logopedisten heerhugowaard intro floorplay

15
FloorPlay 19-5-2015 GLG Couturier 1 FloorPlay wanneer de ontwikkeling (niet) vanzelfsprekend loopt G.L.G. Couturier klinisch psycholoog infant mental health specialist DAIMH kinder- en jeugdpsycholoog-specialist NIP kinder-en jeugdpsychotherapeut specialist VKJP erelid SVPO (Surinaamse Vereniging van Psychologen en Orthopedagogen) 19 mei 2015 FloorPlay volgens het DIR-model Kern = respectvolle, warme en persoonlijke ontwikkelingsgerichte (D) sensori-motorische (I) relationele (R) integratie van cognitie en emotie structurele [verstand, gevoel, verbeelding, gedrag, wensen, angsten, etc. hangen met elkaar samen] benadering Er moet een klik zijn tussen kind en volwassene in het hier-en-nu 17-5-2015 Het doel van FloorPlay [1] Hoofdlijnen: vertrouwelijk kunnen zijn met de ouder/verzorger, ook na boosheid wederzijdse communicatie volhouden, ook bij opwinding in staat zijn gevoelens met woorden of spel te uiten, ook na een frustrerende ervaring logisch blijven denken, ook na teleurstelling 17-5-2015 Het doel van FloorPlay [2] Meer in detail: het kind te helpen: meer alert te worden meer initiatief te tonen meer flexibel te worden frustratie te tolereren langere gedragsketens op te bouwen, te plannen en uit te voeren in het vinden van oplossingen (oplossingsgerichte attitude) verbaal en non-verbaal te communiceren plezier te hebben in het leren 17-5-2015 Het doel van FloorPlay [3] Het kind brengen tot betrokkenheid in relaties die bij hem de 6 essentiële ontwikkelingscapaciteiten op gang brengen: 1. gedeelde aandacht 2. betrokkenheid en relatievorming 3. wederkerigheid intentionele affectieve signalering en communicatie 4. lange ketens van wederzijds gereguleerde emotionele signalering en gedeelde sociale probleemoplossing 5. voorstellingen (en ideeën) creëren 6. bruggen bouwen tussen ideeën: logisch denken 17-5-2015 Situering Bevat elementen van zowel: psychodynamische therapie gedragstherapie en cognitieve therapie ontwikkelingstherapie (motoriek, taal, symboolvorming, spel, …) sensori-motorische integratie / sensorische integratie Aantal overeenkomsten met Hanen maar veel breder 17-5-2015

Upload: roszonh

Post on 31-Jul-2015

150 views

Category:

Healthcare


1 download

TRANSCRIPT

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 1

FloorPlaywanneer de ontwikkeling (niet)

vanzelfsprekend loopt

G.L.G. Couturierklinisch psycholoog

infant mental health specialist DAIMHkinder- en jeugdpsycholoog-specialist NIP

kinder- en jeugdpsychotherapeut specialist VKJPerelid SVPO (Surinaamse Vereniging van Psychologen en Orthopedagogen)

19 mei 2015

FloorPlay volgens het DIR-model

Kern =respectvolle, warme en persoonlijkeontwikkelingsgerichte (D)sensori-motorische (I)relationele (R)integratie van cognitie en emotiestructurele [verstand, gevoel, verbeelding, gedrag,wensen, angsten, etc. hangen met elkaar samen]

benadering

Er moet een klik zijn tussen kind en volwassene in hethier-en-nu

17-5-2015

Het doel van FloorPlay [1]

Hoofdlijnen:vertrouwelijk kunnen zijn met deouder/verzorger, ook na boosheidwederzijdse communicatie volhouden, ook bijopwindingin staat zijn gevoelens met woorden of spel teuiten, ook na een frustrerende ervaringlogisch blijven denken, ook na teleurstelling

17-5-2015

Het doel van FloorPlay [2]

Meer in detail: het kind te helpen:meer alert te wordenmeer initiatief te tonenmeer flexibel te wordenfrustratie te tolererenlangere gedragsketens op te bouwen, te plannen en uitte voerenin het vinden van oplossingen (oplossingsgerichteattitude)verbaal en non-verbaal te communicerenplezier te hebben in het leren

17-5-2015

Het doel van FloorPlay [3]

Het kind brengen tot betrokkenheid in relaties die bijhem de 6 essentiële ontwikkelingscapaciteiten opgang brengen:1. gedeelde aandacht2. betrokkenheid en relatievorming3. wederkerigheid intentionele affectieve signalering

en communicatie4. lange ketens van wederzijds gereguleerde

emotionele signalering en gedeelde socialeprobleemoplossing

5. voorstellingen (en ideeën) creëren6. bruggen bouwen tussen ideeën: logisch denken

17-5-2015

Situering

Bevat elementen van zowel:psychodynamische therapiegedragstherapie en cognitieve therapieontwikkelingstherapie (motoriek, taal,symboolvorming, spel, …)sensori-motorische integratie / sensorischeintegratie

Aantal overeenkomsten met Hanenmaar veel breder

17-5-2015

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 2

Waarom daar zoveel aandacht aanbesteden?

19-5-2015GLG Couturier

Baby/jonge kind = relatie

Wetenschappelijke ontwikkelingensinds plm. 1970: o.a. neurobiologie en infant mental health

19-5-2015GLG Couturier

Alles speelt zich af binnen de relatie

“In de Infant Mental Health richt hettherapeutische werk zich op deouder-kind relatie.Het is van belang deze primairerelaties te zien als eenheden diebeoordeeld moeten worden enindien nodig gediagnosticeerd”.

(Zero to Three 1994)

17-5-2015 19-5-2015GLG Couturier

Alles speelt zich af binnen de relatie

17-5-2015

Het kind is geen entiteit op zich …• het kind leeft niet op een eiland

De onderzoeker/behandelaar maakt deel uit van dediagnostische en therapeutische relatie:

van one-person-psychologynaar two-person-psychology / three person-psychology

19-5-2015GLG Couturier

Grote groei in kennnis over genen en brein

Maar het kind en de ouders zijn van vleesen bloed …Oog voor aanleg, temperament,sensorisch profiel, …

19-5-2015GLG Couturier

Complexiteit van ontwikkeling en relatie

besef van de complexiteit van deontwikkeling vraagt steeds meer om multi-en transdisciplaire samenwerking …

noodzaak aan gezamenlijk model engemeenschappelijke taal

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 3

Een model voor deze tijd:Greenspan en FloorPlay in Nederland

DIR-modelD = developmental(ontwikkeling)I = individualdifferences(de biologischemake-up)R = relationshipbased

19-5-2015GLG Couturier

DIR®/Floortime™ bij RINO-NHAmsterdam 14-17 september 2006

RINO-NH

Zie ook:DIR/FloortimeConferentieMei 2009en juni 2010 Serena Wieder

Sima GerberRose-Mary White

19-5-2015GLG Couturier

Voortschrijdend inzicht

Noodzaak methodiek in te voegen inbestaande Europese situatiesAndere visie op financiën …Overlijden Stanley Greenspan voorjaar2010We leren P.L.A.Y.-project steeds beterkennen: Rick SolomonNieuwe ontwikkelingen in de neurobiologieEigen traject: FLOORtime en PLAYprojectworden FloorPlayDe bezieling van Marieke van DamRINO Amsterdam heeft specifieke focus ophet jonge kind en zijn ouders

19-5-2015GLG Couturier

• DIR• Floortime• intensief en duur

Greenspan

• Play Project• 1x/maand en low

budget

Solomon• FloorPlay• flexibel en invoegen

in bestaande kaders• meer oog voor

problematiek ouders

• Neurobiologie• IMH

Nieuweontwikkelingen

19-5-2015GLG Couturier

Internationale interesse

Amsterdam

Paramaribo:SVPO 2013 en2014 en MOB

2012, 2013, 2014

België: RINOVlaanderenen AZ

Antwerpen

Algerije:Univ. Bejaia

2012 en 2014en AZ

Constantine2013

In company

Publicaties enwebsite

Parijs 2014

FloorPlay is cultuursensitief !!19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay is cultuursensitief

SVPO (SurinaamseVerenigingvan Psychologen enOrthopedagogen)Universiteit vanParamariboJuli 2012

PsychiatriecongresUniversiteit van Bejaia mei2012

Kinderpsychiatrie Constantinemei 2013 19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 4

FloorPlay volgens het DIR-model

Kern =respectvolleontwikkelingsgerichte (D)sensori-motorische (I)relationele (R)integratie van cognitie en emotiestructurele [verstand, gevoel, verbeelding gedrag,wensen, angsten, etc. hangen met elkaar samen]

benadering

Er moet een klik zijn tussen kind en volwassene in hethier-en-nu

19-5-2015GLG Couturier

Respectvol

Durven het principieel niet te weten !!!

De niet-wetende positievolg het spoor van het kindluister naar de oudersen sluit daar met iets interessants op aancheck of het aansluit …

Niet: doctor knows best !!

19-5-2015GLG Couturier

video

19-5-2015GLG Couturier

Rijke visie van Greenspan op ontwikkeling

geniale van Greenspan is dat hij deverschillende ontwikkelingslijnen in hunonlosmakelijke structurele samenhang ziet

door te werken vanuit die structurelesamenhang is FloorPlay een effectievebehandeling

in veel andere therapieën/behandelingen wordenvooral afzonderlijke functies getraind

19-5-2015GLG Couturier

Individuele verschillen, interactie enontwikkeling,

interactie staat centraalaltijd rekening houden met constitutionele outfitkind ontwikkelt zich fasisch (structureel ontwikkelingsmodel)

daarbij zijn alle aspecten van het functioneren (verstand,gevoel en verbeelding) en van de persoonlijkheid (doelen,wensen, motivaties, fantasieën, angsten, gevoelens …)onlosmakelijk met elkaar verbonden

bv. in mijlpaal 4 [gedragsorganisatie]: nadruk opmotorische controle, beheersing van de spieren omdoelgericht te handelen, de eenwoordzin om te wijzenop en joint attention af te dwingen, de angst dat deandere jou de controle ontneemt, de angst dat deouder je niet meer lief vindt, …

19-5-2015GLG Couturier

Essentie: SPEELSE interactie staat centraal

interactiesgeslaagden leidend tot leren en ontwikkelingwanneer de volwassene

hier en nuaffectvolaansluit bij het kind op zijn niveauen er sprake is van emotionele uitwisseling

Rick Solomon:“don’t teachHAVE FUN” 19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 5

Therapeutische aanpak

Rekening houden metunieke constitutionele eigenschappenen rijpingspatroon van dit kindinteractiepatroon tussen verzorger enkindideeën die in het gezin levenervaringen tot nu toe van het gezin

19-5-2015GLG Couturier

RespecteerRespecteer het kindook in deweerbarstigheid vanzijn/haar probleemNeem de tijd voorvooruitgang op devierkante millimeterSteun de ouders ookin hun geduld endoorzettingsvermogen

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen en complexecommunicatie (Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelenen complexe communicatie (Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking)) (9-18 maanden) problemen oplossen enzelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30 maanden)wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussen ideeën19-5-2015GLG Couturier

DIR-model

Het DIR-model en de functioneelemotionele stadia van de ontwikkelingde 6 ontwikkelingsstadia (mijlpalen)

adaptatieve en maladaptatieve patronensensorische organisatieaffectieve organisatie

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie(Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking)) (9-18maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

1. (D) Homeostase (begint bij 0-3 maanden):gedeelde aandacht en regulering

Aandacht richten, belangstelling voor en gerichtereactie op gewaarwordingen, beelden, geluiden,aanraking, bewegingen en andere gewaarwordingenvanuit alle zintuigen (visuele indrukken, geuren, tast,…) en in het eigen lijf (propriocepsis)

ordenen van deze gewaarwordingen (geluiden wordenritmen, visuele indrukken worden beelden, …) enprimaire bewegingen

Tegelijkertijd kalm blijven (regulated state)bij voorbeeld: kijken naar, luisteren naar en debewegingen volgen van een ouder, omdraaien in derichting van geluiden

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 6

1. Homeostase (0-3 maanden)

Rustig, oplettend en geïnteresseerd rakenaanpassing en verwerving van interne regulatiebelangstelling krijgen voor de omgeving

baby heeft aandacht voor multisensorische (vanuitverschillende zintuigen tegelijk) affectieve ervaringen enkan tegelijkertijd een kalme, gereguleerde ‘state’ en plezierin de ervaring organiseren

Betekenis geven aan gewaarwordingenbv. lakentje voelt lekker of niet lekker

19-5-2015GLG Couturier

1. (D) Homeostase (begint bij 0-3 maanden):gedeelde aandacht en regulering

toont langer dan drieseconden belangstelling voorverschillende prikkels uit deomgevingblijft langer dan twee minutenkalm en geconcentreerdis met hulp van de ouderbinnen ca. twee minuten overde frustratie heentoont belangstelling voorouder als persoon (dat wilzeggen niet alleen voorlevenloze voorwerpen) 19-5-2015GLG Couturier

1. Homeostase (0 tot 3 maanden)

Aangepaste vaardighedeninterne regulatie, rustig blijven en zich snelherstellen van ontregeling (harmonie)evenwichtige belangstelling voor de omgeving

Pathologischniet gereguleerd (bv. gespannen enoverprikkelbaar, zich overstrekken,overgevoelig voor aanraking en geluid)teruggetrokken (apathisch, onvoldoendereageren op omgeving)

19-5-2015GLG Couturier

1. (D) Homeostase (begint bij 0-3 maanden):gedeelde aandacht en regulering

Alarmsignalen:

geen aanhoudende aandacht voorverschillende beelden of geluiden

19-5-2015GLG Couturier

1. Homeostase (0-3 maanden):verzorgers/omgeving

Adequaatbetrokken, toegewijd, beschermend,troostend, voorspelbaar, gericht op,geïnteresseerd

Inadequaatniet beschikbaar, chaotisch, gevaarlijk,mishandelend, over- of onderstimulerend, dofen suf

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie(Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking)) (9-18maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 7

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken en relatievorming3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologische differentiatie) (3

tot 10 maanden) intentioneel wederzijds communiceren4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe

communicatie (Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking)) (9-18 maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijnontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30 maanden) wereldvan ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussen ideeën

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatieen geïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking) (9-18 maanden) problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

4. (D) Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking (9-18maanden): gezamenlijke oplossing van sociale problemen

Doel en interactie nu via meerdere communicatiecirkelsbv. gedeelde aandacht

Organiseren van ketens van tweerichtingsprobleemoplossende communicatiesCommunicatie vasthouden onafhankelijk van de ruimteVeel sociale en emotionele interacties achtereen gebruiktvoor probleemoplossing:

bv. papa een stuk speelgoed laten zienAffectieve polariteiten integreren

verzoenen van emotionele tegenstellingenSynthese van een ontluikende pre-representationeleorganisatie van het zelf en de andere

bv. papa bij de hand nemen om een speeltje op het schapte leggen 19-5-2015GLG Couturier

4. (D) Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking (9-18maanden): gezamenlijke oplossing van sociale problemen

Sluit 10 of meer communicatiecirkels achter elkaar (pakt u bv. bijde hand, trekt u mee naar de ijskast, wijst, maakt geluidjes,reageert op uw vraag met meer geluidjes en gebaren, blijftgebaren uitwisselen tot u de ijskast opent en pakt wat hij wil)Imiteert uw gedrag op gerichte wijze (zet bv. papa's pet op enparadeert rond in afwachting van bewonderende uitroepen)Sluit tien of meer communicatiecirkels door middel van:

geluidjes of woordengezichtsuitdrukkingenwederzijdse aanraking of omarmingbeweging in de ruimte (bv. door stoeien)grofmotorische activiteit (bv.: elkaar achterna zitten, klimmen)communicatie op afstand (kan bv. dwars door de kamer heen tiencommunicatiecirkels met u sluiten)

19-5-2015GLG Couturier

4. (D) Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking (9-18maanden): gezamenlijke oplossing van sociale problemen

Sluit drie of meer communicatiecirkels achter elkaar met de volgende emoties:

affectie (gebruikt bv. gezichtsuitdrukkingen, gebaren en geluidjes om een kusof knuffel te krijgen; imiteert uw gedrag, zoals praten in eenspeelgoedtelefoontje terwijl u aan het bellen bent)

vreugde en opwinding (nodigt via blikken en geluidjes iemand anders uit meete doen in zijn opwinding over iets; deelt met andere kinderen of volwassenen'mee in de grap' door samen ergens om te lachen)

assertieve nieuwsgierigheid (gaat zelfstandig op verkenning uit, gebruiktvermogen tot communicatie op afstand voor warm affectief contact met u bij hetzelfstandig rondkijken of spelen)angst (zoekt uw bescherming, zegt bv. 'Nee!' en verschuilt zich achter u)

woede (slaat of knijpt met opzet, gilt, beukt om zich heen, krijst of gooit zich opde grond om woede te laten blijken of kijkt met een koele of boze blik)grenzen stellen (begrijpt en reageert op uw grenzen, hetzij met woorden —'Nee, niet doen!'- of met gebaren, zoals een zwaaiende vinger, een boosgezicht) 19-5-2015GLG Couturier

4. (D) Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking (9-18maanden): gezamenlijke oplossing van sociale problemen

Gebruikt imitatie om over iets onaangenaams heente komen

beukt bv. op de vloer en schreeuwt terug tegen een bozeouder die ook schreeuwt

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 8

4. Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking (9-18 maanden) I

problemen oplossenzelfbewustzijn ontwikkelendoel en interactie

19-5-2015GLG Couturier

4. Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking (9-18 mdn) II

Organisatie van ketens van 2-richtingsverkeer inde communicatie (openen en sluiten vanmeerdere opeenvolgende communicatiecirkels)

bv. uitwisseling van stemgeluid en gaandewegwoorden

Complexe, georganiseerde, gedrags- enemotionele patronen waarbij plezier beleefdwordt

bv. interactieve sociale spelletjes waarbij humor,samenwerking en uitdaging een rol speelt

19-5-2015GLG Couturier

4. Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking (9-18 mdn) III

imitatieuiten van behoeften en belangstelling doorhet nemen van initiatiefonafhankelijkheidcommunicatie op afstand; woordenoorspronkelijkheidbegrijpen van functies en betekenissenaccepteren van grenzen

19-5-2015GLG Couturier

4. Gedragsorganisatie, initiatief enverinnerlijking (9-18 maanden)

Aangepaste vaardighedencomplexe, georganiseerde, assertieve, plezierhebbend in nieuwe dingen, geïntegreerdegedrags- en emotionele patronen

Pathologischfragmentarisch, stereotiep en eenzijdiggedrag en emoties (bv. teruggetrokken,meegaande, overagressieve of gedragsmatiggedesorganiseerde peuter)

19-5-2015GLG Couturier

4. (D) Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking (9-18maanden): gezamenlijke oplossing van sociale problemen

Alarmsignalen

Onvermogenom veel opeenvolgende, wederkerige socialeinteractie te starten en vol te houden of

om emotionele signalen uit te wisselen

19-5-2015GLG Couturier

4. Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking(9-18 maanden): verzorgers/omgeving

Adequaat:bewondering voor initiatief en – voor zover dieer als is – autonomie van de peuter, tolerant envastberadenvolgt wat de peuter aanbiedt en helpt hem deverschillende gedrags- en affectieve elementente organiseren

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 9

4. Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking(9-18 maanden): verzorgers/omgeving

Inadequaat:te opdringerig, te controlerendfragmentarischbang (m.n. voor de autonomie van de peuter)

daarom als ouder bv. eenzijdig gericht op aanlerenvan discipline en zelfbeheersing

gaat abrupt en voortijdig weg

19-5-2015GLG Couturier

video

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatieen geïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie(Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking)) (9-18maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

5. (D) Voorstellend vermogen, differentiatie en consolidatie (vanaf18-30 maanden): taalontwikkeling en vorming van gedachten

Beginnen begrijpen dat iets voor iets anders kan staan:ideeën creëren en functioneel gebruiken als basis voorcreativiteit of verbeeldend denken

Betekenisvol gebruik van woorden of zinsneden eninteractievee ‘doen alsof’ spelletjes met verzorgers ofleeftijdsgenoten

bv. mama vertellen dat het een koekje wil in plaats van haarnaar de keuken mee te trekkenbv. tegen papa zeggen dat het bang is in plaats van alleenmaar angstig te krijsen

Betekenis geven aan symbolenbv. verbeeldend spel

19-5-2015GLG Couturier

5. (D) Voorstellend vermogen, differentiatie en consolidatie (vanaf18-30 maanden): taalontwikkeling en vorming van gedachten

Bedenkt 'doen-alsof'-spel met twee of meer ideeënbv.: vrachtauto's botsen en gaan daarna stenen halen, poppen doenlief tegen elkaar en drinken vervolgens thee; de ideeën hoeven geenverband met elkaar te houden

Brengt met gebruik van woorden, plaatjes of baren twee ofmeer ideeën tegelijk over

bv.: 'Niet slapen. Spelen.', de ideeën hoeven geen verband metelkaar te houden

Communiceert wensen, bedoelingen en gevoelens doormiddel van (combinatie van)

woordenverscheidene gebaren achter elkaaraanraking (bv.: veel knuffelen of gestoei)

Speelt eenvoudige bewegingsspelletjes met regelsbv.: om de beurt de bal gooien 19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie(Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking)) (9-18maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 10

6. Emotioneel denken (30-48 maanden)

19-5-2015GLG Couturier

Structurele ontwikkelingsniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatieen geïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen encomplexe communicatie (Problemen oplossen,zelfbewustzijn ontwikkelen en complexe communicatie(Gedragsorganisatie, initiatief en verinnerlijking)) (9-18maanden) problemen oplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30maanden) wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 maanden) bruggen bouwen tussenideeën

19-5-2015GLG Couturier

Opbouw verhaal

Model: DIRa. developmentalb. individual differencec. relationship-based

19-5-2015GLG Couturier

D.I.R. (I): Individuele verschillen in sensorischereactiviteit, verwerking en motorische planning (1)

Constitutionele make-upResultaat van biologisch bepaaldeindividuele verschillen als resultaat van:

genetische variatie/deficitsprenatale variatie/deficitsperinatale variatie/deficitsvariabiliteit/deficits in de rijpingsprocessen

19-5-2015GLG Couturier

D.I.R. (I): Individuele verschillen in sensorischereactiviteit, verwerking en motorische planning (2)

individuele verschillen in sensorische reactiviteit (informatie moduleren)hoe je de wereld ondergaatinclusief hypo- of hyperactiviteit in iedere sensorische modaliteitbetreft: sensorisch systeem (zintuigen, zenuwbanen, hersenen)

individuele verschillen in de informatieverwerking(betekenis geven aan de sensorische informatie)

hoe je de wereld begrijpt en voeltbetreft: informatie-verwerkend systeem (hersenen)sensorische verwerking in iedere sensorische modaliteitsensorisch-affectieve verwerking in iedere modaliteit (betekenis geven aan desensorische informatie autisme !!)

problemen met spiertonus, creëren en sequentiëren/plannen van reacties(lichaam bewegen zoals het kind het wil)

hoe doelgericht je op de wereld kunt reagerenbetreft: motorisch systeem (hersenen, zenuwbanen, spieren)

19-5-2015GLG Couturier

Individuele verschillen in… regulerend vermogen,regulatie (zie Ch. Schenning)

Drie regulerende systemen voor het vermogen om jezelf tekalmeren en te activeren :hoe je de wereld ondergaat.

sensorische verwerkinghoe je de wereld begrijpt en voelt.

betekenis/affect verleninghoe doelgericht je op de wereld kunt reageren.

motorische verwerking

Ze ‘managen’ je ervaringen.Ze bepalen je mogelijkheden om …

de wereld aangepast, georganiseerd, binnen te laten komenje eigen gedrag aan te passen aan de omgeving.

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 11

Individuele verschillen in…contact met de wereld, interactie

De drie regulerende systemen bepalen dus …of en hoe je contact kunt ontvangen encontact kunt maken en onderhouden met jeomgeving.

ze werken als een toegangspoort:naar binnen & naar buiten

19-5-2015GLG Couturier

Individuele verschillen in …je eigen database van kennis en affecten

en daardoor zijn individuele verschillen medebepalend voor:de cognitieve ontwikkeling:

eigen database van kennis‘encyclopedie’

in verbinding metde emotionele ontwikkeling:

eigen database van affectenemotionele ‘catalogus’

19-5-2015GLG Couturier

Kinderen met special needs …

hebben sterkten en zwakten in hetverwerken van prikkels en/of hetorganiseren van gedragdus in hun regulerende mogelijkhedendeze sterkten en zwakten steunen ofbelemmeren hen in het behalen van dezes functioneel emotionele mijlpalenom hun ontwikkeling te kunnen steunen,moeten we inzicht hebben in hun sterktenen zwakten op de drie regulerendesystemendit geeft informatie over de individuelebehoeften van het kind

19-5-2015GLG Couturier

Individuele verschillen in …je mogelijkheden op level 1

Denk aan level 1: voorbeelden?Het ontstaan van …

co-regulatie zelfregulatiegedeelde aandachtinteresse in de wereld

Hiervoor is een regulerend systeemnodig:

sensorische organisatie van jeomgevingaffectieve organisatie van je omgeving

19-5-2015GLG Couturier

Individuele verschillen: gedragstypen

Overgevoelige kindhypersensitief, voorzichtig, angstigkunnen informatie over ruimte moeilijk verwerkenemoties heel intens ervaren

In zichzelf gekeerde kindhyposensitief, teruggetrokken in zichzelf

Dwarse kindhypersensitief, verdedigend, negatiefbeter ruimtelijk inzicht dan overgevoelige kind

Aandachtsprobleemkindfysieke oorzaken voor de onoplettendheidovermatig of te weinig reageren op prikkels

Hyperactieve/agressieve kindhypersensitief, motorisch gedesorganiseerd (impulsief)

19-5-2015GLG Couturier

Opbouw verhaal

Model: DIRa. developmentalb. individual differencec. relationship-based

19-5-2015GLG Couturier

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 12

Relationship based

Uitgangspunt:affectieve interactiesbevorderen

de sociale en emotionele ontwikkelingde intelligentie enhet gevoel voor waarden en normen

Inclusief de gewetensvorming)

19-5-2015GLG Couturier

Relatie en affectieve interacties [1]

creëren gevoel voor intimiteit, relationelevaardigheden, zelfwaardering, coping enzelfreflectiecreëren symbolische vaardigheden doorheenfantasiespel en conversatiescreëren emotionele bandbreedte en hetvermogen tot voelen van afhankelijkheid,scheiding, verlies, lichamelijke beschadiging,angst, boosheid, jaloezie, siblingrivaliteit,competitie, agressie, macht, vriendschap,loyaliteit, sterfelijkheid, rechtvaardigheid enmoraliteit

19-5-2015GLG Couturier

Relatie en affectieve interacties [2]

leiden tot de vaardigheid omonderscheid te makente generaliserenhet opbouwen van abstract, logisch encreatief denken

initiëren de schoolse vaardigheden zoals taal,rekenvaardigheden (bv. meer/minder), lezen,grammatica en pragmatiek

19-5-2015GLG Couturier

FLOORPLAY

Practische uitvoering:de 5 stappen van

17-5-2015

De vijf stappen van FloorPlay (1998)

1. observeren2. toenaderen en openen van

communicatiecirkels3. volg het spoor van het kind4. aanvullen en uitbreiden van het spel5. het kind sluit de communicatiecirkel

17-5-2015

Stap 1: observatie

Zowel luisteren als kijken naar het kind zijnessentieel voor efficiënte observatie

let op de gezichtsuitdrukkingen, de toon van de stem,de gebaren, de lichaamshouding en woorden (of hetontbreken van woorden)zijn allemaal belangrijke aanwijzingen die u helpen tebepalen hoe te om het kind te benaderen,

bv.:is het gedrag van het kind ontspannen of vlot?teruggetrokken of niet-communicatief?bruisend van opwinding?is het kind een echte doorzetter?

17-5-2015

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 13

Stap 2: toenadering zoeken en openen vancommunicatiecirkels

zodra de stemming en de stijl van het kindbeoordeeld zijn het kind met deaangepaste woorden en gebarenbenaderende communicatiecirkel met het kindopenen door aan te sluiten op deemotionele toon van het kindreageer en bouw voort op wat het kindop dat moment boeit en bezig houdt

17-5-2015

Communicatiecirkel

openen van decommunicatiecirkelhet eerste contact naar hetkind, wachtend op ‘antwoord’het aansluiten bij eenspeciale interesse van hetkind

sluiten van de cirkelhet kind toestaan om decirkel te sluiten wanneer hetkind uw aanvullingen enuitbreidingen afsluit.

17-5-2015

ouder neemtinitiatief

ouder kijkt naar hetkind en zegt: “wil jewater of roosvicee?”

kind reageert

kind wijst naarroosvicee

ouder reageert metvolgend initiatief

ouder geeftroosvicee

Stap 3: volg (het spoor van) het kind

na de eerste toenadering betekent het spoor van uw kindvolgen eenvoudigweg een ondersteunende speelmaat te zijn

= een ‘assistent’ voor het kind (co-regisseur)laat het kind toe om de toon te zetten, het spel te sturen enpersoonlijke drama’s te creëren (regisseur)

bevestig het kind in zijn spelhandelingen en spelinhouddit verhoogt het zelfrespect van het kind en de capaciteitassertief te zijndit geeft het kind een gevoel dat “ik een invloed op dewereld kan hebben“

aangezien u het spel van het kind steunt, profiteert het kind vanhet ervaren van een gevoel van warmte, verbonden te zijn enbegrepen te worden 17-5-2015

Stap 4: ondersteunen, aanvullen enuitbreiden van het spel [1]

ondersteunen, aanvullen en uitbreiden vanhet spel

door het geven van steungevend commentaarzonder intrusief te zijn of eigen inhoudelijkeveranderingen aan het spel aan te brengen.

dit helpt kind om zijn ideeën te uiten enrichting te geven aan het drama

17-5-2015

Stap 4: ondersteunen, aanvullen enuitbreiden van het spel [2]

reageer empatisch (ook door middel vanvragen) op de spelinhoudzodat het kind zich geaccepteerd voelt en hetspelthema kan verduidelijken

vragen stellen om het creatieve denken tebevorderen helpt het drama gaande houdenterwijl het kind geholpen wordt om de ermeesamenhangende emotionele thema's teverhelderen

17-5-2015

Stap 4: ondersteunen, aanvullen enuitbreiden van het spel [3]

voorbeeld: veronderstel een kind laat eenauto verongelukken.

eerder dan kritisch te vragen "waarom verpletter jij dieauto's?”empatisch antwoorden "deze auto's hebben zoveelenergie en rijden zo snel; zijn zij aan het proberen ergenste komen?”

17-5-2015

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 14

Stap 5: het kind sluit de communicatiecirkel

Let er op dat het kind reageert op jouw inbreng meteigen commentaar en gebaren

aangezien jij de communicatiecirkel opent wanneer jehet kind benadert sluit het kind de cirkel wanneer hetkind op jouw commentaren en gebaren voortbouwt metzijn eigen commentaar en gebarende ene cirkel gaat over in de ander en vele cirkelskunnen in sneltreinvaart zijn geopend en gesloten als jeinterageert met het kind.

Door in te gaan op elkaars ideeën en gebaren,begint het kind de waarde van wederkerigecommunicatie te waarderen en te begrijpen

17-5-2015

Mijlpaal 1 en 2: FloorPlay I(geboorte tot 7 maanden)

1 zelfregulatie en aandacht2 betrokkenheid en intimiteit

Een kind helpen om rustig geïnteresseerd te rakenin de wereld om zich heen en contact te makenmet de anderen

het ontdekken van gemeenschappelijk plezier alsbasis voor interactieje aanpassen aan de stemming van het kind metbehulp van kennis over het sensorisch profiel (hypo-hyperactief)parallelspelsamenspel (niets veranderen, wel variëren)

17-5-2015

17-5-2015

Structurele functionele-emotioneleniveaus

1. Zelfregulatie en belangstelling voor de omringende wereld(Homeostase) (0-3 maanden) rustige, oplettende zelfregulatie engeïnteresseerd raken in de omgeving

2. Intimiteit (Hechting) (2-7 maanden) betrokken raken enrelatievorming

3. Wederzijds communiceren (Somato-psychologischedifferentiatie) (3 tot 10 maanden) intentioneel wederzijdscommuniceren

4. Problemen oplossen, zelfbewustzijn ontwikkelen en complexecommunicatie (Problemen oplossen, zelfbewustzijnontwikkelen en complexe communicatie (Gedragsorganisatie,initiatief en verinnerlijking)) (9-18 maanden) problemenoplossen en zelfbewustzijn ontwikkelen

5. Voorstellend vermogen en emotionele ideeën (18-30 maanden)wereld van ideeën ontdekken

6. Emotioneel denken (30-48 mdn) bruggen bouwen tussen ideeën

Problemen in de gedragsorganisatie:doelstelling behandeling en onderwijs

stimuleren van gedragsinitiatief eneigenheid in het gedrag. o.a. door

stimuleren van meer complex functiespelpogen het belemmerend gedrag (angst,terugtrekgedrag, agressie...) te omzeilenof weg te nemen

zodat kind plezier kan krijgen aan nieuwedingen en aan imitatie, wensen leert uiten engrenzen leert accepteren

82 17-5-2015

FloorPlay volgens het DIR-model

Kern =respectvolle, warme en persoonlijkeontwikkelingsgerichte (D)sensori-motorische (I)relationele (R)integratie van cognitie en emotiestructurele [verstand, gevoel, verbeelding, gedrag,wensen, angsten, etc. hangen met elkaar samen]

benadering

Er moet een klik zijn tussen kind en volwassene in hethier-en-nu

17-5-2015

De vijf stappen van FloorPlay (1998)

1. observeren2. toenaderen en openen van

communicatiecirkels3. volg het spoor van het kind4. aanvullen en uitbreiden van het spel5. het kind sluit de communicatiecirkel

17-5-2015

FloorPlay 19-5-2015

GLG Couturier 15

Essentie: SPEELSE interactie staat centraal

interactiesgeslaagden leidend tot leren en ontwikkelingwanneer de volwassene

hier en nuaffectvolaansluit bij het kind op zijn niveauen er sprake is van emotionele uitwisseling

Rick Solomon:“don’t teachHAVE FUN” 19-5-2015GLG Couturier