Łupek dachowy – przedstawiciel licznej grupy skał
DESCRIPTION
Łupek dachowy – przedstawiciel licznej grupy skał. Maria Fajer Jan M. Waga. RODZAJE SKAŁ. Osadowe Piaskowce, zlepieńce, mułowce, węgiel, wapienie, łupki osadowe. Magmowe Granity, bazalty, gabro, andezyty, ryolity. Metamorficzne Gnejsy, marmury, kwarcyty, Łupki krystaliczne. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Łupek dachowy –
przedstawiciel licznej grupy skał
Maria FajerJan M. Waga
RODZAJE SKAŁ
MagmoweGranity, bazalty, gabro,
andezyty, ryolity
OsadowePiaskowce, zlepieńce,
mułowce, węgiel, wapienie, łupki osadowe
MetamorficzneGnejsy, marmury, kwarcyty,
Łupki krystaliczne
RODZAJE SKAŁ
MagmoweGranity, bazalty, gabro,
andezyty, ryolity
OsadowePiaskowce, zlepieńce,
mułowce, węgiel, wapienie, łupki osadowe
MetamorficzneGnejsy, marmury, kwarcyty,
łupki krystaliczne
Łupki osadowe – grupa skał osadowych o charakterystycznej teksturze łupkowej.(efekt pierwotnego uwarstwienia sedymentacyjnego lub wtórnego złupkowacenia).
Skład mineralny zróżnicowany - najczęściej znaczne ilości drobnego kwarcu i kaolinitu.
Podział łupków osadowych ze względu na skład mineralny:• łupek krzemionkowy (odmiana lidytu)• łupek kwarcytowy• łupek ilasty (iłołupek)• łupek bitumiczny (odmiana łupka ilastego)• łupek węglowy • łupek piaszczysto-ilasty• łupek mułowcowy• łupek marglisty
Powstawanie skał osadowych okruchowych
Osady morskie i powstające z nich skały lite
Powstawanie łupków osadowych
Czarny łupek we fliszu karpackimFot. MENTOR
Łupki metamorficzne (krystaliczne) – grupa skał metamorficznych wykazujących łupkowatość.Struktura łupków metamorficznych – krystaliczna, drobno- lub średnioziarnista; tekstura łupkowa (efekt procesów metamorficznych). Powstają zasadniczo w płytszych strefach metamorfizmu (strefa epi i mezo). Zwykle przeważa w nich jeden minerał – nadaje łupkowi charakterystyczne cechy.
Podział łupków metamorficznych ze względu na skład mineralny:• łupek grafitowy• łupek serycytowy (metamułowiec, metaiłowiec, fyllit)• łupek łyszczykowy (mikowy)• łupek muskowitowy (odmiana łupka mikowego)• łupek biotytowy• łupek amfibolowy• łupek glaukofanowy• łupek aktynolitowy• łupek chlorytowy• łupek talkowy
Łupek kwarcowo-serycytowo-grafitowy
Łupek ołówkowy
Podział łupków ze względu na zastosowanie:
• łupki ogniotrwałe (ilaste z kaolinitem);• łupki osełkowe (kwarcytowe, krzemionkowe);• łupki szlifierskie (krzemionkowe, bogate w szczątki okrzemek);• łupki miedzionośne (zasobne w kruszce miedzi);• łupki pirytonośne;• łupki palne (ilaste, bogate w bituminy);• produkacja koncentratu grafitu oraz czernidła do form odlewniczych
(łupki kwarcowo-grafitowe);• łupki budowlane;• łupki dachowe (ilaste, o gęstej łupkowatości).
Łupki budowlane
Łupek fyllitowystosowany
jako okładzina elewacyjna
Łupek kwarcowo-serycytowy ze związkami żelaza zdobiący elewację
Łupek dachowy JarnołtówekFot. J. Krywult
Łupek dachowy (Szwajcaria)
1 2
3
4
56
7 8
1- Jarnołtówek2 - Pokrzywna3 - Chomiąża4 - Witoszów Górny5 - Jenków6 - Złotniki Lubańskie7 - Czerniawa Zdrój8 - Orłowice
Występowanie łupków dachowych w Polsce
Łupki łyszczykowe i fyllitowe wieku paleozoicznego wydobywano na Dolnym i Górnym Śląsku w postaci płyt do produkcji dachówek jeszcze w XIX w., a nawet w okresie międzywojennym. W Jarnołtówku uzyskiwano płyty o powierzchni nawet około 1 m2 i grubości 3-4 mm. Łupkami z Jarnołtówka pokryto m.in. kościół parafialny w Nysie.
Łupki dachówkowe występujące w Polsce nie mają dobrych parametrów technicznych, bądź znajdują się w skomplikowanej sytuacji geologicznej utrudniającej ich eksploatację (Chomiąża). Materiał pozyskiwany obecnie ze złóż łupków jest mielony i wykorzystywany głównie jako posypka do pap bitumicznych.
Zainteresowanie łupkami jako materiałem budowlanym jednak wzrasta. Decyduje o tym zarówno ich wytrzymałość, jak i estetyka.Łupki są ponadto surowcem naturalnym.
Dziękujemy za uwagę