1 1

KWO KEDE IYE ILOBO OBAL Living By Faith

Larry Chkoreff en ocoo

Buk 1.5 2012 ISBN -978-0-9823060-0-0

Kwo kede iye ilobo obale ogo, dok jo ogoo pi pwonyo jo ikite me bedo acalo Yesu kun opwonyo kede jo ika pwonyere me Baibuli

Marietta. G.A

info@isob-bible.org www.isob-bible.org Twero me loko 2008 ibeo Ibot Larry Chkoreff Kun cukul me wilobo me pwonyo bibul moko me

nyayo Marietta, Georgia U.S.A jami ame otio kede me coyo buk man, tie ame dang dok otwero nyayo apol ka ngat anyayo oniyang ni obedo me apoka nono, kun culoro pe iye kun dang nwongo onwongo twero ibot won buk man onyo jo ogoobuk man pe itwero tic kede ka pe ru inwongo twero ibot wonere kun kong en okeboro

ka otwero cato Nikwanyo ka pe myero Inge.

Tyenge ijiri ame obedo tic kede okwanyo NKJV me Baibuli twero me tickede ocakere 1979, 1980, 1982 Kun Thomas Nelson, goo Kun gamo twero ibot wonere Kite ame ocano kede iyore iyore.

1 Kite ame ongio kede ducu ................................................................................................................ 4

2 Jami ame mio kanyakino cobere kakare: ..................................................................................... 11

3 Pyem Ngwec ..................................................................................................................................... 14

4 GIGIMOGO AME OBOYE IYI MARA ...................................................................................... 21

5 Gin amite me ameda itic ................................................................................................................. 25

6 Jamo mogo ame omedo iloko lok ................................................................................................... 30

7 Jami apol ame Petero omedo ......................................................................................................... 36

8 carokop ikom acoc .......................................................................................................................... 42

9 WINYO DWON OBANGA: .......................................................................................................... 48

2 2

Kop apire tek ibuk man kwo kede iyee ilobo obale Obanga omio Adam lwongo me gamo gamo ibot yat me kwo. Obanga pe onwongo amito ni wan okwo kwo man kede t teko wa , ento en tie amito dwoko wa bedo “abongo peko moro” ikite ame riki ecako keto kede dano iyi poto me Eden , en obon omio Adam jami ducu ame Adam mito me wek ebed kede oromo, Obanga te miyo Adam twero iwi lobo kede leyi lung kede gin apita , Ento en te miyo Adam “ngo me atima paco” poto ame myereo egwaki. Gin Adam onwongo myereo tim me akwokwong onwongo tie me gwoko wat aber iyi akina en kede Obanga, Winyo kopere nininino, kun amoki mere tiye ikom yat me kwo mw winye kede gwoko cikere Catan te bino wayo tam Adam kede Kawa me gin ikwoyo kwo kede ryeko gi, dok te wayo tamgi kun kobogi ni winyo kop Obanga nininino pe mite . Owao tamgi kun nyutigi yat me poko gin aber kede gin arac kun kobigi ni ryeko gi onwongo room abongo lok Obanga. Ka odok me kobo ni “bedo abongo peko moro” ibotwa nwongo tie agaonyere in gwoko wat aber iyi akina Papo kede wod kun beo ibot Cwiny Acil, idye iwor lung kede idyeceng lung, Kun owinyo en tie alok kedwa, iyee te pite iyiwa acalo koti dok ka ogwoko aber bino nyako nyige ikwowa, anyaki obedo gin oromo pi ginoroducu awan omito pi kwo, kwo me Obanga Obanga me nyayo kere iwi lobo. “Aman dong jo akitegi atira bino kwo pi iyee ento ka ngatoro bino dok cen cunya pe bino bedo ayom ikome” (Eburania10:38) Coci gonyere ni jo adong otyeko nwongo kiteatiragi itic ame Yesu Kristo otyeko tiyo mere kede cerere, bino gwoko kwo gi kun obeo iyee, mano me kobo ni ibeo iwinyo Obanga alok kun weko anyaki mere bedo ame nen ikwogi. Wot anyim Kun iweko yo mogo ame inwongo ni rac eka ite dwogo cen “me bedo abongo peko moro” bino teli, te bedo ikwo abup ame Yesu oloko iye, Ame ka itunu ipolo ibino winyo en akobi ni “Opwoyo tiyo” Cura 1 Kite ame oneno kede Rwot en obedo akwata Okwati gwoko romigi pien gin omaro gi bala gwogi onyo ajanga ame ibedo tuko kede, pien cung Akaka gin anyao agoba botgi, mano obedo tic okwat, ticere en twero tero acalo gin me akwokwong me anyimere me nwongo kite me kwo, imaro romi kun dang imaro me gwoko gi akadi bed amanono, pe tie ni pol okwati bino mito jalo kwo gi idyeceng kede dyewor me wot iyi akina engatu kede abwor, me neno ni emaro romo, ikite ame dano tuku kede gwok onyo ajanga. Jo ame onwongo panga wudi ibotgi iyi Olaya, rik omio jo panga wudi gi ote miyo lobo me apura. Miti me akwokwong nwongo tie ni gin omito agoba ikom gin apita, teretere moro ame odong en ame gin ote miyo bot opangwudi me acama gin onwongo kite me pite kede konyere ibot adwonggi me cobo mite gi. Aman dong otie kede Yesu ame obedo Rwotwa. Yesu en obedo abaka ni? En obedo akwat me wek en enwong agoba iyi kwowa. Agoba obedo ngo? Me maro wa kede bot jo mogo amyereo enwong kwpgo I beo iwan. Lakana 15 Kobo ni ka wan onyako anyaki ame mio kwogo bot Yesu, Anyaki nywale ibeo iyi iyee, obedo ame otie iwat aber kede. Bedo me deyo gonyere ni, yaa oko ame ibedo lworolworo eka ite donyo ilero ame oneno Yesu marere ikomwa tie malu ame kato tam adano oko acalo “agoba” pire en mede kede bedo ni aber pien yin ibedo dul atera mere. Manono pat kede okwat me kom kede romi mere.

3 3

An atie kede tam amoko ni pe ibino ame pe ineno jami mogo awelo tie ocoko ibaibul kede ibuki nikwanyo ka imio Yesu obedo abaka ni , tie cike mogo me cwing ame kano jami mogo me imung ame obedo me Obanga ibot jo mogo ame omede me bedo abaka me kwo gi , Ka itie kede keo oromo me mito ni Yesu bed akwati , onyo miyore okene , Yesu abaka ni Ikanono en bino nyute ducu boti, Maramere, ikite ame en gwoki kede , eka yin ite doko alee gumere me awura ame kwo mio! Ocukorocwinyi me gwoko, man itami ka ikwano buk man, Ocukoro cunui me bedo abor kede“wanya kede iyee ame imito ni ibed kede apiri keni” Kite jo okene pwonyo kede. An kom atie kede keo dok akato ni jomoro ame dongo pe opwonyo pwonyogo akwakere kede iyee. Ento, keo me cunya tey ni a yomoro yii obanga kede neno anyim miti mere ento poe miti na ibeo iniyee

4 4

Cura 1 Kite ame ongio kede ducu

Tic a Yesu. Kop apire tek me tic a Yesu ame acoo I I caya cura 61 kede Luka cura 4, ame ocoo “Kop me yataria” kede dulu me tic ame en rabo. Ticere olokere oko! Pe olokere pi mito lokere, alokaloka aber, kwo abup, ame en eciko.Ociko me rabo amut aber bot ocan, cango jo acwunygi otur, kede gonyo jo ame tye iyi opii, gonyo jo ame otweo ibuc. Ya I buc ite dok alamdog. Rwot dong tye Ikoma pien dong okwera me ater amut aber bang jo ame owunu, ora me cango jo acwer cwiny onuo,kede rabi ijo ame tie iopii ni obino gonyo gi oko kede bang jo ame otweo ibuc ni obino yabigi dogola oko, dok arab pii mwaka ame Rwot bino timo iyee jo ber, kede kare me culo kwor Obang wa me kweyo cwuny jo ame okumo, ora me miyi jo ame kumu I cion , me miyigi tok gwogo aturo moo wiri me yomcwiny Akaka kumo, ruku me pako Obanga Akaka cwiny me goro,obin lwong gi ni kwaro me kite atira ,yen ame Rwot opito me wek mie kwogo . Gin bino dok gero wioburu ame yam obale con, obino dok gero kana ame oyayako, obino yiko boma lung ame obale ilobo ame onwungo obale con me icel. Orok bino cung kunu okwao romiwu , gin dang en ame bino puru poti wu kede poto oloko wu.Cite wunu obino lwongo wu ni olamdog aRwot,jo bino kobo ni wunu ibedo wunu otic Obanga wa,Ibino wunu cam lonyo o rok a pol, ibino bedo wunu kede kwogo pii jami nono ( Icaya 61:1-6). Tie alokaloka apol ame ociko ityenge olubo kede kop imalo nu. Kong ingi cura nono lung. Kira ngo a Yesu omio alokaloka man obedo tie kede pii wan? Me akwokwong, myero onge ni man obedo gin ame wan oleo alea,ginoro ame wan oleo boti watwa moro ame obino otoo. Wan myer onge ni alokaloka ame otimere ni okelo ber pii kwowa,cikere Obang ibeo bot Yesu pe obedo gin ame wan otioatia onyo onwongo pore pite, onyo otio pite, obedo mot me nono dok lima lea “[……. Bot] alee lim gin amom bale gin ape olile dok ape ner ame okano ipolo piri” ( 1 Petero 1:4).Kedi bedo amano, akadi leo lim tie jami mogo apitigitek kite kwo wa me kare ni myer icik yite me winyo kede kite ame atoo ocoo kede, myer ibed kede niyee me yee ni manono wat ni oweko lonyo man bot. Obang ociko jami mogo apitigitek me weko ogwok lima alea ni pii kodi jomogo Alokere iyayi icol piny eka ote gamo timo kica . “me yabo wangi me loko gi oko niya icol piny, tunu ilero te yao oko iteko a catan tunu ilero obanga me wegi obed kede kare me gamo timo kica pi bale gi, me bedo jo ame olakoro iye akina jo ame oroco ibeo ikom niyee I koma” (Tic okweno 26:18). Loyo. Nyute a Lakana 21:7, “Ngat ame loo, bino leyo ginoro lung an abino bedo Obang mere en dang te bedo atina”. Iyee kede diyo cuny Eburania 6:12, kobo ni “Kur odok wunu owac kom, ento poto wunu jo ame pii iyee gi tie kanwongo gin arik Obang ociko pite.” Kwoyo kwo me nyut kede bedo awiny Galataya 5:21, “Too kom, mero, gat me yomcuny arac,kede mogo acal ginono .Akwenyorowu ni jo atimo gina acalo magu mom bino neno loc Obanga.” Bedo kede wang me cwunyi oyabere, Epeco 1:18, “Dok dang en meny tam wa,me niang wunu ikom gin ame olwong wu iye kede ikom mot me kwogo adwong ame emio bang jo mere me dong bed megi atwal” En olok ginoroducu ame wan myero ogam kede igen kede iyee kun irub kede bedo iwiny ikom gin ame en mito.

5 5

Kwano tyeng ame tie I Caya 61, kelo gen . Gen kom tie bala capa tyen ,gin ame nyuti ni man obedo gin ame otio otetyeko oko . Gen obedo tek cwiny ame ogeno ni jami bino lokere tebedo aber akadi ibedo amano gen keken pe bino kelo adwogi ducu, iyee kede mar myero omed icikere,iyee obedo kop apiretek kede Obanga. “……….Pien ginoro ducu ame otimo abongo iyee en bal Roma 14:23b” Woowo! Manono obedo tyeng ame bitibitoro, ijami ducu. Galataya 3:11, aman dong ngeyeoko ni mom okwano dano moro ni kite atira inyim Obang pi cobo cik,pien ocoo ni “Ngat ame kite atira pii iyee bino bedo kwo” Bedo amom iyee obedo bal. Eburania 3:7-12. Dong acal cwuny acil okobo, “Ka iwinyo wunu dwon Obanga tin, kur imi cwinyiwu obed nwang bala jo arik ojem, ikare ame gin omo kede yia itim kan ame kwarewu omo kede yia oteme iye, kunu bedo neno tica pii mwaki pyera angwen , pi manono cwunya owing pi jo me kare nono,atekobo ni gin didik ogak oko itam gi gin mom oniang ikom yo mera acalo rik akwongo iyi akemo na” Acalo rik akwon iyi akemo na gin mom bino donyo I weo banga.Gwokere wunu omegna me atot ya ngatoro iyakina wu kur bed icwuny arac ,cwuny ame mom yee Obanga ame twero miye ya oko ikom Obanga akwo. Obang lok kede wa I jami ame en dong otieko cobo oko ame pwod pe oketo acaki telobo kakare, ento wan pol kare po oye kadi bed tica ame dong otum oko! Eburania 4:3, “Wan jo ame oye wan en ame bino donyo iweo nono ame rik okobo pire ni ,acal rik akwong iyakemona gin mom bino donyo iweo Obang, kadi bed ticere nwang otum oko geye iyiacak piny. Iye obedo ngo? tio ningo? Onwongo ni ngo? Kong onen kit aBaibul kobo kede ikom ngo iyee obedo, kit atio kede, naka kit onwongo kede. Wan owinyo jo apol kobo ni “No obedo iye ni? Ka openyo amino nwongo iyee me dini, kadi tye ni kubere moro tye itamgi no, mano pe obedo yo aber odoco me neon iyee. Jo okene twero kobo ni “Atye kede iyee ni Obanga gini kede maca”. Polk are gin anwongo gin okobo en aye ni otye igen ni Obanga atimo ginoro pirgi, ento nwongo dang okalo ame mio guti me cung kuro pe dang botgi. Man pe nwongo obedo iyee. Mano en cawa amyero iyenyu kede wang Obanga me wek en kob iyee ikwoni. Ngec oya iniangwa ka oporo kede ngec oya i niyabo obanga: Obanga te miyo wa twero me ngeyo jami atimere ikan orumo wa iyo abic apapat. Gin aye neon, ngeyo ka omoli,winyo, ngweyo kede bilo. Magi konyo wa ngeyo ni yo ongweco iye otoka ni ber, winyo ka jo loko kedwa ikom jami apapat, kede en ocele. Twero me ngec abici konyo wa me niang kakan akwo wa tye iye ilobo man. Kadi bed amino, lobo awan oneno ni ya ikom lobo me cuny ape nen. Ginoro ducu awan oneno iloboman acaki gi tye ilobo me cuny adang omio gi obedo tye. Obanga okwenyoro Adam kede Kawa me kwo kede lok Obanga kun otio kede twero me ngec abic ijami mogo .Gin obin oloko kop man oluktuke eka pol ajo iyonge gi te dang lubo. Eburania 11:3 kobo ni “Pi iyee wan oniang ni, Obanga rik oketo wipodo lung kede kopere, ame omio gin amen en otio igin amom nen” 2Kor 4:18 Kobo ni “Pien mom ociko wangwa gin anen, cite ikom gin amom nen. Gin anent ye pi kare anonokoro keken, ento gin amom nen perakino nakanaka” Iyee cal kede twero me ngec me abicel Obedo yoo okene me moko caden ikom ateni, yo aber odoco abongo peko. Eburania 11:1 Kobo ni “Iyee en ame moko gin ame agen, en gin anyangowa aber ni, jami amom oneno komgi karat ye gigi.” Iyee obedo gin akome tye, ateteni, gin ame oromo molo onyo winyo tye mere, gin atye ateni, dang timere, me angatoro.

6 6

kong dong opor kwon ngec aryo magi: Ka an agudo meja, anwongo tye. Nwongo atye igin amoko ni ka aketo canidek iwie, bedo. Ka dok agudo ngec me niyabo Obanga ibeo ilokere kede cunyere Acil, dang nwongo amulo gin ateni. Angeo ni gin Obanga oyaba ilokere ibeo icunyere Acil tye ateni, dang twero timo tic omio bota pire. Ento man cobo rwom me gin akome tye ningo acalo okobo I Eburania 11:1? kop obang ame omio boti ibeo icuny acil obedo koti: Yecu opwonyo jo alube kede icwil man. Acalo kop ateni, en okobigi I Marako 4:11 Carokop ikom acoc acalo imung me loc Obanga”. “Winyu ba! Lo moro rik owoto ka coyo koti, ame en dong tye ka coc, koti mogo te kir I dye yo, winyi te beo depo oko”. “Aco koti co kop Obanga. Magi gin jo idye yo kan ame ocoo iye kopere; ka gin owinyo, Catan bino oyotoyot te kwanyo kop ame ocoo iyigi oko”. Icaro kop man, kop Obanga otero acalo koti ame opito icuny dano. Mano gin akome! Ka apur opito koti nywagi tin, pe twero mwodo nywagi mere no bala diki, ento en nwongo tye kede gin akome ipoto dang nwongo tye igen ni ka egwoko aber, nywagi gite atuni icinge inino moro ete camo. Ka Yecu opito mere icunyi ibeo icuny Acil yin dang ingeo. Obino kop iman atutut I cura okene abino anyim. Gin amoko iyee bino ningo? Bino “Ka wan omulo Obanga”. Roma 10:17 kobo ni “Kakare iyee bino pi winyo kop ame otito, kop ame owinyo bino pi rabo kop ikom Kricito.” Niang kong tyen lok me “kop”, ileb Onyonani (Grik) “Gin ame odonyo idwon gin akwo, kop okobo akoba.” Kopono ileb Grik obedo “rhema” ame tere ni, dwon akwo aya ibot Obanga ame oloko icunyi ote pito bala koti. Dano twero winyo jiri pi mwaki apol, kun kwano Baibul dyeceng kede dyewor ento pe dang twero nwongo iyee, ame obedo koti, Pingo? Gin pe owinyo dwon akwo ame alok pien cuny Acil pe okwanyigi kop ocoo miyo bedo dwon alok. Wan myero okubere kede Obanga wek cuny Acil te timo man. Aniang ni wan pe ocuny dok ka dano ape olare owinyo Obanga alok kede me wek en lare, mano bedo kica Obanga keken. Ento kare apol ka mano otimere, nwongo dano no oyabo cunye iyi ateni onyo pi peko odie te kok wek konye. Obanga en ngat iyee wa cung ikome: Eburania 11:6 kobo ni “Abongo iyee, mom otwero yomoro yie, pien ngatoro ame mito nook cegi Obanga myeri yee ni en tye, dok ni en mio mot bang jo ayenye”. Atyeko nwongo jo atie iyee adwong ikom gin Obanga myero timigi kato iyee ikome en Obanga Akadi koti opito icunywa nyuto gin Obanga bino timo pirwa, wan myero omede ciko wangwa ikom Obanga mar mere, Yecu calo mot Angola, gene mere kede twer aen tye kede me timo jami abeco akato pirwa . Kop man me iyee gonyo ngo? Ileb Grik, iyee olwongo ni pistis ame tere ni banya me ateni ikom jami Obanga, gin amoko kede tam me gene kede mac me tirkit iyee onywalo. Banya amaki kede ngec ni Obanga tie, ame oketo dang loo jami ducu, Obedo amok me lar ame onwongo ibeo ibot Kricito. Me aryo, Pistis tekopere ni Gene kede bedo dano agwoko ateni otito pire malu nu. Obanga temo iyee wa. En geno ka jo agene; ame ibeo igwokere kede gene bede iwiny ikome wek ete jengere ikomgi. Kwo iburaim obedo apor me iyee:

7 7

Iburaim okwo ikare ame jo ting-gi ducu kede tekwarogi onwongo woro cal jogi, ame dano twero mulo onyo mako. Kit kwo moro ducu onwongo tye kede cal jok ame loo. Inino moro acel Obanga oloko kede Iburaim (kit onwongo olwonge kede aperu oloko nyinge) ginoro ajo me kare mere pe onwongo owinyo atwal. Agege 12:1-4 Kobo ni “Rwot okobo iburaim ni ‘ Ya oko ilobo turwu, iakina jowu kede iot a papi, iwot ilobo ame an abino nyuti. An abino miyi idoko rok adwong me icel, dok dang abino miyi winyo kun amio nyingi rwo meicel, mano bino miyo ibedo akel winyo. Abino miyo winyo ikom jo alammi winyo, aco jo ame cemi acena, an dang abino ceno-gi, dok atekere me wipodo lung bino nwongo winyo piri! Abram te cako wot amino, kit ame Rwot okobe kun Lot dang woto karacel kede. Abram onwongo do Obanga okobo jami apol kan ame cawa okene obalo wi Abram.

1. Ikare nono cal jogi keken en ame onwongo go gum ikom jo. 2. Sarai onwongo obedo oranga 3. Okobe me ya weko jo tunggi, ame onwongo kubere gi pe ka pi tekwaro mere keken, ento kwo

mere dang kede lima lea. 4. Pe obin otuci Abram kwene ewot iye, ento en onwongo myero mede winyo dwon Obanga me

kinye tuno kan amyero ewot iye.

Iyi Agege 13 kede 14, Abram oboe iyi aoma yic apapat imiciri kede ilweny naka kedolaome ,Obaki okene ame obin olwenyo ikom Codoma ote moko Lot okeo Abram bedo opiigi. Iyonge mano Mwlkijedek obin obino bot Abram te gamo acel me apar. Abram obin okwero gamo lwak lonyo ame Abaka me Codoma omie kun kobo ni, “Ento Abram te dok iye ni” ‘An dong atyeko kwong bot Obanga Amalo Meicel, ame oketo Polo kede Lobo, ni mom dok abino gamo ginoro dwogo banga, kadi atinUci del amukoro, me kur ibed kobo ni, Amio Abram olony!” Eka icura 15:1 Obanga te kweyo cuny Abram. “Adong man otum, Rwot dok te nyutu bot Abram kopere kun kobo ni, kur ilwor, Abram, an abino bedo kwotti, abino miyi mot adwong.” Man onwongo motere pi bedo agen kede awiny, anaka akadi ilare ame Abram pe owinyo dwon Obanga. Abram okanyakino kede diyo cuny kede bedo dano awiny, ame en gin Obanga mito itang wa. I cecenere icura 15, Obanga te cikere pi miyo Abram atin a en anywalo ikome me wek kub dogola me ikwao arik ociko ni bed bala acer ipolo. Abram openyo Obanga kede gin anyutu ni man bino timere, Obanga te miye cikere me remo ame wan obedo kop pire ikare ducu ni.. En onwong tye akobi Abram ni en, Obanga ebino leyo gin aketa kede ibeo icikere me remo, ame bino room me miyo cikere man cobere. Agege 15:6 Kobo ni “Abram te mede kede iye mere ikom Rwot; omio ote kwane ni kite atira. “me awura! Eka cocok mwaka 24 te kato ame en kare ame Abram te Yac kede Agar, icenere pi Icaka te cobere ibeo ibot Cara kede Iburaim iyonge jami apol timere ame oc oiAgege 16-21. mw agiki mere, iyonge mwaki apol adong onywalo Icaka, obin okobi Iburaim me yalo Icaka acalo mot awanga. Wan ongeo aber gin obin otimere, atin room te bino nwongere ibung iwi kide me maria. Iyee Iburaim obin okele mot abup, akun, acalo Baibul kobi wa iEburania 11:39,40, “Joni ducu (naka Iburaim) ongeye aber pi iyee gi, ento gin mom obin onwongo ginarik Obanga ociko pire, pien onwongo en oyiko ginoro aber akato kun otamo pirwa, ni mano, gin pe myero odok jo ocwiny abongo wan.” Rwot dong te miyo wa caden me iyee Iburaim acalo apor pirwa.

Roma 4:1-25 1. Kara wan obino kobo ngo ikom Iburaim ame en kwarowa ikite me kom? 2. Kono yam okwano iburaim ni kite atir pi ticame otio,kono en tye igin ewakere iye,cite mom

inyim Obanga 3. Coca yam oco kobo ni ngo? Ni “Iburaim oyee Obanga eka ote kwane ni kite atir”. 4. Dano atio tic, ocara mere mom omie acalo mot, ento acalo jami mere.

8 8

5. Cite dano ame pe tio, ento ame ye ngat ame kwano jo amom lworo Obanga ni kite gi atir, kodi dano ni okwano ni kite atir pi iyee mere.

6. Ikite acellono, Daudi dong rik okobo pi winyo adano tye kede ka Obanga kwane ni kite atir abongo ticoro a en otio, acalo rik oco,ni,

7. Tye kede winyo, jo adong otimo gi kica ikom timgi areco, ame awumo balgi; 8. Tye kede winyo dano ame Rwot mom okwano baloro ikome”, 9. Winyo man tye pi jo ame olirogi keken, onyo ngit pi jo amom oliro dang? Wan okobo ni pi

iyee omio okwano Iburaim ni kite atir.

10. Kara man dok rik okwano ikome ningo? Adong otyeko lire, angar ame mom ru olire? Pe adong otyeko lire, ento aperu olire gire.

11. mie lirre me bedo acalo anyut, onyo anen ame omwono, ame nyutu ni, dong otyeko kwane ni mio Iburaim bedo kwaro ajo lung ame yee ame peru olirogi, me gin dang kwan gi ni kitegi atir,

12. Dok dang en kwaro ajo amom olirogi alira keken, ento dang owopo kodi iyee arik kwarowa Iburaim obedo kede ame onwongo mom ru oliro.

13. Cikere anwang Obanga ociko bang Iburaim kede ikwae, ni, wipodo lung bino bedo megi, rik mom ociko pien Iburaim ocobo cik, cite pien en oye ote kwane ni kite atira.

14. Pien ka jo acobo cik gin en aye wi podo bino bedo megi, kono iye dong yore mom, cikere dang konyere mom.

15. Pien cik kelo akemo, cite kan ame cik pe iye, turo cik dang mom. 16. Ento gin omio cik ocung ikom iyee, wek bed me kica dok pi moko cikere bang ikwae mere

lung, mom bang jo olubo cik keken, ento anaka bang jo abedo kede iyee acalo Iburaim pien en kwaowa wan ducu.

17. Acalo rik ocoo ni “Dang amii ibedo kwaro arok apol”. Cikere ni dong omoko inyim Obanga ame rik Iburania oye, en Obanga ame mio kwo ikom jo otoo, dok ame cwqano gigimogo ayom mom tye, mio bedo atye.

18. Iburania nwang oye, kun oketo gennere ikom gin aen bala mom gene, omio odoko kwaro arok apol! Acalo rik ocoo ni “Ikwai bino bedo kite nono”.

19. Naka en mom obedo inyapo ikom iyee ka oparo pi kome, arik dong rom aroma igin oto, pien mwaka me ditere buco rom mia acel twal, dok med imano, Cara-gu onwongo oranga.

20. Iyee mere pe odok cen, pe ocacapa itamere ikom cikere Obanga, ento iyee mere omede ameda idoko atek kun en mio kwogo bang Obanga.

21. Kun nwongo odonyo atut icunye ni, Obanga twero tiyo gin adongo ociko pire. 22. En gin omio “Ote kwane ni kite atira”. 23. Kop man ni “Ote kwane” rik mom oco pire en kene. 24. Ento anaka pirwa dang. Wan dang obino kwanowa ni kitewa atir, wan jo ame oye Obanga

ame ocero Rwotwa Yecu Kricito iyi akina a jo oto. 25. En arik omio me aneka pi balwa, dok ocere me kwanwa ni kite wa atir.

Ka dong iwinyo ni rwom me iyee ni tye piny kono? Amut aber tye ni iyee obedo anyaki ame cuny Acil mio, obedo mot me nono oya ibang Obanga. Kubere kede, mule, ibino neon ka iyeeni oya malu abongo yele atekateka. Yeleni twero bedo ka I kubere kede Obanga, kede kanyakino naka iyi agiki, ento iyee pe itio atek me nwongo, en dong bino kene. Epecu2:8 kobo ni “Pien pi kica mere omio en olarowa, pi iyee, Rik omo otimere pi ticwa, manono mot Obanga gire.

9 9

Cura okene anyim ibuk man bino kobo kop ikom jami amyero med ikom iyee. Iyee tio I imara: Kanyakino kede diyo cuny: Pyem ngwec: Iyee tio imara: Tic iyee: kobo kop:Jami apetero omedo ikom iyee: carokop ikom acoc: Winyo dwon Obanga – Pi kulo a tye amol.

10 10

KWO ANEN Kom wa, Jami amaka, Gamente, Loc me lobo, Lonyo me lobo, Tim apapat ilobo

man

KWO APE NEN Obanga acwec, Lok Obanga, Catan, Cene,

Omalaika, Cwinyi, Kopi, Ceno kede winyo, Lego

11 11

Cura 2

Jami ame mio kanyakino cobere kakare:

Ka oporo iyewa ocwiny kede cikogo atitino ame omedo jami mogo iye, gin me ace lame wan owot kop iye en kanyakino. “Pi Eburania idiyo cunye, omio enonwongo gin arik Obanga ociko pire”.(hebrews 6:15) Ngo omia myero amide kwo? Atwero kwo kede diyo cunya ningo? Kop man me diyo cuny? Ileb Grik obedo Makrothumeo ame te kopere ni konyo can, diyo cuny, beo ilyeto onyo neon can pi kare alac. Pol ajo cuny gi bino bale kede wur adwong iyi anyim ka pe oketo cunygi idiyo cuny kede tam Obanga. Akobo ni tye tyen kop aryo adongo amio diyo cuny mite. Me acel tye piri, me lockki. Me aryo tye pi jo okene kede loc Obanga, Aye ni Okricitayo okene onwongo romo dok oko cen icawa adiyo cuny amite ka onwongo gin oniang tic omiogi, dang apek wokki, ame Obanga omio botgi pi kop akwako kwo aperakino. Kara an atwero kwo pi kare alac ningo ame diyo cuny ame atye kede me kuro gamo cikere Obanga tye arwenyo arwenys? Kanyo can obedo anyaki ace lame Cuny Acil mio, Gal 5:22, Ame tekopere ni Yecu ame tye iyi tye kede diyo cuny amite. Mano en Kica onyo mot aceng mom itio pire, mot me nono. Gin amite boti en bolo jami a yin itamo ni itye iyi ite dong nono, ite tuno iyi agiki me kwoni, ite yeyi Rwot gamo kwoni lung En bino timo. Ngat aco Buk me Eburania kwenyoro wa ni ka wan odoko owackom, pe omaro gamo cikere Obanga omio wa beo iyi iyee. Eburania 6:11-20. 11. Gin awan omito atek itung bangwa en en ni, ngat acel acel iyi akinawu bino keto cunye naka iyi agiki, me wek gin ame iketo genii ye cobere kakare. 12. Kur idok wunu owackom, ento pot wunu jo ame iyeegi kede diyocunygi otye ka onwongo gin arik Obanga ociko pire. 13. Ikare ame Obanga cikere bot Iburaim, kit acalo mom dok tye ngatoro akate idit amyero en kwong inyinge, en okwongo inyinge keken. 14. Kun kobo ni “Abino miyo winyo dok abino nyayo ikwai bedo apol”. 15. Pi Iburaim idiyo cunye, omio en onwongo gin arik Obanga ociko pire. 16. Ka dano moro kwongo kwong, en kwongo kede nying ngat adwong a loe, dok ka pyem moro tye iyi akina jo, kop ame omoko kede kwong en atyeko. 17. En gin onio Obanga omoko cikere mere kede kwong, pien nwingo omito nyuto aber meicel bang jo amyero nwong gin ame eciko pire ni, gin ame eciko mom dok ebino loko. 18. Tye dong jami aryo amom dok lokere, ame Obanga mom twero bwolo jo iye, Dong pi man wan jo ame oringo olaro bange,otye igin ame cukoro cunywa atek me lido gen ame oketo inyimwa. 19. Wan otye igen man acalo ajuk mel lame mio cunywa cung atek amom owire.Gennono donyo anaka ikabedo acil iot Obanga, inge bongo acika. 20. Kan ame Yecu otelo nyim odonyo iye pirwa, kun dong odoko alamdog me nakanaka ikite a melkijadek. ng mwaka me dittere oromo pyerabiro wie abic ikare ame en ya ilobo Karan”. Genono donyo anaka ikabedo acil iot Obanga, inge bongo icika,

12 12

Gin otweo kwo iye otyeko gurro itye Obanga. Ka dong iwoto itye Obanga, kan otweo kwoni iye, nwongo ocung iking. Epone Obanga kede tekomere mi diyo cuny a yin ipe kede. Ka dong inwongo iyee cikere onyo kop ami ibedo igen kun beo I gudo Obanga onyo rwate kede Obanga ibeo I kopere kede cuny Acil nwongo dong kwoni ogwir ilobo ateteni ame en tye Obanga. Ngo omio Obanga mito ni wan kong obe ikare me diyo cuny omio wan ote nwongo gin aen ociko pirwa? Otyeko kwenyoro wan tyen apol iBaibul ni wan pwod obino neno can kede diyo cuny ikare me a omayic kede temo iyeewa. Amito miyo tyen kop angwen adongo omio man timere, Adek onwongo I curame buk otye iye ni me angwenere ote nwongo I cura a lubo man, a an anwongo iBaibul kede en otimere ikwona ikare adiyo cuny amite.

1. Me wek ginoro pe remwa. “Omegona, bed wunu ilelo atek ka otemowu I yore apapat, pien ingeo wunu ni, temo iyeewu mio idio wunu cunywu. Wek wunu diyocunywu cob ticere kakare, me ibed wunu oteggo a rocoro mom ikomwu, dok ame ginoro dang mom orem I bangwu”. (Yakobo 1:2-4). Ibino miyo ginoro “pe remi” ningo? Lid gen kede neon ame tye I tami kede icunyi ka itye ibeo iyi aomayic. Twon gen adwong nadi kede kwo opong.

2. Kitewa, me gero kitewa pi tic Obanga kede kwogo mere. Kit ame oyiko wa kede I buk a Roma 5 oporo kede acwee gulu ame tio kede lobo. Roma 5:1-5 kobo ni “Pi mannono, acalo rik dang dong okwanowa ni kitewa atir pi iyee, otye wunu dong I kuc inyim Obanga, pi Rwotwa Yecu Kricito. Pee oyabiwa yoo me tuno ikom winyo man ame ocung iye-ni kun ongatte igen a wan otye kede me bedo ikwogo bang Obanga. Mom mano keken, wan ongatte anaka icanogo apapat ame oneno, kun ongeo ni, neon can kelo kanyakino, kanyakino mio opwo kitewa, eka pwoyo kitewa nit e miyo obedo kede gen. Genwa nono mom bino ke nono, pien cuny Acil dong omio oonyo marObanga icunywa” Okobiwa ni nenocan kelo kanyakino, eka kanyakino mio opwo kitewa, pwoyo kitewa mio obedo kede gen, gent e gwoko cunywa pe bale ikare acoan odiyo cunywa, pien acalo okobo,wan obedo acalo gin atwolo a cuny Acil pong iye. Ka pwod otye acweyo gulu nwongo pwod obedo lobo ayom. Ka kono onwongo oony pi I gulu adyakani, pe onwongo mako pii. Acwe gulu wango gulu ni imac alyet me dok gulu owok aber. Mano te miyo gulu twero mako pii eka gulu no te doko gin apire tek. Roma 5:5 kobo ni Cuny Acil bedo iyiwa. Pi manono wan myere obe I mac me kwo man kun odio cunywa, me wek odok ka gwoko cuny Acil ame opore pi tic abup wek ket kwogo ikome.

3. Nwongo lar opong omyo cango me kwo wa. Obanga Mito keto alama me kite (epone) mere I komwa. I leb Grik lwit tyen kop me epone tekopere ni dongo alama. Neno can wa dongo alama Alar aneno can ikomwa “Ento ngat ame kanyakino ituno iyi agiki, bino Larre.” (Matayo 24:13). Kop me “Larre” ni, Strong ogonyo tere ni; coyo, gwoko aber, abongo ayela, Laroigin arac, awano, onyo gin ager. “Lel wunu pi man, kadi bedgwok onyo cunywu myero wang pi kare anonokoro pi kite ame otye a omo kede yiwu-iyore apapat,me nen iyeewu, ka ce iyee me ateni. Pien kadi jabu ame otemo kede mac mom perakino nakanaka, ento iyeewu pire dwong kato jabu, dok dang bino keliwu pak kede kwogo kede woro ikare ame Yecu Kricito bino nen iye. A mom ru inene wunu dong imare wunu, Dong kadi bed mom inene wunu amani, iye wunu en kun ilelo wunu kede yomcuny adwong amom tite adok dang me kwogo. Pien iyeewu omio inwongo wunu larre me tipu.” (1 pet 1:6-9). Lar me kwo- Ngatocoo Watchman Nee. Lar me kwowa pat kede gin awan ongeo acalo Lar me cunywa. Cunywa lare pi iyee; ka wan oye Yecu, cunywa lare pi naka. Kwo wa lare pi bedo lubo yo Yecu, teki pwod okwo naka iyi agiki. Cunywa lare pien Kricito otoo pira, kwon a lare pien akwere kena ate lubo yo Rwot.

13 13

Kwowa obedo kan ame mitiwa me kom bedo iye, en konyowa me winyo ote namo igin atye botwa. Miti me kwoni diowa naka wang aen oyeng. Ka joy eng kede jami me kare man gin obino ka yenyojo me kare abibino. Ngatoro ame namo kede kwo mere ikare man en dong nwongo onwongo yom yic abibino! (Nen Matayo 6:25-26). Ngat ame oloo bal donyo I polo; man en timo kica! Ngat ame oloo lobo donyo I loc Obanga; man bedo magoba! Rwot pe pwonyo wa me bedo jo ape amaro yomcuny me lobo man. Ento en mito loko tamwa wek jami me lobo man pe lokwa obed opii –gi. Ka wan ocako lute iye ata,nwongo dong orwenyo oko. Kadi bed bongo gin acama onyo ot buto, pe myero oyenygi pi yomoro yiwa keken. Obanga miowa twero me yero polo onyo gena inyim abalo, iyore acelono dang, en mio twero bang a Kricitayo me yero lobo onyoloc Obanga. Gamo lare me cunywa en acaki me iyeewa. (1 Peter 1:9). Obanga nyuto ibeo ibot Kricito ni en keken ikome etwero kwo tuno irwom ame en eketo. Pi manono, Obanga pe obin ka omio Kricito otoo iKalvario pirwa ento mio en bedo kwo pirwatinni. Lar Obanga mio Rwot Yecu bedo iyiwakede dang too iKalvario pirwa. En pe ka culo banyi me balwa keken ento dang kwo iyiwa me wek wan pe dok odony ibanya me balwa.Ka yin igamo lar man nucu, abongo kalo akala, ibino bedo miemie pe ite winyo yomcuny apong alare mio. Tye ni Obanga kobi me timo gin acel keken; miye lung bote cakere aman wot anyim, otwero dolo ote dwogo inyig kop acel: jale. Kit kwo adong cegi kedwa adong lo en aye tamwa ka itwero loyo ka tami nwongo itwero loyo kit kwo okene lung amako kom. Ngatoro keken ame pe kongoloo kit kwo orume, nwongo pe room loyo tamere. Ngat abedo iloc ikom kan orume nwongo me acel ocako loyo tamere.

4. Gamo loc Obanga ibeo illweny: “Ikare ame onwongo pwod atye aneno, tunge nono te cako lweny I jo acil, te dang loyo gi oko tuno wan game ngat aperakino meicel ca obino,en omio ote dong ngolo kop ajo acil, ame gin obedo jo angat amalo meicel, kare te room eka dong jo acil te dong gamo loc”. (Dan 7:21-22). Wan ikare apol otamo ni ka otye aomo yiwa, kanyo can kede temo iyeewa nwongo tye pirwa kadi bed ateni moro tye iye, pe dong ducu. Tung ocele Obanga nwongo tye atimo ginoro pi locere kede kanica. Me aura! Kanyakino dit kato gin a in itwero tamo. Motoro tye iye adwong okato kare. En aye ni loc Karacel kede en Obanga. Obino mede kede I pwonyere alubo awi kopere tye ni pyem ngwec. Dul alobo man bino kobo kop ikom mot, tok kwogo ka wan oniang ni kanyakino wa, pyem ngwecwa, kato gin akwako wa keken, dok dang nit ye kede tic adwong akato ocako tamo. “Teko me kanyakino doko yot.”(2 Temteo 2:12) Wek gin otimere con bed pwony boti. Ka oneno cen gin obedo timere, obino nwongo ni jo lung arik ocobo jami arik omito timo aber dok ame otimo ginoro aber pi jo agin obedo kedgi kede pi loc Obanga, onwongo tye kede ipone me kanyakino gin odio cunygi. Mwaki okato a pol abedo kwano buk a loo-moro oco kun ngio kit kwo ajo obedo cobo jami aber ikare ape okato abor. Imung acel aen onwongo acacal ikwo ajoni ducu. En aye ni gin ocobo jami aber iyonge kong balo onyo poto. Kit kwo otye oboe iye kede tim acatan pol kare temo dwoko cunywa cen kun loko tamwa me kwero diyo cunywa. Poyo man ibot Obanga. ka ikanyakino I loo! Gin me aura dong onyuto I pwony alubo. Kwako pye ngwec.

14 14

Cura/dul 3 Pyem Ngwec

Kanyakino dok okene:

Iyi dul okato, wan oneno kanyakino acalo gin okene apire tek amyero omed ikom iyeewa. Dul man dok tye anwoyo ni kanyakino mite. Ngat acoo buk Eburania mio kwenyakino bang jo oyeeni:-

1. Wan otye ipyem ngwec, amito kanyakino atek. 2. Abediwa arac atek ka wan pe ocobo pyem ngweci. 3. Ka wan otyeko pyem ngwec man, mot adwong tye akurowa. Onyo dong okob ni “Dong onyo

too”. Eburania cura 6 kobo kop ikom yaa oko ipwony me acike aKricito oto wot I leyo cikere Obanga ibeo iyi iyee kede diyo cuny. Dul man dong moko ni ka wan pe okanyakino ibino “poto oko”. Ote kelo lewic ikom wot Obanga kan aler. Kadi bed nip e aromo tito tam onwongo tye iyi acoc man ducu, kopono nen tek! Eburania cura 12 gonyo aber tutwal ikwenyakino! “Dong acalo wan otye kede lwak ocaden ecipan ame ogurowa dyere, myero kong dong obol gigimogo apek oko ducu, kede bal ame maro lidowa atek, me odyeb wunu ngwec pyem atye I nyimwa, kun okanyakino wunu. Onen wunu Yecu ame obedo atelwiwa ikom iyee kede ngat ame ocobo kakare. Pi yomcuny ame ame oketo I nyime en rik okanyo Yataria, kun ocao lewiccere; aman dong tye obedo piny ikabedo me kwogo I langet kom me loc Obanga i tung cem”. [Eburania 12:1-2]. “[Nen] wunu ni ngattoro a tyene owil kur dok ngwal, ento cang gire oko. Ket wunu teko me bedo ikuc ijo lung, kede bedo jo acil; abongo en-nu, mom tye ngattoro a bino neon Rwot. Nen wunu ni ngattoro kur onyobere i gamo kica Obanga. Nen wunu, ngattoro mom obedo calo lwit yat akec ame ka out kelo ayela, dok balo jo apol. Nen wunu ni ngattoro kur bed atim tim me co-co, onyo ngat amom lworo Obanga bala Ecau, ame rik ocato dditere oko me bedo atin kom ka icam me tyenacel keken. Pien ingeo wunu ni, icennere, ka en omito ni pappere lame winyo, rik ote kwero oko, kadi bed omito kede pig wange, pien pe obin onwongo yo me ngut igin a nwang en otimo”. [Eburania 12:15-17]. Atamo nit yen kop omio okobo nying ecau kan pien rwate kede kit kwowa. Ecau onwongo tye kede gin me alea ame abino. Wan dang otye kede gin amito alea tye abino acalo dule aryo okato obedo kobo, wan oleo kwo opong Obanga miowa pi iyee kede pi cikere mere ame dongo iyiwa acalo koti ame opito icunywa. Gin amyero onge tye ni kare me aoma yic kede neon can tye ikin kare opito iye koti kede kare me nyako nyige. Kare nono olwongo ni “Pyem ngwec” miti me kom Ecau okobo keken ni “Nga aparo pi cilere ni kede lonyo alea, koma amito pite amani”. Ka wan pe ogwokere odonyo ibal me kobbi Obaga ni “Aol oko ineno can, aol oko ikwo, pe dong atwero mede kanyo awuna man, aonyo tongi oko! Kop man me iyee ni dong pea tic”. Onyo tongi cal acala Ecau rik ogomo dek ngor cani acel te pito ka kede yie me aura, myero dang one wunu ni Ecau pe obin ogamo kit dek a en onwongo amito. Tyeng kobo ni Ecau nwang openyo ringo arema ento Yakobo obin obwole te miye bwo ngor. Man te miyo Ecau pe kee lima lea keken ento ikite me kom en pe dang obin oyeng! “Ecau te kwayo Yakobo ni, “Mia ba dekki arema wokkono acam, kec aneka meicel!” Koppono omio olwongo Ecau ni Edom. Ecau te gamo ni, “Nen an acegi to oko, dit me bedo kao kara kopnyere ngo?”

15 15

Yakobo te miye kwon kede dek ngor; en ocamo te mato pii iwie, te ya malo wot gire oko. Mannono en kite ame Ecau ocao kede dittere me bedo atin kao. (Agegeyi 25:30, 32, 34). Icikere acon, acalo gin arik acimo Yecu, otino kao acoo onwongo bedokede twero me nywalegi me bedo alamdog onyo rwot iwi otinogi okene ducu. Twero man onwongo mio gi gum me bedo abaka onyo alamdog. Ecau obin oke man. Wan otwero ke bedo obaki onyo olamdog ka pe ogwokere me cobo ngwec. Akwenyakin: Ecau pe onwongo romo ngut itim man, dong okwenyoro wa ni kit tim man twero kelo cuny arac onyo kec yic IPetero 1:5-9 Kobo ni “Lel wunu pi man, kadi bed aman gwok onyo cunywu myero wang pi kare anonokoro pi kite ame otye aomo kede yiwu, iyore apapat, me nen iyec wu ka le iyee me ateni pien kadi jabu ame otemo kede mac mom perakino nakanaka, ento iyee wu pire dwong kato jabu, dok dang bino keliwu pak, kwogo kede woro ikare ame Yecu Kricito bino nen iye. A mom ru inene wuni, dong imare wunu, dang kadi bed mom inene wunu amani, iye wunu en, kun ilelo wunu kede yomcuny adwong amom tite, adok dang me kwogo. Pien iyee wu omio inwongo wunu larre me tipowu”. kwenyoro jo ikom kwero kica obanga: (Eburania 12:12-15). 12. Pi nano, ting wunu badwu ame okwe –nu, rye wunu congwu agoro. 13. Mi wunu yo atyenwu lubo cung atir, me ngattoro atyene owil kur dok ngwal, ento cang gire oko. 14. Ket wunu teko me bedo ikuc ijo lung, kede bedo jo acil, abongo en-nu, mom tye ngattoro abinoneno Rwot. Nen wunu ni ngattoro kur onyobere gamo kica Obanga. 15 Nen wunu ni, ngattoro mom obedo acalo lwit yat akec ame ka out kelo ayela dok balo jo apol. Ka ongweco pyem ngwec man, tye kare okene ame owinyo bala congwa kede cingwa odoko agoro oko to cako mito ni kono odwoko cunywa ccen. Tyeng man kobiwa ngo amyero wan otim. Ticwa “moko atek yo apwot dok aler pi congwa kede badwa me cuny bedo ame pe owil, ento myero bed ame ocang, akobo man pi gwoko kica Obanga. Ngo akara mio wa otamo ni badwa me cuny tye amito doko ame owil? Obedo pwony ame Obanga mio dano. Nen kong tyeng magi ame tye iyi Eburania cura 12 ame pwod peru okwenyoro wa ikom congwa kede badwa ame okwe. “Akato mano, wan onwongo otye kede papowa me kom ame onwongo jukowa dang wan onwongo oworogi aman dong pe otwero woro wunu papowa me cuny akato”? (Eburania 12:9).Obanga tye atemowa iyo ame emiowa me wek egogum ikomwa. Wan myero oyikere me wek ogwokere ikom jami mogo ame balowa oko kede godi mogo me wek ote lubo yo atye acil. Wan myero oneni oloko kitewa mogo. Okene twero bedo timokica, miyomic, bedo ame ikobo kop atira bot abumente kede gwoko gin ame omito ni itii, culu banya,bolo oko tenge cal cogimogo, Loko kite awan owoto kede,kit awan obedo kede iyiakina lwak kede ika pwonyere apapat kede dong enokene. Otwero miyo yow a me cuny bedo acil nining eka ote gwoko kica Obanga? Atikatika pet were kede teko wa me dano me gwoko kica Obanga. Yode me ene:- “Loki en obedo tara me tyena, dok mac amenyi yo” (Jabuli 119:105).

16 16

“Pien yin dang idoko Rwot, ame obedo ka ponona, kom yin amalu meicel, an gin acweani petieginoro arac ame bino timere ikomi, en Bino gwoki iyo ni ducu.” (Jabuli91:9-12). Ame ikubere oko ilok Obanga, ni beo icuny Acil bino miyo yoo wa bedo apwot. Carokop 3:5-6 Kobo ni “,ngec” ka wan ongeyo obanga acok, En bino nyuto iwa yoo. Tyen kop amio jo dok cen, tie pi ayela apol onyo yom cuny adwong okato kare. Aporere 1 – Ayela apol. Angeo ngatoro ace lame cunye obin odok cen En gire cunye pe obin odok cen ikom Obanga ducuaduca, ente tamo, pet e yee nis,gin man “akwakere kede iyee” ni tio, Arubaruba kede awunawunate timere ekate kwanyo koti me iyee naca oko ame catan en te kwanyo acalo ocoo IMarako 4:17ame kobo ni Ento nwongo momotye kede lwitgi iyigi. Ote ri ka anonok koro; icenneretekki cannoro adwongbino, onyo awuna, pi koppono, gin poto oko cucuttono. Adwogi mere tye ni en obin odoko ngat angic matek ikite me cuny. Te dong cako bedo abor matek kede Obanga naka jami me Obanga Obanga, naka kadi me kanica, te giko dong nyomere kede ngat ame adong pe oyeye me wot kede Obanga ikite me cuny .Adong maki apol akato, en te donyo lokere mmoro me aura ibeo ingut, Loni aberwoki bino donyo Ipoloo, ento kwo mere ilobo kan tye ingwet. Aporere me 2 - Maro kwo man kede yom cuny me loboni. Kodi apor man tie ikom jo arik onyomere, dang otetemo tiyi Obanga Ento jami me lobo, yomcuny ame jami me lobo mio, te miyo gi yeng atek meicel kede jami me lobo. Gin dang obin owoto naka ikanica ajo pentekoti (jo me cuny) ento ate neon gi ocako kwero tic acuny Acil, ote cako jem, ote cako lweny ikom otic Obanga ame ojale me tic pi Obanga, ote poto gini oko pe dong otemee kubere kedgi. Ento atamo nip e otie otimo gini aber amani ILuka 17 cakere ityeng 26 Yecu okwenyoro jo pe me keto cuny gi ikom jami magi, nyomere, cem, kede mat. Aco ka bed amanono ginoro arac ijami magi pe, ento weko gi bedo adong oloo tami en kan arac enono keken. Ngwec pyem ngwec “Man en kodi koti ame ocoo iyi akina okutu; gin obedo jo ame winyo kop Obanga, ento paro jami me lobo, maro lonyo, kede two me jami apapat te donyo diyo lok Obanga, te doko ape nyak (Marako 4:18-19). Apor me 3 - anyaki me gin akec: Ange jo aromo apararyo tuno iyi aparabic ame obin oneko Kanica kede timgi areco. Ikare ame iryonget obin olwongo akwatoro me cego kanica, eka kanica dok te cako dongo joni ame onwongo opong kede anyaki arac (epio akec) gin ote cako yele me turo kanica, kun gin oya me cako balo jo awer iei tudi me kanica, kun akadi pe ojologi. Ocung gini iyi akina jo ote cako miye bala opong icuny Obanga, dok otye okobo dwar piny, me neon ni ogonyo leb akwat, ikare ame kanica okeboro tim gi ni oko, Kanica te jiku gi akadi akadi pe me nyono dyekal. Cocon kop ame onwongo kwakogi, gin onwongo kong pyem ngwec obin oloo gi bala arik loo Ecau “Cunygi te cwer atek” ote doko jo acuny gi kec atek. Aman, dong kong owot onen wunu culu wa. Acalo acoc me Eburania okobo “Ento omega me amara, wan otie kede tek cuny ikop akwakere kedwa. Eee, jami awoto kede lare, kadi olokkiti (Eburania 6:9). Ngwec me nwongo tok kwogo. “Ngatoro ducu ame tye ipyem ngwec me wek enwong mot, tero jami lung acalo jami akonygi pe gin otimo mago no lung me nwongo tok kwogo atop oko” (IKorinti 9:25). “Pien yin imako kopa me diyo cuny,an dang abino gwoki oreme ikare me omo yic ame abino iwi podo lung, me temo jo ame bedo iwi lobo. Abino oyotoyot Lid atek gin ame itye kede, me ngatoro kur ma tok kwogo ni oko.

17 17

(Nyut aLakana 3:10-11 NIV). Tyenge magu imalu nu rik obin omio Kanica me Pilidipia, ame cimo kodi okricitayo ame Kricito pe onwongo baloro ikomgi, jo ame jami me kom pe dong obin oloo gi, bala jo me Kanica me curema. Loyo gi tye me nwongo tok kwogo, ame en mot, Twero, pi ginoro iker Obanga. Poyo ni Yecu okwenyoro jo ame tie kede tok kwogo ni ka gin pe odio cunygi, obino rwenyo tok kwogo gi. Tok kwogo obedo mot. Kara tok kwogo obedo ngo? “Tok kwogo” Nyutu twero kede bedo dano me ot ker. Ka otyeko ngwec “Wan ogamo twero me cuny. Tyeko ngwec me cuny obedo yo okene me kobo ni “Loyo” Ikoro kare man me diyo cuny, Obanga oloo ceno mogo adongo ame lwenyo kede tamwa. Okene twero bedo ceno me tekwaro ame otino pe twero kanyo, Ca okene twero bedo ceno ame gengo jo ineno kede winyo kop Obanga. Twero ikom ngo? Carokop atye ILuka 19 ikom adwong otoro ame obin oweko gin me atia bot jo me ode te dwogo me bino neon kit agin ogwoko kede jami, mio wa ongeo gin atye icuny Yecu ikop man me ngweco ngwec itok kwogo. “En okobo ni” Adwong ot obin owoto ilobo abor dok me wek oyere me bedo abaka kede idwogo mere, Ente lwongo imiromere gin apar Te miyo gi ciling apar, te ciko gi ni oket itic tuno ka en edwogo (Luka 19:12-13). “Apwoyo amirona ame agen, dwongere agamo amiro, pien yin ibedo agen ikom gin anok lo dong bomi apar” (Luka 19:17). Boma obedo ngo?Kop man me boma, ileb jo Yonani onyo Grik iyaa ikom kop ame kobo ni omaki kaka name onywali iye me roki, ame obedo ka lweny ka daa kede kan ame peiye, bomi ame rik omoko iye ame pwod per u onywale tyen me aryo. Obanga tye amito kwanyo wa ibomi mogo ame rik onywalo wa iye ikite me kom eka ete tero wa ibomi mere en Obanga. Jerusalem anyen, kere Obanga en otimo no imiyo ngatoro loyo akakarwa omio ngatoro ongweco ngwec akakarwa me wek gin onwong twero me cuny me gonyo wa tie acalo bala ocoo ikolocai 1:24ame kobo ni “Aman an gira alelo alela ican ame aneno pirwu, pien pi rem ame an atie akanyo ikoma, akonyo me tyeko gin ame orem ican AKricito pi kome, ame lwak jo oye en. Ame kato wa oko: Wan myero oniyang ni tok kwogo ame onwengere iyaa ikanyakino ni polere kwakere ka ijami me ker Obanga, pe me berbedo wa onyo wan iwinyo aber, adwogi me cu lame nwongere pi yele adano opimo iratil me tam Obanga, kede ker Obanga man myero miwa nyang atut igin ame oweko icingwa me atia tunu ka otyeko pyem ngwec man, kun pe paro kite ame otie owinyo kede, Acalo amigo moro aRwot okobiwa acegicegi ni “Magoba tye ocung ikom kanyakino ka pe odwoko cunywa cen” Pilipia 4:1 Onwongo obedo boma acel iyi akina bomi apol “Pi manono, cung wunu atek iRwot amanno, omegona ame amaro dok ame aparo meicel, pien ibedo wunu yomcunya kede tokka me kwogo, owotena. [Pilipia 4:1]. Acalo pyem ngwec pe ocung iginoro ento yin ikomi dang myero inge ni obedo yin ikomi, Wan ocung me daro timareco acatan, diyo cunywa, kun okanyakino me tyeko pyem ngwec kun anyaki me iyee wa nwongo tye adongo. Agiki akodi iyee nono pe ka obedo “Lare me cuny wa

18 18

keken” acalo oleo icura okato ento kelo inyutiwa ikwo me kare ame wan obedo geno kede Obanga, caa okene obedo geno Obanga pi ginoro me kom acalo cango, onyo cente, onyo acalo atin arik orwenyo, onyo yiko nyom ame onwongo obale, kede en okene. Aman ka dong ineno cik, Kara dong ngwec kono? Ngwec obedo gin ame tye idul kwowa ame wan myero odii cunywa igigimogo ame diowa kun nwongo ocung ilok Obanga, igin ame Obanga ojalo icing wa ame okobi wa ilokere. Koti obin opito ikare ame en okobo kopere aman dong “Ngwec” obedo kare ame opito iye koti kede kare ame myero dong iye te nyako nyige. Bedo ame imoko ikom Obanga ikodi kare man obedo pyem ngwec kun nwongo pe idwoko cunyi cen.Kun nwongo tami tye ame akok akoka pi ngwec, Ngwec pe obedo cuny aeno obedo nywe abor. Eburania 12:22-24 kobiwa ni wan dong obino (Kop okato) Teko me kop Obanga, bot Yecu kede remomere. Man mio wa tekcuny ni ka wan obedo ame ocegi dok otye kede wat aber kede Yecu, kun pe ongweco oko ipyem ngwec, obino loto, Yecu dong oloo oko, gin ka wan myero otiien ayen me moko ikome, eka ote neon locere kit ame nyute kede ikwowa. Joducu. (Eburania 12:22-24) Eburania :22-24 ilworo ni wan otye kede teko dok kede mot ame oyaa ibot Obanga me tyeko pyem ngwec. Wan otye kede batija me cuny acil, Yataria, Yecu ame obedo akubwa, Omalaika kede ginoro ducu ame mio wa teko. Wan otye kede “Yecu man obedo gin akome” wan oneno “…Onen wunu Yecu ame obedo atel wiwa ikom iye kede ngat ame ocobo kakare. Pi yomcuny ame oketo inygime en rik okanyo Yataria, kun ocao lewic; aman dong tye obedo piny ikabedo me kwogo ilanget kom me loc Obanga itung ccem (Eburania 12:2). Kop me neon gonyere ni kwanyo wangi oko ikom jami ducu eka ite keto ikom ginoro. Batija iyi Cuny Acil. Wan omito ipone Obanga kede teko mere me loyo okworwa me cuny. Cuny acil olwongo ni akwecuny. Gin atek agwoko wa adok kweo cunywa acalo leb Oyonani kobo onyo Grik Parakletos, (ame ogonyo ni, olwongo wu lung cel, polere, olwongo itung konyoro okene, Ngat ame pido pi keci danomoro inyim angolkop, ame mio tam me gwoko dano ame en ecunge nu, apilida dano ame cung te bedo bako doge pi keci angat okene, tungocele dang olwongo abakdog). Ipyem ngwec aboco me Grik ikare acon Parakletos onyo apilida onwongo abedo awot angwec, ame cako ngwec idano atie anyim kede en atie ingee, en obedo dano ame cukuro cuny ni mede ingwec, dano ame kom icawa lung bedo cukuro cuny angwec bala en ikome obedo angwec, en bedo cukoro cuny angwec ikom ngwec, kun kwanyo tamere oko ikom canogo ame angwec obedo rwate kede icawa me ngwec. Cuny Acil bino inget wa ikodi kare me ngwec acalo abak dog, akwe cuny, acukuro cuny, dok acalo apilida iot kot. Yat aria: Remo ame okiro ame tye icik anyen ni poyo wi wa ni wan obin oguro wa karacel kede Kricito. Aco ka bed amino en kwo kwo mere ni beo iwan man obedo alokaloka. Nibeo ikom Yataria kede cuny acil wan onywako pekere karacel, ngut ni ya ibal, bol oko miti me kom ite tyeko pyem ngwec, kadi bed amino pwod bino kwayo kubere wa kede Obanga irwom amalu, Bino dok dang kwayo ngut odoco niya ikom bal kede jami me kom. Pwod bino mito ni acung kede lok Obanga idogwa me daro Catan. Alokaloka me kwo kede tim ajogi ame tie ilobo bino mito me dwoko cuny cen me wek yin pe imede diyo cunyi kun wayo cunya pe me mede kede kanyakino. Poyo man ni kede Obanga ka pe idwoko cunyi cen pwod ibino loyo

19 19

Eeburania 13]. Nyutiwa kite pwonyere mogo ame myero obed kede me wek ote bedo ilek me pyem ngwec. Paul obin otyeko: “An alwenyo lweny aber, atyeko dong ngwec, Dok dang agwoko iye” (2temoteo 4:7). Okwanyo ilwongo Obanga: Acegi kede gola-Dwe me aryo 13 Ingwec, pe obedo kite ame icako kede ame twero wano cunyi onyo kite ame irii kede iye. Obedo ka dong itie ineno gola inyimi ame myero dong imed cukoro cuny oromo. Obedo kodi kanyakino moro amite atek, kun iwungu komi ame keto oko ikite adano, naka tuno icobo tol. Dong kede yin aman golo dong cegi tie ame dong otie oneno, Myero dong ikok koko ni me agiki bota pe kong itwero neon kite ame cunyi onwongo tie agweye kede ikare moro akato acocoki, ni ka bed amino ingweco ngwec,Winy ba kong dwona me cukoro cuny, poyo ni an atie ilangeti kun acukuro cunyi me tuno iloc. Iyi agiki me jami ducu ame tie ipolo, lok me kumu oloyo en aye jo akobo kop ikom jo ongweco aber ongweco ame cunygi ger ote dyebo pyem ngwec naka igoloadong ocegi kede golo ote poto oko, lwak wang ipolo te mukere me koko kun nwongo okobo ni kono onwongo ineneno kite ame dong onwongo icegi kede golo, ote cako paro kite ame ogiko gini kede, ame pe dong otwero yiko pien dong opoto oko, pe dong ote yabigi itunu ikare me agiki ame ote yabigi kede kite ame dong onwongo ocegi kede locgi. Kono gin rik obin owinya ikare ame piny oling acalo bala rik dong onwongo orwate keda, apwod pe onwongo gin ongeo. Pi manono pol kare yit awinyo kop myero bed atie acalo dwon atidi nwongo tie ame oboe kare lung. Apoyo ikare me mwaka 1952 ame onwongo atie aneno telebijon kun amokoakwangoro ame onwongo ngeye matek nyinge Florence Chadwick ame otemo loyo aloya ituku me kwang I Catalina wang kwangoro ame tie tung ping me Califonia. Man oyaa ibot Wikipedia, ibuk anyo kop ame ka imito nwongo iwoto (http://en.wikipedia.org/wiki/florence-chadwick) Imwaka 1952 Florence onwongo dako me akwokwong ame otemo donyo ikwang, kwango kwang me mairo 26 ame tye iyi akinakina Catalina iculanam kede Califonia wangkwang, ikare ame en ocako kop man ame tye me pwony okato ni, mele atino apolonwongo tye ame ogure ka jo iyi male magi nene kite ame en akwang kede. Kede kite ame en bino lwiny kede me wek gin ote rulare, joni onwongo oyikere oko me konye ka en owane onyo ol oko, cawa man bino okato kun Florence pwod amide ikwang ento ame dong okwang pi cawa 15 twon pee moro apek te donyo, Florence te cako kalo tekomere oko en te kobi totere ame onwongo tie iyee akina yede ame onwongo tye anene ka ekwang, nip e dong onwonga ni atwero cobo, en te mede kwang pi cawa acel okene ame peru okwao ni bin konye. Icawa aen dong obedo iyi yee Florence te nwongo ni egiko kwang ame dong odong ka mairo acel keken itunu iwang kwang me Califonia kan ame rik etyeko iye, Florence te kobo ni en ebin eweko kwang oko pien pe dong onwongo etie eneno ka dokoro, pien pee dong onwongoowumo piny oko, pe dong onwongo etwero neno ka dokoro mere. Iyonge dwete aryo Florence te dok dok ipi me temo teko mere doki, man dok onwongodong pat en te kwang yaa icula nam me Catalina wang kwang naka iwang kwang me Califonia pi mayro 26 koro pee apek ca pwod obino, Florence ocobo pien okobo ni pwod onwongo egwoko gin arik otimere

20 20

wange pe obin oyaa I kan ewot dokoro iye, pien ebedo miyo wange bedo igin arik otimere ien okato, itimo amanono en ete cobo naka igloo mere ame onwongo kan ewot dokoro iye.

21 21

CURA 4 GIGIMOGO AME OBOYE IYI MARA

MARA AME TIE IREMO

Pol Okricitayo me ateni iwi lobo alutu oye gini ni otie kede lewic iwot man me niye. Gin okobo ni, “Iyee ni tek matek pe tio” Akadi jo me oko dong ongeo oko oyotoyot Okurutayo ame opoto oko. Aco bukoro ame nyinge olwongo ni Dallas Willard okobo ibukere ame ocoo ni kite ame oweko kede jo apol. Tie twon apokapoka adit iyi akina lwagi jo aryo jo itung ocele ogeno kwo ame orabo nibeo IYecu, ame inwongo lung iyi Baibul ame tie kede apor lung aryeny ataa, ame oyaa ikom jo alube, itung ocele ikite atie me ninolung kite ame dano kwo kede ikwo ame tie iyi dano kede kite ame jo mogo ame aman obedo kun otucu ni otie kede. Apeny myero donyo: Ngo omio apokapoka tie? obino pi ipone moro ame onwongo ogero oko ikwo AYecu kite en opwonyo kede eka te kelo bot dano, onyo obedo kite ame dano bedo ame pe tie kede ngec ijami mogo, eka ote kelo kit kwo acalo maginonoika pwonyere Okricitayo, ka gin owoto wot man kun kare nwongo tie alokere, otie wunu ikare ame okurutayo ame mito rwom kede bedo ipici kekkenkite ame otela gi polere tie amino, pi tyen kop mogo ate weko gin apire tek oko. Ka angeti tie anwongo peko igi wotere, yin itamo ni myero imo giwotoro agorogoro ame kong ka oketo twero miye wot pi ninomoro anonok, pe dong ite kobo ni otoka no rac onyo jo otio otoka ni pien nwongo tieangwec, pien tie angwec aber dok dang ka icako peko pe iye, ite cako kobo ni otoka man onwongo pe otio me ringo kite ame en tie aringo kede ni ame kite ajo otie onwongo amito ni ngwec kede Eka ite cako miye tam me cako keto kodi moo amite keken iyi otoka, kun iyele wunu me yiko, icawa okene otoka te cako ringo aber. Buk man me iyee ocoo me wek kony kodi peko man, kede me miyo iyore ayot jami mogo ame mite me ameda ikom iyee me wek te bedo iyee me ateni apiretek, gin anyutu adwogi me ngo atie ikwo ni pi jo atie boti kede pi ker Obanga. Wan myero onen ni omedo jami amite me ateni ikom iyee wa me wek owot wot man, Man pe mite me kwanyo ginoro keken obedo dit Obanga ikwowa, ento tie me keto wa iyoo mere. Kite kwo ame rik oyiko con, kwo adwong akato. Petero ocoo jami apol ata amyero omed ikom iyee. Pwod obino mede nywako jami magi ame mite me ameda ikom iyee kede en okene ibuk man. 2 Peter 1:2-11

1. Kica kede kuc mede nya bot wu iyi ryeko Obanga kede ma rwotwa Yeso Kristo. 2. Kit acalo teko mere me rwom amalo omio botwa ginoro ducu ame rwate ikwo karacel kede

kwo me Obanga Obanga, Ibeo iryeko mere ame olwongowa ikwogo mere kede deo mere. 3. Ame dong otyeko miyo adong dok abup kede cikere apiri tek nibeo I En wan omyero obed

kede jo ame gamo kwo me Ipone mere, Ka ipe ibale ikwo me lobo ni beo agoma yic. 4. Pe tyen kop a calo man, keto cunyi ducu madti ikom niyee ni kede ryeko ni. 5. Med ryeko kede gwokere ken, medi diyu cung kede cilo. 6. Kit atira me omego aber, ber kede mara

7. Pien ka jami ni ducu obedo megwu kun dang tye abup,pe I bino bedo bala oranga onyo pala

yat ape nyako nyige I ngec ikom Rwotwa Yeso Kristo.

22 22

8. Pien ngat ame pe kede kodi jami magi, nwongo pe neno abor dok obado ato wang, dang dong wie owil oko ni pe obin olakoro en ikom balere acon.

9. Dong pe manono, omega na, ketu cunyi akato iyero yera me ateni, pien ka yin itimo ni amonono, pe ibino bedo ngat odipere te rete piny.

10. Dong pe manono dogola bino yabere Iboti alac me donyo iloc aperakino a Rwot wa kede alar wa Yesu Kristo.

Ngec oyaa ityeng imalonu:

1. Obanga mio wa ginoro ducu awan omito pi kwo kede kite ipone Obanga ibeo ingeye. 2. Cikere mere me aura me kwogo ame obedo gi kwogo me ginoro ducu ame wan omito, kite

ame akobo kede icura 1 wan ogamo cikere mere ka wan otie kede wat aber kede, bala koti ame opito ikwowa, mano obedo acaki me iyee.

3. Petero omede miyo wa jami apol ame mite me ameda ikom dongo man me iyee cura man nywako kede wa jami ame omedo ikom iyee Cura ni pwonyo gigimogo ame oboye Imara

“Pien iKricito, bed ame olirre onyo amom olirre pe konyo ginoro; iyee keken en ame konyo, kun ticcere ya imar.” (Galatia 5:6) Ka Obanga oloko dok yin dang iwinyo dwone, tekopere ni cikere mere dong tie icuny, koti dong rik opito oko kadi bed amino koti man bino tic keken ikwoaber, lobo aber “Ngo aber? Mara en obedo lobo aber ame bino miyo koti dongo. [1 korinti 13:1-9]. “Aman dong atiko nyutiwu yo a dok ber kato.

1. Ka adumo ileb jo kede me Omalaika, kun mom atye kede mar,abedo bala olang akok, kakang akok alongo.

2. Ka arabo kop Obanga acalo adwar piny, kun aniang imung lung, dang atie ingec lung, dok ka abedo kede iyee ducu, ame aromo kobo kidi adongo kan ocele, kun mom atye kede mar, mom konya iginnoro.

3. Ka apoko jami lung ame atye kede, ame dang ajalo koma me wang kede mac, kun mom atye kede mara, mom konya iginnoro.

4. Mar dio cunye, dang akica; 5. mar mom anyeko, mom wakere; mom yon, mom tio gin amom myero, mom yenyo gin atiko

kome kene; yie mom kec, mom kwano gin arac ame otimo ikome; 6. cunye mom bedo yom itim amom atira, ento cunye yom ikop me ateni. 7. Mar dio cunye ijami lung alunga, ye kop ducu, tye kede gen ikare lung, kanyakino ijami lung. 8. Mar mom gik; dwaro piny bino tum oko; kadi dumo leb bino gik oko; kadi ngec bino tum oko.

Pien wan ongeo dullogo anonok keken, odwarpiny tito duloro anonok keken;” Iyee bino tic keken ikwo ajo oye Yecu bedo iyigi nibeo imara. Imarako cura 4, carokop ikom acoc. Yecu onyutu tic acatan, tye me kwalo kop Obanga, ame obedo kiti ame en Yecu opito iyii, catan ka twero kwalo koti cikere Obanga kede Yode mogo acegocego ame Yecu onyuto icarokopaca yodo nu ducu cung ikom “lobo” ame onwongo koti opoto iye, onyo kit kwo adano ame nwongo opito koti iyee. Manono obedo kodi jo ame cunygi nwongo, onyo jo ame pe kanyo awunawuna onyo neno can, onyo jo ayenyo yomcuny me lobo ame koti bino nyako iye nyige obedo dano ame tye akwoyo kwo mw mara onyo kite Ayecu ame nyige olwongo ni mara.

23 23

Ateteni pe tie ngatoro iyi akina wa ame tye abongo bal bala Yecu, Ento ka wan oyeyi lok Obanga me miyo wa banya ikom balwa, ginoro me aura timere ka wan ongut ote tucu balwa, olonyowa ote miyo wa bedo arom aroma iYecu, kom bala onwongo pe obalo. Catan pe twero nwongo ginoro iyi dano acalo manu. Iyicunyayom, bed lwodo kop nininino, Manono watchman ocoo Nee: “Mom dok abino rado kop apol kedwu, pien aloc me lobo man tye abino. En mom kede twero ikoma;” [Lakana 14:30]. Ikare ame otemo dano te potoo oko, Obanga obin oceno abit jo “Ni yin dong ibino wot kede yii” dok ibino camo apua me lobo” Kaka name obin omio catan en wilobo eka cemere te bedo gin ayaa ilobo ame dano otio ni yaa iye, Catan te nwongo rwom ame rik omio dano, ikare ame dano oyaa ibot Obanga, “en te gamo acel me angwen me cwec” Pak myero mi bot Obanga ni beo iKricito Catan dong aman pe kede twero moro ikomwa, Obanga ame obedo alakwa obin ocobo peko man ikare ame en okwanyo cwec acon oko niyaa iyoo iKalvario te keto iKricito cwec anyen. Dong Obanga te keto dano aman dong otie kede dano ame akadi ikare ame en onwongo tie ilobo man, en moko ni abaka me lobo nip e dong kede twero moro ikome me loc, kun moko kan aler ni Catan dong pe kede twero moro keken ikomwa, acalo bala wan dong obin olakoro wa oko. Wot Obanga dong te nwongo kwogo, me wan otino apol myero dong okel ikwogo. Amut Aber! Mara obedo anyaki. Ka mara tie ame oketo iyi wa, tekopere ni mano obedo kica. “Ento nying ame onyak pi cuny Acil en mar, Yomcuny,kuc,diyo cuny, kica,ber,gene, mwolo, gwokere ken; cikkoro mom ame kwero gin acalo magi”.(Galatia 5:22-23). Koporo me angea! Wan otye kede yer. Ticwa kara obedo ngo? Epeco 3:16-19 kobo ni ka wan lwitwa odonyo atut imar, te kopere ni wan otwero winyo mara mere me ateni ame kato ngec ajo ducu. Wan ka otwero mio mara bot Obanga kede bot jo ocele ka wan kong otyeko winyo kite amara me tio kede. Obedo gin ame obedo tiyo te mede ameda. Kite awan owinyo kede mara Obanga eka ote gamo kede anaka ibot jo ocele kede kite mara acel lono odoko jo otego. “…Kricito dang bed iyiwu pi iyewu. Dok dang ni Obanga myero mi icung wunu atek imar acalo yat alwite odonyo atut, me ibedu kede teko me niang, karacel kede jo Obanga lung, kite ame mar aKricito pirwa lac kede,bor kede, odongo kede malo,dok kit atut kede, me inge wunu mar akricito ame loo ngec ducu, wek ipong wunu kede ginoro lung ame opong iyi Obanga.” (Epeco 3:17-19). Richard Wurmbrand, ngat obin onwongo iryonget ame olwongo ni ocaden remo, okobo ni mara oleo kede jale. Ka mara, Yecu, bedo yiwa, tie ni en ame kwo kwo me mara iyiwa, tic ka wan myero otim tie me tingo yataria wa, manono olwongo ni jale, An alwongo ni “Mara me remo”. Lworo kede mara okubere karacel: Iwaraga aLakana 4:18 kobo ni mara ka ocwiny ryemo lworo oko. Otwero nwongo mara ame twero ryemo lworo oko lung te miyo iyee cako tic? Obedo jale. Mar ngatoro ame inwongo ni maro tek. Manono bino miyo idonyo atut imara. Kwan Lakana 4:7-18 iBaibul me Amplified onyo iBaibul ame onyaoyie

24 24

“Dako moro me Camaria nwang te bino ka twomo pii. Yecu te kwaye ni, “Mia pi moro, amati”. Pien onwongo jo alube owoto wilo cem ipaco-nono. Dako me Camaria te penye ni, “Yin dano me Judaya ikwao pii amata banga pingo, ame an adako me Camaria?’ Pien oJudaya mom mer kede jo C amaria. Yecu ogamo kop adako ni, “Kono ce ingeo mot ame Obanga mio, kun dang iniang ikom dano ame akwayi ni, ‘Mia pii, amat’-ti, kono ikwae, kono en omi pii me kwo.” Dako ogamo ni, “Adwong, yin mom itye igi twomo, akong dang tut; kara inwongo pii me kwo-nono ikwene? Yin idwong ikato kwarowa Yakobo? En rik omio wa akong man, en ikome yam mato pii man, karacel kede itinomere kede dokkere.” Yecu ogamo doge ni, “Dano ame mato pii man, oryo pwod bino neke, ento ngat ame bino mato pii ame an abino miye bino lokere doko akong ame kukunya iyie, tuno naka ikwo aperakino odoco.” Dako okwae ni, “Adwong, mia pii-nono, me oryo kur dok neka, awek bino kan ka twomo pii.”Yecu okobe ni, “Wot icwan cwari, nite dwogo kan.” Dako odok iyee ni, “An cwara mom.” Yecu okobbi dako ni, “Yin ikobo kakare ni cwari mom.Aco kono rik cogi tye abic, man ame itye kede ni mom cwari, ikobo kakare.”(Lakana 4:7-18). Icura 12 kobo ni mara mere iyi wa tie tek ni beo itic wa me maro jo okene. Yoo acel keken ame wan otwero maro kede jo okene, tie ni wan me tingo Yataria wa. Manono iyore ayot me bedo me pe iwany, onyo iyo okene tie ni myero itim jo okene kica bot jo ame oturo cunyi, naka akadi okworwa. Ka wan okwanyo Yataria wa, kwo wa acon rweny okonaka lworo, ka ginoro ducu ame odong iyiwa ame obedo Yecu keken kit kwo mw kom ame lworo dong petie aryemo yori. “Yecu ogamo doge ni, “Dano ame mato pii man, oryo pwod bino neke, ento ngat ame bino mato pii ame an abino miye bino lokere doko akong ame kukunya iyie, tuno naka ikwo aperakino odoco.” Dako okwae ni, “Adwong, mia pii-nono, me oryo kur dok neka, awek bino kan ka twomo pii.”Yecu okobe ni, “Wot icwan cwari, nite dwogo kan.” Dako odok iyee ni, “An cwara mom.” Yecu okobbi dako ni, “Yin ikobo kakare ni cwari mom.Aco kono rik cogi tye abic, man ame itye kede ni mom cwari, ikobo kakare.”(Lakana 13-18). Imito ni mara ni bed ame ocwiny? Mo ngatoro ame pe mare me wek icak maro, ite cako neno kite ame lworo ayaa kede iyii eka iyee te cako yaa malu. Mara kede lworo pe twero wot karacel, gin ame rik odong iyia me lworo tye me kanyakino iyi tye Obanga eka te cako tuguru iyee na me yaa malu. Ka man otimere, lworo pe dong bino mede wuni. Pe itwero maro jo okene kede mare keni ka lworo tie ame awuni. Miti Obanga ikom onania,Jon Walker ocoo: “Ka imara, ibino gwoko cika”(Lakana 14:15). Ka Yecu oloko ikom mara, nwongo oloko ame pe olingo wange, onyo itamoro, en neno mara kede wang papo, kede ikite a’en neno kede niyang iye atut nit ye ateni, mara ame Obanga mio, mio dano bedo acunye tek, dok wange tek ento dang lit, kica, kede ojale iyeajala. Kodi mara me tekoni kede rwomi lwiti ka twero donyo iye atut ka ineno ni jo dong oboli oko. Wan obolo wunu twero wa oko, tamwa kede kite ame onwongo oyiko kede yubawa. Obedo man ame otimo abongo paro kun ojale oko lungalunga icing papo ame omio Yecu kobo ni en onwongo etio keken gin apapo okobo ni etii (Lakana 14:10) obedo jale ame en obin ojale abongo paroginoro ame tere naka iYataria. Ka myero odok acalo Kricito, tekopere ni myero ojale ducu aduca bot papo. Wan myero onen ni owoto kede gin atie itam apapo kede yuba mere, ame nwongo otie acegi kede “acel” acalo jo onyomere ame dano acel acel ojale bot awotere, ame onen ni obedo acel., kodi jale ni owoto ame nwongo otie acegi kede Obanga. “En te kobe ni, “Mar Rwot Obanga ni kede cunyi lung, kede tiponi lung, kede tami lung, man en cik adwong, dang me agege, Me aryo mere ame rom kede dang ene, ni, Mar dano wadwu acalo imare keni.” (Matayo 22:37-3).

25 25

Dul me 5

Gin amite me ameda itic

Kidi tic ango? Paulo okobo ni wan pe olaro wa kede tic. “Kong iwek apeny wu ipenynyi keken: rik inwongo wunu Cuny Acil pi cobo cik, ya nyo pi amut aber ame iwinyo wunu?” (Galatia 3:2). Yako okobo ni iyeeabongo tic otoo oko. “Kittono, iye amom oketo itic, dong oto oko,ngattoro bino kobo ni, ‘Yin itye kede iyee, ento an atye kede tic; nyutta iyeeni abongo ticcoro, eka an ticca bino nyuto iyeena, ityeko yee ni Obanga tye acel, itimo ber. Cen dang ye amannono, komgi dang myel. Yin amingo, imito nyutti ni,iyee a mom I tic konnyere mom?.” (Yakobo 2:17-20). Ateni Obanga tie ni ngo? Baloro onen kakanoro kan ame dano bedo oko te kuro Obanga. Bal okene dano me mako jami icingi. Jo ducu me tekwaro lung tie kede lweny man ame tie iyie, me ngeyo nyo timo, akato mere lung iyi irionget okurutayo. Ngeyo kite ame jiri ogonyo kede, obedo wot aber kede Obanga onyo aporere wat aber iyi akina ico kede dako. Timo,gonyere ni obedo gin ame otimo atima. Tekwaro mogo timo bal ikan akwakere kede bedo iwat aber, kun onge ni, jo okene timo bal ikop man me timo atima. Omio Okricitayo apol tye ame wii gi orucere matek. Agamere tie igin ame an alwongo ni tic me iyee ame pyem kede tic me “kom” Baibul koboi wa ni myero obed “Bedo jo aketo gin okobo itic” pe manono keken ento dang kwenyoro wa me bedo jo “angeo” ame pwod peru obedo jo ame keto itic gin okobo “Mom ni dano acel ace lame lwonga ni, ‘Rwor en abino donyo iloc me polo, ento kono dano ame tio gin apapa a tye ipolo mito. Inini-nono jo apol bino koba ni, ‘Rwot, Rwot, wan yam mom orabo kop Obanga inyingi? Wan yam mom oryemo cen inyingi? Mom wan otio tic adongo atek aqpol kede nyingi? Cite ikare-nu abino kobbigi ni,‘Anaka cene an mom angeowu gira. Wot wunu tenge inyima, Wun otim tim areco!’ (Matayo 7:21-23). “Pi manono, dano acel ace lame winyo kopa, dang te tiyo, bino rom aroma kede dano ame aryeko, ame agero ode ikom lela. Dong la kot ocwe,allele omol,yamo okuto,obukoro iot-tu kede teko, naka ot mom orate, Pien acakki tere onwongo ocibo ikom lela. Ento dano acel acel a winyo koppa, mom te tiyo, en rom aroma kede dano ame amingo, arik ogero ode ikwoo. Dong ka kot ocwe, allele omol, yamo okuto, obukoro iot-tu kede teko, ot orette, orette orwop.” (Matayo 7:24-27). Ka jo oneno wa, jo neno papo tie atic. Yecu tie apwonyo jale man kun nwongo en okobo ni “ka imara, ibino gwoko cika” iye okene en pe tie amito totwal, ni yin dong ibedo awiny, ento en nwongo akobo ni mara ame yin itie kede ikome myero tugoro yin me kwako ducu miti mere piri.

Yoo aYecu tie ni myero lwor cik Obanga pien dong tie ni imaro Obanga, pepien ni myero odi iye adia. Ento kede miti me lubo yoo ame miti Obanga, Yin iworo ngat ocwei.

Man dang mi tam obedo me akricito okricito, te cako miyi atutut kite ame yin iwoto kede Kricito nininino, te loko tami lung dwoko iworo Obanga. Ka imio ngatoro cibo otoka mere kan ame yin icibo iye meri, eka yin ite dong iyonge gin Obanga ociko ame kelo acegi tami oko, ka ijolo angeti moro ame kite tek ame kom dogola mere kedde meri cegi acega-nge dong ni mano obedo cawa me woro

26 26

Obanga, te kopere ni yin dong itie ijale imiti Obanga, ka timo jami imitini. Naka akadi jale pe me timo bal mano obedo cuny me woro Obanga dok kite ame keli acegi kede Obanga dok kede cikere mere.

Jami amite me ameda itic.

Poyo ingo obedo leyo ikop okato ame onwongo ni Yecu pe obin oworo tic “Otic” ame pe obin otyeko tic. “Ngee” ni en okobo ni jono obinotyeko gi oko. Me aryo mere, okwenyo “joangeo” ni ka gin pe olubu gin ame gin okobo ni ongeo nono obino dang tyeko gi oko. Maliyam kede Marita: “Onwongo en tye kede ominnere a nyinge Maliam, ame obedo I nget tyen Rwot kun winyo koppere. Marita kono obedo canne itic apol. Owoto bange,te penye ni, “Rwot, mom iparo ni aminna ojala tic kena? Kobe doge ni, “Marita, iparo dok icanne pi jami apol; ento tye gin acel keken ame mitte. Maliam oyero dul aber ame mom obino gamo ibange.” [Luka 10:39-42].Ikop ame tie ikom maliam kede Marita, Ayee ni Yecu pe onwongo tie akwero jo acobo tic aber kede tic amarita ame onwongo tie atiyo icunye ducu, Ento en onwongo tie amiyo kop apiretek ni ame pwod per u itio ticoro ame piretek, myero kong nen ni yin itie kede wat aber matek kede pingo? “Pien Obanga en ame tie atic iyiwu kun miowu miti kede teko me tic, me iyom wunu cunye.” [Pilipia 2:13] Ka yin ibalo cawa ingeyo yecu kan ame nwongo iling iye mot kun ilwodo kop ikome, iyi lokere, kede bedo karacel kede cuny Acil, tunu kan ame iwinyo ibote en dong gamoikano “iginoro ducu ame itio” obedo en ame nwongo tie iyi ame nwongo tie atiyo tic me iyee. Tic yin tie me winyo kede mwolo me tiyo. Itimo kitono Obanga dong te cako wat aber kedi me tic kedi, tie ginoro me imung ame timere. Yo acel keken ame otwero kobo tie ni, yin dong nwongo idoko “ameny piny.” Obanga te doko cing ame omako “gi menyo yoo” Nga ame tie atiyotic? Obanga onyo yin? Agamere tie ni iyee” Jo ame tio tic te cobo kakare kede jo ame tic waogi awaa tek matek me loko gin ame gin oketo inyingi apire tek botgi ame gin omito tiyo. Iloc Obanga, wataber en jami apirgi tego. Tam ame amiyi en ene ni, lokere! Kato kit remo lung. Awota moro obinokobo ni “Ka rem ame itie kede okato remme lokere, tekopere ni yin dong ibino lokere.” Pi gigimogo ame myero onyuti jo alubo Yecu ikite me ngeye, itwero onyo yabo inyonyo me kubere ame olwongo ni Komputer ame tie kan aler ka iyabo http:// www.isob-bible.org/flowingriver.htm. Atwero gonyo tic me iyee iyode aryo apapat. Kobo kop kede bedo awiny idwone. Gin me acel apire tek ame tie itic me iyee obedo kobo kop.

Roma 10:8-10. “Kara kobo ni ngo? En kobo ni, “kur ikob keni keni, ‘Nga a bino yito malo I polo? (ni,me kelo Kricito piny), onyo ni, Nga a bino donyo piny ibur ame agikki tere mom?’ (ni, me omo Kricito oko iyi akina a jo oto) Kara kobo ningo? En kobo ni, “Kop-pi dong tye ceggi kedi, tyeidogi kede icunyi,” en kop ikom iyee ame wan orabo.

(2 Korinti 4:13) “Wan otye ikit cuny acellono, me iyee a rik omio ocoo ni, “Aye, en omio okobo”; wan dang oye, omio otye okobo.

Abino jalo cura acel alutu pi balu ame tie ibuki imalu malu kobo kop: a. Roco tami te miyo tami bedo ame ocane iyoreiyore

27 27

b. Doro Catan c. Kelo Omarayika itami d. “Mio pii oromo” ikom koti me kop Obanga opito iyii e. Yomoro yii Obanga ka owinyo gin akwakere kede iyee ni.

2. Tic dang dok wopere kede kop man me bedo awiny. Ngo omio Obanga bedo kobo kop kun toro tere ikop akwakere kede tic wa, ikare okene en toro te ticere, kede jamomogo apire tek? An ayeeni tye ginoro ayot ayota, ento apiretek okato kare dok atek iniyang man me bedo kede wat aber kede Obanga ame pol kare jo tero bala ginoro ape pire tek. Bedo awiny wa bote tie kede twon teko amalu meicel. Iyee kede kite ame gonyere kede, mito gin ame yin itio atia. Kong item poyi icura ame wan ogonyo iye kop man me iyee. Kop me iyee gonyere ningo? Leb jo yonani onyo Grik lwongo iyee ni (piatis). Me acel gonyo ni kite ame ateni miyo kede banya ikwo adano ijami mogo apire tek-ka yin iwinyo kop Obanga, onyo iyo okene iwinyo Obanga okobo iwiny ame iyeng kede ni kopono tie ateni, ame omi banya pi acwec oloko. Me aryo, gonyere ni gin ame tie iyee gen oeomo pien ngat ame dongo onwongo ngeo ateni, en atato itere itere, me wek ote jengere ikome. Ikite ame ogonyo kede imalu nu. Obanga pol kare temo iyee wa. En ka twero geno jo agene, Jo ame icunygi kede igen ducu bino winye, me wek en dang ete jengere ikom gi. Iyee me ateni bino tero dano itic. Bedo awiny: Bedo awiny igin Obanga okobo piretek, ame ange ni pwod abino nyayo icura man, ento myero inge ni obedo agony me dongo ni ikite me cuny, wait aber kede Yecu, kede me yin idoko ngat opong kede kwo abup. Obedo agony ame yeyi Obanga me tic kedi idog ticere. Abedo neno Okricitayo apol cakere imwaka 1979, naka kadi an ikoma. Atyeko kede gin ame apwonyere iye kede ibeo ilok Obanga, ni bedo awiny igin Obanga okobo mio apoka poka icobo aber onyo pe cobo (Potoko) Akwano buke ajo apol ame tie kede ngec olagoro dang ame opwonyere kata oko ame omoko tam man. Myero ibed ikeo oromo me ngeyo gin Obanga okobo kede dang dok bedo kede keo oromo me bedo ingec me bedo awiny bote gonyo ngo? Te cako bedo gin ame yin itio me nininino, kadi bed titidi pi gigi mogo ame tie ikwo ni. Kwo ame opong kede doko tyen ame idako atitino iyo me bedo awiny teri naka ikwo ame loki ite bedo acal kede. Kede kwo ame mie kwogo. Lakana 14:15-16 Opong kede tamogo atek ame tie itamere. Nyutu ni Yecu bino nyute en ikome, te bedo ame ngeye botngat ame awiny dok mwole. Man en tyen kop me en ibedo Rwot. Ka yin imio Yecu obedo Rwot, ibino lare, mano te kopere ni gonyere ite bedo aber iyore lung, ka ijalo twero ni oko bot tami eka ite moko tami me tiyo jami ame Yecu ociko me tiyo, wait kede bino moko irwom amalu! Jo okene myero tun iyi agiki te cako poyo goro gi rik kede goro ame onwongo ikite tela me lobo me wek gin ote bedo ame ojengere keken ikom Obanga kun obedo igen igin ame okobo. Man otimere ikwona atek matek inino me akwokwong ame an alare iye imwaka 1979 idyeredyere me room mwaki apar icenere. Bedo awiny wa okene cunyAcil bino nyuti bali kom iyore amwol amwola (pol kare) me wek ituc ite ngut. (Lakana 14:15-26). 15 “Ka imara wunu, ibino wunu gwoko cika.

28 28

16 An abino kwanyo papo, en bino miyo wu akony ace lane bino bedo kedwu nakanaka, en cuny me ateni ame lobo mom twero gamo, pien lobo man nene, dok mom ngee-gu, 17 Wun ingee wunu pien en bedo kedwu, dok dang bino bedo iyiwu. 18 “Mom abino wekowu acalo otino kic; abino dwogo bangwu. 19 Odong kare anok, lobo man dok bino nena, ento wun ibino wunu nena; pien an akwo, wun dang ibino wunu kwo. 20 I nino –nono ibino wunu ngeyo ni an atye ipapo, kede wun I an, kede an iyiwu, 21 Dano ame tye kede cikka, ame gwoko,en dano ame mara; dano ame mara, papa bino marre, an dang abino mare, abino nyute kena bange.” 22 Juda ame mom me Keriot te penye ni, “Rwot, kara man bino bedo nungo,ni ibino nyutte keni bangwa, ento mom bang lobo? 23 Yecu odokke iye ni, “Ka ngattoro mara, en binno gwoko koppa, pappa bino mare, wan obino tuno bange, obino yiko kabedowa bange. 24 Ngat amom mara, mom gtwoko koppa; kop ame iwinyo wunu mom mega, ento me Obanga papo ame rik oora. 25“Kop man atittiwu ame pwod atye bangwu. 26 Ento Akony, ame en Cuny Acil, ame papo bino oro inyinga, en bino pwonyowu ikop lung, en bino poyowiwu ikop ducu ame rik okobbiwu”. Iburaim owinyo dwon Obanga kede tic ame pe onwongo nyangotamere iyore lung. Obanga obin openye me yalo, neko, wode atin ame Obanga ocikere rik me miye. Icenere Obanga te goyo gum matek ibedo awinyere. “Amalaika a Rwot dok te lwongo Iburaim tyen me aryo mere, kun kobo ni, “Rwot akobo ni, Dong atyeko kwong oko inyimi kena kena ni, pi tim man ame itimo, me mom twona wodi, aco kono en wodi acel keken. Abino miyi winyo ateteni. Abino moyo ikwai nya, medde apol a cal ilwak acer apipim ame tye ipol, dok arom ikwoyo me dog nam. Ikwai en ame bino loyo okworgi.(Agege 22:15-17). Mwaki apol okato, Iburaim kede Cara otemo gini “ticoro” ento pet e kelo anyaki moro aber. Maci naca onwongo obedo tamgi abongo winyo dwon Obanga ikopono. Gin obin okelo mot awanga iyi akina iburaimkede dako angeca aCara ame nyinge onwongo Agar. Agiki mere tie ni ote nywalo Icimael icenere Obanga teyee kede Cara ni Icimael myero obol oko tenge. Pien cikere onwongotie ni obino nywalo Isaka. [Agege 21:10-12].“Iburaim te cwayo cinge kwanyo pala me neko wode oko. Amalaika a Rwot te lwonge ipolo ni, “Iburaim! Iburaim!” En te gamo ni, “An ene,” Okobe ni, “kur igud atinnono, kur itim ginniro ikome kadi acel; tin dong atyeko niang ateni ni yin kara ilworo Obanga, pien pe itwonna wodi, ento imia, aco kono en acel keken.” Yin ka itwero winyo Obanga tunu irwom ame yin itwero winyo dwone. Me akwokwong, Pe itwero tamo ni yin pe itie iwinyo “dworo” cawa okene iwinyo bala dwonoro keken ame tie akopiyii cawa okene ame nwongo itie ikwano lokere. Iginoro ame Obanga abedo ngoli iye kop. Caa okene nwongo tie akobi kop ame yin dang ingeo onyo ginoro ame otie ayabi ame mio jo okene kalo paparo nono oko. Polkare dwone bino ame anaka yin iwinyo ni “tie kene” nyuti igin ame tie kene nono te miyi neno ikom jami mogo atitino otimere, onyo loke mogo anyutu cal ginoro, Twero kelo jo acegi kedi ame tie igin me akoba onyo poyo wii ikom gin okato. Kare ducu ame iketo itic winyo dwone te dong cako yabere aler boti. Kare ducu ame iwinye dok imwole bote amino dang bino miyo yin ibedo ngat atwero winye dok dang ite mwole bote. Dok opii Obanga:

29 29

“Wun mom ingeo wunu ni, ka imiye wunu kenwu bang ngattoro bala omiro me winyo doge, dang idok wunu omiro angat ame iwinyo wunu doge,? Onyo idok wunu omiro a bal, ame telowu iot, onyo idoko wunu omiro mewinyo dog Obanga, ame telowu ikite atir.” (Roma 6:16). Tyek cawa me lwodo kopere.

30 30

CURA 6: Jamo mogo ame omedo iloko lok.

“Wan otye ikit cuny acellono, me iyee a rik omio ocoo ni, “Aye, en omio ate kobo”; wan dang oye, omio otye okobo.” [2 Krinti 4:13]. Cuny me iyee omedo ni loko gin ame dano moro ni yee. Ngo omio oloko lok? Obanga kede dano loo kede lok. Obanga ocweo cwec kede lok, ente cweyo kede lokere. Akadi bed amino en dong pe kede twero me loko lokere iwi lobo, ento ni beo ibot dano, jogi dang gin otimo kitono, en omio gin omako jo me wek gin okob kopgi. Lobo ni obin ocweo kede kop dok tie ni amyero oloo lobo kede kop. En obin omio Adam Loc “Kun itino atino kede itino ame pwod dot en awero,Ityeko gero cel atek odoco me gengo okworri,me ilo okworri kede jo ame lwenyo ikomi. Ka aneno polo ame yin ikomi itio, dwe kede acer-gu ame yin iketo I kabedogi,Dano kara obedo gin ango, omio yin ibedo tamo pire, dano ata-ni obedo gin ango omio yin ibedo paro pire? Kadi amannono, yin icwee apat meiccel, ame yin keken en iloe, iketo tok kwogo kede me woro iwie. Yin imio en obedo dwong ame loo jami lung ame iketo, imio jami lung obedo ite twerrere,” (Jabuli 8:2-6). “Yitgi tye ento mom winyo kop; wum gi dang tye ento mom ngweo ginnoro”. (Jabuli 115:16). Kong inen aporogo ame Obanga otyeko kede ticere iloko lok keken “Obanga te kobo ni, “Lero myero bed tye”; lero dang te bedo tye. (Aege1:3). “Obanga te kobo ni, “Gin opette myero bed tye malo ame poko pii kede pii.” (Agege 1:6). “Obanga te kobo ni, “pii ame tye piny ite polo myero cokere pong karacel ikabedo acel, me piny otwo nen”;eka te timere amannono. (Agege 1:9) “Obanga te kobo ni, “lum kede gin apita ame koti gi tye, kede yen adongo anyakonyigi ame kotigi tyeinyigi, acalo eponegi tye iwilobo,myero tu ilobo”;eka te timere amannono. (Agege 1:11). “Obanga te kobo ni “gigi mogo aryeny myero bed tye igin opette I polo me poko Iceng kede Iwor; me wek gin bed gin me anena ame cimo kare kede ninokede mwaka. (Agege 1”14). “Obanga te kobo ni, “gin ame tye kede kwo myero core, nya ipii; kede winy ame twarre malo iwi lobo inyim bin opette ipolo:. (Agege 1:20). “Obanga te miyo gi winyo kun kobo ni, “Nywal,imedde,ipong wunu pii me nam,wun winy dang medde wunu iwi lobo”. (Agege 1:22). “Obanga te kobo ni, “Lobo myero nywal gin akwo acalo eponegi tye”; eka te timere amannono. (Agege 1:24) Nge ni ityenge imalo nu, pe tie ginoro ame opyem kede kop Obanga, onwongo tye ni “Tebedoamanono”

31 31

Eka Obanga tee wee ikare ame dong omio dano loc “Obanga te kobo ni. “oti wunu dano ame cal kedwa,me gin lo rec me nam, kede winy atwarre malo, kede leyime paco kede wi lobo lung, kede gin ducu ame lak alaka pinyilobo”. (Agege 1:26). “Obanga te miyo gi winyo kun kobo ni, “Nywal, imede, ipong wunu lobo ilo wunu dang;do kilo wunu dang rec me nam, kede winy ame twarre malo, kede gin ducu akwo ame tye iwi lobo”. (Agege1:28). Obanga okobo kop ateki te tero naka icero Yecu. “Biye, Ama Rwot! Lara dong ba, Ama Obanga! Yin gire en iromo dongo lem okwora lung, yin gire en iromo turo lak otim tim areco. (Jabuli 2:7). Catan obalo ateni kede dwanyo iruco yode aryo apapat. Jo okene pwod per u oniyang ni Obanga omio dano loc iwi lobo ni beo ilokere. Ame gin owinyo ni myero ekob kite ame ewinyo kede, Acaka bed amino myero obed ame otie atira kede Obanga ikite ame wan owinyo, dok myero okat kano oko ikite ame owinyo kede eka ote yee lokere. Jo okene okee me yee en ame jok odwanyo caa cun tamo ni otie akobo iyo ame tie atira iticducu aduca me bedo alub Yecu, me wek gin pe obanga, Myero gin me akoba, kede ngo amyero gin openy kede lok gi man tim me woro jok kede kite kwo me dano paro pire kene Pol jo apol ame obedo jo apwonyo pwony me goba pol kare gin ocwako, dok ocuku cuny jo atie kede ‘Kodi pwony man “Aco ka bed amino ateni ber kato oluktuke me tuco kop, wan acalo okwena pol kare myero onge Yecu acalo Rwot wa akato gin awan omito onyo gin acunya mito. Myero ogengere wunu ikato kakan olingo ame te miyo wa kee ateni Obanga te kelo goro iyi kwo wa. Ateni tye ni Obanga bedo ikeo matek me wan ibedo kede, eka ote yeye me emi wa lok me akoba, En amito ni emi wa lokere me wek ocob kede miti mere. Iyi poto me Eden. Adam onwongo myero bed bedo karacel kede lok, Yat me kwo, nininino, eka te bedo iloc nibeo ilokere iwi lobo. Obanga omie loc, kadi bed amanono, Locarik omie tie me nyayo miti Obanga iwilobo kede atino adano. Adam te tamo ni en onwongo pwod etwero bedo iloc akadi abongo Yat ca me kwo, dok otamo ni etwero kobo ka ginoro keken ame emito kobo ame mite me akoba. Yat ame onwongo poko gin arac kede aber. Ikare ame Adam otimo mano, Catan te cako wayo tam ajo me kobo kopere, te miyo lobo poto ipeko. Cuny obedo pyem me loyo kop cakere con. Too kede kwo tie iteko me lobo: “…..Akadi too onyo kwo bino pi kop adano kobo, jo ame maro kobo kop meicel bilo adwogi me kopgi-nono.”(Carokop 18:21) Yakobo ogonyo kite ajo keboro piny kede jo me cuny tero kite akop piretek kede. “Wan lung opoto ikop apol, cite ka ce ngattoro mom opoto igin ame en kobo, dano-nu dano aber meicel, twero loyo kome lung. Wan oketo nyonyo idig aguragura me gin winywa; mano mio owiro komgi lung tung awan omito. Kong inen wunu mel, gin odongodongo, dok yamo en akologi, cite akwango twero wiro woto kan emito kede atin polloro atitidi moro keken. Kittono, leb en dul kom ame obedo ingwet, ento wakere ijami adongodongo. Nen kite ame mac aduno moro wango kede twon bung!. Leb dang amannono, calli mac. Idul komwa, leb rom iwipodo ame timmere mom atir balo komwa lung; cwinyo mac ikomwa, ikite akwo wirre kede lung; Mac me geena moko ikome. Dano twero loyo kit leyi lung kede winyi, kede wic atwole gu, kede gin abedo inam, dang dong oloo oko yam con. (Yakobo 3:2-12).

32 32

Oryeko ame okeboro Adam, okobo nil ok ame ya iyi adam en ame loo adam ducu. Pingo? Obanga ongeo ngo ame en onwongo tie atimo! Leb loko kwo ni lung acalo bala poloro atitidi ame wiro mel ican ame emia Obanga obin okobi Josua ni loc bino bedo tie ekobo kop “Yin myero ka icung atek ame cunyi nwang meicel, kun dang igwokere icobo cik lung kite arikamirona Muca ociki iyr; kur igak iye oko ite dok icingi tung cem onyo tung cam, me wek nyimi bed amyero ijami lung ikabedo lung ame iwoto iye. Buk cik-ki koppere mom bino rwenyo idogi, ento bino bedo icunyi dyeceng kede dyewor, me wek igwokere icobo kop lung kite ame ocoo kede iyie. Mannono bino miyo yori bedo aber, eka nyimi te bedo a myero ijami lung.(Yocua 1:7-8). Donyo iweo Obanga: Omalaika te yaa, jogi te ngwec. Yecu en alamdogwa ginoro ducu ame wan otucu ka lok Obanga otucu eka ote lego ikom ngatoro onyo olego pi peko moro, tye kede teko! Yecu ocweo jami duc kede lokere.Yecu en ikome obedo lok. Yecu te miyo wa twero me tic kede lok bala neni en ikome en ame onwongo etie ekobo! Lakana 1:1-3“I agege onwongo tye iyekop,kop onwo ngo tye bang Obanga, kop rik en Obanga. Jami ducu rik ocako bedo tye pire; mom tye ginoro ame ocako bedo tye abongo en. Ikare ame opwonyo Isarael kede kop me kato iyaa 12. Rik okobigi me keto remo aromo ame pe kede bal iric dogola, eka amalayika me to (jogi) onwongo te beo iwigi malu eka pet e wanogi. Yecu en obedo atin room Obanga, dang wan otwero keto remo mere idogolawa anaka idogola ajo wa me amara ame olego pirgi. Timere ningo? Nyut alakana 12:11“Gin dong oleo oko pi remo Atin room, kede pi kop me caden ame gin otucu, dok pien gin mom oparo pi kwogi, cite ojale ito. Lok ame tie idogwa bino miyo remo tio. Poyo ni iyaa 12 kite ame remo atin room bedo kede iyi kalaya, pe timo ginoro aber. Ento ka onwongo olutu boke iremo ote kiro iyi aric gola, eka Obanga kede jogi ducu te neno. Boke olwedo onwongo obedo pot yatoro keken me kare lung ame pe onwongo oneno bala ginoro apiretek lok ame tie idogwa ineno bal ape kede twero ento ka wan orwako ilok Obanga ame obedo Yecu en ikome eka ote tic kede remo, Obanga neno jogi dang neno! Yecu tero gin awan otucu te miyo bedo gin atek. “Dong ba, wun omegona acil ame Obanga olwongowu karacel keda, kong itam wunu ikom Yecu ame en akwena kede alamdog adwong me iyee awan otucu.(Eburania 3:1) Ka wan okobo kop Obanga. Yecu tero bot papo eka te kwayo papo me tiyo. “I nino-nono mom ibino wunu penya pi kopporo, ateteni akobiwu ni, ka ce ibino wunu kwayo ginnoro ibang papo inyinga en bino miyowu. (Lakana 16:23) Eka wan ote donyo iweo otemiyo lokonotic “Dong ba, cikere me donyo iweo Obanga pwod tye, ento myero obed wunu alwor, me ngattoro iakinawu kur nwongere ni opoto oko me tuno iye (Eburania 4:1). Ticere obin otum oko caki iyi acaki keto lobo, dong pi mano wan otwero yee. “Wan jo ame oye wan en ame obino donyo iweo nono a rik en okobo pire ni, “Acalo rik akwongo iakemona, ‘Gin mom bino donyo iweo banga’,”kadi bed ticere nwongo otum oko geye acakki piny. (Eburania 4:3) “Pien kop Obanga en gin akwo, dok tio atek, bit dang kato pala bat ame bit ryoryo.En tucu yiwa kero, pello ikan ame tipo kede cuny orwate iye, onyo kan ame wang nyoo orwatte iye, onyo kaqn ame wang onyo orwatte kede moo mi yi cogo, kun poko par kede tam abeco kede areco mere a tye iyi dano. (Eburania 4:12).

33 33

Omalayika woto me tic ka gin owinyo lok Obanga “Wun omalaika a Rwot, pak wunu Rwot, wun twoni jo mere atek, tim wunu gin ame en okobo, kun iwinyo wunu kopporo lung ame en kobo bangwu. (Jabuli 103:20) Jogi ngweco! “Wun jo ame gene, Ngatte wunu ikwogo, myero wer wer me yomcuny iyi aramagi. Myero ower wer me pako Obanga atek idwon alongo, dok omak pala room ame lebe bit ryoryo icingi, Me cilo kwor ikom rok acel, kede dok me pwodo lwak a rok apol, me tweyo obakkigi oko kede jegere, kede dok me pwodo lwak a rok apol, kede ngolo kop I komgi kite ame yam ocoo! Man en kwogo pi jo mere lung ame gene. Pak wunu Rwot. (Jabuli 149:5-9) Yecu omio wa apor Odiko ame onwongo gin beo iyonu, oneno oduro otal oko cakere ilwite. Petero opo iye, okobo, ni, “Rabbi, neno oduru iceno ni otal oko”. Yecu te gamo ni, “Bed wunu jede iyee ikom Obanga. Ateni akobbiwu ni ngat ame bino kobi kidi man ni, “Mukere, irete inamm,’ akun mom okalo akala icunye, ento oye ni gin ame ekobo bino timere, dang bino timere. Marako 11:20-26) Yecu pe obin okobo ni keken etwero lok kede godi.

1. En okobi okwena ni ginoro keken ame ikwo ka ilegowunu Yee wunu. Godi polere omaro juru gi atema mogo ame tye ibaibul icik acon, kong inen yootic ame Yecu otio kede.

2. Me akokwong en ocoo ni “En omio kobiwu ni ka Yecu okobo botwa, te kopere ni wan otie kede twero me yee gin ame en okobo. Yecu okobigi ni, ngatoro keken twero nwongo ginoro keken. Wan otie ical Obanga. Dang Obanga mito ni wan olok pire iwilobo kan. En ka pe obin okobo ni wun ikob ginoro keken ame imito, En okobo ni ikare lung ame ikwao kwac wunu, kun iyee oko ni gin ame ikwo dong ityeko nwongo jaminono oko, ye kopere ni itwero dong ciko gotoro keken. Dong pi mano wan myero kong obed kede Yecu ilokere, nibeo icuny Acil me wek wan ote winyo gin ame en akobo botwa, ka waan owinyo gin en okobo, iyee dong te bino me tiyo gin en amito ni wan otii pe ka gin ame wan omito apirwa keken.

3 Ka wan dong nwongo ongeo ni ogamo lokere eka iyee te bino bala koti ikwo wa, te kopere ni myero okob kopere ame wan owinyo me ginono te cobere. Man pe obedo yotic me penyo gin otiko komi keni. Kadi bed amanono, kun onwongo atie akobo ni, tie cikoro akwako lok ame polkare tio pi jo apeyee naka jo oyee dang, cik man bino mako jo ducu. Polk are wan onwongo gin awan okobo, twer ka onyo gin awan otucu tie bala bal. 4 Ityeng imalo nu, Yecu otio kede kop tyen angwen kede kop me yee icel keken Caden apira. Polkare, cakere ikare ame alare iyee 1979, Obanga te miya cikere pi miti atekateka. Polkare obedo nyuta ni bid koti ni beo ilok ame ikobo malu kare lung. Iyode mogo akobo cikere pi mwaki abic okato ate neno godi oyaa. Dako na kede an omaro kobo gin ame en Obanga oketo iyika kareikare ducu ame otie okwac kun dang okwanyo jabuli 23kede en okene apol. Wan onwongo otie kede papara aparabiro ame ocoo iye lego wa kun lwagi tyenge tye ame olego iye alega, kede lego pirwa pi kare alac icabit acel acel. Myero neni otio ikom okwor, gum kede ceno, kop me lim, otino, tic Obanga, kede dong kop okene okene. Tamoro ame omio, tie ni yoo ding.

34 34

Ikom tyeke okatonu, Ayee ni Yecu onwongo tie apwonyo jo kite me bedo iloc Obanga iwi lobo kan itamo, En okobi gi me kwayo, yenyo kede goyo dogola, acalo bala yoo me kwac iyore iygore “Kwa wunu, obino miyo wu; yeny wunu, ibino wunu nwaongo; twom wunu kika, obino yabbiwu. Ngat ayenyo, nwongo; ngat ago dogolla oyabe kika. Kara nga iyiakinawu, ka atin okwao ogati,lunyo miye gweng? Onyo ka wun jo areco ingeo miyo itino wu mot abeco, Papa wu atie ipolo mom dong bino kato meicel imiyo jami abeco bang jo akwae? Dong ba, gin lung ame imito wunu ni jo timwu kede, wun dang tim wunugi amannono, pien man en cik a Muca kede pwony adwarpiny. (Matayo 7:7-12) Yecu kom onwongo tye apwonyo kite kwac me karelungi, yenyi kede goo dogola ame pwonyere tie iluka cura 11 Ame en onwongo tie apwonyo jo alube ikop ikom kwac. ENte giko pwonyono kiti “Ka wun jo areco, ingeo miyo otinowu jami abeco, papa wu atie ipolo mom dang bino kato meicel imiyo Cuny Acil bang jo akwae?” (Luka 11:13) Ka wan okwao Obanga miowa ayab me miti mere ni beo I cuny Acil ka wan oyenyo miti mere ikopono. Eka ka wan ogamo miti mere Tamere kede cikere mere, wan dong ocako twomo dogola onyo otwero kobo kop aen omiowa. “Kwa wunu, obino miyo wu; yeny wunu, ibino wunu nwaongo; twom wunu kika, obino yabbiwu. Ngat ayenyo, nwongo; ngat ago dogolla oyabe kika. Kara nga iyiakinawu, ka atin okwao ogati, lunyo miye gweng? Onyo ka wun jo areco ingeo miyo itino wu mot abeco, Papa wu atie ipolo mom dong bino kato meicel imiyo jami abeco bang jo akwae? Dong ba, gin lung ame imito wunu ni jo timwu kede, wun dang tim wunugi amannono, pien man en cik a Muca kede pwony adwarpiny. “Dony wunu idogola adding; pien yo awoto ito lac, dok ber, jo ame lubo polo. Pien dogggola me kwo ding, yo awoto iye dang rac, jo abeo iye nok.” (Matayo 7:7-14). Kobo kopere kakare timere pien nwongo atie kede wat aber kede. Kadi bed amino, Ayee ni Yecu onwongo tie akobo ityengimalo ni, ni yo tie adiding totwal me nyako nyige. Ngec icura imalo no.

1. Yoo adding, itama agonyo ikop me kwayo, yenyo kede goyodogola, kite aniyang kede. 2. Kwayo Obanga obedo bakodogi. Kaotie kede miti, wan obino bote eka ote miye en ngeyo ni

ginoro nit ye kaka name wan otie olwongo ni bedo kede wat aber kede, dok me ngeye. 3. Yenyo tye ni niyango miti Obanga, Tam Obanga iye onyo ayab Obanga onyo cikere mere. 4. Goyo dogola, obedo balo cawa iye ikobo kopono, kobo kop abongo wat aber kede Obanga pe

obedo yoo adding. Yecu obin ongeo oko ni jo anonok en abino mito me penyo onyo kwayo, yenyo kede goyo dogola me kwo. Bino teli naka ikwo adwong! Yecu okanyo Yataria ni beo icobo kop itam. Yecu obedo kwayo tyenge apolmatek ame tie ijabuli22 (Ka pea kobo akoba ijabuli atutut) ame bedo loko neno cenere ame onwongo ibino neno ikor Yataria. Jabuli 22 ocoo lwagi mwaki ame guru Yecu ikor Yatataria pwod peru otimere. Jabuli 22:31(Ibaibul ame onyao Ampliphite) Kun otito pi larrere bang jo ame mom ru onywalogi, ni Rwot laro jo mere. Cor kakano ite kwano Jabuli ducu kite aman okelo kede Yecu itunu ikor Yataria.

35 35

Me kwanyo legoni kede lwagi tyenge apol ata ame okwanyo onyo ame obedo kobo igin ame otio atia ikwo ni, wot iweb site ame tie pinyu. Htt://www.isob.bible.org/abf/prayerbook.htm.

36 36

Cura 7

Jami apol ame Petero omedo

“Waraga man oya I bang Petero, akwena a Yecu Kricito. Bang jo Obanga oket ata, ame gin obedo wele iponto, Galatia, Kapadokia, Acia kede Bitunua, ame Obanga papo oyero gi pi yikkere ame en ongeo con, ame cunyere Acil dong olonyogi odoko acil me gin owiny dog Yecu Kricito, dok me kirgi kede remo mere. Winyo kede kuc myero medde bangwu. (1 Petero 1:1-10) Tyeng man ame tye Ipetero me 2 tie aler ikom kop amako iyee abedo gin ame otio atia ikwowa me kare lung. Man obedo neno moro tek matek! Ityeng imalonu Prtero okobo ni Obanga omio wa ginoro ducu awan omito pi kwo, jami anen kede ateni, en apenen, Enomio wa mot man lung icikere, ame ginlung obino ibeo ingeyo ikare ikome ame itie kede wat aber me bedo kede karacel iyii anyimere en okobo ni myero omed jami mogo ni ame mite me ameda, me awura. En okobo ni wan pe obinobedo orange onyo bedo ape onyak ingeyo Obanga.Lwongo wa kede year w ape bino twomere, kite me donyo wa iker Obanga bino bedo ayot opoko iye gin amite lung. Petero okobo koporo apiretek ityeng 10 (2peter 1:10) Pi mano, omegona, myero imedde wunu cukere, me imok wunu odoco lwongowu, kede Yer ame Obanga oyerowu kede; pien ka itimo wunu amannono, mom ibino poto wunu kadi acel. Kop man me tywomere onyo poto onwongo pe amoko “poto” gonyo ginoro okato, ka pe petero onwongo tie akobo gin me kare otimere Ayee ni petero onwongo tie akobo kite ame ebin ekwero kede Yecu ikare okato. Man obedo dano ame jami apol otimere me poto ikare okato. Eka te bedo kede wur pe ka imar kede timo kica AYecu, ento ibeo iteko Awiny Acil me miye doko ngat anyen Me dolo kop man dong dwogo acok tyenge ame obedo pwonyere iye ni:

1. Ni en mio wa cteko pi jami duc ame kwakere kede kwo kede ipone Obanga. Manono gonyere bota, ni jami ame myero otiatia ikwo wa me nininino me wek kwo man kede kitewa man medo iye cango burgoo ame onwongo con. Bur ame moko wa itwec kede gigimogo odo olokere odoko kitewa. Kodi cango man apiretek woki tie ni niyang, nibeo iyee, onyo bedo ame Yecu ngeo ateni me ngeyo nga awan obedo bino miyo wa obedo jo ame tie agonya.

2. Kobo ni wan onwongo tekoman ka ongee onyo bedo ame atie kede wat aber kede Yecu. 3. Kodo ni adwogi acel me bedo kede wat aber kede en aye me damo cikere mere ame mio wa

ipone mere, kite, kede ginoro ducu awan omito me bwot ilobo obale kede yootikc gi eka ote beo nibeo iker Obanga.

4. Acalo bala obedo nywako icura okato ni cikere obedo koti ame opito ikwo wa ame bino nyako nyige. Ka ingeo koti moro tie ame obolo iyi cunyi, iyee te cako tugere iyii

(Eburania 11:1) Kobo ni, Iyee en ame moko gin ame ogeno, en gin anyango wa aber ni, jami amom oneno komgi karat ye gigi. Wan omito neno Neno tye bala gen. Obedo ginoro ame wan obino geno ni obino nwongo ginoro. Obanga obedo Obanga ame neno. En tie kede neno me neno ni ginoro ni bino nen kiti, En loko eka Cuny Acil te tiyo tic. Ikwo na okato an onwongo amoo nenona kede leka. En okene obin ocobere ento kadi bed otimere oko iyonge miti Obanga, mogo ilweic onyo alane, ame okubere kede kwac apol. Jo anyen me kare man gin otio nenogi. Pe miero otim kitono ka otie kede wat aber kede Obanga, En ame mio wa neno,

37 37

Neno ame en amito, kede teko mere, me cobere ikwowa. Bino miyo yin ibedo agonya me ngeyo ni Obanga ocikere me miyi yuba adongo pi kwo ni. Polk are wan pe ongeo kite ame neno onyo lek bino nen kede nikwanyo ka dong ocobere, pol kare bedo ame kato kite awan otamo kede oko, onyo oleko kede oko tie akato kite ame otwero lego iye oko. Ka Obanga omi neno mere, pwonyere keni ibino nwongo ni gin timere kengi ayot ayota. Kong dok wek adok cen ote neno ngo ame opwonyere iye.

1. Yecu obino me lokoj ami bedo aber. Icaya 61:kede Luka4 2. Alokaloka mere bino botwa bala mot, kede gin awan oleo alea. Pe obedo gin awan onwongo

acalo ocara wa onyo ame otio atia. Wan onwongo oyokomgi oko kede kica 3. Jami alea mere bino botwa ni beo ikubere me yamo ame olwongo iyee, Iyee keliwa gin

amyero wan olee. 4. Iyee omio botwa ni beo ikica, obedo mot ame omio nono. 5. Iyee beo botwa ica owinyo Obanga oloko, ibeo ilokere kede cuny Acillere. 6. Iyee kelobotwa koti ame opito ikwowa ka wan owinyo kop Obanga. 7. Iyee doko ginoro adit me Cuny me ateni. Man mito bedo arom aroma ikoti opur puro kadi bed

ame pe oneno kede wangwa, ento tie ateni, Iyee obedo waraga me twero me idoo, ateni me cuny ame ociko ame pe otwero loko kede ginoro keken me kom, Tie bala tam me abicel

8. Iyee, me nen ikokome ni iyee eka te nyako nyige amite, myero ogwok aber dok ote miyo dongo iyi ngat acel acel.

9. Dano acel acel myero med gin amite me ameda ikom iyee mere dako moron u onyo ico moro nu. Wan obedo nywako man ityenge apapat ikakan dok omedo iyediyo cuny, neno can ame tero kare alac kun idio cunyi, mara kede tic. Ityeng man pwod obino medo ikom iyeewa jami apol apapat ame mite me ameda ikom iyee.

Bedo ame ipwonye keni Petero onyutiwa ni myero omed jami ame mite me ameda apol ataa ityenge mege. Kadi bed amanono en okobo aler ni otii kede ryeko ka omedo jami magu. Kagi mogo ame oyabo inyonyo komputa ame gonyo tyeng kopogo, ogonyo tyeng kop me bedo keto cuny ni bedo ame oketo cunywa iye, kede tiyo tic atek, teko moro ame iketo itiyo ginoro bedo ame iketo tami ikom ginoro no, ame cik me gino nwongo tie ame amito ni kono obedo amino kun icobo kede gin amyero iti acalo ticoro ame imako ame ka itio aculi iye. Buk atek ame ogonyo tyen kop me keto cuny ileb oyonani onyo Grik olwongo lokono ni spude {Spoor-day} keto cuny, kun tami tie iye, bala catowil, gwoko, wotanyim, gwoko ginoroni iryeko, kede lungu miti angatoro ni lung iye. An aye ni agony me leyo gin alea Obanga ibino keto tami ijami amite me ameda, akato ginoro ikwo. Binodoko gin ame cunya mito dok oyero me atia me akwokwong. An aye kom man ame kobo ni bedo ame ipwonyere keni otwero, dok myero atii kede ikop man me keto cuny. An pea kobo gwokere keni, ame nwongo obedo cicik ame kobo ni “Pe itim maca” en to bedo ame ipwonyere keni ame ijalo jami mogo ame mite me ameda ikom iyee ame obedo nywako ka wan otimo gin amyero wan otii me medo jami ame mite me ameda ikom iyee, Obanga bino miyo wa teko ame pe otie ite cik ame nwongo en otweo wa ame kobo nip e iti maca ikowman. Bedo ame ipwonyere keni ipyem ngwec. “Mom ingeo wunu ni, jo apyem ingwec ongweco ducu, cite dano acel keken en anwongo mot? Wun dang ngwec wunu iyore ame bino miyo inwong wunu mot. Dano acel acel apyem ituku gwokere kene

38 38

iyo ducu. Mono gin otimo me onwong tok kwogo aballe oko, wan otimo pi nwong en amom balle. An gira angwec atira amom acacapa; ka adongo, mom adongo bala ngat a apo adongngere aapa. Awungo koma, kun dang aloe bala opiina, me kur ka dong atyeko rabbi jo ocele kop, an dok ote kota oko. (1korinti 9:24-27) Jami itere nu okwanyo ibuk. Twon alonyo moro ame onwongo ame obin bedo tye. Keto cuny pe obedo gin ame onywali kede anywala, ento obedo ryeko ame ipwonyo apwonya ame iketo iye cunyi kede teko ni lung, kun itio acil ame iyubu yuba ni me tic kakare eka ite miyo kakare icawa ikome, amen en aber, ame timo iyore aber, am tie kede adwogi acil ame tie irwom amalu ame otwero poyo. Adwogi me bedo ame iketo cunyi, ibino nwongo adwogi “Yik ame otamo aber tero dano inwongo jami abup. (Carokop 21:5) Ibino bedo ame iloo jami mogo ame timere, Akaka miyo gin atimere loyi. “Ngat ame tio tic atek doko aloc, ento caro mio dani doko opii. (Carokop 12:24) Yin ibino winyo gin atimere me ateni. “Awackom kadi bed imit ikom ginnoro aromene mom gire twero nwongo, ento ngat ame tio tic atek nwongo ginnoro lung ame cunye mito.” [Carokop 13:4] Yin ibino nwongo woro ibot jo atie irwom adongo dongo “Ineno dano ame adiro iticcere? Dano-nono bino bedo atic ame tio inyim abaka, en mom bino tic bang jo ocele.” [Carokop 22:29] Mitini obino cobo ite yeng. “Ngat ame puro poto mere abup, bino nwongo cam abup,ento ngat ame balo kare mere igin akonyere pe,bino bedo itwon can adwong.” (Carokop 28:19) Kare ducu yin ibino nwongo ni yin itye idongo ka anyim kun jami ni cobere aber. “Lonyo ame bino ni wuk awangacel rweny oko,ento ngat ame lim bino icinge momot ,lommere mede.”(Carokop 13:11) Teko ame itio kede bino keli magoba “Ticcoro lung atek tye iye goba, ento kop akopa kelo can.”(Carokop 14:23) Adwogi me bedo ame pe iketo cunyi, yele ni bino bedo atere pea bongo adwogi. “Ticcoro lung atek tye iye goba, ento kop akopa kelo can”(Carokop 13:4) Loyowackom olutuke me bedo abongo ketocunyi. Tye jami aromo gin angwen ame kelo wackom akwakere kede gin ame suleman ocoo icarokop bedo ame pe iyee ni mi tami itie ame tami tie apiri, bedo ngat” (Ageger agera). Bedo ame ikwia piny, ame pe iparo pi tic. Polere en oribo aryo ni acel en te lwongo ni mingo. Lwitwackom- Bedo ame itie itami keni “Dano twero tamo ni gin ame en etio lung tyfe kakare, ento Rwot pimo cuny dano.” (Carokop 21:2) Bedo ame (igegeragera) “Awackom gene ni eriek,ame kato jo abiro ame twero dok ipeny iryeko.”(Carokop 26:16) Kwiyapiny kede bedo ame pe iparo cobo gin amyero iti (Obedo mingo) “Abeo inget poto adano akome wac, inget poto olok angat awie mom tio.” (Carokop 24:30)

39 39

Yoo Asuleman otio kede me kelo keto cuny ikwoni

1. Coo oko igin atye ateni “Kara yin awackom ibino bedo buto abuta pi kare arom mene? Ibino co iwangnino awene? Kong ibut inin giri do,dol cingi giri me iwe,can bino poto ikomi kite ame ayak poto kede ikom dano,kec bino poto ikomi calo ngat orukere oko me lweny.” (Carokop 6:9-11)

2. Gony tyen neno ni “Kan ame dano moro pe iye ame niango jo igin Obanga mito, jo iye gak oko, ento ngat ame geoko cik tye kede winyo.” (Carokop 29:18)

3. Akony atye me konyi ame cegi kedi idog tic ame itie itiyo “Amingo cao pwony apappere, ento ngat ame winyo pwony en dano aryek.” (Carokop 15:5)

4. Yeny yo ryeko “Nwongo ryeko ber kato nwongo lonyo,yero niang atut kato yero bedo ilim.” (Carokop 16:16) Med ikom iyee ni Jami abiro apapat ame mite me ameda ikom iyee eka ate medo ikom tyen ame tye 2 Petero 1:1-11 obeo oko imogo icura okato imalonu amito beo iye kan doki. Aman dong, ket cunyi, ipwonyere keni, ikom jami ame myero omed iye ni.

1. Petero, gin me acel en omedo en ngec. Buk ame gonyo kop kobo ni bedo aber dok akite atir. Buk agonyo kop atekere gonyo ileb Grik ni aretearete (ar-et’-ay) tam ame itamo atut, lwinyo kun itio, Ngec, kede tic abeco kite beroro keken ame itio aber ame tie acil. Ame pwod atie aniyang mano, wan obedo akitwa atira nibeo iyi iyee. Ka dong itie kede kodi niyangono myero konyi dok teli me bolo oko jami me kwo acon eka ite ruku Yecu, ame obedo kwo anyen. Eee, en bedo kom iyii ento yin dong itwero yero me yeye me kwoyokwo ni beo iyin onyo me yin ibedo bala anaka Yecu per u odonyo igii. “Pi mano, nek wunu dong oko gigi mogo me lobo a tye iyiwu: coco,caro,mit me kom, agoma yic areco, kede woro me jami: pien woro me jami rom aroma kede woro cal jogi. (Kolocai 3:5) “Aco wun ibedo wunu jo ame Obanga oyero, jo acil ame Obanga maro; pi mannono, rukere wunu dong icuny acwer pi can adano wadwu, kica,mwolo,woro kedo diyo cuny . Di wunu cunywu ngat acel acel ikom awotere, kun itimo wunu kica iyi akina wu kenwukenwu,ikom balwu. Ka ngattoro iakinawu tye kede koporo ikom ngat ocele, timere kica ikom bal myero bed tye acalo Rwot otimo wu kica. Ento akato magu lung, ruk wunu mar. Mar keken en atwero jami lung. noto karacel ameowok aber.(Kolocai 3:12-14)

2. Petero omedo me aryo ni, Ngec. Buk agonyo kop ni loki obedo gin ame kwenyo jo lung jo ame tie kede rwom me miyo jo ngec, ateni, tam, onyo kite ame myero tii kede tic. Kite amito mito bedo acal acala iniyang atut ame onwongo ikwan atut. Buk atek ame gonyo kop ileb Grik onyo yonani gwoko kopi kun lwongo ni gnasis, Ngec,poko niyang ame ikwanyo ikwona,-kede niyang atut kite ame Okricitayo ducu niang kede atut atek ame

40 40

onyo yie en ngec man me dini. Bala tie pi jo atie irwom amalu. Polere pi jami acik ogengo kede en ame cik pe ogengo bot okricitayo. Ryeko ame onywalo idano anywala ame ka oneno ibedo aber. Polk are wan myero okwan lok me nwongo ngec. Kwan me ninoducu kede lwodo iyi carokop kede jabuli pire tek pi ryeko kede ngec. Kadi bed amino poyo ni gin ace lame gonyo ngec olwongo ni “nwongo ginoro nibeo ipwonyere ikom ginoro “polkare wan onwongo pwony oyaa ibot Obanga, ibeo iginoro ame pwonyi ento alit atek, mano room wa me wek opwony ginoro. Ikare moro ame oboe kede ipwonyere mogo ame lit amia amoko pe me winyo jo okene dang beo ikan ame an abeo iye ame te pwonya ibeo iticena. Kodi can abeo iye omio abedo ame amito ni agwok jo okene gin pe obeiye. Gin iyin ibeo iye obedo twon apwony. Itung ame ateni, wan onwongo ngec ibeo igin ame igin opwonyo wa, ibeo ilubo jo ame ocobo aber ijami agin oboe iye ajami awan omito. Cawa na apol me kwan pi kwona oboe ipwony me cato wil kede jami mogo me cuny.

3. Gin me adek ame Petero omedo Gwokereken. Buk agonyo kop man, ogonyo ni teko me loyo kiti, akwakere kede kit ayin igwokere kede jami ka ginoro otimere, onyo kite ame yin ilokere kede ka ginoro otimere. Buk atutere ogonyo ileb geik lwongo ni egkrateia, gwokere ken (Kitaber adanomoroni, polere kite ame mito niyang jami oyotoyot) kite akanyo kede kop. Piretek me ngeyo ni gwokere ken bino pi kica, ka wan oyeyi Yecu me kwoyo kwo mere ibeo iwan. Ka wan obalo pi bedo ame pe ogwokere kenwa, obedo karewa aber meyeyi Yecu me lonyo wa kun wan oneno kite kwomere me gwokere ken cako dong telowa.

4. Gin me angwen ame Petero omedo obedo diyocuny. Buk agonyo kop gonyo lok man ni cung iking ite mede kede gin itiyo onyo Yee, polere pi kare alac polere beo ijami momgo atetek onyo gin amito dwoko jo cen. Buk atek agonyo kop ileb Grik lwongo ni hupomone, diyocuny, kanyakino, iyi cik anyen kite kwo adano ame pe yamo kolo oko ikom gin aen dong omoko tamere me tiyo, ikite kwo ame en woro kede iyee kadi kono bed bala tie abeo iyi atematema adwong onyo can adot. Piretek me ngeyo ni neno can pi kartealac obedo anyaki a cuny Acil ame bedo iyiwa. Nenocan mito rom aroma idiyo cuny. Obedo dang dok tic me kica botwa. Wan opwonyere wunu ikom kanyakino bedo ngweco pyemngwec icura mogo okato cen. Gin obedo kope apirgi tego dok jami ame mite me ameda!

5. Gin me abic ame Petero omedo ,olwongo ni cuny me lworo Obanga. Buk ame gonyo kop ogonyo kop man ni lokete ite cako lubo cik kede jami ame Obanga mito, jale,kede en apol. Buk ame gonyo kop atek, olwongo man ni eusebeia, cuny me lworo Obanga, cilo,meawora, woro,cuny ame ikare lung tie tubot Obanga. Tam tie ni otwero gonyo ni “cilo”onyo “kwo aYecu bedo kede iyi dano nibeo icuny Acil” Bedo ame ijale irwomu bot Cuny Acil ame itwero winyo akadi en ogudi atitidi ka en tie amito ni yin ituc bali.

6. Gin me abicel ame Petero omedo, mare me Omego. Buk agonyo tyen kop ogonyo kop man ni (kica) gin ame itio kare lung me bedo onyo kitoro ibedo kede kica ikomjo onyo iparo pi jo itero dano bala kom yin enono, ite timo ame iparo pi dano kede gwok. Buk ame gonyo kop ateki, gonyo ileb grik onyo yonani ni Phileo, Pilidepia. “Kwon mara” oneno icoc. Pe myero oruc wunu kede mar Obanga, ame olwongo ni Agape, Agonyoro ame onwongo ikomputa. http://www.albatrus.org/english/sermons/what_is_love.htm. Phileo ogonyo ni mara ame imaro kede dano moro ni yom yic medo kede cunyi nwongo paro pi dano no ka mite,Ento gwokere moro onyo miti amalu. Ikite ame oniyang kede Phileo miyo pe otwero poro kede rwom Agape, Nwongo ka ni kite ame iwinyo kede rwate kede me awoti moro caa ame imito ni ka yin itime ginoro en dang dok tim boti amanono kite ame yin itime kede.

41 41

Bedo kede kica bot jo okene obedo gin ame jo pol kare pe tero acalo gin apire tek. Icawa okene timo kica obedo winyo miti awoti Akaka kobo akoba. Twero bedo nyutu miti ikom ngat okene kede ber bedo gi. Bedo ikica otwero nyutu kun nwongo pe ibedo ngoli jo okene kop kun dang imigi ngeo ni yin itie ingoli gi kop. 7. Gin me abiro ame Petero omedo olwongo ni mar Obanga (Agape).

Wan kom dong omio cura alutu pi pwony man kadi bed amino jami mogo en ame omedo kol iye. Pola buke mogo me leb munu ame gonyo tyen kop, opee kede tyen kop oromo me gonyo Agape onyo Mar Obanga. En ame yin iromo kwanyo ikomputa iwikpedia omedo kite ame ogonyo kede kop man. Kop me Agape, pe omaro tic kede icik acon totwal, ento Okricitayo Yecu obin oweko obedo tic kede totwal, kun nwongo otie ogonyo kite ame mara Obanga ikom dano. Ame okricitayo me kare naca onwongo tie ojale me tiyo kede nyayo, iyi akina gi, kede bot Obanga. Buk ame ogonyo kop ileb Grik olwongo n I Agape {ag-ali-pay} obedo mara ame ka oyaa iyi Obanga. Obanga en mara; Agape. Kit mar ame en maro kede dano abongo lingo wange bot jo ducu, anaka akadi okworere, yaa kom iyii ipone mere ikite en mitoni jo okene dang bed aber anaka akadi jale mere me to pirgi. Alwongo ni “Mara me remo” Kite ame ogonyo kede kun okwanyo ikomputa htt://www.albatrus.org/English/potpourris/sermons / What_is_love.htm. Man obedo mara me ryeko, ame tie kede tyen kop ame anyimere tie kun kubere kede gin ame mite me atia. Kite niangere irwom amalu akato kodi maroro keken, iniyang ni “Agape” obedo gin arii atwal itungbot Obanga kede bot dano, abongo agengoro ame yaa iyi Agape, ame Obanga oketo iyi jo mere, obedo mara ame ka atimo pi ngatoro pe dok mito ni en dang dok otimbote ikite acel caa keken teki Obanga opongo wa kede mara mere. Kodi mara mogo okene caa mito otim ginoro iye, onyo icul idwok, mara atiko komi, aco ka bed amanono,Agape mara obedo en ame yaa ibot Obanga kede jo anwongo ginaber oyaa iye ame dang doko opong kede ame dang dok pe mito amok ibot jo okene, Ame nwongo tie ame oyeng kede mara Obanga ame obedo Rwotwa. “Ento Obanga olonyo ikica mere, mar a en omarowa kede dwong meicel, omio kadi bed wan odoko jo ote pi turo cikkere, en omiowa okwo karacel kede Kricito. Obanga olarowa pi kica mere. Wan jo a Kricito, en ocerowa karacel kede, eka te cibowa bedo karacel kede ipolo. [Epeco 2:4-6] (Ibukanyo kop olwongo amplified)“Pien Obanga rik omaro lobo amanono, omio Wode ace lame ye en kur rweny odoco,ento bed kwo a perakino nakanaka.[Lakana 3:16]

42 42

cura 8 carokop ikom acoc

Imung me kere obanga: “Poyo ni man obedo imung me ker Obanga, pe imung acal iyi akina imunge. Buk agonyo kop atek ogonyo leb Grik ni musterino [moos-tay-ree-on]; ame okwanyo muo (ni me cego dog); jami okane, kop okane, imungogo imung ducu aduca, me dini ame omio ka bot jo apirgi tek ento pe jo me kom. An aye ni imung iBaibuli obedo jami ame okane ikom niyangogo agorogoro aoko ento obedo gin ame oyabo bang jo ame apirgi mito yenyo atut ame gin ikomgi kwo gi orwate ame iimio oyabi gi kodi ayab man ame olwongo, vhema. Ibuk man ikom iyee, wan obedo nywako ngo ame iye obedo, kede jami mogo amite pi iyee, kite awan ogamo kede, kede jami ame wan myero otii me medo jammi mogo atino kite ame yootic bedo kede kun kwanyo ikom carolok ikom acoc iMarako cura 4. En oketo iyore ayot pi jo ape okwano ame onwongo obedo ocik rec me kare naca niyang onwongo tie iyore ayot ame dok jo ame opwonyere dok odini me kare naca pet e niyang en apiretekere tyeni, naka akadi ikare ni pwod tye ame okane ibot Okurutayo apol. Gin amyero opoyo: Ipoyo cen con imwaka 1980wie ikare kede ikite ame Obanga te yabo man bota. Obedo te donyo naka icunya twal, bala donyo kan acol. Obedo kare moro ame onwongo atye amito jami apol kede alokaloka ikwo na. Abedo bedo ame kec me winyo ni Obanga oloko keda omaka matek, ento ikare ame en oloko ikodi cawani te bino alongo ame belo te turu, loko jami mogo ame onwongo tie ikwona. Poyo ityeng imalonu Yecu okobo ni en kom I lobo alutu ebino ame eyabere imung dok dang ekane. An pol kare abedo wuru ngo omio en kobo ni “Me winyo gin bino winyo, ento pe ote niyang iye; me wek gin olokere ote dwogo cen, Eka ote weko bal gi” En onwongo tie ajuru Icaya cura 6 kakan ame I anyen ibot Rwot man otimere ame abaka ujjea otoo, Ujea onwongo obedo twon abaka moro adit dok tek iyii Isarael. En obin okelo lonyo kede gwoko Isarael ikom okwor. Ento ikare aen oto, gen Icaya te lokere ka bot Rwot, obedo kare akwo tek en ame Obanga kelo iye ayab. Icura acelaca, Obanga okobi Icaya ame wot kobo kop anaka pe onwongo amaro rabo me kare ikare. [Icaya 6:9-11] “En te kobo ni, “An ene; ora.”En te kobo ni , “Wot ikobbi rok man ni, ‘me winyo, ibino winyo wunu, ento mom ibino ngeyo wunu,’ Mi rok man cunygi dok nwang, yitgi ding oko,me gin kur nen kede wangdi,yitgi dang kur winy, kur dang onyang iye icunygi me kur olokere odwog banga ate cangogi oko. Ikare ame Icaya okwo Rwot, kare arom mene amyero erab kede kop man awelo woki, agamere te bedo ni, itama tye ni “Itunu wan game kwo gi dong tie akokoakoka” Carokop ikom acoc [Marako 4:1-15

1. Yecu dok ocako pwonyo idog nam. Lwak ecipan te cokere bange; pi manono en te yito iyi yee; te bedo iye inam, lwak lung te bedo idog nam iwi tela.

2. Opwonyo gi ikop apol icaro kop. I pwonyere okobigi ni, 3. “Winyu ba! Lo moro rik owoto ka coyo koti. 4. A me en dong tye ka coc, koti mogo te kir idye yo, winy te bino depo oko 5. Mogo te kir kan obedo lela, ame lobo tye iye warawara. Cucuttono te tu, pien lobo mom tut; 6. Ento ka ceng oryen ote two oko, pien lwitgi mom. 7. Mogo te kir iyiakina okutu, okuto te lot diyo gi oko, naka mom nyiggi te cek.

43 43

8. Mogo te kir gigi ilobo aber, te tu,te jany, nyiggi te cek; mogo tyene acel acel ocek iye nyige pyeradek, mogo pyerabicel, mogo mia.”

9. Icennere te kobbigi ni, “Ngat atye iyit me winyo, myero winy.” 10. Ka onwongo Yecu tye kene, jo a nwang obedo kun ogure dyere karacel kede jo mere apar wie aryo

openye ni, carokop magu. 11. En te kobiggi ni,“Wun omio wu imung me loc Obanga, ento jo ca a tye oko, kop ducu omiogi

icarokop, 12. Me bed acalo rik ocoo, ni, “Ka gin neno, onen cite kur onen aber,dok ka gin winyo, owiny, ento kur

onyang tere,kadi dwogo bang Obanga me wek balgi’.” 13. En openyo gi ni, “Wun ikwia wunu carokop-pi? Kara icarokop ducu ibino niang wunu iye ningo?

Aco koti coo kop Obanga. Magi gin jo idyeyo kan ame ocoo iye koppere; ka gin owinyo, Catan bino oyotoyot, te kwanyo kop ame ocoo iyigi oko. Koti obedo kop Obanga, Lobo obedo cuny dano, Lok amito dok tieaber oyikere iyorelung me kelo boti ginoro lung ayin imito pi kwoni, Ento jo apol obolo gini lonyo man oko! Pingo? Bala apur ame koti mere pe ocek, pien gin nwongo pe oyiko poto onyo lobo. 14 “Acoc ocookoti [Luka 8:11 kobo ni “Dong caro kop man gonyere aman koti obedo lok Obanga”.] Lobo anwang, cuny anwang, 15……………….. Cuny acocok opong ayela apol. 16…………. 17………….. Pe cobo aber yaa dong ikwene ba? An aneno lwagi Okurutayo apol okwero gin ame kono gin obin olee ote cako jale me timo ikite me kom ka ayela yela onyo jale me timo ikite me kom ka ayela yela onyo awunawuna ocoro gi. Ote cako cucura, ote bedo ape omio pwoc, ote cako kelo kite kwoe mogo ape me lworo Obanga te miyo catan nwongo ngo ame en tie ayenyo, koti amyero en ekwal. Lim me alea ame Obanga oyiko pi jo man te dong rwenyo oko. Yoo acel keken ame iyee wa bino nyak kede, en wye me gwoko kwo me lworo Obanga ikare ame ayelayela ocoro wa kede awunawuna. Wan myero opong ikwayo kica ote wot iyi mara, ame mito tingo Yataria wa ate doro kede tam ame pe obedo me Obanga Akurpiny Nee Ocoo ni: “En te kobo ni, kong icik wunu yitwu, wun jo lung ame bedo ijerucalem,kede abaka Yekocafati, Rwot okobo ni, “Kur ilwor wunu, cunywu dang kur poti ikom twon mony adwong woku,pien lweny gire mom obedo megwu, ento me Obanga. [2 Tekwaro 20:15] Lweny me wek igam loc, aco ka bed amino, lweny te loyi ame dong onwongo idong anok me loyo akwori. Yin acalo akurutayo ame itie acalo acer, obedo cawa amyero icak moko kede tami ni myero iloo lweny.

44 44

Kong dong wek okob ni Catan onwongo oyikere oko me guruturi onyo ka catowil oko. Peki te mede bedo dongo adonga malu niyangarac te yaa, kit kwo moro ame pe itwero tic kede onyo dang pe itwero yaa iye, ame obino kede bura ame tie amito koyi aloa ilego, ikanyo kec, iyele ite daro pi kare alac, ento alokaloka pe. Pingo? Itye itemo me lweny wek inwong loc, ento itimo amino dang tie atimere kom ilobo obedo megi. Pien I YecuKricito Obanga dong oloo oko. Ento omio wa locere me omak catan obedo gin ame oloo oko con. Enka dong mito Yamo moro me weo ame yaa ibot Rwot me dong tyeke ikakan itye itemo me tingo jami! Mano kara imungere tye kwene, pol kare ting wii malu ite pake. “Loc, Rwot, ducu nit ye iyie, Apakipien anaka peko atie abeo iyeni lung dong tie iyie kamano dong otimere we mot pien loc dong tie akome ibeo ibot Obanga. Cuny obedo lobolobo. Opong iyomcuny me lobo 18 “Man menokene ame oco iyiakina jo ame winyo kop. 19 “Jo ame paro pi lobo, menukene ame paro lonyo,kede jo ame mito jami okene me loboman, gin mom bino nyako nyiggi. Cuny aber obedo cuny oyiko dok gene. 20” Ento tye koti okene ame opito ilobo aber ,Jo ame winyo kop, ye iye,dang te nyako nyige enokene pyeradek,pyerabicel kede mogo miacel. [Luka 8:15] “Gin ame ilobo aber, gin jo ame ka owinyo kop, olido atek kede cuny aber, ame gene, onyako nyiggi wkun odio cunygi. Man olwongo ni kica. Man obedo ngiyo koti Obanga itunu ka odoko Yat adit ikwoni obedo ginoro me awura ame ipwonyere kun ibeo iye1 Ka ineno Obanga dong ocako miyi gin ayin imito ame kato teko ni oko me tyeko tye me awura, Akato kano, ka dong ineno Obanga dong cako laro jo kede cango jo irwom amalu ame kato kan ame teko ni onwongo twero cobo tie dok me awura irwom amalu. Atwero gonyo dong ningo? Yin myero ibil apiri. Koti per ii ite lobo pi naka. 21 “En okobi gi ni, “ebedo tara ame okelo me aketa iyi dita onyo ite kabutu? Pe miero kete malu kan ame tara myero cung iye. 22 “Pi manono pet ye ginoro abino kane ame pe bino nyute,onyo pet ye ginoro me imung ,jami duc bino nyute kanaler. I mwaka 2002, Obanga otera ilobo tung okene ate wot ilobo ajo acol Africa me wot limo jo moro ame onwongo tie atic kede Buk wa oco ni Dongi onyo dong itoo atoa me pwonyo olub Yecu. Ate neno anyaki! Onwongo pe myero abed kede wura, ento ate wuru! Ateneno oring ayela ame onwongo cik pe yeyigi me nwongo tic pien gin pe obedo anywalo me lobonono, kun otye onyako anyaki pi kwo gi kengi kede pi ker Obanga. Gin onwongo otucu kanica abic icalo moro ame onwongo pwod pe otucu iye jiri, en okene icuny bung. Ikare adong ayito doge me dwogo paco, Rwot te koba ni “Tedang dok kobigi ni, Tara okelo me wek wun kede dwongo onyo o oket iwi gi cibotara? “Pien pe tie ginoro ame okano ame pe obino Yabo onyo ginoro ame okano oko imung ame pe obino Yabo kan aler” [Marako 4:21-22] Onwongo obedo nino apapo iyi America ate nwongo ayab ibot awota, ame koba ni papa onwongo tye amito tara, an acalo atinere, iweno moro ame oyiko ayika, ka me wot nyute jami mogo angic kede bedo bala cawa kede bedo kede. En te timo an ate wuru! Ka wan oneno anyaki Obanga ikwowa, mio

45 45

wa odoko amwol kun ongeo ni Obanga ocobo ginoro pi kica mere, pi Yecu ibedo iyiwa, Timere bala Petero ame owuro icawa adong oneno lwagi rec emako “Tekobo ni wot tenge Rwot ibota, pien an abedo dano ame abalo “[Luka 5:8] Wangi me cuny ,Yiti me cuny Myero dogi onyo too. 23 “ka ngatoro tye kede yite me winyo, wek en winy. 24 “En te kobi gi ni, tii kede ngo ame iwinyo,kede kit ame yin itwero tero kede,pien obino pimo apima piri; kede pi yin ame iwinyo en apol obino medi. 25 “Pi ngatoro keken ame tye kede,menokene obino mede; Aco kono pi ngatoro amom tye kede,ginoro lung ame en tye kede obino kwanyo oko ibote. Kop Obanga obedo koti ame tye kanoro keken. Dang tie me ateni! Ka Obanga oloko kopere botwa, opito oko iyiwa bala koti ame opito ilobo. Omito ni kel anyaki iyi kwo wa kede me nyayo ker Obanga, man kite ame Obanga kubere kede wa ibeo ilokere ame tie icunywa, Nge ni icarokop paca kobo ni ka opito koti, Catan woto itic,Catan pelworo wa en lworo ka Yecu eka Yecu onen tin bala lok ame opito iyiwa. Ka oweko kwoyo kwo ni bino keli wa can adit kede peko, ento itung ocele bino kelo kwo abup ame Yecu oloko pire. Iyoo nge bedo iot pwonyere otino te poto peny oko. Oyotoyot inino nono, iyo nge pwony Yecu te mi peny bot jo alube ikare aen okobo ni (Marako 4:35) “Otyeno me nino acel-lu Yecu te kobbigi ni, “kite acalo gin twero niang kede. Ikare ame en okobo man, obin opito kop icunygi kom ikite ame en onwongo tie apwonyo gi kede Akadi kono bed amino, jami atime atetek otime pet e bedo me oluktuke ikom koti ame opito (Marako 4:37-38) “Yamo adwong te cako mor oko,pii te ero taggere, ocorre iyi yee, ame omio yee dong apong oko. En onwongo tye iyi ojwiny yee, onion gire oko iyi aten wic. Gin ote coye oko kun okobo ni, “Apwony yin mom iparo en ame oto oko ni?”. Yecu ogamo kede kica, ento bala ngat ame opwonyo kede lok. (Marako 4:39-40) “En te co oko, ojuko yamo kun kobo ni, “kwe mot!” Ling!” Yamo te kwe,nam dang te ling mot. Openyo gi ni, “Ngo omio ilwor wunu aman? Iyeewu pe?” Gin obin opwonyere iyee ateni? (Marako 4:41) “Gin obedo kede lworo adwong, ote cako penyere kengikengi ni, “Man kara nga, ame yamo kede nam-gu winye-nie?”. Gen lok, gene, gen teko mere adit woki, gen maramere ikomi, pe itami me danodano (Eburania 10:38) “Danona a kite atir bino bedo kwo pi iyee; cite ka odok cen,yia mom bino bedo yom ikome”. Kop man me pito icuny wu obedo waraga me twero, cikere mere arii atwal. Eburania 11:1 (Buk onyao tyen kop me Baibuli olwongo Amplified Bible) kobi ni “AMAN DONG IYEE Ceb-b-e-do-gin anoko (gin amoko,) (Waraga me twero) jami [awan] ogeno jami ame omokoo [wan] ame pen en ni kodi jami nono kara tie gigi [iyee gamo bala kop me ateni ame pwod per u oyabo itam adano].” Mito cal acala kede dako ame yac ame pwod pe twero neno atin ento ngeo ni ginoro akwo tie iyie. Kite ame dano nywal kede kwir ico Kite aginapita nyaa kede, man dang dok nyutu ker

46 46

Obanga, kop Obangaq obedo koti Lobo Tongdako Lobo-ame obedo yidano Kodi anyaki ango ame itwero geno me neno? Ducu iwi ducu, Lok Obanga nyutu miti Obanga pi kwo ni ka ikwo kun inyako nyigi. An aye ni acalo komwa obedo ot Obanga,mio wa obedo kede genikom jami ame onwongo tie iyekalu me icik acon, onyute bala anyaki iyi lwowa. Tye kwo anyaki adek, acel pi jami ducu awan omito kede acael pi ginoro ducu ame Obanga mito.

1. Anyaki me cuny, cik, anyaki iyie man obedo kite kwo me woro Obanga Man obedo anyaki ame mio yin ibedo acalo Yecu. Kwan Galatia 5:22-23 Kobo ni ento nying ame onyak pi cuny Acil en mar, yomcuny,kuc,diyo cuny,kica,ber,gene,mwolo,gwokere ken, cikkoro mom ame kwero gin acalo magi.

2. Anyaki pi kwo wa. Manna, man guru jami mogo amako wa iyi akina wa, bala pacu, yotkom, kede kom lim kede en ocele 3 Lakana 1:2 kobo ni “Omegina me amara,akwao Obanga me mi ibed aber igin lung dok mi komi bed ayot, Angeo ni itye aber icunyi.

An abedo neno Obanga acobo mitina apol ikare ame kitena ocako lokere Kwan korinti 9:7 ame kobo ni “Nga kara awoto imony, te culu ocara mere kene? Nga apito poto olok, mom te camo nyige? Akwattene a mom mato cak a ya ikom lima me ekwao? Caden apira: Onwongo tye kare moro ikwowa cocontung mwaka 1983 ame cente ame biniwa pe room ame twero cobo ticogo ame onwongo oketo ame keliwa cente, Eka kong dok ote poker eke na kerde Rwot, kakanoro ame ocibo iye otoki atitidi, kun await kun atie agweyo lela, kun akobe pekona. En te lok aler kun kobo ni, “Larry, ka ibino Yee okolinti mearyo 9:8, ite bedo kobo idogi kede icunyi, kun ikobo kare ikare ikodi kare ni lung ame mom iling, abino miyi mitini, Ento wa, kong ikoba kong myeka ni” Ate kong kobe we lame onwongo atie amito me gwoko pacu na. Ame pwod per u otero dwete abic, cente te mede iot wa kom irwom ame an akobi Rwot! Kadi kono bed amanono ka apoyo kodi kareni ikwona, myero aye ni pi mwaki apol okato an abedo miyo kun ajalo ajala dang akwanyo limogo adongo dongo kun acobo kede mitina.

3 Anyaki ame bino pi bedo ngat oroo. A biro Aron arik Olot. Anyaki ame itimo pi jo acel onyo dultic apat.

“Man bhino kelo kwogo ikom papa, ka inyako wunu nyig wu apol; kite-nono, ibino doko wunu jo aluba”. (Llakana 15:8) Tic wa pi rwot pe bino kwano adwong, nikwanyo ka obedo anyaki ento pe tic ame otio ikom. Anyaki tie kede koti iye ame nwongo tie akuru nyak.

Koti tie kede kaka me icoo kede me dako ame nwongo tie ikomgi kano

47 47

“Obanga te kobo ni, “Lum kede gin apita ame kotigi tye I yigi, acalo eponegi tye I wilobo”; eka te timere amanono” [Agege 1:11]. Ka koti ame tye iyiwa caa odongo, en yabo en ame myero donyo ioko, twero kelo tic Obanga onyo pi jo okene. Caden Apira: An onwongo ape kede yuba moro me cako iryongetoro ba kapwonyere me wilobo ikop me Baibul, ame olwongo International School of the Bible, An onwongo atie kede cwiny me tic pi Obanga, Akadi kono bed amino imwaka 1995 Rwot te lok keda iyode aryo. En okobo [Jabuli 68:11 ame kobo] “Rwot en omio cik, Mon ame tero amut aberi, pol meicel,” en okoba [ijabuli 68:11] ni ka an abino coyo buke ate cwalo iwilobo, En ebino neon ni lwagi jo omede me rabo kede nyayo kopono. En dang dok te lok keda imarako 14 kan ame kobo ni, kop ikom dako ame obin oturo abini me moo mere me wel te onyo ityen Yecu, Rwot te lok keda te kobo ni “Larry, ibino kwanyo gin ayin itie kede ite onyo ikoma, pien awinyo aber ka itima kitono?” Kop aditu ame oyaa ibang Obanga ni, obin odoko koti ikwona, ami dong tie anyako nyigi! Gin apiretek iye tie ni koti en mede ameda inya pi gin ame tie iyi koti ame mio en ayaa! Obedo amino dang dok koti ame mio en nyaa! Obedo amino dang dok pwod tie atimere amino, en apire tek dong tie ni an dong pe ayele atek ateka atio jami anonok, Ateteni atio atek, ento lung otimere ikare ame an amwole ate winyo gin ame Obanga okobo ikom kwona. Atemo me kwero “yuba na”’ Yeny wot aber kede Obanga. Yik cwinyi me wek bed lobo aber. Pwod ibino rwate I lweny apol, ento ibino miyo kwogo bot Obanga. “An olok me ateni, pappa en apur. Jange acel acel ikoma a mom nyak, en lwero oko; ento jange ducu amen yak en lonyo,me med nyak apol. Wun dong olonyo wu oko pi kop ame okobo bang wu. Bed wunu I an., an dang I wun. Acalo bala jang olok mom twero nyak pirekene, ka mom omoko ikom olok,amannono, wun dang mom itwero wunu ka mom ibedo wunu I an. An olok, wun ibedo wunu janga. Ngat ame bedo I an, kede an I en,en nyako nyige apol, pien mom itwero wunu tiyo ginoro abnongo an. Ka dano moro mom bedo I an, obole oko bala jang yat, two ok;ocokogi, obologi I mac, gin wang oko. Ka ibedo wunu I an, ame kun koppa bedo I wun,kwa wunu gin ducu ame imito wunu, obino timo pirwu. Man bino kelo kwogo I kom pappa, ka inyako wunu nyigwu apol; kite-nono, ibino doko wunu jo aluba. (Lakana 15:1-8)

48 48

CURA 9

WINYO DWON OBANGA:

Wan obedo pwonyere ikop ikom iyee, kite ame Obanga tio kede, ngo ame en obedo, kede ngo amyero omed ikom iyee, Tyen apol ataa ibuki. Abedo coyo ni iyee bino pi winyo Obanga alok “Kare, iyee bino pi winyo kop ame otito, kop ame owinyo bino pi rabo kop ikom Kricito. (Roma 10:17). Winyo Obanga ikare ame onwongo otie oneno can obin obedo me kony bota. Ikom gin apwonyere iye. Kare apiretek ibota me winyo dwon Obanga, obedo kodi kare ame ineno bala Obanga, obedo kodi kare ame ineno bala Obanga pe tie atimo ginoro ikwo na obedo kare ame aneno jo ame tie amedo bale abala. Tie kare ame Obanga tio kede ame wan pe obino niyang iye atwal. Yoo mere tye irwom amalu akato megwa oko. Akadi kono bed amino en obedo yabo bota ngo omio kare okene myero ekwany yo mogo, obedo Yabo man momot naka tunu ikare ame neon can dong onwongo okato. Obedo kodi kare aboru ame abedo neon kede can ame dwon Obanga onwongo tie acic! “Mit ka oyac nywalo bal. Bal ka dong otego, nywalo to.”(Yakobo 1:15). Man obedo cikere ame an abin acung iye akadi bed onwongo pwod pe otwero niyang, ni ngo omio jami mogo myero ter kare ala came pe kong olokere. Kun dang onwongo ngeo ni wan pe otwero diyo Obanga me lok kedwa. Tie kare moro ame abin akelo tyeng man inyime ate penyo kede iyee.Pe apoyo kare mogo ame en onwongo tero cawa anonokoro keken te lok oko. Anaka akadi ikodi kare nono myero openy kede iyee, kun nwaongo otye ogeno lokere. Cite myero en kwa kede iyee, kun dang mom kalo akala; pien ngat ame kalo akala, rom inam ame tagere, ame yamo kolo coro gire atata.” (Yakobo 1:6). Ikare ame Obanga tie alok, oloko kede jami, winyo dwon Obanga obedo gin apire dit. Jo apol ame Obanga otio kedegi obin owinyo gini dwon Obanga, Acel apiretek onwongo obedo iburaim. “Mwaka a Tera lung ame ori kede ilobo oromo mia aryo kede abic; Tera te to I karan. 12:3 kobo ni A bono miyo winyo ikom jo alammi winyo kun amio nyingi rwo meicel; mano bino miyo ibedo akel winyo. (Agege 11:32- 12:3). Ikare ame onyuto kede cik, winyo dwon Obanga obin otoro tere matek. “Ka ce ibino winyo wunu kop a Rwot Obanga kun igwokere wunu icobo cik lung ame acikowu kede tin, Rwot Obanga bino miyowu ibedo wunu rok amalo akato rok ocele lung ame tye ilobo. Ka cce iwinyo wunu kop a Rwot Obanga, gum magi lung bino bedo megwu. (Lodocik 28:1,2). Ikare Ayecu iwilobo en obedo kobo totwal ikom kop man me winyo dwone. “Rommina winyo dwona;an angeogi, gin luba.” (Lakana10:27). I yonge Cerere winyodwone dong te okato kare.

49 49

Man otimere pien Cwiny Acil dong onwongo onyo ikom tino adano dang dok en ame tero wa me niyang dwon Obanga. “Eka ate lokere me neon dwon a kop keda. A dong alokere ate neon gi cibo tara me jabu abiro, eka idyere me gi-cibo tara abiro-ni, aneno ngattoro ame cal iwot adano. Orukere kede jor abor, kede del me jabu ame omano kore. (Nyut Alakana 1:12,13). “I dyeworrono, Rwot te kobbi Paulo I ginanyuta ni, “Kur ilwor; yin kobbi, kur iling,;” (Tic Okwena 18:9). “Jo ame cuny Obanga telogi, gin itino Obanga.” (Roma 8:14) Buk agonyo kop atek ollwongo kop man me otino ni: huios, ame gonyere ni atin ame tie atego, ame cal kede pappere, acal acala atin arik onywalo. Dwon Obanga Cango. Ibeo ikom jami apwonyere iye ibeo idul tic aBondage Breakrs, ni ginoro keken ame dong onwongo omoko ikom dano cang ka dano nono obedo winyo dwon Obanga. Man en obedo toro tere matek itic man me gonyo jo adong kodi peko moro ni omoko ikomgi adong pe mito yaa. Ka kong ocung ote tamo, ibino nwongo ni wan ducu dang omito kodi cango acelono.Ibino nwongo ni wan dang otie ame ginoro ame pe tie ikite me woro Obanga tie ame omoko ikomwa ikitoro, twero bedo moko ikom jami mogo me kom. Cwa wa okene otwero moko ka imito winyo ni obedo aber keken irwom amalu, kede maro yomyic keken. Jo apol nwongo ni otie oyenyo Obanga me wek obed kede kwo ayot. Yecu okobo kan Aler, okobo ni ka imito lare, kwere keni, to oko, eka ite luba. Ka wan pe opwonyere me neon ni tic Obanga tie kede wa ikare ducu, iwinyo dwone, iyee pe bino bino, ka iyee iyee dong pe obino te kopere ni wan pe obino leyo gin en ociko, wan pe obino nwongo jami ducu ame kwo wa mito kede kite kwo acil me lworo Obanga, eka pe otenwongo alokaloka ikwowa. Obanga pe twero tic kede itunu irwom ame wan omito nikwanyo ka wan kong otwero winyo dwone. Kop apetero okobo me agiki ame pwod peru oto. Icura okato caa ame kobo jami mogo ame mite me ameda, en okwenyoro jo akwano lokere ni gin myero oniyang ni wat gi kede Obanga tie acel, me wek gin otewinyo dwon Obanga, dok me gin inwongo cikere mere pi kwo kede kwo me lworo Obanga, Man onwongo myero bed ame tiye irwom amalu bot Petero acalo bala magi dong onwongo lokogo en okobo iyiakina lokege me agiki apwod pe en ru oto. 1 Peter 2 cura 1 kede 2. en okwenyoro ni yoo tie aryo keken. Me akokwong obedo lok Obanga ame tye ayaa iyi wa bala acer ame donyo odiko. Me kelo lero apiny. Yo okene onwongo tye me bedo ame owo tam wa kede pwony opwonye ame ogoba, kelo kit kwo me ogenaogena kede jami mogo areco. Kop APetero me agiki onwongo tek. “Mano omio kare lung amito poyo wiwu I kop magi, kadi bed ingeo wunugi,dok dong ilido wunu atek kop ateni ame otyeko kelliwu. Atamo ni oporre meicel an icukoro cunywu kun apoyo wiwu, ame pwod atye kede kom me lobo man; pien angeo ni, kare me jalo koma dong ceggi, acalo Rwot wa Yecu Kricito rik onyutta. Dok abino keto tek, wek ibed wunu kede gin ame poyo wiwu ikop magi kare lung, ka an dong atyeko to oko.(2 petero 1:12-15). Winyo dwon Obanga kelo pe ngeyp pwony ame obedo pwonyi kede apwony ikom cikere Obanga.

50 50

Ikare ame Petero, Lakana kede Yakobo Obanga gi ote tero gi malu iwi got ame olwongo got me lokere ametye Imatayo cura 17,gin ka obin ongeo Eliya kede Muca ame onwongo anaka gin dang pwod peru oneno, dang cal ajoni onwongo pe botgi ka Cwiny Acil ateri I ker Obanga, tye Obanga eka ite winyo dwone, icako ngeyo angea. Akato ducu obedo ngeyo Yecu, ikare okene bino ingeyo nga iyin ibedo ikricito, kede mara mere, kare okene obedo ngeyo apiri kede kica eka te leleo jami mogo ame onwongo tye iyi, icawa nono komi meye oko. Jamimogo ame kato ngec adano ote timo pi kwoni kede me neon anyim ker Obanga. Apira ryemo yo Obanga kun itye ingeyo tye Obanga ! Adwogimege ri atwal pe ka pi lobo man ame pe ri ni.

Kulu amol Man okwanyo ibot watchman Nee iya ibukere. Meja ame tie iditim June 20 (6) “An abino rwatte kedi kuno, ate kop kedi malo I wi kom-me-kica, kede I akina okerubi ame tye malu iwi candukame kop me caden bedo iye kun akobo kedi ikom cik lung ame abino miyo jo Icrael. (Yaa 25:22) Ngo apiri gi tek ame miyo wan ocemo karacel kede Obanga? Obedo kwogo mere ite kom me kica kan ame ocarapi tie iye, wan obedo karacel kede Obanga gindang obedo ocara pi me kwogo ame onyutogi kun bino kede ngolo kopereikom dano, yin itamo ni Obanga ame obedo obanga ame bino nyutu kica mere kan amyero nyut iye, pe amanono En ka nyutu kica mere kakan akwogo mere tie iye, dok kan ame ogwoko iye kwogo mere, en pe kwero kom me kica kan ame okebero bedo iye. Obedo remu ame onyo amio camo kede bedo yot pi dano ame abalo. Pi mano Obanga twero nyutu kica abongo kwero kwogo mere. Twero kubere kede dano abongo kwere kene. Man mio remo AYecu pire tek totwal ikite akwakere kede bedo kede, pire tek totwal. Kadi kono bed amino pe abedo gin adong ocung iye ka ikop me bedo karacel. Ka kubere kede iremo ite komere me kica pe, ikom remo acil, ento ikwogo, nwongo awum wang okwanyo oko, kede gin ame okwanyo oko iwang wan ducu dong obedo kede kare me neon kwogo Obanga. Acalo atin obanga, otino niyin ingekite ame kareliung cung ame ijengere iwat aber kede rwot, man ending mede inyako karacel iyomic ibedo itye mere, ento pire tek okato. Imatayo cura 6 kobo atutut adwogi me lego acalo gin ame odok iye adwogi me en obanga en ikome adwogi okene me lego obedo gin ayaa iye ka itie iyi ateni ame itiye ijengere iwat aber kede yesu itwero, ento mtye we lame myero iculi. Obanga nyute bot jo amwole dok jale ote [lakana 14:21] obanga yabere bot jo ayenye icuny gi ducu kede kwo acil. Pol kare wan myere oyaa oko ibedo ame icalcala, eka ite nwongo cawa ame milao pire. Obanga mito woro jo ame kec kede orio cirio pi kite atira kede cilo, ka kec pe neki pi jami magi, kadi ningo kwa obanga wek mii kecono nga kara angeo ni tie obanga pe weko wa ento an aloko ginoro apapatat, atie akobo donyo kwogo mere, kite ame kwogo mere me imung. Man en pat kede woro ame ibino wunu karacel iworo obanga man nwongo yin kede en obanga ikwogo mere icil cilo ducu caa; kodi rwate ni pe onywak kede nyute ikite me kom.kadi bala twero nyako, kare okene twero bedo ame ikubere atut iyie.Ite neno kwogo te tunu naka ame kwoni tye ame oloko atye akobi batija atut icwiny acil ame kato mot oko.Atye akobi kobi cilo mere ame gamoro yin tewango kwo adini acon caa.Acalo ikwano nge ni ka tio kede lok ame kobo “Tiemere’ atie akobi aen dok nen onyo nyute kede boti irwom amalo ka dano oye ngeo kede iyee ni yesu mito bedo kede,en twero cako winyo ka en olubu gin ame obanga mito,gin aen mito tye me jale bot yesu acalo rwot,eka me ye oyotoyot lokere.”Pien……..” (Icaya 66:2).Gin acel apire dit en me mwole obedo bedo kede kwo ame nwongo imito ngut ite ya oko iyo ni acon ame pe rwate kede kite obanga.Jami ame ineno bala “Jami acon” pi okristayo apol. Ento tiye apol ikom man ame rwate kede miti me wang, dong pi manono omio okristayo apol tye “ibuc” ame gin onwongo pe myero obed gini iye. Gin atuku atuka me bedo atic atira ote bedo me ateni ikomgi apirgi kede obanga. Kakanoro gin dang oniyang ni obin otuku atuka kede kwogi, naka akadi amani gin pe oniyang ni otie gini “ibuc”.Polkare akwor gwoko dogola

51 51

mere kede diro ibot jo obedo dinidini. Jo apol pe mito rwate irem, eka ote kwero rwate igin akemogi. Eka gin ote tuku atuka pe ote rwate kede gin aber ame obanga oyiko pirgi aberere akato. Okene kwo ite cik, ame kobo ni myero man bed aman kede okene bedo ame tio ginoro ame imiye amia ni otie icilo. Gin owinyo ni otie oyomoro yi Obanga ager woki. Ento en okene bedo “kica me goba” kun owinyo ni Obanga niang ni gin pe otek, ngo kara agengi kwo kede iyee. Gin olego ka gin otye kan atek, awiny ngo ame Yecu paro pirgi, kom tye mere kede bedo kede acwec! Gin otwero donyo iker Obanga ka gin oto, ento gin otie okwo igena ame gin otie obedo kede iwi lobo kan. Kulu ame amol bino gero iyee ni, dok bino jolo Obanga me cobo miti mere me yabere boti. Dok dang bino miyi ginoro ame myero iti eka ite dok ikite aen ojoli kede. Ame dong onwongo angeo Rwot pi dwe acel awoto koke ajo oyee, eka atuc jiri te kobo koporo ni “Rwot obedo twon awota moro adit totwal, entye acegi keda ame kato cega oko “Ikare ame awinyo mano yia te wang iginono, ate cako ryemo yoo kopono cakere ikare nono. Kwano Baibul, Pwony, Buke, Pwonyo jo doko bala Yecu ducu ber, ento ka pe iwinyo tye a Rwot, nwongo itye ikee ginamite pi kwo akrisitayo. Ka ingeo ni Yecu tie kedi iot, nge ni jami ducu lokere oko Yomcwinyi te bino, awunawuna te cako mito rwenyo, iyee te yaa malu, Eka kica mere te doko adwong akato ginoro ducu me kwo ijami mogo amyero irwate kede. Ikare ame anyang yo man akwakere kede coc acil ame obedo yoo me donyo, Tye mere te lwongo kulu amalu, Wat aber kede Yecu kede bedo karacel te mede atek. Aniyang man ikare ame pe dong otwero winyo tye mere, kede ikare ame jami pe tie atimere aber ikwona. Ate nwongo ni atwero wot pi dakika 30 dok kun tamo beo ikulu amol iyo nu, ate cako nwongo kwon a tye kede kuc, dok atye kede kubere kede Rwot. Agiki mere tfye ni bedo kom itye mere, acalo kite ni me kare lung. Man dong dok “Ngo ame time iyo” me kubere kede Obanga me nwongo gin ame yin imito me nininino ate miyi lung. Jo tye awene: Jo okene dong pe twero culu banya gi, en okene dakatal okobi gi gin arac, okene tye kede otino adong orwenyo oko, en okene paci gi dong tie apokere apoka, wan myero onge kite me kubere kede Obanga ni beo iremo me cikere ame dong kite ni me kare lung, me wek ote cobo ikwo man, iyi akina kare man kede kare ame obino wek kede kom man ote wot ipolo. Medo ikom winyo aber bedo itye Obanga, tye gin me atiatia ame olwongo ni “Ngo me atia” iyoo me pii amol. Myero ateteni olub yoo? Tam man me lubo yo me donyo itye Obanga pe kobo ni myero ikwany oko wait karacel kedeObanga, eka ite ite loko bedo bala yoo tic onyo ite bedo kede lworo me donyo itye mere. Awot nyuti yore iyore. An aye ni kodi kuli magi tye kede ryeko mogo me gwoko wat aber ame bino miyo wait karacel kede Yecu bedo aber onyo dang bino bedi tyen me acel. Ikare ame otino na pwod tino, polere lung onwongo tie iwia me neon ni ayiko cawa me bedo kede wat aber kedgi.Akadi kono bed amanono, ikare ame gin dang otie adongo ocako bedo kede year gi kede gwoko wat aber ame pol kare ikom wat aber ame gin otye kede ikoma. Otino ame onwongo bino bota ka pi wat aber, gamo tam, okene ame bino pi miyo pwoc, pol kare odonyo gini itwon watoro atut keda, ka gin nwongo obino wek omedigi onyo me culu wel ame myero gin ocul pol kare onwongo obedo kede kica, ento adonyo atut ibedo kedgi ka gin ocako keto itic twero gi itic abongo lworo moro, kede diro mogo me ryeko agin onwongo ibedo iwat aber iyi akin gi kengi. Kadi bed kare mogo otimo iyo moro keken, ento mara na ame pe nwongo poko gi donyo oko iye (polkare). Kica na en ame onwongo myero tii me wayo gi bota, ento gin ame onwongo gin myero gin otii en me bedo kede year apirgi.

52 52

Ipwonyoro ame opwonyo acegi ni ika pwonyere moro ame tie itung ping me wok ceng ka pwonyere adit me University, Dakatal Marako Rutland okonya me keto aketa itic, En te kobo jami magi: “Wan pe otie otemo yenyo jami mogo adongo totwal, Dong dok ento obedo miti Obanga me miyo wa keo me winye me wek ote bedo kede kubere itie mere akwo. Obanga tie agoyo dogola ni kun kobo ni “Ojowa winya” Me yin ikubere kede bino time akun lubu winya ni ikome. Bed iwinya obedo ginoro ame nwongo odoko kite adano ento pe ocop iye acopa onyo oyiko ayika. Tye kite moro me dongo ikite me tela ame idongo ikite me tela ame idongo ikite me bedo awiny. Ka irii kano kop akwakere kede bedo awiny dong odoko gero ngatacel acel. Wel ame myero icul mede ameda malu. Wan olwongo wa me tingo yataria wa, dang wan otimo mano. Akadi kono bed amanoiyi anyim yataria te cako kelo wel atie malu. Pe dok myero okwany en acon caa tyen me aryo dok, ento en amyero. Ame mito jale kede bedo awiny oromo, eka wel ame oculu te doko atyene tye me kony botwa. Bed ame iyikere! Aneno jo apol oneno Yecu ikare ame gin oboe kede ikulu amol ca kom icel icel ken, Miman dok kiti me kare lung kwoni bino lokere atwal. Miti Obanga tye me tunu ilobo atie atoo, dok dang icawa acelono ego gum ikom wa. Ningokara? Wan rik ogoo gum ikom wa me wek wan dang ote bedo gum bot lobo adong tye ato atoa. Obanga okobi kwarowa Iburaim “Abino miyo winyo ikom jo lammi winyo, acojo ame ceni acena,an dang abino cenogi; dok atekere me wi podo lung bino (Agege 12:3). Yoo acel keken ame otwero goyo kede gum ikom jo okene tie me weki Yecu iyiwa, me weki entiyo ibeo iwan. Yoo acel keken ame en twero timo ibeo iwan me miyo kitemere kato iwan kun kwanyo kwo Adam acon arik tye iyiwa caa. Kodi yoo man awot nyutu, ni obedo kare ame yin iweki Obanga me tiyo tic me cilo mere kede kiteatira iyi kwoni. Ka icako kwanyo yataria ni eka ite yeyi Obanga me mara momot yiki, ibino loke iyore lung bala Yecu,Dano ame tye kede kite mere, en bino gonyi iyii ikit buc me cwiny. En momot bino keli naka ingut ikom jami mogo ame tye aryemo yori Eka kwo nip e dong te bedo ikite kwo anyen. Yoo man pe ilubo abongo rem. Ka komi wac, ka pe icako lweny ikomi kenikeni ikom jami mogo ame tye me wano kw ni, pe idonyo ikwo man me bedo karacel kede Rwot, Ka wan olonyere ote doko bala Yecu, owinyo aber irwom amalu tye mere, eka kwo w ate cako goyo gum ikom jo okene. Abongo cilo pet ye ngatoro abino neon Rwot! Apwo Obanga ni kite atira kede cilo omio botwa acalo mot. Acalo ijengere iwot aber icako winyo alokaloka me ateni iyaa ikiti eka ite donyo ikite atira kede cilo. Pe atye akobo kite atira mogo ame jo ruku aruka. Kite kwo man me dini dini ni kelo jo mogo ayi gi ger kun cuny gi ked. Aco ka bed amino cilo kelo yomcwiny, mara kede anyaki lung me cwiny “Ite ruku wunu dano anyen ame oketo ical Obanga ikome iyi ateni me kite atir kede acil.” (Epeco 4:24). “Yo gudu adwong bino bedo kuno, yo ame obino cako nyinge ni Yo Acil.” (Icaya 35:8). Icaya cura 33 loko kite ame Israel obedo rwate kede ngolo kop akwakere kede kite kwo gi me bal. Icaya 34 loko ikite ame Obanga yode me loyo dok iyi Icaya cura 35 te nyutu adwogi mere, ame

53 53

obedo cilo. Jamo aber ame oya oye tye ame oryeo gi Icaya 35, kunu inwongo yom cwiny, wer,dyetim, kede lobo otwo, te doko akong apii opong iye, tim te doko kan aber ame kelo twon lelo, kun ineno kwogo a Rwot. Kobo ni jo awing gi oto bino neon piny, Jo acong gi okwe bino cang, Lworo te doko iyee, Jo ame orio ociro ote miyo gi pi oromo, eka ite bedo malo iwi okwori. Bino bedo ber me yin ikwano cura magi me buki ame oketo Kan ni. Ejekeri 47:1-12 nyutu cal kulu ame tye amol. Cal ame Obanga obin onyuti Ejekeri onwongo ocung ikom ot Obanga kede kite ame onwongo olingo kede, naka kulu ame tye amol iye, Obanga te lok kede Ejekeri te nyute acalo bala kuku me kwo ame amol iya ibot Obanga naka inam otoo ame olwongo (Dead sea) mol dok ikom obale. Kulu man onwongo cango mogo ameonwongo obale ame kelo to bot jot e cako bedo aber. Tyeng ame tye icura 47 me Ejekeri ni kulu me pi man ocakere atitidi, kun cakere ite ot Obanga ento te bedo mede momot doko atut naka te tunu ame en ocako onyo inam otoo onyo (Dead Sea). Akun timere amino te doko kwo , Nam m an iBaibul cung pi jo orwenyo, Obanga onwongo tye anyuti Ejekeri ni yo acel ame jo olwiny ibal ame oto gini oko myero Obanga gud gi ibeo iginoro ame olwongo kulu ame myero yaa inyime. “Dano ame ye an, acalococ ayam ocoo kobo, ‘Kulli me pii me kwo bino mollo ya I yie.’” (Lakana 7:38). Kulu amol lonyi-Kulu man mol oko me laro lobo otoo. Laro lpbo oto.

“Co piny Ejekeri” Obanga okobi Ejekeri cura 43:10-11 me coyopiny cal ot man kede gin onwongo mite me deyo me wek jo neni eka gin ote ngut eka ote bedo me gum bot jo okene. Man obedo kulo amol kite ame pwonyere tye kede. Kanica ikodi kare nit ye kwene? “Mom ingeo wunu ni komwu en ot Acuny Acil ame bedo iyiwu,ame Obanga oniowu?wun mom imegwu kenwu.wun owilo wu awila kede wel. Pi mannono, miu komwu ket kwogo ikom Obanga. (1 Korinti 6:19-20). Wan pe otwero bedo igum onyo wan me doko me gum abongo tye Obanga me ateni.

54 54

Wan omito tye Obanga me gonyowa, me wan itiyo tic Obanga, akadi kom lego ame tye kede teko. Man obedo kite me neon tie a Reot ducu ikwoni, pi kanica ni kede pi lobo, wan omito tye Obanga me gonyo wa kede lonyo wa me tiyo tic Obanga moro keken, akadi lego ame tye me kony. Kan inwongo kite amyero inwong tye Obanga lung alunga pi kwo ni. Gin te bedo keto cunygi I pwonyo okwena, kede inotte karacel, I nyilo ogati, kede ikwayo Obanga. Jo ducu obedo kede lworo, okwena otio tango kede nyuttogo apol. (Tic okwena 2:42-43). Nge jami magi adeki okwena otimo ninoinino adwogi mere te bedo tango kede ginawura.

1. Pwony Okwena. Man onwongo pwonyere ikom kop Obanga me nininino. 2. Kwac. man polkare man medo akato acel oko lego kwone acel keken. Kanica me kare okato

gin obin otucu kan aler nga agin obedo IKrisito, eka ote tuco lok. 3. Bedo karacel kede nyilo ogati. Man onwongo obedo nywako karacel, onyo mato ikopo onyo

ogati kun nwongo otie opoyo remo me cikere. Kanica me kare aconaca rik ocamo ogati icabit icabit, ka pe nininino. Onwongo obedo yo gi me donyo itye nininino. Onwongo obedo yo gi me donyo itye Obanga eka ote ngeye kun dano acel acel ngeo apire. Pe onwongo kite kwo me dinidini ame atimo atima, ento onwongo abedo caya ame joducu winyo aber matek itye mere. Tyen kop me mato onyo camo ogati karacel onwongo tye me kelo olelim itye Obanga. Kop ame tye iluka 24:30,31 obedo apor. Itimo amino gin onwongo cango kede miti gi ote cobo.

“Ka en tye idog cem karacel kedgi,omakoogati okwao winyo iye,onyinyilo,omiogi. Wanggi te yabere,ote ngeye oko; dok dang te rwenyo oko iwanggi.” [Luka 24:30-31]. Tye Obanga ibeo ikome, kede remo me cikere tyeko peko wa lung (Okwanyo man igi anenanena itelevision a Dick Reuben) “Gin akelo mac me rocere: Camo cem me kwong-ame olwongo ni meja a Rwot”.) Kodi kulu man obedo gin me nininino ame atioatia (Pe me leyo nyiko imeja acil, ento omedo ameda ikome). Kulu amoli woto ibeo iremo me cikere eka te kelo dano ibeo igin ame omio ame en kome, tero naka kan acil aloo ducu ame obedo kana tie mere tye iye! Wan omito tye mere nininino, pe ka icel icel ikare moro ni! Iyi Lakana 6:5. Yecu okobo ni en ebedo ogati akwo ame obino ping kun oyaa ipolo. Eburania 10:19-20 kobo kop ikom bino anyen iyo ame tero wa ikabedo acil alo ducu ni beo ikom Yecu. Gin ame kop man tye akobo en ene ni Yo me wot itye Obanga tye me ngeyo remo mere me cikere, kome kede remomere. Ibino ngeyo ni donyo ikom pii atie amol, Nyutu remo me cikere iyo nono bala ka jot ye anyiko. Myero wan onge wunu ni okworogo tye ame pe mito ni wan obin iyo ame mio Obanga ngeye botwa.

55 55

Okwor wa bino botwa iyode adek adongo Mitiwa Tamwa Kit ilwenyo kede ginoroni. Lweny, donyo ikom wa, ilobo dokkede Catan Apeny: Wan olo okwori iyode mene me wan itunu itye Obanga me wek ONYWAK KEDE? Agam: Obanga dong otyeko miyo wa kite me loyo okwor lung! Yo me donyo itye mere obin omiowa ite yataria ikare ame bongo me icika oyec cakere imalu naka piny Marako 15:38. Aman dong obedo ticwa me note. Wan dong myero oyee yataria wa ame bino miyo wa loc! (Luka 9:23-25). “Kobo ni ka ngat a luba, wek en kwere kene te tingo yataria mere didik te lubo yora.” Lok me kwo iluka cura 9 gonyere ni “kwo” onyo mita, tami onyo kite iwinyo kede jami. Kop me “Kwero” tye ni yin me kobo ni “Pee” iginoro akomi amito nono ape obedo miti Obanga. Agony me kwo abup kede nwongo ducu gin ame yecu oyiko pirwa, medo ikom tye mere, tye kwenyo cikere me remo.Tye me tyeko cikere me remo kun otingo yat ariawa. Pol wan geo rwom me teko me tic ame Yecu otio ikor Yat aria Ikalvari, kite ame en onygo kede remomere pi bal wa, te cer iyi akina ajo oto te miyo wa kwo. Pe dong t ye ginoro awan otwero medo iye. Akadi kono bed amino me wan inwongo kare me tic, wan myero orweny kwo wa. Wat wa aber kede bedo karacel kede Obanga ducu tye ocung ikom cikere me remo. Bot jo ame tye inge pii onyo munu ikite ame tye kede itamgi, ame twero bedo gin aoko. Gin acegi ame otwero poro kede en nyom ame jo apol tye kede niyang atut ikom kite me wat man tye kede ame mono tye me oluktuke itubit Baibul. Penyere kong keni kede man: Itwero poro kede ngat awun iwot nyomere kede. Kite dok pwod ibino mede mito jo okene ka dong ityeko nyomere wunu kede ngat icikere wunu kede me nyomere? To aryo, Yecu kede miyo cikere me remo cako tic! Ngo kara apiretek icikere me remo?

56 56

“Wun ingeo wunu ni, otyeko lakoro wu oko ikite akwarowu a tere mom, kun mom olakoro wu I gin a balle oko, acalo bala ryal onyo jabu, Cite olakoro wu kede remo a Kricito me wel adwong ame rorom kede atin room ame balloro onyo roccoro mom ikome.” (1 Petero 1:18-18) “Pien kwo aringo tye iremo, an dang atyeko miyo oko pirwu I wi keno lam me kwanyo bal ikom tipowu; pien remo obedo gin ame kwanyo ba, pi kwo ame tye iye-nono”. [Olevi 17:11]. Kwo me cwiny otwero loko kede cik me loko. Cikere me remo loko gin me alea ipaconi. Jami me alea me paco. Man ducu gonyere ni ji twero nywale ipaco moro, I layin me paco nono gum ame mio gin obedo olee lim acalo megi, Kadi bed aman gum kede ceno otwero loko. Ocol me America orubere kede Oyini tekwarogi kede me a jo Esia, obedo mito me cato will kun orubo gum kede ceno apapat ame tye itekwaro gi kede rok apapat okene. Cako ikare acon, jo obedo mato remo ame onwongo omio bot Obanga gi me wek ka twere gin obed bala Obanga. Ame pwod per u ocibo a caki te lobo. Obanga rik dong oyiko oko con me neon ni oguro Yecu akwakere kede cwiny, ame tekopere ni kite me loko jami ocakere con ame dano moro pwod pr ru ocweo “Jo lung ame bedo ilobo bino woro lee-nono, ngat acel ace lame nyinge mom obin ocoo ibuk me kwo Atin room ame oneko,geye I acakki piny.” (Nyut Alakana 13:8). Me miyo cikere me remo bedo ame tye atic remo myero nen ni onywako iyi akina jo aryo, onyo to myero timere aryo, Yatarya dang myero bedo aryo. Wan myero oto oko ikite wa eka ote jalo jami ducu a wan otye kede bot Yecu. Gin aber tye ni Yecu dang jalo jami ducu ame en etie kede bot wa!

Ka okubu Yataria a Yecu ikom Yataria w ate kopere ni nwongo okubo wa oko iyi Obanga, eka teko te timere!

57 57

Polkare obedo kede Yataria ame myero okub me miyo cikere me remo bewdo atieka woro Obanga obedo gin atek ame nyutu Yataria aryo acalo gin anyutiwa kite me lego. Bino konyo wa me tingo Yataria wa eka ote wot itie Obanga me owot OBED KARACEL KEDE! Okwanyo kopi ikom tam Obanga kede jo oloo – Akurpiny Nee. Cik acon kobi wa kite ame jo Obanga ame yero obedo gini kede iwi lobo kan. Me akwokwong.Ka woro Obanga onwongo tiyo acalo bala dyere ame atekere 12; Icenere eka te doko ka rwate gi. Dyere me iyi akalu onwongo obedo canduk cuk, ka woro Obanga, Yikalu kede, canduk cik obedo gin ame rik nyutu Kricito. Ka rik otino me Isarael gwoko wat gi aber kede ka rwate me woro Obanga, onyo Yikalu kare ducu gin obedo oloyo, Pe onwongo tye lobo moro arik loo-gi. Akadi bed okwor gi pwonyere me ngeyo kite me lweny kun nwongo gin dang pe onaa kede lweny, Otino me Isarael onwongo loo okworgi ducu iyorelung, ento ka gin otie kede peko moro ka woro Obanga, onyo Yikalu onwongo otero gi oko iyi opii pet ye ginoro, akadi kono onwongo gin otie kede Obaki mogo atek onyo ryeko mogo iyi gi pe onwongo konyo ducu, kop onwongo tye ni gin otimo ginoro ame pe rwate kede cik me ka woro Obanga onyo yi ekalu onyo canduk cik, Ka Obanga obedo kede kica ikom gi omio gin ote bedo kede loc. Amano dang rwate kede wan me kare ni. Ka oparo kede loc a Kricito, wan dang obedo kede loc. Ka dong iwoto me wot rwate kede Obanga, kong item beo ika woro Obanga acalo olamdog me cik acon.

58 58

Karwate loko Yataria mere Karwate kan acil Kanacil alooducu me rwate kede Obanga itye mere Witudi me nyonyo Yataria aYecu

Kan okwabno iye cik

Ka cibo tara Meja me Kan ame ogati ame owango iye jo jale iye odok akur

Canduk cik kom me cik Man abiro aron tye Obanga me rwate kedi

Ageng

59 59

Tyen kop Obanga pi ka rwate, onwongo tye me onyo remo me dwogo wat aber iyi akina Obanga kede dano. Kwogo arik orwenyo ca te dwogo iyonge Yataria: Me akwokwong

Ngo omio karwate onwongo piretek me dwoko wataber iyi akina Obanga kede dano? Kop me angea ical malo ni, ame Obanga kede Adam onwongo bedo kiracel, ame bal pwod per u odonyo. Onwongo mito remo me kubo wat ame onwongo otur. Pien jo lung obalo pe oturo ikwogo Obanga (Roma 3:23 Timo kica pi balwa manono onwongo obedo ageng karwate aryo, men loko kede eniyie nyuto yataria mere kede megwa kun remo mako kabedo aryoducu “Ekaname abino rwate (Yaa 25:22

Kwogo me akokwong te yaa oko Obanga

Me kwogo

Adam Kwogo oyaa ikare ame bal odonyo-jo ducu opoto ikom kwogo Obanga Kwogo te tur oko Ka rwate Kan acil

Joko remo aYecu Yataria wa Obanga Kede Yataria mere Yin

Remo AYecu+Yataria na mio iloo pi kwogo mere

60 60

Yataria mere

Ite cik acon, Icarael onwongo oyiko imwaka imwaka me wot ika rwate kede Obanga ame gin olwongo ni Yom Kippur. Bal Isarael onwongo otio iye inino aceli iyi mwaka acel ka alamdog adwong yikere me wot ika rwate kun cung Akaka jo Isarael pi bal gi. I ka keno me lam me nyonyo, ika rwate ioko, nwongo bedo iye otino dyegi aryo ame olwongo ni gilonyere. Acel onwongo oruke bongo me imung otwe ingute mede kede en ame obino ngolo pi remo. En okene ca onwongo otweo oko iyonge cel ame en nwongo dye lame agonyo ote cwalo itim ataa pi bal ajo. Dyel me akwokwong ote ngolo iwi keno lam eka alamdog te tero remo mere kan acil aloo ducu, ame en tere kunu karacel kede odok akur oko iwi keno me lam (Mano ka oak). Ka odok akur dong awing, yito mere pongo kabedo acil alo ducu, ame nyuto (dang atikatika tegonyo) tye Obanga. Eka alamdog te kiro remo iwi kom me kica icel kede inyime tyen abiro. Oko, jo iye butu aryebacwiny tuno wan game man lung otimerepe tye ngatoro ame neon gin ame atimere, aco ka bed amino gonyo ni bal adako onyo ico moro nu obinotimo kica pi mwaka acel alutu. En okene, ka dong olamdog dwogo eka te loko bongi mere, en keto cinge ikom dyel okene ca, dyel amyero ocwal itim, kun nyutu kite ame oloko kede bal ducu ikom lee Rik oyero ngatoro ame kite tek me tero dyelono itim ote tero kan ame en pe twero dwogo wot kan ame opong kede tur kede lung adongo dongo ate tero dyelono piny ame pe twero dwogo (Olevi 16:21-22). Aman ka alamdog oketo cinge ikom dyel kun dong donyo ikabo me aryo me karama, en tucu bal Isarael lung. En onwongo kobo ni “Rwot, ket bala kede bal ajo ni ikom dyel man. Aman dong woti, “Ka gin dong okwanyo dyelono oko ikema, jo ducu cung te lelo. Gin lung te neon ote nyang iye Akadiotino. Dye lame rik oyalo itim pi bal ajo caa, rik nyutu Yecu. Ame obin otero anaka igena pi wa kede balwa lung iwie En otero balwa te kwayo icel pi lung, ame pe dok twero dwogo. Jabuli 103:12 kobo ni “Kite atung to bor kede tung wok ceng, aminono en kwanyo bal wa” “Kica gire bino dok maki ikomwa, eka ite nyono balwa ite tyeni piny. Yin giri ibino dwiro balwa lung piny ite kut me nam”.(Mika 7:19) “En odonyo ikabedo Acil icel ilong ame oromo meicel,kun mom otero remo dyegi kede itino twoni,ento otero remo mere en ikome, te lakoro wa dang atwal. Remo dyegi kede twoni,kede buru roaame onwongo, ka okiro ikom jo ame obalo kwere,room lonyogi, kun yiko komgi bedo acil. Remo a Kricito mom kato maca atek ateka? Pi Cuny Acil ame perakino atwal, omio en omiye kene bang Obanga kun roccoro mom ikome, me elony cunywa ame lille pi tiyo tic me to, me obed a yiwa ler, ote woro Obanga akwo. (Eburania 9:12-14).

61 61

Me aryo: Yataria wa Icika loko Kabeo acil Kabedo acil alo ducu, rwate kede Obanga Yataria mere Yataria ni kedetiemere Bongo icika Bongo kica Yecu te kobo ni wan myero okwere kenwa orweny kwowa pire, kede en ocele, En onwongo tie atic kede lok ame nyutu kwo wa. Dong pi manono wan myero okwere kenwa, onyo okobi, cunywa ni, pe. Cunywa tye idul adek: Miti, tam (ryeko ni) kede kite itimo kede. Kabed acil nyutu dule mogo awan okwo kede, cunywa, tye kede jami adek ame oti atia ame nyutu miti,tam,kede kite otimo(nen cale imalo nu) kobo ni pe botmagi eka ite kobo ni ee bot Obanga tie bala nwongo itie itingo Yataria wa. Mitiwa. Tamwa. Kitewan otimo kede. Gin ducu komwa lwenyo kedgi, lobo dang kede catan. Aman pwod dok obono wot ikom Jami ni ducu icawa me lego wa eka ote wot beo ibt okworwa ote kato naka itye Obanga ikome! Kop me tingo Yataria ni kara gonyo ngo ba? Wan opwonyo kan ame onwongo otye okobo kulu ame mol, ni wan myero “oting Yataria wa” me wek ote neon kwogo Obanga, tye mere ikwo wa apirwa. Ipoto me Eden, Kawa otamo ni etwero coko aryoaryo, kwogo Obanga, kede cuny apire, En pe obin oyee ni kwanyo yo me cung apiri, Yat me poko ngec ikom gin arac kede abes, pe ka onwongo erwenyo ka kwogo Obanga ikwomere, ento onwongo edonyo ikakan ame anaka pwod per u eye me

Keno lame me nyonyo Gi cibo tara Timi Yataria aYecu. Meja me jalo ogati miti – Me jale . keno lam Me odok akur Kan idyere lok

Canduk cik komme kica Remo cik mana abiro Aron Tie Obanga amerwate kedi

62 62

donyo iye. Kakano obedo kan ame Baibul lwongo ni kite kwo me Lobo, Ipone ajo Babulon doko arac oyee ame oloko iye icarokop cura7. Obanga okobo ka dong ecamo gin ame mio ecung Pire kene, ebino to, onyo ebino pokere kede Obanga, en pe ongeo gin ame mano onwongo agonyo. En onwongo pwod per u ongeo kite ame lobo bino to kede, En te tamo ni Obanga onwongo okobo goba, mono te miye bedo abongo gwokere. “Cite alworo ni,acalo twol rik obwoloKawa kede ryrko mere, wun dang jo bino balo tam wu oko, mio ite weko wunu maro Kricito kede cunywu ducu kede mar acil”. (2 Korinti 11:3). Ka wan onwongo otye kede kwogo Obanga ducu iwi ducu ento ento pwod obin oteme. Man nyutu ni atematema, goba, tye kede loko matek piri kede pira, polkare mito bedo ame neon kite ame ipoto kede, akwakere kede yo alobo, me we kite cako neon Yecu nga ame en obedo,me we kite tiyo ginoro keken ame mite me yikere pi kwogo Obanga ikwowa. Wan myero onge ni cungwa apirwa kun obale tero wa ican, me obedo lobo.pe dok tye year moro okene, ento kono ka pi Obanga. Wan obwolo wa pien wan pe ongeo mano ni cungu wa apirwa tero wa naka icing alaya. Alaya ame oloko iye icaro kop cuea 7. Nyutu kite alobo, Alaya, bwolo jo. Aman kong ipor mano kede caro kop cura 8 ame loko ikom ryekoame obedo Yecu en ikome, kede kit ame en nyuti dano ngo me atia. Ikare aneno kede Yecu imwaka 1979 an abin angeo nip e tye ginoro iyo me lobo ame tye me kony. Pe aneno nit ye ginoro ame tye ilobo ame tio akwakere kede Yoticegi. Onwongo atie itwec dang twecono en ame onwongo tela. Tingo Yataria wa gonyere ni yee iyo Obanga akato ducu en alitere ame pe iwinyo aber icawa nono, ento kun nwongo itye ingeo ni bino teri igin aber. Kwo wa abup kede miti Obanga arii atwal pi wa kede pi kerere. Otwero tingo Yataria wa abongo kwayo konyoro? Wan otwero tingo Yataria wa ote tuno kakanoro, ento pe dong iyo lung, wan ope kede cing oromo ame ot guru kede gin atie lung. Cumari me agiki lobo en amyero goo. Wan myero kong owiny aremoro ame tero wa itur ote gamo ateni me wek onen ni tic otiye. Obanga pe timo nan, man lobo en ame timo. Wan otwero jalo jami lung ame wan onwongo oloo, Jami ame wan ongeo, Akadi bed amino, Obanga neon kede neon ame wan ope kede. En ngeo gin atie icunyi ame tie agengi nwongo cango ni ducu, kede gengi kubere kede. Ka yin imede ito, en akwo abup ikwo ni,. Yuba mere pet ye me weyo kwo ni acon, ento en amito ni yin inge kite ame obin ogure kede.

63 63

“KULU ATYE AMOL”

(Gin atelo joni ninino ilego)

M  e    w  o  t    do  n  g  o    I  t  y  e    O  b  a  n  g  a  Ngo ame myero itim:

1. Kwan papara 7 me akwokwong, onyo idwe acel icel. Eka ite cako ikan ipakara ni itic me nininino kun itero katwere dakik pyeraryo me we ite kubere wunu kede Obanga.

2. Ka icako kede kabedo me rwate myero iloki lobo ngei eka tung nyimi te neon Yecu. Man pire tek, pien cuny acil pe bino wori kede tye mere ka yin itie ilokere ineno tung apat ( tulung kite me cuny, Tic okwena 26:18).

3. Wot bot ngat acel acel “cung” eka ite loko kede Yecu kede gin ame imito lego iye, nen tyenge mogo. Bed awangi twolo kare lung kakan amito ngut, pien obino acel awanotwerotimo akwakere kede kubere kede Obanga kun nwongo obedo kede.

4. Omio acalo tam ni myero ibe ikabedo magi karacel. Itwero timo iyodakika pyeraryo. Akadi kono bed amino pe twero bedo ka icokere acel keken me beo ijami magi ducu, ento pe idwok cunyi cen. Akaka mano, cak oko odiko, eka ite beo iye imoro acel. Eka, ite timo en okene icawa me cem idyeceng. Ka pwod imito mede iwot anyim inino olubo mano. Eka ite cako kwoyo kwo nono te doko kite ame ikwo kodi kwo nono ikare ducu itemere.

Ka rwate loko Cung oko: Ikeno lam me nyonyo Yataria a Yecu. Timo kica Cikere me remo weo ginoro lung arik otye kede arac pi ginoro lung ote loko kede gin aber lung ame Obanga tye kede pirwa, kadi kono bed amino wan pe otwero +nwongo timokica abongo Yecu ibedo Rwot {Roma 10:9-10}. Cak tin me bedo ngat atye iyi ateni kede Yecu, ILakana 1:9 ka ce wan otucu balwa, en gene dok kite atira,bino weko balwa, dok bino lwoko timwa arecooko ducu ikomwa.” Kan adit me tingi Yataria nit ye ni ka dong inwongo IKOBO KOP ATENI kede Obanga . Myero ibed ame imio jo ngeo ginoro lung ame yin itamo dang ite kobo kop ateni. Kwany kare me onyo cunyi bote bala awot ame imaro atek! ILakana 1:7 Kobo ni Enowoto kannaler, acalo en dang tye kannaler, nwongo wan onotte oko ngat man kede awotere, dok remo awode Yecu Kricito lwoko bal ducu oko I komwa.” Yecu okobo iLakana 3:19 ni bal bedo ape kede twero ka jo obino oko ilero kede ateni, eka pe ote temo me pono icolpiny, Yecu rik pe obin oto me wek wan obed cucuraento en oto pi balwa! Ikan otye kede pwonyere mogo mio bedo ngat agwokere me gwoko wat aber ame oneno nip ire tek totwal piri ka iwot bedo kede wat aber kede Rwot Yecu. Pwonyere me gwoko wan aber kede diro. Obanga bedo kede woro me wek ibed ame inge. Man obedo kite ame cikere me cikere me remo mol kede ikwoni.

Kenolam nyonyo

64 64

1. Mok tami atek me lubo wat aber. Jal komi ducu bot Obanga (Roma 12:1-2). Man obedo cikere wa me remo kite ame tio kede teko amalo meicel ame Obanga omio wa.

2. Bed kede kare me winyo. Myero ikwany ilakere, Lak ame opong kede cikere me remo, kare ikare myero ibedo kede kwo opwonyere me kwano Baibul, Kwa cuny acil me nyuti.

3. Kwany kare me lok. Myero ilok ilokere jo moro myero co piny tami kede kite iwinyo kede iwot man, Ame twero bedo atie. Ka onwongo pwod peru ibedo kede kare me kobo ateni bot Obanga, Myero ico tami piny, kite iwinyo kede iwot man nininino ibino neon Obanga alok kedi! Ento bed ame ikobo kop ateni. Ateni kede cikere ni me remo kun ikubere kede Yecu bino miyo bali woto bote. Pe itwero doko dang pe itwero loyo twecoro abongo bedo iyi ateni.

4. Kwany kare me lok. Kob kopere, Kwan Jabuli kede carokop ninoinino. Pwonyere me keli woro tye me yin ikwano malu Jabuli abic odiko ducu. Kwany gin ame tie inino dwa acalo apor. Ininidwe 24 me dwono Kwan Jabuli 24, 54, 84,114 kede 144, Kwan dang carokop 24 kiteni atin Kwan bino kwano Jabuli kede carokop lung dwe idwe. Ka itio kede yode ni roco tami, kob kop bot Catan, Yeyi dano oye ame tye anenocan ico onyo dako tamere me rwate ked ewer ame tye ijabuli, Jami mogo ame omio otwero miyo pi dwe ame tye iye nino 31 kede Jabuli 119 Obanga twero teli ityenge mogo me wek yin ikwan malu kun itye itimo kitono, man nwongo icako aber matek, twero bedo gum adong mede ameda pi kare me kwo ni lung.

5. Winy Obanga. Kwa Obanga me miyi ginoro ayot, ginoro atitidi ame yin iwinyo nininino. Ca okene twero bedo ka cukoro cuny ngatoro, pe ca okene twero bedo kwanyo otoka lungere ka piny ame rwate ka kede miti ni. Ca okene twero bedo tucu bali Bote.

Man obedo gin adit! Lakana 14:21-23 kobo ni ka wan owinyo lokere, en bino yabere adit dok adit botwa Teki “ineno” Yecu, wait kede pe ka abedo awiny, ento abedo gin adong nwongo omoko oko icuny. Akwena Paulu onwongo tye kede gin adong olo kwo mere ikan en okobi Opilipia 3:10

7 Kubere. Te kubere acalo gin me nininino. Jo apol tero nininino 8 Bed ame irwate wunu. Piretek me bedo ame irwate wunu, kun iyee wunu Baibul atek, jo oyee ame opong icuny Acil bedo ame ocukurucunygi dok ame owinyo ni yam okutogi.

Myero inen ni iwoto imar, ka ipoto, ngwec bot Obanga me wek Olonyi. “Pien cik acuny me kwo atye I kiricito Kricito dong ogonya oko ite cik me bal kede to.” (Roma 8:2). Ka wan obedo ame okubere kede Obanga ote bedo ame okobo ateni bote, En bino konyo wa iginoro ame nwongo wan opoto iye onyo kan ame otwomere iye. Kong inen ipwonyere ame

KA NGIYE F Kite me ngiye ikite me cuny.

• Mara: Itye itero jo okwanyo ikom kulu amol F.mere eka ite ngiye iye yin ikomi. Ka tie balogo pe ngeye tuc gi Galatia 2:20 kede 2 korinti 5:21 okeneca kede mara Obanga ape olingo wange? • Wanya: Keto mitini iwi miti ajo okene, aman dong yin iparo pi jo okene, aman dong yin

iparo piri keni onyo ngatokene kite aen winyo kede? • Kwo: Itwero poyo ikite ame ikwanyo cente moro me ginoro ame pe onwongo obedo megi? • Cero jo: Igamo ginoro ibot ngatoro iyore me aram? • Kobo goba: Lokogo ame iyubu goba goba. • Kobo kop areco: Loko lokogo arac ikom ngatoro. Yin pe myero ikob me goba ame tero

awoti ito.Iloko ikom jo okene abongo mara?

65 65

• Tim coco: Iwinyo banya me cako kwo mogo ame pe onwongo myero icaki? Kite me mit,gigi mogo ducu ape myo ibedo cil, naka akadi ikomi yin ikomi.

• Mero: mwonyo yen,Bale iyode areco • Lebogo pe ber me akoba: Loke mogo areco onyo gin ape ber me akoba, lokogo ame ikobo

abongo gwokere, lok me mingo mingo, lok me aram aram. • Rac cuny: Ka iloko iyonge jo mogo nwongo itye kede rac cuny. • Cuny ape pwo ginoro: Tyen adit ame jo mogo otimo ginoro boti ento pe ipwo? • Akemo: Ibedo kong kede akemo akec? • Ceno jo: Kong ru itio kede leb me ceno jo? • Kope ape opore me akoba: Lok eka ite timo bala ngat opo, loke mogo ame itero bala arat

ame dwoko rwom me imung kede kwogo me kwo ame otie kede kong irate kede jo mogo me lobo mogo, jo me kakanoro me kabedo apat onyo me district apatere me lobo ni nono, onyo awibye? Kodi icina nono pe tie ginoro iye aber akwakere kede cilo.

• Bedo akiti tek: Ru yindang kong iculokwor pien ngatoro olwenyo ikomi, ngungura ite dwoko gin arac ikom gin arac ame otimo ikomi?

• Kite ni: Kong ru pi kare lung ibedo kede kite kwo me kom, akwakere kede kiti me cem kono? • Bedo papo nucunucu: Itwero kong poyo ikare ame kom yin ikwero tiyo gin ame yin acalo

papo onwongo myero iti acalo ngat ame onwongo myero tii? • Riye inyim jo: Ibalo tek cuny ngatoro oko ikomi, kun itito kede miti ni me balo cawa gi?

Ibalo tek cuny ngatoro ikomi? • Bedo agobagoba: Ce ni kwo ame ikwo ikare moro inyim jo mogo mio ginoro ducu ame yin

ikobo iKricito bedo goba? • Turu kwongere: Tye kwongo ame itimo bot Obanga ame pe igwoko? • Pe timokica: Imako kop ikom ngatoro, onyo awoti onyo adwong tici? • Popoka: Tubere mogo, ikanicokerewunu iye, cuny ame myo ingingida wunu oko kede gurup

atitino. • Agoma yic arac: Lony ame jami ame itie obalo abala itwo mogo akonyege pe, bedo awor,

wilo jami mogo dong atata ame onwongo dang myero iwil, balo caawa nono. • Pen geo tero jo: Mon, Coo, Otino, kede onywal imara kede woro. • Bedo ame pe iyeng: Bedo ame inyek ikom jami mogo ame jot ye kede ame yin ipe kede. • Maro lim: Dano moro ame pe icente, dang dok twero bedo kede kwo me woro me lim. • Woro cal jok: Miti moro keken ikwo ni ame kate miti oko pi Obanga. • Tuguru miti arac: Ituguru iyi kun yaa ikobo kopogo ame onwongo pe myero ikobi? • Tim jojok: Tic kede ngatoro me wek miti ni cobere • Jem ikom tela: Adwogitici, apwony, onywal, otela me cuny, kede en ocele. • Maro lobo: Medo kede bal me wang, ngo ame itye ikwano onyo ineno? Miti me kom ngo

ame yin itye imito? Awaka me kwo, kodi ngo ame tye idul me kwoni ame itamo ni itwero mako abongo Obanga ame pe ikelo Obanga iye?, miye me bedo ngat adit onyo atitidi ame pe nwongo NGA AYIN IBEDO IKOME.

• Awaka obedo bal adwong oloo aloa, Ngi kodi eria ni. • Kare ducu yin dong ibedo neon poto ajo okene onyo iparo onyo imito jami me cuny ame otiki

yin keni mitini? • Yin ikwane keni ni kiteni atira apiri ame dong ilido atek onyo itye iparo pi jo dok dang itimo

jo kica, kun dang imito yenyo gin aber ame yin iyi jo okene? • Yin ineno jo okene irwom apiny onyo itingo jo ducu me bedo aber akati? • Mom yero ibedo ame igwokere onyo kop me bedo ape igwokere iweko dong ata? • Itwero moko ni yin itye atira, onyo itye imito tingere apiri keni me bedo ngat atie atira? • Itye kede cunyi ame mito jami ca lung onyo cunyi me miyo jo jami? • Imito ni jo tiyi onyo imito tiyi jo okene?

66 66

• Imito ni yin keken en ame odongi onyo yii yom ka jo okene odongo? • Yin imito ni inwong agoba, onyo yii bedo ayom ka dang opoo pi jo okene? • Iwinyo tekcuny ikom abup ame yin ingeo, onyo imwol me mito ni ipwonyere ijami mogo

apolame myero ipwonyere iye? • Itye ame igwokere apiri onyo iparo pi jo okene • Igwoko jo ibadi pi kare alac onyo inwongo ni obedo me pe peko me nook jo icegi.itye imito

me jale ame amino kadi dong rac me marojo kom icunyi ducu kede mar me ateni? • Yin iruye arua me ngoli jo okene kop onyo igamo ticono acalo gin ame myero itii? • Ibedo ngat ame tuno bote tek onyo tic kedi yot ame otwero geni? • Ibedo dano ame idaro pe me mito ni jo kobi koporo, onyo ibedo dano ame yee dang ni jo lok

ikome, kun mwol dok ame oyabo cunye? • Yin ibedo ka ngat ame imito ni jo wori onyo imito ni ibed iyi ateni. • Iparo gin ajo tamo onyo gin Obanga tamo? • Itio me neon ni igwoko kite ayin inen kede inyim jo onyo imito ni ito atoa igwoko nyingi

inyim lwak? • Inwongo ni tek matek me nywako jami mogo me cuny ame imito kede jo okene onyo itye

imito ni ibed ame iyabere ame jo lung twero kwani iyo lung?Yin itemo me kano bali onyo ibedo ame iyabere ka ibalo?

• Inwongo kobo tek matek me kobo ni, “Onwongo abalo, ojwatimakica?” • Ka itucu bali, itio iye ame icoko gi karacel, onyo ikwanyo acel acel? • Cunyi wang ikom bali ka omaki iye onyo pe dong iparo apara onyo ingut iye oyot oyot? • Ka nyangoro obedo arac onyo tele moro obedo atie ikuru jo okene me bedo atye eka ite timo

kica onyo cutucutu itimo kica oko? • Ikare ducu ipimere ijo okene ame ikarelung yin iwinyo ni myero omi wara onyo kare lung

ipore keni kede cilo Obanga ite winyo ni imito kica? • Yin iwinyo ni itye kede ginoro anonok matek onyo dang pea pea ginoro ame myero ingut iye

onyo itye kede cuny ame iwinyo ni myero ingut cawa lung. • Iwinyo ni ngatoro ducu mito rocere onyo yin apiri iwinyo ni myero irwate kede pong me cuny

Acil? • Yii yom ka itye inget okricitayo apwod olare nyen onyo yi bedo yom iyi icon u onyo dako nu

kite ame miti mere tye pi Obanga? Iyikere me pwonyo ginoro ibote, ginoro ame ico onyo dako nu opwonyere ni beo iye?

Ayanga amite? Ka cuny Acil onyutiwa balwa, wan myero odok ikabedo me akokwong kan ame rik Rwot orwate kedwa iye. Mano yat aria doki. Wan onen Rwot Yecu ame oguru doki pi bal, kun oye wunu gin ame myero ongut wunu iye. Yo ame remo mol iye iya ikom Yatarya kanaka myero myel komwa dok dang wangyiwa pien nwongo dong oneno akemo kede ngolokop Obanga. Wan myero onyang ni akemo Obanga ducu kede ngolokop rik oketo ikom Yecu ikor Yataria. Dong Yecu tye akuru wa kunu pe me mgolokop ento yie yom me neon ni wan owoto iyataria ote miye balwa. Dong inwongo ni okurutayo apol ngweco oko ibot Obanga itwon lewic abanya opong kwomere ka oneno ni ebalo. Bal okato gigimogo atitino ame ibalo kede kede tamogo arik pe imoko aber, ka iweko gi ape ingio, bino balo tye Obanga iboti. Obanga tye amito ni idonyi eka ite pwonyere pe dok wot liyo bal acelca, akadi kono bed ananono keli inyime abongo lewic kede abanya omaki obedo ginoro apire tek matek bote mano keken

67 67

en aye yo ame itwero miyo iye Obanga kwogo eka ite bedo ame iginyere itwec duc Roma 8:1-2 kobo nit ye cik amako bal kede to. Gin ayin ico en gin ayin ibino kayo. Cik amako kayo kede coyo ducu iwi ducu mako koti aber, akadi pi koti arac ento tye mogo ame dong te bedo en aberege. En adongege en obedo cik me cuny me kwo, ame oturu cik me bal kede too “En omio amani mom dok ongolo kop olo jo ame bedo I Kricito Yecu. Pien cik aCuny me kwo atye iKricito Yecu dong ogonya okoite cik me bal kede to. Gin ame onwongo cik pe twero tiyo, pien kwowa me anywali oloko odoko agoro Obanga en adong timo, Ooro Wode ikome me bino ikit kom acal imegwa ame bal obwoo, acalo gin ame ongolo me yalo Obanga pi bal. Amannonoongolo kop olo bal a tye ikwowa mw anywalli, me wek gin ame cik mito cobere I komwa, wan jo ame pe dong owopo kwowa me anywalli, ento owopo yo me Cuny.” [Roma8:1-4]. Kica Obanga pi jo odong rik obin obino ikor Yataria, bin ikabedo acil alo ducu itye mere eka ite weko kite mere mol wunukiti. Cilo mere bino leyo ka bali. Man keken en gin odong. Wan pe otwero timo apirwa obedo yo tic me leyo ginoro kede ginoro. Wan pe okwanyo balwa ducu, ento Obanga pongo wa kede cilo mere kede mara kadi ni ngo bal dong myero yaa. Pe ibed ame cunyi odok cen matek ka myero itim amani dok pwod ite mede timo, ento catan. Obanga kare ducu ame yin ibino kede bote tyen apol ataa en gire pwod bino timi kica ka yin dang igik oko ibino bote, en ame yie te wang. Dony oko ilero me ateni. Bol oko apiri ite kemere kede bal ikom ngo abalone obedo. Lokere oko iyaa iye kom icunyi kubere kede Obanga ite cako lweny iye. Kun imoko icunyi ni PE IBINO dok ibalono doki. Tucobal: “Ka ce wan otucu balwa, en gene dok kite atira, bino weko balwa, dok bino lwoko timwa areco oko ducu ikomwa”. [1 Lakana 1:9]. “Rwot akica, dok timo jo ber, akemo mon mako oyot, dok marrere a mom lokere dwong meicel. Akemo mom make atwal, iniga mere mom ri nakanaka, en mom timowa kun poro ikit bal ame wan otimo, dok dang mom culo kwor I komwa kun lubo kit bal ame wan otimo, pien kite ame polo tye kede malo ame bor abora ilobo, marrere amom lokere dang dwong kitono ikom jo ame lwore. Kite acalo tung kide borabora itung to, amannono dang en kwanyo bal i komwa te cwalooko kannabor.” [Jabuli 103:8-12]. Timo kica pe romaroma aceracera. Timo kica obedo lok atek ame kobo ni ngolo oko yango balo tenge bala ayang jo ame yango two te jogo te bolo tenge, Timokica ikom bal tekopere ni bal dong okwanyo oko ikomi eka ote keto ikom Yecu ame obin oyeo ikom Yataria . Wan pe okobo ni ocer acera igin arac ame otimo ikomwa. Mano pet ye aber, akadi ben amanono wan pwod otimo kica, Wan okwanyo oko ikom dano no ote keto ikom Yecu. Tuco bal obedo ye kede kite ame Obanga neon kede gino kun nwongo itucu idogi. Tucu pe obedo ka kobo, tucu bal mede kede cikere kede lok. Mwole eka ite yee ni onwongo ibalo. Ibino timo man amani? Ibino wot bot papi ame akica acalo atin atidi eka ite penye kede mwolo me en timi kica kun nwongo itucu bali” “Obanga, Yin ingeo mingona, dok dang bal ape okane inyimi dang pi nyingi tima kica ikom bala, pien bala dwong, ka pe yin Rwot, ka yin Rwot onwongo ikob ni imako baladano nga ame onwongo twero cung? Ento timo kica tie boti, me wek yin ibed ngat ajo twero lworo. Obanga, papa, abino boyi me tucu bal (gin en ame aryeyo kan dok dang otucu boti)

68 68

Loki kobo ni tic magi onyo kwo ni ducu obedo bal, An ikan dang aye kede loki. Alwongo ni man obedo bal kite atie kede. Pe atwero kobo ni ocer acera, pe dok amito mede mako bal man jan icunya, ikwona, kede ikoma amito bedo acegi kedi, agamo timo kica ni, Apwoyo me keto bal man ikom Yecu, dok apwo ni en otero I kom Yataria pira an angeo aber ni an onwongo pea pore kede leye man, ento atie kede pwoc me bedo agonya” Kwogo gin ame onwongo orwenyo okoobedo, dwoko ginoro keken ame twere. Ka dong aman otimi kica oko inyim Rwot, itie ame dongitwero kwaye me miyi tekcuny me tucu eka ite dwogo bot jo mogo ame onwongo ibalo botgi?. Tami myero bed acil inyim Obanga kede dano ka imito ngeyo gonyere me ateni. Pe itwero cung pi Obanga kede kun nwongo itie inen arac iwang jo mogo. Kite awii poyo kede kite ame ipoto kede con iwangi bino teri atut itwec icawa ducu ame ipoyo kede, ka yin pe ikwo gi kede kica, ginanyuti bali bino neko iyee ni oko, onyo ayaki te cako rwenyo kan ame onwongo ikemo me wot kede tyen kop me woti. Yin pe atawal, myero neni itucu bali lung bot ngatoro lung, tuc ka bal ame ingeo ni itimo bot ngatoro ni, dang kob bote en keken. Cikere tye ni myero bed iyiakina wun jo moro no keken. Bale ame tye bot Obanga keken mano yin wek bot Obanga ame marere pe lokere (Jabuli 103:8-13; Jeremia 31:34). En ame tye iyi akina Obanga kede dano myero otim kakare me Obanga kede me adano (onyo jo) ame ibalo botgi. Dull kop man ame opwony F onwongo okwanyo Winkie pratney papara mere eka ote keto kanoro I komputa ame ngatoro ducu lwii lobo twero kwano, kun okwanyo itwero mere. Ka cungu me aryo; Maro lok Obanga Amana dong tamwa tye aler dok otwero kubere kede Obanga, odony wunu dong ilok. Lok kobo ni olamdog onwongo too ka en onwongo otemo me donyo kabedo acil alo ducu ka pe en kong ocung kan ame en kong dong twero kwere ni kite atira. Pe otwero mede me donyo iker Obanga ame pe olonyo wa kede lok Obanga (Epecu 5:26-27). Wer me lwokere binobino lonyo wa iginoro ducu ame lilowa iya ilobo bino dang dok doko arang me ngoli wa kop, bino kelo itamwa ni. Wan myero owot atira kede Obanga. Lok bino roco tam wa eka ote cako tamo tam ikite me cuny eka ote cako daro kopogo ame jo gi kelo itamwa. Kop Obanga dang kobiwa ni catan dong ongolo kop oloo oko (Lakana 16:11). Bed ame itwero kobo man malu alongo “Catan yin ongolo kop oloyi oko, dok lweny oloi’.” Bal cawa alac ilok Obanga;

a. Tii kede buk me kwaci b. Ti kede buke ni onyo buke mogo ame okwanyo iBaibul c. Kwan carokop kong pi tin d. Kwan Jabuli icel onyo akato e. Kwan buke mogo me Baibul, onyo kwan Baibul eka ite kwayo Cuny Acil me gonyi. Mwaki

acel acel nwongo ikwano Baibul ityeko oko. f. Winy pwonyogo onyo wer me woro Obanga ame tye kede lok Obanga.

Kacungu me adek

Wer me lwokere

69 69

Bin idog celere kede pwoc, idikalere ked ewer me Pak. Nge ni ibedo bedo ilok, inge ni dong itie atira kede Obanga, Catan dong ongolo kop olo oko, tye jami apol amyero ipwo iye Obanga; Akadi ipe ijami ame oguri dyere ame myero ipwo iye Obanga, tem me nwongo moro. Pwoe pi cikere mere ame en omio boti ame pwod per u ocobere ikwoni. Pwoe pien en amito kwanyo peko mogo ame yin dong ingeo nip e itwero ikwoni te loko doko ginoro aber. Pwoye obedo twon ryeko moro apire tek otino pol kare bedo kede wat aber kede onywalgi ka gin otie omio pwoc pol kare abongo bedo kwac ikare lung kede cucura. Kacungu me angwen: Mitini Kan okene amyero ocung iye itie iyie mitini me rwate kede mitimere, tami me bedo tamere, gin imito tiyo me rwate kede gin aen mito tiyo. Man obedo tingo Yataria ni, kwere keni ite cako lubo Yecu (Lakana 9:23). Yin en keken itwero kobi Obanga me kwanyo kwoni ducu, en pe bino tutu twero ni, En tye amito winyo yin ikobe gin akwakere kede mitini kede gin ame oguru. Lok miti ni ame tye icunyi (Kadi bed bala obeco) kede miti Obanga pi kwoni. Ket piny mitini keo me cunyi yubani eka ite penyo Obanga pi miti mere. Obanga nino angiyo mitini mano tyen kop me nywako camo ogati. Ogati obedo ya ikom moko okwon apwot kun orubo kede moo eka ote tedo kede mac. Mitiwa kede keo me cunywa gin ducu myero otyer iwi keno lam me wang. Man obedo motoro apiretek bot Obanga pien obedo mitiwa, en pe bino mito ni elo wa ame dong ope idwon. Mii komwu acalo mot akwo, me wek ote moko mara Obanga ari atwal. (Roma 12:1-2) Mok tami me timo kica kadi onwongo pe iwinyo ni kono itimo kica. Man obedo kare aber me ngut, me yaa iyo me Lobo eka ite lubu yo Obanga ka wan olokere, onwongo teko Obanga. (Ticokwena 26:18 kede Korinti 3:16). Lok miti me kom kede anyaki ame cuny Acil mio. Anyaki ame Cuny Acil en mar, yom cuny, kede gwokere ken (Galatia 5:19-23) Kabedo me Abic: Tami Lok tami lung pi tam aYecu 2Korinti 10:4-6 kobiwa ni gigimogo ame mako tamwa obedo tamwa ame mako wa, tam man gengo wa ikom tam Obanga kede ngec me ateni Obanga Tie jami apol me akoba ken pien tamwa en ame jami lung ocung iye, Wan myero ogonytamwa! Ningo? Ka wan obedo opii abal wan otio kede yat ame poko gin arac kede gin aber ame Obanga obedo kite awan otamo kede. Aman dong myero oti kede yat ame obedo lok Obanga. An dong pe atamo ate moko tam ento atie kede tama pien obedo miti Obanga ame omia, man en tye me winyo eka ite lubo! Man keken bino nyoto kanogo ame ocelo atek itamwa kawan oneno kwogo Obanga kit arik Paulo otimo kede iyo Damaciko, wan dong pe otamo, wan kom okobo iyore ayotayota “Ni Rwot kara imito

Gicibo tara me jabu.

Meja me ogati

Ageng: Pwoc

70 70

ni atim” Kwany tami me oluktuke ite tero gi iyi opii kun ikelo gi atiratira ikom Yataria ite miyo gi bot Yecu bala gin ame pe imito. Man tek tekoro! Jogi kare ducu doto wa kun go tam wa nucunucu Icaya 11 kobiwa ni Obanga loko ryeko wa me kwan kede me Acuny Acil mano me kobo ni Cuny a Rwot, ngec tam ame omio, kede nyang atut, teko kede lworo Rwot wan myero oroc tamwa ibeo icuny aCil kede lok Obanga (Roma 12:2) Kare okene ryeko w ape ngeo ikite amyero me kwac (Roma 8:26) kobo ni wan myero oti kede lebwa ote lego bot Obanga imiti mere kan ame nwongo icung ikubere ni kede Obanga nyutu ginoro lung ame tie itami dong pi mano oroco ote jwango acil ame te cako kobi me lokere dok imiti Obanga. Tok nyongo me lare, Adam wa mito lare iryeko adano, me yenyi tamawa kede ryeko Obanga nwongo kabedo iyikwowa. Abongo man, pe obino wot imiti Obanga ikokoma pi kwowa (Roma 12:1-2). Polk are man obedo ginoro ame obino dwoko cuny wa iye oko cen. Polk are tero “cotoro” ginoro ame tero wa abor akato adam wa twero tamo onyongo tyeko. Ikakano keken momot otwero dong kuro Obanga me en ilok te ling oko kun en tio kwo wa. Gi cibo tara ikite me tekwaro gonyo caden. Wan myero tii kede ryekowa tekomere me kobo kop Obanga acalo caden bot Okwor. Kabedo me Abicel: Kit iwinyo kede lok kite ame iwinyo kede acon ame rik komi en okelo, kede lobo, pi koti Obanga me kuc, yom cuny, mara, gen, kede en acalo ginono. Kwan Jabuli 145:150 malu ka pe iwinyo pak icunyi. Obanga tye ayenyo jo amyero wore icuny kede ateni (Lakana 4:24) Cako ikakan me paki, Obanga bino yenyi kede mito katici! Mie ginogo ame iwinyo ni kono itio ame ibedo mako cen; ca okene pigwangi onyo tingo cingi malu, nyuto bote gin ame yin imito ni iti, wot anyim, pe tue ngatoro ame tye iyi ageng apek ame poko kabedo acil alo ducu kede tye Obanga. Obanga mito ni yin ipelo ikan ageng man tie iye akato kite ame yin onwongo imito oko. En bino wayi naka ibeo ikano. Pet ye dano moro ame beo ikan ka kong pe oto. Ageng man obin oyec cakere imalo naka piny ikare ame Yecu oto kede ikor yataria te yabiwa yo me wot itye Obanga ibeo iremo mere kede nyutu ni to mere okwanyo ageng ame bal rik okelo me bino itye Obanga, pake pi ateni ni. Kabedo acil alo ducu obedo kan ame lero moro pe iye kono ka Obanga. Alam dog adwong onwongo woto kan icel keken imwaka acel. Man nyutu ni peki kede woro nip e gik kan ento ni gin odonyo itye mere, dang gin woto kede wa. Agikini: Aman Obanga awayi ibeo iyi ageng ca eka ite donyo ikabedo acil alo ducu. Kom itye Obbanga: Tiponi- tye obanga Kan dong canduk me cikere. Owumu kede kica cuka ame okiro iye remo. Wan omito kica ka keno lam me nyonyo, Yataria, iyi acaki, akadi bed amino, aman dong itye mere obedo kan anyen ame ipoyo iye kica mere kede remo a Yecu iyo ame cuny Acil twero nnyuti, kica mere arii atwal. Tek me coyo ento myero ibe iye abea. Man en nwongo koti me kop opito icunyi, ka kop Obanga tie ame owiro kede tye Acuny ACil tektekoro! Itungokene tye amalaika ame gwoko ginoro ducu. Pet ye lero moro kan kono ka lero Obanga keken.

Canduk cik

Keno olam me odok akur

71 71

Poyo, Canduk cik aman dong tye icunywa pe dong obedo gin arik anen ioko ca. Wan obedo ot woro Obanga. Lwod kong mano [I Korinti 3:16) Canduk nyutu jami adek! Mano, onyo kop Obanga. Ka itye itye Obanga, koppere ame oyabo bino akwo! Baibul te lokere doko tyenge, tyenge te doko kop eka kop te doko cawa, man obedo kan apire tek me yabo Baibul eka ite weki Rwot lok. Man dong loko kite ame Obanga mio wa kede jami. Ginoro lung ame wan onwongo, calo mara, gwok kede gigimogo aporgitek gin lung otie iyi wa. Man nwongo okwao ginoro lung awan omito pi kwo kede bedo aber, Anyaki me gin awan onwongo ilobo kan omio gi oko ilok Obanga (2 petero 2:1-10). Atyeng me cik: Man gin acil ame poyowi wa ni cik a Rwot tye ame ocoo icunywa. Pe dong tye gin arik oco iye acoa me kobo nip e itim man onyo tim man. Abiro Aron: Man nyutu ticwa ame owiro me an ibedo otic kede okwac pi Obanga Tye abiro 12 ame oturu kun onwongo oketo iot Obanga en ame rik konyo iwor ame onwongo ka tie pi ngat ame Obanga oyero. Obanga en ame tye kede tic pirwa, dok wan ote poyo ni mano timere ka wan otie itye mere keken (Well 17:18). Man obedo kan ame wan otwero gamo cikere Obanga ilokere. Ka wan ogamo gi kan ongeo ni wan obino bedo kedgi! Philipi 4:19 kobo ni “Obanga……………………………… Ikan yin itye ikwogo! Kan tye iye longo me polo ame tye akuri. Cak pwoyo Obanga ni jami adeki pe ka tye inyimi, ento gin lung otye iyii pe dang otye iyii keken, ento remo kede kom me kica kede omalaika lung otieogwoki kede gin. Jabuli 91 kobo ni Omalaika gwoki iyo ni me tic kede bedo awiny. Aman dong itye ame ipwonyere iyore lung me bedo abak dog ikokome yin dong itye igwoko ido g tic me alamdog a Yecu kun ikwao pi jo okene iyore lung, Yecu okobo iLakana 15:7 “Ka ibedo` Tingo Yataria ni kelo anyaki. Tye Obanga me rwate pe ka obedo tyen kop me tingo Yataria ni me bino kabedo acil alo ducu, ento tyeko enokene gin apire tek. En woto tuguru anyaki ame tye iyi wa me yin itiyo tice mogo me awura ikwo ni kede kite ame twero wayo kede tam ajo. Poyo ni, iyi canduk, jami adek me teko ame obedo anyaki me kiti , Nyaki me pok, kede anyaki me wayo tam ajo piri kede pi ker Obanga, kede tic Obanga ka ikwero keni, ite kwero yo Adam gini Kawa ame oyero yo a tero gi ikite alobo, yin ibino nwongo anyaki adek ame anyute iyii kwoni Man bino bedo caa moro apire tek me bedo cen mot ite winyo aber me bedo kede ka pe myero ilok. Obanga winyo man aber mate kanaka yin dang. Man en ngo ame pwonyi lung obedo, binotie Obanga cung kong eka ite winyo aber ibot Obanga. Mok tami ni ibino pwonyere itye Obanga nino ducu. Obedo ginoro apire dit ame rubu jami pi loc ikwo man kede kwo abino bino. Wan oboe ikabedo apol akwakere kede pwony man me iyee. Amito ni ami gin acel amyero iket itami akwakere kede pwony man. Winyo Obanga ame tye alok kedi apiri obedo gin acel keken ame bino kelo iyee eka kede dong kwo abup man en ka bino bot dano acel ace lame:-

1. Oniang ni en ico onyo dako moronu egoro abongo iyee Obanga

72 72

2. Pwonyo kwo mere en ico onyo dako moron u me kwanyo kare me en ikubere kede Obanga inininino

KOP ME AKURAGI IMALU: ! Ka otio kede buk agonyo kop nwongo tie akobi me wot ikomputa ite tic kede kaka name itwero coyoiye lok.