margriet sitskoorn over psychologie van beïnvloeding
TRANSCRIPT
![Page 1: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/1.jpg)
Blinde vlekken in Ons Brein Passies en
Beïnvloeden
DNB Psychologie van
Beïnvloeden 22 juni 2012
Prof. Dr. Margriet Sitskoorn Universiteit van Tilburg
![Page 2: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/2.jpg)
Naar….
Een ontdekkingsreis
Welke krachten sturen mij en anderen Waarom weerstand bij verandering Heb ik blinde vlekken Hoe kun je hersenen beïnvloeden en ontwikkelen
![Page 3: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/3.jpg)
Laten we beginnen met een veel voorkomende sturende kracht.
Hebzucht
Exemplarisch voor belangrijke krachten in het brein
![Page 4: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/4.jpg)
Wie verzamelt er hier? Wat? Van alles en nog wat
![Page 5: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/5.jpg)
Wie verzamelt er hier?
Waarom is verzamelen zo aantrekkelijk? Omdat het genotsnetwerk in de hersenen gestimuleerd
wordt.
Wat? Van alles en nog wat
![Page 6: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/7.jpg)
Laten we hebzucht wat verder evalueren met een spel
Dictatorspel Enveloppe 10.000 euro
Wat doe je?
Laten we een kleine verandering doorvoeren en zien wat er gebeurt
![Page 8: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/8.jpg)
Ultimatumspel (veto)
Wat doe je? En waarom? (vanuit gezichtspunt verdeler)
![Page 9: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/9.jpg)
De ander
Hoe voelt degene zich die oneerlijk is behandeld? (eerlijke producten, goed Uitlegbaar) Wat wil je doen als je on- eerlijk behandeld wordt?
Pijnnetwerk (Insula, ACC) Wederkerig straffen. Nucleus caudatus (De Quervain et al., 2004)
Genot en pijn reguleren ons gedrag.
![Page 10: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/10.jpg)
Genot en pijn reguleren ons gedrag.
Genot
PIJN
Dat doen ze ook voor ten aanzien van wat nobelere doeleinden
![Page 11: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/11.jpg)
en dat kan ik u in een oogopslag duidelijk maken
Bekijk het volgende filmpje en vertel me wat u voelt
![Page 12: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/13.jpg)
Empathie
Je kunt voelen wat een ander voelt
Iemand pijn zien hebben activeert ongeveer dezelfde hersengebieden als zelf pijn hebben (bv. insula en anterieure cingulate hersenschors) (Singer & Lamm, 2009)
Onze hersenen zijn niet alleen egoïstische hersenen, gericht op eigenbelang, het zijn ook sociale hersenen, gericht op anderen en op hun belang.
![Page 14: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/14.jpg)
Prosociaal gedrag
Geven (Moll et al. 2006, Harbaugh et al. 2007) Trustgame (Tabibnia., et al. 2008) (anderen helpen, samenwerken, vertrouwen) Beïnvloeden prosociaal gedrag
Beloningsnetwerk Wederkerige eerlijkheid, beloningssysteem, nucl.
caudatus en OFC, positieve reinforcement Oxytocine (ook door fysieke aanraking, gevoel van
closeness), trustgame blijven investeren
Ook dit gedrag stimuleert het genotsnetwerk
![Page 15: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/15.jpg)
Pijn, Genot en Overleven
Pijn en genot
motiveren ons om fysiek en sociaal gedrag te vertonen dat belangrijk is om te overleven
• Eten (honger, pijn, eten zoeken, eten, genot) • Drinken, • Voortplanten • Goederen verzamelen • Ontwikkelen, groeien, kennis verzamelen • Bij de groep horen, eenzaamheid (oa eerlijk zijn, vriendelijk zijn, status verwerven, sociale interactie, enz)
![Page 16: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/16.jpg)
Pijn en genot zijn gerelateerd aan de belangrijkste vijf domeinen van sociale interactie
Status
Certainty Autonomy Relatedness Fairness
SCARF model David Rock 2008
Deze sociale emoties zijn belangrijker dan wat ook, op basis daarvan wordt besloten bewust en onbewust.
![Page 17: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/17.jpg)
Benaderen en vermijden
Status Certainty Autonomy Relatedness Fairness
Vermijden Pijn
Willen, engaged Genot
![Page 18: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/18.jpg)
Verandering heeft invloed op deze belangrijkste sociale emoties en roept vaak angst en vermijdreacties op
Status Certainty Autonomy Relatedness Fairness
Vermijden Pijn
Willen, engaged
Genot
Verandering en Pijn
![Page 19: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/19.jpg)
Pijn, Genot en Overleven
Pijn en genot
motiveren ons om fysiek en sociaal gedrag te vertonen dat belangrijk is om te overleven
• Eten (honger, pijn, eten zoeken, eten, genot) • Drinken, • Voortplanten • Goederen verzamelen • Bij de groep horen, Jouw groep Eenzaamheid (oa eerlijk zijn, vriendelijk zijn, sociale status verwerven, imago enz)
Maar kunnen we op basis van deze krachten perfect overleven?
![Page 20: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/20.jpg)
Nee, een systeem alleen op basis van pijn en genot werkt niet perfect
- Soc. en lich. behoeften kunnen strijdig zijn - Blijven schreeuwen om bevrediging ook al niet meer nodig voor overleven - KT en LT bevrediging - Macht doet sociale behoeften vergeten
Lust vrouw vriend, geld verdeling Blijven eten, blijven verzamelen Shoppen ipv probleem aanpakken, alcohol, drugs Spullen, luiheid en eenzaamheid
Een systeem alleen op basis van basaal pijn en genot leidt tot ongezond gedrag: psychisch en lichamelijk
![Page 21: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/21.jpg)
En dat brengt ons bij de PFC,
planning, consequenties, sturen door feedback, inhibitie, abstract denken, complexe beslissingen, flexibiliteit, motivatie, LT denken, LT geheugen. Creativiteit, maat-schappelijke betrokkenheid, waarden,leiderschap, verantwoordelijkheid
![Page 22: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/22.jpg)
Derde kracht: de manager van onze hersenen Wijsheid
Prefrontale hersenschors
Lange termijn denken, goed beslissen, inhibitie Zelfinzicht, leren op basis van feedback enz (Meeks en Jeste 2009)
![Page 23: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/23.jpg)
Wijsheid
Neurobiologische systeem van wijsheid Meeks en Jeste (2009)
Optimale balans tussen de functies van de evolutionair oudere hersengebieden (pijn- en genotssysteem) en de nieuwere gebieden (PFC) Ontwikkelt over tijd Puberteit
Maar ook volwassenen worstelen er nog voortdurend mee
![Page 24: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/24.jpg)
Wat is wijsheid?
![Page 25: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/25.jpg)
Hoe kunnen hersenen zich ontwikkelen? Omdat ze plastisch zijn ze passen zich aan aan de omgeving
www.loni.ucla.edu/~thompson/DEVEL/dynamic.html
Synaptogenese Neurogenese Pruning (ruis) Myelinisatie
![Page 26: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/26.jpg)
Gedachten gedrag gevoel
Elke ervaring beïnvloedt de structuur en Functie van onze hersenen…………
![Page 27: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/27.jpg)
Gedachten gedrag gevoel
Hierdoor ontstaan wetmatigheden in de hersenen
![Page 28: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/28.jpg)
Gedachten gedrag gevoel
Als je dit begrijpt en je kent de drijvende krachten van de hersenen dan kun je machtige tools ontwikkelen om mensen te beïnvloeden
![Page 29: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/29.jpg)
Laat ik tot slot nog wat regels uitleggen door je te beïnvloeden
![Page 30: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/30.jpg)
Test
Multi-tasking
Ik ga je motoriek beïnvloeden
![Page 31: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/31.jpg)
Multi-tasking
Parallel Processing Serial Processing Je verliest vaardigheid en informatie
![Page 32: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/32.jpg)
Beïnvloeden van aandacht
Door je aandacht te richten verlies je informatie
![Page 33: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/33.jpg)
Beïnvloeden van denken
Ik laat je steeds een getal zien Tel de getallen in je hoofd bij elkaar op en geef me op het eind meteen hardop het antwoord
![Page 34: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/34.jpg)
1000
![Page 35: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/35.jpg)
40
![Page 36: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/36.jpg)
1000
![Page 37: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/37.jpg)
30
![Page 38: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/38.jpg)
1000
![Page 39: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/39.jpg)
20
![Page 40: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/40.jpg)
1000
![Page 41: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/41.jpg)
+ 10 ____ =
![Page 42: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/42.jpg)
1000 40 1000 30 1000 20 1000 + 10 ____ 4100
Ronde getallen hebben sterke invloed op de hersenen Verwachtingen beïnvloeden je denken
![Page 43: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/43.jpg)
Beïnvloeden van keuze Forcing
Ik laat je wat kaarten zien Neem er een in gedachten Vertel me niet welke Ik weet welke want ik dwing je van tevoren tot een keuze
![Page 44: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/44.jpg)
Neem een kaart
![Page 45: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/45.jpg)
ik heb jouw kaart weggenomen
![Page 46: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/46.jpg)
Is je kaart weg?
Verwachtingen beïnvloeden je waarneming
![Page 47: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/47.jpg)
Dit geeft je enorm veel mogelijkheden Maar ook veel verantwoordelijkheid
Kennis van de krachten, wetten en plasticiteit van de hersenen stelt je in staat de hersenen en het gedrag van anderen en jezelf te beïnvloeden
![Page 48: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/48.jpg)
Wat heeft mij al deze kennis opgeleverd?
Welke krachten sturen mij en anderen Waarom weerstand bij verandering Je kunt de hersenen beïnvloeden en ontwikkelen want ze zijn plastisch Ook jij hebt blinde vlekken en bent te beïnvloeden
Antwoorden
Gebruik deze kennis om doeltreffend te beïnvloeden
![Page 49: Margriet Sitskoorn over Psychologie van Beïnvloeding](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052901/556c03efd8b42a6d768b52b7/html5/thumbnails/49.jpg)
Meer lezen? Nieuw boek over beïnvloeding september