luan van -tran thi thuy ha - fba3
DESCRIPTION
luận văn chi số zTRANSCRIPT
-
Lun n thc s 1 Trn Th Thu H
Nm hc 2010 - 2012
LUN VN:
Nghin cu v h thng xp hng tn dng ni b ca Ngn hng TMCP Nh H Ni
TRN Th Thu H
Ging vin hng dn: TS. O Th Thanh Bnh
H Ni, thng 12 nm 2011
-
Lun n thc s 2 Trn Th Thu H
LI CAM OAN
Ti xin cam oan lun vn Nghin cu v m hnh Xp hng tn dng ni b ca Ngn
hng TMCP Nh H Ni l kt qu ca qu trnh t nghin cu ca ring ti.
Cc s liu trong ti ny c thu thp v x l mt cch trung thc. Nhng kt qu
nghin cu c trnh by trong lun vn ny l thnh qu lao ng ca c nhn ti di s ch
bo ca ging vin hng dn Tin s o Th Thanh Bnh. Ti xin cam oan lun vn ny hon
ton khng sao chp li bt k mt cng trnh nghin cu no c t trc.
-
Lun n thc s 3 Trn Th Thu H
LI CM N
Ti xin gi li cm n chn thnh ti Ban Gim Hiu, cc thy c ging dy ti trng i
Hc Quc Gia H Ni, cc t chc, c nhn truyn t kin thc, hng dn, cung cp cc ti
liu cn thit v gip ti trong sut thi gian hc tp ti trng, cng nh trong qu trnh tm
hiu kin thc thc hin lun vn ny.
c bit ti xin gi li cm n su sc n c gio TS. o Th Thanh Bnh ngi tn
tnh gip , hng dn ti v ti cng xin cm n tt c cc khch hng, gia nh, bn b v
ng nghip gip , hng dn, tn tnh ch bo, cung cp s liu ti hon thnh bi lun
vn ny.
NGI THC HIN
Trn Th Thu H
-
Lun n thc s 4 Trn Th Thu H
MC LC
GII THIU ............................................................................................................................................... 11
CHNG I: CC NGHIN CU V XP HNG TN DNG (XHTD) ............................................... 14
1.1. Tng quan v xp hng tn dng: ........................................................................................................ 14
1.1.1. Khi nim xp hng tn dng: ........................................................................................................ 14
1.1.2. i tng ca xp hng tn dng: .................................................................................................. 14
1.2. Tm quan trng ca xp hng tn dng: ............................................................................................. 15
1.2.1. Ri ro tn dng: .............................................................................................................................. 15
1.2.2. Vai tr quan trng ca xp hng tn dng: ..................................................................................... 15
1.3. Nguyn tc v quy trnh xp hng tn dng: ....................................................................................... 16
1.3.1. Nguyn tc xp hng tn dng ........................................................................................................ 16
1.3.2. Quy trnh xp hng tn dng ........................................................................................................... 16
1.3.2.1. Thu thp thng tin .................................................................................................................. 16
1.3.2.2. Phn loi theo ngnh v quy m. ............................................................................................ 17
1.3.2.3. Phn tch v chm im cc ch tiu ........................................................................................ 17
1.3.2.4. a ra kt qu xp hng tn dng ............................................................................................ 17
1.3.2.5. Ph chun v s dng kt qu xp hng .................................................................................. 17
1.4. M hnh XHTD ang c p dng quc t v ti Vit Nam: ........................................................... 18
1.4.1. M hnh ton hc chm im tn dng: .......................................................................................... 18
1.4.2. Phng php chuyn gia: ............................................................................................................... 20
1.4.3. Mng n ron thn kinh: ................................................................................................................. 20
CHNG II: H THNG XHTD CA NGN HNG HABUBANK V CC NGN HNG
THNG MI NH NC VIT NAM ...................................................................................... 22
2.1. Gii thiu v Habubank: ...................................................................................................................... 22
-
Lun n thc s 5 Trn Th Thu H
2.2. Quy trnh tn dng ca Habubank i vi Khch hng Doanh nghip: ............................................. 25
2.3. H thng XHTD ni b ca Habubank: .............................................................................................. 28
2.4. Mt s kinh nghim ca cc Ngn hng khc: .................................................................................... 41
2.4.1. Ngn hng u t v Pht trin Vit nam BIDV: .......................................................................... 41
2.4.2. Ngn hng Cng thng Vit Nam Vietinbank: ............................................................................. 43
2.4.3. Ngn hng Ngoi thng Vit Nam Vietcombank: ........................................................................ 45
CHNG III: MT S NGHIN CU V H THNG XP HNGTN DNG NI B CA
HABUBANK ........................................................................................................................................ 49
3.1. Nghin cu v b ch tiu trong m hnh xp hng: ............................................................................ 49
3.2. Thc hin phn tch hi quy bng phn mm Eview: ......................................................................... 54
3.2.1. Thu thp s liu: ............................................................................................................................. 54
3.2.2. Thc hin cc phn tch hi quy c lng cc tham s: .............................................................. 54
3.2.3. Kim tra tnh chnh xc ca kt qu Hi quy: ................................................................................ 63
3.2.4. nh gi v b ch tiu rt gn ca m hnh: ................................................................................. 65
3.3. Mt s gp cho m hnh XHTD ti HBB: ......................................................................................... 67
3.3.1. Nhng kt qu t c: ................................................................................................................ 67
3.3.2. Mt s lu cn khc phc: ........................................................................................................... 68
KT LUN ................................................................................................................................................. 71
-
Lun n thc s 6 Trn Th Thu H
DANH SCH BNG BIU
Bng 2.1: Cc ch tiu ti chnh c bn 3 nm gn nht ca HABUBANK (2008-2010) ............................. 23
Bng 2.2: C cu d n theo k hn ti HBB .................................................................................................. 24
Bng 2.3: C cu d n theo loi hnh doanh nghip ti HBB ...................................................................... 24
Bng 2.4: Danh mc cc ch tiu ti chnh trong XHTD ti HBB .................................................................. 31
Bng 2.5: Danh mc cc ch tiu phi ti chnh trong XHTD ti HBB ........................................................... 33
Bng 2.6: Phn loi ri ro theo cc mc im v xp hng ti HBB ............................................................. 40
Bng 2.7: Phn loi Cp tn dng theo mc im v xp hng ca BIDV .................................................... 42
Bng 2.8: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietinbank ................................ 43
Bng 2.9: Trng s cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh trong XHTD doanh nghip ca Vietinbank ...... 44
Bng 2.10: Phn loi nh gi xp hng theo im v xp hng doanh nghip ca Vietinbank ................ 44
Bng 2.11: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietcombank .......................... 46
Bng 2.12: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietcombank .......................... 46
Bng 2.13: Phn loi nh gi Xp hng doanh nghip theo im v Xp loi ca Vietcombank ............ 47
Bng 3.1: T trng d n phn theo ngnh kinh t trong XHTD ti HBB ..................................................... 50
Bng 3.2: Bng k hiu quy c cc ch tiu ti chnh trong XHTD ti HBB ............................................... 51
Bng 3.3: Bng k hiu quy c cc ch tiu phi ti chnh trong XHTD ti HBB ......................................... 51
-
Lun n thc s 7 Trn Th Thu H
DANH SCH T VIT TT
HBB
Habubank Ngn hng Thng mi c phn Nh H Ni
XHTD Xp hng tn dng
CTD Chm im tn dng
NHNN Ngn hng Nh nc
NHTM Ngn hng Thng mi
BIDV Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam
Vietinbank Ngn hng Cng thng Vit Nam
Vietcombank Ngn hng Ngoi thng Vit Nam
BCTC Bo co ti chnh
TC Ti chnh (ch tiu ti chnh)
PTC Phi ti chnh (ch tiu phi ti chnh)
KTVM Kinh t v m
-
Lun n thc s 8 Trn Th Thu H
TM TT
Chm im v Xp hng tn dng ni b ng vai tr quan trng i vi cc cp qun tr
ngn hng trong vic nh gi cho vay v cc quyt nh v qun tr ri ro tn dng cng nh
vic trch lp d phng ri ro ca khon vay. Vic hiu r c ch xy dng m hnh xp hng v
cc cch thc kim sot cc bc vn hnh ca n do vy thc s c ngha rt ln i vi
cc cp qun tr ca ngn hng.
Vi b dy ca mt trong bn ngn hng TMCP c thnh lp u tin ti Vit Nam,
Habubank hin ti xy dng v hon thin m hnh xp hng tn dng ni b trn c s t vn
ca Cng ty Kim ton Earnst & Young. Tuy nhin, vic nh gi v cho im mt cch ch
quan v i khi l do thiu chuyn mn ca cc n v kinh doanh trong xp hng ca cc khch
hng khin cho cht lng ca m hnh thc s b nh hng v khng thc hin c vai tr
cn thit ca n.
ti thc hin cc nghin cu chi tit trn m hnh xp hng tn dng ni b i vi
khch hng doanh nghip, thu thp c s d liu v chm im tn dng ca 50 khch hng ngu
nhin, thuc 2 ngnh ngh kinh doanh tiu biu ti Habubank, sau s dng phng php
phn tch hi quy ca kinh t lng tm hiu cc ch tiu ng vai tr then cht, nh hng
n kt qu xp hng tn dng ca khch hng, nhm gip cho cc cp qun tr v cc phng
ban vi chc nng ti thm nh c cng c hu hiu kim sot, iu chnh kt qu xp hng
mt cch c lp v khch quan. Sau qu trnh nghin cu chi tit, ti cng nh gi mt s
im cn tn ti ca m hnh xp hng hin ti, gp phn gip ch cho vic ci thin m hnh xp
hng tn dng sau ny ca Habubank.
Phn chnh ca lun vn bao gm 60 trang, c chia thnh 3 chng. Chi tit nghin cu
ca mi chng c phn tch trong cc phn tip theo.
CC T KHA S DNG TRONG LUN VN
Xp hng tn dng
Chm im tn dng
M hnh xp hng tn dng ni b ca Ngn hng
Xp hng tn dng ni b cho khch hng doanh nghip
Qun tr ri ro tn dng
-
Lun n thc s 9 Trn Th Thu H
n v kinh doanh
Cc cp qun tr ph duyt
Ti thm nh tn dng
Cc ch tiu ti chnh
Cc ch tiu phi ti chnh
Ngnh ngh kinh doanh chnh
Tng im xp hng
Phn tch hi quy, hm hi quy
Bin gii thch
Bin ph thuc
Hm hi quy tng th m t mi quan h gia bin gii thch v bin ph thuc
-
Lun n thc s 10 Trn Th Thu H
ABSTRACT
Internal credit scoring and rating play an essential role for banking management in pricing
loans as well as practising credit risk management and setting aside reserve. This implies the
importance of fully understanding about internal rating models and the respective approachs in
execution for banking managers.
Being one of the four oldest joint-stock banks in Vietnam, Habubank has established and
completed the internal credit rating model consulted by Earnst & Young Audit firm. However,
subjective or incompetent assessments and scores made by credit assessement officers negatively
affect to the quality and effectiveness of the rating model.
The thesis has done the thorough research on the internal credit rating model for
corporates, together with collecting data and history scoring results of a sample based on 50
random customers in the two typical industries at Habubank as commercial and construction
industries. Subsequently, the author utilizes the econometrics regression methods to analyze key
criteria significantly influencing customers rating. It helps management and functional re-
appraisal departments have useful tools to control and make necessary independent and
objective ajdustments on the rating result. After a deliberate research process, the thesis has
evaluated several constrains of the oustanding model aiming to constructively contribute for
improvement in the future rating activities at Habubank.
The main content of the thesis comprises 60 pages divided in 3 Chapters. The details of
each chapter are analyzed in subsequent sessions.
KEY WORDS
Credit rating
Credit scoring
Internal credit rating model in banks
Internal credit rating for corporates
Credit risk management
Business units
Authorization management level
Credit re-appraisal
Financial criteria
Non-financial criteria
Core business
Total rating score
Regression analysis, regression fuction
Explanatory factors, variables
Dependent factor
-
Lun n thc s 11 Trn Th Thu H
GII THIU
1. L do chn ti
Ri ro tn dng l mt trong cc yu t nh hng ln n hot ng ca cc Ngn hng
Thng mi, c bit ti Vit nam, ngun thu t tn dng lun chim t l ng k trong tng
ngun thu ca ngn hng. tham gia vo cuc cnh tranh c bit l trong hot ng tn dng,
cc ngn hng thng mi trong nc ngay t by gi phi t i mi mnh, phi xy dng h
thng qun l ri ro tn dng hiu qu, ph hp vi chun mc v thng l quc t.
Hot ng tn dng l hot ng c nhiu ri ro nht trong nhng hot ng ca cc
NHTM, chnh v vy hon thin cc cng c qun l ri ro tn dng lun l vn quan trng
hng u ca cc NHTM. hn ch ri ro, mt trong nhng bin php qun tr ca cc Ngn
hng Thng mi l s dng cc m hnh phn tch chm im v cht lng, uy tn tn dng
ca cc khch hng t c th chn lc cc khch hng tt v c chnh sch ph hp i vi
tng i tng khch hng hn ch ri ro trong hot ng tn dng. Xp hng tn dng ni
bl c s qun tr ri ro tn dng nhm hn ch v gii hn ri ro mc mc tiu, ng thi
cng h tr ngn hng trong vic phn loi n v trch lp d phng ri ro, tin ti mc ch ti
a ha li nhun v bo v s n nh ca h thng ngn hng
i vi th trng ti chnh hin nay ti Vit Nam, vic xp hng tn dng ni b dn
th hin vai tr quan trng i vi vic hn ch ri ro tn dng. Kh nhiu cc m hnh nh gi
xp hng tn dng ang c s dng ti cc ngn hng thng mi cng vi cc t chc xp
hng tn nhim quc t uy tn c mt ti th trng Vit Nam nh Fitch Ratings, Moodys,
S&P Tuy nhin, hiu qu trong vic xp hng tn dng thc t cn nhiu tn ti do th trng
ti chnh Vit Nam cn s khai, cht lng v tin cy ca thng tin khng cao, bn cnh
mt s cc m hnh ti chnh i hi b dy v c s d liu trong khi h thng lu tr thng tin
ca Vit Nam cn km v thm ch l khng c h thng lc thng tin. Do vic nghin cu
nng cao cht lng xp hng tn dng l cn thit v l ti cn c quan tm u t ti cc
Ngn hng Thng mi.
2. ngha khoa hc v thc tin ca ti
Hip c Basel II ra i nm 2004 b sung thm ri ro hot ng, quy nh thm t l
an ton vn ti thiu gn cht vi mc ri ro ca ti sn ngn hng lin quan n nhiu yu t
bao gm xp hng tn nhim ca khch hng, mc tp trung ca khon vay vo mt nhm
-
Lun n thc s 12 Trn Th Thu H
khch hng. Nhm tip cn cc chun mc quc t trong qun tr ri ro ca cc Ngn hng
Thng mi, NHNN c quyt nh 57/2002/Q-NHNN ngy 24/01/2002 trin khai th im
n phn tch, xp hng tn dng doanh nghip. Bn cnh , NHNN cng tng cng kim
sot n xu ca cc Ngn hng Thng mi thng qua quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy
22/04/2005 v phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro tn dng vQuyt nh
18/2007/Q-NHNN ngy 25/4/2007 ca Thng c Ngn hng Nh nc Vit Nam v vic sa
i, b sung mt s iu ca Quyt nh 493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 ca Thng c
Ngn hng Nh nc Vit Nam v ph hp vi thng l quc t.
Vic xy dng mt m hnh xp hng tn dng ni b chun theo thng l quc t v c
th hot ng kinh doanh ca cc khch hng vay vn ti Vit Nam l cn thit, tuy nhin, do b
ch tiu trong h thng xp hng bao gm cc bin nh tnh v nh lng nn nghip v chm
im tn dng thc t cn bnh hng rt nhiu bi yu t ch quan v trnh chuyn mn ca
ngi chm im.
Do vy, i vi cc Ngn hng thng mi, ngoi vic xy dng mt m hnh xp hng c
cht lng cao v n nh, vic tm ra cch thc v c ch kim sot tnh xc thc ca kt qu
xp hng tn dng ca cc khch hng vay vn s gip nh gi chnh xc cht lng khon n
v kh nng xy ra tn tht trong hot ng tn dng do khch hng khng thc hin hoc khng
c kh nng thc hin ngha v ca mnh theo cam kt. Ngoi ra, n s gip pht hin sm cc
khon n c vn , nh gi ng mc ri ro ca cc khon n chuyn sang nhm n
thch hp; xc nh s d phng ri ro cn trch lp cho nhng tn tht c th xy ra do khch
hng khng thc hin hoc thc hin khng y ngha v theo cam kt.
Trc cc yu cu cp thit v vic tm ra c ch gim st phi ci to nng cp h thng
xp hng tn dng ni b, ti ny s bao gm mt s cc nghin cu v cc h thng chm
im xp hng tn dng hin ang c p dng ti cc t chc chm im uy tn quc t, kt
hp vi mt s m hnh nh gi xp hng doanh nghip v trn nn tng h thng xp hng hin
ti ca Habubank, s tm ra mt s im trng yu ca h thng xp hng tn dng gip cho
cc cp qun l chc nng trong ngn hng c c ch gim st ph hp i vi vic chm im
tn dng cho khch hng, bn cnh s xut mt s ci tin cho h thng XHTD ca
Habubank.
-
Lun n thc s 13 Trn Th Thu H
3. i tng v phm vi nghin cu
Trong khun kh gii hn ca ti, i tng nghin cu l h thng xp hng tn dng
ni b ca HBB c thc nghim v ci tin trn phm vi cc khch hng ca HBB t nm
2008 n thi im hin ti. Nghin cu s tp trung vo h thng chm im p dng cho
Khch hng doanh nghip ti Habubank v s s dng d liu v chm im tn dng ti
thiim 31/12/2010 trong cc m hnh phn tch.
4. Phng php lun nghin cu v tip cn
Vic nghin cu ti thc hin theo phng php tip cn v nghin cu thc nghim
t a ra kt lun v xut cc gii php.
Lun vn cng s dng mt s cc kin thc v hi quy tuyn tnh kim nh mi tng
quan ca cc ch tiu trong h thng i vi kt qu xp hng, t phn tch hin trng, kim
chng cc ch tiu ny v mnh dn a ra cc gp sa i nhm hon thin hn m hnh
XHTD ti Habubank
5. Kt cu ca lun vn
Kt cu ca ti bao gm 03 phn chnh:
I. Cc nghin cu v xp hng tn dng ni b: tng qut ha mt s cc khi nim, nh
ngha v cc kin thc c bn v vic xp hng tn dng, gii thiu mt s cc m hnh chm
im tn dng ca cc t chc chm im uy tn hin ang p dng trn th gii.
II. H thng XHTD ni b ca Habubank v kinh nghim ca mt s Ngn hng Thng
mi Nh nc Vit Nam: gii thiu tng quan v quy trnh tn dng v h thng XHTD ni b
p dng cho khch hng doanh nghip ca Habubank v ca mt s ngn hng thng mi nh
nc hin ang p dng. c kt v tm hiu cc nguyn tc chnh ca cc h thng chm im
v t nhn nh v c rt c cc u th ca tng h thng ti th trng Vit Nam.
III. Mt s nghin cu v h thng XHTD ni b ca HBB: nghin cu chi tit v b ch tiu
xp hng ca Habubank, s dng phng php phn tch hi quy tm ra b ch tiu rt gn c
nh hng ln nht n kt qu xp hng ca khch hng. T , nh gi v gp cho vic xy
dng m hnh.
-
Lun n thc s 14 Trn Th Thu H
CHNG I: CC NGHIN CU V XP HNG TN DNG (XHTD)
1.1. Tng quan v xp hng tn dng:
1.1.1. Khi nim xp hng tn dng:
Theo Standards & Poor, XHTD l nhng kin nh gi hin ti v ri ro tn dng, cht
lng tn dng, kh nng v thin ca ch th i vay trong vic p ng cc ngha v ti chnh
mt cch y v ng hn.
Theo Moody's, XHTD l nhng kin nh gi v cht lng tn dng v kh nng thanh
ton n ca ch th i vay da trn nhng phn tch tn dng c bn v biu hin thng qua h
thng k hiu Aaa-C.
Nh vy, h thng chm im tn dng v xp hng khch hng l mt quy trnh nh gi
kh nng thc hin cc ngha v ti chnh ca mt khch hng i vi mt ngn hng nh vic
tr li v tr gc n vay khi n hn hoc cc iu kin tn dng khc nhm nh gi, xc nh
ri ro trong hot ng tn dng ca ngn hng. Mc ri ro tn dng thay i theo tng i
tng khch hng v c xc nh thng qua qu trnh nh gi bng thang im, da vo cc
thng tin ti chnh v phi ti chnh c sn ca khch hng ti thi im chm im tn dng v
xp hng khch hng.
1.1.2. i tng ca xp hng tn dng:
i tng ca XHTD bao gm thng s, d liu ca khch hng tham gia vay vn ti cc
NHTM nh: cc thng tin ti chnh t bo co ti chnh ca DN, cc thng tin phi ti chnh (kinh
nghim ca ban qun l, mi trng kim sot ni b, s ph thuc vo cc i tc)
Cc NHTM khng s dng kt qu XHTD nhm th hin gi tr ca ngi i vay m ch l
a ra kin hin ti da trn cc nhn t ri ro, t c chnh sch tn dng v gii hn cho
vay ph hp.Xp hng cao ca KH i vay cha th hin vic c th thu hi y cc khon n
gc v li vay mch l c s a ra quyt nh ng n v tn dng c iu chnh theo
d kin mc ri ro tn dng c lin quan n KH l ngi i vay v tt c cc khon vay ca
KH .
Xp hng ngi i vay ch yu d bo nguy c v n theo ba cp c bn l nguy him,
cnh bo v an ton da trn xc sut khng tr c n (Probability of Default). C s ca xc
sut ny l d liu v cc khon n qu kh trong vng 5 nm trc ca KH, gm cc khon
n tr, khon n trong hn v khon n khng thu hi c. D liu phn theo ba nhm:
-
Lun n thc s 15 Trn Th Thu H
Nhm d liu ti chnh lin quan n cc h s ti chnh ca KH; nhm d liu nh tnh phi ti
chnh th tu vo ngn hng, c thlin quan n trnh qun l, kh nng nghin cu v pht
trin sn phm mi, cc d liu v kh nng tng trng ca ngnh; v nhm d liu mang tnh
cnh bo lin quan n cc du hiu khng tr c n, tnh hnh s d tin gi, hn mc thu
chi.
Xp hng khon vay da trn c s xp hng ngi vay v cc yu t bao gm ti sn m
bo; thi hn cho vay, tng mc d n ti cc t chc tn dng, nng lc ti chnh. Ri ro ca
khon vay c o lng bng xc sut ri ro d kin .
1.2. Tm quan trng ca xp hng tn dng:
1.2.1. Ri ro tn dng:
i vi hot ng ca cc ngn hng thng mi, ri ro tn dng xut hin khi ngn hng
khng thu c hoc khng thu v ng k hn ca cc khon n gc v li. Ri ro tn dng
khng ch xut hin lnh vc hot ng cho vay ca Ngn hng m cn xut pht cc hot
ng khc nh bo lnh, cam kt vn, chp thun ti tr thng mi, .
Ri ro tn dng khi xy ra s nh hng nng n n hot ng kinh doanh ca ngn hng
thng mi. Loi ri ro ny c th y ngn hng vo nguy c ph sn, mt uy tn gy tm l
hoang mang cho ngi gi tin v t gin tip c th gy s sp dy chuyn n h thng
ngn hng vn l knh phn phi vn huyt mch ca nn kinh t. Ri ro tn dng ca ngn hng
Thng mi cng c th nh hng n nn kinh t ca cc nc lin quan do s hi nhp
gn cht mi lin h v tin t, u t gia cc quc gia.
1.2.2. Vai tr quan trng ca xp hng tn dng:
H thng xp hng tn dng gip ngn hng thng mi qun tr ri ro, kim sot mc
tn nhim ca khch hng v thit lp cc chnh sch tn dng, qun tr ph hp nhm hn ch ti
thiu ri ro tn dng c th xy ra. Ngn hng thng mi, nh , c th nh gi hiu qu danh
mc cho vay thng qua gim st s thay i d n v phn loi n trong tng nhm khch hng
c xp hng, qua iu chnh danh mc theo hng u tin ngun lc vo nhm nhng
khch hng an ton.
Vai tr ca XHTD vi th trng ti chnh:
- Cc nh u t s dng kt qu xp hng tn dng thc hin chin lc u t sao cho ri
ro thp nht nhng kt qu t c nh mong mun;
-
Lun n thc s 16 Trn Th Thu H
- Cc t chc i vay, cn huy ng vn s dng kt qu xp hng tn nhim to nim tin vi
nh u t, t thc hin c chin lc huy ng vn vi chi ph thp, huy ng lng vn
nh mong mun;
- Thng qua xp hng tn dng, cc t chc khc s dng kt qu xp hng qung b hnh
nh ca t chc mnh, cung cp thng tin cho cc i tc, to nim tin ca th trng.
1.3. Nguyn tc v quy trnh xp hng tn dng:
1.3.1. Nguyn tc xp hng tn dng
Xp hng tn dng c thc hin da trn nguyn tc ch yu bao gm phn tch tn nhim
trn c s thc v thin ch tr n ca khch hng trong lch s, nh gi tim nng tr n qua
o lng nng lc ti chnh ca khch hng. T nh gi ri ro ton din v thng nht da
vo h thng k hiu xp hng.
Trong phn tch xp hng tn dng cng cn ch n phn tch nh tnh b sung cho
nhng thiu st ca phn tch nh lng. Cc ch tiu phn tch c th thay i ph hp vi yu
t mi trng chung.
1.3.2. Quy trnh xp hng tn dng
Vic XHTD doanh nghip vay vn c thc hin theo 5 bc sau:
1.3.2.1. Thu thp thng tin
Thu thp thng tin lin quan n cc ch tiu s dng trong phn tch nh gi, thng tin
xp hng ca cc t chc tn nhim khc lin quan n i tng xp hng. Trong qu trnh thu
thp thng tin, ngoi nhng thng tin do chnh khch hng cung cp, cn b thm nh phi s
Thu thp thng tin
Phn loi theo ngnh, quy m
Phn tch cc ch tiu v cho im
a ra kt qu XHTD
Ph chun v s dng kt qu XHTD
-
Lun n thc s 17 Trn Th Thu H
dng nhiu ngun thng tin khc t cc phng tin thng tin i chng, thng tin t trung tm
tn dng ca ngn hng, thng tin t cc cng ty xp hng.
1.3.2.2. Phn loi theo ngnh v quy m.
Mi ngnh ngh kinh doanh c nhng c im ring bit, tnh cht hot ng khc nhau
chu tc ng ca cc yu t khc nhau gy nh hng ln n kh nng tr n ca doanh nghip,
v d nh ngnh cng nghip cn vn ln, lao ng t, vn quay vng lu trong khi ngnh
nng nghip ph thuc nhiu vo yu t t nhin, c tnh cht ma v, s lng lao ng th
cng ln.
Quy m ca doanh nghip l yu t v cng quan trng n nh hng n hiu qu kinh doanh
cng nh nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip trn th trng. Vi nhng doanh nghip c
quy m ln s c li th v quy m gi thnh sn phm thp, a dng ha sn phm, vn ln c
th u t theo chiu su ci tin thit b Ngc li vi nhng doanh nghip quy m nh, vn
t kh nng cnh tranh thp d b ph sn khi gp nhng yu t tiu cc t bn ngoi.
1.3.2.3. Phn tch v chm im cc ch tiu
Phn tch bng m hnh kt lun v mc xp hng. S dng ng thi ch tiu ti chnh
v ch tiu phi ti chnh. Cc ch tiu ti chnh c chm im da trn ngnh ngh v quy m
ca doanh nghip thng gm: ch tiu thanh khon, ch tiu cn n, ch tiu hot ng v ch
tiu thu nhp. Vi mi ch tiu c mt mc im v trng s khc nhau. Cc ch tiu phi ti chnh
thng gm ch tiu v kh nng tr n, uy tn giao dch vi ngn hng, lu chuyn tin tc
bit i vi nhng ch tiu phi ti chnh phi c thit k ci xen k m bo tnh thng nht
trong qu trnh nh gi cc ch tiu v phi c s dng ht sc linh hot, khch quan, ph hp
vi tng loi hnh doanh nghip, tng mt hng kinh doanh.
1.3.2.4. a ra kt qu xp hng tn dng
Sau khi chm im cc ch tiu ti chnh, phi ti chnh, CBTD tng hp im bng vic
nhn vi cc trng s tng ng. a ra kt qu xp hng, CBTD s i chiu tng im
khch hng t c vi bng phn loi khch hng v a ra kt qu xp hng khch hng.
1.3.2.5. Ph chun v s dng kt qu xp hng
m bo h thng XHTDNB ph hp vi thc tin, kt qu xp hng phn nh c
chnh xc mc ri ro ca tng khch hng cc ngn hng cn nh k ra sot chnh sa
hon thin h thng c th: theo di tnh trng tn dng ca i tng c xp hng iu
-
Lun n thc s 18 Trn Th Thu H
chnh mc xp hng, cc thng tin iu chnh c lu gi; tng hp kt qu xp hng so snh
vi thc t ri ro xy ra, v da trn tn sut phi iu chnh mc xp hng thc hin i vi
khch hng xem xt iu chnh m hnh xp hng.
1.4. M hnh XHTD ang c p dng quc t v ti Vit Nam:
xp hng tn nhim, cc t chc xp hng trn th gii c th s dng m hnh ton hc,
phng php chuyn gia, k thut mng n-ron.
1.4.1. M hnh ton hc chm im tn dng:
M hnh Altman Z-score c cng b nm 1968 bi Edward Altman, i hc New York.
M hnh c s dng tnh ton v d bo kh nng v n ca doanh nghip trong vng 02
nm. M hnh Z-score l mt trong nhng m hnh tnh ton kh nng v n ti chnh ca doanh
nghip vi li th d tnh ton do s dng cc d liu t bo co ti chnh tnh ton.
Z-score s dng m hnh tuyn tnh bc nht gia cc ch tiu ti chnh c lng ha
bng cc h s.M hnh s dng phng php hi quy da trn c s d liu trong qu kh v t
a ra d bo cho tng lai.
Cc bin thin ca m hnh Altman Z score:
+ Ch s Z c xy dng bi Edward I. Altman (1968), i Hc New York, da vo vic
nghin cu kh cng phu trn s lng ln cc cng ty khc nhau ti M. Ch s Z l cng c
c c hai gii hc thut v thc hnh, cng nhn v s dng rng ri nht trn th gii. Mc d
ch s Z c pht minh ti M, nhng hu ht cc nuc vn c th s dng vi tin cy kh
cao nh Mexico, Indian... Ch s ny da trn phng php thng k vi cng c phn tch bit
s a yu t (MDA).
+ Ch s Z bao gm 5 t s X1, X2, X3, X4, X5:
Trong :
* Vn lun chuyn = ti sn ngn hn - n ngn hn
* Nhng khon thua l trong hot ng kinh doanh s lm gim t s X1
* T s ny o lng li nhun gi li tch ly qua thi gian.
-
Lun n thc s 19 Trn Th Thu H
* S trng thnh ca cng ty cng c nh gi qua t s ny. Cc cng ty mi thnh
lp thng c t s ny thp v cha c thi gian tch ly li nhu
hot ng trong 5 nm.
* S tn t a trn kh nng to ra li nhun
t cc ti sn c
.
* N = n ngn hn + n di hn
.
* i vi cng ty cha c phn ha th gi tr th trng c thay bng gi tr s sch ca
vn c phn.
* o lng kh o
cc i th khc.
.
* X5 thay i trn mt khong rng i vi cc ngnh khc nhau v cc quc gia khc
nhau.
T mt ch s Z ban u, Altman pht trin thm Z' v Z" c th p dng theo tng loi
hnh ca doanh nghip:
- i vi doanh nghip c phn ho, ngnh sn sut:
Z = 1.2X1 + 1.4X2 + 3.3X3 + 0.64X4 + 0.999X5
- i vi doanh nghip cha c phn ho, ngnh sn sut:
-
Lun n thc s 20 Trn Th Thu H
Z' = 0.717X1 + 0.847X2 + 3.107X3 + 0.42X4 + 0.998X5
- i vi cc doanh nghip phi sn xut:
Z" = 6.56X1 + 3.26X2 + 6.72X3 + 1.05X4
Ch s Z (hoc Z v Z) cng cao, th ngi vay c xc sut v n cng thp. tng
c ch s ny i hi phi nng cao nng lc qun tr, r sot gim nhng ti sn khng hot
ng, tit kim chi ph hp l, xy dng thng hiu. chnh l s kt hp gin tip ca nhiu
yu t ti chnh v phi ti chnh trong m hnh mi to c ch s an ton.1
1.4.2. Phng php chuyn gia:
S dng m hnh hi quy logistic vi cc nhn t cng - ch tiu ti chnh, nhn t mm-ch
tiu phi ti chnh gp phn ci thin ng k kh nng d bo mc tn nhim ca khch hng
vay.Phn ln cc ngn hng s dng m hnh chm im cc nhm ch tiu ti chnh v phi ti
chnh ca tng khch hng trn c s b gi tr chun i vi mi loi khch hng hay ngnh
kinh t khc nhau. Do tnh cht khc nhau gia cc khch hng, chm im tn dng c
chnh xc, khoa hc cc ngn hng chia khch hng c quan h tn dng thnh ba nhm: nh ch
ti chnh, t chc kinh t, h gia nh v c nhn
V d: Fitch xp hng doanh nghip da trn phn tch nh tnh v phn tch nh lng.
Phng php phn tch ca Fitch bao gm phn tch d liu ti chnh v hot ng kinh doanh
ca doanh nghip trong khong thi gian t nht l 5 nm.Phn tch nh tnh gm c phn tch
ri ro ngnh, mi trng kinh doanh, v th ca doanh nghip trong ngnh, nng lc ca ban
qun tr, phn tch k ton. Trong phn tch nh lng, Fitch nhn mnh n thc o dng tin
ca thu nhp, cc khon m bo v n by. Dng tin t hot ng kinh doanh cung cp cho
doanh nghip s m bo ri ro tn dng nhiu hn l t ngun ti tr bn ngoi.V Fitch quan
tm ti phn tch xu hng ca mt nhm cc t s hn vic phn tch bt k mt t s ring l
no.
1.4.3. Mng n ron thn kinh:
L mt k thut phn tch khc xy dng m hnh d bo. Mng n ron thn kinh c th
bt chc v nhn thc c cc trng thi thc i vi d liu u vo khng y hoc d
liu vi mt s lng bin rt ln. K thut ny c bit ph hp vi m hnh d bo m khng
c cng thc ton hc no c bit miu t mi quan h gia cc bin u vo v u ra.
1Ngun: http://rating.com.vn/home/_/Cac-phuong-phap-xep-hang-tin-dung-doanh-nghiep-dien-hinh-tren-the-gioi---Phan-1.17.482.
-
Lun n thc s 21 Trn Th Thu H
Hn na n hu dng khi mc tiu d bo l quan trng hn gii thch. K thut ny i hi d
liu u vo ln, cc phng php ny cng rt phc tp v cha ph bin nc ta.
Nhn chung, cc t chc xp hng tn nhim hng u trn th gii gm Fitch, S&P,
Moody's s dng ch yu phng php chuyn gia, nh gi mt cch ton din v nn kinh t,
ngnh v cng ty. Tuy nhin, d s dng phng php m hnh ton hc hay phng php
chuyn gia, mi h thng xp hng tn dng u c mt s khuyt im nht nh. Nu nh
phng php nh lng cn s h tr ca cc nhn t mm th phng php chuyn gia, t thn
cha ng ri ro do yu t ch quan trong xp hng, k thut mng n-ron tuy khc phc
c khuyt im ca hai m hnh trn song i hi d liu u vo ln v vic xy dng rt
phc tp. Phng php xy dng m hnh xp hng tn nhim hay ri ro tn dng da trn hm
Logistic l phng php ph hp i vi cc ngn hng thng mi Vit Nam v yu cu mu
khng qu cao, t rng buc v mt gi thit, hin ang c s dng rng ri trn th gii. Do
vy, cc mc tip theo s cp n cc yu t cn thit xy dng mt h thng XHTDNB
da trn phng php chuyn gia.
-
Lun n thc s 22 Trn Th Thu H
CHNG II: H THNG XHTD CA NGN HNG HABUBANK V
CC NGN HNG THNG MI NH NC VIT NAM
2.1. Gii thiu v Habubank:
Ngn hng TMCP Nh H Ni (HABUBANK) l ngn hng TMCP u tin ti Vit Nam,
c thnh lp t nm 1989, vi mc tiu ban u l hot ng tn dng v dch v trong lnh
vc pht trin Nh. Tin thn ca HABUBANK l Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam kt
hp vi cc c ng bao gm y ban nhn dn Thnh ph H Ni v mt s Doanh nghip quc
doanh hot ng trong lnh vc xy dng, qun l nh v du lch.
Sau hn 20 nm hot ng t vn iu l ban u ch 5 t ng nay HABUBANK hon
thnh k hoch tng vn iu l ln 3000t ng vo cu 11/2010,
HABUBANK chnh thc nim yt ton b 300 triu c phn, tng ng gi tr l 3.000 t
ng ln sn giao dch chng khon H Ni (HNX), m c phiu l HBB. Thng 9/2011,
HABUBANK hon tt vic chuyn i 10,5 triu tri phiu thnh 105 triu c phiu ph
thng, nng mc vn iu l ln 4.050 t ng.
HABUBANK tr thnh mt trong nhng ngn hng c phn hot ng n nh v c
nhng ng gp ng k i vi s pht trin kinh t x hi ca t nc.Trong sut qu trnh
hnh thnh v pht trin, Ngn hng t c nhng thnh tu ln. Vo dp sinh nht ln th
20, HABUBANK vinh d c Ch tch nc trao tng Hun chng Lao ng hng 3 v cng
l ln th ba lin tip HABUBANK c tp ch The Banker ca Anh bnh chn l Ngn hng
Vit Nam ca nm. y l nim t ho to ln ca tp th cn b cng nhn vin v cc c ng
HABUBANK. Vi 12 nm lin tc hot ng c li v l mt trong top 10 ngn hng c phn c
mc vn iu l v t sut li nhun cao nht, 9 nm lin tc cc ch tiu hot ng ca
HABUBANK u c Ngn hng Nh nc xp hng A.
V S mnh: HABUBANK cung ng mt cch ton din cc sn phm v dch v ngn
hng c cht lng cao, sng to nhm p ng nhu cu v mong mun ca tng i tng
khch hng.
V Tm nhn: tm nhn ca HABUBANK cng chnh l khu hiu hot ng GI TR
TCH LU NIM TIN. HABUBANK mong mun tch ly gi tr to ra nim tin cho mi
i tng khch hng HABUBANK hng ti.
-
Lun n thc s 23 Trn Th Thu H
Mc d chu nhiu tc ng do cc kh khn v bin ng trn th trng trong nc v
quc t, kt thc nm 2010, HABUBANK vn duy tr c tng trng, hiu qu hot ng
ca Ngn hng.
Bng 2.1: Cc ch tiu ti chnh c bn 3 nm gn nht ca HABUBANK (2008-2010)
n v: Triu ng
n v: Triu ng
Nm 2010 2009 2008
Li nhun trc thu 601.797 504.850 480.422
Li nhun sau thu 476.321 407.547 325.167
C tc 12% 10% 20%
Tng ti sn 37.988.973 29.240.379 23.606.717
Tng d n 18.684.558 13.358.406 10.515.947
Tng huy ng 33.272.162 25.470.815 19.961.017
Vn iu l 3.000.000 3.000.000 2.800.000
Tng vn c ng 3.533.452 3.251.899 2.992.761
Thu nhp hot ng thun 1.264.328 562.476 590.737
T l n qu hn 2,39% 2,24% 2,8%
Chi ph d phng n kh i 275.587 57.626 110.315
ROAE trc thu 17,74% 16,17% 15,57%
ROAA trc thu 1,79% 1,91% 2,04%
Nm 2010, HABUBANK tip tc thc hin chnh sch qun tr ri ro theo hng thn
trng v gi vng cc t l an ton theo chun quc t v quy nh ca Ngn hng Nh nc. Hi
ng qun tr v Ban iu hnh HABUBANK lun duy tr v t s pht trin bn vng v ti a
ho li ch cho c ng lm nhim v trng tm trong hot ng kinh doanh.
HABUBANK vn tip tc tp trung nng cao kh nng huy ng vn v chuyn i hu
hiu c cu thu nhp ch yu da vo tn dng sang gia tng cc mng kinh doanh mang li thu
nhp v ph v phi tn dng cho HABUBANK.
HABUBANK tch cc y mnh cng tc huy ng, m bo ngun vn hot ng di
do, an ton v m bo thanh khon cao. Tng ngun vn huy ng t 33.272 t ng, tng
trng 30,6% so vi 31/12/2009 v vt 10,96% so vi k hoch, p ng nhu cu cho vay ngn,
trung v di hn ca HABUBANK v kinh doanh trn th trng lin Ngn hng.
-
Lun n thc s 24 Trn Th Thu H
Tng trng tn dng so vi nm 2009 l 39,87% v vt 3,6% so vi k hoch.
Tng trng Tng ti sn: so vi nm 2009 l 29,91%. Cht lng ti sn ca
HABUBANK tip tc c gi vng v duy tr mc tt. Nm 2010, t l n qu hn ca
HABUBANK l 2,39% hon thnh k hoch i hi c ng giao (
-
Lun n thc s 25 Trn Th Thu H
T bng 2.3 cho thy d n tn dng ca HABUBANK tp trung ch yu vo loi hnh
khch hng doanh nghip (tng ng 75,89% tng d n), mng cho vay c nhn chim t
trng nh trong tng d n (tng ng 24,11% tng d n).
C th ni, nhng kt qu v thnh tch t c ca HABUBANK trong thi gian qua l
biu hin s quyt tm, nht tr cao ca Ban lnh o v n lc lm vic ca ton th cn b nhn
vin cng s h tr nhit tnh ca c ng v khch hng. Qua hn 20 nm pht trin v trng
thnh, vi li th l 1 trong 4 Ngn hng c phn u tin ti Vit Nam, i ng lnh o tm
huyt vi ngn hng, vi kinh nghim kinh qua nhng giai on kh khn nht ca nn kinh t,
HABUBANK sm nm bt c nhng thay i v ch ng trc mi trng kinh doanh
tr thnh mt trong nhng Ngn hng TMCP c nh gi l hot ng N NH AN
TON HIU QU, c nhiu ng gp ng k vo s pht trin kinh t x hi chung ca t
nc.
2.2. Quy trnh tn dng ca Habubank i vi Khch hng Doanh nghip:
Hin ti, ton b hot ng tn dng i vi khch hng doanh nghip ti HBB c p
dng thng nht theo Quy trnh cp tn dng i vi khch hng doanh nghip.
Cc i tng chnh tham gia trong quy trnh tc nghip bao gm:
n v kinh doanh: l cc Phng giao dch, Chi nhnh, S giao dch thc hin
cc nhim v kinh doanh theo phn quyn hoc u quyn trong h thng Habubank.
Chuyn vin Pht trin Khch hng (CV PTKH): l Chuyn vin ti cc n
v kinh doanh l u mi lin lc vi khch hng, hng dn, h tr khch hng hon thin h
s tn dng, nhn bit sm ri ro tn dng v cc cng vic khc lin quan n dch v khch
hng.
Chuyn vin Thm nh tn dng (CV TTD): l Chuyn vin thc hin cc
nhim v thm nh khch hng v k hoch kinh doanh ca khch hng; qun l cht lng tn
dng v thc hin cc cng vic khc lin quan n cht lng tn dng.
Chuyn vin Hnh chnh tn dng (CV HCTD): l Chuyn vin thc hin cc
nhim v lin quan n mng hnh chnh ca tn dng nh: gii ngn, m L/C, lm cc th tc
lin quan n thanh ton quc t ti cc n v kinh doanh, lp v theo di cc bo co lin quan
n tn dng v thc hin cc cng vic khc lin quan n h s tn dng. Thc hin hon
-
Lun n thc s 26 Trn Th Thu H
thin cc th tc cn thit i vi ti sn m bo v cc cng vic khc lin quan n qun l
ti sn m bo.
Chuyn vin nh gi ti sn (CV GTS): l Chuyn vin thc hin cc nhim
v nh gi ti sn theo cc mc ch kinh doanh ca HABUBANK
Chuyn vin ti thm nh tn dng: l Chuyn vin thc hin nhim v ti
thm nh c lp v khch quan cc khon vay trn c s h s ca CV TTD, hng dn cc
CV TTD nng cao cht lng thm nh tn dng; thit lp, hon thin h thng chnh sch,
cng c, tiu chun nh gi tn dng nhm h tr cho hot ng qun l ri ro;
Chuyn vin qun l thu hi n (CV QLTHN): l Chuyn vin thc hin cc
nhim v lin quan n vic thu hi n nhn bn giao t CV PTKH, CV TTD (sau khi c
cp c thm quyn ph duyt) nh: xy dng cc ch trng, k hoch, phng n, bin php
x l i vi tng khon n, xut cc phng n qun l; t chc trin khai thc hin x l
n c vn ; phi hp vi cc phng ban lin quan, c quan chc nng xut cc bin
php thu n mang li hiu qu cao nht cho Habubank
Ban xt duyt tn dng: l cc thnh vin c ch nh bi Ch tch Hi ng
Qun tr c trch nhim xem xt, nh gi ri ro ca khch hng/khon vay da trn Phiu ti
thm nh v ton b h s tn dng.
Thm quyn ph duyt: l hn mc tn dng ti a i vi mt, mt s khch
hng v/hoc mt nhm khch hng lin quan m ngi c thm quyn ng hoc t chi.
Thm quyn ph duyt theo phn cp trong h thng ca Habubank hoc theo u quyn.
Theo quy trnh ny, vic cp tn dng c thc hin theo 6 giai on:
Giai on 1: Thm nh v ph duyt tn dng
Giai on 2: Hon thin h s
Giai on 3: Cp tn dng
Giai on 4: Gim st sau khi cp tn dng
Giai on 5: X l n c vn
Giai on 6: X l n xu
-
Lun n thc s 27 Trn Th Thu H
Theo quy trnh tn dng hin hnh, vic chm im tn dng cho khch hng c thc
hin trong Giai on 1 - Thm nh v ph duyt tn dng. Giai on ny bao gm chi tit cc
bc thc hin nh sau:
- Bc 1: Tm kim, thu thp thng tin v khch hng c nhu cu cp tn dng:
chuyn vin Pht trin khch hng thc hin vic tm kim khch hng, thu thp cc thng tin s
b, hng dn t vn cho khch hng v h s vay vn, sau lp t trnh s b ln cp thm
quyn can v v vic c tip tc hay khng vic thm nh chi tit i vi khon vay vn ca
khch hng
- Bc 2: Thm nh khch hng: sau khi t trnh s b ca Chuyn vin pht trin
khch hng c ph duyt, Chuyn vin Thm nh tn dng s chnh thc bt tay vo vic thu
thp thng tin v thm nh chi tit v khch hng trn cc phng din nh: Nng lc php l,
tnh hnh hot ng kinh doanh, hot ng ti chnh, k hoch kinh doanh, nng lc v ti sn
m bo... t lm cn c lp t trnh thm nh v t trnh duyt vay chnh thc.
Ti bc ny, sau khi thu thp y h s vay vn v thng tin chi tit v khch hng,
Chuyn vin Thm nh tn dng s thc hin vic chm im tn dng khch hng theo quy nh
v chm im tn dng khch hng hin hnh. Vic chm im tn dng cho khch hng ca
Chuyn vin thm nh tn dng sau c cc cp qun l tip theo nh Trng b phn
Thm nh ti n v gim st v ph duyt kt qu xp hng. Kt qu ca vic chm im v
xp hng tn dng phi c th hin trong t trnh duyt vay lm c s quyt nh cho vay v
xc nh gi cho vay.
Mi n v kinh doanh c thm quyn ph duyt khc nhau, vt qua thm quyn ph
duyt ca n v, h s vay vn s chuyn ln cc cp ph duyt tn dng cao hn tu theo phn
quyn trong tng thi k.
i vi t trnh duyt vay thuc thm quyn ca n v, th trng n v s trc tip ph
duyt khon vay trong bao gm vic ph duyt kt qu chm im v xp hng tn dng cho
khch hng. i vi t trnh duyt vay vt thm quyn ca n v, ton b h s duyt vay
c chuyn qua phng nh gi tn dng cc Chuyn vin ti thm nh thc hin nghip v
ti thm nh khon vay cng nh kt qu chm im v xp hng tn dng ca mi khch hng
trc khi a ln cc cp ph duyt cao hn hoc a ra hp tn dng qua Ban xt duyt tn
dng.
-
Lun n thc s 28 Trn Th Thu H
Theo nghip v chuyn mn, cc chuyn vin Ti thm nh tn dng s phi thc hin vic
nh gi mt cch c lp v khch quan v tt c cc vn lin quan n ri ro v li ch ca
khon vay, xut cc bin php gim thiu ri ro v chu trch nhim i vi tt c cc nh gi
ca mnh. Trn thc t, do p lc kinh doanh ca mi n v, cc vn v thng tin lin quan
n khch hng v khon vay thng c cc n v kinh doanh trc tip nh gi mt cch
kh lc quan, do vy, kt qu ti thm nh ca Phng nh gi tn dng c vai tr rt quan trng
gip cho cc cp ph duyt a ra cc phn quyt ca mnh.
Trong quyt nh ph duyt khon vay bao gm vic ph duyt kt qu chm im tn dng
ca khch hng. Ngoi vai tr l c s cho vic xc nh gi cho vay, n cn l cng c gip
nh gi chnh xc cht lng khon n v kh nng xy ra tn tht trong hot ng tn dng do
khch hng khng thc hin hoc khng c kh nng thc hin ngha v ca mnh theo cam kt.
Hn na, n s gip pht hin sm cc khon n c vn , nh gi ng mc ri ro ca cc
khon n chuyn sang nhm n thch hp; xc lp s d phng ri ro cn trch lp cho nhng
tn tht c th xy ra do khch hng khng thc hin hoc thc hin khng y ngha v theo
cam kt.
Do vy, cc chuyn vin Ti thm nh theo nhim v phi thc hin rt k lng vic r
sot, kim tra s ph hp ca cc thng tin v d liu u vo nh hng trc tip n kt qu
chm im tn dng ca khch hng. hon thnh tt c nhim v ny, cc chuyn vin Ti
thm nh trc ht phi hiu r c v h thng Xp hng tn dng ni b ca mnh, hiu c
c ch xy dng, cc yu t ng vai tr then cht trong b ch tiu t c cch thc r sot
v nh gi kt qu chm im cho ph hp vi cc nh gi v cht lng khch hng v cht
lng khon vay.
2.3. H thng XHTD ni b ca Habubank:
Hin ti HBB ang p dng hai h thng Xp hng tn dng ring bit cho c nhn v
doanh nghip. Tuy nhin, do hn ch ca ti nh trnh by, lun vn s ch tp trung vo
vic nghin cu h thng xp hng tn dng cho doanh nghip ti HBB v so snh n vi h
thng xp hng ca mt s ngn hng ln khc
Xp hng tn dng Doanh nghip ti HBB:
-
Lun n thc s 29 Trn Th Thu H
M hnh xp hng tn dng ca HBB ang p dng trn c s t vn ca cc chuyn gia ti
chnh v tha k phng php chm im tn dng ca E&Y c ci tin da trn cc c th
khch hng ca HBB.
HBB xp hng ri ro ca khch hng thnh 10 hng vi cc ri ro t thp ln cao: AAA,
AA, A, BBB, BB, B, CCC, CC, C v D. Vic chm im s da trn 02 phn: Chm im da
trn cc ch tiu ti chnh da trn cc tiu ch ti chnh t cc Bo co ti chnh v chm im
cc ch tiu phi ti chnh da trn s nh gi ch quan ca Cn b chm im (vi s gim st
ca Cn b gim st). Ch tiu ny c tnh t trng i vi 2 i tng khch hng: khch
hng tng quan h tn dng vi HBB v khch hng mi.
Quy trnh gm 5 bc sau:
Bc 1: Thu thp thng tin v phn loi khch hng
Bc 2: Xc nh ngnh ngh, lnh vc kinh doanh
Bc 3: Chm im ri ro tn dng
Bc 4: Xp hng khch hng
Bc 5: Trnh ph duyt kt qu chm im
C th tng Bc ca quy trnh nh sau:
Bc 1: Thu thp thng tin v phn loi khch hng.
Cn b chm im tin hnh iu tra thu thp, xc minh v sng lc tng hp thng tin
v khch hng v cc phng n sn xut kinh doanh, d n u t t cc ngun:
+ H s do khch hng cung cp: H s php l v cc bo co ti chnh, bo co kt qu
hot ng kinh doanh...
+ Phng vn trc tip khch hng (tham kho bng cu hi trong Quy trnh tn dng);
+ i thm thc a, c s sn xut kinh doanh ca khch hng;
+ T bo ch v cc phng tin thng tin i chng khc;
+ T Trung tm thng tin tn dng ca NHNN Vit Nam;
+ Cc ngun thng tin khc...
Bo co ti chnh s dng l cc Bo co u k v cui k chm im do HBB quy
nh trong tng thi k c th. Trong trng hp khch hng mi thnh lp hoc khng c Bo
co ti chnh chm im theo quy nh, Cn b chm im s khng chm im ti chnh
-
Lun n thc s 30 Trn Th Thu H
(bng cch nh du vo khng c bo co ti chnh) v ch chm im cc tiu ch phi ti
chnh.
Lu : i vi Bo co ti chnh c kim ton nu kin kim ton l (1) kin t
chi (hoc kin khng th a ra kin) hoc (2) kin khng chp nhn (hoc kin tri
ngc) th cc bo co ny coi nh cha c kim ton
Bc 2: Xc nh ngnh ngh, lnh vc kinh doanh:
S dng bng phn tch ngnh ngh ca HBB chn ra lnh vc hot ng tng ng ca
khch hng dng chm im.
Vic xc nh lnh vc v ngnh ngh hot ng kinh doanh c cn c trn ngnh ngh
hoc lnh vc kinh doanh chnh (ng k trn giy chng nhn ng k kinh doanh). Trong cc
trng hp chm im, cn b chm im cn lu loi tr nhng hot ng mang tnh t bin
khng thng xuyn m mang li t trng doanh thu ln.
Trong trng hp khch hng kinh doanh nhiu hn mt lnh vc:
Cc ngnh ang kinh doanh u c HBB ti tr vn: S dng lnh vc m n v
hot ng thng xuyn v lin tc mang li t trng doanh thu ln nht.
Trng hp HBB ti tr cho ngnh/lnh vc mang t trng nhiu nht v doanh thu
ca khch hng (ngnh ngh hot ng kinh doanh chnh) cn b chm im s
dng cc thng tin thu thp c v chm im theo ngnh/lnh vc ny.
Trong trng hp HBB ch ti tr cho ngnh/lnh vc m khng phi mang t trng
nhiu nht v doanh thu ca khch hng (ngnh ngh ph) cn b vn phi s dng
ngnh chim t trng ln nht trong Doanh thu v ngnh m HBB ang ti tr
chm im. Trong trng hp ny cn phi lu , kt qu im cui cng a
vo h thng xp hng l im thp nht trong hai ch tiu trn.
Cc ngnh ngh chnh bao gm:
Ngnh 1: Nng lm thy sn.
Ngnh 2: Cng nghip khai thc m.
Ngnh 3: Sn xut cng nghip nng.
Ngnh 4: Sn xut cng nghip nh.
Ngnh 5: Xy dng.
Ngnh 6: Thng mi.
-
Lun n thc s 31 Trn Th Thu H
Ngnh 7: Dch v.
Bc 3: Chm im tn dng da trn cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh.
Chm im quy m:
H thng chm im xc nh quy m ca khch hng da trn cc tiu ch v Vn, Lao
ng, Doanh thu thun v Tng ti sn, trong lu :
Vn iu l: thu thp s liu vn thc gp trn Bo co ti chnh;
Lao ng: Cn c trn bng tr lng ti thi im cui nm hoc trong thuyt
minh Bo co ti chnh. Nu DN c s dng lao ng thi v th ch tnh s cng
nhn lm ti thiu 3 thng tr ln;
Doanh thu thun: ly s liu trn BC Kt qu hot ng kinh doanh;
Tng ti sn: cn c trn Bo co ti chnh ca khch hng.
Da theo cc tiu ch trn, quy m ca khch hng c xp vo 1 trong 3 loi sau:
Quy m khch hng im s
Ln 22- 32
Trung bnh 12- 21
Nh < 12
Chm im cc ch tiu ti chnh:
Da trn c s ngnh ngh v quy m, s dng cc bng .ca Ph lc (nh km ti
ny) tng ng vi ngnh ngh kinh doanh chnh ca doanh nghip chm im ti chnh.Cc
ch tiu nh gi c khong gi tr chun tng ng vi nm mc im l 20, 40, 60, 80, 100
(im ban u). im theo trng s l tch s gia im ban u v trng s tng ng. Cch
tnh cc ch tiu ti chnh c trnh by nh sau:
Bng 2.4: Danh mc cc ch tiu ti chnh trong XHTD ti HBB
Ch s Ni dung
Ch tiu thanh khon
1. Kh nng thanh ton hin hnh
2. Kh nng thanh ton nhanh
-
Lun n thc s 32 Trn Th Thu H
3. Kh nng thanh ton tc thi
Ch tiu hot ng
4. Vng quay vn lu ng
5. Vng quay hng tn kho
6. Vng quay cc khon phi thu
7. Hiu sut s dng TSC
Ch tiu cn n
8. Tng n phi tr/ Tng ti sn (%)
9. N di dn/Vn CSH (%)
Ch tiu thu nhp
10. Li nhun gp/Doanh thu thun
11. Li nhun t hot ng kinh
doanh/Doanh thu thun
12. Li nhun sau thu/Vn CSH bnh
qun
13. Li nhun sau thu/Tng ti sn bnh
qun
14. EBIT/Chi ph li vay
Chm im cc ch tiu phi ti chnh:
Chm im phi ti chnh bao gm nm nhm vi 50 ch tiu, mi ch tiu c nh gi c
nm khong gi tr chun tng ng l nm mc im 20, 40, 60, 80, 100 (im ban u) nh
trnh by Ph lc 01 - B ch tiu phi ti chnh p dng cho Ngnh Xy dng v Ph lc 02 -
-
Lun n thc s 33 Trn Th Thu H
B ch tiu phi ti chnh p dng cho Ngnh Thng mi.im s ca tng ch tiu phi ti chnh
c tnh bng im ban u nhn vi t trng ca tng ch tiu.
Mt s lu v cch tnh ton vnh gi cc ch tiu phi ti chnh nh sau:
Bng 2.5: Danh mc cc ch tiu phi ti chnh trong XHTD ti HBB
Ch s Ni dung
I. Kh nng tr n t lu chuyn tin t
1.1 Kh nng tr gc trung, di hn
= (Thu nhp thun sau thu d kin + Chi ph khu hao d
kin trong nm ti)/ Vn vay u t n hn tr d kin
trong nm ti):
Thu nhp thun sau thu d kin c tnh da trn:
K hoch kinh doanh trong nm ti
Tnh hnh tng trng thc t ca thu nhp thun trong 3
nm gn y
Chi ph khu hao d kin c tnh da trn:
D kin khu hao trong nm ti
S khu hao thc trch trong 12 thng va qua
Vn vay u t n hn tr d kin:
Vn vay di hn n hn tr trong nm ti. Ch tiu ny c
th c th hin trong thuyt minh BCTC.
Nu khch hng khng c N trung, di hn cn b tnh im
mc trung bnh (60 im)
II. Trnh qun l v mi trng ni b
2.1 L lch t php ca ngi ng u
doanh nghip/ k ton trng
Ngi ng u DN l ch s hu ca DN
nh gi lch s vi phm php lut (nu c) ca ngi ng u
DN v k ton trng
2.2 Kinh nghim chuyn mn ca ngi
trc tip qun l DN
Tnh bng: S nm lm lnh o 1 doanh nghip trong ngnh, t
v tr ph phng tr ln
Ngi trc tip qun l doanh nghip l ngi iu hnh cao
nht hot ng ca DN theo iu l ca DN
2.3 Trnh hc vn ca ngi trc tip
qun l doanh nghip
nh gi trn bng cp ca ngi trc tip qun l DN
Bng cp v chuyn mn trong ngnh m DN tham gia hoc v
kinh t
-
Lun n thc s 34 Trn Th Thu H
2.4 Nng lc iu hnh ca ngi trc
tip qun l DN theo nh gi ca CB
nh gi da trn cc tiu ch nu ti (*).
im t km n rt tt c nh gi da trn tng im ca 4
tiu ch trn:
>= 19 im: Rt tt
>= 16 im: Tng i tt
>= 12 im: Kh
>= 08 im: Trung bnh
< 08 im: Km
2.5 Quan h ca Ban lnh o vi cc c
quan hu quan
C quan hu quan y gm cc c quan nh: Thu, C quan
qun l th trng, Cc ng k tiu chun cht lng, Hi
quan, Cc ng kim, S K hoch u t, y ban nhn dn
tnh/ thnh ph, cc b ngnh lin quan
2.6 Tnh nng ng v nhy bn ca
Ban lnh o doanh nghip vi s thay
i ca th trng theo nh gi ca CB
Cn b chm im trn c s tip xc vi khch hng v t cc
ngun thng tin thu thp c.
2.7 Mi trng kim sot ni b ca DN
theo nh gi ca CB
Mi trng kim sot ni b bao gm: quy trnh hot ng, quy
trnh kim sot ni b
C cu t chc tt cn t c cc yu cu sau:
Phng ban chc nng c thit lp y , c s phn
cng phn nhim hp l
C ch phi hp gia cc phng ban c thc hin tt
C b phn kim tra ni b hot ng thng xuyn
2.8 Mi trng nhn s ni b ca DN
nh gi da trn cc tiu ch nu ti (**).
im t km n rt tt c nh gi da trn tng im ca 3
tiu ch trn:
>= 14 im: Rt tt
>= 11 im: Tng i tt
>= 07 im: Kh
>= 03 im: Trung bnh
< 03 im: Km
2.9 Tm nhn, chin lc kinh doanh ca
doanh nghip trong t 2 n 5 nm ti
Tm nhn: nh hng pht trin chung ca cng ty
Chin lc kinh doanh:
-
Lun n thc s 35 Trn Th Thu H
Chin lc th trng (u vo, u ra)
Chin lc huy ng vn
Chin lc lao ng
III. Quan h vi Ngn hng
3.1 Lch s tr n ca KH (bao gm c
gc v li) trong 12 thng qua
Xem xt lch s tr n ca khch hng i vi HBB trong 12
thng tnh n thi im nh gi
"Khch hng mi cha c quan h tn dng" bao gm c cc
khch hng cha c quan h tn dng nhng c th c quan h
tin gi.
"trong tng d n hin ti ang c n qu hn", khon n ny c
th pht sinh hn 12 thng trc
3.2 S ln c cu li (bao gm c gc v
li) trong 12 thng va qua
S ln c cu tnh trn tng khon n. Nu khch hng c 2
khon n ti HBB (cn d n ti bt k thi im no trong 12
thng va qua n ngy nh gi, ngha l bao gm c khon n
c th ht d n ti thi im nh gi), mi khon n b c
cu li 2 ln trong 12 thng qua th "S ln c cu li trong 12
thng qua" l 4 ln
3.3 T trng n (n gc) c cu li trn
tng d n ti thi im nh gi
N c cu li trong ch tiu ny ch bao gm cc khon n c
cu li cn d n ti thi im nh gi
3.4 Tnh hnh n qu hn ca d n hin
ti Tnh s ngy qu hn cho n ngy nh gi
3.5 Lch s quan h i vi cc cam kt
ngoi bng (th tn dng, bo lnh, cc
cam kt thanh ton khc ...)
Khch hng khng c giao dch ngoi bng: p dng cho cc
khch hng ang c quan h tn dng, nhng khng c cc quan
h ngoi bng
Khch hng mi cha c quan h tn dng, bo lnh:p dng
cho khch hng n vay ln u
3.6 Tnh hnh cung cp thng tin ca KH
theo yu cu ca HBB trong 12 thng qua
nh gi tnh y , kp thi v cht lng ca cc thng tin
ti chnh, k ton, phi ti chnh, ti sn m bo m Khch hng
cung cp cho CB
3.7 T trng doanh thu chuyn qua HBB
trong tng doanh thu (trong 12 thng qua)
so vi t trng ti tr vn ca HBB trong
V d c th nh sau:
Tng DT ca khch hng (trn BCTC) 12 thng qua l: 110 t
Phi thu khch hng cui k - u k l: 25 - 20 = 5 t
-
Lun n thc s 36 Trn Th Thu H
tng s vn c ti tr ca DN DT chuyn qua HBB trong 12 thng qua l: 60 t
=>T trng DT chuyn qua HBB= 60/(110 - 5) = 57%
D n u t ca khch hng cn 150 t, trong tng s vn
vay l 100 t: HBB 60 t, cc ngn hng khc 40 t => T trng
ti tr vn ca HBB l 60%
Ch tiu 3.7 = 57%/60%= 95%
3.8 Mc s dng cc dch v (tin gi
v cc dch v khc) ca HBB
Cn b da trn cc thng tin ca Phng KT nh gi ch
tiu ny.
3.9 Thi gian quan h tn dng vi HBB Tnh thi gian quan h tin vay, lin tc n thi im nh gi
3.10 Tnh trng n qu hn ti cc Ngn
hng khc trong 12 thng qua
S dng cc ngun thng tin khc bao gm c CIC nh gi
ch tiu ny.
3.11 nh hng quan h tn dng vi
KH theo quan im ca cn b
Pht trin: c cc d n cho vay mi trong thi gian ti
Duy tr: cc hp ng hn mc c gi nguyn, khng c d
n vay mi
Thoi lui dn: ct gim hn mc, khng cho vay cc d n mi
Chm dt: ang tm cch thu hi cc khon cho vay hin ti,
khng cho vay cc d n mi
IV. Cc nhn t bn ngoi
4.1 Trin vng ngnh
nh gi kh nng pht trin ca ngnh m Khch hng hot
ng. Yu t ny c nh gi ch yu da vo mc tng
trng ca khch hng so vi mc tng trng ca ngnh trong
tng thi k.
4.2 Kh nng gia nhp th trng ca cc
DN mi theo nh gi ca cn b
nh gi mc kh hay d ca vic thnh lp cc DN mi
trong ngnh m Khch hng hot ng
Ro cn ny cng ln th kh nng mt th phn vo tay cc DN
mi ca Khch hng cng nh
4.3 Kh nng sn phm ca DN b thay
th bi cc "sn phm thay th"
Sn phm thay th l sn phm phc v cng nhu cu nhng
c cc c tnh k thut, phng php sn xut khc.
4.4 Tnh n nh ca ngun nguyn liu
u vo (khi lng v gi c)
nh gi cc nguyn liu u vo ch yu i vi hot ng sn
xut kinh doanh ca khch hng.
4.5 Cc chnh sch bo h/u i ca nh
nc
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
i vi mt s ngnh, lnh vc hot ng, chnh ph c cc
-
Lun n thc s 37 Trn Th Thu H
chnh sch khuyn khch pht trin, mc thun li mi
ngnh, mi doanh nghip l khc nhau v kh nng tn dng
c li th ca cc chnh sch ny i vi tng khch hng
4.6 nh hng ca cc chnh sch ca
cc nc- th trng xut khu chnh ca
doanh nghip
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
Vi nhng ngnh xut khu, nh hng ca cc chnh sch ca
cc nc l th trng xut khu chnh ng mt vai tr quan
trng c nh gi bng quota nhp khu, thu, cc chnh sch
hng ro phi thu quan, cc chnh sch bo h hng trong nc
ca th trng
4.7 Mc ph thuc ca hot ng kinh
doanh ca DN vo cc iu kin t nhin
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
Vi mt s ngnh v lnh vc kinh doanh (nng lm nghip),
vic nh gi c da vo cc yu t: mi trng nui trng,
v tr a l, kh hu ti ni nui trng v.v..., thc o v mt ti
chnh ca vic ny l chi ph u t, ci thin mi trng, li l
t hot ng kinh doanh...
V. Cc c im hot ng khc
5.1 S ph thuc vo mt s t nh cung
cp (ngun nguyn liu u vo)
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.2 S ph thuc vo mt s t ngi tiu
dng (sn phm u ra)
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.3 Tc tng trng trung bnh nm
ca doanh thu ca DN trong 3 nm gn
y
Tc tng trng bnh qun ca doanh thu thun trong 3 nm
gn y
Tng trng lin tc: Nm (t-2) tng so vi nm (t-3), nm (t-
1) tng so vi (t-2), nm (t) tng so vi (t-1)
"C xu hng tng trng": C nm tng c nm gim nhng
cho c giai on t (t-3) n (t) c tng trng
Tc tng trung bnh c tnh nh sau:
VD nm (t-3), (t-2), (t-1), (t) DTT ln lt l 100, 120, 140, 160
t th tc tng trng DT (t-2) so vi (t-3) l 20%; (t-1) so
vi (t-2) l 17% v (t) so vi (t-1) l 14%.
Tc tng trng trung bnh= (20+17+14)/3= 17%
-
Lun n thc s 38 Trn Th Thu H
5.4 Tc tng trng trung bnh nm
ca li nhun (sau thu) ca DN trong 3
nm gn y
Tc tng trng bnh qun ca li nhun sau thu trong 3
nm gn y
Tnh ton nh i vi ch tiu 5.3
5.5 S nm hot ng trong ngnh
S nm ny tnh t thi im c sn phm ra th trng.
Khng tnh thi im DN ang trong qu trnh u t xy dng
c bn
Khng tnh thi gian DN hot ng trong ngnh khc
5.6 Phm vi hot ng ca doanh nghip
(tiu th sn phm)
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.7 Uy tn ca doanh nghip vi ngi
tiu dng
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.8 Mc bo him ti sn
nh gi trn: Tng s tin bo him t cc Hp ng bo
him/ Tng gi tr ti sn ca doanh nghip (%).
(Tng s tin bo him: tng s tin ti a s c bi thng
t cc Hp ng bo him)
5.9 nh hng ca s bin ng nhn s
n hot ng kinh doanh ca DN trong 2
nm gn y
Nhn s bao gm c ngi lao ng v cn b lnh o
5.10 Kh nng tip cn cc ngun vn Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.11 Trin vng pht trin ca DN theo
nh gi ca cn b
nh gi v trin vng sn xut kinh doanh ca DN trong thi
gian t 2 n 5 nm ti
5.12 DN c m BOND th trng M
hay khng
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 1.5. Ch bin thy
hi sn
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.13 Tui th trung bnh ca cc nh my
in
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 3.5. Thy in v
3.6. Nhit in
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.14 Tc cho thu t ca khu cng
nghip theo nh gi ca cn b
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 5.5. Kinh doanh c
s h tng
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
-
Lun n thc s 39 Trn Th Thu H
ngun thng tin khc thu thp c.
5.15 Li th v tr kinh doanh
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.2. Dch v vui chi,
gii tr v 7.3. Kinh doanh khch sn
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng, cc thng
tin v a l, thin nhin, thi tit, mi trng a phng v t
cc ngun thng tin khc thu thp c.
Ch tiu ny xt n nh hng ca cc iu kin t nhin, mi
trng, iu kin sinh thi ti vic kinh doanh.
5.16 Lch s an ton bay trong 5 nm gn
y
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.5. Vn ti hng
khng
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.17 a im cung cp dch v v sn
phm
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.7. Dch v y t,
gio dc, cng ch
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.18 Nng lc tip th thu ht u t theo
nh gi ca cn b
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 5.5. Kinh doanh c
s h tng
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.19 Mc hin i ca trang thit b
phc v hot ng kinh doanh
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.7. Dch v y t,
gio dc, cng ch
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.20 i ng cn b chuyn mn
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.7. Dch v y t,
gio dc, cng ch
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
5.21 Thi phc v KH
Ch tiu ny ch p dng i vi lnh vc 7.7. Dch v y t,
gio dc, cng ch
Cn b chm im trn c s phng vn khch hng v t cc
ngun thng tin khc thu thp c.
-
Lun n thc s 40 Trn Th Thu H
Bc 4: Xp hng khch hng.
Xc nh tng im cui cng xp hng doanh nghip. Trong chm im XHTD, phn
mm xc nh t trng ca cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh l khc nhau i vi mc tin
cy ca s liu (BCTC c c kim ton hay khng) da theo bng sau:
Ch tiu c kim ton Khng c kim ton
Ch tiu ti chnh 35% 30%
Ch tiu phi ti chnh 65% 65%
Cn c tng im t c cui cng nhn vi trng s, cc doanh nghip c xp hng
theo 10 loi mc ri ro tng ng theo bng sau:
Bng 2.6: Phn loi ri ro theo cc mc im v xp hng ti HBB
im Xp hng Phn loi ri ro Phn nhm n
T 90 n 100 AAA Ri ro rt thp N nhm 1
T 81 n 89 AA Ri ro thp N nhm 1
T 72 n 80 A Ri ro thp N nhm 1
T 63 n 71 BBB Ri ro trung bnh N nhm 2
T 55 n 62 BB Ri ro trung bnh N nhm 2
T 48 n 54 B Ri ro trung bnh N nhm 2
T 41 n 47 CCC Ri ro N nhm 3
T 32 n 40 CC Ri ro N nhm 3
T 25 n 31 C Ri ro cao N nhm 4
Nh hn 25 D Ko chp nhn c N nhm 5
Bc 5: Trnh duyt kt qu chm im:
Cng vi bng tng hp im v xp hng khch hng, cn b chm im s tng hp li
v in thnh vn bn. Bng tng hp ny phi c ch k ca cn b chm im v gim st.
Nu im xp hng ca khch hng mi t quan h vay vn im xp hng Ri ro rt cao
(mc D) th trng hp ny s trnh cp cao hn so vi phn quyn xt duyt cho vay (do HBB
quy nh trong tng thi k c th) chp thun hoc t chi cho vay, trong trng hp khch
hng c quan h tn dng m c im xp hng mc D th nhim v trng tm trc mt l thu
hi cc khon n cng sm cng tt.
-
Lun n thc s 41 Trn Th Thu H
2.4. Mt s kinh nghim ca cc Ngn hng khc:
2.4.1. Ngn hng u t v Pht trin Vit nam BIDV:
Ngn hng u t v Pht trin Vit Nam l mt trong cc ngn hng tin phong trong vic
thc hin chm im khch hng. H thng xp hng tn dng ca BIDV c thc hin da trn
nguyn tc hn ch ti a nh hng ch quan ca cc ch tiu ti chnh bng cch thit k cc
ch tiu phi ti chnh v cung cp hng dn chi tit cho vic tnh ton.
y l mt trong nhng NHTM ti Vit nam i u trong p dng phn loi n theo iu 7
ca Quyt nh 493/2005/Q-NHNN
Xp hng tn dng cc khon vay ca doanh nghip:
Cc ch tiu ti chnh c nh gi da theo khung hng dn ca NHNN v c iu
chnh vi h s thng k ngnh theo tnh ton t d liu thng tin tn dng ca BIDV. Cc ch
tiu phi ti chnh c xy dng nhm b sung cho cc ch tiu ti chnh. Mi ch tiu nh gi
c nm khong gi tr chun tng ng l nm mc im 20, 40, 60, 80, 100 (im ban u).Ty
theo mc quan trng m gia cc ch tiu v nhm ch tiu c trng s khc nhau. Cn c
tng im t c sau khi nhn im ban u vi trng s xp loi.
Doanh nghip c phn loi theo ba nhm quy m ln, va v nh da trn vn ch s
hu, lao ng, doanh thu thun v tng ti sn. Mi nhm quy m s c chm im theo h
thng gm 14 ch tiu ti chnh tng ng vi 4 nhm ngnh nng - lm ng nghip, thng
mi dch v, xy dng, cng nghip (gm 35 ngnh nh). H thng ch tiu ti chnh gm: Nhm
ch tiu thanh khon (Kh nng thanh ton hin hnh, kh nng thanh ton nhanh, kh nng thanh
ton tc thi), nhm ch tiu hot ng (Vng quay vn lu ng, vng quay hng tn kho, vng
quay cc khon phi thu, hiu sut s dng ti sn c nh), nhm ch tiu cn n (Tng n so
vi tng ti sn, n di hn so vi vn ch s hu), nhm ch tiu thu nhp (Li nhun gp so
vi doanh thu thun, li nhun t hot ng kinh doanh so vi doanh thu thun, li nhun sau
thu so vi vn ch s hu, li nhun sau thu so vi tng ti sn bnh qun, li nhun trc thu
v li vay so vi chi ph tr li).
H thng ch tiu phi ti chnh gm 14 ch tiu nh gi thuc nm nhm gm kh nng tr
n t lu chuyn tin t, trnh qun l, quan h vi ngn hng, cc nhn t bn ngoi, cc c
im hot ng khc.
-
Lun n thc s 42 Trn Th Thu H
H thng xp hng tn dng ca BIDV cn phn loi doanh nghip theo ba nhm l doanh
nghip nh nc, doanh nghip c vn u t nc ngoi, v doanh nghip khc tnh im
trng s cc ch tiu phi ti chnh. V phn loi doanh nghip theo hai loi l doanh nghip
c kim ton v doanh nghip cha c kim ton theo bng sau:
Ch tiu BCTC
c kim ton
BCTC
cha c kim ton
Cc ch tiu ti chnh 35% 30%
Cc ch tiu phi ti chnh 65% 70%
(Ngun: Ngn hng u t v pht trin Vit Nam)
Cn c vo tng im t c nhn trng s nh trnh by nu trn, doanh nghip
c XHTD theo 10 nhm gim dn t AAA n D theo nh bng 1.03.
Bng 2.7: Phn loi Cp tn dng theo mc im v xp hng ca BIDV
Loi im Cp tn dng
AAA 95-100 Kh nng tr n c bit tt.
AA 90-94 Kh nng tr n rt tt.
A 85-89 Kh nng tr n tt.
BBB 75-84 C kh nng tr y cc khon n. Tuy nhin s thay i
bt li ca cc yu t bn ngoi c th tc ng gim kh nng
tr n.
BB 70-74 C t nguy c mt kh nng tr n. ang phi i mt vi
nhiu ri ro tim n c th tc ng gim kh nng tr n.
B 65-69 C nhiu nguy c mt kh nng tr n.
CCC 60-64 ang b suy gim kh nng tr n. Trong trng hp c cc
yu t bt li xy ra th nhiu kh nng s khng tr c n.
CC 55-59 ang b suy gim nhiu kh nng tr n
C 35-54 ang thc hin cc th tc ph sn hoc cc ng thi tng
t nhng vic tr n vn c duy tr.
D
-
Lun n thc s 43 Trn Th Thu H
2.4.2. Ngn hng Cng thng Vit Nam Vietinbank:
Ngn hng TMCP Cng Thng Vit Nam tng t nh BIDV, cng xy dng mt h
thng chm im tn dng vi nguyn tc chung da trn cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh c
tnh ton n h s t trng. M hnh ca Vietinbank c bn pht trin trn hng dn ca
NHNN v c thay i, iu chnh vi h s thng k ngnh theo nghin cu t d liu KH.
Xp hng tn dng doanh nghip:
Cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh c phn thnh nm mc im 20, 40, 60, 80,
100.Ring nhm ch tiu phi ti c chi tit vi mc im 4, 8, 12, 16, 20. Tng im t c
sau khi nhn im ban u vi trng s s l kt qu xp loi sau khi thc hin tham kho
kin cc chuyn gia.
M hnh XHTD p dng cho DN ti Vietinbank bao gm 11 ch tiu ti chnh theo hng
dn ca NHNN Vit Nam, phn theo 4 nhm ngnh v 3 mc quy m doanh nghip. Cc nhm
ch tiu ti chnh trong m hnh nh gm: Lu chuyn tin t, nng lc kinh nghim qun l, uy
tn giao dch vi ngn hng gm quan h tn dng v quan h phi tn dng, mi trng kinh
doanh, cc c im hot ng khc.
Bng 2.8: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietinbank
Ch tiu phi ti chnh DN Nh nc DN c vn u
t nc ngoi
Doanh nghip
khc
Lu chuyn tin t 20% 20% 27%
Nng lc v kinh nghim qun l 27% 33% 27%
Uy tn giao dch vi ngn hng 33% 33% 31%
Mi trng kinh doanh 7% 7% 7%
Cc c im hot ng 13% 7% 8%
(Ngun: Ngn hng Cng thng Vit nam)
H thng XHTD ca Vietinbank cng phn loi doanh nghip theo ba nhm l doanh
nghip nh nc, doanh nghip c vn u t nc ngoi, v doanh nghip khc tnh im
trng s cc ch tiu phi ti chnh nh trnh by bng 2.3 ni trn.
-
Lun n thc s 44 Trn Th Thu H
Bng 2.9: Trng s cc ch tiu ti chnh v phi ti chnh
XHTD doanh nghip ca Vietinbank
Bo co ti chnh
c kim ton
Bo co ti chnh
cha c kim ton
Cc ch tiu ti chnh 35% 30%
Cc ch tiu phi ti chnh 65% 70%
(Ngun: Ngn hng Cng thng Vit Nam)
tnh tng im t c cui cng, XHTD ca Vietinbank cn phn loi doanh nghip
theo hai loi hnh l doanh nghip c kim ton v doanh nghip cha c kim ton nh
trnh by bng Kt qu xp hng c phn thnh mi mc theo h thng k hiu gim dn
t AA+ n C nh trnh by bng sau:
Bng 2.10: Phn loi nh gi xp hng theo im v xp hng doanh nghip ca Vietinbank
im Xp hng nh gi xp hng
92,4 - 100 AA+ Tnh hnh ti chnh lnh mnh, hot ng kinh doanh t hiu qu cao,
n nh, trin vng pht trin lu di. Ri ro thp.
84,8 92,3 AA Tnh hnh ti chnh lnh mnh, hot ng kinh doanh t hiu qu, n
nh, trin vng pht trin lu di. Ri ro thp.
77,2 84,7 AA- Tnh hnh ti chnh n nh nhng c nhng hn ch nht nh, hot
ng kinh doanh t hiu qu nhng khng n nh, trin vng pht
trin tt. Ri ro thp.
69,6 77,1 BB+ Hot ng kinh doanh t hiu qu v c trin vng trong ngn hn,
tnh hnh ti chnh n nh trong ngn hn. Ri ro trung bnh.
62 69,5 BB Tim lc ti chnh trung bnh, c nhng nguy c tim n. Hot ng
kinh doanh tt trong hin ti nhng d b tn tht do nhng bin ng
ln. Ri ro trung bnh, kh nng tr n c th b gim.
54,4 61,9 BB- Kh nng t ch ti chnh thp, dng tin bin ng theo chiu hng
xu, hiu qu hot ng kinh doanh khng cao, d tc ng ln t
nhng bin ng nh trong kinh doanh. Ri ro cao.
-
Lun n thc s 45 Trn Th Thu H
46,8 54,3 CC+ Hiu qu hot ng kinh doanh thp, khng n nh, nng lc ti chnh
yu, b thua l trong gn y v ang phi kh khn duy tr kh
nng sinh li. Ri ro cao.
39,2 46,7 CC Hiu qu hot ng kinh doanh thp, nng lc ti chnh yu km, c
n qu hn di 90 ngy. Ri ro rt cao, kh nng tr n km.
31,6 39,1 CC- Hiu qu hot ng kinh doanh thp, b thua l, khng c trin vng
phc hi, nng lc ti chnh yu km, c n qu hn. Ri ro rt cao.
-
Lun n thc s 46 Trn Th Thu H
cho im tng ch tiu l ch s thc t gn vi tr s no nht th cho im theo tng tr s ;
nu ch s thc t nm gia 2 ch s th ly loi thp hn (thang im thp hn).
Chm im cc ch tiu phi ti chnh bao gm nm nhm vi 25 ch tiu, mi ch tiu nh
gi c nm khong gi tr chun tng ng l 5 mc im 4, 8, 12, 16, 20 (im ban u). Tng
im phi ti chnh c tng hp theo bng
Bng 2.11: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietcombank
Ch tiu phi ti chnh DN Nh nc DN c vn u
t nc ngoi
Doanh nghip
khc
Lu chuyn tin t 20% 20% 27%
Trnh qun l 27% 33% 27%
Quan h tn dng 33% 33% 31%
Cc yu t bn ngoi 7% 7% 7%
Cc yu t bn ngoi 13% 7% 8%
(Ngun: Ngn hng Ngoi thng Vit nam)
Tng im cui cng cho khch hng s c tnh ton theo bng sau:
Bng 2.12: T trng ch tiu ti chnh phn theo quy m doanh nghip ca Vietcombank
Ch tiu DN Nh nc DN c vn u
t nc ngoi
Doanh nghip
khc
Chm im ti chnh 50% 40% 60%
Chm im phi ti chnh 50% 60% 40%
im thng cho Bo co ti chnh
c kim ton
+6 im +6 im +6 im
(Ngun: Ngn hng Ngoi thng Vit nam)
-
Lun n thc s 47 Trn Th Thu H
Cn c tng im t c cui cng nhn vi trng s, cc doanh nghip c XHTD
theo mi loi tng ng mc ri ro tng dn t AAA (c ri ro thp nht) n D (C
ri ro cao nht).
Bng 2.13: Phn loi nh gi Xp hng doanh nghip theo im v Xp loi ca Vietcombank
im Xp Loi nh gi xp hng doanh nghip
>92,3 AAA Tim lc mnh, nng lc qun tr tt, hot ng hiu
qu, trin vng pht trin, thin ch tt. Ri ro thp
nht. u tin p ng ti a nhu cu tn dng vi
mc u i v li sut, c th p dng cho vay khng
c ti sn m bo. Tng cng mi quan h vi
khch hng.
84,8 92,3 AA Hot ng hiu qu, trin vng tt, thin ch tt. Ri
ro thp. u tin p ng ti a nhu cu tn dng vi
mc u i v li sut, c th p dng cho vay khng
c ti sn m bo. Tng cng mi quan h vi
khch hng.
77,2 84,7 A Hot ng hiu qu, tnh hnh ti chnh tng i tt,
kh nng tr n m bo, c thin ch. Ri ro thp.
u tin p ng nhu cu tn dng. Khng yu cu
cao v bin php bo m tin vay.
69,6 77,1 BBB Hot ng hiu qu, c trin vng pht trin. C mt
s hn ch v ti chnh v qun l. Ri ro trung bnh.
C th m rng tn dng. Hn ch p dng cc iu
kin u i. nh gi v chu k kinh t v tnh hiu
qu khi cho vay di hn.
62 69,5 BB Hot ng hiu qu thp. Tim lc ti chnh v nng
lc qun l trung bnh. Ri ro trung bnh. C th gp
kh khn khi cc iu kin kinh t bt li ko di.
Hn ch m rng tn dng, ch tp trung tn dng
-
Lun n thc s 48 Trn Th Thu H
ngn hn v yu cu TSB y .
54,4 61,9 B Hiu qu khng cao v d b bin ng. Ri ro. Tp
trung thu hi n vay.
46,8 54,3 CCC Hot ng hiu qu thp, nng lc ti chnh khng
m bo, trnh qun l km. Ri ro. C nguy c
mt vn. Hn ch cp tn dng. Gin n v gia hn
n ch thc hin nu c phng n khc phc kh thi.
39,2 46,7 CC Hot ng hiu qu thp, ti chnh khng m bo,
trnh qun l km. Ri ro cao.
31,6 39,1 C B thua l v t c kh nng hi phc, tnh hnh ti
chnh km, kh nng tr n khng m bo. Ri ro
rt cao. C nhiu kh nng khng thu hi c n
vay. Tp trung thu hi n, k c x l sm ti sn
m bo. Xem xt a ra ta kinh t.
-
Lun n thc s 49 Trn Th Thu H
CHNG III: MT S NGHIN CU V H THNG XP HNGTN
DNG NI B CA HABUBANK
3.1. Nghin cu v b ch tiu trong m hnh xp hng:
Trong chng 2 ni trn, ti gii thiu s b v m hnh XHTD ni b hin ang p
dng ti ngn hng HBB. y l m hnh xp hng c t vn bi Cty TNHH Kim ton
Earnst& Young Vit Nam.Tuy nhin, kt qu ca m hnh c thc s phn nh c thc trng
hot ng kinh doanh, ti chnh v mc uy tn ca khch hng hay khng th cha c kim
chng.
Theo nh m hnh, cc ch tiu v phi ti chnh hin chim ti 65% tng s im xp hng,
tuy nhin, vic nh gi v cho im i vi cc tiu ch ny cn mang tnh ch quan v ph
thuc vo trnh thm nh ca cn b xp hng cng nh p lc kinh doanh nng n khin cc
n v buc phi c gng iu chnh cho mc xp hng khch hng ca mnh c cao nhm to
iu kin cho khch hng c hng mc li sut cnh tranh. V vy, cng v ca phng ban
Ti thm nh tn dng ton b cc h s v khch hng vay vn, vi nhim v nh gi ri ro tn
dng lin quan n cc khon vay, trong c vic ti thm nh li mc xp hng ca cc khch
hng sao cho mc xp hng phn nh c mt cch ph hp nht thc trng hot ng kinh
doanh, hot ng ti chnh, nh hng pht trin ngnh ngh ca doanh nghip
Tc gi ca ti mong mun c phn tch, nghin cu su hn v phng php xy
dng m hnh, tm ra c cc ch tiu no chim vai tr quan trng trong b ch tiu ca m
hnh t c th d dng hn trong vic ti thm nh kt qu xp hng t cc n v.
Trong khun kh hn ch ca ti nghin cu, tc gi s tp trung vo vic xem xt b
ch tiu lin quan n xp hng tn dng cho Khi khch hng doanh nghip, y cng l khi
khch hng chim t trng d n a s (theo s liu 31/12/2010, d n Khi Khch hng Doanh
nghip chim 75,89% tng d n ton ngn hng) v c nh hng ln n kt qu hot ng
kinh doanh do kt qu xp hng nh hng n mc li sut cho vay cng nh vic trch lp d
phng ri ro ca mi khch hng.
Theo m hnh xp hng, khi doanh nghip c chia thnh 7 ngnh ngh chnh v 33 tiu
ngnh. S li thng k t trng d n ca ton hng ti thi im 31/12/2010 theo 7 ngnh ngh
chnh nh sau:
-
Lun n thc s 50 Trn Th Thu H
Bng 3.1: T trng d n phn theo ngnh kinh t trong XHTD ti HBB
STT NGNH KINH T T trng theo ngnh
1 Nng lm thu sn 0,05%
2 Cng nghip khai thc m 0,05%
3 Sn xut cng nghip nng 10,75%
4 Xy dng 19,25%
5 Thng mi 49,70%
6 Dch v 11,97%
7 Sn xut cng nghip nh 8,23%
Tng cng 100,00%
T Bng 3.1 nu trn cho thy, d n ca Khi khch hng doanh nghip c tp trung
ch yu 2 ngnh ngh l Xy dng v Thng mi (49,70% v 19,25%), iu ny cng kh
ph hp vi nh hng pht trin tn dng ca HBB trong nm 2010.
Trong h thng XHTD, b ch tiu ti chnhcp dngchung cho cc ngnh ngh khc
nhau, b ch tiu phi ti chnh c s khc bit tu thuc tng ngnh ngh. Do tnh tng t trong
phng php nghin cu vi cc b ch tiu khc nhau, do vy, tc gi s ch tp trung nghin
cu b ch tiu lin quan n 2 ngnh ngh chim t trng a s trong tng d n ca ton hng
l Ngnh Xy dng v Thng mi.
Chi tit b ch tiu nh gi ca 2 ngnh nh trong Ph lc 1 - B ch tiu phi ti chnh p
dng cho ngnh Xy dngv Ph lc 2 - B ch tiu phi ti chnh p dng cho ngnh Thng
mi. Trong 2 Ph lc ny, lun vn cng lit k t trng (%) ca tng ch tiu v cc tiu ch
tng ng cho mi thang im trong nh gi.
V c bn, b ch tiu cho cc ngnh ngh khc nhau cng kh tng ng, tuy nhin c s
khc bit bi mt vi ch tiu cho ph hp vi c th hot ng ca ngnh ngh. Do vy,
thun tin cho cng tc thng k ca ti, tc gi cng quy c lun tn gi ca cc bin
theo cng mt nhm ch tiu (nhm ch tiu ti chnh gm cc ch s v kh nng thanh ton TT,
ch s v vng quay hot ng VC, ch s v c cu n CC, hiu sut s dng ti sn HS, cc ch
s v kh nng sinh li TS, ngoi ra chim t trng c bn trong b ch tiu l cc ch tiu phi ti
chnh PTC.
-
Lun n thc s 51 Trn Th Thu H
Nhm cc ch tiu ti chnh:
Bng 3.2: Bng k hiu quy c cc ch tiu ti chnh trong XHTD ti HBB
STT Din gii K hiu quy c
Ch tiu thanh khon
1 Kh nng thanh ton hin hnh TT1
2 Kh nng thanh ton nhanh TT2
3 Kh nng thanh ton tc thi TT3
Ch tiu hot ng
4 Vng quay VL VC1
5 Vng quay HTK VC2
6 Vng quay khon phi thu VC3
7 Hiu sut s dng TSC HS
Ch tiu cn n
8 Tng NPT/TTS CC1
9 N DH/VCSH CC2
Ch tiu thu nhp
10 Li nhun gp/dthu thun TS1
11 LN t hot ng kd/dthu thun TS2
12 LNST/VCSH bnh qun TS3
13 LNST/TTS bnh qun TS4
14 EBIT/CP li vay TS5
Nhm cc ch tiu phi ti chnh:
Bng 3.3: Bng k hiu quy c cc ch tiu phi ti chnh trong XHTD ti HBB
STT Din gii K hiu quy c
1 Kh nng tr n gc trung, di hn PTC0
2 Ngun tr n ca KH theo nh gi ca CBTD PTC1
3 L lch t php ca ngi ng u DN PTC2
4 Kinh nghim chuyn mn ca ngi trc tip qun l PTC3
5 Trnh hc vn ca ngi trc tip QLDN PTC4
6 Nng lc iu hnh ca ngi trc tip qun l PTC5
-
Lun n thc s 52 Trn Th Thu H
7 Quan h ca ban lnh o vi cc c quan hu quan PTC6
8
Tnh nng ng v nhy bn ca ban lnh o DN vi s
thay i ca TT theo nh gi ca CBTD PTC7
9 Mi trng kim sot ni b ca DN PTC8
10 Mi trng nhn s ni b ca DN PTC9
11 Tm nhn, chin lc kinh doanh ca DN t 2-5 nm ti PTC10
12 Lch s tr n ca KH PTC11
13 S ln c cu li trong 12 thng PTC12
14 T trng n gc c cu li trn tng d n PTC13
15 Tnh hnh n qu hn ca d n hin ti PTC14
16 Lch s quan h vi cc cam kt ngoi bng PTC15
17 Tnh hnh cung cp thng tin ca KH theo yu cu NH PTC16
18
T trng dthu chuyn qua ngn hng trong tng dthu (trong 12
thng) so vi t trng ti tr vn ca NH trong tng s vn
c ti tr ca DN PTC17
19 Mc s dng dch v PTC18
20 Thi gian quan h vi ngn hng PTC19
21 Tnh trng n qu hn ti cc NH khc trong 12 thng PTC20
22 nh hng quan h TD vi KH theo quan im CBTD PTC21
23 Trin vng ngnh PTC22
24 Kh nng gia nhp th trng ca cc DN mi PTC23
25 Tnh n nh ca ngun nguyn liu u vo PTC24
26 S ph thuc vo mt s t nh cung cp PTC25
27 S ph thuc vo s t nh tiu dng PTC26
28
Tc tng trng trung bnh nm ca dthu trong 3 nm gn
y PTC27
29 S nm hot ng trong ngnh PTC28
30 Phm vi hot ng ca DN PTC29
31 Uy tn ca DN vi ngi tiu dng PTC30
Vic cn b ti thm nh tn dng phi r sot c b 45 ch tiu xp hng ca mi khch
hng l mt cng vic kh kh khn v gy mt thi gian. Do vy, gim thiu thi gian cho
-
Lun n thc s 53 Trn Th Thu H
cn b ng thi vn m bo cht lng trong nghip v chuyn mn, tc gi ti s dng
phng php Phn tch hi quy vi phn mm hi quy tuyn tnh Eviews xc nh mi lin h
ph thuc gia Tng im xp hng tn dng ca khch hng vi cc im s ca cc ch tiu
trong h thng xp hng.
Eviews l mt phn mm ni ting trong phn tch thng k. N phn tch mi quan h
gia bin ph thuc Y ( y l kt qu tng im ca khch hng) v cc bin gii thch ( y
l im s ca mi ch tiu trong h thng xp hng), t xc nh c cc bin c ngha
gii thch tt cho m hnh xp hng thng qua vic thng k cc bin c ch s p-value < 5% khi
xem xt mi tng quan ca tng nhm ch tiu i vi kt qu Chm im hin c t m
hnh, tm kim mt s bin gii thch trong s 45 bin c ngha quan trng i vi kt qu chm
im cui cng ca mi khch hng. Sau s thit lp m hnh ton hc m t mi quan h
gia cc bin ny, m hnh hi quy c thit lp nh sau:
Y = 1 + + u
Trong :
Y: tng im cho mi khch hng Scoring
Xi: s im cho mi ch tiu
1: h s chn
i: h s gc
u: yu t ngu nhin
i (nhn gi tr t 1 ti n): s ch tiu
Bin ph thuc Y l i lng ngu nhin, c quy lut phn b xc sut, cc bin c lp
Xi khng phi l bin ngu nhin, gi tr ca chng c cho trc. Phn tch hi quy s gii
quyt cc vn sau:
- c lng gi tr trung bnh ca bin ph thuc (Scoring ca mi khch hng) vi
gi tr cho ca cc bin c lp (im s ca cc ch tiu tng ng vi mi
khch hng).
- Kim nh gi thit v bn cht ca s ph thuc
- D on gi tr trung bnh ca bin ph thuc khi bit gi tr ca cc bin c lp.
Trong nghin cu ny, vn l s kim nh gi tr Scoring trung bnh khi bit gi
tr im s ca mt s ch tiu chn lc, xem gi tr ny c nm trong khong tng ng vi
-
Lun n thc s 54 Trn Th Thu H
kt qu xp hng (Rating) ca khch hng nh trong d liu bit hay khng? Nu kt qu
ph hp so vi d liu ban u, c th kt lun v tnh chnh xc ca phn tch hi quy.
3.2. Thc hin phn tch hi quy bng phn mm Eview:
3.2.1. Thu thp s liu:
c lng cc tham s ca m hnh, cn phi thu thp s liu. Tc gi thu thp d
liu xp hng ca 50 khch hng ngu nhin thuc 2 ngnh ngh Xy dng v Thng mi, d
liu bao gm kt qu chm im v xp hng ca cc khch hng (Scoring v Rating), im s
ca tng ch tiu (ch tiu