makale (İz)

8/3/2019 Makale (z)

1/12

itdergisi/dmhendislik

*Yazmalarn yaplaca yazar: Muhsin AYDIN. [email protected]; Tel: (212) 285 64 87.

zet

Pervane dzlemindeki iz katsays dalmnn tespiti; kavitasyon olay, titreim ve grlt bakmndannemlidir. Bir geminin pervane dzlemindeki iz katsays dalm, model iz deneyleri yaplarak

belirlenebilir. z deneylerinde, gemi model deney laboratuvarlarnn sahip olduu teknolojiye gre Kempfhalkalar, Pitot tara, "Hot Wire (scak tel)-Hot Film (scak film)" ve lazer anemometrelerinin kullanldyntemler uygulanmaktadr. Bu yntemlerden en ok Pitot tara (iz tara) yntemi kullanlmaktadr. Bu yntemde, Pitot tplerinden oluan bir iz tara kullanlarak, pervane dzleminin belirli noktalar iin pTtoplam basn ve pSstatik basn deerleri llmektedir. Sonra, lm yaplan her bir nokta iin pD dinamikbasn deerleri elde edilmektedir. Dinamik basn deerlerinden ise Bernoulli denklemi kullanlarakeksenel su hzlar hesaplanmaktadr. Bu almada, Trkiye sularna uygun balk gemilerinden 148/1kodlu ana balk gemisinin 148/1C kodlu modelinin; ykl (1.00xT) durumda, farkl modelhznda gerekletirilmi olan iz deneylerinin bilgisayar destekli analizleriyaplmtr.Sz konusumodel, 3/25 lek deerinde ve ahap malzemeden ina edilmitir. Deneyler, ana geminin 8, 10 ve 12 knothzlarna karlkgelen model hzlarnda ve model; takntsz, meyilsiz ve trimsiz olarak gerekletirilmitir.Model ile gemi arasndaki Reynolds benzerliinin salanabilmesi iin, modelin 9.5'inci posta sna 2 mmapnda bir teltrblans yapc olarak yerletirilmitir.Yaplananalizler sonucunda, farkl hz iin izkarakteristikleri belirlenmitir. Ayrca, nominal iz katsaysnn hza gre deiimi elde edilmitir. Sonolarak, elde edilen bulgular maddeler halinde sralanmtr.

Anahtar Kelimeler:z deneyi, nominal iz katsays, balk gemisi.

Trkiye sularna uygun bir balk gemisinin iz

karakteristiklerinin incelenmesi

Muhsin AYDIN

*

, Aydn ALCITGemi naat ve Deniz Bilimleri Fakltesi, Deniz Teknolojisi Mhendislii Blm, 34469, Ayazaa, stanbul

8/3/2019 Makale (z)

2/12

M. Aydn, A. alc

Investigation of wake characteristics of

a fishing boat suitable for Turkish

waters

Extended abstractThe wake field of a ship is determined with wake

measurement tests. It is so important to know the

distribution of wake coefficient on the propeller disk

plane in point of cavitation, vibration and noise.

Wake field measurements on the propeller disk plane

by means of Pitot tubes or electronic pressure

transducers are to investigate wake quality and hull

efficiency. The Pitot tube (named after Henri Pitot in

1732) measures a fluid velocity by converting the

kinetic energy of the flow into potential energy. The

method of Pitot tubes or the method of wake comb is

used widely. In this method, by using a wake combconsists of Pitot tubes, the values of total pressure pT

and static pressure pS are measured at the certain

points of propeller disk plane. Later, the values of

dynamic pressure are obtained for these points. By

using the values of dynamic pressure in the

Bernoulli equation, the axial velocities of water flow

are calculated at all the points.

In this study, a computer aided analysis of the wake

measurement tests for the model 148/1C of the

parent fishing boat 148/1 was performed. All the

tests had been carried out at Ata Nutku Ship ModelTesting Laboratory operating within the Faculty of

Naval Architecture and Ocean Engineering at

Technical University of Istanbul (Soygur and Taseli,

1981). In the tests, a model 148/1C of the parent

fishing boat 148/1 had been used. The model 148/1C

is made of wood and its scale value is 3/25. This

model had been towed in the loaded condition for

the situations of no appendages, no inclined and no

trim. The wake measurement tests had been carried

out at the model speeds corresponding three

different ship velocities in 8, 10 and 12 knots. Thus,

the distribution of wake coefficient according to shipvelocity was studied. In the system of manometer

range and wake comb, Pitot tubes connected to a

shaft with a hydrofoil. This part is called WakeComb. The pressures on Pitot tubes are evaluatedwith a manometer range. The wake comb is

connected to the manometer range with the elastic

and transparent pipes. The levels of the manometer

range are immobilized with the electromagnetic

valves in the testing region. Thus, it is possible to

have enough time for measurement. Air in the system

is emptied with a vacuum container and a small

pump and also the manometer range is calibrated at

zero situations. In the tests, two different types of the

wake comb had been used. Each wake comb consists

of eight tips. Total pressure is measured with four

tips. Static pressure is measured with other tips too.

Thus, by carrying out the measurements at the 456

points, the values of total pressure and static

pressure had been obtained. Then, the values of

dynamic pressure were calculated as follows:

),(),(),( rprprp STD

r: Radial coordinate, : Angular coordinate

By using the values of dynamic pressure in

Bernoullis equation, the axial velocities of waterflow were also calculated as follows:

),(2),( rpgrv DA

g: Acceleration of gravity

Later, the wake coefficients were obtained asfollows:

m

Am

v

rvvrw

),(),(

vm: Model speed, vA: Axial velocities of water flow

on the propeller disk plane.

The manometer range had been fixed with an angle

of 50 in order to read the values of pressures in

enough sensitivity. Then, the values for vertical

situation had been calculated by multiplying by sin

(50) (0.76604). The obtained results are as follows:

1. The values of wake coefficient in a big region ofthe propeller disk plane are less than 0.1 for

each velocity.

2. The values of wake coefficient increasesuddenly, in other words the water velocities

decrease suddenly, in a region of the propeller

disk plane near the aft body for each velocity.

3. The region in which the values of wakecoefficient increase suddenly becomes narrow if

velocity increases.

4. The nominal value of wake coefficientdecreases if velocity increases.

5. Some solutions must be obtained to acceleratewater flow in the region defined with = [150

210]. The optimum one from these solutionsmust be selected.

6. The wake measurement tests according to blockcoefficient, the ratio of length to beam and the

ratio of beam to drought must be carried out

systematically to determine the wake

characteristics of the Fishing Boats Series of

ITU.

Keywords: Wake measurement test, nominal wake

coefficient, fishing boat.

8/3/2019 Makale (z)

3/12

Bir balk gemisinin iz karakteristiklerinin incelenmesi

GiriSabit bir hzla ilerleyen bir geminin k

blgesindeki suyun ortalama hz genelliklegemi hzndan daha kk olmaktadr. vs, gemihz ve vA ise pervane dzlemindeki suyun

ortalama hz olmak zere, pervanedzlemindeki ortalama iz katsays (Taylor)aadaki gibi tanmlanr (Lewis, 1988; Breslinve Andersen, 1994):

s

As

Tv

vvww

(1)

Pervanesiz olarak llen iz katsays, nominaliz katsays olarak adlandrlr. Nominal iz

katsays tamamen gemi k formuna balolarak deiim gsterir. Pervaneli model sevkdeneylerinde de model pervane kullanlarak izkatsaysnn elde edilmesi olanakldr. Buekilde bulunan iz katsays, etkin iz katsaysolarak adlandrlr.

Bir geminin pervane dzlemi zerindeki izkatsays dalm, aada verilen faktrleregre deiim gstermektedir (Gner vd., 1999):

Blokkatsays Boy-Genilik oran Genilik-Su ekimi oran Su alt k formu Pervane says, ap, ekli, konumu,

takntlar, v.s. Dmen Gemi hz Geminin alma ortam (deniz, gl,

nehir veya kanal)

Gemi slak yzeyinin kirlilik durumu,korozyon ve erozyon nedeni ile olumuprzllk durumu, boyann bozulmas,v.s.

Gemi hz deitike, pervane dzlemindeki izkatsays dalm da deiir. (1) ile verilen izkatsaysn; potansiyel iz katsays, srtnme izkatsays ve dalga iz katsays olmak zere

bileene ayrmak olanakldr (Kafal, 1982;Sabuncu, 1983). zellikle gemi hznn

deiimi, iz katsays bileenlerinden srtnme

ve dalga iz katsays bileenlerini etkiler. Gemihzna bal olarak, gemi etrafndaki snrtabakann karakteristikleri de deiir. Bununsonucunda srtnme iz katsays bileenideiim gsterir. Ayrca gemi hz deitike,

gemi etrafndaki akmn karakteristikleri deetkilenir. Bunun sonucunda, gemi dalga sistemi

deiim gsterir. zellikle k dalga formunundeiimi dalga iz katsays bileenini etkiler.Genellikle gemi hznn artmasyla, nominal izkatsays azalma eilimi gsterir.

Bir geminin iz katsays dalm model izdeneyleri ile belirlenmektedir. Pervane

dzlemindeki iz katsays dalmnn bilinmesi;kavitasyon olay, grlt ve titreim asndan

olduka nemlidir. Gemi model deneylaboratuvarlarnda uygulanan teknolojiye balolarak Kempf halkalar, Pitot tara, "Hot Wire(scak tel)-Hot Film (scak film)" ve lazeranemometrelerinden yararlanlmaktadr. Buyntemlerden en ok Pitot tara (iz tara)yntemi kullanlmaktadr. Bu yntemde, Pitottplerinden oluan bir iz tara kullanlarak,

pervane dzleminin belirli noktalar iin pTtoplam basn ve pS statik basn deerlerillmektedir. Daha sonra, lm yaplan her

bir nokta iin pDdinamik basn deerleri eldeedilmektedir. Dinamik basn deerlerinden iseBernoulli denklemi kullanlarak, her bir noktaiin eksenel su hzlar hesaplanmaktadr.

Bu almada, 148/1 kodlu ana balk gemisineait 148/1C kodlu modelin iz deneylerinin

analizleri bilgisayar destekli olarak yaplmtr(Aydn 2002). 148/1 kodlu ana balkgemisinin boyutlu erileri ekil 1de

verilmitir. Sz konusu model iz deneyleri, TGemi Enstitsnn (imdiki Ata Nutku GemiModel Deney Laboratuvarnn) byk deneyhavuzunda, model ekme arabasndanyararlanlarak yaplmtr (Soygr ve Taeli,1981). Deneylerde, 148/1 kodlu ana balkgemisinin 3/25 lek deerine sahip 148/1Ckodlu ahap modeli kullanlmtr. Bu model;takntsz, meyilsiz ve trimsiz olarak ykldurumda (1.00xT) ekilmitir. Model ile gemiarasndaki Reynolds benzerliinin

salanabilmesi iin, modelin 9.5'inci postasna 2

8/3/2019 Makale (z)

4/12

M.Aydn, A. alc

mm apnda bir tel trblans yapc olarakyerletirilmitir. Bu modelin ykl durumdakigeometrik zellikleri Tablo 1'de verilmitir.

ekil 1. Ana balk gemisine ait boyutlueriler

Tablo 1. z deneyleri yaplan 148/1C kodlumodelingeometrik zellikleri

8.333

L (m) 2.400

B (m) 0.686

T (m) 0.274

CB 0.378

CM 0.661

CWP 0.730

CP 0.572

CVP 0.518

L/B 3.5

L/T 8.76

B/T 2.5

LCB (m), (+ k) 0.100

SW (m2) (Takntl) 1.871

d (m3)

0.171

148/1C, Ykl (1.00xT)

z deneylerinin deerlendirilmesiz deneyleri, ana geminin 8, 10 ve 12 knothzlarna karlk gelen model hzlarndagerekletirilmitir. Bylece modelin pervanedzlemindeki iz katsays dalmnn hza gre

deiimi elde edilmitir.

Modelin pervane dzlemi zerindeki suyun hzdalmn elde etmek iin, Kempf-Remmersfirmasnn bu ama iin gelitirmi olduu iztara ve manometre dizisi sistemikullanlmtr. z deneylerinin yapld modelhzlar ve bu deneylere ait baz zelliklerTablo 2'de verilmitir:

Tablo 2. z deneylerinin yapld model hzlarve deneylere ilikin baz zellikler

Ykleme Durumu

Gemi Hz (Vs) (knot) 8 10 12

Model Hz (vm) (m/s) 1.426 1.782 2.138

Froude Says (Fn) 0.2939 0.3673 0.4406

Havuz Suyu Scakl (tm) (C)

Ktlesel Younluk (m) (kg/m3)

z Tara Sprme Yarap (R) (mm)

z Tara Sprme As () ()

Manometre Dizisi As (Yatayla) ()

Manometre Svs Renklendirilmi tatl su

90

[0-360]

50

z Deneyi zellikleri

[15-16]

[999.00-998.91]

Ykl (1.00xT)

z tara ve manometre dizisi sisteminde,lmlerin yapld Pitot tpleri bir hidrofoilyardm ile bir afta baldr. Bu ksm iz taraolarak adlandrlmaktadr. aftn model iindekiu ksmnda, bir a ayar bal bulunmaktadr.Bu a ayar bal sayesinde, iz taran deiikasal konumlara ayarlamak olanaklolmaktadr. Sz konusu Pitot tplerinde oluan

basnlar, bir manometre dizisi iledeerlendirilmektedir. z tara, manometredizisine elastik ve effaf borular ile baldr. ztara ile manometre dizisi arasnda yer alanelektromagnetik valfler sayesinde, deneyin

rejim blgesinde oluan manometre dzeylerisabitlenmekte ve bylece zaman etkisi ortadankaldrlarak, lmler iin yeterli zamanyaratlmaktadr. Kk bir vakum pompas ile

alan vakum konteyneri ile de deney

8/3/2019 Makale (z)

5/12


sisteminin havas alnmakta ve manometre dizisisfr konumuna ayarlanmaktadr. Deney

balangcnda manometre akkan (tatl su),grnt kolayl salamak iinrenklendirilmektedir.

Deneylerde kullanlan iz taraklarndan 34 noluiz tara, -5 konumunda ve 36 nolu iz tara ise-5 ve 0 konumlarnda kullanlmtr. Sz konusubu taraklar 8 adet uca (Pitot tplerine) sahiptir.Bu ulardan 4 tanesi ile toplam basn deerleri,dier 4 tanesi ile de statik basn deerlerillmtr. Toplam 2 adet iz tara (34 ve 36nolu iz taraklar) 3 farkl konumdakullanldklarndan dolay, her bir asaldorultuda 12 adet toplam basn ve 12 adet de

statik basn deerleri elde edilmitir. Bylecer/R: [0.2-1.1] aralnda ve : [0-180]aralnda olmak zere, toplam 456 adetnoktada lm yaplmtr. Eri uydurmayntemi ile de r/R: [0.2-1.1] aralnda ve 0.1aralk ile, [0-180] aralnda ve 10 aralkile belirlenen kutupsal koordinatlardaki toplam

ve statik basn deerleri elde edilmi ve budeerlerden dinamik basnlar aada verildiigibibelirlenmitir:

),(),(),( rprprp STD (2)

Elde edilen bu dinamik basnlardan daBernoulli bants ileeksenel su hzlar aadaverildii gibi hesaplanmtr:

),(2),( rpgrv DA (3)

Daha sonra, iz katsaylar aadaki gibi eldeedilmitir:

m

Am

v

rvvrw

),(),(

(4)

Deneyler srasnda, 1.426 m/s (8 knot) ve 1.782m/s (10 knot) hzlarnda model yataylnkorumu, ancak 2.138 m/s (12 knot) hzndaka bir miktar trim yapmtr. Ayrca [0-30]ve [160-180] arasndaki lmlerde,manometrelerdeki su dzeylerinde salnmhareketleri gzlenmitir. Bu olay, bu

blgelerdeki eksenel su hzlarnn zamana balolmasndan kaynaklanmaktadr. Bu durumdamanometrelerden ortalama deerlerokunmutur. llen basnlarn yeterliduyarllkta okunabilmesi iin, manometre dizisi

yatay ile 50a yapacak ekilde sabitlenmitir.

Bu ekilde okunmu deerler daha sonrasin(50) (0.76604) ile arplarak, deykonumdaki deerler elde edilmitir.

deiik hzda yaplan iz deneylerininanalizlerinden elde edilen iz katsaylarnnradyal ve asal deiimleri ve e iz katsayserileri ekil [2-10] ile verilmitir.

z katsaysnn hza gre deiimiBu ksmda, farkl hzda yaplan izdeneylerinden yararlanlarak, bu hzlardakinominal iz katsaylar hesaplanmtr. lk olarak,her bir r/R oran iin sadece 'ya gredeimekte olan iz katsaylarnn Trapezyntemi ile integral ortalama deerleri

bulunmutur. Daha sonra, r/R oranna gredeiim gsteren asal ortalama deerlerinTrapez yntemi ile integral ortalamas

hesaplanarak, nominal iz katsays eldeedilmitir. Bylece ana balk gemisine ilikiniz katsaysnn hza gre deiimi ekil 11'degsterilmitir:

L = 20 m, CB = 0.378, Ykl (1.00xT)

0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

7.5 8.0 8.5 9.0 9.5 10.0 10.5 11.0 11.5 12.0 12.5

Vs (knot)

w

ekil 11. z katsaysnn hza gre deiimi

8/3/2019 Makale (z)

6/12

M.Aydn, A. alc

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece

ekil2a. vm= 1.426 m/s olan deneye ilikin, :[0-60] deerleri iin, iz katsaysnnr/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.00

0.04

0.08

0.12

0.16

0.20

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece

ekil2b. vm= 1.426 m/s olan deneye ilikin, :[70-110 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece

180 derece

ekil2c. vm= 1.426 m/s olan deneye ilikin, :[120-180 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 1.426 m/s (Vs = 8 knot)

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 10 1 20 1 30 1 40 1 50 1 60 1 70 1 80

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8

(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1

ekil3. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin,deiik r/R deerleri iin, izkatsaysnn ya gre deiimleri

8/3/2019 Makale (z)

7/12


ekil4. vm = 1.426 m/s olan deneye ilikin e iz katsays erileri

90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.2

0.3

0.4

0.50.60.7

0.80.850.9

148/1C (= 8.333)vm = 1.426 m/s(Vs = 8 knot)

8/3/2019 Makale (z)

8/12

M.Aydn, A. alc

vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece

ekil5a. vm = 1.782 m/s olan deneye ilikin, :[0-60] deerleri iin, iz katsaysnnr/Rye gre deiimleri

vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.00

0.04

0.08

0.12

0.16

0.20

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece

ekil5b. vm = 1.782 m/s olan deneye ilikin, :[70-110 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece

180 derece

ekil5c. vm = 1.782 m/s olan deneye ilikin, :[120-180 ] deerleri iin, izkatsaysnnr/Rye gre deiimleri

vm = 1.782 m/s (Vs = 10 knot)

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 10 1 20 1 30 1 40 1 50 1 60 1 70 1 80

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8

(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1


8/3/2019 Makale (z)

9/12



90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.2

0.3

0.40.50.60.7

0.80.85

148/1C (= 8.333)

vm = 1.782 m/s

(Vs = 10 knot)

8/3/2019 Makale (z)

10/12

M.Aydn, A. alc

vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

0 derece

10 derece

20 derece

30 derece

40 derece

50 derece

60 derece

ekil8a. vm = 2.138 m/s olan deneye ilikin, :[0-60] deerleri iin, iz katsaysnnr/Rye gre deiimleri

vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.00

0.03

0.06

0.09

0.12

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

70 derece

80 derece

90 derece

100 derece

110 derece

ekil8b. vm = 2.138 m/s olan deneye ilikin, :[70-110 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1

r/R

w

120 derece

130 derece

140 derece

150 derece

160 derece

170 derece

180 derece

ekil8c. vm = 2.138 m/s olan deneye ilikin, :[120-180 ] deerleri iin, izkatsaysnn r/Rye gre deiimleri

vm = 2.138 m/s (Vs = 12 knot)

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 10 1 20 1 30 1 40 1 50 1 60 1 70 1 80

()

w

(r/R) = 0.2

(r/R) = 0.3

(r/R) = 0.4

(r/R) = 0.5

(r/R) = 0.6

(r/R) = 0.7

(r/R) = 0.8

(r/R) = 0.9

(r/R) = 1.0

(r/R) = 1.1


8/3/2019 Makale (z)

11/12



90

100

110

120

130

140

150

1601

70

80

70

60

50

40

30

201

0

0.0

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

1.1

0.2

0.3

0.5

0.4

0.7

0.8

1.1

0.6

0.9

1.0

(Sancak)

0.1

0.20.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.80.9

0.85

148/1C (= 8.333)

vm = 2.138 m/s

(Vs = 12 knot)

8/3/2019 Makale (z)

12/12

M. Aydn, A. alc

Deney sonular1.Her hzda da pervane dzlemi zerindeki

byk bir blgede, iz katsaylar 0.1deerinden daha kk olmaktadr.

2.Her hzda da pervane dzleminin gemi

kna yakn blgesinde, iz katsaylar aniolarak bymekte baka bir deyile su hzlarani olarak azalmaktadr.

3. z katsaylarnn ani olarak byd blge,hz arttka daralmaktadr.

4.Nominal iz katsays deeri, hz arttkaklmektedir.

5. z analiz sonularndan grld gibi, :[150-210] ile tanml blgedeki su akmnhzlandrmak iin baz takntlar eklenmi veiz katsays dalm iyiletirilmeyeallmtr (Soygr ve Taeli, 1981). Budurum iin, iz deneyi sadece vm = 1.782 m/s(Vs= 10 knot) iin yaplmtr. Sonu olarak,

bu takntlar sayesinde wmaks deeri 0.7civarnda olmu ve su akmnn yavalad

blge ise genilemitir. Bu durum titreimasndan olumludur. Ancakbu halde yaplandiren deneyinde, vm = 1.782 m/s (Vs = 10knot) hzndaki model toplam direncindeyaklak olarak % 30'luk bir art

grlmtr. Bu yzden,

: [150-210

] iletanml blgedeki su akmn hzlandrmak

iin, konunun daha ayrntl olarakincelenmesi ve hem iz katsays dalmndzeltecek hem de ar bir diren artmeydana getirmeyecek zmlerin

bulunmas ve bu zmlerden de optimumolannn seilmesi gerekmektedir.

6.Trkiye sularna uygun olarak gelitirilen balk gemisi serisine ilikin izkarakteristiklerinin btn olarak elde

edilebilmesi iin; CB, L/B ve B/T deerlerinegre sistematik olarak iz deneylerininyaplmasna gerek vardr.

SembollerB :Gemi genilii (m)CB :BlokkatsaysCM :Orta kesit alan katsaysCP :Prizmatik katsayCVP :Dey prizmatik katsayCWP :Su hatt alan katsays

Fn :Froude says

g :Yerekimi ivmesi (m/s2)L (LBP) :Gemi boyu (Dikmeler aras boy) (m) LCB :Sualt hacim merkezinin boyuna yeri

(m)

pD :Dinamik basn(m su basnc)pS :Statik basn(m su basnc)pT :Toplam basn(m su basnc)r :Radyal deiken (mm)

R :Model pervane yarap (mm)SW :Islak yzey alan (m

2)

tm :Havuz suyu scakl (C)T :Su ekimi (Draft) (m)vA :Pervane dzlemindeki suyun ortalama

hz (m/s)vm :Model hz (m/s)vs :Gemi hz (m/s)Vs :Gemi hz (knot)

w (wT) :z katsays (Tayloriz katsays) :Geometrik benzerlik oran :Asal deiken ()m :Havuz suyu ktlesel younluu (kg/m

3)

: Gemi su alt hacmi (m3)KaynaklarAydn, M., (2002). Trkiye Sularna Uygun Balk

Gemilerinin Bilgisayar Destekli Dizayn, Doktora Tezi, T Fen Bilimleri Enstits,stanbul.

Breslin, J. P. and Andersen, P. (1994). Hydrodynamics of Ship Propellers, Cambridge

University Press.

Gner, M., Kkner, A. ve Baykal, M. A., (1999).Gemi Pervaneleri ve Sevk Sistemleri, T Geminaat ve Deniz Bilimleri Fakltesi Ofset BaskAtlyesi, stanbul.

Kafal, K., (1982). Gemi Formunun Statik veDinamik Esaslar; Gemi Direnci ve Sevki, Cilt 2,T Ktphanesi Say: 1238, stanbul.

Lewis, E. V. (Editor), (1988). Principles of Naval

Architecture; Resistance, Propulsion and

Vibration, Volume 2, SNAME, 601 PavoniaAvenue Jersey City, NJ.

Sabuncu, T., (1983). Gemi Sevki, T Gemi naatve Deniz Bilimleri Fakltesi Ofset BaskAtlyesi, stanbul.

Soygr, R. H. ve Taeli, H., (1981). Balk GemisiModeli z Dalmnn Deneysel OlarakBulunmas, Lisans Bitirme devi, T Geminaat ve Deniz Bilimleri Fakltesi, stanbul.

makale (İz)

Documents