lx& tari jiu 2109 :rkou

16
«Միասնականութեամբ պիտի կարողա- նանք յաղթահարել նաեւ եկեղեցական պառակտումը եւ հակականոնական ըն- թացքները, որ առկայ են եւ այստեղ՝ Ամե- րիկայի Միացեալ Նահանգների եւ Գանա- տայի Հայոց թեմերում: Երբ եկեղեցական կեանքը պառակտուած է, չի կարող կեր- տըուել միութիւնը ազգային կեանքի: Լիայոյս ենք, որ մեր հոգեւոր եղբօր՝ Արամ Ա. Կա- թողիկոսի հետ պիտի կարողանանք յաղ- թահարել այս կացութիւնը եւ նոր էջ բացել մեր Սուրբ Եկեղեցու նորագոյն պատմու- թեան մէջ:» Գերաշնորհ Տ. Յովնան արքեպիսկոպոս Տէրտէրեան առաջնորդ ԱՄՆ Հայոց Արեւ- մտեան թեմի, Մեծարգոյ քաղաքապետ Էրիք Գարսէտի, ՀՀ հիւպատոս Գրիգոր Յովհաննսիեան, Գերաշնորհ Խաժակ Սրբազան, առաջ- նորդ ԱՄՆ Հայոց Արեւելեան թեմի, Տէր եւ Տիկին Վաչէ եւ Թամար Մանուկ- եան, Սինան եւ Անժէլ Սինանեան, Ժոզէֆ եւ Կարինէ Կանիմեան, Ժիրայր եւ Փաթրիսիա Թրփանճեան, Պետրոս եւ Կարինէ Տաղլեան, Պետրոս եւ Աննա Օրունչաքչիէլ, Անդրանիկ եւ Վերժինիա Զորայեան, Արմէն եւ Նորա Համբար, Զաւէն եւ Սօնա Ակեան, Ռէյ եւ Անի Յարթունեան, Տիար Ճոն Թաջիրեան, Սիրելի ներկաներ, Այսօր արժեւորում ենք Ամերիկայի հիւ- րընկալ հողում ապաստան գտած մեր ժո- ղովրդի անցած ուղին, որը հաւատքի, յոյսի, լաւատեսութեան ու վերելքի ուղի է: Ձեր հայրերը գաղթական եւ հայրենազուրկ հաս- տատուեցին Ամերիկայում: Ցաւ ու վշտի մէջ, անորոշութեան առջեւ, դժուարութիւն- ներ ու նեղութիւններ յաղթահարելով՝ նրանք կերտեցին իրենց եւ իրենց զաւակ- ների ապահովութիւնն ու բարօրութիւնը եւ դրեցին հիմերը եկեղեցական ու ազգային կեանքի՝ Հայրենիքի եւ Սուրբ Էջմիածնի սէ- րը իրենց սրտում: Մեր ժողովրդի զաւակները նշանակալի յաջողութիւններ ունեցան եւ իրենց գնահա- տելի ներդրումը բերեցին այս մեծ եւ հզօր երկրի գիտութեան, մշակոյթի, արուեստի, արդիւնաբերութեան եւ այլ բնագաւառնե- րում: Շատերի անուններն այսօր էլ քաջա- ծանօթ են Ամերիկայում եւ նրա սահմաննե- րից դուրս: Ուիլիըմ Սարոյեան, Արշիլ Գորկի, Ալեք Մանուկեան, Ռուբէն Մամուլեան, Լե- ւոն-Զաւէն Սուրմէլեան, Վարազդատ Գա- զանճեան, Ասատուր Սարաֆեան, Քըրք Քըրքորեան եւ ուրիշներ իրենց փառքի կնի- քը դրեցին մեծ ու հզօր այս երկրի պատմու- թեան մէջ՝ յաւելելով պատիւ մեր ժողովրդի բարի անուանը: Այսօր էլ բազմաթիւ հա- յորդիներ յայտնի անձեր են եւ շարունա- կում են իրենց նպաստը բերել Միացեալ Նա- հանգների առաջընթացին, ինչպէս եւ՝ ամե- րիկահայ համայնքի շինութեանն ու պայծա- ռութեանը: Թեմի ինը տասնամեակների ձեռքբերումները վկայութիւնն են ձեր հայ- րերի եւ ձեր անդուլ ջանքերի, եկեղեցա- սիրութեան, ազգային-եկեղեցական կեանքի Շար. էջ 13 ԱՄՆ-Ի ԻՆՏԻԱՆԱ ՆԱՀԱՆԳԸ ՊԱՇՏՕՆԱՊԷՍ ԸՆԴՈՒՆԵՑ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ Միացեալ Նահանգներու Ինտիանա Նահանգի կառավա- րիչ Էրիք Ճ. Հոլքըմպ յայտարարեց թէ Նոյեմբեր 6-12 յետ այսու կը հռչակուի «Հայոց իրազեկման Շաբաթ» որ կը ոգե- կոչէ երեք միլիոն Հայերու, Յոյներու, Ասորիներու եւ Սիրիա- կաններու Ցեղասպանութեան գիտակցութեան, յիշեցումի եւ դատապարտութեան թուականը Ինտիանա Նահանգի տարածքին: Հռչակագիրը կոչ կ’ուղղէ Թուրքիոյ ընդունիլ այս պատմական իրողութիւնը: Յայտարարութիւնը կը նշէ թէ՝ թէեւ Ինտիանա նահանգի հայերու թիւը շատ փոքր է, սակայն անոնք հզօր համայնք մը կը ներկայացնեն: Այս պաշտօնական հռչակագրով Ինտիանան կը հանդի- սանայ Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը ճանաչող 48-րդ նահանգը: Միակ երկու նահանգները որոնք ցարդ չեն հռչակած Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը՝ Ալա- պաման եւ Միսիսսիփին են: AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 2109 :RKOU<ABJI% 13 NO|:MB:R 2017 • VOL. XXXVI, NO 2109 • LUNDI, 13 NOVEMBRE 2017 • MONDAY, NOVEMBER 13, 2017 Իսրայէլ պաշտօնական այցի ծիրէն ներս ՀՀ արտաքին գործոց նախարար՝ էդուարդ Նալ- պանտեան Նոյեմբեր 6-ին այցելած է Երու- սաղէմի Հայոց պատրիարքարան, ուր հանդի- պած է պատրիարք Նուրհան արքեպիսկոպոս Մանուկեանին: Նալպանտեան Երուսաղէմի հայոց պատ- րիարքին ներկայացուցած է իր այցելութեան նպատակները, ինչպէս նաեւ ունեցած հանդի- պումներուն արդիւնքները: Հանդիպման ընթացքին անդրադարձ կա- տարուած է Սուրբ Յարութեան տաճարի երեք իրաւատէր եկեղեցիներու համագործակցու- թեան հարցերուն: «Երբ եկեղեցական կեանքը պառակտուած է, չի կարող կերտուել միութիւնը ազգային կեանքի». Գարեգին Բ. Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԳԱՐԵԳԻՆ Բ. ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ԽՕՍՔԸ ԱՄՆ ՀԱՅՈՑ ԱՐԵՒՄՏԵԱԱՆ ԹԵՄԻ 90-ԱՄԵԱԿԻ ԱՌԻԹՈՎ ՀՐԱՒԻՐՈՒԱԾ ՊԱՇՏՕՆԱԿԱՆ ՃԱՇԿԵՐՈՅԹԻՆ (Պըրպենք, Հոկտեմբեր 29, կիրակի, 2017 թ.) ՎԱԼԷՐԻ ՓԼԱՆԹ՝ ՄՈՆԹՐԷԱԼԻ ՆՈՐԸՆՏԻՐ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԸ Կիրակի՝ 5 Նոյեմբերին 2017-ին, Մոնթրէալի քաղա- քապետական ընտրութիւն- ներու յաղթանակը տարաւ Փրոժէ Մոնթրէալ կուսակ- ցութեան ատենապետ՝ 43-ամ- եայ Վալէրի Փլանթ, որ կը հանդիսանայ Մոնթրէալի առաջին կին քաղաքապետը, փոքր առաւելութեամբ մը բաղդատմամբ նախկին քա- ղաքապետ Տէնի Քօտէրի, որ երկարամեայ փորձառու- թեամբ թրծուած քաղաքա- գէտ մը կը նկատուի: Ընտրութեան օրուայ կէս գիշերին, երբ քուէներու 98 տոկոսը հաշուուած էր, Վալէրի Փլանթ հաւաքած էր 239,202 քուէ, բաղդատմամբ Տէնի Գո- տէրի 212,503 քուէներուն, որ արդիւնքն էր քաղաքի կեդ- րոնական մասին աւելի խիտ բնակչութեան եւ մասամբ՝ քա- ղաքի շրջակայքի (Ահանցիք-Քարթիէվիլ, Քօդ տէ նէժ-Նոթ- րըտամ տը Կրաս) շրջաններէն որոշ քուէներու: Իր յաղթանակի ճառախօսութեան մէջ Վալէրի Փլանթ վե- րահաստատեց, թէ պիտի իրագործէ իր խոստացած ծրա- գիրները՝ բարեփոխել մէթրոյի հանրային փոխադրամիջոցը, աւելի ապահով ճամբաներ երեց քաղաքացիներու եւ հեծա- նիւի օգտագործման համար, եւլն: Տէնի Քօտէր յայտարարեց թէ պիտի թողու քաղաքա- պետարանի քաղաքական գործունէութիւնը, եւ աւելցուց թէ ինչ ալ ըլլան ընտրութեան արդիւնքները, ինք եւ իր գործա- կիցները հպարտ են իրենց տարիներու իրագործումներով:

Upload: others

Post on 09-Oct-2020

18 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

«Միասնականութեամբ պիտի կարողա-ն ա ն ք յ ա ղ թ ա հ ա ր ե լ ն ա ե ւ ե կ ե ղ ե ց ա կ ա նպ ա ռ ա կ տ ո ւ մ ը ե ւ հ ա կ ա կ ա ն ո ն ա կ ա ն ը ն -թացքները, որ առկայ են եւ այստեղ՝ Ամե-րիկայի Միացեալ Նահանգների եւ Գանա-տայի Հայոց թեմերում : Երբ եկեղեցականկեանքը պառակտուած է , չի կարող կեր-տըուել միութիւնը ազգային կեանքի: Լիայոյսենք, որ մեր հոգեւոր եղբօր՝ Արամ Ա. Կա-թողիկոսի հետ պիտի կարողանանք յաղ-թահարել այս կացութիւնը եւ նոր էջ բացելմեր Սուրբ Եկեղեցու նորագոյն պատմու-թեան մէջ:»

Գերաշնորհ Տ. Յովնան արքեպիսկոպոսՏէրտէրեան առաջնորդ ԱՄՆ Հայոց Արեւ-մտեան թեմի,

Մեծարգոյ քաղաքապետ Էրիք Գարսէտի,ՀՀ հիւպատոս Գրիգոր Յովհաննսիեան,

Գերաշնորհ Խաժակ Սրբազան, առաջ-նորդ ԱՄՆ Հայոց Արեւելեան թեմի,

Տէր եւ Տիկին Վաչէ եւ Թամար Մանուկ-եան, Սինան եւ Անժէլ Սինանեան, Ժոզէֆ եւԿարինէ Կանիմեան, Ժիրայր եւ ՓաթրիսիաԹրփանճեան, Պետրոս եւ Կարինէ Տաղլեան,Պետրոս եւ Աննա Օրունչաքչիէլ, Անդրանիկեւ Վերժինիա Զորայեան, Արմէն եւ ՆորաՀամբար, Զաւէն եւ Սօնա Ակեան, Ռէ յ եւԱնի Յարթունեան, Տիար Ճոն Թաջիրեան,

Սիրելի ներկաներ,Այսօր արժեւորում ենք Ամերիկայի հիւ-

րընկալ հողում ապաստան գտած մեր ժո-ղովրդի անցած ուղին, որը հաւատքի, յոյսի,լաւատեսութեան ու վերե լքի ուղի է : Ձեր

հայրերը գաղթական եւ հայրենազուրկ հաս-տ ա տ ո ւ ե ց ի ն Ա մ ե ր ի կ ա յ ո ւ մ : Ց ա ւ ո ւ վ շ տ իմէջ, անորոշութեան առջեւ, դժուարութիւն-ն ե ր ո ւ ն ե ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր յ ա ղ թ ա հ ա ր ե լ ո վ ՝նրանք կերտեցին իրենց եւ իրենց զաւակ-ների ապահովութիւնն ու բարօրութիւնը եւդրեցին հիմերը եկեղեցական ու ազգայինկեանքի՝ Հայրենիքի եւ Սուրբ Էջմիածնի սէ-րը իրենց սրտում:

Մեր ժողովրդի զաւակները նշանակալիյաջողութիւններ ունեցան եւ իրենց գնահա-տելի ներդրումը բերեցին այս մեծ եւ հզօրերկրի գիտութեան, մշակոյթի, արուեստի,արդիւնաբերութեան եւ այլ բնագաւառնե-րում: Շատերի անուններն այսօր էլ քաջա-ծանօթ են Ամերիկայում եւ նրա սահմաննե-րից դուրս: Ուիլիըմ Սարոյեան, Արշիլ Գորկի,Ալեք Մանուկեան, Ռուբէն Մամուլեան, Լե-ւոն-Զաւէն Սուրմէլեան, Վարազդատ Գա-զ ա ն ճ ե ա ն , Ա ս ա տ ո ւ ր Ս ա ր ա ֆ ե ա ն , Ք ը ր քՔըրքորեան եւ ուրիշներ իրենց փառքի կնի-քը դրեցին մեծ ու հզօր այս երկրի պատմու-թեան մէջ՝ յաւելելով պատիւ մեր ժողովրդիբարի անուանը: Ա յսօր է լ բազմաթիւ հա-յորդիներ յայտնի անձեր են եւ շարունա-կում են իրենց նպաստը բերել Միացեալ Նա-հանգների առաջընթացին, ինչպէս եւ՝ ամե-րիկահայ համայնքի շինութեանն ու պայծա-ռ ո ւ թ ե ա ն ը : Թ ե մ ի ի ն ը տ ա ս ն ա մ ե ա կ ն ե ր իձեռքբերումները վկայութիւնն են ձեր հայ-րերի եւ ձեր անդու լ ջանքերի, եկեղեցա-սիրութեան, ազգային-եկեղեցական կեանքի

Շար. էջ 13

ԱՄՆ-Ի ԻՆՏԻԱՆԱ ՆԱՀԱՆԳԸՊԱՇՏՕՆԱՊԷՍ ԸՆԴՈՒՆԵՑՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ

Միացեալ Նահանգներու Ինտիանա Նահանգի կառավա-րիչ Էրիք Ճ. Հոլքըմպ յայտարարեց թէ Նոյեմբեր 6-12 յետայսու կը հռչակուի «Հայոց իրազեկման Շաբաթ» որ կը ոգե-կոչէ երեք միլիոն Հայերու, Յոյներու, Ասորիներու եւ Սիրիա-կաններու Ցեղասպանութեան գիտակցութեան, յիշեցումիեւ դատապարտութեան թուականը Ինտիանա Նահանգիտարածքին: Հռչակագիրը կոչ կ’ուղղէ Թուրքիոյ ընդունիլայս պատմական իրողութիւնը: Յայտարարութիւնը կը նշէթէ՝ թէեւ Ինտիանա նահանգի հայերու թիւը շատ փոքր է,սակայն անոնք հզօր համայնք մը կը ներկայացնեն:

Այս պաշտօնական հռչակագրով Ինտիանան կը հանդի-սանայ Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը ճանաչող48-րդ նահանգը: Միակ երկու նահանգները որոնք ցարդչեն հռչակած Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը՝ Ալա-պաման եւ Միսիսսիփին են:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2109 :RKOU<ABJI% 13 NO|:MB:R 2017

• VOL. XXXVI, NO 2109 • LUNDI, 13 NOVEMBRE 2017 • MONDAY, NOVEMBER 13, 2017

Իսրայէլ պաշտօնական այցի ծիրէն ներս ՀՀարտաքին գործոց նախարար՝  էդուարդ Նալ-պ ա ն տ ե ա ն Ն ո յ ե մ բ ե ր 6 - ի ն ա յ ց ե լ ա ծ է Ե ր ո ւ -սաղէմի Հայոց պատրիարքարան, ուր հանդի-պած է պատրիարք Նուրհան արքեպիսկոպոսՄանուկեանին:

Ն ա լ պ ա ն տ ե ա ն Ե ր ո ւ ս ա ղ է մ ի հ ա յ ո ց պ ա տ -րիարքին ներկայացուցած է իր այցելութեաննպատակները, ինչպէս նաեւ ունեցած հանդի-պումներուն արդիւնքները:

Հ ա ն դ ի պ մ ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն ա ն դ ր ա դ ա ր ձ կ ա -տարուած է Սուրբ Յարութեան տաճարի երեքի ր ա ւ ա տ է ր ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թեան հարցերուն:

«Երբ եկեղեցական կեանքըպառակտուած է, չի կարողկերտուել միութիւնը ազգայինկեանքի». Գարեգին Բ.Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԳԱՐԵԳԻՆ Բ. ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ԽՕՍՔԸԱՄՆ ՀԱՅՈՑ ԱՐԵՒՄՏԵԱԱՆ ԹԵՄԻ 90-ԱՄԵԱԿԻ ԱՌԻԹՈՎՀՐԱՒԻՐՈՒԱԾ ՊԱՇՏՕՆԱԿԱՆ ՃԱՇԿԵՐՈՅԹԻՆ(Պըրպենք, Հոկտեմբեր 29, կիրակի, 2017 թ.)

ՎԱԼԷՐԻ ՓԼԱՆԹ՝ ՄՈՆԹՐԷԱԼԻՆՈՐԸՆՏԻՐ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԸ

Կ ի ր ա կ ի ՝ 5 Ն ո յ ե մ բ ե ր ի ն2017-ին, Մոնթրէալի քաղա-քապետական ընտրութիւն-ներու յաղթանակը տարաւՓ ր ո ժ է Մ ո ն թ ր է ա լ կ ո ւ ս ա կ -ցութեան ատենապետ՝ 43-ամ-ե ա յ Վ ա լ է ր ի Փ լ ա ն թ , ո ր կ ըհ ա ն դ ի ս ա ն ա յ Մ ո ն թ ր է ա լ իառաջին կին քաղաքապետը,փ ո ք ր ա ռ ա ւ ե լ ո ւ թ ե ա մ բ մ ըբաղդատմամբ նախկին քա-ղաքապետ Տէնի Քօտէրի, որե ր կ ա ր ա մ ե ա յ փ ո ր ձ ա ռ ո ւ -թեամբ թրծուած քաղաքա-գէտ մը կը նկատուի:

Ընտրութեան օրուայ կէսգիշերին, երբ քուէներու 98 տոկոսը հաշուուած էր, ՎալէրիՓլանթ հաւաքած էր 239,202 քուէ, բաղդատմամբ Տէնի Գո-տէրի 212,503 քուէներուն, որ արդիւնքն էր քաղաքի կեդ-րոնական մասին աւելի խիտ բնակչութեան եւ մասամբ՝ քա-ղաքի շրջակայքի (Ահանցիք-Քարթիէվիլ, Քօդ տէ նէժ-Նոթ-րըտամ տը Կրաս) շրջաններէն որոշ քուէներու:

Իր յաղթանակի ճառախօսութեան մէջ Վալէրի Փլանթ վե-րահաստատեց, թէ պիտի իրագործէ իր խոստացած ծրա-գիրները՝ բարեփոխել մէթրոյի հանրային փոխադրամիջոցը,աւելի ապահով ճամբաներ երեց քաղաքացիներու եւ հեծա-նիւի օգտագործման համար, եւլն:

Տէնի Քօտէր յայտարարեց թէ պիտի թողու քաղաքա-պետարանի քաղաքական գործունէութիւնը, եւ աւելցուցթէ ինչ ալ ըլլան ընտրութեան արդիւնքները, ինք եւ իր գործա-կիցները հպարտ են իրենց տարիներու իրագործումներով:

Page 2: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Հայաստանիքաղաքացիներըկրնան 59 երկիրմեկնիլ առանցվիզայի

Passport Index-ի աղիւսա-կին համաձայն՝ հայկական ան-ցագիրը 137-րդ տեղը կը գրաւէ2 0 1 7 թ ո ւ ա կ ա ն ի ա շ խ ա ր հ իամէ նէ ն հզ օր անց ագ իրներուշարքին, կը հաղորդէ “Փանար-մինիըն”-ը:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ք ա ղ ա ք ա ց ի -ն ե ր ը ա ռ ա ն ց վ ի զ ա յ ի կ ր ն ա նմ ո ւ տ ք գ ո ր ծ ե լ 5 9 ե ր կ ի ր ն ե ր ,որոնց շարքին՝ Արժանթին, Պե-լոռուս, Պրազիլ, Իրան, Ղազա-խըստան, Խրխզիստան, Վրաս-տան, Տաճիկիստան, Ռուսիա,Իւզպեքիստան, Ուրուկուէ յ եւայլն:

Աշխարհի ամէնէն հզօր ան-ցագիրը այս տարի ո՛չ եւրոպա-կ ա ն ն է ե ւ ո չ ա լ ա մ ե ր ի կ ե ա -նը. այս անգամ աղիւսակը կըգ լ խ ա ւ ո ր է Ս ի ն կ ա փ ո ւ ր ը : Ա յ սերկրի քաղաքացիները կրնանա ռ ա ն ց վ ի զ ա յ ի 1 5 3 ե ր կ ի րմուտք գործել:

Կրկին 2018-ի ՄայիսեանՀարիւրամեակի Մասին

DOKT& AR<AUIR KHØNY:AN

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք Ե ր ե ւ ա ն ը , յ ա ր ա ճ ո ւ նկերպով ինքզինք կ’ամրացնէ որպէս համայն հայու-թեան տրոփող սիրտը որ այլեւս, միջազգային չափա-նիշով, կը ծառայէ իբրեւ հայութեան թատերաբեմը եւամպիոնը ամբողջ աշխարհին առջեւ: Այնտեղ՝ որպէսազգ եւ պետականութիւն հայութիւնը կը հանդիպի եւկը չափուի տարբեր ազգերու հետ, կը հիւրասիրէ զա-նոնք հաւասարէ հաւասար որպէս հնագոյն եւ նոյն ժա-մանակ նորագոյն ու արդիական ազգութիւն եւ պետա-կանութիւն:

Ամէն քաղաքական բնազդ ունեցող հայ այս խոր-հըրդածութիւնները կ’ունենայ երբ կը հետեւի միջազ-գային տարողութիւն ունեցող մեծ հանդիսութեանցորոնք յաջորդաբար կը կատարուին Երեւանի մէջ:

2017 Մայիսին Երեւանի մէջ տեղի ունեցաւ AuroraPr ize , մարդասիրական ազնուագոյն զգացումներուարտայայտութիւնը հանդիսացող միջազգային մրցա-նակաբաշխութիւնը, որուն ներկայ էին հայազգի երե-ւելիներու կողքին միջազգային ամէնածանօթ դէմքերը:Իսկ քանի մը շաբաթ առաջ, Հոկտեմբեր 21-ին Հայաս-տանի Հանրապետութեան Նախագահ Սերժ Սարգսեանհեռատեսութեան յայտագրի մը միջոցաւ պաշտօնապէսկը ծանուցանէր յառաջիկայ տարի տեղի ունենալիքմիջազգային եւ ազգային նշանակալից երեք տօնակա-տարութիւններ:

Անոնցմէ առաջինն է Francophonie-ի միջազգայինհանդիպումը աւելի քան 50 երկիրներու պետերու մաս-նակցութեամբ, որոնց շարքին է Գանատայի երիտա-սարդ սիրուած Վարչապետ Ճասթին Թրիւտօն, երկ-ր ո ր դ ն է Ե ր ե ւ ա ն ի 2 8 0 0 ա մ ե ա կ ը ո ր մ ի ջ ա զ գ ա յ ի նուշադրութիւնը եւ հետաքրքրութիւնը պիտի հրաւիրէՀայաստանի եւ յատկապէս Երեւանի վրայ որպէս քա-ղաքակիրթ աշխարհի հնագոյն քաղաքներէն մէկը եւվերջապէս երրորդն է, Նախագահ Սարգիսեանի իսկբառերով, «Հայոց 1918-ի Մայիսեան ՅաղթանակներուՀարիւրամեակի տօնակատարութիւնը»: Այս վերջինըբնականաբար կը վերաբերի առաւելապէս հայութեան,սակայն, ան, որպէս 20րդ դարասկզբին բնաջնջումիվտանգին ենթարկուած եւ ապա վերածնած ազգի մըպետականութեան հարիւրամեակը, խորիմաստ պատ-գամ մը կը հաղորդէ նաեւ մեզ շրջապատող ոչ-բարե-կամ բոլոր երկիրներուն:

Այստեղ մասնաւոր կերպով մեր ուշադրութիւնը հըկեդրոնացնենք այս վերջնոյն վրայ՝ այսինքն հարիւրամ-եակի այս տօնակատարութեանց վրայ : Արդարեւ միքանի ամիս առաջ այս կապակցութեամբ կատարուածպետական ընդհանուր յայտարարութենէ մը ետք, թե-րեւս նախատեսելիօրէն հայ մամուլը բաւական չափովզբաղեցաւ, յուզուեցաւ եւ տակաւին կը շարունակէտագնապիլ, ջանալով ներկայացնել հայոց պետակա-նութեան հարիւրամեակը տարբեր տարազներով, գոյ-ներով եւ մօտեցումներով:

Ինչպէս յիշած էի «Պայքար»ի Օգոստոս 13 թիւին մէջայս առիթով ստորագրած յօդուածիս մէջ, կուսակցա-կան՝ Հ. Յ. Դ. եւ ՌԱԿ, եւ նաեւ ոչ կուսակցական՝ մամլոյօրկաններու մէջ ծագած այս բանավէճին մեկնակէտըորոշ կերպով հանդիսացաւ դաշնակցական մամուլինառաջին իսկ վարկեանէն որդեգրած կեցուածքը: Այդկեցուածքը, որ դժբախտաբար կը շարունակուի մինչեւայսօր կը բխի ամէն հայրենասիրական երեւոյթ սեփա-կանացնելու ինքնակեդրոն յաւակնոտութենէն:

Վերոյիշեալ Օգոստոս 13-ի յօդուածիս վերնագիրը եւեզրակացութիւնը գրեթէ նոյնն են - «Եկէք համաձայ-ն ի ն ք , չ ս ե փ ա կ ա ն ա ց ն ե լ ո ւ ա յ ս պ ա տ մ ա կ ա ն ա ռ ի թ ը ,որպէսզի 2018 Մայիսին Հայոց Պետականութեան Հա-րիւրամեակը նշուի Համահայկական եւ ՀամերաշխՈգիով»:

Այդ յօդուածին մէջ , հիմնուե լով պատմական ան-ժըխտելի փաստերու վրայ, ամփոփ կերպով, եւ ժամա-նակագրական կարգով տուած եմ այն յատուկ տուեալ-ները որոնցմէ բխած տրամաբանական անխուսափելիեզրակացութիւնները հետեւեալներն են:

1.- 1918-ի Մայիսեան օրերու շրջանը անհաւատա-լիօրէն ծանր տագնապներու, խրթին եւ զիրար հրմշտը-կ ո ղ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն վ ե ր ի վ ա յ ր ո ւ մ ն ե ր ո ւ ժ ա մ ա ն ա կ մ ըեղած է: Այդ բոլորով հանդերձ, հպարտութեան արժանիեւ անկիւնադարձային կարեւորագոյն ու աննախադէպնշանակալից դէպքը այդ օրերուն, Մայիս 26-ի շուրջ,

ամբողջ հայ ժողովուրդի մասնակցութեամբ՝ Օսման-եան ոյժերուն դէմ տարուած հրաշալի յաղթանակներնե ն , գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ Ս ա ր դ ա ր ա պ ա տ ի յ ա ղ թ ա կ ա նճակատամարտին: Անոր հետեւող անկախութեան, եւ Ա.Հանրապետութեան հռչակումը թէեւ պատմական կա-րեւոր նշանակութիւն ունի որպէս վեց դարերէ ետք ան-կախութեան հռչակման նշանակալից դէպք, սակայնորոշ է թէ անոնք դժբախտաբար հայոց փափաքով եւորեւէ հայ քաղաքական հոսանքի միջամտութեամբ եւյաղթանակով չեն իրագործուած եւ հետեւաբար սեփա-կանութիւնն ալ չեն այս վերջիններէն որեւէ մէկուն:Արդարեւ անոնք բացայայտօրէն պարտադրուած ենմեր վրայ Օսմանեան Թուրքիոյ կողմէ:

Այս բոլորը պարզ եւ անվիճելի պատմական իրակա-նութիւններ են:

2.- 1918 Մայիս 28-էն ետք անցեալ 100 տարիներունընթացքին, յատկապէս մինչեւ 1991-ի անկախութեանհռչակումը, հայ ժողովուրդը Հայրենիքի թէ Սփիւռքիմէջ անցած է բազմաթիւ ուրախ եւ դժուար ու տխուրհանգրուաններէ որոնց մանրամասնութեանց անդրա-դառնալը, գիտակցաբար շեշտեցինք թէ այսօր որեւէհայու համար փափաքելի չէ:

Մէկ կարեւոր եւ բարեբախտ իրականութիւնը այն էթէ 1918 էն ասդին եւ Ա . Հանրապետութենէն ետք,անոր յաջորդած է նախ Բ. Հանրապետութիւնը, որունիր կարգին յաջորդած է այսօրուան անկախ Հայաս-տ ա ն ի Ե ր ր ո ր դ Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ ա յ դ պ է ս ո վանընդհատ եւ շարունակական մնացած է Հայոց պե-տականութիւնը: Եթէ տխուր կերպով 1920-ին Ա. Հան-րապետութիւնը կորսնցնելէ ետք շարունակուած չըլլարՀայոց պետականութիւնը եւ հետեւաբար այսպիսովհասած չըլլայինք այսօրուան Հայաստանին, ակնյայտօ-րէն, գալ տարի ոչ մէկ հարիւրամեակ տօնելու իմաստ,ցանկութիւն կամ վայր պիտի ունենայինք:

Այս բոլորին լոյսին տակն է որ գրեցի Օգոստոս 13-ին,եւ անգամ մը եւս կը կրկնեմ կոչս որ նաեւ որոշակիօրէնկոչն է ՌԱԿ-ին «Եկէք համաձայնինք, չսեփականաց-նելու այս պատմական առիթը, որպէսզի 2018 ՄայիսինՀայոց Պետականութեան Հարիւրամեակը նշուի Համա-հայկական եւ Համերաշխ Ոգիով»:

Իմ այս կոչս որ նաեւ հրատարակուեցաւ եւ տարած-ւեցաւ անգլերէն լեզուով, լայն շրջանակներու կողմէ ըն-դ ո ւ ն ո ւ ե ց ա ւ մ ե ծ գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բ : Ս ա կ ա յ ն զ ա ր -մանքս եւ յուսախաբութիւնս մեծ էր երբ Դաշնակցա-կան մամուլին մէջ լայն տեղ տրուեցաւ անհատի մը կող-մէ շղթայազերծուած յարձակողականի մը, ուր բոլո-րովին խեղաթիւրելով կոչս եւ անոր ոգին, հեղինակըանհասկնալիօրէն գրութիւնս որակեց իբրեւ թէ «Համե-րաշխութիւնը ականահարող»...

Բնականաբար, անկողմնակալ եւ մեր պատմութեանծ ա ն օ թ ո ր ե ւ է հ ա յ ո ւ հ ա մ ա ր ի մ տ ո ւ ա ծ փ ա ս տ ե ր ս ,տուեալներս եւ ի վերջոյ կոչս շատ պարզ եւ հասկնալիեն: Մանաւանդ կատարած կոչիս ոգին անկասկած կըցոլացնէ բոլորին բաղձանքը:

Բոլոր ընթերցողներուն համար յստակ պէտք է ըլլայթէ մանաւանդ այդպիսի անտեղի յարձակումի մը դի-մաց, այսպիսի հիմնական նիւթի մը շուրջ, բոլորովինհետաքրքրուած չեմ անձնական վէճի կամ բանավէճիձեռնարկելու:

Յատկանշական է նաեւ որ հակաճառող այդ անհա-տը տեսնելով թէ իր նկրտումները իսկապէս անզօր են,չկարենալով որեւէ ձեւով հերքել տրուած փաստերը եւտուեալները եւ անդրադառնալով իր իսկական անզօ-րութեան այս անգամ ճարահատ նիւթը փոխելով սկսածէ անդրադառնալ մեր կուսակցութեան ներքին խնդիր-ներուն: Կ’երեւի այլապէս պարտաճանաչ Հ. Յ. Դ. ի այսանդամը, տեղեակ չէ թէ դժբախտաբար իր կուսակցու-թիւնը եւս, այս օրերուն, ինչպէս եղած է անցեալին, կըդիմագրաւէ մեզի ծանօթ շատ լուրջ ներքին վէճեր եւտարակարծութիւններ: Այս վերջինները, բոլորը, սա-կայն ոչ մէկ կապ ունին, համազգային տարողութիւնունեցող եւ մեզ հետաքրքրող ընթացիկ գլխաւոր նիւ-թին հետ:

Հետեւաբար ոչ մէկ կերպով մտադիր եմ մտնելու այդ-պիսի անպտուղ մարզանքներ եւ անձնական փոխանա-կումներ կատարելու ճանապարհին մէջ...

Վերադառնալով սակայն այս յօդուածին սկիզբը կա-տարած կարեւոր խորհրդածութեանս, որոշակիօրէնմեծ գոհունակութիւն պատճառեց ինծի եւ բոլոր գի-տակից հայերուն, Նախագահ Սարգսեանի Հոկտեմբեր

Շար. էջ 6

Page 3: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 3

«ԱՊԱԳԱՅ»Ի 42-ՐԴ ՏԱՐԵԴԱՐՁԻՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՐՁԱՆԱԳՐԵՑ

ԱՆՆԱԽԸՆԹԱՑ ԲԱՑԱՌԻԿ ՅԱՋՈՂՈՒԹԻՒՆ ՄԸԵրաժշտասէր հանրութիւն մը կարե լի է բաժնե լ երկու խումբերու ՝

դ ա ս ա կ ա ն ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ կ ա մ ՝ ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա նսիրահարներու: Բայց կարելի՞ է միացնել երկու ճաշակները եւ հրամցնելերկու ժանրերու լաւագոյն գագաթները: Այո՛, եթէ ունինք իսկապէս տա-ղանդաւոր երիտասարդ երաժշտագէտ, յօրինող եւ դաշնակահար՝ ԱրտէնԱրաբեանը, ու երգի այլազան կարողութիւններով օժտուած երիտասարդսոփրանօ` Սաշա Ճիհանեանը, որոնք ընկերակցութեամբ իրենց քառեակիթաւջութակի, աւագասրինգի եւ թմբուկի ճարտար մասնակցութեան,բացառիկ երաժշտական վայելք մը հրամցուցին Հոկտեմբեր 28-ին, որպէսիրենց նուէրը՝ «Ապագայ»ի 42-րդ եւ ABAKAnews.org-ի երկրորդ տարեդար-ձի տօնակատարութեան:

Մոնթրէալի Թէքէեան Մշակութային Միութեան սրահը ամբողջութեամբլեցնող ժողովուրդը նախ հիւրասիրուեցաւ իրենց սեղանները լեցնող այլա-զան ուտեստեղէններով եւ գինիով, օրհնութեամբը հոգեւոր հովիւ՝ Արժ. Տ.Եղիա Քհնյ. Քերվանճեանի: Ապա, հանդիսավար Սալբի Հալաճեան Մար-կոսեան բացման եւ բարիգալստեան խօսքերով ողջունեց ներկաները եւգնահատանքով անդրադարձաւ, ամէն տարուայ նման, Գանատայի առա-ջին հայկական շաբաթաթերթի տարեդարձի աւանդութիւն դարձած այստ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա յ դ ա ռ ի թ ո վ կ ա տ ա ր ո ւ ա ծ ս ր տ ա բ ո ւ խ ն ո ւ ի -րատուութիւններուն, որոնք կը ցոլացնեն հանրութեան գնահատանքըհանդէպ «Ապագայ»ին:

Հանդիսութիւնը հովանաւորող Առաջնորդ Սրբազան Գերշ. Տ. ԱբգարԵպս. Յովակիմեանի բացակայութեան, որ Լոս Անճելըս մեկնած էր ներ-կայացնելու Գանատայի Թեմը՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Տ.Տ. Գարեգին

Բ.ի ի պատիւ հանդիսութիւններուն, հանդիսավարուհին հրաւիրեց Արժ. Տ.Կոմիտաս Քհնյ. Միրզախանեանը, որ ընթերցէ Աբգար Սրբազանի շնոր-հաւորութեան եւ օրհնութեան գիրը: Յաջորդաբար իր սրտի խօսքը կա-տարելու հրաւիրուեցաւ «Ապագայ»ի պատասխանատու խմբագիր՝ պրն.Աւետիս Պագգալեան: Ան իր խօսքին մէջ կարեւորեց «ԱՊԱԳԱՅ»ի գոյու-թեան իմաստը անցեալին ու ներկային, նամանաւանդ Արեւմտահայերէնիպահպանման սուրբ գործին մէջ, ապա ներկաներուն խրախուսեց, որանոնք քաջալեր հանդիսանան նոր սերունդին, որպէսզի անոնք կարդանհայերէն եւ խօսին հայերէն: Իր խօսքի աւարտին, ան սրտագին շնորհա-կալութիւններ յայտնեց իր բոլոր գործակիցներուն, որոնց անսակարկօգնութիւններով կարելի կը դառնար «Ապագայ»ի անխափան հրատա-րակութիւնը: Իր զգացուած խօսքերուն մէջ ան յայտնեց, թէ 42 տարիներուընթացքին անձնուէր եւ պատասխանատու անձնաւորութիւններ, ի գինանգնահատելի զոհողութիւններու , քայ լ պահեցին հրատարակչականասպարէզի զարգացումներուն ու մինչեւ այսօր չեն զլանալ իրենց օրինա-կելի նուիրումը տրամադրել այս աշխատանքին: Աւելին՝ ահա երկու տարիէի վեր հիմնուեցաւ ու կանոնաւոր կերպով լոյս կ’ընծայուի է լէքտրոնիքABAKAnews.org առցանց թերթը:

«Ապագայ»ի օրուան խորհուրդի մասին խօսեցաւ գլխաւոր հիմնադիր-ներէն Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան, որ արագ պատմական անդրադարձ մըկատարելով յայտնեց այս գաղթօճախին մէջ հայ մամու լ հիմնադրելուկենսական կարեւորութիւն ունեցող պահանջին մասին եւ ահա 40 տա-րիներ ետք կը շարունակենք այդ առաքելութիւնը ամենաարդիականառցանց ABAKAnews.org-ի հրապարակումով: Ան երախտագիտութիւնյայտնեց ամէն տարի այսպիսի առիթներով իրենց նիւթական եւ բարո-յական նուէրներով «Ապագայ»ին զօրավիգ կանգնողներուն, ապա յատուկկերպով անդրադարձաւ «ԱՊԱԳԱՅ»-ի անձնակազմի նուիրուածութեան եւդրուատիքով գովաբանեց անոնց կատարած աշխատանքը:

Ետքը տեղի ունեցաւ Տարեդարձի կարկանդակի հատումը, որմէ անմի-ջապէս ետք հանդիսավար Սալբի Հալաճեան Մարկոսեան ներկաներունյայտնեց, թէ վերջ կը գտնէր յայտագրի առաջին բաժինը ու ան հրաւիրեցերաժիշտները ստանձնելու մշակութային բաժինը:

Իր ներածական խօսքերուն մէջ Արտէն Արաբեան կը յայտնէր թէ ինք եւերգչուհի Սաշա Ճիհանեան յաճախած եւ շրջանավարտ եղած են Մոնթ-րէալի ՀԲԸՄ Ալեք Մանուկեան վարժարանէն: Սաշան իր երաժշտութեանմասնագիտութիւնը զարգացուցած է օփէրայի գծով, եւ մեծ յաջողութիւն-ներ արձանագրած է Canadian Opera Company-ի միջոցաւ, նուաճելովառաջնութեան մրցանակներ Ֆիկարօ, Գարմէն, Տոն Ճիովաննի եւ շարք մըայլ հանրածանօթ օփերաներու գլխաւոր դերերը ստանձնելով: Մասնակ-ցելով Մէթրոփոլիթան Օփէրայի որոշ ծրագիրներուն, նոյն ժամանակ անվաստկած է Պսակաւոր եւ ապա Մագիստրոս վկայականները ու հրա-ւիրուած է ելոյթներ ունենալու Եւրոպական քաղաքներու մէջ, ինչպէս`Չեխիոյ, Պելճիքայի եւ այլ մայրաքաղաքներու մէջ:

Արտէն Արաբեան Ճազզ երաժշտութեան նկատմամբ ունեցած է բնածինտաղանդներ եւ վերջին տասը տարիներուն Montreal Jaz Festival-ին մրցա-նակներուն արժանացած է. ան յաջողութեամբ վաստկած է ՊսակաւորԱրուեստի վկայականը Մոնթրէալի Համալսարանէն, իսկ վերջերս զարգա-ցուցած է հայկական եւ օտար ժողովրդական երգերու վերամշակումը,անոնց մէջ ներմուծելով ճազզ-ի թեմաներ: Կազմակերպելով նաեւ երա-ժըշտական քառեակ մը, Սաշա Ճիհանեանի հետ ան նոր եւ թարմ շունչներմուծած է դասական եւ ժողովրդական երգերու եւ նուագներու մէջ: Այս

տինամիք խումբը հրամցուց տասնեակ մը հայկական եւ օտար ժողովրդա-կան երգերու փունջ մը, սկսեալ Կոմիտասէն մինչեւ Էլեկիա ու ՇանսոնՊոհէմ: Վստահաբար, դասական եւ ժողովրդական երաժշտութիւններուլաւագոյն մասերու ճարտար միախառնումով նոր ուղի մը բացուի հա-մաշխարհային երաժշտութեան մէջ, շնորհիւ Արտէնի եւ Սաշայի տաղան-դաւոր նորարարութիւններուն:

Ե լ ո յ թ ի ա ւ ա ր տ ի ն , ա յ ս ձ ե ռ ն ա ր կ ի կ ա զ մ ա կ ե ր պ ի չ յ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ իատենապետ Պարգեւ Նազարէթեան ներկաներուն յայտնեց, թէ աւանդա-կան դարձած այս ձեռնարկը` կրկին կու գայ անգամ մը եւս փաստելու մերհանրութեան երաժշտական բարձր մակարդակը ինչպէս նաեւ սատարելու«Ապագայ»ի ապագան ապահովող նիւթական հասոյթի կենսական մասը,ապա ներկաներուն շնորհակալութիւն յայտնելով ան յայտարարեց ձեռ-նարկին աւարտը:

Ներկայ մը

Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան Պրն. Աւետիս Պագգալեան

Page 4: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

4 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

Նալպանտեան. «ԱյսօրԱտրպէյճանը վերահսկողներըկը կարծեն, որ կրնանվերաշարադրել պատմութիւնը»

«Ցաւալի է, որ որոշ պետութիւններ կրթութիւնը կ՛օգտագործենհակադիր նպատակներով` ատոր միջոցով ազգայնական ատելութիւնսերմանելով, յատկապէս երիտասարդներուն մէջ»,- ըսած է Արտաքինգործոց նախարար Էդուարդ Նալպանտեան Փարիզի մէջ գումարուողՄԱԿ-ի կրթութեան, գիտութեան եւ մշակոյթի կազմակերպութեան(ԵՈՒՆԷՍՔՕ) 39-րդ գլխաւոր համաժողովի ընթացքին:

ԱԳՆ մամուլի եւ տեղեկատուութեան վարչութեան փոխանցմամբ,Նալպանտեան ընդգծած է , որ Ատրպէյճանի դասագիրքերուն մէջբազմաթիւ նման օրինակներ կան. ատոնցմէ մէկը երեխաներուն կըսորվեցնէ, որ հայերը իրենց ծննդաբանական թշնամիներն են:

«Ցեղապաշտութեան եւ անհանդուրժողականութեան դէմ պայքա-րի եւրոպական յանձնաժողովի 2016-ի զեկոյցին մէջ նշուած է, որ«Ատրպէյճանի քաղաքական առաջնորդները, կրթական հաստատու-թիւնները եւ լրատուամիջոցները շարունակած են հայերու նկատմամբատելութեամբ լի կոչեր հնչեցնել. Ատրպէյճանցիներու ամբողջ սերունդմը մեծցած է ` անսալով ատելութեան այս հռետորաբանութեան»:ԵՈՒՆԷՍՔՕ-ի Կանոնադրութեան մէջ արդարացիօրէն ամրագրուած է,որ «պատերազմները կը սկսին մարդոց ուղեղներուն մէջ»: Հասա-րակութիւնները պատրաստ չեն ըլ լար հաշտեցման, եթէ անոնց գի-տակցութեան մէջ չամրագրուի խաղաղութեան պաշտպանութեանանհրաժեշտութիւնը»,- ըսած է  Նալպանտեան:

Ա ն յ ի շ ե ց ո ւ ց ա ծ է գ ե ր մ ա ն ա ց ի յ ա յ տ ն ի գ ր ո ղ Հ ա յ ն ր ի խ Հ ա յ ն է իխօսքը` «Այնտեղ, ուր գրքեր կ՛այրուին, վերջաւորութեան մարդիկ պի-տի այրուին». «Ատրպէյճանցի յայտնի վիպասանի գիրքերը կրակիմատնուեցան Պաքուի փողոցներուն մէջ միայն այն պատճառով, որ անճշմարտութիւնը կ ՛ըսէր հայերու կոտորածներուն մասին եւ հաշ-տեցման կոչ ըրած էր: Ան ներկայացուցած էր Նախիջեւանի մէջ իրհայրենի գիւղի պատմութիւնը, որ իր մանկութեան տարիներուն ունէրտասներկու հայկական եկեղեցիներ: Անոնք բոլորը` Նախիջեւանի եւԱտրպէյճանի ամբողջ տարածքին առկայ հայկական բազմաթիւ այլսրբավայրերու ու գերեզմանատուներու հետ մէկտեղ, ոչնչացուած են1990-ական եւ 2000-ական թուականներուն: Նոյն կերպով Ջուղայիհայկական գերեզմանատան հազարաւոր նրբազարդ միջնադարեանխաչքարեր հողին հաւասարեցուած են ատրպէյճանական իշխա-նութիւններու թոյ լտուութեամբ: Այդ տարածքը այժմ վերածուած էռազմական հրաձգարանի»:

Ան յիշեցուցած է, որ Ատրպէյճանի հայ բնակչութեան նկատմամբիրականացուած էթնիկ զտումներէն ետք, այժմ Պաքուն նպատակդրած է ջնջել հայերու` քանի մը հազարամեայ ներկայութեան մասիննոյնիսկ յիշողութիւնը, տարածաշրջանին մէջ տեղաբնիկ հայ մշակոյթիեւ պատմութեան որեւէ հետք:

«Պաքուն կը ջնջէ անցեալը այն պատճառով, որ ան չի համա-պատասխաներ Ատրպէյճանի կողմէ իրեն համար յօրինուած երեւա-կայական ներկային, հաւանաբար, հետեւելով Ճորճ Օրուելի յայտնիխօսքերուն ` «Ով կը վերահսկէ ներկան, կը վերահսկէ անցեալը» :Անոնք, որոնք այսօր կը վերահսկեն Ատրպէյճանը, կը կարծեն, որկրնան վերաշարադրել պատմութիւնը` օրինականացնելու համարիրենց ներկայիս անհանդուրժողական քաղաքականութիւնը»:

Խօսե լով պատմամշակութային ժառանգութեան պահպանմանկարեւորութեան մասին նախարար Նալպանտեան նշած է. «Պատ-մականօրէն գտնուելով տարբեր քաղաքակրթութիւններու խաչմե-րուկին, Հայաստանը ձեւաւորած է այլ մշակոյթներու եւ կրօններունկատմամբ յարգանքի եւ համակեցութեան խոր արմատներ ունեցողաւանդոյթներ: Ահա թէ ինչու Հայաստանի մէջ կը պահպանուի հա-րուստ մշակութային ժառանգութիւն, որ ի թիւս այ լոց, կը ներառէ

Շար. էջ 6

2017-ի առաջին 9 ամսուան մէջ Հայաստանի մշտական բնակչութեանթիւը նուազած է 0,4%-ով` կազմելով 2.979.600 մարդ` նախորդ տարուաննոյն ժամանակահատուածի 2.993.900-ի համեմատ:

Ազգային վիճակագրական ծառայութեան տուեալներուն համաձայն`2015-ի համեմատ 2017-ին Հայաստանի մշտական բնակչութեան թիւընուազած է 0,8%-ով:

Բնակչութեան կրճատման ծաւալներով առաջինները Լոռին եւ Շիրակնեն: Երկու տարուան ընթացքին Լոռիի մարզին մէջ բնակչութեան թիւըկրճատուած է 6.900-ով` 2017-ին կազմելով 219.300` 2015-ի 226․200-իհամեմատ:

Նոյն ժամանակահատուածին Շիրակի մարզին մէջ բնակչութեան թիւըկրճատուած է 5800-ով. 2015-ին մարզին մէջ բնակչութեան թիւը կազմածէ 243.200, իսկ 2017-ին` 237.400:

2 տարուան մէջ բնակչութիւնը նշուած մարզերուն մէջ կրճատուած էհամապատասխանաբար 3%-ով ու 2,3%-ով։

Հայաստանի բնակչութեան թիւը9 ամսուան մէջ նուազած է 14.000-ով

Ռուսիա օրերս Հայաստանին պի-տի մատակարարէ զէնքի խմբաքա-նակ` գործող պայմանագրի ծիրէններս: Իսկ 100 միլիոն տոլարի նոր,ա ր դ է ն ս տ ո ր ա գ ր ո ւ ա ծ վ ա ր կ ա յ ի նհ ա մ ա ձ ա յ ն ա գ ր ի ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ մ ըպիտի սկսի, երբ բոլոր միջպետա-կ ա ն մ ա կ ա ր դ ա կ ն ե ր ո ւ վ ր ա յ հ ա ս -տատուի: «Արմէնփրէս»-ի փոխանց-մ ա մ բ , ա յ դ մ ա ս ի ն « Ռ ի ա ն ո վ ո ս -թի»-ին տուած հարցազրոյցի ժամա-նակ ըսած է Հայաստանի Հանրա-պետութեան նախագահ Սերժ Սար-գըսեան:

« Մ ի ն չ ե ւ ա յ ս տ ա ր ո ւ ա ն վ ե ր ջմ ե ն ք պ ի տ ի ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե ն ք դ ե ռն ա խ ո ր դ պ ա յ մ ա ն ա գ ի ր ը : Օ ր ե ր սմենք կը սպասենք նոր մատակա-րարումներու, եւ մինչեւ տարուանվերջը մենք պիտի փակենք նախորդպայմանագրի հետ կապուած բոլորհարցերը»,- ըսած է Սերժ Սարգըս-եան:

«Մենք արդէն Երեւանի մէջ ստո-ր ա գ ր ա ծ ե ն ք ն ո ր պ ա յ մ ա ն ա գ ի ր ,անիկա պէտք է անցնի բոլոր ռու-սական եւ հայկական ատեանները,այնուհետեւ ` վաւերացման ընթա-ցակարգը, իսկ արդէն ատկէ ետքմենք պիտի սկսինք աշխատանքիռուսական կողմէն համապատաս-խ ա ն ա ր տ ա դ ր ո ղ ն ե ր ո ւ հ ե տ ա յ դծ ր ա գ ր ի ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա ն հ ա մ ա ր :Ատիկա, ցաւօք, այդքան արագ չ՛ըլ-լար», - աւելցուցած է Հայաստանինախագահը:

2015-ի Յունիսին ստորագրուածէ Ռուսիոյ կողմէ Հայաստանին 200մ ի լ ի ո ն տ ո լ ա ր ի պ ե տ ա կ ա ն վ ա ր կտ ր ա մ ա դ ր ե լ ո ւ մ ա ս ի ն հ ա մ ա ձ ա յ -նագիր` ռուսական արտադրութեան

ռազմական արտադրանք ձեռք բե-րելու համար: Համաձայն նոր հա-մաձայնագրի նախագիծին, որունՀայաստանի կառավարութիւնը հա-ւանութիւն տուած է 2017-ի Հոկ-տեմբեր 12-ին, Ռուսիան հայկականկողմին պիտի տրամադրէ 100 մի-լիոն տոլարի պետական արտահան-ման վարկ` ռուսական արտադրու-թեան ռազմական նշանակութեանա ր տ ա դ ր ա ն ք ն ե ր ո ւ մ ա տ ա կ ա ր ա -ր ո ւ մ ն ե ր ը ֆ ի ն ա ն ս ա ւ ո ր ե լ ո ւ հ ա -մար:

Հ ա մ ա ձ ա յ ն ա գ ր ի ն ա խ ա գ ի ծ ի նմէջ կը նշուի , որ վարկը կը տրա-մադրուի 15 տարի մարման ժամ-կէտով, տարեկան 3 տոկոս տոկո-սադրոյքով:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ը պ է տ ք է օ գ տ ո ւ իվարկային միջոցներէն 2018-2022թուականներուն:

Նախագահ Սարգսեան.«Ռուսիա Հայաստանին պիտիմատակարարէ ռազմականնոր սարքեր»

Page 5: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 5

«Բարեւ» Գանատահայ Համայնքի Ծառայութիւններու Կեդրոն

Թերթիս Հոկտեմբեր 30, 2017 թիւին մէջ, տե-ղեկացուցած էինք Ս.Ե.Հ.Ա. եկեղեցւոյ «ԲարեւԿեդրոնի» բացման հանդիսութեան նկարագրա-կանը, ստորեւ կը տեղեկացնենք կեդրոնի առաքե-լութիւնը: Յաջողութիւն կը մաղթենք վարչականկազմին իրենց ապագայի ծրագիրներու իրագործ-ման համար:

Գանատահայ ՀամայնքիԾառայութիւններու Կեդրո-նը, նոր անուանումով` «Բա-րեւ Կեդրոն», սկիզբ առաւՀ ո կ տ ե մ բ ե ր 1 5 , 2 0 1 7 - ի ն ,Թ ո ր ո ն թ ո յ ի Ս ո ւ ր բ Ե ր ր ո ր -դ ո ւ թ ի ւ ն Հ ա յ ց . Ա ռ ա ք ե լ ա -կան եկեղեցւոյ ներքնայար-կին մէջ։

Սոյն ծրագրին մասնակ-ցելու եւ անոր գործունէութեան ուղեկից դառ-նալու նպատակով, Բարեւ Կեդրոնը, որպէս ոչշահութաբեր կազմակերպութիւն, համայնքի իրանդամներէն կը խնդրէ այցելել www.barevcen-tre.com կայքէջը, ուր կարելի է ստանալ կազմա-կերպութեան մասին յաւելեալ տեղեկութիւններ,ինչպէս նաեւ միջոցներ՝ ներգրաւուե լու անորաշխատանքներուն։

Բարեւ Կեդրոնը կրթական, մշակութային եւընկերային բազմաբնոյթ իր գործունէութիւնը կըմատուցէ Գանատահայ կենսունակ համայնքին,որ իր ուրոյն տեղն ու դերը ապահոված է տեղւոյնբազմամշակոյթ խճանկարին մէջ։

Բարեւ Կեդրոնը նպատակ ունի կամրջել Գա-ն ա տ ա ն ե ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ը , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ ա ռ ի թ

ստեղծել մշակութային, կրթական եւ արեւտրա-կան գաղափարներու փոխանակման։

Բարեւ Կեդրոնի առաքելութիւններն են.-- Պատեհ առիթ ստեղծել, որ համայնքի զա-

ւակներ առընչուին իրենց արմատներուն՝ մշա-կութային, կրթական եւ ընկերային զանազանծրագիրներու ընդմէջէն, ամրապնդելով պատկա-նելիութեան զգացումը։

- Ստեղծել հնարաւորութիւններ, հաղորդակ-ցելու տեղւոյն համայնքային, հանրային կամ սե-փական հատուածներուն հետ։

- Խրախուսել համայնքներու միջեւ գործակ-ցութիւնը, ստեղծելով մշակութային փոխ հասկա-ցողութեան եւ զարգացման առիթներ։

- Ապահովել գործունէութեան միջավայր, ամ-ր ա պ ն դ ե լ ո ւ գ ա ն ա տ ա հ ա յ ե ր ո ւ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի նինքնութեան եւ պատկանելիութեան գիտակցու-թիւնը։

- Ստեղծել համագործակցութեան առիթներԳանատայի եւ Հայաստանի մէջ գործող կազմա-կերպութիւններու եւ անհատներու միջեւ, հա-մայնքային ուժեղ կապեր հաստատելու նպա-տակով։

«Բարեւ»ը արդէն իսկ կ՛ընդգրկէ հիմնաւոր-ւած ծրագրեր, ինչպէս՝ Ս. Սահակ եւ Ս. ՄեսրոպԱ զ գ ա յ ի ն Շ ա բ ա թ օ ր ե ա յ վ ա ր ժ ա ր ա ն , Ս ա ս ո ւ նպարային համոյթ, Լուսաբեմ Թատերախումբ,Հայրենիք Միութիւն, տարեկան կոլֆի եւ քայ-լ ա ր շ ա ւ ի յ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ե ր , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ ե ր ի -

տասարդական խմբակ։

Ս . Ե ր ր ո ր դ ո ւ թ ի ւ ն Հ ա յ ց . Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա նեկեղեցւոյ մասին

Հիմնուած Թորոնթոյի մէջ՝ 1928-ին, Ս. Երրոր-դութիւն Հայց. Առաքելական Ուղղափառ եկեղե-ցին, բազմամարդ եւ աշխոյժ կառոյց է։ Վայելելովղեկավարութիւնը Հոգեւոր Հովիւ՝ Արժ. Տէր Զա-րեհ Ա. Քհնյ . Զարգարեանի, Ս. Երրորդութիւնեկեղեցին, որպէս միաւորող ուժ՝ իր ծառայու-թ ի ւ ն ն ե ր ը կ ը մ ա տ ո ւ ց է տ ե ղ ւ ո յ ն հ ա մ ա յ ն ք ի ն ։Եկեղեցւոյս Կրթական, Մշակութային եւ Ընկե-րային բոլոր յանձնախումբերը եռանդով կը շա-րունակեն իրենց աշխատանքը Բարեւ Կեդրոնիներքոյ:

Բարեւ Կեդրոնի խորհուրդի անդամներն են՝Տէր Զարեհ Ա. Քհնյ. Զարգարեան, Հիմնադիր

եւ ՆախագահԼեւոն Գալթաքճեան, ԱտենապետՍառա Շահմուրադեան, Կառավարական Փոխ

Յարաբերութիւններու եւ Դրամաշնորհի Պա-տասխանատու եւ Ատենադպիր

Արմինէ Պոյաճեան, Կրթական ԾրագիրներուՊատասխանատու եւ Գանձապահ

Աւագ Ղարիբեան, Ընկերային-ՀասարակականՅաղորդամիջոցներու Պատասխանատու

Վահէ Գանտահարեան, ԼրատուամիջոցներուՀարաբերութիւններու Պատասխանատու

Անի Սարվարեան, Մշակութային եւ Ընկերա-յին Ծրագիրներու Պատասխանատու.

Սեւակ Աւագեան, Երիտասարդաց Ծրագիր-ներու Պատասխանատու.

Սեւան Նշանեան. «Թուրքիոյ մէջ 1914թուականի իրավիճակն է, վերջն ալ1918–ի պէս պիտի ըլլայ»

Պ ո լ ս ա հ ա յ յ ա յ տ ն ի   լ ե զ ո ւ ա բ ա ն   Ս ե ւ ա ն   Ն շ ա ն ե ա ն   T w i t t e r – ի   ի ր   է ջ ի նմէջ Թուրքիոյ այսօրուան վիճակի մասին գրառում կատարած է. «Թուրքիոյմէջ վիճակը 1914-ի իրավիճակն է, վերջն ալ 1918–ի պէս պիտի ըլ լայ :Յուսով եմ, որ այս անգամ հանդուրժողականութիւն չեն ցուցաբերեր»:

Նշենք, որ 1914–ը Առաջին համաշխարհային պատերազմը սկսելու տա-րին էր: Թուրքիան միացաւ պատերազմին: Իսկ 1918–ին պատերազմըաւարտեցաւ, Օսմանեան կայսրութիւնը անձնատուր եղաւ, եւ տարածք-ները բաժանուեցան յաղթող երկիրներու միջեւ : Սակայն յետագային,պոլշեւիկներու օգնութեամբ,  Մուսթաֆա Քեմալը կրցաւ փլատակներուտակէն ստեղծել Թուրքիոյ Հանրապետութիւնը:

Սեւան Նշանեանի գրառումը այն մասին է, որ այս անգամ որեւէ պե-տութիւն հանդուրժողականութիւն պիտի չցուցաբերէ, եւ Թուրքիան այստեքսով այլեւս պիտի չըլլայ:

Հանդիպում՝ ՀՀ Հալէպի գլխաւորհիւպատոսի եւ Հալէպի առեւտուրիպալատի նախագահին միջեւ

Ն ո յ ե մ բ ե ր 1 - ի ն Հ ՀՀալէպի գլխաւոր հիւ-պ ա տ ո ս Ա ր մ է ն Ս ա ր -գ ը ս ե ա ն հ ա ն դ ի պ ո ւ մունեցաւ Հալէպի առեւ-տ ո ւ ր ի պ ա լ ա տ ի ն ա -խագահ ՄաճտըտտինՏապպաղի հետ: Հան-դ ի պ մ ա ն ն ե ր կ ա յ է րպ ա լ ա տ ի գ ո ր ծ ա դ ի րխորհուրդին լրիւ կազ-մը:

Քննարկուեցան Հա-լ է պ ի հ ե տ ա ռ ե ւ տ ր ա -տ ն տ ե ս ա կ ա ն հ ա մ ա -գործակցութեան նախ-կին ծաւալներու վերա-կանգնումին, գործարար շրջանակներու միջեւ կապերու աշխուժացումինեւ խորացումին առնչուող հարցեր:

Հանդիպման սկիզբը Արմէն Սարգսեան ներկայացուց Հայաստանիառեւտրատնտեսական ներուժն ու ներդրումային կարելիութիւնները, միա-ժամանակ յայտնելով, որ Հայաստան, հանդիսանալով ԵԱՏՄ-ի անդամ,հալէպցի գործարարներուն ծաւալուն կարելիութիւններ կրնայ տրամադրել`համատեղ արտադրութիւններ պատրաստելու և արտադրուող ապրանքըԵԱՏՄ լայնածաւալ շուկայ արտահանելու համար:

Անդրադարձ կատարուեցաւ նաեւ առեւտրատնտեսական բնոյթ ունեցողերկկողմանի ցուցահանդէսներու կազմակերպման հեռանկարներուն: Առա-ջարկուեցաւ անվճար կերպով հայկական կողմին տրամադրել համապա-տասխան տարածք` հայկական արտադրութիւններուն յատուկ մշտականցուցահանդէս-վաճառք կազմակերպելու համար:

Հանդիպման ընթացքին կողմերը ընդգծեցին Հայաստանի և Հալէպիգործարար շրջանակներուն միջև կապերու խորացման, պատուիրակու-թիւններու փոխադարձ այցելութիւններու աշխուժացման կարեւորութիւնը:Այս շրջագիծին մէջ ըսուեցաւ, որ Հալէպի Առեւտուրի Պալատը պատրաստէ պատուիրակութիւն գործուղղել Երևան` համագործակցութեան կարե-լիութիւններուն տեղւոյն վրայ ծանօթանալու նպատակով:

Քննարկուեցաւ նաև Հայաստանի առեւտրաարդիւնաբերական պալա-տի և Հալէպի առեւտուրի պալատի միջեւ փոխ ըմբռնման յուշագիր ստո-րագրելու կարելիութիւնը ` այդ ուղղութեամբ համակարգուած աշխա-տանքներ սկսելու և զանոնք զարգացնելու նպատակով:

Հանդիպման աւարտին, Արմէն Սարգսեան խօսեցաւ նաև ՀՀ տնտեսա-կան զարգացման և ներդրումներու նախարար Սուրէն Քարայեանի  Հոկ-տեմբեր 28-29-ին Սուրիա կատարած այցելութեան արդիւնքներուն մա-սին:

Ալիեւ Թեհրանի մէջ օրակարգի նիւթդարձուցած է Արցախի հարցը

Թ ե հ ր ա ն ի մ է ջ Ն ո յ ե մ բ ե ր1 - ի ն կ ա յ ա ց ա ծ է Ա տ ր պ է յ -ճանի նախագահ Իլհամ Ալիե-ւի եւ Իրանի նախագահ Հա-սան Ռոհանիի միջեւ հանդի-պումը, որուն ընթացքին շեշ-տուած է երկու երկիրներունմիջեւ պատմական, մշակու-թային եւ կրօնական նմանու-թ ե ա ն ց դ ե ր ը ՝ ե ր կ կ ո ղ մ ա ն իյ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ե ա ն ց ա մ ր ա -պ ը ն դ մ ա ն մ է ջ , ն ա ե ւ ը ն դ -գծուած է երկու երկիրներունմիջեւ տնտեսական համա-գործակցութեան ու քաղա-քական կապերու յաջող զար-գացումը:

Ընթացքին քննարկուած է հայ-ատրպէյճանական հակամարտութիւնը:Ալիեւ դարձեալ քննադատած է Հայաստանի «բռնագրաւողի քաղաքա-կանութիւն»ը եւ տեղեկութիւններ փոխանցած է Արցախի հակամարտու-թեան կարգաւորման բանակցային գործընթացին մասին:

Տնտեսական գործակցութեան առնչուող հարցերու կողքին, քննար-կըուած են նաեւ ռազմական եւ ռազմաարդիւնաբերութեան ոլորտներունմէջ համագործակցութեան հեռանկարները եւ նշուած է, որ Ատրպէյճան-Ռուսիա-Իրան եռակողմանի համագործակցութիւնը մեծ ներուժ ունի:

Page 6: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

6 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

Կրկին 2018-ի Մայիսեան...Շար. էջ 2-էն

21-ի յայտարարութիւնը ուր ան պարզեց թէ գալ տարի «Մայիսեան Յաղ-թանակներու Հարիւրամեակի» տօնակատարութիւնները պիտի կատար-ւին գլխաւորութեամբ այսօրուան հայոց հզօր բանակային ոյժերուն գլուխըհանդիսացող նոյն ինքը Հ. Հ. Պաշտպանութեան Նախարար Վիգէն Սար-գսեանին: Այսպիսով բնականաբար կ’ակնկալուի թէ հատուածականու-թիւնը կը կասեցուի եւ այ լեւս հանգամանքները կը ձեւաւորուին եւ կըդ ր ո ւ ի ն տ ա ր բ ե ր ե ւ բ ա ր ձ ր մ ա կ ա ր դ ա կ ի վ ր ա յ ե ւ վ ս տ ա հ ա բ ա ր բ ո լ ո րտուեալները նկատի առնուին պետական լրջութեամբ:

Վերջացնելու համար կը վերադառնամ վերջին յօդուածներուս մէջ ար-տ ա յ ա յ տ ա ծ մ ի ւ ս կ ա ր ե ւ ո ր խ ո ր հ ր դ ա ծ ո ւ թ ե ա ն ս , շ ե շ տ ե լ ո վ թ է ա յ սհանգրուանին ամբողջ հայութեան մեծագոյն մտահոգութիւնը պարտիըլլալ զօրավիգ կանգնիլ այսօրուան մեր անկախ հայրենիքին եւ անոր Գ.

Հանրապետութեան որպէսզի ան բարգաւաճի յարատեւօրէն, հակառակզայն շրջապատող բազմաթիւ դժուարութեանց, եւ անվտանգ շարունակուիանոր ապահով գոյութիւնը յառաջիկայ բազմաթիւ տասնամեակներուընթացքին:

Յամենայն դէպս, այսօր այս է նաեւ Ռ. Ա. Կուսակցութեան գլխաւորմտասեւեռումը:

Իսկ պատմական տուեալները հակաճառելով չեն փոխուիր: Անցնող հա-րիւր տարիներու ընթացքին պատահած դէպքերը լայնօրէն արձանա-գըրուած են հաւաստի գրականութեամբ եւ վկայութիւններով:

Այսօր նախընտրելի է չանդրադառնալ անոնց: Սակայն երբ անհրաժեշտըլլայ այդ նիւթին վերլուծումը, Ռ.Ա.Կ.-ը հպարտութեամբ եւ բաց ճակատովկրնայ ներկայացնել ազգային գերագոյն շահերուն ի նպաստ իր կատարածանփոխարինելի դերը Հայաշխարհին մէջ:

Իսկ Հ.Յ.Դ. -ը իր կարգին, հաշուետու է այդ շրջանին իր կատարած«բոլոր», գործառնութեանց համար:

Արտատպուած «Պայքար» շաբաթաթերթէն

ԱՒԱՐՏԵՑԱՒ ԳԱՐԵԳԻՆ Բ. ԱՄԵՆԱՅՆՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ

ԹԵՄԻ ՀԱՅՐԱՊԵՏԱԿԱՆԱՅՑԵԼՈՒԹԻՒՆԸ

Մեր անցեալ շաբթուայ համարովտ ո ւ ա ծ է ի ն ք Ա մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց Կ ա -թողիկոսի Արեւմտեան Թեմի օրհնա-բ ե ր ա յ ց ե լ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ա ջ ի ն մ ա ս ը ,ի ս կ ա յ ս թ ի ւ ո վ կ ’ ա մ բ ո ղ ջ ա ց ն ե ն քՎեհափառ Հայրապետի ԱրեւմտեանԹեմի շրջապտոյտի գլխաւոր եղելու-թիւնները:

ԱՅՑԵԼՈՒԹԻՒՆՄէքՍԻքՈՅԻ ԹԵՄԻՆ

Հոկտեմբեր 30-31-ին ՎեհափառՀայրապետի գլխաւորած պատուի-րակութիւնը այցելեց Մէքսիքօ, որ2014-ին Հայրապետական յատուկկոնդակով միացուած էր Ամերիկայի Արեւմտեան Թեմին: Առաջին օրը հայեկեղեցական եւ աշխարհական պատուիրակութիւնը հիւրասիրուեցաւՄէքսիքօ քաղաքի քաղաքապետին կողմէ, ապա, անոնք այցելեցին OurLady of Gouadeloupe սրբավայրը ու Մէթրոփոլիթան տաճարին մէջ բարձ-

րաստիճան հոգեւորականներու մասնակցութեամբ եւ նախագահութեամբԱմենայն Հայոց Կաթողիկոսին, կատարեցին էքումէնիք հոգեհանգստեանարարողութիւն, վերջերս Մէքսիքոյի մէջ տեղի ունեցած երկրաշարժիզոհերու հոգիներուն ի հանգիստ: Հայրապետը իր օրհնութիւնները բաշխեցՄէքսիքոյի հայութեան:

ԳԵՐԱԳՈՅՆ ՀՈԳԵՒՈՐ ԽՈՐՀՈՒՐդԻ ՆԻՍՏ

Նոյեմբեր 1-3 Գարեգին Բ. Նախագահեց Գերագոյն Հոգեւոր Խորհուրդիհերթական նիստին, որ գումարուեցաւ Պըրպէնքի Ս. Ղեւոնդեաց ՄայրՏաճարի դահլիճին մէջ, տարբեր երկիրներէ ժամանած շուրջ 30 հոգե-ւորական ու աշխարհական անդամներու մասնակցութեամբ եւ Յովնան ուԽաժակ արքեպիկոպոսներու ատենապետութեամբ: Քննարկուած երկուգլխաւոր նիւթերն էին, առաջին՝ Կանոնագրութեան վերանայումն ու աւելինպաստաւոր իրագործումներու պարագան, եւ երկրորդ՝ 2018-ը տարին, որկը զուգադիպի Արեւմտեան Թեմի 90-ամեակին, հռչակել «Երիտասար-դութեան Տարի»: Վեհափառ Հայրապետը իր գոհունակութիւնը յայտնեցբարձր մակարդակով գործադրուած բոլոր միջոցառումներուն համար եւ իրօրհնութիւնները բաշխեց Թեմի ժողովուրդին, ամերիկահայութեան ու բո-լոր անձնուէր ծառայողներուն:

Քաղուած Մայր Աթոռի հաղորդագրութենէն

Մեծամօրի հիւլէակայանըառնուազն մինչեւ 2027-ըպիտի գործէ․ Սերժ Սարգսեան

Եւրոմիութեան հետ համաձայնագրին մէջ Մեծամօրի հիւլէակայանիփակման մասին կէտ չկայ: Այս մասին յայտարարած է նախագահ ՍերժՍարգսեան  «Ռիա նովոսթի»  գործակալութեան տուած հարցազրոյցի ըն-թացքին:

Հարցումին` ինչպէս յայտնի է` ԵՄ-ի Համապարփակ եւ ընդլայնուածգործընկերութեան համաձայնագրի մէջ կէտ կայ,  որ կը նախատեսէ Մե-ծամօրի հիւլէակայանի փակումը: Ատիկա տեղի ունեցած է հայ-ռուսա-կան  հիւլէակայանի արդիականացման պայմանագրի ժամկէտը լրանա-լէն ետք, թէ` աւելի առաջ, Սերժ Սարգսեան պատասխանած է.

«Այդ քննարկումները արհեստականօրէն կը շրջանառուին եւ իրա-կանութեան հետ ոչ մէկ կապ ունին:  Եւրոմիութեան հետ համաձայնագրինախագիծին մէջ այս պարբերութիւնը ձեւակերպուած է լռելեայն (նկատիունենալով Մեծամօրի շահագործման առարկայական ժամկէտը): 2014-ինՀայաստանի կառավարութիւնը որոշած է հիւլէակայանի շահագործմանժամկէտը երկարաձգել: Կայանի շահագործման  ժամկէտի երկարաձգմանֆինանսաւորումը պիտի իրականացուի ռուսական պետական արտահան-ման` 270 միլիոն տոլար վարկի եւ 30 միլիոն տոլար դրամաշնորհի հաշ-ւին: Ներկայիս «Ռոսաթոմ» պետական ընկերութեան հետ կը շարունակ-ւ ի ն ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ը հ ի ւ լ է ա կ ա յ ա ն ի ե ր կ ր ո ր դ պ լ ո ք ի շ ա հ ա գ ո ր ծ մ ա նժամկէտը երկարացնելու ուղղութեամբ: Կարեւոր է  նշել, որ  հիւլէակայանըկը գործէ Մագատ-ի չափանիշներուն համապատասխան, եւ ատիկա մի-ջազգային մասնագիտացուած գործակալութիւններու եզրակացութիւնն է:Միջոցներ կը  ձեռնարկուին  ծրագրի եւ գործառնական անվտանգութեանբարձրացման, ինչպէս նաեւ արդիականացման ուղղութեամբ:  Այնպէս որ,Մեծամօրը առնուազն մինչեւ 2027-ը պիտի գործէ: Մենք  կը կարծենք, որմեր անվտանգութեան համար, առաջին հերթին ուժանիւթը, հիւլէականուժանիւթը միշտ առկայ ըլլայ Հայաստանի մէջ»:

Հարցումին` այսինքն Նոյեմբերին Եւրոմիութեան հետ համաձայնագրիկնքումէն ետք, անոր փակման մասին խօսք չի կրնար ըլլալ, ՀՀ նախագահըպատասխանած է. «Ոչ: Համաձայնագրի մէջ նման կէտ չկայ»:

Նալպանտեան այսօր...Շար. էջ 4-էն

հելլէնիստական դարաշրջանի տաճար, հնագոյն եկեղեցիներ, միջնադար-եան հրէական գերեզմանատուն, 18-րդ դարու մզկիթ, իսկ շուտով այստեղպիտի աւարտի աշխարհի ամենամեծ եզիտիական տաճարի կառուցու-մը»:

Նշենք, որ համաժողովին կը մասնակցին ԵՈՒՆԷՍՔՕ-ի անդամ 195 եր-կիրներու բարձրաստիճան պատուիրակութիւններ, որոնք պէտք է հաւա-նութեան արժանացնեն կազմակերպութեան յառաջիկայ տարիներու գոր-ծունէութեան ծրագիրը, պիւտճէն եւ հաստատեն կազմակերպութեան նորգլխաւոր տնօրէնի թեկնածութիւնը: Համաժողովի ընթացքին նախատես-ւած են նաեւ ԵՈՒՆԷՍՔՕ-ի ղեկավար մարմիններու ընտրութիւնները:

Page 7: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017

Le gouvernement arméniens’en tient à ses previsionsde croissance

Le gouvernement arménien s’en est tenu à ses previsions de croissanceéconomique optimistes alors qu’il présentait aux députés de l’Assembléenationale arménienne, le lundi 30 octobre, sa proposition de budget,s’appuyant sur une croissance estimée à 4,5 % pour 2018. La proposition debudget approuvée par le gouvernement à la fin septembre prévoit desdépenses de l’ordre d’3,1 milliards de dollars, soit 7,6 % de plus que lesdépenses prévues par le gouvernement pour 2017. L’augmentation desdépenses publiques devrait profiter en premier lieu au développement deprojets liés aux infrastructures du pays, ainsi qu’à sa défense.

Le budget s’appuie aussi sur une augmentation des recettes fiscales. Lepremier ministre Karen Karapetian et son ministre des finances VartanAramian ont défendu cette politique budgétaire devant les présidents desdifférentes commissions parlementaires. K. Karapetian a insisté sur le faitqu’il “jetait les fondations” d’une croissance économique annuelle quidevrait être de l’ordre de 5% “dans le futur”. ‘Nous devons aspirer à unecroissance de 5%, non de 3%, car plusieurs analyses montrent qu’une crois-sance de 3 % ne nous permettrait pas de régler de manière durable nosproblèmes économiques”, a déclaré pour sa part M. Aramian, en ajoutantque gouvernement mise toujours sur une croissance de 4,5 % en 2018, plutôtque les 4,3 % prévus pour l’année en cours. Un optimisme que les organ-ismes financiers internationaux, s’ils s’accordent à reconnaître une stabili-sation et une croissance de l’économie arménienne, qui s’est libérée de lamenace de la récession, ont toutefois voulu nuancer, en prévoyant unecroissance de l’ordre de 3,5 % en 2017et 2,9% en 2018.

Une exposition s’est ouverte le 17octobre au Musée national d’Iran, àTéhéran, exposition qui célèbre lesrelations historiques et culturellesdepuis des temps immémoriaux entrel’Arménie et l’Iran. L’exposition s’inti-tule « Iran et Arménie : la mémoired’un royaume ». L’exposition se dérou-lera jusqu’au 17 janvier 2018 et présen-te 100 anciens artefacts d’Arménie et200 d’Iran.

Dans l’histoire des relations étroitesentre les deux nations, les fouillesarchéologiques remontent à 5 000 ans.L’exposition actuelle se concentreprincipalement sur les âges de bronzeet de fer, alors que la civilisationd’Urartu se développait autour du lacVan.

Armen Amirian, ministre de la cul-ture d’Arménie, s’est joint à Ali AsgharMounesan, directeur du patrimoineculturel d’Iran pour couper le ruban àl’ouverture de l’exposition. À cetteoccasion, M. Mounesan a présenté lapolitique de l’Iran envers ses voisins :« Un message de paix et d’amitié quele gouvernement iranien poursuitcomme sa diplomatie culturelle. »

Les relations entre les deux nationsont presque toujours été amicales aucours des siècles, sauf peut-être pen-dant la guerre de Vartanants, en 451,lorsque les Arméniens se sont battuspour préserver leur foi chrétienne nou-vellement acquise. Durant le règne duShah d’Iran, la communauté arménien-ne jouissait d’une position privilégiéeet prospère. Contrairement à ceux quiont vilipendé l’Iran, les Arménienssont restés une minorité respectée etle gouvernement iranien a pris soindes monuments, des églises et des ins-titutions arméniennes, contrairement àla Turquie voisine.

L’ère la plus significative des rela-tions entre l’Arménie et l’Iran a, peut-être été sous le règne du Shah Abbas(1571-1629), le dirigeant le plus fort dela dynastie safavide en Perse.

L’Iran a combattu plusieurs foiscontre l’Empire ottoman, et l’Arméniea changé de mains durant le flux et lereflux de ces conflits. En l’an 1604, leShah Abbas a forcé le déménagementde 250 000 à 300 000 Arméniens deleur terre natale vers Nouvelle Julfa(Nor Jugha), aujourd’hui le quartierarménien d’Ispahan ; Nous ne pouvonsdire si cette réinstallation était liée àl’admiration du Shah pour les compé-tences créatives des Arméniens ou àcause de sa politique de la terre brûléeenvers les forces ottomanes plus puis-santes de l’époque, d’autant qu’il y a euun nombre important de victimesarméniennes en traversant la rivièreAraxe.

Ses mesures impitoyables définis-sent les actions d’un dirigeant qui aemprisonné son propre père et tué sonpropre fils.

Une fois installés sur les terres per-sanes, les Arméniens se sont vu offrirdes privilèges spéciaux en conservantleurs maires et juges, et en dévelop-pant le commerce dans le pays qu’ils

ont été en mesure d’étendre jusqu’enExtrême-Orient et en Europe.

Ces dernières années, la dépendan-ce de l’Arménie vis-à-vis de l’Iran s’estaccrue par nécessité, étant donné lesblocus mis en place par la Turquie etl’Azerbaïdjan avec l’aide géorgienne. Ils’agit d’une relation risquée pourl’Iran, soumis à des sanctions interna-tionales et, par conséquent, une crois-sance commerciale plus lente. Unefois ces sanctions allégées, les expor-tations de l’Arménie vers l’Iran ontbondi de 54,8 millions de dollars entrejanvier et août 2017, soit une augmen-tation nette de 11%.

Le Premier ministre arménien,Karen Karapetian, s’est récemmentrendu à Téhéran pour signer un cer-tain nombre d’accords dans lesdomaines de l’électricité, du gaz, del’agriculture, des industries de trans-formation, des transports, dessciences et de la culture. Le gaz ira-nien, en particulier, permettra àl’Arménie d’avoir une alternative, etd’être sevrée de l’unique source de gazrusse qui traverse son hostile voisinede Géorgie.

Lors d’une conférence de presseconjointe avec Karapetian, le premiervice-président iranien EshaghJahangiri a souligné la nécessité delever les obstacles au renforcementdes relations économiques et de « tirerparti des liens de l’Arménie avecl’Union européenne ».

Les Arméniens s’étaient plaints quele pays n’avait pas beaucoup bénéficiéde son adhésion à l’Union économiqueeurasienne centrée sur la Russie.Maintenant, dans le contexte des déve-loppements régionaux, la valeur decette adhésion sera renforcée par lasignature d’un accord avec l’UEE etl’Iran. Cette relation peut contrecarrerles tentatives de la Turquie, del’Azerbaïdjan et de la Géorgie d’isolerl’Arménie à la fois économique et poli-tiquement.

L’Iran entretient des relations équili-brées avec l’Arménie et l’Azerbaïdjan,toujours en faveur d’une solution paci-fique au conflit du Nagorny-Karabagh,qui pourrait déborder sur l’Iran en casde guerre à grande échelle. L’autre rai-son n’est pas uniquement le souci depaix dans la région, mais la crainte quela république azérie en mode de guerrefasse aussi un jeu pour récupérer laprovince azerbaïdjanaise d’Iran. Lapopulation iranienne de 80 millionsd’habitants n’est pas homogène. Il y a9 millions d’Azéris iraniens qui viventdans le nord de l’Iran, dans la provinced’Azerbaïdjan, déjà revendiquée parl’ancien président azéri AbulfazElchibey.

Dans les plans néoconservateur del’Iran, l’Azerbaïdjan iranien est consi-déré comme situé sur une ligne defaille ethnique, ce qui peut être uneligne de démarcation pratique pour lesennemis potentiels. Les dirigeants ira-niens se méfient également des planset des activités israéliens dans

Suite à la page 8

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 7

L’Iran, pilier de la stabilité de l’ArménieÉditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator en date du 26 octobre 2017

L’Artzakh défend « le droitindéniable » du peuple de Catalogneà déterminer son statut polit ique

Le droit du peuplede Catalogne à déter-miner de manièreindépendante son sta-tut politique à traversune expression démo-cratique de sa volontéest indéniable, a indi-qué le ministère desAffaires étrangèresd’Artzakh dans uncommuniqué.

La déclaration stipule que conformément à un certain nombre de documentsfondamentaux des Nations unies, la communauté internationale s’est engagée àpromouvoir la réalisation du droit des peuples à l’autodétermination et à respec-ter ce droit.

Suite à la page 8

Page 8: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

L’Artzakh défend...Suite de la page 7

« Nous considérons qu’il est important que la résolution de la crise politi-queentre Barcelone et Madrid se fasse par des moyens exclusivement pacifiques,par le dialogue, » a déclaré le ministère, ajoutant : « À cet égard, il faut rappelerle refus de l’Azerbaïdjan à accorder au peuple d’Artzakh le droit à l’autodétermi-nation et l’utilisation de méthodes énergiques par les fonctionnaires de Bakoupour résoudre les questions politiques qui ont transposé le conflit entrel’Azerbaïdjan et le Karabagh à un niveau militaire. »

8 • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

L’Iran, pilier de la...Suite de la page 7

l’Azerbaïdjan voisin.Pour l’instant, il semble qu’une paix

relative ait été rétablie dans la régionavec l’accord nucléaire iranien. Maisl’imprévisible président Trump a com-mencé à menacer de se retirer unilaté-ralement de l’accord en dépit du faitque la Russie et l’Europe en sont aussisignataires. Le président Trump consi-dère que l’accord est une mauvaiseaffaire, bien qu’il n’y ait aucune preuveque l’Iran ne tienne sa promesse.

L’Accord de Paris sur le climat aégalement été sabordé de la mêmemanière par Trump, bien que ses col-lègues signataires internationauxdemeurent en place. Le président desÉtats-Unis s’en moque et pourrait éga-lement désavouer l’accord avec l’Iran.

Mais cette fois-ci, son administra-tion semble divisée ; Le secrétaired’État Rex Tillerson et le secrétaire àla Défense James Mattis ne semblentpas être d’accord avec le président. Enoutre, Frederica Mogherini, la commis-saire aux Affaires étrangères del’Union européenne, a contourné la

Maison Blanche, appelant le Congrèsaméricain à maintenir l’accord.

Si toute l’administration américaineagit de concert et réprouve l’accordnucléaire iranien, non seulement celaengendrerait de l’instabilité dans larégion, mais cela aurait des consé-quences et des ramifications beaucoupplus grandes ailleurs dans le monde.Lorsque les sanctions étaient envigueur, le Département d’État semontrait tolérant envers les relationsde l’Arménie avec l’Iran après laRévolution islamique, réalisant que lepays offrait à l’Arménie son uniquedébouché sur les marchés internatio-naux.

En cas de reprise des hostilités,l’Arménie pourrait toujours être ensécurité, mais ses activités commer-ciales demeureraient limitées et sonéconomie continuerait d’en souffrir.

L’Iran sert de fondation à la stabilitéde l’Arménie. Toute pression sur l’Iranaura des répercussions sur l’Arménieen limitant son accès aux marchésinternationaux et entravera ses pers-pectives de développement écono-mique.

Traduction N.P.

« Nous avons tant de choses encommun, les juifs et les Arméniens,dans le malheur, dans le bonheur, dansle travail, dans la musique, dans lesarts », a dit l’artiste de 93 ans

Charles Aznavour, légende de lachanson française croulant sous leshonneurs, en a reçu de nouveaux, le 26octobre dernier, à Jérusalem, célé-brant l’aide apportée par sa famille àdes Juifs et des Arméniens pendant laSeconde Guerre mondiale.

L’auteur de la Bohème a reçu à 93ans des mains du président israélienReuven Rivlin la médaille RaoulWallenberg, décernée par le comité dumême nom basé à New York.

Pendant trois ans, les Aznavour ontau péril de leur vie dissimulé des Juifset des Arméniens dans leur modesteappartement parisien, selon le comité,qui tient son nom d’un diplomate sué-dois célébré pour avoir aidé desdizaines de milliers de Juifs à fuir laHongrie pendant l’Holocauste.

« On peut lire dans le Talmud [textecentral du judaïsme] que quiconquesauve une seule vie sauve le mondeentier », a dit le président Rivlin,« vous et votre famille, cher Charles,avez sauvé beaucoup, beaucoup demonde pendant les jours très sombresde la Seconde Guerre mondiale dans laFrance occupée par les nazis ».

Rivlin n’a pas dissimulé le bonheurparticulier de recevoir CharlesAznavour, parmi toutes les visites quifont son quotidien.

« Ma femme et moi nous noussommes connus sur les chansons, lesmagnifiques chansons de CharlesAznavour », a-t-il dit assis aux côtés del’artiste, tout de noir vêtu, de larges

lunettes noires sur le visage.« La Bohème était notre chanson »,

a-t-il ajouté.« J’en ai une autre pour vous, très

spéciale », l’a interrompu l’auteur desPlaisirs démodés, provoquant leséclats de rire.

« Nous recevons beaucoup de gensici », a poursuivi le président, « maisaujourd’hui c’est vraiment une joie ».

« C’est ce qu’il m’a dit ce matin, ense réveillant », l’a plaisamment coupésa femme à son tour.

« Nous avons tant de choses encommun, les juifs et les Arméniens,dans le malheur, dans le bonheur, dansle travail, dans la musique, dans lesarts », a dit l’artiste, « j’ai un petit peul’impression que je viens dans un coinde ma famille à moi parce que nousavons la même manière, aussi, de vivreet de manger et de boire ».

Charles Aznavour, en concert à Tel-Aviv, a choisi de recevoir son prix enIsraël en raison de ses « relationsfortes avec le pays et avec le peuplejuif », selon la présidence israélienne.

Aznavour a remercié la FondationRaoul Wallenberg pour le prix et leprésident israélien pour la réception.Le chanteur de renommée mondiale aégalement demandé quand Israëlreconnaîtra le génocide arménien, sou-lignant que les Juifs et les Arméniensont de nombreuses similitudes.

En réponse, Rivlin a déclaré quec’était une question politique et que laquestion avait été soulevée au parle-ment d’Israël chaque année lorsqu’ilétait membre de la Knesset et prési-dent. Il a noté qu’il a parlé assez claire-ment du génocide arménien de 1915aux Nations unies en 2015.

De possibles dons de l’Azerbaïdjanau parti CDU d’Allemagne

Selon le quotidien Süddeutsche Zeitung, et les radiodiffuseurs publics NDR etWDR, un bureau du parti chrétien-démocrate (CDU) d’Angela Merkel aurait reçu28 000 euros de la compagnie pétrolière et gazière azerbaïdjanaise Socar, en vio-lation des règles allemandes sur les dons aux partis.

Dans un rapport de Deutsche Welle, l’affaire remet en question les liens entrecertains politiciens conservateurs et la république du Caucase du Sud, dont lechef, le président Ilham Aliev, a été critiqué par des organismes de défense desdroits humains. Selon le rapport, deux paiements, l’un de 3 000 euros et l’autrede 25 000 euros, ont été déposés par la filiale allemande de Socar dans le comptede l’association de district de la CDU à Francfort fin février 2012.

L’affaire avait causé un différend juridique de quatre ans avec l’autorité del’administration parlementaire en coulisses, selon le rapport, puisque la loi alle-mande interdit aux partis de recevoir des dons de pays non membres de l’UE.Bien que la section CDU du district ait accepté le don sans poser de questions,les auditeurs du siège du parti à Berlin ont informé l’administration du

Bundestag allemand, qui a décidé dès l’automne 2013 que le don n’était pasautorisé par la loi. La CDU a ensuite immédiatement abandonné le don.

L’affaire a soulevé plusieurs questions sur les liens entre le bloc conservateurCDU/CSU et l’Azerbaïdjan, et quels objectifs le pays pourrait poursuivre par sesdons.

Le PDG allemand de Socar, Anders Egen Mamedov, a déclaré que les contactsde l’entreprise avec les responsables politiques agissaient « contre le recul del’importance géopolitique de l’Azerbaïdjan et de Socar », notamment en ce quiconcerne le réseau de pipelines.

Le projet de gazoduc a été choisi avec le soutien du commissaire européen àl’énergie de l’époque, l’homme politique allemand de la CDU, Günther Oettinger.Mamedov a déclaré que Socar a également fait des dons à des associations spor-tives et culturelles d’Allemagne. Il a refusé de donner des détails ou de parler dedons possibles à d’autres partis allemands.

La Süddeutsche a également attiré l’attention sur Karin Strenz, parlementairede la CDU, qui, selon le journal, n’a pas divulgué son travail pour une société delobbying financée par l’Azerbaïdjan dans les trois mois, comme demandé. Lasociété appartient à l’ancien politicien CSU Eduard Lintner, qui fait du lobbyingpour l’Azerbaïdjan depuis 2009.

Aznavour honoré en Israël pourl’aide apportée par sa famille àdes juifs durant la Shoah

Page 9: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

BY EDMOND Y. AZADIAN

Armenians have a famous medievalfable writer called Vartan Aykeghtzi,one of whose fables has not lost its rel-evance today and may characterizeArmenian life, or in this case, the mis-sion of the Armenian Mirror-Spectator.

It is the story of an able-bodied sol-dier scoffing at a handicapped one:“How are you going to run away whenthe enemy shows up? The other sol-dier responds: “I am not joining thearmy to run away. I am going to thefront to stand up against the enemy,fight and win.”

The founders of this paper werehandicapped in many ways but deser-tion was not one of their options.

By the 1930s, the early wave ofimmigrants was coming of age and thenext generation was forcing its wayinto the leadership ranks of theArmenian community life.

The founders of the Mirror-Spectator had a moment of soulsearching: the community was gettingorganized and the youth were gradual-ly taking over the leadership roles,while the Armenian language was lag-ging behind and hampering communi-cation between the two generations.They were all proficient in the mothertongue and wondered for an instantwhether they were betraying their her-itage if they bypassed the language.But finally, the founders decided thatlanguage was only the means — themessenger —and that the message ofhistory had somehow to be conveyedto the younger generation, even if itmeant using English. They did not hes-itate too long, especially in view thatthe sister publication, Baikar daily,published in Armenian, was still thriv-ing.

Therefore, the Mirror-Spectatorcame to life in 1932 as the firstArmenian weekly in the English lan-guage, and as they say, the rest is his-tory.

My journey with the Mirror beganexactly 50 years ago, when all thefounders were still alive and active inthe community. When making the

acquaintance of the founders, I did notrealize I was touching history at thetime. In retrospect, I feel that I have totreasure those memories for posterity.

Of the founders, I was closest toProf. Elisha Chrakian, a man who hadall the physical traits of the philosophyprofessor he was: the beard, the pipeand the antique tie and vest. He spokedeliberately in a meticulous way, find-ing the most correct words for everysituation. Most of the time, however,the last words of his sentences werelost in the smoke of his pipe. Everytime I remember Professor Chrakianmy nostrils tingle with the aroma ofhis pipe tobacco.

He was a classic intellectual. Heused to teach philosophy atNortheastern University, where healso ushered my first steps into thebroader world of literature, by urgingme to enroll in English and Americanliterature courses. I am indebted tohim forever for this encouragementand guidance.

Professor Chrakian visited theMirror-Spectator offices frequently tomake sure that the baby he had helpedbring into the world was still alive andkicking. His advice, doled out politelyto the editorial staff, was alwaysaccepted respectfully and gratefully.

Bedros Norehad was settled in NewYork and was in charge of the Englishversion of the AGBU Magazine. Hewas always proud to see that the publi-cation was serving its mission.

Bob Vahan did not serve long aseditor. As a member of the youngergeneration, he was coming up withfresh ideas but was frustrated that hecould not implement them. The olderguard in charge did not like changeand therefore he quit.

Varoujan Samuelian was quite acharacter; he was hired and fired aseditor several times. His world viewwas limited to Watertown. He neverdrove a car so that he could not wan-der too far from the city limits. He wasforced to leave town only once, whenhe was drafted into the army. As hewalked in the streets of Watertown,everybody knew him and he knew

Cont’d on page 10

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY NOVEMBER 13, 2017

A History 85 Yearsin the Making

Armenian premier orders stepsto improve business atmosphere

Prime Minister KarenKarapetyan on Thursdayasked the cabinet to considermeasures towards enhancingthe business atmosphereby adopting business-friendlypolicies for companiesand individual entrapreneurs.Karapetyan cited a plan ofactions adopted in 2017 out-lining steps towards improv-ing the sector.

He also stressed the importance of public awareness -aising and properfeedback, as well as the use of information technologies.

“A consistent monitoring of elaborated policies is necessary and justmandatory,” he added.

Karapetyan asked the minister of economic development and reforms todevelop, in collaboration with the Center of Strategic Initiatives, short- andlong-term objectives proposing steps to bridge the existing gaps. A corre-sponding plan of actions is to be submitted within a two-week period.

OSCE PA Vice-President: Azerbaijanmust prove its adherence todemocratic values

Azerbaijan must prove its adher-ence to democratic values.

Vice-President of the ParliamentaryAssembly of the Organization forSecurity and Co-operation in Europe(OSCE PA), Swedish MP MargaretaCederfelt, told about the aforemen-tioned to Haqqin.az news agency ofAzerbaijan.

She noted this in connection withthe information that Azerbaijan wishesto withdraw from the Council of Europe (CoE).

The OSCE PA deputy speaker said they demand from Azerbaijan, Russia,Armenia, and all other countries to respect European values.

Also, Cederfelt noted that their view is that Azerbaijan must remain in theCoE and prove its adherence to democratic values.

And with respect to the Nagorno-Karabakh conflict, the OSCE PA Vice-President stressed that this is a very complicated conflict, the OSCE MinskGroup is dealing with it, and therefore she is cautious of not making a statementthat could cause some tension in the negotiation process.

Armenia’s permanent population on the decline

As of October 1, 2017, Armenia’s permanent population stood at 2 million979.6 thousand, with 1 million 898.8 thousand people living in the cities of thecountry and 1 million 080.8 people residing in rural communities.

According to the statistics released by the National Statistical Service, capitalcity Yerevan has 1 million 076.6 thousand population.

To note, as of January 1, 2017, the permanent population of Armenia wasestimated at 2 million 986.1 thousand. According to the data, the number ofurban population stood at 1 million 901.4 thousand and rural population –at 1 million 084.7 thousand.

Page 10: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

10 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

A history 85...Cont’d from page 9

everybody. His inside jokes with agrocery store manager one weekwould feature in the editorial columnthe following week, although readersin New York or Philadelphia wereprobably baffled and left out of thejoke. He was known for his column,“Juicy Tidbits,” and the moniker stuck.He was liked by all, and his friendsand acquaintances all would call him“Juicy.”

Jack Antreassian was a humandynamo in his person and style. Heserved as editor twice and he rotatedbetween the AGBU New York office,the Diocese and the Mirror-Spectator.He was a one-man committee,immensely creative and resourceful.He was a mover and a shaker. Most ofthe innovations in the format and con-tent of the paper were achieved duringhis tenure as editor.

Helene Pilibosian Sarkissian servedboth as an editorial assistant and latereditor. She grew up in a household ofdedicated Armenians and she hadacquired her heritage though osmosis.She was a poet par excellence, creat-ing works with unique imagery. Sheand her husband, Hagop Sarkissian,were very dedicated to the ArmenianDemocratic Liberal principles and val-ues, which she made sure to reflect inthe paper.

Barbara Merguerian was and is a

powerhouse of knowledge. Her educa-tional background and her communityexperience and connections weretremendous assets to the paper. Shehad strong views on women’s issuesand she certainly shaped many of theideas of the readers regarding those.She was particularly interested inchanging the male domination of theArmenian Church and cherished theday she could see Armenian womenon the altar. Now, 85 years into thehistory of the paper, women still arenot permitted to serve as priests.Perhaps, the paper’s centennial willsee that happen.

Ara Kalayjian was a monastic schol-ar. He was born and brought up withinthe walls of Jerusalem monastery,where he delved into serious scholarlyresearch and publication. He was flu-ent in English and Armenian and histransition from a scholar to editor wasbeyond belief. He produced meaning-ful editorials quickly. He had an ency-clopedic mind and was Google beforethere was Google. It took only a fewminutes to recover any fact, name ordate in Armenian history and litera-ture. He maintained his monastic soli-tude to the end and I was alwayshappy to connect him to the adminis-tration and to the readership. His phe-nomenal memory abandoned him at arelatively early age.

His illness and untimely death wereindeed tragic.

During my six-year tenure as theexecutive director of Baikar

Association, we had a high turnover ofeditors and the administration mem-bers, though we always assumed thatsomebody would step in and meet thedeadlines. That is how I got my feetwet.

Arminé Dikijian never served as edi-tor, but she was the heart and soul ofthe Mirror-Spectator, especially forNew York readers. Her weekly columnran for almost 50 years She was allover the New York Armenian life, cov-ering Diocesan Assemblies, lectures,art exhibits, banquets and concerts.She was a music connoisseur and crit-ic and never pulled any punches whenshe came across a mediocre perfor-mance. She also covered the lighteraspects of the commuinty. That is whyhalf the paper’s subscription base wasin the New York/New Jersey area.When society ladies wore a designerdress, they made sure to be seen byArminé at a function so as to have adescription of “the bodice of thedress” or “the cascading chiffon”featured in the following week’scolumn.

The paper entered its most stableperiod 20 years ago when Alin K.Gregorian joined the staff, first asassistant editor and later as editor. Byincremental degrees, progress wasachieved thanks to that stability. Alinproved to be the consummate profes-sional, deeply rooted in her Armenianbackground but ever watchful to keepthe paper’s proper position along eth-nic fault lines, not compromising in its

professional standards and mission.That is why the Mirror anchored on itsethnic base, has always entertained aglobal prospective. Global develop-ments and social upheavals do notrecognize ethnic boundaries and theyaffect and shape the lives and des-tinies of ethnic groups as well asnations.

The 85th anniversary is not themoment to sit on one’s laurels as thenews industry is revolutionized practi-cally every day. New technology takesover the old ways of doing businessand presents us with new challen-ges.

With Aram Arkun joining theeditorial staff, the Mirror-Spectatorhas weathered the technologicalwaves comfortably and the paper istransitioning into the cyber era confi-dently. Aram is an erudite scholar andwith his journalist skills at his finger-tips has introduced a new dimensionto the paper, taming the cyberworld.

This is the time to remember and togive credit to all the pioneers whofounded the Armenian Mirror-Spectator 85 years ago and guided itthrough the decades.

As we face future challenges, trialsand tribulations, we still have theindomitable spirit of Aykeghtzi.

So much love, tears and dedicationwent into building this 85-year history.

While I remember the founders, Istill smell the aroma of ProfessorChrakian’s pipe.

NEW BOOK RELEASEDBY THE WESTERN DIOCESE

“ Reflections in Retrospect”By Father Zaven Arzoumanian, PhD

Burbank 2017

Most recently a new publication wasreleased by the Western Diocese authored byFather Zaven Arzoumanian, covering his 60years memoirs reflecting his service to theArmenian Apostolic church. In this 266-pagebook, the author presents in both English andArmenian versions the valuable moments of hissix decades of pastoral ministry in theArmenian Church touching parts of the fourcontinents. A life experience with an accom-plished task can speak for itself. Educationfrom childhood to youthful years and muchbeyond, has been the driving force behind thehectic service Father Arzoumanian has devotedto the Armenian Church faithfully almost non-stop from Lebanon to Ethiopia, from London tomajor European Armenian communities, whilestudying in England, and finally to the moredemanding communities in the United States,mostly in the Eastern Diocese of NorthAmerica.

In his letter dated October 24, ArchbishopKhajag Barsamian, Primate of the EasternDiocese, evaluated the publication of the newbook as “an autobiography from chi ldhood tothe present. As such i t may sound limitedwithin the span of a li fetime. But in this caseyour memoirs are almost unlimited.Beginning from your fami ly history, a seriesof mi lestones have exposed events and personswalking through those carefully wri tten pagesto i llustrate the ti reless service of a dedicatedspiri tual leader. Above and beyond any givenautobiography, your Memoirs comprise a col-lection of historical data enriched with docu-ments and eyewitness accounts otherwise di f-

ficult to find in other sources. In addi tion, themany pictures spread in the English versionare for sure witnesses to the course of yourli fe. Through your interesting style and pre-sentation you have made i t easy for the readerto accompany you along your li fe journey.”

In this book several ecumenical, civic, andeducational contacts testify the colorful andeventful life experience of the author, enrichedwith academic degrees awarded by major uni-versities in England and the United states. Theyhave contributed to further achievements withpapers read in international conferences inHoly Etchmiadzin, Oxford, Washington DC,Philadelphia, Montreal, and Los Angeles. Inaddition, Fr. Arzoumanian is hailed by churchdignitaries for his twenty large and brief publi-cations, both in Armenian and English, headedby the 3-volume Azgapa-tum, History of theArmenian Church and Nation in Armenian, cov-ering the entire 20th century, as the continua-tion of Patriarch Ma-lachia Ormanian’s opusmagnum. The condensed Church of Armeniais the English version of those three volumespublished in 2014.

Special tribute is given to twenty high-rank-ing clergy, Catholicos, Patriarch, Archbishop,all deceased, whose life and legacy, headed byHis Holiness Vasken I Catholicos of AllArmenians, have inspired the grateful authorof this book during his ministry. TheReflections in Retrospect is published on the90-th anniversary of the Western Diocese of theArmenian Church, and is dedicated in memoryof both parents of Father Zaven and YeretsginJoyce Arzoumanian.

Syria looks to activatetourism to Armenia –minister

Despite the considerable decline in Syria’s tourismsector, the country is actively working to recover thesphere and looks to activate tourism links with friendlystates, such as Armenia, the Syrian Minister of TourismBeshr Yazji stated during a meeting on Monday with theArmenian delegation headed by Minister of EconomicDevelopment and Investments Suren Karayan.

As the Armenian ministry reported in a press state-ment, the parties concurred that favorable conditions areavailable to develop the tourism ties, pointing out to theoperation of the Damascus-Yerevan direct flights.

The Chairwoman of Armenian Tourism CommitteeZarmine Zeytuntsyan next presented the Armeniantourism sector, outlining the prospects for bilateralcooperation. During the meeting video clips featuringthe Syrian tourism potential were screened for theguests.

Minister Karayan, who is on a working visit toDamascus, next held a meeting with Syria’s Minister ofEconomy and Foreign Trade Mohammad Samer al-Khalilto discuss a range of practical steps aimed at expandingthe trade and economic ties between the two countries.The interlocutors exchanged views about Armenia’s pos-sible involvement in Syria’s reconstruction projects.

The release next says Minister Karayan held meetingswith the Bishop Armash Nalbandian, Primate of theArmenian Church of Damascus as well as he representa-tives of the Armenian community. During the meeting,the minister presented the results of his visit to theSyrian Arab Republic and initial arrangement to launchjoint production enterprises as well as provide the mem-bers of the Syrian business community access launchproduction in Armenia and enter the EAEU and the EUmarkets.

The Armenian delegation headed by Minister Karayanheld a meeting in Syrian Chamber of Commerce andIndustry as well, the release said.

Page 11: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

LUNDI 13 NOVEBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 11

Տպագրուած է սփիւռքահայ գրողՄովսէս Պչաքճեանի երկերուժողովածուի 8-րդ հատորը

Երբ տարիներ առաջ ընկերներընախաձեռնեցին  Մովսէս Պչաքճ-եանի  երկերու լիակատար ժողո-վածուի տպագրութիւնը, շատերըզարմացան` որքանո՞վ ճիշդ է գրողիկենդանութեան օրօք լիակատարժողովածու տպել, բայց ընկերներըգիտէին` ան ալ պիտի չգրէ: Գրողըինքը մասնակցեցաւ իր ստեղծա-գործութիւններու 7 հատորներուկազմութեան ու տպագրութեան,բայց, ցաւօք, չտեսաւ վերջինը` 8-րդը:

Անոր մահուընէ մէկ տարի անց ըն-թերցողի սեղանին դրուեցաւ ժողովածուի վերջին հատորը:

Առաւել մանրամասն` տեսանիւթին մէջ:

Հայոց Ցեղասպանութեան թան-գարան-հիմնարկին նուիրաբերուածէ բ ա ց ա ռ ի կ ա ր ժ է ք ն ե ր կ ա յ ա ց ն ո ղգորգ մը:

Ա ն ի կ ա Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն ի ն ն ո ւ ի ր ա բ ե ր -ւած է Ասպետ Համալեանի (կտա-կատար) եւ Լիբանանի մէջ Հայաս-տանի դեսպանատան միջոցով` պէյ-րութաբնակ բժիշկ Հրայր-ՄկրտիչՍրապեանի կտակին համաձայն:

Այս մասին կը տեղեկացնէ ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն -հիմնարկի պաշտօնական կայքը:

Այս նուիրատուութեամբ նուիրա-տուն կարեւորած է Հայոց Ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն յ ի շ ո ղ ո ւ թ ե ա ն պ ա հ -պանումն ու փոխանցումը սերունդ-ներուն:

Համատան տեսակի այդ գորգըգործած են Ղազիրի որբանոցի սա-նուհիները 1925-ին: Անոնց գործածհամանման գորգ մը նուիրուած էԱՄՆ նախագահ Ք. Քուլիճին` որպէսե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ա մ ե ր ի կ ա ց իժողովուրդին հայերուն ցուցաբե-ր ա ծ օ գ ն ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր : 1 9 2 0 -

ականներուն Ղազիրի որբանոցինմէջ ապաստանած էին ցեղասպա-նութենէն փրկուած շուրջ 1400 հայորբուհիներ, որոնք ի թիւս այլ ար-հեստներու, կը սորվէին նաեւ գոր-գագործութիւն: 1923-1930 թուա-կ ա ն ն ե ր ո ւ ն ա յ ս տ ե ղ կ ը գ ո ր ծ ո ւ ի3000-է աւելի գորգ, շուրջ 1000 որբհ ա յ ո ւ հ ի ն ե ր կ ը ս տ ա ն ա ն գ ո ր գ ա -գործի վկայագիր:

Գ ո ր գ ը պ ա տ կ ա ն ա ծ է պ է յ ր ո ւ -թաբնակ Սրապեաններու ընտանի-քին եւ աւելի քան 90 տարի պահ-ւած է իբրեւ մասունք: Նուիրատուիհ ա յ ր ը Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ըվ ե ր ա պ ր ա ծ Յ ո վ հ ա ն ն է ս Յ ա կ ո բ իՍ ր ա պ ե ա ն ն է ( ծ ն . 1 8 9 9 - ի ն ) , ո ր1915-ին տարագրուած է հայրենիՀուսէյնիկ գիւղէն (Խարբերդի նա-հ ա ն գ ) : Կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր է ն մ ա զ ա -պուրծ Յովհաննէսը հաստատուածէ Հալէպ, ապա` Պէյրութ: Ան Մերձա-ւ ո ր Ա ր ե ւ ե լ ք ի ա մ ե ր ի կ ե ա ն ն պ ա ս -տ ա մ ա տ ո յ ց ի տ ա ր բ ե ր ո ր բ ա ն ո ց -ն ե ր ո ւ մ է ջ , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ Ղ ա զ ի -րի, աշխատած է իբրեւ ատամնա-բոյժ:

Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան -հիմնարկին նուիրաբերուած էարժէքաւոր գորգ մը

Ալեքսանդր Յարութիւնեանի«Սայաթ Նովա» օփերանբեմադրուցաւ Լոնտոնի մէջ

Հոկտեմբեր 20-21-ին , ԼոնտոնիQuestors թատերասրահին մէջ Լոն-տ ո ն ի Հ ա յ կ ա կ ա ն Օ փ ե ր ա ն ( Լ Հ Օ )բեմադրեց Ալեքսանդր Յարութիւն-եանի “Սայաթ Նովա” օփերան։

Լ Հ Օ - ը կ ե ա ն ք ի կ ո չ ո ւ ե ց ա ւ հ ա յմ շ ա կ ո յ թ ի , յ ա տ կ ա պ է ս հ ա յ ե ր ա -ժշտութեան տարածման նուիրուածլոնտոնաբնակ երաժիշտ՝ Արիս Նա-դ ի ր ե ա ն ի կ ո ղ մ է ։ Հ ա մ ե մ ա տ ա բ ա րկ ա ր ճ ժ ա մ ա ն ա կ ո ւ ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն ,Ն ա դ ի ր ե ա ն կ ր ց ա ւ ի ր շ ո ւ ր ջ հ ա -մախմբել երաժիշտներու , արուես-տագէտներու եւ սիրողներու խումբմը։ Ի գիտութիւն նշեմ, որ ԼՀՕ ցարդԼոնտոնի մէջ բեմադրած է “Անուշ ” , “Կարինէ ” , “Դաւիթ Բէկ ” , “ԿրակէՕղակ” եւ “Սայաթ Նովա” օփերաները։ ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութիւնըբարձր գնահատելով Արիս Նադիրեանի կատարած աշխատանքը, անցեալտարի զայն պարգեւատրեց “Կոմիտաս” շքանշանով։

“Ա. Յարութիւնեանի “Սայաթ Նովա” օփերան (կը գրէ յայտագրին մէջբեմադրիչ Սեդա Ուայթ) պատուհան մը կը բանայ 18-րդ դարու համանունհռչակաւոր աշուղի արտակարգ կեանքին վրայ։ Յիշեալ օփերային նիւթըքաղուած է Սայաթ Նովայի կեանքէն։ Յարութիւնեան, արուեստագէտե-րուն վերապահուած իրաւունքով եւ գեղեցկօրէն հիւսուած երաժշտու-թեամբ, յաջողած է մեզ տանիլ դէպի աշուղին ապրած կեանքի կարեւորհանգրուանները, Թիֆլիսի շուկաները, ուր յղկուած է անոր արուեստը,ապա՝ այն ժամանակաշրջանը՝ երբ Սայաթ Նովան դարձած է Հերակլես Բ.Թագաւորի պալատական աշուղը եւ սիրահարուած թագաւորի քրոջ՝ իշ-խանուհի Աննային վրայ, հուսկ՝ Հաղբադի վանքը, ուր իր կեանքի վերջինտարիները անցուցած է, որպէս վանական։ Յարութիւնեան վարպետօրէնընդելուզած է Սայաթ Նովայէն եօթ երգեր իր օփերային մէջ եւ անոնցմովաղիւսած՝ իր ստեղծագործութեան կառոյցը”։

“Բեմադրիչը կը նշէ նաեւ, որ իր նպատակը եղած է “Սայաթ Նովա” օփե-րային տալ աւելի ժամանակակից նկարագիր”։

Շար. էջ 14

«Արաս»էն հրատարակութեանտարափ

“Ակօս”․- Երկար տարիներէ ի վեր Պոլսոյ գրական կեանքէ ներս հաճելիաւանդութեան մը վերածուած է գիրքի փառատօնը, որ իր դրոշմը կը բերէաշնան մռայլ օրերուն ալեկոծելով հրատարակչական ընդարձակ շուկան։Այս տարի հայերէն գիրքերը թրքերէն ընթերցող հասարակութեան մա-տուցող «Արաս» հրատարակչատունը մեծ եռանդով պատրաստուած էփառատօնին։ Հրատարակութիւններու բաւական հարուստ ցանկ մը կայմեր դիմաց, որու միջոցաւ «Արաս» պիտի փորձէ ընթերցողին ուշադրու-թիւնը ապահովել հայերէն գրականութեան ընդարձակ դաշտին։ Անմի-ջապէս փառատօնի նախօրեակին «Արաս» կը ներկայանայ արեւմտա-հ ա յ ե ր է ն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն դ ա ս ա կ ա ն կ ա ր ե ւ ո ր հ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր է ն Զ ա պ է լԵսայեանի հետզհետէ մոռցուած մէկ գործով։ «Սպասման Սրահին Մէջ»անուն գիրքը նախապէս լոյս տեսած էր թերթօնի ձեւով եւ ապա առանձինհատորի մէջ չէր հրատարակուած։ «Արաս», «Ծաղիկ» շաբաթաթերթիէջերէն քաղելով անգամ մը եւս կը վերակենդանացնէ այս գործը։ Այսպէսովլոյս աշխարհ եկած կ՚ըլլայ Եսայեանի անտիպ գործերու եռեակի մը առա-ջին հատորը։

Բացի Եսայեանի այս մոռացուած գործէն հրատարակչատունը մամուլիյանձնած է նաեւ գիւղագրութեան մեծ հսկայի Յակոբ Մնձուրիի այնքանսիրուած յուշագրութիւնը, որ կը նկարագրէ մեծ վարպետի Իսթանպուլեանապրումները։ 1897-1940 տարեթիւերը ընդգրկող այս յուշագրութեան մէջՄնձուրի կը նկարագրէ կայսրութեան շրջանի առօրեայ կենցաղը, վկա-յութիւններ փոխանցելով նախ իր ընտանիքի մարդկանց իբրեւ փռապանաշխատած Պէշիքթաշ թաղէն եւ հետզհետէ ընդլայնելով դէպի քաղաքիպատմական թաղերը Օրթագիւղ եւ Հիսար։ Երիտասարդ պանդուխտըանշուշտ որ պիտի անդրադառնար նաեւ տուեալ ժամանակներու Փերային,Ղալաթիոյ եւ այլ նշանակալից վայրերուն։

Յուշագրութեան բնոյթով մի այլ գիրք է Շէյխմուզ Տիքէնի գործը՝ «Ա՛խՈւնեմ Տիյարպէքիր», որ նիւթ կ՚ունենայ Տիյարպէքիր վերադառնալու երա-զանքին տարուած, բայց այդ երազանքը իրականացնելու առիթ չունեցածմարդկանց զգացումները։

Անուանի պատմաբան Ռիչարտ Կիրակոսեանի «Պատմական Քաղաք-ները եւ Հայերը» խորագրեալ շարքի երրորդ գիրքը ձօնուած է Խարբերդի։Խարբերդի եւ շրջակայքի պատմութեան ձօնուած այս գիրքին կը յաջորդէՏ ի գ ր ա ն Մ ե ս ր ո պ Ք ա ն ի կ ե ա ն ի « Դ ա շ ն ա կ ց ա կ ա ն ն ե ր ը ե ւ Ի թ թ ի հ ա տ ա -կանները» անուն գիրքը։ Այս գիրքը կարեւոր է այն առումով թէ հոն կը հան-դիպինք առաջին անգամ յայտնաբերուած զանազան փաստաթուղթե-րու։

Հրատարակչատան գրողները փառատօնի տեւողութեամբ պիտի մա-կագրեն նաեւ իրենց գիրքերը։

Page 12: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

12 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

Ինչպէս կը վերածնուի Հայաստանիգինեգործութիւնը․ The Spectator

Գրող եւ գինիի սիրահարՀենրի Ճեֆրիս վերջերս Հա-յ ա ս տ ա ն կ ա տ ա ր ա ծ ա յ ց իընթացքին բացայայտած էՀ ա յ ա ս տ ա ն ի գ ի ն ե գ ո ր ծ ա -կան հարուստ աւանդոյթնե-րը:

Ըստ «Փանարմինիըն»-ի՝The Spectator-ի մէջ հեղի-նակը պատմած է հայկականգ ի ն ի ի պ ա տ ր ա ս տ ո ւ թ ե ա նհնագոյն արհեստագիտու-թեան մասին: «Վայոց ձորիմ ա ր զ ի ն մ է ջ ` դ է պ ի Ի ր ա նտ ա ն ո ղ մ ա յ ր ո ւ ղ ի ի ի ւ ր ա -քանչիւր 100 մեթրի վրայ լո-լիկ, ձմերուկ եւ Coca-Cola կը վաճառեն: Երբ կը մօտենաս, կը պարզուի, որ,խորամանկօրէն, Coca-Cola-ի շիշերու մէջ լեցուած է կարմիր գինի, որաննկատ կը տեղփոխուի Իրան»,- կը գրէ հեղինակը:

Վայոց ձորի մէջ գրողը համտեսած է խաղողի տարբեր տեսակներէպատրաստուած հայկական գինի: «Զորիկ եւ Երազ Ղարիբեանները գինինկը պատրաստեն միեւնոյն` խաղողի արենի տեսակէն, սակայն կը ստանանբոլորովին տարբեր համ ունեցող գինիներ: Գինիի համտեսի մօտակայ «Զո-րահ» սրահին մէջ մատուցուող կարմիր «Կարաս» գինին Լոնտոնի խանու-թներուն մէջ կը վաճառուի £25 –ով»,- կը գրէ Հենրի Ճեֆրիս:

«Զորաh»-ի երկու հիմնադիրներ ալ` Զորիկն ու Երազը, սփիւռքահայերեն: Անոնք կը ցանկային խաղողի այգիներ ձեռք բերել Իտալիոյ Տոսքանանահանգին մէջ, սակայն 1998-ին հայրենիք այցէն ետք, որոշեցին գինե-գործութեամբ զբաղիլ Հայաստանի մէջ:

Ես շատ ուրախ եմ, որ կը գտնը-ւիմ Արցախի Հանրապետութիւն եւհ ն ա ր ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ի մ ա ն ձ ա մ բծանօթանալու այստեղ ապրող մար-դոց եւ անոնց խնդիրներուն:

Ա յ ս մ ա ս ի ն ՝ ը ս տ « Ա ր ց ա խ փ ը -րէս»-ի՝ ըսած է Գերմանիոյ ՊատենՈ ւ ր թ ե մ պ ե ր կ ե ր կ ր ա մ ա ս ի պ ա տ -գամաւոր, «Այլընտրանք Գերմանիոյհամար» կուսակցութեան խորհրդա-րանական խմբակցութեան անդամԼարս Փաթրիկ Պերգը, որ Նոյեմբեր1-ին Ստեփանակերտ ժամանած էԳերմանիո յ մէջ Արցախի Հանրա-պետութեան մշտական ներկայա-ց ո ւ ց ի չ Յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն Գ ր ի գ ո ր ե ա ն իուղեկցութեամբ:

«Երկօրեայ այցի ընթացքին կա-րեւոր հանդիպումներ ունեցած եմի ն չ պ է ս ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ի շ խ ա ն ո ւ -թեան, այնպէս ալ հասարակութեաններկայացուցիչներու հետ: Շատ հե-տաքրքրական ու օգտակար տեղե-կատուութիւններ հաւաքած եմ: Կըկարծեմ` Արցախի հետ համագոր-ծակցութիւնը ոչ միայն անհրաժեշտէ, այլեւ պէտք չէ սահմանափակուիտարբեր քաղաքական գործիչներումիայն մասնաւոր այցերով: Այդ մա-սին ես անպայման պիտի բարձրա-ձայնեմ իմ գործընկերներուս հետհ ա ն դ ի պ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն » , -ը ս ա ծ է գ ե ր մ ա ն ա ց ի խ ո ր հ ր դ ա -րանականը եւ աւելցուցած, որ այցիը ն թ ա ց ք ի ն հ ա մ ո զ ո ւ ա ծ է , ո ր Ա ր -ցախի մասին շատ քիչ եւ թիւր տե-ղեկութիւն կայ Գերմանիոյ մէջ:

Լարս Փաթրիկ Պերգի խօսքով`երկօրեայ այցի ընթացքին ինք տե-սած է զարգացող, խաղաղ, անվը-

տանգ երկիր, որ , սակայն, հակա-մ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ի Ա տ ր պ է յ ճ ա ն իհետ: «Երբ կը ցանկայի Արցախ այ-ցելել, Գերմիանիոյ մէջ իմ մտերիմ-ն ե ր ը խ ո ր հ ո ւ ր դ կ ո ւ տ ա յ ի ն հ ր ա -ժարիլ այդ գաղափարէն: Անոնք կըպնդէին, որ իմ անվտանգութիւնըերաշխաւորուած չէ , եւ տարատե-ս ա կ մ տ ա հ ո գ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր կ ը յ ա յ տ -նէին: Բայց ես տեսայ բոլորովին այլիրականութիւն եւ համոզուեցայ, որկը գտնուիմ շատ անվտանգ երկրիմը մէջ, ուր մարդիկ փողոցներունմէջ հանգիստ կը զբօսնեն, եւ սահ-մանը, ուր կը գտնուին հակամար-տութեան հետ կապուած վտանգ-ները, շատ հեռու է խաղաղ բնակա-վ ա յ ր ե ր է ն : Ա ր ց ա խ ը հ ր ա շ ա գ ե ղբնութիւն ունի, ուր շատ բարեհամ-բոյր մարդիկ կ՛ապրին եւ ես նորէնպիտի վերադառնամ արդէն ընտա-նիքիս հետ միասին»,- նշած է Գեր-մանացի պատգամաւորը:

Գերմանացի խորհրդարանականը.«Ինծի ըսին Արցախ այցելելըվտանգաւոր է, բայց ես տեսայայլ իրականութիւն»

Թուրքիան կը դառնայ միանմանպեխաւորներու պետութիւն․ Փայլանծաղրած է Էրտողանի յորդորով պեխպահողները

Թ ո ւ ր ք ի ո յ ք ր տ ա կ ա ն « Ժ ո ղ ո -վուրդներու ժողովրդավարականկ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն » հ ա յ պ ա տ գ ա -մաւոր Կարօ Փայ լան խորհրդա-ր ա ն ի ն մ է ջ ա մ ա վ ա ր կ ի ք ն ն ա ր -կումներու ընթացքին խիստ քննա-դ ա տ ո ւ թ ե ա ն ե ն թ ա ր կ ա ծ է խ ո ր -հըրդարանի նախագահը եւ անդ-րադարձած Էրտողանի օրինակովպեխ պահողներուն:

Ըստ «Արցախփրէս»-ի՝ թրքա-կան Gazeteduvar կայքը կը փո-խանցէ, որ Կարօ Փայլան խորհըր-դարանի նախագահ Իսմայիլ Քահ-րամանը մեղադրած է բացառապէս կուսակցական շահերով առաջ-նորդուելու, ոչ թէ խորհրդարանի բոլոր պատգամաւորներու նախա-գահի պարտականութիւնը իրականացնելու համար: Կարօ Փայլանուշադրութեան հրաւիրած է, որ պիւտճէի յանձնաժողովի բոլոր ան-դամները տղամարդիկ են:

«Ձեր ըսած պետութիւնը տղամարդոց պետութիւն դարձած է: Վեր-ջին երկու տարուան մէջ նոր զարգացում կը տեսնեմ: Պետութիւնը կըդառնայ միանման պեխ պահողներու պետութիւն: Կարծես թէ իշ-խանաւորներն ու պատգամաւորները պարտաւորուածութիւն կը զգանպեխ պահելու : Եթէ երկու տարի առաջ խորհրդարանին մէջ պեխունեցողներուն թիւը 5-էն 10 տոկոս էր, ապա այժմն այդ թիւը կ՛անցնի90 տոկոսը»,-ըսած է Փայլան:

Նշենք, որ աւելի առաջ յայտնի դարձած էր, որ Էրտողան իր կու-սակիցներուն ակնարկած էր պեխ պահելու , որմէ ետք իշխող կու-սակցութեան պատգամաւորներն ու պաշտօնեաները սկսած են պեխպահելու:

Մեսսին եւ իր ընկերները չեն ուզած խաղալ Ատրպէյճանիհաւաքականին դէմ

Արժանթինի ֆութպոլի ազգային խումբի յառաջատար ֆութպոլիստնե-րը, խումբի խմբապետ Լիոնել Մեսսիի գլխաւորութեամբ, չեն ուզած ֆութ-պոլի բարեկամական մրցում մը կատարել Ատրպէյճանի հաւաքականին դէմ:

Կը հաղորդուի, որ Արժանթինի ֆութպոլի ֆետերասիոնը ծրագրած էր,նախքան Նիկերիոյ դէմ տեղի ունենալիք մրցումը, բարեկամական մրցում-ներ կատարել Ատրպէյճանի եւ Ուքրանիոյ դէմ` նկատի ունենալով, որանոնք 2018-ի մոնտիալը հիւրընկալող երկրին` Ռուսիոյ դրացի են:

Սակայն ֆութպոլիստները չեն ուզած մրցիլ ատրպէյճանցիներուն դէմ եւփոխարէն նախընտրած են Նիկերիան: Այս մրցումը տեղի պիտի ունենայ14 նոյեմբերին, Կրասնոտարի մէջ (Ռուսիա):

Page 13: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 13

Վարչապետ Կարէն Կարապետ-եան Նոյեմբեր 1-ին այցելած է «Հա-յաստան» համահայկական հիմնադ-ր ա մ ի գ ր ա ս ե ն ե ա կ ` ծ ա ն օ թ ա ց ա ծկառոյցի 25-ամեայ գործունէութեանեւ ծրագիրներուն: Ամէնամեայ հե-ռուստամարաթօնին ընդառաջ կա-ռավարութեան ղեկավարը հիմնադ-րամին փոխանցած է իր մէկ տար-ւան աշխատավարձը:

Ինչպէս  կը յայտնեն ՀՀ կառավա-ր ո ւ թ ե ա ն մ ա մ լ ո յ ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ե ն է ն ,շրջայցի ընթացքին վարչապետ Կա-րապետեան ծանօթացած է «Հայաս-տան» համահայկական հիմնադրա-մի ստորաբաժանումներու գործու-նէութեան պայմաններուն եւ կատարուողա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ ն : Հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի գ ո ր -ծադիր տնօրէն Արա Վարդանեան նշած է,որ 25 տարուան ընթացքին Հայաստանի եւԱ ր ց ա խ ի մ է ջ շ ո ւ ր ջ 5 0 0 . 0 0 0 շ ա հ ա ռ ո ւ իհ ա մ ա ր ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ ա ծ է ա ւ ե լ ի ք ա ն50.000 ծրագիր` 330 միլիոն ԱՄՆ տոլարընդհանուր արժէքով, իսկ նուիրատուներութ ի ւ ն ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հ ի մ է ջ կ ը հ ա ս ն ի7 0 0 . 0 0 0 - ի : Ա ն մ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե րներկայացուցած է   հիմնադրամի ընթացիկ

ծրագիրներուն եւ ամէնամեայ դրամահա-ւաքի նախապատրաստական աշխատանք-ներուն վերաբերեալ:

«Հայաստան» համահայկական հիմնադ-րամի հեռուստամարաթօնն այս տարի տե-ղի պիտի ունենայ Նոյեմբեր 23-ին. Հան-գ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը պ ի տ ի ո ւ ղ ղ ո ւ ի ն Ա ր -ցախի ոռոգման համակարգի կառուցմանեւ արեւային ուժանիւթի  կիրառման հնա-րաւորութիւններու ստեղծման:

Հայաստան 2018-ինԵւրոմիութենէն 70 միլիոնեւրոյի աջակցութիւնպիտի ստանայ

Հայաստան 2018-ին Եւ-ր ո պ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ե ն է ն ե ւեւրոպական կառոյցներէն7 0 մ ի լ ի ո ն ե ւ ր ո յ ի ա ջ ա կ -ց ո ւ թ ի ւ ն պ ի տ ի ս տ ա ն ա յդրամաշնորհներու եւ վար-կային միջոցների տեսքով:Ա զ գ ա յ ի ն ժ ո ղ ո վ ի ն մ է ջ Հ Հ2018-ի ամավարկի նախա-գիծի քննարկման ընթաց-քին այս մասին ըսած է ՀՀե լ ե ւ մ ո ւ տ ք ի ն ա խ ա ր ա ր իա ռ ա ջ ի ն տ ե ղ ա կ ա լ Ա տ ո մՋանջուղազեան:

«Այդ գումարին մէկ մասը` 11.5 միլիոն եւրոն պիւտճե-տային աջակցութիւն է, իսկ 58.5 միլիոն եւրոն վարկային եւդրամաշնորհային միջոցներ են»,- «Արմէնփրէս»-ի փոխանց-մամբ` ընդգծած է Ջանջուղազեան:

Ան աւելցուցած է, որ այդ 58.5 միլիոն եւրոյէն 25 միլիոնեւրոն դրամաշնորհային աջակցութիւն է , մնացածը վար-կային միջոցներ են, որոնք պիտի ուղղուին տարբեր ծրա-գիրներու իրականացման:

Ընդհանուր առմամբ Հայաստան Եւրոմիութենէն աջակ-ցութիւն պիտի ստանայ 15 վարկային եւ 14 դրամաշնորհա-յին ծրագիրներու շրջագիծէն ներս:

ՀՀ վարչապետը «Հայաստան» հիմնադրամինփոխանցած է իր մէկ տարուանաշխատավարձը

«Երբ եկեղեցական կեանքը պառակտուած է,Շար. էջ 1-էն

հանդէպ նախանձախնդրութեան ու նուիրումի: Մենք հպարտ ենք, սիրե-լիներ, որ դուք ձեր բարեպաշտ, ստեղծարար կեանքով, իբրեւ ՄիացեալՆահանգների արժանաւոր քաղաքացիներ, վայե լում էք յարգանքն ուվստահութիւնը իշխանութիւնների եւ նրանց բարեացակամ աջակցութիւնըազգային-եկեղեցական կեանքի առաջընթացին ուղղուած ձեր ձեռնարկ-ներին:

Այսօր մեր ժողովրդի առջեւ նոր հրամայկաններ ու տեսլականներ ենկանգնած: Այլեւս իրականութիւն է հայրենի անկախ պետականութիւնը:Հայաստանում եւ ազատագրուած Արցախում մեր ժողովուրդը նոր կեանք էկառուցում: Հայրենիքի զօրացումը նաեւ Սփիւռքի զօրացումն է եւ առյա-ւատչեան մեր ժողովրդի ապագայի ու ազգային իղձերի իրագործման:Նուիրական մեր Հայրենիքը, որի տեսիլքով դարեր շարունակ աշխարհիտարբեր կողմերում բաբախել է հայոց կեանքը, կարիքն ունի իր զաւակ-ների աջակցութեան: Գիտէք, որ Հայաստանն ու Արցախը շարունակում ենմնալ շրջափակման մէջ, նաեւ՝ սահմանների եւ սահմանամերձ բնակավայ-րերի պաշտպանութեան հրամայականի առջեւ: 

Առկայ են տնտեսական խնդիրներ, սոցիալական մարտահրաւէրներ,արտագաղթ, որոնց յաղթահարումը հրատապ է հայրենի մեր երկրի առա-ջընթացն ու բարօրութիւնը ապահովելու համար: Հայրենական կեանքումթերութիւնները, բացթողումները պատճառ չեն կարող լինել, որ երես դարձ-նենք Հայրենիքից: Այստեղ ձեր շարքերում նստած են բարերարներ, ովքերմշտական զօրակցութիւն են բերում Հայաստանին ու Արցախին: Հայրենա-կերտումի գործում դեռ մեծ ճանապարհ պիտի անցնենք: Այսօր առաւելջանքեր ու յանձնառութիւններ են անհրաժեշտ, որպէսզի զարգացող ուհզօր դարձնենք մեր երկիրը եւ բարօր կեանք ապահովենք Հայրենիքում:Հրատապ է հզօրացումը, վերազինումը մեր բանակի, որ դիմագրաւում էչդադարող սադրանքների ու յարձակումների, յաճախ նաեւ երիտասարդհայորդիների կեանքերի գնով պաշտպանելով խաղաղութիւնը Հայաստա-նում եւ Արցախում:

Այսօր Հայրենիքի, մեր ողջ ազգային, պետական, հոգեւոր-եկեղեցականկեանքի վերելքի ուղին այսօր մեզ համար պատգամ է, հրաւէր՝ համազ-գային  միասնութեամբ յաղթանակի առաջնորդելու Արցախի արդար իրա-ւունքի ճանաչումը, մեր արդար դատը, որը մեր ժողովրդի իւրաքանչիւրզաւակի համար նուիրական նպատակ է : Միասնականութեամբ պիտիկարողանանք յաղթահարել նաեւ եկեղեցական պառակտումը եւ հակա-կանոնական ընթացքները, որ առկայ են եւ այստեղ՝ Ամերիկայի ՄիացեալՆահանգների եւ Գանատայի Հայոց թեմերում: Երբ եկեղեցական կեանքըպառակտուած է, չի կարող կերտուել միութիւնը ազգային կեանքի: Լիայոյսենք, որ մեր հոգեւոր եղբօր՝ Արամ Ա. Կաթողիկոսի հետ պիտի կարողա-նանք յաղթահարել այս կացութիւնը եւ նոր էջ բացել մեր Սուրբ Եկեղեցունորագոյն պատմութեան մէջ:

Սիրելիներ, հասել ենք այն բարի օրուան, երբ մեր հոգու հաւատքն ուհայրենասիրութիւնը այսօր մեզ ուժ պիտի դառնան ոչ թէ մաքառելու եւգոյատեւելու համար, այլ հաստատուն քայլերով վերելքի ուղիով ընթա-նալու: Յայտնի խօսքն ասում է՝ Աստուած օգնում է նրանց, ովքեր իրենք ենիրենց օգնում: Ժամանակը մեր ձեռքին է, բայց այն չի սպասում: Արդ ,իրագործենք, ինչ պարտաւոր ենք: Գնահատանքով այսօր կուզենայինքանդրադառնալ նաեւ, որ ամերիկահայութեան կարեւոր զօրակցութեամբեն Մեր գահակալութեան ընթացքում արդիւնաւորուել Մայր Աթոռի ծրագ-րերը եւ առաքելութիւնը հաւատաւոր մեր ժողովրդի կեանքում: Մենքկրկին մեր բարձր գնահատանքն ու բարեմաղթանքներն ենք բերում Հ.Բ.Ը.

Միութեան բարեջան անդամներին՝ ի գլուխ Միութեան նախագահ՝ տիարՊերճ Սեդրակեանի: Աղօթում ենք նախկին Նախագահ տիկին Լուիզ Մա-նուկեան Սիմոնի կենաց արեւշատութեան, այստեղ ներկայ, այս սեղանիշուրջ բազմած Սուրբ Էջմիածնի բարերարների` Տեր եւ Տիկին Վաչէ եւ Թա-մար Մանուկեանների, Տէր եւ Տիկին Ժիրայր եւ Փաթրիսիա Թրփանճ-եանների, Տէր եւ Տիկին Պետրոս եւ Աննա Օրունչաքչիէլների, Տեր եւ ՏիկինԱնդրանիկ եւ Վերժինիա Զորայեանների, Տեր եւ Տիկին Զաւէն եւ ՍօնաԱկեանների, Տէր եւ Տիկին Արմէն եւ Նորա Համբարի, մեր ժողովրդի բոլորայն զաւակներին համար, ովքեր իրենց վաստակից բաժին են հանումյանուն եկեղեցաշէն եւ ազգօգուտ իրագործումների, նաեւ բոլոր նրանց հա-մար, ովքեր համախումբ մեր Սուրբ Եկեղեցու շուրջ՝ իրենց ջանքերն եններդնում, իրենց ժամանակը, կարողութիւնները եւ փորձառութիւնը ծառա-յեցնում նրա սրբազան առաքելութեանը:

Մենք մխիթարուած ու քաջալեր ենք տեսնելով ԱՄՆ Հայոց Արեւմտեանթեմի առաջընթացն ու զօրացումը, որի համար հայրական մեր սէրն ուգնահատանքն ենք բերում թեմակալ առաջնորդ Յովնան Սրբազանին,ն ա խ կ ի ն ա ռ ա ջ ն ո ր դ Վ ա չ է ա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի ն , թ ե մ ի ո ղ ջհոգեւոր դասին, թեմական խորհրդին`  ատենապետութեան Տիար ՅովսէփԿանիմեանի, եւ հաւատաւոր Մեր բո լոր զաւակներին: Հանգիստ ենք,քանզի գիտենք, որ Յովնան Սրբազանը միշտ անհանգիստ է եւ իր նորանորնախաձեռնութիւններով աշխոյժ է պահում համայնքային կեանքը` հաւա-տաւոր մեր զաւակներին կապելով Եկեղեցու, հայութեան եւ Հայրենիքիհետ: Մեր յորդորն ենք բերում ձեզ, սիրելիներ, որ նախանձախնդրութեամբշարունակէք մասնակցութիւն ունենալ մեր Սուրբ Եկեղեցու առաքելու-թեան արգասաւորմանը, Հայրենիքին զօրակցելուն, արդիւնաւորէք նորս ե ր ն դ ի հ ա յ ե ց ի դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ ա զ գ ա ն ո ւ է ր ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ -թիւնները՝ յանուն ազգային-եկեղեցական մեր անդաստանի շէնացման:

Հայրապետիս համար մեծ գոհունակութիւն է այսօր լինե լ ձեզ հետայստեղ` Ամերիկայում եւ կիսել ձեր ուրախութիւնը ԱՄՆ Հայոց Արեւմտեանթեմի հաստատման 90-ամեակի տօնախմբութիւնների առիթով: ԱՄՆ Հա-յոց Արեւմտեան թեմի 90-ամեակի տօնախմբութեան եւ արժեւորման այսուրախալի օրը Մեր մաղթանքն է, որ Ամենախնամ Տէրը Իր Սուրբ Աջի հո-վանու ներքոյ պահպանի ձեզ ամէնքիդ, պարգեւի քաջառողջութիւն եւարդիւնազարդի ձեր նուիրումն ու ջանքերը ի պայծառութիւն Առաքելականմեր Սուրբ Եկեղեցու: Մեր գնահատանքն ենք բերում թեմակալ առաջնորդիգլխաւորութեամբ, թեմական խորհրդին, յանձնախմբերին, տիկնանց միու-թիւններին, եւ բոլոր այն անձանց, ովքեր իրենց ազնիւ ու գովելի ջանքերըբերեցին հովուապետական մեր այցելութեան պատշաճ կազմակերպմանգործում: Սիրելիներ, այս հանդիսաւոր ճաշկերոյթին քաղցր պարտականու-թիւն ունենք  գնահատանքի արժանացնելու բարերարներ Տէր եւ ՏիկինԺիրայր եւ Փաթրիսիա Թրփանճեաններին: Նրանց ազնիւ աջակցութեամբէ Հառիճի պատմական վանքում գործում հոգեւոր դպրանոցը, որի սաներիգեղեցիկ կատարումները վայելեցիք այս երեկոյի ընթացքում: «Թրփանճ-եան հիմնադրամի» միջոցով աջակցութիւն է ցուցաբերւում Հայաստանի եւԱրցախի գիւղական, յատկապէս՝ սահմանամերձ բնակավայրերի զարգաց-ման, կրթական ու մշակութային ծրագրերին ՝ բո լոր այ լ բարեգործու -թիւններով հանդերձ յաւերժացնելով Թրփանճեան բարեպաշտ գերդաս-տանի անունը մեր Սուրբ Եկեղեցու երախտաւոր բարերարների շարքում:Բարձրօրէն գնահատելով Թրփանճեան ընտանիքի մեծ վաստակը ազ-գային-եկեղեցական մեր անդաստանում, ուրախ եւ գոհունակ սրտով ՏիարԺիրայր Թրփանճեանին շնորհում ենք «Ասպետ Սուրբ Էջմիածնի» հայրա-պետական բարձր շքանշանանը:

Մեր Տեր Յիսուս Քրիստոսի սէրը, շնորհները եւ օրհնութիւնները թող լի-նեն ձեզ բոլորիդ հետ. Ամեն:

Page 14: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր բ ն ա կ ո ղ   ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ   բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւ -հի  Սոնա  Վան  Երեւանի մէջ լրագրողներուն պատմած  է,  թէ  ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն զ ո հ ե ր ո ւ ն   ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ ի ր   գ ի ր ք ը   ի ն չ պ է ս   ա ռ գ ր ա ւ ա ծեն Թուրքիոյ մէջ:  Այս մասին կը հաղորդէ Sputnik արմենիան:

Բանաստեղծուհիին խօսքով` անցած տարի թրքական կառավա-րութիւնը առգրաւած է իր գիրքերը, որ տպագրած է հրատարակիչՌ ա կ ը պ Զ ա ր ա ք օ լ ո ւ ն : Ա յ ս օ ր ա ն ի ր գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր հ ե -տապնդումներու կ՛ենթարկուի Թուրքիոյ մէջ:

«Բանաստեղծութիւններս հաւնեցաւ տաղանդաւոր թարգմանիչ,թրքագէտ Յակոբ Չաքրեան, եւ ան որոշեց զանոնք թարգմանել թրքե-րէն: Ստեղծագործութիւնները ուղարկեց «Պելկէ» հրատարակչութիւն,որու ղեկավարը Ռակըպ Զարաքօլուն է»,- ըսած է Վանը:

Ըստ անոր` Զարաքօլուն համարձակեցաւ յայտարարելու, որ ան-ձամբ պիտի խմբագրէ ու պիտի հրատարակէ Ցեղասպանութեան մա-սին գիրքը:

«Եւ ան ստանձնեց այդ գործը: Շատ լաւ նախաբան գրեց, եւ գիրքըհրատարակուեցաւ 1500 տպաքանակով, այն պարագային, որ իմ միւսգրքերը տպագրուած էին 1000 օրինակով: Թուրքիոյ մէջ հայերը շատեն, բայց ես ոչ միայն կեդրոնացած էի հայ ընթերցողի, այլեւ թուրքմտաւորականութեան վրայ», -նշած է ան։

Գիրքի հրատարակումէն ետք բանաստեղծուհին պէտք է մեկնէրՍթամպուլ` տեղի մտաւորականութեան հետ հանդիպելու համար: Զա-րաքօլուն կազմակերպած էր ձեռնարկը, սակայն հանդիպումը այդպէսալ չկայացաւ…

«Որոշակի վախ ունէի, բայց ես կը սպասէի այդ հանդիպման, կ՛ու-զէի որոշ հարցեր բարձրացնել այդ մարդոց ներկայութեան: Սակայնիմացայ, որ Էրտողանի հրամանով երեք հրատարակչատուն   փակածեն, որոնցմէ մէկն ալ «Պելկէ»ն էր, իսկ իմ գիրքերն ալ առգրաւուածէին»,- ըսած է Վան:

Անոր խօսքով, առգրաւումէն առաջ գիրքի 100 օրինակ ուղարկուածէր Երեւան, սակայն 1400 օրինակ մնացած էր հրատարակչատանմէջ:

ալեքսանդր Յարութիւնեան...Շար. էջ 11-էն

Բ ե մ ա դ ր ո ւ թ ե ա ն “ժ ա մ ա ն ա կ ա կ ի ց ն կ ա ր ա գ ի ր ” տ ա լ ո ւ ե ւ կ ի ս ա թ ա -տերական ձեւաւորմամբ (semi-stage format) ներկայացնելու որոշումնունէր իր հասկնալի պատճառները։ 18-րդ դարու դէպքերուն եւ դէմքերուննուիրուած օփերայի մը աւանդական հասկացողութեամբ ամբողջականբեմադրութիւնը, մեծածախս նախաձեռնութիւն մըն էր, զոր ԼՀՕ-ը իր ֆի-ն ա ն ս ա կ ա ն ս ա հ մ ա ն ա փ ա կ մ ի ջ ո ց ն ե ր ո վ չ է ր կ ր ն ա ր ի ր ա կ ա ն ա ց ն ե լ ։Ա ռ ն ո ւ ա ծ ո ր ո շ ո ւ մ ը ա ր դ ա ր ա ց ն ո ղ կ ա ր տ ր ա մ ա բ ա ն ա կ ա ն ո ւ ր ի շ բ ա -ցատրութիւն մը եւս։ Հանդիսատեսներուն մեծամասնութիւնը, Սայաթ Նո-վայի պարագային մանաւանդ, թատրոն պիտի գար, գլխաւորաբար անորերգերը լսելու համար։ Ես, որպէս ականատես եւ ականջալուր վկայ՝ կրնամանվարան հաստատել որ յիշեալ առաջադրութեամբ թատրոն եկած հան-դիսականները ներկայացումէն ստացան ակնկալուածէն աւելի մեծ գո-հունակութիւն , երբ լսեցին սքանչելի մենակատարները, բոլորն ալ ան-ւանի երգիչներ՝ որոնք մեծ վարպետութեամբ երգեցին հանճարեղ աշու-ղին:

Երգերը առանձին եւ նուագախումբի-երգչախումբի հետ համատեղ ,անուանի խմբավար Լեւոն Բարիքյանի ղեկավարութեամբ , ստեղծելովերաժշտական առինքնող մթնոլորտ մը։ Ներկաները հիացախառն յու-զումով ունկնդրեցին ՀՀ Ժողովրդական Արտիստ Պերճ Քազազեանի (Սա-յաթ Նովա), Անայիս Հեղոյեանի (Իշխանուհի Աննա), Արիս Նադիրեանի(Աշուղ եւ Իշխան) եւ Արշակ Քուզիկեանի (Պազարպաշի եւ Թագաւոր) մեծվարպետութեամբ յագեցած բարձրորակ կատարումները։

Տաղանդաւոր պարաստեղծ -պարուսուց -պարուհի Շաքէ Մեճըր Չի-լինկիրեան, ինչպէս միշտ , այս անգամ եւս արժանացաւ հանդիսատես-ներու հիացումին, երբ՝ որպէս պալատական պարուհի, կատարեց իր ինք-նատիպ հեզաճկուն մենապարը։

Նաթալիա Սուքիասի յօրինած եւ լուսարձակով պաստառի վրայ ցու-ցադրած զարդանկարներն ու գծանկարները մեծապէս տպաւորեցին հան-դիսատեսը։

Բնական է, առանց վերոյիշեալ տաղանդաշատ երգիչներու եւ արուես-տագէտներու նման բարձրորակ բեմադրութիւն մը անկարելի պիտի ըլլարներկայացնել։ Չմոռանանք ուրեմն նշելու, որ այդ յաջողութեան մէջ կա-րեւոր բաժին ունէին նաեւ շատ ուրիշներ, յատկապէս ԼՀՕ-ի վարչութեանանդամները, իրենց ատենապետին, Դաւիթ Ստեփանի գլխաւորութեամբ,ինչպէս նաեւ բազմաթիւ կամաւորներ , որոնց անխոնջ աշխատանքըարժանի է բարձր գնահատանքի։

Սրտանց կը շնորհաւորեմ ԼՀՕ, որ յաջողեցաւ արժանավայել բեմադ-րութեամբ ներկայացնել մեծանուն կոմպոզիտոր Ալեքսանդր Յարու-թիւնեանի “Սայաթ Նովա”ն, արժանանալով բոլորի գնահատանքին, գրա-ւելով մանաւանդ՝ երաժշտութեան եւ բանաստեղծութեան սիրահարներուսրտերը։ Չմոռնանք՝ որ Սայաթ Նովան որքան մեծ է որպէս երաժիշտ ,նոյնքան մեծ է նաեւ՝ որպէս բանաստեղծ։

ասատուր Կիւզելեանլոնտոն, 23 Հոկտեմբեր, 2017

14 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

Էրտողանի հրամանով Թուրքիոյ մէջ առգրաւած ենհայ բանաստեղծուհիին գիրքերը

Թուրքիոյ յայտնի այլախոհ մտա-ւորականներէն Ռակըպ Զարաքօ-լ ո ւ ն թ ր ք ա կ ա ն « a r t i g e r c e k . c o m »կայքի իր սիւնակին մէջ կրկին անդ-ր ա դ ա ր ձ ա ծ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա -նութեան:

Ուշադրութիւն հրաւիրելով այնփաստին վրայ, որ ԵւրոխորհուրդիԽ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ա կ ա ն վ ե հ ա ժ ո ղ ո վ ըԻրաքի եւ Սուրիոյ մէջ «Իսլամականպետութիւն» ահաբեկչական խմբա-ւորման գործողութիւնները որակածէ իբրեւ ցեղասպանական արարքեզիտիներու, քրիստոնեաներու եւալաուիներու դէմ՝ Զարաքօլու շեշ-տած է, որ այս արարքները 1915-իՀայոց Ցեղասպանութեան շարունա-կութիւնն են, եւ աւելցուցած է, թէբո լորը պէտք է նախ առերեսուինիրենց պատմութեան հետ, նոր ցե-ղասպանութիւններ կանխելու հա-մար:

Զարաքօլու ընդգծած է Թուրքիոյպետութեան եւ Թուրքիոյ հասարա-կութեան համար Հայոց Ցեղասպա-նութեան ճանաչման ու անցեալինհետ առերեսուելու անհրաժեշտու-թ ի ւ ն ը ՝ ն շ ե լ ո վ , ո ր Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թիւնը հերքող որեւէ երկրի քաղա-քացի չի կրնար ապահով զգալ:

Միաժամանակ, մտաւորականըհպարտութեամբ նշած է , որ թէեւիրենք ծանր գին կը վճարեն ճշմար-տութիւնը բարձրաձայնելու համար,սակայն այսօր Թուրքիոյ մէջ ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ ո ւ մ ըդարձած է մտաւորական շրջանակ-ներու ներկայացուցիչ ըլլալու իւրօ-րինակ չափանիշ:

Զ ա ր ա ք օ լ ո ւ գ ր ա ծ է . « Ց ե ղ ա ս -

պանութեան ժխտումը, իրականու-թեան մէջ, կը նշանակէ ըսել՝ «Այո՛,ըրած ենք եւ եթէ պէտք ըլլայ՝ նորէ՛նկ՛ընենք»»: Ան ցաւ յայտնած է, որհայերը այսօր հասած են այնպիսիվ ի ճ ա կ ի , ո ւ ր « ա մ բ ո ղ ջ Թ ո ւ ր ք ի ո յտ ա ր ա ծ ք ի ն ի ր ե ն ց ա զ գ ա յ ի ն ի ն ք -նութեամբ կրնան ապրիլ միա՛յն Պոլ-սոյ մէջ, եւ այդ ալ՝ մշտական վախիմէջ»:

Նշենք, որ Զարաքօլուի հիմնած«Պելկէ» հրատարակչատունը առա-ջիններէն էր Թուրքիոյ մէջ, որ անդ-րադարձած է Հայկական Հարցին՝1990-ականներու սկիզբները: Հրա-տարակչատունը հրապարակած է« Յ ո ւ շ ա մ ա տ ե ա ն Ա պ ր ի լ 2 4 - ի ն » ,« Թ ո ւ ր ք ի ո յ Վ ա ր ա ծ Ո ւ ծ ա ց մ ա ն Ե ւԼեզուասպանութեան Քաղաքակա-նութիւնը», «Հայոց Ցեղասպանու-թիւն» եւ Հայկական հարցին նուիր-ւած տասնեակ մը այլ գիրքեր:

Զարաքօլու. «Թուրքիոյ մէջՑեղասպանութեան ճանաչումըդարձած է մտաւորականըլլալու չափանիշ»

Արամ Տիգրանի անունը ջնջուեցաւ իրանունով զբօսայգիի վահանակի վրայէն

«Էվրէնսէլ» կայքէջը կըգրէ որ Պաթման քաղաքիմէջ «Արամ Տիգրանի ան-ւ ա ն զ բ օ ս ա յ գ ի » ի մ ո ւ տ -քին վրայ զետեղուած էրյ ա տ ո ւ կ վ ա հ ա ն ա կ մ ը ,որուն վրայ կար զբօսայ-գիի անունը, բայց հիմաանծանօթ անձեր ջնջածեն հայ երաժիշտի անու-նը: Աղբիւրի համաձայն,անծանօթ անձեր ճերմակներկով ծածկած են երա-ժիշտի անունը:

Կը նշուի որ նմանօրինակ դէպ-քեր նախապէս ալ պատահած են,սակայն միջադէպը մեծ քննադա-տութեան արժանացած է ժողո-վուրդի կողմէ եւ երգչի անունովնոր վահանակ մը զետեղուած էայգիի մուտքին:

Արամ Տիգրան հայազգի յայտ-նի երգիչ ու երաժիշտ է: Ան ծնածէր Սուրիոյ Էլ Գամիշլի քաղաքինմէջ: Ուտ կը նուագէր: Քսան տա-ր ե կ ա ն ի ն ի ն ք զ ի ն ք ն ո ւ ի ր ա ծ է րե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն , կ ’ ե ր գ է ր ե ր ե քլեզուներով՝ քրտերէն, արաբերէն ու հայերէն:

Ձայնագրած էր աւելի քան 230 երգեր՝ քրտերէնով, 150 երգ՝ արաբերէ-նով, 10 երգ ասորերէնով եւ 8 երգ՝ յունարէնով:

Արամ Տիգրան մահացած էր Յունաստան, Աթէնքի մէջ 2009ին ու որպէսվերջին ցանկութիւն, ուզած էր թաղուիլ Տիյարպաքըրի մէջ: Երգչի ցան-կութիւնը չիրականացաւ, քանի որ իշխանութիւնները չարտօնեցին որ անթաղուի Տիյարպաքըրի հայկական գերեզմանատան մէջ:

«ՄարՄարա»

Page 15: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017 • ABAKA • 15

Հայամէտ թուրք գործիչ Օսման Քաւալա կալանաւորուած է

Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջ « Ա ն ա -տոլիոյ մշակոյթ» հասա-ր ա կ ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր -պ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ ,գործարար, հասարակա-կան գործիչ Օսման Քա-ւ ա լ ա 1 3 օ ր ձ ե ր բ ա կ ա լ -ւած մնալէ ետք կալանա-ւորուած է:

Ոստիկանութիւնը չէրյայտնած Օսման Քաւա-լան ձերբակալելու պատ-ճառը` նշելով, սակայն, որ անիկա կ՛իրականացուի գաղտնի հետաքննու-թեան ծիրէն ներս: Ներքին գործոց նախարարութեան քանի մը աղբիւրներհաղորդած էին, որ Քաւալա կը հարցաքննուի 2016-ի Յուլիս 15-ի յեղաշըրջ-ման փորձէն առաջ ունեցած իր շարք մը հանդիպումներուն համար:

Օսման Քաւալան յայտնի է իր հայամէտ դիրքորոշումներով: Ան եղած էՀայաստան, յայտարարած է, որ կը ճանչնայ Հայոց Ցեղասպանութիւնը:

Վանի մէջ լքուած հայկականեկեղեցիին կը փորձեն տէրկանգնիլ գիւղի բնակիչները

Վ ա ն ի Պ ա հ չ ե ս ա ր ա գ ա ւ ա ռ ի ն մ է ջ ` կ ե դ ր ո ն է ն 7 ք մ ․հ ե ռ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն վ ր ա յ գ տ ն ո ւ ո ղ Ա լ ի ա ղ ա գ ի ւ ղ ի ն մ է ջլիովին աւերակ դառնալու վտանգի տակ եղող Ալիաղագիւղի եկեղեցին պահպանութեան տակ առնուած է տեղիբնակիչներուն կողմէ:

Այդ մասին, ըստ Akunq.net-ի, հաղորդէ «Մեզոփոթմիա»լրատուական գործակալութիւնը:

Ա ղ բ ի ւ ր ի ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ` մ ի ա ժ ա մ ա ն ա կ տ ե ղ ի գ ի ւ ղ ա -ցիները «գիւղական հիւրանոցի» վերածած են դատարկմնացած տուն մը, սակայն այցելուներէն ոչ մէկ գումար կըվ ե ր ց ն ե ն ` ա յ ն տ ե ղ հ ի ւ ր ը ն կ ա լ ո ւ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ա յ դ հ ո ղ էտունը պահպանելու համար անհրաժեշտ բոլոր միջոց-ները կը ձեռնարկուին տեղի բնակիչներուն կողմէ: Ալիա-ղայի գիւղացիները կը ցանկան, որ հայկական եկեղեցիայցելեն յատկապէս հայերը:

«Մեզոփոթամիա» գործակալութիւնը կը փոխանցէ, որ7 տուն բնակչութիւն ունեցող սոյն գիւղի հիւրատան մաք-րութեան գործը եւս տեղացիները ստանձնած են: «Հիւ-րանոց» անուանուող այդ հողէ տունը բաղկացած է 2 սեն-եակէ, հիւրասրահէ, խոհանոցէ եւ լոգասենեակէ:

Գիւղի իմամ Մեհմեթ Վեֆան գործակալութեան թղթա-կիցին յայտնած է, որ հիւրանոցէն մօտ 10 մեթր հեռուգտնուող Ալիաղա գիւղի եկեղեցին շատոնցէ այցելուներչէ ունեցած: Ըստ իմամին` եկեղեցին կը գտնուի լիովինոչնչանալու եզրին: Ան նաեւ պահանջած է, որ իրաւա-սուները շուտ սկսին զբաղիլ եկեղեցւոյ վերականգնմանաշխատանքներով: Իմամը ընդգծելով, թէ իրենց համարհաւատքը շատ մեծ նշանակութիւն ունի, նշած է. «Մենքկը ցանկանք, որ հայերը գան, այցելեն իրենց պաշտա-մունքի վայրերը: Եթէ գան, կրնան անվճար մնալ այս հիւ-րատան մէջ»:

Աղբիւրը նաեւ կը յիշեցնէ, որ Ալիաղա գիւղի` տուեալշրջանի ամենաբարձր տեղը գտնուելու պատճառով գիւղհասնիլը բաւական դժուար է, եւ որ գաւառի կեդրոնէնմեքենայով գիւղ կարելի է հասնիլ միայն Երկուշաբթի եւՈւրբաթ օրերուն, իսկ ոտքով երթալու պարագային 2 ժամկը տեւէ:

ՎշտակցութիւնՍրտի դառն կսկիծով կ’իմանանք, որ ընկ. Պօղոս Գուլեան դժբախ-

տութիւնը ունեցած է կորսնցնելու իր սիրեցեալ կողակիցը՝ հանգուցեալ

ՀԷԼԷն ԳուԼԵանըԱյս տխուր առիթով մեր խորին ցաւակցութիւնները կը յայտնենք,

ընկ. Պօղոս Գուլեանին, զաւակներուն՝ Տէր եւ Տիկ. Վազգէն եւ ՌիթաԳուլեանի, Տէր եւ Տիկ. Հարմա եւ Ժանին Գուլեանի, ինչպէս նաեւ միու-թեանս երկարամեայ ընկ. Արա Գուլեանին եւ համայն Գուլեան ընտա-նիքի սգակիր պարագաներուն:

ՎարչութիւնՄոնթրէալի Ռակ Է. Բաբազեան ակումբ

թէքէեան Մշակութային Միութեան

Այս տխուր առիթով Թէքէեան Մշակ. Միութեան վարչութիւնը փո-խան ծաղկեպսակի, 200 տոլար կը նուիրէ «Ապագայ» շաբաթաթերթին:

Page 16: LX& TARI JIU 2109 :RKOU

16 • ABAKA • LUNDI 13 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 13, 2017

ՄԱԿ. «Սուրիոյ մէջաւելի քան 13 միլիոնմարդ տակաւինմարդասիրականօգնութեան կարիքունի»

Սուրիոյ մէջ ներքին վերաբնակ-ն ե ր ո ւ թ ի ւ ը կ ը կ ր ճ ա տ ո ւ ի ի ր ե ն ցտուներ վերադարձողներու թուա-քանակի համեմատ, սակայն մար-դոց փախուստի ցուցանիշը բարձր է:

Ա յ դ մ ա ս ի ն Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 3 0 - ի նյ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ Է Մ Ա Կ - ի գ լ խ ա ւ ո րքարտուղարի մարդասիրական հար-ցերով տեղակալ Մարք Լոուքոկը `ելոյթ ունենալով Անվտանգութեանխորհուրդի նիստին: «Ներքին տե-ղահանուածներու թիւը վերջին մէկտարուան մէջ  6,3 միլիոնէն նուա-զած Է մինչեւ 6,1 միլիոն, իսկ անոնցվ ե ր ա դ ա ռ ն ա լ ո ւ ց ո ւ ց ա ն ի շ ն ե ր ըաճած են երկրի քանի մը շրջաննե-րուն մէջ:

Միեւնոյն ժամանակ նոր տեղա-փոխութիւններու մակարդակը կըմ ն ա յ բ ա ր ձ ր : Ս տ ա ց ո ւ ո ղ հ ա ղ ո ր -դումներու համաձայն,  Յունուարէնմինչեւ Սեպտեմբեր իրենց տուներըլքած են 1 ,8 մի լիոն բնակիչներ», -ը ս ա ծ Է գ լ խ ա ւ ո ր ք ա ր տ ո ւ ղ ա ր իտեղակալը: Ըստ անոր` «սուրիականճգնաժամի հետեւանքները առաջ-ւան պէս լուրջ են»:

«Սուրիոյ մէջ աւելի քան 13 մի-լ ի ո ն մ ա ր դ   դ ե ռ մ ա ր դ ա ս ի ր ա կ ա նօ գ ն ո ւ թ ե ա ն կ ա ր ի ք ո ւ ն ի : Ա ն ո ն ց -մ է   6 , 3 մ ի լ ի ո ն ը շ ա տ խ ո ց ե լ ի ե ն .անոնք սուր կարիքի մէջ են մշտա-կան տեղափոխումներու, մարտա-կան գործողութիւններու եւ հիմնա-կ ա ն ա պ ր ա ն ք ն ե ր է ո ւ ծ ա ռ ա յ ո ւ -թիւններէ օգտուելու սահմանափակհ ն ա ր ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն պ ա տ ճ ա ռ ո վ » , -նշած Է Լոուքոկը։

Միացեալ Նահանգներու եւ Հայաստանի միջեւ ապրանքաշրջանառութիւնը աճած է 35 տոկոսՆոյեմբեր 1-ին Հայաստանի մէջ ԱՄՆ դեսպանատունը` գործակցելով ՀՀ

գիւղատնտեսութեան նախարարութեան եւ «էյչ-էս-պի-սի պանք Հայաս-տան»ի հետ, կազմակերպած էր գործարար համաժողով նուիրուած գիւ-ղատնտեսութեան: Նպատակը ոլորտի հայկական ընկերութիւններուն ամե-րիկեան յայտնի  «Ուոլմընթ»  եւ  «Մոնսանթօ» ընկերութիւններու փորձի,ապրանքներու ու արհեսատագիտութիւններու ներկայացումն էր ու կա-պերու ձեւաւորումը:

«Գիւղատնտեսութիւնը Հայաստանի տնտեսութեան կարեւորագոյնճիւղերէն մէկն է, անիկա կ՛ապահովէ Հայաստանի  ՀՆԱ-ի 19.6 տոկոսը  եւհայաստանեան աշխատուժի  36.2 տոկոս զբաղուածութիւնը: ՄիացեալՆահանգներ կը ջանայ բարելաւել մեր երկու երկիրներու առեւտրականհնարաւորութիւնները եւ խորացնել առեւտրա-ներդրումային յարաբե-րութիւնները: Ուրախութեամբ կրնանք փաստել, որ այս տարուան առաջին8 ամիսներուն Միացեալ Նահանգներու եւ Հայաստանի միջեւ ապրան-քաշրջանառութիւնը, ըստ ԱՄՆ վիճակագրական ծառայութեան տուեալ-ներուն, աճած է 35 տոկոսով», — բացման խօսքին մէջ ըսած է ԱՄՆ գոր-ծերու հաւատարմատար Ռաֆիք Մանսուր:

Ամերիկեան երկու ընկերութիւններ`  «Ուոլմընթ»ը եւ «Մոնսանթօ»ն գոր-ծուղած էին ներկայացուցիչներ, որոնք այս համաժողովի ընթացքին ներ-կայացուցին իրենց ընկերութիւններու ապրանքները եւ ուսումնասիրեցինՀայաստանի մէջ առկայ գործարար հնարաւորութիւնները: Այս մէկօրեայհամաժողովին զեկուցումներով հանդէս եկան նաեւ «Էյչ-էս-պի-սի պանքՀայաստան»ի, Միջազգային ֆինանսական ընկերութեան, Գիւղատենտե-

սութեան ու գիւղի զարգացման «Քարտ» կեդրոնի եւ ՀՀ կառավարութեաններկայացուցիչները: