leopard husoc v7n3 sept-dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 sdu...

11
* ผู้ประสานงานหลัก (Corresponding Author) ** งานวิจัยเรื่องนี้ได้รับทุนสนับสนุนการศึกษาจาก ทุน 90 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย Email: [email protected] SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students การพัฒนาแบบวัดทักษะการคิดขั้นสูงสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น** Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students สุภาพร จันทร์ดอกไม้* โชติกา ภาษีผล และ ศิริเดช สุชีวะ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ ประการแรก เพื่อสร้างแบบวัดทักษะการคิดขั้นสูง ประการที่สอง เพื่อตรวจสอบคุณภาพของแบบวัดทักษะการคิดขั้นสูง และประการที่สาม เพื่อสร้างเกณฑ์ปกติวิสัย (norms) ของ แบบวัดทักษะการคิดขั้นสูง สำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ประชากรเป็นนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ปีการศึกษา 2553 ของโรงเรียนมัธยมศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานครสวรรค์ เขต 1 จำนวน 11,146 คน กลุ่มตัวอย่างเป็น นักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น จำนวน 6,000 คน ได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แบบวัดการคิดวิเคราะห์ 2) แบบวัดการคิดวิจารณญาณ 3) แบบวัดการคิดตัดสินใจ และ 4) แบบวัด การคิดแก้ปัญหา วิเคราะห์ค่าพารามิเตอร์ข้อสอบ ด้วยโปรแกรม MULTILOG ตรวจสอบความตรงตามโครงสร้าง โดยใช้การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน และวิเคราะห์ความเที่ยงของแบบวัดโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟา ( α = Coefficient) ของครอนบาค ผลการวิจัย พบว่า 1. ผลการวิเคราะห์ค่าพารามิเตอร์ข้อสอบ มีค่าดังนี้ แบบวัดการคิดวิเคราะห์ จำนวน 55 สถานการณ์ มีค่า อำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.54 ถึง 2.33 ค่าความยากอยู่ระหว่าง -2.27 ถึง 2.06 ค่าการเดาอยู่ระหว่าง 0.00 ถึง 0.27 แบบวัดการคิดวิจารณญาณ จำนวน 50 สถานการณ์ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.50 ถึง 2.39 ค่าความยาก อยู่ระหว่าง -2.14 ถึง 2.35 ค่าการเดาอยู่ระหว่าง 0.00 ถึง 0.30 แบบวัดการคิดตัดสินใจ จำนวน 52 สถานการณ์ มีค่า อำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.50 ถึง 2.11 ค่าความยาก อยู่ระหว่าง -2.35 ถึง 2.16 ค่าการเดาอยู่ระหว่าง 0.00 ถึง 0.30 แบบวัดการคิดแก้ปัญหา จำนวน 62 สถานการณ์ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.57 ถึง 2.42 ค่าความยากอยู่ระหว่าง -2.49 ถึง 1.42 ค่าการเดา อยู่ระหว่าง 0.00 ถึง 0.07 2. ผลการตรวจสอบคุณภาพของแบบวัดทักษะการคิดขั้นสูง โดยการหาค่าความเที่ยงของแบบวัดทักษะ การคิดขั้นสูง พบว่า แบบวัดการคิดวิเคราะห์มีค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.61 แบบวัดการคิดวิจารณญาณ มีค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.81 แบบวัดการคิดตัดสินใจ มีค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.84 แบบวัดการคิดแก้ปัญหามีค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.73

Upload: others

Post on 04-Jan-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

* ผประสานงานหลก (Corresponding Author)

** งานวจยเรองนไดรบทนสนบสนนการศกษาจาก ทน 90 ป จฬาลงกรณมหาวทยาลย Email: [email protected]

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

การพฒนาแบบวดทกษะการคดขนสงสำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน** Development of Higher-Order Thinking Skill Tests

for Lower Secondary School Students

สภาพร จนทรดอกไม* โชตกา ภาษผล และ ศรเดช สชวะ

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค 3 ประการ คอ ประการแรก เพอสรางแบบวดทกษะการคดขนสง ประการทสอง

เพอตรวจสอบคณภาพของแบบวดทกษะการคดขนสง และประการทสาม เพอสรางเกณฑปกตวสย (norms) ของ

แบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ประชากรเปนนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ปการศกษา

2553 ของโรงเรยนมธยมศกษา สำนกงานเขตพนทการศกษานครสวรรค เขต 1 จำนวน 11,146 คน กลมตวอยางเปน

นกเรยนมธยมศกษาตอนตน จำนวน 6,000 คน ไดมาจากการสมตวอยางแบบแบงชนภม เครองมอทใชในการวจย

ประกอบดวย 1) แบบวดการคดวเคราะห 2) แบบวดการคดวจารณญาณ 3) แบบวดการคดตดสนใจ และ 4) แบบวด

การคดแกปญหา วเคราะหคาพารามเตอรขอสอบ ดวยโปรแกรม MULTILOG ตรวจสอบความตรงตามโครงสราง

โดยใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน และวเคราะหความเทยงของแบบวดโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา

(α = Coefficient) ของครอนบาค

ผลการวจย พบวา

1. ผลการวเคราะหคาพารามเตอรขอสอบ มคาดงน แบบวดการคดวเคราะห จำนวน 55 สถานการณ มคา

อำนาจจำแนกอยระหวาง 0.54 ถง 2.33 คาความยากอยระหวาง -2.27 ถง 2.06 คาการเดาอยระหวาง 0.00 ถง 0.27

แบบวดการคดวจารณญาณ จำนวน 50 สถานการณ มคาอำนาจจำแนกอยระหวาง 0.50 ถง 2.39 คาความยาก

อยระหวาง -2.14 ถง 2.35 คาการเดาอยระหวาง 0.00 ถง 0.30 แบบวดการคดตดสนใจ จำนวน 52 สถานการณ มคา

อำนาจจำแนกอยระหวาง 0.50 ถง 2.11 คาความยาก อยระหวาง -2.35 ถง 2.16 คาการเดาอยระหวาง 0.00 ถง 0.30

แบบวดการคดแกปญหา จำนวน 62 สถานการณ มคาอำนาจจำแนกอยระหวาง 0.57 ถง 2.42 คาความยากอยระหวาง

-2.49 ถง 1.42 คาการเดา อยระหวาง 0.00 ถง 0.07

2. ผลการตรวจสอบคณภาพของแบบวดทกษะการคดขนสง โดยการหาคาความเทยงของแบบวดทกษะ

การคดขนสง พบวา แบบวดการคดวเคราะหมคาความเทยง เทากบ 0.61 แบบวดการคดวจารณญาณ มคาความเทยง

เทากบ 0.81 แบบวดการคดตดสนใจ มคาความเทยงเทากบ 0.84 แบบวดการคดแกปญหามคาความเทยงเทากบ 0.73

Page 2: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

76

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสรางของแบบวดทกษะการคดขนสง โดยใชการวเคราะหองคประกอบเชง

ยนยน ขางตนมความตรงเชงโครงสรางเนองจากดชน GFI และ AGFI เขาใกล 1 หรอดชน RMR เขาใกล 0

3. ผลการสรางเกณฑปกตระดบทองถน ในรปคะแนน ท ของแบบวดการคดวเคราะห อยในชวง T16 - T65

แบบวดการคดวจารณญาณ อยในชวง T13 - T65 แบบวดการคดตดสนใจ อยในชวง T16 - T61 และแบบวดการคด

แกปญหา อยในชวง T17 - T59

คำสำคญ: ทกษะการคดขนสง แบบวด นกเรยนมธยมศกษาตอนตน

Abstract

The objectives of this research were 1) to develop testing models of higher-order thinking skills for

lower secondary school students; 2) to investigate the quality of higher-order thinking skill tests, and 3) to

provide norm criteria of higher-order thinking skill tests for lower secondary students. The research population

was drawn from 11,146 students from lower secondary school of the Nakhon Sawan Educational Service Area

1 in the 2010 academic year. The samples were 6,000 students in secondary school selected by stratified

sampling.

The research instruments consisted of 1) analytical thinking tests; 2) critical thinking tests; 3) decision

thinking tests, and 4) problem thinking tests. The item parameter was analyzed through the MULTILOG

program. Construct validity was validated using Confirmatory Factor Analysis. Validity was analyzed using

Cronbach’s Alpha Coefficient.

The research findings were as follows:

1. The analysis of the item parameter revealed that for the analytical thinking tests on 55 situations,

the discrimination was found to be from 0.54 to 2.33. The difficulty was found to be from -2.27 to 2.06. The

guessing was to be from 0.00 to 0.27. As for critical thinking tests on 50 situations, the discrimination was

found to be from 0.50 to 2.39. The difficulty was found to be from -2.14 to 2.35. The guessing was found to be

from 0.00 to 0.30. Concerning the decision thinking tests on 52 situations, the discrimination was found to be

from 0.50 to 2.11. The difficulty was found to be from -2.35 to 2.16. The guessing was to be from 0.00 to 0.30.

For the problem thinking tests on 62 situations, the discrimination was showed to be from 0.57 to 2.42. The

difficulty was found to be from -2.49 to 1.42. The guessing was found to be from 0.00 to 0.07.

2. The reliability of the higher-order thinking tests revealed that the reliability of analytical thinking

tests was 0.61, the reliability of critical thinking tests was 0.81, the reliability of decision thinking tests was

0.84, the reliability of problem thinking tests was 0.73 and the construct validity of the higher-order thinking

skill tests by using Confirmatory Factor Analysis revealed that the GFI and AGFI indexes were close to 1 or

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 3: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

77

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

RMR index was close to 0.

3. The local norms in T score revealed that the analytical thinking tests were showed at T16 - T65,

the critical thinking tests at T13 - T65, the decision thinking tests at T16-T61, and the problem thinking tests at

T17- T59.

Keywords: Higher-order thinking skill test, Lower secondary school students

บทนำ

การคดเปนคณสมบตเบองตน อนเปนพนฐานทจะทำใหเดกและเยาวชนเปนผมความสามารถทางสตปญญาสง

ซงนกการศกษาหลายทานไดหนมาสนใจและใหความสำคญกบการคดมากยงขน โดยเฉพาะความสำคญของทกษะการ

คดขนสงตอการพฒนาประเทศ จากการศกษาสรปไดวา ทกษะการคดขนสง (Higher Order Thinking) เปนพสยขนสง

ประกอบดวยการคดวจารณญาณ (Critical Thinking) ความคดสรางสรรค (Creative Thinking) การตดสนใจ

(Decision Making) และการแกปญหา (Problem Solving) เปนลกษณะการคดทเปนกระบวนการ ควรไดรบการ

พฒนาเปนอยางมากสำหรบนกเรยนในระดบชวงชนท 3 และ 4 เพอสรางใหเดกไทยเปนบคคลทกาวทนโลกยค

โลกาภวฒน ซงสอดคลองกบ สมบต การจนรกพงศ (2545) ไดพฒนารปแบบการสอนคด พฒนาความคดสรางสรรค

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนนกเรยนมธยมศกษาปท 5 โปรแกรมวทยาศาสตรโดยจำแนกนกเรยนเปน 3 กลม

คอ กลมทมความสามารถทางการเรยนสง ปานกลาง และตำ เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการ

คดขนสง ผลการศกษาพบวา ทกษะการคดขนสงของนกเรยนทมระดบความสามารถทางการเรยนสง ปานกลาง และตำ

กอนและหลงการไดรบการสอน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวา นกเรยนทกกลมมทกษะการ

คดขนสง สงขนหลงไดรบการสอน

สำหรบการวดและประเมนผลการศกษานน สามารถทำไดหลายวธทงการใชแบบสอบ การสงเกตและพจารณา

จากผลการปฏบตงาน การคดเปนเรองของกระบวนการภายในสมองทไมสามารถสงเกตหรอศกษาไดโดยตรง แต

อนมานโดยออมวาไดเกดกระบวนการดงกลาวขนภายใน (มลวลย สมศกด, 2540) ดงนนการวดและประเมนผลความ

สามารถในการคดผวดหรอผสรางแบบวดจะตองมความรอบรในแนวคดหรอทฤษฎทเกยวกบการคด เพอนำมาเปน

กรอบหรอโครงสรางของการคด จงจะทำใหไดตวชวดหรอลกษณะพฤตกรรมเฉพาะทเปนรปธรรมทสามารถบงชถง

โครงสราง/องคประกอบการคดแลวจงเขยนเปนแบบสอบได (สถตย พมพทราย, 2545)

จากการศกษาทผานมาจะพบวา งานวจยทเกยวกบการสรางหรอพฒนาแบบวดทกษะการคดขนสงทงในประเทศ

และตางประเทศจะมนอยมาก สวนใหญจะเนนไปในเรองของรปแบบการจดการเรยนร ททำใหนกเรยนเกดทกษะการคด

และทกษะการคดขนสง หรอเปนแบบวดทมลกษณะวดเฉพาะความคดในแตละประเภท เชน คดแกปญหา คดสงเคราะห

คดสรางสรรค ฯลฯ ทระบเนอหารายวชาทตองการวด แตยงไมมการสรางหรอพฒนาแบบวดทกษะการคดขนสงทเปน

มาตรฐานในประเทศไทย

จากสภาพปญหาและแนวคดดงกลาวขางตน ผวจยจงมความสนใจทจะพฒนาแบบวดทกษะการคดขนสง

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 4: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

78

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

สำหรบนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน (ม.1 - ม.3) ทมความเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของสงคมไทยและ

นกเรยนไทย

วตถประสงค

1. เพอสรางแบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน

2. เพอตรวจสอบคณภาพของแบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตนทสรางขน

3. เพอสรางเกณฑปกตวสย (norms) ของแบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตนท

สรางขน

ระเบยบวธวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรเปนนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ปการศกษา 2553 ของโรงเรยนมธยมศกษา สำนกงานเขต

พนทการศกษานครสวรรค เขต 1 จำนวน 11,146 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนมธยมศกษาตอนตน

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 จำนวน 6,000 คนไดมาจากการสมตวอยางแบบแบงชนภม โดยแบงออกเปน 2 กลม

คอ 1. กลมตวอยางเพอการตรวจสอบความเหมาะสมดานภาษาและเวลา 2. กลมตวอยางทใชในการวเคราะหคณภาพ

ของแบบวดและสรางเกณฑปกต (norms)

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบวดทกษะการคดขนสง ประกอบดวยการคดทง 4 ประเภท ไดแก

1) การคดวเคราะห 2) การคดวจารณญาณ 3) การคดตดสนใจ 4) การคดแกปญหา ซงเปนแบบวดทมลกษณะเปน

สถานการณไมองเนอหา (Content free) จำนวน 100 สถานการณ หรอ 100 ชด ในการคดแตละประเภท รวมการคด

ทง 4 ประเภท เปนแบบวดทกษะการคดขนสงจำนวน 400 สถานการณ หรอ 400 ชด โดยขอสอบในแตละชด จะตอง

เปนขอสอบทผานการวเคราะหหาคาพารามเตอรขอสอบ คอ คาอำนาจจำแนก (a) คาความยาก (b) และคาการเดา (c)

ตามแนวทฤษฎการตอบสนองขอสอบ

3. การสรางแบบวดและการเกบรวบรวมขอมล

แบบวดทกษะการคดขนสงทสรางขน เปนแบบวดทมลกษณะเปนสถานการณไมองเนอหา (Content free)

เปนแบบสอบเลอกตอบ (Multiple choices) โดยมขนตอนในการสราง ดงน

1) กำหนดจดมงหมายในการสรางแบบวดทกษะการคดขนสง

2) ศกษา ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบวดทกษะการคดขนสง รวบรวมความหมาย

และพฤตกรรมทเกยวของกบทกษะการคดขนสง รวมทงระบพฤตกรรมทแสดงออกถงลำดบขนตอนของการคดขนสง

โดยเขยนในรปของตวบงชของการคดแตละประเภท (ศรชย กาญจนวาส และคณะ, 2551) ดงน

2.1 การคดวเคราะห (Analytical thinking) หมายถง การจำแนกแยกแยะขอมลในสถานการณท

ปรากฏอยโดยการตรวจสอบองคประกอบและความสมพนธ ประกอบดวย

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 5: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

79

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

1. บอกลกษณะหรอองคประกอบของสงตางๆ

2. บอกลกษณะรวมหรอลกษณะตางของสงตางๆ

3. ระบแนวทางทแตละสวนมความสมพนธกน (ความเหมอน/ความตาง, การคดเชงเหตผล,

การสรปอางอง, ความสมพนธเชงสาเหต)

4. ประเมนความสมเหตสมผลของความสมพนธทได

2.2 การคดวจารณญาณ (Critical thinking) หมายถง การรบรเหตการณทเผชญอยและคดสะทอน

อยางมเหตผลเปนปรนย โดยขจดความลำเอยงของตนเพอตดสนใจประกอบดวย

1. ระบปญหา องคประกอบของปญหาและความเชอมโยง

2. ระบคานยม ความเชอ ขอสนนษฐานทอยเบองหลงปญหา

3. คดสะทอนกลบและสรางขอสรปของปญหา

4. ลงความเหน /ตดสนใจวาจะเชอหรอทำอยางไร

5. ประเมนวพากษความเปนปรนย ความสมเหตสมผลของความคดเหนการกระทำทไดลง

ความเหนไวแลว

2.3 การคดตดสนใจ (Decision thinking) หมายถง การวเคราะหปญหา เปรยบเทยบทางเลอก

และตดสนใจเลอกทางเลอกทเหมาะสม ประกอบดวย

1. ระบปญหาทตองการตดสนใจและสภาพบรบทของปญหา

2. กำหนดเปาหมายของการตดสนใจ

3. สรางทางเลอกทหลากหลาย

4. วเคราะหและเปรยบเทยบขอด ขอเสยของทางเลอก

5. ตดสนใจเลอกทางเลอกทเหมาะสม

6. ประเมนผลสำเรจของทางเลอกตามเปาหมาย

2.4 การคดแกปญหา (Problem thinking) หมายถง การวเคราะหโจทย/สถานการณทเปนปญหา

เพอหาแนวทางทเหมาะสมในการแกโจทย/ปญหานน ประกอบดวย

1. สามารถระบปญหา มองปญหาในแงมมตางๆ อธบายความสมพนธของปญหากบบรบท/

สภาพแวดลอม

2. กำหนดเปาหมายหรอแนวทางของผลลพธทตองการ

3. สรางแนวทาง/ทางเลอกทหลากหลายในการแกปญหา

4. ประเมนทางเลอกแนวทาง/ทางเลอกทเหมาะสมกบโจทย/สถานการณนน

5. ทดลองนำแนวคด/ทางเลอกสการปฏบต และปรบปรงแนวทางหรอวธการแกปญหา

6. ประเมนผลสำเรจของการแกปญหาตามเปาหมาย

3) กำหนดรปแบบของเครองมอทจะใชวดโดยผวจยกำหนดเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบวด

ทเปนสถานการณวดทกษะการคดขนสง ประกอบดวย 1) แบบวดการคดวเคราะห 2) แบบวดการคดวจารณญาณ

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 6: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

80

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

3) แบบวดการคดตดสนใจ และ 4) แบบวดการคดแกปญหา

4) สรางแบบวดสถานการณ โดยนำสถานการณจากเหตการณในปจจบน (ขอความจากหนงสอพมพ

อนเทอรเนตฯลฯ) โดยเขยนขอสอบตามนยามของคณลกษณะทเกยวของกบขนตอนและองคประกอบของการคดขนสง

แบบวดเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก ไมองเนอหา การตรวจใหคะแนนแตละขอ จะมคำตอบทถกตองเพยง 1 ขอ

ถาตอบถกตองให 1 คะแนนและตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน โดยทคะแนนเตมจะขนอยกบจำนวนขอคำถามใน

แตละสถานการณหรอในแตละชดขอสอบ (Testlet test) ซงจำนวนขอคำถามจะขนอยกบตวบงชของการคดในแตละ

ประเภท

5) นำแบบวดมาตรวจสอบคณภาพขนตน โดยใหผเชยวชาญทางดานจตวทยา การวดและประเมนผล

การศกษาและดานการคด จำนวน 20 ทาน พจารณาความสอดคลองของขอสอบกบนยามและองคประกอบของการคด

แตละประเภท เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา โดยหาคาดชนความสอดคลองของขอสอบ (Item Objective

Congruence: IOC) คดเลอกชดขอสอบททกขอในแตละสถานการณมคา IOC ตงแต 0.60 ถง 1.00 พรอมทงปรบปรง

ตามคำแนะนำของผเชยวชาญ ไดแบบวดทกษะการคดขนสงทมคา IOC ผานเกณฑทกำหนด

6) นำแบบวดทไดจากขอ 5) ไปทดลองกบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน (ม.1 - ม.3) ซงมลกษณะ

ใกลเคยงกบกลมตวอยาง ระดบชนละ 2 หองเรยนๆ ละ 50 คน รวมทง 3 ระดบชน (ม.1 - ม.3) เปนจำนวนทงสน

300 คน เพอตรวจสอบความเหมาะสมทางดานภาษาและเวลา

7) นำแบบวดทไดจากขอ 6) ไปทำการทดสอบกบกลมตวอยางจำนวน 1,500 คน ตอประเภทของแบบ

วด รวมแบบวดการคดทง 4 ประเภท ใชกลมตวอยางจำนวน 6,000 คน เพอมาวเคราะหหาคาพารามเตอรขอสอบ คอ

คาอำนาจจำแนก (a) คาความยาก (b) และคาการเดา (c) โดยใชโปรแกรม MULTILOG คดเลอกแบบวดทมคาพารามเตอร

เปนไปตามเกณฑ โดยใชเกณฑดงน คาอำนาจจำแนก (a) มคาตงแต 0.50 ถง 2.50 คาความยาก (b) มคาตงแต -2.50

ถง 2.50 คาการเดา (c) มคาตงแต 0.00 ถง 0.30 (ศรชย กาญจนวาส และคณต ไขมกด, 2535) จะไดแบบวดทกษะ

การคดขนสงทคดเลอกไวในแตละประเภท

8) นำแบบวดทไดจากขอ 7) ไปทำการวเคราะหคณภาพของแบบวดและสรางเกณฑปกตวสย (norms)

โดยการตรวจสอบความตรงเชงโครงสราง (Construct-related validity evidence) ดวยการวเคราะหองคประกอบเชง

ยนยน (confirmatory factor analysis) เพอยนยนวาองคประกอบของทกษะการคดขนสงในการคดแตละประเภทเปน

ไปตามโครงสรางเชงทฤษฎทกำหนดไวหรอไม และหาคาความเทยงของแบบวดคำนวณโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา

(α = Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach)

ผลการวจย

1. การคดเลอกแบบวดทมคาพารามเตอรเปนไปตามเกณฑ โดยใชเกณฑดงน (ศรชย กาญจนวาส และ คณต

ไขมกด, 2535) คาอำนาจจำแนก (a) มคาตงแต 0.50 ถง 2.50 คาความยาก (b) มคาตงแต -2.50 ถง 2.50 คาการเดา

(c) มคาตงแต 0.00 ถง 0.30 พบวามแบบวดทมคณภาพเหมาะสมตามรปแบบการวเคราะหแบบโลจสตก 3 พารามเตอร

ปรากฏผลดงตารางท 1

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 7: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

81

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

ตารางท 1 แสดงคาพารามเตอรขอสอบ คาอำนาจจำแนก (a) คาความยาก (b) คาการเดา (c) และจำนวนสถานการณ

ทคดไว

2. ผลจากการนำแบบวดทกษะการคดขนสง ทมคาพารามเตอรเปนไปตามเกณฑ ไปทดสอบกบกลมตวอยาง

จำนวน 300 คน เพอหาคาความเทยงของแบบวดคำนวณโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา ( α = Coefficient) ของ

ครอนบาค (Cronbach) ปรากฎผลดงตารางท 2

ตารางท 2 คาความเทยงของแบบวดการคดประเภทตางๆ

จากการนำผลทไดจากแบบวดทมคาพารามเตอรเปนไปตามเกณฑ คอ คาอำนาจจำแนก (a) มคาตงแต 0.50

ถง 2.50 คาความยาก (b) มคาตงแต -2.50 ถง 2.50 คาการเดา (c) มคาตงแต 0.00 ถง 0.30 มาวเคราะหหาความตรง

ตามโครงสรางของแบบวดทกษะการคดขนสง โดยใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน ปรากฏผลดงน

2.1 รปแบบการวดการคดวเคราะหมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคา χ 2 = 1.91 ,

df = 2 , p = 0.39 ดชน GFI = 1.00 , AGFI =0.98 , RMR = 0.02 , RMSEA = 0.00 และ χ 2/df = 0.96

2.2 รปแบบการวดการคดวจารณญาณมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคา χ 2 =

0.71 , df = 3 , p = 0.87 ดชน GFI = 1.00 , AGFI = 0.99 , RMR = 0.01 , RMSEA = 0.00 และ χ 2/df = 0.24

2.3 รปแบบการวดการคดตดสนใจมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคา χ 2 = 3.09 ,

df = 3 , p = 0.38 ดชน GFI = 0.99 , AGFI = 0.97 , RMR = 0.01, RMSEA = 0.01 และ χ 2/df = 1.03

ประเภทของแบบวด

คาพารามเตอร จำนวนสถานการณ

a b c

แบบวดการคดวเคราะห 0.54-2.33 -2.27-2.06 0.00-0.27 55

แบบวดการคดวจารณญาณ 0.50-2.39 -2.14-2.35 0.00-0.30 50

แบบวดการคดตดสนใจ 0.50-2.11 -2.35-2.16 0.00-0.30 52

แบบวดการคดแกปญหา 0.57-2.42 -2.49-1.42 0.00-0.07 62

ประเภทของแบบวด สมประสทธแอลฟา (α )

แบบวดการคดวเคราะห 0.61

แบบวดการคดวจารณญาณ 0.81

แบบวดการคดตดสนใจ 0.84

แบบวดการคดแกปญหา 0.73

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 8: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

82

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

2.4 รปแบบการวดการคดแกปญหามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษโดยพจารณาจากคา

χ 2 = 1.90 , df = 3 , p = 0.58 ดชน GFI = 1.00 , AGFI = 0.98 , RMR = 0.01 , RMSEA = 0.00 และ

χ 2/df = 0.63

3. ผลการพฒนาเกณฑการประเมนทกษะการคดขนสง

3.1 แบบวดการคดวเคราะห สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน มคะแนนดบอยระหวาง 14 ถง 36

คะแนน มเกณฑปกตทองถนในรปคะแนนทปกต (Normalized T-score) อยในชวง T15 - T65

3.2 แบบวดการคดวจารณญาณ สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน มคะแนนดบอยระหวาง 25 ถง 47

คะแนน มเกณฑปกตทองถนในรปคะแนนทปกต (Normalized T-score) อยในชวง T13 - T65

3.3 แบบวดการคดตดสนใจ สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน มคะแนนดบอยระหวาง 26 ถง 51

คะแนน มเกณฑปกตทองถนในรปคะแนนทปกต (Normalized T-score) อยในชวง T16 - T61

3.4 แบบวดการคดแกปญหา สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน มคะแนนดบอยระหวาง 52 ถง 85

คะแนน มเกณฑปกตทองถนในรปคะแนนทปกต (Normalized T-score) อยในชวง T17 - T59

อภปรายผล

1. การใชทฤษฎการตอบสนองขอสอบเพอวเคราะหคณภาพขอสอบรายขอโดยใชโมเดลโลจสตก 3 พารามเตอร

อภปรายไดดงน

คาอำนาจจำแนกของแบบวด มคาตงแต 0.50 ถง 2.42 ซงตามทฤษฎการตอบสนองขอสอบกลาวไววา

คาอำนาจจำแนกมคาตงแต -∞ ถง +∞ แตในการวจยครงนมคาอำนาจจำแนกตงแต 0.50 ถง 2.42 ซงคาทใกล 0

หมายถง ขอสอบมคาอำนาจจำแนกตำ คาทใกล 2 หมายถง ขอสอบมคาอำนาจจำแนกสง (Hambleton Swaminathan

and Roger, 1991) ดงนน แบบวดทกษะการคดขนสงนสามารถจำแนกผสอบไดด ทงนอาจเปนเพราะแบบวดชดนม

คำถามใหหลากหลายสถานการณ ซงทำใหไดคำถามทถามไดลกมากขน และพยายามเขยนใหตวเลอกทกตวมความหมายและ

นยไปในทศทางเดยวกน

คาความยากของแบบวด มคาตงแต -2.49 ถง 2.16 ซงตามทฤษฎการตอบสนองขอสอบ กลาววา

คาความยาก มคาตงแต -∞ ถง +∞ แตในการวจยครงนคาความยากมคาตงแต -2.49 ถง 2.16 ซงคาทใกล -2

หมายถง ขอสอบงายมาก คาทใกล +2 หมายถง ขอสอบยากมาก (Hambleton Swaminathan and Roger, 1991)

จะเหนไดวา แบบวดทกษะการคดขนสงนมขอสอบทมทงขอทยากและงาย ซงแบบวดนไดผานการทดสอบจรงกบกลม

ตวอยางทมลกษณะแตกตางกน แลวทำการวเคราะหคณภาพขอสอบและคดเลอกขอสอบตามเกณฑทเหมาะสม

คาการเดาของแบบวด มคาการเดาตงแต 0.00 ถง 0.30 ซงตามทฤษฎการตอบสนองขอสอบคาการเดา

มคาตงแต 0 ถง 1 (Hambleton Swaminathan and Roger, 1991) แตในทางปฏบตคาการเดาจะมคาตงแต 0.00 ถง

0.30 ขอสอบทมคาการเดามากกวา 0.3 ถอวาเปนขอสอบทไมด (Hambleton Swaminathan and Roger, 1991)

เพราะผสอบทมระดบความสามารถตำมโอกาสมากทจะตอบขอสอบขอนนถก และถาคาการเดาเปน 0 ขอสอบขอนน

ถอวาเปนขอสอบทดมาก เพราะผตอบตองทำดวยความสามารถเทานนจงจะมโอกาสตอบขอสอบไดถก

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 9: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

83

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

2. ถาพจารณาในภาพรวมของคะแนนทกษะการคดทง 4 ประเภท คะแนนทไดจะคอนขางตำ ไปจนถง

ปานกลาง ทงนเนองจากระบบเรยนการสอนปจจบนยงไมคอยมงเนนและใหความสำคญกบการคดวเคราะห การคด

วจารณญาณ การคดตดสนใจและการคดแกปญหาเทาทควร จะเหนไดจากปญหาการศกษาไทยในระดบการศกษา

ขนพนฐานพบวามสมฤทธผลทางการเรยนอยในเกณฑตำ ผเรยนขาดคณลกษณะในการคด วเคราะห ใฝรใฝเรยนทง

คณลกษณะในดานความร ความสามารถในการคดอยางเปนระบบ ความร และทกษะทจำเปนตามหลกสตร ทกษะใน

การแสวงหาความรดวยตนเอง รกการเรยนร และพฒนาตนเองอยางตอเนอง รวมทงทกษะในการทำงาน รกการทำงาน

ความสามารถทำงานรวมกบผอนได

แบบวดทกษะการคดขนสงทใชมคณภาพของเครองมออยในระดบคอนขางสงอาจเนองมากจากในแตละประเภท

ของแบบวดมจำนวนขอคำถามมากเพยงพอ เพราะเปนแบบวดทมลกษณะเปนสถานการณ ดงนนใน 1 สถานการณ

จะมขอคำถามตงแต 4 - 6 ขอ (ขนอยกบประเภทของการคด) สอดคลองกบคำกลาวของ ศรชย กาญจนวาส (2544)

และบญเชด ภญโญอนนตพงษ (2545) ทกลาววา เครองมอวดใดมจำนวนขอนอย จะมคาความเทยงตำ จำนวนขอใน

การวด จงนาจะเปนสาเหตทำใหคาความเทยงคอนขางสง

3. เกณฑปกตของแบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตนจากงานวจยน สรางขนใน

รปแบบคะแนนทปกต (T-normalized) การแปลผลจะสามารถบอกถงระดบของความสามารถทางการคดไดวาอยใน

ระดบใดซงนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน มอายประมาณ 12 - 15 ป ตามทฤษฎการพฒนาการของเพยเจท

ทกลาววา เดกในชวงนสามารถคดอยางเปนเหตผลและคด ในสงทซบซอนอยางเปนนามธรรมไดมากขน

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช

1.1 แบบวดทกษะการคดขนสง เปนแบบวดทมลกษณะเปนสถานการณไมองเนอหา (Content free) ซง

มจำนวนขอคำถามในแตละชดไมเทากน ขนอยกบองคประกอบการคดในแตละประเภท ดงนนใน 1 สถานการณ จะม

ทงสวนทเปนเนอเรองใหอานพรอมตอบคำถามซงขอคำถามจะมตงแต 4 - 6 ขอ ขนอยกบการคดในแตละประเภท

ดงนน ผทจะนำแบบวดทกษะการคดขนสงไปใช ควรแบงใหผสอบทำแบบวดการคดทละประเภท

เนองจากหากนำแบบวดทกษะการคดขนสงทง 4 ประเภท ไปใชภายในครงเดยวจะทำใหเดกเกดความเบอหนายจาก

การสอบทใชเวลามากเกนไปและตองอานเนอเรองทเปนจำนวนมาก ซงจะสงผลตอขอมลทไดจะไมตรงกบความเปนจรง

และอาจเกดความคลาดเคลอน

1.2 เกณฑปกตระดบทองถนทสรางขนน มวตถประสงคเพออำนวยความสะดวกใหผทนำแบบวดนไปใช

เพอบอกระดบความสามารถของผสอบโดยประมาณโดยการเปรยบเทยบจากคะแนนดบทผสอบทำได

ดงนน ในกรณทตองการนำแบบวดทกษะการคดขนสงไปใชกบนกเรยนทสงกดหนวยงานอน ควรม

การสรางเกณฑปกตสำหรบนกเรยนกลมนนๆ เนองจากเกณฑปกตทสรางขนมานจะเปนเกณฑปกตระดบทองถน

(Local norms) ทใชในจงหวดนครสวรรค เทานน

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 10: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

84

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

2. ขอเสนอแนะในการทำวจยครงตอไป

2.1 ควรมการศกษาตวแปรทคาดวาจะมสวนเกยวของหรอสงผลตอการเกดทกษะการคดขนสง เชน

ลกษณะการอบรมเลยงด วธการสอน ฯ เพอเปนแนวทางในการสงเสรมหรอแกไขพฤตกรรมของนกเรยนใหดยงขน และ

ควรมการสรางแบบวดทกษะการคดขนสงในรปแบบอนๆ เชน แบบอตนย โดยใหคะแนนแบบ Rubic เปนตน

2.2 ควรมการพฒนาแบบวดทกษะการคดขนสง สำหรบนกเรยนในระดบชนอนๆ และควรมการพฒนา

แบบวดไปสระบบคอมพวเตอร เชน โปรแกรมของคอมพวเตอร โปรแกรมการทดสอบแบบปรบเหมาะกบความสามารถ

ของผสอบ เปนตน

เอกสารอางอง

ชวาล แพรตนกล. (ม.ป.ป). เทคนคการเขยนคำถามเลอกตอบ. กรงเทพมหานคร: กงจนทรการพมพ.

ทศนา แขมมณ และคณะ. (2544). วทยาการดานการคด. กรงเทพมหานคร: เดอะมาสเตอร กรปแมเนจเมนท จำกด.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ.(2545). การประเมนผลการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ: แนวคดและวธการ. กรงเทพมหานคร:

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

มลวลย สมศกด. (2540). รปแบบการสอนเพอพฒนาการคดวจารณญาณของนกเรยนในโครงการขยายโอกาสทางการ

ศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต, สาขาการวจยและพฒนาหลกสตร คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ศรชย กาญจนวาส และคณะ. (2544). การเลอกใชสถตทเหมาะสมสำหรบการวจย. กรงเทพมหานคร: บญศรการพมพ.

ศรชย กาญจนวาส และคณะ (2551). เอกสารประกอบการประชมปฏบตการเพอพฒนาแบบวดการคดจำแนกตามกลม

สาระการเรยนรสำหรบ 4 ชวงชน ภายใตโครงการขบเคลอนการคดสหองเรยน. กรงเทพมหานคร: ศนยทดสอบ

และประเมนเพอพฒนาการศกษาและวชาชพ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรชย กาญจนวาส และ คณต ไขมกด. (2535). การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรสำหรบกรมคอมพวเตอร

สำหรบวเคราะหขอสอบและประมาณคาความสามารถของผสอบตามทฤษฎตอบสนองขอสอบดวยวธของเบย.

กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สถตย พมพทราย.(2545). การพฒนาแบบทดสอบการคดอยางมวจารณญาณสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

และชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, คณะครศาสตร สถาบนราชภฎอบลราชธาน.

สมบต การจนารกพงค. (2549). คมอการประเมนทกษะการคด. กรงเทพมหานคร: ธารอกษร.

อนนต ศรโสภา. (2525). การวดผลการศกษา. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช.

Eggen, T. J. H. M. and Straetmens, F. J. J. M. (2000, October). “Computerized Adaptive Testing for Classifying

Examinees into Three Categories,” Educational and Psychological Measurement. 60(5): 713 - 734.

Eqqen, Paul. and Kauchak. D. (1999). Educational Psychology. Fourth Edition. Columbus Ohio: Merill and

Imprint of Prentice-Hall.

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students

Page 11: Leopard HuSoc V7N3 Sept-Dec 2011research.dusit.ac.th/new/upload/file/2053b404193b9d7d67...76 SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011 และผลการตรวจสอบความตรงตามโครงสร

85

SDU Res. J. 7 (3): Sept - Dec 2011

Hambleton, R. K., Swaminathan, H. and Rogers H. (1991). Fundamentals of Item Response Theory. United

States of America: Sage Publication.

คณะผเขยน

นางสาวสภาพร จนทรดอกไม

นสตปรญญาเอกสาขาการวดและประเมนผลการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Email: [email protected]

รองศาสตราจารย ดร.โชตกา ภาษผล

รองศาสตราจารยประจำคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Email: [email protected]

รองศาสตราจารย ดร.ศรเดช สชวะ

รองศาสตราจารยประจำคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Email: [email protected]

Development of Higher-Order Thinking Skill Tests for Lower Secondary School Students