lets radio koor sigvards kl¸ava · dirigent · györgy ligeti lux aeterna lux aeterna luceat eis...
TRANSCRIPT
1
György Ligeti 1923-2006
Lux aeterna (1966)
Alfred Schnittke 1934-1998
Concert voor koor (1984/1985) op een tekst
van Gregorius van Narek (Grigor Narekatsi)
•Opavelitielisuščevofsievo
(OHeerseroveralhetlevende)
•Sabranijepiesiensikh,gdiekaždyjstikh
(Dezeliederen,totaanderandgevuld)
•Fsiemtiem,ktovnikniet
(OHeer,vergeefdezonden)
•Siejtrud,štonačinaljasupavanijem
(Voltooiditwerkdatikbegonnenben)
Bernat Vivancos 1973
Aeternam(2012)
t kunstenfestival Musica Sacra Maastricht
kendwekzagont
Toelichting
György Ligeti
Lux aeterna
Hetontzagwekkendevanhetuniversumkomtin
meerdereprogramma’svanditfestivalnaarvoren.Op
eenonverwachtemanierisookLigeti’sLux aeterna
methetuniversumverbonden.Nietomdatindetekst
Godseeuwiglichtoverdeoverledene(n)wordtaf-
gesmeekt,maardankzijdeAmerikaansefilmregisseur
StanleyKubrick,diedezeetherischemuziekgebruikte
inzijnlegendarischesciencefictionfilm2001: A Space
Odyssey(1968).InLux aeterna vondKubrickwathij
zocht:hetcontrasttussenvervreemdendestiltesen
enorme‘wolkenvangeluid’verbeeldtdeoneindig-
heidvanhetheelal.
18 - 21 september 2014
zaterdag t 15.30
Lets Radio KoorSigvards Klava · dirigent György Ligeti · Lux aeternaAlfred Schnittke · Concert voor koorBernat Vivancos · Aeternam•zaterdag20september·15.30-16.30uur·onze lieve vrouwebasiliek
2
Alfred Schnittke
Concert voor koor
AlfredSchnittke(1934-1998)werdgeboreninEngels
(Pokrovsk),destijdsdehoofdstadvandeWolga-Duitse
AutonomeSocialistischeSovjetrepubliek.Zijnvader
waseeninDuitslandopgegroeidejoodsejournalist,
zijnkatholiekemoederwasWolgaduitse.Schnittkes
ouderswarennietgelovig,maarzijnkatholiekegroot-
moedervanmoederskantspeeldeeenbelangrijkerol
inzijnreligieuzeopvoeding.Aanhetbeginvande
jaren’80liethijzichdopenindekatholiekekerk.
Van1946tot1948woondedefamilieinWenen,
waarSchnittkezijneerstemuziekonderwijskreeg.
DaarnaverhuisdenzenaarMoskouenstudeerdehij
van1953tot1958compositieaanhetconservatorium
aldaar.AanvankelijkvolgdeSchnittkedena-oorlogse
moderneenavant-gardistischecompositiestijluit
West-Europa.Hijondervonddaarbijveeltegenwerking
vandeofficiëlecomponistenbond.Aanhetbeginvan
dejaren’70maaktehij,netalsbijvoorbeeldArvoPärt,
eenommezwaainaareenstijldielateralspostmoder-
nismeisaangeduid.Schnittkezelfnoemdezijnnieuwe
werkwijzepolystilistiek:hetvermengenvanmuziek-
citatenennabootsingenvanstijlenengenresuithet
verleden,metalsdoeleenstijldiversiteitdiehetbeste
vanallestijlencombineert.Schnittkemotiveerdezijn
wendingvanuitdeovertuigingdatdesterkrationele
modernecompositiestijlhemuiteindelijkgeenbetere
muziekopleverde.Metdezestijlveranderingbond
Schnittkeeengrotegroepnieuwebewonderaarsen
aanhangersaanzich;hijwerdtoegelatentotde
componistenbondenzijnconcertenwarenvaak
uitverkocht.
Concert voor koor
Schnittkeschreefveelkoormuziek–uiteindelijk
meersacraledanwereldlijke–tebeginnenmetzijn
Drie koren(1954-55)eneindigendmetLux aeterna,
waaraanhijin1994begonendatRozjdenstvenski
completeerdeopbasisvanSchnittkesschetsen.
ValeriPolyansky,destijdsdirigentvanhetKoorvanhet
Sovjet-MinisterievanCultuur,stimuleerdeSchnittke
tothetschrijvenvanhetConcert voor Koor.Polyansky
wasalbekendmethetgrootschaligeRequiem van
DetekstheeftLigetiontleedaandecommuniouitde
latijnserequiemmis.Datwektdeindrukdathetgaat
omeendevootwerkvandezeOostenrijks/Hongaarse
componist.MaarwatgeldtvoorhetRequiem,dat
Ligetiindejarenervoorcomponeerde,geldtookvoor
detekstvanLux aeterna.Hijheeftdezekatholieke
tekstgeleendals‘ongelovigeniet-atheïst’.
Zijnzeerpersoonlijkestijlkomtvoortuitdewensom
vrijvanconventiestecomponeren,hijweetinelkwerk
eengroteoriginaliteittebereiken.ReinbertdeLeeuw
zeioverLigeti:‘Jekeekaltijduitnaarzijnvolgende
stuk,omdatjewistdathetnooitopeenvorigleek,
ookniettoenhijouderwerd.Datvindjemaarbij
heelweinigcomponisten.’
VoorLigetiwasLux aeternaeenexperimentmet
‘harmonischeklankkleurmuziek’.Hetwerkiszestien-
stemmigineenstijldiedecomponistomschrijftals
‘micropolyfoon’.Demeerstemmigheidiszocompact
datdeafzonderlijkestemmennietmeerteonder-
scheidenzijn.
De heilige Gregorius van Narek (Grigor Narekatsi)
3
II.
Inhettweededeelkomtdeschrijverzelfaanhet
woord,enlegthijuitdatdezetekstvooriedereenis:
voorderechtschapenenendezondigen,derijkenen
dearmen.Vanuiteenchromatisch,slingerendefiguur
ontwikkeltdemuziekzichbovenaangehoudentonen
indelagerestemmen.
III.
Hetderdedeel–datSchnittkedusalseersteschreef
–iseengebedvandedichtervoorhetzieleheilvan
delezer.AanhetbeginvanditdeelzetSchnittkede
muziekopeensyllabischemanier,waarbijelkeletter-
greepéénnootkrijgttoebedeeld,wathijcombineert
metbeweeglijkemelodischefiguren.Gaandeweg
ontwikkeltdeeenvoudigemuziekzichtoteencom-
plexe,zestienstemmigezetting.Tegenheteindvan
ditdeelklinktdeuitroep:‘Mogehij,doordekracht
vandewoordenwaartoeUmijinspireert,vooraltijd
geredenvergevenworden’.
IV.
Inhetlaatste,meercontemplatievedeelvraagtde
dichterofereenhelendekrachtvanzijntekstuitmag
gaan.Ditdeeleindigt,naardeaardvandetekst,in
eengroot,weldadiguitgesponnenamen.
Bernat Vivancos
Aeternam
BernatVivancosisafkomstiguitBarcelona.Zijnmuziek
issterkbeïnvloeddoorzijnervaringenalskoorzanger
enconservatoriumstudentinMontserrat,eengewijde
plaatsvoordekatholiekeninCatalonië.Dekerkmet
dezwarteMadonna,delegendenronddestichting
vandekerkenhetklooster,delocatiemiddeninde
bergen:allesademteensfeervanmystiekendevotie.
DiesfeerwerktdoorindemuziekvanVivancos,met
nameinzijnreligieuzekoorwerken.Ookdevroege
koormuziekvanLigetiendevocalemuziekvan
Schnittke,voorkooreninstrumenten.Depremière
vanhetConcert voor Koorwerdookdoorditkoor
vanPolyanskyuitgevoerd,op9juni1986inMoskou.
Hetzestienstemmigewerkisonbegeleid,opgebouwd
uitvierdelenenduurtzo’nveertigminuten.Hetis
nietgeschrevenvooreenkerkelijkecontext,maar
roeptweldesfeervandemuziekvandeRussisch-
orthodoxekerkop:doordeherhalingen,hetgebruik
vanparellelletertsen,destevigebaspartijenende
antifonalebehandelingvandeteksten.Evenalsbij-
voorbeeldRachmaninovinzijnVesperslaatSchnittke
zichinspirerendooroudeRussisch-orthodoxekerk-
muziekzonderdezeletterlijkteciteren.
Treurzangen
DetekstvanhetConcert voor koorishetderdegebed
(vande95)uitHet Boek van de Treurzangenvande
ArmeensemonnikendichterGregoriusvanNarek
(GrigorNarekatsi,951-1003).SchnittkevolgtdeRus-
sischevertalingdiehetgebedinviergedichtenopdeelt.
Alseerstecomponeerdehijdeeldrie(1984),naeen
succesvolleontvangstzettehijookdeanderedrie
gedichtenopmuziek(1985).
SchnittkezoektinzijnConcert voor koor naar een
sterkeverbondenheidtussendereligieuzetekstende
muziek.Hijlaatderitmiek,dynamiekenklankkleur
ontstaanvanuitdetekstintentie,zoalsookBach–
diedoorSchnittkezeerbewonderdwerd–datinzijn
passiesdeed.Metdynamischeschakeringenvan
fluisterzachtepassagestotontzagwekkendeklank-
uitbarstingencreëertSchnittkemuziekdiezeerrijk
isaancontrasten.
I.
InheteerstedeelwordtGodgeportretteerd.Deher-
haalderitmesendestapsgewijsdalendemelodische
patronenhebbeneenindringendeffect.Boveneen
koraalachtigfundamentschrijftSchnittkeindeboven-
stemmenbeweeglijkemelodischefiguren.
Zijn religieuze gedichten dwongen zo’n bewondering af dat de twaalfde-eeuwse Armeense aartsbisschop Nerses van Lampron Gregorius van Narek aanduidde als ‘een engel in menselijke gedaante’.
4
Laatheteeuwiglichtophenschijnen,Heer
vooreeuwigbijuwheiligen,
vooruwwaardigheidgenadig.
Schenkheneeuwigerust,Heer
enlaatheteeuwiglichtschijnen.
Messiaenlatenerhunsporenna.In2011brachthet
LetsRadioKooreencduitmetwerkenvanVivancos
(BlancopNeu-Records).
OntleendeLigetidetekstvanLux aeterna aande
communiovandelatijnserequiemmis,Vivancosnam
voor Aeternamdeeerstezinuitdeintroitusvandeze
mis,waarineeuwigerustvoordeoverledenewordt
György Ligeti © Marco Borggreve
afgesmeekt.Eenzekeretijdloosheid,misschienzelfs
eeuwigheid,schuiltindezemuziek.Enookindefunctie
dieBernatVivancosbekleedt.Sinds2007ishijdirigent
vandekoorschoolwaaraanhijzelfstudeerde.Deze
EscolaniadeMontserratstamtuithetjaar1307en
bouwtvoortopdetraditievandebenedictijnerabdij
diedaarbijnaduizendjaargeledenwerdgesticht.t
Teksten
György Ligeti
Lux aeterna
LuxaeternaluceateisDomine
Cumsanctistuisinaeternum
quiapiusesinaeternum
RequiemaeternamdonaeisDomine
etluxperpetualuceat.
5
OHeerseroveralhetlevendeZijn
Onskostbaregeschenkengevend,
UithetnietsscheppendeGod,
Mysterieus,alwetend,beangstigend,
Barmhartigenonverbiddelijk,
Schrikwekkendenweldadig,
Onzichtbaar,eeuwig,grenzeloos.
Ubentonpeilbaarenongrijpbaar,
Zonderbeginenzondereind,
Ubentdeenigedieonmeetbaaris,
Dieechtenwaarachtigindewereldis.
Ubenthetdieonszegent,
Ubentdedagzonderduisternis,lichtzonderschaduw,
Onzeenigebronvanvrede,
Dieonstijdelijkbestaanverlicht.
Ubentonbegrensdenalomtegenwoordig,
Onzezoetstehoningendagelijksbrood,
Onuitputtelijkeschat,puursteregen,
Onvermoeibarekracht.
Ubentonzebeschermerengids,
Dearts,dieonslijdenkent,
Eeniederondersteunend,eenalziendoog,
Eenovervloedigschenkendehand,
Stralendvangrootsheid,allenverwelkomend,
Onzenooitvermoeideherder,goedgunstigekoning,
Dagennachtoveronswakend,
Rechtvaardigerechter,wiensblikniemandonderdrukt,
Eentroostendestem,
Eenvredebrengendeboodschap.
Uwstrengehandenalziendoog,
Beschermenonsstervelingenvooronvolmaaktheid,
Eenrechtervangoedenkwaad,
Deoverwinningdiegeenhaatopwekt,
Ubentonslicht,grootsheidzondereinde,
Eenonzichtbare,maarrechteweg,
Uwsporenzijnonzichtbaar,alleenUwgoedheidiszichtbaar,
Zedaaltvanuitdehemelneeroveronsopaarde.
Alfred Schnittke
Concert voor koor
I.
Opavelitielisuščevofsievo
biestsenymidaraminasdariaščij
Gaspodi,tvariaščijfsioizničevo,
strašaščij,imilasierdnyj,inieumalimyj,
nieizrečonnyjiniepastižimyj,
nievidimyj,izviečnyj,nieabjatnyj,
iužasajuščij,iblagadatnyj.
NiepranitsajemTy,nieasiazajem,
ibieznačalienTy,inieskančajem,
Tytojedinstvennaje,štobiezmierna,
štovmiriepodlinnaidastavierna,
Tyto,štonamdajotblagaslavienje,
Typoldienibiezzakata,svietbiestieni,
jedinstviennyjdlianasradnikpakoja,
štoprasvietliajetbytijemirskoje
IbiezgraničnyjTy,iviezdiesuščij,
Tyisladčajšijmiodikhlebnasuščnyj,
nieistaščimyjklad,prečistyjdoždi,
vavieknieissiakajuščajamošč,
Tyikhranitielinašinastavitieli,
nieduginašiznajuščijtselitieli,
aporafsiekh,izrenijediesnitsa
blagadatnavadarenija,
vieličjemasijannyj,fsiemugodnyj,
našpastyrinieustannyj,tsaribiezzlobnyj,
fsievidiaščij,idniominočjubdiaščij,
sudija,paspravedlivastisudiaščij
vzgliadniegnietuščij,golasutiešenija,
Tyviest,niesuščajauspakajenije
Tvojstrogijpierst,fsievidiaščeoka
astieregajutsmiertnykhatparoka
Sudijatavo,štopravainieprava,
nievyzyvajuščajazavistislava.
Tysvietačnaš,veličijebieskraja,
niezrimajadaroga,nopriamaja.
Tvojsliednievidim,vidimališmilasti,
anasniebiesnaziemliuknamspustilas.
6
DewoordendieikterverheerlijkingvanUuitspreek,
ZijntezwakomUwaardigtezijn,
OGod,maarmijnspraakistegering,
GeprezenengezegendeGod,
Verheerlijktdooralleleveninhetuniversum,
Alleswathetlotonsbrengenzal,
IsuitUwwijzeraadgeboren.
OHeer,toonmijinmijntwijfel
Dewegvandereinheid,
Enleidmijnaardepoortenvandeverlossing,
WeestevredenenverheugU.
HetdoelvanhetlofliedUwerdienaar,
Isnieteentriomf-ofoverwinningslied,
Mijnonwaardigewoordenzijnmaareengebed,
Waarmeeikopverlossinghoop.
Slava,štojaizriokTiebievaslavu,
bledniejeslof,katoryjebymoguslyšatiTy,
oGospadi,papravu,
kagdabjaniebylrečjustoliubokh,
Gaspodiblagaslaviennyj,vaskhvaliennyj,
vasslavliennyjfsiemsuščimvafsieliennaj,
fsioto,štonam,dastignutisuždieno.
Tvaimvnušenijemmudrymraždieno.
OGospadi,daroguačiščenija
Tymnievmaikhsamnienijakhukazuj
i,priviediamieniakvratamspasenija,
udavlietvarisiivazlikuj.
TselipiesnapienjaTvajevorabanjie
slavaslovijeinievaskhvalenije,
maislavaničtožnyjemaliba,
katorajžašduabresti,spasenije.
Alfred Schnittke
7
Dezeliederen,totaanderandgevuld
Metzwartetreurnis,dichtteik,
Eenexpertinmenselijkepassies,
Aangezienikdezeinmijzelfveracht.
Ikschreefze,zodatmijnwoorden,
Dechristeneninallehoekenvandeaardekondenbereiken.
Ikschreefvoorallendienetinhetlevenstappen,
Voorhen,dieallanggeleefdhebbenengerijptzijn,
Envoorhendiehunaardsereisspoedigzullenvolbrengen
Enbereidzijndehoopvollegrensteoverschrijden.
Ikschreefvoorderechtschapenenendezondaars,
Voordehoopvollenendetroostelozen,
Voorderechtersendeveroordeelden,
Voordeberouwvollenendedoorzondengebondenen,
Voordegoedenendekwaden,
Voordekuisenendeontrouwen,
Voorallen:dehooggeborenenendegoddelozen,
Voorslavenenprinsen,
Voormannenenvrouwen,
Voorgedegradeerdenenrijzenden,
Voorheersersenonderdrukten,
Voormisbruikersenmisbruikten,
Voortroostendenengetroosten.
Ikschreefevenzeervoorhentepaardalsvoorhentevoet,
Voordearmenenderijken,
Voordestedelingenenwildebergbewoners,
Voordehoogsteheersers,
diealleendoorGodberechtworden;
Voordeijdelenendevromen,
Voordemonnikenendekluizenaars.
Mogedezeverzen,vervuldvanmijnlijden,
Eengidszijnvooriedereen.
Mogehijdiezijnzwartezondenberouwt,
Troostvindeninmijnwoorden,
Mogeiemandmijnwerkenmoeite
Tengoedegebruiken
Mogenmijnverzen,veranderdineengebedensmeekbede,
Godsbarmhartigheidbrengen.
II.
Sabranijepiesiensikh,gdiekaždyjstikh
napolnienskorbijudakraja.
Slažiljaviedatielistrastiejlijudskikh,
paskolikusamfsiebieikhparitsaju.
Pisalja,štobslavadajtimaglidakhristianva
fsiekhkrajakhziemli.
Pisaldliatiekh,ktovžiznijedvafstupajet,
kakidliatiekh,ktopožilisazriel,
dliatiekh,ktoputiziemnojsvojzavieršajet
iprestupajetrakavojprediel.
Dliapraviednykhidliagrešnykh,
dliautiešajuščikh,
idliasudiaščikhidliaasuždionnykh,
dliakajuščikhsiaigriekhomplenionnykh,
dliadabradiejatielejizladiejef,
dliadiefstviennikafipreliubadiejef,
dliafsiekh:dliaradavitykhibiezbožnykh,
rabovzabitykhikniaziejvelimožnykh.
Pisaljaravnodliamužejižon,
tiekh,ktounižen,tiekh,ktovazniesion,
Dliapavielitielejidliaugnietionnykh,
dliaaskarbitielejidliaaskarblionnykh,
dliatiekh,ktoutiešalibylutiešen.
Pisalravnodliakonnykhidliapiešikh,
pisalravnodliamalykhivielikikh,
dliagaražanigortsefpoludikikh,
idliatavo,ktovysšijvlastielin,
katoramusudijališBokhadin;
Dliasujetnykhliudiejidliablagikh,
dliainakaf,atšelinikafsviatykh.
Istroki,polnyjemaimstradanijem,
pustistanutdliakavotanazidanijem.
Pustikajuščijsiafčornampregrešenijinajdiot
vmaikhpisanijakhutiešenije.
Pustiabratitmojtrud,majouserdijesiebie
vablagačelaviekliuboj.
Istikhmoj,stafmalitvajimaliboj,
davymalitGaspodniemilaserdije.
8
OHeer,vergeefdezonden
Vanallen,diehetwezenvandezewoordenbegrijpen
Vanallen,diedebetekenisvandezetreurigewoordenverstaan.
Bevrijdhenvandeverderfelijkeketenen
Vandetwijfel,diegelijkzijnaandezonde.
Schenkhendeverlossingwaarzenaarverlangen
Enlaathuntranenovervloedigstromen.
Mogehungebed,viamijnstemuitgesproken,Ubehagen,
Enmogezijookvoormij,Uwdienaar,eengebeduitspreken.
Heer,mogeUwlichtengoedheidneerdalen
OverUwgehoorzameslaven,
Overalleberouwvollendieditboek
Vantreurigeliederenmetgenegenheidlazen.
WanneerUallenzultontvangen,
DietotUkomenviamijnvuriggebed,
OpendandepoortenvanUwheiligetempel
Ookvoormij,barmhartigeGod.
Enwanneermijngebedenenmijntranen
Vallenalseenregenendezondenwegwassen,
Mogeditwaterdeslevensdanookmij,
Uwminderwaardigeslaaf,reinigen.
EnwanneerU,Heer,aldiegenenredt,
Diemetmijngedachteninstemmen,
Vergeefmijdanmijndiepezonden,
Enredookmij,gezegendeGod.
Wanneermijnliederenookinanderezielen
GedachtendoenopwekkendieUbehagen,
OnthoudmijdannietvanUwgenade,
OhemelseVader.
Enwanneerzij,diemijnverzenbegrijpen,
Huntrillendehandenopheffen,
Mogemijntreuriggesteun
Zichdanmengenmethunreingebed.
Enwanneerdewoorden,
Uitgesprokeninmijnboek,Ubevallen,
WeesdaninUwgrotegoedheid
Ookgenadigovermijnvoorvaderen.
III.
Fsiemtiem,ktovniknietfsuščnastiskorbnykh
fsiemktopastignietsutisievotvarenija,\slof,
daj,Bože,iskuplenijegrekhof,
asvabadiattiagastnykhakofsamnienija,
aznačit,prestuplenija.
Želannajedarujimatpuščenije,
pustisliozyikhabilinyjetiekut,
igolasammaimanimalenijeTiebie
ugodnajedavazniesut.
Ktiebiedavazniesiotsiaikhmaliba
izamienia,zatvajevoraba.
PustiBože,narabofTvaikhpakornykh,
nafsiekhraskajavšikhsia,
ktopračtiotsučastiemknigu
etikhpiesienskorbnykh,
Tvojsvietiblagadatidasnizajdiot.
Ijesliprimieštiekh,ktofsliedzamnojktiebie
smalibajuserdnaj,
vratasvajejabitielisviatojatkrojimnie,
o,Božemilaserdnyj,
Ijeslislioznjamajamalibapralijotsa,
slovnadožd,griekhismyvaja,
toimienia,ničtožnavaraba,amojet
pustijevovadaživaja.
IjesliTyspasioš,oBože,fsiekh,
saglasnykhsmyslijumnoizrečonnaj,
Tyimienia,prastifmojtiaškijgriekh,
spasi,oGospadiblagaslavienyj.
Ijeslipiesnimajavdušeinojradit
Tiebieugodnyjepaniatija,
Tyimienia,Atietsniebiesnyjmoj,
nieabdielisvajejublagadatiju.
Ijeslitie,ktomojpastignietstikh,
azdienutvvysidražaščijediesnitsy
pustibolistienanijgorestnykhmaikh
smalitvajčistajikhsajedinitsia.
Ijesliskazannyjefknigiesiej
Tiebiemaiugonybudutreči,tofščedraj
milastisvajejbudimilaserdienikmaim
predtiečam.
9
Enwanneeriemand,armvangeest,
Doorverdrietaanzijngelooftwijfelt,
Mogehijsteuninditboekvinden
InzijnvertrouweninU.
Wanneeriemand,zwakvangeloof,doorangstovervallenwordt,
Enhetbouwwerkvanzijnhoopzietinstorten,
MogeUwhandditwankelegebouwdanverstevigen
Metderegelsvanmijntreurigeboek.
Wanneeriemanddoorziektevreselijklijdt,
Endeverbindingmethetlevenbijnaverliest,
Mogehijdandekrachtvindenindezeregels
OmoptestaanentotUtebidden.
Wanneerdodelijkeangstoftwijfel
Iemandplotselingovervallen,
Mogehijvertroostingvindeninditboek
EnvrededoorUwgoedheid.
Enwanneerdelastvanverderfelijkeverlangens
dezondaarindeafgrondtrekt,
Mogehij,doordewoordendieUmijinblies,
Vooreeuwigverlostengeredworden.
Enwanneererergenseenzondaaris,
Dienietaandeduivelsvalontkomt,
Laatmijnwerkdantoteensteunvoorhemzijn
EndewaanzinnigedoorUwlichtverhelderdworden.
Enwanneeriemandinzijnfataletrots,
Bereidisdewoordenvandeheiligegebedentevergeten,
Stamijtoehemterugtebrengenbijhetheiligegeloof
DoordekrachtvandedoorUgeschonkenwoorden.
Enlaatmijdiegenendie,induivelseblindheid,
Verblijveninhunverachtelijkeleegheid,
TerugbrengentotdeEucharistieenhetKruis
Doorditboekvantreurigeliederen.
Enmogemijnlied,
AlleendoorUwgoddelijkegenadeingeblazen,
Destormvanongeloofkalmeren
Dieoverdezielenvandemensenwerveltalsoverhetwater.
Ijeslipakaleblietsa,skarbia,
fsviaščennajvierieniekta,dukhamniščij,
pustion,vasprianuf,fknigiesiejatyščet
aporu,upavajanaTiebia.
Kolimalavieradnaždyustrašitsia,štokhram
jevonieustait,
pustietatšatkijkhramTvajadiesnitsa
strakamiknigiskorbnajukrepit.
Kagdaniedugammučimyjžestokapačti
utratitktotasžiznijusviaz,
pustiabretiotonsiluvetikhstrokakhi
vazraditsavnof,tiebiemalias.
Ijeslismiertnyjstrakhilisamnienije
vdrugavladiejutkiemtaizliudej,
pustifknigieonnajdiotuspakajenije,
najdiotpakojblagastiTvajej.
Ijesligruzgriekhofnieiskuplionnykh
patianietfpropasti,grešnika,
pustionfsiejsutijuslof,Tabojumnie
vnušonnykh,spasionnaviekibudietipraščon.
Ijesligdietagrešnikjesti,
katoryjnieminietsataninskajzapadni,
dazvoli,štobtrudmojbyljemuaporaj
isambezumtsasvietamasieni.
Ijesliktotavgibélinajgardynie
slavasviatykhmalitvzabytigatof,
dazvoli,štobjaviernulksviatynie
maguščestvamtabojvnušonnykhslof,
Itiekh,ktofsataninskamasleplenijiuvierujet
fprezrennujutščetu,
mnieknigajskorbnykhetikhpiesnapienij
dazvoliviernutikpričastijuikrestu.
Iuragannievierija,
vzmietionnyj,kaknadvadoj,naddušamiliudiej,
smirimajejupiesniej,
vdakhnavlionnajbažestvienajumilastijuTvajej.
10
IV.
Siejtrud,štonačinaljasupavanijem
isimieniemTvaim,
Tyzavierši,štobpiesnapienijestalavračevanijem,
tseliaščimranytelaiduši.
Ijeslitrudmojskromnyjzavieršitsastraimblagasla-
vienijemsviatym,
pustidukhgaspodienivniomsajedinitsa
saskudnymvdakhnavienijemmaim.
Tabojdarovannajeazarenijenepagasi.
Mojrazumniepakini,
novnoviivnoviprijemlivaskhvalenija
attvajevoslužitielia.Amini!
Bernat Vivancos
Aeternam
Requiemaeternamdonaeis,Domine.
Etluxperpetualuceateis.
Sigvards Klava © Janis Deinats
Voltooiditwerkdatikinmijnhoop
eninUwnaambegonnenben,
Zodatmijngezangineenmedicijnverandert
datlichamelijkeengeestelijkewondengenezenkan.
Enwanneermijnbescheidenwerkvoltooidis
metUwbarmhartigezegen,
MogedeHeiligeGeestdaarin
Zichdanverenigenmetmijnbescheideninbreng.
VernietigdedoorUgeschonkenbevrijdingniet,
Verlaatmijnverstandniet,
Maarontvang,steedsweer,
DelofliederenvanUwdienaar.Amen!
Geefhuneeuwigerust,OHeer
Enlaatheteeuwiglichtophenschijnen
11
Lets Radio Koor
HetLetsRadioKooriseenfulltimeprofessioneel
kamerkoor,opgerichtin1942,enwordtsinds1992
geleiddoordedirigentenSigvardsKlava(artistiek
leiderenchef-dirigent)enKasparsPutninš.
HetrepertoireomvatwerkenuitdeRenaissancetot
enmethedendaagsemuziek.Ookneemthetkoor
geregelddeelaantheatraleuitvoeringenvanheden-
daagsemuziekenaanmultimediaprojecten.
Hetkoorwastehoreninvelefestivalsentradopin
grotezalenzoalshetKoninklijkConcertgebouwen
Muziekgebouwaan‘tIJinAmsterdam,hetKonzert-
hausBerlin,CitédelaMusiqueinParijs,hetLincoln
CenterinNewYorkendeFrauenkircheinDresden.
HetLetsRadioKoorverstrektgeregeldopdrachtenaan
LetsecomponistenalsPeterisVasks,ArtursMaskats,
MartinšVilums,SantaRatnieceenEriksEšenvalds.De
opnamediehetkoormaaktevanEšenvalds’La Légende
de la femme Emmurée wondeYoungComposers’Price
vanhet53steInternationalRostrumofComposers.
InsamenwerkingmetdeLetseMuziekacademie
JazepsVıtolsintroduceerdehetkoorin2007een
jaarlijksconcoursvoorjongecomponisten.
Totdemeestgewaardeerdeopnamenvanhetkoor
behoortdeopnamevandeVespers / All-Night Vigil van
Rachmaninov(doormuziektijdschriftGramophone
beoordeeldalsbesteopnamevanfebruari2013en
eenvande25bestealbumsvanhetjaarbijhetAme-
rikaanseradiostationNPR).Hetkoorwerkteookmee
aandeopnamevanhetlaatstealbumvanElīna
Garanča,datinoktober2014uitkomtbijDeutsche
Grammophon.
HetLetsRadioKoorheeftgewerktmetonderanderen
StephenLayton,TonuKaljuste,Esa-PekkaSalonenen
hetZweedsRadioSymfonieorkestenLarsUlrik
MortensenenConcertoCopenhagen.
MetCappellaAmsterdam,hetNederlandsKamerkoor,
hetRiasKammerchor(Berlijn)enAccentus(Parijs)is
hetLetsRadioKooroprichtervanTenso,platform
voorEuropeseprofessionelekamerkoren.
Sigvards Klava · dirigent
SigvardsKlava(1962)werktevoorheteerstmethet
LetsRadioKoorin1987enwerdin1992aangesteld
alschef-dirigentenartistiekleider.Hijiseenvande
meestactievekoordirigentenvanLetlandenheeft
metvrijwelelkvooraanstaandkoorenorkestinzijn
landsamengewerkt.
SigvardsKlavageeftconcerteninLetlandendaar-
buitenenheeftmeerdantwintigcd’sopgenomen
methetLetsRadioKoor.Hijiseenvandeinitiatief-
nemersenlidvandeartistiekeraadvanhetArena
Festivalvoornieuwemuziek.Naastzijnwerkmet
hetLetsRadioKoordoceerthijkoordirectieaande
LetseMuziekacademieenaandeKoorschoolvande
LuthersekathedraalvanRiga.
In1999werdhijonderscheidenmetdeGrandPrixvoor
zijninterpretatievanmuziekvanAlfredSchnittkeen
voorzijnbijdrageaanopnamenvanwerkenvanBach
envandeLetsecomponisteMaijaEinfelde.In2000
kreeghijeenonderscheidingvanhetLetsekabinet
vanMinistersvoorzijnsuccesvollepromotievande
Letsemuziek.
12
Dit concert wordt opgenomen door Omroep MAX voor NPO Radio 4. Uitzending zal plaatsvinden op zondag 28 september 2014 vanaf 20.00 uur in het programma MAX Avondconcert.
musica sacra maastricht is een coproductie vanStichtingMusicaSacra, TheateraanhetVrijthofMaastrichtenOmroepMAXRadio4.
festivaldirectie HugoHaeghensbestuur JeanJacobs,EddyKlomp,BasHuijserprogrammacommissie JacquesGiesen(voorzitter),HugoHaeghens,StijnBoeveenFonsDejong(TheateraanhetVrijthof),RussellPostema(OmroepMAX),JosLeussinkenSylvesterBeelaertprojectleiding en fondsenwerving StijnBoevemarketing en publiciteit NicoledeBoerproductie Peter Noten redactie PhilipLeussinkenJacintaWetzervormgeving PhilipLeussinkuitbalieDaanGrol,DiederikHoningenElsbethWillemstechniek RemcovanderGiessenfacilitair ClaireDullensenNandiNijstenfinanciën JosSpauwenenJoycePaquayfestivalbeeld bewerkingvaneenfotogenomeninbuurtschapCartils,gemeenteGulpen-Wittem©MauriceHertogFotografie
Stichting MuSica Sacra Vrijthof47,[email protected]•www.musicasacramaastricht.nl
met dank aan FondsPodiumkunsten,GemeenteMaastricht,ProvincieLimburg,StichtingElisabethStrouven,StichtingKanunnikSaldenNieuwenhof,LimburgsFestivalPlatform,VVVMaastricht,SNSReaal-fonds,PrinsBernhardCultuurfondsLimburg,VSBfondsendeVriendenvanMusicaSacraMaastrichtsamenwerkingspartners TheateraanhetVrijthof,OmroepMAX,NPORadio4,RKK,AcademieBeeldendeKunstenMaastricht,CollegiumadMosam,ConservatoriumMaastricht,KoninklijkConservatoriumDenHaag,Introinsitu,LumièreCinemaMaastricht,PhilharmonieZuidnederland,ScholaCantorumvanhetWard-Instituut,StichtingMaastrichtseComponisten,StudiumChorale,ToneelacademieMaastricht,VVVMaastricht,UniversiteitTilburg(SchoolofHumanities, DepartmentofCultureStudies),dr. FonsKurris,ds.JoenDrostenalledeelnemendelocaties.mediapartners OmroepMAX,L1,MediaGroepLimburg,RTVMaastricht.OmroepMAXmaaktopnamenvoor(live)uitzendingopNPORadio4.
Steun het feStival Vooreenbijdragevanaf€40genietualsVriendvanMusicaSacraMaastrichtvelevoordelen.Zievoormeerinformatieenaanmeldingwww.musicasacramaastricht.nl.
vOlgenDe eDitiedonderdag17t/mzondag20september2015
t SLOTCONCERT Telemann · Donner-Ode Händel · Ode for St Cecilia’s Day zondag21september·19.00-21.00uur
theater aan het vrijthof · €20
Les Muffatti en Vocaal ensemble Currende
Peter Van Heyghen dirigent
Katharine Fuge sopraan Robin Tritschler tenor
OpAllerheiligen1755werdLissabongetroffendoor
eenenormeaardbeving,gevolgddooreentsunami
envijfdagenbrand.Velenduiddendecatastrofeals
eenstrafvanGod,maarzeinspireerdeookweten-
schap,filosofieenkunst.Viermaandenlaterwerdin
Hamburgeenbenefietconcertvoordeslachtoffers
gehouden,metdeDonner-Ode vanTelemann.Geen
treur-maardankliedeneenlofzangopGodsalmacht.
Webesluitenditfestivalmetdemachtvandemuziek
zelf,bezongeninHändelsOde for St Cecilia’s Day,
dieinpremièregingop22november1739.
t The Great War Vlaams Radio Koor o.l.v. Bart Van Reyn zondag21september·12.30-13.30uur
stadhuis · €12
Laporte SongsofinnocenceRavel Troisbeaux
oiseauxduparadis(uitTroischansons)SwertsWar
RegerOTodwiebitterbistduHowellsBlessedare
theDeadParry SongsofFarewell
1914.DeEersteWereldoorlogbreektuitensleurtheel
Europa,RuslandendeVSmeeineenbloedigconflict
datdekaartvanEuropavooraltijdzalhertekenen.
KernvanditprogrammavormendeSongs of Farewell,
hetmuzikaletestamentvanHubertParry(1848-1918),
tijdensdeoorlogvoorzittervandecommissieMusicin
Wartime.ParrycomponeerdeSongs of Farewell tussen
1916en1918.Decyclusomvatzesmotettenopaan-
grijpendetekstenvande16detotde19deeeuw.Een
meesterwerkvaneenkrachtigmaargevoeligmanmet
veletwijfels,maarookmetrotsvasteovertuigingen.
141920