lea maes en anne hublet vakgroep maatschappelijke gezondheidkunde, ugent
DESCRIPTION
Trends in gezondheidsklachten en gezondheidsgedrag van jongeren Resultaten van de studie Jongeren en gezondheid . Lea Maes en Anne Hublet Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent. Health Behaviour in School-Aged Children: WHO Collaborative Cross-national Study. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Trends in gezondheidsklachten en gezondheidsgedrag van jongeren
Resultaten van de studieJongeren en gezondheid
Lea Maes en Anne HubletVakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent
Health Behaviour in School-Aged Children: WHO Collaborative Cross-national Study
International survey of adolescent healthand health behaviour in social and developmental context
Methodologie en uitgebreide data:www.jongeren-en-gezondheid.ugent.bewww.hbsc.org (internationaal)
1983/84 1985/86 1989/90 1993/94 1997/98 2001/02 2005/06 2009/10
1 England2 Finland3 Norway4 Austria5 Denmark*
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark*13 Netherlands*
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium=5 Hungary6 Scotland7 Spain8 Sweden9 Switzerland10 Wales11 Denmark*12 Netherlands*13 Canada14 Latvia*15 N Ireland*16 Poland
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Netherlands14 Canada15 Latvia16 N Ireland17 Poland18 Belgium (Flemish)19 Czech Republic20 Estonia21 France22 Germany23 Greenland24 Lithuania25 Russia26 Slovak Republic
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 N Ireland16 Poland17 Belgium (Flemish)18 Czech Republic19 Estonia20 France21 Germany22 Greenland23 Lithuania24 Russia25 Slovak Republic26 England27 Greece28 Portugal29 Rep. of Ireland30 USA
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine37 Bulgaria38 Iceland39 Luxembourg40 Romania41 Turkey
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine37 Bulgaria38 Iceland39 Luxembourg40 Romania41 Turkey42 Albania43 Armenia
Overzicht
• Gezondheid en Gezondheidsklachten bij jongeren: trends
• Gezondheidsgedrag: Voeding en middelengebruik
Subjectieve gezondheid bij jongeren naar leeftijd 2010
42
46
92
32
51
152
26
53
183
24
52
214
35
51
113
22
54
204
15
54
204
13
55
28
4
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
11-12JONGENS
13-14 15-16 17-18 11-12MEISJES
13-14 15-16 17-18
zeer goed goed redelijk niet goed
Subjectieve gezondheid bij jongeren naar opleiding 2010
30
54
142
24
51
214
18
55
234
19
57
223
11
54
31
5
8
52
34
6
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
ASOJONGENS
TSO BSO ASOMEISJES
TSO BSO
zeer goed goed redelijk niet goed
Hoofdpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
8 8
12 11 129
12
16 15 15 16 17
12 1310 10 9
1210
12 1314 1316 16
18 18 18
7 7 7 710 9 9
15 1416 16
22
18
22
7 6 7 8 912 12
17 18 19 2023
2123
0
5
10
15
20
25
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen hoofdpijn in voorbije maand – naar leeftijd
31 31 31 29 3126 27
39 40 41 39 3628
3333 34 33 32 3426
31
41 42 4541 41
3441
2731 31 32
3627
35
47 47 46 4551
4351
31 31 33 3139
3137
4752 53 55 58
4954
0
10
20
30
40
50
60
70
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Buikpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
4 45
4
76
776
97
14
10
13
34
35
67
86
86
7
1112 12
34
24
56
76
76
7
10 10
13
34 4
54
56
8 89
10 10
1311
02468
10121416
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen buikpijn in voorbije maand – naar leeftijd
15 14 16 1420 18
2419 18 18 19
25 2329
13 12 13 1418
15 171915
18 20
30 3237
10 10 10 1119
152120 19
23 23
4338
46
10 12 12 1017 14
201923 21
26
4841
45
0
10
20
30
40
50
60
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Rugpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
4 5 4 4 5 466 6 6 7 7 7 66 7 8 7 8
11 10
7
10 911 10
12 13
108
9 1012 12 1111
8
1412
14
11
15
79 9 10
12 13 14
11 12 13
19
14
1719
02468
101214161820
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Futloos/vermoeid meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
7
1315
911
710
14 1411 12
9913
1014 14
1012
17 16 1513
1513
1614
17 18 171822
20 2022
20
1519
1620 20
1822
2527 27 26 26
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
zenuwachtigheid meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
19 19 20
1417
12 11
19 20 19 18 1815
12
1721
1815 16
14 14
21 20
2421
1816 1717 16 16
1417
15 14
2022 23
20 2017 1718
1618 17
15 14 14
24 2523
1921
19 20
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen zenuwachtigheid in voorbije maand – naar leeftijd
8
4
8
65
3
8
6 6 6 6
34
8
5
3
5
7
5
3
54
34
5
32
5
23 3 3
43
6
43
4 45
3
5
3 3 34
34 44
6
45 5
45
0123456789
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Problemen om in slaap te vallen meer dan 1 keer per week – naar
leeftijd
10 11 12 11
21
17 18
11 1012 11
21 2219
79
7
11
1517 17
811 12
10
20 1921
7 68
10
1618 17
10 1013 12
2119
21
7 8 710
1417 17
1114 13 13
19 20 21
0
5
10
15
20
25
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje om in slaap te vallen in voorbije maand – naar leeftijd
43
4 4 4 4
8
4
23
43
4
7
2 2 2
43 3
43
2 23
23
43
2 23
43
5
2 23
54
3
6
21
3 34
3
5
34
34
5
3
6
0123456789
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Voedingsgewoonten
% overweight 15 year old boys (Cole ref.)
2934
29
23
34
25
17
29
1915
23
16
05
1015202530354045
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
34
4339
32
41
33
27
42
28 26
3734
05
1015202530354045
11-12 13-14 15-16 17-18
Fruit: 1 of meer keer per dag fruit eten
19
30
24
14
24
14 14
23
14
05
1015202530354045
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
31
45
35
23
37
30
20
33
19
05
1015202530354045
ASO TSO BSO
HBSC 2002HBSC 2006
Consumptie daalt met leeftijdDaling in 2010 t.o.v. 2006
Consumptie fluctueert met leeftijdDaling in 2010 t.o.v. 2006
ASO hogere consumptie dan TSO en BSO
ASO hogere consumptie dan TSO en BSO
HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit Gent HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC 2010
485351
475251
465149 4749
42
0
10
20
30
40
50
60
70
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
5766
58 576265
5966
62 606159
0
10
20
30
40
50
60
70
11-12 13-14 15-16 17-18
5358 57
4650
42 39 4133
0
10
20
30
40
50
60
70
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
6571 69
56 59 6051
59
45
01020304050607080
ASO TSO BSO
Groenten: 1 of meer keer per dag groenten eten
HBSC 2002HBSC 2006
Algemene positieve trend, daling bij 17-18 jarigen Algemene positieve trend
Daling in TSO en BSO Vooral in BSO daling
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit Gent HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC 2010
373629
5046
37
5952
44
5752
44
0
10
20
30
40
50
60
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
2832
23
3236
32373633 3234
28
0
10
20
30
40
50
60
11-12 13-14 15-16 17-18
Frisdrank: 1 of meer keer per dag frisdrank drinken
4844
33
63 58
48
66 58 55
0
10
20
30
40
50
60
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
28 2823
37 39
31
47 45 46
0
10
20
30
40
50
60
ASO TSO BSO
HBSC 2002HBSC 2006
Daling in 2010 t.o.v. 2006 Daling in 2010 t.o.v. 2006
Daling in 2010 t.o.v. 2006 Daling in ASO en TSO
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit Gent HBSC studie – Universiteit Gent
Kan de school een verschil makenin voedingsgewoonten?
Nul-modela Individueel modelb Individueel en school modelc
s2m0 (SE) p s2
m0 (SE) p s2m0 (SE) p
Weinig variatie in aanbod en regels Lagere school Fruit 0.043 (0.024) 0.066 n.a. n.a.
Frisdrank 0.065 (0.029) 0.027 n.a. n.a.
Snoep 0.050 (0.027) 0.065 n.a. n.a.
Chips 0.152 (0.071) 0.032 n.a. n.a.
JA, voor frisdrank, snoep en chipsSecondaire schools
Fruit 0.106 (0.024) <0.001 0.025 (0.012) 0.044 n.a.
Frisdrank 0.316 (0.050) <0.001 0.132 (0.026) <0.001 0.056 (0.015) <0.001
Snoep 0.068 (0.017) <0.001 0.053 (0.015) <0.001 0.044 (0.014) 0.001 Chips 0.323 (0.064) <0.001 0.156 (0.041) <0.001 0.075 (0.030) 0.012
n.a. = not applicable; a model including only a constant; b model including a constant and individual level characteristics (gender, SES and grade-education); c model b + school level characteristics (availability, school food rules and AGG SES).
Welke schoolfactoren spelen een rol bij welke voedingsmiddelen?
Frisdranken Snoep Chips
Niet beschikbaar op school 1 (ref cat) 1 (ref cat) 1 (ref cat)Beschikbaar op school 1.398 (1.111-1.759)*** 0.987 (0.818-1.192) 1.236 (0.873-1.751)
Geen regels 1 (ref cat) 1 (ref cat) 1 (ref cat)regels 0.824 (0.696-0.974)** 0.938 (0.795-1.106) 0.745 (0.574-0.967)**
geaggregeerde school SES 0.507 (0.375-0.686)*** 0.726 (0.530-0.995)** 0.523 (0.321-0.851)***
**=p<0.01; ***=p<0.001
Conclusie: voedingsbeleid op school
Lagere school: geen grote variatie in beleid Invloed van de ouders is belangrijker
Niet veel verschil in school kenmerken
Secondaire school: belangrijke variatie in beleid voor snoep, frisdranken en chips
beschikbaarheid, regels en sociale achtergrond van de ouders
Vereecken et al (2005) European Journal of Clinical Nutrition
Voeding en TV Doel
Studie van het verband tussen TV kijken en voedingsgewoonten in Europese landen
Variabelen: Uren TV kijken op een weekdag Uren TV kijken op een weekenddag
gemiddeld aantal uren TV kijken
OR (99%CI) van TV kijken op dagelijkse frisdrank
consumptie
OR (99%CI) van TV kijken op
dagelijkse fruit consumptie
Conclusie TV kijken
TV, frisdranken Tijdens het kijken
Als een gevolg van reclame Beide indicatoren van een ongezonde leefstijl
TV, fruit, behalve in CEEC Misleidende boodschappen
Fruit wordt vervangen door geadverteerde producten Beide indicatoren van een ongezonde leefstijl
Geen verband tussen TV en fruit in CEEC Verschillen in adverteren
andere variabelen (vb. Voedingsgewoonten in gezin, ouderschapsstijlen…) beïnvloeden de rol van TV
Vereecken et al (2006). Journal of Public Health Nutrition
Middelengebruik
Ooit gerookt naar leeftijd en geslacht
14 1813 15 12
7 76 7 7 6 6 4 3
2533 36 32 32
20 181924
30 28 24 2015
46
58 5953 53
46 434149
54 54 54
42 40
57
68 68 66 66 6558
4954
63 67 6458
48
01020304050607080
1990 1994 1996 1998 2002 2006 2010jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
48
56 56 55 5248
3840
4852 52 51
42
33
51
70 69
6166
60 58
45
5661
64 65
54 52
68 70 7268 68 67 64
5753
65
75 72
6356
30
40
50
60
70
80
1990 1994 1996 1998 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Ooit gerookt naar geslacht en onderwijsvorm
Dagelijks roken naar leeftijd en geslacht
0 1 1 1 1 0 0 10 0 0 0 0 0 0 03 4
6 6 5 52 3
13
5 5 4 3 3 2
10
2123
26
19 19
11 128
12
1720
1518
10 9
25
3235
31 31 30
25
19
1317
2630 29
27
19
12
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1990 1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Dagelijks roken naar geslacht en onderwijsvorm
10
20 1916
13 1410
6612
16 16 1613
93
21
32 3429
3229
20 181815
23
31
2227
1714
3437
4043 44
4036
31
18 18
27
41 41 40
3027
05
101520253035404550
1990 1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Toelating van ouders om thuis te roken, 2006
1
7
16
1
6
12
1
4
6
1
3
5
98
89
79
98
90
82
0% 20% 40% 60% 80% 100%
13-14
15-16
17-18
13-14
15-16
17-18
ja, altijd ja, soms nee, nooit
jongens
meisjes
Roken bij jongeren met astma• HBSC-data: Vlaanderen, Canada, Denemarken,
Finland, Frankrijk en Nederland (9735 15-jarigen)
• 17.9% van de niet-astmatici roken dagelijks – 20.5% van de astmatische jongeren roken dagelijks OR = 1.26 (p = .003) gecontroleerd voor geslacht, leeftijd en SES ouders (multi-level analyses)
Uit: Smoking in young people with asthma. Hublet A, De Bacquer D, Boyce W, Godeau E, Schmid H, Vereecken C, De Baets F, Maes L. Journal of Public Health doi:10.1093/pubmed/fdm047
Risk factors of daily smoking in the three asthma groups† Symptom free
adolescents (7207)
Wheezing adolescents (1301) Asthmatic adolescents (1262)
OR for daily smoking
OR for daily smoking
OR for daily
smoking
Socio-demographics Gender boy .60*** .89 .97 Age (1 year difference)
1.43* 1.47 1.70
SES low 1.64*** 1.62* 1.39 Medium 1.22 1.55 .79 School variables Academic Achievement below average
1.48** 1.87* 1.63
Do not like school 1.43*** 1.14 1.80** Risk behaviour Drunken more than 4 Times
4.20*** 3.80*** 2.71***
Cannabis used more than 6 times last 12 months
11.22*** 9.94*** 14.08***
Doing less than 2 days physical activity a week
1.64*** 1.55* 1.57*
Psychosocial variables Difficult communication with parents
1.10 .65* .80
Low life satisfaction 1.80*** 2.42*** 2.20** Spend evenings with friends 5 to 7 times a week
3.30*** 2.26*** 3.15***
Smoking environment Smoking parents: one‡
1.84*** 2.33** 2.61**
Both 2.60*** 2.74** 3.02** Smoking peers: more than half‡
6.23*** 7.64*** 4.29***
†
Ooit minimaal 10 keer dronken naar leeftijd en geslacht
1 1 0 0 0 1 00 0 0 0 0 0 02 2 1 1 2 2 20 1 0 0 0 1 1
6 57 7
108
6
14
1 2 3 3 2
18 1820 20
25 24
19
3 46 6
8 85
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
ooit min 10 maal dronken naar onderwijsvorm en geslacht
10
4
10 1113
11 10
2 2 3 4 3 42
1618 17 17
2321
15
3 35 5
8 85
19
23 23 2427 27
18
2
6 6 69 8 7
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Ooit cannabis gerookt naar leeftijd en geslacht
1518
2226 28
23 22
812
16 1622
15 15
28
3743 45 46 46
42
14
23
3134 36
31
25
05
101520253035404550
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2010
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Ooit cannabis gerookt naar geslacht en onderwijsvorm
22 23
31 3033
2924
1116
2226 24
19 17
28
35 35
45 43 41 39
13
20
27 26
35
2824
20
3338
43 43 44 42
9
15
26 28
3530
26
05
101520253035404550
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Evolutie cannabisgebruik laatste maand naar leeftijd en geslacht
810
14 1517
11 11
47
108
14
6 5
16
21
26 25 26 25 24
69
1416 17
1210
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 15- 16 meisjes 15- 16jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Evolutie in het gebruik van cannabis gedurende de laatste maand naar
geslacht en onderwijsvorm
1311
19 19 19
13 12
47
11 12 12
7 6
15
1922
25 26
2220
69
14
10
17
11910
18
25 25 24 25 26
4
811
1316
12 11
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Studie Jongeren en Gezondheid is meer dan een
prevalentie studie
Sociale ongelijkheid en gezondheid – HBSC gegevens
Sociale ongelijkheid in gezondheid
Algemene gezondheid in België en het grootste deel van Europa stijgt.
MAAR ondanks algemene vooruitgang in de volksgezondheid, neemt de sociale ongelijkheid in gezondheid toe.
Sociale gradiënt
Gezondheid neemt gradueel toe met het stijgen op de sociale ladder.
NIET louter kloof tussen de hoogste en de laagste sociale klasse.
Sociale ongelijkheid en gezondheid bij volwassenen
47,56
49,29
51,3352,52
55,03
42
44
46
48
50
52
54
56
No degree Degree elementary
school
Degree lower secondary
school
Degree higher secondary
school
Degree higher education
Life expectancy according to educational level for men (age 25)
Source : Van Oyen et al., 2010 (Health Interview Survey Belgium)
Sociaal kapitaal als beschermende factoren
- Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
- Sociaal kapitaal in de HBSC studie
- Gezonheidseffecten bij leerlingen
- Bruikbaar op school ?
Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
Social Capital
Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Trust
Reciprocity
Networks
Sociaal kapitaal in de HBSC studie
-----
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Trust
Buurt sociaal kapitaal:- Mensen zeggen goeiedag en
praten regelmatig op straat
- Het is veilig voor jonge
kinderen om overdag buiten te
spelen
- Je kunt er de mensen
vertrouwen
- Ik kan de buren vragen om
iets voor mij te doen
Sociaal kapitaal in de HBSC studie
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component Networks
Netwerk sociaal kapitaal:
Ben je betrokken in een van
deze organisaties of clubs ?
- Sportclubs
- Vrijwilligerswerk
- Politieke organisatie
- Culturele organisatie
- Religieuze groep
- Jeugdbeweging
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL
KAPITAAL
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Reciprocity
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL KAPITAAL
HORIZONTAAL school sociaal kapitaal
“De meeste leerlingen van mijn klas zijn vriendelijk en behulpzaam.”
“Mijn klasgenoten aanvaarden me zoals ik ben.”
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL KAPITAAL
VERTICAAL school sociaal kapitaal
“Indien nodig krijg ik extra hulp van de leerkracht.”
“De leerkrachten zijn geïnteresserd in wie ik ben.”
Gezonheidseffecten bij leerlingen
Studieopzet: rookgedrag bij 7926 leerlingen in 167 secundaire scholen (12 –
18j):
- Geen verschil tussen meisjes en jongens- Oudere adolescenten roken meer- Leerlingen met een hoge mate van horizontaal
sociaal kapitaal roken meer- Leerlingen met een hoge mate van verticaal
sociaal kapitaal roken minder
Gezonheidseffecten bij leerlingen
CONCLUSIE:
(i) Schaduwzijde van sociaal kapitaal
(ii)Noodzaak om verschillende componenten van sociaal
te onderscheiden want hun effect op gezondheid is
immers verschillend
(iii) Schoolbeleid kan rekening houden met het gegeven
dat verticale relaties tussen leerkrachten en leerlingen
beschermend kunnen werken voor rookgedrag