mjekimi i hta strategjia

8/16/2019 Mjekimi i HTA Strategjia

1/64

Mjekimi i Hipertensionit Arterial

Prof. Mihal Tase

Sherbimi I Mjeksise Interne &HTA,QSU “Nene Tereza Tirane

Qen!er e "kselen#es e Sho$ates "%roiane te Hiertensionit

Setember '(()


2/64

• *oktoret jane njerez $e ershkr%ajne

me!ikamente n+a te #ilet njohin ak +jera, er te mjek%ar sem%n!je $e i njohin e!he

me ak, tek $eniet njerezore $e n%k i

njohin fare.

Volteri(1694-1778)


3/64

Mjekimi i hipertensionit arterial

evoluioni i men!imit

• "e vitet 4#-$# te shekullit te kaluar %esohej se &A nuk

!uhej mjekuar pasi 'alterohej peruioni i or*aneve vitale+

• &ionieret e pare te mjekimit jane ,alter empner.

/e*inal 0mithik e /o%ert ,illkins.• empner e m%eshteti terapine m%i !ieten.

• 0mithik si kirur* *jo!hi s2mpatetomine.

• ,illkins3 she i kar!iolo*jise ne oston *jo!hi terapine

me!ikamentoe !uke illuar me anti-malarike3 /auoliaserpentina3 veratum alkaloi!es etjer per te arritur ne

hapin e pare te ren!esishem3 !iuretiket ne vitet 19$7.


4/64

Mjekimi i hipertensionit arterial 5voluioni i men!imit

• Mjekimi i hipertensionit arterial ka ene nje n*a arritjet me te

ren!esishme te mjeksise ne $# vitet e un!it.(A.V.Chobanian

New Engl.Journ.)

• &or pamvaresisht n*a kjo Hipertensioni arterial m%etet nje n*apro%lemet ma!hore te shen!etesise sepse

1. &revalena e tij po rritet e kjo konstatohet arte ne stu!ime

te shumta.

. &amvaresisht n*a mjetet e shumta terapeutike ne !ispoiion

!he eektet e pakta anesore te t2re numuri i paienteve tepakontrolluar pra me &A 14#:9# eshte me i vo*el se $ vjet me

pare.

4


5/64

Mjekimi i hipertensionit arterial

a jemi atje ku !uhet;

• &or ilat jane ars2et e e %ejne ka te veshtire mjekimin e H. Men2ra e jeteses !he perkatesia etnike ose soiale. "e shoerite

mo!erne ku ne jetojme ka nje kontra!ite te ma!he te enies tone

%iolo*jike me men2ren e jetes. &er!orimi i kripes m%i 1$#mmol:!

rreth >.$-4*r "a3 per!orimi i akoolit3 jeta se!entare !he o%eiteti irikshem jane aktoret kr2esore e n!ikojne ne kontrollin e ke te

&resionit Arterial.


6/64

&revalena e Hipertensionit Arterial-. billion njerez ne bote/

0olf1Maier et al. 2AMA '((34'5)6'3738)

P r e v a l e n c a * e H

T A ( % )

?mosha >$ @64 vje


7/64

7

"umri i A!ulteve me H


8/64

"johja3 Mjekimi !he ontrolli a!ekuat i

Hipertensionit Arterial 0HA 1976 - ###

=%rt et al. H:ertension. -))4'63(13-3

H:man et al. N "n+l 2 Me!. '((-43>6>57

National ?enter for Health Statisti#s. NHAN"S -)))1'((( @?*1BMC4 NIH

"HA"50 ==="HA"50 ===

(&hase ==)(&hase ==)

1991-19941991-1994

"HA"50 ==="HA"50 ===

(&hase 1)(&hase 1)

1988-19911988-1991

$1B$1B

7>B7>B68B68B

>1B>1B

$$B$$B $4B$4B

1#B1#B

9B9B 7B7B B A

! u l t e

B A

! u l t e

HTA i n/ohur HTA i n/ohur

"HA"50 =="HA"50 ==

1976-198#1976-198#

HTA i /e3uar HTA i /e3uar

HTA i ire3on-rolluar HTA i ire3on-rolluar

"HA"50"HA"50

1999-###1999-###

69B69B

$8B$8B

>1B>1B


9/64

Ci*ji i *j2smave

• Cili eshte ligji i gjysmave ne HTA?

• &er !o 8## a!ulte ne nje shoeri

• 4## jane me H


10/64

#

$

1#

1$

#

&& 22 !!

$ 8 e a r 9 i 4 3 ( % )

0troke

M2oar!ial

=nartion

02stoli loo! &ressure (mmH*)

PA he ri43u er -ro3e e ,:

ron3 M.F. Lancet 2000; 355: 659 - 660

# 4# 6# 8# 1# &"&" 16# 18# # 4# 6# 8#

Normotensive Hipertensive


11/64

;eDin+ton et al. ;an#et '(('437(6-)(38-3

E2ishimi i V!ekshmerise ar!iovaskulare kur $:8$ 1$$:9$ 17$:1#$

6

TA 4i4-oli3;TA ia4-oli3 (Hg)

?=n!ivi!e 4#@69 vje

2


12/64

=l/a e TA >ia4-oli3 5ve-e $?' Hg

0troke 4#B

0A $B

?ollins . ;an#et -))(4 3365'


13/64

G*je!hja e %arnave antih2perten4ive

• &ese jane klasat e me!ha me te ilat !uhet illuar e m%ajtur mjekimivetem 3 o4e -e 3obinuar a@

• Eiuretiket thiai!ike

• alium anta*onistet (A)

• A5-inhi%itors (A5=)

•an*iotensin reeptor %lokers (A/)

• %eta-%lokers ()


14/64

Mjekimi i Hipertensionit Arterial

Monoterapi apo


15/64

&er nje kontroll a!ekuat te &A

• A men!oni Fu se shumia e paienteve !o te

mun! te kontrollohen me

1. "je me!ikament;

. Me !2 me!ikamente;

>. Me tre me!ikamente;

4. "uk mun! te kontrollohen;


16/64

&er nje kontroll a!ekuat te &A

• "e shumien e paienteve me H


17/64

Targe- +P ( Hg)Average nuber o an-ihBer-en4ive agen-4

&Trial 2 ! "

Shpesh duhet me shume se nje medikament

per te arritur objektivin e mjekimit

UKPS !P"#5

$% $&P"92

&!' !P"(5

H)* !P"#0

&&SK $&P"92

+N* S!P,!P .5,#5


18/64

&ara!i*ma e sotme

Kane mbetur pas ditet e monoterapise

Eshte epoka e terapise se kombinuar!

Po pse ky ndryshim?


19/64

0epse tashme vleresojme riskun

V *lo%al !he H


20/64

Eemtimi i or*aneve tar*et

(EI


21/64

&ara!i*ma pertej terapise se H


22/64

Kush eshte parashikuesi me i rendesishem i SAK, KKdhe vdekjes? ?

H!" # ndeksi i mases se !"

A mund te regredoje H!"?Pa dyshim Po$ AC% dhe&iuretiket jane me te miret

A mundet barnat te ndihmojne ne regresin e &'T?

Po$Te gjithe regredojne ( nsu)$ e !" dhe Stroke me

se pari$

Sa e rendesishme eshte "i*ro+albuminuria ?

ndikatori prognostik me i rendesishem i &'T

>e-ii i rganeve Targe-


23/64

ushtet e avoriojne per!orimin e !isa

antihipertensiveve n!aj te tjereve.

• Eemtimi 0u%klinik i or*aneve

CVH A5=3 A3 A/

As2mptomati Atheroslerosis A3 A5=

Miroal%uminuria A5=3 A/

/enal !2suntion A5=3 A/


24/64


antihipertensiveve n!aj te tjereve

• "*jarje klinike

&revious stroke !o me!ikament e ul &A

&revious M= 3 A5=3 A/

Heart ailure !iuretis3 3 A5=3 A/3 anti-al!osterone a*ents


25/64


antihipertensiveve n!aj te tjereve

• 0ituata

=0H (te moshuar) Eiuretike3A

Meta%oli s2n!rome A5=3A/3A

Eia%etes mellitus A5=3 A/

&re*nan2 A3meth2l!opa3

Jlauoma


26/64

Monoterapia n!aj terapise se kom%inuar

• Monoterapia arrin ellimin per uljen e &A vetemne nje numur te kuiuar paientesh

• Gakonisht !uhen me shume se !2 me!ikamente

per te arritur o%jektivin e &A•


27/64

Monoterapia n!aj terapise se kom%inuar

• :ono-eraia ne HB %arna ne !oe te ulet preerohen si *je!hje e

pare kur H


28/64

Kombinimi i &'/+s me ''!s

Komp1iane me e mire

$e pak e3ekte anesore

/3ekti siner4jik


29/64

• 0tu!ime te ren!esishme multientrike

kane evi!entuar rolin e terapise se

kom%inuar3 ne !isa aspekte te sajL


30/64

5et o ramipril plus elo!ipine on 0& in patients ith h2pertension

/amipril@elo!ipine $ m*:$ m*3 ramipril 1# m* an! elo!ipine 9 m* *roups all ha! asi*niiant re!ution rom %aseline in me!ian 0& at stu!2 en!point

%amipri13e1odipine e3ikasiteti

A!apte! rom vetkovi / an! &losker J. *r%+s ##$ '$@ 18$1@1868 Herlit H et al . Nehrol *ial Translant ##1 &' 1$8@16$

H h a

n *

e r o m

% a s e l i

n e

i n 0

4 &

( B )

/amipril:Kelo!ipine

$ m*:$ m*

??

?? ??

??p#.##1

#

-16

-

-4-6

-8

-1#

-1

-14

/amipril

1# m*

Kelo!ipine

9 m*


31/64

*p


32/64

Shka11a e per4ji4jes krahasuar me

monotherapine

?p#.###1 or iNe!-!ose om%ination vs. ramipril monotherap2

??pO#.##>$ or iNe!-!ose om%ination vs. elo!ipine monotherap2

/espon!er O & 14#:9# mm H* or a re!ution in & o P1$:1# mm H*

0hole F et al. Int 2 ?lin Pra#t ##6 ' 6$@74

/ e s p o n ! e r r a t e ( B )

/amipril

.$ m*

Kelo!ipine

.$ m*/amipril:

Kelo!ipine

.$ m*:.$ m*


33/64

Adverse event(AE)

Patients (%)

Felodipinen=213

Ramipriln=213

Ramipril DFelodipine

n=216

Headache 3. 2.3 !.6

"o#$h .& 3.3 !.6

'asodilatation 3.3 1.& 3.

Peripheraloedema

3. .& 1.&

/3ektet anesore

All treatment re*imens ere ell tolerate! &eripheral oe!ema as less reuent ith om%ination therap2

than ith elo!ipine monotherap2

&oisson & et al . ?%rr Me! es Bin 1996 &" 44$@4$6


34/64

Permb1edhje

&rrin objektivin e P& me 1ehte

Komp1iane me e mire

/3ekte anesore me pak 3rekuente ne terapine ekombinuar ndaj monoterapise


35/64

Area o suare is proportional to the amount o statistial inormation availa%le

CC+ ACE inhibi-or be--er ?bloc3er iure-ic be--er

.$ .7 &. &."$

PriarB

"on-atal M= (in. silent) Q atal HE

econarB"on-atal M= (eN. silent) Q atal HE


36/64

Ter-iarB

0ilent M=

Rnsta%le an*ina

hroni sta%le an*ina

&eripheral arterial !isease

Cie-threatenin* arrh2thmias

"e-onset t2pe !ia%etes

"e-onset renal impairment

Po4-?hoc

&rimar2 en!point Q oronar2

revasularisation proe!uresV !eath Q M= Q stroke

A0I<

=na/u4-e ha6ar ra-io

1.7 pO#.>#89

#.68 pO#.#11$

#.98 pO#.8>>

#.6$ pO#.###1

1.#7 pO#.8##9

#.7# p#.###1

#.8$ pO#.#187

#.86 pO#.##$8

#.84 pO#.###>

CC+ ACE inhibi-or be--er ?bloc3er iure-ic be--er

.$ .7 &. &."$ 2.


37/64

Konk1uionet &S')*

*erapia &ntihipertensive e bauar ne nje &'/

inhibitor dhe ''! resu1ton ne 67 reduktim

te eventeve K8 dhe ne .07 reduktim te

3i11imit te nje diabeti te tipit 2 p"0:000 nekrahasim me terapine me


38/64

ACC:PF,H@ >e4ignACC:PF,H@ >e4ign

Famerson A et al. Am 2 H:ertens. ##>16(part)19>A

*eta +loc,ers- alpha +loc,ers- clonidine- (loop di#retics).*eta +loc,ers- alpha +loc,ers- clonidine- (loop di#retics).

1! a/s1! a/s a/ 1a/ 1 0onth 10onth 1 0onth 20onth 2 ear ear

creenin$creenin$

Amlodipine m$ 4Amlodipine m$ 4+ena5epril 2 m$+ena5epril 2 m$

R a n d o m i 5 a t i o n

R a n d o m i 5 a t i o n

*ena5epril ! m$*ena5epril ! m$4 H"7 12. m$4 H"7 12. m$

*ena5epril ! m$*ena5epril ! m$4 H"7 2 m$4 H"7 2 m$

Free add8onFree add8onantih/pertensivantih/pertensive a$entse a$ents

0onth 30onth 3

Free add8onFree add8onantih/pertensivantih/pertensive a$entse a$ents

Amlodipine m$ 4Amlodipine m$ 4+ena5epril ! m$+ena5epril ! m$

Amlodipine 1 4Amlodipine 1 4+ena5epril ! m$+ena5epril ! m$

*ena5epril 2 m$*ena5epril 2 m$4 H"7 12. m$4 H"7 12. m$

Ti-ra-e -o achieve +PG&";# Hg

G&!; Hg in a-ien-4 wi-h iabe-e4 or

renal in4uiciencB


39/64

PAPA SSiistolistolik gjate studimitk gjate studimit

2 2 H g

Month$7!& $!7 $2' "### "" "2$ 2$2 &"$

$7# $!77 $&$" "# "!& "2' 2$#" &7$Pa-ien-4

CC+ ; ACE,"O$71>

*:ean value4 are -a3en a- ! on-h4 0;= vi4i-

&2#.! Hg

&!Hg

>ierence o .7 Hg G.$*

>+P@ 7&.& >+P@ 72. Presented at ACC 2008.http//www.cardiosource.com/iamerson-accomplish.ppt

1"0

1#"

1#0

1$"

1$0

12" 0


40/64

+a4eline

Con-rol

9a-e4

!7.2 !7.#

Kontroll shume i mire i PA me fillimin eKontroll shume i mire i PA me fillimin e

terapiseterapise

ACE, ; HCTI

N$7!!

C o n - r o l r a

- e ( % )

CC+ ; ACE,

N$7&!

&

2

!

"

$

'

7

#

7.$&.7

PG.& a- ! on-h4 ollow?u

ontrol !eine! as 14#:9# mmH* Presented at ACC 2008.http//www.cardiosource.com/iamerson-accomplish.ppt


41/64

Ne perfundimNe perfundim

Kombinimi ne nje tab1ete te vetme ju dha =>62

paienteve hipertensive me risk te 1arte

Pas nje ndjekjeje mesatare per .9 muaj= kombinimi i&'/+ , ''! ish superior ndaj &'/+ , diuretike dhe ne

keta paiente me risk te 1arte morbidit? , morta1it? K8 u

reduktua me 207 p@0:0002


42/64

"e !isa *rupe te semuresh me risk te larte

ka:vask ellimi per tu arritur eshte me ri*oro

•


43/64

Mjekimi Karmakolo*jik i H


44/64

Hipertensioni sistolik i ioluar

(te moshuarit)

Eiuretike3 a-anta*.

0in!romi Meta%olik A5-=3 A/3 a-anta*.

Eia%etes mellitus A5-=3 A/

Jravi!ana a-anta*.3 meth2l!opa3-%llokues

Geaket Eiuretike3 a-anta*.

Mjekimi Karmakolo*jik i H


45/64

&2etjet e 0htrohen

• ilat jane kerkesat per nje kom%inim te !rejte !2

me!ikamentesh3 e mjekimi te jete sa me i

eektshem !he pa pro%leme anesore ;

• ila eshte lista e kom%inimeve prioritare sipas

*ui!elines te 5H0-50-,HI-=0H ;

• ilat jane kuiimet e kom%inimit te !2

me!ikamenteve ne mjekimin e H


46/64


47/64

&se !uhet kom%inimi me!ikamento e ne

illim te mjekimit te H


48/64

H2pertension Iptimal


49/64

H2pertension Iptimal


50/64

erkesat per nje kom%inim te !rejte !2

me!ikamentesh ne mjekimin e H


51/64

erkesat per nje kom%inim te !rejte !2

me!ikamentesh ne mjekimin e H


52/64

ilat jane om%inimet &rioritaresias +%i!eline te "SH1"S?10HB/

• Eiuretik tiai!ik Q A/

• Eiuretik tiai!ik Q A5 - renues

• a-%llokues Q A/

• a-%llokues Q A5 @ renues

!he me ak efektiFe teorikisht si !he te aFertet%ar

• Eiuretik tiai!ik Q -%llokues

• Eiuretik tiai!ik Q ala-1-%llokues

• -%llokues Q ala-1-%llokues

• a-%llokues Q -%llokues

N.=. 9ombinimet jane !hene sias rra!hes se ren!esise, me+jithese

$e te +jitha i lotesojne te k%shtet, $e % ermen!en me lart


53/64

ilat jane kom%inimet e !uhen

evituar ;

• "uk ka kuptim te kom%inohen !2 me!ikamente e i

perkasin te njejtes klase

p.sh. !2 a-bllok%es apo !2 -bllok%es

ose !2 A5-fren%es

• "uk keshillohet kom%inimi i me!ikamenteve e

veprojne me te njetat mekanima apo ne hallka te

n*jashme3 si p.sh. m%i 0"0 apo 0/A p.sh. - -bllok%esit Q A5-fren%esit

- A5-fren%esit Q A/


54/64

ilat jane kom%inimet e !uhen

evituar ;

• "uk keshillohet kom%inimi me!ikamenteve e ikun!ervihen ne nivele te n!r2shme te njejtitmekaniem presor

p.sh. a*jentet entrale (al!ometi) Q %llokuesit eala-reeptoreve (praosina)

• "uk keshillohen te kom%inohen me!ikamentet eorojne reiprokisht3 !uke vepruar ne men2re te

veante ne te njejtin nivel3 eektet e pa!esherueshemhemo!inamike apo humorale3 e nNisin 0"03 0/A!he stimulimin kar!iak

p.sh. a-%llokuesit Q vao!ilatatoret e tjere

perierike (h2!ralasina)


55/64

A*+

Ca?bllo3ue4i-

>iure-i3e

?bllo3ue4

M?bllo3ue4

ACE?renue4i-

,undesi kom-inimi te klasa.e te ndr/shme te medikamente.e antihipertensi.e

Kombinimet me racionale me vija te panderprera


56/64

om%inime me!ikamentesh ne nje

ta%lete

apo

Me!ikamente te kom%inuara ne ta%leta te

veanta


57/64

Avantahet e Me!ikamenteve te

om%inuara ne nje


58/64

&se i semuri e ka me te thjeshte te mjekohet

me !ro*a te kom%inuara ne nje ta%lete;

• &aienti merr me pak ta%leta ne !ite

• &aienti pa*uan me pak

• &aienti e vah!on me lehtesisht !he me *jatemjekimin

• /elaioni mjek-paient eshte me i mun!shem

!he i %esueshem• Mjeku motivon me lehte te semurin per vah!iminpam%arim te mjekimit3 si kerkohet ne H


59/64

0a perin! e te semureve mjekohen per

H


60/64

Avantahet e &oliterapise ne nje


61/64

/ekoman!imet e 50H@50per &oliterapi ne Mjekimin e H


62/64


63/64

onkluione

• 0hume3e te mos themi te *jithe paientet3 kane nevoje

per !2 ose me shume ilae te klasave te n!r2shmeper te

kontrolluar &A.

•


64/64

I"CRG=I"5

Mjekimi armakolo*jik eshte nje 'art+ e nuk

!rejtohet n!aj hipertensionit por n!aj hipertonikut

!he e jete i suksesshem kerkon- eksperienen e mjekut

- e!ukimin te semurit

- %ashkepunimin e n*ushte mi!is t2re

mjekimi i hta strategjia

Documents