Koordinazioa:Parke Naturalen Zerbitzua

Marrazkiak:

Jonathan Rubines Daniel Rubines

Lehen argitalpenaTirada: 2.000 ale

Argitalpenaren copyright ©: Arabako Foru Aldundia.

Argazkien copyright ©: Joseba del Villar eta Joxerra Aihartza

D.L.: VI-55/14

Ezin da argitalpen honen zati bakar bat ere inola

eta ezein bideren bidez kopiatu edo

transmititu, aurretik copyright-aren jabeen

eta argitaratzaileen idatzizko baimena

izan gabe.Komiki hau LIFE+ PRO-Izki proiektuaren Komunikazio eta Hedapen ekintzen zati da.Komikia Izkiko hariztiaren barruan gertatzen diren prozesu ekologikoen elkarrekintzaren inguruan datza. Naturan dena lotuta dagoela azaltzen saiatzen da, espezie batzuk beste askorengan duten menpekotasuna eta oro har, espezie guztiek bere inguruarekiko duten menpekotasuna.Informazio gehiago: www.izkilife.com

Antzina herritar talde batek, inguruko herrietako ordezkariek,

zaintzen zuten Izki, Euskal Herriko hego-ekialdean

dagoen harizti handia. Zaindari horiek bildu egiten ziren

egur aprobetxamendua, ehiza, ikatzaren ekoizpena, bazka

aldiak, eta abar erregulatzeko.

Mendeetan, lurrak kudeatzeko modu horri esker, abeltzainen erkidegoa izenekoa, zaintza egoera bikainean mantendu

ziren gaur egun parke natural den Izkiko fauna, flora eta habitatak. Industria iristean

jendea joan egin zen herrietatik, eta abeltzainen erkidegoak

betiko desagertu ziren.

Zeintzuk zaintzen dute orain Izki?

Urarte izeneko herri ezkutu batean abeltzainen erkidegoek beren

ezaguerak gordetzen zituzten...

Ematen du mendeak direla ez dutela ireki.

Zer gertatuko da barruan zer dagoen begiratzen badugu?

...kutxa misteriotsu

batean, haien elizaren hormen

artean.

Badira hiru bisitari jakin nahi dutenak

zer ezkutatzen duen.

Ezin sinetsizko botere bat askatzen da, eta bisitariak bilakatu egiten ditu, zer eta...

Ezin sinetsizko botere bat askatzen da, eta bisitariak bilakatu egiten ditu, zer eta...

Zaindariak parke naturalean zehar dabiltza hango basoak, harkaitzak eta

ibaiak ezagutu eta esploratzen.

Berehala basozain batekin egiten dute topo.

Kaixo!

Baso honek altxor handiak gordetzen ditu.

Okil ertaina

garrapo

muxar grisa

Dauden guztietatik okil ertaina da bereziena. Zuhaitz handiak behar ditu elikatzeko, baina harizti honen zatirik handiena

gaztea da oraindik.

Baduzue laguntzerik?

Nik egin dezaket ba

zerbait!

Begira, Izkin badira beste

gizaki ikaragarri batzuk. Baso igel

jauzkari hau, esaterako.

Putzuak behar ditu baso barruan

arrautzak erruteko.

Zaindarien botereak baso gaztearen zati bat eraldatzen du...

... bizitzaz betetako baso heldu batean.

Zaindariek inguruko abeltzainei galdetzen die ea non egin daitekeen putzu gehiago denen

onurarako.

Bada garaia zerbait egiteko!

Eta zenbait leku egoki aukeratzen dituzte.

Putzu berriak erabilgarriak dira Izkiko bizilagun askorentzat, alegia, etxe abereentzat

zein basatientzat.

Hautatutako eremuak...

... azkar, urez betetzen dira.

Gure zaindariak berehala konturatu dira haiek egindako

ekintza bakoitzak eragina zeukala espezie eta habitat askorengan, guztia baitago ezin hobeto loturik Izkiko

baso ekosistema konplexuan.

Begira nor ari den putzuak erabiltzen!

Saguzar bat!

Ingurune heze mehatxatuenak babesteari ekin zioten.

Floraren hazkundea sustatuz.

Adituen laguntzari

esker, kutxa-aterpeak

jartzen dituzte basoko

saguzarrentzat.

Eta naturako aberastasun hori guztia Izkiko jendearen eta parke naturalera joaten zirenen

artean zabaltzen dute.

Naturguneko fauna, flora eta habitatak zaintzeko jardunak egiten dituzte Izkiko zaindari berriek;

hala ere, badira oraindik gauza asko egin eta

ezagutzeko.

Izkin itxarongo dizugu!

Europar Batasunaren bitarteko bat da ingurumenarekin eta naturaren zaintzarekin zerikusia duten neurri eta proiektuak finantzatzeko.Izkik LIFE proiektu bat lortu zuen 2011n, LIFE + PRO-Izki izenekoa, hango hariztia eta hari eragiten dioten espezie eta habitatak zaintzeko.

ZER DA LIFE PROGRAMA BAT?

Natura 2000 Europako sare ekologiko bat da,

biodibertsitatearen zaintza areena.

Haren helburua da Europako espezie eta habitat motak iraunaraztea, modu horretan biodibertsitatearen galera

geldiarazten lagunduz. Europar Batasunean ingurumena babesteko

tresna nagusia da.

Natura 2000 Sarean dago Izki, eta KBE (Kontserbazio Beseziko Eremua) eta HBBE

(Hegaztientzako Babes Bereziko Eremua) gisa katalogatuta dago.

ZER DA NATURA 2000 SAREA?

EUSKADI

KBE + HBBE

NATURA 2000 EREMUAK

“Habitat hidrozohikaztuak” dira Izkiko habitatik urrakorrenak. Toki txiki

zingiratsuak dira, non flora eta faunaren aniztasun

handia baitago. Gune txiki horietan Izkiko espezierik mehatxatuenetariko bat bizi da, hain zuzen ere, Rhynchospora fusca

landarea.

Ihi itxurako landare bat da, urez betatako zonak behar dituena

etengabe. Landare honen dozena erdi populazio baino ez daude Iberiar penintsulan, eta Izkikoa da handiena eta naturgune

babestu baten barruan dagoen bakarra. LIFE + PRO-Izki proiektuaren barruan hainbat jardun egiten ari dira haren populazioaren birsorkuntzarako eta hura

finkatzeko.

RHYNCHOSPORA FUSCA

Rhynchospora fusca

JOSEBA DEL VILLAR COPYRIGHT

Izkiko hariztian bizi den okil mota bat da. Parke naturaleko populazioa gako da espezie

hau Iberiar Penintsulan onik zaintzeko, guztira dagoen populazioaren % 25 baita, eta bitartekari jarduten da Kantabriar mendikateko eta Pirinioetako populazioen artean.

Batez ere zuhaitz handien azaleko arrakalen eta adarren artean harrapatzen dituen

intsektuak jaten ditu.Urtero, estalaldiaren ondoren, habia berria zulatzen dute, horretarako erdi ihartuta dauden zuhaitzak aukeratu

ohi dituztelarik.

Haritz basoei loturiko saguzar ertaina da. Zuhaitzen zuloetan, ia okilek baino

sortu ez dituztenetan, bizi diren hainbat hamarka aleko koloniak osatzen

dituzte emeek.

Gauez harrapatzen dituen intsektuak eta artropodoak jaten ditu; beraz,

beren zuloetatik hurbil dauden ur guneekin erlazionatu ohi da. Ur gune

horiek oinarrizkoak ere badira edoskitze aldian, hain zuzen ere, emeek

ur ekarpen handia behar dutenean.

IZKIKO LANDARE FAUNA

OKIL ERTAINA (Dendrocopos medius)

JOSEBA DEL VILLAR COPYRIGHT

Ohiko anfibioa da Izkin, non orbela duten basoko areak erabiltzen baititu urte osoan eta hezeguneak ugalketa garaian. Iberiar penintsulan Nafarroan, Araban eta merindadeetan (Burgos) banatzen da.

Hezegune egonkorrak eta nahikoa handiak behar dituzte ugaltzeko, landareak behar dituzte-eta beren errunaldietarako. Algak eta detrituak jaten dituzte zapaburuek, eta helduek, berriz, intsektuak, araknidoak, barraskilo txikiak, eta abar. Uretan produktu kutsatzaileak egoteaz gain,

hariztiak botatzea arazo larria da, populazioak isolatu egiten direlako.

BECHSTEIN SAGUZARRA (Myotis bechsteini

i)

BASO IGEL JAUZKARIA (Rana dalmatina)

JOSEBA DEL VILLAR COPYRIGHT

JOXERRA AIHARTZA COPYRIGHT