Είδος: Εφημερίδα / ΚύριαΗμερομηνία: Κυριακή, 24-01-2010Σελίδα: 32Μέγεθος: 361 cm ²Μέση κυκλοφορία: 24230Επικοινωνία εντύπου: (210) 4808000

Λέξη κλειδί: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

Ο, n μετανάστης, το... (;) Του ΤΑΚΗ ΚΑΜΠΥΛΗ

Σήμερα θα απορούσαμε, τότε -ευτυχώε- xaveis: Οταν ανακοινώθηκε,

το 1945, n σύσταση ms επιτροπήε του ΟΗΕ γτα

να ττροετοτμάσετ το κείμενο ms Διακήρυξηε των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948) λίγοτ εστίασαν στη σύνθεση ms. Ο πρόσφατοε πόλεμοε

ήταν μτα τρομακττκή εμπετρία γτα περϊσσότε-pous ανOpconous από ποτέ άλλοτε στην

Ιστορία, ώστε να μην αναβιώσουν παλιέε δταφορέ5: Υπό την

προεδρία ms Ελτνορ Ρούζβελτ κλήθηκαν να (συν) εργασθούν ο Κτνέζοε κομφουκταντστήε φιλόσοφοε

Πεν Τσουνγκ Τσανγκ, ο Λιβανέζοε υπαρξτστή5 φιλόσοφοε

κατ νομομαθήε Σαρλ Μαλίκ (κατ εκπρόσωπο s του Αραβτκού Συνδέσμου)

κατ ο Γαλλοεβραίοε νομτκόε Ρενέ Κασέν. Διαφορετικοί αλλά κατ τκανοί να συμφωνήσουν σ' ένα από

τα σημαντικότερα κείμενα ms Ιστορίαε κατ να το συντάξουν.

Βέβατα, n τστορία των ανθρωπίνων δτκαιωμάτων είνατ πολύ

πτο παλτά' ίχνη ms βρέθηκαν ακόμη κατ στον Κώδτκα του Χαμουραμπί

αλλά κατ otts τουδάίκέ5, κομφουκτανέε, ελληντκέε, ρωμάίκέ5,

βουδτσττκέε, χρτστιανικέ5, ισλαμτκέε κατ άλλεε γραφέε. Είνατ

τόσο παλτά κτ εμετέ ήδη ζούμε, (σύμφωνα με tous ειδικούε) στην τέταρτη γεντά ανθρωπίνων δτκατωμάτων

(οπότε κατ επεκτείνετατ n αναγνώρτσή tous γτα πρώτη φορά σε υποκείμενα πέραν του ανθρώπου,

γτα παράδετγμα στο περιβάλλον).

Τα πρώτα 19 άρθρα ms Διακήρυξη5 περιελάμβαναν, γράφει n

Michelline I shay (καθηγήτρτα στο Πανεπτστήμτο του Ντένβερ), δτκατώματα

ms πρώτηε γενιάε. Οσα, δηλαδή, συνδέονταν με μία σετρά ατομικών ελευθεριών (ζωή, ατομική

ασφάλεια, προστασία από την ανθρώπτνη συμπεριφορά, τσότητα έναντι του νόμου κ.λπ., που κερδήθηκαν

με αγώνεε κατά την περίοδο του Δταφωττσμού. Στα άρθρα

19 - 26 περιλαμβάνονταν τα δτκατώματα ms δεύτερηε γενιάε.

Αφορούσαν αυτά που σχετίζονταν με την κοινωνική και την οτκονομτκή

τσότητα (κοινωνική ασφάλετα, δικαίωμα στην εργασία,

δικαίωμα σε δίκατη αμοιβή, ελευθερία συμμετοχήε σε εργαττκά

σωματεία, περιορτσμόε ωρών εργασίαε, περτοδτκέε άδετεε εργασίαε

μετ' αποδοχών, δτκαίωμα στην εκπαίδευση κ.ά.). Αυτά διεκδικήθηκαν

την περίοδο ms Βιομηχανικήε Επανάσταση.

Τέλοε, στα άρθρα 27 - 28, n τρίτη γεντά επικεντρωνόταν σε δτκατώματα

που συνδέονται με την αλληλεγγύη στο εσωτερικό τηε κοινότηταε και του έθνουε με μέλη διαφορετικών «ομάδων», π.χ. μειονοτήτων, και αργότερα των γυναικών ή των γκέι κ.λπ. Αυτή

n γενιά διεκδικήθηκε στα τέλη του 19ου - αρχέε 20ού αιώνα και

καθ' όλη την μετααποτκτοκρατική περίοδο.

Περνώνταε τώρα στο θέμα των ημερών, διατυπώνεται από πολλούε

eos ερώτημα αν το δτκαίωμα ενόε μετανάστη στην τθαγένεια ενόε

κράτουε που επέλεξε (ή «επέλεξε») να ζήσετ (κατ ζει) μόντμα περιλαμβάνεται

στα ανθρώπινα δτκατώματα όπωε αυτά έχουν κωδτκοποτηθεί μέχρτ σήμερα.

Ο ορισμόε δεν επαρκεί, δεν μαε βοηθάετ: «Τα δτκατώματα του ανθρώπου

είνατ τα δτκατώματα που έχει κανείε μόνο και μόνο επειδή είναι άνθρωποε». ^r?;rr*x'

mmvm is i«i W S1 "f!"" "* " Sa* t;i; S ιΈ . tec

To γεγονόε όττ τα ανθρώπινα δικαιώματα ουδέποτε υπήρξαν στατικά

είτε eos έννοια είτε eos σύνολο, αλλά κάθε φορά ο πολιτισμόε

κατ n κοινωνική εξέλιξη διεύρυναν και us έννοιεε κατ tous δικαιούxous

θα μπορούσε να είναι μία έμμεση απάντηση. Ομωε στην κακοπτστία

των ημερών θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ακόμη κατ eos

υπεκφυγή. Ανατρέχοντα5 στην αρχή ms

Νέαε Enoxns, στα χρόνια του Δταφωττσμού θα διαπτστώσει κανείε

-λέετ ο Κώσταε Δουζίναε (καθηγητήε στο LSE)- «την στενή ταύτιση

των πολιτικών δικαιωμάτων με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα τελευταία ουσταστικά αναγνωρίζονταν

μόνο σε ooous είχαν την τδτότητα του πολίτη. To νέο έθνοε-κράτοε

εγγυάτο τα ανθρώπινα δτκαϊώματα σε όσουε ήσαν μέλη

του, μετείχαν δηλαδή τσότιμα στην πολτττκή του κοινότητα».

Τα σύγχρονα (δημοκρατικά) έθνη-κράτη αναγνώρισαν και επέβαλαν

όσα γέννησε n «Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη», αλλά,

βεβαίωε, εντόε των ορίων tous. Κατ σε ooous είχαν δτκατώματα στην εσωτερική πολτττκή κοινότητα.

(Πάντωε, από vcopis φάνηκε το αδτέξοδο αυτών των περτορτσμών).

To εμπόριο είχε προσθέσει κατ μία ακόμη κατηγορία «την αρχή ms φτλοξενίαε», όπωε είχε τεθεί από

τον μεγάλο Γερμανό φιλόσοφο Ιμάνουελ Καντ. Η ανάγκη των εμπόρων

να προστατεύονται όταν βρίσκονταν σε άλλε5 χώρεε οδήγησε

στην έκφραση αυτήε ms αρxns μόλτε λίγα χρόντα πριν από την

Γαλλτκή Επανάσταση, μαε θυμίζετ ο Κ. Δουζίναε: «Επομένωε, ήδη a-

ΙΕ2Γ · Michelline Ishay «Η ιστορία των

δικαιωμάτων του ανθρώπου», Αθήνα 2008, εκδ. Σαββάλας ·

Κώστα Δουζίνα «To τέλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», Αθήνα

2007, εκδ. Παπαζήσης · Ernest Gellnerx-Εθνικισμός»,

Αθήνα 2005, εκδ. Αλεξάνδρεια · Christopher Hitchens, «Τα δικαιώματα

του ανθρώπου», Αθήνα 2009, εκδ. Ελληνικά Γράμματα ·

Zygmunt Bauman «0 πολιτισμός ως πράξη», Αθήνα 1994,

εκδ. Πατάκης · Μία πολύ ιδιαίτερη προβληματική

για τον σύγχρονο πολιτισμό και τις υπαναχωρήσεις του αναπτύσσεται

και στα τελευταία τεύχη του πολύ ενδιαφέροντος περιοδικού

«Μάγμα».

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ΜΑΝΟΣ ΣΥΜΕΩΝΑΚΗΣ

πό την πρώτη γενιά δικατωμάτων καταγράφεται n αναγνώριση ms πολτττκήε ταυτότηταε eos προϋπόθεση

για την αναγνώριση ms ανθρώπινηε».)

Η επόμενη φάση -n δεύτερη γεντά δικαιωμάτων- έχει επίση5 μεγάλη

σημασία στο ερώτημα μαε: Oncos γράφετ n Michelline Ishay, μ' αυτήν διευρύνθηκε n αναγνώριση

των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό μταε χώραε με

την επέκταση ms τδτότηταε του πολίτη κατ στιε αντίστοτχεε ομάδεε

πληθυσμού. Οτ μαύροι, οι γυναίκεε κατ αργότερα οι γκέι απέκτησαν

πρώτα πολιτικά δτκατώματα eos διασφάλιση των βαστκών

ανθρωπίνων δικαιωμάτων tous. Τότε διατυπώθηκε κατ n γεντκή αρχή ms δταφορεττκότηταε. Ουδείε

στερείται τα ανθρώπινα δτκατώματα του επετδή είνατ δταφορετιkos

από το αντιπροσωπευτικό δείγμα ms κοινότηταε. Απαραίτητη

προϋπόθεση θεωρήθηκε n αναγνώριση στουε «δταφορετικούε»

ms πλήρουε ιδιότηταε του πολίτη. Δηλαδή, κάτω από την ομπρέλα κατ us

εγγυήσετε που εξασφαλίζει το κράτοε γτα την ατομτκή του ευημερία

και ττε υποχρεώσει του που πηγάζουν από αυτήν την ξεκάθαρη

σχέση. Οπωε λέετ και ο Κ. Δουζίναε,

«μια δημοκρατική Αρχή στηρίζεται στη βάση ms αυτονομίαε του

πολίτη. Είματ υπάκουσε στουε νόμουε επειδή συμμετέχω (άμεσα ή

έμμεσα) στη διαμόρφωση tous. To δτκαίωμα στη δταμόρφωση των νόμων

γεννάει την υποχρέωση ms συμμόρφωσηε σ' αυτούε. Ουσιαστικά,

μη 6ivovcas ιθαγένετα σε μέλη μταε ομάδαε που ζουν μόνιμα

στην ίδτα πολττική κοινότητα, tous εξατρείε από την υποχρέωση να τηρούν tous νόμουε αφού δεν μετέχουν με πολιτική εκπροσώπηση

στη δημιουργία tous. Ετσι, οτ υποχρεώσετε tous εκπληρώνονται

μόνο με την απειλή ms καταστολήε και όχτ με την ελεύθερη

και τσότιμη συμμετοχή tous». Η πρώτη και n δεύτερη γεντά

ανθρωπίνων δικατωμάτων εμπεριέχουν την προϋπόθεση αναγνώρισηε

των ανθρωπίνων δικατωμάτων όσων μεταναστών

ζουν αποδεδετγμένα μόντμα σε μτα κοινότητα: την πολττική tous εξίσωση.

Τη χορήγηση ιθαγένεταε... Κτ αυτό στη σχετική συζήτηση στην Ελλάδα κατ στην Ευρώπη είναι

n πραγματική βάση ms συζήτησηε.

Οσο κι αν κάποτουε βολεύει n σύγχυση με την εθντκή ταυτότητα

ή με νομτκίσττκεε απλουστεύσετε...

www.clipnews.gr