Lokaal preventiebeleid autocriminaliteit

Week van de Integrale Veiligheid

06/06/12

Sandra Rottiers – preventieambtenaar – Stad Gent

Situering Lokale Preventie en Veiligheid

• Dienst: Lokale Preventie en Veiligheid (Departement Strategie en Coördinatie)

• Politiek bevoegd: burgemeester (Daniël Termont)• Leidinggevende : preventieambtenaar (Sandra

Rottiers)• Opdracht: ontwikkelen en regisseren van het

Geïntegreerd Lokaal Criminaliteitspreventiebeleid:1. Beleidsadviserend2. Coördinatie Strategisch Veiligheids- en Preventieplan en GAM-convenant3. Geïntegreerde probleemaanpak

Lokale Preventie en Veiligheid (vervolg)

1. Beleidsadviserend • lokaal integraal veiligheidsplan• advies n.a.v. vragen/problemen/klachten/actualiteit• netwerk: preventieraad / stuurgroep bestuurlijke

criminaliteitspreventie / werkgroepen

2. Coördinatie Strategisch Veiligheids- en Preventieplan en GAM-convenant

• Inhoudelijk: opmaak, opvolging projecten, evaluatie en bijsturing, onderhandelingen

• Administratief: financieel/personeel, lokaal/federaal

3. Geïntegreerde probleemaanpak• Thematisch, buurtgebonden of doelgroepgericht• Driesporenbeleid: preventie-curatie-repressie• Aandacht voor (potentieel) slachtoffer-dader-situatie

Werkgroep Autocriminaliteit• Start: 1995• Voorzitter: preventieambtenaar• Kernleden:

> Preventiecel Lokale Politie > LRD Autocriminaliteit (tot 2002 politie én rijkswacht)> Gemeenschapswacht> Directie Lokale Integrale Veiligheid

• Ad hoc leden:> Stedelijk Parkeerbedrijf> Stedenbouw en Groendienst

• Frequentie:> aanvankelijk: 8 à 10 /jaar> sinds 2005: 3/jaar

• Geïntegreerde aanpak: > door verschillende diensten, > preventief/curatief/repressief (driesporenbeleid!), > t.a.v. slachtoffer/dader/situatie

Typering autodiefstallen in Gent

• Streefcijfer start werkgroep 1995: max. 1,5/dag• 2000: 1,09/dag (=397) > 2011: 0,43/dag (=158, incl.

31 pogingen)• Modus operandi: vnl. ruitverbrijzeling + duisternis• Type auto: vnl. oudere wagens; VW (1/5), Ford,

Mercedes • Pleegplaats: verspreid• Aangiftebereidheid: ong. 95%• Terugvind%: 80% in hetzelfde jaar; vnl. oudere

wagens gebruiksdiefstal (nieuwe niet: onderdelencircuit)

• Geen probleem van car- of homejackings in Gent (wel garagediefstal)

Typering autokraken in Gent

• Streefcijfer start werkgroep 1995: max. 8/dag• > 2000: 6,72/dag (= 2.453)

> 2010: 4,16/dag (=1.518, incl 375 pogingen) > 2011: 6,17/dag (=2.251, incl 444 pogingen)!

• Buit: hifi > gsm/smartphone > laptop/tablets > GPS; boorddocu

• Modus operandi: ruitverbrijzeling + portierslotbraak; • Slachtoffers: vnl. niet-Gentenaars die overdag kort

parkeren• Type auto: Volkswagen (1/4) + Franse merken (1/5)• Daders/Pleegplaats:

individuele daders: vrij verspreid; bendes: pieken in bepaalde buurten (o.a.zuid) Aangiftebereidheid: ong. 1/3

Globale aanpak

• Preventie: - sensibilisering van (potentiële) slachtoffers via flyers, gadgets, borden, pers, demostand,… algemeen (voltallige bevolking) of specifiek (gerichte doelgroep of plaats)

- ontrading van (potentiële) daders door verhoogd toezicht- situationele preventie

• Repressie: LRD Autocriminaliteit

Praktijkvoorbeelden

• Vb. 1: Sensibiliseringsborden, stickers en flyers ‘Geen buit, geen dief’

• Vb. 2: Geïntegreerde aanpak pleegplaats Okapiparking

• Vb. 3: Checklist ondergrondse parkeergarages met openbaar karakter

Praktijkvoorbeeld 1: sensibilisatie ‘Geen buit, geen dief’

• Probleem: sensibiliseren enkel via flyers > niet-efficiënt

• Idee: gerichter sensibiliseren: afgestemd op plaats, tijdstip en doelgroep

• proefsituatie: 6 borden op hot-spot Kantienberg > effectief daling aantal feiten

• 200 borden, 70x70cm, 4-kleuren (opvallend groen), cartoon autodiefje, slogan ‘geen buit, geen dief’, 200 ex.

• Locaties: hot-spots > parkings > invalswegen; voortdurend evalueren en bijsturen (gewoontevorming; gewijzigde parkeer-/verkeersituatie; nieuwe pleegplaatsen; manifestaties met veel volk)

Borden en flyers ‘Geen buit, geen dief’

Borden en flyers ‘Geen buit, geen dief’• Resultaat:

- meting in 2002 van 8.000 voertuigen: - beveiligingsgedrag in straten mét bord 2%

beter dan in straten zonder bord (gemiddeld 5,8% voertuigen met waardevolle voorwerpen)

- automobilist beschouwt klein geld/sigaretten/kledij/ voedsel… niét als waardevol; dader wel.- 2006: slachtoffers vnl. niet-Gentenaars die kort parkeren- Veel belangstelling uit andere gemeenten

• Actualisering n.a.v. stijging autokraken met GPS-buit: ‘Voorkom diefstal, verwijder GPS’ (20 ex.)

• Her-Evaluatie 2010/2011: duidelijk effect gedurende enkele weken na plaatsing > daarna gewenning > vnl. zinvol voor occasionele parkeerders/bezoekers/niet-Gentenaars

‘Geen buit, geen dief’ - 2012

‘Geen buit, geen dief’ - 2012

Bestickering alle 1.000 parkeerautomaten

Flyers ‘Geen buit, geen dief’

• Flyering : > massaal aan ingangswegen en parkings (10.000-en!)> gericht in hot-spot-buurten (nav gesignaleerde feiten)

• Regelmatig actualiseren:> start : ‘geen buit, geen dief’ > 2007 : ‘voorkom diefstal, verwijder GPS’ + info over car-pass> 2010: ‘verwijder waardevolle voorwerpen’ + info blue-tooth/wifi + gps-houder> 2012 : toename aantal autokraken > sensibilisatie versterken > nieuw ontwerp flyer + borden + bestickering parkeerautomaten

• Persbelangstelling > n.a.v. feiten met nieuwswaarde > ook preventietips meegeven aan pers

flyers

flyers

Flyers

Praktijkvoorbeeld 2Geïntegreerde aanpak Okapiparking

• Probleem: Okapiparking is hot-spot autocriminaliteit (+ o.a. ook aanranding, dealen, druggebruik)

• Situering: 80-tal parkeerplaatsen; onder oprit autostrade (Zuid); hoge struiken; open loods zwervers/drug-gebruikers; tags; zwakke verlichting; afval; wildplassen; slordig parkeergedrag; hoog onveiligheidsgevoel omwonenden/ passanten/gebruikers

• Doel: daders ontraden door toename controle

• Verhoogd toezicht door politie (zowel wijkpolitie als recherche; ook ‘s nachts) en gemeenschapswacht (overdag)

• Sociale controle verhogen door herinrichting parking

Geïntegreerde aanpak Okapiparking (vervolg)

• Situationele preventie: herinrichting parking (veiligheidsgevoel parkeerders en passanten; zichtbaarheid omwonenden): o.a. - snoeien groen + kijkgaten- dichtmaken loods- afvalkorven + veegfrequentie- meer en heldere verlichting- verharden looppaden passanten (aansluiting tramhalte)- kunstzinnige graffiti (graffiti-jam)- verwijderen wildplak- sensibilisatieborden autokraak- toename afgelijnde parkeerplaatsen

• Partners: politie, gemeenschapswacht, stedenbouw, groendienst, technische dienst wegen, lokale preventie, IVAGO, Vlaams Gewest

• Vergt veel overleg, middelen en geduld: realisatietijd 3 jaar • Resultaat: daling feiten; verhoging gebruik en

veiligheidsgevoel; diensten ook bij andere bovengrondse parkings oog voor situationele preventie

Geïntegreerde aanpak Okapiparking (vervolg)

Geïntegreerde aanpak Okapiparking (vervolg)

Geïntegreerde aanpak Okapiparking (vervolg)

Praktijkvoorbeeld 3Checklist ondergrondse parkeergarages

• Probleem: onveiligheidsgevoel (vrouwelijke) gebruikers vs. Beperkte feiten

• Doel: toename objectieve en subjectieve veiligheid dmv organisatorische, technische en bouwfysische ingrepen: advies a.d.h.v. checklist

• Checklist luik sociale veiligheid - verlichting: parkeerplaatsen, lift, betaalautomaat,…- constructie: belemmerd doorzicht dr zuilen, dode hoeken, deuren,…- verkeerscirculatie: autoverkeer, identificatie parkeerplaats, bewegwijzering voetgangers, grondplan…- veiligheidstoezicht: camera-observatie/-registratie, bereikbaar personeel, herkenbaarheid alarmeringsmogelijkheden,…- divers: muziek, netheid, mindervaliden, brandpreventie,…

Ondergrondse parkeergarages(vervolg)

• Checklist luik parkeercomfort:- parkeervakken: breedte, hinderlijke zuilen, plafondhoogte,…- toegankelijkheid: doorrijhoogte, trappen, liften,…- informatie: openingstijden, aantal vrije plaatsen,…- divers: betaalautomaten, toiletten,…

• Probleem: aanpassingen vergen grote investering

• Idee: motiveren door invoering kwaliteitslabel, maar… beloofde invoering kwaliteitslabel op federaal niveau werd niet gerealiseerd

Ondergrondse parkeergarages(vervolg)

• Resultaat: > onze checklist is inspiratiebron voor federaal ontwikkeld ‘draaiboek beveiliging parkings’ (2010) voor technopreventief adviseurs > meeste Gentse parkeergarages hebben adviezen opgevolgd en werken doorgevoerd na herhaaldelijk aandringen vanuit werkgroep o.b.v. geïnventariseerde tekorten (vb parking Vrijdagsmarkt)

Ondergrondse parking Vrijdagsmarkt(vervolg)

Ondergrondse parking Vrijdagsmarkt(vervolg)

Ondergrondse parking Vrijdagsmarkt(vervolg)

Ondergrondse parking Vrijdagsmarkt(vervolg)

Sandra Rottiers – preventieambtenaar Lokale Preventie en Veiligheid

Departement Strategie en Coördinatiepostadres: Botermarkt 1 – 9000 Gent

bezoekadresAC Portus: Keizer Karelstr. 1 - 9000 Gent (09)266 82 01

preventie@gent.besandra.rottiers@gent.be