van de lasaanduiding geplaatst worden, de lasaanduiding blijft ook aan deze zijde genoteerd. Dit in tegenstelling met de vervallen vorige NBN-norm.

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 5 of 12

Wanneer het lassymbool aan de beide kanten van de lasaanduiding geplaatst wordt, dan hebben we te maken met een dubbele, ketting of geschrankte las (al naar gelang de verdere maataanduiding zie verder bij punt 8). 7. Dwarsdoorsnede aanduiding van lassen.

Deze verschilt van las tot las: Vlakke lassen: Voorstelling van een Y-naad met een vlak lasoppervlak: dikte van 12 mm; tijdelijke lasondersteuning;

Hoeklassen: hier wordt meestal de a-waarde genoteerd, doch soms kan dit ook de z-waarde zijn. Om evt. misverstanden te vermijden, wordt aangeduid wat we bedoelen.

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 6 of 12

8. Lengteaanduidingen (laslengte, evt. aantal lassen en de evt. afstand ertussen).

Vlakke lassen:

Hoeklassen:

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 7 of 12

Meerdere mogelijkheden: Enkelzijdig onderbroken hoeklas.

Dubbelzijdige onderbroken hoeklas, wordt ook soms kettinglas genoemd.

Dubbelzijdig onderbroken hoeklas waarbij de lassen t.o.v. elkaar verschoven zijn, wordt soms ook geschrankte las genoemd. Wanneer de maataanduiding rechts vanaf het vormsymbool niet gegeven is, betekent dit dat het een doorlopende hoeklas is.

9. Aanduiding van het lasproces.

Het lasproces kan door middel van zijn referentienummer worden aangegeven, het is geen vereiste doch het zal de lasser informatie geven waaraan hij zich moet houden. De codering van het lasproces is ingedeeld in groepen (groep 1 voor booglassen, groep 2 voor weerstandslassen, groep 3 voor autogeenlassen, ) met telkens een onderverdeling in sub-groepen.

Benaming van het lasproces volgens EN 24063 (DIN 1910) 1 Booglassen 11 Booglassen zonder gasbescherming 111 Booglassen met beschermde elektrode 112 Zwaartekrachtlassen met beklede elektrode 113 Booglassen met blanke draad

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 8 of 12

114 115 118 12 121 122 123 124 125 13 131 135 136 137

Booglassen met poedergevulde draad (gasloze draad) Booglassen met beklede draad Booglassen met aanliggende elektrode Onderpoeder lassen Onderpoeder met draadelektrode Onderpoeder met bandelektrode Onderpoeder met meervoudige elektroden Onderpoeder met toevoeging van een metalliek poeder Onderpoeder met gevulde draadelektrode Gasbooglassen met afsmeltende elektrode Gasbooglassen met afsmeltende massieve draad onder bescherming van een inert gas (MIG) Gasbooglassen met afsmeltende massieve draad onder bescherming van een actief gas (MAG) Gasbooglassen met gevulde draad onder bescherming van een actief gas (MAG) Gasbooglassen met gevulde draad onder bescherming van een inert gas (MIG) Gasbooglassen met niet afsmeltende elektrode TIG lassen Atomair waterstoflassen Plasmalassen MIG plasmalassen Poeder plasmalassen Andere booglasprocessen Booglassen met koolelekrode Booglassen met een roterende (wervelende) boog (MIAB)

14 141 149 15 151 152 18 181 185

2 Weerstandslassen 21 Puntlassen 211 Indirect puntlassen 212 Direct puntlassen 22 Rolnaadlassen 221 Rolnaadlassen van overlapnaden 226 Rolnaadlassen met onderlegstrip 23 Projectielassen 231 Indirect projectielassen 232 Direct projectielassen 24 Afbrandstuiklassen 241 Afbrandstuiklassen met voorwarmen 242 Afbrandstuiklassen zonder voorwarmen 25 Weerstandstuiklassen 29 Andere weerstandlasprocessen 291 Hoog-frequent weerstandslassen 3 Autogeen lassen

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 9 of 12

31 311 312 313 32 321 322

Autogeen lassen met zuurstof-brandstof gasmengsel Autogeen lassen met zuurstof-acetyleen gasmengsel (gewone gassmeltlassen) Lassen met zuurstof-propaan mengsel Lassen met zuurstof-waterstof mengsel Lucht-gaslassen Lucht acetyleenlassen Lucht-propaanlassen

4 Druklassen 41 Ultrasoon lassen 42 Wrijvingslassen 44 Lassen met hoge mechanische energie 441 Explosielassen 45 Diffusielassen 47 Gasdruklassen 48 Kouddruklassen 5 Bundellassen 51 Elektronenbundellassen 511 Elektronenbundellassen in vacuum 512 Atmosferisch EB-lassen 52 Laser lassen 521 Vaste stof laser lassen 522 Gas laser lassen 7 Andere lasprocessen 71 Thermietlassen 72 Elektroslaklassen 73 Elektrogaslassen 74 Inductielassen 75 Lassen met lichtenergie 753 Infraroodlassen 77 Percussielassen 78 Stiftlassen 8 Snijden en gutsen 81 Brandsnijden 82 Boogsnijden 83 Plasmasnijden 84 Lasersnijden 86 Vlamgutsen 87 Booggutsen 871 Booggutsen met lucht 872 Booggutsen met zuurstof 88 Plasmagutsen 9 Solderen 91 Hardsolderen 911 Infraroodsolderen 912 Vlamsolderen

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 10 of 12

913 914 915 916 918 919 923 924 93 94 941 942 943 944 945 946 947 948 949 951 952 954 956 96 97 971 972

Ovensolderen Dompelsolderen Zoutbadsolderen Inductiesolderen Weerstandsolderen Diffusiesolderen Frictiesolderen Vacuumsolderen Andere hardsoldeer processen Zachtsolderen Infraroodsolderen Vlamsolderen Ovensolderen Dompelsolderen Zoutbadsolderen Inductiesolderen Ultrasoonsolderen Weerstandsolderen Diffusiesolderen Golfsolderen Boutsolderen Vacuumsolderen Sleepsolderen Andere zachtsoldeer processen Soldeerlassen Gassoldeerlassen Boogsoldeerlassen

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 11 of 12

10. Bijkomende aanduidingen

Laskwaliteit: De vereiste kwaliteit van de las kan vermeld worden (moet niet) na de vermelding van het lasproces. Hiervoor gebruiken we de volgende normen: o o EN 25817 voor staal; EN 30042 voor aluminium.

Laspositie:

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16

Lasaanduidingen

Page 12 of 12

Aanvulling voor pijplassen: o lasbeweging:

o

lasstand:

Bronvermelding: Nederlands Instituut voor Lastechniek (www.nil.nl)

http://home.scarlet.be/elo_afd.em/6EM/Lassymbolen%20bij%20technisch%20tekene... 2012-02-16