matrix jacobi

Upload: syafri-gt

Post on 14-Jan-2016

41 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

presentasi matrix jacobi

TRANSCRIPT

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    1/21

    Dipakai dilingkungan

    TMS 516

    DINAMIKA ROBOT

    S Y A F R I

    STRUCTURAL DYNAMICS LABORATO

    ANDALAS UNIVERSITY

    MATRIX JACOBI

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    2/21

    Dipakai dilingkungan

    1. Pendah!an

    Matrix Jacobi (Jacobian) adalah Matrixyang dapat merubah masing-masinginput pada joint space menjadi posisi,

    orientasi dan kecepatan pada end-efector space (task space)

    Kegunaan matrix jacobi

    !"ntuk menentukan(trajectories) suatu robot m#!Menentukan posisi,

    kecepatan dan percepatan$!Menentukan singularityrobot manipulator! %ingtercapai apabila determ

    jacobi mendekati atau &pabila terjadi kondisi sinserial manipulator akan

    satu atau beberapa D'!

    "a#$a%&1%&*& Manipulator *obot

    +nd-efector space(x, y, , , ., /)

    Joint space(, #, $,)

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    3/21

    Dipakai dilingkungan

    '. F(%)a%d dan In*e%+ K,ne#a-,

    or0ard Kinematik adalah input padajoint space manipulator robot diketahui

    maka ditentukan koordinat dan

    orientasi pada end-efectornya!

    6

    5

    4

    3

    2

    1

    6

    5

    4

    3

    2

    1

    z

    y

    xForward

    Inverse

    Kinematics

    Ja

    M

    1n2ers Kinematik adalakoordinat dan orientasi efector manipulator robot

    maka input pada joint sdicari!

    End&e/e0-(% +a0e234 4 4 74 84 9:

    J(,n- +a0e2714 d'4 7;4:

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    4/21

    Dipakai dilingkungan

    ;. D< Pa%a#e-e%

    D3 4arameter adalah suatu metodeuntuk menentukan posisi perpindahansuatu mekanisme terhadap posisi

    a0alnya dengan cara mende5nisikanparameter-parameter yang telahditentukan seperti a, d, dan 6

    %umbu Koordinat pada D3

    !%umbu 7 8 9 adala

    umum yang mengikuti kakanan#!%umbu 9 adalah re:etegak lurus terhadap s

    joint re2olute atau sejaarah luncur joint translasi$!%umbu 7 adalah garis

    tegak lurus terhadap (common normal);!%umbu 8 adalah gpelengkap sistem koordina

    "a#$a%&'%umbu koordinat D3 parameter

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    5/21Dipakai dilingkungan

    !,n:yaitu parameter yang me0akili jaraktegak lurus antara dua sumbu , yaitusumbu i dengan sumbu asalnya (i-)#! d 2=a%a J(,n-: yaituparameter yang me0akili jarak tegaklurus antara dua sumbu x, yaitusumbu xi dengan sumbu x asalnya(xi-)$! 7 2Sd- =(,n-: yaituparameter yang me0akili sudutantara dua sumbu x, yaitu sumbu xidengan sumbu x berikutnya (xi=);! ? 2Sd- -a%: yaituparameter yang me0akili sudut putar

    antara dua sumbu , yaitu sumbu i

    "a#$a%&;

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    6/21Dipakai dilingkungan

    Matrix trans:ormasi D3 batang yang berdekatan

    1 1 1( , ) ( , )

    0

    0 0 0

    ii i i i i

    i i i i

    i i i i

    i

    T T z d R z T

    C C S S S

    S C C S

    S C

    =

    =

    %ource coordinate

    *e:erenceoordinate

    Komponen D3 parameterdikelompokkan dalan satu tabel (tabelD3 parameter)

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    7/21Dipakai dilingkungan

    ontoh

    >abel D3 parameter

    No a d

    0-1 l1 0 1 0

    1-2 l2 0 2 0

    2-3 l3 0 3 0

    Matrix >rans:ormasi

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    8/21Dipakai dilingkungan

    =

    =

    =

    100010

    000

    1

    2

    1

    1

    00

    nnn

    n

    n

    n

    PasnPRTTTT

    'rientationmatrix ($x$)

    4osition2ector

    z

    y

    x

    p

    p

    p

    6

    5

    4

    3

    2

    1

    =

    000

    zz

    yy

    xx

    asn

    asn

    asn

    T

    or0ard Kinematik

    Matrix trans:ormasi Kine

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    9/21Dipakai dilingkungan

    @. Me-(de Ya)&P,-0h&R(!

    8a0-4itch-*oll adalah suatu salah untukmerubah matrix orientasi ($x$)menjadi euler angle dalam bentuk

    (, ., /)!

    Misal sebuah matrix trans:ormasi

    Dimana

    ++

    =

    1000

    0

    z

    y

    x

    n

    pCCSCS

    pSCCSSCCSSSCS

    pSSCSCCSSSCCC

    T

    =

    1000

    0

    zzzz

    yyyy

    xxxx

    n

    pasn

    pasn

    pasn

    T

    )(sin 1 zn=

    )cos(cos 1

    z

    a=

    )cos

    (cos 1

    x

    n=

    %ehingga didapatkan

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    10/21Dipakai dilingkungan

    @. Ma-%,3 Ja0($,

    or0ard Kinematik

    x

    yz

    Y

    =

    16

    6

    5

    4

    3

    2

    1

    )(

    =

    q

    q

    q

    qq

    q

    h

    z

    y

    x

    166216

    6215

    6214

    6213

    6212

    6211

    ),,,(

    ),,,(

    ),,,(

    ),,,(

    ),,,(

    ),,,(

    =

    qqqh

    qqqh

    qqqh

    qqqh

    qqqh

    qqqh

    )( 116 = nqhY

    dqh

    dt

    dY n )( 116 ==

    1616 = nnqJY

    z

    y

    x

    z

    y

    x

    1

    2

    1

    6

    )(

    =

    nn

    n

    q

    qq

    dq

    qdh

    dq

    qdhJ

    )(=

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    11/21Dipakai dilingkungan

    z

    y

    x

    z

    y

    x

    1

    2

    1

    6

    )(

    =

    nn

    n

    q

    q

    q

    dq

    qdh

    nn

    n

    n

    n

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    q

    h

    dq

    qdhJ

    =

    =

    6

    6

    2

    6

    1

    6

    2

    2

    2

    1

    2

    1

    2

    1

    1

    1

    6

    )(

    =

    = Vz

    y

    x

    Y

    z

    y

    x

    =

    z

    y

    x

    V

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    12/21Dipakai dilingkungan

    44

    6

    01000

    =

    pasnT

    =

    =

    )(

    )(

    )(

    3

    2

    1

    qh

    qh

    qh

    z

    y

    x

    p

    =

    )(

    )(

    )(

    )(

    )(

    )(

    },,{

    6

    5

    4

    qh

    qh

    qh

    q

    q

    q

    asn

    1

    1

    2

    1

    3

    1

    6

    1

    1

    1

    ( )

    n

    h h

    q q

    h h

    q q

    h h

    q qdh qJ

    dq

    q q

    q q

    q q

    = =

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    13/21

    Dipakai dilingkungan

    ontoh >rans:ormasi matrik

    8a0 4itch *oll

    =

    1000zzzz

    yyyy

    xxxx

    pasn

    pasn

    pasn

    T

    sin(tan 2 tan 2

    cos(

    tan 2 cos sin

    tan 2 0

    x

    y

    z

    x

    z

    z

    na a

    n

    na

    n n

    sa

    a

    = =

    = +

    = =

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    14/21

    Dipakai dilingkungan

    14 14 14 14 14 14

    1 2 3 1 2 3

    24 24 24 24 24 24

    1 2 3 1 2 3

    1 1 1 1 1 1

    1 2 3

    1 1 1

    1 1 1

    0 0 0 0 0 0

    r r r r r r

    q q q q q q

    r r r r r r

    q q q q q q

    q q q q q qJ

    q q q

    q q q

    q q q

    = =

    1 1 2 12 3 123 2 12

    1 1 2 12 3 123 2 12

    1 2 3

    1 1 1

    1 1 1

    0 0

    1 1

    0 0

    0 0 0 0 0

    0 0 0

    l s l s l s l s

    l c l c l c l c l

    q q q

    q q q

    q q q

    + + + =

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    15/21

    Dipakai dilingkungan

    Karena dia merupakan plannarkinematik, maka bisa disederhanakanmenjadi

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123

    1 1 1

    l s l s l s l s l s l s

    J l c l c l c l c l c l c

    = + + +

    ++++++++++++ +++

    +++

    =

    66262161

    56252151

    46242141

    36232131

    26222121

    16212111

    JqJqJ

    JqJqJ

    JqJqJ

    JqJqJJqJqJ

    JqJqJ

    zy

    x

    ==

    6261

    2221

    1211

    JJ

    JJ

    JJ

    qJY

    &rti isik Matrix Jacobi

    %etiap inputpada joint space

    akanmempengaruhinilai output padaend efector

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    16/21

    Dipakai dilingkungan

    1n2ers Jacobian

    ==

    666261

    262221

    161211

    JJJ

    JJJ

    JJJ

    qJY

    6

    5

    4

    3

    2

    1

    q

    qq

    q

    q

    q

    YJq 1=

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    1Adjoint J

    det

    q x

    q yq z

    q J

    q

    q

    =

    ? ?

    ? ?? ?

    ? ?

    ??

    ? ?

    ontoh

    Matrix Jacobi

    1 1 2 12 3 123 2 12

    1 1 2 12 3 123 2 12

    1 1

    l s l s l s l s

    J l c l c l c l c

    = + + +

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    17/21

    Dipakai dilingkungan

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    1Adjoint J

    det

    q x

    q y

    q z

    q Jq

    q

    =

    ? ?

    ? ?

    ? ?

    ? ???

    ? ?

    1n2ers Jacobian

    Determinan matrix J

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123 1 1 2 12 3 123 2 12 3 123

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123 1 1 2 12 3 123 2 12 3 123

    1 1 1 1 1

    l s l s l s l s l s l s l s l s l s l s l s l c l c l c l c l c l c l c l c l c l c l c + + + + + +

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    18/21

    Dipakai dilingkungan

    2 12 3 123 3 123 3 123 1 1 2 12 3 123 1 1 2 12 3 123 2 12

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123 3 123 1 1 2 12

    1

    ( )( ) ( )( ) ( )(

    1

    ( )( ) ( )( ) ( )(

    l c l c l s l c l s l s l s l c l c l c l s

    l s l s l s l c l c l s l s l c l s l c l c l

    = + + + + +

    + + + + +

    Determinan Matrix J

    &djoint matrix J

    Misalkan

    Matrix J &djoint Matrix J

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    19/21

    Dipakai dilingkungan

    &djoint matrix J

    Matrix J

    &djoint Matrix J

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123

    1 1 1

    l s l s l s l s l s l s

    J l c l c l c l c l c l c

    = + + +

    1 1 2 12 3 123 1 1 2 12 3 123

    2 12 3 123 2 12 3 123

    3 123 3 123

    1

    1

    1

    l s l s l s l c l c l c

    Adj J l s l s l c l c

    l s l c

    + + = +

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    1

    Adjoint Jdet

    q

    q

    q

    q J

    q

    q

    =

    ?

    ?

    ?

    ?

    ?

    ?

    Maka didapatkanla

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    20/21

    Dipakai dilingkungan

    5. S,n>!a%,-

    %ingularity adalah kondisi dimana hilangnyasatu atau lebih derjat kebebasan dari suaturobot manipulator! %ingularity terjadi akibatdeterminan matrix jacobi robot manipulator

    tsb mendekati atau sama dengan nol

    Determinan Matrix Jacobi @ A

    "ntuk kasus berikut $ plannar manipulator

    1 1 2 12 3 123 2

    1 1 2 12 3 123 2

    1

    l s l s l s l

    J l c l c l c l c

    = + +

    2 12 3 123 3 123 3 123 1 1 2 12 3 123 1 1 2 12 3 123 2 12

    1 1 2 12 3 123 2 12 3 123 2 12 3 123 3 123 3 123 1 1 2 12

    Det J

    ( )( ) ( )( ) ( )(

    ( )( ) ( )( ) ( )(

    l c l c l s l c l s l s l s l c l c l c l s

    l s l s l s l c l c l s l s l c l s l c l c l

    + + + + + + + + + +

  • 7/18/2019 Matrix Jacobi

    21/21

    Dipakai dilingkungan

    Beberapa bentuk singularity $ plannarmanipulator

    $#

    Dimana #, $C A

    Dimana #, $C A