mektubat 28.05.2014 - cetele.org · risale-i nur külliyatı’ndan mektubat bediüzzaman said...
TRANSCRIPT
-
Risale-i Nur Klliyatndan
Mektubat
B e d i z z a m a n
Said Nurs
stanbul - 2014
-
MEKTUBAT
Copyright ahdamar Yaynlar, 2014Bu eserin tm yayn haklar Ik Yaynclk Ticaret A..ne aittir.
Eserde yer alan metin ve resimlerin, Ik Yaynclk Ticaret A..nin nceden
yazl izni olmakszn, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayt
sistemi ile oaltlmas, yaymlanmas ve depolanmas yasaktr.
ISBN
978-605-5119-57-7
Yayn Numaras
192
Basm Yeri ve Yl
alayan A..
TS EN ISO 9001:2008
Ser No: 300-01
Sarn Yolu zeri No: 7 Gaziemir / ZMR
Tel: (0232) 274 22 15
Haziran 2014
Genel Datm
Gkkua Pazarlama ve Datm
Merkez Mah. Souksu Cad. No: 31
Tek-Er Merkezi Mahmutbey/STANBUL
Tel: (0212) 410 50 60 Faks: (0212) 445 84 64
ahdamar Yaynlar
Bulgurlu Mahallesi Baclar Caddesi No: 1
34696 skdar / STANBUL
Tel: (0216) 522 11 44 Faks: (0216) 522 11 78
www.sahdamaryayinlari.com
-
indekilerBirinci Mektup ....................................................................................................................................................1
Birinci Sul ...............................................................................................................................................1
kinci Sul ..................................................................................................................................................3
nc Sul ...........................................................................................................................................5
Drdnc Sul .....................................................................................................................................7
kinci Mektup ....................................................................................................................................................10
Slisen .......................................................................................................................................................10
nc Mektup .............................................................................................................................................12
Hmisen ...................................................................................................................................................12
Drdnc Mektup .....................................................................................................................................16
Birincisi .....................................................................................................................................................16
kincisi ........................................................................................................................................................17
Beinci Mektup ..............................................................................................................................................19
Altnc Mektup ..................................................................................................................................................21
Yedinci Mektup ...............................................................................................................................................25
Sekizinci Mektup ..........................................................................................................................................28
Dokuzuncu Mektup .................................................................................................................................30
Sniyen .....................................................................................................................................................30
Slisen .......................................................................................................................................................31
Rbian ........................................................................................................................................................32
Onuncu Mektup ...........................................................................................................................................35
Birincisi .....................................................................................................................................................35
kinci Sul ...............................................................................................................................................37
-
f ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ MEKTUBAT
On Birinci Mektup .....................................................................................................................................38
Birinci Mebhas ...................................................................................................................................38
kinci Mesele ........................................................................................................................................39
nc Mesele ..................................................................................................................................39
Drdnc Mesele ............................................................................................................................40
On kinci Mektup ........................................................................................................................................40
Birinci Suliniz ...................................................................................................................................41
kinci Suliniz ......................................................................................................................................42
nc Suliniz ................................................................................................................................44
On nc Mektup.................................................................................................................................46
Birinci Suliniz ...................................................................................................................................46
kinci Suliniz ......................................................................................................................................47
nc Suliniz ................................................................................................................................48
On Drdnc Mektup .........................................................................................................................50
On Beinci Mektup ..................................................................................................................................51
Senin Birinci Sulin ki ................................................................................................................51
kinci Sulinizin Meli ..................................................................................................................54
nc Suliniz ................................................................................................................................56
Drdnc Sulinizin Meli .....................................................................................................57
Beinci Sulinizin Meli ............................................................................................................60
Altnc Sulinizin Meli ...............................................................................................................61
On Altnc Mektup......................................................................................................................................63
Birinci Nokta ........................................................................................................................................63
kinci Nokta...........................................................................................................................................64
nc Nokta ....................................................................................................................................66
Drdnc Nokta ..............................................................................................................................68
Birincisi ..............................................................................................................................................68
kinci Vehimli Sul ..................................................................................................................70
nc Vehimli Sul ............................................................................................................71
Drdnc pheli Sul .....................................................................................................72
-
Beinci Nokta .....................................................................................................................................72
Birincisi ..............................................................................................................................................72
kinci Mesele .................................................................................................................................73
nc Mesele ...........................................................................................................................74
Drdnc Mesele .....................................................................................................................74
Beinci Mesele ............................................................................................................................74
On Altnc Mektubun Zeyli ....................................................................................................76
On Yedinci Mektup (ocuk Tziyenmesi) ......................................................................81
Birinci Nokta ........................................................................................................................................81
kinci Nokta...........................................................................................................................................82
nc Nokta ....................................................................................................................................83
Drdnc Nokta ..............................................................................................................................83
Beinci Nokta .....................................................................................................................................84
On Sekizinci Mektup..............................................................................................................................83
Birinci Mesele-i Mhimme .....................................................................................................85
kinci Mesele-i Mhimme ........................................................................................................87
nc Mesele ..................................................................................................................................90
On Dokuzuncu Mektup (Mucizt- Ahmediye) ..........................................................93
Birinci Nkteli aret .....................................................................................................................95
kinci Nkteli aret .......................................................................................................................96
nc Nkteli aret .................................................................................................................97
Drdnc Nkteli aret ...........................................................................................................99
Birinci Esas ....................................................................................................................................99
kinci Esas ................................................................................................................................... 100
nc Esas ............................................................................................................................. 101
Drdnc Esas ...................................................................................................................... 103
Beinci Esas .............................................................................................................................. 103
Altnc Esas .................................................................................................................................104
Beinci Nkteli aret ..............................................................................................................106
Altnc Nkteli aret .................................................................................................................114
NDEKLER ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- g
-
h --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
Yedinci Nkteli aret ...............................................................................................................123
Sekizinci aret ...............................................................................................................................132
Dokuzuncu aret ........................................................................................................................138
Onuncu aret ................................................................................................................................143
On Birinci aret ...........................................................................................................................147
On kinci aret ..............................................................................................................................151
On nc aret .......................................................................................................................153
Bu Para Altn ve Elmas ile Yazlsa Liyakati Var ...........................................157
On Drdnc aret .................................................................................................................161
On Beinci aret .........................................................................................................................171
Birinci ubesi ...........................................................................................................................171
kinci ube ..................................................................................................................................175
nc ube ...........................................................................................................................179
On Altnc aret ...........................................................................................................................183
Birinci Ksm ..............................................................................................................................183
kinci Ksm.................................................................................................................................195
nc Ksm ..........................................................................................................................200
On Yedinci aret .........................................................................................................................204
On Sekizinci aret .....................................................................................................................206
Birinci Nkte .............................................................................................................................206
kinci Nkte ................................................................................................................................210
nc Nkte .........................................................................................................................214
On Dokuzuncu Nkteli aret .........................................................................................217
Bir kram- lh ve Bir Eser-i nyet-i Rabbniye .........................................222
Mucizt- Ahmediyenin Birinci Zeyli ......................................................................223
Birinci Rehas ...............................................................................................................................223
kinci Reha ......................................................................................................................................224
nc Reha ................................................................................................................................224
Drdnc Reha ..........................................................................................................................224
Beinci Reha .................................................................................................................................225
Altnc Reha ....................................................................................................................................225
-
NDEKLER ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- i
Yedinci Reha ..................................................................................................................................226
Sekizinci Reha .............................................................................................................................226
Dokuzuncu Reha ......................................................................................................................226
Onuncu Reha ...............................................................................................................................227
On Birinci Reha .........................................................................................................................227
On kinci Reha ............................................................................................................................228
On nc Reha ......................................................................................................................229
On Drdnc Reha ...............................................................................................................231
akk- Kamer Mucizesine Dairdir (On Dokuzuncu ve Otuz Birinci Szlerin Zeyli) ..........................................................................................................235
Birinci Nokta ....................................................................................................................................235
kinci Nokta.......................................................................................................................................236
nc Nokta ................................................................................................................................236
Drdnc Nokta ..........................................................................................................................237
Beinci Nokta .................................................................................................................................237
Mucizt- Ahmediye (s.a.v) Zeylinin Bir Parasdr ...................................240
yetl-Kbr Risalesinin Risalet-i AhmediyedenBahseden On Altnc Mertebesi ..........................................................................................245
Yirminci Mektup .......................................................................................................................................253
Mukaddime .......................................................................................................................................253
Birinci Makam ...................................................................................................................................254
Birinci Kelime .................................................................................................................................254
kinci Kelime ....................................................................................................................................254
nc Kelime .............................................................................................................................255
Drdnc Kelime .......................................................................................................................255
Beinci Kelime ...............................................................................................................................256
Altnc Kelime ..................................................................................................................................257
Yedinci Kelime ...............................................................................................................................257
Sekizinci Kelime ...........................................................................................................................257
Dokuzuncu Kelime ....................................................................................................................258
-
Onuncu Kelime ............................................................................................................................259
On Birinci Kelime .......................................................................................................................259
kinci Makam ......................................................................................................................................261
Birinci Kelime .................................................................................................................................261
kinci Kelime ....................................................................................................................................261
nc Kelime .............................................................................................................................263
Drdnc Kelime .......................................................................................................................263
Beinci Kelime ...............................................................................................................................267
Altnc Kelime ..................................................................................................................................270
Yedinci Kelime ...............................................................................................................................271
Sekizinci Kelime ...........................................................................................................................272
Dokuzuncu Kelime ....................................................................................................................274
Onuncu Kelime ............................................................................................................................277
On Birinci Kelime .......................................................................................................................285
Yirminci Mektubun Onuncu Kelimesine Zeyl ..................................................287
Birinci Temsil ..................................................................................................................................288
kinci Temsil .....................................................................................................................................288
nc Temsil ..............................................................................................................................289
Yirmi Birinci Mektup ..........................................................................................................................292
Yirmi kinci Mektup ..............................................................................................................................296
Birinci Mebhas ...............................................................................................................................296
Birinci Vecih ..............................................................................................................................297
kinci Vecih .................................................................................................................................297
nc Vecih ...........................................................................................................................299
Drdnc Vecih ....................................................................................................................299
Beinci Vecih ............................................................................................................................303
Altnc Vecih ...............................................................................................................................306
kinci Mebhas ..................................................................................................................................307
Htime (Gybet Hakkndadr) ................................................................................................312
j ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
Yirmi nc Mektup ......................................................................................................................315
Birinci Suliniz ...............................................................................................................................316
kinci Suliniz ..................................................................................................................................317
nc Suliniz ............................................................................................................................317
Drdnc Suliniz .....................................................................................................................317
Beinci Suliniz .............................................................................................................................318
Altnc Suliniz ................................................................................................................................319
Yedinci Suliniz..............................................................................................................................319
Yirmi Drdnc Mektup ...............................................................................................................322
Birinci Makam ...................................................................................................................................322
Birinci Remiz ...................................................................................................................................322
kinci Remiz ......................................................................................................................................324
nc Remiz ................................................................................................................................326
Drdnc Remiz ..........................................................................................................................327
Beinci Remiz .................................................................................................................................328
Birinci Nkte .............................................................................................................................328
kinci Nkte ................................................................................................................................329
kinci Makam ......................................................................................................................................330
Mukaddime .......................................................................................................................................330
Birinci Mebhas ...............................................................................................................................330
kinci Mebhas ..................................................................................................................................331Birinci aret ..............................................................................................................................332kinci aret .................................................................................................................................333nc aret...........................................................................................................................333Drdnc aret ....................................................................................................................334
Beinci aret ............................................................................................................................335
Yirmi Drdnc Mektubun Birinci Zeyli .................................................................339
Birinci Nkte .............................................................................................................................339kinci Nkte ................................................................................................................................340nc Nkte .........................................................................................................................341
Drdnc Nkte ...................................................................................................................342Beinci Nkte...........................................................................................................................342
NDEKLER ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- k
-
Yirmi Drdnc Mektubun kinci Zeyli (Mirac- Nebev hakkndadr) .......344
Birinci Nkte ....................................................................................................................................344
kinci Nkte .......................................................................................................................................345
nc Nkte ................................................................................................................................347
Drdnc Nkte ..........................................................................................................................347
Beinci Nkte .................................................................................................................................348
Htime ...................................................................................................................................................349
Yirmi Beinci Mektup ........................................................................................................................350
Yirmi Altnc Mektup ...........................................................................................................................351
Birinci Mebhas ..................................................................................................................................351
Hccetl-Kurn ale-eytan ve Hizbih ............................................................351
eytann kinci, Kk Bir tiraz ..................................................................................359
kinci Mebhas .....................................................................................................................................362
nc Mebhas ..............................................................................................................................364
Birinci Mesele .................................................................................................................................364
kinci Mesele ....................................................................................................................................364
nc Mesele ..............................................................................................................................365
Drdnc Mesele ........................................................................................................................366
Beinci Mesele ...............................................................................................................................367
Altnc Mesele ..................................................................................................................................369
Yedinci Mesele ................................................................................................................................370
Drdnc Mebhas .......................................................................................................................371
Birincisi .................................................................................................................................................371
kinci Mesele ....................................................................................................................................373
nc Mesele ..............................................................................................................................375
Drdnc Mesele ........................................................................................................................376
Beinci Mesele ...............................................................................................................................378
Altnc Mesele ..................................................................................................................................379
Yedinci Mesele ................................................................................................................................382
l ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
Sekizinci Mesele ...........................................................................................................................384
Dokuzuncu Mesele ....................................................................................................................386
Onuncu Mesele .............................................................................................................................387
Yirmi Yedinci Mektup ........................................................................................................................390
Yirmi Sekizinci Mektup ...................................................................................................................391
Birinci Risale Olan Birinci Mesele .............................................................................391
Sniyen .................................................................................................................................................391
kinci Mesele Olan kinci Risale ...................................................................................396
nc Mesele Olan nc Risale .....................................................................400
Yirmi Sekizinci Mektubun nc Meselesinintetimmesi olabilir kk ve husus bir mektuptur. .................................... 406
Drdnc Risale Olan Drdnc Mesele .......................................................407
Beinci Risale Olan Beinci Mesele (kr Risalesi) ...........................411
Altnc Risale Olan Altnc Mesele ..............................................................................414
Yedinci Risale Olan Yedinci Mesele .........................................................................415
Mahrem Bir Suale Cevaptr ...............................................................................................424
Yedinci Meselenin Htimesidir .......................................................................................425
Szlerin tebyizinde kymettar hizmeti sebkat eden Muallim Ahmed Galibin fkrasdr. ........................................................................................................................428
Merhum Binba sm Beyin fkrasdr. .................................................................429
Sekizinci Risale Olan Sekizinci Mesele ...............................................................430
Yirmi Dokuzuncu Mektup ...........................................................................................................437
Birinci Risale Olan Birinci Ksm ................................................................................437
Birinci Nkte ....................................................................................................................................437
kinci Nkte .......................................................................................................................................438
nc Nkte ................................................................................................................................439
Drdnc Nkte ..........................................................................................................................440
Beinci Nkte .................................................................................................................................442
Altnc Nkte ....................................................................................................................................443
NDEKLER ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ m
-
Yedinci Nkte ..................................................................................................................................445
Sekizinci Nkte ..............................................................................................................................446
Dokuzuncu Nkte.......................................................................................................................447
kinci Risale Olan kinci Ksm (Ramazan- erife Dairdir) ..................... 448
Birinci Nkte ....................................................................................................................................448
kinci Nkte .......................................................................................................................................449
nc Nkte ................................................................................................................................450
Drdnc Nkte ..........................................................................................................................450
Beinci Nkte .................................................................................................................................450
Altnc Nkte ....................................................................................................................................451
Yedinci Nkte ..................................................................................................................................452
Sekizinci Nkte ..............................................................................................................................453
Dokuzuncu Nkte.......................................................................................................................454
nc Risale Olan nc Ksm ........................................................................456
Birinci Mesele .................................................................................................................................456
nc Nkte ................................................................................................................................458
Beinci Risale Olan Beinci Ksm ...........................................................................461
Altnc Risale Olan Altnc Ksm (Hcumt- Sitte) .................................465
Birinci Desise ..................................................................................................................................465
kinci Desise .....................................................................................................................................468
nc Desise-i eytaniye ................................................................................................471
Drdnc Desise-i eytaniye ..........................................................................................473
Beinci Desise-i eytaniye .................................................................................................478
Altnc Desise-i eytaniye ....................................................................................................480
Kuds Bir Tarihe ..........................................................................................................................482
Altnc Risale Olan Altnc Ksmn Zeyli (Esile-i Sitte) .........................483
Yedinci Ksm (rt- Seba) ..............................................................................................487
Birinci aret .....................................................................................................................................487
kinci aret ........................................................................................................................................489
nc aret .................................................................................................................................492
Drdnc aret ...........................................................................................................................493
n --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
Beinci arettir .............................................................................................................................494
Altnc aret ......................................................................................................................................496
Yedinci aret ...................................................................................................................................497
Sekizinci Ksm Olan Rumuzt- Semniye ...................................................498
Dokuzuncu Ksm (Telvht- Tisa) .............................................................................499
Birinci Telvh ....................................................................................................................................499
kinci Telvh .......................................................................................................................................500
nc Telvh ................................................................................................................................500
Drdnc Telvh ..........................................................................................................................502
Beinci Telvh .................................................................................................................................505
Altnc Telvh ....................................................................................................................................506
Yedinci Telvh ..................................................................................................................................508
Sekizinci Telvh ..............................................................................................................................511
Dokuzuncu Telvh .......................................................................................................................513
Zeyl .................................................................................................................................................................515
Htime ........................................................................................................................................................517
Otuzuncu Mektup ..................................................................................................................................519
Otuz Birinci Mektup ............................................................................................................................519
Otuz kinci Mektup ...............................................................................................................................519
Otuz nc Mektup .......................................................................................................................519
rt- Gaybiyye Hakknda Bir Takriz ......................................................................520
Yedinci Remiz ..................................................................................................................................520
Sekizinci Remiz .............................................................................................................................525
Hakikat ekirdekleri ...........................................................................................................................527
Gnller Ftihi Byk stada .............................................................................................540
Hakikat Iklar ............................................................................................................................................542
Fihrist .......................................................................................................................................................................545
NDEKLER ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- o
-
Mektubat
-
1
Birinci Mektup3
2
Drt Sulin Muhtasar Cevabdr
Birinci SulHazreti Hzr (aleyhisselm) hayatta mdr? Hayatta ise niin baz mhim
ulem hayatn kabul etmiyorlar?4
Elcevap:Elcevap: Hayattadr, fakat mertib-i hayat betir. O, ikinci mertebede-dir. Bu sebepten baz ulem hayatnda phe etmiler.
Birinci Tabaka-y Hayat: Bizim hayatmzdr ki, ok kaytlarla mukay-yettir.
kinci Tabaka-y Hayat: Hazreti Hzr ve lyasn (aleyhimesselm) hayatlar-dr ki, bir derece serbesttir. Yani, bir vakitte pek ok yerlerde bulunabilirler. Bizim gibi beeriyet levzmtyla dim mukayyet deillerdir. Bazen istedik-leri vakit bizim gibi yerler, ierler; fakat bizim gibi mecbur deillerdir. Tevtr derecesinde ehl-i uhd ve keif olan evliyann, Hazreti Hzr ile maceralar, bu tabaka-y hayat tenvir ve isbat eder. Hatta makamat- velyette bir ma-kam vardr ki, Makam- Hzr tbir edilir. O makama gelen bir veli, Hzrdan ders alr ve Hzr ile grr. Fakat bazen o makam sahibi yanl olarak, ayn- Hzr telkki olunur.
1 Ancak Ondan yardm dileriz.2 Her trl noksan sfatlardan uzak olan Allahn adyla.3 Hi bir ey yoktur ki, Onu hamd ile beraber tesbih (tenzih) ediyor bulunmasn. (sr sresi, 17/44)4 smil el-Buhr, Eb Hayyn el-Endels, bnl-Cevz, Abdrraf el-Mnv, bni Teymiye, es-Syt,
Aliyylkr, bni Kayyim el-Cevziyye ve Mahmd el-lsi, Hz. Hzrn hayatta olduunu kabul etme-yen limlerdendir. (TDV slm Ansiklopedisi 17/407).
-
nc Tabaka-y Hayat: Hazreti dris ve sann (aleyhimesselm) tabaka-y hayatlardr ki, beeriyet levzmtndan tecerrd ile, melek hayat gibi bir ha-yata girerek nurni bir letfet kesbeder. deta beden-i misl letfetinde ve ce-sed-i necm nurniyetinde olan cism-i dnyevleriyle semvtta bulunurlar.
hirzamanda Hazreti sa (aleyhisselm) gelecek, eriat- Muhammediye (aleyhissalt vesselm) ile amel edecek.1 melindeki hadisin srr udur ki:
hirzamanda felsefe-i tabiiyenin verdii cereyan- kfrye ve inkr- ul-hiyete kar sevlik Dini tasaff ederek ve hurfttan tecerrd edip slmiyete inklb edecei bir srada; nasl ki sevlik ahs- mnevsi, vahy-i semv kl-cyla o mthi dinsizliin ahs- mnevsini ldrr; yle de Hazreti sa (aley-hisselm), sevlik ahs- mnevsini temsil ederek, dinsizliin ahs- mnevsini temsil eden deccal ldrr. Yani, inkr- ulhiyet fikrini ldrecek.
Drdnc Tabaka-y Hayat: hed hayatdr. Nass- Kurnla hed-nn, ehl-i kubrun fevkinde bir tabaka-y hayatlar vardr.2
Evet, hed, hayat- dnyevlerini tark-i hakta feda ettikleri iin, Cenb- Hak keml-i kereminden onlara hayat- dnyeviyeye benzer, fakat kedersiz, zahmetsiz bir hayat lem-i berzahta onlara ihsan eder. Onlar kendilerini l-m bilmiyorlar.. yalnz kendilerinin daha iyi bir leme gittiklerini biliyorlar.. keml-i saadetle mtelezziz oluyorlar.. lmdeki firak acln hissetmiyor-lar. Ehl-i kubrun endan ruhlar bkidir, fakat kendilerini lm biliyorlar. Berzahta aldklar lezzet ve saadet, hednn lezzetine yetimez.3
Nasl ki, iki adam bir ryada cennet gibi bir gzel saraya girerler. Birisi ryada olduunu bilir. Ald keyif ve lezzet pek noksandr. Ben uyansam u lezzet kaacak. diye dnr. Dieri ryada olduunu bilmiyor. Hakik lez-zet ile hakik saadete mazhar olur.
te, lem-i berzahtaki emvt ve hednn hayat- berzahiyeden istifa-deleri, yle farkldr. Hadsiz vktla ve rivytla hednn bu tarz- hayata mazhariyetleri ve kendilerini sa bildikleri sabit ve katdir. Hatta, seyyid-hed olan Hazreti Hamza (radiyallhu anh),4 mkerrer vktla kendine iltica
1 Bkz.: Buhr, enbiy 50; Mslim, mn 242; Eb Dvd, melhim 14; bni Hibbn, es-Sahh 15/233.
2 Bkz.: Bakara sresi, 2/154; l-i mran sresi, 3/169.3 Bkz.: Al-i mrn sresi, 3/157; Nis sresi, 4/74.4 Bkz.: et-Tabern, el-Muceml-kebr 3/151; el-Muceml-evsat 4/238; el-Hkim, el-Mstedrek
3/219.
2 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
eden adamlar muhafaza etmesi.. ve dnyev ilerini grmesi ve grdrmesi gibi ok vktla, bu tabaka-y hayat tenvir ve isbat edilmi. Hatta ben ken-dim Ubeyd isminde bir yeenim ve talebem vard. Benim yanmda ve be-nim yerime ehid olduktan sonra, aylk mesafede esarette bulunduum zaman, mahall-i defnini bilmediim hlde, bence bir rya-y sdkada, tah-tel-arz bir menzil suretindeki kabrine girmiim. Onu hed tabaka-y haya-tnda grdm. O, beni lm biliyormu. Benim iin ok aladn syledi. Kendisini hayatta biliyor; fakat Rusun istilsndan ekindii iin, yer altnda kendine gzel bir menzil yapm. te, bu cz rya, baz erit ve emrtla, geen hakikate, bana uhd derecesinde bir kanaat vermitir.
Beinci Tabaka-y Hayat: Ehl-i kubrun hayat- ruhanleridir. Evet mevt, tebdil-i mekndr.. tlak- ruhtur.. vazifeden terhistir. dam ve adem ve fen deildir. Hadsiz vktla ervah- evliyann temesslleri.. ve ehl-i kefe tezahr-leri.. ve sir ehl-i kubrun yakazaten ve menmen bizlerle mnasebetleri.. ve vka mutabk olarak bizlere ihbaratlar gibi ok delil, o tabaka-y hayat ten-vir ve isbat eder. Zten bek-y ruha dair Yirmi Dokuzuncu Sz bu tabaka-y hayat delil-i katiye ile isbat etmitir.
kinci SulFurkn- Hakmde 1
-gi
bi yetlerde Mevt dahi, hayat gibi mahlktur, hem bir nimettir. diye ifham ediliyor. Hlbuki, zhiren mevt; inhilldir, ademdir, tefesshtr, hayatn sn-mesidir, hziml-lezzttr2; nasl mahlk ve nimet olabilir?
ElcevapElcevap: Birinci Sulin cevabnn hirinde denildii gibi; mevt, vazife-i hayattan bir terhistir, bir paydostur, bir tebdil-i mekndr, bir tahvil-i vcut-tur, hayat- bkiyeye bir davettir, bir mebdedir, bir hayat- bkiyenin mukad-dimesidir. Nasl ki hayatn dnyaya gelmesi bir halk ve takdir iledir. yle de dnyadan gitmesi de bir halk ve takdir ile, bir hikmet ve tedbir iledir. nk en basit tabaka-y hayat olan hayat- nebtiyenin mevti, hayattan daha mun-tazam bir eser-i sanat olduunu gsteriyor. Zira meyvelerin, ekirdeklerin, tohumlarn mevti; tefessh ile rmek ve dalmakla grnd hlde, ga-yet muntazam bir muamele-i kimyeviye ve mizanl bir imtizct- unsuriye
1 Hanginizin daha gzel i ortaya koyacan denemek iin, lm ve hayat yaratan Odur. (Mlk sresi, 67/2).
2 Bkz.: Tirmiz, kymet 26, zhd 4; Nes, ceniz 3; bni Mce, zhd 31; Ahmed bni Hanbel, el-Msned 2/292.
BRNC MEKTUP --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3
-
ve hikmetli bir teekklt- zerreviyeden ibaret olan bir yourmaktr ki, bu grnmeyen intizaml ve hikmetli lm, smbln hayatyla tezahr edi-yor. Demek ekirdein mevti, smbln mebde-i hayatdr; belki ayn- hayat hkmnde olduu iin u lm dahi, hayat kadar mahlk ve muntazamdr.
Hem zhayat meyvelerin yahut hayvanlarn mide-i insaniyede lmleri, hayat- insaniyeye kmalarna mene olduundan o mevt, onlarn hayatn-dan daha muntazam ve mahlk denilir.
te, en edn tabaka-y hayat olan hayat- nebtiyenin mevti, byle mah-lk, hikmetli ve intizaml olsa; tabaka-y hayatn en ulvsi olan hayat- insani-yenin bana gelen mevt, elbette yer altna girmi bir ekirdein hava lemin-de bir aa olmas gibi, yer altna giren bir insan da lem-i berzahta elbette, bir hayat- bkiye smbl verecektir.
Amma mevt, nimet olduunun ciheti ise ok vchundan drt vechine iaret ederiz:
Birincisi: Arlam olan vazife-i hayattan ve teklif-i hayatiyeden zd edip, yzde doksan dokuz ahbabna kavumak iin, lem-i berzahta bir visal kaps olduundan, en byk bir nimettir.
kincisi: Dar, skntl, dadaal, zelzeleli dnya zindanndan karp;vsatli, srrlu, zdrapsz, bki bir hayata mazhariyetle Mahbub-u Bkinin daire-i rahmetine girmektir.
ncs: htiyarlk gibi erit-i hayatiyeyi arlatran birok esbap var-dr ki; mevti, hayatn pek fevkinde nimet olarak gsterir.
Mesel sana zdrap veren pek ihtiyar olmu peder ve vliden ile beraber, ceddin cedleri, seflet-i hlleriyle senin nnde imdi bulunsayd; hayat, ne kadar nikmet.. mevt, ne kadar nimet olduunu bilecektin.
Hem mesel gzel ieklerin klar olan gzel sineklerin, kn edidi iinde hayatlar ne kadar zahmet.. ve lmleri ne kadar rahmet olduu an-lalr.
Drdncs: Nevm, nasl ki bir rahat, bir rahmet, bir istirahattir. Hussan musibetzedeler, yarallar, hastalar iin. yle de nevmin byk kardei olan mevt dahi, musibetzedelere ve intihara sevk eden bellarla mptel olanlar iin ayn- nimet ve rahmettir. Amma ehl-i dallet iin mteaddit Szlerde kat isbat edildii gibi mevt dahi hayat gibi nikmet iinde nikmet, azap iin-de azaptr. O, bahisten haritir.
4 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
nc SulCehennem nerededir?
Elcevap:Elcevap: 2 1
Cehennemin ye-ri, baz rivytla, tahtel-arz denilmitir.3 Baka yerlerde beyan ettiimiz gi-bi; kre-i arz, hareket-i seneviyesiyle ileride mecma- hair olacak bir meyda-nn etrafnda bir daire iziyor. Cehennem ise arzn o medar- senevsi altnda-dr demektir. Grnmemeleri ve hissedilmemeleri, perdeli ve nursuz ate ol-duu iindir.
Kre-i arzn seyahat ettii mesafe-i azmede pek ok mahlkat var ki, nursuz olduklar iin grnmezler. Kamer, nuru ekildike vcdunu kaybettii gibi; nursuz ok kreler, mahlklar gzmzn nnde olup gremiyoruz.
Cehennem ikidir. Biri sur, biri kbrdr. leride sur, kbrya inklb edecei ve ekirdei hkmnde olduu gibi, ileride ondan bir menzil olur. Cehennem-i sur yerin altnda, yani merkezindedir. Krenin alt, merkezidir. lm-i tabaktil-arzca mlmdur ki; ekseriya her otuz metre hafriyatta, bir derece-i hararet tezyd eder. Demek merkeze kadar nsf- kutr-u arz, alt bin ksr kilometre olduundan, iki yz bin derece-i harareti cm, yani iki yz defa ate-i dnyevden edit ve rivyet-i hadise muvafk bir ate bulunuyor.4
u cehennem-i sur, cehennem-i kbrya ait ok vezifi, dnyada ve lem-i berzahta grm ve ehdislerle iaret edilmitir. lem-i hirette, k-re-i arz nasl ki sekenesini medar- senevsindeki meydan- hare dker. yle de, iindeki cehennem-i sury dahi cehennem-i kbrya emr-i ilh ile tes-lim eder.
Ehl-i tizlin baz imamlarnn Cehennem sonradan halkedilecektir. demeleri, hl-i hazrda tamamyla inbisat etmediinden ve sekenelerine tam mnasip bir tarzda inkiaf etmediinden, galattr ve gabvettir. Hem perde-i gayb iindeki lem-i hirete ait menzilleri dnya gzmzle grmek ve gs-termek iin, ya kinat kltp iki vilyet derecesine getirmeli, veyahut
1 De ki: Bunu yalnz Allah bilir. (Mlk sresi, 67/26).2 Hi kimse gayb bilemez, gayb yalnz Allah bilir.3 Bkz.: Ahmed b. Hanbel, el-Msned 2/370, 4/287; bn Eb eybe, el-Musannef 3/55; el-Beyhak,
uabl-mn 1/331, 1/357, 4/334; el-Hkim, el-Mstedrek 4/612.4 Bkz.: Buhr, bedl-halk 10; Mslim, mescid 180-187; Tirmiz, salt 5; Eb Dvd, salt 5.
BRNC MEKTUP --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5
-
gzmz bytp yldzlar gibi gzlerimiz olmal ki yerlerini grp ta-
yin edelim. 1 -hiret lemine ait menziller, bu dnyev gz
mzle grlmez. Fakat baz rivytn irtyla, hiretteki cehennem, bu dn-
yamzla mnasebettardr. Yazn iddet-i hararetine 2 denilmitir.
Demek, bu dnyev kck ve snk akl gzyle o byk cehennem grlmez. Fakat ism-i Hakmin nuruyla bakabiliriz, yle ki:
Arzn medar- senevsi altnda bulunan cehennem-i kbr, yerin mer-kezindeki cehennem-i sury gya tevkil ederek baz vezifini grdrm. Kadr-i Zlcellin mlk pek ok genitir. Hikmet-i ilhiye nereyi gstermi ise cehennem-i kbr oraya yerleir.
Evet, bir Kadr-i Zlcell ve emr-i kn feyekne3 mlik bir Hakm-i Zlkeml, gzmzn nnde keml-i hikmet ve intizam ile kameri arza ba-lam.. azamet-i kudret ve intizam ile arz gnee rabtetmi.. ve gnei seyy-rtyla beraber arzn srat-i seneviyesine yakn bir srat ile ve hamet-i rub-biyetiyle bir ihtimale gre ems-ms tarafna bir hareket vermi.. ve donanma elektrik lmbalar gibi yldzlar, saltanat- rubbiyetine nurni a-hidler yapm.. onunla saltanat- rubbiyetini ve azamet-i kudretini gster-mi bir Zt- Zlcellin keml-i hikmetinden ve azamet-i kudretinden ve sal-tanat- rubbiyetinden uzak deildir ki, cehennem-i kbry elektrik lmbala-rnn fabrikasnn kazan hkmne getirip hirete bakan semnn yldzlarn onunla ial etsin, hararet ve kuvvet versin. Yani, lem-i nur olan cennetten yldzlara nur verip, cehennemden nr ve hararet gndersin. Ayn hlde o ce-hennemin bir ksmn ehl-i azaba mesken ve mahbes yapsn.
Hem bir Ftr- Hakm ki; da gibi koca bir aac, trnak gibi bir ekirdek-te saklar. Elbette, o Zt- Zlcellin kudret ve hikmetinden uzak deildir ki; kre-i arzn kalbindeki cehennem-i sur ekirdeinde cehennem-i kbry saklasn.
Elhsl: Cennet ve cehennem, ecere-i hilkatten ebed tarafna uzanp eilerek giden bir daln iki meyvesidir. Meyvenin yeri ise, daln mntehsn-dadr.
1 Gerek bilgi Allah katndadr.2 (Scakln iddeti) cehennemin kaynayp tamasndandr. (Bkz.: Buhr, mevkts-salt 9; Ms-
lim, mescid 180-187).3 (O, bir eyi yaratmak isteyince sadece) ol! der, o da oluverir. (Bakara sresi, 2/117; l-i mran
sresi, 3/47, 59; Enm sresi, 6/73; Nahl sresi, 16/40; )
6 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
Hem u silsile-i kinatn iki neticesidir. Neticelerin mahalleri, silsilenin iki tarafndadr. Sflsi, sakli aa tarafnda; nurnisi, ulvsi yukar tarafndadr.
Hem u seyl-i untn ve mahslt- mneviye-i arziyenin iki mahze-nidir. Mahzenin mekn ise, mahsltn nevine gre, fenas altnda, iyisi s-tndedir.
Hem ebede kar cereyan eden ve dalgalanan mevcudt- seyylenin iki havzdr. Havzn yeri ise, seylin durduu ve tecemm ettii yerdedir. Yani, habst ve mzahraft esfelde, tayyibt ve sfiyt ldadr.
Hem ltuf ve kahrn, rahmet ve azametin iki tecellighdr. Tecellighn yeri ise her yerde olabilir. Rahmn- Zlceml ve Kahhr- Zlcell nerede is-terse tecellighn aar.
Amma cennet ve cehennemin vcdlar ise Onuncu ve Yirmi Sekizinci ve Yirmi Dokuzuncu Szlerde gayet kat bir surette isbat edilmitir. urada yalnz bu kadar deriz ki; meyvenin vcdu, dal kadar.. ve neticenin, silsile ka-dar.. ve mahzenin, mahslt kadar.. ve havzn, rmak kadar.. ve tecellighn, rahmet ve kahrn vcdlar kadar kat ve yakndir.
Drdnc SulMahbublara olan ak- mecaz ak- hakikye inklb ettii gibi, acaba ek-
ser nsta bulunan dnyaya kar olan ak- mecaz dahi bir ak- hakikye inklb edebilir mi?
ElcevapElcevap: Evet dnyann fni yzne kar olan ak- mecaz, eer o k, o yzn stndeki zeval ve fen irkinliini grp ondan yzn evirse, Bki bir Mahbub arasa, dnyann pek gzel ve yine-i esm-y ilhiye ve mezraa-y hiret olan1 iki dier yzne bakmaya muvaffak olursa, o gayr-i mer mecaz ak, o vakit ak- hakikye inklba yz tutar. Fakat bir art ile ki, ken-dinin zil ve hayatyla bal kararsz dnyasn, haric dnyaya iltibas etme-mektir. Eer ehl-i dallet ve gaflet gibi kendini unutup, fka dalp, umm dnyay husus dnyas zannedip ona k olsa, tabiat bataklna der bo-ulur. Meer ki harika olarak bir dest-i inyet onu kurtarsn. u hakikati ten-vir iin u temsile bak:
1 Dnya, hiretin tarlasdr. mnsndaki hadis iin bkz.: el-Gazl, hyu ulmid-dn 4/19; es-Sehv, el-Maksdl-hasene s.497; Aliyylkr, el-Esrrul-merfa s.205.
BRNC MEKTUP --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 7
-
Mesel u gzel znetli odann drt duvarnda, drdmze ait drt en-dam aynas bulunsa, o vakit be oda olur. Biri hakik ve umm, drd misal ve husus. Her birimiz kendi aynamz vstasyla, husus odamzn eklini, he-yetini, rengini deitirebiliriz. Krmz boya vursak, krmz; yeil boyasak, yeil gsterir ve hkez... Aynada tasarrufla ok vaziyetler verebiliriz; irkinletirir, gzelletirir, ok ekillere koyabiliriz. Fakat haric ve umm oday ise kolay-lkla tasarruf ve tayir edemeyiz. Husus oda ile umm oda hakikatte birbiri-nin ayn iken, ahkmda ayrdrlar. Sen bir parmak ile odan harap edebilirsin, tekinin bir tan bile kmldatamazsn.
te, dnya ssl bir menzildir. Her birimizin hayat, bir endam aynas-dr. u dnyadan her birimize birer dnya var, birer lemimiz var. Fakat di-rei, merkezi, kaps, hayatmzdr. Belki o husus dnyamz ve lemimiz, bir sayfadr. Hayatmz bir kalem.. onunla sahife-i amlimize geecek ok ey-ler yazlyor. Eer dnyamz sevdikse, sonra grdk ki; dnyamz, hayatmz stnde bina edildii iin, hayatmz gibi zil, fni, kararszdr; hissedip bildik. Ona ait muhabbetimiz, o husus dnyamz ayna olduu ve temsil ettii gzel nuk-u esm-y ilhiyeye dner; ondan, cilve-i esmya intikal eder.
Hem o husus dnyamzn hiret ve cennetin muvakkat bir fidanl ol-duunu derkedip, ona kar edit hrs ve talep ve muhabbet gibi hissiytmz, onun neticesi ve semeresi ve smbl olan uhrev fevidine evirsek, o vakit o mecaz ak, hakik aka inklb eder.
Yoksa 1 srrna mazhar olup, nef-sini unutup, hayatn zevalini dnmeyerek, husus kararsz dnyasn, ayn umm dnya gibi sabit bilip, kendini lyemt farzederek dnyaya saplansa, edit hissiyt ile ona sarlsa, onda boulur gider. O muhabbet onun iin had-siz bel ve azaptr. nk o muhabbetten yetimne bir efkat, meyusne bir rikkat tevelld eder. Btn zhayatlara acr, hatta gzel ve zevale maruz b-tn mahlkata bir rikkat ve bir firkat hisseder, elinden bir ey gelmez, yeis-i mutlak iinde elem eker.
Fakat gafletten kurtulan evvelki adam, o edit efkatin elemine kar ulv bir tiryak bulur ki; acd btn zhayatlarn mevt ve zevalinde bir Zt- Bkinin bki esmsnn dim cilvelerini temsil eden yine-i ervahlar bki grr; efkati, bir srra inklb eder. Hem zeval ve fenya maruz btn gzel
1 Sakn unlar gibi olmayn ki onlar Allah unuttuklar iin, Allah da onlara kendilerini unutturdu. te yoldan kanlar bunlardr. (Hair sresi, 59/19).
8 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
mahlkatn arkasnda bir ceml-i mnezzeh ve hsn- mukaddes ihsas eden bir nak ve tahsin ve sanat ve tezyin ve ihsan ve tenvir-i dimyi grr. O ze-val ve feny tezyid-i hsn ve tecdid-i lezzet ve tehir-i sanat iin bir tazelen-dirmek eklinde grp, lezzetini ve evkini ve hayretini ziyadeletirir.
1
Said Nurs
1 Kendinden baka her eyin fni olduu gerek Bk, Allahtr.
BRNC MEKTUP --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 9
-
kinci Mektup2
1
O mezkr ve mlm talebesinin hediyesine kar cevaptan bir paradr.
SlisenBana bir hediye gnderdin. Gayet ehemmiyetli bir kaidemi bozmak is-
tersin. Ben demiyorum ki: Kardeim ve biraderzadem olan Abdlmecid ve Abdurrahmndan kabul etmediim gibi senden de kabul etmem. nk sen onlardan daha ileri ve ruhuma daha yakn olduundan, herkesin hediye-si reddedilse, seninki bir defaya mahsus olmak zere reddedilmez. Fakat bu mnasebetle o kaidemin srrn syleyeceim, yle ki:
Eski Said minnet almazd. Minnetin altna girmektense, lm tercih eder-di. ok zahmet ve meakkat ektii hlde, kaidesini bozmad. Eski Saidin se-nin bu bre kardeine irsiyet kalan u hasleti ise, tezehhd ve sun bir isti-n deil, belki drt-be cidd esbaba istinad eder.
Birincisi: Ehl-i dallet; ehl-i ilmi, ilmi vsta-y cer etmekle itham ediyor-lar. lmi ve dini kendilerine medar- maet yapyorlar. deyip insafszcasna onlara hcum ediyorlar. Bunlar fiilen tekzip lzmdr.
kincisi: Ner-i hak iin enbiyya ittib etmekle mkellefiz. Kurn-
Hakmde, hakk neredenler 3 .. -di yerek, insanlardan istin gstermiler. Sre-i Ysnde: 4 ...cmlesi, meselemiz hakknda ok mnidardr
ncs: Birinci Szde beyan edildii gibi; Allah nmna vermek, Allah nmna almak lzmdr. Hlbuki ekseriya ya veren gafildir; kendi
1 Her trl noksan sfatlardan uzak olan Allahn adyla.2 Hi bir ey yoktur ki, Onu hamd ile beraber tesbih (tenzih) ediyor bulunmasn. (sr sresi, 17/44)3 Benim mkfatm ancak Allaha aittir. (Ynus sresi, 10/72; Hd sresi, 11/29, 51; )4 Sizden bir cret istemeyen, sizden hi menfaat beklemeyen, dosdoru yolda yryen bu kimselere
uyun. (Ysn sresi, 36/21).
-
nmna verir, zmn bir minnet eder. Ya alan gafildir; Mnim-i Hakikye ait kr, seny, zhir esbaba verir, hata eder.
Drdncs: Tevekkl, kanaat ve iktisat yle bir hazine ve bir servet-tir ki, hibir ey ile deiilmez. nsanlardan ahz- mal edip o tkenmez hazine ve defineleri kapatmak istemem. Rezzk- Zlcelle yz binler krediyorum ki, kklmden beri beni minnet ve zillet altna girmeye mecbur etmemi. Onun keremine istinden, bakiyye-i mrm de o kaide ile geirmesini rah-metinden niyaz ediyorum.
Beincisi: Bir-iki senedir ok emreler ve tecrbelerle kat kanaatim ol-du ki; halklarn maln, hussan zenginlerin ve memurlarn hediyelerini alma-ya mezun deilim. Bazlar bana dokunuyor.. belki dokunduruluyor, yediril-miyor.. bazen bana zararl bir surete evriliyor. Demek gayrn maln almama-ya mnen bir emirdir ve almaktan bir nehiydir.
Hem bende bir tevahhu var; herkesi, her vakit kabul edemiyorum. Halkn hediyesini kabul etmek, onlarn hatrn sayp, istemediim vakitte on-lar kabul etmek lzm geliyor.. o da houma gitmiyor.
Hem tasann ve temelluktan beni kurtaran bir para kuru ekmek yemek ve yz yamal bir libas giymek, bana daha ho geliyor. Gayrn en l bakla-vasn yemek, en murass libasn giymek ve onlarn hatrn saymaya mecbur olmak, bana nho geliyor.
Altncs: Ve istin sebebinin en mhimmi; mezhebimizce en mteber olan bni Hacer diyor ki:
Salhat niyetiyle sana verilen bir eyi, slih olmazsan kabul etmek ha-ramdr.1
te, u zamann insanlar hrs ve tam yznden kk bir hediyesini pek pahal satyorlar. Benim gibi gnahkr bir breyi, slih veya veli tasavvur ederek, sonra bir ekmek veriyorlar.
Eer h ben kendimi slih bilsem; o almet-i gururdur, salhatin ademine delildir. Eer kendimi slih bilmezsem, o mal kabul etmek ciz deildir. Hem hirete mteveccih mle mukabil sadaka ve hediyeyi almak, hiretin bki meyvelerini dnyada fni bir surette yemek demektir.
2
Said Nurs
1 Bkz.: bni Hacer el-Heytem, Tuhfetl-muhtc bi erhil-Minhc 1/178.2 Kendinden baka her eyin fni olduu gerek Bk, Allahtr.
KNC MEKTUP ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 11
-
nc Mektup2
1
O mlm talebesine gnderilen mektubun bir parasdr.
HmisenBir mektupta, buradaki hissiytma hissedar olmak arzusunu yazmtn.
te binden birini iit:
Bir gece, yz tabakalk irtifada, bir katran aacnn bandaki yuvada, semnn yldzlarla yaldzlanm gzel yzne baktm; Kurn- Hakmin 3
kaseminde ulv bir nur-u icz ve parlak birsrr- belgat grdm.
Evet, seyyar yldzlara ve istitar ve intiarlarna iaret eden u yet, gayet l bir nak- sanat ve l bir levha-y ibret, nazar- temya gsteriyor.
Evet u seyyareler, kumandanlar olan gnein dairesinden kyorlar, sa-bit yldzlar dairesine girerek semda yeni yeni naklar ve sanatlar gsteri-yorlar. Bazen kendileri gibi parlak bir yldza omuz omuza verir, gzel bir vazi-yet gsteriyorlar. Bazen kk yldzlar iine girip bir kumandan suretini gs-teriyorlar. Hususiyle bu mevsimde, akamdan sonra ufukta Zhre Yldz ve fecirden evvel dier parlak bir arkada, gayet irin ve gzel bir vaziyet gsteri-yorlar. Sonra vazife-i teftiiyelerini ve nak- sanatta mekiklik hizmetini fdan sonra yine dnp sultanlar olan gnein aal dairesine girip gizleniyorlar.
imdi u hunnes, knnes tbir edilen seyyarelerle u zeminimizi kinat fezsnda birer gemi, birer tayyare suretinde keml-i intizamla dndren ve seyr u seyahat ettiren Ztn hamet-i rubbiyetini ve aa-y saltanat- ul-hiyetini gne gibi parlaklyla gsteriyorlar.
1 Her trl noksan sfatlardan uzak olan Allahn adyla.2 Hi bir ey yoktur ki, Onu hamd ile beraber tesbih (tenzih) ediyor bulunmasn. (sr sresi, 17/44)3 Hayr, hayr! Yemin ederim gndzn sinip gizlenen yldzlara, dolap dolap yuvalarna, yrnge-
lerine giren gezegenlere. (Tekvir sresi, 81/15-16).
-
Bak bir saltanatn hametine ki; gemileri ve tayyareleri iinde yleleri var ki, bin defa kre-i arz kadar bir cesamette ve bir saniyede sekiz saat mesafeyi kateden srattedir. te, byle bir Sultana ubdiyet ve imanla intisap etmek ve u dnyada Ona misafir olmak ne kadar l bir saadet, ne derece byk bir eref olduunu kyas et.
Sonra kamere baktm. 1 yetinin gayet parlak bir nur-u icz ifade ettiini grdm. Evet kamerin tak-diri ve tedviri ve tedbir ve tenviri ve zemine ve gnee kar gayet dakik bir hesapla vaziyetleri, o kadar hayret-fez, o derece harikadr ki, Onu yle tan-zim eden ve takdr eden bir Kadre hibir ey ar gelmez. Onu yle yapan, her eyi yapabilir. fikrini, tem eden her bir zuura ders verir.
Hem yle bir tarzda gnei takip ediyor ki; bir saniye kadar yolunu a-
rmyor, zerre kadar vazifesinden geri kalmyor. Dikkatle bakana, 2 dedirtiyor. Hususan maysn hirinde olduu gibi, ba-z vakitte ince hill eklinde Sreyya menziline girdii vakit, hurma aacnn eilmi beyaz bir dal suretini ve Sreyya, bir salkm suretini gsterdiinden; o yeil sem perdesi arkasnda, hayale nurni byk bir aacn vcdunu ta-hayyl ettirir. Gya o aatan bir dalnn bir sivri ucu, o perdeyi delmi, bir salkmyla beraber ban karm, Sreyya ve hill olmu ve sir yldzlar da
o gayb aacn meyveleri olduunu hayale telkin eder. te, 3 tebihinin letfetini, belgatn gr.
Sonra 4 yeti hatrma gel-
di ki; zemin musahhar bir sefine, bir merkb olduunu iaret ediyor. O ia-retten kendimi fez-y kinatta sratle seyahat eden pek byk bir geminin yksek bir mevkiinde grdm. At ve gemi gibi bir merkba binildii zaman
krat snnet olan5 6 yetini okudum.
1 Ay iin de birtakm safhalar, duraklar tyin ettik, dolaa dolaa, nihayet eski hurma salkmnn p gibi kuru, sar, kavisli bir hle gelir. (Ysn sresi, 36/39)
2 Sanat karsnda akllarn hayrete dt Zt, ne ycedir! (Bkz.: en-Nevev, el-Ezkr s.292; Ali bni Eb Talib, Nehcl-bela s.428)
3 Eski hurma salkmnn kuru, sar, kavisli hli gibi. (Ysn sresi, 36/39).4 Yeryzn size hizmete hazr, uysal bir binek gibi klan da Odur. Haydi yleyse siz de onun omuzlar
stnde rahata dolan. (Mlk sresi, 67/15)5 Bkz.: Mslim, hac 425; Tirmiz, deavt 46; Eb Dvd, cihd 74.6 Bunlar bizim hizmetimize veren Allah yceler ycesidir, her trl eksiklikten mnezzehtir. O lutfetme-
seydi biz buna g yetiremezdik. (Zuhruf sresi, 43/13).
NC MEKTUP ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 13
-
Hem grdm ki; kre-i arz u hareketle, sinema levhalarn gsteren bir makine vaziyetini ald.. btn semvt harekete getirdi.. btn yldzlar muhteem bir ordu gibi sevke balad. yle irin ve yksek manzaralar gs-terdi ki, ehl-i fikri mest hayran eder. Fesbhnallah! dedim; ne kadar az bir masrafla, ne kadar ok ve byk ve garip ve acb, l ve gl iler grl-yor. Bu noktadan iki nkte-i imaniye hatra geldi:
Birincisi: Birka gn evvel bir misafirim bana sul etti. O pheli su-lin esas udur: Cennet ve cehennem pek ok uzaktrlar. Haydi ehl-i cennet, ltf-u ilh ile berk ve burak gibi uarak hairden geerler, cennete giderler.1 Fakat ehl-i cehennem, sakl cisimleri ve byk ve ar gnahlarn ykleri al-tnda nasl gidecekler? Hangi vsta ile?
te hatra gelen udur: Nasl ki mesel btn milletler, Amerikada um-m bir kongreye davet edilse, her millet byk gemisine biner, oraya gider. yle de, bahr-i muhit-i kinatta, bir senede yirmi be bin senelik uzun bir se-yahate alan kre-i arz; ahalisini alr, gider maher meydanna boaltr.
Hem her otuz metrede bir derece-i hararet tezyd ettii delletiyle, merkez-i arzda bulunan cehennem ateinin hadise beyan olunan derece-i hararetine muvafk iki yz bin derece-i harareti tayan ve hadisin rivytna gre dnyada ve berzahta byk cehennemin baz vazifelerini gren ateini2 cehenneme dker, sonra emr-i ilh ile daha gzel ve bki bir surete tebeddl eder, hiret leminden bir menzil olur.
Hatra gelen ikinci nkte: Sni-i Kadr, Ftr- Hakm, Vhid-i Ehad ke-ml-i kudretini ve ceml-i hikmetini ve delil-i vahdetini gstermek iin, pek az bir eyle ok ileri grmek; pek kk bir eyle, pek byk vazifeleri gr-drmeyi det etmitir. Baz Szlerde demitim ki; eer btn eya birtek zta isnad edilse vcb derecesinde bir shlet, bir kolaylk peyd eder. Eer, eya mteaddit snilere, esbaplara isnad edilse imtin derecesin-de bir subet, bir mklt ortaya der. nk bir zabit gibi veya usta gi-bi birtek zt, kesretli efrada ve kesretli talara bir fiil ile, bir hareket ile ve s-hletle bir vaziyet verip bir netice hsl eder ki; eer o vaziyeti almas ve o
1 Bu hakikate Kurn- Kerm iki yetiyle iaret eder: Gkten yere kadar her ii dzenleyip ynetir. Sonra btn bu iler, sizin hesabnza gre bin yl tutan bir gnde Ona ykselir. (Secde sresi, 32/5); Melekler ve Rh, Onun Arna miktar elli bin sene olan bir gnde ykselirler. (Meric sresi, 70/4).
2 Cehennem ateinin scakln bildiren hadis-i erifler iin bkz.: Buhr, bedl-halk 10; Mslim, mes-cid 180-187; Tirmiz, salt 5; Eb Dvd, salt 5.
14 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
neticeyi istihsal etmesi, o ordudaki efrada ve o direksiz kubbedeki talara ha-vale edilse pek ok fiillerle, pek ok mkltla, pek ok karklklarla ancak yaplabilir.
te, u kinattaki raks u deveran, seyr u ceveln ve tem-y tesbihfen ve fusl- erbaa ve gece-gndzdeki seyeran gibi efl, eer vahdete verilse birtek zt, birtek emirle, birtek kreyi tahrik ile mevsimlerin deimesindeki acib-i sanat.. ve gece gndzn deveranndaki garib-i hikmeti.. ve yldz-larn ve ems ve kamerin sr hareketlerinde irin tem levhalarn gster-mek gibi o l vaziyetleri ve gl neticeleri istihsal eder. nk umum mevcu-dt ordusu Onundur.1 stese arz gibi bir neferi, umum yldzlara kumandan tayin eder.. koca gnei, ahalisine stc ve k verici bir lmba.. ve elvh- nuk-u kudret olan fusl- erbaay da bir mekik.. ve sahif-i kitbet-i hikmet olan gece gndz de bir yay yapar. Her bir gnne, ayr bir ekilde bir ka-meri gstererek, evkatn hesab iin takvimcilik yaptrr.. ve yldzlarn kendi-lerine, raksa gelen ve cezbeden, rakseden melikenin ellerinde ssl ve irin, parlak, nzenin misbahlar suretini vermek gibi, arza ait ok hikmetlerini gs-terir. Eer bu vaziyetler, umum mevcudta hkm ve nizam ve kanunu ve tedbiri mteveccih olan bir zttan istenilmezse o vakit umum gneler, yldz-lar, hakik hareket ile ve hadsiz bir sratle, hadsiz bir mesafeyi her gn kat-etmeleri lzm gelir.
te, vahdette nihyetsiz shlet ve kesrette nihyetsiz subet bulunduundandr ki; ehl-i sanat ve ticaret, kesrete bir vahdet verir, t shlet ve kolaylk olsun, yani irketler tekil ederler.
Elhsl: Dallet yolunda nihyetsiz mklt var, hidayet ve vahdet yolunda nihyetsiz shlet var.
2
Said Nurs
1 Bkz.: Gklerin ve yerin ordular Allahndr. (Fetih sresi, 48/4, 7).2 Kendinden baka her eyin fni olduu gerek Bk, Allahtr.
NC MEKTUP ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 15
-
Drdnc Mektup2
1
3...
Aziz kardelerim,
Ben imdi am Danda, yksek bir tepede, byk bir am aacnn te-pesinde bir menzilde bulunuyorum. nsten tevahhu ve vuha nsiyet ettim. nsanlarla sohbet arzu ettiim vakit, hayalen sizleri yanmda bulur, bir hasbi-hal ederim, sizinle mteselli olurum. Bir mni olmazsa, bir-iki ay burada yal-nz kalmak arzusundaym. Barlaya dnsem, arzunuz vehile sizden ziyade mtk olduum ifh bir musahabe aresini arayacaz.
imdi bu am aacnda hatra gelen iki- hatray yazyorum:
BirincisiBir para mahrem bir srdr, fakat senden sr saklanmaz, yle ki:
Ehl-i hakikatin bir ksm, nasl ki ism-i Vedda mazhardrlar ve zam bir mertebede o ismin cilveleriyle, mevcudtn pencereleriyle Vcibl-vcda ba-kyorlar; yle de u hi-ender hi olan kardeinize yalnz hizmet-i Kurna istihdam hengmnda ve o hazine-i bnihyenin delll olduu bir vakit-te, ism-i Rahm ve ism-i Hakm mazhariyetine medar bir vaziyet verilmi. Btn Szler, o mazhariyetin cilveleridir. naallah, o Szler,
4
.srrna mazhardrlar
1 Her trl noksan sfatlardan uzak olan Allahn adyla.2 Hi bir ey yoktur ki, Onu hamd ile beraber tesbih (tenzih) ediyor bulunmasn. (sr sresi, 17/44)3 Allahn selm, rahmeti ve bereketi, size ve kardelerinize olsun. Hssaten...4 Kime hikmet nasip edilmise dorusu, byk bir hayra mazhar olmutur. (Bakara sresi, 2/269).
-
kincisiTark-i Nak hakknda denilen:
Der tark-i Nakibend lzm med r terk:Terk-i dnya, terk-i ukb, terk-i hest, terk-i terk.
olan fkra-y rn birden hatra geldi. O htra ile beraber, birden u fkra tu-l etti:
Der tark-i acz-mend, lzm med r iz;Fakr- mutlak, acz-i mutlak, kr- mutlak, evk-i mutlak, ey aziz!
Sonra senin yazdn: Bak kitab- kinatn safha-y rengnine... il hir... olan rengin ve zengin iir hatrma geldi. O iir ile semnn yzndeki yldz-lara baktm. Keke ir olsaydm, bunu tekmil etseydim! dedim. Hlbuki i-ir ve nazma istidadm yokken yine baladm, fakat nazm ve iir yapamadm; nasl hutr etti ise, yle yazdm. Benim vrisim olan sen, istersen nazma e-vir, tanzim et. te birden hatra gelen u:
Dinle de yldzlar, u hutbe-i irinine,Nme-i nurunu hikmet, bak ne takrir eylemi.
Hep beraber nutka gelmi, hak lisanyla derler:Bir Kadr-i Zlcellin hamet-i sultanna,Birer burhan- nur-efnz, vcd-u SniaHem vahdete, hem kudrete ahidleriz biz!..
u zeminin yzn yaldzlayanNzenin mucizt n melek seyranna.u semnn arza bakan, cennete dikkat eden,Binler mdakkik gzleriz biz!..1(Hiye)
Tba-y hilkatten semvt kkna,Hep kehken asnna,Bir Ceml-i Zlcellin dest-i hikmetiyle taklm,Pek gzel meyveleriz biz!..
1 (Hiye) Yani, cennet ieklerinin fidanlk ve mezraac olan zeminin yznde hadsiz muci-zt- kudret tehir edildiinden semvt lemindeki melikeler o mucizt ve o harikala-r tem ettikleri gibi; ecrm- semviyenin gzleri hkmnde olan yldzlar dahi, gya melikeler gibi zemin yzndeki nzenin masnt grdke cennet lemine bakyorlar ve o muvakkat harikalar bki bir surette cennette dahi tema ediyorlar gibi bir zemine, bir cennete bakyorlar. Yani, o iki leme nezretleri var demektir.
DRDNC MEKTUP ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 17
-
u semvt ehline birer mescid-i seyyr,Birer hne-i devvr, birer ulv iyne,Birer misbah- nevvr, birer gemi-i cebbr,Birer tayyreleriz biz!..
Bir Kadr-i Zlkemlin, bir Hakm-i ZlcellinBirer mucize-i kudret, birer harika-y sanat- hlkne,Birer ndire-i hikmet, birer dhiye-i hilkat,Birer nur lemiyiz biz!..
Byle yz bin dil ile yz bin burhan gsteririz,ittiririz insan olan insana!..Kr olas dinsiz gz, grmez oldu yzmz,Hem iitmez szmz, hak syleyen yetleriz biz!..
Sikkemiz bir, turramz bir,Rabbimize musahharz;Msebbihiz, zikrederiz abdne.Kehkenn halka-y kbrsna mensup birer meczuplarz biz!..
1
Said Nurs
1 Kendinden baka her eyin fni olduu gerek Bk, Allahtr.
18 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MEKTUBAT
-
Beinci Mektup2
1 Silsile-i naknin kahraman ve bir gnei olan mam Rabbn (radiyallhu
anh) Mektubatnda demi ki:
Hakik-i imaniyeden bir meselenin inkiafn, binler ezvak ve mev-cid ve keramta tercih ederim.3
Hem demi ki:
Btn tarklerin nokta-y mntehs, hakik-i imaniyenin vuzuh ve inkiafdr.4
Hem demi ki:
Velyet ksmdr: Biri, velyet-i sur ki mehur velyettir.. biri, velyet-i vust.. biri, velyet-i kbrdr. Velyet-i kbr ise; veraset-i n-bvvet yoluyla, tasavvuf berzahna girmeden, dorudan doruya hakika-te yol amaktr.5
Hem demi ki:
Tark-i Nakde iki kanat ile slk edilir. Yani, hakik-i imaniyeye salam bir s