mavro orbin-kraljevstvo slovena

391
1 СРПСКА КЊИЖЕВНА ЗАДРУГА Основана 1892 године МАВРО ОРБИН КРАЉЕВСТВО СЛОВЕНА БЕОГРАД 1968 ЧЛАНОВИ РЕДАКЦИЈЕ ФРАЊО БАРИШИЋ. • РАДОВАН САМАРЏИЋ • СИМА ЋИРКОВИЋ Превео са италијанског ЗДРАВКО ШУНДРИЦА Мишљење сакупљача ових књига : Када сам почео да се интересујем за ову тему (историју Срба пре фамозног 7. века) и почео да скупљам књиге и стављам их на овај диск, једна од првих књига коју сам желео да имам је ова. До ње сам ипак стигао пред крај овог скупљања и после пар година тражења. Када сам је коначно имао у рукама то је за мене било највеће разочарење. Зашто? Не због Мавра Орбина него због оне тројице наведене изнад овог поглавља исписане дебелим црвеним словима. Када сам почео са овом темом неки старији познаваоци теме су ме уверавали да се оно што хоћу да видим сакрива од јавности, да бечко-берлинско-ватиканска клика не дозвољава да то изађе у медије, да су наши (вајни) историчари школовани у Бечу и Пешти и да су индоктринирани наведеном кликом и тд и тд. Ова књига ме је уверила да су Милош Милојевић, Радивоје Пешић, Олга Луковић-Пјановић, Драшко Шћекић, Јован Деретић и други потпуно у праву што се тиче прикривања неког другог облика историје. Превод ове књиге има 628 страна. Првих 152 стране су пикантерије из живота

Upload: goca

Post on 11-Apr-2015

31.897 views

Category:

Documents


36 download

TRANSCRIPT

1892

1968

. : ( 7. ) , . . . ? . , -- , () . , , -, , . 628 . 152 1

( ). 87 , 49 , 47 . 290 , --???? ( ) ( ) '''' . 242. , , , , . , (.5203) , 495. 1161. (. 205239), . , ... ( , ), . , , . , . , , , , . , '' ''. , (. I .). , , . (). . ? , ? , ? , '''' . , . '' , ... ( , ), .'' (, , , , , ) , . ( .) ( Docleato ) 206-241. 242 '''' 205 , , . 2

a : ( '''' . : : '' '' : [ I II ] , 495. 1161. . : : :

IL

REGN0

DE GLI SLAVIHOGGI CORROTTAMENTE DETTI SCHIAVONI.

HISTORIADI DON MAVRO ORBINI RAVSEOABBATE MELITENSE.

Nella quale i vede l'Origine quafi di rutti i Popoli, che furono della Lingua SLAVA, con molic, & varieguerre,che fecero in Europa, Aia, &Africa, il progreo del l'Imperio loro, l'antico culto,& il tempo della loro conuerionc al Chritianeimo. E in particolare veggoni i uccesi de' Re, che anticamente dominarono in 3

DALMATIA, CROATIA. BOSNA, SERVIA, RASSIA, & BVLGARIA. IN PESARO Appreo Girolamo Concordia. Con licenza de Superiori, M. D C I

4

, : , 1 XVII , . , . , , , . (o ) ; , , , , 20. 1606 (Dum Mavar Orbin Opt od Sfete Marie od Backe).1

, , , , , . , , . , , , ; , , , , . , , , , . , , , , , , . , '' '' '' , '', , '' '' '' ''. , . , , , , , , , , , . , XVI , , 1598. 1599. , , , , , '', , !'' , , , , , . , , , , , , , , . , , , . , , . '''', 5

a; , , , , . , , , , , . , , , , , , , ; . , , , , . : , , , , , , . , , , ; , , , , , , . , ; ; '''', , , , , , XVII ; , , 2; , , : , , , 3. , , , 2, , 1951, 556. , ,. CLII, , , , . 2, , 1950. , ; . . Arturo Cronia, La conoscenza del mondo slavo in Italia, Padova, 1958, 666: ''Nessuno ha tentato di scrivere una storia degli Slavi. Insuperabile resta ancora il fantastico secentesco don Mauro Orbini...''3 2

, , . , ... 1 ? ? , , 6

? , , ? , , ? , . . : XVIII , , . . : ; ; , . , , , , . . , , XVIII , , , . '' , '', , 4.Capo (Seraphinus Cerva), Bibliotheca Ragusina, t. III, 1741, 156. ( ; .)4

, , , , XVI . (Orbini, de Orbino, Urbini, de Urbinis, Urbino, Urbinus) 5., , 17. 1561: Vincentius Nicolai de Urbinis de Catharo (Pacta Matrimonialia 9, 15581579, 41'), 30. 1573: Vincentius Nicolai Urbini de Catharo (Diversa Cancellariae 158, 15721573, 67') 30. 1593: Vincentius Nicolai Urbini de Catharo incola Ragusii (Pacta Matrimonialia 11, 1594 1617, 1313'). .5

, , , y . , , , (mercator ragusinus, merciarius Ragusii)6, a (suilaro, sfillarus)7.Diversa Cancellariae 155, 1569, 119; 156 (15701571) 6'; 158, 67'; 159 (15731574), 111; Vendite di Cancellaria 76 (15691572), 33'.7 6

Diversa Cancellariae 151 (15651566) 88'; Sententiae Cancellariae 145 (1580), 75; Mobilia 38 (1580), 156'.

, , , 8, , 9, 10, 11 : , 7

12, , , 13, , 14 15, 16, , , . 17, , , : 1571. 18, 1573. 19. (societas) 1567. 1572. ., . . Diversa Notariae 119 (15731575), 104'105, 157; Diversa Cancellariae 164 (1578) 61; 165 (15781579), 102104; 175 (1587), 31'.9 8

Diversa Cancellariae 157 (15711572), 5; 158, 67'. Diversa Notariae 119, 48. 120 (15751577), 61. 118 (15681573), 62. 218; Div. Canc. 158, 6'7. . Debita Notariae 90, 26', 28, 31', 50'. 63, 63', 64', 68', 71, 74, 75, 91, 116, 123. 161. Diversa Cancellariae 161 (1575), 3; 163 (15761578), 143. Vendite di Cancellaria 76 (1569-1572), 33'34; Diversa Cancellariae 155, 119; 159, 111.

10

11

12

13

14

15

16

, 4. 1573, : '' ... '' (hogi alla piaza... dove io ero alla butega mia), Lamenta de intus 110 (15721573), 177.18

17

Consilium Rogatorum 60 (15701572), 143'. 62 (15731575), 134.

19

, , ; 1568. 20. , 1561, , , 21, , , , , . 22, , , , 23 ; 1584. , (in Radaglieuich uliza sub Priechi put), , 24.20

. (. -1, . 15), -. 34. 49.

, Pacta Matrimonialia 9 (15581579), . 41, 17. 1561, r consumatione matrimonii . 200 , 66 12 , , 1557. (Pacta Matrimonialia S, 195), 15 , , 1560. (Testamenta Notariae 41, 193194).

21

8

22

Consilium Minus 50 (15701572), 110. Diversa Cancellariae 163, 142'.

23

Vendite di Cancellaria 81 (15831586), 147; , . ; in perpetuum no 72 .

24

, , , , , 26. (, publico sensale, messita Rhacusij), 21. 1581. 28 27.25

. . Consilium Minus 52 (15731575), 11' 69.

Consilium Minus 55 (15801581), 223: ''Vincentius Urbini fuit creatus messita Rhacusii cum honore et onere consuetis''. , 12. 1582, ( , , , ) , (. Jorjo Tadi, Jevreji u Dubrovniku do polovine XVII stoljea, Ca, 1937, 85). 14. 1600. , (Gulielmo Rubinson, consule della nazione francese et inglese) ; , , , , (Diversa de Foris 16, 16071608, 151'152; . . , . , 170). , (Intentiones Cancellariae 10 16061613, 2223).27

26

, , , , , , , 28. : , , , (aromatarius) , , . 29 1604. ''Santa Maria di Rosario e Santa Anna'', , , , 30.Vendite di Cancellaria 76, 34: , , , 9. 1599, e e je in festo B. Mariae. . Intentiones Cancellariae 11 (1607), 216; . . , 14. 1604. (Diversa Notariae 131, 16031604, 4344). 30 29 28

9

, , , , . 200 , 1611. , , '''' , 25 (Consilium Maius 32, 16101615, 36'37). , ; , (. Diversa de Foris 16, 16071608, 9; . , . , 228).

, , 31 ; , , 1616. , , , 32. !33 14. 1607. : '' ... habbiamo convenuto che il sopradetto Stephano nostro vada per padrone per anni due continui... et in detto tempo di due anni del suo patronato che Nicolo sopradetto vada per scrivano e che amminstri l'offitio dello scrivanato ..., cosi anco quando... esso Nicolo sara per padrone, che esso Stephano possa far il medesimo ...'' , .32 31

Intentiones Cancellariae 17 (16161617), 20.

. 11. 1616. : ''Vincentius Urbini in lite quam habet agendo contra Nicolaum Urbini... intendit probare qualiter dictus Nicolaus Venetiis fecit securitatem navis nominatae S. Anna et S. Maria de Rosario de ratione intentionantis pro summa ducatorum 1000..., qualiter dicta navis capta fuit pro Millo a piratis dum navigabat onusta Venetias versus ..., qualiter dictus Nicolaus exegit Venetiis dictam securitatem ab assecuratoribus ...''

33

, : , , 34, , , de Freddis, 35. , , , 1615, , 1618, 36. (carta dotalis) 30. 1595, 2000 (monetae catharinae), Dotium Notariae 15, 113'. Pacta Matrimonialia 11 (15941617), 156; Antonius Juliani de Freddis aurifex ex una parte et Elisabetta filia Vincentii Urbini ex alia parte, 10. 1610, (contractum... etiam consumatum); , , 500 . de Freddis, de Freddis , XVI ; 1652, 3. 1653. 3. 1663. . D. Farlatus. Coletus, Ecclesiae Ragusinae historia, Venetiis, 1800, 358. , . . Div. Canc. 199, 208'; Intentiones Cancellariae 19, 130130'; Mobilia 1618, 234234'.36 35 34

10

, XVI , , . . s, a moguno , . , , , . , , . ( ?) ! . , , . , , . , , . : mio zio '' '', . '' (nelle cose di guerra), , (carichi molto honorati)''. '' '' (poeta eccellentissimo) : Et miles intrepidus, et dux invictus in armis Venit ab antiqua Florius Illyri, Illius egregiam virtutem, et fortia facta Experta est duris Gallia temporibus37.Il regno degli Slavi, 197. : '', , ; .''37

, , zio, a , , , . , , : . . , , , , 1563. ; 1561, , , , . , , ''''. . , , , 1540. , . 11

, , . , . , , , , , ; . , . : ; : , , , . , , , , , . '' '' . , 38, VI , . . ; ., 200: ''Poi in un seno del detto luogo s'erge un picciolo scoglio, sopra di cui e edificata una venerabile Badia, e Monastero dei Padri di San Benedetto negri, capo della Congregatione di detto ordine monacale, percio Melitense addimandata, ove io mi sono fatto monaco.''38

'' '' , , , , '''', , ? , , , . 39. , , 15. 157640, .Milan Reetar, Zivot i rad Inacija Gorgi (urevia), Stari pisci hrvatski XXV (2), Zagreb, 1926, . XLIX . 2: '' '''' , .'' . (. , III, 166) : ''... hoc certum quod vita excessit XVIII Kal. Februarias anno LXXVI supra MD.'' je, , , 11. 1592, 1593. (Vicko Lisiar, Tri dubrovaka otoia, Dubrovnik, 1935, 112), ce , .40 39

, , : , . 1504. . , , 41. 12

: , , . , XVI , , , 42.41

Marianus Armellini, Bibliotheca benedictino-casinensis sive scriptorum Casinensis Congregationis alias S. Justinae Patavinae, qui in ea ad haec usque tempora floruerunt operum et gestorum notitiae, II, Assisii, 1732, 103104. Benediktinci u Hrvatskoj i ostalim naim krajevima. Sv. II. Benediktinci u Dalmaciji, Split, 1964. .42

, XVI , , , , . , 1555, (D. Maurus a Ragusio) . Armellini, , 43, , 44.43

.

D. Maurus je 22. 1555. Diversa Cancellariae 141 (15551556), 118.

44

, : , 1555. . , , , , XVI . : XVI , . , , , 45.45

. 199201. .

, , , , , ; , , , ; ; , , , , '' ''. 13

, , , . , . , , , , , 46. , , .46

II regno degli Slavi, 200.

, , . , , . , , ; . , , 1592. . . (prior Sancti Andreae de Pellago), , , , , , . , , , . , , (cum consensu ut dixit et expressa voluntate omnium monacorum dicti monasterii), 30. 1592. , , , , , , 47. . : , , , , 48.47

Diversa Cancellariae 182 (1592), a tergo, 10'11.

(Liber matrimoniorum) , 15901690, . 92. D. Mauro, priore de Santo Andrea. . . , . , 112.

48

. , . 1593. ; . , '' , ''49. , 50.49

. , . , 458.

14

Kao . (abbas monasterii Sancti Michaelis insulae Giuppanae) 13. VII 1579 (Diversa Notariae 121, 162), 9. I 1580 (, 190') 16. VI 1581 (Diversa Cancellariae 168, 43'). , 1594, De exemplis illustrium virorum Rhacusanae civitatis vel et exterorum qui in eam aliquo beneficio noti habentur; ce . , (Annales Epidauri) (Archiepiscoporum vitae), , , , . . . , , , 1935, . 3334. . 220228.

50

, , 51. (R. D. Joannes Baptista Orsati de Georgiis), (praeses Congregationis Melitensis), , , ( 14. . 1606), , 24. 1608, . (Il regno degli Slavi, 200) , , . ( : V. Taljeran, Zrnca za povijest Stona, Dubrovnik, 1935, 53). '' '' .51

, . (calumnia), , '' '' (ob suam virtam parum honeste traductam); '''' , , . , , ; . , , , , , . , , , '' '' (nonnullorum maleficorum), (sine ulla caritate) . (domicilium) , , , , , . , ; , (absolvit omnino Don Maurum monacum ab omni paena sibi alias irrogata per admodum reverendum presidentem et abbatem Congregationis Melitensis ipsumque restituit dignitati abbatiae Pachglienae qua iam ante paenam sibi iniunctam functus fuerit). Ha , , , (cum grave scandalo civitatis) , , , , , . 15

; '', '' (vanam, frivolam et nullius momenti); , , , ; , 62. , 26. VIII 17. IX 1593, 2. 16. V 1594, . Diversa Cancellariae 184 (15931594) 73'75, 85'87, 213'214, 220'221.62

, , , ; e , . , . VIII 2. 1597. . , , '', , , '', . , , . , , , , 53. , , , , , , . (ad instantiam reverendi Don Mauri monaci melitensis) 14. 1609 (Diversa de foris 20, 1609, 294296'), : Dilecto filio Mauro Orbino ordinis Sancti Benedicti Congregationis Melitensis professo Abbati monasterii S. Mariae in Ducatu Baat Diocesis Colocensis ordinis eiusdem Sancti Benedicti.53

. , , , . , . , , ; , , '' , , ''. '' 54 , (conductor) .''54

. , . , 5758.

, , , , , . , , , , 55. , , . 16

. , . , 156: At temporis intercessu, ut interdum fieri solet, a sodalibus, quam ob causam prorsus ignoro, animum omnino alienavit Marinus coenobioque excessit. Primum exceptus est hospitio Stagni in domum suam, a Chrysostomo Araneo, suo olim in coenobio sodali. 1585. , 4. 1605. . . D. Farlatus. Coletus, . , 335; . , , II, 2, , 1938, , . . . 3. . . VIII, . 468.

55

, , , ; , . ; , , , . ; . , , , , , 1599. 56. : . Krbler, ivot i rad humanista Didaka Pira Portugalca napose u Dubrovniku, Rad, 216, Zagreb, 1917, 1169; J. Tadi, Jevreji..., 298314; . , , , . 2, , 1961, 148; .56

, , ; , , , . , , . - , 57, , , , . , , '' ''. , , , ; , ; () 417.57

. , , Cato minor, 1596, . (umuli) , '' '' (ad reverendum Maurum abbatem melitensem); , , . , , 58.58

''Eidem Orbino, ut puto, idem Flavius dicavit suos Tumulos: neque enim Manro Vetrano dicare poterit, dum inter eosdem Tumulos extat etiam Vetrani Epitaphium.''

17

. , , , . , , . , (D. Mauro Orbini lettori), , '' '', , , , : , , II ; , , , , '' '', . , . , , , , , .

, , , , . , , : , , , . , : , , , 59. 18

(Al molto illustre sig. r mio osservandiss. il signor Marino del signor Andrea Bobali), , : ''Havendo io scritto questa historia de gli Slavi per ordine di V. S. e con quelle commodita, ch'ella m'ha largamente somministrato di tutte le cose opportune per condurla al fine ...''

59

, , , ; . (1556. ) , , , , ; , , , . , Dialogo sopra la sfera del mondo, 1579. 60. Arnolfo Bacotich Rimatori dalmati nel Cinquecento, Archivio storico per la Dalmazia, vol. XXII, 1936, 314315.60

1576. ; . . , . '''' , , , 12. 13. , , ; '''', , , , , ''''; , , , , ; , , ; , : , 61. 13. 1576; '' ... , '' ('''') 27. . Lamenta de intus 112 (1576), 189192.61

'''', : , , . , , , , 62, 63.

19

, . 1576. , , : Librum Debitorum anni de 1575, a Librum Diversorum Librum Aptay, 4. e 1000 (Consilium Rogatorum 63, 15751576, 123'124). (Joannes Natalis) : , 14. (, 230 231'). , : , , (, 247'). , , , (Diversa Notariae 120, 15751577, 102'104'). , 21. 1577, ; , '' ''; '''' , '', '', '' '' (nsilium Rogatorum 64, 15771578, 26'27').63

62

4. 1584. '''' 64. , , . 1587. 1588. , , 65.64

Consilium Maius 27 (15821586), 120': ''Prima pars est de faciendo gratiam ser Marino And. de Bobalio, ser Joanni St. de Goze, ser Orsato Nic. de Bona, ser Petro Mar. de Cerva et ser Junio Andr. de Bobalio a contumacia homicidij.'' . Consilium Rogatorum 69 (15861588), 111', 147, 180, 191', Lettere e commissioni di Ponente 5, 122'236' ( , 16. 1587. 18. 1588. ).65

, . , , , . . XVI , 66. (15391589) , , , , , 1948, 234280. , . '' '' o '' ''.66

, ; . . , 20

('' !'', ), ! , . 15. 1589, . , , , : , , , , ; , . '', , ,?'' . '' '', 67, : '' , .'' , , , , , .68 : () ( ). XVII XVIII . : (. Danii, Poslovice, Zagreb, 1871, 116). , Lamenta de foris 129 (15891590), 63'72'. . Libro degli stridati banditi e tormenti e sentenziati a morte 1525 1657: Ser Marino And. de Bobali cridato e contumace per la morte de q. ser Francesco Francesco de Gondola in Lamenta de foris 1589/90 ch. 65.68 67

'''', : '' , .'' , , e joj , '' , '', , , , 69. , , , , , : e70. ( 23. 1588): 1593, , , 50.000 (Intentiones Cancellariae 13, 16111612, 6666'); 1607. ; , , , , , , in Chiachcovichi, (Diversa Notariae 132, 1607 1608, 3'5); a 1633, , , , , 17.400 130.000 (Diversa Notariae 137, 16311638, 3233). 26. 1590. , , e (Consilium Minus 60, 15891590, 237); 16. 1590. homines armatos tam advenas quam nostrates, 10.000 (Consilium Rogatorum 70, 261'282); , 25. (, 270').70 69

21

, 1595. , , , , , , , 71. , '' , , ''72. , , , , 25. 1605. 73. , 74. , , (Il Duca d'Urbino) 20. 1603, . , , '' '', , , , ocea . '' , , '', '' , '' (Prepiska17 LXI. 1987).72 71

. 28. 1605 (Prepiska17 LXI. 2028 /1).

San Giovanni Battista y . Biblioteca Oliveriana (Mss. 382, vol. V, pp. 113r117v, 127r127v) , , , (Maccio). , , , , , . ''Huic pietas, huic sancta fides, huic nobili pectus, / Et probitas, et honos, et grave nomen erat'', , , . ( 4. 1603. ) ; , (. . . . , Biliiotheca scriptorum Ragusinorum, R. 3666 , . 260'270). , 1624 ( . Testamenta Notariae 56, 170171), ( 24. 1591) ( 1607. , 7000 ).74

73

, je . , , , , , cpee, , , . , , , , . , 1588. Phytognomonica, , ; 22

faba, 75. : ''Ecquis nescit familiae tuae per longam annorum seriem ad haec usque tempora clarissima insignia? Ipsa enim summum magistratum in republica summa cum laude et gloria quam saepissime administravit, quo factum est, ut patriae parentes gentiles tui iure optimo uno ore et consensu a civibus appellarentur.'' , 1589. , (Magiae naturalis libri 20) ; .75

, , '' '' , , 1605. , , , , 76; - , 77.Giacomo di Pietro Luccari, Copioso ristretto degli annali di Rausa, Venetia, 1605, ''Al molto illustre signore, il signor Marino del quondam signor Andrea Bobali et mio Patron osservandissimo'', : ''Et di V. S. e gia invaluta. l'opinione per tutta Italia, & fuori, che ella sia il vero risuscitatore delle virtudi, poiche in attioni si heroiche, religiose, & sante, ella spende, & spande danaro senza numero. Impero fanno a gara gli ingegni illustri di appogiare al chiarissimo nome suo, le opere, i libri, & i volumi d'ogni sorte, & di ogni soggetto scritti, accio vivano nel mondo, & siano veduti., & goduti da ogni huomo.'' (Tavola delle cose piu notabili, che si contengono nella presente opera), Bobagli Famiglia, , .77 76

, 1601. . . ? . , , 1600. 1601. , , , . , , , , , . , , 1590. 1591. (. 193194), , , '' '', '' '' 1594. 1595. '' '' (. 249)78, 1599. (. 200201), (Cesare Campana) , , 1594. 1599. (. 190191)79, , , ('' '') '' , '' (. 377378); , , , (Krzysztof Warszewicki), 1600. 1602. . 23

. '' . '', XII, 1932, 9, 845849. '''' , Istorie del mondo descritte dal Signor Cesare Campana libri 26, 1599.79

78

, . , 1601. . , , . (abbas monasterij S. Michaelis de Paklina) 13. 80, 14. , , , , 39 5 81. , : 1603. (D. Paulus) .80

Vendite di Cancellaria 85 (15971602), 184.

Diversa de foris 9 (16011602) 182182'. 8. ja 1602. (R. D. Mauri Orbini) (estratto dal libro delle sententie di Isola di mezzo del 1601 a di 14. dicembre charta 139). (pose man al petto more sacerdotali et giuro che la detta sententia e bona et giusta...

81

, . 14. 1604: , . , , '' ''82. , , , ? 17. 83.82

Consilium Rogatorum 79 (16031605), 201'. , 202'.

83

; . , , , ('''') '' '' Specchio spirituale del principio e del fine della vita umana (Angello Elli). ('''') 84, '' ''; , , , . 24

: '' 20. 1606'', '' '', , , . , ( ) ; , 14.000 , , : '' '' ( , - XVII ,, CCXL, . 5. . . ., , 1960, 18). : . '' '' '' '', , '' '', 1617. . 1639: , , (Testamenta. notariae 62, 16381642, 8992).84

, , '' '' (abbas S. Andreae de Pelago). , . 1606. , , , . : , , , , . , , , , ('' '', ), , , . 85. , . , , , , . , 8. 19. 1606, 13. 1612 (Diversa de Foris 24, 1612, 258'259'). : molesto D. Grisostomo Anticchi et insto con termini indebiti et ingiusti a render conto di quella administratione a fine di dannarlo ancorche ingiustamente per detti conti... : Io D. Mauro Orbini ecc. fo fede che fa dui anni in circa io intesi dire dalla bocca di D. Timotheo, reueditore all'hora delli conti del padre D. Chrisostomo Anticchi, che i detti conti erano boni, ma che i garbugli, i quali esso D. Thimoteo li moveva erano piu tosto per travagliare D. Chrisostomo per le ingiurie ricevute da lui... ; , V 2. 1615. - e , 1647. . , , . . D. Farlatus. Coletus, . , 309314.85

. , , . , . , (''persone forestieri''), , . , , , 86. 25

87 88, 1606. . . . III, . 1, , 1939, , , ., . . , 3. ., . IX, . 165. .87 86

Consilium Rogatorum 80 (16051606) 211': Prima pars est de committendo Dominis Thesaurarijs Sanctae Mariae ut RR. Don Mauro Orbini et Don Chrisostomo Antichi Monacis congregationis melitensis profecturis Romam pro negotijs dictae Congregationis commodent de ducatis centum sexaginta cum toto pignore auri vel argenti. 21. 1606; J. Pa, . , III 2, . 164 165. , , .88

V VIII ; , . ; , , , , , . , , . , , , , . , , , . , , , , (Savoiardi), 1607. , , . ; , , 89. ; converso, , .89

, '' '' (monaci a Meleda). ; . , , , , . , , . ; . , , , ; , , , , : '', (), e .''90 26

, . , , , III 2, . 182. . ( . 190192) 25. 1608. , . (Il reverendo Don Mauro Orbini, priore di S.to Andrea di Pelago della congregatione Melitense). , , , , . (Michiel di Francesco di Valdinoce), 21. 1611.

90

, , , ; . , . , , , '' '', ; , , , . 1609. , . 6. 91, 30. ( ) 92.91

Vendite di Cancellaria 87 (16091614), 3: Admodum reverendus pater D. Maurus Orbini uti Prior S. Andreae de pelago se presentat...92

Diversa de Foris 19 (1609), 205: Venerabilis Don Maurus Urbini prior monasterij Sancti Andreae de Pellago sponte... vendidit Vincentio Urbini... quingia decem et octo vinorum existentium in Lagosta de ratione dicti monasterij...

C , , , , , , 93. 1609, (Cons. Rogatorum 82, 16091611, 16'). , . , 1610, , 30. , , (, 102', 117). : ''il valore e la prudenza con la quale ha governato fin qui il P. D. Benedetto Sangrino questi monaci della congregatione Melitense e ha reso tanta sodisfattione e contento, che possiamo far ampio testimonio a V. P. R.ma di non haver potuto desiderare maggiore e per accrescimento del culto divino, ne per benefizio degli istessi padri e della loro religione...'' 2. 1611. (Lettere di Ponente 10, 268'). Essamerone overo l'opera dei sei giorni (Venezia, 1608), Mondo creato, a , II trofeo della Croce (Venezia, 1610), ( : Da san Giacomo di Ragusa il di 14 febraro 1610). 0 . Antonio Belloni, Il Seicento, Milano, 1929, 153; Franceseo Lo Parco, Don Felice Passero poeta cassinese del secolo XVII, delegato pontificio a Ragusa nel 1610, Archivio storico per la Dalmazia XV, 1933, 5568.93

? ? , , ? 27

: , , 1609. , , , , 94.94

Diversa de Foris 20 (1609), 400'.

, , , , , . ? , ? , ? , , , . , , 22. 1610. . 95.Consilium Minus 69 (16101612). 28: Die XXII Aprilis 1610. Reverendus Dominus Maurus Orbini Abbas electus fuit in Parochum Stagni parvi cum elemosijna, honore et onere consuetis. . , XIVXIX , , 1961, I . . . . 13, . 104.95

, , : 6. , 1480. , 96. , . , 97, . , . , , . ; , , , , . , . 12, 1610. 98.96

Consilium Rogatorum 82 (16091611), 179: Die Lunae VI Septembris 1610. Prima pars est de declarando quod D. Maurus Orbini non potuit creari a Magnifico Minori Consilio in Parochum Stagni parui stante parte Consilij Rogatorum de 1480. die XII decembris f. 238. Per omnes contra VIII. 1480. , , . , , , , 19. 1609. : , , 1612. ; , 1615. ., , 1639. . . D. Farlatus. Coletus, . , 356.98 97

Prepiska17 86. 2194 br. 4.

28

'' ( ), , , , .'' e, , , , petra scandali . : , , , . '' , , , - . .. , , , , , , .'' , . r domo sua: , . , : , , , , e . , . , . 12. , '' , ''99.Consilium Rogatorum 82 (16091611), 193: Die Sabati III Novembris 1610 a prandio. Prima pars est de committendo Magnifico Domino Rectori et suo Consilio requirendi Reverendissimum Episcopum Stagnensem ut amoueat Don Maurum Orbini tam ab eius Diocesi quam a Parochia Stagni ob causas notas praesenti Consilio. Per omnes contra VIII.99

; , , ? : . , , e . 1611. 100, . , , : '' 161.. ''101.. , III, 1, . XII XIII, 207; . , , 8. Memorie Storiche su Ragusa raccolte dal P. Gian-Maria Mattei (Zibaldone Imo), . 433. , . 51. , XVIII . - 1614; .101 100

29

, , , 30. 1610. , . ; , , , ? 2 , 1601. , . , , . , (Girolamo Concordia), , . , , . : , (. 1473), , (Al molto illustre sig.r mio osservandiss il signor Marino del signor Andrea Bobali), (D. Mauro Orbino lettori) (Autori citati nella presente opera); a , , (Tavola delle cose piu notabili che si contengono in questa opera), errata, . , , : , , , , , , , . , : , , , , , , (Slavo del Mar germanico) (Slavo dell' Illirico); , '''' (. 46, 47. 142); ; : ( , , ), , , a, , , . , , . , , '' , ''102. , , , XII, 1933, 92.102

, , : , 30

, , , , ; , . , , , , 103. , , : IL | REGNO | DE GLI SLAVI | HOGGI CORROTTAMENTE | DETTI SCHIAVONI | HISTORIA | DI DON MAVRO ORBINI RAVSEO | ABBATE MELITENSE. | Nella quale i vede l'origine quai di tutti i Popoli, che furono della Lin-| gua SLAVA, con molte, & varie guerre, che fecero in Europa, Aia, | & Africa; il progreo del Imperio loro, l'antico culto, & il | tempo della loro converione al Critianeimo. | Et in particolare veggoni i succesi de' Re, che anticamente dominarono in DALMA- | TIA, CROATIA, BOSNA, SERVIA, RASSIA, & BVLGARIA. | ( ) | IN PESARO, | Appreo Girolamo Concordia. Con. licenza de' Superiori. | M.DCI.103

, , . , , , : , . ; '' ...'' . , , , : '' , , ''104.104

Il regno degli Slavi, 80.

, . , y; , , , . , . , , , . , , , , ; , , ars , ars historica; : , , . , : , '' '' '' , '' (l'infinite imperfettioni sue, e di stile, e d'arte). , , , e . , , 31

(narratio rerum gestarum sicuti gestae sunt). '' , (in quello ch'appartiene alla verita) .'' , , , ? , e . , , , , , ; , , , , ; , , . , , . , , '' ''; , , , , , . , : (autori dannati), , '' '' (semplicemente nelle cose della storia), a . : 1603. (Index librorum prohibitorum), '' '' (usquequo prodeat deletis haereticorum nominis passim citatis)105.. , , 103, 255; . , Bibliotheca Ragusina, III, 157; Heinrich Reusch, Der Index der verbotenen Bcher, Ein Beitrag zur Kirchen und Literaturgeschichte, II, Bonn, 1885, 79.105

. e (mettendo insieme quello che si trovav(t)a sparsamente scritto appo diversi autori); , , . , : '' (con brevita) , .'' , . : basso et indotto! 106.106

Il regno degli Slavi, 6.

, , : , , , , , , , 32

. '' e .'' , : '' , , .'' , , , . , , e je . . , , , . , . , ; , , , 107.107

. : . , , .15,33,38,49,55, 60.

, , . , , , , , , . , , , ? , . . , , , , . , ; ; : '' '' (come altri vogliono), '' '' (come alcuni dicono), '' e'' (come alcuni vogliono), . , , , 108. , .108

, 41, 52, 63 .

, 33

. , , , . , , , . , , . , ; e '' '' , , , ; , , , , , , , ; '' '' (per ornamento di tutta la natione slava). , . , , , , , , , . , : , , , XVI je : '' '' (De situ Illyriae et civitate Sibenici), a '' '' (De origine successibusque Slavorum); , , : , ., , , '' '' (Rerum Illyricarum antiquitates)? '''', , , , ; , , , . ; . , : , , , , 109.Il regno degli Slavi. 105: ''Poiche dalla antica unita del parlare si proua largamente l'unita della natione. Et quegli habbiamo per huomini della medesima natione a i quali fin dalla prima origine insieme col materno latte e conceduto il commercio della fauella." . . 170: ''Poiche e solito (come dicemmo di sopra) che dall'antica unita del parlare si suol prouar largamente l'unita della natione.''109

, : . 34

, , : . : '' , '' (questo non e derivato da altro, che dalla gloria, poiche Slavo Slavone non vol dire altro che Glorioso)110.110

, 9596.

, . , . , . '' 111 , ? , , , . , , !'' , , . '''', '''' . XVII '' '' . ; , . , , - '''', ; 112.111

, 118.

112

'' postanku Gundulieva ''Osmana'', Zagreb, 1887, 1012.

'' , '' '' '' : , , . , : '''' , , . '''' ; , '' '', 35

, , . '''' , e '''' . : ; '''' . , , , , , . , , , , ; , . , , : '' ''113. . ; '' , '', e 114. , : , '' ''115, , '' , '', , '' , , ''116, , '' '', , , '' ''117, , , , , , , '' ''118.113 114

Il regno degli Slavi, 279. , 301. 115 , 353. 116 , 369. 117 , 281. 118 , 339.

, '''' , : . , , e , , , , . , y . , , ; , , , , . '' : , , , , 36

, .''119119

, 271272.

, . : '' je ''120 : '' ''121, : '' , ; ''122; : '' , .''123120 121

, 14. , 122. 122 , 13. 123 , 14.

, , , . , : '' , '', : '' , , e , e, .''124124

, 122.

e (vanitas mundi) . , , , , , , , , . , , , , . XVIII , , , , , , , , .125 (Bibl. Rag. III, 158). : ''Sed quid in iis censura dignum plane non video. Equidem in omnium Christianorum etiam hominum, et maxime religiosorum, ore atque sermone fortunae nomen versatur, at nemo omnium est qui Numen credat fortunam, humanarumque rerum vicissitudines, felicitatem, miseriam praeter Dei optimi Maximi voluntatem, qui solus rerum dominus atque arbiter creditur, fortunae tribuat, nisi ex cormmuni loquendi usu...'' , , : , ; 1609. . - , 125

37

1615. , , 13. 1632; 1605. (Catalogus virorum familia praedicatorum in literis insignium), (Liber similitudinum et mplorum 1090 r praedicatoribus) .

-, : . , , , , : . , , . , , . : '' '' (per diporto.. . di chi legge), , '' '' (r non essere tedioso a' lettori). , . , , , , , , , , . , - , , - ; . , , , , , , . , , , , , . , . , , , . , XVIII ; : . , , . . , , . , , , , : '' '', '', , '', '' '', '' '', . , , , '' '' (satis indigeste); '' '' (parum concinne descripta), . 38

. ; . , , . '' '', . '' '', , , . , , , . '' ! , , , 126 ! , , , , , , , . , , , , , , , , . .''126

'' '' , 11.

3 , , : , . , , . , , . . , , , , , . , , , . , , . , , , . , , , , , , , . , . . '' '' (Copioso ristretto de gli annali di Rausa, 1605); , , , , . 39

, , 127, '' '', ; . , '' I. '', -, 1942, 302.127

, , . , , '''', '''' '' '' 22. 1632. . . 128, XVII , '' - '' (Breve compendium nationis gloriosae totius linguae illyricae), , IV, , 129. , , ; 27. 1660. , . . Benvenutus Rode, Necrologium Fratrum Minorum de Observantia provinciae S. Francisci Ragusij, Ad Claras Aquas (Quaracchi), 1914, 49, . , 69 , : BREVE | COMPENDIUM | NATIONIS GLORIOSAE | TOTIVS LINGVAE | ILLYRICAE; | IN QUO BREVITER ORIGO | ipius Nationis otenditur, extenio eius copioa; | Reges fidei Catholicae totius Dalmatiae, Bonae, Seruiae, atque Rasiae, quos habuit: in. fine vero ub | umbra. Aquilae magnarum alarum Republica | Raguina feliciter quomodo moratur. | EX QVO DELECTATIONEM, | voluptatem, atque vtilitatem maximam, de | Antiquitate huius Nationis Catholicus | percipiet Lector. | AVCTORE P. MARTINO ROSA, | Ordinis Min. de Oberuantia, Sacrae | Theologiae profeore, | CUM LICENTIA. MATRITI. | Ex Typographia Francici. Martinez, anno 1638.129 128

'' '' (Origo Nationis Gloriosae), o (Extensio Nationis Gloriosae) o (In laude Nationis Gloriosae), , (De Dalmatia, Servia & Rassia), o (De Bosna Argentina) (De Republica Ragusina), ; , , . '' , (delectationem, voluptatem atque utilitatem maximam), ' , : , , , , , , , ?130130

: ''Litteratus ne fuerit homo prorsus ignoro; at certe inter poetas, quod maxime optavit, nullum, me judice, locum meretur... Opus, ut quod res est condide fatear, ineptissimum est. Stylus non modo a poeticae artis legibus abhorrens, sed nec prosae affinis est, verba semibarbara, metrum rigidum, molestum, ingratum; res quae ibi narrantur vel levissimae sunt, vel a veritate prorsus alienae...'' (Bibliotheca Ragusina, III, 9899).

, . '' '', 40

, , , XVII , '' ''. , '' '' , '''' '' '' , , , , , , , '' '' 131.131

Josip Aranza: ''Jerolim Kavanin (Cavagnini)'', Stari pisci hrvatski XXII, 1913, . XVI, . 1.

('' ''), '' '' (1756, 1759) . , '' , '' (Memoria regum et banorum regnorum Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae, 1652) , , (Stematographia sive armorum Illyricorum delineatio, descriptio et restitutio, 1700) ; ''Serbia illustrata'', , . , , XVIII , , , . , , 132.Tomo Mati: Barjaktarijev latinski prijevod Orbinijeva ''Il regno degli Slavi''. Historijski zbornik III, Zagreb, 1950, 193197.132

; , , , , . , , , XVII , 133. , . , 134. . . , , 71.134 133

, 7173.

, , , 1722. , '' '' , ; . , , , . , , : . , 41

, : , . , , : (i) 135. , , : KHI | IQI | I , , II | , | h i , | i i, , | ii. | i i Ii, | i i ii . | i i, h h | , i , i - | , h i i h i | i i, h h |i, Aqpih ii Ii, i | , , i h | i i, , i h . | II | I .| h i | I h | I, | I I I, | , , . | v i, 1722 , | 20 .135

, , XVIII XIX , , . , , XVIII , . , , , : , , , , , , , , , !136136

. : . , . , 78.

, , XVIII . , , , , , , , 1762. , . , '' XVIII XIX '', ; , . , , '' '' , , '' ''. , '''', ; , '''', 42

'''' ''''. , , , , 137. (Cronia), Il ''Regno degli Slavi'' di Mauro Orbini (1601) e la ''Istorija slavenobolgarskaja'' del monaco Paisi (1762), 1940. ''Pagine di cultura bulgara. Edizione della rivista ''Bulgaria'' 2. . ; , , , .137

, , , 1680. Historia Byzantina duplici commentario illustrata. '' , , , , , 138.''138

H. , , 10.

. ,139 , , . , , , (Monarchia Hungarica) , 140.139

, 1011.

, , e , , (. , , 14).

140

, 1699. , , , , , , , . , , , , , , . , , , 1601, , (The General Historie of the Turkes), (Richard Knolles, 15501610)141. , , , , , , 1610. . , , 142.

43

. , ''Antonio of Ragusa''. '' ?'' , 3. 1967. ( , , XIV, 12. 1964, . 705; , , XIV, 19. 1964, . 706). , , .142

141

, , XVII . . , 1610. '' '', '' I'' (Goffe, 15911629), 1616, 143. . , , 1921, . . II, . 558560. , , 1922 ( : , , 1929).148

, '' '' . , , ? . , , , : . , , '''' (The Tempest) '' '' (Die schne Sidea) (rer), '' '' (Noches de Invierno), (de Esclava), , , , . , , ; , , , , 144.144

Henri Gregoire, The bulgarian originis of ''The Tempest'' of Shakespeare, Studies in Philology, 1940, XXXVII, . 236256.

: , , . , , , ; , . 44

, , , , ?! 4 , , ; . , , . , , : , . , , , , . , , , : . : , , . , , . : , . , . , , , (Institutio monastica), , , , ; : '' .'' (San Giorgio Maggiore), . (Vita B. Nicolai de Prussia), (signat. num. 216); (Opuscula quinque spiritualia), -145.145

. Armellini, . , 103.

e . ; . , , , , . , , , , . . 1614. , , : '' , , , . . . ''146. 45

: ZARALO | DVHOVNO | OD , I SFARHE | XIVOTA COVIECANSKOGA | Razdieglieno, i razreyeno u Petnaes Razgo-|vora, a u too, i pedeet dubbia, alli | ti Sumgna poglavitieh. | Vcignenieh meyu Mectrom, i gnegoviem | Vcenijkom.. | Itomaceno iz Yezikka Italianskoga u Dubrovacki po | D. Mauru Orbinu Dubrovcaninu Opattu od S. Ma- | rie od Backe, od Reda Sfetoga Benedikta | ( ) | V RIMV, Polak Bartolomea Zanetta. 1614. | Po Dopuctenyu od Staricinne.

146

, ; , , , , . , , , , , , ; '' '' : , , , ; , , , , 8. 1613. ; , , .

(, 1614). '' '' , 1606, . , , , , ? 46

1613. , '' , , , '' ''? '' 20. 1613'' ; : '' (. ) ( , ) ''. '' '', '' , , , (. ) '', '' '' . , , , , . ( ), 25. 1614, ( ), '' 20. 1613''; . , : , . , , . ; , ; , ; , ; , . , , . ; ('' , e , , ''), , '' ''. '' '', '' '' , . '' , , 47

; . , , , , , , , .'' , '''', , , : , (Institutionum linguae illyricae libri duo, , 1604). '' () , , , , , , .''

48

'''', , ('''') '' '', '' ''; , , '' ''. , ( ), . , , 20, 1606 ( , ) . , . , ; , , ''''. , , , '' '' (''''). , , '' '', , , ; , , . '' ... . , , , , e , . , , , , . : , , , , , ?! , , . , , , . , , ? , ...'' , , , , '' '' ('' '') '' '' , , '' , , , , , a ''. , , , , , , : '' , , , , .'' , , : , e , , , , , , , , . 49

, (''''); , , . Ha '' '', , , : '', , , , , , , , 1595. .'' , Specchio spirituale del principio e del fine della vita umana (lli), . , XVII XVIII , , . ; (Tabulae veritatum religionis catholicae; Magnum rosarium sacerdotum et clericorum pro confessionibus, concionibus et ordinibus suspiciendis; Lucidissima atque profondissima sequentia defunctorum ) . Specchio spirituale . , , ('''') : , , . , '''', . , , , , , . , . , ?! '' ?'' '' ?'' '' : ?'' '' , , ?'' ''Xoe , ?'' , : ''Xoe ?'' '' e ?'' '' e , , , ?'' '' ?'' ''Xoe , ?'' ''Xoe , , ?'' ''Xoe ?'' ''Xoe ?'' ''Xoe ?'' 50

, , 147.147

: Specchio spirituale del principio e fine della vita umana..., Bassano, Giov. Ant. Remondini, 1745.

; . : . '' benche Iddio non faccia ora creatura alcuna di nuovo'', , , : '' ''; ''Ed a questo modo ancorche alcune delle dette creature non lodano Dio con voce'' '''' : '' .'' Boog g, '' ''. , , , . , , ; . , . , , , , , . , , , . : ''Non e veramente inconveniente, che un anima sia maggiore, e piu nobile dell' altra, eziando nella loro creazione, per essere una piu sottile dell'altra nella sua cognizione, ed essenza piu abile ancor alla memoria, ed a l'intelletto'', : '' , .'' . : ''Cosi chiamata Mors, dal mordere del frutto vietato, che fecero i nostri primi Padri, ovvero dalla similitudine di colui che morde, imperocche mordendo, ne pigli una parte in bocca, e lascia l'altra; cosi la morte ammazza il corpo, ma non tocca l'anima'', . o, , . , : '' '' (li fatti eroici) (nel giorno di venerdi), . , : Dies irae, '' '', (Tommaso da Celano), , , , , , ; '' , '', , , , . , '' '', . , , , : 51

Est enim mulier Avidum animal, Bestiale baratrum, Concupiscentia carnis, Damnosum duellum . . . . : ce , , : , , , , , ; , , ; ' , , , , , , , , . , , . , , ; , , , , . , , , , . , , . , . , ; , , . , , : '' , ; 148 , , , , 26. . , .''149 52

, . 27, (s' mierom), , , ; : n pac. , , Jedna malo poznata pjesma Mavra Orbina, Mogunosti, 1962, IX, 299300.149

148

XVII XVIII . , , ; . , , ; . : '' '', .150150

Ogledalo knjievne poviesti jugoslavjanske, II. Rieka, 1869, 442.

( 1628) , . 53

, 1614. , . (Ginami), '' '' XVII , 12. 1620. .151 ,152 : , , (Al Molto Illustre & Reverendissimo Signor mio osservandiss. Monsig, Bartolameo Kasik Vescovo di Macarsca).Archivio di stato Venezia, Capi del Consiglio de'dieci. Notatorio 36 (16181620), f, 146: ... il libro intitolato Specchio sple tradotto dalla lingua italiana in lingua schiavona per Don Mauro Urbino, pero esser portato uno per sorte nell'off o di SS. SS. ECC.me giusta l'ord.e : ZARALO | DVHOVNO | OD POCETKA, | SFARHE | xivota coviecanskoga | Razdieglieno, i razreyeno u Petnaes Razgo- | vora, a u too, i pedeet dubbia, alliti | Sumgna poglavitieh. | Vcignenieh. meyu Mectrom, i gnegoviem | Vcenijkom. | Itomaceno iz Yezikka Italianskoga u Dubrovacki po | D. Mauru Orbinu Dubrocaninu Opattu od | S. Marie od Backe, od Reda Sfetoga | Benedikta. | CON PRIVILEGIO | ( ) | IN VENETIA, Preo Marco Ginami. | Alla Libraria della Speranza. , 1821. , . . . afarik (Geschichte der sdslavischen. Literatur, II, 1865, 247) . Reetar (Bibliografski prilozi II, Graa za povijest knjievnosti hrvatske knj. IX, 1920,. 5354).152 151

54

, , , , e '' ''. , , 1614. , , , : ''.

: , 1628. , 153. , , , . '' 1628'' , , 1621. . ('''') , '' '', '' '' '' '', '' ''. 55

. : | | , | . | , | , | , | . | | . | | , . | I | | . | . ( .) (34) + 456 + (23) .

153

(, 1621). , , , 1703. (Occhi), '' . ''. , .154 , , , ; , . 16 X 11 . 202 + (4) , : ZARALO | DVHOVNO | OD POCETKA, I SFARHE | xiuota couiecanskoga | Razdieglieno, i razreyeno u Petnaet Razgouora, .a u | Stoo, i pedeet dubbia, alliti Sumgna poglauitieh. | Ucignenih meyu. Mectrom i gnegouiem | Vcenijkom. | Itomaceno iz Yezikka Italianskoga u Dubrouacki po | D. Mauru Orbinu154

56

Dubrovcaninu Opattu od | S. Marie od Backe, od Reda Sfetoga | Benedikta. | DEDICATO | All'Illutriimo, & Reuerendiimo Monignor | NICOLO' BIANCOVICH | Vecouo di Macarca, &c. | V BNECIH, M.DCC.III. | Pri Bartolu Occhi Knigaru na Riui Schiauonskoi | Pod Slamenie S. Dominica..

1 , , , . , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , , : , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , , , . , , . , , ; , . , , , , , , , , . , , , 57

. , , , , , . , , . , , ; , , e . , : . , , , , , . , . , , ; ; . , . , , . , , , , . , , , , , , , , , . , , XV XVIII , , , , , , , , , , , . . : , . , , , 58

, . , : . XV XVI ; , , ce c . . . , , , , , , . , , ; , , , , , , . , , , , , , , . , , e, , . XV XVI , . , . , XIX , , . , , , , XV XVI , , . , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , . 59

. , 1455. , , , , '' '', , , . , 1530. , , , ; , , ; . , . . , , , , . '' '', , XVI , , . , , , , e . , , . , , '''', , , 14901522, . , , , , , : , , . XV , 1532. De origine successibusque Slavorum , , , , , . '' , , , .'' , , , , , , , , , , , Il regno degli Slavi (Pesaro 1601), , , . II , 60

, , . , : ; a, , , , ; , , , , , ; , . . , , , , , ; , , , , , , '' '', , , , ; , , , XIX , , , . , , , , , , , , . , : , , , . , , , . '' , , , . . - . , , , , ...'' , , XVI . ; , , . , , , . , , , , , , , . 61

, , . , , . , , , , XVI , , . , , : . , . , . , , , . , e , . XVI , ( ) . , , , , . e '' '' . , , , . , , , , , , , , , , , , , . , , ( ). . , , , . , : , , , , , , , . 62

, , , , , . , , , , , , . , , , , , ; ; . , , , , . ; , , . III , , , , , , , , e . je , , , . '' ... , , , , . . .'' , , , , , ; , , . . . , , , , . ; : : 1. , , : , , , , , , , , . , , '' ''. . , , , , , , 63

, , , , , . : , , , . , , , , . , , , , , , , . , , , , . : , , , , . , , , , . 2. , , '' , , , . , , , , . ''. . , , . , , , , , . , , : , . . , , , , , , , , . , , . , , : , , , , , . , , , , , , , . '' , '', . 64

3. . , , , , , . , , . , . , '' '', , . , , , , , , ; , , , . , , , , , , , , . , , , , , '' '' . , , : , , , , ; , ; . , , . , , , , . , : , , . , , , , . , , , . IV '' , ''. , 65

, , , '' , . . '': '' , ''; '' '' '' , , ''; '' '' '' '' , . , , , , . , , : 1. , , , , , , , , , , , . , , , , , , , . , , , , , , . , , XIX XX , , , . , XVIII , , , . 2. : , ; , , ; , , , , ; , . 3. , , , , , , . , , , , , , . , , , , 66

: . , , , . , , . : ; , , ; , , , e ; , : e , , ; XIV e ; e . , , , , , , , . , , , , , , . , , , XVII XVIII , , , . , , , , , . , , , XVIII , , , . , 1722. , , ; , , '' ''. XVII , , XVIII '' , , , , , ''. , , , , y , . , ; , '''', 1854. '' '' , '' 67

; , , , ...'' , : '' , , ''. , '' ...'' , , , , , , , . , , , , , , , . , , . , , , , , . , , '' ... ''. , , . , , . , : , , '' ''. , , , , , , , . , , , , , . , , , , , , , .

I

68

, , , . , '''' (allargamento). , e . , 1460. , , : , , , (), (), , , , , , , , , , , , , , , , , , , . , . . , . () , . , , , . , , , , , . . . . , , . -, , , , . . . , , . . , . a , , : , . (), 900. , V 1278. . 965, . . 1386. , , . , 1413. , , . , . . , : , , , , , (), () . Verli (Eruli). : , , , , , . . Sorabi . , , (Meotide palude). , . () () , , ( ), . , . , , . 934. I, 957. I, 1029. II, 1055. . 69

, , : . Rugi . 809. 830 . , . , Valdemir, , 1167. , , , , , , . . , , , . , , . , , : Rossolani, Tossolani, Trossolani, Rhassnali, Rhossani, Ruteni. Russi, '', ''. , . Sporri, '', ''. . . Rassiani. Russi . , , . 6886. , . . , . . , . , , , , , , . , , . , e . . . 107 Bussi , - , . , , . . Slavi Slovini. , 1070 , . Slavi Giornando, - , . , Sulani. Sclavini, a Sclavi. Slovini (verbo). , (gloria), , . , , , . . , , , , Vandali, Burgundioni, Gothi, Ostrogothi, Visigothi, Gepidi, Geti, Alani, Verli (Eruli), Avari, Scyrri, Hyrri, Melanchleni, Bastarni, Peuci, Daci, Suedi, Normanni, Fenni (Finni), Uchri (Uncrani), Marcomanni, Quadi, Traci Illirii. . Gothi. He Gothi. , , . 70

- Vandali. , , . Moscoviti, Russi, Poloni, Boemi, Cercassi, Dalmatini, Istriani, Croati, Bosnesi, Bulgari, Rassiani . , . : stal vuich klicz potokh ptach zumby czysti volk stol vik kgliuc potok ptich zuby cisti vuk sede perpetuo chiave torrente ucello denti casto lupo .

( .) Alani , , Miecovita. . Verli (Eruli) Halvelo. Verli, '', , ''. . , . , , , (Meotide palude), , , . Scyrri Hyrri, , Daci. Suedi Suevi. , Marcomanni, Quadi. . -mir, -gast, -slav, . . , ( ), , . , . , , . , , , , . , . , . , . , , . . , . . . , , . , . , Vandali Vistula (), Vandalo, Vandala. Vandali. , , . , , , . , . . 40 . 382. 71

Mnogasila, Modigisilo Modidisco. 415. . , . Vandalusia. . , , 535 . , . . 457. . , . . 200 . . '' Vandalis libera nos Domine'' ( , ). . Burgundioni, , , Miecovita. Burgundi Burgundioni Borgognoni brogi; ''''. , , . Verli, Eruli Erculi, Zabacca. , Byzantion, . , , , . . . , . . , . , , . Vidomar . 40 . . . . Avari . 577. 80 . 100 . , . , . Sassoni , . , , Alani ce , , , , , , . : , , . , . . . . . , . Catalonia. . Bastarni Peuci Peucini, , . , . , . Hirri Scirri , Hirri , Scirri . 840. Normanni Neustria, . . 887. , . , . . . . 72

, , , Melanchleni Sirbi. , . , . Marpesia, . , , , , , , . , . , , . Calestre, Minutia, ca . . , , , ? , , . . , , Tetta Visna. Cinane, , . , , . . , . , , , . , Thraci , , . , , . Illirio (, , .), , . , . , . . , . , , . , . Dimala, Dalmio. . , . Ardei Pilarii . , , , , , . , , I III, . . , . , Serviani Rassiani. , . . Mesii Misii. Servia, , , Bulgaria, Zagorie. Triballi Bessi, Bosnesi. . , , . . , , . , , . , , , '' ''. 73

, . , , , . , . , , , . , , , , , , 276 . , , . . . , , , , , , , Biondo Sabellico, , , , , , , , , . 606. , , . . , , , . , , . , , . , . . . Biondo . , , . , IV. Sabellico. . 200 , . . , Bilazora, Coritta, Grapsa, ., .

, , , , , , ; ; , ; ; . ; (); ; IV , , . 74

: , , , , , , , , . Rausa . . Rausa () , . 2606. , , 265. , , 453. . ''Foedera, iura ac societates Imperii Romani'', Rausa Lausa. , 459, . . . Rausa . 880. , Rausa . , , . Rausa ce . Partini, . . . 998, , Rausa, , Rausa, . , 1262, , , . Sabellico 1208. . , . Cesare Campan . . , (Rassia), , 1075. 1082, . , . , . 1148. , , 1160. (Barich), 1253. . 1320. . , (di Stagno); 1358. , . , di Uszic, . , XIV, XV XVI , . , . : Bobali, Di Resti, Di Luccari . : Gioanni Stoico, Elio Cervino, Gioarini di Gozza . Ko , . II (. 205239) : , 495. 1161. (. 204) '''' (Docleate), (Antivari), a (Dioclea), . '''' . '''' '''' (. 240243)*. 75

. '''' : Kronika hrvatska XII vijeka (), (, , ), (, (. ) . . , , 1928; V. Moin, Ljetopis Popa Dukljanina, Zagreb 1950.

CA '' MOPA''

''''

, , ; , , . , , , . 76

. . MDCI

( ) , , , , , . , . . ( ) , , . , IV ,. . , , ( ) , , , . , , , , , . , , , , , , . , , , , , , . , . , . , , . . , , , , , , , , , , . , , . , , , , , , , , . , , , , . , e. , . , , , . , , c , , ; , , , , , ; , , . : , , , , . , , 77

. , ( ) . , , , . , , . , , , , , , , , ., , , . , , , , , , , , , , , , , , . . , . , , , , , , , , , , , , , , , . , . , : . , , , , . . . , , , , . , , , , , , . , e , . , , , . e ( ) e c . , , , , , . .

, , , , , , , , , , . , 260. , , , 78

, , . , , , , . , , , . , , , , , , , , ( ) : , , , , . , , . . e . , , . , , . , . , . , , , , , ( ) . , , . . , , , , , , , . , , , , , . , . , , , 1588. . , ( ), , , , ( ), . , , . , oayjy 79

, . . , , , . , . . , 1594. , , , , . , , . , , . , , . , , , , , , , . c , . , . , , . , , . . , 1601.

. . e . , 80

, e , e . , e , , . , , , . . . . XVII . '''' , . , , : , . , , . . e 382384 . 384420 . , , , , . , . . , . , . , , , , . , , . , , , e - . . , , 1951, XVI .

81

. . . D. .

G. . I. . L 82

F.

, II , , 83

HACTABAK , . , , . , , . , , , . , , . , , , . ( ), . 205239. . e : , . , 1950. , , , , . I . , , , I . ( ), . . , , , . . .

84

. governatore di Budua , Copioso ristretto degli annali di Ragusa, Ragusa 1790, 2 36, (Dessan).

, , , , . , . , , . '' '' . , , XIV . , ''duca'' o .

e . 1151. ( ) , , . , , . , , , , , , . , . , , , , . 1151. . . 1387. . '' '' (copia copiarum autenticarum). Guielmus Gioanni). Ha , . 201 (), , . III 1177. . ecclesiam Sancti Michaelis in Meleta. . . , , 28(1962) 516. '' '' .

, , , . , , . . . ( ) , . , , , , , . , , . , . . , , , . , . . . , , .

85

1927, 1417, 46, 53, 57. , . , : S. Pietro del Campo, ( ) '' '', . . , , , , . , , 1183. 1186. , . , (knesius Michahel). , 1189. . . , , , : . ( Ioannes : Ivanisc.)

, , . , . , ce , , . . , , , . , , ceee . , , . . . , , . , . , . , , . , . . , , , , . XV . ; '''' . , XIII , (trincee). , . Bocinus Bubalii, 12371242. ., XIII . XIV . XIV . . . , XIV , 1960, 916, 117.

86

XII XIII . , , . , , , Luccari, Copioso ristretto 42, Michele Salonitano ( . 409) ; , (. . 18 137). , .

, , . , , , , , . , . , , . . , . , , , . . : , .

1177. , . ao , , . , , , . , , , , , , , , , , , . . , , , , , , 1067. , , 1141. , . , , , , , , , , , . , , . . , Annales Ragusini anonymi item Nicolai de Ragnina, ed. S. Nodilo, Zagrabiae 1883, 218, 1172 ( ). . , . , , . 1067. 1141. , .

87

(Annales Ragusini anonymi item Nicolai de Ragnina, ed. S. Nodilo, Zagrabiae 1883, 214), , . 1141. . . . II (10611073) II 1251. . . Acta et diplomata res Albaniae medie aetatis illustrantia I, Vindobonae 1913, 62 208, . , , 1912, 3738, 4672, 165.

, , , , . , . , , 30 , . , , , . , , , . , . , . , , . , . . , , . (ed. S. Nodilo 218219), 1184. ., '' '', . 1177. . ( ) (Cavo Pali) , Porto Raguseo. Porto Raguseo, . . . , , (Chronica Ragusina Junii Resti item Joannis Gondolae, ed. S. Nodilo, Zagreb 1893, 60) .

, , , , , . , . . , . . 1190. , , , . , je . 88

. , . ( : ) . , (. . 409), , . '''' (Ciabro) , , XVI . . . , Ciabrum = , . . . 21.

, , ( ) , , , , . , , . , . .

, , , , . , , , , , , , , . , , , , , . , . , , . , , ( ) . , , , . , . , a , . , , , . , , . , , , , , . , . . , '' '', 2 (1948) 2627.

89

.

, , 1189, , , . . , , . , . . : , . ( . .) , , .

, , . , . . 1200. , , , , . . : , . , . -. . , . , '' '', 1951, 27. . ( , ). '''' . , . 1595. .

. , : . , . , , . ( ) , , , . , , . , . , , , , : '' '', . , . . . , , . , . 90

, , , , . , , , . . . '' '' . . 55 . . : , , . , . , , . '' ''. , . , . , . . . 58. , , . . . , ''- '', 1967, 5. , , , . . . 190. .

. . . , . . , , . . , , . . , . , , . . . , , .

91

. . . , , . 42 . . 29 . , , , , , . . (12281234) (12341243), , I . (Crapalo) '' '' I (12431276). , ( ). , . , .

. , , , , , , , . , , . , . , . , . . , . , , . , , . . , '' '', 5(1932) 6365. I . (Uriza) r = , , . . G. Ostrogorsky, Urum-Despotes. Die Anfnge der Despotenwrde in Byzanz, Byzantinische Zeitschrift 44(1951) 448 . , ''O '', 1(1948) 1318. , , , , , IV. , , . , Copioso ristretto2 5253. , . , , ( ) ( ).

, , , . . , . 92

, . ( ) , . . , I. , , , , , . . Marino Barlezio.

, , . , . , . , , , , . . , , I, . , 1261 ( ) 1272 ( ).

. , . , , . , , . . . , , , , , . , , , , . . , . . . , '' I'', 1955, 13, 2325. I . . . , I : , , . , ( II), I. () . , . .

93

. , . , , 25 30 . , .

, , , . , , , . , . , , , . . . , , , . . , , , . . , , . . , . , . . , (Debari), , , . , , . . . . , , . . . '' '' , . , , . . , '' ''. , , , , . , . , , '''' . , . . . , , 4(1931) 112.

, , , , , . , , . : 94

, , , . , , , . . , ( ) . . , , . , , . , . . . , , ; . , , , , , ; , , . . (. 1299) : 1301. 13171318. . , Copioso ristretto2 63, croniche di Servia, , , . 1317 1318, . , (. . 196197). . XIV : , . . (Tudisio), , . . 133013