lÒng yÊu thƯƠng · 2018-08-14 · lÒng yÊu thƯƠng - tẬp ii 8 thuôû ban ñaàu nöõa,...
TRANSCRIPT
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 1
LÒNG YÊU THƯƠNG
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
2
Saùch naøy chæ kính bieáu, khoâng baùn!
Quùy baïn ñoïc coù theå thænh saùch taïi TU
VIEÄN CHÔN NHÖ. AÁn baûn ñieän töû ñöôïc ñaêng taïi
trang web:
http://www.thuvienthaythonglac.net
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 3
TRÖÔÛNG LAÕO THÍCH THOÂNG LAÏC
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO PL: 2555 - DL: 2011
TAÄP II
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
4
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 5
LÔØI CAÙM ÔN
Kính xin caùc taùc giaû trong caùc saùch, baùo
cho pheùp chuùng toâi ñöôïc trích nhöõng baøi vieát
veà ñaïo ñöùc ñeå laøm saùng toû neàn ÑAÏO ÑÖÙC NHAÂN
BAÛN – NHAÂN QUAÛ cuûa Phaät giaùo, xin chaân
thaønh caûm ôn quyù vò.
Saùch do HT. THOÂNG LAÏC vieát khoâng ñöôïc
baùn, chæ kính bieáu cho moïi ngöôøi.
Kính ghi,
HT. THÍCH THOÂNG LAÏC
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
6
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 7
Lôøi noùi ñaàu
Trong taäp moät chuùng toâi ñaõ noùi ñeán
Loøng Yeâu Thöông laø moät ñöùc tính toát cuûa
muoân loaøi, cho neân khi môùi loït loøng meï sinh
ra, loaøi vaät naøo cuõng vaäy ñeàu saün coù Loøng
Yeâu Thöông. Nhöng khi aùp duïng Loøng
Yeâu Thöông vaøo ñôøi soáng haèng ngaøy thì
Loøng Yeâu Thöông aáy khoâng coøn giaù trò
bình ñaúng, hoàn nhieân, trong saùng cuûa noù nhö
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
8
thuôû ban ñaàu nöõa, maø noù hoaøn toaøn thay ñoåi
theo baûn ngaõ ích kyû, heïp hoøi, nhoû moïn cuûa
moïi loaøi. Töø loøng yeâu thöông aáy noù seõ trôû
thaønh loøng hung aùc. Cho neân, noùi Yeâu
Thöông chöù thaät ra chính baûn thaân noù coøn
chöa Yeâu Thöông huoáng chi noù Yeâu
Thöông ai.
Vì theá, môùi noùi Loøng Yeâu Thöông aáy
ñaõ trôû thaønh nhieàu caáp ñoä khaùc nhau trong
cuoäc soáng haèng ngaøy, laø vì khoâng coù danh töø
duøng ñeå chæ Loøng Yeâu Thöông maø khoâng
Yeâu Thöông, hay ñeå chæ cho Loøng Yeâu
Thöông nhieàu hoaëc ít.
Vì duï: cha meï thöông con cuõng khoâng
phaûi bình ñaúng vì coù ñöùa thöông nhieàu,
nhöng cuõng coù ñöùa thöông ít. Cha meï thöông
con maø coøn nhö vaäy huoáng laø anh em, chò
em, tuy cuøng maùu muû, cuøng soáng chung trong
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 9
moät maùi aám gia ñình, nhöng tình thöông ít
nhieàu moïi ngöôøi ñoái xöû laïi khaùc nhau. Taïi
sao laïi coù nhöõng tình thöông nhö vaäy?
Tình thöông ít hay nhieàu ñeàu do qui
luaät nhaân quaû, cho neân khi moät ngöôøi hieåu
luaät nhaân quaû thì hoï thaûn nhieân tröôùc tình
caûm thöông ít hay thöông nhieàu, hoï khoâng
khôûi taâm ganh ñua hôn thieät hoaëc so ño vôùi
anh chò em, vôùi moïi ngöôøi.
Khi noùi ñeán Loøng Yeâu Thöông ñoái vôùi
moïi ngöôøi thì chuùng ta neân deø daët caån thaän
ñeå xeùt qua nhöõng haønh ñoäng coù thaät Loøng
Yeâu Thöông hay khoâng, hay chæ lôøi noùi
suoâng ngoaøi ñaàu moâi choùt löôõi.
Phaûi traùnh Loøng Yeâu Thöông baèng
caùch mua baùn trao ñoåi “baùnh saùp ñi thì
baùnh qui trôû laïi”, vì Loøng Yeâu Thöông
aáy chöa thaät söï laø Yeâu Thöông.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
10
Loøng Yeâu Thöông luùc naøo cuõng ñi
song song vôùi Loøng Cung Kính vaø Toân
Troïng thì Loøng Yeâu Thöông aáy môùi thaät
söï laø Yeâu Thöông.
Thieáu Loøng Cung Kính vaø Toân
Troïng thì Loøng Yeâu Thöông aáy seõ coù
nhöõng haønh ñoäng thoâ baïo, hung döõ, lôøi noùi
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 11
thöôøng to tieáng, naëng nheï vôùi nhau, coù khi
coøn chöûi maéng vaø coøn ñaùnh ñaäp nhau nöõa.
Ñoù laø Yeâu Thöông, nhöng thieáu söï cung
kính vaø toân troïng.
Khi hai ngöôøi thöông nhau maø to tieáng
vôùi nhau thì chuùng ta bieát ngay, ñoù laø Loøng
Yeâu Thöông nhau nhöng thieáu söï cung kính
vaø toân troïng laãn nhau, neân caøng Yeâu
Thöông thì caøng laøm khoå cho nhau nhieàu
hôn.
Thieáu Loøng Cung Kính vaø Toân
Troïng laãn nhau thì Loøng Yeâu Thöông aáy
seõ trôû thaønh Loøng Yeâu Thöông ñoäc quyeàn,
töùc laø Loøng Yeâu Thöông chieám höõu. Khi
Loøng Yeâu Thöông Chieám Höõu ñeán vôùi
ngöôøi naøo thì ngöôøi ñoù khoâng bao giôø coøn
quyeàn töï do giao tieáp vôùi nhöõng ngöôøi khaùc.
Vaø neáu muoán töï do giao tieáp vôùi nhöõng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
12
ngöôøi khaùc thì gia ñình seõ baát an thöôøng coù
nhöõng chuyeän xaûy ra raày raø lôøi qua, tieáng
laïi, hay noùi boùng, noùi gioù khieán cho söï hoøa
hôïp nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình laàn laàn
maát maùt. Vì nhöõng ñieàu naøy maø vôï choàng coù
khi ñi ñeán ly dò chia reõ nhau, ai ñi ñöôøng naáy
nhö nhaø vaên Nhaát Linh ñaõ vieát:
“Anh ñi ñöôøng anh, em ñöôøng em
Tình nghóa ñoâi ta coù theá thoâi
Chaúng muoán troâng mong xum hoïp laïi
Baän loøng chi nöõa luùc chia phoâi”
Con ngöôøi ai cuõng coù Loøng Yeâu
Thöông, nhöng thöôøng thieáu söï cung kính vaø
toân troïng laãn nhau neân Loøng Yeâu Thöông
aáy ñaõ trôû thaønh nhöõng haønh ñoäng Thöông
Yeâu ích kyû, heïp hoøi, neân thöôøng xem ngöôøi
mình Yeâu Thöông laø cuûa mình, do ñoù Yeâu
Thöông maø laøm ñau khoå cho nhau.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 13
Hieåu bieát ñöôïc nhö vaäy, chuùng ta haõy
gaït boû Loøng yeâu Thöông thieáu söï cung kính
vaø toân troïng maø haõy coá gaéng hoïc taäp vaø
nuoâi döôõng Loøng Yeâu Thöông cung kính vaø
toân troïng laãn nhau.
Trong cuoäc ñôøi naøy neáu ai cuõng soáng
vôùi Loøng Yeâu Thöông cung kính vaø toân
troïng laãn nhau thì cuoäc ñôøi seõ laø Thieân
ñaøng, Cöïc laïc phaûi khoâng quyù vò?
Loøng Yeâu Thöông cung kính vaø toân
troïng thì khoâng bao giôø to tieáng, naëng lôøi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
14
vôùi nhau caû. Loøng Yeâu Thöông cuûa cha meï
ñoái vôùi con caùi thieáu söï toân troïng con caùi neân
thöông con caùi maø hay la maéng ñaùnh ñaäp,
nhaát laø con caùi luùc coøn beù thô.
Duø noù laø con caùi cuûa mình sinh ra,
nhöng noù cuõng laø moät con ngöôøi nhö bao
nhieâu ngöôøi khaùc. Vì theá baäc laøm cha meï
khoâng ñöôïc quyeàn ñaùnh ñaäp con caùi cuûa mình
maø haõy toân troïng noù nhö bao nhieâu ngöôøi
khaùc, toân troïng con caùi cuûa mình laø toân
troïng söï soáng cuûa noù.
Ñöøng nghó raèng noù laø con caùi cuûa mình
sinh ra thì mình muoán ñaùnh ñaäp noù luùc naøo
laø cöù ñaùnh ñaäp. Ñoù laø moät quan nieäm sai
laàm töø ngaøn xöa. Con caùi maø ñaùnh ñaäp hay
maéng chöûi noù laø thieáu söï toân troïng söï soáng.
Con caùi cuûa mình sinh ra nhöng noù laø
moät con ngöôøi nhö bao ngöôøi khaùc, noù cuõng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 15
coù söï soáng cuûa rieâng noù. Chuùng ta laøm cha
meï chæ nuoâi naáng giuùp ñôõ con caùi theo söï
phaùt trieån cuûa noù chôù khoâng baét buoäc noù
phaùt trieån theo chieàu höôùng cuûa chuùng ta.
Chuùng ta ñöøng nghó raèng trong cuoäc soáng
naøy caùi gì cuûa chuùng ta ñeàu ñuùng heát.
Cho neân, chuùng ta ñöøng theo ngöôøi xöa
giaùo duïc con theo kieåu:
“Thöông con cho roi cho voït
Gheùt con cho ngoït cho ngaøo”.
Ñoù laø söï giaùo duïc thieáu toân troïng
quyeàn soáng cuûa ngöôøi khaùc neân thöôøng theo
khuoân khoå cuûa ngöôøi xöa. Con caùi cuûa mình
thì cöù ñaùnh noù, daïy noù khieán cho noù neân
ngöôøi toát. OÂng baø cha meï thöôøng laáy quyeàn
cuûa ngöôøi lôùn, cuûa ngöôøi laøm oâng baø, cuûa
ngöôøi laøm cha meï maø hieáp ñaùp quyeàn soáng
cuûa con caùi. Hoï khoâng bieát toân troïng quyeàn
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
16
soáng cuûa con caùi. La maéng ñaùnh ñaäp con caùi
maø baûo raèng giaùo duïc, ñoù laø giaùo duïc loãi
thôøi.
Giaùo duïc baèng roi khoâng ñuùng ñaïo
ñöùc nhaân baûn - nhaân quaû, vì coøn laøm con caùi
ñau khoå. Neân giaùo duïc con caùi baèng lôøi
khuyeân baûo baèng lôøi nheï nhaøng ngoït ngaøo,
chæ roõ nhöõng ñieàu sai mang ñeán tai hoïa laøm
ñau khoå cho baûn thaân vaø nhöõng ngöôøi thaân
trong gia ñình.
Giaùo duïc baèng caùch roi voït ñaùnh ñaäp
con caùi vaø hoïc troø laø phaûn giaùo duïc thieáu
vaên hoùa vaên minh cuûa thôøi ñaïi khoa hoïc.
Giaùo duïc khoâng cho pheùp ñaùnh ñaäp duø laø
con vaät huoáng laø con ngöôøi. Giaùo duïc laø
daïy moïi ngöôøi mang laïi Loøng Yeâu Thöông
vôùi moïi ngöôøi vaø moïi loaøi vaät. Coù ñaâu giaùo
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 17
duïc laïi ñaùnh ñaäp ñem ñeán söï ñau khoå cho
con caùi.
Ñem ñeán söï ñau khoå cho con caùi thì ñoù
khoâng phaûi laø giaùo duïc con caùi maø ñoù laø
moät söï ñaøn aùp baét buoäc con caùi phaûi laøm
theo yù muoán cuûa mình, trong khi yù muoán cuûa
mình chöa haún ñaõ hoaøn thieän.
Ñaùnh con caùi laøm cho noù ñau khoå maø
baûo raèng thöông con caùi thì caùi thöông ñoù
chöa haún ñaõ thöông. Cho neân, nhöõng baäc laøm
cha meï thöông con caùi maø ñaùnh ñaäp nhö vaäy
laø thöông con caùi trong ngu si.
Vaäy nhöõng baäc laøm cha meï haõy laáy roi
ñaùnh vaøo thaân mình roài xem mình coù bieát ñau
khoâng?
Ñau sao laïi ñaùnh con?
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
18
Chuùng ta caàn phaûi thay ñoåi söï giaùo duïc
con caùi. Giaùo duïc con caùi ñuùng nghóa laø cha
meï phaûi bieát toân troïng söï soáng cuûa noù, nhôø
ñoù cha meï chæ laø choã nöông töïa vöõng chaéc
cho con caùi maø thoâi.
Neáu trong cuoäc ñôøi naøy ai cuõng coù choã
nöông töïa vöõng chaéc thì khi gaëp nhöõng
nghòch caûnh thì moïi ngöôøi seõ vöôït qua moät
caùch deã daøng baèng trí oùc cuûa mình.
Cha meï thöông con caùi coøn khoâng bình
ñaúng vaø söï phaân bieät cuõng roõ raøng: Ñöùa
khoân lanh thì thöông ít, ñöùa khôø khaïo thì
thöông nhieàu; ñöùa giaøu sang thì thöông ít,
ñöùa ngheøo khoå thì thöông nhieàu. Loøng Yeâu
Thöông cuûa cha meï coøn nhö vaäy, khi môùi
nghe qua thì raát hay nhöng laïi thieáu coâng
baèng.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 19
Baäc laøm cha meï duø con caùi khoân ngoan
hay khôø khaïo, giaøu sang hay ngheøo heøn thì
phaûi thöông yeâu ñoàng ñeàu; coøn ngöôïc laïi ñöùa
thöông nhieàu, ñöùa thöông ít thì ñoù laø ñaõ
ñaùnh maát Loøng Yeâu Thöông bình ñaúng cuûa
ngöôøi laøm cha meï…
Moät coâ giaùo ñöùng tröôùc lôùp hoïc maø
baûo raèng toâi seõ yeâu thöông taát caû hoïc troø
cuûa toâi ñöùa naøo cuõng vaäy thì lôøi noùi aáy
khoâng ñuùng. Trong soá hoïc troø tröôùc maét coâ
giaùo chuùng coù nhieàu hoaøn caûnh khaùc nhau thì
laøm sao loøng yeâu thöông cuûa coâ giaùo bình
ñaúng ñoàng ñeàu ñöôïc.
Loøng Yeâu Thöông thöïc hieän qua söï
baát haïnh cuûa ngöôøi khaùc, bieát raèng ñoái vôùi
ngöôøi giaøu cuõng nhö ngöôøi ngheøo chuùng ta
ñeàu thöông yeâu bình ñaúng nhö nhau, nhöng
ngöôøi ngheøo khoå thì chuùng ta giuùp ñôõ ñeå hoï
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
20
vöôït qua nhöõng söï khoù khaên chôù khoâng phaûi
chuùng ta thöông nhieàu.
Nhöng ngöôøi ñôøi khoâng hieåu khi thaáy
chuùng ta giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo khoå thì cho
chuùng ta thöông hoï nhieàu.
Laøm cha meï cuõng vaäy khi thaáy ñöùa con
ngheøo khoå thì giuùp noù thì nhöõng ñöùa con
khaùc laïi phaân bì cho cha meï ñöùa thöông
nhieàu ñöùa thöông ít.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 21
Sao cha meï laïi lo cho em uùt nhieàu quaù
vaäy? Caùi gì cuõng cho noù heát.
Lôøi phaân bì so ño nhö vaäy laø khoâng
ñuùng, vì em uùt phaûi soáng nôi töï sôû phaûi lo
côm nöôùc cho oâng baø vaø cha meï, phaûi gaùnh
chòu bao tuïc leä trong gia ñình. Bao nhieâu söï
cöïc nhoïc ñeàu ñoå leân vai ngöôøi con uùt.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
22
Nhöõng vieäc naëng nhoïc nhö: Con uùt
phaûi gaùnh vaùc vieäc thôø cuùng toå tieân oâng baø
nhieàu hôn caùc ñöùa con khaùc, neân söï toán hao
cuûa noù cuõng phaûi nhieàu hôn, tuy noù coù laõnh
moät phaàn ñaát höông quaû nhöng coâng lao thôø
phuïng phaûi xem trong xem ngoaøi cho veùn
kheùo saïch seõ vaø coøn phaûi coù ngaên naép nôi
thôø phöôïng.
Ai cuõng bieát thöïc hieän söï thôø cuùng toå
tieân oâng baø cha meï cuõng laø thöïc hieän Loøng
Yeâu Thöông. Cho neân, thöïc hieän Loøng Yeâu
Thöông laø thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng muoân
maët:
- Ví duï: boá thí cho moät baø laõo aên xin
moät ñoàng baïc, moät baùt côm cuõng laø thöïc
hieän Loøng Yeâu Thöông.
- Naém tay daét moät em beù baêng qua
ñöôøng cuõng laø thöïc hieän Loøng Yeâu Thöông.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 23
- Doã daønh moät em beù ñang khoùc khieán
cho noù khoâng khoùc nöõa ñoù cuõng laø thöïc hieän
Loøng Yeâu Thöông.
- Nhöôøng nhòn khoâng tranh hôn vôùi
ngöôøi khaùc cuõng laø thöïc hieän Loøng Yeâu
Thöông.
- Khoâng tham danh, tham lôïi soáng moät
ñôøi soáng bình thaûn, thanh nhaøn cuõng laø thöïc
hieän Loøng Yeâu Thöông mình, thöông ngöôøi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
24
Bôûi vaäy, thöïc hieän Loøng Yeâu Thöông
khoâng sao keå heát ñöôïc trong cuoäc soáng haèng
ngaøy. Noùi deã daøng nhöng thöïc hieän trong
cuoäc soáng cuûa con ngöôøi haèng ngaøy ñaâu phaûi
deã. Phaàn ñoâng ngöôøi ta khoâng coù Loøng
Yeâu Thöông neân môùi laøm ngô tröôùc noãi baát
haïnh cuûa ngöôøi khaùc.
Chuùng ta thaáy raát roõ, ôû ñôøi ngöôøi ta noùi
nhieàu veà Loøng Yeâu Thöông, keâu goïi Loøng
Yeâu Thöông, nhöng ngöôïc laïi chính hoï laïi
yeâu thöông baûn thaân hoï quaù nhieàu thaønh ra
Loøng Yeâu Thöông cuûa hoï trôû laïi laøm khoå
hoï laøm khoå moïi ngöôøi, nhaát laø laøm khoå taát
caû chuùng sinh. Coù ñuùng nhö vaäy khoâng?
Chính hoï caàm dao gieát haïi vaø aên thòt chuùng
sinh thì Loøng Yeâu Thöông cuûa hoï ôû ñaâu?
Quyù vò cöù xem xeùt haèng ngaøy trong cuoäc
soáng cuûa moïi ngöôøi thì quyù vò thaáy ngay,
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 25
thaân xaùc cuûa moïi ngöôøi laø moà choân xaùc
chuùng sanh: Caù, toâm, gaø, vòt, heo, deâ, boø,
traâu, ngöïa, choù, meøo v.v.., khoâng coù con vaät
naøo maø hoï khoâng aên thòt. Con ngöôøi laø moät
con thuù aùc ñoäc nhaát treân haønh tinh naøy, haèng
ngaøy coù haøng tyû tyû loaøi vaät cheát vì loaøi
ngöôøi gieát haïi vaø aên thòt.
Nhö treân chuùng toâi ñaõ noùi Loøng Yeâu
Thöông coù töøng caáp ñoä khaùc nhau, vì vaäy
trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta, coù ngöôøi gan
daï daùm hy sinh cöùu ngöôøi khaùc, daùm hy sinh
mình vì Toå quoác. Ñoïc caâu chuyeän Nôi Trôû
Veà chuùng ta môùi thaám thía “Loøng Yeâu
Thöông cao thöôïng khieán cho con ngöôøi duõng
caûm ñaày gan daï daùm xoâng pha vaøo löûa ñoû
cöùu ngöôøi”.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
26
Bôûi vaäy, Loøng Yeâu Thöông thaät laø
cao thöôïng voâ cuøng. Cho neân chæ coù Loøng
Yeâu Thöông thaät söï môùi daùm bieán mình trôû
thaønh nhöõng con ngöôøi huøng, gan daï, duõng
caûm, môùi laøm neân nhöõng kyø tích tinh thaàn
Yeâu Thöông vó ñaïi cho ñôøi.
Loøng Yeâu Thöông vì ngöôøi, noùi thì ai
noùi cuõng ñöôïc, nhöng ñeán khi laøm môùi thaáy
khoù voâ cuøng. Chuùng toâi chæ öôùc mong sao moïi
ngöôøi vì thöông ngöôøi maø queân mình ñeå cho
ñôøi ngaøy caøng toát ñeïp hôn.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 27
Ñoïc nhöõng caâu chuyeän taâm hoàn cao
thöôïng cuûa Haø Mai Anh dòch töø tieáng
Phaùp sang tieáng Vieät, tuy saùch do ngöôøi YÙ
vieát, nhöng sao taâm hoàn cuûa hoï laïi gaàn guõi
vôùi daân toäc Vieät Nam ñeán theá. Caùc chaùu
beù tuy coøn tuoåi hoïc troø nhöng vì loøng thöông
ngöôøi maø queân mình daùm hy sinh mình cöùu
ngöôøi, khieán chuùng toâi xuùc ñoäng töø trong saâu
thaúm cuûa traùi tim neân khoâng theå caàm ñöôïc
nhöõng gioït nöôùc maét töï nhieân tuoân traøo.
Loøng Yeâu Thöông laø moät caûm xuùc töï
nhieân maø moãi ngöôøi ai cuõng coù. Treân ñôøi
khoâng ai soáng maø thieáu Loøng Yeâu Thöông.
Loøng Yeâu Thöông seõ coù yù nghóa toát ñeïp
nhieàu hôn khi chuùng ta bieát ban taëng cho moïi
ngöôøi khoâng phaân bieät thaân, sô ñeå laøm cho
cuoäc soáng aám aùp, haïnh phuùc hôn; ñeå laøm cho
moïi ngöôøi gaàn guõi nhau hôn.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
28
Thaät laø haïnh phuùc voâ cuøng khi moãi
ngöôøi bieát taän duïng Loøng Yeâu Thöông cuûa
mình ban taëng cho nhöõng ngöôøi gaëp hoaøn
caûnh khoâng may; ban taëng cho nhöõng ngöôøi
ñang caàn Loøng Yeâu Thöông thì ñôøi soáng
cuûa loaøi ngöôøi seõ ñeïp ñeõ bieát bao!
Kính ghi,
Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 29
LÒNG
YÊU THƯƠNG
Noùi ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG thì ai
noùi cuõng ñöôïc, nhöng ôû ñôøi ñeå thöïc hieän ñöôïc
LOØNG YEÂU THÖÔNG thì ít ai laøm ñöôïc nhö
chuùng toâi ñaõ noùi trong lôøi noùi ñaàu.
Bôûi thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG laø
thöïc hieän baèng haønh ñoäng chôù khoâng theå
ñem lôøi noùi suoâng. Haønh ñoäng ñem laïi söï
bình an, yeân vui cho mình, cho moïi ngöôøi vaø
cho muoân loaøi vaïn vaät, ñoù laø thöïc hieän LOØNG
YEÂU THÖÔNG söï soáng.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
30
Cho neân, nhöõng ngöôøi naøo coøn saên baén
thuù röøng trong röøng nuùi, coøn chaøi löôùi baét caù,
caâu toâm döôùi ao hoà, soâng bieån ñeå möu sinh
söï soáng cho mình vaø cho gia ñình mình, thì
nhöõng ngöôøi aáy chöa phaûi coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng.
LOØNG YEÂU THÖÔNG chæ cho söï soáng cuûa
mình, cuûa nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình
mình thì nhö vaäy chöa phaûi LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng. Noù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG
ÍCH KYÛ, HEÏP HOØI, NHOÛ MOÏN chæ vôùi baûn thaân
vaø vaø gia ñình mình maø thoâi. LOØNG YEÂU
THÖÔNG ÍCH KYÛ, HEÏP HOØI, NHOÛ MOÏN nhö
vaäy thöôøng laøm khoå mình, khoå nhöõng ngöôøi
thaân trong gia ñình vaø coøn laøm khoå cho
muoân loaøi vaät khaùc nöõa. Cho neân, noùi noù laø
LOØNG YEÂU THÖÔNG chöù thaät ra noù chaúng
phaûi LOØNG YEÂU THÖÔNG maø noù laø LOØNG ÍCH
KYÛ, HEÏP HOØI.
Cuoäc ñôøi ñaõ chöùng minh cho chuùng ta
bieát LOØNG ÍCH KYÛ HEÏP HOØI luoân luoân hay
gaây söï, hieáp ñaùp, hôn thua vôùi moïi ngöôøi ñeå
mong tìm söï an vui lôïi ích cho mình. Vì theá
noù thuoäc veà loaïi tri kieán VOÂ MINH.
Duøng hai töø VOÂ MINH ñeå chæ cho hoï bieát
raèng LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa hoï ñang ôû
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 31
trong söï meâ môø, khoâng saùng suoát thì raát
ñuùng nghóa.
Vì theá LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa hoï luoân
luoân phaûi tranh ñaáu vôùi moïi ngöôøi, moïi loaøi
ñeå baûo veä vaø ñem laïi quyeàn lôïi cho caù nhaân
vaø nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình mình.
Nhaát laø hoï nuoâi maïng soáng cuûa hoï vaø cuûa
nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình baèng caùch
gieát haïi caùc loaøi vaät ñeå laøm thöïc phaåm, ñeå
nuoâi maïng soáng, ñoù laø moät haønh ñoäng VOÂ
MINH. Chính haønh ñoäng VOÂ MINH naøy ñem
söï ñau khoå vaøo baûn thaân cuûa mình vaø nhöõng
ngöôøi thaân trong gia ñình, nhöng hoïï ñaâu bieát
raèng ñoù laø nhöõng haønh ñoäng toäi aùc voâ cuøng.
Theo luaät nhaân quaû laøm aùc thì phaûi chòu quaû
khoå ñau. Vaäy chính hoï ñaõ ñem quaû khoå vaøo
thaân vaø gia ñình hoï. Vaäy maø baûo raèng LOØNG
YEÂU THÖÔNG.
Nuoâi soáng thaân maïng cuûa mình vaø
nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình mình baèng
caùch chaøi löôùi caù toâm, gieát gaø vòt, ñaâm heo,
ñaäp ñaàu boø, caét coå deâ, ngöïa, v.v.., loaøi vaät
phaûi chòu cheát döôùi baøn tay cuûa con ngöôøi
haøng truøng truøng vaïn vaïn con trong moät
ngaøy thì quyù vò coù bieát khoâng?
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
32
Thaät laø ñau loøng, nôï maùu xöông naøy quyù
vò traû bieát bao giôø cho heát. Bôûi taïo nghieäp
naøo thì phaûi traû nghieäp aáy. Baét caù caâu toâm
thì phaûi sinh laøm caù toâm ñeå ngöôøi khaùc cuõng
baét caù caâu toâm trôû laïi vaø nhö vaäy nghieäp baùo
nhaân quaû vay traû, traû vay bieát bao giôø heát.
Moät haønh ñoäng ñoäc aùc nhö vaäy maø
muoán mình vaø nhöõng ngöôøi thaân trong gia
ñình ñöôïc bình an yeân vui trong cuoäc soáng
thì laøm sao coù ñöôïc, phaûi khoâng quyù vò?
Moät baèng chöùng cuï theå haèng ngaøy trong
cuoäc soáng cuûa con ngöôøi chuùng ta ñaõ töøng
chöùng kieán loaøi ngöôøi treân haønh tinh naøy töï
laøm khoå mình, laøm khoå nhöõng ngöôøi thaân
trong gia ñình vaø coøn laøm khoå taát caû caùc loaøi
vaät khaùc baèng caùch gieát haïi vaø aên thòt.
Haàu heát moïi ngöôøi xem nheï söï soáng cuûa
nhöõng ngöôøi khaùc vaø nhaát laø muoân loaøi vaät
khaùc, neân theá giôùi luùc naøo cuõng coù chieán
tranh, cuõng coù xung ñoät, nhaát laø naêm naøo
cuõng coù nhöõng thieân tai, gioù to, baõo luït, nöôùc
luõ cuoán troâi nhaø cöûa, ñaát suïp, nuùi lôõ vaø
nhöõng beänh taät nan y xaûy ra v.v.. khoâng nôi
naøy thì ôû nôi khaùc treân haønh tinh naøy.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 33
Khoâng neân saên baén vaø gieát haïi chuùng sinh
Nhöõng hieän töôïng tai aùch caûnh baùo cho
con ngöôøi nhö vaäy maø con ngöôøi coøn chöa
bieát aên naên hoái caûi ñeå soáng moät ñôøi thaùnh
thieän khoâng laøm khoå mình, khoå ngöôøi vaø
khoå caùc loaøi vaät. Hieän giôø ngöôøi gieát ngöôøi
maø coøn chaúng coù chuùt LOØNG YEÂU THÖÔNG
huoáng laø gieát haïi loaøi vaät ñeåø aên thòt.
Vì söï soáng cuûa con ngöôøi maø bieán con
ngöôøi trôû thaønh nhöõng con aùc thuù vaø baûn
tính coøn ñoäc döõ hôn baát cöù moät loaøi vaät naøo
treân traùi ñaát naøy. Cho neân, khi con ngöôøi ñaõ
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
34
trôû thaønh nhöõng con thuù ñoäc aùc thì hoï ñaâu
coøn LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng nöõa, phaûi
khoâng quyù vò?
Chuùng ta nghe hoï noùi LOØNG YEÂU
THÖÔNG chôù söï thaät ra con ngöôøi hieän giôø
khoâng coù YEÂU THÖÔNG. LOØNG YEÂU THÖÔNG
cuûa hoï chæ ngoaøi ñaàu moâi choùt löôõi ñeå löøa ñaûo
moïi ngöôøi. Bôûi vaäy, chuùng ta quaû quyeát noùi
raèng ngöôøi naøo coøn gieát haïi vaø aên thòt caùc
loaøi vaät khaùc thì nhöõng ngöôøi ñoù khoâng coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng.
Haønh ñoäng soáng vì caù nhaân vaø cho
nhöõng ngöôøi thaân cuûa mình trong gia ñình
mình thì cuõng gioáng nhö nhöõng loaøi thuù vaät.
Loaøi thuù vaät phaàn nhieàu khoâng coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng, neân thöôøng gieát haïi vaø aên
thòt caùc loaøi vaät khaùc.
Vì theá, khi nhìn xa hôn nöõa chuùng ta seõ
thaáy nhöõng ngöôøi naøo coøn aên thòt chuùng sinh
nhö: caù, toâm, gaø, vòt, heo, deâ, v.v.. thì nhöõng
ngöôøi aáy khoâng bao giôø coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng.
Coù ngöôøi baûo raèng taát caû moïi ngöôøi ai
cuõng ñeàu coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, côù sao laïi
baûo raèng hoï khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Ñuùng, hoï coù LOØNG YEÂU THÖÔNG nhöng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 35
LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy haïn heïp nhoû moïn chæ
ñoái vôùi caù nhaân vaø nhöõng ngöôøi thaân trong
gia ñình cuûa hoï maø thoâi. Söï THÖÔNG YEÂU
HAÏN HEÏP nhö vaäy thì khoâng theå goïi laø LOØNG
YEÂU THÖÔNG söï soáng maø ñoù la ø TÌNH CAÛM
THÖÔNG YEÂU ÍCH KYÛ. Thöôøng TÌNH CAÛM
THÖÔNG YEÂU ÍCH KYÛ naøy ñöôïc moïi ngöôøi aùp
duïng cho caù nhaân vaø gia ñình cuûa mình. Cho
neân chuùng ta noùi ñoù laø TÌNH CAÛM ÍCH KYÛ cuûa
loaøi ñoäng vaät. Chôù noù khoâng theå goïi ñoù laø
LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng ñöôïc, vì TÌNH
CAÛM ñoù ñaõ trôû thaønh loøng ích kyû, nhoû moïn,
heïp hoøi thöôøng laøm khoå mình, laøm khoå
ngöôøi vaø laøm khoå taát caû chuùng sinh.
Bôûi vaäy quyù vò haõy ñoïc caâu chuyeän
“Thieân ñaøng vaø Ñòa nguïc” ñeå chuùng ta suy
ngaãm laïi cuoäc soáng ích kyû, heïp hoøi cuûa chính
mình vaø moïi ngöôøi hieän nay ôû theá gian naøy.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
36
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 37
THIÊN ĐÀNG
& ĐỊA NGỤC
Coù moät ngöôøi ñöôïc ñi tham quan
THIEÂN ÑAØNG VAØ ÑÒA NGUÏC. Tröôùc tieân anh
ta tôùi ÑÒA NGUÏC cuûa vua Dieâm Vöông. ÔÛ ñoù
anh ta nhìn thaáy moät caûnh töôïng laï luøng:
Tröôùc maét moïi ngöôøi coù raát nhieàu moùn aên
ngon, nhöng khoâng moät ai aên ñöôïc. Cho duø
hoï ngoài beân baøn röôïu, nhöng ngöôøi naøo cuõng
chæ da boïc xöông, maët maøy uû ruõ.
Anh ta laïi phaùt hieän thaáy caùnh tay phaûi
moãi ngöôøi buoäc moät caùi ñóa, caùnh tay traùi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
38
buoäc moät con dao, chuoâi dao vaø dóa daøi 4
phaân laøm cho hoï khoâng theå naøo aên ñöôïc, vì
vaäy maø ai cuõng bò ñoùi.
Tieáp ñoù anh ta ñöôïc ñöa tôùi THIEÂN
ÑAØNG caûnh töôïng ôû ñaây cuõng chaúng coù gì
khaùc chuoâi dao vaø dóa cuõng daøi 4 phaân
nhöng nhöõng cö daân ôû THIEÂN ÑAØNG ñeàu ca
haùt, noùi cöôøi vui veû.
Anh ta nghi hoaëc nhöng cuoái cuøng cuõng
tìm ra ñöôïc caâu traû lôøi. Ñoù laø ôû ÑÒA NGUÏC
moïi ngöôøi ñeàu muoán gaép cho mình vì theá maø
khoâng ai aên ñöôïc, coøn ôû THIEÂN ÑAØNG thì moãi
ngöôøi ñeàu gaép cho ngöôøi ñoái dieän vôùi mình
vaø cuõng ñöôïc ngöôøi ñoái dieän gaép laïi, vì moïi
ngöôøi cuøng giuùp ñôõ laãn nhau neân ai naáy ñeàu
coù theå aên uoáng raát vui veû vaø ñaày ñuû”.
Caâu chuyeän tuy ñôn giaûn do moät ngöôøi
coù trí ñaõ kheùo dieãn taû cuoäc soáng cuûa con
ngöôøi treân haønh tinh naøy, do loøng ích kyû nhoû
heïp chæ bieát lôïi cho mình coøn ai thì maëc keä,
vì theá neân con ngöôøi soáng trong caûnh khoå
ñau maø khoâng bieát neân thöôøng töôûng khoå
ñau töø ñaâu ñeán nhöng khoâng ngôø khoå ñau töø
loøng ích kyû nhoû heïp cuûa con ngöôøi. Neáu con
ngöôøi bieát thöông yeâu nhau, giuùp ñôõ laãn nhau
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 39
thì cuoäc soáng treân haønh tinh seõ laø caûnh theá
giôùi THIEÂN ÑAØNG.
THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng phaûi
laø caûnh giôùi sieâu hình maø töø xöa ñeán nay
ngöôøi ta thöôøng töôûng töôïng. Do caâu chuyeän
naøy chuùng ta cuõng caàn phaûi xaùc minh ñeå laøm
saùng toû THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC. THIEÂN
ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng phaûi ôû ñaâu xa maø
ôû ngay nôi taâm nieäm cuûa con ngöôøi. Moät taâm
nieäm khôûi leân nieäm giaän hôøn, thuø oaùn, ganh
gheùt, tî hieàm v.v.. thì ñoù laø ÑÒA NGUÏC,
nhöng laïi coù nhöõng taâm nieäm khôûi leân
thöông yeâu, tha thöù, giuùp ñôõ, an uûi v.v.. thì
ñoù laø THIEÂN ÑAØNG. Cho neân, THIEÂN ÑAØNG
hay ÑÒA NGUÏC chæ laø cuoäc soáng thieát thöïc cuûa
con ngöôøi, nôi taâm con ngöôøi ôû treân theá gian
naøy.
Caâu chuyeän THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC
ôû ñaây voán ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi.
Moät laàn nöõa chuùng toâi xaùc ñònh: nhôø con
ngöôøi coù LOØNG YEÂU THÖÔNG maø cuoäc soáng
theá gian naøy môùi coù caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG,
neáu con ngöôøi thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG thì
cuoäc soáng theá gian naøy laø ÑÒA NGUÏC. Cho
neân, THIEÂN ÑAØNG töï nôi cuoäc soáng cuûa con
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
40
ngöôøi, chôù khoâng coù coõi THIEÂN ÑAØNG sieâu
hình ôû treân caùc taàng trôøi, thieáu LOØNG YEÂU
THÖÔNG laø ÑÒA NGUÏC. ÑÒA NGUÏC khoâng phaûi
ôû trong loøng ñaát cuûa chuùng ta.
Caâu chuyeän tuy chaúng coù gì cao sieâu vó
ñaïi nhöng noù noùi leân ñöôïc moät söï soáng ñaày
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái vôùi con
ngöôøi raát laø thaám thía laøm sao!
Chæ LOØNG YEÂU THÖÔNG vì moïi ngöôøi,
thì môùi ñem laïi söï bình an, yeân vui cho
mình, cho ngöôøi vaø cho muoân loaøi vaïn vaät.
Cho neân, LOØNG YEÂU THÖÔNG coù maët ôû
ñaâu thì haïnh phuùc cuûa muoân loaøi seõ coù ôû ñoù.
Vì theá, chuùng ta haõy taäp soáng vôùi LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñoái vôùi moïi ngöôøi, moïi loaøi vaät vaø
coû caây, ñaát ñaù nuùi soâng treân haønh tinh naøy.
Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi baûo veä söï
soáng cuûa haønh tinh. Neáu LOØNG YEÂU THÖÔNG
khoâng coù thì haønh tinh naøy chaéc chaén moät
ngaøy naøo ñoù seõ bò hoaïi dieät. Quyù vò coù tin lôøi
noùi naøy khoâng?
Duø khoa hoïc coù tieán boä ñeán ñaâu, nhöng
con ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG maø
cöù gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi vaät khaùc nhö
traâu, boø, heo, deâ, gaø, vòt, caù, toâm v.v.. thì
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 41
haønh tinh naøy khoâng coøn caùch naøo baûo veä noù
ñöôïc.
Chæ tröø khi con ngöôøi soáng trong thieän
phaùp khoâng gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi ñoäng
vaät khaùc nöõa thì chuùng ta môùi coù hy voïng
baûo veä haønh tinh naøy. Coøn ngöôïc laïi chuùng
ta cöù soáng trong haønh ñoäng aùc gieát haïi vaø aên
thòt caùc loaøi ñoäng vaät, thì töø nhöõng haønh
ñoäng aùc gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi ñoäng vaät,
noù seõ phoùng xuaát ra nhöõng töø tröôøng nghieäp
aùc cuûa loaøi ngöôøi. Nhöõng töø tröôøng nghieäp aùc
naøy seõ phuû truøm khaép haønh tinh naøy thì quaû
ñòa caàu seõ daàn noùng leân vaø ñi ñeán hoaïi dieät
deã daøng. Chöøng ñoù chuùng ta coù muoán baûo veä
quaû ñòa caàu cuõng khoâng baûo veä ñöôïc. Luùc baáy
giôø chuùng ta muoán soáng cuõng khoâng soáng
ñöôïc, vì quaû ñòa caàu seõ noå tung vaø tan taønh.
Cho neân, ngay töø baây giôø chuùng ta haõy
soáng thieän luùc naøo cuõng khôûi LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi taát caû muoân loaøi duø ñoäng
vaät hay thöïc vaät chuùng ta cuõng YEÂU
THÖÔNG.
Chính nhôø LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy maø
chuùng ta môùi baûo veä haønh tinh soáng cuûa
chuùng ta. Haønh tinh soáng maø khoâng coù LOØNG
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
42
YEÂU THÖÔNG thì goïi laø haønh tinh cheát chôù
khoâng theå naøo goïi laø haønh tinh soáng ñöôïc.
Haønh tinh soáng coù nghóa laø treân haønh
tinh coù muoân vaïn söï soáng, neáu haønh tinh
chuùng ta ñang soáng maø khoâng coù loaøi vaät naøo
soáng thì haønh tinh chuùng ta goïi laø haønh tinh
cheát. Coù phaûi vaäy khoâng xin thöa cuøng quyù
vò?
Cho neân, quaû ñòa caàu cuûa chuùng ta ñöôïc
goïi laø haønh tinh soáng laø vì coù muoân loaøi vaät
ñang soáng trong ñoù vôùi LOØNG YEÂU THÖÔNG
nhau.
Neáu LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy ñoái vôùi
muoân loaøi vaïn vaät khoâ caèn thì haønh tinh saép
söûa hoaïi dieät. Chuùng ta neân ñeå yù ñieàu naøy.
Vì muoán baûo veä haønh tinh soáng cuûa
chuùng ta maõi maõi tröôøng toàn thì khoâng coù
phöông phaùp naøo toát hôn laø LOØNG YEÂU
THÖÔNG. Phaûi khoâng quyù vò?
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 43
BÀN TAY
YÊU THƯƠNG
Moät haønh ñoäng nhoû nhoi cuûa moät
coâ giaùo naém tay daét moät caâu beù khuyeát taät
ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa
mình ñoái vôùi hoïc troø, nhöng chính coâ giaùo
cuõng khoâng hay bieát LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa
mình ñaõ ban taëng cho hoïc troø mình, coâ laøm
vôùi moät haønh ñoäng töï nhieân ñoái vôùi ngöôøi
hoïc troø ñaùng thöông, nhöng chæ coù ngöôøi hoïc
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
44
troø môùi nhaän ra LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy maø
thoâi.
“Trong moät tieát daïy veõ, coâ giaùo baûo caùc
em hoïc sinh lôùp moät veõ veà ñieàu gì ñaõ laøm caùc
em thích nhaát trong ñôøi. Coâ thaàm nghó:
“Chaéc roài caùc em cuõng laïi veõ nhöõng goùi quaø,
nhöõng ly kem, hoaëc nhöõng moùn ñoà chôi,
quyeån truyeän tranh”. Theá nhöng coâ ñaõ hoaøn
toaøn ngaïc nhieân tröôùc moät böùc tranh laï cuûa
em hoïc sinh teân Douglas: Böùc tranh veõ moät
baøn tay!
Nhöng ñaây laø baøn tay cuûa ai? Caû lôùp bò
loâi cuoán bôûi hình aûnh ñaày bieåu töôïng naøy.
Moät em ñoaùn:
- Ñoù laø baøn tay baùc noâng daân.
- Moät em khaùc cöï laïi:
- Baøn tay thon thaû theá naøy phaûi laø baøn
tay cuûa moät baùc só giaûi phaãu.
- Coâ giaùo ñôïi caû lôùp bôùt xoân xao daàn roài
môùi hoûi taùc giaû. Doulas cöôøi ngöôïng nghòu:
- Thöa coâ, ñoù laø BAØN TAY CUÛA COÂ aï!
Coâ giaùo ngaån ngô, coâ nhôù laïi nhöõng
phuùt ra chôi coâ thöôøng duøng baøn tay ñeå daét
Doulas böôùc ra saân, bôûi em laø moät coâ beù
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 45
khuyeát taät, khuoân maët khoâng ñöôïc xinh xaén
nhö caùc em khaùc, gia caûnh töø laâu laâm caûnh
ngaët ngheøo. Coâ chôït hieåu ra tuy coâ vaãn laøm
ñieàu töông töï nhö caùc em khaùc nhöng hoùa ra
ñoái vôùi Doulas baøn tay coâ mang yù nghóa saâu
xa, moät bieåu töôïng cuûa LOØNG YEÂU THÖÔNG”.
Baøn tay cuûa coâ giaùo ñaõ noùi leân LOØNG
YEÂU THÖÔNG vôùi chaùu Doulas. Vaø treân haønh
tinh naøy coøn coù bieát bao nhieâu baøn tay,
nhöõng baøn tay aáy ñang vaø seõ thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö:
Baøn tay cuûa ngöôøi noâng daân thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG laø ñang daàm söông dang
naéng caøy saâu cuoác baãm sôùm hoâm chaêm nom
ruoäng ñoàng mong cho caây luùa troå ñaày boâng.
Baøn tay cuûa ngöôøi y, baùc só xoa dòu
nhöõng côn ñau cuûa caùc beänh nhaân ñang quaèn
quaïi treân giöôøng beänh vaø LOØNG THÖÔNG
YEÂU aáy luoân luoân öôùc mong cho nhöõng côn
ñau cuûa caùc beänh nhaân khoâng coøn taùi dieãn
nöõa.
Baøn tay cuûa ngöôøi meï thöïc hieän LOØNG
YEÂU THÖÔNG luoân luoân chaêm soùc naâng niu
nhöõng ñöùa con thaân yeâu cuûa mình mong sao
caùc con mau lôùn khoân ñeå trôû thaønh ngöôøi höõu
duïng cho xaõ hoäi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
46
Baøn tay cuûa nhöõng ngöôøi con thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG luùc naøo cuõng höôùng veà
ngöôøi meï thaân thöông cuûa mình ñeå mong ñeàn
ñaùp coâng ôn sinh thaønh döôõng duïc, chín
thaùng cöu mang, tam nieân nhuõ boä, coâng ôn
trôøi bieån aáy laøm sao caùc con queân ñöôïc.
Vì theá, khi cha meï coøn soáng phaûi luoân
luoân laøm vui loøng ngöôøi, phaûi bieát vaâng lôøi
daïy baûo cuûa ngöôøi, phaûi sieâng naêng hoïc haønh
ñeán nôi ñeán choán ñeå laøm raïng rôõ maët meï cha
ñoái vôùi oâng baø, coâ baùc, anh chò em vaø nhöõng
ngöôøi xung quanh nöõa.
Bôûi vaäy LOØNG YEÂU THÖÔNG ôû ñaâu coù
maët laø coù söï an vui, thanh bình, yeân oån ôû ñoù.
Cho neân, chuùng ta laø con ngöôøi vì theá haõy
ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi,
moïi nhaø.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 47
DÒNG CHỮ
YÊU THƯƠNG
TRÊN TƯỜNG
Moät ñöùa beù mang LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi meï noù baèng nhöõng haønh
ñoäng chaân thaät taän trong traùi tim yeâu thöông
cuûa noù, nhöng thieáu moät chuùt nöõa laø noù bò aên
ñoøn bôûi ngöôøi meï.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
48
LOØNG YEÂU THÖÔNG baèng bieåu töôïng
haønh ñoäng neân chæ nhöõng ngöôøi coù trí tueä teá
nhò môùi nhaän ra. Bôûi vì trong cuoäc ñôøi chuùng
ta coù nhieàu baøi hoïc löøa ñaûo baèng hình thöùc
YEÂU THÖÔNG. Duøng mieäng löôõi YEÂU
THÖÔNG ñeå löøa ñaûo roài boùc loät ngöôøi ta taän
xöông traéng, cöôùp laáy taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc
deã daøng. Bôûi vaäy, nhöõng baøi hoïc noùi lôøi YEÂU
THÖÔNG ñaõ laøm cho ngöôøi ta nghi ngôø taát caû
LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Khi coù YEÂU THÖÔNG chaân thaät thì coù
THA THÖÙ, maø coù THA THÖÙ thì trong loøng môùi
coù an vui, thanh thaûn. Nhôø ñoù taát caû phieàn
naõo, giaäân hôøn, thuø oaùn trong loøng ñeàu ñöôïc
buoâng xaû. Coøn ôû ñaây ngöôøi meï töùc giaän ñöùa
con trai ñaõ laøm traùi yù neân ngöôøi meï la loái
raày maéng ñöùa con trai uùt nhoû beù, nhöng khi
nhìn DOØNG CHÖÕ TREÂN TÖÔØNG nôi baø vöøa
queùt voâi saïch ñeïp thì baø khoâng giöõ ñöôïc doøng
nöôùc maét yeâu thöông con. Chuùng ta haõy ñoïc
“DOØNG CHÖÕ TREÂN TÖÔØNG”:
“Ngöôøi meï ñi chôï veà, meät moûi xaùch gioû
vaøo beáp. Ñoùn chò laø caäu con trai leân taùm
ñang haùo höùc muoán maùch ngay cho meï bieát ôû
nhaø caäu em ñaõ laøm chuyeän gì.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 49
- Meï ôi, khi con ra ngoaøi saân chôi coøn
boá nghe ñieän thoaïi, em ñaõ laáy vieát chì maøu
veõ leân töôøng, ngay choã môùi sôn laïi, con ñaõ la
nhöng em khoâng nghe.
- Ngöôøi meï thoát leân tieáng reân ræ: “Trôøi
ôi!”, roài laäp töùc buoâng gioû vaø böôùc qua phoøng
beân, nôi caäu con trai uùt ñang sôï haõi troán
trong phoøng.
Ñeán nôi, chò nghieâm gioïng goïi con.
Thaèng beù trôû neân sôï haõi vì ñoaùn theá naøo
cuõng bò aên ñoøn. Loøng böïc töùc chò buoâng moät
traøng giaùo huaán daøi 10 phuùt veà coâng söùc,
tieàn baïc ñaõ ñoå ra ñeå sôn laïi töôøng, roài baây
giôø laïi theâm moät khoaûn chi phí nöõa vì troø
chôi khoâng ñuùng choã cuûa con. Caøng maéng
con, chò caøng giaän. Roài chò lao ñeán choã thaèng
beù ñang sôï seät laáy thaân che taùc phaåm cuûa noù.
Maét chò boãng nhoøa ñi khi nhìn leân choã
töôøng con veõ. Nhöõng gì chò thaáy nhö moät
muõi teân xuyeân thaáu loøng chò: Doøng chöõ “CON
YEÂU MEÏ” ñöôïc vieát naén noùt vaø ñöôïc vieàn
ngoaøi caån thaän baèng hình moät traùi tim
ngueäch ngoaïc nhöng raát ngoä nghónh deã
thöông”.
Bích Thuûy
Theo The Handwriting on The Wall
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
50
Moät ngöôøi meï naøo khi nghe con mình
noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG meï maø mình
khoâng haïnh phuùc. Con yeâu meï laø moät ñieàu
chaéc chaén, cuõng nhö meï yeâu con. Khoâng coù
moät ngöôøi meï naøo khoâng yeâu thöông con,
cuõng nhö khoâng coù moät ngöôøi con naøo khoâng
yeâu thöông meï.
LOØNG YEÂU THÖÔNG meï cuûa ñöùa con ñaõ
laøm rung ñoäng loøng ngöôøi meï: “Maét chò boãng
nhoøa ñi khi nhìn leân choã töôøng con veõ “CON
YEÂU MEÏ”. Ñaây laø LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa meï
con vaø coøn bieát bao nhieâu LOØNG YEÂU
THÖÔNG khaùc nöõa trong muoân hình vaïn neûo.
Ai cuõng coù vaø cuõng bieát raát roõ LOØNG
YEÂU THÖÔNG cuûa mình, nhöng khi thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng ñuùng choã, ñuùng
nôi, ñuùng luùc ñaõ khieán cho moïi ngöôøi khoå
ñau.
Thöông yeâu maø laøm khoå ñau cho nhau
cuõng khoâng phaûi laø ít, vì thöông nhau neân
môùi chieám höõu nhau, chieám höõu nhau ñeå laøm
cuûa rieâng cuûa mình, vì theá maø vôï noùi chuyeän
vôùi ngöôøi ñaøn oâng khaùc laø ngöôøi choàng böïc
boäi, ngöôïc laïi choàng noùi chuyeän vôùi ngöôøi
phuï nöõ khaùc laø ngöôøi vôï khoâng chaáp nhaän.
Vì böïc boäi vaø khoâng chaáp nhaän nhö vaäy neân
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 51
vôï choàng thöôøng hay xung ñoät vaø tranh caõi
khieán cuoäc soáng gia ñình baát an, haïnh phuùc
khoâng coøn, ñoâi khi coøn bieán gia ñình laø ñòa
nguïc.
Ai cuõng noùi ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG:
toâi thöông toâi; toâi thöông cha meï toâi, vôï con
toâi vaø toâi cuõng thöông taát caû moïi ngöôøi nöõa.
Danh töø YEÂU THÖÔNG cuûa hoï thaät laø ñôn
giaûn nhöng khoâng phaûi noùi YEÂU THÖÔNG laø
YEÂU THÖÔNG ñaâu quyù vò aï!
Ngoaøi mieäng noùi YEÂU THÖÔNG nhöng
trong loøng chöa chaéc ñaõ YEÂU THÖÔNG. Ngöôøi
vôï khoâng noùi lôøi YEÂU THÖÔNG maø haønh
ñoäng chu ñaùo lo côm nöôùc, giaët giuõ quaàn aùo
cho choàng, cho con, nhaø cöûa veùn kheùo saïch
ñeïp ngaên naép, ñoù laø ngöôøi vôï thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuõng nhö ngöôøi choàng
YEÂU THÖÔNG vôï khoâng phaûi chæ noùi lôøi noùi
suoâng maø giuùp vôï baèng haønh ñoäng nhö khi ñi
laøm veà thaáy vôï laøm chöa xong thì giuùp vôï
moät tay nhö doïn côm, röûa baùt, queùt nhaø hoaëc
taém giaët vaø thay quaàn aùo saïch seõ cho con caùi
hoaëc daïy doã con caùi hoïc haønh. Nhaát laø trong
nhöõng dòp leã teát neân mua quaø baùnh cho con
caùi thì khoâng neân queân phaàn quaø cuûa vôï, tuy
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
52
phaàn quaø khoâng bao nhieâu nhöng ñaõ noùi leân
ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Khi naøo coù vieäc nghòch yù traùi loøng thì
môùi bieát LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình coù
hay khoâng. Neáu coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät
söï thì ngöôøi ta môùi deã daøng tha thöù, boû qua
nhöõng loãi laàm cuûa nhau. Cho neân, ngöôøi coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng böôi moùc
nhöõng chuyeän xaáu toát cuûa ngöôøi khaùc. Coøn
ngöôïc laïi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi
ta seõ böôi moùc taát caû nhöõng gì xaáu xa, ñeâ
tieän cuûa keû khaùc ñeå cho moïi ngöôøi cuøng bieát,
ñeå cho moïi ngöôøi cuøng khoâng öa, cuøng gheùt
nhö mình.
Trong cuoäc ñôøi naøy nhöõng ñieàu ñoù ñaõ
xaùc ñònh LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moïi ngöôøi
coù hay khoâng.
Noùi YEÂU THÖÔNG thì ai cuõng noùi raát
hay nhöng laøm ñöôïc söï YEÂU THÖÔNG thì ít ai
laøm ñöôïc. Moät baèng chöùng thieát thöïc ñeå
chuùng ta suy ngaãm: Ai cuõng bieát raèng mình
YEÂU THÖÔNG mình, nhöng YEÂU THÖÔNG
mình laïi laøm khoå mình nhieàu nhaát.
Bôûi vaäy, söï thaät trong cuoäc ñôøi naøy
chaúng coù ai YEÂU THÖÔNG ai caû, ngay caû baûn
thaân cuûa mình, mình coøn chaúng chuùt
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 53
THÖÔNG YEÂU mình, thì baûo sao mình
THÖÔNG YEÂU ngöôøi khaùc, ngay caû cha meï, vôï
con laø nhöõng ngöôøi thaân nhaát. Lôøi noùi naøy
chaéc quyù vò khoâng tin ñaâu, nhöng roài quyù vò
seõ tin.
Ñaây quyù vò laéng nghe, hoï noùi thöông hoï
sao moãi laàn coù ñieàu gì nghòch yù, traùi loøng laø
hoï töùc giaän, caêm thuø, buoàn phieàn, hôøn traùch,
lo raàu, sôï haõi v.v.. Haønh ñoäng laøm khoå nhö
vaäy maø baûo raèng hoï YEÂU THÖÔNG hoï sao?
Hoï laø nhöõng ngöôøi coù hieåu bieát, coù trình ñoä
kieán thöùc sao hoï khôø daïi ñeå töï laøm khoå mình
quaù vaäy?
Quyù vò cöù nghó xem: töùc giaän, caêm thuø,
buoàn phieàn, hôøn traùch, lo raàu, sôï haõi v.v..
khoâng phaûi laø söï ñau khoå sao?
Taïi sao hoï bieát giaän hôøn, buoàn phieàn
v.v.. laø ñau khoå vaäy maø hoï laïi chaáp nhaän
ñem söï khoå ñau vaøo thaân taâm cuûa mình. Bieát
ñoù laø söï khoå ñau thì ai cuõng döøng ñöôïc,
nhöng sao hoï khoâng döøng, khoâng deïp ñeå taâm
hoï ñöôïc thanh thaûn, an vui thì coù lôïi lôùn cho
mình phaûi khoâng?
Bieát saân giaän, buoàn phieàn, lo laéng, sôï
haõi laø ñau khoå sao laïi chaáp nhaän ñeå chòu ñau
khoå. Hoï toaøn laø nhöõng ngöôøi coù trình ñoä hoïc
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
54
thöùc cao, coù baèng tieán só, thaïc só, toaøn laø giaùo
sö ñaïi hoïc chôù ñaâu phaûi laø ngöôøi ngu doát
thieáu hoïc. Theá maø hoï cam taâm chaáp nhaän
nhöõng söï khoå ñau naøy thaät laø voâ lyù, nhöng
söï thaät laø nhö vaäy ít ai thoaùt ra moïi söï khoå
ñau naøy.
Do nhöõng ñieàu naøy maø chuùng toâi xaùc
ñònh: Khoâng coù ngöôøi naøo bieát thöông chính
hoï, maø khoâng bieát thöông chính hoï thì laøm
sao baûo raèng thöông ngöôøi khaùc ñöôïc. Phaûi
khoâng quyù vò?
Cho neân, hoï töï laøm KHOÅ hoï nhö vaäy maø
baûo raèng hoï THÖÔNG hoï thì chuùng toâi khoâng
tin lôøi noùi ñoù.
Moät laàn nöõa chuùng ta neân xaùc ñònh: Con
ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, vì chính
con ngöôøi töïï laøm khoå mình voâ vaøn, chæ caàn
moät chuùt khoâng vöøa yù laø ñaõ töï laøm khoå mình
roài, vaäy maø baûo raèng mình YEÂU THÖÔNG
mình thì quyù vò nghó sao? Lôøi noùi ñoù coù ñuùng
khoâng? Coù ñaùng tin caäy khoâng?
Cho neân chuùng toâi noùi: ngöôøi ta noùi YEÂU
THÖÔNG ngöôøi ta chôù thaät söï ngöôøi ta
KHOÂNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi ta chuùt naøo caû,
ngöôøi ta luoân luoân laøm khoå ngöôøi ta. Moät vaán
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 55
ñeà nöõa ñeå laøm saùng toû cho moïi ngöôøi bieát con
ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Ai cuõng ñeàu bieát, trong cuoäc soáng haèng
ngaøy ngöôøi ta thöôøng noùi YEÂU THÖÔNG,
nhöng söï thaät ngöôøi ta khoâng YEÂU THÖÔNG,
ngöôøi ta luoân luoân ñem nhöõng söï ñau khoå vaøo
thaân hoï baèng caùch gieát haïi vaø aên thòt caùc
loaøi vaät khaùc. Khi loaøi vaät bò gieát haïi coù con
vaät naøo khoâng ñau khoå. Cho neân, gieát haïi vaø
aên thòt laø ñem söï ñau khoå vaøo thaân maø
khoâng bieát.
Luaät nhaân quaû ai cuõng bieát, nhaân naøo
quaû naáy, khi nhaân laøm khoå caùc loaøi vaät thì
quaû phaûi chòu khoå ñau. Chuùng ta gieo nhaân
gieát cheát con boø, con heo, con gaø, con vòt, con
caù, con toâm v.v.. thì taát caû nhöõng con vaät naøy
phaûi chòu ñau khoå. Khi quaû ñeán chaéc chaén
chuùng ta phaûi chòu ñau khoå nhö caùc loaøi vaät
bò chuùng ta gieát.
Cho neân, chuùng ta aên thòt chuùng sinh laø
chuùng ta ñem söï ñau khoå vaøo thaân cuûa chuùng
ta coù ñuùng nhö vaäy khoâng quyù vò?
Neáu quyù vò noùi raèng quyù vò coù thaáy con
boø, con heo, con gaø, con vòt, con caù, con toâm
v.v.. noù coù ñau khoå ñaâu?
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
56
Neáu quyù vò baûo raèng khoâng thaáy söï ñau
khoå cuûa chuùng sinh thì quyù vò khoâng thaønh
thaät vôùi löông taâm quyù vò.
Muoán bieát söï ñau khoå naøy chuùng toâi xin
quyù vò vui loøng cho chuùng toâi troùi quyù vò laïi
vaø laáy dao caét ra töøng mieáng thòt cuûa quyù vò,
cuõng gioáng nhö quyù vò ñaõ töøng caét nhöõng
mieáng thòt gaø, vòt, heo, deâ, boø v.v.., luùc baáy
giôø chuùng toâi tin raèng quyù vò seõ keâu la thaûm
thieát vaø quaèn quaïi trong ñau ñôùn.
Chæ ñöùt tay coù moät chuùt thoâi maø coøn ñau
nhöùc, coøn khoù chòu thay huoáng hoà caét coå nhoå
loâng, vaäy maø quyù vò gieát con vaät aên thòt baûo
raèng khoâng thaáy chuùng ñau khoå thì quyù vò coù
phaûi laø con ngöôøi hay laø goác caây, cuïc ñaù voâ
tri, voâ giaùc.
Bôûi nhöõng ngöôøi muoán mình trôû thaønh
con ngöôøi voâ tri, voâ giaùc neân trong cuoäc soáng
haèng ngaøy coù khoâng ít ngöôøi laáy söï ñau khoå
cuûa ngöôøi khaùc, cuûa loaøi vaät khaùc laøm söï
soáng cuûa mình, hoaëc laáy ngöôøi khaùc laøm troø
chôi, troø ñuøa cho mình. Nhöõng troø chôi ñoù
thöôøng xaûy ra tai naïn gaây thöông tích vaø ñau
thöông cho nhieàu ngöôøi, tai naïn xaûy ra coù khi
cheát ngöôøi. Nhöng hoï thaûn nhieân vaø coøn
thích thuù laém.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 57
Bôûi con ngöôøi voâ minh laøm ñieàu aùc maø
khoâng bieát mình laøm ñieàu aùc, laøm ñau khoå
mình, ñau khoå ngöôøi khaùc vaø caùc loaøi vaät
khaùc maø cuõng khoâng bieát, vì theá môùi coù
nhöõng côn giaän döõ, la loái, chöûi maéng laøng
treân, xoùm döôùi hoï töôûng nhö vaäy laø anh
huøng, laø ngon laønh khoâng bieát sôï ai caû,
nhöng hoï khoâng bieát ñoù laø söï ngu si cuûa hoï
ñaõ laøm khoå hoï taän cuøng, vaäy maø hoï khoâng
bieát thaät laø ngöôøi khoâng trí tueä.
Trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta haèng ngaøy
coù bieát bao nhieâu ngöôøi ngu si maø khoâng bieát
mình ngu si neân thöôøng chaïy theo loøng ham
muoán cuûa mình, vì theá khoå naøy laïi choàng leân
nhöõng khoå khaùc.
Soáng maø nhö vaäy thì laøm sao coù LOØNG
YEÂU THÖÔNG mình, thöông ngöôøi vaø taát caû
muoân loaøi vaïn vaät khaùc. Cho neân, khi coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng coøn laøm khoå
mình, khoå ngöôøi vaø taát caû caùc loaøi ñoäng vaät
khaùc.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
58
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 59
ĐỘC CHIÊU
Chuùng ta haõy ñoïc baøi baùo Ngöôøi Lao
Ñoäng, thöù ba ngaøy 24 thaùng 7 naêm 2007 do
taùc giaû Trinh Thô vieát ñeå thaáy roõ LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi
chaúng coù chuùt naøo caû. Chæ vì ngöôøi khaùc laøm
traùi yù mình laø mình khoâng öa neân thöïc hieän
caùch traû ñuõa cho boû gheùt caùi taät laøm ngang
khoâng hoûi. Bôûi vaäy, cuoäc ñôøi naøy chuùng ta
neân coá gaéng traùnh ñöøng va chaïm vaøo baát cöù
quyeàn lôïi taøi saûn hay danh döï cuûa ngöôøi
khaùc. Tröôùc khi muoán laøm moät vieäc gì chuùng
ta ñeàu thoâng qua yù kieán cuûa moïi ngöôøi xung
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
60
quanh ñoù. Thaáy moïi ngöôøi vui loøng thì chuùng
ta laøm, coøn ngöôïc laïi thì thoâi.
Döôùi ñaây laø moät caâu chuyeän voâ yù cuûa
moät ngöôøi döïng xe vaøo haøng raøo cuûa ngöôøi
khaùc maø khoâng thöa hoûi neân ñaõ bò ngöôøi chuû
haøng raøo cho moät baøi hoïc khoâng bao giôø
queân.
Ñoïc baøi “Ñoäc Chieâu” môùi thaáy con
ngöôøi soáng vì mình, chôù khoâng vì ngöôøi. Tuy
cuoäc soáng chung nhau treân haønh tinh naøy coù
nhieàu ñieàu baát an, thieân tai, luõ luït, naéng
möa, gioù baõo thaát thöôøng khieán cho söï soáng
cuûa con ngöôøi khoâng baûo ñaûm, leõ ra vì lyù do
ñoù chuùng ta phaûi YEÂU THÖÔNG nhau hôn.
Nhöng moïi ngöôøi chaúng caàn bieát ai soáng cheát
ra sao cuõng maëc chæ bieát coù mình, coù lôïi, coù
danh, mình vui, mình cöôøi coøn ai ñau khoå thì
chòu laáy chaúng caàn bieát.
“Nhaø dì toâi caïnh chôï neân ngöôøi ñi laïi,
mua baùn khaù ñoâng ñuùc. Gaàn nhaø dì laø nhaø
ñoâi vôï choàng ñoä ngoaøi 30 tuoåi. Hai vôï choàng
laø hai hình aûnh traùi ngöôïc. Coâ vôï vui veû, deã
meán bao nhieâu thì anh choàng coäc caèn, khoù
tính baáy nhieâu, laïi kyõ löôõng vaø ít chòu giao
tieáp vôùi loái xoùm, ñoàng thôøi coù ñieåm hôi kyø
cuïc laø khoâng thích cho ai ñaäu xe tröôùc hieân
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 61
nhaø mình duø leà ñöôøng tröôùc nhaø khaù roäng
raõi.
Moãi khi ñi ñaâu veà maø thaáy chieác xe naøo
ñaäu tröôùc nhaø thì anh ta luoân laáy laøm khoù
chòu, baét buoäc chuû xe phaûi ñem xe ñi ngay
laäp töùc... Coøn vôùi nhöõng xe “voâ chuû” (ngöôøi ta
ñeå ñôõ moät tí ñeå ñi mua vaøi moùn haøng) thì
anh ta duøng bieän phaùp... xì baùnh xe, muïc
ñích cho chuû daét boä cho boû caùi taät ñeå xe... voâ
toäi vaï.
Roài moät hoâm, ngöôøi laõnh “haäu quaû” laø
moät coâ gaùi treû. Coâ gaùi voâ tình ñaäu xe tröôùc
nhaø anh ta, khi ñeán laáy xe, coâ lòch söï chaøo vaø
noùi lôøi caûm ôn chuû nhaø roài voâ tö noå maùy cho
xe chaïy, chaúng ñeå yù ñeán baùnh xe bò meàm.
Nhöõng ngöôøi xung quanh cuõng baän roän coâng
vieäc neân khoâng thaáy ñeå baùo ñoäng cho coâ.
Xe chaïy ñöôïc moät quaõng thì coâ loaïng
choaïng tay laùi, maát thaêng baèng, xe ñaûo qua,
ñaûo laïi roài ngaõ xuoáng ñöôøng. Moät chieác xe
maùy chaïy phía sau traùnh khoâng kòp toâng
luoân vaøo coâ. Moïi ngöôøi voäi vaõ ñöa caû hai ñi
beänh vieän caáp cöùu.
Ñaùm ñoâng xuùm quanh hieän tröôøng xoân
xao baøn taùn. Quaû laø “ñoäc chieâu” cuûa anh chuû
nhaø kia. Khoâng bieát anh ta nghó gì vôùi haønh
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
62
ñoäng cuûa mình? Rieâng coâ gaùi coù leõ bò thöông
khaù naëng chaúng bieát coù qua khoûi côn nguy
kòch hay khoâng...?”.
Trinh Thô,
Ngöôøi Lao Ñoäng
Thöù ba ngaøy 24-7-2007
Baøi baùo treân ñaây ñaêng tin töùc veà moät
troø chôi thieáu ñaïo ñöùc ñeå chuùng ta töï suy xeùt
mình khi muoán laøm moät vieäc gì ñeàu phaûi caân
nhaéc kyõ löôõng chôù ñöøng laáy cuoäc soáng cuûa
ngöôøi khaùc laøm troø ñuøa chôi cho mình thì tai
naïn khoå ñau seõ xaûy ra cho nhieàu ngöôøi khaùc
nöõa.
Baøi “ÑOÄC CHIEÂU” treân baùo Ngöôøi Lao
Ñoäng ñaõ ñaêng tin naøy laø coù söï thaät xaûy ra,
do moät anh chaøng loøng ích kyû, heïp hoøi nhoû
moïn, khoâng muoán cho ai döïng xe vaøo haøng
raøo cuûa mình. Vì theá, môùi coù caâu chuyeän naøy
xin quyù vò ñoïc ñeå suy ngaãm cuoäc ñôøi.
Cuoäc ñôøi voán ñaõ khoå ñau maø laïi nôõ taâm
laáy cuoäc soáng cuûa ngöôøi khaùc laøm troø ñuøa vui
chôi cho mình, thì thaät laø ñaùng traùch.
Muïc ñích tôø baùo ñaêng tin naøy laø khuyeân
chuùng ta ñöøng bao giôø tìm söï vui, trong söï
ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 63
Trong cuoäc soáng naøy phaàn ñoâng moïi
ngöôøi ñeàu laáy söï ñau khoå, söï thaát baïi cuûa
ngöôøi khaùc laøm söï vui, söï haû heâ cho mình.
Bôûi loøng ích kyû nhoû heïp muoán cho moïi ngöôøi
khoâng ai hôn mình, vì theá môùi coù söï hôn
thua nhau trong töøng lôøi noùi, ñua chen vôùi
nhau töøng ñoàng xu caéc baïc. Do söï soáng bon
chen nhö vaäy maø nhöõng haäu quaû seõ mang
ñeán söï ñau khoå cho nhieàu ngöôøi vaø nhieàu
ngöôøi nöõa.
Söï soáng bon chen tranh giaønh hôn thua
töøng lôøi aên tieáng noùi vôùi nhau vaø töøng cuûa
caûi taøi saûn nhaø cöûa ruoäng vöôøn, tieàn cuûa,
danh voïng. Chính vì söï soáng nhö vaäy maø moïi
ngöôøi thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG. Thieáu LOØNG
YEÂU THÖÔNG thì cuoäc soáng treân theá gian laø
Ñòa Nguïc. Ngöôïc laïi soáng coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG thì moïi ngöôøi soáng ôû traàn gian naøy
laø Thieân Ñaøng, Cöïc Laïc.
Cho neân, Thieân Ñaøng vaø Ñòa Nguïc laø ôû
nôi LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moïi ngöôøi, neáu
coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì loaøi ngöôøi seõ soáng
ñöôïc an vui, haïnh phuùc, coøn khoâng LOØNG
YEÂU THÖÔNG thì moïi söï ñau khoå trieàn mieân
baát taän seõ ñeán vôùi con ngöôøi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
64
Moät ngöôøi soáng khoâng coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG, khi laùi xe treân ñöôøng deã bò tai naïn
giao thoâng xaûy ra. Neáu chuùng ta ñi treân
ñöôøng veà Thaønh Phoá Hoà Chí Minh hay ñi
ñeán baát cöù moät thò traán, moät thò xaõ naøo thì
chuùng ta seõ thaáy moïi ngöôøi laùi xe chæ bieát
tranh ñöôøng, tranh xaù maø ñi khieán cho
ñöôøng bò keït xe, ngöôøi qua laïi raát khoù khaên
vaø tai naïn xaûy ra khoâng choã naøy thì choã
khaùc. Ñoù laø do khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG
mình, thöông ngöôøi chæ bieát tranh giaønh
ñöôøng xaù ñeå mình ñi. Vì tranh giaønh ñöôøng
ñi neân tai naïn giao thoâng phaûi xaûy ra khoâng
theå traùnh khoûi. Khi tai naïn giao thoâng xaûy
ra thì phaûi coù ngöôøi cheát vaø ngöôøi bò thöông,
gaõy tay, gaõy chaân trôû thaønh nhöõng ngöôøi taøn
taät laø moät ñieàu taát yeáu khoâng ai phuû nhaän
ñöôïc.
Khi tai naïn giao thoâng xaûy ra thì ñaâu
phaûi coù hai ngöôøi bò tai naïn giao thoâng chòu
khoå ñau ñaâu maø caû nhöõng ngöôøi thaân trong
hai gia ñình cuûa hoï.
Do thaáy söï ñau khoå nhö vaäy, neân khi
laøm moät ñieàu gì chuùng ta cuõng caàn phaûi caân
nhaéc, suy nghó, ñaén ño, hôn thieät, kyõ löôõng
roài môùi laøm. Nhöõng haønh ñoäng caân nhaéc, suy
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 65
nghó, ñaén ño, hôn thieät, kyõ löôõng laø haønh
ñoäng cuûa LOØNG YEÂU THÖÔNG mình vaø moïi
ngöôøi. Cho neân, khi thöïc hieän LOØNG YEÂU
THÖÔNG neáu thaáy vieäc laøm ñoù mang ñeán cho
nhieàu ngöôøi ñau khoå thì haõy döøng laïi ngay,
khoâng neân laøm, neáu vieäc laøm ñoù khoâng mang
ñeán söï ñau khoå cho ai caû thì haõy laøm.
Nhö quyù vò ñeàu bieát naïn raûi ñinh treân
ñöôøng thöôøng xaûy ra tai naïn giao thoâng.
Nhöõng ngöôøi vaù xe theo ñöôøng thöôøng raûi
ñinh ñeå xe qua laïi caùn nhaèm ñinh, bò xì loáp
vaø xe khoâng chaïy ñöôïc coù khi loaïng choaïng
bò teù, neáu treân ñoaïn ñöôøng xe coä ñoâng ñuùc thì
khoâng theå naøo traùnh khoûi tai naïn giao
thoâng. Vaø tai naïn giao thoâng thì coù ngöôøi
cheát vaø cuõng coù ngöôøi bò thöông nhö treân ñaõ
noùi.
Thöïc hieän möu sinh baèng ngheà vaù xe raûi
ñinh ñeå xì loáp xe cuûa ngöôøi khaùc laø moät vieäc
laøm voâ ñaïo ñöùc, quaù aùc ñoäc. Laøm nhö vaäy chæ
kieám mieáng soáng cho mình maø haïi cho
nhöõng ngöôøi khaùc thì mình soáng nhö vaäy coù
xöùng ñaùng laøm ngöôøi khoâng?
Thöa quyù vò! Nhöõng keû haønh ngheà nhö
vaäy laø nhöõng ngöôøi ñaùng khinh cheâ, ñaùng leân
aùn, laø nhöõng ngöôøi voâ ñaïo ñöùc, khoâng xöùng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
66
ñaùng laøm ngöôøi. Hoï ñöôïc xem laø nhöõng con
ngöôøi caàn phaûi caûi taïo giaùo duïc maø trong xaõ
hoäi moïi ngöôøi phaûi coù traùch nhieäm chôù
khoâng theå boû maëc hoï, nhaát laø chính quyeàn
ñòa phöông nôi cö truù cuûa hoï phaûi toå chöùc
nhöõng khoùa hoïc ñaïo ñöùc nhaân baûn - nhaân
quaû cho nhöõng ngöôøi naøy ñeå caûi taïo hoï trôû
thaønh nhöõng con ngöôøi coù ích cho xaõ hoäi.
Ñöùng treân goùc ñoä LOØNG YEÂU THÖÔNG
maø haønh ngheà soáng cho mình maø haïi ngöôøi
khaùc nhö vaäy thì thöû hoûi nhöõng con ngöôøi
naøy coù LOØNG YEÂU THÖÔNG hoï vaø moïi ngöôøi
khoâng?
Ngöôøi coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng
bao giôø haønh ngheà nhö vaäy. Ngöôøi khoâng coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG thì coøn thua loaøi caàm
thuù. Soáng lôïi mình maø haïi ngöôøi thì khoâng
neân soáng quyù vò aï!
Soáng nhö anh chaøng xì loáp xe treân ñaây
laø soáng ích kyû, heïp hoøi nhoû moïn, moïi ngöôøi
chæ döïng xe nhôø moät giaây laùt ñeå ñi mua vaät
duïng hay thöïc phaåm roài ñi chôù coù ñeå xe hoaøi
choã ñoù ñaâu. Theá maø laïi xì loáp xe cho xe ñi
khoâng ñöôïc. Ngöôøi coù yù thì traùnh ñöôïc tai
naïn, ngöôøi voâ yù laøm sao traùnh khoûi. Phaûi
khoâng quyù vò?
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 67
Khi tai naïn xaûy ra chaéc anh chaøng naøy
löông taâm cuõng khoâng ñeå yeân cho anh ñaâu,
noù laøm cho anh hoái haän caû moät cuoäc ñôøi, neáu
anh ta coøn coù chuùt LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Ngöôïc laïi thaáy tai naïn xaûy ra do anh taïo ra
maø laïi coøn vui cöôøi treân söï ñau khoå cuûa ngöôøi
khaùc, thì anh laø ngöôøi maát nhaân tính, vì theá
anh chaúng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, vaø nhö
vaäy anh khoâng xöùng ñaùng laøm ngöôøi.
Laø con ngöôøi phaûi coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñoái vôùi baát cöù ngöôøi naøo. Cho neân,
chuùng ta khoâng bao giôø laøm ñau khoå moät
ngöôøi naøo caû, luoân luoân ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi hoï khieán cho hoï ñöôïc an
vui, ñoù chính laø söï an vui cuûa mình.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
68
VẾT THẸO
Ngöôøi ñôøi thöôøng choïn veû beà ngoaøi,
cho neân caùi gì ñeïp ñeõ thì ñem ra khoe
khoang, coøn caùi gì xaáu thì coá gaéng che daáu.
Caäu beù hoïc troø naøy cuõng vaäy, bieát meï mình
coù veát theïo treân maët neân raát xaáu hoå vôùi thaày
coâ giaùo vaø baïn beø hoïc troø khi baø nhaän ñi döï
hoäi nghò phuï huynh thì caäu beù coá ngaên meï,
nhöng khoâng theå ñöôïc. Chuùng ta haõy ñoïc caâu
chuyeän: “VEÁT THEÏO” seõ xuùc ñoäng tröôùc LOØNG
YEÂU THÖÔNG con maø chæ coù ngöôøi meï môùi
daùm hy sinh mình cöùu con maø thoâi.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 69
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï
thaät laø cao caû tuyeät vôøi, neáu trong cuoäc ñôøi
naøy moïi ngöôøi ai cuõng ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñoái vôùi moïi ngöôøi nhö LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa ngöôøi meï thì theá gian naøy laø
haïnh phuùc voâ cuøng, khoâng coøn ai laøm khoå
cho ai caû.
“Chuù beù ñöa cho meï moät tôø giaáy môøi hoïp
hoäi nghò phuï huynh cuûa tröôøng tieåu hoïc. Laï
thay, khi thaáy meï baûo seõ tham döï chuù beù loä
veû söõng sôø! Ñaây laø laàn ñaàu tieân baïn hoïc vaø
coâ giaùo coù dòp gaëp maët meï chuù, nhöng chuù
thì chaúng muoán chuùt naøo, chuù raát ngöôïng
ngaäp vì veû beà ngoaøi cuûa meï. Maëc duø khaù
xinh ñeïp, nhöng phía beân maù phaûi cuûa baø coù
moät veát seïo raát lôùn. Chuù beù chöa bao giôø hoûi
taïi sao vaø trong tröôøng hôïp naøo meï laïi bò
nhö vaäy.
Suoát buoåi hoïp lôùn, chaúng ai ñeå yù ñeán veát
theïo aáy maø chæ aán töôïng veà veû duyeân daùng vaø
phong caùch cö xöû aám aùp cuûa baø, tuy vaäy chuù
beù vaãn boái roái vaø laãn traùnh moïi ngöôøi. Tình
côø chuù nghe loûm ñöôïc caâu chuyeän giöõa meï vaø
coâ giaùo chuû nhieäm. Coâ giaùo ruït reø hoûi:
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
70
- Daï vì sao baø laïi bò veát seïo naøy treân
maët vaäy aï?
Meï cuûa caäu beù traû lôøi:
- Khi con trai toâi coøn ñoû hoûn, noù bò keït
trong caên phoøng bò hoûa hoïan. Löûa beùn döõ
quaù neân khoâng ai daùm xoâng vaøo, theá laø toâi
lieàu mình lao ñaïi vaøo. Vöøa chaïy tôùi beân noâi
cuûa chaùu thì toâi thaáy moät thanh xaø saép rôi
xuoáng, khoâng kòp suy nghó, toâi lieàn gheù thaân
che cho con roài baát tónh luoân. May maø moät
anh lính cöùu hoûa ñeán kòp vaø cöùu hai meï con
toâi ra. Veát theïo ñaõ thaønh vónh vieãn. Nhöng
toâi khoâng bao giôø hoái haän veà ñieàu ñoù.
Nghe xong thì chuù beù chaïy uøa tôùi oâm
chaàm laáy meï, nöôùc maét löng troøng. Ngöôøi
chuù run leân vì xuùc ñoäng. Ñöùc hy sinh cuûa meï
thanh cao quaù! Caû ngaøy hoâm ñoù, chuù cöù naém
rieát laáy tay meï khoâng rôøi”.
Chuùng toâi tin chaéc raèng ai ñoïc baøi “VEÁT
THEÏO” ñeàu phaûi xuùc ñoäng tröôùc LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa ngöôøi meï ñaõ cöùu con mình.
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï thaät
laø vó ñaïi, nhöng treân ñôøi naøy khoâng phaûi taát
caû nhöõng ngöôøi meï ñeàu thöông con nhö vaäy.
Coù nhöõng ngöôøi meï daùm gieát con mình ñeå
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 71
laøm vui loøng tình nhaân, nhöng cuõng coù laém
ngöôøi meï daùm hy sinh cöùu con trong löûa ñoû
nhö baø meï trong caâu chuyeän treân ñaây.
Neáu treân ñôøi moïi ngöôøi ñoái xöû nhau
baèng LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö ngöôøi meï
thöông con thì xaõ hoäi laøm sao coù troäm caép,
cöôùp cuûa, gieát ngöôøi v.v.., caùc nöôùc treân theá
giôùi laøm sao coù chieán tranh. Phaûi khoâng hôõi
quyù vò?
Chuùng ta haõy mang LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi, vì söï soáng bình
an cuûa loaøi ngöôøi treân haønh tinh naøy, chuùng
ta ñöøng vì tö töôûng quaân chuû, daân chuû; ñöøng
vì tö töôûng höõu thaàn, voâ thaàn; ñöøng vì tö
töôûng toân giaùo naøy toân giaùo khaùc; ñöøng vì tö
töôûng ñaûng phaùi naøy ñaûng phaùi kia; ñöøng vì
ranh giôùi nöôùc naøy nöôùc khaùc; ñöøng vì maøu
da thöù toùc; ñöøng vì coù hoïc thöùc voâ hoïc thöùc;
ñöøng vì ngöôøi mieàn nuùi vaø ngöôøi mieàn xuoâi;
ñöøng vì saéc toäc naøy saéc toäc khaùc, ñöøng vì
ngoân ngöõ naøy ngoân ngöõ khaùc v.v.. Taát caû
chuùng ta ñeàu laø con ngöôøi neân phaûi mang
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi nhau giuùp ñôõ
nhau vaø tha thöù cho nhau nhöõng loãi laàm, vì
treân ñôøi khoâng ai laø ngöôøi thaäp toaøn.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
72
Veát theïo treân maët cuûa ngöôøi meï laø moät
bieåu töôïng LOØNG YEÂU THÖÔNG ñoái vôùi con
maø khoâng ai xoùa môø ñöôïc, vì noù laø daáu aán
muoân ñôøi cho nhöõng ngöôøi laøm con phaûi ghi
nhôù maõi trong taâm: “TREÂN ÑÔØI NAØY KHOÂNG
COÙ LOØNG YEÂU THÖÔNG NAØO CAO THÖÔÏNG
HÔN LOØNG YEÂU THÖÔNG CUÛA MEÏ”. Ngöôøi
naøo maát meï laø ngöôøi baát haïnh nhaát. Vaäy khi
coøn meï chuùng ta khoâng neân laøm phieàn loøng
ngöôøi. Phaûi khoâng quyù vò?
Chuùng ta luoân luoân phaûi bieát tuøy thuaän,
baèng loøng nhöõng gì meï muoán, meï laøm vaø
phaûi nhôù ñöøng laøm nghòch yù traùi loøng meï vaø
cuõng neân giuùp ñôõ meï ñeå meï bôùt nhöõng vieäc
laøm naëng nhoïc:
“Meï coøn goùt ñoû nhö son
Moät mai meï maát goùt con laám buøn”
Lôøi ca dao naøy noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa meï. Trong baøi naøy khi ñöùa con
chöa hieåu veát theïo treân göông maët cuûa meï, vì
lyù do gì treân maët meï coù veát theïo nhö vaäy
neân raát maëc caûm vôùi caùc baïn ñoàng hoïc. Meï
chuùng baïn khoâng ai coù veát theïo xaáu xí treân
maët nhö meï mình neân thaáy meï ñi ñeán
tröôøng hoïp phuï huynh laø chaùu beù lo laéng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 73
khoâng muoán meï ñi hoïp, nhöng nhaø tröôøng
môøi thì laøm sao töø choái ñöôïc. Vì lyù do naøy
maø chaùu beù bieát ñöôïc yù nghóa cuûa veát theïo
treân göông maët meï laø vì hy sinh ñeå cöùu chaùu.
Hieåu ñöôïc chaùu oâm chaàm meï khoùc nöùc nôû,
neáu khoâng coù meï hy sinh thì con ñaõ cheát maát
roài.
LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø cao caû ngöôøi
meï daùm lieàu cheát cöùu con mình. Ñoù laø tình
meï con. Coøn taát ca û LOØNG YEÂU THÖÔNG
khoâng phaûi trong tình yeâu thöông maùu thòt
maø ngöôøi khaùc daùm hy sinh thaân maïng cuûa
mình ñeå cöùu soáng ngöôøi khaùc ñeå hoï ñöôïc
ñoaøn tuï vôùi gia ñình cuõng nhö nhöõng caâu
chuyeän cuûa chaùu Maria daùm nhöôøng choã soáng
cuûa mình cho moät ngöôøi meï ñoaøn tuï soáng beân
caùc con.
Söï hy sinh daùm cheát cuûa Maria ñeå cho
ba meï con ñöôïc ñoaøn tuï soáng beân nhau, thaät
laø vó ñaïi laøm cho chuùng ta nhôù maõi khoâng
queân.
Chaùu Maria bieát ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi ngöôøi khaùc ñaõ laøm cho caâu
chuyeän caøng khaéc ghi trong loøng moïi ngöôøi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
74
Caâu chuyeän VEÁT THEÏO cuõng ñaõ laøm cho
moïi ngöôøi phaûi rôi nöôùc maét tröôùc LOØNG YEÂU
THÖÔNG con cuûa moät ngöôøi meï, daùm hy sinh
söï soáng ñeå cöùu con mình ra khoûi caûnh thaäp
töû nhaát sinh.
LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø vó ñaïi treân
ñôøi naøy chuùng ta laø con ngöôøi thì luoân luoân
phaûi thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG vôùi moïi
ngöôøi khi gaëp ai khoå laø chuùng ta neân ñem
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi hoï.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 75
CÂY BÚT MÁY
Caâu chuyeän caây buùt maùy laø noùi leân
ñöôïc baøi hoïc ñaïo ñöùc maø coâ giaùo ñaõ thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình ñoái vôùi hoïc troø.
Bieát roõ ngöôøi hoïc troø cuûa mình aên caép
caây buùt maùy cuûa baïn. Coâ muoán ñem moät baøi
hoïc ÑÖÙC HAÏNH LY THAM ñeå daïy cho caû lôùp
maø coâ laø ngöôøi chuû nhieäm cuûa lôùp hoïc.
Coâ khoâng nôõ ñeå cho coâ beù hoïc troø cuûa
mình mang tieáng ñôøi ñôøi laø NGÖÔØI AÊN CAÉP.
Coâ bieát danh döï cuûa moät con ngöôøi soáng
trong xaõ hoäi raát quan troïng, vì theá coâ khoâng
cho xeùt caëp chung caû lôùp. Coâ lôø qua chuyeän
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
76
ñoù vaø tieáp baøi hoïc roài tan hoïc. Coâ goïi ngöôøi
hoïc troø maát buùt ñeán hoûi:
- Caây buùt ñoù hieäu gì?
- Troø mua bao nhieâu tieàn?
Saùng hoâm sau vaøo giôø hoïc, coâ ñöa caây
buùt maùy leân cho caùc hoïc sinh khaùc xem vaø
baûo raèng:
- Coâ ñaõ nhaët ñöôïc döôùi ngaïch cöûa lôùp
xin traû laïi cho troø maát caây buùt.
Tuy coâ giaùo kheùo leùo ñoái vôùi nhöõng hoïc
troø khaùc, nhöng trong soá hoïc troø coù ba ngöôøi
bieát caây buùt ñoù:
Thöù nhaát laø coâ giaùo.
Thöù hai laø chaùu beù hoïc troø aên caép caây
buùt.
Thöù ba laø chaùu hoïc troø maát caây buùt.
Haønh ñoäng coâ giaùo daïy baøi hoïc ñaïo ñöùc
raát tuyeät vôøi maø chöa coù trong chöông trình
giaùo duïc cuûa Boä Giaùo Duïc.
Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “CAÂY BUÙT
MAÙY” thì môùi thaáy loái giaùo duïc môùi cuûa moät
coâ giaùo bieát thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG
hoïc troø.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 77
“Ngaøy aáy, coù ñöôïc caây vieát maùy Hero cuûa
Trung Quoác laø nieàm mô öôùc lôùn lao cuûa baát
cöù ñöùa hoïc troø naøo. Caû khoái lôùp 7 tröôøng toâi
chæ coù khoaûng naêm ñöùa con nhaø khaù giaû laø
coù ñöôïc dieãm phuùc aáy. Theá maø vaøo ngaøy sinh
nhaät cuûa toâi, toâi laïi ñöôïc ba meï taëng cho moät
caùi. Khoûi phaûi noùi nieàm sung söôùng vaø kieâu
haõnh cuûa toâi khi mang caây vieát ñeán lôùp.
Khoaûng moät tuaàn sau - toâi coøn nhôù hoâm
aáy laø thöù baûy - ra chôi vaøo toâi ruïng rôøi caû
chaân tay: caây vieát cuûa toâi ñaõ khoâng caùnh maø
bay. Caû lôùp laäp töùc xoân xao, ñöùa boø xuoáng
gaàm baøn, ñöùa luïc hoäc baøn, ngaên caëp, ñöùa ruõ
tung saùch vôû cuûa toâi xem caây vieát coù laãn vaøo
khoâng. Toâi cuõng maùy moùc laøm theo ñaùm baïn,
maëc duø nhôù chaéc chaén raèng tröôùc khi ra khoûi
lôùp mình ñaõ caát caây vieát vaøo hoäp. Ñuùng luùc
ñoù thì coâ Hoa böôùc vaøo lôùp.
Sau khi nghe caùc toå baùo caùo tình hình
xong, coâ Hoa baûo toâi ñöùng leân keå chi tieát veà
söï vieäc cho coâ nghe. Toâi haêm hôû keå taát caû:
naøo laø caây vieát hieäu gì, maøu gì, ai cho,
thöôøng hay ñeå ñaâu, maát vaøo luùc naøo... Thaèng
Kieät nhanh nhaåu:
Coâ cho xeùt caëp heát lôùp mình laø ra lieàn
ñoù coâ!
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
78
Coâ Hoa hình nhö khoâng nghe thaáy lôøi
noù:
Ra chôi hoâm nay ai ôû laïi canh lôùp?
Daï, Thaûo vaø Mai aï.
Mai ñöùng leân:
Thöa coâ, em ñònh ôû laïi canh lôùp vôùi
Thaûo cho vui, nhöng Thaûo noùi em cöù ra
ngoaøi saân chôi ñi, ñeå mình Thaûo ôû laïi canh
lôùp ñöôïc roài.
Laäp töùc trong lôùp noåi leân tieáng nhao
nhao:
Xeùt caëp Hoàng Thaûo ñi coâ… Xeùt caëp Hoàng
Thaûo ñi coâ…
Xung quanh toâi, ñaùm baïn ñang doàn maét
veà phía Hoàng Thaûo, chæ chôø coâ ra leänh laø seõ
luïc tung chieác caëp kia ngay laäp töùc. Maø coâ
Hoa thì vaãn noåi tieáng laø coâ giaùo nghieâm khaéc
nhaát tröôøng…
Maët Hoàng Thaûo heát ñoû böøng leân roài laïi
taùi meùt ñi. Noù run raåy laép baép:
Em khoâng laáy ñaâu coâ… Khoâng phaûi em…
Thoâi, caùc em, heát giôø roài, sau tieát naøy coâ
coøn baän hoïp giaùo vuï. Thöù hai coâ seõ giaûi
quyeát tieáp - Coâ Hoa ñoät ngoät leân tieáng roài
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 79
böôùc ra cöûa, nhanh ñeán noåi caû lôùp ngô ngaùc
khoâng kòp ñöùng daäy chaøo.
Saùng thöù hai, sau giôø chaøo côø nhaø
tröôøng cuõng daønh khoaûng möôøi laêm phuùt cho
coâ giaùo chuû nhieäm daën doø lôùp. Coâ Hoa böôùc
vaøo, gaät ñaàu ra hieäu cho chuùng toâi ngoài
xuoáng:
- Lôùp mình tuaàn qua haïnh kieåm vaø hoïc
taäp ñeàu toát, coâ khoâng caàn nhaéc nhôû gì theâm.
Coøn veà chuyeän caây vieát cuûa Nga…
Caû lôùp chaêm chuù nhìn coâ. Toâi lieác sang
Hoàng Thaûo, tay noù run run baùm chaët laáy
meùp baøn.
...Hoâm thöù baûy coâ hoïp xong thì baùc lao
coâng coù ñöa cho coâ moät caây vieát, baûo raèng
baùc nhaët ñöôïc khi queùt lôùp mình. Coù phaûi
caây vieát cuûa em ñaây khoâng?
Toâi nhìn vaøo tay coâ. Naép vaøng… thaân
xanh… chöõ Hero laáp laùnh… Ñuùng laø caây vieát
cuûa toâi roài.
Toâi vui söôùng noùi:
Thöa coâ, ñuùng roài. Em caûm ôn coâ.
Em veà choã ñi. Laàn sau nhôù giöõ gìn duïng cuï
hoïc taäp caån thaän.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
80
Coâ ñi roài, toâi coøn nghe trong lôùp baøn
taùn:
- May quaù, khoâng thì maát roài.
Toäi nghieäp, vaäy maø cöù nghó cho Hoàng
Thaûo.
Hoâm aáy ra veà lôùp toâi laïi ríu rít beân
nhau, ñaùm con gaùi cöù luoân mieäng troø chuyeän
vôùi Hoàng Thaûo nhö ñeå buø laïi söï laïnh nhaït
hoâm tröôùc. Baát giaùc toâi thaáy loøng mình vui
vui vaø nheï nhoûm kyø laï.
Nhöng coù moät ñieàu maø toâi bieát, vaø caû
Hoàng Thaûo cuõng bieát, laø caây vieát maø coâ Hoa
ñöa cho toâi hoâm aáy chæ gioáng heät, chöù khoâng
phaûi laø caây vieát cuûa toâi. Ngay töø khi vieát
nhöõng doøng ñaàu tieân, toâi ñaõ nhaän ra ñieàu
ñoù.
Sau naêm hoïc lôùp 7, toâi theo gia ñình
chuyeån ñi nôi khaùc. Bao nhieâu naêm xa caùch,
khoâng ngôø toâi vaø Hoàng Thaûo laïi coù dòp ngoài
beân nhau. Nhaéc laïi chuyeän xöa, Hoàng Thaûo
mæm cöôøi:
Theá maø cho ñeán nay mình vaãn chöa noùi
ñöôïc lôøi caûm ôn coâ veà chuyeän aáy. Nga coù theå
töôûng töôïng ñöôïc khoâng, mình ñaõ ñònh nghæ
hoïc vì xaáu hoå bôûi haønh ñoäng daïi doät aáy.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 81
Coøn mình, mình cuõng bieát ôn coâ ñaõ daïy
cho mình moät caùch öùng xöû trong cuoäc soáng.
OÂi, sao maø chöa bao giôø nhö luùc naøy, toâi
nhôù coâ giaùo cuûa toâi ñeán theá!”.
Treân ñaây laø moät baøi hoïc ñaïo ñöùc öùng xöû
LOØNG YEÂU THÖÔNG ôû ñôøi maø coâ giaùo ñaõ daïy,
thaät laø tuyeät vôøi.
Chuùng ta laø con ngöôøi thì haõy reøn luyeän
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeå ban taëng cho ñôøi nhö
coâ giaùo ñaõ laøm, neáu con ngöôøi khoâng coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG laø con ngöôøi maát nhaân
tính chæ laø con thuù vaät maø thoâi soáng chæ bieát
thöông mình maø chaúng bieát thöông ngöôøi
khaùc.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
82
THIÊN THẦN
CỦA TÔI
Nhö chuùng toâi ñaõ noùi, thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng phaûi baèng lôøi noùi
suoâng maø baèng haønh ñoäng nhö: daét moät baø
laõo qua ñöôøng, an uûi moät ngöôøi ñang ñau khoå,
böng moät baùt côm cho moät con vaät ñang ñoùi,
can ngaên moät con meøo khoâng cho gieát con
chuoät v.v..
Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “THIEÂN
THAÀN CUÛA TOÂI” thì quyù vò seõ thaáy LOØNG YEÂU
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 83
THÖÔNG cuûa moät ngöôøi meï ñoái vôùi nhöõng
ngöôøi tuø toäi. Trong khi moïi ngöôøi nhìn thaáy
nhöõng ngöôøi tuø thì hoï maát caûm tình ngay vì
trong thaâm taâm cuûa hoï caûm thaáy khoâng öa
thích nhöõng ngöôøi hung aùc ñaùng sôï aáy.
“Vaøo moät ngaøy heø noùng boûng ôû Deep
south caùch ñaây naêm möôi naêm, khi ñoù toâi
ñang soáng trong moät khu phoá ngheøo vôùi
nhöõng con ñöôøng nhoû ñaày buïi. Tuoåi thô cuûa
toâi traûi qua trong nhöõng troø chôi ñoäi naéng vaø
nghòch caùt.
Buoåi tröa muøa heø naêm ñoù, toâi ñang chôi
trong saân nhaø boãng nghe tieáng xích saét keâu
xuûng xoeûng sau löng, toâi ngoaùi ñaàu laïi nhìn
vaø khoâng theå naøo döùt maét khoûi caûnh töôïng
kyø laï aáy. Hai haøng ngöôøi maëc ñoàng phuïc keû
xoïc xanh traéng roäng thuøng thình ñang ñi
treân ñöôøng, göông maët cuûa hoï ñaày buïi baäm
laãn moà hoâi. Nhìn moïi ngöôøi raát meät moûi, ñaõ
vaäy chaân coøn bò buoät vôùi nhau baèng sôïi xích
saét ñen to töôùng vaø keùo theo nhöõng hoøn bi
saét troâng raát naëng neà. Canh giöõ hoï laø hai
ngöôøi lính caàm suùng saün saøng treân tay.
Toâi chæ bieát ñöùng ngay ngöôøi, nhìn ñoaøn
ngöôøi tuø toäi nghieäp aáy leâ böôùc ñeán döôùi boùng
raâm cuûa taøn caây duy nhaát beân ñöôøng. Boãng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
84
moät ngöôøi lính tieán veà phía toâi. Ñi ngang qua
toâi anh kheõ gaät ñaàu chaøo roài thaúng tôùi goõ cöûa
nhaø toâi. Meï toâi xuaát hieän toâi chæ nghe loaùng
thoaùng tieáng anh lính xin pheùp meï toâi laáy
nöôùc ôû voøi nöôùc tröôùc saân cho ñoaøn ngöôøi tuø
uoáng. Meï toâi ñoàng yù, nhöng toâi thaáy veû maët
cuûa meï toâi khaù lo laéng vaø goïi toâi vaøo nhaø.
Ñöùng sau cöûa soå, toâi daùn maét nhìn
nhöõng ngöôøi tuø leâ böôùc tôùi choã voøi nöôùc.
Trong caùi naéng nhö thieâu nhö ñoát, hoï xeáp
thaønh moät haøng daøi chôø ngöôøi ñöùng tröôùc
uoáng xong roài môùi ñöôïc nhích leân ñeán choã
voøi nöôùc, höùng ñaày nöôùc vaøo moät caùi ca nhoû,
roài haáp taáp uoáng caïn trong söï giaùm saùt cuûa
hai ngöôøi lính. Laàn löôït töøng ngöôøi nhö theá
neân moät luùc laâu sau, ñoaøn ngöôøi tuø cuøng hai
anh lính môùi trôû laïi nuùp döôùi boùng raâm hieám
hoi cuûa taøng caây beân kia ñöôøng. Toâi chaïy ñeán
vaø thaáy meï môû tuû laïnh laáy ra heát caùc hoäp caù
moøi, bô baùnh mì, voán laø böõa aên toái cuûa gia
ñình toâi, cuøng hai bình nöôùc chanh ñaõ pha
xong. Meï nhanh nheïn saép caùc thöùc aên aáy vaøo
chieác khay lôùn. Meï ñöa cho toâi moät bình baûo
caàm laáy roài ñi theo meï. Coøn meï moät tay caàm
khay, moät tay caàm chieác bình coøn laïi ñi ra
cöûa.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 85
Hai meï con toâi tieán tôùi choã hai ngöôøi
lính vaø meï toâi noùi.
Nhaø toâi coù saün moät chuùt thöùc aên cho
buoåi tröa anh cho pheùp chuùng toâi ñöôïc san seû
vôùi hai anh vaø nhöõng ngöôøi naøy nöõa nheù!
Hai ngöôøi lính söõng nhìn meï con toâi
trong giaây laùt roài gaät ñaàu caùm ôn. Meï chia
thöùc aên cho hai ngöôøi lính xong vaø ñi ñeán
choã tuø nhaân. Meï roùt cho hoï nhöõng coác nöôùc
chanh thaät ñaày vaø ñöa töøng mieáng baùnh mì
ñeán taän tay moãi ngöôøi.
Khoâng khí raát laëng leõ, tröø vaøi tieáng
“caùm ôn” raát kheõ khaøng vaø tieáng xích va vaøo
nhau keâu leûng xeûng. Chaúng bao laâu hai meï
con toâi ñi tôùi ngöôøi tuø nhaân cuoái cuøng. AÙnh
maét cuûa meï dòu daøng nhìn ngöôøi ñoù vaø móm
cöôøi. Ngöôøi cuoái cuøng raát cao to, coù nöôùc da
ñen saäm vaø troâng raát baån do moà hoâi, caùt buïi
baùm vaøo, ñöa tay nhaän mieáng baùnh cuûa meï
toâi göông maët cuûa oâng daõn ra. Ñoâi moâi nôû nuï
cöôøi bieát ôn. OÂng ta noùi:
Thöa baø trong cuoäc ñôøi cuûa toâi toâi töï hoûi
khoâng bieát bao giôø toâi môùi ñöôïc gaëp thieân
thaàn? Cho ñeán buoåi tröa hoâm nay, toâi bieát
mình ñaõ coù dieãm phuùc ñoù! Xin caûm ôn baø!
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
86
Moät laàn nöõa meï toâi móm cöôøi vôùi ngöôøi
tuø ñoù vaø ñaùp laïi chaøng:
Raát hoan ngheânh caùc anh gheù ñeán xoùm
nhoû cuûa chuùng toâi. Caàu mong moïi ngöôøi luoân
ñöôïc bình an!
Sau khi chia heát choã thöùc aên, hai meï
con toâi trôû veà nhaø vôùi chieác khay vaø bình
nöôùc chanh troáng roãng.
Sau ñoù nhöõng ngöôøi tuø laïi leân ñöôøng, töø
ñoù ñeán nay toâi khoâng heà gaëp laïi hoï. Nhöng
toâi vaãn coøn nhôù laïi lôøi meï giaûi thích vaøo
ngaøy hoâm aáy, raèng: “Trong cuoäc soáng
chuùng ta neân luoân chia seõ vaø giuùp ñôõ
ngöôøi khaùc, vì nhö theá laø chuùng ta ñaõ
ñem laïi nieàm vui cho chính cuoäc soáng
cuûa mình”. Meï toâi keát thuùc caâu chuyeän baèng
nuï cöôøi dòu daøng roài ñi laøm vieäc nhaø nhö
moïi ngaøy. Toâi khoâng nhôù tôùi hoâm ñoù mình
aên nhöõng gì, nhöng chæ bieát ñaõ coù moät thieân
thaàn doïn böõa cho gia ñình toâi.
Meï laø tröôøng hoïc vó ñaïi nhaát cuûa nhöõng
ngöôøi con (Tuïc ngöõ Taây Ban Nha) ”. (Bích Thuûy )
Lôøi ngöôøi meï daïy con môû roäng LOØNG
YEÂU THÖÔNG ñoái vôùi ngöôøi khaùc laø ñem laïi
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 87
nieàm vui cho chính mình raát thaám thía:
“Trong cuoäc soáng chuùng ta neân luoân
chia seõ vaø giuùp ñôõ ngöôøi khaùc, vì nhö
theá laø chuùng ta ñaõ ñem laïi nieàm vui cho
chính cuoäc soáng cuûa mình”.
Ñuùng vaäy, nhöõng ai bieát chia seû vaø giuùp
ñôõ nhöõng ngöôøi khaùc töùc laø ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi ngöôøi khaùc laø bieát thöông
mình, vì nhöõng haønh ñoäng ñoù laø nieàm vui
cho cuoäc soáng cuûa mình. Coøn ngöôïc laïi chæ
bieát mình thì cuoäc soáng seõ khoâ khan vaø ñau
khoå.
Ñôøi khoâng coù gì laø ñau khoå caû, ñau khoå
laø do chuùng ta soáng ích kyû, heïp hoøi chaúng
ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi ngöôøi khaùc.
Do loøng ích kyû heïp hoøi maø chuùng ta phaûi
chòu khoå ñau voâ vaøn.
Bieát THÖÔNG YEÂU vaø THA THÖÙ thì ñôøi
soáng khoâng coù ñieàu gì laøm cho chuùng ta ñau
khoå nöõa caû, chæ vì moïi ngöôøi khoâng coù LOØNG
YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ neân gaëp ñieàu gì
cuõng sinh ra chöôùng ngaïi traùi yù nghòch loøng.
Do söï chöôùng ngaïi nghòch loøng traùi yù maø
chuùng ta phaûi chòu ñau khoå voâ cuøng.
Ngöôïc laïi, ngöôøi naøo coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG vaø THA THÖÙ thì ngöôøi aáy luoân luoân
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
88
coù ñôøi soáng an vui vaø haïnh phuùc. Cuoäc soáng
cuûa hoï nhö ôû treân THIEÂN ÑAØNG, chung quanh
hoï khoâng coù moät aùc phaùp naøo taùc ñoäng laøm
hoï ñau khoå ñöôïc. Khi coù aùc phaùp taán coâng hoï
thì ngay ñoù LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ
seõ hoùa giaûi caùc aùc phaùp ñoù vaø laøm cho taâm
hoï an nhieân, thanh thaûn nhö baøn thaïch. Bôûi
LOØNG YEÂU THÖÔNG laø moät haønh ñoäng xaû
taâm tuyeät vôøi. Moät haønh ñoäng maø moät ngöôøi
tu theo Phaät giaùo naøo cuõng caàn neân reøn
luyeän ñeå mình luoân luoân ñöôïc soáng trong söï
bình an, yeân oån.
Vì muoán ñem laïi söï giaûi thoaùt cho moïi
ngöôøi neân ñaïo Phaät ra ñôøi daïy chuùng ta TÖÙ
VOÂ LÖÔÏNG TAÂM. TÖÙ VOÂ LÖÔÏNG TAÂM khoâng gì
khaùc hôn laø LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ
cuûa chuùng ta maø thoâi. LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø
THA THÖÙ phaûi bieát aùp duïng vaøo ñôøi soáng cuûa
chuùng ta töøng giaây, töøng phuùt thì chuùng ta seõ
coù söï giaûi thoaùt ngay lieàn, nhöng khi khoâng
bieát aùp duïng vaøo ñôøi soáng thì chaúng bao giôø
coù TÖØ TAÂM, BI TAÂM, HYÛ TAÂM vaø XAÛ TAÂM. Neáu
muoán ñaït ñöôïc boán taâm naøy thì chæ coù aùp
duïng LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ vaøo
cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 89
SỰ HY SINH
CAO CẢ
Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi laøm
neân nhöõng vieäc vó ñaïi maø ñôøi ñôøi ngöôøi ta
nhôù maõi khoâng queân.
Tröôùc caûnh ñau loøng treân thuyeàn cöùu hoä,
hai ñöùa con ñöôïc xuoáng thuyeàn coøn ngöôøi meï
thì ñaõ heát choã, vì theá ba meï con keâu khoùc
thaûm thöông. Evin, moät coâ gaùi treû thaáy theá
ñöùng daäy nhöôøng choã treân thuyeàn cöùu hoä cho
ngöôøi meï ñaùng thöông. Daùm xem thöôøng caùi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
90
cheát ñeå giuùp ngöôøi, moät haønh ñoäng cao
thöôïng maø khoâng phaûi ai cuõng laøm ñöôïc.
Chaáp nhaän caùi cheát veà mình ñeå nhöôøng
choã soáng cho ngöôøi khaùc, neáu khoâng phaûi do
LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng ai coù ñuû can
ñaûm daùm hy sinh mình nhö vaäy. Chuùng ta
haõy ñoïc caâu chuyeän LOØNG HY SINH CAO CAÛ:
“Ngaøy 14 thaùng 4 naêm 1912, trong
haønh trình laàn ñaàu tieân ñeán Chaâu Myõ, con
taøu chôû khaùch sang troïng Titanic mang soá
hieäu “Con taøu khoâng bao giôø chìm” ñaõ va vaøo
moät taûng baêng troâi vaø thaân taøu daàn chìm
xuoáng.
Treân taøu, hôn 2.200 haønh khaùch baét ñaàu
nhoán nhaùo trong noãi kinh hoaøng, thuyeàn cöùu
hoä chæ cöùu ñöôïc raát ít ngöôøi, öu tieân cöùu phuï
nöõ vaø treû em. Luùc naøy moät phuï nöõ trung
nieân gaøo leân noùi vôùi ñoäi cöùu sinh treân chieác
thuyeàn ñaõ ñaày aép ngöôøi: “Coù ai coù theå cho toâi
moät vò trí khoâng? Hai con toâi ñang ôû treân
ñoù”.
Coù ngöôøi traû lôøi: “Khoâng coøn choã nöõa,
phaûi leân, phaûi leân bôùt ngöôøi, thuyeàn cöùu hoä
chìm maát!”. “Meï!”. Hai ñöùa treû khoùc oøa leân,
ngöôøi phuï nöõ thaáy trong loøng ñau nhö dao
caét.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 91
Moät coâ gaùi laï ngoài beân caïnh hai ñöùa treû,
töø töø ñöùng leân, rôøi khoûi thuyeàn cöùu hoä trôû laïi
con taøu ñang bò chìm, noùi vôùi ngöôøi meï ñang
ñau khoå tuyeät voïng: “Baây giôø beân caùc con chò
coù moät choã troáng, chò mau sang beân ñoù ñi.
Toâi chöa keát hoân, chöa coù con!”.
Sau hai giôø, taøu Titanic chìm xuoáng, coâ
gaùi laï ñaõ khoâng may gaëp naïn cuøng vôùi hôn
1.500 ngöôøi. Khoâng coù ai hieåu nhieàu veà coâ,
chæ nghe coâ aáy goïi: “Evin, töï mình ngoài treân
taøu, chuaån bò veà ngoâi nhaø ñaày soùng voã, boá seõ
ñoùn con”.
Phan Thanh Anh
(Bieân soaïn 149 caâu chuyeän thaám ñaäm tình ngöôøi
trang 88, baøi 45: “Söï hy sinh cao caû”)
Ñuùng vaäy, chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG
môùi bieán Evin trôû thaønh con ngöôøi cao caû.
Caâu chuyeän tuy bình thöôøng trong cuoäc soáng
haèng ngaøy nhöng thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG
thì khoâng ai laøm ñöôïc, vì theá trong cuoäc soáng
haèng ngaøy ai laøm ñöôïc thì moïi ngöôøi cho ñoù
laø vieäc laøm phi thöôøng.
Evin töï mình chaáp nhaän caùi cheát ñeå cho
moät ngöôøi meï vaø caùc con ñöôïc soáng sum hoïp
beân nhau. Khi Evin ñöùng daäy nhöôøng choã
cho ngöôøi phuï nöõ coù hai ñöùa con ôû döôùi taøu
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
92
cöùu hoä. Ñoïc ñeán ñaây ai cuõng xuùc ñoäng vì daùm
cheát ñeå nhöôøng söï soáng cho ngöôøi khaùc thaät
laø cao caû.
Daùm hy sinh mình ñeå giuùp ngöôøi soáng
thì vieäc laøm naøy khoâng phaûi ai cuõng laøm
ñöôïc. Bôûi caùi cheát tuy ñôn giaûn, nhöng ai
cuõng tham soáng sôï cheát, vì theá daùm cheát cho
ngöôøi khaùc laø moät ngöôøi phaûi coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG cao caû tuyeät vôøi thì môùi daùm laøm.
Soáng cheát laø leõ ñöông nhieân ai cuõng bieát
nhöng daùm cheát cho ngöôøi khaùc soáng thì
khoâng phaûi ai cuõng laøm ñöôïc. Bôûi chæ coù
LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi daùm laøm ñieàu naøy.
Cho neân LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø tuyeät
vôøi vaø cao caû. Treân ñôøi naøy khoâng laáy vaät
quyù baùu gì so saùnh ñöôïc duø laø kim cöông, haït
xoaøn cuõng khoâng saùnh kòp.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 93
CHIẾN DỊCH
SS 10
Tí, moät caäu beù hoïc sinh coá gaéng
giaønh duïm tieàn ñeå mua moät chieác xe ñaïp môùi
ñi hoïc nhö chuùng baïn. Khi tieàn ñaõ giaønh
duïm ñuû neân mang tieàn ra hieäu xe ñeå mua,
giöõa ñöôøng gaëp moät ñaùm chaùy Tí xoâng vaøo
cöùu moät em beù bò naïn, khi cöùu ñöôïc em beù
thì soá tieàn cuûa Tí cuõng ñaõ maát trong nhaø löûa.
Ñieàu laøm cho Tí vui chính laø cöùu ñöôïc em beù
vaø traû laïi cho ngöôøi meï. Chuùng ta haõy ñoïc
caâu chuyeän “CHIEÁN DÒCH SS 10” thaám ñaäm
tình ngöôøi. Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG chuùng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
94
ta môùi thöïc hieän ñöôïc nhöõng haønh ñoäng cao
caû.
“Moãi laàn Tí ñaïp xe tôùi coång tröôøng, laïi
nghe caùc baïn cöôøi nhaïo:
- Heâ heâ! Anh em ôi, ngaøi Ñoân Kihoâteâ
cöôõi löøa tôùi!
Quaû thaät, chieác xe ñaïp cuûa Tí troâng raát
dò kyø. Söôøn vaøng hoe, nieàn ræ seùt, veø sau cong
leân nhö ñuoâi ngöïa. Tay caàm veånh cao, chaúng
khaùc naøo ñoâi tai löøa. Tí 14 tuoåi, ñang ñoä
“nhoå gioø” caúng daøi leâu kheâu, cöôõi con vaät
baèng saét keâu coùt keùt aáy, ñoâi vai nhoâ cao vaø coå
thuït ñaâu maát, troâng thaät khoù nín cöôøi.
Tí vöøa daét xe vaøo choã göûi, vöøa nghó:
“Haõy ñôïi ñaáy!”.
Nguyeân töø moät naêm nay, Tí ñaõ aâm thaàm
thöïc hieän moät yù ñònh maø noù ñaët cho caùi bí
danh raát haùch laø “chieán dòch SS10”. Ban
ngaøy ñi hoïc, buoåi toái Tí xin ñöôïc moät chaân
röûa cheùn ôû nhaø haøng lôùn, laøm vieäc vaát vaû
nhöng löông khaù. Tieàn lónh ñöôïc Tí daønh
duïm ñònh ñeå mua moät chieác xe ñaïp ñua boùng
loän, nieàn caêm saùng laáp laùnh, coù caàn sang soá
10 toác ñoä (SS 10).
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 95
Baây giôø tieàn daønh duïm ñaõ ñuû. Vaø buoåi
chieàu thöù naêm aáy, nhaân ñöôïc nghæ hoïc, Tí ñi
mua xe ñaïp.
Noù run run boû xaáp baïc môùi toanh vaøo
tuùi aùo, roài laáy hai caây kim taây gaøi mieäng tuùi
laïi caån thaän, nghó “Coù moïc caùnh cuõng khoâng
bay ñi ñaâu ñöôïc”.
Trôøi thaùng tö naéng nhö ñoå löûa, ñaát döôùi
chaân noùng boûng, thænh thoaûng moät côn gioù
höøng höïc cuoán buïi bay mòt muø.
Ñang raûo böôùc, thình lình Tí nghe tieáng
la thaát thanh: “Chaùy! Chaùy!”. Vaø phía tröôùc
maët noù, ngoïn löûa böøng böøng boác leân cao
ngaát. Daân hai beân haøng phoá hoát hoaûng chaïy
raàn raàn, goïi nhau í ôùi. Ngöôøi oâm Ti vi, ngöôøi
khieâng tuû laïnh, ngöôøi xaùch muøng meàn, tôùi lui
laêng xaêng. Giöõa caûnh hoãn loaïn ñoù, Tí nghe
coù tieáng treû con khoùc theùt leân kinh hoaøng,
phaùt ra töø moät caên nhaø löûa ñang chaùy gaàn
tôùi. Tí lao ngay ñeán ñoù. Caên nhaø baèng goã, caát
vöõng chaéc, cöûa ñoùng chaët baèng moät oå khoaù to
keành. Haún laø ngöôøi lôùn ñaõ ñi ñaâu ñoù, nhoát
ñöùa beù beân trong vì sôï noù chaïy ra ngoaøi
ñöôøng.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
96
Tí xoâ cöûa. Khoâng aên thua gì, goã caêm xe
quaù chaéc. Tí ngoù quanh quaát, chôït thaáy moät
khuùc goã lôùn, daøi hôn ba thöôùc. Noù oâm khuùc
goã khaù naëng, toâng vaøo caùnh cöûa. Maïnh hôn,
maïnh hôn nöõa naøo! Caùnh cöûa vaãn trô trô. Tí
laáy heát söùc mình lao caû khuùc caây vaøo caùnh
cöûa moät laàn nöõa. Noù chôït thaáy mieáng vaùn
beân döôùi nöùt ra moät ñöôøng daøi, beøn ñaïp
maïnh vaøo ñoù. Taám vaùn bung ra. Khoâng chaäm
treã, Tí chui ngay vaøo trong nhaø.
Khoùi mòt muø vaø cay xeù maét. Tí vöøa quôø
quaïng vöøa goïi:
- Beù ôi! Beù!
Khoâng coù tieáng traû lôøi. Phoøng tröôùc
khoâng coù ai, phoøng nguû: troáng roãng, nhaø beáp:
chæ thaáy xoong vaø chaûo. Ñöùa beù ôû ñaâu? Chôït
Tí nghe döôùi gaàm giöôøng coù tieáng reân ræ. Tí
cuùi xuoáng quô tay tìm, ñuïng nhaèm môù toùc
meàm maïi.
Thì ra ñöùa treû sôï quaù chui xuoáng ñaây
troán.
Tí oâm ñöùa beù lao ra ngoaøi nhöng löûa ñaõ
beùn ñeán bòt maát loái roài. Tí beøn giöït phaêng
nuùt aùo, côûi aùo ra daäp löûa môû ñöôøng thoaùt.
Caùi aùo baét löûa chaùy phöøng phöøng. Khoâng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 97
hieåu Tí tìm ñaâu ra söùc maïnh maø chæ ñaïp vaøi
caùi, taám vaùch sau boãng thuûng moät loã lôùn. Noù
oâm ñöùa beù nhaûy qua loã troáng ra ngoaøi. May
thay, phía sau nhaø uoán löôïn con raïch nöôùc
chaûy löõng lôø. Vaãn ghì chaët ñöùa beù trong
ngöôøi, Tí lao xuoáng doøng nöôùc maùt vaø bôi
qua bôø beân kia…
Tí ñi theo bôø keânh. Ñöùa beù vaãn oâm chaët
laáy coå Tí.
Tí qua moät caây caàu, ñi voøng laïi khu nhaø
vöøa bò hoaû hoaïn. Giöõa ñaùm ñoâng nhoán nhaùo,
moät ngöôøi ñaøn baø ñaàu toùc ruõ röôïi ñang vaät
vaõ khoùc: “OÁi, con ôi laø con!”.
Ñöùa beù nhìn thaáy baø keâu leân möøng rôõ:
“Maù! Maù!”. Ngöôøi ñaøn baø oâm chaët con vaøo
loøng, chaúng muoán rôøi ra. Baø laép baép caûm ôn
Tí, noùi khoâng neân lôøi.
Coøn Tí laúng laëng ra veà. Baáy giôø noù môùi
thaáy vai ñau raùt: trong luùc coá ñöa ñöùa beù ra
khoûi ngoâi nhaø ñang chaùy, noù bò moät caây keøo
rôi truùng. Tí nghó: “Nhaèm nhoø gì. Vaøi böõa laø
khoûi ngay”. Nhöng noù boãng giaät mình keâu:
“Cheát chöa! Caùi aùo!”.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
98
Ñuùng. Caùi aùo noù ñaõ côûi ra ñeå daäp löûa
môû loái thoaùt. Vaø trong tuùi caùi aùo chaùy ñoù,
naèm goïn soá tieàn mua xe ñaïp!
Noù quay laïi tìm nhöng voâ ích. Laøm gì
coøn aùo. Chæ ngoån ngang nhöõng tro vaø than
maø thoâi!
Vaäy laø maát toi chieác xe ñaïp haèng mô
öôùc. Maát toi moät naêm trôøi laøm luïng vaát vaû.
Tí tieác ngaån ngô nhö ngöôøi laïc hoàn.
Nhöng nhôù laïi neùt maët haân hoan cuûa
ngöôøi meï khi ñoùn nhaän ñöùa con, nhôù ñeán hai
caùnh tay beù boûng cuûa ñöùa beù oâm chaët laáy coå
Tí khi loâi noù ra khoûi gaàm giöôøng ngoâi nhaø
ñang chaùy, Tí boãng caûm thaáy moät nieàm vui
dòu daøng daâng leân trong loøng. Tí nghó:
“Ñaønh laøm Ñoân Kihoâteâ cöôõi löøa theâm moät
naêm nöõa vaäy. Röûa cheùn theâm moät naêm nöõa
cuõng ñöôïc thoâi”.
Vaø “chieán dòch SS 10” vaãn tieáp tuïc.
(*) Döïa theo chuyeän coù thaät: Moät thieáu
nieân Hoäi Chöõ Thaäp Ñoû Quận I xoâng vaøo ñaùm
chaùy cöùu thoaùt moät em beù”.
Haïnh phuùc thay cho nhöõng ai bieát ñem
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình ñeán vôùi moïi
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 99
ngöôøi. Tí, moät chaùu beù ñaõ laøm ñöôïc thì chuùng
ta laø nhöõng ngöôøi lôùn seõ cuõng laøm ñöôïc.
Noùi chung taát caû moïi ngöôøi trong xaõ hoäi
ñeàu laøm ñöôïc caû maø moïi ngöôøi ñeàu moät loøng
moät yù ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi
ngöôøi thì xaõ hoäi chuùng ta ñang soáng laø Thieân
Ñaøng. Phaûi khoâng quyù vò?
Bôûi caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG khoâng phaûi ôû
ñaâu xa maø ôû ngay trong loøng cuûa moïi ngöôøi,
khi moïi ngöôøi bieát THÖÔNG YEÂU NHAU vaø
THA THÖÙ CHO NHAU NHÖÕNG LOÃI LAÀM.
Töø laâu ngöôøi ta hieåu raèng THIEÂN ÑAØNG
laø nôi CHÖ THIEÂN vaø coù ñaáng NGOÏC HOAØNG
THÖÔÏNG ÑEÁ ngöï trò. Söï thaät khoâng phaûi vaäy,
vì treân caùc töøng maây kia khoâng coù moät theá
giôùi naøo caû. Ngöôøi ta chæ kheùo töôûng töôïng
maø thoâi roài toân thôø noù, bieán noù thaønh coõi
Trôøi vaø caùch xa coõi ngöôøi voâ cuøng taän.
Thöïc teá, chæ coù con ngöôøi ôû treân haønh
tinh naøy, nhöõng ngöôøi xaáu aùc töï laøm khoå
mình, khoå ngöôøi vaø taát caû caùc loaøi ñoäng vaät
khaùc laø caûnh giôùi ÑÒA NGUÏC. Ngöôïc laïi cuõng
nhöõng con ngöôøi soáng treân haønh tinh naøy
maø soáng bieát THÖÔNG YEÂU vaø THA THÖÙ
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
100
khoâng laøm khoå mình, khoå ngöôøi vaø khoå taát
caû vaïn vaät thì ñoù laø caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG.
Bôûi THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng
phaûi ôû treân trôøi hay ôû döôùi loøng ñaát maø ôû
ngay trong cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa con
ngöôøi. Bôûi vaäy THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC
ñeàu do con ngöôøi maø coù. Cho neân, nhöõng maåu
chuyeän treân ñaây laø noùi leân yù nghóa THIEÂN
ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 101
CÂY MẬN
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng nhöõng
chæ thöông loaøi ngöôøi maø thöông taát caû söï
soáng cuûa muoân loaøi nhöng côù sao con ngöôøi
laïi nhaãn taâm gieát haïi nhöõng loaøi vaät nhö
traâu, boø heo, deâ, gaø vòt, caù, toâm v.v.. ñeå laøm
thöïc phaåm aên uoáng haèng ngaøy.
Vaäy LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa loaøi ngöôøi
ôû ñaâu?
Neáu con ngöôøi coøn aên thòt chuùng sinh
maø baûo raèng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì
chuùng ta tin chaéc con ngöôøi khoâng thaønh
thaät, chuùng ta haõy ñoïc böùc thö ngöôøi cha göûi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
102
cho ñöùa con trai cuûa mình vì ñaõ chaët “CAÂY
MAÄN”:
“Ngaøy… thaùng… naêm…
Huy Hoaøng – con trai cuûa cha!
Cha vöøa thaáy veát dao cöùa nôi goác caây
maän, nhöõng traùi maän non maøu traéng chöa
ñeán ñoä chín laïi bò vaêng tung toeù treân neàn ñaát
maø ñau loøng. Cha ñaõ troàng caây maän naøy
caùch ñaây möôøi laêm naêm. Luùc aáy, con vöøa
troøn hai tuoåi. Cha laø moät caùn boä tuoåi quaù
boán möôi môùi taïo döïng ñöôïc moät maùi aám vaø
ñöôïc haïnh phuùc - laøm cha. Khoâng coù luùc naøo
loøng cha nguoâi nhôù con. Nhöõng chuyeán coâng
taùc xa, nguû nhôø nhaø daân, chieàu muøa ñoâng se
laïnh, cha naèm treân chieác voõng duø laáy hình
con ra xem. Theá laø noãi hiu quaïnh bieán maát.
Cuõng moät chuyeán coâng taùc xa, cha ñöôïc oâng
chuû nhaø noåi tieáng coù vöôøn maän raát ngon -
nhaát laø maän traéng - chính oâng aáy ñaõ chieát
taëng cho cha moät nhaùnh. Cha raát möøng khi
hình dung seõ troàng caây maän naøy tröôùc saân
nhaø taäp theå.
Vaø, nhöõng muøa maän seõ ñi qua thaät ñeïp
khi vöøa coù traùi chín vaø taøn laù che maùt caû
buoåi naéng tröa. Quaù trình cha troàng caây maän
cuõng cöïc laém. Con môùi hai tuoåi bieát gì?
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 103
Cha vöøa troàng xong, ñi töôùi maáy caây
kieång vaäy maø con ñaõ phaù phaùch nhoå noù leân
vaø ñaùi vaøo ñoù. Cha giaän laém nhöng cöôøi xoaø,
troàng caây maän trôû laïi vaø laïi boàng con hoân laáy
hoân ñeå. Maø chaúng leõ luùc aáy cha ñaùnh ñoøn
con?
Con coøn nhoû quaù, naøo coù bieát gì ñaâu?
Nhöng hoâm nay thì khoâng theå theá ñöôïc.
Huy Hoaøng aï! Bôûi vì con ñaõ möôøi baûy tuoåi -
ñaõ chöõng chaïc ôû löùa tuoåi thieáu nieân - khoâng
coøn maáy thaùng nöõa laø con ñaõ böôùc qua
ngöôõng cöûa tröôûng thaønh. Vaø, cha - maùi toùc
ñaõ ngaõ maøu muoái tieâu - moät caùn boä giaø saép
veà höu. Cha khoâng theå vì coù moãi mình con -
vì con laø haïnh phuùc cuûa cha maø cha chæ bieát
coù töï haøo. Khoâng! Cho duø hôn möôøi naêm ñeøn
saùch, con hoïc raát gioûi, thaày baïn ñeàu khen.
Cho duø ngaøy mai, con thi Tuù taøi ñoã thuû
khoa… Cho duø vöøa chaøo ñôøi con ñaõ trôû thaønh
moät sieâu sao ñi nöõa thì cha vaãn phaûi noùi thaät
vôùi con - neáu nhö taâm hoàn con bò ñaùnh maát
thì cha chæ coù ñau loøng chôù khoâng theå naøo töï
haøo veà con ñöôïc. Taïi sao vaäy?
Huy Hoaøng! Con coù bieát khoâng? Chính
caây maän tröôùc saân nhaø bò nhöõng nhaùt dao
taøn phaù cuûa con vaø nhöõng traùi maän non maø
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
104
con coá tình haùi boû kia ñaõ laøm cho cha thaát
voïng. Môùi ba ngaøy tröôùc ñaây thoâi, khi cha
chöa noùi vôùi con raèng cha ñaõ lo thuû tuïc veà
höu vaø ngoâi nhaø naøy saép söûa giao cho chuù
khaùc. Cha coøn nhôù luùc aáy, traän gioù maïnh laøm
rung nhaùnh caây maän, moät vaøi traùi maän non
khoâng ñuû söùc baáu víu vaøo nhaùnh ñaõ rôi
xuoáng ñaát. Con cöù xuyùt xoa keâu tieác. Phaûi keå,
caây maän ñaõ ñi theo suoát tuoåi thô con vaø traøn
ñaày kyû nieäm.
Muøa naøo naéng khoâ, tuoåi thô con ñaõ töôùi
nöôùc cho caây maän sôùm naûy nôû sinh soâi.
Chieàu naøo yeân aû, con ñaõ töïa vaøo thaân caây
maän nhaém maét ñoïc “naêm.. möôøi...” cuøng baïn
beø vui troø chôi troán tìm. Con ñaõ naâng niu caây
maän bieát bao vaäy maø baây giôø con laïi nôõ caàm
dao chaët vaøo thaân cuûa noù.
Huy Hoaøng! Cha hieåu heát. Con khoâng
muoán ngöôøi chuû khaùc ñeán ñaây seõ höôûng laáy
thaønh quaû maø cha con mình ñaõ taïo neân. Con
muoán caùi gì thuoäc veà taøi saûn cuûa con thì
khoâng theå chia seû cho ngöôøi khaùc. Maëc duø
baûn thaân con khoâng theå mang noù theo. Vaø
neáu coù ngöôøi khaùc yeâu thöông chaêm soùc thì
noù seõ soáng vôùi saéc maøu xinh töôi. Vì vaäy, neân
thaø raèng con phaù huyû caây maän chôù khoâng ñeå
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 105
noù soáng maø mình khoâng coøn laø chuû nhaân cuûa
noù nöõa.
Huy Hoaøng ôi, con nghó gì neáu nhö cha
vaø con laø ngöôøi chuû môùi. Chuùng ta seõ vaøo
caên hoä naøy töø moät ngöôøi chuû khaùc trao laïi.
Con muoán caûnh saân nhaø vaãn saïch hay böøa
baõi raùc röôûi vaø nhöõng traùi maän non... Cha ñaõ
ñoaùn ñöôïc suy nghó cuûa con. Neáu vaäy thì taïi
sao ñieàu mình khoâng muoán ngöôøi khaùc laøm
cho mình maø mình laïi laøm cho ngöôøi khaùc?
Ñoù laø loøng ích kyû, ñaùng sôï. Tuy raèng taøi saûn
aáy quaù nhoû, noù chæ laø moät caây maän tröôùc saân
nhaø.
Treân coõi ñôøi naøy, caùi gì cuõng vaäy, coù caùi
nhoû roài môùi ñeán coù caùi lôùn. Con ñaõ khoâng
kieàm cheá ñöôïc loøng ích kyû - nôõ phaù huyû taøi
saûn cuûa mình khi bieát noù saép laø cuûa ngöôøi
khaùc thì sau naøy ñi vaøo cuoäc soáng laïi caøng
chæ bieát soáng cho mình thoâi. Ñoù laø ñieàu cha
khoâng theå chaáp nhaän. Noùi thaät, töø hoâm nhìn
thaáy caây maän tröôùc saân nhaø bò nhöõng veát dao
cöùa, loøng cha raát ñau.
Trong taâm trí cha cöù nghó veà
con. Cha ñaõ thöùc vieát cho con nhöõng doøng
chöõ naøy...
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
106
Hy voïng noù seõ laø haønh trang treân ñöôøng
con vaøo ñôøi. Hoaøi baõo cuûa cha chæ goùi gheùm
baáy nhieâu! Mong muoán ñöôïc nhìn thaáy con
vöõng vaøng böôùc vaøo cuoäc soáng. Moïi ngöôøi seõ
nghó veà Huy Hoaøng - con trai duy nhaát cuûa
cha luoân coù loøng traéc aån, loøng nhaân haäu ñoái
vôùi moïi ngöôøi. Maø ñieàu giaûn dò nhaát laø con
bieát vì ngöôøi khaùc.
Hoaøi baõo cuûa cha laø vaäy.
Cha cuûa con,
Ñaëng Quang Vinh”.
Lôøi ngöôøi cha daïy con raát thaám thía:
“Laøm ngöôøi phaûi coù loøng traéc aån, loøng nhaân
haäu ñoái vôùi moïi ngöôøi” töùc laø bieát ñem LOØNG
YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi, khi ñaõ bieát
thöông yeâu moïi ngöôøi thaät söï thì duø ai coù
laøm ñieàu gì traùi yù nghòch loøng, chuùng ta vaãn
THA THÖÙ vaø THÖÔNG YEÂU hoï. Nhôø ñoù LOØNG
THA THÖÙ vaøø YEÂU THÖÔNG caøng roäng lôùn bao
la vaø cao caû voâ cuøng taän. LOØNG THA THÖÙ vaøø
YEÂU THÖÔNG luoân luoân ngöï trò trong loøng
chuùng ta thì khoâng coù moät aùc phaùp naøo taùc
ñoäng hay laøm chöôùng ngaïi taâm chuùng ta
ñöôïc, do ñoù luùc naøo taâm cuõng baát ñoäng,
thanh thaûn, an laïc, voâ söï.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 107
Treân ñôøi naøy chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG
vaø THA THÖÙ môùi ñem laïi söï bình an, haïnh
phuùc cho mình cho ngöôøi.
Ñoïc böùc thö ngöôøi cha göûi cho con laø
moät baøi hoïc ñaïo ñöùc laøm ngöôøi. Ngöôøi coù ñaïo
ñöùc laø ngöôøi bieát thöông mình, thöông ngöôøi
khoâng bao giôø laøm khoå mình, khoå ngöôøi.
Muoán ñöôïc vaäy ngay töø baây giôø chuùng ta haõy
chòu khoù reøn luyeän LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø
THA THÖÙ. Bôûi khoâng taäp luyeän xaû boû loøng ích
kyû nhoû heïp caù nhaân cuûa mình thì muoân ñôøi
ngaøn kieáp cuõng chaúng bao giôø coù ñöôïc LOØNG
YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ.
LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ neáu
khoâng coù noù thì xaõ hoäi loaøi ngöôøi seõ khoå bieát
bao. Moät baèng chöùng cuï theå roõ raøng hieän giôø
loaøi ngöôøi ñang lo ngaïi nhaát laø chieán tranh.
Coù chieán tranh thì LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa
con ngöôøi ñaâu coøn nöõa.
Hieän taïi theá giôùi ñang coù chieán tranh
nhö ôû Afghanistan, hai beân ñaùnh nhau ngöôøi
cheát nhö rôm raï, nhö vaäy chöùng toû loaøi ngöôøi
treân theá giôùi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG.
Cho neân, coù chieán tranh thì khoâng coù hoøa
bình; khoâng coù hoøa bình thì con ngöôøi khoâng
phuùt naøo laø ñöôïc bình an.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
108
Hieän taïi chuùng ta ñeàu bieát treân theá giôùi
khoâng nöôùc naøy thì nöôùc khaùc, ñeàu xaûy ra
naïn khuûng boá. Naïn khuûng boá gieát ngöôøi raát
oan uoång, phuï nöõ treû em ñeàu cheát trong khi
nhöõng ngöôøi naøy chöa laøm gì neân toäi maø
phaûi chòu cheát baèng bom ñaïn.
Naïn khuûng boá tinh thaàn baèng vaên baûn
phaùp luaät ñaët ra nhö theá naøy theá khaùc ñeå baét
eùp moïi ngöôøi phaûi tuaân theo, phaûi laøm theo.
Keû naøo choáng traùi thì kheùp vaøo tuø toäi, coøn keû
naøo khoâng choáng traùi thì aâm thaàm chòu ñöïng
trong ñau khoå vaø ñöôïc xem laø mình maát
quyeàn bình ñaúng, töï do.
Tuy bieát raèng coù hai caùch töï do:
1- TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT.
2- TÖÏ DO NGOAØI PHAÙP LUAÄT.
Nhö vaäy TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT nhö
theá naøo? Vaø TÖÏ DO NGOAØI PHAÙP LUAÄT nhö
theá naøo?
TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT cuûa nhaø nöôùc,
coù nghóa laø ngöôøi daân phaûi tuaân thuû vaø giöõ
gìn phaùp luaät khoâng ñeå vi phaïm. Nhôø coù
phaùp luaät ngöôøi daân soáng töï do nhöng khoâng
ñöôïc yû maïnh hieáp ñaùp ngöôøi khaùc. Nhôø coù
phaùp luaät ngöôøi daân soáng töï do nhöng khoâng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 109
ñöôïc töï do gieát ngöôøi cöôùp cuûa, cöôùp taøi saûn
cuûa ngöôøi khaùc vaø nhaát laø khoâng ñöôïc töï do
laäp beø phaùi, ñaûng phaùi saùch ñoäng quaàn chuùng
bieåu tình choáng ñoái gaây roái traät töï an ninh
quoác gia. Cho neân, treân theá giôùi coù moät soá
nöôùc nhaân daân soáng töï do khoâng phaùp luaät vì
theá thöôøng xaûy ra caùc cuoäc bieåu tình choáng
ñoái nhaø nöôùc.
Do PHAÙP LUAÄT nhö theá naøo ñeå moïi
ngöôøi daân khoâng töï do quaù trôùn?
PHAÙP LUAÄT nhaø nöôùc ñaët ra laø baûo veä
sinh maïng cuûa moãi coâng daân khoâng ai coù
quyeàn xaâm haïi gieát ngöôøi khaùc.
PHAÙP LUAÄT nhaø nöôùc ñaët ra laø baûo veä
taøi saûn cuûa moãi coâng daân trong nöôùc khoâng
ai coù quyeàn cöôùp boùc taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc
laøm taøi saûn cuûa mình.
PHAÙP LUAÄT nhaø nöôùc ñaët ra laø baûo veä
taøi saûn chung cuûa quoác gia khoâng ai coù quyeàn
chieám ñoaït nhöõng taøi saûn ñoù laøm taøi saûn
rieâng cuûa mình.
PHAÙP LUAÄT giao thoâng ñöôøng boä hay
ñöôøng thuûy ñeàu laø baûo veä sinh maïng cuûa moïi
ngöôøi khi ñi treân ñöôøng boä hay ñöôøng thuûy.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
110
Moät nöôùc naøo treân theá giôùi hieän nay
cuõng caàn coù PHAÙP LUAÄT, vì PHAÙP LUAÄT laø
moät phöông phaùp soáng cô baûn ñeå moïi ngöôøi
nöông vaøo ñoù maø khoâng xaâm haïi ñeán sinh
maïng vaø taøi saûn cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Vì
theá, nhôø coù PHAÙP LUAÄT maø ngöôøi coâng daân
soáng theo ñoù ñeå khoâng laøm khoå mình, khoå
ngöôøi vaø khoå muoân loaøi chuùng sinh.
Cho neân, PHAÙP LUAÄT ñöôïc ñaët ra laø do yù
kieán cuûa toaøn daân ñoùng goùp chôù khoâng phaûi
yù kieán rieâng cuûa moät ngöôøi naøo caû. Vì theá,
moïi ngöôøi daân trong nöôùc phaûi chaáp haønh
nghieâm chænh, khoâng ñöôïc vi phaïm, vì vi
phaïm phaùp luaät laø vi phaïm quyeàn soáng cuûa
ngöôøi khaùc.
Phaùp luaät luoân luoân baûo veä quyeàn soáng
töï do cuûa moïi ngöôøi, vì theá phaùp luaät caàn
phaûi ñöôïc nhieàu ngöôøi coù trình ñoä kieán thöùc
saâu roäng ñeå thu thaäp moïi yù kieán cuûa toaøn
daân roài nghieân cöùu kyõ löôõng, ñuùc keát laïi, môùi
ñaët ra PHAÙP LUAÄT.
Bôûi PHAÙP LUAÄT laø caây thöôùc ñaïo ñöùc ñeå
moïi ngöôøi theo ñoù maø ño laïi loøng mình, neáu
mình soáng khoâng ñuùng PHAÙP LUAÄT töùc laø
mình soáng voâ ñaïo ñöùc. Cho neân, moät ngöôøi vi
phaïm PHAÙP LUAÄT laø moät ngöôøi voâ ñaïo ñöùc.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 111
Ví duï: Moät ngöôøi gieát ngöôøi cöôùp cuûa thì
ngöôøi aáy voâ ñaïo ñöùc, vì theá PHAÙP LUAÄT seõ
baét ngöôøi naøy boû tuø coù khi coøn keâu aùn töû
hình.
Bôûi vaäy, PHAÙP LUAÄT cuûa nhaø nöôùc laø
phöông phaùp baûo veä söï soáng cuûa moïi ngöôøi,
cho neân PHAÙP LUAÄT luoân luoân baét buoäc moïi
ngöôøi phaûi tuaân theo, phaûi thi haønh khoâng
ñöôïc vi phaïm, vì vi phaïm PHAÙP LUAÄT laø vi
phaïm quyeàn soáng cuûa ngöôøi khaùc vaø gaây roái
traät töï an ninh trong nöôùc.
Cho neân, moïi ngöôøi daân trong moät nöôùc
caàn phaûi tuaân theo PHAÙP LUAÄT thì ñaát nöôùc
ñoù môùi coù traät töï an ninh. Nhôø ñoù maø moïi
ngöôøi soáng môùi ñöôïc an oån.
Moät ñaát nöôùc coù PHAÙP LUAÄT, nhöng
ngöôøi giöõ gìn PHAÙP LUAÄT khoâng cöông quyeát,
thieáu yù chí duõng caûm, khoâng can ñaûm, khoâng
thaúng thaén thì phaùp luaät aáy chæ laø moät taäp
saùch khoâ khan, khoâng lôïi ích cho ai caû.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
112
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 113
MẸ LẠNH LẮM
PHẢI KHÔNG?
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moät ngöôøi
meï ñaõ hy sinh taát caû söï aám aùp cuûa mình ñeå
cho con vaø meï thì chòu laïnh cho ñeán khi cheát
coùng. Chaùu beù coøn soáng ñöôïc laø nhôø coù aùo
quaàn cuûa meï bao boïc aám aùp cho ñeán khi
ngöôøi ta nghe tieáng khoùc cuûa chaùu döôùi chaân
caàu neân môùi cöùu chaùu soáng. Khi lôùn leân chaùu
ñöôïc 12 tuoåi nghe meï nuoâi thuaät laïi caùi cheát
laïnh cuûa meï neân chaùu ñeán tröôùc phaàn moä
cuûa meï loät boû taát caû quaàn aùo vaø ñöùng run raåy
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
114
ñeå caûm nhaän söï laïnh buoát cuûa meï tröôùc khi
cheát.
Haønh ñoäng cuûa chaùu beù noùi leân LOØNG
YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi con ñoái vôùi meï thaät
tuyeät vôøi. Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “Meï
Laïnh Laém Phaûi Khoâng?”:
“Vaøo moät ñeâm tröôùc leã Giaùng sinh, moät
thieáu phuï mang thai laàn böôùc ñeán nhaø moät
ngöôøi baïn nhôø giuùp ñôõ. Con ñöôøng ngaén daãn
ñeán nhaø ngöôøi baïn coù moät con ñöôøng möông
saâu vôùi caây caàu baéc ngang. Ngöôøi thieáu phuï
boãng tröôït chaân chuùi veà phía tröôùc, côn ñau
ñeû quaën leân trong chò. Chò hieåu raèng mình
khoâng theå ñi xa hôn ñöôïc nöõa, chò boø phía
beân döôùi caàu.
Ñôn ñoäc giöõa nhöõng chaân caàu chò ñaõ
sinh moät beù trai. Khoâng coù gì ngoaøi nhöõng
chieác aùo boâng daøy ñang maëc, chò laàn löôït côûi
boû aùo quaàn vaø quaán quanh mình ñöùa con beù
xíu, voøng töøng voøng gioáng nhö moät caùi keùn.
Theá roài tìm ñöôïc caùi bao taûi, chò truøm vaøo
ngöôøi vaø kieät söùc beân caïnh con.
Saùng hoâm sau, moät phuï nöõ laùi xe gaàn
chieác caàu, chieác xe boãng cheát maùy. Böôùc ra
khoûi xe vaø baêng qua caàu, baø nghe moät tieáng
khoùc beân döôùi. Baø chui xuoáng caàu ñeå tìm.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 115
Nôi ñoù baø nhìn thaáy moät ñöùa beù nhoû xíu, ñoùi
laõ nhöng vaãn coøn aám, coøn ngöôøi meï ñaõ cheát
coùng.
Baø ñem ñöùa beù veà nhaø nuoâi döôõng. Khi
lôùn leân caäu beù hay ñoøi meï nuoâi keå laïi chuyeän
ñaõ tìm thaáy mình. Vaøo moät leã Giaùng sinh, ñoù
laø sinh nhaät thöù 12, caäu beù nhôø meï nuoâi ñöa
ñeán moä ngöôøi meï toäi nghieäp. Khi ñeán nôi caäu
baûo meï nuoâi ñôïi ôû xa trong luùc caäu caàu
nguyeän. Caäu ñöùng beân caïnh ngoâi moä cuùi ñaàu
vaø khoùc. Theá roài caäu baét ñaàu côûi quaàn aùo. Baø
meï nuoâi ñöùng nhìn söõng sôø khi caäu beù laàn
löôït côûi boû taát caû vaø ñaët leân moä meï mình.
“Chaéc laø caäu seõ khoâng côûi boû taát caû - baø
meï nuoâi nghó - Caäu seõ laïnh coùng!”. Song caäu
beù ñaõ thaùo boû taát caû vaø ñöùng run raåy. Baø meï
nuoâi ñeán beân caïnh vaø baûo caäu beù maëc ñoà trôû
laïi. Baø nghe caäu beù goïi meï maø chöa bao giôø
bieát: “Meï ñaõ laïnh hôn con luùc naøy, phaûi
khoâng meï?”. Vaø caäu beù oøa khoùc.
Ngöôøi meï ñaõ qua phaàn maø chaùu beù
khoâng bao giôø bieát maët, chæ nghe meï nuoâi noùi
laïi: Vì muoán baûo veä con soáng neân ngöôøi meï
tuoát heát aùo quaàn cuûa mình ñeå quaán cho con
ñöôïc aám aáp, coøn rieâng mình chæ choaøng moät
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
116
manh bao cho kín thaân, vì theá caùi laïnh buoát
da buoát thòt moät mình ngöôøi meï gaùnh chòu.
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï ñoái
vôùi con treân ñôøi naøy khoâng vaät gì ñem so
saùnh ñöôïc. Do ñoù, baø cheát trong caùi laïnh buoát
da buoát thòt ñeå con ñöôïc soáng. Vì theá, hoâm
nay chaùu beù veà thaêm moä meï vaø côûi boû taát caû
quaàn aùo ñeå caûm nhaän caùi laïnh maø meï mình
gaùnh chòu ñeå cöùu con mình ñöôïc soáng.
Ñöùa con soáng vôùi meï nuoâi vaø LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa noù ñoái vôùi meï ñeû noù khoâng bao
giôø queân. Vì theá noù côûi boû taát caû quaàn aùo vaø
chòu laïnh. Khi noù caûm nhaän söï laïnh buoát da,
buoát thòt neân lôùn tieáng goïi meï: “MEÏ ÑAÕ LAÏNH
HÔN CON LUÙC NAØY, PHAÛI KHOÂNG MEÏ?”, roài
noù oøa leân khoùc nöùc nôû.
Chaùu beù ñaõ thöïc hieän LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa noù ñoái vôùi meï thaät laø tuyeät vôøi.
Baèng caùch loät boû quaàn aùo nhö meï noù ñaõ loät
boû quaàn aùo ñeå maëc aám cho con mình, coøn
mình thì chòu laïnh, nhöng söùc ngöôøi coù haïn,
ngöôøi meï ñaõ cheát coùng trong côn laïnh buoát
xöông ñeå con mình ñöôïc soáng. Thaät laø cao caû
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï, treân ñôøi
naøy khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG naøo hôn
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 117
ñöôïc. Nhöng LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa caäu beù
ñoái vôùi meï thaät laø tuyeät vôøi.
Muoán bieát caùi laïnh maø ngöôøi meï phaûi
chòu ñeå cho con soáng, vì theá caäu beù muoán
chia seû vôùi meï caùi laïnh kinh hoàn ñoù baèng
caùch caäu côûi boû quaàn aùo vaø ñöùng chòu ngoaøi
trôøi laïnh buoát vaø goïi meï: “Meï ñaõ laïnh hôn
con luùc naøy, phaûi khoâng meï?”. Vaø caäu beù oøa
khoùc.
Moät haønh ñoäng noùi leân LOØNG YEÂU
THÖÔNG meï cuûa caäu beù, thaät khoâng coù buùt
möïc naøo taû heát LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy.
Vôùi trí non nôùt, caäu chæ bieát côûi boû quaàn
aùo ñeå caûm nhaän söï laïnh buoát nhö trong ñeâm
meï caäu chòu laïnh ñaõ hy sinh cöùu caäu.
“Meï thöông con nhö bieån hoà lai
laùng. Con thöông meï tính thaùng tính
ngaøy”, nhöng ôû ñaây caäu beù toû ra LOØNG YEÂU
THÖÔNG meï khoâng tính thaùng tính ngaøy maø
baèng moät haønh ñoäng LOØNG YEÂU THÖÔNG ñoái
vôùi meï chuùng ta khoâng ngôø ñöôïc.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
118
TRỞ VỀ
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñem ñeán cho taát
caû moïi ngöôøi khoâng phaân bieät ngöôøi thaân
hay ngöôøi xa laï thì ñoù môùi thaät söï laø LOØNG
YEÂU THÖÔNG.
LOØNG YEÂU THÖÔNG coøn phaân bieät ngöôøi
thaân, ngöôøi xa laï thì ñoù khoâng phaûi LOØNG
YEÂU THÖÔNG maø LOØNG ÍCH KYÛ. LOØNG ÍCH
KYÛ seõ mang ñeán cho chuùng ta nhöõng söï ñau
khoå. Bôûi vaäy LOØNG ÍCH KYÛ NHOÛ HEÏP chæ bieát
coù mình, thaät laø ñaùng cheâ traùch. Khi laøm
ngöôøi chuùng ta khoâng nhöõng thöông mình,
thöông nhöõng ngöôøi thaân cuûa mình maø coøn
thöông taát caû nhöõng ngöôøi khaùc vaø caùc loaøi
ñoäng vaät khaùc. Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 119
roäng lôùn nhö vaäy thì chuùng ta môùi tìm thaáy
ngay haïnh phuùc vaø an vui cuûa chính mình.
Nghe con mình ñi lính veà thì vui möøng,
nhöng khi nghe con mình ñem theo moät
ngöôøi baïn thöông binh ñaõ bò cuït tay, chaân veà
nhaø thì cha laãn meï lieàn töø choái ngay.
Do LOØNG ÍCH KYÛ cuûa cha meï nhö vaäy
neân ngöôøi con trai yeâu quyù cuûa hoï nghó ñeán
thaân phaän mình laø moät ngöôøi lính bò thöông
cuït tay cuït chaân seõ laøm khoå cha meï neân caäu
khoâng bao giôø trôû veà. Vaäy chuùng ta haõy ñoïc
caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ” maø ngaãm nghó laïi
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình coù roäng lôùn
hay nhoû heïp nhö cha meï cuûa caäu thanh nieân
naøy.
Caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ” laø moät baøi hoïc
soáng ñoäng khieán cho moïi ngöôøi caàn suy ngaãm
laïi chính mình.
“Moät ngöôøi lính veà nhaø ñoaøn tuï gia ñình
sau nhieàu naêm tham chieán ôû Vieät Nam. Töø
San Francisco, anh goïi ñieän hoûi thaêm gia
ñình.
- Cha meï ôi, con ñang trôû veà ñaây,
nhöng coù ñieàu muoán xin pheùp cuøng cha meï.
Con muoán daãn baïn cuøng veà nhaø mình.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
120
- OÀ, ñöôïc thoâi con trai. Cha meï raát saün
loøng tieáp ñoùn baïn con.
- Nhöng coù ñieàu naøy cha meï neân bieát,
anh aáy bò thöông khaù naëng trong chieán
tranh, maát caû caùnh tay vaø moät chaân. Anh aáy
khoâng coøn ôû choã naøo nöông töïa, vì vaäy con
muoán anh aáy veà soáng cuøng chuùng ta.
- Cha meï raát tieác khi nghe ñieàu naøy, coù
theå chuùng ta seõ giuùp anh aáy tìm ñöôïc choã truù
nguï.
- OÀ khoâng, con muoán anh aáy ôû cuøng
chuùng ta kia.
Ngöôøi cha ngaäp ngöøng roài noùi:
- Con khoâng bieát con ñang ñoøi hoûi ñieàu
gì ñaâu con trai. Moät ngöôøi taøn taät nhö vaäy seõ
laø moät gaùnh naëng ñeø leân vai chuùng ta.
Chuùng ta coøn cuoäc soáng rieâng tö cuûa chuùng
ta nöõa chöù, khoâng theå ñeå moät ñieàu nhö vaäy
chen vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta ñöôïc. Toát
hôn heát laø con neân quay veà nhaø vaø queân anh
chaøng aáy ñi. Anh ta chaéc seõ choùng tìm ñöôïc
caùch töï kieám soáng thoâi.
Nghe ñeán ñoù, ngöôøi con trai gaùc maùy.
Vaøi ngaøy sau ñoù hoï ñoät nhieân nhaän ñöôïc cuù
ñieän thoaïi töø caûnh saùt San Francisco baùo tin
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 121
ngöôøi con trai ñaõ cheát sau khi ngaõ töø moät toøa
nhaø cao taàng. Caûnh saùt cho raèng ñaây laø moät
vuï töï saùt.
Ngöôøi cha vaø meï ñau buoàn naøy voäi vaõ
bay ñeán San Francisco vaø ñöôïc daãn ñeán nhaø
xaùc thaønh phoá ñeå nhaän xaùc con. Hoï nhaän
anh ngay. Nhöng hoï cuõng kinh hoaøng ra moät
ñieàu khaùc cuøng luùc. Con trai hoï chæ coøn laïi
moät tay moät chaân.
Thaät may maén, khoâng phaûi taát caû moïi
ngöôøi ñeàu coù caùch ñoái nhaân xöû theá nhö vaäy.
Vaãn coøn coù nhöõng ngöôøi yeâu thöông chuùng ta
voâ tö löï saün saøng ñoùn nhaän chuùng ta vaøo maùi
aám gia ñình maõi maõi maø chaúng caàn ñeå taâm
tôùi nhöõng khieám khuyeát cuûa chuùng ta.
Moãi buoåi toái, tröôùc khi cuoän mình trong
giaác nguû, neáu coù ñöôïc moät ñieàu öôùc nguyeän
thì haõy öôùc nguyeän cho mình coù theâm nghò
löïc vaø nieàm tin ñuû ñeå môû taám LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi nhöõng ngöôøi baát haïnh.
Bôûi haïnh phuùc tinh teá nhaát treân ñôøi
cuõng chính laø mình bieát mang tình thöông
cho nhöõng ngöôøi maø hoï khoâng theå ñem laïi
cho chuùng ta nhöõng ñieàu gì caû, ñoù môùi chính
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
122
thaät söï laø nieàm vui trong chuùng ta. Nhö trieát
lyù Phaät giaùo ñaõ daïy: “Cöù cho ñi roài seõ ñöôïc”.
Ñoïc caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ”, noù seõ laø moät
baøi hoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG cho nhöõng ai
chöa coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì haõy tö duy
vaø suy nghó.
Chuùng ta ai cuõng hieåu bieát, taát caû caùc
phaùp treân ñôøi naøy ñeàu voâ thöôøng, nay coøn
mai maát, khoâng coù phaùp naøo thöôøng haèng
baát bieán, khoâng coù phaùp naøo khoâng thay ñoåi,
ñoù laø moät qui luaät töï nhieân cuûa caùc phaùp
trong vuõ truï. Ngöôïc laïi coù moät phaùp khoâng
THAY ÑOÅI, ñoù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con
ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi vaø muoân loaøi, noù seõ
maõi maõi tröôøng toàn vôùi khoâng gian vaø thôøi
gian.
Laøm cha meï chæ bieát yeâu thöông con caùi
cuûa mình, duø con caùi cuûa mình coù taøn taät nhö
theá naøo thì mình cuõng raùng oâm chòu, nhöng
ñoái vôùi ngöôøi khaùc thì khoâng chaáp nhaän, ñoù
laø LOØNG ÍCH KYÛ nhoû heïp goùi gheùm trong
nhöõng ngöôøi thaân gia ñình.
Ngöôøi con ñaõ thöû thaùch loøng cha meï
mình vaø bieát roõ tình ñôøi moïi ngöôøi ñeàu ích
kyû heïp hoøi nhö nhau.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 123
Nuoâi döôõng ngöôøi naøo maø ngöôøi ñoù coøn
laøm lôïi ích cho mình thì nuoâi döôõng coøn
khoâng laøm lôïi ích thì toáng coå ra khoûi nhaø.
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi haàu heát
hieän giôø laø nhö vaäy, chæ coøn laïi moät ít ngöôøi
coù LOØNG YEÂU THÖÔNG ROÄNG LÔÙN maø khoâng
tính hôn thieät chæ bieát YEÂU THÖÔNG maø thoâi.
Caùc nhaø laøm töø thieän khoâng phaûi vì
LOØNG YEÂU THÖÔNG maø vì coâng ty xí nghieäp
cuûa mình ñöôïc danh TÖØ THIEÄN. Nhôø coù danh
TÖØ THIEÄN môùi deã phaùt trieån lôùn hôn.
Chuùng ta ai cuõng bieát, thöôøng ngöôøi ta
laøm töø thieän laø vì tieàn cuûa dö giaû. Cho neân,
laøm TÖØ THIEÄN laø mua DANH. Nhöng trong
caùi DANH ñoù coøn coù caùi LÔÏI raát to. Moät nhaø
laøm töø thieän vôùi LOØNG YEÂU THÖÔNG chaân
thaät thì khoâng ai bieát teân tuoåi cuûa hoï.
Trong taäp saùch “Ñöùc Hieáu Sinh”, chuùng
toâi coù noùi ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG chaân thaät
cuûa ngöôøi laøm TÖØ THIEÄN. OÂng ta mang thöïc
phaåm ñeán giuùp ñôõ moät ngöôøi ngheøo, nhöng
laïi baûo raèng cuûa moät ngöôøi xa laï nhôø mang
nhöõng vaät phaåm naøy ñeán giuùp gia ñình oâng
baø. Vì vaäy nhöõng vaät phaåm naøy khoâng phaûi
cuûa toâi xin gia ñình vui loøng nhaän cho, toâi
chæ laø ngöôøi mang duøm hoï maø thoâi. Laøm töø
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
124
thieän nhö vaäy môùi thaät söï laøm töø thieän.
Trong ñôøi naøy ít coù ai laøm TÖØ THIEÄN nhö
vaäy.
Chuùng ta trôû laïi caâu chuyeän ngöôøi con
trai ñi lính thöû thaùch ñeå thaáy LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa cha meï nhö theá naøo. Khi ngöôøi
cha nghe con noùi ngöôøi baïn cuûa con taøn taät
cuït moät tay moät chaân thì ngöôøi cha baûo ngay:
“Moät ngöôøi taøn taät nhö vaäy seõ laø moät gaùnh
naëng ñeø leân vai chuùng ta. Chuùng ta coøn cuoäc
soáng rieâng tö cuûa chuùng ta nöõa chöù, khoâng
theå ñeå moät ñieàu nhö vaäy chen vaøo cuoäc soáng
cuûa chuùng ta ñöôïc. Toát hôn heát laø con neân
quay veà nhaø vaø queân anh chaøng aáy ñi. Anh ta
chaéc seõ choùng tìm ñöôïc caùch töï kieám soáng
thoâi”.
Lôøi noùi vaø taâm nieäm cuûa cha meï caäu ñaõ
theå hieän roõ tính ích kyû nhoû heïp chaúng coù
chuùt LOØNG YEÂU THÖÔNG tình ngöôøi. Vì theá
caäu suy nghó: Mình taøn taät nhö vaäy thì cuõng
chæ laø gaùnh naëng cuûa cha meï neân caäu quyeát
töï töû ñeå khoâng coøn baän loøng cha meï nöõa.
Caâu chuyeän ñeán ñaây ñaõ kheùo keát thuùc
vaø nhaéc nhôû cho nhöõng ai thieáu LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng thì seõ khoå ñau vónh vieãn.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 125
Caâu chuyeän treân ñaây ñaùnh thöùc moïi
ngöôøi haõy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi
taát caû moïi ngöôøi vaø khoâng nhöõng con ngöôøi
maø coøn laø nhöõng loaøi ñoäng vaät khaùc nöõa. Vì
ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi loaøi thì
chuùng ta seõ tìm thaáy ñöôïc moät nieàm vui
khoâng coù nieàm vui naøo hôn ñöôïc.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
126
MỘT
VIỆC NHỎ
Trong cuoäc soáng haèng ngaøy ít ai ñeå yù
ñeán nhöõng vieäc nhoû nhaët. Tuy nhöõng chuyeän
nhoû nhaët nhöng noù seõ mang ñeán nhöõng tai
hoïa raát lôùn vaø laøm ñau khoå cho nhieàu ngöôøi.
Moät mieáng maûnh chai tuy nhoû beù noù cuõng coù
theå gaây thaønh moät veát thöông cheát ngöôøi vì
bò vi truøng phong ñoøn gaùnh nhö chaùu beù cuûa
baø laõo trong caâu chuyeän döôùi ñaây:
“Moät gia ñình goàm hai vôï choàng vaø boán
con nhoû. Dòp heø cuøng ñi nghæ maùt ôû moät baõi
bieån. Boïn treû raát thích taém bieån vaø xaây
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 127
nhöõng toøa laàu ñaøi treân caùt. Boá meï chuùng
thueâ moät caùi leàu ngoài uoáng nöôùc treân bôø, doõi
nhìn caùc con noâ ñuøa khoâng quaù xa ngoaøi kia
phía tröôùc maët.
Theá roài hoï troâng thaáy moät baø cuï giaø nhoû
nhaén aên maëc xueành xoaøng treân tay caàm moät
caùi tuùi cuõ ñang tieán laïi. Toùc baø ñaõ baïc traéng,
bò gioù bieån thoåi toác leân caøng laøm cho khuoân
maët nhaên nheo cuûa baø theâm khoù coi. Baø cuï
ñang laåm baåm moät ñieàu gì ñoù, daùo daùc nhìn
roài thænh thoaûng laïi cuùi xuoáng nhaët nhöõng
thöù gì ñoù treân baõi bieån, boû vaøo tuùi.
Hai vôï choàng khoâng heïn maø cuøng voäi
chaïy ra goïi con laïi, caên daën chuùng phaûi
traùnh xa ngöôøi ñaøn baø khaû nghi kia. Döôøng
nhö hoï coá yù noùi to cho baø ta nghe thaáy ñeå baø
ta neân ñi choã khaùc kieám aên.
Cuï giaø khoâng bieát coù nghe thaáy gì khoâng
giöõa tieáng soùng bieån ì aàm, chæ thaáy baø cöù töø
töø tieán veà phía hoï. Theá roài cuï döøng laïi, nhìn
thaáy ñöùa treû deã thöông ñang ngô ngaùc nhìn
mình, baø móm cöôøi vôùi hoï nhöng khoâng ai
ñaùp laïi, chæ giaû vôø ngoù ñi choã khaùc, baø cuï laïi
laúng laëng laøm tieáp coâng vieäc khoù hieåu cuûa
mình. Coøn caû gia ñình kia thì chaúng höùng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
128
thuù taém bieån nöõa, hoï keùo nhau leân quaùn
nöôùc phía treân baõi bieån.
Trong luùc chuyeän troø vôùi ngöôøi phuïc vuï
baøn aên cuøng nhöõng khaùch haøng trong quaùn,
hai vôï choàng quyeát ñònh hoûi thaêm xem baø cuï
khaû nghi kia laø ai vaø hoï... söõng sôø: baø cuï aáy
laø ngöôøi daân ôû ñaây, töøng coù moät ñöùa chaùu
ngoaïi vì baùn haøng rong treân baõi bieån, voâ tình
ñaïp phaûi moät maûnh chai roài bò nhieãm truøng,
soát cao, ñöùa beù bò beänh uoán vaùn. Töø daïo aáy
thöông chaùu ñeán ngaån ngô, baø cöù laëng leõ ñi
doïc baõi bieån, tìm nhaët nhöõng maûnh chai,
maûnh saét hoaëc hoøn ñaù coù caïnh saéc. Moïi
ngöôøi hoûi lyù do thì baø ñaùp maø ñoâi maét coøn
öôùt nhoøe: “OÀ, toâi chæ laøm moät vieäc nhoû aáy maø
thoâi ñeå caùc chaùu beù coù theå vui chôi treân baõi
bieån maø khoâng bao giôø bò cheát nhö ñöùa chaùu
ñaùng thöông cuûa toâi!”.
Nghe xong caâu chuyeän, ngöôøi choàng voäi
chaïy ngay xuoáng baõi bieån mong coù theå noùi
moät lôøi xin loãi vaø moät lôøi bieát ôn chaân
thaønh, nhöng baø cuï ñaõ ñi raát xa roài. Boùng baø
chæ coøn laø moãi moät chaám nhoû treân baõi bieån
vaéng ngöôøi khi chieàu ñang xuoáng.
Lôøi noùi: “OÀ, toâi chæ laøm moät vieäc nhoû aáy
maø thoâi ñeå caùc chaùu beù coù theå vui chôi treân
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 129
baõi bieån maø khoâng bao giôø bò cheát nhö ñöùa
chaùu ñaùng thöông cuûa toâi!”. Haønh ñoäng nhaët
nhöõng maûnh ve chai cuûa baø laõo thöïc hieän
LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn khoâng coøn ôû
LOØNG YEÂU THÖÔNG nhoû heïp, ích kyû chæ bieát
thöông mình vaø nhöõng ngöôøi trong gia ñình.
Ñaây môùi thaät söï laø LOØNG YEÂU THÖÔNG
voâ bôø beán cuûa baø laõo noùi leân baèng haønh ñoäng
haèng ngaøy ñi löôïm maûnh ve chai ñeå giuùp cho
caùc chaùu vui chôi treân baõi bieån maø khoâng coøn
sôï xaûy ra moät caùi cheát baát ngôø. Moät haønh
ñoäng tuy nhoû beù nhöng ñaõ neâu leân taám LOØNG
YEÂU THÖÔNG cuûa baø, khoâng nhöõng laø con
chaùu cuûa baø maø cho taát caû caùc con chaùu baát
cöù cuûa ai baø ñeàu THÖÔNG YEÂU nhö chaùu cuûa
baø vaäy.
Moät haønh ñoäng nhoû beù nhöng noùi leân
ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn voâ bôø beán
cuûa baø ñoái vôùi moïi ngöôøi. Neáu trong cuoäc
soáng naøy ai cuõng bieát ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi nhö baø thì ñaâu coù
ai neùm raùc böøa baõi laøm cho moâi tröôøng soáng
naøy oâ nhieãm. Phaûi khoâng thöa quyù vò?
Chính vì moïi ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU
THÖÔNG söï soáng neân môùi laøm oâ nhieãm moâi
tröôøng soáng. Moâi tröôøng soáng oâ nhieãm laø
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
130
moät tai hoïa lôùn cho loaøi ngöôøi vì quaû ñòa caàu
naøy bò oâ nhieãm naëng thì seõ noå tung vaø tan
taønh, khi aáy loaøi ngöôøi coù aên naên thì cuõng
quaù muoän maøng.
Bôûi vì ai cuõng bieát moïi ngöôøi treân haønh
tinh khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng
neân cöù gieát haïi chuùng sinh vaø aên thòt ñeå cho
thoûa thích loøng duïc laïc ngon ngoït nôi mieäng
löôõi, nhöng khi nuoát qua khoûi coå thì caùi gì
coøn ngon ngoït cuûa thòt chuùng sinh nöõa.
Nhöõng söï ngon ngoït ñoù laø nhöõng mieáng moài
taïo loøng duïc con ngöôøi lôùn vaø maïnh ñeå ñöa
con ngöôøi vaøo aùc phaùp. Töø nhöõng aùc phaùp ñoù
seõ phoùng xuaát ra nhöõng töø tröôøng aùc gieát haïi
vaø aên thòt chuùng sinh seõ phoùng xuaát vaøo
khoâng gian laøm cho baàu khí quyeån oâ nhieãm.
Khi baàu khí quyeån bò oâ nhieãm thì baàu khí
quyeån noùng leân, khieán cho thôøi tieát baát hoøa
neân möa khoâng thuaän, gioù khoâng hoøa neân luõ
luït, ñaát suïp, nuùi lôû v.v.. xaûy ra khieán cho loaøi
ngöôøi treân haønh tinh naøy chòu nhieàu tai
öông, baèng chöùng tin töùc theá giôùi thoâng qua
ñieän ñaøi maø taát caû moïi ngöôøi ñeàu bieát nhöõng
thieân tai khoâng nöôùc naøy thì nöôùc khaùc.
Cho neân, loaøi ngöôøi khoâng bieát giöõ gìn
moâi tröôøng soáng chung nhau baèng nhöõng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 131
haønh ñoäng thieän thì hoï phaûi gaùnh chòu
nhöõng haäu quaû ñau khoå maø khoâng löôøng
tröôùc ñöôïc.
Moät ngöôøi ngoaïi quoác ñeán Vieät Nam ñi
nghæ maùt ôû baõi bieån Vuõng Taøu hay Long Haûi,
thöôøng hoï ñi löôïm giaáy hoaëc laù goùi baùnh cuûa
nhöõng ngöôøi Vieät Nam thieáu vaên hoùa, voâ ñaïo
ñöùc veä sinh neân ñuïng choã naøo cuõng neùm boû
choã naáy khieán nôi nghæ maùt coâng coäng trôû
thaønh baõi raùc troâng raát baån thæu.
Trong khu vöïc baõi taém cuûa moïi ngöôøi
vôùi hình aûnh voâ vaên hoùa thieáu veä sinh nhö
vaäy, ngöôøi Vieät Nam chuùng ta khoâng bieát xaáu
hoå vôùi ngöôøi ngoaïi quoác maø coøn thaûn nhieân
neùm boû giaáy vaø laù goùi baùnh böøa baõi. Thaät laø
xaáu hoå voâ cuøng.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
132
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 133
LÒNG BIẾT ƠN
VÀ NIỀM MƠ ƯỚC
Nhaân quaû ñaõ saép xeáp cho moïi ngöôøi
töø khi sinh ra cho ñeán khi cheát, chôù khoâng
phaûi nhö ngöôøi ta nghó raèng treân ñôøi naøy
moïi söï xaûy ra ñeàu do ngaãu nhieân.
Beänh taät hay tai naïn xaûy ra naëng hay
nheï ñeàu do nhaân quaû cuûa ngöôøi ñoù, chính hoï
ñaõ taïo ra aùc phaùp neân noù saép xeáp vaøo giôø,
ngaøy, thaùng, naêm ñeå ngöôøi ñoù traû quaû khoâng
bao giôø sai. Vì vaäy, ai taïo nhaân naøo thì gaët
quaû naáy khoâng theå troán chaïy duø troán chaïy
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
134
baát cöù nôi ñaâu cuõng khoâng thoaùt khoûi quy
luaät nhaân quaû.
Nhaân quaû cuûa moïi ngöôøi laø do moïi ngöôøi
laøm ra chôù khoâng phaûi nhaân quaû töø treân trôøi
rôi xuoáng hay coù moät ngöôøi naøo ban giaùng
nhaân quaû cho hoï. Cho neân, moät ngöôøi thoâng
suoát nhaân quaû, khi hoï laøm moät ñieàu gì thì
raát caån thaän tö duy suy nghó kyõ löôõng xem
vieäc laøm ñoù aùc hay thieän, neáu vieäc laøm ñoù laø
thieän thì seõ khoâng laøm khoå mình, khoå ngöôøi
vaø chuùng sinh; coøn ngöôïc laïi laø aùc phaùp. Khi
tö duy thaáu roõ nhö vaäy nhaát ñònh aùc phaùp
chuùng ta seõ khoâng laøm.
Treân ñôøi naøy chæ coù laøm lôïi ích vaø ñem
laïi nguoàn vui cho moïi ngöôøi thì chuùng ta vui
veû cöù laøm. Bôûi vì laøm lôïi ích cho moïi ngöôøi
töùc laø mang LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi hoï.
Ñaây chuùng ta haõy ñoïc “LOØNG BIEÁT ÔN VAØ
NIEÀM MÔ ÖÔÙC”.
“Moät ngaøy noï, moät gia ñình quyù toäc giaøu
coù nöôùc Anh ñaõ ñöa con veà mieàn queâ nghæ
maùt. Trong khi noâ ñuøa, tai naïn ñaõ xaûy ra:
caäu con trai nhoû cuûa hoï ñaõ sa chaân ngaõ
xuoáng moät vöïc nöôùc saâu. Taát caû töôûng nhö voâ
voïng, khoâng coøn phöông caùch naøo cöùu soáng
caäu beù khoâng bieát bôi. Theá roài, töø xa nghe
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 135
tieáng keâu thaát thanh, moät chuù beù nhem
nhuoác, con cuûa ngöôøi noâng daân ngheøo trong
vuøng, ñaõ chaïy ñeán tieáp cöùu!
Nhaø quyù toäc ñaõ heát söùc bieát ôn caäu beù
nhaø ngheøo. Thay vì chæ noùi lôøi caûm ôn vaø
keøm theo moät ít tieàn haäu taï, oâng aân caàn hoûi
caäu beù:
- Khi lôùn leân chaùu muoán laøm gì?
- Caäu nhoû nheï thöa:
- Thöa oâng, chaéc chaùu seõ tieáp tuïc laøm
ruoäng cuûa cha chaùu.
Nhaø quyù toäc laïi gaëng hoûi:
- Theá chaùu khoâng coøn öôùc mô naøo lôùn
hôn nöõa sao?
Caäu beù im laëng moät luùc roài môùi traû lôøi:
- Daï thöa baùc nhaø chaùu ngheøo theá naøy
thì chaùu coøn bieát öôùc mô ñieàu gì nöõa ñaây?
Laïi tieáp tuïc caâu hoûi chaân tình:
- Nhöng baùc muoán bieát laø neáu chaùu
ñöôïc pheùp öôùc mô thì chaùu öôùc mô ñieàu gì?
Vaø laàn naøy cuõng laø moät caâu traû lôøi thaät
thaø:
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
136
- Thöa baùc, chaùu muoán ñi hoïc, chaùu
muoán trôû thaønh moät baùc só.
- Sau naøy, caäu beù ngaøy xöa khoâng bieát
bôi ñöôïc cöùu soáng ñaõ trôû thaønh moät vó nhaân
theá giôùi, ñaõ laøm cho caû nöôùc Anh haõnh dieän,
töï haøo, ñoù laø Thuû töôùng Wiston Churchill.
Coøn caäu beù queâ nhaø ngheøo ñaõ khoâng coøn
chæ bieát ñaët öôùc mô ñôøi mình nhö cuïm coû bôø
ñeâ, caäu ñaõ trôû thaønh moät baùc só löøng danh
theá giôùi, cuõng ñoàng thôøi laø aân nhaân cuûa caû
nhaân loaïi khi tìm ra ñöôïc thuoác truï sinh
Peùnicillin. Teân cuûa oâng laø Alexander
Fleming.
Khoâng ai ngôø raèng ñeán khi Thuû töôùng
nöôùc Anh laâm beänh traàm troïng, caû vöông
quoác ñaõ ñi tìm nhöõng vò danh y löøng laãy ñeå
cöùu soáng nhaø laõnh ñaïo toái cao cuûa mình. Taát
caû ñaõ boù tay. Theá roài baùc só A Fleming ñaõ töï
yù tìm ñeán vaø oâng ñaõ cöùu soáng, moät laàn nöõa,
ngöôøi maø oâng ñaõ cöùu soáng naêm xöa”.
Ñoïc xong caâu chuyeän chuùng ta nhaän xeùt:
Ñuùng laø nhaân quaû ñaõ saép xeáp, khi coøn beù thuû
töôùng Wiston Churchill gaëp tai naïn thì ñöôïc
Alexander Fleming cöùu soáng. Khi Wiston
Churchill laøm thuû töôùng nöôùc Anh laâm beänh
naëng maø khoâng moät vò y baùc só naøo trò ñöôïc,
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 137
cuoái cuøng cuõng chæ coù Alexander Fleming cöùu
soáng.
Ñaáy laø nhaân quaû ñaõ saép xeáp coù söï lieân
heä ngöôøi naøy vôùi ngöôøi kia, cho neân baùc só
Alexander Fleming vaø thuû töôùng nöôùc Anh
Wiston Churchill ñaõ nhieàu laàn giuùp ñôõ nhau.
Bôûi vaäy, ngöôøi hieåu bieát nhaân quaû thì khoâng
bao giôø tin coù söï ngaãu nhieân maø tin nhaân
quaû nhieàu ñôøi.
Trong luaät nhaân quaû coù daïy cöù nhìn cuoäc
soáng trong hieän taïi thì bieát roõ quaù khöù soáng
nhö theá naøo.
Ví duï 1: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
thaân beänh ñau lieân mieân baát taän thì bieát quaù
khöù gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh.
Ví duï 2: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
thaân khoâng beänh luoân luoân maïnh khoûe an
vui thì bieát ngay trong quaù khöù ngöôøi naøy
khoâng gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh.
Ví duï 3: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
giaøu sang ñaày ñuû khoâng coù thieáu huït thì ñoù
laø nhaân quaù khöù ñaõ boá thí giuùp ñôõ nhöõng
ngöôøi khoù.
Ví duï 4: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
coù ngöôøi haàu, keû haï thì quaù khöù ñaõ töøng laøm
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
138
ngöôøi haàu, keû haï cho ngöôøi hoaëc laøm traâu
caøy, boø keùo, ngöïa cöôõi v.v..
Ví duï 5: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
côm aên aùo maëc khoâng ñaày ñuû laø quaù khöù boûn
xeûn ích kyû khoâng daùm boá thí côm aên aùo maëc
cho ngöôøi khaùc.
Ví duï 6: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
côm aên aùo maëc dö giaû laø quaù khöù thöôøng boá
thí côm aên aùo maëc cho ngöôøi ngheøo khoå.
Ví duï 7: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø
hieáu kính cha meï khoâng daùm naëng lôøi to
tieáng vôùi cha meï, thöôøng chaêm nom cha meï
töøng mieáng côm manh aùo thì quaù khöù ñaõ
töøng ñöôïc con caùi chaêm soùc kyõ caøng khoâng coù
lôøi naëng nheï.
Ví duï 8: Ngöôøi soáng trong hieän taïi
thöôøng la raày ñaùnh maéng keû aên ngöôøi ôû
trong nhaø thì quaù khöù laø traâu caøy ngöïa côõi.
Ví duï 9: Ngöôøi soáng trong hieän taïi laøm
vua, laøm quan, laøm oâng naøy, baø kia thì quaù
khöù laø keû haàu ngöôøi haï, laø quaân lính (Choã
naøy luaän veà nhaân quaû phöôùc höõu laäu khoâng
theå laáy trí phaøm phu maø suy luaän vì ñôøi hieän
taïi ngu doát ngheøo ñoùi, nhöng ñôøi sau sinh
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 139
vaøo nhaø giaøu coù mang gen thoâng minh neân
hoïc gioûi laøm quan, laøm vua, ñoù laø leõ thöôøng).
Ví duï 10: Ngöôøi soáng trong hieän taïi
thöôøng laøm nhöõng vieäc meâ tín nhö cuùng baùi
caàu sieâu caàu an thì quaù khöù laø nhöõng oâng
thaày cuùng.
Ví duï 11: Ngöôøi soáng trong hieän taïi ñöôïc
duyeân bieát ñuùng chaùnh phaùp cuûa Phaät neân tu
haønh ñöôïc giaûi thoaùt thì quaù khöù töøng soáng
giöõ gìn giôùi luaät.
Ví duï 12: Ngöôøi soáng trong hieän taïi
thöôøng tu taäp taø phaùp laø quaù khöù töøng soáng
phaù giôùi luaät vaø phaïm giôùi luaät.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
140
M
MỘT
LY SỮA
Moät caäu beù ngheøo laøm ngheà baùn
haøng rong ñeå kieám tieàn hoïc. Moät ngaøy noï
nhaän thaáy mình chæ coøn moät haøo maø buïng
ñang ñoùi, caäu ñònh buïng seõ sang nhaø keá beân
xin moät böõa aên. Moät phuï nöõ treû ñeïp ra môû
cöûa. Boái roái tröôùc cuoäc gaëp gôõ khoâng chôø ñôïi
naøy, neân thay vì xin aên, caäu laïi xin uoáng.
Ngöôøi phuï nöõ ñoaùn laø caäu ñang ñoùi beøn mang
cho caäu moät ly söõa lôùn.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 141
Caäu chaàm chaäm nhaáp töøng nguïm söõa vaø
hoûi:
- Chaùu phaûi traû coâ bao nhieâu aï?
Ngöôøi phuï nöõ traû lôøi:
- Chaùu khoâng nôï coâ caùi gì caû.
- Meï coâ ñaõ daïy khoâng bao giôø nhaän
tieàn traû cho loøng toát.
Caäu beù caûm kích ñaùp:
- Chaùu seõ bieát ôn coâ töø saâu thaúm traùi
tim chaùu.
Khi ra ñi, caäu caûm thaáy khoûe khoaén hôn
vaø nieàm tin vaøo con ngöôøi nhö cuõng maõnh
lieät hôn. Tröôùc ñoù caäu gaàn nhö ñaàu haøng soá
phaän.
Nhieàu naêm sau ngöôøi phuï nöõ bò oám
naëng. Caùc baùc só ñòa phöông ñeàu boù tay. Hoï
chuyeån baø ñeán thaønh phoá lôùn ñeå caùc chuyeân
gia nghieân cöùu caên beänh laï luøng naøy. Tieán só
Howard Kell ñöôïc môøi ñeán tham vaán. Khi
oâng nghe teân thò traán nôi ngöôøi phuï nöõ ôû,
moät tia aùnh saùng loùe leân trong maét oâng,
ngay laäp töùc, oâng khoaùc aùo choaøng vaø ñi ñeán
phoøng beänh cuûa ngöôøi nöõ noï. OÂng nhaän ngay
ra aân nhaân cuûa mình naêm xöa. Quay veà
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
142
phoøng hoäi chaån, oâng quyeát ñònh seõ doác heát
söùc ñeå cöùu soáng beänh nhaân naøy. Vaø cuoái cuøng
noã löïc cuûa oâng ñaõ ñöôïc ñeàn ñaùp.
Tieán só Horward Kelly ñeà nghò phoøng y
chuyeån cho oâng hoùa ñôn vieän phí cuûa aân
nhaân ñeå xem laïi. OÂng vieát laïi vaøi chöõ beân leà
cuûa tôø bieân lai vaø cho chuyeån ñeán ngöôøi phuï
nöõ. Baø ta nhìn tôø hoùa ñôn, bieát raèng mình seõ
phaûi thanh toaùn noù cho ñeán heát ñôøi môùi
xong. Boãng nhieân coù gì ñoù beân leà khieán baø
chuù yù vaø baø ñoïc ñöôïc nhöõng doøng chöõ naøy:
“TRÒ GIAÙ HOÙA ÑÔN = MOÄT LY SÖÕA”
Kyù teân: Tieán só Howard Kelly.
Chuùng ta haõy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG
ñeán vôùi moïi ngöôøi thì moïi ngöôøi seõ mang
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi chuùng ta. Nhöng
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng bao giôø nhaän traû
baèng tieàn. Tieàn coù theå mua taát caû nhöng
khoâng theå mua LOØNG YEÂU THÖÔNG ñöôïc.
Cho neân, chuùng ta khoâng bao giôø nhaän tieàn
traû cho loøng toát.
Caâu chuyeän treân ñaây ñaõ cho chuùng ta
moät baøi hoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG, vì LOØNG
YEÂU THÖÔNG moät caäu beù ñang ñoùi neân ngöôøi
phuï nöõ mang cho caäu moät ly söõa ñaày aép,
nhöng chính luùc coâ beänh phaûi traû moät soá tieàn
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 143
vieän phí quaù lôùn veà thuoác thang thì caäu beù
ngaøy xöa maø coâ ñaõ giuùp nay laø moät vò baùc só
ñaõ ñöùng ra thanh toaùn soá tieàn vieän phí ñoù.
Cho neân, töø LOØNG YEÂU THÖÔNG ñem ñeán
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi phuï nöõ vaø vò
baùc só, thaät laø tuyeät vôøi.
Bôûi vaäy, khoâng coù tieàn baïc naøo ñem traû
giaù LOØNG YEÂU THÖÔNG ñöôïc, chæ coù LOØNG
YEÂU THÖÔNG môùi noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU
THÖÔNG.
Cuoäc soáng cuûa con ngöôøi treân haønh tinh
naøy ñang caàn LOØNG YEÂU THÖÔNG chôù khoâng
phaûi caàn tieàn baïc. Duø tieàn baïc coù bao nhieâu
cuõng khoâng mua ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
144
CHIẾC MÁY
ĐIỆN THOẠI
Caâu chuyeän chieác maùy ñieän thoaïi laø
noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi LOØNG
YEÂU THÖÔNG cuûa nhöõng ngöôøi xa laï chöa heà
quen bieát maët nhau. Vaäy maø LOØNG YEÂU
THÖÔNG vaãn ñeán vôùi hoï vôùi traùi tim YEÂU
THÖÔNG chaân thaønh. Chuùng ta haõy ñoïc caâu
chuyeän CHIEÁC MAÙY ÑIEÄN THOAÏI thì seõ thaáy
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 145
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi LOØNG YEÂU
THÖÔNG moät caùch hoàn nhieân vaø trong saùng.
“Khi toâi coøn nhoû, ba toâi gaén moät maùy
ñieän thoaïi ñeå thuaän tieän cho vieäc laøm aên cuûa
oâng. Ñoù laø caùi ñieän thoaïi ñaàu tieân trong xoùm
toâi. Ñeán baây giôø toâi vaãn nhôù nhö in, caùi oáng
nghe boùng loaùng gaùc leân hoäp ñieän thoaïi maøu
ñen treo treân töôøng. Hoài ñoù toâi coøn thaáp laém
neân khoâng vôùi tôùi. Tuy nhieân toâi vaãn bò meâ
hoaëc khi nghe ba toâi duøng ñeå noùi chuyeän vôùi
baïn beø cuûa oâng.
Cho ñeán moät hoâm, toâi khaùm phaù ra raèng
ñaâu ñoù trong caùi maùy tuyeät vôøi kia coù moät
nhaân vaät kyø dieäu. Toâi goïi nhaân vaät aáy laø
“coâ”. Coâ bieát taát caû moïi thöù treân ñôøi, töø vieäc
cung caáp soá ñieän thoaïi cuûa moïi ngöôøi ñeán
vieäc keå nhöõng caâu chuyeän coå tích ñaày söùc
caùm doã. Hoâm ñoù meï toâi ñi vaéng. Toâi laáy ñinh
vaø buùa ñeå chôi troø thôï moäc. Thay vì ñoùng
buùa vaøo caây ñinh, toâi laïi ñaäp moät phaùt ñau
ñieáng vaøo ngoùn tay mình. Nhöng toâi vaãn
khoâng khoùc vì nhìn quanh chaúng coù ai chia
seû noãi ñau “trôøi giaùng” aáy.. Toâi chaïy quanh
nhaø cuõng chaúng bieát ñeå laøm gì. Vaø kia roài!
Caùi ñieän thoaïi. Nhanh nhö caét, toâi baéc gheá
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
146
treøo leân vaø quay soá. “Xin vui loøng cho chaùu
bieát...”.
- Toâi noùi lí nhí trong mieäng. Moät gioïng
noùi roõ raøng vaø nhoû nheï vang leân:
- Chaùu caàn gì?
- Ngoùn tay chaùu bò ñau - toâi baét ñaàu
reân ræ. Nhöõng gioït nöôùc maét bò doàn neùn khi
naõy baây giôø coù dòp traøo tuoân.
- Coù meï chaùu ôû nhaø khoâng? Vaãn gioïng
noùi eâm ñeàm aáy.
- Khoâng coù ai ôû nhaø caû, chæ moät mình
chaùu thoâi - toâi thoån thöùc.
- Chaùu coù bò chaûy maùu khoâng?
- Daï khoâng - toâi traû lôøi - chaùu bò caây
buùa ñaäp vaøo ngoùn tay, ñau quaù.
- Chaùu coù theå töï laáy nöôùc ñaù trong tuû
laïnh ñöôïc chöù? - Coâ hoûi vaø toâi noùi ñöôïc.
- Chaùu ñaép cuïc nöôùc ñaù leân choã ngoùn
tay ñau - coâ noùi tieáp - moät luùc sau seõ khoûi
ngay thoâi.
Keå töø ñoù, toâi luoân goïi cho coâ ñeå nhôø coâ
giuùp ñôõ ñuû thöù chuyeän treân trôøi döôùi ñaát.
Naøo laø nhôø coâ giuùp toâi hoïc ñòa lyù, naøo laø hoûi
coâ caùch giaûi baøi taäp toaùn, naøo laø...
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 147
Moät hoâm con chim Hoaøng Yeán cuûa toâi
cheát, toâi buoàn ñeán maát aên, maát nguû. Toâi beøn
goïi tôùi coâ ñeå coâ chia seû noãi buoàn. Coâ laéng
nghe vaø an uûi toâi. Nhöng toâi vaãn coøn buoàn
lung laém. Toâi hoûi coâ:
- Taïi sao nhöõng con chim hoùt hay vaø
mang laïi nieàm vui cho moïi gia ñình laø phaûi
cheát trong chieác loàng chaät heïp vaäy hôõi coâ?
- Khoâng, noù khoâng cheát ñaâu chaùu. Noù
chæ bay sang moät theá giôùi khoâng ca haùt ñeå
laøm vui loøng nhöõng gia ñình beân ñoù.
Chaúng bieát sao khi nghe theá, noãi buoàn
trong toâi vôi raát nhieàu.
Moät böõa khaùc, toâi goïi coâ chæ ñeå hoûi 24 +
15 baèng maáy. Sau ñoù toâi nghó chaéc coâ böïc
mình toâi laém vì cöù hoûi coâ nhöõng chuyeän
khoâng ñaâu.
Tuoåi thô toâi cöù eâm ñeàm troâi ñi. Cho ñeán
khi leân chín tuoåi, gia ñình chuyeån veà soáng ôû
thaønh phoá. Toâi nhôù coâ laém. Moãi laàn nhôù veà
ngoâi nhaø thuôû nhoû laø hình aûnh caùi maùy ñieän
thoaïi treo treân töôøng cöù hieän leân trong taâm
trí toâi. Vôùi ñoù laø coâ tieân hieàn laønh thöôøng
ñeán troø chuyeän buoåi aáu thô.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
148
Sau khi lôùn leân, kyû nieäm veà nhöõng cuoäc
chuyeän troø aáy chöa moät laàn phai môø trong trí
öùc toâi. Toâi bieát ôn söï nhaãn naïi, nieàm thoâng
caûm vaø loøng töû teá maø coâ ñaõ daønh cho moät
ñöùa treû nhö toâi thuôû ñoù.
Moät hoâm toâi chôït nhôù ñeán coâ, treân
ñöôøng veà nhaø toâi gheù vaøo böu ñieän vaø goïi cho
coâ. Toâi nhaéc oáng nghe leân vaø quay soá. Loøng
toâi boãng roän raøng khoù taû. Vaø kyø dieäu thay,
vaãn gioïng noùi aáy nhoû nheï vaø roõ raøng vang
leân trong tai toâi.
- Coâ vui loøng chæ cho chaùu 24 + 15 baèng
maáy? - Toâi hoûi.
Moät thoaùng im laëng phía ñaàu daây beân
kia. Vaø roài hôi aám quen thuoäc laïi veà vôùi toâi.
- Baây giôø chaéc ngoùn tay cuûa chaùu ñaõ
laønh haún roài phaûi khoâng?
Toâi sung söôùng vì coâ ñaõ nhaän ra toâi sau
ngaàn aáy naêm.
- Coâ coù bieát hoài ñoù coâ coù yù nghóa vôùi
chaùu bieát bao khoâng?
Ngaäp ngöøng moät luùc, coâ thoå loä:
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 149
Thuôû ñoù, coâ chôø ñieän thoaïi cuûa chaùu
haèng ngaøy. Coâ khoâng coù con, vì theá chaùu laø
nguoàn vui...
Boãng nhieân toâi baät khoùc. Toâi thöông coâ
quaù. Toâi ñaâu bieát ñoù laø laàn cuoái cuøng toâi
ñöôïc nghe gioïng cuûa coâ.
Ba thaùng sau, toâi quay soá vaø chôø ñôïi.
Moät gioïng thaät laï traû lôøi toâi. Hoát nhieân toâi
linh caûm coù ñieàu chaúng laønh. Toâi hoûi thaêm
tin töùc veà coâ vaø ñöôïc bieát coâ ñaõ maát naêm
tuaàn tröôùc ñoù. Ngöôøi ñieän thoaïi vieân noùi
tröôùc khi coâ ra ñi coù ñeå laïi cho toâi vaøi doøng
tin nhaén. Roài coâ ñieän thoaïi vieân ñoïc cho toâi
nghe: “Chaùu yeâu, coù laàn coâ noùi chim Hoaøng
Yeán khoâng cheát. Noù chæ bay sang moät theá giôùi
khaùc ñeå ca haùt laøm vui loøng nhöõng gia ñình
beân ñoù. Baây giôø coâ cuõng vaäy”.
Toâi baøng hoaøng gaùc maùy ñieän thoaïi
xuoáng. Vaø nhö thuôû naøo, nhöõng gioït nöôùc
maét cöù traøo tuoân. Chæ khaùc laø laàn naøy toâi
khoâng coù coâ beân caïnh ñeå seû chia”.
Treû con bao giôø cuõng thô ngaây, hoàn
nhieân, trong traéng, nghó sao noùi vaäy. Moät
ngöôøi lôùn tuoåi phaûi chòu khoù laéng nghe treû
em noùi chuyeän raát thaønh thaät khoâng doái traù
löøa ñaûo nhö ngöôøi lôùn tuoåi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
150
Baäc laøm cha meï maø hieåu ñöôïc con caùi
cuûa mình thì treân ñôøi cuõng hieám laém, phaàn
nhieàu cha meï luoân luoân cho caùi hieåt bieát cuûa
con caùi laø khoâng ñuùng neân luoân luoân ñem
nhöõng hieåu bieát cuûa mình ra daïy cho con caùi,
chôù cha meï ñaâu coù ngôø raèng nhöõng ñieàu hieåu
bieát cuûa cha meï chöa phaûi laø hoaøn haûo.
Nhöng cha meï cöù nghó raèng nhöõng gì cha meï
hieåu bieát laø hôn con caùi. Neáu cha meï chòu
khoù laéng nghe nhöõng ñieàu con caùi cuûa mình
noùi ra laø nhöõng gì cha meï cuõng caàn phaûi
chaáp nhaän vì ñoù laø moät söï thaät quaù ñuùng.
Boån phaän laøm cha meï laø chia seû söï hieåu
bieát cuûa con caùi vaø nhaát laø laøm choã döïa
nöông vöõng chaéc cho con caùi, chôù khoâng phaûi
baét eùp con caùi moãi moãi ñeàu nghe theo lôøi
phaùn cuûa cha me.
Coâ xöôùng ngoân vieân ñieän thoaïi laø moät
trong nhöõng ngöôøi caûm thoâng vôùi moïi ngöôøi
vaø nhaát laø coâ caûm thoâng vôùi caùc chaùu coøn beù
boûng thô ngaây neân coâ traû lôøi nhöõng gì caùc
chaùu caàn coâ giuùp ñôõ, vì theá khi coâ maát laø moät
söï ñau buoàn cho caùc chaùu beù thô, maëc duø coâ
chöa bao giôø nuoâi döôõng caùc chaùu nhö cha
meï, nhöng coâ maát laø maát ñi söï caûm thoâng vaø
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 151
chia seû neân caäu beù khoùc vaø noùi: “Chæ khaùc laø
laàn naøy toâi khoâng coù coâ beân caïnh ñeå seû chia”.
Treân ñôøi tìm moät ngöôøi caûm thoâng ñeå
chia seû noãi buoàn vui ñaâu phaûi deã. Cha meï tuy
coù coâng sinh thaønh döôõng duïc nhöng nhieàu
khi cha meï chaúng hieåu vaø caûm thoâng vôùi con
caùi vì theá cha meï duø ôû gaàn beân con caùi nhöng
raát xa ngaøn daëm. Cha meï cöù nghó raèng mình
laøm nuoâi con caùi ñaày ñuû vaø cho ñeán tröôøng
hoïc taäp laø ñaõ heát boån phaän. Söï thaät vieäc suy
nghó nhö vaäy chæ laø moät phaàn vaät chaát maø
boån phaän laøm cha meï, nhöng veà tinh thaàn
khoâng phaûi cho ñeán tröôøng hoïc laø ñuû. Vì theá,
con caùi khoâng noùi ra nhöng chuùng vaãn thaáy
cha meï coøn caùch xa chuùng nhieàu laém, nhöng
khoâng bieát laøm sao noùi ra cho cha meï bieát,
neân ñaønh loøng ai lo vieäc naáy. Cuõng vì theá,
con caùi tuy ôû trong gia ñình nhöng khoâng
gaàn guûi vôùi cha meï.
Bôûi vaäy, cha meï phaûi thaáy traùch nhieäm
vaø boån phaän laøm cha meï khoâng phaûi chæ coù
lo laøm ra tieàn cuûa, côm aên, aùo maëc laø ñuû ñeå
nuoâi con caùi laø ñuû.
Bôûi vaäy phaàn nhieàu cha meï soáng gaàn
beân caùc con caùi nhöng ñoái vôùi con caùi luoân
luoân caûm thaáy coù moät caùi gì ngaên caùch cha
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
152
meï laø ngöôøi lôùn coøn con caùi laø treû con beù
boûng, nhöng cha meï ñaâu ngôø trong caùi beù
boûng treû con coøn coù caùi lôùn maø ngöôøi lôùn caàn
phaûi hoïc nôi treû con.
YÙ kieán cuûa treû em chaân thaät khoâng doái
traù löøa ñaûo, khoâng gian xaûo möu moâ, noùi sao
laøm vaäy khoâng vuï lôïi löôøng laän ai caû, khoâng
hôn thua danh lôïi.
Thöôøng ngöôøi lôùn xem treû em chaúng
hieåu bieát gì nhieàu vaø söï hieåu bieát coøn caïn côït
chöa coù kinh nghieäm cuûa cuoäc ñôøi, chöa thöïc
teá, nhöõng ñieàu naày chöa ñuùng. Treû em coøn
ngaây thô trong traéng neân nhöõng ñieàu caùc em
noùi laø chaân thaät maø ngöôøi lôùn caàn phaûi hoïc
nôi treû em nhieàu nöõa nhö lôøi moät ñöùa beù noùi
vôùi baø noù: “Baø ôi, baø seõ chaúng bao giôø thaáy
vui neáu luoân luoân laøm nhöõng gì an toaøn.
Thænh thoaûng baø phaûi lieàu lónh”.
Caâu noùi nhö vaäy, khoâng phaûi laø lôøi
khuyeân daïy mang ñaày ñuû yù chí vaø nghò löïc,
gan daï cuûa moät con ngöôøi khoâng chuøn böôùc
tröôùc nhöõng söï khoù khaên thöû thaùch.
Cuoäc ñôøi khoâng phaûi nôi an oån cho moïi
ngöôøi maø cuoäc ñôøi luoân luoân soùng gioù ba ñaøo.
Caøng soùng gioù ba ñaøo thì cuoäc soáng môùi coù
moät giaù trò. Cuoäc soáng caøng yeân oån thì giaù trò
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 153
con ngöôøi chaúng coù gì phaûi noùi, raát taàm
thöôøng.
Moãi söï thöû thaùch laø moãi naác thang reøn
luyeän yù chí con ngöôøi ngaøy caøng duõng maõnh,
gan daï. Giaù trò con ngöôøi laø ôû choã ñoù, chieán
thaéng ñöôïc hoaøn caûnh khoù khaên laø chieán
thaéng mình.
Laøm neân söï nghieäp cho caù nhaân mình
cuõng khoù, nhöng noù laïi mang laïi cho chuùng
ta loøng ích kyû nhoû heïp. Ngöôïc laïi laøm neân söï
nghieäp cho moïi ngöôøi ñöôïc lôïi ích thì laïi
caøng khoù khaên gaáp traêm ngaøn laàn, nhöng
haïnh phuùc thay cho nhöõng ai laøm lôïi ích cho
moïi ngöôøi. Vì ñoù laø ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG
thaät söï ñeán vôùi moïi ngöôøi, moïi ngöôøi vui thì
mình môùi vui. Ñoù laø nieàm vui chaân thaät seõ
coøn maõi maõi khoâng bao giôø maát.
Chuùng ta haõy ñoïc “CHIEÁC MAÙY ÑIEÄN
THOAÏI” thì chuùng ta seõ roõ LOØNG YEÂU
THÖÔNG khi ban taëng cho ai thì khoâng bao
giôø maát. Bôûi vaäy treân ñôøi naøy chæ co ù LOØNG
YEÂU THÖÔNG, vì coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì
môùi tha thöù nhöõng loãi laàm cuûa ngöôøi khaùc vaø
chính nhôø LOØNG THA THÖÙ maø taâm hoàn môùi
tìm thaáy söï an vui chaân thaät. Neáu chuùng ta
laøm ngöôøi thì ñieàu kieän toát nhaát ñeå cuoäc ñôøi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
154
ñöôïc an vui vaø haïnh phuùc thì phaûi taäp LOØNG
YEÂU THÖÔNG taát caû moïi ngöôøi duø ngöôøi ñoù
coù laøm gì cho chuùng ta ñau khoå, nhöng chuùng
ta ñeàu laáy LOØNG YEÂU THÖÔNG ñoái vôùi hoï moät
caùch chaân thaät. Nhôø ñoù maø cuoäc ñôøi chuùng ta
caøng bôùt thuø theâm baïn.
Soáng trong cuoäc ñôøi maø khoâng coù ai thuø
oaùn thì ñoù laø moät cuoäc soáng bình an. Muoán
ñöôïc vaäy chuùng ta phaûi mang LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi. Phaûi khoâng thöa
quyù vò?
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 155
BỌN TRẺ
XÓM CỐNG
Giaùo duïc treû em khoâng tham lam
troäm, caép, laáy cuûa khoâng cho laø traùch nhieäm
cuûa ngöôøi lôùn. Cho neân, boån phaän laøm cha
meï laø laøm göông haïnh toát cho con caùi sau
naøy. Cha meï khoâng tham lam troäm caép, laáy
cuûa khoâng cho thì con caùi sau naøy cuõng
khoâng tham lam, khoâng troäm caép vaø cuõng
khoâng laáy cuûa khoâng cho.
Taïi sao hieän giôø caû moät xaõ hoäi baát an vì
troäm cöôùp gieát ngöôøi, neáu baûo raèng do xaõ hoäi
khoâng toát thì khoâng ñuùng maø phaûi baûo raèng
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
156
do gia ñình thieáu giaùo duïc con caùi. Con caùi
toát ñeàu töø gia ñình coù giaùo duïc. Neáu cha meï
sinh con caùi maø thieáu giaùo duïc con caùi laø cha
meï coù loãi vôùi xaõ hoäi.
Cha meï gian tham troäm caép thì con caùi
cuõng gian tham troäm caép, cha meï nhö theá
naøo thì con caùi nhö theá naáy, ñöøng baûo raèng
“Cha meï hieàn sinh con döõ”, ñieàu naøy khoâng
ñuùng vì con caùi chòu aûnh höôûng cuûa cha meï
raát lôùn trong cuoäc soáng.
Cho neân, xaõ hoäi baát an laø do gia ñình
thieáu giaùo duïc con caùi. Boån phaän traùch
nhieäm cuûa ngöôøi laøm cha meï phaûi thaáy
nhöõng ñieàu naøy.
Hieän giôø caû moät xaõ hoäi nhö vaäy maø ñi
tìm moät ngöôøi khoâng tham lam laø khoâng bao
giôø tìm ñöôïc. Ngöôøi naøo cuõng tham lam troäm
caép nhöng loái tham lam troäm caép kheùo leùo
maø phaùp luaät khoâng truy toá toäi hoï ñöôïc.
Con ngöôøi sinh ra ñeàu coù saün tính thieän,
neân Khoång Phu Töû daïy: “Nhaân chi sô taùnh
boån thieän”. Neáu treû em ñöôïc giaùo duïc thì treû
em ñöùa naøo cuõng toát vì chuùng sinh ra ñaõ coù
saün taùnh thieän, neáu chuùng ta khoâng giaùo duïc
chuùng thì treû em seõ laàn laàn chòu aûnh höôûng
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 157
nhöõng taùnh aùc xaáu cuûa nhöõng treû em maát
daïy.
Boïn treû toát khoâng tham lam, khoâng laáy
cuûa khoâng cho laø do ngöôøi lôùn giaùo duïc, vaäy
chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “BOÏN TREÛ XOÙM
COÁNG”:
“Treân ñöôøng xuoáng Hoäi An, qua quaùn
giaûi khaùt cuûa anh Höùa Vaên Thöùc, anh ra ñoùn
xe toâi, keùo toâi vaøo quaùn. Laâu môùi gaëp, anh keå
nhieàu chuyeän trong xoùm trong thoân. Ngoài beân
taùch caø pheâ, nghe anh keå chuyeän ngöôøi bò
naïn trong ñôït luõ naêm ngoaùi, chuyeän tìm xaùc
anh thueá vuï Ñieän Baøn, chuyeän mai taùng
ngöôøi aên xin, chuyeän goùp tieàn ñi nuoâi ngöôøi
beänh neo ñôn ôû beänh vieän Hoäi An, chuyeän
nhaø chaùy trong ñeâm 30 Teát… Nghe anh keå,
toâi ngaïc nhieân quaù! Moät thoân treân 100 hoä
daân, möu sinh soáng baèng ngheà gaïch vaø baét
caù soâng Caåm Haø, coøn ngheøo laém, theá maø
trong naêm 1996 ñaõ coù hôn saùu laàn quyeân goùp
giuùp ngöôøi baát haïnh, maø ña soá laø ngöôøi töø
phöông xa gaëp naïn…
Boãng toâi thaáy moät goùi ni-loâng nhoû rôi
xuoáng ñöôøng töø moät chieác Minsk, ngoài sau laø
moät phuï nöõ vaø choàng roå. Moät chieác xe taûi
vöôït qua, nhöõng tôø giaáy baïc bay tung leân, rôi
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
158
tung toeù treân maët ñöôøng. Töø nhaø oâng Chaâu,
haèng chuïc chaùu nhoû aøo ra nhaët tieàn. Toâi
ñònh ñöùng leân baêng qua ñöôøng caûn chuùng
laïi, nhöng anh Thöùc keùo tay toâi laïi vaø noùi:
Yeân chí, ñeå xem!
Toâi laáy laøm laï vì caùc em nhaët tieàn xong
laïi khoâng chaïy ñi, maø bình thaûn ñeám tieàn
treân tay, ñöa ra tröôùc maët caùc baïn nhö khoe
nhaët ñöôïc ngaàn naøy… Luùc ñoù, anh Thöùc môùi
keùo toâi sang, vaø cuøng luùc chieác xe Minsk quay
trôû laïi vôùi göông maët thaát thaàn cuûa ngöôøi
phuï nöõ baùn caù. Boïn treû chuû ñoäng ra hieäu, vaø
laàn löôït chuùng ñaët tieàn vaøo tay chò. Chò nhìn
tieàn vaø boïn treû nhö khoâng tin laø söï thaät.
Toâi hoûi teân, caùc em nhìn toâi roài nhìn
anh Thöùc, vaø chuùng hieåu ra. Moät ñöùa lôùn
chöøng 14 tuoåi noùi: “Möôøi hai ñöùa chuù ghi sao
heát, thoâi chuù cöù ghi laø boïn treû thoân 5B Caåm
Haø”. Toâi khoâng ñoàng yù, chaùu tieáp: “Thì boïn
treû xoùm Coáng vaäy”. Toâi chôït nhìn xuoáng nôi
mình ñang ñöùng vaø nhaän ra chieác coáng chìm
chaûy qua moät buïi tre sum xueâ naèm saùt meùp
ñöôøng. Luùc naøy, nhieàu ngöôøi lôùn gaàn ñoù ñi
ñeán vaø goùp chuyeän: “Anh ñònh ghi laïi nhö
vaäy laø ñuùng, boïn treû ôû ñaây ngoan laém!”.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 159
Moät ñöùa khaùc ñeán beân toâi vaø noùi: “Chuù
vieát veà baùc Thöùc ñi, baùc toát laém!”. Toâi nhìn
anh, anh cöôøi xueà xoaø roài noùi: “Bay ñi theo
baùc”. Luùc naøy nhoùm treû chia thaønh hai toáp,
toáp nhoû ngoan ngoaõn ñi theo anh, toáp lôùn do
döï, roài moät chaùu laïi gaàn toâi noùi nhoû: “Baùc aáy
ñònh thöôûng tuïi chaùu ñaáy, 12 ly cheø chöù ít
ñaâu, maát cuûa baùc aáy hôn 10.000 ñoàng, tuïi
chaùu khoâng nôõ”.
Moät chaùu khaùc tieáp: “Nhaø baùc aáy ngheøo,
thöôøng qua nhaø chaùu möôïn gaïo khi chöa
nhaän löông höu”. Roài chuùng goïi boïn nhoû laïi.
Cuoái cuøng, chæ coøn anh vaø toâi quay laïi quaùn.
Luùc naøy toâi môùi traùch anh: “Chuyeän ngöôøi thì
noùi, chuyeän mình thì giaáu, taïi sao?”. Hoûi vaäy
thoâi, chöù toâi quí anh laém.
Cuoái cuøng anh keå: “Teát naêm ngoaùi, coù
hai vôï choàng ngöôøi Duy Xuyeân ñöa con ñi
beänh vieän Hoäi An, qua ñaây ñaùnh rôi moät boïc
vaûi, mình lao ra goïi nhöng khoâng kòp, ñem
vaøo nhaø thoân tröôûng laø anh Nhö, hai ngöôøi
môû ra thaáy hai boä ñoà con nít, moät phích nöôùc
vaø 265.000 ñoàng. Toâi giao cho anh Nhö ñi
thoâng baùo, ra ngoõ laïi gaëp ngay vôï choàng noï
quay laïi”. Anh keát luaän: “Chuyeän coù theá, to
taùt gì maø keå vôùi vieát”.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
160
Chuyeän nhoû thaät, nhöng taám loøng anh
Thöùc, cuûa caùc chaùu vaø baø con trong thoân lôùn
laém, lôùn ñeán möùc naøo thì cuõng chæ caûm nhaän
maø thoâi, loøng nhaân aùi laøm sao ño ñeám ñöôïc!
Ai tính ñöôïc cöû chæ töø choái cuûa luõ treû khi anh
Thöùc thöôûng? Khoâng tính ñöôïc, nhöng ai
cuõng coù theå thaáy ñöôïc söï cao thöôïng trong
nhöõng taâm hoàn bình dò aáy”.
BOÏN TREÛ XOÙM COÁNG ñaõ ñöôïc giaùo duïc
khoâng tham lam nhö vaäy laø do nhöõng ngöôøi
lôùn khoâng tham lam. Neáu treû con ôû chung
trong moät xoùm maø coù nhieàu ngöôøi tham lam
troäm caép thì boïn treû seõ chòu aûnh höôûng xaáu
ñoù vaø trôû thaønh nhöõng ñöùa treû tham lam
troäm caép. Bôûi vaäy, giaùo duïc treû con phaûi tìm
nhöõng nôi moïi ngöôøi soáng coù ñaïo ñöùc, vì vaäy
baø Maïnh Maãu baûy laàn di dôøi choã ôû ñeå giaùo
duïc con caùi. Ngöôøi xöa muoán giaùo duïc con caùi
maø coøn chòu khoù khoå baûy laàn doïn nhaø nhö
vaäy huoáng laø ñôøi nay neáu chuùng ta khoâng
quan taâm ñeán söï giaùo duïc con caùi nhö vaäy thì
con caùi chuùng ta seõ hö thaân maát neát.
BOÏN TREÛ XOÙM COÁNG laø moät caâu chuyeän
kheùo nhaéc nhôû chuùng ta phaûi coù boån phaän vaø
traùch nhieäm vôùi con caùi cuûa mình.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 161
Sinh con ra khoâng phaûi chæ lo nuoâi
döôõng baèng thöïc phaåm vaät chaát maø coøn phaûi
nuoâi döôõng baèng tinh thaàn ñaïo ñöùc thì con
caùi sau naøy môùi trôû thaønh nhöõng ngöôøi toát
trong gia ñình vaø xaõ hoäi. Coù nhö vaäy boån
phaän laøm cha meï môùi troïn veïn khoâng coù loãi
vôùi con caùi. Neáu cha meï sinh con ra roài
quaêng neùm noù vaøo xaõ hoäi ñeå trôû thaønh
nhöõng ngöôøi tham lam, hoái loä aên lo hoaëc
troäm caép cöôùp cuûa cuûa ngöôøi khaùc thì boån
phaän cha meï laøm chöa troøn vaø nhö vaäy cha
meï coù loãi tröôùc moïi ngöôøi vaø xaõ hoäi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
162
NƠI CÓ
CHỖ MẸ NẰM
Moät ñöùa con coù hieáu töùc laø ñöùa
con bieát thöông cha meï, bieát giuùp ñôõ cha meï
nhöõng vieäc laøm naëng nhoïc, chaêm soùc cha meï
khi ñau oám beänh taät. Phaûi giaët giuõ quaàn aùo
muøng maøn, chieáu chaên; phaûi aüm boàng hoaëc
dìu daét cha meï ñi veä sinh hoaëc taém röõa, phaûi
ñuùt cha meï töøng muoãng côm hay chaùo ñeå
ngöôøi aên cho ñöôïc, nhaát laø coøn phaûi töï tay
laøm nhöõng thöùc aên ngon ñeå cha meï aên cho
ñöôïc.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 163
Ñeâm ñeâm phaûi canh chöøng khi cha meï
nguû ñeå cha meï yeân taâm nghæ ngôi, khi cha
meï buoàn raàu lo laéng moät ñieàu gì thì phaûi heát
lôøi khuyeân cha meï vaø giuùp ñôõ cha meï hieåu ñeå
khoâng coøn lo laéng nöõa.
Khi cha meï maát roài duø muoán baùo hieáu
nhö theá naøo thì ngöôøi cuõng khoâng coøn nöõa.
Luùc baáy giôø coù aên naên cuõng chaúng ích lôïi gì.
Toâi coù moät ngöôøi anh maø meï toâi raát
thöông, moãi tuaàn leã töø TP Hoà Chí Minh anh
veà thaêm meï moät laàn. Nhöng laàn naøo cuõng
vaäy, meï toâi tuy giaø yeáu luïm cuïm vaãn phaûi
vaøo beáp naáu nöôùng caùi naøy, caùi kia cho anh
aên. Tuy vaäy nhöng anh khoâng heà quan taâm
tình yeâu thöông cuûa meï ñoái vôùi anh. Anh chæ
lo cho vôï con baèng caùch ra sau vöôøn cuûa meï
tìm haùi traùi caây nhö cam, quít, böôûi hay traùi
hoàng xieâm, maõng caàu ta, maõng caàu xieâm ñeå
mang veà.
Khi meï beänh naèm lieät moät choã hai vôï
choàng anh veà thaêm chæ ñöùng ôû xa chôù khoâng
daùm laïi gaàn, vì anh chò cho meï bò beänh lao.
Khi meï môùi phaùt beänh chuùng toâi ñöa meï
ñeán beänh vieän Chôï Raãy khaùm beänh vaø xin
anh chò cho meï ôû nhôø nhaø anh chò ñeå tieän
vieäc ñi beänh vieän, nhöng chæ ôû trong nhaø anh
chæ coù ít hoâm laø anh chò ñaõ ñöa meï ñeán ôû
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
164
nhôø nhaø cuûa moät ngöôøi mieàn Baéc. Baø Hai
ngöôøi mieàn Baéc naøy raát toát buïng vui loøng cho
meï toâi ôû taïm. Sau hôn 10 ngaøy toâi thaáy baát
tieän neân ñöa meï veà Traûng Baøng nuoâi döôõng
cho ñeán khi meï maát.
Ñoïc baøi NÔI COÙ CHOÃ MEÏ NAÈM, nhôù laïi
ngaøy xöa toâi raát xuùc ñoäng, nöôùc maét cöù tuoân
traøo maø khoâng caàm giöõ ñöôïc.
“Neáu toâi coù baát cöù quyeàn pheùp naøo bay
ngöôïc thôøi gian, trôû laïi ngaøy thô beù coøn coù
meï treân ñôøi, toâi seõ laøm, nhö em trai toâi ñaõ
laøm ñoái vôùi meï, laø maõn nguyeän laém roài.
Thôøi ñoù, gia ñình toâi goàm coù naêm ngöôøi,
ba, meï vaø ba anh em toâi. Nhöng töø khi anh
toâi leân röøng khaùng Phaùp, nhaø boãng döng
troáng haún. Caû boán ngöôøi cöù ngoùng veà anh,
nhö boán con soâng ñeàu truùt loøng mình ra bieån
caû. Caïn kieät nhaát laø meï toâi. Meï cöù naèm mô
thaáy anh veát ñaïn ñaày mình. Chaúng bao laâu
ngöôøi ngaõ beänh.
Ba toâi laøm thôï hôùt toùc thaáy khoù khaên,
chuyeån qua laøm ngheà thôï moäc cuõng khoâng
hôn gì. Coøn meï, baép veá phaûi söng to, caêng
cöùng. Meï caén raêng, aâm thaàm chòu. Chuùng
toâi, côm aên coøn chaúng ñuû, laáy tieàn ñaâu thuoác
thang cho meï, ñaønh nhìn meï thaûm thöông
caàu nguyeän trôøi Phaät.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 165
Luùc ñoù, gia ñình toâi nhö doøng soâng ñeán
khuùc quanh, phaûi chia ñoâi ñeå bôùt ñi nguoàn
nöôùc: em trai toâi theo meï leân soáng nöông nhôø
anh Giaùo - anh goïi meï toâi laø coâ ruoät, toâi theo
ba leân che taïm caùi choøi beân mieáu nhoû ngay
tröôùc maët chôï phöôøng soáng qua ngaøy.
Toâi cöù ngaøy ngaøy leân xoùm tænh cuõ thaêm
meï vaø em. Hai ngöôøi ôû trong moät chaùi beáp
thaáp leø teø, suoát ngaøy un khoùi. Bieát laøm sao
ñöôïc, duø anh Giaùo heát loøng ñuøm boïc, nhöng
caên nhaø ñaâu coù roäng nhö loøng anh!
Meï, choã söng ñaõ chín muøi, muû ñaõ chaûy,
meï bôùt ñau, toâi möøng. Quaàn aùo meï do moät
tay em toâi giaët. Em luùc naøo cuõng quanh quaån
beân meï ñeå chôø ñöôïc sai baûo. Chín tuoåi maø
troâng em nhoû nhö chuù beù leân saùu, nhoû con
nhö khoâng coøn nhoû hôn ñöôïc nöõa.
Ban ñaàu muû chaûy ra töø baép veá meï coù
laãn caû maùu. Muøi hoâi ít. Muû coù dính vaøo quaàn
cuõng deã giaët. Laâu daàn trong muû coù lôïn côïn
caû xöông muûn, vì bò beänh maïch löôn ñuïc
ruoãng. Muû coù maøu xanh ñuøng ñuïc! Ñöùng gaàn
ñaõ thaáy khoù chòu, huoáng gì phaûi coøng löng
xuoáng gí muõi vaøo ñeå röûa.
Toâi thaêm meï coù phaàn lô laø ñi. Maõi ñeán
khi ba toâi meâ moät baø haøng xoùm goaù choàng,
ñeâm naøo cuõng ñaùnh töù saéc, rieát roài ñeo luoân.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
166
Toâi töùc laém, ngôõ chính mình bò boäi phaûn chöù
khoâng phaûi laø meï, beøn boû veà vôùi meï.
Ñeán luùc naøy toâi khoâng coøn côù gì sanh
naïnh vôùi em ñöôïc nöõa, phaûi giaët quaàn aùo cho
meï ñeå em coøn ñi hoïc, nghó tôùi laø ruøng
mình. Muû ngaám nöôùc nhö moät baõi laày gôùm
ghieác, boác muøi hoâi noàng naëc, xoäc thaúng leân
oùc, khieán toâi toái taêm maët maøy. Toâi phaûi ñöùng
thaúng ngöôøi, laáy chaân vöøa chaø leân choã nhaày
vöøa xoái nöôùc. Maët ngheách leân trôøi, muøi hoâi
khoù tôùi. Coøn caùi quaàn cuûa meï saïch hay khoâng
cuõng maëc. Roài toâi ung dung ñem ñi phôi, coi
nhö xong…
Moät hoâm, toâi bòt muõi, nhoùn tay…, thaèng
em ñeán giaät phaêng caùi quaàn, haàm haàm ra
gieáng. A, truùng keá cuûa anh roài, em ôi!
Em loän quaàn ra tröôùc, ngaâm kyõ, giaët caån
thaän, tæ mæ töøng chuùt. Xong xoå saïch caû chuïc
nöôùc. Em khoâng phôi ngay maø ñem quaàn
nhuùng nöôùc, roài cöù ñeå nguyeân vaäy giuõ maïnh!
Chi vaäy khoâng bieát? Hoaù ra em muoán quaàn
meï khi khoâ khoâng bò nhaên vì vaét kyõ (chuùng
toâi laøm gì coù tieâu chuaån ñeå uûi).
Vaø cöù vaäy, töø sau khi em töùc giaän vì
thaáy toâi lô laø trong vieäc giaët quaàn cho meï, em
giaønh laøm heát moïi vieäc ñeå haàu meï - chu ñaùo,
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 167
taän tuî töø vieäc côm nöôùc, tieâu tieåu trong gaàn
saùu naêm lieàn cho ñeán ngaøy meï maát.
Saùu naêm, meï toâi choáng choïi vôùi caùi cheát
vì em! Meï khoâng nôõ boû em bô vô moät mình.
Baây giôø trong ba anh em chuùng toâi, em laø
ngöôøi thaønh ñaït nhaát. Em ñaäu thaúng vaøo ñaïi
hoïc, ra tröôøng laø kyõ sö coâng chaùnh töø naêm
1968.
Sau 1975, ngheøo tuùng vì taøi saûn maát
saïch khi töø Pleiku chaïy veà Saøi Goøn, em vaãn
kieân quyeát ôû laïi, trong khi nhieàu baïn beø cuøng
trang löùa voäi vaõ ra ñi. Vì khoâng nôõ rôøi xa
naém ñaát nôi coù choã meï naèm, phaûi khoâng
em?”.
LOØNG YEÂU THÖÔNG meï cuûa moät ngöôøi
con caàn phaûi laøm nhöõng gì khi meï giaø yeáu
hay beänh taät. NÔI COÙ CHOÃ MEÏ NAÈM ñaõ noùi
leân LOØNG YEÂU THÖÔNG MEÏ cuûa ngöôøi con
laøm troøn boån phaän thaät laø tuyeät vôøi. Chuùng
ta haõy theo göông haïnh naøy maø nuoâi döôõng
cha meï khi ngöôøi giaø yeáu.
Caâu chuyeän tuy khoâng coù gì ñaëc saéc
nhöng noù noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG meï
baèng nhöõng haønh ñoäng YEÂU THÖÔNG maø moãi
ngöôøi ai cuõng coù cha meï coøn soáng caàn phaûi
duøng nhöõng lôøi eâm aùi ngoït ngaøo ñoái vôùi cha
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
168
meï, khoâng ñöôïc noùi naêng nhöõng lôøi thoâ loã,
naëng nheï vôùi cha meï.
Toâi coù moät ngöôøi anh, meï toâi raát thöông,
neân moãi tuaàn leã ngaøy chuùa nhaät naøo meï cuõng
lo moät maâm côm canh vaø nhaát laø moùn caù
kho. Vaøo ngaøy ñoù baø thöôøng nhìn ra coång
troâng chôø anh veà cho ñeán khi trôøi ñöùng boùng
môùi thoâi. Khi anh veà thaêm meï luùc meï coøn
laøm ñöôïc laët vaët nhö naáu côm, kho caù ñeå doïn
moät maâm côm canh cho anh. Nhöng anh toâi
thaät voâ tình chaúng bao giôø ñeå yù LOØNG YEÂU
THÖÔNG cuûa meï ñoái vôùi anh.
Khi meï beänh anh cuõng chaúng ngoù ngaøng
gì tôùi, thöôøng veà cho coù maët roài ñi haùi traùi ñeå
ñem veà cho vôï vaø con caùi. Cho ñeán khi meï
maát anh cuõng chaúng toû ra thöông khoùc chuùt
naøo. Cho neân, khi meï maát chuùng toâi ñaõ choân
caát meï xong ñeán ngaøy thöù hai anh môùi veà.
Töø ñoù veà sau ít khi anh veà thaêm vaø ñeán giôø
chuùng toâi cuõng chaúng bieát anh ôû ñaâu.
Treân ñôøi naøy raát caàn LOØNG YEÂU
THÖÔNG, nhöng moïi ngöôøi döôøng nhö ñaõ
ñaùnh maát noù. Neân duø laø nhöõng ngöôøi thaân
trong gia ñình nhöng ai soáng cheát maëc ai, hoï
chaúng quan taâm tôùi, chæ bieát mình maø thoâi.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 169
CON
“QUỶ” GÙ
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng phaân bieät
ngöôøi coù hình daùng toát ñeïp hay xaáu xa. Bôûi
vaäy baát cöù ngöôøi naøo trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi
ai cuõng thöïc hieän ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG
vaø mang ñeán cho moïi ngöôøi. Caâu chuyeän CON
QUYÛ GUØ laø moät baøi hoïc ñaïo ñöùc nhaân baûn -
nhaân quaû raát cuï theå roõ raøng ñeå moãi ngöôøi laáy
ñoù soi laïi mình ñeå thaáy raèng mình coù thöïc
hieän ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG chöa?
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
170
Soáng trong cuoäc ñôøi, chung ñuïng vôùi moïi
ngöôøi chuùng ta haõy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG
ñeán vôùi moïi ngöôøi. Chuùng ta cho ñi LOØNG
YEÂU THÖÔNG thì ñöøng sôï maát LOØNG YEÂU
THÖÔNG, vì LOØNG YEÂU THÖÔNG laø moät ñöùc
haïnh nhaân quaû. Cho neân, ai ñaõ cho LOØNG
YEÂU THÖÔNG thì seõ nhaän ñöôïc LOØNG YEÂU
THÖÔNG. Bôûi nhaân naøo quaû naáy, duø chuùng ta
khoâng muoán nhöng noù vaãn ñeán.
“Khoaûng naêm 1977, 1978… loø ñöôøng vôùi
maùy moùc töï taïo thoâ sô vaãn hoaït ñoäng 24/24.
Chuùng toâi phaûi chia ca ngaøy vaø ca ñeâm. Coâng
vieäc cuûa toâi luùc ñoù khi thì vaùc mía töø ghe vaøo
kho, khi ñöùng eùp ôû boä che, luùc gaùnh baõ mía
ra phôi ngoaøi nghóa ñòa gaàn ñoù, hay gaùnh
traáu vaø cuûi goäc vaøo cho thôï ñoát loø. Ñoâi vai
hoïc troø khoâng quen vieäc naëng ñaõ khieán toâi
nhieàu ñeâm phaùt khoùc vì nhöùc nhoái, eâ aåm caû
ngöôøi.
Coâng nhaân ôû ñaây chia laøm hai phe: phe
coâng nhaân toå vieân laø nhöõng ngöôøi coù coå phaàn
trong loø ñöôøng, soá coøn laïi ñöôïc tuyeån theâm
ñeå buø vaøo soá lao ñoäng coøn thieáu. Moät oâng giaø
ngöôøi Hoa laøm hoaû ñaàu quaân, vaø hai ngöôøi
thôï maùy aên ôû luoân trong loø ñöôøng: moät ngöôøi
cao tuoåi oám leâu ngheâu; ngöôøi kia treû hôn, nhoû
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 171
thoù, löng hôi guø, göông maët xaáu xí kinh
khuûng vôùi nhöõng u thòt lôùn nhoû ñuû côõ. Anh
naøy thöôøng bò choïc gheïo khoâng phaûi chæ vì
töôùng taù dò hôïm maø coøn vì caùi teân buoàn cöôøi
cuûa anh: Cöng.
Maáy anh treân loø hay noùi: “Cha naøy khoân
thieät, giaø treû gì cuõng phaûi keâu chaû baèng
cöng!”. Khi ñoù ñöùa con gaùi naøo daøi gioïng:
“Anh Cöng ôi!” thì nhöõng ñöùa coøn laïi cöù
ñöùng oâm buïng maø cöôøi. Tính anh deã daõi,
khoâng hay giaän, nhieàu khi coøn töï laøm troø cho
chuùng toâi cöôøi. Nhìn ñoâi maét ti hí cuûa anh
nhaùy nhoù giöõa ñaùm u thòt vaø ñoâi moâi thaâm
ñen ngoaùc ra khoe maáy caùi raêng cöûa gaõy
ngang, ngöôøi ta khoù theå khoâng töï hoûi sao oâng
Trôøi laïi caéc côù naën ra moät con ngöôøi hieàn
laønh, deã thöông döôùi hình daïng moät con quæ
xaáu xí, ñen ñuûi nhö theá.
Boïn treû coù khi ñoäc aùc moät caùch voâ yù thöùc
tröôùc caùi hieàn laønh cuûa anh. Khi anh ra con
soâng gaàn ñoù taém, laäp töùc quaàn aùo treân bôø
khoâng caùnh maø bay. Khi anh nguû, ngöôøi ta
cöù rình luùc anh vöøa heù mieäng laø tuoân vaøo
moät naém muoái. AÙc hôn nöõa, chieác aùo ñen
thui môõ daàu cuûa anh maùng gaàn choã nguû coù
laàn töï nhieân dính ñaày traùi maét meøo, vaø
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
172
ngöôøi ta xuùm nhau cöôøi khoaùi chí khi thaáy
anh vöøa nhaûy töng töng vöøa gaõi ñeán toeù
maùu.
Thanh Lieân laø taùc giaû cuûa moät soá troø
ñuøa ñoäc aùc nhaát. Noù xinh ñeïp nhaát boïn
chuùng toâi. Trôù treâu thay, beân trong göông
maët thieân thaàn ñoù laø moät taâm hoàn raát ít loøng
nhaân. Khi treâu choïc anh, moãi lôøi noùi cuûa noù
gioáng nhö moät noïc ong, vaø khoâng hieåu sao noù
laïi thaáy haû heâ khi haønh haï anh aáy. Khi taïm
nghæ ñeå aên tröa, vöøa thaáy anh töø xa laø noù
heùt: “Bieán ñi ñoà quæ, laøm ngöôøi ta aên côm heát
ngon!”. Anh laúng laëng boû ñi, löng nhö guø cao
hôn vaø coå ruït saâu xuoáng vai nhö coá che giaáu
göông maët nhôït nhaït vì ñau ñôùn.
Toâi laøm ôû ñoù ñöôïc hôn moät naêm thì caùc
toå vieân trong ban ñieàu haønh cho hay loø
ñöôøng loã naëng, saép giaûi theå. Ñeâm aáy, chuùng
toâi eùp ghe mía cuoái cuøng, loøng tróu naëng.
Trong khi chôø caàn xeù nhoài ñaày baõ, toâi lô
ñaõng ñoâi maét nhìn theo nhöõng boït mía dô
baån, ñuïc ngaàu chaûy lôø ñôø theo möông nöôùc
cheø. Ñoät nhieân trong tieáng maùy aàm aàm,
nhieàu tieáng la heùt haõi huøng vang leân khieán
toâi giaät baén ngöôøi. Roài laø tieáng ken keùt rôïn
ngöôøi cuûa daây curoa bò haõm gaáp, tieáng chaân
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 173
ngöôøi raàm raäp uøa ñeán boä che. Luùc chen ñöôïc
vaøo trong, ngöôøi toâi meàm nhuõn, maët maøy xaây
xaåm. Thanh Lieân vôùi maùi toùc bò xeùn ngang
nham nhôû, göông maët nhö saùp. Vaø ruøng rôïn
hôn, anh thôï maùy cuûa chuùng toâi ñoå guïc
xuoáng, moät caùnh tay naùt beùt trong con che,
maùu nhaày nhuïa loang ñoû beä höùng.
Khoâng bieát baèng caùch naøo ngöôøi ta ñem
ñöôïc anh ra ñeå chôû ñi caáp cöùu. Khi toâi ñeán
beänh vieän thaêm, anh ñaõ bò caét moät tay ñeán
khuyûu.
Thanh Lieân khoâng coù can ñaûm ñeán
thaêm anh moät mình. Noù ruû toâi cuøng ñi. Toâi
ñònh töø choái nhöng thaáy göông maët thaûm
naõo cuûa noù, toâi khoâng ñaønh.
Chuùng toâi coøn ngoaøi haønh lang beänh
vieän ñaõ nghe tieáng ngöôøi oang oang trong
phoøng:
- Anh giuùp noù laøm gì. Noù laø con quæ
caùi!
May maø coù anh nhanh tay xeùn ngang toùc
noù, neáu khoâng noù ñaõ bò cuoán vaøo che cho
ñaùng ñôøi. Ñaõ caám eùp mía khoâng ñöôïc xoaõ toùc
maø cuõng coá laøm ñieäu. Coøn anh thì trong luùc
gaáp gaùp cöùu ngöôøi laïi voâ yù ñeå che aên tay.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
174
Tieáng anh Cöng yeáu ôùt:
- Thoâi ñöøng traùch. Lieân coøn con nít maø!
Thanh Lieân naác leân. Moät gioït nöôùc maét
laên daøi treân göông maët xinh ñeïp, roài gioït
nöõa, gioït nöõa. Ñoù laø laàn ñaàu tieân toâi thaáy noù
khoùc.
Noù hoái haän vì nhöõng troø ñuøa tai aùc hay
xaáu hoå vì caâu noùi cuûa con quæ guø xaáu xí coù
taám loøng cuûa moät thieân thaàn?”.
Tuy noùi LOØNG YEÂU THÖÔNG, nhöng treân
ñôøi naøy coù maáy ai bieát ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi. Moät ngöôøi xaáu xí
nhö con quyû guø löng theá maø coù loøng nhaân aùi
nhö thieân thaàn. “Ñeïp ngöôøi khoâng baèng ñeïp
neát hoaëc caùi neát ñaùnh cheát caùi ñeïp”. Ngöôøi
xöa coù nhöõng lôøi ca tuïng LOØNG YEÂU THÖÔNG
ñem ñeán cho ngöôøi khaùc raát thieát thöïc cuï theå
vaø tuyeät vôøi. Chuùng ta neân hoïc göông haïnh
naøy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi
ngöôøi.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 175
CHỨA CHAN
TÌNH MẸ
LOØNG YEÂU THÖÔNG haõy mang bieáu
taëng cho moïi ngöôøi, vì moïi ngöôøi ñang caàn
ñeán noù, neáu thieáu noù cuoäc ñôøi seõ troáng vaéng
vaø ñau khoå, nhöng hieän giôø ñoái vôùi moïi ngöôøi
LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng coù maø chæ coù vaøng
baïc, ngoïc ngaø, chaâu baùu, tieàn cuûa, vaät chaát,
nhöõng thöù naøy caøng nhieàu caøng toát.
Ñöùng veà goùc ñoä YEÂU THÖÔNG thì duø nhaø
tranh vaùch laù ngöôøi ta vaãn YEÂU THÖÔNG
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
176
nhau. Trong toân giaùo cuõng vaäy khoâng phaûi
ngoâi chuøa ngheøo maø khoâng nuoâi treû moà coâi
ñöôïc, nhöng töø moät ngoâi chuøa ngheøo naøn
baèng tranh laù ñôn sô chæ nhaän nuoâi nhöõng
treû moà coâi vaø nuoâi ngöôøi giaø yeáu neo ñôn thì
chaúng hôn bao ngoâi chuøa xaây caát ñoà soä vó ñaïi
coù haèng baïc tyû.
Thaät söï ngöôøi ta mang LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi caùc chaùu moà coâi baèng moät
LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï thöông con
thì LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy môùi coù giaù trò.
Chuùng ta haõy ñoïc “CHÖÙA CHAN TÌNH MEÏ” thì
môùi thaáy ngöôøi meï khoâng sinh con trong caâu
chuyeän döôùi ñaây chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG
ñoái vôùi caùc chaùu baát haïnh khi sinh ra chaúng
bieát cha meï mình laø ai.
Chuùng ta haõy thöông caùc chaùu moà coâi
hôn con ñeû cuûa mình vì caùc chaùu voâ phöôùc
khi môû maét chaøo ñôøi khoâng bieát cha meï
mình laø ai. Vôùi ñoâi maét cuûa chuùng nhöõng ai
laø ngöôøi thöông yeâu chuùng thì chuùng xem
nhö cha meï cuûa mình.
“Caùc con cuûa chò, ñöùa nhoû nhaát môùi maáy
thaùng tuoåi, ñöùa lôùn hôn 30. Ñeán thaùng taùm
naøy, ôû tuoåi 53, chò ñaõ coù 131 ñöùa chaùu noäi,
ngoaïi, hai möôi maáy ñöùa vöøa con, vöøa reå,
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 177
vöøa daâu… Toâi ñöôïc bieát chò trong moät vaøi laàn
veà laøm phim tö lieäu cho traïi treû moà coâi ôû Taây
Ninh.
Naêm 1965 vì chieán tranh, chò rôøi queâ
Beán Tre leân Taây Ninh tìm phöông sinh soáng
ñeå nuoâi meï giaø vaø boán ñöùa chaùu moà coâi. Chò
xin vaøo phuï giöõ treû ôû traïi coâ nhi Taây Ninh
khi ñang tuoåi 22 ñöông thì. Ba möôi hai naêm
qua, nôi naøy laø maùi aám gia ñình, laø hôi thôû,
laø cuoäc soáng, laø nieàm haïnh phuùc cuûa chò. Chò
ñaõ cuøng soáng, cuøng chia seû noãi buoàn vui, ñau
ñôùn vôùi caùc treû baát haïnh, gaén boù vôùi chuùng.
Toâi ñoïc ñöôïc ôû moät nhaø treû: “Chöa laø
meï nhöng chöùa chan tình meï”. Döôøng nhö
trong ñoù thaáp thoaùng hình boùng cuûa chò.
Nhöõng thaân phaän con treû laïc loaøi vaøo
ñaây laø baét ñaàu cho cuoäc soáng môùi vôùi soá
meänh ñau thöông baèng haønh trang: khoâng
teân, khoâng tuoåi, khoâng cha, khoâng meï, chöa
keå ñeán hôn 70% tröôøng hôïp treû vaøo traïi coù
theå traïng gaàn nhö suy kieät. Coù chaùu coøn loøng
thoøng daây roán, coù chaùu bò boû tröôùc cöûa traïi
hai maét bò muø, coù chaùu ñaët naèm trong thau
vôùi caùi mieäng bò hôû haøm eách ñeán voøm hoïng,
coù chaùu mang caùi ñaàu to ñuøng vì naõo bò uùng
thuyû, dò daïng, dò taät, baïi lieät, lôõõ loùi gheû choác,
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
178
coù chaùu boø loåm ngoåm trong buïi caây ñaày kieán
vaøng… Con moà coâi ôû caùc huyeän göûi, beänh vieän
mang ñeán, coù ngöôøi vì quaù ngheøo ñem con
ñeán traïi cho. Coù nhieàu treû sô sinh khi phaùt
hieän chæ coøn thoi thoùp, taùi xanh, taùi xaùm…
Nhöng chò ñaõ cöùu chuùng soáng cho ñeán baây
giôø. Taát caû nhöõng soá phaän baát haïnh bò ngöôøi
ñôøi vöùt boû aáy ñaõ ñöôïc chò môû roäng voøng tay
ñoùn chuùng vaøo loøng. Chò oâm aáp, yeâu thöông,
chaêm soùc, nuoâi naáng chuùng lôùn leân, dìu daét
chuùng vaøo ñôøi vôùi taám loøng nhaân haäu vaø ñoä
löôïng cuûa mình: duø sao chuùng cuõng laø nhöõng
con ngöôøi voâ toäi, ñaõ troùt sinh ra vôùi kieáp ñôøi
nghieät ngaõ.
Chò laøm cho moãi ñöùa moät giaáy khai sinh
ñaøng hoaøng ñeå coøn ñi hoïc. Chò ñaët teân, choïn
hoï cho töøng ñöùa moät, choïn ngaøy laønh, thaùng
toát laáy laøm ngaøy sinh thaùng ñeû cho chuùng vôùi
kyø voïng cuoäc soáng ngaøy mai cuûa chuùng seõ laø
nhöõng may maén, sung söôùng vaø haïnh phuùc
(beù Minh bò muø hai maét, thaèng Phong Löu bò
baïi naõo, thaèng Sang, thaèng Maïnh, con Vui,
thaèng Phuù, thaèng Quí…).
Moãi ñöùa beù laø moät soá phaän gaén lieàn vôùi
cuoäc ñôøi cuûa chò. Chò ñaõ khoùc sung söôùng khi
beù Bình vôùi hai baøn tay, baøn chaân dò daïng,
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 179
böôùc nhöõng böôùc ñi chaäp chöõng ñaàu tieân
trong cuoäc ñôøi khoâng may cuûa mình, cuõng
nhö phaûi thöùc suoát ñeâm vì nhöõng chaùu baïi
lieät bò soát ñoät ngoät… Vaø ñau ñôùn khi chuùng
lìa ñôøi vì caên beänh voâ phöông cöùu chöõa.
Ai ñaõ töøng nuoâi con, nhìn chuùng lôùn leân
vôùi cuoäc ñôøi chaéc ñaõ thaám vôùi nhöõng lo toan,
baän bòu cho moät ñöùa treû. Rieâng chò ñaõ phaûi
gaùnh vaùc töø 60 - 70 ñöùa treû nheo nhoùc chæ vôùi
hai, ba ngöôøi coäng söï, nhaát laø giai ñoaïn 1978
- 1980, luùc ñaát nöôùc gaëp khoù khaên, gaïo
khoâng ñuû aên, chò ñaõ phaûi duøng bo bo (cao
löông) ngaâm nöôùc roài xay thaønh boät laøm
baùnh traùng cho caùc chaùu aên. Caùc chaùu sô
sinh thì cho buù söõa… bo bo xay, troän baép, ñaäu
ñen, ñaäu ñoû…
Haøng traêm maûnh ñôøi khaùc nhau, haøng
traêm doøng maùu khaùc nhau, nhöng chuùng ñaõ
hoaø quyeän laøm moät khi vaøo ñaây soáng vôùi chò.
Ñöùa lôùn chaêm soùc ñöùa nhoû, ñöùa nhoû beá em
beù. Coù theå noùi, khoù maø bieát ñöôïc raèng chuùng
khoâng heà laø anh em ruoät vôùi nhau. Chuùng
cuøng aên, cuøng nguû, cuøng chôi vaø cuøng khoùc
söôùt möôùt khi moät ñöùa treû vì beänh taät qua
ñôøi…
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
180
Baáy giôø nhieàu ñöùa con cuûa chò ñaõ lôùn
khoân, ñaõ thaønh danh vaø ñaõ laøm neân vieäc:
hôn 20 ngöôøi laø giaùo vieân caùc caáp, roài thôï
moäc, thôï may, thôï hoà… Nhöõng ñöùa con cöùng
caùp vôùi ñôøi nhö chò noùi, laïi ñöôïc chò lo döïng
vôï gaû choàng, laøm tieäc cöôùi haún hoi, cuõng coù
boâng ñeo tai, nhaãn cöôùi laøm cuûa hoài moân.
Suoát quaõng ñôøi ñaõ qua cuûa chò laø nhöõng
noãi lo: Lo heát gaïo, heát cuûi, sôï muøa möa ñeán,
vì moãi laàn ñaàu muøa möa coù töø baûy ñeán taùm
ñöùa beänh, roài ñeán dòch soát xuaát huyeát, naêm
naøo cuõng chuaån bò daønh duïm tieàn (töø coâng
lao ñoäng cuûa caùc con lôùn) ñeå coù theå mua
thuoác trò beänh ngay cho caùc chaùu nhoû…
Giôø ñaây, cô sôû vaät chaát cuûa traïi cuõng
khaù ñaày ñuû nhôø vaøo nhöõng ñoaøn töø thieän, töø
caùc sôû, ban, ngaønh quaûn lyù thöôøng xuyeân
giuùp ñôõ, cuoäc soáng ôû traïi ñôõ vaát vaû hôn tröôùc.
Nhöng chò vaãn chöa heát lo aâu: ra ñôøi roài
nhöng nhieàu ñöùa ngheøo, vaát vaû, ñeán luùc khoù
khaên laïi keùo veà ñaây taù tuùc vaøi ba hoâm, ñeán
khi ñi chò phaûi xuùc cho hai ba baùt gaïo… Môùi
ñaây chò cho toâi hay heát naêm 1998 chò phaûi veà
höu, vì chò laø bieân cheá chính thöùc cuûa ngaønh
lao ñoäng thöông binh vaø xaõ hoäi. Toâi hoûi chò
coù döï ñònh gì chöa. Chöa bao giôø chò nghó
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 181
raèng moät ngaøy naøo ñoù chò rôøi xa caên nhaø
chöùa ñaày kyû nieäm haïnh phuùc giöõa chò vaø caùc
con. Rôøi xa caùc con laø söï maát maùt lôùn lao, vì
nguoàn an uûi duy nhaát trong cuoäc ñôøi cuûa chò
chính laø nhöõng ñöùa con moà coâi”.
Chuùng ta haõy theo göông ngöôøi phuï nöõ
trong caâu chuyeän treân ñaây mang LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi nhaát laø caùc chaùu
moà coâi, LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy cao caû vaø
tuyeät vôøi. Neáu moïi ngöôøi trong xaõ hoäi ai cuõng
bieát ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö ngöôøi phuï
nöõ treân ñaây thì xaõ hoäi seõ ñeïp ñeõ voâ cuøng.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
182
NGƯỜI BÁN
TUỔI THƠ
Ñoïc caâu chuyeän NGÖÔØI BAÙN TUOÅI
THÔ chuùng ta môùi thaáy nhöõng danh töø
“TROÄM CAÉP” khoâng phaûi ñôn giaûn maø noù laø
tieáng xaáu muoân ñôøi, vì theá laøm ngöôøi neân
traùnh khoâng ñöôïc laáy cuûa khoâng cho duø laø
caây kim, sôïi chæ laø nhöõng vaät nhoû nhoi nhaát
chuùng ta cuõng khoâng neân laáy. Vì mang tieáng
troäm caép seõ khoâng bao giôø röûa saïch maø ñeán
cheát ngöôøi ta cuõng chæ ngay caùi maû naøy aên
caép aên troäm.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 183
“Maõi cho ñeán sau naøy, khi ñaõ soáng
nhieàu naêm xa queâ, toâi môùi thaät söï hieåu moät
ñieàu giaûn dò: nhöõng bí aån cuûa ñôøi soáng laø ôû
chính söï hoàn nhieân. Trong kyù öùc, tuoåi thô
nhö moät vuøng saùng lung linh, kyø dieäu. Noùi
veà ñieàu naøy, toâi xin keå moät caâu chuyeän veà
ngöôøi baïn tuoåi thô cuûa toâi.
…Ñoù laø nhöõng ngaøy thaùng cuûa naêm cuoái
baäc tieåu hoïc. Daïo aáy trong lôùp toâi ñoät nhieân
xaûy ra hieän töôïng maát caép vaët. Khi thì caây
thöôùc keû, khi thì chieác compa, coù khi laïi laø
moät cuoán truyeän tranh. Caùc baïn trong lôùp toû
yù baát bình laém nhöng chöa tìm ra ñöôïc thuû
phaïm. Cho ñeán moät hoâm chính baûn thaân toâi
bò maát moät caây buùt Kim Tinh maø ngöôøi caäu
vöøa môùi taëng. Toâi vöøa buoàn vöøa sôï baûo caû
lôùp haõy môû caëp saùch cho coâ khaùm xeùt. Toâi ñi
theo chaân coâ giaùo. Lôùp hoïc laøo raøo tieáng môû
caëp, tieáng xì xaàm baøn taùn, nghi vaán… Chôït coù
moät ngöôøi khoâng chòu môû caëp cho coâ khaùm
xeùt. Ngöôøi aáy laø Haïnh, coâ baïn ôû caïnh nhaø
toâi. Haïnh laø moät coâ beù hoïc löïc trung bình
nhöng ñaëc bieät meâ ñoïc truyeän. Coâ beù raát
thích nhöõng ñoà vaät lung linh, ñeïp ñeõ hay mô
maøng. Coù moät laàn ñi hoát traáu, khoâng bieát
maõi mô töôûng ñieàu gì, hay vì quaù meät moûi
maø Haïnh nguû thieáp ñi, traáu phun ra phuû kín
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
184
caû ngöôøi. Cho ñeán khi ngöôøi ñi hoát traáu ñeán
sau phaùt hieän ra thì coâ beù vaãn coøn nguû. Töø
ñoù boïn treû trong xoùm toâi goïi treâu Haïnh laø
con traáu.
...Maët Haïnh taùi meùt. Coâ giaùo laáy chieác
caëp môû toang ra. Vaø toâi thaáy coù caây buùt cuûa
mình ôû trong ñaáy. Caû lôùp laøm aàm leân. Coâ
giaùo baûo caû lôùp im laëng. Coâ hoûi Haïnh: “Taïi
sao em laïi laáy caép cuûa baïn? Nhöõng laàn tröôùc
coù phaûi em laáy caép khoâng?”. Haïnh raøn ruïa
nöôùc maét, gioïng ñöùt quaõng: “Daï! Thöa… em
khoâng laáy caép... Em nhaët ñöôïc aï!” ...Coâ giaùo
baûo: “Em ñöøng noùi doái nöõa. Maø neáu nhaët
ñöôïc cuûa rôi thì phaûi traû laïi cho ngöôøi ñaùnh
maát chöù. Em laøm coâ thaát voïng quaù...”. Töø ñoù
lôùp toâi goïi Haïnh laø con aên caép. Moïi ngöôøi
baét ñaàu xa laùnh noù. Toâi caûm thaáy buoàn buoàn.
...Roài moät hoâm ñang giôø hoïc, Haïnh
mang leân cho coâ giaùo moät hoäp buùt chì maøu
baûo laø nhaët ñöôïc. Coâ giaùo hoûi coù ai ñaùnh rôi
khoâng. Caû lôùp laéc ñaàu. Coâ giaùo mang leân cho
ban giaùm hieäu. Tuaàn sau, Haïnh laïi mang leân
moät cuoán taäp môùi, baûo laø nhaët ñöôïc. Nhöng
lôùp toâi laïi khoâng coù ai ñaùnh rôi caû. Tieáp ñeán
Haïnh mang ñeán lôùp moät soá tieàn nhaët ñöôïc.
Laàn naøy thì coù thaèng Toaøn laùc ñöùng leân
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 185
nhaän. Coâ giaùo tuyeân döông Haïnh. Caùc baïn
khoâng coøn xa laùnh Haïnh nöõa. Nhöng toâi vaãn
thaáy Haïnh buoàn laém. Thænh thoaûng Haïnh laïi
mang ñeán lôùp nhöõng ñoà vaät maø noù nhaët
ñöôïc. Coù khi coù ngöôøi ñöùng leân nhaän. Coù luùc
toâi caûm thaáy döôøng nhö mình coù loãi vôùi
Haïnh (!).
...Moät hoâm, toâi ñang ngoài ôû nhaø hoïc baøi
thì thaáy meï Haïnh hôùt haõi chaïy sang xin meï
toâi moät cuû göøng. Haïnh bò caûm laïnh. Toâi cuõng
theo meï chaïy sang. Haïnh ñang naèm treân
giöôøng, ngöôøi laïnh ngaét, hôi thôû yeáu ôùt, nöôùc
maét nhoeø nhoeït. Sau moät hoài ñöôïc caïo gioù,
xoa daàu vaø ñoå nöôùc göøng vaøo mieäng thì
ngöôøi Haïnh aám laïi daàn roài chìm vaøo giaác
nguû meät nhoïc. Meï Haïnh keå daïo naøy heã ñi
hoïc veà laø Haïnh tranh thuû ñi hoát traáu hoaëc ra
ruoäng baét cua veà baùn, daønh duïm tieàn ñeå uûng
hoä cho caùc baïn ngheøo, hoïc gioûi. Haïnh vöøa
nhôø meï mua moät chieác khaên tay môùi ñeå taëng
baïn... Toâi ngoài nghe vaø daàn daàn vôõ leõ. Thì ra
baáy laâu nay Haïnh khoâng heà nhaët ñöôïc cuûa
rôi. Haïnh aâm thaàm kieám tieàn mua ñoà mang
ñeán lôùp baûo laø nhaët ñöôïc. Haïnh muoán chuoäc
laïi loãi laàm cuûa mình(!). Toâi laïi nhôù ñeán nuï
cöôøi cuûa thaèng Toaøn laùc khi nhaän tieàn vaø
aùnh maét thaät buoàn cuûa Haïnh. Toâi ñoaùn chaéc
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
186
thaèng Toaøn laùc laø thuû phaïm chính, coøn caây
buùt cuûa toâi coù theå laø Haïnh ñaõ nhaët ñöôïc (?).
Toâi buoàn quaù, baät khoùc.
...Toâi ñònh ñem söï thaät caâu chuyeän ñeå
keå cho coâ giaùo vaø caùc baïn nghe. Nhöng roài
khoâng hieåu sao toâi laïi laëng im. Haïnh cuõng
khoâng nhaët ñöôïc theâm caùi gì nöõa. Hoaøn caûnh
gia ñình noù caøng luùc caøng khoù khaên. Roài
Haïnh nghæ hoïc, theo gia ñình ñi vuøng kinh teá
môùi... Cho ñeán baây giôø moãi laàn nhôù ñeán tuoåi
thô toâi laïi nhôù ñeán Haïnh, nhôù con traáu, con
aên caép… nhö nhôù moät baøi hoïc tuoåi thô, moät
kyû nieäm khoù phai môø”.
Khi ñoïc xong “NGÖÔØI BAÙN TUOÅI THÔ”
chaéc moïi ngöôøi laøm cha meï ai cuõng thaáy
traùch nieäm vaø boån phaän giaùo duïc con caùi
trong gia ñình. Toäi nghieäp moät chaùu beù nhö
Haïnh do voâ tö naøo bieát tham lam troäm caép
laø xaáu nhö theá naøo? Neân ñaõ laáy cuûa khoâng
cho vì theá muoán mua chuoäc tieáng xaáu ñoù chaùu
Haïnh coá gaéng laøm thueâ laøm möôùn cho moïi
ngöôøi ñeå coù tieàn mua chuoäc laïi tieáng xaáu aáy.
Caâu chuyeän cuûa chaùu haïnh thaät ñaùng thöông,
neáu cha meï khoâng giaùo duïc con caùi nhöõng baøi
hoïc ÑÖÙC HAÏNH LY THAM thì laøm sao con caùi
hieåu ñöôïc hai töø tham lam troäm caép laø xaáu
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 187
xa muoân ñôøi. Khoâng hieåu bieát neân tuoåi coøn
thô ngaây trong traéng coù bieát tham lam troäm
caép xaáu toát nhö theá naøo, khi loøng ham muoán
noåi leân khoâng daèn ñöôïc, khi khoâng daèn ñöôïc
thì phaûi leùn laáy cuûa ngöôøi khaùc, nhöng khi
ngöôøi khaùc baét gaëp thì raát xaáu hoå vaø xaáu hoå
caû ñôøi. Nhaát laø moïi ngöôøi ñeàu xa laùnh khoâng
coøn ai muoán laøm baïn vôùi mình. Ñuùng vaäy
laøm sao ai daùm ôû gaàn nhöõng ngöôøi tham lam
troäm caép. Phaûi khoâng quyù vò?
Baøi hoïc NGÖÔØI BAÙN TUOÅI THÔ laø moät
baøi hoïc noùi veà söï hoái haän baèng haønh ñoäng
mua laïi loãi laàm cuûa mình. Thaät laø ñaùng
thöông, tuy caâu chuyeän caùc em coøn nhoû maø
bieát aên naên hoái haän nhö vaäy coøn ngöôøi lôùn
nhö chuùng ta thì sao?
Trong moät xaõ hoäi cuûa chuùng ta hieän giôø
nhöõng con ngöôøi tham lam troäm caép cöôùp cuûa
gieát ngöôøi quaù nhieàu khoâng theå tính heát
ñöôïc, ngoaøi maët troâng coù veû hieàn löông
nhöng trong thaâm taâm troäm caép khoâng thieáu
soùt moät vaät gì, heã coù dòp laø cöôùp giaät ngay
lieàn. Cho neân, khoâng ngaøy naøo khaép nôi
trong nöôùc khoâng coù ngöôøi tham lam, moùc
tuùi, troäm caép, cöôùp cuûa v.v..
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
188
Döôùi moïi hình thöùc hoï ñuû möu moâ xaûo
quyeät gian tham troäm caép, cöôùp cuûa gieát
ngöôøi. Hoï chaúng heà sôï ngöôøi khaùc cheâ cöôøi
“AÊN TROÄM, AÊN CAÉP”, hoï xem ñoù laø moät vieäc
thöôøng coù trong xaõ hoäi
Nhìn thaáy hieän traïng cuûa xaõ hoäi nhö
vaäy laø bieát ngay xaõ hoäi thieáu giaùo duïc ñaïo
ñöùc töø trong moãi gia ñình neân xaõ hoäi baát an
vì tai naïn troäm caép. Moät xaõ hoäi coù giaùo duïc
ÑAÏO ÑÖÙC LY THAM thì xaõ hoäi khoâng bao giôø
coù teä naïn troäm caép.
Baøi hoïc treân ñaây laø moät göông haïnh
bieát xaáu hoå, bieát xoùa nhoøa nhöõng haønh ñoäng
xaáu vaø laøm cho cuoäc ñôøi toát hôn khoâng coøn teä
naïn tham lam troäm caép.
Baøi hoïc noùi veà moät chaùu hoïc sinh nhoû
nhöng muïc ñích laø ñeå raên ngöôøi lôùn theá naøo
laø moät con ngöôøi xöùng ñaùng laø moät con ngöôøi
vaø theá naøo laø moät con ngöôøi heøn haï xaáu xa
trong xaõ hoäi.
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 189
MÓN QUÀ
TỪ TRÁI TIM
LOØNG YEÂU THÖÔNG xuaát phaùt töø traùi
tim, neáu chuùng ta bieát ñem LOØNG YEÂU
THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi thì traùi tim
chuùng ta seõ ñoùn nhaän bieát bao LOØNG YEÂU
THÖÔNG. Cöù cho ñi thì chuùng ta seõ tìm thaáy
söï an vui khoâng phaûi chæ coù rieâng mình maø
moïi ngöôøi. Haïnh phuùc thay cho nhöõng ai bieát
ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ban taëng cho nhöõng
ngöôøi khaùc thì xaõ hoäi loaøi ngöôøi ñeïp bieát bao.
Caâu chuyeän döôùi ñaây laø moät baèng chöùng ñem
LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
190
“Khi toâi coøn laø moät thieáu nieân, coù leõ
khoaûng 13 tuoåi, meï ñaõ daïy toâi moät baøi hoïc
raát quyù giaù maø toâi chaúng bao giôø queân ñöôïc.
Moät ngaøy noï, luùc chuùng toâi ñang mua tạp hoùa
ôû moät cöûa haøng nhoû, thì toâi ñeå yù thaáy moät gia
ñình khaùc cuõng vöøa böôùc vaøo cöûa haøng nhö
chuùng toâi.
Troâng coù veû ñoù laø moät baø meï, moät coâ con
gaùi vaø moät ñöùa chaùu nhoû. Hoï troâng khaù töôm
taát duø quaàn aùo ñaõ cũ sôøn raùch, vaø roõ raøng hoï
chaúng laáy gì laøm giaøu coù caû. Hoï ñaåy chieác xe
ñaåy ñi khaép cöûa haøng, caån thaän vaø caân nhaéc
löïa choïn töøng moùn haøng. Toâi ñeå yù thaáy haàu
heát nhöõng moùn haøng hoï mua ñeàu laø nhöõng
maët haøng taàm thöôøng vaø thöïc phaåm thieát yeáu
cho moät gia ñình.
Meï vaø toâi mua saém ñaõ xong, caû hai beøn
ñaåy xe haøng ñi thaúng ñeán quaày tính tieàn. Luùc
chuùng toâi ñeán ñoù, gia ñình hoï ñaõ coù maët töø
tröôùc, cuøng vôùi moät ngöôøi khaùch khaùc ñang
ñöùng ôû giöõa, ngay tröôùc chuùng toâi, chôø ñeán
löôït mình tính tieàn.
Khi gia ñình hoï ñaët haøng hoùa leân baêng
chuyeàn, toâi nghe baø meï luoân mieäng nhôø
ngöôøi thu ngaân tính toång soá tieàn khi moãi
moùn haøng ñöôïc ñöa qua maùy, bôûi baø caàn
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 191
phaûi daønh tieàn chi phí cho nhieàu vieäc khaùc
nöõa. Vieäc laøm naøy hôi maát thôøi gian moät
chuùt, vaø ngöôøi khaùch ñöùng tröôùc toâi baét ñaàu
toû ra maát kieân nhaãn, thaäm chí baø ta coøn caøu
nhaøu nhöõng ñieàu maø toâi ñoaùn chaéc laø ai
cuõng coù theå nghe ñöôïc.
Khi coâ thu ngaân ñöa ra toång soá tieàn cuoái
cuøng, ngöôøi ñaøn baø noï ñaõ khoâng coù ñuû tieàn
maëc duø ñaõ luïc heát caùc tuùi quaàn, tuùi aùo. Vì
theá baø aáy traû bôùt laïi vaøi moùn thöïc phaåm ñaõ
mua. Ngay luùc aáy meï toâi cho tay vaøo ví, laáy
ra tôø 20 chuïc ñoâ la cuoái cuøng cuûa mình vaø
trao cho ngöôøi ñaøn baø noï. Baø aáy toû veû raát
ngaïc nhieân vaø noùi: “Toâi khoâng theå nhaän ñöôïc
ñaâu!”, meï toâi nhìn thaúng vaøo maét baø, kheõ
ñaùp: “Khoâng sao ñaâu, chò coù theå nhaän noù maø.
Xin haõy xem ñoù nhö moät moùn quaø cuõng ñöôïc.
Chaúng coù moùn ñoà naøo trong chieác xe ñaåy maø
chò khoâng caàn caû, vì vaäy xin chò haõy vui loøng
nhaän”.
Ngöôøi phuï nöõ ñoù khoâng khoûi xuùc ñoäng
khi nghe meï toâi noùi chaân thaønh nhö theá, baø
ñöa tay nhaän laáy tôø baïc. Luùc ñoù, baø naém
chaët tay meï toâi moät luùc vaø nöôùc maét laên daøi
treân maù, baø xuùc ñoäng noùi vôùi meï toâi: “Caûm
ôn coâ raát nhieàu. Coâ thaät toát buïng. Tröôùc nay
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
192
chöa töøng coù ai ñoái xöû vôùi toâi toát nhö theá caû!
Toâi thaät loøng raát bieát ôn coâ”.
Toâi bieát mình ñaõ rôøi khoûi cöûa haøng vôùi
ñoâi maét ñoû hoe, vaø ñoù seõ laø ñieàu maø toâi seõ
maõi maõi gìn giöõ trong loøng mình. Baïn bieát
khoâng, ba meï toâi ñaõ phaûi nuoâi daïy saùu ñöùa
con vaø baûn thaân hoï cuõng khoâng laáy gì laøm
giaøu coù. Theá nhöng, toâi raát laáy laøm haïnh
phuùc ñeå noùi raèng mình ñaõ ñöôïc thöøa höôûng
töø meï moät traùi tim nhaân haäu. Nhôø coù meï, toâi
ñaõ bieát soáng khoâng ích kyû, vaø toâi tin raèng ñi
khaép theá gian naøy cuõng khoâng tìm ñöôïc caûm
giaùc naøo tuyeät vôøi hôn nöõa ñaâu!”.
Dee M. Taylor
(Chicken Soup For The Soul)
Sau khi ñoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG II chuùng
toâi öôùc nguyeäân moïi ngöôøi haõy ñem LOØNG
YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi ñeå chuùng ta
cuøng nhau xaây döïng moät xaõ hoäi bieát YEÂU
THÖÔNG, nhôø ñoù maø nguoàn soáng an vui baát
taän.
--------
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 193
MỤC LỤC
Lời nói đầu ................................................................ 7
Lòng yêu thương ..................................................... 29
Thiên đàng & địa ngục ............................................ 37
Bàn tay yêu thương.................................................. 43
Dòng chữ yêu thương trên tường ............................ 47
Độc chiêu ................................................................. 59
Vết thẹo ................................................................... 68
Cây bút máy ............................................................. 75
Thiên thần của tôi .................................................... 82
Sự hy sinh cao cả ..................................................... 89
Chiến dịch SS 10 ..................................................... 93
Cây mận ................................................................. 101
Mẹ lạnh lắm phải không? ...................................... 113
Trở về .................................................................... 118
Một việc nhỏ .......................................................... 126
Lòng biết ơn và niềm mơ ước ............................... 133
Một ly sữa .............................................................. 140
Chiếc máy điện thoại ............................................. 144
Bọn trẻ xóm cống .................................................. 155
Nơi có chổ mẹ nằm ................................................ 162
Con “quỷ” gù ......................................................... 169
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
194
Chứa chan tình mẹ ................................................. 175
Người bán tuổi thơ ................................................ 182
Món quà từ trái tim ................................................ 189
Mục lục .................................................................. 193
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 195
GIÔÙI THIEÄU SAÙCH
1- Ñaïo Ñöùc Laøm Ngöôøi (taäp I, II - 2011)
2- Soáng Möôøi Ñieàu Laønh (2011 - Quyù IV)
3- Nhöõng Lôøi Goác Phaät Daïy (4 taäp - 2011)
4- Ñöôøng Veà Xöù Phaät (10 taäp - 2011)
5- Vaên Hoùa Phaät Giaùo Truyeàn Thoáng (2 taäp -
2011)
6- Loøng Yeâu Thöông - taäp II (2011)
7- Loøng Yeâu Thöông (2009, 2011)
8- Linh Hoàn Khoâng Coù (2010 - Quyù IV)
9- Ngöôøi Phaät Töû Caàn Bieát (2 taäp - 2011)
10- Nhöõng Chaëng Ñöôøng Tu Hoïc Cuûa Ngöôøi
Cö Só (2011)
11- Giôùi Ñöùc Laøm Ngöôøi (2 taäp - 2010)
12- Thanh Quy Tu Vieän Chôn Nhö (2010)
13- Möôøi Hai Cöûa Vaøo Ñaïo (2012)
14- Soáng Moät Mình Nhö Con Teâ Ngöu (2010)
15- Ba Möôi Baûy Phaåm Trôï Ñaïo (2010)
16- Muoán Chöùng Ñaïo Phaûi Tu Phaùp Moân Naøo
(2010)
17- Hoûi Ñaùp Oai Nghi Chaùnh Haïnh (2011)
18- Taïo Duyeân Giaùo Hoùa Chuùng Sinh (2011)
19- Lòch Söû Chuøa Am (2010)
20- Thieàn Caên Baûn - taäp I
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
196
21- Thôøi Khoùa Tu Taäp Trong Thôøi Ñöùc Phaät
22- Giaùo AÙn Reøn Nhaân Caùch Lôùp Nguõ Giôùi:
Ñöùc Hieáu Sinh (taäp I, II, III - 2012)
23- Giaùo AÙn Reøn Nhaân Caùch Lôùp Nguõ Giôùi:
Ñöùc Ly Tham (taäp I)
24- Giaùo AÙn Reøn Nhaân Caùch Lôùp Nguõ Giôùi:
Ñöùc Chung Thuûy (taäp I)
25- Möôøi Giôùi Thaùnh Ñöùc Sa Di (taäp I, II)
26- Giôùi Ñöùc Thaùnh Taêng, Thaùnh Ni
27- Phaät Giaùo Coù Ñöôøng Loái Rieâng Bieät
28- Ñònh Nieäm Hôi Thôû
29- Nhöõng Lôøi Taâm Huyeát (taäp I, II)
30- Phaùp Moân Nieäm Phaät Töù Baát Hoaïi Tònh
31- Nghi Thöùc Thoï Trai
32- Thoï Tam Quy Nguõ Giôùi (2012)
...
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 197
AÁn baûn ñieän töû ñöôïc ñaêng taûi treân trang
Thö vieän Thaày Thoâng Laïc:
http://www.thuvienthaythonglac.net
Öôùc mong moïi ngöôøi soáng khoâng laøm khoå
mình, khoå ngöôøi vaø khoå chuùng sinh.
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
198
PHAÙT TAÂM AÁN TOÁNG SAÙCH
“LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II”
- Phaät töû Haø Noäi
- Phaät töû Thaùi Nguyeân
- Phaät töû Haûi Phoøng
- Phaät töû Baéc Ninh
- Phaät töû Haø Nam
- Phaät töû Ninh Bình
- Phaät töû Ngheä An, Haø Tónh
- Phaät töû Ñoàng Hôùi, Quaûng Bình
- Phaät töû Phuù Yeân
- Phaät töû Ñaø Naüng
- Phaät töû Hueá Thöøa Thieân
- Phaät töû Ninh Thuaän
- Phaät töû Nha Trang, Khaùnh Hoøa
- Phaät töû TP Hoà Chí Minh
- Phaät töû Ñoàng Nai
- Phaät töû Caàn Thô
- Phaät töû Ñoàng Thaùp
- Phaät töû Chaâu Ñoác, An Giang
- Phaät töû Caùi Beø, Cai Laäy
- Phaät töû Long An
- Phaät töû Traûng Baøng, Taây Ninh
- Phaät töû Laâm Ñoàng, Ñaø Laït
- Phaät töû Tieàn Giang, Myõ Tho
- Phaät töû Soùc Traêng, Baïc Lieâu
TRƯỞNG LÃO THÍCH THÔNG LẠC 199
- Phaät töû Caø Mau, Nam Caên
- Phaät töû Baø Ròa, Vuõng Taøu
- Phaät töû Phöôùc Haûi, Long Ñaát
- Phaät töû Hoùc Moân, Baø Ñieåm
- Phaät töû Cuû Chi, Gia Ñònh
- Phaät töû Bình Döông
- Phaät töû Goø Daàu, Beán Caàu
- Phaät töû Tra Voû, Giang Taân
- Phaät töû Caåm Giang
- Phaät töû Phöôùc Hieäp
- Phaät töû Gia Bình, Baøu Tre
- Phaät töû Bình Laùi, Laùi Thieâu
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
200
----------------------------------------
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO
Phöôøng Yeân Hoøa - Q. Caàu Giaáy - Haø Noäi
ÑT: (04) 37822845 - Fax: (04) 37822841
Chòu traùch nhieäm xuaát baûn:
NGUYEÃN COÂNG OAÙNH
Bieân taäp: Traàn Xuaân Lyù
Bìa: Thanh Tueä
Trình baøy: Thanh Tueä
Söûa baûn in: Ngoïc Phuùc
Ñoái taùc lieân keát:
TU VIEÄN CHÔN NHÖ
Ñieän thoaïi: (066) 389.2911
Email: [email protected]
Soá löôïng in: 8.000 baûn, khoå: 13 x 20,5 cm
In taïi CTY COÅ PHAÀN IN KHUYEÁN HOÏC PHÍA NAM
(Tp.HCM. ÑT: 38164415)
Soá xuaát baûn: 1256-2010/CXB/10-280/TG
In xong vaø noäp löu chieåu quyù I naêm 2011
LÒNG YÊU THƯƠNG - TẬP II
Tröôûng laõo THÍCH THOÂNG LAÏC