\

Marktonderzoek formatief evalueren Een onderzoek naar vraag en aanbod

Margot Oomens, Rianne Exalto, Angela de Jong en Frank Scholten (Oberon)

Bernard Veldkamp en Renate Janse (Universiteit Twente/RCEC)

Jaap Scheerens (Universiteit Twente)

Inhoudsopgave

Samenvatting ......................................................................................................................................... 5

1 Inleiding ......................................................................................................................................... 9 1.1 Doel van het onderzoek ............................................................................................................... 9 1.2 Onderzoeksvragen ....................................................................................................................... 9 1.3 Globale opzet van het onderzoek .............................................................................................. 10 1.4 Leeswijzer .................................................................................................................................. 10

2 Formatief evalueren .................................................................................................................... 12 2.1 Theoretische achtergrond ......................................................................................................... 12

2.1.1 Inleiding .......................................................................................................................... 12 2.1.2 Definities en omschrijvingen van formatief evalueren .................................................. 12 2.1.3 Nadere begripsanalyse: kernactiviteiten........................................................................ 13 2.1.4 Formele en informele formatieve evaluatie .................................................................. 17 2.1.5 Context ........................................................................................................................... 18 2.1.6 Tot slot ........................................................................................................................... 19

2.2 Onderzoekskader ....................................................................................................................... 20

3 Vraagzijde .................................................................................................................................... 24 3.1 Opzet deelonderzoek vraagzijde ............................................................................................... 24 3.2 Bevindingen ............................................................................................................................... 25

3.2.1 Feed-up en gegevensverzameling .................................................................................. 25 3.2.2 Feedback ........................................................................................................................ 28 3.2.3 Feedforward en interventies .......................................................................................... 30 3.2.4 Condities ......................................................................................................................... 31

3.3 Validering van de bevindingen .................................................................................................. 32

4 Aanbodzijde ................................................................................................................................. 34 4.1 Opzet deelonderzoek aanbodzijde ............................................................................................ 34 4.2 Bevindingen breedtestrategie ................................................................................................... 35 4.3 Bevindingen dieptestrategie ..................................................................................................... 38

4.3.1 Feed-up en gegevensverzameling .................................................................................. 39 4.3.2 Feedback ........................................................................................................................ 41 4.3.3 Feedforward en interventies .......................................................................................... 42 4.3.4 Condities ......................................................................................................................... 44 4.3.5 Toekomst ........................................................................................................................ 44

5 Conclusies .................................................................................................................................... 46 5.1 Vraagzijde .................................................................................................................................. 46 5.2 Aanbodzijde ............................................................................................................................... 48 5.3 Match vraag en aanbod ............................................................................................................. 52 5.4 Tot slot ....................................................................................................................................... 54

Literatuur ............................................................................................................................................. 55

Bijlage 1 Vragenlijst ............................................................................................................................. 57

Bijlage 2 Overzicht instrumenten/interventies breedtestrategie ......................................................... 61

Bijlage 3 Beschrijving instrumenten/interventies dieptestrategie ....................................................... 64 Bettermarks ................................................................................................................................................ 64 Cito Volgsysteem voortgezet onderwijs ..................................................................................................... 70 Diagnostische tussentijdse toets ................................................................................................................ 77 Diatoetsen: Diatekst ................................................................................................................................... 84 Learnbeat ................................................................................................................................................... 90 Malmberg: JUMP ........................................................................................................................................ 97 Muiswerk .................................................................................................................................................. 102 Noordhoff Uitgevers: Nieuw Nederlands ................................................................................................. 108 Oefenweb: Rekentuin ............................................................................................................................... 113 Quayn ....................................................................................................................................................... 121 RemindoToets .......................................................................................................................................... 127 Revisely ..................................................................................................................................................... 132 RTTI-online ............................................................................................................................................... 137 Schoolpoort .............................................................................................................................................. 143 Studyflow .................................................................................................................................................. 147 ThiemeMeulenhoff: Got it?! Rekenen ...................................................................................................... 154 TOA ........................................................................................................................................................... 161

Marktonderzoek formatief evalueren 5

Samenvatting

In opdracht van het ministerie van OCW ontwikkelt het College voor Toetsen en Examens (CvTE) in een

drie jaar durende pilot een prototype voor een diagnostische tussentijdse toets (DTT) voor het

voortgezet onderwijs. De DTT is bedoeld als instrument voor formatief evalueren. De pilot is gestart in

schooljaar 2014/15 en eindigt aan het eind van 2017. Met het oog op openbaarmaking van de DTT heeft

het ministerie van OCW door Oberon in samenwerking met de Universiteit Twente/RCEC (Research

Center voor Examinering en Certificering) een marktonderzoek naar formatieve evaluatie in het

voortgezet onderwijs uit laten voeren.

Onderzoeksvragen

In het onderzoek zijn zowel de vraagzijde als de aanbodzijde van formatief evalueren in kaart gebracht.

Dit hebben we gedaan aan de hand van de volgende onderzoeksvragen.

Vraagzijde

Wat is de huidige stand van zaken van formatieve evaluatie op scholen (wat doet men nu al, zowel

formeel als informeel)?

Wat is het ambitieniveau van scholen?

Welke vraag naar instrumenten en interventies hebben scholen nu of in de na