Air bubbles with tensides, metal sulphides with collector molecules

Mineralized air bubbles in the flotation pulp

Баяжуулалтын фëîòàöèéí арга

1.Ôëîòàöèéí ôèçèê-õèìèéí ¿íäýñ

“Ôëîòàöè” /froth/ ãýäýã íü õºâºõ ãýñýí óòãàòàé àíãëè ãàðàëòàé ¿ã þì. Флотацийн

аргаар íàðèéí øèãòãýýëýã õ¿äýð áîëîí өнгөт металлын хүдрийн 90 гаруй хувь, ховор

ба үнэт металлын хүдэр, металл бус ашигт малтмалын ихэнх хэсгийг боловсруулäàã.

Ôëîòàöèéí процесс íü óñ, ò¿¿í äîòîð ñàðíèñàí õîîñîí ÷óëóóëàã áîëîí õ¿äðèéí

ýðäñ¿¿äèéí æèæèã ýãýë õýñã¿¿ä, õèéí áºìáºëºã ãýñýí ãóðâàí ¿íäñýí ôàçуудын

оролцоотой явагддаг тул түүнийг систем болгон авч үздэг. Óã ñèñòåìä ýðäñèéí

флотацлагдах чадварыг ººð÷ëºõ çîðèëãîîð óñàíä óóñäàã ба уусдаггүй òºðºë á¿ðèéí

химийн óðâàëæóóäûã òîäîðõîé õýìæýýãýýð íýìæ ºãäºã. Ýíý íü ñóëüôèäûí ýðäñ¿¿äèéí

ãàäàðãуугийн òàòàõ õ¿÷ийг èõýñãýõ áà áóóðóóëàõ ¿éë÷èëãýýòýé.

Ôëîòàöèéí ïðîöåññ íü óã ñèñòåìèéã á¿ðä¿¿ëýã÷ ôàçóóäûí êðèñòàëлîõèìè ба

õèìèéí á¿òýö, íàéðëàãààñ õàìààðàõ ãàäàðãóóíóóäûí õîîðîíäîõ òàòàëöëûí õ¿÷íèé

ÿëãààíààñ õàìààðàí ÿâàãäàíà.

Õî¸ð ãàäàðãóóгийн õàðèëöàí õ¿÷íèé ¿éë÷ëýëýýð ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûí õ¿÷

¿¿ñäýã. Ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûã õî¸ð ÿíçààð òîäîðõîéëæ áîëíî.

1.Ôàçóóäûí íèéëñýí ãàäàðãóóã íýãæ õýìæýýãýýð (1 ñì2, 1 ì

2 ã.ì) èõýñãýõýä

çàðöóóëàãäàõ àæèë ãýæ ¿çýæ áîëíî.

S

, (1)

Ýíý ãàäàðãóóã “S”(ñì2, ì

2) õýìæýýãýýð èõýñãýõýä “A” ( ýðã/ ñì

2, Äæ/ñì

2) õýìæýýíèé

àæèë çàðöóóëна гэсэн үг.

2.Ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûã ôàçóóäûí íèéëñýí çààãèéí ïåðèìåòðèéí íýãæ óðòàä

îíîãäîõ áºãººä ãàäàðãóóä òàòñàí øàõàã÷èéí ÷èãëýëýýð ãàäàðãóóã áàãàñãàõ áàéäëààð

¿éë÷èëæ áóé õ¿÷ ãýæ ¿çýæ áîëíî. Ýíý òîõèîëäîëä ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûã äèí/ñì

áóþó í/ì íýãæýýð èëýðõèéëíý.

Õàòóó-øèíãýí хос ôàçûí íèéëñýí ãàäàðãóóгийн çààã äýýð îðøèæ áàéãàà òýäíèé

ìîëåêóëóóäûí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü øèíãýí-õèé хос ôàçóóäûí íýãýí àäèë

ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûí õ¿÷íèé ¿éë÷ëýëèéí äîîð ÿâàãäàõ áà ýíý íü õàòóó áèåò (ýðäýñ)-

èéí ãàäàðãóóгийн íîðöîîñ õàìààð÷ õàðèëöàí àäèëã¿é áàéíà.

Íîðãîëòûí ¿çýãäýë

Àëèâàà õàòóó áîäèñûí ãàäàðãóóгийн íîðö, òýäíèé êðèñòàëëî-õèìèéí á¿òýö áа

ôèçèê-õèìèéí øèíæýýñ õàìààð÷ ººð ººð áàéäàã. Õàòóó áèåòèéí ãàäàðãóóгийн ìîëåêóë

óñíû ìîëåêóëòàé õ¿÷òýé ¿éë÷лэлцэж, õàòóó áèåòèéí ãàäàðãóó óñíû ìîëåêóëààð

á¿ðõýãäýæ áàéâàë òýäíèéã íîðäîã буюу ãèäðîôèëü øèíæòýé áèåò ãýæ íýðëýíý. ¯¿íä

êâàðö, êàëüöèò, õýýðèéí æîíø ãýõ ìýò ÷óëóóíû ýðäñ¿¿ä ãîëäóó õàìðàãäàíà. Õýðýâ

õàòóó áèåòèéí ãàäàðãóóгийн ìîëåêóë óñíû ìîëåêóëòàé õàðèëöàí ñóë ¿éë÷ëýëöýæ

áàéâàë óã áèåò óñàíä èõ íîðäîãã¿é. Èéì áèåòèéã ãèäðîôîá øèíæòýé áèåò ãýíý. ¯¿íä

ìîëèáäåíèò, ãðàôèò, õүхэр, ãàëåíèò, õàëüêîïèðèò çýðýã сульфидууд îðíî. Ýðäñèéí

ãàäàðãóóгийн ãèäðîôîá áîëîí ãèäðîôèëü øèíæèéí ÿëãààã ÿìàð íýã õàòóó áèåòèéí

(ýðäñèéí ìºõëºãèéí) ãàäàðãóó äýýð øèíãýí áîäèñûã (óñûã) äóñààõàä ¿¿ññýí äóñëûí

áàéäëààñ òîäîðõîé õàðæ áîëíî (4.2-р зураг). 2 2

1-2 1-2

3-2 3-1 Ө1 3-1

3 3-2 3 2-р зóðàã

Ãóðâàí ôàçûí çààã äýýðõ íîðãîëòûí ¿çýãäýë

1-Øèíãýí ôàç (óñ), 2-õèéí ôàç, 3-õàòóó ôàç (ýðäýñ)

Ýíý ñèñòåìä õîñ ôàçûí ãóðâàí çààã áàéäàã áºãººä òýäãýýðò õàðãàëçàí ãóðâàí ººð

õýìæýýòýé ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûí õ¿÷ áàéõ áîëíî. ¯¿íä:

1. Õàòóó-õèéí ôàçóóäûí òàòàëöëûí õ¿÷ 3-2

2. Øèíãýí-õèéí ôàçóóäûí òàòàëöëûí õ¿÷ 1-2

3. Õàòóó-øèíãýí ôàçóóäûí òàòàëöëûí õ¿÷ 3-1

Ãàäàðãóóгийн òàòàëöëûã õàòóó-øèíãýí-õèé ãýñýí ôàçóóäûí õîñ ôàçóóäûí íèéëñýí

ïåðèìåòðèéí íýãæ óðòàä ¿éë÷èëæ áóé õ¿÷ ãýæ àâ÷ ¿çäýã. Ýíý õ¿÷ íîðãîëòûí ïåðèìåòðò

ïåðïåíäèêóëÿð áºãººä ãàäàðãóóä òàíãåíöèàëü ÷èãëýëýýð ôàçóóäûí íèéëñýí ãàäàðãóóã

áàãàñãàõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýõ áàéäàëòàé ¿éë÷èëäýã. Ãóðâàí ãàäàðãóóгийн îãòëîëöëûã

íîðãîëòûí øóãàì ãýíý. Õàòóó ãàäàðãóó äýýð ¿¿ñýæ áóé ýíýõ¿¿ öàãèðãèéã íîðãîëòûí

ïåðèìåòð ãýíý.

1-2 áà 3-1-èéí õîîðîíäîõ ºíöºã ()-èéг íîðãîëòûí õÿçãààðûí ºíöºã ãýíý.

Íîðãîëòûí õÿçãààðûí ºíöãèéí êîñèíóñ (cos)-èéã íîðãîëòûí õýìæ¿¿ð

áîëãîí àâ÷ ¿çýõ á¿ðýí ¿íäýñòýé ó÷èð ýíý ºíöºã áóþó cos õýìæèãäýõ¿¿í íü øèíãýí-

õèé, õàòóó-øèíãýí, õàòóó-хèéí ôàçóóäûí íèéëñýí çààã äýýðõ 1-2 ; 3-1 áà 3-2

õ¿÷í¿¿äòýé ø¿òýëöýýòýé áàéäàã. Äóñëûí ïåðèìåòðèéí 1 ñì óðòàä ¿éë÷èëæ áàéãàà 1-2 ;

3-1 áà 3-2 õ¿÷í¿¿äèéí ¿éë÷ëýë õàðèëöàí òýíöýæ, ñèñòåìä òîãòñîí òýíöâýðèéí íºõöºëä

õ¿÷íèé áàëàíñûã èëýðõèéëæ áè÷âýë:

3-2=3-1+1-2 cos áàéõ áîëíî.

(¿ðýëòèéí õ¿÷èéã ýñ òîîöñîí íºõöºëä ) Ýíäýýñ  õýìæèãäýõ¿¿íèéã îëáîë:

21

1323cos

, (2)

Ýíý òýãøèòãýëèéã Ò.Þíãèéí òîìú¸î ãýäýã. Òýíöâýðèéí íºõöºëä îðøèæ áóé äóñëûí

íîðãîëòûí õÿçãààðûí ºíöºã () íü ôàçóóäûí íèéëñýí çààã äýýðõ ìîëåêóëóóäûí

¿éë÷ëýëèéí ìºí ÷àíàðààñ õàìààðäàã áºãººä äóñàë áóþó àãààðûí áºìáºëãèéí òîì

æèæãèéí õýìæýýíýýñ øàëòãààëäàãã¿é.

Ò.Þíãèéí òîìú¸îã àøèãëàí íîðîõ áà ¿ë íîðîõ íºõöëèéã òîäîðõîéëæ áîëíî.

à.3-2>3-1 áàéâàë cos>0 áóþó <900 áàéõ áîëíî. Ýíý òîõèîëäîëä øèíãýí áîäèñ

õàòóó áîäèñûí ãàäàðãóóã õÿçãààðòàé íîðãîíî.

á.3-2<3-1 áàéâàë cos<0 áóþó >900 áàéõ áà õàòóó áèåòèéí ãàäàðãóóã øèíãýí

íîðãîõã¿é, ýñâýë ìóó íîðãîæ áàéíà ãýæ ¿çíý.

â.Íîðãîëòûí õÿçãààðûí ºíöºã =0 áàéõ òîõèîëäîë àæèãëàãäàæ áîëíî. Ýíý

òîõèîëäîëä øèíãýí áîäèñ õàòóó áèåòèéí ãàäàðãóóã á¿ðõýæ óðñàíà. ¯¿íèéã “á¿ðýí

íîðãîëò” ãýæ íýðëýäýã. Õàòóó áèåòèéí (ýðäñ¿¿äèéí) óñàíä íîðîõ ÿâöàä ò¿¿íèé

ãàäàðãóóã òîéðîîä óñíû ìîëåêóëûí øèíãýí ¿å ¿¿ñíý. ¯¿íèéã óñàí ¿å ãýõ áà уг

ïðîöåññûã óñæèõ ïðîöåññ ãýíý. Óñàí ¿åä óñíû òóéëò ìîëåêóë ýðäñèéí ãàäàðãóó ðóó

ýñðýã òýìäýãò öýíýãýýðýý ÷èãëýãäýæ áàéäàã. ªºðººð õýëáýë ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð

нэмэх öýíýã áàéíà ãýæ ¿çâýë óñíû ìîëåêóë хасах öýíýãòýé õýñãýýðýý óã ãàäàðãóóòàé

¿éë÷ëýëöýíý.

Óñàí ¿å ãàäàðãóóгийн èë¿¿äýë ýíåðãèéí óíàëòûí ¿ð ä¿íä ¿¿ñíý. Íîðãîëòûí

ïåðèìåòð äýýð ¿éë÷ëýõ ãàäíû õ¿÷íèé íºëººãººð ýðäñèéí ãàäàðãóóãààð òàðõàõ ò¿¿íèé

òýëýëò ñààòàõ ¿çýãäëèéã íîðãîëòûí ãèñòåðåçèñ ãýíý.

Íîðãîëòûí ãèñòåðåçèñийí õýìæýý íü:

1. Гàäàðãóóгийн áàðçàéöààñ

2. Ýðäñèéí ìºõëºã¿¿ä, àãààðûí áºìáºëºãò íààëäàõ áà áºìáºë㺺ñ ñàëàõ ÿâöàä

ýðäñèéí ãàäàðãóóãààñ óñ àãààðààð, àãààð óñààð ò¿ðýãäýõ áàéäëààñ

3. Ýðäñèéí ãàäàðãóóãààð áºìáºëãèéí õîëõèõ õóðäààñ

4. Ýðäñèéí ãàäàðãóóã á¿ðõñýí óðâàëæийí õýìæýý çýðãýýñ õàìààðíà.

Àäñîðáöийн ¿çýãäýë

Õî¸ð ôàçûí íèéëñýí çààãийí ãàäàðãóó äàõü àëèâàà áîäèñûí êîíöåíòðàöи

ººð÷ëºãäºõ ¿çýãäëèéã àäñîðáöè ãýíý. Àäñîðáöийн үçýãäëèéã ôèçèêèéí áà õèìèéí ãýæ

2 àíãèëäàã. Ôèçèêèéí àäñîðáöè Âàíäåð-Вààëüñûí õ¿÷íèé íºëººãººð ÿâàãäàõ áà ÿìàãò

ýðãýõ ÷àíàðòàé. Õèìèéí àäñîðáöè õèìèéí õ¿÷íèé íºëººãººð ÿâàãäàíà. Ãîëäóó ýðãýõ

÷àíàðã¿é. Ôëîòàöèéí ÿâöàä àäñîðáöè íü ýðäýñ-óñ, ýðäýñ-àãààð, óñ-àãààð ãýñýí ôàçóóäûí

íèéëñýí ãàäàðãóóä ÿâàãäàíà. Ýðäñ¿¿äèéí íîðö õýäèéãýýð õàðèëöàí àäèëã¿é ÷ ãýñýí, ýíý

ÿëãàà íü ôëîòàöèéí ïðîöåññ ÿâàãäàõ íºõöëèéã á¿ðýí õàíãàæ ÷àäàõã¿é. Èéìä

ýðäñ¿¿äèéí íîðöûã ñîíãîìëîî𠺺ð÷ëºõ çîðèëãîîð ôëîòàöèéí óðâàëæóóä ãýæ

íýðëýãäýõ òóñãàé õèìèéí áîäèñóóäûã õýðýãëýäýã. Ýäãýýð óðâàëæóóäûí ìîëåêóë íü

ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð àäñîðáöëàãäñíààð òýäíèé íîðö áà ôëîòàöëàãäàõ ÷àäâàð äàãàëäàí

ººð÷ëºãäºíº.

2.Флотацийн урвалжууд

Ôëîòàöèéí àðãààð ýðäñ¿¿äèéã áàÿæóóëàõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëæ, ñàéæðóóëàõ

çîðèëãîîð õýðýãëýãäýæ áóé îðãàíèê áà îðãàíèê áèø íýãäë¿¿äèéã ôëîòàöèéí óðâàëæ

ãýíý. Ôëîòàöèéí óðâàëæóóäèéã çîðèóëàëòààð íü 5 ãðóïïýä õóâààæ ¿çäýã. ¯¿íä:

1. Ö ó ã ë ó ó ë à ã ÷ - Ýðäñèéí ãàäàðãóóä ñîíãîìîë áàéäëààð áýõëýãäýæ, ò¿¿íèé

ãèäðîôîá øèíæèéã ñàéæðóóëäàã(ýðäñèéí íîðîõ ÷àíàðûã áóóðóуëíà).

2. Õ º º ñ ð ¿ ¿ ë ý ã ÷ - Àãààðûí áºìбºëãèéí ãàäàðãóóä àäñîðáöëàãäàí, òýäíèé

äèñïåðæèëò áà áàò áýõ áàéäëûã õàíãàäàã ÃÈÁ þì.

3. Ä à ð à ã ÷ - Ýðäñ¿¿äèéí ãèäðîôèëü øèíæèéã ñîíãîìëîîð èõýñãýäýã áà áèé

áîëãîäîã(ýðäñèéí ãàäàðãóóä áýõëýãäýæ, íîðîõ ÷àíàðûã ñàéæðóóëíà).

4. È ä ý â õ æ ¿ ¿ ë ý ã ÷ - Ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð öóãëóóëàã÷èéí áýõëýãäýõ

÷àäâàðûã ñàéæðóóëíà.

5. Î ð ÷ è í ò î õ è ð ó ó ë à ã ÷ -Áóëèíãûí èîíû íàéðëàãà, ÐÍ, шламын á¿ëýãíýë áà

ñàðíèëыí ïðîöåññûã òîõèðóóëäàã.

2.1.Öóãëóóëàã÷ óðâàëæ áà ò¿¿íèé àíãèëàë, ¿éë÷ëýë

Öóãëóóëàã÷èéã ýðäñèéí íîðöûã ñîíãîìîë õýëáýðýýð áàãàñãàõ çîðèëãîîð

õýðýãëýíý. Öóãëóóëàã÷ óðâàëæóóäûã òýäíèé ìîëåêóëûí á¿òöýýñ õàìààð÷ òóéëã¿é áà

ãåòåðîòóéëò ãýæ àíãèëíà.

Ò ó é ë ã ¿ é ö ó ã ë ó ó ë à ã ÷ - Óñàíä óóñàæ, äèññàöèàöàä îðäîãã¿é. ̺í

òýäãýýðèéí ìîëåêóë ýðäñèéí ãàäàðãóóä Âàíäåð-Вààëüñûí õ¿÷ýýð áýõëýãäýõ òóë

ãàäàðãóóгийн ìîëåêóëòàé õèìèéí ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõã¿é. Öóãëóóëàã÷èéí ýíý ãðóïïýä

êåðîñèí áà òºðºë á¿ðèéí í¿¿ðñóñòºðºã÷èéí ìàñëóóä îðîõ áºãººä òýäíèéã ïðàêòèêò

óñàí ýìóëüñ áàéäëààð õýðýãëýíý.

Êåðîñèíûã ìîëèáäåíèò, ãðàôèò, õ¿õýð, òàëüê çýðýã ãèäðîôîá øèíæ á¿õèé ãàäàðãóóòàé

ýðäñ¿¿äèéã ôëîòàöëàõàä õýðýãëýíý. à å ò å ð î ò ó é ë ò ö ó ã ë ó ó ë à ã ÷ - Ãåòåðî òóéëò öóãëóóëàã÷ ýðäñèéí ãàäàðãóóòàé õàðèëöàí ¿éë÷ëýëöýõ ÿâöàä ò¿¿íèé òóéëò ãðóïï óã ãàäàðãóóä áýõëýãäýõ áà òóéëã¿é ãðóïï áóëèíãûí øèíãýí ôàç ðóó ÷èãëýñýí áàéíà. ¯¿íèé ¿ð ä¿íä ýðäñèéí ãàäàðãóóгийн íîðö (ãèäðîôèëь øèíæ) áàãàñàæ óã ýðäýñ àãààðûí áºìáºëºãò àìàðõàí íààëäàíà. Ãåòåðîòóéëò öóãëóóëàã÷èéí ìîëåêóëóóä áóþó èîíóóä ýðäñèéí êðèñòàëë òîðíû èîíóóä áóþó àòîìóóäòàé õèìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëä îðæ, ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð õèìèéí íýãäë¿¿ä ¿¿ñãýíý. ̺í öóãëóóëàã÷èéã óñàíä óóñàõ áàéäëààñ õàìààð÷ èîíîãåí áà èîíîãåí áèø ãýæ àíãèëäàã. Èîíîãåí öóãëóóëàã÷èéí ìîëåêóë äèññöèàöàä îðäîã áà èîíîãåí áèø öóãëóóëàã÷èéíõ äèññöèàöàä îðäîãã¿é. Èîíîãåí öóãëóóëàã÷èéã äîòîð íü àíèîí áà êàòèîí àãóóëñàí ãýæ àíãèëíà. Àíèîí àãóóëñàí öóãëóóëàã÷ хасах öýíýãòýé èîíîîðîî, êàòèîí àãóóëñàí öóãëóóëàã÷ нэмэх öýíýãòýé èîíîîðîî ýðäñèéí ãàäàðãóóòàé тус тус ¿éë÷ëýëöýíý. Àíèîí àãуóëñàí öóãëóóëàã÷èéí ìîëåêóëûí á¿òöýä ñóëüôоãèäðèëü ãðóïï (SH áóþó S-Må) îðæ áàéâàë ò¿¿íèéã ñóëüôоãèäðèëь, õýðâýý ìîëåêóëûí á¿òöýä îêñèãèäðèëь ãðóïï (ÎÍ áóþó О-Ìå) îðæ áàéâàë îêñèãèäðèëü öóãëóóëàã÷ ãýíý. Ñ ó ë ü ô о ã è ä ð è ëü ö ó ã ë ó ó ë à ã ÷. ªíãºò, õ¿íä áа õîâîð ìåòàëëûã ôëîòàöèàð áàÿæóóëàõàä ñóëüôоäèãèäðèëü öóãëóóëàã÷èéã ºðãºí õýðýãëýäýã. Öóãëóóëàã÷èéí ýíý òºðºëä êñàíòîãåíàòóóä, äèòèофосфатууд, ìåðêàпòàí, òèîêàðáîíèëèä, òèîôåíîë çýðýã öóãëóóëàã÷èä îðíî.

Êñàíòîãåíàòóóä - øàð ºíãºòýé, òàëñòàò íóíòàã õýëáýðòýé, ºâºðìºö ¿íýðòýé

áîäèñóóä þì. Åðºíõèé òîìú¸î íü:

R- Í¿¿ðñò óñòºðºã÷èéí ðàäèêàë

Ìå- Êàëè áà íàòðè

Êñàíòîãåíàòûã èõýâ÷ëýí õ¿õðèéí íýãäýë àãóóëñàí (ñóëüôèäûí) ýðäñèéã áàÿæóóëàõàä

ºðãºí õýðýãëýäýã. Ò¿¿íèéã ýòèë, áóòèë, àìèëèéí ñïèðòýä õ¿õýðò-í¿¿ðñòºðºã÷èéã

èäýìõèé íàòðèéí áóþó êàëèéí óóñìàëòàé õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ¿ð ä¿íä ãàðãàæ àâäàã.

ROH+CS2+KOH=ROCS2K+H2O

Óñàí óóñìàëä êñàíòîãåíàòûí ìîëåêóë ø¿ëòëýã ìåòàëëûí èîí (êàòèîí) áà

êñàíòîãåíàòûí èîí (àíèîí) áîëîí çàäàðíà.

ROCS2K = ROCS2-+K

+

H2O = H++OH

-

ROCS2-+ Í

+ = ROCS2Í

Êñàíòîãåíàòûí àíèîí ýðäñèéí ãàäàðãóóä àäñîðáöëàãäàíà. Ø¿ëòëýã ìåòàëëûí êàòèîí

ôëîòàöèéí ïðîöåññò ÿìàð íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é.

Êñàíòîãåíàòûí ìîëåêóë õ¿÷èëëýã îð÷èí (ÐÍ<5) áîëîí ºíäºð òåìïåðàòóðò àìàðõàí

çàäàðäàã. Í¿¿ðñòºðºã÷èéí õýëõýэ óðòñàõ òóñàì õ¿÷èëëýã îð÷èíä ò¿¿íèé òîãòâîðøèëò

ñàéæèð÷ öóãëóóëàõ ¿éë÷ëýë íü èäýâõæèíý. Õàðèí ò¿¿íèé ñîíãîмол үйлчлэл áà óñàíä

óóñàõ ÷àíàð áóóðíà. Ïðàêòèêò ýòèë (C2H5OCS2K), ïðîïèë (C3H7OCS2K), áóòèë

(C4H9OCS2K), àìèí (C9H11OCS2K) çýðýã íàòðè áà êàëèéí êñàíòîãåíàòóóä ºðãºí

õýðýãëýãääýã. Ýòèëèéí êñàíòîãåíàò áóòèëèéí êñàíòîãåíàòààñ цуглуулах ÷àäâàðààð ìóó

áîëîâ÷, ñîíãîìîë ¿éë÷èëãýý ñàéòàé, аìèëыí êñàíòîãåíàò áóòèëèéíõýýñ öóãëóóëàõ

÷àäâàðààð èë¿¿, õàðèí ñîíãîìîë ¿éë÷ëýëýýð ìóó. Аìàðõàí ôëîòàöëàãääàã ýðäñ¿¿ä

áîëîí õàìтын áàÿæìàëûã ÿëãàõàä ýòèëèéí êñàíòîãåíàòûã, ìóó ôëîòàöëàãääàã

ýðäñ¿¿äèéã áàÿæóóëàõàä áóòèëèéí áîëîí àìèëèéí êñàíòîãåíàòûã õýðýãëýíý.

Êñàíòîãåíàòûã ôëîòàöийí ïðîöåñст 5-10% óóñìàëààð ºãºõ áà ò¿¿íèé çàðöóóëàëò 1 ò

õ¿äýð баяжуулахад 20-100 ãð áàéíà.

Äèòèоôîñôàò (Àэðîôëîò). Õàð íîãîîí ºíãºòýé, õ¿õýðò óñòºðºã÷èéí ¿íýðòýé øèíãýí.

Иõýâ÷ëýí õ¿õðèéí íýãäýë àãóóëñàí ºíãºò ба õîëèìîã ìåòàëëûн хүдэр ôëîòàöëàõàä

õýðýãëýíý.

Åðºíõèé òîìú¸î:

Àэðîôëîòûã ñïèðò áà òàâàí õ¿õýðò ôîñôîðûí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëýýð ãàðãàæ àâäàã.

4ROH+P2S5=2

RO

RO

P

S

SMe

+H2S

RO

RO

P

S

SMe

S

SMe

R-O-C

Îð÷èí ¿åä ïðàêòèêò кðåçèëèéí (C6H4CH3)2OPS2H) áà êñèëåíèé ýòèëèéí àýðîôëîò

ºðãºí õýðýãëýãäýæ áàéíà. Òàâàí õ¿õýðò ôîñôîðûí àãóóëãà èõñýõ òóñàì ò¿¿íèé

öóãëóóëàõ ÷àäâàð ñàéæèðíà. Àýðîôëîòûí çàðöóóëàëò 1ò õ¿äýð боловсруулахад 125/450

ãð áàéíà.

Áóñàä ñóëüôоãèäðèëü öóãëóóëàã÷èä. Ïðàêòèêò òèîêàðáîíèëèä, ìåðêапòàí, òèîôåíîë,

äèòèîêàðáàìàò çýðýã öóãëóóëàã÷èä õîâîð õýðýãëýãääýã. Ýäãýýðýýñ õ¿÷òýé

öóãëóóëàã÷äàä ìåðêàпòàí áà òèîôåíîë, äèòèîêàðáàìàòóóä îðíî. Ìåðêàïòàн áà

òèîôåíîë íü çýñ áà öàéðûã ïèðèòэýñ ñàëãаõàä ñîíãîìîë ¿éë÷èëãýý ñàéòàé áîëîâ÷, òýä

ìàø ìóóõàé ¿íýðòýé òóë ºðãºí õýðýãëýãäýõ áîëîìæã¿é þì.

Äèòèîêàðáàìàòóóä ¿íý èõòýé ó÷èð ¿éëâýðëýëä õýðýãëýäýãã¿é.

Îêñèãèäðèëü öóãëóóëàã÷. Ýíý òºðëèéí öóãëóóëàã÷äûã èõýâ÷ëýí õ¿õðèéí íýãäýë

àãóóëààã¿é ñóëüôèäûí áèø ýðäñèéã ôëîòàöëàõàä õýðýãëýäýг. Åðºíõèé òîìú¸î:

Îêñèãèäðèëü öóãëóóëàã÷äàä ººõºí õ¿÷èë òýäíèé ñàâàí (оëåéíû õ¿÷èë, íàòðèéí

оëåéò, ñóëüôàò ñàâàí, òàëëûí ìàñëî, èñýëäñýí êåðîñèí) àëêèëñуëüôàòóóä, àëêèë áà

àðèë ñóëüôàíàòóóä îðíî. ªºõºí õ¿÷èë àìüòíû áà óðãàìëûí ººõºíä èõ áàéäàã.Òýäíèéã

êàëüöèò (ÑàÑÎ3), ôëþîðèò (ÑàF2), шååëèò (CaWO4), àïàòèò (C6(PO4)3Fe,Ce,OH), áàðèò

(BaSO4) çýðãèéã ôëîòàöëàõàä õýðýãëýäýã. ªºõºí õ¿÷èë áà ò¿¿íèé ñàâàí öóãëóóëàã÷èéí

¿¿ðýã ã¿éöýòãýýä çîãñîõã¿é ìºí õººñ ¿¿ñãýäýã.

Êàòèîí àãóóëñàí öóãëóóëàã÷. Êàòèîí àãóóëñàí öóãëóóëàã÷èéí ãèäðîôîáæóуëàã÷ èîí íü

êàòèîí áîëæ ºãä㺺𺺠àíèîí àãóóëñàí öóãëóóëàã÷èéã áîäâîë ýðäñèéí ãàäàðãóóä áàò

áýõ áèø áýõëýãäýæ áàéäàã. Ãàäàðãóóä ¿éë÷ëýõ ¿éë÷ëýë íü îð÷íы ø¿ëòæèëòýэñ (ÐÍ)

èõýýõýí õàìààðíà. Õýò ø¿ëòëýã þìóó õýò õ¿÷èëëýã îð÷èíä êàòèîí àãóóëñàí

öóãëóóëàã÷èéã õýðýãëýõýä àøèãã¿é. Ýäãýýð öóãëóóëàã÷èä íü êâàðö, õэýðèéí æîíø,

ãÿëòãàíóóð çýðýã ýðäñèéã ôëîòàöëàõàä õýðýãëýãäýíý. Îð÷èí ¿åä ýíý ãðóïïûí

öóãëóóëàã÷èä àìèíû áà àììîíû äàâñ õýëáýðýýð áàéäàã.

2.2.Õººñð¿¿ëýã÷ óðâàëæóóä

Ôëîòàöийí ïðîöåññûã çîõèñòîé удирдан явуулахад õººñð¿¿ëýã÷ óðâàëæóóäûã

õýðõýí çºâ õýðýãëýõ, òýäíèé ¿éë÷ëýëèéã ñóäëàõ ÿâäàë ÷óõàë øààðäëàãàòàé.

Õººñð¿¿ëýã÷ óðâàëæóóä óñ-àãààðûí íèéëñýí ãàäàðãóóä àäñîðáöëàãäàæ, àãаàðûí

áºìáºëãèéí òîãòâîðøèëò, ìåõàíèê áýõæèëò, äèñïåðæèëòийã õàíãàõààñ ãàäíà áóëèíãàä

áºìáºëã¿¿äèéí õººðºõ õóðäûã áàãàñãàäàã. Õººñð¿¿ëýã÷ óðâàëæóóä ãåòåðîòóéëò

îðãàíèê áîäèñò õàìààðàõ áà òýäãýýð íü íàéðëàãàíäàà ãèäðîêñèëü (ÎÍ) êàðáîêñèëü (-

ÑO

OH), êàðáîíèëü (=C=O), àìèíîãðóïï (-NH2),

ñóëüôîãðóïï (-ÎSO2OH þìóó SO2OH) çýðýã òóéëò á¿ëã¿¿äèéí àëü íýãèéã àãóóëñàí

áàéäàã. Ôëîòàöèéí ÿâöàä õººñð¿¿ëýã÷ урвалжууд äàðààõ ¿éë÷ëýëийг ¿ç¿¿ëíý. Тэд

àãààðûí áºìáºëãèéí ãàäàðãóóä àäñîðáöëàãäñàíààð:

1. Òîäîðõîé ýçýëõ¿¿íòýé õººñ ¿¿ñгэíý.

2. Áºìáºëãèéí íàëàðõàé øèíæ ñàéæèð÷ áýõæèíý.

3. Áóëèíãà äàõü áºìáºëãèéí õºäºë㺺íèé õóðä áóóðíà.

O

R-C Îðãàíèê õ¿÷èë

OH

O

R-C Ñàâàí

O-Ìå

Ïðàêòèêò íàðñíû òîñ, ñèíòåòèê óðâàëæóóä ÎÏÑÁ, Ò-66, ÌÈÁÊ, öèêëîãåêñàíîë Э-1,

ÒÝÁ, Ä-3 çýðýã õººñð¿¿ëýã÷èä õýðýãëýãäýæ áàéíà.

Íàðñíû òîñ. Íèëýýä ºðãºí õýðýãëýãääýã, òóíãàëàã øàð ºíãºòýé øèíãýí þì. Íàðñíû

òîñ íàéðëàãàíäàà òåðïåíийí ñïèðò áà í¿¿ðñóñòºðºã÷èéã àãóóëñàí áàéäàã. Ò¿¿íèé

èäýâõèò õýñýã áîëîõ òåðïåíåîë (C10H17OH)-ûí àãóóëãààñ õàìààð÷ À (60%), Á (50%), Â

(40%) ãýñýí 3 ñîðòîä õóâààãäàã. Íàðñíû òîñûã íàðñíû õîæóóë, çîìãîë, ¿ðòñèéã íýðýõ

çàìààð ãàðãàæ àâ÷ áîëíî. Çàðöóóëàëò íü 1 òí õ¿äýðò 10-100 ãð áàéíà. Íàðñíû òîñ

ñîíãîìîë ¿éë÷èëãýý ìóóòàé ó÷èð ñ¿¿ëèéí ¿åä ò¿¿íèé îðîíä ñèíòåòèê óðâàëæóóä

õýðýãëýõ áîëæýý.

Öèêëîãåêñàíîë. Õàð òóãàëãûí õ¿äðèéã ÿëãàõ ïðîöåññîä íèëýýä ºðãºí õýðýãëýãäýã

ñèíòåòèê óðâàëæ þì. Åðºíõèé òîìú¸î нь:

Ìåòèëèçîáóòèëêàðáоíиë (ÌÈÁÊ). Õîëèìîã ìåòàëë áà áóñàä õ¿äðèéí ялган хуваах

ôëîòàöèéí ¿åä ÌÈÁÊ-ã õýðýãëýäýã.

Åðºíõèé òîìú¸î:

Çàðöóóëàëò íü 1 òí õ¿äýðò 10-50 ãð áàéíà.

Ò-66. Èõýâ÷ëýí ò¿¿íèé íàéðëàãàíä ïèðàíûí òºðëийí íýã àòîìò устөрөгч îðäîã. Ò-66

òåõíîëîãèéí ¿ð àøèã èõòýé, õàðüöàíãóé áàãà çàðöóóëàëòòàé ó÷èð ò¿¿íèéã ïðàêòèêò

ºðãºí õýðýãëýäýã. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ò¿¿íèé îðîíä íàéðëàãààðàà èæèë òºñòýé Ò-80-ã

õýðýãëýæ áàéíà.

2.3 Äàðàã÷ óðâàëæóóä

Ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýðõ öóãëóóëàã÷èéí àäñîðáöийã áàãàñãàæ, ò¿¿íèé íîðöûã

ñàéæðóóëæ, áàÿæиöûã ìóóòãàäàã áîäèñûã äàðàã÷ óðâàëж ãýíý. Äàðàã÷ óðâàëæóóäûí

ýðäñèéí ãàäàðãóóòàé õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü ýðäýñ òóñ á¿ðò ººð ººð áàéäàã. Ýíý íü äàðààõ

áàéäëààð èëýðíý.

1.Ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýðõ öóãëóóëàã÷èéí ¿å óóñàæ, äàõèí èéì ¿å ¿¿ñýõ áîëîìæã¿é

áîëíî. Áóëèíãàä áàéãàà öóãëóóëàã÷ ýðäñèéí ãàäàðãóóòàé õàðèëöàí ¿éë÷ëýëöýæ,

ò¿¿íèé ãàäàðãóóä áýõëýãäýæ ãèäðîôîá ¿å ¿¿ñãýäýã. Õýðýâ áóëèíãàä äàðàã÷ óðâàëæ

ºãâºë ò¿¿íèé ¿éë÷лэëýýð эрдсийн гадаргууг бүрхсэн öóãëóóëàã÷èéí ¿å óóñàæ, óã ýðäýñ

ôëîòàöëàãäàõ ÷àäâàðàà àëäàíà. Æèøýý íü, зýñèéí ýðäñèéã öèàíèäààð äàðàõàä ýíý

¿éë÷ëýë àæèãëàãäàíà.

H H H

| | |

H3C – C – C – C – OH (C6H13OH)

| | |

CH3 H CH3

CH2

CH-OH

CH2

CH2

CH2

CH2

(C6H11OH)

2.Öóãëóóëàã÷èéí èîíûã äàðàã÷èéí èîíîîð ò¿ðýí çàéëóóëàõ. Эíý ¿éë÷ëýë ãàëåíèò

áà áóñàä ñóëüôèдóóäûã õ¿õýðò íàòðèàð äàðàõàä èëýðíý.

(Õ¿õðèéí èîí êñàíòîãåíàòûí èîíûã ò¿ðíý).

3.Öóãëóóëàã÷èéã çàéëóóëàõã¿éãýýð ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð ãèäðîôèëü á¿ðõ¿¿ë

¿¿ñãýõ

Ýðäñèéí ãàäàðãóóä óðâàëæèéí ýãýë õýñã¿¿äèéí æèãä áóñ òàðõàëòààñ áîëæ

öóãëóóëàã÷ ò¿¿íèé ãàäàðãóóä õàðèëöàí àäèëã¿é áýõëýãäýíý.Ýðäñèéí ãàäàðãóóгийн

öóãëóóëàã÷èéí ¿å ¿¿ñýýã¿é õýñýãò äàðàã÷ óðâàëæ ¿éë÷èëñíýýð ò¿¿í äýýð ãèäðîôèëü

øèíæòýé íýãäýë ¿¿ñíý.

Ãàëåíèòûã õî¸ð õðîìò êàëèéí õ¿÷ëýэð (K2Cr2O7) äàðàõ ìåõàíèçìûã æèøýý áîëãîí

àâ÷ ¿çýæ áîëíî. Ãàëåíèòûí èñýëäýëòèéí ¿åä ò¿¿íèé ãàäàðãóó äýýð õàð òóãàëãûí

ñóëüôèä áà ñóëüôàò ¿¿ñíý.

PbK2 PbX2

PbS PbS+ 2O2 PbS PbSO4

PbX2 PbX2

PbX2 PbX2

PbS PbS O4+ CrO2-

4 PbS Pb CrO4+ SO2-

4

PbX2 PbX2

Èéìýðõ¿¿ áàéäëààð öóãëóóëàã÷èéí ¿å ¿¿ñýýã¿é õýñýãò õàð òóãàëãûí ñóëüôèäîõðîìàòûí

ãèäðîôèëü ãàäàðãóó ¿¿ññýíýýð ãàëåíèò äàðàãäàíà.

4.Äàðàãäàæ áóé ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð îðãàíèê áà îðãàíèê áèø ñàðíèìàë êîëëîèä

õýñãýýñ òîãòñîí ãèäðîôèëü õàëüñ ¿¿ñýõ. Ñàðíèìàë êîëëîèä õýñã¿¿ä íü ýðäñèéí

ãàäàðãóóгийн ñóë õýñýãò (öóãëóóëàã÷èéí èîí ñóóãààã¿é õýñýãò) áýõëýãäýí àãààðûí

áºìáºëºã, öóãëóóëàã÷èéí ¿å õî¸ðûí õîîðîíä êîíòàêò ¿¿ñýõýä ñààä ó÷ðóóëíà. Ýíý

¿éë÷ëýë íü ø¿ëòëýã îð÷èíä ñôaëåðèòûã õ¿õýð õ¿÷ëèéí öàéðààð äàðàõàä àæèãëàãäàíà.

2Zn2+

+CO2-

2+2OH-

= ZnCO3Zn(OH)2

Ïðàêòèêò ø¿ëò¿¿ä, öèàíèäóóä, öàéðûí áàéâàí, õ¿õýðò íàòðè, øèíãýí øèë çýðýã äàðàã÷

óðâàëæóóäûã ºðãºí õýðýãëýäýã.

Öèàíèäóóäûí äàðàõ ¿éë÷èëãýý íü ýðäñèéí ãàäàðãóóã á¿ðõñýí öóãëóóëàã÷èéí

õàëüñûã óóñãàõ çàìààð èëýðíý. Íèêåë, òºìðèéí áà öàéðûí ñóëüôèäóóäûã äàðàõàä

õýðýãëýíý. Ïðàêòèêò öèàíèäûã öàéðûí áàéâàíòàé õàìòàòãàí õýðýãëýõýä ¿ð ä¿í ñàéòàé.

Ýíý õîëèìîã íü ýðäñèéí ãàäàðãóóä öàéðûí óñàí èñëèéí ãèäðîôèëü òóíàäàñ ¿¿ñãýæ

äàðäàã.

Õ¿õýðò íàòðè ìîëèáäåíèòýýñ áóñàä ñóëüôèäыí ãàäàðãóóãààñ öóãëóóëàã÷èéã

ò¿ðýí çàéëóóëàõ ¿¿ðýãòýé. Õ¿õýðò íàòðè óñàíä óóñàæ õ¿õýðò óñòºðºã÷ (Í2S) ¿¿ñãýõ áà

ýíý íü öààøèä 2 ¿å øàòòàéãààð äèññoöàä îðíî.

Ñóëüôèäóóäûã äàðàõ ¿éë÷èëãýýã õ¿õýðò óñòºðºã÷èéí (SH) áà õ¿õðèéí (S2-

) èîí

¿ç¿¿ëíý.

ÑèFeS2 CèX-+HS

- ÑèFeS2 CèHS

++ X

-

áóþó

ÑèFeS2 CèX-+S

2- ÑèFeS2 CèS

++ X

-2

PbS PbX-2+S

2- PbS PbS

++2X

-

CиFeS2 CиX- CиFe S2CиX

++CиX

-

Шèíãýí øèë. Åðºíõèé òîìú¸î нь: mSiO2nH2O

m/n- øèíãýí øèëíèé ìîäóëü.

Øèíãýí øèëèéã ôëîòàöëàãäàõ øèíæ нь àäèëàâòàð ýðäñүүдèéã (êàëüöèò, ôëþîðèò,

øååëèò) ñîíãîìîë áàéäëààð ялган хуваахàä õýðýãëýõýýñ ãàäíà êâàðö, ñèëèêàòóóäûã

äàðàõàä õýðýãëýíý. Øèíãýí øèëíèé äàðàõ ¿éë÷èëãýýíèé ìåõàíèçì ñàéí ñóäëàãäààã¿é.

Ýðäýìòäèéí ¿çýæ áàéãààãààð øèíãýí øèë íü ýðäñèéí ãàäàðãóóä 3 òºðëèéí ¿éë÷èëãýý

¿ç¿¿ëäýã.

1.Öóãëóóëàã÷ийн àíèîíûã ÍsiO3-; SiO3

2- OH

èîíóóäààð ò¿ðýí çàéëóóëíà.

2.Öóãëóóëàã÷èéí èîíûã çàéëóóëàõã¿éãýýð ñèëèêàòûí èîíóóä ýðäñèéí ãàäàðãóóä

ñóóæ ãèäðîôèëü ãàäàðãóó ¿¿ñãýíý.

3.Öàõèóðûí õ¿÷ëèéí ãèäðîôèëü-êîëëèîä õýñã¿¿ä ýðäñèéí ãàäàðãóóä íààëäàíà.

Îðãàíèê äàðàã÷èä. Ýíý ãðóïïûí äàðàã÷ óðâàëæóóä áóëèíãàä êîëëîèä õýñã¿¿ä

¿¿ñãýæ, ýðäñèéí ãàäàðãóóä äàðàõ ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëíý. Ýäãýýð óðâàëæóóäàä êðàõìàë,

òàíèí, äåêñòðèí çýðýã õàìðàãäàíà.

Êðàõìàë-C6H10O5. Молибденитыг дарж, зэсийн эрдсийг флотацлахад хэрэглэхээс

гадна төмрийн хүдрийг баяжуулахад хэрэглэж болно. Түүнийг флотацийн процесст

усан уусмал байдлаар ашиглана.

Декстрин- C6H10O5- Åðºíõèé ¿éë÷èëãýý áà õýðýãëýý íü êðàõìàëòàé àäèë.

Ø¿ëò¿¿ä. Ø¿ëò íü ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð óñàíä ìóó óóñäàã ìåòàëëûí ãèïñ

¿¿ñãýæ ò¿¿íèéã ãèäðîôèëü øèíæòýé áîëãîñíîîð öóãëóóëàã÷èéã ãàäàðãóóгààñ ò¿ðæ

çàéëóóëàõ ¿¿ðýãòýé. Энэ группын уðâàëæóóäàä øîõîé, ñîäà, èäýìõèé íàòðè îðíî.

Ýäãýýðèéí äîòðîîñ øîõîé ºðãºí õýðýãëýãäýíý.

Øîõîé. Õÿìä ¿íýòýé áºãººä äàðàõ ¿éë÷èëãýý ñàéòàé. Èõýâ÷ëýí çýñèéí

ñóëüôèäûí õ¿äðèéã ôëîòàöëàõàä ïèðèòèéã äàðàõ çîðèëãîîð ò¿¿íèéã õýðýãëýäýã. Îäîî

ïèðèòèéí ãàäàðãóóä øîõîéíû ¿éë÷ëýõ ¿éë÷ëýëèéã àâ÷ ¿çúå. Øîõîé óñàíä óóñàæ

Ñà(OH)2 ¿¿ñãýíэ. Ýíý íü öààøèä Ñà2+

+2OH- áîëîí çàäàðíà.

ÑàÎ+Í2Î = Ca(OH)2

Ca(OH)2 = Ca2+

+2(OH)-

Ø¿ëòëýã îð÷èíä ïèðèò áóëèíãà äàõü àãààðûã ººðòºº øèíãýýñíýýð ò¿¿íèé

ãàäàðãóó àìàðõàí èñýëäýæ FeSO4 ¿¿ñíý.

2 FeS2+ 7O2+2 Í2O = 2 FeSO4+2 Í2SO4

FeSO4 = Fe++ SO

2-4

Êàòèîí Ñà2+

ïèðèòûí èñýëäñýí ãàäàðãóóä àäñîðáöëàãäàí, SO2-

4 àíèîíòîé íýãäýæ ãèïñ

ÑàSO4 ¿¿ñãýäýã. ÑàSo4 öààøèä ïèðèòûí ãàäàðãóóã á¿ðõýí ãèäðîôèëü òóíàäàñ ¿¿ñãýí

çàäàðñíààð ò¿¿íèéã äàðàõ ¿éë÷ëýë ÿâàãääàã.

2.4.Èäýâõæ¿¿ëýã÷ óðâàëæóóä

Èäýâõæ¿¿ëýã÷èä íü ýðäñèéí ãàäàðãóóä öóãëóóëàã÷èéí ñîíãîìîë ¿éë÷èëãýýã

ñàéæðóóëàõ ¿¿ðýãòýé. Òýä ãàäàðãóó äýýð ãàäàðãóó èäýâõиò íýãäë¿¿ä ¿¿ñãýõ þìóó ýñâýë

ò¿¿í äýýð àäñîðáöëàãäñàí äàðàã÷èéí õàëüñûã óóñãàäàã. Ïðàêòèêò çýñèéí áàéâàí,

ãàçðûí ø¿ëòýò ìåòàëëûí õ¿õýðò áà õ¿õýðò óñòºðºã÷èéí íýãäë¿¿ä, õ¿õðèéí õ¿÷ëèéã

ºðãºí õýðýãëýæ áàéíà.

Çýñèéí áàéâàí ÑèSO452. Ү¿íèéã ñôàëåðèòûã áàÿæóóëàõàä èäýâõæ¿¿ëýã÷ áîëãîí

õýðýãëýíý. Èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýë öàéðûí èîí ба ¿éë÷ëýë нь áóëèíãûí ÐÍ-ààñ

õàìààðíà.

ZnS ZnS+Cè2-

ZnS CèS-+Zn

2+

Õ¿õýðò íàòðè Na2S. Õ¿õýðò íàòðèéã ºíãºò ìåòàëëóóäûí èñýëäñýí ýðäñèéã

èäýâõæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Õ¿õýðò íàòðèéã õýðýãëýí ýðäñèéã èäýâõæ¿¿ëýõ

¿éë÷ëýë äàðàаõ áàéäëààð ÿâàãäàíà.

Na2S+H2O HS-+NaOH

Cè2Î Cè2Î+HS- Cè2Î Cè2S+OH

-

Õ¿õðèéí õ¿÷èë Í2SO4. Ïèðèòийí èñýëäñýí õ¿äðèéã èäýâõæ¿¿ëýõýä õýðýãëýíý. Çàðèìäàà

ôëîòàöèéí õàÿãäëààñ ïèðèòийã ÿëãàõàä áóëèíãûí ø¿ëòëýãèéã áóóðóóëàõ çîðèëãîîð

õýðýãëýæ áîëíî.

2.5.Îð÷èí òîõèðóóëàã÷ óðâàëæóóä

Îð÷èí òîõèðóóëàã÷äûã

1. Áóëèíãûí ÐÍ-ûã ººð÷ëºõ,

2. Áóëèíãààñ ôëîòàöèéí ïðîöåññò ìóó íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëîõóéö èîíóóäûã

çàéëóóëàõ,

3. Шламын á¿ëýãíýë áà çàäðàëûí ïðîöåññûã òîõèðóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý.

ªºðººð õýëáýë ýäãýýð óðâàëæ íü áóñàä óðâàëæóóäûã ¿éë÷ëýëèéí çîõèñòîé íºõöëèéã

õàíãàæ ºãäºã þì.

1.Öóãëóóëàã÷, äàðàã÷, èäýâõæ¿¿ëýã÷ óðâàëæóóäûí ¿éë÷ëýë áóëèíãûí ÐÍ-ààñ èõ

õàìààðäàã ó÷èð àøèãò ìàëòìàëûã ôëîòàöëàõ ÿâöàä çîõèñòîé ø¿ëòæèëòòýé îð÷èíã áèé

áîëãîõ ÿâäàë ÷óõàë øààðäëàãàòàé þì. Ïðàêòèêò áóëèíãûí ÐÍ-ûã òîõèðóóëàõàä ø¿ëò

áà õ¿÷ë¿¿ä õýðýãëýãääýã. Ø¿ëòëýã îð÷èí ¿¿ñãýõýä èõýâ÷ëýí øîõîéг øîõîéí ñ¿¿

(Ñà/ÎÍ/2) áàéäëààð áà èäýìõèé íàòðèйг, õ¿÷èëëýã îð÷èí ¿¿ñãýõýä õ¿õðèéí õ¿÷ëèéã òóñ

òóñ õýðýãëýíý.

2.Áóëèíãàä ÿíç á¿ðèéí èîíóóä èõ õýìæýýãýýð áàéäàã áà òýäãýýðèéí êîíöåíòðàöè

íü óñíû ÷àíàð, õ¿äýð äýõ ýðäñèéí óóñàöààñ õàìààðíà. Ýäãýýð ø¿ëòýä ìåòàëëóóäûí

èîíóóä ººõºí õ¿÷ëèéí öóãëóóëàã÷òàé, óñàíä ìóó óóñäàã ñàâàí ¿¿ñãýäýã áà ýíý íü

áóëèíãà äàõü öóãëóóëàã÷èéí êîíöåíòðàöèéã áàãàñãàíà. ̺í áóëèíãàä ñóëüôèäûí

ýðäñèéã äàðäàã х¿õðèéí èîí áàéæ áîëíî. Ôëîòàöèéí ïðîöåññт îð÷èí òîõèðóóëàã÷äûã

õýðýãëýñíýýð ýäгýýð èîíóóäûã õîëáîæ, òýäíèé ìóó íºëººã ñààðìàãæóóëàг òóíàäàñ

¿¿ñãýíý.

3.Ôëîòàöèéí ÿâöàä íàðèéí шламыí á¿ëýãíýë ¿¿ñýæ, ýðäñèéí á¿õýëëýã õýñã¿¿ä

äýýð íààëäàæ, ïðîöåññт ìóó íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. ¯¿íèéã ¿¿ñãýõã¿éí òóëä çàäëàã÷

óðâàëæóóä áîëîõ øèíãýí øèë, êðàõìàë çýðãèéã õýðýãëýíý. Ãýâ÷ ýíý óðâàëæóóä äàðàõ

¿éë÷èëãýýòýé òóë òýäíèé çàðöóóëàëò áàãà áàéõ õýðýãòýé.

Óðâàëæийí çàðöóóëàëòûã òîäîðõîéëîõ

Òåõíîëîãèéí ïðîöåññт õýðýãëýãäýæ áóé óðâàëæèéí çàðöóóëàëòûã 1 òîíí õ¿äýð

áàÿæóóëàõàä øààðäàãäàõ óðâàëæèéí õýìæýýãýýð òîäîðõîéëäîã. 1 òîíí õ¿äýðò

çàðöóóëàãäàõ óðâàëæèéí õýìæýýã (ãðàìì, êã) óðüä÷èëàí ëàáîðàòîðèéí áîëîí

¿éëäâýðëýëèéí òóðøèëòûí ¿ð ä¿íä áîëîâñðóóëàí áàòàëäàã. ¯¿íä òóëãóóðëàí

áàÿæóóëàãäàæ áóé õ¿äðèéí õýìæýý áà óðâàëæèéí óóñìàëûí êîíöåíòðàöààñ õàìààð÷,

ò¿¿íèé íèéò çàðöóóëàëòûã äàðààõ òîìú¸îãîîð îëæ áîëíî.

c

QqY

60

100, (4.3)

Y-Óðâàëæèéí íèéò çàðöóóëàëò, ñì3/ìèí

q - 1 òîíí õ¿äýð áàÿæóóëàõàä çàðöóóëàõ óðâàëæèéí õýìæýý, ãð/òí

Q- Áàÿæóóëàãäàæ áóé õ¿äðèéí õýìæýý, ò/ö

ñ- Óðâàëæèéí êîíöåíòðàöè, %

k-Êînst=6.7 õàìтын áàÿæìàëûí äóíäàæ ãàðöûã èëýðõèéëñýí òîãòìîë õýìæèãäýõ¿¿í, %

3. Ôëîòàöèéí òåõíîëîãè

Ôëîòàöèéí ïðîöåññò äàðààõ õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä íºëººëäºã.

1. Õ¿äðèéí найрлага, àøèãò ýðäñèéí àãóóëãà, òýäнèé ôëîòàöèéí èäýâõ

2. Ôëîòàöèä ºã÷ áàéãàà ìàòåðèàëûí бүхэллэг

3. Áóëèíãûí õàòóóëàã

4. Áóëèíãûí òåìïåðàòóð

5. Ôëîòàöèä õýðýãëýãäýõ óñíû íàéðëàãà

6. Óðâàëæèéí ãîðèì

7. Ôëîòîìàøèíû çîõèîí áàéãóóëàëò, àæèëëàõ çàð÷èì

8. Ôëîòàöèéí ñõåì

9. Ôëîòàöèéí ïðîöåññыí ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà

10. Áóëèíãыí õýìæýý (ýçýëõ¿¿í)

Ýäãýýð õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéí òîõèðîî á¿ðýëäýæ áàéæ ôëîòàöèéí ïðîöåññ õýâèéí

ÿâàãäàõ áà ýíý òîõèðîîã òóõàéí îðä ãàçðûí õ¿äðèéí á¿òýö, àøèãò ýðäñèéí îíöëîãò

òîõèðóóëàí ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýý ñóäàëãààíû ¿íäñýí äýýð õàãàñ ¿éëäâýðëýëèéí áà

¿éëäâýðëýëèéí òóðøèëòûí ¿ð ä¿íä òîãòîîх ба үүнийг “Òåõíîëîãèéí ãîðèì “ãýæ

íýðëэäýã. Ôëîòàòîð òåõíîëîãèéí ãîðèìûã ÷àíä áàðèìòëàí àæèлëàñíû ¿íäñýí äýýð

òºëºâëºãººò ¿ç¿¿ëýëòèéã áèåë¿¿ëäýã. Фëîòàöèéí ïðîöåññò íºëººëºõ çàð÷èì õ¿÷èí

ç¿éë¿¿äèéã àâ÷ ¿çüå.

Ôëîòàöèä ºã÷ áàéãàà ìàòåðèàëûí бүхэллэг. Ôëîòàöèéí ïðîöåññыí ºìíº õ¿äðèéã ямар

хэмжээнд хүртэл íóíòàãëàõ нь àøèãò ýðäñ¿¿äèéí шигтгээлэг байдлаас õàìààðíа. Åð íü

0.1-0.02 ìì –èéí õýìæýýòýé æèæèã õýñã¿¿д ôëîòàöèàð õàìãèéí ñàéí áàÿæóóëàãääàã íü

òîãòîîãäæýý. Í¿¿ðñ, áàë ÷óëóó, êàëèéí äàâñ çýðýã ìåòàëë áóñ àøèãò ìàëòìàëóóäûã

ôëîòàöààð áàÿæóóëàõàä ýíý õýìæýý 0.5-1.0 ìì õ¿ðäэã. Õàðüöàíãóé á¿ä¿¿í øèðõýãòýé

ìàòåðèàë áàÿæóóëàõàä ôëîòàöèéí áîëîí ºòãºð¿¿ëýõ, ø¿¿õ, õàòààõ òîíîã

òºõººðºìæèéí õ¿÷èí ÷àäàë íýìýãäýæ, õººñð¿¿ëýã÷ýýñ áóñàä á¿õ óðâàëæèéí îðц

áàãàñàõ ñàéí òàëòàé áîëîâ÷ àøèãò ýðäýñ õàÿãäàõ àþóëòàé. Õýò æèæèã õýñã¿¿ä èõýýõýí

õýìæýýòýé áàéõ íü àøèãò ýðäñèéí ñàëàí áàÿæèãäàõ ÷àäâàðûã ìóóòãàæ, óðâàëæèéí

îðöûã íýìýãä¿¿ëýõ áà çàðèì òîõèîëäîëä á¿ð ìºñºí áàÿæèãäàõã¿é áîëäîã. Äýýð

äóðüäñàí ç¿éëсèéã үндэслэн ôëîòàöèéí ºìíºõ íóíòàãëàëò íü äàðààõ øààðäëàãûã

õàíãàñàí áàéõ ¸ñòîé ãýæ õýëæ áîëíî. ¯¿íä:

1. Àøèãò ýðäñèéí æèæèã эгэл õýñã¿¿ä íü àãààðûí áºìáºëºãò íààëäàí õºâºõ¿éö

æèæèã áàéõ

2. Àøèãò ýðäñèéí эгэл õýñã¿¿ä íü õоосоí ÷óëóóëãààñ á¿ðýí ñàëñàí áàéõ

3. Ýðäñèéí õýò æèæèã õýñã¿¿ä àëü áîëîõ áàãà áàéõ

Ôëîòàöèä îðîõ ìàòåðèàëûн бүхэллэгийг øèðõýãèéí øèíæèëãýý хийж

òîäîðõîéëîõ áà Эрдэнэт үйлдвэр äýýð õàìòûí ôëîòàöèä îðæ áàéãàà ìàòåðèàëûí

бүхэллэг 2 õýìæýýãýýð, зэс-молибдены ялган хуваах ôëîòàöèéí ìàòåðèàëûí бүхэллэг

íýã õýìæýýãýýð òîäîðõîéëîãäдîг. Æèøýý íü тåõíîëîãèéí ãîðèì ¸ñîîð õàìòûí

ôëîòàöèä +0.2 ìì-ийн бүхэллэгийн ангийн агуулга 10%-ñ èõã¿é, -0.074мм

бүхэллэгийн ангийн агуулга 65% áàãàã¿é, ялган хуваах ôëîòàöèä –0.074 ìì

бүхэллэгийн ангийн агуулга 92-95% áàéäàã. Ялган хуваах ôëîòàöèä îðîõ ìàòåðèàë

èë¿¿ íàðèéí íóíòàãëàãääàã íü çýñ, ìîëèáäåí õîîðîíäîî íÿãò íèéëæ òîãòñîí áàéäãààð

òàéëáàðëàãäàíà. Ýíý ãîðèì çºð÷èãäñºí òîõèîëäîëä ôëîòàöèéí ïðîöåññò ìóóãààð

íºëººëäºã.

Áóëèíãûí õàòóóëàã. Õàòóóëàã ãýäýã íü áóëèíãà äîòоðõ õàòóó õýñãèéí æèí þì.

Çàðèì òîõèîëäîëä õàòóó øèíãýíèé æèíãèéí õàðüöààã õàòóóëàã ãýæ ¿çäýã.

Áóëèíãыí õàòóóëàã íü ôëîòàöèéí ïðîöåññò øóóä íºëººëäºã õàìãèéí ÷óõàë

õ¿÷èí ç¿éëèéí íýã þì. Õàòóóëãààñ õàìààðàí òåõíîëîãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä ººð÷ëºãääºã.

Ïðàêòèê äýýð ôëîòàöèéí ïðîöåññò áóëèíãыí õàòóóëàã 15-40% õîîðîíä õýëáýëçäýã. 25-

35% õàòóóëãèéã ôëîòàöè ÿâóóëàõàä õàìãèéí òîõèðîìæòîé ãýæ õýëæ áîëíî. Áóëèíãûí

õàòóóëàã ºíäºðñºõ òóòàì àãààðæèõ ÷àíàð áóóðäàã áà õàðüöàíãóé òîì õýñã¿¿ä ñàéí

áàÿæèãäàæ æèæèã õýñã¿¿äèéí áàÿæèãäàõ ÷àíàð áóóðäàã. Õàòóóëàã áóóðàõад áóëèíãûí

åðºíõèé ýçýëõ¿¿í èõñýæ ôëîòàö ÿâàãäàõ õóãàöàà áàãàñàõ ìóó íºëººòýé. ̺í õàòóóëàã

ºíäºð ¿åä õººñæèëò ìóóäàæ øîõîé áîëîí õººñð¿¿ëýã÷ óðâàëæèéí îðöûã íýìýãä¿¿ëäýã

íü ïðàêòèêò àæèãëàãääàã.

Áóëèíãûí òåìïåðàòóð. Áóëèíãûí òåìïåðàòóðûã äýýøë¿¿ëýõýä ôëîòàöèéí ïðîöåññò

ñàéí íºëºº ¿ç¿¿ëäýã íü òîãòîîãäñîí áàéíà. ßëàíãóÿà ÿíç á¿ðèéí ñàâàí, òîñíû õ¿÷ëèéã

óðâàëæààð õýðýãëýæ áàéõ ¿åä ýíý íºëºº òîä àæèãëàãääàã. Åðäèéí ôëîòàöèéí ïðîöåññ

18-200ñ òåìïåðàòóðò ÿâàãääàã. Çóíû óëèðàëä áóëèíãûí òåìïåðàòóð 18-20

0 ñ-ò õ¿ð÷

áàéõàä òåìïåðàòóðûã íýìýãä¿¿ëýõ íü ïðîöåññò ºã÷ áàéãàà êñàíòîãåíàò çàäàð÷ ¿ðã¿é

çàðäàë ãàðãàõ ýõ ¿¿ñâýð áîëæ áîëçîøã¿é

Ôëîòàöèä õýðýãëýõ óñíû íàéðëàãà. Бàéãàëü äýýðõ óñ õëîð ÑI-, ñóëüôàò SO 2

4 ,

ãèäðîêаðáоíàò HCO

3 , êаðáоíàò CO 2

3 , íàòðè, êàëè, êàëüö, ìàãíèéí èîíóóäûã àãóóëæ

áàéäàã. ¯¿íýýñ ãàäíà óñàíä õ¿÷èëòºðºã÷, í¿¿ðñ õ¿÷èë, õ¿õýðò óñ òºðºã÷ çýðýã õèéí¿¿ä

ìîëåêóë õýëáýðòýé àãóóëàãääàã. Õ¿дðèéг нóíòàãëàõ ïðîöåññыí ¿åä çàðèì ìåòàëëûí

èîíóóä /Ñà2+

,Ñè2+

,Âà2+

, ã.ì/ óñàíä íýìýãäýí îðäîã. Ýäãýýð èîíóóä íü ôëîòàöèéí ¿åä

õèìèéí óðâàëæóóäòàé óðâàëä îðæ ýðäñèéí ãàäàðãóó äýýð тунадас үүсгэн ïðîöåññò

сөргөөр íºëººëäºã. Ýäãýýð èîíû ìóó íºëººíººñ àíãèæðàõûí òóëä ýðãýëòèéí óñûã

öýâýðëýõ áà ôëîòàö ÿâóóëàõ îð÷èíã òîõèðóóëàí àæèëëàäàã.

Óðâàëæèéí ãîðèì. Óðâàëæèéí ãîðèìûã àøèãò ýðäñ¿¿äèéí ôëîòàöèéí èäýâõèéã

ñóäàëñíû ¿íäñýí äýýð áóëèíãûí õàòóóëàã, хүдрийн найрлага, шигтгээлэг байдал ã.ì

õ¿÷èí ç¿éëүүäýýñ õàìààðóóëàí áîëîâñðóóëäàã. Óðâàëæèéí ãîðèì ãýäýã íü óðâàëæèéí

íýð òºðºë, ôëîòàöèéí ïðîöåññò òóãíàõ öýã, òóíãèéí õýìæýý /ã/ò/, óðâàëæèéã áóëèíãàòàé

õîëèõ õóãàöàà þì.

Óðâàëæèéã ôëîòàöèéí ïðîöåññò îð÷èí òîõèðóóëàã÷, äàðàã÷, öóãëóóëàã÷ õººñð¿¿ëýã÷

ãýñýí äàðààëëààð ºã÷, урвалжийн уусах чанараас õàìààðàí ÿíç á¿ðèéí õóãàöààãààð

áóëèíãàòàé õîëèõ àæèëëàãààã ÿâóóëäàã. Ýíý õóãàöàà íü óñàíä àìàðõàí óóñäàã

óðâàëæèéí õóâüä 1-3 ìèíóò, ìóó óóñäàã áîë 20-30 ìèíóò õ¿ðýõ òîõèîëäîë ÷ áèé. Îð÷èí

òîõèðóóëàã÷ óðâàëæèéг ãîë òºëºâ íóíòàãëàõ ïðîöåññыí ¿åä ººðººð õýëáýë òýýðýìä,

öóãëóóëàã÷èéã õîëèõ ãàíä, õººñð¿¿ëýã÷èéã ôëîòîìàøèíû ýõíèé êàìåðò òóãíàäàã.

Óñàíä óóñäàã óðâàëæèéг 1-10% óóñìàë áàéäëààð, ìàñëî, êåðоñèí çýðãèéã öýâðээр нь

áóþó öèéдэì (ýìóëüñèÿ) ìàÿãààð ïðîöåññò ºãäºã. Èäýâõæ¿¿ëýã÷ óðâàëæ íü

¿éë÷èëãýýãýýðýý äàðàã÷èéí ýñðýã áºãººä íýã óðâàëæ äàðàõ áà èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷èëãýý

¿ç¿¿ëäýã òîõèîëäîë ÷ áèé. Æèøýý íü, x¿õýðò íàòðè (Nà2S)-г õàìтын ôëîòàöи äýýð

çýñèéí èñýëäñýí ýðäñèéã èäýâõæ¿¿ëýх, ìîëèáäåíèé ôëîòàöи дýýð çýñийн сульфидүүд

%100

Xm

mp

m-íýãæ ýçýëõ¿¿í äýõ õàòóó õýñãèéí æèí

Æ-íýã ýçýëõ¿¿í äýõ óñíû æèí

ба пиритèéг äàðàх зорилгоор õýðýãëýäýã. Ôëîòàöèéí ïðîöåññò óðâàëæèéã òóãíàõ

öýãèéã çºâ ñîíãîõ íü èõ à÷ õîëáîãäîëòîé áàéäàã. Á¿õ ºã÷ áàéãàà òóíãèéí 50-60%-èéã

¿íäñýí ôëîòàöèä, ¿ëäñýí õýñãèéã íü áóñàä îïåðàöóóäàä õóâààæ ºãºõ íü ç¿éòýé áîëîõ íü

òóðøëàãààñ àæèãëàãääàã. Óðâàëæèéã áóòàðõàéëàí òóãíàõ, ººðººð õýëáýë îëîí öýãò áàãà

áàãààð ºãºõ àðãûã ºðãºí õýðýãëýäýã. Ýíý òîõèîëäîëä ìåòàëë àâàëò ñàéæèðäàã áàéíà.

Óðâàëæèéí îðöûã õýò íýìýãä¿¿ëýõ íü ¿ðã¿é çàðäàë ãàðãàõààñ ãàäíà òåõíîëîãèéí

¿ç¿¿ëýëòýä ìóóãààð íºëººëºõ òîõèîëäîë ÷ áèé. Æèøýý íü шîõîéíû зарцуулалтыг

íýìýãä¿¿ëæ pÍ-èéã ºíäºðñãºõ íü (pH=11-12) ìîëèáäåíû àâàëòûã ìóóòãàõàä õ¿ðãýäýã.

Ôëîòîìàøèíû çîõèîí áàéãóóëàëò àæèëëàõ çàð÷èì. Ôëîòîìàøèíû хэвийн àæèëëàãààг

òîäîðõîéëîõ ãîë ¿ç¿¿ëýëò áóëèíãûн агааржуулалт юм.

Áóëèíãыí àãààðæóóëàëò ãýäýã íü íýãæ õóãàöààíä áóëèíãûí íýãæ ýçýëõ¿¿íèéã

äàéðàí ºíãºð÷ áàéãàà àãààðûí õýìæýý áºãººä ë/ì3ìèí ãýñýí íýãæýýð õýìæèãäýíý.

Áóëèíãûí àãààðæóóëàëòаас ãàäíà àãààðûí ñàðíèö (äèñïåðñíîñòü âîçäóõà), õèéí æèæèã

áºìáºëã¿¿äèéã áóëèíãûí нийт ýçýëõ¿¿íээр æèãä õóâààðèëàõ ÿâäàë íü ôëîòàöèéí

ïðîöåññын үр дүнд èõýýõýí íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Áóëèíãûí õàòóóëàã áà ýçýëõ¿¿í òîãòìîë

áàéõ íü ôëîòоìàøèíä булингын өгөгдсөн ò¿âøèíã тогтмол барьж, технологийн

ïðîöåññыã зохистой óäèðäàõàä õÿëáàð áайдаã. Ôëîòàöèéí ïðîöåññыí ¿åä äàðààõ

ç¿éëèéã àíõààðàõ õýðýãòýé. ¯íäñýí ôëîòàöèä ýðäýñæñýí õººñèéã á¿ãäèéã хамах,

õÿíàëòûí ôëîòàöèä õººñ õàìàëòûã àðàé áàãà áàéëãàõ áà öýâýðшүүлэх ôëîòàöèä

ôëîòоìàøèíû á¿õ êàìåðò õàðüöàíãóé çóçààí õººñºí äàâõàðãà òîãòîîí àæèëëàõ íü

÷àíàðòàé áàÿæìàë àâàõ, ìåòàëëûã õàÿãäàëä àëäàõã¿é áàéõ ýõ ñóðâàëæ áîëäîã. Äýýð

äóðüäñàíòàé õîëáîãäóóëàí õººñ õàìàã÷èéí õàìóóðûí òîîã õÿíàëòûí ôëîòàöèä ¿íäñýí

ôëîòàöèéí ìàøèíûõààñ öººí òîîòîé áàéëãàäàã. Öýâýðшүүлэх ôëîòàöèéí ìàøèíààñ

õººñ õàìàõ õýìæýýã õººñ õàìàã÷èéí ýðãýëòèéí õóðäûã ººð÷ëºõ æóðìààð òîõèðóóëäàã

òóðøëàãà ÷ áèé. Ôëîòàöèéí ïðîöåññыã óäèðäàõàä àâòîìàò ò¿âøèí òîõèðóóëàã÷ ÷óõàë

¿¿ðýãòýé. Àâòîìàò ò¿âøèí òîõèðóóëàã÷èéã àøèãëàõã¿é áàéõ íü ôëîòàöèéí ïðîöåññыã

óäèðäàõ àæèëëàãààã õ¿íäð¿¿ëýýä çîãñîõã¿é òåõíîëîãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã áóóðóóëàõàä

õ¿ðäýã. Ôëîòàöèéí ïðîöåññò àãààðûã òîõèðóóëàí ºãºõ íü ôëîòоìàøèí äàõü áóëèíãûí

ò¿âøèíã òîãòìîë õýìæýýíä áàðиõàä èõ ¿¿ðýãòýé. Тóðøëàãàòàé ôëîòàтîð

ôëîòоìàøèíû àæèëëàãààã ýýëæèéí ýõýíä íýã óäàà òîõèðóóëààä, ýýëæèéí äóíäóóð

øààðäëàãàã¿é áîë äàõèí îðîëääîãã¿é. Ýíý íü материалыг íýã îïåðàöиàñ íºãººä øàõàæ

áàéãàà íàñîñóóäûí àæèëëàãàà õýâèéí, áóëèíãûí õàòóóëàã, ýçýëõ¿¿í òîãòìîë,

óðâàëæèéí ãîðèì ººð÷ëºãäºõã¿é áàéãàà òîõèîëäîëä ôëîòîìàøèíä ãàð÷ áàéãàà

ò¿âøèíãèéí áàãà çýðýã ººð÷ëºëòèéã àâòîìàò ò¿âøèí òîõèðóóëàã÷ тохируулж

áàéãààãààð òàéëáàðëàãäàíà.

Ôëîòàöèéí ñõåì. Бàÿæóóëàëòûí ïðàêòèêò ôëîòàöèéí ãàíö îïåðàöèéí òóñëàìæòàéãààð

áýëýí áàÿæìàë, ýöñèéí õàÿãäàë ãàðãàõ áîëîìæã¿é òóë ôëîòàöèéí ÿíç á¿ðèéí ñõåìèéã

õýðýãëýäýã. Ôëîòàöèéí îïåðàöèéã äàðààõ áàéäëààð õóâààíà.

1.¯íäñýí ôëîòàö - ôëîòàöèéí àíõíû îïåðàö áà àøèãò ýðäñèéã õоñоí ÷óëóóëàã áà

àøèãã¿é õîëüöîîñ ñàëãàõ ¿¿ðýãòýé.

2.Õÿíàëòûí ôëîòàö - ¿íäñýí ôëîòàöèéí õàÿãäëûã áоловсрóóëæ ýöñèéí õàÿãäàë

дахь ìåòàëëûí àãóóëãûã äîîä õýìæýýíä õ¿ðãýæ ìåòàëë àâàëòûã äýýøë¿¿ëýõ

çîðèëãîòîé.

3.Öýâýðшүүлэх ôëîòàö - ¿íäñýí ôëîòàöèéí õººñºí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã áàÿæóуëæ,

түүн дэх ашигт эрдсийн агуулгыг өндөрсгөх зорилготой.

Öýâýðшүүлэх ôëîòàöèéí õàÿãäàë, õÿíàëòûí ôëîòàöèéí áàÿæìàëûã çàâñðûí

á¿òýýãäýõ¿¿í ãýæ íýðëýýä ¿íäñýí ôëîòàöèéí òîëãîé ðóó ºãäºã. Ãýõäýý ãîë òºëºâ

õÿíàëòûí ôëîòàöèéí áàÿæìàëûã ã¿éöýýæ íóíòàãëàñíû äàðàà ¿íäñýí ôëîòàöèä ºãäºã.

Õýä õýäýí àøèãò ýðäýñ àãóóëñàí õ¿äðèéã áàÿæóóëàõäàà ãîë òºëºâ óðüä÷èëàí

õàìòûí áàÿæìàë àâ÷ äàðàà íü ò¿¿íèéãýý яëãàí áàÿæóóëæ õî¸ð áóþó õýä õýäýí áàÿæìàë

àâàõ ñõåìèéã àøèãëàдаг.

Öýâýðшүүлэх áа õÿíàëòûí оперàöèéí òîî íü àøèãò ýðäñèéí ôëîòàöлагдах

÷àдвàð, áýëýí á¿òýýãäýõ¿¿íд тавигдах шаардлага зэргээс хамаарч ÿíç á¿ð áàéäàã.

“Эрдэнэтийн Овоо” ордын зэс-молибдены õ¿äðèéн áàÿæóóëàлтанд зэс-молибден-

пиритийн õàìòûí áàÿæìàë àâ÷, ò¿¿íèéãýý яëãàí áàÿæóóëàõ ñõåìийг àшèгëàäàã.

Үíäñýí, öýâýðшүүлэх ба õÿíàëòûí ôëîòàöèéн ìàøèíóóäûã áàéðëóóëàõäàà áóëèíãûã

íàñîñîîð àëü áîëîõ áàãà øàõàõ, íýã îïåðàöààñ íºãººä ººðèéíõ íü óðñãàëààð îðóóëàõûã

ýðìýëçäýã. Áàãà õ¿÷èí ÷àäàëòàé ìàøèíóóäàä áóëèíãûã íýã îïåðàöààñ íºãººä

øèëæ¿¿ëýõäýý ñîðîõ áëîêèéã ºðãºí àøèãëàäàã.