mbi aktivitetet e donatorëve gjatë vitit 2011...hyrje raporti vjetor mbi aktivitetet e donatorëve...

Raporti Vjetor mbi Aktivitetet

e Donatorëve gjatë vitit 2011

Republika e KosovësRepublika Kosova - Republic of Kosovo

Qeveria –Vlada – GovernmentMinistria e Integrimit Evropian

Ministarstvo za Evropsku Integraciju/ Ministry of European Integration

Maj 2012

Maj 2012

Përmbajtja

HYRJE ............................................................................................................................... ..................... 3

METODOLOGJIA ............................................................................................................................... .5

(ODA) NZZH-ja SIPAS DONATORËVE.......................................................................................... 7

FRAGMENTIMI I DONATORËVE ................................................................................................. 10

NZZH (ODA) SIAPS LLOJIT TË NDIHMËS DHE MODALITETIT .......................................... 14

NZZH-ja (ODA) SIAP KOMUNAVE.............................................................................................. 15

NZZH-ja (ODA) SIPAS SEKTORËVE DAC.................................................................................. 17

NZZH-ja (ODA) SIPAS SEKTORIT GRUPI PUNUES.................................................................. 18

Figura 8: NZZH-ja (ODA) sipas sektorit grupi punues (2008-2011) (në miliona €) ...............18

Sektori i Sundimit të Ligjit Grupi Punues ..................................................................................... 20

Sektori i Arsimit dhe Punësimit, Grupi Punues ........................................................................... 21

Sektori i Agrikulturës dhe Zhvillimit Rural Grupi Punues ........................................................ 22

Sektori i Ekonomisë, Tregtisë dhe Industrisë, Grupi punues ..................................................... 23

Sektori i Financimit Publik, Grupi Punues................................................................................... 24

Sektori i Transportit dhe infrastrukturës, Grupi Punues ............................................................. 25

Sektori i Qeverisjes, Grupi Punues .................................................................................................. 26

Sektori i Mjedisit , Grupi Punues..................................................................................................... 27

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

HYRJE Qeveria e Kosovës ka vazhduar punën e vet drejt vizionit për “një shoqëri me

prosperitet dhe dinjitet Evropian për të gjithë qytetarët e Kosovës” siç është thënë në

Planin Ekonomik Zhvillimor të Kosovës të miratuar me 18 Prill 2011. Pjesë e këtij

plani është që të prodhojmë rritje vjetore të BPV-së në 7-8% në një periudhë

afatmesme. Gjatë vitit 2011, Qeveria ka punuar në drejtim të këtij qëllimi nëpërmjet

zhvillimit të mëtutjeshëm të Programit Qeveritar 2011-2014, Korniza Afatmesme

Shpenzuese 2012-2014 (KASH), Plani i Veprimit për Partneritet Evropian (PVPE),dhe

aktivitete t e tjera për të promovuar këto qëllime.

Viti 2011 ka qenë edhe një vit i rritjes së qëndrueshme në Kosovë. BPV-ja është

ngritur me 5.3%. Indeksi i Çmimit të Konsumatorit ka shënuar një inflacion prej

7.4%. Shkalla e papunësisë u vlerësua të jetë 45,4%. Kriza ekonomike financiare

globale ka pasur një ndikim të kufizuar në ekonominë e Kosovës, kryesisht për

shkak të nivelit relativisht të ulët të integrimit në Ekonominë globale1.

Në vitin 2011, Kosova ka pranuar 214, 6 milion euro në Ndihma Zyrtare për

Zhvillim (NZZH) (Official Development Assistance (ODA)). Kjo ishte një rritje prej

16% nga vitit 2010. Shumë nga donatorët kanë ulur disbursimet e tyre gjatë këtij vite

dhe shumë nga sektorët kanë parë një rënie në rrjedhën e ndihmave. Pasi që shumë

nga donatorët kanë ulur disbursimet e tyre gjatë vitit 2011, donatorët më të mëdhenj

nga vitet e kaluara kanë mbetur të njëjtë. Donatori më i madh ishte Komisioni

Evropian dhe donatori i dytë më i madh ishin Shtetet e Bashkuara. Këta dy donatorë

llogaritnin për 61% të ndihmës të ndarë në Kosovë gjatë vitit 2011.

Në vitin 2011, proporcioni tashmë i ulët i ndihmës së shpërndarë si kredi ka rënë

edhe më tutje krahasuar me nivelet e vitit 2010. 99,9% e fondeve të shpërndara ishin

grande. Asistenca teknike/ bashkëpunimi teknik mbetet modaliteti më i

popullarizuar, me një proporcion të konsiderueshëm të ndihmës që vjen në formën e

ndihmës së projektit. Ndihma në-lloje sikur se edhe përkrahja buxhetore ( në format

1 Banka Botërore, World Bank – Kosovo Partnership Program Snapshot, Shtator 2011.

e ndryshme të saj) ka mbetu si një modalitet ndihme jo i popullarizuar në vitin 2011,

duke llogaritur në totalin e kombinuar prej 5% të ndihmës së dhënë.

Sektorët më të mëdhenj në Kosovë, përgjatë viteve të kaluara ishin Qeveria dhe

Shoqëria Civile (54.9 milion €) Dhe Arsimi (23, 6 milion €). Financimi i këtyre dy

sektorëve ka rënë dukshëm nga nivelet e saja në vitin 2010 (87, 7 milion € dhe 50, 1 €

milion, përkatësisht). Fragmentimi i sektorëve të ndihmës ka vazhduar të rritej

krahasuar me nivelet e me pashme. Fragmentimi mes donatorëve është sfidë

gjithashtu; edhe pse kishte disa përmirësime krahasuar me vitin 2010.

Shumë nga ndihma në vitin 2011 nuk ishte e drejtuar për komunat e veçanta (74%).

Kur konsiderohen në lidhje me popullatën e komunave përfituese, bëhet e qartë se

dallimet mes niveleve të ndihmave të alokuara për komunat nuk mund të

shpjegohen thjesht me madhësinë e popullatës.

Një hap tjetër i rëndësishëm drejt mekanizmave për koordinim të donatorëve në

Kosovë ishte miratimi i Rregullores për Koordinimin e Donatorëve në Qershor të

vitit 2011. Qëllimi i kësaj rregulloreje është rritja e rolit të Qeverisë së Republikës së

Kosovës për koordinimin e ndihmës së huaj, krijimin e sistemit që siguron

efektivitetin dhe transparencën mes aktiviteteve të Qeverisë dhe komunitetit të

donatorëve. Kjo rregullore mund të gjendet në:

https://www.amp-mei.net/contentrepository/documentManager.do.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

METODOLOGJIA Ky raport shqyrton disa karakteristika të ndihmës së huaj të zotuara dhe të

shpërndara në Republikën e Kosovës gjatë vitit 2011. Të dhënat janë marrë nga

Platforma e Menaxhimit të Ndihmës (PMN) e cila është projekt i Ministrisë së

Integrimeve Evropiane, i financuar nga Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë

(ZBEK) dhe e realizuar nga Development Gateway.

PMN-ja është hartuar që të ofroj informacione në kohë reale të raportuara nga

donatorët për komponentët kyç të rrjedhës zyrtare të ndihmës të ndodhura në vend.

Sikur se e tregon raporti, disa nga masat e regjistruara në PMN përfshirë zotimet,

disbursimet, sektorët, lokacionet, modalitetet e ndihmës dhe detajet e tjera të

projektit.

Natyra e kohës reale të PMN-së, do të thotë se koha dhe të dhënat e shkarkuar do të

ndikojnë në përbërjen e raportit. Të dhënat e përfshira këtu janë shkarkuar në 27 prill

të vitit 2012. PMN-ja raporton të gjitha shumat në Euro duke përdorur nivelin e

shkëmbimit të donatorëve nëse kishte apo nivelet aktuale të tregut kur nuk është

ofruar shkalla zyrtare e shkëmbimit.

PMN Kosova ka për qëllim të promovoj transparencë dhe koordinim mes akterëve

kryesor në Kosovë duke përfshi donatorët, Zyrtarët e qeverisë së Kosovës, mediet,

shoqërinë civile dhe të tjerët. Të dhënat e fundit dhe raportet mbi aktivitetin e

ndihmës mund të gjendet në: www.amp-mei.net.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

HISTORIKU I VENDIT

Kosova është një vend më të hyra të ulëta-mesme me një popullatë prej 1,775

milion.2 Në vitin 2011, BPV-ja (GDP) ishte 4,06 miliard € dhe BPV-ja për kokë banori

ishte 2.594 €. Ekonomia ka parë një rritje prej 5,3%. Pa marrë parasysh këtë rritje,

ekonomia e Kosovës vazhdon të përballet me një sfidë të ndjeshme politike dhe

ekonomike. Konfliktet etnike në vitet e 1990-ta kulmuan me intervenimin NATO-së

në vitin 1999. Pas disa viteve të qenit nën kontroll të OKB-së, Republika e Kosovës ka

shpallur pavarësinë e saj në vitin 2008.

NZZH-ja (ODA) ka luajtur një rol të madh në zhvillimin ekonomik e politik të

Kosovës. Në vitin 2008 është mbajtur konferenca e donatorëve në Bruksel për të

diskutuar të ardhmen e Republikës dhe marrëdhëniet e saja me donatorët. Qeveria e

Kosovës (QK) ka paraqitur disa objektiva madhore në lidhje me ndihmat. Më

gjerësisht, këto objektiva janë për të përmirësuar standardin e jetesës. Reduktimin e

varfërisë dhe lëvizje drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian. 3 Gjatë konferencës

së donatorëve, donatorët u pajtuan që të koordinojnë ndihmën e tyre, që të zhvillojnë

pasuri në ministrit e qeverisë, që të promovoj efikasitet të ndihmës dhe të mbështes

objektivat e deklaruara të Qeverisë së Kosovës.

Që nga viti 2008, NZZH-ja (ODA) ka luajtur një rol qendrorë në operacionet e QK-së

dhe ekonominë Kosovare. Në vitin 2011, NZZH-ja (ODA) përfaqësoi 27% të buxhetit

qendrorë të qeverisë dhe 4,6% të BPV-së (GDP).4 Kjo është një rënie nga 2010 kur

është e përfaqësuar 32% të buxhetit të donatorëve dhe 5% të BPV-ve (GDP).

Efektiviteti dhe transparenca e kësaj ndihme do të luajë një rol të ndjeshëm në

zhvillimet ekonomike e politike të qeverisë.

2 Qeveria e Kosovës, Draft Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2013-2015. Prill 2012.

3 Qeveria e Kosovës, Parimet mbi Koordinimin e Ndihmës, 11 Korrik 2008. Marrë me 1 Maj 2012 http://ec.europa.eu/enlargement/archives/seerecon/kdc/poac.pdf.

4 Agjencioni Kosovar i Statistikave, Bruto Produkti Vendor 2011. Marrë me 1 Maj 2012. http://esk.rks-gov.net

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Ky raport ofron një pasqyrë të shkurtët të donatorëve të përfshirë, llojin e ndihmave

që ata e kanë ndarë dhe mënyrat se si ata janë duke i shpërndarë ndihmat. Ky raport

nuk ka për qëllim të jetë gjithëpërfshirës; duhet të shihet si pikë fillimi për analizime

të mëtutjeshme duke përdorur të dhënat dhe mjetet që janë në dispozicion të

publikut në faqen e internetit të Platformës për Menaxhimin e Ndihmës (PMN).

(ODA) NZZH-ja SIPAS DONATORËVE

Tabela 1: 2011 Zotimet dhe Disbursimet nga donatorët Grupi i donatorëve Zotimet Disbursimet Shqipëria* € 122.032 € 11.375 Austria € 3.227.899 € 3.270.340 Belgjika € 59.768 € 60.666 Bullgaria* € 74.711 € 75.832 Republika Çeke* € 1.068.359 € 40.191 Danimarka € 2.432.465 € 1.621.431 Estonia* € 186.282 € 374.782 Komisioni Evropian € 104.080.918 € 83.628.529 Finlanda € 6.801.741 € 2.087.472 Franca € - € - Gjermania € 36.007.067 € 19.292.190 Greqia* € 72.088 € 75.832 IOM* € 58.438 € - Italia € 1.504.903 € 2.967.180 Japonia € 5.278.326 € 2.020.375 Luksemburgu € 2.073.611 € 6.888.418 NATO* € 1.143.818 € 1.135.345 Norvegjia € 16.439.543 € 14.803.163 Federata Ruse* € 1.494.210 € 3.792 Suedia € 9.867.479 € 8.837.174 Zvicra € 8.142.675 € 7.724.469 The Global Fund € 497.664 € 1.003.821 Holanda € 1.459.618 € 1.493.014 Turqia* € 18.678 € 231.288 Mbretëria e Bashkuar € 5.716.154 € 5.944.030 Kombet e Bashkuara € 1.836.996 € 2.066.551 Shtetet e Bashkuara € 23.557.069 € 48.014.631 Grupi Banka Botërore € 20.065.889 € 908.749 Totali i Përgjithshëm € 253.288.398 € 214.580.638 * Vlerat e regjistruara janë kontribute të projekteve të Kombeve të Bashkuara që kane ndodhur në Kosovë.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Figura 1: Zotimet dhe Disbursimet 2008-2011 (në miliona €)

Figure 2: 2011, Zotimet nga Donatorët

Në vitin 2011, donatorët zotuan 253,3 milion € dhe shpërndan 214,6 milion €, zotimet

totale kishin vlerën 277,0 milion € dhe disbursimet kishin vlerën 253,2 milion €.

Kjo shkon deri në rënien 16% në disbursimet dhe 9% rënie në zotimet..

Në vitin 2011, 26 donatorë ka kontribuar me ndihma për Kosovën nëpërmjet 42

agjencioneve donatore. Pesë donatorët kryesor kontribuuan me 81% të ndihmës së

shpërndarë. Këta donatorë ishin Komisioni Evropian (83,6 milion €), Shtetet e

Bashkuara (49,4 milion €), Gjermania (19,3 milion € ), Norvegjia (14,8 milion €), dhe

Suedia (8,8 milion € ). Komisioni Evropian (KE-ja) ka kontribuar e vetme e llogaritur

për 39% të shpërndarjes dhe kontributi i Shteteve të Bashkuara me 23%. Dhe 13

donatorët e tjerë me total 4% të shpërndarjes në vitin 2011. Në vitin 2010 pesë

donatorët më të mëdhenj ishin KE-ja, Shtetet e Bashkuara, Norvegjia, Gjermania dhe

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Banka Botërore. Financimi (903 mijë €) i Bankës Botërore në vitin 2011 ka rënë

ndjeshëm në krahasim me nivelin e vitit 2010 (15,3 milion €).

Zotimet e donatorëve ishin shumë të ndryshme nga disbursimet e tyre në vitin 2011.

Pesë donatorët më të mëdhenj në respekt të zotimeve ishin Komisioni Evropian

(104,1 milion €), Gjermania (36,0 milion €), Shtetet e Bashkuara (24,3 milion €), Banka

Botërore (20,1 milion€ ), dhe Norvegjia (16,4 milion €). Lidhje me zotimet, shumat

janë pak më pak të koncentruar tek donatorët kryesor. Pesë donatorët më të mëdhenj

janë llogaritur për 76% të zotimeve për vitin 2011.

Figura 3: 2011, Disbursimet sipas donatorëve

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

FRAGMENTIMI I DONATORËVE

Fragmentimi i donatorëve ishte një sfidë në vitin 2011. Këto projekte ishin financuar

nga 26 shtete donatore nëpërmjet 42 agjencioneve donatore që të implementojnë këto

projekte në 20 sektorë të ndryshëm. Këto projekte ishin realizuar nga 241 agjencione

të ndryshme të implementimit. Vëllimi i madh i akterëve që punojnë në një vend të

vogël paraqet mundësin e tkurrjes së burimeve qeveritare dhe kosto të lartë të

transaksioneve. Pjesa tjetër e këtij seksioni analizon fushën e veprimit të

fragmentimit të donatorëve në vitin 2011.

Dhjetë agjencionet donatore kryesore llogariten 93% e shpërndarjes. Pjesa tjetër e

mbetur e 32 agjencioneve llogarite për vetëm 7% të totalit të përgjithshëm për vitin

2011.

Figura 4: 2011, Disbursimet nga Agjencionet Donatore

Shumë prej këtyre agjencioneve kanë kontribuar me sasi shumë të vogla të ndihmës

për vitin 2011. Kostot e transaksionit mund të reduktohen kur kontributet e

donatorëve janë të drejtuara në fondet e grumbulluara ose nëpërmjet organizatave

shumëpalëshe. Në fakt, pothuajse të gjithë donatorët më të vogël në vitin 2011

kontribuar fonde vetëm për projekte të kryera nga Kombet e Bashkuara.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Indeks Herfindahl5 ofron metodën për matjen e nivelit të fragmentimit. Ky indeks

matë nivelin e koncentrimit të portofolit. Që të llogaritet indeksi Herfindahl

proporcioni i portofolit që përshtatet në një kategori është llogaritur (d.m.th. një

aksion i të gjithë ndihmës për tërë vitin të donatorit). Atëherë ky proporcion është

vënë në katror. Vlera e përgjithshme e këtyre vlerave në katror për secilën kategori

ofron numrin mes zero dhe një. Indeksi Herfindahl i zerove tregon nivelet e larta të

fragmentimeve dhe rezultati i njëshit nuk tregon asnjë fragmentim.

Bazuar në disbursimet e vitit 2011 nga secili donatorë, portofoli i ndihmës kombëtare

ka marrë numrin e indeksit Herfindahl të 0,220. Kjo ishte një përmirësim nga viti

2010 ku shifra ishte 0,163. Kjo tregon se donatorët më të mëdhenj kanë rritur pjesët e

tyre të disbursimeve totale. Megjithatë, portofoli i ndihmës së Kosovës i vitit 2011

është ende ndjeshëm më i fragmentuar se në vitin 2009 kur ishte 0,303.

Derisa fragmentimet mes donatorëve ofrojnë disa informacione, mund të ishte e

dobishme të eksplorohej fragmentimi mes sektorëve të ndryshëm. Përdorimi i

indeksit Herfindahl na lejon neve të shohim masën deri ku është fokusuar ndihma ,

në disa në vend se në shumë sektor. Në vitin 2009, indeksi Herfindahl ishte 0,212; në

vitin 2010, shifra ishte 0,184; dhe në vitin 2011, shifra ishte 0,138. Kjo tregon se

donatorët në përgjithësi janë mpak të fokusuar tek sektorët e veçantë KAZH (

Komiteti i Asistencës për Zhvillim) (DAC (Development Assistance Committee)) që

ata ishin në vitet e kaluara.

Këto figura mund të merren me kujdes. Efektiviteti i ndihmës është i përcaktuar

shumë më shumë se sa vetëm fragmentimi. Megjithatë, këto masa të fragmentimit na

japin ne ide të mirë se sa është i fokusuar portofoli i ndihmës në qëllime të veçanta.

Një tjetër dimension i fragmentimit është masa deri ku donatorët janë të fokusuar në

sektorë të ndryshëm. Donatorët mund të tentojnë të fokusohen në më shumë sektorë

që ata mund të operojnë në mënyrë efektive. Në përgjithësi, donatorët mund të pritet

që të jenë më efektiv kur ato të specializohen në disa fusha dhe lejojnë donatorët e

tjerë me specifika të tjera të adresojnë nevojat e tjera.

5 Shiko Knack dhe Aminur (2007) Fragmentimi i donatorëve dhe Kualiteti Burokratik në marrësit e ndihmës, Buletini i Ekonomive Zhvillimore 83(1):176-197.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Në tabelën 2, shifrat e indeksit Herfindahl janë të llogaritura për secilin donatorë që

të masim shtrirjen se deri ku portofoli i vitit 2011 ishte fragmentuar mes sektorëve.

Kjo masë duhet patjetër të vlerësohet me kujdes. Donatorët me një nivel të ulët të

shpërndarjes mund më lehtë të koncentrojnë përpjekjet e tyre në një sektorë të

veçantë, se sa donatorët me portofol të madh. Mes dhjetë donatorëve më të mëdhenj,

Komisioni Evropian dhe Kombet e Bashkuara duke se janë relativisht të

fragmentuara. Mbretëria e Bashkuar duke të ketë nivele relativisht të ulëta të

fragmentimit.

Përveç reduktimit në fragmentimin e sektorëve, donatorët mund të përmirësojnë

efikasitetin e ndihmës duke rritur madhësinë e projekteve të tyre.6 Është më efikase

të menaxhohen disa projekte të mëdha se sa shumë projekte të vogla. Në mënyrë që

të vlerësojmë gjendjen aktuale të ndihmës në Kosovë përgjatë këtyre matjeve, vlera e

projekteve të mesme për secilin donatorë janë paraqitur në tabelën 2.

Kjo matje si dhe rezultati i indeksit Herfindahl ofrojnë disa informata rreth barrës

administrative të praktikave të donatorëve në Kosovë. Ka një varietet të

konsiderueshëm mes donatorëve në këtë matje. Gjermania (1.07 milion €) dhe

Shtetet e Bashkuara (1.02 milion €) kanë vlera mesatare të mëdha për projektet e tyre

(më tepër se dy herë më e madhe se sa donatori më i madh, KE-ja (478 mijë €).

Madhësia mesatare e projektit për të gjithë donatorët (236 mijë € ) ka tejkaluar të

gjithë portofolin të shatë donatorëve në vitin 2011.

6 Shiko Nancy Birdsall dhe Homi Kharas, Kualiteti i 2të i Ndihmës Zyrtare për Zhvillim ODA. Qendra për Zhvillim Global, 2010. http://www.cgdev.org/section/topics/aid_effectiveness/quoda

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Tabela 2: Treguesit e efikasitetit administrativ sipas donatorëve të vitit 2011 Grupi donator Numri i

sektorëve Numri i projekteve

Disbursimet (mija euro)

Disbursimet mesatare për projekte (mija €)

Rezultatet e Herfindahl (0-1) 1=jo fragmentim

Komisioni Evropian

18 175 € 83.629 € 478 .1266

Shtetet e Bashkuara

11 47 € 48.015 € 1.022 .2072

Gjermania 7 18 € 19.292 € 1.072 .19 Norvegjia 7 25 € 14.803 € 592 .3134 Suedia 7 20 € 8.837 € 442 .1950 Zvicra 9 21 € 7.724 € 368 .2682 Luksemburgu 7 11 € 6.888 € 626 .2109 Mbretëria e Bashkuar

3 25 € 5.944 € 238 .6468

Austria 7 14 € 3.270 € 234 .2591 Italia 5 7 € 2.967 € 424 .3228 Finlanda 8 20 € 2.087 € 104 .1603 Kombet e Bashkuara

13 40 € 2.067 € 52 .1488

Japonia 12 36 € 2.020 € 56 .4348 Danimarka 3 5 € 1.621 € 324 .3553 Holanda 8 57 € 1.493 € 26 .2032 NATO* 1 2 € 1.135 € 568 1 The Global Fund

2 2 € 1.004 € 502 .5634

Banka Botërore

1 1 € 909 € 909 1

Estonia* 3 3 € 375 € 125 .3803 Turqia* 2 2 € 231 € 116 .8495 Bullgaria* 1 1 € 76 € 76 1 Greqia* 1 1 € 76 € 76 1 Belgjika 1 1 € 61 € 61 1 Republika Çeke*

1 1 € 40 € 40 1

Shqipëria* 1 1 € 11 € 11 1 Federata Ruse*

1 1 € 4 € 4 1

Mesatare 4 9 € 1.821 € 236 1 * Vlerat e regjistruara janë kontribute të projekteve të Kombeve të Bashkuara që kane ndodhur në Kosovë.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

NZZH (ODA) SIAPS LLOJIT TË NDIHMËS DHE MODALITETIT

Figura 5: lloji i ndihmës për vitin 2011 Disbursimet (në miliona €)

Vetëm 0,1% (242 mijë euro) të fondeve të shpërndara në vitin 2011 ishin kredi. Kjo

ishte një rënie e ndjeshme prej vitit 2010 ku 2,4% (6,033 milion €) e ndihmës është

shpërndarë ishte dhënë si kredi. Shumat e mbetura ishin grande. Nuk ka pasur

programe për lehtësimin e borxheve për vitin 2011.

Përafërsisht 50% e fondeve të shpërndarë shkoi për bashkëpunim/asistencë teknike

(106,70 milion €). Kjo ishte një rënie e vogël prej vitit 2010 kur (108,17 milion €) ishte

bashkëpunim/asistencë teknike. Lloji tjerët më i madh i llojit të ndihmës në vitin

2011 ishin projektet, llogariten në 35% të fondeve të shpërndara (75,76 milion €). Ky

lloj i modalitetit ka parë një rënie të madhe prej vitit 2010 ku 117,18 milion euro ishte

shpenzuar nëpërmjet këtij modaliteti. Grupi tjetër i madh ishin investimet Kapitale

(27,72 milion € ose 10%) e cila pa një ngritje të lehtë prej vitit 2010. Kjo ishte ndjekur

nga përkrahja buxhetore e përgjithshme (ose direkt) (5,2 milion € ose 2%), në lloje të

ndihmës (3,2 milion € ose 1%) dhe të synuar apo të rezervuar (1,3 milion € ose 1%).

Përkrahja buxhetore e përgjithshme është rritur pesëfish prej vitit 2010 në vitin 2011.

Në lloj të ndihmës ishte më shumë se gjysma sikur në vitin 2010 e sektorit buxhetor

të synuar apo e rezervuar ishte përafërsisht e barabartë prej vitit 2010 me vitin 2011.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

NZZH-ja (ODA) SIAP KOMUNAVE

Figura 6: 2011, Disbursimet sipas Komunave (ngjyrat e lehta tregojnë shumat më të mëdha.)

Alokimet gjeografike të ndihmës dhe projekteve të ndihmave mund të kenë pasoja të

rëndësishme politike, sociale dhe ekonomike. 76% e disbursimeve në Kosovë për

vitin 2011, nuk ishin synuar tek asnjë komunë në veçanti. Figura 6 tregon alokimet

gjeografike të 24% të ndihmave që kanë synuar komuna të veçanta. Komunat me

ngjyra më të lehta ka pranuar nivele më të larta të ndihmave dhe rajonet e mbyllëta

kanë relativisht nivele më të ulëta të ndihmave.

Harta tregon shifrat në lidhje me shumën e përgjithshme të Eurove të shpërndara në

zona. Megjithatë, që të kuptohen më mirë alokimet gjeografike të ndihmave, ne e

kemi kalkuluar shumën për kokë banori, të pranuara në secilën komunë. Duke

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

përdorur rezultatet preliminare të Regjistrimit në Kosovë, janë kalkuluar shumat për

secilën komunë për kokë banori. 7

Shumat e disbursimeve janë shumë të pa qëndrueshme brenda këtyre komunave

prej viti në vit. Pesë komunat me shuma më të mëdha dhe pesë komunat me shuma

më të vogla për kokë banori në vitin 2011 janë të përfshira në tabelën 3. Që të

tregojnë shumën e ndryshimit prej viti në vit, shumat për kokë banori për periudhën

2008-2010 janë përfshi për ato komuna gjithashtu.

Tabela 3: Disbursimet për kokë banori sipas komunave 2008-2011 Komuna 2008 2009 2010 2011 Junik € 15,63 € 41,78 € 76,34 € 154,79 Novobërda € 9,66 € 14,79 € 83,39 € 134,57 Partesh € - € 4,18 € 46,20 € 134,34 Shtërpce € 74,85 € 87,02 € 159,04 € 126,67 Hani i Elezit € 57,85 € 69,24 € 96,09 € 97,43 Kllokot € 25,45 € 36,03 € 75,69 € 95,75 Dragash € 3,00 € 11,68 € 51,63 € 65,25 Ranillug € 17,15 € 24,29 € 49,73 € 64,54 Deçan € 20,34 € 20,57 € 48,83 € 53,70 Mamushë € 140,85 € 44,02 € 50,38 € 51,12 Fushë Kosova € 0,31 € 18,51 € 60,10 € 48,76 Klina € 1,38 € 61,75 € 151,19 € 47,61 Malisheva € 30,89 € 47,21 € 56,26 € 45,74 Skenderaj € 34,85 € 46,11 € 52,33 € 41,84 Obiliq € - € 33,54 € 25,58 € 40,81 Suhareka € 9,67 € 12,13 € 8,93 € 32,05 Graçanica € 9,65 € 6,56 € 15,05 € 29,27 Peja € 3,84 € 11,56 € 44,21 € 26,71 Kaçanik € 17,21 € 17,64 € 30,51 € 25,66 Lipjan € 2,71 € 17,70 € 26,64 € 24,55 Podujevë € - € 3,48 € 4,60 € 23,26 Prizren € 1,75 € 3,49 € 17,68 € 21,23 Gjakova € 2,69 € 8,73 € 21,63 € 19,26 Kamenicë € 2,74 € 4,40 € 21,29 € 19,20 Drenas € 0,02 € 14,90 € 11,92 € 18,20 Prishtinë € 2,62 € 5,48 € 21,69 € 16,83

7 Regjistrimi i popullsisë 2011 nuk përfshin të dhëna të kompletuara për Mitrovicën (Mitrovicën veriore, Zubin Potokun, Zveçanin, dhe Leposaviqin. Këto komuna janë përjashtuar nga analizimi për kokë banori.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Gjilan € 10,35 € 15,45 € 29,74 € 16,55 Vushtrri € 1,43 € 1,54 € 6,53 € 12,21 Rahovec € 0,37 € 7,78 € 10,66 € 11,84 Istog € 1,06 € 1,23 € 16,54 € 11,55 Ferizaj € 6,03 € 13,91 € 15,59 € 10,54 Viti € 2,07 € 6,63 € 10,57 € 8,75 Shtime € 1,17 € 9,48 € 1,44 € 0,74 Mesatare € 3,00 € 14,79 € 29,74 € 29,27

NZZH-ja (ODA) SIPAS SEKTORËVE DAC Figura 7: NZZH-ja (ODA) sipas sektorëve DAC (në miliona €)

Ka dy sisteme të ndryshme për klasifikimin e sektorit të fokusit të projekteve në

PMN. I pari mbështetet në sistemin e kodimit të zhvilluar nga DAC (Development

Assistance Committee) në Organizatën për Zhvillim dhe Bashkëpunim Ekonomik.

Ky sistem i klasifikon në një nga njëzet sektorët më të mëdhenj. Figura 7 shfaq

shpërndarjen e disbursimeve në vitin 2011 në Kosovë. Sektori më i madh, 150 –

Qeveria dhe Shoqëria civile, kanë marr 28% (54,9 milion €) të disbursimeve të vitit 2011.

Sektori i dytë më i madh është 110 - Arsimi (11%; 23,6 milion €), pastaj 140 –

Furnizimi me ujë dhe kanalizimi (9%; 18,8 milion €), 311- Agrikultura (8%; 16,9 milion

€), dhe 230 – Gjenerimi i energjisë dhe furnizimi (8%, 16,6 milion €).

Në vitin 2010, sektori më i madh ishte 150 – Qeveria dhe Shoqëria civile (87,8 milion €);

megjithatë, ka pasur një rënie të ndjeshme në alokimet tek ky sektorë në vitin 2011.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i dytë më i madh; megjithatë, ishte 400 – Multisektorë /ndër-shkurtimet. Në

vitin 2010, ka pranuar 50,2 milion € që ishte gati katër herë më shumë se vlera e këtij

sektori në vitin 2011. Sektorët e tjerë kryesor të mbetur kanë treguar një rënie të lehtë

në financim prej vitit 2010 në vitin 2011.

NZZH-ja (ODA) SIPAS SEKTORIT GRUPI PUNUES

Figura 8: NZZH-ja (ODA) sipas sektorit grupi punues (2008-2011) (në miliona €)

Sistemi i dytë i kategorizimit të alokimeve në sektorë i ndihmës në Kosovë është

nëpërmjet Sektorit Grupet Punuese. Këto grupe janë një nga komponentët kyçe të

menaxhimit të ndihmës në Kosovë dhe përpjekjeve të koordinimit, siç përshkruhet

në Rregullat e Koordinimit të Donatorëve.

Projektet janë kategorizuar në një nga tetë kategoritë. Takimet e rregullta janë

mbajtur mes akterëve kryesorë në qeveri dhe komunitetit të donatorëve për secilin

sektorë të grupeve punuese. Këto takime kanë nxitur bashkëpunimin dhe fokusin e

përpjekjeve të prioriteteve të QK-së. në fletët në vazhdim, një profil për secilin

sektorë të grupit punues janë paraqitur vizatime mbi të dhënat prej disbursimeve

aktuale të vitit 2011.

Sektori i grupit punues i Arsimit dhe Punësimit, ishte ndjeshëm më i vogël në vitin

2011 se sa ai në vitin 2010 (prej 63,5 milion € në 27,5 milion € ). Sundimi i Ligjit

Sektori Grupi Punues (SGP) gjithashtu pa një rënie të ndjeshme në vitin 2011 ( nga

45,3 milion € në 31,4 milion €). SGP-të e mbetura kanë treguar vetëm lëkundje

relativisht të vogla nga viti 2010 në vitin 2011. Faqet në vazhdim ofrojnë

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

informacione shtesë rreth aktiviteteve të donatorëve në secilën SGP-ë, si dhe

komunat ku në secila SGP-ë ishte aktive si dhe modalitete e ndihmave për secilin

sektorë. Përfundimisht, disa detaje për pesë projektet më të mëdha në lidhje me

disbursimet për secilin SGP-ë gjatë vitit 2011.

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Sundimit të Ligjit Grupi Punues Figura 9: Sundimi i Ligjit, disbursimet sipas Donatorëve

Disbursimet sipas komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara € 28.158.596 89% Mitrovicë € 1.747.483 6% Prishtinë € 588.820 2% Obiliq € 207.838 1% Rahovec € 143.607 0% Ferizaj € 143.607 0% Klinë € 143.607 0% Tjera (8 Komunat ) € 465.365 1%

Figura 10: Sundimi i Ligjit, disbursimet sipas Modalitetit të ndihmës

5 projektet më të mëdha në vitin 2011 Titulli i Projektit Agjencioni i

donatorëve Agjencionet përfituese

Totali

IPA 2008 II – Ndërtimi i ndërtesës së pallatit të Drejtësisë në kornizën e “ renovimit të infrastrukturës në sektorin e Sundimit të Ligjit në Kosovë” LOT 1

Zyra e Bashkimit Evropian

Ministria e Drejtësisë

€ 4.105.972

IPA 2011 – Mbështetje për funksionimin në vazhdimësi të Zyrës Civile Ndërkombëtare (ICO) në Kosovë


€ 3.990.000

Sistem për fuqizimin e Pajtimit dhe Vendimit

USAID € 2.028.130

Programi për mbështetje Drejtësisë USAID € 1.659.543 PROJEKTI MODELI I GJYKATAVE NË KOSOVË- KJC/USAID

Norvegji € 1.147.584

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Arsimit dhe Punësimit, Grupi Punues Figura 10: Arsimi & Punësimi, disbursimi sipas Donatorëve

Disbursimet sipas komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara € 19.390.410 70% Malisheva € 1.590.746 6% Skenderaj € 1.589.256 6% Mitrovicë € 1.212.297 5% Mitrovicë e veriut € 1.135.032 4% Prishtinë € 613.856 2% Fushë Kosovë € 282.726 1% Hani i Elezit € 263.368 1% Kamenicë € 263.368 1% Tjera (8 komuna) € 633.649 2%

Figura 11: Arsimi & Punësimi, Distribuimi sipas Modalitetit të Ndihmës

5 projektet më të mëdha në vitin 2011

Titulli i Projektit Agjencioni i donatorëve

Agjencionet përfituese Totali

VET Pajisje dhe mobile për shkollat në Malishevë dhe Skenderaj

Norvegji € 2.300.100,00

Kolegji Evropian Studime Biznesi & Administratë Publike, Mitrovicë

SIDA - Ministria e arsimit shkencës dhe teknologjisë - Komuna e Mitrovicës

€ 2.236.707,30

Programi bazik arsimor USAID € 2.064.945,61 Aktiviteti i Kosovës për të mbështetur Shkollat

USAID € 1.918.446,23

Zhvillimi i kapacitetit në sektorin bazik arsimor (CBDE), faza I

Qeveria Gjermane

Ministria e arsimit shkencës dhe teknologjisë

€ 1.230.000,00

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Agrikulturës dhe Zhvillimit Rural Grupi Punues Figura 12: Agrikulturë & Zhvillimi Rural, sipas Donatorëve

Disbursimet sipas komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara € 11.914.718 77% Suharekë € 985.536 7% Dragash € 773.843 5% Gjakovë € 661.291 4% Ferizaj € 340.839 2% Fushë Kosovë € 340.839 2% Deçan € 208.142 1% Kamenicë € 98.500 1% Klinë € 77.112 1% Tjera (5 komuna) € 21.000 0%

Figura 13: Agrikulturë & Zhvillimi Rural, disbursimet sipas Modalitetit të Ndihmës


donatorëve Agjencionet përfituese Totali

Mundësi të reja për agrikulturë (MRK)

USAID € 1.886.726

IPA 2009 – Mbështetje e mëtejme për menaxhimin qëndrueshëm të pyjeve


- Agjencioni i pyjeve të Kosovës - Ministria e bujqësisë pylltarisë dhe zhvillimit rural

€ 1.350.000

Promovimi i Hortikulturës në Kosovë, faza IV & V (2008-2012)

Ministria e jashtme e Danimarkës; SDC

Ministria e bujqësisë pylltarisë dhe zhvillimit rural

€ 1.152.872

Zhvillimi Rural Ekonomik në Kosovë, faza I

Qeveria Gjermane

- Oda Ekonomike e Kosovës - Ministria e bujqësisë pylltarisë dhe zhvillimit rural - Ministria e industrisë dhe tregtisë

€ 985.000

Integrimi i zhvillimit rajonal në sektorin e agrikulturës në komunën e Suharekës

ADA Komuna e Suharekës € 887.036

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Ekonomisë, Tregtisë dhe Industrisë, Grupi punues Figura 14: Ekonomi, Tregti dhe Industri sipas Donatorëve

Disbursimet sipas komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara € 14.700.327 93% Mitrovicë € 583.007 4% Zveçan € 243.194 1% Fushë Kosovë € 85.210 0% Ferizaj € 85.210 0% Gjakovë € 85.210 0% Dragash € 85.210 0%

Figura 15: Ekonomi, Tregti dhe Industri, disbursimet sipas Modalitetit të Ndihmës



Programi për mundësimin e biznesit mjedisor

USAID € 3.536.846

Projekti për ndërmarrjet private në Kosovë

USAID € 2.897.130

IPA 2007 – mbështetja e BE-së për zhvillimin e biznesit në Kosovë nëpërmjet Menaxhimit Turn Around (TAM)


Ministria e industrisë dhe tregtisë

€ 1.341.722

IPA 2007 – përkrahja e NVM-ve nëpërmjet Ministrisë së tregtisë dhe industrisë në Kosovë


Ministria e industrisë dhe tregtisë

€ 1.323.632

Përkrahja Kosovare për Athene Prosjektledelse

Norvegjia € 1.321.557

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Financimit Publik, Grupi Punues Figura 16: Financimi Publik sipas Donatorëve

Disbursimet sipas Komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara € 11.287.128 99%

Mamushë € 38.688 0%

Prishtinë € 38.688 0%

Podujevë € 38.688 0%

Figura 17: Financimi Publik, disbursimet sipas Modalitetit të Ndihmës


donatorëve Agjencionet përfituese

Totali

Themelimi i shemës së depozitave të sigurimit BMZ nr. (2007 66 360)

Qeveria Gjermane Banka Qendrore e Republikës së Kosovës

€ 4.500.000

Rritja dhe stabiliteti fiskal Programi i Iniciativës

USAID € 1.453.664

Efikasitet dhe qëndrueshmëri për Administratën tatimore të Kosovës

USAID € 1.174.850

Mbështetje regjistrimit të banorëve dhe ekonomive familjare në Kosovë në 2011

DfID € 1.169.453

Reformimin e sistemit të financimit publik në Kosovë, faza I

Qeveria Gjermane Komiteti për buxhet dhe financa

€ 835.000

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Transportit dhe infrastrukturës, Grupi Punues Figura 18: Transporti dhe infrastruktura, sipas Donatorëve

Disbursimet sipas Komunave Komuna shuma % Komuna të pa-alokuara

€ 17.827.965 78%

Podujevë € 1.792.829 8% Mitrovicë € 653.392 3% Klinë € 470.094 2% Obiliq € 470.094 2% Zvecan € 161.776 1% Suharekë € 156.812 1% Zubin Potok € 156.812 1% Tjera (20 komuna) € 1.037.199 5%

Figura 19: Transport dhe infrastrukturë, disbursimet sipas Modalitetit të Ndihmës

5 projektet më të mëdha në vitin 2011 Titulli i Projektit Agjencioni


Projekti i furnizimit dhe rrjetit të KEK-ut

USAID € 4.332.242

IPA 2009 – Mbështetje në përmirësimin e sistemit të transmisionit për të përmbushur standardet teknike te komunitetit të energjisë – Lot 1


- Ministria e Energjisë dhe Minierave - Sistemi i transmisionit dhe Operatorët e tregut, JSC

€ 3.785.352

IPA 2008 – ndërtimi i ri dhe rinovimi i linjave ajrore të transmisionit 400 dhe 110 kV- LOT 2


Ministria e Energjisë dhe Minierave

€ 2.445.201

Shërbime këshillimore për të ndihmuar në privatizimin e kompanisë së distribucionit të energjisë elektrike në Kosovë

USAID € 2.153.564

Ndërtimi i burgut të sigurisë së lartë Zyra e Bashkimit Evropian

Ministria e Drejtësisë € 1.775.947

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Qeverisjes, Grupi Punues Figura 20: Qeverisja, disbursimet sipas Donatorëve


€ 23.000.555 87%

Lipjan € 597.959 2% Malisheva € 322.696 1% Kamenica € 304.729 1% Kaçanik € 304.729 1% Gllogoc € 269.814 1% Kllokot € 241.968 1% Tjera (13 komuna)

€ 1.429.452 5%

Figure 21: Qeverisja, disbursimet sipas Modalitetit të Ndihmës



Programi iniciues për rritje dhe stabilitet financiar

USAID € 1.453.664

IPA 2008 & 2009 – Shema e bursave të BE-së - Rundi VI


Ministria e Integrimeve Evropiane

€ 1.410.369

IPA 2008 – Mbështetja dhe Promovimi i diversitetit në Kosovë nga BE-KE-ja


Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit

€ 1.409.672

Projekti për mbështetjen e proceseve politike dhe partive

USAID € 1.376.767

Programi për mbështetjen e Kuvendit të Kosovës

USAID € 1.348.323

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

Sektori i Mjedisit , Grupi Punues Figura 22: Mjedisi, disbursimet sipas Donatorëve


€ 12.631.371 56%

Mitrovicë € 1.966.389 9% Dragash € 1.289.019 6% Prishtinë € 1.107.183 5% Gjakovë € 952.552 4% Fushë Kosovë € 796.438 4% Lipjan € 729.782 3% Gllogoc € 715.009 3% Tjera (15 komuna)

€ 2.480.948 11%

Figura 23: Mjedisi, disbursimet sipas Modaliteti të Ndihmës



IPA 2007 – Programi për Infrastrukturë komunale, sociale dhe ekonomike, , Lot 3 – Projekte për dizajnimin dhe ndërtimin e ujësjellësve dhe kanalizimeve


- Komuna e Dragashit - Komuna e Fushë Kosovës - Komuna e Gjakovës - Komuna e Junikut - Komuna e Suharekës

€ 2.591.973

Furnizimi me ujë, dhe Kanalizimi, jug-perëndim të Kosovës VI (Bmz Nr. 2004 65 880) dhe (BMZ nr. 2004 70 419)

Qeveria Gjermane

- Kompania rajonale e ujësjellësit Hidrodrini JSC, Pejë - Kompania rajonale e ujësjellësit Hidroregjioni Jugor JSC, Prizren - Kompania rajonale e ujësjellësit Radoniqi JSC, Gjakovë

€ 1.926.213

IPA 2008 – Zgjerimi i trajtimit të ujit në Shipol të Mitrovicës


€ 1.771.600

Programi për reformimin e sektorit institucional të ujërave të Kosovës

USAID € 1.730.382

Infrastruktura e vogël për ujë dhe kanalizim

USAID € 1.410.048

Rap

orti

Vje

tor m

bi A

ktiv

itet

et e

Don

ator

ëve

gjat

ë vi

tit 2

011

mbi aktivitetet e donatorëve gjatë vitit 2011...hyrje raporti vjetor mbi aktivitetet e donatorëve...

Documents