M CH ĐI N TẠ Ệ Ử

Ch ng 8ươ

M CH KHU CH Ð I H I TI PẠ Ế Ạ Ồ Ế(Feedback Amplifier)

******** 1. M c tiêu.ụ 2. Ki n th c c b n c n có khi h c ch ng này.ế ứ ơ ả ầ ọ ươ 3. Tài li u tham kh o liên quan đ n ch ng.ệ ả ế ươ 4. N i dung:ộ

8.1 Phân lo i m ch khu ch đ iạ ạ ế ạ . 8.2 Đ i c ng v h i ti pạ ươ ề ồ ế . 8.3 Đ l i truy n v i h i ti pộ ợ ề ớ ồ ế . 8.4 Tính c b n c a m ch khu ch đ i có h i ti p âmơ ả ủ ạ ế ạ ồ ế . 8.5 Đi n tr ngõ vàoệ ở . 8.6 Đi n tr ngõ raệ ở . 8.7 Ph ng pháp phân tích m t m ch khu ch đ i có h i ti pươ ộ ạ ế ạ ồ ế . 8.8 M ch h i ti p đi n th n i ti pạ ồ ế ệ ế ố ế . 8.9 C p h i ti p đi n th n i ti pặ ồ ế ệ ế ố ế . 8.10 M ch h i ti p dòng đi n n i ti pạ ồ ế ệ ố ế . 8.11 M ch h i ti p dòng đi n song songạ ồ ế ệ . 8.12 M ch h i ti p đi n th song songạ ồ ế ệ ế . Bài t p cu i ch ngậ ố ươ .

5. V n đ nghiên c u c a ch ng k ti p.ấ ề ứ ủ ươ ế ế

Trong ch ng này, chúng ta s tìm hi u v lo i m ch khu ch đ i có h i ti p âm và kh o sátươ ẽ ể ề ạ ạ ế ạ ồ ế ả nh h ng c a lo i h i ti p này lên các thông s cũng nh tính ch t c a m ch khu ch đ i.ả ưở ủ ạ ồ ế ố ư ấ ủ ạ ế ạ

8.1 PHÂN LO I M CH KHU CH Ð IẠ Ạ Ế Ạ :8.1.1 Khu ch đ i đi n thế ạ ệ ế .8.1.2 Khu ch đ i dòng đi nế ạ ệ .8.1.3 Khu ch đ i đi n d n truy nế ạ ệ ẫ ề .8.1.4 Khu ch đ i đi n tr truy nế ạ ệ ở ề .

Khi kh o sát các m ch khu ch đ i có h i ti p, ng i ta th ng phân chúng thành 4ả ạ ế ạ ồ ế ườ ườ lo i m ch chính: khu ch đ i đi n th , khu ch đ i dòng đi n, khu ch đ i đi n d n truy n vàạ ạ ế ạ ệ ế ế ạ ệ ế ạ ệ ẫ ề khu ch đ i đi n tr truy n.ế ạ ệ ở ề

8.1.1 Khu ch đ i đi n th :( Voltage amplifier )ế ạ ệ ếHình 8.1 mô t m ch t ng đ ng Thevenin c a m t h th ng 2 c ng, mô hình hóaả ạ ươ ươ ủ ộ ệ ố ổ

c a m t m ch khu ch đ i căn b n.ủ ộ ạ ế ạ ả

- N u m ch có đi n tr ngõ vào Rế ạ ệ ở i r t l n đ i v i n i tr Rấ ớ ố ớ ộ ở S c a ngu n tín hi u thì vủ ồ ệ i

≈ vs

- N u t i Rế ả L r t l n đ i v i đi n tr ngõ ra Rấ ớ ố ớ ệ ở 0 c a m ch khu ch đ i thì v0 ủ ạ ế ạ ≈ AVNL.vi

≈ AVNL.vS

Trong đi u ki n nh v y, m ch s cung c p m t đi n th ngõ ra t l v i đi n thề ệ ư ậ ạ ẽ ấ ộ ệ ế ỉ ệ ớ ệ ế ngõ vào và h s t l này đ c l p đ i v i biên đ c a ngu n tín hi u và đi n tr t i. Lo i m chệ ố ỉ ệ ộ ậ ố ớ ộ ủ ồ ệ ệ ở ả ạ ạ nh th đ c g i là m ch khu ch đ i đi n th .ư ế ượ ọ ạ ế ạ ệ ế

M t m ch khu ch đ i đi n th lý t ng khi có đi n tr ngõ vào Ri b ng vô h n vàộ ạ ế ạ ệ ế ưở ệ ở ằ ạ đi n tr ngõ ra Rệ ở 0 = 0. Ký hi u ệ

khi RL =∞, nh v y Aư ậ VNL bi u di n đ l i đi n th c a m ch h (open-circuit).ể ễ ộ ợ ệ ế ủ ạ ở

8.1.2 Khu ch đ i dòng đi n (current amplifier)ế ạ ệM t m ch khu ch đ i dòng đi n lý t ng đ c đ nh nghĩa nh là m t m ch khu chộ ạ ế ạ ệ ưở ượ ị ư ộ ạ ế

đ i cung c p m t dòng đi n ngõ ra t l v i dòng đi n tín hi u ngõ vào. H s t l này không phạ ấ ộ ệ ỉ ệ ớ ệ ệ ệ ố ỉ ệ ụ thu c vào Rộ S và RL. M t m ch khu ch đ i dòng đi n lýộ ạ ế ạ ệ t ng có đi n tr ngõ vào Rưở ệ ở i = 0 và đi n trệ ở ngõ ra R0 b ng vô h n.ằ ạ

Trong th c t , m ch có đi n tr ngõ vào th p và di n tr ngõ ra cao. Nh v y, Rự ế ạ ệ ở ấ ệ ở ư ậ i << RS và R0>> RL.

Hình 8.2 là m ch t ng đ ng Norton c a m t m ch khu ch đ i dòng đi n. Chú ý, kýạ ươ ươ ủ ộ ạ ế ạ ệ

hi uệ

v i Rớ L = 0, nó di n t đ l i dòng đi n c a m t m ch n i t t (short-circuit).ễ ả ộ ợ ệ ủ ộ ạ ố ắTa th y r ng:ấ ằ

Vì Ri << RS nên Ii ≈ IS

Vì R0 >> RL nên IL ( AiIi ≈ AíIS)

8.1.3 Khu ch đ i đi n d n truy n: (Transconductance Amplifier)ế ạ ệ ẫ ề

M t m ch khu ch đ i đi n d n truy n lý t ng s cung c p m t dòng đi n ngõ ra tộ ạ ế ạ ệ ẫ ề ưở ẽ ấ ộ ệ ỉ l v i đi n th tín hi u ngõ vào. H s t l này đ c l p v i Rệ ớ ệ ế ệ ệ ố ỉ ệ ộ ậ ớ L và RS. M ch nh v y ph i có đi nạ ư ậ ả ệ tr ngõ vào Rở i b ng vô h n và đi n tr ngõ ra Rằ ạ ệ ở 0 b ng vô h n.ằ ạ

Trong m ch th c t :ạ ự ế Ri >> RS và R0 >> RL

Hình 8.3 là mô hình t ng đ ng c a m t m ch khu ch đ i đi n d n truy n.ươ ươ ủ ộ ạ ế ạ ệ ẫ ề

Ta th y r ng vấ ằ i ≈ vS khi Ri >> RS

Và I0 ≈ Gmvi ≈ GmvS khi R0 >> RL

8.1.4 Khu ch đ i đi n tr truy n (Transresistance Amplifier)ế ạ ệ ở ề

M ch t ng đ ng lý t ng c a m t m ch khu ch đ i đi n tr truy n nh hình 8.4ạ ươ ươ ưở ủ ộ ạ ế ạ ệ ở ề ư

M ch cung c p m t đi n th ngõ ra v0 t l v i dòng đi n tín hi u ngõ vào IS và h s t lạ ấ ộ ệ ế ỉ ệ ớ ệ ệ ệ ố ỉ ệ này đ c l p v i Rộ ậ ớ S và RL. Trong th c t m t m ch khu ch đ i đi n tr truy n ph i có Rự ế ộ ạ ế ạ ệ ở ề ả i << RS và R0 << RL. Nh v y khi đó Iư ậ i

≈ IS, v0≈ RmIi ≈ RmIS.

8.2 Ð I C NG V H I TI P:Ạ ƯƠ Ề Ồ ẾM t m ch khu ch đ i h i ti p g m các b ph n nh sau:ộ ạ ế ạ ồ ế ồ ộ ậ ư

Ngu n tín hi u: Có th là ngu n đi n th Vồ ệ ể ồ ệ ế S n i ti p v i m t n i tr Rố ế ớ ộ ộ ở S hay ngu nồ dòng đi n Iệ S song song v i n i tr Rớ ộ ở S.

H th ng h i ti p: Th ng dùng là m t h th ng 2 c ng th đ ng (ch ch a các thànhệ ố ồ ế ườ ộ ệ ố ổ ụ ộ ỉ ứ ph n th đ ng nh đi n tr , t đi n, cu n dây).ầ ụ ộ ư ệ ở ụ ệ ộ

M ch l y m u: L y m t ph n tín hi u ngõ ra đ a vào h th ng h i ti p. Tr ngạ ấ ẫ ấ ộ ầ ệ ở ư ệ ố ồ ế ườ h p tín hi u đi n th ngõ ra đ c l y m u thì h th ng h i ti p đ c m c song song v i ngõ raợ ệ ệ ế ở ượ ấ ẫ ệ ố ồ ế ượ ắ ớ và trong tr ng h p tín hi u dòng đi n ngõ ra đ c l y m u thì h th ng h i ti p đ c m c n iườ ợ ệ ệ ở ượ ấ ẫ ệ ố ồ ế ượ ắ ố ti p v i ngõ ra.ế ớ

M ch so sánh ho c tr n:ạ ặ ộHai lo i m ch tr n r t thông d ng là lo i tr n ngõ vào n i ti p và lo i tr n ngõ vàoạ ạ ộ ấ ụ ạ ộ ố ế ạ ộ

song song.

T s truy n hay đ l i:ỉ ố ề ộ ợKý hi u A trong hình 8.5 bi u th t s gi a tín hi u ngõ ra v i tín hi u ngõ vào c aệ ể ị ỉ ố ữ ệ ớ ệ ủ

m ch khu ch đ i căn b n. T s truy n v/vi là đ khu ch đ i đi n th hay đ l i đi n th Aạ ế ạ ả ỉ ố ề ộ ế ạ ệ ế ộ ợ ệ ế V. T ng t t s truy n I/Iươ ự ỉ ố ề i là đ khu ch đ i dòng đi n hay đ l i dòng đi n Aộ ế ạ ệ ộ ợ ệ I c a m ch khu chủ ạ ế đ i. T s I/vạ ỉ ố i đ c g i là đi n d n truy n (đ truy n d n-Transconductance) Gượ ọ ệ ẫ ề ộ ề ẫ M và v/Ii đ c g i làượ ọ đi n tr truy n Rệ ở ề M. Nh v y Gư ậ M và RM đ c đ nh nghĩa nh là t s gi a hai tín hi u, m t d ngượ ị ư ỉ ố ữ ệ ộ ở ạ dòng đi n và m t d ng đi n th . Ð l i truy n A ch m t cách t ng quát m t trong các đ i l ngệ ộ ở ạ ệ ế ộ ợ ề ỉ ộ ổ ộ ạ ượ AV, AI, GM, RM c a m t m ch khu ch đ i không có h i ti p tùy theo mô hình hóa đ c s d ngủ ộ ạ ế ạ ồ ế ượ ử ụ trong vi c phân gi i.ệ ả

Ký hi u Aệ f đ c đ nh nghĩa nh là t s gi a tín hi u ngõ ra v i tín hi u ngõ vào c aượ ị ư ỉ ố ữ ệ ớ ệ ủ m ch khu ch đ i hình 8.5 và đ c g i là đ l i truy n c a m ch khu ch đ i v i h i ti p. V y thìạ ế ạ ượ ọ ộ ợ ề ủ ạ ế ạ ớ ồ ế ậ Af dùng đ di n t m t trong 4 t s :ể ễ ả ộ ỉ ố

S liên h gi a đ l i truy n Aự ệ ữ ộ ợ ề f và đ l i A c a m ch khu ch đ i căn b n (ch a cóộ ợ ủ ạ ế ạ ả ư h i ti p) s đ c tìm hi u trong ph n sau.ồ ế ẽ ượ ể ầ

Trong m t m ch có h i ti p, n u tín hi u ngõ ra gia tăng t o ra thành ph n tín hi u h iộ ạ ồ ế ế ệ ạ ầ ệ ồ ti p đ a v ngõ vào làm cho tín hi u ngõ ra gi m tr l i ta nói đó là m ch h i ti p âm (negativeế ư ề ệ ả ở ạ ạ ồ ế feedback).

8.3 Ð L I TRUY N V I N I TI P:Ộ Ợ Ề Ớ Ố ẾM t m ch khu ch đ i có h i ti p có th đ c di n t m t cách t ng quát nh hìnhộ ạ ế ạ ồ ế ể ượ ễ ả ộ ổ ư

8.10Ð phân gi i m t m ch khu ch đ i có h i ti p, ta có th thay th thành ph n tích c cể ả ộ ạ ế ạ ồ ế ể ế ầ ự

(BJT, FET, OP-AMP ...) b ng m ch t ng đ ng tín hi u nh . Sau đó dùng đ nh lu t Kirchhoff đằ ạ ươ ươ ệ ỏ ị ậ ể l p các ph ng trình liên h .ậ ươ ệ

Trong m ch hình 8.10 có th là m t m ch khu ch đ i đi n th , khu ch đ i dòng đi n,ạ ể ộ ạ ế ạ ệ ế ế ạ ệ khu ch đ i đi n d n truy n ho c khu ch đ i đi n tr truy n có h i ti p nh đ c di n t hìnhế ạ ệ ẫ ề ặ ế ạ ệ ở ề ồ ế ư ượ ễ ả ở 8.11

Hình 8.11 D ng m ch khu ch đ i h i ti pạ ạ ế ạ ồ ế(a) Khu ch đ i đi n th v i h i ti p đi n th n i ti pế ạ ệ ế ớ ồ ế ệ ế ố ế(b) Khu ch đ i đi n d n truy n v i h i ti p dòng đi n n i ti pế ạ ệ ẫ ề ớ ồ ế ệ ố ế(c) Khu ch đ i dòng đi n v i h i ti p dòng đi n song songế ạ ệ ớ ồ ế ệ(d) Khu ch đ i đi n tr truy n v i h i ti p đi n th song songế ạ ệ ở ề ớ ồ ế ệ ế

Trong hình 8.10, n i tr ngu n Rộ ở ồ S đ c xem nh m t thành ph n c a m ch khu ch đ iượ ư ộ ầ ủ ạ ế ạ căn b n. Ð l i truy n A (Aả ộ ợ ề V, AI, GM, RM) bao g m hi u ng c a t i Rồ ệ ứ ủ ả L và c a h th ng h i ti p ủ ệ ố ồ ế β lên m ch khu ch đ i.ạ ế ạ

Tín hi u vào Xệ S, tín hi u ra Xệ 0, tín hi u h i ti p Xệ ồ ế f, tín hi u tr Xệ ừ d có th là đi n thể ệ ế hay dòng đi n. Nh ng tín hi u này cũng nh t s A và ệ ữ ệ ư ỉ ố β đ c tóm t t trong b ng sau đây.ượ ắ ả

Nh v y:ư ậ Xd = XS - Xf = Xi (8.1)H s h i ti p ệ ố ồ ế β đ c đ nh nghĩa:ượ ị

H s ệ ố β th ng là m t s th c d ng hay âm, nh ng m t cách t ng quát ườ ộ ố ự ươ ư ộ ổ β là m tộ

hàm ph c theo t n s tín hi u.ứ ầ ố ệÐ l i truy n A đ c đ nh nghĩa:ộ ợ ề ượ ị

A = X0 /Xi (8.3)

Ð i l ng A bi u di n đ l i truy n c a m ch khu ch đ i t ng ng không có h iạ ượ ể ễ ộ ợ ề ủ ạ ế ạ ươ ứ ồ ti p nh ng bao g m nh h ng c a h th ngế ư ồ ả ưở ủ ệ ố β , RL, RS.

N u |Af| < |A| h i ti p đ c g i là h i ti p âmế ồ ế ượ ọ ồ ế N u |Af| > |A| h i ti p đ c g i là h i ti p d ngế ồ ế ượ ọ ồ ế ươBi u th c 8.4 cho ta th y khi có h I ti p âm,đ l I gi m đi(1+ể ứ ấ ồ ế ộ ợ ả βA) l n so v i đ l iầ ớ ộ ợ

c a m ch căn b n không có h i ti p.ủ ạ ả ồ ếÐ l i vòng (loop gain):ộ ợTín hi u Xệ d trong hình 8.10 đ c nhân v i A khi qua m ch khu ch đ i, đ c nhân v iượ ớ ạ ế ạ ượ ớ

β khi truy n qua h th ng h i ti p và đ c nhân v i -1 trong m ch tr n và tr l i ngõ vào. Vì v y Tề ệ ố ồ ế ượ ớ ạ ộ ở ạ ậ = -βA đ c g i là đ l i vòng và đ i l ng F = 1 + ượ ọ ộ ợ ạ ượ βA = 1 - T đ c g i là th a s h i ti p.ượ ọ ừ ố ồ ế

Ng i ta th ng dùng đ i l ng ườ ườ ạ ượ

đ bi u di nể ể ễ nh h ng c a l ng h i ti p lên m ch khu ch đ i. N u là h i ti p âm thì N < 0.ả ưở ủ ượ ồ ế ạ ế ạ ế ồ ế

8.4 TÍNH CH T CĂN B N C A M CH KHU CH Ð I CÓ H I TI P ÂMẤ Ả Ủ Ạ Ế Ạ Ồ Ế : 8.4.1 Gi v ng đ khu ch đ iữ ữ ộ ế ạ . 8.4.2 Gi m s bi n d ngả ự ế ạ . 8.4.3 Gia tăng d i t n ho t đ ngả ầ ạ ộ . Trong m ch khu ch đ i h i ti p âm làm gi m đ l i truy n nh ng l i có m t s uạ ế ạ ồ ế ả ộ ợ ề ư ạ ộ ố ư đi m n i b t nên đ c ng d ng r ng rãi.ể ổ ậ ượ ứ ụ ộ

8.4.1 Gi v ng đ khu ch đ iữ ữ ộ ế ạ :Thông s c a BJT hay FET không ph i là m t h ng s mà chúng thay đ i r t nhi uố ủ ả ộ ằ ố ổ ấ ề

theo nhi t đ , ngay c các thông s này cũng không gi ng nhau khi thay th t m t m u này sangệ ộ ả ố ố ế ừ ộ ẫ m t m u khác. Do đó, khi nhi t đ thay đ i hay khi thay th linh ki n tác đ ng đ l i A c a m chộ ẫ ệ ộ ổ ế ệ ộ ộ ợ ủ ạ s thay đ i.ẽ ổ

Khi có h i ti p:ồ ế

V y khi m ch có h i ti p, khi đ l i A c a m ch không có h i ti p thay đ i thì đ l iậ ạ ồ ế ộ ợ ủ ạ ồ ế ổ ộ ợ c a toàn m ch (có h i ti p) thay đ i nh h n (1+ủ ạ ồ ế ổ ỏ ơ βA) l n.ầ

Trong tr ng h p |ườ ợ βA| >> 1 thì:

Nghĩa là m ch khu ch đ i sau khi th c hi n h i ti p âm đ l i ch còn tùy thu c vàoạ ế ạ ự ệ ồ ế ộ ợ ỉ ộ h s h i ti p mà thôi. Thông th ng h s h i ti p ệ ố ồ ế ườ ệ ố ồ ế β có th đ c xác đ nh b i các thành ph n thể ượ ị ở ầ ụ đ ng không liên h v i transistor nên đ l i c a m ch s đ c gi v ng.ộ ệ ớ ộ ợ ủ ạ ẽ ượ ữ ữ

8.4.2 Gi m s bi n d ng:ả ự ế ạBi n d ng g m có bi n d ng t n s do s khu ch đ i không đ ng đ u các t n sế ạ ồ ế ạ ầ ố ự ế ạ ồ ề ở ầ ố

và bi n d ng phi tuy n do đ c tính không tuy n tính c a BJT và FET làm phát sinh hài (harmonicế ạ ế ặ ế ủ signal) ch ng lên tín hi u đ c khu ch đ i làm bi n d ng tín hi u ngõ ra. Nh v y ngõ ra ngoàiồ ệ ượ ế ạ ế ạ ệ ư ậ ở thành ph n tín hi u vào đ c khu ch đ i còn có m t thành ph n nhi u xu t phát t s bi n d ngầ ệ ượ ế ạ ộ ầ ễ ấ ừ ự ế ạ c a m ch, ta đ t là D.ủ ạ ặ

Tín hi u ngõ ra: Xệ 0 = AXi + DKhi có h i ti p âm, n u ta gi Xi không đ i thì tín hi u ra gi m vì đ l i Aồ ế ế ữ ổ ệ ả ộ ợ f < A.

Nh ng vì s bi n d ng t l v i Aư ự ế ạ ỉ ệ ớ f nên cũng gi m theo.ảKhi có h i ti p âm, m ch khu ch đ i A v n cho thành ph n bi n d ng D nh ng ngõồ ế ạ ế ạ ẫ ầ ế ạ ư ở

ra c a m ch toàn ph n s bi n d ng bây gi ch còn là Dủ ạ ầ ự ế ạ ờ ỉ f

V y nhi u cũng gi m đi 1+ậ ễ ả βA l n khi có h i ti p âm.ầ ồ ế

8.4.3 Gia tăng d i t n ho t đ ng:ả ầ ạ ộ

Ð l i truy n c a các m ch khu ch đ i th ng là m t hàm s theo t n s (xem l iộ ợ ề ủ ạ ế ạ ườ ộ ố ầ ố ạ ch ng đáp tuy n t n s ).ươ ế ầ ố

- t n s cao ta có:Ở ầ ố

Trong đó Am là đ l i c a m ch t n s gi aộ ợ ủ ạ ở ầ ố ữ fH là t n s c t caoầ ố ắN u m ch có h i ti p âm thì đ l i truy n bây gi là Aế ạ ồ ế ộ ợ ề ờ f

Nh v y khi th c hi n h i ti p âm, t n s c t cao tăng thêm (1+ư ậ ự ệ ồ ế ầ ố ắ βAm) l n.ầT ng t t n s th p:ươ ự ở ầ ố ấ

v i fớ L là t n s c t th p c a m ch khu ch đ i căn b n không có h i ti p.ầ ố ắ ấ ủ ạ ế ạ ả ồ ếDùng cách phân gi i t ng t ta cũng tìm đ c:ả ươ ự ượ

Ð ý là trong âm thanh fể H >> fL nên đ r ng băng t n th ng đ c xem nh g n b ngộ ộ ầ ườ ượ ư ầ ằ fH hay fHf.

8.5 ÐI N TR NGÕ VÀO:Ệ Ở8.5.1 M ch h i ti p đi n th n i ti pạ ồ ế ệ ế ố ế .8.5.2 M ch h i ti p dòng đi n n i ti pạ ồ ế ệ ố ế .8.5.3 M ch h i ti p dòng đi n song songạ ồ ế ệ .8.5.4 M ch h i ti p đi n th song songạ ồ ế ệ ế .

Bây gi ta xét nh h ng c a h i ti p âm lên t ng tr vào c a m ch khu ch đ i.ờ ả ưở ủ ồ ế ổ ở ủ ạ ế ạ- N u tín hi u h i ti p đ a v ngõ vào là đi n th và n i ti p v i đi n th ngõ vàoế ệ ồ ế ư ề ệ ế ố ế ớ ệ ế

(hình 8.11a và hình 8.11b) thì t ng tr vào s tăng.ổ ở ẽ

Vì đi n th h i ti p vệ ế ồ ế f ng c chi u v i vượ ề ớ S nên dòng đi n vào Iệ i nh h n khi m chỏ ơ ạ ch a có h i ư ồ

- N u tín hi u h i ti p đ a v ngõ vào là dòng đi n và m c song song v i tín hi u dòng đi n ngõế ệ ồ ế ư ề ệ ắ ớ ệ ệ vào (hình 8.11c và 8.11d) thì t ng tr vào s gi m.ổ ở ẽ ả

Vì Ii = IS - If nên Ii (v i m t giá tr xác đ nh c a Iớ ộ ị ị ủ f) s nh h n khi ch a có h i ti p âm.ẽ ỏ ơ ư ồ ế

Các đ c tính c a 4 lo i m ch h i ti p âm đ c tóm t t b ng 8.2ặ ủ ạ ạ ồ ế ượ ắ ở ả

8.5.1 M ch h i ti p đi n th n i ti p:ạ ồ ế ệ ế ố ếD ng m ch hình 8.11a đ c v l i trong hình 8.14 v i m ch khu ch đ i đ c thayạ ạ ượ ẽ ạ ớ ạ ế ạ ượ

th b ng m ch t ng đ ng Thevenin. Trong m ch Aế ằ ạ ươ ươ ạ VNL di n t đ l i đi n th c a m ch hễ ả ộ ợ ệ ế ủ ạ ở (không t i) nh ng xem RS nh m t thành ph n c a m ch khu ch đ i.ả ư ư ộ ầ ủ ạ ế ạ

Trong đó: AVNL đ l i đi n th c a m ch h không h i ti pộ ợ ệ ế ủ ạ ở ồ ế

AV đ l i đi n th c a m ch không có h i ti p và có Rộ ợ ệ ế ủ ạ ồ ế L

Nh v y:ư ậAVNL = lim AV (8.14) RL→∞

8.5.2 M ch h i ti p dòng đi n n i ti p:ạ ồ ế ệ ố ế D ng m ch m u hình 8.11b đ c v l i trong hình 8.15 ạ ạ ẫ ượ ẽ ạ

Và Gm = limGM

RL→0Trong đó: Gm là đi n d n truy n c a m ch n i t t (Rệ ẫ ề ủ ạ ố ắ L = 0)

GM là đi n d n truy n c a m ch không có h i ti p nh ng có t i.ệ ẫ ề ủ ạ ồ ế ư ả

8.5.3 M ch h i ti p dòng đi n song song:ạ ồ ế ệD ng m ch m u hình 8.11c đ c v l i trong hình 8.16 v i m ch khu ch đ i đ cạ ạ ẫ ượ ẽ ạ ớ ạ ế ạ ượ

thay th b ng m ch t ng đ ng Norton. Trong m ch này Aế ằ ạ ươ ươ ạ i bi u th dòng đi n c a m ch n i t tể ị ệ ủ ạ ố ắ (RL = 0) v i n i tr ngu n Rớ ộ ở ồ S đ c xem nh m t thành ph n c a m ch khu ch đ i.ượ ư ộ ầ ủ ạ ế ạ

8.5.4 M ch h i ti p đi n th song song:ạ ồ ế ệ ếD ng m ch m u hình 8.11d đ c v l i trong hình 8.17ạ ạ ẫ ượ ẽ ạ

-

Chú ý: Rm là đi n tr truy n c a m ch h (Rệ ở ề ủ ạ ở L = ∞)RM là đi n tr truy n c a m ch không có h i ti p nh ng có t i Rệ ở ề ủ ạ ồ ế ư ả L

Do đó:Rm = lim RM

RM→∞8.6 ÐI N TR NGÕ RA:Ệ Ở

8.6.1 M ch h i ti p đi n th n i ti pạ ồ ế ệ ế ố ế .8.6.2 M ch h i ti p đi n th song songạ ồ ế ệ ế .8.6.3 M ch h i ti p dòng đi n song songạ ồ ế ệ .8.6.4 M ch h i ti p dòng đi n n i ti pạ ồ ế ệ ố ế .

Bây gi ta xét nh h ng c a h i ti p âm lên đi n tr ngõ ra c a m ch khu ch đ i.ờ ả ưở ủ ồ ế ệ ở ủ ạ ế ạ- N u tín hi u h i ti p âm l y m u đi n th đ đ a v ngõ vào thì đi n tr ngõ ra c aế ệ ồ ế ấ ẫ ệ ế ể ư ề ệ ở ủ

m ch s gi m (Rạ ẽ ả of<<R0).- N u tín hi u h i ti p âm l y m u dòng đi n đ đ a v ngõ vào thì đi n tr ngõ raế ệ ồ ế ấ ẫ ệ ể ư ề ệ ở

c a m ch s tăng (Rủ ạ ẽ of>>R0).

8.6.1 M ch h i ti p đi n th n i ti pạ ồ ế ệ ế ố ế :Chúng ta đi tìm đi n tr ngõ ra Rệ ở of cu m ch có h i ti p nh ng ch a m c t i Rả ạ ồ ế ư ư ắ ả L vào.

Ð tìm Rể of, ta n i t t ngu n ngõ vào (vố ắ ồ S = 0, IS = 0) và đ h t i (Rể ở ả L = ∞). Ð a m t ngu n gi t ngư ộ ồ ả ưở v vào 2 đ u c a ngõ ra, tính dòng đi n I ch y vào m ch t o ra b i v. Ði n tr ngõ ra đ c đ nhầ ủ ệ ạ ạ ạ ở ệ ở ượ ị nghĩa:

Chú ý là R0 chia cho th a s h i ti p 1+ừ ố ồ ế βAVNL ( ch không ph i Aứ ả V), trong đó AVNL là

đ l i đi n th c a m ch không có h i ti p và h (Rộ ợ ệ ế ủ ạ ồ ế ở L = ∞).Khi đ a t i Rư ả L vào m ch, đi n tr ngõ ra c a m ch h i ti p bây gi là R’ạ ệ ở ủ ạ ồ ế ờ of = RL //Rof.

Chú ý là bây gi R’ờ 0 chia cho th a s h i ti p 1+ừ ố ồ ế βAV, trong đó AV là đ l i đi n th c aộ ợ ệ ế ủ m ch không có h i ti p nh ng có t i Rạ ồ ế ư ả L.

8.6.2 M ch h i ti p đi n th song song:ạ ồ ế ệ ếXem l i hình 8.17. Ng t ngu n ngõ vào (Iạ ắ ồ S = 0) và cho h t i (Rở ả L =∞)

Rm: Ð l i đi n tr truy n c a m ch không h i ti p và không t i.ộ ợ ệ ở ề ủ ạ ồ ế ảKhi m c t i Rắ ả L vào ta có:

8.6.3 M ch h i ti p dòng đi n song song:ạ ồ ế ệXem hình 8.16 v i vớ 0 = v

v i Ai là đ l i dòng đi n c a m ch n i t t (Rớ ộ ợ ệ ủ ạ ố ắ L = 0). Khi m c Rắ L vào:

8.6.4 M ch h i ti p dòng đi n n i ti p:ạ ồ ế ệ ố ếXem hình 8.15 v i vớ S = 0, RL = ∞.

Dùng cách tính t ng t nh các ph n trên ta tìm đ c:ươ ự ư ầ ượ

Ð c tính và thông s c a m ch khu ch đ i h i ti p đ c tóm t t trong b ng 8.3. Chú ý Gmặ ố ủ ạ ế ạ ồ ế ượ ắ ả là đi n d n truy n c a m ch không có h i ti p n i t t (Rệ ẫ ề ủ ạ ồ ế ố ắ L=0) còn GM là khi có t i.ả

B ng 8.3 Phân tích m ch khu ch đ i h i ti pả ạ ế ạ ồ ế8.7 PH NG PHÁP PHÂN TÍCH M T M CH KHU CH Ð I CÓ H I TI PƯƠ Ộ Ạ Ế Ạ Ồ Ế :

B c đ u tiên trong vi c phân gi i là nh n d ng lo i m ch h i ti p. M ch vòng ngõướ ầ ệ ả ậ ạ ạ ạ ồ ế ạ vào (input loop) đ c xác đ nh là n i đ a tín hi u đi n th vào vS: gi a c c n n-phát BJT, c cượ ị ơ ư ệ ệ ế ữ ự ề ở ự c ng-ngu n FET, 2 ngõ vào m ch khu ch đ i visai... Vi c tr n ho c so sánh đ c nh n d ng làổ ồ ở ở ạ ế ạ ệ ộ ặ ượ ậ ạ h i ti p n u trong m ch vào có m t b ph n m ch ồ ế ế ạ ộ ộ ậ ạ γ m c n i ti p v i vS và n u ắ ố ế ớ ế γ đ c n i v iượ ố ớ ngõ ra. Trong tr ng h p này đi n th ngang qua ườ ợ ệ ế γ là tín hi u h i ti p Xệ ồ ế f = vf (hình 8.11a và hình 8.11b).

N u đi u ki n tr n n i ti p không th a, chúng ta ph i th d ng tr n song song. Nútế ề ệ ộ ố ế ỏ ả ử ạ ộ ngõ vào (input node) đ c xác đ nh nh là: C c n n B c a BJT đ u tiên, c c c ng G c a FET đ uượ ị ư ự ề ủ ầ ự ổ ủ ầ

tiên, ngõ vào đ o c a m ch khu ch đ i visai hay op-amp. Trong tr ng h p này ngu n tín hi uả ủ ạ ế ạ ườ ợ ồ ệ Norton đ c dùng trong đó tín hi u dòng đi n Iượ ệ ệ S đi vào nút vào. Vi c tr n đ c nh n d ng là songệ ộ ượ ậ ạ song n u có thành ph n n i gi a nút vào và m ch ngõ ra. Dòng đi n trong thành ph n n i này là tínế ầ ố ữ ạ ệ ầ ố hi u h i ti p Xệ ồ ế f = If (hình 8.11c và 8.11d).

Tóm l i, vì Xạ i = XS - Xf, nên vi c tr n là n i ti p n u hi u tín hi u đ a vào m ch vòngệ ộ ố ế ế ệ ệ ư ạ ngõ vào là đi n th và là tr n song song n u hi u tín hi u đ a vào nút ngõ vào là dòng đi n.ệ ế ộ ế ệ ệ ư ệ

Ð i l ng ngõ ra đ c l y m u có th là đi n th hay dòng đi n. Nút ngõ ra mà ạ ượ ở ượ ấ ẫ ể ệ ế ệ ở đó đi n th ngõ ra vệ ế 0 l y ra ph i đ c xác đ nh rõ trong m i tr ng h p ng d ng. Ði n th v0ấ ả ượ ị ỗ ườ ợ ứ ụ ệ ế th ng đ c l y hai đ u t i Rườ ượ ấ ở ầ ả L và I0 là dòng đi n ch y qua RL. Ta có th th lo i l y m u theo 2ệ ạ ể ử ạ ấ ẫ b c:ướ

1. Ð t vặ 0 = 0 (t c Rứ L = 0). N u Xế f thành 0, tín hi u l y m u là đi n th .ệ ấ ẫ ệ ế2. Ð t Iặ 0 = 0 (t c Rứ L = ∞). N u Xế f thành 0, tín hi u l y m u là dòng đi n.ệ ấ ẫ ệ

M ch khu ch đ i không có h i ti p:ạ ế ạ ồ ếTa phân m ch khu ch đ i có h i ti p ra làm 2 thành ph n: M ch khu ch đ i căn b nạ ế ạ ồ ế ầ ạ ế ạ ả

A và h th ng h i ti p ệ ố ồ ế β . Khi xác đ nh đ c A và ị ượ β ta tính đ c các đ c tính quan tr ng c a m chượ ặ ọ ủ ạ khu ch đ i có h i ti p. M ch khu ch đ i căn b n không có h i ti p (nh ng h th ng ế ạ ồ ế ạ ế ạ ả ồ ế ư ệ ố β ph i đ cả ượ đ a vào) đ c xác đ nh b ng cách áp d ng các nguyên t c sau đây:ư ượ ị ằ ụ ắ

- Tìm m ch ngõ vào:ạ1. Ð t vặ 0 = 0 khi l y m u đi n th (nút ngõ ra n i t t).ấ ẫ ệ ế ố ắ2. Ð t Iặ 0 = 0 khi l y m u dòng đi n (m ch vòng ngõ ra h ).ấ ẫ ệ ạ ở

- Tìm m ch ngõ ra:ạ1. Ð t vặ i = 0 khi m ch tr n song song (nút ngõ vào n i t t- không có dòng đi nạ ộ ố ắ ệ h i ti p đi vào ngõ vào).ồ ế2. Ð t Iặ i = 0 khi m ch tr n n i ti p (m ch vòng ngõ vào h -không có đi n thạ ộ ố ế ạ ở ệ ế h i ti p đ a vào ngõ vào).ồ ế ư

Các b c phân gi i:ướ ảTìm Af, Rif, Rof theo các b c sau đây:ướ

1. Nh n d ng lo i h i ti p. B c này đ xác đ nh Xậ ạ ạ ồ ế ướ ể ị f và X0 là đi n th hay dòngệ ế đi n. ệ2. V m ch khu ch đ i căn b n không có h i ti p theo nguyên t c ph n trên.ề ạ ế ạ ả ồ ế ắ ầ3. Dùng ngu n t ng đ ng Thevenin n u Xồ ươ ươ ế f là đi n th và dùng ngu n Nortonệ ế ồ n u Xế f là dòng đi n.ệ4. Thay thành ph n tác đ ng b ng m ch t ng đ ng h p lý (thí d thông s hầ ộ ằ ạ ươ ươ ợ ụ ố khi t n s th p hay thông s lai ( cho t n s cao).ở ầ ố ấ ố ầ ố

6. Xác đ nh A b ng đ nh lu t Kirchhoff cho m ch t ng đ ng.ị ằ ị ậ ạ ươ ươ7. T A, ừ β , tìm đ c F, Aượ f, Rif, Rof, R’of.

8.8 M CH H I TI P ÐI N TH N I TI P: (voltage- series feedback)Ạ Ồ Ế Ệ Ế Ố Ế

8.8.1 M ch source-followerạ .

8.8.2 M ch Emitter followerạ . Hai thí d v m ch h i ti p đi n th n i ti p quen thu c đ c kh o sát m u là m chụ ề ạ ồ ế ệ ế ố ế ộ ượ ả ẫ ạ khu ch đ i dùng FET v i c c thoát chung (source follower) và m ch c c thu chung dùng BJTế ạ ớ ự ạ ự (Emitter follower).

M t m ch h i ti p đi n th n i ti p 2 t ng dùng BJT đ c đ a vào m c 8.9.ộ ạ ồ ế ệ ế ố ế ầ ượ ư ở ụ

8.8.1 M ch source-follower:ạ

M ch đ c cho hình 8.18a. Ði n tr t i là Rạ ượ ở ệ ở ả L = R. Vì m ch vòng ngõ vào ch a thànhạ ứ ph n R đ c n i v i ngõ ra (vầ ượ ố ớ 0 ngang qua R) nên đây là tr ng h p c a m ch tr n n i ti p. Tínườ ợ ủ ạ ộ ố ế hi u h i ti p Xệ ồ ế f là đi n th vf ngang qua R. Ki u l y m u tìm đ c b ng cách cho vệ ế ể ấ ẫ ượ ằ 0 = 0 và khi đó vf = 0 nên là ki u l y m u đi n th . Vì v y đây là m ch h i ti p đi n th n i ti p.ể ấ ẫ ệ ế ậ ạ ồ ế ệ ế ố ế

Hình 8.18 (a) M ch Source followerạ (b) Khu ch đ i căn b n không h i ti pế ạ ả ồ ế (c) M ch t ng đ ng tín hi u nh t n s th pạ ươ ươ ệ ỏ ầ ố ấ

Ð v m ch khu ch đ i căn b n ta theo 2 b c:ể ẽ ạ ế ạ ả ướ- Tìm m ch vòng ngõ vào b ng cách cho vạ ằ 0 = 0, khi đó vS đ c đ a th ng gi a G và S.ượ ư ẳ ữ- Tìm m ch ngõ ra b ng cách cho Iạ ằ i = 0 (ngõ vào h ). Khi đó R ch xu t hi n trongở ỉ ấ ệ

m ch vòng ngõ ra.ạTa v đ c m ch hình 8.18b.ẽ ượ ạKhi thay FET b ng m ch t ng đ ng tín hi u nh t n s th p ta đ c m ch hìnhằ ạ ươ ươ ệ ỏ ở ầ ố ấ ượ ạ

8.18c

Và

Vì đi n tr ngõ vào c a FET r t l n: Rệ ở ủ ấ ớ i = ∞ nên Rif =Ri.F= ∞Ð xác đ nh đi n tr ngõ ra, ta chú ý R = Rể ị ệ ở L

8.8.2 M ch Emitter follower:ạM ch đ c cho hình 8.19a. Tín hi u h i ti p là đi n th vạ ượ ở ệ ồ ế ệ ế f ngang qua RE và tín hi uệ

l y m u là vấ ẫ 0 ngang qua RE. Nh v y đây là tr ng h p c a m ch h i ti p đi n th n i ti p.ư ậ ườ ợ ủ ạ ồ ế ệ ế ố ếÐ v m ch khu ch đ i căn b n không h i ti p ta tìm m ch ngõ vào b ng cách cho vể ẽ ạ ế ạ ả ồ ế ạ ằ 0

= 0. V y vậ S n i ti p Rố ế S xu t hi n gi a B và E. Ð tìm m ch ngõ ra ta cho Iấ ệ ữ ể ạ i = 0 (m ch vòng ngõ vàoạ h ) v y Rở ậ E ch xu t hi n m ch vòng ngõ ra. Ta v đ c m ch hình 8.19b. Thay BJT b ng m chỉ ấ ệ ở ạ ẽ ượ ạ ằ ạ t ng đ ng tín hi u nh ta đ c m ch hình 8.19c. ươ ươ ệ ỏ ượ ạ

(b) M ch khu ch đ i căn b n không h i ti pạ ế ạ ả ồ ế (c) M ch t ng đ ng tín hi u nh t n s th pạ ươ ươ ệ ỏ ầ ố ấ

Trong đó R0 →∞ (nhìn vào ngu n dòng đi n)ồ ệ

8.9 C P H I TI P ÐI N TH N I TI P:Ặ Ồ Ế Ệ Ế Ố ẾHình 8.20 di n t m t m ch khu ch đ i 2 t ng m c n i ti p có đ l i l n l t là Aễ ả ộ ạ ế ạ ầ ắ ố ế ộ ợ ầ ượ V1,

AV2. tín hi u h i ti p đ c l y t ngõ ra c a t ng th 2 qua h th ng Rệ ồ ế ượ ấ ừ ủ ầ ứ ệ ố 1, R2 đ a ng c l i tín hi uư ượ ạ ệ ngõ vào vS.

V i cách phân tích t ng t nh đo n tr c, ta d dàng th y r ng đây là tr ng h pớ ươ ự ư ạ ướ ễ ấ ằ ườ ợ c a m ch h i ti p đi n th n i ti p. Ð c tính ch y u nh đã th y là t ng tr vào tăng, t ng tr raủ ạ ồ ế ệ ế ố ế ặ ủ ế ư ấ ổ ở ổ ở gi m và đ l i đi n th n đ nh.ả ộ ợ ệ ế ổ ị

M ch vào c a m ch căn b n đ c tìm b ng cách cho vạ ủ ạ ả ượ ằ 0 = 0, V y Rậ 2 hi n ra song songệ v i Rớ 1. Ngõ ra đ c tìm b ng cách cho Iượ ằ i = 0 (I’ = 0) V y ngõ ra Rậ 1 n i ti p v i Rố ế ớ 2. Ði n th h iệ ế ồ ti p vế f ngang qua R1 t l v i đi n th đ c l y m u vỉ ệ ớ ệ ế ượ ấ ẫ 0 nên:

Ta xem m ch c th nh hình 8.21ạ ụ ể ưTrong đó: RS = 0, β = 50Ta th xác đ nh Aử ị Vf, Rof, Rif

Ð u tiên ta tính đ l i toàn m ch khi ch a có h i ti p ầ ộ ợ ạ ư ồ ếAV = AV1. AV2

Dùng cách tính phân c c nh các ch ng tr c ta s tìm đ c:ự ư ươ ướ ẽ ượre1 # 35Ω re2 # 17Ωβre1 =1.75 k βre2 =850Ω

T i R’ả L1 là: R’L1 = 10k //47k //33k //850Ω ≠ 813ΩT hình 8.20b ta th y r ng t i R’ừ ấ ằ ả L2 c a Q2 là Rủ c2 //(R1+R2)

R’L2 = 4.7k //4.8k = 2.37kCũng t hình 8.20b, ta th y t ng tr c c phát c a Qừ ấ ổ ở ự ủ 1 là RE v i:ớ

RE = R1 //R2 = 98Ω

Ði n tr ngõ vào c a m ch không h i ti p:ệ ở ủ ạ ồ ếRi = βre1 +(1+β)RE = 1.75k +(51)(0.098k) = 6.75k

Khi có h i ti p:ồ ế

Rif = Ri.F = 121.5kÐi n tr ngõ ra khi ch a có h i ti p:ệ ở ư ồ ế

R’0 = R’L2 = 2.37kÐi n tr ngõ ra khi có h i ti p:ệ ở ồ ế

8.10 M CH H I TI P DÒNG ÐI N N I TI PẠ Ồ Ế Ệ Ố ẾTa xem m ch có h i ti p hình 8.22.ạ ồ ế ởT các lý lu n c a m ch Emitter follower ta th y rõ là tín hi u h i ti p Xừ ậ ủ ạ ấ ệ ồ ế f = vf là đi nệ

th ngang qua đi n tr Rế ệ ở E và là cách tr n n i ti p.ộ ố ếÐ th lo i l y m u ta cho vể ử ạ ấ ẫ 0 = 0 (RL = 0). Vi c làm này không t o cho đi n th vfệ ạ ệ ế

ngang qua RE tr thành 0v. Nh v y m ch này không l y m u đi n th . Bây gi n u cho Iở ư ậ ạ ấ ẫ ệ ế ờ ế 0 = 0 (RL = ∞) nghĩa là dòng c c thu b ng 0 nên vự ằ f ngang qua RE cũng b ng 0. V y m ch l y m u dòng đi n ngõằ ậ ạ ấ ẫ ệ ra. V y là m ch h i ti p dòng đi n n i ti p.ậ ạ ồ ế ệ ố ế

Chú ý là m c dù dòng đi n Iặ ệ 0 t l v i vỉ ệ ớ 0 nh ng không th k t lu n là m ch h i ti pư ể ế ậ ạ ồ ế đi n th n i ti p vì n u đi n th l y m u là vệ ế ố ế ế ệ ế ấ ẫ 0 thì:

và β’ bây gi là m t hàm s c a t i Rờ ộ ố ủ ả L.M ch ngõ vào c a m ch khu ch đ i không h i ti p tìm đ c b ng cách cho Iạ ủ ạ ế ạ ồ ế ượ ằ 0 b ng 0,ằ

RE xu t hi n m ch vào. Ð tìm m ch ngõ ra ta cho Iấ ệ ở ạ ể ạ i = 0 và RE cũng hi n di n m ch ngõ ra.ệ ệ ở ạ M ch đ c v l i nh hình 8.22b và m ch t ng đ ng theo thông s re nh hình 8.22c.ạ ượ ẽ ạ ư ạ ươ ươ ố ư

Vì đi n th h i ti p t l v i Iệ ế ồ ế ỉ ệ ớ 0 là dòng đi n đ c l y m u nên vệ ượ ấ ẫ f xu t hi n ngang quaấ ệ RE trong m ch đi n ngõ ra (và không ph i ngang qua Rạ ệ ả E trong m ch ngõ vào).ạ

N u Rế E là m t đi n tr c đ nh, đ l i đi n d n truy n c a m ch h i ti p r t n đ nh. Dòngộ ệ ở ố ị ộ ợ ệ ẫ ề ủ ạ ồ ế ấ ổ ị qua t i đ c cho b i:ả ượ ở

Dòng qua t i nh v y t l tr c ti p v i đi n th ngõ vào và dòng này ch tùy thu c Rả ư ậ ỉ ệ ự ế ớ ệ ế ỉ ộ E. M t ng d ng là dùng m ch này làm m ch đi u khi n làm l ch chùm tia đi n t trong dao đ ngộ ứ ụ ạ ạ ề ể ệ ệ ử ộ nghi m.ệ

Ð l i đi n th cho b i:ộ ợ ệ ế ở

8.11 M CH KHU CH Ð I H I TI P DÒNG ÐI N SONG SONG:Ạ Ế Ạ Ồ Ế ỆHình 8.23 là m t m ch dùng 2 transistor liên l c tr c ti p dùng h i ti p t c c phát c aộ ạ ạ ự ế ồ ế ừ ự ủ

Q2 v c c n n c a Qề ự ề ủ 1 qua đi n tr R’. T các lý lu n đo n 8.7 ta th y m ch tr n song song đ cệ ở ừ ậ ở ạ ấ ạ ộ ượ dùng và tín hi u h i ti p Xệ ồ ế f là dòng đi n Iệ f ch y qua R’ đ c n i t nút vào đ n m ch ngõ ra.ạ ượ ố ừ ế ạ

nút vào song song v i Rớ S.

Ð xác đ nh lo i l y m u, ta cho vể ị ạ ấ ẫ 0 = 0 (RC2 = 0), đi u này không làm gi m Iề ả 0 và không làm cho dòng qua RE c a Qủ 2 xu ng 0 và dòng Iố f không gi m xu ng 0 v y m ch này không ph i l yả ố ậ ạ ả ấ m u đi n th . Bây gi n u cho Iẫ ệ ế ờ ế 0 = 0 (RC = ∞), dòng If s b ng 0 v y m ch l y m u dòng đi n.ẽ ằ ậ ạ ấ ẫ ệ Nh v y m ch hình 8.23 là m t m ch h i ti p dòng đi n song song. Bây gi ta s ch ng minh r ngư ậ ạ ộ ạ ồ ế ệ ờ ẽ ứ ằ h i ti p âm. Ði n th vồ ế ệ ế B2 r t l n đ i v i vấ ớ ố ớ i do Q1 khu ch đ i. Cũng v y, vế ạ ậ B2 l ch pha 180ệ 0 so v i phaớ c a vủ i. Vì tác đ ng Emitter follower, vộ E2 thay đ i r t ít so v i vổ ấ ớ B2 và 2 đi n th này cùng pha. V y vệ ế ậ B2

có biên đ l n h n vộ ớ ơ i (là vB1) và có pha l ch 180ệ 0 so v i pha c a vớ ủ i. N u tín hi u vào tăng làm cho Iế ệ S

tăng và If cũng tăng và Ii = IS - If s nh h n trong tr ng h p không có h i ti p. Tác đ ng này là m tẽ ỏ ơ ườ ợ ồ ế ộ ộ đ c tính c a m ch h i ti p âm.ặ ủ ạ ồ ế

M ch khu ch đ i không có h i ti p:ạ ế ạ ồ ếM ch vào c a m ch không h i ti p tìm đ c b ng cách cho Iạ ủ ạ ồ ế ượ ằ 0 = 0. Vì dòng IB2 không

đáng k nên c c phát c a Qể ự ủ 2 xem nh h (Iư ở E2 ≈ 0). K t qu là R’ m c n i ti p v i Rế ả ắ ố ế ớ E c c n nở ự ề c a Qủ 1. M ch ngõ ra tìm đ c b ng cách n i t t nút ngõ vào (c c n n c a Qạ ượ ằ ố ắ ự ề ủ 1). V y R’ đ c xemậ ượ nh m c song song vói Rư ắ E t i c c phát c a Qạ ự ủ 2. Vì tín hi u h i ti p là dòng đi n, m ch ngu n đ cệ ồ ế ệ ạ ồ ượ v l i b ng ngu n t ng đ ng Norton v i Iẽ ạ ằ ồ ươ ươ ớ S = vS /RS . M ch t ng đ ng cu i cùng nh sau:ạ ươ ươ ố ư

Tín hi u h i ti p là dòng đi n Iệ ồ ế ệ f ch y qua đi n tr R’ n m trong m ch ngõ ra. T hìnhạ ệ ở ằ ạ ừ 8.24 ta có:

N u Rế E, R’, RC2, RS n đ nh thì Aổ ị vf n đ nh (đ c l p v i thông s c a BJT, nhi t đổ ị ộ ậ ớ ố ủ ệ ộ

hay s dao đ ng c a ngu n đi n th vự ộ ủ ồ ệ ế S).

8.12 M CH H I TI P ÐI N TH SONG SONG:Ạ Ồ Ế Ệ ẾHình 8.25a là m t t ng c c phát chung v i đi n tr R’ đ c n i t ngõ ra tr v ngõộ ầ ự ớ ệ ở ượ ố ừ ở ề

vào. Gi ng nh m ch hình 8.23 ta th y m ch tr n song song đ c dùng và Xố ư ạ ấ ạ ộ ượ f là dòng đi n Iệ f ch yạ qua R’.

N u chúng ta cho vế 0 = 0, dùng h i ti p Iồ ế f s gi m t i 0 ch r ng ki u l y m u đi n thẽ ả ớ ỉ ằ ể ấ ẫ ệ ế đ c s d ng. V y m ch này là m ch khu ch đ i h i ti p đi n th song song. Nh th đ l iượ ử ụ ậ ạ ạ ế ạ ồ ế ệ ế ư ế ộ ợ truy n (đi n tr truy n) Aề ệ ở ề f = RMf đ c n đ nh và c hai đi n tr ngõ vào và ngõ ra đ u b gi m.ượ ổ ị ả ệ ở ề ị ả

M ch khu ch đ i không h i ti p:ạ ế ạ ồ ếM ch vào đ c xác đ nh b ng cách n i t t nút ra (Vạ ượ ị ằ ố ắ 0 = 0) nh v y R’ n i t c c Bư ậ ố ừ ự

đ n c c E c a BJT. M ch ngõ ra đ c xác đ nh b ng cách n i t t nút vào (vế ự ủ ạ ượ ị ằ ố ắ i = 0), nh v y R’ n i tư ậ ố ừ c c thu đ n c c phát. K t qu là m ch t ng đ ng không h i ti p đ c v l i hình 8.25b. Vìự ế ự ế ả ạ ươ ươ ồ ế ượ ẽ ạ ở tín hi u h i ti p là dòng đi n, ngu n tín hi u đ c bi u di n b ng ngu n t ng đ ng Norton v iệ ồ ế ệ ồ ệ ượ ể ễ ằ ồ ươ ươ ớ IS = vS /RS.

Tín hi u h i ti p là dòng đi n Iệ ồ ế ệ f ch y qua đi n tr R’ n m trong m ch ngõ ra. T hìnhạ ệ ở ằ ạ ừ 8.25b:

Ði u này ch ng t r ng Iề ứ ỏ ằ f t l v i vỉ ệ ớ 0 và tín hi u l y m u là đi n th .ệ ấ ẫ ệ ếV i m ch khu ch đ i có h i ti p ta có:ớ ạ ế ạ ồ ế

Chú ý r ng đi n tr truy n b ng l ng âm c a đi n tr h i ti p t ngõ ra v ngõ vào.ằ ệ ở ề ằ ượ ủ ệ ở ồ ế ừ ề Và n u R’ là m t đi n tr n đ nh thì đi n tr truy n s n đ nh. Ð l i đi n th v i m ch h iế ộ ệ ở ổ ị ệ ở ề ẽ ổ ị ộ ợ ệ ế ớ ạ ồ ti p:ế

Gi ng viên: ả Tr ng Văn Támươ

M CH ĐI N TẠ Ệ Ử

BÀI T P CU I CH NG VIIIẬ Ố ƯƠ******

Bài 1 : a/ Cho m ch đi n nh hình v . Tìm đi n th xoay chi u vạ ệ ư ẽ ệ ế ề i (theo vS và vf). Gi s m chả ử ạ

khu ch đ i đ o có đi n tr vào vô h n vàế ạ ả ệ ở ạ

Transistor có các thông s ố β=100; phân c c v i Iự ớ C = 1.3mA

Bài 2 : M t m ch khu ch đ i căn b n không h i ti p cho ngõ ra là 30v v i 10% bi n d ngộ ạ ế ạ ả ồ ế ớ ế ạ h a t n b c hai (second-harmonic distortion) khi ngõ vào 0.025v.ọ ầ ậ ở

a/ N u 1.5% ngõ ra đ c h i ti p v ngõ vào b ng m ch khu ch đ i h i ti p âm đi nế ượ ồ ế ề ằ ạ ế ạ ồ ế ệ th n i ti p thì đi n th ngõ ra nh th nào?ế ố ế ệ ế ư ế

b/ N u ngõ ra v n gi 30v, nh ng h a t n b c 2 gi m còn 1% thì đi n th ngõ vào làế ẫ ữ ở ư ọ ầ ậ ả ệ ế bao nhiêu?

Bài 3: M t m ch khu ch đ i có h i ti p nh hình sau dùng 2 transistor có ộ ạ ế ạ ồ ế ư β = 100; phân c cự v i dòng Iớ C = 1mA. Các t đi n xem nh n i t t t n s c a tín hi u.ụ ệ ư ố ắ ở ầ ố ủ ệ

Bài 4 : Trong m ch khu ch đ i h i ti p sau, transistor có các thôngạ ế ạ ồ ế s ố β=100, phân c c v i Iự ớ C

=1.3mA. B qua đi u ki n phân c c.ỏ ề ệ ự

Bài 5 : Transistor trong m ch có các thông s ạ ố β=100; phân c c v i Iự ớ C=1.3mA. Tính:

Bài 6 : Transistor trong m ch có các thông s ạ ố β=100, phân c c v i Iự ớ C=1.3mA.

a/ V i Rớ E = 0. Xác đ nh:ịRMf = V0/IS; AVf=V0/VS, trong đó IS=VS/RS

Rif, R’0f

b/ L p l i bài toán v i Rậ ạ ớ E=0.5k

Gi ng viên:ả Tr ng Văn Támươ