Mazao (1401 1428.): Sveto trojstvo

Fakultet primenjenih umetnosti Mazao (1401 1428.): Sveto trojstvoSeminarski rad

Sadraj:

1. Uvod...............................................................................................................................1 Rana renesansa.........................................................................................................12. Mazao ivot i delo ....................................................................................................23. Sveto trojstvo..............................................................................................................3 Ideloka pozadina slike............................................................................................4 Likovna analiza slike...............................................................................................5 Znaaj revolucija u slikarstvu ..............................................................................64. Zakljuak .......................................................................................................................65. Literatura .......................................................................................................................7

1. Uvod:

Moemo sa sigurnou rei da je Mazaovo Sveto trojstvo jedan od prvih primera upotrebe linearne perspektive na slici, po matematikim pravilima koje je postavio Brunaleski. Vanost ove slike nije samo u majstorskom slikanju draperija, prostora i likova, ve u tome to ona prva na drugaiji nain predstavlj prostor sveta[footnoteRef:1], odnosno nov nain njegovog poimanja. Ovakav pristpup slici i prostoru, ukazuje na nov karakter vizelne umetnosti [footnoteRef:2]u slikarstvu. Kako je ova slika prvi primer upotrebe perspektive na slici, iz nje proistie i problem koji par vekova kasnije tumae filozofi: to je pitanje perspektive kao simbolike forme. [1: Imanel Kant, za Kanta prostor nije svejstvo sveta, nego nain njegovog poimanja. ] [2: Pod ovim se misli na svest o realnom. (K.Rukavina) ]

Period rane Renesanse

Ono to karakterie period rane Renesanse jeste interesovanje za reavanje problema prostora. S poetka je to slikarstvo jo uvek religiozne sadrine. U prvom periodu tei se ka volumenu putem modelovanja i senenja da bi se dobio utisak prostora a kasnije se prelazi na pikturalno reavanje problema. Linosti i religiozne tematike se smetaju u stvarne prostore, figure gube oreol i stie se utisak da su to ivi ljudi. Za razliku od srednjeg veka[footnoteRef:3], slikari u renesansi prvi put slikaju portret. Upravo taj pomak u slikarstvu nam govori o renesansnom pogledu na predmet koji slikar prouava. Slikaju se i poznate linosti kao i neretko autoportreti samih slikara. Slikar na predmet koji prouava gleda kao na sopstveni refleks na osnovu kojeg iskazuje sebe, svoj lini stav i vri introspekciju. Samim tim i pogled na prostor se menja. Slikari tada poinju da se bave dubinom prostora, dodajui mu treu dimenziju na slici, nastojei da prikau realan ovozemaljski prostor. ovek se stavlja u racionalan prostor koje je humanizovan, dok ideal renesanse lei u skladnom odnosu delova kompozicije. [3: Srednjevekovni portret se zasniva na ikoni, na kojoj je predstavljen lik po crkvenim propisima, bez subjektivnog meanja slikara. Kako ona nastoji da prikae ono duhovno i boansko, prostor ikone nije trodimenzionalno oblikovan jer on nije realan, ve metafizki. ]

2. Mazao ivot i delo: Roen je u gradiu u San ovani di Valdrano. Nadimak Mazao je dobio zbog svoje osobine nemarnosti prema drugim ljudima i sebi. Kako je bio potpuno predan umetnosti, zemaljski svet njega nije u punoj meri zanimao, te je stoga i malo paznje pridavao sebi, nainu odevanja i drugim ljudima. Na ovaj nain on, iako nosi ime Tomazo, dobija nadimak Mazao po kom i danas ostaje poznat. Mazao se bavio umetnou u vreme kada je Mecelino da Panikele radio u crkvi Karmine u Firenci. Upravo iz tih razloga je Mazao je sledio stalno i koliko god je mogao nain rada Filipa i Donata, iako se bavio drugim rodom umetnosti: u svom radu stalno je teio prikazivanju to ivljih figura slinih prirodi. Ono to se moe rei za njegov nain rada jeste da je, pored prouavanja perspektive, radio izvanrednim i prefinjenim nainom rada. Mazao je znatno vie nego drugi majstori teio da slika naga tela i figure u smanjenom obliku, to se pre njega retko radilo. Njegov nain rada bio je lak i vrlo jednostavan u nainu slikanja draperija.

On je naslutio zakone pomou kojih se u slikanju postie prostor - jedinstvo ipovezanost u prostoru. Upravo se on dotakao onog bitnog problema slikanja, iju e soluciju kasnije Leonardo traiti izvlaenjem forme iz sfumata, koga e Rembrant formulisati u vidu svetlo - tamnog, a noviji slikari, recimo, reavati slikanjem formi u atmosferi.Mazao se dotakao i reio neupadljivo i neusiljeno probleme svetlo - tamnog[footnoteRef:4], skraenja i perspektive. [4: Tu se ogleda uticaj firentinske skulpture]

Mazao je smatrao da je slikarstvo nita drugo do jednostavno podraavanje stvarnosti pomou crtea i boje svemu onome to priroda prua. On je meu prvima oslobodio umetnost tvrdoe, nedostataka i tekoe. Poeo je svoje figure da slika u lepim pozama i porkretima, dajui im gordost, ivost i izvesnu reljefnost zaista svojstvenu i prirodnu, to pre njega nije postigao nijedan slikar. 5. Raspee;deo poltiptiha iz Pize; 1426.

On je, mnogo bolje i ivopisnije no iko pre njega, slikao figure u smanjenom obliku, slikajui ih na razne naine i u svim moguim pozama. Njegova dela se odliku skladnim i mekim bojama, na kojima su prikazane kako glave tako i naga tela tako i tkanine koje je Mazao slikao u malim i blagim naborima kakvi stvarno i jesu. On je prvi uvideo da sveim figurama koje stoje na horizontalnoj ravni i koje se smanjuju, stoje na vrhovima prstiju i da nedostaje lepota i stil u onome to je bitno: razumevanje umetnosti i perspektive.Svi njegovi radovi su verske prirode i radi se o oltarnim slikama i freskama. Serija od est freski za Brancacci kapelu u Santa Maria del Carmine u Firenci prikazuje ivot sv. Petra (Porezni novi, Sv. Petar udjeljuje milostinju) i prvi grijeh (Izgon iz raja). Ove freske ilustriraju jo jednu od njegovih velikih inovacija, a to je koritenje svjetla za definiranje ljudskog tijela i draperije. Prikazuje samo jedan izvor svjetlosti na freskama stvarajui tako igru svjetla i sjene (chiaroscurom) koji im je dao prirodne i realistine osobine koje su do tad bile nepoznanice u umjetnosti.

3. Sveto trojstvo

Na slici je prikazano Sveto trojstvo sa Bogorodicom i svetim Jovanom. ispod krsta sa darodavcima u obliju dve figure na kolenima, koje predstavljaju naruioce freske. [footnoteRef:5] Izmeu mukarca i ene predstavljeno je raspee, razapet Hrist ispred koga se nalazi sv. Jovan krstitelj, prikaz Bogorodice dok se iznad nalazi golub koji simbolizuje Sveti duh ija je glava okrenuta ka razapetom Hristu (6.1.). [5: Ne postoji pouzdan izvor za tumaenje ovih likova. Ova tvrdnja se navodi kao pretpostavka iz tog razloga to je vidljivost ovih figura smanjena na slici usled prekrivenosti detaljima. ]

U dnu slike se nalazi skelet na sarkofagu iznas kojeg stoji natpis : "IO FUI GIA QUEL CHE VOI SIETE E QUEL CH'IO SONO VOI ANCO SARETE" Jednom sam bio ono to ste vi sada, a ta sam ja sada, to ete vi jednom biti.

6. Sveto trojstvo

Ideoloka pozadina slike:

Za razumevanje znaaja i vrednosti ove slike, nuno je razumeti pre svega ideju sa kojom je ona nastala i koju nosi. Tematska osnova ove slike, kao i kod drugih autora rane renesanse i srednjeg veka jeste religioznog karaktera. Mazao upravo kroz osvrt na biblijski dogaaj prikazuje drugaije vienje stvari, upravo karakteristino za renesansu, i to kroz vraanje antikim idejama i podravanjem ideje humanizma.

Prema Bibliji, nedelja pre prve etrdesetnice jeste Seanje na Adamovo iznanje, i to je kljuni dogaaj koji predstavlja pad ljudskog roda koga simbolizuje Adam. Poinivi greh, Adam biva izbaen iz raja. Sveti Jovan Zlatousti govori da zapovest: vladajte Zemljom[footnoteRef:6] presravlja svedoanstvo o jednom od svojstva bogolikosti oveka. Svojstva Boijeg u oveku jesu besmrtnost, duhovnost, razumnost te se i ovekova priroda definie koa trodelna, iji su segmenti: duh, dua i telo. Posle pada Adama u greh, dolo je do odvajanja sile duha od sile due i sile due od tela. Na ovaj nain se u Adamu ugasila ljubav prema Bogu. U Hrianstvu, fizika smrt znai odvajanje due i tela, a smrt duhovna je odvajanje od Boga; Zato na dan njegovog prestupa, Adamov duh umire. [6: (1.Mojs 1,28)]