marketingcommunicatie en andere marketinginstrumenten
DESCRIPTION
marketingcommunicatieTRANSCRIPT
-
1. Marketingcommunicatie en andere marketinginstrumenten
Functies van een merk voor de consument:
- Psychosociale functie: laat zien wie je bent = zelfexpressie of geeft een goed gevoel.
- Koopgemak: door het merk weet de consument wat hij kan verwachten van het product.
Functies voor een bedrijf:
- Onderscheid
- Continuiteit
- Hogere prijs
- Gemakkelijker productintroducties
- Grotere onafhankelijkheid ten opzichte van de handel
Goed merkimago = belangrijk
Het beeld dat de consument van het merk heeft
Factoren die het merkimago benvloeden:
- Ervaringen met het merk
- Marketingcommunicatie
- Beinvloeding door anderen
- Overige marketingmixinstrumenten
Merkassociaties:
- Instrumenteel: Bokma jenever in een 4 hoeksfles
- Psychosociaal: DE gezelligheid
Evolutie in de marketingcommunicatie
1. Directe lijn met de klant
2. Communicatie met behulp van de tussenhandel
3. Zoeken naar onderscheid
4. Eerste gerichte reclame campagnes
5. Grotere budgetten voor reclames
6. Marketingcommunicatie-instrumenten nemen toe
7. 1 op 1 communicatie + social media
-
Bij consumenten producten is zowel de marketingcommunicatie als het aankoopproces verschillend
van die van zakelijke producten
Kenmerk Consumenten markt Zakelijke markt
Aantal (potentiele) afnemers
Groot Klein
Aankoopbedrag Laag Hoog
Informatiebehoefte Klein Groot
Duur van het aankoopproces
Kort Lang
Aantal betrokkenen bij besluitvorming
klein Groot
DMU= Decision making unit; zakelijk
Consumenten goederen:
- Dagelijkse goederen: prijzen en kwaliteit worden nauwelijks meer vergeleken. Worden met
een minimum aan inspanning gekocht
- Voorkeursgoederen: merkvoorkeur, zoals bier, sigaretten en cosmetica. Vaak bekende
merken.
- Afwegingsgoederen: duurzame goederen waarvoor de consument uit winkelen gaat
- Specialty goods: goederen met unieke product eigenschappen. De consument weet voor de
aankoop al welk merk hij wil
Betrokkenheid Algemeen assortiment Gespecialiseerd assortiment
Laag Dagelijkse gebruiksgoederen - Thema en
actiecommunicatie - Promoties
Voorkeurs goederen - Themacommunicatie - Persoonlijke verkoop
Hoog Afwegingsgoederen - Themacommunicatie - Persoonlijke verkoop
Speciale goederen - Themacommunicatie - Winkelcommunicatie
Twee hoofdstrategien bij het op de markt brengen van een nieuw product en het kiezen van een
merknaam:
1. Gescheiden merk: elk product heeft een nieuwe naam, zoals bij Unilever
+ Problemen met het ene merk hebben geen invloed op andere merken
- Grotere budgetten nodig
2. Paraplumerk: dezelfde merknaam voor alle producten, zoals bij Philips
+ producten die tot dezelfde categorie horen kunnen in een campagne, waardoor er lagere
marketingkosten aan vast zitten
- Merkbeeld kan diffuus worden
-
Voor het kiezen van een merknaam kunnen de volgende uitgangspunten worden gebruikt. De
Merknaam moet:
- Onderscheidend zijn van andere merknamen
- Gemakkelijk zijn te herkennen en te herinneren
- Gemakkelijk te lezen, uit te spreken en te onthouden zijn
- Bij de sfeer van het product passen
- De gewenste associaties oproepen
- Bij voorkeur iets zeggen over de belangrijkste producteigenschappen
- Gedeponeerd worden bij een bureau voor merkenregistratie. Voorwaarde: onderscheidend
zijn
- Met het oog op export ook in het buitenland geen negatieve associaties oproepen
De kracht van een merk kan ook in geld worden uitgedrukt. Om dit te berekenen wordt rekening
gehouden met 7 factoren:
1. Stabiliteit van het merk
2. Het bezit van marktleiderschap
3. De aard van de markt
4. De mate van internationalisatie van het merk
5. De langetermijntrend van het merk
6. De wijze waarop het merk wordt ondersteund
7. De wijze waarop het merk juridisch wordt beschermd
Verpakking: VIEW
- Visability = opvallen
- Information = product informatie
- Esthetics = design
- Workability = hanteerbaar
Onderscheidend vermogen: Product, Plaats, Prijs en promotie
-
Soorten distributie:
- Intensieve distributie: zo veel mogelijk
- Selectieve distributie: het merk is alleen verkrijgbaar bij een beperkt aantal winkels
- Exclusieve distributie: het merk is in een bepaald marktgebied slechts in een winkel te koop
Bij de benadering van de consument en de handel kan een producent in principe een push- of een
pull-strategie volgen, of een combinatie van beiden.
- Push-strategie: de producent richt zijn communicatie vooral op de tussenhandel
- Pull-strategie: de producent richt zich rechtstreeks op de consument
2. Communicatiemix van een onderneming
Doelgroepen voor communicatiebeleid zijn:
- Consumenten
- Leveranciers
- Aandeelhouders
- Journalisten
- Scholen
- Universiteiten
- Overheidsorganen
- Huidige en potentieel personeel
- Omwonenden
Er is onderscheid te maken tussen:
- Corporate communicatie: gaat over een bedrijf als geheel
- Marketingcommunicatie: gaat over de merken en producten van het bedrijf
De missie van een onderneming is het onderwerp en het vertrekpunt van de corporate
communicatie van een bedrijf
De belangrijkste doelgroepen voor corporate communicatie zijn:
- Publieke opinie: door middel van de pers
- Politiek en overheid: maatregelen die de overheid neemt kunnen invloed hebben op de gang
van zaken binnen een bedrijf
- Financile wereld: aandeelhouders, beleggers enz. De onderneming is afhankelijk van hen
- Eigen werknemers en arbeidsmarkt: vacatures. Werknemers moeten op de hoogte zijn van
de gang van zaken
- Klanten en prospects: vertrouwen winnen om producten te verkopen
-
Marketingcommunicatie-instrumenten:
- Persoonlijke verkoop
- Promotie
- Reclame
- Sponsoring
- Non-spotreclame
Twee soorten marketingcommunicatie:
1. Thematische marketingcommunicatie: deze vorm van marketingcommunicatie wordt vaak
ingezet om de kennis en/of attitude van de klant te benvloeden
2. Actie marketingcommunicatie: wordt vaak ingezet om de consument over te halen tot
aankoop
Doelstelling Langdurig Kortdurend
Kennis/attitude (thema) - Reclame - Sponsoring
- Evenementen - Marketing-pr
Gedrag (actie) - Persoonlijke verkoop - Directmarketing
Communicatie
- Promotie - winkelcommunicatie
Thematisch: vooraf aan de koop. Iets over het product vertellen. Een relatie met de doelgroep
leggen.
Actie: directe beinvloeding van het koopgedrag vlak voor of tijdens de aankoop.
Marketingcommunicatie volgens Floor en van Raaij: Marketingcommunicatie is contacten leggen
met de handel en de consumenten om hun kennis, gedrag en mening te benvloeden en te sturen
naar een voor het bedrijf gunstige richting.
Reclame volgens Floor en van Raaij: Is door een adverteerder betaalde informatie in massamedia
over merken, organisaties of ideen, met als bedoeling kennis, houding en gedrag en mening van de
doelgroep te sturen naar een voor de adverteerder gunstige richting.
Free publicity: de media schrijft uit eigen beweging over een merk zonder dat ze er geld voor krijgen.
Public relations: op een stelselmatige manier een wederzijds begrip bevorderen tussen een
onderneming en haar publieksgroepen.
Promotie: een tijdelijke verbetering van de prijs-waarde verhouding, zoals bijvoorbeeld een
aanbieding.
-
3. Kritiek en regelgeving
De kritiek op de marketingcommunicatie betreft meestal de volgende aspecten:
- Marketingcommunicatie maakt producten duurder
- Het beperkt de concurrentie
- Creeert schijnbehoeften en ongewenste consumptiepatronen
- Roept irritatie op
- Overdrijft en misleidt
Regelgeving
- Wet op misleidende reclame
- Wet op kansspelen
- Wet op bescherming persoonsgegevens
- Benelux merkenwet
- Warenwet
- Auteurswet
- Mediawet
Reclame Code Commissie
4. Onderdelen van het marketingcommunicatieplan
De toekomst is vaak onzeker voor bedrijven, daarom zijn er drie verschillende
marketingcommunicatieplannen:
1. Korte termijnplanning
2. Middellange termijnplanning
3. Lange termijnplanning
Een strategisch plan schrijven kost veel tijd en inspanning, maar de voordelen wegen daar
ruimschoots tegenop:
- Vroegtijdig kunnen inspelen op verandering
- Identificeren van winstmogelijkheden
- Betere marktbewerking
- Gefundeerde investeringsbeslissingen
- Coordinatie en controle
-
Kwantitatieve ondernemingsdoelstellingen voor een ondernemingsplan:
- Concurrentie doelstellingen: bruto-, netto en winst op geinvesteerd vermogen
- Winstdoelstellingen: marktaandeel vergroten en groei van de omzet te opzichte van de
concurrentie
- Flexibiliteits doelstellingen: liquiditeitsdoelstellingen
- Efficientiedoelstellingen: Omloopsnelheden van de voorraden en opbrengst per werknemer
Kwalitatieve ondernemingsdoelstellingen:
- Marktgerichtheid: focus op de markt en concurrenten
- Klantgerichtheid: focus op de belangen van de afnemers
- Maatschappelijke verantwoordelijkheid: mens en milieu
- Reputatie en prestige
- Scheppen en in standhouden van werkgelegenheid
- Creeren van een zo goed mogelijke werksfeer
- Aanbieden van kwalitatief goede producten
-
5. Marketingplan
- Interne analyse
- Vergelijk positie met de concurrentie
- Externe analyse
- Markt
- Afnemers
- Concurrentie
- SWOT
- Marketingdoelstellingen: formuleer de doelstellingen voor het merk:
- Marktaandeel
- Omzet
- Concurrentie
- Marketingdoelgroep
- Marketingstrategie: voor de marketingcommunicatie en andere marketinginstrumenten
wordt aangegeven wat de bijdrage moet zijn aan de realisatie van de
marketingdoelstellingen
- Marketingbudget
- Opbrengsten en kosten
- Controle
In het marketingcommunicatieplan wordt de marketingcommunicatie strategie verder uitgewerkt.
1. Onderzoek naar consument en product
2. Marketingcommunicatie doelgroep
3. Marketingcommunicatie doelstelling
4. Marketingcommunicatie strategie
5. Marketingcommunicatie mix
6. Creatieve ontwikkeling
7. mediakeuze
8. voorlopig en definitief marketingmix
9. evaluatieonderzoek
6. onderzoek naar consument, product en concurrentie
- fundamenteel onderzoek: bestudeerd de werking van marketingcommunicatie en
aan de hand daarvan worden er modellen geformuleerd + er wordt onderzocht
welke betekenis producten en merken voor de consument hebben
- toegepast onderzoek: onderzoekt de marktsituatie van een bepaald productgroep of
een bepaald merk. Vindt plaats bij adverteerders en bij communicatieadvies- en
marktonderzoekbureaus
-
in de klassieke modellen wordt uitgegaan van een hierarchie van effecten die bij de confrontatie met
de marketingcommunicatie wordt doorlopen.
Hoge betrokkenheidshierarchie
elke fase is een voorwaarde voor de volgende
AIDA:
Attention
Interest
Desire
Action
DAGMAR
Adoptiemodellen:
- bekendheid
- interesse
- evaluatie
- probeeraankoop
- adoptie
In het klassieke model wordt er van uit gegaan dat de consument erg betrokken is bij het gehele
proces. Dit wordt ook wel de hoge betrokkenheids hirarchie.
Externe pacing: de adverteerder regisseert de communicatie
Interne pacing: het initiatief wordt genomen door de consument. Bijvoorbeeld door informatie op
het internet op te zoeken. Hoge mate van betrokkenheid
-
De dissonantie attributie hierarchie: de consument is in lagere mate betrokken bij de aankoop van
het product. Pas na de aankoop wordt het product beoordeeld, leert de consument de
eigenschappen van het product kennen en vormt hij zich een mening over het product.
Wordt ook wel het ATR model genoemd:
Awareness
Trial
Repeat
Scanning-focussing hierarchie
-
Scanningsfase: de consument doorloopt de media en marketingcommunicatie uitingen. De
communicatie uitingen worden in deze fase geselecteerd op relevantie en aantrekkelijkheid.
PAR: primaire affectieve reactie
Focussing: treedt op als een communicatie uiting door de scanningsfase heen is gekomen en er meer
op wordt gefocused door de consument
Producten hebben bepaalde waarden en betekenissen voor de consument. Een product heeft
allereerst fysieke kenmerken, zoals de cilinderinhoud van een auto of de ingredienten van voedsel.
Hieraan kunnen psychosociale functies zoals comfort en goede smaak worden toegevoegd. De
gevolgen of voordelen van het productgebruik kunnen functioneel zijn, zoals zuinig rijden met een
auto, maar ook psychosociaal zoals gezond eten of sportief bezig zijn. een product of merk kan zo
uitdrukking geven aan de (gewenste) waarden van de consument. Zo ontstaat de middel-doelketen
van betekenissen rond een merk.
Merkteken: maakt de herkenning van een merk mogelijk
Producteigenschappen: kenmerken of attributen van een product of dienst
Gevolgen: producteigenschappen leiden tot gevolgen. De eigenschappen zijn middelen tot een doel,
de gevolgen, voordelen of benefits voor de consument.
Waarden: zaken die de consument belangrijk vindt
Domein specifieke waarden: waarden van de consument die te maken gebben met het domein of de
productklasse waartoe het merk behoort; waarden die de consument bij bepaalde producten
belangrijk vindt.
Instrumentele waarden: geven aan wat we moeten doen en hoe we moeten handelen als we streven
naar een eindwaarde. Ze geven aan hoe we ons in het leven moeten gedragen en hoe we
levensdoelen moeten bereiken
Eindwaarden: universele waarden die door mensen worden nagestreefd
-
7. Marketingcommunicatie doelgroepen
3 niveaus van communicatiedoelgroepen
1. Algemeen
2. Domeinspecifiek
3. Merkspecifiek
1. Algemeen: doelgroepen en marktsegmenten met algemene variabelen en ongeveer
permanente en stabiele kenmerken:
- Persoonskenmerken
- Huishoudkenmerken
- Socio-economische kenmerken
- Demografische kenmerken
- Psychografische kenmerken
Algemene attitudes
Interesses
Opinies
Algemene waarden
2. Domeinspecifiek: variabelen die in verband staan met een domein van productgebruik
- Koop en gebruiksgedrag
- Productervaring
- Betrokkenheid
- Domeinspecifieke waarden
3. Merkspecifiek: merktrouw en het kopen en gebruiken van bepaalde merken spelen hier een
grote rol. Waarom prefereert iemand Coca Cola boven Pepsi?
Actieve variabelen: worden gebruikt om indelingen in communicatie doelgroepen te maken
Passieve variabelen: worden daarna gebruikt om de gevormde doelgroepen verder te beschrijven
1. Algemeen niveau
- Geografische kenmerken
Woonplaats
Regio
Postcodegebeid
- Socio-economische kenmerken
Persoon en huishouden gebonden
Geslacht
Leeftijd
Beroep
Samenwoningsvorm
Grootte van het huishouden
-
- Psychografische kenmerken
Attitudes Hebben niet direct betrekking op specifieke product
Interesses kenmerken of functies
Opinies
Modegevoeligheid
Opvatting over man/vrouw rollen
Politieke overtuiging
Houding ten opzichte van koken en voeding
Geloof
Optimisme/pessimisme
Psychografische beschrijving van de communicatiedoelgroep is vooral belangrijk voor tekstschrijvers
en ontwerpers, die een communicatiecampagne ontwikkelen.
2. Domeinspecifiek niveau
- Betrokkenheid
Hoge betrokkenheid: meer kennis en ervaring
Lage betrokkenheid
- Gewenste producteigenschappen en voordelen
- Product bezit en gebruik
Koop en gebruiksfrequentie
Zware/gemiddelde/lichte gebruikers
Nieuwe gebruikers
Potentiele gebruikers (prospects)
- Aard van het productgebruik
Zakelijk vs. Prive
Praktisch of statussymbool
Koop/huur/lease
- Moment consument: voorkeuren en gedrag hangen van de situatie af. Moment
segmentatie
-
3. Merkspecifiek niveau
- Consumenten worden gesegmenteerd op basis van hun kennis, attitude en gedrag
ten opzichte van een bepaald merk of merken. Men krijgt zo een beeld van de plaats
van het merk in het denken van de consumenten.
- Kennis en attitude ten opzichte van een product en merk op het merkspecifieke
niveaus liggen in het verlengde van het koop- en gebruiksgedrag op het
domeinspecifieke niveau
Merkbekendheid
Attitudes ten aanzien van een merk
Koopintenties
Koop en gebruiksgedrag
Merktrouwe gebruikers
Merkwisselaars
Gebruikers die trouw zijn aan een ander merk
Nieuwe gebruikers
Niet gebruikers
Rollen in het beslissingsproces
- Initiator: ook wel initiatiefnemer, stelt de aankoop van een product of merk voor.
- Beinvloeder: stuurt het keuzeproces in een bepaalde richting en kan een merk
voorstellen, goedkeuren of afkeuren.
- Beslisser: hakt de knoop door en besluit bijvoorbeeld dat het gezin morgen naar de
efteling zal gaan
- Koper: is de persoon die naar de winkel gaat en het product of het merk koopt
waartoe men besloten heeft
- Betaler: de koper is meestal ook de betaler
- Gebruiker: kunnen ook kinderen of huisdieren zijn die zelf geen producten kopen of
betalen, of mannen die overhemden dragen die hun vrouw heeft gekocht
- Klager: de klager kan verschillen van de koper of gebruiker; bijvoorbeeld omdat een
assertiever persoon beter in staat is om het probleem onder woorden te brengen.
8. Marketingcommunicatiedoelstellingen
Soorten doelstellingen:
1. Bereiksdoelstellingen
2. Procesdoelstellingen
3. Effectdoelstellingen
-
Bereiksdoelstellingen hebben te maken met de doelgroep die bereikt moet worden via de
massamedia
Een procesdoelstelling heeft betrekking op het proces van communicatiewerking;
bijvoorbeeld humor en begrijpelijkheid van de communicatieuiting. Procesdoelstellingen zijn
belangrijk om een proces van informatieverwerking bij de consument op gang te brengen
Een effectdoelstelling heeft betrekking op het effect dat met de communicatiecampagne
bereikt moet worden. Een effectdoelsteling moet in ieder geval de volgende elementen
bevatten:
Communicatiedoelgroep
Te bereiken effect: verandering in kennis, houding en gedrag
Termijn
Bij het formuleren van communicatie effectdoelstellingen dient men met een aantal factoren
rekening te houden. De communicatiedoelstellingen moeten:
Passen binnen de ondernemings- en marketingdoelstellingen
Meetbaar zijn
Worden geformuleerd in overleg
Voor alle betrokkenen begrijpelijk zijn
Door alle betrokkenen geaccepteerd worden
Motiverend zijn
Zo nodig vertaald kunnen worden in subdoelstellingen
Postitionering: de positie van het merk in de gedachte van de consument ten opzichte van de
concurrerende merken in een productklasse. Gaat om perceptie van door de consumenten.
Marketingcommunicatie kan erop gericht zijn de positionering in de gewesnte richting te veranderen
Voordelen van het vastleggen van communicatiedoelstellingen:
Bevordert een goede afstemming tussen marketingcommunicatie instrumenten
Onmisbare schakels bij de ontwikkeling van marketingcommunicatie strategien
Hulpmiddel bij het opstellen van het communicatiebudget
Inspiratiebron voor conceptontwikkeling
-
Marketing vs. Communicatiedoelstellingen
1. Ondernemingsdoelstelling
2. Marketingdoelstelling
3. Marketingcommunicatiedoelstelling
1. Ondernemingsdoelstelling:
a. Abstract: heeft betrekking op de missie van de onderneming, de maatschappelijke
plaats en functie van de onderneming en haar bijdrage aan de samenleving.
b. Concreet: worden afgeleid van de abstracte ondernemingsdoelstelling, zoals winst,
rendement op geinvesteerd vermogen, continutiteit en werkgelegenheid.
2. Marketingdoelstellingen: omzet, marktaandeel en concurrentie
a. Totale omzet vergroten
b. Nieuwe klanten aantrekken
c. Marktaandeel handhaven of uitbreiden
d. Totale markt voor een merk of product vergroten
3. Marketingcommunicatie doelstellingen hebben betrekking op de verwachte effecten van alle
marketingcommunicatie instrumenten
Voorbeeld
1. Ondernemingsdoelstelling: in 2011 een redendement op het geinvesteerd vermogen van
10 % halen
2. Marketingdoelstelling: in 2011 het marktaandeel vergroten van 20 naar 25%
3. Marketingcommunicatie doelstelling: in 2011 10% van de doelgroep overhalen om een
probeeraankoop te doen
4. Reclamedoelstelling: in 2011 de geholpen merkbekendheid verhogen van 60 naar 75%
-
Communicatie-effectdoelstellingen
1. Categoriebehoefte: de primaire vraag en behoefte bij de consument aan een
productcategorie en nog niet (noodzakelijk) aan een bepaald merk.
Bij de introductie van innovaties zoals mobielinternet moet in de eerste instantie behoefte
aan het nieuwe product worden gecreeerd
2. Merkbekendheid: actieve of passieve kennis van de merknaam
Actieve merkebekendheid: de consument kan de merknaam uit eigen geheugen
zonder hulp opnoemen.
Nodig bij beslissingssituaties
Passieve merkbekendheid: geholpen merkbekendheid/merkherkenning
-
3. Merkkennis: kennis van eigenschappen, mogelijkheden, gevolgen en voordelen van het merk
en andere relevante kennis. Is nodig voor de consument om het merk te koppelen aan de
eigen domeinspecifieke, instrumentele en eindwaarden, behoeften en gebruikssituaties
Vooral bij complexe en nieuwe producten is vergroting van de merkkennis een belangrijke
communicatiedoelstelling.
De betekenisstructuur rond een merk wordt verrijkt:
- Informationeel: welke voordelen heeft het product voor de klant?
- Transformationeel: welke waarden vertegenwoordigt het product? Welk imago heeft
het merk?
4. Merkattitude: is de houding ten opzichte van het merk en in het bijzonder de voorkeur voor
het merk.
- Vitaliteit van een merk geeft het groeipotentieel aan
- Brandstature is de huidige kracht van het merk ten opzichte van alle andere merken
5. Gedragsintentie: het concrete voornemen of plan van een consument om een bepaald
gedrag uit te voeren.
- Koopintentie is het voornemen om een product te kopen
6. Gedragsfacilitatie: het verschaffen van informatie over waar, wanneer en hoe het product
gekocht kan worden. Heeft betrekking op overige marketingmix instrumenten zoals:
- Prijs
- Betaalwijze
- Verkrijgbaarheid
- Levering
7. Gedrag
- Koop- en gebruiksgedrag: informatie opvragen, winkels bezoeken, kopen, gebruiken
en afdanken van producten
- Open propositie: de campagne is erop gericht de doelgroep informatie te laten
opvragen
- Gesloten propositie: feitelijk koopgedrag is de doelstelling
- Gedragsbehoud: het behouden of versterken van bestaand gedrag
8. Tevredenheid: kan leiden tot gedragsbehoud en herhalingsaankopen
-
Keuze van communicatie doelstellingen wordt in eerste instantie bepaald door marketing
doelstellingen en de taak die marketingcommunicatie hierbij toebedeel heeft gekregen.
Keuzeproces volgens de klassieke hierarchie (hoge betrokkenheid):
Eerst merkkennis overbrengen. Sterk informatieve communicatie
Daarna creren van merkvoorkeur
Functionele en psychosociale betekenis is belangrijk
Laatste fase: aansporen tot kopen
Meetbaar maken van doelstellingen:
Doelstelling moet in meetbare grootheden worden geformuleerd
Overeenstemming
Reele verwachtingen
Ijkpunten vaststellen
DAGMAR Model
Defining advertising goals for measured advertising results.
Resultaten van marketingcommunicatie kunnen alleen maar worden gemeten als vooraf duidelijk
wordt vastgesteld wat de communicatie doelstellingen zijn
Lijkt op hoge betrokkenheids hierarchie
Kritiek: volgorde is niet altijd van toepassing. Attitude wordt vaak pas na de aankoop gevormd
-
9. Marketingcommunicatie strategie
Positionering is de positie van een merk ten opzichte van de andere merken in de perceptie van de
consument
Categoriseren: hoe consumenten de markt indelen en welke producten in de ogen
van de consumenten met elkaar concurreren
Differentiestrategie
Belofte of propositie: in een communicatie campagne is het consumenten voordeel
weergegeven als de belofte die het product doet aan de consument. Er zijn vier
mogelijkheden om de belofte te ondersteunen
Informationele positionering: gevolgen eigenschappen
Transformationele positionering: gevolgen waarden
Tweezijdige positionering: eigenschappen gevolgen waarden
Uitvoeringspositionering: gevolgen communicatie kenemerk
1. Informationele positionering: de voordelen van het gebruiken van een merk worden
verbondeen aan de functionele eigenschappen van een product
a. Veel gebruikt bij nieuwe producten en producten met een probleemoplossend
karakter
2. Transformationele positionering: ook wel imago- of levensstijl genoemd. De voordelen van
het merk worden verbonden met de waarden of levensstijl van de consument.
a. Veel gebruikt bij producten en merken die je voor je plezier koopt (zoals frisdranken).
b. Bij producten die weinig van elkaaar verschillen op de product voordelen (zoals
sigaretten)
c. Bij producten waarbij het ontluisterend is om over de eigenschappen of ingredienten
te spreken (zoals parfums)
3. Tweezijdige positionering: de funtionele producteigenschappen worden met
productvoordelen en waarden van de consument vebonden. Informationeel en
transformationeel
4. Uitvoeringspositionerings- of executiepositionering: vanuit de uitvoering van de campagne.
Wordt vaak gekozen in sterk concurrerende markten, waarin merken niet of nauwelijks van
elkaar verschillen
-
Concurrentie en reputatie
Diverse marketingcommunicaite strategien
Marketingcommunicatiestrategie hangt af van de doelstellingen. De strategie moet uitmonden in
een propositie. Vormt een belofte aan de doelgroep
Communicatiestrategie voor een nieuw product: een bedrijf dat een volledig nieuw product op de
markt brengt, moet de markt zelf ontwikkelen. De consument moet leren wat het nieuwe product
voor hen kan betekenen. Communicatiedoelstellingen zijn dus in de eerste plaats categoriebehoefte,
merkbekendheid en merkkennis.
Informationele positionering: producteigeschappen
1. Samenstelling: origineel, ambachtelijk, helder, natuurlijk, duurzaam
2. Werking: efficint, krachtig, vitaal, mild, voedzaam, tijdsbesparend
3. Uiterlijk: mooi, eenvoudig, sierlijk, stijlvol, robuust
4. Kosten: zuinig, goedkoop in onderhoud, waardevol, luxueus, duur
5. Gebruik: handig, eenvoudig te bedienen, comfortabel, veilig, betrouwbaar
Groep 1: functionele eigenschappen
Groep 3: psychosociale eigenschappen
Groep 2, 4 en 5: functionele en psychosociale eigenschappen
Introductie van een nieuw merk: weinig tot geen aandacht voor functionele productvoordelen.
Doelstellingen: merkbekendheid en psychosociale betekenis
-
Communicatiestrategie voor een groeiproduct: in de groeifase van een product weten mensen van
het bestaan van het merk en het product. Ze kennen de belangrijkste eigenschappen en voordelen.
Maar er zijn ook anderre merken op de markt die ongeveer hetzelfde presteren. Bij het positioneren
ten opzichte van andere merken kan men twee strategien volgen:
Het benadrukken van de onderscheidende functionele voordelen (informationele
postionering)
Het toevoegen van psychosociale betekenis aan een merk dat op basis van
functionele voordelen is geintroduceerd (transformationele positionering)
Communicatiestrategie voor een volwassen product:
Felle concurrentie
Totale markt groeit niet of nauwelijks meer
Omzetstijging van het ene merk gaat ten koste van het andere
Marketingcommunicatie moet de merktrouw van de gebruikers vergroten. De
bestaande kopers moeten minde ontvakelijk worden voor proposities van andere
merken
Men kan hierbij zes strategien volgen
1. Zorgen voor een hoge spontane merkbekendheid
a. Voor producten waarbij de consument zich weinig betrokken voelt
b. Communicatieuitingen zijn simpel en gericht op merkbekendheid
2. Betere prestaties dan andere merken benadrukken
a. Het merk onderscheidenheid geven
b. Benadrukken van een producteigenschap waarop het merk een betere prestatie
levert dan andere merken (transformationele positionering)
3. Dezelfde prestaties voor een lagere prijs benadrukken
a. Kan reacties van de concurrentie uitlokken met als gevolg een prijzenoorlog
b. In de vorm van een vergelijkende reclame: het merk van de concurrent mag niet
expliciet genoemd worden
4. Aandacht vestigigen op productverbeteringen
a. Productontwikkeling die een probleem van de consument oplost
b. Productvernieuwing
5. Versterken van de psychosociale betekenis
a. Producten die functioneel wienig van elkaar verschillen kunnen in de
belevingswereld van de consument juist wel veel van elkaar verschillen
b. Transformationele positionering
6. Bevestigen van tevredenheid
a. De totale markt groeit niet of nauwelijks meer
-
Communicatiestrategie voor een product in de eindfase
het bedrijf kan proberen de levenscyclus van het merk te verlengen
Het product nieuw leven inblazen (productontwikkeling)
De markt ontwikkelen door nieuwe gebruiksmomenten te suggerenen (penetratie)
en nieuwe doelgroepen te introduceren (marktontwikkeling)
Het merk kan geherpositioneerd worden
Ingrijpende productaanpassing communiceren
Nieuwe toepassingsmogelijkheden onder de aandacht brengen
Gebruiksfrequentie opvoeren
Nieuwe doelgroepen aantrekken
10. Creatieve ontwikkeling
Een stappenplan voor ontwikkelen van ideen, teksten en visualisatie en het toetsen ervan bij de
doelgrope en de opdrachtgever
Propositie is de belofte die we aan de doelgrope willen overbrengen
Merkidentiteit, merkpersoonlijkheid of huisstijl
Briefing is een notitie waarin de communicatiestrategie, de achtergrond gegevens over het product,
de merkidentiteit, postionering, gebruikers, concurrenten en vroegere campagnes en andere
communicatie uitingen staan
Creatief concept is de creatieve vertaling van de propositie. De wijze waarop de
marketingcommunicatie propositie aan de doelgroep wordt overgebracht.
Als het communicatieadviesbureau en de opdrachtgever het eens zijn over de propositie en het
concept, kan met de uitvoering worden begonnen. Er wordt een creatieve en technische uitvoering
gegeven aan het concept
-
Briefing:
Strategie en huidige positionering van het merk
Beschrijving van de doelgroep
Communicatiedoelstellingen
Propositie
Stijl: richtlijnen voor tekst en vormgeving
Voorkeur voor marketingcommunicatie instrumenten en media
Budget
Tijdsplanning
Concept en uitvoering
Vormgeving en opmaak
Typografie en kleur
Taal en stijl
Muziek
Beeld en tekst
Getuigenissen
Drama
Les
Angst
Humor en erotiek
Presentator
Reclamekenmerk
Creatief proces
-
Marketingcommunicatie instrumenten
13. Reclame
Een van de oudste marketingcommunicatie instrumenten
Boekdrukkunst
Kranten
Eerste reclamebureaus: media nam verkoop van advertentieruimte steeds meer zelf te hand te
nemen. Advertentiemakelaars die nog wel korting kreggen probeerden hun posities te verdedigen
door hun relatie met hun klanten te versterken
Van massa naar individu
communiceren via de massamedia: kosten pers contact zijn relatief laag. Intensiteit van het contact is
echter vrij gering. De communicatieboodschap is gericht op een brede doelgroep en niet toegespitst
op individuele behoeften en wensen
Verschuiving naar meer persoonlijke vormen van communicatie. Gepersonaliseerde aanbiedingen
Beleveniscommunicatie: een verzameling van door merken geeensceneerde, belevings
georinteerde gebeurtenissen die de consument op eigen initiatief kan ondergaan
Evenementen: robijn fashion awards
Venues: holland heineken house
Tv programmas
Printuitingen: allerhande
Soorten reclame:
Consumenten reclame
Retailreclame
Zakelijke reclame (business-to-business)
Personeelsreclame
Collectieve reclame
Reclamestrategie voor een internationaal merk
1. Globale strategie: in elk land dezelfde merk- en reclame strategie, hetzelfde concept en
dezelfde uitvoering
2. Adaptiestrategie: in elk land dezelfde merk en reclamestrategie en hetzelfde concept, maar
een andere uitvoering
3. Differentiestrategies: in elk land dezelfde merk en reclamestrategie, maar een ander concept
en een andere uitvoering
4. Lokale strategie: in elk land een andere merk en reclamestrategie, een ander concept en een
andere uitvoering
-
Factoren voor de mate van standaardisatie
Doelgroep
Positionering
Aard van het product
Omgeving
Organisatie
Reclameplan
Doelgroep
Doelstellingen
Strategie
Campagneontwikkeling
Mediakeuze
Definitief reclamebudget
Uitvoering
Onderzoek achteraf
Reclamedoelstellingen
Mediumdoelstellingen: betrekking op het bereik en de contactfreaquentie van de
reclamecampagne
Procesdoelstellingen: betrekking op de directe reacties van de consument op de
reclame uiting
Reclame-effectdoelstellingen
Categoriebehoefte
Merkbekendheid
Merkkennis
Merkattitude
Gedragsintentie
Gedragsfacilitatie
Gedrag
Tevredenheid
14. Online marketingcommunicatie
Met de komst van het internet is de marketingcommunicatie essentieel veranderd
De beheersbaarheid van de communicatie is afgenomen. Adverteerders n
consumenten leveren beiden een bijdrage aan de inhoud
De kosten van communicatie zijn veranderd
-
De meerbaarheid van communicatie effecten is toegenomen
Media:
Websites
Corporate sites geven informatie over een onderneming en hebben
betrekking op corporate communicatie, dus ook corporate pr en
personeelswerving
Informatiesites: informatie over merken, diensten of producten van
bedrijven of overheid
Merksites: informatie en ontspanning
Transactiesites: informatie, bestel- en koopmogelijkheden
Verkeerssites/portals: overzicht van websites op een bepaald gebied
Inhoudssite: actualiteiten
Emailings
Online mediaplanning
Online marketing-pr
Gaming
15. public relations en voorlichting
het stelselmatig bevorderen van wederzijds begrip tussen een onderneming en haar
publieksgroepen (doelgroepen).
Doelstelligen: intern en extern
Interne doelstelling:
Het creren van een adequate communicatiestructuur
Het scheppen van een goede informatievoorziening, top-down en vice versa
Het vertalen van het beleid in concrete en op de veschillende niveaus bruikbare
aanwijzingen voor de uitvoering ervan
Het verbeteren van de interne beeldvorming van het bedrijf
Het verbeteren van de identificvatie met de organisatie (internal branding)
Het ontwikkelen van de individuele communicatie vaardigheden
Functie gerichte communicatie
Taakgerichte communicatie
Cohesie gerichte communicatie
Persoons gerichte communicatie
Externe public relations zijn gericht op alle mensen en groepen die voor het voortbestaan en de bloei
van een onderneming van belang zijn. Zoals; aandeelhouders, de financile wereld, leveranciers,
klanten, overheden, actiegroepen etc.
-
Pr-specialismen
Corporate pr houdt zich bezig met het imago van een bedrijf
Interne communicatie richt zich op de eigen medewerkers
Financile pr heeft als primaire doelgroep de financile wereld
Public affairs is pr gericht op overheden
Marketing-pr houdt zich bezig met de pr rond het bestaande merk en de introductie
van nieuwe merken, producten en diensten
PR plan
1. Keuze van publieksgroepen
2. Pr doelstellingen
3. Pr strategie
4. Selectie van intermediairs/media
5. Vaststelling budget
6. Uitvoering pr campagne
7. Pr evaluatie onderzoek
Taken van public relations
Lobbyen
Benvloeden publieke opinie
Inhaken op speciale evenementen
Ghost writing (speeches schrijven voor de directie)
Uitgeven persberichten
Organisatie van fluistercampagnes/virale marketing
Voorlichting:
Educatieve voorlichting: helpen bij het vormen van een mening
Informatieve voorlichting
Overrredende voorlichting
16. Sponsoring
Doelstellingen sponsoring:
Vergorten van de merkbekendheid
Versterken van het merk imago
Tonen van goed burgerschap
Contacten met relaties
Meerwaarde geven aan een product
-
Verhogen van de omzet
Bereiken van dpecifieke doelgroepen
Motiveren eigen medewerkers
Het sponsorende merk communiceert via andere merken met de consument
Functies van sponsoring in marketingcommunicatie
Verhogen van de naamsbekendheid
Revitaliseren van een merk
Merkimago onderhouden of corrigeren
Reclame verboden ontwijken
Platform creren voor promoties en pr
Verkoop bevorderen
17. promoties
Een promotie behoeft altijd een ander marketing communicatie instrument
Twee mogelijke doelen promoties:
Klassiek: extra omzet in een bepaalde periode
Horizontaal: meer gebruikers
Verticaal: intensiever gebruik (klantenbinding)
Thematisch: merkidentiteit, dient aan te sluiten bij merkwaarden
Tijdelijke prijskorting
Nadelen
Prijsshoppers/geen trouwe klanten
Het ankerpunt prijsbeleving omlaag
Afbreuk aan kwaliteitsimago
Waardebonnen/refund
Reacties kunnen tegenvallen of soms te veel zijn
Geen gevaar voor verlaging ankerpunt
Bonusverpakking
Binden bestaande klanten
Aanpassen verpakking
Sampling (kleine verpakking/lage prijs)
Huis aan huis
Winkel
Evenementen
Bladen
Ander product
Weggevers/premiums
Lokkertjes
Spaaracties
-
Binding klant
Joint promotion
Kosten delen
Prijsvraag
Succesfactoren promoties
Bij stijgend marktaandeel, alleen dan effect op lange termijn
Nieuw product / verbeterd bestaand product
Verhoging distributiegraad tijdens promotie
Ruime tussenperiode
Als aanvulling op Thema reclame
Consumenten en promoties
Doel:
Aantrekken nieuwe klanten
Vasthouden klanten (=kans op hamsteren)
Opvoeren inkoop (3 voor 2) dus afschermen voor concurrent
Ondersteunen thematische reclame
Introductie nieuw product / merk
Handelspromoties
Doel:
Handelssteun verkrijgen
Verkrijgen hogere distributiegraad
Vergroten handelsvoorraden (autonome verkoopdruk wordt groter)
Verkleinen handelsvoorraden (in aanloop naar product introductie)
Pas op dat handel bij lage voorraadkosten en lage merkbeleving niet scherp in gaat
kopen
Medewerking handel afhankelijk van;
Aandeel product in omzet/winst
Ondersteuning door producent (tailormade promoties voor specifieke detaillist)
Winstgevendheid van de promotie
Bestaande promotiedruk
De mate waarin de logistiek wordt gefrustreerd
-
Winkelcommunicatie
FORMULE-GERICHT
Winkelinrichting
Thematisch (vlaggen en
plafondhangers)
In-store Radio
PRODUCT-GERICHT
Verpakkingen
Artikelpresentatie
Displays
Fases winkelinrichting
Keuze indeling
Combineren productgroepen
Routing
Rechtsom
Schappen rechts meeste aandacht
Buiten paden meeste aandacht
Breed eerder dan smal
Meubilair
Artikelpresentatie
Follow up van communicatie instrumenten
Winkels krijgen soms vergoeding voor schapplaats
1. Ooghoogte (meeste marge/omzet)
2. Kostbaar / breekbaar
3. Snellopend (efficint voor logistiek)
4. Goedkope merken/zware producten/dagelijkse behoeften
Displays
Alleen aantrekkelijke en voor de handel makkelijkste displays maken een kans
Financile vergoeding
Ondersteund door reclame
-
Formaat en vormgeving
Gemak / begeleiding
Verpakking
De 7 functies voor producent, detaillist, consument en maatschappij
1. bescherming
2. vervoer / opslag
3. herkenning
4. aantrekkelijkheid
5. informatie
6. gebruiksgemak
7. Milieu
Media
Media afstemmen op:
Doelgroep
Doelstellingen
-
Busget
Marketingcommunicatie mix
Bereik en timing
Mediastrategie: Keuze mediumtype(n) en media -> op basis van:
- Bereik: % bereik tov totale doelgroep
- Contactfrequentie: aantal plaatsingen per medium
- Kosten
- Communicatievermogen
Tv
Voordelen
- Groot communicatie-vermogen
- Non spot advertising
Billboarding (mede mogelijk )
Productplacement
Prijs sponsoring
Programma participatie (Eigen huis & Tuin)
- Hogere autoriteit
- Hoog bereik
- Segmentatie mogelijk
Zender
Programma
Tijd
Nadelen
- Vluchtig medium - Herhaling noodzakelijk om boodschap over te brengen
- Korte contacttijd -productie kosten zijn hoog
-
Dagbladen
Voordelen
- Massaal bereik
- Regio-gericht, geografische segmentatie
- Actueel (zinvol bij tijdelijke acties
- Korte termijn inzetbaar
- Elk gewenst formaat
- Sterke binding lezer in geval van abonnement
Nadelen
- Reproductiekwaliteit soms slecht
- Duur bij landelijke dekking
- Niet voor specifieke doelgroep (jongere) ?
- Geen vaste afspraak over plaatsing waar
Tijdschriften
Voordelen
- Mogelijkheid bereik specifieke doelgroep
- Repro-kwaliteit hoog
- Lange levensduur
- Instekers mogelijk
Nadelen
- Lange aanlevertermijn
- Waste voor regionale advertenties ?
- Advertenties vaak in blokken
- Bereik duurt weken (leesportefeuille)
Sociale klasse C/D
- Afhankelijk van losse verkoop
Interactieve media
Voordelen
- Schriftelijk + Audio-visueel
- Optimale overdracht van informatie, afgestemd op vraag/wens (dialoog)
- Gepersonaliseerd en toch massa-bereik
- Klantgegevens verzamelen
- Bereik te meten
Openen
Click through
- Kijkgedrag
- Effect makkelijker te meten
-
Nadelen
- Reactie afhandeling
- Betrouwbaarheid
- Financiele processen
(bijv;Ideal betalingen)
Internetwebshops
Radio
Voordelen
- Relatief goedkoop
- Productie goedkoop
- Merk ondersteunend
- Langdurig gebruik
- Veel zenders dus segmentatie mogelijk
Nadelen
- Vluchtig medium
- Korte contacttijd
- Vraagt herhaling
- Geen demonstratie-mogelijkheid
Buitenmedia
Voordelen
- Massaal bereik
- Relatief goedkoop
- Hoge attentiewaarde
- Hoge contactfreq.?
- Geografisch selectief
Bij outlets (winkels)
Samenstelling wijk
-
Nadelen
- Vandalisme
- Kort contact
Korte boodschap
Eenvoudige boodschap
Overig
Bioscoop reclame
Adresboeken (gouden gids)
Folders/Flyers/nieuwsbrieven
Internet/Zoekmachinemarketing
Mobile marketing
Pacing = mate waarin de zender of de ontvanger de aard, de snelheid en het tijdstip bepaalt van de
informatie overdracht?
- Externe pacing(=zender):
TV, Radio, Bioscoop
- Interne pacing(=ontvanger):
Internet, Folders, Advertenties, Displays
Inzet marketingcommunicatie mix obv doelstellingen
MC doelstellingen;
Thema = Reclame, Sponsoring, Marketing-PR
- Cognitief/kennis
Categoriebehoefte
Merkbekendheid
Merkkennis
- Affectief/attitude
Merkattitude
Tevredenheid
Aktie = Promoties, DM, Persoonlijke verkoop,
Winkel en artikelpresentaties
- Gedrag
Gedragsfacilitatie
Gedragsintentie
Koopgedrag
-
Geintergreerde communicatie
- Doel: MC instrumenten en media zo inzetten dat;
Uitingen onderscheidend en consistent zijn
Synergie wordt gerealiseerd t.a.v. doelstellingen kennis, attitude en gedrag
Marketingcommunicatie instrumenten efficint worden ingezet
3 niveaus van intergratie
1. Integratie van corporate communicatie en marketingcommunicatie
2. Integratie van de marketingcommunicatie instrumenten
3. Integratie binnen n marketingcommunicatie-instrument
Integratie marketingcommunicatie instrumenten
- Reclame legt basis voor, ondersteunt;
Winkelcommunicatie
Persoonlijke verkoop
Direct marketing
Promoties
- Direct marketing legt basis voor;
Persoonlijke verkoop
PR en beurzen
Aanbieden van promoties
-
- Bijv.Marketing communicatiemix Heineken BeerTender
42 % reclame
31 % promoties
1 % DM
2 % beurzen
- Integratie slaagt alleen bij
Afstemming concept
Afstemming planning/timing
Afstemming tekst en vormgeving
total brandsupport